metoda elementÓw elementÓw sko skoŃczonych · 2012. 9. 24. · numeryczna metoda przybliżonego...

22
M M ETODA ETODA E E LEMENTÓW LEMENTÓW S S KOŃCZONYCH KOŃCZONYCH Na podstawie: Na podstawie: J. J. Zielnica Zielnica „Wytrzymałość materiałów” „Wytrzymałość materiałów” Wyd. Pol. Poznańskiej, 1996 Wyd. Pol. Poznańskiej, 1996 M M ETODA ETODA E E LEMENTÓW LEMENTÓW S S KOŃCZONYCH KOŃCZONYCH Na podstawie: Na podstawie: J. J. Zielnica Zielnica „Wytrzymałość materiałów” „Wytrzymałość materiałów” Wyd. Pol. Poznańskiej, 1996 Wyd. Pol. Poznańskiej, 1996

Upload: others

Post on 23-Mar-2021

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

MMETODAETODA

EELEMENTÓWLEMENTÓW

SSKOŃCZONYCHKOŃCZONYCH

Na podstawie:Na podstawie:J. J. ZielnicaZielnica „Wytrzymałość materiałów” „Wytrzymałość materiałów” Wyd. Pol. Poznańskiej, 1996Wyd. Pol. Poznańskiej, 1996

MMETODAETODA

EELEMENTÓWLEMENTÓW

SSKOŃCZONYCHKOŃCZONYCH

Na podstawie:Na podstawie:J. J. ZielnicaZielnica „Wytrzymałość materiałów” „Wytrzymałość materiałów” Wyd. Pol. Poznańskiej, 1996Wyd. Pol. Poznańskiej, 1996

Page 2: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

ZadanieZadanie brzegowebrzegowe ((brzegowobrzegowo--początkowepoczątkowe))::

Problem opisany równaniem lub układem równań różniczkowych, zwykle o pochod-nychcząstkowych z warunkami jednoznaczności:

• warunki geometryczne

• warunki fizyczne

• warunki brzegowe

• warunki początkowe

Page 3: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych

(brzegowo-początkowych)

• Podział (dyskretyzacja) układu na pewną ilość elementów skończonych.

• Zastąpienie układu równań różniczkowych układem równań algebraicznych (zmienne ciągłe wyraża się za pomocą wartości węzłowych oraz funkcji kształtu).

MES:MES:

Page 4: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

Przykłady elementów skończonychPrzykłady elementów skończonych•Element skończony – prosta figura geomet-ryczna (płaska lub przestrzenna), dla której określone zostały wyróżnione punkty zwane węzłami,

Page 5: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

•Liczba funkcji kształtu w pojedynczym elemencie skończonym jest równa liczbie jego węzłów.

• Węzły - w wierzchołkach elementu skończonego;- mogą być również na bokach i we wnętrzu.

• Węzły tylko w wierzchołkach - element liniowy.W innych przypadkach - elementy wyższych rzędów.

• Funkcje kształtu są zawsze tak zbudowane, aby w węzłach których dotyczą ich wartości wynosiły „1”, a pozostałych węzłach przyjmowały wartość „0”.

Page 6: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

0)( =+∂∂ xqxN

F2=F1

L

F1

x dx

1 2

dx

N dxxNN∂∂+

q(x)

Element Element prętowyprętowy::

Page 7: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

∂∂= u σε

E1=

xEAN

∂∂= u

AN=σ

0)( =+∂∂ xqxN 0)(

2

2

=+∂∂ xqx

EA u

Page 8: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

[ ]⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

=2

121

uu

NNu2211 uNuN +=u

,1 21 LxN

LxN =⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ −=funkcje kształtu

dla el. prętowego:

[ ] 0)(

2

1212

2

=+⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

∂∂ xq

uu

NNx

EA

FFunkcjeunkcje kształtukształtu::

Page 9: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

[ ] 0)(N

N

0 2

1

2

1212

2

0 2

1 =⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

+⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

∂∂

⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

∫∫ dxxqN

dxuu

NNx

EAN LL

tw. Greena: dxxN

xNdx

xN

N jiji ∫∫ ∂

∂∂∂−=

∂∂

2

2

0N

)(

0 2

1

2

1

0 2212

2111

=⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

−⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

∫∫⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢

dxN

xquu

dxEALL

x

N

x

N

x

N

x

N

x

N

x

N

x

N

x

N

,1 21 LxN

LxN =⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ −=

Metoda Metoda GalerkinaGalerkina::

Page 10: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

Po scałkowaniu:

⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

=−⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢

⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢

00

)(

2

2

1 1

1 1

2

1

L

L

LL

LLxq

uu

EA

Uwzględniając siły skupione F1 i F2:

⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

=⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢

2

1

2

1

1 1

1 1

FF

uu

EA

LL

LLKeu=F

,1 21 LxN

LxN =⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ −=

Page 11: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

KeU=FKe - globalna macierz sztywności układu

U - wektor przemieszczeń węzłowych

F - wektor sił węzłowych

Globalną macierz sztywności uzyskuje się poprzez „zszywanie” macierzy sztywności dla poszczególnych elementów (agregacja).

Dla układów liniowoDla układów liniowo--sprężystych:sprężystych:

Page 12: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

...

Agregacja macierzy:Agregacja macierzy:

Page 13: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

• Układ nie może tworzyć mechanizmu.

