19-21 Μαρτίου 2010Αριθμός φύλλου 852/61

2 ΠΟΛΗ 19 - 3 - 10

Μόλις έχω βρει άδεια την καλύτερη θέ-ση που μπορείς να ελπίσεις σε διπλό λεωφορείο (μόνος σου, δεξιά του ο-δηγού, με άπλετη θέα μπροστά) και

ξαφνικά με πλημμυρίζει ένα κύμα γλυκιάς ευτυχί-ας. Είναι βράδυ, έχω πίσω μου μία μάλλον κουρα-στική ημέρα, δεν είμαι ερωτευμένος, αλλά από κά-που πολύ βαθιά αναβλύζει το αίσθημα της βαθιάς ικανοποίησης και μια ανεξήγητη πίστη ότι όλα θα πάνε καλά. Μα τι μου συμβαίνει; Πολύ απλά. Εί-ναι μία από τις σπάνιες πια ημέρες κανονικότητας στην Αθήνα. Τα λεωφορεία εκτελούν κανονικά τα δρομολόγια τους, πολλοί συνεπιβάτες μου θα κα-τέβουν στη στάση του Μετρό που, ναι, λειτουργεί. Μπροστά μας ένα απορριμματοφόρο μαζεύει τα σκουπίδια (αλλά κανείς δεν δυσανασχετεί), σήμε-ρα οι διακοπές του ρεύματος είναι σχεδόν αμελη-τέες, το Κέντρο είναι ανοιχτό, ο ηλεκτρονικός πί-νακας ενημέρωσης της Τροχαίας στη Συγγρού μας πληροφορεί ότι για το Σύνταγμα θα κάνουμε μό-νο πέντε λεπτά. Θα ήμουν ευτυχισμένος απλώς ε-πειδή δεν ήταν σβησμένος ή εκτός λειτουργίας. Α-πό κάπου, όχι πολύ μακριά, ακούγεται ο Λου Ριντ και το “Perfect Day”.

Σε τεντωμένο

Η συνειδητοποίηση αυτού που έχουμε, έρχεται σχε-δόν πάντα αργά. Συνήθως μαζί με την απώλεια. Και η απώλεια μιας καθησυχαστικής ρουτίνας, έ-να προνόμιο που απολαμβάνουν χιλιάδες πόλεις

στον κόσμο, είναι γεγονός για την ξεχειλωμένη μας πρωτεύ-ουσα, πολύ πριν προκύψει η κοινωνική αναστάτωση των τε-λευταίων εβδομάδων. Το... φιτίλι μπήκε πολλά χρόνια πίσω και είμαι σίγουρος ότι πολλοί στο ΠΑΣΟΚ βυθίζονται αυτές τις δύσκολες ημέρες σε μελαγχολκές ονειροπολήσεις για ό-σα μας έφεραν εδώ.Δεν υπονοώ μόνο ευθύνες παλαιότερων κυβερνήσεων του Κινήματος (εδώ θα υπάρχει στο διηνεκές, όπως φαίνεται, το άλλοθι της θητείας του Κ. Καραμανλή του νεότερου), αλ-λά τους τρόπους με τους οποίους «εκπαιδεύτηκε» το συνδικα-λιστικό κίνημα και μια ολόκληρη γενιά υπαλλήλων, στους ο-

ποίους εκχωρήσαμε το (αυτονόητο, πια) δικαίωμα να κατεβά-ζουν τους διακόπτες της ηλεκτροδότησης μιας ολόκληρης χώ-ρας ή να πνίγουν την Αθήνα στα σκουπίδια όποτε αισθάνο-νται αδικημένοι.Για να επιστρέψουμε εκεί που ήμασταν, όταν δηλαδή ο δημό-σιος υπάλληλος και πολύ περισσότερο ο συνδικαλιστής της ΔΕΗ ή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν αρεσκόταν σε αυτομα-τισμούς αντικοινωνικής συμπεριφοράς προτάσσοντας την τσέ-πη του και συντεχνιακούς εγωισμούς, φοβάμαι πως χρειάζεται η τριπλή προσπάθεια από την αντίστοιχη για τη μείωση του θηριώδους ελλείμματος. Γιατί καλές είναι οι νουθεσίες όσο εί-σαι στην κυβέρνηση και «σε πονάει», αλλά καλό θα ήταν η η-γεσία του ΠΑΣΟΚ να επιδείξει την ίδια πυγμή και αποφασι-στικότητα όταν κάποια στιγμή στο μέλλον θα επιστρέψει στην αντιπολίτευση και θα πρέπει να αποφασίσει με ποιους είναι.

Εν τω μεταξύ, στο Κέντρο της Αθήνας η κατάστα-ση εξακολουθεί να ισορ-ροπεί πάνω σε... τεντω-

μένο σχοινί. Τη Δευτέρα η Δι-εύθυνση της Αστυνομίας Αθη-νών πραγματοποίησε επιχείρη-ση για την απομάκρυνση αστέ-γων, κατά κύριο λόγο αλλοδα-πών, από ακατοίκητα σπίτια στις «συνήθεις» γειτονιές: Ομόνοια, Μεταξουργείο, Κεραμεικός. Μι-λάμε για απίστευτες συνθήκες υ-γιεινής, ανθρώπους να τσουβα-λιάζονται σε λίγα τετραγωνικά, ι-στορίες που κάποτε έμοιαζαν πο-λύ μακρινές. Ολες αυτές οι επι-χειρήσεις ας πούμε ότι ικανοποι-ούν ένα γενικό αίσθημα δυσφο-

ρίας της κοινής γνώμης, αλλά α-κόμα δεν έχουμε ακούσει το πα-ραμικρό για μέτρα που θα θυ-μίζουν οργανωμένη πολιτική α-πάντηση σε μια πρωτοφανή (για την Αθήνα) πολύπλευρη κοινω-νική κρίση στο Κέντρο της πρω-τεύουσας του ελληνικού κράτους. Δεν μου αρέσει καθόλου να γκρι-νιάζω. Εύχομαι μόνο ότι όσοι κυ-βερνητικοί παράγοντες εμπλέκο-νται με τον έναν ή τον άλλο τρό-πο στο θέμα -και φυσικά ο δήμος και η νομαρχία- στύβουν όλοι μα-ζί το κεφάλι τους για να σωθεί το Κέντρο της πόλης, οι άνθρωποι και οι ζωές τους. Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει άλλη προτεραιότητα για την Αθήνα.

Αθ

ηνα

ϊκά

ημ

ερο

λόγι

αΓρ

άφει

ο Δη

μήτρ

ης Ρ

ηγόπ

ουλο

ς7χ

σκοινί

4 ΑΠΟΨΗ 19 - 3 - 10

Του Νικήτα Καραγιάννη

Ο ανοιξιάτικος ήλιος σκαρ-φάλωσε πάλι στον αττικό ουρανό, θυμίζοντάς μας ό-τι αν και ο οικονομικός κό-

σμος έχει έρθει «τα πάνω-κάτω», ο χρυσός δίσκος του επέστρεψε σε όλο το μεγαλείο του για να μας ζεστάνει έ-πειτα από ένα σύντομο χειμωνιάτικο διάλειμμα. Ευχή μας είναι να ζεστά-νει και αρκετές καρδιές εκεί έξω, που φαίνεται ότι έχουν παγώσει στο πολι-κό κρύο που φέρνει μαζί της η προ-κατάληψη. Ο λόγος για το νέο νομο-σχέδιο που αφορά στην ελληνική ι-θαγένεια και τους μετανάστες, φιλο-δοξώντας να βάλει μια τάξη σ’ αυτό το σημαντικό θέμα και ν’ αποδώσει δι-καιοσύνη. Ο ρομαντισμός δεν έχει θέση εδώ, αλλά μόνο η πραγματικότητα, περισ-σότερο σκληρή, για πολλούς συμπο-λίτες μας, απ’ όσο εμείς οι υπόλοι-ποι, οχυρωμένοι στο καναπέ του σα-λονιού μας, μπορούμε να φανταστού-με. Για τους ρομαντικούς, που ακόμα υπάρχουν, αυτή η Κυριακή είναι αφι-ερωμένη στην ποίηση. «Μα, γράφει ο κόσμος ακόμα ποιήματα;», με ρώτησε η Θεοδώρα προσθέτοντας με έμφαση

«χαρά στο κουράγιο τους!». Ναι, και όμως, η ποίηση, βαθιά ανάγκη της ψυχής, είναι πιο ζωντανή απ’ όσο πι-στεύουν πολλοί, και διαψεύδει πανη-γυρικά τη θεωρία που θέλει τα πάντα να έχουν ισοπεδωθεί κάτω από το δυ-σβάσταχτο βάρος μιας αφόρητης κα-θημερινότητας. Τι άλλο μπορεί να κά-νει κανείς από το να θαυμάζει όσους την υπηρετούν;Η ευγένεια που αναβλύζει ανάμεσα από τις λέξεις ενός ποιήματος, τόσο λείπει από τις μέρες και τις νύχτες μας. Ευγένεια που μάταια ψάχνουμε στους δρόμους της πόλης. Πρόσω-πα και λόγια σκληρά, νοοτροπίες και στάσεις ζωής που αφήνουν απ’ έξω ο-τιδήποτε δεν συνάδει με το μονοδιά-στατο μικρόκοσμο των εκατομμυρίων κατοίκων της Αθήνας είναι, δυστυ-χώς, ο κοινός τόπος στον οποίο θέ-λουμε δεν θέλουμε ζούμε. Πολλοί μι-λούν για ένα ανθρώπινο πρόσωπο της πόλης, που όμως ολοένα και πιο σπάνια εμφανίζεται κοντά μας. «Για-τί δεν λες, απλώς, ότι οι Αθηναίοι εί-ναι από τους πιο αγενείς ανθρώπους που μπορεί να συναντήσει κανείς σή-μερα;», εξέφρασε την εύλογη απορία του ο Δημήτρης. «Αυτό λέμε, εν ολί-γοις, με την Αγγελική». «Ελπίζω να

μην τους χαριστήκατε και να λέτε τα πράγματα με τ’ όνομά τους!». «Και που τα λέμε, θ’ αλλάξει κάτι;». «Ο Ελληνας δύσκολα αλλάζει, αλλά αυτή η ‘συνωμοσία της σιωπής’ πρέ-πει κάποτε να σταματήσει». «Μα, α-κόμα και εκείνοι που συμφωνούν μ’ αυτά που ‘σούραμε’ στους αγε-νείς αυτής της πόλης, είναι οι ίδιοι που μετά βγαίνουν εκεί έξω και κά-νουν τα ίδια και χειρότερα… Μερι-κές φορές σκέφτομαι ότι ίσως είναι καλύτερα να κλειδωνόμαστε στο σπί-τι και να ξεχνιόμαστε στο... αρχιπέ-λαγος του internet ‘κατεβάζοντας’ ται-νίες και μουσική». «Είσαι και συ α-πό εκείνους που ‘κατεβάζουν’;». «Κα-λά, μην τρελαθούμε κιόλας. Λίγη μου-σική ‘κατεβάζω’ και αυτή με το ζόρι, καθότι, όπως ξέρεις, δεν τα πάω και τόσο καλά με τον υπολογιστή». «Ε-γώ, πάντως, όχι μόνο δεν βγαίνω κα-θόλου, αλλά δεν έχω ούτε internet στο σπίτι μου!». «Είναι λύση αυτή;». «Πάντως, δεν είναι λύση να γυρί-ζω στα μπαρ και τα σινεμά. Ασε που δεν έχω και... μία γι’ αυτά». «Ε, ίσως γι’ αυτό πρέπει να ξανασκεφτείς το downloading». «Downloading είσαι και φαίνεσαι, που θα μου πεις εμένα downloading…».

Downloading και...ξερό ψωμί!Εβδομαδιαία ειδική έκδοση

της εφημερίδας Metropolis

www.metropolisnews.grmetropolis@metropolisnews.gr

Τηλ. Επικοινωνίας:210 48.23.977 - 48.16.710

Fax: 210 - 48.32.887

Ιδιοκτησία - ΕκδοσηΜETROPOLIS EΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. Εδρα: Εθνάρχου Μακαρίου &

Δημητρίου Φαληρέως 2 Τ.Κ. 185 47 - Ν. Φάληρο

Σύνταξη - Διαφήμιση: Κύπρου 12ΑΤ.Κ. 183 46 - Μοσχάτο

Σύμβουλος Eκδοσης:Κώστας Τσαούσης

Project Manager:Βίκτωρας Δήμας

Συντονισμός Eκδοσης: Νατάσα Μαστοράκου, Θάνος Τριανταφύλλου

Στην οργάνωση, παραγωγή και επι-μέλεια της έκδοσης συμμετέχουν οι:

Αλεξία Κονάχου, Γεωργία Μπάστα, Νάντια Γιαννούλη,

Γεωργία Διαβολίτση, Νίκος Καλαμπάκας, Νικήτας Καραγιάννης, Βασίλης

Καραγιαννόπουλος, Αντώνης Κόλλιας, Γιάννης Μανάλης, Μιχάλης

Παναγιωτάκης, Νίκος Πιτσιλαδής, Αλεξάνδρα Σαρμά, Xρήστος

Τσαπακίδης, Αντώνης Χιοκτούρης, Ανδρέας Γιαννόπουλος,

Ντίνος Ρητινιώτης, Θάνος Αλεξίου,Βασίλης Αναστασόπουλος,

Τηλέμαχος Χορμοβίτης

Δημιουργικό:Δημήτρης Στεργίου, Ρουμπίνη Νάτση,

Γιώργος Στασινόπουλος, Iωάννα Κυρίτση

Εμπορικός Διευθυντής: Πάνος Πατρίκης

Διαφήμιση: Χρήστος Τσαούσης,

Εμμανουέλα Χειρακάκη

Φωτογραφίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Actionimages, AFP, ΕUROKINISSI Εκτύπωση: Η Καθημερινη Α.Ε.

5ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ19 - 3 - 10

Πώς τη «λιμπίζεται» αυτήν την ιστορική 25η Μαρτίου η Ουάσινγκτον, που θα βουτήξει το δάχτυλο στη λαχταριστή τούρτα με τις βελγι-κές πραλίνες, δεν σου λέω τίποτα! Σιελόρ-ροια ακατάσχετη τους έχει πιάσει κι ας τρέχει ο Σαρκοζ-ής να... σφουγγαρίσει τα ασφουγ-γάριστα!

Να ’ναι καλά η φίλη και αδελφή Ανγκελα-Δωροθέα, που την παίζει στα δάχτυλα την μπάν-κα. Ο Γιώργος, απ’ τη μεριά του, επηρεασμένος και από τις πρώιμες εορταστικές εκδηλώσεις στο Λευκό Οίκο, σήκωσε το λάβαρο της επανάστασης νωρίς και ανακοίνωσε πως είναι ανοιχτός σε ό-λες τις λύσεις.

Ακόμα σκληρότερο πακέτο μέτρων από το ΔΝΤ; “Bring it on” που λένε και στη Μινε-σότα, για να μην ξε-χνιόμαστε. Πονάνε τα παλικάρια, ωρέ; Αρ-κεί να έχει βγει το σί-κουελ του dvd την ί-δια μέρα.

O Γιώργος είναι πάντως εντυπωσιακά cool και αυτό είναι που με τρο-μάζει. Δύο είναι τα τι-νά: είτε δεν του έχουν αποκαλύψει ακόμα τη σοβαρότητα της κατά-στασης -η καλή ψυχο-λογία είναι πάνω απ’ όλα σε αυτές τις καταστά-σεις- είτε έκανε βιντεομαραθώνιο Λεόνε, Ταραντί-νο, Σκορτσέζε στο YouTube, κάπου μεταξύ Ουά-σινγκτον, Βουδαπέστης και Βρυξελλών.

Εδώ ο ΦΠΑ έκανε «μπλακ τζακ» και η «μάνα» φωνάζει: με τοξική, δομημένη επιστολή του σε Σαμαρά και Καραμανλή, ο πρώην «τσά-ρος» Γεώργιος Αλογοσκούφης ο σώφρων, ζη-τά πολιτική κάλυψη απέναντι «στους μύθους που καλλιεργεί το ΠΑΣΟΚ», όπως αναφέρει. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι κ.

Σαμαράς και Καρα-μανλής έσπευσαν συ-γκλονισμένοι να πά-ρουν τηλέφωνο τον πληγωμένο άνδρα και να του ζητήσουν να δεχθεί τη συγγνώ-μη τους, μαζί με μία πρόσκληση σε δείπνο στην «Μπιφτεκούπο-λη» του Ζέρβα, στην Ανω Μαγούλα.

Το μέτρο της ΑΣΟΕΕ για τη μείωση των αιώνι-ων φοιτητών: ο Γ. Αλογοσκούφης είναι πλέον κα-

θηγητής Μακροοικονομίας στους επί πτυχίω της σχολής. «Γιε μου, άμα δεν διαβάσεις όλα τα sos, την επόμενη χρονιά θα σε περιλάβει ο Αλογο-σκούφης. Και είδες τι έπαθε ο μπαμπάς όταν τον περιέλαβε ο θείος Γιώργος».

Πίσω στα νέα απ’ το μέτωπο, πήγε, μάθαμε, η Αγγελική Γκερέκου (ναι, ξέρω, κι εμένα από-κοσμο μου φαίνεται) στο Βερολίνο, για τα ε-γκαίνια του ελληνικού περιπτέρου στην ετή-σια τουριστική έκθεση, και έτρεξαν να την κα-λοδεχτούν και να φωτογραφηθούν μαζί της οι υπουργοί Οικονομίας και Οικονομικών Ρ. Μπρούντερλε και Β. Σόιμπλε, οι οποίοι, κατά τ’ άλλα, έχουν να λένε τα χειρότερα για τη δη-μοσιονομική μας διαχείριση.

Κάτι το γεγονός ότι από την Ανγκελα στην Αγγελι-κή είναι μακρύς ο δρόμος, κάτι το τσίπουρο που έρεε άφθονο, δεν αργεί πολύ να αποκαλυφθεί η ά-βυσσος στην ψυχή των Γερμανών. Ο Θεός να βά-λει το χέρι Του... Και μιας και μιλάμε για Θεό… Εξανέστην ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ανθιμος -με ε-ξαιρετικό σφρίγος για καιρό νηστείας- για το

20% με το οποίο θα φορολογούνται τα έ-σοδα από την εκμε-τάλλευση της ακίνη-της περιουσίας της Εκκλησίας, χαρακτη-ρίζοντας την πρά-ξη ως «εχθρική ενέρ-γεια». «Σας έχει τύ-χει εσάς να παίρνε-τε χίλια ευρώ και να σας παίρνει το κρά-

τος τα διακόσια;», ρώτησε μάλιστα ρητορικά σε εκπομπή της ΝΕΤ. Εμένα άγιε, μεταξύ μας, μου «τυχαίνει» συνέχεια τα τελευταία έξι χρό-νια και ξέρω και άλλα έντεκα εκατομμύρια Ελ-ληνες που τους «τυχαίνει» το ίδιο. Καλά, με το νέο νομοσχέδιο, έχετε δίκιο, θα μας «τυχαί-

νει» να μας παίρνουν τα τετρακόσια, όχι μό-νο τα διακόσια.

Δεν ξέρω αν το ’χετε ανακαλύψει -ούτε για πόσο θα κρατήσει μέχρι να βρεθεί να ρημάζει κι αυτό στη γνωστή ανήλιαγη γωνιά με τις καλές προθέσεις- αλλά η αστυνομία έχει λογαριασμό στο Twitter, τον οποίο ενημερώνει συνεχώς. Τους έχει βά-λει όλους στο κόλπο ο Μιχάλης ο «Γκαστόνε». Στο δικό του λογαρια-σμό, βέβαια, έχουμε βα-ρεθεί να διαβάζουμε σε ποια εκπομπή θα βγει.

Τι «γιατί Γκαστόνε»; Μα κάθε φορά που ανα-λαμβάνει υπουργός Δημόσιας Τάξης όλο κά-ποιο λάθος κάνουν οι τρομοκράτες και τους συλλαμβάνει. Τι θα του ’χει σούρει εις άπται-στην καθαρεύουσα ο γλωσσοπλάστης Βύρων, δεν λέγεται.

Ερώτηση-«παγίδα»: τι γιορτάζουμε την 25η Μαρ-τίου; Οι πιτσιρικάδες που παράτησαν τη γιορτή και πήγαν για φρέντο καπουτσίνο στην Ερμού, δι-καιώνονται επιτέλους.

Εδώ ραδιοφωνικός σταθμός Μεγάρου Μα-ξίμου, έκτακτον πολεμι-κόν ανακοινωθέν: η Ελ-λάς, από της 8ης μεσημ-βρινής (διά να προλά-βωμεν και το κεντρικόν δελτίον) της σήμερον 25ης Μαρτίου 2010 ε-βρίσκεται εις εμπόλεμον κατάστασην προς τη Γερμανίαν. Αι ημέτεραι δυνάμεις καθώς και το διεπόμενο από φιλελληνικά αισθήματα Δι-εθνές Νομισματικό Ταμείο, αμύνονται εκ του πατρίου εδάφους.

Ο καλός, ο κακός και η Ανγκελα-Δωροθέα

beta version Γράφει ο Νίκος Πιτσιλαδής

6 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 19 - 3 - 10

Στο Τζιμπουτί, αδελφές μου, στο Τζιμπουτί

Του Τάκη Λαϊνά

Δεν αναρωτιέμαι πια καθόλου γιατί προχωράει πολύ δύσκολα το οτιδήποτε. Εί-ναι τόσο λάθος στημένα όλα, που τελικά η ρήση των παλαιών μαστόρων «καλύ-τερα να το γκρεμίσεις και να το ξαναχτίσεις, παρά να το επισκευάσεις» μας έρχε-ται... κουτί.

Ακούμε καθημερινά κάθε λογής εξωφρενικά πράγματα, που μας κάνουν να... τσιμπιόμα-στε για τον εάν ζούμε στην Ελλάδα ή στο «Τζιμπουτί» που λέει και η συμπαθής κυρία της διαφήμισης.Και αυτά που ανακαλύπτουμε, δυστυχώς, μας κάνουν να αναρωτιόμαστε τι σημασία έχει αν τα χρήματα θα τα δώσουν οι Αγγλοι, οι Γάλλοι, οι Γερμανοί οι Πορτογάλοι, ή το ΔΝΤ. Και το πού θα πάνε αυτά τα χρήματα. Ποιος θα τα διαχειριστεί, για λογαριασμό ποιου, προς όφελος ποιου κοκ.Ο λόγος που αναρωτιόμαστε είναι γιατί δεν βάζουμε μυαλό. Ούτε έχουμε καταλάβει σε ποια κατάσταση βρισκόμαστε. Και δεν μιλάω για τους πολιτικούς μόνο. Μιλάω για την κοινω-νία την ίδια, η οποία επί μακρόν έχει τεράστια ευθύνη για την κατάσταση της χώρας, α-φού με τον «ωχαδερφισμό» της ευνόησε και υπέθαλψε την κάθε εξωφρενική συμπεριφορά.Ενα πρόσφατο παράδειγμα, η ΔΕΗ. Δέχομαι ανεπιφύλακτα τα βαρέα και ανθυγιεινά για τους εναερίτες και όσους δουλεύουν στα ορυχεία της ΔΕΗ. Το επίδομα επικινδυνότητας, όμως, δεν είναι πλεονασμός, αφού υπάρχει το πρώτο; Και αυτό το επίδομα διανομής ρεύ-ματος, τι είναι; Ποιοι το παίρνουν και γιατί; Αλλο παράδειγμα. Βρέθηκε πως στον Αη-Στράτη είναι διορισμένοι 41 δάσκαλοι, οι οποί-οι είναι αποσπασμένοι. Μα ποιος υπέγραψε αυτές τις αποσπάσεις; Δεν υπάρχει ονοματε-πώνυμο; Και να μας πουν ποιος τους απέσπασε και ποιοι είναι αυτοί, που σε κάθε κρίση ευνοούνται από την πλασματική ακριτική θητεία τους… Ακόμη πιο εξωφρενικό θεωρώ το επίδομα του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Γιατί να παίρνει κάποιος ένα τέτοιο επίδομα; Ισως την περασμένη δεκαετία, όταν η χρήση υπολογιστών ή-ταν σχεδόν ανύπαρκτη και προκειμένου να γίνουν τα πρώτα βήματα εκσυγχρονισμού, έ-να τέτοιο επίδομα να είχε μία λογική, αφού έδινε κάποιο κίνητρο στον εργαζόμενο να μά-θει υπολογιστές ώστε να κερδίσει κάτι παραπάνω. Σήμερα όμως, το 2010, που η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών έχει μπει από χρόνια στα σχολεία, οπότε το επερχόμενο δυναμικό τους ξέρει... απ’ έξω και ανακατωτά, γιατί να δίνεται ένα τέτοιο επίδομα; Είναι σαν να επιβραβεύουμε κάποιον επειδή δεν είναι αναλφάβητος, πράγμα εντελώς παράλογο. Ισως είναι πλέον το ίδιο εξωφρενικό με το επίδομα έγκαιρης προσέλευσης που δίνεται στο Δημόσιο ή το επίδομα εκτελωνισμού που από τη δεκαετία του ’20 έπαιρναν οι τελωνεια-κοί για να κάνουν τη δουλειά τους.Αλλά μήπως αλλού η κατάσταση είναι καλύτερη; Στην «αυτοκρατορία της διαφθοράς», η ε-πιτροπή καταπολέμησης «ξεπλύματος» βρώμικου χρήματος έχει 28 άτομα, εκ των οποί-ων ελάχιστοι είναι οι γνώστες του αντικειμένου, αφού υπάρχουν εκεί μέχρι και... αποσπα-σμένοι νοσοκόμοι! Με όλα αυτά, πολύ φοβάμαι ότι θα αργήσουμε πολύ να δούμε προκοπή. Για να χαρτογρα-φηθούν οι ανάγκες των νοσοκομείων, για παράδειγμα, ώστε να υπάρχει μία σαφής εικόνα του τι είναι πραγματικό και τι πλασματικό, θα περάσουν μήνες. Μέχρι τότε και πλασματι-κές εφημερίες ακόμη και σε αναισθησιολόγους, σε νοσοκομείο που δεν έχει καν χειρουρ-γική κλινική, θα δίδονται. Και δεν θα δούμε προκοπή, γιατί κανείς δεν θέλει να ασχοληθεί με την «καυτή πατάτα». Παρατηρώ τον τελευταίο καιρό, όταν κάποιοι υπουργοί στριμώχνονται για το έργο ή τις πα-ραλείψεις τους, έχουν μόνιμη επωδό το: «Α, αυτό αφορά τη βελτίωση της ανταγωνιστικό-τητας, που είναι άλλη κουβέντα». Μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να έχουν δίκιο, αλλά ε-φόσον δεν έχουν να επιδείξουν κάποιο έργο (και είναι αρκετοί πια που «ούτε φωνή ούτε ακρόαση»), πιο πολύ σαν φτηνή δικαιολογία ακούγεται.Οσα δανεικά και να πάρουμε, λοιπόν, από όπου και εάν τα πάρουμε, ακόμη και με το φτη-νότερο επιτόκιο, όσο παραμένουμε... Τζιμπουτί, το ευρωπαϊκό αστείο για το ποια είναι η βορειότερη πόλη της Αφρικής θα παραμένει γερά θεμελιωμένο.

7ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ19 - 3 - 10

Καλημέρα (ή καληνύχτα) στασιμοπληθωρισμέ;

Του Χρήστου Τριαντόπουλου

Πριν από λίγες ημέρες το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ανακοίνωσε τα βασικά σημεία του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, επιβεβαιώνοντας, για μία ακόμη φορά, ότι η ελληνική «πατέντα» μπορεί να αλλάζει συνεχώς -είτε λίγο είτε πολύ- το φορολογικό καθεστώς που διέπει τη χώρα. Αυτό,

ωστόσο, που δημιούργησε ιδιαίτερη αίσθηση τις τελευταίες ημέρες, αλλά και ανησυ-χία συνάμα, δεν ήταν τόσο η ανακοίνωση των φορολογικών μέτρων, όσο οι ανακοι-νώσεις επιδόσεων και εκτιμήσεων μακροοικονομικών μεγεθών που σχετίζονται άμε-σα με τα μέτρα, κυρίως, έμμεσης φορολογίας (αύξηση ΦΠΑ, ειδικός φόρος κατανά-λωσης σε καύσιμα, τσιγάρα, ποτά, κά.) που επιβλήθηκαν την προηγούμενη περίοδο, αποτυπώνοντας τις επιπτώσεις αυτών στην πραγματική οικονομία. Ετσι, μέσα σε λίγες εβδομάδες η Ελλάδα κατάφερε να γίνει μία από τις ακριβότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) αναφορικά με την τιμή της αμόλυβδης βενζί-νης, μετά τις δύο αυξήσεις του ειδικού φόρου κατανάλωσης και του ΦΠΑ. Συγκεκρι-μένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το υπουρ-γείο Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, η Ελλάδα από την 20ή θέ-ση, μεταξύ των ακριβότερων κρατών-μελών της ΕΕ, που κατείχε στις 15 Ιανουαρί-ου του 2010, αναρριχήθηκε στην 3η θέση(!) στις 8 Μαρτίου του 2010 μετά την Ολ-λανδία και τη Δανία. Συνάμα, η φορολογική αυτή εξέλιξη οδήγησε τη χώρα σε αντι-στοίχως υψηλή θέση ως προς την έμμεση φορολογική επιβάρυνση των καυσίμων, καταδεικνύοντας την καθοριστική συμβολή της ανόδου των φόρων στη διαμορφω-θείσα τιμή τους. Η τεράστια, για τα δεδομένα της μικρής Ελλάδας, αύξηση στα καύσιμα σε συνδυασμό με τις αυξήσεις στις άλλες κατηγορίες προϊόντων και το ΦΠΑ, δημιούργησαν ιδιαί-τερες ανησυχίες για τη δημιουργία έντονων πληθωριστικών πιέσεων, αντίστοιχων της Μεγάλης Βρετανίας, όπου η αύξηση του πληθωρισμού της από 2,9% το Δεκέμ-βριο του 2009 σε 3,5% τον Ιανουάριο του 2010 αποδόθηκε στην αύξηση του ΦΠΑ από 15% σε 17,5%.Οι ανησυχίες μετατράπηκαν σε φόβους μετά την ανακοίνωση της Eurostat για τα ε-πίπεδα πληθωρισμού της ΕΕ, που κατατάσσουν την Ελλάδα, παρά την επιβράδυνση της οικονομικής της δραστηριότητας, στην πρώτη θέση μεταξύ των κρατών-μελών της ευρωζώνης, με ετήσιο ρυθμό πληθωρισμού για το Φεβρουάριο στο 2,9%, ενώ, σύμ-φωνα με Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank, ο πληθωρι-σμός τον Απρίλιο εκτιμάται να ανέλθει στο 3,5% -με τον πληθωρισμό του 2009 να ανέρχεται μόλις στο 1,2%.Εάν οι παραπάνω πληθωριστικοί φόβοι συνδυαστούν με τις πρόσφατες εκτιμή-σεις για το ρυθμό συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας της Ελλάδας για το 2010, που κυμαίνονται από το 1,2% των αναθεωρημένων προβλέψεων του Προ-γράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το 2,25% της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έως και το ακραίο(;) 4% της Deutsche Bank, τότε οι φόβοι από πληθωριστικοί μετατρέ-πονται σε φόβους για την ενδεχόμενη είσοδο της ελληνικής οικονομίας σε μία περί-οδο στασιμοπληθωρισμού. Σε μία περίοδο, δηλαδή, κατά την οποία θα παρατηρού-νται ταυτόχρονα υψηλός πληθωρισμός, χαμηλοί ή αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης και υψηλή ανεργία. Ωστόσο, η ελληνική οικονομία σίγουρα δεν έχει φτάσει σε σημείο, ώστε να «καλημε-ρίσει» μία περίοδο στασιμοπληθωρισμού, αλλά, όμως, δεν απέχει και πολύ από το σημείο αυτό, όταν και θα επαληθευτούν οι χειρότεροι φόβοι. Ισως να αποτελεί πλέ-ον απαρέγκλιτη προτεραιότητα, μετά και τη λήψη τόσων ασφυκτικών μέτρων δημο-σιονομικής προσαρμογής, η προώθηση αναπτυξιακών πρωτοβουλιών που θα στη-ρίξουν την παραγωγική διαδικασία και θα τονώσουν την αγορά, «καληνυχτίζοντας» τους όποιους στασιμοπληθωριστικούς φόβους, πριν γίνουν εφιάλτης για όλους μας.

8 ΘΕΜΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟ 19 - 3 - 10Γρ

άφει

η Αλ

εξία

Κον

άχου

Αστ

ουρι

άνal

exia

.kon

acho

u@m

etro

polis

new

s.gr

Κουραστήκαμε, βρε αδερφέ, με αυτά τα οικονομικά. Σε τελική α-νάλυση ποιος νοιάζεται; Ας το παραδεχτούμε… κάπου βαθιά

μέσα μας, κάτι μας λέει ότι όλα θα πάνε καλά. Ολο και κάποιος θα βρεθεί να βο-ηθήσει. Πάντα έτσι δεν γίνεται; Γιατί, δη-λαδή, να αλλάξουν τώρα τα πράγματα; Ε-τσι έχουμε μάθει. Ετσι μας έχουν «μάθει οι γονείς. Να μας ξελασπώνουν ακόμη κι ό-ταν δεν πρέπει». Κάπως έτσι θα γίνουν τα πράγματα. Και απ’ το ΔΝΤ να το πάρουμε το δάνειο, με το που γίνει η ανάληψη «και ξανά προς τη δόξα τραβά…». Καθόλου δεν σκάω. Μας το χρωστούν! Αν δεν ήταν οι Ελληνες, όλοι αυτοί οι εταίροι μας θα ε-ξακολουθούσαν να πηδάνε από κλαδί σε κλαδί! Γι’ αυτό σου λέω, μην αγωνιάς! Ας αλλάξουμε λίγο παραστάσεις…Λίγη τσόντα, ας πούμε, δεν είναι κακή ι-δέα. Είναι γνωστό άλλωστε ότι είμαστε υ-περσεξουαλικός λαός. Δείτε πόσες έρευνες μας φέρνουν στην κορυφή. Το δηλώνουμε

ξεκάθαρα και χωρίς περιστροφές, ο καθέ-νας απ’ το μετερίζι του, στο σεξ χτίζουμε α-νώγια και κατώγια! Δεν είναι τυχαίο… Ε-χουμε ανάγκη να εκτονώνουμε τα βασικά μας ένστικτα για να μπορούμε μετά να πέ-φτουμε με τα... μούτρα στη διανόηση.Και ’κει που αποφασίσαμε να κάτσουμε ό-λη η οικογένεια να περάσουμε λίγο ποιοτι-κό χρόνο, να ξαλεγράρουμε, να διαπιστώ-σουμε ιδίοις όμμασι τα καμώματα του πα-λιοκόριτσου (να παραδειγματιστούν και τα παιδιά, για να αποφεύγουν τις κακοτοπιές και τα ναρκωτικά), πέφτει το ρεύμα. Πείτε μου, χριστιανοί ορθόδοξοι, πόσα να αντέξει ο τράχηλός μας; Αμ να μας κόβουν το επίδομα, ή να απειλούν ότι θα μας το κόψουν, αμ να μας φουσκώνουν το ΦΠΑ, μας κόβουν και το ρεύμα πάνω στο καλύ-τερο! Φταίω τώρα εγώ να πω ότι δεν υπάρ-χει κράτος; Αντιλαμβάνομαι και όλα αυτά τα συνδικαλιστικά… Το δικαίωμα στην ερ-γασία, την ανεργία και την απεργία, αλλά αυτή τη φορά ο κόμπος έφτασε στο χτένι!

Σε ποιον, τέλος πάντων, ανήκει αυτή η ε-ταιρεία να του στείλω μια επιστολή!

Τα προβλήματα είναι πολλά. Το κλίμα είναι πολύ άσχημο και ανησυχώ και για το τρα-γούδι που θα στείλουμε στην Eurovision. Αν ηττηθούμε και εκεί, νομίζω ότι θα εί-ναι η σταγόνα... που θα ξεχειλίσει το πο-τήρι. Δεν μου μένει πια τίποτε άλλο από το να πάρω (πρόωρη) σύνταξη και να κατέβω στο δρόμο να τσαμπουκαλευτώ με τα όρ-γανα. Κατά βάθος ήμουν πάντα αντιστασι-ακός τύπος… ή μήπως αντιδραστικός; Δεν έχει σημασία…

Σημασία έχει να ξέρεις τι γίνεται γύρω σου. Να ενημερώνεσαι για να μην μπορεί κανείς να σε πιάνει κώτσο…

Αλήθεια, αύριο ποιοι απεργούν; Ελπίζω όχι οι βενζινάδες. Πώς θα πάω στη δου-λειά; Λες να «αρρωστήσω» και να το κάνω long το weekend;

Θα αλλάξω παραστάσεις!

10 ΘΕΜΑ 19 - 3 - 10

Ενα σκάνδαλο, μεγάλων δια-στάσεων, έγινε η αφορμή για να κηρυχθούν «καταζητούμε-νοι», μέσω ειδικής ιστοσελί-

δας, οι απανταχού πλούσιοι και ισχυ-ροί, που με τις μεθόδους τους εξαπα-τούν τους ανυποψίαστους πολίτες και την πολιτεία. Αμερικανοί ακτιβιστές πήραν την πρωτοβουλία, με αφορμή τη μεγαλοαπάτη του θρυλικού πλέ-ον Μπέρναρντ Μέιντοφ, και δημι-ούργησαν το site Thevileplutocrat.com. Στα ελληνικά σημαίνει «Ο ε-λεεινός (άθλιος, ποταπός, επονείδι-στος κλπ.) πλουτοκράτης» και είναι αφιερωμένο αποκλειστικά στα «κα-τορθώματα» των πλούσιων και ισχυ-ρών και των ποικίλων μεθόδων που μετέρχονται για να «πιουν το αίμα» α-δαών και αθώων. Ενας διαδικτυακός τόπος που θα μπορούσε να είχε δημιουργηθεί στην Ελλάδα, όπου τα σκάνδαλα και οι υποθέσεις διαφθοράς βασι-λεύουν, κατά κοινή ομολογία πολι-τικών, δικαστών, δημοσιογράφων, αλλά και των απλών πολιτών. Ω-στόσο, στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα οι απατεώνες έχουν ονοματεπώνυ-μο (στην Ελλάδα δεν έχουν ποτέ, μι-λάμε γι' αυτούς περιγραφικά) και κι-νούνται σε όλες τις τάξεις, από επι-φανείς πολιτικούς και επιχειρηματί-ες μέχρι ηθοποιούς του Χόλιγουντ.Τι ειρωνεία, αλήθεια, για εμάς τους Ελληνες, που διαφημίζουμε συνεχώς το αντιστασιακό DNA μας, να παίρ-νουμε μαθήματα ελευθερίας του λό-γου και σύγχρονης αντίστασης α-πό την Αμερική, την καρδιά του κα-πιταλισμού όπως θα λέγαμε σε άλ-λες εποχές!

