ord. prof dr. . dr. h. c. sedat alp (1 ocak 1913 - 9 ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir....

12
TÛBA-ARX 2007 ORD. PROF. DR. DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim 2006) Türkiye Cumhuriyetinin İlk Hititoİogftı Ve Son Ordinaryüs Profesörü, ünlü bilim adamı, büyük hoçâiûkz, Ord Prof, Dr. Dr. h, c. Sedat Alp'i 9 Ekim 2006 tarihinde kaybettik; Sedai Alp. değerli çalışmaları İte Anadolu'nun Eskiçağ tari- hindeki yerinin aydın kıl ıl masında çok önemli bir rol oynamıştır. Tarih boyunca birçok medeniyetin, kültürün doğup geliştiği bir coğrafya olan Anadolu'da ilk siyasi birliği kuran Mil itlerdin Hitit Devleti, gönümüzden yaklaşık dön bin sene önce çağının en büyük devfctlefînden biri olarak tari- he geçmiş; idari, hukuki, kültürel ve sosyal konularda olduğu gibi. teknolojide de yaşadıkları çağa damgasını vurmuşlardır. Hitit medeniyeti araşi imlalarının ağırlık merkezinin ülkemiz topraklan rıda olması nedeniyle, Büyük Atatürk'ün d i reki i ileriyle bu konuda bilim adamı yetiştirilmek üzere seçilen bazı gençlerin yurtdışına gönderildiği ve bu konuda gerekli kum m kın oluşturmak üzere çalışmalar yapıldığı bilinmektedir. Bunun için, Türkiye Cumhuriyeti'nin. yetişmekte olan başarılı Öğrenciler arasından seçerek yurtdışına yolladığı ve eğitim almasını .sağladığı Ord. Prof. Dr. .Sedat Alp. ülkesine döndüğü zaman Hititoloji kürsüsünü kimmiş, öğrenci yetiştirmeye v e bilimsel çalışmalar yapmaya l>aşkımışur. Kendisi yaptığı çalışmalarla Hitit bi- limini uluslararası seviyede ilk sıraya yükseltmiş. O'tnın ardından Aygül SÜEL* yaşamım llilil Medeniyetinin Anadolu ile olan sıkı ilişkisine adamıştır. Ord. Prof. Dr. Sedat Alp, çalışmalarında ve yayınlannda hiıitoloji ve arke- olojiyi sentez.lemiş, arkeolojik buluşlarını filolojik altyapı ile destekleyerek Türk arkeolojisinin ile gelişmesine büyük katkılarda I m kın muştur. Sedat Alp, üniversitedeki çalışmalarının yanı sıra bilimsel çalışmalarını ve araştırma sonuçlarını çok sayıda yayınlan ile arkeolojiye, hititolojiye ve Anadolu'ya gönül verenler ile paylaşmıştır. Prof. Alp. Hitit bilimine hi/mel verdiği Ankara Ünİver- sİtesi'nde. 40 yılı aşkın bir süre. çok sayıda öğrenci yet işti nn iştir. Hititoloji alamnda dünyada- ki ilklerden olan Ord. Prof. Dr. Sedat Alp İçin Türk arkeolojisinin en önemli İsimlerinden Prof, Dr. Ekrem Aknrgal bir kitabımla şöyle bir atıfta bulunmaktadır: "...Sedat Âİp İtenim hittûlofi konusunda bütün santiarım için sınırsıy. bir kay- nak olmuştur. Atfında kendisi A/.Ö. 2. hinytldaki Hitit sınaimi anlamak ve o konuda çalışmak isteyen herkesin başvıııduğu hinidir '. Onun. arkeolojide ve filolojide yaptığı keşifleri en doğru yommlan ile bilim dünyasına sunan çok değerli bir bilim adamı olmasının başlıca nedenleri, çalışkan, sağlam, kendine güvenen kişiliği, çok düzenli bir hayatının olması, bilimi yaşamından hiç uzak tutmaması, çok iyi bir aile büyüğü olması. kendisinin Türkiye Cumhuriyetinin kuruluş evresinde özenle yetiştirilmiş, ülkesi ile gurur duyan bir Atatürk genci oluşu ile bağlam ilidir. Ulusal vc ulus- lararası çalışmalarla bilim dünyasında kendine Ankju L nıiLTMlı-M. D i l V Tarih O PflrjIvJ MtMt İStkJK OÊM W hUlMlk-ft HoUllllU Slldl<>V. Anfcaı-j. Tüılıiyr.

Upload: others

Post on 05-Sep-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

TÛBA-ARX 2007

ORD. PROF. DR. DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim 2006)

Türkiye Cumhuriyet inin İlk Hititoİogftı Ve Son Ordinaryüs Profesörü, ünlü bil im adamı, büyük hoçâiûkz, O r d Prof, Dr. Dr. h, c. Sedat Alp' i 9 E k i m 2006 tarihinde kaybettik; Sedai A lp . değerli çalışmaları İte Anadolu 'nun Eskiçağ tari­h indeki yer inin aydın kıl ıl masında çok önemli bir rol oynamıştır.

Tar ih boyunca birçok medeniyetin, kültürün

doğup geliştiği bir coğrafya olan Anadolu 'da ilk siyasi birliği kuran Mil itlerdin Hitit Devlet i , gönümüzden yaklaşık dön bin sene önce çağının en büyük devfctlefînden biri olarak tari­he geçmiş; idari, hukuki , kültürel ve sosyal konu la rda olduğu gibi . teknoloj ide de yaşadıkları çağa damgasını vurmuşlardır.

Hitit medeniyet i araşi imlalarının ağırlık merkez in in ülkemiz toprak lan rıda olması nedeniyle, Büyük Atatürk'ün d i reki i i leriyle bu konuda bi l im adamı yetiştirilmek üzere seçilen bazı gençlerin yurtdışına gönderildiği ve bu konuda gerekli k u m m kın oluşturmak üzere çalışmalar yapıldığı bilinmektedir.

B u n u n için, Türkiye Cumhuriyet i 'n in. yetişmekte o lan başarılı Öğrenciler arasından seçerek yurtdışına yolladığı ve eğitim almasını .sağladığı Ord . Prof. Dr. .Sedat A lp . ülkesine döndüğü zaman Hititoloji kürsüsünü kimmiş, öğrenci yetiştirmeye ve bil imsel çalışmalar yapmaya l>aşkımışur. Kendis i yaptığı çalışmalarla Hitit b i ­l imini uluslararası seviyede ilk sıraya yükseltmiş.

O'tnın ardından

Aygül SÜEL*

yaşamım l l i l i l Medeniyetinin Anadolu ile olan sıkı ilişkisine adamıştır. Ord. Prof. Dr. Sedat Alp, çalışmalarında ve yayınlannda hiıitoloji ve arke­olojiyi sentez.lemiş, arkeolojik buluşlarını filolojik altyapı ile destekleyerek Türk arkeolojisinin i le gelişmesine büyük katkılarda I m kın muştur. Sedat Alp, üniversitedeki çalışmalarının yanı sıra bilimsel çalışmalarını ve araştırma sonuçlarını çok sayıda yayınlan ile arkeolojiye, hititolojiye ve Anadolu'ya gönül verenler ile paylaşmıştır. Prof. Alp. Hitit bil imine hi/mel verdiği Ankara Ünİver-sİtesi'nde. 40 yılı aşkın bir süre. çok sayıda öğrenci yet işti nn iştir. Hititoloji alamnda dünyada­ki i lklerden olan Ord . Prof. Dr. Sedat Alp İçin Türk arkeolojisinin en önemli İsimlerinden Prof, Dr. Ekrem Aknrgal bir kitabımla şöyle bir atıfta bulunmaktadır: "...Sedat Âİp İtenim hittûlofi

konusunda bütün santiarım için sınırsıy. bir kay­

nak olmuştur. Atfında kendisi A/.Ö. 2. hinytldaki

Hitit sınaimi anlamak ve o konuda çalışmak

isteyen herkesin başvıııduğu hinidir '.

