Ocak-Mart 2011

Sayı: 5Ocak- Mart 2011

Gümrük Müsteşarlığı Strateji GeliştirmeDaire Başkanlığı

Fatih İslam KARAOĞLUDaire Başkanı

Stratejik Yönetim ve Planlama Şube Müdürlüğü

Kamile SOYALPSerap KOCABIYIKVildan ÖZKAYASenem ÜZERKadiriye AYDOĞDUGüler KONAÇOĞLU

Grafik Tasarım

Orfe Reklam Tasarım Ofisiwww.orfereklam.com.trT: 0312 448 17 37 - 38

BaskıDumat OfsetTel: 0312 278 82 00

İletişim

Tel: 0312 306 78 950312 306 80 97

Faks: 0312 306 80 95

Üç ayda bir yayımlanır.

Ücretsizdir.

AB ve DIŞ İLİŞKİLER GENEL MÜDÜRÜSAYIN RIZA MEHMET KORKMAZ İLE RÖPORTAJ

BAŞMÜDÜRLÜKLERİMİZİN TANITIMI - İZMİR

İZMİR GÜMRÜK VE MUHAFAZA BAŞMÜDÜRÜ SAYIN NAZIM BÜTÜN İLE RÖPORTAJ

TEŞKİLAT’TAN HABERLER

26 OCAK DÜNYA GÜMRÜK GÜNÜ TÜM YURTTA ÇEŞİTLİ ETKİNLİKLERLE KUTLANDI

NUSAYBİN GÜMRÜK KAPISI TEMEL ATMA TÖRENİ

DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI WASHINGTON’DA TEMASLARDA BULUNDU

V. KIZILCAHAMAM YATIRIM KONFERANSI

GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI VE TÜRK İŞBİRLİĞİVE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI ARASINDA “İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ’’ İMZALANDI

KAÇAKCILIK

MAKALE - GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI

İSTATİSTİKLER

SIKÇA SORULAN SORULAR

BİZDEN HABERLER

2

14

26

32

32

34

36

37

37

38

42

48

50

52

İçindekiler 1

Gümrük Bülteni

Gümrük Bülteni: Bize kendinizi biraz ta-nıtır mısınız?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: 26.04.1967 tarihinde Kayseri’nin Bünyan ilçesinde doğdum. Üniversiteye kadar olan tahsili-mi Kayseri’de tamamladım. 1985 yılında girdiğim Ankara Üniversitesi Siyasal Bil-giler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bö-lümünü 1989 yılında tamamladım. Aynı

yıl girdiğim Maliye Bakanlığı Gümrük Müfettiş Yardımcılığı sınavını kazanarak Gümrük Teşkilatına katıldım. 1992 yılında gümrük müfettişi oldum. ABD’nin Boston şehrinde Northeastern Üniversitesi Eko-nomi Bölümünde 1999-2000 tarihlerinde ekonomi dalında yüksek lisans yaptım. 2000 yılında Gümrük Başmüfettişi oldum. Bu görevde iken, 2002 yılında Gümrükler Muhafaza Genel Müdür Yardımcılığına,

Röportaj

3

Ocak-Mart 2011

25.10.2004 tarihinde ise AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü görevine atandım. Halen bu görevi sürdürüyorum. Bunun yanı sıra, Müsteşarlığımız bünyesinde 2007 yılında tesis edilen AB Projeleri Birim Başkanlığı görevlerini de ifa etmekteyim. Evliyim, iki çocuğum var.

Gümrük Bülteni: AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü’nün tarihçesi ve görevleri hakkında bilgi verir misiniz ?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: 1947 yılında Güm-rük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasının (GATT) imzalanması, 1953 yılında Ülkemizin ku-rucu üyelerinden biri olduğu Gümrük İşbirliği Konseyi’nin (bu gün bilinen adıyla Dünya Güm-rük Örgütü) kurulması, 1958 yılında Avrupa Eko-nomik Topluluğu’nun kurulması ve ülkemizin kısa süreler içinde bu Teşkilatlar ile sıkı ilişkiler kurması Gümrük ve Tekel Bakanlığı bünyesinde 1963 yılında önce bir Dış İlişkiler Dairesi Baş-kanlığı ihdasını gerekli hale getirmiş, 1975 yılın-da da artan uluslararası münasebetler nedeniy-le bu Daire Dış Anlaşmalar Genel Müdürlüğü’ne dönüştürülmüştür.

Daha sonra, Maliye ve Gümrük Bakanlığı döne-minde 1982 yılında Dış İlişkiler Dairesi Başkan-lığı, 1988 yılında ise Avrupa Toplulukları Koordi-nasyon Dairesi Başkanlığı adıyla iki ayrı Birimin kurulması, gümrük ve dış ticaret konularında yetki karmaşasına yol açmıştır.

Avrupa Topluluğu ile Gümrük Birliği oluşturma çabaları ile DGÖ ve DTÖ ile ilişkilerden başka Birleşmiş Milletler, EFTA, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (ECO) gibi uluslararası kuruluşlarla ile gelişen ilişkiler ve imzalanan anlaşmalar ve söz-leşmeler, 485 sayılı KHK ile Başbakanlık Güm-rük Müsteşarlığı bünyesinde 1993 yılında yeniden Genel Müdürlük olarak örgütlenmeyi kaçınılmaz kılmıştır.

Gümrük Müsteşarlığı’nın Teşkilat ve Görev-leri hakkında 485 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 10 uncu maddesinde Genel Mü-dürlüğümüz görevleri:

Müsteşarlığın yurtdışı ve milletlerarası veya • ikili münasebetlerini yürütmek,

Türkiye’nin Gümrüklerle ilgili milletlerarası • anlaşmalar ve sözleşmelere katılmasına dair Müsteşarlık görüşünü hazırlamak,

Milletlerarası Kuruluşların kabul ettiği güm-• rük tarifeleri, gümrük kıymeti, gümrük rejimi ve formaliteleri ile bunların değişikliklerini takip ederek, milli mevzuata aktarılmasını ve uygulamaya intikal ettirilmesini sağlamak,

Müsteşarlığın yurtdışında görevli birimlerinin • faaliyetlerini düzenlemek ve yönetmek,

Müsteşarlıkça verilecek diğer işleri yapmak.•

olarak belirlenmiştir. Genel Müdürlüğümüz ken-disine verilen görevleri ve son dönemde giderek yoğunlaşan çalışmalarını toplam 66 personeli-mizin özverili çalışmaları ile yürütmektedir.

Gümrük Bülteni: AB sürecinde Müsteşarlığımı-zın yürüttüğü temel çalışmalar nelerdir?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: Müsteşarlığımız ile Avrupa Birliği arasındaki ilişkinin temeli, Ankara Anlaşması ve Katma Protokolün akdedildiği dö-nemlere uzanmaktadır. Bu açıdan bakıldığında, bir çok kamu kurumunun aksine Müsteşarlığı-mızın AB kaynaklı çalışmaları, Türkiye’nin 1999 yılında Helsinki Zirvesi ile AB’ye aday ülke olarak ilan edilmesi ve tarama süreci olarak bilinen ka-tılım öncesi sürece dahil olmasından çok öncele-re dayanır. Halihazırda, AB sürecinde yürüttüğü-müz temel çalışmalar Gümrük Birliği, AB adaylık süreci ve mali işbirliği ekseninde yürümektedir.Müsteşarlığımızda gümrük birliği ile bağlantılı olarak, Türkiye-AB ticaretine doğrudan etki eden sorunlar, gümrük birliğinin uygulanmasına ola-nak tanıyan Köprü mevzuat ve Türkiye ile AB’nin üçüncü ülkeler üzerinden ticareti bağlamında çalışmalar yürütülmektedir. Bunlara ek olarak, AT-Türkiye arasında gümrük birliğini tesis eden 1/95 sayılı AT-Türkiye Ortaklık Konseyi Kararı, ta-rife, kıymet, menşe, gümrük rejimleri, fikri mül-kiyet hakları, muafiyet düzenlemeleri gibi güm-

4 Röportaj

Gümrük Bülteni

rük mevzuatını oluşturan ana konularda uyum yükümlülüğünü hüküm altına almıştır. Bu çer-çevede, Müsteşarlığımız bünyesindeki çalışma-lar sadece Köprü Mevzuat denilen gümrük bir-liğinin uygulanmasına dair uygulama hükümleri içermekle kalmamış, geniş yelpazede bir uyum çalışmasını beraberinde getirmiştir. Gümrük Birliği’nin tesis edildiği 1996 yılı ile resmen tara-ma sürecinin başlatıldığı 2005 yılları arasında AB müktesebatına uyum kapsamında; 5 Kanun, 18 BKK, 60 Yönetmelik, 6 Tebliğ çıkartılmıştır. 2005 yılında başlayan tarama süreci ile de Müsteşarlı-ğımız başta Gümrük Birliği faslı olmak üzere 14 fasılda çalışmalara etkin biçimde dahil olmuştur. Tarama süreci sonrasında ise Fasılların müzake-reye açılıp açılmamasına bakılmaksızın mevzuat uyum çalışmaları devam etmiş, 2005 sonu - 2010 yılları arasında AB müktesebatına uyum kapsa-mında 2 Kanun, 4 BKK, 8 Yönetmelik, 1 Tebliğ çıkarılmıştır. Sayılarla da ifade edilebilen yüksek uyum düzeyinden dolayıdır ki her yıl düzenli ola-rak yayımlanan İlerleme Raporları’nda Müste-şarlığımız uhdesindeki mevzuat, uyum düzeyi en yüksek mevzuat arasında gösterilmektedir.

Türkiye ile Avrupa Birliği arasında Gümrük Birliği tesis eden Türkiye-AB Ortaklık Konseyi’nin 1/95 sayılı Kararı’nın 16 ncı maddesi uyarınca, ülke-miz tarafından üçüncü ülkelerle Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) akdedilmektedir. Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından müzakereleri koordine edilen söz konusu STA’ların ekini oluşturan ve Anlaşmaya konu eşyanın menşe kurallarını be-lirleyen protokollerin müzakereleri de Genel Mü-dürlüğümüzce yürütülmektedir.

Bu kapsamda, halihazırda 18 ülke ve ülke grubu ile imzalanarak yürürlüğe konulan STA’ların ilgi-li menşe yönetmelikleri hazırlanmıştır. Bunların dışında toplam 13 ülke veya ülke grubuyla STA imzalanmasına yönelik ön görüşmeler veya mü-zakereler başlatılmış ya da sürdürülmektedir.

Ayrıca, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret Anlaş-ması (ECOTA), İslam Konferansı Teşkilatı Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Sistemi (TPS-OIC) Menşe Kuralları Anlaşması ile Gelişmek-te Olan 8 Ülke (D-8) Tercihli Ticaret Anlaşması

Menşe Kurallarının ülkemizde uygulanmasına ilişkin Yönetmeliklerin hazırlık çalışmaları da devam etmekte olup, söz konusu Anlaşmaların taraf ülkelerde iç onay işlemlerinin tamamlan-ması ve sistemin yürürlüğe konması sonrasında anılan Yönetmelikler, Resmi Gazete’de yayımla-nacaktır.

Bütün bu Anlaşmaların menşe kuralları Müste-şarlığımız adına AB ve Dış İlişkiler Genel Müdür-lüğümüzce hazırlanmakta, müzakereleri Genel Müdürlüğümüzce yürütülmekte ve yürürlüğe konulmasına dönük çalışmalar yine Genel Mü-dürlüğümüzce yapılmaktadır. Ayrıca, söz konusu Anlaşmaların ve menşe kurallarının uygulanma-sına yönelik çalışmalar da yine Müsteşarlığımız bünyesinde Genel Müdürlüğümüzce koordine edilmektedir.

Gümrük Birliği nedeniyle uyum sağlanması ge-reken Avrupa Birliği tarifesine, 01.01.1996 tarihi itibariyle büyük ölçüde uyum sağlanmış olup, her yıl yapılan değişiklikler yine aynı yıl içerisinde Tarife Cetvelimize yansıtılmaktadır. Ayrıca, eşya tanımı ve kodlarını belirleyen ve Dünya Gümrük Örgütü Armonize Sistem Nomanklatürüne daya-nan Gümrük Tarife Cetvelimiz AB’nin Kombine Nomanklatürü ve ulusal açılımlarla yıllık olarak güncellenmekte ve 1 Ocak itibariyle yürürlüğe girmektedir.

2003 yılı Ulusal Programı çevresinde uyum yü-kümlülüğümüz olan Avrupa Birliği Kombine No-manklatürü Açıklama Notları tercüme edilmiş ve Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe gir-miştir. Yine diğer bir yükümlülüğümüz olan 27 adet AB Komisyonu Tüzüğü kapsamı Topluluk Sınıflandırma Kararları da Resmi Gazete’de ya-yımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Avrupa Birliği (AB) Müktesebatının Üstlenilme-sine İlişkin Türkiye Ulusal Programı kapsamın-da, Gümrük Birliği başlığı altında “Mevcut BİLGE sisteminin TARIC sistemine uyumunun sağlan-ması için gerekli düzenlemenin” yapılması ön-görülmektedir. Bu çerçevede, AB Mali Yardımı kapsamında yürütülen projeler vasıtasıyla, Müs-teşarlığımız bünyesinde, AB nin Entegre Tarifesi

5

Ocak-Mart 2011

TARIC’i de içeren Entegre Tarife Yönetim Si-temine (Integrated Tariff Management System-ITMS) uyumun sağlanmasına ilişkin çalışmalar yürütülmüştür.

