Nr 13-14 (520-521)

WARSZAWA, LIPIEC 1977

OWUTYGO(11

W NUMERZE:

Najładniejszy Znaczek PRL

z 1976 r.

•

Rozwój spoleczno-gosp. Polski Ludowej

Konserwacja zbiorów

filatelistycznych

•

25-lecie Poczty ONZ

(xz)

•

Pocztówki PCK z 1939 r.

(dokończenie) 22 sierpnia ukaże się w Polsce efektowna seria .,Mo-tyle", złożona z 6 znaczków. Na reprodukcji -popularny u nas pał królowej (1.50 zł) oraz perłowiec

malinowlec (6,90 zł)

II miejsce I i cjsce

NAJŁADNIEJSZY ZNACZEK PRL 1976 r.

Zakończony został nasz doroczny konkurs na najładniejszy znaczek polski ubieg-łego roku. Czytelnicy uznali za najładniejsze:

1. Arcydzieła sztuki polskiej (6 — proj. Stefan Malecki. 2. Polska Wojskowa Jednostka Specjalna w Doraźnych Silach Zbroj-

nych ONZ na Bliskim Wschodzie (1.50 zł) — proj. Bohdan Berg. 3. 100-lecie pierwszego połączenia telefonicznego (1.50 zł) — proj.

Zbigniew Stasik.

Po raz 8 w naszych 17 konkursach zwyciężyła tematyka sztuk pięknych. Tym razem jest to reprodukcja rzeźby „Piękna Madonna" z 1410 roku, ze zbiorów Ga-lerii Sztuki Średniowiecznej Muzeum Na-rodowego w Warszawie.

Przypominamy, że „Piękną Madonną" nazywamy w sztuce (cytujemy za „Leksy-konem" PWN): przedstawienie Marii sto-jącej jako młodej, pięknej dziewczyny, zwykle z dzieciątkiem na ręku; gl. w got. rzeźbie.

Twórcą reprodukowanej na znaczku rzeźby jest tzw. Mistrz Pięknych Madonn — anonimowy rzeźbiarz tworzący na Ślą-sku i Pomorzu na przełomie XIV i XV wieku. Jego ujęcie rzeźby religijnej mia-ło niemały wpływ na, współczesnych mu rzeźbiarzy w tej części Europy.

Stefan Małecki — projektant „zwycię-sklego" znaczka — należy do grona na-szych najwybitniejszych plastyków w tej dziedzinie twórczości. Na listę laureatów konkursu na najładniejszy znaczek wpi-suje się po raz drugi. Poprzednio jego znaczek zajął pierwsze miejsce w 1937 roku. Był to znaczek nr 1643 — Pałac w Wilanowiń,

Stefan Małecki jest trzecim artystą plastykiem, który więcej niż raz wpisał się na listę zwycięzców konkursu. Po-przedzają go Czesław Kaczmarczyk i An-drzej Heidrich.

Pełna lista zwycięzców przedstawia się następująco (w nawiasie rok, w którym znaczek został wyróżniony): ,

Waldemar Andrzejewski (1972 r.), ' Alojzy Bakerzak (1969 r.),

III miejsce

• Numeracja wg ..Katalogu Popularnego 1977".

Henryk Chyliński (1975 r.), Andrzej Heidrich (1964, 1968, 1973 r.), Jerzy Jaworowski (1965 r.), Czesław Kaczmarczyk (1961, 1983 r.), Stefan Malecki (1967, 1976 r.), Helena Matuszewska (1966 r.), - Tadeusz Michaluk (1974 r.), Hanna Przeździecką (XV-lecie), Zbigniew Stosik (1970 r.), Jan Marcin Szancer (1962 r.), Karol Śliwka (1971 r.).

A oto lista znaczków wyróżnionych na . pierwszym miejscu w poprzednich 16 kon-

kursach: 1959 r. (konkurs Piętnastolecia PRL)

,.Dzień Znaczka 1957" — 2.50 zł (nr 885°), opracowanie — Hanna Przezdziecka wg obrazu Jean Honore Fragonard.

1961 r. „Dzień Znaczka 1961" — 80 gr (nr 1122), opracowanie — Czesław Kacz-marczyk wg obrazu Jana Chełmińskiego.

1962 r. „Bajka o krasnoludkach i o sie-rotce Marysi" — 3.40 21 (nr 1221), pro-jekt — Jan Marcin Szancer.

291

1963 r. „Dzień Znaczka 1963" — 60 gr (nr 1285), opracowanie — Czesław Kacz-marczyk wg obrazu Władysława Czachór-skiego.

1964 r. „Dzień Znaczka 1.964" — 60 gr (nr 1182), opracowanie — Andrzej Heid-rich wg obrazu Józefa Brodowskiego.

1965 r. Mistrzostwa Swiata w klasie Finn — 30 gr (nr 1438), projekt — Jerzy Jaworowski.

1966 r. — „Dożynki" — 40 gr (nr 1545), projekt — Helena Matuszewska.

1967 r. „Dzień Znaczka 1967" — 60 gr (nr 1643), opracowanie — Stefan Małecki wg obrazu Wincentego Kasprzyckiego.

1968 r. „Malarstwo polskie" — 1.35 zł (nr 1720), opracowanie — Andrzej Heid-rich wg obrazu Stanisława Wyspiańskiego.

1969 r. „Wyprawa na Księżyc — lipiec 1969" — 2.50 zł (nr 1.793), projekt — Aloj-zy Balcerzak.

1970 r. ,,Lot radzieckiej stacji automa-tycznej Łuna 16" — 2.50 zł (nr 1893), pro-jekt — Zbigniew Stasik.

1971 r. „Zamek Królewski w Warsza-wie" — 60 gr (nr 1971), projekt — Karol Śliwka.

1972 r. „Mikołaj Kopernik, życie i dzia-łalność" (blok) — 10+5 zl (nr 2047), pro-jekt — Waldemar Andrzejewski.

1973 r. „Dzień Znaczka 1973" — 4+2 zł (nr 2126), opracowanie — Andrzej Heid-rich wg obrazu Marcelego Bacciarellego.

1974 r. „Stulecie UPU" — 1.50 zł (nr 2160), projekt — Tadeusz Michaluk.

1975 r. „30 rocznica wyzwolenia War-szawy" — 1.50 zł (nr 2206), projekt -Henryk Chyliński.

W obradach Jury wzięli udział p.p. nacz. Irena Zielińska (Wydział Emisji Znaczków Ministerstwa Łączności), Ry-szard Rzepko (sekr. Zarządu Głównego PZF), Ryszard Zyzański (Przedsiębior-stwo Filatelistyczne RSW „Prasa-Książka--Ruch"), Tadeusz Grodecki (red. nacz. "Filatelisty") i Maria Grher (zaproszona do opracowania materiałów konkursu).

Sąd Konkursowy otrzymał do swej dys-pozycji:

2 Nagrody Honorowe Ministra Łącz-. ności prof. dra Edwarda Kowalczyka: 2 razy rocznik znaczków PRL w oficjal-nym klaserze z biletem Ministra.

10 nagród regulaminowych ufundowa-nych przez Przedsiębiorstwo Filatelistycz-ne RSW „Prasa-Książka-Ruch", wartości lak podano w § 5 Regulaminu.

Na poszczególne nagrody składają się: 1. Zestaw znaczków PRL „Międzynaro-

dowe Imprezy Sportowe w Polsce" nr kat. 860-2 + 2 parki, 913-14, 1110-12 A i B. 11491b-1151ab, blok 24, ark. 1149aA-1151

aA, 1257-62, ark. 1258-61A nie stempl. oraz S 284 i 285 — wartość ca 2000.— + + klaser 135,11k.

2. Zestaw znaczków PRL „FIS" w kla-serze okolicznościowym nr kat. 1149ab-1154ab w czwórkach, 'blok 24, ark. 1149 aA-51aA nie stemplowane oraz S 248, 250 i 252 — wartość ca 1500.-

3. Zestaw znaczków PRL „Igrzyska O-limpijskie 1964 r." nr kat. 1309-1316, ark. 1314-16A, 1366-73, blok 28, ark. 1372- - 734 nie stemplowane — wartość ca 1000.— + klaser C6/8k.

4. Znaczki PRL — Rocznik 1966 — nr kat. 1504-1591 nie stemplowane — war-tość ca 300.— + klaser B5/8k.

5. Zestaw kopert FDC — temat „Sport" — nr kat. S 209, 248, 251, 252, 262, 263, 285, 326 — wartość , ca 250.— + klaser do FDC.

6-9. Zestaw kopert FDC — temat „Fau-na" nr kat. S. 219 i 314 — wartość ca 200.— + klaser do FDC.

10. Komplet kopert FDC „Koty" — S. 294 — wartość zł 150.-

5 nagród Zarządu Głównego PZF war-tości ok. 200 z1 każda.

Ogółem wpłynęło na konkurs 1039 od\ powiedzii

W numerze 7 „Filatelisty", w części nakładu została uszkodzona czcionka pod reprodukcją znaczka nr 2304. Część typu-jących ten znaczek określała go jako „2204". Takiego numeru nie było w tym roku w konkursie. Zaliczyliśmy tę odpo-wiedź jako „2304", co zresztą łatwo mógł każdy ustalić, gdyż znaczki były ustawio- ne w kolejności numerów.

Po raz pierwszy w historii naszych kon-kursów, nie było ani jednej odpowiedzi prawidłowo typującej wszystkie 3 znacz-ki wyróżnione przez uczestników. Jest to możliwe oczywiście tylko przy obliczaniu głosów: 3 pkt. za pierwsze miejsce, 2 pkt. za drugie miejsce i 1 ,pkt za trzecie. W tej sytuacji, przy rozstrzeleniu głosów, pierwsze miejsce może zająć znaczek, któ-ry np. był typowany wyłącznie na dru-gim lub trzecim miejscu.

Czytelnicy głosowali na 58 znaczków spośród 62. Przy tym rozstrzelenie gło-sów było znacznie większe niż w ubieg-łym roku.

Pierwszy znaczek otrzymał 569 pkt. (w r. ub. 1317), drugi — 498 (w r. ub. 714), trzeci — 451 (w r. ub. 472). •

27 znaczków uzyskało powyżej 50 pkt. (w r. ub. 19), 16 znaczków powyżej 100 pkt. (w r. ub. 13). Tylko 10 znaczków uzyskało poniżej 10 pkt. (w r. ub. 20).

292

Powyżej 50 pkt. uzyskały:

s g

Nazwa emisji 7: 1. 2327 8.00 Arcydzieła sztuki polskiej 589 2. 2294 1.50 Polska Wojsk. Jedn. w Si-

tach Zbrojnych ONZ 498 3. 2289 1.50 100-lecie pierwszego pola-

czenia• telefonicznego 451 4. 2326 1.00 Arcydzieta sztuki polskiej 440 5. 2298 0.90 Ochrona środowiska -

parki narodowe 338 6. 2324 1.50 Huta Katowice 336 7. 2311 10+5 Igrzyska Olimpijskie

blok 45 Montreal 76 299 8. 2295 1.00 Pomniki Walki i Męczeń-

stwa Narodu Polskiego 294 9. 2288 1.50 20 rocznica powstania

Zjedn. Inst. Badań Jądr. 10. 2286 4.50 Historia lokomotywy 272 11. 2313 1.50 100 rocznica śmierci A.

12. 2304 8.40 Czekanowskiego 25-lecie znaczka ONZ

270 mo

13. 2303 6.00 Ochrona środowiska parki narodowe 181

14. 2299 1.00 Ochrona środowiska Parki narodowe lal

15. 2275 1.00 Xn Zimowe igrzyska O- limpijskie Innsbruck 1978 141

16. 2319 8+4 Dzień Znaczka 1976 127 17. 2314 1.00 Dzień Znaczka 1976 96 18. 2296 1.00 Pomniki Walki ł Męczeń-

stwa Narodu Polskiego 80 19. 2316 2.00 Dzień Znaczka 1976 75 20. 2328 1.00 Porty polskie 69 21. 2334 8.90 Porty polskie 68 22. 2274 0.50 XII Zimowe Igrzyska O-

limpijskie Insbruck 1976 67 23. 2315 1.50 Dzień Znaczka 1970 24. 2323 4.90 25-lecie FSO 81 25. 2311 1.50 Porty polskie 81 16. 2276 1.50 XII Zimowe Igrzyska 0-

iimpijskle Innsbruck 1976 55 27. 2290 5.00 Lotnictwo współczesne 55

Pierwsze 3 nagrody rozlosowano między 3 odpowiedzi najbliższe prawidłowego rozwiązania (przestawione znaczki drugi i trzeci: 1-3-2).

Nagrodę 4 przyznano za, jedyne poza poprzednimi, rozwiązanie typujące 3 pier-wsze wyróżnione znaczki (w układzie: 2-3-1).

Dalsze nagrody regulaminowe rozloso-wano między 4 odpowiedzi w układzie: 1-2-x (x = znaczek spoza trzech wy-różnionych).

2 ostatnie nagrody regulaminowe i 5 nagród Z. Gł. PZF rozlosowano między 13 odpowiedzi w układzie: 1-x-2.

NAGRODY PRZEDSIĘBIORSTWA FILATELISTYCZNEGO

1. Teresa Wojewoda - ul. Stolarska 14, 84-230 Rumia.

2. Zbigniew Stań - Pszczonów 23, 96-124 Maków.

3. Stanisław Wojewoda - ul. Stolarska 14, 84-230 Rumia. . 4. Andrzej Gołębiowski - ul 1 Maja 23, 19-500 Gołdap.

5. Józef Majniewiez - Rynek 1 rn 7, 45-015 Opole.

6. Eugeniusz. Kleinowski - ul. Bolesła-wa Chrobrego 39 m 8, 65-052 Zielona Gó-ra.

7. Włodzimierz Zabka - skr. poczt. 3, 05-870 Błonie.

8. Podpis nieczytelny - bez adresu (stempel - Kraków).

9. J. P. Illiczewski - Swierdłowsk I-54, ul. Doszkolnaja 2-55, ZSRR.

10. Eugenia Grudzień, ul. Sienkiewicza 17a rn 3, 09-402 Płock.

NAGRODY ZARZĄDU GLOVVNEGO PZF

I. Franciszek Bojak, ul Kom. Eduk. Na-rod. 1/15, 48-303 Nysa 3.

II. Eugeniusz Kleinowski, ul. Bolesława Chrobrego 39 m 8, 65-052 Zielona Góra.

III. Jan Ulfik, Al. Kwiatów 1/17, 42-800 Tarnowskie Góry.

IV. Eugeniusz Swoboda, ul. 1000-lecia 3/48, 42-700 Lubliniec.

V. Marian Mroczek, 22-413 Nielisz.

NAGRODY HONOROWE MINISTRA LĄCZNOSCI PRL

Sąd Konkursowy przyznał Nagrody Ho-norowe Ministra Łączności:

1. Zbigniewowi Stasiowi z Pszczonowa, zdobywcy 2 nagrody Przedsiębiorstwa Fi-latelistycznego (W drodze losowania mię-dzy 3 najlepszymi odpowiedziami).

2. Rejonowemu Oddziałowi WOF w Cze-repanowie, ZSRR (Okręg Nowosybirsk).

W Czerepanowie przeprowadzono kon-kurs zgodnie z naszym regulaminem wśród członków Oddziału - uczniów szkoły średniej nr 4, Klubu Młodych Fi-latelistów. Urządzono również pokaz pol-skich znaczków z 1976 r. W Konkursie wzięło udział 862 członków Oddziału -młodzieży i dorosłych. Z tej miłej dla filatelistów polskich imprezy nadesłano nam szczegółowe sprawozdanie.

Redakcja „Filatelisty' serdecznie dzię-kuje Ministrowi Łączności prof. drowi Edwardowi Kowalczykowi za nagrody na nasz Konkurs.

Serdecznie dziękujemy Dyrekcji Przed-siębiorstwa Filatelistycznego RSW „Pra-sa-Książka-Ruch" za ufundowanie po raz 17 dorocznych regulaminowych nagród w naszym konkursie.

Dziękujemy także za nagrody Zarządo-wi Głównego PZF.

Serdecznie dziękujemy Członkom Sądu Konkursowego za Ich społeczny wkład w rozwiązanie naszego konkursu, a wszy-stkim Uczestnikom za udział.

Gratulujemy zdobywcom nagród i za-praszamy wszystkich Czytelników do u-działu w następnym konkursie.

293

294

STULECIE ZAKtADU FAJANSU .WE WŁOCLAWKU

Cezary Rudziński

Temat: ROZWÓJ SPOŁECZNO-GOSPODARCZY POLSKI LUDOWEJ

TEMATYKA gospodarcza, jeżeli można sądzić na podstawie zbiorów ekspo-

nowanych na wystawach, a także tego, czym interesują się najczęściej polscy fi-lateliści, stanowi margines zainteresowań naszych zbieraczy. Być może sądzą oni, że opracowanie na ten temat sensownej kolekcji jest trudne a materiał zbyt ubo-gi? Lub, co gorzej, uważają tę tematykę za nieciekawą? Jakiekolwiek byłyby jednak przeszkody i przyczyny tego braku zain-teresowania, warto je usunąć i pokonać. Na temat życia społeczno-gospodarczego PRL, a także rozwoju naszej ekonomiki jako całości oraz poszczególnycri jej dzie-dzin istnieje już bardzo dużo materiału. Jeżeli dodać do powszechnie zbieranych znaków także frankatury mechaniczne, a w pojedynczych, uzasadnionych librettem zbioru przypadkach koperty z normalne-go obiegu; ze zwykłymi znaczkami i dato-wnikami, ale z korespondencji, można po-kusić się o opracowanie zbioru tematycz-nego z szansami na sukces nie tylko na wystawie lokalnej. Oczywiście, jeśli zbiór taki zostanie przygbtowany i zaprezento-wany zgodnie z obowiązującymi w tej dziedzinie regułami gry.

Jak już powiedzieliśmy, materiału fila-telistycznego jest dużo. Omówienie wszyst-kiego możliwe byłoby tylko w obszernej broszurze. Dlatego pragnę zwrócić uwagę jedynie na najważniejsze obszary tema-tyczne, które mogą być uwzględnione przy opracowywaniu ewentualnego zbioru.

Przejdźmy zatem do rzeczy, do przedsta-wienia kilku .możliwości, garści znaków pocztowych w ujęciu tematycznym, możli-wych do wykorzystania w filatelistycznej narracji na temat polskiej gospodarki. Z góry przepraszam Czytelników, że będę musiał przypomnieć niektóre podstawowe fakty z naszej najnowszej historii. Ale przecież obok tych, którzy ją przeżyli, są

także młodzi; dla nich bywa to niekiedy odległa przeszłość.

33 lata władzy ludowej w Polsce tę okres najbardziej dynamicznego rozwoju kraju w naszych dziejach. Polska między-wojenna była zacofanym krajem rolniczo--przemysłowym, przy czym najżyźniejsze obszary uprawne znajdowały się w znacz-nym stopniu w ręku stosunkowo nielicz-nych właścicieli ziemskich, zaś przemysł -głównie pod panowaniem obcego kapi-tału. Znaków pocztowych przedstawiają-cych gospodarkę tamtej Polski jest nie-wiele. Można jednak wykorzystać np. oryginalne koperty z obiegu pocztowego z prywatnych fabryk i koncernów, ban-ków, wielkich majątków ziemskich. Jeże-li chodzi o znaczki, to do charakterys-tycznych można zaliczyć rolnika siejące-go ręcznie z płachty (125-127*), kobiety wiejskie ze snopkiem zboża i sierpami (131-132), czy ilustrację całostek Cp 68, 77 i 78 wzór 23 — przedstawiającą ryba-ków.