O n u n . arkeolojide ve filolojide yaptığı keşifleri en doğru yommlan ile bil im dünyasına sunan çok değerli bir bil im adamı olmasının başlıca nedenleri, çalışkan, sağlam, kendine güvenen kişiliği, çok düzenli bir hayatının olması, bil imi yaşamından hiç uzak tutmaması, çok iyi bir aile büyüğü olması. kend is in in Türkiye C u m h u r i y e t i n i n kuruluş evres inde özenle yetiştirilmiş, ülkesi ile gurur duyan bir Atatürk

genci oluşu ile bağlam ilidir. Ulusal v c ulus­lararası çalışmalarla bi l im dünyasında kendine

A n k j u L nıiLTMlı-M. D i l V Tar ih O PflrjIvJ M t M t İStkJK OÊM W hUlMlk-ft HoUll l lU Slldl<>V. Anfcaı-j. Tüılıiyr.

Page 2: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

16 AygOİ SÜEL

ve Türkiye'ye saygın bir yer kazandırmış olan Alp, Cumhuriyet aydını olarak çağdaşlık yolun­da ışık tutmuştur. Kendisi , yurtdışından altlığı daimi profesörlük tekliflerine 'Ben cumhuriyet devr i çocuğuyum, her zaman laik Türkiye Cımıhuriyeti'ndc hizmet vereceğim' d iyerek hepimize örnek olacak hu sözleri ile cevap vermiştir, Sedat A lp ' in . Hitit bi l im çalışma la unda en önde o lmak islemesi alalarımıza ve ülkemize sah ip çıkmak adına da anlamlıdır. O. Almanya'nın en büyük gazeteler inden Zur Deutsche Ze i tung 'un başyazarı Kıeutel'in

yazı lığı gibi:

"Atatürk'ün izinden yürüyen Türk'tür/'

Osmanlı yönelimi tarafından Konya iıölgesinden alınarak Selanik bölgesine yerleştirilmiş v e Rumeli 'nin fethi savaşlarına katılan atalarına, savaşta gösterdikleri yararlılıktan dolayı çok büyük topraklar verilmiş, varlıklı bir ai lenin. Ramiz ve Ayşe Alp ' in oğlu olarak, 1913 yılında Selanik yakınında Karafeıyc'de doğmuştur.

Ort l . Prof. Dr. S. Alp, İstanbul'da başladığı İlkokulu Akhisar 'da, lise öğrenimini ise, İstan­bul'da Fevziai i Lisesi (Boğaziçi LisesO'ni bitirerek tamamladı. Liseyi bit i l ince hem parasız yatılı Mülkiyeyi. (Siyasal Bilgiler Fakültesi), hem de İstanbul Darülfünununun Tıp Pakültesi'ni kazandı. Ancak yüksek öğrenim için açılan Avrupa sınavlarını kazanınca larih öğrenimi için Almanya 'ya gitmeyi tereih e t t i

Sedat A lp , yüksek öğrenimi için önce SdıulpFoıia'ya gider, orada Alman dili ve ede­biyatı ile klasik Latince v e Yunanca'yı tam anlamıyla öğrenir. Aynı dönem, b u ünlü enstitünün geleneksel programı çerçevesinde ingilizce ve Fransızca eğilimi de alır. Kendis i ile beraber eğitime gönderilen öğrenciler ile birl ik­te Maarif Veki l i Reşit Ga l i p Bey den bir mektup alır. Mektupta, Eski Anadolu Uygarlıklarına

yönelmeleri" tavsiye edilir. Hepsi bu mektubun Atatürk'ten alınan i lhamla yazıldığını düşünürler. Çünkü, Reşit Ga l ip Bey, Atatürk'ün en yakın çalışma arkadaşlarından birisidir. Öğrenimlerini

bu yönde sürdürme kararı alırlar. Ber l in Üniver-sitesi'ne kaydını yaptıran Sedat Alp, eskiçağ tari­hi ile birl ikte arkeoloji derslerini de iz lemeye başlar, 1933-1934 ders yılında J e n a Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Sçhachermayer, Hititler ve Yunanistan'ın esk i sakinleri Akhalar üzerine bir konferans verir. B u konferansı dinleyen A lp . Hititoloji okumaya karar vermiştir. Öğrenci müfettişi Cevat Dursunoğlu'na Leipzig Üniver­sitesi'nde Hititoloji okumak istediğini söyler. Dursunoğlu: "Herhalde senin durumun

Atatürk'e sanılacak, bir hafta soma gel" der. Bir halta sonra gelen cevap ise. "Sedat Hititoloji'ye

hemen başlasın" şeklindedir. İşte bu, Büyük Atatürk'ün kurduğu genç cumhuriyet i sağlam temellere bağlamak için bil ime ve gençliğe verdiği önemin pek çok kanıtından biridir. O,

genç Cumhur iyet in dişinden tırnağından artırdığı olanaklarla yurtdışında okuttuğu gençlerle bizzat ilgilenmiştir.

Ord . Pro f Dr. Sedat Alp, Cumhuriyete Atatürk'ün ışık tuttuğu aydınlık çağda 1932-1940 yıllarında A lmanya 'da Ber l in-Le ipz ig ve tekrar Ber l in Üniversitelerinde Eskiçağ Ta r ih i , Hititoloj i . Sümeroloji, Asuıyoloji ve Arkeoloji öğrenimi göıiir. 1935 yılında Atatürk, Avrupa 'da okuyan gençlerin Türkiye'de kazılarda staj yapmalarım emreder Alp, staj için Boğazköy'e gider. 5edat A lp , 1934 yılında Le ipz ig Üniversitesi"ndc,

J . Fr icdrich ' in Hititoloji derslerine başlayan: ilk Türk'tür. H . Ehelo f iun yanında doktora çalışmalarına büyük bir istekle başlar; tezinin konusu "Hitit Bay ram Ritüellcrinde Memur Adları "d ir. 1938 yılında, onu yürekten sarsan üç büyük kaybı olur; hocası H . Ehe l o fun ölümü, Atatürk'ün ölümü ve babasının ölümü.

Sedat Alp ' in doktorasını, eski hocası J . Fr iedr ich ince ley ip kabul eder. Doktora sınavını da haşarıyla veren Sedat Alp, 17 Aralık 194ü'da Ber l in Üniversitesi'nde Hititoloji doktorasını tamamlar.

Sedat Alp, 1941 yılında Cumhuriyet imiz in iik

fakültesi Olarak kurulan Dil ve Tarih-Coğrafya

Fakültesine Hititoloji Asistanı olarak atanır.

Page 3: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

Öfd Prof. Dr. tir h t: SfetÛH Alp 1?

Büyük Atatürk tarafındım çok özel bir amaçla ve özenle k u m l a n D i l ve Tarİh-Coğrafya Fakültesi tçÖİSiİide yer alan Hititoloji çok önemli ve ulus­lararası bil im dünyasında büyük ilgi çeken genç bir b i l im dalıdır. Yurdumu/tın tarihini orijinal kaynaklara dayanarak araştırmak ve yazmak da bu bil im dalının amaçlan arasındadır. Hitit kay­nakları ile ilgili arşivler Anado lu 'da keşfe­dilmiştir. Esk i Anadolu tarihini ve uygarlıklarını bu belgeleri araştırıp değerlendirmeden yazmak mümkün değildir. İşte Hocam Ord . Prof. D r Sedat A lp bu son derece önemli o lan görevleri başan ile başlatmış ve yerine getirmiştir.

Doktora çalışması sürecinde bir kitaba yetecek malzemeyi hazırlamış otan Alp, hemen doçent­lik tezi için çalışmaya başlar ve 1941 yılında Hititoloji Doçenti olur. Profestir Sedat Alp, 1941¬1944 yıllan arasında askerl ik hizmeti ve yedek subaylık görevini yaptı. Daha sonra 1949 yılında Di l ve Tarih-Coğrafya Faküİtesi'nde Hititoloji Profesörü, 1958 de Hititolofi Ordinaryüs Profesörü oldu.

