52

2007 yılı Olympos ören yeri çalışmaları AnadoluÜniversitesi’ndenYrd.Doç.Dr.E.Uçkan,Dr.E.Uğurlu,Dr. Z. Demirel Gökalp, Arş. Gör. M. Bursalı, DokuzEylül Üniversitesi’nden Öğr. Gör.Y. Mergen, AnadoluÜniversitesi’nden doktora öğrencileri G. Öztaşkın, S.Evcim,Ş.Yıldırım,SanatTarihçileriZ.Kaya,D.DamlaSarıkaya, B. Aksoy, Sanat Tarihi lisans öğrencileri G.Sayacan, M. Boylu, U. Aral, S. Kılıç, D. Cengiz, Y.Sönmez, M. Cihangir Uzun, Arkeoloji Bölümü Lisansöğrencisi O. Baş, Basın-Yayın öğrencisi E. Çelikel,İstanbulÜniversitesiArkeolojiBölümü,doktoraöğrenci-siÖ.EmreÖncü,BeykentÜniversitesimimarlıköğren-cileri İ. Çelik, M. Cinali ve E. Kayıkçı, Dokuz EylülÜniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencisi F.Türkmen,BakanlıkTemsilcisiolarakAntalyaMüzesi’ndensanat tarihçisiÜ.Çınar’ın katılımıyla 13Temmuz - 24Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. ÇalışmaizniniverenKültürveTurizmBakanlığı,KültürVarlıklarıveMüzeler GenelMüdürlüğü’ne,maddi destek sağla-yan,Suna-İnanKıraçAkdenizMedeniyetleriAraştırmaEnstitüsü (AKMED), VASCO Turizm A.Ş.’ye, ve EkolMimarlık’a teşekkür ederiz. 2007 yılı çalışmalarınınönemlibölümünü,üçboyutlulazertarayıcıkullanılarakyapılan rölöve ölçüm çalışmaları oluşturmaktadır. Sözkonusuçalışmalar,CenevizKalesi,AAlanı,Kilise(S5/IX)ve Mozaikli Yapı’da gerçekleştirilmiştir. Yanı sıra, AKilisesi,Kilise(S5/IX),MozaikliYapıveBüyükHamam’dasondaj çalışmaları yapılmıştır. Ayrıca kentin HelenistikveRomadönemleriileilgiliarkeolojikaraştırmalargenelolarak,kentiçindekiilgilidönemlereaitmimariyapıla-rıntespitivetespitedilenyapılarıngeneltanımlamaları-nınoluşturulmasınayönelikyüzeyaraştırmalarışeklindesürdürülmüştür.Buamaçdoğrultusunda,kentinözellik-legüneykesimindeyoğunlaşançalışmalarda,olasılıklaHelenistik Dönem’e ait poligonal sur duvarları, RomaİmparatorlukDönemihamamları ilekentinkuzeykesi-mindeki Roma İmparatorluk Dönemi Tapınağı mimaribuluntularıvetapınağındaiçindebulunduğu“AAlanı”

The 2007 campaign at Olympos was conducted fromthe13thofJulytothe24thofAugust.TheteammemberswereAssoc. Prof. Dr. E. Uçkan, Dr. E. Uğurlu, Dr. Z.DemirelGökalp, ResearchAsst.M. Bursalı ofAnadoluUniversity,lecturerY.MergenofDokuzEylülUniversity,doctoral candidatesG.Öztaşkın, S. Evcim, Ş.Yıldırım,arthistoriansZ.Kaya,D.D.Sarıkaya,B.Aksoy,under-graduatestudentsofarthistoryG.Sayacan,M.Boylu,U.Aral,S.Kılıç,D.Cengiz,Y.Sönmez,M.C.Uzun,studentofarchaeologyO.Baş,studentofpressandcommunica-tionE.ÇelikelofAnadoluUniversity,doctoralcandidateÖ.E.Öncüof İstanbulUniversity,studentsofarchitec-ture İ. Çelik, M. Cinali and E. Kayıkçı of BeykentUniversityandstudentoffineartsF.TürkmenofDokuzEylülUniversity.ThestaterepresentativewasarthistorianÜ.ÇınarofAntalyaMuseum.Wewouldliketoexpressour thanks to the General Directorate for CulturalHeritage andMuseums of theMinistry of Culture andTourism for issuing thepermission, to theSuna& İnanKıraç Research Institute onMediterranean Civilizations(AKMED),toVASCOTourismInc.andtoEkolMimarlıkforprovidingfinancialsupport.

