ocena i priorytety dla rządu · które – choć w skali mniejszej od oczekiwań przedsiębiorców...

Gospodarczy Gabinet Cieni BCC, III posiedzenie 07.01.2013 r. 1

Ocena i priorytety dla rządu

Gospodarka

DR JANUSZ STEINHOFF minister gospodarki Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Wicepremier w latach 1997–2001 minister gospodarki w rządzie Jerzego Buzka. Ekspert ds. energetyki, ochrony środowiska, procesów restrukturyzacji górnictwa. Poseł w latach 1989-1993 oraz 1997-2001. B. prezes Wyższego Urzędu Górniczego, wiceprezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach (1996-1997). Ekspert BCC ds. gospodarki i energetyki.

�� [email protected]

OCENA Z UZASADNIENIEM – Jakie działania zasługują na poparcie/krytykę?

Ocena: 6 Działania zasługujące na aprobatę: Niewątpliwym sukcesem ministra gospodarki jest opracowanie tzw. pakietów deregulacyjnych, które – choć w skali mniejszej od oczekiwań przedsiębiorców – w sposób istotny wpłyną korzystnie na warunki funkcjonowania firm. Na szczególną uwagę zasługują w tej materii proponowane zmiany w systemie rozliczania VAT oraz znacząca redukcja niektórych obciążeń administracyjnych przedsiębiorców. Pozytywnie należy ocenić opracowany z inicjatywy Ministra Gospodarki przy współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów i Rządowym Centrum Legislacji program „Lepsze Regulacje” na okres 2012-2015 r. Założenia tego programu to permanentne doskonalenie otoczenia regulacyjnego, i większa skuteczność komunikacji z organizacjami przedsiębiorców. W ramach jego realizacji utworzono w resorcie Departament Doskonalenia Regulacji Gospodarczych. Należy mieć nadzieję na jego skuteczność w m.in. radykalnym zmniejszaniu obciążeń administracyjnych nakładanych na przedsiębiorców. Istotnym dla przyspieszenia procesów inwestycyjnych będzie wdrożenie powstałego w MG „Pakietu Inwestycyjnego” zawierającego zestaw niezbędnych zamian obowiązującego prawa dla przyśpieszenia realizacji projektów inwestycyjnych oraz stosowania narzędzi ich wsparcia. Opracowany pakiet zawiera zapowiedzi zmian w ustawodawstwie podatkowym, prawie energetycznym i budowlanym, ustawie o ochronie środowiska, zamówieniach publicznych i specjalnych strefach ekonomicznych. Na pozytywną ocenę zasługuję również nowelizacja „Ustawy o Terminach Zapłaty w Transakcjach Handlowych”, która jest racjonalną implementacją do Polskiego systemu prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego w sprawie zwalczania opóźnień w transakcjach handlowych. Podobnie pozytywnie, uwzględniając aktualne problemy Polskich przedsiębiorców, należy ocenić opracowanie programu „Polityka Nowej Szansy” określającego zbiór zasad zarządzania w sytuacjach kryzysowych. Program ten zawiera również zakres środków pomocy publicznej umożliwiający dostosowanie podmiotów do funkcjonowania w skrajnie trudnych warunkach rynkowych. Należy zauważyć, że szybkie i konsekwentne wdrożenie opracowanych przez MG programów będzie


możliwe tylko w sytuacji dużej determinacji premiera i Rady Ministrów. Uważam ponadto, iż funkcja wiceprezesa RM piastowana przez ministra gospodarki powinna w większym, niż ma to miejsce obecnie, stopniu być wykorzystywana do koordynacji polityki gospodarczej rządu. Działania, które oceniamy krytycznie: Negatywnie należy ocenić fakt przeciągających się w czasie prac na tzw. trójpakiem energetycznym tzn. Prawo Gazowe, Ustawa o OZE i Prawo Energetyczne. Pewnym usprawiedliwieniem tych opóźnień legislacyjnych jest fakt wyjątkowo dużego zróżnicowania ocen przygotowanych ustaw w konsultacjach środowiskowych.

PRIORYTETY – Jakie działania i dlaczego powinien podjąć rząd w danym obszarze?

Zakończenie procesów legislacyjnych tzw. trójpaku energetycznego to jedno z najważniejszych zadań ministra gospodarki w roku przyszłym. Równie istotnym wyzwaniem jest konsekwentne i skuteczne podejmowanie działań deregulacyjnych i wpierających rozwój gospodarki, których zakres został określony w opracowanych przez resort gospodarki i przyjętych w 2012 roku przez Radę Ministrów programach.


Finanse

PROF. STANISŁAW GOMUŁKA minister finansów Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC B. wiceminister finansów. W latach 1970-2005 wykładowca London School of Economics and Political Sciences, University of London. Doradca kolejnych ministrów finansów Polski. Negocjator Polski z klubami Paryskim i Londyńskim w sprawie zmniejszenia polskiego długu zagranicznego i członek tzw. Grupy Strategicznej wicepremiera Balcerowicza. Konsultant m.in. OECD, MFW, Komisji Europejskiej ds. Europy Wschodniej. Główny ekonomista BCC.

℡℡℡℡ 609 556 506 �� [email protected]


Ocena: 5

Najważniejszym wydarzeniem w obszarze finansów publicznych w IV kw. 2012 r. było przyjęcie budżetu państwa na rok 2013. Miały też miejsce niewielkie nowelizacje dwóch ważnych ustaw: o finansach publicznych i o podatku VAT. Ponadto, w tzw. drugim expose premiera zapowiedziane zostały dwie nowe inicjatywy o znacznych konsekwencjach: gwarancje rządowe dla kredytów obrotowych przedsiębiorstw zatrudniających poniżej 250 osób oraz powołanie przedsiębiorstwa Inwestycje Polskie. To wydarzenia ważne lub potencjalnie ważne dla przedsiębiorców i gospodarki. Ze sposobu działania rządu są powody do zadowolenia jak ido krytyki. Działania, które zasługują na poparcie: W odniesieniu do ustawy budżetowej, na uznanie zasługuje podtrzymanie zamiaru zmniejszania lub utrzymania deficytu w relacji do PKB pomimo silnego spowolnienia wzrostu gospodarczego. Na razie też rząd nie proponuje osiągnięcie tego celu poprzez nowe podatki lub przejęcie większej części składki emerytalnej dotąd kierowanej do OFE (to drugie oczywiście w imię „naprawy błędów" reformy emerytalnej rządu Jerzego Buzka). Także na poparcie zasługuje pomysł gwarancji kredytowych dla małych i średnich przedsiębiorstw, w sumie do całkiem wysokiego poziomu 60 mld zł. Dotychczasowe działania rządowe na rzecz ograniczenia deficytu zostały już wynagrodzone przez rynki finansowe znacznym zmniejszenie kosztu obsługi długu publicznego. Działania, które oceniamy krytycznie: Ale założenia budżetowe zostały przyjęte wiosną 2012r i zostały później tylko nieznacznie zmienione. Tymczasem w kwartałach II i III mieliśmy spadek popytu krajowego i w rezultacie bardzo znaczne odejście wpływów podatkowych od początkowych założeń. Dotyczy to przede wszystkim podatku VAT ale także podatków bezpośrednich CIT i PIT. W tej sytuacji przyjęty budżet w części dochodowej jest wyjątkowo mało realistyczny. Niepokojącym dla przedsiębiorców musi być także zamiar znacznego zmniejszania inwestycji publicznych w 2013 r. i później, jako głównej metody na utrzymywanie pod kontrolą deficytu budżetowego. Jeśli chodzi o nowelizację ustawy o podatku VAT, w kierunku przejścia na system kasowy, to zrobiony krok jest bardzo niewielki. Generalnie nadal obowiązuje w koalicji rządowej doktryna małych kroczków w obszarze reform. To zmusza rząd do polegania:

a. na propagandzie: rząd jak żaden inny dotąd dba o finanse publiczne, za spadek popytu krajowego odpowiedzialna jest RPP, ustawa o OFE to naprawa reformy Buzka,

b. księgowej twórczości: nie włączanie funduszów: drogowego i kolejowego do sektora


finansów publicznych, przejęcie części składki emerytalnej na bieżące wydatki, ale nie wliczanie do długu publicznego nowych zobowiązań w ZUS-ie,

c. działań obliczonych na krótką metę, potencjalnie szkodliwych w dłuższe perspektywie., teraz

przede wszystkim polegających na zmniejszaniu inwestycji publicznych. Wyjątkami od tej strategii była ustawa o eliminacji przedwczesnych emerytur i ustawa o wydłużeniu wieku emerytalnego. To oczywiście ważne wyjątki, które odnotowujemy przy każdej okazji. W obszarze emerytalnym i rentowym potrzebne są jednak dalsze działania.


Rynki finansowe

DR STANISŁAW KLUZA minister ds. rynków finansowych Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Pierwszy przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego (2006–2011). B. minister finansów. Doktor nauk ekonomicznych w zakresie ekonomii ze specjalnością ekonometria, finanse i statystyka. Ekspert BCC ds. rynków finansowych.

℡℡℡℡ 22 564 92 70 �� [email protected]


Ocena: 3 Aspekt oceny: długoterminowe konsekwencje makrogospodarcze Okres oceny: wrzesień –grudzień 2012 (4 miesiące finalnych negocjacji ws. Unii Bankowej) Kluczowym zagadnieniem w obszarze nadzoru nad rynkiem finansowym w drugiej połowie 2012r. miały prace nad Unią Bankową dla Unii Europejskiej. Idea Unii Bankowej jako hasło pojawiła się w czerwcu 2012r. Niemniej, liczna grupa zamierzeń regulacyjnych, które miałaby wprowadzać w życie, są w debacie publicznej od kilku lat. Część z nich ma swoją genezę w zarządzaniu kryzysem finansowym w Unii Europejskiej (UE) na przestrzeni ostatnich przeszło dwóch lat. Dopełnieniem są propozycje regulacyjne, które wynikają z ewolucji architektury nadzorczej nad sektorem finansowym w UE. Proces ten jest bardzo rozłożony w czasie i w zamyśle ma pogłębiać integrację w ramach UE. Z drugiej strony, wiele istotnych spraw, o których się mówi przy okazji Unii Bankowej pozostaje nadal niesprecyzowanych i niedopowiedzianych. Z punktu widzenia Polski powinno to być wykorzystane jako obszar zgłaszania własnych propozycji i negocjowania rozwiązań. Trwające prace w Unii Europejskiej nad Unią Fiskalną i Unią Bankową mają kilka wymiarów:

1. Są próbą konstruktywnej odpowiedzi na trwający kryzys ze strony Unii Europejskiej 2. Mają charakter kontynuacji pogłębiania integracji europejskiej, ze szczególnym naciskiem na

kraje już znajdujące się w strefie euro 3. Reputacyjny poprzez aktywizację UE w obszarze bezpieczeństwa i stabilności rynków

finansowych 4. Zmniejszanie potencjalnych korzyści z arbitrażu regulacyjnego pomiędzy krajami UE

Zgodnie z politycznymi dążeniami Komisji Europejskiej (KE), w tym J. M. Barroso (Przewodniczącego KE), z punktu widzenia tworzenia Unii Bankowej kluczowe są dwa obszary:

1. Ujednolicenie przepisów sprawowania nadzoru nad rynkiem finansowym w krajach członkowskich i wprowadzenie uporządkowanej likwidacji banków w UE

