Çok dilli konu erişimi sağlamada yaşanan sorunlara Çözüm ... · Örnek uygulamalar Çözüm...

44
Çok Dilli Konu Erişimi Sağlamada Yaşanan Sorunlara Çözüm Arayışları A Search for Solution to the Problems Experienced Concerning Provision of Multilingual Subject Access Selma Alpay Aslan Uluslararası Bilgi ve Belge Yönetimi Alanında Bilgiye Erişim/Kataloglama Sorunları Sempozyumu, 14-15 Eylül 2017, Şişli, İstanbul Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı Tarık Akan Toplantıları I

Upload: others

Post on 01-Mar-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Ccedilok Dilli Konu Erişimi Sağlamada Yaşanan Sorunlara

Ccediloumlzuumlm Arayışları

A Search for Solution to the Problems Experienced

Concerning Provision of Multilingual Subject Access

Selma Alpay Aslan

Uluslararası Bilgi ve Belge Youmlnetimi Alanında Bilgiye ErişimKataloglama Sorunları Sempozyumu

14-15 Eyluumll 2017 Şişli İstanbul

Nacirczım Hikmet Kuumlltuumlr ve Sanat Vakfı Tarık Akan Toplantıları I

İccedilerik

Uumllkemizde mevcut durum

Batıda genel durum

Sorunlar

Oumlrnek uygulamalar

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri

Uumllkemiz Uumlniversite Kuumltuumlphanesi

Kataloglarında Konu Erişimi - Genel Durum

Eğitim dili İngilizce olan ve yalnızca LCSH kullananlar

Yalnızca Tuumlrkccedile başlık verenler

Fransızca RAMEAU başlıklarını LCSH ile birlikte kullananlar

Almanca SWD kullananlar

Tuumlrkccedile ve İngilizce iki dilde başlık verenler

Tuumlm kaynaklara

Kaynağın diline goumlre

İkiden fazla dilde başlık kullananlar

İngilizce başlık kullanıp Tuumlrkccedile seccedileneklerden youmlnlendirme yapanlar

Not Kaynağı ne olursa olsun bu başlıklar 0 goumlsterge ile veya goumlstergesiz goumlruumllebilmekte LCSH dışı başlıklarda kaynak belirtimine rastlanmadığı gibi 2 goumlstergede 4 kullanımı da ccedilok duumlşuumlk oranda goumlruumllmektedir

Subject access in Turkish academic library catalogs

LCSH only if medium ENG

Turkish SH only

RAMEAU + LCSH + TUR

SWD

Bilingual TUR amp ENG

For all

Depending on source language

LCSH + TUR in 4XX (see) amp 5XX (see also)

Tuumlrkccedile Başlıkların Kaynakları

Yalnızca oluşturmuş oldukları listelerinden kendi Tuumlrkccedile başlıklarını verenler

Yalnızca kendi oluşturdukları listelerinden LCSHrsquoden ccedilevirdikleri başlıkları verenler

Belirlemiş oldukları bir veya iki uumlniversiteden başlık alıp kullananlar (Yılmazrsquoın 14 kuumltuumlphaneyi kapsayan araştırmasına goumlre en ccedilok kullanılanlar Gazi İTUuml Başkent ve Hacettepe Uumlniversiteleri listeleri)

TO-KATrsquo ta bulduğu ve uygun goumlrduumlğuuml herhangi bir başlığı seccedilip kullananlar

UumlNAK Konu Başlıkları Veritabanından seccedilme yapanlar

Classificationwebnet abonesi olup bulduğu LCSH başlığını ccedileviren ya da Tuumlrkccedilesini bulduğu başlığı bu kaynaktan kontrol edenler

WorldCatrsquode bulduğu bibliyografik kayıttaki başlığı ccedilevirenler

Kopya kataloglama ile ne gelirse kabul edenler

TO-KAT Oran () Google

Dini accedilıdan 3840 46 156000

Dini youmlnden 84 1 38900

Dini youmlnler 2065 24 773

Dinsel accedilıdan 98 1 27200

Dinsel youmlnden 21 0 3300

Dinsel youmlnler 2204 26 487

Dinsel youmlnleri 125 1 369

Toplam başlık sayısı 8437

Ya dinicirc

Hangisini seccedilmeli

Religious aspects 27405

Bazı Tespitler

Bazı uumlniversiteler konu başlıkları listelerini web sitelerinde sunmakta

Bazı uumlniversiteler kuumltuumlphane youmlnetim sistemi iccedilinden otorite moduumlluumlnde

mevcut başlıklarının sorgulanması olanağı sunmaktadır

DTNT GTBT ve İTRT youmlnlendirmeleri sınıflandırma numarası ile bağlantılı

kaynağı belli zengin Tuumlrkccedile konu başlığı otorite MARC kaydı indirip kullanma

olanağı yoktur

Ccediloğunluğa bakıldığında MARC standartlarına (goumlsterge noktalama alan

ve alt alan kodları vb kullanımı) uygun davranma konusunda gereken oumlzen

goumlsterilemediği gibi serbest oluşturulan başlıklarda belli bir mantığa sisteme

oturtma ccedilabası goumlsterildiği izlenimi alınamamakta politika belgelerine

rastlanamamaktadır

Kuumltuumlphaneciler durumun farkındadırlar ve genelde merkezi otoriteden

ccediloumlzuumlm uumlretimi beklentisi vardır

Denetimli Soumlz Dağarcığı Kullanımı

LCSHrsquode hiyerarşi ve ilişkilendirmeler

LCSH Youmlnlendirme Kodları

USE = Use this heading instead of another

UF = Used For (do not use this heading)

BT = Broader Topic (less specific)

NT = Narrower Topic (more specific)

RT = Related Topic (similar)

SA = See Also (additional terms)

Tuumlrkccedilersquode kullanılabilecek karşılıklar

KULLAN= Başkasını değil bu bağlığı kullanın

Bkz=Yerine başka başlık kullanıldı (Bu başlığı kullanmayın)