Ówczesny przemysł przypominają do-piero znaczki i całostki wydane w Pol-sce Ludowej. Np. znaczek nr 890 — pre-zentujący Hutę „Pokój", nr 2330 — z lo-komotywą produkowaną w Chrzanowie w 1922 roku, całostki z okazji 100-lecia: Hu-ty „Batory" (Cp 518-519), Fabryki Ma-szyn Żniwnych w Płocku (Cp 474) i Zakła-dów Fajansu we Włocławku (Cp 595) czy 30-lecia fabryki telefonów w Radomiu (Cp 382). Jedyną międzywojenną inwes-tycją o nieprzemijającym znaczeniu, poza Centralnym Okręgiem Przemysłowym, który nie znalazł odbicia w filatelistyce, była budowa portu i miasta w Gdyni, przedstawiona na znaczku 295 oraz całost-kach Cp 50 wzór 16 i Cp 68, 77 i 78 wzór 6.

Wojna i hitlerowska okupacja doprowa-dziły kraj do ruiny. Seria znaczków „Warszawa oskarża" (380-385), chociaż po-święcona jest tylko stolicy, stanowi zara-zem ilustrację stanu całego kraju. Tak, wyglądała Polska po wyzwoleniu w roku • Wszystade numery w ~ole dotyczą znacz-

ków bądź eakweek wg Katalogu Populaanego.

1944 i 1945. Kraj stracił 38% wartości majątku trwałego. W przypadku zakładów przemysłowych, systematycznie niszczo-nych przez wycofujących się hitlerowców, odsetek ten był znacznie wiek,-7y.

Dynamiczny rozwój społeczno-gospodar-czy Polski Ludowej w latach 1944-1977 tylko w nieznacznym stopniu znalazł od-bicie na znakach pocztowych. Po pros: tu tę szybko zmieniającą się skalę prze-obrażeń trudno ująć w zminiaturyzowa-nej formie graficznej znaków pocztowych. Przedstawiają więc one tylko niektóre, z reguły największe osiągnięcia. A i tak są ich setki, zwłaszcza kasowników.

U podstaw przemian ustrojowych legł Manifest Lipcowy (nr 373 i wiele innych walorów), którego zasady rozwinięte zo-stały w Konstytucjli PRL (nr 622-623). Podstawą zmian w sferze ekonomiki stały się dekrety: o reformie rolnej z 6.1E1944 i o nacjonalizacji przemysłu z 3.1.1946 (nr 1505, 1526-1529, 1531). Pierwsze lata powojenne to okres odbudowy kraju i gospodarki. W filatelistyce odnotowany przede wszystkim jako odbudowa stolicy (nr 467, 496-497, 513, 541, 671-672, itd.), rzadziej innych miast.

Trzyletni plan , odbudowy zastąpiony zo-stał przez Plan 6-letni — zapoczątkowa-nia rekonstrukcji gospodarki (nr 527,542--545, 573-576 całostki, kasowniki). Po nim następowały kolejne, 5-letnie plany rozwoju społeczno-gospodarczego. Szcze-gólny nacisk położono na rozbudowę przemysłu ciężkiego. W końcu lat czter-dziestych i przez lata pięćdziesiąte jego symbolem była Nowa Huta (nr 550-553, 749, 1360, Op 171, liczne kasowniki). Obecnie symbolem nowego etapu rozwoju przemysłu ciężkiego jest Huta Katowice (znaczek, całostka, kasowniki 1976 roku).

Drugim z fundamentów rozwoju socja-listycznej gospodarki stał się przemysł wydobywczy. Przede wszyskim węglowy, mający wieloletnie tradycje w Polsce.

Znaczki i kasowniki przedstawiają za-równo niektóre kopalnie i pracę górników, jak i zmiany zachodzące w technice wy-dobycia, m.in. mechanizację prac pod-ziemnych. Przykładowo można wymienić znaczki nr 577-578, 839, 645--646, 747, 1505, 1785. Oprócz węgla kamiennego i koksującego, podjęto po wojnie eksploa-tację na dużą skalę pokładów węgla bru-natnego jako paliwa dla elektrowni Tu-rów, Adamów, Konin, Pątnów, a w przy-szłości budowany obecnie Bełchatów. Tyl-ko jedną z nich, w Turoszowie, przedsta-wia znaczek nr 1359.

Skoro już mowa o elektrowniach, wspo-mnijmy parę stów o energetyce i elektry-fikacji kraju. Nie zaniedbano budowy elektrowni wodnych, m.in. jedną z nich, w Porąbce, przedstawia znaczek nr 968, inną — w Tresnej — całostka Cp 336. W rzeczywistości jest ich więcej. Z ważniej-szych powojennych elekrowni węglowych na znaczkach nr 626-628 i całostkach wi-dzimy Jaworzno, na całostce Cp 527 -Kozienice. Elektryfikacja wsi oraz kolej-nictwa stała się tematem znaczków nr 581-582, 606, 699-700, 1504, 1529, całostek Ck 14, Cp 236, 342 itp. oraz licznych ka-sowników.

Wróćmy jednak do przemysłu wydo-bywczego. Jednym z naszych narodowych, odkrytych po wojnie bogactw, jest siar-ka, której wydobycie rozpoczęto w latach pięćdziesiątych. Znaczek nr 1362 prezen-tuje kombinat w Tarnobrzegu, nr 1790 znaczenie tego surowca dla kraju. Są na ten temat także kasowniki. Drugim od-krytym po wojnie naturalnym bogactwem są złoża miedzi i cennych metali nieże-laznych. Hutę miedzi w Głogowie oraz inne obiekty prezentują kasowniki.

Duże znaczenie, zwłaszcza w okresie dy, namicznego rozwoju przemysłu, odbudo-wy oraz rozbudowy miast i osiedli, ma produkcja cementu, stanowiącego ważny artykuł gospodarczy. Pierwszą dużą ce-mentownią wybudowaną po wojnie —

293

„Przyjaźń” w Wierzbicy przedstawiają znaczki nr 610-611. Spośród wielu jej na-stępczyń znaczki poświęcono cementow-niom w Opolu (nr 1.104) i w Chełmie Lub. (nr 1364).

Spośród nowych gałęzi przemysłu pot- skiego szczególną rangę ma przemysł stoczniowy, należący dziś do światowej czołówki. Stoczniom i wodowanym w nich statkom poczta polska poświęciła wiele znaczków, całostek, kasowników. Wymień-my przykładowo: nr 459-460, 618, 637— —638, 818, 1174, 1363, 1792, 1903-1910, 1979. Spośród całostek na uwagę zasłu-guje Cp 430 upamiętniająca wodowanie tysięcznego statku oraz Op 431 — 4 wa-rianty — propagujące stocznie: Lenina i Północną w Gdańsku, im. Komuny Pa-ryskiej w Gdyni i im. A. Warskiego w Szczecinie. Równocześnie rozwijały się nasze porty morskie, co dokumentują m. in. znaczki 755, 816-817, 819, 1771, 1772, a zwłaszcza piękna emisja z końca 1976 roku oraz kasowniki.

Nieco mniej znaków pocztowych po-święciła poczta kolejnej polskiej specja-lizacji: przemysłowi maszynowemu i elek-tromaszynowemu. Stosunkowo najwięcej — motoryzacyjnemu: pierwszym zbudo-wanym po wojnie (nasz przedwojenny przemysł motoryzacyjny był słabo rozwi-nięty) fabrykom — w Warszawie, produ-kującej początkowo radzieckie licencyj-ne „Pobiedy" (nr 649-650 i emisja 1976

KARTKA POCZTOWA

DZ1EN ENERGETYKA

roku oraz kasowniki) i w Lublinie (nr 655-856 i Cp 361). A także nowym wy-robom z Jelcza (nr 2142-2143), FSO (nr 2144-2145), FSD w Nysie (nr 2146) i FSC w Starachowicach (nr 2147), a ponadto nowej produkcji FSO (znaczki i arkusik z 1976 r., Cp 508 i kasowniki). Natomiast całostka Cp 413 przedstawia jeden z ty-pów produkowanych w Polsce motocykli. Sporo znaczków, całostek, a szczególnie kasowników prezentuje nowoczesne, bu-dowane przez nasz przemysł lokomotywy elektryczne (nr 699-700, 1529 itp.), trak-tory (nr 563-565) itp.

Z innych dziedzin przemysłu, które zna-lazły odbicie w filatelistyce, można jeszcze wymienić petrochemię, zwłaszcza Mazo-wieckie Zakłady Petrochemiczne w Płoc-ku (nr 1361) przerabiające ropę z ruro-ciągu „Przyjaźń” i w ogóle przemysł che-miczny (nr 1983 i Cp 611), m. in. Zakła-dy Włókien Sztucznych „Stilon" w Go-rzowie (nr 1154) itp. Poza wspomnianą już Fabryką Maszyn Rolniczych w Płocku,

296

195! 1976

:1~4

a24)1111441

Cli

produkującą m. in. znane kombajny (nr 1528, 1786), całostka Cp 584 reklamuje Fabrykę Maszyn Żniwnych w Poznaniu. Nową naszą specjalność — fabrykę płyt wiórowych w Szczecinku przedstawia zna-czek nr 1172.

1.1:01~ ■rI43-ti:

ia W sposób przemysłowy zorganizowane

jest także polskie budownictwo, któremu poświęcono liczne znaki pocztowe. Jed-nym z najbardziej znanych przedsiębiorstw jest „Mostostal", wykonawca wielu mos-tów i konstrukcji stalowych. Poczta pol-ska poświęciła mu kasowniki oraz całost-kę Cp 436 z dwoma różnymi znakami opiaty obok siebie. Warto dodać, że „Mos-tostar wykonał konstrukcję wysokościo-wego gmachu oraz ściany zewnętrzne sie-dziby RWPG w Moskwie (nr 2166), przed-stawionej także na znaczkach, całostkach i kasownikach większości krajów socja-listycznych.

Mówiąc o rozwoju gospodarki polskiej, nie sposób chociażby parę stów nie po-święcić rozwojowi transportu i komuni-kacji. Obejmuje on wszystkie dziedziny. Buduje się nowoczesne drogi i trasy —

przykładem, bynajmniej nie największej jest est warszawska Trasa Łazien-

kowska (nr 2177). Rozwija się — chociaż w tempie jeszcze niedostatecznym — ko-lejnictwo, prezentowane przez liczne zna-ki pocztowe, transport drogowy, lotni-czy, któremu poświęcono kilka znaczków, całostek i sporo kasowników. Produku- , jemy w kraju samoloty dla rolnictwa (zn. 20 zł 1977 roku), śmigłowce (nr 2334) i szybowce (liczne znaki i kasowniki). Tak-że coraz dynamiczniej rozwija się nasz transport morski. Oprócz statków dyspo-nuje on także promami łączącymi Polskę ze Skandynawią (kasowniki oraz Cp 605).

Obok' przemysłu i związanych z nim dziedzin gospodarki, lata powojenne przy-niosły dynamiczny rozwój rolnictwa. Ale ta dziedzina, jeżeli pominąć często wystę-pującą na znakach pocztowych symbolikę i nieco rzadziej maszyny rolnicze, znaj-duje — jak dotychczas — niewiel-kie odbicie w filatelistyce. Przykładowo można wymienić serię nr 2231-2238 poświęconą zwierzętom i ptakom hodo-wanym w Polsce, serie znaczków i ca-lostek oraz kasowniki z okazji doży-nek. Ale tematyka rolnicza czeka jesz-cze na odkrycie przez naszą pocztę.

W sumie znaki pocztowe przedstawia-ją barwny, bogaty, chociaż zaledwie frag-mentaryczny obraz przemian społeczno--gospodarczych w PRL. Walorów filate-listycznych jest więc wiele, w tym także pominiętych ze względu na ramy tego artykułu, znaki pocztowe dokumentują-ce przemiany społeczno-polityczne wy-przedzające zmiany gospodarcze, rozwój świadczeń socjalnych (np. wypoczynku i wczasów), oświaty itp. Jest w czym wy-bierać.

297

Wiktor Kurkiewicz

NOWOCZESNA KONSERWACJA ZBIOROW FILATELISTYCZNYCH

Zarówno w literaturze polskiej, jak i w dostępnej literaturze obcej bardzo powierzchownie ujmuje się sprawę nale-żytej konserwacji zbiorów filatelistycz-nych.

Jeszcze gorzej ma się sprawa z radami udzielanymi w przypadku, gdy źle prze-chowywane zbiory zostały zaatakowane przez różnego rodzaju mikroorganizmy, powodujące powstawanie barwnych plam, zwanych potocznie przez zbieraczy „grzyb-kiem". Wskazówki, aby zakażone pozycje poddać „sterylizacji" przez prasowanie go-rącym żelazkiem lub potraktowanie „pa-rami formaliny", są nie tylko niezbyt skuteczne, ale i przestarzale w świetle nowoczesnych zabiegów konserwatorskich, stosowanych do papieru w archiwach i bi-bliotekach.

Aby zrozumieć zasady prawidłowej kon-serwacji papieru, na którym są przecież drukowane znaczki, i zastosować właści-we środki zapobiegawcze w przypadku jego zakażenia przez mikroflorę, należy zapoznać się z czynnikami mającymi destrukcyjne działanie na papier.

Dla przypomnienia podaję, że papierem na-zywamy masę skladające się z drobnych od- barwionych wlóklenek roślinnych zgmatwanych ze sobą, sklejonych substancją wiążącą, a na-stępnie sprasowanych W Cienkie arklieZe łub wstęgę.

Po(ietkwoulyin skiadnikierti chemicznym pa-pieru, niezależnie od jego jakości, jest celu-loza (blonnik).

Papier, oprócz powszechnie znanych zalet, ma też cechy ujemne — matą odporność na czynniki fizykochemiczne i biologiczne.

1. Czynniki fizykochemiczne

a. Niew ł a ściwa wilgotność po-mieszczenia, w którym przechowujemy zbiory jest najczęstszą przyczyną ich u-szkodzenia.

Optymalnie powinna ona wynosić 50--85% wilgotności względnej. Wilgotność zbyt duża powoduje bardzo silny wzrost mikroorganizmów pasożytujących na pa-pierze, nie mówiąc już o groźbie sklejenia znaczków nie kasowanych. Wilgotność zbyt mała powoduje niekorzystne przesuszenie papieru, obniżające jego odporność me-chaniczną oraz niszczy klej znaczków, po-wodując jego pękanie.

b. Nieodpowiednia tempera-tura przechowywania zbiorów, a zwła-szcza jej wahania, może spowodować po pewnym czasie żółknięcie papieru pod wpływem cieple. Optymalna temperatura pomieszczenia nie powinna przekraczać, w miarę możliwości, temperatury poko-jowej (18°C).

Szczególnie szkodliwa jest podwyższona temperatura przy dużej wilgotności po-wietrza.

c. Gazy spalinowe, występujące głównie jako zanieczyszczenie powietrza w miastach przemysłowych i o nadmier-nie rozwiniętej motoryzacji, przyczyniają się również do procesu niszczenia zbio-rów. Zawarty w nich dwutlenek siarki, łącząc się z tlenem i wilgocią z po-wietrza, tworzy kwas siarkowy, który nie tylko uszkadza strukturę włóknistą pa-pieru, ale może mieć również niekorzystny wpływ na barwę znaczków.

d. Świat ł o sł oneczne i sztucz-ne, a zwłaszcza jego promienie podczer-wone i ultrafioletowe, zmniejszają wy-trzymałość papieru, powodują jego żółk-nięcie i pękanie oraz mają niekorzystny wpływ na barwę znaczków.

Pod wpływem promieniowania ultrafio-letowego powstają na papierze produko-wanym fabrycznie i zawierającym do-mieszki żelaza — brunatne plamy, będące wynikiem reakcji chemicznej (przejście soli żelazowej w sól żelazawą).

e. Zanieczyszczenia powie-trza, zarówno chemiczne jak i fizyczne (kurz, pyl itp.), mogą mieć również nisz-czący wpływ na papier, ułatwiając roz-wój szkodliwych organizmów.

2. Czynniki biologiczne • 1.1

Do czynników biologicznych będęlemy zaliczać ujemne działanie na zbiory fila-telistyczne, zwłaszcza znaczków nie kaso-wanych, kilkuset różnych mikroorganiz-mów występujących w Polsce, zaliczonych głównie do grzybów niedoskonałych (Fan-gi imperfeeti), workowców (Ascomycetes), promieniowców (Actinomycetes) oraz do bakterii. Działanie szkodliwe mogą rów-nież wywierać grzyby z innych grup sy-stematycznych, jak np. podstawczaki (Ba-sidiomycetos) pasożytujące na papierach gorszej jakości.

Istota działania wymienionych mikro-organizmów polega na niszczeniu włókni-stej budowy papieru poprzez spowodo-wanie bezpośrednio lub pośrednio hydro-lizy celulozy, będącej składnikiem każde-go papieru. Szereg mikroorganizmów, głównie grzybów, pasożytuje również na kleju znaczków, przyczyniając się pośred-nio do niszczenia struktury papieru.

Rozwój mikroflory występuje tylko w optymalnych dla danego gatunku warun-kach, mieszczących się w temperaturze od 24°C do 32°C i w wilgotności zawartej

298

w granicach od 85 do 900/0 wilgotności względnej. Im gorszy papier użyty do produkcji znaczków, tym łatwiej ulega zakażeniu przez mikroflorę.

Najmniej więc są odporne na zniszcze-nie znaczki drukowane na papierze drzewnym, a najbardziej odporne dru-kowane na papierze półszmacianym lub szmacianym.

Szczególnie istotnym dla nas filatelistów jest fakt, że szereg grzybów i pleśni two-rzy przy rozkładzie celulozy różne sub-stancje barwne, które powodują powsta-wanie plam na maczkach. Barwa i kształt plamy różnią się w zależności od gatunku danego mikroorganizmu oraz od rodzaju papieru i jego zanieczyszczeń (ślady mie-dzi i, żelaza), które dostały się do masy papierowej w trakcie jego produkcji.

Barwy plam występujących na papie-rze lub na kleju znaczków nie kasowa-nych, będącym świetną pożywką dla roz-woju mikroorganizmów, są różne: od czar-nej i szaroczarnej, niekiedy z odcieniem żółtawym, do łososiowej, różowoceglastej lub żółtej (określenia barwy — mikro-biologów). Mikrorganizmy są również po-średnią przyczyną powstania rdzawych plam na papierze, które są wynikiem po-jawiania się tlenków i wodorotlenków żelaza.

Dezynfekcja

Znaczki, listy i inne obiekty filatelis-tyczne, na których stwierdzamy charak-terystyczne barwne plamy, będące dowo-dem zakażenia ich przez mikroorganizmy, powinny być poddane dezynfekcji środ-kami grzybo- i bakteriobójczymi.

Odkażanie można przeprowadzać dwo-ma sposobami:

1. Przy użyciu gazą dezynfekującego zbiory w specjalnie do tego celu zbudo-wanej komorze próżniowej.

2. Przy użyciu różnych roztworów środ-ków grzyba- i bakteriobójczych.

Metoda pierwsza jest stosowana tylko w dużych i nowoczesnych ośrodkach, ze względu na konieczność posiadania spe-cjalnej aparatury.

Natomiast metodę drugą może zastoso-wać każdy dorosły filatelista, pod wa-runkiem zachowania szczególnej ostroż-ności, ze względu na trujące właściwości używanych środków.

Przykładowo środkami stosowanymi do dezynfekcji papieru mogą być różne po-chodne rtęci (np. octan fenylo-rtęciowy, chlorek rtęci), pochodne chloro-fenolu (np. „Dichlorofen" .produkcji angielskiej) po-chodne tymolu i szereg innych związ-ków.

Proponowana metoda dezynfekcji Wypróbowanym środkiem niszczącym

skutecznie wszystkie rodzaje opisanych mikroorganizmów, i to we wszystkich

stadiach ich rozwoju, jest mieszanina ty-molu i sublimatu (chlorku rtęci) w roz-tworze eterowo-benzenowym, który oso-biście. stosuję od 8 lat do dezynfekcji zbiorów filatelistycznych.