Prof. Dr. Sedat Alp, bilimsel çalışmaları ile bir­likte, 1956-1958 yıllan arasında Dil ve Tar ih -Coğrafya Fakültesi Dekanlığı yaptı. 1946'da Türk Tar ih K u r u m u üyesi, 1951'den itibaren 1983'c kadar her yıl seçimle btı Kurum'da Yönetim Kuru lu üyeliği, asbaşkanlık ve y i rmi yıl süre ile Gene l Sekreterlik görevini üstlendi. Alp, Gene l Sekreter olarak üç kez Türk Tar ih kongrelerini organize etti. Kend i s i , 1982-1983 tarihleri arasında devletleşiirilmeden önceki Türk Tar ih Kurumu 'nun son başkam olmuştur. Alp, aynca Uluslararası Akademi ler Birliği toplantılarında Türk Tar ih K u m m u ' n u temsil etmiştir.

Sedat Alp ' in yaptığı çalışmalar arkeoloji ve hiti-tolojiye yön verir niteliktedir. S. Alp' in hidrolo­jinin çeşitli dallarında dünyaca kabul edilmiş keşif ve buluşları vanlır. Kitap ve makaleleri uluslararası bil imsel literaiüıtie kaynak olarak gösterilmiş v e yüzlerce k e z alıntılanmıştır. Türkçe ya da Almanca olarak yayımlanmış sekiz kitabı ve Türkçe. Almanca, İngilizce ve Fransızca o lmak üzere yüze yakın bi l imsel makalesi

bulunmaktadır. B u yazıda, Prof. Dr. Alp ' in , her birinin üzerinde çok uzun zaman harcayarak ve büyük emekler vererek hazırlamış olduğu bil im­sel yayınlarını ayn ayrı değerlendimte olanağı bulunmamaktadır. Yalnızca arkeolojiye ve hid­rolojiye sağladığı büyük katkılarının en çarpıcı sonuçlanndan bir kısmına değinilecektir.

Hititoloji çok genç bir bil im dalıdır ve b u bakımdan bi l inmeyenler çoktur. B u bi l inmeyen­ler üzerinde yapılan çalışmalar, dil in çözülme­sine ve bu büyük uygarlık hakkında bilgi sahibi olmamıza yardımcı olmaktadır. B u çalışmalarda d a özellikle, anlamı b i l inmeyen kel imeler , ideogramlar ve bunların Hititçe karşılıkları üzerinde çalışmak büyük önem taşımaktadır. B u konuda bir örnek vermek gerekirse; Hitit tasvir sanatında kra l l a bütünl eştirilen ve o n u simgeleyen bir nesne (asa) vardır. B u kral asasından Hitit metinlerinde de söz edilmiş olacağını düşünen Hocamın, bu konu üzerinde 1947 yılında, Journa l of Cuneiform Studies der­gisinin birinci cildi, s,lö4-175 'te yayınladığı, " L a designation dtı l i tuus en bin i te " başlıklı araştırması fTürkçesi: Be l i t ten, sayı 46, 1948T

301 -319) genç Türk Hititoiojisi için büyük bir imtihan olmuştur. Çünkü, aynı konuda ünlü Hititolog A. Goetze de önemli bir araştırma yayımlamıştır (Journal of Cuncifomı Studies I , 176-185). A. Gtjetze'nin göıiişü. hocanın görüşü ile talzın takına zıE durumdadır. Uluslararası b i l im otoriteleri Sedat Alp ' in görüşüne hak verir­ler. B u nesnen in , Hititçe'deki karşılığı GİŞkalmuş- Hitit kralının asası' idi. Sonunda A. Goetze de Sedat Alp' in görüşünü kabul eder (KJeinasten 2, 1957, l6û not 2 ) . Metinlerde böyle önemli bir ke l imenin tespit edi lmesi. Hitit tasvir sanatında işlenen konuların da anlaşılmasına katkı sağlamıştır. Böylece, tasvir­lerle metinler arasında bir paralell ik kurula­bilmektedir.

Hocamın 1949 yılında yayınladığı, "Hititlerde sosyal sınıf NAM-RA'lar ve ideogram'ın Hititçe karşılığı" başlıklı araştırması (Bel leten sayı 50, 245-270, A l mancası, D i e soziale Klasse der NAM.RA- Leme u n d ihre hethit isehe

Page 4: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

Mgût SÜEL

Bezeİehnung, İahrbuch ffir K le inas ia t ische Fo rschu ng 1 1950 - 51. 113-1.35), Sümerce "NAM.RA" sözünün Hititçe karşılığının a m u w a l a - olduğunu gösterdi. Alp' in buluşu bütün hili lologlar tarafından kabul edildi; aynı zamanda bu sınıfın haklan, görevleri ve ceza dumınlart konusunda daha geniş bir alanda Çalışma yapılması da mümkün oldu. Aradan yıllar geçmesine rağmen bu araştırma değerini hala koru maktadır.

1967 yıhndıı, kültte çok önemli bir yeri olan lİbasyon kabı gaga ağızlı testinin çivi yazılı metinlerdeki atlının ispantuwa- 'içecekleri sakla­mak için kullanılan uzun boyunlu kap' okluğu S.Alp tarafından bulunmuştur (l.ibasyon Kapları k Gaga Ağızlı Desti" ile "Ko l Biçimli Alet ve Hitit Metinlerindeki Karşılıkları ". Belleten 124. 513-530. Almancası Die Libationsgefasse "Schnahel-kanne" und "Amılbrmiges Gerât" Und Ihre Hethitischen lîezeichnungen. Belleten 124h 531-549).

1959 yılında yayınladığı " Z u den Köıpelieil-namen im Hethit ischen" başlıklı araştırmasında (Anatolia J l , 1-48) Prof. Dr. Alp, Hitit di l inde insan vücudunun bnzı uzuvlarının anlamlarını ilk kez ortaya koymuştur.

Orcl- Prof. Dr. Sedat Alp, biıçok Hititçe ke l i ­men in de anlamlarını bularak çok önemli buluşlar yapmıştır. Bunlardan bazıları şöyledir; kaitakurant- (e l i oları, bir kol şeklinde içki kabı), sapasall i- (gözcü); Saranına- (saray); bu buluşlar Hititoloji dünyasına filolojik açıdan yön ver i rken Türk bi l imine de uluslararası düzeyde kalıcı başarılar sağlamıştır. Büyük b i r emek le hazırladığı (Beitrage zur Eıtörschung des hethi-tisehen Tempels , Ktıltanlagen im Lichte der Keilschıifttexte, Neue Deulungen, Ankara 1983. T T K Yayınlan: D i z i V I , No, 23) kitabında, Hitit tapınaklarının çok önemli elemanlarından bazıları met in lerdeki is imler i ile ideni ifike edilebilmişlerdir. Örneğin: ha lentu (wa> (Hitit tapınağı sellası): a rk iu - (sunak evi ) gibi. 13u eserde, arkeolojik tasvirlerde çok önemli yeri o lan hayat ağacının Hitit met in ler indeki karşılığının eya- olduğu ela A lp tarafından

kanıtlanmıştır.

S. A lp Hocanın Esk i Anadolu coğrafyasının araştırılması ile ilgili çok önemli çalışmaları da bu kın maktadır. Kendis i birkaç coğrafi yerleşimin konumunu da beMeyePök tarihi coğrafyaya şekil venniştir. Kanes = Nesa = Kültepe, Tapigga = Maşat. Anzi l iya = Zile, Zul ias = Çekerek, Hanhana = İnandık. Tahaz imuna = Daz imon bil im dünyasına hediye ettiği diğer araştırmalar ve ver isimleridir.

