T.C.MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP(MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ

PROJESİ)

MUHASEBE FİNANSMAN

ÇEK-SENET

ANKARA 2008

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;

Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ileonaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarakyaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarındaamaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretimmateryalleridir (Ders Notlarıdır).

Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeyerehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek vegeliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarındauygulanmaya başlanmıştır.

Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliğikazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılmasıönerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.

Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlikkazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşabilirler.

Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.

Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığındasatılamaz.

i

AÇIKLAMALAR ....................................................................................................................iiGİRİŞ .......................................................................................................................................1ÖĞRENME FAALİYETİ-1 .....................................................................................................31- ÇEK VE SENETLER ..........................................................................................................3

1.1. Çek ................................................................................................................................ 31.1.1 Çek ile İlgili Kavramlar .......................................................................................... 4

1.2 Senet (bono) ................................................................................................................... 91.2.1 Senedin Şekil Şartları ............................................................................................ 91.2.2 Muhasebe Açısından Senetler...............................................................................101.2.3. Senet İşlemleri .....................................................................................................101.2.4. Senet İşlemlerine Ait Belgeler.............................................................................11

UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 12ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 13

ÖĞRENME FAALİYETİ-2 ...................................................................................................162 – ÇEK SENET PROGRAMI .............................................................................................. 16

2.1 Çek Senet Programlarının Ortak Özellikleri ................................................................ 162.2. Paket Program Çek Senet Modülü ..............................................................................17

2.2.1 Program Yapısı .....................................................................................................172.2.2. Firma Tanımlama İşlemi...................................................................................... 192.2.3. Ticari Sisteme Giriş ............................................................................................. 202.2.4 Cari Hesap Kartı Açma......................................................................................... 212.2.5. Cari Devirleri Kaydetme İşlemi...........................................................................212.2.6. Kasayı Tanımlama İşlemi .................................................................................... 212.2.7. Banka ve Banka Hesap Çeşidi Tanımlama İşlemleri...........................................222.2.8. Banka Hesabı Açılış Değerleri Girişi ..................................................................222.2.9 Müşteri Senedi Kayıt İşlemi ................................................................................. 222.2.10 Müşteri Çeki Giriş Kaydı................................................................................... 232.2.11 Çek Giriş Bordrosu............................................................................................. 242.2.12. Müşteri Senedinin Satıcıya Cirosu. ...................................................................252.2.13. Müşteri Senedi Elden Tahsili.............................................................................262.2.14. Müşteri Çekleri Cirosu ...................................................................................... 272.2.15. Firma Çek Çıkışı................................................................................................ 282.2.16. Firma Senet Çıkışı ............................................................................................. 292.2.17 Banka Hesabına Para Yatırma İşlemi .................................................................302.2.18 Verilen Çeklerin Banka Hesabımızdan Ödenmesi .............................................302.2.19 Firma Senedi Tahsili........................................................................................... 312.2.20 Cari Hesaplar Bakiye Listesi Alma İşlemi ......................................................... 312.2.21 Cari Hesap Ekstrelerinin Ekranda Raporlanması ...............................................322.2.22 Banka Hesap Ekstresinin Dökümünü Alma İşlemi ............................................33

UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 34ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 36

MODÜL DEĞERLENDİRME .............................................................................................. 40CEVAP ANAHTARLARI.....................................................................................................43ÖNERİLEN KAYNAKLAR..................................................................................................45KAYNAKÇA......................................................................................................................... 46

İÇİNDEKİLER

ii

AÇIKLAMALARKOD 344MV0030

ALAN Muhasebe Finansman

DAL/MESLEK Bilgisayarlı Muhasebe Elemanı

MODÜLÜN ADI ÇEK-SENET

MODÜLÜN TANIMI Çek ve senet işlemlerini bilgisayar paket programıkullanarak yapabileceği bir öğrenme materyalidir.

SÜRE 40/24

ÖN KOŞUL Bilgisayar kullanımıProgram yükleme modülüCari hesaplar modülü

YETERLİK ÇEK SENET TAKİBİ YAPMAK

MODÜLÜN AMACI

Genel Amaç: Bu modül ile; öğrenci, çek-senet paketprogramını çalıştırıp kullanabileceksiniz.Amaçlar:1- Çek senetleri tanımlayıp, sınıflandırabileceksiniz.2- Çek ve senetlerin giriş ve çıkışlarını bir paket program

kullanarak yapacak, cari hesaplara işleyecek, çek senetraporları düzenleyebileceksiniz.

EĞİTİM ÖĞRETİMORTAMLARI VEDONANIMLARI

Bilgisayar laboratuarı, Muhasebe paket programları,İnternet. Projeksiyon, Tepegöz, paket program demo cd

ÖLÇME VEDEĞERLENDİRME

Her öğrenme faaliyeti sonunda modülde verilen ölçmearaçları ile ulaştığınız bilgi düzeyinizi kendi kendinizedeğerlendirebileceksiniz.Modül sonunda ise, kazandığınız bilgi ve becerileribelirlemek amacıyla öğretmeniniz tarafından hazırlanacakbir ölçme aracıyla değerlendirileceksiniz.

İRİŞ

AÇIKLAMALAR

1

GİRİŞ

Sevgili Öğrenci,

Önceki modüllerde muhasebe paket programlarının genel özelliklerini, paket programile nasıl çalışılacağını gördünüz. Stok takibi işlemlerinin nasıl yapılacağını gördünüz. Carihesapların bilgisayar ile takibini öğrendiniz. Bu modülde çek-senet işlemlerinin bilgisayar ileyapılmasını öğreneceksiniz.

Çek nedir? Senet nedir? Çek senet işlemleri nelerdir? Çek ve senet işlemlerininyapılmasında bilgisayar paket programlarının rolü nasıldır.

Ticari hayatta kullanılan ödeme şekilleri arasında çek veya senet önemli bir yer tutar.Kıymetli evrak sayılan çek, senet mevzuata göre düzenlenir, kullanılır.

İşletmeye gelen çek ve senetler kurallarına göre kayıt edilmelidir. Kayıt işlemi nasılyapılacaktır. Çek ve senetler tahsil edildiğinde, ciro edildiğinde, bankalara tahsil edilmesiiçin verildiğinde neler yapılacaktır. Paket programların sağladığı kolaylıklar nelerdir.

Bu modülde verilen yeterlikleri kazandığınızda, muhasebe paket programları kullanmabeceriniz artacak, artık, bilgisayarla stok takibi, cari hesap takibi, çek senet takibiyapabilirim diyebileceksiniz.

Bu modül, önceden gördüğünüz stok, cari modüllerinde kazandığınız bilgi vebecerilerin pekişmesini, yerleşmesini sağlayacaktır.

Başarılı olmak sizin elinizdedir. Uygulama çalışmalarını bilgisayar başında ne kadarçok tekrarlarsanız, program kullanma beceriniz o ölçüde artacaktır.

Öğrenme faaliyetleri sonundaki uygulamalı testleri kimsenin yardımı olmadan,bilgisayar başında doğru olarak yapabilecek seviyeye gelinceye kadar çalışmalarıtekrarlayınız.

GİRİŞ

2

3

ÖĞRENME FAALİYETİ-1

Bu öğrenme faaliyeti ile, çek senetleri tanımlayıp, sınıflandırabileceksiniz.

Sevgili öğrenciler, bu öğrenme faaliyeti öncesinde yapmanız gereken öncelikliaraştırmalar şunlardır:

Çek nedir, nasıl düzenlenir, kimler çek kullanır, araştırınız. Çek hangi işletmelerde yoğun ve yaygın olarak kullanılmaktadır. Senet nedir, nasıl düzenlenir, kimler senet kullanır, araştırınız.

1- ÇEK VE SENETLER

Ticari hayatta çeşitli ödeme araçları kullanılır. Alıcıların her zaman aldıkları mal veyahizmetlerin bedelini nakit olarak ödeme güçleri yoktur. Ticari faaliyetin devam etmesi için,alıcı ve satıcıya uygun ödeme araçları geliştirilmiştir. Bu ödeme araçlarından biri de çektir.Çek nedir? Çek ile ilgili olarak hangi işlemler yapılmaktadır. Çek-senet programlarının buişlemlerde kullanımı nasıldır.

1.1. Çek

Çek, hukuki mahiyeti itibariyle birödeme aracıdır. Türk Ticaret Kanunu’nun692. maddesinde çekin şekle ait yasalunsurları aşağıdaki gibi belirtilmiştir.

“Çek” kelimesini ve eğer senet Türkçedenbaşka bir dille yazılmış ise o dilde “Çek”karşılığı olarak kullanılan kelime,

kayıtsız ve şartsız muayyen bir bedelinödenmesi için havale,

ödeyecek kimsenin “muhatabın” ad vesoyadı,

ödeme yeri, keşide gününü ve yeri, çeki veren kimsenin (keşidecinin) imzası

ÖĞRENME FAALİYETİ-1

AMAÇ

ARAŞTIRMA

4

Keşide yeri gösterilmemiş olan çek, keşidecinin ad ve soyadı yanında yazılı olan yerdeçekilmiş sayılır.

İŞBANKASI Keşide yerı, tarıhı: Ist, 20 Şubat 200_TÜRK ANONİM ŞİRKETİ

5411 –BAKIRKÖY /İSTANBUL = = 500 == TL

168-573343 62575

Bu çek karşılığında KELAYNAK GIDA emrıne yalnız _ beş yüz YTL ödeyınız.

Hesap No: 62356Çek No: 022232

TAT GIDA DAĞITIM A.Ş

“62356” 023”0714: 02232.778”

Şekil 1.1: Emre yazılı çek.

1.1.1 Çek ile İlgili Kavramlar

Çek ile ilgili kavramlar şunlardır:

1.1.1.1. Nama Yazılı Çek

Çek yasa gereği emre yazılı senetlerdensayıldığından bir çekin nama düzenlenmesi için sadecelehdarın belirtilmesi (adı, soyadı, tüzel kişi ise ticaretunvanı) yeterli değildir. Belirli bir kimse lehine olan çekin“emre” olmadığının da ayrıca belirtilmesi gerekir. ÖrneğinMehmet Kiremitçiye ödeyiniz (emre yazılı değildir) gibi. Bukabil çek ancak alacağın temliki yoluyla devredilebilir. Budevir alacağın temlikinin hukuki neticelerini doğurur.Temlik beyanı “İşbu çekten doğan alacağımı ………..’ye

temlik ettim” şeklinde olacağı gibi, temlik beyanı ayrı bir kağıda da yazılabilir ancak, budurumda çekin teslimi de gerekir.

Alacaklı

Vade

BorçluTutar

5

1.1.1.2. Bloke Çekler

Lehdarlar arasında çeklerin güvenle tedavülünün (dolaşım) sağlanması için çekialacak kişi yada kuruluş, çekin üzerinde yazan banka şubesinden bu çek karşılığının ilgilihesapta hazır bulunup, bulunmadığı öğrenir. Yani teyit eder.

Teyit, “teyit edilmiştir”, “görülmüştür”, “karşılığı mevcuttur”. “işbu çekmuhteviyatı olan yalnız …….TL. bloke edilmiştir” gibi muhatap banka tarafındançekin ön yüzüne veya arkasına bir meşruhat yazılmak suretiyle yapılmaktadır.

Bankanın teyidi zorunlu unsurları kapsayan çekin ibraz süresinde geçerlidir. İbraz süresi geçtikten sonra bloke edilen para üzerinde rehin, haciz veya tedbir

gibi herhangi bir kısıtlama yoksa para hesaba veya keşideciye iade edilir.

1.1.1.3 Ciro

Ciro, çeki elinde bulunduran tarafından yapılır ve çeki devralana çek bedelini tahsil,çeki ödeyecek bankaya da ödeme yetkisi verir. Ciro, emre yazılı senetlerde devir kolaylığısağlar, çekin ön veya arka yüzüne yapılabilir. Çek üzerinde yer kalmaması halinde ciroalonj (çekin arkasında ciro edilecek yer kalmaması durumunda çekin ciro edilmesi içineklenen kağıt) üzerine de yapılabilir. TTK'nun 595. madde hükmüne göre beyaz cironunmuteber olması için cironun çekin ön yüzüne değil arkasına veya alonj üzerine yazılmasıgereklidir. Cironun kayıtsız ve şartsız olması ve TTK'nun 702. maddesi gereğince bir silsileiçinde birbirini takip etmesi gerekir.

1.1.1.4. Vade

Çek görüldüğünde ödenir. Buna aykırı herhangi bir kayıt (vade) yazılmamışhükmündedir, dolayısıyla geçersizdir. Keşide günü olarak gösterilen günden önce ödenmekiçin ibraz olunan bir çek ibraz günü ödenir. Karşılığı yok ise arkası yazılır.

1.1.1.5. Ödeme İçin İbraz Müddetleri

Çek, keşide edildiği yerdeödenecekse (çekin üzerinde yazılı muhatapbanka şubesi ile keşide yeri aynı ise) ongün, keşide edildiği yerden başka bir yerdeödenecekse (çek üzerindeki muhatap bankaşubesi ile keşide yeri farklı ise) bir ay içindemuhataba ibraz edilmelidir.

Ödeneceği memleketten başka birmemlekette keşide edilen çek, keşide yeriile ödeme yeri aynı kıtada ise bir ay, keşideyeri ile ödeme yeri ayrı kıtalarda ise üç ayiçinde muhataba ibraz edilmelidir.

Keşide yeri ile ödeme yeri ayrı kıtalarda bulunsa dahi her iki yer ülkesinin Akdeniz'dekıyılarının olması halinde ibraz süresi üç ay değil, bir ay olarak kabul edilir.

6

Yukarıda yazılı müddetler, çekte keşide günü olarak gösterilen tarihten (keşide günühariç) itibaren başlar. Sürenin son günü tatile rastladığı takdirde, süre takip eden ilkişgününe kadar uzar. Aradaki tatil günleri süre hesabına dahildir.

1.1.1.6. Zamanaşımı

Hamilin, cirantalara, keşideci ve diğer çek borçlularına karşı haiz olduğu müracaathakkı ibraz müddetinin bitiminden itibaren altı ay geçince zamanaşımına uğrar.

Çek borçlularından birinin diğerine karşı haiz olduğu müracaat hakları bu çekborçlusunun çeki ödediği veya çekin dava yolu ile kendisine karşı dermeyan (ortayakonulduğu) edildiği tarihten itibaren altı ay geçmekle zamanaşımına uğrar.

1.1.1.7. Çek Karnesinin Bankalardan Alınması

Çek karnesi istemindebulunan firma ya da kişilerinmevduat hesaplarında yeterlibakiye bulundurması, hesapsahibinin ticari ve malidurumunun yeterli ve ahlakınıniyi bulunması gerekir. Bankalarınkendilerine her başvuran kişiyeçek karnesi verme yükümlülüğüyoktur. Çek karneleri, bankalartarafından basılır veya bastırılır.Bankalar, çek karnesi verdiklerimüşterilerinin açık kimlik veadresleri ile vergi kimliknumaralarını talep ederler.

Resim1.1: Çek karnesi bankalar tarafından bastırılır.

1.1.1.8. Çekte İbraz ve Ödeme

Çek, bedelinin ödenmesi talebiyle muhatap bankanın herhangi bir şubesine ibrazedilebilir. İbrazın gerçekleşmesi için, çekin hak sahibi hamil tarafından ya da onun vekiliveya temsilcisi tarafından muhatap bankaya fiilen verilmesi gerekir. Çekin takas odasınaibraz edilmesi muhatap bankaya ibraz sayılır. Çekle işleyen hesabın bulunduğu banka şubesi,ibraz edildiği anda karşılığı bulunan çeki ödemek zorundadır. Çekin karşılığının kısmenbulunması halinde ise bu miktar ödenir.

Muhatap bankanın, hesabın bulunduğu şubesi dışındaki bir şubesine ibraz edilen çekkarşılığı provizyon (çekin karşılığının olup olmadığının teyid edilmesi) alınmak suretiyleödenir.

Türk Lirası hesabına bağlı olarak alınmış olan çek karnelerine yabancı para yazılarakçek keşide edilmesi halinde, çekin karşılığının olması halinde ödenmesi gerekir, karşılığınınhesapta bulunmaması halinde ise arkasına karşılığı olmadığı yazılır.

7

1.1.1.9 Karşılıksız Çek

Muhatap banka yeterli karşılığı olmadığı için çekin ödenmediğini ve hesap sahibihakkında gereken bilgileri T.C.Merkez Bankası'na bildirir. Bildirme, hesap sahibinindüzeltme hakkı var ise düzeltme hakkı süresinin bitiminden itibaren 10 işgünü içindedüzeltme hakkı yok ise çekin ibraz tarihinden itibaren yapılır.

Düzeltme hakkını kullanan veya çek yasaklısı konumuna girmiş kişiler T.C.MerkezBankası'nca bankalara duyurulur. Çek yasaklısı konumuna girmiş kişilere (hesap sahibi)veya vekil ve mümessillerine T.C.Merkez Bankası'nın duyuru tarihini takip eden 15' incigünün bitiminden itibaren bir yıl süre ile bankalarca çek karnesi verilmez ve çekle işleyenhesap açılmaz.

Bir yıllık çek keşide etme yasağı, sürenin bitiminde otomatik olarak ortadan kalkar.Ne T.C. Merkez Bankası'nın ne de bankaların, yasaklılar listesinde yer alan kişileri, sonradankişilerin başvurusu üzerine kayıtlardan silmek gibi bir görev ve yükümlülüğübulunmamaktadır.

İbraz süresi içinde veya üzerinde yazılı keşide tarihinden önce ibraz edildiğinde,yeterli karşılığı bulunmaması sebebiyle kısmen de olsa ödenmeyen çeki keşide eden kişilerbir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar. Mahkeme ayrıca işlenen suçunmahiyetine göre bir yıl ile beş yıl arasında belirleyeceği bir müddet için failin bankalarda çekhesabı açmasının ve çek keşide etmesinin yasaklanmasına karar verir. Yasaklama kararıbütün bankalara duyurulmak üzere TC Merkez Bankasına bildirilir.

Bu fiillerinden dolayı takibat yapılması çek hamilinin şikayetine bağlıdır.

Şikayet süresi çekin bankaya ibraz tarihinde başlar.

Şikayetten vazgeçmekle kamu davasının ve cezanın ortadan kaldırılmasına kararverileceği gibi, keşidecinin çek bedelinin karşılıksız kalan kısmını yüzde 10 tazminatı vegecikme faizi ile birlikte muhatap bankaya veya herhangi bir şubesine yatırmış bulunmasıhalinde de vazgeçme şartı aranmaksızın kamu davasının ve cezanın ortadan kaldırılmasınakarar verilir.

Fiili işleyenin düzeltme hakkını kullanmak suretiyle hamilin zararını karşılamış olmasıveya düzeltme hakkı yoksa, yedi işgünü içinde çek bedelinin karşılıksız kalan kısmını yüzde10 tazminatı ve gecikme faizi ile birlikte hamil adına muhatap bankaya veya herhangi birşubesine yatırmış olması halinde şikayet hakkı doğmaz.

1.1.1.10. Muhasebe Açısından Çekler

Muhasebe açısından çekler ikiye ayrılır.

Müşteri çekleri

Müşteri çekleri, alıcılardan olan alacağımıza karşılık aldığımız çeklerdir. Bu çeklere“Alınan Çekler”, “Alacak Çekleri”, “Müşteri Çekleri” gibi isimler verilir.

Firma çekleri

Firma çekleri, borcumuza karşılık düzenleyip verdiğimiz, bedeli bizim bankadakihesabımızdan çekilecek olan çeklerdir. Bu çeklere “Verilen Çekler”, “Borç Çekleri”, “FirmaÇekleri” gibi isimler verilir.

8

Çalıştığımız firmanın hangi bankalarda hesabı varsa, bu hesaplar üzerine düzenlenmiş(keşide) çekler firma çekidir.