Podaję jej skład (w gramach i maili-trach):

Tymol

2,5 grama Sublimat

1,0 gram Eter etylowy

50 mililitrów Benzen

100 mililitrów Wszystkie składniki „powinny być che-

micznie czyste. Uwaga! Wymieniony środek jest trują-

cy i łatwopalny. Dlatego też należy go stosować przy otwartym oknie, z dala od ognia i środków spożywczych.

Przy jego stosowaniu należy zachować szczególną ostrożność, ponieważ może on rozpuścić farbę drukarską stosowaną przy nowoczesnych technikach druku.

Z tego powodu nie stosuję metody bez-pośredniej impregnacji podanym roztwo-rem, tak jak to można robić przy czarno--białych drukach zabezpieczając archiwa-lia, a stosuję metodę pośrednią. Polega ona na tym, że impregnuję watką uma-czaną w roztworze (zawsze na pincecie -trucizna!) gładki zeszyt, karta po kartce i natychmiast umieszczam w nim zagrzy-biale znaczki, bloki, listy itp. w ten spo-sób, aby zawsze z dwóch stron cała ich powierzchnia przylegała do zaimpregno-wanego papieru. Następnie taki ściśnięty zeszyt przechowuję przynajmniej przez miesiąc bez otwierania.

W przypadku dezynfekcji kopert wkła-dani do środka ściśle dopasowany, świeżo zaimpregnowany papier, a kopertę umie-szczam między kartkami zeszytu.

Zastosowany sposób powoduje, że po kilku miesiącach barwne plamy ulegają znacznemu zmniejszeniu, lub nawet znik-nięciu, o ile ujemne działanie mikroorga-nizmów nie spowodowało nieodwracalnych reakcji barwnych w papierze, które moż-na by usunąć tylko środkami wybielają-cymi, co jest zawsze połączone z ryzykiem zmiany koloru znaczka.

W przypadku, gdy działalność mikro-organizmów dotyczy głównie kleju, można spróbować bezpośrednio przetrzeć po-wierzchnię kleju watką lekko umaczaną w roztworze, tak aby płyn nie przeszedł na drugą stronę znaczka i nie uszkodził farby.

Wszystkie te czynności należy przedtem dokładnie wypróbować na materiale malo wartościowym. Po przeprowadzonych za-biegach dezynfekcyjnych należy dokładnie przewietrzyć pomieszczenie i starannie umyć ręce.

Na zakończenie podaję zasady racjonal-nego przechowywania zbiorów, których stosowanie nie tylko uchroni przed szkod-

229

liwym działaniem mikroorganizmów, ale i przedłuży ich żywotność.

1. Zbiory należy przechowywać w po-mieszczeniu suchym (optymalna wilgot-ność 50-85% wilgotności względnej), w odległości przynajmniej 2-3 metry od źródła ciepła (optymalna temperatura w miarę możliwości 18-18°C).

2. Zbiory powinny być przechowywane możliwie z dala od zanieczyszczeń po-wietrza gazami spalinowymi.

3. Klasery i albumy powinny być usta-wione luźno i w pozycji zawsze stojącej, aby zapewnić swobodny dostęp powietrza do każdego znaczka, co zapobiega roz-wojowi większości szkodliwych mikroor-ganizmów. Od czasu do czasu zbiory po-winny być wietrzone.

4. Należy używać takich klaserów, w których paski nie są zbyt ciasne. Ciasne paski powodują silne przyleganie znaczka do karty, mogące spowodować jego przy-

Tadeusz Grodecki

klejenie. Jednocześnie sprzyjają one za-grzybieniu, uniemożliwiając swobodny do-stęp powietrza od strony kleju w przy-padku znaczków nie kasowanych.

5. W przypadku zakażenia zbiorów na-leży zawsze wymienić klasery (albumy) na nowe, a znaczki i inne obiekty poddać dezynfekcji.

Literatura

1. M. Husarska. Konserwacja zbiorów Biblio. teeznych i Archiwalnych. Materiały z Konfe-rencji Bibliotecznych, Zeszyt I., Biuro Wydaw-nictw i Bibliotek PAN, Warszawa 1967.

2. R. Kowalik. Mikroorganizmy niszczące pa-pier zabytkowy. Prace Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Zeszyt 2, Warszawa 1952.

3. H. J. Plenderlith. Tbe Conservation of An-tiquities and Works of Art. London 1956.

4, Polskie Znaki, Pocztowe, toin I. YIWP „Ruch". Warszawa 1960.

5. Z. Borecki, E. Czerwińska, Z. Eeksztein, R. Kowalik. Chemiczne środki grzybobójcze (fungicidy). Państw. Wyd. Rolnicze i Leśna. Warszawa 1965.

25-LECIE POCZTY ONZ xx

Organizacje wyspecjalizowane i inne

PD OCZTA szwajcarska wydaje znaczki służbowe dla organizacji międzynaro-

dowych o trwałych podstawach istnienia i dużych potrzebach w zakresie świad-czeń pocztowych.

Znaczki wydawane są rzadko. Nowe e-misje ukazują się co kilka, a nawet kil-kanaście lat i kursują aż do wyczerpania nakładu.

Jak dotąd był tylko jeden wyjątek od tej zasady. Taka dość dziwna efemeryda ukazała się w 1950 roku.

OIR IRO

W latach 1947-1949 dziakła w Gene-wie Międzynarodowa Organizacja do Spraw Uchodźców. OIR to pierwsze litery nazwy w języku francuskim — Organisation In-ternationale pour les Rófuglćs, IRO -w języku angielskim — International Re-fugee Orgardzation.

Działalność OIR budziła poważne za-strzeżenia wielu państw, przede wszyst-kim socjalistycznych, gdyż nastawiona by-ła w dużej mierze na zatrzymanie na Za-chodzie osób, które tam się znalazły w wyniku II wojny.

Zgromadzenie ogólne ONZ, uchwałą z grudnia 1949 r. powołało na miejsce OIR — agencję specjalną ONZ, tzw. Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjedno-czonych do Spraw Uchodźców — UNHCR (Office of the United Nations High Com-missioner for Retugees). Urząd rozpoczął pracę od stycznia 1951 roku.

Natomiast w lutym 1950, a więc już po uchwale Zgromadzenia Ogólnego po-wołującej Urząd Wysokiego Komisarza, wprowadzono do obiegu serię znaczków służbowych nadrukowych, do dyspozycji OIR.

Znaczki

Przedrukowano 8 znaczków szwajcar-skich 4-wierszowym nadrukiem „Organisa-tion/Internationale pour/les Rófugiós" (fot. 1).

OR,GANISATION INTEkNAMONALE POUR, LES ILEFUGIES 1,t

Znaczki te umieszczono w katalogu Zumstein w VIII. dziale znaczków służ-bowych „VIII. Filr die Internationale FRichtlingsorganisation in Genf", nr nr 1-8.

Nakłady tych znaczków wynosiły tylko od 24 tys. do 29 tys. Sprzedaż ich wstrzy-mano w 1952 roku.

Urząd Wysokiego Komisarza do Spraw Uchodźców „nie dorobił się" własnych znaczków. Może dlatego, że choć działa już 27 rok — pozostaje stale instytucją utworzoną na określony czas (początko-wo na 3 lata). Zgromadzenie Ogólne prze-dłużało już kilkakrotnie okres istnienia Urzędu (ostatnio do 1978 r,).

300

Ge.N. Ve 70 t.0110(06, JOUR só

13•16115.SION )4.

22 10 55 -9ó 0 (7,

1947

4C-

i0) 1956 „,

c'd d 24 % 1980 \ O

R o■PCa

19J1,9 z

P

E V- N t

OMM — WMO

OMM = Organisation Meteorologique Mondiale (fr.).

WMO = World Meteorological Orga-nization (ang.). Światowa Organizacja Meteorologiczna

Powstała w 1947 roku na konferencji meteorologicznej w Waszyngtonie. Ma jednak tradycje znacznie dawniejsze, gdyż zastąpiła istniejącą od 1873 r. Międzyna-rodową Organizację Meteorologiczną (któ-ra nie miała statusu międzypaństwowego).

Podpisana w Waszyngtonie konwencja weszła w życie dopiero w 1950 roku, a Organizacja rozpoczęła działalność je-szcze kilka miesięcy później.

ONIM — WMO jest organizacją wyspe-cjalizowaną ONZ.

Ponieważ ma siedzibę w Genewie, na znaczkach i stemplach mamy nazwę fran-cuską. Koperty są dwujęzyczne, natomiast w praktycznej działalności stosowany jest raczej język angielski i skrót WMO.

WMO otrzymało własne znaczki (oczy-wiście jako służbowe znaczki poczty szwajcarskiej) w 1956 r. (B wartości).

Seria uzupełniająca ukazała się w roku 1966 (3 znaczki). W roku 1973 weszła w obieg seria okolicznościowa, złożona z 4 znaczków. Wydana została z okazji 100-lecia istnienia międzynarodowej orga-nizacji meteorologicznej.

I to cacy plon znaczkowy 20-lecia włas-nej poczty.

Zumstein umieścił znaczki WMO w dzia-le IX znaczków służbowych: „IX. Fdr di'e Meteorologische Weltorganisation in Gmt" pod numerami od 1 do 13.

WMO jest chronologicznie pierwszą or-ganizacją międzynarodową w Szwajcarii, która otrzymała od razu znaczki defini-tywne, a nie prowizoria — nadruki.

fot. i

jak „4. Sesję Kongresu OMM" w 1963 r. bądź „Światowy Kongres Meteorologicz-ny" w 1967 r.

Datowniki zwykle

WMO nie ma „własnych" datowników (ani w ogóle urzędu pocztowego w swoim gmachu), natomiast korzysta z urzędu pocztowego w sąsiednim gmachu, w Mię-dzynarodowym Centrum Konferencji (Cen-tra International des Confarences).

Ponieważ z urzędu tego korzystają i in-ne biura (np. UIT, p. dalej) starałem się rozszyfrować jego ostemplowania.

fot. 5

fot. 6

Datowniki okolicznościowe

lot. 2

fot. s

Stosowano datowniki pierwszego dnia z okazji wszystkich 3 emisji, a więc w 1956 r. (fot. 2), 1960 r. (fot. 3), 1973 r. (fot. 4).

Poczta szwajcarska upamiętniła rów-nież niektóre konferencje i zjazdy WMO,

Nie 'byk) to łatwe. Znaczki napyleni w gmachu WMO i poszed-

łem z nimi do urzędu pocztowego w Centrum (Międz. Konferencję. Niestety, okazało sig, że ostemplowanie przeze mnie tych znaczków jest w świetle obowiązujących przepisów zupełnie niemożliwe. Korespondencję ze znaczkami WMO mogą nadawać tylko pracownicy tej instytu-cji. A więc nie moglem tego zrobić ani ja, ani nawet towarzyszący mi pracownik BIT (a więc Innej organizacji ONZ). O ostemplo-waniu kopert i zabraniu ze sobą nie moglo być nawet mowy. Wraz z kilku urzędnikami i ich szefem szukaliśmy wyjścia z sytuacji. Chcieli mi rzeczywiście pomóc, ale — co oczy-wiste — w zgodzie z przepisami. Mogłem więc korespondencję frankować wyłącznie ogólnie dostępnymi znaczkami szwajcarskimi i musiała ona przejść normalną drogą pocztową.

Tak, ale wrzucona do skrzynki zostalaby z colą pewnością skasowana jednymi tym sa-mym datownikiem, a mnie zależało na komple-cie odbitek.

W tym przypadku już mi mogll iść na rękę. Przygotowane przeze mnie koperty Przyjęto w okienku, urzędnik ostemplowal każdą u in-nego kolegi i wszystkie skierował do ekspe-

GEN ke • :\

301

dycji. Gdy w 3 godziny później powróciłem do swego lokum na drugim końcu Genewy -zdobyte z takim trudem ostemplowania me-kaly już na mnie w skrzynce.

fol. 7

fot. 8

Urząd Centrum, którego pełna nazwa brzmi „1200 Geneve 20, Centre Interna-tional des Conferences", dysponował w 1974 roku 5 datownikami: 4 standardo-wymi z literami „a" (fot. 5), „b" (fot. 6), „c" (fot. 7), „d" (fot. 8) oraz 1 z rysun-kiem gmachu Centrum (fot. 9).

Frankatura mechaniczna

WMO ma od początku maszynę fran-kującą „1452" z tym, że przed otwarciem „Centrum" nadawano korespodencję przez urząd „Geneve 10, Nations Unies" i taki datownik miała maszyna.

W 1960 roku stosowano na niej z oka-zji 10-lecia działalności WMO nakładkę z tekstem w 4 językach „WMO, 10, years".

Obecnie na tej samej maszynie jest datownik nowego urzędu „1200 Geneve 20, Centre Intern. des Conferences".

Jeszcze w 1974 roku stosowano na niej nakładkę z okazji 100-lecia międzynamo-dowej współpracy w meteorologii „100 years ofiintemational/C0-operationfin me-teorology" (fot. 10).

UIT — 1TIJ

UIT = Union internationale des Tele-comrnunications.

ITU = International Telecommunication Union.

Międzynarodowy Związek Telekomuni-kacyjny jest jedną z najstarszych orga-nizacji międzynarodowych. Powstał w 1932 roku z połączenia Międzynarodowego Związku Telegraficznego (istniejącego od

fot. 10

1885 r.) i Międzynarodowego Związku Ra-diotelegraficznego (istniejącego od 1966 r.).

UIT jest organizacją wyspecjalizowaną ONZ.

Znaczki Pierwsze szwajcarskie maczki służbowe

dla UIT wydano w 1958 r. Była to defi-nitywna seria obiegowa złożona z 8 sztuk. 3 wartości uzupełniające wydano w 1960r. Następnie 1 znaczek z widokiem nowego, własnego wieżowca w Genewie wszedł w obieg w 1973 r.

A więc do końca 1975 r. ukazało się tylko 10 znaczków (dalsze 3 weszły w o-bieg w 1976 r.).

Datowniki okolicznościowe

Do wszystkich 3 wydań stosowano da-towniki pierwszego dnia: w 1958 r. (fot. 11), w 1960 (fot. 12) i w 1973 (fot. 13).

W 1962 roku stosowano datownik z ry-sunkiem makiety projektowanego gmachu UIT (fot. 14).

lot. 12

fot. 14

fot. 13

302

fot. 15

Do zbioru naszego powinniśmy również włączyć kilka datowników z okazji kon-ferencji organizowanych przez UIT. Mogą na nich czasami być pominięte litery „UIT", jak np.. na stemplu z 1951 r. z o-kazji „Confórence Administrative Extra-ordinaire des Radiocommunications" (fot. 15). Ta sama konferencja w 1959 r. mia-ła na datowniku litery „UIT" (fot. 16).

*Ć,E. ADM/4,,,r

GEN t+E f, 12 X 5? -1)

UIT i rom fi

fot. 151

Datowniki zwykle

UIT nie mial nigdy swojego urzędu pocztowego.

Nadawał zawsze korespondencję precz urząd „Geneve 20, Montbrillant" (później-sze datowniki „1200 Genćve 20, Mortc.11- lant"), obecnie "1200 Genćve 20, (...mt.e Intern. des Confe'rences" (fot 17),

fot. 17

Wszystkie datowniki „Centre..." omó-wiong przy WMO dotyczą również ko-respondencji UIT.

fot. li

J

Frankatura mechaniczna

fot. 19

Maszyna do frankatury mechanicznej „899" przechodziła te same zmiany co i inne datowniki i obecnie przyjęta formę jak na fot. 18.

Obecnie związek dysponuje też drugą maszyną — „10998" (fot. 19).

Oczywiście nakładki bywają różne.

UPU

UPIJ = Union Postale Universelle. Wszystkie omówione dotychczas organi-

zacje międzynarodowe w Szwajcarii, któ-re korzystają ze specjalnych znaczków służbowych szwajcarskich mają swe sie-óciby w Genewie.

Pozą Genewą tylko jedna organizacja korzysta- z takich wydawanych dla siebie znaczków. Jest to Powszechny Związek Pocztowy — UPT.7, mający siedzibę w Ber-nie. Oczywiście, ta uwaga dotyczy tylko terytorium Szwajcarii, gdyż poza. Szwaj-carią również kilka organizacji między-narodowych korzysta ze specjalnych nrzy• wilejów pocztowych.'

UPU jest jedną z najstarszych i naj-liczniejszych organizacji międzynarodo-wych. Powstała w 1874 roku na I Mię-dzynarodowym Kongresie w Bernie. UPIJ zrzesza nie tylko państwa, ale i teryto-ria niesamodzielne, bowiem poczta musi działać wszędzie.

Aż dziwne, że organizacja o tak ogrom-nym zasięgu i zadaniach wyłącznie pocz-towych, jako. jedna z ostatnich organiza-cji międzynarodowych otrzymała do swej dyspozycji specjalne... znaczki pocztowe.

Znaczki

PierwSza seria służbowych znaczków poczty szwajcarskiej dla UPIJ ukazała się w 1957 roku. Składała się z B znaczków. Uzupełniono ją w 1960 roku jeszcze 3 znaczkami.

Ponieważ UPIJ obchodziło w 1974 roku 100-lecie swego istnienia, to te 9 znacz-ków, wydanych w tym okresie stanowi

') Omówimy je w następnym numerze, na zakończenie tej serii artykulóW o poczcie ONZ 1 organizacji stowarzyszonych.

303

eERN

JOUR 18810 N 24 X 1960 16.IX51-8

("4, - ())

rot. 24 fot. 25

40 U P

rA 15 fot. 26

chyba jakiś superrekord wstrzemięźliwo-ści emisyjnej. Szereg poczt wydało znacz-nie więcej znaczków poświęconych dzia-łalności UPU.

Znaczki UPU kataloguje Zumstein w X dziale znaczków służbowych Szwajcarii: „X. Pór das Internationale Bureau des Weltpostvereins, Bern (UPU)".

Datowniki okolicznościowe I stale

o ile znaczki dla UPU ukazały się bar-dzo późno, to pierwszy stempel okolicz-nościowy wyprzedza stemple wszystkich innych organizacji międzynarodowych. U-rząd w Bernie stosował pierwszy datow-nik UPU w 1900 roku z okazji 25-lecia Związku (fot. 20).

Lot. 27

W. 1949 r. z okazji 75-lecia UPU stoso-wano 2 datowniki okolicznościowe (fot. 21 i 22). Również datownikiem upamięt-

niono otwarcie w 1953 r. nowego gmachu UPU w Bernie (fot. 23).

Wszystkie te datowniki stosowane przez urząd postawiony do dyspozycji UPU miały oznaczenie miasta w języku fran-cuskim „Benie", z uwagi na to, że był to język urzędowy UPU.

Jednak ponieważ Berno leży w szwaj-carskiej strefie języka niemieckiego, dal-sze stemple mają oznaczenie „Bern 15", a obecnie „3000 Bern 15".

fot. 28

fot. 29

304

tot. 30 31

• eL,,t1 f.. • kkxt%" ,Arr, reba

Oba datowniki pierwszego dnia w 1957 roku (fot. 24) i w 1960 r. (fot. 25) były stosowane już przez up. Bern 15. Datow-nik z 1957 r. pozostał później w urzędzie jako datownik stały.

W 1.970 r, byt datownik okolicznościo-wy z okazji otwarcia nowego budynku UPIJ.

Datownik z tym samym rysunkiem, ale w innym układzie i po zastąpieniu tekstu okolicznościowego — dwujęzyczną nazwą UPIJ, pełni rolę nowego datownika sta-łego (fot. 26).

O ile rzeczywiście oszczędna była poli-tyka emisyjna wszelkich znaków poczto-wych UPU, to wydawnictwa innych poczt „z okazji" UPIJ stanowią niewspółmiernie większy zbiór.

Kilkadziesiąt poczt upamiętniło 75-lecie, znacznie jeszcze więcej poczt 100-lecie.

Jan Danielski

W sumie jest to kilkaset znaczków. Wielu wydawnictwom towarzyszyły stemple pier-wszego dnia (np. fot. 27).