Συμπλήρωσε ένα έντυποΠληκτρολογώντας τη διεύθυνση του εν λόγω site, καταλαβαίνει κανείς α-πό την πρώτη ανάγνωση ότι η δου-λειά που γίνεται σε αυτό είναι σοβα-ρή. Ειδήσεις, σχόλια και άρθρα από διάφορες πηγές πληροφόρησης υπό-σχονται να ανοίξουν τα μάτια των α-νυποψίαστων σχετικά με τις απάτες και τις κάθε είδους κομπίνες και ε-γκληματικές πράξεις της «προνομι-ούχας» τάξης σε όλο τον κόσμο, συν-δέοντας, όσο μπορεί, τα γεγονότα με συγκεκριμένα πρόσωπα της «πλου-τοκρατίας». Μπορεί κανείς να βρει βιογραφίες α-πατεώνων, περιστατικά απάτης, ηθι-κολογίες κά., και αφορούν ανθρώ-

πους της πολιτικής, επιχειρηματίες αλλά και καλλιτέχνες.«Συνοπτικά, αναζητούμε οποιοδή-ποτε είδος πληροφορίας σχετικό με τους ανθρώπους στα ανώτερα κλιμά-κια της κοινωνίας, οι οποίοι κάνουν κάτι που αφαιρεί χρήματα από τη μεσαία τάξη», δήλωσε ο δημιουργός του site Πολ Μπάρτον της 16 Toads Design, σε συνέντευξή του στο Γαλλι-κό Πρακτορείο. «Αν και στην αρχή άλλα παρόμοια σκάνδαλα ήρθαν επίσης στο φως, στη συνέχεια σιγά-σιγά 'θάφτη-καν'», σύμφωνα με το δημιουργό του Thevilepluttocrat.com. Οπως είπε ο Μπάρτον, «σίγουρα υπάρχουν πολ-λοί ακόμα που κυκλοφορούν ελεύ-θεροι και 'O ελεεινός πλουτοκράτης'

επιθυμεί να συμβάλει στο ξεσκέπα-σμά τους». Στο εγχείρημα λόγο έχουν όλοι, αρ-κεί να διαθέτουν στοιχεία για «μιση-τή» συμπεριφορά των πλουσίων α-κόμη και σε τοπικό επίπεδο. Το μό-νο που έχουν να κάνουν είναι να συ-μπληρώσουν μια ηλεκτρονική φόρ-μα και «θα αισθανθείτε καλύτερα, το υποσχόμαστε», όπως σημειώνε-ται χαρακτηριστικά στη σχετική ε-νότητα.

Το «κάθαρμα του μήνα»«Η Αμερική είναι ασθενής» τονί-ζουν οι ιδρυτές της ιστοσελίδας σε έ-να άρθρο-περίγραμμα των κινήτρων του site και συνεχίζουν: «Ο ακραίος πλούτος αγιοποιείται, σε σημείο που

δίνουμε το δικαίωμα να σφετεριστού-με τα ζητήματα συναίνεσης κοινής αί-σθησης, όπως την καθολική υγειο-νομική περίθαλψη, τις εκπαιδευτικές ευκαιρίες, τις αμοιβές διαβίωσης, τα νομικά ζητήματα, τους φόρους, τη δί-καιη επεξεργασία βάσει του νόμου, και την πολιτική διαδικασία. (...) Για-τί θα έπρεπε οποιοδήποτε πλούσιο πρόσωπο να φροντίσει για τη συμ-βολή του στην κοινωνία, όταν μπο-ρεί να αγοράσει μια δίκη ή την έξοδό του από μια φυλακή; Γιατί θα έπρεπε να πληρώσουν το σημαντικό μέρος φόρων τους όταν έχουν τους πολιτι-κούς που παλεύουν για τα δικαιώμα-τά τους και μπορούν να κρύψουν τον πλούτο τους παράκτια στους απολο-γισμούς και τα ξένα φορολογικά λι-μάνια; (...) Το vilePlutocrat έχει έναν ενιαίο σκοπό: να παρακολουθεί εκεί-να τα άτομα των οποίων η αδιάλλα-κτη πλεονεξία δηλητηριάζει τις κοι-νωνίες που τα κατέστησαν πλούσια».Στο πλαίσιο αυτό υπάρχει ένας με-γάλος κατάλογος από το Α έως το Z «πλούσιων assholes» (η μετάφρα-ση δική σας), με πλήρη βιογραφία για τον καθένα, ενώ κάποιος τυχερός στέφεται ως “Greedy Bastard” (άπλη-στο κάθαρμα) του μήνα!

Παρήγγειλε μια γκιλοτίνα!«Ποτέ άλλοτε η λαϊκή οργή δεν έδει-χνε τόσο κομψή»! Με αυτήν τη φρά-ση οι ιδρυτές του site παρακινούν τους χρήστες να παραγγείλουν μια κομψή μπλούζα, έναντι 20 δολαρί-ων, σε χρώμα σοκολατί, με έμβλημα την γκιλοτίνα (ζωγραφισμένη στο χέ-ρι) ως μέσο έκφρασης της αντίθεσής τους, που δεν θα περιορίζεται σε εκ-φράσεις οργής μπροστά στην τηλεό-ραση του σπιτιού τους όπου κανείς δεν τους ακούει.«Μπορεί οι Γάλλοι να παριστάνουν τους ηθικά ανώτερους, ωστόσο έκα-ναν κάτι σωστό που πρέπει να τους αναγνωρίσουμε, τη Βαστίλλη. Πήραν πίσω όσα τους είχαν κλαπεί από τους ψεύτες και κλέφτες πλουτοκράτες. Η γκιλοτίνα μας (εννοεί την μπλούζα) είναι μια ένδειξη σεβασμού σε εκεί-νες τις ημέρες όπου οι απλοί άνθρω-ποι είχαν το σθένος να διαδηλώσουν την οργή τους και να τιμωρήσουν την ελίτ για τα παραπτώματά τους. Μπο-ρείτε να αγοράσετε την 'γκιλοτίνα' και να δηλώσετε τη δυσαρέσκειά σας δη-μόσια και δυνατά ή μπορείτε να ικα-νοποιηθείτε με το να φωνάξετε στην τηλεόρασή σας ασφαλής από τη μυ-στικότητα του σπιτιού σας. Η απόφα-ση, δική σας!»

Της Γεωργίας Μπάστα

Κατήγγειλε και εσύ έναν «ελεεινό πλουτοκράτη»!

11ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ19 - 3 - 10

O Γιάννης Ιωαννίδης μιλά στο Νικήτα Καραγιάννη

Ως αναμενόταν, μετά την ψήφιση του νέου νόμου του υπουργείου Εσωτερικών στη Βουλή, οι φωνές που υψώθηκαν δεν ή-ταν όλες σύμφωνες με τις εξελίξεις. Πρό-

κειται τόσο για φωνές που κάνουν λόγο για «παρά-θυρο» νομιμοποίησης παράνομων μεταναστών αλλά και για άλλες, όπως από την Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ww.hlhr.gr), που ε-πισημαίνουν ότι παρά το θετικό βήμα που έγινε «υ-πάρχει ακόμα έδαφος για περαιτέρω βελτίωση του νομοσχεδίου». Ο δικηγόρος και γενικός γραμματέ-ας της Ενωσης, κ. Γιάννης Ιωαννίδης, μίλησε στη “Metropolis Weekend” για τα θετικά και αρνητικά σημεία του νομοσχεδίου, που υπόσχεται να δώσει λύση σε ένα μείζον και χρόνιο πρόβλημα της ελλη-νικής κοινωνίας.

Ποια μπορούμε να πούμε πως είναι, σε γενι-κές γραμμές, τα θετικότερα σημεία του νόμου;Το βασικό είναι ότι -επιτέλους!- μπαίνει μια τά-ξη. Στο παρελθόν, το χαρακτηριστικό του Δικαί-ου της Ιθαγένειας ήταν ότι δεν υπήρχαν ορθο-λογικές και δικαιοκρατικές διαδικασίες, αλλά ού-τε βασικές εγγυήσεις για τους αιτούντες την ελλη-νική ιθαγένεια. Επίσης, δεν υπήρχαν βασικές εγ-γυήσεις αλλά ούτε ασφαλιστικές δικλείδες ότι η υ-πόθεση θα πήγαινε καλά και για την ελληνική πο-λιτεία. Ενα πρώτο θετικό σημείο είναι η χρονική προθεσμία για απάντηση στο αίτημα. Δεύτερον, ό-τι εισάγεται υποχρέωση αιτιολογίας σε περίπτωση απόρριψης του αιτήματος. Επί της ουσίας, η μεγά-λη «τομή» είναι ότι πλέον δεν θα ισχύει το παλαιό καθεστώς του Δικαίου του Αίματος που καθόρι-ζε το Δίκαιο της Ιθαγένειας. Πρόκειται για μία πα-λαιά, αναχρονιστική «εμμονή» της ελληνικής πολι-τείας που δεν συναντάει κανείς τόσο έντονα σε άλ-λες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αφού εκείνες αναγνωρίζουν τη μετανάστευση, τα δικαιώματα αλ-λά και την εγκατάσταση των αλλοδαπών ως μέρος της κοινωνίας τους. Αυτό, φυσικά, στην περίπτω-ση που ένας αλλοδαπός επιθυμεί και αποδείξει ό-τι μπορεί να ενταχθεί αρμονικά στην κοινωνία της χώρας που βρίσκεται.

Υπάρχει επίσης θετική εξέλιξη με τα παιδιά της λεγόμενης «δεύτερης γενιάς μεταναστών».Με το νέο νομοσχέδιο δίνεται επίσης λύση και στο αυτονόητο ζήτημα που αφορά σ’ αυτά τα παιδιά, ό-που εκεί θεσπίζεται μια νέα δυνατότητα απόκτη-σης της ιθαγένειας με δήλωση των γονέων τους. Πρόκειται για σημαντική αλλαγή σε μία «ανοιχτή πληγή». Τα παιδιά αυτά γεννήθηκαν και μεγάλω-σαν στην Ελλάδα και δεν γνωρίζουν άλλη πατρίδα. Προφανώς, λοιπόν, έπρεπε να λυθεί αυτό το μεί-ζον κοινωνικό πρόβλημα.

Θεωρείτε θετική την αναγνώριση του δικαιώ-ματος για υποψηφιότητα στις δημοτικές εκλο-γές των νομίμων μεταναστών;Φυσικά, αφού, μάλιστα, ας μην ξεχνάμε ότι το δι-καίωμα για υποψηφιότητα δημοτικού συμβούλου αναγνωρίζεται σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ε-νωσης.

Ας έρθουμε στα αρνητικά σημεία του νομοσχε-δίου. Ποια θεωρείτε ότι είναι αυτά;Θα ήταν σαφώς καλύτερο να ψηφιστεί στο σύνο-λό του ένας νέος κώδικας ιθαγένειας, ώστε να ρυθ-μιστούν ζητήματα που θα μας απασχολήσουν στο μέλλον. Για παράδειγμα, η διαδικασία καθορισμού της ιθαγένειας. Πρόκειται για μια άτυπη διαδικα-σία που δεν προβλέπεται λεπτομερώς, αλλά που α-ποδεικνύεται με ανορθολογικό τρόπο. Μπορεί, δη-λαδή, ο δισέγγονος ενός Ελληνα που μετανάστευσε στο εξωτερικό πριν από 100 χρόνια να θεωρείται αυτομάτως και Ελληνας πολίτης, χωρίς όμως να μι-λάει τη γλώσσα κλπ. Σε ένα άλλο παράδειγμα, μπορεί ένας Κενυάτης νό-μιμος μετανάστης να αποκτήσει οικογένεια στην Ελ-λάδα. Ακόμα και αν το παιδί του (Ελληνας πλέον) φύγει από τη χώρα μας σε πολύ μικρή ηλικία, μπο-ρεί κάποτε το δικό του παιδί (το εγγόνι του πρώ-

του) να επιστρέψει στην Ελλάδα και να ζητήσει την ελληνική ιθαγένεια, βάσει του Δικαίου του Αίματος.

Αρα το Δίκαιο του Αίματος λειτουργεί και ως «μπούμερανγκ» για τους Ελληνες;Ακριβώς. Ενα άλλο αρνητικό σημείο αποτελεί η τροποποίηση, χωρίς λόγο και επί το αυστηρότε-ρο, ορισμένων ρυθμίσεων, με στόχο να διασκεδα-στούν οι φόβοι για δήθεν αλλοίωση της εθνικής μας ταυτότητας και διευκόλυνση της μετανάστευ-σης. Καλό παράδειγμα αποτελεί η προσκόμιση τρι-ών συστατικών επιστολών από Ελληνες πολίτες (α-φορά στην αίτηση πολιτογράφησης). Αυτή η ρύθ-μιση είναι εντελώς αναποτελεσματική.

Ωστόσο, θεωρείτε το νόμο θετικό στο σύνο-λό του;Ναι, πρόκειται για μια πραγματική «τομή» για τα δεδομένα της Ελλάδας που πρέπει ν’ αγκαλιάσου-με, διότι δίνει τη δυνατότητα σε συμπολίτες μας να εκφράσουν την πραγματική τους διάθεση και το κέ-φι να ενταχθούν στην κοινωνία μας, ενώ καταργεί μια σειρά αναίτιων διακρίσεων, διασφαλίζει την κοινωνική και οικονομική συνοχή αλλά και την α-σφάλεια όλων μας. Είναι μια άσκηση δημοκρατίας.

Υπάρχει εικόνα για τον αριθμό των μετανα-στών που μπορούν να επωφεληθούν από το νέο νόμο;Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν λεπτομερή στατιστικά στοιχεία. Πρέπει να λάβουμε υπόψη το πόσοι μετανάστες επιθυμούν την ελληνική ιθαγένεια, αφού είναι πολλοί οι οποίοι δεν θέλουν ή δεν μπορούν -για διάφορους λόγους- να κόψουν τους δεσμούς με τις πατρίδες που άφησαν πίσω τους. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι για ν’ αποκτή-σει κάποιος την ελληνική ιθαγένεια πρέπει να ορκι-στεί πίστη στο σύνταγμά μας και σε ό,τι αυτό ορίζει.

Ο δρόμος για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας από νόμιμους μετανάστες που κατοικούν στη χώρα μας επιτέλους άνοιξε, και το συγκεχυμένο αλλά και άδικο καθεστώς στο οποίο μέχρι σήμερα ευρίσκονταν χιλιάδες αλλοδαποί αλλάζει, παίρνοντας μια περισσότερο ανθρώπινη και θετική κατεύθυνση.

Ελληνική ιθαγένεια:τα (+) και τα (-) του νέου νόμου

12 ΘΕΜΑ 19 - 3 - 10

Ομολογώ πως η πρόσφα-τη συζήτηση για την παρο-χή ιθαγένειας στους μετα-νάστες, με έκανε να νιώ-

σω κάπως άβολα. Από τη μια μεριά, όλοι αυτοί που μιλούσαν για την «κα-θαρότητα» της φυλής και το μεγαλείο της Ελλάδας και έβλεπαν το νομοσχέ-διο σαν μια μεγάλη και σκοτεινή συ-νωμοσία, που αποσκοπεί στη διάσπα-ση της εθνικής συνοχής της χώρας. Μιας και δεν δακρύζω με το άκουσμα του εθνικού ύμνου και δεν ριγώ από συγκίνηση κάθε φορά που βλέπω την ελληνική σημαία, ήταν επόμενο αυ-τού του είδους η επιχειρηματολογία να με αφήσει μάλλον αδιάφορο. Από την άλλη μεριά πάλι, ήταν όλοι εκεί-νοι που, με μια χαρακτηριστική αυτα-ρέσκεια, έχουν τοποθετήσει τον εαυτό τους στην πλευρά της «προόδου». Γι’ αυτούς, η αθρόα έλευση των μετανα-στών και τα ιδεολογήματα της «πολυ-πολιτισμικότητας» δεν είναι τίποτε άλ-

λο παρά «ευλογία» για την κοινωνία μας. Οσοι τολμούσαν να εκφράσουν επιφυλάξεις για το νομοσχέδιο της κυβέρνησης, στολίζονται με χαρακτη-ρισμούς όπως «εθνίκια», «φασίστες» κοκ. Παρότι, όμως, πιστεύω στις αξί-ες του κοσμοπολιτισμού και της ανοι-κτής κοινωνίας, ούτε τα επιχειρήματα της δεύτερης ομάδας με έπειθαν. Διαβάζοντας πριν από λίγες μέ-ρες το βιβλίο “Reflections on the Revolution in Europe” του Αμερι-κανού δημοσιογράφου Christopher Caldwell, που ασχολείται με τη μου-σουλμανική μετανάστευση στην Ευ-ρώπη, το βασικό ερώτημα που έθε-σε ο συγγραφέας με έκανε να συνει-δητοποιήσω γιατί δεν συμμερίζομαι τον ενθουσιασμό των «προοδευτι-κών» φίλων μου για τον «πολυπολι-τισμικό» παράδεισο: άραγε μπορεί η Ευρώπη να παραμείνει η ίδια, με δι-αφορετικούς ανθρώπους; Mπορού-με να διατηρήσουμε τις αξίες μας και τις ελευθερίες που έχουμε κα-τακτήσει στο δυτικό κόσμο, όταν έ-

να μεγάλο μέρος του πληθυσμού θα προέρχεται πια από μια κουλτούρα ανοιχτά εχθρική σε κάθε έννοια α-τομικών δικαιωμάτων;

Τι άλλαξε;Δεν είναι η πρώτη φορά που οι ευ-ρωπαϊκές χώρες δέχονται κύματα μεταναστών. Ενώ όμως παλαιότε-ρα η μετανάστευση ήταν κυρίως εν-δοευρωπαϊκή, τα τελευταία πενήντα χρόνια η Ευρώπη δέχεται μια πραγ-ματική εισβολή από ανθρώπους που ανήκουν σε άλλη θρησκεία, σε άλλο πολιτισμό. Στα μισά του εικοστού αι-ώνα σχεδόν δεν υπήρχαν μουσουλ-μάνοι στη δυτική Ευρώπη. Στις αρ-χές του 21ου αιώνα, ο αριθμός τους φτάνει τα 15 με 17 εκατομμύρια. Α-πό αυτούς τα 5 εκατομμύρια κατοι-κούν στη Γαλλία, 4 στη Γερμανία, 2 στη Βρετανία. Στην Ελλάδα πά-λι, σύμφωνα με τις πιο μετριοπα-θείς εκτιμήσεις, ο αριθμός των θρη-σκευόμενων μουσουλμάνων αγγίζει τις 500.000 (εξαιρώντας τους μου-

σουλμάνους Αλβανούς, που στη συ-ντριπτική τους πλειοψηφία δεν θρη-σκεύονται). Και ο αριθμός αυτός ο-λοένα και αυξάνεται. Πέρα από τις νέες αφίξεις εκατοντάδων χιλιάδων μουσουλμάνων μεταναστών ετησί-ως, ο δείκτης γεννητικότητας αυτής της πληθυσμιακής ομάδας είναι πο-λύ πιο υψηλός απ’ των ντόπιων, και μάλιστα δεν δείχνει τάσεις υποχώ-ρησης. Πακιστανοί και μουσουλμά-νοι από το Μπαγκλαντές που βρί-σκονται ήδη από το 1950 στην Αγ-γλία, έχουν ακόμη πολύ υψηλότε-ρους δείκτες από τον εθνικό μέ-σο όρο.

Προσπάθεια επιβολής μιας «άλλης» κουλτούραςΚαι λοιπόν; -θα μπορούσε να ανα-ρωτηθεί κάποιος. Τι σημασία έχει αν η πλειοψηφία των κατοίκων της «γηραιάς ηπείρου» είναι χριστιανοί ή μουσουλμάνοι; Σε μια εποχή που κυρίαρχη ιδεολογία στη Δύση είναι ο σχετικισμός και η πολιτική ορθό-

Του Τηλέμαχου Χορμοβίτη

Η Ευρώπη της διαφορετικότητας αντιμέτωπη με τις φανατικές «μαντήλες»

13ΘΕΜΑ19 - 3 - 10

τητα, όλοι οι πολιτισμοί θεωρούνται ίσης αξίας. Οποιος μιλάει για την α-νωτερότητα του δυτικού πολιτισμού βαφτίζεται… νοσταλγός του Χίτλερ, τα «ταμ ταμ» της ζούγκλας έχουν ίδια καλλιτεχνική αξία με τη μουσική του Μπετόβεν, ο Σαίξπηρ και ο Θερβά-ντες δεν είναι τίποτε άλλο παρά «νε-κροί λευκοί άντρες», ενώ η κλειτο-ριδεκτομή θεωρείται μια πολιτιστι-κή ιδιαιτερότητα που αξίζει του σε-βασμού μας.Γεγονός όμως είναι πως ούτε μία α-πό τις χώρες από όπου έρχονται οι μουσουλμάνοι μετανάστες δεν είναι δημοκρατία, καμιά δεν σέβεται τα α-τομικά δικαιώματα των πολιτών, η ελευθερία του λόγου είναι άγνωστη έννοια, οι γυναίκες θεωρούνται πο-λίτες δεύτερης κατηγορίας, ενώ η ο-μοφυλοφιλία είναι ποινικοποιημένη (σε μερικές χώρες μάλιστα, όπως το Ιράν και η Σαουδική Αραβία, επι-βάλλεται η ποινή του θανάτου). Το ανησυχητικό είναι πως πολλοί α-πό τους μουσουλμάνους μετανάστες κουβαλούν και στις νέες τους πατρί-δες αυτές τις απόψεις -και μάλιστα με διάθεση να τις επιβάλουν.

Αυτολογοκρισία και απαγόρευσηΣτην Ολλανδία, ο σκηνοθέτης Τheo Van Gogh, δημιουργός μιας ταινίας που στηλίτευε τη βία εναντίον των γυναικών στις μουσουλμανικές χώ-ρες, δολοφονήθηκε από ένα φανα-τικό ισλαμιστή. Η συνεργάτης του και πολιτικός Ayaan Hirsi Ali, σο-μαλικής καταγωγής, αναγκάζεται μέ-χρι και σήμερα να ζει κυνηγημένη α-πό χώρα σε χώρα, ο πολιτικός επί-γονος του Fortuyn, Geert Wilders, δέχεται συνεχείς απειλές για τη ζωή του, ιδίως μετά την κυκλοφορία της αντι-ισλαμικής του ταινίας «Fitna», ενώ βίαιες διαδηλώσεις ξέσπασαν με αφορμή τη δημοσίευση σκίτσων του Μωάμεθ σε εφημερίδα της Δανί-ας. Στην Ελλάδα, μόλις τον περασμέ-νο Μάιο, με αφορμή το σκίσιμο του Κορανίου από έναν αστυνομικό, εκα-τοντάδες μουσουλμάνοι έκαναν δια-δήλωση στο κέντρο της Αθήνας και προκάλεσαν φθορές σε αυτοκίνητα και στάσεις λεωφορείων. Αυτό το κλίμα τρομοκρατίας φαίνεται να έχει αποτελέσματα. Διανοούμενοι, καλλιτέχνες και πολιτικοί αυτολο-γοκρίνονται, παραστάσεις ματαιώνο-νται και βιβλία δεν εκδίδονται. Ο Αγ-γλος καλλιτέχνης Grayson Perry, που με τα περίφημα κεραμικά του γελοιο-ποιεί το χριστιανισμό και άλλες θρη-σκείες, δεν έχει βάλει ποτέ στο «στό-χαστρό» του το Ισλάμ. Ο λόγος; Ο-πως ομολογεί και ο ίδιος αφοπλιστι-κά: «Φοβάμαι πως θα βρεθώ με κομ-μένο το λαιμό»! Πριν από δύο χρόνια, το Royal Court Theatre του Λονδίνου αποφάσισε να μην ανεβάσει μια προσαρμογή της

«Λυσιστράτης» που τοποθετείται στο μουσουλμανικό παράδεισο και πρό-σφατα ο εκδοτικός οίκος “Random House” ανακοίνωσε πως ακυρώνει την προγραμματισμένη έκδοση μιας μυθιστορηματικής βιογραφίας της πρώτης γυναίκας του Μωάμεθ, επει-δή ειδικοί στο Ισλάμ θεώρησαν πως το βιβλίο γελοιοποιεί την ιστορία της μουσουλμανικής θρησκείας. Οι πιο αισιόδοξοι υποστηρίζουν πως η δεύτερη γενιά μεταναστών θα προ-σαρμοστεί στις ευρωπαϊκές αξίες. Ας μην ξεχνάμε, όμως, πως οι τρομο-κρατικές επιθέσεις στο Λονδίνο έγι-ναν από εύπορους μουσουλμάνους δεύτερης γενιάς, και στις ταραχές στα προάστια του Παρισιού συμμετείχαν μουσουλμάνοι έφηβοι που γεννήθη-καν στη Γαλλία. Σε κάποιες περιπτώ-σεις, μάλιστα, η νεότερη γενιά φαίνε-ται να είναι πολύ πιο κοντά στο πα-ραδοσιακό Ισλάμ απ’ ό,τι οι γονείς τους. Στην Αγγλία, το 2007, σε σχετι-κή έρευνα, το 53% των μουσουλμά-νων απάντησε πως οι γυναίκες πρέ-πει να φορούν φερετζέ. Το αξιοση-μείωτο ήταν πως στους ερωτηθέντες που ήταν πάνω από 55 ετών το πο-σοστό ήταν 28%, ενώ στις ηλικίες α-πό 18 μέχρι 24, το αντίστοιχο ποσο-στό έφτανε το… 74%! Στην ίδια έρευ-να, το 1/3 των Βρετανών Μουσουλ-μάνων συμφωνεί με την άποψη πως «όποιος μουσουλμάνος ασπαστεί μια άλλη θρησκεία πρέπει να τιμωρη-θεί με θάνατο». Και πάλι, το ποσοστό που συμφωνεί είναι μόλις 19% σε ό-σους είναι πάνω από 55 ετών, ενώ στην ηλικιακή ομάδα 18-24 σκαρφα-λώνει στο 36%.

Ποιος θα προσαρμοστεί τελικά;Δεν μπορεί να πει κανείς με σιγου-ριά για το αν έρθει η εποχή που οι μουσουλμάνοι μετανάστες θα προ-σαρμοστούν στις αξίες της Ευρώ-πης. Οσο περνούν όμως τα χρόνια, φαίνεται πως η υπερβολική αισιο-δοξία δίνει τη θέση της σε έναν ο-λοένα αυξανόμενο σκεπτικισμό. Και το πιο ανησυχητικό είναι πως η Ευ-ρώπη, ακολουθώντας «πολιτικά ορ-θές» δοξασίες, φαίνεται πρόθυμη να εγκαταλείψει τις αξίες και τα ιδανι-κά της. Στο όνομα της προστασίας των μειονοτήτων, πολλές ευρωπαϊ-κές χώρες εφαρμόζουν μια πολιτική «κρατικά επιδοτούμενου» πολυπο-λιτισμού, που ενθαρρύνει τους με-τανάστες να διατηρήσουν τις ιδιαι-τερότητές τους και να παραμείνουν απομονωμένοι από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Η τελευταία πρόταση από το “Reflections on the Revolution in Europe” ηχεί σαν προειδοποίηση: «Οταν μια ανασφαλής, σχετικιστική κουλτούρα συναντάει μια κουλτού-ρα που έχει αυτοπεποίθηση και εί-ναι ενδυναμωμένη με κοινά δόγμα-τα, είναι η πρώτη που θα αλλάξει για να ταιριάξει με τη δεύτερη».

14 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟ-polis 19 - 3 - 10

Μπορεί τα κλισέ στην πλειονότητα των άρθρων να περισσεύουν, στην περίπτωσή μας όμως… κολλάνε υπέροχα τα «όπου φτωχός και η μοίρα του» και το «μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι». Γιατί σύμφωνα με μία έρευνα, υπό την αιγίδα του BBC, οι κάτοικοι της Αφρι-κής, αφενός φταίνε μόνο για το 4% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως, αφετέρου το έχουν πάρει και κατάκαρδα. Αντιδιαμετρικά, ο κολοσσός General Electric δηλώνει ότι μέχρι το 2015 θα δύναται να δίνει σε ένα σπίτι τη δυνατότητα ολικής ενερ-γειακής αυτονομίας. Μήπως να πουλούσε πιο πολύ στην Αφρική, για να τους φύγουν και οι τύψεις;

Γράφει ο Τάσος Γραικός

Κάποτε μας έλεγαν ότι ο αδαής είναι ταυτόχρονα και ευτυχισμέ-νος, καθώς, μη γνωρίζοντας τι γίνεται γύρω του, διατηρεί συνή-θως τις ελπίδες του ακέραιες. Μία έρευνα όμως του BBC, που σχετίζεται πάντα με τα περιβαλλοντικά, έρχεται να υποστηρίξει

το αντίθετο. Ούτε λίγο, ούτε πολύ, οι Αφρικάνοι θεωρούν εαυτόν υπεύ-θυνο για την κλιματική αλλαγή, ενώ επίσης τα… ρίχνουν και στο Θεό -εν είδει τιμωρίας προς το ανθρώπινο είδος. Επίσης, γίνεται προσομοίωση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής με αυτό του HIV-AIDS, όσον α-φορά στην άγνοια προς τα δύο φαινόμενα και τα αποτελέσματα αυτής.

Η έρευνα έγινε από το Ταμείο Παγκόσμιας Βο-ήθειας του BBC (World Service Trust), σε συ-νεργασία με το Βρετανι-κό Συμβούλιο (British Council). Τα αποτελέσμα-τα έδειξαν ότι ενώ είναι φανερό πως οι επιπτώ-σεις της κλιματικής αλ-λαγής επηρεάζουν άμε-σα και πιο έντονα αυτούς που «φταίνε» λιγότερο, οι ίδιοι δεν το κατανοούν. Και με το «αυτοί», εν-νοούνται οι κάτοικοι της «μαύρης ηπείρου», όπου οι… μαύροι (όνομα και πράγμα, αν μου επιτρέπε-ται) θεωρούν ακόμα πως όλα τα δεινά της κλιματι-κής αλλαγής είναι κάποιο είδος θεϊκής τιμωρίας.Η επικεφαλής της έρευ-νας Anna Godfrey, ανα-φέρει πως μεγάλη τροχο-

πέδη είναι το γεγονός της μη ύπαρξης κατάλληλης ορολογίας, ώστε να ε-ξηγηθούν φαινόμενα όπως αυτό του θερμοκηπίου ή της κλιματικής αλ-λαγής. Μάλιστα, αντιπαραθέτει ότι εφόσον οι άνθρωποι είναι τόσο κο-ντά στη θρησκεία, ίσως η επιστήμη θα έπρεπε να εκμεταλλευτεί το γεγο-νός. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να διδάσκεται μέσω των θρησκευ-τικών κηρυγμάτων η βασική αρχή της επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας με ρύπους ή να παρέχεται οποιαδήποτε πληροφορία για το περιβάλλον, με την απαραίτητη θεολογική... πινελιά. Αυτό που έκανε τελικά πιο πολύ ε-ντύπωση, είναι πως μέσα στους πλέον ανενημέρωτους, συγκαταλέγονταν τοπικοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι. Τελικά, αγαπητοί μου, επιβεβαιώνε-ται για ακόμα μία φορά η άποψη ότι όλα ξεκινούν από την εκπαίδευση και ότι στην πορεία είναι δύσκολο να υπάρ-ξει μεγάλη μεταβολή.

Mην μπερδευτεί κανείς μας και το αναγνώσει ως «αναρχοαυ-τόνομο», σαν κάτι στέκια που υπάρχουν κατά τόπους. Οχι γιατί είμαστε εναντίον, αλλά γιατί η είδηση μιλάει για το α-ντίθετο άκρο. Η εταιρεία General Electric (GE), μία εκ των

πολυεθνικών που πρακτικά ασχολείται με τα πάντα (από ηλεκτρικές συ-σκευές μέχρι αεροπλάνα), προσπαθεί να υλοποιήσει το στόχο της, που δεν είναι άλλος από το να είναι δυνατόν να μετατρέψει ένα σπίτι σε μη-δενικό καταναλωτή ενέργειας, μέχρι το… σωτήριον έτος 2015 (προφα-νώς δεν βλέπουν ελληνικές ενημερωτικές εκπομπές για το ότι ο κόσμος θα καταστραφεί το 2012 -τζάμπα θα πάνε οι καινοτομίες). Στο 9ο Παγκόσμιο Συνέδριο για την Καθαρή Τεχνολογία, υπό την αιγί-δα της πολυεθνικής Jefferies, o αντιπρόεδρος της GE, Στιβ Φλάντερ, α-νέφερε ότι η εταιρεία προσβλέπει μεγάλη ανάπτυξη στο χώρο της «πρά-σινης οικονομίας». Μάλιστα σκοπεύει να κεφαλαιοποιήσει αυτήν τη «μό-δα», όπως ανέφερε, με το να επενδύσει σε οτιδήποτε μπορεί να θεωρη-θεί ως «πράσινη τεχνολογία». Συμπλήρωσε επίσης ότι: «Τα ακριβά πρά-σινα προϊόντα δεν ήταν και η πιο έξυπνη ιδέα», προφανώς αναφερόμε-νος στην τάση της αγοράς να υπερτιμολογεί ό,τι θεωρούταν «οικολογι-κό», μόνο γι' αυτόν το λόγο. Αποτέλεσμα ήταν τα περιβαλλοντικά φιλι-κά προϊόντα να θεωρούνται -και δικαίως- ελιτίστικα και μη οικονομικά συμφέροντα. Το πρόγραμμα Eco.1 της εταιρείας περιείχε επενδύσεις 5 δισεκατομμυ-ρίων δολαρίων και εστίασε στις ανενεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως α-νεμογεννήτριες και στροβίλους. Επίσης, άλλα 200 εκατομμύρια επενδύ-θηκαν υπό τη μορφή συνεργασιών με άλλες εταιρείες, στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής ανάπτυξης. Τώρα, με το Εco.2 η εταιρεία προτίθεται να ρίξει το… βάρος της στην ενεργειακή οικιακή απόδοση. Προτίθεται να ξοδέψει 100 εκατομμύρια δολάρια στην έρευνα για ενεργειακές ηλεκτρι-κές στήλες (μπαταρίες), όπως και σε «έξυπνα συστήματα» τα οποία ταυ-τόχρονα θα τροφοδοτούν ενεργειακά ένα σπίτι και θα ελέγχουν την κα-τανάλωση. Αλλο ένα στοίχημα είναι να βελτιώσει την ενεργειακή απόδο-ση των συσκευών της κατά 50%. Ολα αυτά, βέβαια, με το αζημίωτο, α-φού σκοπεύει η «πράσινη αγορά» της να έχει τα διπλάσια έσοδα από κά-θε άλλον τομέα της εταιρείας. Ας είναι, να έχουμε τουλάχιστον να λέμε ότι «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».

Η άγνοια προκαλεί… τύψεις

Ενεργοαυτόνομο σπίτι

15ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ19 - 3 - 10

Ευρύτερες συμπράξειςγια πράσινες λύσεις

Επιμέλεια: Θάνος Τριανταφύλλου

Η ημερίδα «Ανακύκλωση και Ενεργειακή Αξιοποίηση: Βιώσιμες Προοπτικές για την Ανάπτυξη», που συνδιοργάνωσε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Ανακύ-κλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης (ΣΕΒΙΑΝ) και το FORUM ΑΓΟΡΑΙΔΕΩΝ, α-ποτέλεσε την πιο ευχάριστη νότα διαλόγου στο ήδη συγκρουσιακό κλίμα των η-

μερών. Στο κατάμεστο αμφιθέατρο «Γιάννος Κρανιδιώτης», του υπουργείου Εξωτερικών, α-ποδείχθηκε απερίφραστα πως τα «καυτά» χρονίζοντα προβλήματα, που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και την αναγκαιότητα διαμόρφωσης συνθηκών βιώσι-μης ανάπτυξης, απαιτούν ευρύτερες συμπράξεις μεταξύ πολιτείας, αυτοδιοίκησης, επιχειρή-σεων και της κοινωνίας των πολιτών. Συμπράξεις -και μάλιστα «πράσινες»- που είναι τόσο απαραίτητες στις μέρες μας. Ας δούμε τα βασικότερα σημεία των εναρκτήριων χαιρετισμών.

Θανάσης ΚατρήςΠρόεδρος του ΣΕΒΙΑΝ

Σκοπός του ΣΕΒΙΑΝ είναι να ανοίξει διάλογο για μεταρ-ρυθμίσεις που θα «ξεκλειδώσουν» την ανάπτυξη, όπως: η εφαρμογή του κανόνα «ο ρυπαίνων πληρώνει» και στα αστικά απορρίμματα, η άμεση δημιουργία δύο τουλάχι-στον Χώρων Υγειονομικής Ταφής Βιομηχανικών Απο-βλήτων και η αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας προς όλους ανεξαιρέτως. Ο ΣΕΒΙΑΝ, αποτελώντας το βραχί-ονα των ιδιωτών επενδυτών στην ανακύκλωση και στην ενεργειακή αξιοποίηση των αποβλήτων, φέρνει μαζί την επιστημονική γνώση και κινητοποιεί την επιχειρη-ματικότητα, που είναι απαραίτητα για τη διαμόρφωση ε-νός βιώσιμου δυναμικού κλάδου της οικονομίας με ση-μαντικές προοπτικές. Οι στόχοι του ΣΕΒΙΑΝ είναι: η υι-οθέτηση θέσεων προκειμένου να αναπτυχθεί η πράσι-νη ανάπτυξη στη χώρα, η ενημέρωση των πολιτών για την αναγκαιότητα νέων σύγχρονων εγκαταστάσεων δια-χείρισης αποβλήτων και η συνεργασία με ΑΕΙ και ερευ-νητικά ιδρύματα, καθώς και η συστηματική παρακολού-θηση της επιστημονικής εμπειρίας.

