man_solu comp xmt-a-ht_pn51-xmt-a-ht_a_2003-10_pl

Instrukcja obsługi PN 51-Xmt-A-HT/rev.A Październik 2003 ________

Model Solu Comp Xmt-A-HT Przetwornik chloru, rozpuszczonego tlenu i ozonu

ISTOTNE ZALECENIA! Rosemount Analytical projektuje, wytwarza i testuje swoje produkty, aby spełnić wymagania wielu narodowych i międzynarodowych standardów. Ponieważ urządzenia te są zaawansowanymi technologicznie produktami należy je prawidłowo instalować, obsługiwać i konserwować, aby zapewnić im ciągła pracę w ich normalnych warunkach. Poniższe instrukcje powinny zostać przyswojone i dodane do Państwa programu bezpieczeństwa podczas instalowania, obsługi i konserwacji produktów Rosemount Analytical. Niezastosowanie się do poniższych instrukcji może być przyczyną jednej z następujących sytuacji : utraty życia, zranienia pracownika, uszkodzenia mienia, uszkodzenia przyrządu i utratę gwarancji. - Przeczytaj całą instrukcję przed instalowaniem, rozpoczęciem pracy z przyrządem i serwisowaniem. Jeśli ta instrukcja nie jest właściwa prosimy zadzwonić na numer +22 54 85 200 i właściwa instrukcja zostanie Państwu przesłana. - Jeśli coś jest dla Państwa niezrozumiałe w tej instrukcji prosimy o kontakt z przedstawicielami firmy Emerson Process Management celem wyjaśnienia - Należy stosować się do wszystkich ostrzeżeń zawartych w tej instrukcji - Należy poinformować i przeszkolić cały personel na temat prawidłowej instalacji, eksploatacji i konserwacji produktu. - Należy zainstalować sprzęt zgodnie ze specyfikacją podaną w poniższej instrukcji i zgodnie z lokalnymi zasadami i standardami. Każde urządzenie należy podłączyć do właściwych źródeł ciśnienia i prądu. - Aby zapewnić prawidłową eksploatację do instalowania, obsługi, aktualizowania, programowania i konserwacji należy zatrudnić wykwalifikowany personel. - Kiedy wymagane są części zamienne, należy sprawdzić, czy wykwalifikowany personel używa części zamiennych określonych przez Rosemount Analytical. Części nieznanego pochodzenia oraz procedury mogą wpłynąć na pogorszenie warunków pracy przyrządu i spowodować zagrożenie w miejscu pracy. Mogą to być pożary, zwarcia elektryczne lub nieprawidłowe działanie. -Należy sprawdzić, czy wszystkie drzwiczki przyrządu są zamknięte i zabezpieczone pokrywami, za wyjątkiem konserwacji przeprowadzanej przez wykwalifikowany personel, aby zapobiec zwarciom elektrycznym i zranieniu personelu.

OSTRZEŻENIE Jeśli uniwersalny komunikator HART® model 375 jest używany z tymi przetwornikami, oprogramowanie modelu 375 może wymagać modyfikacji. Jeśli potrzebne są modyfikacje oprogramowania należy skontaktować się z lokalnym serwisem Emerson Process Management lub Punktem Obsługi Klienta pod numerem 1-800-654-7768. Emerson Process Management Rosemount Analytical Inc. 2400 Barranca Parkway Irvine, CA 92606 USA Tel: (949) 757-8500 Fax: (949) 474-7250 http://www.raihome.com © Rosemount Analytical Inc. 2003

http://www.raihome.com/

SKRÓCONA INSTRUKCJA URUCHOMIENIA DLA PRZETWORNIKA MODEL SOLU COMP Xmt-A-HT

1. W rozdziale 2.0 należy zapoznać się z instrukcją instalowania. 2. Należy podłączyć czujniki do analizatora. Patrz rozdział 3.0. 3. Kiedy połączenia są wykonane i sprawdzone można podłączyć zasilanie. 4. Kiedy analizator jest włączony do napięcia po raz pierwszy pojawia się ekran szybkiego startu.

Korzystanie z szybkiego startu jest łatwe. a. Migające pole wskazuje pozycje kursora. b. Korzystając z klawiszy lub przesuwać kursor w prawo lub lewo. Korzystając z klawiszy

lub przesuwać kursor w górę lub w dół albo zmniejszać lub zwiększać wartość cyfrową albo przesuwać przecinek dziesiętny.

c. Naciśnij ENTER, aby zapamiętać ustawienia. Naciśnij EXIT, aby wyjść bez zapamiętywania zmian. Naciśnięcie EXIT powoduje także powrót do poprzedniego ekranu.

5. Wybierz typ pomiaru: Oxygen (tlen), Ozone (ozon), Free Chlorine (wolny chlor), Total Chlorine (całkowity chlor) lub Monochloramine (monochloramina). Aby zobaczyć następne pozycje menu należy przesunąć kursor na >> i nacisnąć ENTER. Jeśli wybrałeś Oxygen (tlen), przejdź do kroku 6a. Jeśli wybrałeś Ozone (ozon), przejdź do kroku 7a. Jeśli wybrałeś Free Chlorine (wolny chlor), przejdź do kroku 8a. Jeśli wybrałeś Total Chlorine (całkowity chlor) lub Monochloramine (monochloramina), przejdź do kroku 9a.

6. a. Dla Oxygen (tlen) wybierz producenta Rosemount lub Other

(inny). Jeśli wybierzesz Rosemount przejdź do kroku 6b. Jeśli wybierzesz Other (inny) przejdź do kroku 6c. b. Wybierz aplikację : Water/Waste (woda/ścieki), Trace Oxygen (śladowy tlen) lub Biopharm (biofarm). Aby zobaczyć kolejne możliwości przesunąć kursor na >> i nacisnąć ENTER. c. Wybierz jednostki , w których chcesz wyświetlać pomiar tlenu. Jeśli wybierzesz partialPress (ciśnienie cząstkowe), domyślnymi jednostkami są mm Hg. Aby wybrać inne jednostki zajrzyj do rozdziału 7.4. d. Wybierz jednostki temperatury: oC lub oF.

7. a. Dla Ozone (ozon) wybierz jednostki: ppm lub ppb. b. Wybierz jednostki temperatury: oC lub oF.

8. a. Dla Free chlorine (wolny chlor) wybierz Auto (automatyczna) lub Manual (ręczna) kompensację pH. b. Jeśli wybierzesz Manual (ręczna), wprowadź pH cieczy procesowej. c. Wybierz jednostki temperatury: oC lub oF.

9. a. Dla Total Chlorine (całkowity chlor) lub Monochloramine (monochloramina) wybierz jednostki temperatury: oC lub oF.

10. Aby zmienić ustawienia wyjść, wyskalować wyjście 4-20mA, zmienić ustawienia domyslne związane z pH (tylko dla wolnego chloru) i wprowadzić kod zabezpieczający naciśnij MENU. Wybierz Program i przejdź po kolei wszystkie pozycje menu. Dodatkowe informacje można znaleźć w rozdziale 7.0. Informacje na temat kalibracji zawarto w rozdziale 8.0.

11. Aby powrócić do ustawień domyślnych wybierz Reset Analyzer w menu Program.

Drzewo menu Solu Comp Xmt-A-HT znajduje się na następnej stronie.

SKRÓCONA INSTRUKCJA URUCHOMIENIA DRZEWO MENU PRZETWORNIKA MODEL SOLU COMP Xmt-A-HT

MODEL XMT-AHT SPIS TREŚCI

PRZETWORNIK MIKROPROCESOROWY MODEL XMT-A-HT

SPIS TREŚCI Rozdział Tytuł Strona 1.0 OPIS I SPECYFIKACJA .................................................................................................... 1 1.1 Funkcje i aplikacje .............................................................................................................. 1 1.2 Specyfikacja – informacje ogólne ....................................................................................... 2 1.3 Specyfikacja – tlen ............................................................................................................ 3 1.4 Specyfikacja – wolny chlor ................................................................................................ 3 1.5 Specyfikacja – całkowity chlor ........................................................................................... 3 1.6 Specyfikacja – monochloramina......................................................................................... 3 1.7 Specyfikacja – ozon .......................................................................................................... 3 1.8 Wyświetlacz przetwornika podczas kalibracji i programowania ......................................... 4 1.9 Komunikacja HART ............................................................................................................. 4 1.10 Informacje dotyczące sposobu zamawiania ....................................................................... 5 1.11 Akcesoria ............................................................................................................................ 5 2.0 INSTALACJA ..................................................................................................................... 6 2.1 Rozpakowanie i sprawdzanie ............................................................................................. 6 2.2 Instalowanie ....................................................................................................................... 6 2.4 Zasilanie / Prąd w pętli ..................................................................................................... 10 3.0 POŁĄCZENIA KABLOWE CZUJNIKÓW......................................................................... 13 3.1 Połączenia kablowe czujników model 499A tlenu, chloru monochloraminy i ozonu ........ 13 3.2 Połączenia kablowe czujników model 499ACL-01(wolny chlor) i pH ............................... 14 3.3 Połączenia kablowe czujników model Hx438 i Gx448 ...................................................... 17 4.0 INSTALACJE Z ISKROBEZPIECZNE I PRZECIWWYBUCHOWE ................................. 18 5.0 WYŚWIETLACZ I OBSŁUGA........................................................................................... 19 5.1 Wyświetlacz....................................................................................................................... 19 5.2 Klawiatura.......................................................................................................................... 19 5.3 Programowanie i kalibracja przetwornika - opis ................................................................ 20 5.4 Zabezpieczenie przetwornika............................................................................................ 21 5.5 Funkcja podtrzymania ....................................................................................................... 21 6.0 PRACA Z KOMUNIKATOREM HART MODEL 375......................................................... 22 6.1 Uwagi na temat komunikatora HART model 375 .............................................................. 22 6.2 Podłączenie komunikatora HART ..................................................................................... 22 6.3 Obsługa ............................................................................................................................. 23 7.0 PROGRAMOWANIE ........................................................................................................... 28 7.1 Informacje ogólne ................................................................................................................ 28 7.2 Zmiana ustawień domyślnych ............................................................................................. 28 7.3 Konfiguracja i ustawianie zakresów wyjść ........................................................................... 30 7.4 Wybór i konfiguracja pomiaru analitycznego ....................................................................... 33 7.5 Ustawienia dotyczące temperatury...................................................................................... 37 7.6 Ustawianie kodu zabezpieczającego................................................................................... 38 7.7 Ustawienia związane z komunikatorem HART.................................................................... 39 7.8 Tłumienie zakłóceń .............................................................................................................. 39 7.9 Resetowanie do kalibracji fabrycznej i przywracanie ustawień domyślnych ....................... 39 7.10 Ustawianie domyślnego ekranu i kontrastu ekranu ............................................................. 40

i


SPIS TREŚCI – CIĄG DALSZY Rozdział Tytuł Strona 8.0 KALIBRACJA — TEMPERATURA .................................................................................... 41 8.1 Wprowadzenie ..................................................................................................................... 41 8.2 Procedura – kalibracja temperatury..................................................................................... 42 9.0 KALIBRACJA — ROZPUSZCZONY TLEN........................................................................ 43 9.1 Wprowadzenie ..................................................................................................................... 43 9.2 Procedura — zerowanie czujnika ........................................................................................ 44 9.3 Procedura — kalibracja czujnika w powietrzu ..................................................................... 45 9.4 Procedura — kalibracja czujnika względem przyrządu standardowego.............................. 47 10.0 KALIBRACJA — WOLNY CHLOR..................................................................................... 48 10.1 Wprowadzenie ..................................................................................................................... 48 10.2 Procedura — zerowanie czujnika ........................................................................................ 49 10.3 Procedura — zerowanie pełnej skali ................................................................................... 50 10.4 Podwójna krzywa kalibracji.................................................................................................. 51 11.0 KALIBRACJA — CAŁKOWITY CHLOR ............................................................................ 53 11.1 Wprowadzenie ..................................................................................................................... 53 11.2 Procedura — zerowanie czujnika ........................................................................................ 54 11.3 Procedura — zerowanie pełnej skali ................................................................................... 55 11.4 Podwójna krzywa kalibracji.................................................................................................. 56 12.0 KALIBRACJA — MONOCHLORAMINA ............................................................................ 58 12.1 Wprowadzenie ..................................................................................................................... 58 12.2 Procedura — zerowanie czujnika ........................................................................................ 59 12.3 Procedura — zerowanie pełnej skali ................................................................................... 60 13.0 KALIBRACJA — OZON ..................................................................................................... 61 13.1 Wprowadzenie ..................................................................................................................... 61 13.2 Procedura — zerowanie czujnika ........................................................................................ 62 13.3 Procedura — kalibracja pełnej skali..................................................................................... 63 14.0 KALIBRACJA — pH........................................................................................................... 64 14.1 Wprowadzenie ..................................................................................................................... 64 14.2 Procedura - Autokalibracja ................................................................................................. 65 14.3 Procedura - Ręczna kalibracja............................................................................................ 67 14.4 Procedura - Standaryzowanie ............................................................................................ 68 14.5 Procedura – Wprowadzanie znanej wartości nachylenia .................................................... 69

ii


SPIS TREŚCI – CIĄG DALSZY Rozdział Tytuł Strona 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK........................................................................... 70 15.1 Przegląd............................................................................................................................... 70 15.2 Wykrywanie i usuwanie usterek przy użyciu kodów błędów................................................ 71 15.3 Wykrywanie i usuwanie usterek przy braku komunikatów - temperatura ............................ 73 15.4 Wykrywanie i usuwanie usterek przy braku komunikatów - tlen.......................................... 74 15.5 Wykrywanie i usuwanie usterek przy braku komunikatów – wolny chlor............................. 77 15.6 Wykrywanie i usuwanie usterek przy braku komunikatów – całkowity chlor ....................... 79 15.7 Wykrywanie i usuwanie usterek przy braku komunikatów – monochloramina .................... 80 15.8 Wykrywanie i usuwanie usterek przy braku komunikatów – ozon ....................................... 83 15.9 Wykrywanie i usuwanie usterek przy braku komunikatów – pH .......................................... 85 15.10 Wykrywanie i usuwanie usterek niezwiązanych z problemami pomiaru ............................. 88 15.11 Symulacja prądów wejściowych — rozpuszczony tlen ........................................................ 88 15.12 Symulacja prądów wejściowych — chlor i ozon .................................................................. 89 15.13 Symulacja wejść — pH ....................................................................................................... 90 15.14 Symulacja temperatury ........................................................................................................ 91 15.15 Pomiar napięcia odniesienia................................................................................................ 92 16.0 KONSERWACJA ................................................................................................................ 93 17.0 ZWROT MATERIAŁU ......................................................................................................... 94 Dodatek Tytuł Strona A CIŚNIENIA BAROMETRYCZNE JAKO FUNKCJA WYSOKOŚCI .................................. 106

SPIS TABEL Numer Tytuł Strona 7-1 Domyślne ustawienia........................................................................................................... 29

iii


SPIS RYSUNKÓW

Numer Tytuł Strona 1-1 Komunikacja HART ............................................................................................................... 4 2-1 Wyjmowanie zaślepek ........................................................................................................... 6 2-2 Instalacja panelowa ............................................................................................................... 7 2-3 Instalacja na rurze ................................................................................................................. 8 2-4 Instalacja na ścianie .............................................................................................................. 9 2-5 Zależność obciążenia od zasilania ...................................................................................... 10 2-6 Połączenia kablowe zasilacza / pętli.................................................................................... 10 2-7 Zaciski okablowania zasilania i czujnika oraz oznaczenie przewodów do montażu panelowego

Xmt-A-HT............................................................................................................................. 11 2-8 Zaciski okablowania zasilania i czujnika oraz oznaczenie przewodów do montażu na

rurze/ścianie Xmt-A-HT ....................................................................................................... 12 3-1 Montaż panelowy Xmt-A-HT; czujniki 499A ze standardowym kablem............................... 13 3-2 Montaż panelowy Xmt-A-HT; czujniki 499A z optymalnym kablem EMI/RFI lub kablem ....... Variopol................................................................................................................................ 13 3-3 Montaż na ścianie/rurze Xmt-A-HT; czujniki 499A ze standardowym kablem..................... 13 3-4 Montaż na ścianie/rurze Xmt-A-HT; czujniki 499A z optymalnym kablem EMI/RFI lub kablem Variopol................................................................................................................................ 13 3-5 Montaż panelowy Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru ze standardowym kablem i czujnik ..... pH 399-09-62....................................................................................................................... 14 3-6 Montaż panelowy Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru ze standardowym kablem i czujnik pH 399- VP-09................................................................................................................................... 14 3-7 Montaż panelowy Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru ze standardowym kablem i czujnik pH 399-14.................................................................................................................................. 15 3-8 Montaż panelowy Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru z optymalnym kablem EMI/RFI lub kablem

Variopol i czujnik pH 399-09-62........................................................................................... 15 3-9 Montaż panelowy Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru z optymalnym kablem EMI/RFI lub kablem

Variopol i czujnik pH 399-VP-09 ......................................................................................... 15 3-10 Montaż panelowy Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru z optymalnym kablem EMI/RFI lub kablem

Variopol i czujnik pH 399-14 ............................................................................................... 15 3-11 Montaż na ścianie/rurze Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru ze standardowym kablem i czujnik pH 399-09-62....................................................................................................................... 16 3-12 Montaż na ścianie/rurze Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru ze standardowym kablem i czujnik

pH 399-VP-09...................................................................................................................... 16 3-13 Montaż na ścianie/rurze Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru ze standardowym kablem i czujnik pH 399-14............................................................................................................................ 16 3-14 Montaż na ścianie/rurze Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru z optymalnym kablem EMI/RFI lub

kablem Variopol i czujnik pH 399-09-62 .............................................................................. 16 3-15 Montaż na ścianie/rurze Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru z optymalnym kablem EMI/RFI lub

kablem Variopol i czujnik pH 399-VP-09 ............................................................................ 17 3-16 Montaż na ścianie/rurze Xmt-A-HT; czujnik wolnego chloru z optymalnym kablem EMI/RFI lub

kablem Variopol i czujnik pH 399-14 .................................................................................. 17 3-17 Montaż panelowy Xmt-A-HT z czujnikiem Hx438 lub Gx448 .............................................. 17 3-18 Montaż na ścianie/rurze Xmt-A-HT z czujnikiem Hx438 lub Gx448 .................................... 17 5-1 Ekran wyświetlacza podczas normalnej pracy .................................................................... 19 5-2 Klawiatura Solu Comp Xmt.................................................................................................. 19

iv


SPIS RYSUNKÓW Numer Tytuł Strona 6-1 Podłączenie komunikatora HART........................................................................................ 22 6-2 Drzewo menu Xmt-A-HT HART/Model 375 ......................................................................... 24 9-1 Prąd czujnika jako funkcja stężenia rozpuszczonego tlenu ................................................ 43 10-1 Prąd czujnika jako funkcja stężenia wolnego chloru............................................................ 48 10-2 Podwójna krzywa kalibracji.................................................................................................. 51 11-1 Określenie całkowitego chloru ............................................................................................ 53 11-2 Prąd czujnika jako funkcja stężenia całkowitego chloru ...................................................... 53 11-3 Podwójna krzywa kalibracji.................................................................................................. 56 12-1 Prąd czujnika jako funkcja stężenia monochloraminy ......................................................... 58 13-1 Prąd czujnika jako funkcja stężenia ozonu.......................................................................... 61 14-1 Kalibracja nachylenia i offset .............................................................................................. 63 15-1 Symulacja rozpuszczonego tlenu ........................................................................................ 88 15-2 Symulacja chloru i ozonu .................................................................................................... 89 15-3 Symulacja pH ...................................................................................................................... 90 15-4 Konfigurowanie trzyprzewodowego czujnika RTD .............................................................. 91 15-5 Symulacja wejść RTD.......................................................................................................... 91 15-6 Sprawdzanie elektrody odniesienia ..................................................................................... 92

INFORMACJA O TYM DOKUMENCIE Ta instrukcja zawiera instrukcje do instalowania i obsługi modelu Solu Comp Xmt-A-HT przetwornika rozpuszczonego tlenu, chloru i ozonu.

Poniższa lista podaje informacje na temat kolejnych wydań tego dokumentu.

Edycja Data Uwagi

A 9/03 Pierwsze wydanie tego dokumentu.

v

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 1.0 OPIS I SPECYFIKACJA

ROZDZIAŁ 1.0 OPIS I SPECYFIKACJA

• MIERZY rozpuszczony tlen (poziom ppm i ppb), wolny chlor, całkowity chlor, monochloraminę i ozon. • DRUGIE WEJŚCIE DLA CZUJNIKA pH UMOŻLIWIA AUTOMATYCZNĄ KOREKCJĘ pH przy pomiarze wolnego chloru. Nie wymaga drogich reagentów. • AUTOMATYCZNE ROZPOZNAWANIE ROZTWORÓW BUFOROWYCH przy kalibrowaniu czujnika do pomiaru pH. • MOŻLIWOŚĆ WYBORU MOTAŻU PANELOWEGO LUB NA RURZE/ŚCIANIE. • KOMPATYBILNY Z PROTOKOŁEM KOMUNIKACYJNYM HART I AMS. 1.1 FUNKCJE I APLIKACJE Model przetwornika Xmt-A-HT z właściwym czujnikiem mierzy rozpuszczony tlen (poziom ppm i ppb), wolny chlor, całkowity chlor, monochloraminę oraz ozon w różnych mediach procesowych. Przetwornik jest kompatybilny z czujnikami amperometrycznymi Rosemount Analytical 499A dla tlenu, chloru, monochloraminy i ozonu; oraz z czujnikami tlenu Hx438 i Gx448. Przy pomiarze wolnego chloru dostępna jest ręczna i automatyczna korekcja pH. Korekcja pH jest konieczna, ponieważ amperometry-czne czujniki chloru reagują tylko na kwas podchlorawy, a nie na wolny chlor, który jest sumą kwasu podchlorawego i jonu podchlorynowego. Aby zmierzyć wolny chlor, najlepsze przyrządy konkurencyjne wymagają kwaśnej próbki. Kwas zmniejsza pH i zamienia jon podchlorynowy na kwas podchlorawy. Model Xmt-A-HT eliminuje potrzebę brudnych i kosztownych warunków próbkowania korzystając z pH próbki, aby skorygować sygnał czujnika. Jeżeli pH jest względnie stałe, można zastosować stałą korekcję pH. Jeśli pH jest większe niż 7.0 i zmienia się o więcej niż 0.2, konieczny jest ciągły pomiar pH i automatyczna korekcja pH. Korekcja działa prawidłowo do pH 9.5.

Przetwornik całkowicie kompensuje odczyty tlenu, ozonu, wolnego chloru, całkowitego chloru i monochloraminy ze względu na przepuszczalność membrany spowodowaną zmianami temperatury. Dla pomiarów pH — pH jest dostępne tylko dla wolnego chloru — Xmt-A-HT cechuje się automatycznym rozpoznawaniem roztworów buforowych i sprawdzaniem stabilizacji. Dane o temperaturze i pH roztworów buforowych są zapisane w przetworniku. Diagnostyka impedancji elektrody szklanej ostrzega użytkownika o starzeniu się lub uszkodzeniu czujnika pH. Sygnał 4 do 20mA jest w pełni skalowalny w zakresie liniowym czujnika. W funkcji podtrzymania i przy błędzie wyjścia może być zaprogramowane, aby pozostało na ostatniej wartości lub ustawić się na dowolną wartość w zakresie od 3.80 do 22.00 mA. Wyniki pomiaru są wyświetlane na dwuwierszowym wyświetlaczu, który może być dostosowany do potrzeb użytkownika. Przetwornik może być zaprogramowany i skalibrowany przy pomocy 7-klawiszowej klawiatury, komunikatora HART model 275 lub 375 lub dowolnego hosta HART. ®HART jest zastrzeżonym znakiem HART Communication Foundation.

1

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 1.0 OPIS I SPECYFIKACJA 1.2 SPECYFIKACJA – INFORMACJE OGÓLNE Obudowa: ABS. Wersje do montażu na rurze,

ścianie i panelowo mają obudowy spełniające

NEMA 4X/ CSA 4 (IP65).

Wymiary: wersja panelowa (kod –10): 155 x 155

x 94.5mm (6.10 x 6.10 x 3.72 cala)

wersja na rurę lub ścianę (kod –11): 158

x 158 x 82mm (6.23 x 6.23 x 3.23 cala); na stronie

5 wymiary uchwytów montażowych do rury.