GT= Daha geniş terim (Daha genel)

DT=Daha dar terim ((Daha oumlzel)

Bkz = İlgili benzer konular

AyrBkz=Ayrıca bakınız (Ek terimler)

Delta Devlet Uumlniversitesi (ABD)

Konu Taraması Kılavuzundan Oumlrnek

Bizim Dışımızdaki Duumlnyada Neler

Oluyor

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

İccedilerik

Uumllkemizde mevcut durum

Batıda genel durum

Sorunlar

Oumlrnek uygulamalar

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri

Uumllkemiz Uumlniversite Kuumltuumlphanesi

Kataloglarında Konu Erişimi - Genel Durum

Eğitim dili İngilizce olan ve yalnızca LCSH kullananlar

Yalnızca Tuumlrkccedile başlık verenler

Fransızca RAMEAU başlıklarını LCSH ile birlikte kullananlar

Almanca SWD kullananlar

Tuumlrkccedile ve İngilizce iki dilde başlık verenler

Tuumlm kaynaklara

Kaynağın diline goumlre

İkiden fazla dilde başlık kullananlar

İngilizce başlık kullanıp Tuumlrkccedile seccedileneklerden youmlnlendirme yapanlar

Not Kaynağı ne olursa olsun bu başlıklar 0 goumlsterge ile veya goumlstergesiz goumlruumllebilmekte LCSH dışı başlıklarda kaynak belirtimine rastlanmadığı gibi 2 goumlstergede 4 kullanımı da ccedilok duumlşuumlk oranda goumlruumllmektedir

Subject access in Turkish academic library catalogs

LCSH only if medium ENG

Turkish SH only

RAMEAU + LCSH + TUR

SWD

Bilingual TUR amp ENG

For all

Depending on source language

LCSH + TUR in 4XX (see) amp 5XX (see also)

Tuumlrkccedile Başlıkların Kaynakları

Yalnızca oluşturmuş oldukları listelerinden kendi Tuumlrkccedile başlıklarını verenler

Yalnızca kendi oluşturdukları listelerinden LCSHrsquoden ccedilevirdikleri başlıkları verenler

Belirlemiş oldukları bir veya iki uumlniversiteden başlık alıp kullananlar (Yılmazrsquoın 14 kuumltuumlphaneyi kapsayan araştırmasına goumlre en ccedilok kullanılanlar Gazi İTUuml Başkent ve Hacettepe Uumlniversiteleri listeleri)

TO-KATrsquo ta bulduğu ve uygun goumlrduumlğuuml herhangi bir başlığı seccedilip kullananlar

UumlNAK Konu Başlıkları Veritabanından seccedilme yapanlar

Classificationwebnet abonesi olup bulduğu LCSH başlığını ccedileviren ya da Tuumlrkccedilesini bulduğu başlığı bu kaynaktan kontrol edenler

WorldCatrsquode bulduğu bibliyografik kayıttaki başlığı ccedilevirenler

Kopya kataloglama ile ne gelirse kabul edenler

TO-KAT Oran () Google

Dini accedilıdan 3840 46 156000

Dini youmlnden 84 1 38900

Dini youmlnler 2065 24 773

Dinsel accedilıdan 98 1 27200

Dinsel youmlnden 21 0 3300

Dinsel youmlnler 2204 26 487

Dinsel youmlnleri 125 1 369

Toplam başlık sayısı 8437

Ya dinicirc

Hangisini seccedilmeli

Religious aspects 27405

Bazı Tespitler

Bazı uumlniversiteler konu başlıkları listelerini web sitelerinde sunmakta

Bazı uumlniversiteler kuumltuumlphane youmlnetim sistemi iccedilinden otorite moduumlluumlnde

mevcut başlıklarının sorgulanması olanağı sunmaktadır

DTNT GTBT ve İTRT youmlnlendirmeleri sınıflandırma numarası ile bağlantılı

kaynağı belli zengin Tuumlrkccedile konu başlığı otorite MARC kaydı indirip kullanma

olanağı yoktur

Ccediloğunluğa bakıldığında MARC standartlarına (goumlsterge noktalama alan

ve alt alan kodları vb kullanımı) uygun davranma konusunda gereken oumlzen

goumlsterilemediği gibi serbest oluşturulan başlıklarda belli bir mantığa sisteme

oturtma ccedilabası goumlsterildiği izlenimi alınamamakta politika belgelerine

rastlanamamaktadır

Kuumltuumlphaneciler durumun farkındadırlar ve genelde merkezi otoriteden

ccediloumlzuumlm uumlretimi beklentisi vardır

Denetimli Soumlz Dağarcığı Kullanımı

LCSHrsquode hiyerarşi ve ilişkilendirmeler

LCSH Youmlnlendirme Kodları

USE = Use this heading instead of another

UF = Used For (do not use this heading)

BT = Broader Topic (less specific)

NT = Narrower Topic (more specific)

RT = Related Topic (similar)

SA = See Also (additional terms)

Tuumlrkccedilersquode kullanılabilecek karşılıklar

KULLAN= Başkasını değil bu bağlığı kullanın

Bkz=Yerine başka başlık kullanıldı (Bu başlığı kullanmayın)

GT= Daha geniş terim (Daha genel)

DT=Daha dar terim ((Daha oumlzel)

Bkz = İlgili benzer konular

AyrBkz=Ayrıca bakınız (Ek terimler)

Delta Devlet Uumlniversitesi (ABD)

Konu Taraması Kılavuzundan Oumlrnek

Bizim Dışımızdaki Duumlnyada Neler

Oluyor

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Uumllkemiz Uumlniversite Kuumltuumlphanesi

