milieuraad sint- stedelijke stramin niklaas€¦ · de missie: • de rol en functie van stramin is...

Stramin

Stedelijke milieuraad Sint-

Niklaas

1

Inhoud Inleiding ................................................................................................................................................... 2

Een open traject ...................................................................................................................................... 2

Werksessie 26 oktober ............................................................................................................................ 3

Werksessie 30 november ...................................................................................................................... 14

Werksessie 24 januari ........................................................................................................................... 18

Aanbevelingen ....................................................................................................................................... 23

Contactgegevens ................................................................................................................................... 29

Bijlagen .................................................................................................................................................. 29

2

Inleiding De stad Sint-Niklaas beschikt sedert 1981 over een stedelijke milieuraad, genaamd Stramin. Zoals in

de meeste steden en gemeenten evolueert de werking van de milieuraad als adviesraad, mede op

basis van de maatschappelijke ontwikkelingen en de deskundigheden van de burgers.

Vandaag heeft de stad Sint-Niklaas behoefte aan een opfrissing en hervorming van de werking van

deze adviesraad. Een aantal uitdagingen dienen zich aan:

• Aantrekken van nieuwe en jongere leden

• Dynamiek tijdens vergaderingen

• Werking en samenstelling van het dagelijks bestuur

De Stad Sint-Niklaas schakelde voor de begeleiding van het traject om te komen tot vernieuwing en

hervorming van de milieuraad een externe procesbegeleider in.

Tri.zone en de Wakkere Burger werkten graag en goed samen bij de begeleiding van dit traject.

Een open traject Het traject was opgebouwd rond drie open werksessies. Tijdens iedere werksessie namen we een

stap naar een vernieuwde werking. In de eerste sessie maakten we de analyse: wat gaat goed, wat

gaat minder goed binnen Stramin. De tweede sessie was opgebouwd rond welke (soort) projecten

Stramin gerealiseerd wil zien. In de laatste sessie zochten we naar organisatorische antwoorden. De

neerslag en de opbouw naar de aanbevelingen kan je in de verschillende verslagen per werksessie

nalezen.

In het verslag van de werksessie van 24 januari lees je de omslag van een voorstel die de logica van

een beleidsplanning van de stad in rekening brengt naar een voorstel voor een tweeledige werking.

De gevraagde flexibiliteit wordt aangeboden binnen de projectwerking. Langdurige engagementen

zijn binnen deze logica niet nodig én er kan ingespeeld worden op spontane initiatieven. Het

dagelijks bestuur en de algemene vergadering zijn verantwoordelijk om de initiatieven en projecten

op te volgen en binnen het geschetste beleidskader in beleidsadviezen te gieten.

Daarnaast blijft Stramin zijn traditionele adviestaak opnemen. Er worden zowel op eigen initiatief als

op vraag van de stad adviezen uitgewerkt.

Door de wisselwerking tussen beide werkvormen moet Stramin opnieuw die frisse, relevante

organisatie zijn.

3

Werksessie 26 oktober Opzet en doelstelling

De eerste werksessie met alle leden van Stramin, focuste op de perspectieven op de huidige werking

en op voorliggend traject. Er waren 14 leden van Stramin aanwezig.

De werksessie met Stramin beoogde een:

• Een gedragen situatieschets van de huidige werking van Stramin: wat loopt goed, wat kan

beter?

• Een inschatting van trends en ontwikkelingen die impact hebben op de werking van Stramin

in de toekomst

• Een verdere detaillering van de doelstellingen en agenda voor het verdere verloop.

Resultaten

4

1. Een gedragen situatieschets van de huidige werking van Stramin: wat loopt goed, wat kan beter?

Wat loopt goed? Wat kan beter

Stramin ..

• Is inhoudelijke sterk

• Is een klankbord voor de administratie – de wisselwerking verloopt prima

• Heeft een geëngageerde voorzitter

• Heeft een betrokken schepen

• Heeft een sterke link met de verenigingen

• Heeft een structuur (ondersteund door statuten)

• Is een plaats voor langdurig engagement

De missie:

• De rol en functie van Stramin is niet duidelijk genoeg

De werking:

• Stramin is niet gekend bij het brede publiek

• Er zijn teveel structureel afwezigen

• Er is te weinig vertegenwoordiging vanuit centrum Sint-Niklaas

• De gemiddelde leeftijd van de leden is te hoog

• Er is geen mogelijkheid tot kortlopende engagementen

• Er is geen (digitaal) forum om bv. de agenda te bepalen

• de agenda is vaak een keurslijf

• de statuten zijn vaak een belemmering om bovenstaande zaken aan te pakken.

De inhoudelijke werking:

• Thema’s zijn niet boeiend genoeg – teveel aanwezigheid zonder concrete inbreng

• De return voor de aanwezigen is te laag

• Er is geen wisselwerking tussen andere diensten en andere adviesraden

2. Een inschatting van trends en ontwikkelingen die impact hebben op de werking van Stramin in de

toekomst

Veel adviesraden in Vlaanderen kennen een identiteitscrisis. Burgers zijn mondiger geworden en

spreken beleidsverantwoordelijken zowel formeel als informeel rechtstreeks aan. De

vertegenwoordigerslogica is dus niet meer dominant. Het aanspreken van beleidsverantwoordelijken

gebeurt vaak als individu, maar meer en meer ook vanuit themagerichte, tijdelijke burgerinitiatieven.

Er is de vaststelling dat de tendens naar tijdelijke en themagericht engagement haaks staat op de

huidige aanpak van Stramin.

Om in te spelen op een aantal trends werd er een aanzet gedaan voor enkele doelstellingen:

5

Doelgroep Wat te doen?

