municiones para disidentes - reseña

4
 Reseñas Municiones  para disidentes. Rea1idad~verdad-po1ítica. TOMAS  IBANEZ. Barcelona:  Gedisa  2001 Las  luchas  sociales han  sidu-m  siempre, también, luchas  ideológicas; hoy  son, además,  huchas  teóri- cas,  huchas  en  eh  terreno de  la  producción  de  teo- ría.  Esta  es,  yo creo,  ha  convicción  que  fundamen- ta el  libro de  Tomás Ibánez.  La  práctica  teórica  no es,  para  el  autor,  una  a ctividad sofistic ada  dcl mundo  académico,  es  una  de  las  herramientas (municiones  considera  el  autor)  de  la  confronta- ción  política  a  nivel  global.  Las  concepciones  he- gemómicas  acerca  de  has  principales  tramas  de re- ¡ación  que  organizan  nuestras  vidas  (políticas, económicas,  labor ales, amorosa s...)  son,  cada  vez más,  fruto  de un  trabajo siste mátic o  y  bien  finan- ciado  de  personas y  grupos  vinculados  a  impor- tantes  instituciones  académicas  y  científicas.  Tal como decía  Bourdieui,  estos tb/nk  u-anks,  han  desa- rrollado  una  doxa  paradu-$jiu--a.  que  siendo conser- vadora  se  hace  pasar  por  progresista,  que  presenta has  regr esio nes y  los  retrocesos  como reformas  o revoluciones. Una de  has  paradojas de  la actual  si- tuación  de  confrontación  ideológica  es  que  la po- sución  hegemónica  y  conservadora  se  presenta como  abanderada  del  proceso  y  la  modernidad, avalada  generalmente por  umí  abrumador apoyo  de personajes  cientifieo-mediu-iticos,  que  sitúan  a  ¡a fragmentada  disidencia  en  el  triste  papel  dc  retar- dataria,  anticientífica  e  ignorante. El  libro de Tomás Ibáñez  se  sitúa explícitamen- te  en  el  territu-mrio  de  la  ecmnircmntación  teórica,  a  la que considera  comu-m  un  acutí  de  disidencia política Ese es,  creo,  el  sentido  de un  título  que  parece,  en un  primer  momento,  sorprendente  o  exagerado: Municiones para  disidentes.  Su posición  es atrevi - da  y,  en  el  mejor  de  los sentidos,  provocativa.  Se plantea  una  pregunta  mu y ambicio sa,  «una  pre- gunta  acerca  de  cuál  es  la  naturaleza y  cuáles son los efectos  del  cambio  de  sociedad,  y  s  global- mente,  del  cambio de  civilización,  que se está pro- duciendo,  paulatinamente,  desde  hace unas  déca- das,  y que aún  permanecerá en  fase de  transición durante  algunas  décadas  más». Un  aspecto  funda- mental  del  cambio  social,  según  el  autor,  se  refie- re  a  nuestra manera de entender  el mundo.  El libro pretende  no  sólo  describir  las  nuevas  ideologías sino intentar comprender su  lógica.  Esa  lógica  ti e- nc que  ver con la conformación de las ideas  de ob-  jeti vidad y  realidad y con  ha  noción  de verdad. En  una  posición  más cercana  a Foueault  que  a Bourdieu,  Tomás Ibánez considera que  no hay  pre- guntas  inocentes  a  una  realidad qu e  sea  la  única responsable de  la respuesta.  Los hechos —frente  a lo que  se  nos  quiere  hacer  creer  desde  la  retórica de  la  verdad dominante-— no  hablan  por   solos. Según  el  autor  hay  una  enorme mentira  de  la  Ver - dad,  la mentira dc  ocultar  el  carácter político y  «la violencia  que  toda  pregunta  ejerce  sobre  la  res- puesta  que suseita». El  libro que publica Gedisa  es una recopilación de textos  anteriormente dispersos  d el  autor La obra  está estructurada  en  varias  secciones,  cuyos  títulos  son bastante  expresivos:  «La real idad  cuestionada», «¿Absolutismo o  relativismo?», «Caminando hacia la postmodcrnidad>m,  «La dimensión política», «Entre  la ideología y  la acción» y  «Postemodemidad,  construc- cionismo  y  Psic olo gía Soc ial» ,  junto  con un a Introducción y  Epílogo en los que constmye eh  senti- do  del  conjunto.  Son  textos  sobre  psicología,  sobre psicología  social,  sobre  construccionismo,  y  también se  acerca  a  la física cuántica. En esta  obra  Tomás  Ibáñez  mantiene, entre  otras muchas cuestiones,  el carácter  emancipador y  liberta- rio del  relativismo.  El punto  dc vista alternativo ah  re- lativista considera  que es el punto de  vista «absolutis- ta»,  caracterizado  por  el  régimen  de  la Verdad.  A diferencia de  una posición fuen-temente  platónica,  se- gún  ha  cual  sc  considera  que nuestra  relación con  el u  Bourdieu  (1999). Por un  saber comprumnícuido  En  Boordieu  (200i)  Contrafuegos 2 Madrid: Anagrama. Política  y  Sociedad,  2004,  Vumí.  41,  Núm.  1:  205-207  201