Κυριάκος ΜητσοτάκηςYπεύθυνος περιβάλλοντοςτης ΝΔ

Υπάρχει η επιτακτική ανάγκη υλοποίη-σης του περιφερειακού σχεδιασμού, το ο-ποίο εκπόνησε η προηγούμενη κυβέρνη-ση του ΠΑΣΟΚ στο ζήτημα της διαχείρι-σης των απορριμμάτων. Στην περίπτω-ση που αυτό καθυστερήσει, ιδιαίτερα στην Αττική υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να πνι-γεί σε δύο χρόνια όλο το λεκανοπέδιο στα σκουπίδια.Στη λογική του «μακριά από την αυλή μου» πρέπει να απαντήσουμε με υπερκομ-ματική πολιτική βούληση. Πιστεύω ότι ο χώρος του περιβάλλοντος και της πράσι-νης ανάπτυξης είναι ιδανικός για τέτοιου είδους συναινέσεις. Γι’ αυτό και θα εί-μαστε δίπλα στο υπουργείο Περιβάλλο-ντος και σε όποιες δράσεις αυτό πραγμα-τοποιήσει.

Τίνα Μπιρμπίλη Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής

Το κυριότερο πρόβλημα στη διαχείριση των απορριμ-μάτων είναι η απουσία ενός ολοκληρωμένου σχεδί-ου για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, με σαφείς ρόλους και ευθύνες για το κράτος και την αυτοδιοί-κηση, πλαίσιο συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα και τεκμηριωμένη ενημέρωση της κοινωνίας για το περι-βαλλοντικό και κοινωνικό διακύβευμα.Για την υλοποίηση των αναγκαίων έργων επεξεργασί-ας και αξιοποίησης των αποβλήτων χρειάζεται να αξι-οποιηθούν και ιδιωτικοί πόροι, στο πλαίσιο έργων με το σύστημα παραχώρησης ή με τη μορφή σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Διαμορφώνο-νται λοιπόν προϋποθέσεις και αναπτυξιακές ευκαιρίες για σημαντική συμβολή του ιδιωτικού τομέα στα θέμα-τα διαχείρισης αποβλήτων. Στο ερώτημα, λοιπόν, πώς βλέπουμε το ρόλο των ιδιωτών στα θέματα διαχείρι-σης αποβλήτων, η απάντησή μας είναι σαφής: επιδιώ-κουμε τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα στην κατα-σκευή και λειτουργία μονάδων επεξεργασίας και αξιο-ποίησης αποβλήτων, στο πλαίσιο του συνολικού σχε-διασμού διαχείρισης αποβλήτων, με σεβασμό στις α-παιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και συνε-κτιμώντας τα οικονομικά δεδομένα, ώστε να μην προ-κύπτουν μεγάλες αποκλίσεις και στρεβλώσεις στο κό-στος διαχείρισης των αποβλήτων από περιοχή σε πε-ριοχή.Παράλληλα, θα προχωρήσουμε μέχρι το τέλος του 2010 στην επικαιροποίηση του εθνικού σχεδιασμού για τη διαχείριση των αποβλήτων, λαμβάνοντας υπό-ψη τις νεότερες εξελίξεις στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, όπως προκύπτουν από την Οδηγία Πλαίσιο 98/2008, η οποία θα ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία.

16 ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΡΜΑ 19 - 3 - 10

«Εχεις βρει θέμα για το Πράσινο Κάρμα;», με ρώτησε η αγαπητή Νατάσα. Δεν είχα ακόμη κάτι κατά νου. «Οχι, γιατί, υπάρχει

κάτι καλό;». «Ναι, νομίζω ότι θα σου αρέσει. Η WWF μας έστειλε ένα δελτίο Τύπου, που λέει ότι το κόκκινο ελάφι της Ελλάδας έχει σχεδόν εξαφανιστεί!». Για ακόμα μία φορά, το γνωστό «όταν δεν υπάρχουν νέα, τα νέα είναι καλά» δυστυχώς αντιστράφηκε και έτσι βρέθηκα με «θέμα». Σε λίγο το επίμαχο e-mail της WWF βρι-σκόταν στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μου. Το ανοίγω και διαβάζω ότι το κόκκινο ελάφι (cervus elaphus), που κάποτε ζούσε σε ολό-κληρη την Ελλάδα, σήμερα εντοπίζεται μόνο στην Πάρνηθα και λίγα άτομα στη Ροδόπη. «Ρε Νατάσα, εδώ λέει ότι το συναντάει κα-νείς στην Πάρνηθα». «Ναι, έτσι λέει». «Ψη-τό;». Οι συνάδελφοι στα διπλανά γραφεία έ-βαλαν τα γέλια. «Παιδιά, μη γελάτε. Είναι δυνατό να έχει γλιτώσει κοτζάμ ελάφι; Ού-τε μυρμήγκι δεν έχει απομείνει εκεί. Μάλ-λον θα εννοούν ότι το βρίσκει ακόμα κα-νείς στις παρακείμενες ταβέρνες με τα κοψί-δια, ως κυρίως πιάτο…». «Ρε, μήπως το λέ-νε ‘κόκκινο’ επειδή το αφήνουν λίγο άψη-το;», συμπληρώνει ο Βασίλης και τα γέλια δυναμώνουν. Μη μας παρεξηγείτε. Αν υπήρχε Σύλλογος Φίλων του Κόκκινου Ελαφιού, τότε τα γρα-φεία του θα ήταν εδώ στην εφημερίδα μας, καθότι το συμπαθές φυτοφάγο έχει πολλούς θαυμαστές μεταξύ μας. Ομως, οι δημοσιογράφοι είναι γνωστοί για το κυνικό χιούμορ τους, χωρίς αυτό να ση-μαίνει ότι δεν κατανοούν σε βάθος την κατά-σταση που «διακωμωδούν» και αυτό από α-πλή αντίδραση στα «μαύρα» μαντάτα που συ-γκεντρώνονται καθημερινά στα γραφεία τους (no news, good news, όπως είπαμε...). Ε-ξάλλου, το χιούμορ είναι ένας καλός και δο-κιμασμένος τρόπος για να «περάσεις» μια εί-δηση και να την προσέξουν οι αναγνώστες. «Παιδιά μη γελάτε, είναι σοβαρό το θέμα», είπε η Νατάσα σε μια προσπάθεια να μας ε-παναφέρει στην τάξη, μην καταφέρνοντας ω-στόσο να κρύψει και τα δικά της γέλια. «Κοι-τάξτε τι όμορφο που είναι στη φωτογρα-φία…» πρόσθεσε, δείχνοντάς μας ένα πανέ-μορφο «πορτρέτο» του υπό εξαφάνιση ζώ-ου. Κοιτάζοντας τη φωτογραφία και με... μα-τωμένη καρδιά (γνωρίζοντας τα «φιλοζωι-κά» αισθήματα των Ελλήνων) διαβάζω ότι σε ειδική μελέτη με τίτλο «Ερευνα Οικολο-

γίας του Κόκκινου Ελαφιού στο Ορος Πάρ-νης», η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελ-λάς κατέγραψε τα σημαντικότερα στοιχεία που αφορούν στον πληθυσμό της Πάρνη-θας, τον ακμαιότερο πληθυσμό κόκκινου ε-λαφιού της χώρας. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα αποτελέσματα της έρευνας, ο αριθμός των ελαφιών της Πάρ-νηθας δεν ξεπερνά τα 600. Τα άτομα αυτά διασπείρονται αδρά από τη λίμνη του Μα-ραθώνα στα ανατολικά, έως το όρος Πάστρα στα δυτικά. Μια σειρά παραγόντων επιδρούν ανασταλτι-κά τόσο για την αύξηση όσο και τη διατήρη-ση του υπάρχοντος πληθυσμού: το λαθραίο κυνήγι, τα τροχαία ατυχήματα, η θήρευση των ελαφιών από εγκαταλελειμμένα σκυλιά, αλλά και η επέκταση των οικιστικών εκτά-

σεων στη γύρω περιοχή είναι οι κυριότεροι από αυτούς. Η απώλεια βιοτόπων εξαιτίας της εντατικοποίησης της γεωργίας και της ε-πέκτασης των οικιστικών εκτάσεων μαζί με τη λαθροθηρία αποτελούν, άλλωστε, τους κύριους λόγους, που εμποδίζουν τη φυσική του διασπορά σε νέους βιότοπους.Δύσκολα τα πράγματα, σκέφτηκα. Μάλιστα, απόρησα πώς και κατάφεραν αυτά τα λί-γα ελαφάκια να σωθούν από την καταστρο-φή. Ξαφνικά, βλέπω τη Νατάσα να βάζει πά-λι τα γέλια. «Τι έγινε πάλι;», τη ρωτάω. «Ασε, τώρα δια-βάζω ότι οι κτηνοτρόφοι ζητούν από την πο-λιτεία να πάρει μέτρα προστασίας… της εγ-χώριας παραγωγής αρνιού εν όψει του Πά-σχα». Περιττό να περιγράψω τι έγινε στο γραφείο…

Του Νικήτα Καραγιάννη

Το κόκκινο ελάφι

17ΚΟΣΜΟΣ19 - 3 - 10

Στις 28 Οκτωβρίου του 2009 η Ανγκε-λα Μέρκελ εκλεγόταν καγκελάριος για δεύτερη φορά. Μάλλον θα αναπολεί με νοσταλγία εκείνες τις ημέρες, κα-

θώς τα «χτυπήματα» που δέχεται το τελευταίο διάστημα είναι απανωτά.Κατ’ αρχάς στο εσωτερικό «μέτωπο», η καγκε-λάριος αντιμετωπίζει την αυξημένη δυσαρέ-σκεια για τον κυβερνητικό συνασπισμό. Δημο-σκοπήσεις της προηγούμενης εβδομάδας απο-τύπωναν τη στήριξη προς το Χριστιανοδημο-κρατικό Κόμμα (CDU) και το Κόμμα των Ελεύ-θερων Δημοκρατών (FDP), στο χαμηλότερο ε-πίπεδο (41%). Αν και οι Χριστιανοδημοκράτες συγκρατούν τα ποσοστά τους κοντά στα αποτε-λέσματα των εθνικών εκλογών (33%), οι Φι-λελεύθεροι κυριολεκτικά κατακρημνίζονται -με πρώτο και καλύτερο τον αρχηγό τους, Γκουί-ντο Βεστερβέλε.Η εμμονή του τελευταίου για παροχή φοροα-παλλαγών, εν μέσω κρίσης, σε ανώτερα εισο-δηματικά στρώματα, καθώς και οι δριμείες ε-πιθέσεις του εναντίον του κοινωνικού κράτους, προκάλεσαν την οργή της αντιπολίτευσης. Τον κατηγορούν για νεποτισμό, διαπλοκή και ευνο-ϊκή μεταχείριση επιχειρηματιών που προσφέ-ρουν δωρεές στο FDP και τους οποίους ο Γερ-μανός υπουργός Εξωτερικών παίρνει μαζί του στα υπηρεσιακά του ταξίδια. Ο Βεστερβέλε αρ-νείται τα παραπάνω και κάνει λόγο για προ-σωπική επίθεση προς τον ίδιο και το στενό

του συνεργάτη και σύντροφο, Μίχαελ Μρονς. Ωστόσο, η κοινή γνώμη φαί-νεται πως έχει διαφορετική άποψη. Τα ποσοστά του FDP στις δημοσκοπήσεις υπολείπονται έως και 45% του ποσο-στού των ομοσπονδιακών εκλογών και όλα δείχνουν ότι οι εκλογές της 9ης Μαΐου στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνα-

νίας- Βεστφαλίας, το μεγαλύτερο σε πληθυσμό, θα αποτελέσουν γερό “crash test” για την κε-ντροδεξιά κυβέρνηση συνεργασίας.Μακάρι όμως να ήταν αυτό το μόνο πρόβλημα της Μέρκελ. Η καγκελάριος τις τελευταίες μέ-ρες δέχεται «βολές» και από το εξωτερικό. Α-φορμή; Η συζήτηση που έχει ανοίξει για τα γερμανικά εμπορικά πλεονάσματα. Την πρώτη «κανονιά» έριξε η Γαλλίδα(!) υπουργός των οι-κονομικών Κριστίν Λαγκάρντ και το Βερολίνο κατηγορείται, ανοιχτά πλέον, πως τα γερμανι-κά εμπορικά πλεονάσματα οφείλονται, αφενός, στα εμπορικά ελλείμματα των Ευρωπαίων εταί-ρων και, αφετέρου, στη μακράς διάρκειας πο-λιτική μηδενικών αυξήσεων των μισθών των Γερμανών εργαζομένων.Προχωρώντας ένα βήμα περισσότερο, η Λα-γκάρντ εξέφρασε ενδοιασμούς για τη βιωσιμό-τητα ενός τέτοιου μοντέλου σε «μακροπρόθε-σμο διάστημα και για το σύνολο της ζώνης του ευρώ» και πρόσθεσε ότι «ξεκάθαρα χρειαζόμα-στε καλύτερη σύγκλιση». Ανάλογο ύφος είχαν και οι δηλώσεις του Ολι Ρεν. Ο Ευρωπαίος Ε-πίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υ-ποθέσεων επεσήμανε πως «χώρες που παρου-σιάζουν υψηλά πλεονάσματα τρεχουσών συ-ναλλαγών», δηλαδή η Γερμανία, «πρέπει να προχωρήσουν σε διαρθρωτικές μεταρ-ρυθμίσεις προκειμένου να ενισχύ-σουν την εγχώρια ζήτηση». Η κριτική που δέχεται πλέον η Γερμανία από το εξωτε-ρικό, για την οικονομι-κή της πολιτική, είναι, λίγο ως πολύ, παρό-μοια με αυτήν που ασκείται στην Κίνα.Τι θα συμβεί το επό-μενο διάστημα; Το

σίγουρο είναι πως η Μέρκελ θα ανέβει το δικό της... Γολγοθά. Ακόμα όμως και αν η αρχηγός των Χριστιανοδημοκρατών καταφέρει να «ανα-στήσει» τον κυβερνητικό συνασπισμό, «παρα-δίδοντας» μαθήματα πολιτικής στον Βεστερβέ-λε ή αναζητώντας νέους εταίρους για ένα νέο κυβερνητικό συνασπισμό, θα δυσκολευτεί ιδι-αίτερα να «αναστήσει» τη γερμανική οικονομία. Ο προϋπολογισμός του 2010, ο οποίος συζη-τείται στο κοινοβούλιο την ώρα που γράφεται αυτό το κείμενο, καθορίζει το δανεισμό της χώ-ρας στα 80 δισ. ευρώ. Πρόκειται για το μεγα-λύτερο δημοσιονομικό έλλειμμα στη μεταπολε-μική ιστορία, ενώ το δημόσιο χρέος εκτινάσ-σεται πλέον στα 1,7 τρισ. ευρώ (ποσό που α-ντιστοιχεί στο 80% του ΑΕΠ). Αν η Μέρκελ ακολουθήσει τις προτροπές των Ευρωπαίων εταίρων κινδυνεύει να χαθεί ο-ριστικά το... τρένο της περαιτέρω ανάπτυξης, που θα καλύψει τις αυξημένες δανειακές ανά-γκες της χώρας. Αν όχι, υπάρχει κίνδυνος το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, που με τόση επιμέ-λεια και πρωτεργάτη τη Γερμανία χτίζονταν όλα τα προηγούμενα χρόνια, να ξεπεράσει τα όρια στατικότητάς του. Σε κάθε περίπτωση, η «σιδη-ρά Κυρία» της γερμανικής πολιτικής φαίνεται

πως βρίσκεται μεταξύ «σφύ-ρας και άκμονος». Θα

αντέξει;

Μεταξύ σφύρας και άκμονος...

Κοσμ

οναύ

της

Κοσμ

οναύ

της

o κα

τά κ

όσμο

ν Αν

τώνη

ς Χι

οκτο

ύρης

18 ΘΕΜΑ 19 - 3 - 10

Του Τηλέμαχου Χορμοβίτη

Αναμφισβήτητα, μία από τις πιο ζωντανές τηλεοπτικές αναμνήσεις που μοιραζό-μαστε εμείς, οι σημερινοί

τριαντάρηδες και τριανταπεντάρηδες, είναι το ξεκαρδιστικό show του Αγ-γλου κωμικού Benny Hill. Το χαρα-κτηριστικό σήμα του “Thames TV”, με το Μπιγκ Μπεν και την εκκλησία του Αγίου Παύλου, σήμαινε πως η εκπομπή άρχιζε! Κάθε φορά, όλα τα γνώριμα και αγαπημένα στοιχεία που συνέθεταν το σύμπαν του “Benny Hill Show” ήταν εκεί: η θρυλική μουσική (το “Yakety Sax” του Boots Randolph), ο Benny Hill με το μόνιμα πονηρά ύφος, ο μικροκαμωμένος φα-λακρός γεράκος και, βέβαια, ημίγυμνα κορίτσια, πολλά ημίγυμνα κορίτσια!

Απόρριψη του BennyΑλλά στην «πολιτικά ορθή» εποχή μας, κάποιοι προσπαθούν να μας πεί-σουν πως κάτι δεν πήγαινε καλά με ό-λους εμάς, που στηνόμασταν μπροστά στην τηλεόραση και γελούσαμε με τα αστεία σκετς του Benny Hill. Πως, αν και δεν το είχαμε συνειδητοποιήσει, δεν ήμασταν τίποτε άλλο παρά σεξι-στικά γουρούνια που… «προάγουμε τη βία έναντι των γυναικών και θίγου-με τη γυναικεία αξιοπρέπεια». Πριν α-πό λίγες μέρες, o βρετανικός Τύπος α-ποκάλυψε πως τα Βασιλικά Ταχυδρο-μεία απέρριψαν την πρόταση για έκ-δοση μιας σειράς γραμματοσήμων α-φιερωμένη στο δημοφιλή κωμικό. Ο λόγος; Tο «πικάντικο» χιούμορ του θεωρήθηκε πως «βρίσκεται σε αντί-θεση με τις πολιτικές της εταιρείας, ε-νάντια στη σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας»!

Υπερβάλλων ζήλος Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που ο Benny Hill πέφτει θύμα της «πολιτι-κής ορθότητας». Ηδη από τη δεκαετία του ’80, συγκεκριμένες ομάδες στη Μ. Βρετανία είχαν δημιουργήσει ένα πο-λύ αρνητικό κλίμα εναντίον του. Πρώ-τες απ’ όλες οι φεμινίστριες. Τον κατηγόρησαν πως το χιούμορ του ήταν σεξιστικό και πως παρου-σίαζε τις γυναίκες σαν ανεγκέφαλες bimbos, σαν απλά σεξουαλικά αντι-κείμενα. Μάλιστα, την ίδια εποχή ο Ben Elton, ένας νέος κωμικός, κύριος

εκπρόσωπος της διανοουμενίστικης και αριστερής «εναλλακτικής κωμωδί-ας», δεν δίστασε να πει για τον Benny Hill πως είναι απλώς «ένας βρωμόγε-ρος που κυνηγάει κορίτσια στο πάρκο για να τους βγάλει τα ρούχα». Ηταν τέτοια η στενομυαλιά και ο ιδε-ολογικός φανατισμός όλων αυτών, που δεν μπορούσαν να δουν κά-τω από την επιφάνεια και να αντιλη-φθούν πως τα σκετς με τα ημίγυμνα κορίτσια, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά η αφορμή για τον Benny Hill να αυ-τοσαρκαστεί και, εν τέλει, να σατιρί-σει και τα δύο φύλα. Ομως τα νέα ή-θη δεν σήκωναν το μπουρλέσκ χιού-μορ του Benny Hill. To 1989, ύστε-ρα από 20 χρόνια προβολής σε 140 χώρες, η εκπομπή του κόπηκε ξαφνι-κά παρότι έκανε ακόμη υψηλά νούμε-ρα. Το 1992 ο Αγγλος κωμικός πέθα-

νε μόνος του στο διαμέρισμά του, σε ηλικία 68 ετών.

Διαχρονικό χιούμορΣήμερα, τόσα χρόνια μετά, βλέποντας ξανά τις παλιές εκπομπές του Benny Hill, διαπιστώνεις πως το λαϊκό, αυ-θόρμητο και μη «πολιτικά ορθό» χιού-μορ του ίσως να φαίνεται σε κάποιους κάπως παλιομοδίτικο, ίσως, για τα λε-πτά γούστα ορισμένων, να μην είναι αρκετά σοφιστικέ, κρύβει όμως κά-τι διαχρονικό, μέσα στην απλότητά του, που το κάνει ακόμη και σήμερα αστείο. Ισως αυτό το «κάτι» που είδε και ο Charlie Chaplin, όταν δήλωνε πιστός θαυμαστής του Benny Hill. Δυ-στυχώς, είκοσι χρόνια μετά το «κόψι-μο» της εκπομπής του, ο καθωσπρε-πισμός με προοδευτικό μανδύα, που ονομάζεται «πολιτική ορθότητα», εί-

ναι πιο ισχυρός από ποτέ και εξακο-λουθεί να αποτελεί τον υπ’ αριθμόν έ-να εχθρό του χιούμορ στο δυτικό κό-σμο. Το χιούμορ, από τη φύση του, πρέπει να είναι ασεβές και -γιατί όχι;- προσβλητικό, αλλιώς καταντάει «απο-στειρωμένο». Σήμερα όμως, σε πολλές χώρες της Δύσης, μια σειρά από ομάδες έχουν πάρει τον επίζηλο τίτλο του «αιώνι-ου θύματος» και κανείς δεν τολμάει να αστειευτεί μαζί τους! Ποιος ξέρει, ίσως η επόμενη ομάδα που θα νιώσει προσβεβλήμενη από τον Αγγλο κω-μικό να είναι οι… φαλακροί! Ποιος δεν θυμάται τις φάπες που έριχνε ο Benny Hill στο γυμνό κρανίο του μι-κροκαμωμένου γεράκου; Επιτέλους, κάποιος πρέπει να διαμαρτυρηθεί γι’ αυτήν τη μισαλλόδοξη και ρατσιστική συμπεριφορά!

«Πολιτική ορθότητα» εναντίον Benny Hill

20 COVER 19 - 3 - 10

Του Χρήστου Τσαπακίδη

Μέσα σε μία κρύα δικαστική αίθουσα της Minnesota, η Jammie Thomas-Rasset, μία 30χρονη άγαμη μητέρα, έχει μεί-νει αποσβολωμένη από την απόφα-

ση του Σώματος των ενόρκων: κρίθηκε ένοχη για το παράνομο «κατέβασμα» 24 τραγουδιών και πρέ-πει να πληρώσει αποζημίωση ύψους 222.000 δο-λαρίων. Μην έχοντας άλλη επιλογή, άσκησε έφε-ση, όμως η νέα επιδίκαση της υπόθεσης δεν επέφε-ρε καλύτερα αποτελέσματα για την ταλαίπωρη μάνα. Το 2009, οι ένορκοι την ξαναβρήκαν ένοχη, επιδι-κάζοντας αποζημίωση ύψους 1.920.000 δολαρίων! Η κα. Thomas-Rasset καλείται τελικά να πληρώσει 54.000 δολάρια (έπειτα από την τελευταία δικαστι-κή απόφαση), όμως η υπόθεσή της είναι χαρακτηρι-στική των υπερβολών που παρατηρούνται στον το-μέα της online πειρατείας, ένθεν κακείθεν…Το συγκεκριμένο ζήτημα αναδύθηκε εκ νέου στην ε-πιφάνεια, έπειτα από την πρόσφατη επιδρομή του τμήματος Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ε-ΛΑΣ εναντίον της ελληνικής δημοφιλούς σελίδας διαμοιρασμού αρχείων gamato.info, η οποία κατέ-ληξε στην άσκηση δίωξης κατά 11 ατόμων. Ως ντό-μινο, η εξέλιξη αυτή οδήγησε το Blue White GT (έ-ναν άλλον ελληνικό tracker) να «κατεβάσει τα ρο-λά», μειώνοντας τις εναλλακτικές λύσεις των online «πειρατών», οι οποίες, όμως, παραμένουν πολλές. Ωστόσο, αυτό δεν ήταν παρά η συνέχεια μιας αλυ-σίδας γεγονότων, η οποία δεν αναμένεται να σταμα-τήσει εδώ: ποιος δεν θυμάται, άλλωστε, το εξώδικο που έστειλε πριν από ενάμιση χρόνο η ΕΠΟΕ (Ε-ταιρεία Προστασίας Οπτικοακουστικών Εργων) στο Greektvsubs, το οποίο ανάγκασε τα στελέχη της ι-στοσελίδας να πάψουν να αναρτούν μεταφράσεις ξένων σειρών, αλλά και το κλείσιμο του greek-fun.com τον περασμένο Δεκέμβρη;

Οι πειρατές δεν δρουν μόνο στη Σομαλία…Αυτοί που πλήττονται κυρίως από τη διαδικτυα-κή πειρατεία είναι η μουσική βιομηχανία, ο κινη-ματογράφος, οι εταιρείες λογισμικού και προσεχώς και οι εκδοτικοί οίκοι. Η πασίγνωστη πλέον RIAA (Ενωση Δισκογραφικών Εταιρειών Αμερικής), ε-πικαλούμενη μία έρευνα του Institute for Policy Innovation, ισχυρίζεται ότι η αξία της παγκόσμι-ας πειρατείας στο χώρο της μουσικής ανέρχεται στα 12,5 δισ. δολάρια ετησίως, γεγονός που μεταφράζε-ται σε 71.000 χαμένες θέσεις εργασίας για τους Α-μερικάνους, και σε απώλεια φόρων ύψους 422 ε-κατ. δολαρίων. Παγκοσμίως, διατείνεται η RIAA, ο παράνομος διαμοιρασμός μουσικών αρχείων προ-καλεί χιλιάδες απολύσεις, ενώ πολλοί μουσικοσυν-θέτες μένουν άνεργοι και οι νέοι καλλιτέχνες δυ-σκολεύονται να εισέλθουν στον κλάδο. Η IFPI (Δι-

εθνής Ομοσπονδία Φωνογραφικής Βιομηχανίας), με τη σειρά της, κατηγορεί την online πειρατεία για την καθίζηση του κλάδου: μεταξύ 2004 και 2009, οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 30%. Σε παγκόσμιο επί-πεδο, προσθέτει η IFPI, το 95% της «κατεβασμένης» μουσικής μέσω διαδικτύου είναι πειρατική. Ανάλογα πλήγματα δέχονται και οι παραγωγοί ται-νιών. Η αύξηση της πρόσβασης σε συνδέσεις

broadband και η επίτευξη υψηλότερων ταχυτήτων σύνδεσης κατέστησαν τόσο γρήγορο το κατέβασμα μιας ταινίας, όσο και το download ενός mp3 με μια «αρχαία» σύνδεση dial-up. Η συμβουλευτική εται-ρεία LEK Consulting υπολογίζει το ύψος των απω-λειών του κινηματογραφικού κλάδου σε 6,1 δισ. δο-λάρια το 2005. Οπως φαίνεται και στον πίνακα 1, οι 10 ταινίες με τα περισσότερα downloads το 2009 ξεπέρασαν τα 6,9 εκατ. κατεβάσματα. Ο δε αριθμός των χρηστών που κατέβασαν λαθραία το Star Trek (το μεγαλύτερο θύμα της πειρατείας πέρυσι) ισού-ται με τον πληθυσμό της Ελλάδας. Παρόλα αυτά, αν εξαιρέσουμε τις ταινίες “RocknRolla” και “State of Play”, φαίνεται ότι, ακόμα και έτσι, οι ταινίες του καταλόγου μας δεν «τα πήγαν άσχημα» από πλευράς εσόδων, δεδομένου ότι τα τελευταία καλύπτουν του-λάχιστον κατά δύο φορές τον προϋπολογισμό τους. Η πειρατεία έχει αρχίσει να αυξάνει την παρουσία της και στο χώρο του βιβλίου. Σε αυτό συμβάλλει η αυξανόμενη διείσδυση των e-readers στη σχετική α-

Ποιος πληρώνει τη γαλέρα;

Αυτοί που πλήττονται κυρίως από τη διαδικτυακή πειρατεία είναι η μουσική βιομηχανία,

ο κινηματογράφος, οι εταιρείες λογισμικού και προσεχώς

οι εκδοτικοί οίκοι

21COVER19 - 3 - 10

γορά, καθώς ευνοείται η διακίνηση ψηφιακού υλι-κού. H Attributor’s FairShare Guardian -πλατφόρ-μα εποπτείας του διαδικτύου- ανακάλυψε στο πλαί-σιο μίας έρευνας 1.000 βιβλίων διαφορετικών ει-δών ότι έχουν διαμοιραστεί παράνομα 9 εκατ. ψη-φιακά αντίτυπα βιβλίων, με τις οικονομικές απώ-λειες για τους εκδοτικούς οίκους να ανέρχονται με-ταξύ 2,75 και 3 δισ. δολαρίων. Αναφορικά με τη διακίνηση software, τα πράγμα-τα είναι εξίσου δυσάρεστα για τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις. Η Business Software Alliance, η ο-ποία υπερασπίζεται τα συμφέροντα των εταιρειών παραγωγής λογισμικού ανά τον κόσμο, υπολογίζει στην τελευταία της έκθεση ότι οι απώλειες του κλά-δου ανήλθαν το 2008 στα 53 δισ. δολάρια (πίνα-κας 2). Τα αρνητικά πρωτεία κατέχει η Γεωργία, ό-που το 95% του software που είναι εγκατεστημέ-νο στους υπολογιστές των ντόπιων είναι πειρατι-κό. Οι ΗΠΑ, εφαρμόζοντας κατά κανόνα αυστη-ρές αστυνομικές μεθόδους -και σε συνδυασμό με το ανώτερο βιοτικό επίπεδο που απολαμβάνουν οι πολίτες της χώρας- βρίσκονται στην τελευταία θέ-ση της λίστας, με μόλις το 20% του εγκατεστημέ-νου λογισμικού να προέρχεται από λαθραία διανο-μή. Η χώρα μας βρίσκεται κάπου στη μέση της κα-τάταξης, με το ποσοστό πειρατείας να κινείται στο 57%, έχοντας μάλιστα μειωθεί κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες από το 2005.

Πενία, τέχνας κατεργάζεταιΣυνδυάζοντας κανείς τον κατάλογο της BSA με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ κάθε χώρας, μπορεί να εντοπί-σει μία σημαντική διάσταση αυτού του φαινομένου. Είναι προφανές ότι υπάρχει κάποια συσχέτιση με-ταξύ εισοδήματος και ποσοστών πειρατείας τόσο μεταξύ των χωρών, όσο και εντός κάθε χώρας, με-ταξύ διαφορετικών κοινωνικών ομάδων. Το χαμη-λό εισόδημα ήταν ανέκαθεν πηγή αντικοινωνικών συμπεριφορών, και η διαδικτυακή πειρατεία, στο πλαίσιο που λογίζεται ως τέτοια συμπεριφορά, δεν θα μπορούσε να αποτελέσει την εξαίρεση.

Οι προστάτιδες ενώσεις των πνευματικών δι-καιωμάτων των επιχειρήσεων παραγωγής μου-σικής, ταινιών και λογισμικού σφάλλουν, επί-σης, σε μία σημαντική προσέγγισή τους. Ισχυρίζο-νται πως ό,τι διακινείται μέσω πειρατικών διαδι-κασιών, αποτελεί αυτόματα και διαφυγόν κέρδος για τις επιχειρήσεις. Οπως επισημαίνει ο Charles Arthur στο τεχνολογικό blog του Guardian (“Are downloads really killing the music industry? Or is it something else?”, 09.06.2009), το ευρώ που χάνει κάθε εταιρεία από μία πειρατική δραστηριό-τητα δεν θα έμπαινε αυτομάτως στα ταμεία της, αν είχε καταπολεμηθεί πλήρως η πειρατεία. Κάθε ά-τομο έχει περιορισμένο εισόδημα. Επομένως, αν δεν είχε την επιλογή να κατεβάσει 30 CD δωρεάν, δεν θα προτίθετο να τα αγοράσει όλα με μία τιμή, πχ. 20 ευρώ το καθένα. Στη γλώσσα των οικονομο-λόγων, τα προϊόντα αυτά παρουσιάζουν υψηλή ε-λαστικότητα ζήτησης: η ζητούμενη ποσότητα μειώ-νεται αναλογικά περισσότερο στις αυξήσεις της τι-μής. Δεδομένου, μάλιστα, ότι οι διαμοιραστές αρ-χείων είναι κατά κανόνα άτομα με χαμηλά εισοδή-ματα (φοιτητές, άνεργοι, ή ακόμα και νέοι εργαζό-μενοι με χαμηλούς μισθούς κτλ.), οι εταιρείες δεν θα έπρεπε να περιμένουν χρήματα από αυτούς, ού-τως ή άλλως.

Tου Ανδρέα Γιαννόπουλου

«Βγείτε και λίγο έξω, να σας δει κανέ-νας άνθρωπος. Αμάν με αυτά τα η-λεκτρονικά, θα στραβωθείτε». Πό-σες φορές δεν έχεις ακούσει αυτή

την ατάκα, ενώ είσαι με τους «κολλητούς» σου και ετοιμάζεσαι να σκοράρεις το κρίσιμο γκολ στο Pro; Και δεν φτάνει που χάνεις το γκολ, πρέπει να απα-ντήσεις κιόλας.Εντάξει, λοιπόν, να βγω. Ξανά. Γιατί για ξανά πρό-κειται, αφού την Παρασκευή και το Σάββατο ή-μουν έξω. Αν υπολογίσω και το σινεμά της Τετάρ-της, μου κάνουν τρεις μέρες από τις εφτά της εβδο-μάδας. Συν άλλη μία, που είχαμε μαζευτεί στο σπίτι του «κολλητού» για να δούμε “Lost”, μας κάνει τέσ-σερις. Οπότε, μήπως είναι καλύτερα να κάτσω και λίγο μέσα; Οχι τίποτα άλλο, αλλά περνάμε και οι-κονομική κρίση και τα έξοδα τρέχουν πιο γρήγορα και από σπρίντερ σε κατοστάρι! Δεκαπέντε ευρώ δύο ποτά στο μπαρ την Παρασκευή και άλλα είκοσι δύο στο θέατρο, μας κάνουν τριάντα εφτά. Και άλ-λα εννιά στο σινεμά, αισίως ξεπεράσαμε τα σαρά-ντα πέντε. Χωρίς να υπολογίζουμε ταξί, τρένα, βεν-ζίνη στο αυτοκίνητο ή φαγητό. Ευτυχώς, λοιπόν, που υπάρχει και το internet και μπορούμε και κα-θόμαστε μέσα και παίζουμε παιχνίδια, γιατί αλλιώς δεν μας βλέπω καλά.Τώρα, εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς «μα, έτσι δεν απομονώνεσαι από τον έξω κόσμο; Δεν σταματάς την κοινωνική σου ζωή;». Σωστή ερώτηση, αλλά μόνο αν έχεις να ασχοληθείς με βιντεοπαιχνίδια α-πό τότε που το pacman έκανε θραύση. Γιατί αν εί-ναι απομόνωση το να μαζεύεσαι με άλλα πέντε ά-τομα στο σπίτι σου, να παίζετε όλοι μαζί, να συζη-τάτε, να γελάτε και γενικώς να κάνετε ό,τι κάνει κά-θε φυσιολογική παρέα, τότε ναι, είμαι απομονωμέ-νος και μου αρέσει.Στην περίπτωση τώρα που είσαι μόνος σου στο σπίτι και είσαι και αρκετά κουρασμένος από τη δουλειά για να βγεις, ποιες είναι οι άλλες σου επι-λογές; Να δεις μια ταινία ίσως, να κατεβάσεις μου-σική, να κοιμηθείς, να διαβάσεις ένα περιοδικό ή, ακόμα καλύτερα, ένα βιβλίο. Σίγουρα, βέβαια, ο ύπνος ξεκουράζει και τα βιβλία μορφώνουν, δεν περνάς καλύτερα όμως από το να παίζεις το αγα-πημένο σου παιχνίδι online με άγνωστους ανθρώ-πους από όλο τον κόσμο. Μπορεί να βάζεις γκολ με το Μέσι, να χτίζεις βάσεις και να καταστρέφεις τανκς, να έχεις το ρόλο ενός στρατιώτη στο Β’ Πα-γκόσμιο Πόλεμο ή να δέρνεις φανταστικά τέρατα σε ένα μακρινό πλανήτη, κάνεις όμως αυτό που σου αρέσει και μάλιστα δωρεάν (εντάξει, πληρώνεις τη σύνδεση στο internet). Τι καλύτερο;Την επόμενη φορά, λοιπόν, που κάποιος θα έρ-θει να σου πει να «πας και καμιά βόλτα», ευχαρί-στησέ τον που νοιάζεται για το καλό σου και συνέ-χισε να παίζεις (με μέτρο). Τώρα που μπορείς, δη-λαδή, γιατί πού ξέρεις; Μπορεί καμιά μέρα οι εται-ρείες πνευματικών δικαιωμάτων να θυμηθούν πως έχουν «διαφυγόντα κέρδη δισεκατομμυρίων ευρώ», και να τα απαγορεύσουν με στόχο «την προάσπι-ση των δικαιωμάτων τους και την πάταξη της φο-ροδιαφυγής»...