The 2007 campaign mainly involved measuring workusingthe3Dlaserscanner.ThisworkwascarriedoutattheGenoeseCastle,AreaA,theChurch(S5/IX)andtheBuildingwithMosaics.Inaddition,soundingsweredugatChurchA,Church(S5/IX)theBuildingwithMosaicsand at the Bathhouse.Archaeological work respectingtheHellenisticandRomanperiodsofthecityconcernedsurveys conducted to identify and describe the struc-tures from these periods. For this reason, the workmainlyintensifiedinthesouthpartofthecity,focusinguponthepolygonalcitywallsoftheHellenisticperiod,the baths of the Roman Imperial period, architecturalfinds from the Roman Imperial period temple in thenorth of the city and the west part of the ByzantineBasilicain“AreaA”whichalsoincludesthetemple.

Olympos Kazısı 2007

Excavations at Olympos in 2007B.YeldaOLCAYUÇKAN

53

KAZIRAPORLARI EXCAVATIONREPORTS

olarak adlandırılan Bizans Dönemi kompleksindekiBazilika’nınbatısıincelenmiştir.

A Alanı

2007 sezonunda yapılması planlanan, gerekli sondajçalışmalarınınbirkısmı,Kuzeykentteyeralanenbüyükboyutludiniyapıdagerçekleştirilmiştir.Kuzeykentteyeralan ve dini bir kompleks olarak algılanan geniş biralana inşa edilmiş yapı topluluğunun içinde bulunanBizans Dönemi transeptli bazilikasının doğusunda vebema ile naosu fiziki olarak ayırarak belirginleştiren,kuzey–güney doğrultusunda ardışık şekilde sıralanmışikiadet“T“payearasında,kuzeynefte,ananefinorta-sındavegüneyinde,güneynefayrımınısağlayanstylo-batın kuzeyinde sondajlar yapılmıştır. Elde edilen ilkveri,henüzkesinnedenianlaşılmamaklaberaberzemi-nin son derece ağır şekilde tahribata uğradığıdır. Çokkalınolmayantorftabakasınınhemenaltındayaklaşıkvedeğişken olarak 10 cm. derinlikte ulaşılanopus-sectileparçalarıenazındanbualandazemininmozaikdöşen-miş olduğunu göstermektedir. Sondajlarda elde edilenönemli sonuçlardan birisi de yapının, litürjik mimariplastiğinzenginörneklerinesahipolduğuancak,bunla-rındaağırşekildetahribatauğradığıdır.Bubulgularara-sında,yazıtlıtemplonarşitravı,templonlevhası,Korinthüslubundasütunbaşlığıparçası,yazıtlısütuncebaşlıkla-rıgibiparçalarbulunmaktadır.

Bualandakidiğerbirsondaj,bazilikanın,güneytranseptkolunun güneybatı köşesinde yer alan ve trikonkhosplanşemasındainşaedilmişmerkeziplanlıyapıdager-çekleştirilmiştir.PlanşemasıveLikyaBölgesi’ndebenzerörneklerinedeniylemezarveyavaftizhaneolarakkulla-nıldığı tahmin edilen yapının işlevinin netleştirilmesiamaçlanmıştır.Örtüsistemikaba-yonukesmetaşileinşaedilmişolanküçükboyutluyapınıniçinintamamenkub-beyeaitmolozladolduğuanlaşılmıştır.Buçalışmasıra-sında olasılıkla kubbenin inşa faaliyeti sırasında harçiçinde kalan erken döneme tarihlenebilecek amorfseramik parçalarının dışında hiçbir buluntuya rastla-namamıştır.