Upload: martaornelas

Post on 28-Mar-2016

35 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Las luchas sociales han sido siempre, también, luchas ideológicas; hoy son, además, luchas teóricas, luchas en el terreno de la producción de teoría. Esta es, yo creo, la convicción que fundamenta el libro de Tomás Ibánez.

TRANSCRIPT

Page 1: Municiones para disidentes - reseña

7/21/2019 Municiones para disidentes - reseña

http://slidepdf.com/reader/full/municiones-para-disidentes-resena 1/3

Reseñas

Municiones  para disidentes.

Rea1idad~verdad-po1ítica.TOMAS   IBANEZ.

Barcelona:  Gedisa   2001

Las   luchas  sociales han   sidu-m   siempre, también,

luchas   ideológicas; hoy   son, además, huchas   teóri-cas,   huchas   en   eh   terreno de   la   producción  de   teo-

ría.  Esta   es,   yo creo,   ha   convicción que  fundamen-ta el   libro de  Tomás Ibánez.  La   práctica   teórica  noes,   para   el   autor,   una   actividad sofisticada   dclmundo   académico,   es   una   de   las   herramientas

(municiones   considera   el   autor)   de   la  confronta-

ción  política a  nivel  global. Las   concepciones   he-gemómicas  acerca de   has   principales  tramas de re-¡ación   que   organizan   nuestras   vidas   (políticas,económicas,   laborales, amorosas...)   son,  cada   vez

más,  fruto   de un  trabajo sistemático  y   bien  finan-ciado  de  personas   y   grupos   vinculados   a   impor-

tantes   instituciones   académicas   y   científicas.   Talcomo decía Bourdieui, estos tb/nk  u-anks, han desa-rrollado   una doxa  paradu-$jiu--a.   que   siendo  conser-vadora  se hace pasar   por progresista, que  presentahas   regresiones y   los   retrocesos   como reformas   o

revoluciones. Una de   has  paradojas de   la actual   si-tuación de  confrontación   ideológica  es que   la po-sución   hegemónica   y   conservadora   se   presentacomo   abanderada   del   proceso   y   la   modernidad,

avalada  generalmente por   umí  abrumador apoyo   depersonajes   cientifieo-mediu-iticos,  que   sitúan   a   ¡afragmentada  disidencia   en   el   triste papel dc   retar-

dataria,   anticientífica  e   ignorante.El   libro de Tomás Ibáñez  se sitúa explícitamen-

te en el   territu-mrio  de   la  ecmnircmntación   teórica,   a   laque considera   comu-m  un acutí de  disidencia políticaEse es,   creo,   el   sentido   de un   título  que   parece,  enun   primer   momento,   sorprendente   o   exagerado:

Municiones para  disidentes.   Su posición es atrevi-da y,  en el   mejor  de   los sentidos,   provocativa.   Seplantea   una   pregunta   muy ambiciosa,   «una   pre-

gunta acerca  de  cuál es  la  naturaleza  y   cuáles sonlos efectos   del cambio de   sociedad,   y  más global-mente,  del cambio de  civilización,   que se está pro-

duciendo,   paulatinamente,  desde   hace unas   déca-das,   y que aún  permanecerá en   fase de   transicióndurante algunas décadas   más». Un  aspecto   funda-

mental   del cambio  social,   según  el  autor, se refie-re  a  nuestra manera de entender el mundo. El libropretende   no   sólo  describir   las  nuevas   ideologías

sino  intentar comprender su   lógica. Esa   lógica tie-nc que ver con la conformación de las ideas  de ob- jetividad y   realidad y con   ha noción   de verdad.

