(رویکرد کشورهای...

یشهوژپ-یملع همانلصف یناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن 1397 ناتسبات ،موس هرامش ،مهد لاس

ییوگتفگ یسارکومد و لاربیل یسارکومد یقیبطت ی هسیاقم (یبرغ یاهروشک درکیور)

یهانپ اضریلع ناریا ،سولاچ ،یمالسا دازآ هاگشناد ،سولاچدحاو ،یسایس مولع هورگ ،(یسایس هشیدنا شیارگ) یسایس مولع یارتکد یوجشناد

1یدالوپ لامک ناریا ،سولاچ ،یمالسا دازآ هاگشناد ،سولاچدحاو ،یسایس مولع رایداتسا

11/51/1390 :شریذپ خیرات 60/10/6390 :لاسرا خیرات

هدیکچ زا .تهسا هدوهب یهسایس ناروهسلیر و نارکفتم ی هغدغد هراومه هک تسا یسایس هشیدنا رهپس رد یداینب یا هلوقم یسارکومد ی هراگنا ،نآ ههبانتدم یاهه لدهم و یسارکومد نامتفگ هک دش یعدم ناوت یم ،رگید یاه تموکس عاونا اب یجنس تبسن و هسیاقم رد ،ثیس نیا یهسایس مارن ناهج رد اهروشک رثکا هک یوحن هب .تسا هدش لیدبت یناهج ینامرآ هب و هدوب هجاوم یریگسشچ لابقتسا اب شیب و سک یهسارکومد و لارهبیل یهسارکومد یهندی ،سههم ی ههنومن ود ،یهسارکومد فهلتخم لاکهشا نهیا نایم زا .دنناد یم کیتارکومد ار دوخ ههقادم و ترایرد و کرد هک دنراد زین یقرافت هوجو ،اه تهابش دوجو اب ود نیا اما .تسا هدوب رادروخرب ییالاب تیمها زا ،ییوگتفگ ههلاقم نهیا یلهصا لاؤهس ،ناهسنیدب .دناهسر یراهی یرهشب تاهیس نامرآ نیا رت یلادتم لکش و رتهب سهر تهج رد ار ام دناوت یم نآ رد ییوهگتفگ یهسارکومد یاه هیررن و لاربیل یسارکومد یاه هیررن نایرج ود ینییبت ناوت و یررن ینابم هک دوش حرط هنوگنیا دناوت یم ،یدنورهش ،یدازآ نونمه یثسابم رد شهوژپ نیا یقیبطت یاه هترای رباطم ؟درک هسیاقم ناوت یم هنوگچ رصادم یسایس هفسلر رد ار ههطبار نهیا ،کیتارکومد دنیارر ریرط زا قر و تسا ینتبم هدماج و تلود نیب نیداینب فاکش رب لاربیل یسارکومد تلادع و یربارب یطاهبترا اهی یا ههمهافم تهینالقع یاهج ههب ار یرازهبا تهینالقع و تسا لراغ تسایس یناهذالا نیب تیهام کرد زا و دوش یم رارقرب .تسا رتاناوت یسارکومد تیبولطم نییبت ثیس زا (یتروشم) ییوگتفگ یسارکومد هیررن تهج نیمه هب تسا هدرک نیزگیاج یندم هعماج ،یدنورهش ،یدازآ و یربارب ،ییوگتفگ یسارکومد ،لاربیل یسارکومد :یدیلک ناگژاو

[email protected] (لوئسم هدنسیون) -0

1397 ناتسبات ،موس هرامش ،مهد لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 267

همدقم

مدررم ترموکح ینهم هب هياو نیا .تسا هدوب هجوت دروم زابرید زا ،شزرا ای و فده ،شور کی هباثم هب 0یسارکومدNourbakhsh, 2000: 63))، هدررک هربرجت ار فلتخم یاهتروص ،رضاح رصع ات ناتساب نانوی رد نآ دربراک نامز زا

.تسا هدوب حرطم نآ کیسالک ی هنومن ناونع هب ،ینتآ یسارکومد هک تسا ررکف و ترفرگ راررق رظندرم یرسارکومد ،ناسنا هب هاگن عون و اهفده و اهشور رییغت لیلد هب یرگنشور رصع رد ررشب ِهدررخ هرک دیرسر روارب نیا هب یرگنشور رصع ناسنا .((Bashirieh, 2003:61 دش داجیا مدرم رب مدرم تموکح رورما و درریگب میمرصت دناوتیم و دراد ح وا ،ور نیا زا .دنادیم ار شیوخ تداهس هار و تسا وا یامنهار نیرتمهم شور کی مه یسارکومد ،هجیتن رد دزادرپب تموکح لاع و دقن ،بصن هب و دنک نییهت ار دوخ یصوصخ و یمومع ،دورش یرم ورربور تریهقاو اب یتقو ،5لآهدیا حرط کی ،اما .دش رصع نآ رد دنمشزرا فده کی مه و تموکح دیفم عورن ارب ررضاح رصع رد یسارکومد یارجا شور .تسین ینثتسم ،هدعاق نیا زا این یسارکومد .دریذپ یم رییغت ریاگان هرب رصاهم نارود رد یسارکومد هک یماگنه .تسا نآ دنبیاپ نانچمه تینهذ و تاذ ،فده رد اما دراد توافت نآ ینتآ ،رگید یوس زا و ،تشگ دلوتم 9(یگدنیامن) میقتسمریغ یسارکومد ،وس کی زا ،دومن دروخرب طیحم و تیهقاو روشنم رگیدرکی ارب هرهجاوم رد یعون هب هک دمآ دوجوب 2ییوگتفگ یسارکومد ات 9یسارکومد لاربیل زا ،اه یسارکومد زا یفیط یا هرلوقم یسارکومد ی هراگنا ،یراب .دنراد رارق یتوافتم یلًالدتسا یدابم و یرظن ینابم رد اه هیرظن نیا .دنا هتفرگ رارق ،ورس کری زا .ترسا هدوب یسایس نافوسلیف و نارکفتم ی هغدغد هراومه هک تسا یسایس یاه هشیدنا رهپس رد یداینب یوس زا و دنا هدیشیدنا نادب نآ یاهدرکراک و اه هفلوم ،ینابم تیمها هب و تیانع اب یسایس بتاکم باحصا زا مادکره یرسارکومد رادرفرط و تارکورمد ار دورخ ،مکارح ترم وکح عورن زا غرارف ،یرسایس یاه میير لطم تیرثکا ،رگید مریير کری ناورنع هرب دورخ نداد هورلج عوررشم ددرصرد هرک ترسین ناهج رد یسایس میير چیه ،ًاالمع .دنناوخ یم تسین نیا رس رب ثحب رگید زورما .دشاب هتشارفاینرب دوخ یاهزرم زارف رب ار یسارکومد مچرپ و هدماینرب کیتارکومد یرسارکومد رتدرمآراک و ررتهب لکرش هرک تسا نیا رس رب ثحب هکلب ،دب ای تسا بوخ دوخ ناینب رد یسارکومد هک نارمتفگ هرک درش یعدرم ناورت یرم ،ررگید یاره ترموکح عاونا اب یجنس تبسن و هسیاقم رد ،ثیح نیا زا ؟تسیچ .ترسا هدرش لیدبت یناهج ینامرآ هب و هدوب هجاوم یریگ مشچ لابقتسا اب شیب و مک ،نآ هبانتهم یاه لدم و یسارکومد رب رصاهم ماوج رد یسایس نامرآ نیرت یلاهتم ی هباثم هب نآ یاه هزومآ و لوصا و یسارکومد تلاسر و نأش ،ناسنیدب ینارهج تیباذرج زا و هدش وربور یناگمه لابقتسا اب یسایس نردم یاه هشیدنا رد یرًالاس مدرم .تسین هدیشوپ یسک نیرت نهک زا یکی ناونع هب یسارکومد ی هراگنا هک دسر یم رظن هب رتشیب هاگنآ هلئسم نیا تیمها .تسا هدش رادروخرب رد و یرشیدنازاب ،یرسایس نافورسلیف برناج زا ًاارمومع هرک دور ی رم رامش هب یسایس یاه هشیدنا رد یتموکح لاکشا یرسارکومد صوصخ رد حرطم یاه هیرظن فهض و توق ِهطاقن ندرک صخشم اذلف .تسا هتفرگ رارق یرگنزاب ضرهم هرب ارت میتسه ددصرد هلاقم نیا رد ام ،یهگناو .دشاب تایرورض زا و تیمها ائاح اه تموکح نییبت ثیح زا دناوت یم

1. Democracy 2. Ideal type 3. Representative Democracy 4. Liberal Democracy 5. Deliberative democracy

967 ...لاربیل يسارکومد يقیبطت ی هسیاقم

یررظن ینابم ادتبا ،اتسار نیا رد و میزادرپب ییوگتفگ یسارکومد و یسارکومد لاربیل ینهی ،یسارکومد صاخ ۀنوگود ود نریا ریبطت ارب سپرس ،مییارمن صخشم ار ییوگتفگ یسارکومد و لاربیل یسارکومد نایرج ود یلًالدتسا یدابم و رد یناوتان ای ییاناوت ثیح زا ار نایرج ود نیا تیاهن رد و یسررب دروم ار مادکره هوجو و قرافت ،اه تهابش نایرج .میهد رارق یواکاو دروم یسارکومد تیبولطم نییبت رما لاربیل یسارکومد