Kataloglarında Konu Erişimi - Genel Durum

Eğitim dili İngilizce olan ve yalnızca LCSH kullananlar

Yalnızca Tuumlrkccedile başlık verenler

Fransızca RAMEAU başlıklarını LCSH ile birlikte kullananlar

Almanca SWD kullananlar

Tuumlrkccedile ve İngilizce iki dilde başlık verenler

Tuumlm kaynaklara

Kaynağın diline goumlre

İkiden fazla dilde başlık kullananlar

İngilizce başlık kullanıp Tuumlrkccedile seccedileneklerden youmlnlendirme yapanlar

Not Kaynağı ne olursa olsun bu başlıklar 0 goumlsterge ile veya goumlstergesiz goumlruumllebilmekte LCSH dışı başlıklarda kaynak belirtimine rastlanmadığı gibi 2 goumlstergede 4 kullanımı da ccedilok duumlşuumlk oranda goumlruumllmektedir

Subject access in Turkish academic library catalogs

LCSH only if medium ENG

Turkish SH only

RAMEAU + LCSH + TUR

SWD

Bilingual TUR amp ENG

For all

Depending on source language

LCSH + TUR in 4XX (see) amp 5XX (see also)

Tuumlrkccedile Başlıkların Kaynakları

Yalnızca oluşturmuş oldukları listelerinden kendi Tuumlrkccedile başlıklarını verenler

Yalnızca kendi oluşturdukları listelerinden LCSHrsquoden ccedilevirdikleri başlıkları verenler

Belirlemiş oldukları bir veya iki uumlniversiteden başlık alıp kullananlar (Yılmazrsquoın 14 kuumltuumlphaneyi kapsayan araştırmasına goumlre en ccedilok kullanılanlar Gazi İTUuml Başkent ve Hacettepe Uumlniversiteleri listeleri)

TO-KATrsquo ta bulduğu ve uygun goumlrduumlğuuml herhangi bir başlığı seccedilip kullananlar

UumlNAK Konu Başlıkları Veritabanından seccedilme yapanlar

Classificationwebnet abonesi olup bulduğu LCSH başlığını ccedileviren ya da Tuumlrkccedilesini bulduğu başlığı bu kaynaktan kontrol edenler

WorldCatrsquode bulduğu bibliyografik kayıttaki başlığı ccedilevirenler

Kopya kataloglama ile ne gelirse kabul edenler

TO-KAT Oran () Google

Dini accedilıdan 3840 46 156000

Dini youmlnden 84 1 38900

Dini youmlnler 2065 24 773

Dinsel accedilıdan 98 1 27200

Dinsel youmlnden 21 0 3300

Dinsel youmlnler 2204 26 487

Dinsel youmlnleri 125 1 369

Toplam başlık sayısı 8437

Ya dinicirc

Hangisini seccedilmeli

Religious aspects 27405

Bazı Tespitler

Bazı uumlniversiteler konu başlıkları listelerini web sitelerinde sunmakta

Bazı uumlniversiteler kuumltuumlphane youmlnetim sistemi iccedilinden otorite moduumlluumlnde

mevcut başlıklarının sorgulanması olanağı sunmaktadır

DTNT GTBT ve İTRT youmlnlendirmeleri sınıflandırma numarası ile bağlantılı

kaynağı belli zengin Tuumlrkccedile konu başlığı otorite MARC kaydı indirip kullanma

olanağı yoktur

Ccediloğunluğa bakıldığında MARC standartlarına (goumlsterge noktalama alan

ve alt alan kodları vb kullanımı) uygun davranma konusunda gereken oumlzen

goumlsterilemediği gibi serbest oluşturulan başlıklarda belli bir mantığa sisteme

oturtma ccedilabası goumlsterildiği izlenimi alınamamakta politika belgelerine

rastlanamamaktadır

Kuumltuumlphaneciler durumun farkındadırlar ve genelde merkezi otoriteden

ccediloumlzuumlm uumlretimi beklentisi vardır

Denetimli Soumlz Dağarcığı Kullanımı

LCSHrsquode hiyerarşi ve ilişkilendirmeler

LCSH Youmlnlendirme Kodları

USE = Use this heading instead of another

UF = Used For (do not use this heading)

BT = Broader Topic (less specific)

NT = Narrower Topic (more specific)

RT = Related Topic (similar)

SA = See Also (additional terms)

Tuumlrkccedilersquode kullanılabilecek karşılıklar

KULLAN= Başkasını değil bu bağlığı kullanın

Bkz=Yerine başka başlık kullanıldı (Bu başlığı kullanmayın)

GT= Daha geniş terim (Daha genel)

DT=Daha dar terim ((Daha oumlzel)

Bkz = İlgili benzer konular

AyrBkz=Ayrıca bakınız (Ek terimler)

Delta Devlet Uumlniversitesi (ABD)

Konu Taraması Kılavuzundan Oumlrnek

Bizim Dışımızdaki Duumlnyada Neler

Oluyor

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Tuumlrkccedile Başlıkların Kaynakları

Yalnızca oluşturmuş oldukları listelerinden kendi Tuumlrkccedile başlıklarını verenler

Yalnızca kendi oluşturdukları listelerinden LCSHrsquoden ccedilevirdikleri başlıkları verenler

Belirlemiş oldukları bir veya iki uumlniversiteden başlık alıp kullananlar (Yılmazrsquoın 14 kuumltuumlphaneyi kapsayan araştırmasına goumlre en ccedilok kullanılanlar Gazi İTUuml Başkent ve Hacettepe Uumlniversiteleri listeleri)

TO-KATrsquo ta bulduğu ve uygun goumlrduumlğuuml herhangi bir başlığı seccedilip kullananlar

UumlNAK Konu Başlıkları Veritabanından seccedilme yapanlar

Classificationwebnet abonesi olup bulduğu LCSH başlığını ccedileviren ya da Tuumlrkccedilesini bulduğu başlığı bu kaynaktan kontrol edenler