S. A lp . çivi yazılı mei in ler yanında Hitit hiyerogliften üzerine de bazı keşliler yapmıştır. Yaptığı hiyerogliftik çalışmalar oklukça önem­lidir. Anıtlar ve mühürler üzerindeki önemli bir hiyeroglifin 'gök' anlamına geldiğini keşfeEmişilr. (Şymbolae Hrozny I , Archıv Orientalni X V I I I . 1950, 1-8). B u buluşunun doğruluğu Karatepe yazıtjan ile de doğrulanmıştır. Ayrıta hiyerog­liflerle yazılı birçok kişi adının doğru okunuşları ilk kez Alp tarafından gerçek leşti ri İm iştir U I i l i l mühür ve kitabeleı indeki Bazı Şahıs adlarının Okunuşları Hakkında / Z u r l .esung von manehen Pe rsonennamen a u f den hiero¬g lyphen hethitischen Siegeln und Inschriften, Ankara 1950), B u okunuşların birçoğunun doğru olduğu Suriye'de Ras işamra'daki Fransız kazılarında keşfedilen iki di ldeki mühürlerle de doğrulanmıştır Z i t i ( adam) hiyeroglifi daha sonra bir kaç insan isminin de okunmasına, dolayısıyla tabletlerdeki yazışmaların tanımlan­ma sı nda oklukça yardımcı olmuştur. Hitit anıtlarında görülen diğer bir önemli hiyerogliftin sevgi l i ' anlamına geldiği de Profesör Alp taralından keşfedilmiştir (Hine neue hiero-g lyp l i cnhe lh i t i sche Inssehrift der G r u p p e Kızıklağ-Karadağ aus der hShe v o n Aksaray und die früheı publiziertcn Inschriften derseII ien Gruppe , Anatolian Siudies Presented to Hans Gustav Güterlxjch on the occasion o f hlş 65th birthday, 1974, 17-27). B u buluşlar arasına 'vezir1

anlamına ge len hiyerogl i f in saptanması da katılabilir (Hitit Hiyerogl i f Yazısında Şimdiye Kadar Anlamı Bi l inmeyen Bir Unvan. V I I . Türk Tar ih Kongresi . I . Cilt 98H()2>.

Page 5: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

( W f'ıtıi. Dr Dr h c. Sedat Alp 19

Ko lon i çağında (M.Ö. 2. b in in başları)

Anadolu 'da Hftfiteiîn varlığı prafafemi bil imsel literatürde uzun münakaşalara yol açmıştır ve bir sonuca varıl mam ıştır. Diğer birçok tanınmış Hititolog gibi ünlü bil im adamı I I . Uındsbergeı de Asur Koloni ler i çağında Anadolu'da Hitiıierin varlığını kabul ermek istemiyor ve 2 r b inin başında Esk i Anadolu 'da Huitili ' ler yanında bir p i iHo luv i halkının varlığını iddia ed iyordu. Sonunda Sedat Alp ' in ileri sürdüğü tez (Ankara Üniversitesi D i l ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi X . 1952, 241-256. Türkçe ve İngilizce) zafer kazanır. Prot o lu vi hipotezi terkedil ir . Böylece günümüzde Ko lon i çağında Anadolu'da llititler in varlığını kabul etmeyen bil im adamı kalmamış olur. Sedat Alp' in yaptığı arkeolojik çalışmaların birçok bil imsel anlam ve öneminin yanı sıra* Asur Ko lon i Çağının başından beri Anadolu'da Hitiıierin varlığını ispatlaması Türk arkeolojisi ve hititolojisi açısından çok önemlidir.

Kaneş ile Neşa'nın ayni kent okluğu görüşü. 1930'kı yıllarda E . Eon e r tarafından ortaya atılmıştı. 1958 yılında, D i l ve Tarih-Coğrafya Fakültesi profesörlerinden H.G.Güterbock kes in bir görüş bi ldinneden E.Forrer ' in tezini destekle­d i . İKanes a n d Nesa: T w o forms of one Anaiol ian place name? ErezAsmel 5, Jerusa lem. Israel Explorat ion Society, 47-50). 1963 yılında 107 sayılı Be Helen'de A l p yayınladığı b i r araştırmada (Kaniş=Anişa=Nişa, E r k e n Hitit Çağının b i r başkenti. 366-376, Al mancası Kanişa=Anİşa=Nişa, E ine Hauptstadt tier fr i ih-heihUischen Periode. 376-386) o zamana kadar kullanılmayan bir del i l ile bu tezi kuvvetlendir­miş ve desteklemiştir, birçok ünlü bi l im adamı Sedat Alp ' in hu görüşüne karşı çıkmış ve söz konusu eşitliğin imkânsız olduğunu i ler i sürmüştür. Ancak Boğazköy'de bulunan çivi yazılı bir tablet sayesinde. Alp' in savunduğu (ez zafere ulaşmıştır I H . Otten, E ine Althethitische Erzählung um die Stadt Zalpa, StlîoT 17, 1973* 57 v d ) .

Değerli Hocamın bi l im dünyasına, özellikle

Anado lu arkeolo j is ine armağanı 1953'tc

çalışmaya Başlattığı ve başkanlığını yürüttüğü

K o n y a Kaıahöyük kazılandır. A lp . b i r } Jititolog'un çivi yazısını çö/eıken gösterdiği titi­zliği, inceliği, arkeolojik alanda da göstere­bileceğini ispatlamış ve bir filologun arkeolo­j ideki başarısının örneği olmuştur.

Anadolu 'da yapılan önemli kazılardan biri o lan K o n y a - K a r a höyük kazılarının buluntuları arasında ele geçen mühürlerle Hitit sanatının ince l enmes i mümkün olmuştur. K o n ya -Kaıahöyük M.Ö, 2 r b inin başlarında Mezopo­tamya'nın Batı Anado lu ' ya etk i ler in in araş-tınlması açısından önemli bir noktadır. Konya -Karahöyük buluntuları. Esk i Anadolu ile Minos ve Ege kültürleri arasındaki ilişkilerin araştırılması ve Ikıylece tarihe ışık tutulması açısından oklukça önemlidir. Mühürler ile birlik¬te e le geçen GrafitoJar ve k a p işaretleri Anadolu 'da yazının araştırılması ve dünya litera­türüne sunulması açısından çok değerli bilgiler vermektedir.

Karahöyük'te keşfedilen ve Eski Anado lu gliplik sanatında bir zirve oluşturan mühürler, Oıd. Prof. Dr. S. Alp tarafından uluslararası standart­lara ve değerlerine layık bir biçimde işlenerek yayınlandı ve Türkçe ve yabancı dil lerde bil im dünyasının takdirlerine sunuldu (Zyl inder- und Stempelsiegel aus Karahöyük bei K o n y a . Ankara 1968 / Konya Civarında Karahöyük'te Bu lunan Sil indir ve Damga Mühürleri. Ankara 1972), B u eseıleıxle mühürlerin yalnız doğru olarak tarih-lenmesi ile yerinilmedi; aynı zamanda mühürler üzerinde İncelenen doğu-batı ilişkileri geniş ve sağlam bir temel üzerine oturtuldu, Alp ' in bu çalışmasıyla. Boğazköy, Kültepe. Alacahöyük. Acemhöyük. Konya Karahöyük ve diğer merke­zlerin mühürlerinin birbirleri ile ilişki halinde incelenmesi önemli sonuçlar vermiş, Hitit mühür sanatının ince lenmes i ve köklerinin araştın İma sın da da önemli adımlar atılmıştır. Anado lu ile Suriye* G i r i l ve M iken dünyası arasındaki ilişkilerin incelenmesinde de mühür­lerin önemli bir yeri vardır. Konya Karahöyük'te ele geçen buluntular İmparatorluk Çağından öncesi için elde edilmiş en büyük ko leks iyonu temsil etmekte ve bu anlamda Anadak i glipıiği

Page 6: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

Aygül SÜFL

kapsamında saklanan dini inançların ve rimel­

lerin araştın! ması ve gün ışığına çıkarılması

açısından önem taşımakladır.