ناسنا سفن تنایص هب یهیبط قوقح ساسا رب مسیلاربیل یيولوئدیا .تسا دازآ ینهم هب ینیتًال Liber هملک زا مسیلاربیل یبهذرم یارهگنج عوقو .دش رادیدپ اپورا ینید حالصا زا سپ نارود رد مهدفه هدس رد مسیلاربیل .دراذگیم مارتحا یارادرم هرب ررصحنم ،ارما دررک تیامح نآ زا مسیلاربیل ردپ ،0کًال ناج هک تشگ یبهذم یارادم هشیدنا زورب ثعاب و یرسایس یاره لکرشت سیرسأت زا تسایس رد و دش ریبهت یزاسیصوصخ و تیکلام ح هب داصتقا رد .دشن یبهذم تریاکح هرهماج زا دررف یصوصخ هزوح ایامت و تلود زا ههماج ییادج ،اوق کیکفت ،تلود تلاخد نودب یعامتجا رد ،دورب یرادرنیمز مارظن ندز رارنک ددرصرد ،یگدرنز دیدج ماظن هک هداناش و هداناپ نرق رد مسیلاربیل ،ًاادتبا .درکیم زا ارهلاربیل اریز تسا بطنم یزاويروب اب مسیلاربیل تهج نیا زا .(Shapiro, 2001: 13) دمآ دوجو هب یبرغ یاپورا ررب یعارمتجا هارگیاج ،نآ رد هک دندرک داقتنا یلادوئف ماظن یتلادعیب و رادنیمز تیفارشا یداصتقا و یسایس تازایتما یپ رد و دوب یداصتقا یدازآ ادتبا رد هدش لاربیل یاهزاويروب بناج زا یدازآ حرط .دشیم نییهت بسن و لصا یانبم هقلطم یاهتلود نارود رد ،تموکح باب رد یلاربیل هشیدنا (Kotel, 1979: 9) .دندومن لوحتم ار یسایس ماظن این نآ مهدرجه نورق رد ناهاش طورشم و دیقم تارایتخا .دش حرط ههماج رد نانآ تلاخد و ناهاشداپ تردق دیدحت یارب یتمورکح لیکرشت هرقلطم ناهارش تردرق دیدحت زا فده .دمآیم باسح هب یلاربیل تکرح کی اپورا رد مهدزون و ،دناترس سپ زاب اهنت هن ار درف ی هتفر تسد زا قوقح ناوتب نآ ی هطساوب هک دوب نوناق تموکح و یدازآ ماظن رب ینتبم دازآ رازارب لرصا و درف تلاصا رب دیکات ،نیاربانب .دیامن تظفاحم نارگید و تلود یدهت هنوگره ربارب رد درف زا هکلب ،مرسیلاربیل یتخاترش یترسه و یکیایفارتم ی هترسه رقاو رد . دنورش ی رم بوسحم کیسالک مسیلاربیل مهم ی هفلام ود ههماج .دنک یم میسرت وا زا تظفاحم یارب ار یا هژیو قوقح ،ههماج و تلود رب درف مدقت اب مسیلاربیل .تسا ییارگدرف دررف یدازآ ظرفح رب هزومآ نیا یهس مامت و دور یم رامش هب مسیلاربیل رد ریذپانراکنا لصا کی وا یداینب دوخ و درف برسک رد ناراد هیامررس نترشاذگ دازآ ارب 10 و 10 نرق رد مسیلاربیل هک نآ زا سپ ،اما (Ghadiri, 2006: 27) . تسا نررق رخاوا رد یسارکومد هشیدنا ،دش ههماج طسوتم و ًالاب تاقبط نایم دیدش یاه یرباربان هب رجنم تراجت و تورر رد نآ ترلاخد مدع و تلود تیمکاح دیدحت رد رظندیدجت فده اب و تفر مسیلاربیل فاصم هب 30 نرق لیاوا و 10 ی اره یدازآ نیمرضت و هرهماج زا یرادرساپ طقف تلود هفیظو هک بیترت نیدب .درک فیرهتزاب ار تلود هفیظو ،ههماج رفر رد هرهماج لاربق رد یررت هدرترسگ تیلوئرسم ترلود و ترسین (درنک یرم ناونع مسیلاربیل هک روط نامه) یدرف یسارکومد زا یلکش یسارکومد لاربیل .دنتفرگ لکش یسارکومد لاربیل یاه تلود ناس نیدب تشاد دهاوخ اه یرباربان یاررب قورقح یربارب هب و یندم و یهیبط قوقح هب یسارکومد نیا .تسا یگدنیامن ساسارب یسارکومد ای میقتسمریغ

1 - John Locke (1632-1704)


و « مرسیلاربیل» یلرصا ررصنع ود زا هرک یسارکومد لاربیل .دراد داقتعا ییاضق و یسایس یاه هزوح رد نادنورهش همه زا میقترسمریغ رورط هرب مدرم و تسا هدش یزوت نآ رد تردق هک تسا یتموکح ماظن ،هدیدرگ لیکشت «یسارکومد» ترلود لرمع یارنبم هک نآ یأر و ینیب ناهج و یرکف یاوتحم .دننک یم شقن یافیا تموکح رد ناش ناگدنیامن یرط هئارا اذل و دراد ار مسیلاربیل و یسارکومد رد دوجوم یاهماهبا یدودح ات فیرهت نیا .دشاب یم مسیلاربیل بتکم ،تسا مورهفم ررظن زا یدودرح ات ار یلاربیل یسارکومد میهاوخب رگا لاح .تسا نکممریغ هکلب ،لکشم نآ زا ماج یفیرهت اه نآ .دوش یم هتساک دوجوم ماهبا زا یدح ات اهنآ رکذ اب هک یرصانع .مینک هراشا نآ یلصا رصانع هب دیاب مینک نشور یرریارگ لررقع (9 یندررم یارره یدازآ (9 (مررسیلآودیویدنا) یرریارگدرف (5 (مررسیناموا) یرریارگ ناررسنا (0 :زا دررنترابع یسایس تکراشم (1 مسیلارولپ و تاباختنا (6 یروحم هیامرس و مسیرًالوکس (2 (مسیلانویسار) و تارباختنا درنور هرناگ جنرپ یا ره صخارش هب هجوت اب ار ناهج یاهروشک Economist Intelligence Unit هسسوم یدرنب هربتر یرسارکومد دوجو یارب یندم یاه یدازآ و یسایس گنهرف ،یسایس تکراشم ،تلود درکلمع ،مسیلارولپ هدرش هبساحم لک هرمن سپس و هدش لامعا اه صخاش یمامت یارب (دایز یلیخ)10 و (مک یلیخ) 1 هرمن هزاب .دنک یم .تسا هدیدرگ هئارا نآ ساسا رب اهروشک یدنب هبتر و تسا :دوش یم هدهاشم کاحل نیا زا رترب روشک 25 ریز رادومن رد

لاربیل یسارکومد رد نارحب و برغ نارادمتسایس و نافوسلیف ،نادنمشیدنا یاطخ و نومزآ ،رکفت نرق نیدنچ شالت لصاح هک لاربیل یسارکومد نارربهر فیهض درکلمع هطساو هب تموکح عون نیا نرق نیدنچ زا سپ اما دش لیدبت یتموکح یلدم هب و دوب قرش و یگدروخررس شرترسگ ًااتیاهن و یمومع دامتعا فیهضت ثعاب مدرم یاهاضاقت هب ییوگخساپ رد یسایس یاهداهن و .تسا هدش ،دندش یم هرادا یسارکومد زا عون نیا هیاپ رب هک یاهروشک نادنورهش نیب رد یسایس یتوافت یب .ددرگ یمزاب متسیب هدس مود همین زا یتهنص یاه یسارکومد ناباتش و فرگش تًالوحت هب یسارکومد نارحب یاه هشیر یاه هاگتساخ ناونع هب مود یناهج گنج زا سپ یاه ههد رد یساسا لوحت ود یقالت نارظنبحاص زا یرایسب داقتعا هب رد ار یتهنرص یاره ی رسارکومد هک دوب یلاکیدار یسایس ییارگلاهف جوم ،تسخن :دنوش یم هتخانش نارحب نیا یرکف 1630 یاهدادریور هرب اهدرهب هرک هدرحتم تًالایا رد گنج دض و یرشب قوقح یاه شبنج .دیدرون رد 1630 ی ههد


مود و .دوب جوم نیا رگ زاغآ ،دش رجنم نپاي رد نایوجشناد شروش و 0"ایلاتیا غاد اییاپ" هب نآ زا دهب لاس و ،هسنارف یرارکیب نییارپ حطرس و نییارپ مروت ههد کی زا شیب هک 9130-9130 یاهلاس تفن نارحب زا یشان یداصتقا بوشآ .تشاد یپ رد ار مود یناهج گنج زا سپ یاه لاس تارهبت و دارصتقا یمارکان نارگن نانچمه (اپورا و هدحتم تًالایا) نادنورهش دش رادیدپ یسارکومد نارحب هک یماگنه ترهج ترلود هرلخادم یاررب ارضاقت . درندوب تسیز طیحم و گنهرف ،یعامتجا تامدخ فلتخم یاه هزوح یارب نآ و نارگیر ،رچارت رورهظ هکنانچ نیا دوجو اب .تشاد رارق یمدرم یاه هتساوخ ردص رد اه یماکان نیا ناربج و حالصا هب داصتقا یماکان صوصخ رد یمومع ینارگن 1160 ۀهد لیاوا رد ،دوب نآ دامن رگید یاهاج رد هباشم یاه تیصخش ۀدریا رارک ظفارحم یرسایس نارربهر ،یمورمع رارکفا شررگن رییغت نیا هب خساپ رد .داد تهج رییغت تموکح یماکان نریا . دنتخارس حررطم ار یرتلود یاره هرنیاه و اه هجدوب شهاک ،رتمک تراظن ،لقادح یسارکوروب ،لقادح تموکح ررثکا رد ًااربیرقت ،1130 ی هرهد ررخاوا رد یرتلود مرسیلایسوس یراربتعا یرب اب هارمه تسار هب یکیيولوئدیا شخرچ و یربرغ یارپورا رد یگدرنیامن یارهداهن دررکلمع هب یمومع دامتعا قاو رد .دش وربور یا هدرتسگ لابقا اب اهروشک .دنتسه وربور یددهتم تالکشم اب رظن دروم یاه یسارکومد تهج نیا زا و هدش فیهضت ًاادیدش یلامش یاکیرما رد نارحب حطس یسانش بیسآ هب یا هسیاقم یرظنم زا ریز ی هناگ هس یاه صخاش رب دیکأت اب مینک یم شالت اجنیا رد هرتخادرپ اهرورشک نریا نادنورهش یسایس راتفر رب نآ ریرأت ی هوحن و (نپاي و ،اپورا ،یلامش یاکیرما) یاهیسارکومد و نارملراپ هرب دامتعا ناایم (5 یسایس بااحا هب یرادافو و لهت ناایم (0 :زا دنترابع هناگ هس یاه صخاش نیا دوش .(یسایس ناربهر و نارادمتسایس) یسایس هقبط هب یسایس دامتعا ناایم یبایزرا (9 و یسایس یاهداهن ریاس یلامش یاکیرمآ تًالاریا رد یرلوان دنور نیا اما دنک یم قرف یرگید روشک هب روشک کی زا یسایس یگدروخرس مع و زاغآ دنچ ره زا See: Nye, Zelikow and king, 1996) . ) ترساهروشک ریاس زا رتراکشآ دوجوم دهاوش و تمدق کاحل هب هدحتم ،2130 لاس رد .تسا هدوب لوفا هبور اکیرما مدرم یوس زا تموکح زا تیامح و یمومع دامتعا متسیب نرق مود همین و برلقتم درنراد هدهع هب ار تموکح یتسرپرس هک "یدارفا" زا "یدایز رامش" ًاابیرقت دندرک یمرکف مدرم دصرد 95 درصرد 12 و درنهد ی رم مارجنا یراک هچ دنناد یمن ًاًالومهم تموکح نایلوتم دندوب دقتهم دصرد 19 ،دنتسه عورشمان ردره درنزادرپ ی رم تایلام ناونع هب مدرم هک ار ییاه لوپ زا "یدایز رادقم" ای و "یرادقم" ،نیلوئسم هک دنتشاد راهظا .(Samiiy Isfahani, 2007: 153) دنهد یم شنرج رورهظ درننام ،11 و 16 یاه ههد رد اکیرما ۀهماج مارآ ان یعامتجا –یسایس یاضف دسر یم رظن هب لاح نیا اب مرشچ ریرأرت ،مانتیو گنج دننام رگید یاهروشک یلخاد روما رد یماظن تالخادم و تیگرتاو ییاوسر و یندم قوقح یشیدنا ریخ و ییاناوت هب یمومع دامتعا .تسا هتشاد دوخ تموکح هب روشک نیا مدرم یسایس دامتعا ناایم رب یریگ .تسا هدرک تفا هرود نیا یط رد هتسویپ تموکح