1.1.1.11 Çek İşlemleri

Çek işlemleri çeklerin giriş ve çıkış hareketlerinden meydana gelir. Çeklerindurumuna göre iki bölümde incelenebilir.

Müşteri çekleri:

Alıcılardan alacağımıza karşılık çeşitli miktarlarda çek alabiliriz. Yasal olarak çektevade olmadığı halde, piyasada taraflar karşılıklı olarak anlaşıp, çeke vade yazmakta ve buvadeye uymaktadır. Alınan çekler, kimlerden hangi tarihte alındığı, hangi bankalara aitolduğu, vadeleri, değerleri ile kayıt edilmelidir.

Alınan çeklerin işlemi çeklerin işletmemize girişi ile başlar.

Müşteri çekleri vadelerine kadar işletmede bekletilebilir. İşletmede bekleyen çeklerçek cüzdanımızı yani portföyümüzü meydana getirir.

Vadesi gelen çek tahsil edilir. İşletmeden çıkar.

Vadesi yaklaşan çeklerin ayrılması, bankaya tahsile verilmesi gerekebilir.

Müşteri çekleri vadesinin gelmesini beklemeden, borçlu olduğumuz kişi veyakuruluşlara ciro edilebilir. Ciro edilen çek de işletmeden çıkar.

Çek portföyünde alacaklının isteğine uygun çek aranması gerekebilir.

Ciro ettiğimiz çek, çeki verdiğimiz kişi tarafından tahsil edilemezse, bize geri verilir.Biz de bu çeki aldığımız kişiye geri veririz.

Bütün bu giriş, çıkış hareketleri müşteri çeklerine ait işlemlerdir.

Firma çekleri:

Firma çeki bizim ödeyeceğimiz çeklerdir.

Firma çeki işlemi bizim çeki yazmamız ile başlar. Firma çekinin ilk işlemi çekindüzenlenip, alacaklıya verilmesidir. Bu bir çek çıkış işlemidir. Müşteri çeklerinden farklıolarak firma çeklerinde giriş işlemi yoktur.

Firma çeklerinde ikinci işlem, çekin bankadaki hesabımızdan çekilmesidir.

1.1.1.12 Çek İşlemlerine Ait Belgeler

Küçük işletmelerde müşteri çekleri muhasebe elemanı tarafından paket programagirilir. Her çeke bir numara verilir. Numara çekin arkasına yazılır. Giriş işlemi tamamlanançekler işletme sahibine teslim edilir. İşletmeden çıkan, ciro edilen, tahsil edilen çekleri deişletme sahibi muhasebe elemanına bildirir, bilgisayardan çıkışı yapılır.

Ciddi muhasebe organizasyonlarına sahip, büyük işletmelerde çek hareketleri bu işiçin özel olarak düzenlenmiş belgelerle yapılır. Vergi Usul Kanuna göre şekle tabi olmayanbu belgeler değişik isimlerle, değişik biçimlerde olabilir.

Kullanılan bilgisayar programı da çek giriş veya çıkışına ait belge düzenleyebilir.

9

1.2 Senet (bono)

Vade Vade Tarihi _Türk Lirası _Kuruş No.

...............................................................................................................................................

İşbu emre muharrer senedimiz mukabilinde _ _ __ _ _ ___ tarihinde

Bay, _ _ _ _ __ _ _ __ _ _ veyahut emruhavalesine yukarıda yazılı

yalnız ===== _____ Kr======== ödeyeceği.... Bedeli

ahzolunmuştur.

İşbu bono vadesinde ödenmediği takdirde müteakip bonoların da

muacceliyet kesbedeceğinden, ihtilaf vukuunda İstanbul mahkemelerinin

selahiyetini şimdiden kabul eyleri...

ÖDEYECEK: .......................................................

........................................................

.......................................................

KEFİL : ----Şekil 1.2: Senet çek gibi bir ödeme aracıdır.

Bono; borçlunun alacaklısına hitaben düzenlediği borç ödeme vaadinden ibaret, ticariilişkilerde en fazla kullanılan kambiyo senet çeşitlerinden birisidir.Ticari ilişkilerde bono'dankısa vadeli kredi, ispat ve teminat vasıtası olarak yararlanılmaktadır.Bono'da muhatapyoktur ve bonoyu keşide eden kimse, poliçede kabul eden muhatap gibi asıl borçludurumundadır.Vadesinde hamili tarafından genellikle bankalar tarafından borçlusuna ödemeiçin ibraz edilen bono ciro ile el değiştirebilir ve ödenmeme durumunda protesto yoluylakanuni işleme konabilir.

1.2.1 Senedin Şekil Şartları

TTK'nın 688'inci maddesine göre bono veya emre yazılı senedin üzerinde aşağıdakiunsurların bulunması gerekir:

Senet metninde ''bono'' veya ''emre yazılı senet'' kelimesini ve senet Türkçeden başkabir dilde yazılmış ise o dilde bono karşılığı olarak kullanılan kelime,

Kayıtsız ve şartsız belirli meblağı ödemek vaadi, Vade Ödeme yeri Kime ve kimin emrine ödenecek ise onun adı ve soyadı Senedin düzenlendiği gün ve yer Senedi düzenleyenin imzası

Hamilin keşideciye karşı olan hakları üç yılın geçmesiyle zaman aşımına uğrar.Görüldüğünden belirli bir süre sonra ödenmesi şart olan bonoların, tanzim edeneibraz olunması gerekir.

10

1.2.2 Muhasebe Açısından Senetler

Muhasebe açısından senetler ikiye ayrılır.

Müşteri Senetleri

Müşteri senetleri, alıcılardan olan alacağımıza karşılık aldığımız senetlerdir. Busenetlere “Alınan Senetler”, “Alacak Senetleri”, “Müşteri Senetleri” gibi isimler verilir.

Karşılaştığımız bir senedin müşteri senedi olduğunu anlamak için, borçlusuna bakarız,borçlusu bizim firmamız değilse müşteri senedidir..

Firma Senetleri

Firma senetleri, borcumuza karşılık düzenleyip verdiğimiz, bedelini daha sonraki birzamanda ödeyeceğimiz senetlerdir. Bu senetlere “Verilen Senetler”, “Borç Senetleri”,“Firma Senetleri” gibi isimler verilir.

Senedin borçlusuna bakarız, bizim firmamız ise bu tür senetler firma senedidir.

1.2.3. Senet İşlemleri

Senet işlemleri senetlerin giriş ve çıkış hareketlerinden meydana gelir. Senetlerindurumuna göre iki bölümde incelenebilir.

1.2.3.1 Müşteri Senetleri:

Alıcılardan alacağımıza karşılık çeşitli miktarlarda senet alabiliriz. Alınan senetler,kimlerden hangi tarihte alındığı, vadeleri, değerleri ile kayıt edilmelidir.

Alınan senetlerin işlemi senetlerin işletmemize girişi ile başlar.

Müşteri senetleri vadelerine kadar işletmede bekletilebilir. İşletmede bekleyen senetlerde senet cüzdanımızı yani portföyümüzü meydana getirir.

Vadesi gelen senet tahsil edilir. İşletmeden çıkar.

Vadesi yaklaşan senetlerin ayrılması, bankaya tahsile verilmesi gerekebilir.

Müşteri senetleri vadesinin gelmesini beklemeden, borçlu olduğumuz kişi veyakuruluşlara ciro edilebilir. Ciro edilen senet de işletmeden çıkar.

Senet portföyünde alacaklının isteğine uygun senet aranması gerekebilir.

Ciro ettiğimiz senet, senedi verdiğimiz kişi tarafından tahsil edilemezse, bize geriverilir. Biz de bu senedi aldığımız kişiye geri veririz.

Bütün bu giriş, çıkış hareketleri müşteri senetlerine ait işlemlerdir.

1.2.3.2 Firma Senetleri:

Firma senedi bizim ödeyeceğimiz senetlerdir.

Firma senedi işlemi bizim senedi yazmamız ile başlar. Firma senedinin ilk işlemidüzenlenip, alacaklıya verilmesidir. Bu bir senet çıkış işlemidir. Müşteri senetlerinden farklıolarak firma senetlerinde giriş işlemi yoktur.

Firma senetlerinde ikinci işlem, senedin bankadaki hesabımızdan çekilmesidir.

11

23 Aralık 200_ SENET GİRİŞ BORDROSU 333Sayın: KELAYNAK GIDA TİCARET LTD. ŞTİ.

İstanbul Caddesi No: 99 BAKIRKÖY İSTANBUL B.KÖY VD/666 000 66 00Senet No BORÇLU ŞEHİR VADE TUTAR

1 TaşkınTurşucu

İstanbul 31/12/2007 900..

Cari hesabına mahsuben KELAYNAK LTD. den Dokuz yüz _TL lik 1 senet alınmıştır.

Şekil 1.3: Senet bordrosu

1.2.4. Senet İşlemlerine Ait Belgeler

Küçük işletmelerde müşteri senetleri muhasebe elemanı tarafından paket programagirilir. Her senede ayrı bir numara verilir. Numara çekin arkasına yazılır. Giriş işlemitamamlanan senetler işletme sahibine teslim edilir. İşletmeden çıkan, ciro edilen, tahsiledilen senetleri de işletme sahibi muhasebe elemanına bildirir, bilgisayardan çıkışı yapılır.

Ciddi muhasebe organizasyonlarına sahip, büyük işletmelerde senet hareketleri bu işiçin özel olarak düzenlenmiş belgelerle yapılır. Vergi Usül Kanuna göre şekle tabi olmayanbu belgeler değişik isimlerle, değişik biçimlerde olabilir.

Kullanılan bilgisayar programı da senet giriş veya çıkışına ait belge düzenleyebilir.