Mozaikli Yapı

‘MozaikliYapı’olarakadlandırılankompleks,Olymposkentininkuzeyindeyeralır(Res.1).Bualan,geçRomaDönemi’nde,kentin‘KuzeyNekropol’alanıolarakkul-lanıldıktan sonra erken Bizans Dönemi’nde, işlevinikaybetmesiileyenidenyapılandırılmıştır.MozaikliYapı,günümüzdekentiçerisindeyeralanküçüksukaynakla-rının yatak değiştirerek alana yayılması ile güneybatı

Area A

Someofthesoundingsintendedinthe2007campaignwere conducted in the largest religious building in theNorthCity.There is aByzantineperiodbasilicawith atranseptwithin thisgroupofbuildingscoveringawideareaintheNorthCity.Soundingweredugtotheeastofthebasilica,betweenthetwoT-shapedpiersthatsepa-rate thenave from thebema, in thenorthaisle, in themiddleandsouthofthenave,tothenorthofthestylo-bate separating the south side aisle.The first evidencegathered is the heavy destruction of the floor forunknown reasonsatpresent.Directlybeneath the thinlayer of peat, at a depth of about 10 cm.were foundpieces of opus sectile, finds indicating the floor waspavedwithmosaicsatleastinthisarea.Anotherimpor-tant piece of information gathered is that the buildingcontainedrichexamplesofliturgicalarchitecturalsculp-turewhichhadbeenverybadlydamaged.Theseexam-ples include: templon architravewith inscription, tem-plon balustrades, a fragment of a Corinthian columncapital and engaged column capitals carrying inscrip-tions.

Anothersoundingtrenchinthisareawasopenedinthebuildingwithacentrallayoutofatriconchlocatedtothesouthwestofthesouthtransept.Weaimedatclarifyingthe functionof thisbuildingwhichresembles tombsorbaptisterieshavingsimilarplans inLycia. Itssuperstruc-turebuiltof roughlycutsmallstonescollapsedentirelyfilling the interiorof thissmallbuilding.Thisexcavationbroughttolightnothingotherthanamorphouspotshardsdatabletotheearlyperiodemployedinthemortarofthedome.

The Building with Mosaics

The complex termed the “Building with Mosaics” islocated in the northern part of Olympos (Fig. 1).Theareawasusedas theNorthNecropolisduringtheLateRoman period and then lost its former function in theEarlyByzantineperiodassuminganewfunction.Asthesmallspringswithintheurbanareachangedtheirbeds,the Building with Mosaics was surrounded with widemarshygroundsonallsidesexceptforthesouthwest.Inorder to identify the building phases sounding excava-tionandcleaningworkwasplannedforthe2007cam-paign.For thispurpose roomH in theeastpartof thecomplexwaschosenandthevegetationcleanedaway.This rectangular room was understood to have beenroofedwithtwosmalldomesandthereisoneloopholewindoweachinthenortheastandsoutheastwalls.Themasonry has revealed that rooms H and I were not

KAZIRAPORLARI EXCAVATIONREPORTS

54

cephesihariç;üçyöndengenişbirbataklıkalanı içeri-sindekalmıştır.Yapınıninşaaşamalarınındetaylıtanım-lanabilmesiiçin2007yılıçalışmasezonundayapıiçeri-sinde sondaj ve temizlik çalışmasının yapılması uygungörülmüştür. Bunun için kompleksin doğusundaki HOdasıolarakadlandırılanmekanseçilerekbitkiveağaçtemizliği yapılmıştır. Dikdörtgen planlı ve iki küçükkubbe ile örtülü olduğu anlaşılanmekanın kuzeydoğuvegüneydoğucephelerindebirermazgalaçıklıkyeralır.Duvarörgüsündenyapının inşasındaHve Iodalarınınayrı ayrı planlanmadığı, burada yer alan dikdörtgenmekanınbirduvarla ayrılarak,örtü sisteminindebunagöre değiştirildiği tespit edilmiştir. H Odasının gerekplanıgereksetümyapıdakullanılangenişpencereaçık-lıklarının aksine mazgal açıklıklı olması bakımından

initially designed as two separate rooms; indeed, thisrectangular roomwas thendivided into twoby awalland thesuperstructurewasaccordinglymodified.BoththelayoutofHandpresenceofonlyloopholewindowssuggest that this room may have been used as burialchamber. The laser scanner was used to prepare thescale-drawingsofthebuildingandsoundingexcavationin roomH began. In the sounding stones, bricks andmortarsfragmentswithmosaicsunderstoodtohavefall-enfromthewallsaswellasafewpotshardswerefound.Adepthofabout70cm.wasexcavatedbut thewatercoming from surrounding streams rose to ground levelmaking further excavation impossible.Noevidence fortheflooringwasfound.