1 - Italy’s hot autumn


هراربود قاررع هرب مجارهت ارب مدرم تینابصع و مشخ و تفاین ییاهر مانتیو گنجزا اگره اکیرما یتخانشناور رظن زا تًالاریا م .9115 لارس تاباختنا رد ناییاکیرما یسایس تکراشم شهاک نارگلیلحت زا یرایسب هک یروط هب .تشگزاب ،یور ره هب .((Roskin and etall, 2008:121 دنناد یم روشک نیا اب گنج لوط رد مدرم یتیاضران زا یشان ار هدحتم .تسا هتفای شیاافا ریخا ۀهد هس رد اکیرما مدرم یسایس یگناگیب ،یشجنس راابا و رایهم ره اب اپورا زا مدررم یگدروخررس ارین ارجنیا رد ارما تسا رت عونتم ،هدحتم تًالایا اب هسیاقم رد اپورا یمومع راکفا یریگ تهج ربر کری رد هدمع یسایس یاهداهن و نارادم تسایس هب دامتعا .دشاب یم هدرتسگ و یمع یسایس یاهداهن و ناربهر یارج نارگبخن هب اه ییایناتیرب یتنس مارتحا .تسا هتفای شهاک دئوس و هسنارف ،ایلاتیا ،ایناتیرب یاهروشک رد ریخا نرق .تسا هداد هدنیااف ینیبدب هب ار دوخ یاررب یلحم یاهاروش ای یلحم ،یروشک نادنمراک هک دنتشاد رواب اه ییایناتیرب زا یمین زا رتمک 1130 رد ،هنومن یارب رد ماورع سلجم هب یدایز دامتعا ایناتیرب مدرم زا دصرد 19 هک یلاح رد .دنتسین دامتعا لباق یمومع فانم هب تمدخ (pharret al, 2000: 47) تفای لیلقت فصن هب 2330 لاس ات مقر نیا .دنتشاد 2130 لاس یاره هاریگنا هرب تبسن و دنتسه لئاق یرتمک مارتحا یسایس ناربهر یارب مدرم اهروشک نیا ی همه رد دسر یم رظن هب نیررخآ . ترسا هدش دیدشت هتشذگ ۀهد رد یسایس تیامح شهاک یوگلا ،اپورا رسارسرد .دنراد یرتشیب ینیبدب اهنآ ی اره لرسن نیرب رد نارادمتسایس زا تیامح شیاسرف زا یراکشآ دهاوش هلأسم نیا تدم دنلب لیًالد دروم رد یبایزرا .دهد یم ناشن ار هتفرشیپ یتهنص یاهروشک رد دیدج یاهروشک هشقن نیا رد .درک رشتنم ار 6015 لاس رد ناهج یسارکومد هشقن تسیمونوکا هلجم رامآ و تاعالطا دحاو :تسا هدومن میسقت هورگ راهچ رد یسارکومد حطس کاحل زا ناهج

https://tnews.ir/news/c003101316585.html) )


ییوگتفگ یسارکومد یرسارکومد نورچمه یررگید یاره لدرم هرب هرک .تسا Deliberative Democracy همجرت ییوگ و تفگ یسارکومد نآ لاثما و (Ansari, 2014) ییوگتفگ ،(Hersij And Hajizadeh, 2010) هنانایار ،(Assuri, 2010:101) هناهاوخرظن رد تریرثکا ییورگ و تفگ یسارکومد ناونع تحت یا هلاقم رد لصا رد ییوگ و تفگ یسارکومد .تسا هدش همجرت این .(Retrieved from Sadati Nezhad and Shirazi, 2016:7) درک ادیپ رشن تسب طسوت 1130 لاس رد یروهمج ی ا هخرسن ار لاربیل یسارکومد هک تسا هدوب ینافوسلیف و نادنمشیدنا یدیماان و سای لصاح ییوگ و تفگ یسارکومد ترحت دورخ هریرظن ،نآ صقاورن یفرهم و هیرظن نیا دقن اب دندرک یهس و دنتسناد یم تیرشب یارب دمآراکان و صقان ترسپ یاره هیرظن رب هیکت اب هک تسا یا هیرظن ،ییوگ و تفگ یسارکومد .دنیامن نایب ار ییوگ و تفگ یسارکومد ناونع لارربیل یرسایس مارظن یاررب ار یبرسانم یوگلا دنک یم شالت ،یسارکومد یاه هیرظن ینابم دقن نمض ،برغ رد لاربیل ررپ ار تسایس رد مدرم روضح دهاوخ یم و تسا تلادع و یدزآ نایم یربارب لابند هب هیرظن نیا .دنک هئارا و یحارط یرسارکومد .(Libii, 2009:7) دروآ یرم دورجو هرب ار تردرق رد هرمه رورضح طیارش یسارکومد نیا .دیامن رت گنر .(Canfild, 2015: 181) دننک لمع رترروم تسایس رد ات ،دهد یم رتشیب تردق مدرم هب ییوگ و تفگ هک داینبون یاه یسارکومد روهظ و یروش ریهامج داحتا یشاپورف اب تسا نامامه هیرظن نیا یریگ لکش یخیرات ریس یاررب یلمارک هخرسن یسارکومد لاربیل هک دش ینارگن نیا بجوم و دندوب صاخ یلم یاه گنهرف و اه شزرا یاراد دریام یتکراشم و یعامتجا ثحابم هب یداصتقا ثحابم زا ههسوت میاداراپ رییغت نینچمه ،تسین یسایس یاه ماظن نیا و ههرسوت هرب لین هک دوب هدمآ دوجو هب داقتعا نیا و تشگ ور هبور یملع ههماج شریذپ اب میداراپ نیا دش تلع رب شنرک و یهارگآ ،نردرم ِهفررصم و تسین ریذپ ناکما ًااساسا ماوج یگنهرف ر یعامتجا یاهرتسب هب هجوت نودب هافر یمورمع هزورح زا یرود و ینیاگ تولخ هب ار اه نآ و تسا هدومن راد هشدخ ار فده یاه هورگ و اه تیهمج یسایس شرترسگ ییوس زا .تسا هدش لیدبت یلصا هغدغد و هلئسم کی هب تسایس رد مدرم روضح نیاربانب .تسا هداد قوس فاررطا یعارمتجا و یرسایس لئاسم هب تبسن ار مدرم و تسا هدش مدرم تاعالطا شیاافا بجوم یهمج یاه هناسر ارب ترلم و ترلود راتخارس ررب ینتبم یسارکومد لاربیل هک دش بجوم لماوع نیا همه .تسا هتخاس رت ساسح دوخ .دننک هضرع نآ یارب یلماکت ای یلیدب هخسن هک دندرک یهس نازادرپ هیرظن و ددرگ ور هبور یددهتم یاه شلاچ ار رح نیا ییوگ و تفگ یسارکومد هک دنتسه دقتهم ییوگ و تفگ یسارکومد ناونع تحت یا هلاقم رد رامین و نومیس یاره ترسایس یرریگ لکرش رد هک دنراد ار تصرف و ییاناوت نیا ههماج زا یوضع ناونع هب هک دوش یم لئاق مدرم هب هزورح هرب ار ترسایس درناوت یرم هرک دروآ یم مهارف ار یطیارش یسارکومد عون نیا .دنهد رظن و دننک تلاخد ههماج ررظن و دنیامن میقتسم تلاخد یسایس و یعامتجا تالکشم رد مدرم هک دروآ یم مهارف ار یطیارش و دناشکب یهیسو ترسا هدش یعامتجا یاه شبنج و اه هورگ تردق شیاافا بجوم ییوگ و تفگ یسارکومد هزورما .دنیامن نایب ار دوخ(Simon and neimar, 2012). .درننک تکررش یرسایس یاره یرریگ میمرصت رد دریاب مدررم ترسا درقتهم هرک ترسا یبتکم ییوگ و تفگ یسارکومد زا .دریآ یرم دورجو هرب مدرم میقتسم تلاخد هجیتن رد یریگ میمصت نیرتهب هک دنتسه دقتهم بتکم نیا یاه نیسروئت رضو میرسرت ارب ارلار ن ارج ،تسا الار ناج و سامرباه ،تسا هدوب راذگررا هاگدید عون نیا رب هک یدارفا نیرتگراب


.تسا هتشاد رصاهم نارود رد ییوگ و تفگ یسارکومد یایر هیاپ رد یبسانم مهس طیارش نآ رد دارفا یربارب و نیتسخن رد اه ناسنا یهیبط قوقح هب دانتسا اب درکیور نیا .تسا تسایس رد مدرم روضح ییوگ و تفگ یسارکومد یاکرم لاد فرارهملا هرریاد ،نارگیا) ترسا یمومع فانم نیمأت تهج رد تسایس لخ ییاناوت داحتا ،یلدمه ،تروشم ایحا یپ رح نارنآ هرب اریز ،تسا رادوخرب مدرم نیب یصاخ تیباذج زا ییوگ و تفگ یسارکومد .(یتنرتنیا بانم یسایس مولع هب یکتم ییوگ و تفگ یسارکومد .دنتسه رادروخرب یرت لاهف و تبثم شقن زا نادنورهش لدم نیا رد .دهد یم باختنا و هاریگنا درنمزاین یرسارکومد عورن نریا ،دنشاب هتشاد تکرش تسایس لحارم مامت رد مدرم دیاب و تسا مدرم یادص .(LeDuc, 2015: 139) تسا مدرم موادم روضح یو . ترسا هدرش صخرشم نآ یرقالخا ینارمتفگ بوچرارچ و نیودرت سارمرباه هلیسو هب ییوگ و تفگ یسارکومد و درناد یرم نرمجنا و ترشاهم و رظن لدابت و ثحب رب ینتبم و دازآ تاطابترا ساسا رب مدرم تیمکاح ار یسارکومد یرنالقع عارمجا و یرقالخا لورصا ررب ینتبم رظن لدابت ساسا رب مدرم تیمکاح نامه ییوگتفگ یسارکومد زا روظنم ررظن لداربت - ورگتفگ قالخا و 0لآهدیا یمالک تیهضو دشاب یم لوصا نیا رب ینتبم سامرباه یسارکومد لدم .تسا ی هریرظن ًاارساسا هرک ترفگ ناورت یرم یلک یلیلحت رد .(Nash, 2010:265-273) یساسا نوناق تیمکاح -کیتارکومد یرسارکومد زا رورظنم .(Alenso, 2013: 185 ) ترسا یرسارکومد زا لآ ه دریا ِییرارجنه لدم کی ،ییوگتفگ یسارکومد تامیمصت زا هتساخرب اهنت ،تردق لامعإ تیحالص نآ رد هک تسا یعامتجا -یسایس یراکوزاس ،اجنیا رد ،ییوگتفگ رد .(Kuhn, 1977:407 ) دریذرپ یرم ترورص وگتفگو ثحب ،(ینالقع) دنیارف رد این نآ هک تسا ههماج یاضعا یهمج و دنشابیم کیتارکومد هدارا یهد لکش یلصا نارگیزاب یعامتجا یاه شبنج ییوگتفگ یسارکومد لدم رد ،یلم حطس و عارمتجا یاره شزرا) ترسیز نارهج رامثترسا هرب هک داصتقا شخب و تلود لباقم رد دیاب یعامتجا یاهشبنج نیا هرب یرمهم کرمک یندرم ی ههماج رد یعامتجا یاه شبنج جیسب سامرباه رظن زا .دننک تمواقم ،دنزادرپیم (هداوناخ رد یرسارکومد رقحت ناکما صوصخ رد زادرپ هیرظن نیرت نیب شوخ سامرباه تقیقح رد .دنکیم یسارکومد ههسوت هرب کریتارکومد یاهدنیآرف دشاب رارق رگا هک تسا دقتهم سامرباه ،این یلمارف حطس رد .تسا رصاهم هدیچیپ ماوج ارهنت هرکلب ،رازارب راکوزارس هن و تلود راتخاس هن تروص نیا رد ،دریگ رارق یلماسپ تیعورشم یارب ییانبم ی هلانم یمورمع تریمکاح طرقف سامرباه یارآ باطم .دنک مهارف ار یطیارش نینچ دناوت یم یهمج یزاس میمصت یاهدنیآرف ،ینارهج حطرس رد درنویپ مه یمومع یاه هزوح شرتسگ ،یلمارف یطابترا یاه هکبش زا هدمآرب یتیمکاح ینهی ،دمآراک ینارهج اری یا هرقطنم ،یلمارف یسایس یاه میير ارجم نیا زا ات دنک داجیا یمومع تیعورشم زا ییوگلا تسا رداق ...و .(Habermas, 2007:9) دنشاب هتشاد ار هدننک مالم یعامتجا یاه تسایس یارجا و روآ ماالا یاه میمصت ذاختا ناکما ییوگتفگ یسارکومد و لاربیل یسارکومد نایم یقیبطت ی هسیاقم ببرس هرکلب ،درماجنا یرم یرسایس مسیلاربیل ی هیلوا لوصا رد رظندیدجت هب اهنت هن لاربیل یسارکومد تیعورشم نارحب دادرتما رد ناورتب ار مرسیلاربیل رگا .دوش یم نردم یقالخا و یسایس ی هلئسم زا یدنمورین ددجم یدنب تروص ندمآرب رد و اریرگ فریلکت قورقح ی هفرسلف و ارگدرف یعامتجا ی هفسلف ،رادم ناسنا یسانش یتسه رب ینتبم هتینردم ی هيورپ