Otwory kablowe: PG13.5 lub ½ -cala

Temperatura pracy: 0 do 50°C (32 do 122°F)

Temperatura przechowywania: -20 do 70°C (-4

do 158°F)

Wilgotność względna: 10 do 90%

(niekondensująca)

Masa/Masa w transporcie: 4.5/5.0 kg (10lg/10lb)

Wyświetlacz: Dwuwierszowy 16-znakowy

wyświetlacz LCD; Wysokość znaku 4.8mm;

pierwszy wiersz pokazuje zmienną procesu (tlen,

ozon ,wolny chlor, całkowity chlor lub

monochloraminę), drugi wiersz pokazuje

temperaturę i prąd wyjściowy. Dla zestawienia

pH/chlor, pH może być także wyświetlone.

Komunikaty o błędach i ostrzeżenia, jeśli

występują, pojawiają się wymiennie z odczytem

temperatury i prądu.

Podczas kalibracji i programowania komunikaty,

zapytania i wartości do edycji pojawiają się w

drugim wierszu wyświetlacza.

Rozdzielczość temperatury: 0.1°C (≤ 99.9°C)

1°C (≥ 99.9°C)

Zakresy wejścia: 0-330 nA, 0.3-4 µA, 3.7-30 µA,

27-100 µA

Powtarzalność (wejście): ±0.1% zakresu

Liniowość (wejście): ±0.3% zakresu

Zakres temperatur: 0-100°C (0-150°C dla

czujników parosterylnych)

Dokładność przy użyciu RTD: ±0.5°C między 0 i

50°C, ±1°C powyżej 50°C

Dokładność przy użyciu 22k NTC: ±0.5°C

między 0 i 50°C, ±2°C powyżej 50°C

Komunikacja HART : PV, SV, TV i 4V przypisane

do pomiaru (tlen, ozon lub chlor), temperatura, pH

i prąd czujnika.

RFI/EMI: EN-61326

Wymagania zasilania i obciążenia: Napięcie

zasilania przy zaciskach przetwornika powinno być

co najmniej 12V DC. Napięcie zasilania powinno

pokryć spadek napięcia na kablu plus zewnętrzny

rezystor obciążenia do komunikacji HART

(minimum 250Ω). Minimalne napięcie zasilacza

wynosi 12V DC. Maksymalne napięcie zasilacza

wynosi 42.0V DC (30V DC dla pracy

iskrobezpiecznej). Wykres pokazuje napięcie

zasilania wymagane do utrzymania 12V DC (górna

linia) i 30V DC (dolna linia) na zaciskach

przetwornika, kiedy prąd wynosi 22mA.

Wyjście analogowe: dwuprzewodowe, wyjście 4-

20mA z nałożonym sygnałem cyfrowym

komunikacji HART. W pełni skalowane w zakresie

roboczym czujnika.

Dokładność wyjścia: ±0.05mA

2

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 1.0 OPIS I SPECYFIKACJA 1.3 SPECYFIKACJA — TLEN Zakres pomiaru: 0-20 ppm (mg/L) lub równoważne ciśnienie cząstkowe lub % nasycenia (ograniczone przez czujnik) Jednostki: ppm, ppb, % nasycenia, ciśnienie cząstkowe (mm Hg, cale Hg, atm, mbar, kPa) Rozdzielczość: 4 cyfry. Pozycja przecinka zależy od wybranych jednostek dla ciśnienia cząstkowego (x.xxx do xxxx) dla % nasycenia (stałe przy xx.x%) dla ppm stałe przy xx.xxx ppm) dla ppb (stałe przy xxx.x ppb, zmienia się do 1.00 ppm kiedy odczyt ppb przekracza 999.9 ppb) Korekcja temperatury dla przepuszczalności membrany: automatyczna między 0 i 50°C (może być wyłączona) Kalibracja: kalibracja na powietrzu (użytkownik musi wprowadzić ciśnienie barometryczne) lub kalibracja w stosunku do przyrządu standardowego CZUJNIKI — TLEN: Model 499A DO-54, 499A DO-54-VP dla poziomu ppm Model 499A TrDO-54, 499A TrDO-54-VP dla poziomu ppb Hx438 i Gx448 parosterylne czujniki tlenu 1.4 SPECYFIKACJA — WOLNY CHLOR Zakres pomiaru: 0-20 ppm (mg/L) jako Cl2 (ograniczony przez czujnik) Rozdzielczość: 0.001 ppm (Autozakresy przy 0.999 do 1.00 i 9.99 do 10.0) Korekcja temperatury dla przepuszczalności membrany: automatyczna między 0 i 50°C (może być wyłączona) Korekcja pH: Automatyczna między pH 6.0 i 9.5. Dostępna jest także ręczna korekcja pH. Kalibracja: w stosunku do próbki analizowanej przy użyciu przenośnego zestawu testowego. CZUJNIK — WOLNY CHLOR: Model 499A CL-01-54, 499A CL-01-54-VP SPECYFIKACJA — pH Zastosowanie: pomiar pH dostępny tylko z wolnym chlorem Zakres pomiaru: 0-14 pH Rozdzielczość: 0.01 pH Diagnostyka czujnika: impedancja elektrody szklanej (dla pękniętej lub zestarzałej elektrody) i offset odniesienia. Impedancja odniesienia (dla zużytego złącza odniesienia) nie jest dostępna. Powtarzalność: ±0.01 pH przy 25°C CZUJNIKI — pH: Używaj Modeli 399-09-62, 399-14 lub 399VP-09.

Patrz na instrukcję czujnika pH w poszukiwaniu pełnej informacji do zamówienia. 1.5 SPECYFIKACJA — CAŁKOWITY CHLOR Zakres pomiaru: 0-20 ppm (mg/L) jako Cl2 (ograniczony przez czujnik) Rozdzielczość: 0.001 ppm (Autozakresy przy 0.999 do 1.00 i 9.99 do 10.0) Korekcja temperatury dla przepuszczalności membrany: automatyczna między 5 i 35°C (może być wyłączona) Kalibracja: w stosunku do próbki analizowanej przy użyciu przenośnego zestawu testowego. CZUJNIK — CHLOR CAŁKOWITY: Model 499A CL-02-54 (musi być używany z SCS 921) 1.6 SPECYFIKACJA — MONOCHLORAMINA Zakres pomiaru: 0-20 ppm (mg/L) jako Cl2 (ograniczony przez czujnik) Rozdzielczość: 0.001 ppm (Autozakresy przy 0.999 do 1.00 i 9.99 do 10.0) Korekcja temperatury dla przepuszczalności membrany: automatyczna między 5 i 35°C (może być wyłączona) Kalibracja: w stosunku do próbki analizowanej przy użyciu przenośnego zestawu testowego. CZUJNIK — MONOCHLORAMINA: Model 499A CL-03-54, 499A CL-03-54-VP 1.7 SPECYFIKACJA — OZON Zakres pomiarowy: 0-10 ppm (mg/L) (ograniczony przez czujnik) Rozdzielczość: dla ppm: x.xxx do xxxx

dla ppb: xxx.x do xxxx Korekcja temperatury dla przepuszczalności membrany: automatyczna między 5 i 35°C (może być wyłączona) Kalibracja: w stosunku do próbki analizowanej przy użyciu przenośnego zestawu testowego. CZUJNIK — OZON: Model 499A OZ-54, 499A OZ-54-VP

3

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 1.0 OPIS I SPECYFIKACJA 1.8 WYŚWIETLACZ PRZETWORNIKA PODCZAS KALIBRACJI I PROGRAMOWANIA Wyświetlacz może być czytelnie skonfigurowany, aby spełniać wymagania użytkownika. Podstawowy ekran dla wszystkich pomiarów :

Dla pomiaru tlenu dostępne są różne jednostki : ppm, ppb (tylko dla czujnika tlenu 499A TrDO), % nasycenia ciśnienie cząstkowe ( w jednostkach: mm Hg, cale Hg, atm, mbar, kPa). Dla pomiarów chloru z ciągłą korekcją pH podstawowy ekran pokazuje także pH.

Można także wybrać ekran pokazujący prąd czujnika.

1.9 KOMUNIKATOR HART (Rysunek 1-1) Model 375 komunikatora HART jest ręcznym urządzeniem, które posiada wspólne łącze do wszystkich przyrządów HART SMART i pozwala na dostęp do AMS. Użyj komunikatora HART do ustawiania i sterowania Xmt-A-HT i do odczytu mierzonych wartości. Naciśnij ON na wyświetlaczu menu on-linowego. Wszystkie menu ustawień są dostępne przez to menu.

4

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 1.0 OPIS I SPECYFIKACJA 1.10 INFORMACJE DOTYCZĄCE SPOSOBU ZAMAWIANIA Przetwornik model Xmt-A-HT jest przewidziany do określania stężenia tlenu (poziom ppm lub ppb), wolnego chloru, całkowitego chloru, monochloraminy i ozonu. Przy pomiarach wolnego chloru, które często wymagają ciągłej korekcji pH, dostępne jest drugie wejście dla czujnika pH.

Model Xmt-A

2-PRZEWODOWY INTELIGENTNY PRZETWORNIK MIKROPROCESOROWY

Kod Dostępne możliwości HT Sygnał analogowy 4-20mA z nałożonym sygnałem cyfrowym HART

Kod Dostępne możliwości 10 Obudowa do montażu panelowego 11 Obudowa do montażu na rurze/ ścianie

Kod Certyfikaty 60 Bez certyfikatów

Xmt-A -HT –20 –60 PRZYKŁAD 1.11 AKCESORIA ZASILACZ: Zastosuj Model 515 Power Supply, aby doprowadzić zasilanie dc do przetwornika. Model 515 posiada dwa izolowane źródła przy 24Vdc i 200mA każde. Szczegółowe informacje na opisie produktu 71-515. MODUŁ ALARMU: Moduł alarmu model 230A otrzymuje sygnał 4-20mA z przetwornika Xmt-A-HT i włącza dwa przekaźniki alarmowe. Dostępne są przetworniki w wersjach alarmów :górny/górny, dolny/dolny i górny/dolny. Można także ustawić histerezę (martwą pętlę). Szczegółowe informacje na opisie produktu 71-230A. KOMUNIKATOR HART: Komunikator HART model 375 pozwala użytkownikowi zobaczyć wartości pomiarów jak również zaprogramować i skonfigurować przetwornik. Model 375 dołącza się do zacisków na pętli wyjściowej. Między zasilaczem a przetwornikiem musi być obciążenie minimum 250Ω. Można zamówić komunikator model 375 bezpośrednio w Emerson Process Management Sp. z o.o. telefon+22 54 85 200. AKCESORIA

MODEL /PN OPIS 515 Zasilacz prądu stałego DC (patrz karta produktu 71-515)

230A Moduł alarmu (patrz karta produktu 71-230A) 230820-00 Zestaw do montażu na rurze 2-calowej

9240048-00 Tabliczka ze stali nierdzewnej (znakowanie klienta) Model 375 Aby zamówić komunikator HART, zadzwoń do biura Emerson Process

Management Sp. z o.o. +22 54 85 200 Oprogramowanie

AMS Aby zamówić oprogramowanie, zadzwoń do biura Emerson Process Management Sp. z o.o. +22 54 85 200

23554-00 Końcówki dławików PG 13.5, 5 w opakowaniu XMT-A-HT -FF -20 -60 EXAMPLE

5

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 2.0 INSTALACJA

ROZDZIAŁ 2.0 INSTALACJA

2.1 ROZPAKOWANIE I SPRAWDZANIE Należy sprawdzić opakowanie transportowe. Jeśli jest uszkodzone, należy skontaktować się z przewoźnikiem. Zachować opakowanie. Jeśli nie ma widocznych uszkodzeń, należy wyjąć przetwornik. Należy sprawdzić, czy wszystkie pozycje z listu przewozowego znajdują się w opakowaniu. Jeśli czegoś brakuje, należy natychmiast powiadomić biuro Emerson Process Management Sp. z o.o. w Warszawie. 2.2 INSTALACJA 2.2.1 Informacje ogólne

1. Chociaż przetwornik jest przystosowany do pracy na zewnątrz, to nie należy go instalować w miejscu, gdzie jest narażony na bezpośrednie działanie promieni słonecznych i ekstremalne temperatury.

2. Należy zainstalować przetwornik w obszarze, gdzie nie występują lub co najwyżej w stopniu minimalnym drgania i zakłócenia elektromagnetyczne i radiowe.

3. Przetwornik i okablowanie czujników powinno się znajdować w odległości co najmniej 30 cm od przewodów wysokiego napięcia. Należy zapewnić łatwy dostęp do przetwornika.

4. Przetwornik jest przystosowany do montażu panelowego, na rurze lub na ścianie. W tabeli poniżej podano informacje.

Typ montażu Rozdział panel 2.2.2 rura 2.2.3 ściana 2.2.4

5. Przetwornik posiada dwa ½ -calowe otwory kablowe (PG13.5) i cztery zaślepki ½ cala. Jeden

otwór jest przewidziany na kabel zasilania/wyjścia; drugi otwór jest na kabel czujnika. Środowa zaślepka w dnie obudowy powinna zostać usunięta tylko jeśli potrzeba zainstalować drugi czujnik., tj. jeśli mierzony będzie wolny chlor z ciągłą korekcją pH, (Uwaga: Wcześniejsze wersje przetwornika Xmt-A-HT do montażu na rurze/ścianie mogły mieć trzy otwory w dnie. Przetwornik jest dostarczony z wtyczkami NEMA 4X założonymi w środkowym otworze.) Rysunek 2-1 pokazuje jak wyjąć zaślepkę. Rowki zaślepki są na zewnątrz obudowy. Umieścić ostrze śrubokręta wewnątrz obudowy i ustawić je wzdłuż rowka. Uderzyć śrubokręt młotkiem aż do przebicia rowka. Przesuwać śrubokręt wzdłuż rowka po niewybitej jeszcze części aż zaślepka wypadnie. Małym nożem usunąć resztki zaślepki z otworu.

6. Użyć dławików wodoszczelnych, aby wilgoć nie dostawała się do środka obudowy. Jeśli używane są rurki, należy uszczelnić połączenie, aby wilgoć nie dostawała się do przetwornika.

7. Aby ograniczyć możliwe naprężenia połączeń przewodów, nie należy wyjmować płyty czołowej (model –11) z podstawy podczas instalacji przewodów. Pozostawić wystarczające zapasy na przewodach, aby uniknąć naprężeń.

Rys. 2-1. Wyjmowanie zaślepek

6

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 2.0 INSTALACJA 2.2.2 Montaż panelowy.

7

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 2.0 INSTALACJA 2.2.3 Montaż na rurze.

8

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 2.0 INSTALACJA 2.2.4 Montaż na ścianie.

9

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 2.0 INSTALACJA 2.3 ZASILANIE / PRĄD W PĘTLI 2.3.1 Wymagania zasilania i obciążenia Odniesienie do rys. 2-5. Napięcie zasilania przy zaciskach przetwornika powinno być co najmniej 12V DC. Napięcie zasilania powinno pokryć spadek napięcia na kablu plus zewnętrzny rezystor obciążenia do komunikacji HART (minimum 250Ω). Maksymalne napięcie zasilacza wynosi 42.0V DC Dla instalacji iskrobezpiecznych maksymalne napięcie zasilania wynosi 30V. Wykres pokazuje zależność obciążenia i napięcia zasilania. Górna linia stanowi napięcie zasilania potrzebne do utrzymania 12V DC na zaciskach przetwornika przy prądzie równym 22mA. Dolna linia stanowi napięcie zasilania potrzebne do utrzymania 30V DC na zaciskach przetwornika przy prądzie równym 22mA. Zasilacz musi dostarczać prąd przepięcia w czasie pierwszych 80ms po uruchomieniu. Maksymalny prąd wynosi ok. 24mA. Do cyfrowej komunikacji obciążenie musi wynosić co najmniej 250 W. Aby napięcie zasilania przy przetworniku wynosiło 12.0V DC zasilacz musi dawać co najmniej 17.5V DC. 2.3.2 Zasilacz i okablowanie pętli prądowej Informacja znajduje się na rysunkach 2-6, 2-7 i 2-8. Poprowadź przewody sygnałowe i kable zasilania przez otwór najbliższy TB-2. Dla maksymalnego zabezpieczenia przed zakłóceniami EMI/RFI: 1. Zastosuj ekranowane kable zasilania i sygnałowe i uziem ekran przy zasilaczu. 2. Zastosuj metalowe dławiki kabli i sprawdź, czy ekran ma dobry styk z dławikiem. 3. Zastosuj metalową płytę (patrz Rys. 2-6) przy dołączaniu dławika do obudowy przetwornika. Kabel sygnałowy i zasilania może być także prowadzony w uziemionej metalowej rurce. Nie należy prowadzić kabli sygnałowych i zasilania w tej samej rurce lub w tym samym korytku kablowym z przewodami zasilania AC lub z kablami sygnałowymi do uruchamiania przekaźników. Należy zachować odstęp co najmniej 2m między przewodami sygnałowymi i zasilającymi a ciężkim sprzętem elektrycznym.

10


11


12

MODEL AMT-A-HT ROZDZIAŁ 3.0 POŁĄCZENIA KABLOWE CZUJNIKÓW

ROZDZIAŁ 3.0 POŁĄCZENIA KABLOWE CZUJNIKÓW

3.1 POŁĄCZENIA KABLOWE CZUJNIKÓW MODEL 499A TLENU, CHLORU, MONOCHLORAMINY I OZONU Wszystkie czujniki 499A (499ADO, 499ATrDO, 499ACL-01, 499ACL-02, 499ACL-03 i 499AOZ) mają identyczne połączenia kablowe. Jeśli więcej niż jeden przewód musi być dołączony do pojedynczego zacisku, należy zastosować końcówki i nakrętki kabli dostarczone z czujnikiem.

13

MODEL AMT-A-HT ROZDZIAŁ 3.0 POŁĄCZENIA KABLOWE CZUJNIKÓW 3.2 POŁĄCZENIA KABLOWE CZUJNIKÓW MODEL 499ACL-01 (wolny chlor) i pH Jeśli wolny chlor jest mierzony, a pH medium zmienia się o więcej niż 0.2 pH, konieczne jest zastosowanie ciągłej korekcji pH. Dlatego czujnik pH musi być dołączony do przetwornika. Ten rozdział pokazuje schematy okablowania dla typowych używanych czujników pH. Kiedy stosuje się czujnik 499ACL-01 (wolny chlor) z czujnikiem pH, należy zastosować RTD do pomiaru temperatury. NIE UŻYWAĆ RTD w czujniku. Czujnik pH wymaga RTD do pomiaru temperatury podczas kalibracji buforu. Podczas normalnej pracy, czujnik RTD w czujniku pH wykonuje pomiar temperatury, wymagany do korekcji przepuszczalności membrany. Sprawdzić w tabeli, aby wybrać właściwy diagram. Większość schematów okablowania wymaga dwóch lub więcej przewodów ekranowanych dołączonych do pojedynczego zacisku. Używać kabli krosowych i śrubek na przewody dostarczonych z czujnikiem chloru, aby wykonać połączenia. Zaizolować nieużywane przewody. Sposób montażu Xmt-A-HT Kabel czujnika wolnego chloru czujnik pH Rysunek

Standard 399-09-62 3-5 Standard 399-VP-09 3-6 Standard 399-14 3-7 EMI/RFI lub Variopol 399-09-62 3-8 EMI/RFI lub Variopol 399-VP-09 3-9

panelowy

EMI/RFI lub Variopol 399-14 3-10 Standard 399-09-62 3-11 Standard 399-VP-09 3-12 Standard 399-14 3-13 EMI/RFI lub Variopol 399-09-62 3-14 EMI/RFI lub Variopol 399-VP-09 3-15

Ściana/ rura

EMI/RFI lub Variopol 399-14 3-16

14


15


16


3.3 POŁĄCZENIA KABLOWE DO CZUJNIKÓW Hx438 i Gx448

17

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 4.0 INSTALACJA ISKROBEZPIECZNA I PRZECIWWYBUCHOWA

ROZDZIAŁ 4.0

INSTALACJA ISKROBEZPIECZNA I PRZECIWWYBUCHOWA

TA STRONA CELOWO POZOSTAŁA PUSTA

18

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 5.0 WYŚWIETLACZ I OBSŁUGA

ROZDZIAŁ 5.0 WYŚWIETLACZ I OBSŁUGA

5.1 WYŚWIETLACZ Model Xmt-A-HT posiada dwuwierszowy wyświetlacz. Zasadniczo użytkownik może zaprogramować przetwornik, aby wyświetlał jeden z dwu ekranów. Jeśli przetwornik jest skonfigurowany do pomiaru wolnego chloru z ciągłą korekcją pH, dostępnych jest więcej ekranów. Rys. 5-1 pokazuje ekrany wyświetlacza dostępne dla rozpuszczonego tlenu. Przetwornik posiada ekrany informacyjne, które uzupełniają dane na głównym wyświetlaczu. Naciskając klawisze lub

można zobaczyć ekrany informacyjne. Pierwszy ekran pokazuje typ wykonywanego pomiaru (tlen, ozon, wolny chlor, całkowity chlor lub monochloramina). Ostatni ekran informacyjny zawiera wersję oprogramowania. Podczas kalibrowania i programowania naciskanie klawiszy powoduje pojawianie się różnych ekranów. Ekrany są samoobjaśniające i prowadzą użytkownika krok po kroku przez procedurę.

5.2 KLAWIATURA Rysunek 5-2 pokazuje klawiaturę Solu Comp Xmt.

19

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 5.0 WYŚWIETLACZ I OBSŁUGA

5.3 PROGRAMOWANIE I KALIBROWANIE MODELU Xmt - OPIS Ustawianie i kalibrowanie przetwornika model Xmt jest łatwe. Poniższy opis przedstawia jak poruszać się po menu programowania. W sposób praktyczny przedstawiono jak przypisać wartość do wyjść 4 i 20mA . 1. Jeśli ekran MENU (pokazany po lewej) nie jest na wyświetlaczu to

naciśnij MENU. Calibrate (kalibracja) miga, co oznacza, że kursor jest na Calibrate (kalibracja).

2. Aby przypisać wartości do wyjść prądowych należy otworzyć podmenu Program. Naciśnij . Kursor przesunie się na Program (Program miga). Naciśnij ENTER. Naciśnięcie ENTER otworzy podmenu Program.

3. Podmenu Program pozwala użytkownikowi na skonfigurowanie i przypisanie wartości do wyjść 4-20mA, na testowanie i strojenie wyjścia, na zmianę typu pomiaru w stosunku do ustawień szybkiego startu, na ustawienie automatycznej lub ręcznej kompensacji temperatury dla przepuszczalności membrany i na ustawianie kodu zabezpieczającego. Kiedy otworzy się podmenu, Output(wyjście) będzie migać. Naciskając klawisze strzałek można przesuwać kursor na wyświetlaczu. Najechanie kursorem na >> i naciśnięcie ENTER spowoduje pojawienie się kolejnego ekranu z opcjami. W menu Program są trzy ekrany. Naciśnięcie >> i ENTER na trzecim ekranie powoduje powrót do pierwszego ekranu. (Output, Temp, Measurement).

4. Dla ćwiczenia, przypisz wartości do wyjść 4 i 20mA. Przesuń kursor na Output (wyjście) i naciśnij ENTER.

5. Pojawi się ekran pokazany po lewej. Test (test) miga. Przesuń kursor na Range (zakres) i naciśnij ENTER.

6. Pojawia się ekran pokazany po lewej stronie. + miga, co oznacza, że kursor jest ustawiony na +. a. Do przesuwania kursora między + i - stosuje się klawisze lub . b. Do przesuwania kursora między cyframi stosuje się klawisze lub . c. Do zwiększania lub zmniejszania wartości cyfry należy używać

klawiszy lub . d. Aby przesunąć przecinek dziesiętny, naciskać lub aż kursor pojawi

się na przecinku. Naciskać , aby przesunąć przecinek w prawo. Naciskać , aby przesunąć przecinek w lewo.

e. Naciśnij ENTER, aby zapisać ustawienia. 7. Pojawia się ekran po lewej. Korzystając z tego ekranu przypisać wartość

pełnej skali do wyjścia 20mA. Korzystając z klawiszy strzałek zmienić liczbę na żądaną wartość. Naciśnij ENTER, aby zapisać ustawienie.

8. Pojawia się ekran po lewej stronie. Aby skonfigurować wyjście lub przetestować wyjście przesunąć kursor na właściwą pozycję i nacisnąć ENTER.