WorldCatrsquode bulduğu bibliyografik kayıttaki başlığı ccedilevirenler

Kopya kataloglama ile ne gelirse kabul edenler

TO-KAT Oran () Google

Dini accedilıdan 3840 46 156000

Dini youmlnden 84 1 38900

Dini youmlnler 2065 24 773

Dinsel accedilıdan 98 1 27200

Dinsel youmlnden 21 0 3300

Dinsel youmlnler 2204 26 487

Dinsel youmlnleri 125 1 369

Toplam başlık sayısı 8437

Ya dinicirc

Hangisini seccedilmeli

Religious aspects 27405

Bazı Tespitler

Bazı uumlniversiteler konu başlıkları listelerini web sitelerinde sunmakta

Bazı uumlniversiteler kuumltuumlphane youmlnetim sistemi iccedilinden otorite moduumlluumlnde

mevcut başlıklarının sorgulanması olanağı sunmaktadır

DTNT GTBT ve İTRT youmlnlendirmeleri sınıflandırma numarası ile bağlantılı

kaynağı belli zengin Tuumlrkccedile konu başlığı otorite MARC kaydı indirip kullanma

olanağı yoktur

Ccediloğunluğa bakıldığında MARC standartlarına (goumlsterge noktalama alan

ve alt alan kodları vb kullanımı) uygun davranma konusunda gereken oumlzen

goumlsterilemediği gibi serbest oluşturulan başlıklarda belli bir mantığa sisteme

oturtma ccedilabası goumlsterildiği izlenimi alınamamakta politika belgelerine

rastlanamamaktadır

Kuumltuumlphaneciler durumun farkındadırlar ve genelde merkezi otoriteden

ccediloumlzuumlm uumlretimi beklentisi vardır

Denetimli Soumlz Dağarcığı Kullanımı

LCSHrsquode hiyerarşi ve ilişkilendirmeler

LCSH Youmlnlendirme Kodları

USE = Use this heading instead of another

UF = Used For (do not use this heading)

BT = Broader Topic (less specific)

NT = Narrower Topic (more specific)

RT = Related Topic (similar)

SA = See Also (additional terms)

Tuumlrkccedilersquode kullanılabilecek karşılıklar

KULLAN= Başkasını değil bu bağlığı kullanın

Bkz=Yerine başka başlık kullanıldı (Bu başlığı kullanmayın)

GT= Daha geniş terim (Daha genel)

DT=Daha dar terim ((Daha oumlzel)

Bkz = İlgili benzer konular

AyrBkz=Ayrıca bakınız (Ek terimler)

Delta Devlet Uumlniversitesi (ABD)

Konu Taraması Kılavuzundan Oumlrnek

Bizim Dışımızdaki Duumlnyada Neler

Oluyor

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

TO-KAT Oran () Google

Dini accedilıdan 3840 46 156000

Dini youmlnden 84 1 38900

Dini youmlnler 2065 24 773

Dinsel accedilıdan 98 1 27200

Dinsel youmlnden 21 0 3300

Dinsel youmlnler 2204 26 487

Dinsel youmlnleri 125 1 369

Toplam başlık sayısı 8437

Ya dinicirc

Hangisini seccedilmeli

Religious aspects 27405

Bazı Tespitler

Bazı uumlniversiteler konu başlıkları listelerini web sitelerinde sunmakta

Bazı uumlniversiteler kuumltuumlphane youmlnetim sistemi iccedilinden otorite moduumlluumlnde

mevcut başlıklarının sorgulanması olanağı sunmaktadır

DTNT GTBT ve İTRT youmlnlendirmeleri sınıflandırma numarası ile bağlantılı

kaynağı belli zengin Tuumlrkccedile konu başlığı otorite MARC kaydı indirip kullanma

olanağı yoktur

Ccediloğunluğa bakıldığında MARC standartlarına (goumlsterge noktalama alan

ve alt alan kodları vb kullanımı) uygun davranma konusunda gereken oumlzen

goumlsterilemediği gibi serbest oluşturulan başlıklarda belli bir mantığa sisteme

oturtma ccedilabası goumlsterildiği izlenimi alınamamakta politika belgelerine

rastlanamamaktadır

Kuumltuumlphaneciler durumun farkındadırlar ve genelde merkezi otoriteden

ccediloumlzuumlm uumlretimi beklentisi vardır

Denetimli Soumlz Dağarcığı Kullanımı

LCSHrsquode hiyerarşi ve ilişkilendirmeler

LCSH Youmlnlendirme Kodları

USE = Use this heading instead of another

UF = Used For (do not use this heading)

BT = Broader Topic (less specific)

NT = Narrower Topic (more specific)

RT = Related Topic (similar)

SA = See Also (additional terms)

Tuumlrkccedilersquode kullanılabilecek karşılıklar

KULLAN= Başkasını değil bu bağlığı kullanın

Bkz=Yerine başka başlık kullanıldı (Bu başlığı kullanmayın)

GT= Daha geniş terim (Daha genel)

DT=Daha dar terim ((Daha oumlzel)

Bkz = İlgili benzer konular

AyrBkz=Ayrıca bakınız (Ek terimler)

Delta Devlet Uumlniversitesi (ABD)

Konu Taraması Kılavuzundan Oumlrnek

Bizim Dışımızdaki Duumlnyada Neler

Oluyor

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Bazı Tespitler

Bazı uumlniversiteler konu başlıkları listelerini web sitelerinde sunmakta

Bazı uumlniversiteler kuumltuumlphane youmlnetim sistemi iccedilinden otorite moduumlluumlnde

mevcut başlıklarının sorgulanması olanağı sunmaktadır

DTNT GTBT ve İTRT youmlnlendirmeleri sınıflandırma numarası ile bağlantılı

kaynağı belli zengin Tuumlrkccedile konu başlığı otorite MARC kaydı indirip kullanma

olanağı yoktur

Ccediloğunluğa bakıldığında MARC standartlarına (goumlsterge noktalama alan

ve alt alan kodları vb kullanımı) uygun davranma konusunda gereken oumlzen

goumlsterilemediği gibi serbest oluşturulan başlıklarda belli bir mantığa sisteme

oturtma ccedilabası goumlsterildiği izlenimi alınamamakta politika belgelerine

rastlanamamaktadır

Kuumltuumlphaneciler durumun farkındadırlar ve genelde merkezi otoriteden

ccediloumlzuumlm uumlretimi beklentisi vardır

Denetimli Soumlz Dağarcığı Kullanımı

LCSHrsquode hiyerarşi ve ilişkilendirmeler

LCSH Youmlnlendirme Kodları

USE = Use this heading instead of another

UF = Used For (do not use this heading)