Kaıahöyük kazılarında ele geçen ve arkeolojik

anlamda çok önemli diğer bir bu lumu da kap

biçimindeki tanrıça heykelidir. A lp, b u heykel in

Hitit metinlerinde adı geçen Ana Tanrıça için

düşünülen ik i tanrıçadan biri yani ya Te i ip inu

efsanesinde rastlat lığımız Hannahanrıa tasviri ya

da Karganı ış'ta önemli rol oynayan Kubaba

tasviri olabileceğini öne sünnektedir (Festschrift

für Alet İnan, istanbul 1989, 27-30).

Prof. Alp ' in arkeolojiye yaptığı büyük katkılar­

dan bir diğeri de. Amasya ili Zara bucağında

bulunan ve adı 'Amasya Heyke l i ' o larak geçen

Hitit heykel ini ve diğer E lil.il eserlerini kapsamlı

b i r biçimde yayımlayarak b i l im dünyasına

sunmuş olmasıdır,

Maşat Höyük kazılan ile açığa çıkarılan yazılı

İrelgeler onun taralından incelenmiş, kendis i bu

şehrin Hitit çağındaki atlının Taptgga okluğunu

tespit etmiştir. Sedat A lp . Maşat Höyük arşivin¬

dek i 116 Hititçe tabletin metin çevirilerini ve

yorumlarını Almanca olarak ik i cilt hal inde

yayınlamış, dünyaya duyurmuştur. B u çivi yazılı

belgeler üzerinde ince ince çalışarak ve onlan

konuşturarak yaptığı filolojik çalışmalar, arke­

olojik çalışmalara ışık tutmuştur. Ele geçen

tabletlerden ikisinin üzerinde yer alan mühür

baskılarım Büyük Kra l I I I . Tu tha l ya ' ya ait

olduğunu ispatlayan çalışmaları, bu tabletlerin

ve şehrin tarihlenmesinde büyük rol oynamıştır.

Prof. Alp ' in yayınladığı Maşat tabletleri, Hitit

bi l im dünyasına yepyeni bilgiler kazandırmış,

Özellikle O n a Hit it dönemini aydınlatan

çalışmalar olmuştur,

Ord. Prof. Dr. Sedat Alp ' in yaptığı araştırmalar,

çalışmalar ile edindiği bi l imsel platformdaki

saygın yeri birçok ulusal ve uluslararası ödül.

nişan, üyelik ve konferans davetleri ile tescil

edilmiştir. Bunlardan bazıları şöyledir; 1953

Münster, 1959 Londra , 1960 Be r l i n , 1978

Marburg, 1979 Münih, 1981 Mainz Üniver­

sitelerinde konuk profesörlük; Türkiye- Ankara .

İstanbul, İzmir, K o n y a ; A l m a n y a - Be r l i n .

B o c h u m , Bonn . Giessen* Hamburg* Heidelberg.

Mainz. Marbuıg, Münih. Tübingen, Würzburg:

Amer ika Birleşik Devletleri- Miehigan. Chicago;

Çekoslavakya- Prag; Fransa- Paris. Ingiltere-

Londra; İsviçre- B e m , Zürih; İtalya- Floransa,

Pavia. Roma, Udine; ve J:t|X>nya- T o k y o Üniver­

sitelerinde konferanslar vermiş; 1953 Ber l in

A lman Arkeoloji Enstitüsü muhabir üyeliğine,

1956 Ber l in A lman Arkeoloji Enstitüsü asli

üyeliğine, 1979 Ma inz B i l im le r Akademis i

üyeliğine seçilmiştir. Kendisi 1980 Paris College

de France madalyası, 1972 Federal A lmanya

Cumhurbaşkanı Liyakat Nişanı, 1991 Federal

A lmanya Cumhurbaşkanı yıldızlı Liyakat Nişanı,

3957 İtalya Cumhurbaşkanı Commendatore

Nişanı, 1991 İtalya Cumhurbaşkanı Grande

Ufficiale Nişanı sahibidir, 1992 Türkiye Tanıtma

vakfı Ödülünü. 1994 İstanbul Üniversitesi

Eskiçağ Bi l imler i Enstitüsü şeref üyeliğini, 1994

Türkiye B i l im le r Akademis i (TÜBA) şeref

üyeliğini, 199Û Çorum kenti fahri hemşehriliğini.

1997 Würzburg Üniversitesi Fahr i doktora

unvanım, 1998 Briıish Academy üyeliğini almış,

aynı yıl TÜBA-AR (Türkiye Bi l imler Akademis i

Arkeolo j i Derg is i Onursa l Yayın K u r u l u

Üyeliğini kabul etmiştir. 2Ü03'tc Aydın Doğan

Vakfı "Arkeoloji" ' ödülüyle ve ODTÜ Arkeoloji

Topluluğu tarafından Anado lu Arkeoloj is ine

katkılarından dolayı bir plaket ile ödüllendiril­

miştir.

Hititoloji çok genç bir bil im dalı olmasına karşın,

yetişmiş bil im adamlarıyla v e onların çok değerli

araştırmalarıyla büyük bir potansiyele sahiptir.

Yapılan yoğun çalışmalara açık ve lwrrak bir

biçimde bil im dünyasına ve kamuoyuna duyur­

mak için, Hititoloji kongrelerinin ya pil ma s inin

gerekl i olduğunu düşündüğümüzde duy dü­

ğümüz heyecan, Hocamız O d . Prof. Dr. Sedat

Alp ' in lıöyle bir kongrenin başkanlığını yap­

masını rica ettiğimizde bizi kırmayarak kabul

etmesi ile daha da anlam kazanmıştı. Böylece,

Uluslararası Hititoloji kongreleri dünyada ilk

1990 yılında Çorum'da o n u n gözetiminde

başlamıştır. Kend i s i , Çorum'da toplanan I ,

Page 7: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

Orû. Prot Dr Dr h C Sedat Alp 21

0 3 9 0 ) , I I I . (1996) ve V . (2002) Uluslararası Hititoloji Kongrelerin in başkanlığını yapmıştır.

1992 yılında, Sedat Alp onuruna, dünyanın ünde gelen yerli ve yabancı meslektaştan ve öğrencileri (aralından beş üilde kaleme a lman. 54 makale ve 520 sayfadan oluşan 'Sedat Alp'e Armağan / FestschriFt für Sedat Alp, llittite and Other Anaio l ian and Near Eastern Studies İn Honour of Sedat A lp " başlıklı muhteşem bir armağan kitap yayımlanmıştır.

2004 yılında, Can Dündar ve Fatma Sevinç tarafından hazırlanan. "Sedat Alp. İlk Türk I lititoloğun Yaşam Öyküsü' isimli Alp ' in uzun ve dopdolu bir yaşamın öyküsünü anlatan bir kitap T U B A taralından yayımlanmıştır. Bi l in i adamlarının Ürd. Prof. Dr. Sedat A lp için yazıları da y e r a lan bu kitap insanlığa sunulan bir hediyedir.

Ölü bir dili öğrenmek, tarihi ölü di l lerde anıştırmak İğne ile k u y u kazmak gibidir. Sedat Hoca henüz Hitit bi l iminin bugünkü kadar gün­cel ve bilinir olmadığı zamanlarda oldukça zor şartlarda, işte İJÖylc iğne tle k u y u kazar gibi, son derece titiz çalışarak mesleğini aşkta devam ettir­miştir.

Çok değerli bir büyüğümüzü kaybettik. Hititoloji yeri do ldurulmayacak bir duayenin i yitirdi. Sevgili hocamızı 11 Ek im 'de D i l ve Tar ih -Coğrafya Fakültesinde yapılan bir törenle etmedi istirahatına uğurladık. O n u anlatanlar, sözleşmiş gibi ik i özelliğinden konuştular; çok çalışkandı; nazikt i , büyük küçük herkese karşı saygılıydı.