Bu bağlamda, halihazırda 12 rakamlı olan ve ilk 8 rakamı ve karşılık gelen eşya tanımı AB nin Kombine Nomanklatüründen aynen alınan tarife kodlarının 10 rakamlı TARIC koduna (8 rakamlı KN açılımına ilave 2 rakam) dönüştürülmesi için gerekli değerlendirilmeler yapılmaktadır. Tarife cetvelinin TARIC yapısına dönüştürülmesi kap-samında, TARIC açılımlarından farklılık arz eden önlemler, TARIC ek kodları ile gösterilecektir. Ülkemizin gümrük tarife yapısı ve mevzuatının AB’nin entegre tarifesi (TARIC) ile uyumunun sağlanması amacıyla, 12 rakamlı tarife cetvelinin TARIC yapısına dönüştürülmesine ilişkin olarak ITMS projesi kapsamında yürütülen çalışmalar sonucu Türkçe tarife cetvelinin (nomanklatür) ilk taslağı hazırlanmış olup, taslak üzerindeki de-ğerlendirmeler devam etmektedir. Gümrük Bülteni: Müsteşarlığımızda son dö-nemde çok sayıda AB kaynaklı projeler üretile-rek sonuçlandırıldığını biliyoruz. Yeni projeler olacak mı? Bu konuda bilgi verir misiniz?Sayın R.Mehmet KORKMAZ: AB sürecinde, mev-zuat çıkartılması tek başına anlam ifade etme-mektedir. Hukuki altyapı sağlansa bile mevzuatın uygulanması büyük ölçüde idari kapasite artırı-mına bağlı olduğundan, fiziki ve insan kaynakla-rına da yönelik eş zamanlı çalışmalar yapılmış-tır. AB ile ilişkilerimiz temelinde faydalanılan AB Mali İşbirliği ve Projeler bu açıdan çalışmaların üçüncü sacayağını oluşturmaktadır.

Bu kapsamda, Gümrük Teşkilatımız, AB sürecin-de Katılım Öncesi Mali Yardımlardan da azami oranda fayda sağlamış kurumlarımızdan biri-si olup, bugüne kadar toplam değeri 80 Milyon Euro olan gümrük projelerinin önemli bir kısmı bitirilmiştir.

AB Projeleri kapsamında; Önemli sınır kapısı ve limanlarımızın Araç ve • Konteyner Tarama Sistemleri, arama han-garları, kapalı devre televizyon, plaka okuma,

araç izleme gibi takip ve değerlendirme sis-temleri ile donatılması, Gümrük istihbarat ve narkotik birimlerinin • güçlendirilmesi, Risk esaslı kontrol ve sonradan kontrol me-• kanizmalarının kurulması, Ankara’da Gümrük Arşiv ve Afet Merkezi in-• şası, Teknolojik altyapının AB IT sistemlerine en-• tegrasyonuna yönelik olarak yenilenmesi ça-lışmalarının yürütülmesi, Toplam 774 personelimizin çalışmalarına iş-• tirak ettiği ve Alman Gümrük İdaresi ile İdare Kapasitenin Geliştirilmesi, Sonradan Kont-rol ve Eğitim konularında yürütülen 3 adet Eşleştirme Projesi, İtalyan Gümrük İdaresi ile Entegre Tarife Yönetim Sistemi (ITMS) ve Yeni Bilgisayarlı Transit Sistemi (NCTS) ko-nularında yürütülen 2 adet Eşleştirme Proje-si başarıyla tamamlanmıştır.

Yukarıda sıralanan biten projelerin yanı sıra ha-lihazırda, İstanbul’da AB’ye uyumlu Bölgesel Gümrük Laboratuarı ekipman alımı, kaçakçılıkla ve terörizm ile mücadele amacıyla Van-Kapıköy Gümrük Kapısı’na tren tarama sistemi kurulma-sı çalışmaları sürdürülmektedir.

Ayrıca, kısa vadede Muhafaza ve Risk Analizleri konularında Almanya-İngiltere konsorsiyumları ortaklığında 2 adet Eşleştirme Projesi’ne başla-nacak, Müsteşarlığımız muhafaza kapasitesinin geliştirilmesine dönük ekipman alımları sağla-nacak ve Müsteşarlığımızın AB iletişim kanalla-rıyla bağlantısını sağlayacak CCN/CSI kurulumu gerçekleştirilecektir.

CCN/CSI bağlantısının sağlanmasını müteaki-ben ülkemizin yakın zamanda Ortak Transit ve Tek İdari Belge Sözleşmelerine katılımı önünde herhangi bir engel kalmayacaktır.

Orta vadede ise, AB’nin Modernize Gümrük Kodu, Fikri Mülkiyet Hakları, Gümrük Vergilerinin Tah-silatı ve Geri Verilmesi konularında Eşleştirme Projelerine başlanacak; Müsteşarlığımız muha-faza kapasitesinin geliştirilmesine dönük ekip-man alımı projelerine devam edilecektir.Tüm bu projelerin yanı sıra, iç denetim sistemi-

6 Röportaj

Gümrük Bülteni

nin güçlendirilmesi ve gümrük laboratuarlarının etkinliğinin artırılması konularında proje gerçek-leştirilmesi planlanmaktadır. Tüm bu çalışmalar AB kurumlarıyla işbirliği içinde hazırlanan Çok Yıllı Stratejik Plan çerçevesinde ve AB öncelikleri dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir. Bu kap-samda, büyük emekle proje üreten Müsteşarlığı-mız birimleriyle büyük bir işbirliği, uyum, eşgü-düm içinde, takım çalışması anlayışıyla başarılı çalışmalara imza atılmakta ve Müsteşarlığımıza önemli katkılar sağlanabilmektedir.

Ayrıca AB’nin Customs 2002/2007/2013 prog-ramları kapsamında 2003’ten itibaren toplam 298 Müsteşarlığımız personeli, AB’nin çeşitli toplantı, seminer ve çalıştaylarına iştirak ederek bu alandaki bilgi ve deneyimlerini artırmıştır.

Gümrük Bülteni: AB sürecinde bundan sonra ne tür çalışmalar yapılacak? Yapılması gereken başlıca çalışmalar nelerdir? Gümrük açısından AB standartları ne ifade etmektedir?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: 17 Nisan 2007 ta-rihinde kamuoyuna açıklanan Müsteşarlığımız yol haritası uyarınca “AB Müktesebatına Uyum Programı”nda yer alan yeni hedefler; AB Moder-nize Gümrük Kodu’na uyum amacıyla Gümrük Kanunu değişiklikleri, Gümrük Müşavirleri Odası Kanunu, Müsteşarlık Teşkilat Kanunu’nun çıka-rılması, Ortak Transit’e uyum, serbest bölgeler-le ilgili düzenlemeler, kaçakçılıkla mücadelede polis-gümrük işbirliğinin arttırılması başta ol-mak üzere, ilgili olduğumuz Topluluk mevzuatı-na tam uyuma yönelik toplam 30 adet yasal dü-zenlemenin yapılmasıdır. Bu kapsamda Müsteşarlığımız için son derece önem arz eden ve modern gümrük uygulama-ları için yeni bir yapılanma ile yenilikler öngö-ren Gümrük Müsteşarlığı Teşkilat Kanunu halen TBMM Plan ve Bütçe komisyonunda bulunmak-tadır. Yine AB Modernize Gümrük Kodu, Ortak Transit ve diğer mevzuata uyuma ilişkin çalışma-lar da Müsteşarlığımız bünyesinde hızla devam etmektedir.AB üyesi bir ülkenin modern gümrük idareleri; AB müktesebatının tam olarak uygulanmasını sağlayan, hukuki altyapısını tamamlamış; risk analizlerine dayanan iyi düzenlenmiş kontrol yet-

kileriyle donatılmış; AB gümrük gelirlerine ilişkin idari kapasitesini oluşturmuş; operasyonel kabi-liyetleri olan; mükellefler ve ticaret erbabı ile ile-tişim kanalları açık; insan kaynakları politikasına ve personelinin sürekli gelişimine önem veren; teknik donanıma sahip; otomasyonunu ve AB sistemlerine teknolojik entegrasyonunu tamam-lamış; işbirliğine özen gösteren, açık, şeffaf, etik bir yapıyı zorunlu kılmakta olup, AB ve Dış İliş-kiler Genel Müdürlüğü AB uyum çalışmalarında bu perspektifin yakalanmasına ve AB normlarını her alanda etkin bir biçimde takiple, ülke çıkar-larıyla paralel bir biçimde uygulamaya geçirerek bu alanda yüksek hizmet kalitesi sunulmasına azami çaba göstermektedir.

Gümrük Bülteni: AB sürecinin Müsteşarlığa ne tür katkı, değişiklik ya da yenilikler getirdiğini ve bundan sonra neler getireceğini açıklar mı-sınız?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: AB sürecindeki Müsteşarlığımız faaliyetleri, Müsteşarlığımızın ülkemizin giderek büyüyen dış ticaret kapasite-sine uygun modern bir gümrük idaresi anlayışı-na göre hizmet etmesini sağlayacak niteliktedir. AB sürecinde yürütülmüş olan ve yürütülecek çalışmalar, Türkiye’nin Dünya Gümrük Örgütü ve Dünya Ticaret Örgütü gibi üyesi bulunduğu örgütlerce kabul edilmiş uluslararası stan-dartları daha da benimsemesine yol açmakta, gümrük hizmetinin sunulmasındaki çıtayı yük-seltmektedir. E-gümrük, elektronik beyan, tek pencere, tek durak noktası gibi Müsteşarlığı-mızın hedefindeki uygulamalar, özelde Gümrük Müsteşarlığı’nın genelde ise Türkiye’nin ve dış ticaret erbabının güçlenmesi ve rekabet düze-yinin artmasının sağlanması ile birebir bağlan-tılıdır.

AB Katılım Öncesi Mali İşbirliği süreci, Müsteşar-lığımıza ulusal bütçe dışında kaynak sağlanması, tam üyelik hazırlıklarının hızlandırılması, AB’nin know-howının ücretsiz transferi, takım çalışması ve uluslararası çalışma kültürünün yerleşmesi, insan kaynakları vizyonunun gelişimi, rutin ça-lışma sistemine dinamizm katması açılarından fayda sağlamaktadır.

AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından

7

Ocak-Mart 2011

yürütülen ve Müsteşarlığımızın AB’ye uyumunu temin eden bu çalışmalar sayesinde, AB mev-zuatının tüm gümrük kapılarında uygulanması sağlanmaktadır. Mevzuat ve uygulamada AB’ye uyum, Türkiye ve AB arasında ticaret yapan tüm vatandaşlar için işlemlerde kolaylık sağlamakta; diğer türlü ortaya çıkacak zaman ve maddi ka-yıpların önüne geçmektedir. Gümrük Birliği sa-yesinde AB ile artan ticaret, Türk ve AB ticaret çevreleri arasında ticari ve kurumsal ilişkileri güçlendirmiş; bu ise halkların birbirleri hakkın-daki farkındalıklarını artırmıştır. Benzer kural-ların ve mevzuatın geçerli olduğu bir coğrafyada ticari ilişkiler artmış; bu artışın doğrudan bir so-nucu olarak farklı ülke vatandaşlarının birbirleri ile kültürel ve sosyal alanlarda etkileşimi buna zemin hazırlayan AB ile mümkün olmuştur.

Gümrük Bülteni: Ülkemizin artan dış ilişkile-rine paralel biçimde Müsteşarlığımızda da son dönemde hız kazanan diğer ülkelerle ikili ilişki-lerde ne tür çalışmalar yürütülüyor?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: Ülkemizin son dö-nemde büyük artış gösteren dış ilişkilerine pa-ralel olarak özellikle komşu ülkelerle ve Rusya Federasyonu, ABD, Almanya, İtalya, Çin Halk Cumhuriyeti gibi başlıca ticaret partnerimiz olan ülkelerle gümrük alanındaki ilişkiler de yoğunluk kazanmıştır. Bu çerçevede komşu ülkeler ile yeni gümrük kapılarının açılması, Sınır Kapılarının Ortak Kullanımı, muhafaza alanında kaçakçılık-la mücadele alanında işbirliği, güncel sorunların çözümü ve karşılıklı idari yardım kapsamında çe-şitli konularda işbirliği, bilgi değişimi faaliyetleri yürütülemektedir. Dış ticaretin hayat bulduğu arena konumundaki gümrüklerde, diğer ülke-lerle yaşanan sıkıntı ve sorunlar eş zamanlı ola-rak takip edilerek çözüm yolları aranılmaktadır. Her yıl en az bir defa, gümrük idaresi başkanları düzeyinde gerçekleştirilen düzenli toplantılarla işbirliğimiz en üst seviyeye çıkarılmaya gayret edilmektedir.