Çek Giriş Bordosu

tarih08/08/ 2008

ÇEK İstanbul Caddesi no: 99 Bakırköy İstanbulBakırköy Vd. 666 000 66 00

No: 88

= 888 =Sayın, Ova Gıda işletmesinden cari hesabına mahsuben

Yalnız Sekiz yüz seksen sekiz _TL lik 2 adet çek alınmıştır..Banka Hesap No Çek No Vade Tutar

Yapı Kredi-B.Köy 412-4 301450 15/11/2008 500

Yapı Kredi-B.Köy 412-4 301451 15/12/2008 388

Şekil 1.4: Çek giriş bordrosu

Millet Caddesi no: 125 Aksaray İstanbulAksaray Vd. 015 001 00 22

Tlf: 554 222 17 (5 hat) Fax: 666 665 66Otomoto.com.tr/Otom@hotmail.com

12

UYGULAMA FAALİYETİ

İşlem Basamakları Öneriler

Çekleri sınıflandırınız. Çeki ödeyecek olanın kim olduğuna bakınız. Çek bizim firmamızın hesabından ödenecek ise

firma çeki, verilen çek, borç çekidir. Çekin borçlusu firmamız değilse müşteri çekidir.

Senetleri sınıflandırınız. Senedin borçlusuna bakınız. Senedin borçlusu bizim firmamız değilse müşteri

senedidir. Senedin borçlusu bizim firmamız ise senet

firmamızın senedi, borç senedi, verilen senettir.

Çek belgelerini kaydediniz. Müşteri çek giriş belgelerini müşterini hesabına

alacak kaydediniz. Müşteri çek çıkış belgelerini, çekleri verdiğimiz

firmanın hesabına borç kaydediniz.

Senet belgelerini kaydediniz. Müşteri senet giriş belgelerini müşteri hesabınaalacak kaydediniz.

Müşteri senet çıkış belgelerini karşı firmanınhesabına borç yazınız.

UYGULAMA FAALİYETİ

13

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

1. Hangi çekin borçlusu bizim firmamız değildir?

A) Müşteri ÇekleriB) Firma ÇekleriC) Verilen ÇeklerD) Borç Çekleri

2. Hangi çekin borçlusu bizim firmamızdır?

A) Müşteri ÇekleriB) Firma ÇekleriC) Alınan ÇeklerD) Alacak Çekleri

3. Hangisi alıcılardan aldığımız çek değildir?

A) Müşteri ÇekleriB) Firma ÇekleriC) Alınan ÇeklerD) Alacak Çekleri

4. Hangisi firmamızın çekidir?

A) Verilen ÇeklerB) Firma ÇekleriC) Borç ÇeklerimizD) Hepsi

5. Hangisi ödendikten sonra bizim elimize geçer?

A) Müşteri ÇekleriB) Müşteri SenetleriC) Firma SenetleriD) Hiçbiri

6. Ön muhasebe işlemleri için kullanılan program modülleri hangileridir?

A) SİPARİŞ ve STOK C)İRSALİYE ve FATURAB) ÇEK SENET ve CARİ D)HEPSİ

7. Alonj nedir?

A) Çek veya senede eklenen kağıt parçasıB) Belirli bir kimse adına yazılmış, emre olmayan çekC) Çek veya senedin bir başkasına devredilmesiD) Çekin ibraz süresinden itibaren altı ay geçmesi

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

14

8. İbraz süresine ait hangi cümle yanlıştır?

A) Banka şubesi ile keşide yeri aynı olan çekler 10 gün içindeB) Banka şubesi ile keşide yeri farklı olan çekler bir ay içindeC) Ödeme yeri ile keşide yeri ayrı kıtalarda olan çekler üç ay içindeD) Hiçbiri

9. İbraz nedir?

A) Çek bedelinin banka hesabında bulunmamasıB) Çekin tahsil edilmek üzere bankaya sunulmasıC) Çek veya senedin bir başkasına devredilmesiD) Çek veya senede eklenen kağıt parçası

10. İşletmemiz banka hesabına para yatırdı, aşağıdakilerden hangisi bu işlemin sebebiolamaz?

A) Bugün hesaptan çekilecek bir çek var, bankada yeterli para yokB) Satıcının hesabına bankadan havale yapılacakC) Müşteri çeki tahsil edilip, banka hesabımıza işlenecekD) Bu ayın SSK primleri bloke çek ile ödenecek

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı modülün sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevapsayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirkentereddüt yaşadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrar inceleyiniz

Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz.

15

UYGULAMALI TEST

MODÜL ADI: Çek senet takibi

UYGULAMA FAALİYETİ: Çek ve senetler

ÖĞRENCİNİNADI SOYADI:

SINIF VE NO:

AÇIKLAMA: Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınızbecerileri EVET ve HAYIR kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrolediniz.

Gözlenecek Davranışlar Evet Hayır

1. Çekleri sınıflandırabilir misiniz.

2. Senetleri sınıflandırabilir misiniz.

3. Çek işlem belgelerindeki çekleri müşteri çeki, firma çeki olarakayırabilir misiniz.

4. Senet işlem belgelerindeki senetleri müşteri senedi, firma senediolarak ayırabilir misiniz.

5. Çek ve senet işlemlerini açıklayabilir misiniz.

DEĞERLENDİRME

Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “EVET”lerkazandığınız becerileri ortaya koyuyor. ”HAYIR” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız.Hepsi “EVET” ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.

16

ÖĞRENME FAALİYETİ-2

Bu öğrenme faaliyeti ile çek ve senetlerin giriş ve çıkışlarını bir paket programkullanarak yapacak, cari hesaplara işleyecek, çek senet raporları düzenleyebileceksiniz.

Çek ve senet işlemleri için çevrenizde hangi programlar kullanılmaktadıröğreniniz.

Çevrenizde kullanılan çek ve senet programlarının özelliklerini öğreniniz.

İnternette ülkemizde kullanılan çek ve senet programlarını araştırınız.

2 – ÇEK SENET PROGRAMI

Çek ve senet işlemleri günümüzde bilgisayar yardımı ile yapılmaktadır. Yazılımfirmaları tarafından çok sayıda çek senet programı geliştirilmiştir. Ortak özellikler taşıyançek senet programları muhasebe elemanlarının işlemlerini büyük ölçüde kolaylaştırmaktadır.

Kullanıcı çek ve senet ayırımını iyi yapabilmelidir.

Eline aldığı bir çekin, müşteri çeki mi, firma çeki mi olduğunu bilemezse programakayıt etmesi güçleşecektir.

2.1 Çek Senet Programlarının Ortak Özellikleri

Müşteri çek ve senetleri için iki türlü işlem söz konusudur. Müşteri çek ve senetlerialındığında giriş kaydı yapılır. Giriş kaydında her çek veya senet için bir kart programtarafından düzenlenir.

Çek senet programı cari programı ile birlikte kullanılır. Alınan çek veya senetlerverenin cari hesabına program tarafından işlenir.

Bilgisayarda kayıtlı olan müşteri çek veya senetleri tahsil edildiğinde, ciro edildiğinde,listelerden seçilir, çıkış kaydı yapılır. Girişte yazılan bilgiler tekrar yazılmaz.

Firma çek ve senetleri firma tarafından düzenlendiği için, giriş kaydı söz konusudeğildir. Çıkış kaydı yapılır. Çıkış kaydı yapılan çek veya senet ödendiğinde, listelerdenseçilerek ödeme kaydı yapılır.

ÖĞRENME FAALİYETİ-2

ARAŞTIRMA

AMAÇ

17

2.2. Paket Program Çek Senet Modülü

Çek- Senet işlemleri PAKET PROGRAM ticari programı ile kolayca yapılabilir. Çek-Senet modülünün yapısı, çalışması daha önce gördüğümüz, STOK ve CARİ modüllerindekiFonksiyon tuşları ile aynıdır.

2.2.1 Program Yapısı

PAKET PROGRAM Çek-Senet Programı şu bölümlerden meydana gelmektedir.

ÇEK/SENET tıklanınca mönü açılır.

Çek senet programında giriş ve çıkış işlemleri Bordrolar menüsünden yapılır.Bordrolar tıklandığında açılan pencerenin altında, işlem türü seçilir.

18

Çek/Senet Bordroları penceresinde Çek giriş, Senet Girişi, Çek Çıkış (Cari Hesaba),Senet Çıkış (Cari Hesaba), Çek Çıkış (Banka Tahsil), Senet Çıkış (Banka Tahsil), Çek Çıkış(Banka Teminat), Senet Çıkış (Banka Teminat), İşlem Bordrosu (Müşteri Çeki), İşlemBordrosu (Müşteri Senedi) işlemleri yapılabilir.

Girişlerde çek veya senede ait bilgiler bordrolara kaydedilir. Bir bordroya birden fazlaçek veya senet kaydedilebilir.

19

Bilgisayarda kayıtlı çek veya senetler tahsil edildiğinde, ciro edildiğinde, listedenseçim yapılır. Listeden seçim yaparken yukarıdaki listede Portföy sütunun solundaki kututıklanır, Program buraya tik işareti (V) koyar. Bu şekilde işaretlenen çek veya senet çıkışbordrosuna aktarılır, kaydedilir.

Kaydedilen çek veya senetlere ait bilgiler program tarafından Cari hesaplara işlenir.

Kayıt edilen çek ve senet hareketbilgileri ile çeşitli raporlar alınabilir.

PAKET PROGRAM Çek veSenetlerle ilgili Analizler yapmamızısağlayan raporlar sunar.

Müşteri çek ve senetlerinin durumu,kendi çek ve senetlerimizin durumuhakkında bilgi verir.

Özet veya Ayrıntılı bordrodökümleri alabiliriz.

PAKET PROGRAM Çek-Senetmodülü bilgisayar başında uygulamalıolarak görelim.

2.2.2. Firma Tanımlama İşlemi

1- PAKET PROGRAM SYS simgesini tıklayınız.2- Açılan küçük pencerede kullanıcıya Paket program yazınız, TAB tuşuna basınız.3- Şifre satırında Paket Program adını yazınız, ENTER ı tuşlayınız.4- PAKET PROGRAM Sistem Yönetmeni penceresi açıldı. (Pencere küçükse büyüt)5- Yönetim sekmesinden, Firmalar satırını tıklayınız

6- Firma Tanımları penceresi, sol alt köşede simgesini tıklayınız (Ekle simgesi)7- Firma numarası program tarafından verildi. (İsterseniz 1 ile 999 arası, önceden

kullanılmamış bir numara verebilirsiniz)8- Firma numarasını ismine ekleyerek, Adı kutusuna yazınız. (DERYA..999 gibi)

9- Unvanı kutusuna KELAYNAK GIDA yazınız.