Oıd. Prof. Dr. Sedat A lp . Büyük Atatürk'e

verdiği başarı sözünün daima arkasında duıdu.

Hocamızın çok u z u n yıllar taşıdığı görevlerin ve sorumlulukların. Hititolog o lmaktan gurur duyan bizlerin de bil incine vararak çok sevdiğimiz Hi l i i bil iminin geleceğini düşünmek ve onu daha ileriye götürmek hepimizin boynunun borcu olmalıdır.

Bu noktada Cumhuriyet imiz in kurucusu U lu Önder Atatürk'ü sevgi ve saygıyla anmak ister­im. Cumhuriyet i kurarken gösterdiği ileri gülüşü ve kararlılığını, Türkiye'de bi l imin gelişmesi Türkiye'nin değerlerine sahip çıkması ve koru­ması konusuna da yansıttığı için minnet duyuy-oıum. Atatürk'ün özveriyle kurduğu devletini ileri götürecek aydınlığı bi l imde araması ve bu vesile ile hocam ve hocam gibi lîaşka öğrencileri yurt dışına göndererek yetişmelerini sağlamasından dolayı kendi adıma da kendisine şükran la nmı sunuyorum.

Kilit kültür varlığı bizim zenginliğimiz olduğu gibi dünya kültür tarihinin oluşumunda da çok önemlidir. Dolayısıyla Hitit bi l inmezine doğru yapılan araştımıatar dünya kültür tarihindeki yerimizin beliden meşinde çok önemlidir. Sedat Alp' in büyüklüğü ömrünün büyük bir kısmını bu bi l ime adamış olmasından kaynaklanmak­tadır. Ord . Prof. Dr. Dr. h. c. Sedat A lp . yetmiş yılı aşkın akademik hayatı süresince yaptığı çalışmalar ve bıraktığı eserleri ile yaşamaya devam edecektir. Hititoloji'ye yapmış olduğu katkılar hepimiz tarafından gönül lx>rcuyta ve saygıyla daima anılacaktır

ORD. PKOF. Dr. Dr. h. c. SEDAT ALP'İN YAYINLARI

A I P , S . .

l £ M i'nl,-ıs\ıtİt\ıngcn >\> tk-tt Jk'JiJlİi'mujJkJt r r " frtflirJrJjJfi.fl

1*M5 *ür/".ıjfi/ İA inrs j (tnrrbl.ı'ıı! frtnfi J/JC Gcmtun Jkı/ıuvrrijtf uf

Fnıf<-M>r İI.G. ÎJ"İJKYÎPÎJÎ*>. Ankara . T I H YayiriİJH . DfeJ VH]

No. 11. 1917? İlmi l • ı - • --I • - • l l . l l . .Ankara DnhBtAM 1*1 W T J J I S -

C & M j l Fenken tlrixiüV « ıV-lK2

l ?47b Şıi7i',L hn lunan İtKlf llıyı-n übt K J t a b o l I T i n - l i i n l i i '

HkT i f i l v| ihk n l ı p - t ı p t a at $trn u-'^tinı u t l P H İ H D r I 1 C ÎiüECTİKJtkJ-. Aflknm L W i t i S j ' f i : * ! t)ü w Tnrih-Cjıftfnh'ii ftj&fetf TteıgûiVi 2. H7 -1SI. ffl*I5Bj

l W c "Uflir Kiralı TV i?> ^^k^•í̂ fcftium MılıUrv

InniniCEkui-- f^r [Ih- llıllilu Kiııu Tııllıalhîi IV C l " . Ik-Hılı-n X l / 4 3 . 3 B J - W Z

Page 8: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

22 Aygül S0EI

' • • . " . i • VMjfn.LiH-i.tu Uıuım-n llım[ır".>miju/ıı/ıİJiteıFl«ın. ,iijJpr>

t r ' . 194a ıiuıi MMpıMı " ' • • ' i ••• UIULIS~ v« m i t 111 -küpe -

ûl?kiLİım.y " U l u * - aıul H C l U t l "fiınlna" in OK llüılk- Te*i>-,

IbÂAfl xıı ib. 3 0 1 - 3 1 9 . •• '1

19*9 "Sosyal sınıF SAM.KAlaı H lıU-"i<ranluı İMİK,*.- Karçılıfj".

H d f r l y i Sîiy», 2 3 S 7 7 0

im-im * lhe * v i ah -K İJv * ı k l S A A I R A Leı i r Und ılınOV11-iv I *

HeitidiLinü-. (rirrimi./] iıif liieinj.ıiariscire Jiı/M/fıunı? [ I l i -135 .

l'Js'Jı I : • I m.-. 1 .11 ıİL-n l l ı ı m j j ı |»lu-ıı d r s 1 LUıitişelim

MniMnx.ni> u m InumkuİM". Syaılnir tlmtny I. AnfUı

• •• V I I I t-8

1930b IfrJjf I in ıf^ihf nmlııtr ı e kit.ıtvİlii'Hİıkı Uı/ı fjfı ı- .nihumt'

• •kumıtf.'n JJJJ.JI I ÎHJ.1 AUI iv.srıny \'*ı manefirrı

/Vjvmnlrtfrnıvl JI-I deri firen nJıj tf*Wjrffnlıv/k-it SH^it-irt Uf»/

Irt.-LİııftLn. Arık arı.

1932a 1 İn • l a k ı m ı n iç Hımyı-u". l'~ T h r * Tarifi K<xınrt*i. Ankara,

38-15.

1932b "Mil iller hakkımla yeni İHr kitap rııi)nıselx1iıle I Ün il le I K J -skın i i l ,1 m:ıv lxıuk ciiraemirıji ilıe H K Ü İ C S * , Ankara I iıivirsirt-tt i ' i !.,-,}, 1 .-rh.ifı- M t f M P * O M X 2 1 1 - 2 « 249-236.

1934 "At S E M ' i ' i m u L k i T ^ in EiHr 11 • • -•. lafaifa*, Afan XVTII/72. + 1 9 - 4 6 7 .

1956 " i l k L i f p 1 vım îUlimhJ. Ativıtu iMudıJııi I , 77-80.

1957 /•• • 1.-•. ı-'-f ri,-ıh 1.1111,11 m 1 İnim i * , h m " . AnıvJn tAaMHui I I l - «

l 9 6 l "Anıaiysı ( j varında Zam I I IHM^I IHIÜ lıukııyın ihtiı heykel i ile

Jıjter Ilım m ı l r f i Kmo l l ı i l ı l [rxlk r lUınvı-uatıiıiu- u m l

jiHİen- huride P H ' r • 1- • Amasya " . l . . n - • ' . 1 • 1 , : , f •• M.

191 -21ü. 117-243.

1963 ' K a m i - Aı ihj - S ıû . Fıken İlim Çuftımn l »r ILiîkeım K a n n

- Aıirİı - N i a . Kırte Iİj"|HMiiHİı i k i 1: -.!-• 1 1 - - • ı•- • 1 l v r i . u k " .

f f e f t l m gKW 107, J6&-376. .<76-LW.

1961 ' l ink i An.ıılı ıhı y.nusııUn .Menşeleri". .Valilik tauıf ıvjjısfarı

A n t e n , 57-70.

•963a "CıLİın'y-ltlIı Ar i ı l " !1 • ı'ı b u l u r u 11 l i k e n Ik i f l i / ÇJHIIJ.L ILI Mermer IdiJ'kı l'nılıhr'U/LitliL İn- Mamuındı ite ,m-Siklus-janauıJrrr. / k û w r X X I X l l . A J r t , 9-14.