Stramin Zoeken naar een open cultuur voor stramin:

• Forumfunctie opnemen

• Een dynamische organisatie en vergaderstructuur uitwerken

De ruimte om projectmatig te werken vergroten ‘Gluren bij de buren’. Dit kan zowel binnen als buiten de gemeente zijn; zowel bij andere adviesraden als bij losse burgerinitiatieven

Externe experten Externen thematisch inschakelen

Verenigingen De mogelijkheid bieden om projecten uit te werken onder de koepel van stramin

Bestuur De samenwerking uitbouwen waardoor er voldoende tijd is voor advisering en geen plaats is voor showadviezen Streven naar een goede terugkoppeling en interactie

3. Een verdere detaillering van de doelstellingen en agenda voor het verdere verloop.

Tijdens het laatste deel van de werksessie verfijnden we de voorgestelde vragenlijst. De resultaten

van de vragenlijst vind je in het volgende hoofdstukje.

6

Resultaten vragenlijst

Algemeen

De vragenlijst is als volgt opgebouwd:

- Wat is de achtergrond van de respondent én wat is zijn/haar mening over mogelijke

kerntaken van Stramin (vraag 1-5)

- Wat zijn mogelijke focusthema’s en inspirerende voorbeelden (vragen 5-7)

- Wat is het soort engagement dat de respondent wil/kan opnemen (vragen 8-9)

- Welke doelgroepen kunnen een rol spelen in de kerntaken van Stramin? (vraag 10)

De verwerking van de vragenlijst is ingedeeld per profiel. Voor de eerste vijf vragen maken we een

samenvatting. Deze antwoorden zijn de basis om een aantal stellingen te formuleren. Deze stellingen

komen aan bod in de werksessie op 24 januari. De antwoorden uit de andere vragen verwerken we in

het werkschema voor de sessie van donderdag 30 november.

Algemene cijfers

Er waren 102 respondenten. 63,2% van de respondenten wil op de hoogte gehouden worden en

vrijblijvend uitgenodigd worden tijdens de volgende brainstormsessie. 92,6% van de respondenten

maakt graag kans op één van de vijf Oxfam pakketten.

7

Profiel 1: Ik ben lid of ex-lid van Stramin

Deze groep is de kleinste groep. Er zijn 12 respondenten of 11,8% van de totale groep.

Achtergrond & visie op kerntaken.

50 % vindt Stramin een goed werkende organisatie. De andere helft is mooi verdeeld over beide

extreme antwoorden: goed vs niet goed werkende organisatie.

Een representatieve weergave van de antwoorden:

Eerder positieve beoordeling Eerder negatieve beoordeling

Ik zag al enkele projecten verwezenlijkt. Dus lijkt het mij in beperkte mate toch te werken. Goede voorzitter, platform van lokale verenigingen, maar slechte vergadercultuur met weinig actie

We wegen niet op het beleid, doen zelf geen voorstellen en zijn al jaren bezig met dezelfde thema’s De werking kan beter en dynamischer Gebrek aan lange termijnvisie

2. Wat is vandaag de belangrijkste opdracht van Stramin?

Onderstaande punten zijn een synthese van de antwoorden:

• Adviseren

• Informeren van inwoners Sint-Niklaas

• Koepelorganisatie voor organisaties

In deze samenvatting houden we even geen rekening met de bijgevoegde commentaren en of de

vermelde opdrachten al dan niet goed worden uitgevoerd.

3. Wat zou de belangrijkste taak van Stramin vanaf 2018 moeten zijn?

Een greep uit de antwoorden:

• Adviseren (of iets algemener: milieupunten op de agenda van het beleid plaatsen)

• Meerder mensen en/of andere raden betrekken

• Sensibiliseren/informeren

8

• Zelf acties/projecten opzetten

• Een planning op stellen

4. Indien ex-lid, van welke vereniging was u lid én waarom bent u geen lid meer?

Er reageerden 3 ex-leden. De redenen waarom ze geen lid meer zijn:

• Geen uitnodiging krijgen

• Negatieve ervaring binnen een werkgroep

• Geen meerwaarde zien voor zijn/haar organisatie

5. Wat is voor u van wezenlijk belang voor Sint-Niklaas, op vlak van natuur, milieu en

duurzaamheid? (meerdere opties waren mogelijk)

Zie ook antwoorden in bijlage

6. Welke goede of inspirerende initiatieven, al dan niet gerealiseerd door Stramin, bestaan er

in Sint-Niklaas en deelgemeenten of elders?


7. Welke initiatieven zou u gerealiseerd willen zien? Wat droomt u voor Sint-Niklaas en

deelgemeenten?


8. Op welke manier zou u zich in de toekomst graag engageren voor deze initiatieven binnen

Stramin? (meerdere opties zijn mogelijk)

De meerderheid van de respondenten wil structureel meedenken over verschillende initiatieven,

maar ook de projectmatige aanpak is populair.

9


9. Op welke manier zou u zich graag engageren voor deze initiatieven buiten Stramin?

(meerdere opties zijn mogelijk)

zie ook antwoorden in bijlage

10. Wie moet meer of bijkomend betrokken worden om van Sint-Niklaas nog meer een groene

en leefbare stad te maken? (meerder opties zijn mogelijk)

Wat verwacht u van deze mensen, organisaties?

Antwoorden zie excel ‘lid’

10

Profiel 2: ik ben geen lid maar ik ken Stramin

1. Waar of wanneer hoorde u voor het eerst over Stramin?

Zie het overzicht in bijlage ‘vragenlijst_contactgegevens.xlsx’ tabblad

‘kennismakingskanalen’Mijn beeld van Stramin is eerder..

