Pecyn AdnoddAu

Fi di FiMae bod yn greadigol yn neud i mi deimlo yn gret achos dwin cael bod yn fi fy hun a dio ddim bwys am neb arall.“

Pecy

n A

dnod

dau

Fi d

i Fi

cyflwyniad

Beth yw Fi Di Fi?Prosiect peilot gan Gwmni’r Fân Wen sy’n annog pobl ifanc i ddefnyddio y celfyddydau fel cyfrwng mynegiant.

Ym mis Mawrth 2015, treuliodd chwech o artisitiaid mwyaf blaenllaw Cymru gyfnod yn Ysgol y Moelwyn, Blaenau Ffestiniog gyda 60 o ddisgyblion blwyddyn 9, eu hathrawon, cymorthyddion, ffrinidiau a’u teuluoedd.

Mae’r pecyn hwn yn rhoi mewnwelediad syml i chi o’r cynllun ac yn cynnig syniadau am weithgareddau dilynol.

Gwennan Mair Swyddog Cyfranogi Cwmni’r Frân WenMai 2015

Rhywbeth i gofio pam ‘da ni’n edrych ar ddarn o gelf gan person ifanc.

ModeL cyFATHeReBu

Dwi’n gweldDwi’n teimlo

Dwi’n dychmyguDwi’n gwerthfawrogi

Pecyn Adnoddau Fi d

i Fi

nod + amcanion

Nod ac amcanion y prosiect a ariennir gan Gyngor Gwynedd a Chyngor Celfyddydau Cymru yw:

• Gwelladealltwriaethohunanlês• Annogempathiymysgcymrheiriaid• Datblygusgiliaumewnamrywofeysyddcelfyddydol• Adnabodycelfyddydaufelcyfrwngmynegiant• Mwynhau,adnabodadathlullwyddiant

T

Pecy

n A

dnod

dau

Fi d

i Fi

gweithgareddau

#1 PWySiGrWyDD ChWarae a’r CelFyDDyDau

• Datblygu’rymennydd • Hunanreoleiddioymddygiadacemosiwn • Datblygu’rdychymyg • Cynrychiolaethsymbolaidd • Gwneudystyr • Datblyguiaithanaratif • Cyfathrebu-Meta-Communication • Meddwldargyfeiriol • Hunandrawsnewid • Cymhwyseddcymdeithasol• Adnabodrhyw• Perthnasucymunedol-ymwybyddiaethdiwylliannol

Pecyn Adnoddau Fi d

i Fi

#2 SGWrS anFFurFiol

Cwestiynau:

• Be‘dani’ngorfodneudigadw’niach? • Besy’ngwneudni’nhapus? • Be‘dachi’nfeddwlywiechydmeddwl?

YSut byddech chi’n gweithio orau?Cerddoriaeth ymlaen?Gweithio tu allan?TSyniad! Newid y dosbarth - pawb i eistedd ar lawr, symud desgiau?

WMi weit

hiodd hwn yn

wych efo criw

Blaenau - cofiw

ch

mae’n bwysig i

chi

rannu hefyd.

Pecy

n A

dnod

dau

Fi d

i Fi

gweithgareddau

#3 Jariau “lle SaFF” (30 munud)

nod: Creu jariau sy’n cyfleu lle saff i bob unigolyn.

amcan: Creugwrthrychallfyndadrahefonhwi’watgoffao’rprosiectFiDiFi.

offer

Jariau, clai, papur, permanent markers.

WMae’n bwysig bod y pobl ifanc yn teimlo perchnogaeth.

Pecyn Adnoddau Fi d

i Fi

Cyflwyno’r jariau

“Byddwn yn rhoi pethau’n sy’n eich cynrychioli chi yn y jariau. Y pethau sy’n gwneudchi’n‘chi’,ypethausy’neichgwneudchi’nhapusa’rpethausy’neichgwneud chi’n saff.”