Çiz.1OlymposKentPlanıDwg.1Olymposcitymap

55

KAZIRAPORLARI EXCAVATIONREPORTS

mezarodasıişleviylekullanılmışolabileceğinidüşündü-rür.Olymposkentindekullanılanüçboyutlulazertara-yıcıylayapınınrölövelerialınmışveHodasındakisondajçalışmasınabaşlanmıştır.Sondajda,duvarlardandüştüğüanlaşılantuğla,taşvemozaikliharçparçalarıileazsayı-da seramikparçasına rastlanmıştır.Yaklaşıkyetmiş san-timkadarderinleşilmişancakçevredekiküçükdereler-den gelen suyun kaynaması ile toprağın balçık halinegelmesiçalışmayıimkansızlaştırmışvemekanınzemini-neait olabilecekherhangibir doku ise tespit edileme-miştir.

S5/IX (Sektör 5 / Yapı IX)

Olympos Çayı’nın (Akçay) ikiye böldüğü antik kentingüneyinde,kuzeynekropolgirişiningüneyindeyeralanSektör5/YapıIX’daçalışılmıştır(Res.2).YapıOlymposantikkentinde2000yılındabaşlayantemizlik,tespitvemimari envanter çalışmalarında kent planı yapı stokla-rıylabirliktesayısalortamaaktarılaraktopografikharitaüzerineyerleştirilmiştir.Butarihtensonrailkdefaçalışı-lanyapıda,öncelikleyapının işlevinin tespitigüçlendi-renyoğunbitkisiörtüsütemizlenmiştir.Butemizlikson-rasıortayaçıkanstylobatveinsitusütunkaideleriyapı-nın orijinalinde bazilikal planlı bir kilise olduğunukanıtlamıştır.Yapınınplanınayöneliksorunlarınçözümüamacıylayapılankazıda,çokyoğunvedağılmışolarak,büyük düzgün kesilmiş kireç taşımalzeme ele geçmişolsa da yapının apsisine ilişkin veri bulunamamıştır.Yapıda gerçekleştirilen temizlik çalışması sonrasındatespit edilen kuzey nef stylobatı, üzeri temizlenerekaçığaçıkarılmışveyapınınhalihazırdakiplanınaeklen-miştir. Stylobat açığa çıkarıldığında, in situ durumdakisütun kaidelerinin arasının düzensiz kesilmiş küçük

S5/IX (Sector 5 / Building IX)

The Sector 5 / Building IX located to the south of theentrance to theNorthNecropolis, in the southpartofthecitydividedintotwobytheOlymposÇayı(Akçay)wasanotherareagivenourattention(Fig.2).Thebuild-ingwas surveyed togetherwithothers andmapped inthedigitaltopographicmapaspartofthecleaning,iden-tification and architectural inventory works that wereinitiatedinOlymposin2000.Thebuildingagainenteredtheworkagendathisyearandthedensevegetationwasremoved.Thisclearingworkrevealedthestylobateandin situ columnbases indicating thisbuildingwasorigi-nally a basilical church.The excavation conducted toclarifytheplanexposednumerousscatteredlargefinelycut limestonematerials but no evidence regarding theapsewasobtained.Thestylobateofthenorthsideaisleexposed through this clearingworkwasmapped ontotheexistingplanofthebuilding.Whenthestylobatewasuncovered,itwasseenthattheinter-columnardistancesbetweentheinsitucolumnbaseswerewalledoffwithirregularly cut rubble. In this clearing and excavationworkweuncoveredpotshardsandarchitectural sculp-turewethinkbelongedtothisbuilding.Whentheveg-etationtothesouthofthenorthaislewasclearedaway,theprofileexposedindicatedthatthenorthaisleandtheatriumwerepavedwithmosaics.Themosaicfloorwasreachedwith the removal of an approximately40cm.thicklayerofearthandsmallrubbleaftertheclearingoftherubblefromthesurface.Themosaicpavementcom-prisesageometricbandonthenorthandsouth,flankingfloraldecorationinthecentre.Itwascleaned,exposed,documentedand thencovered in fine sand,earthandrubble. Elements of architectural sculpture, such as

Res.1MozaikliYapı,ikincikatduvarlarıFig.1BuildingwithMosaics,wallsoftheupperfloor

