neos jaarbeeld 2015 – samen op weg naar 2020!
DESCRIPTION
Een selectie van activiteiten waarin speerpunten van onze koers 2014-2016 tot uiting komen.TRANSCRIPT
JAARBEELD 2015SAMEN OP WEG NAAR 2020!
MAAT
WER
K
2
INHO
UD
NEOS JAARBEELD 2015
JAARBEELD 2015 SAMEN OP WEG NAAR 2020!Een selectie van activiteiten waarin speerpunten van onze koers 2014-2016 tot uiting komen.
AANMELDING & ADVIESToegang tot de maatschappelijke
opvang: hoe is dat geregeld?
LAAGDREMPELIG VANGNETVan opvang- naar woonvoorziening
INTEGRALE AANPAKNeos Verpleegzorg:
integrale aanpak heeft waarde
VEILIG THUISArbeidsparticipatie slachtoffers
huiselijk geweld
KWETSBARE KINDERENKinderen vooruit helpen
met hun ontwikkeling
KEERPUNT VOOR JONGERENTalentenexpeditie: wie ben ik,
wat kan ik, wat wil ik?
LEEFBAARHEID EN BEELDVORMINGEen goed leven totdat alles gaat schuiven...
FACILITEREN KANSENLaten zien wat we kunnen: op
Dutch Design Week en via Living Museum
HULPBRONNENGezond netwerk en kwaliteit van leven
WERKEN EN WONENWerken en wonen komen samen
in meubelproject
NEOS ALS EXPERTProfessionalisering en innovatie
met onderwijs en wetenschap
CLIËNTENPARTICIPATIEErvaringswerkers steunen
cliënten bij herstel
NEOS: VERLEDEN TIJD EN TOEKOMSTVan ‘zorgen voor’ naar naar zelfredzaam
RESULTATENFONDSEN, SPONSOREN, DONATEURS
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
VOORWOORD JAARBEELD 2015
Neos biedt crisisopvang, woonarrangementen en begeleiding voor mensen die in een kwetsbare situatie verkeren.
We beschouwen het als onze opdracht om te voorkomen dat deze burgers tussen wal en schip terechtkomen of verder
afglijden onder het aanvaardbare bestaansminimum. Veilige opvang, contact met lotgenoten en een persoonsgerichte
begeleiding zijn vaak de eerste stappen op weg naar een betere kwaliteit van leven. Erbij horen en naar vermogen weer
meedoen in de samenleving, dáár gaat het om en daar werken we aan.
We leven in een tijdsbestek waarin de verzorgingsstaat oude stijl plaatsmaakt voor een samenleving waarin de eigen
kracht van de burger, zelfredzaamheid en participatie centraal staan. Dit komt ook tot uiting in het landelijk en lokaal
beleid in ons werkgebied. Onze missie en visie op maatschappelijke zorg, die uitgaat van maatschappelijk herstel en
participatie, sluit naadloos aan op dit gedachtegoed.
Kernactiviteiten
Crisisopvang, beschermd wonen en gespecialiseerde begeleiding zijn onze primaire kernactiviteiten die direct aansluiten
bij de behoeften van kwetsbare burgers en de vragen van onze opdrachtgevers. In het verlengde van onze kernactivi-
teiten, organiseren we ondersteuning en flankerende diensten op het gebied van inkomensbeheer, dagbesteding,
jobcoaching en re-integratie.
Individueel maatwerk
Beschermd en begeleid wonen bieden we aan als individuele maat-
werkarrangementen op vraag van de cliënt en van de samen-
leving. Inclusief wonen is daarbij het uitgangspunt: cliënten
worden door ons maximaal aangesproken op zelfregulatie en
hun herstelvermogen zodat zij weer als volwaardige burgers
deelnemen aan het gewone maatschappelijke verkeer.
Samenwerking
Neos is een organisatie die altijd de samenwerking zoekt.
In deze tijd van vernieuwing is dat niet anders. Het zit in
ons DNA: we zijn betrouwbaar, daadkrachtig en verbin-
dend. We zijn bondgenoot van mensen in een kwetsbare
positie. Alles wat we doen is erop gericht om hen te
begeleiden naar een betere kwaliteit van leven en het
creëren van een nieuw perspectief.
In dit jaarbeeld bieden we u een terugblik op de inspan-
ningen door onze cliënten, medewerkers en samenwer-
kingspartners gedurende het afgelopen jaar. Deze beelden
en verhalen geven een indruk van de manier waarop we
samen op weg zijn naar het jaar 2020! Wij wensen u veel
leesplezier!
Pim Dijkstra (r) en Ting Yu Chu (l), Raad van Bestuur
3
Op verschillende pagina’s van dit jaarbeeld vindt u links
naar meer informatie. Bekijkt u bijvoorbeeld dit korte
filmpje over onze organisatie.
4
AANM
ELDI
NG &
ADVI
ES
NEOS JAARBEELD 2015
Als mensen dakloos zijn geraakt of hun huis dreigen te
verliezen, kunnen zij zich melden bij Centrale Aanmelding.
Daar werken medewerkers van Neos, een medewerker
van het Leger des Heils, en in de aanloop naar 2016 ook
specialisten Participatie/Inkomen van de gemeente Eind-
hoven. Deze samenwerking is erop gericht om zo snel
mogelijk hulp te kunnen bieden.
Bij Centrale Aanmelding wordt gekeken naar de omstandigheden
van iemand, zoals: kan hij bij familie of kennissen verblijven? In
dat geval zal het WIJ-team waarschijnlijk de begeleiding op zich
nemen. Is er recht op een uitkering in het kader van de
Participatiewet en is er een postadres?
Als opvang binnen de maatschappelijke opvang noodzakelijk is,
volgt er zo spoedig mogelijk een intakegesprek. Vaak kunnen
mensen die zich melden in de wachttijd tot dit gesprek nog in hun
omgeving terecht. In geval van een crisis of voor het overbruggen
van een korte tijd, zijn direct noodbedden beschikbaar.
In situaties van huiselijk geweld is Centrale Aanmelding altijd
de toegang tot veilige opvang. Neos heeft hiervoor afspraken
gemaakt met Veilig Thuis.
Het intakegesprek met medewerkers van Centrale Aanmelding,
waaronder een uitgebreide screening, bepaalt het vervolgtraject.
De Zelfredzaamheidmatrix is hierbij een belangrijk en leidend in-
strument. Met de cliënt wordt gekeken wat hij zelf kan en wil en
welke ondersteuning hij nodig heeft op welke leefgebieden.
Voor (weer) zelfstandig kunnen wonen kijken we naar de vier pij-
lers: het op orde krijgen van de financiën, het vinden van werk en
een woning en het opbouwen van sociale contacten. Na goedkeu-
ring van het trajectplan volgt een beschikking en start het traject
gericht op zo zelfstandig mogelijk wonen.
Zodra een cliënt uitstroomt naar een eigen woning, biedt Neos in
de eerste fase woonbegeleiding. Daarna volgt een warme over-
dracht naar het betreffende WIJ-team.
TOEGANG TOT DE MAATSCHAPPELIJKE OPVANG
HOE IS DAT GEREGELD?Traject gericht op zelfstandig wonen
INHOUD
Centrale Aanmelding is 24 uur per dag bereikbaar voor crisis-
situaties en noodbedden, maar ook hulpverleningsorganisaties
en andere professionals kunnen hier terecht met alle vragen
over (dreigende) dakloosheid, huiselijk geweld, zorg en opvang.
Centrale Aanmelding is gevestigd in de Hoogstraat 229a in
Eindhoven en is bereikbaar via 040-2950465 of
[email protected]. Zie ook www.st.neos.nl
5
Teamleider Peter van der Heijden:
“Door de integratie aan de voordeur
- Centrale Aanmelding Neos, intaker
Leger des Heils en de specialisten van
Participatie - kunnen we snel schake-
len. Het intakegesprek en de scree-
ning op het vlak van wonen, werk én
financiën maken voor de cliënt direct
helder waar hij op alle fronten staat en
waar hij aan moet werken. Ook kunnen
cliënten die tijdelijk nog onderdak
hebben, voorafgaand aan opname al
acties uitzetten, zoals het regelen van
een verzekering. En bij opname in een
van de woonvoorzieningen hebben we
meteen een compleet beeld. Zo weten
we vooraf of er een financieel dienst-
verlener of een jobcoach ingeschakeld
moet worden, om maar iets te noemen.
We kunnen dus meteen breed aan de
slag en hoeven nergens op te wachten.
Mensen komen nu dak- of thuisloos
binnen en ervaren dat alle zaken in de
intake in korte tijd worden aangeroerd.
Dat motiveert!”