En   una posición  más cercana  a Foueault  que aBourdieu, Tomás Ibánez considera que no hay pre-guntas   inocentes  a  una   realidad que   sea   la únicaresponsable  de   la respuesta. Los hechos —frente alo que   se nos  quiere  hacer   creer  desde   la   retórica

de   la  verdad dominante-— no hablan  por sí solos.Según   el  autor  hay una  enorme mentira  de   la  Ver-dad,   la mentira dc  ocultar el  carácter político y «laviolencia  que   toda   pregunta   ejerce   sobre   la   res-puesta que suseita».

El   libro que publicaGedisa es una recopilación detextos  anteriormente dispersos  del   autor La obra estáestructurada   en   varias  secciones,   cuyos   títulos   sonbastante   expresivos:   «La realidad   cuestionada»,«¿Absolutismo o  relativismo?», «Caminando hacia lapostmodcrnidad>m,  «La dimensión política», «Entre   laideología y la acción» y  «Postemodemidad, construc-cionismo   y   Psicología Social»,   junto   con unaIntroducción y  Epílogo en los que constmye eh  senti-do   del   conjunto.  Son  textos   sobre   psicología,   sobrepsicología  social,  sobre   construccionismo,  y   también

se acerca a  la física cuántica.En esta obra  Tomás Ibáñez   mantiene, entre  otras

muchas cuestiones, el carácter  emancipador y  liberta-rio del relativismo.  El punto dc vista alternativo ah   re-lativista considera  que es el punto de vista «absolutis-ta»,  caracterizado   por el   régimen   de   la Verdad.   Adiferencia de una posición fuen-temente  platónica, se-

gún ha cual   sc  considera   que nuestra   relación con el

u   Bourdieu   (1999). Por un  saber comprumnícuido   En   Boordieu  (200i)  Contrafuegos 2 Madrid:  Anagrama.

Política   y  Sociedad,   2004,   Vumí. 41,  Núm.   1:   205-207   201

Page 2: Municiones para disidentes - reseña

7/21/2019 Municiones para disidentes - reseña

http://slidepdf.com/reader/full/municiones-para-disidentes-resena 2/3

¡6dm  u-u-u-  u-u-/u-u-   (u-rs/u-u-u -    Mu  u-u-u-iu-/u-mu-u u--u-   pu-u-  ru-u-   u-lis/u-Mu-u-  u-u->   l/u-u-u-/iu-/  u-u-rl-  ru--u-   r/u-tu-/—/>u->/i/¡t   u-u-   u-Ir- lhu-u-   u-/u-   1/u-u-/u-u  u--y-   Ru-u-  u-u-u-   lu-u-u-uu-u  y    u-Su-rl/su-u-   2001

muí tun dci el   pni   miamicuí uic mute ciii   u u  chic i¿uní   cíe   ccmmíu-me u muí mcmi  —

tu->.  ccmímsideru-u   cm tme-~ Ncuestru-u   ti   ucucmuí   it   muí ndu-u  es  chíareíae ionu   u- le ecmu-u u-me   muí iciuccí.   mu iau cací   u-   pu-mi   ch   - ‘descu- í   cíe

vendad,   claro,   imercí  es   tu-ontmmcu   y  dcii!  is entre   tu-iriu u,uu-uuu- reicucióní cíe   u-mee ióuí.  u-le  vi’. mcuícmas   dc  seuuscueíu-mu-ues.