9. Aby powrócić do głównego menu, naciśnij MENU. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT lub naciskać EXIT aż pojawi się główne menu. Aby powrócić do poprzedniego ekranu naciśnij EXIT.

UWAGA Aby zapamiętać wartości lub ustawienia naciśnij ENTER przed naciśnięciem EXIT.

20

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 5.0 WYŚWIETLACZ I OBSŁUGA 5.4 KOD ZABEZPIECZAJĄCY 5.4.1 Jak działa kod zabezpieczający Korzystanie z kodu zabezpieczającego zapobiega przypadkowej lub niepożądanej zmianie ustawień programu, wyświetlacza lub kalibracji. Dwa trzycyfrowe kody mogą być używane do następującego celu:

a. pozwolić użytkownikowi na podgląd domyślnego ekranu i ekranów informacyjnych tylko. b. pozwolić użytkownikowi tylko na dostęp do menu kalibracji i zatrzymania. c. Pozwolić użytkownikowi na dostęp do całego menu.

1. Jeśli kod zabezpieczający został zaprogramowany, naciśnięcie MENU spowoduje pojawienie się pytania o kod.

2. Wprowadzić trzycyfrowy kod zabezpieczający. A. Jeśli kod był przypisany tylko do configure (konfiguracja), to

wprowadzenie kodu spowoduje odblokowanie całego menu. B. Jeśli kody zabezpieczające zostały przypisane do calibrate

(kalibracja) i configure (konfiguracja), to wprowadzenie kodu do kalibracji pozwoli tylko na dostęp do menu kalibracji i podtrzymania, a wprowadzenie kodu do konfiguracji pozwoli użytkownikowi na dostęp do całego menu.

3. Jeśli kod jest prawidłowy pojawi się główne menu. Jeśli kod jest nieprawidłowy pojawi się ekran Invalid code (nieprawidłowy kod). Po 2 sekundach pojawi się ponownie ekran Enter Security Code (wprowadź kod zabezpieczający).

5.4.2 Obejście kodu zabezpieczającego Wprowadzić 555. Pojawi się główne menu. 5.4.3 Ustawienie kodu zabezpieczającego Patrz rozdział 7.6.

5.5 FUNKCJA PODTRZYMANIA 5.5.1 Cel Wyjście przetwornika jest zawsze proporcjonalne do zmiennej procesowej (tlen, wolny chlor, całkowity chlor, monochloramina lub ozon). Aby zapobiec nieprawidłowemu działaniu systemu sterowania lub pomp dozujących, należy umieścić przetwornik w stanie podtrzymania przed wyjęciem czujnika do kalibracji lub konserwacji. Należy powracać ze stanu podtrzymania dopiero po wykonaniu prac remontowych i po włożeniu czujnika z powrotem do cieczy procesowej. Podczas podtrzymania prąd przetwornika ustawia się na wartościach zaprogramowanych przez użytkownika. W stanie podtrzymania przetwornik pozostaje na czas nieokreślony. W czasie zatrzymania słowo „hold” (podtrzymanie) okresowo pojawia się na ekranie. 5.5.2 Użycie funkcji podtrzymania (HOLD)

1. Naciśnij MENU. Pojawia się ekran głównego menu. Wybierz Hold (podtrzymanie).

2. Pojawi się ekran Hold Outputs (zatrzymać wyjścia)?. Wybierz Yes (tak), aby umieścić przetwornik w stanie podtrzymania.

3. Górny wiersz wyświetlacza pokazuje aktualne wyjście prądowe. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić wartość w drugim wierszu na żądaną w trybie podtrzymania.

4. Pojawi się główny ekran wyświetlacza. 5. Aby wyprowadzić przetwornik ze stanu podtrzymania należy powtórzyć

kroki 1 i 2 i wybrać No (nie) w kroku 2.

21

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 6.0 PRACA Z KOMUNIKATOREM HART MODEL 375

ROZDZIAŁ 6.0 PRACA Z KOMUNIKATOREM HART MODEL 375

6.1 Uwagi na temat komunikatora HART model 375 Komunikator HART model 375 jest produktem firmy Emerson Process Management Inc. Ten rozdział zawiera wybrane informacje na temat używania modelu 375 z przetwornikiem Rosemount Analytical model Xmt-A-HT. Pełne informacje na temat modelu 375 można znaleźć w instrukcji obsługi komunikatora HART model 375. Wsparcie techniczne można uzyskać dzwoniąc pod numer warszawski +22 54 85 200. Dodatkowo informacje są dostępne w Internecie na pod adresem http://rosemount.com. 6.2 Podłączanie komunikatora HART

Dla podłączeń iskrobezpiecznych CSA i FM należy zajrzeć do instrukcji obsługi 375.

Rys. 6-1 pokazuje jak należy podłączyć komunikator HART model 275 lub 375 do linii wyjściowych z przetwornika model Xmt-A-HT

22

http://rosemount.com/

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 6.0 PRACA Z KOMUNIKATOREM HART MODEL 375 6.3 Obsługa 6.3.1 Praca off-line i on-line Model komunikatora HART 375 posiada komunikację off-line i on-line. On-line oznacza, że komunikator jest podłączony do przetwornika. Kiedy komunikator jest on-line, operator może przeglądać dane pomiarowe, zmieniać ustawienia programowe i odczytywać komunikaty diagnostyczne. Off-line oznacza, że komunikator nie jest podłączony do przetwornika. Kiedy komunikator jest w stanie off-line, operator może nadal programować ustawienia do komunikatora. Później, po nawiązaniu komunikacji z przetwornikiem, operator może przesłać zaprogramowane ustawienia do przetwornika. Praca off-line pozwala na łatwe zapamiętanie wspólnych ustawień dla kilku przetworników. 6.3.2 Wykonywanie ustawień związanych z komunikatorem z klawiatury

1. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Program.

2. Wybierz >>.

3. Wybierz HART.

4. Aby wyświetlić ID urządzenia wybierz DevID. Aby zmienić adres do odpytywania wybierz PollAddrs. Aby wykonać ustawienia dla trybu impulsowego wybierz Burst. Aby zmienić licznik ciągu wstępu wybierz Preamble.

6.3.3 Drzewo menu Na następnych stronach przedstawiono drzewo menu komunikatora HART model 375.

23


24


25


26


27

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE

ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE

7.1 INFORMACJE OGÓLNE Ten rozdział opisuje jak zaprogramować przetwornik przy pomocy klawiatury. 1. Konfiguracja i przypisanie wartości do wyjścia analogowego 4-20mA 2. Testowanie i strojenie wyjścia prądowego 3. Wybór wykonywanego pomiaru (tlen, ozon, wolny chlor, całkowity chlor lub monochloramina). 4. Wybór jednostek temperatury i automatycznego lub ręcznego trybu kompensacji temperatury 5. Ustawianie kodu zabezpieczającego. 6. Wykonywanie pewnych ustawień związanych z komunikacją HART. 7. Zaprogramowanie przetwornika, aby zminimalizować zakłócenia środowiskowe. Domyślne ustawienia zebrano w tabeli 7-1. Aby zmienić domyślne ustawienia, należy zajrzeć do rozdziałów wymienionych w tabeli. Jak przywrócić ustawienia domyślne przetwornika opisano w rozdziale 7.4. 7.2 ZMIANA USTAWIEŃ POCZĄTKOWYCH Kiedy przetwornik Solu Comp Xmt jest włączany po raz pierwszy pojawia się ekran startowy. Na ekranie pojawia się zapytanie do użytkownika, aby wprowadzić jaki pomiar ma być wykonywany, a jeśli wybrano pomiar tlenu, to należy określić czujnik pomiarowy, wybrać korekcję pH automatyczną lub ręczną (tylko dla wolnego chloru) oraz wybrać jednostki temperatury. Jeśli wprowadzono nieprawidłowe ustawienia przy uruchomieniu to należy wprowadzić teraz prawidłowe. Jak zmienić typ pomiaru opisano w rozdziale 7.4.

28

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE Tabela 7-1 Ustawienia domyślne

POZYCJA MOŻLIWE WARTOŚCI DOMYŚLNA WARTOŚĆ Wyjście 1. ustawienie 4mA – wszystkie pomiary i jednostki

-9999 do 9999 0

2. ustawienie 20mA – wszystkie pomiary i jednostki

-9999 do 9999 --

jeśli ppm (dowolny pomiar) -9999 do 9999 10.00 ppm jeśli ppb tlen -9999 do 9999 100.0 ppb jeśli % nasycenia -9999 do 9999 200% jeśli ciśn. cząstk. tlenu (dowolne jedn.) -9999 do 9999 ciśnienie standardowe 3. Zatrzymanie 3.80 do 22.00mA 21.00 mA 4. Test 3.80 do 22.00mA 12.00 mA 5. Błąd 3.80 do 22.00mA 22.00 mA 6. Tłumienie wyjścia 0 do 255 0 Pomiar 1. Analit tlen, wolny chlor, całkowity chlor,

monochloramina, ozon brak, przy starcie nap.

polaryzujące jest równe 0 2. Tylko ustawienia dotyczące tlenu jednostki ppm, ppb, % nasycenia,

ciśnienie cząstkowe

ciśnienie używane do obliczania % nasycenia

ciśnienie atmosferyczne podczas kalibracji w powietrzu lub wartość wprowadzona przez użytkownika

ciśnienie atm. podczas kalibracji w powietrzu

ciśnienie procesu dla % nasycenia (wszystkie jednostki)

-9999 do 9999 ciśnienie atm. podczas kalibracji w powietrzu

zasolenie 0.0 do 36.0 ppt 0.0 ppt 3. Tylko ustawienia dotyczące tlenu jednostki ppm lub ppb ppm 4. Tylko dla wolnego i całkowitego chloru nachylenie kalibracji pojedyncze lub podwójne pojedyncze 5. Wszystkie pomiary stała czasowa dla filtru prądu wejściowego 0 do 999 s 10 s 6. Ustawienia pH (dostępne dla wolnego chloru) automatyczna korekcja pH on (włącz.) lub off (wyłącz.) on ręczna korekcja pH (jeśli wybrana) 0.00 do 14.00 7.00 położenie przedwzmacniacza przetwornik lub czujnik przetwornik offset odniesienia 0 do 999mV 60mV komunikaty diagnostyczne czujnika pH on (włącz.) lub off (wyłącz.) off korekcja temperatury impedancji elektrody szklanej

on (włącz.) lub off (wyłącz.) on

górny błąd impedancji elektrody 0 do 2000 MΩ 1000 MΩ dolny błąd impedancji elektrody 0 do 2000 MΩ 10 MΩ Ustawienia dotyczące temperatury 1. Jednostki oC lub oF oC 2. Korekcja temperatury ze względu na przepuszczalność membrany

on (włącz.) lub off (wyłącz.) on

3. Automat. kompensacja temperatury dla pH on (włącz.) lub off (wyłącz.) on Kody zabezpieczające 1. Kalibracja 000 do 999 000 (wyłączony) 2. Konfiguracja 000 do 999 000 (wyłączony) Ustawienia dotyczące komunikatora HART 1. Adres 00 do 15 0 2. Wstępny ciąg 5 do 20 5 3. Uderzenie on (włącz.) lub off (wyłącz.) on

29

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE Redukcja zakłóceń 50 lub 60Hz 60 Hz Ustawienia dotyczące kalibracji 1. Czujniki tlenu kalibracja w powietrzu lub w

procesie kalibracja w powietrzu

czas stabilizacji 0 do 99s 10s zmiana brak ograniczeń 0.05ppm , 0.05 ppb, 1%

nasycenia lub 0.9 mm Hg (lub równoważne)

2. Kalibracja bufora automatyczna lub ręczna automatyczna czas stabilizacji 0 do 99s 10s zmiana 0.02 do 0.50 0.02 7.3. KONFIGURACJA I USTAWIANIE ZAKRESÓW WYJŚĆ ANALOGOWYCH

7.3.1 Cel 1. Konfiguracja wyjść oznacza:

a. wyświetlenie odczytu wyjścia w jednostkach mA lub procentach pełnej skali, b. zmiana stałej czasowej tłumienia wyjścia prądowego, c. przypisanie wartości jaką przyjmie prąd wyjściowy, kiedy przetwornik stwierdzi błąd

wewnętrzny lub błąd czujnika. 2. Ustawienie zakresów wyjść oznacza przypisanie wartości do wyjścia 4mA i 20mA. 3. Testowanie wyjścia oznacza wprowadzanie wartości testowej z klawiatury , aby sprawdzić

działanie rejestratorów lub sterowników. 4. Strojenie wyjścia oznacza kalibrowanie wyjść prądowych 4 i 20mA względem multimetra

wzorcowego. 7.3.2 Definicje

1. WYJŚCIA PRĄDOWE. Analizator posiada ciągłe wyjście prądowe 4-20mA wprost proporcjonalne do stężenia tlenu, chloru lub monochloraminy w próbce.

2. BŁĄD. Przetwornik monitoruje w sposób ciągły sam siebie i czujniki. Jeśli przetwornik wykryje błąd wyjście 4-20mA może być zaprogramowane, że ustawia się na stałą wartość lub może być zaprogramowane, aby kontynuować wyświetlanie wartości prądu wyjściowego. W każdym przypadku w drugim wierszu wyświetlacza pojawia się sporadycznie napis „Fault” (błąd).

3. TŁUMIENIE. Tłumienie wyjścia powoduje eliminację zakłóceń odczytu. Wydłuża jednocześnie czas odpowiedzi wyjścia. Aby określić czas (w minutach) potrzebny do osiągnięcia 95% wartości końcowej przy skokowej zmianie wyjścia, należy podzielić ustawienie przez 20. Dlatego ustawienie 140 oznacza, że po skokowej zmianie wartości wyjście osiągnie 95% końcowej wartości po około 7 minutach. Ustawienie tłumienia wyjścia nie wpływa na czas odpowiedzi wyświetlacza. Maksymalne ustawienie to 255.

4. TEST. Przetwornik może generować zaprogramowany prąd testowy.

30

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE 7.3.3 PROCEDURA: KONFIGURACJA WYJŚCIA


2. Wybierz Output (Wyjście).

3. Wybierz Configure (konfiguracja).

4. Wybierz Fault (błąd).

5. Wybierz Fixed (stałe) lub Live (rzeczywiste).

6. Jeśli wybrałeś Fixed (stałe) pojawi się ekran po lewej. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić prąd błędu na żądaną wartość. Wartość może być z przedziału od 4 do 22mA. Jeśli zostanie wybrane Live (rzeczywiste) nie ma żadnych dodatkowych ustawień.

7. Pojawi się wyświetlacz po lewej. Wybierz mA/%. 8. Wybrać mA lub percent (procent). Procent oznacza, że

wyświetlacz będzie pokazywał procent pełnej skali odczytu.

9. Pojawi się ekran po lewej. Wybierz Damping.

10. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić migającą wartość na żądaną stałą czasową.

7.3.4 Procedura: Przypisanie wartości do wyjścia prądowego


2. Wybierz Output (Wyjście).

3. Wybierz Range (zakres).

4. Przypisz wartość do wyjścia prądowego 4mA i naciśnij ENTER. Przypisz wartość do górnego wyjścia prądowego 20mA. Naciśnij ENTER. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić migającą wartość na żądaną

31

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE 7.3.5. Procedura: Testowanie wyjścia

1. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Program. 2. Wybierz Output (Wyjście). 3. Wybierz Test. 4. Wybierz Test Output (testuj wyjście). 5. Przy pomocy klawiszy strzałek zmień wyświetlany prąd na żądaną wartość. Naciśnij ENTER. Wyjście zmieni się na wprowadzoną właśnie wartość. 6. Aby powrócić do normalnej pracy naciśnij EXIT. Wyjście powróci do wartości określonej przez zmienną procesu. 7. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

7.3.6 Procedura: Strojenie wyjścia 1. Dołącz dokładny miliamperomierz szeregowo do wyjścia prądowego. 2. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Program. 3. Wybierz Output (Wyjście). 4. Wybierz Test. 5. Wybierz Trim Output (wyzwalaj wyjście). 6. Wyjście ustawi się na 4.00mA. Jeśli miliamperomierz nie pokaże 4.00mA to przy pomocy klawiszy strzałek zmień wyświetlany prąd na wartość wskazywaną przez miliamperomierz.. 7. Wyjście ustawi się na 20.00mA. Jeśli miliamperomierz nie pokaże 20.00mA to przy pomocy klawiszy strzałek zmień wyświetlany prąd na wartość wskazywaną przez miliamperomierz.. 8. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

32

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE 7.4 WYBÓR I KONFIGURACJA POMIARU ANALITYCZNEGO 7.4.1 Cel Ten rozdział opisuje jak wykonać następujące czynności:

1. Zaprogramować przetwornik do pomiaru tlenu, ozonu, wolnego chloru, całkowitego chloru lub monochloraminy.

2. Wybrać jednostki w jakich ma być wyświetlane stężenie. 3. Ustawić filtr wejściowy dla prądu czujnika. 4. Jeśli wybrano pomiar tlenu, należy dokonać dodatkowych ustawień.

a. określić typ używanego czujnika b. wybrać jednostki, w których będzie wyświetlane ciśnienie atmosferyczne c. wybrać ciśnienie procesu do obliczania % nasycenia. d. wprowadzić zasolenie cieczy procesowej.

5. Jeśli wybrano pomiar wolnego chloru, należy dokonać dodatkowych ustawień. a. wybrać automatyczną lub ręczną korekcję pH b. skonfigurować czujnik pH, jeśli wybrano korekcję automatyczną c. wybrać pojedynczą lub podwójną krzywą kalibracji.

6. Jeśli wybrano pomiar całkowitego chloru, należy określić pojedynczą lub podwójną krzywą kalibracji. 7.4.2 Definicje 1. POMIAR. Przetwornik może być skonfigurowany do pomiaru tlenu rozpuszczonego (poziom ppm lub ppb),

wolnego chloru, całkowitego chloru, monochloraminy i ozonu. 2. WOLNY CHLOR. Wolny chlor jest produktem dodawania podchlorynu sodowego (środka bielącego) lub

chloru gazowego do świeżej wody. Wolny chlor jest sumą kwasu podchlorawego (HOCl) i jonu podchlorynowego (OCl-)

3. CAŁKOWITY CHLOR. Całkowity chlor jest sumą chloru wolnego i związanego. Związany chlor odnosi się do utleniaczy chlorowych, w których chlor jest związany z amoniakiem lub organicznymi aminami. Termin całkowity chlor odnosi się także do innych utleniaczy chlorowych, takich jak dwutlenek chloru. Aby zmierzyć całkowity chlor, próbka musi być najpierw poddana działaniu kwasu octowego i jodku potasowego. Całkowity chlor reaguje z jodkiem tworząc równoważną ilość jodu, który jest mierzony przez czujnik.

4. MONOCHLORAMINA. Monochloramina (NH2Cl) jest zwykle używana w Stanach Zjednoczonych do dezynfekcji wody pitnej. Jest wytwarzana poprzez najpierw reakcję wody z amoniakiem, a następnie reakcję odpowiedniej ilości chloru, aby w całości przereagował z amoniakiem. Monochloramina jest używana do dezynfekcji w wodach, które mają tendencje do wytwarzania trójhalometanu (THM), przy reakcji z wolnym chlorem.

5. CIŚNIENIE BAROMETRYCZNE (TYLKO ROZPUSZCZONY TLEN). Czujniki rozpuszczonego tlenu są zwykle kalibrowane w powietrzu. Prąd czujnika w powietrzu jest dokładnie taki sam jak prąd, kiedy czujnik jest w wodzie nasyconej powietrzem. Maksymalna rozpuszczalność tlenu atmosferycznego w wodzie zależy od temperatury i ciśnienia barometrycznego. Czujnik temperaturowy w czujniku tlenu mierzy temperaturę. Użytkownikowi musi wprowadzić ciśnienie barometryczne.

6. NASYCENIE PROCENTOWE (TYLKO ROZPUSZCZONY TLEN). Procentowe nasycenie jest stosunkiem stężenia rozpuszczonego tlenu w próbce do maksymalnej ilości tlenu jaka może być rozpuszczona w próbce przy tej samej temperaturze. Ciśnienie także wpływa na procent nasycenia. Zwykle, procent nasycenia jest wyliczany przy użyciu ciśnienia barometrycznego podczas kalibracji. Jeśli użytkownik tego żąda, nasycenie procentowe może być także wyliczane na podstawie ciśnienia procesowego.

33

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE 7. ZASOLENIE (TYLKO ROZPUSZCZONY TLEN). Stopień zasolenia tlenu w wodzie zależy od

stężenia rozpuszczonych soli w wodzie. Zwiększone stężenie zmniejsza rozpuszczalność. Jeśli stężenie soli jest większe niż około 1000 ppm, dokładność pomiaru może być zwiększona przez zastosowanie korekcji zasolenia. Należy wprowadzić zasolenia jako ppt (‰). Jeden % to dziesięć ‰.

8. KOREKCJA pH (TYLKO WOLNY CHLOR). Wolny chlor jest sumą kwasu podchlorawego (HOCl) i jonu podchlorynowego (OCl-). Względna ilość każdego jonu zależy od pH. Ze wzrostem pH stężenie wolnego chloru w postaci HOCl maleje, a stężenie OCl- rośnie. Ponieważ czujnik reaguje tylko na HOCl, potrzebna jest korekcja pH, aby prawidłowo zamienić prąd czujnika na odczyt wolnego chloru. Solu Comp Xmt stosuje zarówno automatyczną jak i ręczną korekcję pH. Przy automatycznej korekcji pH przetwornik w sposób ciągły monitoruje pH próbki i koryguje odczyt wolnego chloru ze względu na zmianę pH. Przy ręcznej korekcji pH, użytkownik wprowadza pH próbki. Przyjmuje się, że jeśli pH zmienia się o więcej niż 0.2 w krótkim okresie czasu, najlepsza jest automatyczna korekcja pH. Jeśli pH jest względnie stabilne lub podlega tylko sezonowym zmianom, wystarczająca jest ręczna korekcja pH

9. USTAWIENIA pH (TYLKO WOLNY CHLOR). Jeśli mierzysz wolny chlor z ciągłą (automatyczną) korekcją pH, należy dokonać dodatkowych ustawień pH.

a. PRZEDWZMACNIACZ. Sygnał z czujnika pH jest napięciem wysokiej impedancji. Powielacz napięcia lub przedwzmacniacz umieszczony albo w czujniku, albo w przetworniku zamienia sygnał wysokiej impedancji na sygnał niskiej impedancji. Normalnie sygnały wysokiej impedancji powinny być przesyłane nie dalej niż 5m.

b. OFFSET ODNIESIENIA. Idealnie czujnik pH w roztworze buforowym o pH 7 powinien mieć napięcie 0V. Różnica między mierzonym napięciem w buforze pH 7, a idealną wartością jest napięciem offsetem odniesienia. Typowo to przesunięcie jest mniejsze niż 60mV.

c. DIAGNOSTYKA. Przetwornik Solu Comp Xmy w sposób ciągły monitoruje prawidłowość pracy czujnika pH. Jeśli stwierzony zostanie błąd przetwornik wyświetla komunikat o błędzie.

d. IMPEDANCJA ELEKTRODY SZKLANEJ. Przetwornik monitoruje stan czułej na pH szklanej membrany czujnika w czujniku przez ciągły pomiar impedancji membrany. Typowo impedancja znajduje się w zakresie od 100 do 500 MΩ. Zbyt niska impedancja (<10 MΩ) oznacza uszkodzenie szklanej membrany i czujnik musi być wymieniony. Zbyt wysoka impedancja (>1000MΩ) oznacza, że czujnik się starzeje i może wkrótce wymagać wymiany. Wysoka impedancja może także oznaczać, że szklana membrana nie jest zanurzona w medium procesowym.

7. PODWÓJNA KRZYWA KALIBRACJI (TYLKO WOLNY I CAŁKOWITY CHLOR). Czujnik wolnego chloru model 499ACL-01 i czujnik całkowitego chloru 499ACL-02 tracą czułość przy wysokich stężeniach chloru. Solu Comp Xmt posiada funkcję podwójnej krzywej kalibracji, która pozwala użytkownikowi na kompensację nieliniowości czujnika. W zdecydowanej większości aplikacji podwójna krzywa kalibracji nie jest konieczna.

8. FILTR WEJŚCIOWY. Prąd czujnika musi być filtrowany, aby wyeliminować zakłócenia. Zwiększa także czas odpowiedzi. Poziom filtrowania jest wybierany jako ilość czasu potrzebnego, aby wyświetlacz osiągnął 63% wartości końcowej przy skokowej zmianie wartości.

