młode opakowanie
TRANSCRIPT
2/2013
Młode opakowanie
03 Wstęp 04-06 Młodeopakowanie2013 07 Kształceniewdziedzinieopakowań 08 Kilkaporaddotyczącychprzygotowaniaopakowania 09 Dlaczegotyłyopakowańsątaknudne? 10-11 Opakowaniaprzemawiającejęzykiemkolorów 12 Designnadajewartość 13 Cotojestco-packingijakdziała? 14-15 Kiedymówię„specjalność” 16-17 Centruminnowacyjności–usługidlaklientów 18 Produktyiinnowacje 19 Konkurs
0 2 – 0 3 model box
w zamian za wykonanie określonej czynności (np. śpiew, przytulenie automatu czy taniec). Wymyślane zadania mają dostarczyć nam niezapomnianych przeżyć, wzbogacając tym samym nasze pozytywne doświadczenia związane z daną marką. Świetny scenariusz takiego wykorzystania automatów zaproponowała Coca-Cola. Podróżni na dworcu kolejowym w Antwerpii mieli okazję zabawić się w Agenta 007. Po wrzuceniu monet do dystrybutora z puszkami coli, otrzymywali propozycję „Odnajdź w sobie Agenta 007 – masz 70 sekund”. Zadanie polegało na jak najszybszym dotarciu na inny peron, pokonując po drodze przeszkody, m.in. przeszkadzających przechodniów, kuszącą piękność zastępującą drogę i toczące się pod nogi pomarańcze. Po przebyciu całej drogi trzeba było jeszcze zanucić filmowy motyw muzyczny. Na najlepszych czekały nagrody – zaproszenia na premierę „Skyfall”.
Nie wiem, czy Państwo macie ochotę na takie wzbogacające doznania konsumenckie, niemniej jednak w imieniu firmy Model życzymy dużo pozytywnej energii do końca roku 2013, wielu zaskakujących, pozytywnych wydarzeń i… nieuleganie pesymizmowi, wbrew wszelkim sondażom.
Jednocześnie zapraszam do lektury bieżącego wydania Model Box, w którym możecie Państwo przeczytać m.in. o naszym Centrum Innowacji.
Z wyrazami szacunkuMariusz Całka
Czasy turbulencji w gospodarce, słabszych wskaźników ekonomicznych często skłaniają do podsumowań, ale także, a może przede wszystkim, prognozowania przyszłych wydarzeń, stanu gospodarki, nastrojów społecznych itp. W gąszczu przewidywań ekspertów, zwróciłem uwagę na opracowane przez serwis „Trendhunter” trendy, które mają obowiązywać w nadchodzących miesiącach. Zwróciłem na nie uwagę, ponieważ dotyczą wzbogacania doznań konsumenckich, czyli doświadczeń zakupowych każdego z nas.
Przeczytałem je z przyjemnością, również dlatego, że chwilę wcześniej zapoznałem się z wynikami sondażu zrealizowanego na zlecenie agencji Reuters. Badania wykazały, że „światowy” poziom optymizmu wzrósł o 8 %, w porównaniu do roku 2012, jednak nie w Polsce. Na tle badanych społeczności plasujemy się w grupie pesymistów, rzadziej sądzimy, że rok 2013 jest i będzie lepszy od minionego. Z przyjemnością więc oderwałem się od świata pesymizmu i oddałem lekturze materiału opracowanego przez serwis „Trendhunter”. Eksperci wyszczególnili dwadzieścia obowiązujących w 2013 roku trendów. Spośród, między innymi, „nostalgicznych ucieczek” w świat dziecięcej beztroski (przedłużanie życia marek dziecięcych poprzez oferowanie ich osobom dorosłym), łamania granic między światem rzeczywistym i wirtualnym (możliwość nie tylko oglądania, ale także przymierzania i spaceru „on-line” np. w wybranych spodniach), mnie najbardziej zaciekawił Vending 3.0, czyli kreatywne wykorzystywanie automatów do sprzedaży produktów, jakie spotykamy często na ulicach, dworcach kolejowych itp. Ogólnie rzecz ujmując, idea Vending 3.0 sprowadza się do swoistej wymiany handlowej, w której mamy możliwość kupienia produktu nie za pieniądze, ale…
WstĘP
Szanowni Klienci!
Haupttitel
KOLUMNENTITEL
model box 0 4 – 0 5
18. edycja konkursu młode opakowanie zrodziła pragnienie, aby podejmował on ważkie, ogólnospołeczne tematy. Również te odnoszące się do odpowiedzialności społecznej, z jaką wiąże się zawód projektanta. wraz ze wzrostem popularności i oddziaływania konkursu na młodych projektantów, rośnie także rola organizatora. dobór tematu czy ewentualne nieprzyznanie nagrody, stanowi swego rodzaju sygnał dla społeczeństwa.
Starzenie się populacji znajduje odbicie w designie. Choć dziś młodym ludziom sytuacja seniorów wydawać się może odległa, to właśnie oni, jako pierwsi odczują jej stale rosnący wpływ. Stwarzając świat przychylniejszy dla ludzi starszych, przede wszystkim ułatwią życie samym sobie. Nowy temat okazał się zbyt trudny dla wielu uczestników, a jury było zaskoczone stop-niem niewrażliwości, z jaką przystąpili oni do zadania.
Dla uczniów szkół średnich okazało się ono najtrudniejsze. Mimo, że znalazło się tu kilka pomysłów godnych uwagi, to nie wyłoniono zwycięzcy. Wybrane prace nie tylko prezentują szerokie spektrum interpre-tacji tematu, ale także pewien obraz postrzegania przez młodzież starości. Gdybyśmy tylko za 50 lat mogli zapytać ich, czy aby nie zmienili zdania...
M ŁODeOPaKOWanie
2. Denissa Serafini / Tomáš Rachunek, Skrzynka na szczątki zwierzęce - Średnia Szkoła Rzemiosła Uherské Hradiště, Republika Czeska
Werdykt jury: Relacja człowieka i zwierzęcia pogłębia się zwłaszcza w chwilach samotności, których doświadczamy częściej w starości niż w innych okresach życia. Śmierć zwierzęcia należy do tych trudnych chwil, którym musimy sprostać, a które w sposób nierozerwalny związane są z
naszym współistnieniem. W żałobie i pogodzeniu się ze stratą może nam także pomóc rytuał pożegnania. Para młodych autorów postrzega samotność jako ważki aspekt starości i, mimo swego młodego wieku, podchodzi do niego z dużą wrażliwością.