de expenicucicus  muías   cm   mencis   mu-mci   uhulcs.   y   cíe   senil—umíueuutcms».   [—u-ulmósq oeu-hu-u  dc   1   u-   1 cinc md mcl   qu-mc   iris   uu-uuci—

ph u-tu-u-muí iecís   mciv i ud i ecu—cm mí   sicmii pi-c   acítc  ci   u-u listí   u-u lis uiuu-m

u-leí   teu-u-mtuucu-i   cíe   tu-u   Veucicucí. es   tui pututiltuuicí  étieu-m.  y ~ícmr

ello   t   u-   tustil mecucióuí   u-leí   mcl   u-ti   u suuící   alicia   u-u   cunucíaxuolo«m   u   mmcm   u   tiuia crmistcnuíu-uiumu-u-   u   u-»

Fmtnte   m clíinu-uues u-ictmsu-ti-u-mu   sucuuu~mmc   u-u-   tu-ms  reicílivistuis

de   iu uit mm u-mit’.   el   u-u-tutu- mr   ctefl u-   inc   qcmt   1cm   iii u uíu-ímal   esoco it tu   ci   u ocx cable   cu-muííímrcmu-uum sc>   html  u tutu->   y éticcm  ríue

tcuu-lu-í   mcl u-mciómu   cu- un   ci   muí u-u mícící   cid   uc   E sc   cciiuu pu-u-mí ni su-uptiecte   ncu-

1ueuii- u-1tme.   cmi   última   uuisiu-u-mucu   u-   iícmvu-i   cicle   Ii>

currir   cm   u-u   fímerzcu   pu-u-ru-u   rhiuimsiim   1   us  clulcícuicias.   ¡ >u-í   chite—reumeicí  en ti-e  cubsumí oti stu-us   y   mc   1   u-tu’.   u síus cs   d~Oe   u-ms   rela-

tivistas.   lic—u-u- el   u-tutu-un.   hícteemí txiiimcitu-u cst   u Sictuacion.  c uícu-mu-ísirlcru-ínhcí   cmii   [muoblcnuuu-ien   tuituumí   u   muY   uiucicí  puilíticcí.

iuuienti-cu-s  qcme   «eh   tícumuití  cíe   x-ustu-í   uhisoiuutmstci  emímuíascu-u—ru-u-el   cisc>   cíe luí   tcmeriu-í  e   itulucidore,  nuieu-hiu-unu-c esící  cíctil—

u-ación,   tu-mía   vicmlcmíci   1   añau-lictu-u-,   cmii   titos   de   viu- uteuuei u-u-->,Fin- 1-cc mubru-m-cte Touíuu-is  Ibáñez quería- chusí cl-pehigrci-qtucscm¡mcuííen   tu-mu-luis   tu-ms   i mutcnu-cus  ríe u-cmmui ti   se   u-u   mmmcm   tu-miudu-u—ruicutcieiómi   ti-cuscemuu-hemutah,   cuí el  semuticící  eseníciahista cíe

ritme   iuu-u-y   cmnící   ¡cusuiímcu-uciu-’unm   t’thu-imiicu,   ritme eslu-i ecmuistiu-tu/u-iu-u

Pu-un ti lucí   meu-ut iclu-mci   ritme ni u-ms tmu-ísc-i cuíu-le   y   ritme es i tichemmcmi—dieuí te   de   nimes ti-as   mmmcmiiicus   ímuciet i eu-us   u- umuctí cm  i a tu-. simm  u-  u—-

dueu-ivcus/   o1icru-mtivas.   simímból i eu-us,   pu-mi it mu- a’.   )   Lscau-íbmu-u   stu1mumnic   cnn   cuuuál isis dc  tu-ms   muíú   ti imies   u- u-unu-ms   u-ir   tSeFuuurlacicmnalisurmu-m  umumsceuideuítu-u-t   qcue.   scgcmui   cl   u-mcmiu-u-m.

