między regałami 15

Upload: anat555

Post on 14-Apr-2018

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    1/24

    TORU PONIEDZIAEK, 7 PADZIERNIKA 2013 r. NR 2/2013 (15)

    ISSN 2082-7938

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    2/24

    PISMO WYDAWANE PRZY INSTYTUCIE INFORMACJI NAUKOWEJ I BIBLIOLOGII

    JESIENNO-ZIMOWAZMIANAWARTYJesie W tym roku wyjtkowo nieciepa i niezota jesie. Co

    wicej padziernik! Miesic bdcy zarazem wyrazem blu

    koca wakacyjnej aury, ale te utsknionym pocztkiem stu-

    denckiego ycia. Tak, utsknionym. Bo wanie teraz spotyka-my si znowu ze znajomymi, ktrych nie widzielimy przez

    trzy miesice. Do nadrobienia mamy mnstwo zalegoci. Znw

    odwiedzamy te toruskie miejsca, w ktrych witowalimy

    zakoczenie sesji w czerwcu. Wraca tyle wspomnie! Teraz

    zasiadamy w uczelnianych awach, spragnieni wiedzy, wiata

    nauki, nowych wyzwa i oczywicie czytamy nowy numer

    Midzy Regaami! Bo padziernik oznacza take NASZ powrt!

    I to w wielkim stylu.

    Pamitacie moe Copernicon? Owszem, to ta impreza

    ze smokami, orkami i wszelakimi fantastycznymi stworzenia-mi. Kto by - ten wie, kto nie dowie si! Poniewa jako patron

    medialny Coperniconu przygotowalimy dla was obszern

    relacj, z ktrej dowiecie si wielu fantastycznych rzeczy. O co

    chodzi z tym Coperniconem? Moe w ostatnim czasie odbyy

    si inne ciekawe eventy nie tylko u nas? Co by tu poczyta

    podczas jesiennych ulew? A moe poprawi sobie samopoczu-

    cie kontrolowanym snem? Tyle pyta! A my odpowiemy na nie

    wszystkie.

    Nasza redakcja po wakacjach wzbogacia si o zacne

    grono absolwentw. Nie lubi poegna Dlatego nie ma

    o nich mowy! Czonkiem Prasoznawczego Koa Naukowego

    zostaje si doywotnio i zawsze znajdzie si jaki kawaek stro-

    ny dla kadego z nas byego czy obecnego. Nie ma jednak co

    ukrywa, e potrzebujemy nowych si. Dlatego jeli czytasz to

    i czujesz, e chcesz zacz co innego ni dotychczas, chcesz

    pisa, chcesz dziaa lub moe po prostu zabi yciow nud

    i pozna nowych (fajnych!) ludzi nie czekaj. Skontaktuj si

    z nami. Bo studia s za krtkie, eby siedzie w jednym

    miejscu ;)

    W imieniu Redakcji

    ANN A HOOWKO

    SPISTRECI

    Adres redakcji:87-100 Toru, ul. Bojarskiego 1

    tel. 697 462 977e-mail: [email protected]://pkn-umk.blogspot.com

    Opiekun koa:dr Dorota Degen

    Redaktor naczelna:Anna Hoowko

    Rada Redakcyjna:Asia Edwarczyk, Anna Hoowko,

    Piotr Rudera

    Zesp Redakcyjny:Marcin Karwowski, Patrycja Nowik,

    Anna Urbanek, Karolina Wdoowska,Alicja Westphal

    Korekta:Anna Hoowko

    Skad:Anna Urbanek

    Ilustracja na okadce:Pawe Zych

    MIDZY REGAAMI PADZIERNIK 2013 (15)

    Sowo od Redakcji ANNA HOOWKO 2

    Copernicon 2013 ANNA HOOWKO 3

    Druga strona medalu ANNA URBANEK 7

    Comic-Con ASIA EDWARCZYK 8

    Nasze sowiaskie demony... (wywiad)

    KAROLINA WDOOWSKA 10

    Po to te na te konwenty jed... (wywiad)

    KAROLINA WDOOWSKA 12

    Fantastyczne aspekty hipnozy i snw (wywiad)

    ANNA HOOWKO 16

    Mordimer Madderdin PATRYCJA NOWIK 19

    Pionkiem i kostk po fantastyce ANNA URBANEK 20

    Redakcyjne polecanki 24

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    3/24

    3

    Festiwal Gier i Fantastyki Copernicon 2013 to ju

    czwarta odsona eventu majcego miejsce w Toru-

    niu od 2010 roku. Z roku na rok zbiera coraz wik-

    sze rzesze fanw z tego tytuu festiwal moe po-

    szczyci si mianem jednego z najwikszych fanta-

    stycznych konwentw na terenie naszego kraju.

    Kady, kto cho raz pojawi si na toruskim Coper-

    niconie, z pewnoci wie, dlaczego zdobywa takwielkie uznanie i cieszy si popularnoci zarwno

    wrd modych, jak i starszych fanw szeroko poj-

    tej fantastyki.

    Copernicon rozpoczynajcy si w pitek,

    13 wrzenia, jak szybko si zacz, tak szybko si

    zakoczy. Dla niektrych zdecydowanie za szybko.

    W niedzielne poudnie na korytarzach Collegium

    Minus oraz Maius, gdzie odbywaa si wikszo

    konwentowych prelekcji, konkursw i imprez, cay

    czas mona byo usysze strzpki rozmw osb

    ubolewajcych nad kocem bajecznych trzech dni

    spdzonych pod toruskim niebem. I cho rozmw-

    cy wygldali na niewyspanych, zmczonych i sa-

    bych, to z ca pewnoci mona stwierdzi, i byli

    zadowoleni z aktywnie spdzonego czasu i w peni

    zaspokojeni fantastycznymi doznaniami.

    Uczestnicy Coperniconu mieli do wyboru a

    32 sale tematyczne majce bardzo bogat i jedno-

    czenie zrnicowan ofert programow. Banie,

    legendy, literatura fantasy, science fiction, spotka-

    nia autorskie, komiksy, filmy, seriale, mitologia,

    magia, manga, anime, apokalipsa, gry komputero-

    we, konkursy tematyczne, gry terenowe ale take

    bloki rycerskie, podrowanie w czasie, morskie

    bitwy, fizyka, historia, mio, seks, zbrodnia, psy-

    chologia - nawet osoba nie do koca obracajca

    si w klimacie fantastycznym na co dzie moga

    znale dla siebie co porywajcego. Czonkowienaszej redakcji uczestniczyli w wielu atrakcjach sta-

    rannie przygotowanych przez grono organizato-

    rw. Jedn z nich bya pogadanka na temat apoka-

    lipsy zombie. Amadeusz i Adam, prowadzcy panel

    dyskusyjny Zombie wszdzie dookoa, czyli jak nie

    wykitowa, w sposb lekki i humorystyczny, jed-

    nak cakiem konkretnie zaprezentowali, jak przey

    w razie zombie-apokalipsy, ktra wielokrotnie prze-

    wija si jako motyw literacki czy filmowy. Cho wy-daje si ona niewyobraaln fikcj, kto wie, czy kie-

    dy nie nastpi naprawd Amadeusz i Adam wiet-

    nie przygotowali na to uczestnikw panelu, tuma-

    czc, jak najlepiej uchroni si przed gronymi

    stworami, jak by samowystarczalnym w wiecie

    penym umarlakw, a jednoczenie przybliajc,

    COPERNICON 2013ANNA HOOWKO

    KULTURA MIDZY REGAAMI

    Fot. z Coperniconu A. Urbanek.

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    4/24

    4

    skd waciwie wzio si pojcie zombie. w

    punkt programu zebra niemao widzw, ktrzy

    mieli problem z pomieszczeniem si w sali prelek-

    cyjnej. Czyby uczestnicy Coperniconu tak bardzo

    obawiali si zombie-apokalipsy?Po zakoczonej penym sukcesem pogadan-

    ce zaprosiam Amadeusza i Adama do krtkiej roz-

    mowy na temat ich punktu programu i samego

    Coperniconu.

    A.H.: Ktry raz jestecie na Coperniconie? Czyuczestniczylicie wczeniej take jako realizatorzyprogramu, czy raczej jako suchacze, widzowie?Adam: Oglnie jestemy tu jako twrcy programui gdacze jednoczenie. Wczeniej byem tutaj

    uczestnikiem.

    A.H.: A ile razy? Bo jest to ju czwarta edycja.Adam: Czwarta edycja Byem na trzeciej. Na wcze-niejszych, no niestety, nie byo mi dane.

    Amadeusz: Ja jestem drugi raz na Coperniconie.Pierwszy przeyem jako normalny uczestnik.

    A.H.: Powiedzcie, skd wzia si taka tematyka wa-szego programu? Zombie skd w ogle taki pomys?

    Adam: Ja oglnie mam zamiowanie do post-apo,caego wiata post-apo. Zombie jest to motyw szero-

    ki, majcy wiele koncepcji, a kada koncepcja, czy

    to w filmie, czy jakim utworze, jest inna i do kadej

    z nich mona inaczej podej. Tak wic mona tymzainteresowa szerokie spektrum ludzi, a wiadomo,

    nie ma sensu robi czego, co nie przycignie ja-

    kichkolwiek suchaczy.

    A.H.: Jak oceniacie oglnie tegoroczn edycjCoperniconu? Mona powiedzie, e w jaki sposbjest lepsza ni poprzednia?Amadeusz: Mnie si przyjemniej siedzi, to znaczykonwent jest cakiem niele zrobiony, zorganizowa-

    ny, poza tym oczywicie, e gdacze od pogody sinie postarali niestety. Zeus nas zawid (miech).

    Ale pod wzgldem organizacyjnym naprawd fajnie

    to wszystko jest zrobione. Nie ma jakich wikszych

    nieudogodnie i przede wszystkim nie ma

    kolejkonu pod akredytacj.

    Adam: To fakt, nie ma kolejki po akredytacj, bosystem, e tak powiem, nie wywala. Na innym

    konwencie fantastycznym, organizowanym w Po-

    znaniu, zdarzay si takie rzeczy, e ludzie stali9 godzin w kolejce. Na pewno plus za to, e prele-

    genci czsto dostaj wod, donoszony jest take

    sprzt, ktry dziaa i to jest duy, duy, duy plus.

    Bo by pewien taki konwent ocenzurujmy go, jeli

    chodzi o nazw wchodz, mam prowadzi prelek-

    cj, a tam co? Sleep-room sobie ludzie zrobili.