34


7.4.3 Procedura: Pomiar 1. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran menu. Wybierz Program.

2. Wybierz Measurement (Pomiar).

3. Wybierz Measurement type (typ pomiaru): Oxygen (tlen), Ozone (ozon), Free Chlorine (wolny chlor), Total Chlorine (całkowity chlor) lub Monochloramine (monochloramina).

4. Następny ekran zależy od wyboru dokonanego w kroku 3. a. Jeśli wybrałeś Oxygen (tlen), przejdź do kroku 5a. b. Jeśli wybrałeś Ozone (ozon), przejdź do kroku 6a. c. Jeśli wybrałeś Free Chlorine (wolny chlor), przejdź do kroku 7a. d. Jeśli wybrałeś Total Chlorine (całkowity chlor), przejdź do kroku 8a. e. Jeśli wybrałeś Monochloramine (monochloramina), przejdź do kroku

9a. 5a. Dla Oxygen (tlen) wybierz producenta Rosemount lub Other (inny). 5b. Wybierz aplikację : Water/Wastewater (woda/ścieki), Trace Oxygen (śladowy tlen) lub Biopharm (biofarm). Aby zobaczyć kolejne możliwości przesunąć kursor na >> i nacisnąć ENTER. 5c. Wybierz jednostki, w których chcesz wyświetlać pomiar tlenu: ppm, ppb, partialPress (ciśnienie cząstkowe) lub %sat. (% nasycenia). Jeśli wybierzesz partialPress (ciśnienie cząstkowe), ciśnienie cząstkowe i ciśnienie barometryczne będzie wyświetlane używane przy kalibracji w powietrzu będzie wyświetlane w jednostkach ciśnienia wybranych poniżej. 5d. Wybierz jednostki ciśnienia: mm Hg, in Hg, atm, kPa, bar lub mbar. 5e. Jeśli nasycenie procentowe ma być wyliczone na podstawie ciśnienia procesowego, wybierz Yes (tak) i przejdź do kroku 5f. Jeśli nasycenie procentowe ma być wyliczone na podstawie ciśnienia barometrycznego podczas kalibracji w powietrzu, wybierz No (nie). Jeśli wybierzesz No (nie), ekran zmieni się na ekran w kroku 5g. 5f. Wprowadź żądane ciśnienie. 5g. Wprowadź stałą czasową dla filtra wejściowego. 5h. Wprowadź salinity (zasolenie) w ppt (‰). 5i. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT. 6a. Jeśli wybrałeś ozone (ozon), wybierz jednostki, w których będzie wyświetlane stężenie ozonu. 6b. Wprowadź stałą czasową dla filtra wejściowego. 6c. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

35


7a. Dla Free chlorine (wolny chlor) wybierz Auto (automatyczna) lub Manual (ręczna) kompensację pH. Jeśli wybierałeś auto musisz także skonfigurować czujnik pH. Przejdź do kroku 7b. Jeśli wybrałeś Manual (ręczna), przejdź do kroku 7k. 7b. Określ położenie przedwzmacniacza dla czujnika pH. Czy jest on w przetworniku (Xmtr), czy też w czujniku lub skrzynce połączeniowej (Sensor/Jbox)? czujnik pH położenie przedwzmacniacza 399-09-62 Sensor/Jbox 399-09-62 Sensor/Jbox 399-14 Xmtr 7c. Wybierz maksymalną wartość dla offsetu odniesienia dla czujnika pH. 7d. Włącz komunikaty diagnostyczne. Nawet jeśli komunikaty diagnostyczne są wyłączone, impulsy prądowe używane do diagnostyki pomiaru są nadal włączone. 7e. Włącz lub wyłącz korekcję temperatury przy pomiarze impedancji szklanej membrany. Zaleca się włącznie korekcji temperatury. 7f. Wybierz wartość przy której pokaże się komunikat o zbyt niskiej impedancji elektrody szklanej. Domyślną wartością jest 0010 MΩ. 7g. Wybierz wartość przy której pokaże się komunikat o zbyt wysokiej impedancji elektrody szklanej. Domyślną wartością jest 1000 MΩ. 7h. Wprowadź stałą czasową dla filtru wejściowego. 7i. Wybierz single (pojedynczą) lub dual (podwójną) krzywą. Dla zdecydowanej większości aplikacji podwójna krzywa kalibracji nie jest konieczna. 7j. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT. 7k. Jeśli wybierzesz ręczną korekcję pH wprowadź żądane pH. Przetwornik skorzysta z tej wartości we wszystkich kolejnych obliczeniach bez względu na rzeczywiste pH. 7l. Wprowadź stałą czasową dla filtru wejściowego. 7m. Wybierz single (pojedynczą) lub dual (podwójną) krzywą. Dla zdecydowanej większości aplikacji podwójna krzywa kalibracji nie jest konieczna. 7n. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

36


8a. Jeśli wybrałeś total chlorine (całkowity chlor) wybierz single (pojedynczą) lub dual (podwójną) krzywą. Dla zdecydowanej większości aplikacji podwójna krzywa kalibracji nie jest konieczna. 8b. Wprowadź stałą czasową dla filtru wejściowego. 8c. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT. 9a. Jeśli wybrałeś monochloramine wprowadź stałą czasową dla filtru wejściowego. 9b. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

7.5 USTAWIENIA TEMPERATURY 7.5.1 Cel Ten rozdział opisuje jak wykonać następujące czynności: 1. Wybrać jednostki temperatury (oC lub oF) 2. Wybrać automatyczną lub ręczną kompensację temperatury dla przepuszczalności membrany 3. Wybrać automatyczną lub ręczną kompensację temperatury dla pH (ustawienie pH dotyczy tylko wolnego chloru) 4. Wprowadzić wartość temperatury dla ręcznej kompensacji temperatury. 7.5.2 Definicje – tlen, ozon, chlor i monochloramina 1. AUTOMATYCZNA KOMPENSACJA TEMPERATURY. Czujniki amperometryczne pokryte membraną

generują prąd wprost proporcjonalny do stopnia w jakim analit (mierzona substancja) przechodzi przez membranę). Stopień dyfuzji jest proporcjonalny do stężenia analitu i temperatury. Kiedy temperatura rośnie, przepuszczalność membrany wzrasta. Zatem wzrost temperatury powoduje wzrost prądu czujnika, nawet jeśli stężenie analitu pozostaje stałe. Równanie korekcji w oprogramowaniu przetwornika automatycznie koryguje zmiany przepuszczalności membrany . W automatycznej korekcji temperatury, przetwornik wykorzystuje zmierzoną temperaturę przez czujnik do korekcji.

2. RĘCZNA KOMPENSACJA TEMPERATURY. W ręcznej kompensacji temperatury, przetwornik używa temperatury wprowadzonej przez użytkownika do przepuszczalności membrany. Nie wykorzystuje rzeczywistej temperatury procesu. Ręczna korekcja temperatury NIE jest wykonywana dopóki temperatury kalibracji i pomiaru różnią się o nie więcej niż 2°C. Ręczna korekcja temperatury jest użyteczna, jeśli element temperaturowy czujnika jest uszkodzony i nie jest dostępny zamienny.

7.5.2 Definicje – pH 1. AUTOMATYCZNA KOMPENSACJA TEMPERATURY. Przetwornik wykorzystuje współczynnik zależny od

temperatury do zamiany mierzonego napięcia komory na pH. W automatycznej kompensacji temperatury przetwornik mierzy temperaturę i automatycznie oblicza prawidłowy współczynnik konwersji. Dla maksymalnej dokładności, należy stosować automatyczną korekcję temperatury.

2. RĘCZNA KOMPENSACJA TEMPERATURY. W ręcznej kompensacji temperatury, przetwornik zamienia mierzona napięcia na pH, korzystając z temperatury wprowadzonej przez użytkownika. Nie wykorzystuje rzeczywistej temperatury procesu. Ręczna korekcja temperatury NIE jest wykonywana dopóki temperatura procesu nie zmienia się o więcej niż 2°C lub pH znajduje się w przedziale między 6 i 8. Ręczna korekcja temperatury jest użyteczna, jeśli element temperaturowy czujnika jest uszkodzony i nie jest dostępny zamienny.

37

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE 7.5.3 Procedura: Ustawienia temperatury

1. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran menu. Wybierz Program. 2. Wybierz TEMP (temperatura). 3. Wybierz oC/oF, aby zmienić jednostki do wyświetlania. Wybierz Live/Manual, aby włączyć (Live) lub wyłączyć (Manual) automatyczną korekcję temperatury dla przepuszczalności membrany i automatyczną kompensację temperatury dla pH. a. Jeśli wybrałeś oC/oF, wybierz oC lub oF. b. Jeśli wybrałeś Live/Manual wybierz Live lub Manual. c. Jeśli wybrałeś Manual, wprowadź temperaturę na następnym ekranie. Temperatura wprowadzona w tym kroku będzie wyświetlana we wszystkich kolejnych pomiarach, bez względu na temperaturę procesu. 4. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

7.6 USTAWIANIE KODU ZABEZPIECZAJĄCEGO 7.6.1 Cel Ten rozdział opisuje jak ustawić kod zabezpieczający. Istnieją trzy poziomy zabezpieczenia:

a. Użytkownik może przeglądać tylko domyślny ekran i informacje na ekranie. b. Użytkownik ma dostęp tylko u kalibracji i zatrzymania. c. Użytkownik ma dostęp to całego menu.

Kod zabezpieczający stanowi trzycyfrowa liczba. Tabela pokazuje co się stanie, kiedy kody zabezpieczające zostaną przypisane do Calib (kalibracji) i Config (konfiguracji). W tabeli XXX i YYY są przypisanymi kodami zabezpieczającymi. Aby obejść zabezpieczenie wprowadź 555.

Przypisane kody Calib Config

Co się dzieje

000 XXX Użytkownik wprowadza XXX i ma dostęp do całego menu. XXX YYY Użytkownik wprowadza XXX i ma dostęp tylko do menu kalibracji I zatrzymania.

Użytkownik wprowadza YYY i ma dostęp do całego menu. XXX 000 Użytkownik nie potrzebuje wprowadzać kodu zabezpieczającego, aby mieć dostęp do

całego menu. 000 000 Użytkownik nie potrzebuje wprowadzać kodu zabezpieczającego, aby mieć dostęp do

całego menu. 7.6.2 Procedura: Ustawienie kodu zabezpieczającego

1. Naciśnij MENU,. Pojawi się ekran menu. Wybierz Program. 2. Wybierz >>. 3. Wybierz Security (zabezpieczenie). 4. Wybierz Calib (kalibracja) i Config (konfiguracja). a. Jeśli wybrałeś Calib wprowadź trzycyfrowy kod zabezpieczający. b. Jeśli wybrałeś Config wprowadź trzycyfrowy kod zabezpieczający. 5. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

38

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE 7.7 WYKONYWANIE USTAWIEŃ ZWIĄZANYCH Z KOMUNIKATORE HART Informacje zawarte zostały w rozdziale 6.0 7.8 REDUKCJA ZAKŁÓCEŃ 7.8.1 Cel Aby maksymalnie ograniczyć zakłócenia, należy wprowadzić częstotliwość zasilania zewnętrznego AC. 7.8.2 Procedura: Redukcja zakłóceń

1. Naciśnij MENU,. Pojawi się ekran menu. Wybierz Program. 2. Wybierz >>. 3. Wybierz >>. 4. Wybierz Noise Reduction (redukcja zakłóceń). 5. Wybierz częstotliwość zasilania zewnętrznego AC. 6. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

7.9 RESETOWANIE DO KALIBRACJI FABRYCZNEJ I USTAWIEŃ FABRYCZNYCH 7.9.1 Cel 7.9.2 Procedura: Instalowanie ustawień domyślnych

1. Naciśnij MENU,. Pojawi się ekran menu. Wybierz Program. 2. Wybierz >>. 3. Wybierz >>. 4. Wybierz ResetTransmitter (resetuj przetwornik). 5. Wybierz Yes (tak) lub No (nie). Wybierając Yes (tak) kasujesz poprzednie ustawienia i kalibracje, a przetwornik powraca do ekranu szybkiego startu.

39

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 7.0 PROGRAMOWANIE 7.10 WYBÓR DOMYSLNEGO EKRANU I KONTRASTU EKRANU 7.10.1 Cel Ten rozdział opisuje jak wykonać następujące czynności:

1. Ustawić domyślny ekran. Domyślny ekran jest ekranem wyświetlanym podczas normalnej pracy. Solu Comp Xmt pozwala użytkownikowi na wybór spośród kilku ekranów. Dostępne ekrany są zależne od pomiaru, który przetwornik wykonuje.

2. Zmienić kontrast ekranu. 7.10.2 Procedura: Wybór ekranu wyświetlacza.

1. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran menu. Wybierz Display (wyświetlacz). 2. Wybierz Default Display (domyślny ekran). 3. Naciskaj aż pojawi się żądany ekran. Naciśnij ENTER. 4. Wyświetlacz powróci do ekranu z kroku 2. Naciśnij MENU, a następnie EXIT, aby powrócić do głównego ekranu.

7.10.3 Procedura: Zmiana kontrastu ekranu.

1. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran menu. Wybierz Display (wyświetlacz). 2. Wybierz Display Contrast (kontrast wyświetlacza). 3. Aby zwiększyć kontrast wybierz darker (ciemniej). Naciśnij ENTER. Każde naciśnięcie klawisza zwiększa kontrast. Aby zmniejszyć kontrast wybierz lighter (jaśniej). Naciśnij ENTER. Każde naciśnięcie klawisza zmniejsza kontrast. 4. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

UWAGA: Kontrast wyświetlacza może być także ustawiony z głównego ekranu. Naciśnij MENU i równocześnie, aby zwiększyć kontrast. Naciśnij MENU i

równocześnie, aby zmniejszyć kontrast. Powtarzalne naciskanie klawiszy strzałek zwiększa lub zmniejsza kontrast.

40

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 8.0 KALIBRACJA - TEMPERATURA

ROZDZIAŁ 8.0 KALIBRACJA — TEMPERATURA

8.1 WPROWADZENIE Wszystkie pięć czujników amperometrycznych (tlenu, ozonu, wolnego chloru, całkowitego chloru i monochloraminy) są czujnikami pokrytymi membraną. Kiedy czujnik pracuje, analit (substancja mierzona) dyfunduje przez membranę i jest wchłaniana przy elektrodzie zaraz za membraną. Reakcja wytwarza prąd, który zależy od stopnia w jakim analit dyfunduje przez membranę. Stopień dyfuzji, z kolei, zależy od stężenia analitu i od łatwości przenikania przez membranę (przepuszczalności membrany). Ponieważ przepuszczalność membrany jest funkcją temperatury, prąd czujnika będzie się zmieniał wraz ze zmianą temperatury. Aby skorygować zmiany prądu czujnika spowodowane przez temperaturę, przetwornik automatycznie stosuje korekcję przepuszczalności membrany. Chociaż przepuszczalność membrany jest różna dla każdego czujnika, zmiana wynosi około 3%/°C przy 25°C, więc błąd 1°C w temperaturze powoduje 3% błąd odczytu. Temperatura odgrywa dodatkową rolę przy pomiarze tlenu. Czujniki tlenu są kalibrowane poprzez zanurzenie ich w powietrzu nasyconym wodą, które, z punktu widzenia czujnika, jest równoważne wodzie nasyconej tlenem atmosferycznym (patrz do rozdziału 9.0 po więcej informacji). Podczas kalibracji, przetwornik oblicza rozpuszczalność tlenu w wodzie korzystając z następujących kroków. Najpierw przetwornik mierzy temperaturę. Z temperatury przetwornik wylicza ciśnienie pary wodnej i korzystając z ciśnienia barometrycznego, oblicza cząstkowe ciśnienie tlenu atmosferycznego. Kiedy przetwornik zna ciśnienie cząstkowe, oblicza równoważną rozpuszczalność tlenu w wodzie korzystając z zależnego od temperatury współczynnika zwanego współczynnikiem Bunsena. Ponadto błąd 1°C w pomiarze temperatury powoduje 2% błąd w rozpuszczalności obliczanej podczas kalibracji i mniej więcej taki sam błąd w dalszych pomiarach. Temperatura jest także ważna w pomiarze pH wymaganym do korekcji odczytu wolnego chloru. 1. Przetwornik używa współczynnika zależnego od temperatury do zamiany mierzonego napięcia

komory na pH. Normalnie, niewielka niedokładność w odczycie temperatury jest mało ważna dopóki odczyt pH jest znacząco różny od 7.00. Wtedy błąd jest mały. Na przykład, przy pH 12 i 25°C, błąd 1°C powoduje błąd pH mniejszy niż ±0.02.

2. Podczas autokalibracji, przetwornik rozpoznaje używany bufor i oblicza rzeczywiste pH bufora przy mierzonej temperaturze. Ponieważ pH większości buforów zmienia się tylko nieznacznie z temperaturą, znaczące błędy w temperaturze nie powodują wielkich błędów w pH buforu. Na przykład, błąd 1°C powoduje co najwyżej błąd ±0.03 w obliczeniach pH buforu.

Bez kalibracji dokładność pomiaru temperatury wynosi około ±0.4°C. Należy skalibrować przetwornik jeśli: 1. dokładność ±0.4°C jest niewystarczająca

2. podejrzane jest, że pomiar temperatury jest błędny. Kalibrację temperatury należy wykonać poprzez

porównanie odczytu przetwornika z temperaturą mierzoną standardowym termometrem.

41

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 8.0 KALIBRACJA - TEMPERATURA 8.2. PROCEDURA: KALIBRACJA TEMPERATURY

1. Wyjąć czujnik z procesu. Umieścić go w izolowanym zbiorniku z wodą wraz ze skalibrowanym termometrem. Zanurzyć czujnik na co najmniej 5 cm. Mieszać w sposób ciągły.

2. Pozwolić, aby czujnik osiągnął równowagę termiczną. Dla niektórych czujników stała czasowa zmiany temperatury wynosi 5 min, więc osiągnięcie równowagi termicznej może zająć nawet 30 minut.

3. Zmienić wyświetlacz przetwornika Solu Comp Xmt, aby dopasować do skalibrowanego termometru korzystając z poniższej procedury.

4. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran menu. Wybierz Calibrate (kalibracja).

5. Wybierz Temp (temperatura).

6. Jeśli przetwornik był zaprogramowany w rozdziale 7.5,

aby korzystać z rzeczywistej temperatury procesu, przejdź do kroku 7. Jeśli przetwornik był zaprogramowany na temperaturę wprowadzaną przez użytkownika przejdź do kroku 9.

7. Aby skalibrować temperaturę należy zmienić wartość w

drugim wierszu, aby dopasować temperaturę mierzoną do standardowego termometru. Naciśnij ENTER.

8. Naciśnij MENU, następnie EXIT, aby powrócić do

głównego ekranu.

9. Jeśli wartość temperatury pokazywanej na wyświetlaczu nie jest prawidłowa, przy pomocy klawiszy strzałek zmień ją na żądaną wartość. Przetwornik skorzysta z temperatury wprowadzonej w tym kroku we wszystkich pomiarach i obliczeniach, bez względu na to jaka będzie prawdziwa temperatura.

10. Naciśnij MENU, następnie EXIT, aby powrócić do głównego ekranu.

42

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 9.0 KALIBRACJA – ROZPUSZCZONY TLEN

ROZDZIAŁ 9.0 KALIBRACJA — ROZPUSZCZONY TLEN

9.1 WPROWADZENIE Jak pokazano na rys. 9-1, czujniki tlenowe generują prąd wprost proporcjonalny do stężenia tlenu rozpuszczonego w próbce. Kalibracja czujnika wymaga wprowadzenia do roztworu nie zawierającego tlenu (standard zerowy) i do roztworu zawierającego znaną ilość tlenu (standard pełnej skali). Standard zerowy jest konieczny, ponieważ czujniki tlenowe nawet kiedy nie ma tlenu w próbce generują niewielki prąd zwany prądem resztkowym. Przetwornik kompensuje prąd resztkowy odejmując go od mierzonego prądu przed zamianą rezultatu na wartość rozpuszczonego tlenu. Nowe czujniki wymagają zerowania przed umieszczeniem w serwisie, a czujniki powinny być zerowane po każdej wymianie roztworu elektrolitu. Zalecanym standardem zerowym jest 5% siarczyn sodowy w wodzie, chociaż można użyć także beztlenowego azotu.

Model czujnika 499A TrDO, używany do określania śladowego poziomu tlenu (ppb), posiada bardzo mały prąd resztkowy i normalnie nie wymaga zerowania. Resztkowy prąd w czujniku 499A TrDO jest równoważny mniej niż 0.5 ppb tlenu. Celem standardu pełnej skali jest ustalenie nachylenia krzywej kalibracji. Ponieważ rozpuszczalność tlenu atmosferycznego w wodzie jako funkcja temperatury i ciśnienia barometrycznego jest dobrze znana, naturalnym wyborem na standard pełnej skali jest woda nasycona powietrzem. Jednakże, woda nasycona powietrzem jest trudna do przygotowania i użycia, więc uniwersalną praktyką jest użycie powietrza do kalibracji. Z punktu widzenia czujnika tlenowego, powietrze i woda nasycona powietrzem są identyczne. Równoważność bierze się stąd, że czujnik rzeczywiście mierzy potencjał chemiczny tlenu. Potencjał chemiczny jest to siła, która powoduje dyfuzję cząsteczek tlenu z próbki do czujnika, gdzie mogą być mierzone. Jest to także siła, która powoduje rozpuszczanie cząsteczek tlenu z powietrza w wodzie, dopóki woda nie jest nasycona tlenem. Kiedy woda jest nasycona, potencjał chemiczny tlenu w dwóch fazach (powietrzu i wodzie) jest taki sam. Czujniki tlenowe generują prąd wprost proporcjonalny do wielkości, przy której cząsteczki tlenu dyfundują przez membranę naciągniętą na końcówkę czujnika. Stopień dyfuzji zależy od różnicy w potencjale chemicznym między tlenem w czujniku i tlenem w próbce. Reakcja elektrochemiczna, która rozbija cząsteczki tlenu wchodzące do czujnika, utrzymuje stężenie (i potencjał chemiczny) tlenu wewnątrz czujnika równy zero. Dlatego, potencjał chemiczny tlenu w samej próbce określa stopień dyfuzji i prąd czujnika. Kiedy czujnik jest kalibrowany, potencjał chemiczny tlenu w standardzie określa prąd czujnika. Nie ma znaczenia, czy czujnik jest kalibrowany w powietrzu, czy w wodzie nasyconej powietrzem. Potencjał chemiczny tlenu jest taki sam w każdej fazie. Normalnie, aby wykonać obliczenie rozpuszczalności w jednostkach wspólnych (jak ppm DO) prościej, wygodnie jest użyć powietrza nasyconego wodą do kalibracji. Automatyczna kalibracja w powietrzu jest standardem. Użytkownik po prostu wkłada czujnik do powietrza nasyconego wodą i utrzymuje w ciśnieniu barometrycznym. Przetwornik monitoruje prąd czujnika. Kiedy prąd jest stabilny, przetwornik zapamiętuje prąd i mierzy temperaturę. Z temperatury przetwornik wylicza ciśnienie pary nasyconej wody. Następnie, wylicza ciśnienie suchego powietrza odejmując ciśnienie pary od ciśnienia barometrycznego. Korzystając z faktu, że suche powietrze zawsze zawiera 20.95% tlenu, przetwornik wylicza ciśnienie cząstkowe tlenu. Kiedy przetwornik zna cząstkowe ciśnienie tlenu, korzysta ze współczynnika Bunsena do wyliczenia równoważnej rozpuszczalności tlenu atmosferycznego w wodzie przy panującej temperaturze. Przy 25°C i 760 mm Hg, równoważna rozpuszczalność wynosi 8.24 ppm.

Często jest zbyt trudno lub kłopotliwie, aby wyjmować czujnik z medium procesowym do kalibracji. W takim przypadku, czujnik może być kalibrowany w stosunku do pomiaru wykonanego przenośnym przyrządem laboratoryjnym. Przyrząd laboratoryjny typowo używa czujnika amperometrycznego przykrytego membraną, który był kalibrowany względem powietrza nasyconego wodą.