scut iii u metí le  se míos   tu-u-muís tu-unu íuu-u cuí   luímuu-laiuic muí u-u  tu smi mu-u   h 1

u-tutu-mr   ucí   iuiegu-m el   yaití—   urcuguiuu’ucicu-i u-le   tu-ms   ccuu-icc1mtu-msde   vencícud   y reutí i dad   Su-mu   cuhuic-chmtu-ms   r~ cíe   ~st   tu uní   1 cii   —

 juuclu-m en  pru-íehieu-is   u-uuiieuíu-mnias dc mcl  unu-mí u-u-muí   tu-ms dciii ‘usy  de   relumciu-3uu  u-mt   niciuuclu-m--   «luí   utahurí  mcl   tu-u   xcnrt  mcl su-muí

creeuícicus   inirhispetuscm[mles   mu-unu-u   tu-u   mcli  ru-mu-mu-tu muí   u   mmc mcm

mucí recluí ic:t-c mu   u   u esí u-ti tus   ru-u-setmíu-tr   u tic   ti hjeu-uxci y   ‘tbs u—Iculcí.   Les   bu-u-su-u-u comí   cutí   estuuluis   u-It   nr pu-u-u   tu-msm   cs   u-lc-

cuí   siuuupiemuueu-ute   lmtunuiu-mu-iui».El   ueiu-mu-ivismuuu-u ritme cleFmeuíchc  x   u-   muí   u-u-   u-li   u   dci licís

¡mecmi’.-isruíuí   (luí   mu-u-mhirimd   sc   xr   u-It  distitít   us   míucu-rícucus se-gún   u-u- ¡meu-spceu-   ‘.4  clcsrhu-.   1 mu-tuL   sc   mmmi mc) ci el melati vis—síu-u   ccuittmnu-ui   <cxmstc   u-it   1 mctci   ttmuht   plu-tmruuhictumch   u-levisucmuues   u-leí   tuutmuiu-lu-u)   rs   tun   unu-un’. usimící   nLu-u-licuut.   idisólcí  cpíslenuu-mlu-igmcu-m   smuutí  u-mmitculumu-u-ucu-i   citie   coestiu-míiu-t elhmrcmímium  cumtmicepto   umnuiumlu-iuuu-u-u u-ir   nc   lucí   un   E-u-   u-unu   nu-’hu-uii—vi snmnu   «u-loe niega ci  comucc tutu-u   uíumsuuuu-m dc   cmmía   necul  dad

inchepenídiemíce   u-he   uícueslnu-us   cu-iraetcu-ísm  cas   y   cíe   uítues—ti-u-ms   ccii u veuutmnmmues»  - 

Euu   u-u   cícecmnísí ntnc-ci¿mu-i   riel   eu-muuecptu-í   u-le   u-mbjcu-cueciní cm   1cm u u-lu-uuuíeuuu-rm   u-le   u-u   idcu-u-   cíe  u-ib jet’.’ iciad   y   u-ecu--Iicicici   i u rle~me   íd   emite.   mccci me.   cuí   al  u z tmnutís umícímne u —

tu-ms   cte   ha   uuimna,   u-u-   ha   Imul sqíuedu-u   cíe   hcis  cu-iinpotientcsú  hci miunus de   la u-miau-en   u-u- y-   mee u—re   u-u la   tYs ca ecuátíticcí,cícumucte  «1 cus   mícuntíccí las ciemímeuccutes   ucí sc dej u-un   comí—ce ptcíu-mr   fu-’uc i 1 uneuí te   cuí térunbicis   de   uní icícucles  disti u—

tas,   separables y   tocalizabies>-.   Este   tipo  de   argo-nuenní   he   de   reconumeen   que   sic   nesuttui   extraño   yparctclój i cci.   vu-u  que   ————atmmídícíe   se   tmu-msu-u   CO   [mu-mu-usermecíe   ten ómuíencms   físicos   h  cuí   ccmíuoe i du-ms—   sitúa   alleeccmn.   cuí   ú  it i muía   i místane i u-u-  .   atuce   un   u-u-etu-í   ríe   le,   e-ueste easu-m el  aeccm de   te   cuí   cus   exime-minien tu-ms   necul   za—u-tu-ms   pu-mm   tu-ms   lísiccus   co u-mit i eu-ms   emm   sus   hu-ubu-mratu-mruu-ms.Crecí que ci   rehativisnicí que se   detiemude  en  el ecmn—