    Amadeusz: Nie mwic o spalonym komputerze.Adam: Wanie, jako jedyny miaem takie efektyspecjalne, bo spalili mi komputer, zanim zdyem

    puci prezentacj.

    Amadeusz: eby byo lepiej, spalili nawet spalonykomputer! (miech)

    Adam: Tak wic pod tym wzgldem jest bardzo po-zytywnie, organizacja jest dobra, komunikacja te

    przebiega cakiem sprawnie, jeli chodzi o krtkofa-

    lwki.

    Amadeusz: Oglnie propsy dla orgw, e si wyra-biaj.

    Adam: Tak, mimo e maj mnstwo roboty, wyra-biaj si.

    KULTURA MIDZY REGAAMI

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    5/24

    5

    Jak podsumowali modzi prelegenci (ukazujc nam

    przy okazji typowy fantastyczno-konwentowy

    slang, ktry nie do koca zrozumiay dla wszyst-

    kich na Coperniconie by codziennoci), byo ca-kiem niele. Zapytani jeszcze krtko, czy wrc za

    rok na toruskie woci w ramach Coperniconu,

    zgodnie odpowiadaj: Oczywicie!.

    Innym punktem programu, ktry waciwie

    nieco wykracza poza tematy fantastyczne, bya pre-

    lekcja Pawa Borka Borkowskiego pt.: Krtka hi-

    storia sitcomw, a wspominam o niej nie bez po-

    wodu. Prawie godzinna prelekcja zebraa niezbyt

    due grup widzw, czego do chwili obecnej nie

    mog zrozumie, uznajc temat Pawa za idealny do

    chwilowego oderwania si od wiata League of Le-

    gends, zombie, anime czy Gwiezdnych wojen.

    Prelegent w zaledwie 50 minut przedstawi ponad

    60 sitcomw amerykaskich, poczynajc od lat 50.,

    a do chwili obecnej. Byy seriale znane przez

    wszystkich, jak np. Przyjaciele czy nieco, delikat-

    nie mwic, groteskowy South Park oraz te,

    o ktrych mao kto kiedykolwiek sysza, a wszystko

    to uoone zostao w spjn i naprawd ciekaw

    historyczn formacj. Jak dla mnie - programowy

    strza w dziesitk, aczkolwiek temat popkulturowy

    przegra niechybnie z fantastycznymi uniesieniami,

    idealnymi dziewczynami z anime, mitologi Chin

    i Japonii, sesjami RPG oraz a 3 LARP-ami odbywaj-

    cymi si w tym samym czasie.

    Cho sam Copernicon ttni yciem i mieni

    si kolorami, nie mona powiedzie tego o pogodo-

    wej scenerii Torunia. Jak wspominali ju Amadeuszi Adam, pogoda zawioda na caej linii. Deszcz, prze-

    nikliwy chd, ponura toruska starwka. Oczywi-

    cie uczestnikw Coperniconu i to nie zraao

    przechadzajc si w sobotni wieczr po deszczo-

    wym starym miecie, od razu wyczuwao si

    coperniconowy klimat. Tym bardziej, i wanie

    w sobotni wieczr take na starwce mia miejsce

    m. in. pokaz walki na miecze wietlne rodem

    z Gwiezdnych wojen. Niestety z powodu pogodypokaz szybko si zakoczy i wielu widzw zdyo

    przej z Collegium Minus i Maius jedynie na sam

    koniec pokazu. Niestety na inne pokazy, ktre za-

    planowane byy na Rynku Staromiejskim, a strach

    byo wyj C, matka natura zdecydowanie niewczua si w fantastyczny klimat Coperniconu.

    Ostatni dzie Coperniconu by ju nieco spo-

    kojniejszy. Cho tumw nie brakowao, to uczestni-

    cy yli ju bardziej bezpiecznym powrotem do do-

    mu i wspomnieniami wczeniejszych 48 godzin kon-

    wentu. W niedziel take wybraam si na pojedyn-

    cze prelekcje, m.in. zasmakowaam po trochu spo-

    strzee na temat animowanej bajki Happy Tree

    Friends, elementw stroju japoskiego, posucha-

    am o wybranych zaburzeniach psychicznych

    i uczestniczyam w dyskusji na temat mioci, za-

    uroczenia i seksu. Ostatni temat, take odbiegajcy

    nieco od konwentowego klimatu, zebra niemae

    grono aktywnych suchaczy i spodoba mi si naj-

    bardziej spord niedzielnych atrakcji moe wa-

    nie dlatego, e stanowi nie tylko dyskusj, ale tak-

    e cenn nauk o zwizkach midzy ludmi. Prelek-

    cja pt.: Mio, zakochanie, zauroczenie a seks,

    prowadzona bya przez pani psycholog Renat

    R-chan Romanowsk, z ktr take przeprowadzi-

    am krtk rozmow po zakoczonym spotkaniu:

    A.H.: Ktry to raz na Coperniconie?Renata: Od prawie samego pocztku, to bdzie trze-ci Copernicon, tak do tej pory byam na trzech.

    A.H.: Czy te z jakim punktem programu?Renata: Za kadym razem. Wczeniej pomagaamprzy konwentach mangowych, pniej przeszamna konwenty fantastyczne m. in. Pyrkon,

    w tej chwili na Coperniconie jestem z rnymi pro-

    gramami.

    A.H.: A skd waciwie taki pomys na temat prelek-cji na takim konwencie jak Copernicon? Monapowiedzie, e troch w klimacie mao fantastycz-nymRenata: Kwestia jest taka, e czytam fantastyk, alenie czuj si ekspertk odnonie tematw z fanta-styki, natomiast jestem psychologiem z zawodu i s

    KULTURA MIDZY REGAAMI

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    6/24

    6

    tematy, na ktre mog mwi. Poniewa przychodzi

    tu bardzo duo modziey, ktra potrzebuje pewne-

    go rodzaju perspektywy na rne rzeczy, wic wy-

    korzystuj Copernicon jako takie miejsce, w ktrymmog np. sprzeda pewne informacje, ktre przyda-

    dz si po prostu w yciu.

    A.H.: Powiedz jeszcze, co sdzisz o samym Coperni-conie? Czy wrciaby tutaj chtnie te za rok?Renata: Tak, jak najbardziej! Powiem szczerze, ew tym roku podoba mi si chyba nawet jeszcze bar-

    dziej ni w zeszym, a w zeszym ju by naprawd

    dobry poziom. Naprawd bardzo fajna obsuga, za-

    rwno ze strony organizatorw - bardzo dobry by

    z nimi kontakt, dobrze traktowali wszystkich pro-

    wadzcych odnonie prelekcji, jak i od uczestnikw

    jest naprawd bardzo duo pozytywnej siy, atrakcji

    i ciekawych pomysw.

    Sowo naprawd w wypowiedzi naszej prelegent-

    ki wcale nie jest tu omykowym powtrzeniem

    NAPRAWD byo tak dobrze i koniecznie trzeba to

    podkreli, aby kady niedowiarek uwierzy i nie

    przepuci nastpnego Coperniconu, a nic nie wska-

    zuje na to, aby pita edycja nie miaa mie miejsca

    Z powodu istnego ogromu prelekcji, paneli

    dyskusyjnych, gier, warsztatw i innych atrakcji nie

    sposb byo zaliczy chociaby poowy przygotowa-

    nych zaj. Wielu uczestnikw starao si w jednej

    godzinie chocia na chwil odwiedzi dwa lub trzy

    interesujce ich prelekcje, aby mie namiastk ka-

    dej z nich. Tak polityk przyjam take osobicie,przez co ciko dokadnie opowiedzie o odwiedzo-

    nych pogadankach czy warsztatach. Przytoczyam

    zaledwie kilka, ktre w jaki sposb urzeky mnie

    swoj innoci. Tak naprawd, aby mie dokadne

    odzwierciedlenie coperniconowego klimatu, trzeba

    poczu go absolutnie na wasnej skrze. Przy okazji

    uczestnictwa w rnego rodzaju atrakcjach pytali-

    my uczestnikw Coperniconu, jakie s ich wasne

    odczucia co do obecnoci na konwencie: Nie mog

    powiedzie, e to bya najlepsza impreza jak w y-

    ciu przeyem, byo kilka lepszych, ale na pewno

    jest to jedna z takich, ktr zapamitam. Najlepszy

    punkt programu poszedem sobie na chwil

    do Collegium Maius, do znajomego, i nagle gociu

    w przebraniu druida powiedzia Chod na

    LARP-a!. Tak, przez dwie godziny, ktre powici-

    em na ten LARP, naprawd bawiem si zacnie

    i mog powiedzie, e by to najlepszy LARP, w jaki

    graem w yciu relacjonuje Pawe, ktry take

    opowiedzia nam obszern histori na temat stroju,

    w ktrym si pojawi stroju onierza piechoty

    anowej z XVII wieku. Jak wida, kady pomys na

    oryginalne przebranie zdaje egzamin na Copernico-

    KULTURA MIDZY REGAAMI

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    7/24

    7

    KULTURA MIDZY REGAAMI

    nie. Czy to bardziej, czy mniej fantastyczny ubir naj-

    waniejsze, e uczestnicy potrafili si dobrze wczu w

    klimat caej imprezy.

    Dariusz, ktry na Copernicon wybra si pierw-szy raz i na dodatek z wielkim oporem, namwiony

    przez znajomych, by pod niebywaym wraeniem cae-

    go przedsiwzicia: Jestem tu w sumie przypadkiem,

    wcale nie lubi takich rzeczy, ale No nie wiedziaem,

    e moe by tak wesoo! Mylaem, e biegaj tu same

    dzieci uzalenione od tych dziwnych gier jak LoL

    [League of Legends red.] czy RoM [Runes of Ma-

    gic red.], ale nie mogem si okrutniej pomyli, cho-

    cia fakt, e i takich kilku widziaem. Mimo e nie inte-

    resuje mnie za bardzo jakakolwiek fantastyka musz

    przyzna, e nie nudziem si ani przez chwil. Niele

    jest!. Wypowied Darka to na pewno jeszcze jeden z

    wielu dowodw na to, e Copernicon to impreza nie

    tylko dla Fantasy Fana. W drodze na jedn z prelekcji

    zapalimy jeszcze Jagod i Dominik, ktre na Coper-

    nicon take wybray si pierwszy raz: Atmosfera jest

    strasznie fajna, ludzie s naprawd sympatyczni i naj-

    waniejsze, e jest to jaka przygoda. Prelekcje oczywi-

    cie te s fajne. Najbardziej mi si podobay Oszustwa

    archeologiczne i w sumie takie rzeczy o Japonii, ani-

    me, manga wylicza Jagoda. Dominika stwierdza krt-

    ko: Ja podobnie jak koleanka, przy czym obie dziew-

    czyny miej si wesoo. Zapytane, czy wrciyby na

    kolejn edycj Coperniconu, jak zdecydowana wik-

    szo odpowiadaj: Tak, oczywicie!.