43

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 9.0 KALIBRACJA – ROZPUSZCZONY TLEN

9.2 PROCEDURA — ZEROWANIE CZUJNIKA

1. Umieścić czujnik w świeżym 5% roztworze siarczynu sodowego (Na2SO3) w wodzie. Upewnić się, czy pęcherzyki powietrza nie zostały uwięzione przy membranie. Prąd najpierw raptownie spadnie, a następnie stopniowo osiągnie stabilną wartość zerową. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza i naciskać , dopóki nie pojawi się ekran prądu wejściowego czujnika. Zauważ jednostki: nA to nanoAmpery, µA to miliAmpery.

Czujnik Prąd zerowy 499ADO < 50 nA

499ATrDO < 5 nA Hx438 i Gx448 < 1 nA

Nowy czujnik lub czujnik, w którym został wymieniony roztwór elektrolitu może wymagać kilku godzin (sporadycznie nawet całą noc), aby osiągnąć minimalny prąd. NIE ROZPOCZYNAJ PROCEDURY ZEROWANIA DOPÓKI CZUJNIK NIE PRZEBYWA W ROZTWORZE ZEROWYM CO NAJMNIEJ DWIE GODZINY.

2. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja).

3. Wybierz Oxygen (tlen).

4. Wybierz Zero.

5. Pojawi się ekran po lewej stronie. Górny wiersz wyświetla bieżący odczyt prądu czujnika.

6. Kiedy odczyt się ustabilizuje pojawia się ekran po lewej stronie. Zerowanie czujnika jest zakończone i analizator zapamiętuje prąd zerowy. Ekran pozostaje dopóki operator nie naciśnie MENU, następnie EXIT, aby powrócić do głównego wyświetlacza. UWAGA Naciśnięcie ENTER podczas kroku zerowania spowoduje zapisanie bieżącego prądu czujnika jako prądu zerowego. Jeśli czujnik jest wyzerowany zanim osiągnie stabilną minimalną wartość to następne odczyty będą błędne.

7. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest wyjątkowo wysoki. Patrz rozdział 17 na wykrywanie i usuwanie usterek. Aby powtórzyć krok zerowania, naciśnij EXIT i Wybierz Zero.

8. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest średnio wysoki. Aby kontynuować wybierz Yes (Tak). Aby powtórzyć krok zerowania wybierz No (Nie). Patrz rozdział 17 na wykrywanie i usuwanie usterek.

44

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 9.0 KALIBRACJA – ROZPUSZCZONY TLEN 9.3 PROCEDURA — KALIBRACJA CZUJNIKA W POWIETRZU 1. Wyjąć czujnik z medium procesowego. Miękką szmatką i strumieniem wody z tryskawki wyczyścić membranę. Wytrzeć do sucha. Membrana musi być sucha podczas kalibracji w powietrzu. 2. Nalać trochę wody do zlewki i zawiesić czujnik z membraną około 1 cm powyżej powierzchni wody. Aby uniknąć dryftów spowodowanych zmianami temperatury, należy trzymać czujnik z dala od bezpośredniego działania promieni słonecznych. 3. Monitorować odczyt rozpuszczonego tlenu i temperatury. Kiedy odczyty ustabilizują się, można rozpocząć kalibrację. Może to zająć 10 -15 minut, aby odczyt czujnika w powietrzu ustabilizował się. Czas stabilizacji może być nawet dłuższy jeśli temperatura procesu jest znacząco różna od temperatury powietrza. Dla dokładnej kalibracji, temperatura mierzona przez czujnik musi być stabilna.

4. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 5. Wybierz Oxygen (tlen). 6. Wybierz AirCal (kalibracja w powietrzu). 7. Aby kontynuować kalibrację w powietrzu, wybierz EnterPress (wprowadź ciśnienie) i przejdź do kroku 8. Aby zmienić kryteria stabilizacji dla kalibracji w powietrzu lub wprowadzić zasolenie inne od wartości domyślnej (0.0‰ ppt), wybierz Setup (ustawienia) i przejdź do kroku 12. 8. Wprowadź ciśnienie barometryczne,

UWAGA Sprawdź, czy wprowadzasz rzeczywiste ciśnienie barometryczne. W prognozie pogody i w portach lotniczych zwykle podaje się ciśnienie barometryczne skorygowane do poziomu morza. Nie jest podawane rzeczywiste ciśnienie barometryczne. Aby wyliczyć ciśnienie barometryczne na podstawie wysokości zajrzyj do dodatku A. 9. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Bieżący odczyt podaje stężenie rozpuszczonego tlenu na podstawie poprzedniej kalibracji. Napis Wait (czekaj) miga aż odczyt spełni kryteria stabilności zaprogramowane w kroku 12. 10. Kiedy zakończy się kalibracja pojawi się ekran po lewej stronie. Stężenie tlenu na wyświetlaczu jest równoważne rozpuszczalności tlenu atmosferycznego w wodzie. Przetwornik automatycznie oblicza rozpuszczalność na podstawie zmierzonej temperatury i ciśnienia barometrycznego wprowadzonego przez użytkownika. Przetwornik przyjmuje także, że czujnik znajduje się w powietrzu nasyconym wodą w czasie wykonywania kalibracji. Aby powrócić do głównego wyświetlacza naciśnij MENU, następnie EXIT. 11. Ten ekran pojawia się, gdy czułość (prąd czujnik dzielony przez stężenie) jest znacznie większa lub znacznie mniejsza od oczekiwanej. Patrz rozdział 15 na wykrywanie lub usuwanie usterek. Aby powtórzyć kalibrację wybierz No (nie). Aby kontynuować wybierz Yes (tak).

Ciąg dalszy na następnej stronie

45

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 9.0 KALIBRACJA – ROZPUSZCZONY TLEN 9.3 PROCEDURA — KALIBRACJA CZUJNIKA W POWIETRZU (cd)

12. Jeśli wybrałeś Setup (ustawienie) w kroku 6, pojawi się ekran po lewej. Ten ekran i następny pozwala ci zmienić kryteria stabilizacji dla kalibracji w powietrzu. Przetwornik nie zakończy kalibracji dopóki dryf nie będzie mniejszy niż określona wartość w określonym przedziale czasu. Domyślna wartość to 0.02ppm w 10 s.

a. Wprowadź żądany czas stabilizacji. b. Wprowadź minimalną wielkość o którą odczyt może się zmienić w czasie określonym w kroku 12a. 13. Wprowadź żądane zasolenie w ‰ (ppt). 14. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij ENTER, a następnie EXIT.

46

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 9.0 KALIBRACJA – ROZPUSZCZONY TLEN 9.4 PROCEDURA — KALIBRACJA CZUJNIKA WZGLĘDEM STANDARDOWEGO PRZYRZĄDU Czujnik może być skalibrowany względem standardowego przyrządu. Dla czujników tlenu zainstalowanych w basenach napowietrzania w oczyszczalniach ścieków, kalibracja względem przyrządu standardowego jest często preferowana. Dla dokładnej kalibracji należy zapewnić, żeby ... 1. Przyrząd standardowy instrument był wyzerowany i skalibrowany względem powietrza nasyconego wodą zgodnie z instrukcją producenta. 2. Czujnik standardowy był włożony do płynu tak blisko jak to możliwe czujnika w procesie. 3. Należy dać odpowiedni czas czujnikowi standardowemu na ustabilizowanie przed kalibracją przyrządu procesowego.

4. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 5. Wybierz Oxygen (tlen). 6. Wybierz InProcess (kalibracja w procesie). 7. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie na 2 sekundy. 8. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Liczba w pierwszym wierszu jest stężeniem rozpuszczonego tlenu na podstawie poprzedniej kalibracji. Poczekaj, aż odczyt się ustabilizuje, następnie naciśnij ENTER. 9. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Naciśnij ENTER. Przetwornik zapamięta bieżący prąd czujnika i temperaturę i użyje tych wartości przy kalibracji. Aby powrócić do głównego wyświetlacza naciśnij MENU, następnie EXIT. 10. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić wartość w drugim wierszu, aby dopasować odczyt standardowego przyrządu. Aby powrócić do głównego wyświetlacza naciśnij MENU, następnie EXIT. 11. Ten ekran pojawia się, gdy czułość (prąd czujnik dzielony przez stężenie) jest znacznie większa lub znacznie mniejsza od oczekiwanej. Patrz rozdział 15 na wykrywanie lub usuwanie usterek.

47

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 10.0 KALIBRACJA – WOLNY CHLOR

ROZDZIAŁ 10.0 KALIBRACJA – WOLNY CHLOR

10.1 WPROWADZENIE Jak pokazano na rys.10-1, czujnik wolnego chloru generuje prąd wprost proporcjonalny do stężenia wolnego chloru w próbce. Kalibracja czujnika wymaga wprowadzenia go do roztworu nie zawierającego chloru (standard zerowy) i do roztworu zawierającego znaną ilość chloru (standard pełnej skali). Standard zerowy jest konieczny, ponieważ czujniki chloru nawet przy braku chloru w próbce generują niewielki prąd zwany prądem resztkowym. Przetwornik kompensuje prąd resztkowy odejmując go od zmierzonej wartości prądu przed zamianą wyniku na wartość chloru. Nowe czujniki wymagają zerowania przed włączeniem do pracy i powinny być zerowane po każdej wymianie elektrolitu. Każdy z poniższych może być dobrym standardem zerowym: • Woda demineralizowana zawierająca około 500 ppm chlorku sodowego. Rozpuścić 0.5 g (1/8 łyżeczki do herbaty) soli kuchennej w 1 l wody. NIE STOSOWAĆ CZYSTEJ WODY DEMINERALIZOWANEJ DO ZEROWANIA CZUJNIKA. PRZEWODNOŚĆ WODY ZEROWEJ MUSI BYĆ WIĘKSZA NIŻ 50 µS/cm. • Woda wodociągowa nie zawierająca chloru. Pozostawić wodę wodociągową na słońcu przez co najmniej 24 godziny. Celem standardu pełnej skali jest ustalenie nachylenia krzywej kalibracyjnej. Ponieważ nie istnieją stabilne standardy chloru, czujnik musi być kalibrowany względem serii próbnej na pobranej próbce medium procesowego. Kilku producentów oferuje przenośne zestawy testowe do tego celu. Należy przestrzegać poniższych zaleceń przy pobieraniu i testowaniu próbki. • Pobrać próbkę z miejsca jak najbliższego czujnika. Zapewnić, aby pobieranie próbki nie zmieniło przepływu próbki do czujnika. Najlepiej zainstalować zawór do próbkowania w strumieniu za czujnikiem. • Roztwory chloru są niestabilne. Test należy przeprowadzić natychmiast po pobraniu próbki. Starać się kalibrować czujnik, kiedy stężenie chloru jest w górnej części zakresu normalnej pracy. Pomiary wolnego chloru wykonane czujnikiem 499ACL-01 wymagają dodatkowo korekcji pH. Wolny chlor jest sumą kwasu podchlorawego (HOCl) i jonu podchlorynu (OCl-). Względna ilość każdego zależy od pH. Ze wzrostem pH stężenie HOCl maleje, a stężenie OCl- rośnie. Ponieważ czujnik reaguje tylko na HOCl, potrzebna jest korekcja pH, aby prawidłowo zamienić prąd czujnika na odczyt wolnego chloru. Przetwornik ma możliwość zarówno automatycznej jak i ręcznej korekcji pH. Przy automatycznej korekcji pH przetwornik w sposób ciągły monitoruje pH próbki i koryguje odczyt wolnego chloru w zależności od zmian pH. Przy ręcznej korekcji pH, przetwornik wykorzystuje wartość pH próbki, wprowadzoną przez użytkownika do wykonani korekcji. Przyjmuje się, że jeśli pH zmienia się o więcej niż 0.2 w krótkim okresie czasu, najlepsza jest automatyczna korekcja pH. Jeśli pH jest względnie stabilne lub podlega tylko sezonowym zmianom, wystarczająca jest ręczna korekcja pH. Podczas kalibracji przetwornik musi znać pH próbki. Jeśli przetwornik stosuje automatyczną korekcję pH, czujnik pH (prawidłowo skalibrowany) musi znajdować się w medium procesowym przed rozpoczęciem kalibracji. Jeśli przetwornik stosuje ręczną korekcję pH, należy wprowadzić wartość pH przed rozpoczęciem kalibracji. Czujnik wolnego chloru model 499ACL-01 traci czułość przy wyższych stężeniach chloru. Przetwornik XMT-A-HT posiada funkcję podwójnej krzywej kalibracji, która pozwala użytkownikowi kompensować nieliniowość czujnika. Jednakże dla większości zastosowań, podwójna krzywa kalibracji nie jest konieczna.

48

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 10.0 KALIBRACJA – WOLNY CHLOR 10.2 PROCEDURA — ZEROWANIE CZUJNIKA 1. Umieścić czujnik w zerowym standardzie (patrz rozdział 10.1). Upewnić się, czy pęcherzyki powietrza nie zostały uwięzione przy membranie. Prąd spadnie raptownie najpierw, a następnie stopniowo osiągnie stabilną wartość zerową. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza i naciskać , dopóki nie pojawi się ekran prądu wejściowego czujnika. Zauważ jednostki: nA to nanoAmpery, µA to miliAmpery. Typowy prąd zerowy dla czujnika wolnego chloru wynosi od -10 do +10 nA. Nowy czujnik lub czujnik, w którym został wymieniony roztwór elektrolitu może wymagać kilku godzin (sporadycznie nawet całą noc), aby osiągnąć minimalny prąd. NIE ROZPOCZYNAĆ PROCEDURY ZEROWANIA DOPÓKI CZUJNIK NIE PRZEBYWA W ROZTWORZE ZEROWYM CO NAJMNIEJ DWIE GODZINY.

2. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 3. Wybierz Chlorine (chlor).

4. Wybierz Zero.

5. Pojawi się ekran po lewej stronie. Górny wiersz wyświetla bieżący odczyt prądu czujnika. 6. Kiedy odczyt się ustabilizuje pojawia się ekran po lewej stronie. Zerowanie czujnika jest zakończone i analizator zapamiętuje prąd zerowy. Ekran pozostaje dopóki operator nie naciśnie MENU, następnie EXIT, aby powrócić do głównego wyświetlacza. UWAGA Naciśnięcie ENTER podczas kroku zerowania spowoduje zapisanie bieżącego prądu czujnika jako prądu zerowego. Jeśli czujnik jest wyzerowany zanim osiągnie stabilną minimalną wartość to następne odczyty będą błędne. 7. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest wyjątkowo wysoki. Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek. Aby powtórzyć krok zerowania, naciśnij EXIT i Wybierz Zero. 8. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest średnio wysoki. Aby kontynuować wybierz Yes (Tak). Aby powtórzyć krok zerowania wybierz No (Nie). Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek.

49

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 10.0 KALIBRACJA – WOLNY CHLOR 10.3 PROCEDURA — KALIBRACJA PEŁNEJ SKALI 1. Umieścić czujnik w medium procesowym. Jeśli stosowana jest automatyczna korekcja pH, skalibrować czujnik pH (patrz rozdział 14) i umieścić go w medium procesowym. Jeśli stosowana jest ręczna korekcja pH, zmierzyć pH medium procesowego i wprowadzić wartość (patrz rozdział 7.4). Ustawić przepływ próbki, aby znajdował się w zalecanym zakresie dla czujnika chloru. Sprawdzić to można w instrukcji czujnika. 2. Nastawić stężenie chloru, aby znajdowało się blisko górnej granicy zakresu pracy. Poczekać aż odczyt ustabilizuje się, zanim rozpocznie się kalibracja.

3. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 4. Wybierz Chlorine (chlor). 5. Wybierz InProcess (kalibracja w procesie).

6. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie na 2 sekundy. 7. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Liczba w pierwszym wierszu jest stężeniem chloru na podstawie poprzedniej kalibracji. Poczekaj, aż odczyt się ustabilizuje, następnie naciśnij ENTER. 8. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Naciśnij ENTER. Przetwornik zapamięta bieżący prąd czujnika i temperaturę i użyje tych wartości przy kalibracji. 9. Natychmiast określić stężenie wolnego chloru w próbce. 10. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić wartość w drugim wierszu, aby dopasować do wyniku testu w laboratorium. Aby powrócić do głównego wyświetlacza naciśnij MENU, następnie EXIT. 11. Ten ekran pojawia się, gdy czułość (prąd czujnik dzielony przez stężenie) jest znacznie większa lub znacznie mniejsza od oczekiwanej. Patrz rozdział 15 na wykrywanie lub usuwanie usterek.

50

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 10.0 KALIBRACJA – WOLNY CHLOR 10.4 PODWÓJNA KRZYWA KALIBRACJI Rysunek 10-2 pokazuje zasadę podwójnej krzywej kalibracji. Między zerem i stężeniem C1, odpowiedź czujnika jest liniowa. Kiedy stężenie chloru przekracza wartość C1, odpowiedź jest nieliniowa. Pomimo nieliniowości, odpowiedź czujnika może być przybliżona przez linię prostą między punktem C1 i punktem C2. Podwójna krzywa kalibracji rzadko jest potrzebna. Prawdopodobnie jest użyteczna w mniej niż 5% zastosowań. 1. Sprawdzić, czy przetwornik jest skonfigurowany do podwójnej krzywej kalibracji. Patrz rozdział 7.4. 2. Umieścić czujnik w zerowym standardzie (patrz rozdział 10.1). Upewnić się, czy pęcherzyki powietrza nie zostały uwięzione przy membranie. Prąd spadnie raptownie najpierw, a następnie stopniowo osiągnie stabilną wartość zerową. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza i naciskać , dopóki nie pojawi się ekran prądu wejściowego czujnika. Zauważ jednostki: nA to nanoAmpery, µA to miliAmpery. Typowy prąd zerowy dla czujnika wolnego chloru wynosi od -10 do +10 nA. Nowy czujnik lub czujnik, w którym został wymieniony roztwór elektrolitu może wymagać kilku godzin (sporadycznie nawet całą noc), aby osiągnąć minimalny prąd. NIE ROZPOCZYNAĆ PROCEDURY ZEROWANIA DOPÓKI CZUJNIK NIE PRZEBYWA W ROZTWORZE ZEROWYM CO NAJMNIEJ DWIE GODZINY.

3. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 4. Wybierz Chlorine (chlor). 5. Wybierz Zero. 6. Pojawi się ekran po lewej stronie. Górny wiersz wyświetla bieżący odczyt prądu czujnika. 7. Kiedy odczyt się ustabilizuje pojawia się ekran po lewej stronie. Zerowanie czujnika jest zakończone i analizator zapamiętuje prąd zerowy. Ekran powraca do tego z kroku 5. UWAGA Naciśnięcie ENTER podczas kroku zerowania spowoduje zapisanie bieżącego prądu czujnika jako prądu zerowego. Jeśli czujnik jest wyzerowany zanim osiągnie stabilną minimalną wartość to następne odczyty będą błędne. 8. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest wyjątkowo wysoki. Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek. Aby powtórzyć krok zerowania, naciśnij EXIT i Wybierz Zero.


51

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 10.0 KALIBRACJA – WOLNY CHLOR

9. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest średnio wysoki. Aby kontynuować wybierz Yes (Tak). Aby powtórzyć krok zerowania wybierz No (Nie). Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek. 10. Jeśli czujnik był właśnie wyzerowany, umieść go w cieczy procesowej. Jeśli jest używana automatyczna korekcja pH, skalibruj czujnik pH (patrz rozdział 14) i umieść go w cieczy procesowej. Jeśli używana jest ręczna korekcja pH, zmierz pH cieczy procesowej i wprowadź wartość (Patrz rozdział 7.4). Ustaw przepływ próbki, aby znajdował się w zalecanym zakresie dla czujnika chloru. Sprawdzić to można w instrukcji czujnika. 11. Nastaw stężenie chloru, aby znajdowało się blisko górnej granicy liniowego zakresu pracy, punkt C1 na rys. 10-2. Poczekaj aż odczyt ustabilizuje się, zanim rozpocznie się kalibracja. 12. Wybierz pt1 (punkt 1). 13. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie na 2 sekundy. 14. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Liczba w pierwszym wierszu jest stężeniem chloru na podstawie poprzedniej kalibracji. Poczekaj, aż odczyt się ustabilizuje, następnie naciśnij ENTER. 15. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Pobierz próbkę cieczy procesowej i natychmiast naciśnij ENTER. Przetwornik zapamięta bieżący prąd czujnika i temperaturę i użyje tych wartości przy kalibracji. 16. Natychmiast określić stężenie wolnego chloru w próbce. 17. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić wartość w drugim wierszu, aby dopasować do wyniku testu w laboratorium. 18. Ten ekran pojawia się, gdy czułość (prąd czujnik dzielony przez stężenie) jest znacznie większa lub znacznie mniejsza od oczekiwanej. Wyświetlacz następnie powróci do ekranu w kroku 5. Patrz rozdział 15 na wykrywanie lub usuwanie usterek. 19. Nastaw stężenie chloru, aby znajdowało się blisko górnej granicy zakresu pracy, punkt C2 na rys. 10-2. 20. Wybierz pt2 (punkt 2) i powtórz kroki 13-17. 21. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

52

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 11.0 KALIBRACJA – CAŁKOWITY CHLOR

ROZDZIAŁ 11.0 KALIBRACJA — CAŁKOWITY CHLOR

11.1 WPROWADZENIE Całkowity chlor jest sumą chloru wolnego i związanego. Ciągłe określanie całkowitego chloru wymaga dwóch kroków. Patrz Rys. 11-1. Najpierw próbka wpływa do systemu kondycjonowania (SCS 921), gdzie pompa w sposób ciągły dodaje kwas octowy i jodek potasu do próbki. Kwas obniża pH, co pozwala na ilościowe utlenienie całkowitego chloru w próbce w reakcji z jodem. W drugim kroku, oczyszczona próbka przepływa do czujnika. Czujnik jest czujnikiem amperometrycznym pokrytym membraną, którego wyjście jest proporcjonalne do stężenia jodu. Ponieważ stężenie jodu jest proporcjonalne do stężenia całkowitego chloru, przetwornik może być skalibrowany do odczytu całkowitego chloru. Rys. 11-2 pokazuje typową krzywą kalibracji dla czujnika całkowitego chloru. Ponieważ czujnik rzeczywiście mierzy jod, kalibracja czujnika wymaga wprowadzenia go do roztworu nie zawierającego jodu (standard zerowy) i do roztworu zawierającego znaną ilość jodu (standard pełnej skali). Standard zerowy jest konieczny, ponieważ czujnik, nawet przy braku jodu, generuje niewielki prąd zwany prądem resztkowym. Przetwornik kompensuje prąd resztkowy przez odejmowanie go od mierzonego prądu przed zamianą wyniku na wartość całkowitego chloru. Nowe czujniki wymagają zerowania przed wprowadzeniem do pracy, jak również czujniki powinny być zerowane po wymianie roztworu elektrolitu. Najlepszym standardem zerowym jest próbka bez dodanego reagentu. Celem standardu pełnej skali jest ustalenie nachylenia krzywej kalibracji. Ponieważ nie istnieją stabilne standardy całkowitego chloru, czujnik musi być kalibrowany względem serii próbnej na pobranej próbce medium procesowego. Kilku producentów oferuje przenośne zestawy testowe do tego celu. Należy przestrzegać poniższych zaleceń przy pobieraniu i testowaniu próbki. • Pobrać próbkę z miejsca jak najbliższego wlotu systemu kondycjonowania SCS 921. Zapewnić, aby pobieranie próbki nie zmieniło przepływu próbki przez SCS921A. • Roztwory chloru są niestabilne. Test należy przeprowadzić natychmiast po pobraniu próbki. Starać się kalibrować czujnik, kiedy stężenie chloru jest w górnej części zakresu normalnej pracy. Czujnik całkowitego chloru model 499ACL-02 traci czułość przy wyższych stężeniach chloru. Przetwornik XMT-A-HT posiada funkcję podwójnej krzywej kalibracji, która pozwala użytkownikowi kompensować nieliniowość czujnika. Jednakże dla większości zastosowań, podwójna krzywa kalibracji nie jest konieczna.

53

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 11.0 KALIBRACJA – CAŁKOWITY CHLOR 11.2 PROCEDURA — ZEROWANIE CZUJNIKA 1. Wykonać sekwencję uruchomieniową opisaną w instrukcji obsługi SCS921. 2. Wyjąć rurkę do pobierania reagentu z butelki reagentu i pozostawić ją w powietrzu. Pompa perystaltyczna będzie pompować powietrze do próbki. 3. Pozwolić systemowi pracować aż do ustabilizowania się prądu czujnika. Prąd najpierw gwałtownie spadnie, a następnie stopniowo osiągnie stabilną wartość. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza i naciskać , dopóki nie pojawi się ekran prądu wejściowego czujnika. Zanotować jednostki: nA to nanoAmpery; µA to mikroAmpery. Typowy prad zerowy dla czujnika całkowitego chloru wynosi od -10 do +30 nA. Nowy czujnik lub czujnik, w którym został wymieniony roztwór elektrolitu może wymagać kilku godzin (sporadycznie nawet całą noc), aby osiągnąć minimalny prąd. NIE ROZPOCZYNAĆ PROCEDURY ZEROWANIA DOPÓKI CZUJNIK NIE PRZEBYWA W ROZTWORZE ZEROWYM CO NAJMNIEJ DWIE GODZINY.

4. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 5. Wybierz Chlorine (chlor). 6. Wybierz Zero. 7. Pojawi się ekran po lewej stronie. Górny wiersz wyświetla bieżący odczyt prądu czujnika. 8. Kiedy odczyt się ustabilizuje pojawia się ekran po lewej stronie. Zerowanie czujnika jest zakończone i analizator zapamiętuje prąd zerowy. Ekran pozostaje dopóki operator nie naciśnie MENU, następnie EXIT, aby powrócić do głównego wyświetlacza. UWAGA Naciśnięcie ENTER podczas kroku zerowania spowoduje zapisanie bieżącego prądu czujnika jako prądu zerowego. Jeśli czujnik jest wyzerowany zanim osiągnie stabilną minimalną wartość to następne odczyty będą błędne. 9. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest wyjątkowo wysoki. Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek. Aby powtórzyć krok zerowania, naciśnij EXIT i Wybierz Zero. 10. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest średnio wysoki. Aby kontynuować wybierz Yes (Tak). Aby powtórzyć krok zerowania wybierz No (Nie). Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek.

54

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 11.0 KALIBRACJA – CAŁKOWITY CHLOR 11.3 PROCEDURA — KALIBRACJA PEŁNEJ SKALI 1. Jeśli czujnik był właśnie zerowany, umieścić rurkę do pobierania reagentu z powrotem w butelce. Kiedy reagent zacznie płynąć, należy poczekać jeszcze około minuty, aby prąd czujnika zaczął wzrastać. Stabilizacja odczytu może trwać co najmniej godzinę. 2. Nastaw stężenie chloru, aby znajdowało się blisko górnej granicy zakresu pracy. Poczekać aż odczyt ustabilizuje się, zanim rozpocznie się kalibracja.

3. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 4. Wybierz Chlorine (chlor). 6. Wybierz InProcess (kalibracja w procesie).

6. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie na 2 sekundy. 7. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Liczba w pierwszym wierszu jest stężeniem chloru na podstawie poprzedniej kalibracji. Poczekaj, aż odczyt się ustabilizuje, następnie naciśnij ENTER. 8. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Naciśnij ENTER. Przetwornik zapamięta bieżący prąd czujnika i temperaturę i użyje tych wartości przy kalibracji. 9. Natychmiast określić stężenie całkowitego chloru w próbce. 10. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić wartość w drugim wierszu, aby dopasować do wyniku testu w laboratorium. Aby powrócić do głównego wyświetlacza naciśnij MENU, następnie EXIT. 11. Ten ekran pojawia się, gdy czułość (prąd czujnik dzielony przez stężenie) jest znacznie większa lub znacznie mniejsza od oczekiwanej. Wyświetlacz następnie powróci do tego z kroku 5. Patrz rozdział 15 na wykrywanie lub usuwanie usterek.

55

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 11.0 KALIBRACJA – CAŁKOWITY CHLOR 11.4 PODWÓJNA KRZYWA KALIBRACJI Rysunek 11-3 pokazuje zasadę podwójnej krzywej kalibracji. Między zerem i stężeniem C1, odpowiedź czujnika jest liniowa. Kiedy stężenie chloru przekracza wartość C1, odpowiedź jest nieliniowa. Pomimo nieliniowości, odpowiedź czujnika może być przybliżona przez linię prostą między punktem C1 i punktem C2. Podwójna krzywa kalibracji rzadko jest potrzebna. Prawdopodobnie jest użyteczna w mniej niż 5% zastosowań. 1. Sprawdzić, czy przetwornik jest skonfigurowany do podwójnej krzywej kalibracji. Patrz rozdział 7.4. 2. Umieścić czujnik w zerowym standardzie (patrz rozdział 11.1). Upewnić się, czy pęcherzyki powietrza nie zostały uwięzione przy membranie. Prąd spadnie raptownie najpierw, a następnie stopniowo osiągnie stabilną wartość zerową. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza i naciskać , dopóki nie pojawi się ekran prądu wejściowego czujnika. Zauważ jednostki: nA to nanoAmpery, µA to miliAmpery. Typowy prąd zerowy dla czujnika całkowitego chloru wynosi od -10 do +30 nA. Nowy czujnik lub czujnik, w którym został wymieniony roztwór elektrolitu może wymagać kilku godzin (sporadycznie nawet całą noc), aby osiągnąć minimalny prąd. NIE ROZPOCZYNAĆ PROCEDURY ZEROWANIA DOPÓKI CZUJNIK NIE PRZEBYWA W ROZTWORZE ZEROWYM CO NAJMNIEJ DWIE GODZINY.

3. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 4. Wybierz Chlorine (chlor). 5. Wybierz Zero. 6. Pojawi się ekran po lewej stronie. Górny wiersz wyświetla bieżący odczyt prądu czujnika. 7. Kiedy odczyt się ustabilizuje pojawia się ekran po lewej stronie. Zerowanie czujnika jest zakończone i analizator zapamiętuje prąd zerowy. Ekran powraca do tego z kroku 5. UWAGA Naciśnięcie ENTER podczas kroku zerowania spowoduje zapisanie bieżącego prądu czujnika jako prądu zerowego. Jeśli czujnik jest wyzerowany zanim osiągnie stabilną minimalną wartość to następne odczyty będą błędne. 8. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest wyjątkowo wysoki. Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek. Aby powtórzyć krok zerowania, naciśnij EXIT i Wybierz Zero.


56

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 11.0 KALIBRACJA – CAŁKOWITY CHLOR

9. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest średnio wysoki. Aby kontynuować wybierz Yes (Tak). Aby powtórzyć krok zerowania wybierz No (Nie). Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek. 10. Jeśli czujnik był właśnie wyzerowany, umieścić rurkę do pobierania reagentu z powrotem w butelce. Kiedy reagent zacznie płynąć, należy poczekać jeszcze około minuty, aby prąd czujnika zaczął wzrastać. Stabilizacja odczytu może trwać co najmniej godzinę. Sprawdzić, aby przepływ znajdował się w zakresie 80 do 100ml/min, a ciśnienie między 3 i 5 psig. 11. Nastaw stężenie chloru, aby znajdowało się blisko górnej granicy liniowego zakresu pracy, punkt C1 na rys. 11-3. Poczekaj aż odczyt ustabilizuje się, zanim rozpocznie się kalibracja. 12. Wybierz pt1 (punkt 1). 13. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie na 2 sekundy. 14. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Liczba w pierwszym wierszu jest stężeniem chloru na podstawie poprzedniej kalibracji. Poczekaj, aż odczyt się ustabilizuje, następnie naciśnij ENTER. 15. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Pobierz próbkę cieczy procesowej i natychmiast naciśnij ENTER. Przetwornik zapamięta bieżący prąd czujnika i temperaturę i użyje tych wartości przy kalibracji. 16. Natychmiast określić stężenie całkowitego chloru w próbce. 17. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić wartość w drugim wierszu, aby dopasować do wyniku testu w laboratorium. 18. Ten ekran pojawia się, gdy czułość (prąd czujnik dzielony przez stężenie) jest znacznie większa lub znacznie mniejsza od oczekiwanej. Wyświetlacz następnie powróci do ekranu w kroku 5. Patrz rozdział 15 na wykrywanie lub usuwanie usterek. 19. Nastaw stężenie chloru, aby znajdowało się blisko górnej granicy zakresu pracy, punkt C2 na rys. 11-3. 20. Wybierz pt2 (punkt 2) i powtórz kroki 13-17. 21. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

57

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 12.0 KALIBRACJA – MONOCHLORAMINA

ROZDZIAŁ 12.0 KALIBRACJA – MONOCHLORAMINA

12.1 WPROWADZENIE Jak pokazano na rys.12-1, czujnik monochloraminy generuje prąd wprost proporcjonalny do stężenia monochloraminy w próbce. Kalibracja czujnika wymaga wprowadzenia go do roztworu nie zawierającego monochloraminy (standard zerowy) i do roztworu zawierającego znaną ilość monochloraminy (standard pełnej skali). Standard zerowy jest konieczny, ponieważ czujniki monochloraminy nawet przy braku monochloraminy w próbce generują niewielki prąd zwany prądem resztkowym. Przetwornik kompensuje prąd resztkowy odejmując go od zmierzonej wartości prądu przed zamianą wyniku na wartość monochloraminy. Nowe czujniki wymagają zerowania przed włączeniem do pracy i powinny być zerowane po każdej wymianie elektrolitu. Najlepszym standardem zerowym jest woda demineralizowana. Celem standardu pełnej skali jest ustalenie nachylenia krzywej kalibracyjnej. Ponieważ nie istnieją stabilne standardy monochloraminy, czujnik musi być kalibrowany względem serii próbnej na pobranej próbce medium procesowego. Kilku producentów oferuje przenośne zestawy testowe do tego celu. Należy przestrzegać poniższych zaleceń przy pobieraniu i testowaniu próbki. • Pobrać próbkę z miejsca jak najbliższego czujnika. Zapewnić, aby pobieranie próbki nie zmieniło przepływu próbki do czujnika. Najlepiej zainstalować zawór do próbkowania w strumieniu za czujnikiem. • Roztwory monochloraminy są niestabilne. Test należy przeprowadzić natychmiast po pobraniu próbki. Starać się kalibrować czujnik, kiedy stężenie monochloraminy jest w górnej części zakresu normalnej pracy.

58

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 12.0 KALIBRACJA – MONOCHLORAMINA 12.2 PROCEDURA — ZEROWANIE CZUJNIKA 1. Umieścić czujnik w zerowym standardzie (patrz rozdział 12.1). Upewnić się, czy pęcherzyki powietrza nie zostały uwięzione przy membranie. Prąd spadnie raptownie najpierw, a następnie stopniowo osiągnie stabilną wartość zerową. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza i naciskać , dopóki nie pojawi się ekran prądu wejściowego czujnika. Zauważ jednostki: nA to nanoAmpery, µA to miliAmpery. Typowy prąd zerowy dla czujnika wolnego chloru wynosi od 0 do +20 nA. Nowy czujnik lub czujnik, w którym został wymieniony roztwór elektrolitu może wymagać kilku godzin (sporadycznie nawet całą noc), aby osiągnąć minimalny prąd. NIE ROZPOCZYNAĆ PROCEDURY ZEROWANIA DOPÓKI CZUJNIK NIE PRZEBYWA W ROZTWORZE ZEROWYM CO NAJMNIEJ DWIE GODZINY.

2. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 3. Wybierz Monochloramine (monochloramina).

4. Wybierz Zero.

5. Pojawi się ekran po lewej stronie. Górny wiersz wyświetla bieżący odczyt prądu czujnika. 6. Kiedy odczyt się ustabilizuje pojawia się ekran po lewej stronie. Zerowanie czujnika jest zakończone i analizator zapamiętuje prąd zerowy. Ekran pozostaje dopóki operator nie naciśnie MENU, następnie EXIT, aby powrócić do głównego wyświetlacza. UWAGA Naciśnięcie ENTER podczas kroku zerowania spowoduje zapisanie bieżącego prądu czujnika jako prądu zerowego. Jeśli czujnik jest wyzerowany zanim osiągnie stabilną minimalną wartość to następne odczyty będą błędne. 7. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest wyjątkowo wysoki. Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek. Aby powtórzyć krok zerowania, naciśnij EXIT i Wybierz Zero. 8. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest średnio wysoki. Aby kontynuować wybierz Yes (Tak). Aby powtórzyć krok zerowania wybierz No (Nie). Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek.

59

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 12.0 KALIBRACJA – MONOCHLORAMINA 12.3 PROCEDURA — KALIBRACJA PEŁNEJ SKALI 1. Umieścić czujnik w medium procesowym. Ustawić przepływ próbki, aby znajdował się w zalecanym zakresie dla czujnika. Sprawdzić to można w instrukcji czujnika. 2. Nastawić stężenie monochloraminy, aby znajdowało się blisko górnej granicy zakresu pracy. Poczekać aż odczyt ustabilizuje się, zanim rozpocznie się kalibracja.

3. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 4. Wybierz Monochloramine (monochloramina). 5. Wybierz InProcess (kalibracja w procesie).

6. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie na 2 sekundy. 7. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Liczba w pierwszym wierszu jest stężeniem monochloraminy na podstawie poprzedniej kalibracji. Poczekaj, aż odczyt się ustabilizuje, następnie naciśnij ENTER. 8. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Naciśnij ENTER. Przetwornik zapamięta bieżący prąd czujnika i temperaturę i użyje tych wartości przy kalibracji. 9. Natychmiast określić stężenie monochloraminy w próbce. 10. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić wartość w drugim wierszu, aby dopasować do wyniku testu w laboratorium. Aby powrócić do głównego wyświetlacza naciśnij MENU, następnie EXIT. 11. Ten ekran pojawia się, gdy czułość (prąd czujnik dzielony przez stężenie) jest znacznie większa lub znacznie mniejsza od oczekiwanej. Patrz rozdział 15 na wykrywanie lub usuwanie usterek.

60

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 12.0 KALIBRACJA – MONOCHLORAMINA

ROZDZIAŁ 13.0 KALIBRACJA — OZON

13.1 WPROWADZENIE Jak pokazano na rys.13-1, czujnik ozonu generuje prąd wprost proporcjonalny do stężenia ozonu w próbce. Kalibracja czujnika wymaga wprowadzenia go do roztworu nie zawierającego ozonu (standard zerowy) i do roztworu zawierającego znaną ilość ozonu (standard pełnej skali). Standard zerowy jest konieczny, ponieważ czujniki ozonu nawet przy braku ozonu w próbce generują niewielki prąd zwany prądem resztkowym. Przetwornik kompensuje prąd resztkowy odejmując go od zmierzonej wartości prądu przed zamianą wyniku na wartość ozonu. Nowe czujniki wymagają zerowania przed włączeniem do pracy i powinny być zerowane po każdej wymianie roztworu elektrolitu. Najlepszym standardem zerowym jest woda demineralizowana. Celem standardu pełnej skali jest ustalenie nachylenia krzywej kalibracyjnej. Ponieważ nie istnieją stabilne standardy ozonu, czujnik musi być kalibrowany względem serii próbnej na pobranej próbce medium procesowego. Kilku producentów oferuje przenośne zestawy testowe do tego celu. Należy przestrzegać poniższych zaleceń przy pobieraniu i testowaniu próbki. • Pobrać próbkę z miejsca jak najbliższego czujnika. Zapewnić, aby pobieranie próbki nie zmieniło przepływu próbki do czujnika. Najlepiej zainstalować zawór do próbkowania w strumieniu za czujnikiem. • Roztwory ozonu są niestabilne. Test należy przeprowadzić natychmiast po pobraniu próbki. Starać się kalibrować czujnik, kiedy stężenie ozonu jest w górnej części zakresu normalnej pracy.

61

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 12.0 KALIBRACJA – MONOCHLORAMINA 13.2 PROCEDURA — ZEROWANIE CZUJNIKA 1. Umieścić czujnik w zerowym standardzie (patrz rozdział 13.1). Upewnić się, czy pęcherzyki powietrza nie zostały uwięzione przy membranie. Prąd spadnie raptownie najpierw, a następnie stopniowo osiągnie stabilną wartość zerową. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza. Aby monitorować prąd czujnika należy przejść do głównego wyświetlacza i naciskać , dopóki nie pojawi się ekran prądu wejściowego czujnika. Zauważ jednostki: nA to nanoAmpery, µA to miliAmpery. Typowy prąd zerowy dla czujnika wolnego chloru wynosi od -10 do +10 nA. Nowy czujnik lub czujnik, w którym został wymieniony roztwór elektrolitu może wymagać kilku godzin (sporadycznie nawet całą noc), aby osiągnąć minimalny prąd. NIE ROZPOCZYNAĆ PROCEDURY ZEROWANIA DOPÓKI CZUJNIK NIE PRZEBYWA W ROZTWORZE ZEROWYM CO NAJMNIEJ DWIE GODZINY.

2. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 3. Wybierz Ozone (ozon). 4. Wybierz Zero. 5. Pojawi się ekran po lewej stronie. Górny wiersz wyświetla bieżący odczyt prądu czujnika. 6. Kiedy odczyt się ustabilizuje pojawia się ekran po lewej stronie. Zerowanie czujnika jest zakończone i analizator zapamiętuje prąd zerowy. Ekran pozostaje dopóki operator nie naciśnie MENU, następnie EXIT, aby powrócić do głównego wyświetlacza. UWAGA Naciśnięcie ENTER podczas kroku zerowania spowoduje zapisanie bieżącego prądu czujnika jako prądu zerowego. Jeśli czujnik jest wyzerowany zanim osiągnie stabilną minimalną wartość to następne odczyty będą błędne. 7. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest wyjątkowo wysoki. Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek. Aby powtórzyć krok zerowania, naciśnij EXIT i Wybierz Zero. 8. Ten ekran pojawi się, jeśli prąd zerowy jest średnio wysoki. Aby kontynuować wybierz Yes (Tak). Aby powtórzyć krok zerowania wybierz No (Nie). Patrz rozdział 15 na wykrywanie i usuwanie usterek.

62

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 13.0 KALIBRACJA – OZON 13.3 PROCEDURA — KALIBRACJA PEŁNEJ SKALI 1. Umieścić czujnik w medium procesowym. Ustawić przepływ próbki, aby znajdował się w zalecanym zakresie dla czujnika. Sprawdzić to można w instrukcji czujnika. 2. Nastawić stężenie ozonu, aby znajdowało się blisko górnej granicy zakresu pracy. Poczekać aż odczyt ustabilizuje się, zanim rozpocznie się kalibracja.

3. Naciśnij MENU. Pojawi się ekran głównego menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 4. Wybierz Ozone (ozon). 5. Wybierz InProcess (kalibracja w procesie). 6. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie na 2 sekundy. 7. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Liczba w pierwszym wierszu jest stężeniem ozonu na podstawie poprzedniej kalibracji. Poczekaj, aż odczyt się ustabilizuje, następnie naciśnij ENTER. 8. Pojawi się ekran pokazany po lewej stronie. Naciśnij ENTER. Przetwornik zapamięta bieżący prąd czujnika i temperaturę i użyje tych wartości przy kalibracji. 9. Natychmiast określić stężenie ozonu w próbce. 10. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić wartość w drugim wierszu, aby dopasować do wyniku testu w laboratorium. Aby powrócić do głównego wyświetlacza naciśnij MENU, następnie EXIT. 11. Ten ekran pojawia się, gdy czułość (prąd czujnik dzielony przez stężenie) jest znacznie większa lub znacznie mniejsza od oczekiwanej. Patrz rozdział 15 na wykrywanie lub usuwanie usterek..

63

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 14.0 KALIBRACJA – pH

ROZDZIAŁ 14.0 KALIBRACJA — pH

14.1 WPROWADZENIE Nowy czujnik musi być skalibrowany przed użyciem. Zalecana jest także regularna rekalibracja. Komora pomiarowa pH (czujnik pH i mierzony roztwór) może być narysowana jako bateria o bardzo dużej rezystancji wewnętrznej. Napięcie baterii zależy od pH roztworu. pH-metr, który jest po prostu woltomierzem o bardzo dużej impedancji wewnętrznej, mierzy napięcie komory i oblicza pH na podstawie współczynnika konwersji. Wartość współczynnika konwersji napięcia na pH zależy od czułości czujnika pH (i temperatury). Element czuły na pH jest cienką szklaną membraną przy końcu czujnika. Ponieważ szklana membrana starzeje się, czułość spada. Regularna rekalibracja koryguje tą utratę czułości. Standardy kalibracji pH, zwane także buforami, są łatwo dostępne.. Standardowa jest kalibracja dwupunktowa. Dostępna jest zarówno kalibracja automatyczna jak i ręczna. Autokalibracja pozwala uniknąć większości pułapek i zmniejsza błędy. Zaleca się jej stosowanie. W automatycznej kalibracji przetwornik rozpoznaje bufor i stosuje skorygowaną temperaturowo wartość pH. Tabela poniżej podaje wykaz standardowych buforów rozpoznawanych przez sterownik. Przetwornik rozpoznaje także kilka technicznych buforów: Merck, Ingold i DIN 19267. Dane Temperatura-pH zapisane w sterowniku są prawidłowe w zakresie od co najmniej 0 do 60°C.

pH przy 25°C (nominalne

pH)

Standardy

1.68 NIST, DIN 19266, JSI 8802, BSI (patrz uwaga 1) 3.56 NIST, BSI 3.78 NIST 4.01 NIST, DIN 19266, JSI 8802, BSI 6.86 NIST, DIN 19266, JSI 8802, BSI 7.00 (patrz uwaga 2) 7.41 NIST 9.18 NIST, DIN 19266, JSI 8802, BSI

10.01 NIST, JSI 8802, BSI 12.45 NIST, DIN 19266

Uwaga 1: NIST to National Institute of Standards, DIN to Deutsche Institute für Normung, JSI to Japan Standards Institute a BSI to British Standards Institute. Uwaga 2: bufor pH 7 nie jest standardowym buforem. Jest to popularny bufor przemysłowy w USA.

Podczas automatycznej kalibracji, sterownik mierzy także zakłócenia i dryf i nie akceptuje danych z kalibracji dopóki odczyty się nie ustabilizują. Dane kalibracji będą zaakceptowane dopiero, kiedy nie będą się zmieniać w fabrycznie ustawionym zakresie 0.02 pH przez 10 sekund. Kryteria stabilności mogą być zmieniane. Patrz rozdział 7.10. Przy ręcznej kalibracji, użytkownik ocenia kiedy odczyty pH są stabilne. Musi także sprawdzić pH bufora przy temperaturze pracy i wprowadzić wartość do przetwornika. Kiedy przetwornik zakończy kalibrację, oblicza nachylenie krzywej kalibracji i offset. Nachylenie jest podawane przy temperaturze 25°C. Rys. 13-1 definiuje terminologię. Przetwornik może być także standaryzowany. Standaryzacja jest procesem wymuszania odczytu przetwornika, aby był zgodny z odczytem z innego pH-metru. Standaryzacja czasami nazywana jest jednopunktową kalibracją.

64

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 14.0 KALIBRACJA – pH 14.2 PROCEDURA — AUTOKALIBRACJA 1. Należy pozyskać dwa roztwory buforowe. Najlepiej, żeby wartości pH roztworów były w pobliżu skrajnych zakresów mierzonych. 2. Wyjąć czujnik z medium procesowego. Jeśli temperatura bufora znacznie różni się od temperatury w procesie należy umieścić czujnik w zbiorniku z wodą wodociągową o temperaturze bufora. Nie rozpoczynać kalibracji dopóki czujnik nie osiągnie temperatury bufora. Zwykle wystarczy pół godziny..

3. Naciśnij MENU. Pojawi się główne menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 4. Wybierz pH. 5. Wybierz BufferCal (kalibracja bufora) 6. Wybierz Auto. 7. Aby kontynuować kalibrację wybierz Buffer1 (bufor 1). Przejdź do kroku 8. Aby zmienić kryteria stabilności wybierz Setup i przejdź do kroku 19. 8. Opłukaj czujnik i umieść go w pierwszym buforze. Sprawdź, czy bańka szklana i złącze odniesienia są całkowicie zanurzone. Zamieszaj czujnikiem. Główny wyświetlacz pokaże pH bufora oparte na poprzedniej kalibracji. Nacisnąć ENTER. 9. Pojawi się ekran po lewej stronie z migającym napisem „Wait” (czekaj) dopóki odczyt się nie ustabilizuje. Domyślne kryteria stabilności to zmiana <0.02pH w 10s. Aby zmienić kryteria stabilności przejdź do kroku 19. Kiedy odczyt się ustabilizuje pojawi się ekran w kroku 10. 10. Górny wiersz pokazuje rzeczywisty odczyt. Przetwornik rozpoznaje także bufor i wyświetla nominalną wartość bufora (pH bufora przy temperaturze 25°C). Jeśli migająca liczba nie jest prawidłowa, naciskaj lub , aż pojawi się prawidłowe pH. Nominalna wartość zmieni się, na przykład z 7.01 na 6.86pH. Naciśnij ENTER, aby zapamiętać. 11. Natychmiast pojawi się ekran po lewej. 12. Pojawi się ekran po lewej. Wyjmij czujnik z bufora 1, opłukaj go i umieść w drugim buforze. Sprawdź, czy bańka szklana i złącze odniesienia są całkowicie zanurzone. Zamieszaj czujnikiem. Wybierz Buffer2 (bufor 2). 13. Pojawi się ekran po lewej stronie z migającym napisem „Wait” (czekaj) dopóki odczyt się nie ustabilizuje. Kiedy odczyt się ustabilizuje pojawi się ekran w kroku 14.