BT = Broader Topic (less specific)

NT = Narrower Topic (more specific)

RT = Related Topic (similar)

SA = See Also (additional terms)

Tuumlrkccedilersquode kullanılabilecek karşılıklar

KULLAN= Başkasını değil bu bağlığı kullanın

Bkz=Yerine başka başlık kullanıldı (Bu başlığı kullanmayın)

GT= Daha geniş terim (Daha genel)

DT=Daha dar terim ((Daha oumlzel)

Bkz = İlgili benzer konular

AyrBkz=Ayrıca bakınız (Ek terimler)

Delta Devlet Uumlniversitesi (ABD)

Konu Taraması Kılavuzundan Oumlrnek

Bizim Dışımızdaki Duumlnyada Neler

Oluyor

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Denetimli Soumlz Dağarcığı Kullanımı

LCSHrsquode hiyerarşi ve ilişkilendirmeler

LCSH Youmlnlendirme Kodları

USE = Use this heading instead of another

UF = Used For (do not use this heading)

BT = Broader Topic (less specific)

NT = Narrower Topic (more specific)

RT = Related Topic (similar)

SA = See Also (additional terms)

Tuumlrkccedilersquode kullanılabilecek karşılıklar

KULLAN= Başkasını değil bu bağlığı kullanın

Bkz=Yerine başka başlık kullanıldı (Bu başlığı kullanmayın)

GT= Daha geniş terim (Daha genel)

DT=Daha dar terim ((Daha oumlzel)

Bkz = İlgili benzer konular

AyrBkz=Ayrıca bakınız (Ek terimler)

Delta Devlet Uumlniversitesi (ABD)

Konu Taraması Kılavuzundan Oumlrnek

Bizim Dışımızdaki Duumlnyada Neler

Oluyor

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

LCSHrsquode hiyerarşi ve ilişkilendirmeler

LCSH Youmlnlendirme Kodları

USE = Use this heading instead of another

UF = Used For (do not use this heading)

BT = Broader Topic (less specific)

NT = Narrower Topic (more specific)

RT = Related Topic (similar)

SA = See Also (additional terms)

Tuumlrkccedilersquode kullanılabilecek karşılıklar

KULLAN= Başkasını değil bu bağlığı kullanın

Bkz=Yerine başka başlık kullanıldı (Bu başlığı kullanmayın)

GT= Daha geniş terim (Daha genel)

DT=Daha dar terim ((Daha oumlzel)

Bkz = İlgili benzer konular

AyrBkz=Ayrıca bakınız (Ek terimler)

Delta Devlet Uumlniversitesi (ABD)

Konu Taraması Kılavuzundan Oumlrnek

Bizim Dışımızdaki Duumlnyada Neler

Oluyor

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Delta Devlet Uumlniversitesi (ABD)

Konu Taraması Kılavuzundan Oumlrnek

Bizim Dışımızdaki Duumlnyada Neler

Oluyor

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Bizim Dışımızdaki Duumlnyada Neler

Oluyor

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

MACS Projesi

Accedilılımı lsquoMultilingual Access to Subjectsrsquo olan MACS diller arası bir sanal otorite dosyası oluşturma projesidir Avrupa Milli Kuumltuumlphaneleri Konferansırsquonın isteğine yanıt olarak 1997 yılında başlatılan projenin ccedilıktıları 2004 yılında kullanıma accedilılmıştır

Başlangıccedilta Almanca Fransızca ve İtalyanca olarak uumlccedil dilin kullanıldığı İsviccedilre Alman İngiliz ve Fransız milli kuumltuumlphaneleri olurluk incelemesine katılmışlardır

Amaccedil konu otorite dosyalarındaki eşdeğerli başlıklardan hareket ederek kuumltuumlphane veritabanlarına ccedilok dilli erişebilmenin bir yolunu bulabilmekti

Benimsenen yaklaşım tuumlm uumllkelerde ccediloğu kuumltuumlphane tarafından yaygın kullanılan dizinleme dilleri uumlzerinden kullanılabilecek kapsamlı bir ccedilok dilli erişim sağlamak olmuştur

Almanca iccedilin SWDRSWK Fransızca iccedilin RAMEAU ve İngilizce iccedilin LCSH

Eşdeğerlik bağlantıları kavram kuumlmeleri olarak kabul edilmiş ve ccedilok dilli erişim eşleştirme ve sayısal belirteccedillere dayalı olarak gerccedilekleştirilmiştir

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Standartlar

IFLA Uluslararası Kataloglama İlkeleri Bildirgesi (Statement of International

Cataloguing Principles ndash ICP - 2009)

71 uumllke onaylamıştır

Bildirgede bibliyografik kayıtlarda konu erişiminin oumlnemi vurgulanmış ve

denetimli konu terimleri ve veya sınıflandırma simgelerinin temel erişim

noktaları oldukları belirtilmiştir

Ancak konu başlığı oluşturma konusunda bir standart yoktur Başlıklar

kataloglanan materyaller iccedilin uygun başlık oluşturmak yoluyla ihtiyaca

cevaben geliştirilmektedirler

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

ldquoKonu otoritesi verilerine Anlamsal Ağ gelişmeleri bağlamında oumlzellikle de