Πίνακας 1: Οι 10 ταινίες με τα περισσότερα παράνομα downloads παγκοσμίως το 2009Κατάταξη Ταινία Παράνομα downloads Συνολικά έσοδα* Προϋπολογισμός* 1 Star Trek 10.960.000 385.459.120 150.000.000 2 Transformers: Revenge of the Fallen 10.600.000 834.969.807 200.000.000 3 RocknRolla 9.430.000 25.728.089 18.000.000 4 The Hangover 9.180.000 459.422.869 35.000.000 5 Twilight 8.720.000 384.997.808 37.000.000 6 District 9 8.280.000 204.570.836 30.000.000 7 Harry Potter and the Half-Blood Prince 7.930.000 929.359.401 250.000.000 8 State of Play 7.440.000 87.784.194 60.000.000 9 X-Men Origins: Wolverine 7.200.000 373.062.569 150.000.000 10 Knowing 6.930.000 183.260.464 50.000.000Πηγή: TorrentFreak *εκατ. δολάρια

Πίνακας 2: Ποσοστά πειρατείας και απώλειες από την παράνομη διακίνηση λογισμικού Ποσοστά πειρατείας Απώλειες* Κατά κεφαλήν ΑΕΠ* 2008 2007 2006 2008 2007 2006 2008Γεωργία 95% (…) (…) 59 (…) (…) 4.700Μπαγκλαντές 92% 92% 92% 102 92 90 1.500Ζιμπάμπουε 92% 91% 91% 4 3 2 200Ελλάδα 57% 58% 61% 238 198 165 32.400Ιαπωνία 21% 23% 25% 1.495 1.791 1.781 34.500Λουξεμβούργο 21% 21% (…) 21 16 (…) 82.200ΗΠΑ 20% 20% 21% 9.143 8.040 7.289 48.100Κόσμος 41% 38% 35% 52.998 47.809 39.698 10.700Πηγές: BSA, CIA World Factbook *εκατ. δολάρια

Υπάρχει κάποια συσχέτιση μεταξύ εισοδήματος

και ποσοστών πειρατείας τόσο μεταξύ των χωρών,

όσο και εντός κάθε χώρας, μεταξύ διαφορετικών κοινωνικών ομάδων

Απ’ το σπίτιδεν θα βγω...

22 COVER 19 - 3 - 10

Του Νίκου Πιτσιλαδή

Kατέβασέ το, είναι καλό. Γράφεις τον τίτλο, ανοίγεις το link σε νέα «καρτέλα», μετράς αναλογία seeds και leachers, βλέπεις σχόλια, πα-

τάς download που αναβοσβήνει λάγνα σαν νέον επιγραφή και μέχρι να πεταχτείς στο ψιλικατζίδικο να πάρεις καλαμπόκι, να ζε-σταθεί το λάδι και να ξεχειλίσει το κατσαρο-λάκι με ποπ κορν, έτοιμη η ταινία. Εσύ πό-σο συχνά αδημονείς να «γεμίσει η μπάρα», βλέποντας τα λαμπάκια του μόντεμ να ανα-βοσβήνουν σαν τρελά; Πόσες φορές άφησες τον υπολογιστή σου ανοιχτό μερόνυχτα, για να κατέβει πιο γρήγορα η δισκογραφία του τύπου που σου είπαν στη δουλειά ότι είναι εξαιρετικός, αλλά τελικά αποδείχτηκε ατάλα-ντος; Trash it.Η κουλτούρα του download -ανεξάρτητα α-πό το γεγονός ότι διαθέτει την παράνομη πλευρά της, μία αναμφισβήτητα δυστυχή συ-γκυρία για τη βιομηχανία θεάματος- αποτελεί απτή πραγματικότητα που έχει «μπολιάσει» ανεπιστρεπτί την καθημερινότητά μας, και ως τέτοια οφείλουμε να την εξετάσουμε. Στον 21ο αιώνα, η πλειοψηφία του κοινού που συνηθίζει να καταναλώνει πολιτιστικά προ-ϊόντα προτιμά από το να πάει στο multiplex για τον καινούργιο Τζόνι Ντεπ, να τον δει σε «καμένο» dvd σε υπολογιστή ή home theater, και από το να προσεύχεται να έρθει στη συν-δρομητική ο καινούργιος κύκλος του “Lost”, να κατεβάσει σωρηδόν επεισόδια και να δι-οργανώνει μεταμεσονύχτιους μαραθώνιους προβολών στην τηλεόρασή του. Ομοίως, ό-ταν «μπουχτίζει» από κριτικές για τις τάδε «βουτηγμένες» στο hype μπάντες, αντί να πε-ριμένει να φτάσουν τόνοι cd από το Amazon ή να έρθει το τρόλεϊ για Ομόνοια στη στάση (συνήθως το Amazon κάνει πιο γρήγορα), να κάνει κλικ και να τα έχει στο desktop του σε λίγες ώρες. Νόμιμα ή παράνομα. Οι εποχές των πάρτι, όταν όλοι ’φέρναν τη δική τους μουσική της ταινίας που χάσαμε στο σινεμά και αδημονούσαμε να έρθει στο βιντεοκλάμπ, και του dj που πηγαίναμε να α-κούσουμε, επειδή έπαιζε σπάνιες συλλογές από εταιρείες του εξωτερικού, έχουν παρέλ-θει. Ολοι έχουν πρόσβαση σε όλα και, αν δεν έχουν, γνωρίζουν κάποιον που έχει.

Oι δύο πλευρές του νομίσματοςΣτα «συν» της κουλτούρας του download εί-ναι το γεγονός ότι χάρη σε αυτή διακινού-νται ταχύτερα μεγαλύτερες ποσότητες πολι-τιστικής δημιουργίας καινούργιας και παλαι-ότερης, η οποία φτάνει παράλληλα σε μεγα-λύτερες μάζες του κοινού, ανεξαρτήτως του budget παραγωγής της. Αλλοτε, οι ανεξάρτη-τες παραγωγές μουσικής και οι wannabe cult

ταινίες ήξεραν ακριβώς τη δυναμική τους. Σήμερα, όλα είναι δυνατά γι’ αυτές. Στον αντίποδα, όμως, βρίσκεται το γεγο-νός ότι όλα αυτά τα πολιτιστικά προϊόντα, ό-πως αρεσκόμαστε να τα αποκαλούμε συλλή-βδην, χάνουν μέρος της αξίας τους, καθώς τόνοι petabyte αιωρούνται ελεύθεροι στο δι-αδίκτυο. Η ποσότητα σε βάρος της ποιότη-τας. Αλήθεια, σε τι άραγε μετρούν όλοι αυτοί που κατεβάζουν σωρηδόν τη μουσική και τα βίντεο που έχουν; Σε δράμια, κιλά, τετραγω-νικά χιλιόμετρα; Και, γιατί κάποιος που έχει πιο πολλή «κατεβασμένη» μουσική από τον άλλο να νιώθει υπερήφανος; Κάποτε, αγορά-ζαμε ένα δίσκο και για το artwork, τη συσκευ-ασία, τις σημειώσεις στο εσωτερικό. Σήμερα, όλα στη μηχανή του κιμά, κόβονται παρου-σία του πελάτη.

Η αυτοκρατορία (του θεάματος) αντεπιτίθεταιΗ απάντηση της ξεκάθαρα πληγωμένης βι-ομηχανίας θεάματος είναι η όλο και αυξα-νόμενη παραγωγή κινηματογραφικών ται-νιών με εντυπωσιακά ηχητικά και οπτικά εφέ ή με γραφικά τρισδιάστατου περιβάλ-λοντος, ώστε να συνοδεύονται από τη φρά-ση-σήμα κατατεθέν: «αυτή είναι για σινε-μά, δεν βλέπεται αλλιώς», καθώς και με το προσεκτικό packaging cd και dvd, που συ-νοδεύονται συνήθως και από συλλεκτικά α-ναμνηστικά. Και, «να σου» η Lady Gaga να δίνει δώρο με το άλμπουμ της μία μπούκλα απ’ τα μαλλιά της, οι Ramstein ένα σετ α-πό σεξουαλικά βοηθήματα, βασισμένα στο πραγματικό μέγεθος των γεννητικών οργά-νων των μελών της μπάντας, και οι Reef δωρεάν εισιτήρια για τις συναυλίες τους. Η ανταπόκριση αποδεικνύεται θερμή, αλ-λά και πάλι σε μεμονωμένες περιπτώσεις. Πλέον, η ίδια η βιομηχανία έχει φροντίσει να εξοπλίσει ακόμα και το μέσο τηλεθεατή με τέτοια μέσα αναπαραγωγής και μετατρο-πής ήχου και εικόνας, που καθιστούν ακό-μα και την πιο άθλια κόπια ανεκτή για πα-ρακολούθηση ή ακρόαση. Ξεκάθαρο σημείο των καιρών, της οικονο-μικής κρίσης, της συνεχούς αναζήτησης για απλούστευση της ήδη επιφορτισμένης κα-θημερινότητας με ζητήματα ακόμα και επι-βίωσης, της υπερπληθώρας προσφοράς, των υψηλών ταχυτήτων στις οποίες εξανα-γκάζεται ο σύγχρονος πολίτης του κόσμου να ζει, να δουλεύει, να ενημερώνεται, να διασκεδάζει· η κουλτούρα του download μαζί με αυτή του ελεύθερου διαμοιρασμού αρχείων μπορούν να υποδείξουν στη βιο-μηχανία διασκέδασης και τον ενδεδειγμέ-νο τρόπο λανσαρίσματος και πώλησης των προϊόντων της. Αυτή είναι η λύση και όχι οι παντός είδους απαγορεύσεις. The End.

Download culture

23COVER19 - 3 - 10

Του Βασίλη Αναστασόπουλου

Aνήκω στη γενιά των «30 και κάτι». Τη γενιά, δηλαδή, που, όσον αφορά στην «επέλαση» των τεχνολογιών τουλάχι-στον, τα… είδε όλα. «Προλάβαμε» το

βινύλιο, αλλά και τη «θρυλική εποχή» της κασέ-τας. «Προλάβαμε» και το cd, που είχε μάλιστα τις -τεχνολογικές- προδιαγραφές να αντέξει περισ-σότερο, όπως και το βίντεο και το dvd… Φευ! Τί-ποτα απ’ όλα αυτά δεν στάθηκε ικανό να ανακό-ψει τον «τυφώνα» internet…Αναπόφευκτα, η διείσδυση του διαδικτύου στην καθημερινότητά μας επέφερε ριζικές αλλαγές στην προσωπική μας ψυχαγωγία. Κάποτε, περι-μέναμε πώς και πώς το σαββατόβραδο για να ζή-σουμε κι εμείς το δικό μας… πυρετό, ως άλλοι Τραβόλτα. Βάζαμε τα… καλά μας, πηγαίναμε «σι-νεμαδάκι» για… ζέσταμα και κατόπιν εφορμού-σαμε στα μπαράκια και τα κλαμπ… Ωραίες επο-χές, που μοιάζουν πλέον να έχουν παρέλθει, και μάλιστα ανεπιστρεπτί. Κάτι η οικονομική κρί-ση, κάτι το “cocooning”, που είναι ίσως η πιο «αθόρυβη» τάση όλων των εποχών, αλλά, κυρί-ως, η εύκολη πρόσβαση μέσω διαδικτύου σε κά-θε λογής περιεχόμενο, άλλαξαν το “how” και το “where” της διασκέδασής μας.Τώρα πια, γιατί να πάω σινεμά; Θα κάτσω σπίτι και θα «κατεβάσω» όποια ταινία επιθυμώ, επιλέ-γοντας ανάμεσα στους χιλιάδες προσφερόμενους τίτλους. Γιατί να πάω στο «δισκάδικο» της γειτο-νιάς για το νέο cd του αγαπημένου μου τραγου-

διστή; Θα μπω στο internet και θα το «κατεβά-σω». Αρκεί μια απλή αναζήτηση στο Google, και θα βρω εκατοντάδες ιστοσελίδες απ’ όπου μπορώ να «κατεβάσω» τις ταινίες στον υπολογιστή μου ή να τις παρακολουθήσω online. Παράνομο ή νό-μιμο, το «κατέβασμα» ταινιών ή μουσικών αρχεί-ων είναι πλέον πολύ διαδεδομένο, καθώς οι τα-χύτητες του internet αυξάνονται συνεχώς και μα-ζί τους ο αριθμός των χρηστών στην Ελλάδα και σε όλον τον κόσμο.Κι όμως, η… μανία του “download” δεν μπορεί απλώς να εξηγηθεί με όρους «ευκολίας» ή οικο-νομίας. Γιατί, με το «φτωχό» μου το μυαλό, εξα-κολουθεί να μου φαίνεται πιο εύκολο το να πά-ει κανείς στο βιντεοκλάμπ και να νοικιάσει την ταινία που θέλει, παρά να την ψάξει στο internet (όχι ιδιαίτερα πιο φτηνά) και να κάνει και πέ-ντε-δέκα ώρες να κατέβει. Αρα, κάτι άλλο συμ-βαίνει. Στη δική μου τουλάχιστον περίπτωση, το internet με καλύπτει περισσότερο τόσο σε θέμα ποιότητας όσο και σε θέμα ποσότητας.Και αν η «βιομηχανία» του θεάματος μοιάζει έ-τοιμη να αντεπιτεθεί με τη δυναμική εισβολή του 3D στον κινηματογράφο ή με τη μετάβαση από το dvd στο blu-ray, οι τεχνολογικές εξελίξεις τρέ-χουν τόσο γρήγορα, που μάλλον θα στήσουν «α-ναχώματα» σε χρόνο “dt”. Οι νέοι, και με ακόμα μεγαλύτερη χωρητικότητα, σκληροί δίσκοι, οι ε-περχόμενες «τρελές» ταχύτητες στο διαδίκτυο, το video on demand, η συγχώνευση των συσκευ-ών ψυχαγωγίας κλπ., δεν αφήνουν άλλωστε πολ-λά περιθώρια...

Του Μιχάλη Παναγιωτάκη

Εγραφα την προηγούμενη εβδομάδα, με α-φορμή τη σύλληψη υπευθύνων του gamato.info για το τέλος του υπάρχοντος μοντέλου πνευματικής ιδιοκτησίας και την ανάγκη να

ξαναεπινοηθεί και να επανοριστεί η έννοια. Είναι τό-σο βιώσιμο όσο ήταν και το μοντέλο του ελλιμενι-σμού με τις λέμβους μετά τη δημιουργία λιμανιών. Ο λόγος γι' αυτό δεν είναι απλώς όπως σημείωνα, ότι αποτελεσματική αστυνόμευση της πνευματικής ιδιο-κτησίας στο διαδίκτυο δεν μπορεί να γίνει χωρίς την υιοθέτηση κινεζικού τύπου ελέγχου πάνω στους υπο-λογιστές και στη διαδικτυακή δραστηριότητα. Είναι και το ότι μοντέλα τύπου «φτιάχνω άλμπουμ + που-λάω το cd = πολλά λεφτά» δεν περπατούν πλέον. Ο-που υπάρχουν σχετικά εύλογα τιμολογημένες και εύ-κολα προσβάσιμες διαδικασίες διαδικτυακής πώλη-σης (πχ. αλλά όχι μόνο το itunes και τα ringtones) υ-πάρχει ενεργή αγορά. Η αξία κάθε μεμονωμένου τρα-γουδιού πια για το μέσο χρήστη δεν είναι η αξία ενός cd single. Αυτή η εποχή έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Και θα γίνεται όλο και πιο απαρχαιωμένη με κάθε συγκρότημα ή καλλιτέχνη που θα διακινεί ελεύθερα, ή σχεδόν τζάμπα, τη μουσική του παραγωγή στο δι-αδίκτυο. Τα περιθώρια κέρδους περιορίζονται, ενώ αναμφισβήτητα υπάρχουν εναλλακτικοί πόλοι (του-λάχιστον εναλλακτικοί) που θα διακινεί μουσική έ-ξω από τη βιομηχανία. Μιλάω για την μουσική για-τί άλλες «βιομηχανίες περιεχομένου», του σινεμά πχ. ή του λογισμικού, ελάχιστα μοιάζει να επηρεάζονται αρνητικά τελικά από το διαμοιρασμό αρχείων (όπως και η μουσική βιομηχανία, μεταξύ μας). Αλλωστε, η βιομηχανία εκείνη που ισχυριζόταν αδιάντροπα προ εικοσαετίας πως η εγγραφή μεμονωμένων κασετών για φίλους «σκότωνε την μουσική», έχει ένα μόνιμο πρόβλημα αξιοπιστίας αλλά και ανάλυσης της πραγ-ματικότητας. Είναι προφανές ότι πχ. αν οι διοικού-ντες τη βιομηχανία αυτή είχαν την παραμικρή υπο-ψία για την κοσμογονική αλλαγή που έφερνε το δια-δίκτυο, αρκετά από τα προβλήματά της θα μετατίθο-νταν αργότερα. Αλλά θα εμφανίζονταν βέβαια τελικά, γιατί η πραγματική απειλή δεν είναι ο πιτσιρικάς που κατεβάζει τα άπαντα των Metallica... Η πραγματική απειλή για τη βιομηχανία πολιτιστι-κής παραγωγής δεν είναι λοιπόν τα δίκτυα p2p ή τα torrents, η προσωπική «χρήση» αρχείων ήχου και βίντεο. Η πραγματική απειλή είναι η de facto τάση για αποκέντρωση της βιομηχανίας, η μεταφορά από ένα μοντέλο (ή περισσότερα) που έκανε πλούσιους τους διαμεσολαβητές της παραγωγής, σε ένα που επι-τρέπει το βιοπορισμό των πραγματικών παραγωγών της. Πρόκειται για διαδικασία που προκύπτει οργα-νικά από την κουλτούρα του διαμοιρασμού αρχείων και την ίδια τη «λογική του διαδικτύου». Και αυτή η διαδικασία δεν σταματά στη μουσική, δεν σταματά το σινεμά, δεν σταματά το λογισμικό: αλλάζει τους ό-ρους παραγωγής και διακίνησης και δημιουργεί και-νούργιες δυνατότητες και ιδέες που επεκτείνονται πο-λύ πέραν του διαδικτυακού χώρου.

Home, sweet home (entertainment)

Τέλοςεποχής…

24 ΘΕΜΑ 19 - 3 - 10

Πέραν της Σελήνης, η Αφροδί-τη και ο Αρης είναι τα σώμα-τα που διαχρονικά αποσπούν το μεγαλύτερο μέρος της προ-

σοχής μας, όταν στρέφουμε τη ματιά μας στο νυχτερινό ουρανό: είναι οι δύο πλα-νήτες που βρίσκονται εγγύτερα στη Γη και ανήκουν στα λαμπρότερα ουράνια σώμα-τα. Ο Αρης, φυσικά, εξαιτίας του αιμάτι-νου χρώματός του, αλλά και μίας ολόκλη-ρης φιλολογίας που τον περιβάλλει σχετι-κά με τα «πράσινα ανθρωπάκια» που τον κατοικούν, είναι αυτός που μας γοητεύει ακόμα περισσότερο.Κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, διά-φορες αποστολές μάς έδειξαν ότι ο Αρης είναι βραχώδης, κρύος και άγονος, κά-τω από την ομιχλώδη του ατμόσφαιρα. Η NASA ανακάλυψε, ωστόσο, ότι η σημερι-νή άφορη επιφάνεια του κόκκινου πλανή-τη κρύβει έναν αλλοτινά ρευστό κόσμο: τα ηφαίστειά του εκρήγνυνται βίαια, οι μετε-ωρίτες χάρασσαν συνέχεια το «πρόσωπό» του και οι απότομες πλημμύρες σάρωναν την ξηρά. Ο Mars Reconnaissance Orbiter εκτοξεύτηκε από τη NASA το 2005 και έ-φτασε στον Αρη οχτώ μήνες μετά, με σκο-πό να τεθεί σε τροχιά γύρω από το γειτο-νικό πλανήτη και να τον ερευνήσει λεπτο-μερώς. Το μέγεθος των απεσταλμένων δε-δομένων από το σκάφος έφτασε πρόσφατα το ορόσημο των 100 terabits, ή τρεις φο-ρές το μέγεθος των δεδομένων που έστει-λαν όλες οι αποστολές της NASA που πέ-ταξαν πιο μακριά από τη Σελήνη.

Τα (άλλα) χρώματατου κόκκινου πλανήτη

Του Χρήστου Τσαπακίδη

Ενας ανεστραμμένος κρατήρας στην περιοχή Arabia Terra, ο οποίος έχει διάμετρο περίπου 250 μέτρα. Η άμμος στις σκοτεινές θίνες πιθανόν να προέρχεται από

βασάλτη, μαύρη ηφαιστειακή πέτρα, που βρίσκεται σε αφθονία στον Αρη.

Η εικόνα αυτή έχει δημιουργηθεί ψηφιακά από ένα συνδυασμό φωτογραφιών και δείχνει μία άποψη του κρατήρα Mojave, στην περιοχή Xanthe Terra.

Ο κρατήρας Victoria,

στην περιοχή Meridiani

Planum, έχει διάμετρο

800 μέτρα.

Ο κρατήρας Stickney στο Φόβο (δορυφόρος του Αρη) με διάμετρο εννέα χιλιόμετρα. Η διαγραμμισμένη υφή των τοιχωμάτων του κρατήρα διαμορφώθηκε έπειτα

από την κατολίσθηση υλικών.

Διαστρωματωμένα κοιτάσματα στο βόρειο πόλο του Αρη, τα οποία σχηματίζουν σκονισμένες στοίβες

πάγου, πάχους έως τριών χιλιομέτρων.

25ΘΕΜΑ19 - 3 - 10

Αμμόλοφοι στην περιοχή Ελλήσποντος. Οι θίνες εδώ έχουν μία μορφολογία, η οποία καταδεικνύει ότι φυσούν άνεμοι από τα

δυτικά στα ανατολικά.

Αν νομίζετε ότι βλέπετε δέντρα σε αυτήν τη φωτογραφία, τότε πέσατε θύματα οφθαλμαπάτης.

Καλλιτεχνική απεικόνιση του Mars Reconnaissance Orbiter, που χρησιμοποιεί το ραντάρ SHARAD (αισθητήρας για την ανίχνευση νερού κάτω από την επιφάνεια του Αρη).

Μια μορφή σε σχήμα καρδιάς στην επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη, η οποία δημοσιεύτηκε από τη NASA την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου το 2009.

Αμμοθίνες που σκεπάζονται με ένα λεπτό στρώμα παγωμένου διοξειδίου του άνθρακα. Τα «δέντρα» προκύπτουν από κατολισθήσεις, ενώ λιώνει ο πάγος.

Βραχώδη οροπέδια

στην περιοχή

Nilosyrtis Mensae.

26 ΕΠΙΣΤΗΜΗ/ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 19 - 3 - 10

Οι Καταρράκτες του Αίματος της Ανταρκτικής

Οι Καταρράκτες του Αίματος είναι ένας φυσι-κός σχηματισμός στην Ανταρκτική. Από μία ο-πή ανάμεσα στους πάγους εκλύεται ένα πυκνό κόκκινο υγρό, που οφείλει το χρώμα του σε κάποια υδροξείδια του σιδήρου, παγιδευμέ-να μέσα σε ένα θύλακα στο εσωτερικό των πά-γων. Ο σίδηρος είναι αυτός που δίνει και το βαθύ κόκκινο χρώμα στην εκροή, όπως απο-δείχτηκε το 2003.Ο θύλακας αυτός περιέχει ένα οικοσύστη-μα μικροβίων που «αναπνέουν σίδηρο» και τρέφονται από τη λίγη οργανική ύλη που εί-ναι εγκλωβισμένη μαζί τους. Πρόκειται για έ-να μνημείο στην ανθεκτικότητα της ζωής και τη δυνατότητα επιβίωσης, σε περιβάλλοντα που μέχρι σχετικά πρόσφατα θα θεωρούνταν εκ των προτέρων αφιλόξενα για τη συντήρη-σή τους...

Παγκόσμιος σεισμικός κλονισμός

Πρώτοι υπολογισμοί από τη ΝΑΣΑ σχετικά με την επίδραση του μεγάλου σεισμού της Χιλής στις βασικές παραμέτρους της κίνησης της Γης, δείχνουν πως ο σεισμός της 27ης Φεβρουαρί-ου 2010 «συντόμευσε» την ημέρα κατά 1,26 μικροδευτερόλεπτα (εκατομμυριοστά του δευ-τερολέπτου) και μετακίνησε τον άξονά της κα-τά περίπου 8 εκατοστά. Οι αλλαγές αυτές μπο-ρεί να είναι μικρές και ασήμαντες, αλλά συσ-σωρεύονται, με κάθε σεισμό ή άλλο γεγονός που έχει σχέση με μετακίνηση μαζών μέσα ή γύρω από τη Γη. Πχ., ο σεισμός της Σουμάτρας του 2004, μεγέθους 9,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, μίκρυνε τη διάρκεια της ημέρας κατά 6,8 μικροδευτερόλεπτα και μετατόπισε τον ά-ξονα της Γης κατά 7 εκατοστά. Οι σεισμοί όμως δεν είναι ο κυριότερος παρά-γοντας επηρεασμού της ταχύτητας περιστρο-φής της Γης γύρω από τον άξονά της: μεταβο-λές στα συστήματα ανέμων και στην ατμοσφαι-ρική πίεση έχουν εκατοντάδες φορές μεγαλύ-τερη επίδραση από ό,τι οι σεισμοί. Το Ελ Νί-νιο, ένα κλιματικό φαινόμενο που εμφανίζεται στα τροπικά ύδατα του Ειρηνικού περίπου κά-θε πέντε χρόνια και ασκεί επίδραση στο πα-γκόσμιο κλίμα, έχει ιδιαίτερη και αισθητή ε-πίδραση στην ταχύτητα περιστροφής της Γης, αυξάνοντας τη διάρκεια της ημέρας κατά ένα κλάσμα του χιλιοστού του δευτερολέπτου.Στη Χιλή, οι γεωλογικές αλλαγές είναι δραμα-τικότερες πάντως: το νησί της Σάντα Μαρία, στα ανοιχτά της πόλης Κονσεψιόν, ανασηκώ-θηκε εξαιτίας του σεισμού κατά δύο ολόκλη-ρα μέτρα!

«Κομμένη» η τζάμπα τηλεόραση

Σε ένα πρόσφατο συνέδριο σχετικά με την ανί-χνευση εξωγήινης νοήμονος ζωής, ο Φρανκ Ντρέικ, ένας από τους θεμελιωτές της επιστη-μονικής αναζήτησης για εξωγήινους πολιτι-σμούς, ανέφερε πως οι τεχνολογικές εξελί-ξεις που αφορούν στην μετάδοση τηλεοπτι-

κών σημάτων, «κρύβουν» σταδιακά τη Γη α-πό ενδεχόμενους γειτονικούς ΕΤ. Οι αλλα-γές που αφορούν στην καλωδιακή, στη δο-ρυφορική και την ψηφιακή τηλεόραση, ελα-χιστοποιούν τη «διαρρέουσα» μετάδοση προς τα άστρα. Η Γη περιβάλλεται από μια άλω ραδιοφωνι-κών και τηλεοπτικών σημάτων που εκτείνε-ται ήδη 100 έτη φωτός γύρω της, ένα συνον-θύλευμα ηχητικών και οπτικών σημάτων που περιέχει από τις ζωντανές μεταδόσεις του Εν-ρίκο Καρούζο, μέχρι την πρώτη μετάδοση του «τσοπανάκου» της ΕΙΡ, τον Αγνωστο Πόλεμο, ταινίες του Μπόλιγουντ, Dukes of Hazard, Friends, αριστουργήματα, ιστορικές στιγμές, κουτσομπολιά, αθλητικά κτλ. Καλώς ή κακώς

η δωρεάν αυτή διαπλανητική μετάδοση γίνε-ται όλο και πιο αδύναμη: πλέον γίνεται τεχνο-λογικά πολύ δύσκολη η ανίχνευση του σήμα-τος αυτού, ακόμα και σε «κοντινές», γαλαξια-κά μιλώντας, αποστάσεις μερικών δεκάδων ετών φωτός. Με τη σταδιακή υποχώρηση της έντασης των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών παγκοσμίως, θα πάψουμε να εκπέμπουμε ως ανθρωπότητα την ιστορία μας στο σύμπαν.Ευτυχώς, τα ραδιοτηλεοπτικά σήματα δεν εί-ναι τα μόνα, ούτε τα ισχυρότερα που εκπέ-μπονται προς το διάστημα. Τα ραντάρ συνε-χίζουν προς το παρόν να είναι οι ισχυρότε-ροι φάροι της παρουσίας στη Γη νοήμονος τεχνολογικά εξελιγμένου πολιτισμού. Αλλά για πόσο;

Γράφ

ει ο

Μιχά

λης

Πανα

γιωτά

κης

Επι

στημ

ολόγ

ιο

27ΕΠΙΣΤΗΜΗ/ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ19 - 3 - 10

Στη Γη οι τεχνολογίες επικοινωνίας, με τη χρήση ι-σχυρών εκπομπών ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολί-ας, αντικαθίστανται από άλλες, πολύ χαμηλότερης έντασης. Αυτή η διαδικασία είναι πιθανόν να ολο-κληρωθεί μέσα στον αιώνα που διανύουμε. Γιατί να μην ισχύει το ίδιο, λοιπόν, για κάθε άλλον τε-χνολογικά ανεπτυγμένο πολιτισμό στο σύμπαν; Αν όμως είναι έτσι τα πράγματα, οι προσπάθειες α-νίχνευσης σημάτων από εξωγήινους πολιτισμούς (πχ. το πρόγραμμα SETI) είναι σε ακόμα δυσχερέ-στερη θέση: δεν ψάχνουν πια για πολιτισμούς από ένα στάδιο τεχνολογικής ανάπτυξης και μετά. Ψά-χνουν για πολιτισμούς μέσα σε ένα πολύ περιορι-σμένο χρονικό παράθυρο της τεχνολογικής εξέλι-ξής τους. Οπότε η αναζήτηση είναι ακόμα δυσκο-λότερο να καρποφορήσει.

Βεβαίως υπάρχει και η άλλη άποψη: είναι ύβρις να θεωρούμε πως μπορούμε να φανταστούμε τι μπορεί να σημαίνει νοήμων ζωή στο σύμπαν, ή να προδιαγράψουμε στάδια τεχνολογικής ανάπτυ-ξης για πολιτισμούς, των οποίων δεν ξέρουμε (και μάλλον δεν μπορούμε να φανταστούμε) ούτε την υ-λική υπόσταση, ούτε τη βιολογία, ούτε την ιστορι-κή πορεία τους (ή τι θα μπορούσε να σημαίνει ι-στορική πορεία γι’ αυτούς). Αυτό για το οποίο ψά-χνουμε στην πραγματικότητα μέσω SETI, είναι οι εξωγήινοι πολιτισμοί εκείνοι που μοιάζουν τόσο σκανδαλωδώς με το δικό μας, ώστε να έχουν α-κόμα και τεχνολογικά παρόμοια πορεία με τον άν-θρωπο. Ψάχνουμε τελικά για διαστρική παρέα για να βλέ-πουμε μαζί τηλεόραση…

13 Μαρτίου 1930: η ανακάλυψη του Πλούτωνα. Η ανακοίνωση της ανακάλυψης του Πλούτωνα από τον Clyde Tombaugh. Ο Πλούτωνας είχε εντοπιστεί για πρώτη φο-ρά από τον Tombaugh στις αρχές Φεβρουα-ρίου, αλλά χρειάστηκαν δύο μήνες για να γί-νει η επιβεβαίωση και να αποσταλεί το σχετι-κό τηλεγράφημα στο Αστεροσκοπείο του Χάρ-βαρντ. Το μέλλον του πλανήτη ήταν οδυνη-ρό: το μέγεθός του, όσο περισσότερο τον με-λετούσαν, τόσο και… μίκραινε, έχοντας πλέ-ον αναγνωριστεί ως ουράνιο σώμα με μέ-γεθος λίγο μεγαλύτερο από έναν αστεροει-δή. Το 2006 η Διεθνής Αστρονομική Ενωση (International Astronomic Union) απέσυρε το χαρακτηρισμό «πλανήτης» για τον Πλούτω-να και τον κατέταξε στους «ελάσσονες πλανή-τες». Οι οπαδοί του πλανήτη Πλούτωνα δεν έ-χουν δεχθεί αδιαμαρτύρητα τον υποβιβασμό αυτόν. Οπότε ας θεωρήσουμε ότι η συζήτηση συνεχίζεται… Το πλανητάριο Hayden στο Α-μερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας δέχε-ται από το 2006, που αφαίρεσε τον Πλούτω-να, οργισμένα γράμματα παιδιών για τον α-ποκλεισμό του!

Αλλά στις 13 Μαρτίου του 1781 έγινε, συ-μπτωματικά, και η παρατήρηση του (αναμφι-σβήτητα αυτή τη φορά) πλανήτη Ουρανού α-πό τον William Herschel. Χρειάστηκαν μήνες για να επιβεβαιωθεί ότι πρόκειται περί πλα-νήτη, αλλά όταν επιβεβαιώθηκε ήταν η πρώ-τη επέκταση του πλανητικού συστήματος από την αρχαιότητα (και όχι η τελευταία -ακολού-θησε ο Ποσειδώνας το 1846 και ο δύσμοιρος Πλούτωνας). Αρχικά ο Herschel ήθελε να ο-νομάσει τον Πλανήτη «Γιώργο» (προς τιμήν του βασιλέα της Αγγλίας τότε Γεωργίου του 3ου), αλλά επικράτησαν ευτυχώς ψυχραιμό-τερες και παραδοσιακότερες σκέψεις. Γενικά η επιλογή του ονόματος Ουρανός αν και σχε-τικά εύλογη (ο Δίας είναι πατέρας του Αρη, ο Κρόνος του Δία, ο Ουρανός του Κρόνου) δη-μιούργησε ένα ονοματολογικό αδιέξοδο: ο Ουρανός δεν είχε πατέρα, αλλά μόνο μητέ-ρα, η οποία ήταν η Γαία. Προφανώς όταν α-νακαλύφθηκε ο πλανήτης που θα ονομαζόταν Ποσειδώνας, δεν θα μπορούσε να ονομαστεί «Γαία» φυσικά. Οπότε με τον Ουρανό έληξε και η γενεαλογική ονοματοδοσία των πλανη-τών (μόλις ξεκίνησε!)

14 Μαρτίου 1879: η γέννηση του Αϊνστά-ιν. Ο Αλβέρτος Αϊνστάιν γεννήθηκε στην πό-λη Ουλμ της σημερινής Βάδης-Βιτεμβέργης στη Γερμανία. Παρότι άργησε να μιλήσει (κάτι που δημιούργησε ανησυχία στον πατέρα του για τον αν έχει κάποια νοητική υστέρηση), στα δέκα του, του διάβαζαν την Κριτική του Καθαρού Λόγου του Καντ και είχε στο προ-σκεφάλι του τα Στοιχεία του Ευκλείδη. Δεν εί-ναι σαφές αν αυτό ήταν κάτι το συνηθισμένο για δεκάχρονα εκείνη την εποχή…

Επέτειος

Ψήγματα σοφίας«Οτιδήποτε υπάρχει στον κόσμο όταν γεννιέσαι είναι φυσικό

και συνηθισμένο και απλώς ένα φυσικό τμήμα του τρόπου που λειτουργεί ο κόσμος. Οτιδήποτε εφευρίσκεται μεταξύ των δεκαπέντε και των τριάντα πέντε σου χρόνων

είναι καινούργιο και συναρπαστικό και επαναστατικό και ενδέχεται να μπορείς να κάνεις καριέρα σε αυτό. Οτιδήποτε εφευρίσκεται μετά τα τριάντα πέντε σου

είναι ενάντια στη φυσική τάξη των πραγμάτων».Ντάγκλας Ανταμς / 2002

28 ΠΟΛΗ 19 - 33

1. Η λύση, για να βρουν σωτη-ρία οι «βασανισμένοι» και χιλι-οταλαιπωρημένοι κάτοικοι αυτής της πόλης είναι μία: “think out of the box”. Για την περίπτωση των Αθηναίων, αυτό μπορεί να μεταφραστεί σε ενεργό ενδιαφέ-ρον και γι’ αυτά που συμβαίνουν και εκτός της πόρτας του σπιτιού τους, στη γειτονιά τους, ας πούμε;

2. Επειτα από τόσες γιορτές με σκουπίδια στους δρόμους, είναι πια κοινός τόπος: υπάρχουν και μπαλκόνια, ειδικά τις ημέρες που οι οδοκαθαριστές έχουν απεργία.

3. Οταν «έπεσε» η Διονυσίου Αρεο-παγίτου: η πιο ωραία -και ίσως η μοναδική- βόλτα της Αθήνας εί-ναι πλέον έρμαιο εκείνων που α-πλώς θέλουν από το σπίτι ή το ε-στιατόριο που βρίσκονται να επι-βλέπουν το όχημά τους, μην πά-θει τίποτα.

4. Θεατρόφιλος (σε παράσταση του Ιονέσκο!) με άποψη και ευαισθη-σίες συνομιλεί στο φουαγέ: «Κα-λά, δεν μπορούσατε να βρείτε ένα θέατρο, που να έχει ένα πεζοδρό-μιο να ακουμπήσουμε τα αυτοκί-νητα; Αναγκάστηκα να πληρώσω πάρκινγκ!». Οταν κάποιος βλέπει μόνο τη μία όψη των πραγμάτων, αυτή που τον βολεύει.

5. Οχι κατοικίδια στις πολυκατοι-κίες ειδικά, όταν η εργασία σάς κρατά μακριά από το σπίτι πέραν του οκταώρου. Λυπηθείτε τους γείτονες, που, για να ηρεμήσουν το άμοιρο ζωντανό που βρίσκεται σε παροξυσμό γαβγίσματος στο μπαλκόνι σας, σκέφτονται μέχρι και να του πετάξουν καμιά μπρι-ζόλα, μπας και ησυχάσει.