2. Pogłębienie integracji w sprawowaniu nadzoru bankowego i stworzenie wspólnego systemu gwarantowania depozytów

Niemniej, liczne z propozycji KE budzą kontrowersje krajów członkowskich. Dotyczy to zarówno proporcji w rozłożeniu kosztów w/w reform na różne państwa, jak również konsekwencji wprowadzanych zmian dla bezpieczeństwa i stabilności sektora finansowego w UE. Szczególnie ważnym wydarzeniem w pracach nad Unią Bankową był zwrot (na przełomie listopada i grudnia 2012r.) w przyjęciu licznych postulatów z debat, które od dłuższego czasu miały charakter istotnego konfliktu interesów pomiędzy członkami UE tj.:

a) Kraje macierzyste vs. kraje goszczące (home – host)


b) Kompetencje vs. odpowiedzialność (power – responsibility) c) Zasady funkcjonowania transgranicznych grup finansowych i podmiotów zbyt dużych by

upaść (too big to fail) Początkowy zbiór propozycji KE w temacie Unii Bankowej był dalece nie do przyjęcia dla krajów goszczących (w tym Polski). Wczesnojesienne propozycje nie wiele korygowały pomysł pierwotny. Zwrot miał miejsce na przełomie listopada i grudnia 2012r. Nowy zbiór postulatów jest bardziej korzystny do przyjęcia (choć nie w pełni optymalny). Ze względu na korzyści z możliwości oddziaływania na tworzenie nowego nadzoru w UE przy EBC, Polska powinna rozważyć poparcie niniejszego pakietu i wstąpienia do Unii Bankowej. Wypracowany w grudniu konsensus ministrów finansów UE można uznać za przełomowy. Uzyskane porozumienie odpowiada na oczekiwania niemal wszystkich członków UE. Potencjalnie krajem najmniej usatysfakcjonowanym z rozwiązań może być Wielka Brytania. Dotyczy to jednak nie spraw związanych ze sposobem sprawowania nadzoru nad jej lokalnym rynkiem finansowym, lecz ograniczaniem roli EBA (Europejska Agencja Bankowa), która umiejscowiona jest w Londynie. Nadanie szerokich kompetencji EBC i działania na rzecz ujednolicania nadzoru bankowego przy EBC w praktyce będzie marginalizowało znaczenie nadzorcze EBA, a także Wielkiej Brytanii pozostającej poza strefą euro. Mimo umiejscowienia nadzoru przy EBC udało się uzyskać gwarancję bezpieczeństwa dla tych, którzy chcieliby wejść do unii bankowej, a jednocześnie pozostają poza strefą euro. W szczególności odnosi się to do licznych możliwości odstąpienia od uczestnictwa w nadzorze bankowym przy EBC. Przykładowym ograniczeniem dla krajów spoza strefy euro jest nieuczestniczenie w radzie zarządzającej EBC, której nadano kompetencje zatwierdzające w obszarze nadzoru. Niemniej, kraje spoza strefy euro będą konsultowane w procesie poprzedzającym decyzje. Istnieją też ścieżki niezastosowania się do decyzji wypracowanych w EBC. Z punktu widzenia relacji kraje macierzyste-goszczące (home-host), istotne jest, że decyzje będą zapadać zwykłą większością głosów. Tymczasem w Radzie Nadzorców będzie więcej krajów goszczących niż macierzystych. Dodatkowo w istotny sposób zostanie przeniesiony ciężar w nadzorowaniu too big to fail. Kontrola EBC będzie dedykowana w szczególności właśnie tym podmiotom, podczas gdy mniejsze banki będą pod większą pieczą nadzorów lokalnych. Jeżeli EBC okaże się skuteczne, to centralizacja nadzoru istotnie zmniejszy ryzyko too big to fail. Jeżeli kwotą graniczną do objęcia tym nadzorem będzie suma bilansowa 30 mld euro, to obejmie to ok. 150 podmiotów ze strefy euro. W przypadku przyłączenia się Polski, bezpośredni nadzór europejski dotyczyłby 3 największych podmiotów. Z punktu widzenia Polski i wielu krajów naszego regionu należy zwrócić uwagę na niedoreprezentowanie w instytucjach unijnych. Ma to swoje korzenie w fakcie późniejszego przystąpienia do UE. Zatem uczestnictwo od samego początku w budowaniu jednolitego nadzoru bankowego przy EBC, daje unikalną szansę współtworzenia, a następnie znaczącej współobecności w nowej instytucji. Przykładowo nie mogliśmy współtworzyć Komisji Europejskiej czy Parlamentu Europejskiego będąc za żelazną kurtyną. Tym razem mamy do czynienia z porównywalnie znaczącym nadzorem w EBC, który będzie jedną z najsilniejszych tego typu instytucji na świecie. Co więcej w tej instytucji głos polskiego KNF będzie ważył tyle samo co głos Niemiec lub Francji według zasady: jeden kraj – jeden głos. Kość niezgody równoległego przenoszenia kompetencji i odpowiedzialności w ostatnich miesiącach w szczególności była eksponowana przez kraje skandynawskie. Uzyskane kompromisy są również w interesie Polski. Ostatecznie odpowiedzialność ma być tam gdzie decyzje. Częściowe przenoszenie kompetencji ostatecznie uzyskało zgodę Danii i Finlandii. Scalenie kompetencji nadzorców będzie


dotyczyć jedynie w zakresie największych banków. Lokalne pozostawienie kompetencji wobec mniejszych podmiotów ostatecznie przypieczętowało, utrzymanie krajowej dużej swobody działania w zakresie buforów kapitałowych, domiarów płynnościowych, procesu zarządzania ryzykiem. Były to głównie postulaty Polski i innych krajów goszczących naszego regionu zgłaszane w ostatnich latach na arenie UE. Brak możliwości uzyskania konsensusu w temacie jednego europejskiego funduszu gwarantowania depozytów poskutkował wyjęciem tego punktu z unii bankowej. Ostatecznie kraje członkowskie mają podjąć indywidualne prace, aby wypracować swoje optymalne standardy w obszarze gwarantowania depozytów.

Podsumowanie

1. Ze względu na wagę prac i przyjęcie lub odrzucenie Unii Bankowej, wszystkie inne tematy związane z tworzeniem i funkcjonowaniem architektury nadzorczej w UE i Polsce schodzą na dalszy plan w drugiej połowie 2012 r. Zatem niniejszy okres oceniam jedynie przez pryzmat tego wydarzenia.

2. Ma miejsce rażący i konsekwentny brak komunikacji ministra finansów i premiera w

zakresie polskich stanowisk w sprawie Unii Bankowej w okresie prac nad postulatami. Niestety, mimo zakończenia istotnego etapu debaty o Unii Bankowej w połowie grudnia, do dziś nie jest wiadome, czy premier poprze lub odrzuci w/w pakiet. Nie ma również komunikatu, czy Polska wstąpi do Unii Bankowej na proponowanych zasadach, czy też pozostanie w opozycji (co przykładowo zadeklarowała Wielka Brytania).

3. Ze względu na znaczenie unii bankowej dla przyszłego uczestnictwa Polski w Unii

Europejskiej oraz stabilności sektora finansowego w Polsce, stanowisko Polski prezentowane przez premiera nie powinno być jedynie emanacją podpowiedzi ministerstwa finansów, ale powstać przy proporcjonalnym uczestnictwie ministra finansów, prezesa NBP i przewodniczącego KNF.

4. Zarówno w obszarze rozwiązań merytorycznych jak i sposobu organizacji obecny pomysł na

Unię Bankową jest dla Polski dalece bardziej korzystny i przekonuje do udzielenia poparcia. Niemniej, realne efekty mogą zostać osiągnięte jedynie w przypadku czynnego zaangażowania się w tworzenie nowej instytucji.

5. Zarysowany przez Unię Bankową trend wskazuje na kierunek dalszego zwiększania

kompetencji EBC w zakresie nadzoru nad sektorem bankowym, co w perspektywie dłuższego horyzontu czasu będzie ograniczało rolę EBA umiejscowionego w Londynie.


Promocja gospodarki za granicą

DR WOJCIECH WARSKI minister ds. zagranicznej promocji przedsiębiorców Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Wiceprzewodniczący Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych. Przedsiębiorca, właściciel i prezes firmy informatycznej SOFTEX DATA. Od połowy lat 90. mocno zaangażowany w działalność w organizacjach przedsiębiorców. Specjalista w zakresie promocji gospodarczej i stosunków gospodarczych. Przewodniczący Konwentu BCC.

℡℡℡℡ 601 375 008 �� [email protected]


Ocena: 4 Działania zasługujące na aprobatę:

Model działań pro-eksportowych polskiego rządu ewoluuje i pozytywem jest, że w rozmowach z

Ministerstwem Gospodarki zyskuje zrozumienie fundamentalny postulat zbudowania wsparcia

operacyjnego działań polskich przedsiębiorców na rynkach obcych, szczególnie poza UE. Pozytywne,

choć jeszcze zbyt „akcyjne”, jest zaangażowanie urzędu Prezydenta w działania promocyjne za

granicą. MG uruchomiło krajową sieć informacyjno-kontaktową nazwaną Centrami Obsługi

Inwestora i Eksportera. Mają one być komplementarne funkcjonalnie do 48 wydziałów

zagranicznych Ministerstwa (WPHI). Jednocześnie, określono 15 branż priorytetowych, na których

koncentrują się działania promocyjne, oraz ogłosiło strategię „Go China” mającą integrować wysiłki 4

urzędów centralnych w działaniach wspierających polskich przedsiębiorców, pragnących rozwijać

swoje kontakty biznesowe z Chinami. Przygotowywana jest obecnie analogiczna strategia „Go

Africa”. Te przedsięwzięcia realizowane w 2012 roku zasługują na pozytywną ocenę ogólną, jednak

noszą piętno biurokratycznego i wybiórczego postrzegania biznesu oraz są daleko niewystarczające

dla uzyskania jakościowej zmiany i skokowych wzrostów w wartościach polskiego eksportu.

Działania, które oceniamy krytycznie:

Krytycznie należy ocenić trwający pat w relacjach MG – MSZ, którego nie są w stanie przełamać

również działania Rady Promocji Polski afiliowanej przy MSZ, ale powołanej rozporządzeniem Rady

Ministrów. Wydaje się, że obecnie MSZ zrezygnował z prób głębszej przebudowy aktualnych

struktur. W rezultacie, jakiekolwiek wsparcie przedsiębiorców za granicą jest nadal prowadzone

dwutorowo, z nikłym tylko wykorzystaniem nacisku dyplomatycznego. A wiadomo, że w wielu

sytuacjach dopiero zaangażowanie dyplomatyczne kieruje działania biznesowe na pożądane tory. Z

kolei świadomość, że biznesem sterują z reguły osoby z drugiego szeregu organizacji państwowych

oraz lokalne koterie, zmusza do intensywnych działań lobbingowych wykonywanych na miejscu

przez personel bez statusu dyplomatycznego. Takie zachowania są wręcz niezbędnikiem w krajach

poza Unią Europejską i najwyższej nawet rangi działania oficjalne ich nie zastąpią.


Priorytetem na 2013 rok jest zlikwidowanie wspomnianego pata i określenia spójnego pomysłu na

mechanizm wsparcia operacyjnego przedsiębiorców w konkretnych, zagranicznych operacjach

handlowych i inwestycyjnych.


Spółki Skarbu Państwa i prywatyzacja

DR GRAŻYNA MAGDZIAK minister skarbu i prywatyzacji Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Ekspert z zakresu zagadnień prywatyzacyjnych, analizy finansowej przedsiębiorstw, rynku kapitałowego i restrukturyzacji. Doradca parlamentarny i doradca ekonomiczny wielu firm. Od 20 lat prezes jednej z najlepszych firm doradczych – BAA Polska. Stały członek Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych z ramienia przedsiębiorców. Jedna z założycielek BCC, członek Rady Organizatorów oraz Konwentu BCC.

℡℡℡℡ 22 562 33 43 �� [email protected]


Ocena: 5 Działania, które zasługują na aprobatę:

1. Wprowadzenie kilku korzystnych modyfikacji przepisów prawnych dotyczących zmian kapitałowych w dużych podmiotach państwowych lub z dominacją udziału Skarbu (LOT, PKP, Krajowa Spółka Cukrowa), jak też z zakresu procedur prywatyzacyjnych (ustalanie ceny minimalnej sprzedaży akcji, sposób informowania o ofercie prywatyzacyjnej, okres związania ofertą inwestora). Dzięki tym działaniom możliwe będzie przyspieszenie sprzedaży firm i obniżenie kosztów tych procesów.