65

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 14.0 KALIBRACJA – pH

14. Górny wiersz pokazuje rzeczywisty odczyt. Przetwornik rozpoznaje także bufor i wyświetla nominalną wartość bufora (pH bufora przy temperaturze 25°C). Jeśli migająca liczba nie jest prawidłowa, naciskaj lub , aż pojawi się prawidłowe pH. Nominalna wartość zmieni się, na przykład z 10.01 na 12.45pH. Naciśnij ENTER, aby zapamiętać. 15. Natychmiast pojawi się ekran po lewej. 16. Jeśli kalibracja przebiegła prawidłowo, przetwornik wyświetli offset i nachylenie (przy 25oC). Wyświetlacz powróci do ekranu z kroku 6. 17. Jeśli nachylenie jest poza zakresem (mniejsze niż 45mV/pH lub większe niż 60mV/pH) lub jeśli offset przekracza wartość zaprogramowaną w rozdziale 7.4, pojawi się ekran błędu. Następnie wyświetlacz powróci do ekranu z kroku 6. 18. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT. 19. Wybierając Setup (ustawienia) w kroku 7 spowodujesz pojawienie się ekranu Buffer Stabilize (stabilizacja bufora). Przetworniki nie zaakceptuje danych kalibracyjnych dopóki odczyt pH nie będzie stabilny. Domyślnym wymaganiem jest zmiana pH o mniej niż 0.02 w 10s. Aby zmienić kryteria stabilności należy: a. Wprowadzić żądany czas stabilizacji. b. Wprowadzić dopuszczalną wielkość zmiany odczytu w czasie określonym w kroku 19a. 20. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

66

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 14.0 KALIBRACJA – pH 14.3 PROCEDURA — RĘCZNA KALIBRACJA DWUPUNKTOWA

1. Należy pozyskać dwa roztwory buforowe. Najlepiej, żeby wartości pH roztworów były w pobliżu skrajnych zakresów mierzonych. 2. Wyjąć czujnik z medium procesowego. Jeśli temperatura bufora znacznie różni się od temperatury w procesie należy umieścić czujnik w zbiorniku z wodą wodociągową o temperaturze bufora. Nie rozpoczynać kalibracji dopóki czujnik nie osiągnie temperatury bufora. Zwykle wystarczy pół godziny..

3. Naciśnij MENU. Pojawi się główne menu. Wybierz Calibrate (kalibracja). 4. Wybierz pH. 5. Wybierz BufferCal (kalibracja bufora). 6. Wybierz Manual (ręczna). 7. Wybierz Buffer1 (bufor 1). 8. Opłukaj czujnik i umieść go w pierwszym buforze. Sprawdź, czy bańka szklana i złącze odniesienia są całkowicie zanurzone. Zamieszaj czujnikiem. 9. Górny wiersz pokazuje rzeczywisty odczyt. Poczekaj aż odczyt się ustabilizuje. Następnie przy pomocy klawiszy strzałek zmień odczyt w drugim wierszu, aby odpowiadał wartości pH bufora. pH roztworów buforowych jest zależne od temperatury. Sprawdź, czy wprowadzono pH bufora w rzeczywistej temperaturze. 10. Wyjmij czujnik z bufora 1, opłukaj go i umieść w drugim buforze. Sprawdź, czy bańka szklana i złącze odniesienia są całkowicie zanurzone. Zamieszaj czujnikiem. Wybierz Buffer2 (bufor 2). 11. Górny wiersz pokazuje rzeczywisty odczyt. Poczekaj aż odczyt się ustabilizuje. Następnie przy pomocy klawiszy strzałek zmień odczyt w drugim wierszu, aby odpowiadał wartości pH bufora. pH roztworów buforowych jest zależne od temperatury. Sprawdź, czy wprowadzono pH bufora w rzeczywistej temperaturze. 12. Natychmiast pojawi się ekran po lewej. 13. Jeśli kalibracja przebiegła prawidłowo, przetwornik wyświetli offset i nachylenie (przy 25oC). Wyświetlacz powróci do ekranu z kroku 5. 14. Jeśli nachylenie jest poza zakresem (mniejsze niż 45mV/pH lub większe niż 60mV/pH) lub jeśli offset przekracza wartość zaprogramowaną w rozdziale 7.4, pojawi się ekran błędu. Następnie wyświetlacz powróci do ekranu z kroku 6. 15. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

67

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 14.0 KALIBRACJA – pH 14.4 PROCEDURA - STANDARYZACJA

1. pH mierzone przez przetwornik może być zmienione, aby dopasować do odczytu z innego przyrządu. Proces uzgadniania dwóch odczytów nazywa się standaryzacją lub jednopunktową kalibracją. 2. Podczas standaryzacji różnica między dwoma wartościami pH jest zamieniana na równoważne napięcie. Napięcie, zwane napięciem offsetu odniesienia, jest dodawane do wszystkich następnych mierzonych napięć komory przed zamianą na pH. Jeśli czujnik, który był kalibrowany z buforami, jest następnie standaryzowany i umieszczony z powrotem w buforze, mierzone pH będzie różnić się od pH bufora o ilość równoważną offsetowi standaryzacji. 3. Włożyć czujnik do medium procesowego. 4. Kiedy odczyty są stabilne, zmierzyć pH medium przy wykorzystaniu przyrządu odniesienia. 5. Ponieważ pH medium procesowego może zmieniać się ze zmianą temperatury, zmierzyć pH natychmiast po pobraniu próbki. 6. Dla próbek, które trudno buforować, najlepiej określić pH ciągle przepływającej próbki jak najbliżej czujnika procesowego.

7. Naciśnij MENU. Pojawi się główny ekran. Wybierz Calibrate (kalibracja). 8. Wybierz pH. 9. Wybierz Standarize (standaryzacja). 10. Górny wiersz pokazuje aktualny odczyt. Przy pomocy klawiszy strzałek zmienić odczyt w drugim wierszu, aby odpowiadał odczytowi z przyrządu odniesienia. 11. Pojawi się ekran po lewej, jeśli wprowadzone pH jest większe niż 14.00 lub jeśli offset w mV wyliczony przez przetwornik podczas standaryzacji przekracza ograniczenie zaprogramowane w przetworniku. Wyświetlacz powróci następnie do kroku 10. Powtórz standaryzację. W rozdziale 7.4 opisano zmianę offsetu odniesienia z domyślnej wartości (60mV). 12. Jeśli wprowadzona wartość została zaakceptowana wyświetlacz powróci do kroku 9. 13. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXIT.

68

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 14.0 KALIBRACJA – pH 14.5 USTAWIANIE ZNANEGO NACHYLENIA pH 1. Jeśli nachylenie szklanej elektrody jest znane z innych pomiarów, można je wprowadzić bezpośrednio do przetwornika. Nachylenie musi być wprowadzone jak dla temperatury 25°C. Aby wyliczyć nachylenie przy temperaturze 25°C z nachylenia przy innej temperaturze t°C, skorzystać z następującego wzoru:

298 nachylenie przy 25°C = (nachylenie przy t°C) --------------------- t°C + 273 Zmiana nachylenia nadpisuje nachylenie określone przy poprzedniej kalibracji z bufora.

2. Naciśnij MENU. Pojawi się główny ekran. Wybierz Calibrate (kalibracja). 3. Wybierz pH. 4. Wybierz Slope (nachylenie). 5. Pojawi się na chwilę ekran po lewej stronie. 6. Zmień nachylenie na żądaną wartość. Naciśnij ENTER. 7. Nachylenie musi się mieścić w przedziale 45 do 60mV/pH. Jeśli wprowadzona wartość jest poza tym zakresem pojawi się ekran po lewej. 8. Jeśli wartość jest prawidłowa pojawi się ekran po lewej. 9. Aby powrócić do głównego ekranu naciśnij MENU, a następnie EXI

69

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK

ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK

15.1 PRZEGLĄD Przetwornik model XMT-A-HT w sposób ciągły monitoruje czujnik i samego siebie. Jeśli przetwornik wykryje problem, na głównym ekranie pojawia się słowo „fault”(błąd) lub „warn”(ostrzeżenie) na przemian z wyświetlanym pomiarem. Stan błędu (fault) oznacza, że pomiar jest obarczony błędem lub jest zupełnie niewiarygodny. Stan błędu może także oznaczać, że przetwornik jest uszkodzony. Stan błędu wymaga natychmiastowej naprawy. Kiedy wystąpi błąd wyjście prądowe przetwornika ustawia się na 22.00mA lub na poziomie zaprogramowanym w rozdziale 7.3. Wyjście może być także zaprogramowane, aby odpowiadało rzeczywistemu pomiarowi. Stan ostrzeżenia (warning) oznacza, że przyrząd jest użyteczny, ale należy jak to tylko będzie możliwe podjąć kroki mające na celu usunięcie przyczyny ostrzeżenia. W rozdziale 15.2 wyjaśniono komunikaty błędów i ostrzeżeń i zalecane działania naprawcze. Przetwornik Xmt-A-HT wyświetla także komunikaty błędów i ostrzeżeń, jeśli kalibracja jest błędna. W rozdziale poniżej przedstawiono komunikaty. Każdy rozdział zawiera pomoc do naprawy uszkodzonych pomiarów i problemów kalibracyjnych.

Pomiar Rozdział Temperatura 15.3

Rozpuszczony tlen 15.4 Wolny chlor 15.5

Całkowity chlor 15.6 Monochloramina 15.7

Ozon 15.8 pH 15.9

Wykrywanie i usuwanie usterek nie związanych bezpośrednio z pomiarami opisano w rozdziale 15.10.

70

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.2 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK KIEDY POKAZUJE SIĘ OSTRZEŻENIE LUB KOMUNIKAT O BŁĘDZIE

Komunikat błędu Wyjaśnienie Patrz rozdział RTD Open obwód pomiarowy RTD ma przerwę 15.2.1

RTD W Overrange Rezystancja RTD jest poza zakresem d;a Pt100 lub 22kNTC 15.2.1

Broken pH Glass element pomiarowy pH w czujniku pH jest uszkodzony 15.2.2

pH Glass Z High impedancja elektrody szklanej pH przekracza zaprogramowany poziom

15.2.2

ADC Read Error Błąd przetwornika analogowo-cyfrowego 15.2.3

Komunikat ostrzeżenia

Wyjaśnienie Patrz rozdział

PV>DisplayLimit Wartość zmiennej procesowej przekracza ograniczenia wyświetlacza

15.2.4

Sensor Curr High Prąd wejściowy czujnika przekracza 210µA 15.2.4

Sensor Curr Low Prąd wejściowy czujnika jest dużą liczbą ujemną. 15.2.4 Need Zero Cal Czujnik wymaga powtórnego zerowania. Odczyt jest zbyt

ujemny 15.2.5

pH mV Too High Odczyt mV z czujnika pH za duży 15.2.6

No pH Soln GND Nie dołączony zacisk uziemienia roztworu. 15.2.7

Temperature High Odczyt temperatury przekracza 150oC 15.2.1

Temperature Low Odczyt temperatury poniżej –15oC 15.2.1

Sense Line Open Linia zwrotna nie podłączona 15.2.8

Need Factoy Cal Przyrząd wymaga fabrycznej kalibracji 15.2.9

Ground >10%Off Błąd uziemienia 15.2.10

EE Buffer Overflow Błąd przepełnienia EEPROMu 15.2.11

EE Chksum Error Błąd sumy kontrolnej EEPROMu 15.2.12

EE Write Error Błąd zapisu EEPROMu 15.2.13

15.2.1 RTD Open, RTD Ω Overrange, Temperature High, Temperature Low Te komunikaty zwykle oznaczają, że czujnik RTD (lub termistor w przypadku czujników Hx438 i GX448) ma przerwę lub jest zwarty lub występuje przerwa lub zwarcie w obwodach połączeniowych. 1. Sprawdzić wszystkie połączenia przewodów, również w skrzynce połączeniowej, jeśli jest taka używana. 2. Odłączyć przewody RTD IN, RTD SENSE i RTD RETURN lub przewody termistora przy przetworniku.

Sprawdzić, kolory przewodów i gdzie są dołączone. Zmierzyć rezystancję między przewodami RTD IN i RETURN. Dla termistora, zmierzyć napięcie miedzy dwoma przewodami. Rezystancja powinna być bliska wartości w tabeli z rozdziału 15.14.2. Jeśli element temperaturowy ma przerwę lub zwarcie, wymienić czujnik. W międzyczasie należy zastosować ręczną kompensację temperatury.

3. Dla pomiarów tlenu korzystających z HX438, Gx448 lub innego czujnika posiadającego element 22kNTC, błąd Temperature High pojawi się, jeśli sterownik nie został prawidłowo skonfigurowany. Szczegóły w rozdziale 7.4.

71

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.2.2 Broken pH Glass i pH Glass High Te komunikaty oznaczają, że impedancja elektrody szklanej jest poza zaprogramowanym zakresem. Aby odczytać impedancję elektrody szklanej, przejdź do głównego ekranu i naciskaj , aż na ekranie pojawi się Glass Imp. Domyślne ograniczenie dolne wynosi 10 MΩ. Domyślne ograniczenie górne wynosi 1000 MΩ. Mała impedancja oznacza, że szklana membrana – element pomiarowy w czujniku pH - jest uszkodzona. Wysoka impedancja oznacza, że membrana się zestarzała lub zbliża się koniec jej pracy. Większa impedancja może oznaczać, że czujnik pH nie jest całkowicie zanurzony w medium procesowym. 1. Sprawdzić okablowanie czujnika, wraz ze skrzynką połączeniową. 2. Sprawdzić, czy czujnik jest całkowicie zanurzony w medium procesowym. 3. Sprawdzić, czy przełącznik programowy określający położenie przedwzmacniacza jest prawidłowo

ustawiony. Patrz rozdział 7.4. 4. Sprawdzić odpowiedź czujnika w buforze. Jeśli czujnik może być skalibrowany, to oznacza że jest on w

dostatecznie dobrym stanie. Aby wyłączyć komunikat błędu należy przeprogramować ograniczenie impedancji elektrody szklanej, aby zawierało zmierzoną impedancję. Jeśli czujnik nie może być skalibrowany to oznacza, że jest uszkodzony i trzeba go wymienić.

15.2.3 ADC Read Error Przetwornik analogowo-cyfrowy jest prawdopodobnie uszkodzony. 1. Sprawdzić, czy okablowanie przetwornika jest prawidłowe i styki dokręcone. Sprawdzić połączenia w

skrzynce połączeniowej, jeśli jest zamontowana. Zajrzeć do rozdziału 3.1. 2. Odłączyć czujnik(i) i zasymulować temperaturę i wejście czujnika.

Do zasymulowania Patrz rozdział rozpuszczony tlen 15.11 ozon, monochloramina, chlor 15.12 pH 15.13 temperatura 15,14

3. Jeśli przetwornik nie reaguje na symulowane sygnały, to należy skontaktować się z serwisem. 15.2.4 PV>DisplayLimit, Sensor Curr High, Sensor Curr Low Te komunikaty o błędzie pojawiają się kiedy prąd czujnika jest za duży. Normalnie, nadmierny prąd czujnika wynika z tego, że albo czujnik amperometryczny jest źle okablowany lub uszkodzony. 1. Sprawdzić, czy okablowanie jest prawidłowe, a połączenia nie poluzowały się. Sprawdzić połączenia na

skrzynce połączeniowej. Zwrócić szczególną uwagę na połączenia anody i katody. 2. Sprawdzić, czy przyrząd jest skonfigurowany do prawidłowego pomiaru. Patrz rozdział 7.4.

Skonfigurowanie pomiaru (oprócz innych rzeczy) ustawi polaryzację napięcia. Zastosowanie nieprawidłowej polaryzacji napięcia do czujnika może spowodować ujemny prąd.

3. Jeśli czujnik został po raz pierwszy włączony do pracy, wstawić czujnik do roztworu zerowego i obserwować prąd czujnika. Powinien przesuwać się dosyć szybko w stronę zera. Aby zobaczyć prąd czujnika należy przejść do głównego ekranu i naciskaj , aż pojawi się Input Current (prąd wejściowy). Uwaga na jednostki: nA- nanoAmpery, µA – mikroAmpery.

4. Wymienić membranę czujnika i roztwór elektrolitu oraz wyczyścić katodę, jeśli to konieczne. Inne szczegóły na karcie czujnika.

5. Wymienić czujnik

72

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.2.5 Need Zero Cal Need Zero Cal oznacza, że mierzone stężenie jest zbyt ujemne. Przetwornik odejmuje prąd zerowy od mierzonego prądu przed zamianą wyniku na odczyt stężenia. Jeśli prąd zerowy jest większy od mierzonego prądu, odczyt stężenia będzie ujemny. 1. Sprawdzić prąd zerowy i aktualny prąd czujnika. Aby wyświetlić prąd zerowy, przejdź do głównego ekranu i

naciskaj , aż pojawi się Zero Current (prąd zerowy). Pokazana wartość jest prądem zerowym w chwili ostatniego zerowania czujnika. Aby zobaczyć aktualny prąd czujnika, przejdź do głównego ekranu i naciskaj , aż pojawi się Input Current (prąd czujnika). Uwaga na jednostki: nA- nanoAmpery, µA – mikroAmpery.

2. Zajrzeć do odpowiedniego rozdziału na kalibrowanie czujnika. Umieścić czujnik w roztworze zerowym. Sprawdzić, czy odczyt czujnika znajduje się lub jest bardzo blisko ograniczeń dla prądu zerowego. Osiągnięcie stabilnej wartości prądu zerowego może zająć czujnikowi nawet całą noc.

15.2.6 pH mV Too High Ten komunikat oznacza, że napięcie z komory pomiarowej czujnika pH jest poza zakresem –2100 do 2100mV. 1. Sprawdzić wszystkie połączenia kablowe, wraz z połączeniami w skrzynce połączeniowej. 2. Sprawdzić, czy czujnik pH jest całkowicie zanurzony w medium procesowym. 3. Sprawdzić czystość czujnika pH. Jeśli czujnik jest zabrudzony należy go oczyścić. Sprawdzić w instrukcji

czujnika procedurę czyszczenia.

15.2.7 No pH Soln GND W przetworniku, zacisk uziemienia roztworu (Soln GND) jest dołączony do przyrządu. Normalnie, dopóki czujnik pH nie ma uziemienia roztworu, zacisk odniesienia musi był połączony z zaciskiem uziemienia roztworu. JEDNAKŻE, KIEDYCZUJNIK PH JEST UŻYWANY Z CZUJNIKIEM WOLNEGO CHLORU NIE WYKONUJE SIĘ TEGO POŁĄCZENIA.

15.2.8 Sense Line Open Większość czujników Rosemount Analytical stosuje Pt100 lub Pt1000 w trzyprzewodowej konfiguracji (Patrz rysunek 15-4). Przewody wejściowe i powrotne włączają RTD do obwodów pomiarowych w przetworniku. Trzeci przewód, zwany linią zwrotną, jest dołączony do przewodu powrotnego. Linia zwrotna pozwala przetwornikowi na korektę rezystancji przewodów wejściowych i powrotnych ze względu na zmianę rezystancji przewodów wraz ze zmianą temperatury otoczenia. 1. Sprawdzić wszystkie połączenia, wraz ze skrzynką połączeniową , jeśli taka jest używana. 2. Odłączyć przewody RTD SENSE i RTD RETURN. Zmierzyć rezystancję między przewodami. Powinna być

mniejsza niż 5 Ω. 3. Przetwornik może pracować z przerwą na linii zwrotnej. Pomiar będzie mniej dokładny ponieważ

przetwornik nie może kompensować rezystancji przewodów. Jednakże, jeśli czujnik ma być używany przy w przybliżeniu stałej temperaturze otoczenia, błąd rezystancji przewodów doprowadzających może być wyeliminowany przez kalibrację czujnika przy temperaturze pomiaru. Błędy spowodowane przez zmianę temperatury otoczenia nie mogą być wyeliminowane. Aby komunikat o błędzie zniknął, należy połączyć zaciski RTD SENSE i RETURN łącznikiem.

15.2.9 Need Factory Cal To ostrzeżenie oznacza, że przyrząd nie został fabrycznie skalibrowany. Zadzwonić do producenta.

15.2.10 Ground >10%Off To ostrzeżenie oznacza problem z płytą analogową. Zadzwonić do producenta po pomoc.

73

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.2.11 EE Buffer Overflow

EE Buffer Overflow oznacza, że oprogramowanie próbuje zmienić zbyt wiele zmiennych pomocniczych równocześnie. Odłącz zasilanie od przetwornika na 30 sekund. Jeśli komunikat ostrzegawczy nie zniknie po włączeniu zasilania, należy zwrócić się o pomoc do producenta.

15.2.12 EE Chksum Error EE Chksum Error oznacza, że ustawienia programowe zmieniły się w sposób niezamierzony. EEPROM mógł się uszkodzić. Proszę zwrócić się o pomoc do producenta.

15.2.13 EE Write Error EE Write Erroe zwykle oznacza, że co najmniej jeden bajt pamięci EEPROM jest uszkodzony. Spróbuj wprowadzić dane ponownie. Jeśli błąd dalej występuje, należy zwrócić się o pomoc do producenta. 15.3 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK PRZY BRAKU KOMUNIKATÓW - TEMPERATURA 15.3.1 Temperatura mierzona przez standardowy termometr różniła się o więcej niż 1°C od przetwornika 1. Czy standardowy termometr, RTD lub termistor są dokładne? Termometry cieczowe szklane ogólnego

przeznaczenia, szczególnie te źle obsługiwane mogą mieć zaskakująco duże błędy. 2. Czy element temperaturowy w czujniku jest całkowicie zanurzony w medium? 3. Czy standardowy czujnik temperatury jest zanurzony do właściwego poziomu? 15.4 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK PRZY BRAKU KOMUNIKATÓW - TLEN

Problem Patrz rozdział Prąd zerowy został zaakceptowany, ale jest znacznie większy od wartości w rozdziale 7.2

15.4.1

Błąd lub komunikat ostrzegawczy podczas zerowania czujnika (za duży prąd zerowy) 15.4.1

Prąd zerowy jest niestabilny 15.4.2

Czujnik może być kalibrowany, ale prąd jest poza zakresem z tabeli w rozdziale 7.3 15.4.3

Możliwy błąd podczas kalibracji w powietrzu 15.4.3

Możliwy błąd podczas kalibracji w procesie 15.4.4

Błędne odczyty procesowe 15.4.5

Dryf odczytu 15.4.6

Czujnik nie reaguje na zmiany poziomu tlenu 15.4.7

Odczyty tlenu są za małe 15.4.8

74

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.4.1 Prąd zerowy jest za duży A. Czy czujnik jest prawidłowo dołączony do przetwornika? Patrz rozdział 3.0.

B. Czy membrana jest całkowicie pokryta roztworem zerowym i czy nie ma pęcherzyków powietrza uwięzionych przy membranie? Poruszać czujnikiem, aby pozbyć się pęcherzyków powietrza.

C. Czy roztwór zerowy jest świeży i prawidłowo przygotowany? Czujnik należy zerować w 5% roztworze siarczynu sodowego w wodzie. Przygotować roztwór bezpośrednio przed użyciem. Może stać na półce tylko kilka dni.

D. Jeśli czujnik jest zerowany azotem, sprawdź czy nie zawiera tlenu i czy przepływ jest odpowiedni, aby zapobiec wstecznej dyfuzji powietrza do komory.

E. Główny udział w prądzie zerowym ma tlen rozpuszczony w roztworze elektrolitu wewnątrz czujnika. Długi okres zerowania zwykle oznacza, że pęcherzyki powietrza dostają się do elektrolitu. Aby zapewnić, że czujnik 499ADO lub 499A TrDO nie zawiera pęcherzyków powietrza, ostrożnie wykonać procedurę napełniania czujnika z instrukcji czujnika. Jeśli roztwór elektrolitu został właśnie wymieniony, należy pozwolić prze kilka godzin stabilizować się prądowi zerowemu. Rzadko, ale może trwać to nawet całą noc.