Bij Trajectregie zijn we nadrukkelijk ver-
bindingen aan het leggen met de vele
nieuwe zorgaanbieders die erbij zijn
gekomen door de veranderingen in het
sociaal domein. We verwijzen mensen
daar ook heen als dat voor hen beter
passend is. Dat hebben we trouwens
altijd gedaan. Zo komt het bijvoorbeeld
regelmatig voor dat mensen vanuit
een lopend traject bij het Instroom-
huis overstappen naar een andere
aanbieder. Dat is juist een sterk punt
van Neos, dat we vanuit de behoefte
van de cliënt optimaal gebruik maken
van de dwarsverbindingen met andere
partners. Ik hoop dat de vorming van
de integrale intake een stap is naar een
geïntegreerd ‘Centraal onthaal’, waar
naast Neos, het Leger des Heils en ge-
meente Participatie ook intakers vanuit
WIJeindhoven deel van uitmaken. Dan
heb je alle deskundigheid bij elkaar.”
Samen sterker
Ellen van de
Biggelaar (Neos)
en Ton Verlinden
(Leger des Heils).
LAAG
DREM
PELIG
VANG
NET
6NEOS JAARBEELD 2015
Jaren 60
Jaren 90
Het Labrehuis werd in 1946 gevestigd
in 2 panden op het Stratumseind. Er
was toen plaats voor 25 mannen. In
1952 moest het Labrehuis verhuizen
naar een villa aan de Hoogstraat (het
huidige Ritahuis) en in 1961 werd
het Labrehuis aan de Boutenslaan ge-
huisvest. Daar gaat het, in de huidige
vorm, verdwijnen. De kleine slaapka-
mers en grote gezamenlijke verblijf-
ruimtes hebben aan vele mannen, en
sinds 2010 ook aan vrouwen, beschut-
ting en een thuis geboden. Er werd
goed voor hen gezorgd, de bewoners
waren tevreden en verbleven er vaak
jarenlang. Echter in de huidige ‘par-
ticipatiemaatschappij’ zet de maat-
schappelijke opvang in op zelfstandig-
heid, op een zo kort mogelijk verblijf
in de opvang en zo snel mogelijk naar
een eigen (t)huis.
Zelfredzaamheid geboden
De begeleiding faciliteert en ondersteunt
de bewoners dan ook intensief bij het
verkrijgen van een woning, het ont-
wikkelen van woonvaardigheden, het
vinden van werk of dagbesteding, het
stabiliseren van de financiële situatie en
VAN OPVANG-VOORZIENING NAAR WOON-VOORZIENING
het opbouwen van relaties. Dat zijn de
pijlers van het nieuwe perspectief voor
cliënten, waarbij wordt uitgegaan van
hun wensen en mogelijkheden.
Nieuw voor oud
Het Labrehuis maakt dus plaats voor een
moderne en flexibele woonvoorziening
waarbij een groter beroep wordt gedaan
op de eigen kracht en mogelijkheden
van de bewoners. De nieuwbouw is een
combinatie van hoog- en laagbouw met
80 studio’s en 16 appartementen. In de
laagbouw komen 16 appartementen voor
mensen met een lichte vorm van onder-
steuning. De studio’s worden verdeeld
over 2 groepen bewoners gebaseerd op
de intensiteit van de begeleiding.
De nieuwbouw wordt in 2 fasen ge-
realiseerd. De eerste fase betreft de
laagbouw. De start en oplevering van
de bouw 2e fase met de hoogbouw is
voorzien in 2018.
Deze missie en ambities geven nieuwe
richting aan ons werk om kwetsbare
burgers een (nieuwe) toekomst te
bieden. De visie op maatschappelijke
opvang blijft onveranderd: niemand
hoeft op straat te leven.
INHOUD
72018
In september 2015 zijn de bouwplannen voor de vernieuwing van het Labrehuis gepresen-teerd aan omwonenden. Men kon impressies bekijken van de nieuwbouw, vragen stellen over de bouwplanning en de uitvoering van de bouwwerkzaamheden. Medewerkers van de gemeente Eindhoven, Neos, Woonstichting ‘thuis, Laride, hart voor huisvesting en Tarra ar-chitectuur & stedenbouw waren aanwezig om uitleg te geven en vragen te beantwoorden.
Pim Dijkstra: “Zowel de Klankbordgroep Oude Spoorbaan als de buurtbewoners van de Scheidingstraat binnen de ring zijn als direct omwonenden vanaf het begin af aan betrok-ken bij de ontwikkeling van de nieuwbouw. In de Beheergroep, waar ook de gebiedscoördi-nator Gestel van de gemeente Eindhoven deel van uitmaakt, worden plannen en eventuele zorgen van omwonenden besproken. Tevens is de Centrale Cliëntenraad van Neos vertegen-woordigd in het overleg om vragen en belangen van cliënten te behartigen.”
Lies de Groot, directeur-bestuurder van Woonstichting ’thuis staat dichtbij de huurders. “Het bieden van betaalbare woningen staat bij ons centraal. We zijn blij dat ’thuis een bijdrage kan leveren aan de herontwikkeling van het Labrehuis. Met de herontwikkeling ervan zorgen we voor huisvesting van mensen die (nog) niet volledig zelfstandig kunnen voorzien in hun woonbehoeften.”
Een bezoekster: “We zijn wel bezorgd over de mogelijk toenemende verkeers- en parkeerdruk in de toekomst. Daarover willen we graag overleggen met ‘thuis. Over de communicatie heb-ben we overigens niets te klagen. We zijn vanaf het begin over de plannen geïnformeerd en direct uitgenodigd om mee te praten en te denken. Hopelijk levert dat resultaat op.”
Deze fraaie ornamenten en andere historische elementen, krijgen in een bepaalde vorm weer een plaats in de nieuwe woonvoorziening.
Bouwplannen gepresenteerd
Zie ook: Impressie bouwplannen
INTE
GRAL
E AAN
PAK
8NEOS JAARBEELD 2015
Neos heeft een eigen verpleegzorg-
voorziening. Het betreft een be-
schermde woonvorm met verpleging
en verzorging voor mensen die
(dreigend) dak- of thuisloos zijn en
die door een (chronische) somatische
ziekte, en vaak ook psychiatrische en/
of verslavingsproblematiek, geen
regie meer over hun leven hebben.
In tegenstelling tot wat velen nog altijd
denken is Neos Verpleegzorg bijna nooit
een eindstation voor mensen. Terug-
keer naar een eigen woning of een
woning van Neos is vaak het slotstuk
van een verblijf in de Kwartelstraat. En
langdurig verblijf is ook lang niet altijd
aan de orde. Vaak is er sprake van een
kortdurende inzet, waarbij nadrukkelijk
wordt gewerkt aan participatie in de
maatschappij. Een enkele keer is de
zorg palliatief van aard. Er verblijven
jongere en oudere volwassenen bij Neos
Verpleegzorg. Begin dit jaar was het leef-
tijdsverschil tussen de oudste en jongste
bewoner 51 jaar.
Meervoudige problemen
Waarom een eigen verpleegzorgvoorzie-
ning, is een veelgestelde vraag. Simpel-
weg omdat we met kwetsbare mensen
met meervoudige problemen te maken
hebben, wat in hun levensstijl tot uiting
komt. Somatische zorg van een regulier
verpleeghuis is voor hen niet toereikend.
Ook met louter behandeling van gees-
telijke of verslavingsproblemen komen
ze te kort. Alleen een integrale aanpak
van hun meervoudige problemen helpt
deze kwetsbare mensen vooruit. Het
zorgt ervoor dat ze na Neos Verpleegzorg
duurzaam en zo zelfstandig mogelijk
verder kunnen.
NEOS VERPLEEGZORG:INTEGRALE AANPAK HEEFT WAARDE
Zie ook: • Factsheet Neos Verpleegzorg
INHOUD
9
Een bewoner: “Bij Neos Verpleegzorg ben ik lichamelijk en psychisch opgeknapt.
Voorheen kampte ik met best zware problemen. Ik heb hier ondersteuning gehad bij
het herstellen van mijn lichamelijke en psychische klachten en heb gewerkt aan een
dagbesteding. Inmiddels ben ik onder begeleiding van Neos aan het sporten en ik werk
een paar uur in de week als portier, wat heel goed bevalt. Verder is het contact met mijn
familie hersteld. En mooi is dat ik kort geleden weer op mezelf ben gaan wonen!”
Goed opgeknaptEen bewoner: “Met mijn 39 jaar ben
ik één van de jongsten bij Verpleeg-
zorg. Ik heb een moeilijke tijd achter
de rug waarin ik te maken had met
extreme pesterijen van anderen.
Dat gaf veel druk en onzekerheid.
Ik ben die angst, die druk hier nu
kwijt. Geleidelijk aan ben ik nieuwe
sociale contacten aan het opbouwen,
maar dan met fatsoenlijke mensen.