1. Ideal speech situation


یرسارکومد حررط ،میمارنب ،ترسا فررصم و یيورلونکت و یرااربا تینالقع رکفت ریسا هک یراد هیامرس ِیناهج تیاهن لابند هب و ییازون رصع عولط اب ،یراب .تسا «هتینردم مامتان ی هيورپ» ندرک لماک وا دوخ ریبهت هب سامرباه ییوگتفگ ،یدازآ هرب شرناد و لرقع ددرم ارب دورب راودیما نردم تیرشب ،دیدج یعامتجا تاقبط ییادیپ و یرگنشور رصع نآ دریون دازآ رازارب دارصتقا و یریارگدرف ارب اويرورب نارکفنرشور .دبای تسد یتخبشوخ و هافر و تینما ،حلص ،تلادع ،دیدرگن رسیم یرگنشور تراشب اهنت هن ،تشذگ یم دیدج مظن نیا رمع زا هچ ره اما .دنداد یم رس ار ناسنا یزورهب نررق زارغآ زا هژریو هرب و مهدزورن نرق رخاوا زا .تفرگ دوخ هب یرت هزات تاهبت و داهبا یرشب بئاصم و اه جنر هکلب رورهظ ،ارپورا رد یرگرارک تاربالقنا ترسکش ،19 ی ههد یداصتقا دوکر ،لوا یناهج گنج عوقو اب وس نیا هب متسیب ماظن ندیسر تردق هب نینچمه و یرلتیه ناملآ یزوس مدآ یاه هناخراک ییاپرب و مود یناهج گنج ندمآرب و مسیشاف گرررم و (ارره گًالوررک) یرارربجا راررک یارره هاررگودرا و یوروررش یررتلود مررسیلایسوس رررگ بوکرررس و هاوررخ ترریمامت و یترسس هرب ور لارربیل ندمت کیتارکمد یاه شزرا مه ،یسور مسینومک زا یگدروخرس و نآرد ناتسدیهت یجیردت هرکیلاحرد . ترفر لاارس رریز هرب یتسیلایسوس هناهاوخ یربارب یاه نامرآ مه و ،(Seyidman, 2013:162) داهن لاوز نردرم ههماج رد ار تیربرب و تشحو و سرت ،یدرخ یب ،مهوت ،غولب مدع تیمکاح ،یداقتنا نادنمشیدنا زا یرایسب و یرگنرشور نارنآ روارب هرب و درندرک یمن روصت ییارقهق ریس و طاطحنا اج یایچ نآ یارب رخآ تسد هک دندید یم ,Shirt ) ترشاد یرپ رد ار یناریاپ یدریماان نارنآ نیزاغآ ینیبشوخ نینچ نیا و تسا هدیسر لماک تسکش هب ییاهر

ندرک هدنز هرابود هغدغد اه لاس نامه رد تروفکنارف بتکم رخأتم یاضعا زا سامرباه نگروی اما .(2013:277-289 ارما ،تسا نردم ناهج رگ ه راظن هنادیماان هک یلاح رد سامرباه .تشاد نهذ رد ار یداقتنا شناد و یرگنشور ی هيورپ ییارهر ی هدش بوکرس تاناکما دهاوخ یم یرگنشور ی همانرب هب یرادافو اب یو .تسا دیما حرط هب نآ لیدبت یپ رد زا رذ رگ هرک تسا ینیون لمحم نتفای لابند هب تقیقح رد وا .(Atwait and Batamore, 2013:436) دنک یزاسزاب ار دیلوتزاب لاکشا هطلس زا لقع تیفرظ یزاسدازآ و دزاس ریذپ ناکما ار لاربیل و راد هیامرس ههماج رد نوگ یش تیهضو هرب ار یرساسا شسرپ نیا دوخ مامتان ی هيورپ حرط رد سامرباه .(Bashirieh,1997:212-213) دوش رسیم یعامتجا ,Ritzzer) ؟دارهن ررتهب یعارمتجا یاریند رد مارگ یرااربا تینالقع طلست مغر یلع ناوت یم هنوگچ هک دراذگ یم نایم

رارچد تسا یراابا تینالقع ریسا هک یسارکومد لاربیل رد مکاح یاضف سامرباه هاگرگن زا ،ناسنیدب .(2014:725-6 هرک یسارکومد نیا .تسین نکمم نآ زا ییاهر و جورخ ناکما یسارکومد زا ینیون حرط اب اج هک تسا یبلصت نانچ ریرس رد و هدرورخ دیلک یرگنشور رصع رد هک تسا یا هيورپ نامه ی همادا تسا یطابترا تینالقع تحت رد جردنم یا هرعومجم رب دراد ینمض تلًالد ،دنک یزاسزاب ات دشوک یم سامرباه هک یمسینردم .تسا هتشگ فارحنا راچد دوخ هرب مرسینردم نریا .درنا هدرش ترشم ییارپورا یرگنشور رصع زا هک یکیایفاتم و یسایس ،یقالخا یاه ضرف شیپ زا .(Dallmayr, 1996: 95) دراد دریکأت یرسایس ر یعارمتجا یشخب نیهتدوخ و یقالخا یراتخمدوخ ،یتخانش تینالقع ضرهم رد ،یلمع درخ ی هرابرد یرگنشور رصع ثاریم هب تشگزاب اب ار یشخب ییاهر ی هيورپ ات دشوک یم سامرباه ارما ،هدش فاکش و هنخر راچد نردم تینالقع هک تسا فاوم یو .(Benhabib, 1986: 329) دهد رارق مومع مشچ نینچمه وا .دوش هدرپس ناد هلابز هب لماک روط هب هکنیا هن دوش حالصا و میمرت دناوت یم تینالقع نیا هک دنک یم وگزاب


مارمتان ی هيوررپ ارت دهد یم حیجرت وا ،نیاربانب .دزرو یم دیکأت ناسنا یدازآ رظنم زا یتسینردم ی هيورپ هب یبایتسد رب .دنک «لیمکت» و یزاسزاب ،حالصا ار هتینردم تلود

ی هفرسلف ،یرسانش نارسنا ،یرسانش یتسه ینابم زا ررأتم ًاالماک هک یسارکومد لاربیل ی هیرظن یسایس ی هفسلف ینابم رد تردق و تسایس ی هزوح هب تبسن یمع تموصخ یتح و یدامتعا یب یعون دشاب یم نآ یعامتجا ی هفسلف و قوقح بورلطم ،دنمجرا هجو چیه هب ،تاذلاب و ًاًالوا تردق و تسایس ی هزوح هک ینهم نیدب دراد رارق ریدقت رد ار یسایس هرب یرسایس یارهداهن .دورش یم هداد رد نت نادب ریذپان بانتجا یرش هباثم هب ،ضرهلاب و ًااینار هکلب تسین دنیاشوخ و زا یادرج دریاب ترسایس ،یهگناو .تسا رتشیب یتخبدب زا تهنامم هب لوکوم اهنآ شزرا و دنرادن یشزرا دوخ یدوخ رد .درنک دارجیا یعامتجا یاه هورگ و دارفا یارب ار تیدودحم لقادح ات دریگ رارق ههماج عاهشلا تحت یندم ی هزوح تریلاهف یسایسریغ ۀزوح زا تظافح ای یندم ۀهماج ظفح یارب ًاافرص و فرط یب یا هلیسو هباثم هب تلود ،هیرظن نیا .(Vincent, 1999:40-48) دوش یم هتفریذپ دارفا تیاضر رد هشیر هکنآ رگم تسا عورشمان یعامتجا و یسایس ناماس ره یسارکومد لاربیل ی هیرظن رد یداینب روط هب زاوج یارب یقالخا طرش ،مدرم نیا تقفاوم ای تیاضر .دننک یم یگدنز ناماس نآ تحت هک دشاب هتشاد یناسک ی همه نیا ،روکذم ی هیرظن رد هک دریگ یم هشیر اجنآ زا هدیا نیا (Gardbaum, 1996: 401) .دشاب یم نانآ رب مظن نآ لیمحت و یرسایس یارهداهن ی هرمه تریاغ مره و ر تریمکاح ح هلمج زا ر قوقح ی همه ی همشچرس هک تسا درف دوخ ًااتاذ و ًاالماک یسایس تیعورشم ،یسارکومد لاربیل ی هیرظن رد ،نیاربانب .(Bordeo,1999:49) دیآ یم رامش هب یعامتجا .(Ermeh,1997:92-93 ) دورش یرم بورسحم شخب تیعورشم ،همامتلاب و هسفنلا یف ،ًاالقتسم مدرم یأر و تسا یمدرم رد دریاب یرلاربی ل ترلود .دنک تردق لامعا نآ یانبم رب و دشاب دوخ هژیو یتیاغ یاراد دناوت یمن هیرظن نیا رد تلود جیوررت ار « بورلطم یگدنز» زا یصاخ یاه تشادرب یتسیابن و دشاب فرط یب و یثنخ ،یگدنز فلتخم یاه هویش لابق درنک ریلبت مدررم ناریم رد ار تداهرس و ریخ زا یصاخ موهفم ،راگزومآ ماقم رد دناوت یمن یتلود چیه .دنک ریذحت ای(Bordeo,1999: 55). رد یرعااتنا یتیمکارح نآ رد هرک ترسا هرتفرگ دوخ هب نیدامن یراتخاس و هرهچ ًااموال یسارکومد ،هیرظن نیا رد اما ًاالرمع نکیل ددرگ یم لامعا اهنآ دوس هب و مان هب تردق هک تسا نیا رب ضرف و دوش یم هداد تبسن مدرم هب عومجم درنا هدریاگ ررب هرک ترسا ینا رمکاح راریتخا رد رقاو هرب هکلب تسین نانآ رایتخا رد صخشم و یهقاو تردق لامعا(Ermeh,1997:21). دورخ یاررب ینوناق ضو هب هک دنوش یم رادمامز-دوخ یتقو اهنت یسایس هنهپ رد نادنورهش هک تسا دقتهم سامرباه درنک یرم دای یقیقح یسارکومد یعون زا سامرباه .(Habermas, 2007:183) دننک مادقا ربارب و دازآ یوگتفگ کی رد بارطم .درمان یرم (ییورگتفگ) هرنانایار یرسارکومد ار نآ یو .تسا یا همهافم شنک و یطابترا تَيینالقع رب ینتبم هک « یرسارکومد عون نیا رد تنوشخ و رهق و بیرف ،رارطضا ،رابجا ،سرت هنوگ ره زا رود هب رادتقا» ،سامرباه ی هیرظن ترلم - ترلود یرسایس مرظن ناورنع هرب یرلاربیل یرسارکومد هزورما نیاربانب .(Nozari, 2002:610) دوش یم یلجتم .دراد یزاسزاب هب زاین و دهد ماجنا یبوخ هب ار دوخ یاهدرکراک یمامت دنناوت یمن رگید ینیمزرس