3. Matěj Coufal, Opakowanie na Viagrę - Średnia Szkoła Rzemiosła Uherské Hradiště, Republika Czeska
Werdykt jury: Nowoczesność potrafi sobie poradzić z cierpieniem ciała w sposób, przy którym staje mózg (i nie tylko). Magiczna pigułka pozwala nam nie rezygnować z rado-ści ciała nawet w zaawansowanym wieku. Autor nagrodzonej pracy bardzo dobrze zdaje sobie z tego sprawę. Kapsułkę uwolnić można z opakowania w zabawny sposób: obracając
nią w każdym kierunku, tylko nie w górę.
3. Marcela Šilhánová, Babcina robótka - Średnia Szkoła Rzemiosła Szklarskiego Železný Brod, Republika Czeska
Werdykt jury: Pudełko na kłębek wełny to odpowiedni prezent dla nowoczesnej babci, która dotrzymuje kroku współczesnemu światu i nie ma zamiłowania do kwiatowych wzorów. Grafikę opakowania stanowi wyłącznie perforacja, która przypomina wzór robótki, a dodatkowo umożliwia snucie nitki bez jej poplątania. W praktyce okazałoby się
prawdopodobnie, że sposób wyciągania wełny nie jest tak prosty, jak autorka to sobie wymyśliła, a problem stanowi także kłopotliwy w przechowywaniu kształt pudełka.
W kategorii uczniów szkół średnich w roku 2013 nie przyznano pierwszej nagrody.
Konkurs młode opakowanie zmierzył sięz kwestią starzenia się społeczeństwa
Jan Činčera: Przydatność jest sprawą zasadnicząw tym roku, konkurs młode opakowanie podjął temat starości i seniorów. czy sądzi Pan, że design opako-wań powinien bardziej skupiać się na ich potrzebach?
„Tak! Seniorów przybywa i należy szukać sposobów, jak ułatwić im życie. Zainteresowanie projektan-tów i producentów podnoszeniem jakości produktów dla tej części społeczeństwa świadczy o chęci wyjścia im naprzeciw, o empatii i umiejętności patrzenia w przy-szłość”.
Jak Pan ocenia jakość prac zgłoszonych do konkursu? Uczestnicy wczuli się w prefe-rencje zakupowe najstarszych klientów?
„Pojęcie jakości jest wieloznaczne i nie jestem pewien, czy w ten sposób można ocenić ten konkurs. Na pewno sposób postrzegania starszych ludzi przez młodzież przeraził nas. Uczniowie szkół średnich nie poradzili sobie z tematem. Studenci oriento-wali się w nim już zdecydowanie lepiej. Ogólnie w pracach widać było wpływ aktualnych tendencji promujących jedynie beztroskę, zabawę, powierzchowność...”
1. Matúš Mitas, Karton na mleko - Słowacki Uniwersytet Techniczny w Bratysławie, Słowacja
Werdykt jury: Dla słabnących rąk nawet otwarcie butelki wody czy kartonu mleka może być sporym wyzwaniem. Autor zwycięskiej pracy podszedł do tematu tegorocznej edycji konkursu z kreatywnością i prostotą. Zwykły karton na mleko, z jasną i zrozumiałą grafiką wyróżnia przede wszystkim innowacyjne zamknięcie, łatwe w użyciu dla każdego, bez względu na jego sprawność fizyczną. Niepozorne zamknięcie, które zwykły konsument ledwie zauważy, może starszemu człowiekowi w zasadniczy sposób ułatwić zamykanie i otwieranie kartonu.
2. Jitka Frouzová, Piernik w kostce - Politechnika Czeska w Pradze, Republika Czeska
Werdykt jury: Zrównoważona dieta jest podstawą zdrowia nie tylko starszego człowieka, żyjącego w kraju drożdżowych specjałów i zawiesistych sosów. Autorka nagrodzonej pracy konkursowej przedstawia innowacyjny projekt pudełka na deser, które wielkością dostosowane jest do potrzeb 1−2 osób o słabnącym apetycie. Opakowa-nie skrywa nie tylko wszystkie potrzebne składniki, ale po
jego łatwym rozłożeniu zmienia się w formę, w której upieczemy złocisty piernik. Ten sprytny pomysł otwiera starszym osobom okno na obecne tendencje żywieniowe.
2. Veronika Janečková, Świecidełko pierwszej pomocy - Uniwersytet Tomasza Bati w Zlinie, Republika Czeska
Werdykt jury: Wraz z przybywającymi latami często przybywa i leków, które musimy codziennie przyjmować i mieć zawsze przy sobie. A jeśli pigułkę musimy połknąć w środku dnia, gdzieś w miejscu publicznym? Autorka pracy konkursowej dostrzega jak krępujące i stygmatyzujące może
być dla człowieka przyznanie się przed innymi do własnej fizycznej słabości i proponuje dowcipny sposób walki z poczuciem wstydu. Jednakże celem tej udanej koncepcji graficznej jest nie tyle podniesienie wartości estetycznej opakowania, ile zmiana w postrzeganiu pudełka na leki jako takiego i przekształcenie słabości w dumę.
Konkurs młode opakowanie zmierzył sięz kwestią starzenia się społeczeństwa
MODEL BOX
3. Barbora Cekotová, Herbata i krzyżówki - Uni-wersytet Tomasza Bati w Zlinie, Republika Czeska
Werdykt jury: Także krzyżówka może w starszym wieku pomóc w zachowaniu bystrości umysłu i dobrej pamięci. W nagrodzonym opakowaniu na torebki herbaty, ukryte wraz z krzyżówką, zastosowano konstrukcję, która umożliwia jego łatwe, wielokrotne otwieranie. Pracę uzupełnia grafika nawiązująca do przyjemnej atmosfery przy filiżance dobrej herbaty.
3. Michal Šafář, oPhone Box - Republika CzeskaWerdykt jury: Opakowanie na telefon komórkowy dla seniorów zostało zaprojektowane tak, aby oprócz ochrony telefonu przy sprzedaży służyło także po jego przyniesieniu do domu, np. jako schowek lub książka telefoniczna dla osób, które z trudem radzą sobie w erze wszechobecnej elektroniki. Jury doceniło system łatwego otwierania i prostą grafikę.