Daarom ben ik onder meer met
sportief wandelen begonnen. Door-
stromen naar een DOOR!-woning
is een ander doel van mij. Overdag
doe ik hier veel vrijwilligerswerk. Ik
ga bijvoorbeeld met medebewoners
boodschappen doen. Dan voel ik me
nuttig. Ik moet ook bezig zijn, anders
ga ik piekeren. Dan worden kleine
dingen groot en daar heb ik last van.
Het is een goede tussenstap, Ver-
pleegzorg, om tot mezelf te komen.
En daarna ga ik weer door.”
Contact met nette
mensen en nuttig zijn
Bezoekers tijdens het Open Huis
10
Vaak komen kwetsbare burgers die
werk zoeken, snel in de ‘kaartenbak
grote afstand tot de arbeidsmarkt’ te-
recht. Simpelweg omdat hun veelkop-
pige problematiek een schaduw werpt
over hun talenten en arbeidsmogelijk-
heden. Maar die reflex, ‘kwetsbaar,
dus weinig arbeidspotentieel’, is niet
terecht. In het Blijf van m’n Lijfhuis,
waar slachtoffers van huiselijk geweld
– vaak vrouwen met kinderen – wor-
den opgevangen, vechten ze tegen
deze automatische gedachtegang.
Met een maatgerichte arbeidsopstap
vinden ook déze kwetsbare vrouwen
hun weg naar (betaald) werk.
Cliëntbegeleider Rionne van de Laar
heeft daar een traject op uitgezet. Ze
greep haar studie aan om uit te zoeken
waarom vrijwel alle vrouwen uit ‘Blijf’
uitstroomden met een bijstandsuitkering.
Ze speurde naar kansen en passende op-
lossingen en zocht overal de samenwer-
king op. Dit mondde uit in drie sporen
die de dagbestedings-/arbeidsparticipa-
tie van deze vrouwen vlot moet trekken
en de weg moet openen naar (meer)
economische zelfredzaamheid.
Drie sporen
• Het zoeken van werkervaringsplaatsen
in het bedrijfsleven en bij instellingen.
• Duurzame samenwerking met (zorg)
instellingen en andere netwerkpartners
voor passende dagbestedingsmogelijk-
heden (in ontwikkeling).
• Samenwerking met de informele zorg
VEILI
G TH
UIS
ARBEIDSPARTICIPATIE VLOT GETROKKEN om obstakels voor arbeidsparticipatie
weg te nemen (zie pagina 13).
Maatwerk sleutelwoord
‘Maatwerk’ is voor deze vrouwen het
sleutelwoord. Door hun verleden van
angst en onzekerheid en vaak ook afhan-
kelijkheid en sociaal isolement, moeten
ze hun eigenwaarde en geestelijke veer-
kracht weer terug zien te vinden. Dan is
het passend als ze via laagdrempelige,
nabije en ‘vertrouwde’ activiteiten hun
zelfvertrouwen en motivatie kunnen
opbouwen. Het vraagt ook om een werk-
omgeving met begrip en ruimte voor
moeilijke momenten en tijdelijke terug-
val. Herstel gaat nu eenmaal met vallen
en opstaan. Vanuit zo’n basis kunnen de
vrouwen zich prima verder ontwikkelen.
NEOS JAARBEELD 2015
MAATWERK VOOR SLACHTOFFERS HUISELIJK GEWELD
Cliëntbegeleider Rionne van de Laar van Neos (links) met HR-adviseur MMC Karin Willemsen.
INHOUD
HR-adviseur MMC Karin Willemsen: “Het gaat
er voor ons om dat de vrouwen de kans krij-
gen om die eerste stap te zetten. Dat ze hun
zelfvertrouwen beetje bij beetje terugkrijgen
en veranderen in krachtige vrouwen die het
leven weer aankunnen.”
De komst van de vrouwen biedt ook de
MMC-teams iets.....
Karin: “Wanneer iemand binnenkomt die het
niet zo gemakkelijk heeft, doet dat iets met
de teamdynamiek. Dan zie je het idee ont-
staan van: ‘Als zij het kan, kan ik het ook’.”
(Bron: Magazine Personeelbeleid NVP)
Lees hier het volledige artikel
Op het jaarlijkse Maatschappelijke Diner 040 legde Neos contact met Máxima Medisch Centrum (MMC). Daar
was men bereid vier werkervaringsplekken beschikbaar te stellen aan vrouwen van het Blijf van m’n Lijfhuis.
Inmiddels heeft één vrouw ervaring opgedaan op de financiële administratie, is een tweede op
de ICT-afdeling aan de gang, wordt voor een derde een passende plek gezocht en is één
vrouw zelfs al kunnen doorstromen naar een betaalde baan als voedingsassistente.
Zahra was de eerste die gebruik maakte van een werkervaringsplek bij het
MMC. “Ik heb deze tussenstap bij het Máxima Medisch Centrum echt
nodig. Hier kan ik mezelf zijn, weer ervaren wat werken met me
doet en zelfvertrouwen opbouwen. Ze kennen hier mijn
situatie en houden er rekening mee. Alles
is open en duidelijk. Daarmee is een last
van mijn schouder gevallen. Ik kan gewoon
naar mijn werk gaan en als er iets voorvalt
waardoor ik me kwetsbaar voel, kan ik dat
gewoon zeggen. Mensen snappen het en
dat helpt in mijn verwerkingsproces. Het
werk draagt in die zin absoluut bij aan mijn
herstel. Ik ben weer onder de mensen,
praat over dagelijkse dingen, ik ben weer
terug in de maatschappij.”
“Ik heb dit absoluut nodig”
Weer die eerste
stap zetten
11
KWET
SBAR
E KIN
DERE
N
12
KINDEREN VOORUIT HELPEN MET HUN ONTWIKKELING
NEOS JAARBEELD 2015
In onze systeemgerichte manier van
werken met gezinnen staat het kind
centraal. Kinderen zijn door het huiselijk
geweld veelal geremd of stilgevallen
in hun ontwikkeling en hun gevoel van
veiligheid. Via de methode Veerkracht
proberen de kinderwerkers die ontwik-
keling weer zo veel mogelijk te norma-
liseren. Tevens bieden ze opvoedings-
ondersteuning aan ouders en helpen
ze het gezin op weg naar een toekomst
zonder geweld.
Instroomfase
Kinderwerker Marjolein van der Horst:
“Onze aanpak kent drie fasen. In de
instroomfase leren we het gezin kennen,
regelen we praktische zaken en brengen
we de situatie en wensen in beeld. Vaste
elementen zijn onder andere ‘de 3
huizen’ (het huis van de goede dingen,
van de zorgen en van de dromen) en
het veiligheidsplan. Hierin gaat het erom
dat kinderen zich bewust worden van
gevoelens en wat ze in welke situaties
kunnen doen. Bijvoorbeeld: wat vind
ik prettig, wat wil ik niet, bij wie kan ik
terecht als ik me rot voel, waar word ik
blij van? En ook: hoe gaat het met mij
op school en hoe gaat het hier in de
opvang? Als het enigszins mogelijk is,
blijven kinderen op hun eigen school,
anders regelen we een school dicht-
bij. Wij zorgen dan voor aanmelding
en bijvoorbeeld ook voor kleding en
speelgoed als kinderen dat niet hebben.
Ze krijgen sowieso een welkomstpakket
met leuke spulletjes.”
Verblijfsfase
In de verblijfsfase maken we met het kind
een plan over wat hij in de opvangperio-
de wil doen en waar we hem bij kunnen
helpen. Ook maken we een zogenoemde
KIPPPI, een inventarisatie die inzicht geeft in
zijn sociaal-emotionele ontwikkeling, welzijn
en gedrag. Aan de hand daarvan zien we
waar we (extra) aandacht aan geven. Dat
zijn uiteraard tevens gespreksthema’s met
de ouder(s). Met de ouder(s) maken we ook
een krachteninventarisatie rond de rol en
vaardigheden als opvoeder. Ook observeren
we in het dagelijks leven van de gezinnen.
Heel veel ouders hebben opvoedingsvra-
gen. We kunnen zelf tips geven of andere
partijen inschakelen, zoals St. Omnia (Triple
P-cursus over positief opvoeden), Combinatie
Jeugdzorg (consultatie in allerlei vormen) of
INHOUD
ZuidZorg (Videohometraining). Daarnaast organ-
siseren we ook themabijeenkomsten voor ouders
over o.a. opvoedingsaspecten.
Vertrekfase
In de afsluitende vertrekfase bereiden we het kind
voor op het afscheid en op het vervolg. Want een
verhuizing is een verandering en dat is een ‘kwets-
baar moment’. De bedoeling is dat alles zo soepel
mogelijk verloopt voor het kind.
Waar het al bij al om gaat, is dat we kinderen in de
opvangperiode zo veel mogelijk ‘bagage’ meegeven
om hen in hun ontwikkeling vooruit te helpen. Dat is
ook belangrijk voor later. Kinderen die met huiselijk
geweld zijn geconfronteerd, worden vaak later zelf
pleger of slachtoffer. We proberen die spiraal te
doorbreken. Daarom is het zo belangrijk dat we het
kind centraal stellen. We willen voorkomen dat de
kinderen de cliënten van de toekomst worden.”