ییاهر و یدازآ . درنک یرم ایارمتم یسایس یاه هزومآ ریاس زا ار دوخ ،دوش یم لئاق رایتخا ای یدازآ یارب هک ییًالاو تیمها اب مسیلاربیل یسایس فده نیرت یلاع هسفن یف هکلب ،تسین رت یلاهتم یسایس فده کی هب ندیسر ی هلیسو ،مسیلاربیل دید زا یدازآ ,Bordeo ) دورش یرم هدرمرش نارسنا ترشرس یرتاذ یدازآ ،مرسیلاربیل هاگدید زا .(Arbelaster, 1998:82-83) تسا

هرک یرنارود ،ترشاد یطرسو نوررق اب هک ددرگ یمزاب یلباقت هب یدازآ یرارقرب یارب نآ شالت و مسیلاربیل .(2004:13 ی هدرس مرهم هرجو ،سارسا نیرمه ررب ترشاد راررق اسیلک یونهم و یدام طابضنا و مظن دنب رد یعامتجا مسیناگرا هرقلطم یاره ترموکح لرباقم رد ار یدازآ ،مسیلاربیل 10 و 10 نورق رد .تسین ییاهر نیا حرش اج یایچ مهداناش ترموکح هرب لرسوت ارب نارنآ تردرق ندرک طونم و طورشم و رسدوخ یاه تموکح زا ییاهر ینهی درک یم فیرهت رلهت وا هرب یدررف رره یگدنز هکیروطب ،دراد ییارگدرف یاه هزومآ اب یمع یتبسن مسیلاربیل هاگشیپ رد یدازآ .نوناق دازآ دررف .درنرادروخرب ،شیورخ تالیارمت رب ینتبم نتشادرواب و ندیشیدنا ،نتسیز هیلوا قوقح زا دارفا همه و دراد هرهماج یاررب هک دشاب ییاهشزرا لباقم رد وا یگدنز لکش رگا یتح دنک باختنا ار شیگدنز بولطم لکش هک تسا زا ا ریهرپ یارنهم هرب ،هرهماج حطرس رد دررف یدازآ ،ترسخن :دوش یم حرطم حطس ود رد یدرف یدازآ .تسا مرتحم هرک درندازآ صاخرشا یرنهی ،یهارگآ حطرس رد دررف یدازآ مود و ترسا دارفا یصوصخ یگدنز رد هلخادم هنوگره ارب ،ارما .(Gutman, 1996) درنایهرپب هرناروکروک ترعاطا هرنوگره زا و درنیامن ترفایرد و کرد ار لئاسم ناشدوخ هترشاد نآ رب ار یخرب ،یرشب تایح یاه هبنج رگید رب (ییارگ تابرا) یتسیوتیزوپ مولع ًاابقاهتم و یيولونکت ی هرطیس حررطم یدازآ ارب تبسن رد ار یدیدج موهفم ،یتابرا ملع و یراد هیامرس لاگنچ زا یدازآ ای ییاهر عوضوم حرط اب ات دارجیا تروررض بارب رد مهم یتبسن هتسناوت هک یسک نیرت مهم (یداقتنا) تروفکنارف بتکم یاضعا نایم رد .دنیامن هرب وا .((Bashirieh,1997:211 ) ترسا سارمرباه ،درنک هرضرع ناسنا ییاهر یاه نامرآ و یعامتجا مولع نایم دنویپ ار ینارسنا ترسیز زا یرمهم مهرس کری رره هرک درنک یرم تبحرص یشناد ای ئالع عون هس زا یسانش تفرهم کاحل رد هک ،یلیلحت و یبرجت یاه شناد (0 :درک کیکفت هاگدید هس زا ناوت یم ًاالک ار اه شناد وا ی هدیقع هب .دنریگ یمربرد افوکش و نیمضت ار یناسنا ننس هک ،یکیتونمره و یگنهرف یاه شناد (5 .دنا هتفای لماکت ام یهیبط دیلوتزاب بوچراچ عورن تخانرش اری شرناد .دنراد هدهع رب تلادع و یربارب ،یدازآ قحت رد یمهس هک ،یداقتنا یاه شناد (9 .دننک یم ی هطلرس ررتهب ناریب هرب اری تسا ناسنا یدام یاهزاین و راک و دیلوت یاهورین رب ینتبم هک تسا یکینکت ئالع ،لوا یاره هوررگ و داررفا ناریم یرنهذ و یمهارفت طرباور کرد هب ناسنا یلمع ئالع ،مود عون .تسا تهیبط رب ام یراابا تاربجوم هرک یتخانرش ای شناد اهنت اما .یلیوأت-یخیرات تخانش ینهی تسا یکتم نابز یاه یگژیو رب هک یعامتجا درمجنم یاهدامن زا ناسنا ییاهر هب فوطهم و تسا داقن تخانش ینهی موس عون ئالع ،دنک یم مهارف ار رشب ییاهر ترسا اه تخانش و رگید عاونا رب یتابرا ملع و یراابا شناد ینهی لوا عون ئالع ی هطلس .تسا هتفای نامزاس تردق ،0 یمهارفت لرمع یرورئت رد سارمرباه ،میدرک هراشا این رتشیپ هک روطنامه .دنک یم یساسا و مهم ار داقن تخانش هک و یلیوأت عون شناد زا لکشتم ،تسیز ناهج ی هزوح اب لباقت رد ار ماظن ی هزوح نامه ینهی لوا عون هب طوبرم شناد

1 - Communicative action


هرچره یرااربا یهاگآ و دنک یم فیهضت ار ینالقع طابترا و مهافت تسیز ناهج رب ماظن طلست .دهد یم رارق ،یداقتنا .دررب یرم مورجه ،درشاب یرنالقع و یرنهذ ی هرطبار و مهارفت و طابترا ی هطیح دیاب هک «یندم ههماج» نورد هب رتشیب نآ هرب تارفتلا ارب ناورتب هرک یطیارش داجیا ینهی دیمهف ار ییوگتفگ یسارکومد حرط زا فده ناوت یم هک تساجنیا هرهماج هرک یطیارش رد هتبلا ،داد طسب یمومع ی هزوح رد یراابا لقع اب ایامت رد ار یطابترا لقع و ینالقع ی هلدابم راررقرب ملع عاونا و ناسنا ییاهر نیب یمیقتسم طابترا سامرباه ،بیترت نیا هب .دشاب هناهاوخبلد رابجا و روز زا غراف و تابرسانم هرمه ررب هرک ترسا یراابا تینالقع عون کی ی هرطیس و شرتسگ زا یکاح هتینردم مامتان هيورپ .دنک یم درادررب رد ار رطخ نیا کیتارکونکت شرگن و یراابا لقع ههسوت ،یعامتجا کاحل زا .تسا هدش طلسم یناسنا طباور و فریرهت یرنف لئارسم ی هباثم هب دنتسه یگنهرف و یسایس قالخا هک یلئاسم زا هتسد نآ ینهی یملع لئاسم رثکا هک لرصف و لح نادنمشناد و ناصصختم تسد هب کیتارکومد یریگ میمصت هطیح زا جراخ رد هجیتن رد و دنوش یبایزرا انهم نیا هب .دنک نوگوگد ار یناسنا ئالع و تخانش راتخاس ِیسفن دناوت یم یراابا لقع ی هطلس ناس نیمه هب .دندرگ هرک نارنچمه و دراد دوجو هطبار یتخانش تفرهم حطس رد ییاهر و یدازآ نتفر تسد زا و هطلس و یراابا لقع نایم ،ررکفت یاره هرصرع ررگید و هفرسلف رد «ییارگ ملع» ذوفن اب هلباقم ،وا لًالدتسا بط» دیوگ یم سامرباه دروم رد دلِهه .(Held, 1980: 296)«.تسا ییاهر یوس هب تیرشب تکرح همادا یساسا طرش یمومع ی هزوح و یندم ی هعماج

هرب یرنوریب رارشف زا هرک نریا یارج هب تسا نکمم هنوگچ یعامتجا تدحو هک دوب نیا مهف لابند هب اراکشآ وسور یاره هدارا هک دراد نیا هب یگتسب یعامتجا تدحو هک دنک یم لًالدتسا وا .دیآ دیدپ دازآ ی هدارا زا دوش لصاح ههماج تدرحو هرب تبسن وسور یریگیپ تناک .دوش لیدبت ،تسا یناگمه هک یمومع ی هدارا کی هب دارفا زا یرایسب صاخ یرسایس ناویح ییوطسرا موهفم رد هک هنوگنآ) دشاب ایامتم یعامتجا ی هایرغ فرص زا هک یا هنوگ هب یدازآ نیع رد کری ی هدریا ررب ینمرض رورط هرب ترناک .(Calvin, 2010:315) تفریذپ ار دشاب یهلا رادتقا زا یشان ای (دوب حرطم یارهداهن لماکت ،بیترت نیمه هب .درک دیکات ،دنبای یم تسد کرتشم یاه مهف هب نآ یرط زا دارفا هک یهمج یوگتفگ دررخ و هدارا نداد قورس هرب هرک دش یمومع نامتفگ کی تیبثت و مالعا ثعاب ،مهدجیه نرق ناتسلگنا رد یگدنیامن و ارکیرمآ بالرقنا رد لاهف یاه هيوس ناونع هب مدرم ی هدیا ماجنارس .دوب فوطهم تلود هب طوبرم روما هب نادنورهش ییارناوت هرب ار یهاورخ یرورهمج و کریتارکومد هرشیدنا ،یمورمع ی هزوح ی هدیا .تفرگ توق رتشیب هچره ،هسنارف .دز درنویپ ،درنروآ ترسدب رگیدرکی ارب نامتفگ یرط زا ار یدازآ و تدحو هکنیا یارب یندم ی ههماج رد نادنورهش در هب ار لگه ،رما نیا .دوب یعامتجا رما زا یوق موهفم کی دقاف مهدجیه نرق نافوسلیف زا رگید یرایسب دننام تناک یتدرحو هک تسا نآ رگنایب یروئت یارب یمومع ی هدارا زا وسور یقلت رد یتح اریز دیناسر یعامتجا دادرارق یروئت یاره هدارا زا جرارخ یلوحت رب فقوتم هکلب تسین تلود لطم یلومش ناهج رب فقوتم ،دیآ یم تسدب تلود رد هک یاره ترلود ارب ًاالمارک هرک اررگ لرک شور هب ار یسایس ههماج و ههماج یاه هاگدید ،ییارگ یلم نینچمه .تسا یدرف یدررف قورقح ررب یرنتبم یاره ترسایس زا سکرام داقتنا .(Calvin, 2010:315) داد لکش ،تسا راگزاس زاس ناسکی لرگه هرکیلاحرد .دیشک شلاچ هب رتشیب هچره ار داحتا و یدازآ ورملق ناونع هب یندم ی ههماج یگتسیاش ،ییاويروب ،دوش هریچ دازآ یاه هدارا دروخرب و یدازآ و ترورض نایم شنت رب دناوت یم دوخ نرود رد نردم تلود هک دوب نآ رب