Ülkemizin diğer ülkelerle İkili düzeyde işbirliği için zemin hazırlayan, gümrük alanında karşılık-lı işbirliği ve yardım anlaşmalarımızın sayısı son dönemde 52’ye ulaşmış olup, halen 20’den fazla ülkeyle müzakerelerimiz de sürmektedir. Diğer taraftan, çeşitli gümrük idareleri ile eğitim ala-

nında işbirliği çalışmaları da yapılmakta ve bu kapsamda ülkemiz bilgi ve deneyimi, Türki Cum-huriyetler başta olmak üzere diğer dost ve kar-deş ülkelere aktarılmaktadır. Yine personelimi-zin yurtdışında diğer ülke uygulamalarını yerinde görmeleri için de çeşitli değişimi programları uygulanmaktadır. Bu kapsamda 2006 yılından bu yana sadece ABD’de 150’den fazla personelimiz çeşitli programlara iştirak etmiştir. Amacımız modern gümrük uygulamalarını merkez ve taş-ra teşkilatındaki personelimize çeşitli değişim programları kapsamında yerinde göstemek, bilgi ve deneyimlerini artırmaktır.

Gümrük Bülteni: Komşu ülkelerle giderek ar-tan ilişkilerde Müsteşarlığımızın Ortak Kapı Projesinin büyük önem taşıdığını biliyoruz. Bu proje hakkında bilgi verir misiniz?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: Son dönemde ül-kemiz ile komşularımız arasındaki ticaret hac-mindeki artışa, gümrük idarelerinin de gümrük işlemlerini ve yasal ticareti kolaylaştırmak ve hızlandırmak ile kaçakçılıkla mücadele alanında işbirliğini güçlendirmek suretiyle destek olun-ması amacıyla, kara sınır kapılarının ortak kulla-nımı, gerçekleştirilen ikili görüşmelerde Türkiye tarafınca, komşu ülke makamlarının değerlen-dirmelerine sunulmuştur.

Dünya’da genel olarak 3 farklı şekilde uygulama örnekleri bulunan ortak kapı modelinin örnekle-rine İsviçre - Fransa, Bosna Hersek - Hırvatis-tan, ABD - Kanada, Rusya - Beyaz Rusya, Tunus - Libya gibi ülkelerde rastlanılmaktadır.

Ülkemiz tarafından dördüncü ve daha ileri bir model geliştirilmiş olup, modelimiz çıkışta be-yan, girişte kontrol esasına ve elektronik yolla ön bilgi değişimine dayanmaktadır. Bu modelde iki ülke sınır kapılarının ortak kullanımıyla;

Gümrük işlemlerinde mükerrerliğin önlen-• mesi; İşlemlerin ve veri girişinin bir kere yapılma-• sı;Bekleme sürelerinin azaltılması;• Gümrük işlem ve maliyetlerinde % 40’lara • varan azalmaların olması;Ticaretin kolaylaştırılması ve hızlandırılması;•

8 Röportaj

Gümrük Bülteni

Gümrük işlemlerinin uyumlaştırılması ve • yeknesaklaştırılması;

öngörülmektedir.

Diğer taraftan, beyanın ve kontrolün farklı yerler-de yapılacak olması ve bilgilerin veri değişimi yo-luyla aktarılacak olması ülkeler arasında güvene dayalı bir işbirliği gerektirmektedir. Bu durum da Türkiye’nin komşularıyla olan ilişkilerinde güven tesis etmek ve işbirliğini artırmak hususunda ka-rarlılığını yansıtmaktadır.

Gümrük Bülteni: Ortak Kapı Projesinin bir diğer Proje olan İpek Yolu Projesiyle bağlantısı ne-dir?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: İpek Yolu Gümrük İdareleri İşbirliği Girişimi”ne, Müsteşarlığımı-zın ev sahipliğinde 24-25 Ekim 2008 tarihinde Antalya’da düzenlenen “İpek Yolu Ülkeleri Ara-sında Ticaretin Geliştirilmesi ve Kolaylaştırılması Konusunda Gümrük İdarelerinin Rolü Hakkında Uluslararası Forum” vesilesiyle start verilmiştir.

Ardında Müsteşarlığımız önderliğinde yürütülen çalışmalarla; “İpek Yolu Gümrük İdareleri için Sınır Geçişlerinin Kolaylaştırılması Konusunda Strateji Belgesi” hazırlanmış ve 11-12 Kasım 2009 tarihinde Bakü’de Devlet Bakanımız Sayın Hayati YAZICI’nın katılımlarıyla gerçekleştirilen İpek Yolu Gümrük İdareleri Başkanları Toplan-tısında, söz konusu Strateji Belgesi kabul edile-rek, girişim çerçevesindeki somut çalışmaların, Müsteşarlığımızca geliştirilerek bu belgeye derç edilen “Kervansaray Projesi”nin hayata geçiril-mesi yoluyla sürdürülmesi kararlaştırılmıştır.

İpek yolu güzergahında sınır geçişlerinin daha hızlı ve daha az maliyetli gerçekleşmesi suretiyle bölgede ticaretin kolaylaştırılmasını amaçlayan söz konusu Projenin gerçekleşmesiyle birlikte; belirlenen İpek Yolu güzergahında yer alan, alt-yapı ve uygulama açısından modernize edilmiş söz konusu gümrük kapıları “İpek Yolu Gümrük Kapısı” amblemi ile diğer kapılardan ayrılacak ve bu kapılar hızlı ve güvenilir ticaretin iyi hizmet ile birlikte gerçekleşeceği noktalar olarak kendini gösterecek, bu sayede anılan güzergah yeniden ticaret erbabı için tercih edilir hale gelecektir.

İşte Kervansaray projesi ile amaçlanan noktaya ulaşabilmek için Müsteşarlığımızca, aynı zaman-da komşumuz konumundaki İpek Yolu Ülkeleri nezdinde yoğun girişimler başlatılmıştır. Bu gi-rişimler özellikle, sınır geçişlerinin kolaylaştı-rılmasında en etkili araç olarak ön plana çıkan “Hudut Kapılarının Ortak Kullanımı” hususunda yoğunlaşmıştır.

Bu çerçevede; Gürcistan, Azerbaycan, İran ve Suriye ile hudut kapılarının ortak kullanımına ilişkin çalışmalara başlanılmasıyla birlikte, İpek Yolu güzergahından Türkiye’ye giriş yapılan ana arterlerde sınır geçişlerinin kolaylaşması, tica-retin geliştirilmesi ve dolayısıyla bölgenin refah ve istikrarının iyileştirilmesi sağlanacaktır. Ül-kemizin komşularıyla başlattığı girişimin olumlu sonuçları, bu uygulamanın tüm İpek Yolu güzer-gahındaki ülkeler arasında tatbik edilmesine ve-sile olacak ve İpek Yolunun tarihindeki canlılığına kavuşmasına önemli katkılarda bulunacaktır.

Gümrük Bülteni: Rusya ile Basitleştirilmiş Güm-rük Hattı uygulaması da bir diğer güncel konu.

9

Ocak-Mart 2011

Bu konu hakkında bizi aydınlatır mısınız?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: Hatırlanacağı üze-re Rusya Gümrüklerinde Türk mallarının karşı-laştığı sorun, uzun süre kamuoyumuzu meşgul etmişti. Rusya Federal Gümrük Servisi, Ağustos 2008’de yayımladığı bir iç genelge ile, Türk men-şeli tüm ürünlere % 100 gümrük kontrolü uy-gulayarak Türk araçları ve ürünlerini Rus güm-rüklerinde uzun süreli beklemelere ve yoğun kontrollere maruz bırakmıştı. Bu çerçevede, ihracatçılarımızın Rusya Gümrük-lerinde yaşadığı sorunların çözümü amacıyla ilgili ülkenin gümrük idaresi yetkileriyle yapılan uzun ve çetin müzakereler sonucunda, 18.09.2008 tarihinde “Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Müste-şarlığı ile Rusya Federasyonu Federal Gümrük Servisi Arasında Gümrük İşlemlerinin Basitleş-tirilmesine İlişkin Protokol” imzalanmıştır. Söz konusu Protokol ile iki ülke arasında Basitleş-tirilmiş Gümrük Hattı (BGH) adında bir sistem oluşturulmuştur. BGH; Türkiye ile Rusya arasında oluşturulan, iki ülke arasındaki ticarette sevk edilen mallara iliş-kin bilgilerin iki ülkenin gümrük idareleri arasın-da elektronik yolla önceden değişimine dayanan bir sistemdir. Sistemden yararlanmak tamamen gönüllülük esasına dayanmakta olup, sistem çerçevesinde, sevk edilen mallara ilişkin bilgileri Rusya gümrük idaresine önceden sunan firma-lara gümrük muayenesinden muafiyet, gümrük işlemlerinde öncelik gibi çeşitli kolaylıklar sağ-lanmaktadır.

Söz konusu sistemin uygulanmasına ilişkin hu-susların belirlenmesi amacıyla 18.02.2009 ta-rihinde İstanbul’da bir Mutabakat Zaptı imza-lanmıştır. Söz konusu Mutabakat Zaptı ile, BGH sisteminin pilot uygulaması Atatürk ve Sabiha Gökçen Havaalanları ile Rusya’nın Vnukovo Ha-valimanı arasında Eylül 2009’da başlatılmış ve Mayıs 2010’da sona ermiştir. BGH çerçevesinde-ki sevkiyatlar halen pilot uygulamasının gerçek-leştiği hattan devam etmekte olup, 16 Şubat 2011 tarihi itibariyle toplam kıymeti 5 Milyon Dolar ci-varında olan 295 sevkiyat gerçekleştirilmiştir.

İlk aşamada Rusya’da gümrük sorunlarımızın çözümüne dönük olarak üretilen BGH sistemi,

bugün gelinen noktada, ticareti kolaylaştırmak için iyi bir enstrümana dönüşmüştür. Çabamız bu enstrümanı daha da geliştirmek ve işlevsel kılarak ticaret erbabımızın faydasına sunmaktır. BGH’nin pilot uygulamasının bitişini takip eden bu dönemde, uygulamada karşılaşılan sorunla-rın çözümü, uygulamanın diğer havalimanlarına ve taşımacılık modlarına yaygınlaştırılması im-kanları üzerinde Rus Gümrük İdaresi ile Müs-teşarlığımız arasında ikili görüşmelerimiz sür-mektedir.

Gümrük Bülteni: Müsteşarlığımızın yurtdışı gümrük müşavirlikleri hakkında bilgi alabilir miyiz? Bu Müşavirliklerin sayısında bir artırım söz konusu olacak mıdır?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: Müsteşarlığımızın yıllardır eksikliğini hissettiği yurtdışı gümrük mü-şavirlikleri, 5622 sayılı 05/04/2007 tarihli Kanunla ihdas edilen 10 adet yurtdışı kadro ile kurulmuş-tur. Ardından 14541/02.09.2008 sayılı günlü BKK ile bu 10 kadrodan 7’sinin; AB Nezdinde Türkiye Daimi Temsilciliği (Brüksel) ile Brüksel, Vaşing-ton, Moskova, Kahire, Berlin ve Bakü Büyükelçi-liklerimiz nezdinde kurulması kararlaştırılmıştır. 25.02.2009 tarihli ve 2009/14731 sayılı BKK kararı ile de kalan 3 gümrük müşavirliğimizin; Astana, Pekin ve Sofya Büyükelçiliklerimizde kurulma-sı kararlaştırılmıştır. İlk yedi noktadaki gümrük müşavirliklerimize 2009 yılı itibarıyla atamalar yapılmış olup, gümrük müşavirlerimiz etkin bir biçimde görev ifa etmeye başlamışlardır. Astana, Pekin ve Sofya için de en kısa zamanda atama yapılması planlanmaktadır.

Şüphesiz ki 10 adet yurtdışı kadro başlangıç için iyi olmakla birlikte, Müsteşarlığımzıın genişleyen iş yükü ve ihtiyaçlar değerlendirildiğinde yetersiz kalmaktadır. Sayının ilk etapta yirmiye çıkarılma-sı için Teşkilat Kanunu taslağında gerekli düzen-leme yapılmıştır. Ümidimiz Teşkilat Kanunumu-zun bir an önce çıkarılarak yturdışı kadrolarımıza daha çok sayıda personelimizin atamasının yapı-labilmesidir.

Gümrük Bülteni: Çok taraflı ilişkiler kapsamın-da özellikle Dünya Gümrük Örgütü ile ilişkiler hangi zeminde ve ne şekilde yürümektedir?

10 Röportaj

Gümrük Bülteni

Sayın R.Mehmet Korkmaz: Bugün uluslararası ticaretin % 98’ini gerçekleştiren 177 üyesi olan Dünya Gümrük Örgütü’nde (DGÖ), 17 kurucu üyeden biri ve bütçesine yaptığı 53 bin avro katkı ile 28 inci sırada yer alan ülke olarak ülkemizin daha fazla ve daha etkin katılımının sağlanma-sı amacıyla mevcut durumun tespit edilmesi, hedeflerin belirlenmesi ve nihayet bu hedeflere ulaşılmasına yönelik eylem planlarının geliştiril-mesi amacıyla Müsteşarlığımızın 2011-2015 yıl-larını kapsayan DGÖ Strateji Belgesi hazırlama çalışmaları sonuçlanmıştır.