Rina Kremers draagt de kinderen een zeer warm hart toe. Ze doneert jaarlijks geld waarmee de kin-
derwerkers diverse activiteiten kunnen organiseren.
Vanaf januari 2015 wordt de kinderopvang van het Blijf van m’n Lijfhuis volledig
gedraaid door vrijwilligers. Voorheen deden de kinderwerkers van Blijf dit, maar zij
concentreren zich voortaan op kind- en kind-oudergesprekken. Zo kunnen ze in de
opvangperiode meer stuwkracht geven aan de ontwikkeling van de kinderen en
de kind-ouderrelatie. Ze zijn er uiteraard wel om de vrijwilligers actief met raad en
daad terzijde te staan.
Najat Boussihmad, pedagogisch medewerker en
HBO-student Pedagogiek, is een van de vrijwilligers.
De ervaring in de kinderopvang bevalt haar goed.
“De kinderen die we opvangen, hebben van alles
meegemaakt. Ik vind het leuk en interessant om
juist hen positieve ervaringen mee te geven. Ik merk
dat ze de ontspanning en de structuur die we hier
bieden, echt nodig hebben. Bij nieuwe kinderen zie
je soms dat er een woede in hen zit. Dat komt er-
gens vandaan. Bijvoorbeeld een kind dat schreeuwt
en slaat om zijn speelgoed van de kinderopvang mee te kunnen nemen. Daar zit
een verhaal achter. De uitdaging is om daar goed op te reageren. Daarvoor moet je
eigenlijk hun verleden een beetje kennen. Maar anderzijds wil ik dat ook weer niet
om onbevooroordeeld met hen te kunnen omgaan. Dat is een beetje dubbel.
Wat me opvalt? Dat veel kinderen niet gewend zijn om zich aan regels te houden.
Hier hanteren we die bewust wél en je ziet dat dat werkt. Kinderen koppelen dat
aan personen. Bij een nieuwe vrijwilligster proberen ze de grenzen weer op te
zoeken. Het is dus belangrijk dat we één lijn trekken en consequent zijn. Dan kun
je, ook als vrijwilliger, kinderen echt iets meegeven. Maar naast structuur staan
natuurlijk vooral ontspannen, lachen en lekker spelen bovenaan. Dat gebeurt hier
volop. Al zie je ook dat sommigen daar eerst vertrouwen voor moeten opbouwen.
Het is mooi om te zien dat kinderen die eerst wat wegkruipen na een paar weken
onbevangen bezig zijn met spelletjes. Ja, ik krijg veel energie van dit werk!”
Vrijwilligster Najat:
“Ik krijg er veel energie van”
13
Zie ook: Veilige Toekomst
2
LEEF
BAAR
HEID
Binnen Changes vangen Neos, het Leger des Heils en GGzE dak-
en thuisloze jongeren (16-23 jaar) op en begeleiden hen naar
zelfstandigheid. Daarvoor zijn studie/werk, stabiele financiën en
woonvaardigheden de belangrijkste voorwaarden.
Changes is succesvol. Sinds de start in 2012 werden al zo’n 120 jonge-
ren ‘van straat gehaald’ en maatschappelijk vooruit geholpen. Meer
dan contractueel met de gemeente overeengekomen was. Stafme-
dewerker Ton Feijen: “Een van de succesfactoren is dat we vanaf het
begin van het traject één begeleider koppelen aan een jongere. Zo
is voor hen niet steeds alles anders, ze hoeven hun hele verhaal niet
voortdurend opnieuw te vertellen.”
Talentenexpeditie
Een nieuw element in het aanbod is de Talentenexpeditie ‘Changes’.
Dit programma heeft Neos in samenwerking met de jongerenraad van
Changes ontwikkeld. Het is een door de gemeente Eindhoven erkend
dagbestedingstraject voor dakloze jongeren die niet naar school gaan
of geen werk hebben. Het traject helpt jongeren te ontdekken wie
ze zijn, wat ze kunnen en wat ze willen. Onder begeleiding doen ze
diverse testen en oefeningen en volgen herstel- en krachtgerichte
trainingen. De Talentenexpeditie duurt 13 weken.
Gevarieerd programma
De jongeren maken onder meer een portfolio over zichzelf, oefenen met
solliciteren en doen arbeidsmatige dagbesteding. Ze kunnen bijvoor-
beeld aan het meubel- en inrichtingproject deelnemen, computerles aan
ouderen geven of opleidingen volgen bij het ArbeidsTrainingsCentrum
van Neos. In het onderdeel JoJo (Jij Ontdekt Jezelf Onbewust) krijgen ze
handvatten om zichzelf te leren kennen en hun kracht te ontdekken.
Het programma kent verder een aantal keuzeonderdelen, zoals sport en
voeding, de training Herstellen doe je Zelf, de training Thuis in Zicht, en
de modules Zoeken naar kamers, Financiën, en Zingeving.
CHANGES SUCCESVOL
14
KEER
PUNT
VOOR
JONG
EREN
NEOS JAARBEELD 2015
TALENTENEXPEDITIE: WIE BEN IK, WAT KAN IK, WAT WIL IK?
Het Catharina Ziekenhuis schonk Changes vijf tablets. De leden van de jongerenraad kregen deze o.a. voor hun positieve inbreng in het succesvol opzetten van de Talentenexpeditie.
Zie ook: Talentenexpeditie • Zie ook: Thuis in Zicht
INHOUD
315
In juli mochten de jongeren van Changes een cheque van 4.000 euro in ontvangst
nemen van mevrouw Miranda Delahay namens de Rotary Club Eindhoven-Veld-
hoven. Dit fonds geeft ruimte aan de ontwikkeling van talenten van jongeren
van Changes. Er kunnen o.a. studieboeken, cursussen, OV-kaarten, reiskosten en
andere studiematerialen mee worden bekostigd. Jongeren kunnen hiervoor een
aanvraag doen die wordt beoordeeld door een toewijzingscommissie.
Daarbij wordt ook gekeken in hoeverre de jongere op
enigerlei wijze een tegenprestatie kan leveren voor
Changes, de Rotaryclub Eindhoven-Veldhoven of
derden. De Rotary Club Eindhoven-Veldhoven stimu-
leert meerdere projecten en doelen via financiële
bijdragen of door haar netwerk in te schakelen
voor o.a. leer- en werkontwikkeling.
Teamleider Peter van der Heijden: “Belang-
rijk is dat zo’n programma jongeren vanaf
het begin focus geeft. Als ze bij Changes
komen, hebben ze vrijwel altijd een onrus-
tig bestaan geleid gericht op overle-
ven en onderdak zoeken. Voor
velen is het misschien wel de
allereerste keer dat ze echt
de rust krijgen om in
te zoomen op wie
ze zijn en wat
ze willen doen
met hun leven.
Dat hebben ze
echt nodig.”
Kimberly was als lid van de jongeren-
raad van Changes nauw betrokken bij
de ontwikkeling van de Talentenexpe-
ditie. Tijdens de inspiratiedag van Neos
presenteerde ze dit idee, dat tot beste
vondst werd uitgekozen. Kimberly: “De
bestaande dagbesteding in Het Bedrijf
sluit qua werkzaamheden, cultuur en
ontwikkelmogelijkheden te weinig aan
bij wat jongeren zoeken. Er is een aparte
plek nodig voor de jongeren, een posi-
tieve, bruisende leer- en werkomgeving
waar doorlopend cursussen en zinvolle
dagbestedingsactiviteiten worden gebo-
den. Zo kunnen jongeren in de periode
van opvang nog gerichter aan hun toe-
komst werken en sneller uitstromen.”
Bruisende leer- en werkomgeving Focus vanaf begin
Zelf ervarenJobcoach Frank Dohmen: “Neos heeft in het programma een faciliterende rol. Het is aan de jongeren zelf om initiatieven te nemen, netwerken te benutten en din-gen uit te proberen. Op die manier is het doorlopen van het programma ook een leerproces op zichzelf. Ze worden trots, ze maken teleurstellingen mee, ze moeten doorzetten. Belangrijk is dat dit programma iets is van de jongeren zelf. Het is hún droom, hún wens en dat motiveert op zich al. Als je iets moet als verplichting vanuit je uitkering, voelt dat anders dan wanneer je zelf meedenkt en de paden uitstippelt. Bovendien sluit dit programma aan bij de leeftijd van jongeren; ze zijn aan het ontdekken wie ze zijn en wat ze kunnen en willen.”