ار ررما نریا درناوت یرم یرصوصخ لاورما نتشادرب نایم زا هلمج زا یدام طیارش ینوگرگد اهنت هک دوب دقتهم سکرام لرماکت لارربیل ی هریرظن رد همه زا شیپ یندم ی ههماج و یمومع ی هزوح هب طبورم یاه هشیدنا اما .دزاس ریذپ ناکما رد یشزومآ یرما نوچمه ًاافرص ینهی درک یم یقلت ار اهنآ لگه هک یا هنوگ هب اه هدیا نیا لاربیل یاه یروئت رد .تفای هرب ًااتروررض یرسایس تدرحو ،لارربیل هریرظن رد نیرنچمه .دندشن کاحل ،رت لماک یدهب تدحو کی هب یبایتسد هار یررما نورچمه رترشیب ًاارمومع یدازآ ارب هکلب دوب هدشن راذگاو رگید یباختناریغ ماظن ای ادیپان تسد کی یاهدرکراک هاررمه رازارب هرلوقم زا یعامتجاریغ ًااتبسن کرد کی شیادیپ اب درکیور نیا .یهمج یمادقا ات ،دوب هدش دروخرب یدرف یمورمع ی هياو یارهدربراک رگید زا ینشور هب یمومع ی هزوح یادیپون موهفم ،نیا رب نوافا .(Polanyi, 1944) دش تبسن تلود لمحت و ردص ی ههس ای یرًالاس مدرم اب طابترا هب هجوت نودب هاگ تلود تیلاهف هنومن یارب .دوبن ایامتم ارب هرک دورب یمورمع راکفا موهفم رتمهم نیا زا و .دش یم یمومع فصو هب فصتم ،نادنورهش تکراشم ای تراظن هب ات دش نآ رب ،رًالاسمدرم یاهداهن ی هرابرد اه ینیبدب یخرب رتسب رد سامرباه ،یهگناو .تشاد لخادت یمومع ی هزوح تالیارمت اریچ رره زا رت حیرص وا .دهد ناشن ار اويروب ی ههماج زا یا هقبط ناونع هب یمومع ی هزوح یهقاوریغ ناوت اهنت هن ار یتلود تلصخ هب یمومع ی هزوح لانت نینچمه و رًالاس مدرم یاهداهن ریقحت هب یداقتنا هاگدید و مسیسکرام ی هباثم هب ار یمومع هزوح سامرباه .دیشک شلاچ هب این دوجوم یهقاو مسیلایسوس هب تبسن هک لگه راکفا دروم رد .ترسا ورگتفگ درنور ،تسا مهم یمومع ی هزوح رد هچنآ .دنک یم فیرهت یسارکومد لمع و روهظ یارب یلصا ناکم نآ ررب مکارح ترینالقع و ورگتفگ ارب نامتفگ دنیآرف و دنور نیا هک تسا نیا مهم هکلب ،تسین مهم نآ هجیتن و دمایپ فریرهت تاعالطا و اه هاگدید نایب و دتسوداد یارب یا هکبش ی هباثم هب ار یمومع ی هزوح سامرباه .دشاب کیتارکومد یاریچ نآ رد هرک ترسام یعامتجا یگدنز زا یورملق لوا هلهو رد0یمومع ی هزوح زا ام روظنم» :دیوگ یم و دنک یم رد .ترسا هدرش نیمرضت نادنورهرش یمامت یارب ورملق نیا هب یسرتسد .دریگب لکش دناوت یم یمومع راکفا هب هیبش یمورمع ی هزورح زا یرشخب ،درنهد لکرش ار یمومع ی هرکیپ ات دنیآ یم مه درگ یصوصخ دارفا نآ رد هک ییوگتفگ مه درگ یصوصخ صاخشا هک تسا نیا یمومع ی هزوح یگژیو نیرت مهم .(Habermas, 2001:265) دریگ یم لکش نی ررت مرهم یهباثم هب یناگمه لقع دربراک اجنیا رد و .دنزادرپب ثحب هب یمومع یالع صوصخ رد ات دنوش یم مج نی ررت مرهم .ترسا « ررترب» نیاربانب و «رتهب تًالًالدتسا» تسا مهم هچنآ ثحب یاضف نیا رد .دروآ یم ربرس نآ یگژیو نادرنچ یعامتجا و یتلانم یاه توافت نآ رد هک هدوب یعامتجا دتسوداد و هدوارم یعون یمومع ی هزوح رگید یگژیو ارب .داد راررق ارتنارپ لرخاد دیاب هکلب درک وحم ناوت یمن ار یگنهرف و یعامتجا -یسایس یاه یرباربان .دنرادن یتیمها یرنتبم یمورمع ی هزوح (0 :دومن نایب یمومع ی هزوح صوصخ رد ار ریز جیاتن ناوت یم هدش حرطم ثحابم هب هجوت ناریب و زارربا لحم یمومع ی هزوح (5 تسا هلاسم ره هرابرد ییاهن رواد اهنت ینالقع لًالدتسا هک تسا موهفم نیا رب اری ارسیلک رایتخا رد یراصحنا تروص هب ،نامز نیا ات هک یلیاسم همه و اه هزوح همه هک تسا یمومع یاه تساوخ تًالورصحم هرب یرسرتسد ارب یسک ره یمومع ی هزوح هب (9 دش زاب وگتفگ و ثحب یور هب دندوب یتموکح تاماقم ار یمورمع لئاسم صوصخ رد ثحب هب ندشدراو یارب ار مزًال طیارش لقادح ،هریغ و تاعوبطم و اه باتک ،یگنهرف

1 - public sphere


و ترسا ترلود اری و ترسایس و یندم ی ههماج نیب هطساو ًااتدمع یمومع ی هزوح سامرباه رظن زا .دروآ یم تسدب و نوریای ولتو وریدار ،تالرجم ناورت یرم هزورما .درک وجتسج یمسر ی هصرع زا جراخ رد ًااساسا ار یمومع ی هزوح ی هدیقع و هدارا یریگ لکش هب رجنم هک ییوگتفگ ،سامرباه رظن هب .دومن بوسحم یمومع ی هزوح یهمج یاه هناسر ترورص یرصاخ یرارجنه و یرشزرا لورصا و نیناوق ،تاماالا ،اهراجنه بات و صاخ طیارش رد دیاب ،دوش یمومع حیررشت یارب سامرباه .دمان یم ،«ینامرآ یمالک تیهضو» سامرباه هک دوش یم قحم یتیهضو رد قوف طیارش .دریگ دورجو ینارمتفگ رادرک عون هس ینخس ره رد ،وا رظن هب .دنک یم عورش ینامتفگ یاهرادرک زا ینامرآ یمالک تیهضو درننام ییاره ترساوخرد .(Habermas, 1981: 69) 9«ینایب تقیقح» و5«یراجنه ندوب تسرد» ،0«ینیع تیهقاو» :دراد تریهقاو)« درادرن دورجو یرد ًاالرصا» .دریگ رارق هرجاشم و ثحب دروم تلاح هس ره رد دناوت یم «دیدنبب ار رد ًاافطل» ی هراربرد عورضوم ًاالصا» و (یراجنه ندوب تسرد)«یهد روتسد نم هب هک یا هدیسر هدیا نیا هب امش هنوگچ» ،(ینیع رارق ثحب دروم اهاعدا رگا .(عوضوم تیناقح ای تلاصا)«دینک دنلب میاج زا ارم دیهاوخ یم امش هکلب ،تسین رد نتسب طرش .دننک تابرا ار دوخ یرابتعا یاهاعدا یلقع یاه لًالدتسا اب هک نیا اج ،دنرادن یا هراچ ثحب فرط ود ره دنریگ ناریرج رد یا هرنارادم هطلس ی هطبار چیه دوبن و هثحابم رد فرط ود ره ندوب یواسم وگتفگ ندوب هنًالداع یارب مزًال لرباقتم شنرک رقاو رد ،سارمرباه ررظن هرب .دیوگ یم «هطلس زا غراف ییوگتفگ» تلاح نیا هب سامرباه .تسا وگتفگ مزًال نامز دوجو و لماک یربارب طیارش رد یتح تسا «هطلس زا لماک ییاهر» و « لهتم ی هطلس» بطق ود نیب هشیمه عارمجا هرب یناریب ترقیقح و یراجنه ندوب تسرد ،ینیع تایهقاو دروم رد قوم چیه اه ناسنا ،دودحمان ثحب یارب و یرهن و ررما ،روترسد ،تسا مکاح یدربهار فانم و تردق اهنآ رد هک یطیارش همه رد ،سامرباه رظن هب .دنسر یمن لرمع نادیم تروص نیا رد دنربارب هک ،دننک ساسحا ثحب یاه فرط ییوگتفگ نایرج رد رگا .تسا مکاح این داضت یرلیمحت تاررظن هرطقن لوبق هب هطلس زا غراف ثحب ،تروص نیا رد .دوش یم زاب فاوت هب ندیسر و یزرودرِهخ یارب ناریب زارب ترورص هب یفاک هزادنا هب اه لًالدتسا رگا» ،دسیون یم سامرباه دوخ هچ نانچ هکلب ،دوش یمن رجنم یرگید ار ینارمرآ یا هدریقع درناوت یم ًااساسا هک دوش یم لصاح نآ زا ینالقع یمهافت ،دننک ادیپ همادا یفاک تدم هب و دنوش رد هرک یمهارفت ره هک دوش یم صخشم هویش نیا هب «ینامرآ یمالک تیهضو» اما .(Habermas, 1981: 71)«دنک نایب هرب طرقف یا هرثحابم و ورگتفگ ره رد ام ی هیکت رگا و دشاب یهقاو مهافت ی هباثم هب دناوت یم ،دیآ دوجو هب طیارش نیا زا .دوش یم مکاح «رترب یاه لًالدتسا یرابجاریغ رابجا» اهوگتفگ همه رد تروص نیا رد ،دشاب ینامرآ یمالک تیهضو رد ،دریآ یرم شیپ هرمزور یگدنز رد یطابترا شنک دوش یم لئاق ایامت هثحابم و9یطابترا شنک نایم سامرباه ،ور نیا .دراد یصاخ طیارش هب زاین وگتفگ ای هثحابم هک یلاح یدنورهش

.ترسا هرهماج نریا هرب هترسباو ورضع یانهم هب «دنو» و یناسنا ههماج یانهم هب «رهش» هملک ود زا بکرم «دنورهش» هرب .دریآ یرمن دورجو هرب دنورهرش نآ بت هب رهش ،یناسنا عامتجا لیکشت و صاخ یناکم رد دارفا ندش مج فرص

1 - Objective reality 2 - Normative accuracy 3 - Expressive truthfulness 4 - Communicative action