Creumodelbachallanoglaisyddyncynrychioli‘nhw’a’iroiyngnghanolyjar.Llanwi jar hefo nodiadau bach o’r pethau sydd yn:

1. Bwysig iddyn nhw. 2. Yn eu gwneud nhw’n hapus. 3. Sydd yn eu gwneud nhw’n nhw. YDoes dim byd ynanghywir

Pecy

n A

dnod

dau

Fi d

i Fi

#4 GorWeDD i laWr (15 munud)

nod: Cael pawb i orwedd i lawr a myfyrio.

amcan: Amserifeddwlamydydd,yrwythnosneuchi’chhunain.

offer

Cerddoriaeth distaw, ystafell wag.

Dylidceisiogwneudhynigloipobgweithdy(Yrherfwyafi’rdisgyblionoeddgorweddilawr yn gwbl llonydd a distaw.

Cyfarwyddiadau

• Gêmrhifau-pawbigaueullygaidgyda’rnodogaelpawbiorweddilawr fesulun(dimondunpersonsy’ncaelgorweddarytro).• Pawb yn gorwedd lawr wedi cau eu llygaid.

WDyle pawb yn yr ystafell gymryd rhan.

Pecyn Adnoddau Fi d

i Fi

Cwestiynau i ofyn

1. Be ydi’r synau da chi’n eu clywed o gwmpas y stafell a thu allan i’r gerddoriaeth(awyrgylch)?2. Gwrandewch arnoch chi eich hun a’ch anadl.3. Meddwl am un peth sydd wedi gwneud i chi deimlo yn dda amdanoch chi eichhunheddiw?4. Gwasgu troed pawb: gadael i bawb rannu eu teimladau ar lafar. Bwriad yw clywed teimladau hapus a phositif.

Cloi

Pawb i godi yn eu amser eu hunain yn araf bach.

TIPPryd wnaethoch chi chwerthin? Wedi mwynhau cinio efallai? Cerdded i’r ysgol oherwydd y tywydd braf?

qPecyn Adnoddau Fi di Fi gweithgareddau#5 ySGol yn Creu BoCS teiMlaDau? (5 munud)nod: Nodi teimladau ar bapur.

amcan: Lle diogel a chwbl gyfrinachol i bawb o’r ysgol bostio eu teimladau

offer

Bocs na ellir ei agor, papur, beiro.

• Cofio pwysleisio bod y bocs yn hollol gyfrinachol. • Amsercofrestru-pawb(a’rathrawon)yncaelpapurplaenabeiro.• Pawbyncaelyrhyddidi‘sgwennuunrhywbethma’nhweisiau.

*help: Teimladau positif neu negatif am waith, teulu, ysgol, ffrindiau*

TIPEfallai mai y plant sy’n creu y bocs er mwyn ennyn parch.

Cliciwch yma i weld amlinelliad o’r gweithgaredd yma

https://www.youtube.com/watch?v=LGvxwA-qMEg

Pecyn Adnoddau Fi d

i Fi

Pecy

n A

dnod

dau

Fi d

i Fi

gweithgareddau

#6a eDryCh ar Fy arDal (30 munud)

nod: Cael pawb i siarad a rhannu eu teimladau am yr ardal.

amcan: I bawb ystyried safbwyntiau gwahanol am eu hardal.

offer

Map OS o’r ardal, papur sgrap, pinnau ffelt.

Pecyn Adnoddau Fi d

i Fi

Cyfarwyddiadau

Pawb eistedd mewn cylch er mwyn edrych ar fap mawr OS o’r ardal. Edrych ar enwau llefydddiddorol,hybutrafodaethynglŷnâsutmae‘adre’ynedrych-padeimladausy’ndodi’rmeddwl?

Pawb i weithio’n unigol ac ysgrifennu am y teimladau sy’n dod i’r meddwl wrth feddwl amadre/fyardal.Annoggwthio’rbrawddegauymhellachabodynfwycreadigol.

Pawb i ddewis eu hoff ran o’u gwaith, a’i drosglwyddo ar ddarn o bapur mwy.