2. Przygotowanie rozwiązań prawnych umożliwiających rozszerzenie skali i zakresu wsparcia przez rząd polskich przedsiębiorstw, za pośrednictwem Agencji Rozwoju Przemysłu oraz Banku Gospodarstwa Krajowego, a także nowotworzonego podmiotu państwowego – Inwestycje Polskie.

3. Opracowanie dla inwestorów przejrzystej, jasnej informacji o możliwości zakupu w ramach prywatyzacji wybranych spółek z sektora MSP, znajdujących się jeszcze w rękach Skarbu Państwa. Informacja ta jest łatwo dostępna na stronach internetowych Ministerstwa Skarbu Państwa i dzięki temu osoby zainteresowane ofertą prywatyzacyjną mogą z wyprzedzeniem dowiedzieć się o możliwości uczestnictwa w takim procesie dla konkretnej spółki.

Działania, które zasługują na krytykę:

1. Brak szczegółowych informacji o zakresie i sposobie działania spółki Inwestycje Polskie, powoływanej przez rząd w celu wsparcia działań inwestycyjnych przedsiębiorstw. Spółka ta – planowana do utworzenia jeszcze w grudniu, 2012 r. –ma być głównym dysponentem państwowych środków pomocowych, a do wiadomości publicznej nie podano żadnych szczegółowych informacji o tym, jak ma ona realizować te zadania. Temat ten nie był również przedstawiany na obradach Komisji Trójstronnej.

2. Ministerstwo Skarbu Państwa, mimo powszechnej krytyki, nie zmienia sposobu działania i zarządzania spółkami, których jest właścicielem. Jest to w dalszym ciągu system bardzo sformalizowany i zbiurokratyzowany; decyzje właścicielskie podejmowane są w bardzo długim okresie czasu i nie zawsze są one właściwe. Powoduje to ograniczenia efektywności funkcjonowania tych spółek, a także spowolnienie ich rozwoju.



Działania, które resort Skarbu Państwa powinien podjąć w I kwartale 2013 r.:

1. Niezbędne jest powrócenie do przerwanych przeszło rok temu prac nad ustawą o nadzorze właścicielskim. Jest to bardzo ważna ustawa z punktu widzenia państwa, ponieważ zadecyduje o jakości zarządzania - a więc i o przyszłości strategicznych dla gospodarki przedsiębiorstw takich jak ORLEN, PGNiG, BGK, PLK, KGHM, BUMAR, itp.

2. Minister Skarbu – poprzez decyzje właścicielskie – musi zaktywizować działania

prywatyzacyjne w dużych państwowych grupach kapitałowych, takich jak Poczta Polska, PKP, spółki zarządzające infrastrukturą portów morskich itp. Przyspieszenie prac prywatyzacyjnych, jakie obserwowane jest w obszarze spółek bezpośrednio podległych MSP, nie pojawia się bowiem w tej sferze. Dzięki temu zmniejszą się operacyjne koszty funkcjonowania tych spółek, a ponadto uzyskają one dodatkowe środki finansowe na restrukturyzację i rozwój.


Ochrona Zdrowia

ANNA JANCZEWSKA-RADWAN minister ds. systemu ochrony zdrowia Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Wyrobów Medycznych „POLMED”. Właścicielka firmy Medim. Założycielka Polskiego Stowarzyszenia Właścicielek Firm. W latach 2004–2008 członek Rady Zamówień Publicznych przy prezesie Urzędu Zamówień Publicznych. W 1991 r. uzyskała tytuł Pierwszej Damy Biznesu, a 1997 r. tytuł Businesswoman. Ekspert BCC ds. służby zdrowia.

℡℡℡℡ 602 335 003, 600 916 626 �� [email protected]


Ocena: 4,5 Ostatni kwartał 2012 to okres wielu planowanych przez Ministerstwo Zdrowia zmian w ochronie zdrowia i realizacji paru wcześniej już zapowiadanych. Niestety nie wszystkie terminy przedstawienia tych zmian do konsultacji społecznych zostały dotrzymane. W nadziei ,ze stanie się to w pierwszych miesiącach 2013 przyznaję 0,5 punktu więcej w stosunku do III kwartału tj. ocena wzrasta z 4 do 4,5 punktów. Działania, które zasługują na uznanie: 1. Przedstawienie ogólnej koncepcji ustawy o zdrowiu publicznym, w tym powołania Rady ds. Zdrowia Publicznego z Premierem na czele i Ministrem Zdrowia jako zastępcą. Uchwalenie tej swoistej konstytucji ochrony zdrowia i nadanie Zdrowiu priorytetu w polityce Państwa zapowiedział 26 listopada wiceminister zdrowia Igor Radziewicz-Winnicki. Ustawa ma zapewnić koordynację działań zdrowotnych wszystkich resortów , instytucji rządowych, organizacji pozarządowych oraz samorządów .Ta decyzja cieszy tym bardziej, że BCC wystosowało 10 października apel do Pana Premiera, postulując właśnie powołanie takiej Rady i nadanie zagadnieniom Zdrowia Polaków możliwie najwyższej rangi. 2. Wprowadzenie Centralnego Wykazu Ubezpieczonych, który ma zacząć funkcjonować od 1 stycznia 2013 w całym kraju. 20 grudnia ukazało się stosowne rozporządzenie ministra zdrowia. Weryfikacja prawa do ubezpieczenia zdrowotnego będzie następowała teraz w oparciu o PESEL. System ma odciążyć pacjentów od kłopotliwego dokumentowania prawa do ubezpieczenia zdrowotnego przy pomocy dokumentu RMUA oraz ułatwić rozliczanie świadczeniodawców z NFZ. 3. Zapowiedź przeprowadzenia przez MZ w styczniu analizy rocznego funkcjonowania ustawy refundacyjnej i deklaracja dokonania jej nowelizacji. Naszym zdaniem konieczne jest wyeliminowanie wielu błędów i uzupełnienie braków w ustawie. Konieczne zmiany sygnalizowaliśmy parokrotnie w naszych wystąpieniach do MZ i na wielu poświęconych temu tematowi spotkaniach. 4. Uzyskanie około 1,5 mld oszczędności z tytułu działalności Komisji Ekonomicznej oraz wdrożenia RSS-ów w ramach ustawy refundacyjnej. 5. Sprawne przeprowadzenie zmian kadrowych w oddziałach NFZ i CSIOZ. 6. Stopniowe zmiany w polityce informacyjnej MZ i poprawa komunikacji społecznej między MZ , NFZ i organizacjami przedsiębiorców.


Działania, które oceniamy krytycznie: 1. Spadek wydatków na ochronę zdrowia w budżecie MZ na 2013 w stosunku do 2012 o 7,6 % tj z 2,5 mld zł w 2012 do 2,31 mld zł w 2013 roku. Niepokojący jest w ramach tej kwoty również spadek wydatków na finansowanie szpitali klinicznych z 655,8 mln w 2012 do 490 mln w 2013 roku, to jest o 25 %. 2. Opóźnienia w pracach nad zapowiadanymi przez MZ ustawami o:

a) decentralizacji NFZ; zgodnie z deklaracjami MZ założenia do ustawy miały być przekazane do konsultacji społecznych w listopadzie 2012

b) konsultantach krajowych c) oraz nowelizacją ustawy o instytutach medycznych i szpitalach klinicznych

3. Narastający problem deficytu NFZ i rosnącego zadłużenia szpitali bez równoczesnego wskazywania przyszłościowych rozwiązań w zakresie finansowania ochrony zdrowia. Deficyt NFZ na koniec 2012 wyniósł 1,7 mld zł i wynika ze zmniejszonych wpływów podatkowych do budżetu. Zadłużenie szpitali na koniec III kwartału wzrosło do 10,7 mld zł i jest największe od 2003 roku. Brak nadal decyzji rządowych w sprawie docelowego rozwiązania finasowania ochrony zdrowia. Aktualny system jest niewydolny i wymaga stopniowej zmiany na współfinansowanie ze środków publicznych, dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych oraz bezpośredniego współpłacenia obywateli, ze zróżnicowanym wkładem tych trzech źródeł w zależności od typu usługi i preferencji pacjenta. 4. Brak działań naprawczych MZ, wynikających z raportu NIK dotyczącego instytutów medycznych z roku 2011. Skutkiem tych zaniechań są narastające ciągle problemy finansowe w tych jednostkach. 5. Zapowiedź MZ likwidacji AOTM i CMJ oraz połączenie agencji HTA z agencją taryfikacji. Mimo deklaracji brak do tej pory założeń do tej ustawy, które pozwoliłyby być może zrozumieć takie podejście MZ. W większości krajów jednak nie łączy się funkcji oceny technologii i taryfikacji świadczeń zdrowotnych. 6. Przekraczanie ustawowych uprawnień ustawowych w wydawanych rozporządzeniach MZ. Jednym z przykładów jest rozporządzenie MZ w sprawie recept lekarskich i nałożenie na lekarzy obowiązku wypisywania na recepcie identyfikatora płatnika i odpłatności za leki. 7. Nadal brak kodyfikacji wydawanych przez MZ komunikatów i interpretacji do ustaw ,o czym pisaliśmy w naszych wystąpieniach do Ministerstwa Zdrowia. Cierpi na tym jakość stanowionego prawa.



1. Stworzenie spójnej wizji systemu ochrony zdrowia, która określi drogę dochodzenia do docelowego modelu funkcjonowania i finansowania opieki zdrowotnej w Polsce. Konieczne jest podjęcie decyzji odnośnie modelu finansowania systemu ochrony zdrowia, wobec niewydolności aktualnego systemu. Potrzebne jest wprowadzenie klas grup usług medycznych w zależności od stopnia subsydiowania przez budżet. Rozważenie możliwości finansowania ochrony zdrowia ze zwiększonego opodatkowania niektórych dóbr konsumpcyjnych, a nie tylko z opodatkowania pracy. 2. Pilne przedłożenie do konsultacji społecznych projektów ustaw o:

a) zdrowiu publicznym b) decentralizacji NFZ c) Agencji Taryfikacji d) konsultantach krajowych

oraz e) nowelizacji ustawy o refundacji leków f) nowelizacji ustawy o instytutach medycznych i szpitalach klinicznych

3. Przedłożenie do konsultacji społecznych założeń do ustaw o

a) dodatkowych ubezpieczeniach zdrowotnych, nad którą to prace trwają już od ponad 6 lat. b) badaniach klinicznych

4. Konsekwentne kontynuowanie prac nad informatyzacją ochrony zdrowia w tym wprowadzeniem elektronicznej karty pacjenta i e-recepty. 5. Dokonanie stosownych zmian w stosownych ustawach i rozporządzeniach, których celem ma być doprowadzenie do równego traktowania publicznych i nie publicznych podmiotów leczniczych, zarówno w zakresie ich praw, jak i obowiązków. 6. Zwiększenie dostępu do innowacyjnych technologii medycznych ( lekowych i nie lekowych). Innowacyjne technologie medyczne skracają czas leczenia i rekonwalescencji, poprawiają jakość życia , funkcjonowanie i wydajność systemu ochrony zdrowia. Konieczna jest nowelizacja ustawy o świadczeniach zdrowotnych w części dotyczącej AOTM i technologii nie lekowych.


Cyfryzacja i rozwój społeczeństwa informacyjnego

KRZYSZTOF SZUBERT minister ds. cyfryzacji Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Inicjator oraz pierwszy przewodniczący (2007-2009) Koalicji na Rzecz Społeczeństwa Informacyjnego (KRESI). Ekspert Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Prezes zarządu CONNECT DISTRIBUTION sp. z o. o. Przewodniczący Komisji BCC ds. Informatyki, Telekomunikacji i Społeczeństwa Informacyjnego.