    Podsumowanie? Krtko, zwile i na temat

    mona powiedzie, e kolejna edycja Coperniconu oka-

    zaa si wietnym dowiadczeniem, zabaw, nauk,miejscem do poznania pozytywnie zakrconych ludzi,

    czym nowym, uderzajcym rnorodnoci i tematy-

    k. Osobicie take doczam si do zdania, i Coperni-

    con to wietna sprawa i take chtnie przekonam si,

    co zaoferuj nam organizatorzy za rok. Jak to wykrzyk-

    na nam grupka konwentowiczw na Rynku Staro-

    miejskim: Jest wietnie! i taki komentarz w zupeno-

    ci wystarczy.

    DRUGASTRONAMEDALUTo wietnie, e s w Toruniu osoby, ktre nieauj czasu i wysiku, by zrobi co dla in-

    nych, ba! eby zorganizowa imprez dla

    ludzi z caej Polski, tej zblazowanej, roszcze-

    niowej modziey. Szczere brawa za chci, za

    prac i zaangaowanie.

    Rwnie szczerze nie wiem, czy wybio-

    r si na Copernicon za rok. Pewnie to moja

    wina (postpujcy cynizm, zwapnienie i mo-

    ralna degrengolada), ale nie bawiam si na

    konwencie tak dobrze, jak Ania Hoowko i jej

    rozmwcy. Blok literacki bezsprzecznie moja

    ulubiona cz konwentw ostatnimi czasy

    nie jest mocn stron toruskiej imprezy,

    a tym razem byo jeszcze mniej ciekawie ni

    w roku ubiegym. Moe w sprowadzeniu do

    Torunia pisarzy pomogoby przesunicie kon-

    wentu na termin troch bardziej oddalony od

    Polconu?

    Obfito punktw programu nie ulega

    jednak wtpliwoci, a wiele z nich byo na wy-

    sokim, profesjonalnym nawet poziomie. Po-

    zwol sobie w tym miejscu wspomnie szcze-

    glnie o prelekcjach Krzysztofa Piskorskiego

    (zob. wywiad przeprowadzony przez Karolin

    s. 12) oraz Katarzyny Czajki, ukrywajcej si

    pod pseudonimem Zwierza popkulturalnego

    (jej wietne, inteligentne i zabawne teksty

    znajdziecie na www.zpopk.pl).Copernicon jest, oczywicie, wietn

    inicjatyw i mj duch mioniczki fantastyki

    bardzo chciaby pokocha t imprez. Nie mo-

    g jednak nic poradzi na to, e troch jak

    Bilbo Baggins swoich ssiadw, Coperniconu

    2013 ani nie poznaam w poowie tak dobrze,

    jak chciaabym pozna (z racji fizycznej nie-

    moliwoci bycia w piciu miejscach naraz),

    ani nie polubiam w poowie tak bardzo, jak nato zasuguje.

    ANNA URBANEK

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    8/24

    8

    KULTURA MIDZY REGAAMI

    Stany Zjednoczone, Pnocna Kalifornia, San Diego,

    18-21 lipca, cena 150-175$, w dziewidziesit trzy

    minuty wyprzedane wszystkie bilety. Organizowany

    od 1970 roku, aktualnie jeden z najwaniejszych

    popkulturalnych konwentw na wiecie, znowu

    przycign rzesze fanw kina, komiksw i gierkomputerowych.

    Pomyl o swoim ulubionym serialu, a moe o

    ulubionej postaci z komiksu, ewentualnie o aktorze-

    e/aktorce, ktry/ktra si w dan posta wciela.

    Nastpnie pomyl, e w jednym miejscu moesz ich

    wszystkich spotka, co wicej moesz spotka po-

    dobnych sobie zapalecw, dla ktrych dzie bez

    kontaktu z popkultur jest dniem straconym. Jakie

    miejsce i jakie wydarzenie przychodzi wwczas To-bie na myl? Jeli Comic-Con International: San Die-

    go, to pomylae podobnie jak ponad 130.000 osb.

    Tylu mniej wicej udaje si zdoby akredytacj na

    festiwal w czasie internetowej sprzeday. Drugie

    tyle musi obej si smakiem, bo najzwyczajniej nie

    wystarczyo ju dla nich miejsca, a zapewne jeszcze

    kilku tysicom chodzi po gowie myl: och, jak bar-dzo bym chcia/chciaa tam by!

    SDCC nie jest zwykym zlotem fanw super-

    bohaterw i science fiction, to jest ich czterodniowe

    wito (piciodniowe, jeli liczy jeszcze tzw.

    preview night), na ktre czekaj cay rok. Sercem

    Comic-Conu i jego oficjalnymi gomi s twrcy

    komiksw. To im powicone jest ponad 50% punk-

    tw programu i to komiksy zajmuj najwiksz

    cz w sali wystawowej. Producenci, reyserzyi aktorzy s tylko (albo a?) dodatkiem, promotora-

    mi, ktrzy za swj udzia w CC musieli zapaci (jak

    to si jednak ma do ogromnej reklamy ich

    produktu?).

    Mimo i CC nazywany jest konwentem tu-

    mw i kolejek, to z roku na rok przyciga coraz

    wicej zainteresowanych. I to do tego stopnia, e

    powoli gwny obiekt festiwalu San Diego

    Convention Centre majcy 600 metrw dugoci

    staje si ju za ciasny, aby pomieci wszystkich

    uczestnikw konwentu. Obiekt skada si z jednej

    duej sali Exhibition Hall (gwna komercyjna

    sala wystawowa), dwch gwnych sal panelo-

    wych: Hall H (owiana ju kultem sala, w ktrej

    prezentowane s nowoci filmowe Comic-Conu,

    nowe projekty, ogaszane s tytuy filmw, obsa-

    da, etc.) i Ballroom 20 (sala przeznaczona na pre-

    zentacje telewizyjne czy serialowe), kilkunastu

    pomniejszych pomieszcze, a wszystko to zmiesz-

    czone jest na dwch kondygnacjach.

    COMIC-CONCZYLIJAKTOROBIZAWIELKWOD

    ASIA EDWARCZYK

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    9/24

    9

    KULTURA MIDZY REGAAMI

    Comic-Con jest kopalni wiedzy dla tych,

    ktrzy ywo interesuj si wspczesn popkultur.

    To tutaj mona dowiedzie si o kolejnych czciach

    blockbusterw czy nowych filmach, a na specjal-nych panelach wda si w dyskusj z producentami

    ulubionego serialu.

    Tegoroczny CC przynis ze sob kilka smacz-

    kw1. Zawrzao na wie o produkcji Zacka Snydera

    o wsplnych przygodach Batmana i Supermana;

    stacja FOX przygotowaa specjalny panel z okazji 20.

    rocznicy powstania serialu Z Archiwum

    X (oczywicie z odtwrcami gwnych rl: Gillian

    Anderson i Davidem Duchownym); nie obyo si bezwzrusze na panelu powiconym Dexterowi,

    ktry z racji zakoczenia serii ostatni raz goci na

    Comic-Conie; George R.R. Martin przyzna, e dziw-

    nie si czuje, kiedy poznaje nowych aktorw do rl

    w Grze o tron, a wie, e ich przygoda z serialemnie bdzie zbyt duga (czy on naprawd musi

    wszystkich umierca?); a na pytanie o dwch wiel-

    kich nieobecnych na panelu dotyczcym

    Sherlocka, Benedicta Cumberbatcha i Martina

    Freemana, oraz o gwne rnice midzy tymi dwo-

    ma aktorami, Steven Moffat, z charakterystycznym

    dla siebie humorem, odpowiedzia: One is a high-

    functioning sociopath and the other one is a hobbit.

    Comic-Con to te miejsce, gdzie spotykaj si nie tylko fani, ale i aktorzy. Na zdjciu odtwrcy mniej lub bardziej gw-

    nych rl w (kolejno przypadkowa): Doktorze Who, Teen Wolf, Grze o tron, Grimm oraz Walking Dead.

    Fot. Entertainment Weekly, www.ew.com.

    1 S to oczywicie bardzo subiektywne smaczki wybrane przez autork. Nie dla wszystkich musz one mie

    smak, mog by nawet cakowicie dla niektrych smaku pozbawione.

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    10/24

    10

    ROZMOWY MIDZY REGAAMI

    NASZESOWIASKIEDEMONYNIEDRRYJA, NIEWYMACHUJEKSPRESYJNIERKAMIINIEMACHAJMACZUGAMI

    Z WITOLDEM VARGASEM, WSPTWRC BESTIARIUSZASOWIASKIEGO, ROZMAWIAA KAROLINA WDOOWSKAKarolina Wdoowska: Jakie wraenia wywieraj napanu spotkania z sympatykami czy wrcz fanamiBestiariusza?Witold Vargas: Nie mam wraenia, e to s fani. Cie-szy mnie, i Pawa te, e to, co byo nasz potrzeb u

    zarania pomysu na Bestiariusz - poszpera we wa-snym podwrku - okazao si jedn z potrzeb tylu

    innych ludzi.

    K.W.: Wydawa by si mogo, e sowiaskie poda-nia i legendy zostay wyparte przez banie Grim-mw, Andersena i Perraulta. Mamy si czego wsty-dzi jako Sowianie/Polacy?

    W.V.: To bardziej skomplikowane. Banie autorskie,nawet te inspirowane ludowymi podaniami, to tro-

    ch co innego. Nasze legendy i podania przetrway,

    nasze banie autorskie te maj si niele. Jeli jest

    czego aowa, to e w czasie mody na fantasy nie

    mamy do siy, by czerpa z wasnych rde i po-chaniamy gotowe wzorce, takie jakie podaj nam je

    inne, zaradniejsze kultury. Najzabawniejsze jest to,

    e nawet wasn tradycj kupujemy jako obc

    patrz: amerykaskie wampiry.