Ymuno mewn cylch eto, a phawb i osod eu brawddegau at ei gilydd i greu un cerdd fawr. Gellir darllen y cyfanwaith, a gofyn i’r disgyblion newid trefn y brawddegau, neu eu haddasu fel y mynnent.

PGonestrwydd

qPecyn Adnoddau Fi di Fi gweithgareddau#6b eDryCh ar Fy arDal: GWehyDDu teiMlaDaunod: Hybu’runigolynifynegiteimladauynglŷnâgweithred/digwyddiad/diwrnodayyb

amcan: Defnyddioamserydyddihybupoblisiaradameuteimladau.

offer

Papursgrap,pinnauffelt,papurcrêpneuddarnauoddefnyddlliwgar,chickenwire,tâp‘washi’neu‘masking’gwyn.

Cyfarwyddiadau

Edrychomynbenodolarydaithi’rysgola’rdaithynôladre-arhannwydpapur bychan i’r disgyblion gyda’r daith wedi ei rhannu’n gamau gwahanol:

Cliciwch yma i weld amlinelliad o’r gweithgaredd yma

https://www.youtube.com/watch?v=JnSZQCz6sHg

Pecyn Adnoddau Fi d

i Fi

Nodi’r teimlad oedd yn gysylltiedig â phob rhan o’r daith, o dan bob teitl.

Yn y golofn ar y dde, meddwl am liw yn gysylltiedig â’r teimlad hwnnw. Bydd mynegiant pawb yn wahanol, a syniad pawb o liw ac emosiwn yn wahanol hefyd.

Pawbigasglutameidiauobapurcrêp/defnyddsy’ncyfatebi’wlliwiau(tua3cmodrwcha25cmohyd).

Gwehyddu’rteimladau,yneutrefn,mewnrhês,arychickenwire.(Gwehyddu=myndmewn ac allan ar hyd y tyllau, nes bod y darn o bapur/defnydd yn aros ar ei ben ei hun ar y chickenwire.)

I orffen, rhoi dau ddarn o dâp masking/washi gefn wrth gefn a’i gilydd. Ysgrifennu’r 6 emosiwn arno a’i wehyddu ar ben y lliwiau.

Pecy

n A

dnod

dau

Fi d

i Fi

gweithgareddau

#7 haul ‘DW i’n CreDu’

nod: Rhoi lle i’r disgybl feddwl am eu gwerthoedd a’r hyn sy’n bwysig iddo/iddi.

amcan: Pawb yn rhannu teimladau positif.

offer

Papur sgrap, pinnau ffelt, paent amryliw, papur mawr gwyn, glud.

• Gofyn i bawb wneud llun haul ar ei bapur sgrap, ond yn hytrach na phelydrau, ysgrifennu’r holl werthoedd sy’n bwysig iddynt.• Wedi gorffen, gellir cael trafodaeth am werthoedd y grŵp. • Y nod nesaf yw creu un haul enfawr. Pawb i ddewis pa un o’r gwerthoedd sydd bwysicafiddynta’iysgrifennuarstribedobapurmwy(tua4cmwrth45cm). Bydd y rhain yn creu pelydrau’r haul mawr.

Pecyn Adnoddau Fi d

i Fi

• Tynnu llun canol yr haul ar bapur mawr, a chael pawb i gyfrannu at liwio’r canol trwy ddefnyddio hoel eu bysedd mewn paent. Y syniad symbolaidd yma yw bod pawb wrth wraidd y weithgaredd a bod modd cyrraeddgwellbydosystyrirgwerthoedd(call!)pawb.• Gludo’rpelydrauoamgylchyrhaulmawr(ynwellna’renghraifft uchod!) TBraf gweldgwerthoedd tebygac anhebyg.