Extra uitleg kan je nalezen in bijlage ‘20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden -

geen_lid_kennen.pdf’

2. Zou u op basis van uw beeld betrokken willen worden bij Stramin? Indien niet, wat kan

ervoor zorgen dat u wel betrokken wil worden?

De mensen die graag betrokken willen worden vind je terug in bijlage

‘vragenlijst_contactgegevens.xlsx’, tabblad ‘mensen die willen meewerken’.

In de antwoorden wordt soms verwezen naar het willen betrokken worden onder de voorwaarde dat

er projectmatig gewerkt wordt.

Zowel fietsersbond als de jeugdraad tonen interesse om lid te worden.

3. Wat zou de belangrijkste taak van Stramin vanaf 2018 moeten zijn?

Onderstaande punten zijn een synthese van de antwoorden:

• doelstellingen:

o Advies geven

o Bevolking sensibiliseren

o Blijvende aandacht geven aan alle aspecten van het milieubeleid in Sint-Niklaas

o Aanspreekpunt voor de bevolking

o Projecten en activiteiten opzetten voor de brede bevolking

• Themagerichte doelstellingen:

11

o Streven naar biodiversiteit

o Mobiliteit in de stad aanpakken

o Werken aan betere fietspaden

o Trekker van klimaatplan

o Groenbehoud en uitbreiding in de kernstad


duurzaamheid? (meerdere opties zijn mogelijk)



Zie bijlage: ‘20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden - geen_lid_kennen.pdf’


deelgemeenten?

Zie bijlage: ‘20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden - geen_lid_kennen.pdf’



Zie ook bijlage: ‘20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden - geen_lid_kennen.pdf’

12







Profiel 3: Ik hoorde nog nooit van Stramin

1. Via welke weg hebt u kennis genomen van deze vragenlijst?

Zie bijlage: ‘vragenlijst_contactgegevens.xlsx’ tabblad ‘kennismakingskanalen’

2. Bent u lid van een lokale vereniging of organisatie? Zo ja, welke organisatie?

Zie bijlage: ‘20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden – onbekend.pdf’

3. Neemt u momenteel nog andere engagementen op? Zo ja, welke?


13

4. Heeft Sint-Niklaas volgens u nood aan een koepelorganisatie voor de thema's natuur,

milieu en duurzaamheid?



duurzaamheid? (meerdere opties zijn mogelijk)





deelgemeenten?




Zie ook bijlage: ‘20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden – onbekend.pdf’



14

Zie ook bijlage: ’20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden – onbekend.pdf’



Zie ook bijlage: ’20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden – onbekend.pdf’

Werksessie 30 november Tijdens deze werksessie vulden we de bestaande ideeën zoals gefilterd uit de vragenlijst verder aan.

In bijlage lees je per thema alle ideeën.

De volgorde van bespreking van de thema’s was gebaseerd op onderstaande tabel. Alle thema’s

krijgen, per profiel, een belangrijkheidsscore. Hierbij is 1 belangrijk en 5 minder belangrijk.

Het aantal respondenten die Stramin niet kennen (profiel3) is veel groter dan de andere profielen.

Hierdoor is het makkelijker om een top 5 op te stellen. Binnen de andere profielen zien we meer

thema’s die als even belangrijk worden aangeduid.

Thema’s Profiel1 Profiel2 Profiel3

klimaat 5 1

duurzame mobiliteit (bv. fiets- en wandelinfrastructuur, trage wegen, deelauto's, openbaar vervoer,..)

2 1

Milieu & natuur in de ruimtelijke planning (bv. lobbenstad, duurzame wijken,..)

1 3 4

15

afval en zwerfvuil 5 3 3

natuur & biodiversiteit (bv. bossen, kleine landschapselementen,..) 2 2 5

groen in de stad (bv. groene bermen, parkbeheer, biodiversiteit, samentuinen, stadslandbouw..)

5 2 2

water (bv. beken en waterlopen, beheer hemelwater, groendaken,..)

1

Extra thema’s: (Deze thema’s zijn niet gefilterd. Ze kunnen dan ook vaak gelieerd worden aan bovenstaande thema’s) Bos buiten de stad, ondersteuning voor mensen met beperkt budget om hun woning milieuvriendelijker te maken, markt vergroenen, sensibilisering dierlijke slachtoffers in het verkeer, logistieke bevoorrading in de stad, groepsaankopen, CO2 in de bodem, korte keten, lokaal energiebeleid, geluidsverontreiniging, Lichtbeleid in de stad, duurzaam landbouwbeleid

Een aanzet tot plan van aanpak Per thema werd er gefocust op 4 kernvragen:

• Wat is nodig om deze ideeën te realiseren?

• Hoe kan dit concreet vorm krijgen?

• Wie kan hierbij betrokken worden?

• Wat is de mogelijke rol van stramin?

16

Synthese Na de thematische denkoefeningen maakten we de synthese:

A. Wat is nodig om deze ideeën te realiseren?

1. breed overleg

2. budget

3. kennis (van praktijkvoorbeelden)

4. vaardigheden om te organiseren, te communiceren,..