Veri Ağı (Web of Data) perspektifinden baktığımızda FRSADa dayalı olarak

modellenmiş ve SKOS ve OWLrsquoa goumlre kodlanmış konu otorite verilerinin

bağlantılı accedilık verilerin bir parccedilası haline gelebileceği ve Anlamsal Ağın

daha da geliştirilmesine katkıda bulunabileceği goumlruumllmektedirrdquo (IFLA FRSAD

Final Report 2010 s 50)

Nitekim LCSH (ABD) RAMEAU (Fransa) SWD (Almanya) gibi ulusal listeler

artık accedilık veri olarak sunulmaktadırlar

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Schlagwortnormdatei (SWD)

Almanca Konu Başlıkları

Alman Konu Kataloglaması Kuralları ccedilerccedilevesinde geliştirilen terminolojik

anlamda denetimli soumlz dağarcığı mahiyetindeki başlıklar iccedileren SWD

Almanya Avusturya ve İsviccedilrersquoden katılımcı kuumltuumlphaneler tarafından guumlnluumlk

olarak guumlncellenmektedir

2011 itibariyle 550000rsquoe ulaşan başlıklar ccedileşitli kavram dizinlerine ve aynı

zamanda RAMEAU Fransızca ve LCSH İngilizce karşılıklarına sistematik

olarak da Dewey Onlu Sınıflandırma sistemi numaralarına bağlıdır

Bu yapısıyla veritabanı farklı şekillerde dizinlenmiş dağınık kataloglar

uumlzerinden ccedilok dilde taranabilmektedir Başlıklar kuumltuumlphane materyallerinin

yanı sıra internet kaynakları ile arşiv ve muumlzelerdeki nesneler iccedilin de

kullanılmaktadır (IFLA Guidelineshellip 2011 s70)

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

httprameaubnffr

httpdatabnffren11932889oiseaux

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

İspanya ndash datosbnees

İspanyol Milli Kuumltuumlphanesi tarafından datosbnees veri hizmeti 2011 yılında

sunulmaya başlanmış 2014rsquode ise yeni bir suumlruumlme geccedililmiştir

Bu hizmetin sunulmaya başlanmasının amacı bibliyografik ve otorite

verilerinin bağlı veri olarak sunulması yoluyla kullanıcıya daha gelişkin bir

gezinti ortamı sunmanın yanı sıra ccedilok dilli erişim de sağlamaktı

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information

Science 42(2) 117ndash127

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Kongre Kuumltuumlphanesi Bağlı Veri Servisi

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

LCSHrsquoden RAMEAUrsquoya

httpidlocgovauthoritiessubjectssh85111865html

httpdatabnffr11955023reconstruction_d_apres-guerre__1re_guerre_mondiale_

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Michigan Uumlniversitesi Kuumltuumlphanesinden

Oumlrnek Kayıt

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Oumlrguumltlenme

Teknik altyapı ndash yazılım

Biccedilimsel olarak belli ilkeler ccedilerccedilevesinde hazırlanmış kendi iccedilinde tutarlığı

olan başlık listelerinin varlığı

Uygun iccedilerik

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Accedilık veri altyapısı

Ortak Kataloglama Programı (PCC) Accedilık Veri Danışma Kurulu accedilık veri altyapı modellerini PCC stratejileri accedilısından odaklanılacak alanlar ile ele aldığı ccedilalışmaları tamamlamış ve Haziran 2017rsquode raporunu sunmuştur

httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

MARCrsquotan Bağlı Accedilık Veriye Geccediliş Papadakis ve arkadaşları 2015 yılında MARC otorite kayıtlarında URI

verilebilecek olası alanları ve yedi milli kuumltuumlphanenin bağlı accedilık veri

prensipleri uygulamalarını incelemişlerdir

Kuumltuumlphane Uumllke MARC Tuumlruuml Alan Kodu Kalıcı bağlantı

LC ABD MARC21 010 httpidlocgovauthoritiessubjectssh85000411

BL İng MARC21 150 httpbnbdatablukdocconceptlcshAccounting

BNF FR UNIMARC 001 009 httpcataloguebnffrark12148cb11954011h

DNB Alm MARC21 GND ui httpd-nbinfognd4125415-6

BNE İsp MARC21 001 httpdatosbneestemaXX544630html

024 LCCS denk terimine bağlantı

LIBRIS İsveccedil MARC21 1 httplibriskbseauth154863

NSL Macar MARC21 1 httpnektaroszkhuauthelbeszeacuteleacutes

Papadakis I Kyprianos K Stefanidakis M (2015) Linked Data URIs and Libraries The Story So Far D-Lib

Magazine 21 (56) httpwwwdliborgdlibmay15papadakis05papadakishtml

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Teknik Ccedilalışmalarda işaretleme ve

kodlama kurallarına oumlzenin gereği

Freire (2011) Language Independent

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Ccedilok Dilli Arama

Kreyche (2008)rsquoye goumlre diğer bir dilde tarama yapılabilmesi

ya kayıtlardaki ccedilok dilli erişim noktaları yoluyla

ya da taramanın ccedilok dilli kavram dizinleri ve otorite dosyaları uumlzerinden

youmlnlendirilmesiyle

muumlmkuumln olabilir

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Otorite 7XX alanından bağlantılandırmalar

7XX alanları bir sistem iccedilindeki eşdeğer veya hiyerarşik başlıkları aynı biccedilimde yapılandırılmış olsalar da olmasalar da otomatik olarak birbirine bağlar Bağlanabilecek bazı oumlrnekler

Ccedilok dilli bir kavramlar dizininde yer alan iki dilden başlıklar

Farklı kavramlar dizinlerinden hiyerarşik ilişkileri belirten adlar

Farklı konu başlıkları otorite sistemlerinden eşdeğerler (LCSH ndash MESH gibi)

Hem konu başlığı (150) hem de alt başlık (78X) olarak kullanılan terimler (Tarih gibi)