Pecy

n A

dnod

dau

Fi d

i Fi

gweithgareddau

#8 y tu ôl i’r llen (30 munud)

nod: Hunanadlewyrchufelpersonawynebuteimladau.Feallai’rweithgareddhongodiemosiynau a theimladau anodd, ac efallai byddai’n well ei wneud mewn grwpiau bychain, mewnawyrgylch‘saff’.

offer

Papur lliw, beiro, tâp selo.

• PlygudarnobapurA4yneihannerfelllyfr.Ysgrifennu’chenwynycanol,arhestru’r nodweddion a’r teimladau yr ydych yn credu fod y byd y tu allan yn eu gweld wrth fed dwl amdanoch chi. • Agorwchyllyfrbachathorrwchdarnobapurlliwgwahanol,ychydigynllai ‘naA5arhowchdâpseloardrawsytopi’wddalyneile.Ysgrifennwchyrhynyr ydych yn ei deimlo’r funud honno i lawr arno.

XMae’n bwysig bod yn andros o sensitif - does neb yn gorfod rhannu gwybodaeth.

Pecyn Adnoddau Fi d

i Fi

• Codwch y darn papur, a glynwch ddarn llai eto o bapur oddi tano. Arhwn,ysgrifennwchyteimladauyrydychyneuhymladd.Efallai,nad oes neb arall yn eu gweld. • Codwch y darn papur eto, glynnwch y darn olaf o bapur oddi tano, ac ysgrifennwch y teimlad cryfaf allan o’r holl rai yr ydych yn eu teimlo. • Gellir mynd â’r gweithgaredd ymhellach trwy drafod ac yna ysgrifennu’r canlynol: Ar gefn y dudalen olaf, ‘Y Teimlad Cryfaf’ ysgrifennu pa deimlad fydda chi’n hoffi i hwn fod (efallai na fydd newid). Ar gefn y nesaf, ‘Teimladau dw i’n eu cwffio’ ysgrifennu sut mae wynebu’r teimladau yma. Ar gefn y nesaf, ‘Teimlo rŵan hyn’ ysgrifennu beth allai wneud rŵan hyn i helpu trechu’r emosiynau yma.

• Edrych ar y clawr eto a thanlinellu neu ychwanegu mewn lliw arall pa emosiynau hoffech chi i’r byd y tu allan eu gweld.

YrHenYsgolGynraddPorthaethwy

Ynys MônLL595HS

Ffôn: (01248) 715048Ffacs: (01248) 715225

www.franwen.compost@franwen.com

Cliciwch yma i weld fideo yn crynhoi’r prosiect.

Fi Di Figan Cêt haf

Y cwestiwn oedd‘Pwywytti’?Wrth gwrdd a thîm ‘FiDiFi’,

Yr wyth ohonom Yn ddiarth, i raddau,Efo awydd cyfarwyddI rannu ein doniau:

Dylunio,dawnsio,Celf a chyfarwyddo,Llenyddiaeth, ffilm,Cerddoriaeth ac actio,

Fe ranom syniadauMewn cyffro lliwgar,AdiddordebgwirioneddolGan griw mor hawddgar.

HwylioddeintaithDrosdonnaubywiogAnweledigyfforddI Flaenau Ffestiniog

O dan arweiniadGwenynen go’ brysur,Gwennana’igwênYn sicirhau bod ystyr

Y prosiect yn parhau,AhynnyoeddhybuMynegiant celfyddydolEin hifanc Gymry.

Er mawr yr ofnArgychwynygweithdai,Ces gysur wrth gofioHyfforddiantCai,

DauddiwrnodmorwerthfawrAlunioddyrewynO gyffro melyn,Diolchwni’rdewin!

DatblygoddberthynasNi Finions a’r plantBob wythnos wrth gynnig Rhaigemaufel‘Splat’!

Deffro’rymennydd,Deffro’rcorff,Cynnig allbwn gwahannolIdeimlad‘FF.Off’!

AchodiymwybyddiaethIechyd meddwl,Mor bwysig ydywI bob un cenedl.

https://youtu.be/f_UACXbZXxQ