cmmítrí  de   huí cubra.   eum muucm   cmii «di spos i ti!-oauuci du-ignná—tic-ti y   u-uit i cutí 1cm mi tu-inicm»   mu ti   merlo icre   de   u-u  au-ml tui-id u-udde   resuilacícís   experimentales   ucí   rephicables   pu-mi-los  pmu-mtaucis   Si, ecmnííu-m   cuí el rcunj umito de  1cm   u-utmru-u- seangtu-íímemuta,   u-ms   cumumceptcms de   vercicící  y  real dad   sontu-un inipu-mnlu-uuutes  en   la y  idcu-   eciuncí pu-u-ru-u   rlej u-u   scí ges—tión   a   iiiósu-m ru-ms  y   ciení u- íFi ecís.   mucí   cuueaju-í   buemí.   u-u   tuiu

encender.  cloe   5C   recurna   a   la   Física  cíe   partículas   yse  nu-ís   pida cloe   he  presucmncus   noestía aquiescencia.

1 u ti u-míau-miente vi míeulu-mdu-m   u-u so  deFeusu-u-   u-leí   i-elcstivis—uuicí   Tcmiumu-i   Ibáñez   defietucle   sus   ideas  en   tu-mnmutm   a   losetmntro 5-cuí

1 du-ms   temí mu-ms   ríe   íd   imu-msmuiu-mdiemniduu-d   -   y   ciecitustroce mcmiii s uuící.   5 mu   pcmsturcí   es   lmemsisteuuteuuic-ntea mit i u-u tutu-ini u-u-ini  u-u y   se   mu tutu-e  emcu-uti x’ u-ti murt mute cíe   luí u-ibm-a cíeFumumeu-ucuht   y   u-le   Rcimcy,   lien-u-u   utí es  eu-mmuíííicuci emite   cumnmuí ngcmu   ti mmcm   cte di secí nsu-s.   «Luí  íuícíu-lemn  ciad  —--dice——u místu-uuró mí tncvu-ms   Iu-ínmiicu-s  de niu-mmíí iuuu-ci (muí  y   la pu-íst mmmcm—dei-u-ii u-luid   -   tu-u críbiémí   x-u-u-   u-u-   iii stu-u-cmrcmr   mu meyas   Fcunuiiu-is   derhu-mu-iuimmcieiótm.   Pu-mr   1cm canírí   ncm  celelírtí, cii absu-micíccí   u-u

e  mu- mu-mu-luí   e ti   tu-u mu-ms í miucucícmiii ricucí   -    tu-u   ríoc   sí cele burí  estu-u   rnítieu-m  ritme   se   está   meu-íhizu-umudcí   a   tu-u   umuu-mclenmuiu-lcu-d»C2cmum seiente   ríe   luí   ¡ircucluteciómí   de   u tievuis   tcmmuiuu-us   u-ledcii mmi u-mu-u-e i ¿mii  ~mmcmiii ci u-ud cus   mmcm r  el  dise tui-su->  post umícícler—nu-m,  cuiuí si u-lercu-,   si mu  emnbcu-mgcm, c¡tmc’   u-cucuy  q cíe entrcur emícl   rl i sc cm msuí   cíe   1cm   hmcisu- muí u-mu-lemt-u inianí   si   ritmeu-cuí-it us   cuí  —

remuden   el   imnesemute»   -    1.-a   cii miicuisiótí   pu-mi icíca   ríe   ese

lirescuute 1 cm aborda en   (res de   síus  facetas:   icu-   glu-mbu-ulzuiciómí,   tu-u-tuinene  dc «huí pu-ml iticcí» y  el   mac umucul i smnci.¡remite   a   mumíu-u   x-isiu-’mmi   síunimiístu-m   ríe   ha glu-mtmu-uhizcu-cióniecmtuití   ch   rucmex’cu   «íírthicnuiu-m»   u-le   u-icmestnum   su-mcieclu-mct.ecmn siniercí   qcme   tu-u   scu scu-u-mmti vu-í ncu   es   1 u   eltibutí izaciómísiuuu-m huí  dcmmmiiuiu-ueióu.  u-ru-mci   clcbeu  ma  mu-ítrrcsam mutis   tu-tu-unecucil es el  “u-u-tu-u-u-    lu-umulcísmuícmdum   ríe   It   u-u-hu-mb-u-li,’cu-eiu-5u-i  (el“cm/u-u->’’   necul   xa   1cm  ccmnu-ueeu-uuu-ms,   rs   la   su-mc u cnicucí   i munimus—