Hem coğrafi başlık (151) hem de alt başlık (781) olarak kullanılan yer adları

Hem tuumlrbiccedilim başlığı (155) hem de aynı amaccedilla alt başlık (785) olarak kullanılan terimler

$2 alt alanında terimin kaynağı $0 alanında kontrol numarası ile kaynak belirlemesi yeterli olmazsa 788 alanına accedilıklama eklenebilir

httpswwwlocgovmarcauthorityad7xxhtml

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

MARC Otorite 710 Alanı Kullanım Oumlrnekleri

Aynı dilde farklı iki

dizinden denk tuumlzel kişi

Ccedilok dilli tek bir

dizinden denk tuumlzel kişi

httpswwwlocgovmarcauthorityad710html

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Northwestern Uumlniversitesi LCSHMeSH

Eşleştirme Projesi

Northwesten Uumlniversitesi Galter Sağlık Bilimleri Kuumltuumlphanesi ve Oumlğrenme

Merkezi 1990 yılında başlattığı LCSHMeSH eşleştirme projesini başlıkları

guumlncelleyerek suumlrduumlrmekte ve dış kullanıcılara veri sunmaktadır Projenin

amacı birbirinin dengi olan LCSH ve MeSH başlıklarını otorite MARC kaydı

750 ve 788 alanlarını kullanarak eşleştirmektir Dışarıdan oumlnerilere de accedilık

olduklarını belirtmektedirler Oumlrnek bir kayıt

httpsgalternorthwesterneduAboutUsnorthwestern-university-libraries-lcsh-

mesh-mapping-project

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

LCSHMeSH Eşleşik Otorite Kaydı Oumlrnekleri

788 2|iSearch under the following

headings used together in the same

record|aArt Therapy|iand|aChild|5IEN

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Konu Başlıkları Listelerinin Oluşumu

lsquoKonu başlığı oluşturma konusunda uluslararası bir standart mevcut değildir

Ancak beraberinde bir tuumlr uygulama kılavuzuna sahip olan denetimli soumlz

dağarcıklarının standartlaşması elektronik ortamda yaygın kullanım yoluyla

kendiliğinden gerccedilekleşmektedir

Bunun en tipik oumlrneği geccedilmişi 1898 yılına uzanan LCSH yalnızca İngilizce

konuşulan uumllkelerde değil ccedileviri ve uyarlamaları ile duumlnyada en yaygın

kullanıma sahip olan bir kavramlar dizini ya da alanımız terminolojisiyle

denetimli soumlz dağarcığıdır (IFLA Guidelines 2011 s41)

Nitekim Kongre Kuumltuumlphanesi 80rsquolerden bu yana diğer kuumltuumlphanelerden

oumlnerileri değerlendirmekte ve yeni başlıklar PCC ccedilerccedilevesinde

eklenebilmektedir Tuumlrkiyersquoden SACO(Konu Otoriteleri Ortak Programı) uumlyesi

veya bir kuumlme hunisine (funnel) dahil kurum tespit edilememiştir

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Uluslararası katılım

Kuumltuumlphaneler arasında işbirliği temelinde geliştirilen ortak platformlara

katkıda bulunma duumlzeyimiz AB Projeleri ve bazı oluşumlar ccedilerccedilevesinde

Avruparsquoda belli bir duumlzeyde iken Atlantik oumltesi ve duumlnya ccedilapında

oluşumlarda daha etkin olmamız sadece sonuccedilları kullanıcı konumundan

ccedilıkmamız yararlı olacaktır

SACO bu bildirinin bağlamında iccedilinde mutlaka yer alınması gereken bir

yapılanma olarak ortaya ccedilıkmaktadır Daha genelde NACO ve diğer

programlarda da yer alınması gereği vardır

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Kanada RVM LCSH ve CHS 1946 yılında Kanadarsquonın Fransızca konuşulan boumllgesinde yer alan Quebec

kentindeki Universite Laval LCSHrsquoden ccedileviri yoluyla Repertoire de Vedettes-matiere de IUniversite Laval Library (RVM) adını taşıyan Fransızca konu başlıkları listesini oluşturmuştur

Mont Real ve daha sonra diğer bazı uumlniversiteler liste ile ilgilenmiş ve katkı yapmak uumlzere protokoller duumlzenlenmiştir

Kanada Milli Kuumltuumlphanesi tarafından benimsenen listeler 1976 yılından itibaren iccedilerik sorumluluğu Uumlniversitersquode teknik altyapı ve youmlnetim Kanada Milli Kuumltuumlphanesirsquonde olmak uumlzere youmlnetilmeye başlanmıştır

RVM Fransız Milli Kuumltuumlphanesilsquonin kullandığı RAMEAUrsquonun da temelini teşkil etmiştir Bruumlksel Liege gibi Fransızca konu başlığı ihtiyacı duyan ccedileşitli Avrupa uumlniversite kuumltuumlphaneleri de Laval Uumlniversitesi ile işbirliğine girmişlerdir

Kanada Kuumltuumlphaneler ve Arşivleri Fransızca RVMrsquonin yanı sıra LCSH kullanmakla birlikte Kanadarsquoya oumlzguuml konularda 6000 başlık kapsayan Kanada Konu Başlıkları - Canadian Subject Headings (CSH - httpswwwbac-lacgccaengservicescanadian-subject-headingsPagescanadian-subject-headingsaspx) gerccedilek ve tuumlzel kişi adları tek biccedilim eser adlarını kapsayan otorite listelerine sahip olduğu gibi LC Sınıflandırması FC Kanada Tarihi Boumlluumlmuuml de genişletilmiştir

Kataloglama politika belgesi vardır(httpswwwbac-lacgccaengservicescataloguing-metadataPagesbilingual-cataloguing-policyaspx)

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 Accesed at

httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Sao Paulo Uumlniversitesi LARPCAL