℡℡℡℡ 602 103 357 �� [email protected]


Ocena: 5

Działania rządu w ostatnim kwartale w obszarze cyfryzacji oceniam na 5 punktów na 10.

Jest to wynikiem zwiększonej aktywności MAiC w różnych obszarach, ale co najważniejsze coraz

większej ilości działań w zakresie szeroko pojętej cyfryzacji. Do najważniejszych należy zaliczyć:

1. udział Ministra Boniego w Radzie Unii Europejskiej ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii

w zakresie telekomunikacji i cyfryzacji

2. aktywny udział Ministra Boniego w konsultacjach dotyczących Międzynarodowych Regulacji

Telekomunikacyjnych (WCIT-12 w sprawie ITR)

3. praca nad nowelizacją ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczna, jednym z

najważniejszych aktów prawnych kluczowych dla gospodarki elektronicznej

4. definitywne zakończenie tematu ACTA, która nie wejdzie w życie w UE, bo nie ratyfikowało

jej wiele krajów członkowskich (w tym Polska) oraz odrzucił ją w lipcu Parlament Europejski.

5. zachowanie ostrożności MAiC w zakresie wsparcia przyjęcie jednolitego europejskiego

patentu przez Polskę – co wydaje się przedwczesne i co zgłaszali przedsiębiorcy (w tym BCC)

6. zakończenie procesu wdrażania do polskiego prawa przepisów dyrektywy audiowizualnej

oraz nowelizacja wprowadzająca przepisy regulujące świadczenie audiowizualnych usług

medialnych na żądanie (VOD)

7. zmieniająca się rola MAiC w obliczu liberalizacji rynku pocztowego po wejściu w życie

nowego Prawa pocztowego oraz nowych rozwiązaniach regulacyjnych proponowanych w

nowej ustawie Prawo Pocztowe

Na umiarkowaną ocenę MAiC zasługują natomiast działania m.in. w zakresie: nowelizacji ustawy o

informatyzacji, owiane tajemnicą przygotowania do opracowania Planu Zintegrowanej

Informatyzacji Państwa (bardzo ważny dokument, natomiast może później zabraknąć czasu na

porządne konsultacje społeczne), czy przeprowadzony w szybkim tempie przez Komitet Rady

Ministrów Polska Cyfrowa dokument opisujący na czym ma polegać Program Operacyjny Polska

Cyfrowa 2014-2020.



Priorytety dla rządu na dalszy okres – bez zmian, czyli :

1. Zwiększanie możliwości dostępu do Internetu przy jednoczesnym podnoszeniu świadomości

wykorzystania tego medium.

2. Zwiększenie potrzeby wykorzystania nowoczesnych technologii ICT w procesie nauczania

(głównie w szkolnictwie).

3. Dostarczenie zintegrowanych i kompleksowych elektronicznych usług administracji

publicznej

Na bazie pojawiających się systematycznie dyskusji na temat nowego, elektronicznego dowodu

osobistego oraz elektronicznej karty pacjenta, w minionym kwartale przeprowadziliśmy również

sondaż wśród członków BCC zadając pytanie: Czy nowy Dowód Osobisty powinien być

zintegrowany z Elektroniczną Kartą Pacjenta, tak aby każdy obywatel posiadał docelowo jedną,

nowoczesną, elektroniczną kartę ? Poniżej wyniki:

TAK -> 85%

NIE -> 13%

Nie mam zdania -> 2%


Przemysł obronny

GEN. LEON KOMORNICKI minister ds. przemysłu obronnego Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Generał brygady Wojska Polskiego w stanie spoczynku. Od 1968 r. do 1998 r. żołnierz zawodowy WP. Od 1991 prezes Fundacji Poległym i Pomordowanym na Wschodzie. Przedsiębiorca i właściciel firmy doradczej. Członek Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego. Ekspert spraw wewnętrznych i administracji. Członek Loży Założycieli i Rady Organizatorów BCC.

℡℡℡℡ 723 970 632 �� [email protected]


oraz PRIORYTETY – Jakie działania i dlaczego powinien podjąć rząd w danym obszarze?

Ocena: 3 Siły Zbrojne RP mogą obecnie zaopatrywać się w uzbrojenie i sprzęt wojskowy u różnych dostawców krajowych i zagranicznych. Natomiast mimo wszystko jest wiele powodów do oddziaływania państwa na wewnętrzny rynek uzbrojenia i funkcjonowanie narodowego przemysłu zbrojeniowego. Tak też jest w istocie, o czym może świadczyć praktyka państw UE i USA. Nie zmieni tego podejścia państw UE wobec swoich przemysłów obronnych dyrektywa 2009 /81/WE, która jedynie zmodyfikuje te działania. Narodowy przemysł obronny bowiem, poza aspektami czysto gospodarczymi , odgrywa istotną rolę także jako ważny czynnik potencjału ekonomiczno-obronnego państwa, a więc ma dla niego znaczenie strategiczne. Wybór racjonalnych relacji, między oddziaływaniem mechanizmów rynkowych i mechanizmów interwencjonizmu państwowego na ten przemysłu jest jednym z najważniejszych problemów jego funkcjonowania w gospodarce rynkowej. Łatwo bowiem w takich warunkach o różne przegięcia niekorzystne w dłuższym czasie, np. nadmiernie kosztowne oddziaływanie państwa, bądź pozostawienie tego przemysłu samemu sobie i grze sił rynkowych. Zatem polski przemysł obronny nie należy oceniać i programować jego restrukturyzację jedynie wg. reguł rynkowych, lecz powinno uwzględniać się tutaj i to, że państwo ustalając rodzaj i wielkość zamówień specjalnych wpływa na rozwój i kierunki jego produkcji, a pośrednictwo na skalę jej eksportu oraz stwarza warunki i możliwości wejścia zagranicznych inwestorów. Środki walki i sprzęt specjalny produkowane przez polski przemysł obronny w dobie złożonych i różnorodnych ich konstrukcji winien być dostosowany do zadań obronnych bądź ofensywnych sposobów prowadzenia walki, warunków terenowych, przyjezdności, widzialności naziemnej, stanu bazy technicznej, poziomu cywilizacji technicznej, zgrania z innymi środkami i systemami uzbrojenia oraz możliwości finansowych państwa. Stąd też w przeciwieństwie do techniki cywilnej w dziedzinie środków walki nie sposób mówić o uniwersalności światowej czy regionalnej jakiegoś typu uzbrojenia. Projekt „Programu wspierania rozwoju polskiego przemysłu obronnego w latach 2013-2020” potwierdza ważność tematu i jego kluczowe znaczenie dla tego sektora gospodarki oraz obrony narodowej. Wsparcie rozwoju polskiego przemysłu obronnego w oparciu o rozwiązania zaproponowane w powyższym dokumencie nie będą efektywne, jeżeli nie znajdą się w nim istotne uzupełnienia oraz rozwiązania systemowe, do których należy zaliczyć: - Po pierwsze – umieszczenie oceny realizacji „Strategii 2005”, szczególnie w odniesieniu do danych stanowiących wyniki realizacji celów w ciągu ostatnich 10 lat. Pominięcie tego nie pozwala na


prezentację pełnego obrazu sytuacji wyjściowej do realizacji „Strategii 2012” oraz prognozy wartości planowanych do osiągnięcia do 2020 r., a zawarte w tabelach w rozdziale 2.3. oraz w rozdziale VIII. Najbardziej cenne wnioski wypłynęłyby z porównania danych odnoszących się do wyników i oceny skuteczności w osiągnięciu celów z wybranymi kierunkami rozwoju polskiego przemysłu obronnego i sposobami ich osiągania. - Po drugie – istniejący obecnie system zarządzania sferą produkcji zbrojeniowej rozproszony miedzy Ministrem Obrony Narodowej, Ministrem Skarbu Państwa, Ministrem Gospodarki oraz Ministrem Nauki i Szkolnictwa Wyższego ,stanowił i stanowić będzie główną przeszkodę w realizacji celów i zadań wsparcia polskiego przemysłu obronnego. Dlatego tak ważnym dla skutecznego przeprowadzenia tego procesu jest ustanowienie jednego organu odpowiedzialnego za realizacje zadań zarówno w sferze planowania jak i finansowania programów obronnych oraz realizacji zobowiązań offsetowych i polityki licencyjnej. Konieczne jest również wyznaczenie roli MON w zakresie nadzoru oraz odpowiedzialności za politykę wobec krajowego przemysłu zbrojeniowego. Proponowane w ramach „Programu 2020” rozwiązanie przewiduje de facto kontynuację obecnego systemu, w którym „Minister Gospodarki będzie sprawował funkcję organu wiodącego wobec innych ministrów zaangażowanych w sprawy sektora obronnego, którzy zachowują posiadane dotychczas kompetencję, a główny instrument stanowić będą regularne , a także zwoływane ad hoc, spotkania podsekretarzy stanu z ministerstw Skarbu Państwa, Obrony Narodowej, Spraw Zagranicznych oraz Gospodarki, w toku których omówione będą problemy związane z funkcjonowaniem przemysłu obronnego…” Rozwiązanie to także jest niespójne i powoduje rozproszenie kompetencji oraz odpowiedzialności za zarządzanie sferą produkcji zbrojeniowej, a tym samym nie gwarantuje poprawy sytuacji w tym obszarze. Największą bowiem słabością dotychczas realizowanego procesu przekształceń i wspierania polskiej zbrojeniówki jest brak zintegrowanego systemu zarządzania. Dobrze ilustruje tę sytuację np.: brak w „ Programie 2020” ostatecznej koncepcji i akceptacji ze strony MON, która dotyczy ewentualnego włączenia do Grupy Bumar Wojskowych Przedsiębiorstw Remontowo Produkcyjnych, m.in. z powodu szczególnej roli tych podmiotów w realizacji zadań z obszaru zabezpieczenia i logistyki sił zbrojnych RP, słabej kondycji części podmiotów w Grupie Bumar oraz przewidywanego docelowo przekształcenia w spółkę akcyjną, a następnie planowanej oferty publicznej spółki Bumar na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Od wielu lat zarówno niezależni eksperci i analitycy, a także organizacje pozarządowe postulują, niestety bezskutecznie, utworzenie na wzór struktur istniejących w większości państw NATO ,organu (urzędu), który zintegrowałby całą sferę badawczo- rozwojową i gospodarczo- obronną polskiego przemysłu obronnego. Obecnie zwyciężają tu partykularne interesy urzędników w poszczególnych resortach, kosztem polskiego przemysłu obronnego i w konsekwencji kosztem państwa. - Po trzecie – ograniczeniem dla procesów restrukturyzacji i konkurencyjności polskiego przemysłu obronnego są również znacznie niższe niż w innych państwach nakłady na prace naukowo-badawcze i rozwojowe. W ten sposób nie gwarantują one dokonania przełomu technologicznego i unowocześnienia produkcji uzbrojenia oraz sprzętu wojskowego. Planowane nakłady na badania i rozwój wynoszące ok. 300 mln. zł, a będące do dyspozycji NCBiR nie gwarantują oczekiwanego rozwoju konkurencyjności produktów polskiego przemysłu obronnego, zdolnych pokonywać zagraniczną konkurencję w warunkach ciągłej „pogoni” za liderami w tej branży. Wysokość nakładów na badania i rozwój musi być zdecydowanie wyższa, lepiej nadzorowana pod katem celowości i efektowności ich wydatkowania. Stabilne warunki finansowe zakupów na rzecz sił zbrojnych RP zapewnia ustawa z dnia 25.05.2001 r. W konsekwencji tego MON w kolejnych latach będzie dysponował środkami na zakupy uzbrojenia i techniki wojskowej w kwocie ok. 100 mld. zł. W tej sytuacji wskazane jest zwiększenie nakładów finansowych i przeznaczenie adekwatnej części z