    K.W.: Ma pan ulubion posta z Bestiariusza?W.V.: Jeli chodzi o rysunek, to Dobrochoczy Pawa,

    Dobrochoczy, boek leny z terenw Biaorusi. Rys. Pawe Zych.

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    11/24

    11

    ROZMOWY MIDZY REGAAMI

    a jeli chodzi o sam posta to wybieram Cich, bo

    jest jakby esencj caej reszty demonw z ksiki.

    Nasze sowiaskie demony nie dr ryja, nie wyma-

    chuj ekspresyjnie rkami i nie machaj maczuga-mi. Kady z nich wykonuje swoj robot po cichu.

    K.W.: Do kogo jest skierowany BestiariuszSowiaski?W.V.: W pierwotnym zamierzeniu - do wszystkichtych, ktrzy cudze chwal, a swego nie znaj, do

    ludzi poszukujcych inspiracji przy tworzeniu

    nowych gier, do ludzi chccych rozpocz przygod

    z nasz rodzim kultur. W efekcie rwnie do dzie-

    ci, ktre uwielbiaj wertowa jego strony. W naj-

    skrytszych marzeniach do ludzi z innych krajw

    i innych kultur. Bo wierz, e gdyby tam nas doce-

    nili, pomogoby to nam bardzo w kraju. Tak to

    ju jest.

    K.W.: Grochowiak pisa: Wol brzydot, jest bliejkrwioobiegu. Jako maa dziewczynka fascynowa-am si mazurskimi diabami i Sinobrodym. Ludzielubi straszyda, duchy i utopce. Istnieje szansa na

    przywrcenie sowiaskich gawd do ask?W.V.: Istnieje. Mao w nich eposu, ale braku krwi,intryg i niezwykoci nie mona im zarzuci.

    K.W.: Pytanie czysto zawodowe: natrafi pan na du-cha nawiedzajcego biblioteki?W.V.: Inkunabu, bo tak nazywa si demon czuwaj-cy nad bibliotekami, wyglda mniej wicej tak, jak

    na zamieszczonym poniej rysunku Pawa.K.W.: Czego mam panu yczy na kolejny rok pracy?W.V: Ja i Pawe nie chcemy wiele od ycia. Wystar-czy, e bdziemy mieli moliwo jak najwicej

    rysowa.

    K.W.: Zatem tego wanie ycz i dzikuj za po-wicony czas :).

    Z Pawem Zychem poznali si przez Digart, gdzie

    obaj zamieszczali swoje prace. Poczya ich ch

    odkurzenia bani i legend sowiaskich. Wsp-

    praca zaowocowaa zbiorem demonw polskich.

    Obecnie pracuj nad duchami miast i zamkw, na

    deser zostawiajc duchy wsi. Ich prace mona na

    bieco podglda na ich facebookowej stronie:

    https://www.facebook.com/BestiariuszSlowianski

    Witold Vargas czowiek sztuki. Uczy rysunku,ilustruje ksiki dla dzieci, komponuje, tworzy

    animacje filmowe. Do 12 roku ycia mieszka

    w Boliwii, obecnie mieszkaniec Warszawy.

    Studiowa wychowanie artystyczne. Ukoczy

    rwnie pierwszy stopie warsztatw psycho-

    dramy przy Assitej, dwuletni kurs pisarski w Col-

    legium Civitas i trzy lata nauki piewu w studiu

    wokalnym Agaty Wroskiej w Warszawie.

    Najwiksz popularno przynis mu

    Bestiariusz Sowiaski, ktry stworzy wspl-

    nie z Pawem Zychem.

    Inkunabu, demon biblioteczny. Rys. Pawe Zych.

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    12/24

    12

    ROZMOWY MIDZY REGAAMI

    POTOTENAKONWENTYJED,BYSIODCZASUDOCZASUWYGADA

    Z KRZYSZTOFEM PISKORSKIMROZMAWIAA KAROLINA WDOOWSKA

    Zapada zmrok. Krzysztof Piskorski koczy swoj

    prelekcj o sensacjach XIX wieku. Suchacze wycho-

    dz wyranie rozbawieni, ale te zafascynowani ma-

    teriaem, ktry przygotowa. To czwarta prelekcja

    jego autorstwa, w ktrej uczestniczyam. I na kad

    z nich poszabym jeszcze raz. Nic zatem dziwnego,

    e postanowiam porozmawia z nim osobicie.

    O ksikach, przyjemnociach, grach i pracy

    w supermarkecie, rozmawiaam z Krzysztofem

    Piskorskim autorem trylogii Opowie piaskw,

    wyrnianych powieci Zadra i Krawd czasu,

    laureatem nagrody Europejskiego Stowarzyszenia

    Science Fiction dla najbardziej obiecujcego mode-

    go twrcy.

    Karolina Wdoowska: Wywiad jest dla bibliologw,wic nie mog nie zada tego pytania. Pisze pan,tworzy gry, jedzi na konwenty i egluje. Jak znaj-duje pan czas na czytanie i inne zwyke, ludzkieprzyjemnoci?Krzysztof Piskorski: Jak znajduj czas na czytanie?Czy raczej na ludzkie przyjemnoci? (miech)Czyta-

    nie jest dla mnie ogromn przyjemnoci, ale jestte nie da si ukry czci moich obowizkw

    zawodowych. eby cokolwiek napisa, trzeba czy-

    ta. Istnieje pewien przelicznik: na kad napisan

    stron powinno si przeczyta przynajmniej sto. To

    nie jest tak, e wydanie jednego czy dwch tekstw

    z tego zwalnia, wrcz przeciwnie, trzeba czyta cay

    czas tyle samo, a nawet wicej, eby pozna konku-

    rencj dla swojej literatury. Staram si by na bie-

    co zarwno z polsk fantastyk, zachodni fantasty-k zwaszcza z t wychodzc obecnie jak i lite-

    ratur niefantastyczn. Tego czytania zbiera mi si

    zatem tyle, e naprawd robi si z tego druga praca.

    Wol myle o czytaniu, jako o czci mojego pisar-

    skiego fachu.

    A na takie czyste przyjemnoci zostaje na-

    prawd niewiele czasu, czasem mona spotka si

    ze znajomymi czy gdzie wyjecha. Spdzam te

    wicej czasu ni powinienem, grajc w rne gry na

    komputerze. Usprawiedliwi si tym, e jeli czo-

    wiek wraca z pracy, a w domu ma jeszcze wiele obo-

    wizkw, pisze i czyta do pnej nocy, to potem

    musi odreagowa. Mona si upi albo siedzie

    przed komputerem. Ja wybraem to drugie. ona

    jako przyjaniej patrzy, ni patrzyaby na ewentu-

    alne chlanie, cho wielu autorw wybrao wanie

    opcj numer jeden.

    Staram si utrzyma do rwne tempo czy-

    tania, przynajmniej trzech-czterech ksiek mie-

    sicznie. Cz z nich to nowe lub zalege pozycje

    literatury polskiej i wiatowej, a cz to materiay

    do kolejnej ksiki.

    K.W.: Czyta pan dla przyjemnoci fantastyk czyusiuje pan uciec od niej?K.P.: Czasem fantastyka, ktr czytam, sprawia miprzyjemno. Sigam po fantastyk czciej po to,

    aby wiedzie, co si pisze, ale te by mc zrobi co

    nowego i ciekawego. Nie ukrywam, e fantastyka

    wci sprawia mi bardzo duo radoci i kiedy czy-

    tam dobr ksik fantastyczn, to czuj si jakbym

    znw by pitnastoletnim chopakiem, absolutnie

    zachwyconym lektur. W fantastyce odkrywa siwci co nowego.

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    13/24

    13

    ROZMOWY MIDZY REGAAMI

    K.W.: A ma pan swoich ulubionych polskich twr-cw? Osobicie wielbi Wita Szostaka za wymagaj-c polszczyzn.K.P.: Ja rwnie. Szostak jest moim zdaniem jednz bardziej niedocenianych postaci, nie tylko w pol-

    skiej fantastyce. Chocia zaczyna w fantastycznym

    wydawnictwie, to ciko powiedzie, e tak do ko-

    ca jest fantastycznym twrc. Z polskich autorw:

    za niesamowity warsztat jzykowy, operowanie kli-

    matem Szostak, za koncepcje, pomysy, podbudo-

    w intelektualn Jacek Dukaj. Wrd modszych

    autorw, za budowanie klimatu mog wyrni An-

    n Katoch. Z literatury niefantastycznej, bardzo

    podobao mi si kilka rzeczy od Olgi Tokarczuk.

    Wikszo tego, co doceniam w polskiej literaturze,

    nie jest do koca mode. Jestem np. fanem Lema.

    Wychodzc za polsk literatur, bardzo lubi

    czeskich pisarzy. Jestem ogromnym wielbicielem

    Hrabala. Jeeli chodzi o jzyk, styl i sposb prowa-

    dzenia narracji, podobaj mi si te reportae

    Kapuciskiego oraz ksiki Wiesawa Myliwskiego

    Widnokrg i Traktat o uskaniu fasoli. Wicej

    sobie nie przypomn w tym momencie, ale na

    pewno jest jeszcze wielu wartociowych polskich

    twrcw.

    K.W.: Moe wynika to z tego, e jest teraz tak wielumodych autorw i a nie wiadomo co wybra?K.P.: Jest ciko, wiele piszcych osb szczeglnieupodobao sobie fantastyk. Czasem autorzy fanta-

    styczni sobie artuj, e na konwenty przyjedaj

    tylko pisarze i ci, ktrzy chcieliby zosta pisarzami.Niestety chonno polskiego rynku nigdy nie bya

    dua, a w ostatnich latach bardzo zmalaa. Upad

    magazyn SFFiH1, ktry publikowa duo polskich

    tekstw. Wiele wydawnictw fantastycznych zaprze-

    stao wydawania, jak na przykad Runa, w ktrej

    byem przez dugi czas.

    Myl, e teraz jest szczeglnie trudno. Wiele

    osb ucieka si do self-publishingu albo po prostu

    udostpniania swoje teksty przez Internet. Polski

    rynek fantastyki jest w stanie wchon maksymal-

    nie dwch-trzech debiutantw rocznie. Nawet auto-rzy, ktrzy ju wydawali ksiki papierowe, zaczli

    mie problemy z wydawaniem. Wydawnictwa s

    coraz mniej chtne do wsppracy z ludmi, ktrzy

    nie przynosz duych wynikw. Czasopisma fanta-

    styczne praktycznie wymary, a te, co nadal istniej,

    publikuj niewiele tekstw modych twrcw.