Dünya Gümrük Örgütü çalışmalarını Konsey ve Politika Komisyonu altında görev yapan çeşitli komite ve çalışma grupları yürütmektedir. Da-imi Teknik Komite, Bilgi Yönetimi Alt Komitesi, Revize Kyoto Sözleşmesi İdari Komitesi, İstanbul Sözleşmesi İdari Komitesi, ATA Sözleşmesi Akit Tarafları Toplantısı, 1972 Konteyner Sözleşme-si İdari Komitesi, Küresel Bağlantılı Gümrükler Ad Hoc Grubu, Kaçakçılıkla Mücadele Komitesi, SAFE Çalışma Grubu, Armonize Sistem Revizyon Alt Komitesi Çalışma Grubu, Armonize Sistem Bilimsel Alt Komitesi, Gümrük Kıymeti Teknik Komitesi ilk anda sayılabilir.Ülkemiz, her yıl düzenlenen Avrupa Bölgesi Baş-kanları ve Genel Konsey toplantılarına Müsteşar düzeyinde katılım sağlamaktadır. Teknik çalış-malar ise olanaklar ölçüsünde ilgili personeli-mizce takip edilmektedir.

DGÖ’nün, Veri Modeli, Erken Yolcu Bilgisi, Er-ken Kargo Bilgisi, Teslim Zamanı Çalışması, gibi gümrük idareleri için geliştirmiş bulunduğu, pek çok enstrüman bulunmaktadır. Ayrıca, güvenlikle ilgili konulardan, 21. Yüzyılın gümrük misyonuna kadar pek çok alanda mütalaalar halen devam etmektedir. Bu mütalaalara ülkemiz adına katkı sağlamak ve diğer idarelerin bilgilerinden fayda-lanmak son derece önemlidir.

DGÖ bünyesinde bugüne kadar ülkemizden dört personel görev alabilmiştir. Halen Tarife ve Tica-ret Müdürlüğü’nde Şef (Senior Technical Officer, Sebahattin Koçaş) ve Mevzuatın Uygulanması ve Kolaylaştırma Müdürlüğü’nde Teknik Ataşe (Oğuz Önal) statüsünde olmak üzere iki personel görev yapmaktadır. Ayrıca 1985 yılından bu yana süren staj programlarından da personelimiz ya-rarlanmaktadır.

Ülkemiz DGÖ’nün kuruluşunun 50. yılı vesilesiyle 5-6 Şubat 2002 tarihlerinde İstanbul’da Dürüst-lük ve Gümrükler konulu uluslar arası bir toplantı yapmıştır. Toplantıya 40 ülkeden ve uluslararası kuruluşlardan yaklaşık 250 kişi katılmıştır.

Gümrük Bülteni: Müsteşarlığımızın dış dünya-ya dönük yüzünü temsil eden AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğünün geleceğe dair beklentile-ri, dünyada ve Türkiye’de geleceğin gümrüğe dair perspektifi nedir?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: AB üyesi olmamızla beraber, Türkiye’nin sınırları aynı zamanda Avru-pa Birliği’nin bir kısım sınırlarını teşkil edecek ve Türk Gümrükleri aynı zamanda Avrupa Birliği’nin gümrükleri haline gelerek, yaklaşık 550 milyon Avrupa Birliği vatandaşının güvenliği ile Avrupa Birliği’nin dış ticaret akışının kontrolünden doğ-rudan sorumlu olacaktır. Genel Müdürlüğümüz, çalışmalarında bu zorlu misyonun hakkını vere-bilecek bir vizyonla hareket etmekte ve bu büyük sorumluluğun en iyi şekilde yerine getirilmesi için adımlarını bu vizyona göre atmakta olup, günümüz modern gümrük idarelerinin, yasal ti-careti kolaylaştırmak ve hızlandırmak, yasadışı ticaret ve kaçakçılıkla etkin biçimde mücadele etmeye yönelik iki temel hedefine sıkı sıkıya bağlı kalarak, bu konularda Avrupa Birliği’nin en iddi-alı gümrük idarelerinden birinin de Türk Gümrük Teşkilatı olmasını amaçlamaktadır.

Gümrük idaresinin bir ülkenin yurtdışına açılan kapısı olduğu düşünülürse, gümrük idaresinde ve işlemlerinde yapılan tüm yeniliklerin vatan-daşa ilk elden etkisi ve birebir yansıması kaçı-nılmazdır. Gümrük işlemlerinin AB uygulamaları ile uyumlu olması, Türkiye’ye gelen ve Türkiye ile ticaret yapan AB vatandaşlarına, henüz katılım müzakereleri yürütmekte olan bir aday ülke olsa bile aslında Türkiye’nin AB ile gümrük alanında kurduğu bütünleşmenin seviyesini göstermekte-dir. Gümrük Müsteşarlığı’nın AB’ye uyumu sağ-lamada lokomotif birimi olan ve Müsteşarlığımız üzerindeki bu sorumluluğu öncelikle yüklenen AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü’nün ileriye yönelik ihtiyaç ve talepleri de hızla artmaktadır.

Yatay, iletişime açık, şeffaf ve dışa açık bir çalışma ortamı ve bunu sağlamak üzere beşeri ve teknik

11

Ocak-Mart 2011

imkânların artırılması gerekmektedir. Özellikle AB konusunda eğitimli ve tecrübeli personelin sayısının artırılması, uluslararası imkan ve kabi-liyetlerden personelin gerektiğince yararlandırıl-ması önceliklidir. Tüm kadronun birbirine yakın düzeyde konularını bilen tecrübeli personelden oluşması da alt ve üst arasındaki bağlılığı, güveni ve saygıyı geliştirebilecek hususlar arasındadır.

AB üyesi bir ülkenin modern gümrük idareleri; AB müktesebatının tam olarak uygulanmasını sağlayan, hukuki altyapısını tamamlamış; risk analizlerine dayanan iyi düzenlenmiş kontrol yetkileriyle donatılmış; AB gümrük gelirlerine ilişkin idari kapasitesini oluşturmuş; operasyo-nel kabiliyetleri olan; mükellefler ve ticaret er-babı ile iletişim kanalları açık; insan kaynakları politikasına ve personelinin sürekli gelişimine önem veren; teknik donanıma sahip; otomas-yonunu ve AB sistemlerine teknolojik entegras-yonunu tamamlamış; işbirliğine özen gösteren, açık, şeffaf, etik bir yapıyı zorunlu kılmaktır. AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü; AB uyum çalış-malarında bu perspektifin yakalanmasına ve AB normlarını her alanda etkin bir biçimde takiple, ülke çıkarlarıyla paralel bir biçimde uygulamaya geçirmekte azami çaba göstermektedir.

Dünya dış ticaret hacminin her geçen gün hızla arttığı ve bu dış ticaret hacminin her geçen gün daha büyük bir bölümünün DTÖ’nün en çok kay-rılan ülke kuralına istisna teşkil eden ikili veya çok taraflı tercihli ticaret düzenlemeleri (GATT 24. Madde çerçevesindeki serbest ticaret anlaş-maları veya gümrük birlikleri) yoluyla gerçek-leştirildiği göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu çalışmaların önemi ortaya çıkmaktadır. Zira, son dönemde DTÖ kayıtlarına giren bu ni-telikteki tercihli ticaret düzenlemelerinin sayısı 400’ün üzerindedir.

Söz konusu tercihli ticaret düzenlemelerinin ülkemiz açısından özellikle son dönemdeki en önemli etkisi, 2008 ve 2009 yıllarında dünya ge-nelinde yaşanan finansal kriz ortamında ortaya çıkmıştır. Bu dönemde, ülkemizin özellikle en büyük dış ticaret partnerleri konumunda olan AB Üyesi ülkeler, ABD gibi ülkelerle olan dış ticareti dünya genelindeki seyre paralel olarak düşmesine rağmen, STA imzalamış olduğumuz ülkelerle

olan ticaretinin artış seyri göstermiş olması ola-rak ortaya çıkmaktadır.

Söz konusu STA’lar ve menşe kurallarına ilişkin olarak Genel Müdürlüğümüzce gerçekleştirilen diğer bir önemli faaliyet alanı ise, söz konusu menşe kurallarının sürece dahil olan tüm kurum ve kuruluşlar, Odalar, Birlikler ve ticaret erbabı tarafından doğru ve yeknesak uygulanabilmesini temin etmek üzere, söz konusu tarafların Genel Müdürlüğümüz ilgili uzmanlarınca verilen semi-nerler, konferanslar vb. eğitim faaliyetleri yoluyla bilgilendirilmesi faaliyetleridir ki, bu tür faali-yetler, bahse konu anlaşmaların uygulanma-sını kolaylaştırmakla kalmayıp, aynı zamanda günümüzde önemi giderek artmakta olan kamu-özel sektör işbirliği mekanizmalarının en güzel örneklerinden birisini oluşturmaktadır. Bu kap-samda, hem dış ticaret sektörümüzün önde ge-len firmalarına, hem de TOBB, Sanayi ve Ticaret Odaları’na ülkemizin uygulamakta olduğu menşe kurallarına ilişkin seminerler verilmekte olup, bu tür eğitim çalışmalarının önümüzdeki dönemde artırılarak sürdürülmesi amaçlanmaktadır.

Diğer taraftan, Genel Müdürlüğümüz çalışanları sahip oldukları bilgi birikimlerini ve uluslararası deneyimlerini söz konusu tercihli ticaret düzen-lemelerinin hazırlanması, müzakere edilmesi, kabulü ve uygulanmasına yönelik her türlü ikili ve çok taraflı uluslararası platformda son derece başarılı bir şekilde kullanmakta olup, bu çerçe-vede, her türlü uluslararası platformda ülkemi-zin en iyi şekilde temsili açısından da fevkalade önemli görevler ifa etmektedirler.

12 Röportaj

Gümrük Bülteni

Bu cümleden olarak, gerek AB Komisyonu bün-yesindeki teknik komite toplantıları, gerekse Dünya Gümrük Örgütü ve Dünya Ticaret Örgütü gibi Müsteşarlığımız yetki ve görev alanına gi-ren konulardaki başlıca uluslararası örgütler bünyesinde gerçekleştirilmekte olan her türlü çalışmaya Genel Müdürlüğümüzce aktif katılım sağlanmakta ve bu çalışmalar sonucunda ortaya çıkan mevzuatın ülkemiz dış ticaret politikaları ve ekonomik yapısının gereksinimlerine mümkün olan en üst düzeyde yanıt verecek şekilde ulusal mevzuatımıza aktarılmasına yönelik çalışmalar gerektiğinde ilgili diğer kurum ve kuruluşları-mızla gerekli koordinasyon sağlanmak suretiyle büyük bir titizlikle yürütülmektedir.

Sürekli ilerleyen ve kendisini yenilemek zorun-da olan Müsteşarlığımız, hem AB’ye uyum hem de teknolojinin yardımıyla, gümrük idaresi itha-lat, ihracat ve transit işlemlerinde vatandaş ile birebir çalışan bir devlet idaresi olarak imajını değiştirmiş; gümrük işlemlerinin öngörülebilir ve sistematik bir anlayışta yürütüldüğü bir ida-re haline gelmiştir. Bu açıdan gümrük idaremiz henüz AB’ye girmeden AB ülkesi gümrük idaresi koşullarında hizmet verir hale gelmiş ve vatan-daş ile birebir iletişimle AB’ye üyeliğin ve bunun etkilerinin tanıtılmasında ilk elden görev üstlen-miştir.

Gümrük Bülteni: Göreviniz gereği bir çok ülke gümrüğünü görme imkanınız oldu. Diğer ülke-lerin gümrüklerinde de bizde olduğu gibi imaj problemi yaşanıyor mu? Bizde var olan imaj so-runu için sizce neler yapmak gerekir?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: Gümrüklerin yaşa-dığı imaj sorunu, toplumda gümrük idaresinin ve çalışanlarının nasıl algılandığı sorunudur. Güm-rüklerin genel olarak tüm dünyadaki imajı ne yazık ki çok da pozitif değil. Genel olarak güm-rük idareleri yolsuzluk, kaçakçılık, usulsüzlük gibi negatif kavramlarla anılıyor. Az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde gümrüklerin imaj probleminin daha yoğun hissedildiğini; buna mu-kabil gelişmiş ülkelerde ise daha pozitif bir güm-rük idaresi algısı ve imajı olduğunu görüyoruz. Burada ülkelerin zenginlikleri, sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyleri, kültürel yapıları da doğru-dan etkili oluyor. İsveç, ABD, Yeni Zelanda, Fran-

sa, Finlandiya, Norveç, Japonya, Güney Kore gibi müreffeh ve modern ülkelerde gümrük idarele-rinin konumunun ve imajının son derece iyi oldu-ğunu müşahade ediyoruz.