6. Στοπ στο λαχάνιασμα: μπορεί, παρακαλώ, κάποιος να κάνει το Γρηγόρη να κρατάει περισσότε-ρο στα φανάρια των πεζών στις οδούς Αρδηττού και Βουλιαγμέ-νης, καθώς και στη Βασ. Αμαλίας στο ύψος της Διονυσίου Αρεοπα-γίτου; Προς το παρόν, όποιος ε-πιθυμεί να διασχίσει τα συγκεκρι-μένα σημεία, αναγκάζεται να περ-νά χαλαρά μέχρι τη μέση και με σπριντ από τη νησίδα και πέρα με μόνη εναλλακτική το ελαφρύ τρο-χάδην από το σημείο εκκίνησης…

7. Φίλε επιχειρηματία/ιδιοκτήτη του μπαρ, στο οποίο έρχομαι εδώ και πέντε χρόνια, είναι δυνατόν ξαφνικά και αναιδώς να μου που-λάς «μπόμπες» ύστερα από τόσα που περάσαμε μαζί (και έπειτα α-πό τόσα που έχεις «βγάλει» από ε-μένα); Δεν θα ξανάρθω κι ας παί-ζεις την καλύτερη μουσική της Α-θήνας. Προτιμώ να κάτσω σπίτι και να αναβαθμίσω το στερεοφω-νικό.

8. Οποιος κοιτάει περιφρονητικά ε-κείνους που φέρνουν μαζί τους το μαξιλάρι τους, για να παρακολου-θήσουν παράσταση στο Ηρώδειο, μάλλον συμβαίνει, επειδή δεν έ-χει ξαναπάει.

9. Τι ωραίο που έγινε το Πάρκο Ρι-ζάρη, εκεί, κάτω από τον Ευαγγε-λισμό. Θα ήταν στοιχειωδώς ευ-γενικό από την πλευρά του κ. Κα-κλαμάνη -αφού δεν μπορεί να γί-νει αλλιώς, απ’ ό,τι φαίνεται- να βρει και άλλους ανθρώπους με υ-ψηλή αισθητική, όπως πρέπει να ήταν οι αρχιτέκτονες με τους ο-ποίους συνεργάστηκε το Ιδρυμα Πατέρα που χρηματοδότησε το εν

Το νέο αστικό Για τους/τις Νεοαθηναίους/ες λένε ότι είναι δύσκολο να «μπουν σε καλούπια», κάτι που τους προσδίδει μια «μποέμ» γοητεία. Ενα επαναστατικό προφίλ. Μια αντι-κομφορμιστική αντιμετώπιση της ζωής. Μια ιδιάζου-σα προσέγγιση στα πράγματα. Μια αύρα ελευθερίας. Μια αψυχολόγητη φιλοσοφία. Μια μυστηριώδη προ-σωπικότητα. Εν ολίγοις, μια... γαϊδουριά άνευ προη-γουμένου, που όμοιά της η ανθρωπότητα δεν έχει μα-ταδεί. Oλα αυτά κι άλλα εξωτικά, στο παρόν μανιφέ-στο, του νέου αστικού savoir vivre. Λέμε τώρα…

29ΠΟΛΗ3 - 10

λόγω έργο, μήπως δουν οι ταλαί-πωροι Αθηναίοι λίγο «πράσινο» στην άκρη του μουντού αστικού… τούνελ.

10.Αφού, αγαπητέ συμπολίτη, είσαι φυσιολάτρης και αποφάσισες να γεμίσεις το μπαλκόνι σου με γλά-στρες και ζαρντινιέρες με λου-λούδια, μήπως να σκεφτόσουν και να τα ποτίζεις πού και πού; Η θέα ενός εγκαταλελειμμένου μπαλκονιού είναι πολύ θλιβερή. Στο Praktiker, για παράδειγμα, πωλούνται και αυτόματα συστή-ματα ποτίσματος σε πολύ προσι-τές τιμές.

11.Προς τους χρήστες των μέσων μαζικής μεταφοράς: περιμένετε πρώτα (στην άκρη) εκείνους που αποβιβάζονται πριν επιβιβαστείτε εσείς. Εκτός και αν θέλετε να πε-ράσουν από πάνω σας (hello!). Επίσης, μη μιλάτε δυνατά στο κι-νητό σας. Δεν βρίσκεστε στην έ-ρημο Σαχάρα και, συν τοις άλ-λοις, αν εσείς είστε «ανοιχτοί τύ-ποι», οι υπόλοιποι μπορεί και να μην είναι. Μην βήχετε και φτερ-νίζεστε στη μούρη του άλλου. Θα σας στείλουμε στη Σπιναλόγκα.

12.Οι Ελληνες έχουν μια περίεργη -σαδομαζοχιστική- σχέση με την κόρνα των αυτοκινήτων τους. Αυ-τός είναι -δυστυχώς- ο ήχος της πόλης. Απειλητικός, εκνευριστι-κός, διαπεραστικός, μισητός, ο λάθος τρόπος για ν’ αρχίσεις ή να τελειώσεις τη μέρα σου.

13.Το κάπνισμα στους κλειστούς χώ-ρους και η «κουλή» ατάκα της πό-λης: «Με δική σας ευθύνη». Μή-πως σ’ αυτήν την «ευθύνη» πε-ριλαμβάνεται και τασάκι από το σπίτι μας; Και το πρόστιμο, επί-σης;

14.Ο δόκιμος τρόπος να χαρακτηρί-σουμε ένα μαύρο συμπολίτη μας δεν είναι «σκούρος», ούτε «έγ-χρωμος». Απλώς, μαύρος ή Α-φρικανός. Πάντως, είμαστε ανοι-χτοί σε νέες… ιδέες.

15.«Οπου πελάτης των ταξί κι η μοί-ρα του», που λέει και μία παρα-φρασμένη παροιμία. Διπλοκούρ-σες, διπλοντουμάνια, διπλοτιμη-μένες διαδρομές, διπλοξεπάγια-σμα, διπλοπενιές και η διπλή ζωή της Βερόνικα…

16.Υπάρχει ευγενικός τρόπος ν’ αρ-νηθείτε τα λουλούδια, χαρτομά-

ντηλα, στιλό, cd, dvd, gadgets κλπ. από τους πλανόδιους μικρο-πωλητές; Σίγουρα, πρέπει να υ-πάρχει, αλλά φαίνεται ότι κανείς δεν ξέρει πού βρίσκεται… Μάλ-λον έπεσε στις γραμμές του Η-ΣΑΠ που ακόμα φτιάχνονται!

17.Τώρα που λέμε ΗΣΑΠ: επειγό-ντως ένα εγχειρίδιο savoir vivre στους σεκιουριτάδες των σταθ-μών. Φύλακες είναι ή βασανι-στές;

18.Οι ποδηλάτες είναι άνθρωποι και όχι ασπόνδυλες μορφές ζω-ής. Δικαιούνται σεβασμό -αν ό-χι θαυμασμό- προσοχή, ακόμη και την «πολύτιμη» για άπαντες τους Ελληνες οδηγούς, προτε-ραιότητα.

19.Προς τους εργαζόμενους σε μπαρ, εστιατόρια, καφετέριες, κλπ.: α) καλή εξυπηρέτηση ση-μαίνει πουρμπουάρ, β) κακή ε-ξυπηρέτηση σημαίνει φάσκελο. Απλά πράγματα.

20.Προς τους περισσότερους εργα-ζόμενους των ΔΕΚΟ και λοιπών άλλων υπηρεσιών: σας παραπέ-μπουμε στο 19 β).

21.Για τους Ελληνες, ουρές έχουν μόνο τα ζώα. Οποιαδήποτε ο-μοιότητα με ουρές σε σούπερ-μάρκετ, δημόσιες υπηρεσίες, φα-νάρια, λεωφορεία κλπ., είναι α-πλώς συμπτωματική. Και δεν τους αφορά.

22.Νοικιάστε πάρκινγκ: χαρτάκια με το κινητό στο παρμπρίζ της «μα-ούνας» που είτε έχει διπλοπαρ-κάρει, είτε κλείνει τη ράμπα που προορίζεται για άτομα με κινητι-κά προβλήματα δεν είναι λύση. Είναι μουλαριά!

23.Το «ηχηρό» σεξ της διπλανής κά-μαρας (μεσοτοιχία) είναι απο-λαυστικό, αλλά μόνο γι’ αυτούς που το κάνουν…

24.Προς κατόχους κατοικιδίων: «Α-πό κανάρα σε κανάρα θα πετάω», τραγουδούσε ο Χριστάκης. «Α-πό σκατούλα σε σκατούλα θα πα-τάω», τραγουδάμε οι άμοιροι κά-τοικοι αυτής της πόλης, ενώ κα-θαρίζουμε -σιχτιρίζοντας- τα πα-πούτσια μας.

25.Λένε ότι, όποιος έχει ομορφιά μέσα του, βλέπει μόνον ομορ-φιά γύρω του. Εμείς, άραγε, για-τί βλέπουμε μόνο γαϊδουριά γύ-ρω μας; Μήπως ν’ ανησυχούμε;

savoir vivreΤων Νικήτα Καραγιάννη, Αγγελικής Βαρβαρίτη

30 ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 19 - 3 - 10

Του Γιάννη Μανάλη

Την τελευταία δεκαετία ο ελληνικός κινη-ματογράφος γνώρισε μία νέα δυναμική, έπειτα από ένα μεγάλο διάστημα στασιμό-τητας και έλλειψης ενδιαφέροντος των θε-

ατών για τις εγχώριες παραγωγές. Ηταν μία περί-οδος όπου σε γενικές γραμμές το ελληνικό σινεμά ομφαλοσκοπούσε αναζητώντας τη δική του ταυτότη-τα, σε μία διαδικασία όπου το μεγάλο μέρος του κοι-νού απουσίαζε γιατί οι δρόμοι τους ήταν χωριστοί. Η μεγάλη εμπορική επιτυχία του “Safe Sex” απέ-δειξε πως το κοινό είναι έτοιμο να στηρίξει την ελ-ληνική παραγωγή, αρκεί να υπάρχουν κάποιες βα-σικές προϋποθέσεις, όπως αυτές που αφορούν στο σενάριο και το καστ. Η «Πολίτικη Κουζίνα» είναι ένα άλλο παράδειγμα ταινίας που σημείωσε τεράστια επιτυχία, ενώ το ξε-χωριστό σε αυτή την παραγωγή ήταν ότι κινητοποί-ησε στις αίθουσες θεατές κάθε ηλικίας. Ακολούθη-σαν και άλλες ελληνικές ταινίες που σημείωσαν με-γαλύτερη ή μικρότερη επιτυχία, όμως το σημαντι-κότερο είναι ότι ο ελληνικός κινηματογράφος άρ-χισε να ξανακερδίζει την εμπιστοσύνη του κόσμου. Σήμερα λοιπόν θα επικεντρωθούμε σε κάποιες πρόσφατες ελληνικές παραγωγές, θα τις ξαναθυ-μηθούμε και θα αναφερθούμε και στο πώς πήγαν στο «ταμείο». Toν Οκτώβριο του 2009, ο Γιώργος Νούσιας μας παρουσίασε μία κωμωδία τρόμου, με πολλά ζόμπι, ανατρεπτικό χιούμορ και ψηφιακά ε-φέ. «Το Κακό στην εποχή των ηρώων» ήταν εξαρ-χής μία ταινία που αναζητούσε το κοινό τους σε νε-ανικές ηλικίες. Ετσι λοιπόν «έκοψε» στην Αθήνα 13.300 εισιτήρια, ενώ πανελλαδικά 18.400. Kαι πάμε σε μία ποδοσφαιρική κωμωδία του Πανα-γιώτη Φαφούτη, με πρωταγωνίστρια τη Σμαράγδα Καρύδη στο ρόλο μίας πρώην αεροσυνοδού που μένει ξαφνικά χήρα. Η έκπληξη που επιφυλάσσει το άνοιγμα της διαθήκης του άνδρα της είναι ό-τι για να κρατήσει την κληρονομιά θα πρέπει να διατηρήσει την ποδοσφαιρική ομάδα, της οποί-ας πρόεδρος ήταν ο αποθανών, στη μεγάλη κα-τηγορία. Και μπορεί η ίδια να ήταν άσχετη με το ποδόσφαιρο, όμως οι περιπέτειες της ηρωίδας στην ταινία «Η κληρονόμος» -που κυκλοφόρησε το Δεκέμ-βριο-

προσέλκυσαν στις αίθουσες 151.700 θεατές στην Αθήνα και 297.600 πανελλαδικά. H νέα ταινία του Παντελή Βούλγαρη, που έκανε πρεμιέρα τον περασμένο Οκτώβριο, μας μετέφε-ρε στην τρίτη χρονιά του Εμφυλίου Πολέμου, το 1949, και είχε ως βασικούς ήρωες δύο αδέλφια που η μοίρα τα έφερε έτσι ώστε να βρεθούν σε α-ντίπαλα στρατόπεδα. Η «Ψυχή βαθιά» συγκέντρω-σε το ενδιαφέρον 103.000 θεατών στην Αθήνα και 201.000 πανελλαδικά. Αλλη μία ελληνική παραγωγή που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2009 ήταν η κωμωδία του Κλε-άνθη Δανόπουλου «Στο βάθος κήπος». Ο Φαίδωνας και η Αναστασία είναι ένα νέο ζευγάρι που αποφα-σίζει να μείνει μαζί και να κάνει οικογένεια. Βρίσκει ένα ωραίο σπίτι και ενώ όλα δείχνουν ειδυλλιακά, τα προβλήματα αρχίζουν όταν ο Φαίδωνας σκάβει μία τρύπα στον κήπο για να φυτέψει ένα φοίνικα.Η ταινία «έκοψε» 13.570 εισιτήρια στην Αθήνα και 23.091 πανελλαδικά. Η πορεία του “I love Karditsa”, που έκανε πρεμιέρα αυτήν τη χρονιά, έδειξε 132.198 εισιτήρια στην Α-θήνα και 350.214 εισιτήρια πανελλαδικά. Ενας Ελ-ληνας επιστήμονας κλωνοποιεί, στις αρχές της δεκα-ετίας του ’70, τον πρώτο άνθρωπο: τον Ελληνα Γρη-γόρη Κανιά από την Καρδίτσα, δημιουργώντας τον Μάικ Κανιά. Ο χρόνος κυλά στο «σήμερα» και όταν ο Μάικ θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη μαφία στην Α-μερική θα πρέπει να πάει στην Καρδίτσα και να αλ-λάξει θέση με τον κλώνο του, για να σωθεί. Ο Γρη-γόρης βέβαια έχει τη δική του ζωή. Ο Στράτος Μαρ-κίδης σκηνοθετεί ένα πλούσιο καστ που αποτελείται μεταξύ άλλων από τους Κώστα Αποστολάκη, Κατε-ρίνα Παπουτσάκη, Μπέσυ Μάλφα, Γεράσιμο Σκια-δαρέση, Ελένη Γερασιμίδιου, Μιχάλη Ιατρόπουλο.

Μία ταινία που σχολιάστηκε ιδιαίτερα, λόγω της συμμετοχής σε έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους της Κάτιας Ζυγούλη, ήταν οι «Επικίνδυνες μαγειρικές» του Βασίλη Τσελεμέγκου που έκαναν πρεμιέρα στις αρχές Φεβρουαρίου. Το γνωστό μο-ντέλο υποδυόταν τη γυναίκα-«πειρασμό», που ήταν το κοινό αντικείμενο του πόθου ενός καταξιωμένου σεφ (Γιώργος Χωραφάς) και ενός μάγειρα (Κωνστα-ντίνος Μαρκουλάκης). Το παιχνίδι των αισθήσεων και των γεύσεων προσέλκυσε 26.311 θεατές στην Αθήνα και 53.048 πανελλαδικά. Και ολοκληρώνουμε αυτή μας την αναφορά σε μία ταινία που τα πήγε εξαιρετικά στο ταμείο. Πρόκειται για την κωμωδία του Χρήστου Δήμα «Νήσος», η ο-ποία μας μετέφερε στην κλειστή κοινωνία ενός νη-σιού που αναστατώνεται από τον ξαφνικό και πε-ρίεργο θάνατο του άρχοντα του τόπου. Η περιου-σία του μοιράζεται στις τέσσερις «εξουσίες» του τό-που, όμως προϋπόθεση για να πάρουν τα χρήμα-τα οι κληρονόμοι είναι να διαβαστούν δημοσίως στην πλατεία τέσσερις επιστολές -μία για τον καθέ-να. Πολλοί γνωστοί ηθοποιοί πρωταγωνιστούσαν όπως η Ελένη Καστάνη, η Ελισάβετ Κωνσταντινί-δου, ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης, ο Μιχάλης Μαρί-νος. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στη Σίφνο. Οσο για τις εισπράξεις που έκανε: 313.000 εισιτή-ρια στην Αθήνα και 547.000 πανελλαδικά.

Η «νήσος» των εισπράξεων

31ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ19 - 3 - 10

Tριαντάρηδες με «όπλα»τους στίχους των «ρομαντικών»

Σε μια αυλή στο Μοναστηράκι, που αναδύ-ει άρωμα… παλιάς Αθήνας, βρίσκεται ο φι-λόξενος πολυχώρος TAF. Εκεί, τις Κυρια-κές και τα Δευτερότριτα, μια ομάδα νέων παι-διών, οι «Πασπαρτού», βγάζουν από το σε-ντούκι της λήθης τον πεισιθανάτιο λόγο και τους μελαγχολικούς στίχους ποιητών από το 1850 έως το 1930, μέσα από την παράσταση “Graveyard Band / In extremis”.Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης (21 Μαρτίου) μιλήσαμε με τους «Πασπαρτού» για τη δυναμική της ποίησης, τη θέση της σή-μερα αλλά και για το πόσο επίκαιρος μπορεί να γίνει ο λόγος των μελαγχολικών ποιητών του «χθες», εν έτει 2010.

Tης Νάντιας Γιαννούλη

32 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 19 - 3 - 10

Ανάμεσα σε ρόλους, μουσική και παρλάτες και με φόντο τα αθηναϊκά νεκροταφεία, τις έ-ρημες ακρογιαλιές και τα κα-

φενεία, «ζωντανεύει» ο λόγος του Πα-παρρηγόπουλου, του Βασιλειάδη, του Ζαν Μωρεά και εν γένει των ποιη-τών της παλιάς αθηναϊκής σχολής, των «ρομαντικών ποιητών», που τσα-λαβούτησαν -κυριολεκτικά- στο θάνα-το και την απόγνωση, βρίσκοντας διέ-ξοδο στη μελαγχολία. Η ομάδα «Πασπαρτού», που αποτελεί-ται από νέα παιδιά, υπό την καθοδή-γηση του εικαστικού Γιάννη Σκουρλέ-τη και με βάση το κείμενο του Χρή-στου Κανελλόπουλου και τη μουσική του Κώστα Δαλακούρα, μας συστήνει ή μας θυμίζει στίχους με θέμα το «ανοί-κειο» και «πρωταγωνιστή» το θάνατο. Η παράσταση -ακόμη και με κάποιες ελ-λείψεις- είναι πρωτότυπη, ανατρεπτι-κή, με καλές προθέσεις και κάθε άλλο παρά ζοφερή. Με κεντρικό άξονα το ποίημα του Πα-παρρηγόπουλου «Ωδή στο φανό του νεκροταφείου», εργαλεία «παλιομοδίτι-κα» μα και επηρεασμένα από την ποπ κουλτούρα, η παράσταση σε φέρνει α-ντιμέτωπο με το μεγαλύτερο φόβο του ανθρώπου, με σκοπό να τον νιώσεις, να τον καταλάβεις και -γιατί όχι;- να τον ξορκίσεις.Πώς όμως μια ομάδα νέων παιδιών αποφασίζει ν’ ασχοληθεί με την ποίηση και -πολύ περισσότερο- με τους μελαγχολικούς ποιητές του 19ου αιώνα; Τι έχουν να προσφέρουν σήμερα στους συντελεστές, μα και στο κοινό;

Ερωτας και θάνατος«Αποφάσισα να παίξω σε μια τέτοια παράσταση, για-τί πιστεύω πως η ακροβασία ανάμεσα σε θέματα ό-πως ο έρωτας και ο θάνατος είναι πάντα επίκαιρη. Πιστεύω ότι οτιδήποτε προβάλει μια γενιά και μια τάση, όπως αυτής της παλαιάς αθηναϊκής σχολής, μέσα από τη θεατρική δράση, είναι ωφέλιμο. Ζού-με ένα ανάλογο τέλμα όπως και εκείνοι στην εποχή τους. Με το λόγο τους μας αφυπνίζουν», μου λέει ο Σαμψών Φύτρος, ο «Νοσφεράτου» της παράστασης.Κίνητρο να ξεπεράσει το κοινό, μα και οι ίδιοι, το φόβο του θανάτου είναι η παρούσα παράσταση για τη «Νεκρή Νύφη», Φρόσω Ζαγοραίου: «Η συμμε-τοχή μου στην παράσταση του graveyard οφείλεται στην εμπιστοσύνη μου προς τους συνεργάτες μου και την πίστη μου στην ιδέα. H κύρια θεματική εί-ναι ο έρωτας και ο θάνατος. Στόχος μας, να αποτε-λέσει η παράσταση ένα κίνητρο να ξεπεράσουμε το φόβο του θανάτου. Η προσφορά της ποίησης είναι ανεκτίμητη. Η σχολή δεν έχει να προσφέρει τίπο-τα. Οπως δηλαδή συμβαίνει, κατά τη γνώμη μου, με τις σχολές».Ο Θέμης Καρποδίνης, η… ποπ πινελιά της παράστα-σης, μοιράστηκε μαζί μας ένα παιδικό βίωμα, που τον έκανε να αγαπά αυτούς τους ποιητές: «Οταν οι ε-μπνευστές αυτής της παράστασης Κώστας Δαλακού-ρας και Γιάννης Σκουρλέτης πρότειναν στην ομάδα μας να ενσαρκώσει αυτή την ιδέα, το πρώτο πράγ-μα που ζήτησα ήταν να ακούσω κάποια από αυτά τα ποιήματα. Με άγγιξαν αμέσως. Θυμήθηκα αμέσως τα παιδικά μου χρόνια στην Πάρο, όπου στο χωριό

που μεγάλωσα όποτε χτυπούσε η καμπάνα νεκρικά έτρεχα στην εκκλησία να ρωτήσω ποιος πέθανε και στις κηδείες κρατούσα τα εξαπτέρυγα. Κατά τη διάρ-κεια των κηδειών, ως παιδί που ήμουν, πάντα ήλ-πιζα πως κάποιος από όλους αυτούς τους νεκρούς θα σηκωνόταν κάποια στιγμή από το φέρετρο και θα μιλούσε...θα έλεγε κάτι... Αυτές και μόνο οι παιδικές μου απορίες και αυτά τα βιώματα με έκαναν αμέσως να ενδιαφερθώ γι’ αυτά τα πεισιθανάτια ποιήματα, που είναι γραμμένα από ανθρώπους που… φλέρτα-ραν με το θάνατο».

Επίκαιρη… ποίησηΟ ίδιος, ωστόσο, μου εξήγησε πως η δυναμική αυ-τών των στίχων στηρίζεται στο πάντα επίκαιρο, και κάποιες φορές αλληγορικό, θέμα τους: «Πέρα ό-μως από το προφανές και από αυτό που προανέφε-ρα αρχικά, στην πορεία της συνεργασίας αυτής αντι-λήφθηκα πως τα ποιήματα αυτά που καταπιάνονται με το θάνατο, ακόμη κι αν γράφτηκαν μία συγκεκρι-μένη εποχή, ουσιαστικά δεν έχουν εποχή. Ο θάνα-τος είναι μέρος της ζωής, τον βλέπουμε όλοι καθη-μερινά παντού και καθημερινά νομίζω όλοι σκεφτό-μαστε και το δικό μας θάνατο. Μάλιστα, αν θα θέ-λαμε να συγκρίνουμε τις εποχές, η εποχή όπου γρά-φτηκαν τα ποιήματα ήταν μία περίοδος κρίσης κοι-νωνικής, κρίσης των ηθικών αξιών, σε ένα διαλυ-μένο ελληνικό κράτος. Νομίζω λοιπόν πως η κρίση της εποχής μας, όπου σίγουρα μόνο οικονομική δεν είναι, επιβάλει να α-σχοληθούμε με αυτά τα κείμενα και σαν νεκροί που ζωντανεύουν να αναθεωρήσουμε για πολλά από αυ-τά που ως γενιά μας επέβαλαν, μας ‘φόρεσαν’ και που ουσιαστικά μας έχουν φέρει σε μηδενικό ση-μείο. Παίζοντας, αισθάνομαι ότι ξορκίζω το θάνατο που βιώνω καθημερινά σε πολλά επίπεδα και που σίγουρα πολλοί άνθρωποι σήμερα θα ήθελαν κι ε-

κείνοι να ξορκίσουν ή να δουν κάποιους άλλους να το κάνουν και να πάρουν θάρρος!»Η παράσταση, παρότι το θέμα της είναι ιδιαίτερο και σίγουρα μη εμπορικό, σημειώνει επιτυχία. Φαντάζει παράδοξο, αν αναλογιστούμε πως οι νέοι, στο πλή-θος τους, δεν διαβάζουν ποίηση. Με την κρίση μου συμφωνεί άλλωστε και ο Σαμψών. «Οι νέοι δεν έ-χουν πολύ καλή σχέση με την ποίηση. Ζούμε σε μια εποχή που δεν μας βοηθά να σκύψουμε στα ποιήμα-τα. Πρέπει να το επιλέξουμε και αυτό δεν είναι πά-ντα εφικτό», μου εξηγεί.Κάτι αντίστοιχο πιστεύει και ο Θέμης, ο οποίος μου λέει πως: «Δυστυχώς δεν είμαι σε θέση γνωρίζω τη σχέση των νέων σήμερα με την ποίηση. Η αλήθεια, πάντως, είναι πως σίγουρα στη σημερινή νεολαία, με όλα τα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει σε κοινωνικό επίπεδο και σε επίπεδο ιδεών και αξιών, οι λύσεις και οι διέξοδοι που προτείνονται από το μεγαλύτερο μέρος του συστήματος που τη γαλούχη-σε, τη συντηρεί και την κατευθύνει, κάθε άλλο παρά ‘ποιητικές’ είναι». Η Φρόσω, ωστόσο, έχει αντίθετη γνώμη, που απορ-ρέει από την ένθερμη ενασχόληση των καλλιτεχνι-κών ομάδων με την ποίηση. Αναφέρει λοιπόν: «Πα-ρατηρώ ότι ολοένα και περισσότεροι καλλιτέχνες, ο-μάδες, επιλέγουν να εξερευνήσουν ποιητικά κείμε-να και να καταθέσουν στο κοινό μιαν άλλη ανάγνω-ση. Συνεπώς, μάλλον γόνιμη σχέση διαπιστώνω ό-τι έχουν».Μία ακόμη Παγκόσμια Ημέρα, της ποίησης αυτή τη φορά, ξημερώνει την Κυριακή. Κάθε χρόνο σκέ-φτομαι τα ίδια. Για τους νέους, το είδος, το μέλλον της. Φέτος ωστόσο, που τα πράγματα είναι πράγμα-τι σκληρά σε όλα τα επίπεδα, που δεν είμαστε πια «βολεμένοι», που ζούμε στην εσωστρέφεια, τη μιζέ-ρια -δικαιολογημένα ή από συνήθεια- τώρα λοιπόν, η ύπαρξή της είναι πιο αναγκαία παρά ποτέ…

33ΕΠΕΤΕΙΟΣ19 - 3 - 10

Του Τάσου Γραικού

Στις 21 Μαρτίου είθισται να εορτάζεται η Πα-γκόσμια Ημέρα Ποίησης. Σίγουρα αν πιά-σει κανείς τους αρμόδιους που πρέπει να μι-λήσουν για ποίηση, δεν είμαι ούτε καν ο τε-

λευταίος. Ελα όμως που η ποίηση είναι «κουσούρι», το οποίο δεν βγαίνει πάρα πολύ εύκολα από μέσα, σαν κάτσει και φωλιάσει. Και όσο πιο πολύ το διώ-χνεις, τόσο έρχεται. Και όσο προσπαθείς να το κρα-τήσεις δίπλα σου, τόσο αυτό... πετάει και χάνεται και βρίσκεται κανείς μόνος με το μολύβι στο χέρι, σαν να έχει ένας μάστορας σφυρί αλλά καθόλου καρφιά να καρφώσει. Το μόνο που έχει να κάνει κανείς, είναι να φυλάσσει ιδέες σε οποιοδήποτε μέσο μνήμης εί-ναι αυτό (κεφάλι, χαρτοπετσέτα, τσιγαροκούτι, τετρά-διο, κινητό, υπολογιστής) και να τις αποταμιεύει για ώρες δύσκολες. Γιατί το ποίημα είναι για ώρες δύσκολες. Στη χαρά το ποίημα δεν αντέχει, γιατί η χαρά έχει άλλους δρό-μους να εξωτερικεύεται. Η χαρά μοιράζεται αυτούσια και εκδηλώνεται μαζί με άλλους που αποζητούν ένα κομμάτι της, αν και την φθονούν. Η πίκρα όμως, η δύσκολη στιγμή, δεν βγαίνει εύκολα προς το κοινό. Είναι κάτι που ο καθένας το αντιμετωπίζει μόνος και έρημος γιατί γνωρίζει ότι ακόμα και η συμπαράστα-ση των άλλων είναι συνήθως ο τρόπος τους να πουν «ευτυχώς που δεν συνέβη σε εμένα». Ολη αυτή η ε-σωστρέφεια, λοιπόν, όλη αυτή η ενδελέχεια που συ-γκεντρώνεται σε ένα μικρό μαύρο σημείο στο πίσω μέρος της ύπαρξης, δρα αθροιστικά και πιέζει χορδές ευαίσθητες και περίεργες. Κάποια στιγμή εκρήγνυται και σε αυτό το σημείο του προσωπικού Big Bang του καθενός ξεκινάει η ποίηση. Διότι η ποίηση είναι μία διαλεκτική προς τον ίδιο μας τον εαυτό, ένας μεγάλος λεκτικός καθρέφτης όπου α-ντανακλάται η ψυχή μας η ίδια. Είναι αλήθειες που είτε ντρεπόμαστε να τις ομολογήσουμε σε εμάς τους ίδιους, είτε τις έχουμε ξεστομίσει τόσες πολλές φο-ρές που έχουν πλέον χάσει το νόημά τους. Και επει-δή ο καλύτερος τρόπος να απευθυνθεί κανείς σε κά-θε αποδέκτη, συμπεριλαμβανομένου και του εαυ-τού του, είναι οι λέξεις, έτσι και το ποίημα απο-κτάει τη μορφή μίας ιδιότυπης κουβέντας προς το ίδιο μας το «εγώ». Η κουβέντα αυτή έχει τη μορφή επιφοίτησης, ώστε να κοιτάξει κα-νείς πέρα από αυτό που έχει συνηθί-

σει στην καθημερινότητά του και να δει υπό το πρί-σμα μίας γνώσης που ήδη υπήρχε, αλλά ποτέ δεν εκ-φραζόταν σωστά. Η έκφραση αυτή τώρα συνάδει συνήθως με την αντί-ληψη που έχει ο δημιουργός του ποιήματος για τον κόσμο. Δεν ζει έξω από τον κόσμο και δεν είναι φρό-νιμο να ζει έξω από τον κόσμο. Γιατί η δημιουργία, όσο εσωστρεφής και να παρουσιάζεται στην απαρχή της, τόσο... λοξοκοιτάει προς την εξωτερική πλευρά. Είναι δύναμη αχαλίνωτη που άπαξ και γεννηθεί, ανή-κει σε ολόκληρο το σύμπαν και ακόμα παραπάνω. Εί-ναι τρομερός εγωισμός να κρατείται η ποίηση φυλα-κισμένη από προσωπική ανασφάλεια, είτε από φόβο υπερέκθεσης. Η εγωιστική αυτή πλευρά της ποίησης, προσπαθεί να πείσει το δημιουργό ότι οι ευαισθησί-ες, τα προβλήματα, η ίδια η διαφορετικότητα της θεώ-ρησης του κόσμου, βαραίνει μόνο αυτόν τον ίδιο. Κά-τι τέτοιο όχι μόνο δεν ισχύει, αλλά κείται στην αντί-περα όχθη των νόμων της φύσης. Μπορεί κανείς να εκπλαγεί πολύ ευχάριστα, αν κάνει τον κόπο και ρω-τήσει άλλους ανθρώπους για τις αγωνίες και τα «κό-μπλεξ» (sic) τους. Αυτό που οφείλει να πράξει ο ποι-ητής είναι να αναδείξει με περισσή δύναμη ψυχής τα δικά του, φωνάζοντας έτσι στα πλήθη «εγώ, πρώτος είμαι ο πιο ανήμπορος, ο πιο μικρός, ο πιο αδιάφο-ρος άνθρωπος του κόσμου». Αν το πράξει αυτό, έ-χει καταφέρει να γυρίσει τη ρόδα της εξέ-λιξης λίγο πιο μπροστά. Αντίθετα, η ίδια η ιδέα της ποίη-σης χρειάζεται να αποφεύγει την ελιτίστικη αποξένω-ση και την έντα-ξη σε οίκους «τέχνης και γραμμά-των».

Με αυτόν τον τρόπο, αποξενώνεται πάρα πολύ γρή-γορα από τον πρωταρχικό της στόχο, που επαναλαμ-βάνω είναι η αυτο-διαλεκτική. Μπαίνοντας σε έναν κύκλο «κατανόησης» και «αποκοπής», συχνά καταντά-ει χειρότερη από αυτά που πιθανότατα στηλιτεύει και «καυτηριάζει». Δεν γίνεται και δεν πρέπει να χωράει κανένας στίχος και κανενός είδους ποιητική έκφρα-ση σε ομάδες «λίγων» και «ψαγμένων» αναγνωστών. Η ποίηση είναι για να γίνεται «φέιγ βολάν», ακόμα και με κίνδυνο της απαξίωσής της. Στην τελευταία περίπτωση, μπορεί να αναμετρηθεί στα… ίσα με την πραγματικότητα. Και όσο τολμάει να βρίσκεται στο αντίθετο άκρο, να περιγράφει το ά-σπρο ως μαύρο και το όμορφο ως άσχημο, θα έχει λόγο ύπαρξης. Καθένας μπορεί να δει την ομορφιά ε-κεί που υπάρχει, αλλά λίγοι έχουν το χάρισμα να την ανακαλύπτουν σε απόμερα και σκοτεινά μέρη. Είναι ιερό χρέος και ευθύνη αυτών των λίγων, να μεταλα-μπαδεύουν αυτά τα ψήγματα ομορφιάς και στους υπό-λοιπους, ιδίως στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε.

Του κάκου· Γνώριζεν αυτός -καθώς το ξέρουμ’ όλοι-ότι του Αννάμ τα στίγματα δεν βγαίνουνε ποτές

Νίκος Καββαδίας - William George Allum

Ο καθρέφτης της ψυχής

34 ΦΕΣΤΙΒΑΛ 19 - 3 - 10

Η πόλη τους ανήκει... και φέτος!Για δεύτερη χρονιά το Athens Fringe Festival, με σύνθημα «Η Αθήνα μας ανήκει», βγαίνει στους χώρους που όλοι κινούμα-στε, περπατά στις διαδρομές μας, προσφέρει ένα πλαίσιο για να ενισχύσουμε τα πράγματα που πάντα κάνουμε. Τρεις μή-νες πριν από το πενθήμερο ραντεβού του με το κοινό (16 έως και 20 Ιουνίου), οι διοργανωτές παρουσίασαν τους στόχους, καθώς και τους βασικούς άξονες του φεστιβάλ.«Στόχος μας είναι να φέρουμε σε διάταξη, χωρίς διακρίσεις, καλλιτεχνικές ομάδες και άτομα, επαγγελματίες και ερασιτέ-χνες που είναι στο περιθώριο όχι μόνο του επιτυχημένου Φε-στιβάλ της Αθήνας, αλλά και που αναζητούν τρόπους συλλο-γικότητας και δράσης για να βελτιώσουν τη ζωή τους σε αυ-τήν την πόλη», ανέφερε ο πρόεδρος της διοργανώτριας Εται-ρείας Πολιτισμού Σύνθεση, Γιώργος Νέρης. Ο ίδιος διευκρίνισε πως η ανοιχτή πρόσκληση των διοργα-νωτών δεν βάζει κριτήρια καλλιτεχνικά: «Εμείς απλώς συ-γκεντρώνουμε τις ομάδες και οι θεατές τους κρίνουν. Αν θέ-λει να συμμετάσχει η θεία μου, πλέκοντας με κοπανέλι, μπο-ρεί να το κάνει! Η διοργάνωση λειτουργεί σαν συνεκτικό δί-κτυο προς όλους τους δημιουργικούς πυρήνες της πόλης. Ε-μείς θέλουμε να αποτελέσει το Fringe ένα μέσο δικτύωσης, την πραγματική πλευρά μιας εικονικής πραγματικότητας».

Δράση σε έξι άξονεςΜε βασικό «ορμητήριο» την Τεχνόπολη και γειτονικούς -κλει-στούς και ανοιχτούς- χώρους-«δορυφόρους», οι δράσεις του φετινού φεστιβάλ χωρίζονται σε δύο άξονες: σε αυτές που δι-οργανώνει η ομάδα του Athens Fringe Festival σε συνεργα-σία με επιμελητές και σε αυτές που διοργανώνουν τα άτομα και οι ομάδες που θα ανταποκριθούν στην ανοιχτή πρόσκλη-ση συμμετοχής στο φεστιβάλ. Σε γενικές γραμμές, ωστόσο, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει μουσική, ό-περα δρόμου, θέατρο, χορό, εικαστικά και λογοτεχνία. Επιθυμία των διοργανωτών φέτος, οι οποίοι προσπαθούν να δώσουν μια πολύ συγκεκριμένη ταυτότητα στο φεστιβάλ, εί-ναι να δημιουργήσουν έναν ακόμη πόλο, αυτή τη φορά γύ-ρω από την Πειραιώς 260, ωστόσο αυτό το κομμάτι είναι α-κόμη υπό συζήτηση. Από την άλλη, η προσπάθεια που είχε γίνει, μέσω επιστολής του κ. Νέρη, να ενταχθεί το Fringe ως ανεξάρτητο τμήμα στο Φεστιβάλ Αθηνών, απέβη άκαρπη, καθώς οι υπεύθυνοι του δεύτερου δεν έδωσαν καμία απάντηση. Να θυμίσουμε πως το «ατίθασο» και «ανεξάρτητο» Fringe (άλλωστε το δηλώνει και το όνομά του, που σημαίνει «φρά-ντζα»), διατηρεί δεσμούς με το αντίστοιχο φεστιβάλ του Εδιμ-βούργου, το οποίο μάλιστα πέρσι σημείωσε ρεκόρ εισιτηρίων. Η ελληνική πρώτη διοργάνωση, πάντως, άφησε θετική… γεύ-ση, καθώς συμμετείχαν 180 ομάδες και πάνω από 800 καλ-λιτέχνες και ακτιβιστές, ενώ «κόπηκαν» περισσότερα από 5.000 εισιτήρια. Το τελευταίο νούμερο βέβαια δεν είναι εν-δεικτικό, αν αναλογιστεί κανείς που οι δράσεις των ομάδων σε δημόσιους χώρους ήταν φυσικά δωρεάν. Σύντομα, οι διοργανωτές θα απευθύνουν ανοιχτή πρόσκληση σε καλλιτέχνες αλλά και σε εθελοντές, οι οποίοι θα αποτελέ-σουν -όπως και πέρσι- την «ψυχή» και κινητήριο δύναμη του φεστιβάλ. Το πρόγραμμα αναλυτικά θα ανακοινωθεί μέχρι το τέλος Μαΐου, ωστόσο όσοι βρέθηκαν στο νεοκλασικό κτίριο της εταιρείας στην Πλάκα, την Τετάρτη το βράδυ, πήραν μια… γεύση από ό,τι θα ακολουθήσει. Η ομάδα δρόμου Oper(O) βρέθηκε εκεί και, μέσα από τον κόσμο, ερμήνευσε δύο αγα-πημένες άριες... Περισσότερα νέα, προσεχώς!