HET BESTE IDEE VAN 2015
Cheque voor talentontwikkeling
2
LEEF
BAAR
HEID
LEEF
BAAR
HEID
EN B
EELD
VORM
ING
16NEOS JAARBEELD 2015
Neos begeleidt kwetsbare burgers en
gezinnen om een zo zelfstandig moge-
lijk bestaan op te bouwen in de sa-
menleving. Van de mensen vraagt dat
veerkracht, het opbouwen van (zelf)
vertrouwen, het benutten van hun
kracht en maatschappelijk acceptabel
gedrag. Daarnaast zijn begrip, tolerantie
en acceptatie van medeburgers essenti-
eel om te kunnen aanhaken. Aangezien
‘onbekend onbemind maakt’ zien de
Neos-medewerkers het mede als hun
taak om bij te dragen aan een realistisch
beeld van mensen die dak- en thuisloos
zijn. Dat krijgt gestalte in individuele
trajecten, maar ook (o.a.) via proactieve
samenwerking, informatievoorziening
en goed buurschap rond de opvangloca-
ties.
Orpheus
Ook cliënten leveren hun bijdrage. De
voorstellingen van hun theaterclub Home
Made staan altijd in het teken van beeld-
vorming over dak- en thuisloosheid. Het
succesvolle Straatmonologen, dat in diverse
theaters, bedrijfslocaties en schoolklassen
werd opgevoerd, is daar een mooi voor-
beeld van. (Ex-)cliënten maken daarin met
hun levensverhaal duidelijk hoe ‘dichtbij’
het is om via een paar verkeerde afslagen
maatschappelijk in de problemen te raken.
In 2015 borduurde de muzikale en verha-
lende voorstelling Orpheus daar op voort.
Daarin wordt de link gelegd met de mythe
van Orpheus die aanvankelijk een gelukkig
leven leidt totdat hij zijn geliefde verliest.
In zijn poging het geluk te hervinden weer-
staat hij niet aan verleidingen en stort zich
zo in het ongeluk. Herkenbare elementen
in de levens van veel mensen, ook die van
dak- en thuislozen. Een goed leven met leu-
ke en gelukkige periodes totdat er iets ge-
beurt waardoor alles gaat schuiven. En dan,
vanaf de bodem, het geluk weer terug zien
te vinden met alle hobbels en verleidingen
onderweg. Het was, opnieuw, indrukwek-
kend. En daar blijft het niet bij. Met de
voorstelling ‘De Anderen’ gaat het in 2016
weer verder. Ook die is Home Made.
EEN GOED LEVEN TOTDAT ALLES GAAT SCHUIVEN.....
Michèle Rijzewijk
tekende voor Concept & Regie
INHOUD
317
EEN GOED LEVEN TOTDAT ALLES GAAT SCHUIVEN.....
Youri Stevens was een van de
jongeren die op burendag wijk-
bewoners rondleidde bij Neos
Barrierweg.
Youri: “Mensen hebben meestal
snel een oordeel klaar als het over
daklozen en zwervende jongeren
gaat. De meesten zouden niet
deugen, overlast veroorzaken en
niet aan hun toekomst werken,
maar vooral op straat rondhangen.
Wij wilden duidelijk maken dat
jongeren lang niet allemaal zo
kwaadwillend zijn. Bijna ieder-
een is op zíjn manier met zijn
toekomst bezig door bij Neos een
traject te volgen. De rondleiding
die ik met een huisgenoot heb
mogen geven, is me goed beval-
len. De bezoekers kwamen mij
over als open-minded mensen.
Ze stelden veel vragen en hebben
nu een beter beeld van hoe het
op de Barrierweg functioneert. Al
bij al een geslaagde dag. Wie niet
is geweest, moet volgende keer
zeker komen om het in te halen!”
Kom maar
kijken Daniëlle van Bakel is gemeentelijk gebiedscoördinator Gestel gemeente Eindho-
ven: “Laatst hoorde ik dat er op een braakliggend terreintje op de Hoogstraat een
‘half hutje’ is gemaakt waar ’s nachts iemand slaapt. Er kwam ook steeds meer
rommel te liggen. Ik heb toen de teamleider van het Ritahuis gebeld: ‘Ik weet
niet of het een cliënt van jullie is, maar kunnen jullie daar eens kijken?’ Ze onder-
namen meteen actie. Ze belden de wijkagent en hebben met enkele cliënten het
terrein opgeruimd. Ik vind dat een voorbeeld van een goede samenwerking. Niet
naar elkaar wijzen, maar samen zaken oplossen.”
Respect voor elkaar
“Het is goed dat er een opvang is. Als je die zelf nodig zou hebben, zou je er blij
mee zijn. Wat anders is dan vroeger, is dat we mensen met problemen niet meer
in instituten in bossen wegstoppen. We willen juist dat ze (weer) meedoen in de
maatschappij; dat vraagt over en weer om begrip, tolerantie en een open hou-
ding. Met respect naar elkaar luisteren, verantwoordelijkheid nemen, afspraken
nakomen, en samen slagvaardig handelen, dat zijn wat mij betreft de ingrediën-
ten voor een goed leefbare buurt voor iedereen.”
Niet naar elkaar wijzen, maar samen oplossen
RONDLEIDING
Kom ook een kijkje nemen bij ons. De deuren van Odulpha, Instroomhuis
en het Passantenverblijf staan voor u open!
RONDLEIDINGUITNODIGING
BURENDAG: zaterdag 26 september tussen 13.00 en 16.00 uur
Zie ook: Nieuwsbrief Neos Barrieweg
FACI
LITER
EN K
ANSE
N
18NEOS JAARBEELD 2015
‘Laten zien wat mensen kunnen’ was een belangrijke insteek van de (hernieuwde)
deelname van (voormalig) cliënten van Neos aan de Dutch Design Week (DDW).
Dutch Design Week laat het zien
Samen met (ex-)cliënten van het Leger des Heils en de Stichting Ervaring Die Staat sloten de
(voormalig) cliënten aan bij het initiatief van Jan-Francis van Abbe (Met van Abbe Kookcul-
tuur) om een pop-up horecagelegenheid te runnen. Ze bereidden en serveerden (h)eerlijke
hapjes, drankjes en zorgden voor gezelligheid. Zo konden ze ervaring opdoen met horeca-
werkzaamheden, terwijl de DDW-bezoekers oog kregen voor hun situatie en levensverhaal.
Dat leverde veel begrip en respect op. Ook de voetballers van Eindhoven Team 1 van de Dutch
Street Cup die in 2015 landskampioen werden, kregen de handen op elkaar. Zowel tijdens
DDW als in het PSV stadion werden ze uitgebreid gehuldigd voor hun prestatie.
Living Museum
Ron Vogels toonde tijdens de Dutch Design Week een aantal schilderijen van zijn hand. Hij is,
geïnspireerd door ‘recovery denker’ Rokus Loopik, druk doende een Living Museum op te zet-
ten, te starten in de hal van het Ritahuis. “In een Living Museum sla je door het creëren van
kunst een brug tussen de ‘normale wereld’ en de mensen die voelen dat zij daar geen deel
van uitmaken. Het moet een vrijplaats worden waar mensen zonder de last van stigma’s en
vooroordelen met kunst bezig kunnen zijn, samen met anderen van binnen en buiten Neos.
Iedereen kan er gewoon zichzelf zijn. Het gaat ook niet primair om het eindproduct, maar om
het ‘doen’ en de positieve gevoelens en energie die dat oproept. Ik ervaar bij mezelf hoe het
werkt. Iets maken geeft me een gevoel van rust, eigenwaarde, creativiteit, verwerking, hu-
mor en trots. Het voedt mijn zelfvertrouwen en prikkelt mijn zintuigen. Het is herstellend om
vanuit jezelf tot iets te komen. En via het Living Museum wil ik anderen dit ook laten ervaren.
Plezier, motivatie en passie stimuleren, daar groeien mensen van.”
LATEN ZIEN WAT WE KUNNEN
INHOUD
19
Ron: “Ik werd laatst voorgesteld als ‘Ron, een kunstenaar uit Eindhoven’. Niet als probleem op benen
dat ook nog schildert. Dan moet je een ander overtuigen dat je iets kan. Als je vanuit je
talent wordt voorgesteld, geeft dat een totaal ander contact. Wauw
man, dat gaf me zó veel zelfvertrouwen!”
HOPEN OP VERVOLGAnna, Marja, Claartje en Mariel bezochten de pop-up
horecagelegenheid tijdens de Dutch Design Week. “Het is
mooi dat er binnen een activiteit zoals deze creatieve week
ook aandacht is voor kwetsbare burgers. De sfeer is boven-
dien erg prettig; huiselijk, gezellig, echt – zonder poespas!
Het initiatief heeft een grote charme: de deelnemers staan
hier toch maar en steken de handen uit de mouwen. We
hopen daarom dat dit nog een mooi vervolg krijgt.”