Są ciekawostki związane z UPIJ, któ-rych nawet zainteresowani tą tematyką nie potrafili mi wyjaśnić. Na przełomie XIX i XX wieku karty do koresponden-cji' zagranicznej w wielu krajach miały napis „Union Postale Universelle". Taki napis ma np. karta z Persji (wyd. 1894 r. — fot. 28), jak również druga z tejże Persji — dużo „młodsza" (wyd. 1915 r. —fot. 29). Taki sam napis, z dodatkiem ję-zyka niemieckiego i włoskiego, jest na trójjęzycznej ,karcie szwajcarskiej z 1903 roku (fot. 30). Napis angielski „Universal Postai Union" czytamy na karcie z Nowej Fundlandii (fot. 31).

Na marginesie zbioru „UPU" mogą wy-rastać nowe zbiory i nawet prace badaw-cze. Ale to już zbyt daleko odbiega od mego tematu „ONZ".

(dok. nast.)

POCZTÓWKI PCK z 1939 r. (dokończenie)

Jak wynika ze wspomnień mojego dziadka, który prowadził punkt żywienia PCK w obozie jeńców, umieszczonym w koszarach 17 pp przy ul. Langiewicza, istniał w Rzeszowie jeszcze drugi obóz w koszarach za Wisłokiem przy ul. Lwow-. sklej, w którym też była prowadzona kuchnia przez PCK, na tę organizację bo-wiem nałożono obowiązek żywienia jeń-ców. Stąd znaczna stosunkowo ilość osób uzyskała wstęp do obozów, co w dużym stopniu ułatwiało pośrednictwo w prze-kazywaniu wiadomości i korespondencji, ewidencję jeńców oraz pomoc przy ich ucieczkach a nawet ich organizację. Przy doręczaniu korespondencji w powiecie korzystano z pośrednictwa gmin i sołty-sów, natomiast do sąsiednich oddziałów względnie do dalszych miejscowości prze-

syłano ją przy pomocy spcjalnych łącz-ników. Dużą rolę przy tym odegrał okręg w Krakowie, gdzie grupowała się kores-pondencja dla dalszych miejscowości.

t. Tarnów (fot 5). Karton kremowy. Druk czerwony. Wymiary 151 X 108 mm. Na górze na-pis „Pocztówka". Z lewej strony znak krzyża, pod nim dwuwierszowy napis „Polski Czer-wony Krzyż w Tarnowie:PL Kazimierza W. 2" podkreślony ciągłą linią. Pod tym miejsce na adres nadawcy. Po prawej stronie, oddzielonej podwójną linią prostopadli), słowo „Adres" i 7 kropkowanych linijek na nazwisko, miej-scowość, ulicę, nr domu, gminę, powiat 1 pocztę. Na odwrotnej stronie tekst „Tarnów, dnia 1929 r. Jestem zdrów. Znajduję się w obozie jeńców wojennych w ... Listy i paczki proszę do mnie adresować: Polski Czerwony Krzyż, Tarnów, p1. Kazimierza W. 2 dla .... w obozie jeńców wojennych".

Tekst powyższy różni się nieco od tekstu umieszczonego na rewersie kartki opisanej przez L. Tatara. Wynika zatem z tego, że ma-

305

•

•

fot.

my tu do czynienia z dwiema różnymi kart-kami, które miały zastosowanie na terenie od-działu tarnowskiego.

7. Wadowice (fot. C). Prowizoryczny formu-larz sporządzony na maszynie do pisania w postaci karty pocztowej. Karton biały. Druk czarny, maszynowy. Format kartki pocztowej. Na górze napis „Pocztówka". Z lewej strony dwuwierszowy ,Polski Czerwony Krzyt../w Wa-dowicach". Pod tym liniatura na nazwisko, imię, obóz w..., barak Nr. Prawa strona od-dzielona prostopadłą linią. „Adres:" oraz linia-tura na nazwisko, miejscowość, ulicę, gmine, powiat 1 pocztę. Na odwrotnej stronie tekst „Wadowice, dnia .... 1939. Jestem zdrów. Znaj-duje sie w obozie jeńców wojennych w Wa-dowicach. Listy i paczki dla mnie proszę prze-syłać przez Polski Czerwony Krzyż" i miejsce na podpis.

Podstawę skatalogowania stanowiła kartka przesiana przez Władysława Kawalę z obozu w Wadowicach w dniu 9.XI.1939 r. do Stefanii Lembkównej w Krakowie. Kartka nosi odbit-kę gumowego datownika Wadowice 10 Nos 1939, co podobne jest do prowizorycznych ka-sowań pocztowych, jakie miały miejsce w po-czątkach przywracania ruchu pocztowego na tych ziemiach. Kartka znajdowała się w po-siadaniu zmarłej kol. E. Sikorskiej, a w na-szych rękach jest tylko jej fotografia.

8. Warszawa. Wydawnictwo Biura Informa-cyjnego Zarządu GL PCK. Kartka ta, jak wy-nika z treści, nie została wprawdzie wydana w 1939 r., ale jest związana z tę kampanią, dlatego należy ją zaliczyć do omawianych tu wydawnictw.

Karton blaty. Druk czerwony. Wymiary 140 X 105 mm. Z lewej strony znak krzyża. Pod nim napis 4-wierszowy „Polski Czerwony Krzyż Biuro Informacyjne Warszawa, ul. Czer-wonego Krzyża 20.. Z prawej strony, oddzie-lonej pionową kreską cztery kropkowane linij-ki na adres. Na odwrocie karty czarnym dru-

fot. 7

fot. 6

kłem tekst „Warszawa, dn. ... 1940 Otrzymaliś-my wiadomość, że .... znajdował się w dn. .... w obozie jeńców... Kierownik Biura Informa-cyjnego P.C.K. (Maria Bortnowska)". Na dol-nym marginesie metryczka „Druk N. 2".

Skatalogowano na podstawie kartki BI, adre-sowanej do PCK z dnia 14.XII. 1940 r. w spra-wie Józefa Polucha, użyczonej przez kol. E. Si-korską. Słaba odbitka fotograficzna nie pozwa-la na wykonanie ilustracji. Tragiczna śmierć kol. Sikorskiej spowodowała zerwanie kontak-tu z tym tak interesującym i bogatym zbio-rem.

Oprócz opisanych kartek, których tek-sty wskazują na bezpośredni związek z rannymi i jeńcami z 1939 r., występuje grupa kartek-formularzy, których powie-lane czy drukowane teksty nie mają tak wyrażnego z nimi powiązania. Jednakże informacje, do przekazania których miały służyć, dotyczyły głównie żołnierzy, któ-rzy brali udział w kampanii wrześniowej. Karty te znalazły zastosowanie w pla-cówkach PCK, które jeszcze w pierwszych miesiącach po zakończeniu działań wo-jennych, działały poza terenami general-nego gubernatorstwa. W katalogu mamy ujęte trzy tego rodzaju formularze, a mia-nowicie w Borysławiu, we Lwowie i w Łodzi. 9. Boryslaw (fot. 2), Stosowano tu kartkę-for- mularz napisany na maszynie do pisania na odwrocie kartki pocztowej bez znaczka. Opis przedstawia się następująco: Karton ciemno-kremowy. Druk na awersie czarny. Wymiary 142 X 102 mm. Na górze napis „Kartka poczto-wa". Z lewej strony „Nadawca:" i dwie linie.

fot. g

306

E prawej strony, oddzielonej linią prostopadłą, 4 linie na adres. Na odwrocie tekst, napisany na maszynie „Boryslaw, dnia .... 1939. Jestem zdrowa(ów) napisz o sobie (gdzie jesteś) (pisz przez Czerwony Krzyż) — (przyjeżdżaj do do-mur. Liniatura na dodatkową wiadomość. Na-stępnie shawa „Proszę o odszukanie .... Pozdra- wia

Karta. "stanowiąca przedmiot skatalogowania, datowana 6.X1.39 wysłana została z Boryslawla, ro potwierdza datownik upt., przez Dragonów-nę w sprawie Teodora Sydora na adres PCK w Krakowie. Nosi ona datę stempla pocztowego 9.XII.39 i wpłynęła do PCK w Kra-kowie w dn. 10.11.40, jak wynika z pieczęci wpływu. Na kartce znajduje się odbitka gu-mowego stempla „Czerwony Krzyż w Borysla-wiu-, co wskazuje na wysłanie jej przez tę placówkę.

10. Lwów (fot. 9 i 9). Karton blaty (wystę-puje także kremowy). Druk czarny. Wymiary 152 X 104 mm. Po lewej stronie znak krzYta, pod którym trzywierszowy napis „Zarząd Okręgu LwowskiegoCzerwonego KrzytaLwów, ul. Łyczakowska 37a". Druga strona: Lwów, dnia ....". Pod tym w trzech kolumnach wy-drukowano tekst w językach rosyjskim, pol-skim i niemieckim „Czerwony Krzyż We Lwo-wie zawiadamia, że .... jest zdrów i miesz-ka ....".

podstawę do ujęcia w katalogu stanowiła kartka datowana 20.X.1939 wysłana pocztą (da-townik up. Lwów 21.X.39) do Julii Grossowej w Krakowie informująca, że syn jej, Maurycy Bbc!, przebywa w szpitalu wojennym 504 w Tarnopolu. Kartki te nie były jednak stoso-wane wyłącznie do wojskowych, lecz miały charakter powszechnego użycia. Znane nam są kartki informujące osoby cywilne o miej-scu pobytu ich bliskich na terenach przyłą-czonych do ZSRR. jak np. kartka z 20.X. wy-stana do Zofii Juchowej w Krakowie za po-średnictwem zarządu krakowskiego okręgu PCK, podająca adres jej męża we Lwowie (ze zbiorów E. Sikorskiej).

11. 1.6dt. Tu też miała zastosowanie kartka informująca o miejscu pobytu, zbliżona cha-rakterem do kartki używanej we Lwowie. Karton blaty. Druk czerwony. Wymiary 142 X X 98 mm. Na górze napis „Pocztówka". Z le-wej strony znak krzyta, pod którym trzy-wierszowy napis „Polski Czerwony Krzyż oa-

ramo, 1Coy./ Lycra...1u O.

Kro.. Ryer- ." .~."

fot. 9

dział w Łodzi Piotrkowska 236.. Z prawej strony, oddzielonej pionową Linią, pięć krop-kowanych linijek na adres. Na drugiej stronie słowa „Lódl, dn. .... Imię .... Nazwisko .... Miejsce zamieszkania .... Znajduje się ....". (tu następują trzy kropkowane linie przeznaczone na informacje).

Kartka ta, datowana 6.XII.1939 r. przesiana została pocztą (datownik pocztowy nosi datę 13.1.1940). Informuje ona o pobycie w obozie jeńców w Łodzi. Kartka została użyczona przez kol. Zabilskiego z Łodzi. Nie mam nie-stety jej reprodukcji. Karta ta pochodzi jesz-cze z czasu działania na terenie Łodzi Zarządu Oddziału PCK, który jak wiadomo ŁX11.1939 r. otrzymał niemieckiego komisarza, a ostatecz-nie jego działalność zakończona została w dniu 14.11.1940 r.

Kończąc niniejszy artykuł mam nadzie-ję, że znacznie rozszerza i uzupełnia on informacje kol. Tetera. Spodziewam się, że Czytelnicy podejmą Jego apel i prześlą pod adresem Redakcji „Filatelisty" do-datkowe wiadomości o nowych, nie zna-nych nam dotychczas kartkach, co pozwo-li na uzupełnienie katalogu.

C)..7-fiv(1-""' POLSKIE W miesiącu sierpniu br. Ministerstwo

Lączności wprowadzi do obiegu serię sze-khz znaczków pocztowych przedstawia-jących różnorodne motyle.

Na poszczególnych znaczkach przedsta-wiono:

1.— z/ — Niepylak apollo (Parnasslus apollo)

1.— zł — Rusałka wierzbowiec (Nym-phalis po/pchloros)

»ma In August 1977 the Ministry of Posta

and Telecommunication is going to issue a set composed of six postage stamps picturing various butterflies.

Partietilar stamps dopiel: z1 1.00 — Apollo butterfly (Parnassius

apollo),

4',Ilk:.,

t • •

4- ....-

)

o

.,

-.

•

• i, t , 1 ::,

,

•,..

307

1,50 zł — Rusałka żałobnik (Nymphalis antiopa)

1,50 zł — Paź królowej (Papajo ma-chaon)

5,— z/ — Perłowiec fiołkowiec (Fabri-ciana adippe)

6,90 zl — Perłowiec malinowiec (sami-ca Agrynnis paphia).

Znaczki wydrukowano techniką wielo-barwnej rotograwiury, na papierze kre-dowanym, w formacie 54X40,5 mm, wg projektów art. plastyka Janusza Wyso-ckiego.

W dniu wprowadzenia znaczków do obiegu znajdą się w sprzedaży trzy ro-dzaje kopert FDC opatrzonych okolicz-nościowym datownikiem stosowanym w Upt. Warszawa 1.

Projektantem kopert i datownika jest również art. plastyk Janusz Wysocki.

Arkusz sprzedażny zawiera 35 sztuk znaczków.

*

Organizowane corocznie w Słupsku Fe-stiwale Pianistyki Polskiej zdobyły sobie wysoką rangę artystyczną w życiu mu-zycznym naszego kraju. Dzięki zorgani-zowaniu, w ramach Festiwalu, „Estrady Młodych" najzdolniejsi mlodzi polscy pia-niści mogą zaprezentować swój talent i umiejętności oraz uzyskać możliwość dal-szego rozwoju kariery artystycznej.

Dla spopularyzowania Festiwali Pianis-tyki Polskiej Ministerstwo Lączności w dniu 3 września 1977 r. wprowadzi do obiegu znaczek pocztowy wartości 1.50 z1 przedstawiający kompozycję graficzną z motywem muzycznym i herbem miasta Słupska.

Znaczek wydrukowano wielobarwną techniką offsetową, na papierze kredowa-nym, w formacie 25,5X31,25 mm, w na-kładzie 10 mln sztuk.

W dniu wprowadzenia znaczka do obie-gu znajdzie się w sprzedaży FDC opa-trzona okolicznościowym datownikiem, stosowanym w Upt. Slupsk 1.

Znaczek, datownik i kopertę zaprojek-tował artysta plastyk Stefan Małecki.

Arkusz sprzedażny zawiera 30 sztuk znaczków.

z1 1.00 — Tortoise-shell butterfly (Nym-phalis polychloros),

zł 1.50 — Nymphalis butterfly (Nym-phalis antiopa),

zt 1.50 — Swallow-tail butterfly (Papi-lio machaon),

z1 5.00 — Queen-of-Spain fritillary (Fa-briciana adippe),

zł 6.90 — Silver-washed fritillary (Ag-rynnis paphia).

The stamps have been printed in mul-tichrome rotogravure, on coated paper, in 54 X 40.5 mm size, according to designs elaborated by the artist, Janusz Wysocki.

On the day of issue three kinds of FDC's will be on sale cancelled with the commemorative postmark used at the Post Office WarszaWa 1.

The FDC's and the postmark have also been designed by the artist, Janusz Wy-socki.

Commercial panes of 35 stamps.

Festivals of Polish Piano Playing orga-nized annually in Słupsk have won a high artistic rank in the musical life of this country. Within the framework of the Festivals the ,Young Concert-Hall" has been included. Owing to that the most able Polish young pianista can present their talent and achievements, they also con attain further chances of their artistic carreer.

In order to popularize the Festivals of Polish Piano Playing the Ministry of Posta and Telecommunication is going to issue on 3rd Septernber 1977 one postage stamp of zl 1.50 tace. value containing a graphic composition with a musical topic and the coat-of-arms of the town of Słupsk.

The stamp lias been printed in multi-chrome offset technique, on coated paper, in 25.5 X 31.25 mm .size; quantity printed 10 million.

On the day of issue an FDC will be on sale cancelled with the commemorative postmark used at the Post Office Slupsk 1.

The stamp, the postmark and the cover habe been designed by the artist, Stefan Malecki.

Commercial panes of 30 stamps.

1

WIELKA MIĘDZYNARODOWA IMPREZA FILATELISTYCZNA

„SOCPHILEX 77"

odbędzie się w dniach 18-24 sierpnia 1977 w Berlinie — stolicy NRD

Miejsce Wystawy: Centrum Wystawowe — Wieża Telewizyjna

308

15

KRAKOJV 10 25.N. /077

7

1:!, • 4> MAJA

8 4%110`#

5 AA 8

ilf-SPW111;)V*SWITBUop0:L 11°DP144891 C.N17"05S'N'ell771(:ł :C;;'"'8's'!";":::::4:37:31 7 9 or

7r4, ,517C7341 CigidON I

.06052C2V 21.051977 1977 g • 1.

10

10

WIPADKOWOSC DROBNA ALKOHOLIZM ORAZ INNE PRZYCZYNY BIOLOGICZNE

9

1.1.J WTMLICZE

1~10.1.7,10S417/

ONIIMIZAC3PUSgle■

8

Liczba pod kasownikiem wskazuje numer " Filatelisty"' w którym zamieściliśmy zapowiedź

o jego stosowaniu

Stemple okolicznościowe

Za zgodą Min. Łączności DOPiT zawiada-miają o stosowaniu:

1.V1.-30.1X. w Upt. Warka (kiosk w Mu-zeum) — datownika: Muzeum im. K. Pułaskie-go — XVII-wieczny pałac Pułaskich.

25.17I. w Upt. Sopot I — datownika: Swiat Dziecka (pismo z 18.V1.).

25.V1.-10.VII. w Upt. Gdynia 2 i Sopot -nakładki prop.: Świat Dziecka (pismo z 20.VI.).

4.VII. w Upt. Świnoujście 1 — datownika: PHP—PLO pierwszy dzień eksploatacji promu kolejowo-samochodowego „Jan Heweliusz" (pi-smo z 22.VI.).

8.3711. w Upt. Wroclaw 1 — datownika: 37 Rajd Polski — Rajdowe Samochodowe Mi-strzostwa Europy Kierowców — 1877 (pismo z 18.VI.).

17.1711. w Upt. Polczyn Zdrój — datownika: XI Festiwal Zespolów Artystycznych Wojska Polskiego (pismo z 22.VI.).

18.)711. w Upt. Rzeszów 1 — datownika: IV Festiwal Polonijnych Zespolów Folklorystycz- nych (pismo z 4.171I.). —. •

22.1711. w Upt. Wałbrzych 1 — datownika : Święto kwiatów (pismo z 17.vl.).

27.v11.—s.v111. w Upt. Katowice i — datow-nika: Ogólnopolska Olimpiadą Filatelistyczna - Ochrona Środowiska — Poczta młodzieżowa (pismo z 30.VI.).

30.VII. w Upt. Kraków 1 — datownika: Wy-stawa Filat. „Kraków—Baku 77" (pismo z 17.V1.).

LVIII. w Upt. Warszawa 1 — datownika: MWF „Soephilez 77".

9.V113. w Upt. Katowice 1 — datownika: Ogólnopolska Olimpiada Filatelistyczna — O-chrona środowiska.

13 i 14.37111. w Upt. Warszawa 1, Warszawa 4 i w stoiskach na PL Defilad i przy Stadionie Dziesięciolecia — datownika: Święto ,,Trybuny Ludu".

14.VIII. w Upt. Warszawa PSIN — datowni-ka: Rewolucja Październikowa w filatelistyce polskiej — Święto „Trybuny Ludu".

20 I 21.VIB. w Upt. Kalisz 3 i Konin 2 — datowników: święto „Trybuny Ludu..

23.V111. w Upt. warszawa 1 oraz w stoisku w Filharmonii Narodowej — datownika: XV Kongres Swiatowej Organizacji Wychowania Przedszkolnego.

XLVIII. w stoisku pt. w 'Faszynie — datow-nika: Braterstwo i Przyjaźń.

27 i 28.VIII. w Upt. Poznań 1 i Poznań 2 — datowników: Swięto „Trybuny Ludu".