powyższej kwoty na badania i rozwój. - Po czwarte – w projekcie programu nie proponuje się stworzenia spójnego, efektywnego i szczelnego systemu dobrze zarządzającego pracami badawczymi i rozwojowymi w obszarze obronności i bezpieczeństwa państwa finansowanymi ze środków publicznych. Obecnie w tym obszarze istnieje rozwiązanie, które ma charakter rozproszony, nieszczelny i nieefektywny pozwalające marnotrawić dużą część skromnych nakładów na prace badawcze i rozwój . Realizowane i planowane prace badawczo – rozwojowe, są często przypadkowe ,od techniki kryminalistycznej począwszy do broni precyzyjnej i uzbrojenia (rozdział 6.1.). Programy prac badawczo- rozwojowych bardzo często są wprowadzane do planu realizacji na zasadzie „ siły przebicia” osób lub też instytucji kosztem autentycznych potrzeb obronnych i bezpieczeństwa państwa, a wyniki tych prac nie podnoszą zdolności operacyjnej rodzaju wojsk czy też rodzaju sił zbrojnych. W wielu wypadkach opłacalnym i racjonalnym rozwiązaniem było by zakupienie licencji nowoczesnego rozwiązania i uruchomienie jego produkcji w polskim przemyśle obronnym niż wydawanie publicznych pieniędzy na wieloletnie prace naukowo- badawcze, często, których jedynym „ finałem” jest odłożenie ich dokumentacji na półkę. Obraz tego stanu rzeczy byłby porażający , gdyby w projekcie „ Programu 2020” znalazła się analiza i ocena efektywności zaplanowanych i zrealizowanych w minionym okresie prac naukowo – badawczych. Jedną z zasadniczych przyczyn takiego stanu rzeczy jest wadliwe umiejscowienie badań i rozwoju z zakresu obronności i bezpieczeństwa w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego ora rozproszenie zarządzania ich realizacją. Rozwiązaniem, które pozwoliłoby uporządkować tę dziedzinę jest, jak już wcześniej wspomniano powołanie Agencji (Urzędu). Uzbrojenie i przekazanie temu organowi także wszystkich kompetencji i zadań związanych z planowaniem, koordynacją oraz zarządzaniem realizacja programów (prac) naukowo-badawczych i rozwojowych w zakresie obronności i bezpieczeństwa w uzgodnieniu z Ministerstwem Obrony Narodowej, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji i z polskim przemysłem obronnym. W tym obszarze koniecznym jest restrukturyzacja i konsolidacja kosztownego i nieefektywnego potencjału naukowo-badawczego rozproszonego w wielu instytucjach itd. - Po piąte – projekt „Programu 2020” wymaga szerokiej konsultacji z reprezentatywnym gronem polskiego przemysłu obronnego, a nie tylko jak to uczyniono z grupą „Bumar”. W konsultacji tej wziąć powinni udział także przedstawiciele liczącej się już grupy prywatnych przedsiębiorstw przemysłu obronnego, którzy coraz lepiej radzą sobie na rynku krajowym i zagranicznym. Najlepszym przykładem jest tu WBE Elektronic z Ożarowa. Już dzisiaj sektor prywatny w Polsce posiada potencjał mierzony sprzedażą 45% potencjału 20 spółek grupy Bumar przy zatrudnieniu stanowiącym 15% zatrudnienia w tych spółkach i spółce dominującej Bumar sp. z o.o. W projekcie tego dokumentu tym samym brakuje polityki rządu wobec sektora prywatnego stanowiącego już dzisiaj znaczącą część polskiego przemysłu obronnego. Niepokoić może także fakt, że w „Programie 2020” sformułowany został wniosek ,wypływający z oceny obecnej sytuacji w polskim przemyśle obronnym dokonanej na bazie Bumor sp. z o.o.,który stanowi, że dalsza konsolidacja tego sektora, pomimo, ze nie powinna ,nadal będzie postrzegana jako swoiste panaceum na słabości krajowego przemysłu obronnego. Natomiast zdefiniowane w projekcie dokumentu dziewięć tzw. celów szczegółowych wyrażonych zostało w sposób bardzo ogólny, życzeniowy (typu – pobudzenie, aktywność, uatrakcyjnienie systemu, wzrost poziomu, innowacyjności itp.) wraz z bardzo arbitralnie wybranymi wskaźnikami monitorowania (częściowo nieokreślonymi), ograniczonymi swym oddziaływaniem jedynie do Bumar sp. z o.o., potwierdzają brak spójnej strategii rządu w tym obszarze, w odniesieniu do całego krajowego przemysłu obronnego. - Po szóste – zaproponowane w rozdziale 6.3 przedsięwzięcia promocji wyrobów polskiego przemysłu obronnego wychodzą naprzeciw oczekiwaniom tego sektora gospodarki. Jednak brak centralnego organu, który był by odpowiedzialny za strategie tego rodzaju wsparcia, koordynację


zadań promocyjnych (w uzgodnieniu z poszczególnym resortami i polskim przemysłem obrony)spowoduje, że zaproponowane przedsięwzięcia promocyjne w „Programie 2020” nie odniosą oczekiwanego pozytywnego skutku. Organ (urząd) powinien dysponować także niezbędnym budżetem na realizację zadań promocyjnych. Tym organem powinna być, jak już powyżej proponowano Agencja (Urząd) Uzbrojenia. - Po siódme – w „Programie 202” brak oceny negatywnych skutków dla polskiego przemysłu obronnego, jakie zasoby spowodowane przyjmowaniem przez MON na wyposażenie Wojska Polskiego darowanego przez inne armie, bez umowy przemysłowej, sprzętu i uzbrojenia produkcji zagranicznych zakładów zbrojeniowych, będących konkurencją wobec naszych zakładów i ich produktów . Dotychczasowa praktyka MON w tym zakresie powinna być zabroniona, a przyjmowanie darowanego sprzętu i uzbrojenia powinno odbywać się przez Agencję (Urząd) Uzbrojenia z zachowaniem bezpieczeństwa i z uwzględnieniem interesu dla naszego przemysłu obronnego - po podpisaniu umowy przemysłowej. - Po ósme – w projekcie dokumentu brak jest oceny dotychczasowej współpracy polskiego przemysłu obronnego z MON, w tym negatywnych skutków, jakie przyniosły dla tej współpracy decyzje nr 16 i nr 125 MON. Te irracjonalne decyzje praktycznie wyeliminowały możliwości tej współpracy. W MON między innymi na przestrzeni minionego okresu nie stworzono systemowych rozwiązań, które regulowałyby zakres i sposób tej współpracy tak jak jest to w innych krajach będących członkami NATO. Należy wyrazić nadzieję, że obecne kierownictwo MON zmieni ten stan rzeczy z korzyścią dla obu zainteresowanych stron. - Po dziewiąte – w „Programie 2020” nie zaproponowano przedsięwzięć w zakresie wsparcia polskiego przemysłu obronnego w realizacji współpracy z przemysłem zbrojeniowym państw Europy Środkowo-Wschodniej, przez podejmowanie wspólnych programów badawczych i produkcyjnych, obniżających nakłady na ich realizację, zwiększających skalę produkcji, a tym samym stworzających warunki do obniżenia kosztów wytwarzania i ich cen , a tym samym zwiększenia konkurencyjności tych wyrobów na europejskim rynku uzbrojenia. Powyższe przedsięwzięcia mają istotne znaczenie w kontekście pojawienia się dyrektywy 2009/81/WEW w sprawie europejskiego otwartego rynku zamówień. W projekcie programu brakuje także planu wsparcia rządu w podejmowaniu międzynarodowych przedsięwzięć związanych z eksportem uzbrojenia i sprzętu wojskowego, głównie do krajów rozwijających się. - Po dziesiąte – w projekcie „Program 2020” brakuje także oceny transferu technologii wojskowej polskiego przemysłu obronnego, jeżeli on miał miejsce, na wyroby cywilne oraz czy i w jakim procencie całokształtu produkcji tego sektora ma miejsce produkcja cywilna i jakie jest jej tu znaczenie. W tym miejscu warto podkreślić, że przemysł zbrojeniowy w gospodarce rynkowej powinien wywierać istotny wpływ także na rozwój technologii produkcji i wzrost wartości użytkowej wyrobów cywilnych wytwarzanych w przedsiębiorstwach przemysłu zbrojeniowego. Ten proces stanowi ważny czynnik unowocześnienia i podnoszenia na wyższy poziom ich konkurencyjności. Osiągnięcia techniczne i technologia produkcji zbrojeniowej powinny być ważnym czynnikiem unowocześnienia produkcji cywilnej. Wysoka dynamika postępu technologicznego w produkcji zbrojeniowej nie byłaby możliwa do osiągnięcia przy produkcji cywilnej, natomiast transfer technologii wojskowej na cywilną wytwórczość zapewnia produktom zbrojeniowym nie tylko pewien zwrot nakładów poniesionych w produkcji wyrobów militarnych , a także uzyskania dochodów ze sprzedaży wyrobów cywilnych. Niewielki transfer technologii wojskowej na produkcję cywilną lub jej całkowity brak w naszym przemyśle obronnym powoduje, że nie ma on dodatkowych możliwości komponowania sobie nakładów na badania i rozwój oraz produkcję zbrojeniową. Tym samym nasz przemysł obronny w


znikomym stopniu wpływa innowacyjnie na rozwój gospodarki narodowej i można go porównać do przemysłu obronnego stanu wojny. - Po jedenaste – w projekcie „Program 2020” brakuje oceny polityki kadrowej w polskim przemyśle obronnym, oceny doboru i kwalifikacji tych kadr, a także wynikających stąd wniosków i propozycji systemowych rozwiązańna przyszłość . Polityka doboru kierowniczych kadr przedsiębiorstw polskiego przemysłu obronnego jest daleka od poprawnej i wymaga gruntownej zmiany. Kandydaci z odpowiednimi kwalifikacjami do objęcia kierowniczych stanowisk w polskim przemyśle obronnym powinni być objęci systemowym przygotowaniem, w tym odbycie stażu na kierowniczych stanowiskach w dobrze zarządzanych przedsiębiorstwach zbrojeniowych ,a także przeszkoleni na specialnych krótkoterminowych kursach w AON i WAT. Bez właściwego doboru i przygotowania kandydatów na kierownicze stanowiska w przedsiębiorstwach polskiego przemysłu nie nastąpi oczekiwana poprawa w tym ważnym sektorze gospodarki narodowej. Podsumowując ocenę projektu „Program 2020” należy stwierdzić że jest to dokument, w którym brakuje kompleksowej oceny stanu tego sektora gospodarki narodowej oraz realizacji dotychczasowych programów. W niepełnej ocenie zawartej w projekcie tego dokumentu pominięto wiele istotnych aspektów, które miały i mają nadal znaczący wpływ na niepowodzenia w polskim przemyśle obronnym. W dokumencie tym także pominięte zostały prywatne polskie przedsiębiorstwa przemysłu obronnego. Tym samym, projekt tego dokumentu w zaproponowanym stanie nie gwarantuje osiągnięcia zakładanych celów wsparcia polskiego przemysłu obronnego. W związku z tym w tej wersji nie powinien być przyjęty do realizacji przez rząd RP.


Ubezpieczenia społeczne

DR WOJCIECH NAGEL minister ds. ubezpieczeń społecznych Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Zastępca przewodniczącego Rady Nadzorczej ZUS oraz zespołu problemowego ds. ubezpieczeń społecznych Komisji Trójstronnej. Był dwukrotnie doradcą ministra pracy, szefem Funduszu Rehabilitacji oraz zastępcą szefa Krajowego Urzędu Pracy. Doktor nauk ekonomicznych o specjalizacji ubezpieczenia społeczne. Członek Konwentu BCC oraz ekspert BCC ds. ubezpieczeń społecznych i pracy.