5. een netwerk en naambekendheid

6. een goed plan en organisatiestructuur

17

7. per thema een kansenkaart

B. Hoe kan dit concreet vorm krijgen?

1. via concrete projecten

2. via acties en sensibiliseringscampagnes

3. via een proeftuin

4. dankzij een beloningssysteem voor goede projecten van derden

C. Wie kan hierbij betrokken worden?

1. Buurtbewoners, wijkcomités, consumenten, particulieren

2. middenveld: Fietserbond, jeugdbewegingen, Bond trein tram busgebruikers, unizo,

boerenbond, lokale en nationale (milieu)organisaties

3. adviesraden: jeugdraad, landbouwraad

4. overheden: politie, Wase gemeentebesturen, stedelijke diensten (jeugddienst, dienst

mobiliteit, ruimte, groendienst, miwa, ..) regionale landschappen, Sint-Niklaas klimaatstad,

bosgroepen,

5. bedrijfswereld, NMBS en personeel, infrabel, kamer van koophandel, kringwinkel, bejaarden

tehuizen

6. wetenschappelijke instellingen, hogeschool, scholen

D. Wat is de mogelijke rol van Stramin?

1. netwerkfunctie opnemen (bv. website openstellen voor initiatieven van derden, partners

rond concrete uitdagingen samenbrengen, expertise inschalen,..)

2. concrete acties opzetten. Bv. bewegwijzering trage wegen organiseren

3. praktische zaken uitwerken, ondersteunen

4. promotie voeren, sensibiliseren.

5. het experiment opzoeken, stimuleren en opzetten

6. informeren

7. tussenschakel burger-stadsbestuur (oa meldpunt voor exoten uitwerken, ideeën vragen aan

de bevolking)

8. advies geven aan de stad

18

Werksessie 24 januari De derde werksessie focuste op het concretiseren van de toekomst. In deze werksessie werd verder

gewerkt op de resultaten van de vorige sessies en werden elementen voor een scenario voor de

toekomstige werking van Stramin afgetoetst. Om het gesprek vorm te geven bouwden we de sessie

rond onderstaande vier rollen. Deze vier rollen zijn uit de input van de voorbije sessies gefilterd. Om

de rollen tastbaar te maken keken we naar mogelijke minimale en maximale invullingen van deze

rollen én de consequenties op o.a. organisatorisch vlak.

In tweede instantie deden we een concreet voorstel om Stramin een flexibele werkvorm te geven die

het mogelijk moet maken om de verschillende rollen te kunnen opnemen. Deze werkvorm moet een

antwoord bieden op de analyse die tijdens de eerste sessie is gemaakt. (zie pagina 2: 1. wat loopt

goed?/Wat kan beter? 2. Trends en ontwikkelingen)

Vier rollen en mogelijke invullingen voor Stramin

1. Stramin als netwerk i. Minimum: partners rond specifieke projecten samenbrengen

ii. Maximum: de website openstellen voor gastbijdragen iii. Consequenties: projectmatig werken; journalistieke of redactionele

kwaliteiten in huis hebben. 2. Stramin als actievoerder

i. Minimum: sensibiliseringscampagnes opzetten ii. Maximum: Het experiment wordt opgezocht en promo gevoerd

iii. Consequenties: communicatieve vaardigheden hebben; mensen engageren die ook zaken in de praktijk willen brengen

3. Stramin als partner voor de stad i. Minimum: adviezen schrijven

ii. Maximum: in samenspraak met de stad praktijkgerichte experimenten faciliteren

iii. Consequenties: inzicht in beleidsplannen; eerlijke, open relatie met de stad 4. Stramin als aanspreekpunt voor de brede bevolking

i. Minimum: op project basis ideeën vragen aan de bevolking ii. Maximum: meldpunt in concrete projecten

iii. Participatie kunnen organiseren; bereikbaarheid en opvolging kunnen garanderen

19

Visie op de rollen.

De prioritering om deze of gene rol op te nemen waren niet eenduidig. De samenstelling van de

groep was niet identiek met de groep uit de eerste of tweede werksessie. Hierdoor lagen de ambities

niet volledig in dezelfde lijn met de ambities die initieel geuit werden.

Voor de rol als aanspreekpunt voor de brede bevolking was de twijfel het grootst. Er bestaan reeds

veel meldpunten. De meerwaarde was dus niet meteen duidelijk én het werkpakket om het goed aan

te pakken werd als te groot omschreven. Anderzijds was er bij sommige aanwezigen wel

enthousiasme om ideeën te vragen aan de brede bevolking binnen specifieke projecten.

Stramin als partner voor de stad was duidelijk een streefdoel. Stramin moet als volwaardige partner

kunnen optreden om adviezen uit te werken. Er werd gewezen op de wil om op basis van

kwaliteitsvolle adviezen de positie van volwaardig partner af te dwingen. Daarnaast werd er ook

gewezen op de voorwaarde om goede adviezen te kunnen schrijven: een acceptatie door ‘de politiek’

van Stramin als volwaardige adviespartner.

De insteek om een idee in de praktijk om te zetten en vanuit het kleinschalige experiment een

beleidsadvies uit te brengen om het experiment uit te breiden naar andere delen van de ganse stad

sloeg, in tegenstelling tot de vorige groep, niet meteen aan.

Het idee om sensibiliseringscampagnes op te zetten daarentegen vond in deze groep wel ingang.

Stramin als promotor om bv. duurzaam te (ver)bouwen voor specifieke doelgroepen werd

goedkeurend onthaald. Deze invulling van de rol van Stramin als actievoerder sluit vervolgens nauw

20

aan bij de rol van netwerk: als netwerk wil Stramin goede praktijken via website en sociale media

bekend maken.

Voorstel tot organisatiestructuur

In de tweede helft van de werksessie stelden we een projectmatige manier van werken voor. Deze

manier van werken werd uitgewerkt op een tijdslijn. De tijdslijn is gebaseerd op de logica van de

beleidsplanning van de stad. De timing en de logica van deze planning werd tijdens de werksessie op

basis van onderstaand schema uitgelegd: een meerjarenplanning in het jaar na de verkiezingen en

een jaarlijkse begroting in het najaar. De voornaamste consequentie voor het formuleren van

adviezen is dat er voor de zomer input moet geven worden om het voorstel in de begroting van het

najaar op te kunnen nemen.