Nagroda CZECHDESIGNU
Kateřina Kučerová, Hej - Uniwersytet Jana Ewangelisty Purkyniego w Uściu nad Łabą, Republika Czeska
Werdykt jury: Kto choć raz szukał w pośpiechu kluczy, ten dobrze wie, że zawsze chowają się tam, gdzie człowiek najmniej by się ich spodziewał. Kartonik pomysłu Kateřiny Kučerovej mówi „dość” chaosowi i przeklinaniu własnego roztargnienia. Autorka odkryła nową funkcję i rozwiązała ją w prosty, efektywny i dowcipny sposób, niewyma-gający większych nakładów finansowych.
model box 0 6 – 0 7
M ŁODeOPaKOWanie
czym zaskoczyła Pana młoda generacja projektantów opakowań?
„Zasadnicza część młodych projektan-tów nie pracuje z materiałem. Najlepsi są ci, którzy starają się go poznawać, dotykać opakowań”.
marzeniem każdego projektanta jest wpaść na pomysł, który trafi do produkcji przemy-słowej...
„Nie wszyscy o tym marzą, ale zdecydo-wanie przydatność pomysłu w praktyce jest zasadnicza! Dla wielu młodych, konkurs ten stanowi tylko niewielkie, ale istotne do-świadczenie. Ambitni projektanci mierzą wyżej, opakowanie im nie wystarcza. Swoje doświadczenie mogą wykorzystać gdzie indziej”.
w jakim kierunku, Pana zdaniem, konkurs młode opakowanie powinien się rozwijać?
„To duży problem. Trzeba powiedzieć, że projektowanie opakowań nie przeżywa okresu rewolucyjnych zmian – wszelkie nowości dotyczą wyłącznie technologii. Przestrzeń dla rozwoju designu widzę w nowych materiałach. Coraz częściej pracuje-my z materiałami innymi niż papier. Opako-wanie będzie „sprytniejsze”, nowe materiały przyniosą coś więcej. Mimo znacznego stopnia abstrakcji, konkurs jest ważnym doświadczeniem. Doceniam to, że firma Model to doświadczenie umożliwia”.
z asObyluDzKie
Pan ed Smith, konsultant ds. opakowań farmaceu-tycznych spółki Packaging Science Resources, opowiada o szkoleniach, kształceniu i roli doświad-czonych specjalistów w przemyśle opakowaniowym.
od lat mówi się o stratach wynikających z przejścia na emeryturę doświadczonych weteranów przemysłu opakowaniowego. Jak najlepiej wykorzystać ich wiedzę i doświadczenie?
Jedna z opcji to jak najdłuższe odsuwanie pełnego odejścia na emeryturę. Zdrowy człowiek, zadowolony z pracy, nie musi z niej rezygnować z powodu wieku. Oczywiście pakiety motywacyjne czy inne korzyści związane z odejściem na emeryturę wciąż będą prowadzić do odpływu tych specjalistów. Mogą oni jednak nadal dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniami, np. w młodych firmach, których rozwój, oprócz specy-ficznych umiejętności, wymaga także szkoleń i pomocy doradczej.
Jakie braki czy słabe strony najczęściej charaktery-zują pracowników, dopiero zaczynających pracę w przemyśle opakowaniowym? Jak udoskonalić ich zdolności?
Kształcenie to proces trwający całe życie, a źródłem większości kwalifikacji zawodowych jest praktyka. Uczelnie powinny zawsze stwarzać możliwość rozwoju warsztatu praktycznego. Uważam, że dzisiejsi absolwen-ci są wyjątkowo zdolni i bardzo dobrze przygotowani. Poza podstawowymi umiejętnościami niezbędnymi do działalności w danej branży, posiadają najważniejszą - zdolność uczenia się. Programy uniwersyteckie, obejmu-jące także specjalistyczne staże zawodowe, kształcą absolwentów, mogących bez kłopotu „wskoczyć do
rozpędzonego pociągu” tuż po rozpoczęciu pracy, ponieważ posiadają doświadczenia zawodowe i wyko-rzystują umiejętności niezbędne do działania w środowi-sku korporacyjnym. Niestety aktualna sytuacja ekono-miczna zmusza firmy do zmniejszenia liczby stażystów. Przemysł farmaceutyczny musi współpracować z uniwersytetami i aktywnie uczestniczyć w przygoto-waniu przyszłych pracowników.
współcześni młodzi ludzie dorastają otoczeni wyso-korozwiniętymi technologiami. czy dzięki temu są lepiej przygotowani do efektywnego wykorzystania sprzętu i urządzeń?
Na pewno lepiej znają się na pracy z urządzeniami elektronicznymi i automatami, jednak dobre sterowanie i automatyzacja składa się z trzech składników: „czym” sterować, „co” automatyzować oraz „jak” to uczynić. Absolwenci w ostatnich latach wiedzą więcej o tym „jak”, ale muszą nauczyć się rozpoznawać „co”. Inny obszar wymagający doskonalenia to walidacja urządzeń.
Jak specjaliści od opakowań radzą sobie z wyzwania-mi, wiążącymi się z postępem w medycynie, np. z produktami kombinowanymi, lekami biologiczny-mi itp.?
Jestem przekonany, że oprócz tradycyjnego śledze-nia rozwoju, m.in. za pośrednictwem różnego rodzaju wydawnictw czy dzięki uczestniczeniu w branżowych spotkaniach i kursach, najlepszym sposobem na „bycie na bieżąco” jest udział w tzw. task force, specjalistycz-nych grupach roboczych. Dzięki temu, specjaliści mają szanse zapoznać się nawzajem ze swoimi najlepszymi (i najgorszymi) pomysłami i rozwiązaniami. Jest to jedna z najskuteczniejszych metod szkolenia.
Kształcenie w dziedzinie opakowań jest niekończącym się procesem
ed Smith, konsultant ds. opakowań farmaceutycznych spółki Packaging Science Resources.
MODEL BOX 0 8 – 0 9
OPaKOWania
• Traktuj opakowanie jak najlepszy środek komunikacji.
• Projektując opakowanie, w pierwszej kolejności myśl o konsumentach, a dopiero w drugiej kolejności o prawnikach, technikach i innych pracownikach.
• Nie oszczędzaj w niewłaściwych miejscach! Białe opakowanie transportowe jest świetne, a grafika sprzedażowa (2−4 kolory) tylko trochę droższa od szarego pudełka.
• Pamiętaj, że opakowanie może przesyłać komunikat także poprzez dotyk. Jakie w dotyku jest Twoje opako-wanie?
• Tworząc, myśl o kompletnej koncepcji opakowania, na którą składa się opakowanie detaliczne, transportowe i display.
• Wyeksponuj markę − musi być widoczna.
• Zredukuj ilość tekstu!
• Opakowanie to efekt pracy zespołowej - projektanta, menedżera produktu, tekściarza, techników, prawników, kolegów z działu produkcji i zaopatrzenia.