℡℡℡℡ 601 329 181 �� [email protected]


Ocena: 3 Ubezpieczenia społeczne. Sytuacja finansowa Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w ostatnim kwartale nie odbiegała od założeń planistycznych, z tym, że poziom dotacji osiągnął już w końcu października blisko 95% planu rocznego (39,9 mld zł). Zadłużenie z tytułu kredytów bankowych nie wystąpiło, przy założeniach planistycznych wykonania długu na poziomie 0,9 mld zł. Należy to ocenić pozytywnie. W pełni zrealizowano przeniesienie środków z Funduszu Rezerwy Demograficznej na poziomie ok. 2,9 mld zł. Należy zwrócić uwagę, iż uchwalony w grudniu 2012 roku budżet państwa zawiera w opinii BCC przeszacowany poziom dochodów, także z uwagi na przyjęcie optymistycznych wskaźników makroekonomicznych (w tym – stopy bezrobocia, wskaźnika wynagrodzeń realnych, przyrostu zatrudnienia w gospodarce narodowej). Ich realnie ukształtowana wielkość wpłynie na wydolność FUS i poziom dotacji (pożyczek), które muszą zostać przekazane w 2013 w celu uzupełnienia jego rzeczywistego niedoboru. Analiza wrażliwości funduszu emerytalnego wskazuje, iż niekorzystne odchylenie się danego wskaźnika (spadek o 1 pp.) skutkuje koniecznością wyasygnowania dodatkowego 1 mld zł na pokrycie kosztów wypłaty świadczeń. Zatrudnienie, emigracja. W końcu roku następował istotny przyrost bezrobotnych, będzie on o ok. 0,2-0,4 pp. wyższy wskaźnika zanotowanego w końcu grudnia 2011 roku i zapewne przekroczy 13% na przełomie roku. Jako pozytywne należy odnotować zwiększenie do 4,6 mld zł środków przeznaczonych na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu w 2013 roku. Jako negatywne wzmacniający się impuls emigracji zarobkowej, o czym świadczy wzrost poziomu transferów pieniężnych oraz wzrost liczby stałych rezydentów (w Wielkiej Brytanii o blisko 85 tys. osób). Przeprowadzone w 2012 roku zmiany w zakresie ulg podatkowych są niekorzystne z punktu widzenia młodych, wykształconych ludzi i nie sprzyjają założeniu rodziny. Kraje emigracji oferują pomoc w wychowaniu dzieci, zasiłki i mieszkania socjalne. Trudności na rodzimym rynku pracy wzmacniają trend migracji docelowej. Inicjatywy rządowe są niewystarczające, spóźnione i nie odpowiadają skali wyzwania, które objęło swoim oddziaływaniem najcenniejsze intelektualnie zasoby pracy. Ochrona zdrowia. Sytuacja w ochronie zdrowia od poprzedniej oceny nie uległa zmianie na lepsze, nastąpił wzrost liczby, także renomowanych placówek leczniczych, które wpadły w problemy finansowe z racji tzw. nadwykonań oraz zbyt niskich wycen procedur (m.in. Instytut Neurologii, Centrum Onkologii, IMiD). Pogłębia się opinia o braku kompetencji w zarządzaniu sferą ochrony zdrowia zarówno w resorcie zdrowia jak i NFZ. Długi szpitali wciąż rosną, dobrych aplikacji brakuje.



W IV kwartale 2012 roku nie przedstawiono założeń do oczekiwanych w minionym roku i przewidzianych częściowo w expose z 2011 roku, projektów ustaw w zakresie dalszych zmian w systemie zabezpieczenia społecznego. Powinny one dotyczyć w szczególności kontynuacji przedsięwzięć związanych z tzw. dokończeniem reformy emerytalnej. Oczekiwania systemowe (poza podniesieniem i zrównaniem wieku emerytalnego) nie zostały dotychczas spełnione, lepiej prezentuje się aktywność operacyjna resortu pracy w zakresie wspierania wzrostu zatrudnienia. W zakresie dalszego wprowadzania zmian w systemie emerytalnym, należy wskazywać na potrzebę ujawnienia w nadchodzącym kwartale następujących inicjatyw ze strony rządu:

1. przedstawienia projektu ustawy zmieniającej zasady przyznawania emerytur górniczych, 2. przedstawienia projektu lub założeń do projektu ustawy dostosowującej system rentowy do

emerytalnego, który funkcjonuje w mechanizmie zdefiniowanej składki. Renty są nadal wyliczanie na bazie starego mechanizmu zdefiniowanego świadczenia, pochodzącego sprzed 1999 roku. Wskazane niedopasowanie prowadzi do zwiększania presji na otrzymywanie świadczeń wedle korzystniejszych zasad,

3. przedstawienia projektu zmian do ustawy o ubezpieczeniach rolniczych, poprzez wprowadzenie zasad rachunkowości do działalności rolnej, co pozwoli na opodatkowanie dochodów gospodarstw rolnych. Wpłynie to korzystnie zarówno na sytuację rolników jak i w dłuższej perspektywie – budżetu państwa.

W zakresie wspierania wzrostu zatrudnienia BCC oczekuje:

1. uczynienia z Funduszu Pracy elastycznego mechanizmu wspierającego zatrudnienie, zarządzanego przez ministra pracy przy zmienionej formule funkcjonowania urzędów pracy, jako aktywnego pośrednika pomiędzy pracodawcami, a poszukującymi pracy,

2. kontynuacji i rozszerzania pilotażowego programu zatrudniania absolwentów, skutecznego wykorzystania w 2013 roku o 1,6 mld zł wyższej kwoty na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu,

3. przedstawienia zapowiedzianego przy operacji podwyższenia i zrównania wieku emerytalnego programu utrzymania aktywizacji ludzi dojrzałych (50-55 i więcej) oraz dedykowanych programów stażowych dla absolwentów).

W nadchodzącym roku, pomimo spodziewanego spowolnienia gospodarczego, należy spodziewać się dotrzymania obietnicy o niepodwyższaniu podatków i danin. Zwłaszcza, iż począwszy od 2013 roku ograniczono ulgi w PIT dla twórców oraz osób lepiej zarabiających, co dotknęło także rodziny z jednym dzieckiem. Należy oczekiwać utrzymania zasad funkcjonowania OFE, także w zakresie podnoszenia poziomu składki w kolejnych latach. Poprawienia wymaga organizacja i funkcjonowanie dodatkowych ubezpieczeń emerytalnych (IKE, IKZE i PPE), z którą BCC wystąpi w I kwartale 2013 roku. Celem tej inicjatywy będzie wskazanie rządowi sposobów na lepsze zrozumienie potrzeby dodatkowego doubezpieczenia emerytalnego przez obywateli, przy wprowadzeniu mechanizmów promujących oszczędzanie na emeryturę.


Prawo pracy

ZBIGNIEW W. ŻUREK minister ds. prawa pracy Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Sekretarz Prezydium TK ds. Społeczno-Gospodarczych, przewodniczący Zespołu ds. rozwoju dialogu społecznego, członek Zespołu prawa pracy; zastępca przewodniczącego Rady Ochrony Pracy przy Sejmie RP, przewodniczący Zespołu ds. Prawno-Organizacyjnych. Od 1990 r. zajmuje się działalnością ekspercką i konsultingową. Mediator, wpisany na listę mediatorów przy Ministrze Pracy i Polityki Społecznej. Wiceprezes, członek i założyciel BCC, sekretarz generalny Związku Pracodawców BCC. Ekspert BCC ds. prawa pracy.

℡℡℡℡ 502 795 790 �� [email protected]


Ocena: 4 Działania, które zasługują na poparcie: Kilka dni temu MPiPS przekazało do konsultacji społecznych projekt nowelizacji Kodeksu pracy w zakresie Działu VI „Czas pracy”. W dniu posiedzenia Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC nie upłynie jeszcze termin tych konsultacji, a tym samym najprawdopodobniej nie będzie jeszcze oficjalnego stanowiska Business Centre Club w tej sprawie; trudno zatem dziś o definitywną ocenę. Gdyby pokusić się o ocenę wstępną – można by powiedzieć, że projekt jest (wprawdzie nie do końca) „krokiem w dobrym kierunku”. Rządowy projekt jak wyżej powstał w wyniku serii spotkań konsultacyjnych z partnerami społecznymi – członkami Trójstronnej Komisji ds. Społeczno – Gospodarczych. Jest na początku „ścieżki legislacyjnej”. Ocena „umiarkowanie pozytywna”. Dalszej oceny będzie można dokonać w oparciu o postępujące efekty nowelizacji Kodeksu pracy: - jaka będzie finalna wersja projektu, - w jakim czasie dokonane zostaną ewentualne zmiany. Działania, które oceniamy krytycznie: 1. Z przykrością należy odnotować brak prac nad kompleksową reformą Kodeksu pracy. Deklaracje ustne na razie nie znalazły odzwierciedlenia w rzeczywistości. Cząstkowa reforma działu VI Kp nie wystarczy. 2. Brak strukturalnych działań w zakresie zmian, dotyczących Funduszu Pracy. Sytuacja, w której dysponentem Funduszu Pracy pozostaje Minister Finansów nie jest, delikatnie mówiąc, właściwa. Fundusz winien pozostawać w gestii Ministra Pracy a wydatkowany powinien być w oparciu o uzgodnienia z reprezentantami pracodawców, którzy składają się na ten fundusz. Środki z funduszu powinny być użytkowane wyłącznie na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Oczekujemy od MPiPS bardziej zdecydowanych a przede wszystkim bardziej skutecznych działań w tej sprawie. 3. Brak determinacji MPiPS w podjęciu działań na rzecz stworzenia „ustawy antykryzysowej bis”. Czas biegnie i jakby nie było słychać postulatów i ostrzeżeń środowiska przedsiębiorców, że w obecnej sytuacji gospodarczej w Polsce i poza jej granicami bez szybkich i radykalnych działań, nastąpi szybki wzrost bezrobocia.



Z przykrością należy stwierdzić, że postulaty (oczekiwania) postawione trzy miesiące temu pozostają nadal aktualne. 1. Strona rządowa (szczególnie MPiPS) jako partner w Trójstronnej Komisji winna przejść od roli obserwatora - recenzenta do roli kreatywnego inicjatora i organizatora działań; szczególnie w obliczu spowolnienia gospodarczego i grożącej recesji (analogicznie do działań TK pod przewodnictwem prof. J. Hausnera). 2. Należy pilnie stworzyć właściwe warunki (prawne, organizacyjne, finansowe, inne) do prowadzenia efektywnego dialogu społecznego, który umożliwi zawieranie „pakietowych” kompromisów pomiędzy stronami dialogu społecznego. Strona rządowa (patrz wyżej) powinna być „kreatywnym inicjatorem i organizatorem działań”. 3. Należy pilnie i kompleksowo podjąć prace nad reformą Kodeksu pracy. Podstawą mogłyby być opracowania Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy. Miejscem prac mogłaby być Trójstronna Komisja, ze szczególnie aktywnym udziałem strony rządowej. Kodeks pracy winien (jak jest to z resztą w opracowaniu Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy) być podzielony na dwie części, obejmujące indywidualne i zbiorowe stosunki pracy. Zapisy Kodeksu (Kodeksów) winny ograniczać się do spraw rzeczywiście podstawowych. Wszystkie inne winny znaleźć się w układach zbiorowych pracy oraz w regulaminach pracy poszczególnych przedsiębiorstw, gdzie łatwiej i precyzyjniej można uwzględniać specyfikę danej branży czy firmy. 4. Należy dokonać reformy Funduszu Pracy. Dziś Fundusz, na który składają się składki pracodawców jest praktycznie w gestii Ministra Finansów, który traktuje środki na nim zgromadzone (aktualnie prawie 7 mld. złotych) tak, jakby były one częścią budżetu. Środki Funduszu winne być przeznaczane wyłącznie na aktywne formy wspierania rynku pracy. Decyzje dotyczące wydatkowania środków winne być podejmowane przez MPiPS w porozumieniu z przedstawicielami pracodawców.