    Natomiast Internet nie jest w stanie zaoferowa im

    wiele. Publikacja w pimie gwarantowaa audyto-

    rium przynajmniej zblione do liczby osb, ktre

    pismo kupiy. Na zagranicznym rynku zdarzaj si

    oczywicie przykady ludzi, ktrzy udostpnili

    ksik przygotowan w self-publishingu i staa si

    ona bestsellerem. W Polsce ani jednego takiego

    przypadku jeszcze nie byo. Nawet udostpniane za

    darmo rzeczy potrafi mie tylko kilkanacie ci-

    gni. Uwaga czytelnikw jest teraz tak deficyto-

    wym towarem, e nawet za darmo ciko j kupi.

    Jeli kto myli teraz o debiucie, to musi uzbroi si

    w ogromn cierpliwo i wielk wol walki.

    Fot. ze zbiorw wasnych K. Piskorskiego

    1 Magazyn Science Fiction, Fantasy i Horror ukazywa

    si od 2001 do 2012 roku.

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    14/24

    14

    ROZMOWY MIDZY REGAAMI

    K.W.: Jest pan czstym gociem na Coperniconiei na innych konwentach. Czsto ma pan kilka pre-lekcji na jednym konwencie, ktre naley doda s rzetelnie przygotowane i sucha si ich wietnie(taka yka miodu ode mnie). Przedstawia pan hi-stori w naturalny i przede wszystkim ciekawy spo-sb. Nie myla pan o karierze dydaktyka, cho tomao prestiowy zawd w Polsce?K.P.: Nie, nie. A tak le mi yczysz? (miech) Poprostu lubi popularyzowa nauk i histori. Czy-

    tam wiele ksiek naukowych i historycznych, a jak

    przeczytam co, co mnie autentycznie ucieszy, to

    lubi si tym podzieli. Z tego si tworz prelekcje

    o ciekawostkach XIX wieku, o szalonych naukow-

    cach, o jaki szczeglnie dziwnych tworach militar-

    nych. Po to te na konwenty jed, by si od czasu

    do czasu wygada. Moe kiedy napisz kilka popu-

    larnonaukowych tekstw.

    K.W.: Ma pan 31 lat (przepraszam, e tak wiek wy-pominam), a na swoim koncie kilka ksiek, kilka-nacie opowiada i mnstwo artykuw w rnychczasopismach. Czuje si pan ju dojrzaym i spe-nionym pisarzem?K.P.: Zazwyczaj po napisaniu ksiki nie czuj sispeniony. Uwaam, e pisanie jest czynnoci

    stratn. To znaczy, e adna ksika nie jest tak do-

    bra na papierze, jak bya w gowie. Przelewanie po-

    mysw na papier zawsze wie si z poczuciem

    utraty, ktrej stopie zaley od umiejtnoci auto-

    ra. Czsto po zakoczeniu prac mam wraenie, e

    nie wycisnem z tych bohaterw i pomysw 110%.Kiedy usyszaem mdre zdanie, e dzieo sztuki

    nigdy nie jest skoczone, jest tylko porzucone2.

    Daleki jestem od nazywania tych ksiek dzieami

    sztuki, ale na pewno nie czuj, by byy skoczone,

    nawet jeli w nich dubi i redaguj ptora roku

    czy dwa lata, tak jak byo z Cieniorytem moj

    najnowsz powieci. Wydaje mi si, e cay czas

    szukam swojego witego Graala, ksiki, po ktrej

    mgbym powiedzie, e wszystko, co chciaem,

    w niej zawarem i pomys zosta cakowicie zrealizo-

    wany. Tymczasem gdy patrz na swoje starsze

    ksiki, mam poczucie, e zmarnowaem niektrepomysy. Nikt jednak za mnie moich ksiek nie

    napisze, wic musz sobie radzi na tyle, na ile star-

    cza mi umiejtnoci. Oczywicie wiar w sens pisa-

    nia i si do niego czsto podkopuj honoraria...

    K.W.: Ktry z rodzimych autorw stwierdzi, ebycie pisarzem w Polsce moe by traktowane jedy-nie jako hobby.K.P.: I tu chodzi nie tylko o pienidze. W pewnymmomencie kademu autorowi zaczyna si kbi

    w gowie smutna myl, e dla spoeczestwa byby

    cenniejszy, e spoeczestwo chciaoby mu wicej

    paci na przykad za siedzenie na kasie w super-

    markecie albo za robienie reklam, ni za pisanie

    literatury. Bo nie da si ukry, e to, ile dostajesz

    pienidzy, jest w pewnym sensie miar twojej war-

    toci dla spoeczestwa. Pisarz, ktry dwa lata po-

    wica na napisanie dobrej ksiki, dostaje wietne

    recenzje, a pniej sobie przelicza, e zarobiby du-

    o wicej, zamiatajc ulic, staje si rozczarowany

    i zgorzkniay. Ale z tego rozczarowania mona si

    wyleczy. Po kilku ksikach czowiek si uodpar-

    nia. Mam za sob osiem ksiek i nawet jeli czytel-

    nictwo spadnie na tyle, e bd mi wypaca hono-

    raria dwucyfrowe, to nie bd wcale zdziwiony

    i zniesmaczony.

    K.W.: Jakie byy pana pierwsze kroki w pisarstwie?Czym fascynowa si may Krzy i co z tego w doro-sym Krzysztofie zostao?K.P.: Chyba to nie jest nic, czym chciabym sichwali. Zaczynaem bardzo wczenie, ju w wieku

    7-8 lat czytaem fantastyk. To bya fantastyka bar-

    dzo rozrywkowa, przygodowa, np. cykl o Kaneie

    Edwarda Wagnera. Dopiero w wieku 14 lat otworzy-

    y mi si oczy na to, e literatura moe by czym

    2 Dziea sztuki nigdy nie zostay ukoczone, lecz zatrzymane - Peter Greenaway.

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    15/24

    15

    ROZMOWY MIDZY REGAAMI

    wicej ni tylko przygodowymi opowieciami. Od-

    kryem Lema, Zajdla i to, jak daleko potrafi posu-

    n si twrcy fantastyczni. I od tej pory zaczem

    czyta coraz powaniejsze rzeczy. Wydaje mi si, ejeszcze tej drogi nie skoczyem. Chciabym czyta

    tworzy fantastyk jeszcze przez przynajmniej dwa-

    dziecia lat.

    K.W.: Tego panu ycz. Ostatnie pytanie: wartoprzyjeda na konwenty? Jakie wraenie wywarna panu Copernicon?K.P.: Copernicon jest bardzodobrze zorganizowanym kon-

    wentem. Dobry program, do-

    bre miejsce, nie ma dugich

    kolejek do akredytacji. Myl,

    e na konwenty oglnie warto

    jedzi. To szansa na zaprezen-

    towanie siebie i mwi to jako

    autor fantastyczny, ktry nie

    ma jakiej wielkiej rzeszy fa-

    nw. Czasem zdarza mi si, e

    mam pen sal, a czasem

    przychodzi tylko kilka osb.

    Ale zawsze to kontakt z lud-

    mi, z ktrymi da si pogada

    o tym, co si napisao.

    Czsto pisarze s zm-

    czeni tym, co si dzieje na kon-

    wentach, bo odchodzi si na

    nich powoli od literatury. S

    due bloki papierowych gierRPG, gier komputerowych

    i planszowych, mangi i anime,

    komiksowe. Szczeglnie doty-

    ka to starszych autorw, kt-

    rzy pamitaj konwenty z lat

    80., ktre byy tylko i wycz-

    nie o literaturze. Kiedy na tego

    typu imprezach zaczy nie-

    miao pojawia si papieroweRPG, to ju by duy szok kul-

    turowy. A wspczesna wersja nie mogaby by od-

    leglejsza od zadymionych dymem papierosowym

    pomieszcze, gdzie w latach 80. nasi fantaci roz-

    mawiali o bardzo powanych sprawach.

    K.W.: Dzikuj za rozmow i ycz dobrychwydawcw :).

    Prelekcja K. Piskorskiego Szaleni naukowcy, szalone teorie. Fot. A. Urbanek

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    16/24

    16

    ROZMOWY MIDZY REGAAMI

    Anna Hoowko: Moe na pocztek pytanie oglne skd waciwie fascynacja wanie hipnoz i snem?Jest to do niecodzienna, wyjtkowa pasja.Krzysztof Mieszaowski: Moja przygoda ze wiado-mym snem zacza si od dyskusji z kolegamiz wczesnego dziecistwa, kiedy zorientowaem si,

    e nie jest to zjawisko tak powszechne, jak si tego

    spodziewaem. Co, co byo dla mnie normalnym

    i codziennym zjawiskiem, dla innych byo rzadko-

    ci bd fantastyk. Od tamtej pory cay czas ucz

    si o tym zjawisku i nauczam innych, przez pewien

    wiadomy sen zainteresowaem si te hipnoz.

    Miaem to szczcie, e uzyskaem atwy dostp do

    informacji na jej temat i poznaem kilku terapeu-

    tw, ktrzy mnie inspirowali. Ksiki tematyczne

    nadal pomagaj mi cay czas robi postpy i rozwi-

    ja si w tej dziedzinie.

    A.H.: Jak ludzie postrzegaj Twoj pasj? Czy zda-rzaj si osoby, ktre po prostu w to nie wierz?K.M.:Tak, oczywicie zdarza si, e ludzie nie wie-rz w wiadomy sen, ale w hipnoz take. Jest to

    spowodowane maym jeszcze rozpowszechnie-

    niem wiedzy na te tematy. Brak wiedzy powoduje

    sceptycyzm. Po czci rozumiem takie podejcie,

    ale na szczcie zdanie tych osb nie wpywa na to

    i zarwno wiadomy sen, jak i hipnoza s rzeczy-

    wistoci (potwierdza to wiele bada naukowych,

    co mona sprawdzi na przykad w Internecie).

    Takie sceptyczne spojrzenia to jednak rzadko,

    czciej ludzie otwarcie przyznaj si, e nie maj

    na ten temat wystarczajcej wiedzy, a niech do

    wiadomego snu lub terapii hipnoz jest spowodo-

    wana bdnymi przewiadczeniami o ich naturze.

    Na szczcie wielu ludzi jest ju w tym temacie

    uwiadomionych i nie s to mae liczby.