2.IX. w Upt. Zabrze 1 — datownika: I Mię-dzynarodowy Festiwal Szachowy — Zabrzański Wrzesień.

3.1X. w Upt. Chorzów 1 — datownika: Je-sienna Wystawa Kwiatów — Sląski Park Kul-tury.

3.IX. w Upt. Lądek Zdrój 1 — datoWnika: Xiii Festiwal Muzyki Rosyjskiej i Radzieckiej.

18.1X. w Upt. Warszawa 1 — datownika: OO lat Wielkiego Października. •

0.XI. w Upt. Opole 1 — datownika: Wystawa Filat. Opole 77 — „80 lat nowej ery".

12.XI. w Upt. Bytom 1 — datownika OWF „60 rocznica Rewolucji Październikowej".

309

ZAGRANICZNE AFARS I LSSAS TERYTO-

RIUM. S.V. — 2 maczki Mlii. „Uczeni".• 55 fr (Thomas Alva Edison), 75 fr (Alessandro Vol-ta).

AtallYLE HOLENDERSKIE. 29.III. — 3 znaczki „Rysunki indiańskie" • 25, 35, 40 c,

ARGENTYNA. 19,m, — znaczek ku czci prawnika dra Dalmacio Velez Sarsfield: 50 p (portret).

19.111. — 1 znaczek „Kon-ferencja wodna ONZ": 70 p (emblemat).

26.111 — 2 znaczki „Plasty-ka argentyńska": 50 p (Ho-racie Bulier), 70 p (Miguel P. Caride).

AUSTRALIA. 9.V. — 1 zna-czek „50-lecie związków za-wodowych Australii": 18 c (ro-botnicy różnych zawodów).

AUSTRIA. 29.VI. — 1 zna-czek — V Międzynarodowe Sympozjum Światowej Federa-cji Coronelli „Przyjaciół Zie-mi": 3 sz. (globus).

BARBUDA. 4.IV. — 24 zna-czki Antiguy z nadrukiem „Barbuda» (seria obiegowa + 25-lecie królowej Elżbiety II).

BELGIA.. B.V. — 2 znaczki ,Europa CEPT 1977 ': 6.50 fr (widok Gileppe), 19 fr (widok Yser).

18.V. — 1 znaczek — 50-Ie-cie założenia klubu „Mars Merkury": 5 fr (emblemat 3 stylizowany kask).

BERLIN ZACH. 17.y. — 1 znaczek „17. Dzień niemieckie-go kościoła ewangelickiego": 40 f (emblemat „Dnia" I tekst),

BUŁGARIA. so.rv. — 6 ma-czków „Gmachy publiczne w Sofii : 12 st (Teatr Narodo-wy), 13 st (Dom Partii), 23 st (Centralny Dom Wojska), 30 st (Uniwersytet), 80 st (Galeria Narodowa), 1 1 (Zgromadzenie Narodowe).

10.V. — 8 znaczków i blok „Bułgarska ikona IX—XIX vf.": I st (XIII W.), 2 st (XVI W.), 3 at (XVI—XVII w.), 5 st (XVII w.), m st (XVIII w,), 23 st (XVIII w.), 35 st (XIX w.), 40 st (XIX w.), blok 1 i (12 ikon — XVIII w.).

19.V. — 1 znaczek „XI Kra-jowy Festiwal Humoru i Sa-tyry — Gabrowo 77": 2 st (reprodukcja grafiki art. lu-dowego prof. L Blaszkowa „Chytry Piotr").

nuatTran. 9.IV. — 4 macz-ki „Wielkanoc 1977 — 400 rocz-nica urodzin P. P. Rubensa": 10, 21, 27, 35 1r (obrazy Ru-bensa).

17.V. — 10 znaczków „9. Swiatowy Dzień Telekomuni-kacji — 100-lecie pierwszego połączenia telefonicznego": 10, 27, 18, 28, 36 4 (każdej war-tości — dwa znaczki, z róż-nymi rysunkami).

CSRS. 7N. — 4 znaczki „Xl Wyścig Pokoju Warszawa—Ber-lin—Praha": 30 h, 60 h, 1 kca.,

1.40 kcs. (widoki trzech stolic, finisz w Pradze),

25.V. — 1 znaczek „IX Kon-gres Związków Zawodowych": 30 h (emblemat Kongresu).

CYPR. 15.VI. — 1 znaczek „Srebrny jubileusz wstąpienia na tron królowej Elżbiety 21": 110 m (reprodukcja znaczka , cypryjskiego z portretem kró-lowej z 1955 r. — Z. 179).

DANIA. 30.V1. — 4 znaczki „Krajobrazy": 60 żre (Ilon-greaen), 90 żre (Skallingen), 150 żre (TOrskind), 200 żre (Jelling).

EGIPTU REP. ARABSKA. 7.V. — 2 znaczki „Otwarcie wioski dla dzieci — sierot w Kairze": 20, 55 ni (zabudowa-nia wioski).

17.V. — 1 maczek „Zloty jubileusz Towarzystwa przę-dzalni i tkalni w Mahalla el Kabra": 20 m (W tkalni).

17.V. — ł znaczek „Między-narodowy Dzień Telekomuni-kacji": 110 m (satelita komu-nikacyjny nad Ziemią).

ETIOPIA. 20.Vr. — 5 znacz-ków „Miasta Etiopii": 5 c (Addis Abeba), 10 c (Asmara), 525 c (H.a.rrsiae)r)., 50 c (Jimma), 0 C (D

FILIPINY. 1.1V. — 2 znacz-ki „15-lecie Unii Pocztowej Azja—Oceania": 50 s, 1.50 p (emblemat Unii, flagi nad fragmentem globu).

21.1V, — 2 znaczki „10-lecie ADB (Azjatycki Bank Rozwo-ju)": 90 s, 2.30 P.

FINLANDIA. LV. — 1 zna-czek „Europa CEPT 1977" 0.90 mk (krajobraz z Pn. Fin-landii).

31.V. — 1 znaczek Rok sau-ny" (do serii obiegowej) : 2 mk (stara sauna na brzegu jeziora),

25.V. — 1 znaczek „Nowy kościół fiński w klasztorze w Valarno": 0.90 mk (budynek ko-ścioła).

FRANCJA. 13.171. — 1 zna-czek ,.60-iecie rozgrywek o Pu-char Francji w plice nożnej": 0.80 fr (puchar, 2 sceny z gry w pilkę nożną).

20,V1. — 1 znaczek „Pamię-ci gen. de Gaulle'a w 5. rocz-nicą śmierci": 1 fr (krzyż, ornamenty).

20.VI. — 1 znaczek „Fran-cuska Izba Handlowa": 2.10 fr (sYrnb. rys. — wzlatujące Pta-ki).

27.VI. — 1 znaczek „500-le-cie bitwy pod Nancy": 1.10 fr (walka pod murami. zamku).

GRECJA. 13.V. — 3 znaczki „Europa CEPT 1977"; 5, 7, 15 dr (charakterystyczne widoki).

18.V. — 1 maczek „45. Kon-ferencja Europejska Ministrów Transportu" — (C.E.M.T.): 7 dr (rys. symb.).

IRAK. 2.7n. — 2 znaczki ,.850-lecie urodzin Prophet'a Mohammed": 25, 35 f. ' 11.11:1 — 2 znaczki „Dzień Pokoju": 25, 30 f (goląbek pokoju).

21.111. 4 znaczki i blok „Pa-stw.' wiosenny": 5, 10, 35, 50 f (kwiaty).

7.IV. — 2 znaczki i blok „30-lecie partii Al Baatti": 20, 75 f, blok 100 f.

12.1y. — 2 znaczki „25-lecie UPA — Union Postale Araba" (Arabska Unia Pocztowa); 25, 35 f.

IRLANDIA. 9.V. — 2 znacz- • ki: 8 p (100-lecie Biblioteki Narodowej — fragment ma-nuskryptu z XVI w.), 10 p (100-lecie Muzeum Narodowe-go — kamień nagrobny z neo-litu, z okresu 3000-2500 lat pne, z rysunkami geometrycznymi).

ISLANDIA. 14.VI. — 2 zna-czki: 40 kr „Ochrona środo-wiska" (kamleniuszka z rodzi-ny kaczkowatych) ; 60 kr „75--lecie Związku Spółdzielni Is-landzkich" (emblemat).

JAPONIA. 20.11.. — 2 znacz-ki drukowane w arkuszu obok siebie „Tydzień Filatelistycz-ny": 50 yen X 2 (całos0 przed-stawia obraz tkaczek przy pracy).

18.V. — 1 znaczek „Ochrona przyrody": 50 yen (motyl „Mi-kadoageha").

JUGOSŁAWIA. 25.V. — 3 znaczki „B-lecie urodzin pre-zydenta Josipa Bro. Tito": 1.50 fin, 4.90 dki, 8 din (portret).

8.VI. — 2 znaczki „Między-narodowy Dzień Ochrony Śro-dowiska": 4.90 din (Jezioro Plitvice), 10 din (flora alpej-ska).

310

15.111 — 2 znaczki ,Konfe-rencja Bezpieczeństwa i Wspól-pracy w Europie": 4.90 din, 10 din (gołąbek pokoju, kon-tury Europy).

— 1 znaczek „im-lecie urodzin pisarza Petar Kocić": 1.50 din (portret).

KOSTARYKA. 31./13i — 5 znaczków łom. „50-lecie Bo-tary Club W San Jose": 0.40, 0.50, 0.60, 3, 10 C.

LUKSEMBURG. 3.V. — 1 znaczek „122-lecie śmierci Louis Braille'a, wynalazcy, pi-sma dla niewidomych": 6 fr (portret).

IV. — I znaczek 450-lecie Kongregacji Notre Dama w Luksemburgu": 6 ir (portret założycielki Margarete von Busbach),

MALI. 4.IV. — 2 znaczki „SS-lecie przelotu Lindbergha przez Atlantyk": 920 fr (por-tret, samolot), 930 /r (samo-lot Lindbergba).

38.1V. — 5 maczków „Pta-ki": 15. 25, 30, 40, 50 f.r.

25.IV. — I znaczek „125-lecie śmierci Louis Braille'a": 200 fr (portret, otwarta książka wy-dana alfabetem Braille'a).

MAROKO. 22.11 — 3 maczki „Flora": 0.40, 040, 1 4/1 (kwia-ty).

24.111. — 1 znaczek „Proce-sja": 0.40 dh (3 zdobione la-tarnie — lampiony).

MAURETANII MUZUŁMAŃ-SKA REP. 14.11/. — 5 znacz-ków „Zwierzęta": 5 um (za-jąc), 10 um (szakal). 12 um (Swinia — guziec), 14 um (lew), 15 um (sim»,

MEKSYK, 14.1/ — 1 znaczek „10-lecie traktatu państw laty-noamerykańskich w oprawie niestosowania broni atomo-wej": 1.80 P (sYMb. rys. -zniszczenie ludzkości przez bombę atomową),

MONGOLSKA REP. LUD. 20.13/. — 7 znaczków „Tańce ludowe": 10, 20, 30, 40, 60, 80 /n, 1 t.

31.111. — 9 znaczków (w jed-nym arkusiku) „250-lecie śmierci Imacz Newtona": 9X60 m (różne sceny przedstawia-jące prace naukowe Newtona oraz zastosowanie odkrytych przez niego praw).

MOZAMBIK. 711 — 2 dal-sze znaczki „3, Kongres Fre-limo": 3.50, 20 esc.

NIGS.M. Sł.III. — ł znaczek „Światowy Dzień Meteorolo-gii": 1011 fr (sonda meteorolo-giczna nad Ziemią).

7.IV. — 3 maczki. „2. Festi-wal Mlodziety Tahoua": 90 fr (gimnastyka zbiorowa), 50 fr (skok wzwyż), 80 O (grupa w stroju ludowym).

20.IV. — 5 maczków i blok ,,Ekspedycja Viking na Mar-sa": 50, 80, 100, 150, 200 fr (sceny z lotu i na Marsie), blok 400 fr (lądowanie na Mar-sie).

25.1V. — 1 znaczek „Świato-wy Dzień Zdrowia": BO fr (Czerwony Krzyż na tle ba-wiących się dzieci).

NIGERIA. 2.N. — 4 znaczki „Ogólnoafrykańskie Jamboree. skautów"; 5 k (raport), 18 k (pomoc. skautów przy budowle drogi), 25 k (pomoc skautów na plantacji), m &c (emblemat Jamboree 1377).

NIUE. 29.IV. — 3 maczki: 10 c (opieka nad dzieckiem), 15 c (klinika szlcoly dentys-tycznej), 20 c (opieka nad sta-rymi ludttni).

NORFOLK WYSPA, 10.VT. -1 znaczek „Srebrny jubileusz wstąpienia na tron królowej Elżbiety II": 25 c.

NORWEGIA. 22.V1. — 4 zna-czki „Zegluga przybrzeżna": 1 kr („Constitutionen” — pier-wszy statek parowy w Nor-wegii), 1.25 kr („Vesteraalen" inauguruje szybką żeglugę przybrzeżną), 1.30 kr („King Haakon" i „Dronningen" pel-nily przybrzeżną slutb4 pocz-tową między Oslo 1 Bergen), 1.80 kr (dwa statki żeglugi przybrzeżnej w 1970 r. — „Nordstjemen" i „Haraid Jarl").

NOWA ZELANDIA. 1.VI. -4 znaczki „Krajobrazy nad-morskie": 10 c (plaża Karl-tane), 16 c (plaża nad ocea-nem i góra Maungantd, 18 e (plaża Piha), 30 c (wybrzeże Kalkonra).

NRF. 17.V. — I znaczek 400-lecie katedry w Nim": 40 f (fronton katedry).

17.V. — 1 maczek „500-lecie uniwersytetu w Moguncji": 50 f (stara pieczęć uniwersy-tecka).

17N. — 1 znaczek „450-lecie uniwersytetu w Marburgu": 50 f (wielka" pieczęć uniwer-sytecka).

ONZ. 22.IV. — 21-2 znaczki -Konferencja Wodna ONZ": 0.80, 1.10 Os (kropla wody nad globem ziemskim); 13, 25 c (krople wody spadające do lejka),

2/v, — 1+1 znaczek „Rada Bezpieczeństwa": 0.80 frs, 13 c (symb. rys.).

27.V. — 2 maczki lotnicze serii obiegowej dla Biur ONZ w Nowym Jorku: 55 c, 31 c (syrnb. rys.).

PAPUA I NOWA GWINEA.. 16.111. — 3 znaczki „Srebrny jubileusz wstąpienia na tron Elżbiety II"i 7, 15, 35 t,

8.V1. — 5 znaczków „Gołę-bie z Papuy — Nowej Gwi-neli.•. 5, 7. 15, 30, 50 t.

PORTUGALIA. 20.y. — 2 znaczki _700-lecie śmierci pa-pieża Jana XXI": 4 esc (pa-pież na tronie), 15 esc (jako lekarz badający oczy — napi-sal min. traktat o okulistyce).

SENEGAL. 28.111. — 1 zna-czek -Rocznica strefy prze-mysłowej w Bakarze": 70 er.

SUAZI (Swaziland). V. — 4 znaczki -50-lecie szkolenia po-licyjnego": 5 c (gmach szko-ty). 10 c (mundury), 20 c (go-dło policyjne), 25 c (szkolenie psa policyjnego).

V. —4 znaczki „Elektrownie wodne": 5, li, 20, 25 e(frag-menty różnych elektrowni).

I).

6.IV. — 5 znacz-ków z dopłatą „Wielkanoc 1077": 20+10 c, 25+15 c, 35+15 c, 50+25 c (fragmenty tryptyku J. Mostaerta).

SZWECJA. 2.V. — 5 macz-ków drukowanych razem do zeszyciku (2X5 zm) poświę-conych pamięci pisarza Evert Tanbe: 55(95 are (rysunki Ilu-strują jedno z opowiadań pi-sarza).

2.V. — 1 znaczek: 500-lecie Uniwersytetu w 'Uppsala: 1.10 kr (gmach Akademii).

311

12.V. — 1 znaczek „100-lecie urodzin Feliksa Dzierżyńskie-go": 4 kop, (portret).

2.V. — 2 znaczki -Europa CEPT 1977": 1.10 kr (krajobraz leśny), 1.40 kr (krajobraz gór-ski).

TOGO. 7.111. — 4 znaczki _150. rocznica śmierci L. von Beethovena": 30, 50, 100, 200 fr (portrety i sceny z życia kom-pozytora).

USA. 13.VI. —1 znaczek „200-lecie przybycia na ląd amerykańskiego bohatera walk o niepodleglośe USA, gen. Ma-rie Joseph de La Fayette": 13 c (portret).

W. BRYTANIA. (LVI. — 1 znaczek „Konferencja premie-rów Wspólnoty Brytyjskiej w Londynie": 13 p (emblemat).

12.V. — 5 znaczków „Flora ZISRR": 2, 3, 4. 6, 16 kop.

16N.. — 1 znaczek „Sojuz 24 — Salut 5, 1977. II ekspedy-

26.17. — 1 znaczek „90. rocz- cja": 10 kop. (głowy W. W. nica urodzin N. I. Wawilowa": Gorbatko i J. N. Glaskowa na 4 kop. (portret). tle startującej rakiety).

WĘGRY. 2.V. — 3 znaczki z przywieszkami „Wystawy filatelistyczne — 77": 3X3 ft (wystawy W Braunschweig, W Lugano i w Zleciane, co za-znaczono na przywieszkach: na znaczkach reprodukcja znaczka węgierskiego z zeppe-linem z 1974 r. Z. 2962), wy-danie w arkusikach.

V. — 1 znaczek z przywiesz-ką (w arkusikach 3-znaczko-wych) „Amphilex 77": 3 ft (reprodukcja znaczka holen-derskiego Z. 1 z 1852 r.).

VI. — 1 znaczek „25-lecie państwowego zespolu tafica ludowego": 3 ft (para tanecz-na).

WYBRZEŻE KOSCI SŁONIO-WEJ. 9.1V. — 1 znaczek „Dzień Znaczka 1977": 60 fr (samolot, wyładunek poczty).

ZSRR. 6.IV. — 1 znaczek _107. rocznica urodzin W. I. Lenina": 4 kop. (obraz K. FI-latowa - „Na Placu Czerwo-nym").

— 1 znaczek „Świato-wy Kongres Elektrotechniczny w Moskwie": 6 kop. (emble-mat Kongresu).

12.IV. — 1 znaczek „Dziecko kosmonautyki": 6 kop. (por-tret Gagarina).

POCZTA ZLOTOWA w WYSZKOWIE n. BUGIEM

W „Katalogu Polskich Stempli Okolicz-nościowych" A. Myślickiego w poz. 28 205 (zesz. 1, str. 30), dotyczącej poczty zloto-wej w Wyszkowie n.B, przy informacji, że był to stempel dodatkowy, używany w V11.1928 r., o stopniu rzadkości C, brak jest bliższych określeń i wzoru stempla.

W „Polskich Znakach Poczt." t. III, str. 899 w poz. 110 podano, że jest to stempel ramkowy.

W „Stemplach pocztowych o tematyce harcerskiej" R. Jakubowskiego i W. Ru-siniaka w poz 2 również brak wzoru stempla i oznaczenia.

Wracając do katalogu Myślickiego na-suwają się wątpliwości co do przyjętych kryteriów, ponieważ przy stopniu rzadko-ści D, znajdujemy reprodukcje stempla, natomiast przyjęcie stopnia C przy jego braku wskazuje na niekonsekwencję.

Zapełniając białą plamę przy omawia-nej pozycji katalogowej, zamieszczamy poniżej wzór stempla i list, na którym byt użyty.

'POCZTA ZLOTOWA

Jest to stempel dodatkowy, ramkowy o wym. 58X11 mm, odbijany w kolorze fioletowym.