Νάντια Γιαννούλη

35TAΣΕΙΣ19 - 3 - 10

Μέχρι την ηλικία των 10 ετών ζωγράφιζε σκίτσα μα-νιωδώς, όπου κι αν βρισκόταν. «Μετά εισήλθε η νεύρωση της μουσικής, όταν βρήκα μια παρατη-μένη κιθάρα της αδερφής μου… Ετσι από το ’90

και ως το ’99 ‘χάθηκα’ στα ωδεία, ‘χάθηκα’ ενώ ξεκινούσα να γράφω μουσική και στίχους. Η ζωή είναι ωραία... Μάνος Χατζι-δάκις, Johann Sebastian Bach, Ector Villa-Lobbos και μετέπει-τα Λένα Πλάτωνος, Βασίλης Τσιτσάνης, Jimmy Hendrix, Billie Holliday, Παναγιώτης Τούντας και Μάρκος ήταν -και δεν στα-μάτησαν να είναι- τα φυλαχτά μου…» δηλώνει ο ίδιος.Τα τελευταία δέκα χρόνια βιοπορίζεται από τη μουσική. Το ό-νειρο... χτυπάει το στομάχι του και αντίστροφα... Ρεμπετάδικα, μουσικές σκηνές, ρακάδικα και θέατρα... Αθήνα, Ναύπλιο, Ρέ-θυμνο, Αϊβαλί. Η μουσική του Χάρη με συγκινεί βαθιά. Την πρώτη φορά που τον άκουσα έμεινα αρκετή ώρα αμίλητη, ό-πως κάθε φορά που ασυνείδητα κάτι σε συγκινεί. Η φωνή του δεν είναι τέλεια, αλλά με αναστατώνει για το «ράγισμα» και την αναφορά της σε κάτι γήινο και συνάμα κάτι φερμένο απ’ αλλού. Αυτό νομίζω μετράει πιο πολύ απ’ όλα. Τα τραγούδια του είναι ένα ερωτικό -κυρίως- ξάφνιασμα. Κάτι καινούργιο και ολοκλη-ρωμένο με πολλές αναφορές. Η πρώτη σημαντική παρουσίαση της δουλειάς του έγινε το 2006, όταν η εκπομπή «Μην πυρο-βολείτε τον πιανίστα», με την υποστήριξη του Σταμάτη Κραου-νάκη, πρόβαλε δύο τραγούδια του. (Αλληλούια / Κρύσταλλα). Το Γενάρη του 2009 δημιουργεί τους “Lacrima” και το Μάιο του 2009 παρουσίαζει για πρώτη φορά έναν κύκλο 14 τραγουδιών στη μουσική σκηνή Αυλαία. Το 2010 τον βρίσκει στην προε-τοιμασία του πρώτης δισκογραφικής του δουλειάς και κάποιες Κυριακές μεσημέρι να τραγουδά στα Δυό τηγάνια στα Εξάρχεια.

Ενα δείγμα…«Το φιλί» www.youtube.com/watch?v=QsKRxz_jCqw«Σ’ έβλεπα» www.youtube.com/watch?v=T60m290xltY«Αλληλούια» www.youtube.com/watch?v=cIP-rZpJXmQ«Κράτα με» www.youtube.com/watch?v=jQz06qeEICQ«Νυχτερινό» www.youtube.com/watch?v=UL2KWyFXh8s&feature=related

Κυνηγός του ονείρου

Η αθέατη τέχνη της πόλης

Της Βίκυς Οικονομοπούλου

Πού θα βρώ το Χάρη: e-mail: harry70@windowslive.com

Ο Χάρης Βλαστάκης γεννήθη-κε το 1980 στον Πειραιά και ζει στην Αγία Μαρίνα. Είναι Ιχθείς. Αγαπά την αστρολογία, το Ρέθυ-μνο, το Μάνο Χατζιδάκι, τις αυθε-ντικές φωνές, το Μανώλη Μητσιά στη «Λάουρα», τη μορφή του Νίκου Γκάτσου, το Αϊβαλί, το ξενύχτι, να κλείνει τα μάτια όταν τραγουδά...

Για περισσότερα: www.youtube.com/user/harry70pisces

36 ΜΟΥΣΙΚΗ 19 - 3 - 10

Τα πάθη σου είναι αγάλματα

Αιόλου κι Αθηνάς...Των Νατάσα Μαστοράκου,

Παναγιώτη Δημητρόπουλου

Την αγαπάμε κι ας τη βρίζουμε καθημερινά. Ζούμε στους «κυ-κλώνες» της κι ας λέμε πόσο μας ενοχλεί η πρωινή κίνηση.

Οταν όμως το βράδυ χαλαρώνουμε, μ’ ένα ποτήρι κρασί στο χέρι και χαζεύουμε την Α-

κρόπολη, την τραγουδάμε με την ψυχή μας. Από τη Σοφία Βέμπο, το Νίκο Γούναρη αλλά

και τους Φατμέ, τους Κατσιμιχαίους, το Μη-τροπάνο, την Αρλέτα και τον Κοργιαλά, οι πε-

ρισσότεροι τραγουδιστές έχουν ερμηνεύσει στί-χους για έρωτες και πάθη στην πρωτεύουσα και

μας έχουν χαρίσει μερικά από τα ωραιότερα ελ-ληνικά τραγούδια. Η λίστα είναι φυσικά ατελείωτη και η επιλογή φα-ντάζει σχεδόν αδύνατη. Εδώ, σε αυτό το κείμενο, παρουσιάζεται μια δική μας επιλογή «καρδιάς». Στο χέρι σας, να μεγαλώσετε τη λίστα…

Εσάνς... μελαγχολίαςΘα περάσουμε λίγο γρήγορα το πρώτο μισό του προηγούμενου αιώνα, με μοναδική «στάση» το «Α-θήνα και πάλι Αθήνα» (1949) της αξέχαστης Σοφί-ας Βέμπο και το «Ομορφή μου Αθήνα» (1949) του Νίκου Γούναρη.Σε στίχους Μίμη Τραϊφόρου και μουσική Μιχάλη Σουγιούλ, η τραγουδίστρια της νίκης ερμηνεύει τις ομορφιές της ρομαντικής τότε Αθήνας: «Τα βράδια σου τα τρυφερά / όταν τα δίχτυα τ’ αργυρά / του φεγ-γαριού με πιάνουν / και τα μαβιά τα δειλινά / π’ αλλού δεν τα ’δα πουθενά / ποτέ να μην πεθάνουν».Την ίδια χρόνια, σε δικούς του στίχους και μου-σική, ο Νίκος Γούναρης αναπολεί μια Αθήνα που θυμίζει έντονα εικόνες ελληνικές ταινίας. «Ομορ-φη μ’ Αθήνα / πού ’ν’ τα χρόνια εκείνα / πού ’ν’ τα χρόνια εκείνα τα παλιά / Λες και σ’ είχαν ά-χτι / και σε κάναν στάχτη / σαν γριά μ’ αχτέ-

νιστα μαλλιά / Πουν τα χρόνια που ξηγιόμα-στε αλάνικα / και που σέρναν τα σκυλιά με

τα λουκάνικα».

Η πόλη του «σήμερα»Αν τα παραπάνω τραγούδια

δεν σας είναι τόσο οικεία κάν’ τε λίγο υπομονή, γιατί

αυτά που ακολουθούν τα έχετε σίγουρα τραγουδήσει (κρυ-φά ή φανερά) όντας ερωτευμένοι, απογοητευμένοι, χα-ρούμενοι ή απελπισμένοι. Οπως τα «Ησυχα βράδια» της Αρλέτας, που παρομοιάζουν την Αθήνα με μεγάλο καράβι και μας φέρνουν στο μυαλό τόσες πολλές εικόνες της πό-λης με τα χιλιάδες φωτάκια: «Τα ήσυχα βράδια / η Αθήνα θ’ ανάβει / σαν μεγάλο καράβι / που θα ’σαι μέσα και συ» ή την ωδή των αδερφών Κατσιμίχα για μία πόλη που τα έχει όλα και δεν μπορούν να βρουν τι να της τραγουδή-σουν: «Αθήνα των αιώνιων αντιπάλων / Αθήνα της πειθούς δια των ροπάλων / Αθήνα Ευρωπαία με το ζόρι / Αθήνα με σημαίες και μιραφιόρι / Αθήνα ανατολή με το στανιό / Αθή-να τρελό σκουπιδαριό». Από τη λίστα δεν θα μπορούσε να λείπει το «Ερωτικό» του Θάνου Μικρούτσικου και του Αλκη Αλκαίου, με τον πιο διαχρονικό στίχο για την Αττική που έχει υπάρξει ποτέ: «Ποια νυχτωδία το φως σου έχει πάρει / και σε ποιο γαλαξία να σε βρω / εδώ είναι Αττική φαιό νταμάρι / κι εγώ ένα πε-δίο βολής φτηνό / που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι».Ενα πιο μοντέρνο τραγούδι για την πόλη και τους γρήγο-ρους ρυθμούς της έχουν γράψει με το μοναδικό τους τρό-πο οι Locomondo. Αν και δεν είναι από τις μεγαλύτερες επιτυχίες τους, ο τρόπος που έχουν προσεγγίσει τον Αθη-ναίο, που όλο βιάζεται και πάει, αγοράζει και πουλάει, εί-ναι αξιοσημείωτος: «2000 και τέσσερις λόγοι να φύγεις από την πόλη / με τρένο, με τρόλεϊ, με λεωφορείο ή με πλοίο / μα να φύγεις μακριά / να τρέξεις να τρέξεις / να πάρεις τα βουνά / να γίνεις... Λούης / να φτάσεις ως την Κίνα / Στην Αθήνα».

Η πλατεία ήταν γεμάτη…Ενα σημαντικό μέρος των τραγουδιών που ασχολήθηκαν με την πρωτεύουσα δεν εκφράστηκε για την Αθήνα στο σύνολό της, αλλά για κάποιους δρόμους και πλατείες ό-που ο πρωταγωνιστής τριγύριζε απελπισμένος και αναζη-τούσε το αντικείμενο του πόθου του, όπως στη «Βικτώρια» του Βασίλη Παπακωνσταντίνου, σε στίχους του Αλκη Αλ-καίου και μουσική δική του: «Στη λεωφόρο σε ζητώ και στη Βικτώρια / κι από το στέκι μας περνάω το παλιό», τραγουδού-σε ο Παπακωνσταντίνου το 1989, ενώ λίγα χρόνια αργό-τερα (1982) ερμήνευε το «Χαράματα Ομόνοια» σε στίχους Μανόλη Ρασούλη και μουσική Μάνου Λοΐζου. «Στις τρεις χαράματα Ομόνοια / Hellas Hotel στην Αθηνάς / γεια, πόσο πάει / και όχι πώς θες να πας / κ' όμως ρωτάς, ξαναρωτάς».Στην Ομόνοια και ο Γιάννης Γιοκαρίνης στο «Νοσταλγός του Rock ‘n Roll»: «Κάποτε θυμάμαι πριν περάσουνε τα χρό-νια / σ’ ένα φωτισμένο μαγαζί μες στην Ομόνοια / χάζευα τον Ελβις, μύθο στη σκηνή...», αλλά και η Ελευθερία Αρ-βανιτάκη στο ομώνυμο σε στίχους Γ. Ιωάννου και μουσι-

37ΜΟΥΣΙΚΗ19 - 3 - 10

κή Ν. Μαμαγκάκη: «Πήγα να σε περιμένω στης Ομόνοι-ας το σταθμό / μέσ’ στο βράδυ μέσ’ στο κρύο / μέσα στο κυνηγητό».

Σημεία (και τέρατα...)Στο Κέντρο θα μείνουμε για λίγο ακόμα για να θυμη-θούμε το τρυφερό «Στη Σταδίου» των Φατμέ: «Το σκοτά-δι έγινε μέρα / πες μου πώς το 'κανες αυτό; / Και τα νέον στις βιτρίνες γράφουν όλα σ’ αγαπώ / έλα κράτα με απ’ τη μέση / γιατί θ’ απογειωθώ/ σκέψου, μεσάνυχτα και κάτι στη Σταδίου να πετώ!» αλλά και το «Νύχτα στην Πανεπιστή-μιου» της Ελένης Δήμου σε μουσική Λάκη Παπαδόπου-λου και στίχου Αλκίνοου Μπουνιά: «Φώτα αναμμένα και σβηστά / πίσω εγώ κι εσύ μπροστά / Πού πάμε πες μου, δεν έχω ξαναπάει / εμένα η καρδιά μου αλλιώτικα χτυπάει».Ξεχωριστή αναφορά αξίζει στο τραγούδι «Οδος Αριστο-τέλους», ίσως τους καλύτερους στίχους που έχει γράψει ο Λευτέρης Παπαδόπουλος σε μουσική Γιάννη Σπανού: «Σάββατο κι απόβραδο και ασετυλίνη / στην Αριστοτέλους που γερνάς», αρχίζει να τραγουδά η Χαρούλα Αλεξίου και ο καθένας αναπολεί τη δική του «Αργυρώ» στα παι-δικά του παιχνίδια. «Στην Κηφισίας» μας ταξιδεύει η φωνή της Βίκυς Μο-σχολίου, σε μουσική και στίχους Λάκη Παπαδόπουλου: «Πόσα κατεστραμμένα βράδια / μετράς πεζοδρόμια στην Κηφισίας / Δυο δυο τα βήματά σου αλφάδια / Στενά ταξί-δια φαντασίας».Βγαλμένο από τη φαντασία του Αλκη Αλκαίου το λαϊ-κό «Πατησίων και Παραμυθιού γωνία», αλλά η μουσική του Θάνου Μικρούτσικου και η φωνή του Δημήτρη Μη-τροπάνου σε κάνουν να βλέπεις ζωντανά το μικρό λα-χειοπώλη: «Με ακόρντα λα μινόρε προς το γκρίζο / καμη-λιέρικα τραγούδια σου σφυρίζω / σαν μικρός λαχειοπώλης ώρα μία / Πατησίων και Παραμυθιού γωνία». Ακριβώς στην αντίπερα όχθη βρίσκονται τα περιγρα-φικά τραγούδια του Φοίβου Δεληβοριά, που ασχολού-νται με την Αθήνα, τις ομορφιές της και τις όμορφες παρουσίες της. «Σαλιγκάρια στη Σταδίου και τριφύλλια στη Σίνα / Ομορφαίνεις βάδισμά μου την Αθήνα» στο «Αυ-τή που περνάει», «Απόψε φεύγει απ’ την Αθήνα / το κο-ρίτσι π’ αγαπώ» στον «Ταχυδρόμο» και «Μα όταν κάποια μέρα στο Θησείο θα βγάζω βόλτα ένα μικρό / Θα με απο-καλέσει Φοίβο και εγώ Φώτη θα τον πω», στο αυτοβιογρα-φικό «Φώτης».Και μιας και φτάσαμε στο Θησείο, ας θυμηθούμε στί-χους που έχουν εμπνευστεί από αυτό. «Κυριακή σε γνώ-ρισα / κάτω στο Θησείο / και η πόλη έμοιαζε / άδειο κα-φενείο» τραγουδάει η Μελίνα Κανά στο ομώνυμο τρα-γούδι, ενώ ο Λάκης Παπαδόπουλος «Φυσιολογική αντί-δραση / να μην τρώω και να μην κοιμάμαι / στο Θησείο τα λόγια σου θυμάμαι / θα αντέξεις όπως και γω», στο δι-κό του «Θησείο».Από τα αγαπημένα σας τραγούδια δεν θα μπορούσαν να λείπουν αυτά που έχουν γραφτεί για τον πιο αγαπη-μένο λόφο της πόλης. «Βόλτα στο Λυκαβητό» από τον Γιώργο Λιναρδάκη σε ρεαλιστικούς στίχους Κ. Ασμανί-δη και μουσική του ίδιου. «Βόλτα στο Λυκαβηττό / Σάβ-βατο βραδάκι / Με σταθμό πειρατικό / Στο τρανζιστοράκι».

Η ποικιλία στο επίκεντροΓια να έχει κάποιος μια συνολική εικόνα της πόλης πρέ-πει να περάσει από διάφορα σημεία της, σύμφωνα με τη Χαρούλα Αλεξίου -και όχι μόνο. Ετσι, πλήθος τρα-γουδιών εξιστόρησαν ιστορίες που πέρασαν σχεδόν α-

πό όλες τις γειτονιές της πόλης ή αναφέρθηκαν σε αυτές με τον έναν ή τον άλ-λο τρόπο. «Στη στοά των αθανάτων ανα-σταίνεται το ξεχασμένο όνειρο / Στην Αγίου Μάρκου μπαίνεις / για μεζέ στης κυρα-Λένης / το υπόγειο», προτείνει η Αλεξίου στην «Παλιά Αγορά», ενώ «Στη γωνιά Πολυτεχνείο με Πατησίων» τριγυρνά ο σκύλος Κα-νέλλος του Στάθη Δρογώση. «Αν ήμα-στε στο τρένο / Θησείο - Πειραιά / θα σου ’βαζα στο χέρι δυο λόγια τυχερά», ερμηνεύει η Βίκυ Μοσχολιού στο τρα-γούδι «Του Αγίου Βαλεντίνου», σε στί-χους Νικολακοπούλου και μουσική Κρα-ουνάκη, αλλά και «Πάμε λίγο, πάμε λίγο / κάτι μ’ έπιασε να φύγω / Κυριακή στην Κη-φισίας, βρε / μια φωνή απελπισίας, βρε», η Τάνια Τσανακλίδου σε μουσική και στίχους των ίδιων. Στους δρόμους της πόλης, μέσα από τις ντα-λίκες της, μας τριγυρνά το ομώνυμο ζεϊμπέκι-κο του Γιώργου Σαρρή. Ισως το μοναδικό τρα-γούδι της δισκογραφίας του που θυμόμαστε, εί-ναι από τις μεγαλύτερες επιτυχίες μιας ολόκλη-ρης εποχής. Σε μουσική Θάνου Μικρούτσικου και στίχους Αλκη Αλκαίου: «Με τα φώτα νυσταγμένα και βαριά / τριγυρνάνε οι νταλίκες στην Αθήνα / στα λι-μάνια, στους σταθμούς, στην αγορά, ό,τι ψάχνεις στη ζωή να βρεις ξεκίνα».

Για το τέλος…Τα δύο επόμενα τραγούδια δεν θα μπορούσαν να ε-νταχθούν σε καμία κατηγορία. Οχι γιατί ασχολούνται με κάτι ξεχωριστό, αλλά γιατί έχουν καταφέρει να δι-ατηρήσουν μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μας όλα αυτά τα χρόνια. Το πρώτο είναι το ζωντανό και χιου-μοριστικό «Αδωνις» του Σταμάτη Κραουνάκη, που μας χάρισε με τη φωνή της η Αλκηστις Πρωτοψάλτη, γιατί περιγράφει με τόση γλαφυρότητα την ιερή αξία του κυ-ριακάτικου πρωινού στην Αθήνα, στο «Ελα κερνάω κα-φέ στην πλατεία» (όπου πλατεία, η διαχρονική πλατεία της Νέας Σμύρνης) και γιατί αυτό το «Οπου κι αν πας θα ’σαι πάντα εδώ» είναι η καλύτερη φράση για να το-νίσει τη σχέση των Αθηναίων με την πόλη τους. «Πά-με στον Αδωνι για καφέ / που πηγαίνουν τεκνά και φρι-κιά / και αράζουνε και αθλητές/ και που πηγαίνει και μία χοντρή νευρικιά / Κυριακή να της φύγει το στρες» (όσο για τη χοντρή, οι φήμες αναφέρονται σε «εύ-σωμο» συγγραφέα). Για το τέλος, φυλάξαμε το μοναδικό Μάνο Χατζι-δάκι και τις «Μπαλάντες της οδού Αθηνάς». Αν δεν το έχετε ακούσει, δεν μπορείτε να αντιλη-φθείτε το μεγαλείο της μουσικής, οπότε βάλ’ τε το δίσκο να παίζει και απολαύστε: «Με-θώ με δυο σταγόνες κι αρχίζω απ’ την αρχή / οι πόρνες είναι μόνες κι οι άντρες μονα-χοί / τα λάθη και τα σφάλματα ποτέ μην τα μετράς / τα πάθη σου είναι αγάλμα-τα Αιόλου κι Αθηνάς», με τη φωνή της Νένας Βενετσά-νου, σε στίχους Αρη Δαβαράκη.

38 ΜΟΥΣΙΚΗ 19 - 3 - 10

ΒιβλιοθήκηΜH Ελευθερία, η Χαρούλα, η Βέμπο και τ’ άλλα κορίτσια...

10 Μαρτίου 2010. Η Ελευθερία Αρβανιτάκη βραβεύει τη Χαρούλα Αλεξίου «Ερμηνεύτρια της Χρονιάς», στα βραβεία «Γυναίκες της Χρο-νιάς 2009» του περιοδικού Life and Style. Η Χαρούλα αφιερώνει το βραβείο της σε όλες τις γυναίκες που θα μείνουν άνεργες από το νέο καθεστώς της οικονομικής κρίσης. Και δηλώνει: «Αισθάνομαι σαν τη Σοφία Βέμπο, με την ευθύνη και το καθήκον να κάνει τους Ελληνες να χαίρονται με το τραγούδισμα και την παρουσία μου, μια τέτοια δύσκολη στιγ-μή». Μπράβο Χαρούλα μου. Πες μας έτσι ό-πως λες - υπέροχα- εκείνο το «μαζοχιστικό» τραγούδι της Βέμπο: «Χρόνια και χρόνια με τυραννάει, κι ούτε μια στάλα δεν με πονάει, γιατί; Και με βαριέται και μ’ άλλες πάει και

μου τα παίρνει και με χτυπάει, γιατί;.. Και κολυμπάει μέσα στο χρέος, γιατί;..». Πόσο ταιριάζει σε αυτήν τη χώρα… Κι εμείς κι ο κάθε «άνθρωπός της», δεν ξεχωρίζω πια πού είναι θύμα και πού θύτης. Μετά τη Βέμπο, Χαρούλα μου, πες και την «Ε-λένη» σου. Την κάθε «Ελένη» σου. «Της επαρχίας, της Αθήνας κοιμωμένη...». Γιατί; Γιατί... «άλλο να πεθαίνεις για την Ελλά-δα κι άλλο η Ελλάδα να σε πεθαίνει...».

«Πήρες τα εισιτήριά σου;»Κυκλοφόρησε. Περίμεναν πολλοί αυτόν το δίσκο, εκτός της «φίλης» που τραγουδά στο γειτονικό παράθυρο. «Τα ‘Εισιτήρια διπλά’ είναι έ-νας δίσκος για τη μνήμη την πρόσφατη και αυτή που χάνεται στο χρό-νο…», λένε η Νατάσσα, ο Θέμης και ο Γεράσιμος στο σημείωμα του cd. Και άλλα πολλά. Εντεκα, συν ένα, νέα τραγούδια των παιδιών, που ταράζουν καρδιές, προκαλούν συζητήσεις και «μυρίζουν» φρεσκάδα, πράγμα αξιόλογο και σπάνιο σήμερα στο ελληνικό τραγούδι με προθέσεις καθαρές και -ευτυχώς- έμπνευση. Και δεν πρόκειται για «νέα» εποχή αλλά για «ουσιαστική». Φωνή με… ανάστημα, στίχοι μεγαλείο, μουσική ζω-ντανή και ταλαντούχα.Πολλές οι αναφό-ρες σε κάθε τραγούδι. «Οι ομπρέλες του Χερ-βούργου» του Jacques Demy, η Βέμπο, η Νina Simone και το “Wild is the wind” -λατρεία του Γεράσιμου- και η πνιγμέ-νη «Οφηλία» του Gregory Crewdson, «βολτάρουν» στη νέα αυτή συνύπαρξή τους. Κάποια εί-ναι ήδη αγαπημένα απ’ τις live εμφανίσεις τους. Ο δίσκος αυτός είναι διαφορετικός κυρίως απ’ τον προηγούμενο, πριν από το single «Τρία μυστικά», το «Μέχρι το τέλος», που αγαπήθηκε παράφορα. Εδώ η Να-τάσσα, ο Γεράσιμος και ο Θέμης καταθέτουν μια πιο εσωστρεφή δου-λειά, αν και το εκρηκτικό, μοναδικό ερμηνευτικό ταμπεραμέντο της, το αισθάνεσαι σε ό,τι ερμηνεύει. «Το ύφος στη νέα δουλειά είναι λίγο πιο κινηματογραφικό. Οι μουσικές είναι πιο ταξιδιάρικες. Ο δίσκος είναι πολύ πιο ατμοσφαιρικός, είναι δίσκος ακρόασης. Πιο εσωστρε-φής και πιο προσωπικός», όπως είπε η Νατάσσα πρόσφατα σε συνέ-ντευξή της. H μέχρι σήμερα καλλιτεχνική τoυς διαδρομή αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ελπίδες για το ελληνικό τραγούδι και το εισι-τήριο στις συγκινήσεις μας. Καλό μας ταξίδι…

Το κουτάκι αυτό είναι χάρτινο. Εχει νόημα που είναι χάρτι-νο. Καίει τα συναισθήματα πιο εύκολα κι από σπίρτο, με την ερμηνεία της. «Εννοια σου, λέει, έννοια σου» και μπαίνεις στο νόημα αμέσως, με τα πλήκτρα του Φαραζή. Η Τσανακλί-δου «ανοίγει το παραθύρι και μου ρίχνει μια γλυκιά ματιά...» για παρηγοριά μου. Λαχτάρα με πιάνει πάντα όταν κρατάω υλικό της τραγουδίστριας αυτής, λαχτάρα γιατί με λαχταρά κι εκείνη... Μη σου φαίνεται περίεργο. Λαχταρά ο κ. Νολ και η Ευρυδίκη να μπουν στo σπίτι μου και η Τσανακλίδου χτυ-

πάει το κουδούνι και το βιμπράτο της επιμένει. Με μέτρια αγγλική προ-φορά, είναι το τελευταίο που ενδιαφέρει “for she is like a creature of the wind”. Τι μυστήριο και απορίες! «Πού πά-ει ο έρωτας όταν πεθά-νει;», «βάφει πορφυρό το δειλινό;» και η Δη-μουλά σε βοηθά, «γέ-νους ανυπεράσπιστου ο έρωτας» -πού να ξέ-ρω; Εγώ δεν είχα στε-φάνι της νύχτας να βάλω και άνοιξη δεν ήταν με τα δειλινά της, αλλα είχα εκεί-νες «που σε γλύκαι-να, σαν γυμνασμένη

λύκαινα». Το τραγουδά εκεί-νη και ’γω ντρέπομαι. Ντρέπομαι που τη βλέπω ολοζώντα-νη μπροστά μου, σαν να ’χω το μάτι μου μέσα από μια κλει-δαρότρυπα. Τόσο «βαθιά» με πηγαίνει. Το cd αυτό δεν πρό-λαβα να το αγοράσω. Μου το δώρισαν. Ανοιχτό. Με ένα ση-μείωμα επεξήγησης για την «παραβίασή» του -«ένα χρησιμο-ποιημένο δώρο». Μια «προδομένη αγάπη» ή η λαχτάρα που λέγαμε; «Πέτρα της υπομονής (μου)» καμία, μόνο παζάρια. «Και πούλησα τα μάτια μου, κι αγόρασα μαχαίρι, που ούτε το χέρι δεν το πιάνει...». Τι σκέφτεται η Τάνια και τραγουδά-ει έτσι; Σαν ξυπόλυτη; Λες και οι πληγές είναι ανοιχτές και τις μετράει χωρίς φόβο; Και μετά μετράει και τις χαρές μου; Ή δεν σκέφτεται; Με σημαδεύει ένα χάρτινο κουτάκι, το βέ-λος της Δέσποινας και η Τάνια που παρακαλάει τα λόγια του Ευριπίδη. «Ας είναι ευλογημένη... του έρωτα μέγα κακό, αυ-τοί που αγάπησαν πενθούν» κι «αντίο δρόμοι του Βερολί-νου». Το παιδί με τη ματιά την ωκεανή υπάρχει στ’ αλήθεια εδώ. Ομορφο και συχνάζει... Συχνάζει μαζί με την «κοντέσα Εστερχάζι» και το φθινοπωρινό σκύλο της, σε φονικά παζά-ρια. Κι εγώ δεν παζαρεύω τίποτα. Το χρησιμοποιημένο δώ-ρο μου, μου τα πήρε όλα. Και μου τα έδωσε διπλά. Τι κέρ-δος η συγκίνηση...

Μαγικό Κουτί, 1998

Το Μαγικό Κουτί παρουσιάστηκε για πρώτη φο-ρά ζωντανά το Μάρτιο του ’96, στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για είκοσι τρεις ερμηνείες της Τάνιας Τσανακλίδου, με συνοδεία στο πιάνο από τον Τά-κη Φαρατζή. Μια προσωπική παραγωγή της Τάνιας Τσανακλίδου.

εφν

τ

INFO

Γράφει η Βίκυ Οικονομοπούλου

Aπό

το β

ινύλ

ιο σ

το m

p3 μ

ε το

ίδιο

ακο

υστικ

ό

39ΜΟΥΣΙΚΗ19 - 3 - 10

Ηλιε μου, ήλιε μου, Vassilike μου

Ολοι μιλούν γι’ αυτόν. H Μαρίνα έχει... λιώσει το cd. Ο Αρης Δαβαράκης ξυπνάει με το play πατημένο. Εγώ, ξέρεις. Κι αν δεν ξέρεις, θα σου πω. Κάθε φορά θα παίξω στο μα-γαζί κι ένα τραγούδι απ’ το δίσκο του, που με έχει κερδίσει. Κάθε φορά και κάποιο άλλο. “Vintage”, είναι το «αφιέρωμα» του Vassilikou σε αγαπημένα και διαχρονικά κομμάτια που όλοι τραγουδήσαμε. Διασκευές πάνω σε ανεπανάληπτες ερμηνείες, που εδώ, με τη φω-νάρα και το συναίσθημά του, νομίζεις ότι είναι μπλουζάκια... ραμμένα στα μέτρα του. Ε-κεί που περιμένω να φωνάξει στο “I, who have nothing”, μου ψιθυρίζει. Εκεί που περιμέ-νω να ψιθυρίσει στο “Famous blue raincoat”, τον αισθάνομαι να «τρέχει», με το αδιάβρο-χό του, στο “Moonriver”. Πενήντα περίπου έχει διασκευάσει, το “Vintage” (vol. 1) περιέχει δεκατρία. Η φωνή των Raining Pleasure στην πρώτη solo προσπάθειά της. Οταν λίγα χρό-νια πριν το συγκρότημα διασκεύασε Μάνο Χατζιδάκι και New York Rock and Roll Ensemble (“Reflections”) είχα θυμώσει. Δεν ήθελα κανείς να «πειράξει» ένα δίσκο τόσο της καρδιάς μου. Οταν τον άκουσα, θύμωσα που... είχα θυμώσει. Οταν είδα το “Vintage” στα ράφια ε-νός δισκοπωλείου, άπλωσα με μιας το χέρι μου. Σχεδόν αυτόματα. Και πάλι με δικαίωσε. Χειμαρρώδης στο “Windmills of your mind”, τρυφερός στο “The look of love”, ερμηνευτής που αγαπώ στο “Τhe man I love”. Οποιαδήποτε σύγκριση με τις πρώτες ηχογραφήσεις πε-ριττή. Ο Vassilikos Σακκάς είναι αλλιώτικος. Διασκευάζει και νομίζεις ότι έγραψε. Οτι τρα-γουδάει πρώτη φορά το κάθε τραγούδι. Και όλα είναι “sealed with a kiss”. “If you (don’t) go away”, πέρνα πριν μια βόλτα απο το Μικρό Παλλάς, αν αντέχεις το απαράδεκτα πανά-κριβο εισιτήριο των 30 ευρώ.

Βίκυ Οικονομοπούλου

40 ΤΑΣΕΙΣ 19 - 3 - 10

Γκύζη, Εξάρχεια, Κερα-μεικός, Κολωνάκι, Α-γία Παρασκευή, εί-ναι ορισμένες μόνο α-

πό τις περιοχές που ένιωσαν στα «σπλάχνα» τους το σκίρτημα μιας… επανάστασης νέας γενιάς. Μιας επανάστασης, η οποία, αν και δεν έχει την ελληνική παρά-δοση στον πυρήνα της, δεν θα μπορούσε κανείς να πει ότι υστε-ρεί σε ποιότητα ή ουσία. Πρόκειται για τη «μεταδοτική» μα-νία ενός από τους πιο εκρηκτικούς και κεφάτους ξενόφερτους χορούς, του σουίνγκ που -ευτυχώς- έρχεται συνοδεία με το καλύτερο -θα έλεγα- μουσικό είδος που έχει εφεύρει έως τώρα η Αμερική: την τζαζ. Και δεν χρειάζεται να μπείτε στον κό-πο να αναρωτηθείτε «μα πώς;». Μια νότα από την τρομπέτα του Louis Armstrong, ένα ρεφρέν από τη στιβαρή φωνή του Louie Prima ή τη γλυκιά χροιά της Ella Fitzgerald, είναι αρκετά για να πείσουν ακόμη κι έναν αδαή. Κι όχι μόνο να τον πείσουν, αλλά να τον κάνουν να θέ-λει και να χορέψει. Τι; Μα… σουίνγκ, φυσικά!Τους τελευταίους μήνες, παιδιά όλων των ηλικιών μαζεύονται σε δύο-τρία μαγαζιά-στέκια και οργανώ-νουν βραδιές αποκλειστικά σουίνγκ. Αλλά δεν είναι

μόνο αυτό. Οι κλαρωτές φούστες, οι φιλέδες στα μαλλιά, τα γυαλιά ταρταρούγα, τα πουαντιγέ μπλου-ζάκια, τα γιλέκα, τα φλατ παπούτσια που φορούν πολλοί από τους θαμώνες, είναι μερικά από τα στοι-χεία που καθιστούν αυτές τις βραδιές -εκτός από τη μουσική- μια συνολική ρετροσπεκτίβα της Αμερικής των δεκαετιών του ’30, ’40 και ’50. Ολοι περνούν υπέροχα λικνιζόμενοι ζευγαρωτά

-που σημαίνει κορίτσι-αγόρι, αλλά και κορίτσι-κορίτσι- κά-νοντας φαινομενικά απλά πλά-για βήματα, φαινομενικά δύ-σκολες στροφές και εντυπωσι-ακά άλματα σε ρυθμούς lindy hop swing, balboa, shag μέ-χρι και 20’s charleston πα-ρέα με “Minnie the Moocher”, “Chattanooga choo choo”, “Begin the beguine”, “My baby just cares for me” και πολλά άλλα αξεπέρα-στα κομμάτια της εποχής, κάνο-ντας όσους δεν γνωρίζουν έστω και ένα-δύο βασικά βήματα, να… βρά-ζουν στο ζουμί τους. Και γι’ αυτούς, πάντως, υπάρχει σωτηρία, αφού -με τη δημιουργία του κύματος σουίνγκ στην Αθήνα- δημιουργήθηκαν αρ-κετές σχολές σουίνγκ στην πόλη ό-που με μικρό αντίτιμο μπορείτε να δι-εκδικήσετε τη δική σας θέση στο χο-ρευτικό στερέωμα, ως νέοι «αστέρες»

του εν λόγω είδους.Σε κάθε περίπτωση, μια βόλτα από το Barrio στον Κεραμεικό, το Blue Fox στο τέρμα της Ασκληπιού ή το Trova στου Ψυρρή, τις ημέρες που το σουίνγκ έ-χει την τιμητική του, θα σας κάνει να διαπιστώσει ότι τελικά, ίσως και να σημαίνει κάτι εάν “you ain’t got that swing”. Tα συμπεράσματα, δικά σας…

Εν συντομία

• Το σουίνγκ πρωτοεμφανίστηκε μετά το 1920 στο Σικάγο. Ηταν, όμως, μετά το 1930 που πλήθυναν οι μεγάλες ορ-χήστρες και μέχρι το 1945 όλες έπαι-ζαν σουίνγκ, η νεολαία χόρευε τον α-ντίστοιχο χορό, το ραδιόφωνο μετέδι-δε προγράμματα τζαζ, ενώ παράλληλα γίνονταν κονσέρτα και περιοδείες.

• Ο Μπένι Γκούντμαν είχε στεφθεί βα-σιλιάς του σουίνγκ, ενώ ονομαστές ορχήστρες ήταν εκείνες των αδελφών Τόμι και Τζίμι Ντόρσεϊ και του Γκλεν Μίλερ.

• Μέσα από τις μεγάλες ορχήστρες του σουίνγκ, μάλιστα, ξεπήδησαν πολλοί μουσικοί που έδωσαν ώθηση στους νεότερους να καινοτομήσουν ριζικά στην τζαζ.