    A.H.: W takim razie opowiedz w wielkim skrcie,czym jest hipnoza? I moe po co waciwie jest?K.M.: Hipnoza jest stanem wiadomoci, w ktrymzwiksza si podatno na sugesti. Porwna j

    mona ze stanem gbokiego relaksu, podczas kt-

    rego sowa hipnotyzera s w umyle pacjenta prze-

    twarzane na plastyczne wyobraenie, a przez po-

    wtarzanie tego wyobraenia akceptowane jako

    prawdziwe. W stanie tym wystpuje obnienie

    funkcji ciaa i pobudzenie funkcji psychicznych.

    Zastosowanie hipnozy to bardzo rozlegy temat,

    szczeglnie, e cay czas ta dziedzina si rozwija.

    Hipnoza znajduje zastosowanie w:

    1) medycynie leczenie astmy, alergii, schorze

    dermatologicznych, migren, chorb przewlekych,

    zniwelowanie blu porodowego itd.

    2) psychiatrii leczenie zaburze depresyjnych,

    zaburze zachowania, zaburze nerwicowych;

    lku, reakcji na stres, natrctw, fobii, zaburze

    adaptacyjnych, hazard; uzalenie (naduywanie

    alkoholu, palenie tytoniu), zaburze odywiania,

    dysfunkcji seksualnych, nieorganicznych zaburze

    snu i wiele wicej.

    Co chwil dowiaduj si o nowych odkry-

    ciach zastosowania hipnozy, na przykad reduko-

    wanie problemw z ysieniem te ju jest stosowa-

    ne, o czym dowiedziaem si stosunkowo niedaw-

    no. Dlatego myl, e mona by moliwoci hipno-

    zy wymienia bardzo dugo.

    FANTASTYCZNEASPEKTYHIPNOZYISNWZ KRZYSZTOFEM MIESZAOWSKIM, WIELKIMPASJONATEM HIPNOZYIWIADOMEGO SNU,ROZMAWIAA ANNA HOOWKO

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    17/24

    17

    ROZMOWY MIDZY REGAAMI

    A.H.: Liczba schorze, na ktre mona zastosowahipnoz zdecydowanie robi wraenie A czy wiesi ona np. z niebezpieczestwem zrobienia czego,czego wymaga od nas osoba hipnotyzujca, wbrewnaszej woli?K.M.: Musz powiedzie, e i tak i nie. Jest to bardzotrudne nawet dla wykwalifikowanych hipnotyze-

    rw, poniewa w transie zachowujemy si swoj

    mentalno, przekonania i moralno, ktre hipno-

    tyzer musi obej, a naprawd nie jest to atwe. Jest

    to niemal tak samo trudne jak bez uycia hipnozy.

    Trudniej take jest zahipnotyzowa osob, ktra nie

    ufa hipnotyzerowi. Dlatego nim pjdziemy do jakie-

    go terapeuty zasignijmy opinii kogo, kto ju tam

    by bd dowiedzmy si z innego rda, czy moe-

    my mu w peni zaufa (co pozwoli nam zaoszczdzi

    pienidze i czas). Cho zapewniam, e bardzo rzad-

    ko mona spotka si z jak przykr sytuacj,

    a wrcz odwrotnie. W interesie hipnotyzera jest,

    by z gabinetu wyszed zadowolony, gotw poleci

    go dalej bd wrci.

    A.H.: Co waciwie moemy zobaczy podczas hip-nozy? W jakie miejsca si przenie? Czy moe tuwystpi aspekt fantastyczny?K.M.: Aby osign efekt terapeutyczny nie s ko-

    nieczne wizje, ale bardzo czsto je stosuje. Tutaj

    take moliwoci s nieograniczone. Mona mental-

    nie odwiedzi miejsca widziane w dziecistwie,

    ale i miejsce, o ktrym czytalimy w ksikach.

    Zobaczymy (dowiadczajc wizji w transie, po-strzegamy je bardzo wyranie, czasem wyraniej ni

    rzeczywisto) wszystko, co jestemy sobie w stanie

    wyobrazi, ale nie tylko. Logika czasami jest wy-

    czona, wic nie problem zobaczy dwiki, kwadra-

    towe koo lub usysze kolory (oczywicie potem

    jest to trudno wytumaczy lub narysowa).

    Wic moemy odby "podr" przez ulubione

    baniowe krainy, napotykajc wiele znanych nam

    z ksiek postaci, a nawet przeprowadzi eksplora-cj kosmosu.

    A.H.: A czy w takim razie hipnoza mogaby na przy-kad pomc w napisaniu powieci fantasy? Monaby po prostu opisa to, co widzi si w transie By-by to na pewno oryginalny sposb na napisanieksiki, w przypadku, gdy kto nie ma talentu dofantazjowania Jak sdzisz?K.M.: Oczywicie i tutaj hipnoza znajdzie zastosowa-nie, w dodatku na kilka sposobw. Mona wanie

    po prostu opisywa przygody, ktre si przeyo

    w transie. atwe jest take pobudzenie kreatywno-

    ci i wyobrani, co pomoe opisywa co, czego nie

    dowiadczylimy w transie. Mona take po prostu

    pobudzi w sobie talent do pisania (tak jak robi si

    z malowaniem czy grze na jakim instrumencie)

    A.H.: Pobudzi? To tak, jakby kady go posiada, aleukryty gdzie gboko w podwiadomoci?K.M.: Tak, wiele mona by pisa na temat teorii wy-janiajcych to zjawisko. Najwaniejsze jest jednak

    to, i potencja, o ktrym mowa, jest w kadym

    z nas. W transie atwo jest wyzwoli takie umiejt-

    noci, poniewa nie przeszkadzaj nam takie stwier-

    dzenia jak: nie dam rady, nie potrafi, itd. Dla-

    tego jestemy wtedy nastawieni na sukces i osiga-

    my go.

    A.H.: A jak sprawa wyglda ze wiadomym snem?Czym on dokadnie jest?K.M.: wiadomy sen nazywany jest inaczej wietli-stym lub wilczym. Wielu ludzi dowiadczyo stanu

    we nie, w ktrym uwiadamiali sobie, e ni. Ma-jc wiadomo, e nimy, moemy robi, co chce-

    my, mamy nieograniczone moliwoci. Tak jak

    w rzeczywistoci czujemy smak, zapach, dotyk,

    a nasza wiadomo nie raz przewysza t na jawie

    (kolory s ywsze, widzisz i zapamitujesz wicej

    ni w realnym yciu, np. widzc drzewo, zwracasz

    uwag na nie cae, a rwnoczenie na kady li

    z osobna). Stan ten moemy wykorzystywa jako

    idealn odskoczni od codziennoci odstresowasi, latajc - moemy odczuwa wtedy lekko swo-

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    18/24

    18

    jego ciaa, opr ciepego powietrza pitnacie me-

    trw nad poziomem Morza rdziemnego itd., lub

    je w ulubionej restauracji wykwintne dania, nie

    liczc kalorii :). Moemy rwnie z zawrotn prd-koci jedzi luksusowym samochodem, ktry wi-

    dzielimy wczoraj w telewizji. Wilczy sen daje nie-

    skoczon ilo satysfakcji i przyjemnoci. Ograni-

    cza nas tylko wyobrania, ktr i tak rozwijamy za

    jego pomoc.

    A.H.: Brzmi jak bajka! Czy tylko i wycznie od naszaley, co wydarzy si w takim nie? Sami moemywykreowa sobie otaczajcy wiat, przedmioty, oso-by? Czy s elementy, na ktre mimo wszystko niemamy wpywu?K.M.: To zaley od kilku czynnikw: samopoczucia,wiedzy, dowiadczenia. Czasami moemy wykre-

    owa wiat, mamy kontrol nad ca treci naszego

    snu, a czasem nad jej czci. Jednego dnia kontro-

    lujemy cae otoczenie, czyli tworzymy cae budynki,

    przenosimy si na inne wiaty, a kolejnego dnia

    moemy tylko go zmienia, czasami nawet to jest

    trudne. Tutaj kluczowe znaczenie ma dowiadcze-

    nie. Cay czas uczymy si, jak pokonywa jakie

    trudnoci, np. utrzymanie wiadomoci. wiat snu

    ma swoje odrbne zasady, ktre z kadym kolejnym

    snem odkrywamy, zasady takie jak: tworzenie

    przedmiotu we nie atwiej si odbywa poza zasi-

    giem naszego wzroku, wczniki wiata prawie

    zawsze uruchamiaj co innego itd. Z czasem po-

    znajemy coraz wicej zasad pozwalajcych nam t

    kontrol zwiksza.

    A.H.: Czy styczno z hipnoz i wiadomym snemniesie ze sob jakiekolwiek zagroenie?K.M.: Jeeli chodzi o hipnoz, to nie tyle spotkaemsi z zagroeniami, co z komplikacjami. Tutaj pewna

    sytuacja wynika wtedy z powodu mojego braku

    dowiadczenia (byo to okoo rok po tym, jak zacz-

    em zajmowa si hipnoz). Pewna osoba chciaa

    pozby si pewnego nawyku, ktry zosta zastpio-

    ny innym take niepodanym. Po dwch dniach

    oczywicie wszystko zostao naprawione i jest tak,

    jak by powinno. Gdy korzystamy z usug profesjo-nalisty, nie musimy si niczego obawia, jest on

    w peni przygotowany na kad ewentualno.

    wiadomy sen za to nie niesie ze sob adnych

    niepodanych efektw (przynajmniej nic o tym

    nie wiem).

    A.H.: Wiem, e pracujesz nad wasn publikacj natemat wiadomego snu. Moe powiesz co na tentemat?K.M.: Mona znale duo informacji na temat wia-domego snu w ksikach czy w Internecie, wiele

    technik (bardzo skutecznych), czy te jak go wywo-

    a. I na tym koniec. Ksika, ktra powstaje, ma na

    celu przeprowadzenie czytelnika przez ca drog

    ze wiadomym snem, a nie tylko do niej doprowa-

    dzi. Zamiarem jej jest sprawienie nie tylko, aby

    czytelnik mia swj pierwszy wiadomy sen, ale tak-

    e dziesity i setny. Ludzie, ktrzy ni wiadomie,

    nie umiej czasem tego stanu wykorzysta. Chc,

    aby kto, kto bdzie czyta t ksik, poznawa no-

    we zastosowania wiadomego snu i przeywa kolej-

    ne przygody, co najwaniejsze cay czas si rozwi-

    jajc. Czytelnik ma czu si tak, jakby cay czas tre-

    nowa, pod okiem nauczyciela, ktry cay czas

    czym go zaskakuje.