Dünyada gümrük idarelerinin yaşadığı imaj so-rununu çözmeye yönelik olarak özellikle Dünya Gümrük Örgütü’nün(DGÖ) liderliğinde önemli çalışmalar gerçekleştiriliyor. Bugün DGÖ’nün en önemli gündem maddelerinden biri “ Gümrük-lerde dürüstlük” konusudur. Bu husus, dünya gümrük idarelerinin kabul ettiği ve önemli bir strateji belgesi, yol haritası niteliğindeki “21. Yüz-yılda Gümrükler” belgesinde de yer almaktadır.Gümrük İdarelerinin imaj sorununu çözmek adına alması gereken tedbiler aslında dünyanın hemen her yeri için aynı nitelik arz ediyor. Güm-rük personelinin çalışma koşullarının iyileştiril-mesi, özlük haklarının düzeltilmesi, çalışanların aidiyat duygusunun arttırılması, nitelikli ve özel usullerle/sınavlarla seçilmiş personel istihdamı, uzmanlaşma, düzenli eğitim, etkin ve verimli de-netim, ödül ve ceza sisteminin iyi kurgulanması, kurum içinde liyakat sisteminin tesisi, her düzey personel için doğru görev tanımları yapılması, oto kontrol mekanizmaları kurulması, gümrük-özel sektor işbirliğinin geliştirilmesi, gümrük-diğer kurumlar arasında daha etkin işbirliği sağ-lanması, kamuoyunun bilinçlendirilmesi, doğru tanıtım politikaları geliştirilmesi gibi bir dizi ön-lem bu alanda öneriliyor, uygulanıyor. Bunların hangilerine öncelik verileceği elbette ki ülkeden ülkeye değişiklik arz edebilir.

İmaj sorununun çözümünde gümrük idaresine olduğu kadar, gümrüklerin ana paydaşı konu-mundaki gümrük müşavirleri, müşavir yardım-cıları başta olmak üzere sektör çalışanlarına da çok önemli vazifeler düşmektedir. Kamuoyunda “gümrük” denildiğinde sadece gümrük personeli değil, gümrük sahasında ve işlem sürecinde rol alan herkes bu tanımlamada yer bulmaktadır. Dolayısıyla başkalarının günah ya da sevapları da gümrük idaresi olarak bizim hanemize yazılmak-tadır. Gümrük sahasındaki her sorunun hesabı bizden sorulmaktadır. Buna mukabil, yetki konu-sunda aynı imkan ise ne yazık ki sağlanmamak-tadır. Sözün özü, davulun bizim sırtımızda ancak tokmağın başkalarının elinde olduğu; günah ke-çisi aranıldığında ilk akla gümrükçünün geldiği

13

Ocak-Mart 2011

bir yapı oluşmuştur. Öncelikle bu yapıyı değiştir-memiz gerektiğini düşünüyorum. Gümrük İda-resinin, kamu kuruluşları içerisinde gerek alt yapısı gerekse özlük hakları itibarıyla konumu-nun, muadili kurumlarla aynı seviyeye taşınması gerekiyor. Bu konuda son dönemde yürütülen başarılı çalışmaların yakın gelecekte tamamla-nacak teşkilat kanunu, merkez hizmet binası ve eğitim merkezi inşaası, tüm gümrük kapılarının yenilenmesi gibi çalışmalarla daha da iyi nokta-lara erişeceğine inanıyorum. .

Gümrük çalışanlarının özlük haklarında düzelt-meler yapılması artık hayatiyet arzeden bir ko-nudur. Kurumumuzdan son dönemde yoğun bir şekilde başka kurumlara geçiş yaşanıyor. Bu ge-çişi tersine döndürmek, Gümrük Müsteşarlığını daha çok tercih edilir bir kurum haline getirmek hepimizin önceliği olmalıdır. Çalışma koşulları-nın ağırlaştığı yerlerde nitelikli insanları görev başında tutmak zorlaşıyor. Öncelikle çalışanla-rımıza daha iyi çalışma koşulları sağlamalıyız. Ben gümrük çalışanlarına güveniyorum. Çok az sayıdaki sorunlu kişilerin de kolayca ayıklanabi-leceğini düşünüyorum.

Ayrıca, başarılı çalışmalarımızı da doğru bir şe-kilde kamuoyuna anlatmak; medyayı daha iyi ve efektif biçimde kullanmak; vatandaşlarımızı doğ-ru biçimde bilgilendirmek gerekiyor. .

Dünya Gümrük Günü’nün bu noktada iyi bir fırsat olduğunu düşünüyorum.Her yıl Dünya Gümrük Günü olarak kutladığımız 26 Ocak tarihini, tek bir günle geçiştirmek yerine bir hafta sürecek bir dizi etkinlikle ve halkımızın da katılımıyla kutla-mak bu konuda bize önemli katkı verecektir. Bu çerçevede, Sayın Bakanımız ve sayın Müsteşarı-mızın talimatları doğrultusunda gelecek yıl Dün-ya Gümrük Günü bir hafta boyunca, daha geniş katılımlı, yoğun bir programla kutlanacaktır.

İmaj konusunda bir diğer önemli husus, gümrük personelinin dış görünümüdür. Yurt dışında bü-tün gümrükçülerin üniformalı olduğunu görüyo-ruz. Bence üniformanın en çok yakıştığı kurum-lardan birisi gümrük idaresidir. Burada öncelikle giyenin beğenisini kazanacak, devlet ciddiyetine ve vakarına yakışır, özel yarışmalarla ya da üst

düzey modacılar tarafından dizayn edilerek orta-ya çıkarılacak üniformalar belirlenmelidir.

Gümrük İdaremizde sosyal, kültürel, sportif faali-yetlere de ağırlık verilmesi gerektiği kanaatinde-yim. Dünyadaki diğer gümrüklere baktığımızda; küçük orkestralarının, korolarının, spor takım-larının olduğunu; sanatsal etkinlikler düzenle-diklerini görüyoruz. Bu tür çalışmaların kuruma aidiyet kültürü oluşturacağını ve tanıtımımıza da olumlu etki yapacağını düşünüyorum.

Her birimiz imaj sorununun çözümüne yönelik olarak varolan yaklaşımımızı ve önceliklerimizi gözden geçirerek bundan sonrası için samimi bir çaba gösterilmeliyiz. Ortak bir payda etrafında buluşarak daha iyiyi aramalıyız. Bu hususta ge-rekirse profesyonel destek alınarak, imaj soru-nun çözümüne yönelik bir dizi proje üretilerek bir an once hayata geçirilmeli diye düşünüyorum.

Gümrük Bülteni: Son olarak gümrük persone-line vereceğiniz bir mesaj varmı ?

Sayın R.Mehmet KORKMAZ: Umudunu yitiren insan geleceğe pozitif bakamaz, En Üst yönetici-sinden en alt çalışanına kadar herkesin ortak bir hedefi olmalıdır. Hepimiz, Ülkemizi daha iyi nok-talara getirmeyi ve gelecek nesillere daha iyi ko-şullar bırakmayı arzuluyoruz. Birlik ve beraberli-ğimizi güçlendirmeli ve daha iyi kenetlenmeliyiz.Gümrük Teşkilatı geçmişte ihmal edilen bir teşki-lat olarak çok zaman kaybetmiştir. Son dönemde değişen yaklaşımı güçlendirmeli ve teşkliatımızı ele ele daha iyi noktalara taşımalıyız. Bu süreci iyileştirerek hızlandırmak hepimize düşüyor. So-runlarımızı mevcut bakış açımızla değiştiremi-yorsak, bakış açımızı değiştirmemiz gerektiğini unutmayalım. Söylenmemiş şeyler söylemek, farklı çözümler bulmak gerekiyor. Tehditleri avantaja dönüştürebiliriz diye düşünüyorum.

Artık Gümrük İdaresi hepimizi üzen olumsuz ha-berleriyle değil, başarılarıyla ve pozitif işleriyle anılan bir idare olmalıdır. Umudumuzu ve heye-canımızı yitirmeden, gayretle çalışmaya devam etmeliyiz. Sonuçta başarı mutlaka gelecektir. Bu duygu ve düşüncelerle, sizin aracılığınızla tüm gümrük çalışanlarına selam ve saygılarımı ilet-mek isitiyorum.

Gümrük Bülteni

BaşmüdürlüklerimizinTanıtımı

Türkiye’nin üçüncü büyük kenti olan İzmir çağdaş, gelişmiş aynı zamanda önemli bir kültür, sanat ve ticaret merkezdir. Ege de-nizi lacivertten turkuaza tüm renkleriyle denizin kara ile iç içe olduğu koyları, plajları ve termal kaynaklarıyla bir dantel gibidir.

Antik çağların en ünlü kentleri arasında yer alan Efes ve Bergama dönemin en büyük kentleriydiler. Tüm İon kültürünün zengin-liklerini bünyesinde barındıran bu kentler, yoğun ticari, sanatsal ve dini etkinliklerle de adını duyuruyordu.

“Güzel İzmir” olarak da adlandırılan İzmir, 8500 yıldır Anadolu yarımadasının batısında uzun ve dar bir körfezin başlangıcında yer almaktadır. Tipik Akdeniz iklimin yaşandığı İzmir yine İzmirli Homeros’un “Onlar kent-lerini bizim yeryüzünde bildiğimiz en güzel gökyüzü ve en güzel iklimlerinde kurdu-lar.” İfadesiyle İzmir coğrafyasını binlerce yıl önce böyle tanımlamıştır. İzmir modern Türkiye’nin batıya açılan çağdaş yüzü ola-rak sanat, kültür, turizm, ticaret ve sanayi kenti olarak gelişmesini hızla sürdürmek-tedir.

15

Ocak-Mart 2011

GÖREV ALANIİzmir Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü; İz-mir, Manisa, Uşak, Afyon, Denizli, Muğla, Aydın ve Balıkesir illerinde bulunan İzmir, İzmir Tır, İzmir Yolcu Salonu, Adnan Menderes, Ege Serbest Böl-ge, Aliağa, Menemen Deri Serbest Bölge, Çeşme, Manisa, Denizli, Uşak, Afyon, Bodrum, Kuşadası, Marmaris, Dikili, Foça, Datça, Ayvalık, Aydın, Ala-şehir olmak üzere toplam 21 bağlantı Gümrük Müdürlüğü ile ithalat, ihracat, transit, posta, yol-cu, yat turizmi, fuar ve NATO v.b. gibi gümrük hiz-metlerini yürütmektedir.

Başmüdürlüğümüzde bulunan laboratuarımız gıda, metal, temel kimya ve polimer, tekstil ve kağıt ana branşlarında yetkilendirilmiş olup, bu temel alanlarda faaliyet yürütmektedir. Bu ana birim laboratuarımıza gelen eşya numunelerinin kalitatif (cins, nevi ve nitelik) ve kantitatif (miktar ve oransal) analizleri yapılıp, tarife istatistik pozis-yonun tespitini sağlayacak teknik raporları yazıl-maktadır.Bu analizlerde kullanılan son teknolojik yeniliklere sahip, son derece hassas sonuç veren analiz cihazlarımız mevcuttur. Metal analizinde

kullanılan optik emisyon spektrometresi, yağ asit-leri ve diğer organik maddelerin tayininde kulla-nılan GC(Gaz Kromatografisi) cihazları, şeker ve nişasta/glikoz tayininde kullanılan HPLC (Yüksek Performans Sıvı Kromatografisi) cihazları bunla-rın en önemlilerindendir.

Ayrıca, Başmüdürlüğümüz İzmir Kaçak İstihbarat Narkotik Gümrük Muhafaza Müdürlüğü yanı sıra İzmir, Denizli illeri ve Adnan Menderes Havalima-nı, Ege Serbest Bölgesi, Menemen Deri Serbest Bölgesi, Ayvalık, Çeşme, Aliağa, Bodrum, Marma-ris ve Kuşadası’nda faaliyet gösteren toplam 12 bağlantı Gümrük Muhafaza Müdürlüklerine bağlı Bölge Amirlikleri ve Kısım Amirlikleri vasıtasıyla tüm Ege Bölgesini kapsayan Gümrük Muhafaza hizmetleri yürütülmektedir.

Netice olarak, Başmüdürlüğümüz, tamamı Ege Bölgesinde yer alan 8 ilde faaliyet gösteren 21 Gümrük Müdürlüğü ve 12 Gümrük Muhafaza Mü-dürlüğü ile en geniş alanı kapsayan ve en çok bağ-lantıya sahip Başmüdürlüktür.

Başmüdürlüğümüz halen 1968 yılında TCDD’den satın alınan 5630 m2 arsa üzerine inşa ettirilen ve 07.09.1976 tarihinde hizmete açılmış olan İzmir’in Alsancak Semtindeki hizmet binasında faaliyette bulunmakta olup, bağlantıları itibarıyla, Başba-kanlık Gümrük Müsteşarlığınca yürütülen Güm-rük İdarelerinin Modernizasyonu Projesi çerçe-vesinde yapılan çalışmalar sonucunda 17.09.1999 tarih ve 23819 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 10.09.1999 tarih ve 99/13314 sayılı Bakanlar Ku-rulu Kararı ile gümrük idarelerinde yapılan yeni düzenlemeye göre görevlerini yürütmektedir.

29.07.2003 tarih ve 25183 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2003/5932 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Müsteşarlığımız taşra teşkilatında ‘İzmir Gümrük ve Muhafaza Başmü-dürlüğü’ adı altında yeniden yapılandırılmıştır.