Res.2Kilise(S5-IX)’datemizlikçalışmalarıFig.2ClearingworkattheChurch(S5-IX)

KAZIRAPORLARI EXCAVATIONREPORTS

56

moloztaşlarileörüldüğügörülmüştür.Tümbutemizlikvesondajçalışmalarındaküçükbuluntuolarakseramikveorijinalyapınınmalzemesiolduğunudüşündüğümüzmimariplastikelemanlarelegeçmiştir.Yapınınözelliklekuzeynefiningüneyindeyeralanbitkiörtüsütemizlen-diktensonraortayaçıkankesitten,kuzeynefinveatriu-munmozaikdöşeliolduğuanlaşılmıştır.Yüzeydenatılanmoloz taşlardan sonra yaklaşık 40 cm.’lik toprak veküçükmoloztaşlartemizlendiktensonramozaikzemineulaşılmıştır. Kuzey ve güneyde içi geometrikbezeli birbordürilesınırlananvemerkezdeisebitkiselbezemeninyeraldığımozaiktemizlenerekortayaçıkarılmışvebel-gelendiktensonraüzeriöncekumsonratoprakveküçükmoloz taşlar ile kapatılmıştır. Sondajda delik-işi levhaparçalarıgibimimariplastikelemanlarelegeçmiştir.

Yapıdagerçekleştirilentemizlik,sondajveplanınayöne-lik çalışmalar sonucunda S5/IX nolu yapının üç nefli,atriumlu bazilikal planlı bir kilise olduğu söylenebilir.Ele geçen seramik,mimari plastik elemanlar ve zemindöşemesi yapının en erken İ.S. 6. yy.’a tarihlendiğinigöstermektedir. Bunun ile birlikte bazilikanın orta vegüney nefi tahrip olduktan sonra kuzey nefin kuzeyduvarınınikincibirinşageçirdiğivekuzeyeinşaedilenmekanınmalzemesi-tekniğigözönünealındığındayapı-nınsondöneminin12.yy.’aaitolabileceğiönerilebilir.

Roma Hamamı

Vespasianus Dönemi’ne (İ.S. 69-79) tarihlenen Romaİmparatorluk Dönemi Büyük Hamamı, daha öncekiçalışmayıllarındasayısalortamaaktarılarakplanıçıkar-tılmışvekentplanıüzerineişlenmiştir.Plantipininnet-leşmesiyapıdakimekanlarıntamolaraktanımlanmasınabağlıdır.Bunedenle,yapıiçindekidolgununhesaplana-rakkazıprogramıoluşturulabilmesi içintabankotununbelirlenebilmesi amacıyla yapının büyük salonunun

fragments of balustrades with openwork were alsoexcavated.

Thecleaning, the soundingexcavationandplan layoutworkhereshowBuildingS5/IXisathreeaisledbasilicalchurchwithanatrium.Potshards,elementsofarchitec-turalsculptureandtheflooringindicateattheearliesta6thcenturydate.Nevertheless,afterthenaveandsouthaisleofthebasilicaweredamaged,thenorthwallofthenorth aisle underwent a second phase of constructionwhichcanbeunderstoodtodatefromthe12thcenturyfromthematerialsandmasonryoftheroomconstructedinthenorth.

Roman Baths

TheLargeBathsoftheRomanImperialperioddatedtothe reign of Vespasian (r. 69-79) were documented,transferredtodigitalmediaandmappedinthecityplan.The plan type will be clarified when the rooms areclearly identified. A sounding trench was dug in thesouthwestcornerofthelargehallinordertodeterminethe level of the floor and so to calculate the depth ofdeposit accumulated inside the building that will beremovedifthebuildingistobeexcavated(Fig.3).Thissoundingwasdugtodeterminethefloorlevel,enablingtheamountoffillinginsidethebuildingtobecalculatedandacquiringinformationregardingthefloorpavementof the largehallandpresenceofanyheating system ifany finds were uncovered. As is the case with manyothersiteswithinthecity,thesoundinginsidetheLargeBathswashaltedwithoutattaining itspurposebecauseofthequantityofgroundwatercollectinginthetrench.PotteryfindsfromthesoundingmainlyindicateanEarlyByzantinedateinthe4th-6thcenturies,whileoneampho-rabottomandterrasigillatabelongingtoanopenvesselaredatedtotheRomanperiod–possiblytothe2ndcen-turyA.D. Soundings carried out this year have clearlyshowntheprimaryprobleminconductingexcavationsinthecityisthematterofdrainage.Nextyear’sprogrammewillthereforeincludethecleaningoftheoriginaldrain-agecanalsandthestreambedtheyleadto,allarepres-entlyblocked,inordertoredressthepresenthighlevelofgroundwaterandsopermitfurtherexcavationwork.