20

10- Detaylar ’ı tıklayınız.11- Çalışma bilgileri ’ni tıklayınız.12- Bu ekranda Cumartesi ve Pazar günlerinin kutularına tik atınız.13- Firmaya ait diğer bilgileri, Genel, Mali müşavir, İşveren Bilgilerine yazabilirsin.14- Kaydediniz, düğmesini tıklayınız, “Firma veri dosyaları bulunamadı. Oluşturmak

istiyor musunuz? “ sorusunda Tamam’ı tıklayınız, bekleyiniz…[Eğer bu soru çıkmazsa firma numarası önceden kullanılmış demektir. Firma ismi

üzerinde sağ tıklayınız, Açılan pencerede “Dosya oluştur ”u tıklayınız. Firma dosyalarıoluşturulacaktır yazısında tamamı tıklayınız.]

15- “Standart Hesap Planı Oluşturmak İstiyor musunuz? sorusunda Tamam’ıtıklayınız

16- “Standart rapor tasarımlarını oluşturmak istiyor musunuz” Sorusunda Tamamıtıklayınız ve Bekleyiniz .

17- Firma satırında çift tıklayınız, Dönemler-Ambarlar eklendi.18- Dönemler yazısında sağ tıklayınız, Ekle ’ye tıklayınız, dönemler oluştu.19- Kaydet’ i tıklayınız, “Döneme ait veri dosyaları bulunamadı Oluşturmak istiyor

musunuz.” sorusunda Tamamı tıklayınız. Dönem yazısı belirginleşene kadar bekleyiniz.20- Dönem üzerinde sağ tıklayınız.21- “Standart Kayıt Numaraları Oluştur ”u tıklayınız22- “Sadece …. .nolu firmanın 1 numaralı dönemi için….”cevabına Tamam ı

tıklayınız.23- Tekrar sağ tıklayınız, Pencereden “Veri tabanı araçları oluşturulacaktır”ı

tıklayınız.24- “Veri tabanı araçlarını oluşturmak istiyor musunuz? ” cevabında tamamı

tıklayınız. Bekleyiniz25- “Veri tabanı araçları oluşturma işlemi tamamlandı” yazısında tamamı tıklayınız.26- Bir daha dönemler üzerinde sağ tıklayınız. “Çalışma dönemi olarak işaretle” yi

tıklayınız27- “Bu dönem aktif hale getirilecektir” cevabında Tamamı tıklayınız.28- Ambar üzerinde çift tıklayınız. Ambar da oldu.28- Kapatınız, PAKET PROGRAM SYS ’yi kapatınız.

2.2.3. Ticari Sisteme Giriş

1) PAKET PROGRAMWIN simgesini tıklayınız

21

2) Kullanıcı PAKET PROGRAM ADI yazınız, TAB tuşuna basınız.3) Şifre: PAKET PROGRAM ADI yazınız, TAB tuşuna basınız.4) Firma: F10 a basınız, açılan pencereden firmanı seçiniz, iki kez enter tuşuna basınız.

2.2.4 Cari Hesap Kartı Açma

Cari Hesaplar B/A RaporuKodu Unvanı Borcu AlacağıANG ANA GIDA 5 700TAG TAT GIDA 4 320

1) Menü, Cari Hesap, Cari Hesaplar

2) Cari Hesaplar penceresinin altında SA(SATICI)’YI seçiniz, sonra (ekle) yitıklayınız

3) Cari Hesap Kartı penceresinde koda ANG yazınız, TAB tuşuna basınız.4) Ünvanı: ANA GIDA yazınız, Kaydediniz.

5) TAT GIDA için, AL(ALICI)’YI seçiniz yi tıklayınız, bilgileri giriniz.Kaydediniz. Kodu: TAG,

6) Cari Hesap kartları penceresini kapatınız

2.2.5. Cari Devirleri Kaydetme İşlemi

1) Menü, Cari Hesap, Cari Hesap Fişleri

2) Pencerenin altından (AÇILIŞ FİŞİ) ni seçiniz, tıklayınız.3) Cari Hesap Kodunda tıklayınız, pencereden ANG yi seçiniz.4) Açıklamaya Devir yazınız, TAB tuşuna basarak ilerleyiniz.5) Alacak: 5 700 yazınız,6) Tekrar Cari Hesap Koduna gel, TAT GIDA’yı seçiniz,7) Açıklama: Devir yazınız.8) TAB tuşuna basarak Borç kutusuna geliniz, 4320 yazınız.9) Kaydediniz, kapatınız.

2.2.6. Kasayı Tanımlama İşlemi

1) Menüden Kasa modülüne gidererek, Kasaları seçiniz.

2) Kasa kartları penceresinde yi tıklayınız.3) Kodu: MK yazınız4) Adı: MERKEZ KASA yazınız.5) Kaydediniz, kapatınız.6) Kasa menüsünü kapatınız.

22

2.2.7. Banka ve Banka Hesap Çeşidi Tanımlama İşlemleri

1) Banka, Bankalar ve Hesaplar, Banka kartları ekranında yi tıklayınız..

2) Banka kartı ekranına şu bilgileri yazınız; Banka Kodu: AKB yazınız TAB tuşunabasınız.Banka Adı : AKBANK yazınız, TAB, Şubesi: BAKIRKÖY yazınız, Kaydediniz.

Banka kartı açıldı. Banka kartı üzerinde banka hesap türünü tanımlamak için;

1) Kodu üzerinde sağ tıklayınız, açılan pencereden Hesaplar ’ı tıklayınız

2) Banka Hesapları-AKB penceresi açıldı. tıklayınız.3) Hesap Kodu: VTM

Hesap Adı : Vadesiz Ticari MevduatHesap No : 210 yazınız, Kaydediniz, Kapatınız. Banka menüsünü kapatınız.

2.2.8. Banka Hesabı Açılış Değerleri Girişi

Banka hesabında 600 .TL para olduğu düşünülürse açılış değeri için ;

1- Menü, Banka modülüne giriniz.2- Banka fişlerini tıklayınız.3- Banka fişleri penceresinden (05) BANKA AÇILIŞ FİŞİ ni seçiniz

4- Ekleyi tıklayınız5- Banka hesap kodunu tıklayınız6- Banka kartlarında çift tıklayınız7- Vadesiz ticari mevduatı seçiniz.8- Borç: 600 yazınız, kaydediniz, kapatınız.

2.2.9 Müşteri Senedi Kayıt İşlemi

Kelaynak Gıda tarih: 07/05/200_

Ticaret limitet şirketisenet giriş bordrosu No: 21İstanbul Caddesi No: 99 Bakırköy İstanbul

Sayın, Tat GıdaAşağıda dökümü yazılı 2 adet ve 1 300.00 _TLsenetler hesabınıza BORÇ/ALACAK geçirilmiştir.

Saygılarımızla,SıraNo

Borçlu Şehir Vade Tutar

1 Tat Gıda İstanbul 20/05/200_ 300.002 Kumru Pazarlama İstanbul 25/09/200_ 1 000.00

23

1) Menü, Çek-Senet modülünden , Bordrolara giriniz.

2) Pencerenin alt kısmından, Senet Girişi’ ni seçiniz, tıklayınız.3) Bordro tarihini giriniz.4) C/H Kodu penceresinden TAG’I seçiniz.5) No da sağ tıklayınız, Müşteri Senedi’ni seçiniz.6) 1. senedin vadesini giriniz,7) Seri no’ya 1 yazınız.8) Ödeme yeri İstanbul yazınız.9) Tutarına 300 yazınız, kaydediniz.10) Senet bilgisi satıra yazıldı. Bunun altındaki boş satırda sağ tıklayınız, müşteri

senedini seçiniz.11) Açılan pencerede vadeyi giriniz12) Seri no’ya 2 yazınız.13) Ödeme yerini yazınız.14) Borçlu kutusuna KUMRU PAZARLAMA yazınız.15) Tutar: Yukarıdaki bordroya bakınız, yazınız.16) Kaydediniz.17) Senet giriş bordrosunu kaydediniz. Kapatınız.

2.2.10 Müşteri Çeki Giriş Kaydı.

11 Mayıs tarihinde alıcımız Tat Gıda’dan aldığımız çeki inceleyiniz.

TÜRKİYE İŞ BANKASI 4100 BEYAZIT Keşide Yeri, Tarih

İstanbul 30/06/200_

=750.00=Bu ÇEK karşılığında ____ hamiline ___emrine

Yalnız, Yedi yüz elli_TLTürk Lirası Ödeyiniz.

3045 4200 TAT GIDA DAĞITIM A.Ş

“2003045” 064 “4200”00194122”

24

1) Menü, Çek ve Senetler modülünden , Bordrolara giriniz.

2) Çek Giriş’te tıklayınız.3) Bordro tarihine 11 Mayıs 200_ giriniz.4) C/H Kodundan TAG’I seçiniz.5) No’da sağ tıklayınız. Müşteri çekini seçiniz.6) Vade 30/06/200_ olarak giriniz.7) Seri no: 3045 yazınız.8) Tutar: Yukarıdaki çeke bak tutarını yazınız.9) Banka adını giriniz.10) Şube kodu: 4100 yazınız.11) Hesap no: 4200 yazınız.12) Kaydediniz.13) Çek girişini kaydediniz.14) Kapatınız.

2.2.11 Çek Giriş Bordrosu

Kelaynak Gıda

ticaret limitet şirketi tarih: 18/05/200_

çek giriş bordrosu No: 36

İstanbul Caddesi No: 99 Bakırköy İstanbulSayın, TAT Gıda

Aşağıda dökümü yazılı 3 adet ve 1 270liralık çekler hesabınıza BORÇ/ALACAK geçirilmiştir.