21

De huidige structuur: dagelijks bestuur en algemene vergadering moet in deze aanpak niet veranderd

worden. We gebruiken de huidige raad als draaischijf om het overzicht van alle projecten te

behouden én de verbinding te maken tussen de verschillende projecten. De algemene vergadering

focust op het vastleggen van de grote inhoudelijke lijnen en is later in het jaar het vehikel om de

resultaten van de verschillende projecten voor te stellen aan het brede publiek.

Leden van de algemene vergadering komen in het voorstel tweemaal per jaar samen: In oktober-

november om de inhoudelijke focus te bepalen; in juni om de resultaten van de verschillende

projecten te beoordelen.

Het uitwerken van adviezen of het opzoeken van het experiment die in een later fase kan resulteren

in een advies zit in ons voorstel volledig in de verschillende projectteams.

Stramin functioneert dus als netwerk dat projecten en/of adviezen mogelijk maakt. De projectteams

werken dit verder uit en nemen op aansturen van de huidige Stramin de verschillende rollen zoals

hierboven omschreven op.

Een projectteam kan bv. tijdens de opstart via een online bevraging bredere betrokkenheid creëren

door nieuwe ideeën te verzamelen. Na het verwerken van alle input in een onderbouwd advies kan

men aan hetzelfde publiek eventueel nog een laatste keer feedback vragen. Het is vervolgens binnen

de algemene vergadering dat de huidige leden als expert of als middenveldorganisatie hun eigen

visie aan het projectvoorstel kunnen toevoegen. Op deze manier kan men de rol van aanspreekpunt

voor de brede bevolking concreet vorm geven.

Hoe je projecten selecteert? Tijdens de tweede werksessie werd er uitgebreide lijst met voorstellen

uitgewerkt. Dit kan de basis zijn om tijdens het eerste werkjaar aan de slag te gaan. Tijdens het

tweede werkjaar kan dit gebeuren met een open projectoproep. Om dit mogelijk te maken zullen de

criteria om al dan niet projecten te ondersteunen vanuit Stramin geobjectiveerd moeten worden.

Tijdens de werksessie benadrukten we wel de noodzaak om bij alle projecten of potentiele adviezen

de vraag te stellen of Stramin het verschil kan maken tegenover andere actoren (al dan niet in Sint-

Niklaas zelf). Een goede basis om alle actoren in beeld te brengen vind je in de synthese uit

werksessie 2 (pagina 17, C. wie kan betrokken worden? )

Een tijdslijn

1. Werkwijze & timing

Oktober - november

a. De algemene vergadering legt op het einde van ieder jaar de inhoudelijke focus en

doelstelling vast. Overleg met de partners om inzicht in hun doelstellingen te

hebben. Zorg ervoor dat Stramin een verschil kan maken t.o.v. de doelstellingen van

(potentiële) partners of andere (stedelijke) actoren.

b. Er wordt een projectverantwoordelijke gezocht. Deze persoon is al dan niet lid van

de AV. Ga eventueel voor een open oproep.

c. Opmaak van planning: Onder aansturen van de projectverantwoordelijke wordt er in

beeld gebracht wie er actief is rond dit thema. Dit kan zowel binnen als buiten de

gemeente zijn. Er wordt geoordeeld waar Stramin een meerwaarde kan bieden en

welke concrete stappen er moeten ondernomen worden. Er kan eventueel gewerkt

worden met een kansenkaart.

22

De projectverantwoordelijke omschrijft welke vaardigheden hij /zij nodig acht om

het project te realiseren. Op basis van deze omschrijving kan het projectteam

samengesteld worden.

November - december

d. Alle projectverantwoordelijken stellen hun planning aan elkaar en het dagelijks

bestuur voor. Plannen worden bijgestuurd.

e. Communicatie over de plannen met partners, adviesraden en andere

belanghebbenden. Een beknopte omschrijving van de projecten en de timing worden

op de website geplaatst.

f. Samen met de bekendmaking van de plannen is er een brede oproep om deel uit te

maken van het projectteam. Een goede omschrijving van het aanbod en de

verwachtingen is belangrijk!

Extra: Dankzij zo’n oproep kan je een vrijwilligersdatabank aanleggen met de

aanwezige vaardigheden vermeld.

g. Bij grondige bijsturing van de planning wordt er teruggekoppeld naar het Dagelijks

bestuur.

Januari

h. start realisatie doelstelling. Mogelijkheden om tijdens het project te communiceren

worden hieronder besproken.

Juni

i. Koppel terug naar de algemene vergadering met de resultaten. Communiceer de

resultaten in een leesbaar document/advies voor het breed publiek, partners, stad.

September- oktober

j. De resultaten worden opgevolgd. De projectverantwoordelijke doet dit in

samenspraak met dagelijks bestuur en algemene vergadering.

2. Interne communicatie:

De communicatie tussen de projectteam leden en de andere leden van Stramin is heel belangrijk.

Gebruik hiervoor eventueel (bijna) gratis projectmanagementplatformen, of misschien veel

laagdrempeliger: maak per project of voor Stramin als geheel een gesloten facebookgroep en

communiceer op deze manier met je team en dagelijks bestuur.

3. extern communicatie

middelen: nieuwsbrief, website, sociale media en vrijwilligersdatabank.

Vanuit het dagelijks bestuur is er een communicatieverantwoordelijke die alle projecten opvolgt en

de communicatie vanuit deze projecten op elkaar afgestemd.