• Najtańsze rozwiązanie rzadko bywa wartością dodaną.
• Staraj się używać jak najmniej kolorów. W zasadzie wszystko można wydrukować za pomocą 4 barw.
Kilka porad dotyczących przygotowania opakowania
• Popraw intensywność farb stosowanych do druku marki − osiągniesz w ten sposób lepszą skuteczność. Numer Pantone traktuj jako podpowiedź, lecz nie uważaj go automatycznie za ideał.
• Stosuj tylko najlepsze elementy do otwierania (pasek do odrywania lub wgniatanie). Zawsze zaznacz, jak można łatwo otworzyć opakowanie.
• Zacznij „od najważniejszego” na przedniej stronie i stopniowo − w zależności od ważności, zaprojektuj wszystko dokoła. Hierarchia informacji jest niezbędna!
• Markę czy ilustrację można dziś wykonać na tekturze metodą tłoczenia bez wysokich kosztów.
• Obecnie rzadko operuje się nacechowanymi słowami, inaczej mówiąc: tekstami akcyjnymi. Przecież nie chcesz drukować tylko oświadczeń. Postaraj się o komunikację, a nie o proste przekazywanie informacji!
• Aby zapewnić sobie inspirację, zbieraj opakowania, które zostały ocenione jako „najlepsze w swej katego-rii”. Od mistrzów zawsze można się czegoś nauczyć.
Tekst na przedniej stronie powinny tworzyć wyłącz-nie słowa kluczowe! Wyolbrzymiaj i podkreślaj smak, skład czy też walory konkurencyjne wyrobu. Tekst na tylnej stronie: interes konsumentów stawiaj przed interesem producentów! Stale odmładzaj swoje opako-wanie!
e-obaly se do budoucna stanou jedním z hlavních směrů obalového průmyslu a jako takové budou generovat mnohamiliardové tržby. napříč všemi odvětvími, od hraček po léčiva, vyžadují spotřebitelé na produktech stále více a více informací a zároveň je požadují ve formě, jež by výrazně usnadnila jejich zpracování. celá třetina spotřebitelů má se čtením uvedených informací problémy a vzhledem k stárnutí populace lze očekávat, že se tato situace bude jen zhoršovat. Tištěná elektronická zařízení a e-obaly nepokryjí všechny tyto potřeby, ale přinesou řešení pro mnohé z nich.
wygląda na to, że zostały wszystkim ukradzione, a to wielka szkoda, bo ty ły opakowań są idealnym miejscem do umocnienia więzi z klientem! dobrze opracowana tylna strona może być równie atrakcyjna jak strona przednia. Udało się to firmie Frito lay w przypadku torebek z chipsami ziemniaczanymi, przeznaczonymi na chiński rynek.
W 80% przypadków tylna strona w mniejszym lub większym stopniu powiela informacje umieszczone na stronie przedniej! Wyjątek stanowią, głównie ze względu na swą wielkość, opakowania płatków śniadaniowych. Jednak opakowanie marki Lay’s jest z czysto projektanckiego punktu widzenia jeszcze lepszym przykładem dobrego wykorzystania tylnej strony.
„Nudne” tylne strony zbyt często podlegają zasadom graficznym narzuconym przez podręczniki designu, które nie pozostawiają miejsca na kreatywność. Powoduje to, że produkty w takim opakowaniu nie mogą się wyróżnić wśród innych towarów. Udało się to opakowaniom marki Lay’s.
możliwe, że będę się tu powtarzał, ale moje rady, jak stworzyć ciekawą tylną stronę, są następujące:
Po pierwsze: podsuń konsumentowi, w jaki sposób może najlepiej użyć produktu.
Po drugie: zamieść informację o stronie internetowej (i to WYRAŹNĄ), na której konsument może znaleźć dodatkowe informacje.
Po trzecie: zapoznaj konsumenta z pochodzeniem produktu i jego wartością odżywczą oraz podsuń mu dodatkowe szczegóły.
Dopiero potem powinny pojawić się informacje o producencie, wadze, dodatkach itp., w miarę możliwości napisane czytelną czcionką.
Tylne strony opakowań powinny się ciągle zmieniać, aby stale wzbudzać zainteresowanie klienta. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku czasopism, które stymulują stałe zainteresowanie swoich czytelników chwytliwymi tytułami, do których później nawiązuje obszerniejsza treść. Podejście to bardzo rzadko znajduje zastosowanie przy projektowaniu tylnych stron opakowań.
Może ten krótki artykuł okaże się zachętą do nowych działań i przyniosą pozytywną zmianę...
dlaczego tyły opakowań są tak nudne?
opakowanie na tradycyjne szwajcarskie batoniki Toblerone zmieniło kolor. To, co wydawało się niemożli-we, stało się rzeczywi-stością. Podobnie jak wtedy, kiedy plastikowa butelka na napój coca-cola zastąpiła szklaną.
MODEL BOX 10 –11
opakowania przemawiające językiem kolorów
DesignOPaKOWań
Ludzie reagują na kolory instynktownie, ponieważ działają one jak nośniki pamięci, potrafią wyrazić więcej niż słowa, bez użycia tekstu. Za ich pośrednictwem przekazujemy klientom konkretne informacje – wartości i jakość, które kojarzone są z naszą marką.
Ze względu na silne skojarzenia, które mogą się wiązać z konkretnym kolorem, dla każdego producenta, zdecydowanego budować swą markę na kolorze, kwestią kluczową jest jego wybór. Firmy, przy planowa-niu działań marketingowych lub przed wprowadzeniem nowego produktu na rynek, często korzystają z usług specjalistów w dziedzinie trendów kolorystycznych i doradców od designu. Swoim klientom specjaliści ci zapewniają, m.in. znajomość aspektów psychologicz-nych poszczególnych kolorów i wpływu, jaki wydarzenia w firmie, np. słabsza ekonomika czy premiera długo oczekiwanego filmu, będą miały na preferencje kolorys-tyczne konsumentów.
Zdecydowanie dobrze jest zastanowić się nad podstawą swej marki. Nie należy wybierać np. niebies-kiego koloru dla firmy, która stara się sprzedać ryzyko, nowość i bycie modnym. Niebieski, który stosuje firma lotnicza Jet Blue, wyraża wiarygodność, solidność i bezpieczeństwo.