DESIREE: IK GA ERVOOR!Deelneemster Desiree: “Na een moeilijke tijd heb ik via de
begeleiding bij Neos mijn leven weer op de rit. Inmiddels
heb ik een eigen woning en start nu met een opleiding.
Daarnaast werk ik als vrijwilliger bij Rita’s Kit-
chen, de kookstudio van Neos. Dit biedt mij de
kans een netwerk op te bouwen en een goede
structuur te krijgen in mijn dagelijkse leven. Ik
heb veel zin om een nieuwe start te maken en
ga er helemaal voor!”
Jan-Francis van Abbe (Met van Abbe Kookcultuur): “Koken verbindt.
Via kookworkshops van Samen voor Eindhoven ben ik voor het eerst
met deze kwetsbare burgers gaan werken. Zij ontmoeten in die work-
shops medewerkers uit het bedrijfsleven en je ziet dat ze echt iets
voor elkaar kunnen betekenen. Het is mooi om te zien hoe de deel-
nemers daardoor opleven. Ik zou dit initiatief aan een breder publiek
willen presenteren. Het levert voor alle partijen zó veel op!”
Zie ook: Studio 040: Daklozen koken voor bezoekers DDW
HULP
BRON
NEN
20NEOS JAARBEELD 2015
Een gezond netwerk hebben als hulpbron draagt in
belangrijke mate bij aan de kwaliteit van leven van
mensen. In onze herstelondersteunende ambulante
begeleiding (CTI: Critical Time Intervention) is ‘het
opbouwen en versterken van het sociaal netwerk’ dan
ook een vaste pijler. In de 24-uurszorg was het voor-
heen vooral een aandachtspunt rond uitstroom. Maar
tegenwoordig pakken we het thema al meteen op als
iemand in de opvang komt. We kijken samen met de
cliënt hoe hij zijn netwerk ook in de opvangperiode zo
veel mogelijk kan blijven benutten of kan versterken.
Inspirerende ideeën en praktijkvoorbeelden
Als vertrekpunt hanteren sommige locaties de VIP(Very
Important Persons)-kaart. Hiermee brengen cliënten de
mensen uit hun netwerk en hun (positieve of negatieve)
invloed in beeld. Dit hulpmiddel was een van de voorbeel-
den tijdens de inspiratiedag die Neos in 2015 organiseerde
over het inschakelen van hulpbronnen. Cliënten en mede-
werkers kwamen met praktijkvoorbeelden en nieuwe ideeën
hierover en inspireerden zo elkaar. Het mooie is dat een
aantal voornemens (Talentenexpeditie en Meubelproject)
inmiddels in ontwikkeling is of al is gerealiseerd. Hulpbron-
nen zijn overal, laten we er optimaal gebruik van maken,
was, globaal gezien, de boodschap van de inspiratiedag. We
hebben er bij Neos oog voor, maar het kan nog beter.
Het systeemgericht werken met gezinnen, in het Blijf van
m’n Lijfhuis en Odulpha, is een succesvol voorbeeld van het
inschakelen van het netwerk als hulpbron. Maar je kunt
ook een sprankelende dagbesteding en ervaringskennis en
talenten van (voormalig) cliënten als hulpbron zien. Het (net)
werken voor schulden, het organiseren van VIP-dagen en het
uitgangspunt om cliënten niet meer individueel te spreken,
maar altijd met iemand uit het netwerk erbij, zijn andere
inspirerende mogelijkheden.
GEZOND NETWERK EN KWALITEIT VAN LEVEN
Hulpbronnen zijn overal
Laten we er
gebruik van maken!
INHOUD
21
CTI-begeleider Tessa Crotjee: “In het verleden waren we
gewend veel zelf voor de cliënt te doen en te regelen.
Maar nu zitten we meer op het stimuleren en benutten
van netwerkcontacten. ‘Wie helpt je bij de verhuizing?’,
is onze eerste vraag bij de overstap naar de eigen
woning. Bij CTI kiezen cliënten zelf aan welke doelen
ze willen werken. ‘Sociaal netwerk’ zit daar heel vaak
bij. En ook als ze dat niet kiezen, brengen we het wel
steeds ter sprake. Bijvoorbeeld als iemand zegt dat hij
zich eenzaam of onveilig voelt. We zoomen dan niet in
op dat probleem, maar kijken breed vanuit het idee dat
je veel kunt oplossen via het sociaal netwerk. Je buren
leren kennen, kennissen of een maatje hebben waar je
heen kunt, zijn een waarborg voor veiligheid en nemen
eenzaamheidsgevoelens weg. We zijn echt veel meer
bezig met aanhaken, normaliseren, zelfredzaamheid
stimuleren en je merkt dat dat werkt.”
Joost Rijksen, cliëntbegeleider Ritahuis en het
Blijf van m’n Lijfhuis: “Het inzetten van het net-
werk levert vaak veel op. Ik begeleid een cliënte
die haar moeder en stiefvader gedurende twee
jaar niet had gezien, omdat ze in het buitenland
waren gaan wonen. Toen haar ouders naar Ne-
derland wilden terugkeren was dat een gesprek-
sonderwerp in de begeleiding. Ze vond herstel
van het contact spannend, omdat dat in de
voorbije jaren minimaal was geweest. Boven-
dien kenden haar ouders haar uit een periode
waar ze niet trots op is. Maar tegelijkertijd wilde
ze heel graag de banden weer aanhalen.
Inmiddels zijn de ouders betrokken bij de
begeleiding en de evaluaties. Ze hebben ook
enkele vervelende schulden van de cliënte
opgelost, waar ze erg blij mee was. Ik heb met
haar gesproken over wederkerigheid en ze
gaat nu onder meer een schilderij maken voor
in het nieuwe huis van haar ouders. Het traject
van de cliënte verloopt goed, ze is daar zelf ook
heel actief in en ze is trots om aan haar ouders
te laten zien welke voortgang ze maakt. De
aanwezigheid van haar ouders heeft echt een
positieve invloed op het traject en de gesteld-
heid van de cliënte.”
Positieve invloed netwerk
“Veel valt op te lossen via het netwerk”
Hans (links) had nooit bij zijn netwerk stilgestaan. Toen Willem (rechts)
daar op ging focussen, waren er wel mensen die Hans konden helpen.
Het balletje ging rollen. En in een paar maanden tijd rolde het zó ver dat
hij zijn kwijtgeraakte vrachtwagenrijbewijs opnieuw haalde en er een
baan bij VDL voor hem vrijkwam. Vanuit haar sociale hart wilde VDL wel
bemiddelen bij huisvesting. Door alle lijnen in zijn netwerk te bewande-
len kon Hans uitstromen.
Workshop VIP-kaart
WERK
EN EN
WON
EN
22NEOS JAARBEELD 2015
Een dak boven je hoofd, een plek
waar je je veilig en geborgen voelt.
Voor vrijwel iedereen vormt ‘een
eigen thuis’ dé basis voor herstel. Het
geeft de rust om weer te bouwen en
met dingen bezig te zijn die zin geven
aan het leven.
Voor mensen die na een periode in de
24-uursopvang door- of uitstromen,
is het dan ook belangrijk dat ze met
eigen, vertrouwde spullen snel een thuis
kunnen maken van hun nieuwe woon-
plek. Maar niet iedereen heeft daar de
financiële middelen voor. Om ook hen
vooruit te helpen werd op gezamenlijk
initiatief van medewerkers en cliënten
een meubel- en inrichtingsproject opge-
zet. Daarbij werd de samenwerking met
het Leger des Heils gezocht en kwam er
een koppeling met de leerlijn Logistiek
van het ATC van Neos. Cliënten kunnen
zich in het project nu arbeidsmatig en
vaktechnisch ontwikkelen en tegelij-
kertijd uitstromende cliënten helpen.
Laatstgenoemden kunnen zich tegen een
kleine vergoeding in de spullen steken
en zo snel een ‘thuis’ opbouwen.
Zelf koken in de 24-uursopvang
Om weer zelfstandig te kunnen functio-
neren, zijn naast ‘onderdak’ natuurlijk
ook praktische vaardigheden nodig, zoals
voor je eten zorgen. Via individuele
begeleiding en in cursussen worden
cliënten ondersteund om op dit punt
(opnieuw) zelfredzaam te worden. Dat
gebeurt ook al zo veel mogelijk als
mensen (nog) in de 24-uursopvang
verblijven. Daarvoor is het koken-
kopen-concept ingevoerd, waarbij deel-
nemende cliënten rond de voeding zo
veel mogelijk zelf doen, ook de bood-
schappen. Ferdi van Hout, groepsbege-
leider binnen het beschermd wonen: “In
het Ritahuis hebben we de voorzienin-
gen daar op aangepast en de keuken de
hele dag opengesteld. Inmiddels hebben
we het concept zodanig doorontwikkeld
dat mensen hun voedingsbudget op hun
leefgeldrekening krijgen gestort. Omdat
‘gezondheid’ een begeleidingsaspect is,
houden we wel een beetje in de gaten
dat mensen ook gezond eten. Over het
algemeen loopt het prima.”