İZMİR GÜMRÜK VE MUHAFAZA BAŞMÜDÜRLÜĞÜ

16 Başmüdürlüklerimizin Tanıtımı

Gümrük BülteniGümrük Bülteni

TEŞKİLAT YAPISI

I-İdari Yapısı Başmüdürlüğümüz; Merkezinde 13 Şube Müdür-lüğü, Daire Tabipliği Bağlantısında 21 Gümrük Müdürlüğü, 11 Gümrük Muhafaza Müdürlüğü ile İzmir Kaçak İstihbarat ve Narkotik Gümrük Muha-faza Müdürlüğü bulunmaktadır.

Gümrük Müdürlüklerinin; Ege ve Menemen Deri olmak üzere 2’si Serbest Bölgede, İzmir, İzmir Yolcu Salonu, Aliağa, Çeşme, Bodrum, Kuşadası, Marmaris, Foça, Datça, Dikili, Ayvalık olmak üzere 11 deniz hudut kapısında, Adnan Menderes, Bod-rum, Denizli de olmak üzere 3’ü hava limanında bulunmaktadır.

Adnan Menderes Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemleri, bitki ve bitkisel ürün, canlı hayvan, hayvansal ürün, gıda ithali ve ihracı ve gıda kontrolü, ölçü ve tartı alet-lerinin ithali, canlı, taze, soğutulmuş su ürünleri-nin ithali gerçekleştirilmektedir.

Afyon Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemleri, bitki ve bitkisel ürün-ler, gıda ürünleri, hayvansal ürün ihracatı gerçek-leştirilmektedir.

Alaşehir Gümrük Müdürlüğü: Yaş meyve – sebze ihracatı gerçekleştirilmektedir.

Aliağa Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemleri, ham petrol ve akar-yakıt ürünleri, kimyasal maddeler, hurda gemiler, hurda demir,

kömür çeşitleri, antrasit, elektrot, pik ve kütük demir, gübre, çeşitli solvent türlerinin ithalatı, sıvılaştırılmış petrol gazları ithalatı, bitki ve bitki-sel ürün, gıda ithal ve ihracı, sanayicilerin kendi ihtiyaçları için getirdikleri solvent ve bazı petrol ürünlerinin giriş işlemleri gerçekleştirilmektedir. 16.06.2009 tarihinde ISO 200 TSE belgesi almıştır.

Aydın Gümrük Müdürlüğü: Aydın Ticaret Bor-sası binasında faaliyet göstermektedir. Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemleri gerçekleştiril-mektedir.

Ayvalık Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemleri, bitki ve bitkisel ürün-ler, gıda ürünleri ihracatı, hayvansal ürün ithalat ve ihracatı, canlı taze soğutulmuş dondurulmuş su ürünleri ithalatı gerçekleştirilmektedir. (Deniz Hudut Kapısı)

GÜMRÜK MÜDÜRLÜKLERİNCE GERÇEKLEŞTİRİLEN İŞLEMLER

17

Ocak-Mart 2011

Bodrum Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemleri, bitki ve bitkisel ürün-ler, gıda ürünleri ihracatı, hayvansal ürün ithalatı ve ihracatı, canlı taze soğutulmuş dondurulmuş su ürünleri ithalatı gerçekleştirilmektedir. (hava ve deniz hudut kapısı)

Çeşme Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemleri, gıda ve bitkisel ürünle-rinin ihracatı ile hayvansal ürün ithalatı ve ihracatı gerçekleştirilmektedir.(deniz hudut kapısı) Datça Gümrük Müdürlüğü: Yolcu ve yolcu be-raberinde gelen işlemleri gerçekleştirilmektedir. (deniz hudut kapısı)

Denizli Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemleri, bitki ve bitkisel ürün, hayvansal ürün ithalatı ve ihracatı, gıda ihracatı, canlı taze, soğutulmuş dondurulmuş su ürünleri ithalatı, GTİP belirtilmeyen halı, tekstil, AB menşeli olmayan halı ithalatı gerçekleştirilmektedir.

Dikili Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ih-racat ve transit işlemleri, bitki ve bitkisel ürünle-rinin ithali ve ihracatı, gıda ihracatı gerçekleştiril-mektedir.(deniz hudut kapısı)

Ege Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü:

Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemleri, bit-ki ve bitkisel ürün, hayvansal ürün, gıda ürünleri ithalatı ve ihracı, ölçü ve tartı aletlerinin ithalatı gerçekleştirilmektedir. Ortadoğu, Asya, Doğu ve Güney Avrupa’daki tek uzay kampı Ege Serbest Bölgesi’nde yer almaktadır. Bir uzay ve bilim mer-kezi olan Uzay Kampı Türkiye, gençleri bilim, ma-tematik ve teknoloji alanında kariyer yapmaları için

motive etmeye odaklanmıştır. Hem çocuklar hem de yetişkinler uzayla ilgili interaktif simülasyonla-rın kullanıldığı dinamik ve eğlenceli bir ortamda; iletişim, takım çalışması ve liderlik alanlarında da eğitim alırlar.

Ege Serbest Bölge içinde faaliyet gösteren firma-lardan ileri teknolojinin ilk adımlarından sayılabile-cek bir örneğe değinmek gerekirse, PFW Havacılık Sanayi firması Boing ve Airbus Şirketleri için uçak kanadı ve yakıt tankı üretimi yapmaktadır.

Foça Gümrük Müdürlüğü: Yolcu ve yolcu be-raberinde gelen işlemleri gerçekleştirilmektedir. (deniz hudut kapısı)

İzmir Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ih-racat ve transit işlemleri, bitkisel ürün ve gıda ithali ve ihracı, Otomotiv İhtisas Gümrük kapısı, ölçü ve tartı aletlerinin ithali, ithal ve ihraç edilecek gıda maddelerinin kontrolü, canlı, taze, soğutulmuş su ürünlerinin ithalatı, GTİP belirtilmeyen halı ithalatı, AB menşeli olmayan düz camın deniz yolu ile gel-mesi kaydıyla ithalatı, tekstil ürünlerinin ithalatı, canlı hayvan ve hayvansal ürün ithalatı ve ihracı, sanayicilerin kendi ihtiyaçları için getirdikleri sol-vent ve bazı petrol ürünlerinin ithalatı gerçekleşti-rilmektedir.

18 Başmüdürlüklerimizin Tanıtımı

Gümrük BülteniGümrük Bülteni

İzmir Tır Gümrük Müdürlüğü: Her türlü itha-lat, ihracat ve transit işlemleri, bitkisel ürün, gıda ürünleri ithalatı ve ihracı, canlı taze soğutulmuş dondurulmuş su ürünleri ithalatı, kullanılmış ma-kine ithalatı, seramik ve porselen sofra ve mutfak eşyası ithali ihtisas gümrüğü, mobilya cinsi eşyanın ithalinde ihtisas gümrüğü, küçük ev aletleri ithali ihtisas gümrüğü, kullanılmış makine ithalatı, AB menşeli olmayan düz cam ithalatı, karayolu taşıt uygunluk belgesi düzenleme ve Çiğli Askeri Hava-limanındaki yolcu ve uçak işlemleri gerçekleştiril-mektedir.

İzmir Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü: Be-delsiz otomobil ithalatı, NATO işlemleri, ikinci iske-le işlemleri, zati eşya, takrir, yolcu gemisi, kuman-ya gümrük işlemleri, gümrüksüz satış mağazaları, triptik, yabancı taşıtlara geçici giriş karnesi işlem-leri, yabancı plakalı araç, posta işlemlerini görme-ye yetkili gümrük idaresidir

Kuşadası Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemleri, bitki ve bitkisel ürünler, gıda ürünleri ihracatı, hayvansal ürün ithalat ve ih-racatı gerçekleştirilmektedir.(deniz hudut kapısı)

Manisa Gümrük Müdürlüğü: Manisa Gümrük Müdürlüğü, 26.04.2010 tarihi itibariyle Manisa Or-ganize Sanayi Bölgesi içerisinde bulunan MOS Lo-jistik Merkezindeki yeni hizmet binasında faaliyetini sürdürmektedir. Her türlü ithalat, ihracat ve tran-sit işlemleri, bitki ve bitkisel ürünler, gıda ürünleri ihracatı, hayvansal ürün ithalat ve ihracatı gerçek-leştirilmektedir.

Marmaris Gümrük Müdürlüğü: Her türlü it-halat, ihracat ve transit işlemleri, bitki ve bitkisel

ürünler, gıda ürünleri ihracatı, hayvansal ürün it-halat ve ihracatı, canlı taze soğutulmuş dondurul-muş su ürünleri ithalatı gerçekleştirilmektedir.(deniz hudut kapısı) Libya’da meydana gelen kriz nedeniyle Türkiye’ye getirilen yolcuların yurda giriş işlemleri Marmaris Limanından da yapılmıştır.

Menemen Deri Serbest Bölge Gümrük Mü-dürlüğü: Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlem-leri, taze soğutulmuş, dondurulmuş su ürünleri transiti, AB menşeli olmayan deriden mamul eşya-nın serbest dolaşıma giriş işlemleri, gıda ürünleri ihracatı gerçekleştirilmektedir.

Uşak Gümrük Müdürlüğü: Her türlü ithalat, ih-racat ve transit işlemleri, bitki ve bitkisel ürünler, gıda ürünleri ihracatı, hayvansal ürün ithalat ve ihracatı gerçekleştirilmektedir. (geçici hava hudut kapısı)

II-Personel DurumuBaşmüdürlük ve bağlantı Gümrük Müdürlükle-rinde amir ve memur seviyesinde 626, Muhafaza Hizmetlerini yürüten birimlerde ise amir ve memur seviyesinde 209 personel olmak üzere toplam 835 personel görev yapmaktadır.

19

Ocak-Mart 2011

Yıl İhracat ($) İthalat ($)Bir Önceki Yıla Göre Değişim Oranı (%) Tahsil Eden Vergiler

TLİhracat İthalat

2008 23.203.589.000 26.939.676.000 20,23 23,20 4.693.908.751

2009 15.648.433.000 17.320.050.000 -32,56 -35,70 4.312.259.771

2010 18.531.977.000 23.590.758.000 13,56 36,05 5.157.427.317

Yıl İhracat İthalat Antrepo Transit AktarmaTIR/ATA Karnesi TOPLAM

2008 348.284 169.860 16.481 15.258 110.801 660.684

2009 320.053 149.986 21.849 9.941 87.394 589.223

2010 359.665 174.655 59.287 16.237 103.444 713.288

Dış Ticaret Hacmi

Beyanname Sayısı

Başmüdürlüğümüzde; Müsteşarlığımız Gümrük İdarelerinin Modernizasyonu Projesi kapsamında geliştirilen BİLGE (Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri) otomasyonu ile ilgili çalışmalar, 2000 yılı Eylül ayın-da başlatılmış, proje dâhilinde, otomasyon kapsa-mındaki gümrük idarelerinde modern hizmet ve-rilmesini sağlayıcı altyapı tadilat ve yenilemeleri yapılarak veri giriş salonları, irtibat servisleri gibi yeni çalışma mekanları oluşturulmuş, muayene, vezne ve ambar servisleri ile normal çalışma me-kanlarında teknolojik ve konfor bakımından dü-zenlemelerle hayata geçirilmesiyle tüm gümrük işlemleri elektronik ortamda gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Muhabere ve Elektronik Dairesi baş-kanlığımızca teknolojik gelişmelere paralel olarak yeniden yazılarak merkezileştirilen yeni BİLGE ya-zılımı Pilot idare olarak seçilen Afyon Gümrük Mü-dürlüğümüzde 02.11.2009 tarihinde başlamış ve di-ğer Müdürlüklerimize yaygınlaştırılması 20.12.2010 tarihinde tamamlanmıştır.

Başmüdürlüğümüz bağlantısı 21 güm-rük idaresinde Ka-sım-2000 tarihinden bu yana, Başmüdür-lüğümüz İdari perso-nelinin, gümrük ida-relerinde görev yapan personelinin ve Baş-müdürlüğümüz Bilgi İşlem Merkezi perso-nelinin yoğun ve özverili çalışmaları ile herhangi bir aksama ve şikayete meydan verilmeden çalışmalar başarıyla sürdürülmektedir. Gümrük işlemlerinin otomasyonu ile gümrük hizmetlerinin işleyişi ve iş akımlarında yapılan yeni düzenlemelerle her alan-da hissedilir değişiklikler gözlemlenmiş, iş sahip-leri tarafından gümrük işlemlerinin takibi de daha kolay hale getirilmiştir.

X-Ray tarama sis-temleri ile yapılan taramalar gümrük denetiminin daha etkin ve isabetli ol-masını sağlamakta-dır. Ayrıca hem eş-

yanın zarar görmesinin önüne geçilmekte hem de memurların ulaşamayacağı veya tespit edemeye-ceği noktaların görülmesine imkân vermektedir. İzmir Liman Sahası içinde bulunan X-Ray cihazı 01.04.2008 tarihinde faaliyete geçmiştir. X-Ray ci-hazının faaliyete geçtiği tarihten günümüze kadar olan süreçte ki faaliyet raporu şöyledir;

İŞLEM HACMİ

MODERNİZASYON ÇALIŞMALARI

İzmir Liman Sahası içinde bulanan X-RAY Sistemi

20 Başmüdürlüklerimizin Tanıtımı

Gümrük Bülteni

Aliağa Gümrük Muhafa-za Müdürlüğü tarafından ortaya çıkarılan kaçakçı-lık ve adli olaylara bakıl-dığında;1-16-17.04.2005 tarihin-de Aliağa Gümrük Muha-faza Müdürlüğü ve Aliağa İlçe Jandarma Komutan-lığınca müştereken yapı-lan operasyon sonucunda Habaş İskelesine yanaşık bulunan Comoros Bay-raklı LEGEND II isimli gemi mürettebatından Gana Uyruklu bir gemici-nin üzerinde ve gemideki kamarasında 21 Kilo 153 gram 420 miligram Eroin Maddesi yakalanmıştır.