    A.H.: Powiedz jeszcze, gdzie mona znale ciobecnie? Strona internetowa? Facebook?K.M.: Ja i kilka osb zajmujcych si t sam dzie-dzin tworzymy projekt Hipnoza i Sen i pod t

    sam nazw mona znale nas na facebooku. Pro-

    wadzimy take stron tfia39.wix.com/hipnozaisen,

    mona take kontaktowa si poprzez komunikator

    Gadu-Gadu pod numerem 41295350.

    A.H.: Dzikuj za rozmow!

    ROZMOWY MIDZY REGAAMI

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    19/24

    19

    KULTURA MIDZY REGAAMI

    Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj, i daj

    nam te si, abymy nie przebaczali naszym wino-

    wajcom... Zaraz, zaraz, mylicie teraz: to chyba szo

    jako inaczej?!. A jednak w alternatywnym wiecie,

    w ktrym Jezus zszed z krzya, by wraz ze swymi

    apostoami, niosc miecz i ogie, ukara wrogw, te

    sowa kieruj do swego Pana mni i pokorni sudzy

    - Inkwizytorzy witego Oficjum.

    Jacek Piekara, jeden z najpoczytniejszych pi-

    sarzy polskiej fantastyki rozwija przed czytelnikami

    wizj wiata, w ktrym wadz dziery nieprzejed-

    nanie Inkwizycja. Osiem powstaych tomw (m. in.

    Suga Boy, Mot na czarownice) skupia si na po-

    staci Mordimera Madderdina, licencjonowanego

    inkwizytora Jego Ekscelencji biskupa Hez-hezronu.

    Mordimer prowadzi pierwszoosobow narracj,

    zwracajc si bezporednio do czytelnika. W swoich

    oczach Madderdin uchodzi za osob cich, pokorn

    i wielkiego serca, o prawdziwie niezomnej wierze.

    Trudno jednak nie dostrzec cechujcego go gbo-

    kiego racjonalizmu i osobliwej moralnoci, a w wie-

    lu sytuacjach cynizmu oraz wisielczego humoru.

    Jego zadaniem jest tropienie herezji: czarow-

    nic i czarnoksinikw, czonkw sekt, bluniercw.

    Zawsze znajdzie si kto, kto gosi, e Jezus umar na

    krzyu lub wchodzi w konszachty z demonami.

    A jeli przesuchanie wykae, e delikwenci s winni

    zarzucanych im czynw, pomaga im znale odku-

    pienie w pomieniach witego stosu. Kiedy odkry-

    wa, e dziewczyna, ktra uratowaa mu ycie, jest

    czarownic nie waha si ani chwili: Na tym wiecie

    jestemy tylko gomi, to tam - podniosem wzrok -

    czeka nas prawdziwe ycie. Czy chciaaby zrezy-

    gnowa z wiekuistej radosnej uczty przy stole Pana?

    Gdybym pozwoli ci odej, zniszczybym nadziej.

    Ale ja zawioz ci do Hezu, Karlo, i postawi przed

    sdem witego Oficjum. Uwierz mi, e umrzesz

    pogodzona z Bogiem oraz nasz wit wiar. Prze-

    peniona mioci. Szczerze aujca grzechw.

    Uwierz mi, e tam w pomieniach, przeywajc eks-

    tatyczn bole stosu, zrozumiesz, i wanie

    w chwili, kiedy ci wydaem, okazaem si twoim

    prawdziwym przyjacielem.

    Pynnie poprowadzona narracja, mieszajca

    jzyk wspczesny z archaizmami, obfituje w wiele

    trafnych spostrzee i sprawia, e kolejne rozdziay

    czyta si z niebywa przyjemnoci. C, nie pozo-

    staje mi nic innego, jak yczy miej lektury tym,

    ktrzy z ciekawoci sigaj po podobne pozycje.

    PATRYCJA NOWIK

    MORDIMER MADDERDIN

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    20/24

    20

    KULTURA MIDZY REGAAMI

    Czasami w yciu niektrych czytelnikw nadchodzi

    taki moment, w ktrym organizm wymczony wie-

    logodzinnym wpatrywaniem si w litery na stronie

    lub w czytniku woa: Do! Veto!. Oczywicie nie-

    ktrzy zalecaj w takim przypadku troch ruchu

    (najlepiej na wieym powietrzu), moe nawet

    o zgrozo! sportu, przewietrzenie ciaa i myli,

    fizyczne i mentalne oderwanie si od czytanej

    ksiki, porzucenie wiata, w ktrym tak mio sp-

    dzao si nam czas.

    Czy mamy jednak zawsze siga po tak bru-

    talne rozwizanie? Czy zawsze, kiedy nasze ciao

    zbuntuje si przeciwko dalszej lekturze, mamy

    spenia jego dania? Nie! Niech zatriumfuje duch

    nad materi! Nie moesz ju, marna ziemska po-

    woko, wysiedzie nad ksik, cho uwiziony

    w tobie umys baga o jeszcze chwil w innej rze-

    czywistoci? Dobrze, niech ci bdzie. To moe

    w co zagramy?1

    Rynek gier planszowych w Polsce rozkwita.

    Jestemy, co prawda, wci jakie 10 lat za naszymi

    zachodnimi ssiadami (rynek niemiecki ustpuje

    w tym segmencie i to naprawd niewiele jedy-

    nie pnocnoamerykaskiemu), ale coraz wicej

    osb uwiadamia sobie, e z rodzin lub przyjaci-

    mi mona zagra w co wicej ni tylko Scrabble,Chiczyka czy jego wysokopromilow mutacj.

    W stale poszerzajcej si ofercie (rwnie wydaw-

    nictw polskich) mona znale gry przygodowe,

    bitewne, logiczne, ekonomiczne, polityczne, zrcz-

    nociowe i strategiczne. Mona przenie si w

    nich w czasy PRL-u (Kolejka), budowa linie kole-

    jowe (Wsi do pocigu), uratowa wiosk przed

    inwazj duchw (Ghost Stories), zupi hiszpa-

    sk galer (Libertalia), wygra konkurs na najlep-

    sze medium (Divinare) lub straci wszystkich

    przyjaci (Eurobiznes/Monopoly, gdy kto

    stanie na Wiedniu z hotelami).

    Niektre z gier planszowych i karcianych

    pozwalaj nam na jeszcze jedn rado przenie-

    sienie si w wiat znany z ulubionych ksiek. Za-

    cznijmy klasycznie nic nie stoi na przeszkodzie,

    bymy powtrzyli podr Fileasa Fogga (cznie

    z depczcym nam po pitach detektywem Fixem).

    Moglibymy rwnie udowodni Robinsonowi Cru-

    soe, e lepiej ni on znamy si na sztuce przetrwa-

    ANNA URBANEK

    PIONKIEMIKOSTKPOFANTASTYCELITERACKIEINSPIRACJEWGRACHPLANSZOWYCH, KARCIANYCHIBITEWNYCH

    1 W tym momencie duch triumfujcy nad materi chciaby z pewnoci zanie si miechem w stylu Wszechwadcy

    Wszelkiego Za, ale z racji jego domylnej niematerialnoci niestety nie moe.

    2 O ile pozwolimy sobie na zaliczenie Robinsona do ksiek fantastycznych. W przeciwnym wypadku te moemy mu

    to udowodni, ale nie powinnimy wspomina o tym w niniejszym artykule. Kto jednak omieli si stwierdzi, e

    Robinson nie jest fantastyczny?

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    21/24

    21

    KULTURA MIDZY REGAAMI

    nia2, albo zapolowa na swoich przyjaci jako po-

    tny i dny zemsty na miertelnikach hrabia Dra-

    cula (bd oni na nas, jako owcy wampirw. Wiele

    dobrej zabawy po obu stronach osinowego koka).Szczeglnie wdzicznym tematem dla gier

    towarzyskich okazaa si proza H.P. Lovecrafta

    i jego mitologia Starszych Bogw. Moemy zagra

    w Horror w Arkham, usiujc obroni miasto

    przed potworami i Przedwiecznymi i zachowa przy

    tym cho odrobin poczytalnoci. Moemy rwnie

    pody mrocznymi korytarzami Posiadoci sza-

    lestwa, w ktrej nigdy nie bdziemy pewni, co

    czeka nas za zakrtem poza tym, e nic dobrego.

    I kiedy zegar nieubaganie odlicza bdzie minuty

    do naszej mierci, a Stranik Tajemnic (poza gr:

    nasz dobry przyjaciel lub kochajca mama; w grze:

    bezlitosne Fatum) nale na nas stwory jak z najgor-

    szych koszmarw, zrozumiemy, e nie jest w stanie

    nas uratowa nic oprcz dobrego planu, gry zespo-

    owej i odrobiny szczcia. Co paradoksalnie jest

    konstatacj bardzo radosn.

    Jeli jednak nie mamy ochoty na walk o stan

    wasnego umysu, zawsze moemy uratowa wiat

    przed zagad, otwierajc pudeko jednej z licznych

    gier opartych na uniwersum J.R.R. Tolkiena. Wybrmamy tu przeogromny: od przeznaczonego gwnie

    dla dzieci, do prostego Hobbita, przez niewiele

    bardziej skomplikowanego Wadc piercieni wy-

    dawnictwa Bard oraz gr karcian firmy Decipher

    Lord of the Rings TCG, a po karciank Fantasy

    Flight Games3 (w ktrej odegramy przygody znane

    z ksiek Hobbita i Wadcy jednoczc si

    wraz z przyjacimi przeciwko przewaajcym si-

    om Za) oraz gr bitewn (Ucieczka z miasta gobli-

    nw, 56 figurek do samodzielnego sklejenia i po-

    malowania, 8 kostek, miarka calowa oraz 160 stron

    instrukcji). Jak wida, poziom skomplikowania gier

    jest do zrnicowany.

    Literatura fantasy nie skoczya si oczywi-

    cie na Tolkienie i te nie na nim skoczyy si fan-

    tastyczne inspiracje w grach. Trzech rnych wy-

    dawnictw doczekaa si proza Georgea R.R. Marti-

    Ilustracja z okadki gry karcianej Wadca piercieni wydawnictwa Fantasy Flight Games.