Signposting

TheancientcityofOlymposhasfeaturesdifferentfromotherancientcitiesduetoitslocation.Theancientcityislocatedwithinforestandnationalparkbutit isalsoonthe route to the beach for daily excursionists and forthosewhoover-nightatYazırandconsequently,thesite

Res.3RomaHamamı,büyüksalon,güneybatısondajFig.3RomanBaths,largehall,southwestsounding

57

KAZIRAPORLARI EXCAVATIONREPORTS

güneybatıköşesindebirsondajyapılmıştır(Res.3).Busondaj, ulaşılmak istenen taban kotunun belirlenmesi,yapı içindeki dolgunun hesaplaması, ayrıca yapı içinetabanabağlıkot sisteminin taşınmasıveaynızamandabuluntu ele geçmesi durumunda büyük salonun tabandöşeme sistemi ve herhangi bir ısıtma sistemine sahipolupolmadığıkonusundafikirsunmasıiçingerçekleşti-rilmiştir.BüyükHamamsondajçalışması,kentinpekçokbölgesindeolduğuüzere,tabansuyununaçmaiçerisin-debirikmeyebaşlamasıylasonucaulaşılamadansonlan-mıştır.Yapılansondajda,tespitedilenseramikbuluntular,genel olarak İ.S. 4-6. yy.’a tarihlenen Bizans kontekstiiçerisinde olsa da, ele geçen bir amphora dip parçasıve açık ağızlı bir kaba ait olan terra sigillata RomaDönemi’ne,olasılıklaİ.S.2.yy.’aaitmalzemelerolarakayırtedilebilir.Buyılyapılansondajlar,kentin,öncelikliolarakelealınmasıgerekendrenajsorununuortayakoy-muştur. Olympos’un orijinalde sahip olduğu ancakgünümüzdetıkanmışdrenajkanallarınıvebukanallarınulaştığı dere yatağını temizleyerek sistemi tekrar işlerhale getirmeye yönelik çalışmalar önümüzdeki yılınprogramınıoluşturacaktır.

Yönlendirme ve Bilgilendirme Tabelaları

Olympos antik kenti konumu ile benzerlerinden farklıözellikler taşır.MilliParkveOrmanalanı içindekalanantik kentin bulunduğu ören yeri aynı zamandaYazırKöyü’ndeki pansiyonlarda konaklayan; yanı sıra günü-birlikgelenyerliveyabancı turistlerinplajaulaşmalarıiçin geçtikleri güzergahtır. Bu nedenle yoğun olarakziyaretedilenkentte,ziyaretçilerinhemrahatdolaşmasıhemdesahipolduğumuzkültürelmirasıtanımalarıiçinTürkçe ve İngilizce bilgilendirme levhaları yapılarakalanayerleştirilmiştir (Res.4).Yanı sıraAlanın tarihivedoğaldokusunazarargelmesiniönlemekamacıylabazıuyarılevhalarıdabuçalışmakapsamındaelealınmıştır.Bütünamaç,sahipolduğumuztarihivedoğaldeğerleri-mizi gelecekkuşaklara sağlıklı bir şekildeaktarmakvebölgenin turizm destinasyonuna olumlu katkı koyacakdoğru bilgilerle bu değerleri uluslararası düzeye taşı-maktır.

is very frequently visited. In order to facilitate visits aswell as providing information on this valuable culturalheritage,signpostsinTurkishandEnglishwerepreparedandwereerected(Fig.4).Thisworkalso included theerectionofotherwarningsignpoststoattempttopreventanydamage to the natural andhistoric features of thesite.Thepurposebeingtotransferourculturalandnatu-ralheritagetofuturegenerationsingoodconditionandto raise them to the international level, together withprovidingcorrectinformationcontributingtothequalityofthetourismdestinationsoftheregion.

Res.4BilgilendirmetabelasıFig.4Signposting