Saygılarımızla,

No BORÇLU BANKAHESAP

NOÇEKNO VADE TUTAR

2 TAT GIDA İŞB 3045 4251 25/8/200_ 3703 ÇİĞDEM ÇİLESİZ İŞB 9500 2700 27/8/200_ 4004 AY MARKET AKB 119 65 20/9/200_ 500

toplam 1 270

1) Menü, Çek ve Senetler, Bordrolar

2) Çek Giriş’te tıklayınız.3) Bordro tarihini giriniz.4) C/H Kodundan TAG’I seçiniz.5) No’da sağ tıklayınız. Müşteri çekini seçiniz.6) Borçlu, Vade, Seri No, Tutar, Banka bilgilerini giriniz, kaydediniz. (Seri no’ya çek

numaralarını yazınız.

25

7) Aynı şekilde diğer çekleri de giriniz, kaydediniz. (3 ve 4 numaralı çeklerinborçlularını bordroya bakarak yazınız.)

8) Üç çeki de girince çek bordrosunu kaydediniz.9) Çek bordrosunu kapatınız.

2.2.12. Müşteri Senedinin Satıcıya Cirosu.

ana gıda No...: 40

Senet giriş bordrosu tarih: 19/05/200_

Sayın, KELAYNAK GIDA LTD. ŞTİAşağıda dökümü yazılı 1 adet ve 1 000 _TL lik SENEThesabınıza BORÇ/ALACAK geçirilmiştir. Saygılarımızla,

Sıra

No CİRO EDEN BORÇLU VADE TUTAR

74 Kelaynak Kumru Pazarlama 25/09/200_ 1 000.00

toplam: 1 000.00

1) Menü, Çek-senet modülü, Bordrolar2) Bu pencerenin altından, (04) Senet çıkış (Cari Hesaba) seçiniz.

3) tıklayınız.4) Bordro tarihini giriniz.5) C/H kodunda ANG yi seçiniz.6) No da sağ tıklayınız.7) Ciro’ yu tıklayınız.8) Müşteri senetleri penceresinden senetlere bakınız.

9) 25/09/200_ vadeli senedin solundaki kutuya tik atınız.10) Aktar, ı tıklayınız.11) kaydediniz, kapatınız.

26

2.2.13. Müşteri Senedi Elden Tahsili

20 Mayıs vadeli senedin elden tahsili işlemi:

1) Kasa, Kasa İşlemleri, İşlemler (kalem tutan el resmi)

2) Ekle, Çek Senet İşlemleri3) Senet tahsil4) Tarihi giriniz,5) No’da sağ tıklayınız6) Senetler

7) Müşteri senetlerinden 25/02/200_ tarihli senedi seçiniz, solundaki kutuya tikatınız

8) Aktar’ı tıklayınız.9) Kaydediniz. Kapatınız

27

2.2.14. Müşteri Çekleri Cirosu

ana gıda çek giriş bordrosu tarih: 21/05/200_

No...: 36

Sayın, KELAYNAK GIDA LTD. ŞTİAşağıda dökümü yazılı 2 adet ve 1 120 _TLlik ÇEK hesabınıza ALACAKgeçirilmiştir. Saygılarımızla,

SıraNo

ÇekNo

TanzimTarihi CİRO EDEN BORÇLU BANKA VADE TUTAR

94 4200 11/05/2007 KELAYNAK TAT GIDA İŞB 3045 30/06/200_ 750

95 4251 18/05/2007 KELAYNAK TAT GIDA İŞB 3045 25/08/200_ 370

1 120

1) Çek-senet modülü, Bordrolar2) Bu pencerenin altından, (03)Çek çıkış (Cari Hesaba) seçiniz.

3) tıklayınız.4) Bordro tarihini giriniz.5) C/H kodunda ANG yi seçiniz.6) No da sağ tıklayınız.7) Ciro’ yu tıklayınız.8) Müşteri çekleri penceresinden çekleri gör, sol taraflarındaki kutuya tik atınız.9) Aktar ı tıklayınız, kaydediniz, kapatınız.

28

2.2.15. Firma Çek Çıkışı

ana gıda çek giriş bordrosu tarih: 24/05/200_

No...: 68

Sayın, KELAYNAK GIDA LTD. ŞTİAşağıda dökümü yazılı 1 adet ve 1 500 _TLlik ÇEK hesabınıza ALACAK

geçirilmiştir. Saygılarımızla,

SıraNo

ÇekNo

TanzimTarihi CİRO EDEN BORÇLU BANKA VADE TUTA

R

205 NH540 24/05/200_ KELAYNAK KELAYNAK AKBANK 21/06/200_ 1 500

1 500

1) Çek-senet modülüler, Bordrolar, Çek çıkış (Cari Hesaba) yı seçiniz

2) ekle düğmesini tıklayınız.3) Bordro tarihini giriniz.4) C/H kodunda ANG’ yi seçiniz.5) No da sağ tıklayınız, “Kendi çekimiz” i seçiniz6) Kendi çekimiz penceresinde, Vade, Tutar giriniz,7) TAB tuşuna basarak Banka Koduna geliniz.8) Banka kodunu tıkıla, Banka kartları açıldı.9) Banka kartlarını tıkıla, banka hesapları açıldı,10) Hesabı seçiniz, Kaydediniz.11) Bordroyu kaydediniz.

29

2.2.16. Firma Senet Çıkışı

ana gıda No...: 57

Senet giriş bordrosu tarih: 25/05/200_

Sayın, KELAYNAK GIDA LTD. ŞTİAşağıda dökümü yazılı 2 adet ve 1 700 _TL lik SENET hesabınızaALACAK geçirilmiştir. Saygılarımızla,

SıraNo CİRO BORÇLU VADE TUTAR

66 Kelaynak 25/06/200_ 80067 Kelaynak 25/07/200_ 900

toplam: 1 700

1- Çek ve Senet, Bordolar2- Senet Çıkış (Cari Hesaba)

3- ekle’yi tıklayınız.4- Bordro tarihini giriniz.5- Cari Hesap Kodunda ANG yi seçiniz6- No’da sağ tıklayınız.7- Borç senedimiz de tıklayınız.8- Vade: 25/06/200_ yazınız.9- Tutarı yazınız, kaydediniz.10- Aynı şekilde No’da sağ tıklayınız 2. senedi de giriniz.11- Bordroyu kaydediniz.12- Kapatınız.

30

2.2.17 Banka Hesabına Para Yatırma İşlemi

AKBANKMAKBUZ

TAHSİLTarih: 21/06/200_Valör: 21/06/200_

Ref: 118BAKIRKÖY ŞUBESİ

210KELAYNAK GIDA TICARET LTD. ŞTİİSTANBUL CAD. NO: 99 BAKIRKÖYİSTANBUL

1 000

NAKİT TESLİMATINIZ 210 SAYILI HESABINIZA ALACAK YAZILMIŞTIR.SAYGILARIMIZLA,

1- Kasa, Kasa İşlemleri

2- ekleyi tıklayınız3- Banka İşlemleri, Bankaya Yatırılan satırını tıklayınız.4- Tarihi giriniz.5- Banka Hesap kodunda çift tıklayınız.6- Banka kartlarında çift tıklayınız.7- Vadesiz ticari mevduat hesabını seçiniz.8- Tutar yazınız.9- Açıklama: Yatan yazınız.10- Kaydediniz.11- Kapatınız.12- Kasa menüsünü kapatınız.

2.2.18 Verilen Çeklerin Banka Hesabımızdan Ödenmesi

AKBANK DEKONTTEDİYE

Tarih:21/06/200_Valör:20/06/200_Ref: 118

BAKIRKÖY ŞUBESİ

210KELAYNAK GIDA TICARET LTD. ŞTİİSTANBUL CAD. NO: 2005 BAKIRKÖYİSTANBUL

1 500.00

21/06/200_ Vadeli NH540 sayılı çek bedeli hesabınıza borç yazılmıştır.SAYGILARIMIZLA,

31

1- Çek ve Senetler, Bordrolar2- Pencerenin altından (11) İşlem Bordrosu (Kendi Çekimiz)’i seçiniz.

3- Ekle ’yi tıklayınız.4- Açılan pencerede “2.Müşteride Tahsil”i seçiniz.5- Bordro Tarihi’ni giriniz.6- No’da sağ tıklayınız.7- Açılan pencerede “Çekler” i tıklayınız.8- Kendi çekimiz penceresinde çekin solundaki kutuya tik atınız.9- Aktar’ı tıklayınız.10- Kaydediniz.11- Banka işlemleri penceresinde de kaydet ’i tıklayınız12- Kapatınız.

2.2.19 Firma Senedi Tahsili

1- Çek ve Senetler, Bordrolar2- Pencerenin altından (12) İşlem Bordrosu (Borç Senedimiz)’i seçiniz.

3- Ekle ’yi tıklayınız.4- Açılan pencerede “2.Müşteride Tahsil”i seçiniz.5- Bordro Tarihi’ne 25/06/200_ giriniz.6- No ’da sağ tıklayınız.7- Açılan pencerede “Senetler” i tıklayınız.8- Borç senetlerimiz penceresinde 800 TL lik senedin solundaki kutuya tik atınız.9- Aktar’ı tıklayınız.10- Kaydediniz.11- Banka işlemleri penceresinde de kaydet ’i tıklayınız12- Kapatınız

2.2.20 Cari Hesaplar Bakiye Listesi Alma İşlemi

1) Menü, Cari Hesap, Durum Bilgileri2) Borç/Alacak Durum Raporu3) Başlat düğmesini tıklayınız.

Ekrandaki raporu, aşağıdaki rapor ile karşılaştırınız

32

2.2.21 Cari Hesap Ekstrelerinin Ekranda Raporlanması

1) Menü, Cari Hesap, Dökümler, Cari Hesap Ekstresi2) Başlat3) Ekstreleri aşağıdakilerle karşılaştırınız.