Feedback op organisatiestructuur en werkwijze

23

Het projectmatig werken lijkt verworven bij alle aanwezigen. De discussie ging vooral over het soort

projecten die er vervolgens moeten geselecteerd worden en hoe deze projecten vervolgens passen

in de rol die Stramin wil opnemen.

Over de mate van flexibiliteit binnen de voorgestelde logica werden fundamentele vragen gesteld.

Stel dat er tijdens de zomer een interessant vraag opduikt. Kan dit dan makkelijk meegenomen

worden in de werking?

Vanuit deze bezorgdheid stellen we in het stappenplan een tweeledige traject voor: het dagelijks

bestuur die vanuit hun unieke relatie met het stadsbestuur het kader van de stedelijke stadsplanning

in het achterhoofd houdt én de projectteams die de ruimte krijgen om in te gaan op uitdagingen die

zich aanbieden.

Aanbevelingen Het publiek was tijdens de werksessie van 24 januari duidelijk een ander publiek dan de eerste én

tweede werksessie. Dit maakt het niet makkelijk om knopen door te hakken. Toch zouden we

aanraden om verder te werken op het voorstel om projectmatig te werken en de nodige openheid

hiervoor te voorzien.

We stellen voor om in de toekomst op twee sporen te werken: Een adviserende functie opgebouwd

volgens de timing en de overlegmomenten met het bestuur, administratie, adviesraden,.. zoals

omschreven in de tijdslijn uit de sessie van 24 januari. En een projectwerking met ruimte voor

experiment, vernieuwing, verjonging en tijdelijk engagement.

missie

Het unieke van Stramin, ligt ons inziens, in de rol van netwerker en de relatie met de stad. In Sint-

Niklaas is er geen enkele andere organisatie die zoveel organisaties kan samenbrengen rond de

thema’s milieu-, natuur- , klimaat- duurzaamheids- en transitieaangelegenheden én een structurele

relatie heeft met het stadsbestuur.

Inhoudelijk moet er gezocht worden naar een duidelijke meerwaarde. Tijdens het uitwerken van Sint-

Niklaas klimaatneutrale stad kwamen heel veel ideeën en voorstellen op tafel te liggen die ook vanuit

Stramin zouden kunnen geformuleerd worden. Moet Stramin vervolgens dezelfde ideeën nogmaals

op tafel leggen? Dat kan, mag en is misschien ook noodzakelijk. Bepaalde ideeën kunnen benadrukt

worden, nuances dringen zich op, of door een nauwgezette opvolging staat Stramin garant voor een

goede uitvoering. Maar zit daar de grote meerwaarde op lange termijn?

Als procesbegeleider zien wij Stramin eerder optreden als makelaar van praktijkgerichte ideeën die

pasklaar aangeboden worden aan de stad. Om dit concreet vorm te geven werkten we een

stappenplan uit én geven we jullie de tip om inspiratie op te doen bij o.a. een Gents lokaal

burgerinitiatief met een gelijkaardige ambitie: lab van Troje of bij een van de vele kleinschalige

initiatieven die ondersteunt worden van De Landgenoten. Zij kunnen een antwoord geven op de

vraag om op een hedendaagse manier praktijkgerichte en pasklare adviezen te formuleren.

Tijdens de werksessie van 24 januari werd geopperd dat Sint-Niklaas niet die dynamische plaats is om

op deze manier aan te slag te gaan. Als procesbegeleiders gaan we hier niet mee akkoord. Zeker

24

tijdens de tweede werksessie waren heel veel jonge enthousiaste mensen aanwezig met zin om hun

project binnen de werking van Stramin vorm te geven. We zien in deze groep heel veel potentieel.

De missie van het eerste spoor klink dan ook als volgt:

Stramin is niet alleen een laboratorium om ideeën in de praktijk af te toetsen. Stramin zet ook zijn

traditionele adviestaak verder. Vanuit het bestaande netwerk is er een consensus om zowel op eigen

initiatief als op initiatief van het stadsbestuur schriftelijke adviezen te blijven geven. Het stadsbestuur

engageert zich om hier conform de bestaande statuten en afsprakennota op te reageren.

Om deze taak efficiënt te organiseren hanteert men best de tijdslijn zoals uitgelegd tijdens de

werksessie van 24 januari.

Verder bouwend op het eerste luik van de missie klinkt het tweede luik van de missie als volgt:

Het is aan de huidige leden van Stramin om beide formuleringen even uit te testen bij vrienden en

familie. Op deze manier kan nagegaan worden of er los van de inhoud bijsturing in de verwoording

nodig is.

Inspiratie

Lab van Troje

“Lab van Troje verenigt burgers, bedrijven, overheden en organisaties. Met strategisch gekozen

experimenten wil Lab van Troje concrete ervaring opdoen en tonen dat structurele veranderingen

mogelijk zijn.

25

Het vormt een creatief laboratorium dat zo oplossingen aanreikt om versneld te komen tot een

duurzame, leefbare en klimaatneutrale Gentse regio.”

Bovenstaande omschrijving komt rechtstreeks van de website en vat hun missie kernachtig samen.

Ze zijn als organisatie begonnen met een 20-tal vrijwilligers maar krijgen momenteel ondersteuning

van Stad Gent.

De voorbije jaren focusten ze op één thema, duurzame mobiliteit, en gaven ze twee adviezen via

praktijkgerichte voorstellen. Hun experiment met leefstraten onderbouwde hun visie op het

mobiliteitsplan. Hun tweede advies ging over het aanbieden van een aanvaardbaar model voor de

handelaars in de kern na de introductie van een mobiliteitsplan die hun zaak minder autotoegankelijk

maakt. Door hun voorstellen praktijkgerichte en pasklaar te formuleren kregen ze makkelijker gehoor

bij het beleid én creëerden ze draagvlak bij handelaren en in woonwijken die niet meteen zaten te

wachten op een andere invulling van de publieke ruimte of mobiliteit.