Ostatecznie musimy przecież „osiągnąć to, czego nasz kolor jest obietnicą. Dobra marka wymaga o wiele więcej niż dobrego koloru. Błękit Tiffany’ego, który u każdej kobiety wywoła niecierpliwe oczekiwanie, nie byłby niczym więcej niż jednym z odcieni niebieskiego, gdyby ta firma jubilerska nie produkowała tak niesa-mowitej biżuterii. A gdyby UPS nie świadczyło nieza-
louis comfort Tiffany ma w magazynie jedną rzecz, której nie sprzedałby nikomu za żadne pieniądze – moż-na ją wyłącznie dostać. Ta rzecz, to jedno z jego opakowań. Ponad 70 lat wcześniej, nim w Stanach zjednoczonych znakami prawnie chronionymi zaczęto obejmować także kolory, wśród jego klientek wytwor-zył się niezwykle silny związek emocjonalny z turku-sem, zbliżonym do „błękitu Tiffany’ego”. nikt dokładnie nie wie, dlaczego firma zaczęła stosować właśnie ten kolor. Po raz pierwszy pojawił się w roku 1878, na opakowaniu katalogu blue book (błękitna książka), a jubiler mądrze postanowił, że żadnego z jego sklepów nie opuści ani jedno pudełko lub torebka, jeśli klient nie wynosi w nim kupionego towaru. do dziś osoby obdaro-wane, patrząc na charakterystyczne błękitne pu-dełeczko, niezawodnie ulegną pragnieniu odkrycia zamkniętej w nim niespodzianki. To dowód na to, jak mocno kolory wpływają na naszą psychikę.
Producenci są coraz bardziej świadomi potencjału kryjącego się w kolorach i dlatego wzmacniają swą marką, poprzez rejestrowanie koloru jako znaku towaro-wego. Strategiczne wykorzystanie barw promuje bowiem sprzedaż i pomaga w zdobyciu zaufania konsumentów. Różowy kolor Barbie firmy Mattel, Big Blue, czyli Wielki Błękit firmy IBM, bzowy fiolet Milki czy jaskrawy pomarańcz, którym posługuje się firma telekomunikacyjna Orange – to zaledwie kilka przy-kładów wielu chronionych prawnie kolorów.
Jeśli Waszą firmę rozpoznać można tylko na podstawie koloru, to dysponuje ona ogromnym strate-gicznym atutem. Barwa stanowi rodzaj komunikatu i jest na tyle wymowna, że nie trzeba mówić wiele więcej.
wodnych usług, ich „brązowy kolor na całym świecie nie byłby nic wart”.
Niemal każdy producent spotyka się z restryk-cyjnymi żądaniami firm, dotyczącymi dotrzymania konkretnego odcienia koloru w druku. Niespełnienie takiego „drobnego” warunku często prowadzi do nieodwołalnej utraty klienta. Dziś, na szczęście, dyspo-nujemy szeregiem możliwości, które chronią nas przed utratą zaufania klienta. Znaczenie instrumentów tech-nicznych i technologicznych jest oczywiście zasadnicze, jednak bez sumiennego podejścia do pracy i bez profesjonalizmu handlowców, technologów i drukarzy sama technika nie wystarczy.
MODEL BOX 12 –13
Design
Produkty spożywcze i napoje często są do siebie bardzo podobne, zarówno pod względem składu, smaku, jak i procesu produkcji. To dlatego, że wytwarzane są przy użyciu tych samych surowców i maszyn− począwszy od mikserów, na linii pakującej skończywszy.
Stąd wynika trudność w stworzeniu naprawdę oryginalnego, wyróżniającego się produktu, który na stałe zagościłby w myślach konsumenta. Przekucie tej trudności w sukces, choć nie jest łatwe, może wyraźnie podnieść zyski.
Jak to zrobić? Kluczem do świadomości klienta jest DESIGN. To właśnie on, jeśli jest stosowany poprawnie, nie tylko nadaje produktowi przypisywane mu i rzeczywi-ste wartości, ale jednocześnie pomaga odróżnić go od pozostałych.
Kiedy jedziemy na cappuccino do McCafé, otrzymu-jemy nie tylko fantastycznie wyglądającą filiżankę kawy, ale uczestniczymy w całym rytuale jej przygotowywa-nia. Rytuał to doskonałe narzędzie, które służy odróż-nieniu jednej marki od innych i w procesie kojarzenia może być łączony z opakowaniem i samym produktem. Przez rytuał rozumiem, np. sposób, w jaki należy jeść
herbatniki Oreo czy pić piwo Corona (zawsze z kawałkiem limonki). Dziwi mnie postawa firm, które nie próbują wykorzystywać tego narzędzia.
Ale powróćmy do designu, czyli doskonalenia produktu pod względem estetycz-nym i funkcjonalnym.
Paul Rand, sławny amerykański designer, który stworzył logo takich firm, jak Westinghouse, IBM (oko, pszczoła i pręgowane M) oraz UPS, powiedział: „Dobry design nadaje dodatkowej wartości, nadaje pewne znaczenie, a oglądanie go daje dodatkowo prawdziwą radość. Taki design szanuje uczucia i wrażliwość obserwato-rów i nagradza przedsiębiorcę”.
W przemyśle spożywczym i napojowym można zdecydowanie wzmocnić appetite appeal, czyli zdolność opakowania do stymulowania smaku konsumenta poprzez wykorzystanie dobrej aranżacji, np. fotografowanej żywności.
Lars Wallentin
design nadaje wartość odpowiedź: co-packing, zwany także contract packingiem lub produkcją opakowań na zamówienie, to
rozwiązanie dotyczące opakowań drugorzędnych, np. zewnętrznych opakowań, wykorzystujące współpracę z poddostawcami, której efektem jest produkt gotowy do dostawy. dla producentów, zwłaszcza z branży spożywczej i produkcji napojów, medycyny i farmacji, opakowania drugorzędne stały się istotnym czynnikiem konkurencyjności, gdyż jest to obszar, w którym można znacznie zwiększyć efektywność działalności gospodarczej. obecnie co-packing staje się coraz częściej wybieranym sposobem realizacji dużych zamówień, bez konieczności zatrudniania kolejnych pracowników i dokupowania wyposażenia.
Jakie korzyści daje co-packing producentom żywności?
Do głównych korzyści należy lepsza widoczność produktów, możliwość skutecz-niejszego zarządzania kosztami, elastyczność i ochrona środowiska naturalnego. Decydują-cym czynnikiem jest obniżenie kosztów. W niedawnym badaniu Contract Packing, które przeprowadzono w ramach DHL Supply Chain Matters, 65% respondentów, którzy zainwestowali w co-packing, stwierdziło, że
CO-PaCKing
co to jest co-packing i jak działa?
poprawiło to elastyczność ich firmy, podczas gdy 62% z nich przypuszczało, że udało się im obniżyć koszty. Co-packing może także pomóc w zmniejszeniu śladu węglowego. DHL prowadzi badania „punktu ciężkości”, na podstawie których zaleca sposoby ogranicze-nia transportu i minimalizacji negatywnego wpływu działalności firmy na środowisko naturalne.