برقل ینارمز داررفا .ترسین یفارک طررش یرلو ،دوش یم بوسحم یدنورهش مزًال طرش یناسنا عامتجا ،رگید ترابع هدش لیکشت رهش ،تروص نیا رد .دننک لمع نآ هب و دنسانشب ار دوخ فیلاکت و قوقح هک دنریگ یم دوخ هب دنورهش کری هرب طاربترا رد دررف یاررب ،تسا یتلانم یدنورهش .(Alidousti,2009:49) دنک یم ادیپ موهفم و انهم دنورهش و هرطبار ترلود رربارب رد وا فیلارکت و دررف قورقح هرب .دورش یم هدرمش مرتحم این للملا نیب قوقح رظن زا هک تلود اهنت هک دوش یم هدرمش «دنورهش» یسک ًااساسا .دنک یم نیهم روشک یساسا نوناق ار نآ یگنوگچ هک ،دنیوگ یدنورهش زا و تریاعر ار قورقح نیا تلود .دشاب رادروخرب این یهیبط قوقح و یرطف قوقح زا هکلب ،دشابن تلود رااگنامرف رد .تسا دیکأت دروم یدنورهش ییوگتفگ یسارکومد و لاربیل یسارکومد رد .(Assuri,2010:222) دنک یم تیامح نآ .درنک یم فیرهت تیلوئسم و قوقح بلاق رد ار ههماج و درف نیب هطبار یدنورهش هک تسا نیا رب داقتعا تایرظن نیا لابند ار دوخ فانم ،تباقر هنوگره زا غراف هک دهد یم درف هب ار مزًال یاضف ،قوقح یاطعا اب فرط کی زا یدنورهش یدنورهرش .درشاب هترشاد یمورمع یتموکح یاه داهن نداد لکش رد یتسد هک دزاس یم رداق ار درف نینچ مه و دیامن زا یا هدرش صخرشم حطرس کری رد ینارگمه تادههت و قوقح ای تلم ،تلود کی رد دارفا لهفنم و لاهف تیوضع قورقح و یرطف قوقح زا هکلب دشابن تلود رااگنامرف اهنت هک دوش یم هدرمش «دنورهش» یسک ًااساسا .دشاب یم یربارب .دنک تیامح نآ زا و تیاعر ار قوقح نیا این تلود و دشاب رادروخرب این یهیبط و هدرش نیریهت یرتلود نیناورق بوچرارچ رد یدررف قورقح هطرساو هب ًااتدمع دنورهش تلانم ،لاربیل یسارکومد رد قورقح زا درننک یرم لاربند ینونارق درعاوق بوچرارچ رد ار نارشدوخ یرصوصخ فانم دارفا هک یمادام ات تموکح هرب قورقح نیا .دنتسه راتخاس نیمه یاراد این دارفا یسایس قوقح و یدرف قوقح .دنک یم تظفاحم اهنآ یدنورهش ،یناملراپ یاهتأیه بیکرت ،یتاباختنا یاهراابا یرط زا ار ناشدوخ یصخش فانم ات دهد یم ار تصرف نیا نادنورهش ار یمورمع شنرک رد تکرارشم ناکما نادنورهش ییوگ و تفگ یسارکومد رد .دننک لابند هریغ و تموکح یریگ لکش تریلاهف طقف یسایس دنیآرف نیاربانب و دننک لمع دازآ و ربارب ،ریذپ تیلوئسم دارفا ناونع هب دنناوتب ات دننک یم نیمضت راررق رربارب یدررف قوقح ظفح رد تلود یدوجو تیهام سامرباه رظن هب .تسین نادنورهش تبقارم تحت یتموکح و دازآ نادنورهرش نآ رد هرک ترسا هدیقع و هدارا یریگ لکش هدنریگربرد دنیآرف ظفح نآ یدوجو تیهام هکلب درادن .تسربارب دارفا همه فن هب اهراجنه و فادها نآ یانبم رب هک دنسر یم یمهف هب ربارب یربارب و تلادع ررصاهم ارت کیسالک نارود زا و ،تسا رادروخرب یا هداهلا قوف تیمها زا یسایس هشیدنا رد هک یلصا میهافم زا یکی هرب یفارک هرجوت این لاربیل یسارکومد هزوح نادنمشیدنا .تسا یربارب و تلادع هدوب نادنمشیدنا هجوت دروم هشیمه یاره لکرش دارجیا ثعاب ،هتخیسگ نانع یراد هیامرس ماظن هک دنراد رواب نیون یاه لاربیل دنچره .دنا هتشاد هلئسم نیا رادرورخرب یرمیظع تازاریتما زا ،ناررگید نایز هب دارفا یخرب هدیدرگ بجوم و هدش یعامتجا یتلادع یب زا یدیدج .(Heywood,2000:79) دنوش ۀریرظن اما .دنهد یم تیمها نآ هب و یسایس ماظن و ههماج رد تلادع هب دقتهم ود ره ییوگ و تفگ و لاربیل یسارکومد یارج هرب ،اره نآ نتخاس هنًالداع یارب شالت اب ههماج رد دوجوم یاه یرباربان شریذپ نمض ییوگ و تفگ یسارکومد یرنتبم یرسایس ماظن رصانع زا رگید یکی ،ور نیا زا .دهد یم رارق هجوت دروم ار «یمومع فانم» یدرف فانم رب دیکأت


یمارظن ،سارسا نریا ررب ،کیتارکومد ییوگ و تفگ ماظن .مینادب یمومع فانم ،میناوت یم ار ییوگ و تفگ یسارکومد رب ار یمورمع فارنم درشوک یم ییاهراکوزاس میظنت و یحارط اب و درمش یم مرتحم ار نادنورهش یمومع فانم هک تسا .دنک نیمأت یارنهم هرب رفاوت و ترسا « رفاوت» موهفم رب دیکأت الار تلادع هیرظن و ییوگ و تفگ یسارکومد هیرظن کارتشا هطقن هنافرصنم ًاالمارک ترورص هرب ناگدننک تکرش طیارش نیا رد .دوش یم هتسناد ربارب و هنادازآ ًاالماک یریگ میمصت دنیآرف یا هرهماج نیرنچ رد ارلار ررظن هرب .درنریگ یرم یمومع ریخ و یهمج فانم یاتسار رد یرت هنًالداع یاه یریگ میمصت زارس هرنیمز هک دشاب یا هنوگ هب دیاب تسایس و دنشاب یداصتقا و یعامتجا تیهقوم زا لقتسم دیاب یسایس یاه تصرف .دشاب تلادع سح یریگ لکش یاتسار رد یسایس تیلباق سح و سفن تاع یشهوژپ یملع درواتسد و یریگ هجیتن هرک هرچنآ ارما دنا هدوب وربور یرامش یب یاه شلاچ و اه نارحب اب نونکات شیادیپ ودب زا کیتارکومد یاه ماظن هچرگا " تًالورحت و رییغت ی هجیتن ًااتدمع هکلب "نوریب" زا یدیدهت هن دوش یم دای نآ زا "یسارکومد نارحب "ناونع اب هزورما نریا ررت یقد ترابع هب .دشاب یم موس ی هرااه نیزاغآ یاهلاس و متسیب ی هدس ینایاپ یاه ههدرد ماوج نیا "ینورد تادیدهت ای یداصتقا ًاافرص یاه نارحب ات تسا یتهنص اسپ ی ههماج کی یشزرا و یتیوه لئاسم خنس زا رتشیب نارحب .دنا هدش هجاوم "یسارکومد نارحب" اب یلامش یاکیرما و اپورا للم تفگ ناوت یم هک یا هنوگ هب .یماظن هرک درش یرنارگن نریا برجوم درندوب یرصاخ یلم یاه گنهرف و اه شزرا یاراد هک داینبون یاه یسارکومد روهظاب هب یداصتقا ثحابم زا ههسوت میاداراپ رییغت نینچمه ،تسین یسایس یاه ماظن نیا یارب یلماک هخسن لاربیل یسارکومد یاره شلارچ ارب ترلم - ترلود راتخارس رب ینتبم لاربیل یسارکومد دش تلع رب دیام یتکراشم و یعامتجا ثحابم شهوژرپ نریا رد ،دننک هضرع نآ یارب یلماکت ای لیدب هخسن هک دندرک یهس نازادرپ هیرظن و ،ددرگ ور هبور یددهتم خرساپ لاارس نریا هب یا هسیاقم و یداقتنا ،یلیلحت ،یفیصوت و یا هناخباتک – یدانسا شور زا هدافتسا اب هک دش یهس هفرسلف رد ار ییوگتفگ یسارکومد هیرظن و لاربیل یسارکومد هیرظن نایرج ود ینییبت ناوت و یرظن ینابم هک دوش هداد ؟درک هسیاقم ناوت یم هنوگچ رصاهم یسایس مارظن یارب ار یبسانم یوگلا دنک یم شالت ،لاربیل یسارکومد یاه هیرظن ینابم دقن نمض ،ییوگتفگ یسارکومد هیرظن رورضح درهاوخ یم و تسا تلادع و یدازآ نایم یربارب داجیا ددص رد هیرظن نیا .دنک هئارا و یحارط لاربیل یسایس درناوت یم رتهب و تسا یرتهب نیببت تردق یاراد یرظن کاحل زا تهج نیمه هب .دیامن رت گنر رپ ار تسایس رد مدرم دریاب .دورش یم یرایسب تاداقتنا هیرظن نیا زا لمع یداو رد اما ،دنک هدایپ ههماج رد ار یسارکومد بولطم یاه شزرا هرمه و دنرشاب رادرورخرب مرک تیهمج زا ًاًالوا هک دوش ضرف یهماوج اب بسانتم ییوگتفگ یسارکومد هک دوش تقد رد رهش -تلود یوگلا ناوتب دیاش .دنشاب رادروخرب یسایس لئاسم رد تکرش یارب یفاک تقد و تقو زا ههماج دارفا هدافتسا اب دیاب هک دندقتهم یخرب تسا رکذ نایاش ،تسناد رکفت زرط عون نیا زا یا هیلوا ۀنومن ار ناتساب نانوی نارود درهاوخ هاررمه یتالکشم اب این رما نیا یلو درک رت لاهف ار یسایس هصرع رد مدرم روضح یزاجم یاضف تاناکما زا .دوب