tnicul  )   sitítí   eu-uu-íl   es el   “u-mUu-m’’   cíe   tu   clumíuumru   uciótí».   E-nie stuu-   su-mci cci u-mci,   y   i-ctu-uiuu a nclcu   1 u   u-li srm nc i óiu   u-leCu-ístcmniu-u-dis  euílre   «1cm   pu-mh/tiecu»  y   im  pcuhmtíeuu-í>,  cciii—sirlemuí   cície   cuí tun   muuu-uíncu-utu-m   u-he  dcsi uiteni-u-mc ión  u-le   tu-ms

Fu-mmmímuus   u-ru-ud  cirituales  de  «la  pu-iifu-ir-u-u»,  ríe   mmmcm di su-mini—ción  u-It-   «luí  iicihíiiccu-»   cmi   «luí   ímu-ulíu-ieu-m».  hay que inci-din   dc-iilíenu-unicíuííeu-mu-e  cuí   1cm   imi-u-idlcmecic’mn   cíe   sigmiilieum—chuis   ímcmhíu-icu-ms.   Su-ubre   eh   iicmeiu-mmiuuhisunu-m,   ecíescicíuucí   tu-mí

Po/u-Y/u-u-u-    y   ,u-uu-u-u-iu-’u-/u-u-u-l   9004   ‘su-/ml   41. Nt/muí   1:   >0’.—207

Page 3: Municiones para disidentes - reseña

7/21/2019 Municiones para disidentes - reseña

http://slidepdf.com/reader/full/municiones-para-disidentes-resena 3/3

Erluardo   (ru-w 1u-u-u-    VIu-u-u-u-iu-iu-u-u-mes   /uu-u-ro   u-/isirlenu-es   Reu-m/iu-lau-l-u--err/u-md-po/ítiu-a   de  Tonu-u-iv   Ibriu-u-ez   Barcelona:   Ged/sa 200] 

comunitarisuno  fundaeioumahista   y   enitica   la   fetichi-zación dc  la   nación  como   u-uhgu-m   pernuanente.

En el libnu-m  se dedica, finatuuíeuu-c,  una sección a lapsicología  y   ha   psicología  social   En  ella retoma   las

cuestiones   que   en   los   años   70   se   caracterizaroncomo una  crisis   de   la  psicculcugía   social,   abordándo-las desde   el  punto dc vistu-m  ecíuisu-i-uccionista   Aborda

los pros y  contras de   has   puisiciones construecmouíís-tas   y  pone  de níanifuesto la   imiáquina de  pu-muden   quesupone la psicología   u-al   ecumncí tía   sido constituida enel  mundo acadénuico.

En su ecmnjunto.   Muníu-iou-u-es  para disidentes  es   ría.una   obra   qcne   plantea   más  preguntas   de   has   queresponde,   lo   cual   es   cuiherente   con   eh   plantea-

miento  del   autor  Ami   entender ha  principal  cues-

tión  que   atraviesa   todo   cl   libro es   ha  relativa  a   lafundamentación, legitimación o justificación de   laacción social   y   política.   Creo que   nos   encontra-

mos  con   un   buen arsenal   de   argumentos   contratoda   pretensión   de   fundamentación   absolutista.

Las   municiones   para   disidentes   son   tales   muni-ciones porque  son   ununucuones teóricas,   y esto  noes  sino  el  reconocimiento  deque  ha hucha   social yla   resistencia   a   los poderes   hegemónicos  es   hoy,

en gran  medida, una hucha  en   eh   terreno de la  ceo-

Eduardo CREsPo SUÁREZ

203Política   y  Sor-/edad,  2004,   Vuil.  41.  Núm.   1:   205-207