1963b *Âtmânk/6t' lıulunıııM.Ü. İkinci İlin Yı l ım ;LII jlnmLııi lılrylta

m i s k i - Lıne jfiılık-nr ürs ı ı hrsmaske ı ı ım m ••

tnrLhrlılliclıen^lüIniöerhl a n * "Arvıiıılierr, ft-ft'fen X X I X 1 L 3 .

13-18. 19-23.

1967 "Ulıasy-tn K. • | -I ı-ı -ü ı ju .jı. lı M U T ık- "KıJ H M I I I I I A k Y H

I İlik M i l in l enndek l karjılıklııt 1 1 • I I •. 1 • - -.•

-Silına l n ' l k a n n e ' u m l "AmıFfMmıjıri ü r r t ı ' u m l I h j v

H t İ İ f t t f H lk-n-xbiniTiKi'iı~. İkilden XXXL<124, 313-330,

531 -319 .

•970 " F i n ;=!•••_—. -_.-— siL-:ıı-ı.-l-n-ı:ı I n . .!•. 1 I lmgırİMiıi]> v<m

AfyımLırahısar uneL e m KımııFui'ınH au^ Y j / n f m v u k l x n

Nc*-iHıır". f e* t i ı r ı f r MtTijiLji. 1-^.

•972B y.ıiintlrr • 1 ••. - ., 1 KamİHnılk Ivı k imya , Aııkır.ı

O M T T K Yaymlan. Di/t V . fa 2 6 • Knttyn ÎXann. i ı

KjmlfAUk'if hıtlmatt Silimliı *e fcmt&ı Mtilr\itlr<r. Ankar t .

T I K YiLymİjn. D Ö İ V ^ f a 3 1 .

1972b -iiiıiı uiyLmgliÎ y.ımıınila s inul iyv kııkif anUnu tıilimney^ı I h r

unt- jn" , YTJ TUı* f.ı.-ın •., MILT. - I . • .i l n 9H - ı 02 .

1973 "L l l i e W d 0 f | I , , • L|! '. | . 11 . 1 ' i I 1 ıl I J U % | ' i ı L i - ı UJXI Vut N.ılLvituel nıil I İm n . • •. .ı ınJnı aus ıkın (k 'h i e l v*MI Adıy,nııan. SmlliHtlich ™>ıı M^laıya'. A^ın'/jılfl Ilcinnclı Ommr>,

11-13.

I974fl •|t|jı a u i ıknı K-ınlu'yük". Mıımt* ilnpıjfljn. T O C T T .

•974b "KiıxL 1. 1. • •-. 1-; •" •• • •' •: I • • . K M ı k ı Unıppı-

K a r j i b j t uu* i k i N J l i e t u n Aksaray u m l üıe FrUlıtr

ı - • !• = -- -.-•! = • -. •!---- !" - •• ' .'iı||- İMj.'..'..r. -ıı.i'ı -

l'nncniLit t" IkftVı t7u.U.ıv GîiiLitxM:k ıırt tin- (Jcrjsiıın ııi lıîz 0R İÜTtlkby, I7-Z7.

L974c "Ijikı O m s y a ' d a Sıya*al llljkıknk-n UDUiıiikı". (.'uMiinınuiirt

30. yıkll'uüıırünıı Artma filf.ıbr. A n k a n . AııkLra İ'Alırerii1eı.l İVil

vu- Taıaı-raftraiya Fakiılft-y "ı ayın Xn. ? W. -İ2S-1İ6

1976 H ı Ikılı i ier m A ıumlk ı r . ıüs Pjtintuı*. S ^ ı ül Sunılnı i n

Tdıkey.

1977 " M i f J l llûyıık'Eu tı-fFeıllİLiı I lifli TalıLellnıınn l ^ ı .ıİEnıd.ı Yııkan

Voilımkik NıİH.-.innı (Yıflraly,™ lükkımL" . «MmKU fa Û37-M7/

•979k V M M f a M f sın la ueu]VJİık- i l e la 'I-LM-M ıhı 11 "-• 1. - 1 .!•

tl".i]Mİ-s k'-h I J N L I I L ' S [ l c Mjy j f - I kkıık". iJiink^Lnıı .liraJu/riEirM.

tkJapj iT> ırfJejr» ıF 7arMi4anrxJ LIPKIH: VJIK 2 9 - J V

1979b H ı m kerk i 11İtfana mrı Yr r t " . I k V k l i T " X I I I M R ' 197-F. f » l *

652.

L979C 'Ok - U j h ' * r lx - fb i t « ixn K u k ^ J i l l K m l u ı u " . F c ö h r t f İ

i f n t ı r i ı t i İ M 6.

19796 İ h l a Dönek -saray" x»Xlnıi]i kıryılıfiı. / k - ^ 1 e r t X U I I 170. 2 7 >

2 8 0 '

L979e UIİJ> I K I I I H Î M I K M i m kır T+alau' J. V H F U .lAtlır.mrtxL-f l . Plen>

Akıljojl ılB-jla. 17-25.

19PCU M>pıl-I k l y u k l e kealedıkm çn-ı I İP il T a l i h i k ı l " . •.- • Tiak TiMtfı ft-gm-y V<k [, 1979, 1 6 3 - 1 9 6 '

198Cb h h ' I k ı l ı . ı - l ı . ı ı .M . •. <.\ i k i n Mı>Jl-

HeytJk", ffeJkTi/r \XTV/17İ, 25-59.

1981 "H-Aı '1.1.1..iıı.l.ı yj/ı'. J/ j r t J A • İ lk

15-22. Ankara, T T K Yayınlan X V I . D i r t , +|.

19S2 "İİHilkim ılırtM.-! l inenkı ınk' hıılLınıEm leııarlık ııuıkleu EMİI lıueAtır H A L . J . bir in tekniL- ' . !r.l.'ı n . : X L V X 1 8 2 . 247-254

1983a ' Zum Wttf i f l der I IMIEPCIHTI Ik ininı ı ı^ ib l t î j j j i i nılılıııeiesLj

unel ıke VeHwlf.ınn EL IFKI " K - V M furir A K .•"•ı,.-,:i,ıı.ls •

• f a H p l l 5ÎL F J K I . 14-19

1983b Ik-üı.iin- TUi Ftft**itıunn ı t n ftıllırfı^-fiıen rcıııpı-/s.

ı....'.i'i.'.e. ' i im i'.lı, dı-r ••'-.•ı.-ı.vfı , . Scue /kıeiMij»''i.

Arkıra. f i l 1 ayırtbn. I h a M . S u . 2 İ

1983c " İ l k l-ıtf- ıkr lxflbiih-,h. • t . •. !• Karılına 1111 ImlılL ık-r

M a M T - T e v e ' . FA'ıtnyrc aıpr AlnvttutHktıntlr Xkirtj.s*en.s.

M M İ I I N I 6ır Mırf iUttıl. l±Ab. 19H6 " M J ^ J I Talıktk-rlnin F.ski Anaıkılıı ALıflraFi'JSIILI K.ılkıLn~. /A.

i f a 7^n/ı A ı - g m a 1. 2Z7-2J3.

1987 "Eme Sgilıııui'ax- aıı> KaralırtyUk lx-ı Kmıya', Fı-sivhnft faüH

Akur tp l fa 1. 9-16. y . . . . . . ' ı rAnalıVLJf X X I • i " " 8 j ' JMJI ,

Anlrani-

1988ı "h'ıniıfe uv iUr t r I kke r l i i u iK i -n unun Mir-lırFıyUm ık r Smheıi

Sdıimnx4-Sjııınüuri}(~. .Vıııil i ' Arına ' N. 11.'- . Atıu-JkJ ti\Hi3ti A tîfmıınt FUHUL-M.' [jıraK-tfj | n r r j ıh Umvlh /ngur-rf. Fntltm. r m . w i ' , 17-23.