WERKEN EN WONEN KOMEN SAMEN IN MEUBELPROJECT
Zie ook: filmpje ArbeidsTrainingsCentrum Neos (8 minuten)Leo (links), chauffeur van het meubelproject, en Gerard, assistent werkbegeleider.
INHOUD
Omar staat regelmatig in de keuken. “Ik vind het
een goede ontwikkeling dat we zelf ons eten kun-
nen maken. Het is altijd fijner om je eigen kostje
te koken. En ik woon hier in de opvang, dus ik wil
ook een bijdrage leveren, niet passief aan tafel
schuiven. Bovendien ontwikkel ik me zo. Ik leer
van alles in de keuken, bijvoorbeeld ook samen-
werken met anderen en opletten dat je alle potjes
op het vuur in leven houdt. Het creëert bovendien
een andere sfeer, het wordt levendiger. En met
de begeleiding erbij weet je dat de veiligheid is
gewaarborgd.”
De gastvrouwen Voedingsdienst hebben een scha-
kelfunctie tussen cliënten en begeleiding. Bianca
van Maurik is enthousiast over die rol. “Ik vind
het prettig werken, omdat ik meer contacten heb
met degenen voor wie ik bezig ben: de cliënten.
Ik stimuleer mensen ook om mee te doen in de
keuken, dat is een leuk aspect in mijn functie.”
Het wordt levendiger
Het meubel- en inrichtingsproject werd in 2015 gerund door Hans Schaffels en Stefan van de Wouw. Hans: “Voor mij persoonlijk is dit project vooral een mogelijkheid om een arbeidsritme aan te houden. Tegelijkertijd voelt het fijn om anderen te kunnen helpen. Wat ik zelf het leukste vind is meubels opknappen en netjes maken.”
Stefan: “Ik zie veel potentie en toekomst voor dit project. Niets lijkt mij zo erg als een nieuwe start willen maken, maar niets kunnen kopen voor je eigen woonplek. Het is goed dat wij mensen daar nu mee kunnen helpen.”
Veel toekomst voor project
23
NEOS
ALS E
XPER
T
24NEOS JAARBEELD 2015
Neos werkt nauw samen met onderwijs en wetenschap om de
hulpverlening aan kwetsbare burgers continu te voeden en te
verbeteren. Met het Summa College ontwikkelen we trainingen
voor cliënten, zoals de training Thuis in Zicht. We zijn ook vast
stageadres voor meerdere Fontys- en Summa-opleidingen,
leveren gastdocenten en ontvangen regelmatig groepen stu-
denten om hen te informeren over het werk in de praktijk. En
Janne Baudoin geeft als vaste trainer-coach van Neos en als lid
van de trainerspool van Impuls - Onderzoekscentrum maat-
schappelijke zorg van het RadboudUMC, trainingen Krachtwerk
aan collega-instellingen. Tevens zijn we bestuurlijk betrokken
bij Markieza, academie voor herstel en ervaringsdeskundig-
heid. Ervaringsdeskundigen van het Cliënten Punt volgen
opleidingen en trainingen bij Fontys en/of Markieza.
We participeren daarnaast al jarenlang in de academische
werkplaatsen OGGZ en Opvang & Herstel. Binnen onderzoeks-
programma’s werken we daar aan professionalisering en
innovatie van de maatschappelijke opvang. Dit doen we samen
met collega-praktijkinstellingen en Impuls. Zo dragen we onder
meer bij aan de (door)ontwikkeling en verankering van Kracht-
gericht Werken, Critical Time Intervention en Housing First.
Samen met Minddistrict hebben we een pilot opgezet omtrent
het gebruik van e-health in de begeleiding. Het inzetten van
technische hulpmiddelen sluit aan bij ons uitgangspunt dat de
cliënt de regie over zijn leven houdt. Tevens verwachten we zo
te komen tot meer kwaliteit en efficiency in de begeleiding.
PROFESSIONALISERING EN INNOVATIE
INHOUD
25
Samen met GGzE, het Leger des Heils en
woningbouwcorporaties geven wij Housing
First vorm in Eindhoven. Recentelijk heb-
ben we het contract hieromtrent met de
gemeente Eindhoven verlengd en tevens
de 100e cliënt verwelkomd. Het aanbod,
waarbij dak- en thuisloze cliënten met een
complexe, verweven problemen direct
een woning krijgen en vandaaruit verder
worden begeleid, is zeer succesvol.
Beleidsmedewerker Rianne Scherpenisse laat weten dat de bijdrage van
Neos binnen de academische werkplaatsen op verschillende manieren
vorm krijgt.
“Als praktijkinstelling denken we mee met initiatieven en reiken we voor-
beelden en kennis aan over hoe methodieken en interventies (uit)werken in
de praktijk. Dat hebben we bijvoorbeeld gedaan bij de ontwikkeling van het
referentiekader ‘Niemand tussen wal en schip’ dat werkers en beleidsmakers
een houvast biedt voor adequate ondersteuning van kwetsbare burgers. Dit
initiatief heeft de werkplaats OGGZ genomen om te voorkomen dat zij door de
transities en de accentuering van eigen kracht en zelfredzaamheid kopje on-
der gaan in de maatschappij. Ook hebben we de tussentijdse concepten van
Impuls becommentarieerd. Hetzelfde hebben we gedaan bij het verwijsmo-
del dat is ontwikkeld om te komen tot passende (door)verwijzing en op- en
afschaling van de zorg. Ook de gemeente Eindhoven is hier bij betrokken.”
Een ander initiatief is de ontwikkeling van een model voor het meten van
resultaten van cliënttrajecten (Montra). Rianne: “We hebben meegedacht over
de opzet van deze meting en in het voortraject hebben we een pilot gedraaid
met een speciale vragenlijst bij aanmeldingen. Deze TaxSU (taxatie-instru-
ment sociale uitsluiting) geeft een gevalideerd beeld van de situatie van de
cliënt en een indicatie over of er zorg nodig is. Ook hebben we met Traverse
en SMO Breda een voorstel geschreven om de duurzaamheid van uitstroom te
meten als onderdeel van Montra.”
Neos heeft via het inbrengen van een praktische casusbeschrijving tevens
zijn steentje bijgedragen aan de opname van Krachtwerk in de databank van
Effectieve sociale interventies van Movisie, het landelijk kennisinstituut voor
het sociaal domein.
Via deelname aan het landelijke platform werken we ook mee aan het stimu-
leringsprogramma rond Housing First. Rianne: “Als academische werkplaats
willen we de methodiek verder verfijnen en verspreiden en het rendement
ervan concretiseren. We grijpen ook gelegenheden aan, zoals de landelijke
conferentie in 2015, om workshops over dit aanbod te verzorgen.”
ACADEMISCHE WERKPLAATSEN: DE PRAKTIJK
HOUSING FIRST SUCCESVOL
MODEL TRAJECTMONITORING
Rianne Scherpenisse (rechts), met collega Ton Feijen.
Zie ook: Studio 040: Eerst een huis,
dan een behandeling
CLIËE
NTEN
PART
ICIPA
TIE
26
Binnen Neos zijn we ervan overtuigd
dat ervaringsdeskundigen, naast pro-
fessionele begeleiders, iets waardevols
te bieden hebben aan cliënten. Vanuit
eigen ervaringen weten ze wat het
is om problemen te overwinnen, wat
daarbij belangrijk is, wat helpt en wat
juist averechts werkt. Neos kent dan
ook een Cliënten Punt (CP) van waaruit
ervaringswerkers cliënten ondersteu-
nen in hun herstelproces.
Na een start met twee ervaringswerkers
wil Neos uitgroeien naar een team van
zo’n zes à zeven mensen in 2017. Met de
capaciteitsuitbreiding kan het Cliënten
Punt een breder palet van herstelonder-
steunende activiteiten hanteren dat zich
richt op individuele cliënten, cliënten als
collectief én op medewerkers.
Palet aan ondersteuningsactiviteiten
Op individueel vlak heeft het CP al de
functie van vraagbaak, inloop, luisterend
oor en ‘ondersteuner’ in de communicatie
tussen cliënten en anderen. Ook wordt
inhoudelijke ondersteuning geboden aan
cliënten die aan de slag gaan met het
werkboek Op Eigen Kracht (individuele
herstelcursus). In ontwikkeling zijn de
ondersteuning bij het invullen van signa-
leringsplannen, het aanbieden van het
WRAP-programma (Wellness Recovery
Action Plan) en de inzet van ervarings-
deskundige maatjes.
Ondersteuning in groepsverband vindt
plaats via de cursus Herstellen doe je
Zelf en themabijeenkomsten. Wat nu ook
wordt opgezet is een interne zelfhulp-
groep rond verslaving en het stimuleren
van de medezeggenschap via roadshows.