2-24.12.2007 tarihinde Aliağa Gümrük Muhafa-

za Müdürlüğü ve İzmir Kaçak İstihbarat Narkotik Gümrük Muhafaza Müdürlüğü ile yapılan müş-terek operasyon ile Aliağa Gemi Söküm Tesisle-rinde Gümrük Kaçakçılığına konu 445.000 USD değerinde 2 adet caterpıllar marka gemi motoru yakalanmıştır.

3-28.11.2008 Tarihinde Aliağa Gemi Söküm Te-sislerinde Gümrük Kaçakçılığına konu 10.500 TL. değerinde 3.440 kg. hurda alüminyum yakalan-mıştır.

4-05.01.2009 Tarihinde Aliağa Gümrük Muhafa-za Müdürlüğü ve İzmir Kaçak İstihbarat Narkotik Gümrük Muhafaza Müdürlüğü ile yapılan müş-terek operasyon sonucunda Aliağa Gemi Söküm Tesislerinde Gümrük Kaçakçılığına konu 6.000 TL. değerinde 11.100 kg. hurda demir yakalan-mıştır.

CİNSİ / YILI

2008 2009 2010

OLAY SAYISI

DEĞERİ (TL)

OLAY SAYISI

DEĞERİ (TL)

OLAY SAYISI

DEĞERİ (TL)

Toplam 73 20.528.127 62 16.633.853 92 9.950.880

YIL TARANAN ARAÇ SAYISIŞÜPHELİ ARAÇ

SAYISI

OLUMSUZLUK ÇIKMAYAN ARAÇ

SAYISI

GÜMRÜK CEZASI KESİLEN OLAY SAYISI

MAHKEMEYE SEVK EDİLEN OLAY SAYISI

2008 4501 58 47 2 9

2009 4388 83 57 4 22

2010 5503 78 57 3 13

Genel Toplam 14392 219 161 9 44

Kaçak Yakalama Bilgileri

21

Ocak-Mart 2011

İzmir Kaçakçılık İstihbarat ve Narkotik Güm-rük Muhafaza Müdürlüğü’nce İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın bilgi ve talimatları doğrultusunda yurt dışından otomobil-iş makinesi ithalatı yapan dört farklı firma ile ilgili olarak yürütülen (3) ayrı soruşturmada, eski modelli ve kullanılmış olan taşıtları Dış Ticaret Müsteşarlığından izin almak-sızın yeni ve kullanılmamış olarak beyan ederek ithalat gerçekleştirdiği belirlenen firmalar ile il-gili yapılan çalışmalarda, belirtilen şekilde yasa-ya aykırı olarak ithalatı gerçekleştirildiği tespit edilen çeşitli marka ve modeldeki toplam 12 lüks otomobil ile 1 iş makinesine el konulmuş olup, tahmini değeri 2.754.568,96 TL olan taşıtlara iliş-kin olarak İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının bilgi ve talimatları çerçevesinde soruşturmaya devam edilmektedir.

29.12.2010 günü İzmir ili Yenişehir-Konak mev-kiinde yer alan K. K. Gıda San.Tic.Ltd.Şti. unvan-lı firmaya yurda kaçak yolla sokulmuş badem içi cinsi kuruyemiş indirildiğinin belirlenmesi üzeri-ne İzmir Kaçakçılık İstihbarat ve Narkotik Güm-rük Muhafaza Müdürlüğü ekiplerince yapılan operasyon neticesinde toplam 7065 kg. badem içi ile söz konusu kaçak badem içinin taşınmasında kullanılan (1) adet kamyon ele geçirilmiştir. İzmir Kaçakçılık İstihbarat ve Narkotik Gümrük Muha-faza Müdürlüğü personelinin özverili çalışmaları neticesinde ele geçirilen ürünlerin tahmini rayiç değeri 300.000 TL’dir.Şüpheliler hakkında 5607 sayılı Kanunun ilgili maddeleri hükümlerince iş-lem yapılması mütalaasıyla adı geçen Başsavcı-lık nezdinde suç duyurusunda bulunulmuş ve adı

geçen Başsavcılıkça olay hakkında soruşturma dosyası açılmıştır.

İzmir Kaçakçılık İstihbarat Narkotik Gümrük Mu-hafaza Müdürlüğüne intikal eden R.T. firmasına ait eşyaların bulunduğu konteynerlerin gümrük işlemleri tamamlanmadan yurda sokulmaya ça-lışıldığı yönündeki ihbara istinaden yapılan çalış-malar neticesinde; tasfiyelik hale gelen plastik yapışkan olarak beyan edilen (8) adet konteyner içerisinde 142.350 kg. siyah çay olduğu tespit edilmiştir. Tespit edilen eşyaların tahmini piyasa değeri 1.883,291 TL’dir. Konuyla ilgili olarak 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri

5-05/03/2009 Tarihinde Aliağa Gemi Söküm Te-sislerinde, Aliağa Gümrük Muhafaza Müdürlüğü ve İzmir Kaçak İstihbarat Narkotik Gümrük Mu-hafaza Müdürlüğü ile yapılan müşterek operasyon sonucunda Yurtdışından sökülmek üzere getirilen 4 adet geminin hacizli olması dolayısıyla ithalat işlemi yapılmadan gemilerin iç kısımlarının sö-külerek tahmini 105.000 TL. değerinde 195.000 kg. gemi hurdasının iç piyasaya satıldığı tespitleri yapılmış olup, ortaya çıkarılan kaçakçılık ve olayı ile ilgili olarak 2 kişi 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mü-

cadele ve 5237 Sayılı TCK’nın 289/1 maddelerine muhalefetten Adli Makamlara sevk edilmiştir.

Çeşme Gümrük Muhafaza Müdürlüğü tarafından, 29.08.2010 günü Chios gemisiyle Yunanistan’ın Sakız Adasına çıkış yapmak üzere Ulusoy Limanı Gümrük Sahasına gelen Bulgaristan uyruklu Sto-yan Vaskov PASHOV idaresindeki E6131BX plakalı araçta yapılan aramada 9.934-kg eroin ele geçi-rilmiştir.

22 Başmüdürlüklerimizin Tanıtımı

Gümrük Bülteni

ne aykırı olarak yurda kaçak yollardan eşya sok-maya teşebbüs eden E.U., T.Ç. , G.Ç. ve M.A. isimli şahıslar hakkında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı nezdinde suç duyurusunda bulunulmuş ve Baş-savcılıkça olay hakkında soruşturma dosyası açılmıştır.

İzmir Kaçakçılık İstihbarat ve Narkotik Gümrük Muhafaza Müdürlüğüne intikal eden bir ihbara istinaden İzmir 1.Sulh Ceza Mahkemesinden alı

nan arama kararı doğrultusunda, Konak/İZMİR adresinde faaliyet gösteren bir diş deposunda firmada: ülkeye ne şekilde girdiğine ve yurt için-den nasıl temin edildiğine dair herhangi bir bel-ge ibraz edilemeyen dişçilikte kullanılan 8 kutu içerisinde 480 adet Komet marka elmas freze, 3 kutu içerisinde 185 adet Komet marka çeik freze, 5 kutu içerisinde 30 adet Alston marka çelik fre-ze, 15 kutu içerisinde 85 adet Mikromega marka kanal eğesi, 1 kutuda 110 adet Mikromega mar-ka ince metal eğesi, 17 kutu içerisinde 102 adet Rispisonic marka kanal eğesi, 9 kutu içerisinde 108 adet Squaare Braches marka Miller Sondu, üzerinde herhangi bir ibare bulunmayan 8 kutu içerisinde toplam 8 kg. iskelet metali ve üzerinde herhangi bir ibare bulunmayan 2 poşet içerisinde toplam 2 kg porselen metali cinsi eşyaya el ko-nulmuş ayrıca, ihbarda ismi geçen firmalardan Konak-İZMİR adresinde faaliyet gösteren baş-ka bir tıbbi malzeme firmasında yapılan arama neticesinde; ülkeye ne şekilde girdiğine ve yurt içinden nasıl temin edildiğine dair herhangi bir belge ibraz edilemeyen 52 kg. Atık Dental Me-tal (çıpa) ve yabancı menşeli SmartSeal ibareli 850 adet 1ml’lik enjektörler içerisinde kimyasal maddeye de el konulmuş, her iki firmadan ele geçirilen eşyalar İzmir İl Sağlık Müdürlüğü Ağız ve Diş Sağlığı Şube Müdürlüğüne teslim edile-rek şüpheliler hakkında İzmir Cumhuriyet Baş-savcılığına suç duyurusunda bulunulmuş olup, Başsavcılıkça olay hakkında soruşturma dosyası açılmıştır.

Sosyal dayanışma ve kaynaşmayı arttırmak ama-cıyla İzmir Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü Geleneksel 13. Halı Saha Turnuvası düzenlen-miştir.

İzmir’e 17 Eylül 2010 tarihinde 2 günlük ziyarette bulunan gümrüklerden sorumlu Devlet Bakanı Sayın Hayati YAZICI, İzmir Gümrük ve Muhafaza Başmüdürü Nazım BÜTÜN’ü makamında ziyaret ederek, bölgedeki gümrük faaliyetleri, gümrük işlemleri ve sorunlar hakkında brifing aldı. Zi-yareti öncesinde, İzmir Gümrük Müdürlüğü veri salonunu da gezen Sayın Bakanımız, salonun düzeni ile ilgili tavsiyelerde bulundu, talimatlar verdi. Yaklaşık bir buçuk saat süren ziyareti sıra-sında Sayın Bakanımız, aynı zamanda, personeli de şubelerinde ziyaret ederek, sorunlarını dinle-

23

Ocak-Mart 2011

2011 Yılı Dünya Gümrük Günü kutlamaları kapsa-mında; Başmüdürümüz Nazım BÜTÜN İstanbul’da düzenlenen “GÜMRÜKTE UZLAŞMA PLATFOR-MU” konulu panele panelist olarak katılmıştır.

Başmüdürlüğümüzce, 26 Ocak 2011 günü İzmir Konak Yapıcıoğlu İlköğretim okulu 8. sınıf öğrenci-leri ve öğretmenleri okullarından servis aracımız-la alınarak İzmir Limanı gezdirilmiş, liman sahası

hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra öğrencilere Başmüdürlüğümüz toplantı salonunda Müste-şarlığımız tanıtım CD’si izlettirilerek gümrük hak-kında bilgi verilmiş, akabinde Başmüdürlüğümüz yemekhanesinde öğrencilere öğle yemeği veril-miştir. Gezi sırasında öğrencilere Gümrük Müs-teşarlığı logolu şapkalar dağıtılmış ve fotoğraf çekimi yapıldıktan sonra öğrenci ve öğretmenler servis aracımızla okullarına bırakılmıştır.

26 Ocak Dünya Gümrük Günü etkinlikleri çerçe-vesinde Başmüdürlüğümüz bağlantısı Kaçakçılık İstihbarat ve Narkotik Gümrük Muhafaza Müdür-lüğü hizmet binasında söz konusu Müdürlüğün organize ettiği bir kutlama gerçekleştirilmiş, söz konusu kutlamaya Gümrükler Muhafaza Başkont-rolörlüğü İzmir Grubu Başkontrolörü Sn. Adnan KORKMAZ ile Başmüdürlüğümüzde görevli tüm birim amirleri ve teşkilatımızdan emekli olanlar davet edilmiştir. Bu kapsamda kutlamalara işti-rak eden misafirlerimize Dünya Gümrük Günü’ne ilişkin kısa bilgi notlarının okunması ile Müste-

26 OCAK DÜNYA GÜMRÜK GÜNÜ ETKİNLİKLERİ

di, mezuniyet durumları, yapılan işlemler ve son yapılan atamaları hakkında bilgi aldı. Bakanımı-zın ziyaretine İzmir Valisi Mustafa Cahit KIRAÇ, Sn. Aslan GÜNLER ve Sn. Umman HAMİDOĞUL-LARI da katıldılar.

İzmir’e 10 Ocak 2011 tarihinde 2 günlük ziyarette bulunan Sayın Müsteşarımız Ziya ALTUNYALDIZ, İzmir Gümrük ve Muhafaza Başmüdürü Nazım BÜTÜN’ü makamında ziyaret etti. Daha sonra, Baş-

müdürlük hizmet binasındaki toplantı salo-nunda, bölgedeki toplam 33 Gümrük ve Gümrük Muhafaza idarecisi ile tanıştı ve yapılan işlemler ve sorunlar hakkında bilgi aldı. Öğleden sonra Aliağa Gümrük Müdürlüğüne de giderek, personel ile sohbet etti, gemi söküm sektörü ile buluştu. Akşam Başmü-dürlüğümüz ile Ege İhracatçı Birliklerinin 2 ayda bir yaptığı toplantıya katıldı. Sayın Müsteşarımızın ziyaretine Sn. Umman HAMİDOĞULLARI da katıl-dı.