Używany był w czasie trwania II Ogól-nopolskiego Zlotu Harcerek na terenach Rybienka k.Wyszkowa w dniach 5-20.VII. 1928 r.

312

Zlot zorganizowany został dla uczczenia 500 rocznicy śmierci Zawiszy Czarnego.

Udział w Zlocie wzięło 1000 harcerek z 34 środowisk krajowych oraz 70 harce-rek z 7 środowisk zagranicznych.

Z powodu oddalenia terenów Zlotu od najbliższego Urzędu pocztowego w Wysz-kawie n. Bugiem, powstała konieczność

zorganizowania poczty zlotowej do obsłu-gi dwustronnej korespondencji.

Stemplem „poczta zlotowa" była zaopa-trzona korespondencja zarówno przycho-dząca, jak i wychodząca z obozu.

Reprodukowany list nadany został z Upt. Warszawa 1 5.VII.28 i odebrany w Upt. Wyszków.

Stanisław Trepka

O AUKCJACH Z DRUG IEJ STRONY OCEANU

Licytacje znaczków są dziś bardzo po-pularne w krajach zach. Europy, w Ame-ryce i Australii. Wydaje się, że większość rarytasów znajduje nabywców właśnie na aukcjach, gdzie amator zapłaci najlepszą cenę, bijąc się z innymi o rzadki okaz.

Jak wiemy, pierwszy maczek ukazał się w 1840 r. i już w 30 lat później od-była się pierwsza aukcja znaczków w No-wym Jorku. Dwa lata wcześniej, w 1868 roku, J. W. Scott opublikował pierwszy w Ameryce „katalog" znaczków całego świata. Mam właśnie w ręku tę książecz-kę o objętości 21 stron, a w niej w rub-ryce Polska znaczek 10 k, z 1860 r. wy-ceniony na 35 centów czysty i 20 c stem-plowany. Są tu jeszcze notowane 4 koper-ty z roku 1858. Ten sam Scott firmował w 1870 r. pierwszą aukcję znaczków prze-prowadzoną przez firmę George Leavitt. W dziesięcioleciu 1870-80 szereg firm amerykańskich przyjmowało znaczki do licytacji, naturalnie nie w znanej obecnie formie. Zwykle zawodowi licytatorzy dy-wanów czy obrazów przyjmowali do sprze-daży również znaczki, a cienkie katalogi z tego czasu są dziś bardzo poszukiwa-nymi obiektami aukcyjnymi. Nie ma w nich fotografii znaczków, jak dziś, gdyż koszt odbitek byłby nieraz większy od ceny znaczka.

Stopniowo ustabilizowały się centra aukcyjne w Nowym Jorku, Filadelfii i Bo-stonie, natomiast nad Pacyfikiem w tym czasie żadnych firm nie było. Chicago do-łączyło na przełomie XIX i XX wieku do centr filatelistycznych. W tym czasie również Anglia miała już kilka firn) aukcyjnych, a i dziś znany Sotheby z Lon-dynu (licytacje dziel sztuki) wtedy zaj-mował się także znaczkami.

Minęło niedawno 100 lat od czasów pierwszych aukcji ,znaczków. Dziś domy aukcyjne należą do śmietanki handlu filatelistycznego. Katalogi aukcyjne, wy-konane na luksusowym papierze, ważą często do 2 kg, a sama przesyłka takiego katalogu np. z RFN do mnie w Kanadzie, kosztuje ponad 5 dolarów, nie licząc kosz-tu katalogu.

Klient znany firmie na ogół nie płaci za katalog i wysyłkę. Prowizja od ewen-

tualnej sprzedaży pokrywa ten koszt. W Europie są firmy, które w czasie aukcji przeprowadzanej w najlepszych hotelach, podają napoje alkoholowe również bez-płatnie. W Ameryce podobne ekstrawa-gancje raczej nie są spotykane i objętość katalogów jest nieco mniejsza. Marża pro-wizji jest również inaczej obliczana w . Ameryce i inaczej w zach. Europie. Ku-pujący w USA płaci tylko cenę ofero-waną bez dodatków (plus poczta i ewen-tualnie podatek stanowy). Cała prowizja, tj. 200/0, pobierana jest od Sprzedającego. W odróżnieniu europejskie firmy dolicza-ją 10-15% do ceny kupna (plus poczta), a oprócz tego pobierają 10% od sprze-dającego.

Większość kupujących na aukcjach w Ameryce nie jest obecna na sali w cza-sie licytacji. Po otrzymaniu katalogu przy-syła swoje oferty listownie. W Europie firmy aukcyjne podają cenę wywoławczą, poniżej której nie przyjmują ofert. W Ameryce na ogół nie ma minimum, co daje nieraz możliwości zdobycia cze-goś naprawdę okazyjnie, zwłaszcza jeśli się jest obecnym na sali a nie ma innych ofert.

Inną formą licytacji są w USA tzw, aukcje pocztowe, gdzie w ogóle nie ma publicznej sprzedaży. Wiele firm daje pełnostronicowe ogłoszenia do prasy fila-telistycznej wymieniając wszystkie obiek-ty, a zbieracze wysyłają pocztą oferty. Ta forma ma jednak duże mankamenty, gdyż przeważnie firma sprzedaje swoje znaczki i odda je tylko w przypadku wy-sokiej oferty. Może również mieć kilka jednakowych obiektów i sprzedać je po różnych cenach w ofertach listowych. A więc brak kontroli.

Czasami można dostać i fałszerstwa lub znaczki inaczej wyglądające niż w kata-logu. Co do „polskich, to najwięcej pro-blemu jest z nr 20a (kat. Ruch) — ultra-marynowa odmiana oraz oryginalnymi Le-wantami, które często znajdują się w ofer-tach. Po ich otrzymaniu może się okazać, że to wcale nie ultramaryna albo nowo-druki Lewantu. Na szczęście warunki kup-na przewidują możliwość zwrotu w ta-

313

kich wypadkach, ale kupujący musi przez eksperta udowodnić firmie ich „pomyłkę". A czas możliwości zwrotu jest stosunkowo krótki.

Co można kupić na aukcjach? Chyba wszystko, jak się ma dużo pieniędzy. Dla zbieracza z ograniczoną gotówką także jest wiele sposobności powiększenia zbio-ru, zwłaszcza dla specjalistów polujących na rzadkie odmiany podstawowych znacz-ków. Warto polować na zbiory specjalis-tyczne. Kupno fragmentów takiego obiek-tu zaoszczędzi wiele czasu i pieniędzy przy wyszukiwaniu różnych usterek, gdyż poprzedni właściciel włożył tu już swój czas.

Naturalnie, na wielkich aukcjach naj-więcej zgłoszeń dotyczy materiału kla-sycznego, w Europie przede wszystkim starej Europy i jej kolonii, zaś w USA -klasycznych amerykańskich. Również ce-ny za kanadyjskie czyste sprzed 1939 r. zwyżkują stale, tak że obecnie w kata-logach spotyka się już jako oddzielne obiekty pojedyncze wyższe wartości z se-rii, zamiast kompletnych serii.

Znaczki polskie spotyka się w dużych

katalogach aukcyjnych, ale na ogól ceny osiągane są zwykle poniżej notowań Mich-la w Europie lub poniżej Scotta w USA.

Dla orientacji podaję kilka cen z nie-dawnej aukcji firmy Ratt w Szwajcarii. Szereg znaczków Polska nr 1 przeszło po cenie wywoławczej od 250 do 500 fr szw., a z nadruków na austriackich — • 90 h (Michel 1000 nik) przeSzło za 370 fr. 10 koron (Michel 550 mk) sprzedano za 2300 fr. Porto 10 kr czarny nadruk od-dano za 12 tys. fr, a czerwony nadruk za 27 tys. fr plus komisowe.

Ceny aukcyjne w USA są raczej ko-rzystniejsze niż w Europie, choć ostatnio daje się zauważyć wyrównanie ofert. Znaczki polskie nowsze, po 1950 r., tylko sporadycznie trafiają na aukcje (raczej w ramach większego zbioru).

Reasumując, kupno na aukcjach jest korzystne nawet dla przeciętnego zbie-racza, który kupuje po cenach, jakie sam uzna za właściwe. Dla specjalisty przy kupnie drogich okazów jest to często jedy-nym sposobem otrzymania poszukiwanego materiału.

W. Gruszczyk Kanada

•

CO PISZĄ INNI__ Temat: Kongresy związków zawodowych

Kongresy związków zawodowych, za-równo krajowe jak i międzynarodowe, znajdują nierzadko odbicie w filatelisty-ce, jeżeli nie w postaci znaczków czy rzadziej całostek, to przynajmniej ka.sow-nikćrw. IX Kongres Wolnych Niemieckich Związków Zawodowych, jaki odbył się ostatnio w stolicy NRD był pretekstem do przypomnienia na lamach nr 947 „Sammler-Expressu" tej tematyki, zarów-no w działalności emisyjnej poczty NRD,- jak i innych krajów socjalistycznych.

O całostkach bułgarskich — krytycznie

Całostki wyclawan.e przez pocztę buł-garską nie budzą zachwytu tamtejszych zbieraczy. W nr 4/77 miesięcznika „Fila-telen Pregled" Krasimir Wodeniczarow dokonał przeglądu tej działalności emisyj-nej, skrytykował monotonię tematyczną, niski poziom graficzny i poligraficzny ca-łostek, przeciwstawiając im podobne ma-ki pocztowe ZSRR, Polski i Węgier.

od narodu mieszczańskiego do socjalistycznego

Pod tym tytułem „Sammler Express" omawia w nr 9/37 interesujący zbiór te-matyczny Manfreda Rennera, z licznymi starymi listami, ostemplowaniami itp. Obszerny materiał pozwala zapoznać się z doborem walorów i sposobem ich opra-

cowania. Zbiór ten będzie eksponowany na najbliższej wystawie „Socfilex 77" w Berlinie, w sierpniu br.

Jak oceniać eksponaty filatelistyczne?

Ocena zbiorów, filatelistycznych ekspo-nowanych na wystawach jest nierzadko przedmiotem kontrowersji zarówno mię-dzy sędziami, jak i powodem zaskoczenia czy wręcz niezadowolenia, chociaż raczej rzadko uzasadnionego, wystawców. Są o-czywiście dosyć precyzyjne regulaminy, tabele punktowe itp., ale zbiory są czę-sto niełatwe do oceny. Jak to robić, aby werdykt był najaprawiedliwszy, zgodny z. obowiązującymi uwagami — to temat obszernego, dwuczęściowego artykułu Vra-tislava Palkosky, zamieszczonego- w nr 9 i 11/77 praskiej „Pilatelie". Autor opiera się na doświadczeniach pracy przy orga-nizacji ogólnoczechosłowackiej wystawy w Kuniej Horze w 1976 roku.

Rok Rubensa

400 rocznica urodzin Rubensa spowo-dowała falę opracowań materiału filate-listycznego na ten temat. Z najnowszych pozycji warto odnotować obszerne, do-brze udokumentowane, ale ograniczające się wyłącznie do znaczków opracowanie dwutygodnika „Sarrunler Express" (nr 10/77); podobne, bardziej jednak roczni-cowe niż dokumentalne — Marijana Se-gedina zamieszczone w nr 3-4/17 za-

314

grzebskiej „Filateliji" oraz drugą część dobrego opracowania Mirosława Jelinka, jakie ukazało się w nr 2/77 czechosło-wackiego biuletynu „Vytvarne umeni a postovni znńmka".

Historia ozechoslowackich dziurkowań firmowych

Jednym z najlepszych znawców zagad-nień dot. dziurkowań firmowych na zie-miach czeskich 'jest Vojtech Maxa. W nr 9177 pisze on o tym, w jaki sposób ta for-ma zabezpieczania znaczków przed kra-dzieżą, bądź nieprawidłowym użyciem, trafita do Czech. Artykuł jest ilustrowa-ny, żywo i ciekawie napisany.

Ruch zawodowy »a ziemiach czeskich

W maju odbył się IX Zjazd czechosło-wackich związków zawodowych. Stało się to pretekstem do opublikowania na la-mach nr 10/7 praskiej „Filatelie" arty-kułu Antonina 'Prebinskiego o odbiciu w walorach filatelistycznych, przede wszyst-kim kasownikach, dziejów ruchu zawo-dowego na ziemiach czeskich. Artykuł ilu-strowany jest reprodukcjami kasowników z lat międzywojennych oraz z okresu ludowej Czechosłowacji.

Najważniejsza jest ~dzież

Sprawy młodzieżowe zajmują w dzia-łalności Związku Filatelistów Bułgarskich szczególne miejsce. Poświęca im wiele u-wagi zarówno sam Związek, jak i współ-działające z nim w tym zakresie władze oświatowe i związek rJ•tłodzieiy „Komso-mol". Przez pierwsze dwa tygodnie kwiet-nia br. w całym kraju odbywały się „dni filatelistyki młodzieżowej", przegląd jej dorobku z finałem w mieście Pleven, bę-dący czymś w rodzaju naszych olimpiad filatelistycznych. Szczegółowo pisze na te 'tematy „Fiłatelen Pregled" w nr 6/77. Warto odnotować rekordową w br. licz-bę uczestników, bezpośredni udział w pra-cach organizacyjnych przedstawicieli Mi-nisterstwa Oświaty, KC „Komsomołu" i oczywiście ZFB. Przewodniczy/ komiteto-wi organizacyjnemu centralnej imprezy sekretarz Komitetu Okręgowego Bułgar-skiej Partii Komunistycznej w Pleven. 9 najbardziej wyróżniających się opieku-nów młodzieżowych kół filatelistów otrzy-mało specjalne nagrody Ministerstwa O-światy.

Filatelistyka w Bratysławie

Filatelistyka słowacka pozostaje jak gdyby nieco w cienia czeskiej. Jest to re-zultat znacznie mniejszej liczby członków jak i nie tak znakomitych tradycji. Ale nad Wagiem i Dunajem filatelistyka roz-

wija się coraz dynamicznej, organizuje się liczne wystawy, także międzynarodowe--dwustronne oraz inne imprezy. Szczegól-nie istotne znaczenie ma rozwój tej dzie-dziny kolekcjonerstwa w Bratysławie, gdzie działają 62 kluby — jedna trzecia wszystkich w republice, skupiające 42 proc. wszystkich słowackich filatelistów. O ich sprawach, zamierzeniach oraz do-robku pisze w nr 9/77 praskiej ..Filatelie" przewodniczący Zarządu Stołecznego ZCSF Milan Antala.

Wyście Pokoju 1977

Już w majowym numerze (65/1977) cze-skiego biuletynu „Bohomoslovenica" zna-lazło się omówienie polskich i NRD-ow-skich znaczków i kasowników z tegorocz-nego Wyścigu Pokoju Warszawa—Ber-lin—Praha. W tym samym numerze, wś ród licznych, obszernych not poświęconych ludziom związanym z Czechami, którym poczty poświęciły znaczki, zaprezentowa-no postacie K.I. Gałczyńskiego i K. Swier-czewskiego.

Co to znaczy koncepcja zbioru?

W nr 10/77 dwutygodnika „Sammler Ex-press" Wolfgang Waldow zamieszcza sze-reg rad dla wystawców, jak opracować zbiór — eksponat wystawowy. Próbuje odpowiedzieć na pytania: Jak rodzi się temat? W jakiej formie należy wypraco-wać jego koncepcję? Jaka jest różnica między opracowaniem eksponatu oraz wystawieniem walorów typu dokumental-nego itp.

Znaczki: kryteria Jakości

Na ocenę uzyskaną przez wystawców, a także wartość handlową znaczków, zwłaszcza starszych i ,cenniejszych, woty-wa w znacznym stopniu ich stan. Wy-bitny znawca przedmiotu, Anton Anto-now, opublikował w nr 6/77 miesięcznika „Fiłatelen Pregled" artykuł, w którym precyzuje kryteria jakości znaczków. Roz-różnia on 6 stopni — od stanu lulcsuso-wago do średniego, biorąc pod uwagę spo-sób centrowania znaczków ząbkowanych i ciętych, stan ząbków, rodzaj i sposób ostemplowania znaczków itp. Oczywiście, wszystko dotyczy znaczków nie uszkodzo-nych, nadających się do zbioru. A jednak różnica oceny między skrajnymi stanami jest ogromna przy ocenie np. zbioru na wystawach. Warto więc na ten problem zwracać szczególną uwagę.

315

Bohmnoslovenies

Podobnie jak w Polsce, na Węgrzech i w wielu innych krajach zbieracze inte-resują się obcymi znakami pocztowymi mającymi związek tematyczny z ich ojczyzną, tak w Czechosłowacji popularny jest temat Bohemoslovenica. Rozumiany, dodajmy, nieco inaczej niż u nas Polo-nica, gdyż obejmujący wszystkie znaki poświęcone ludziom, wydarzeniom, obiek-tom itp. mającym związek, nawet dosyć luźny, z Czechami bądź Słowacją. Jak zbierać walory i opracowywać zbiory na ten temat — pisze w nr 10/77 ,,Filatelie , w rubryce „Filatelistyka tematyczna -uwagi, doświadczenia, dyskusje" wybitny znawca przedmiotu Vratislav Novak.

Ird)

NOTATKI ze ŚWIATA

Lotnicza całostka olimpijska

Polska lotnicza kartka pocztowa, jaka ukazała się w ubiegłym roku z przezna-czeniem na lot olimpijski WARSZAWA--MONTREAL cieszy się dużym powodze-niem. Pisze o tym dwutygodnik DBZ z dnia 5.4. br., podając dokładny jej opis i zwracając uwagę na ograniczony nakład.

Komplety powojenne

Wielu filatelistów ogranicza swe poszu-kiwania i kompletowanie znaczków na okres od 1945 do 1975. Dlatego są firmy, które oferują, a także zakupują komplety znaczków lat powojennych. W anonsach kupieckich większych pism poszukiwane są znaczki ostatnich 30 lat wszystkich kra-jów Europy Zachodniej i Południowej. Z krajów socjalistycznych zakupywane są komplety Jugosławii (za 3400 mkz.) i Cze-chosłowacji (za 1000 mkz). Najwięcej o-feruje się (poza RFN) za znaczki powo-jenne Holandii (4500 mkz.) i Hiszpanii (4000 mkz.).

Wystawa LUPOSTA 1977

Z okazji złotego jubileuszu istnienia najstarszego niemieckiego klubu lotnicze-go IAPC otwarta będzie międzynarodo-wa wystawa znaczków lotniczych w Ber-linie Zachodnim w dniach 19-21.V111. br. Wśród wielu interesujących filatelistycz-nych spotkań najważniejszym będzie sie-demnasty z kolei Kongres FISA.

Wystawa literatury

Na wielu wystawach filatelistycznych klasa literatury traktowana jest z mniej-szą uwagą. Dlatego też filateliści szwaj-

carscy podjęli myśl zorganizowania mię-dzynarodowej wystawy literatury filate-listycznej REGIOPHIL XX w Lugono w dniach od 17 do 19.6.19.77. Eksponaty były dostępne do przeglądania przez chętnych zwiedzających dość licznie pierwszą tego rodzaju imprezę o charakterze międzyna-rodowym. Ocena eksponatów dokonana została przez znawców — mających na swym koncie twórczym dzieła filatelis-tyczne.

Z klubów zninteresowell

„FOLKLOR — ETNOGRAFIA"

18.XI.1973 — Zebranie Organizacyjne Klubu zainteresowań „Folklor — Etno-grafia".

21,X11.1973 — Zarząd Okręgu PZF w Warszawie zatwierdził regulamin Klubu.

1.1.1974 r. — Regulamin wszedł w życie. IV.1974 — Ukazał się pierwszy „List In-

formacyjny przeznaczony do (wylącznego, jak dodano w dalszych listach) użytku wewnętrznego dla członków Klubu".