CARİ HESAP EKSTRESİ

ANG / ANA GIDA

TARİH FİŞ NO FİŞ TÜRÜ AÇIKLAMA BORÇ ALACAK BAKİYE

01.01.200_ 00001 AÇILIŞ FİŞİ DEVİR 5 700.00 5 700.00 (A)19.05.200_ 00001 SENET ÇIKIŞ (Cari hesaba) 1 000.00 4 700,00 (A)21.05.200_ 00001 ÇEK ÇIKIŞ (Cari hesaba) 1 120.00 3 580.00 (A)24.05.200_ 00002 ÇEK ÇIKIŞ (Cari hesaba) 1 500.00 2 080.00 (A)25.05.200_ 00002 SENET ÇIKIŞ (Cari hesaba) 1 700.00 380.00 (A)

TOPLAM : 5 320.00 5 700.00

TAG / TAT GIDA

TARİH FİŞ NO FİŞ TÜRÜ AÇIKLAMA BORÇ ALACAK BAKİYE

01.01.200_ 00001 AÇILIŞ FİŞİ DEVİR 4 320.00 4 320.00 (B)07.05.200_ 00002 SENET GİRİŞ 1 320.00 3 020.00 (B)11.05.200_ 00001 ÇEK GİRİŞ 750.00 2 270.00 (B)18.05.200_ 00001 ÇEK GİRİŞ 1 270.00 1 000.00 (B)

TOPLAM : 4 320.00 3 320.00

33

2.2.22 Banka Hesap Ekstresinin Dökümünü Alma İşlemi

1- Menü, Banka, Dökümler2- Banka hesap ekstresi3- Pencerenin üst kısmında “Yazıcı sayfasına göre” yi tıklayınız.4- Başlat ’ı tıklayınız.

BANKA HESAP EKSTRESİHESAP KODU / AÇIKLAMASI : AKB VTM / VADESİZ TİCARİ MEVDUATÖZEL KODU :HESAP TÜRÜ : Ticari hesapDÖVİZ TÜRÜ : YTL

TARİH İŞLEM TÜRÜ H.DET İŞLEM AÇIKLAMASI BORÇ ALACAK BAKİYE

01.01.200_ Açılış İşlemi (CHS) 600.00 600.00 (B)21.06.200_ Banka işlem f (CHS) hesaba yatan 1 000.00 1 600.00 (B)21.06.200_ Banka işlem f (ÇEK) Nr: 000001,V: Perşembe 1 500.00 100.00 (B)

TOPLAM : 1 600.,00 1.500.00 100.00 (B)

34

UYGULAMA FAALİYETİ

İşlem basamakları Öneriler

Çek senet programınıçalıştırınız Kısa yol oluşturunuz.

Çek senet programına giriniz.

Çek senet programı ile cariprogramı bağlantı veayarlarını yapınız

Entegrasyon bağlantı ayarlarını dikkatlice yapınız. Çek senet programında yapılan işlemlerin cari

programına program tarafından işlenip işlenmediğinikontrol ediniz.

Müşteri senet girişlerikaydediniz.

Senedi verenin kodunu yazarak cari hesap kartınıekrana getiriniz.

Senet bilgilerini doğru olarak yazıp kaydediniz. Kullanılan programın girdiğiniz senet için verdiği

giriş numarasını senet üzerine yazınız. Müşteri çek girişlerini

kaydediniz. Çeki verenin kodunu yazarak, cari kartını ekrana

getiriniz. Çek bilgilerini doğru olarak yazıp kaydediniz. Kullanılan programın girdiğiniz çek için verdiği

portföy numarasını çek üzerine not ediniz. Müşteri senet cirolarını

kaydediniz. Senedi ciro ettiğiniz karşı firmanın cari hesap kartını

ekrana getiriniz. Önceden kaydettiğiniz senet bilgisini ekrana

getiriniz. Senedi seçip kaydediniz.

Müşteri senedi elden tahsilişlemini yapınız.

Müşteri senedine ait kayıtlı bilgiyi ekrana getiriniz. Tahsilat bilgilerini girip kaydediniz.

Müşteri çekleri ciro işleminiyapınız.

Çekin verileceği karşı firma hesap kartını ekranagetiriniz.

Müşteri çekine ait kayıtlı bilgiyi ekrana getiriniz. Çek ciro işlemini kaydediniz.

Firma çek çıkış işleminiyapınız.

Firma çeklerine ait banka tanımlarını yapınız. Firma çekinin çıkılacağı cari hesap bilgisini ekrana

getiriniz. Firma çek bilgilerini yazıp çeki kaydediniz.

Çek bedeli için bankaya parayatırma işlemini yapınız.

Banka hesabına bakınız. Çek tutarı ile banka hesabını karşılaştırınız. Yatırılan parayı kaydediniz.

Verdiğimiz çekin bankahesabından çekilmesiişlemini yapınız.

Firma çeki bilgisini ekrana getiriniz. Çıkış kaydını yapınız.

UYGULAMA FAALİYETİ

35

Firma senedi tahsil işleminiyapınız.

Firma senedi bilgisini ekrana getiriniz. Tahsil kaydını yapınız.

Cari hesap bakiye listesinidüzenleyiniz.

Cari hesap programına giriniz. Bakiye listesini ekrana çıkartınız. Borç bakiyesi, alacak bakiyesi, bakiye vermeyen

hesapları ayrı ayrı listeleyiniz. Cari hesap ekstresi

düzenleyiniz. Cari hesap programına giriniz. Alıcı firmaların cari hesap ekstrelerini ekrana

çıkartınız. Satıcı firmaların cari hesap ekstrelerini ekrana

çıkartınız.

36

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

1. Bize çek verenlerin çeklerinin durumunu görmek için hangi program kullanılır?

A) Stok ProgramıB) Cari ProgramıC) Fatura ProgramıD) Çek-Senet Programı

2. Çek-Senet programında bankalar neden tanımlanır?

A) Müşteri çeklerini kaydetmek içinB) Müşteri senetlerini kaydetmek içinC) Firma çeklerini kaydetmek içinD) Firma senetlerini kaydetmek için

3. Müşteri çekinin ilk işlenişinde hangi yol izlenir?

A) Çek ve Senet/Bordrolar /Çek girişB) Çek ve Senet/Cari Hesap Hareketleri/Nakit TahsilC) Çek ve Senet / Banka Hesap Hareketleri / VirmanD) Çek ve Senet / Analizler / Müşteri Çekleri Reeskontu

4. Firma çeki satıcıya veriliyor. İşlemlerin doğru sıralanışı hangisidir?

1. Bordro tarihi girilir.2. Çek çıkış (Cari hesaba)3. Ekle’ye tıklanır4. Bordrolar5. Çek Senet Programına girilir.

A) 5,4,1,3,2B) 5,4,2,3,1C) 5,3,4,2,1D) 5,2,3,4,1

5. Çek-Senet Programında firma çekleri ile firma senetleri bölümlerinin ortak yönünedir?

A) Girişleri aynıdır.B) Kayıtları aynıdır.C) Sadece çıkış bölümleri vardır.D) Sadece giriş bölümleri vardır.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

37

6. Yanlış cümleyi bulunuz.

A) Cari Kartları ALICI, SATICI veya her ikisi olarak belirlenebilir.B) Cari devir değerleri AÇILIŞ FİŞİ ile kaydedilirC) Bir senet giriş bordrosuna en fazla bir senet kaydedilir.D) Banka kartı kaydedilmeden, hesap kartı kaydedilemez.

7. Verdiğimiz çek bankadan çekildiğinde PAKET PROGRAM çek senet programındahangi yol izlenir?

A) Çek ve Senet / Bordrolar / Çek Çıkış (Cari hesaba)B) Çek ve Senet / Bordrolar / İşlem Bordrosu (Kendi çekimiz)C) Çek ve Senet / Bordrolar / Çek Giriş (Cari hesaba)D) Çek ve Senet / Bordrolar / Çek Çıkış (Banka Tahsil)

8. Müşteri çekini Çek-Senet Programına girdikten sonra, cari hesaba niçin işlemiyoruz?

A) Çek senet programı ile cari programı entegre olduğundanB) Cari hesaba daha önceden işlediğimiz içinC) Müşteri çeki cari hesaplara işlenmediğindenD) Müşteri çekini cari hesaba işlediğimizde sonuç değişmediği için.

9. Müşteri çeklerinin listesini kağıda yazdırmak için hangisi yapılmalıdır?

A) Rapor ünitesi Ekran seçilirB) Rapor ünitesi Ascii seçilirC) Yazıcı sayfasına göre işaretlenir.D) Rapor ünitesi yazıcı seçilir.

10. Listeden seçtiğimiz çekler, çıkış bordosunda neden gözükmez?

A) Seçilen çekler daha önce ciro edilmişlerdir.B) Vadesi gelmeyen çekler seçilmiştir.C) Seçilen çekler işaretlenmemiştirD) Vadesi geçmiş çekler seçilmiştir.

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız, cevaplarınız doğru değilse faaliyetitekrar gözden geçiriniz.

38

PERFORMANS TESTİ

Aşağıdaki işlemleri bir paket program kullanarak bilgisayarda yapınız. Sonuçlarınızımodül sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Yapamadığınız işlemler varsa veyasonuçlarınız yanlış ise öğrenme faaliyeti 2 yi tekrarlayınız.

1- Programa girelim2- Bilgisayar tarihini 1 haziran 200_ olarak değiştirelim.3- İçinde CARİ ve ÇEK-SENET MODÜLÜ programları bulunan bir şirket açalım.4- Çek-Senet ve Cari entegrasyon işlemleri yapalım.