Rynek pracy

DOMINIKA STANIEWICZ minister ds. rynku pracy Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Członek i założyciel Stowarzyszenia Interim Managerów oraz Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia. Wykładowca akademicki w trakcie doktoryzacji. Od ponad 10 lat piastuje stanowiska kluczowe dla organizacji w sektorze prywatnym. Socjolog, ekspert ds. rynku pracy, zarządzania zasobami ludzkimi oraz komunikacji. Autorka i wykonawca audytów oraz wdrożeń z obszarów miękkich wspierających procesy transformacji w przedsiębiorstwach. Ekspert BCC ds. rynku pracy.

℡℡℡℡ 602 634 824 �� [email protected]


Ocena: 5

Działania, które zasługują na poparcie:

Działania podjęte przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w związku z pilotażem wspierania

osób bezrobotnych zostały przeprowadzone w bardzo dobry sposób. Dzięki temu, jeśli zostaną

naprawione błędy z projektu pilotażowego, może się on okazać sukcesem. Kolejno należy pochwalić

przyśpieszenie prac w Komisji Trójstronnej w zespole prawa pracy, gdzie w coraz bardziej

dynamiczny sposób posuwają się prace nad zmianami w kodeksie.

Działania, które oceniamy krytycznie:

Mankamentem tego resortu jest brak innych działań, gdzie już drugi kwartał pozostajemy na

poziomie zapowiedzi bez działań pokazujących realizację założeń.


W 2013 r. resort powinien się koncentrować na zmianach form aktywizacji bezrobotnych oraz na

wspieraniu Ministerstwa Gospodarki w celu tworzenia nowych miejsc pracy. Oba ministerstwa

powinny wspólnie podjąć efektywne rozmowy z Ministerstwem Finansów w celu m.in. obniżenia

wysokich kosztów pracy, które MF nakłada na pracodawców. Kolejnym działaniem jest zakończenie

prac nad zmianą Kodeksu pracy zgodnie z nakreślonym przez premiera Donalda Tuska kierunkiem.


Zagospodarowanie funduszy europejskich

DR JERZY KWIECIŃSKI minister ds. rozwoju regionalnego Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Wiceminister rozwoju regionalnego (2005-2008) bezpośrednio odpowiedzialny za koordynację polityki rozwoju kraju i polityki spójności (Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 i Narodowa Strategia Spójności 2007-2013) oraz za negocjacje z Komisją Europejską. Uczestniczył w przygotowaniu programów operacyjnych. Od maja 2008 r. prezes zarządu Fundacji Europejskie Centrum Przedsiębiorczości i wiceprezes zarządu Europejskiego Centrum Przedsiębiorczości sp. z o.o. Ekspert BCC ds. rozwoju regionalnego i funduszy strukturalnych.

℡℡℡℡ 22 826 37 00 �� [email protected]


Ocena: 5 Działania, które zasługują na poparcie:

Na uznanie zasługują plany działań rządu na rzecz pobudzenia prorozwojowych inwestycji w

gospodarce, zaprezentowane w czasie tzw. „drugiego expose” przez premiera Donalda Tuska. W

pewien sposób jest to odpowiedź rządu na postulaty BCC zgłoszone w poprzednim kwartalnym

raporcie.

Należy docenić wskazanie zwiększenia inwestycji w gospodarkę przez premiera jako jednego z

dwóch najważniejszych priorytetów rządu na najbliższe lata. Wprawdzie większość

zaproponowanych działań w tym obszarze opiera się o już znane zamierzenia oparte o

wykorzystanie funduszy europejskich, ale dwa działania są zupełnie nowe: wsparcie inwestycji w

gospodarce za pośrednictwem nowoutworzonej spółki Inwestycje Polskie i stworzenie sprawnego

systemu poręczeń w celu ułatwienia dostępu do kapitału dla małych i średnich firm. Czekamy na

szczegóły dla tych zaproponowanych działań, ale na pewno wiele będzie teraz zależało od

sprawności Banku Gospodarstwa Krajowego, na którego barki spada realizacja tych działań.

Działania, które zasługują na krytykę:

Bez prorozwojowych inwestycji, w tym infrastrukturalnych, trudno sobie wyobrazić zapewnienie

podniesienia konkurencyjności polskich regionów jak i całej gospodarki. Inwestycje publiczne w

ostatnich miesiącach spadały, zarówno te realizowane przez samorządy jak i z budżetu państwa, co

było spowodowane wyczerpywaniem się funduszy europejskich i restrykcjami Ministerstwa

Finansów związanymi z ograniczaniem deficytu budżetowego.

Szkoda, że nie udało się doprowadzić do zamknięcia negocjacji w sprawie budżetu unijnego na lata

2014-2020 i nowej polityki spójności na szczycie budżetowym w listopadzie, ale to w niewielkim

stopniu zależało od Polski, zaś na szczycie nie było woli wśród kluczowych krajów członkowskich UE

do zamknięcia negocjacji.



Zdecydowanie najważniejsza kwestia w I kwartale 2013 roku to zamknięcie negocjacji w sprawie

budżetu unijnego na lata 2014-2020. Budżet unijny i nowa unijna polityka spójności będą miały

kluczowe znaczenie dla polityki rozwojowej Polski na najbliższe lata. Realizacja polskiej polityki

regionalnej w głównej mierze opiera się na wsparciu z unijnej polityki spójności. Bez tego wsparcia

polskie regiony nie będą mogły skutecznie zmniejszać luki rozwojowej w stosunku do bardziej

rozwiniętych krajów członkowskich UE.

Kolejna kwestia to wypracowanie planu na wykorzystanie pieniędzy unijnych w nowej perspektywie

finansowej 2014-20, zarówno na poziomie centralnym jak i regionalnym. Rząd powinien postawić na

zdecydowane podniesienie innowacyjności polskich regionów i polskiej gospodarki jako całości.

Polska jest jako bardzo mało innowacyjna. Jesteśmy klasyfikowani jako 6 kraj członkowski od końca

(na 27 krajów członkowskich) w Unii Europejskiej. Na badania i rozwój wydajemy tylko 0,74 proc.

PKB, prawie 3-krotnie mniej niż średnia w UE, co należy do jednych z najniższych wyników w UE.

Dotychczasowe działania nie przyniosły zasadniczej zmiany.


Prawo gospodarcze

MEC. JACEK ŚWIECA minister ds. prawa gospodarczego Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Radca prawny. Arbiter w Krajowym Sądzie Arbitrażowym. W latach 2007-2009 pracował w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, gdzie pełnił obowiązki z-cy dyrektora Zespołu Prawa Gospodarczego, Danin Publicznych i Ochrony Praw Konsumenta. Specjalista w zakresie prawa upadłościowego, prawa spółek, fuzji przejęć, prawa konsumenckiego i antymonopolowego, prawa medycznego, prawa międzynarodowego i europejskiego oraz funduszy unijnych. Ekspert BCC ds. prawa gospodarczego.

℡℡℡℡ 507 554 984 �� [email protected]


Ocena: 6 Działania zasługujące na aprobatę: IV kwartał w mojej ocenie przyniósł znaczną poprawę działania Ministra Sprawiedliwości. Na szczególną aprobatę zasługuje propozycja reformy prawa upadłościowego i naprawczego, w zakresie której BCC aktywnie współpracowało, m.in. zgłaszając wiosną 2012 r. kilkanaście postulatów, jak również biorąc udział w opracowaniu założeń i treści ostatecznego projektu. Poprzeć należy próbę mądrego wyważenia interesów upadłego i wierzycieli, uproszczenie procedur, jak również zcentralizowanie i unifikację procedur poprzez utworzenie Centralnego Rejestru Upadłości. Poprzeć należy także i inne nowelizacje, jak przede wszystkim zmiany w regulacjach dotyczących ksiąg wieczystych, poprzez znaczną elektronizację całego postępowania, co zdecydowanie ułatwi każdemu przedsiębiorcy funkcjonowanie w praktyce. Jeżeli chodzi o działania Ministra Gospodarki, z uwagą przyglądać się będziemy pracy nowego ministra p. Piechocińskiego. Dotychczasowe zaś działania, obejmujące IV kwartał 2012 r. ocenić należy pozytywnie przede wszystkim z uwagi na efekty kampanii informacyjno – edukacyjnej dotyczącej wybudowania w Polsce elektrowni jądrowej (ponad połowa Polaków jest już pozytywnie do tego ustosunkowana). Cieszy także opracowanie przez MG projektu założeń zmian w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, które mają wprowadzić zasadę „dwóch terminów” – zgodnie z nią tylko dwa razy w danym roku kalendarzowym będą mogły wchodzić w życie przepisy mające wpływ na podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej. Działania, które oceniamy krytycznie: Nie tyle na krytykę, co do dalszej dyskusji należy prowadzona przez Ministerstwo Sprawiedliwości deregulacja. BCC co do zasady w pełni popiera działania deregulacyjne, przy czym powtórzyć należy, że nad każdym zawodem pochylić się należy oddzielnie. Pewne wątpliwości w praktyce budzi ponadto wprowadzona w maju 2012 r. nowelizacja k.p.c., wprowadzająca zasadę prekluzji we wszystkich postępowaniach. W związku z bardzo niską świadomością prawną Polaków, obowiązek sporządzania pozwów w sposób wyczerpujący, bez możliwości w zasadzie uzupełniania ich w dalszym toku postępowania, może okazać się zgubny dla interesów stron postępowania cywilnego. Odnośnie Ministerstwa Gospodarki, nadal zbyt mały nacisk położony jest na promocję Polski za granicą.



Jeżeli chodzi o Ministerstwo Sprawiedliwości po raz kolejny powtórzyć należy konieczność upraszczania i przyspieszania procedur. Dalsze działania podejmowane w tym kierunku powinny być dla resortu priorytetem. Odnośnie Ministerstwa Gospodarki, nadal aktualny pozostaje postulat upraszczania zasad funkcjonowania przedsiębiorców w praktyce. Być może umożliwią to prowadzone obecnie przez MG prace nad nowym, ulepszonym „jednym okienkiem”.


System stanowienia prawa

WITOLD MICHAŁEK minister ds. procesu stanowienia prawa Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Członek i współzałożyciel Stowarzyszenia Profesjonalnych Lobbystów w Polsce. Współwłaściciel firmy lobbingowej i doradczej UNILOB. Koordynator i konsultant w wielu międzynarodowych projektach, mających na celu pomoc we wprowadzaniu regulacji i instytucji gospodarki rynkowej w krajach Europy Środk.-Wsch., Azji i Afryki, finansowanych przez USAID, UE oraz rząd Wielkiej Brytanii. Ekspert BCC ds. gospodarki, legislacji i lobbingu.

℡℡℡℡ 605 426 959 �� [email protected]


Ocena: 5 Działania zasługujące na poparcie: Przygotowanie przez Ministerstwo Gospodarki w konsultacji i współpracy z reprezentantami środowisk gospodarczych Programu „Lepsze regulacje” na lata 2012-2015, którego głównym celem jest, jak deklarują autorzy, „zapewnienie rozwiązań systemowych i organizacyjnych, niezbędnych dla tworzenia i oceny prawa w oparciu o dowody analityczne, nakierowane na rozwiązywanie rzeczywistych problemów społeczno-gospodarczych, w tym zmniejszenie kosztów wykonywania działalności gospodarczej oraz podniesienie konkurencyjności polskiej gospodarki”. Program został przyjęty przez Komitet Rady Ministrów w dniu 12 grudnia br. i należy mieć nadzieję, że po jego wdrożeniu jakość procesu tworzenie prawa, w szczególności gospodarczego, ulegnie poprawie. Działania, które oceniamy krytycznie: Opóźnianie podjęcia prac nad zmianą Regulaminu pracy Rady Ministrów, postulowaną przez BCC i inne środowiska przedsiębiorców oraz organizacje pozarządowe, mającą na celu wprowadzenie do systemu tworzenia prawa jasno określonych standardów konsultacji ze stroną społeczną.