24 Başmüdürlüklerimizin Tanıtımı

Gümrük Bülteni

Çeşme, Adnan Menderes, İzmir Yolcu Salonu, Ay-valık, Bodrum Gümrük ve Gümrük Muhafaza Mü-dürlüklerinde gelen/giden yolculara 26 Ocak Dünya Gümrük Günü'nün anlam ve önemini hatırlatacak şekilde çikolata, pasta, kurabiye, lokum ikramında bulunulmuş ve karanfil verilmiştir. Özellikle Yolcu işlemlerde çalışan personelimiz dünya gümrük günü'ne özel hazırlanmış kokartlar takmıştır.

Başmüdürlülüğümüzde, 06.11.2010 tarihinde yö-neticilere; "Etik Liderlik, Kurum Kültürü, Kurum-sal İmaj, Kurumsal İletişim Yönetimi ve Protokol Kuralları" ve "Kurum Kültürü, İletişim, Halkla İliş-kiler, Kurumsal Aidiyet ve Motivasyon" konularını kapsayan bir eğitim verilmiştir.

şarlığımız tanıtım CD’sinin izlenmesinin ardından günün anısına tüm katılımcılara ikramlar veril-miştir. Müdürlük personelince gerçekleştirilen müzik dinletisini müteakip Kaçakçılık İstihbarat

ve Narkotik Gümrük Muhafaza Müdürlüğü hizme-tinde bulunan 410 no.lu Cumhuriyet motorbot ile İzmir Körfezinde bir geçiş gerçekleştirilmiştir.

25

Ocak-Mart 2011

Müsteşarlığımız Muhabere ve Elektronik Dairesi Başkanı Nurcan ÖZYAZICI SUNAY ve Başmüdürü-müz Nazım BÜTÜN’ ünde katılımıyla, Gümrükler Genel Müdürlüğü ve Muhabere Elektronik Daire-si Başkanlığı Uzmanlarınca Başmüdürlüğümüz Hasan Aksoy toplantı salonunda, 01.02.2011 tari-hinde Gümrük Müşavirlerine Kağıtsız Beyanname kapsamında eğitim verilmiştir.

Müsteşarlığımız Strateji Geliştirme Daire Başka-nı Fatih İslam KARAOĞLU ve Başmüdürümüz Na-zım BÜTÜN’ ünde katılımıyla, Mali Hizmet Uzmanı Habib TUNÇ tarafından Başmüdürlüğümüz Hasan Aksoy toplantı salonunda 08.03.2011-10.03.2011 tarihleri arasında üç gün süre ile Başmüdürlüğü-müz şubeleri ve bağlantılarında görevli personele “Bürokrasinin azaltılması ve İdari Basitleştirme” çalışmaları kapsamında Gümrük Hizmet Envan-teri Veri Tabanı (HEVT) ve Kamu hizmetlerinin sunumunda kullanılan ve sonucunda üretilen verilerin tespit edilmesi amacıyla Kamu Veri En-vanteri (KVE) projelerinin uygulanmasına yöne-lik eğitim verilmiştir. Müsteşarlığımız tarafından Başmüdürlüğümüz pilot bölge olarak tespit edil-miştir. Söz konusu eğitim ile Müsteşarlığımız gö-

rev alanındaki iş ve işlemlerin standardizasyonu ile basitleştirilmesini hedefleyen ve kamuoyunun bilgisine e-devlet projesi kapsamında sunulması amacıyla, Başmüdürlüğümüz ve bağlantı birimle-rinde yürütülen ana hizmetlere ait (ör; antrepola-rın açılması-kapatılması, bağlayıcı tarife bilgisinin verilmesi, serbest bölgelere eşya alınması, saha giriş kartı verilmesi, gümrük işlemi takip kartı onayı işlemi gibi hizmetler) veri girişlerinin elekt-ronik ortamda yapılması sağlanacaktır. Bunun sonucunda, elektronik ortamdan alınan veriler Başbakanlıkça değerlendirilerek tüm kurumlar-da hizmet envanteri tablolarının oluşturulması ve sürekli güncel tutulması öngörülmektedir.

Dünya Gümrük Günü nedeniyle her yıl gelenek-sel olarak, çalışmalarıyla üstün başarı gösteren personele verilen Liyakat Belgelerinden birine, bu yıl İzmir Yolcu Salonu Gümrük Müdürü Musa Han layık görülmüştür. 26 Ocak 2011 tarihinde İstan-bul Ticaret Odasında yapılan törene katılamayan Gümrük Müdürü Musa Han’ a sertifikasını, Müs-teşarlığımız Strateji Geliştirme Daire Başkanı Sa-yın Fatih İslam KARAOĞLU vermiştir

Gümrük Bülteni Ocak-Mart 2011

Röportaj

Gümrük Bülteni: Bize kendinizden kısa-ca bahseder misiniz?

Sayın Nazım BÜTÜN: 1966 yılında Çorum İli İskilip İlçesinde doğdum. İlk ve orta öğ-renimimi İskilip’te tamamladıktan sonra 1988 yılında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesini bitirdim. 5 Nisan 1989 yılında Gümrükler Genel Müdürlüğünde Stajyer Kontrolör olarak göreve başla-dım. 6 yıl Gümrük Kontrolörleri İstanbul Grubunda görev yaptıktan sonra 1995 yı-lında İzmir Grubuna geçtim. 1998 yılının ilk 8 ayında, tedviren Edirne Gümrükleri

Başmüdür Yardımcılığı görevini yürüt-tüm. 1999-2002 yılları arasında Ankara Grubunda görev yaptıktan sonra tekrar İzmir Grubuna döndüm. 17 Şubat 2006 ta-rihinden beri İzmir Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü görevini yürütmekteyim. Gümrük Vakfı Yönetim Kurulu üyesiyim.Evliyim, iki çocuğum var. Günlük konuş-malar çerçevesinde anlaşacak kadar İngilizce biliyorum. En büyük zevkim, amatörce uğraştığım bilgisayar prog-ramcılığını kullanarak küçük programlar yapmaktır.

27

Ocak-Mart 2011

Gümrük Bülteni: İzmir Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğünden genel hatlarıyla bahseder misiniz? Bize Başmüdürlüğünüzü tanıtır mısı-nız?

Sayın Nazım BÜTÜN: Başmüdürlüğümüz, Akçay-Ayvalık’dan Marmaris’e kadar Ege Denizi kıyıla-rında yer alan 11 gümrük ve 7 gümrük muhafaza müdürlüğü ile Afyon, Uşak, Denizli, Aydın, Manisa ve İzmir’de, kıyıdan içerde yer alan 10 gümrük ve 5 gümrük muhafaza müdürlüğünün yönetim ve kendi aralarında hizmet eşgüdümünden, Müs-teşarlığınız merkez teşkilatı ile bağlantılarından, diğer Kamu Kuruluşları ile koordinasyon ve ileti-şiminden sorumlu Başmüdürlüktür.

Başmüdürlüğümüzün sorumluluk alanının, tarihi ve turistik bakımdan ülkemizin ve dünyanın cazi-be merkezlerinden olması, bu yüzden yoğun bir turist trafiği yaşanması, bölgenin, ülkemizin, en eski ve köklü dış ticaret geleneğine sahip bulun-ması, bölge halkının eğitim seviyesinden kaynak-lanan hak arama hürriyetinin sınırlarını zorlayan, kamu hizmetinde aradığı seviyenin yüksekliği nedeniyle, personelimizin yürüttüğü hizmetler daha bir önem ve hassasiyet kazanmaktadır.

Dünyada sadece 5 (beş) noktada bulunan gemi söküm işlemlerinin yapıldığı, katma değeri yük-sek sektörlerden biri de Aliağa’da bulunmakta olup, Türkiye’de alanında tek uygulamadır. Gö-rev bölgemizde 3 adet serbest bölge bulunmakta olup, çok büyük çoğunluğunu üretim yapan fir-maların oluşturduğu ve uçak parçaları gibi ileri teknoloji ürünlerinin de imal edildiği, İzmir’de bulunan Ege Serbest Bölgesinde, yaklaşık 15.000 kişi istihdam edilmektedir.

Gümrük Bülteni: Bölgenizde karşılaştığınız te-mel sorunlar nelerdir?

Sayın Nazım BÜTÜN: Ülkemizin, geleneksel ve kayıt dışı ekonomilere sahip Ortadoğu ve Asya ül-keleri ile, gelir seviyesi itibarıyla iyi bir pazar olan Avrupa ülkeleri arasında köprü durumundaki stratejik durumu dikkate alındığında, yasa dışı ticaretin ilgisini çeken bir pozisyonu bulunmak-tadır. Bu durum, gümrük ve gümrük muhafaza personeli ile diğer kaçakçılıkla mücadele kuru-luşlarının daha dikkatli olmalarını ve daha yoğun çalışmalarını zorunlu hale getirmektedir.

Yetişmiş insan gücü ve teknik donanımıza rağ-men, denetimizde bulunan limanlarımızda kon-teynır ve araç tarama sistemlerinin yetersizliği, hem tatmin edici bir denetim yapmamıza en-gel, hem de zaman kayıplarına yol açmaktadır. Bahsettiği tarama cihazları, ülkeye eşya ve araç girişinde daha hızlı ve daha isabetli bir denetim sağlayacağı gibi, limanlarımızın güvenlik seviye-sini yükselteceğinden, ülkemizden yapılan ihraç ürünlerinin gönderildiği ülkelerde daha hızlı ve yüzeysel bir denetime tabi tutularak dış pazarla-ra daha çabuk ulaşmasını temin edecektir.

Ege kıyılarının girintili çıkıntılı hali, kara suları-mızın ve deniz-kıyı hattının kaçakçılık açısından kontrolünü zorlaştırmaktadır. Kıyılarımızın ye-terli gözetiminin sağlanmasını temin edecek de-niz taşıtı ile, kara yolunun ulaşamadığı noktaları gözetleme yeteneğine sahip motosikletli ekiple-rin ihdası gerekmektedir.

Kaçakçılıkla mücadelede etkin görev yapan ve genel kolluk konumundaki gümrük muhafaza birimlerimizin, görev alanı anlamında gümrük-lü sahalarla sınırlanmaya çalışılması, gümrüklü alanların dışında, çalışmalarımızda destek ol-masını beklediğimiz gerek diğer mücadeleci ku-ruluşlar gerekse adli makamlarca tanınmaması ve işlerinin zora sokulması, sadece istihbarat ve ihbar birimi olarak algılanması, kaçakçılığın taki-binde en büyük engellerden biri olarak karşımı-za çıkmaktadır. Ayrıca, Kaçakçılıkla mücadelede son derece profesyonelce görev yapan perso-nelimizin moral ve motivasyonunu olumsuz et-kilemektedir. Bütün bunlara rağmen, göreve başladığımda mevcut yıllık kaçak yakalama ra-kamlarını, hemen her yıl asgari on katına çıkaran adli kolluk görevlisi arkadaşlarıma buradan bir kere daha teşekkür ediyorum.

Bir taraftan gümrük muhafaza kolluk birimimizin kaçakçılığın önlenmesi ve takibinde operasyon yetkilerinin etrafına gümrüklü alanla kısıtlı du-varlar örülürken, diğer taraftan, emniyet birim-lerinin çeşitli nedenlerle, pasaport hizmetlerinin olmadığı, yalnız araç ve eşya trafiğinin yapıldığı gümrüklü sahaların giriş ve çıkış kapılarına ko-nuşlanması, gümrük muhafaza teşkilatının varlı-ğının anlamının var olabilmesi için derhal önlen-mesi gereken uygulamalardır.

28 Röportaj

Başmüdürlüğümüzün görev bölgesi, tarihi ve turistik açıdan, sadece Türkiye’nin değil, dünya-nın müstesna bölgelerinden biridir. Bu durum bölgemizde yat turizminin de gelişmesini sağ-lamıştır. Ancak, gümrük kanunu ve muafiyetleri düzenleyen Bakanlar Kurulu Kararlarına aykırı olarak, sadece 9 no.lu Gümrük Genel Tebliğine dayanarak Türkiye’de yerleşik kişiler tarafından yıllarca Türkiye gümrük bölgesinde kullanılan yatlar, onca çabamıza rağmen yabancı bayrak-larla dolaşmaktadır.

Değişik ülkelerde, özellikle ABD’de 200 Amerikan Doları sermaye ile internetten kurulan firmalar adına kayıtlı milyon dolarlık yatların, yabancı bay-raklarla Türkiye’de yerleşik kişilerce kullanılma-sı, hiçbir vergi ve gümrük yükümlülüğünün yeri-ne getirilmemesi, Türk bayraklı yat kullananların da moralini olumsuz etkilemekte ve onları da ya-bancı bayrak almaya teşvik etmektedir.

Türk ba