BANKA KODU: YK YAPI KREDİ BANKASI BEYAZIT ŞB.HESAP NO: 430-1 ÖN TAKI: ZCL ÇEK NO: 254000

CARİ PROGRAM KODU: YK5- Müşteri senetlerini işleyiniz. 3 haziran

Tat Gıda (TG) İncirli Cad. No: 8 Bakırköy İstanbul Devir borcu: 6 6501. senet: Borçlusu TAT GIDA Vadesi: 15/06/200_ Tutarı: 8502. senet: Borçlusu ALİ KURU Vade: 25/08/2007_ Tutarı: 1 250

6- Müşteri çeklerini işleyiniz. 9 haziran1. çek: Borçlusu TAT GIDA İş bankası çek no: 75477 vade: 17/06/200_tutarı: 1 000 YTL

2.çek: Borçlusu TAT GIDA İş b. çek no: 75478 vade: 17/07/200_çek bedeli 2 750

7- Müşteri çek cirosunu işleyiniz. 12 haziranElimizdeki bin liralık çeki, satıcımız HAS GIDA’ya ciro ettik.Has Gıda (HG) Cumhuriyet cad. 18 Kayseri Devir alacağı: 8 450

8- Müşteri senedinin elden tahsilini işleyiniz.15 haziran 850 liralık müşteri senedi elden tahsil edildi.

9- Firma çek çıkışını işleyiniz. 17 haziranSatıcımız Has Gıda’ya 25/06/200_ vadeli 555 liralık bir çek verildi.

10- Firma senet çıkışını işleyiniz. 22 haziranSatıcımız Has Gıda’ya 30/06/200_ vadeli 895 liralık bir senet verildi.

11- Bankaya para yatıralım. 25 haziranYapı Kredi deki hesaba 64. makbuz ile 375 yatırıldı. Hesap açılışında devir borcu:200 liradır.

12- Firma çekinin hesaptan çekilmesini işleyelim. 27 haziran555 liralık 25/6/200_ vadeli çekimiz banka hesabından çekildi.

13- Firma senedinin tahsili (tarafımızdan ödenmesi) işleyelim. 30 haziran 895 _TLsenedi ödedik

14- Cari hesap bakiye listesini ekrana yazdıralım.

39

UYGULAMALI TEST

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1. Şirket – firma açabiliyor musunuz

2. Şirket – firma seçmesini biliyor musunuz.

3. Cari hesap kartı açabiliyor musunuz.

4. Müşteri çeklerini kayıt edebiliyor musunuz.

5. Müşteri senetlerini kayıt edebiliyor musunuz.

6. Firma çeklerini kayıt edebilir misiniz.

7. Firma senetlerini kayıt edebilir misiniz.

8. Müşteri çekleri ciro işlemlerini yapabilir misiniz

9. Müşteri senetleri ciro işlemlerini yapabilir misiniz

10. Müşteri çekleri tahsil işlemlerini yapabilir misiniz

11. Müşteri senetleri tahsil işlemlerini yapabilir misiniz

12. Firma çeki tahsil işlemi yapabilir misiniz.

13. Firma senedi tahsil işlemi yapabilir misiniz.

14. Cari hesap bakiye listesi alabilir misiniz.

15. Çek senet listesi alabilir misiniz.

.

DEĞERLENDİRME

Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “EVET” lerkazandığınız becerileri ortaya koyuyor. ”HAYIR” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız.

40

MODÜL DEĞERLENDİRME

1. Çek senet hareketlerini takip etmek için hangi programlar kullanılır?

A) SİPARİŞ VE STOK PROGRAMIB) İRSALİYE VE FATURA PROGRAMIC) ÇEK SENET VE CARİ PROGRAMID) PERSONEL BORDRO PROGRAMI

2. Hangisi alıcılardan aldığımız çek değildir?

A) Firma ÇekleriB) Müşteri ÇekleriC) Alınan ÇeklerD) Alacak Çekleri

3. Hangisi firmamızın düzenlediği bir çektir?

A) Verilen ÇeklerB) Firma ÇekleriC) Borç ÇeklerimizD) Hepsi

4. Hangi çekin borçlusu bizim firmamız değildir?

A) Verilen ÇeklerB) Alınan ÇeklerC) Firma ÇekleriD) Borç Çekleri

5. İşletmemiz banka hesabına para yatırdı, hangisi bu işlemin sebebi olabilir?

A) Müşterimiz hesabımıza para yatıracak.B) Müşteri senedi tahsil edilip, banka hesabımıza işlenecekC) Müşteri çek tahsil edilip, banka hesabımıza işlenecek.D) Bugün hesaptan çekilecek bir çek var, bankada yeterli para yok.

6. Müşteri senedini Çek ve Senet programına işledikten sonra, cari hesap programınaniçin işlemiyoruz?

A) Cari hesap programına daha önceden işlediğimiz içinB) Müşteri çekinin, müşterinin cari hesabıyla ilgisi yoktur.C) Çek bedelini cari hesaba program işlediği içinD) Müşteri çekinin vadesi gelmediği için

MODÜL DEĞERLENDİRME

41

7. Senet girişleri ile ilgili olarak hangi cümle yanlıştır?

A) Banka ve hesap bilgileri yazılmalıdır.B) Senet tutarı yazılmalıdır.C) Senedin vadesi yazılmalıdır.D) Senedi verenin kodu yazılmalıdır.

8. Hangisi müşteri çeklerinin çıkışına ait bir işlem değildir?

A) Müşteri çeklerinin satıcılara cirosuB) Çek bedelinin bankadaki hesabımızdan ödenmesiC) Müşteri çeklerinin bankaya tahsile verilmesiD) Müşteri çeklerinin elden tahsili

9. Müşteri çeklerinin listesini almak için programın hangi menüsüne gidersiniz?

A) Müşteri çekleri girişiB) Müşteri çekleri çıkışıC) Müşteri çek raporlarıD) Müşteri hesap ekstresi

10. Müşteri senedini kaydetmek için programın hangi menüsünü seçersiniz?

A) Çek Senet / Çek Senet Girişi / Müşteri SenediB) Çek Senet / Çek Senet Çıkışı / Müşteri SenediC) Çek Senet / Dökümler / Müşteri SenetleriD) Çek Senet / Raporlar / Müşteri Senet Giriş Raporları

11. Portföyümüzdeki …………. ciro ederken, daha önce yaptığımız ……. kayıtlarınıekrana getiririz. ………… edeceğimiz çekleri ………, programın yapısına göreişaretler, kaydederiz.

A) Senetleri, senet, tahsil, kullanılanB) Çekleri, giriş, ciro, kullanılanC) Senetleri, giriş, ciro, kullanılanD) Çekleri, çıkış, ciro, kullanılan

12. Müşteri ………. giriş kaydı yaparken, müşterinin cari hesap ………., senedin ………,tutarı mutlaka ……………… gereken bilgilerdendir.

A) ÇEKİ, KODU, ÇEŞİDİ, YAZILMASIB) SENEDİ, ADI, VADESİ, YAZILMAMASIC) SENEDİ, KODU, PULU, YAZILMASID) SENEDİ, KODU, VADESİ, YAZILMASI

DEĞERLENDİRME

Sorulara verdiğiniz yanıtları modül sonundaki cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Bu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınızı belirleyiniz. Yanlış cevaplandırdığınız sorularla ilgili konuları tekrar inceleyip öğrenmeye

çalışınız.

42

UYGULAMALI TEST

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1. Çek senet ve cari programlarını birlikte kullanabilirim.

2. Paket programda çek senet ve cari programları bulunan bir şirket(firma) tanımlayabilirim.

3. Çek senet ve cari hesaplarla ilgili ayarlamaları yapabilirim.

4. Müşteri çeklerinin giriş kaydını yapabilirim.

5. Müşteri senetlerinin giriş kayıtlarını yapabilirim.

6. Firma çeklerinin çıkış kayıtlarını yapabilirim.

7. Müşteri çeklerinin çıkış kayıtlarını yapabilirim.

8. Firma senetlerinin çıkış kayıtlarını yapabilirim.

9. Firma çeklerinin ödenmesi işlemlerini yapabilirim.

10. Firma senetlerinin ödenmesi işlemlerini yapabilirim.

11. Elimizdeki çeklerin listesini düzenleyebilirim.

12. Müşteri çeklerinin durumunu listeleyebilirim.

13. Müşteri senetlerinin listesini düzenleyebilirim

14. Müşteri senetlerinin durumunu gösterebilirim

15. Çek senet portföyünden satıcıya ciro edilecek en uygun çek veyasenedi bulabilirim.

43

CEVAP ANAHTARLARI

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 CEVAP ANAHTARI

SORU CEVAP1 A2 B3 B4 D5 C6 D7 A8 D9 B

10 C

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 CEVAP ANAHTARI

SORU CEVAP1 D2 C3 A4 B5 C6 C7 B8 A9 D

10 C

CEVAP ANAHTARLARI

44

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 CEVAP ANAHTARI(PERFORMANS TESTİ)

İşlemleri doğru yapmış iseniz, Cari hesap bakiyeleri aşağıdaki listeye eşit olur.Karşılaştırınız.

BAKİYE LİSTESİ

HESAP KODU ÜNVANI BORÇ ALACAKHG HAS GIDA 0 6 000TG TAT GIDA 800 0YK YAPI KREDİ 20TOPLAM: 820 6 000

MODÜL DEĞERLENDİRME CEVAP ANAHTARI

SORU CEVAPLAR1 C2 A3 D4 B5 D6 C7 A8 B9 C

10 A11 B12 D

45

ÖNERİLEN KAYNAKLAR

LAZOL İbrahim Prof. Dr., Gürsoy Yaser Öğr. Gör., Bilgisayarlı Muhasebe I-II

GENÇ Hakkı, Muhasebe Programları, Gözen Yayınevi, İstanbul,2006

ŞAHİN Mürsel, Bilgisayarlı Muhasebe Lks2 Win, Detay Yayınevi, Ankara2006

PAKET PROGRAM program Kılavuzları

www.logo.com.tr

www.fanlbs.com

ÖNERİLEN KAYNAKLAR

46

KAYNAKÇA

COŞKUNCA Engin, Yayınlanmamış paket program notları, Bursa, 2008

BULUT Semra, Yayınlanmamış paket program notları, Ankara, 2008

LAZOL İbrahim Prof. Dr., Gürsoy Yaser Öğr. Gör., Bilgisayarlı Muhasebe I-II

GENÇ Hakkı, Muhasebe Programları, Gözen Yayınevi, İstanbul,2006

PAKET PROGRAM program Kılavuzları

www.logo.com.tr

www.fanlbs.com

KAYNAKÇA