Het verrijken van medewerkers met ken-
nis vanuit cliëntenperspectief vormt een
derde spoor van herstelondersteunende
initiatieven. De cursus Samenspel voor
medewerkers, die inzoomt op bejege-
ning, wordt verbreed naar een cursus Sa-
menwerken aan Herstel. En het Cliënten
Punt gaat aan de slag met psycho-educa-
tie voor medewerkers.
NEOS JAARBEELD 2015
Anneke Sweep is sinds de start
hét gezicht van het Cliënten
Punt. Ze werkte zelf in de zorg
en de mantelzorg, heeft ervaring
als cliënt, is secretaris van de
Centrale Cliëntenraad en volgt
de Fontys-opleiding Sociale
Studies met aantekening Erva-
ringsdeskundige. Ze licht enkele
nieuwe elementen uit het palet
van het Cliënten Punt toe.
Veel initiatieven Cliënten Punt
ERVARINGSWERKERS STEUNEN CLIËNTEN BIJ HERSTEL
“Een idee waar we al langer mee
rondlopen is mensen helpen bij het
invullen van hun signaleringsplan.
In zo’n plan wordt vastgelegd wat
de cliënt en de begeleiding doen in
perioden van (oplopende) spanningen.
Cliënten maken die plannen nu samen
met professionals. Op zich is daar
niets mis mee, maar wij denken dat
er nog betere signaleringsplannen tot
stand komen als ervaringsdeskundigen
cliënten hiermee helpen. Wij kennen de
Zie ook: Psychose Experience
INHOUD
ERVARINGSWERKERS STEUNEN CLIËNTEN BIJ HERSTEL
valkuilen en weten wat wel en niet realistisch
is. Uiteraard volgt daarna altijd afstemming
met de begeleiding.”
WRAP, maatjes, zelfhulp
Nieuw is ook dat we gaan werken met het
Wellness Recovery Action Plan (WRAP). “Dat
is een zelfhulpinstrument waarmee mensen
grip kunnen houden op hun leven.
We willen tevens als ervaringsdeskundige
maatjes gaan fungeren voor cliënten. En
we gaan een interne zelfhulpgroep rond
verslaving opzetten. Dat idee hadden we ook
al langer. De bedoeling is dat cliënten zo op
een toegankelijke manier kennismaken met
zelfhulp. Bij uitstroom ervaren ze dan geen
drempel om de stap naar een externe zelfhulp-
groep te zetten. Wij zullen dat ook stimuleren.”
Psycho-educatie
En weer een heel andere vorm van herstelonder-
steuning is de psycho-educatie voor medewerkers.
Anneke: “Professionals hebben professioneel-tech-
nische kennis van aandoeningen en de werking
van methodieken. Ze kunnen nog beter begelei-
den als ze ook inzicht hebben in wat het is om
zo’n aandoening te hebben. Hoe dat voelt, wat dat
met zich meebrengt, waar je dan als cliënt wel en
niet voor openstaat. In 2015 heb ik een psychose
experience uitgeprobeerd. We zijn nu rond mee-
dere aandoeningen een experience module aan
het ontwikkelen voor teams van Neos.”
27
Zie ook: Folder Cliënten Punt
NEOS
: DE V
ERLE
DEN
TIJD
MAAK
T PLA
ATS V
OOR
DE TO
EKOM
ST
28
VAN ‘ZORGEN VOOR’ NAAR ZELFREDZAAM
NEOS JAARBEELD 2015 INHOUD
29
Bewoners zamelen bij
bedrijven oud papier in
en sorteren het in het
Labrebedrijf. Elke kilocent
is meer dan welkom.
Wonen in het Labrehuis in de jaren 60: veiligheid en geborgenheid als het leven moeilijk is. De bevlogen medewerkers delen de lakens uit, de bewoners maken er hun bed mee op.....
RESU
LTATE
N
30NEOS JAARBEELD 2015
AANMELDINGEN EXPLOITATIE 2015INKOMSTEN: Totaal 18,0 miljoen euro
UITGAVEN: Totaal 17,7 miljoen euro
INSTROOM
UITSTROOM
2013 2014 2015
2013 2014 2015
2013 2014 2015
1.080 956 1.789
1.559 1.695 1.649
380 325 240 690 640 793
71 55 25
399 317 290
222 246 267
74 78 59 25 13 12 321 337 338
Informatie, advies en consultatie
Aanmelding opvang en begeleiding
Instroom, eventueel na tijdelijke interventie Doorverwijzing na aanmelding Doorverwijzing na beoordeling
Tijdelijke interventie
Succesvol uitgestroomd
Voortijdig beëindigde trajecten Afgesloten overig
Totaal aantal afgesloten trajecten
Opvallend is dat het aantal verzoeken voor informatie, advies en consultatie fors is gestegen t.o.v. 2014, terwijl het aantal aanmeldingen voor opvang en begeleiding nagenoeg gelijk is gebleven. De instroom voor crisisopvang is t.o.v. 2014 aan-zienlijk gedaald wat verklaard wordt door afbouw van 42 opvangplaatsen en 40 begeleidingstrajecten in het kader van bezuinigingen. Daarnaast constateren we dat t.o.v. 2014 meer cliënten hun traject succesvol hebben afgesloten.
CIJFERS 2015
15,3
0,71,0
1,0
13,0
0,7
4,0
Gemeente
AWBZ
Eigen bijdragen cliënten
Overige opbrengsten
Personeelskosten
Afschrijvingskosten
Overige bedrijfskosten
INHOUD
Bij diverse projecten ten behoeve van cliënten heeft Neos in het verslagjaar dankbaar gebruik gemaakt van de ondersteuning, betrokkenheid en bijdragen van diverse personen en organisaties. Wij zijn hen daar zeer erkentelijk voor.
HET VERGETEN KIND: PALEIS VAN DE TOEKOMSTDROMEN
ASML • Café Restaurant Queens Eindhoven • Catharina Ziekenhuis Eindhoven • CZ Fonds • DEF Americans • DELA • DeLageLanden • Hendrix & Huybregts Makelaars • IKEA Eindhoven • Joke Zwanikken Verwenzorg • Joop en Gertie Spoorenberg • Lionsclub Eindhoven • Mevrouw R. Kremers • Oranje Comité • Oranjefonds • Parktheater Eindhoven • Parochiële Charitas Instelling St. Catharina • Rijschool Heezen • Rotaryclub Eindhoven-Veldhoven • Rotaryclub Heeze • Samen voor Eindhoven • SintLucas Eindhoven • Skanfonds • Stam + De Koning Bouw BV • Stichting Het Vergeten Kind • Stichting Present en vrijwilligers • Stichting Thomas van Villanova • Tigre Blanco • Univé • Vele vrijwilligers
31
Stichting Het Vergeten Kind (voorheen de Guusje Nederhorst Stichting) zet zich in voor de kinderen in opvanglocaties in Nederland; daar verblijven jaarlijks tussen de 30.000 en 35.000 kinderen. Om hun welzijn te verbeteren hanteert de stichting vier pijlers die een positieve bijdrage leveren aan het leven van deze kinderen: verbeteren leefklimaat, activeren kind in opvang, kinderplezier buitenshuis, voorlichting & lobby.
Stichting Het Vergeten Kind ontwikkelt diverse activiteiten en campagnes t.b.v. dit doel. De landelijke campagne ‘Ik vergeet ze niet’ is daar een voorbeeld van. Ze deed een oproep een actiesymbool, ‘Het harten huisje’, zichtbaar op te hangen als teken van de wens dat ieder kind een warm en liefdevol huis moet hebben. Kinderen van het Blijf van m’n Lijfhuis in Eindhoven hebben ook meegedaan aan deze hartverwarmende actie en de creatie ‘Paleis van de Toekomstdromen’ gemaakt. “In dit Paleis kun je je zorgen achter je laten en dromen van mooie dingen die nog gaan gebeuren, doen alsof je prinses of koning bent maar ook nadenken over je nieuwe eigen kamer in je nieuwe huis. Het paleis bestaat niet op deze wereld maar in je eigen hoofd, want in je eigen hoofd kun je de beste veranderingen teweeg brengen in je leven en de weg naar geluk in slaan.”
Gelukkig worden ‘onze’ kinderen niet vergeten door de buiten-wereld. Er zijn veel betrokken mensen, vrijwilligers, bedrijven en organisaties die zich om hen bekommeren.
SPONSOREN EN DONATEURS VAN PROJECTEN NEOS
© Neos, jaarbeeld 2015NEOS CENTRAAL BUREAU
Postadres
Postbus 922
5600 AX Eindhoven
Bezoekadres
Keizer Karel V Singel 45
5654 NM Eindhoven
T 040 – 250 15 80
W www.st-neos.nl
NeosEindhoven
@NeosEindhoven
NeosEindhoven
Productie: Pentueel, Eindhoven