    3 Wspomniana gra nie jest, co wane, na licencji Warner Bros. W praktyce oznacza to, e nie posuguje si grafikami

    wzitymi prosto z filmw Petera Jacksona. Dla niektrych, przyzwyczajonych bardziej do wizji reysera ni Tolkiena,

    moe by to problem omiel si jednak stwierdzi, e jako ilustracji stworzonych na uytek tej gry zdecydowanie

    przewysza kinowe fotosy. Legolas, na przykad, jest po prostu pikny (zob. nastpna strona).

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    22/24

    22

    na. Najbardziej znana jest Gra o tron wydana

    przez Fantasy Flight Games (w Polsce przez Galak-

    t). Gracze wcielaj si w niej w sze wielkich ro-dw Westeros i za pomoc podbojw, intryg, dy-

    plomacji, szpiegostwa (konia z rzdem temu, kto

    gra, a nie usiowa zajrze przeciwnikowi za zason-

    k w fazie wydawania rozkazw!) oraz klasycznej

    zdrady i wbijania sojusznikom nona w plecy sta-

    raj si zaj prestiowe, cho podobno strasznie

    niewygodne miejsce na tronie w Krlewskiej Przy-

    stani. To jednak nie wszystko: istnieje rwnie gra

    karciana na licencji HBO, w ktrej Starkowie i Lan-nisterowie rzucaj si sobie nawzajem do garde ku

    uciesze graczy, oraz Bitwy Westeros, gra bitewna,

    wymagajca wikszej iloci mylenia, ni zwyko si

    zabiera ze sob na wieczr z grami planszowymi.

    Wiele wysiku intelektualnego moe nas te

    kosztowa rozgrywka w wiecie Warhammera,

    bogatego uniwersum znanego z gry fabularnej,

    ksiek i gier komputerowych. Czy interesuje nas

    wiat fantasy, czy mamy ochot postrzela z blaste-ra Warhammer da nam wszystko, czego szuka-

    my. Mroczne elfy, wampiry, szczuroludzie, krasno-

    ludzcy zabjcy trolli czy kosmiczni marines wy-

    bierz swoj armi i udowodnij, e Sun Tzu i inni

    teoretycy sztuki wojennej mogliby bra u ciebie

    korepetycje (lub, co bardziej prawdopodobne, prze-

    graj sromotnie i spd kolejne cztery lata na po-

    rzdnej nauce taktyki, sztuki operacyjnej i strategii.

    Kto wie, moe ci si to nawet przyda w prawdziwymyciu?). W obrbie tego uniwersum powstaa take

    gra planszowa Relic oraz karciana Inwazja,

    w ktrej siy Porzdku i Chaosu tocz wielk wojn,

    podpalajc sobie nawzajem stolice.

    KULTURA MIDZY REGAAMI

    Skromnym zdaniem autorki, aden Orlando Bloom nie

    jest w stanie odda uroku Legolasa rwnie dobrze, co

    szalenie utalentowana Magali Villeneuve na tej ilustracji

    do karcianego Wadcy piercieni.

    Plansza do Gry o tron Fantasy Flight Games. Wyglda do skromnie, bo rozoono karty dla tylko czterech graczy

    i nie porozstawiano jeszcze pionkw i etonw. Ku zdumieniu wikszoci grajcych, jej zasady s stosunkowo proste.

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    23/24

    23

    KULTURA MIDZY REGAAMI

    Jeli mielibymy ochot na chwil przerwy,

    moemy sign po mniej heroiczne wyzwania, ja-

    kie stawiaj przed nami gry oparte na twrczoci

    Terryego Pratchetta. W wiecie Dysku. Ankh-Morpork wcielamy si w mniej lub bardziej szano-

    wanych obywateli tego wspaniaego miasta i knuje-

    my na potg, starajc si przej panowanie

    w dzielnicach (lordowie), stworzy sprawnie dziaa-

    jc siatk szpiegowsk (Patrycjusz), zosta finanso-

    w potg (troll Chryzopraz), sia zamt (Smok Her-

    bowy Krlewski) lub po prostu utrzyma rwnowa-

    g, czyli uniemoliwi pozostaym graczom zwyci-

    stwo (komendant Vimes). Zmczeni politycznymi

    przepychankami moemy przenie si na prowin-

    cj, do Lancre, by jako wiedma-praktykantka

    uchroni wiat przed zagad, a krowy przed wzd-

    ciem (nigdy, ale to nigdy nie pozwalajcie im je

    mokrej koniczyny!)4.

    Przejdmy teraz na nasze wasne poletko.

    Najlepszy obecnie polski towar eksportowy

    (przynajmniej w dziedzinie kultury), czyli

    Wiedmin, rwnie doczeka si gry karcianej5.

    Na fali zainteresowania komputerowym

    Wiedminem, Kunia Gier wraz z CD Projekt RED

    stworzya nieskomplikowan gr karcian, w ktrej

    pokonujemy rozmaite monstra i zdobywamy saw

    najlepszego zabjcy potworw. Gra nie wzbudzia

    wielkiego zachwytu wrd fanw twrczoci Sap-

    kowskiego, ale zdylimy si ju przyzwyczai do

    poziomu polskich tworw okoowiedmiskich (za

    wyjtkiem, rzecz jasna, gier komputerowych, ktre

    s tak dobre, jakby je sprowadzono z rwnolegego

    wszechwiata; przynajmniej w porwnaniu z wy-

    tworami filmo i serialopodobnymi).

    Najnowsz i zarazem ostatni gr, jak zamie-

    rzam przedstawi, jest Enclave. Zakon Kraca

    wiata, planszwka oparta na motywach ksiek

    Mai Lidii Kossakowskiej, jednej z najbardziej utytu-

    owanych polskich pisarek fantastyki. Dlaczego

    warto zagra w t gr? A kto by nie chcia powykra-

    da Mistrzom Blasku kilku artefaktw? Nic nie jest

    przecie rwnie przyjemne, jak may aborda

    o poranku.

    A teraz, kiedy ju zatriumfowalimy nad ma-

    teri i zmusilimy nasz organizm do przeycia jesz-

    cze chwili (od p godziny do nawet szeciu czy

    siedmiu) nad planszowym, karcianym lub bitewnym

    przedueniem ksiki, moe jednak warto i na

    ten spacer?

    Za pomoc w napisaniu artykuu autorka chciaaby

    serdecznie podzikowa Grzegorzowi Berezie

    i Makowi Wiakowi z toruskiego Centrum Gier

    Feniks. Rzadko spotyka si w jednym miejscu

    tyle fachowej wiedzy i pasji.

    4 wiat Dysku. Wiedmy wci jeszcze czekaj na swoj

    premier, ale poniewa ma ona nastpi dosownie na

    dniach, byoby nierozsdne pomin je w niniejszym

    artykule. Tym bardziej, e wiedmy nie przepadaj za

    byciem pomijanymi.

    5 Pierwsza gra karciana w obrbie tego uniwersum poja-

    wia si w latach 90., ale znikna w pomroce dziejw

    i laicy, tacy jak ja, w yciu by o niej si nie dowiedzieli,

    gdyby im o niej nie opowiedziano.

  • 7/27/2019 Midzy regaami 15

    24/24

    REDAKCYJNEPOLECANKI

    KULTURA MIDZY REGAAMI

    DAWNO, DAWNOTEMU, OSTATNIASTRONA MIDZY REGAAMI NALEAADOCAEGOREDAKCYJNEGOKOLEKTYWU.POLECALIMY WAMDOBREKSIKI, CZASEMODRADZALIMYMNIEJDOBRE, OGLNIE DZIELILIMYSIZEWIATEMNAJCENNIEJSZYM, COPOSIADALIMY: SWOIMZDANIEM. UZNALIMY, ECZASWRCIDOTEGOZWYCZAJU. DLATEGODZIPODRZUCIMY WAMKILKATYTUWKSIEKIFILMW, KTREWARTOPOZNALUBODWIEYWPAMICI, BYUTRZYMARADOSNY, FANTASTYCZNY, COPERNICONOWYNASTRJNADUEJ.

    PATRYCJA:1. Constantine (film, re. Francis Lawrence).

    2. Andrzej Pilipiuk, Oko Jelenia. Strefa Ami-

    larna.

    3. Jacek Piekara, Miecz Aniow.

    4. Peter V. Brett, Malowany czowiek.

    5. Andrzej Pilipiuk, Norweski dziennik.

    Ucieczka.

    KAROLINA:1. Wit Szostak, Gldby Ropucha. Szostak

    posuguje si wymagajc polszczyzn, je-

    go ksiki ciko czyta w gwarnym auto-

    busie. Wymagaj skupienia. Zrewanuj si

    za to ukrytymi smaczkami, zawrotami akcjii zwyk przyjemnoci wynikajc z do-

    brej lektury.

    2. Marina i Siergiej Diaczenko, Dzika energia.

    3. Alan Gordon, Trzynasta noc.

    4. J.R.R. Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powro-

    tem.

    5. Walter Moers, Kot Alchemika.

    ANIA URBANEK:1. Walter Moers, Miasto nicych ksiek.

    Literacka uczta dla bibliofilw. Nie napisz,

    e trzeba przeczyta (bo nic tak nie odrzu-

    ca od lektury), ale z ca odpowiedzialno-

    ci za sowo stwierdz: naprawd warto.

    2. Awatar. Legenda Aanga (serial, Bryan

    Konietzko i Michael DiMartino). Historia,

    ktra zaczyna si jak do banalny serial

    dla dzieci, i zupenie niespodziewanie staje

    si zabawn i inteligentn opowieci,w ktrej nic nie jest czarno-biae, bohate-

    rowie jak to ludzie zmieniaj si i doko-

    nuj nieatwych wyborw, a twrcy nie

    boj si porusza tematw niewygodnych.

    Przy okazji: strzecie si filmu kinowego.

    Gryzie oraz wypala oczy i szare komrki!

    3. Zbigniew Dmitroga, Ksiga czarownic.

    Nawet jeli nie macie ochoty na odnajdo-wanie siebie i znajomych wrd rnych

    typw wiedm, z przyjemnoci obejrzycie

    ilustracje Jolanty Marcolli.

    4. Gail Carriger, seria Protektorat parasola.

    To nie jest wielka literatura. To przyjemne

    czytado, w ktrym bezduszna (dosownie;

    Bezduszna to te tytu pierwszego tomu

    serii) dama w gorsecie (wiktoriaska An-

    glia, steampunk i te sprawy) bawi siw CSI: Kryminalne zagadki Londynu.