1988b ~ l kılmışılı ^ııLitıy.ı iauîiyj ">|Ulx-n" und ÎJ|SJ%L|Iİ- -S|i,L|^.-r"

in i l en Mj^H-Tı-\1en~. iAmımı-nrurtF A>ae .1/ımn.s Arilıı^(.nr.

/W.«"firt/J f'iı Ik'tiifit'h Ol"'" mı» 7İ Gelujrf.tfaj;. WienkLik"n.

1-4.

19Wc ' U n - FırsE ap ıva ıame Ilıe I I ı-.ı.- ırl Analnda" . . ' •

ft.ıJtjjıif J A r Cifi STiMfj — de/ YKirtıı Öneme Anrfirr.

s. •.••"jı.i'i Ih Mmbıf Sapu l i . Marm-jıkip*» .

1988d "Mıe (h' iyrıplıy rıf A I X X T I I AmıiıJıa m ıln- IMu ie CcnHİ",

• rA-r Cffj Srrrdı fiimVicT ild \nny> Oncrtfı-

j l r r J J i " .SL-MIİJI.JIİ D i .SrudJr.ı Xapo l l n Mjr?ıı-^|ıiRi>o.

19Wff •"Fite 1 lıllibs- T ı m p k - n ıh. hı-ı-ı • . .M .. •:• "•.. *ıı^ı^[•vs,. fnslrfurtr

hjiuı*- JA.T Cifr SrınJj Flh^^ki ık-l H i l m i İ f rkmr A n r m *

-, .••MI . - i J i r S T x J i " . S a p Jı M a m f ^ n j j j r - 1 198BF tkk.kh.u-. rurmı df - m « n h e ı İn Ü v Majn-kı ie ı* ' . A X \ T V

ı1n«-rtflı '"rn-rtsıirj'i|ıjfji^«ı- /mımrjfl-mrA'

-MajalFHıyilk'. A . ıK-l-ıhfluth. Aı-.ıfk-.Tİkm d ı ı A « > u r i

Ulkf ı . - ı l ı - 1 / . . . ' i " l ı: ,' , . n J 7. +42-44-1

19fi9b "K'uıyj-Kiirjlı'lyiık'te ISırlnmın tür Artı T u n m " ! U ' Y k e l i - .

r. - i - füin lıiı £ıir i 2~ 1 ıl l-ı u : ' - 1' Alkeı>h« * T S i m i

Yayınlan.

19Wc • I Ü s İ H İ İ 1 4 « i v i l i n Îur"t5ni4s" i n i l e n .Vb^ıl-Ilrh+en-. Tahsin

I b j i i n l ' A n f t l i r r l . .Aıiin Jv Jlkl ilkr S't-jf f-^.v. m i * m ı r

Vİ r , ' -. ı • '. L . Ankara . M

1990 " The Verpllnlılııntfı'iı -ılılıan J I K I l u u i in eınem Maja l -HneT .

OııAiJtnfmW i;irvrr nm Sdmkf. OnmUtHa 59. S o ' J Sok*

Faac. 2 107-113. 1WİJ MjşJl-lFiyiikİe l.ııİLiruırı C.ivi Yaniı 1 l i l i l T ıhte l lm • UelllirİMİıe

Page 9: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

Qfd ltd Dr Dr. // c Sedat Alp 23

kn)*, hiiliutıhı MI* lü>aı<Jf> t id, . .Ankara. T T X Yayadan M .

n u - t e . 5 L 1991b " ••: • ; I . " I B L Ankara . T T K Yayadan V I .

I h n M . «

fflk Hum 4 si n;i- I * v - i s i . - , i . -mini . L . i n p b r u n I I U J I I J I J - I İ l m i

U n * k. LJ v . . t A r c u n f i , 3-12

l + í k i 11 • • ı .. i -.', t i i i b H a n a n l m b i i l - t i - m um>0

L i r ' . I kr*¿itjiju i h n » • F fa m 4 « A- ır^pm 19-21 I t n a n u r mi,

A n t o n , i l - 2 3 1997 liahjhv.ırıın l ab ia i - I n . • m . . ki Ihj fcr Adı". Ill Ifj»• * *r

AH -g f l i s. J U f r r A - n . ln-22 Fyh i l ] * X i . Ankara . 2 I - Í " " I h r PalaM

n d r n ' ! . .: i i - :• V u f a - t - 1 J f c a h * <d * * " H T ' b i r i

1 9 9 9 Í ' T - ' . - . Í L U . . s i v f t a n r l i « * ( iq fcntb Ifbdıdıltfc

T a t t l t i v Şanyi k n a k h W - hubur Yayınlan. A. AnLara

200CB s . t k m j m t H a m r i * ' f a n * , l i u j n « ' «

t r u l i PAJ i h r r vg : i f t r f luirte- ftmnl K a U k l n k l T . nHnr j l

I ° U H H a i * .Ankara

2000b ' İ m ' . . i L . r s i j I n a b i k i Çnp >..r, * v f ln r f t^ f f a l a n h

X a u i . J - •• Ankara. T I (UTAk M a n k • ı (4jtı

2003a I h » Kra l . I I I IbOu^i l i ik- Krabbe bkkı ln|unm ln-ihiş Tal4t1

( k m l r k i M u h u r k t i " . n j u « 5 l-fc

2003b m O f a M Ankara M N i A h N K t e p U o

MAKALE HLE51İRILIİKİ

B O Z X U K T . H M . g G - H G G O T E R B O C X 1 9 4 4

" I s l a i i lmJ .A/kii fl| f Mun-lı-nnde Hulunan Ik iftarken

T a b k y V n r x V n --i - Ankara J U i r

r*nbJà|îTjfi j HÉtf Dafai | L V 7 8 9 - m N E U F E L D , É., 1 9 3 2

I '.. Fl-- ' . - . I . . " - L H . . . . . . - J i i.-s,.'..i„ v . , í ^ - O q.AW

K O S K N K R A N Z . B . 1 9 3 4

" lla-rirJjCE- m ı IM h u ^ t i e * l u f c ı ^hnT . I V A f l i n j

OheiÉÉkf W, 2 W ¡ » .

BfcÄAN. T H . . 1 9 7 1 K r I v i l i r t * - . ! * G K j i e k i m K c + i / k u * I f M f a M M

rA f luv f l r v " H - - - H

Page 10: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

2İ Ayf-ül SÛEL

Ren. h DPnıf. Dr. Sedal Alp. Türk Tarih Kurumunda Í-Vltifi İğdemirle herjlter.

Res. 2: l-Prof. Dr. Sedal Alp. _'•£>> A f H Alp. DC İ M A Pn*^ Dr. Scdaf A/pV Çorumda ôitri hemşehrilik

Aril Truly iv 4-Pwf. Dr. Ay/ıÜt Süd'le diode Hf#B|Ü /"rt-rï/.

Page 11: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

Res. 5 : PProt. Dr. Sedii Alp'e Alman tUımiıuıfiaşkum Liyakat Siptinnm Miiklifil tömtde. 2-()nl. Prot tkn-m Akurn.il. (•

Pnti'. Di Ktxlrei Ayiicr w-i-I'nit. Di. V/ftl Öııen lt* Iwrlikie.

Page 12: ORD. PROF DR. . DR. h. C. SEDAT ALP (1 Ocak 1913 - 9 Ekim ... · öğrenci ye iştt i nn iştir. Hititoloji alamnd dünyadaa ki ilklerden Ord ola Prof.n . Dr Seda. Altp İçin Türk

Aygüt SÜtiL

Re*. & 90. Y J * ıtûnilndc TÜtîA üyeleriyle.

I-Talisin w Nimet Özitüy 2-Sedm Alp .i-Terzaıı Alp ı-Meiin Ant î-Aylun Çmtir 6-Ungin İletmek Tti/M faaooft H-Ay/iÜl Süet 9-Cehl fHpOr IO-iiuIct Q H M fî f i l Bttfar

Rtt. ?: Piof. Dr. Stoka Mf\ Prni. Dr Ahi titan ile bittikle