فررط زا دنت یاهدقن دروم ادتبا نامه زا یسارکومد عون نیا ،تسا ییاه توق و اه فهض یاراد این لاربیل یسارکومد ور هربور یددرهتم یاه نارحب اب این خیرات لوط رد و تسا هدوب مسیشاف و مسیسکرام دنننام یرکف فلتخم یاه هلحن 1115 لارس رد لاثم روط هب ،تسا هدرک ظفح ههماج یاهزاین هب نداد خساپ رد ار دوخ ییایوپ هشیمه اما ،تسا هدوب ناررحب نیا و دش هجاوم یداصتقا نارحب اب ناهج رد یسارکومد لاربیل هدنیامن ناونع هب اکیرمآ هدحتم تًالایا یدالیم ار اره نار رحب نیا یلخاد ییایوپ و یدنمناوت تلع هب یسارکومد عون نیا اما ،دیدرگ این مدرم ..و یسایس یگدنز دراو هدافترسا مورس ،اره شزرا هب هجوت مدع دننام یرگید یرایسب بویع یاراد یسارکومد لاربیل .تسا هتشاذگ رس تشپ زا یرایسب هزورما ،رگید فرط زا ،تسا هدوب اه ناسنا ندرک هایمتا ،یراد هیامرس حور یاقلا و مدرم زا بااحا و هناسر یارهزاین شیپ و هیلوا ینابم زا یسایس تکراشم کاحل زا تاباختنا ،دنتسین تاباختنا رد تکراشم هب رضاح یتح مدرم .تسا گراب یلکشم دوخ نیا و تسا کیتارکومد ماوج زا ار اه توافت دوخ نیبطاخم یارب ییاه ضرف داجیا هلیسو هب هک تسا هدرک یهس هشیمه یسارکومد لاربیل نینچمه نرکمم هرک ،دورش یرم یتوارفتم یاه گنهرف و اه تیوه نتفر تسد زا بجوم مدرم نیب یناسمه داجیا نیا ،دربب نیب یاره شالرت ،دورش یم مه هب هیبش یاه ناسنا زورب بجوم تیوه نتفر نیب زا اریز ،دشاب از بیسآ ماوج یارب تسا هدرنار هیرشاح هرب ثعاب لقادح ،یدوبان ثعاب هن رگا اه توافت نیا ندومن نوگ مه و لرتنک یارب یعامتجا و یناگمه ییارگ گنهرف دنچ هب دیاب ینونک ههماج رد هک یلاح رد .ددرگ یم صاخ و یلحم ِییگنهرف تاکاردا و اه تشادرب ندش هراپ یعامتجا یاه تیوه هک یا هنیمز رد هنوگچ هک دهد ناشن ات دراد شالت ییوگ و تفگ یسارکومد .دش لئاق مارتحا درقتهم سارمرباه ،ترسارجا لرباق یسارکومد تسا هداتفا تیاکرم زا تسایس هاگیاج ناونع هب تلود و دنا هدش هراپ هرمه و هرمه ،یزارس هدارا و یزارس هدریقع ینارمتفگ هبنج و یریذپ مهف ،هثحابم تیفیک ،لاّدهف یمومع هزوح هک تسا هفک اه نیا همه اما ،دوش یسایس یگدنیامن و یزاس میمصت رد یدادرارق هیور نیشناج لماک روط هب دناوت یمن هاگ چیه ینارمتفگ ۀریور هرب طوربرم تاربلاطم ۀرنزو دورس هرب رمج و صاخرشا رد مکاح هدارا یمامضنا مسجت زا ار وزارت لارربیل زا ییوگتفگ یسارکومد هیرظن عدبم ناونع هب سامرباه هک یتاداقتنا زا رگید یکی .دنک یم نیگنس یزاس میمصت ناریم هب نخس رصاهم یراد هیامرس ماوج رد کانرطخ دنور زا یو ،تسا تیعورشم نارحب دهد یم ماجنا یسارکومد یاه بلاق رد درف تراسا ،یراابا تینالقع هبلغ ،یمومع هرتسگ هنماد ندش دودحم زا تسا ترابع دنور نیا ،دروآ یم از ناررحب و درهد یرم رادرشه ار درنور نیا سامرباه .یعامتجا یقیرط هب هدارا نیوکت ندش دیدپان و یرًالاس ناوید ندورب دودرحم و اره یرریگ میمرصت رد نادنورهش شقن شهاک رد دیاب ار نارحب نیا یلصا هشیر وا هدیقع هب ،دمان یم .درک وج و تسج یطابترا شنک هصرع .درنک یرنالقع هریجوت ار دوخ تامادقا و نیناوق تلود هک دنراد راظتنا تلود زا مدرم نردم یراد هیامرس ی ههماج رد هرن و لًالدتسا اب طقف تلود هک تسا نآ یانهم هب نیا و دننک یم یریگیپ ار دوخ قوقح ینالقع یاه هار زا نادنورهش و تردق تیعورشم و دزاس ناق مظن ظفح هب ار نادنورهش تسناوت دهاوخ یدیدحت و یقییضت تامادقا هب لسوت اب تکرا رشم ارب یسایس یاه یریگ میمصت رد مدرم ی هدنیااف تکرش یدج راداوه سامرباه .دنک نیمضت ار روز راصحنا زا هدافترسا مورس زا یریگورلج یارب هلیسو نیرت نئمطم وا .تسا یمومع ی هزوح رد یسایس یوگ و تفگ دنیآرف رد زا زور هرب زور نادنورهرش ، رماوج یگتفاری ههرسوت ارب هک تسا هدیقع نیا رب و دناد یم هاگآ یمومع راکفا ار تردق


ریگارف شقن و تاطابترا یيولونکت ناباتش شرتسگ رانک رد رما نیا .دنوش یم رادروخرب یرتشیب تالیصحت و شزومآ .دوش یم رجنم یمومع راکفا یمهت هب تاعالطا و رابخا هب یبای تسد رد یهمج طابترا لیاسو ررصنع ،ترفرگ هررهب یرسارکومد لارربیل بوریع فر یارب ییوگتفگ یسارکومد ینابم زا دیاب هک تفگ دیاب هجیتن رد تیررشب هترساوخ هب ندیسر یارب هنًالداع و دازآ ییوگتفگ داجیا ،تسایس رد مدرم ینالقع روضح یسارکومد یدیلک هرجوت مدررم هرب و دناهرب یراد هیامرس حور و ییا هناسر یاه هاگنب گنچ زا ار دوخ دیاب یسارکومد لاربیل .تسا هدوب ار لارربیل یرسارکومد بو ریع ینالقع و دازآ تروص هب مدرم یعامتجا و یسایس روضح اب ناوتب دیاش ،دیامن یرتشیب یزوررما رماوج و ،درشاب تخرس یرارک دیارش زورما ماوج طیارش اب ییوکتفگ یسارکومد یریگراک هب اما .تفرگ .دنشاب هتشادن ار تموکح عون نیا تیفرظ

References Persian resources Ansari, Mansour, (2005)," Conversation democracy: Democratic Features of Mikhail Bakhtin's

Thoughts and Jurgen Habermas", Tehran: Publisher Markaz. Arbelaster, Anthony, (1998), "The West Liberalism, Rise and fall", Translated by Abbas Mokhber,

Tehran: Publisher Markaz. Assuri, Dariush, (2010), "Political Encyclopedia", Tehran: Publisher Morvaried. Atwait, William and Batamore, Tom (2013), "Culture of the 20th Century Social Science", Translated

by Hassan Chavehian, Tehran: Publisher Naey. Bashirieh, Hossein, (1997), " The History of the Political Thought of the Twentieth Century" Volume:

one, Tehran: Publisher Naey Bashirieh, Hossein, (2003), " Political science training ", Tehran: Publisher Negah maser. Bordeo, Georges, (2004), " Liberalism", Translated by Abdul Wahab Ahmadi, Tehran: Publisher

Naey. Calvin, Kirk, (2010), "History of the concept of civil society and the public sphere", Translated by

Rahim Nobahar, Tehran: Publisher Tahgigat Hoghoghi. spring and summer,No. 51. Ermeh, Gay (1997), "Culture and Democracy", Translated by Morteza sabetfar, Tehran: Publisher

ghoghnoos. Ghadiri, Hatam, (2006), "Political Thought in the Twentieth Century", Tehran: Publisher samt. Habermas, Jurgen, (2001)," The crisis of legitimacy", Translated by Jahangir Moeini, Tehran:

Publisher Game no. Habermas, Jurgen, (2007), " Globalization and the Future of Democracy: National Post System ",

Translated by Kamal Pauladi, Tehran: Publisher Markaz. Haywood, Andrew," Income on political ideologies", Translated by Mahmood Rafiee

Mehrabadi,Tehran: Publisher vezarate omore khaejeh. Hersij, Hussein, Hajizadeh, Jalal, (2010), "Explaining Women's Vote Democracy in Habermas'

Thoughts", Islamic Philosophy Journal, vol,3. No6. Kotel, Rhine Hard (1979), "Liberalism", Translated by Manouchehr Fekri Ershad,Tehran: Publisher

Toos. Libii, Mohammad Javad, (1999), " Liberal Democracy is an unfinished dream", Tehran: Publisher

Afkar. McPherson, cb, (1990), " The real world of democracy", Translated by Majid Madadi, First Edition,

Tehran: Publisher Alborz. Nash, Kit, "Contemporary political sociology, globalization, politics, power", Translated by

Mohammad Taghi Afrooz,,Tehran: Publisher kavir. Nourbakhsh, Seyyed Morteza, (2000), "Sociology vocabulary",Tehran: Publisher Saralah. Nozari, Hossein Ali(2002), "Reading Habermas: Making Money From Jurgen Habermas's Opinions

and Theories",Tehran: Publisher Cheshmeh. Ritzzer, George (2014), "Sociology theory", Translated by Hooshang Naibi, Tehran: Publisher Naey.


Sadati Nejad, Seyed Mehdi, Shirazi, Ali, (2016), "A Comparative Study of the Epistemological Foundations in Religious Democracy Theory and the Theory of Dialogue Democracy in the Viewpoint of Imam Khomeini and Jürgen Habermas", jostarhaie Siasi Maaser, Autumn, No 21.

Samiiy Isfahani, Alireza, (2007), "Comparative study of the crisis of democracy and its impact on political behavior Citizens in the tripartite democracies of Europe, North America and Japan", Journal of Law and Policy Research, vol,9, No23.

Seyyidman, Steven(2013), "His wrestling in sociology", Translated by Hadi Jalili,, Vol.6,Tehran: Publisher Naey.

Shapiro, John Salvin, (2001), " Liberalism", Translated by Mohammad Saeed Kashani, Tehran: Publisher Markaz.

Shirt, Eun, (2013), "The Philosophy of Continental Social Sciences", Translated by Hadi Jalili, No. 3, Tehran: Publisher Naey.

Vincent, Andrew, (1999), "Modern political ideologies", Translated by Morteza Saqibfar,Tehran: Publisher ghoghnoos.

Latin resources Alidousti, Nasser (2009), "Police and education of citizenship rights", Strategic Studies Quarterly, No.

44. Benhabib, Seyla (1986), "Critique, Norm, and Utipia: A Study in the Foundations of Critical Theory".

New York; Columbia University Press. Canfild, Robert, (2015), "Referendums and deliberative democracy Lawrence "LeDuc University of

Toronto, Canada Electoral Studies 38, Pp, 139-148. Dallmayr Fred(1997), "Life-World and Communicative action", Kellogg institute. Gardbaum, Stephen. (1996),"Liberalism, Autonomy, and Moral Conflict", Stanford Law Review, 48. Gutman, Amy(1996), "How Limited Is Liberal Govemmen", in: Yack, B (Ed); Libralism without

Illusion, Chicago: University Of Chicago Press. Habermas, Jürgen(1981), "Theory of Communicative Action", Volume Two: Lifeworld and System:

A Critique of Functionalist Reason. Translated by Thomas A. McCarthy. Boston, Mass.: Beacon Press

Held, D. (1890)," Introduction to Critical Theory", London: Hutchinson. LeDuc, Lawrence. (2015) "Referendums and deliberative democracy Lawrence" LeDuc University of

Toronto, Canada Electoral Studies 38 139e148. Nye, Joseph., zelikow, D. Philip and Darid C.King(1977) eds."Why People Don’t trust government",

(Cambridge. Mass: Harvard university press). Peter Dews (1992), "Autonomy and Solidarity Interviews with Jèurgen Habermas",

London(newYork). Pharre, Susan. J, Putnam, D. and Russel J. "quarter century of Declining, Confidence", Journal of

Democracy, Vo. 11, No. 2 Polanyi, K. (1944). "The Great Transformation". Foreword by Robert M. MacIver. New York: Farrar

& Rinehart. Roskin, G. michael. etal (2008), "political science; An introduction", (pearson, prentice hall). Simon and neimar, (2012), "Variants of de-growth and deliberative democracy: A Habermasian". Proposal Konrad Ott, Futures 44.Pp 571–581. https://tnews.ir/news/c003101316585.html.

(رویکرد کشورهای...

Documents