• Obciążenia ciągłe zastępujemy obc. skupionymi;

• Podparcia ciągłe zastępujemy podparciami w węzłach;

• Odległości między węzłami przyjmujemy w miaręrównomierne;

• Różnica między numerami węzłów w elemenciepowinna być minimalna;

• Elementy mogą się łączyć tylko w węzłach;

• Siły i momenty można zadawać tylko w węzłach;

• Podpory można umieszczać tylko w węzłach;

Tworzenie modelu:Tworzenie modelu:

Page 14: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

1

2L

y

x

v1

v2

u2

u1

1’

2’

L+∆L

x1 x2

y1

y2

212

212 )y(y)x(xL −+−= L

yysin ,L

xxcos 1212 −==−== αα sc

2 1 2 1L ( ) ( )u u c v v s∆ = − + −

Macierz sztywności dla Macierz sztywności dla elel. prętowego:. prętowego:

Page 15: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

α1

2L

N

N V1

V2H2

H1

[ ]svvcuu )()(L

EANEANLL 1212 −+−=⇒=∆ Bu=ε

] [1 sc-scL−=B

⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢

=

2

2

1

1

vuvu

u

B - macierz geometryczna

Page 16: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

CuBu=== EAEAN ε

scHsVcH NV ,N ,N ,N 2211 ==−=−=

⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢

=

2

2

1

1

VHVH

F

C - macierz sił węzłowych

Zależność między siłą wewnętrzną Ni siłami węzłowymi Vi i Hi:

BuBBF == LEALN TT] [1 sc-sc

L−=B

Page 17: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢

−−−−

−−−−

=

⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢

=

22

22

22

22

44434241

34333231

24232221

14131211

LEA

scsscscsccscscsscscsccsc

aaaaaaaaaaaaaaaa

eK

1 111 12 13 14

1 121 22 23 24

31 32 33 342 2

41 42 43 442 2

LN LEA T T

H ua a a aV va a a a

a a a aH ua a a aV v

⎡ ⎤ ⎡ ⎤⎡ ⎤⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎢ ⎥⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎢ ⎥= = = = =⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎢ ⎥⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎢ ⎥

⎣ ⎦⎣ ⎦ ⎣ ⎦

eF B B Bu K u

Page 18: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

y

xl1 l2

l3

1

2 3

4

5

1

2

3

4

5

6

7

F1F2

(1,2)

(3,4) (9,10)

(7,8)

(5,6)

⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢

=

)3(66

)3(65

)3(62

)3(61

)3(56

)3(55

)3(52

)3(51

)3(26

)3(25

)3(22

)3(21

)3(16

)3(15

)3(12

)3(11

)3(

aaaaaaaaaaaaaaaa

eK

⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢

=

)5(88

)5(87

)5(86

)5(85

)5(78

)5(77

)5(76

)5(75

)5(68

)5(67

)5(66

)5(65

)5(58

)5(57

)5(56

)5(55

)5(

aaaaaaaaaaaaaaaa

eK

Globalna macierz sztywności:Globalna macierz sztywności:

Page 19: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥

⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢⎢

++++

=

)5(88

)5(87

)5(86

)5(85

)5(78

)5(77

)5(76

)5(75

)5(68

)5(67

)5(58

)5(57

)5(66

)3(66

)5(65

)3(65

)3(62

)3(61

)5(56

)3(56

)5(55

)3(55

)3(52

)3(51

)3(26

)3(25

)3(22

)3(21

)3(16

)3(15

)3(12

)3(11

)1010(

......

......................

......

......

..........

..........

......

......

aaaaaaaaaaaa

aaaaaaaaaaaa

aaaaaaaa

xK

Page 20: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

y

xl1 l2

l3

1

2 3

4

5

1

2

3

4

5

6

7

F1F2

(1,2)

(3,4) (9,10)

(7,8)

(5,6)

1

2

3

1

8

2

1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 00 1 0 0 0 0 0 0 0 0 00 0 1 0 0 0 0 0 0 0 00 0 0 . . . . 0 . . . 00 0 0 . . . . 0 . . . 00 0 0 . . . . 0 . . .0 0 0 . . . . 0 . . . 00 0 0 0 0 0 0 1 0 0 00 0 0 . . . . 0 . . .0 0 0 . . . . 0 . . . 0

uuu

F

uF

⎡ ⎤ ⎡ ⎤ ⎡⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢

=⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣

⎤⎥⎥⎥⎥⎥⎥⎥

⎢ ⎥⎢ ⎥⎢ ⎥⎢ ⎥⎢ ⎥⎢ ⎥⎢ ⎥⎦

08321 ==== uuuu

Wartości niezerowe

Uwzględniając warunki brzegowe:Uwzględniając warunki brzegowe:

Page 21: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

w poszczególnych prętach układu

• naprężenia: AN=σ

• przemieszczenia: 1097654 , , , , , uuuuuu

• odkształcenia: Bu=ε

• siły wewnętrzne: CuBu=== EAEAN ε

Wyznacza się kolejno:Wyznacza się kolejno:

Page 22: METODA ELEMENTÓW ELEMENTÓW SKO SKOŃCZONYCH · 2012. 9. 24. · Numeryczna metoda przybliżonego rozwiązywania zadań brzegowych (brzegowo-początkowych) • Podział (dyskretyzacja)

y

x

C

B

A uA

uB

uC

vA

vC

vB

VA

VC

VBHA

HC

HB

Element płaski trójkątny:Element płaski trójkątny: