nisan 2011, ankara - tobb 2011-2013.pdf · kobİ’lerin yönetim becerilerini, üretim...
TRANSCRIPT
Nisan 2011, Ankara
6 72011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem PlanıKOSGEB koordinatörlüğünde ilgili kurum ve kuruluşlar ile birlikte hazırlanmıştır.
KOSGEB - Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı
8 92011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Siyasi, askeri zaferler ne kadar büyük olursa olsunlar, ekonomik zaferler ile taçlandırılmazlarsa elde edilen zaferler kalıcı olamaz ve sağlanan faydalı sonuçlardan yararlanabilmek için ekonomimizin, ekonomik egemenliğimizin sağlanması, güçlendirilmesi ve genişletilmesi lazımdır.
10 112011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Bakan Sunuşu
Sanayi ve Ticaret BakanıNihat ERGÜN
Bugün orta ve uzun vadede önünü daha net görebilen Türkiye, stratejik yol haritaları oluşturmaya başlamıştır.Ülkemizde küçük ve orta büyüklükteki işletmeler, sosyal, ekonomik ve hatta siyasal açıdan büyük önem kazanmıştır. KOBİ’lerimiz, ekonomiye yatırım, üretim, istihdam, ihracat ve ödedikleri vergiler açısından önemli katkılarda bulunmaktadır. Toplam işletmelerin %99’unu, istihdamın %78’ini teşkil eden KOBİ’lerimizi, Türkiye ekonomisinin çözülmesi gereken bir sorunu olarak değil, ekonominin motoru olarak görüyoruz. Bu nedenle, KOBİ’lerin geliştirilmesine ilişkin ulusal politikalar ve araçların etkin şekilde çalışması ve rekabet gücünü etkileyen makro ortamın KOBİ ihtiyaçlarına duyarlı hale getirilmesini son derece önemsiyoruz.
Destek ve teşvik sistemini kısa vadeli ve finansman odaklı çözümler yerine bütün gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, KOBİ’lerin yönetim becerilerini, üretim kabiliyetlerini ve rekabet güçlerini artıracak alanlara yöneltmek için adımlar atıyoruz. Teşvik sisteminde sektörel ve bölgesel uygulamaya geçilmesinin ardından KOSGEB Kanununda değişiklik yaparak hizmet ve ticaret sektörlerindeki KOBİ’leri de KOSGEB hedef kitlesine dâhil ettik, KOSGEB taşra teşkilatını genişlettik, kalkınma ajansları ve yatırım destek ofisleri kurduk. Son dönemde kaydedilen bu önemli gelişmeler, KOBİ’lerin geliştirilmesi ve desteklenmesi konusunda devletin sahip olduğu mekanizmaları oldukça güçlendirmiştir. Bu hamleler, orta ve uzun vadede çok önemli faydalar üretecek, destek ve teşviklerin bölge, sektör ve hatta işletme özelindeki sorunlara çözüm üretme kabiliyetinin arttığı gözlenecektir.
Bugün orta ve uzun vadede önünü daha net görebilen Türkiye, stratejik yol haritaları oluşturmaya başlamıştır. Bu gelişme, güven ve istikrar ortamının ülkemize sağladığı en önemli kazanımlardan birisidir. 2011-2013 dönemini kapsayan KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı, ekonomimizin itici gücü olan KOBİ’lerimizin her bakımdan desteklenmesi, etkinlik ve verimliliklerinin artırılması için üç yıllık dönem boyunca izleyeceğimiz yol haritasını belirlemektedir. Planın hedef kitlesi KOBİ’ler olduğundan, pek çok kurum ve kuruluşun “ilgili taraf” olarak planın başarıya ulaşması için gayret göstermesi gerekecektir. 2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı’nın hayırlı ve uğurlu olmasını diliyor, planın hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.
12 132011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
14 152011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
İçindekiler
TabloListesi
Tablo 1 Türkiye ve AB’de KOBİ tanımı 25Tablo 2 Sektör ve çalışan sayılarına göre girişimlerin dağılımı 26Tablo 3 KOBİ’lerin ekonomideki payının yıllar içindeki seyri 27Tablo 4 KOBİ’lerde sektörel bazda çalışan başına düşen katma değer ve ihracat 28Tablo 5 KOBİ’lerin ekonomideki paylarının seçilmiş ülkeler ile karşılaştırması 29Tablo 6 Sektörlere göre ortalama çalışan sayıları 30Tablo 7 KOBİ ölçeğindeki imalat sanayi işletmelerin sahiplerinin eğitim düzeyi 30Tablo 8 KOBİ ölçeğindeki imalat sanayi işletmelerin sahiplerinin yaş ortalamaları 30Tablo 9 KOBİ ölçeğindeki imalat sanayi işletmelerinde işletme dışından eğitim ve danışmanlık hizmeti alma durumu 31Tablo 10 Sektör ve ölçeğe göre teknolojik yenilik faaliyeti yürüten işletmelerin oranları 34Tablo 11 Teknoloji düzeyi ve ölçeğe göre imalat sanayi KOBİ’lerinin sayısal dağılımı 34Tablo 12 İşletmelerin yerleşim yeri 35Tablo 13 Çalışan sayılarına göre internet erişimi ve web sitesi olan girişimlerin oranı 36Tablo 14 KOBİ’lere yönelik destek ve teşvikler 41Tablo 15 Türkiye’deki KOBİ’lerin ve KOBİ destek sisteminin GZFT analizi 50Tablo 16 Öncelikli stratejik alanlar 53Tablo 17 Kurulan ve kapanan işletmeler oranları 59Tablo 18 Rekabet gücüne ilişkin sorunlar anketine KOBİ’lerin verdiği cevaplar 61Tablo 19 Rekabet gücü öncelikleri anketine KOBİ’lerin verdiği cevaplar 61Tablo 20 Türkiye ve seçilmiş bazı ülkelerin iş ortamı değerlendirme kriterleri bakımından karşılaştırılması 64Tablo 21 Karşılaştırmalı patent istatistikleri 69Tablo 22 2011-2013 KSEP’in üst ve eş düzeydeki temel politika dokümanları ile ilişkisi 78
1. GİRİŞ 15
1.1 Amaç ve Kapsam 161.2 Yöntem ve Süreç 171.3 Yönetici Özeti 18
2. TÜRKİYE’DE KOBİ’LERİN MEVCUT DURUMU 23
2.1 KOBİ Tanımı 242.2 KOBİ’lerin Türkiye Ekonomisindeki Payları ve Temel Özellikleri 262.3 Türkiye’de KOBİ Politikası ve Kurumsal Altyapı 362.4 KOBİ’lere Yönelik Program, Destek ve Teşvikler 392.5 AB ile İlişkiler Bağlamında KOBİ’ler 44
3. GZFT ANALİZİ VE ÖNCELİKLİ STRATEJİK ALANLARIN BELİRLENMESİ 49
3.1 GZFT Analizi 503.2 Öncelikli Stratejik Alanların (Müdahale Alanları) Belirlenmesi 51
4. GENEL AMAÇ, HEDEFLER VE İZLENECEK STRATEJİLER 57
4.1 Stratejik Alan1 - Girişimciliğin Geliştirilmesi ve Desteklenmesi 584.2 Stratejik Alan 2 - KOBİ’lerin Yönetim Becerilerinin ve Kurumsal Yetkinliklerinin Geliştirilmesi 604.3 Stratejik Alan 3 - İş ve Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Sürecinde KOBİ’lerin Gözetilmesi 644.4 Stratejik Alan 4 - KOBİ’lerin Ar-Ge ve Yenilik Kapasitesinin Geliştirilmesi 664.5 Stratejik Alan 5 - KOBİ’lerin ve Girişimcilerin Finansmana Erişimlerinin Kolaylaştırılması 70
5. KSEP’İN UYGULANMASI, KOORDİNASYONU VE İZLENMESİ 73
6. KSEP’İN TEMEL POLİTİKA DOKÜMANLARIYLA İLİŞKİSİ 77
7. EYLEM PLANI 85
16 172011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
ŞekillerListesi
KısaltmalarListesi
AB Avrupa BirliğiABGS Avrupa Birliği Genel SekreterliğiABİGEM Avrupa Birliği İş Geliştirme MerkezleriBDDK Bankacılık Düzenleme ve Denetleme KurumuDPT Devlet Planlama Teşkilatı MüsteşarlığıDTM Dış Ticaret MüsteşarlığıEİE Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel MüdürlüğüEXIMBANK Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş.İGEME İhracatı Geliştirme Etüd MerkeziİŞGEM İş Geliştirme MerkeziİŞKUR Türkiye İş KurumuKGF Kredi Garanti Fonu A.Ş.KOBİ Küçük ve Orta Büyüklükte İşletmeKOSGEB Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı KSEP KOBİ Stratejisi ve Eylem PlanıMPM Milli Prodüktivite MerkeziNUTS İstatistiki Bölge Birimleri SınıflamasıOSB Organize Sanayi Bölgesi
Şekil 1 KOBİ’lerin ana sektör gruplarına göre dağılımı 27Şekil 2 KOBİ’ler tarafından oluşturulan katma değerin sektörlere dağılımı 27Şekil 3 KOBİ’ler tarafından oluşturulan istihdamın sektörlere dağılımı 27Şekil 4 KOBİ’ler tarafından yapılan ihracatın sektörel dağılımı 28Şekil 5 AB’de 2001 yılında kurulan işletmelerin ilk 5 yıl içinde hayatta kalma yüzdeleri 31Şekil 6 KOSGEB Veritabanında kayıtlı imalat sanayi KOBİ’lerindeki çalışanların eğitim düzeyi 32Şekil 7 Türkiye ve bazı ülkelerde kredi kullanan işletmelerin oranı 32Şekil 8 İş dünyası Ar-Ge Harcamalarının GSYİH içindeki payı 68Şekil 9 Toplam ürün ihracatında yüksek teknolojili ürünlerin payı 68
SGK Sosyal Güvenlik KurumuTBB Türkiye Bankalar BirliğiTEKMER Teknoloji Geliştirme MerkeziTESK Türkiye Esnaf ve Sanatkarları KonfederasyonuTESKOMB Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez BirliğiTKB Türkiye Kalkınma BankasıTOBB Türkiye Odalar ve Borsalar BirliğiTPE Türk Patent EnstitüsüTSE Türk Standartları EnstitüsüTTGV Türkiye Teknoloji Geliştirme VakfıTSPAKB Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları BirliğiTÜBİTAK Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma KurumuTÜİK Türkiye İstatistik KurumuTÜRKAK Türk Akreditasyon KurumuSPK Sermaye Piyasası KuruluYOİKK Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon KuruluYÖK Yüksek Öğretim KurumuYPK Yüksek Planlama Kurulu
18 192011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
1-Giriş
212011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Giriş
KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı (KSEP) ilk kez; 2003’te yayınlanan Katılım Ortaklığı Belgesi’nde KOBİ’lerle ilgili olarak yer alan “Avrupa Küçük İşletmeler Şartı ve İşletme ve Girişimcilik İçin Çok Yıllı Programla uyumlu bir ulusal KOBİ stratejisinin geliştirilmesi ve uygulanması” hükmü çerçevesinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, DPT, Hazine Müsteşarlığı, DTM, TÜİK, ABGS, KOSGEB, TOBB ve TESK’den oluşan “KOBİ Çalışma Grubu” tarafından hazırlanmıştır. Hazırlanan plan, Yüksek Planlama Kurulunun 10 Kasım 2003 tarih ve 2003/57 sayılı kararı ile onaylanmış ve yürürlüğe girmiştir.
Yüksek Planlama Kurulunun 4 Mayıs 2005 tarihli ve 2005/20 sayılı kararı ile; KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı’nın koordinasyonunun ve uygulamasının KOBİ’lere yönelik politikaların uygulanmasından doğrudan sorumlu olan KOSGEB, genel yönlendirmenin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Başkanlığında ilgili kuruluşlardan oluşan KSEP Yönlendirme Komitesi tarafından gerçekleştirilmesine karar verilmiştir.
2006’da kabul edilen Katılım Ortaklığı Belgesi’nde KOBİ’lerle ilgili iş ortamının iyileştirilmesi hususuna vurgunun devam etmesi, AB müzakere süreci ile ülkemizde ve dünyada yaşanan gelişmeler, KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı dokümanında revizyon yapılmasını gerekli kılmıştır. KOSGEB Koordinasyonunda, ilgili kuruluşların temsilcilerinden oluşan KSEP Ön Değerlendirme Komitesi tarafından yapılan çalışmalar sonucunda 2007- 2009 dönemini kapsayacak şekilde revize edilen plan, 04 Mayıs 2007 tarihli ve 2007/25 sayılı kararı ile onaylanmış ve yürürlüğe girmiştir.
KSEP Yönlendirme Komitesi’nin 16 Kasım 2009 tarihli toplantısında, devam eden eylem ve projelerin tamamlanması amacıyla 2007-2009 KSEP’in süresinin 1 yıl uzatılmasına ve yeni bir planının 2011-2013 dönemini kapsayacak şekilde hazırlanmasına karar verilmiştir. Karar doğrultusunda 2010 yılında KOSGEB koordinasyonunda başlatılan çalışmalar sonucunda, KSEP kapsamındaki teknik çalışmaları yürütmekle görevli olan KSEP Ön Değerlendirme Komitesi’nde temsil edilen kuruluşlar ve ilgili diğer tarafların katkılarıyla 2011-2013 KSEP hazırlanmıştır.
2011-2013 KSEP, 2005/20 sayılı YPK kararı ile verilen koordi-nasyon görevi çerçevesinde KOSGEB koordinatörlüğünde KSEP Ön Değerlendirme Komitesinde temsil edilen kuruluşlar ve ilgili kuruluşların yer aldığı katılımcı çalışma yöntemleri ile 2010 yılında oluşturulmuştur. Planda yer alan eylemlere ilişkin taslağın değerlendirildiği ortak akıl çalıştayına farklı sektörler-den KOBİ temsilcileri de davet edilmiş ve KOBİ’lerin görüşle-rinin plana yansıması sağlanmıştır. Planın hazırlanması süreci aşağıda özet olarak açıklanmıştır:
•2007-2009 KSEP’e ilişkin faaliyet raporları ilgili kuruluşlardan alınarak konsolide edilmiş ve kısmen gerçekleşen veya sürekliliği olan eylemler ile gerçekleşmeyen eylemler 2011-2013 KSEP’in hazırlık çalışmalarında dikkate alınmıştır.
•KOSGEB’in ilgili birimlerinden uzmanların görev aldığı KOSGEB KSEP Çalışma Grubu, KSEP hazırlık sürecinde yararlanılmak üzere referans politika ve planları tarayarak KSEP’in oluşturulmasında referans alınabilecek hususları raporlamıştır. Bu kapsamda 60. Hükümet Programı, 9. Kalkınma Planı, 2011-2013 Orta Vadeli Program, 2011 - 2014 Sanayi Stratejisi ve DPT Hizmetler Sektörü Politika Belgesi ile diğer dokümanlar incelenmiştir.
•KOSGEB Destek Sisteminin Analizi Projesi kapsamında ülkemizde KOBİ’lere verilen desteklerle ilgili envanter hazırlanmış, 5 G8 ülkesindeki (ABD, Kanada, Japonya, Almanya, İngiltere) ve AB’deki KOBİ – girişimcilik destek sistemleri raporlanmıştır.
•KSEP kapsamındaki teknik çalışmaları yürütmekle görevli olan KSEP Ön Değerlendirme Komitesi tarafından aşağıda özetlenen çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Çalışmalara komitenin daimi üyeleri olan Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, DPT, Hazine Müsteşarlığı, DTM, ABGS, TÜBİTAK, TOBB, TESK ve KOSGEB temsilcilerinin yanı sıra, ihtiyaç duyulan aşamalarda Milli Eğitim Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, Milli Prodüktivite Merkezi ve Türk Standartları Enstitüsü temsilcileri de katılmıştır. KSEP Ön Değerlendirme Komitesinin gerçekleştirdiği
Ülkemizde toplam işletmelerin %99’unu, istihdamın %78’ini teşkil eden KOBİ’lerimiz ekonominin dinamiği konumundadır. KOBİ’ler, üretim faaliyetlerinin ülke geneline yayılmasını sağlayarak bölgesel gelişme ve sosyal kalkınmanın da önemli bir unsurunu oluşturmaktadır. Bu niteliklerinden dolayı KOBİ’lerin geliştirilmesine ilişkin ulusal politikalar ve araçların etkin şekilde çalışması ve rekabet gücünü etkileyen makro ortamın KOBİ ihtiyaçlarına duyarlı hale getirilmesi son derece önemlidir. 2003 yılında KSEP’in hazırlanmasının gündeme gelme nedeni AB müktesebatına uyum konusundaki ulusal taahhütlerimiz olsa da, bu planın oluşturulmasındaki temel gerekçe KOBİ’lerle ilgili politikaların uygulanmasında ulusal düzeyde eşgüdümün sağlanmasıdır.
2011-2013 KSEP’in genel amacı, “Küçük işletme ihtiyaçlarına duyarlı iş ortamında, erişilebilirliği ve niteliği yüksek hizmet ve desteklerle KOBİ’lerin üretim, yatırım miktarı ile katma değerini arttırmak ve büyümelerini sağlamak”tır. Planın uygulama takvimi, bir önceki planın bitişini izleyen 2011 yılından başlayıp, 9. Kalkınma Planının tamamlanacağı 2013 yılının sonunda bitmektedir. Plan, 9. Kalkınma Planı, AB Küçük İşletmeler Yasası (Small Business Act), Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu KOBİ Teknik Komitesi faaliyetleri çerçevesinde geliştirilen Hizmet Sektörü Politika Belgesi ve diğer ulusal politika dokümanlarında KOBİ’lerle ilgili yer alan hususlar dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Plan, genel amaca ulaşmak üzere belirlenen 5 stratejik alandaki 16 hedef ve bu hedefler çerçevesinde ilgili kurum ve kuruluşlarca 2011-2013 döneminde KOBİ’lere yönelik yürütülecek eylem ve projeleri kapsamaktadır. Plandaki stratejik alanlar; sanayi, hizmet ve ticaret sektörlerindeki küçük ve orta ölçekli işletmelerle ilgilidir. Planda yer alan ancak 2013 yılından sonra tamamlanabilecek olan bazı projeler, eylem planına 2013 yılı sonu itibariyle erişilecek performans ölçütleri dikkate alınarak dahil edilmiştir. Plandaki eylem ve projeler için sorumlu kuruluşların kaynaklarının dışında plan kapsamında ayrı bütçe tahsis edilmemiştir.
çalışmalar ile;
·KOBİ’lerin GZFT Analizi yapılmış, analizde belirlenen zayıf yönler ve tehditlerin giderilmesi için odaklanılması gereken temel sorunlar ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri taslak olarak belirlenmiştir.
·Temel sorunlar kademeli çalışmalar ile gruplandırılarak öncelikli stratejik alanlara (müdahale alanları), sorun çözüm önerileri gruplandırılarak hedeflere dönüştürülmüştür.
·Belirlenen hedefler çerçevesinde izlenebilecek stratejiler tanımlanmış, sorunlar-stratejiler matrisi oluşturulmuştur.
•25 Haziran 2010 tarihinde yapılan KSEP Yönlendirme Komitesi toplantısında, KSEP Ön Değerlendirme Komitesinin yaptığı çalışmalar değerlendirilerek 2001–2013 KSEP’te yer alacak stratejik alanlar ve hedefler netleştirilmiştir. Nihai olarak 5 stratejik alan ve 16 hedef onaylanmıştır.
•İlgili kuruluşlara gönderilen yazı ile stratejik alan ve hedefler kapsamında yürütülecek eylem ve projelere ilişkin teklifleri talep edilmiş ve gelen öneriler konsolide edilerek taslak eylem planı oluşturulmuştur.
•24 Eylül 2010 tarihinde İstanbul’da KSEP Ortak Akıl Çalıştayı düzenlenmiştir. Çalıştayda, ilgili kuruluşlar ve KOBİ’lerden temsilcilerden oluşan 6 çalışma grubu, 2011-2013 KSEP’te yer alabilecek eylem / projelere ilişkin öneriler geliştirmiştir.
•Çalıştay sonuçları daha önce KSEP Ön Değerlendirme Komitesinin yaptığı çalışmalar ve ilgili kurum / kuruluşların yazılı eylem / proje önerileri ile birleştirilerek son eylem planı taslağı oluşturulmuştur. Son taslak hakkında ilgili kuruluşların nihai kurumsal görüşleri alınarak eylem planına son şekli verilmiştir.
1.1 Amaç ve Kapsam 1.2 Yöntem ve Süreç
KOBİ’ler kazandıkça büyüyor, büyüdükçe dünya küçülüyor”
“
20 2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
22 2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Giriş
KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı (KSEP) ilk kez; 2003’te yayınlanan Katılım Ortaklığı Belgesi’nde KOBİ’lerle ilgili olarak yer alan “Avrupa Küçük İşletmeler Şartı ve İşletme ve Girişimcilik İçin Çok Yıllı Programla uyumlu bir ulusal KOBİ stratejisinin geliştirilmesi ve uygulanması” hükmü çerçevesinde hazırlanmış ve Yüksek Planlama Kurulunun 10 Kasım 2003 tarih, 2003/57 sayılı kararı ile yürürlüğe girmiştir. Kurulun 4 Mayıs 2005 tarih, 2005/20 sayılı kararı ile KOSGEB’e verilen koordinasyon görevi çerçevesinde plan 2007-2009 dönemini kapsayacak şekilde revize edilmiş, bilahare 2009 yılında KSEP Yönlendirme Komitesinin aldığı karar ile planın uygulama dönemi 2010 yılı sonuna kadar uzatılmıştır. 2003 yılında KSEP’in hazırlanmasının gündeme gelme nedeni AB müktesebatına uyum konusundaki ulusal taahhütlerimiz olsa da, bu planın oluşturulmasındaki temel gerekçe KOBİ’lerle ilgili politikaların uygulanmasında ulusal düzeyde eşgüdümün sağlanmasıdır.
2011-2013 KSEP, KOSGEB koordinatörlüğünde ilgili kurum ve kuruluşların yer aldığı katılımcı çalışma yöntemleri ile 2010 yılında oluşturulmuştur. Planın genel amacı; “Küçük işletme ihtiyaçlarına duyarlı iş ortamında, erişilebilirliği ve niteliği yüksek hizmet ve desteklerle KOBİ’lerin üretim, yatırım miktarı ile katma değerini arttırmak ve büyümelerini sağlamak”tır. Genel amaç çerçevesinde ilgili kurum / kuruluşlardan uzman temsilcilerin katılımıyla oluşturulan çalışma gruplarınca KOBİ’lerin GZFT Analizi yapılmış, analizde ortaya koyulan zayıf yönler / tehditlerin giderilmesi için odaklanılması gereken temel sorunlar belirlenerek bu sorunlar 5 adet “Stratejik Alan”
(müdahale alanı) altında gruplanmıştır:
Stratejik A. 1 Girişimciliğin geliştirilmesi ve desteklenmesi
Stratejik A. 2 KOBİ’lerin yönetim becerilerinin ve kurumsal yetkinliklerinin geliştirilmesi
Stratejik A. 3 İş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi sürecinde KOBİ’lerin gözetilmesi
Stratejik A. 4 KOBİ’lerin Ar-Ge ve yenilik kapasitesinin geliştirilmesi
Stratejik A. 5 KOBİ’lerin ve girişimcilerin finansmana erişimlerinin kolaylaştırılması
Genel amaçtaki “erişilebilirliği ve niteliği yüksek hizmet ve desteklerin sunumu” vurgusu; 1, 2, 4 ve 5 no.lu stratejik alanlar ile, “küçük işletme ihtiyaçlarına duyarlı iş ortamı” vurgusu; 3 no.lu stratejik alan ile ilişkilidir. Tüm stratejik alanlar kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetlerin nihai amacı “KOBİ’lerin üretim, yatırım miktarı ile katma değerini arttırmak ve büyümelerini sağlamak”tır. Belirtilen stratejik alanlar altında gruplanan temel sorun alanlarının çözümünde izlenecek stratejiler belirlenmiş, stratejiler gruplanarak 5 Stratejik Alan altında toplam 16 hedef oluşturulmuştur:
1.3 Yönetici Özeti
Giriş
KOBİ’lerin yönetim becerilerinin ve kurumsal yetkinliklerinin geliştirilmesi
İş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi sürecinde KOBİ’lerin gözetilmesi
KOBİ’lerin Ar-Ge ve yenilik kapasitesinin geliştirilmesi
KOBİ’lerin ve girişimcilerin finansmana erişimlerinin kolaylaştırılması
KOBİ’lerin, yönetim, kurumsallaşma, pazarlama, verimlilik, kalite, standardizasyon, sınai mülkiyet hakları, bilgi iletişim teknolojilerinin kullanımı vb. konularda bilgiye erişimlerinin kolaylaştırılması ve desteklenmesi
KOBİ’lerin uluslararası pazarlara erişim becerilerinin geliştirilmesi ve desteklenmesi
KOBİ’lerde işbirliği kültürünün geliştirilmesi ve desteklenmesi
Nitelikli işgücü istihdamının desteklenmesi ve işletme çalışanlarının niteliğinin geliştirilmesi
KOBİ’lerin, ilgili ulusal ve uluslararası standartlara uyum yeteneklerinin arttırılması
KOBİ’lerin Ar-Ge, yenilik, tasarım konusundaki farkındalıklarının arttırılması ve faaliyetlerinin desteklenmesi
Ar-Ge ve yenilik projelerinin ticarileştirilmesine yönelik destek mekanizmalarının oluşturulması
KOBİ’ler ile büyük ölçekli işletmeler ve üniversiteler arasındaki işbirliğinin arttırılması
KOBİ’lerin banka kredilerine erişiminin arttırılması
Uluslararası kredi kriterleri ve kurumsal yönetişim ilkeleri konusunda KOBİ’lerin bilinçlendirilmesi
Girişim sermayesi, iş melekleri ve KOBİ borsası sistemlerinin geliştirilmesi
İş ve yatırım ortamını etkileyen düzenlemelerde ve kamu hizmetlerinin sunumunda KOBİ ihtiyaçlarına duyarlılığın arttırılması
KOBİ’lerle ilgili konularda sağlıklı karar verme zemininin oluşturulması için politika üreticilerin ihtiyaç duyacağı KOBİ istatistiklerinin üretilmesi
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
4.1
4.2
4.3
5.1
5.2
5.3
3.1
3.2
SA 2
SA 3
SA 4
SA 5
Hedefler
Hedefler
Hedefler
Hedefler
SA 1
Hedefler
Girişimciliğin geliştirilmesi ve desteklenmesi
Girişimcilik kültürünün tüm topluma yayılması sağlanarak girişimcilik ortamının gelişmiş ülkeler ile kıyaslanabilir düzeyde iyileştirilmesi
Girişimcilerin kuracakları yeni işletmeler için iş yeri mekânı, ofis hizmetleri, eğitim ve danışmanlık gibi hizmetler sunarak büyümelerinin sağlanması
Özel hedef gruplarının iş kurma sürecinde önlerine çıkan engelleri aşmaları ve yeni iş kurmaları için destekler sağlanması
1.1
1.2
1.3
232011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Yukarıdaki 16 hedef kapsamında 2011-2013 döneminde yürütülecek 83 eylem / proje ve eylem / projelerin sorumlu kuruluşları 7. Bölüm’deki Eylem Planı’nda belirtilmiştir.
252011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı Genel Çerçevesi
Hem Türkiye için Hem
Dünya için Üreten
KOBİ’ler...
26 272011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2-Türkiye’de KOBİ’lerin
MevcutDurumu
28 292011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
2003 yılında ilk KSEP’in hazırlanma sürecinde ortak bir KOBİ tanımının bulunmuyor olmasından dolayı KOBİ’lere yönelik stratejilerin oluşturulması konusunda güçlüklerle karşılaşılmıştı. Avrupa Birliğinde ortak KOBİ tanımına geçilmesi ve üye - aday ülkelere tavsiye niteliğinde yayınlanması sonrasında ülkemizde tüm kurumlar için geçerli olacak ortak bir KOBİ tanımı belirlenmiştir. 18 Kasım 2005 tarih ve 25997 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 18 Mayıs 2006 tarihinde yürürlüğe giren “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik” ile, KOBİ’lerin sınıflandırılmasında AB’de olduğu gibi çalışan sayısı, bilânço ve satış büyüklüklerini esas alan tanım uygulanmaya başlanmıştır. Böylelikle, sonraki yıllarda izlenecek politikalar için uygun bir karar verme zemini hazırlanmış ve 2007-2009 KSEP’in kesin tanımı yapılmış bir hedef kitleye odaklanması sağlanmıştır. Ortak KOBİ tanımı ayrıca, KOBİ’lere verilen devlet destekleri konusunda Avrupa Birliği’ne olan taahhütlerimizin de sağlıklı bir ortamda takip edilebilmesini sağlamaktadır.
“Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik”e göre çalışan sayısı 250’den az ve yıllık net satış hâsılatı ya da mali bilançosu 25 milyon TL’yi geçmeyen işletmeler KOBİ olarak tanımlanmaktadır. Sermayesinin veya oy haklarının %25’inden fazlası kamu kurum veya kuruluşunun kontrolünde olan işletmeler, bu limitlerin içinde olsalar bile KOBİ sayılmamaktadır.
Yönetmeliğe göre; KOBİ’lere yönelik destek sağlayan kuruluşlar, Yönetmelikteki sınırları aşmamak kaydıyla, kendi
sektör ve büyüklük önceliklerini belirleyebilmektedir.
İşletmeler, Yönetmelik ekindeki formları beyan esasına göre doldurarak KOBİ vasfını taşıdıklarını beyan edebilmektedir. Formların beyan usulüne göre dolduruluyor olması ve içerdiği bilgilerin doğruluğundan işletmelerin sorumlu olmasına rağmen, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 2006 yılından bu güne yapılan uygulamalarda KOBİ Bilgi Beyannamesinin ibraz edildiği kurum / kuruluşlar, beyan edilen bilgilerin doğruluğunu teyit etmek üzere belge kontrolü de yapabilmektedir. Bu kontrol, ilk bakışta Yönetmeliğin sağladığı “beyan” esnekliğinin dışında kalan bir uygulama gibi görünse de, kasıt olmaksızın yapılan hatalı beyanların ileride işletme açısından yol açacağı zararları engellemekte ve KOBİ’ler tarafından da makul karşılanmaktadır. SGK ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından tutulan bilgilerin işletmeler bazında çevrimiçi olarak diğer kuruluşlarla paylaşılması, KOBİ Bilgi Beyannamelerinin kontrolünde belge ihtiyacını ortadan kaldırabilecektir ancak ticari sır sayılabilecek bu tür bilgilerin güvenli olarak paylaşılmasını sağlayacak teknik altyapı mevcut bulunmamaktadır. Kurumlar arası bu tür bir bilgi paylaşımı ayrıca bazı mevzuat düzenlemelerini de gerektirmektedir. İş ve yatırım ortamının iyileştirilmesine ilişkin stratejik alan kapsamında yer alan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Merkezi Sicil Kayıt Sistemi Projesi’nin uygulama sonuçları, ileriki dönemde bu tür bilgi paylaşımının yapılabilirliğine ışık tutabilecektir.
Tanımda geçen alt sınıflar ve AB’nin tanımı ile karşılaştırılması Tablo 1’de gösterilmiştir.
Tanım Kriteri Mikroİşletme
Küçükİşletme
Orta Ölçekli İşletme
Tablo 1 - Türkiye ve AB’de KOBİ tanımı
¹ 20.05.2003 tarih ve L 124/36 sayılı AB Resmi Gazete’sinde yayımlanan 2003/361/EC sayılı tüzük (Yürürlük tarihi: 01.01.2005)
2.1 KOBİ Tanımı
Çalışan Sayısı ≤9 10-49 50-249Yıllık Net Satış Hasılatı (Milyon TL) ≤1 ≤ 5 ≤ 25 Yıllık Mali Bilanço Değeri (Milyon TL) ≤1 ≤ 5 ≤ 25
Çalışan Sayısı ≤ 9 10-49 50-249Yıllık Ciro (Milyon Avro) ≤ 2 ≤ 10 ≤ 50 Yıllık Bilanço (Milyon Avro) ≤ 2 ≤ 10 ≤ 43
Türkiye
AB¹
30 312011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
Türkiye’de KOBİ’lerin
Mevcut Durumu
TÜİK Yıllık İş İstatistikleri 2009 yılı verilerine göre ülkemizde 250’den az çalışanı olan 3.222.133 girişim bulunmaktadır. Bu veri kaynağından, girişimlerin sektör ve illere göre dağılımı da elde edilebilmektedir. Çalışan sayısı bilgisinin yanında satış hâsılatı ve bilanço değerlerini de içerecek şekilde düzenli yayınlanan başka veri bulunmadığından, TÜİK Yıllık İş İstatistikleri verisinde 250’den az çalışanı olan girişim sayısı, toplam KOBİ sayısı olarak kabul edilmektedir. Çalışan sayısı 250’den az olmasına rağmen satış hâsılatı veya bilanço kriterleri bakımından KOBİ sayılma eşiğini aşan işletme sayısının toplam işletmelerin çok küçük bir oranı (yaklaşık binde bir¹) olduğu öngörülmektedir. Bu itibarla, KOBİ sayısı olarak TÜİK İş Kayıtlarındaki 0 - 250 çalışanı bulunan girişim
KOBİ’ler Türkiye’de; • Toplam istihdamın %78*’ini• Toplam katma değerin %55*’ini• Toplam satışların %65,5*’ini• Toplam yatırımların %50*’sini• Toplam ihracatın %59**’unu oluşturmaktadır.• KOBİ kredilerinin toplam krediler içindeki payı %24***’tür.
KOBİ’ler tarafından oluşturulan katma değer, istihdam ve ihracatın sektörlere göre dağılımı sırasıyla Şekil 2, Şekil 3 ve Şekil 4’te verilmiştir. Hizmet sektörü toplam istihdam ve katma
sayısını esas almak mevcut durumda seçilebilecek en iyi seçenek olarak görülmektedir. Aksi belirtilmedikçe KSEP’te yer alan istatistiklerde çalışan sayısı 250’den az olan işletmeler KOBİ kabul edilmiştir.
TÜİK Yıllık İş İstatistikleri 2009 yılı verilerine göre tüm girişimlerin sektör ve ölçek bazındaki dağılımı Tablo 2’de, KOBİ’lerin ana sektör gruplarına göre dağılımı Şekil 1’de verilmiştir. Buna göre Türkiye’de toplam işletmelerin %99,9’unu KOBİ’ler oluşturmaktadır. 1-9 çalışana sahip mikro ölçekli işletmeler, toplamın %95,62’sini teşkil etmektedir. KOBİ’lerin %82’si hizmetler ve ticaret, %13’ü ise imalat sanayi sektöründe faaliyet göstermektedir.
2.2 KOBİ’lerin Türkiye Ekonomisindeki Payları ve Temel Özellikleri
KOBİ’lerin Türkiye Ekonomisindeki PayıMadencilik
Enerji
Ticaret
0.2
0.1
5
13
40
42
değer içinde önemli paya sahipken, toplam ihracattaki payı %3’te kalmaktadır.
Tablo 2 - Sektör ve çalışan sayılarına göre girişimlerin dağılımı, (2009)
Tablo 3 - KOBİ’lerin ekonomideki payının yıllar içindeki seyri, (2003 - 2008)
Kaynak: TÜİK 2003 - 2008 Sanayi ve Hizmet İstatistikleri
Şekil 1 - KOBİ’lerin ana söktör gruplarına göre dağılımı (2009)
Kaynak: *TÜİK 2008 Sanayi ve Hizmet İstatistikleri, ** TÜİK 2009 Dış Ticaret İstatistikleri,*** BDDK 2011 Ocak verisi
Kaynak: TÜİK Yıllık İş İstatistikleri 2009 yılı verileri, European Business Facts And Figures 2009¹ 2008 TÜİK İş Kayıtları ve Gelir İdaresi Başkanlığı verileri kullanılarak KOSGEB tarafından hesaplanmıştır.
Şekil 2 - KOBİ’ler tarafından oluşturulan katma değerinsektörlere dağılımı, (2008)
Kaynak: TÜİK 2008 Sanayi ve Hizmet İstatistikleri
Şekil 3 - KOBİ’ler tarafından oluşturulan istihdamınsektörlere dağılımı, (2008)
2003 2004 2005 2006 2007 2008
0,87 5,87 4,97 6,08 2,97 7,87
2,55 2,65 3,75 5,85 6,65 9,06
5,56 2,76 4,76 4,96 3,96 3,76
0,05 6,44 6,44 0,26 6,75 3,16
)%( yap ikednii madhitsi malpoT
)%( yap ikednii reed amtak malpoT
)%( yap ikednii ralıtas malpoT
)%( yap ikednii mırıtay malpoT
*Kaynak: TÜİK Yıllık İş İstatistikleri 2009 yılı verileri
0.
32 332011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Şekil 2 ve 4’te KOBİ’lerce oluşturulan toplam katma değer ve ihracatta en büyük payı aldığı görülen ticaret sektörü, Tablo 4’te çalışan başına düşen katma değer açısından tüm sektörler içinde son sırada yer almaktadır.
KOBİ’ler, çalışma yöntemlerindeki esneklik sayesinde değişen piyasa koşulları ve teknolojik gelişmelere hızla uyum sağlayabilmektedir. Bürokratik olmayan; yalın ve yeniliklere açık yönetim tarzı, KOBİ’lere süratli karar alma ve uygulama avantajı sağlamaktadır. KOBİ’ler butik üretim sayesinde ürün farklılaşması sağlamakta ve büyük işletmelere ara malı temin ederek tedarik zincirini tamamlamaktadır. KOBİ’lerin bu özelliklerinden dolayı KOBİ’ler günümüzde, “büyüyemediği
KOBİ’ler, dengeli gelir dağılımının tesisindeki olumlu katkıları nedeniyle sosyal kalkınmada da önemli bir işlev görmektedirler. KOBİ’ler, faaliyet gösterdikleri bölgelerde istihdam ve gelir artışı sağlayarak, büyük şehirlere doğru göçü önlemekte ve bölgede, yaşama ve büyüme potansiyeli yüksek olan yeni işletmelerin doğuşuna ortam hazırlamaktadırlar. Diğer yandan, KOBİ’ler, bölgesel kalkınma süreci içerisinde, ülkenin tüm yaratıcı girişimci potansiyelini ortaya çıkarmakta ve kalifiye eleman yetiştirilmesinde de önemli katkılar sağlamaktadır.
Türkiye’de ekonomik ve sosyal kalkınmada önemli rolleri bulunan KOBİ ölçeğindeki işletmelerin yapılarına ilişkin bilgiler
Madencilik
Enerji
Ticaret
1
2
36
58
3
Tablo 4 - KOBİ’lerde sektörel bazda çalışan başına düşen katma değer ve ihracat (2007-2008)
KOBİ’lerin temel özellikleriiçin küçük kalmış” işletmeler olarak değil “ekonomik kalkınmanın itici gücü” olarak değerlendirilmekte ve ülkelerin gelişme stratejilerinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Tablo 5’te Türkiye’deki KOBİ’lerin ekonomideki paylarının seçilmiş bazı ülkelerle mukayesesi verilmekte ve toplam işletme ile istihdam ve katma değerdeki pay açısından durumun diğer ülke ortalamalarına yakın olduğu görülmektedir.
aşağıda ana başlıklar halinde verilmiştir.
• İşletme büyüklükleri: TÜİK Yıllık İş İstatistikleri 2009 yılı verilerine göre Türkiye’de işletmelerin %95,62’si 1 - 9 çalışanı olan “mikro ölçekli” işletmeler, %3,78’i 10 - 49 çalışanı olan “küçük ölçekli işletmeler”, %0,50’si 50 - 249 çalışanı olan “orta ölçekli işletmeler” ve %0,10’u 250 ve daha fazla çalışanı olan “büyük ölçekli işletmeler”dir. KOBİ ölçeğindeki işletmelerin ortalama çalışan sayısı 3 iken büyük ölçekli işletmelerde ortalama çalışan sayısı 735’tir. Tablo 6’da sektörel bazda KOBİ ve büyük ölçekli işletmelerin ortalama çalışan sayıları verilmektedir.
Tablo 5 - KOBİ’lerin ekonomideki paylarının seçilmiş ülkeler ile karşılaştırması, (2010)
Kaynak: a- TÜİK 2009, b- OECD SMEs, Entrepreneurship and Innovation 2010 (Japonya verisi sanayi sektörüne ilişkindir), c- European Business Facts and Figures 2009, d- OECD SME and Entrepreneurship Outlook 2005, e- International Finance Corporation 2007, f- Small and Medium Business Administration - Korea 2008 (katma değer verisi imalat sektörüne ilişkindir) g- SME Corp Malaysia 2009 (milli gelirdeki pay), h- Journal of Internatıonal Busıness and Economics 2008 (milli gelirdeki pay)
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
Türkiye’de KOBİ’lerin
Mevcut Durumu
Şekil 4 - KOBİ’ler tarafından yapılan ihracatın sektörel dağılımı, (2007)
Kaynak: YOİKK çalışmaları kapsamında 2007 TÜİK ihracat istatistiklerine göre hesaplanmıştır.
0.4
34 352011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Tablo 6 - Sektörlere göre ortalama çalışan sayıları, (2008)
Tablo 8 - KOBİ ölçeğindeki imalat sanayi işletmelerin sahiplerinin yaş ortalamaları, (2007)
Tablo 7 - KOBİ ölçeğindeki imalat sanayi işletme sahiplerinin eğitim düzeyi, (2007)
Tablo 9 - KOBİ ölçeğindeki imalat sanayi işletmelerinde işletme dışından eğitim ve danışmanlık hizmeti alma durumu, (2007)
Kaynak: TÜİK 2008 Sanayi ve Hizmet İstatistikleri
Kaynak: KOSGEB Veritabanı (2004 - 2007 yılları arasında 55.000 işletmeye uygulanan anket sonuçları)
Kaynak: KOSGEB Veritabanı (2004 - 2007 yılları arasında 55.000 işletmeye uygulanan anket sonuçları)
Şekil 5 - AB’de 2001 yılında kurulan işletmelerin ilk 5 yıl içinde hayatta kalma yüzdeleri
Kaynak: EurostatKaynak: KOSGEB Veritabanı (2004 - 2007 yılları arasında 55.000 işletmeye uygulanan anket sonuçları)
734
Büyük oranda mikro ölçek seviyesinde faaliyet gösteren KOBİ’ler ölçek ekonomisinin avantajlarından yoksundur. Küçük hacimli ve düzensiz girdi siparişleri nedeniyle tedarikte kalite standardı ve iskonto sağlayamamakta, aynı şekilde pazarlama aşamasında da küçük hacimli iş paketleri nedeniyle maliyet dezavantajı ile karşılaşmaktadırlar. Tasarım, Ar-Ge ve bilgi teknolojileri alanlarındaki nitelikli insan kaynağı maliyetini, bu ihtiyacın zorunluluk arz ettiği dönemlerin sürekli olmaması nedeniyle üstlenmekten imtina etmektedirler. Bu nedenlerle, KOBİ’lerin tedarik, Ar-Ge, tasarım ve pazarlama amaçlı işbirlikleri için bir araya gelmeleri gerekmektedir.
Yönetim kademesinde ağırlıklı olarak genç kişilerin bulunması KOBİ’lere yeniliklere açıklık ve çevresel değişikliklere çabuk tepki verme gibi katkılar sağlıyor olsa da, bu durum bilinçli yapılan tercihlerden daha fazla, Türkiye’deki KOBİ’lerde halen yaygın olan aile şirketi yapısı ile ilgilidir. Küresel değişimler ve Gümrük Birliği kapsamında gelişen ekonomik koşullar, yeni teknoloji ve üretim sistemleri, KOBİ yöneticilerinin daha yüksek bilgi seviyesinde olmalarını zorunlu kılmakta, bilgi ve
Türkiye’de yeni kurulan işletmelerin ortalama hayatta kalma sürelerine ilişkin veri mevcut durumda tutulmamaktadır. Şekil 5’te AB’de 2001 yılında kurulan işletmelerin ilk 5 yıl içinde hayatta kalma yüzdeleri verilmiştir. Buna göre bütün sektörlerdeki işletmelerin ortalama %50’si ilk 5 yıl
• İşletme yönetim yapısı ve insan kaynağı: KOSGEB Veritabanında kayıtlı imalat sanayi KOBİ’lerine ilişkin verilere göre, işletmelerin tepe yöneticilerinin %69,52’si aynı zamanda işletme sahibidir. İşletme sahiplerinin eğitim durumunu gösteren Tablo 7’ye göre KOBİ ölçeğindeki işletmelerin %65,24’ünün işletme sahibi lise ve altı eğitim düzeyindedir. İşletme sahipleri, profesyonel yöneticilere yetki devretmekten kaçınmakta, yanlış kararlarla esnekliklerini ve başarılarını kaybedebilmektedirler. İşletme sahiplerinin yaşları ile ilgili Tablo 8’de bulunan verilere göre, KOBİ ölçeğindeki işletmelerin sahiplerinin yaş ortalaması 41’dir. İşletmelerin %81,52’sinin sahibi 50 yaşının altındadır.
öngörüye dayalı karar alma ihtiyacını doğurmaktadır. Bu durum karşısında profesyonel yöneticiler çalıştırmak yeterli olmamakta, KOBİ’lerde yönetim becerilerini yükseltmek için işletme dışından temin edilecek eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin önemi artmaktadır. Diğer taraftan, KOSGEB Veritabanında kayıtlı imalat sanayi KOBİ’leri arasında işletme dışından bu tür hizmetleri alanların oranı Tablo 9’da görüldüğü üzere çok düşüktür.
içinde kapanmaktadır. İlk 5 yıldaki kapanma oranının, KOBİ ölçeğindeki işletmeler için daha da fazla olacağı öngörülmektedir. Bu nedenle, bilhassa kuruluş döneminde işletme dışından alınacak eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile KOBİ’lerde yönetim becerilerinin geliştirilmesi gerekmektedir.
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
Türkiye’de KOBİ’lerin
Mevcut Durumu
40
50
60
1 Yıl 2 Yıl 3 Yıl 4 Yıl
70
80
90
5 Yıl
18-30
31-40
41-50
51-60
61-95
Y zde
14,68
36,10
30,74
12,80
3,28
3D
36 372011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Şekil 6 - KOSGEB Veritabanında kayıtlı imalat sanayi KOBİ’lerindeki çalışanların eğitim düzeyi, (2007)
0,5
3
3
7
8
19
60
Kaynak: KOSGEB Veritabanı (2004 - 2007 yılları arasında 55.000 işletmeye uygulanan anket sonuçları)
KOBİ’ler, nitelikli eleman temininde güçlükler yaşamaktadır. KOBİ ölçeğindeki işletmelerin faaliyetlerinde emek yoğunluluğunun yüksek olması ve alınan siparişlere göre farklı işler yapma zorunluluğundan dolayı çok yönlü nitelikli elemana ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak, bu özellikteki elemanların maliyetleri KOBİ’ler için yüksek olmakta, bazı bölgelerde ise maliyet göze alınsa dahi eleman bulunamamaktadır. KOSGEB tarafından yapılan bir anket çalışmasına katılan KOBİ’lerin %38’i istihdam maliyetlerinin yüksekliğini, %20’si nitelikli insan kaynağı yetersizliğini en önemli iki sorunları arasında saymışlardır. KOSGEB Veritabanında kayıtlı imalat sanayi KOBİ’lerindeki çalışanların eğitim düzeyini gösteren Şekil 6’da toplam çalışanların %63,5’inin lise altı eğitim düzeyine sahip olduğu görülmektedir.
Okur Yazar Olmayan
Yüksek Okul
Çırak Okulu
Meslek Lisesi
Üniversite
Lise
İlköğretim
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
Türkiye’de KOBİ’lerin
Mevcut Durumu
- İşletme sermaye yapısı ve finansman kaynakları kullanımı:
KOBİ’ler, daha çok aile desteği ve bireysel borçlarla ve çoğunlukla yetersiz öz kaynak ile kurulmaktadır. Sermaye yetersizliği yeni yatırımların yapılmasını, yüksek teknoloji teminini engellemekte, bu sorunlar ekonomik dalgalanmaların olduğu dönemlerde daha da fazla hissedilmektedir. İşletme döneminde KOBİ’ler faaliyetlerini öncelikli olarak öz kaynaklarıyla finanse etmekte, ticari kredi kullanımı ise bir finansman yöntemi olarak değil, öz kaynakların yetersiz olduğu aşamada başvurulan çare olarak algılamaktadırlar. Diğer finansman araçlarının kullanımı ise göreceli olarak daha az gerçekleşmektedir. Dünya Bankası 2010 Türkiye Yatırım Ortamı Değerlendirme Raporuna göre Türkiye’de kredi kullanan küçük işletmelerin oranı %50, orta ölçekli ve büyük işletmelerin oranı sırasıyla %68 ve %62’dir. Şekil 7’de, küçük işletmeler arasında kredi kullananların oranının Türkiye ve bazı ülkelerle karşılaştırması verilmektedir. KOSGEB veritabanında kayıtlı kredi kullanan imalat işletmelerin %66’sı sadece işletme kredisi, %14’ü sadece yatırım kredisi, %8’i sadece ihracat kredisi, diğerleri de birden fazla kredi türünü kullanmaktadır. Aynı veri kaynağına göre kullanılan teminat türleri içinde %56 ile “ipotek” birinci sıradadır. Kredi garanti sisteminden yararlananlar ise %0,85’te kalmaktadır.
Kredi garanti ve girişim sermayesi sistemlerinin yeterince yaygınlaşmamış olması, Türkiye’de KOBİ’lerin kredi ve diğer finansman kaynaklarından düşük oranda yararlanmasına neden olmaktadır. Ancak, bu durumu sadece dış etkenlere bağlamak mümkün görünmemektedir. İstanbul Ticaret Odasının 2006 Yılı İstanbul Küçük Sanayi Kapasite Kullanım Araştırması kapsamında incelenen KOBİ’ler kredi kullanmama nedeni olarak %21 oranında formalitelerin
Bulgaristan2009
Macaristan2009
Türkiye2005
(imalat)
Türkiye2008
(imalat)
Brezilya2009
(imalat)
Şili2006
Türkiye2008(tüm)
Çek Cum.2009
Polonya2009
%40%43 %46 %47
%50%57 %57
%65 %69
%35%42 %40 %43
%48%50 %49 %46
%65
%00
%30
%70
%10
%40
%80
%20
%60%50
Şekil 7 - Türkiye ve bazı ülkelerde kredi kullanan işletmelerin oranı
Kaynak: Dünya Bankası 2010 Türkiye Yatırım Ortamı Değerlendirme Raporu
Tüm Şirketler
Küçük Şirketler
çokluğunu, %12 oranında teminat güçlüğünü göstermiş, bilgi eksikliği ise %25 olarak bildirilmiştir. KOBİ yöneticilerinin finansman bilgilerinin yeterli olmaması ve bu konularda nitelikli eleman istihdam edilmemesi veya edilememesi sorunu arttırmaktadır. Ayrı bir finansman bölümü bulunan KOBİ sayısı çok azdır. Zayıf sermaye yapısı da dolaylı olarak kredi kullanımını etkilemektedir. Bankaların yaptığı kredibilite değerlendirmesinde KOBİ’lerde dikkate aldıkları kriterlerin başında işletme sermayesi gelmektedir. Zayıf sermaye yapısına sahip KOBİ’ler için kredi maliyetleri diğer KOBİ’lere göre daha yüksek olabilmektedir. Krediye erişimde soruna neden olan bir başka iç etken kayıt dışılıktır. Bu durum, KOBİ’lerin bilgi verme konusunda ketum davranmasına, verdikleri bilgilerin ise hatalı olmasına neden olmaktadır. Eksik ve hatalı bilgiler kredi değerlendirme sürecinde sorun oluşturmakta, verilecek kredi miktarı ve ödeme gücüne ilişkin karar alınmasını güçleştirmektedir.
KOBİ’lerin proje hazırlama ve uygulama konusundaki yetersizlikleri, bu kesimin projeye dayalı destek veren KOSGEB, TÜBİTAK gibi kurumlar ve AB fonlarından yeterince faydalanamamalarına neden olmaktadır.
KOBİ’ler finansman sorunları nedeniyle gelişmiş teknolojilere sahip olamamakta, ürün kalitesi ve maliyeti bu durumdan olumsuz etkilenmektedir. Düşük ürün kalitesi ve yüksek maliyet, pazarlama gücünü zayıflatmaktadır. KOBİ’lerin finansman konusundaki sorunlarının çözümü için az maliyetli ve esnek ödeme planlı kredilere erişmelerinin sağlanmasının yanı sıra, olumsuz iç etkenleri bertaraf etmek üzere finansman kaynakları konusunda bilinçlendirilmeleri, iyi yönetişim ilkelerini benimsemelerinin sağlanması gerekmektedir. - Nakit akışı, tedarik ve stok yönetimi:
KOBİ’ler, birbirleri arasındaki alım - satım süreçlerinde ticaretin genel kurallarının dışına çıkarak karşılıklı güven ve sözlere dayalı, geniş toleranslı teslimat ve vade planı içeren çalışma tarzına meyilli olabilmektedir. Bilhassa mikro ölçekli işletmeler arasında görülebilen bu durum dayanışma kültürünü canlı
tutsa da, tahsilatlarda gecikmeye neden olarak nakit akış yönetimini bozmaktadır. Nakit akışının bozulması, faaliyetlerin öz sermaye ile finanse edilmesini getirmekte ve zamanla eriyen öz sermaye ekonomik değişiklikler karşısında işletmeleri savunmasız bırakmaktadır.
KOBİ’ler büyük işletmelere göre düşük düzeylerdeki malzeme sipariş hacimleri ile çalışmak zorunda kalmaktadır. Bunun sonucunda; istenen zamanda, istenen kalitede, istenen fiyatta malzeme tedarikinde bulunamamaktadırlar. Başarılı stok yönetimi, faaliyette bulunulan çalışma koluna bağlı olarak KOBİ’lerde rekabet gücünü etkileyen önemli bir faktör olabilmektedir. Ancak, talep tahmini, üretim planlaması ve stok denetimindeki teknik bilgi yetersizlikleri stok kontrolünde başarısızlığa neden olmaktadır. Başarısız stok kontrolü, müşteri kaybı ve gereksiz stok maliyetlerine yol açmaktadır.
- Teknoloji ve yenilik düzeyi:
KOBİ’ler yenilikçilik kültürü ve teknoloji yönetimi becerileri bakımından yetersiz durumdadır. Teknolojik yenilik faaliyeti yapma oranının en yüksek olduğu sektör, Tablo 10 verilerine göre %34,7 ile imalat sanayi sektörüdür. Büyük ölçekli işletmelerin %48,6’sı 2006 - 2008 yılları arasındaki 3 yıllık dönemde teknolojik yenilik faaliyeti yürüttüğünü belirtirken, küçük ölçekli işletmelerde bu oran %27,8’de kalmıştır. Teknolojik yenilik faaliyeti için finansal destek alanların oranı %23-27 seviyelerindedir ve işletme ölçeğine göre değişmemektedir. İmalat sanayindeki KOBİ’lerin %86,8 ‘i düşük ve orta-düşük teknolojili sektörlerde faaliyet göstermektedir (Bkz. Tablo 11). KOBİ’ler Ar-Ge ve yenilik konusunda nitelikli eleman çalıştırmakta zorlanmakta ve bu nedenle, teknolojik yenilikleri izleme, teknolojik bilgiye erişme konularında zayıf kalmaktadır. Yenilikçilik konusunda yeterli bilince erişenler ise Ar-Ge birimi kurmayı finanse edememektedir. KOBİ’ler bilgi eksiklikleri nedeniyle; teknoloji geliştirme bölgeleri, TEKMER’ler, yenilikçiliğe yönelik destekler ve AB programları, patent veritabanları, Avrupa İşletmeler Ağı Merkezleri gibi imkanlardan yeterince yararlanmamaktadır. Türkiye’de tüm işletmeler için bin çalışan başına düşen araştırmacı sayısı 2,4’tür.1
1- OECD Science Technology and Industry Outlook 2010
38 392011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
Türkiye’de KOBİ’lerin
Mevcut Durumu
Tablo 10 - Sektör ve ölçeğe göre teknolojik yenilik faaliyeti yürüten işletmelerin oranları, (2006 - 2008)
Tablo 11 - Teknoloji düzeyi ve ölçeğe göre imalat sanayi KOBİ’lerinin sayısal dağılımı, (2008)
Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır.
Tablo 12 - İşletmelerin yerleşim yeri, (2002)
Kaynak: TÜİK 2006-2008 Yılları Sanayi ve Hizmet Sektörlerinde Teknolojik Yenilikler Araştırması
Kaynak: TÜİK Yıllık İş İstatistikleri 2008 yılı verileri * TÜİK gizlilik yönetmeliği gereğince gizli tutulan bilgiler tablodaki rakamlara dâhil değildir. 2008 yılı verilerine göre toplam imalatçı KOBİ sayısı 444.602’dir.
Kaynak: TÜİK 2002 Genel Sanayi ve İşyerleri Sayımı
¹ OECD imalat sanayi sektörü teknoloji düzeyi sınıflaması dikkate alınarak NACE 1.1’e göre gruplanmıştır.² TÜİK Yıllık İş İstatistikleri 2009 yılı verileri.
Sekt r (Nace 1.1)
22,7
34,7
17,8
24,5
23,2
27,8
38,4
48,6
21,1
30,1
23,1
12,2
12,3
23,7
27,9
23,7
- Yerleşim:NUTS Düzey 1 seviyesinde sınıflamaya göre Türkiye’deki KOBİ’lerin %52,3’ü TR1 İstanbul, TR3 EGE ve TR6 Akdeniz bölgelerinde faaliyet göstermektedir. İstanbul ilindeki KOBİ’ler Türkiye toplamının %23,4’ünü oluşturmaktadır. İstanbul’dan sonra en fazla KOBİ bulunan iller sırasıyla Ankara (%7), İzmir (%6,4), Antalya (%3,9), Bursa (%3,6), Konya (2,6), Adana
(%2,4), Mersin (%2,2), Kocaeli (%2) ve Gaziantep ² (%2)’tir. KOBİ’lerin bulunduğu yer itibariyle dağılımı Tablo 12’de verilmiştir. Sanayi sitelerinin ulaşım, su, elektrik, kanalizasyon, doğal gaz, internet konularındaki altyapı ve maliyet avantajlarına ve sunulan sağlık, bankacılık gibi hizmetlere rağmen, tüm işletmelerin % 7,37’si, imalat sanayi işletmelerinin %21,8’i sanayi sitelerinde (OSB, KSS) faaliyet göstermektedir.
40 412011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
- Bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı:
2006 - 2010 Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planı’nın vizyonu “Bilim ve teknoloji üretiminde odak noktası haline gelmiş, bilgi ve teknolojiyi etkin bir araç olarak kullanan, bilgiye dayalı karar alma süreçleriyle daha fazla değer üreten, küresel rekabette başarılı ve refah düzeyi yüksek bir ülke olmak” olarak belirlenmiştir. İşletmelerimizde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanım yaygınlığı, eylem planın da katkılarıyla artmıştır. 13 Ocak 2011’de kabul edilen 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile, sermaye şirketlerine internet sayfası açma zorunluluğu getirilmiştir. Tablo 13’te 2010 yılında internet ve web sayfası
KOBİ’lerin öneminin benimsenmesiyle birlikte dünyanın birçok ülkesinde küçük ve orta ölçekli işletmelerin korunması ve geliştirilmesi için bu kesimin gereksinimi olan finansal ve teknolojik destekler sağlanmaya başlanmıştır. Ülkemizde de KOBİ’lerin desteklenmesini amaçlayan programlar, 1980’li yıllardan itibaren uygulanmaya başlanmış ve 1990’lı yılların başından itibaren bu amaca hizmet eden KOSGEB ve TTGV gibi yapıların kurulmasıyla hız kazanmıştır. 2000’li yıllarda ise desteklerin ve uygulayıcı kuruluşların sayısında önemli artışlar yaşanmıştır. Her ne kadar büyük kısmı doğrudan KOBİ’ler hedef alınarak tasarlanmamış olsa da, farklı kurumlarca yürütülen ve özel sektör işletmelerine açık olan bu desteklerden KOBİ’ler de yararlanmaktadır.
Türkiye’de KOBİ politikasını tanımlayan temel doküman KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı (KSEP)’dır. KSEP’in temel amacı KOBİ’lerle ilgili politikaların uygulanmasında ulusal düzeyde eşgüdümün sağlanmasıdır. KSEP’te yer alan eylem ve projeler, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından gerçekleştirilmekte ve ilerleme raporları koordinasyondan sorumlu KOSGEB’e
kullanımında 2005 yılına göre artış olduğu görülmektedir. TÜİK Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanımı Araştırması 2010 yılı verilerine göre internetten sipariş alan işletmelerin oranı 10 - 49 arası çalışanı olan küçük işletmelerde %7,6, 50 - 249 çalışanı olan orta ölçekli işletmelerde %11,7’dir. İnternetten sipariş veren işletmelerin oranları ise küçük ve orta ölçekli işletmelerde sırasıyla %13,9 ve %19,4’tür. E-posta, temel web sayfası ve uluslararası işbirliği arama hizmetlerinin ücretsiz sunulduğu KOSGEB KOBİ-Net (www.KOBİnet.org.tr) projesi, mikro ölçekli işletmeler için halen önemli fonksiyonları yerine getirmektedir ve benzer bilgi ağlarının yaygınlaştırılması gerekmektedir.
bildirilmektedir. KSEP’in genel yönlendirme kararları; yılda iki kez Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Başkanlığında toplanan KSEP Yönlendirme Komitesince alınmaktadır. İlerleme raporları KSEP Yönlendirme Komitesinin alacağı kararlar için girdi oluşturmaktadır.
KSEP’i birinci derecede etkileyen stratejik dokümanlar Kalkınma Planı, Orta Vadeli Program, Yıllık Program ve Sanayi Stratejisidir. 2007 - 2013 dönemini kapsayan 9. Kalkınma Planında, imalat sanayinin dışa dönük bir yapı içinde ekonomik büyümeyi sürükleyen temel sektör olması hedeflenmektedir. Planda KOBİ’ler “Rekabet Gücünün Artırılması” gelişme ekseninde ele alınmıştır. KOBİ’lerin geliştirilmesi için etkin destek uygulamalarının geliştirilmesi, finansmana erişimlerinin kolaylaştırılması, teknolojilerinin yenilenmesi ve finansman dışı destekler sağlanması alanlarında politikalar belirlenmiştir.
2009 ve 2010 yılları içinde Türkiye’deki KOBİ politikasının geleceğini şekillendirecek önemli gelişmeler kaydedilmiştir.
2.3 Türkiye’de KOBİ Politikası ve Kurumsal Altyapı
Tablo 13 - Çalışan sayılarına göre internet erişimi ve web sitesi olan girişimlerin oranı, (2005- 2010)
Kaynak: TÜİK Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanımı Araştırması (2005, 2010)
KOBİ; Küreselleşen Ekonominin Türkiye’deki Lokomotifi.
432011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı42 2011-2013
KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
- Sanayi Stratejisinin hazırlanması sürecinde; imalat sanayi alanında faaliyet gösteren bir işletmenin rekabet gücünün ana belirleyicisinin, sadece imalat yetkinliği değil; tasarım, lojistik, dağıtım gibi pek çok hizmet alanındaki performansına bağlı olduğu görüşü netlik kazanmıştır. Buna göre, hizmetler sektöründeki aksaklıklar ve darboğazlar giderilmeden, imalat sanayi sektöründeki verimlilik artışlarının tam olarak gerçekleştirilmesi mümkün olamayacaktır.
- 2007-2009 KSEP’te ve Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu KOBİ Teknik Komitesi eylem planlarında KOSGEB hedef kitlesinin imalat sanayi dışındaki sektörleri de kapsayacak şekilde genişletilmesi hususları yer almıştır. Sanayi Stratejisi Taslağı ile paralellik gösteren bu çalışmalar sonucunda 2009 yılı Mayıs ayında 3624 sayılı KOSGEB Kuruluş Kanununda değişiklik yapılmış ve daha önce imalat sanayi sektörü ile sınırlı olan KOSGEB hedef kitlesi genişletilmiştir. KOSGEB hizmet ve desteklerden yararlanacak KOBİ’lere ilişkin olarak 2009 Eylül ayında Bakanlar Kurulu Kararı yayımlanmış ve karara göre; öncelikli sektör imalat sanayi olmak üzere, hizmet ve ticaret sektörlerindeki KOBİ’lerin de KOSGEB desteklerinden yararlanması sağlanmıştır. Kanun değişikliğinin ardından KOSGEB, 81 ilde Hizmet Merkezi açma kararı almış ve 16 ilde merkez açarak teşkilat ağını 2010 yılında 49 ile genişletmiştir. Aynı yıl içinde KOSGEB tarafından proje esaslı destek programları uygulamaya alınmıştır. Proje destek programları ile; makro strateji dokümanlarında işaret edilen öncelikler dikkate alınarak belirlenen tematik alanlarda hazırlanan projeler, KOBİ’lerin, üretim, yönetim organizasyon, pazarlama vb. alanlarında gelişmelerini sağlayacak projeler ve KOBİ’lerin ortak tedarik, tasarım, pazarlama, laboratuar, makine-teçhizat kullanımı gibi konulardaki işbirliği projeleri desteklenmektedir.
- 2009 Temmuz’da yayımlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı” ile yatırım teşvik sisteminde bölgesel ve sektörel uygulamaya geçilmiştir.
- 2009 Temmuz’da 16 yeni Kalkınma Ajansının kurulmasına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı yayımlanmış ve böylece 26 Düzey 2 bölgesinde Kalkınma Ajansı kurulması süreci tamamlanmıştır.
2009 yılındaki gelişmeler, KOBİ’lere sunulan destek ve teşviklerin bölge ve sektör özelindeki sorunlara çözüm üretme kabiliyetini arttırmıştır.
Türkiye’de KOBİ politikasının oluşturulması ve uygulanması süreçlerinde yer alan başlıca kurumlar ve rolleri aşağıda belirtilmiştir: - Sanayi ve Ticaret Bakanlığı: Sanayi ve KOBİ politikalarının oluşturulması ve yönlendirilmesi, organize sanayi bölgeleri, küçük sanayi siteleri, teknoloji geliştirme bölgelerinin kuruluş ve işleyiş süreçlerinin koordinasyonu, esnaf ve sanatkarlar ile sektörlere ilişkin stratejilerin hazırlanması
- Maliye Bakanlığı: Vergisel teşviklerin uygulanması
- Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (DPT): Kalkınma Planları ve Yıllık Programlarda yer alan KOBİ’lere ilişkin politikaların hazırlanması ve uygulanmasının koordine edilmesi
- Hazine Müsteşarlığı: Yatırım teşviklerinin belirlenmesi ve uygulanmasının koordinasyonu, devlet desteklerinin izlenmesi,
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
Türkiye’de KOBİ’lerin
Mevcut Durumu
- Dış Ticaret Müsteşarlığı: Serbest bölgelerin kurulması ve organizasyonu, dış ticaretin arttırılmasına yönelik desteklerin uygulanması
- TÜBİTAK: Kamu ve özel sektör Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi
- KOSGEB: KSEP’in hazırlanması ve yürütülmesinin koordinasyonu, KOBİ’lerin yönetim becerilerinin, kurumsal yetkinliklerinin, Ar-Ge ve yenilik yapma kapasitelerinin desteklenmesi ve geliştirilmesi, KOBİ’ler arasındaki işbirliklerinin desteklenmesi, girişimcilik kültürünün yaygınlaştırılması ve girişimciliğin desteklenmesi, KOBİ’lerle ilgili konularda uluslararası işbirliklerinin gerçekleştirilmesi, KOBİ’lerin finansmana erişim ve sermaye piyasalarına giriş konularında desteklenmesi
- Ekonomi Koordinasyon Kurulu: Devlet yardımları politika-larının tespitinde, uygulanmasında ve güncelleştirilmesinde koordinasyonu sağlamak
- TOBB ve TESK: KOBİ’ler ile esnaf ve sanatkarlara ilişkin politika ve proje geliştirme platformlarında görev alarak Birliğin ve Birliğe bağlı odaların ve üyelerinin görüşlerinin ve katkılarının çalışmalara yansıtılması, sektör meclisleri oluşturarak sektörel sorunlara ilişkin araştırma ve çözüm geliştirme çalışmalarının
yürütülmesi (TOBB), KOBİ’lere ve esnaf - sanatkarlara yönelik bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetlerinin yürütülmesi
- Kalkınma Ajansları: Düzey 2 bölgelerindeki 26 ajans ile bölgesel çapta proje bazlı desteklerin uygulanması, bölge planlarının hazırlanması
- TTGV: Özel sektörün Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin desteklenmesi
- Halk Bankası: Esnaf, sanatkar ve KOBİ’lere uygun koşullarda kredi verilmesi
- Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. (EXIMBANK): İhracata yönelik üretim yapan imalatçıların kredi, sigorta ve garanti programları ile desteklenmesi
- Kredi Garanti Fonu A.Ş. (KGF): KOBİ’lerin bankalardan aldığı krediler için kredi kefalet hizmeti verilmesi
- TESKOMB: Halk Bankası tarafından esnaf ve sanatkarlara kullandırılan krediler için kefalet hizmeti verilmesi
- KOBİ Girişim Sermayesi ve Yatırım Ortaklığı A.Ş.(KOBİ A.Ş.): KOBİ’lere sermaye katkısında bulunarak risklerine ortak olunması
Türkiye’de KOBİ’lere yönelik olarak çeşitli kurumlar tarafından farklı amaçlara hizmet eden destek ve teşvik programları uygulanmaktadır. Bu programların, hibe, geri ödemeli destek, vergisel avantaj, doğrudan kredi ve kredi kullanımına
yönelik destekten oluşan araçları kullandığı görülmektedir. Uygulanan destek ve teşvik programlarının destek grubu ve ilgili kurum bazında dağılımı Tablo 14’te verilmiştir.
2.4 KOBİ’lere Yönelik Program, Destek ve Teşvikler
44 452011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Tablo 14 - KOBİ’lere yönelik destek ve teşvikler, (2010)
Destek grubu Destek İlgili kurumEğitim ve danışmanlık yardımı
Danışmanlık desteği
Eğitim destekleri
Doğrudan Finansman Desteği
Güdümlü Proje Desteği
Test, analiz ve kalibrasyon desteği
Belgelendirme (ürün, sistem) desteği
Tasarım desteği
KOBİ proje destek programı
Nitelikli istihdam desteği
4857 sayılı Kanun kapsamında özürlü istihdamı prim desteği
Santez proje destekleri
5746 no.lu Kanun kapsamında;
- Ar-Ge indirimi
- Gelir vergisi stopajı teşviki
- Sigorta primi desteği
- Damga vergisi istisnası
- Rekabet öncesi işbirliği gelir vergisi desteği
- Ar-Ge desteklerine ilişkin gelir vergisi muafiyeti
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında gelir vergisi
muafiyeti
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında kurumlar
vergisi muafiyeti
Teknogirişim sermayesi destek programı
Sanayi Ar-Ge projeleri destekleme programı
KOBİ Ar-Ge başlangıç destek programı
Uluslararası sanayi Ar-Ge projeleri destekleme programı
Ar-Ge proje pazarı platformu destekleme programı
Patent desteği
Bilimsel ve teknolojik işbirliği ağları ve platformları kurma girişimi projeleri
(İŞBAP) destekleme programı
Teknoloji ve yenilik odaklı girişimleri destekleme programı
Danışmanlık, sistem ve
kapasite geliştirmenin
desteklenmesi
Ar-Ge ve yenilikçiliğin
desteklenmesi
DTM
KOSGEB
KOSGEB
Kalkınma Ajansları
Kalkınma Ajansları
KOSGEB
KOSGEB
KOSGEB
KOSGEB
KOSGEB
SGK
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
Maliye Bakanlığı, SGK
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı / Maliye
Bakanlığı
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı / Maliye
Bakanlığı
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
TÜBİTAK/DTM
TÜBİTAK
TÜBİTAK
TÜBİTAK
TÜBİTAK/TPE
TÜBİTAK
TÜBİTAK
Türkiye’de KOBİ’lerin
Mevcut Durumu
Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır.
46 472011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
Türkiye’de KOBİ’lerin
Mevcut Durumu
Ön kuluçka destekleri
Teknoloji geliştirme projeleri desteği
Ticarileştirme projeleri desteği
Ortak teknoloji geliştirme projeleri desteği
Risk paylaşımı desteği
Başlangıç sermayesi destekleri
Ar-Ge ve yenilik proje destekleri
- TEKMER’de işlik tahsisi
- Kira desteği
- Başlangıç sermayesi desteği
- Makine-teçhizat, donanım, hammadde, yazılım ve hizmet alımı giderleri
desteği
- Personel gideri desteği
- Proje danışmanlık desteği
- Eğitim desteği
- Proje tanıtım desteği
- Yurtdışı kongre/konferans/fuar ziyareti/teknolojik işbirliği ziyareti desteği
- Test, analiz, belgelendirme desteği
Endüstriyel uygulama proje destekleri
- Kira desteği
- Personel gideri desteği
- Makine-teçhizat, donanım, sarf malzemesi, yazılım ve tasarım gid.
desteği
Sınai mülkiyet hakları desteği
Araştırma Çerçeve Programları
Rekabetçilik ve yenilik çerçeve programı
Uluslararası nitelikteki yurt içi ihtisas fuarlarının desteklenmesi
İstihdam yardımı
Yurt dışı fuar katılımlarının desteklenmesi
Yurt dışında ofis-mağaza açma, işletme ve marka tanıtım faaliyetlerinin
desteklenmesi
Türk ürünlerinin yurt dışında markalaşması, Türk malı imajının yerleştirilmesi
ve TURQUALITY’nin desteklenmesi
Pazar araştırması ve pazarlama desteği
Tasarım desteği
Doğrudan Finansman Desteği
Güdümlü Proje Desteği
Yurtiçi fuarlara katılım desteği
Tanıtım desteği
Yurtdışı iş gezisi desteği
Eşleştirme desteği
Çevre maliyetlerinin desteklenmesi
Yenilenebilir enerji desteği
Enerji verimliliği destekleri
Çevre teknolojileri destekleri
Enerji verimliliği etüt, danışmanlık ve eğitim destekleri
Endüstriyel işletmelerde verimlilik artırıcı projelerin desteklenmesi
Gönüllü anlaşmaların desteklenmesi
Yeni girişimci desteği
İş geliştirme merkezi desteği
İş planı ödülü
Doğrudan Finansman Desteği
Güdümlü Proje Desteği
Yatırım teşviki kapsamında katma değer vergisi istisnası
Yatırım teşviki kapsamında gümrük vergisi muafiyeti
Yatırım teşviki kapsamında faiz desteği
Yatırım teşviki kapsamında vergi indirimi
Yatırım teşviki kapsamında yeri tahsisi
Yatırım teşviki kapsamında sigorta primi işveren hissesi desteği
Yatırım teşviki kapsamında tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri
mamulleri sektörlerine taşınma desteği (31.12.2010 tarihine kadar taşınan
işletmeler için)
Doğrudan Finansman Desteği
Güdümlü Proje Desteği
Stratejik Odak Konuları Projeleri (STOKP)
Bilimsel ve teknolojik işbirliği ağları ve platformları kurma girişimi projeleri
(İŞBAP) destekleme programı
Doğrudan Finansman Desteği
Güdümlü Proje Desteği
TTGV
TTGV/DTM
TTGV
TTGV
TTGV
TTGV
KOSGEB
KOSGEB
KOSGEB
Avrupa Komisyonu
(İrtibat noktası: TÜBİTAK)
Avrupa Komisyonu (İrtibat noktaları:
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve DPT)
DTM
DTM
DTM
DTM
DTM
DTM
DTM
Kalkınma Ajansları
Kalkınma Ajansları
KOSGEB
KOSGEB
KOSGEB
KOSGEB
DTM
TTGV
TTGV
TTGV
KOSGEB
EİE
EİE
KOSGEB
KOSGEB
KOSGEB
Kalkınma Ajansları
Kalkınma Ajansları
Maliye Bakanlığı
Hazine Müsteşarlığı/ Gümrük İdareleri
Hazine Müsteşarlığı
Maliye Bakanlığı
Maliye Bakanlığı
Hazine Müsteşarlığı / SGK
Maliye Bakanlığı,
Hazine Müsteşarlığı / SGK
Kalkınma Ajansları
Kalkınma Ajansları
TTGV
TÜBİTAK
Kalkınma Ajansları
Kalkınma Ajansları
Pazarlama
faaliyetlerinin
desteklenmesi
Çevre ve enerjiye
yönelik destekler
Girişimciliğin
desteklenmesi
Yatırımların
desteklenmesi
Strateji geliştirme ve
işbirliklerinin
desteklenmesi
Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır. Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır.
Destek grubu Destek İlgili kurum Destek grubu Destek İlgili kurum
48 492011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
İşbirliği - güçbirliği proje desteği
Tematik proje destek programı
Kredi kefalet hizmeti
Esnaf ve sanatkarlara yönelik kredi faizi desteği
Kredi faiz desteği
- Yatırım kredileri faiz desteği
- İşletme kredileri faiz desteği
- İhracat kredileri faiz desteği
KOSGEB
KOSGEB
Kredi Garanti Fonu
Halk Bankası
KOSGEB
Finansmana erişimin
desteklenmesi
2.5 AB ile İlişkiler Bağlamında KOBİ’ler- Lizbon Stratejisi ve yerini alan Avrupa 2020 StratejisiKüresel rekabetin yoğunlaştığı ve teknolojik değişimin hız kazandığı günümüz dünyasında AB, gerek ABD ve Japonya ile aralarındaki yenilikçilik ve Ar-Ge açığını kapatabilmek gerekse de bilgi tabanlı bir ekonomiye geçişi sağlayarak daha fazla sayıda ve daha kaliteli istihdam yaratabilmek için 2000 yılında Lizbon Stratejisini uygulamaya koydu. Lizbon Stratejisi, AB ekonomisinin 2010 yılına kadar dünyanın en rekabetçi ve dinamik bilgi ekonomisi olmasını amaçlamaktaydı. 2010 yılına gelindiğinde AB’nin Lizbon Stratejisindeki hedeflere ulaşmakta yeterince ilerleme kaydedememiş olması nedeniyle Avrupa Komisyonu 3 Mart 2010 tarihinde, Lizbon Stratejisi’nin yerini alacak olan “Avrupa 2020: Akıllı, Sürdürülebilir ve Kapsayıcı Büyüme İçin Avrupa Stratejisi” başlıklı yeni stratejiyi kabul etmiştir. AB’nin genel ekonomi ve kalkınma politikasının ana hatlarını çizen Avrupa 2020’deki üç temel öncelik şu şekildedir:
- Akıllı Büyüme: Bilgi ve Yeniliğe dayalı bir ekonomi,
- Sürdürülebilir Büyüme: Daha verimli kaynak kullanan, yeşil ve rekabet edebilir bir ekonomi,
- Kapsayıcı Büyüme: Ekonomik, sosyal ve sınırsal anlamda bütünleşmeyi sağlayan yüksek istihdam ekonomisi
Avrupa Komisyonu, öncelik alanlarında ilerlemeyi sağlamak üzere yedi ana girişim önermektedir. Bunlar içinde AB KOBİ politikasını nispeten daha fazla ilgilendiren girişimler “Yenilikçilik Birliği”, “Verimli Kaynak Kullanan Avrupa” ve “Küreselleşme Çağı İçin Bir Sanayi Politikası” girişimleridir. Söz konusu girişimlerde yer alan bazı temel hususlar aşağıda belirtilmektedir:- Girişimciliğin, şirketler hukukunun basitleştirilmesi ve
girişimcilerin batan girişimlerden sonra yeniden başlayabilmelerinin sağlanması dahil olmak üzere somut politika girişimleri ile desteklenmesi,
- Okul programlarının yaratıcılık, yenilikçilik ve girişimciliğe odaklanması,
- KOBİ’lerin uluslararasılaşmalarının desteklenmesi,
- Enerji verimliliği eylem planını uygulanması,
- İş yapmadaki işlem maliyetlerinin aşağı çekilmesi,
- Kümelerin desteklenmesi ve finansmana uygun maliyetli erişim dahil, başta KOBİ’ler için olmak üzere iş ortamının iyileştirilmesi,
- Vergi teşvikleri ve diğer finansal araçlar da kullanarak özel sektör Ar-Ge yatırımlarının artmasının desteklenmesi,
- Yenilikçi fikirlerin büyüme ve istihdam yaratacak ürün ve hizmetlere dönüştürülmesinin sağlanması,
- Eğitim, iş dünyası, üniversiteler ve araştırma geliştirme kuruluşları arasında bağlantıların güçlendirilmesi,
- Finansmana erişimin iyileştirilmesi,
- Avrupa çapında bir girişim sermayesi piyasasının hayata geçirilmesi ve bu şekilde işletmelerin doğrudan sermaye piyasasına erişimlerinin kolaylaştırılması.
AB 2020 stratejisinde yer alan yukarıdaki hususların pek çoğu 2011-2013 KSEP’in hedefleri ile de uyumludur.
Gelişen Ekonominin
ÖncüsüKOBİ’ler...
Destek grubu Destek İlgili kurum
512011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Türkiye’de KOBİ’lerin Mevcut Durumu
Türkiye’de KOBİ’lerin
Mevcut Durumu
- Avrupa Küçük İşletmeler YasasıAvrupa Komisyonu KOBİ’lerin büyümesi için en uygun ortamı yaratmayı, AB tarafından oluşturulan tüm politikalarda KOBİ’lerin ihtiyaçlarını ön planda tutmayı amaçlayan “Avrupa Küçük İşletmeler Yasası”nı (A Small Business Act for Europe - SBA) 25 Haziran 2008 tarihi itibarıyla yürürlüğe koymuştur. Yasa, Komisyonun KOBİ’lerin AB ekonomisindeki merkezi rolünü kabul etmesi yönündeki siyasi iradesini yansıtmakta ve ilk defa AB için kapsamlı bir politika çerçevesi belirlemektedir. Avrupa Küçük İşletmeler Yasası 10 temel ilkeyi içermektedir:
1. Girişimcilerin ve aile işletmelerinin zenginleşeceği ve ödüllendirileceği bir iş ortamı yaratılması
2. İflas tehdidiyle karşılaşan dürüst girişimcilere ikinci bir şans tanınması
3. “Önce küçük olanı düşün” ilkesine uygun kurallar geliştirilmesi
4. Kamu idaresinin KOBİ’lerin ihtiyaçlarına duyarlı hale getirilmesi
5. Kamu politika araçlarının KOBİ ihtiyaçlarına uyumlaştırılması: KOBİ’lerin kamu alımlarına iştirakinin kolaylaştırılması ve devlet yardımı imkanlarının KOBİ’ler tarafından daha iyi kullanılmasının sağlanması
6. KOBİ’lerin finansmana erişimlerinin kolaylaştırılması ve ticari işlemlerde ödemelerin zamanında yapılmasını destekleyici bir yasal mevzuat ve iş ortamının sağlanması
7. KOBİ’lerin Tek Pazar’ın sağladığı imkanlardan daha fazla yararlanmasının sağlanması
8. KOBİ’lerin sahip olduğu becerilerin ve her türlü yenilik faaliyetinin geliştirilmesinin teşvik edilmesi
9. KOBİ’lerin çevresel sorunları fırsata dönüştürmesine imkân sağlanması
10. KOBİ’lerin büyüyen pazarlardan yararlanmasının desteklenmesi ve teşvik edilmesiAvrupa Küçük İşletmeler Yasasında belirlenmiş ilkelerle ilgili ilerlemeleri izlemekle sorumlu ulusal koordinatör kuruluş
KOSGEB’dir. Türkiye, Doğu Balkan Ülkeleri ile birlikte “Avrupa Küçük İşletmeler Yasası’nın Uygulanması Projesi”nde de yer almaktadır.
2011-2013 KSEP kapsamında yürütülecek faaliyetlerin belirlenmesinde AB Küçük İşletmeler Yasası da dikkate alınmıştır. Planda yer alan 3.1 numaralı “İş ve yatırım ortamını etkileyen düzenlemelerde ve kamu hizmetlerinin sunumunda KOBİ ihtiyaçlarına duyarlılığın arttırılması” hedefi, Avrupa Küçük İşletmeler Yasası’nın ana temalarından birini oluşturan “önce küçük olanı düşün” ilkesine uyum sağlanmasına ilişkin faaliyetleri içermektedir.
- Avrupa İşletmeler Ağı AB İşletmeler ve Girişimcilik Programı kapsamında ülkemizde toplam 9 adet Avrupa Bilgi Merkezi (ABM) ve Altıncı Çerçeve Programı kapsamında 2 adet Yenilik Aktarım Merkezi (IRC) kurulmuştu. AB Rekabet Edebilirlik ve Yenilik Programı (Competitiveness and Innovation Framework Programme - CIP) ile bu merkezlerin görevi sona ererek geçmişte ABM ve IRC tarafından verilen hizmetler, 2008 Ocak’tan itibaren Avrupa İşletmeler Ağı Merkezleri tarafından verilmeye başlanmıştır.
Avrupa İşletmeler Ağı; işletmelere AB mevzuatı, politikaları, standartları, hibeleri, kredileri ve ihaleleri, yeni pazarlar ve ticari işbirliği fırsatları, yeni teknolojilere erişim ve teknolojilerini geliştirme konusunda ücretsiz bilgi, danışmanlık ve iş desteği sağlayan bir oluşumdur.
Avrupa Birliği Rekabet Edebilirlik ve Yenilik Programı (CIP) alt bileşeni Girişimcilik ve Yenilik Programı (EIP) kapsamında Türkiye’de yedi Avrupa İşletmeler Ağı Merkezi kurulmuştur.
-KOBİ’lere yönelik devlet desteklerinin izlenmesi ve AB’ye bildirime ilişkin ulusal yükümlülükler AB’nin KOBİ tanımına ilişkin 2003/361/EC sayılı tüzük, üye ülkelerin kendi iç mevzuatlarında KOBİ ölçek kriterlerini değiştirmelerine müsaittir. Diğer taraftan, AB’nin devlet yardımları, muafiyetler gibi konularda belirlediği kuralların işletilmesinde, söz konusu tüzük ile belirlenen ölçek sınırları referans alınmaktadır. Bu durum, Avrupa Komisyonu’nun üye ülkelerden kendisine ulaşan devlet yardımı raporlarında yeknesaklığı sağlamakta, AB rekabet hukuku çerçevesinde devlet yardımlarını izleme mekanizmasını etkin hale getirmektedir.
AB, prensip olarak rekabeti bozan veya bozmakla tehdit eden her türlü devlet yardımını üye devletler arasındaki ticareti etkilediği ölçüde yasaklamıştır ve Avrupa Komisyonunu devlet yardımlarını kontrol etmekle görevlendirmiştir. Bu çerçevede üye devletlere, uygulamaya koyacakları her türlü devlet yardımı tasarısı ve uygulamakta oldukları devlet yardımları üzerinde yapacakları her türlü değişiklik hakkında Komisyonu önceden bilgilendirme yükümlülüğü getirilmiştir.
Türkiye AB’ye üye olmamasına rağmen, Gümrük Birliği, Türkiye - AKÇT Serbest Ticaret Anlaşması ve 2004 yılında başlayan müzakere süreci gereğince Rekabet Politikası faslında yer alan Devlet Yardımları ile ilgili mevzuata uyum sağlamalıdır.
Genel Blok Muafiyet Tüzüğü (GBER)¹: AB, üye devletlerin belli tür yardımları verebilmesi için gerekli karar verme sürecini kolaylaştırmak ve basitleştirmek amacıyla Genel Blok Muafiyet Tüzüğü (GBER) adı altında bir basitleştirme paketi duyurmuştur. Düzenleme, 31 Aralık 2013’e kadar geçerli olacaktır. GBER’de KOBİ’ler için verilecek devlet yardımlarının çerçevesi de belirlenmektedir. Ülkeler, bu yardımları GBER’de belirlenmiş sınırlar içerisinde kalmak kaydıyla Komisyon’a bildirme (onay alma) zorunluluğu olmadan uygulayabilirler.
GBER’de geçen KOBİ yardımları; - KOBİ yatırımları ve istihdam yardımı,- KOBİ danışmanlık yardımları,- Kadın girişimciler tarafından yeni kurulmuş küçük işletmelere yönelik yardımlar,- Yeni kurulmuş küçük işletmelere yönelik yardımlar,- KOBİ’lerin Topluluk Standartlarına ilk uyumu için yapılan yardımlar,- KOBİ’lerin fuarlara katılımı için yapılan yardımlar,- KOBİ’ler için sınai mülki haklar maliyeti yardımları,- Yenilikçi danışmanlık ve yenilikçi destek hizmetlerine yönelik yardımlardır.
GBER içerisinde belirtilen sınırlar içerisinde kalmak kaydıyla risk sermayesi, Ar-Ge ve yenilik destekleri, teknik fizibilite çalışmaları, balıkçılık ve tarımda Ar-Ge destekleri, genç yenilikçi işletmeler için yapılan yardımlar, eğitim yardımları, çevre koruma yardımları ve dezavantajlı bölgelere yönelik yardımlar da Komisyon’a bildirimden (onay alma zorunluluğundan) muaftır.
GBER; Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) ürünleri, taşımacılık sektörü, tarım ve balıkçılık ürünlerinin üretimi, işlenmesi veya pazarlanmasıyla uğraşan sektörlere uygulanamaz. Gemi yapımı ve sentetik elyaf sektörüne verilen bölgesel destekler, bölgesel bazda belirli sektörleri hedefleyen destekler, ihracat desteği, ya da ithal ürünün ikamesi yerli ürüne yapılan destekler muafiyet kazanmaz.
De Minimis Kuralı: AB, küçük miktarlardaki yardımların üye ülkeler arasında ticarete ve rekabete etkisi olmayacağını varsaymaktadır. Son üç yıl içinde (içinde bulunulan mali yıl ile birlikte son iki yıl) işletme başına 200.000 Euro’ya kadar olan destekler De Minimis Kuralı kapsamındadır ve Komisyon’a bildirimden muaftır. Düzenleme, 31 Aralık 2013’e kadar geçerli olacaktır.
Karayolu taşımacılığındaki faaliyetleri dolayısıyla firmalara verilen yardımlar, balıkçılık sektöründeki faaliyetleri dolayısıyla firmalara verilen yardımlar, tarım ürünlerinin birincil üretimindeki faaliyetleri dolayısıyla firmalara verilen yardımlar, üçüncü ülkelere ve üye devletlere yönelik ihracat faaliyetleri dolayısıyla firmalara verilen yardımlar, ithal mal yerine yerli malının kullanılmasının teşvik edilmesine yönelik olarak verilen yardımlar ve kömür sektöründe faaliyet gösteren firmalara verilen yardımlar De Minimis kapsamı dışındadır.
Devlet desteklerinin izlenmesi ve AB’ye bildirime ilişkin Türkiye’deki durum:
Devlet desteklerinin Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki anlaşmalara uygun olarak düzenlenmesini ve ilgili mercilere bildirimini sağlamak üzere 6015 sayılı Devlet Desteklerinin İzlenmesi ve Denetlenmesi Hakkında Kanun, Ekim 2010’da yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun kapsamındaki görevleri yürütmek üzere aynı Kanun ile “Devlet Desteklerini İzleme ve Denetleme Kurulu” tanımlanmıştır. Kurulun sekretaryasını, Hazine Müsteşarlığı bünyesindeki kurulan Devlet Destekleri Genel Müdürlüğü yürütecektir. Kanuna göre, kurulun teşkil edilmesini izleyen en geç dokuz ay içinde ikincil mevzuatın hazırlanması gerekmektedir. Devlet desteklerinin bildirimi, izlenmesi ve denetlenmesine ilişkin ikincil mevzuat hazırlama ve envanter oluşturma çalışmalarına Hazine Müsteşarlığınca devam edilmektedir.
¹ KSEP’te yer alan GBER’e ilişkin bilgiler, bilgilendirme amaçlı olarak ana hatlarıyla verilmektedir. Her bir yardım türü ile ilgili istisnai durumlar söz konusu olabilmektedir. Detaylı bilgi için AB Handbook on state aid rules for SMEs dokümanına http://ec.europa.eu/competition/state_aid/studies_reports/studies_reports.html adresinden erişilebilmektedir.50 2011-2013
KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
52 532011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
3-GZFT Analizi ve Öncelikli
Stratejik Alanların
Belirlenmesi
54 552011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
GZFT Analizi ve Öncelikli Stratejik Alanların Belirlenmesi
Türkiye’de KOBİ’ler, çalışma yöntemlerindeki esnekliklerin getirdiği güçlü yönlere sahiptirler ancak 2.2 Başlığı (KOBİ’lerin Türkiye Ekonomisindeki Payları ve Temel Özellikleri) altında değinilen bazı zayıf yönleri de bulunmaktadır. KOBİ’lerin
güçlü ve zayıf yönleri ile dış çevreden kaynaklanan fırsatlar ve tehditler, Tablo 15’teki GZFT Analizinde özet halinde gösterilmiştir.
3.1 GZFT Analizi
Tablo 15 - Türkiye’deki KOBİ’lerin ve KOBİ Destek Sisteminin GZFT Analizi
KOBİ’lerin güçlü yönleri:
KOBİ’lerin zayıf yönleri:
- Karar mekanizmalarının esnekliği- Yöneticilerinin büyüme ve girişimcilik konusundaki istekliliği- Yönetimin kademesinde ağırlıklı olarak genç kişilerin bulunması sayesinde yeniliklere açık olmaları- Yöneticilerin personel ile yakın ilişki kurabilmesi- İşletme sahiplerinin daha iyi tanıdıkları ve tanındıkları kendi bölgelerinde yatırım yapmaları ve bu sayede diğer işletmelerle, yerel yönetimlerle daha kolay iletişim kurabilmeleri - Büyük miktarda yatırım yapmadan önce küçük iş paketleriyle yeni pazarların tepkilerini ölçme şansına sahip olmaları - Pazar ve teknoloji değişikliklerine büyük işletmelere göre daha hızlı uyum sağlamaları - Müşterileri ile yakın ilişkide olmaları sayesinde faaliyette bulundukları yerel pazarları daha iyi tanıyabilmeleri - Kendi belirledikleri belirli alanlarda uzmanlaşabilmeleri ve bu alanlarda ürün çeşitliliğini arttırmaları - Öz sermaye ağırlıklı olarak çalışmaları sayesinde ekonomik dalgalanmalardan daha az etkilenmeleri
- Yeni iş fikrine sahip girişimcilerin, bu iş fikrini hayata geçirme konusunda yeterli girişimcilik kültürü ve bilgi altyapısına sahip olmadan, fizibilite çalışması ve iş planı hazırlamadan iş kurmaları- İşletme yönetimini profesyonel yöneticilere devretmekten kaçınmaları- İşletme ve yönetim fonksiyonlarının gereği gibi yerine getirilmesi konusunda bilgi eksikliklerinin bulunması - Ekonomik değişikliklerle ilgili öngörüleri zamanında geliştirememeleri - Nitelikli işgücü bulma ve maliyetlerini üstlenmede sıkıntı çekmeleri- Yeni teknolojiler konusunda bilgiye erişimde yetersiz kalmaları- Sermaye birikimlerinin ileri teknolojiye yatırım için yetersiz olması - Ar-Ge, yenilik ve sınai mülkiyet hakları konularında sınırlı düzeyde farkındalığa ve bilgiye sahip olmaları- Ölçek ekonomisinden yararlanamamaları- Diğer işletmelerle işbirliği yapmaktan kaçınmaları- Marka oluşturma bilincinin yerleşmemiş olması- Modern pazarlama yöntemlerini kullanmamaları - Kamu ihale kriterlerini sağlayamamaları ve / veya iş tutarlarının KOBİ’ler için yüksek olması- Dış pazarları araştırma konusunda bilgiye erişim yeteneklerinin sınırlı olması- Ürün / hizmet kalitesinde belirli standart düzeyini sürekli olarak koruyamamaları- Verimliliğe dayalı iş kültürü geliştirmede zayıf kalmaları- Teminat sorunu nedeniyle kredi temininde güçlük yaşamaları - Yaygın kayıt dışılık nedeniyle bankalara, kredi garanti kuruluşlarına ve diğer finans kuruluşlarına doğru, yeterli bilgi sunamamaları ve bunun sonucunda finansman kaynağı bulmakta zorlanmaları - Proje hazırlama ve uygulama konusundaki deneyim eksiklikleri nedeniyle projeye dayalı devlet destekleri ve AB fonlarından yeterince yararlanamamaları- KOBİ ölçeğindeki işletmelerin, birbirleri arasındaki alım satım ilişkilerinde teslim terminlerine ve ödeme zamanlarına uymamaları
Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır.
KOBİ’lerin fırsatları:
- Kamu hizmetlerinin sunumunda KOBİ ihtiyaçlarına duyarlılığı ön planda tutan AB Küçük İşletmeler Yasası’nın kamu kurumlarınca benimsenmesi- Ekonomik ve sosyal kalkınmadaki paylarından dolayı KOBİ’lerin öneminin kamu kurumları, finansman kuruluşları, yerel yönetimler, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarınca benimsenmiş olması- KOBİ’lere yönelik olarak pek çok kurum tarafından destek uygulanıyor olması- KOBİ’lere yönelik AB ve diğer yurt dışı fonların varlığı- KOSGEB hedef kitlesinin hizmet ve ticaret sektörlerini de kapsayacak şekilde genişlemesi - Kalkınma Ajansları, Yatırım Destek Ofisleri, KOSGEB Hizmet Merkezleri ve KGF A.Ş. şubelerinin yaygınlaşması- Teşvik sisteminde sektörel ve bölgesel uygulamaya geçilmiş olmasının rantabl olmayacak yatırımları dolaylı olarak önlemesi- Sanayi Stratejisinin hazırlanmış olması ve bu stratejide sanayi ile ilişkili hizmet sektörlerinin geliştirilmesine önem verilmesi - Sektörel strateji belgelerinin hazırlanması- Mesleki ve teknik eğitim konularındaki stratejilerin varlığı- 2008 krizinde yeterliliğini ispatlamış güçlü bir bankacılık sektörünün varlığı
KOBİ’lere yönelik tehditler:
- Genel anlamda girişimcilere ve teknolojik yeniliğe dayalı yeni iş fikrine sahip girişimcilere başlangıç döneminde rehberlik ve finansman hizmeti verecek İŞGEM ve TEKMER gibi yapıların sayısının yeterli olmaması- Ekonomideki belirsizlik dönemlerinin KOBİ yöneticilerinin öngörüde bulunmasını güçleştirmesi- Çin başta olmak üzere Güney Asya ülkelerinden ucuz ithalat yapılıyor olması- İstihdam ve vergi yüklerinin yurt dışı pazarlarda rekabette dezavantaj oluşturması - KOBİ’lere yönelik desteklerde mükerrerlikleri önlemek, desteklerin birbirini tamamlayıcılığı nitelikte tasarlanmasını sağlamak ve uygulamaları izlemek konusunda kurumlar arası koordinasyonun yetersizliği- Politika üreticilerin yararlanabileceği KOBİ istatistiklerinin yetersiz olması - KOBİ’lere danışmanlık hizmeti verecek kişi ve kuruluşların yeterliliklerini belgeleyecek sistemin mevcut olmaması - Uygun yatırım alanları konusunda rehberlik hizmeti sunulmaması- İklim değişikliği ve çevre konularındaki ulusal yükümlülüklerin KOBİ’lere getireceği yüklerin varlığı - Farklı kurumlar tarafından alınan benzer içerikli belgeler nedeniyle işgücü ve zaman kayıpların yaşanması- E-devlet uygulamalarının yeterince yaygınlaşmamış olması- Kredi garanti ve girişim sermayesi sistemlerinin yeterince yaygınlaşmamış olması- KOBİ Borsası’na işlerlik kazandırılmamış olması
GZFT Analizinde ortaya koyulan zayıf yönler / tehditlerin giderilmesi için odaklanılması gereken temel sorunlar belirlenmiş ve bu sorunlar Tablo 16’da gösterildiği şekilde gruplanarak 5 adet öncelikli “Stratejik Alan” (Müdahale Alanı) oluşturulmuştur:
Stratejik Alan 1 Girişimciliğin geliştirilmesi ve desteklenmesi
Stratejik Alan 2 KOBİ’lerin yönetim becerilerinin ve kurumsal yetkinliklerinin geliştirilmesi
3.2 Öncelikli Stratejik Alanların (Müdahale Alanları) Belirlenmesi
Stratejik Alan 3 İş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi sürecinde KOBİ’lerin gözetilmesi
Stratejik Alan 4 KOBİ’lerin Ar-Ge ve yenilik kapasitesinin geliştirilmesi
Stratejik Alan 5 KOBİ’lerin ve girişimcilerin finansmana erişimlerinin kolaylaştırılması
GZFT Analizi ve Öncelikli
Stratejik Alanların
Belirlenmesi
56 572011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
GZFT Analizi ve Öncelikli Stratejik Alanların Belirlenmesi
GZFT Analizi ve Öncelikli
Stratejik Alanların
Belirlenmesi
Tablo 16 - Öncelikli stratejik alanlar
Zayıf veya geliştirilmesi gereken yönler ile tehditlerin giderilmesi için odaklanılması gereken temel sorunlar
Öncelikli Stratejik Alanlar (Müdahale Alanları)
- Potansiyel girişimcilerin başarılı ve iş planına dayalı iş kurma konusundaki bilgi ve
bilinç düzeyi yeterli düzeyde değildir.
- Örgün ve yaygın eğitimde “girişimcilik” konusuna yeterince yer
verilmemektedir.
- Girişimciliğe dikkat çekecek, teşvik edecek etkinlikler yeterli bulunmamaktadır.
- Girişimcilik alanında yapılan faaliyetler bütüncül değildir.
- Kooperatifleşmenin sağlayacağı katkılar konusunda bilgi eksikliği mevcuttur.
- İşletmeler, başlangıç döneminde işyeri mekanı bulmak ve maliyetleri
karşılamakta zorlanmaktadır.
- İşini yeni kurmuş girişimciler başlangıç dönemlerinde kararsız/cesaretsiz
davranmaktadır.
- Özel hedef grupları girişimcilik konusunda yeteri kadar teşvik edilmemektedir.
Stratejik Alan 1: Girişimciliğin geliştirilmesi ve desteklenmesi
- KOBİ’lerde yönetim, kurumsallaşma, pazarlama, verimlilik, kalite,
standardizasyon, sınai mülkiyet hakları, bilgi iletişim teknolojilerinin kullanımı vb.
konularda bilgi eksikliği bulunmaktadır.
- İhracat potansiyeline sahip KOBİ’lerin ihracat yapamamaları, hali hazırda
ihracat yapan KOBİ’lerin ihracat miktarının düşük olması ve pazar çeşitliğinin az
olması
- KOBİ’lerde işbirliği kültürünün eksikliği
- Kümelenme faaliyetlerinin yetersizliği
- Nitelikli yeni eleman istihdamı ve mevcut çalışanların niteliğinin geliştirilmesi
maliyetlerinin KOBİ ölçeğindeki işletmeler için yüksek olması
- Danışmanların yeterliliklerinin belirlenmemiş olması nedeniyle; KOBİ’lerin devlet
desteğiyle veya desteksiz satın alacağı danışmanlık hizmetlerinin bu konuda
yeterliliği belgelenmiş kişilerden temin edilmesi güvence altına alınamamaktadır.
- KOBİ’lerin standardizasyon, belgelendirme, kalibrasyon vb. konularda bilgiye
erişim imkanları sınırlıdır.
- Yerli test - muayene - uygunluk değerlendirme kuruluşlarının geliştirilmesi ve
sayıca arttırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
- Çevre ve iklim değişikliği konularında taraf olduğumuz anlaşmalardan doğan
ulusal yükümlülüklerin KOBİ’lere etkileri
- KOBİ’lerin, çalışanlar ve çevre için büyük tehlike yaratabilecek endüstriyel
kazalara karşı alınması gereken tedbirler konusundaki bilgi ve uygulama
düzeyinin iyileştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
- Piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerinin yeterince etkin olmaması dolayısıyla
KOBİ’ler açısından rekabet koşullarını bozan sonuçlar ortaya çıkmaktadır.
- Enerji verimliliği konusunda bilgi ve uygulama eksikliği bulunmaktadır.
Stratejik Alan 2: KOBİ’lerin yönetim becerilerinin ve kurumsal
yetkinliklerinin geliştirilmesi
Türkiye’nin Geleceği
KOBİ’leri Destekliyoruz.
Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır.
58 592011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
GZFT Analizi ve Öncelikli Stratejik Alanların Belirlenmesi
- KOBİ’lerde yeterli Ar-Ge kültürü bulunmamaktadır.
- KOBİ’ler Ar-Ge konusundaki destekleri yeteri kadar bilmemektedir ve bu
konuda yapılan bilgilendirme faaliyetleri yetersizdir.
- Ar-Ge sonucu çıkan ürün veya hizmetin üretilmesinde zorluk yaşanmaktadır.
- KOBİ’ler ile büyük ölçekli işletmeler ve üniversiteler arasında işbirliği yetersizdir.
- KOBİ’lerin kredilerden aldığı pay düşüktür. KOBİ’ler teminat konusunda güçlük
yaşamaktadır, kredi garanti sistemi yeterince etkin değildir.
- Uluslararası kredi kriterleri ve kurumsal yönetişim ilkeleri konusunda bilgi ve bilinç
eksikliği bulunmaktadır.
- Alternatif finansman yöntemleri konusundaki uygulamaların geliştirilmesine,
KOBİ’lerin bilgilendirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
Stratejik Alan 4: KOBİ’lerin Ar-Ge ve yenilik kapasitesinin
geliştirilmesi
Stratejik Alan 5: KOBİ’lerin ve girişimcilerin finansmana
erişimlerinin kolaylaştırılması
Stratejik Alanlar çerçevesinde 4. Bölüm’de açıklanan 16 hedef tespit edilmiş ve her bir hedef düzeyinde izlenecek stratejiler oluşturulmuştur. Stratejiler, 2011-2013 KSEP
kapsamında yürütülecek olan ve 7. Bölüm’de (Eylem Planı) belirtilen eylem ve projelerin ana başlıklarını oluşturmaktadır.
Güçlü Türkiye İçin Hep
Birlikte, Daha İleriye...
- Şirket kuruluş, tasfiye, iflas ve birleşme süreçleri yeterince basitleştirilememiştir.
- Kamu kurumları tarafından KOBİ’lerden mükerrer olarak alınan ve / veya kaydı
tutulan bilgi ve belgeler bulunmaktadır.
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından gerçekleştirilen uygulamalarda ve
yürütülen faaliyetlerde KOBİ’lerin ihtiyaçlarının göz önünde bulundurulmasına
gerek duyulmaktadır.
- Hizmetler sektörünün geliştirilmesi ve desteklenmesi konusundaki araştırma
çalışmaları ve bu sektörlere odaklanan destek mekanizmaları yetersizdir.
- Kalkınma Ajansları ve KOSGEB tarafından gerçekleştirilen benzer içerikli çalışma
ve destek uygulamalarında işbirliği altyapısı tam olarak oluşmamıştır.
- KOBİ’ler kamu ihalelerinden yeterince faydalanamamaktadır.
- KOBİ’lerle ilgili istatistik kayıtların tutulmasında sorunlar bulunmaktadır.
Stratejik Alan 3: İş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi sürecinde
KOBİ’lerin gözetilmesi
Zayıf veya geliştirilmesi gereken yönler ile tehditlerin giderilmesi için odaklanılması gereken temel sorunlar
Öncelikli Stratejik Alanlar (Müdahale Alanları)
60 612011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
4-Genel Amaç, Hedefler ve
İzlenecek Stratejiler
62 632011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Genel Amaç, Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
Genel Amaç,
Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
Belirlenen Stratejik Alanlardan yola çıkılarak 2011-2013 KSEP’in genel amacı; “Küçük işletme ihtiyaçlarına duyarlı iş ortamında, erişilebilirliği ve niteliği yüksek hizmet ve desteklerle KOBİ’lerin üretim, yatırım miktarı ile katma değerini arttırmak ve büyümelerini sağlamak” olarak tanımlanmıştır.
KOBİ’ler ekonomik ve sosyal kalkınmanın önemli bir unsurunu oluşturmaktadır. Bu niteliklerinden dolayı KOBİ’lerin geliştirilmesine ilişkin ulusal politikalar ve araçların etkin şekilde çalışması ve rekabet gücünü etkileyen makro ortamın KOBİ ihtiyaçlarına duyarlı hale getirilmesi son derece önemlidir. KOBİ’lerin rekabet gücünün artırılabilmesi amacıyla etkin ve erişilebilir bir destekleme sisteminin tesisi için ilgili kurum ve kuruluşlar arasındaki işbirliği artırılmalıdır.
KOBİ’lere yönelik desteklerin, hem yüksek nitelikli yeni
Mevcut durum
Girişimcilik yerel, bölgesel ve ulusal ekonomiler üzerinde pozitif etkisi olan bir iş olanağı yaratma motorudur. Girişimcilik, kalkınmada geri kalmış bölgelerde toplumsal ve ekonomik uyumun güçlendirilmesine, ekonomik faaliyetlerin canlanmasına ve iş yaratılmasına ya da işsiz veya engelli kişilerin iş yaşamıyla entegrasyonuna da katkıda bulunabilmektedir. Girişimcilik, yerel kalkınmaya da olumlu etki ederek göçün azaltılmasına katkıda bulunmaktır. Yeni işletmelerin kurulması ile yerel ürün ve hizmet tedarikinde sağlanan artış, gelirin yerleşim yerinde kalmasına yardımcı olmaktadır.
Yeni işletmelerin faaliyete geçmesi istihdam, yerel kalkınma ve vergi geliri açısından olumlu etkiler oluşturmaktadır ancak girişimciliğe ilişkin politikaların sadece işletme kurulmasını değil, kurulan işletmelerin hayatta kalmasını sağlamayı da amaçlaması gerekmektedir. Böylelikle, belirtilen olumlu etkilerin sürekliliği sağlanabilecektir.
Türkiye’de yeni kurulan işletmelerin hayatta kalma sürelerine ilişkin istatistik bilgi bulunmamaktadır. Girişimciliğin geliştirilmesine yönelik sağlıklı kararlar alınabilmesi için sektör
girişimlerin kurulmasını, hem de var olan küçük işletmeleri desteklemesi gerekmektedir. KOBİ’lere destek sağlayan kurumların, destek tasarımında KOBİ’lerin gelişmelerinin farklı aşamalarında (kuruluş, büyüme ve küresel ölçekte büyüme) karşılaştığı farklı sorunları dikkate almaları ve bu farklılıkları karşılayacak destek çeşitliliğine sahip olmaları gerekmektedir. Belirli göstergelere göre kendi bölge ve sektöründeki diğer işletmelerden daha fazla gelişim gösteren KOBİ’ler ve ulusal politika dokümanlarında önceliklendirilen bölge / sektörlerde faaliyet gösteren KOBİ’lerin daha nitelikli desteklere erişmesini sağlayan destek mekanizmaları, destekler için ayrılan kaynakların etkin kullanılmasını sağlayacaktır.
Her bir Stratejik Alan için belirlenen hedefler ve stratejiler, izleyen bölümde açıklanmaktadır. Hedefler ve stratejiler çerçevesinde yürütülecek eylem ve projeler ise 7. Bölüm’de (Eylem Planı) belirtilmektedir.
ve ölçek detayında hayatta kalma istatistiklerinin tutulması önemlidir. Eşik süreler sonunda hayatta kalmayı başaran işletmelerden seçilecek örnek gruplarından alınacak bazı bilgiler (yöneticinin eğitim durumu, işletmenin aldığı eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile destekler, işletmenin kuruluş yeri vb.), yeni girişimlerin başarı faktörlerini ortaya çıkarabilecek ve bu kesime verilecek desteklerin şekillendirilmesine yardımcı olabilecektir. Daha önce Şekil 5’te AB için verilen rakamlar örnek kabul edilecek olursa, işletmelerin önemli bir bölümünün kurulduktan sonraki beş yıl içinde kapandığı söylenebilir. Tablo 17’de Türkiye ve seçilmiş bazı ülkelerde tüm işletmeler ve imalat sanayi işletmeleri için 2005 yılına ilişkin kurulma ve kapanma istatistikleri verilmiştir. Yeni işletmelerin doğma oranı tüm sektörler için %2, imalat sanayi için %3,1 olarak gerçekleşmiştir. Yeni işletme doğma oranında Türkiye’de imalat sanayi diğer sektörler ortalamasından yüksekken, örnek verilen diğer ülkelerin tümünde durum tersidir. Gelişmiş AB ülkelerinde hizmet sektörlerinde imalat sanayi sektörüne göre daha yüksek oranda yeni işletme kurulduğu görülmektedir. Türkiye’de tarım ve balıkçılık da dahil olmak üzere tüm sektörlerde kurulan işletmelerin son üç yıllık (2007,2008,2009) ortalaması 49.608’dir. Aynı dönemdeki ortalama kapanan işletme sayısı ise 9.976’dır. Karşılaştırma yapılan AB ülkelerinde ise neredeyse kurulan işletme sayısı
4.1 Stratejik Alan 1 - Girişimciliğin Geliştirilmesi ve Desteklenmesi
kadar kapanan işletme olduğu görülmektedir. Buna göre, Türkiye’de her yıl önemli sayılabilecek miktarda istihdam oluşturabilecek yeni işletme kurulmaktadır. Diğer taraftan, AB’de olduğu gibi aktif olan - olmayan ayrımı yapılarak bu istatistikleri vermek mümkün olsaydı, mevcut durumda toplam işletme sayısı içinde yer alan işletmelerin bir kısmı
Yeni kurulan işletmelerin başarı şansının artırılması, işletmenin iş planına dayalı olarak kurulmasını sağlamak ve kritik başlangıç evresinde uygun destekleri sağlamak ile mümkün olabilecektir. KOSGEB ve KOSGEB ile işbirliğinde İŞKUR, belediyeler ve meslek kuruluşlarınca ücretsiz uygulamalı girişimcilik eğitimleri düzenlenerek yeni girişimcilerin iş planı hazırlamalarına ve bu plana dayalı yeni iş kurmalarına yardımcı olunmaktadır. İş Geliştirme Merkezleri (İŞGEM), girişimcilerin en kırılgan dönemi olan başlangıç evresinde işlik tahsisi, ortak ofis ekipmanı ve ofis hizmetleri, iş planı hazırlama, danışmanlık ve yönlendirme gibi hizmetlerle girişimcilere destek olmaktadır. Dünya Bankası ve AB kaynakları ile KOSGEB tarafından Zonguldak, Tarsus, Karadeniz Ereğli, Eskişehir, Adana, Mersin, Van, Avanos, Samsun, Elazığ, Yozgat, Diyarbakır, Pendik, Hacıbektaş, Çorum, Kütahya’da 16 adet İŞGEM kurulmuştur. Bu İŞGEM’lerde 2010 yılı sonu itibariyle 333 işletmede toplam 3.007 kişiye istihdam sağlanmaktadır. AB
kapanan işletmelere eklenecekti. Bu nedenle, kapanan işletme sayıları bu tabloda nisbî olarak düşük görünse de, girişimciliğin geliştirilmesi konusunda izlenecek politikada girişimcilik kültürünün yaygınlaştırılması ve iş kurma süreçlerinin basitleştirilmesi kadar, kapanan işletme sayısını azaltacak tedbirlere de yer verilmesi gerekmektedir.
Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı (IPA BROP) kapsamında Kastamonu, Malatya ve Tokat’ta İŞGEM kurulmasına ilişkin proje devam etmektedir. KOSGEB veya KOSGEB ile işbirliği içinde diğer kuruluşlar tarafından düzenlenen uygulamalı girişimcilik eğitimlerine katıldıktan sonra işletmelerini kuran veya İŞGEM’lerde yer alan işletmelere; KOSGEB tarafından Yeni Girişimci Desteği verilmektedir.
Hedefler:
1- Girişimcilik kültürünün tüm topluma yayılması sağlanarak girişimcilik ortamının gelişmiş ülkeler ile kıyaslanabilir düzeyde iyileştirilmesi Stratejiler: - Potansiyel girişimci adaylarına eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin verilmesi,
Tablo 17 - Kurulan ve kapanan işletme sayısı ve oranları, (2005)
Kaynak: TÜİK Sanayi ve Hizmet İstatistikleri 2005, TÜİK İş Demografisi İstatistikleri 2005, Eurostat 2005*: Sanayi ve hizmet sektörlerine ilişkin veridir **: AB ülkelerindeki toplam işletme sayısı “aktif işletmeler”i göstermektedir.
Ülke Sektör Kurulan İşletme Sayısı
Kapanan İşletme Sayısı
Toplam işletme sayısı**
Kurulanların toplama oranı (%)
Kapananların kurulanlara oranı (%)
Türkiye
Almanya
Fransa
İtalya
İngiltere
Tüm işletmeler*
İmalat sanayi
Tüm işletmeler*
İmalat sanayi
Tüm işletmeler*
İmalat sanayi
Tüm işletmeler*
İmalat sanayi
Tüm işletmeler*
İmalat sanayi
46.697
9.249
276.136
16.167
209.134
14.460
308.306
25.697
269.095
13.965
8.833
2.088
233.827
16.586
151.044
15.217
268.620
30.811
210.670
16.355
2.393.578
302.459
2.810.118
296.701
2.220.897
256.169
3.966.758
528.020
1.966.355
174.780
2,0
3,1
9,8
5,4
9,4
5,6
7,8
4,9
13,7
8,0
18,9
22,6
84,7
102,6
72,2
105,2
87,1
119,9
78,3
117,1
64 652011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Genel Amaç, Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
Genel Amaç,
Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
- Eğitim müfredatında girişimcilik konusuna verilen ağırlığın arttırılması, - Girişimciliği teşvik etmek üzere yarışma, ödül, tanıtım gibi faaliyetlerin gerçekleştirilmesi, - Kurumlar arası koordinasyonun sağlanması için “Girişimcilik Konseyi” gibi yapıların oluşturulmasıdır.
2- Girişimcilerin kuracakları yeni işletmeler için iş yeri mekânı, ofis hizmetleri, eğitim ve danışmanlık gibi hizmetler sunarak büyümelerinin sağlanması Stratejiler: - İnkübasyon hizmetlerinin ve başlangıç dönemi desteklerinin yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi, - İşini yeni kurmuş girişimcilere yönelik eğitim, danışmanlık ve yönlendirme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesidir.
3- Özel hedef gruplarının iş kurma sürecinde önlerine çıkan engelleri aşmaları ve yeni iş kurmaları için destekler sağlanması Strateji: - Özel hedef gruplarına yönelik eğitim danışmanlık ve yönlendirme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesidir.
Tablo 19 - Rekabet gücü öncelikleri anketine KOBİ’lerin verdiği cevaplar, (2010)
Mevcut durum
KOBİ’lerin, özellikle firma yapılarından kaynaklanan sorunlar “2.2 KOBİ’lerin Türkiye Ekonomisindeki Payları ve Temel Özellikleri” başlığı altında detaylıca açıklanmıştır. Bu sorunlar KOBİ’lerin, içinde bulundukları rekabet ortamına uyum sağlamakta zorlanmalarına neden olmaktadır.
KOBİ’lerin yönetim becerilerinin ve kurumsal yetkinliklerinin geliştirilmesi konusunda başta KOSGEB, DTM, MPM, TPE, TSE, TOBB, TESK, Kalkınma Ajansları olmak üzere farklı kurum ve kuruluşlar tarafından eğitim, danışmanlık, pazarlama, sınai mülkiyet hakları, nitelikli istihdam, kalite geliştirme, verimlilik, test - analiz, bilgilendirme, bilinçlendirme ve yönlendirmeye yönelik hizmet ve destekler sunulmaktadır. KOSGEB tarafından yürütülen anket¹ çalışması sonuçlarına
4.2 Stratejik Alan 2 - KOBİ’lerin Yönetim Becerilerinin ve Kurumsal Yetkinliklerinin Geliştirilmesi
göre, teknik eğitim, danışmanlık ve istihdam ihtiyaçları hariç olmak üzere, KOBİ’lerin rekabet güçlerini etkileyen temel sorunlarında bölgesel ve sektörel bakımdan büyük farklılıklar bulunmamaktadır. Tablo 18’de, ankete katılan KOBİ’lerin rekabet güçlerini etkileyen en önemli iki sorun olarak tanımladıkları hususlar verilmiştir. Buna göre; KOBİ’lerin %45’i finansmana erişimi, %38’i istihdam maliyetlerinin yüksekliğini, %30’u ise müşterilerin alım gücü düşüklüğünü en önemli iki sorun içinde saymıştır. Tablo 19’da, ankete katılan KOBİ’lerin rekabet güçlerinin artırılması için odaklanılması gereken en önemli iki öncelik olarak tanımladıkları hususlar verilmiştir. Tabloya göre, KOBİ’lerin %48’i yeni pazarlara girmeyi, %46’sı pazar payının arttırılmasını, yine %46’sı üretim / hizmet maliyetinin azaltılmasını en önemli iki öncelik içinde saymıştır. Her iki tablo da, sektör ve bölgelere göre temel sorunlar ve öncelikler açısından minör düzeyde farklılıklar içermektedir.
Oran (%)*KOBİ’lerin tanımladığı sorunlar
Finansman imkanlarının azlığı/finansmana erişimdeki sorunlar
İstihdam maliyetlerinin yüksekliği
Müşterilerin alım gücünün düşüklüğü
İdari mevzuat ve bürokrasiyle ilişkili sorunlar
Nitelikli insan kaynağının yetersizliği
Yeni teknolojileri tespit etme, seçme ve edinmeyle ilişkili sorunlar
Altyapı (yol, enerji, iletişim, tesis, vb.) sorunları
Yeni teknolojileri kullanmayla ilişkili sorunlar
Ürünlere/hizmetlere olan talebin azlığı
Ürün/hizmet kalitesinin yetersizliği
45
38
30
27
20
13
12
11
9
6
Tablo 18 - Rekabet gücüne ilişkin sorunlar anketine KOBİ’lerin verdiği cevaplar, (2010)
* Tablodaki oranlar, aynı satırdaki sorun tanımını, rekabet gücünü etkileyen en önemli iki sorunu içinde sayan KOBİ’lerin yüzdesini göstermektedir.
* Tablodaki oranlar, aynı satırdaki gelişim önceliğini, rekabet güçlerinin artırılması için odaklanılması gereken en önemli iki öncelik içinde sayan KOBİ’lerin yüzdesini göstermektedir.
Oran (%)*KOBİ’lerin tanımladığı öncelikler
Yeni pazarlara girme
Pazar payının artırılması
Üretim/hizmet maliyetinin azaltılması
Yeni ürün/hizmet geliştirme
Yeni teknolojileri tespit etme, seçme ve edinme
Ürün/hizmet kalitesinin artırılması
Yurt dışından stratejik işbirlikleri oluşturulması
Yurt içinde stratejik işbirlikleri oluşturulması
Üretim/hizmet süreçlerinin iyileştirilmesi
Mevcut ürünlerin/hizmetlerin iyileştirilmesi
Organizasyonun/yönetim fonksiyonlarının iyileşmesi
48
46
46
34
34
32
29
26
25
23
22
¹ KOSGEB Destek Sisteminin Analizi Projesi kapsamında 2010 yılında çeşitli sektörlerden 5.149 KOBİ’ye uygulanan ihtiyaç analizi anketi
66 672011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
İşletmelerin ölçek ve gelişme evreleri (kuruluş, büyüme ve küresel ölçekte büyüme) açısından ise sorun ve ihtiyaçlar farklılaşabilmektedir. Ancak, KOBİ’lerin yönetim becerilerinin ve kurumsal yetkinliklerinin geliştirilmesi alanındaki mevcut desteklerde ölçek ve gelişme evresini dikkate alan ayrıştırma yeterince yapılmamaktadır. Bu durumun, aşağıda belirtilen hedef ve stratejilerle ilgili eylemleri yürütecek kurum ve kuruluşlar tarafından dikkate alınması gerekmektedir.
Bu stratejik alan kapsamında sunulan mevcut destekler açısından belirtilmesi gereken bir diğer önemli husus, KOBİ’lere yönetim danışmanlığı ve teknik destek hizmeti sunan kişi ve kuruluşların sertifikasyonu ile ilgilidir. Bu kişi ve kuruluşlara ilişkin yeterlilik kriterlerine dayanan bir belgelendirme mekanizması hayata geçirilmeden, KOBİ’lerin alacağı danışmanlık ve teknik destek hizmetlerinden fayda elde etmesi sağlanamayacaktır.
Kümelenme, sektörel yeteneklerin ve yerel bilgi birikiminin bulunduğu bölgelerin geliştirilmesi için önemli bir araçtır. Türkiye’de başta organize sanayi bölgeleri olmak üzere kümelenme potansiyeli taşıyan oluşumlar bulunmakla beraber, bunların geliştirilerek rekabetçi kümelere dönüştürülmesi ve yeni rekabetçi kümeler oluşturulması gerekmektedir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından kümelere yönelik olarak Haziran 2010’da “Rekabet Edebilirlik Destek Programının Geliştirilmesi Projesi” başlatılmıştır. Proje kapsamında belirlenmiş illerde kümelerin ihtiyaç analizi yapılmaktadır. 2011 Yılı Programı’nda, kümelenme konusunda yerel ve merkezi düzeyde politika çerçevesini çizecek bir strateji belgesi hazırlanması hususu yer almıştır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Kalkınma Ajansları ve KOSGEB, söz konusu çalışmalar sonucunda ortaya konacak küme destek stratejilerinin hayata geçirilmesi sürecinde, sahip oldukları destek mekanizmaları ile yer alabilecektir.
Hedefler:
1- KOBİ’lerin, yönetim, kurumsallaşma, pazarlama, verimlilik,
kalite, standardizasyon, sınai mülkiyet hakları, bilgi iletişim teknolojilerinin kullanımı vb. konularda bilgiye erişimlerinin kolaylaştırılması ve desteklenmesi Stratejiler: - Belirlenen ihtiyaçlar dikkate alınarak gerekli hizmet ve desteklerinin verilmesi, - KOBİ’lerin Rekabet Edebilirlik ve Yenilik Çerçeve Programı (CIP) - Girişimcilik ve Yenilik Programı (EIP) hakkında farkındalığının arttırılmasıdır.
2- KOBİ’lerin uluslararası pazarlara erişim becerilerinin geliştirilmesi ve desteklenmesi Stratejiler: - KOBİ’lerin ihracata başlama, hedef yurt dışı pazar sahasını genişletme ve bu pazarlardaki rekabet gücünü artırma konularında desteklenmesi, - Potansiyel pazarların olduğu ülkelerde Türk işletmelerini yönlendirecek ağ yapıların kurulması, - Avrupa İşletmeler Ağının (EEN) etkinliğinin arttırılmasıdır.
3- KOBİ’lerde işbirliği kültürünün geliştirilmesi ve desteklenmesi Stratejiler: - KOBİ’lerin ve KOBİ’lere hizmet eden meslek kuruluşlarının işbirliğine dayalı proje üretmelerinin sağlanması, - Kümelenme faaliyetlerinin desteklenmesidir.
4- Nitelikli işgücü istihdamının desteklenmesi ve işletme çalışanlarının niteliğinin geliştirilmesi Stratejiler: - İşbaşında mesleki yeterlilik kazandırmaya yönelik çalışmaların arttırılması, - KOBİ’lerde nitelikli eleman istihdamının desteklenmesidir.
5- KOBİ’lerin, ilgili ulusal ve uluslararası standartlara uyum yeteneklerinin arttırılması Stratejiler: - Danışmanlık mesleğinin ulusal yeterlilik sistemine
Genel Amaç, Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
Sürdürülebilir Ekonomik
Büyümenin Öncüsü
KOBİ’ler...
68 692011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Genel Amaç, Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
Genel Amaç,
Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
dahil edilmesi ve bu meslek için belgelendirme alt yapısının kurulması, - TSE tarafından KOBİ Masası uygulamasının başlatılması, - Özel sektörün test - muayene laboratuarı kurma konusundaki ortak girişimlerinin desteklenmesi, - Kamuya ait test - muayene laboratuarlarının hizmet kalitesinin geliştirilmesi ve ücretlendirmede KOBİ’lerin gözetilmesi, - Çevre ve iklim değişikliği konularıyla ilgili projelerin teşvik edilip uygulamaya konması,
- Büyük endüstriyel kazaların kontrolü ile ilgili mevzuata uyum konusunda KOBİ’lerin bilinç düzeyinin yükseltilmesi, - Gözetim ve denetim faaliyetlerinde bulunan kurumların idari ve teknik kapasitesinin arttırılması, kurumlar arasında eşgüdümün sağlanması, - Enerji etüdleri, verimlilik artırıcı projeler ve enerji verimliliği eğitim hizmetlerinin yaygınlaştırılması ve daha fazla KOBİ’ye ulaştırılmasıdır.
Mevcut durum
Küreselleşme süreci ile giderek yoğunlaşan ve bilgi ekonomisine dayalı bir kavram haline gelen rekabet, ekonomide ağırlıklı bir yere sahip olan KOBİ’lerin yapısal özelliklerinin daha iyi algılanmasını sağlayarak, KOBİ’lerin rekabet güçlerinin artırılmasına yönelik politikaların izlenmesi gereğini ortaya koymuştur. KOBİ’lerin yapısal özelliklerini ekonomiye azami fayda sağlayacak şekilde kullanmaları, idari, yasal ve mali düzenlemeler açısından iş ortamını basitleştirici çeşitli önlemlerin uygulamaya koyulmasını gerektirmektedir.
Türkiye’de son dönemde, başta makroekonomik istikrarın
sağlanması olmak üzere yapılan düzenlemelerle iş ve yatırım ortamının iyileştirilmesinde önemli mesafe alınmıştır.
Dünya Bankasının “Doing Business 2011” raporunda, 183 ülke arasında iş yapma kolaylığı açısından yapılan sıralamada Türkiye 65. sıradadır. İlgili kuruluşlar tarafından verilen izin, onay ve lisans işlemlerinde yeterince açık olunmaması, mükerrerlik ve bürokrasinin fazlalığı gibi sorunlar çeşitli düzenlemelere rağmen devam etmektedir. Rapora göre iş ortamı değerlendirme kriterlerinin bazıları bakımından Türkiye’nin seçilmiş ülkelerle karşılaştırılması Tablo 20‘de verilmiştir. Türkiye’nin özellikle iş kapatma kriteri ve iş kapatma süresi açısından iş ortamı performansının yeterli olmadığı görülmektedir.
4.3 Stratejik Alan 3 - İş ve Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Sürecinde KOBİ’lerin Gözetilmesi
Tablo 20 - Türkiye ve seçilmiş bazı ülkelerin iş ortamı değerlendirme kriterleri bakımından karşılaştırılması, (2011)
Değerlendirme kriteri
İş yapma kolaylığı genel sıralaması
İş başlatma kriteri sıralaması
İş başlatma süresi (gün)
İş kapatma kriteri sıralaması
İş kapatma süresi (yıl)
TR
65
63
6
115
3,3
ABD
5
9
6
14
1,5
HND
134
165
29
134
7
JP
18
98
23
1
0,6
KR
16
60
14
13
1,5
MLZ
21
113
17
55
2,3
İNG
4
17
13
7
1
ALM
22
88
15
35
1,2
BRZ
127
128
120
132
4
Kaynak: Dünya Bankası Doing Business 2011 ( HND: Hindistan, JP: Japonya, KR: Kore, MLZ: Malezya, İNG: İngiltere, ALM: Almanya, BRZ: Brezilya)
YOİKK çalışmaları kapsamında kurulmuş olan teknik komiteler, kamu ve özel sektör işbirliği ile yatırım ortamının iyileştirilmesine ilişkin eylem planları oluşturmakta, planlardaki gelişmeler değerlendirilmekte ve ortaya çıkan sorunlara çözüm getirilmeye çalışılmaktadır. Çalışmalar hakkındaki bilgiler, 2009 yılında www.yoikk.gov.tr adresinden erişime açılan YOİKK Portalında yayınlanmaktadır.
2006 yılında yayımlanan Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları kapsamında mevzuat sistemine giren düzenleyici etki analizi uygulaması ilgili kurumlar tarafından uygulanmaktadır. Avrupa Küçük İşletmeler Yasası’nın ana temalarından birini oluşturan “önce küçük olanı düşün” prensibi, yeni yasal ve idari girişimlerin uygulamaya konulmadan önce bunların KOBİ’ler üzerindeki etkilerinin analiz edilmesini öngörmektedir. Söz konusu prensip doğrultusunda AB’de uygulanan “KOBİ Testi” prosedürünün uygulama sonuçlarına göre Mevzuat Hazırlama Usul ve Esaslarında veya ayrı bir yönetmelikte benzer prosedürler tanımlanabilecektir. Kamu hizmetlerinin, vatandaşlar ve iş dünyasının ihtiyaç ve beklentilerine uygun olarak etkin, hızlı, kaliteli, sürekli, güvenilir, şeffaf ve bütünleşik şekilde sunumu için e-devlet çalışmaları devam etmektedir. Bu çalışmalar ile iş dünyasına dönük pek çok kamu hizmeti elektronik ortama taşınmıştır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda “Girişimci Bilgi Sistemi” kurulmuştur. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Ticaret Sicil Memurluklarında tutulan bilgilerin kademeli olarak veritabanına aktarılarak tüm sicil memurluklarının işlemlerinin sistem üzerinden gerçekleştirilmesi için Merkezi Sicil Kayıt Sistemi Projesini (MERSİS) başlatmıştır. KOBİ’lerin toplam işletmeler, istihdam, yatırım, katma değer, ihracat, krediler içindeki paylarına ilişkin istatistiklere erişimde sorun devam etmektedir. 2010 AB İlerleme Raporu’nda “Küçük ve orta boy işletmelere ilişkin verilerin kalitesi ve yayımlanma sıklığı hâlâ yetersizdir.” eleştirisi yer almıştır.
18.9.2009 tarih ve 27353 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5891 sayılı Kanun ile KOSGEB hedef kitlesi imalat sanayi sektörü dışındaki KOBİ’leri de kapsayacak şekilde genişlemiştir. Kanun değişikliğinden sonra KOSGEB, proje ve program esaslı yeni destek sistemine ilişkin mevzuatı uygulamaya almış ve 2010 yılı sonu itibariyle teşkilat ağını 49 ile genişletmiştir. 16 Temmuz 2009 tarih ve 27290 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı” ile yatırım teşvik sisteminde bölgesel ve sektörel uygulamaya geçilmiştir. 2009 Temmuz’da 16 yeni Kalkınma Ajansının kurulmasına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı yayımlanmış ve böylece 26 NUTS Düzey 2 bölgesinin tümünde Kalkınma Ajansı kurulması süreci tamamlanmıştır. 2011 yılı Şubat ayı itibarıyla 26 Düzey 2 bölgesinin 24’ünün bölge planları Kalkınma Ajanslarının koordinasyonunda hazırlanmıştır. Bölge planları KSEP’in uygulama sürecinde KOBİ politikasına bölgesel gelişme yaklaşımı kazandırarak merkezi düzeyde uygulanmakta olan destekleri tamamlayıcı ve iyileştirici altlık oluşturacak ve kurulma çalışmaları devam eden Bölgesel Gelişme Komitesi işler hale geldiğinde söz konusu alanda KSEP Yönlendirme Komitesi ile koordinasyon sağlanacaktır.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığının koordinasyonunda Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi ve Eylem Planı hazırlanmıştır. Sanayide sektörlerin rekabet gücünü artırmaya katkı sağlayacak sektörel stratejilerin hazırlanmasına yönelik çalışmalar sürdürülmektedir.
6015 sayılı “Devlet Desteklerinin İzlenmesi ve Denetlenmesi Hakkında Kanun” 23 Ekim 2010 tarih ve 27378 Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Hedefler:
1- İş ve yatırım ortamını etkileyen düzenlemelerde ve kamu hizmetlerinin sunumunda KOBİ ihtiyaçlarına duyarlılığın arttırılması Stratejiler: - Şirket kuruluş, tasfiye, iflas ve birleşme işlemlerinde süreç kolaylaştırıcı düzenlemeler yapılması, - Kooperatifleşmenin sağlayacağı faydalar konusunda farkındalık oluşturulması, - Kooperatiflerin işlem süreçlerini basitleştirici düzenlemelerin yapılması, - Yatırım Destek Ofislerinin yatırım süreçlerini kısaltmayı ve basitleştirmeye yönelik faaliyetleri etkin olarak uygulanmaya devam edilmesi, - Ticaret ve esnaf sicili kaydında aranan bilgilerin ilgili kurumların veritabanlarından doğrudan temin edilebilmesinin sağlanması,
70 712011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Genel Amaç, Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
- Kuruluşu izleyen şirket işlemlerinin tek bir noktadan ve elektronik ortamda gerçekleştirilmesi, - KOBİ Beyannamesinde KOBİ’lerden talep edilen verilerin ilgili kurumlardan doğrudan temin edilmesi, - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına, SGK’ya ve İŞKUR’a ayrı ayrı verilen belgelerin tek bir yere verilmesi sağlanarak bürokratik formalitelerin azaltılması, - Tüm çevre izinlerinin başvuru ve diğer işlemlerinin elektronik ortamda takip edilmesi, - Avrupa Birliği tarafından benimsenen “Önce Küçüğü Düşün” ilkesinin ülkemizde KOBİ’lere hizmet veren ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından benimsenmesinin sağlanması, - Sanayinin geliştirilmesi açısından önem arz eden hizmet sektörlerindeki KOBİ’ler için desteklerin geliştirilmesi ve uygulanması, - Başta taşıma ve yazılım olmak üzere ihracata konu hizmet sektörlerinin ihtiyaçlarının belirlenerek bu sektörlere yönelik desteklerin geliştirilmesi ve uygulanması, - Kalkınma Ajansları ve KOSGEB işbirliğinin
güçlendirilmesi, - KOBİ’lerin kamu ihaleleri konusunda bilgilendirilmesine yönelik faaliyetler ve e-ihale uygulamalarının yaygınlaştırılması, - KOBİ’lerin ihaleye katılımını engelleyen yeterlik kriterlerinin belirlenmesi ve gerekli düzenlemelerin yapılmasıdır.
2- KOBİ’lerle ilgili konularda sağlıklı karar verme zemininin oluşturulması için politika üreticilerin ihtiyaç duyacağı KOBİ istatistiklerinin üretilmesi Stratejiler: - KOBİ’lerin belirlenecek temel göstergeler içindeki payları, sektörel / bölgesel / ölçeksel dağılımları vb. konulara ilişkin istatistiklerin düzenli olarak yayınlanması, - Sanayi ve ticaret sektörlerindeki verilerin sistematik olarak toplanmasıyla oluşturulmakta olan girişimci bilgi sisteminin geliştirilmesi çalışmalarına Sanayi ve Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda devam edilmesidir.
4.4 Stratejik Alan 4 - KOBİ’lerin Ar-Ge ve Yenilik Kapasitesinin Geliştirilmesi
Mevcut durum
1960’lara kadar üretim kapasitesi, 1970’lerde maliyet ve fiyat kavramları, 1980’lerde kalite kavramı, 1990’larda ürün çeşitliliği rekabet üstünlüğü konusunda ön plana çıkmıştır. Küreselleşme sürecinin piyasalara olan yansıması sonucunda günümüzde artık müşterilerin kolaylıkla ulaşamadığı ürün ve hizmet neredeyse kalmamıştır. 2000’lerde alıcılar, en düşük fiyatlı, en kaliteli, en iyi teslimat, ödeme ve satış sonrası hizmet imkanlarına sahip ürün seçenekleri arasında seçim yapabilmektedir. Bu nedenle günümüzde, ürün ve hizmetlerinde rakiplerinden farklı olabilen bir başka ifadeyle yenilik yapabilen işletmeler rekabet üstünlüğünü elde edebilmektedir.
Ülkelerin Ar-Ge performanslarının değerlendirilmesinde; özel sektör Ar-Ge harcamalarının milli gelire oranı, yüksek
teknolojili ürünlerin toplam üretim ve ihracata oranı ve patent başvuruları dikkate alınan önemli kriterlerdir. Şekil 8’de, Türkiye’de özel sektör Ar-Ge harcamalarının GSYİH’ye oranının 1990’da %0,05 iken 2008’de %0,32’ye yükseldiği görülmektedir. Ancak bu oran OECD ortalaması olan %1,63’ün hala çok altındadır. Toplam ürün ihracatında yüksek teknolojili ürünlerin (havacılık ve uzay, bilgisayar, ilaç, bilimsel aygıtlar, elektrikli makine) payının seçilmiş ülkelerle karşılaştırmasının gösterildiği Şekil 9’da, bu ürün grubunda Türkiye’nin istenen düzeyde olmadığını ortaya koymaktadır. Yerli patent başvuru yoğunluğunun diğer ülkelerle karşılaştırması Tablo 21’de verilmektedir. IX. Kalkınma Planındaki orta ve yüksek teknolojili ürün gruplarına ilişkin politikaları realize etmek için KOBİ’lere yönelik Ar-Ge ve yenilik desteklerinin yaygınlaştırılarak sürdürülmesi gerekmektedir.
Girişimciliğin ve Dinamizmin
Kaynağı KOBİ’ler...
72 732011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Şekil 8 - İş dünyası Ar-Ge Harcamalarının GSYİH içindeki payı - Türkiye ve OECD karşılaştırması, (1990 - 2008)
Kaynak: OECD Science, Technology and Industry Outlook 2010 (İş dünyası, ürün ve hizmet üretenler ile bunlara hizmet veren kar amacı gütmeyen kuruluşları kapsamaktadır)
Kaynak: Worldbank indicators (http://data.worldbank.org/indicator)
Genel Amaç, Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
Genel Amaç,
Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
1.8
1.6
1.4
1.2
1.0
0.8
0.6
0.4
0.2
0.0
Türkiye OECD Toplamı
%
Şekil 9- Toplam ürün ihracatında yüksek teknolojili ürünlerin payı (Seçilmiş ülkeler ve Türkiye karşılaştırması, 1990 - 2008)
60.0
50.0
40.0
30.0
20.0
10.0
0.0
1990 1996 2002 2008
Malezya
Çin
ABD
Japonya
AB
Hindistan
Türkiye
38.2
33.0
23.8
12.1
2.41.2
44.4
31.2
25.7
15.0
12.05.1
1.7
58.2
31.8
24.5
23.3
17.2
4.81.9
39.2
28.7
27.1
17.913.9
5.71.7
Tablo 21 - Karşılaştırmalı patent istatistikleri, (2006 - 2008)
Kaynak: 2011 Yılı Programı
ÜlkelerMilyar Dolar GSYİH Başına
Yerli Patent Başvuruları
2006
17,5
87,4
18,1
20,6
116,2
1,3
ABD
Japonya
Almanya
Çin
G. Kore
Türkiye
18,6
82,4
17,5
22,8
113,9
2,1
17,8
82,2
17,8
26,6
102,6
2,5
0,7
2,7
0,8
1,7
4,1
0,2
0,7
2,5
0,7
1,8
3,7
0,4
0,7
2,4
0,7
2,0
3,3
0,4
20062007 20072008 2008
Milyon Dolar Ar-Ge Harcaması
Başına Yerli Patent Başvuruları
TÜBİTAK, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, KOSGEB, DTM ve TTGV’nin Tablo 14’te belirtilen Ar-Ge ve yenilik desek programları sürdürülmektedir. KOSGEB tarafından 2010 yılı Mayıs ayında Endüstriyel Uygulama Destek Programı duyurulmuştur. Bu programda, Ar-Ge faaliyetleri sonucunda ortaya çıkarılan ürünlerinin ticarileştirilmesine yönelik KOBİ projeleri desteklenmektedir. Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri alanında sağlanan teşvikleri düzenlemek üzere hazırlanan 5746 sayılı Araştırma Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’un 2008 yılında yürürlüğe girmesini müteakip 99 Ar-Ge Merkezi başvurusu yapılmış ve Eylül 2010 itibarıyla 76 işletmeye Ar-Ge Merkezi Belgesi verilmesi uygun bulunmuştur¹. Aynı Kanun çerçevesinde uygulanmaya başlanan Teknogirişim Sermayesi Desteği Programı kapsamında 2010 yılı Ekim ayı itibariyle toplam 883 iş fikri başvurusu alınmış ve alınan başvurudan bugüne kadar 180’i desteklenmeye değer bulunarak iş planları doğrultusunda prototip gerçekleşme çalışmaları başlatılmıştır. 2010 yılı itibarıyla 27 aktif Teknoloji Geliştirme Bölgesi bulunmaktadır.
İlki 1992 yılında kurulan KOSGEB Teknoloji Geliştirme Merkezleri (TEKMER) sayısı, kurulma sürecinde olanlarla birlikte 2010 yılında 28’e ulaşmıştır. TEKMER’ler, teknoloji yönelimli yeni küçük işletmeleri desteklemek, mevcut küçük işletmelerin yeni üretim yöntemleri geliştirerek piyasalara yeni ürünler
kazandırmalarını sağlamak, işletmelerin Ar-Ge, yenilik ve endüstriyel uygulama faaliyetlerini desteklemek ve üniversite sanayi işbirliğinin güçlendirilmesine katkıda bulunmak amacıyla kurulmuştur. TEKMER’lerin yanı sıra, aynı inkübatör mantığı çerçevesinde ancak binasız olarak, KOSGEB ile üniversiteler arasında gerçekleştirilen Ar-Ge ve inovasyon işbirliği sayısı, protokol sürecinde olanlarla birlikte 2010 yılında 36’ya ulaşmıştır. TEKMER’ler ve üniversite işbirliği protokolleri kapsamında 1992 yılından bu yana 1.800 Ar-Ge projesi desteklenmiş, 174 proje başarı ile tamamlanmış, 853 projenin ticarileşmesi ve 312 patent belgesi alınması sağlanmıştır.
Hedefler:
1- KOBİ’lerin Ar-Ge, yenilik, tasarım konusundaki farkın-dalıklarının arttırılması ve faaliyetlerinin desteklenmesi Stratejiler - Farkındalık, tanıtım ve eğitim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, - Ar-Ge, yenilik, tasarım konusundaki faaliyetlerin desteklenmesi, - KOSGEB’in üniversitelerle işbirliği yaparak tesis ettiği Teknoloji Geliştirme Merkezleri (TEKMER) ve Ar-Ge ve inovasyon işbirliği protokolleri kapsamındaki desteklerin yaygınlaştırılarak sürdürülmesidir.
¹ 2011 Yılı Programı
74 752011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Genel Amaç, Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
Genel Amaç,
Hedefler ve İzlenecek Stratejiler
Mevcut durum
KOBİ’lerin ekonomideki esnekliklerine rağmen varlıklarını devam ettirebilmeleri ve büyümeleri için gerekli en önemli unsurlardan biri finansmandır. KOBİ’ler gerek finansal kaynaklara ulaşmakta yaşanan zorluklar ve gerekse kaynak maliyetinin yüksek olması nedeni ile yatırımlarını genellikle özsermaye ile gerçekleştirmek zorunda kalmaktadırlar. Bu durum zaten kaynakları kısıtlı olan işletmelerin yatırım kararlarını olumsuz yönde etkilemektedir. 2007- 2013 dönemini kapsayan IX. Kalkınma Planında “İşletmelerin uygun koşullarla finansman kaynaklarına erişimi kolaylaştırılacak ve bu kaynaklarda çeşitlilik sağlanacaktır. Başta KOBİ’ler olmak üzere girişim sermayesi, başlangıç sermayesi ve kredi garanti sistemi geliştirilerek işletmelerin kredi temini kolaylaştırılacaktır.” plan hükmü yer almaktadır. Bu çerçevede; KOBİ’lerin finansman sorunlarının aşılabilmesi için dünyada uygulaması olan pek çok destek aracının ülkemizde de etkin ve geniş bir şekilde kullanılabilmesi için çalışılmaktadır.
KOBİ kredilerinin toplam krediler içindeki payı BDDK 2011 Ocak ayı verilerine göre %24’tür. KOSGEB, 2003 yılından bu yana KOBİ’lerin uygun koşul ve vadelerde banka kredilerine erişebilmelerini sağlamak amacıyla geliştirdiği kredi destek programlarıyla KOBİ’lerin bankalardan aldıkları istihdam, yatırım, pazarlama kredileri için faiz desteği vermektedir. Son yıllarda KOSGEB kredi faiz desteği için ayrılan kaynağın arttırılması ile, 2006 yılında 322 Milyon TL, 2007 yılında 1,36 Milyar TL, 2008 yılında 1,4 Milyar TL, 2009 yılında 2,8 Milyar TL tutarında kredi hacmi oluşturulmuştur. 2010 yılı Kasım ayında duyurulan işletme ve pazarlama kredileri için toplam
80.295 başvuru alınmıştır. Halk Bankası tarafından esnaf ve sanatkarlar ile KOBİ’lere 2007 yılında 9,9 Milyar TL, 2008 yılında 10,4 Milyar TL, 2009 yılında 12,3 Milyar TL, 2010 yılı Haziran ayı itibariyle 13,6 Milyar TL kredi verilmiştir¹.
KOBİ’ler banka kredilerine erişimde teminat konusunda sorun yaşamaktadır. Bu noktada önemli bir çözüm olarak görülen kredi garanti kuruluşları, verdikleri kredi garanti hizmeti ve üstlendikleri risk ile KOBİ’lerin daha çok banka kredisi kullanabilmelerini sağlamakta, uzun vadeli ve uygun maliyetli kredilerden KOBİ’lerin de yararlanmasını mümkün hale getirmektedir. KOBİ’lere kredi kefaleti sağlamak üzere kurulan Kredi Garanti Fonu A.Ş. (KGF A.Ş.)’nin sermayesi 2009 yılı Ekim ayında 60 milyon TL’den 240 milyon TL’ye yükseltilmiştir. KOSGEB ve TOBB, %33’er payla şirkete ortaktır. 15 Temmuz 2009 tarih ve 2009/15197 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Hazine Müsteşarlığı’nın kredi garanti kurumlarına 1 milyar TL’ye kadar destek sağlayabilmesine ilişkin yapılan düzenleme çerçevesinde 2010 yılı başı itibarıyla KGF A.Ş. tarafından hazine destekli kefalet işlemlerine başlanmıştır. KGF A.Ş.’nin KOSGEB destekli kredilerle ilgili banka protokollerinde taraf olmasının sağlanması ve şube sayısının 24’e yükseltilmesi ile 1994 - 2004 yılları arasında 776 işletmeye kredi kefaleti sağlanmışken, bu rakam 2005 ile - 2010 Kasım arasındaki dönemde 5.300² işletme şeklinde gerçekleşmiştir. KGF A.Ş.’nin iş süreçlerinin, kurumsal yapısının ve destek performansının iyileştirilmesine yönelik çalışmaların sürdürülmesi gerekmektedir.
Girişim sermayesi şirketleri, fonlarındaki kaynakları iş fikirleri olan ve gelecek vaat eden şirketlere yatırarak bu şirketlere her aşamasında yol göstermek suretiyle büyümelerini
2- Ar-Ge ve yenilik projelerinin ticarileştirilmesine yönelik des-tek mekanizmalarının oluşturulması Strateji - Ar-Ge faaliyetleri sonuçlarının ürün veya hizmete dönüştürülmesi süreçlerine yönelik mali ve teknik desteklerin verilmesidir.
sağlamak ve bu şirketlerin üreteceği katma değerlerden yararlanmayı hedeflemektedir. KOBİ Girişim Sermayesi ve Yatırım Ortaklığı A.Ş. (KOBİ A.Ş.), KOBİ’lerin ekonomik faaliyetlerine yardımcı olmak, mevcut tesislerine veya yeni yatırımlarına sermaye katkısında bulunarak ve ortak olarak risklerine katılmak, danışmanlık ve eğitim hizmetleri vermek amacıyla 1999 yılında kurulmuştur. TOBB %47,8, KOSGEB %12,3 oranında payla şirkete ortaktır. 2003 yılından itibaren aktif olarak çalışmaya başlayan KOBİ A.Ş., bugüne kadar 7 işletmeye ortak olarak girişim sermayesi fonu sağlamıştır. 2009 yılında şirketin sermayesi 20 milyon TL’den 38 milyon TL’ye çıkarılmıştır. KOBİ A.Ş bünyesinde bir iş melekleri ağı oluşturulmasına yönelik bir çalışma da başlatılmıştır. İş melekleri, yenilikçi iş fikirleri olan girişimcilere sermaye sağlayan, şirket kuruluşunda ve idaresinde katkı sağlayan ve şirket belirli bir noktaya geldiğinde yatırımdan ayrılan yatırımcılardır. Girişim sermayesine göre daha az bir sermaye katkısını içeren ve daha erken aşama desteklemeyi öngören bu finansman modeli ile ilgili ülkemizde çeşitli girişimler olmakla birlikte henüz tam olarak bir gelişme sağlanamamıştır. Türkiye’deki girişim sermayesi sisteminin geliştirilmesi amacıyla 2007 yılında Avrupa Yatırım Fonu, KOSGEB, TTGV ve Türkiye Kalkınma Bankası’nın ortaklığında İstanbul Girişim Sermayesi İnisiyatifi (IVCI) kurulmuştur. Şirket, ülkemizdeki girişim sermayesi şirketlerine fon ve KOBİ’lere sermaye desteği sağlamaktadır. Daha sonra Garanti Bankası ve NBG ( National Bank of Greece) fona ortak olmuşlardır. IVCI tarafından bugüne kadar 4 adet girişim sermayesi fonuna yaklaşık 60 Milyon Avroluk yatırım kararı alınmış olup bu fonlardan iki tanesi ile toplam 21 Milyon Avroluk yatırım sözleşmesi imzalanmış bulunmaktadır. AB Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) kapsamında “Gelişen 43¹ Girişim Sermayesi Fonu Projesi” ile yeni bir girişim sermayesi fonu kurulması konusundaki çalışmalar devam etmektedir.
Hedefler:
1- KOBİ’lerin banka kredilerine erişiminin arttırılması Stratejiler - Kredi garanti sisteminin geliştirilmesi, Kredi garanti kuruluşlarının kefaletinin 3. grup teminatlardan daha üst grup teminat vasfına kavuşturulması yoluyla kredi piyasasının genişletilmesinin sağlanması,
- KOBİ’lerin banka kredilerinden uygun koşullarda yararlandırılmasının sağlanması, - İhracat kredi sigortası sistemi konusunda KOBİ’lerin bilinçlendirilmesi, - Projeye dayalı APEX bankacılığı (toptan bankacılık) kapsamında kalkınma ve yatırım bankalarının - KOBİ’lerin uluslararası finansmana erişimlerine aracılık etmeleridir.
2- Uluslararası kredi kriterleri ve kurumsal yönetişim ilkeleri konusunda KOBİ’lerin bilinçlendirilmesi Stratejiler - KOBİ’lerin uluslararası kredi kriterleri ve kurumsal yönetişim ilkeleri konusunda bilinçlendirilmesi ve uyum sağlamayla ilgili faaliyetler gerçekleştirilmesi, - KOBİ’lerin finansal ve finansal olmayan raporlama standartlarına uyumlarının sağlanmasıdır.
3- Girişim sermayesi, iş melekleri ve KOBİ borsası sistemlerinin geliştirilmesi Stratejiler - KOBİ borsasının oluşturulması ve KOBİ’lerin borsaya katılım konusunda yönlendirilmesi, - Yenilikçi finansman modellerinin geliştirilmesi, - Girişimciler için girişim sermayesi gibi özendirici finansal kaynakların geliştirilmesi, İş melekleri ile ilgili teşvik edici mekanizmaların geliştirilmesi, mevzuatın oluşturulmasıdır.
4.5 Stratejik Alan 5 - KOBİ’lerin ve Girişimcilerin Finansmana ErişimlerininKolaylaştırılması
3- KOBİ’ler ile büyük ölçekli işletmeler ve üniversiteler arasın-daki işbirliğinin arttırılması Strateji - KOBİ’lerin, büyük ölçekli işletmeler ve üniversitelerle bir araya gelmesini sağlayacak mekanizmaların geliştirilmesi ve sayıca artırılmasıdır.
¹ 2011 Yılı Programı ² KGF A.Ş.’nin öz kaynakları ile sağladığı kredi kefaleti sayısı
¹ IPA Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programında belirlenen 43 ilde uygulanacaktır.
76 772011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
5-KSEP’in Uygulanması,
Koordinasyonu ve İzlenmesi
78 792011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
KSEP’in Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesi
KSEP’in Uygulanması,
Koordinasyonu ve İzlenmesi
KSEP’in uygulanması, koordinasyonu ve izlenmesine ilişkin işlemler;
- Aşağıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde,
- Aşağıda tanımlanan komiteler, sekretarya ve eylem / projelerden sorumlu kuruluşlar tarafından yürütülecektir.
Belirtilen usul ve esaslar ile komite ve sekretarya tanımları, YPK ve KSEP Yönlendirme Komitesi tarafından önceki plan dönemlerinde belirlenen uygulama, koordinasyon ve izleme esaslarının yerine geçer.
- KSEP’in uygulanması
KSEP’te yer alan hedef ve stratejiler çerçevesinde yürütülecek olan eylem / projeler 7. Bölüm’de (Eylem Planı) belirtilmiştir. Eylem / projeler, Eylem Planında tanımlanan “sorumlu kuruluşlar” tarafından yürütülür. Varsa, eylem / projelerde “işbirliği yapılacak kuruluş” olarak tanımlanan kuruluşlarla koordinasyonu, “sorumlu kuruluşlar” sağlar.
- KSEP’in koordinasyonu
KSEP’in izleme ve değerlendirilmesi ile genel yönlendirme kararlarının alınmasından KSEP Yönlendirme Komitesi sorumludur. KSEP Yönlendirme Komitesi tarafından gerekli görüldüğünde; mevcut proje / eylemlerde değişiklik yapılabilir, yeni proje / eylem eklenebilir, KSEP’in toplam süresi 5 yılı geçmeyecek şekilde uzatma kararları alınabilir, yeni bir planın hazırlanmasına ilişkin kararlar alınabilir. Hazırlanan yeni plan, YPK tarafından onaylandığında yürürlüğe girer.
KSEP’e ilişkin teknik anlamda yapılacak çalışmalardan KSEP Teknik Komitesi sorumludur. KSEP Teknik Komitesi, KSEP Yönlendirme Komitesince verilecek teknik çalışma görevlerini yerine getirir, ayrıca gerektiğinde, KSEP’te yer alan eylem / projelere ilişkin gelişmeler ışığında alınması gereken tedbirler hakkında öneri geliştirerek KSEP Yönlendirme Komitesine sunar.
KSEP’in uygulanmasının genel koordinasyonu ve komitelerin sekretaryası, KOBİ’lere ilişkin politikaların uygulanmasından doğrudan sorumlu kuruluş olan KOSGEB tarafından
KSEP Teknik Komitesinin oluşumu ve çalışma usulü:
KSEP Teknik Komitesi, Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, DPT, Hazine Müsteşarlığı, DTM, TÜBİTAK, KOSGEB, TOBB, TESK ve ABGS’nin tercihan uzman düzeyindeki en fazla ikişer temsilcisinden oluşur. Komite, KSEP sekretaryasının daveti üzerine toplanır ve öngörülen çalışmaları gerçekleştirir.
- KSEP’in izlenmesi
- Eylem / projelerden sorumlu kuruluşlar, sorumlu oldukları her bir eylem / proje için KOSGEB tarafından belirlenecek formatta Hedef İlerleme Raporu hazırlar ve her yılın 1. ve 7. ayının sonuna kadar KSEP’in uygulanmasının genel koordinasyonundan ve sekretaryasından sorumlu olan KOSGEB’e iletir.
- KOSGEB, Hedef İlerleme Raporlarını konsolide eder ve gerekli durumlarda KSEP Teknik Komitesinin değerlendirmelerini de alarak konsolide raporu KSEP Yönlendirme Komitesi Toplantılarında komite üyelerine sunar.
- Toplantılarda, KSEP’te yer alan eylem / projelere ilişkin gelişmeler ve genel konjonktürel gelişmeler değerlendirilerek gerekli yönlendirme kararları alınır.
- İhtiyaç duyulduğunda, KSEP Yönlendirme Komitesi tarafından stratejik alan veya hedef düzeyinde yapılacak görevlendirmeler ile alt izleme komiteleri ve çalışma grupları oluşturulabilir.
gerçekleştirilir. KOSGEB, gerekli görülen durumlarda her iki komite toplantılarına da temsilci kurum / kuruluşlar dışındaki kuruluşlardan da katılımcı davet edebilir. Bu katılımcıların oy hakkı olmaz.
KSEP Yönlendirme Komitesinin oluşumu ve çalışma usulü:
KSEP Yönlendirme Komitesi, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı başkanlığında, Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, DPT, Hazine Müsteşarlığı, DTM, TÜBİTAK, TÜİK, KOSGEB, TOBB ve TESK’in en az genel müdür / başkan / genel sekreter / yönetim kurulu üyesi düzeyindeki birer temsilcisinden oluşur. Kurum ve kuruluşların komitedeki temsilcileri KSEP Sekretaryasına yazılı olarak bildirilir ve ilgili kurum / kuruluşça değiştirilmediği sürece bu görevleri devam eder.
KSEP Yönlendirme Komitesi, komite başkanının daveti üzerine toplanır. Toplantılara, KSEP sekretaryasına yazılı olarak bildirilen asil temsilcilerin bizzat katılması esastır. Asil temsilcinin katılamaması durumunda toplantıya en az daire başkanı düzeyinde olmak üzere başka bir temsilci katılabilir ve oy kullanabilir ancak KSEP Yönlendirme Komitesinin çalışmalarına ilişkin irtibat, yazılı olarak bildirilen asil temsilci üzerinden sağlanır. Komitenin 13 üye kurum / kuruluşunun en az 7’sinin oy kullanabilecek temsilcisinin katılımı ile toplantı yapma çoğunluğu sağlanmış olur. Toplantılarda, KSEP’te yer alan eylem / projelere ilişkin gelişmeler ve genel konjonktürel gelişmeler değerlendirilerek gerekli yönlendirme kararları alınır. Toplantı kararları, toplantıya katılan temsilci sayısının yarısını aşan sayıdaki çoğunluk kararı ile alınır. Ancak; 9’dan az sayıda temsilcinin katıldığı toplantılarda en az 5 temsilcinin oyunun, karar yönünde olması şarttır. Oyların eşit olması durumunda komite başkanının oyu yönünde karar alınır. Karara katılmayan üyeler, görüşlerinin toplantı raporunda veya ekinde yer almasını isteyebilir. Toplantı raporu taslağı, KSEP sekretaryası tarafından e-posta ile asil temsilcilerle ve toplantıya katılan temsilcilerle paylaşılır. Verilen süre içinde cevap vermeyen temsilci, raporu kabul etmiş sayılır. Nihai rapor, komite başkanı tarafından yazı ekinde komitede temsil edilen kurum / kuruluşlara ve gerekli ise ilgili diğer kurum ve kuruluşlara gönderilir.
80 812011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
6-KSEP’in Temel Politika
Dökümanlarıyla İlişkisi
82 832011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
KSEP’in Temel Politika Dökümanlarıyla İlişkisi
KSEP’in Temel Politika
Dökümanlarıyla İlişkisi
Üst ve eş düzeydeki temel ulusal politika dokümanlarının 2011-2013 KSEP’te yer alan hedeflerle ilişkisi Tablo 22’de verilmiştir.
Tablo 22 - 2011-2013 KSEP’in üst ve eş düzeydeki temel politika dokümanları ile ilişkisi
Referans politika doküman
60. Hükümet Programı - SYG-29
60. Hükümet Programı - İST-01
60. Hükümet Programı - İST-05
60. Hükümet Programı - İST-08
60. Hükümet Programı - YDY-10
60. Hükümet Programı - YDY-11
60. Hükümet Programı - YDY-13
60. Hükümet Programı - RGA-18
60. Hükümet Programı - RGA-31
9. Kalkınma Planı - Md. 372
9. Kalkınma Planı - Md. 375
9. Kalkınma Planı - Md. 520
9. Kalkınma Planı - Md 535
1.3
3.1
2.5
1.1, 1.2
5.1, 5.2, 5.3
2.3
2.1, 2.5
2.5
3.1
3.2
5.1, 5.3
2.1, 2.5
4.1, 4.2, 4.3
“Kadınların toplumsal hayatın her alanında daha fazla rol alması yönünde sürdürülen
çalışmalar güçlendirilecektir.”
“Çalışma hayatına ilişkin bürokratik formaliteler basitleştirilecektir.”
“Meslekler standartlara kavuşturulacak, meslekleri icra edecek kişiler
sertifikalandırılacaktır.”
“Gençlere yönelik olarak girişimcilik eğitimi verilecek, eğitim sonrasında bireysel iş
planları hazırlanarak kurulacak olan işe yönelik danışmanlık, finansman, pazarlama gibi
her türlü ihtiyaç duyulan destek verilecektir. Bu kapsamda özellikle işsizlik oranının yüksek
olduğu illerden başlamak üzere her ilde İş Geliştirme Merkezleri (İŞGEM) kurulacaktır.”
“Girişim sermayesi, kredi garantisi gibi uygulamalar geliştirilecek ve KOBİ’lerin finansman
imkanları çeşitlendirilecektir.”
“Kümelenme politikaları oluşturularak KOBİ’lerin müşterek yatırımları kümelenme
yaklaşımı çerçevesinde desteklenecek ve OSB yönetimlerinin bu konuda rol üstlenmeleri
sağlanacaktır.”
“Geleneksel sektörlerde faaliyette bulunan firmaların yetenekleri uluslararası
standartlara ulaştırılacaktır.”
“Enerji verimliliği artırılacaktır.”
“Şirket kurma ve kapatma ile ilgili maliyetler düşürülecektir. Şirket kapanış işlemlerinin
kolaylaştırılması ile şirket kuruluş ve kapanış maliyetlerinin azaltılması sağlanacaktır.”
“Yatırımcılar ve diğer karar vericiler için bilgi altyapısı oluşturmak üzere, sanayi bilgi
sistemi çalışması sonuçlandırılacak ve uygulamaya konulacaktır.”
“İşletmelerin uygun koşullarla finansman kaynaklarına erişimi kolaylaştırılacak ve bu
kaynaklarda çeşitlilik sağlanacaktır. Başta KOBİ’ler olmak üzere girişim sermayesi,
başlangıç sermayesi ve kredi garanti sistemi geliştirilerek işletmelerin kredi temini
kolaylaştırılacaktır.”
“Geleneksel sektörlerde katma değeri yüksek ürün ve faaliyetlere ağırlık verilerek
uluslararası rekabete uyum sağlayacak yapıya dönüşüm desteklenecektir.”
“Orta ve yüksek teknoloji sektörlerinde Ar-Ge ve yenilikçilik faaliyetlerine ve Ar-Ge
altyapısına öncelik verilecek, büyük ölçekli yatırım, ortak yatırım ve kapsamlı Ar-Ge
projeleri desteklenecektir.”
İlgili politika / plan hükmü KSEP’te ilişkili hedef
9. Kalkınma Planı - Md. 540
9. Kalkınma Planı - Md. 541
9. Kalkınma Planı - Md. 543
9. Kalkınma Planı - Md. 545
9. Kalkınma Planı - Md. 580
9. Kalkınma Planı - Md. 669
2011-2013 Orta Vadeli Program -
İş Ortamının İyileştirilmesi - i
2011-2013 Orta Vadeli Program -
İş Ortamının İyileştirilmesi - iii
2011-2013 Orta Vadeli Program -
İş Ortamının İyileştirilmesi -vi
2011-2013 Orta Vadeli Program
- Ar-Ge ve Yenilikçiliğin
Geliştirilmesi - ii
2011-2013 Orta Vadeli Program
- Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin
Yaygınlaştırılması - vii
2011-2013 Orta Vadeli Program
- Sanayi ve Hizmetlerde Yüksek
Katma Değerli Üretim Yapısına
Geçiş Sağlanması - Sanayi - iii
“KOBİ’lerin ve girişimcilerin rekabet güçlerini artırmak ve yeni pazarlara açılmalarını
sağlamak için, iş kurma ve iş geliştirme aşamalarında eğitim ve danışmanlık hizmeti
sağlanacaktır. Bu amaçla, İŞGEM ve benzeri yapılanmalar yaygınlaştırılacak ve
etkinliklerini artırmak üzere gerekli düzenlemeler yapılacaktır.”
“İşletmelerin ortak Ar-Ge, ortak tedarik ve pazarlama faaliyetlerine önem verilecektir.
İşletmelerin fiziki altyapı ihtiyaçları karşılanacak, ağ oluşturma ve kümelenme girişimleri
desteklenecektir.”
“Nitelikli insan gücü yetiştirilecek ve mevcut işletmelerde çalışanların mesleki ve teknik
niteliklerinde iyileştirmeye yönelik çalışmalar desteklenecektir.”
“Ekonomideki ağırlığı giderek artan ve ekonominin itici gücü olan hizmetler alanında
rekabet ortamı geliştirilecek, hizmet ihracatı teşvik edilecektir.”
“İstihdam yaratmayı amaçlayan mikro ölçekteki projelere mali destek sağlanacaktır.”
“…….. yerel kümelenme alanlarını destekleyici, kümedeki aktörler arasında
işbirliğini artırıcı ve kümenin dünya piyasaları ile entegrasyonunu sağlamaya yönelik
mekanizmaların oluşumu özendirilecektir.”
“KOBİ’lerin finansmana erişimlerinin artırılması amacıyla sağlanan desteklerin etkinliği
artırılacak ve finansal araçlar çeşitlendirilecektir.”
“İş ortamının iyileştirilmesine yönelik olarak bürokrasinin azaltılması, işlemlerin hızlandırılması
ve işlem maliyetlerinin düşürülmesi konusundaki çalışmalar sürdürülecektir.”
“Girişimci Bilgi Sistemi geliştirilecektir. “
“Başta KOBİ’ler olmak üzere, özel kesimin Ar-Ge kapasitesi ve Ar-Ge’ye olan talebinin
artırılması sağlanacaktır”
“Bilgi teknolojileri sektörünün ihtiyaç duyduğu uzmanlık alanlarında nitelikli insan kaynağı
geliştirilecektir. Yazılım ve hizmetler alanında sektörün yurtdışına açılımı desteklenecektir.”
“Yüksek katma değerli mal üretimini teminen ürün kalitesi geliştirme ve piyasada güvenli
ürünlerin yer almasını sağlamak amacıyla laboratuvarların kurulması desteklenecek,
uygunluk değerlendirme ve piyasa gözetim sistemleri etkinleştirilecektir.”
1.2, 2.1
2.3
2.4
3.1
2.1
2.3
5.1, 5.3
3.1
3.2
4.1, 4.2
3.1
2.3, 2.5
Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır.
Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır.
Referans politika doküman İlgili politika / plan hükmü KSEP’te ilişkili hedef
84 852011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
KSEP’in Temel Politika
Dökümanlarıyla İlişkisi
2011-2013 Orta Vadeli Program
- Sanayi ve Hizmetlerde Yüksek
Katma Değerli Üretim Yapısına
Geçiş Sağlanması - Sanayi - v
2011-2013 Orta Vadeli Program
- İşgücü Piyasasının Geliştirilmesi
- iii
2011-2013 Orta Vadeli Program
- Bölgesel Gelişme Politikasının
Merkezi Düzeyde Etkinleştirilmesi
- ix
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
Md. 16
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
Md. 74 a
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
Md. 74 b
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
Md. 80 a
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
Md. 80 c
2.3
1.3
3.1
5.1, 5.3
Bl. 4- Genel Amaç,
Hedefler ve İz. Str. *
Bl. 4- Genel Amaç,
Hedefler ve İz. Str. *
3.1
2.5
“KOBİ’lerin büyüme ve birleşmeleri özendirilecek,verimliliklerini artırmaya, iş kurma ve
geliştirmeye yönelik faaliyetleri desteklenecektir.”
“İşgücü piyasasında başta gençler, kadınlar ve özürlüler olmak üzere dezavantajlı
kesimlere yönelik destekleyici politikalar sürdürülecektir.”
“Kalkınma ajansları ile diğer kuruluşların verdiği teknik ve mali destekler arasında
tamamlayıcılık ve koordinasyon gözetilecektir. “
“ …… Özkaynak dışı finansman imkânlarının geliştirilmesi için ise finansal sistemin
büyütülmesi, KOBİ’lere yönelik finansal araçların geliştirilmesi, girişim sermayesinin önünün
açılması, kredi kefalet sisteminin geliştirilmesi, faiz destekleri verilmesi, idari ve hukuki
engellerin ortadan kaldırılması gerekmektedir.”
“Türkiye’de yatırım ve iş yapma ortamı, becerilerini sürekli geliştirebilen, mevcut rekabet
ortamında ayakta kalabilme ve büyüyebilme becerisine sahip şirketlerin gelişimine
imkân verecek şekilde reform edilecektir.”
*KSEP Bl. 4- Genel Amaç, Hedefler ve İzlenecek Stratejiler (desteklerde işletmelerin
gelişme evrelerinin dikkate alınması hususu)
“……….önemli büyüme potansiyeli arz eden motorlu kara taşıtlarının imalatı, makine
imalatı, tıbbi alet, hassas ve optik aletler imalatı, hava ve uzay taşıtları imalatı, elektronik
sanayi ve ilaç üretimine yönelik yatırımlar ile bu sektörlerin gelişmesine yönelik stratejilere
önem verilecek ve bu sektörlerde Türkiye’nin önemli bir üretim üssü haline gelmesi
desteklenecektir.”
* KSEP Bl. 4- Genel Amaç, Hedefler ve İzlenecek Stratejiler (ulusal politika
dokümanlarında önceliklendirilen bölge / sektörlerde faaliyet gösteren KOBİ’lerin daha
nitelikli desteklere erişmesi hususu)
“İş ortamının iyileştirilmesine yönelik olarak bürokrasinin azaltılması ve işlemlerin
hızlandırılması konusundaki çalışmalar sürdürülecektir.”
“ ………….. mevzuata uygun olmayan malların piyasaya arzının ve dolaşımının
engellenmesi amacıyla uygunluk değerlendirme ile piyasa gözetim ve denetim
sistemleri güçlendirilecektir.”
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
Md. 80 ç
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
Md. 80 e
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
Md. 80 g
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
Md. 80 g
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi -
Md. 80 ğ
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi - Md
80 l,m
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi - Md
80 n
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi - Md
80 s
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi - Md
95
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi - Md
116
2.5, 2.1
1.2, 2.1
5.2, 1.1, 1.2, 2.1
2.4
1.3
5.1, 5.2, 5.3
2.5
2.3
3.2
3.1
2.5
“İşletmelerin rekabet gücünü artırmak üzere, akreditasyon, uygunluk değerlendirme,
belgelendirme sistemi ve kalite altyapısı iyileştirilecek ve desteklenecektir.”
“KOBİ’lerin ve girişimcilerin rekabet güçlerini artırmak ve yeni pazarlara açılmalarını
sağlamak için, iş kurma ve iş geliştirme aşamalarında eğitim ve danışmanlık hizmeti
sağlanacaktır. Bu amaçla, İŞGEM ve benzeri yapılanmalar yaygınlaştırılacak ve
etkinliklerini artırmak üzere gerekli düzenlemeler yapılacaktır.”
“……… işletmelerde kurumsal yönetişim ilkeleri doğrultusunda kurumsallaşmanın
yaygınlaştırılması özendirilecek; KOBİ’lerin ve girişimcilerin verimliliğini arttırması, iş kurma
ve geliştirme faaliyetleri desteklenecektir.”
“Eğitim sektörünün işgücü talebine olan duyarlılığı arttırılacak, işletmelerin talep ettiği
alanlarda insan sermayesinin güçlendirilmesi ve eğitim ile işgücü piyasasının daha esnek
bir yapıya kavuşturulması sağlanacaktır.”
“…….. kadınların işgücüne katılımını arttırmak amacıyla aktif işgücü politikaları uygulama
kapasitesi güçlendirilecek ve sanayi politikasıyla uyumu sağlanacaktır.”
“……. başta KOBİ’ler olmak üzere işletmelerin finansmana erişimi kolaylaştırılacaktır.”
“ ……..AB’nin çevre alanındaki mevzuatıyla tam uyum gerçekleştirilecek, ancak
uyumun özellikle KOBİ’ler üzerinde yüksek maliyetinin etkin geçiş dönemi stratejileriyle en
aza indirilmesine yönelik tedbirler alınacaktır.”
“İşletmelerin ortak Ar-Ge, ortak tedarik ve pazarlama faaliyetlerine önem verilecektir. Ağ
oluşturma ve kümelenme girişimleri desteklenecektir.”
“Sanayi faaliyetleri hakkındaki verilerin bütünsel, sistematik ve birbiriyle uyumlu bir
biçimde toplanması, güncellenmesi ve sunulması yoluyla piyasadaki yatırımcıların
ve diğer kullanıcıların daha doğru kararlar vermelerine imkân tanıyan “Girişimci Bilgi
Sistemi” Sanayi ve Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda kurulacaktır.”
“OSB’lerin Tek Durak Ofisleri (one-stop shop) mantığı çerçevesindeki çalışmaları dikkate
alınarak, her il bazında kurulacak Yatırım Destek Ofisleri ile özel sektör yatırımcılarının
kamu kurum ve kuruluşlarının görev ve yetki alanına giren izin ve ruhsat işlemleri ile diğer
idarî iş ve işlemlerini tek elden takip ve koordine edilmesi planlanmaktadır.”
“Standardizasyon faaliyetlerine üretici, tüketici ve ilgili diğer tüm tarafların doğrudan
katılımının sağlanması için gerekli tedbirler alınacak ve bu amaçla TSE’nin girişimleri
teşvik edilecek ve desteklenecektir.”
KSEP’in Temel Politika Dökümanlarıyla İlişkisi
Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır.
Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır.
Referans politika doküman İlgili politika / plan hükmü KSEP’te ilişkili hedef Referans politika doküman İlgili politika / plan hükmü KSEP’te ilişkili hedef
86 872011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
DPT Hizmetler Sektörü
Politika Belgesi - Girişimciliğin
Geliştirilmesi
DPT Hizmetler Sektörü Politika
Belgesi - İşletmelerin Tekn.
Düzeylerinin Art.
DPT Hizmetler Sektörü Politika
Belgesi - Bilgi Teknolojileri Kul.
Art.
DPT Hizmetler Sektörü Politika
Belgesi - Yapısal Dönüşümün
Sağlanması
DPT Hizmetler Sektörü Politika
Belgesi - Nitelikli İşgücü
İstihdamının Sağlanması ve
İşletme Çalışanlarının Niteliğinin
Artırılması
1.1, 1.2, 5.3
4.1, 4.2, 4.3
3.1
2.1, 2.2, 2.3, 2.4, 2.5
2.5, 3.1
“Hizmetler sektöründe girişimciliğin geliştirilmesi ve başarılı girişimcilerin oluşturulması
sağlanacaktır. Bu amaçla bilgilendirme hizmetlerinin yanı sıra iş kurma ve geliştirme
aşamalarında etkin eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile finansman destekleri
sağlanacaktır.”
“İşletmelerin teknoloji düzeylerinin, yenilik yapma ve yenilikleri takip etme kapasitelerinin
artırılması sağlanacaktır.”
“İşletmelerin iş süreçlerinin her aşamasında bilgi ve iletişim teknolojilerinden etkin olarak
yararlanmaları ve e-ticaretin yaygınlaşması sağlanacaktır.”
“ ……uluslar arası piyasaların gerektirdiği işletme yapısının oluşturulmasına yönelik
tedbirler alınacak ve destekler sağlanacaktır. İşletmelerin ölçeklerini büyütmeleri, işbirliği,
ortaklık ve kümelenme faaliyetleri geliştirilecektir.”
“….. işgücünün mesleki becerileri artırılacak ve hizmet sektörlerinin talep ettiği alanlarda
insan gücü yetiştirilmesi sağlanacaktır. İşgücü niteliği ile işgücü piyasasının talebi
arasındaki farkı giderecek nitelikte eğitim ve danışmanlık ile işletmelerin nitelikli işgücü
istihdam etmelerini teşvik edecek nitelikte programlar geliştirilecektir.”
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi - Md
141
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi - Md
167
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi - Md
187a
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi - Md
187 c
2011 - 2014 Sanayi Stratejisi - Md
215
DPT Hizmetler Sektörü
Politika Belgesi - İş Ortamının
İyileştirilmesi
DPT Hizmetler Sektörü
Politika Belgesi - İş Ortamının
İyileştirilmesi
DPT Hizmetler Sektörü
Politika Belgesi - İş Ortamının
İyileştirilmesi
2.1, 2.2
2.5
5.1
5.2
4.1, 4.2
3.1, 5.1, 5.3
2.1, 2.2, 2.3, 2.4, 2.5
3.1
“ ……… KOBİ’lerin Türk ekonomisindeki önemli payı göz önünde bulundurularak,
pazarlama ve ihracat kapasitesini artırmaya yönelik çalışmalar yapılacaktır.”
“……… halihazırda iş yaşantısında bulunan kişilere yönelik tasarlanacak olan firma içi
eğitim programlarının desteklenmesi ve aktif işgücü politikalarının uygulanmasıyla nitelikli
işgücü arzını arttırmaya azami gayret gösterilecektir.”
“……………. kredi genişlemesinin sağlanmasına yönelik politikalara öncelik verilecek ve
bu yolla KOBİ’lere aktarılabilecek kaynakların hacmi yükseltilecektir.”
“Sanayi stratejisi ve KOBİ stratejisi arasındaki koordinasyon sağlanacak ve bu çerçevede
KOBİ’lerin kurumsal yönetim ve kayıt dışılık problemlerine yönelik geliştirilecek faaliyetlerle
KOBİ’lerin risk-getiri değerlendirmesinde dezavantajlı konumunun bertaraf edilmesine
yönelik politikalar uygulanacaktır.”
“Firmaların ve özellikle KOBİ’lerin verimlilik arttırıcı yöntemleri üretim süreçlerinde
benimsemeleri teşvik edilecek, Ar-Ge faaliyetlerini ve yenilikçiliği teşvik etmek suretiyle,
özel sektörün özgün ürünler ve süreçler tasarlaması veya mevcut ürünleri sürekli olarak
iyileştirmesi desteklenecektir.”
“Hizmetler sektörünün içinde bulunduğu piyasaların rekabetçi yapıya kavuşturulması
ve KOBİ’lerin uluslar arası rekabet gücünün artırılması sağlanacaktır. Bu kapsamda,
bürokratik engellerin kaldırılması, fikri hakların korunması, izin süreçlerinin basitleştirilmesi,
mevcut finansman araçlarının geliştirilmesi, yeni finansman mekanizmalarının
oluşturulması ve bunlara KOBİ’lerin erişiminin artırılması sağlanacaktır.”
“Genel olarak sektörlerin ihtiyaçları belirlenerek işletmelerin rekabet güçlerinin
artırılmasına ve yeni iş yaratılmasına yönelik destekler sağlanacaktır.”
“Başta turizm, yazılım ve taşıma hizmetlerinde olmak üzere ihracat geliştirilecektir.”
KSEP’in Temel Politika
Dökümanlarıyla İlişkisi
KSEP’in Temel Politika Dökümanlarıyla İlişkisi
Tablonun Devamı Bir Sonraki Sayfadadır.
Referans politika doküman İlgili politika / plan hükmü KSEP’te ilişkili hedef Referans politika doküman İlgili politika / plan hükmü KSEP’te ilişkili hedef
88 892011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
7-Eylem Planı
90 912011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Eylem Planı
KOBİ’lere yönelik politikaların belirlendiği bu strateji dokümanı kapsamında, ilgili kurum ve kuruluşlara düşen görevlerin açık bir şekilde ifade edilmesi, stratejik alanlar, hedefler, temel sorunlar ve izlenecek stratejiler çerçevesinde uygulanması gerekli görülen eylem ve projelerin hayata geçirilebilmesi amacıyla bir Eylem Planı oluşturulmuştur.
Eylem Planında her bir eylem / projenin “Sorumlu Kuruluşu” ve “İşbirliği Yapılacak Kuruluşları” belirtilmiştir. Sorumlu kuruluşlar, sorumlu oldukları eylem / projelere ilişkin olarak;
- Eylem / projenin yürütülmesi ve varsa işbirliği yapılacak kuruluşlar ile gerekli koordinasyonun sağlanması,
- Her yılın 1. ve 7. ayının sonuna kadar KOSGEB tarafından belirlenecek formatta Hedef İlerleme Raporu hazırlanıp KOSGEB’e iletilmesi,
- Yürütülen faaliyetlerin izlenmesi ve KOBİ’lerle ilgili hususlardaki diğer gelişmelerin takip edilebilmesi için KOSGEB tarafından talep edilebilecek ilave bilgilerin KOSGEB’e iletilmesi,
- KSEP Yönlendirme Komitesi, KSEP Teknik Komitesi ve KOSGEB’in, eylem / projelerin yürütülmesine ilişkin aksamalar hakkındaki bildirimleri doğrultusunda gerekli tedbirlerin alınması,
- Hedefe yönelik olarak ihtiyaç duyulan yeni eylem / proje önerilerinin geliştirilmesi ve KOSGEB’e iletilmesi,
hususlarından sorumludur.
2011
-201
3 KO
Bİ S
TRA
TEJİ
Sİ V
E EY
LEM
PLA
NI
STRA
TEJİ
K A
LAN
LAR,
HED
EFLE
R V
E YÜ
RÜTÜ
LEC
EK E
YLEM
/ P
ROJE
LER
* E
yle
m P
lanı
nda
ki “
EYLE
M /
PRO
JE A
ÇIK
LAM
ASI
” sü
tunu
, eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın b
elir
tilm
esin
e
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in d
old
urul
muş
tur.
**
“Ta
ma
mla
nma
Ta
rihi”
süt
unun
da
ge
çe
n “S
” ib
are
leri,
eyl
em
in s
üre
klilik
nite
liğin
in o
lduğ
unu
gö
ste
rme
kte
dir.
Stra
tejik
Ala
n 1-
Giri
şim
ciliğ
in g
eliş
tirilm
esi v
e d
este
klen
mes
i
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
1.1.
1
1.1.
1
Uyg
ula
ma
lı g
irişim
cilik
e
ğiti
mle
ri ve
rile
ce
k ve
ya
ygın
laşt
ırıla
ca
ktır.
Giri
şimc
ilik k
ültü
rünü
ya
ygın
laşt
ırma
k ve
g
irişim
cile
rin b
ir iş
pla
nına
da
yalı
ola
rak
kura
ca
kla
rı işl
etm
ele
rin b
aşa
rı d
üze
yle
rini
art
ırma
k a
ma
cıy
la U
ygul
am
alı
Giri
şimc
ilik
Eğiti
mle
ri d
üze
nle
nec
ekt
ir.
KOSG
EBD
PT, İ
ŞKU
R, K
ALK
INM
A
AJA
NSL
ARI
, BEL
EDİY
ELER
, M
ESLE
K KU
RULU
ŞLA
RI
2013
SU
ygul
am
alı
giri
şimc
ilik e
ğiti
mle
ri ile
ka
tılım
cıla
rın a
naliz
, sü
reç
yö
netim
i ve
pla
nla
ma
b
ec
eril
erin
in g
eliş
tirile
rek
bu
giri
şimc
ilerin
kur
ac
akl
arı
işle
tme
lerin
da
ha u
zun
öm
ürlü
o
lma
sının
sa
ğla
nma
sı.
- Önc
elik
le m
esle
ki e
ğiti
m v
ere
n o
kulla
rda
o
lma
k üz
ere
ilk,
ort
a v
e y
ükse
k ö
ğre
tim il
e u
sta
lık
eğ
itim
ind
e g
irişim
cilik
ko
nusu
nda
zo
runl
u ve
/
veya
se
çm
eli
giri
şimc
ilik e
ğiti
mi v
eril
ec
ekt
ir.
- İlg
ili ku
rulu
şlarla
işb
irliğ
i iç
ind
e; g
ünc
el g
irişim
cilik
d
est
ekl
eri
ve b
aşla
ngıç
dö
nem
i fin
ans
ma
n im
kanl
arı
konu
ların
ı da
içe
rec
ek
şeki
lde
g
irişim
cilik
eğ
itim
içe
rikle
ri ze
ngin
leşt
irile
ce
ktir.
İlk, o
rta
ve
yük
-se
k ö
ğre
tim il
e
usta
lık e
ğiti
min
de
g
irişim
cilik
eğ
itim
p
rog
ram
ları
art
tırıla
ca
ktır.
1.1.
2M
İLLİ
EĞ
İTİM
BA
KAN
LIĞ
IKO
SGEB
, YÖ
K, T
ESK
2013
S
2013
S
2013
S
2013
S
İlk, o
rta
ve
yük
sek
öğ
retim
d
üze
yind
eki
öğ
renc
iler i
le
usta
lık e
ğiti
mi a
lan
kişil
erd
e
giri
şimc
ilik b
ilinc
inin
art
tırılm
ası.
1.1.
3G
irişim
cilik
iş
pla
nı ö
dül
ü ve
rile
ce
ktir.
Örg
ün e
ğiti
m s
iste
mi i
çin
de
giri
şimc
iliği a
yrı
bir
de
rs o
lara
k ve
ren
üniv
ers
itele
rle iş
birl
iği
yap
ılara
k, b
u d
ers
i ala
n ö
ğre
ncile
re y
öne
lik
yarış
ma
lar d
üze
nle
nec
ekt
ir.
KOSG
EB
TOBB
ÜN
İVER
SİTE
LER
KOSG
EB,
ÜN
İVER
SİTE
LER
Yeni
fiki
rlere
sa
hip
ge
nçle
r a
rasın
da
giri
şimc
iliğin
te
şvik
e
dilm
esi.
Üni
vers
ite ö
ğre
ncile
ri a
rasın
da
g
irişim
cilik
kül
türü
nün
yayı
lma
sının
sa
ğla
nma
sı
1.1.
4
1.1.
5
Lisa
ns, y
ükse
k lis
ans
ve
do
kto
-ra
öğ
renc
ilerin
e
yöne
lik
giri
şimc
ilik
yarış
ma
sı d
üze
n-
lene
ce
ktir.
Giri
şimc
i ve
ye
nilik
çi f
ikirl
erin
ort
aya
çık
arıl
ma
sı a
ma
cıy
la y
arış
ma
lar d
üze
nle
nec
ekt
ir.
Giriş
imc
ilik k
ültü
rünü
n ya
ygın
laşt
ırılm
ası
am
ac
ıyla
bilg
ilend
irme
to
pla
ntıla
rı d
üze
nle
nec
ek,
we
b
sayf
ası
ve k
arş
ılıklı
etk
ileşim
i ko
layl
aşt
ırı-la
ca
k m
ed
ya o
rtam
ları
düz
enl
ene
ce
ktir.
KOSG
EBİL
GİL
İ DİĞ
ER K
URU
M V
E KU
RULU
ŞLA
R- G
irişim
cilik
kül
türü
nün
yayg
ınla
ştırı
lma
sı
-KO
SGEB
’in g
irişim
cile
re y
öne
lik
hizm
et
ve fa
aliy
etle
rine
hız
lı ve
ko
lay
eriş
imin
sa
ğla
nma
sı.
Giri
şimc
ilik
kültü
rünü
n tü
m t
op
lum
a
yayı
lma
sı sa
ğla
nara
k g
irişim
cilik
o
rta
mın
ın
ge
lişm
iş ül
kele
r ile
kı
yasla
nab
ilir
düz
eyd
e
iyile
ştiri
lme
si
92 932011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2013
S
2013
S
1.2.
2
1.2.
3
Yeni
giri
şimc
i d
est
eğ
i ve
rile
ce
ktir.
İşin
i ye
ni k
urm
uş
giri
şimc
ilere
yö
nelik
eğ
itim
ve
rile
ce
ktir.
İŞG
EM’le
rde
ye
r ala
n işl
etm
ele
r ve
g
irişim
cilik
eğ
itim
i ala
n işl
etm
ele
rin iş
letm
e
kurm
a a
şam
asın
da
ki b
aşla
ngıç
ma
liye
tleri
karş
ılana
ca
ktır.
KOSG
EBYe
ni v
e b
aşa
rılı i
şletm
ele
rin
kuru
lma
sını s
ağ
laya
rak
ye
rel
eko
nom
ik v
e s
osy
al g
eliş
me
ye
katk
ı sa
ğla
nma
sı.
Giri
şimc
i ad
ayl
arın
ı ve
giri
şimc
ileri
ce
sare
tlend
irme
k ve
yo
l gö
ste
rme
k a
ma
cıy
la
tem
el d
üze
yde
eğ
itim
ler v
eril
ec
ekt
ir. B
u e
ğiti
mle
rin iç
eriğ
ind
e k
işise
l ge
lişim
, te
me
l fin
ans
, te
me
l işle
tme
yö
netim
i gib
i ko
nu
ba
şlıkl
arı
bul
una
ca
ktır.
TOBB
TE
SK, İ
LGİL
İ DİĞ
ER K
U-
RUM
VE
KURU
LUŞL
AR
- İşin
i ye
ni k
urm
uş g
irişim
cile
rin
veril
ec
ek
eğ
itim
ile
birl
ikte
fir
ma
sını d
aha
bilin
çli
bir
şeki
lde
yö
netm
esi
ve y
önl
end
irme
sinin
sa
ğla
nma
sı
- Giri
şimc
i ad
ayl
arın
ın d
aha
b
ilinç
li ve
bilg
ili b
ir şe
kild
e
iş ha
yatın
a b
aşla
ma
ların
ın
sağ
lanm
ası.
2013
S
2013
1.1.
6
1.1.
7
KOSG
EB
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
Giri
şim
cili
k K
on
-se
yi o
luşt
uru
lac
akt
ır.
Giri
şimc
ilik k
ültü
rünü
n ve
ort
am
ının
ge
liştir
ilme
si,
yayg
ınla
ştırı
lma
sı iç
in y
eni
str
ate
jilerin
ve
p
olit
ika
ların
be
lirle
me
sine
, bu
kap
sam
da
giri
şimc
i ve
giri
şimc
ilerin
de
ste
kle
nme
sine
, giri
şimc
iliği
eng
elle
yen
unsu
rların
gid
eril
me
sinc
e, y
erli
ve
ya
ba
ncı f
ina
ns k
ayn
akl
arın
a u
laşım
ko
layl
ığı g
e-
tirilm
esin
e, i
leri
tekn
olo
ji ve
yük
sek
katm
a d
eğ
er
yara
tan
giri
şim fa
aliy
etle
rinin
öze
ndiri
lme
sine
ve
ul
usla
r ara
sı re
kab
et
güc
ü o
lan
giri
şimc
i po
tan
-siy
eli
olu
ştur
ulm
asın
a y
öne
lik is
tişa
re n
iteliğ
ind
e
kara
r alın
ma
sı ve
öne
rile
rde
bul
unul
ma
sı a
ma
cıy
la G
irişim
cilik
Ko
nse
yi o
luşt
urul
ac
akt
ır.
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I, D
PT, H
AZİ
NE
MÜ
STEŞ
ARL
IĞI,
DTM
, Ç
ALI
ŞMA
VE
SOSY
AL
GÜ
VEN
LİK
BAKA
NLI
ĞI,
TOBB
, TES
K
Giri
şimc
ilik p
olit
ika
ların
da
ko
ord
ina
syo
nun
sağ
lanm
ası.
“Ko
op
era
tif
Giri
şimc
iliğin
i G
eliş
tirm
e E
ğiti
m
Pro
jesi”
ça
lışm
ası
yap
ılara
k,
uyg
ula
ma
ya
konu
lac
akt
ır.
Koo
pe
ratif
çilik
po
tans
iye
li b
ulun
an
ala
nla
rda
, ko
op
era
tif k
urul
ma
sına
önd
erli
k e
de
bilm
ek
ve
giri
şimc
i ka
pa
site
si o
lanl
arı
hare
kete
ge
çire
-b
ilme
k a
ma
cıy
la, b
u a
land
a o
luşt
urul
ac
ak
pro
je k
ap
sam
ınd
a k
oo
pe
ratif
giri
şimc
ilik e
ğiti
mi
veril
ec
ekt
ir.
Koo
pe
ratif
çilik
ko
nusu
nda
fa
rkın
da
lık o
luşt
urul
ara
k, t
ek
ba
şına
iş k
urm
a im
kanı
olm
a-
yan
küç
ük s
erm
aye
sa
hip
lerin
in
koo
pe
ratif
çilik
ça
tısı a
ltınd
a b
ir a
raya
ge
lme
si, g
irişim
ci k
ültü
rü
ed
inm
ele
ri ve
ye
ni iş
ala
nla
rı o
luşt
urm
ala
rının
sa
ğla
nma
sı
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
VE
KURU
LUŞL
AR
2013
S1.
2G
irişim
cile
rin
kura
ca
kla
rı ye
ni
işle
tme
ler
için
iş y
eri
me
kânı
, ofis
hi
zme
tleri,
e
ğiti
m v
e
da
nışm
anl
ık
gib
i hi
zme
tler
suna
rak
büy
üme
-le
rinin
sa
ğla
nma
sı
1.2.
1 Y
eni
İŞG
EM’le
rin
kuru
lma
sı sa
ğla
nac
akt
ır.
Kuru
lac
ak
yeni
İş G
eliş
tirm
e M
erk
ezl
erin
de
işl
etm
ele
re, i
şletm
e g
eliş
tirm
e k
oç
luğ
u, d
est
ek
ağ
ların
a u
laşım
, fin
ans
ka
yna
kla
rına
eriş
im
imka
nı, u
ygun
ko
şulla
rda
iş y
eri
me
kanı
, ort
ak
ofis
eki
pm
anı
ve
ofis
hiz
me
tleri
gib
i hiz
me
tler
sunu
lac
akt
ır.
KOSG
EBD
PT, K
ALK
INM
A
AJA
NSL
ARI
Yeni
ve
ba
şarıl
ı işle
tme
lerin
ku
rulm
ası
sağ
lana
rak
yere
l e
kono
mik
ve
so
sya
l ge
lişm
eye
ka
tkı s
ağ
lanm
ası.
2013
S
2013
S
2013
S
2013
S
2013
1.3
1.3.
1
1.3.
2
KOSG
EB
KOSG
EB
TOBB
TOBB
Uyg
ula
ma
lı g
irişim
cilik
eğ
itim
leri
ile k
atıl
ımc
ıların
ana
liz,
süre
ç y
öne
timi v
e p
lanl
am
a
be
ce
rile
rinin
ge
liştir
ilere
k b
u g
irişim
cile
rin k
ura
ca
kla
rı işl
etm
ele
rin d
aha
uzu
n ö
mür
lü
olm
asın
ın s
ağ
lanm
ası.
Öze
l he
de
f g
rup
ların
ın
iş ku
rma
sü
rec
ind
e
önl
erin
e
çık
an
eng
el-
leri
aşm
ala
rı ve
ye
ni iş
ku
rma
ları
için
de
ste
kle
r sa
ğla
nma
sı
Öze
l he
de
f g
rup
ları
için
uy
gul
am
alı
giri
şimc
ilik
eğ
itim
leri
veri-
lec
ekt
ir.
Giri
şimc
ilik k
ültü
rünü
ya
ygın
laşt
ırma
k ve
g
irişim
cile
rin b
ir iş
pla
nına
da
yalı
ola
rak
kura
ca
kla
rı işl
etm
ele
rin b
aşa
rı d
üze
yle
rini
art
ırma
k a
ma
cıy
la ö
zel h
ed
ef g
rup
ların
a
yöne
lik U
ygul
am
alı
Giri
şimc
ilik E
ğiti
mle
ri d
üze
nle
nec
ekt
ir.
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
VE
KURU
LUŞL
AR
Başa
rılı g
enç
ve
ka
dın
g
irişim
cile
rin
yurt
için
de
düz
en
-le
nen
fua
rlara
ve
g
irişim
cilik
gün
ler-
ine
ka
tılım
ı te
şvik
e
dile
ce
ktir.
Giri
şimc
i ge
nç v
e k
ad
ınla
rın
fua
r ve
giri
şimc
ilik g
ünle
rine
ka
tıla
rak
ürün
ve
firm
ala
rını
tanı
tma
ların
ın s
ağ
lanm
ası
2.1
-KO
Bİ’le
rin,
yöne
tim,
kuru
msa
llaşm
a,
pa
zarla
ma
, ve
rimlili
k, k
alit
e,
sta
nda
rdiz
asy
-o
n, s
ına
i mül
-ki
yet
hakl
arı,
b
ilgi i
letiş
im
tekn
olo
jilerin
in
kulla
nım
ı vb
. ko
nula
rda
bilg
i-ye
eriş
imle
rinin
ko
layl
aşt
ırılm
ası
ve d
est
ekl
en
-m
esi
2.1.
1
2.1.
2
2.1.
3
KOBİ
’lerin
yö
netim
b
ec
eril
eri
ve
kuru
msa
lye
tkin
likle
rini
ge
liştir
me
k üz
ere
g
ene
l ve
pro
je
esa
slı d
est
ekl
er
veril
ec
ekt
ir.
- Eğ
itim
, da
nışm
anl
ık, y
urt
içi f
uarla
ra k
atıl
ım, y
urt
dışı
iş g
ezi
si, t
anı
tım, e
şleşt
irme
, ene
rji v
erim
liliğ
i,
tasa
rım, s
ına
i mül
kiye
t, b
elg
ele
ndirm
e, t
est
, ana
-liz
ve
ka
libra
syo
n d
est
ekl
eri
veril
ec
ekt
ir.
- Pro
je h
azı
rlam
a b
ec
eris
ine
sa
hip
reka
be
tçi
KOBİ
’ler p
roje
esa
slı d
est
ek
pro
gra
mla
rı ile
d
est
ekl
ene
ce
ktir.
-Sa
ğla
nac
ak
de
ste
kle
r ile
KO
Bİ’le
rin k
alit
eli,
ve
rimli,
st
and
art
lara
uyg
un m
al/
hizm
et
üre
tme
lerin
in s
ağ
lanm
ası
-KO
Bİ’le
rde
pro
je k
ültü
rü
ve b
ilinc
inin
olu
ştur
ulm
ası,
işl
etm
ele
rin p
roje
ya
pa
bilm
e
kap
asit
ele
rinin
ge
liştir
ilme
si
Türk
iye
AB
İş G
eliş
tirm
e
Me
rke
zle
ri (A
BİG
EM)
Ağ
ı; Si
vas,
A
nta
kya
, Va
n ve
Ba
tma
n’a
g
eni
şletil
ec
ekt
ir.
KOBİ
’lere
ve
giri
şimc
ilere
bilg
i, e
ğiti
m v
e
da
nışm
anl
ık h
izm
etle
ri su
nan
Türk
iye
AB
İş
Ge
liştir
me
Me
rke
zle
rinin
Ant
aky
a, B
atm
an,
Siv
as
ve V
an
illerin
de
de
kur
ulm
ası
sağ
lana
ca
ktır.
Me
vcut
ABİ
GEM
’lerc
e
KOBİ
’lere
ve
rile
n e
ğiti
m v
e
da
nışm
anl
ık h
izm
etle
rinin
ye
ni k
urul
ac
ak
dö
rt A
BİG
EM
tara
fınd
an
da
ve
rilm
esi
sure
tiyle
, olu
ştur
ula
n ku
rum
sal
yap
ının
ya
ygın
laşt
ırılm
ası
MPM
’nin
ille
r d
üze
yind
e h
er
yıl u
ygul
am
-a
kta
old
uğu
Verim
lilik
Art
ırma
Pr
oje
leri
(VA
P)
kap
sam
ınd
a
KOBİ
’lere
ve
rim-
lilik
art
ırıc
ı te
knik
ve
ya
kla
şımla
ra
ilişki
n e
ğiti
m v
e
da
nışm
anl
ık
hizm
etle
ri ve
ri-le
ce
ktir.
MPM
- Da
nışm
anl
ık k
onu
suna
ba
ğlı
ola
rak,
KO
Bİ’n
in id
ari
kap
asi-
tesin
in g
eliş
tirilm
esi
ve k
urum
sal
verim
liliğ
in a
rtırı
lma
sı
- KO
Bİ y
öne
timi v
e ç
alış
anl
arın
ın
bilg
i ve
be
ce
rile
rinin
ge
liştir
ilme
si
Stra
tejik
Ala
n 2
- KO
Bİ’le
rin y
önet
im b
ecer
ilerin
in v
e ku
rum
sal y
etki
nlik
lerin
in g
eliş
tirilm
esi
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
94 952011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2013
S
2013
S
2013
TOBB
2.1.
4
2.1.
5
2.1.
6
Tic
are
t /
sana
yi
od
ala
rı, e
sna
f o
da
ve
od
a
birl
ikle
ri v
e
KOSG
EB p
er-
sone
linin
sın
ai
mül
kiye
t ha
kla
rı ko
nusu
nda
ki
bilg
i düz
eyi
ille
r ba
zınd
a
düz
enl
ene
ce
k e
ğiti
mle
rle
art
tırıla
ca
ktır.
TPE
KOSG
EB, T
OBB
, TES
KSı
nai m
ülki
yet
hakl
arı
eğ
itim
i a
lan
KOSG
EB, T
OBB
ve
TES
K p
ers
one
linin
KO
Bİ’le
rin b
u ko
nud
aki
bilg
i ta
lep
lerin
i ka
rşıla
ma
ye
terli
likle
rinin
art
ma
sı
TPE
İlle
r ba
zınd
ab
elir
lene
ce
k KO
Bİ’le
re s
ına
im
ülki
yet
hakl
arı
konu
sund
a
da
nışm
anl
ık
hizm
eti
veril
ec
ek
ve s
ına
i mül
kiye
t ha
kla
rı ko
nusu
nda
ta
nıtım
etk
inlik
leri
ge
rçe
kle
ştiri
lec
ekt
ir.
TOBB
(O
da
lar)
, KO
SGEB
KOBİ
’lerin
Ar-
Ge
ve
ye
nilik
faa
li-ye
tlerin
de
sın
ai m
ülki
yet
hakl
arı
ve p
ate
nt v
erit
ab
anl
arı
bilg
ilerin
-d
en
yara
rlanm
asın
ın s
ağ
lanm
ası
He
r yıl
bir
ilde
, o il
in s
ana
yi /
tic
are
t o
da
sıyla
b
elir
li sa
yıd
a K
OBİ
be
lirle
nere
k b
u KO
Bİ’le
re;
sına
i mül
kiye
t ha
kla
rı, p
ate
nt v
erit
ab
anl
arı
ve A
r-G
e, y
eni
lik fa
aliy
etle
rind
e b
u b
ilgile
rin
kulla
nılm
ası
konu
sund
a d
anı
şma
nlık
hiz
me
tleri
veril
ec
ekt
ir.
Sına
i mül
kiye
t ha
kla
rı ko
nusu
nda
ta
nıtım
etk
in-
likle
ri g
erç
ekl
eşt
irile
ce
ktir.
He
r yıl
bir
ilde
, o il
in s
ana
yi /
tic
are
t o
da
sıyla
b
elir
li sa
yıd
a K
OBİ
be
lirle
nere
k b
u KO
Bİ’le
re;
sına
i mül
kiye
t ha
kla
rı, p
ate
nt v
erit
ab
anl
arı
ve A
r-G
e, y
eni
lik fa
aliy
etle
rind
e b
u b
ilgile
rin
kulla
nılm
ası
konu
sund
a d
anı
şma
nlık
hiz
me
tleri
veril
ec
ekt
ir.
KOBİ
işve
ren
ve
ça
lışa
nla
rının
kü
rese
l e
kono
mid
e
ge
rçe
kle
şen
de
ğişi
mle
re
uyum
ye
tene
kle
ri a
rttır
ılac
akt
ır.
- KO
Bİ İş
vere
nle
rine
ge
nel,
ça
lışa
nla
rına
ise
g
ene
l ve
me
sleki
ala
nla
rda
eğ
itim
ler v
eril
ec
ekt
ir.
- Od
ala
rın e
ğiti
m k
onu
sund
a h
izm
et
kap
asit
esi
art
tırıla
ca
ktır.
Uyg
ula
ma
ala
nı: 1
5 b
üyüm
e m
erk
ezi
dir:
(Ela
zığ
, M
ala
tya
, Diy
arb
akı
r, Şa
nlıu
rfa
, Tra
bzo
n, K
ays
eri,
Va
n, K
ast
am
onu
, Siv
as,
Sa
msu
n, G
azi
ant
ep
, Ka
rs, E
rzur
um, K
ahr
am
anm
ara
ş, B
atm
an)
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
VE
KURU
LUŞL
AR
- KO
Bİ ç
alış
an
ve iş
vere
nle
rinin
b
ilgi v
e b
ec
eri
düz
eyi
nin
art
ma
sı
- Od
ala
rın e
ğiti
m d
üze
nle
me
im
kanl
arın
ın a
rtm
ası
2013
2013
S
2013
S
2013
S
2013
S
2.1.
7KO
Bİ’le
rin C
IP -
EIP
Pro
gra
mı h
akk
ınd
a
fark
ınd
alığ
ının
a
rtırı
lma
sı a
ma
cıy
la
bilg
ilend
irme
faa
liye
tleri
düz
enl
ene
ce
ktir.
KOBİ
’lerin
CIP
- EI
P Pr
og
ram
ı ha
kkın
da
fa
rkın
da
lığın
ın a
rtırı
lma
sı ve
sö
z ko
nusu
p
rog
ram
ın ü
lke
miz
KO
Bİ’le
rine
sa
ğla
yac
ağ
ı ka
tkıy
ı art
ırma
k iç
in ü
lke
miz
in y
ed
i bö
lge
s-in
de
ye
r ala
n 15
ilim
izd
e K
OBİ
’lerle
bir
ara
ya
ge
line
rek
pro
gra
m h
akk
ınd
a b
ilgile
ndirm
e
top
lant
ıları
düz
enl
ene
ce
ktir.
(To
pla
ntı d
üze
nle
nec
ek
iller:
Ad
ana
, Ant
aly
a,
İsta
nbul
, Bur
sa, D
eni
zli,
İzm
ir, G
azi
ant
ep
, Ka
y-se
ri, E
skişe
hir,
Erzu
rum
, Ela
zığ
, Va
n, K
ast
am
onu
, Tr
ab
zon,
Muğ
la)
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
RKO
Bİ’le
rin C
IP v
e E
IP P
rog
ram
ı ha
kkın
da
bilg
i sa
hib
i olm
ası
ve s
öz
konu
su p
rog
ram
lara
ka
tılım
ların
ın a
rtm
ası.
2.2
Sürd
ürül
eb
ilir
ihra
ca
t a
rtışı
nı
sağ
lam
ak
ve
KOBİ
’lerin
ihra
ca
t-ta
ki p
ayı
nı y
ük-
seltm
ek
am
ac
ıyla
ih
rac
at
de
ste
kle
r-in
e il
işkin
te
bliğ
ler
kap
sam
ınd
a
KOBİ
’ler d
est
ekl
e-
nec
ekt
ir.
DTM
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
RKO
Bİ’le
rin ih
rac
att
aki
pa
yını
n a
rttır
ılma
sıKO
Bİ’le
rin
ulus
lara
rası
pa
zarla
ra
eriş
im
be
ce
r-ile
rinin
g
eliş
tirilm
esi
ve
de
ste
kle
n-m
esi
2.2.
1
2.2.
2
2.2.
3
2.2.
4
KOBİ
’lerin
ul
usla
rara
sı p
aza
rlard
a
reka
be
t g
ücün
ü a
rttır
ma
ya y
öne
lik
faa
liye
t g
ide
rleri
de
ste
kle
nec
ekt
ir.
2010
/8 s
ayı
lı U
lusla
rara
sı Re
kab
etç
iliğin
G
eliş
tirilm
esin
in D
est
ekl
enm
esi
Teb
liği i
le
KOBİ
’lerin
ulu
slar a
rası
reka
be
t g
ücün
ü a
rtırm
aya
yö
nelik
eğ
itim
gid
erle
ri ile
KO
Bİ’le
re h
izm
et
vere
n ku
rulu
şların
(tic
are
t ve
sa
nayi
od
ala
rı,
ihra
ca
tçı b
irlik
leri,
org
ani
ze s
ana
yi b
ölg
ele
ri,
end
üstr
i bö
lge
leri,
se
ktö
rel ü
retic
i de
rne
kle
ri ve
im
ala
tçıla
rın k
urd
uğu
de
rne
k, b
irlik
ve
ya k
oo
p-
era
tifle
r) ü
yele
rine
yö
nelik
ge
rçe
kle
ştire
ce
kle
ri e
ğiti
m, d
anı
şma
nlık
, yur
tdışı
pa
zarla
ma
ve
alım
he
yeti
pro
gra
mla
rı d
est
ekl
ene
ce
ktir.
İGEM
E
İGEM
E
DPT
, KA
LKIN
MA
A
JAN
SLA
RI, İ
LGİL
İ DİĞ
ER
KURU
M V
E KU
RULU
ŞLA
R
- Po
tans
iye
l ihr
ac
atç
ıların
or-
taya
çık
arıl
ma
sı
- Üre
tici f
irma
ların
ihra
ca
t ya
p-
ma
ka
pa
site
lerin
in g
eliş
tirilm
esi
- Firm
ala
rın h
ed
ef p
aza
rlara
yö
nle
ndiri
lme
si ve
düz
enl
i ihr
a-
ca
t ya
pm
ala
rının
sa
ğla
nma
sı
KOBİ
’lerin
ihra
ca
t ve
ihra
ca
t d
est
ekl
eri
konu
sund
a b
ilgi
düz
eyi
nin
yüks
elti
lme
si su
retiy
le
KOBİ
’lerin
ihra
ca
tta
ki p
ayı
nın
art
tırılm
ası
KOSG
EB, İ
GEM
E,
EXIM
BAN
KD
TMBe
lirle
nec
ek
pla
n d
ahi
lind
e il
ler b
azı
nda
ihra
ca
t ve
ihra
ca
ta y
öne
lik d
evl
et
de
ste
kle
ri ha
kkın
da
b
ilgile
ndirm
e t
op
lant
ıları
düz
enl
ene
ce
k, ih
ra-
ca
t d
est
ekl
eri
sağ
laya
n ku
rum
/ k
urul
uşla
rca
a
çıla
ca
k st
ant
lard
a K
OBİ
te
msil
cile
rinin
de
tay
bilg
i iht
iya
cı k
arş
ılana
ca
ktır.
İhra
ca
t ve
ih
rac
ata
yö
ne
lik
de
ste
kle
r h
akk
ınd
a
bilg
ilen
dirm
e
top
lan
tıla
rı g
erç
ekl
eşt
irile
ce
ktir.
“Ülk
e M
asa
ları
Pro
jesi”
yü
rütü
lec
ekt
ir.
Olu
ştur
ula
n Ü
lke
Ma
sala
rı ile
ülk
e o
da
klı ç
alış
ma
st
rate
jisi p
ara
lelin
de
, ge
rek
ülke
miz
in ih
rac
atın
da
g
ere
kse
dün
ya it
hala
tınd
a ö
ne ç
ıka
n p
aza
rların
d
üze
nli o
lara
k iz
lenm
esi,
bu
pa
zarla
rda
ki
eko
nom
ik g
eliş
me
lerin
öng
örü
ler d
e iç
ere
ce
k şe
kild
e h
ızlı
ve e
tkin
biç
imd
e ih
rac
atç
ılarım
ıza
d
uyur
ulm
ası,
po
tans
iye
l arz
ed
en
ürün
ve
ürü
n g
rup
ların
ın t
esp
it e
dile
rek
ihra
ca
tımız
ın b
u a
lan
-la
ra y
önl
end
irilm
esi
am
aç
lanm
akt
ad
ır.
İhra
ca
tçı K
OBİ
’lerin
dış
pa
zarla
rda
ki p
aza
r pa
yla
rının
a
rtırı
lma
sı ve
ihra
ç ü
rün
ve
pa
zarla
rının
çe
şitle
ndiri
lme
si
DTM
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
96 972011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2013
S
2013
S
2011
2012
2.3
2.2.
5A
vrup
a İş
letm
ele
r A
ğı M
erk
ezl
er-
inc
e, A
vrup
a
İşle
tme
ler A
ğı
faa
liye
tleri
çe
rçe
vesin
de
b
ilgile
ndirm
e
yap
ılac
ak,
e
ğiti
m-s
em
ine
r d
üze
nle
nec
ek,
işb
irliğ
i te
k-lif
lerin
e y
öne
lik
ça
lışm
ala
r ya
pıla
ca
k ve
ul
usla
rara
sı e
şleşt
irme
etk
in-
likle
ri d
üze
nle
-ne
ce
ktir.
- İhr
ac
at,
dış
tica
ret,
ulu
slara
rası
pa
zarla
ma
, e-
tica
ret
konu
ların
da
eğ
itim
ler d
üze
nle
nec
ekt
ir.
- İhr
ac
at
yap
ılan
ülke
lerin
ta
nıtım
ı ile
ilg
ili “ü
lke
g
ünle
ri” o
rga
nize
ed
ilec
ekt
ir.
- KO
Bİ’le
rin t
ica
ri ve
te
kno
lojik
işb
irliğ
i ta
lep
leri,
A
vrup
a İş
letm
ele
r Ağ
ına
da
hil 4
5 ül
ked
eki
60
0’e
ya
kın
Avr
upa
İşle
tme
ler A
ğı M
erk
ezi
ile
p
ayl
aşıl
ac
akt
ır.
- Ulu
slara
rası
iş g
örü
şme
leri
org
ani
ze e
dile
ce
ktir.
KOSG
EBİL
GİL
İ DİĞ
ER K
URU
M V
E KU
RULU
ŞLA
RKO
Bİ’le
rin d
ış p
aza
rlard
aki
p
aza
r pa
yla
rının
art
ırılm
ası
KOBİ
’lerd
e
işbirl
iği
kültü
rünü
n g
eliş
tirilm
esi
ve
de
ste
kle
n-m
esi
KOBİ
’lerin
işb
irliğ
i-güç
birl
iği
anl
ayı
şınd
a b
ir a
raya
ge
lere
k “o
rta
k so
runl
ara
o
rta
k ç
özü
mle
r”
üre
tme
leri
için
İş
birl
iği G
üçb
irliğ
i D
est
ek
Pro
gra
mı
uyg
ula
nac
akt
ır.
KOBİ
’lerin
te
da
rik, p
aza
rlam
a, d
üşük
ka
pa
site
ku
llanı
mı,
reka
be
t g
ücü
zayı
flığ
ı, fin
ans
ma
n b
aşt
a o
lma
k üz
ere
te
k b
aşla
rına
çö
züm
ünd
e
zorla
ndık
ları
ort
ak
soru
nla
ra “
ort
ak
çö
züm
ler”
ür
etm
ek
için
bir
ara
ya g
ele
rek
hazı
rlad
ıkla
rı işb
irliğ
i-güç
birl
iği p
roje
leri
de
ste
kle
nec
ekt
ir.
KOSG
EB
KOSG
EB
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
RKO
Bİ’le
rin b
ir a
raya
ge
lere
k ka
-p
asit
e v
e re
kab
et
güc
ü yü
kse
k işl
etm
ele
re d
önü
şme
si, ö
lçe
k e
kono
misi
nde
n ya
rarla
nıla
rak
kayn
ak
tasa
rrufu
sa
ğla
nma
sı ve
KO
Bİ’le
r ara
sınd
a o
rta
klık
ve
işb
irliğ
i kül
türü
nün
ge
liştir
ilme
si
2.3.
1
2.3.
2
2.3.
3
Me
slek
kuru
luşla
rının
KO
Bİ’le
rin v
e
giri
şimc
ilerin
g
eliş
tirilm
esin
e
yöne
lik p
roje
leri
de
ste
kle
nec
ekt
ir
Me
slek
kuru
luşla
rının
KO
Bİ’le
rin v
e g
irişim
cile
rin
ge
liştir
ilme
si iç
in t
asa
rlad
ıkla
rı p
roje
ler a
rasın
da
ya
pıla
ca
k d
eğ
erle
ndirm
ed
e u
ygun
bul
una
nla
r KO
SGEB
Te
ma
tik P
roje
Pro
gra
mı k
ap
sam
ınd
a
de
ste
kle
nec
ek
ve b
u ku
rulu
şların
bilg
i biri
kim
i ve
fiz
ikse
l im
kanl
arın
da
n KO
Bİ’le
r ve
giri
şimc
ilerin
d
est
ekl
enm
esi
am
ac
ıyla
ya
rarla
nılm
ası
sağ
lana
ca
ktır.
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
R-M
esle
k ku
rulu
şların
ın k
end
i he
de
f kitl
esin
de
ye
r ala
n KO
Bİ’le
rle il
gili
soru
nla
rı sın
ıfla
ndırm
a v
e ö
nce
likle
n-d
irme
ko
nusu
nda
ki k
ab
iliye
tle-
rind
en
yara
rlanı
lara
k sp
esif
ik
soru
nla
ra d
aha
az
büt
çe
ve
insa
n ka
yna
ğı k
ulla
nım
ıyla
d
aha
so
mut
çö
züm
ler
üre
tilm
esin
in s
ağ
lanm
ası
- M
esle
k ku
rulu
şların
ın p
roje
ha
zırla
ma
ve
uyg
ula
ma
b
ec
eril
erin
in g
eliş
tirilm
esi
Reka
be
tçilik
ve
ye
ni-
likç
ilik a
lanl
arın
da
b
ir kü
me
de
ste
k p
rog
ram
ı ta
sarla
ma
sı v
e
uyg
ula
ma
sına
yö
ne-
lik k
urum
sal k
ap
asit
e
ge
liştir
ilec
ekt
ir.
Reka
be
tçi v
e ş
eff
af b
ir kü
me
se
çim
sür
ec
i de
d
âhi
l olm
ak
üze
re, b
ir kü
me
de
ste
k p
rog
ram
ının
ta
sarla
nac
akt
ır. S
ana
yi v
e T
ica
ret
Baka
nlığ
ının
p
rog
ram
ı uyg
ula
ma
ka
pa
site
sinin
ge
liştir
ilme
si a
ma
cıy
la p
ers
one
l eğ
itim
leri
düz
enl
ene
ce
ktir.
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
DPT
, DTM
, KO
SGEB
, KA
LKIN
MA
AJA
NSL
ARI
Küm
ele
nme
ko
nusu
nda
uy
gul
am
aya
ha
zır b
ir p
rog
ram
o
luşt
urul
ma
sı
2013
S
2013
S
2013
S
2013
S
2013
2.4
KOSG
EB
2.3.
4
2.3.
5
2.4.
1
2.4.
2
2.4.
3
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
R
Kalk
ınm
a A
jans
ları
tara
fınd
an
bö
lge
sel d
üze
yde
re
kab
et
güc
ünü
art
tıra
bilm
ek
için
kü
me
lenm
e fa
ali-
yetle
ri d
est
ekl
e-
nec
ekt
ir.
Bölg
ele
rin re
kab
et
güc
ünü
art
ırma
k a
ma
cıy
la
küm
ele
r ve
küm
ele
nme
ler t
esp
it e
dile
rek
bö
lge
-se
l ge
lişm
e s
tra
tejile
rine
ka
tkı s
ağ
laya
ca
k şe
kild
e
de
ste
kle
nec
ekt
ir
DPT
(K
ALK
INM
A
AJA
NSL
ARI
)
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I, D
TM, K
OSG
EBBö
lge
sel v
e s
ekt
öre
l re
kab
et
ana
lizle
ri ve
ka
ntita
tif re
kab
et
güc
ü g
öst
erg
ele
ri ç
erç
eve
-sin
de
küm
ele
nme
ya
kla
şımın
ın
reka
be
t g
ücü
üze
rind
eki
etk
isi
de
ana
liz e
dile
rek
de
ste
kle
n-
me
si, k
üme
lerin
uzu
n va
de
li b
ir p
ers
pe
ktif
ve y
ol h
arit
ala
rı ka
psa
mın
da
yö
nle
ndiri
lme
si
KOBİ
’lerin
ve
g
irişim
ciliğ
in
ge
liştir
ilme
sine
yö
nelik
se
ktö
rel
işbirl
iği p
roje
leri
de
ste
kle
nec
ekt
ir.
KOSG
EB T
em
atik
Pro
je D
est
ek
Pro
gra
mı
kap
sam
ınd
a K
OBİ
’ler v
e K
OBİ
’leri
tem
sil e
de
n m
esle
k ku
rulu
şların
ın s
ekt
öre
l işb
irliğ
ine
yö
nelik
p
roje
leri
de
ste
kle
nec
ekt
ir.
Sekt
öre
l iht
iya
çla
r d
oğ
rultu
sund
a t
asa
rlana
n p
roje
ler i
çin
de
ya
pıla
ca
k d
eğ
erle
ndirm
e s
onu
cun
da
uy
gun
bul
una
nla
rın fi
nans
e
ed
ilme
si ile
bu
pro
jele
rinha
yata
ge
çiri
lme
sinin
sa
ğla
nma
sı
Nite
-lik
li işg
ücü
istih
da
mın
ın
de
ste
kle
n-m
esi
ve
işle
tme
ç
alış
anl
arın
ın
nite
liğin
in
ge
liştir
ilme
si
Me
zunl
ar v
e
işsiz
lerin
iş b
aşın
da
d
ene
yim
ka
zanm
a
süre
cin
e y
öne
lik
eğ
itim
ler d
üze
nle
-ne
ce
ktir.
ÇA
LIŞM
A
VE
SOSY
AL
GÜ
VEN
LİK
BAKA
NLI
ĞI
TOBB
, TES
K, İL
GİL
İ DİĞ
ER
KURU
M V
E KU
RULU
ŞLA
R- M
ezu
nla
r ve
işsiz
lerin
ye
ni
gird
ikle
ri işl
erd
e d
ene
yim
ka
-za
nma
sür
ec
inin
hız
land
ırılm
ası,
işi
n g
ere
ği o
lan
tekn
ik b
ilgi v
e
be
ce
rile
ri no
ksa
nsız
ed
inm
ele
-rin
in s
ağ
lanm
ası
ile iş
vere
nle
rin
ihtiy
aç
duy
duğ
u ni
telik
li işg
ücü
ihtiy
ac
ının
ka
rşıla
nma
sı
- İşs
izliğ
in a
zaltı
lma
sı
Nite
likli
istih
da
m
de
ste
kle
nec
ekt
ir.En
az
dö
rt y
ıllık
eğ
itim
ve
ren
fakü
lte v
eya
yü
kse
koku
l me
zunu
ye
ni e
lem
an
istih
da
mı i
çin
KO
Bİ’le
re d
est
ek
veril
ec
ekt
ir.
KOSG
EBKO
Bİ’le
rde
ki k
alif
iye
ele
ma
n
sayı
sının
art
ma
sı ve
bun
unla
b
irlik
te p
aza
rlam
a, s
atın
alm
a,
üre
tim s
üre
çle
rinin
güç
lenm
esi
İl b
azı
nda
işg
ücü
piy
asa
sı ih
ti-ya
ç a
naliz
leri
yap
ılac
akt
ır.
İlle
r ba
zınd
a iş
güc
ü p
iya
sası
ihtiy
aç
ana
lizle
ri ya
pıla
rak
İŞKU
R ta
rafın
da
n yü
rütü
lme
kte
ola
n m
esle
k e
din
dirm
e fa
aliy
etle
rinin
ve
öze
llikle
te
knik
ala
nla
rda
ki m
esle
ki e
ğiti
min
etk
inlik
ve
ve
rimlili
ğin
in a
rtırı
lma
sı a
ma
çla
nma
kta
dır.
İŞKU
RM
İLLİ
EĞ
İTİM
BA
KAN
LIĞ
I, D
PT, T
OBB
, TES
K, K
ALK
INM
A
AJA
NSL
ARI
- İht
iya
ç d
uyd
uğu
işgüc
ü ih
tiya
cın
ın k
arş
ılanm
ası
- İşs
izliğ
in a
zaltı
lma
sı
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
98 992011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2013
2013
S
2013
S
2.5
2.5.
1
2.5.
2
2.5.
3
2.5.
4
KOBİ
’lerin
, ilg
ili ul
usa
l ve
ul
usla
rara
sı st
and
art
lara
uy
um y
et-
ene
kle
rinin
a
rttır
ılma
sı
KOBİ
Da
nışm
anı
m
esle
ği i
çin
ulu
sal
me
slek
sta
nda
rdı
hazı
rlana
ca
k,
ulus
al y
ete
rlilik
ler
kap
sam
ınd
a
sına
v ve
be
lge
-le
ndirm
e a
ltya
pısı
o
luşt
urul
ac
akt
ır.
- Me
sleki
Ye
terli
lik K
urum
u ta
rafın
da
n ye
tkile
ndi-
rile
ce
k ku
rum
/kur
uluş
ların
ha
zırla
yac
ağ
ı me
slek
sta
nda
rtla
rı o
nayl
ana
rak
Ulu
sal M
esle
k St
and
ard
ı o
lara
k ya
yınl
ana
ca
ktır.
- Ulu
sal M
esle
k St
and
art
ların
ı te
me
l ala
rak
ge
liştir
ilen
Ulu
sal Y
ete
rlilik
lerin
ha
zırla
nma
sını
müt
ea
kip
; TS
EN IS
O/I
EC 1
7024
sta
nda
rdı
şart
ların
a u
ygun
olu
ştur
ulm
uş s
iste
m d
ahi
lind
e
TÜRK
AK
ya d
a A
vrup
a A
kre
dita
syo
n Bi
rliğ
i ço
k ta
raflı
ta
nım
a a
nla
şma
sı im
zala
mış
ba
şka
akr
ed
i-ta
syo
n ku
rum
ların
ca
akr
ed
ite e
dilm
iş ku
rulu
şlar,
ba
şvur
ula
rı üz
erin
e M
esle
ki Y
ete
rlilik
Kur
umu
tara
fınd
an
de
ğe
rlend
irile
rek
uyg
un g
örü
lenl
er
KOBİ
Da
nışm
anl
arı
için
sın
av
ve b
elg
ele
ndirm
e
faa
liye
tlerin
de
bul
una
ca
kla
rdır.
MES
LEKİ
YE
TERL
İLİK
KU
RUM
U
TÜRK
AK,
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
VE
KURU
LUŞL
AR
KOBİ
Da
nışm
anı
me
sleğ
inin
b
elir
li b
ir st
and
ard
a g
öre
ta
nım
lanm
asın
ın s
ağ
lanm
ası;
b
elg
ele
ndirm
e a
ltya
pısı
nın
olu
ştur
ula
bilm
esi
için
g
ere
kli o
lan
ilk a
şam
anı
n ta
ma
mla
nma
sı
KOBİ
’lerin
TSE
fa
aliy
etle
riyle
ilg
ili he
r tür
so
ru v
e
soru
nla
rına
ce
vap
a
lab
ilec
ekl
eri
KOBİ
ma
sası
olu
ştur
ula
ca
k ve
KO
Bİ’le
rin a
yna
te
knik
ko
mite
lerd
e
yer a
lara
k st
and
art
ha
zırla
ma
sür
eç
le-
rine
ka
tılm
ala
rı sa
ğla
nac
akt
ır.
- Avr
upa
Sta
nda
rdiz
asy
on
Teşk
ilâtı’
nın
(CEN
) 20
10 y
ılı iti
ba
riyle
ba
şlatt
ığı K
OBİ
Ma
sası
(SM
E’s
De
sk)
uyg
ula
ma
sına
be
nze
r bir
uyg
ula
ma
ya
pıla
rak
KOBİ
’lerin
TSE
ve
işle
mle
ri ile
ilg
ili he
r tü
r so
ru v
e s
oru
nla
rına
ce
vap
ala
bile
ce
kle
ri b
ir o
fis o
luşt
urul
ac
ak
ve K
OBİ
’lerin
sta
nda
rdiz
asy
on,
b
elg
ele
ndirm
e, k
alib
rasy
on
vb. t
üm s
oru
ların
ın
TSE
içe
risin
de
bu
ofis
ten
ce
vap
lanm
ası
sağ
lana
ca
ktır.
- KO
Bİ’le
r TSE
Ayn
a K
om
itele
rine
ka
tıla
rak
ulus
al
ve u
lusla
rara
sı st
and
ard
iza
syo
n ç
alış
ma
ların
da
ye
r ala
bile
ce
kle
rdir.
TSE
- KO
Bİ’le
rin s
tand
art
lara
uy
um ç
alış
ma
ların
a y
ard
ımc
ı o
lunm
ası
- KO
Bİ’le
rin s
tand
ard
iza
syo
n sü
reç
lerin
e d
ahi
l ed
ilere
k st
and
art
lara
uyu
mla
rının
ko
layl
aşt
ırılm
ası
KOBİ
’lerin
ürü
n ve
hiz
me
t st
and
art
ların
ı g
eliş
tirm
ele
ri a
ma
cıy
la o
r-ta
k la
bo
ratu
ar
kurm
ala
rına
yö
nelik
pro
jele
ri d
est
ekl
ene
ce
ktir.
KOSG
EB İş
birl
iği G
üçb
irliğ
i De
ste
k Pr
og
ram
ı ka
psa
mın
da
KO
Bİ’le
rin o
rta
k la
bo
ratu
ar k
ur-
ma
ya y
öne
lik p
roje
leri
de
ste
kle
nec
ekt
ir.
KOSG
EBKO
Bİ’le
rin u
ygun
ma
liye
tlerle
ya
rarla
nab
ilec
eğ
i te
st -
mua
yene
lab
ora
tua
r sa
yısın
ın
art
ma
sı so
nuc
u ta
sarım
sü
reç
leri
ve ü
rün
kalit
esin
de
iy
ileşm
e s
ağ
lanm
ası
KOSG
EB il
e T
SE
ara
sınd
a p
roto
kol
düz
enl
ene
rek
ürün
b
elg
ele
ndirm
e,
kalib
rasy
on
ve la
b-
ora
tua
r hiz
me
tleri
için
KO
Bİ’le
re ö
zel
ücre
tlend
irme
ya
pıla
ca
ktır.
KOBİ
’erin
ürü
n b
elg
ele
ndirm
e,
kalib
rasy
on
ve la
bo
ratu
ar
hizm
etle
rine
da
ha u
ygun
ma
li-ye
tlerle
eriş
me
si so
nuc
und
a
tasa
rım s
üre
çle
ri ve
ürü
n ka
li-te
sind
e iy
ileşm
e s
ağ
lanm
ası
TSE
KOSG
EB20
11
2.5.
5
2.5.
6
2.5.
7
2.5.
8
2011
“Tür
kiye
’nin
İklim
D
eğ
işikl
iğin
e U
yum
Ka
pa
site
sinin
G
eliş
tirilm
esi
Eko
Ve
rimlili
k Pr
og
ram
ı”
yürü
tüle
ce
ktir.
İklim
de
ğişi
kliğ
i risk
lerin
in s
ana
yiye
ad
ap
tasy
o-
nunu
içe
ren
“UN
IDO
-Eko
Ve
rimlili
k (T
em
iz Ü
retim
) Pr
og
ram
ı” k
ap
sam
ınd
a; T
ürki
ye’d
e k
ırsa
l ve
kıy
ı b
ölg
ele
rind
e k
alk
ınm
a ü
zerin
de
te
hdit
olu
ştur
an
iklim
de
ğişi
kliğ
i risk
lerin
in y
öne
timi i
çin
ka
pa
site
g
eliş
tirm
eye
yö
nelik
ola
rak
Ad
ana
, Ka
yse
ri ve
N
iğd
e il
lerin
i iç
ere
n Se
yha
n H
avz
ası
Bölg
esin
de
e
ko-v
erim
lilik/
tem
iz ü
retim
ile
ilg
ili fa
rkın
da
lık
yara
tma
, ka
pa
site
olu
ştur
ma
faa
liye
tleri
ve g
ös-
terim
pro
jele
rinin
uyg
ula
nma
sı he
de
flenm
iştir.
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
TTG
V, O
DTÜ
Sana
yid
e e
kove
rimli-
lik k
onu
ların
da
ka
pa
site
g
eliş
tirilm
esi,
ulu
slara
rası
çe
vre
st
and
art
ların
a u
yum
unun
sa
ğla
nara
k sa
nayi
nin
reka
be
t a
vant
ajın
ın a
rtırı
lma
sı e
kove
-rim
lilik
ile il
gili
yatır
ım p
roje
lerin
in
teşv
ik e
dilm
esi,
Se
yha
n ne
hri
havz
asın
da
pilo
t e
kove
rimlili
k uy
gul
am
ala
rının
ge
rçe
kle
ştiri
lip
ulus
al ç
ap
ta y
ayg
ınla
ştırı
lma
sı,
eko
verim
lilik
me
rke
zi k
urul
ma
sı
“KO
Bİ’le
rin
Çe
vre
ye O
lan
Kirle
tici E
tkile
r-in
in B
elir
lenm
esi
ve
Ge
rekl
i Te
db
irl-
erin
Alın
ma
sına
Yö
nelik
KO
SGEB
Yo
l Ha
rita
sının
O
luşt
urul
ma
sı Pr
oje
si”
uyg
ula
nac
akt
ır.
Pro
je il
e, u
lusa
l çe
vre
duy
arlı
lığı v
e u
lusla
rara
sı yü
küm
lülü
kle
r (Ky
oto
pro
toko
lü v
e A
B m
ükte
seb
atın
a u
yum
) ç
erç
eve
sind
e, i
ma
lat
sana
yiin
de
ye
r ala
n KO
Bİ’le
rin ç
evr
e b
ilin-
cin
in a
rttır
ılma
sı, y
üküm
lü o
lduk
ları
me
vzua
tın
uyg
ula
nma
sınd
a k
arş
ılaşa
ca
kla
rı zo
rlukl
arın
te
spiti
, çe
vre
ye o
lan
kirle
tici e
tkile
rinin
ana
-liz
i ve
çö
züm
üne
ilişk
in K
OSG
EB’in
çe
vre
ile
ilg
ili fa
aliy
etle
rinin
yo
l ha
rita
sının
be
lirle
nme
si a
ma
çla
nma
kta
dır.
KOSG
EB20
12
2013
-İklim
ve
çe
vre
ko
nusu
nda
ki
ulus
al/
ulus
lara
rası
anl
aşm
ala
rın
ge
rekl
ilikle
rini y
erin
e g
etir
me
k ko
nusu
nda
KO
Bİ’le
rin
de
ste
kle
nme
si iç
in y
ap
ılma
sı g
ere
ken
ça
lışm
ala
rın
be
lirle
nme
si
- KO
SGEB
pe
rso
nelin
in y
anı
sıra
, se
çile
n b
ölg
e v
e s
ekt
örle
rde
fa
aliy
et
gö
ste
ren
KOBİ
’lerin
b
ilgi v
e b
ilinç
se
viye
sinin
a
rttır
ılma
sı; ik
lim d
eğ
işikl
iği
ile m
üca
de
le v
e ç
evr
eni
n ko
runm
ası
ana
am
ac
ı ile
, KO
SGEB
yo
l ha
rita
sının
o
luşt
urul
ma
sı ve
bir
eyl
em
pla
nı
hazı
rlanm
ası
KOBİ
’lerin
kim
yasa
llar
yöne
timi a
lanı
nda
(R
EAC
H T
üzüğ
ü)
fark
ınd
alığ
ı a
rttır
ılac
akt
ır.
AB
REA
CH
Tüz
üğü’
ne u
yum
sa
ğla
ma
k ve
kim
y-a
salla
r ala
nınd
a k
urum
sal k
ap
asit
eni
n g
üçle
ndi-
rilm
esi
am
ac
ıyla
ilg
ili ku
rum
/kur
uluş
ların
tüz
ükle
ilg
ili b
ilgile
rinin
art
tırılm
ası
için
; - B
ilgile
ndirm
e s
em
ine
rleri,
- Eğ
itim
ler,
- Re
hbe
r do
küm
anl
arın
ha
zırla
nma
sı,- T
üzüğ
ün T
ürki
ye k
imya
sa
nayi
ne o
lab
ilec
ek
etk
ilerin
in a
naliz
i,fa
aliy
etle
ri g
erç
ekl
eşt
irile
ce
ktir.
ÇEV
RE V
E O
RMA
N
BAKA
NLI
ĞI
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I, TO
BB (
SAN
AYİ
O
DA
LARI
)
KOBİ
’leri
tem
sil e
de
n ku
rulu
şlar
ve il
gili
kam
u ku
rum
ve
ku
rulu
şların
, tüz
ükle
ilg
ilig
ere
ken
bilg
i alty
ap
ısına
sa
hib
i o
lma
ların
ın s
ağ
lanm
ası
KOBİ
’lerin
büy
ük
end
üstr
iye
l ka
zala
rın k
ont
rolü
(S
eve
so-II
Dire
ktifi
) ile
ilg
ili fa
rkın
da
lığı
art
tırıla
ca
ktır.
“Se
veso
-II D
irekt
ifi İç
in U
ygul
am
a K
ap
asit
esi
Pro
jesi”
ka
psa
mın
da
ilg
ili ku
rum
/kur
uluş
, siv
il to
plu
m ö
rgüt
lerin
in B
üyük
End
üstr
iye
l Ka
zala
rın
Kont
rolü
Ha
kkın
da
Yö
netm
elik
ka
psa
mın
da
e
ğiti
me
ta
bi t
utul
ma
sı ve
bu
konu
da
ki ç
evr
e
bilin
cin
in a
rtırı
lma
sı iç
in;
- Bilg
ilend
irme
se
min
erle
ri ve
rehb
er
do
küm
anl
arın
ya
yım
lanm
ası,
- AB
ziya
reti
ile k
arş
ılaşt
ırma
ya
pılm
ası,
- Pilo
t b
ölg
e ç
alış
ma
sı,fa
aliy
etle
ri g
erç
ekl
eşt
irile
ce
ktir.
ÇEV
RE V
E O
RMA
N
BAKA
NLI
ĞI
ÇA
LIŞM
A V
E SO
SYA
L G
ÜV
ENLİ
K BA
KAN
LIĞ
I, BE
LED
İYEL
ER/İ
L Ö
ZEL
İDA
RELE
Rİ, T
OBB
(SA
NA
Yİ
OD
ALA
RI)
2013
(P
roje
ta
ma
mla
nma
ta
rihi 2
014)
- KO
Bİ’le
ri te
msil
ed
en
kuru
luşla
r ve
ilg
ili ka
mu
kuru
m
ve k
urul
uşla
rın, y
öne
tme
lik il
gili
ge
reke
n b
ilgi a
ltya
pısı
na s
ahi
bi
olm
ala
rının
sa
ğla
nma
sı
- KO
Bİ’le
rin d
e b
üyük
e
ndüs
triy
el k
aza
lar m
evz
uatın
ı ko
layc
a u
ygul
aya
bilm
esin
in
sağ
lanm
ası
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
100 1012011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2.5.
9
2.5.
10
2.5.
11
2.5.
12
2.5.
13
Piya
sa G
öze
timi v
e D
ene
ti-m
inin
etk
inle
ştiri
lme
si ile
güv
en
-siz
ürü
nle
rin ü
lke
ye g
irişin
in
ve ü
retim
inin
eng
elle
nere
k,
KOBİ
’ler a
rasın
da
reka
be
t ko
şulla
rını b
oza
n ih
lalle
rin
önl
enm
esi
TARI
M V
E KÖ
YİŞL
ERİ
BAKA
NLI
ĞI,
SAĞ
LIK
BAKA
NLI
ĞI,
DTM
2013
S
2013
S
2013
S
2013
2013
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
- To
pla
ntı,
sem
ine
r, e
ğiti
m, y
ayı
n, b
roşü
r vb
. a
raç
larla
KO
Bİ’le
r ara
sınd
a p
iya
sa g
öze
tim v
e
de
netim
uyg
ula
ma
ları
ve ü
rün
me
vzua
tların
a
ilişki
n fa
rkın
da
lık a
rtırı
lac
akt
ır.
- Gö
zetim
ve
de
netim
faa
liye
tlerin
de
g
öre
vli p
ers
one
llerin
in b
elir
li ür
ün g
rup
ların
da
uz
ma
nla
şma
sı sa
ğla
nac
akt
ır.
- Fa
rklı
kuru
mla
rca
yür
ütül
en
piy
asa
gö
zetim
ve
de
netim
faa
liye
tlerin
de
ye
kne
sakl
ığın
sa
ğla
nma
sı a
ma
cıy
la p
iya
sa g
öze
tim v
e
de
netim
pro
sed
ürle
ri ko
nusu
nda
rehb
er d
okü
-m
anl
ar h
azı
rlana
ca
ktır.
KOBİ
’ler a
rasın
da
p
iya
sa g
öze
tim
ve d
ene
tim
uyg
ula
ma
ları
ve ü
rün
me
vzua
tların
a
ilişki
n fa
rkın
da
lık
art
ırıla
ca
ktır.
OSB
’lerd
e E
nerji
Yö
netim
Biri
mle
ri
(EYB
) k
urul
ac
ak
ve E
YB’le
rce
ve
rile
ce
k te
knik
d
est
ek
ile
KOBİ
’lerin
ene
rji
yöne
timi k
onu
sun
-d
a k
ap
asit
ele
ri g
eliş
tirile
ce
ktir.
- OSB
’lerd
e E
nerji
Yö
netim
Biri
mle
ri (
EYB)
ku
rula
ca
ktır.
- KO
Bİ’le
rin (
Öze
llikle
100
0 TE
P a
ltınd
a o
lanl
ar)
EY
B’le
r va
sıta
sıyla
bilg
iye
eriş
imle
ri sa
ğla
nac
akt
ır.
- EYB
’lerc
e v
eril
ec
ek
tekn
ik d
est
ek
ile K
OBİ
’lerin
e
nerji
yö
netim
i ko
nusu
nda
ka
pa
site
leri
ge
liştir
ilec
ekt
ir.
ELEK
TRİK
İŞLE
Rİ E
TÜT
İDA
RESİ
BA
ŞKA
NLI
ĞI
Ene
rji y
oğ
unlu
ğun
da
aza
lma
sa
ğla
nma
sı
Ene
rji y
öne
tim
sta
nda
rtla
rı g
eliş
tirile
ce
k ve
ya
ygın
laşt
ırıla
ca
ktır.
- Ene
rji y
öne
tim s
tand
art
ları
ge
liştir
ilec
ekt
ir.
- Ya
yım
lana
n ul
usa
l / u
lusla
rara
sı e
nerji
yö
netim
i st
and
art
ları
hakk
ınd
a K
OBİ
’lere
bilg
ilend
irme
ya
pıla
ca
k ve
sta
nda
rtla
rın u
ygul
anm
ası
yayg
ınla
ştırı
lac
akt
ır.
- Ulu
sal s
tand
art
ların
ya
yım
lanm
ası
- Ta
nıtım
to
pla
ntıla
rı ve
se
min
er-
ler d
üze
nle
nme
si
ELEK
TRİK
İŞLE
Rİ E
TÜD
İD
ARE
Sİ B
AŞK
AN
LIĞ
ITS
E
“Tür
kiye
’de
KO
Bİ’le
rde
Ene
rji
Verim
liliğ
i Pro
jesi”
uy
gul
ana
ca
ktır.
- KO
SGEB
’in e
nerji
ve
rimlili
ği k
onu
sund
a e
tkin
hi
zme
t su
nac
ak
şeki
lde
kur
umsa
l ka
pa
site
si a
rttır
ılac
akt
ır.
- Ene
rji v
erim
liği k
onu
sund
a s
aha
uyg
ula
ma
ları,
e
tkin
bilin
çle
ndirm
e v
e t
anı
tım fa
aliy
etle
ri g
erç
ekl
eşt
irile
ce
ktir.
KOSG
EB- K
OBİ
’lerd
e e
nerji
ve
rimlili
ğin
i d
est
ekl
em
esi
am
ac
ı ile
KO
SGEB
ku
rum
sal k
ap
asit
esin
in a
rttır
ılma
sı - T
ekn
ik b
ilgin
in y
ayı
lma
sı ve
te
kra
rlanm
ası
çe
rçe
vesin
de
KO
Bİ’le
rde
ene
rji v
erim
liliğ
inin
a
rttır
ılma
sı
- Ülk
em
izin
sera
ga
zı e
misy
on
aza
ltım
ına
de
ste
k o
lunm
ası
ana
a
ma
cı ç
erç
eve
sind
e K
OBİ
’lerd
e
konu
yla
ilg
ili b
ilgi v
e fa
rkın
da
lığın
a
rtm
asın
ın s
ağ
lanm
ası
KOSG
EB e
nerji
ve
rimlili
ği d
est
ekl
eri
yayg
ınla
ştırı
lac
akt
ır.
KOBİ
’lerin
ene
rji v
erim
liliğ
ine
yö
nelik
ala
ca
kla
rı;
ön
ve d
eta
ylı e
tüt,
ve
rimlili
k a
rttır
ıcı p
roje
ler i
çin
d
anı
şma
nlık
ve
ene
rji y
öne
ticisi
eğ
itim
i hiz
me
tleri
de
ste
kle
nec
ekt
ir.
KOSG
EB- H
ed
ef k
itle
nin
bilin
ç v
e b
ilgi
düz
eyi
nin
art
tırılm
ası
- Ene
rji v
erim
liliğ
ine
yö
nelik
sa
ğla
yac
akl
arı
kaza
nım
lar i
le
KOBİ
’lerin
reka
be
t g
üçle
rinin
a
rttır
ılma
sı
Stra
tejik
Ala
n 3
- İş
ve
yatır
ım o
rtam
ının
iyile
ştiri
lmes
i sür
ecin
de
KOBİ
’lerin
göz
etilm
esi
H.
No
3.1
3.1.
1
3.1.
2
3.1.
3
3.1.
4
Şirk
et
kuru
luş,
ta
sfiy
e, i
flas
ve
birl
eşm
e iş
lem
lerin
i ko
layl
aşt
ırıc
ı m
evz
uat
de
ğişi
kle
ri ya
pıla
ca
ktır.
1163
sa
yılı
Koo
pe
ratif
ler
Kanu
nu il
e 4
572
sayı
lı Ta
rım S
atış
Ko
op
era
tif v
e
Birli
kle
ri H
akk
ınd
a
Kanu
n’d
a
ulus
lara
rası
esa
slar v
e
gün
ün ih
tiya
çla
rı d
oğ
rultu
sund
a
de
ğişi
klik
ya
pıla
ca
ktır.
Yatır
ım D
est
ek
Ofis
leri
tüm
ille
rde
kur
ula
ca
k ve
kur
umsa
llaş-
tırıla
ca
ktır.
Me
rke
zi S
icil
Kayı
t Si
ste
mi
Pro
jesi
(MER
SİS)
yü
rütü
lec
ekt
ir.
Şirk
et
kuru
luş,
ta
sfiy
e, i
flas
ve b
irle
şme
işle
mle
riyle
ilg
ili A
B ül
kele
rind
eki
me
vzua
t ve
uyg
ula
ma
ö
rne
kle
rinin
de
inc
ele
nere
k, m
eri
me
vzua
tımız
da
g
ere
kli d
eğ
işikl
ikle
rin y
ap
ılma
sı s
ağ
lana
ca
ktır.
Uyg
ula
ma
da
ka
rşıla
şıla
n so
runl
arın
çö
züm
ü, y
eni
Tü
rk T
ica
ret
Kanu
nu’n
un g
etir
diğ
i ye
nilik
ler,
AB
düz
enl
em
ele
ri, B
M v
e IL
O K
ara
rları
ile u
lusla
rara
sı ko
op
era
tifç
ilik il
ke v
e u
ygul
am
ala
rına
uyu
mun
sa
ğla
nma
sı g
ibi a
ma
çla
rla, k
oo
pe
ratif
çilik
ten
soru
mlu
Ba
kanl
ıkla
r ta
rafın
da
n, k
oo
pe
ratif
üst
ku
rulu
şları
ile b
irlik
te K
oo
pe
ratif
ler K
anu
nund
a
de
ğişi
klik
ça
lışm
ala
rı so
nuç
land
ırıla
ca
ktır.
İlgili
Baka
nlık
lard
a k
oo
pe
ratif
ler k
onu
sund
a g
öre
v-li
biri
mle
rin o
rga
niza
syo
n ya
pıla
rının
ye
nile
nme
si,
düz
enl
em
e v
e d
ene
tim k
ap
asit
ele
rinin
art
tırılm
ası
ve e
sas
ola
rak
kayn
ak
ve p
ers
one
l ya
pıla
rının
g
üçle
ndiri
lme
si yö
nünd
e, B
aka
nlık
kur
uluş
ka
nunl
arın
da
ve
116
3 sa
yılı
Koo
pe
ratif
ler K
anu
-nu
nda
de
ğişi
klik
ya
pıla
ca
k ve
büt
çe
ka
nunl
arı
ile
da
ha fa
zla
ka
yna
k ta
hsis
ed
ilme
si sa
ğla
nac
akt
ır.
Kalk
ınm
a A
jans
ları
bün
yesin
de
ba
şta
Tür
kiye
Ya
tırım
De
ste
k ve
Ta
nıtım
Aja
nsı o
lma
k üz
ere
ilg
ili ku
rum
larla
işb
irliğ
i ge
liştir
ilec
ekt
ir
- Ka
mu
kuru
mla
rının
ve
ri ih
tiya
cın
ın k
arş
ılanm
ası
ve k
arş
ılıklı
ele
ktro
nik
ort
am
da
ve
ri p
ayl
aşım
ının
sa
ğla
nma
sı a
ma
cıy
la g
erç
ek
ve t
üze
l kişi
leri
de
ka
psa
yac
ak
şeki
lde
ülk
e d
üze
yind
eki
tüm
eko
no-
mik
biri
mle
re il
işkin
ve
rile
rin t
ek
ort
ak
ana
hta
r nu
ma
ra il
e t
aki
bin
in s
ağ
lana
bilm
esi
için
bir
veri
am
ba
rı ka
yıt
siste
mi o
luşt
urul
ac
akt
ır.
- Olu
ştur
ula
n b
ilgi s
iste
mi ü
zerin
de
n sic
il ve
diğ
er
şirke
t işl
em
lerin
in ç
evr
imiç
i (o
nlin
e)
yap
ılab
ilme
si sa
ğla
nac
ak
ve T
ica
ret
Sic
ili M
em
urlu
kla
rınc
a
yap
ılan
kayı
tlar e
lekt
roni
k o
rta
md
a m
erk
ezi
bir
siste
md
e t
utul
ac
akt
ır.
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
DPT
(K
ALK
INM
A
AJA
NSL
ARI
)
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
AD
ALE
T BA
KAN
LIĞ
I
TARI
M V
E KÖ
YİŞL
ERİ
BAKA
NLI
ĞI,
BAYI
ND
IRLI
K V
E İS
KAN
BA
KAN
LIĞ
I
TÜRK
İYE
YATI
RIM
DES
TEK
VE
TAN
ITIM
AJA
NSI
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
VE
KURU
LUŞL
AR
2013
2013
2011
2013
Şirk
et
kuru
luş,
ta
sfiy
e, i
flas
ve b
irle
şme
işle
mle
rinin
ko
layl
aşt
ırılm
ası,
sür
eç
lerin
kı
saltı
lma
sı
Kanu
n d
üze
nle
me
si ya
pıla
rak
koo
pe
ratif
lerin
işle
m s
üre
çle
rinin
ko
layl
aşt
ırılm
ası
ve b
u a
land
a h
izm
et
suna
n ka
mu
kuru
luşla
rının
hiz
me
t ka
lite
lerin
in
iyile
ştiri
lme
si
Bölg
eni
n ö
nce
likle
rine
ve
reka
be
t g
ücü
yüks
ek
sekt
örle
rine
ya
tırım
çe
kilm
esi,
ya
tırım
ın g
erç
ekl
eşm
e s
üre
cin
in
kola
yla
ştırı
lma
sı
- Ka
mu
kuru
mla
rına
, giri
şimc
iler
hakk
ınd
a ih
tiya
ç d
uyd
ukla
rı b
ilgiy
e k
end
i ye
tkile
ri ç
erç
eve
sind
e d
oğ
rud
an
eriş
me
im
kanı
sa
ğla
nma
sı
- Biz
zat
ilgili
tica
ret
sicil
me
mur
lukl
arın
a g
idile
rek
yap
ılam
akt
a o
lan
şirke
t te
scil
ve il
an
ba
şvur
ula
rınd
aki
za
ma
n ka
ybı,
seya
hat
ve
diğ
er i
şlem
ma
sra
fların
ın a
sga
ri d
üze
ye in
diri
lere
k te
scil
ve il
an
süre
lerin
in k
ısaltı
lma
sı
Hed
efle
rE/
PN
OEy
lem
/Pro
jeEy
lem
/ P
roje
Açı
kla
ma
sı*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
Soru
mlu
Ku
rulu
şİş
Birl
iği
Yap
ılaca
k Ku
rulu
şTa
m Ta
rihi*
*Be
klen
en E
tki
İş v
e y
atır
ım
ort
am
ını
etk
ileye
n d
üze
nle
-m
ele
rde
ve
ka
mu
hizm
etle
r-in
in s
unu-
mun
da
KO
Bİ
ihtiy
aç
ların
a
duy
arlı
lığın
a
rttır
ılma
sı
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
102 1032011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
3.1.
5
3.1.
6
3.1.
7
3.1.
8
KOBİ
Be
yann
am
esin
de
ki
yıllık
ma
li b
ilanç
o,
net
satış
ha
sıla
tı ve
ç
alış
an
sayı
sı b
ilgile
ri işl
etm
e b
azı
nda
we
b
serv
is a
rac
ılığıy
la
ilgili
kuru
mla
rla
pa
yla
şıla
ca
ktır.
Ça
lışm
a v
e S
osy
al
Güv
enl
ik B
aka
nlığ
ına
, SG
K’ya
ve
İŞKU
R’a
ve
rile
n b
enz
er
içe
rikli
ba
zı b
elg
ele
r o
rta
kla
ştırı
lac
ak
ve t
ek
bir
kuru
ma
ve
rilm
esi
sağ
lana
ca
ktır.
Çe
vre
Ka
nunu
na
gö
re a
lınm
ası
ge
reke
n iz
in v
e li
sans
lara
iliş
kin
işle
mle
rin
ele
ktro
nik
ort
am
da
g
erç
ekl
eşt
irilm
esi
konu
sund
a K
OBİ
’lere
yö
nelik
bilin
çle
ndiri
lme
fa
aliy
etle
ri sü
rdür
üle
ce
ktir.
KOBİ
’leri
etk
ileye
n uy
gul
am
ala
rda
KO
Bİ ih
tiya
çla
rının
g
öz
önü
nde
b
ulun
dur
ulm
asın
ın
sağ
lanm
ası
am
ac
ıyla
Avr
upa
Bi
rliğ
i ta
rafın
da
n b
eni
mse
nen
“Önc
e
küç
üğü
düş
ün”
pre
nsib
i ta
nıtıl
ac
ak
ve il
gili
kuru
luşla
rın
uyg
ula
ma
ların
da
KO
Bİ’le
rin ih
tiya
çla
rını
gö
z ö
nünd
e
bul
und
urm
ala
rı sa
ğla
nac
akt
ır.
18.1
1.20
05 t
arih
ve
259
97 s
ayı
lı Re
smi G
aze
te’d
e
yayı
mla
nan
“KO
Bİ’le
rin T
anı
mı,
Nite
likle
ri ve
Sı
nıfla
ndırı
lma
sı H
akk
ınd
a Y
öne
tme
lik”
uya
rınc
a
KOBİ
’lerd
en
ilgili
kuru
m /
kur
uluş
larc
a a
lına
n KO
Bİ B
eya
nna
me
lerin
de
ki y
ıllık
ma
li b
ilanç
o, n
et
satış
ha
sıla
tı ve
ça
lışa
n sa
yısı
bilg
ileri,
bilg
ilerin
p
ayl
aşıl
ma
sı ko
nusu
nda
(va
rsa
) g
ere
kli o
lan
me
vzua
t d
üze
nle
me
leri
yap
ıldık
tan
sonr
a G
elir
İd
are
si Ba
şka
nlığ
ı ve
SG
K ta
rafın
da
n w
eb
se
rvis
ara
cılığ
ıyla
ilg
ili ku
rum
larla
pa
yla
şıla
ca
ktır.
İşve
renl
erin
; ayn
ı ve
ya b
enz
er i
çe
rikle
rle Ç
alış
ma
ve
So
sya
l Güv
enl
ik B
aka
nlığ
ına
, SG
K’ya
ve
İŞ
KUR’
a v
erd
ikle
ri b
azı
be
lge
lerin
ort
akl
aşt
ırılm
ası
ve t
ek
bir
kuru
ma
ve
rilm
esi
sağ
lana
rak
bür
okr
atik
fo
rma
lite
ler a
zaltı
lac
akt
ır.
- Çe
vre
izin
ve
lisa
nsla
rına
ilişk
in iş
lem
lerin
tüm
ille
rde
ele
ktro
nik
ort
am
da
ge
rçe
kle
ştiri
lme
si ko
nusu
nda
işle
tme
lere
yö
nelik
eğ
itim
ça
lışm
ala
rı ya
pıla
ca
ktır.
- Öze
llikle
end
üstr
iye
l fa
aliy
etle
rde
n ka
yna
kla
nan
kirli
liğin
önl
enm
esi,
çe
vre
nin
koru
nma
sı ve
sa
nayi
ku
rulu
şları
tara
fınd
an
çe
vre
me
vzua
tının
ge
tirm
iş o
lduğ
u ya
sal s
oru
mlu
lukl
arın
ye
rine
ge
tirilm
es-
inin
te
min
i iç
in t
üm s
ana
yic
ilerin
ve
işle
tme
lerin
ç
evr
e d
uya
rlılığ
ının
art
tırılm
asın
a y
öne
lik e
ğiti
m
ça
lışm
ala
rı ya
ygın
laşt
ırıla
ca
ktır.
-“Ö
nce
küç
üğü
düş
ün p
rens
ibi”
ne il
işkin
ge
nelg
e
veya
mua
dil
me
vzua
t ç
ıka
rıla
ca
ktır.
- Pre
nsip
ha
kkın
da
bilg
ilend
irme
faa
liye
tleri
(to
pla
ntı,
sem
ine
r, ko
nfe
rans
, vb
) d
üze
nle
nec
ek,
ya
yınl
ar v
e ra
po
rlar h
azı
rlana
ca
ktır.
- Ya
pıla
ca
k d
üze
nle
me
lerin
KO
Bİ’le
re o
lan
etk
ilerin
i önc
ed
en
öng
örm
ek
am
ac
ıyla
A
B’d
eki
“KO
Bİ T
est
i”ne
be
nze
r uyg
ula
ma
ların
ül
kem
izd
e d
e y
ap
ılma
sı iç
in g
ere
kli ç
alış
ma
lar
ge
rçe
kle
ştiri
lec
ekt
ir.
GEL
İR İD
ARE
Sİ
BAŞK
AN
LIĞ
I, SG
K
ÇA
LIŞM
A
VE
SOSY
AL
GÜ
VEN
LİK
BAKA
NLI
ĞI
ÇEV
RE V
E O
RMA
N
BAKA
NLI
ĞI
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
DPT
, KO
SGEB
SGK,
İŞKU
R
KOSG
EB
2012
2011
2013
S
2011
(m
evz
uatın
ç
ıka
rılm
ası)
2013
S(d
iğe
rfa
aliy
etle
r)
- KO
Bİ’le
rin d
est
ekl
ere
eriş
imle
ilg
ili g
erç
ekl
eşt
irme
leri
ge
reke
n b
üro
kra
tik iş
lem
lerin
; AB
Küç
ük
İşle
tme
ler Y
asa
sı’nı
n ”K
am
u id
are
sinin
KO
Bİ’le
rin ih
tiya
çla
rına
d
uya
rlı h
ale
ge
tirilm
esi”
ilke
si ve
31
.7.2
009
tarih
ve
273
05 s
ayı
lı Re
smi G
aze
te’d
e y
ayı
mla
nan
Kam
u H
izm
etle
rinin
Sun
umun
da
U
yula
ca
k U
sul v
e E
sasla
ra
İlişk
in Y
öne
tme
lik’t
eki
“Ba
sılı
ort
am
da
ki b
ilgi v
e b
elg
ele
rin
ele
ktro
nik
ort
am
a t
aşın
ma
sı ve
ve
rita
ba
nla
rının
diğ
er i
da
rele
rle
pa
yla
şılm
ası
esa
stır.
” hü
kmü
do
ğru
ltusu
nda
ko
layl
aşt
ırılm
ası
Mük
erre
r bild
irim
lerd
en
kayn
akl
ana
n za
ma
n ka
ybın
ın,
iş yü
künü
n kı
rta
siye
ciliğ
in v
e
bun
lara
ba
ğlı
şika
yetle
rin
aza
lma
sı
- Çe
vre
izin
lerin
e b
aşv
urul
arın
ya
pılm
ası,
inc
ele
nme
si ve
d
eğ
erle
ndiri
lme
si sü
reç
lerin
de
sa
de
leşm
e
- İşle
tme
lerin
faa
liye
te g
eç
me
sü
rec
inin
hız
land
ırılm
ası
KOBİ
’lerle
ilg
ili fa
aliy
et
gö
ste
ren
kuru
m v
e k
urul
uşla
rın
“Önc
e K
üçüğ
ü D
üşün
” p
rens
ibin
i be
nim
sem
esi
ve
uyg
ula
ma
ların
da
KO
Bİ’le
ri g
öze
tme
lerin
in s
ağ
lanm
ası
3.1.
9
3.1.
10
3.1.
11
3.1.
12
3.1.
13
Sana
yini
n g
eliş
tirilm
esi
aç
ısınd
an
öne
m
arz
ed
en
hizm
et
sekt
örle
rind
eki
KO
Bİ’le
rin ih
tiya
çla
rı b
elir
lene
rek
bu
sekt
örle
re
yöne
lik d
est
ekl
er
ge
liştir
ilec
ek
ve
uyg
ula
nac
akt
ır.
Başt
a t
aşım
a v
e
yazı
lım o
lma
k üz
ere
ih
raç
ed
ileb
ilir
hizm
et
sekt
örle
rinin
ih
tiya
çla
rı b
elir
lene
rek
bu
sekt
örle
re
yöne
lik d
est
ekl
er
ge
liştir
ilec
ek
ve
uyg
ula
nac
akt
ır.
KOBİ
’lere
yö
nelik
d
est
ekl
erin
g
eliş
tirilm
esin
de
Ka
lkın
ma
Aja
nsla
rı ta
rafın
da
n ha
zırla
nan
Bölg
e
Pla
nla
rınd
a
be
lirle
nen
bö
lge
ö
nce
lik v
e
öze
llikle
rinin
de
d
ikka
te a
lınm
ası
için
bilg
i pa
yla
şımı
ve iş
birl
iği
yap
ılac
akt
ır.
KOBİ
’lere
yö
nelik
ka
mu
alım
eğ
itim
leri
düz
enl
ene
ce
k ve
ka
mu
iha
le
me
vzua
tına
iliş
kin
kıla
vuzl
ar
hazı
rlana
ca
ktır.
KOBİ
’lerin
ka
mu
alım
ların
a
katıl
ımın
ın
art
tırılm
ası
am
ac
ıyla
ka
mu
alım
me
vzua
tınd
aki
ye
terli
k kr
iterle
ri a
naliz
ed
ilec
ekt
ir.
Sana
yi S
tra
tejis
ine
pa
rale
l ola
rak;
sa
nayi
nin
ge
liştir
ilme
si a
çısı
nda
n ö
nem
arz
ed
en
hizm
et
sekt
örle
rinin
(m
ühe
ndisl
ik -
mim
arlı
k, d
anı
şma
nlık
, re
kla
m v
e t
anı
tım, f
uarc
ılık, i
stih
da
m b
üro
ları,
b
ağ
ımsız
dış
ma
li d
ene
tim h
izm
etle
ri, la
bo
ratu
ar
hizm
etle
ri, y
azı
lım, s
atış
so
nra
sı hi
zme
tler,
taşım
a
ve d
ağ
ıtım
hiz
me
tleri
vb.)
be
lirle
nme
si ve
Sa
nayi
St
rate
jisi ç
erç
eve
sind
e ö
nce
likle
ndiri
lec
ek
sekt
ör-
lerd
eki
KO
Bİ’le
rin ih
tiya
çla
rının
be
lirle
nme
si, b
u KO
Bİ’le
rin ih
tiya
çla
rının
de
tayl
ı ana
lizin
in y
ap
ılma
sı ve
uyg
un d
est
ekl
erin
ge
liştir
ilme
si iç
in p
roje
ve
ya
pro
jele
r yür
ütül
ec
ekt
ir.
KOBİ
ça
lışa
nla
rının
ka
mu
alım
me
vzua
tına
ve
ka
mu
alım
sist
em
ine
yö
nelik
bilg
i se
viye
sinin
a
rttır
ılma
sı a
ma
cıy
la il
gili
kuru
luşla
rla iş
birl
iği v
e
eşg
üdüm
içe
risin
de
ka
mu
iha
le m
evz
uatı
eğ
itim
to
pla
ntıla
rı d
üze
nle
nec
ek
ve 4
734
sayı
lı Ka
nun
ile ik
inc
il m
evz
uata
ilişk
in k
ılavu
z ç
alış
ma
lar
olu
ştur
ula
ca
ktır.
KOBİ
’lerin
ma
l, hi
zme
t ve
ya
pım
işle
rind
e ih
ale
ye
katıl
ımd
a k
arş
ılaşt
ıkla
rı so
runl
ar b
elir
lene
ce
k ve
g
ere
kli m
evz
uat
de
ğişi
klik
lerin
ya
pılm
asın
a y
öne
lik
öne
rile
rde
bul
unul
ac
akt
ır.