• Στα χρόνια του σουίνγκ εμφανίζονται και οι σημαντικότερες τραγουδίστρι-ες και τραγουδιστές της τζαζ: η Εlla Fitzgerald, η Billy Holiday, Anita o’ Day, Frank Sinatra, κά.

Τοp 10 (για πρόβα στο σπίτι)

1. Sing, Sing, Sing - Benny Goodman & His Orchestra

2. In The Mood - Glenn Miller Band 3. Mack The Knife -

Louis Armstrong 4. Nuages - Django

Reinhardt5. A Tisket, A Tasket -

Ella Fitzgerald w/Chick Webb Band

6. Ain't Misbehavin' - Fats Waller

7. Frenesi - Artie Shaw & Orchestra

8. Lover come back to me - Billy Holiday

9. Rock around the clock - Bil Haley and the Comets

10. Take the “A” Train - Duke Ellinghton

Τα παιδιά του (αθηναϊκού) swing

Της Αγγελικής Βαρβαρίτη

41ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ19 - 3 - 10

Η Κατερίνα Διδασκάλου μιλά στην Εφη Χαντσούλη

Είναι μια πολύ γοητευ-τική γυναίκα, αλλά συ-νάμα κι ένας πολύ ω-ραίος άνθρωπος. Η τη-λεοπτική Αλεξάνδρα του «4» είναι μια γυναί-κα που σφύζει από ζω-ντάνια και διάθεση για ουσιαστική επικοινω-νία με τους ανθρώπους γύρω της. Αφοσιωμένη στο μεγάλωμα των παι-διών της -ιδιαίτερα στο 10χρονο γιο της- και στην Τέχνη της, χαρα-κτηρίζει τον εαυτό της «μάνα και ηθοποιό!».

Με γαλλικά και Χριστόφορο!

Τηλεοπτικά, φέτος, πρωταγωνι-στείτε στο «4», μια αξιόλογη δου-λειά του Χριστόφορου Παπακα-λιάτη. Εμφανίζεστε ως γυναίκα ω-ραία και μοιραία, που αναστατώ-νει καρδιές και προκαλεί κατα-στροφές…Θα τη χαρακτήριζα μια πονεμένη γυ-ναίκα, που ερωτεύτηκε και αγάπησε τον εκλιπόντα, όπως εκείνος ήθελε. Προσαρμόστηκε εντελώς στα δικά του «θέλω». Δύο χρόνια ζει εντελώς στη σκιά, κι όταν εκείνος φεύγει από τη ζωή αυτή νιώθει ολότελα εκτεθειμένη.

Γιατί αφήσατε ένα «παράθυρο» α-νοιχτό να εισβάλει στην καρδιά σας ο γιος του αγαπημένου σας;Δεν νομίζω πως θα δημιουργηθεί ε-ρωτικός δεσμός με το γιο. Υπάρχει σίγουρα ένα ερωτικό παιχνίδι μετα-ξύ τους, αλλά δεν νομίζω πως η Αλε-ξάνδρα θα προχωρήσει σε σχέση μα-ζί του. Δεν ξέρω, φυσικά, τι έχει στο μυαλό του ο Χριστόφορος. Ολοι, πά-ντως, μου λένε πως περιμένουν στην τηλεόραση δική μου ερωτική σκηνή (γέλια). Γνωρίζεις πως έχω κάνει γυ-μνό και στο θέατρο, με σκηνοθέτη το Γιάννη Κακλέα.

42 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 19 - 3 - 10

Ποια η προσωπική σας άποψη για τον κρυφό, τον παράνομο έρω-τα στη ζωή; Τον δικαιολογείτε ό-ταν πια ένας γάμος έχει φθαρεί α-πό το χρόνο;Ξέρεις κάτι… Ολα τα δικαιολογώ, ό-ταν πρόκειται για ανθρώπινες σχέσεις.

Η νέα σας θεατρική παράσταση «Δρόμος μακρύς», της Σίλα Στί-βενσον, που θα παίζεται κάθε Δευ-τέρα και Τρίτη στο Θέατρο Ορφέ-ας - Σκηνή Ανδρέας Βουτσινάς, τι θέμα έχει;Το κύριο θέμα που πραγματεύεται το έργο είναι η συγχώρεση. Μια μητέ-ρα βιώνει μια τεράστια απώλεια και μπαίνει στη διαδικασία της συγχώρε-σης. Είναι ένα μείζον θέμα και το να μπορέσουμε να μπούμε μέσα σε αυ-τήν τη διαδικασία νομίζω ότι μας εξε-λίσσει πολύ ως όντα.

Μιλήστε μου για την πρόσφατη παράσταση που δώσατε στο Γαλλι-κό Ινστιτούτο Αθηνών. Η «Σονά-τα του σεληνόφωτος», το πιο αι-σθαντικό ποίημα του Γιάννη Ρί-τσου, μεταφέρθηκε επί σκηνής στα γαλλικά -με ελληνικούς υπέρτιτ-λους- σε μετάφραση του Ζεράρ Πι-ερά, διανοούμενου και φίλου του ποιητή. Η μετάφραση ήταν τόσο καλή που το κείμενο ήταν σαν πρωτότυπο! Αι-σθάνθηκα πραγματικά τυχερή με τη μετάφραση, τη σκηνοθεσία της Μάρ-σας Μακρή, αλλά και με τη συνεργα-σία μου με το συνάδελφο, το Νίκο τον Κοντογιάννη.

Υπήρχε στο πίσω μέρος του μυα-λού σας αυτή η δουλειά;Ξέρεις, τα κείμενα συνήθως σε βρί-σκουν (γέλια). Το κείμενο αυτό με... γυροφέρνει καιρό. Από τότε που έ-δωσα εξετάσεις στο πανεπιστήμιο. Πιστεύω ότι ο Ρίτσος είναι από τους τυχερούς ποιητές. Εχει ακουστεί πο-λύ κι έχει παιχτεί πολύ. Συντέλεσε και το γεγονός της συμπλήρωσης των 100 χρόνων. Ετσι ο Κωνσταντίνος Κωνσταντόπου-λος μου είπε κάποια στιγμή: «Τι λες, θα κάνουμε ένα Φεστιβάλ Ρίτσου στο ‘Εναστρον’, το οποίο θα το παρουσι-άσουμε σε πολλές ξένες γλώσσες;». Τότε αποφάσισα να κάνω τη «Σονάτα του σεληνόφωτος» στα γαλλικά. Γνω-ρίζεις, άλλωστε, πως έχω μια ιδιαίτε-ρη σχέση με τη Γαλλία.

Αν θυμάμαι καλά, το 2004 συνερ-γαστήκατε με το διακεκριμένο Γάλ-λο σκηνοθέτη Ερίκ Ρομέρ στην ταινία «Τριπλός πράκτορας», όπου κι εκεί υποδυθήκατε, πάλι στα γαλλικά, έναν ενδιαφέροντα ρόλο, εκείνον της Ελληνίδας ζωγράφου Αρσινόης. Μιλήστε μου γι’ αυτή σας την εμπειρία…Η ταινία αυτή παίχτηκε το 2005. Η-

ταν μια καταπληκτική εμπειρία για μέ-να: άλλα μέτρα, μεγάλη πολυτέλεια χρόνου και το Παρίσι στα πόδια μου!

Γιατί επέλεξε εσάς, μια Ελληνίδα, και όχι μια Γαλλίδα ηθοποιό για το ρόλο;Ξέρεις πόσες πολλές φορές τον ρώ-τησα γι’ αυτό; Εκείνος μου απάντησε: «Δεν διάλεξα Ελληνίδα για το ρόλο. Διάλεξα ΕΣΕΝΑ!». Τον λάτρεψα πραγ-ματικά και λυπήθηκα πολύ για τον πρόσφατο θάνατό του.

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε, δεδομένου ότι απαγγείλατε ποίηση όχι στη μητρική σας γλώσσα αλλά στα γαλλικά;Τα γαλλικά μου είναι πολύ καλά, αλλά έκανα πολλές, πολλές πρόβες! Κάλε-σα όποιο Γάλλο φίλο είχα στην πρόβα και δούλεψα με πολύ μεγάλη λεπτομέ-ρεια κάθε λέξη και κάθε συλλαβή. Η-ταν η πρώτη φορά που το μισό μέρος του ύπνου μου ήταν ο μονόλογος της Σονάτας (γέλια)! Την έλεγα στον ύπνο μου (γέλια)!

Ο εσωτερικός μονόλογος της γυ-ναίκας με τα μαύρα που υποδυθή-κατε ποια μηνύματα μετέφερε στο κοινό;Η φράση «άφησέ με να έρθω μαζί σου», που συνεχώς επαναλαμβάνει αυ-τή η γυναίκα στο νέο άντρα, είναι νομί-ζω η ίδια η διάθεση του ποιητή για ε-ξωστρέφεια. Μια ζωή ο Ρίτσος αυτό πρέσβευε, και ως πολιτική στάση και ως στάση ζω-

ής. Επίσης, πραγματεύεται το ερωτικό θέμα. Δείχνει πως στον έρωτα μπορεί να συνυπάρξουν δύο ερωτευμένοι άν-θρωποι, ακόμα κι αν έχουν μεγάλη δι-αφορά ηλικίας. Ακόμα κι αν η γυναίκα είναι αρκετά μεγαλύτερη ηλικιακά από το σύντροφό της…

Στη ζωή πόσο εύκολες είναι οι σχέ-σεις αυτές, όπου η γυναίκα είναι αρκετά μεγαλύτερη ηλικιακά από το σύντροφό της; Πιστεύετε πως μπορεί να έχουν διάρκεια σε βά-θος χρόνου;Το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε μια ε-ρωτική σχέση μιας πολύ μικρότερης γυναίκας με έναν κατά πολύ μεγαλύτε-ρό της, ηλικιακά, άντρα. Νομίζω πως οι σχέσεις αυτές είναι συνήθως ωφε-λιμιστικές. Βέβαια μπορεί να υπάρ-ξει και έρωτας, μια ερωτική χημεία, α-κόμα σε αυτές τις περιπτώσεις που υ-πάρχει μεγάλη διαφορά ηλικίας. Είναι θέμα άλλωστε και ιδιοσυγκρασίας και συνδυασμός πολλών παραμέτρων, ο-πότε δεν μπορώ να είμαι απόλυτη σε αυτό που θα πω.

Ποιο στοιχείο του χαρακτήρα ενός άντρα μπορεί να σας γοητεύσει;Η αλήθεια!

Ποια χαρακτηριστικά έχει ο αλη-θινός έρωτας κατά τη γνώμη σας;Θίγεις ένα πολύ μεγάλο θέμα. Τι ση-μαίνει αληθινός έρωτας και ποια έν-νοια δίνει ο καθένας μας στη λέξη «α-ληθινός»; Εγώ πιστεύω πως όλες οι σχέσεις, ακόμα κι εκείνη της μητέ-

ρας-παιδιού, είναι ένα «πάρε-δώσε».Πρέπει να ξέρουμε τι δίνουμε και τι παίρνουμε. Καμία σχέση δεν είναι δε-δομένη στη ζωή μας. Ολες τις παλεύ-ουμε!

Η ποίηση του Γιάννη Ρίτσου πώς επέδρασε στην ψυχή σας; Ποιους άλλους ποιητές διαβάζετε;Πάντα έχει επιρροή στον ψυχικό μας κόσμο η ποίηση οποιουδήποτε ποιη-τή. Σίγουρα ο Γιάννης Ρίτσος είναι έ-νας από τους αγαπημένους μου. Λα-τρεύω, επίσης, τον Καβάφη, τον Ελιοτ, την Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ, την Κι-κή Δημουλά, το Βαρβέρη και τη Δή-μητρα Παπαδήμα, που είναι εξαιρετι-κή σε ό,τι έχει γράψει. Σίγουρα υπάρ-χουν πολλοί νέοι άνθρωποι που γρά-φουν πολύ καλά κι αυτό με κάνει ιδι-αίτερα χαρούμενη!

Εσείς θα μπορούσατε να γράψετε;Δεν θα μπορούσα να γράψω ποτέ! Και ό,τι γράφω το κρατώ μόνο για το η-μερολόγιό μου. Πρέπει να έχουμε το «γνώθι σ’ εαυτόν» (γέλια).

Πώς θα σκιαγραφούσατετε τον εαυ-τό σας με δύο λέξεις;Μάνα και ηθοποιός!

Μια απαράβατη αρχή σας;Το να μην ασχολούμαι με τις ζωές των άλλων. Αυτή, άλλωστε, ήταν και ευχή της μητέρας μου. «Σου εύχομαι Κατερί-να να έχεις μια τόσο ενδιαφέρουσα δι-κή σου ζωή, που να μην ασχοληθείς ποτέ με τις ζωές των άλλων».

Κάθε Δευτέρα και Τρίτη εμφανίζεται στη θεατρική

παράσταση «Δρόμος μακρύς», της Σίλα Στίβενσον,

στο Θέατρο Ορφέας - Σκηνή Ανδρέας Βουτσινάς

43ΕΞΟΔΟΣ19 - 3 - 10

Fuzz, Πειραιώς 209, τηλ. 6985555081. Εισιτήριο: 25 (προπώληση) και 30 ευρώ (ταμείο).

Gazarte, Βουτάδων 32-34, Γκάζι, τηλ. 210-3452277. Εισιτήρια από 20 έως και 45 ευρώ.

Πνευματικό Κέντρο δήμου Αθηναίων - Αίθουσα «Ιακωβίδης», Ακαδημίας 50, τηλ. 210-3621601.

Εθνικό Θέατρο, Κτίριο Τσίλερ, Αγίου Κωνσταντίνου 24-26, τηλ. 210-5288154. Είσοδος ελεύθερη.

Cabaret Voltaire, Μαραθώνος 30, Μεταξουργείο, τηλ. 210-5227046. Είσοδος: 15 ευρώ (με ποτό).

Οι κούκλες γιορτάζουνΜε αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου, το Ελληνικό Κέ-ντρο Κουκλοθεάτρου (UNIMA) δι-οργανώνει τριήμερες εορταστικές εκδηλώσεις (19 έως και 21 Μαρτί-ου) που περιλαμβάνουν παραστά-σεις, εργαστήρια, προβολή οπτικο-ακουστικού υλικού κά. Από αυτές, ξεχωρίζουν οι δύο εκθέσεις με θε-ατρικές κούκλες που φιλοξενού-νται στο Ιδρυμα Κακογιάννη. Το πρόγραμμα είναι ιδιαίτερα πλού-σιο και απευθύνεται σε μικρά μα και μεγάλα παιδιά.

Ηχητική κολεκτίβαΕίναι σαν να βγαίνεις ραντε-βού για σινεμά μ’ ένα όνει-ρο. Μουσική από την ψυχή για την ψυχή, γιατί μόνο αυ-τή βλέπει και ακούει καθαρά. Η κολεκτίβα των Piano Magic με τις ρομαντικές και αισθα-ντικές μελωδίες, συναντά τους πρεσβευτές του γαλλικού post rock και πρωτοεμφανιζόμενους στην Ελλάδα, Kwoon, αλλά και τους «γηγενείς» Misuse. Ολα αυτά, αύριο Σάββατο στο Fuzz.

Με «όπλα» τις μελωδίεςκαι το χιούμορΗ ίδια ορίζει το στιλ της ως «πα-γκόσμια μουσική με αραγονέζικο χαρακτήρα ή αραγονέζικη μουσική με παγκόσμιο χαρακτήρα». Είναι ξεκάθαρο πως η μουσική είναι το πεδίο πειραματισμού της Carmen Paris, η οποία δεν διστάζει να «μπλέξει» τη salsa, τη habanera, τη βραζιλιάνικη και τη σεφαραδίτικη, με folk ισπανική μουσική, μπαλά-ντες, tango και chotis. Χαρακτηρι-στικές είναι οι live εμφανίσεις της,

στις οποίες ερμηνεύει, χορεύει και αστειεύεται με το κοινό... Περισ-σότερα, σήμερα στο Gazarte!

Πραγματικότητα επί σκηνήςΟ Superman δίνει συνέντευξη σε τηλεοπτική εκπομπή. Μια καθαρίστρια ονειρεύεται να γί-νει τραγουδίστρια. Ενας άν-θρωπος κάθεται σ’ ένα παγκά-κι. Δύο άλλοι ψωνίζουν σ’ ένα μαγαζί. Ενας σκηνοθέτης θεω-ρεί τον εαυτό του Θεό. Κι ένας κυνηγός της ευτυχίας... Ποιοι είναι όλοι αυτοί; Η Ομάδα Πα-ραστατικών Τεχνών προΤΑΣΗ παρουσιάζει το Σάββατο, στο πλαίσιο των Αναγνώσεων του Εθνικού, το έργο της Κλαίρης Λιονάκη «Πραγματικότητα».

«Κλικ» στο αστικό τοπίοΗ άλλη πλευρά, η πιο καλλιτεχνική, του φω-τορεπόρτερ Θάνου Χόν-δρου ξεδιπλώνεται στην ατομική του έκθεση «Σκο-τεινοί Τόποι», που φιλο-ξενείται από σήμερα, Πα-ρασκευή, στο Πνευματι-κό Κέντρο του δήμου Α-θηναίων. Το αστικό τοπίο και η φωτογραφία δρό-μου είναι οι «πρωταγωνι-

στές» της έκθεσης, ενώ οι ασπρόμαυρες φιγούρες παίζουν με τη σειρά τους καταλυτικό ρόλο, ταξιδεύοντας το θεατή σ’ ένα σκοτεινό παραμύθι.

Νότες και ποίησηΜε αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, την Κυριακή ο συνθέτης Δημήτρης Μαραμής και οι τρεις ερμηνευτές (Κορίνα Λεγάκη, Κωνσταντίνος Νάρι, Γιώργος Γιαννακάκος) ενισχύουν το ήδη υπάρχον ρεπερτόριο

που παρουσιάζουν στο Cabaret Voltaire. Ετσι λοιπόν, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να ακούσει και μελοποιημένα τραγούδια σε στίχους των Καρυωτάκη, Πολυδούρη, Λαπαθιώτη, Αγρα, Λόρκα, Γκανά, Καρασούλου και Τριβιζά.

Επιμέλεια: Νάντια Γιαννούλη

Το πρόγραμμα αναλυτικά στο: www.unimahellas.org.

44 ΕΞΟΔΟΣ 19 - 3 - 10

Gagarin, Λιοσίων 205, τηλ. 210-8547600. Εισιτήριο: 30 (προπώληση) και 35 ευρώ (ταμείο).

Τεχνόπολη, Πειραιώς 100, Γκάζι, τηλ. 210-3461589. Εισιτήριο: 10 (προπώληση) και 15 ευρώ (ταμείο).

Σινέ Φιλίπ, Θάσου 11, πλ. Αμερικής,τηλ. 210-8612476. Εισιτήριο: 2,50 ευρώ.

Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν, Φρυνίχου 14, Πλάκα,τηλ. 210-3222464. Εισιτήριο: 15 (φοιτητικό) και 22 ευρώ.

Μέγαρο Μουσικής, Βασ. Σοφίας και Κόκκαλη,τηλ. 210-7282333. Εισιτήριο από 30 έως και 80 ευρώ.

Δυναμικό comebackΠριν από λίγα χρόνια, έ-να ατύχημα παραλίγο να του στοιχίσει τη ζωή. Ω-στόσο, η τύχη και η υ-ποστήριξη πολλών συνα-δέλφων του τον βοήθησαν να επιστρέψει -και μάλιστα δυναμικά- στη σκηνή. Ο Marc Almond επισκέπτε-ται, λοιπόν, ξανά την πό-λη, έχοντας μάλιστα ένα νέο album στις αποσκευ-ές του. Σήμερα Παρασκευή, στο Gagarin, θα μας θυμίσει γιατί θεωρείται μία από τις σημαντικότερες φιγούρες της pop μουσικής τα τελευταία τριά-ντα χρόνια! Μαζί του, μια full live πενταμελής ορχήστρα.

Φεστιβάλ μόνο για παιδιάΓια πρώτη φορά στην Ελλάδα, έ-πειτα από επιτυχημένες διοργα-νώσεις του στο εξωτερικό, πραγ-ματοποιείται το Kid & Family Art Festival. Για τρεις μέρες, από σή-μερα μέχρι και την Κυριακή, η Τε-χνόπολη του δήμου Αθηναίων θα μετατραπεί σε μια ζωντανή παρα-μυθοχώρα, μέσα στην οποία τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε πληθώρα εικα-στικών εργαστηρίων, καθώς και να παρακολουθήσουν παραστάσεις, αθλητικά και ταχυδακτυλουργικά show και πολλές ακόμη εκπλήξεις!

Τρυφερή προβολήΔύο κορίτσια, δύο αδελφές. Δεν αγα-πούν η μία την άλ-λη. Οταν όμως η μι-κρότερη αντιμετωπί-ζει ένα σοβαρό κίν-δυνο, ο μόνος άν-θρωπος που μπορεί να τη βοηθήσει εί-ναι η μεγαλύτερη α-δερφή της. Είναι α-

ναγκασμένες να επικοινωνήσουν αν θέλουν να επιβιώσουν... Στο πλαί-σιο του κύκλου εκδηλώσεων «Κυριακάτικα Απογεύματα» προβάλλεται την Κυριακή, στις 16.00, στο Σινέ Φιλίπ, η ταινία «Οι αδελφές», σε σκηνοθε-σία του Sergei Bodrov Jr.

Ενα βήμα πριν από το τέλος...Την Κυριακή ολοκληρώνο-νται οι παραστάσεις του έρ-γου «Ο βασιλιάς πεθαίνει» του Ευγένιου Ιονέσκο, που φιλοξενούνται στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν. Ο Ι-ονέσκο επιχειρεί μια αλλη-γορική καταγραφή της εμμο-νής και του φόβου του θα-νάτου, απ’ τα οποία μάταια ο άνθρωπος πασχίζει ν' απαλ-

λαγεί. Στο ρόλο του βασιλιά ο Γεράσιμος Γεννατάς, υπό τις σκηνοθετικές ο-δηγίες της Μάνιας Παπαδημητρίου.

Ενα... δίχρωμο αβγό!Είκοσι πέντε παιδιά ενός δημο-τικού σχολείου συναντήθηκαν με τη συγγραφέα Κωνσταντίνα Τασσο-πούλου και τον εικονογράφο Νί-κο Βασιλειάδη. Το αποτέλεσμα; Ε-να πασχαλινό παραμύθι που λέγε-ται «Σιγά τ' αβγά» (εκδ. Otherwise). Πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ένα αβγό, από τα πολλά που έβαφε η κυρα-Λούλη, που ξέμεινε με λευ-κό πλευρό… Περισσότερα, το Σάβ-βατο στις 12.30 στη Fnac στο Μο-ναστηράκι. Οι ενήλικες δημιουργοί του θα βρίσκονται εκεί να σας λύ-σουν όλες τις απορίες!

Ωδή στη βρετανική popΗ καριέρα της Αλισον Μουαγέ ξεκίνη-σε από τους Yazoo τη δεκαετία του ’60 και συνεχίστηκε με τη solo πλέον πο-ρεία της, που την ανέδειξε σε ίνδαλ-μα της παγκόσμιας pop σκηνής. Σήμε-ρα, 25 χρόνια μετά, η ίδια «συνοψίζει» τη ζωή και τις μελωδίες της σε ένα άλ-μπουμ, που περιλαμβάνει κλασικές η-χογραφήσεις και ολόφρεσκες ερμηνεί-ες. Ολα αυτά και ακόμη περισσότερα θα έχουμε την ευκαιρία να τ' απολαύ-σουμε το Σάββατο, στη συναυλία που θα δώσει στο Μέγαρο Μουσικής.

Fnac, Αιόλου και Μητροπόλεως, Μοναστηράκι,τηλ. 210-3731100. Είσοδος ελεύθερη.

46 ΣΙΝΕΜΑ 19 - 3 - 10

Σκηνοθεσία: Νικόλας Δημητρόπουλος. Πρωτα-γωνιστούν: Παναγιώτα Βλαντή, Μιχάλης Μαρί-νος, Βλαδίμηρος Κυριακίδης, Δημήτρης Κουρού-μπαλης, Γιώργος Γιαννόπουλος, Νικολέττα Καρρά, Πηνελόπη Αναστασοπούλου, Σοφία Φαραζή. Η Αννα είναι μια όμορφη και γοητευτική γυναί-κα, παγιδευμένη σ’ ένα γάμο που δεν της προσφέ-ρει τίποτα. Δυστυχώς για την ίδια, ο Γιάννης, ο άν-δρας της, δίνει μεγαλύτερη σημασία στις επιχει-ρήσεις του και στη συλλογή έργων τέχνης, διατη-ρώντας παράλληλα σχέση με τη γραμματέα του. Ο-λα θα αλλάξουν, όταν κατά τη διάρκεια ενός επαγ-γελματικού ταξιδιού του Γιάννη στη Νέα Υόρκη, έ-νας διαρρήκτης, ο Βασίλης, θα μπει στο σπίτι τους. Στην προσπάθειά της να τον ακινητοποιήσει, η Αν-να θα καταστρέψει το γραφείο του συζύγου της και μαζί ορισμένα από τα ανεκτίμητα αντικείμενα της συλλογής του. Το απρόσμενο αυτό περιστατικό θα βγάλει την Αννα από το λήθαργό της και σε μια τρέ-λα της στιγμής, θα αποφασίσει να το σκάσει μαζί με το διαρρήκτη. Το ταξίδι που θα ξεκινήσει θα τη φέρει αντιμέτωπη με τη ζωή και τα λάθη της, ενώ η παρουσία του Βασίλη θα λειτουργήσει ως κατα-λύτης στην προσπάθειά της να τα ξαναβρεί με τον εαυτό της και να αλλάξει τη ζωή της… 180 μοίρες! Στο σημείωμά του, ο σκηνοθέτης επισημαίνει: «Το δύσκολο με τις 180 Μοίρες ήταν ότι υπήρχαν αρ-

κετές σκηνές με αυτοκίνητα, σκηνές χρονοβόρες στο γύρισμα, όπως και σκηνές καταδίωξης. Για να κερδίσουμε χρόνο, κάποιες από αυτές τις σκη-νές τις γυρίσαμε με green box, ώστε να κερδίσου-με χρόνο. Είναι κάτι πολύ σύνηθες σε όλο τον κό-σμο. Αυτό που θα θυμόμαστε περισσότερο όλοι μας από τα γυρίσματα, είναι η μέρα που γυρίζα-

με τη σκηνή με τους πυροβολισμούς των έργων τέ-χνης του Γιάννη (Βλαδίμηρου Κυριακίδη) από την Αννα (Παναγιώτα Βλαντή). Την ώρα που ο υπεύ-θυνος των ειδικών εφέ επέστρεφε σπίτι του, παρα-λίγο να συλληφθεί από την αστυνομία, η οποία τον σταμάτησε για έλεγχο… για να ανακαλύψει ένα βαν γεμάτο με ψεύτικα όπλα».

Σκηνοθεσία: Ρομάν Πολάνσκι. Πρωταγωνιστούν: Πιρς Μπρόσναν, Γιούαν ΜακΓκρέγκορ, Κιμ Κατράλ. Ο Ανταμ Λανγκ είναι πρώην Βρετα-νός πρωθυπουργός και βρίσκει κα-ταφύγιο σε ένα νησί, στα ανατολικά παράλια των ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όπου και γράφει την αυτοβιογραφία του. Οταν ο σύμβουλός του πεθαίνει, έ-νας συγγραφέας στέλνεται στο νησί για να τον βοηθήσει να ολοκληρώσει το βιβλίο του.

Ο «ανώνυμος» συγγραφέας εισέρχε-ται σε έναν κόσμο όπου τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται και παρασύ-ρεται στη δίνη μιας σεξουαλικής, πο-λιτικής και λογοτεχνικής ίντριγκας.Η ταινία είναι βασισμένη στο best seller μυθιστόρημα “The Ghost” του συγγραφέα Ρόμπερτ Χάρις και χάρι-σε στο Ρομάν Πολάνσκι την Αργυρή Αρκτο σκηνοθεσίας, στο 60ό κινημα-τογραφικό φεστιβάλ του Βερολίνου.Το πολιτικό στοιχείο του σεναρίου και η ανάγκη του να εξετάζουμε τους

ηγέτες μας, τράβηξαν την προσοχή του ΜακΓκρέγκορ. «Οι πολιτικοί παίρνουν μνημειώδεις αποφάσεις ζωής ή θανάτου για λο-γαριασμό μας και μετά αποσύρονται σε έναν κόσμο από ομιλίες και κέρ-δος. Δεν θεωρούνται πλέον υπεύθυ-νοι για τις αποφάσεις που πήραν ή για τα ψέματα που είπαν και τη γλι-τώνουν. Με τρελαίνει αυτό και ο ‘Αό-ρατος συγγραφέας’ είναι πολύ επίκαι-ρος», αναφέρει.Ο Πιρς Μπρόσναν είχε διαβάσει το

μυθιστόρημα, το είχε βρει συναρπα-στικό και του άρεσε η πολυπλοκότη-τα της ιστορίας και των χαρακτήρων. Δεν είχε φανταστεί ποτέ τον εαυ-τό του στο ρόλο του πρώην πρωθυ-πουργού. «Δεν είδα ποτέ τον εαυτό μου ως Βρετανό πρωθυπουργό, αλλά απο-λαμβάνω να τον υποδύομαι και εί-ναι ‘δώρο’ το να βλέπεις το Ρομάν ε-πί τω έργω. Είναι χαρισματικός και πολύ συγκεκριμένος», λέει για το Ρο-μάν Πολάνσκι.

180 μοίρες

Aόρατος συγγραφέας

Κωμωδία

Θρίλερ

Του Γιάννη Μανάλη

47ΣΙΝΕΜΑ19 - 3 - 10

Σκηνοθεσία: Κερκ Τζόουνς. Πρωταγωνιστούν: Ρόμπερτ ντε Νίρο, Ντρου Μπάριμορ, Κέιτ Μπέκιν-σεϊλ, Σαμ Ρόκγουελ. O Φρανκ Γκουντ δουλεύει όλη του τη ζωή σε έ-να εργοστάσιο παραγωγής καλωδίων, προσπαθώ-ντας να εξασφαλίσει το καλύτερο για την οικογέ-νειά του. Οταν πια βγαίνει στη σύνταξη, συνειδη-τοποιεί ότι έχει χάσει την επαφή με τα τέσσερα παι-διά του και αισθάνεται την ανάγκη να επανασυνδε-θεί μαζί τους. Επειτα από μια αποτυχημένη πρό-σκληση σε οικογενειακό μπάρμπεκιου, όπου δεν εμφανίζεται κανείς, ο Φρανκ φτιάχνει τις βαλίτσες του και αποφασίζει να επισκεφτεί ο ίδιος τα παιδιά του: τον «καλλιτέχνη» Ντέιβιντ στη Νέα Υόρκη, την Εϊμι που είναι «μεγάλο στέλεχος» σε διαφημιστι-κή στο Σικάγο, το «διευθυντή ορχήστρας» Ρόμπερτ στο Ντένβερ, και τη μικρότερη κόρη του, Ρόζι, που είναι «χορεύτρια σε μεγάλο σόου του Λας Βέγκας». Και μέσα από αυτό το μεγάλο ταξίδι ανακαλύπτει ότι η ζωή τους είναι λιγότερη ρόδινη από όσο την περιέγραφαν. Καμιά οικογένεια δεν είναι τέλεια. Και συνήθως ό-σο πιο ιδανική φαίνεται μια οικογένεια, τόσο πιο πιθανό είναι να κρύβει μεγάλα μυστικά, ακριβώς όπως και στην περίπτωση των Γκουντ. Δεν είναι τυχαίο μάλιστα που η κεντρική ιδέα της ταινίας γεννήθηκε στην Ιταλία, σε μια χώρα που πιστεύ-ουν στις οικογενειακές αξίες: το πρωτότυπο σενά-ριο γράφτηκε και γυρίστηκε το 1990 από τον Τζου-

ζέπε Τορνατόρε, αμέσως μετά τη βραβευμένη με Ο-σκαρ επιτυχία του «Σινεμά ο Παράδεισος». Μόλις είδε το φιλμ, ο παραγωγός Τζιάνι Νουνάρι οραμα-τίστηκε μια αμερικανική εκδοχή του κι έτσι αγόρα-

σε τα δικαιώματα για μια επόμενη κινηματογραφι-κή μεταφορά. Και τελικά, δύο δεκαετίες αργότερα, το έργο θα αναλάμβανε ένας Αγγλος σκηνοθέτης, ο Κερκ Τζόουνς.

Σκηνοθεσία: Νάτσο Βιγκαλόντο. Πρωταγωνιστούν: Κάρα Ελεχάντε, Μπάρμπαρα Γκενάγκα, Καντέλα Φερ-νάντεζ. Ο Εκτορ ζει σ’ ένα αγρόκτημα της βόρειας Ισπανίας με τη φίλη του. Μια μέρα, από την πολυθρόνα του στον κή-πο, χαζεύει με τα κιάλια το δάσος απέναντι, όταν βλέπει μια κοπέλα να γδύνεται. Ο Εκτορ αποφασίζει να πάει να δει από κοντά, όταν όμως πλησιάζει διαπιστώνει ότι η κοπέλα, εκτός από γυμνή, είναι και αναίσθητη. Καθώς στέκεται από πάνω της, δέχεται επίθεση στο μπράτσο με μαχαίρι από έναν άντρα με μακρύ πανωφόρι και μπα-νταρισμένο πρόσωπο...H ισπανική αυτή παραγωγή είναι η πρώτη ταινία του πολυβραβευμένου μικρομηκά Νάτσο Βιγκαλόντο.

Σκηνοθεσία: Τομ Ριβ. Πρωταγωνιστούν: Τζον Λιντς, Λίντα Χάμιλτον, Αντζελίν Μπολ, Tόμι «Τάινι» Λίστερ. Στο ήσυχο ιρλανδικό χωριό Killcoulin’s Leap τέσσερις φίλοι αναζητούν απελπισμένα μια αλλαγή στην καθημερινότητά τους και απο-φασίζουν να ληστέψουν ένα φορτηγό γεμάτο Viagra, που περνά από το χωριό τους. Αυτό που δεν μπορούν να φανταστούν είναι τα όσα θα επακολουθήσουν…Για τους τέσσερις εργένηδες η ζωή κυλά αργά. Στο μικρό χωριό που ζουν δεν μπορούν να κάνουν όνειρα για το μέλλον, δεν μπορούν να βρουν μια καλή επαγγελματική ευκαιρία, οι δι-αθέσιμες γυναίκες είναι λίγες, ούτε λόγος για την ανύπαρκτη νυχτερινή ζωή. Είναι σαν να έχουν παγιδευτεί σε μια αιώνια απραξία, που τους κάνει να βαριούνται θανάσιμα.Οταν ο ένας τους αποφασίζει να αναζητήσει

το μέλλον του εκτός των συνόρων του μικρο-σκοπικού Killcoulin’s, οι υπόλοιποι μπαίνουν σε σκέψεις. Αν μπορούσαν να συγκεντρώσουν αρκετά χρήματα για να φύγουν κι εκείνοι, θα γλίτωναν μια για πάντα από αυτήν την «απελ-πισία». Κι είχαν μια τρελή ιδέα…Το σχέδιό τους τίθεται σε εφαρμογή και το φορτίο με το Viagra περνά στα χέρια τους. Ο-μως λίγο πριν το αξιοποιήσουν στη «μαύρη» αγορά, η υπόθεση παίρνει μεγάλες διαστά-σεις. Η υπερβολική δημοσιότητα φέρνει τον Τύπο και το FBI στην περιοχή. Οι τέσσερις δράστες, προκειμένου ν’ αποφύγουν τα μπλε-ξίματα, αποφασίζουν να ξεφορτωθούν τη λεία τους, η οποία θα καταλήξει στο πηγάδι του χωριού και στη συνέχεια στην κεντρική υδρο-δότησή του. Κάθε νοικοκυριό τροφοδοτείται πλέον με «Αγιασμό» και η συνέχεια είναι το λιγότερο ξεκαρδιστική!

Eίναι όλοι τους καλά

Eγκλήματα στο χρόνο Αγιασμός

Κοινωνική

Περιπέτεια Kωμωδία

48 ΠΡOOΡIΣMOI 19 - 3 - 10

•Βωβούσα Aγρια oμορφιά!

Ο χειμώνας, ως εποχή, έχει σί-γουρα τη δική του ανυπέρ-βλητη μαγεία, η οποία προ-σφέρει εμπειρίες μοναδικές

και ανεπανάληπτες στον ταξιδιώτη. Η φύση βρίσκεται σε... λήθαργο, ακινητο-ποιημένη από το τσουχτερό κρύο, περι-μένοντας την άνοιξη για να ξυπνήσει και να την πλημμυρίσει με τα χρώματα και τα αρώματά της. Ομως, όσο βασιλεύει ο χειμώνας κυριαρχούν οι αποχρώσεις του γκρίζου, του κόκκινου και του σκού-ρου πράσινου, όταν βέβαια δεν τα κα-λύπτει όλα το λευκό «πέπλο» του χιονιά.Η βαρυχειμωνιά είναι πολύ συνηθισμέ-

νη στην Ηπειρο και α-κόμα περισσότερο στα Ζαγοροχώρια, που βρί-σκονται σκαρφαλωμέ-να σε μεγάλο υψόμετρο και δαμάζουν το κρύο και το χιόνι σε ετήσια βάση. Αλλωστε, η λέ-ξη «Ζαγόρι» σημαίνει πίσω από τα βουνά -έ-νας απόλυτα εύστοχος χαρακτηρισμός για τα σαράντα έξι χωριά που βρίσκονται στους ορει-νούς όγκους της Πίν-δου, βορειοανατολικά των Ιωαννίνων. Η Βωβούσα σίγουρα δεν είναι ο πιο γνω-στός προορισμός στα διάσημα Ζαγοροχώρια, όμως έχει μια ξεχωρι-στή και «άγρια» ομορ-φιά, που δεν συναντά-ται εύκολα. Το χωριό

είναι κρυμμένο σε μια χαράδρα και χω-ρίζεται στα δύο από τον παραπόταμο του Βοϊδομάτη, Αώο. Ενα εντυπωσιακό μο-νότοξο πέτρινο γεφύρι ενώνει τους δύο μαχαλάδες της Βωβούσας, ενώ ταυτό-χρονα συνθέτει μια εντυπωσιακή, όσο και ασυνήθιστη εικόνα. Η κατασκευή του τοποθετείται στα 1748 από τον πρω-τομάστορα Αλέξη Μίσιο, ενώ αποτελού-σε το μοναδικό πέρασμα από την Ηπει-

ρο προς τη δυτική Μακεδονία για πολ-λά χρόνια.Ιδιαίτερο ενδιαφέρον και μόνιμη απορία των επισκεπτών αποτελεί ο τρόπος κατα-σκευής των μονότοξων γεφυριών. Η τέ-χνη των Ηπειρωτών μαστόρων περνού-σε από γενιά σε γενιά, μέσα στα λεγόμε-να «μπουλούκια» των μαστόρων και α-ποτελούσε ένα τεχνολογικό επίτευγμα για την εποχή του. Το κύριο υλικό που χρησιμοποιούσαν ήταν ο σχιστόλιθος, που πλεονάζει στο Ζαγόρι, με λάσπη α-πό τριμμένο κεραμίδι ή άμμο, ασβέστη και ξερό χορτάρι να μπαίνει ανάμεσα στις πέτρες. Το χτίσιμο γινόταν ταυτό-χρονα και από τις δύο πλευρές -με βά-ση ένα αρχικό ξυλότυπο, σαν σκαλωσιά.