Jakie nowe trendy można zauważyć w dziedzinie oszczędności na opakowaniach?
Ponadnarodowi producenci coraz częściej poszukują sposobów zmniejszenia liczby dostawców co-packingu poza grani-cami narodowymi i regionalnymi. Konsolida-cja ta pozwala obniżyć koszty własne i administracyjne. Także regulacje prawne skłaniają do częstszej współpracy z dostaw-cami co-packingu. Nadmiernie skompliko-wane konstrukcyjnie opakowania zmieniają się i w większości przypadków spada ich liczba.
co producenci powinni wziąć pod uwagę przy wyborze dostawcy co-packingu?
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na stabilność finansową dostawcy co packingu i jego zdolność do zachowania ciągłości świadczenia usług. Ważne jest także posiadanie przedstawicielstw w wielu krajach, gdzie obowiązują podobne zasady i procedury, oraz zdolności kwalifikacyjne
i transparentność dostawcy. Należy także przeanalizować wszystkie koszty całego łańcucha dostawczego.
Przy wyborze dostawcy co-packingu producenci muszą rozważyć trzy możliwości: co-packing w miejscu produkcji, co-packing w miejscu składowania wyrobów lub wy-syłka wyrobów do zewnętrznego dostawcy co-packingu.
Kolejny aspekt to zdolność dostawcy do zaoferowania całościowego rozwiązania, tzw. end-to-end. We współpracy z takim do-stawcą można także poprawić design, kwestie związane z zasobami, zaopatrzeniem czy zarządzaniem opakowaniami.
Przy podejmowaniu decyzji w sprawie dostawcy należałoby także uwzględnić wpływ na zharmonizowany rozwój i rosnące koszty transportu.
Jak widzi Pan rozwój co-packingu w przy-szłości?
Dzięki swej zdolności do optymalizacji usług, co-packing jest coraz częściej postrze-gany raczej jako produkt główny, niż kolejna „wartość dodana”. Więksi dostawcy co--packingu są w stanie bardzo szybko transpo-nować zdobytą praktykę na różne sektory i grupy produktów. Tendencja, zewnętrznych dostawców, do poszerzania oferty usług, nieuchronnie prowadzi do tego, że co-packing może przesunąć się w łańcuchu dostaw-czym tak daleko, że linie pakujące poddo-
stawcy będą pracowały bezpośrednio na urządzeniach produkcyjnych. Możliwe jest także, że na rynku pojawią się Lead Co-Pack Providers (podobnie jak pojawili się Lead Logistics Providers), którzy staną się właści-wie głównymi dostawcami oferującymi kompletne rozwiązania end-to-end.
Rosnące zainteresowanie konsumentów ochroną środowiska stanowi punkt ciężkości planowania wielu firm. DHL ze swymi klientami i dostawcami pracuje nad stworze-niem ekologicznych i innowacyjnych rozwią-zań opakowaniowych, które pomogą klien-tom wyeliminować wpływ na środowisko naturalne już u źródła, przy jednoczesnym obniżeniu kosztów opakowania.
Na nowo powstających rynkach klienci mają dziś lepszy wybór, a producenci starają się odróżnić od konkurencji, dlatego rośnie także znaczenie co-packingu. Dostawcy tej usługi będą dostosowywać swoje procedury tak, aby sprostać stawianym im oczekiwa-niom.
14 –15model box
OPaKOWaniasPeCjalne
Kiedy mówię „specjalność”
Jeszcze pod koniec czerwca ubiegłego roku pojęcie „specjalność” przywoływało u mnie skojarzenie wielu konkretnych rzeczy, związanych głównie z gastro-nomią. na przykład specjalności kuchni włoskiej, greckiej czy meksykańskiej natychmiast wywoływały stan, w którym zaledwie myśl o różnych rodzajach diet czy umartwiania ciała ocierała się o grzech.
Niedawno korzystałem z ostatnich dni urlopu przed rozpoczęciem pracy w Model Obaly a.s. na stanowisku kierownika działu sprzedaży zakładu w Morawskich Budziejowicach, który w ramach grupy Model ukierunko-wany jest właśnie na specjalności. I nie bez przyczyny w moich myślach pojawiły się wspomnienia o tym, jak ostatni raz zaczynałem pracę na nowym stanowisku w nowej dla mnie firmie. Wtedy, w ciągu pół roku, zdąży-
łem przytyć 10 kg. Dbając o dobro zdrowego ducha w zdrowym ciele, zacząłem interesować się bliżej specjal-nościami oferowanymi przez Model Obaly a.s. Was, czytelników, którzy jesteście doświadczonymi zawodow-cami, na pewno nie zaskoczę. I ponieważ na pewno znacie firmę Model Obaly a.s., która na czeskim rynku jest liderem w produkcji materiałów opakowaniowych z tektury falistej, przeczuwacie już, że z tym typem „specjalności” nie muszę się obawiać o swą figurę.
Czym jest właściwie specjalność w wydaniu Model Obaly? Nawet, jeśli definicja samego pojęcia brzmi prosto, to rzeczywistość jest o wiele bardziej złożona. Chodzi o szeroką paletę opakowań, które swymi parametrami, a w szczególności wielkością, przewyż-szają możliwości produkcyjne pozostałych zakładów należących do Grupy. Biorąc pod uwagę materiały, jesteśmy w stanie zapewnić obróbkę siedmiowarstwo-wych tektur, tektur o specjalnej jakości i ciężkich tektur maszynowych. Wielkość arkuszy o różnorodnym składzie materiałowym, które na bieżąco wykorzystu-jemy, waha się w okolicach 15 m2, przy czym maksy-malna powierzchnia arkusza, jakiego możemy użyć, sięga nawet do 20 m2. Poza produkcją, oferujemy także projektowanie, kompletację lub serwis w formie różnych usług dodatkowych. Jesteśmy przystosowani zarówno do produkcji dużych serii, jak też produkcji na sztuki, co w tym segmencie stanowi jedną z wyjątkowych specjalności. Specjalnością jest także łączenie materia-łów, np. w przypadku skrzyń transportowych możemy zaoferować różne typy szkieletów i usztywnień, które zwiększają ich odporność materiałową - podczas transportu w stosach, nasze produkty są w stanie spełnić nawet kilkutonowe wymogi obciążeniowe.