KOSG
EB
DTM
KOSG
EB
KAM
U İH
ALE
KU
RUM
U
KAM
U İH
ALE
KU
RUM
U
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I, D
PT
KOSG
EB, İ
GEM
E, T
OBB
, İH
RAC
ATÇ
I BİR
LİKL
ERİ
DPT
(KA
LKIN
MA
AJA
NSL
ARI
)
KOSG
EB, T
OBB
, TES
K
DPT
, KO
SGEB
, TO
BB, T
ESK
2012
2012
(ih
tiya
çla
rın
be
lirle
nme
si)20
13 S
(d
est
ekl
erin
ta
sarla
nma
sı ve
uy
gul
anm
ası)
2013
S
2011
2013
S
Sana
yi il
e il
işkili
hizm
etle
r se
ktö
ründ
eki
aks
akl
ıkla
r ve
d
arb
oğ
azl
arın
gid
eril
ere
k Sa
nayi
Str
ate
jisin
de
b
elir
lene
n he
de
flerd
e b
aşa
rılı
olm
a ş
ans
ının
art
tırılm
ası
- Dış
pa
zarla
rda
reka
be
t e
de
bilir
liği y
ükse
k hi
zme
t se
ktö
rlerin
in b
elir
lenm
esi
ve
ihtiy
aç
ların
ın a
naliz
ed
ilme
si
-Hiz
me
t ih
rac
atın
ın a
rttır
ılma
sı
KOSG
EB v
e K
alk
ınm
a
Aja
nla
rının
pro
je v
e d
est
ek
uyg
ula
ma
ların
da
bö
lge
pla
nla
rı ç
erç
eve
sind
e k
oo
rdin
asy
on
ve
gö
rev
pa
yla
şımın
ın s
ağ
lanm
ası
sure
tiyle
bö
lge
sel k
alk
ınm
a
faa
liye
tlerin
de
etk
inliğ
in
art
tırılm
ası
- KO
Bİ ç
alış
anl
arın
ın k
am
u a
lım
me
vzua
tına
ilişk
in b
ilgi d
üze
yini
n a
rtm
ası
- KO
Bİ’le
rin k
am
u a
lım
siste
min
de
ki p
ayı
nın
art
ma
sı
KOBİ
’lerin
iha
leye
ka
tılım
ını
sınırl
aya
n ka
tılım
krit
erle
rinin
b
elir
lenm
esi
ve m
evz
uat
de
ğişi
klik
leri
için
öne
rile
r ha
zırla
nma
sı.
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
104 1052011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
İhtiy
aç
duy
ula
n KO
Bİ is
tatis
tikle
ri b
elir
lene
ce
k,
de
rlene
ce
k ve
e
rişim
e a
çıla
ca
ktır.
Giri
şimc
i Bilg
i Sist
em
i ile
üre
tile
ce
k b
ilgile
r, KO
Bİ’le
re
yöne
lik s
tra
teji
be
lirle
yen
kuru
m
ve k
urul
uşla
rın
kulla
nım
ına
su
nula
ca
ktır.
- KO
Bİ’le
rin; t
op
lam
işle
tme
ler,
istih
da
m, y
atır
ım,
katm
a d
eğ
er,
ihra
ca
t b
aşt
a o
lma
k üz
ere
be
-lir
lene
ce
k te
me
l gö
ste
rge
ler i
çin
de
ki p
ayl
arın
ı g
öst
ere
n ist
atis
tikle
r, -
KOBİ
’lerin
se
ktö
rel /
bö
lge
sel /
ölç
eks
el
da
ğılım
ları
ve y
uka
rıda
be
lirtil
en
ista
tistik
lerin
m
ümkü
n o
lduğ
u ö
lçüd
e b
u p
ara
me
tre
lere
gö
re
da
ğılım
ların
ı gö
ste
ren
ista
tistik
ler,
- KO
Bİ’le
rin; t
op
lam
kre
dile
r iç
ind
eki
pa
yla
rını
gö
ste
ren
ista
tistik
ler,
- Aç
ılan
- ka
pa
nan
KOBİ
sa
yıla
rı, b
unla
rın s
ekt
ör,
ölç
ek
ve il
da
ğılım
ları
ile y
eni
kur
ula
n KO
Bİ’le
rin
haya
tta
ka
lma
ista
tistik
leri,
- KO
Bİ’le
rin y
atır
ım t
eşv
ikle
rind
en
yara
rlanm
a
dur
umun
a il
işkin
ista
tistik
ler,
- 250
’de
n a
z ç
alış
anı
ola
n, k
urum
lar v
e g
elir
ve
rgisi
ne t
ab
i eko
nom
ik b
irim
lerin
ciro
ve
bila
nço
d
eğ
erle
rine
ilişk
in is
tatis
tikle
r,
ve b
unla
ra b
enz
er k
onu
ların
da
ihtiy
aç
duy
ula
n g
ünc
el K
OBİ
ista
tistik
rap
orla
rına
ge
rekl
i ola
n m
evz
uat
düz
enl
em
ele
ri ya
pıld
ıkta
n so
nra
inte
rne
t üz
erin
de
n e
rişim
sa
ğla
nac
ak,
ist
atis
tikle
rde
m
ümkü
n o
lduğ
u ö
lçüd
e 1
8.11
.200
5 ta
rih v
e 2
5997
sa
yılı
Resm
i Ga
zete
’de
ya
yım
lana
n “K
OBİ
’lerin
Ta
nım
ı, N
itelik
leri
ve S
ınıfl
and
ırılm
ası
Ha
kkın
da
Yö
netm
elik
”te
ki a
lt ö
lçe
k a
ralık
ları
(mik
ro, k
üçük
, o
rta
) d
ikka
te a
lına
ca
ktır.
Giri
şimc
i Bilg
i Sist
em
ind
e y
er a
lan
KOBİ
’lere
ait
veril
erin
iyile
ştiri
lme
si ve
KO
Bİ’le
re y
öne
lik s
tra
teji
be
lirle
yen
kuru
m v
e k
urul
uşla
rın ih
tiya
çla
rı d
a
dik
kate
alın
ara
k g
eliş
tirilm
esin
e y
öne
lik ç
alış
ma
lar
yürü
tüle
ce
k, ü
retil
ec
ek
ola
n b
ilgile
r po
litik
a b
elir
-le
yic
ilerin
kul
lanı
mın
a a
çıla
ca
ktır.
TÜİK
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I, H
AZİ
NE
MÜ
STEŞ
ARL
IĞI,
DTM
, TÜ
İK,
BDD
K, K
OSG
EB, G
ELİR
İD
ARE
Sİ B
AŞK
AN
LIĞ
I, T
OBB
, TT
GV
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
VE
KURU
LUŞL
AR
2011
S
2011
KOBİ
’lerle
ilg
ili ko
nula
rda
sa
ğlık
lı ka
rar v
erm
e z
em
inin
in
ve a
raşt
ırma
alty
ap
ısını
n o
luşt
urul
ma
sı
- KO
Bİ’le
rle il
gili
ola
rak
fark
lı ku
rum
ların
ve
rita
ba
nla
rınd
a
yer a
lan
veril
erd
en
olu
şan
bilg
i ka
yna
ğı o
luşt
urul
ma
sı
- Bu
kayn
ağ
ın v
e /
ve
ya
bur
ad
an
üre
tile
ce
k ra
po
rların
ilg
ili ku
rum
ların
kul
lanı
mın
a
aç
ılara
k b
u şe
kild
e K
OBİ
’lerle
ilg
ili ko
nula
rda
sa
ğlık
lı ka
rar
verm
e z
em
inin
in v
e a
raşt
ırma
a
ltya
pısı
nın
olu
ştur
ulm
ası
3.2
3.2.
1
3.2.
2
KOBİ
’lerle
ilg
ili ko
nu-
lard
a s
ağ
lıklı
kara
r ve
rme
ze
min
inin
o
luşt
urul
ma
sı iç
in p
olit
ika
ür
etic
ilerin
ih
tiya
ç
duy
ac
ağ
ı KO
Bİ is
tatis
-tik
lerin
in
üre
tilm
esi
KOBİ
ve
giri
şimc
ilerin
b
ilim v
e t
ekn
olo
jiye
d
aya
lı ye
ni fi
kir v
e
bul
uşla
r ile
ye
nilik
ta
ba
nlı p
roje
leri
de
ste
kle
nec
ekt
ir.
Sana
yi T
ezl
eri
De
ste
k Pr
og
ram
ı (S
an-
Tez)
ve
Te
kno
giri
şim
Serm
aye
De
ste
ği
ile T
ekn
olo
ji G
eliş
tirm
e B
ölg
ele
ri
tanı
tıla
ca
k ve
b
u ko
nud
aki
uy
gul
am
ala
r sü
rdür
üle
ce
ktir.
KOBİ
’lerin
ya
rarla
nab
ildiğ
i TÜ
BİTA
K A
r-G
e
de
ste
k p
rog
ram
ları
hakk
ınd
a t
anı
ttım
e
tkin
likle
ri d
üze
nle
nec
ek
ve
KOBİ
’lerin
pro
je
hazı
rlam
a b
ec
eris
i g
eliş
tirile
ce
ktir.
TÜBİ
TAK
so
rum
lulu
ğun
da
yü
rüye
n Ç
erç
eve
Pr
og
ram
ları,
Eur
eka
ve
diğ
er i
kili-
ço
klu
anl
aşm
ala
rla il
e
ge
lişe
n p
roje
ve
işb
irliğ
i a
ğla
rınd
aki
imka
nla
rın,
ge
lişm
ele
rin
tanı
tılm
asın
a
yöne
lik fa
aliy
etle
r d
üze
nle
nec
ek,
ku
rulu
şların
ka
tılım
ların
ın
ce
sare
tlend
irilm
esin
e
yöne
lik t
anı
tıcı,
eğ
itic
i, yö
nle
ndiri
ci
de
ste
kle
r ve
hiz
me
tler
veril
ec
ekt
ir.
- Bilim
ve
te
kno
lojiy
e d
aya
lı ye
ni fi
kir v
e b
uluş
lara
sa
hip
KO
Bİ v
e g
irişim
cile
rin g
eliş
tirilm
esi,
te
kno
lojik
fik
irle
re s
ahi
p t
ekn
o-g
irişim
cile
rin d
est
ekl
enm
esi
vein
ova
tif fa
aliy
etle
rin d
est
ekl
enm
esi
am
ac
ıyla
Ar-
Ge
ve
İno
vasy
on
Pro
gra
mı u
ygul
ana
ca
ktır.
Sana
yi v
e T
ica
ret
Baka
nlığ
ı Ar-
Ge
De
ste
kle
rinin
Ta
nıtıl
ma
sı a
ma
cıy
la;
- Sa
nayi
ve
Tic
are
t O
da
ları,
Üni
vers
itele
r, E
n-
stitü
ler,
Tekn
op
ark
lar,
OSB
ve
KSS
’lerd
e s
em
ine
rler
düz
enl
ene
ce
ktir.
- Yur
tiçin
de
ge
rçe
kle
ştiri
lec
ek
fua
r ve
se
rgile
re
sta
nd a
çm
ak
sure
tiyle
ka
tılım
sa
ğla
nac
akt
ır.
- TÜ
BİTA
K ta
rafın
da
n yü
rütü
lme
kte
ola
n 15
01 S
ana
yi A
r-G
e D
est
ek,
1507
KO
Bİ A
r-G
e B
aşla
ngıç
De
ste
k, 1
503
Pro
je P
aza
rları
De
ste
kle
me
Pro
gra
mla
rının
ta
nıtım
faa
liye
tleri
ge
rçe
kle
ştiri
lec
ekt
ir.
- Ar-
Ge
pro
jesi
yöne
timi k
onu
sund
a K
OBİ
ö
lçe
ğin
de
ki k
urul
uşla
rın b
ilgile
ndiri
lme
si, b
il-in
çle
ndiri
lme
sine
ve
yö
nle
ndiri
lme
sine
yö
nelik
ta
nıtıc
ı, e
ğiti
ci e
tkin
likle
r düz
enl
ene
ce
ktir.
- TÜ
BİTA
K A
r-G
e d
est
ek
pro
gra
mla
rının
uy
gul
anm
asın
da
KO
Bİ’le
rin y
aşa
dığ
ı so
runl
arın
a
şılm
asın
a y
öne
lik o
lara
k m
evz
uat
iyile
ştirm
e
ça
lışm
ala
rı ile
biliş
im a
ltya
pısı
nın
kola
y ku
llanı
mın
a
yöne
lik ç
alış
ma
lar y
ap
ılac
akt
ır.
KOSG
EB
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
TÜBİ
TAK
TÜBİ
TAK
KOSG
EB
2013
S
2013
S
2013
S
2013
S
KOBİ
’lerin
Ar-
Ge
ve
ye
nilik
ta
ba
nlı p
roje
lerin
in a
rtm
ası
Ar-
Ge
De
ste
k p
rog
ram
ların
a
ba
şvur
an
KOBİ
sa
yısın
da
art
ış o
lma
sı
KOBİ
’lerin
de
ste
k m
eka
nizm
ala
rına
da
ha
etk
in k
atıl
ımı,
yeni
KO
Bİ’le
rin
me
vcut
me
kani
zma
lard
an
yara
rland
ırılm
ası
- KO
Bİ’le
rin d
est
ek
me
kani
zma
ların
a d
aha
etk
in
katıl
ımı
- Ye
ni K
OBİ
’lerin
me
vcut
m
eka
nizm
ala
rda
n ya
rarla
ndırı
lma
sı
4.1
4.1.
1
4.1.
2
4.1.
3
4.1.
4
KOBİ
’lerin
Ar-
Ge
, ye
nilik
, ta
sarım
ko
nusu
nda
ki
fark
ınd
alık
ların
ın
art
tırılm
ası
ve
faa
liye
tlerin
in
de
ste
kle
nme
si
Stra
tejik
Ala
n 4
- KO
Bİ’le
rin A
r-G
e ve
yen
ilik
kap
asi
tesi
nin
gel
iştir
ilmes
i
KOBİ
ve
giri
şimc
ilerin
b
ilim v
e t
ekn
olo
jiye
d
aya
lı ye
ni fi
kir v
e
bul
uşla
r ile
ye
nilik
ta
ba
nlı p
roje
leri
de
ste
kle
nec
ekt
ir.
Sana
yi T
ezl
eri
De
ste
k Pr
og
ram
ı (S
an-
Tez)
ve
Te
kno
giri
şim
Serm
aye
De
ste
ği
ile T
ekn
olo
ji G
eliş
tirm
e B
ölg
ele
ri
tanı
tıla
ca
k ve
b
u ko
nud
aki
uy
gul
am
ala
r sü
rdür
üle
ce
ktir.
KOBİ
’lerin
ya
rarla
nab
ildiğ
i TÜ
BİTA
K A
r-G
e
de
ste
k p
rog
ram
ları
hakk
ınd
a t
anı
ttım
e
tkin
likle
ri d
üze
nle
nec
ek
ve
KOBİ
’lerin
pro
je
hazı
rlam
a b
ec
eris
i g
eliş
tirile
ce
ktir.
TÜBİ
TAK
so
rum
lulu
ğun
da
yü
rüye
n Ç
erç
eve
Pr
og
ram
ları,
Eur
eka
ve
diğ
er i
kili-
ço
klu
anl
aşm
ala
rla il
e
ge
lişe
n p
roje
ve
işb
irliğ
i ağ
ların
da
ki
imka
nla
rın,
ge
lişm
ele
rin
tanı
tılm
asın
a
yöne
lik fa
aliy
etle
r d
üze
nle
nec
ek,
ku
rulu
şların
ka
tılım
ların
ın
ce
sare
tlend
irilm
esin
e
yöne
lik ta
nıtıc
ı, e
ğiti
ci,
yönl
end
iric
i d
est
ekl
er v
e h
izme
tler
veril
ec
ekt
ir.
- Bilim
ve
te
kno
lojiy
e d
aya
lı ye
ni fi
kir v
e b
uluş
lara
sa
hip
KO
Bİ v
e g
irişim
cile
rin g
eliş
tirilm
esi,
te
kno
lojik
fik
irle
re s
ahi
p t
ekn
o-g
irişim
cile
rin d
est
ekl
enm
esi
vein
ova
tif fa
aliy
etle
rin d
est
ekl
enm
esi
am
ac
ıyla
Ar-
Ge
ve
İno
vasy
on
Pro
gra
mı u
ygul
ana
ca
ktır.
Sana
yi v
e T
ica
ret
Baka
nlığ
ı Ar-
Ge
De
ste
kle
rinin
Ta
nıtıl
ma
sı a
ma
cıy
la;
- Sa
nayi
ve
Tic
are
t O
da
ları,
Üni
vers
itele
r, En
sti-
tüle
r, Te
kno
pa
rkla
r, O
SB v
e K
SS’le
rde
se
min
erle
r d
üze
nle
nec
ekt
ir.
- Yur
tiçin
de
ge
rçe
kle
ştiri
lec
ek
fua
r ve
se
rgile
re
sta
nd a
çm
ak
sure
tiyle
ka
tılım
sa
ğla
nac
akt
ır.
- TÜ
BİTA
K ta
rafın
da
n yü
rütü
lme
kte
ola
n 15
01 S
ana
yi A
r-G
e D
est
ek,
1507
KO
Bİ A
r-G
e B
aşla
ngıç
De
ste
k, 1
503
Pro
je P
aza
rları
De
ste
kle
me
Pro
gra
mla
rının
ta
nıtım
faa
liye
tleri
ge
rçe
kle
ştiri
lec
ekt
ir.
- Ar-
Ge
pro
jesi
yöne
timi k
onu
sund
a K
OBİ
ö
lçe
ğin
de
ki k
urul
uşla
rın b
ilgile
ndiri
lme
si, b
il-in
çle
ndiri
lme
sine
ve
yö
nle
ndiri
lme
sine
yö
nelik
ta
nıtıc
ı, e
ğiti
ci e
tkin
likle
r düz
enl
ene
ce
ktir.
- TÜ
BİTA
K A
r-G
e d
est
ek
pro
gra
mla
rının
uy
gul
anm
asın
da
KO
Bİ’le
rin y
aşa
dığ
ı so
runl
arın
a
şılm
asın
a y
öne
lik o
lara
k m
evz
uat
iyile
ştirm
e
ça
lışm
ala
rı ile
biliş
im a
ltya
pısı
nın
kola
y ku
llanı
mın
a
yöne
lik ç
alış
ma
lar y
ap
ılac
akt
ır.
KOSG
EB
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
TÜBİ
TAK
TÜBİ
TAK
KOSG
EB
2013
S
2013
S
2013
S
2013
S
KOBİ
’lerin
Ar-
Ge
ve
ye
nilik
ta
ba
nlı p
roje
lerin
in a
rtm
ası
Ar-
Ge
De
ste
k p
rog
ram
ların
a
ba
şvur
an
KOBİ
sa
yısın
da
art
ış o
lma
sı
KOBİ
’lerin
de
ste
k m
eka
nizm
ala
rına
da
ha
etk
in k
atıl
ımı,
yeni
KO
Bİ’le
rin
me
vcut
me
kani
zma
lard
an
yara
rland
ırılm
ası
- KO
Bİ’le
rin d
est
ek
me
kani
zma
ların
a d
aha
etk
in
katıl
ımı
- Ye
ni K
OBİ
’lerin
me
vcut
m
eka
nizm
ala
rda
n ya
rarla
ndırı
lma
sı
4.1
4.1.
1
4.1.
2
4.1.
3
4.1.
4
KOBİ
’lerin
Ar-
Ge
, ye
nilik
, ta
sarım
ko
nusu
nda
ki
fark
ınd
alık
-la
rının
a
rttır
ılma
sı ve
fa
aliy
etle
rin-
in d
est
ekl
en-
me
si
Stra
tejik
Ala
n 4
- KO
Bİ’le
rin A
r-G
e ve
yen
ilik
kap
asi
tesi
nin
gel
iştir
ilmes
i
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
106 1072011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
Üni
vers
itele
r ve
ka
mu
ara
ştırm
a e
nstit
üle
ri ile
KO
Bİ’le
r ve
büy
ük
ölç
ekl
i işle
tme
lerin
bir
ara
ya g
ele
ce
ği,
ort
ak
çö
züm
pla
tfo
rmu
sağ
laya
ca
k d
üze
nli
sekt
öre
l to
pla
ntıla
r ya
pıla
ca
ktır.
Üni
vers
ite -
sana
yi
işbirl
iği u
ygul
am
a v
e
ara
ştırm
a m
erk
ezl
eri
yayg
ınla
ştırı
lac
ak
ve
de
ste
kle
nec
ekt
ir.
Ara
ştırm
a
alty
ap
ıların
da
KO
Bİ’le
rin ih
tiya
çla
rı d
ikka
te a
lına
rak
KOBİ
’lerin
bu
alty
ap
ıları
kulla
nma
ları
etk
inle
ştiri
lec
ekt
ir
KOBİ
’lerin
Ar-
Ge
ve
ye
nilik
pro
jele
rinin
so
nuç
ların
ın
tica
rile
ştiri
lme
sine
yö
nelik
end
üstr
iye
l uy
gul
am
ala
rı d
est
ekl
ene
ce
ktir.
KOBİ
’ler t
ara
fınd
an
Ar-
Ge
faa
liye
tleri
sonu
cun
da
ort
aya
çık
arıl
an
yeni
ür
ünün
ve
ya g
eliş
tirile
n ür
ünün
se
ri ür
etim
i iç
in y
atır
ım d
est
eğ
i sa
ğla
nac
akt
ır.
KOBİ
’lerin
Ar-
Ge
ve
ye
niliğ
e y
öne
lik b
aşa
rılı p
ro-
jele
rinin
so
nuç
ların
ın t
ica
rile
ştiri
lme
sini d
est
ekl
e-
me
k a
ma
cıy
la E
ndüs
triy
el U
ygul
am
a P
rog
ram
ı uy
gul
ana
ca
ktır.
Kam
u ku
rum
ve
kur
uluş
ları
ile ü
nive
rsite
ler-
de
ki a
raşt
ırma
me
rke
zle
rinin
etk
in k
ulla
nım
ını v
e
sürd
ürül
eb
ilirliğ
ini s
ağ
lam
ak
üze
re y
ap
ılac
ak
ida
ri ve
ya
sal d
üze
nle
me
lerd
e K
OBİ
’lerin
bu
me
rke
-zl
erd
en
kulla
nım
ını k
ola
yla
ştırı
cı t
ed
birl
ere
ye
r ve
rile
ce
ktir
KOSG
EB
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I
TOBB
YÖK
DPT
DPT
, HA
ZİN
E M
ÜST
EŞA
RLIĞ
I, TÜ
BİTA
K
DPT
, KO
SGEB
, KA
LKIN
MA
A
JAN
SLA
RI
SAN
AYİ
VE
TİC
ARE
T BA
KAN
LIĞ
I, D
PT, T
ÜBİ
TAK,
KO
SGEB
,TT
GV,
ÜN
İVER
SİTE
LER,
KA
LKIN
MA
AJA
NSL
ARI
İLG
İLİ K
AM
U V
E Ö
ZEL
SEKT
ÖR
KURU
LUŞL
ARI
2013
S
2013
S
2013
S
2013
S
2013
Ar-
Ge
ve
ye
niliğ
e y
öne
lik K
OBİ
p
roje
lerin
in t
ica
rile
şme
sinin
sa
ğla
nma
sı
Ar-
Ge
ve
ye
niliğ
e y
öne
lik K
OBİ
p
roje
lerin
in t
ica
rile
şme
sinin
sa
ğla
nma
sı
Üni
vers
itele
r, ka
mu
ara
ştırm
a
ens
titül
eri
ve s
ana
yi iş
birl
iğin
in
ge
liştir
ilme
si
Üni
vers
ite s
ana
yi iş
birl
iğin
in
ge
liştir
ilme
si
KOBİ
’lerin
ara
ştırm
a
me
rke
zle
rind
en
etk
in o
lara
k ya
rarla
nma
sı
4.3
5.1
4.2
4.3.
1
4.3.
2
4.3.
3
KGF
A.Ş
.’ni
n iş
süre
çle
rinin
, kur
umsa
l ya
pısı
nın
ve d
est
ek
pe
rfo
rma
nsın
ın
iyile
ştiri
lme
sine
yö
nelik
ça
lışm
ala
r yü
rütü
lec
ekt
ir.
Kre
di g
ara
nti
kuru
luşla
rının
ke
fale
tinin
3. g
rup
te
min
atla
rda
n d
aha
üs
t g
rup
te
min
at
vasf
ına
ka
vuşt
urul
ma
sı iç
in g
ere
kli m
evz
uat
düz
enl
em
esi
yap
ılac
akt
ır.
KOSG
EB
BDD
K
TOBB
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
R
2013
S
2012
KGF
A.Ş
.’ni
n im
kanl
arın
ın
art
ırıla
rak,
da
ha fa
zla
sa
yıd
a
KOBİ
’nin
bu
siste
md
en
yara
rlanm
ası
Kre
di p
iya
sasın
ın
ge
nişle
tilm
esin
in s
ağ
lanm
ası
5.1.
1
5.1.
2
4.2.
1
4.2.
2
KOBİ
’ler i
le
büy
ük ö
lçe
kli
işle
tme
ler v
e
üniv
ers
itele
r a
rasın
da
kiişb
irliğ
inin
art
tırılm
ası
KOBİ
’lerin
b
ank
a
kre
dile
rine
e
rişim
inin
a
rttır
ılma
sı
Ar-
Ge
ve
ye
nilik
p
roje
lerin
in
tica
rile
ştiri
l-m
esin
e
yöne
lik
de
ste
kle
rin
uyg
ula
nma
sı
Stra
tejik
Ala
n 5
- KO
Bİ’le
rin v
e g
irişi
mci
lerin
fina
nsm
ana
eriş
imle
rinin
kol
ayl
aşt
ırılm
ası
5.2
KOBİ
’ler,
ulus
lara
rası
kre
di k
rite
rleri
ve
kuru
msa
l yö
netiş
im
ilke
leri
konu
sund
a
bilin
çle
ndiri
lec
ekt
ir.
KOBİ
’lerd
e fi
nans
al
ve fi
nans
al
olm
aya
n ra
po
rlam
a
sta
nda
rtla
rının
uy
gul
anm
asın
a
yöne
lik t
eşv
ik
ara
çla
rı g
eliş
tirile
ce
k ve
yür
ütül
ec
ekt
ir.
KOBİ
’lerin
uyg
un
koşu
llard
a b
ank
a
kre
disi
te
min
e
de
bilm
ele
ri iç
in k
red
i fa
iz
de
ste
kle
ri uy
gul
ana
ca
ktır.
KOBİ
’lerin
kre
dile
rde
n d
aha
fazl
a
yara
rland
ırılm
ası
am
ac
ıyla
b
ilgile
ndirm
e
faa
liye
tleri
ge
rçe
kle
ştiri
lec
ekt
ir.
İhra
ca
t kr
ed
i sig
ort
ası
konu
-su
nda
eğ
itim
ve
ta
nıtım
faa
liye
tleri
ge
rçe
kle
ştiri
lere
k KO
Bİ’le
rin u
ygu-
lam
ad
an
da
ha
fazl
a y
ara
rlanm
ası
sağ
lana
ca
ktır.
Pro
jeye
da
yalı
APE
X b
ank
ac
ılığı
(to
pta
n b
ank
ac
ılık)
kap
sam
ınd
a
kalk
ınm
a v
e y
atır
ım
ba
nka
ların
ın
katıl
ac
ağ
ı int
era
ktif
“ort
ak
pla
tfo
rm”
olu
ştur
ula
ca
ktır.
TOBB
SPK
KOSG
EB
TÜRK
İYE
BAN
KALA
R Bİ
RLİĞ
İ
EXIM
BAN
K
TÜRK
İYE
BAN
KALA
R Bİ
RLİĞ
İ
SPK,
KO
SGEB
, TÜ
RKİY
E BA
NKA
LAR
BİRL
İĞİ,
BDD
K
KOSG
EB
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
R
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
R
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
R
2011
S
2012
S
2013
S
2013
S
2013
S
2013
S
KOBİ
’lerin
fina
nsm
an
kuru
luşla
rına
eks
iksiz
ve
d
oğ
ru b
ilgi v
erm
ele
ri su
retiy
le
fina
nsm
an
kayn
akl
arın
da
n d
aha
fazl
a y
ara
rlanm
ala
rının
ve
KO
Bİ b
ors
asın
a h
azı
rlanm
ala
rının
sa
ğla
nma
sı
KOBİ
’lerin
fina
nsm
an
kuru
luşla
rına
eks
iksiz
ve
d
oğ
ru b
ilgi v
erm
ele
ri su
retiy
le
fina
nsm
an
kayn
akl
arın
da
n d
aha
fazl
a y
ara
rlanm
ala
rının
ve
KO
Bİ b
ors
asın
a h
azı
rlanm
ala
rının
sa
ğla
nma
sı
KOBİ
’lerin
to
pla
m k
red
ilerd
en
ald
ığı p
ayı
n a
rtm
ası
KOBİ
’lerin
kre
dile
r ko
nusu
nda
d
aha
fazl
a b
ilgile
ndiri
lme
si ve
bu
yolla
da
ha fa
zla
kre
di
tahs
isi s
ağ
lanm
ası
Eyle
m/p
roje
nin
ge
rçe
kle
ştiri
lme
siyle
sig
ort
a
hizm
etle
rind
en
yara
rlana
n KO
Bİ’le
rin p
ayı
nın
art
ırılm
ası
Pro
je il
e K
OBİ
’lerin
ulu
slar
ara
sı fo
nla
ra e
rişim
ine
ka
tkı
sağ
lanm
ası
5.2.
1
5.2.
2
5.1.
3
5.1.
4
5.1.
5
5.1.
6
Ulu
slara
rası
kre
di k
rite
rleri
ve k
urum
sal
yöne
tişim
ilk
ele
ri ko
nusu
nda
KO
Bİ’le
rin
bilin
çle
ndi-
rilm
esi
İhra
ca
t kre
di s
igo
rta
sı p
rog
ram
ları
kap
sam
ınd
a
KOBİ
’lere
ola
n d
est
eğ
in k
ad
em
eli
ola
rak
art
ırılm
ası
ile s
öz
konu
su p
rog
ram
ların
, ihr
ac
at p
ota
nsiy
elin
e
haiz,
anc
ak
ihra
ca
t ha
kkın
da
hiç
tec
rüb
esi
bul
unm
aya
n KO
Bİ’le
r ne
zdin
de
tanı
tılm
ası
ve
de
ğe
rlend
irilm
esi
am
aç
lanm
akt
ad
ır. B
u ka
psa
md
a
KOBİ
’lere
yö
nelik
ola
rak
düz
enl
ene
ce
k te
knik
bilg
i, e
ğiti
m, o
rya
nta
syo
n ve
be
nze
ri a
ma
çlı
ça
lışm
ala
ra
ge
niş
ölç
üde
de
ste
k ve
rile
ce
ktir.
Kalk
ınm
a v
e y
atır
ım b
ank
ala
rı p
roje
ye d
aya
lı,
hed
ef k
itle
si b
elir
li, s
onu
çla
rı ö
lçül
eb
ilir p
roje
ler
üre
tere
k ul
usla
rara
sı fin
ans
al k
urul
uşla
rda
n te
min
ett
ikle
ri uz
un v
ad
eli
ve d
üşük
ma
liye
tli
fonl
arı,
ara
cı f
ina
nsa
l kur
uluş
lar y
olu
yla
KO
Bİ’le
re
akt
ara
bim
ekt
ed
ir. B
u p
roje
lerin
art
ırılm
asın
da
ve
uyg
ula
ma
ların
sür
dür
üle
bilir
olm
asın
da
ve
ri to
pla
ma
k ve
ihtiy
aç
ları
iyi b
elir
lem
ek
öne
mli
olm
akt
ad
ır. B
ank
a t
em
silc
ilerin
in v
e s
ekt
ör
örg
ütle
rinin
ye
r ald
ığı b
ir in
tera
ktif
“ort
ak
pla
tfo
rm”u
n o
luşt
urul
ma
sı, y
ab
anc
ı ka
yna
k te
min
ind
e v
e d
oğ
ru fi
nans
ma
n m
od
elle
me
lerin
de
fa
yda
lı o
lac
akt
ır.
KOBİ
’lerin
ulu
slara
rası
kre
di k
rite
rleri
ve k
urum
sal
yöne
tişim
ilke
leri
konu
sund
aki
fark
ınd
alık
d
üze
yini
art
tırm
ak
üze
re t
op
lant
ı ve
se
min
erle
r d
üze
nle
nec
ek,
rehb
er d
okü
ma
nla
r ha
zırla
nara
k in
tern
et
üze
rind
en
KOBİ
’lerin
bilg
ilend
irilm
esi
sağ
lana
ca
ktır.
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ
108 2011-2013 KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı
5.3
IMKB
Ge
lişe
n İş
letm
ele
r Pi
yasa
sının
(KO
Bİ
Bors
ası)
etk
inliğ
i a
rttır
ılac
akt
ır.
KOBİ
’lerin
IMKB
G
İP’e
giri
şlerin
in
kola
yla
ştırı
lma
sı iç
in d
est
ek
veril
ec
ekt
ir.
IPA
ka
psa
mın
da
G
eliş
en
43 G
irişim
Se
rma
yesi
Fonu
Pr
oje
si ha
yata
g
eç
irile
ce
ktir.
İş M
ele
kle
ri A
ğı’n
ın
kuru
lma
sının
te
şvik
e
dilm
esi
için
ge
rekl
i m
evz
uat
alty
ap
ısı
olu
ştur
ula
ca
ktır.
Kalk
ınm
a A
jans
ları
tara
fınd
an
bö
lge
sel d
üze
yde
ye
nilik
çi f
ina
nsm
an
mo
de
lleri
ge
liştir
ilec
ekt
ir.
IVC
I (İs
tanb
ul
Giri
şim S
erm
aye
si Fo
nu)
ta
rafın
da
n g
irişim
se
rma
yesi
fonl
arın
a y
atır
ım
yap
ılma
sı sa
ğla
nac
akt
ır.
IMKB
KOSG
EB
DPT
(K
ALK
INM
A
AJA
NSL
ARI
)
KOSG
EB
KOSG
EB
SPK
KOSG
EB, S
PK,
TOBB
, TS
PAKB
IMKB
KOSG
EB, T
ÜRK
İYE
KALK
INM
A B
AN
KASI
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
R
İLG
İLİ D
İĞER
KU
RUM
V
E KU
RULU
ŞLA
R
DPT
, KO
SGEB
, TO
BB
2012
2013
S
2013
2013
S
2013
2012
KOBİ
’lerin
ke
ndile
rine
sa
ğla
nan
me
vzua
t ko
layl
ıkla
rı ve
ma
liye
t a
vant
ajla
rınd
an
fayd
ala
nara
k,
kola
y, h
ızlı
ve d
üşük
ma
liye
tli
bir
şeki
lde
se
rma
ye p
iya
sasın
a
eriş
im im
kânı
bul
ma
sı
KOBİ
’lerin
se
rma
ye
piy
asa
ların
ın o
lana
kla
rınd
an
fayd
ala
nma
ların
ın t
em
in
ed
ilme
si.
KOBİ
’lere
yö
nelik
, bö
lge
sel
ihtiy
aç
lar ç
erç
eve
sind
e
fark
lılaşt
ırıla
bile
n ye
ni fi
nans
ma
n m
od
elle
rinin
ge
liştir
ilme
si
- Giri
şim s
erm
aye
si fo
nla
rına
ka
yna
k sa
ğla
yara
k Tü
rkiy
e’d
eki
G
irişim
se
rma
yesi
hac
min
in
ge
liştir
ilme
si,
- Ye
ni G
irişim
Se
rma
yesi
fonl
arın
ın k
urul
ma
sının
sa
ğla
nma
sı
-KO
Bİ’le
rin v
e g
irişim
cile
rin
giri
şim s
erm
aye
si sis
tem
i ko
nusu
nda
bilin
çle
ndiri
lme
si
Türk
iye
’de
ki G
irişim
se
rma
yesi
hac
min
in g
eliş
tirilm
esi
Başa
rılı i
ş fik
rine
sa
hip
g
irişim
cile
rin fi
nans
ma
na
eriş
imle
rini k
ola
yla
ştıra
ca
k iş
me
lekl
eri
siste
min
e iş
lerli
k ka
zand
ırılm
ası
5.3.
1
5.3.
2
5.3.
5
5.3.
6
5.3.
3
5.3.
4
Giri
şim
serm
aye
si, iş
m
ele
kle
ri ve
KO
Bİ b
ors
ası
siste
mle
rinin
g
eliş
tirilm
esi
- İM
KB G
İP’in
KO
Bİ’le
re t
anı
tılm
ası,
bu
yeni
ya
pıy
ı ku
llana
bilm
ele
ri iç
in e
ğiti
m v
eril
ec
ekt
ir.
- KO
Bİ’le
re h
isse
arz
ı iç
in s
ağ
lana
ca
k d
est
ekl
er
tasa
rlana
ca
ktır.
İMKB
ta
rafın
da
n o
luşt
urul
muş
ola
n G
eliş
en
İşle
tme
ler P
iya
sasın
da
n KO
Bİ’le
rin
yara
rlana
bilm
esin
i te
şvik
etm
ek
üze
re b
ors
aya
g
iriş
ma
liye
tlerin
e y
öne
lik K
OSG
EB d
est
eğ
i sa
ğla
nac
akt
ır.
Bölg
ese
l risk
se
rma
yesi,
giri
şim s
erm
aye
si,
kre
di g
ara
nti f
onl
arı
gib
i fin
ans
ma
n m
od
elle
ri g
eliş
tirile
ce
k, b
ölg
ele
r ara
sı işb
irliğ
i de
te
min
e
tme
k su
retiy
le fo
n ha
cm
i art
ırıla
ca
ktır.
Başt
a G
üne
ydo
ğu
Ana
do
lu B
ölg
esi
olm
ak
üze
re
ort
ala
ma
milli
ge
lirin
yüz
de
75’
ind
en
düş
ük g
elir
se
viye
sine
sa
hip
sa
nayi
, im
ala
t ve
tur
izm
KO
Bİ’le
ri iç
in b
ağ
ımsız
yö
netil
en
bir
giri
şim s
erm
aye
si fo
nu
kuru
lara
k KO
Bİ’le
rin fi
nans
ma
na e
rişim
ini a
rtırm
ak
am
aç
lanm
akt
ad
ır.
H.
No
Hed
efle
rE/
PN
OEY
LEM
/PRO
JEEY
LEM
/ P
ROJE
AÇ
IKLA
MA
SI*
(Eyl
em
/ p
roje
nin
uyg
ula
nma
sına
ilişk
in d
eta
yla
rın
be
lirtil
me
sine
ge
rek
duy
uld
uğu
dur
umla
r iç
in)
SORU
MLU
KU
RULU
ŞİŞ
BİRL
İĞİ
YAPI
LAC
AK
KURU
LUŞ
TAM
AM
LAN
MA
TA
RİH
İ**
BEKL
ENEN
ETK
İ