Ukazał się z „L. dz.: 1", jak następne odpowiednio „2" i „3". Później wprowa-dzono kolejną numerację listów. Ale nie przestały to być rzeczywiście listy do członków. Żaden Klub nie ma tak doskonalej łącz-

ności ze swymi członkami. „Listy" nie roszczą sobie pretensji do

miana czasopisma, czy biuletynu. Pozosta-ją „listami" do członków Klubu i jako takie stanowią nieocenione źródle, infor-macji. Ich objętość 4-16 stron. Ukazują się różną techniką: maszyna, kserograf, po-wielacz. Format A4 lub A5.

Podstawową informacją są oczywiście sprawy organizacyjne wraz z adresowymi wykazami nowych członków. Ale oprócz tego są również wykazy nowości i cie-kawy dział „Pytania, odpowiedzi, wyjaś-nienia".

Znaleźliśmy tam m. in. interesujące uwagi na temat zakresu określeń „etno-grafia", „etnologia" i „folklor". Konkluzja: folklor jest jedną z dziedzin etnografii. '

Podawane są również w listach zesta-wienia o charakterze katalogowym zna-ków filatelistycznych oraz bibliografia prac filatelistycznych i wydawnictw etno-graficznych. Klub zbiera też informacje od polskich projektantów znaczków, na ja-kich „modelach" oparli swe prace.

„Listy" Klubu „Folklor—Etnografia" to chyba przekonujący dowód jak przy uży-ciu najprostszych nawet środków grono entuzjastów może prowadzić potrzebną, wartościową robotę społeczną i propagan-dową.

316

Jako ostatni ukazał się dotąd „List In-formacyjny" nr 13 za okres kwiecień -czerwiec.

Poświęcony jest m. in. przygotowywanej Wystawie Filatelistycznej „Folklor 78".

Organizatorem Wystawy jest, jak podaje jej Regulamin, Państwowe Muzeum Etno-graficzne oraz 0/Warszawski PZF.

Klub „Folklor — Etnografia" działa przy Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie i pod jego patronatem.

Komitet Organizacyjny Wystawy mieś-ci się również w gmachu Muzeum.

Wystawa jest zakwalifikowana jako lo-kalna, ale udział w niej mogą wziąć wszy-scy (i wyłącznie) członkowie PZF z całe-go kraju oraz zaproszeni Wystawcy za-graniczni.

Termin Wystawy ustalono na 1.11.-5.111. 1978 r. w gmachu Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, przy ul. Kredytowej 1.

Wstępne zgłoszenia przyjmowane są do 1 września przez właściwe dla wystawcy Okręgowe Komisje Wystaw PZF.

Zbiory zakwalifikowane na Wystawę powinny być dostarczone Komitetowi Or-ganizacyjnemu do 15.1.1978 r.

Każdy wystawca otrzyma co najmniej 5 ram.

Przewodniczącym Komitetu Organiza-cyjnego Wystawy jest dr Jan Krzysztof Makulski — dyr. Państwowego Muzeum Etnograficznego i prezes Klubu PZF „Fol-klor — Etnografia".

Adres Klubu i Komitetu Organizacyjne-go Wystawy „Folklor 78":

Państwowe Muzeum Etnograficzne ul. Kredytowa 1 00-056 Warszawa

„MILITARIA"

W 32 rocznicę zwycięstwa nad faszyz-mem, 9 maja br. członkowie Klubu Za-interesowań PZF „Militaria" przybyli do Warszawy na swoje 4. krajowe spot-kanie. Od czasu powstania Klubu w kwie-tniu 1972 r. = liczba 18 członków zało-życieli wzrosła do 130 osób.

Na 4. spotkanie i towarzyszący mu pokaz filatelistyczny przybyło 50 osób. Pokaz otworzyli: wiceprezes zarządu Ok-ręgu Warszawskiego PZF kol. Zygmunt Baranowski i przedstawiciel Stołecznego Klubu Garnizonowego ppłk Stanisław Łupkowski.

Zwiedzający z uwagą obejrzeli ekspo-nowane fragmenty kraniki Klubu „Mili-taria" oraz zbiory kol. kol. Wiesława

Nachcińskiego — „Polacy w latach woj-ny", Zbigniewa Sierpińskiego „Polacy na frontach II wojny światowej" i fragment zbioru „Polacy w hitlerowskich więzie-niach i obozach", Marka Diechtiara „ZSRR w II wojnie światowej", Alek-sandra Flamy „Walka narodu polskiego z naporem germańskim", Andrzeja Nie-zabitowskiego „Wolność przyszła ze wschodu" i Zdzisława Szałkowskiego „Fi-nał 1945 r. historia i tradycje Dnia Zwy-cięstwa".

Organizatorzy pokazu udostępnili także zwiedzającym fragmenty zbiorów falerys-tycznych Andrzeja Kopczyńskiego, Zyg-munta Hanipla, Witolda Laptiewa i Zdzi-sława Tomaszewskiego — zawierające ordery i odznaczenia LWP, medale pa-miątkowe oraz odznaki ludowego Wojska Polskiego.

Ciekawość wzbudziły wykonane przez Stanisława Wysockiego figurki wojsko-wych począwszy od wojów z roku 1000, a skończywszy na powstańcach pieszych i konnych z 1863 r.

Po zwiedzeniu pokazu, przybyli na spotkanie wysłuchali referatu wprowa-dzającego prezesa Klubu „Militaria" Alek-sandra Flamy. Omówił on najbardziej istotne zagadnienia dotyczące pięcioletniej działalności Klubu.

Występujący w dyskusji przedstawicie-le władz zwierzchnich PZF oraz pokrew-nych Klubów Zainteresowań, stwierdzili widoczną aktywność Klubu na odcinku wystawienniczym, organizacyjnym, propa-gandowym i publicystyczno-badawczym. s,

Z inicjatywy lub przy ścisłym współ-działaniu zarządu Klubu, sekcji tereno-wych czy poszczególnych członków na imprezach terenowych o charakterze lo-kalnym i okręgowym, prezentowane są Zbiory o tematyce zaangażowanej. Sesje naukowe, ćwiczenia wojskowe, zloty, im-prezy oświatowo-kulturalne, uroczystości z okazji świąt państwowych i wojsko-wych — stają się okazją do aktywności wystawienniczo - propagandowej filatelis-tów w terenie. Mówili o tym występujący w dyskusji członkowie sekcji: Łódzkiej, Poznańskiej i Warszawskiej.

Ważnym problemem działalności Klubu Militaria jest wysiłek grupowy i indy-widualny w zakresie: prac badawczych i ewidencyjnych zmierzających do zewi-dencjonowania ostemplowań na korespon-dencji jenieckiej z hitlerowskich obozów jenieckich (cenzura wojskowa, ostemplo-wania pocztowe), formularzy kart pocz-towych i papieru listowego użytych do korespondencji jenieckiej. Te badania prowadzą koledzy z sekcji łódzkiej. Efek-tem wielomiesięcznej pracy zespołu .bę-

317

M.P..2ElNY PONO. 'F SA111.181,

.. ...oz eil006.C.

‚1,10.

52-413.9,71999,

dzie obszerne opracowanie, ilustrowane odbitkami korespondencji jenieckiej oma-wiające zagadnienia: organizacja i zasady funkcjonowania obozów jenieckich, ro-dzaje obozów, podział Niemiec na okręgi wojskowe i lokalizacja obozów, Polacy w niemieckich obozach jenieckich oraz' problematyka konwencji czerwonokrzys-kich.

Zarówno koledzy z sekcji łódzkiej, jak i warszawskiej prowadzą ożywioną dzia-łalność publicystyczną. Dotyczy ona ko-respondencji' żołnierskiej, przesyłanej za pośrednictwem poczt polowych, korespon-dencji z obozów dla internowanych, dla jeńców wojennych i więźniów• obozów koncentracyjnych. Opracowane teksty i załączone ilustracje przyczyniają się tak-że do zachowania tego rodzaju dokumen-tacji. Wielu z kolegów widzi potrzebę upamiętniania w znaku pocztowym waż-kich wydarzeń z ostatniej wojny.

Konieczna tu jest wspókkaca nie tylko z resortem Łączności, ale i z instyłucja-nik naukowymi, polityczno - społecznymi, organizującymi przedsięwzięcia i imprezy o zasięgu krajowym i międzynarodowym.

Miłym akcentem spotkania Klubu Za-interesowań „Militaria" było wręczenie wydanej z okazji 5-lecia Klubu plakietki.

Jednocześnie z okazji „Dnia Zwycię-stwa" oraz piątej rocznicy powstania Klubu był stosowany specjalny datownik okolicznościowy, którym można było o-stemplować karty i koperty na stoisku pocztowym zorganizowanym w Stołecz-nym Klubie Garnizonowym przy Al. Nie-podległości 141.

Po części oficjalnej spotkania odbyła się koleżeńska wymiana walorów filatelis-tycznych z tematyki związanej z proble-matyką wojskową.

Lucjan Teter Jaroslaw Zdrojewski

Z teki ,instruktora mtodzieżoweto

MIĘDZYNARODOWE MLODZIEŻOWE IMPREZY FILATELISTYCZNE

W SZWAJCARII

W kwietniu Szwajcaria zorganizowała kilka interesujących młodzieżowych im-prez filatelistycznych o zasięgu między-narodowym. Szczególnie wysoką rangę uzyskały:,

— Międzynarodowa Młodzieżowa Wy-stawa Filatelistyczne „JUPHILEX 77" w Bernie i

— XII Konferencja Komisji Młodzie-żowej FIP w Thun.

Wystawa „JUPHILEX 77" w Bernie sku-piła wystawców młodzieżowych sponad 30 krajów z czterech kontynentów — w su-mie 313 zbiorów, które eksponowano w 1400 ramach wystawowych. Wystawa uzyskała korzystną oprawę plastyczną, a przy tym wzbogacona była licznymi wy-dawnictwami filatelistyczno-pamiątkowy-mi oraz imprezami towarzyszącymi. Mię-dzy inymi zorganizowano obóz dla 500 mło-dych filatelistów z całej Szwajcarii i z krajów sąsiednich. Otwarcia Wystawy do-konał Willi Ritschard — Minister Trans-portu i Komunikacji. Na Wystawie ekspo-nowano 118 Zbiorów generalnych i specja-lizowanych oraz 195 zbiorów tematycznych i motywowych. Już z tych danych wyni-ka, że w filatelistyce młodzieżowej coraz bardziej akcentowane jest zbieractwo zbio-rów generalnych i specjalizowanych. Wy-różniają się w tym względzie kraje Euro-py Zachodniej. W Polsce, jak również w pozostałych krajach socjalistycznych, do-minują nadać zbiory tematyczne i moty-wowe, stąd ich ranga na wystawach świa-towych jest raczej skromna.

Ze względu na wiek wystawców, grupy zbiorów i zastosowane podczas Wystawy wyróżnienia, statystyka Wystawy przed-stawia się następująco:

o z .31 ó Posł. Sr. S-B B D Ucz.

Zbiory generalne i specjalizowane A 9 — — 3 8— — B 32 1 5 9 13 2 2 C 34 — 8 13 14 1 - D 29 — 4 10 19 1 - E 14 1 2 9 2 1

rzazem: 118 2 17 43 99 5 2

Zbiory tematyczne i motywowe A 28 — 2 9 10 7 - H 42 1 3 13 22 3 — C 74 — 8 28 38 5 1 D 40 — 8 18 13 3 - E 11 — 8 4 1

318

Razem: 195 1 19 70 85 19 Ogółem:313 3 M 113 134 24

A oto jak zaprezentowały się niektóre kraje:

Szwacjaria gen. 28 a 12 12 tern. 13 5 3 4

Austria gen. 22 tent. 13 1

9 7 B

Belgia gen. 1 tam 18 10 8

Luksami,. gen. 4 1 a tern. 13 4 a

RFN gen. 8 3 tern. 14 1 7

Frincja gen. 7 2 2 2 tern. 8 2 4

Bułgaria gen. 1 tein. 11

1 5 B

NRD gen. 2 1 1 tern. 9 4 4

Zw. Rads. gen. - tem. 9 3

Polska gen. - tem. 9 3

CSRS gen. 4 2 Reni. 5 1 3

Węgry tern. 5 — — — 2 3

W porównaniu z Wystawą w Rouen we Francji (p. nr 13 z 1976 r.)• w przypadku typowania i oceny zbiorów polskich na-stąpiła poważna poprawa, co jednak nie świadczy, iż wyglądamy dobrze. Wpraw-dzie uzyskane w Bernie wyróżnienia mo-gą dawać powód do zadowolenia, lecz na tle całej wystawy rodzi się określone za-niepokojenie, o czym pisałem jut!, w swo-im sprawozdaniu z Rouen („Filatelista", jw.). Po prostu — nasze zbiory tak zwa-ne tematyczne,. a w zasadzie motywowe, raczej nie mają szans na najwyższe wy-różnienie. Wyjątek stanowi zbiór Leszka Andruszczyszyna poświęcony Warszawie, który w Bernie — oprócz medalu srebr-nego — uzyskał jedną z kilku Grand Prix. Jeszcze bardziej niepokojące jest to, że nie mamy żadnego zbioru generalnego poświęconego Polsce. Śmiem twierdzić, że prezentowanie Polski za granicą „kwiat-kami" i ,konIkami" ma wymowę wprost rozpaczliwą, a na pewno żenującą.

Wspomniałem już o wysokim wyróż-nieniu zbioru Leszka Andruszczyszyna. Po-zastali wystawcy uzyskali: G. Bartosik — m. posrebrzany, A. Fijalek — m. posre-brzany, plus nagroda, Koło Młodzieżowe Białogard — rn. posrebrzany plus nagro-da, B. Kluz — ni. posrebrzany plus na-groda, J. Czajkowski, I. Kowalska i D. Boguta — n3. brązowy.

Ogólnie stwierdzić można, że Wystawa wypadta pod każdym względem dobrze, a nawet okazale. Na podkreślenie zasłu-gują bardzo udane materiały propagan-dowe i wydawnictwa pamiątkowe. Kie-rownictwo tej interesującej imprezy spo-czywało w rękach powszechnie znanych'

i cenionych filatelistówę Szwajcarii — H. Mannharta, H. Portmanna, T. Dahindea i innych.

W Sądzie Konkursowym Wystawy pra-cowało 19 osób, w tym 9 ze Szwajcarii. Polskę reprezentował Zygmunt Wiatrow-ski.

Z okazji Wystawy Polski Związek Fi-latelistów wydał specjalną pocztówkę pa-miątkową, a upt. Warszawa 1. stosował

okolicznościowy datownik. Uzyskała ona wysokie uznanie osób uczestniczących w otwarciu Wystawy, w tym również uzna-nie i podziękowanie ze strony Ministra W. Ritscharda.

s s

W XII Konferencji Komisji Młodzieżo-wej FIP uczestniczyli delegaci z 20 kra-jów, w tym po raz pierwszy delegaci USA i Grecji. Polskę reprezentował Z. Wia-trowski. Na program Konferencji złożyły się:

1. Sprawozdanie H. Danescha — przewodni-czącego Komisji Młodzieżowej FIP,

2. Dyskusja nad kierunkami pracy Komisji, 3. Seminarium związane z ocenianiem zbio-

rów młodzieżowych na wystawach międzyna-rodowych,

4. Sprawy różne ł komunikaty, w tym in-formacje o stanie organizacji:

— twistowego Konkursu Ftlategetycznego dla Młodzieży W Beigid pod baniem „RU13ENS",

— światowej Wystawy Młodych Filatelistów pod patronatem FIP w Luksemburgu,

— innych imprez filatelistycznych przewi-dzianych planem pracy Komisji Młodzieżowej FIP.

Komisja Młodzieżowa należy do aktyw-niej pracujących Komisji FIP, ma na swo-im koncie szereg udanych imprez w skali międzynarodowej, jak. np. Rok Młode-go Filatelisty, a także ma ambitne pla- ny na przyszłość. Delegat Polski jest członkiem Prezydium Komisji Młodzieżo-wej FIP.

Zygmunt Wiatrowale!

31.9

2 Ft MACVAR PMTA

W serii „Konstruktorzy balonów i ste-rowców" znaczek o nominale 2 ft przed-stawia podobiznę Konstantego Ciolkow-skiego.

W CZECHOSLOWACJI

Okolióznościowe datowniki z okazji XXX Wyścigu Pokoju stosowały upt:Mla-da Boleslav 1 (18.5.77), Praha 1 — FDC (7.5.77), Praha 6 (22.5.77), Sokolov 1 (20.5. 77), Usti nad Labem 1 (20.5.77). Wszyst-kie kasowniki etapowe mają identyczny rysunek.

W NRD

Datowniki z okazji XXX Wyścigu Po-koju stosowano: Berlin — FDC oraz eta-powy Berlin 102 z flagami trzech państw — organizatorów tej imprezy. Identyczny jest rysunek kasownika stosowanego w Neubrandenburg. Natomiast etapowy ka-sownik drezdeński nie ma bezpoś redniego związku z wąsko rozumianym tematem „Polonica"; przedstawia kolarzy i zawiera tekst: „30 Internationale Friedensfahrt 1977".

Z okazji wystawy filatelistycznej „Brb-derlich Vereint am Strom der Freund-schaft" zorganizowanej we Frankfurcie nad Odrą, tamtejszy upt. Frankfurt 1 sto-sowal w dniach 13-30 maja 1977 okolicz-nościowy kasownik z symbolicznym ry-sunkiem Mostu Przyjaźni na Odrze oraz flagami, m.in. Polski.

NA WĘGRZECH

W ZSRR

100 rocznicę urodzin Feliksa Dzierżyń-skiego upamiętniła poczta radziecka emi-sją znaczka z jego podobizną, wykona-nego techniką stalorytu według projektu N. Czerkasowa. Nominał znaczka: 4 kop., barwa stalowoszara.

(C.R.)

-4r CO I 4011F1110 NOWA CAŁOSTKA SZWEDZKA

Poczta szwedzka wydała nową całostkę — kartę pocztową z wielobarwnym orygi-nalnym znakiem opłaty 95 bre, zaprojek-towaną przez Jana Magnussona. Cena sprzedażna karty wynosi 1,10 kr. Podob-nie jak poprzednie i ta karta kasowana była okolicznościowym datownikiem ł dnia obiegu w dniu 2.V.1977 r.

KORT posule

SWIETO DALEKIEJ POŁNOCY

Podobnie jak w latach ubiegłych, także w br. zorganizowano na Dalekiej Północy ZSRR Festiwal Sztuki i liczne imprezy nazwane „Świętem Północy". Poczta wy-dała z tej okazji całostkę — kopertę z wydrukowanym standardowym znakiem

320

20-21mai1927 CHARLES LINDBERGH

opłaty oraz ilustracją: zaprzęgiem renów, zaś upt. Murmańsk 1 stosował okoliczno-ściowy datownik.

sku Le Bourget w Paryżu stosowała od marca 1:m. specjalny wirnik.

BIEGUN PÓŁNOCNY — 1

Przed 40 laty rozpoczęła działalność pierwsza w dziejach, radziecka, pływa-jąca na krze stacja polarna „Siewiernyj Poljus 1". Jej załogę stanowili: kie- rownik — dwukrotny Bohater Związku Radzieckiego — I. D. Papanin, radiotele-grafista — Bohater Związku Radzieckie-go, późniejszy pierwszy prezes Wszech-związkowego Towarzystwa Filatelistów -E. T. Krenkiel, a także P. P. Szirszow -hydrolog i E. K. Fiodorow — geofizyk. Jubileusz ten upamiętniła poczta radzie-cka emisją całostki — koperty lotniczej

' Ar .T 49" .47 Ar Ar ir r•• ir

z wydrukowanym oryginalnym znakiem opłaty i dodatkową ilustracją. Znak opia-ty przedstawia na tle Bieguna Północnego lodołamacz „Lenin", nowoczesny samolot i stację „Siewiernyj Poljus — 23". Na ilu-stracji przedstawiono skromną bazę stacji „Siewiernyj Poljus — 1" oraz na tle czer-wonego sztandaru okolicznościowy tekst.