Co Państwo powiedzą na papierowe palety? Mimo pierwszego wrażenia mogę potwierdzić, że nie jest to temat z dziedziny SF. Podobnie jak w przypadku skrzyń transportowych, w których dzięki odpowiedniemu składowi materiałowemu i konstrukcji tektura może w pełni zastąpić powszechnie stosowane i droższe drewno, także w przypadku palet ta zamiana jest możliwa. Oczywiście i tu obowiązuje zasada, którą dobrze znamy, że nic nie jest w 100% doskonałe. Papierowe palety mają niewątpliwe zalety, jakimi są: cena nabycia, możliwość modyfikowania ich kształtu i oczywiście możliwość wtórnego przetworzenia. Przy właściwym wyborze zastosowania mogą one genero-wać niemałe oszczędności. Konstrukcja i sama aplikacja, którą stosujemy do produkcji palet, została opracowana we współpracy z jedną z najważniejszych, światowych firm z dziedziny wyposażenia gospodarstwa domowego, która zdecydowała się przejść z drewnianych palet na palety papierowe. Wiązało się to z konkretnymi inwesty- cjami w dostosowanie systemów logistycznych i rozwój.
Dziś ta istotna zmiana już generuje korzyści, nie tylko w dziedzinie kosztów nabycia i logistyki, ale także zdecydowanie pozytywnie wpływa na środowisko naturalne, ponieważ zastosowany materiał można w pełni poddać recyklingowi.
Kiedy zatem w kartonażu mówimy o specjalności, to oprócz już zrealizowanych i powszechnie znanych zastosowań materiału, chodzi także o takie, których z różnych względów nie potrafimy sobie wyobrazić. Im mocniej wyobraźnia się broni, tym większą, dla nas i naszych specjalistów od designu i konstrukcji, uciechą i wyzwaniem jest wprowadzenie w życie takiej SPECJALNOŚCI. Nie ma rzeczy niemożliwych, a kartonaż nie jest wyjątkiem.
MODEL BOX 16 –17
zMODel a
centrum innowacyjności – usługi dla klientów
dzień 7 marca by ł dla model obaly opava małym świętem. Tego dnia w siedzibie firmy gościli kluczowi klienci, którym zaprezentowano nowe centrum innowacyjności. Swoimi wrażeniami ze spotkania, dzieli się z nami wydawca czasopisma „Packaging” - Jiří Richtr.
Firma Model Obaly stworzyła pracownię, w której skupia cały swój know-how w zakresie projektowania i produkcji opakowań. To, tzw. Centrum innowacyjności ma przyczynić się do ciągłego podnoszenia jakości designu, formy i grafiki oraz pozytywnie wpływać na rozwój zawodowy konstruktorów i grafików. Pracownia została wyposażona w najnowocześniejszy sprzęt i oprogramowanie. Do podstawowych zadań jej pracow-ników należy opracowywanie nowych i modyfikacja istniejących już rozwiązań konstrukcyjnych, zarówno dla stałych, jak i potencjalnych klientów.
Szef marketingu inżynier Radovan Wicha tak zaprezentował Centrum innowacyjności:
„Posiadanie własnego centrum innowacyjności nie jest typowe dla firm z naszej branży. Przeważnie czeka-my na określenie wymogów przez klienta i dopiero na tej podstawie opracowujemy design i rozwiązujemy kwestie obróbki technologicznej. Obecnie trudno jest nam wyróżnić się spośród konkurencji, reprezentującej podob-ny poziom. Piętnaście lat temu jakość opakowań różniła się znacznie, a Model istotnie przewyższał konkurencję. Dziś wygląda to inaczej. Także pod względem ceny rynek nie pozwala nam na większe odchylenia, więc polityka cenowa nie zapewni nam sukcesu. Pokusiliśmy się o to, aby pójść w innym kierunku. Nie wystarczy być ciągle lepszym, trzeba się wyróżnić, robić coś inaczej niż robi to konkurencja. Znamy wiele przypadków, kiedy
firma weszła na rynek z jakimś nowym, sprytnym rozwiązaniem, które następnie się przyjęło. Wiadomo, że konkurencja, jeszcze w tym samym roku albo nawet następnego dnia, zaczęła kopiować innowację, ale firma pozostała liderem i umocniła swą pozycję na rynku. Jeśli nie spoczęła na laurach, znów wymyśli coś nowego. Pomysłowość jest w cenie - to jasne. W opakowaniu zawsze można coś ulepszyć, zastosować oryginalną technologię. Dlatego w naszym Centrum innowacyjności obmyślamy, jak obecne i przyszłe opakowania produko-wać inaczej, ciekawiej, taniej. Klient docenia, że myślimy za niego, a my zdajemy sobie sprawę, że za aktywność klient odwdzięczy się nam wiernością, bo wie, że wspieramy go w osiągnięciu sukcesu”.
Utworzenie Centrum innowacyjności to duży krok w kierunku zorientowania firmy Model Obaly na klienta i jego potrzeby. Zespół Centrum tworzą, m.in. absol-wentki i stażyści szkół wyższych o specjalności wzorni-ctwo przemysłowe, którzy z pomocą doświadczonych kolegów wykorzystują wiedzę zdobytą na studiach. Pracownicy Centrum innowacyjności mają sporą swobodę działania − mogą wykorzystać dowolny pomysł, bo patrzą na opakowanie świeżym spojrzeniem.Co miesiąc, pracują nad projektem dla grupy klientów z konkretnej branży. Dzięki jego prezentacjom, klienci doceniają fakt, że firma potrafi nie tylko wyprodukować dla nich opakowanie, ale w procesie pracy nad komplek-sowym rozwiązaniem może zastąpić zewnętrzne studia projektowe i wyeliminować konieczność korzystania z innych, specjalistycznych usług.
Co jeszcze można dodać? Chyba tylko tyle, że mamy nieodparte wrażenie, że w Modelu ciągną za dłuższy koniec liny i robią wszystko, aby tak było nadal. A my będziemy za nich trzymać kciuki.