Jak najszybsze, zgodne z założonym harmonogramem, wdrożenie zadań zawartych w Programie „Lepsze regulacje” na lata 2012-2015, szczególnie, że nastąpiło wielomiesięczne opóźnienie w jego przyjęciu przez rząd, na skutek czego jest to już tylko program na okres krótszy o jeden rok, czyli na lata 2013-15.


Środowisko naturalne

RYSZARD PAZDAN minister środowiska Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Ekspert Sejmowej Komisji Ochrony Środowiska poprzednich kadencji, członek szeregu polskich i zagranicznych stowarzyszeń zawodowych, m.in. przedstawiciel Polski w PREPARE/EUREKA (zarządzanie programami zapobiegania zanieczyszczeniom). Założyciel i prezes firmy ATMOTERM SA. Autor wielu publikacji i ekspertyz dotyczących m.in. handlu pozwoleniami do emisji CO2, oddziaływań na środowisko, zarządzania informacjami środowiskowymi. Przewodniczący Komisji BCC ds. zmian klimatycznych i ryzyk środowiskowych.

℡℡℡℡ 661 426 679 �� [email protected]


Ocena: 4 W IV kwartale br. Ministerstwo Środowiska skoncentrowało się na sprawach klimatycznych zaniedbując pozostałe, szczególnie krajowe tematy środowiskowe. Działania, które zasługują na poparcie:

1. Sprzeciw wobec ingerencji KE w unijny system handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla (ETS). Z uwagi na dużą nadwyżkę uprawnień, cena praw do emisji tego gazu cieplarnianego uległa drastycznemu obniżeniu. Tym samym system ETS przestał spełniać rolę wymuszania ograniczania emisji gazów cieplarnianych. Administracyjne manipulacje na tym rynku najdotkliwiej dotkną Polskę.

2. Aktywność na portalach społecznościowych (YouTube, Facebook). 3. Zaproponowanie Warszawy jako gospodarza kolejnej 19-tej Konferencji Klimatycznej ONZ.

Działania, które oceniamy negatywnie:

1. Brak przepisów wykonawczych do nowelizacji ustawy o ochronie środowiska implementującej znowelizowaną dyrektywę o emisjach przemysłowych IED oraz CAFE (jakość powietrza).

2. Dalszy brak działań dotyczących Krajowego Programu Ochrony Powietrza. 3. Pozytywne zaopiniowanie Ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (w zakresie opłat środowiskowych), co spowodowało powstania bubla prawnego który skomplikuje, a nie ułatwi relacje administracja-przedsiębiorca.

Z uwagi na brak istotnej poprawy, utrzymuję tą samą ocenę punktową jak w III kwartale. Aktualne są również wszystkie zastrzeżenia do MŚ określone w ocenie III kwartału:

• aktywności w zakresie przeciwdziałania niskiej emisji –na rzecz poprawy jakości powietrza,

• aktów wykonawczych do pełnej transpozycji dyrektywy CAFE (jakość powietrza)

• aktywności nad Krajowym Programem Ochrony Powietrza

• jasności jak ma funkcjonować rynek handlu uprawnieniami do emisji od 2013 r. (na razie są tylko założenia do ustawy o zmianach ETS ).

• kontynuacji niezbędnych działań dot. reformy zarządzania gospodarką wodną. Na początku II kwartału MŚ opracowało założenia do projektu ustawy „Prawo Wodne” będące również implementacją Ramowej Dyrektywy Wodnej (co miało wpływ na ocenę kwartalną). Nie upubliczniono żadnych analiz i ocen skutków (szczególnie finansowych) tej reformy.


Można mieć również zastrzeżenia do współpracy merytorycznej MŚ z MG. Takim przykładem mogącym mieć poważne negatywne skutki dla gospodarki jest zagrożenie zmiany kwalifikacji popiołów i żużli powstających w wyniku spalania węgla. Nikłe zaangażowanie resortów środowiska i gospodarki w prace KE dot. Ramowej Dyrektywy Odpadowej może spowodować konsekwencje porównywalne z ograniczeniami emisji CO2, zachwiać obecnie energetyką węglową i narazić Polskę na miliardowe straty.


Infrastruktura

MACIEJ GRELOWSKI minister infrastruktury Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Menedżer z wieloletnim doświadczeniem. Prezes Orbis SA (1993-2004), prezes Polskiego Instytutu Dyrektorów (2004-2005), członek Rad Nadzorczych wielu spółek publicznych. Wykładowca Corporate Governance w WSB w Nowym Sączu. Ekspert w zakresie zarządzania. Doradca gospodarczy. Laureat prestiżowych nagród Stowarzyszenia Managerów, "Gazety Parkiet", BCC. Przewodniczący Rady Głównej BCC.

℡℡℡℡ 502 333 330 �� [email protected]


Ocena: 2 Wydaje się że działanie Ministerstwa Transportu ogranicza się do licznych zmian kadrowych, szczególnie w obszarze kolei, nieefektywnego zarządzania procesami związanymi z infrastrukturą drogową i niekończącymi się konsultacjami nad nowelizacją prawa budowlanego. Nieprzychylna dla środowisk gospodarczych z sektora rynkowego, postawa ministra i jego jednoznaczne zaangażowanie się po stronie wyłącznie publicznej naruszyło istotnie równowagę na rynku budownictwa ogólnego i infrastrukturalnego. Ograniczona skuteczność restrukturyzacji Grupy PKP SA skutkująca narastaniem wewnętrznych konfliktów pracowniczych, a także mało skuteczne zarządzanie procesem inwestycyjnym stanowi zagrożenie dla realizacji planu odbudowy polskich kolei. Skutkować to może dalszym pogorszeniem jakości usług świadczonych przez narodowego przewoźnika, zarówno w obszarze pasażerskim jak i towarowym. Niewątpliwym sukcesem osobistym ministra jest znaczący wzrost represyjności systemu nadzoru nad ruchem drogowym w oparciu o elektroniczne systemy pomiaru prędkości, co wobec znaczącego ograniczenia nakładów na remonty dróg, zarówno krajowych jak lokalnych, wydaje się jedynym przeciwdziałaniem zagrożeniom w ruchu drogowym. Niewątpliwie zaś wzmocni budżet i obciąży resort sprawiedliwości niekończącymi się procesami i odwołaniami ze strony karanych kierowców. Kompromitacja władz samorządu woj. mazowieckiego w sprawie lotniska w Modlinie pośrednio obciąża resort transportu w zakresie nadzoru i warunków dopuszczenia do ruchu infrastruktury lotniska. Generalnie działania rządu w sferze gospodarczej w IV kwartale były ograniczone i mało dynamiczne. Zmiany kadrowe w resorcie gospodarki i wynikające z tego konsekwencje zaowocowały małą skutecznością działań zarówno ministra jak i rządu. Uchwalone zmiany prawne dot. deregulacji były wynikiem wcześniej podjętych prac. Zakres proponowanych zmian został znacząco ograniczony, a wprowadzone zmiany mają mało istotny wpływ na proces gospodarczy.


Niezmiennie priorytetem rządu na rok 2013 pozostaje deregulacja gospodarki, odbiurokratyzowanie administracji publicznej. Podwyższenie standardów projektów aktów prawnych po stronie rządu oraz usprawnienie pracy sądów ze szczególnym wskazaniem Warszawy.


Spółdzielczość

MIECZYSŁAW GRODZKI minister ds. spółdzielczości Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC Rzeczoznawca budowlany GINB, rzeczoznawca szacowania nieruchomości, lustrator spółdzielczy. Zastępca przewodniczącego Zgromadzenia Ogólnego Krajowej Rady Spółdzielczej, zastępca przewodniczącego RN Związku Rewizyjnego Banków Spółdzielczych im. Franciszka Stefczyka, Przewodniczący Rady Mazowieckiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. Prowadzi własną firmę - Przedsiębiorstwo Budowlane GROMAR. Za swoją działalność został odznaczony Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi. Przewodniczący Komisji Spółdzielczej BCC.

℡℡℡℡ 514 090 080 �� [email protected]


Ocena: 0 Działania, które oceniamy krytycznie: Rząd w ostatnim kwartale nie podjął żadnych działań w zakresie Spółdzielczości, które można byłoby ocenić pozytywnie. Rząd pozytywnie zaopiniował projekt „ustawy o spółdzielniach” złożony przez grupę posłów z Klubu Platformy Obywatelskiej /druk sejmowy nr 515/. Takie stanowisko rządu sugeruje całkowity brak znajomości spółdzielczości i specyfiki tych organizacji. W projekcie narzuca się rozwiązania daleko odbiegające od Kodeksu spółek handlowych np. kadencyjność Rady Nadzorczej, jej długość i ilość kadencji, sposób wyboru prezesa zarządu – w wyborach powszechnych. Brak działań i określenia założeń do polityki działań w zakresie spółdzielczości zmusza nas do negatywnej oceny rządu w tym zakresie.


1. Komisja Nadzoru Finansowego powinna dokonać analizy wymogów stawianych w swoich rekomendacjach dotyczących warunków udzielania kredytów, w tym na budownictwo mieszkaniowe. Aktualnie, tylko nieliczne osoby mogą według tych warunków otrzymać kredyt, należy dokonać ich weryfikacji i wydać stosowne regulacje. Wygłoszono zapowiedzi prasowe działań w tym zakresie przez przewodniczącego KNF. 2. Rząd powinien przedstawić projekt ustawy w sprawie zrównania podmiotów z sektora spółdzielczego z innymi przedsiębiorstwami pod względem naliczania podatku dochodowego. Uzasadnienie: Każda spółdzielnia mieszkaniowa musi wyodrębnić prowadzoną działalność związaną z gospodarką zasobami mieszkaniowymi – to traktowane jest jako działalność statutowa, a od pozostałej działalności musi zapłacić podatek dochodowy np.: od własnych lokali użytkowych i innych przychodów. W większości spółdzielni całe przychody z tego tytułu zasilały fundusz remontowy. Wszystkie przedsiębiorstwa rozliczają dochody i koszty ogółem i od uzyskanego dochodu płacą podatek dochodowy. Powoduje to zmniejszenie funduszu remontowego o zapłacony podatek. 3. Rząd powinien przedstawić program budownictwa mieszkaniowego. Uzasadnienie: Brak programu budownictwa mieszkaniowego a w szczególności dla osób ze średnimi dochodami, młodych rodzin, powoduje masowe ich wyjazdy zagraniczne i to osób wykształconych, przygotowanych zawodowo do podjęcia pracy. Oferowane kończące się wsparcie „mieszkać na


swoim” przestały być już pomocą dla ogółu obywateli, poprzez stawiane uwarunkowania korzystają z tego programu już bardzo nieliczne osoby. Wprowadzany nowy program w tym zakresie, jest jeszcze mniej korzystny dla ewentualnych ubiegających się osób. 4. Rząd powinien przedstawić program naprawy bloków mieszkalnych i nie tylko, wybudowanych w niektórych technologiach prefabrykowanych, w ramach programów rządowych. Uzasadnienie: Przekazanie mieszkań czy lokali w ramach uwłaszczenia poprzez ustawy sejmowe, np.: w spółdzielczości „za przysłowiową złotówkę”, użytkownikom –właścicielom, nie rozwiązuje problemu ich wad konstrukcyjnych. Wycofanie się Rządu z naprawy konstrukcji bloków, może spowodować ich stan katastrofalny. Zubożone społeczeństwo nowych właścicieli lokali nie będzie mogło finansowo wykonać niezbędnych remontów kapitalnych konstrukcji budynku. Przykładem mogą być tu landy wschodnie niemieckie, gdzie ten problem bloków wykonanych w tych technologiach został już rozwiązany. 5. Rząd nie reaguje na wystąpienia spółdzielców, Krajowej Rady Spółdzielczej, Spółdzielczych Związków Rewizyjnych, Europejskich i Światowych Organizacji Spółdzielczych, w sprawie stosowania i szanowania zasad spółdzielczych i regulacji prawa w tym zakresie.

ocena i priorytety dla rządu · które – choć w skali mniejszej od oczekiwań przedsiębiorców...

Documents