Lab van Troje is een hedendaagse invulling van het formuleren van adviezen en sluit ons inziens aan

bij jullie wensen, zoals geuit in de eerste en tweede sessie én bij het unieke karakter van Stramin:

een netwerk met een rechtstreekse lijn met de beleidsmakers.

www.labvantroje.be

De Landgenoten

De Landgenoten laat boeren en consumenten samenwerken aan een betere toegang tot

landbouwgrond voor boeren. De toegang tot grond is, door zijn hoge prijs, één van de grootste

drempels voor (startende) landbouwers. Door middelen samen te brengen - via aandelen,

schenkingen en legaten -, kan grond worden aangekocht. Op deze manier wordt gewerkt aan het

idee van de korte keten.

Wat kan Stramin nu met dit soort van initiatief? Stramin kan makelaar worden voor dit initiatief. Er

kan gezocht worden naar mensen met interesse om hun grond te verkopen of om te bewerken.

Hierdoor kan de stad overtuigd worden om bv. te starten met een gemeenteboerderij. Je biedt de

stad dus een pasklaar en praktijkgericht advies.

https://delandgenoten.be/content/als-lokaal-bestuur

Werking

Dagelijks bestuur

In het scenario van een tweesporenwerking is het dagelijks bestuur een belangrijke motor. Het stuurt

projecten aan die een nieuw publiek moeten aanspreken, speelt in op eventuele spontane

initiatieven, maakt de vertaling naar het beleidskader én coördineert de adviestaken.

Met het huidige kleine dagelijks bestuur is dit onmogelijk te realiseren. Om dit allemaal wél mogelijk

te maken kunnen twee pistes bewandeld worden: de statuten volledig herzien en dus een

uitgebreider dagelijks bestuur in de vernieuwde statuten inschrijven, ofwel het dagelijks bestuur

laten bijstaan door een werkgroep ‘projectcoördinatie’. Als men opteert voor deze laatste optie kan

men meteen aan de slag en beide pistes onmiddellijk uitwerken. In de eerste optie moeten de

vernieuwde statuten goedgekeurd worden door de gemeenteraad.

http://www.labvantroje.be/

https://delandgenoten.be/content/als-lokaal-bestuur

26

Naast de statuten keken we ook naar de afsprakennota. Omdat er sprake is van een tweesporen

werking moet ook de afsprakennota niet persé aangepast worden. Het dagelijks bestuur kan alle

formaliteiten zoals bepaald in de statuten en de afsprakennota verder opvolgen. De voorgestelde

vernieuwing situeert zich hoofdzakelijk in de projectwerking en kan naast deze formele afspraken

ontwikkelt worden. Bovendien bevat de afsprakennota een passage waarin afgesproken wordt om

voldoende in te zetten op externe communicatie. De projectwerking past volledig binnen deze

filosofie.

Taakinhoud dagelijks bestuur (eventueel aangevuld met de werkgroep ‘projectcoördinatie’)

• Projectoproep

• Coördinatie (interne communicatie)

o van projecten

o adviestaak

o overleg met partners, andere adviesraden,..

• Communicatie met de brede bevolking

o over eigen initiatieven

o over inspirerende praktijken

• Communicatie met de stad

o in de voorbereiding

o bij de resultaten

o bij de opvolging

• Rekening houden met het beleidskader

Engagement van de leden

• Externe communicatie: wekelijks

• Coördinatie: afhankelijk van het aantal projecten

• Beleidsadviezen uitwerken: afhankelijke van de eigen ambities en de vragen van de stad

Algemene vergadering

De algemene vergadering speelt in beide werksporen zijn rol als toetssteen.

Taakinhoud

• Projecten kiezen

• Projecten opvolgen

• Projecten bijsturen

• Projecten hertalen naar het beleid en van bijkomende commentaren voorzien

• Adviezen helpen uitwerken en van bijkomende commentaren voorzien

• Algemene visievorming door bv. externe experten uit te nodigen

Engagement

• 6 vergaderingen per jaar

• Tussentijdse verslagen opvolgen

• Visievorming

Milieudienst

27

Taakinhoud

• Behoeften van de stad verduidelijken

• Inhoudelijke ondersteuning

• Stroomlijnen contacten met college/gemeenteraad

Organisaties & individuele burgers.

Organisaties en individuele burgers krijgen de kans om ideeën in samenwerking met Stramin uit te

werken of op z’n minst af te toetsen. Maar waarom zou iemand zijn of haar idee via stramin willen

uitwerken? Het aanbod moet per projectoproep concreet gemaakt worden. Concreet zou het

aanbod kunnen bestaan uit het aanbieden van vrijwilligers met verschillende competenties. Deze

vrijwilligers en hun competenties worden bijgehouden in de reeds gesuggereerde

vrijwilligersdatabank.

Stramin heeft zicht op de plannen van de stad. Benadruk deze inzichten en dus ook de mogelijkheid

om naar een match te zoeken tussen het idee en de bestaande doelstellingen. Hierdoor vergroot de

kans om de geformuleerde ideeën op termijn in Sint-Niklaas gerealiseerd te zien.

Niet iedere burger of organisatie heeft concrete ideeën. Aan deze mensen kan Stramin de

mogelijkheid bieden om tijdelijk een engagement binnen de bestaande werking of binnenlopende

projecten op te nemen.