MODEL BOX 18 –19
CieK aWeOPaKOWania
Produkty i innowacje
To opakowanie podpowiada, co się w nim kryje − tajska firma Pearl Royal Ltd. z Bangkoku oferuje mleko kokosowe w opakowaniu, które wygląda jak orzech kokosowy. Jednak mleko nie znajduje się bezpośrednio w „orzechu”, pokrytym w całości ozdobną folią. Po dokładniejszym zbadaniu okazuje się on tylko zewnętrzną „skorupką”: w dwuczęściowym opakowaniu umieszczona jest zwykła puszka na napoje o pojemności 310 ml. Warstwa zewnętrzna w kształcie orzecha, którą wyprodukowano z tłoczonego naturalnego materiału włóknistego − jest bardzo lekka. Surowcem mogłoby być włókno kokosowe. Obie zewnętrzne połówki połączone są na stałe zamknięciem bagne-towym, dzięki czemu puszka z napojem jest w nich bezpiecznie zamocowana. To konieczne, ponieważ zawartość należy wypić bez otwierania zewnętrznego opakowania. Pomysł pozwolił na opracowanie wyrafinowanego w swej prostocie mechanizmu, do którego jednak trzeba się przyzwyczaić: „orzechowe opakowanie” ma w górnej części trzy otwory. Z jednego z nich wystaje na zewnątrz sznurek z łyka, który jako element stanowiący gwarancję pierwszego otwarcia pokryty jest taśmą klejącą. Przymocowano go do wieczka puszki. Pociągnięcie za sznurek powoduje otwarcie wieczka. Mleko kokosowe pije się za pomocą plastikowej słomki, która wsunięta jest do drugiego otworu w górnej części orzecha. Słomkę w osobnym opakowaniu wyjmuje się z niego i wsuwa do kolejnego, umieszczonego w puszce. Picie jakby z prawdziwego orzecha kokosowego podczas spaceru – to jest naprawdę cool. Jednak opakowanie wywołuje mieszane uczucia. Pomysł marketin-gowy jest sympatyczny: mleko kokosowe w orzechu kokosa, mechanizm otwierania za pomocą sznurka z łyka przywołuje posmak egzotyki, opakowanie z naturalnego surowca jest ekologiczne. Ale nie rekompensuje to stopnia skomplikowania produkcji, nie mówiąc już o kombinacji materiałów, których nie można poddać recyklingowi.
Z wierzchu orzech, w środku puszka
wKRÓTce
Model Box
Czasopismo dla klientów firmy Model
14. rocznik, ukazuje się 3-4 razy w roku
© Model Central 2013
www.modelgroup.com
Nakład
1700 czeskich, 700 polskich, 400
chorwackich
Redakcja
Ing. Radovan Wicha,
Model Obaly a. s., tel. (+420) 553 686 368
Skład i druk
Model Obaly a. s., Opava
Kolory i opakowania
KOnKurs
Konkursdziękujemy za lekturę magazynu model box nr 2/2013. zapraszamy do udziału w naszym kolejnym konkursie. nagrodą jest jeden z pięciu zestawów (przewodnik po malowni-czej Szwajcarii oraz plecak turystyczny), dzięki któremu, za pomocą wyobraźni, a może i w rzeczywistości, będą mogli Państwo przenieść się do kraju, z którego wywodzi się nasza firma. odpowiedzi na poniższe pytania prosimy przesyłać do 18.10. 2013, na adres: [email protected].
1. Jaki był temat przewodni 18. edycji Konkursu Młode Opakowanie?
a) Opakowania na produkty medyczneb) Starzenie się społeczeństwac) Opakowania inteligentne
2. Jak nazywane są specjalistyczne
Regulamin Konkursu Model Box
1. Postanowienia ogólneniniejszyregulaminokreślazasadyuczestnictwainagrodykon-kursuorganizowanegoprzezModelOpakowaniasp.zo.o.,zsiedzibąwbiłgoraju,ul.szwajcarska1,wpisanąwKrajowymrejestrzesądowymlublin-WschódzsiedzibąwŚwidniku,ViWydziałgospodarczyKrajowegorejestrusądowego,podnu-merem0000121898.Konkursogłaszanyjestnałamachczaso-pismaModelbox.2. zadanie konkursowezadaniekonkursowepoleganaudzieleniuodpowiedzinazada-newczasopiśmieModelboxpytaniakonkursowe.
3. Uczestnicy konkursua.uczestnikamikonkursusączytelnicyczasopismaModelbox.b.Prawoudziałuwkonkursienieprzysługujeorganizatoromkonkursu.
4. warunki uczestnictwaa.udziałwkonkursiejestbezpłatnyicałkowiciedobrowolny.KonkursniewiążesięzkoniecznościązakupuproduktówOrga-nizatora.b.PrzystąpieniedokonkursuoznaczarównoczesnąakceptacjęregulaminuKonkursu.c.Osobaprzystępującadokonkursustajesięjegouczestnikiempoprzeznadesłanieodpowiedzinapytaniakonkursowe,aktual-niepublikowanewczasopiśmieModelbox
d.Odpowiedzinależykierowaćpodwskazanyadrespocztyelektronicznej:[email protected]ćnadesłanewokreślo-nymnałamachczasopismaterminie.
cel konkursuCelemkonkursujestzachęcenieczytelnikówdoaktywnegoczy-taniaizgłębianiawiedzyzbranżyopakowaniowej.
nagrodya.FundatoremnagródjestOrganizatorkonkursuFirmaModelOpakowaniasp.zo.o.b.Organizatorzastrzegasobieprawodorozszerzeniapulina-gród,takcodorodzajunagrody,jakijejzakresu-np.ewentual-negoprzyznanianagródspecjalnych.rozszerzeniepulinagródniebędziepowodowaćzmiancodosposobuichprzyznawania,amożeoznaczaćjedyniepowiększeniepulinagródlubprzyznanienagróddodatkowych.c.nagrodyprzyznawanesąwdrodzelosowaniaspośródnade-słanychpoprawnychodpowiedzi.nagradzanychjestpięćpo-prawnychodpowiedzi.d.listalaureatówpublikowanajestwczasopiśmieModelbox,przyokazjiogłaszanianowegokonkursu.jednocześnielaureaciotrzymująpowiadomieniapocztąelektroniczną.
Termin trwania konkursuKonkurstrwadoczasuodwołaniagoprzezOrganizatoranastronachczasopismaModelbox.
grupy robocze, które Ed Smith, z Packaging Science Resources poleca jako najlepszą metodę szkolenia pracowników?
a) Task forceb) Case studyc) Focus group
3. Opakowanie na tradycyjne batoniki Toblerone zmieniło swoją barwę. Jaki jest jego nowy kolor?
a) Żółtyb) Czerwonyc) Niebieski
Życzymy powodzenia!dziękujemy Państwu za udział w ostatnim konkursie model box. nagrody wylosowały następujące osoby: Pani agnieszka małek, Pan Jarosław waliszko, Pani Krystyna Kożuch, Pani Urszula baryś oraz Pan wojciech dębicki.