Οι μακρινές διαδρομές δί-νουν την αίσθηση της από-

δρασης από τα συνηθισμένα και της μετάβασης σε κάτι ξε-

χωριστό και ιδιαίτερο. Τα πολλά χιλιόμετρα συνιστούν

αληθινό ταξίδι όπου το τοπίο αλλάζει σταδιακά, ανάλογα

τις περιοχές και τα μέρη από τα οποία περνά. Η Hπειρος δί-νει αυτό το ερέθισμα στον τα-

ξιδιώτη, καθώς έχει τα δικά της μαγευτικά χαρακτηριστι-κά που δημιουργούν μια ξε-

χωριστή ατμόσφαιρα.

Κείμενο - φωτογραφίες: Γιάννης Δόλας

49ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ19 - 3 - 10

Καθώς έχτιζαν προς την κορυφή, η κάθε πέτρα ακουμπούσε στην άλλη, με το βά-ρος να ασκεί δύναμη στις βάσεις του τό-ξου. Το σημαντικότερο σημείο ήταν η τε-λευταία πέτρα που «κούμπωνε» στην κο-ρυφή του γεφυριού, καθώς βγάζοντας τη σκαλωσιά υποχωρούσε όσο χρειαζόταν, προκειμένου με τον όγκο και το βάρος της να σφηνώσει οριστικά την καμάρα του γεφυριού.Το χωριό γνώρισε πολλές συμφορές στην ιστορία του, με μια φονική πανού-κλα να ξεκληρίζει τον πληθυσμό του στα χρόνια της Επανάστασης και έναν ε-μπρησμό από τους Γερμανούς, το ’40, να το καταστρέφει ολοσχερώς. Ομως, οι σκληροτράχηλοι Ηπειρώτες δεν το εγκα-τέλειψαν και σήμερα εντυπωσιάζει με την «άγρια» ομορφιά του. Η χαράδρα, στις πλευρές της οποίας είναι χτισμένο, είναι κατάφυτη από πανύψηλα έλατα. Το νερό του Αώου περνά με μεγάλη ορμή, ενώ το χαρακτηριστικό βουητό του λέγε-ται ότι έδωσε και το όνομα «Βωβούσα». Μία από τις βασικές απασχολήσεις των λιγοστών πια μόνιμων κατοίκων της πε-ριοχής είναι η υλοτομία, με παράδοση στα λεγόμενα «νεροπρίονα». Ετσι δικαι-ολογείται και η παρουσία μεγάλων κορ-μών αραδιασμένων στα πλάγια της α-σφάλτου, κατά μήκος της διαδρομής προς το χωριό.Η χαράδρα που οδηγεί στη Βωβούσα α-ποτελεί και μία από τις εισόδους για έ-ναν από τους σημαντικότερους εθνικούς δρυμούς της χώρας μας, αυτόν της Βά-λια Κάλντα, ενώ υπάρχουν κυριολεκτικά άπειρα μονοπάτια -χαρτογραφημένα και μη- που χάνονται μέσα στα πυκνά δά-ση με τις χαράδρες και τις ρεματιές, που συνοδεύονται από τη μουσική υπόκρου-ση των χιλιάδων πτηνών που βρίσκουν καταφύγιο στα μεγάλα δέντρα, αλλά και του μεγαλόπρεπου, «βροντερού» Αώου.

Το γεφύρι από μόνο του αποτελεί ένα αξιοθέατο.

Γενική άποψη της Βωβούσας, με το χαρακτηριστικό γεφύρι που ενώνει τα δύο τμήματα του χωριού.

Η Πίνδος χιονισμένη στέκει αγέρωχα στο βάθος, ενώ το ποτάμι «γρυλίζει» στο πέρασμά του από το χωριό.

ΠρόσβασηΔιασκέδαση

ΦαγητόΑξιοθέατα

Απόσταση - πρόσβαση: 430 χλμ. α-πό Αθήνα στα Ιωάννινα μέσω του εθνι-κού δικτύου και από εκεί άλλα 70 χλμ. μέχρι τη Βωβούσα. Η πρόσβαση δεν εί-ναι εύκολη με συμβατικό ΙΧ και απαιτεί μεγάλη προσοχή, ενώ τους χειμερινούς μήνες η χρήση αντιολισθητικών αλυσί-δων είναι απαραίτητη.

Αλλα αξιοθέατα: Αγιος Γεώργιος Βω-βούσας, Μονή Κοίμησης Θεοτόκου Βουτσάς, Γέφυρα Καμπέρ Αγά, Κοίμηση Θεοτόκου Γρεβενητίου, Αγιος Γεώργιος Τριστένου, Αγιος Νικόλαος Φλαμπου-ραρίου.

Δραστηριότητες: ορειβασία, αναρρί-χηση - ΕΟΣ Ιωαννίνων (τηλ: 26510-22138), Ομοσπονδία Ορειβασίας - Α-ναρρίχησης (τηλ 210-3645904), ποδή-λατο βουνού, rafting, canoe kayak στο Βοϊδομάτη, πεζοπορία στον Αώο, σκι - Compass Adventures (τηλ.: 26530-71770) και No Limits (τηλ.: 26550-23777).

Διαμονή: παραδοσιακός ξενώνας «Βω-βούσα» (τηλ.: 26560-22555), ενοι-κιαζόμενα δωμάτια «Κερασιές» (τηλ.: 26560-23003), ξενώνας «Σταγογιάν-νης» (τηλ.: 26560-31365), ξενώνας Δρούγκια (τηλ.: 26560-31364).

Φαγητό: παραδοσιακός ξενώνας «Βω-βούσα», ταβέρνα του Ράπτη, ταβέρνα του Αγγελου.

•Tips

50 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ 19 - 3 - 10

Το πρώτο φιλικό τεστ για την Εθνική μας -α-πό τα τρία που θα δώσει πριν από το Μου-ντιάλ της Νοτίου Αφρικής- μόνο πετυχημέ-νο δεν ήταν. Αντίθετα, η Ελλάδα γνώρισε

την ήττα από τη Σενεγάλη, αλλά δεν ήταν αυτό το κακό. Το κακό ήταν η συνολική απόδοση της ομά-δας του Οτο Ρεχάγκελ, που παρουσίασε μια άσχημη εικόνα τόσο στην επίθεση και το οργανωτικό κομμά-τι όσο και στα μετόπισθεν με την αμυντική της λει-τουργία. Και αν τα φιλικά γίνονται για δοκιμές και πειράματα, ο Γερμανός δεν θέλησε να προχωρήσει σε κάτι τέτοιο, αν και στον πάγκο είχε παίκτες που θα μπορούσε να τους δώσει μια ευκαιρία.Η Εθνική μας σε ολόκληρο 90λεπτο έκανε μόλις μια καλή και αξιόλογη φάση, που θα μπορούσε να πετύχει το γκολ και να ανοίξει αυτή το σκορ. Το πρόβλημα στην οργάνωση του παιχνιδιού ήταν εμ-φανές, με την μπάλα να μην μπορεί να βγει μπρο-στά με σωστό τρόπο και στην ουσία τους επιθετι-κούς να είναι αποκομμένοι από τις υπόλοιπες γραμ-μές. Οσον αφορά στην άμυνα, τα πράγματα δεν ή-ταν καλύτερα. Μπορεί οι Αφρικανοί να φημίζονται για την ταχύτητά τους, όμως αυτό δεν μπορεί να δι-καιολογήσει τα πολλά προβλήματα που αντιμετώ-πισαν οι Ελληνες διεθνείς στα μετόπισθεν. Δέχτη-καν δύο τέρματα, ενώ θα μπορούσαν να είχαν δε-χτεί ακόμη περισσότερα. Και όλα αυτά, από μια ο-μάδα που δεν θα δώσει το παρών στην τελική φά-ση του Μουντιάλ σε αντίθεση με το αντιπροσωπευ-τικό μας συγκρότημα. ...και δοκιμέςΣυνηθίζεται σε τέτοιου είδους φιλικά παιχνίδια οι προπονητές να προχωρούν και σε ορισμένες δοκι-μές, ανακατεύοντας την «τράπουλα» και δοκιμάζο-ντας νέους παίκτες και ρόλους. Ο Οτο Ρεχάγκελ εί-χε πάρει μαζί του αρκετούς τέτοιους παίκτες, ωστό-σο στους περισσότερους δεν έδωσε τη δυνατότητα να αγωνιστούν και να δείξουν αν μπορούν να βοη-

θήσουν και αυτοί. Φανέλα βασικού πήρε ο Παντε-λής Καπετάνος, ενώ ως αλλαγή μπήκε ο Χριστοδου-λόπουλος για λιγότερο από μισή ώρα.Αντίθετα, δεν χρησιμοποίησε καθόλου τους Γιάννη Μανιάτη, Γιώργο Τζαβέλλα, Γιώργο Γκαλίτσιο και Στέλιο Μαλεζά, τον οποίο κάλεσε για πρώτη φορά σε αποστολή της Εθνικής Ανδρών. Αν και αυτούς

τους τέσσερις ποδοσφαιριστές τους είχε μαζί του στον πάγκο, δεν τους εμπιστεύτηκε και δεν μπήκε καν στον κόπο να τους δοκιμάσει. Ισως αυτό να γί-νει στα δύο επόμενα φιλικά της Ελλάδας πριν από το Μουντιάλ, όμως τα περιθώρια στενεύουν και ή-δη απομένουν λιγότερες από 100 μέρες πριν από τη σέντρα του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Θέλει δουλειά πολλή...

Σε αντίθεση με την Εθνική Ανδρών, η Εθνική Ελπίδων δείχνει να τα καταφέρνει μια χαρά. Απέναντι στην Αγγλία και απέναντι σε συνομήλικους ποδοσφαιριστές, οι οποίοι όμως μαθαίνουν το ποδόσφαιρο καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον, οι πιτσιρι-κάδες τα πήγαν περίφημα, έφυγαν από το Ντονκάστερ με τη νί-κη και έγιναν το μεγάλο φαβορί του ομίλου τους για την πρό-κριση στην τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος U-21 του 2011. Ο Παπασταθόπουλος, ο Κυριάκος και ο Γιάννης Παπαδόπου-λος, ο Γιάντσης, ο Νίνης, έστω κι αν δεν αγωνίστηκε και η πα-ρέα τους, για ακόμη μία φορά δείχνουν ότι το ελληνικό ποδό-σφαιρο έχει σπουδαίο μέλλον, που όμως πάντα κάπου... σκα-λώνει και δεν μπορεί να δείξει σε βάθος χρόνου το ταλέντο του. Πάντως, αρκετοί από αυτούς τους παίκτες αναμένεται να ταξιδέ-ψουν στη Νότια Αφρική. Το θέμα είναι όμως αν θα έχουν την ευκαιρία να παίξουν κιόλας.

Πιτσιρικάδες με μεγάλη καρδιά...

51ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ19 - 3 - 10

Είναι πολύ έξυπνο, είναι πολύ ελληνικό, είναι «καυστικό» αλλά και πολύ, πολύ αληθινό. Κυκλοφόρησε με αφορμή το πρώτο γκραν πρι για φέτος του παγκόσμιου πρωταθλήματος ταχύτητας Φ1, που έγινε την περασμένη Κυ-ριακή και μας φωτογραφίζει ΟΛΟΥΣ ως οδηγούς. Διαβάστε το.1. Ο Ελληνας δεν μπορεί να οδηγεί σε δρόμο χωρίς λακκούβες, «σαμα-

ράκια», σκαψίματα της ΔΕΗ κλπ., διαφορετικά κινδυνεύει να κοιμηθεί στο τιμόνι.

2. Τα αυτοκίνητα της Φόρμουλα 1 δεν διαθέτουν κόρνα ώστε να σπάει τα νεύρα του προπορευόμενου οδηγού.

3. Στη Φόρμουλα 1 δεν υπάρχει τασάκι, ραδιόφωνο, cd player, φραπεδιέ-ρα, θήκη για το κινητό και ειδική θήκη για τα γυαλιά ηλίου. Ετσι, η ο-δήγηση γίνεται… βαρετή.

4. Δεν έχει μέρος να βάλει το μαξιλαράκι που γράφει “I love you”, το αρ-κουδάκι που του χάρισε το... «μωρό» του, το μπρελόκ της ομαδάρας του, το μαγνητάκι που γράφει «Μπαμπά μην τρέχεις», το σκόρδο, τη χάντρα και κανά δύο άλλα χαϊμαλιά.

5. Είναι δύσκολο να βγάλει το χέρι του έξω για να μουντζώσει. 6. Στις πίστες των αγώνων υπάρχει μόνο ένα φανάρι, το οποίο: δεν μπο-

ρεί να το παραβιάσει, ούτε να κορνάρει για να ξεκινήσει ο «μ....» που είναι μπροστά, ούτε μπορεί να ξεκινήσει όποτε του «καπνίσει» ή να κά-νει πως δεν το είδε ή να σταματήσει ύστερα από αυτό.

7. Στη Φόρμουλα 1, η ζώνη ασφαλείας είναι υποχρεωτική και 6 σημείων. 8. Από τα πιτ δεν μπορεί να βγει «κομμάτια» και χωρίς να ελέγξει πίσω

του, όπως θα έκανε ξεπαρκάροντας.9. Στις πίστες δεν υπάρχουν διασταυρώσεις με προτεραιότητα για να τις

παραβιάσει.10. Οταν κάποιος τον προσπεράσει στην πίστα, δεν είναι καθόλου «μ....».

Γιατί δεν τρέχουν Ελληνες οδηγοί στη Φόρμουλα 1

Η γνωστή αμερικανική εταιρεία ανανεώνει -εξοπλιστικά- το βασικό της αυτοκίνητο στην ευρωπαϊκή αγορά, το Focus. Οπως γίνεται σ’ αυτές τις περιπτώσεις προσφέρεται πλουσιότερος εξοπλισμός με λογικότε-ρη τιμή, κάτι που μετράει ιδιαίτερα την περίοδο αυτή στην Ελλάδα.

Στην περίπτωση του Focus έχουμε δύο νέες εκδόσεις, με αναβαθμισμένη ποιό-τητα υλικών στο εσωτερικό και βαρύτερο εργοστασιακό εξοπλισμό σε σχέση με τη μεσαία έκδοση Trend, που ακούν στο όνομα Collection και Ikon. Στον εξοπλισμό περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, Bluetooth με voice control, θύρες σύνδεσης aux και usb, κατευθυνόμενοι προβολείς, διζωνικός κλιματι-σμός, ESP, 6 αερόσακοι, βάση ISOFIX, φλας προειδοποίησης απότομου φρενα-ρίσματος, σπορ ανάρτηση και αλουμινένιες ζάντες με (ολίγον… υπερβολικά) με-γάλα λάστιχα. Η κατανομή του εξοπλισμού στις δύο εκδόσεις είναι σταθερή. Ο-δηγώντας σε επαρχιακό δρόμο (Λαμία-Μέτσοβο) το Focus Collection 1,6 (χω-ρίς σπορ ανάρτηση) με 115 ίππους ξαναθυμηθήκαμε τα πολύ καλά οδηγικά του χαρακτηριστικά, το στιβαρό αμάξωμα και το γενικότερο αίσθηση ασφάλειας που προσφέρει. Οπως πάντα, στις ψηλές στροφές ο θόρυβος γίνεται πιο αισθητός αλλά παραμένει σε αποδεκτό επίπεδο. Για το συγκεκριμένο αμάξωμα ο κινητή-ρας 1,4 με τους 85 ίππους προσφέρει, απλώς, τη βασική μετακίνηση χωρίς άλ-λες αξιώσεις. Αυτές έρχονται με την επόμενη γενιά που θα έχει καινούργιους και δυνατότερους κινητήρες. Τα Focus Collection και Ikon είναι άμεσα διαθέσιμα στην ελληνική αγορά με τι-μές που ξεκινούν από τα 16.145 (1.4) και 18.145 (1.6) ευρώ, αλλά θα πρέπει να προσθέσετε και τις 2 μονάδες του ΦΠΑ.

Aνανέωση εξοπλισμούγια το Ford Focus

Του Αντώνη Κόλλια

52 MIKTH ΖΩΝΗ 19 - 3 - 10

Τ ώρα με το dvd της Τζούλιας, που πήραμε όλοι λίγο... αέρα, είπα κι εγώ να θυμηθώ μια ωραία ι-στορία από το κλασικό πλέον βι-

βλίο “Great Honeymoon Disasters” του Simon Welfare. Εγραφε, λοιπόν, εκεί ο ρέκτης συγγραφέας: «Μια φορά κι έναν καιρό, στη βικτοριανή εποχή, πήγε στην εκκλησία ένα ζευγάρι, παντρεύτηκε, χαι-ρέτησε τους καλεσμένους, χόρεψε, το γλέ-ντησε και ήρθε κάποια στιγμή η ώρα της νυφικής παστάδας. Κι επειδή ο γαμπρός ήταν κύριος, βγήκε από το δωμάτιο προ-κειμένου να προετοιμαστεί ψυχολογικά και σωματικά η νύφη. Πέρασε λίγη ώ-ρα εκτός και στη συνέχεια επέστρεψε. Και πολύ χάρηκε που είδε ολόγυμνη την ε-κλεκτή της καρδιάς του, στο κρεβάτι επά-νω, έτοιμη να δεχτεί τις... περιποιήσεις του. Οπότε όρμηξε, ατάκα κι επί τόπου, αλλά η νύφη δεν κουνήθηκε πόντο. Είχε πάρει υπνωτικό, βλέπετε, και έκανε πα-ρέα στο Μορφέα. Και ακριβώς δίπλα στο κεφάλι της, καρφιτσωμένο στο μαξιλάρι, είχε αφήσει το εξής σημείωμα: ‘Μου είπε η μαμά μου να κάνεις ό,τι σου αρέσει’».

Ε πειδή διαθέτω αναγνώστες και αναγνώστριες με καλλιτεχνικές ανησυχίες, προτείνω να πάτε μια βόλτα ως το Google και να

ρίξετε στη μηχανή αναζήτησης το όνομα Alex Μerto. Θα δείτε ότι πρόκειται για έ-ναν πολύ ταλαντούχο γραφίστα, με καλές σπουδές και ακόμη καλύτερο χέρι. Ο ο-ποίος πολύ ταλαντούχος γραφίστας σχε-δίασε την πιο σέξι γραμματοσειρά όλων των εποχών, με τίτλο “Effing Typeface”. Λεπτομέρειες δεν δίνω, προτείνω όμως στο υπουργείο Παιδείας να ρίξει μια μα-τιά. Αν μη τι άλλο, θα γλιτώσουμε απ’ τους αναλφάβητους.

Κ ι επειδή όλοι βλέπουν το dvd της Τζούλιας και λένε «άντε με το καλό και στη Βουλή, σαν την Τσιτσιολίνα», έχω να ση-

μειώσω ότι στο Κεντ, στη Βρετανία, θα κατέβει υποψήφια με το κόμμα των Ε-λεύθερων Δημοκρατών, στις εκλογές του Μαΐου, η σκηνοθέτις πορνοταινιών Anna Arrowsmith! Η τριανταοκτάχρονη Anna έχει γυρίσει δεκάδες πορνοταινίες στην καριέρα της (βλέπε μεταξύ άλλων την ε-πιτυχία “Be My Toyboy”), οι οποίες δια-κρίνονται για το «φιλικό προς τα θηλυκά» σενάριό τους. Κάτι σαν τα «φιλικά προς το φορολογούμενο» μέτρα υποθέτω ότι θα είναι κι αυτό. Αλλά στο τέλος της μέρας, πάλι από κάτω βρίσκεσαι....

«Χ»

Καλημέρα φίλοι μου και καλό κουράγιο (έτσι πια θα σας χαιρετώ, μέχρι νεωτέρας). Με την ταχύτητα που συμβαίνουν πια τα γεγονότα, δεν ξέρω πού να πρωτοστρέψω την προσοχή μου. Στα τραγούδια του ελληνικού τελικού για τη Eurovision, που τι να πρωτοσχολιάσεις δηλαδή, στο χωρισμό της Kate Winslet από το σύζυγό της Sam Mendes που έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία τη Δευτέρα, ή στις εξελίξεις που «τρέχουν» γύρω από το γάμο της Sandra Bullock και τη συνέντευξη ενός τρίτου προσώπου; Και μέσα σε όλη αυτή την ένταση, να μην καταλαβαίνω και τι γίνεται σε αυτά τα οικονομικά της χώρας. Εμείς τελικά ζητάμε οικονομική βοήθεια ή όχι; Αυτή η «κυρία Αγγέλα» δεν μας πολυσυμπαθεί επειδή, πιθανόν, είχε παραγγείλει κάποτε μια χωριάτικη σαλάτα αλλά της την σερβίραμε χωρίς ελιά και μας το κρατάει... μανιάτικο ή μήπως υπήρξε πρόβλημα στη μετάφραση (γιατί βλέπεις το γερμανικό είναι αλλιώς, δεν υπάρχει με όλες τις γλώσσες η ευχέρεια του αγγλικού από τα επίσημα ελληνικά χείλη). Ασε που έχω και το άγχος να μάθω αν ο μαντρότοιχος της πρώτης κατοικίας αποτελεί τεκμήριο, για να ξέρω αν είναι να τον γκρεμίσω. Μην ξεχνάτε επίσης ότι την επόμενη εβδομάδα έχουμε εθνική γιορτή, επομένως μας θέλω με ψηλά το ηθικό…

Στην υπηρεσία της Αυτού Showbiz

Αυστηρώςκατάλληλο

Θέλω τα “Opa” μου, αποφασίσαμε να πούμε το Μάιο στο Οσλο, όπου θα διεξαχθεί ο φετινός διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision. Παρακολούθησα λοιπόν την προηγούμενη Παρασκευή τον ελληνικό τελικό και έζησα από κοντά τον προβληματισμό τού να πεις ένα τραγούδι στη γλώσσα σου, αλλά να έχεις και κάποιες λέξεις που θα τις καταλάβουν και αυτοί οι ξένοι, μή-πως και μας δώσουν καμία ψήφο, γιατί... για ευρώ, δεν το βλέπω. Και να τα επιφωνήματα, και να τα «ώπα» και τα «λα λα», αλλά και τα παραδοσιακά όργανα δεν πήγαιναν πίσω. Βιολί πέρυσι ο νικητής της Eurovision, λύρα ε-μείς (και μάλιστα σε δύο editions: και ποντιακή και κρητική. Ασε που η λύρα είχε αποδειχτεί και γούρι-κη για μας στο παρελθόν, θυμάστε τότε με την Ελε-να Παπαρίζου). Αυτό που δεν έχω καταλάβει, πάντως, είναι γιατί μας καταλαμβάνει αυτός ο πανικός να βρούμε τρόπους να επικοινωνήσουμε με τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους και δεν περιοριζόμαστε στο να στείλουμε ένα τραγού-δι που να μας αρέσει, που να μιλάει στην ψυχή μας και αν πιάσει, έπιασε. Τέλος πάντων! Εύχομαι καλή ε-πιτυχία στην ελληνική αποστολή και μέχρι τότε θα τα ξαναπούμε βεβαίως. Κ

οσ

μικ

ός π

ρά

κτω

ρ

53MIKTH ΖΩΝΗ19 - 3 - 10

Ο Ισπανός ηθοποιός Antonio Banderas έγινε πρέσβης κα-λής θέλησης από τον ΟΗΕ, στο πρόγραμμα ανάπτυξης του διεθνούς οργανισμού για την καταπολέμηση της φτώ-χειας. Στόχος του προγράμ-ματος είναι να μειωθεί στο μισό η παγκόσμια φτώχεια μέχρι το 2015, καταπολεμώ-ντας την πείνα, τις ασθένειες, τον αναλφαβητισμό, τη μό-λυνση του περιβάλλοντος και τις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών. Η φτώχεια «ληστεύει» την προοπτική μας, αποτρέπο-ντάς μας να γίνουμε όλα αυ-τά που μπορούμε, είπε ο η-θοποιός, ενώ υποστήριξε ό-τι σήμερα έχουμε τη γνώση, τα εργαλεία και τις πηγές για να την κατατροπώσουμε. Πο-λύ αισιόδοξος είναι ο συμπα-θής καλλιτέχνης! Αλλά, θα μου πεις, χρειάζεται και λίγη αισιοδοξία, γιατί όλο δυσά-ρεστα πια μαθαίνουμε.

Μια που αναφέρθηκα στην «κατάρα» των Οσκαρ, να μιλήσω και για μία υ-πέροχη ηθοποιό, την Kate Winslet, που πέρυσι είχε αποσπάσει το Ο-σκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου για τα «Σφραγισμένα χείλη». H δήλω-ση που έγινε στην αρχή της εβδομά-δας ήταν σαφής: η Kate και ο Sam (Mendes) βρίσκονται στη δυσάρεστη θέση να ανακοινώσουν ότι χώρισαν νωρίτερα αυτόν το χρόνο. Ο χωρι-σμός είναι φιλικός και προέκυψε κα-τόπιν αμοιβαίας συμφωνίας. Και τα δύο μέρη είναι προσηλωμένα στην από κοινού κηδεμονία των παιδιών τους (οι δυο τους έχουν ένα παιδί, ε-νώ η Κate Winslet έχει και άλλο ένα παιδί από προηγούμενο γάμο της). Στο μεταξύ, ζητούν από τα Μέσα Ε-νημέρωσης να σεβαστούν την ιδιω-τική φύση της υπόθεσης και την οι-κογένεια.

Αυτός, όπως είπαμε, ήταν ο δεύτερος γάμος για την ηθοποιό. Ο πρώτος της γάμος, με το βοηθό σκηνοθέτη Jim Threapleton, έγινε το 1998, αλλά χώρισε ύστερα από τρία χρόνια. Τώ-ρα όμως είχε να αντιμετωπίσει και τη γνωστή κρίση της επταετίας του έγγα-μου βίου και απ’ ό,τι φαίνεται δεν τα κατάφεραν οι δύο σύζυγοι. Στο μεταξύ, εκπρόσωπος του γνω-στού σκηνοθέτη Sam Mendes αρνή-θηκε κατηγορηματικά τους ισχυρι-σμούς ότι ο γάμος του με την Kate Winslet διελύθη μετά τη σύναψη μιας υποτιθέμενης σχέσης με τη Βρετανί-δα ηθοποιό Rebecca Hall, χαρακτη-ρίζοντας τους ισχυρισμούς γελοίους, υποστηρίζοντας ότι οι δυο τους είναι απλώς επαγγελματίες και συνεργά-τες. Καλά, τι έχει γίνει με τους χωρι-σμούς το τελευταίο διάστημα; Μήπως και είναι τίποτα πλανητικό;

Δεν πρόλαβε να χαρεί η Sandra Bullock το Οσκαρ της -ακόμα, που λέει ο λόγος, δεν είχε αποφασίσει αν θα το βάλει δίπλα στην κορνίζα με τη φωτογραφία του γάμου της- και να το «μάτι» που έκανε τη δουλειά του πάλι. Για να ακριβολογώ όμως και πάντα σύμφωνα με την έντο-νη φημολογία, άλλο σημείο του σώματος… ευθύνεται. Η γλυκύτατη ηθοποιός επρόκειτο να παρευρεθεί στην πρε-μιέρα της ταινίας “Τhe Blind Side” (που της χάρισε και το Οσκαρ) στο Λονδίνο την επόμενη εβδομάδα. Ελα ό-μως που ξαφνικά πληροφόρησε την παραγωγό εταιρεία Warner Bros ότι για λόγους απρόβλεπτους και προσωπι-κούς δεν θα μπορούσε να κάνει αυτό το ταξίδι τη δεδο-μένη στιγμή. Είχε προηγηθεί η δημοσίευση στο περιοδικό In Touch μιας συνέντευξης ενός μοντέλου από την Καλιφόρνια, που ισχυριζόταν ότι είχε πλαγιάσει με τον άνδρα της Bullock, τον Jesse James, τη στιγμή που η ηθοποιός βρι-σκόταν πέρυσι στην Ατλάντα για τα γυρίσματα της ταινί-ας. Ωστόσο, η ίδια το έκανε αυτό, όπως ισχυρίζεται, για-τί της είχε πει εκείνος ότι ο γάμος του με την Βullock εί-

χε τελειώσει και το μοντέλο είχε την εντύπωση ότι το ζευ-γάρι είχε χωρίσει τα... τσανάκια του.Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες, από την ιστοσελί-δα του περιοδικού People, η Sandra Bullock και ο Jesse James δεν ζουν κάτω από την ίδια στέγη τώρα, καθώς η ηθοποιός έφυγε από το σπίτι που μοιραζόταν με τον άν-δρα της, λίγες μέρες πριν έρθει στην επιφάνεια ένα δη-μοσίευμα για απιστία του, σύμφωνα με πηγή που μίλησε στο People. Συγκεκριμένα, έφυγε τη Δευτέρα.Και να φανταστείς ότι λίγες ημέρες πριν είχε τόση χαρά η Sandra όταν κέρδιζε το πρώτο της Οσκαρ και ο άνδρας της ήταν στο πλευρό της, μιλώντας για το πόσο άξιζε αυ-τή τη διάκριση η γυναίκα του, για την οποία μιλούσε με πολύ θερμά λόγια. Το ζευγάρι παντρεύτηκε το 2005. Οσο για την Bullock, φαίνεται να την ακολουθεί η «κατάρα» των Οσκαρ, που θέλει κάποιες νικήτριες να οδηγούνται σύντομα στη δι-άλυση της σχέσης τους. Γι’ αυτό σας λέω: καλύτερα που δεν είστε υποψήφιες εσείς για Οσκαρ. Τουλάχιστον κρα-τάτε τα ταίρια σας. Λέμε τώρα..

Πλακατζής μας βγήκε ο Σκω-τσέζος ηθοποιός Gerard Butler, που επιστράτευσε τη συμπρωταγωνίστριά του στο φιλμ “The Bounty Hunter” -που θα δούμε προσεχώς στη μεγάλη οθόνη- Jennifer Aniston, για να κάνει ένα α-στείο στη μάνα του, προσποι-ούμενος ότι οι δυο τους θα παντρευτούν. Οι φήμες περί ειδυλλίου άρχισαν αφότου έ-παιξαν μαζί στην κομεντί και πήγαν διακοπές στο Μεξικό, για να γιορτάσουν τα 41α γε-νέθλια της Jennifer Aniston (δεν ξέρω αν έλαβες την ευ-χετήρια κάρτα μου ανήμερα, στις 11 Φεβρουαρίου). Οι δυο τους διέψευσαν ότι είχαν σχέση, αλλά ο Butler χρησιμοποίησε τα δημοσιεύ-ματα για να κάνει πλάκα στη μητέρα του. Οπως ανέφερε ο ίδιος, τηλεφώνησε στη μητέ-ρα του και της είπε: Γεια σου μαμά. Είμαι λίγο απασχολη-μένος τώρα, παντρεύομαι την Jennifer Aniston. Στη συνέ-χεια πήρε το ακουστικό η Jennifer και άρχισε να μιλά στη μητέρα του σαν να ήταν η νύφη της. Η μητέρα, που θέλει σώνει και καλά να α-ποκαταστήσει το γιο της με μια καλή κοπέλα (φαίνεται το «μια νύφη για το γιο μου» εί-ναι ένα διεθνές ζήτημα), εν-θουσιάστηκε, αλλά μάταια. Πάντως εγώ θα σας πρότεινα να το ξανασκεφτείτε. Δώστε αυτή τη χαρά στη μάνα αλ-λά και σε μας, γιατί εγώ σας βλέπω ταιριαστούς.

54 ΘΕΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ 19 - 3 - 10

Το πολύπαθο

Του Θάνου Αλεξίου

Από το έντονο μεταναστευτικό ρεύμα των περασμέ-νων δεκαετιών έως τη σαρωτική επέλαση των ο-μοφυλοφίλων και από τη βιομηχανοποιημένη μα-ζική διασκέδαση μέχρι τα περήφανα δεσπόζοντα

lofts, η ιστορία της πολυπολιτισμικής περιοχής που αναζη-τά εναγωνίως μια αντιπροσωπευτική ταυτότητα κατ’ όνομα (Κεραμεικός ή Γκάζι;) αλλά και κατ’ ουσίαν, εκτυλίσσεται πί-σω στο χρόνο, με τις τελευταίες σελίδες ωστόσο να μην έ-χουν γραφτεί ακόμη.Το Γκάζι, ή παλαιότερα Γκαζοχώρι, εκτείνεται νοτιοδυτικά της διασταύρωσης της Ιεράς Οδού με την Πειραιώς και οφείλει το τοπωνύμιό του στην κατασκευή του πρώτου αθηναϊκού ερ-γοστασίου της γαλλικής εταιρείας γκαζιού το 1857. Το εργο-στάσιο πέρασε στα χέρια του δήμου Αθηναίων το 1938 και συνέχισε την απρόσκοπτη λειτουργία του μέχρι την απόφα-ση οριστικής διακοπής εργασιών το 1984, λόγω υπερβολι-κής εκπομπής ρύπων.Οίκοι ανοχής, πληθυσμός χαμηλών οικονομικών στρωμά-των, οικογένειες μουσουλμάνων μεταναστών από τη Βόρεια Ελλάδα, καθώς και η παρουσία άφθονων συνεργείων παντός είδους, συντηρούν επί σειρά δεκαετιών τον «υποβαθισμένο» χαρακτήρα του Κεραμεικού.Στα τέλη των 90’s το τοπίο αλλάζει, με τα πρώτα gay bars να ξεφυτρώνουν, σχεδόν ταυτόχρονα, στα υποχθόνια στε-νάκια μιας περιοχής που φάνταζε ιδανική μέσα στο σκοτάδι και την απομόνωσή της, με εξευτελιστικά φτηνά ενοίκια, χα-μηλά λειτουργικά κόστη και -το κυριότερο- μακριά από αδι-άκριτα βλέμματα και ανεπιθύμητες συναντήσεις. Η εικονική συγκατοίκηση ντόπιων και επισκεπτών μακροχρόνια διεξή-χθη χωρίς προβλήματα.Στην πορεία, όπως απεδείχθη, τα «λαγωνικά» της νυχτερι-νής διασκέδασης διέκριναν στο πρόσφορο έδαφος του Κε-

ραμεικού μια κυριολεκτικά «χρυσή» ευκαι-ρία, πόσο μάλλον όταν η περιοχή του Ψυρ-ρή με τα δεκάδες μαγάζια θεωρείτο ήδη κορεσμένη και όλοι αναζητούσαν το “next best thing”. Τα αρχικά δειλά βήματα γρήγορα εντατικοποιήθηκαν και με ρυθ-μούς χιονοστιβάδας επέφεραν την πλήρη αναγέννηση, μα-ζί με τον συγκερασμό όλων των «φυλών». Mπαράκια, εστι-ατόρια, κλαμπ, ταχυφαγεία μικροσκοπικού μεγέθους αλλά και υπαίθριες καντίνες, κατέκλυσαν κάθε πιθανή και απί-θανη γωνιά, με τους μόνιμους κατοίκους να έρχονται αντι-μέτωποι με τον αβάσταχτο βραχνά της ηχορύπανσης αλλά και της έλλειψης πάρκινγκ, με όλους τους δρόμους περιμε-τρικά της Ιεράς οδού να «μπουκώνουν» ασφυκτικά από τα -ακόμα και πάνω σε πεζοδρόμια- παρκαρισμένα αυτοκίνη-τα των θαμώνων. H «μετάλλαξη» του μέχρι πρότινος φιλή-συχου και ξεχασμένου Κεραμεικού σε παράδεισο διασκέ-δασης, ανάγκασε ακόμα και τους οίκους ανοχής να... φορέ-σουν τα καλά τους και με βάση τις τρέχουσες τάσεις να με-τονομαστούν σε “studios”, με καλαίσθητες πινακίδες σε α-ποχρώσεις χρώματος ροζ.Παράλληλα, το κόστος ενοικίασης και αγοράς εκτοξεύτηκε σε αδικαιολόγητα ύψη (από 3 έως 5 χιλιάδες ευρώ το τετραγω-νικό μέτρο για ένα πολυτελές βιομηχανικού τύπου loft), και μάλιστα σε ένα μέρος όπου τράπεζες, σούπερ μάρκετ και λοι-πές υπηρεσίες, που καθιστούν λειτουργική την καθημερινό-τητα των μόνιμων κατοίκων, λάμπουν δια της απουσίας τους!Ο Κεραμεικός δείχνει να έχει αγγίξει τα όριά του. Τα πρότυπα της εποχής άλλωστε καταργούν κάθε είδους στασιμότητα και ήδη αναζητείται με εντατικούς ρυθμούς το ε-πόμενο «ανεξερεύνητο» κομμάτι αθηναϊκής γης που θα μετατραπεί σε... χρυσωρυχείο ψυχαγωγίας. Επόμενη στάση; Ελαιώνας

Γκάζι