Algemeen gesteld streeft Stramin de belofte na om als organisatie of als individuele burger impact te

kunnen hebben op de toekomst van Sint-Niklaas.

informatie

Naast de mogelijkheid om een engagement op te nemen biedt Stramin ook informatie over milieu-,

natuur- , klimaat- duurzaamheids- en transitieaangelegenheden aan iedereen die het weten wil.

Individuele burgers kunnen de verslagen over de projecten, agenda, adviezen, .. nalezen op zowel

een eigen website als op sociale media. Tijdens de laatste bijeenkomst werd er gesuggereerd om

voor alle adviesraden een gemeenschappelijk online platform uit te werken. Misschien kan de

participatie-ambtenaar hierin een rol spelen?

Stappen op korte termijn.

Het projectmatig werken is, rekening houdende met de drie sessies, algemeen gedragen. Het is dus

een kwestie van dit nu in de praktijk te brengen. Onderstaande stappen zijn op korte termijn

noodzakelijk:

Stap 1: formuleer criteria om te bepalen welke projecten wel of niet kunnen.

• Kijk naar de uitgebreide ideeënlijst uit werksessie twee

• Neem de voorstellen uit Sint-Niklaas klimaatneutrale stad erbij

• Breng een bezoekje aan lab van Troje en laat je inspireren om praktijkgerichte adviezen

mogelijk te maken

• Maak voor jullie zelf een lijst met vragen waar je zeker een antwoord op wil: hoe

selecteerden ze hun thematiek, hoe bereiken ze hun vrijwilligers, hoe houden ze hun

vrijwilligers gemotiveerd? ..

28

• Kijk en voel waar energie en goesting zitten – dit is ook een belangrijk criterium voor een

geslaagd project

Stap 2: lanceer een projectoproep om de geselecteerde projecten mee vorm te geven.

• Maak duidelijk wat jullie van de projecten verlangen

• Maak duidelijk wat jullie te bieden hebben: een netwerk en dus ondersteuning om

medestanders te zoeken én de mogelijkheid om het project in adviesvorm voor te stellen aan

de gemeenteraad en/of schepen.

• Geef inspirerende voorbeelden op basis van werksessie 2, Lab van Troje, De landgenoten,..

• Maak als dagelijks bestuur een selectie uit de voorstellen

Stap 3: stel een projectteam samen

• Geef ieder projectteam de middelen om voldoende intern te communiceren. Gebruik een

projectmanagementplatform zoals slack, basecamp of gewoon een gesloten facebookgroep.

• Laat ieder projectteam een plan van aanpak uitwerken.

• Hou als dagelijks bestuur de logica zoals geformuleerd in de tijdslijn in het achterhoofd. Is de

timing niet volledig correct? Geen nood. Laat het projectteam inspelen op mogelijke

opportuniteiten. Laat ze aan de slag gaan en volg het project van op een afstand op. Is de tijd

rijp om het project in een concreet advies te formuleren? Pak als dagelijks bestuur het

beleidskader vast en hertaal de resultaten, in samenspraak met de algemene vergadering in

een beleidsadvies.

Stap 4. Zoek een communicatieverantwoordelijke die vanuit het netwerk regelmatig verslag kan

uitbrengen over de plannen, resultaten, inspirerende voorbeelden.

Prioritaire thema’s

Tijdens de presentatie van de aanbevelingen keken we nogmaals naar de verzamelde thema’s en

ideeën. We maakten een opsomming van de zaken waar veel animo voor is. Deze opsomming is

indicatief!

Thema # stickers totaal

1 Duurzame mobiliteit - Meer nieuwe trage wegen (3) - Fietsinfrastructuur evalueren en verbeteren (2) - Verbied doorgaand verkeer in kernen (1) - Spoorstrategie voor Waasland uitwerken (1) - Meer fietssnelwegen (1) - Stadscentrum verkeersvrij/autoluw (1) - Logistieke bevoorrading (1)

10

2 Milieu & natuur in de ruimtelijke planning - Maak de grote markt groener(5) - Thema algemeen (2) - Zorg voor meer rust- en speelpleintjes (1)

9

29

- Ga nu al voor een betonstop (1)

3 Klimaat - Duurzaam landbouwbeleid (2) - Thema algemeen (1) - Ondersteuning beperkt budget om woning milieuvriendelijke te

maken (1) - Ondersteun veggiedag (1) - Stimuleer energiezuinigheid (1) - Korte keten (1)

7

4 Groen in de stad - Thema algemeen (4) - In kaart brengen waar het beter kan (2)

6

5 Natuur & biodiversiteit - Thema algemeen (3) - Natuurwaarde bedrijventerreinen verhogen (2)

5

6 Afval en zwerfvuil - Stedelijke opruimdag ivm zwerfvuil (2) - Statiegeld (1) - Thema algemeen (1)

4

7 Water - Heropen waterlopen tot in het centrum (1)

1

Contactgegevens

De Wakkere Burger

Dieter Van de Putte | [email protected]

www.dewakkereburger.be

Trizone

Soetkin Goris | [email protected]

www.trizone.be

Bijlagen De volgende documenten lees je best samen met dit document:

1. 20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden - geen_lid_kennen.pdf

2. 20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden – onbekend.pdf

3. 20161118_stramin_kwalitatieve antwoorden-lid.pdf

4. vragenlijst_contactgegevens.xlsx

5. thema_idee

mailto:[email protected]

http://www.dewakkereburger.be/

mailto:[email protected]

http://www.trizone.be/

milieuraad sint- stedelijke stramin niklaas€¦ · de missie: • de rol en functie van stramin is...

Documents