TO DOPIERO POL WIEKU

Przed 50 laty, w dniach 20-21 maja 1927 roku amerykański pilot Charles Lind-bergh przeleciał, jako pierwszy w dzie-jach, Atlantyk z Nowego Jorku do Pa-ryża. Dziś, w dobie podróży kosmicznych i niebywałego rozwoju lotnictwa, trudno wprost uwierzyć, że wyczyn Amerykani-na na skromnym jednosilnikowym jedno-płatowcu miał miejsce zaledwie pół wieku

NEW YORK- PARłS

temu. Dla urpamiętnienia tej rocznicy w kilku krajach ukazały się okolicznościowe znaczki, zaś placówka pocztowa na lotni-

CONCORDE NA. AEROGRAMIE

Poczta francuska wprowadziła do obie-gu w czerwcu br. nowy aerogram ze zna-kiem opłaty 1,60 frs. przedstawiający nad-dźwiękowy samolot pasażerski „Concorde".

A ONI SWOJE

Pomimo normalizacji stosunków RFN z krajami socjalistycznymi, pozytywnych rezultatów konferencji w Helsinkach i Belgradzie oraz pogłębiającego się proce-su odprężenia międzynarodowego, zachod-nioniemieccy odwetowcy nie rezygnują. Odbywają swoje zjazdy, podtrzymują złu-dzenia, że bliski jest dzień powrotu „w strony ojczyste", tj. do Polski i Czecho-słowacji. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że te rewizjonistyczne mrzonki propaguje również poczta: nie tylko zachodnioniemiecka Bundespost, lecz także neutralnej Austrii. Oto parę najświeższych kwiatków z tej łączki. 22 maja upt. Koblenz 1 stosował okolicz-nościowy kasownik z okazji federalnego spotkania „Gdańszczan". 28 i 29 maja upt. Essen 1 upamiętnił w ten sposób „Nie-mieckie spotkanie Ślązaków", natomiast „Dni Niemców Sudeckich" propagowały Okolicznościowe datowniki stosowane 20 i 29 maja w Wiedniu, zaś 30 maja w Klein Schweinbarth.

II-12 CZERWCA W LE MARS

Tradycyjne wyścigi samochodowe w Le Mars reklamowała poczta w tym mieście

7.1,p04:4. 51/3 H. du MAN S

9 "3o 28-3 e, 1977

.2› $ di n

11 12 Juin 1977

— upt. 72 Le Mans-Gare już od końca marca specjalnym kasownikiem mecha-nicznym.

3 SERIE CALOSTEK AUSTRIACKICH

Poczta austriacka wprowadziła do obie-gu trzy nowe serie całostek przeznaczo-nych do obiegu wewnętrznego. Wszystkie mają wydrukowany mak opłaty 2,50 sz z serii „Krajobrazy" oraz dodatkową ilu-strację — fotografię miejscowości wypo-czynkowych, bądź zabytkowych budowli. Pierwsza seria składa się z 15 sztuk róż-niących się ilustracjami, druga z 14, trze-cia z 29 sztuk.

321

RADA BEZPIF,CZENSTWA ONZ znaczków „Rada Bezpieczeństwa". Przed- stawia on granat z zamkniętym na kłódkę

Bardzo oryginalny rysunek datownika bezpiecznikiem. pierwszego dnia stosowała placówka pocz- ty ONZ w Genewie 27 maja 1977 roku POETA Z TORNISTREM

Z okazji wejścia do obiegu nowej serii Stulecie urodzin australijskiego poety C. J. Dennisa upamiętniła poczta austra-lijska, w upt. Healesville, Vic. 7.9.1976

t,115Ce4, okolicznościowym datownikiem przedsta- wiającym jubilata z fajką L.. tornistrem.

POD ZNAKIEM POLARNEGO NIEDŹWIEDZIA

50-lecie działalności Klubu Filatelistów w Tromso upamiętniono organizując wy-stawę „Polarfilex". Ukazał się z tej oka-

"boarm.9'65 (c.d. na str.' 323)

wane RFN, Berlin, strefy oku- Czyste bez podlepek do 1955: ro.WFVOTS ..?:".Q10""A"1/0-7 pacyjne. Bogdan Warczak, A- Francja, Szwajcaria, Niemcy

leja Zwycięstwa 3F16, Tczew. (także strefy okupacyjne) -

(F-828) kuple. Oferty konkretne. To- kar, skrytka 7, 90-950 Łódź. Kupię znaczki Niemiec, Bel-

gil, Holandii, Skandynawii. Sprzedani starsze znaczki (F-821) Posiadam ewentualnie do wy- Węgier, Polski przedwojennej.

miany PRL, próby, Wędy, PRL, " kompletny dwutygodnik Wymieniam, kupuję, sprze-

usterki. Wrześniewskl, skrytka „Filatelista-. Bognacki, Szpital daję frankatury mechaniczne 853, 00-950 Warszawa. (D-828) w 13rochowle, Wrocław. (F-830) • do 1945. Amatorskie ceny gla-

cę za niestemplowane znaczki

Kupię karty pocztowe Cp Sprzedam dwa katalogi Stan- polskie 207-210, ząbkowanie li-

niowe 10 1/2 - 11 1/2. Adam- ONU 6-11 oraz inne karty. ley Gibbons -„Stamps of myk, Nullo 12, Kraków. zapłacę cenę amatorską. Kuś, Me World” rok 1974 i 1976, ul. Swierczewsklego 95/99 m 50, po cenie oferowanej przez za-

(F-831) 00-194 Warszawa. (D-929) Interesowanego nabywcę. Ewa

Fledorowiez, W. BRżyfigitleg0 8 Kapię czyste i kasowane Kupię czyste znaczki NRD, m 7, 10-006 Olsztyn. (F-832) Niemcy, NRD, RFN, Berlin

Austrii, Szwajcarii, Liechten- Zachodni, Austrię, Skandyna-

steinu. Holandii. Henryk Pion- wię. żak, skr. poczt. 1783,

ski, skrytka pocztowa 46, Ur- Kupię czyste znaczki Euro- 54.944 Wrocław 46. (F-834) sus. (D-832) py Zachodniej, szczególnie Ho-

landii. rumski, 00-649 Warsm- Wa, Nowowiejska 4/27. Sprzedam zbiory stemplowa-

Polskę czystą 15% rabatu, (D-827) ne : zaawansowany Finlandii,

stemplowane - 10%, roczni- Australii oraz Szwajcarii. Lech

karni 1962-1973 sprzedam. Kar- Janiszewski, skr. poczt. 22,

piński, Katarzyny 10/2, 87-100 Kupię Wi-1933, DoKfuss, 58-300 Wałbrzych. (F-835) Toruń. (F-795) znaczki ghetta lódzkiego, po- jedyncze, parki, lepsze Nie-

Za medale, odznaki pulko-

miec. USA, Kanady i Rosji. Za niebieskiego Kościuszkę we, orzełki - dam znaczki Oferty z podaniem ceny. WIS- dam polskie. zagraniczne. U-tematyki muzycznej, malar- niewski, skr. poczt. 96, 13-300 miński, Ratajczaka 20, Poznali. skiej oraz Polski. Olkowski, Nowe Miasto Lubawskie. (F-841)

Brzozowa, Włocławek. (F-810) (D-828) ....-

ii aga!

W LIPCU I SIERPNIU PO JEDNYM NUMERZE „FILATELISTY"

Na życzenie Czytelników, mających trudności z nabyciem numerów letnich w okresie urlopowym — wydajemy w tym okresie po jednym (połączonym) numerze: w lipcu — nr 13/14 i w sierpniu — nr 15/16.

322

27.8. 7 44

g N

Kupię znaczki. czyste: Islan- Odstanie roczniki „Fliatell- Sprzedam zbiory fuateus- dla od 1995, tematyczne

sty", „Lódzkłego Biuletynu Fl- tyczne; „Transport", „Koper- „Europa" - CEPT, „Autorno-latelistycznego", „Sammler-Es- nik". „Lenin", „Malarstwo". bilion". Ryszard Michalski, press" i „Hamer Briefmarken Brzeziński, Zamenhofa 48, ul. Młodzieżowa 5/20, 61-400 Zeitung". Poszukuję storn/210- 65-186 Zielona Góra. (K-I91) Ostrów Wlkp. (F-827)

vilLENEUVE- Lt - AVIGNON

Cltó d'Art et Histoirs

-GIT4 IFORT141.81ATIOM 555T51

SAI NTE SUZANNE exoetIllena

zji bloczek emitowany przez pocztę nor-weską, zaś tamtejszy urząd pocztowy sto-sował od 22 do 26 czerwca br. specjalny datownik z rysunkiem niedźwiedzia po-larnego i okolicznościowym tekstem.

FORTYFIKACJZ

Stare fortyfikacje to temat dwu nowych kasowników mechanicznych stosowanych we Francji: w Villeneuve les Avignon i Salwie Sutannę.

50 ROCZNICA PIERWSZEGO LOTU Z AUSTRALII NA WYSPY PACYFIKU

50 rocznicę pierwszego lotu wodnopła-towcem Australia—Wyspy Pacyfiku—Aus-tralia upamiętniły okolicznościowe ka-

sowniki stosowane w Australii, na Nowej Gwinei, Wyspach Salomona, Nowych I-1e-brydach, Nowej Kaledonii oraz wyspach Norfolk i Lord Howe. Odbyl się lot pa-miątkowy tamtą pierwszą trasą. Repro-dukujemy kilka kasowników.

ZNACZKI O TEMATYCE KOPERNIKOWSKIEJ

Muzeum Okręgowe w Toruniu ma w swych zbiorach wszystkie znaczki z ca-łego świata o tematyce kopernikowskiej. A mówiąc ściśle z jednym małym wy-jątkiem: brak mu serii poświęconej astro-nautyce, wydanej ostatnio na Komorach. Na jednym ze znaczków tej serii jest wi-zerunek Kopernika.

Może któryś z kolegów filatelistów ma tę serię w swych dubletach?

Adres: Muzeum Okręgowe Rynek Staromiejski 1 — Ratusz 87-100 Toruń

Kto posiada plakietkę z I Wystawy Zbiorów Gdyńskiego Towarzystwa

Filatelistów z 1939 roku?

W Ilustrowanych Wiadomościach Fila-telistycznych z 1939 r. (nr 94, s. 18) znaj-duje się wzmianka o wydaniu plakietki nagrodowej dla wystawców wyróżnionych na I Wystawie Zbiorów Gdyńskiego To-warzystwa Filatelistów.

Jury przyznało wówczas 1 plakietkę złotą (J. Sawickiemu), 3 srebrne (A. Tro-janowskiemu, E. Wolenrodowi i M. Mo-ritzowi) oraz 5 brązowych.

Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wro-cławiu (50-106 Wrocław, Rynek-Ratusz) prosi obecnego posiadacza takiej plakiet-ki o skontaktowanie się z Muzeum.

BIULETYNY

BIULETYN INFORMACYJNY

Klub Filatelistów o Zainteresowaniach Górniczych „Kopasyny"

Kisi«

kwiecień 1977

W numerze:

A. Laszkiewicz — Jan Czarnecki (1889--1951).

T. Langner — Godlo górnicze na stem-plu cenzury obozu jenieckiego Stalag VI J w Westfalii.

T. Langner — Bursztyn, kopalna ży-wica.

B. Barczyk — Wykaz stempli o tema-tyce górniczej 1 geologicznej w Polsce w r. 1976.

H.K. — Obchody „Dnia Znaczka 1976" w Oddziale PZF w Rybniku.

T.L. — Sprawozdanie z działalności Klubu Filatelistów o Zainteresowaniach Górniczych „Kopasyny" za rok 1976.

z życia 0/ILATOWICE

ODDZIAŁ CZĘSTOCHOWA

22 maja odbyto alg Walne Zebranie Oddziału w Często-chowie. Delegaci pozytywnie ocenili 4-letnią działalność Za-rządu.

Funkcję prezesa Oddziału powierzono ponownie kol. Je-rzemu Mazikowi. Członkowie Zarządu: Seweryn Lebek (wi-ceprezes), Gustaw Jakubski (sekr.), Juliusz Stolica (skarb-nik), Antoni Kubraki, Maciej Nowak, Włodzimierz Szubka, Zb1staw Jan1kowski,

J.M.

O/OPOLE

26.10. w Brzeskim Domu Kultury odbyło się Walne Ze-branie Sprawozdawczo-Wybor-eze Kola nr 2 PZF w Brzegu. W zebraniu uczestniczyli m.M. goście z Zarządu Powiatowe-go Zw. Filatelistów NRD w ~ bogu (okręg Poczdam) -Gard Tantsch I Renata Schweinshaupt.

Filateliści Brzegu w ostat-nich dwóch latach odnotowali na swoim koncie wiele sukce-sów. do których należy zali-czye wzrost liczby czlonków o 10% oraz organizację S myl staw z okazji Konferencji PZPR w Brzegu, Walnego Ze-brania Wyborczego ZBoWiD I 33 rocznicy Ludowego Woj-ska Polskiego Poza organiza-cja własnych imprez wysta-wienniczych, wystawcy ekspo-nowali swoje zbiory na Wy-stawie Przyjaźni „Opole—Pots. dam", XII OWF „Łódź 75" oraz na IV Młodzieżowej wy-stawie Filatelistycznej .,Jubria 75" w Poczdamie. Kolo nr 2 w Brzegu od dwóch lat pro-wadzi przyjacielską współpra-cę z filatelistami Miterbogu.

Walne Zebranie wybrało do zarządu: K. Aleksandrowa -(prezes), St. Azentowleza (wi-ceprezes), J. Koniecznego (sekr.), Z. Kwiecińskiego (skarbnik) oraz Krystynę pa-rowczyk.

Leonard LIsleekl

YINIANAPI z zagittnteg

Wymiana z zagranicą może się odbywać z zachowaniem przepisów celnych i Instruk-cji-Regulaminu PZF,

(Litery w nawiasach oma-cr..ids, w ]asan meamku kores-pondować).

R A. Petrosjan, Lenlnakan. ul. isaaktana 59 rn 9. Armeń-ska SRR. ZSRR.

L KornieJeW, proJezd„D.- N woJ Rafl.” 15, 170007 Kantal. ZSRR.

A. B. Szatro, ul. K. Marksa 1 kw. 18, 864003 irkuck, ZSRR (r, H.

W. W. Sucharem, ul. Weto-rinarnaja 9, 461020 Buzuluk ZSRR (flora. fauna).

W. A. Martynow, Riazanskli prosp. 60 kw. 130, 109377 Mo-skwa. ZSRR (sport, flora, fau-na, malarstwo).

A. W. Ponomariew, ul Chol-runowa 16 kw. 127. 400058 Wol-gograd. ZSRR (malarstwo, ko-smos, sport, fauna),

W. W. Skorikow. ul. Orka-bristow 7 kw 1, 946900 Ka-mlensk, ZSRR.

W. M. Kukuszkin, Socjali!, ticzeskaja 21 kw. 32, 165240 Rodniki, ZSRR.

O. Ja. Kukłewski, ul. Zarell-ninku 16 kw. 40, 235815 KIM-nada, ZSRR (malarstwo).

A. Jasiklaticius, Rokiskis, 234827 Kavolialds, ZSRR (sport. fauna, flora, statki, malarstwo. kosmos).

Nina I. Furman, sioło Bety] Kamień, CzeczelnIcklj talon, Winnickaja oblast. 288655, ZSRR (malarstwo, sztuka).

W. Dziura, ul. Baszidze 12 kw. 4. Władywostok Centr., ZSRR (kosmos).

W. Bletógłazow. Ony-Maja s/ch stacja 464125 Aktiublusk, ZSRR (filumenista, oferuje znaczki 1 etykiety).

A. Ju. Jemeljanow, 13YJ mi-krorajon dom 12 kw. 197, 854149 Nowokuznleck, ZSRR (tematyczne).

V. Laurinaltis, Vytatrto 16 kw. 3. 235800 Klalpeda, Lit. SSR, ZSRR (fauna, flora. sport. malarstwo, kosili°. transport).

S. W. Kaszycyn. ul. Lenina 1 1(w. 45, 270901 Iljiczowsk, ZSRR ((lora, fauna. kosmos, sport, malarstwo).

Akrem Dolali. Mothant Al-Al-Fakhura, Homs,

Syria. P. Kenderesl. Kossuth La.

las u. 4, 7400 Kaposvar, Wę-gry (stemplowane).

Imre Toldi, Patat( u. 55 s. 6100 Kiskunfelegyhaza, Węgry (w, r, n).

Stasys Linda, Statybininku 6-8, Panevezys. Lit. SSR. ZSRR,

N. Tkac-zenko, 688010 Ola. Magadanskaja obt. (Makij por. 2 kw. 67, ZSRR (r, p), ma-larstwo, fauna, kosmos. sport

N. D. Szubenkow, ul. Pro-kopjewskaja 59 m 2, 853902 Prokopjewsk. ZSRR (tematycz-ne).

A W. Wasiljew, ul. Drutby 42A m 4, 1134880 Archangielsk, ZSRR (tematyczne).

d`lbor Zóka. K-1008 laudsoest. Kosarka setany 6.11.1, Węgry (n. a).

V. Zilinskl, Paneriu 10-22, Ju-nata. Lit. SRR, ZSRR (tema-tyczne)

Sprostowanie

Pełnomocnikiem Klubu O-limpijczyka 0/Wroclaw jest kol. Marian Bruś, a ale „A-dam" jak podano błędnie w notatce w numerze 11.

Redaguje kolegium w składzie: Fabian Bura, Ta-deusz Grodecki (red. nacz.), Wiestawa Kawecka, Cezary Rudziński, Zygmunt Szy-mański.

Adres Redakcji, W. Wi-dok 22, 00-023 Warszawa, tel. 27-30-13. Artykułów nie zamówionych Redakcja nie zwraca.

Wydawca, RSW ,,Prasa--Książka—Ruch" — 11lb:o-dzieżowa Agencja Wydaw-nicza, ul. Koszykowa 6A, 60-564 Warszawa. Telefony: 25-00-73; 21-21-29. Biuro Re-klam i Ogłoszeń, ad. Wil-cza 62, 00-679 Warszawa, tel. 28-07-82, konto PKO I 0/M W-wa, nr 1531-1105.

Cena ogłuszeń: Ul z1 za «OWO w ogtoszenlach drob-nych.

Cena prenumeraty krajo-wej kwartalnie — 21 15.—, pólrocznie — zl 30.—, rocz-nie — zt 61.—

Prenumeratę na kraj przyjmują oddziały RSW „Prasa-Książka-Ruch' oraz urzędy pocztowe l dorę-czyciele w terminach: — do 25.X1. na styczeń, I kW., I pótroeze roku następnego i cały rok: — do ID każ-dego miesiąca poprzedza-jącego okres prenumeraty na pozostałe okresy roku.

Jednostki gospodarki u- spolecznionej, Instytucje, organizacje spoteezno-poll-tyczne w miejscowościach, w których Me ma oddzia-lów RSW „Prasa-Książka--Ruch", oraz prenumeratro-rzy indywidualni zamawia-ją prenumeratę w urzę-dach pocztowych lub u do-ręczycieli.

Prenumeratę ze zleceniem wysylki za granicę, która jest droższa o 52% od pre-numeraty krajowej. payj-maje RSW „Prasa-Ksiątka--Ruch" Centrala Kolporta-żu Prasy 1 Wydawnictw -00-958 Warszawa. ul. To-warawa 20. konto PKO nr 1531-71. w terminach jak dla prenumeraty krajowej.

Egzemplarze zdezaktuali-zowane na uprzednie pi-semne zamówienie prowa-dzi CKP1W, 00-837 Warsza-wa. ul. Towarowa 28.

Nakiad 20.310. 01)MoSe 2 ark. Format 135 Papier

nnOW noon), V ki. kl.. 70 g. 70X100.

Grat. w-we. ul. Srebrna 16, z. 372-77/0.. F-99. INDEKS 35884