Portekizce Otorite Başlık Listeleri Sayfası

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

SPU ndash LARPCAL Oumlrnek Kayıt

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

httpkohaetuedutr

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

httpkohaetuedutrcgi-binkohaopac-authorities-homepl

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek I

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

İccedileriği derinlemesine yansıtan zengin

başlıklar kullanabilmek II

Zeytun ve cevresindeki Ermeni isyanları (1895-1921) A Latif Dinc aslan

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 19th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Armenians gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt Politics and government

Insurgency gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt History

Insurgency gt Turkey gt Zeytun gt History

Insurgency gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History

Armenians gt Relocation gt Turkey gt Suleymanlı (Kahramanmaras I li) gt 20th century

France gt Armed Forces gt Turkey gt Kahramanmaras I li gt History gt 20th century

Kahramanmaras I li (Turkey) gt History

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Farklı Bakış Accedilıları Farklı Yorumlar

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Neden LC Konu Numarası Değişikliği

DR435A-Z

History of Balkan PeninsulamdashTurkeymdashEthnographymdashIndividual elements in the population A-Z

DS194

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1801-1900mdashGeneral Works

DS195

History of AsiamdashArmeniamdashHistorymdashBy periodmdash1901-mdashGeneral Works

DS1953A2-Z

Biography and memoirs

DS1955

1914-1923

Including independence and massacre by the Turks until the Treaty of Lausanne in 1923

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Ccediloumlzuumlm oumlnerileri LCSH yapısında standartlara uygun doğru uumlretilmiş Tuumlrkccedile konu başlıklarına sahip uumlniversite

kuumltuumlphanelerinden TO-KATrsquota en ccedilok kaydı indirilen saptanarak kurumun kendi rızası da olması kaydıyla ulusal otorite seccedililip oluşturulacak bir ccedilalışma grubu tarafından kayıtlar bağlamlandırılmak ve iyileştirilmek uumlzere ulusal ccedilapta benimsenebilir TO-KATrsquota belirlenecek bir sınırın uumlstuumlnde kullanım yaygınlığına sahip eşdeğerde başlıklar 4XX alanına eklenebilir Otorite kayıtlarının 0XX 5XX 7XX alanları da yetkili ccedilalışma grubu tarafından zaman iccedilinde geliştirilebilir LCSHrsquode karşılığı olmayan bize oumlzguuml bizim goumlruumlşlerimizi yansıtan Tuumlrk konu başlıkları ayrıca hazırlanmalıdır TO-KAT ile konu başlıkları konusunda ccedilalışacak kuumltuumlphaneler arasında otorite verisi alışverişi olanağı yaratılmalı diğer kuumltuumlphaneler TO-KATrsquotan otorite verisi de indirilebilmelidir Ccedilalışmalar belli bir olgunluğa erişince kayıtlar accedilık veriye de doumlnuumlştuumlruumllebilmelidir

Boumlylece Kanada oumlrneğinde olduğu gibi entellektuumlel katkı belirli oumllccediluumltleri karşılayan uumlniversite kuumltuumlphaneleri altyapı ve youmlnetim ise merkezi bir kuruluş tarafından yuumlklenilmiş ve sinerji kazanılmış olur

Kuumltuumlphaneler standartlara uyma konusunda daha fazla oumlzen goumlstermeli TO-KAT kayıtları doğrulayarak kabul etmeli standartlara uymayan kayıtlardan yalnızca materyal bilgisi (952) alınmalıdır TO-KATrsquoa mesaj ilgili kuumltuumlphaneye gitmek uumlzere hata bildirim butonu konulması da yararlı olacaktır

Tuumlrkiyersquoden PPCrsquode LCSH başlıklarının geliştirilmesi duumlzeltilmesi iyileştirilmesi konusunda en azından tematik veya boumllgesel huniler uumlzerinden katkı yapabilecek kurumların yer almaları yararlı olurr

Eğer uumllke ccedilapında hızlı adımlarla harekete geccedililemeyecekse uumlniversite kuumltuumlphaneleri birlikte hareket ederek otorite verisi takası yapabilmek iccedilin altyapı oluşturmalıdırlar

Fiziksel olarak iccedilinde olduğumuz duumlnyanın bilgi erişim boyutunda da iccedilinde olma yuumlkuumlmluumlluumlğuumlmuumlzuuml anımsayarak gereken adımların hızla atılması yararlı olacaktır

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul

Kaynaklar Clavel-Merrin C (2004) MACS (Multilingual Access to Subjects) A Virtual

Authority File Across Languages Cataloging amp Classification Quarterly 391-2 323-330 DOI 101300J104v39n01_02

Hallo M Lujaacuten-Mora S Mateacute A (2016) Current state of Linked Data in digital libraries Journal of Information Science 42(2) 117ndash127

Holley R P (2002) The Reacutepertoire de Vedettes-matiegravere de lrsquoUniversiteacute Laval Library 1946ndash92 Francophone subject access in North America and Europe Library Resources amp Technical Services 46(4) 138-149 doi 105860lrts46n4 httpdigitalcommonswayneeduslisfrp6

IFLA Guidelines for subject access in national bibliographies Draft 2011

Kreyche M (2008) Bilingual Subject Access for the 21st Century Public Library Association 12th National Conference Minneapolis Minnesota March 28 2008 wwwpersonalkentedu~mkreychepla2008PLA2008MKpdf

PCC Linked Data Advisory Committee (2017) Linked data infrastructure models Areas of focus for PCC strategies httpswwwlocgovabapccdocumentsLinkedDataInfrastructureModelspdf

Yılmaz Ş (2004) Tuumlrkiyersquodeki uumlniversite kuumltuumlphanelerinde Kullanılan Tuumlrkccedile konu başlıkları uygulaması UumlNAK04 Bilgide Kaybolmamak İccedilin Bilgiyi Youmlnetmek 23 - 25 Eyluumll 2004 İstanbul