F. Sprawdzić, czy membrana nie jest uszkodzona i w razie potrzeby wymienić. 15.4.2 Odczyt zerowy jest niestabilny A. Czy czujnik jest prawidłowo dołączony do przetwornika? Patrz rozdział 3.0. Sprawdzić styki połączeń.

B. Odczyty są często błędne, kiedy nowy lub naprawiony czujnik jest pierwszy raz umieszczony w medium. Odczyty zwykle stabilizują się po godzinie.

C. Czy przestrzeń między membraną i katodą jest wypełniona roztworem elektrolitu i czy droga przepływu między zbiornikiem elektrolitu i membrana jest czysta? Często przepływ elektrolitu może być rozpoczęty przez zwykłe złapanie czujnika z membraną końcem w dół i wstrząśnięcie kilkukrotne jak termometrem lekarskim. Jeśli wstrząśnięcie nie pomaga, należy wykonać sprawdzenia poniższe. Dodatkowych informacji należy szukać w instrukcji czujnika.

Dla czujników 499ADO i 499A TrDO sprawdzić, czy otwory przy podstawie trzonu elektrody są otwarte (przy pomocy spinacza biurowego oczyścić otwór). Sprawdzić także, czy pęcherzyki powietrza nie blokują otworów. Napełnić zbiornik i zestawić przepływ elektrolitu do katody. Szczegółowe procedury można znaleźć w instrukcji czujnika.

Dla czujników Gx438 i Hx438, najlepszym sposobem zapewnienia, że roztwór elektrolitu jest odpowiednio podawany jest wlanie świeżego roztworu elektrolitu do czujnika. Szczegółowe procedury można znaleźć w instrukcji czujnika.

15.4.3 Czujnik może być skalibrowany, ale prąd w powietrzu jest za duży lub za mały A. Czy czujnik jest prawidłowo dołączony do przetwornika? Patrz rozdział 3.0. Sprawdzić, czy wszystkie styki są

dokręcone.

B. Czy membrana jest sucha? Membrana musi być sucha podczas kalibracji powietrzem. Kropla wody na membranie podczas kalibracji powietrzem zmniejsza prą czujnika i powoduje niedokładność kalibracji.

C. Czy prąd czujnika w powietrzu jest bardzo mały i czy czujnik jest nowy, albo przepływ elektrolitu jest zatrzymany albo membrana jest uszkodzona lub luźna. Sposób udrożnienia przepływu elektrolitu opisano w rozdziale 15.4.2 lub sprawdzić w instrukcji czujnika. Jak wymienić uszkodzoną membranę podano w instrukcji czujnika.

D. Czy temperatura jest niska? Prąd czujnika jest mocno uzależniony od temperatury. Prąd czujnika zmniejsza się o 3% na każdy 1°C spadku temperatury.

E. Czy membrana jest zabrudzona lub pokryta czymś? Brudna membrana utrudnia dyfuzję tlenu przez membranę, zmniejszając prąd czujnika. Wyczyścić membranę spłukując ją strumieniem wody z tryskawki lub delikatnie wycierając membranę miękką szmatką. Jeśli oczyszczenie membrany nie zwiększy odpowiedzi czujnika, należy wymienić membranę i roztwór elektrolitu. Jeśli to konieczne, wypolerować katodę. Dodatkowe informacje zawarte w instrukcji czujnika.

15.4.4 Możliwy błąd podczas kalibracji w procesie

Ten błąd pojawia się, jeśli odczyt z procesu różni się znacznie w stosunku do odczytu ze standardowego przyrządu.

A. Czy standardowy instrument został prawidłowo wyzerowany i skalibrowany?

B. Czy czujnik standardowy i procesowy mierzą tę samą próbkę? Umieścić czujniki tak blisko siebie jak to tylko możliwe.

C. Czy czujnik procesowy pracuje prawidłowo? Sprawdzić odpowiedź czujnika procesowego w powietrzu i w roztworze siarczynu sodowego.

75

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.4.5 Błędne odczyty procesowe A. Odczyty są często błędne, kiedy nowy lub naprawiony czujnik jest po raz pierwszy włożony do medium. Prąd zwykle

stabilizuje się po kilku godzinach.

B. Czy przepływ próbki jest w zalecanym zakresie? Duży przepływ próbki może być przyczyną błędnego odczytu. Sprawdzić w instrukcji czujnika zalecane wielkości przepływu.

C. Pęcherzyki gazu uderzające w membranę mogą powodować błędne odczyty. Położenie czujnika pod kątem do pionu może zmniejszyć zakłócenia.

D. Otwory między membraną i zbiornikiem elektrolitu mogą być zatkane (dotyczy tylko modeli czujników499A DO i 499A TrDO). Patrz do rozdziału 15.4.2.

E. Sprawdzić prawidłowość okablowania. Zwrócić szczególną uwagę na połączenia ekranu i uziemienia.

F. Czy membrana jest w dobrym stanie i czy czujnik jest wypełniony roztworem elektrolitu? Wymienić roztwór wypełniający i elektrolit. Szczegóły opisano w instrukcji czujnika.

15.4.6 Dryf odczytu A. Czy temperatura czujnika zmienia się? Przepuszczalność membrany jest funkcją temperatury. Dla czujników 499ADO i

499ATrDO, stała czasowa odpowiedzi na zmianę temperatury wynosi około pięć (5) minut. Dlatego, odczyt może dryfować przez chwilę po nagłej zmianie temperatury. Stała czasowa dla czujników Gx438 i Hx448 jest znacznie krótsza; te czujniki reagują prawie natychmiast na zmianę temperatury.

B. Czy membrana jest czysta? Dla czujnika do prawidłowej pracy tlen musi swobodnie dyfundować przez membranę. Osad na membranie zakłóca przejście tlenu, powodując wolniejszą odpowiedź.

C. Czy czujnik jest w bezpośrednim świetle słonecznym? Jeśli czujnik jest w bezpośrednim nasłonecznieniu podczas kalibracji powietrzem, odczyty będą dryfować kiedy czujnik nagrzeje się. Ponieważ odczyt temperatury opóźnia się w stosunku do prawdziwej temperatury membrany, kalibracja czujnika w bezpośrednim nasłonecznieniu może wprowadzać błąd.

D. Czy przepływ próbki jest w zalecanym zakresie? Znaczne zmniejszenie przepływu próbki spowoduje dryf w dół.

E. Czy czujnik jest nowy lub był ostatnio naprawiany? Nowe lub naprawiane czujniki mogą wymagać kilkugodzinnej stabilizacji. 15.4.7 Czujnik nie reaguje na zmiany poziomu tlenu A. Jeśli odczyty są porównywane z przenośnym przyrządem laboratoryjnym, sprawdzić czy przyrząd laboratoryjny działa

prawidłowo.

B. Czy membrana jest czysta? Wyczyścić membranę i wymienić jeśli konieczne. Sprawdzić, czy otwory przy podstawie trzonu katody są otwarte. Przy pomocy spinacza biurowego odblokować je. Wymienić roztwór elektrolitu.

C. Wymienić czujnik.

15.4.8 Odczyty tlenu są za małe A. Małe odczyty mogą być spowodowane prze zerowanie czujnika przed osiągnięciem przez prąd resztkowy stabilnego

minimum. Prąd resztkowy jest prądem, który czujnik generuje nawet przy braku tlenu w próbce. Ponieważ prąd resztkowy jest odejmowany od mierzonego prądu, zerowanie przed osiągnięciem minimum prądu prowadzi do za małych wyników. Przykład: prawdziwa wartość prądu resztkowego (zerowego) dla czujnika 499ADO wynosi 0.05 µA, a czułość oparta na kalibrowaniu w powietrzu nasyconym wodą wynosi 2.35 µA/ppm. Przyjmijmy, że prąd mierzony wynosi 2.00 µA. Prawdziwe stężenie wynosi więc (2.00 - 0.05)/2.35 czyli 0.83 ppm. Jeśli czujnik był zerowany za wcześnie, kiedy prąd był 0.2 µA, mierzone stężenie wyniesie (2.00 - 0.2)/2.35 czyli 0.77 ppm. Błąd wynosi 7.2%. Przypuśćmy, że mierzony prąd wynosi 5.00 µA. Prawdziwe stężenie wynosi 2.11 ppm, a mierzona wartość to 2.05 ppm. Teraz błąd wyniesie 3.3%. Bezwzględna różnica między odczytami pozostaje niezmienna, 0.06 ppm.

B. Odpowiedź czujnika zależy od przepływu. Jeśli przepływ jest za mały, odczyty będą małe, a przepływ wrażliwy. Sprawdzić, czy przepływ za czujnikiem równa się lub przekracza minimalną wartość. Zalecane przepływy podano w instrukcji czujnika. Jeśli czujnik jest w basenie napowietrzania, przesuń czujnik do obszaru, gdzie przepływ lub mieszanie jest większe.

76

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.5 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK PRZY BRAKU KOMUNIKATÓW - WOLNY CHLOR Problem Patrz rozdział Prąd zerowy jest zaakceptowany, ale prąd jest znacznie poza zakresem -10 do 10 nA 15.5.1

Błąd lub komunikat ostrzegawczy pojawia się podczas zerowania czujnika (za duży prąd zerowy)

15.5.1

Odczyt zera jest niestabilny 15.5.2

Czujnik może być kalibrowany, ale prąd jest mniejszy niż 250 nA/ppm przy 25°C i pH 7 15.5.3

Odczyty procesowe są błędne 15.5.4

Dryf odczytów 15.5.5

Czujnik nie reaguje na zmianę poziomu chloru 15.5.6

Odczyt chloru impulsowo reaguje na gwałtowne zmiany pH 15.5.7

Odczyty chloru są za małe 15.5.8

15.5.1 Prąd zerowy jest za duży A. Czy czujnik jest prawidłowo podłączony do przetwornika? Patrz rozdział 3.0. B. Czy roztwór zerowy nie zawiera chloru? Wziąć próbkę roztworu i sprawdzić zawartość chloru. Stężenie

powinno być mniejsze niż 0.02 ppm. C. Czy upłynął wystarczający czas, aby czujnik osiągnął stabilne minimum prądu resztkowego? Może to zająć

kilka godzin, czasami nawet całą noc, aby nowy czujnik ustabilizował się. D. Sprawdzić , czy membrana nie jest uszkodzona i wymienić jeśli potrzeba.

15.5.2 Odczyt zera jest niestabilny A. Czy czujnik jest prawidłowo podłączony do przetwornika? Patrz rozdział 3.0. Sprawdzić, czy podłączenia są

dokręcone. B. Odczyty są często błędne, kiedy założony jest nowy czujnik lub po naprawie. Odczyty zwykle się stabilizują

po kilku godzinach. C. Czy przewodność roztworu zerowego jest większa niż 50 µS/cm? NIE UŻYWAĆ WODY DESTYLOWANEJ

LUB DEMINERALIZOWANEJ DO ZEROWANIA CZUJNIKA. Roztwór zerowy powinien zawierać co najmniej 0.5 grama chlorku sodu na litr.

D. Czy przestrzeń miedzy membraną i katodą jest wypełniona roztworem elektrolitu oraz czy droga przepływu miedzy zbiornikiem elektrolitu i membraną jest czysta? Często przepływ elektrolitu można odblokować przytrzymując czujnik z membraną w dół i potrząsając czujnikiem kilka razy jak termometrem lekarskim.

Jeśli wstrząsanie nie pomogło trzeba spróbować oczyścić otwór wokół trzonu katody. Przytrzymać czujnik membraną w dół. Odkręcić uchwyt membrany i wyjąć zespół membrany. Sprawdzić czy pierścień drewniany pozostał w zespole membrany. Ostrym końcem spinacza biurowego wyczyścić otwory przy trzonie elektrody. Wymienić membranę. Sprawdzić, czy czujnik jest wypełniony roztworem elektrolitu. Szczegóły można znaleźć w instrukcji czujnika.

77


15.5.3 Czujnik może być kalibrowany, ale prąd jest za mały A. Czy temperatura jest niska lub pH wysokie? Prąd czujnika jest silnie zależny od pH i temperatury. Prąd

czujnika zmniejsza się o około 3% na każdy 1°C spadku temperatury. Prąd czujnika spada również przy wzroście pH. Powyżej pH 7, wzrost pH o 0.1 powoduje spadek prądu około 5%.

B. Prąd czujnika zależy od wielkości przepływu próbki przez szczyt czujnika. Jeśli przepływ jest za mały, odczyty chloru będą niskie. W instrukcji czujnika należy sprawdzić zalecaną wielkość przepływu próbki.

C. Niska wartość prądu może być spowodowana przez brak przepływu elektrolitu do katody i membrany. Patrz krok D w rozdziale 15.5.2.

D. Czy membrana jest zabrudzona? Zabrudzona membrana blokuje dyfuzję wolnego chloru przez membranę, redukując prąd czujnika i zwiększając czas odpowiedzi. Wyczyścić membranę spłukując ją strumieniem wody z tryskawki. NIE UŻYWAĆ ściereczki do wycierania membrany.

E. Jeśli czyszczenie membrany nie poprawiło odpowiedzi czujnika, wymienić membranę i roztwór elektrolitu. Jeśli to konieczne to należy wypolerować katodę. Szczegóły można znaleźć w instrukcji czujnika.

15.5.4 Odczyty procesowe są błędne. A. Odczyty są często błędne, kiedy założony jest nowy czujnik lub po naprawie. Odczyty zwykle się stabilizują

po kilku godzinach. B. Czy przepływ próbki mieści się w zalecanym zakresie? Za duży przepływ próbki może spowodować błędne

odczyty. C. Czy są otwory między membraną i zbiornikiem elektrolitu są otwarte? Zajrzyj do rozdziału 15.5.2. D. Sprawdzić, czy połączenia kablowe są prawidłowe. Zwrócić szczególną uwagę na połączenia ekranu i

uziemienia. E. Jeśli stosowana jest automatyczna korekcja pH, sprawdzić odczyt pH. Jeśli odczyt pH jest zakłócony,

odczyt chloru będzie także zakłócony. Jeśli przyczyną zakłóceń jest czujnik pH, należy włączyć ręczną korekcję pH, dopóki problem z czujnikiem pH nie zostanie rozwiązany.

F. Czy membrana jest w dobrym stanie i czy czujnik jest wypełniony roztworem elektrolitu? Wymienić roztwór wypełniający i elektrolit. Szczegóły można sprawdzić w instrukcji obsługi.

15.5.5 Dryf odczytu. A. Czy temperatura próbki zmienia się? Przepuszczalność membrany jest funkcją temperatury. Stała czasowa

czujnika 499ACL-01 wynosi około pięć minut. Dlatego odczyt może dryfować przez chwilę po nagłej zmianie temperatury.

B. Czy membrana jest czysta? Do prawidłowej pracy czujnika, chlor musi swobodnie dyfundować przez membranę. Narosty na membranie będą zakłócały przejście chloru, powodując wolną odpowiedź. Wyczyścić membranę przez opłukanie jej strumieniem wody z tryskawki. NIE UŻYWAĆ ściereczki do wycierania membrany.

C. Czy przepływ próbki znajduje się w zalecanym zakresie? Nagły spadek przepływu powoduje spadek wartości odczytu.

D. Czy czujnik jest nowy lub po naprawie? Nowe lub naprawione czujniki potrzebują kilku godzin na stabilizację.

E. Czy zmienia się pH procesu? Jeśli stosowana jest ręczna korekcja pH, nagła zmiana pH spowoduje nagłą zmianę odczytu chloru. Kiedy pH wzrasta, odczyty chloru zmniejszy się, nawet jeśli poziom wolnego chloru (określonego przez test próbki) pozostawał stały. Jeśli pH zmienia się o nie więcej niż około 0.2, zmiana odczytu chloru wyniesie nie większa niż 10%. Jeśli pH zmienia się o więcej niż 0.2, należy stosować automatyczną korekcję pH.

78

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.5.6 Czujnik nie reaguje na zmianę poziomu chloru A. Czy test pobranej próbki jest dokładny? Czy pobrana próbka jest reprezentatywna dla próbki płynącej przez

czujnik? B. Czy kompensacja pH jest prawidłowa? Jeżeli przetwornik posiada ręczną kalibrację pH, sprawdzić, czy

wartość pH w przetworniku jest równa rzeczywistej wartości pH w przybliżeniu ±0.1 pH. Jeśli przetwornik posiada automatyczną korekcję pH, sprawdzić kalibrację czujnika pH.

C. Czy membrana jest czysta? Wyczyścić membranę i wymienić jeśli potrzeba. Sprawdzić, czy otwory przy podstawie katody są otwarte. Ostrym końcem spinacza biurowego wyczyścić z elementów blokujących otwory. Wymienić roztwór elektrolitu.

D. Wymienić czujnik.

15.5.7 Odczyt chloru impulsowo reaguje na gwałtowne zmiany pH (automatyczna korekcja pH) Zmiany pH zmieniają względną ilość kwasu podchlorawego (HOCl) i jonu podchlorynowego (OCl-) w próbce. Ponieważ czujnik reaguje tylko na HOCl, wzrost pH powoduje spadek prądu czujnika (i odpowiednio poziomu chloru), nawet pomimo tego, że stężenie wolnego pozostaje na stałym poziomie. Aby skorygować wpływ pH, przetwornik automatycznie stosuje korekcję. Zwykle czujnik pH reaguje szybciej niż czujnik chloru. Po nagłej zmianie pH, przetwornik będzie tymczasowo przekompensowany i stopniowo powróci do prawidłowej wartości. Stała czasowa powrotu do normalnego stanu wynosi około pięć (5) minut.

15.5.8 Odczyty chloru są za małe. A. Czy próbka był atestowana zaraz po pobraniu? Roztwory chloru są niestabilne. Próbkę należy testować

natychmiast po pobraniu. Unikać wystawiania próbki na światło słoneczne. B. Niskie odczyty mogą być spowodowane przez zerowanie czujnika przed osiągnięciem stabilnej minimalnej

wartości prądu resztkowego. Prąd resztkowy jest prądem, który czujnik generuje nawet przy braku chloru w próbce. Ponieważ prąd resztkowy jest odejmowany od następnych mierzonych prądów, zerowanie przed osiągnięciem przez prąd minimum prowadzi do zbyt niskich wyników. Przykład: Prawdziwa wartość prądu resztkowego (zerowego) dla wolnego chloru wynosi 4 nA, a czułość wynosi 350 nA/ppm. Przyjmijmy, że prąd mierzony wynosi 200 nA. Prawdziwe stężenie wynosi więc (200 - 4)/350 czyli 0.56 ppm. Jeśli czujnik był zerowany za wcześnie, kiedy prąd był 10 nA, mierzone stężenie wyniesie (200 - 10)/350 czyli 0.54 ppm. Błąd wynosi 3.6%. Przypuśćmy, że mierzony prąd wynosi 400 nA. Prawdziwe stężenie wynosi 1.13 ppm, a mierzona wartość to 1.11 ppm. Teraz błąd wyniesie 1.8%. Bezwzględna różnica między odczytami pozostaje niezmienna, 0.02 ppm.

C. Odpowiedź czujnika zależy od przepływu. Jeśli przepływ jest zbyt mały, odczyty mogą być niskie i czułe na przepływ. Sprawdzić, czy przepływ przez czujnik jest większy lub równy minimalnej wartości. Patrz do instrukcji czujnika na zalecane przepływy.

15.6 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK PRZY BRAKU KOMUNIKATÓW - CAŁKOWITY CHLOR Wskazówki do wykrywania i usuwania usterek można znaleźć w instrukcji do SCS921.

79

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.7 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK PRZY BRAKU KOMUNIKATÓW - MONOCHLORAMINA Problem Patrz rozdział Prąd zerowy jest zaakceptowany, ale prąd jest znacznie poza zakresem -10 do 50 nA 15.7.1


15.7.1

Odczyt zera jest niestabilny 15.7.2

Czujnik może być kalibrowany, ale prąd jest mniejszy niż 250 nA/ppm przy 25°C 15.7.3

Odczyty procesowe są błędne 15.7.4

Dryf odczytów 15.7.5

Czujnik nie reaguje na zmianę poziomu monochloraminy 15.7.6

Odczyty są za małe 15.7.7

15.7.1 Prąd zerowy jest za duży A. Czy czujnik jest prawidłowo podłączony do przetwornika? Patrz rozdział 3.0. B. Czy roztwór zerowy nie zawiera monochloraminy? Wziąć próbkę roztworu i sprawdzić zawartość

monochloraminy. Stężenie powinno być mniejsze niż 0.02 ppm. C. Czy upłynął wystarczający czas, aby czujnik osiągnął stabilne minimum prądu resztkowego? Może to zająć

kilka godzin, czasami nawet całą noc, aby nowy czujnik ustabilizował się. D. Sprawdzić , czy membrana nie jest uszkodzona i wymienić jeśli potrzeba.

15.7.2 Odczyt zera jest niestabilny A. Czy czujnik jest prawidłowo podłączony do przetwornika? Patrz rozdział 3.0. Sprawdzić, czy podłączenia są

dokręcone. B. Odczyty są często błędne, kiedy założony jest nowy czujnik lub po naprawie. Odczyty zwykle się stabilizują

po kilku godzinach. C. Czy przestrzeń miedzy membraną i katodą jest wypełniona roztworem elektrolitu oraz czy droga przepływu

miedzy zbiornikiem elektrolitu i membraną jest czysta? Często przepływ elektrolitu można odblokować przytrzymując czujnik z membraną w dół i potrząsając czujnikiem kilka razy jak termometrem lekarskim.

Sprawdzić, czy czujnik jest wypełniony roztworem elektrolitu. Szczegóły można znaleźć w instrukcji czujnika.

80


15.7.3 Czujnik może być kalibrowany, ale prąd jest za mały A. Czy temperatura jest niska? Prąd czujnika zmniejsza się o około 5% na każdy 1°C spadku temperatury. B. Prąd czujnika zależy od wielkości przepływu próbki przez szczyt czujnika. Jeśli przepływ jest za mały,

odczyty monochloraminy będą niskie. W instrukcji czujnika należy sprawdzić zalecaną wielkość przepływu próbki.

C. Niska wartość prądu może być spowodowana przez brak przepływu elektrolitu do katody i membrany. Patrz krok C w rozdziale 15.5.2.

D. Kiedy był ostatnio wymieniany roztwór wypełniający? Czujnik monochloraminy traci czułość, tzn, generuje mniejszy prąd na ppm monochloraminy, kiedy działa. Stopniowa utrata czułości może być zwykle kompensowana przez cotygodniowe kalibrowanie czujnika. Po około dwóch miesiącach czułość spadnie do około 70% jego pierwotnej wartości. Wtedy roztwór elektrolitu i membrana powinny być wymienione. Sprawdź w instrukcji obsługi czujnika.

E. Czy membrana jest zabrudzona? Zabrudzona membrana blokuje dyfuzję monochloraminy przez membranę, redukując prąd czujnika i zwiększając czas odpowiedzi. Wyczyścić membranę spłukując ją strumieniem wody z tryskawki. NIE UŻYWAĆ ściereczki do wycierania membrany.

F. Jeśli czyszczenie membrany nie poprawiło odpowiedzi czujnika, wymienić membranę i roztwór elektrolitu. Jeśli to konieczne to należy wypolerować katodę. Szczegóły można znaleźć w instrukcji czujnika.

15.7.4 Odczyty procesowe są błędne. A. Odczyty są często błędne, kiedy założony jest nowy czujnik lub po naprawie. Odczyty zwykle się stabilizują

po kilku godzinach. B. Czy przepływ próbki mieści się w zalecanym zakresie? Za duży przepływ próbki może spowodować błędne

odczyty. C. Sprawdzić, czy połączenia kablowe są prawidłowe. Zwrócić szczególną uwagę na połączenia ekranu i

uziemienia. D. Czy membrana jest w dobrym stanie i czy czujnik jest wypełniony roztworem elektrolitu? Wymienić roztwór

wypełniający i elektrolit. Szczegóły można sprawdzić w instrukcji obsługi. 15.7.5 Dryf odczytu. A. Czy temperatura próbki zmienia się? Przepuszczalność membrany jest funkcją temperatury. Stała czasowa

czujnika wynosi około pięć minut. Dlatego odczyt może dryfować przez chwilę po nagłej zmianie temperatury.

B. Czy membrana jest czysta? Do prawidłowej pracy czujnika, monochloramina musi swobodnie dyfundować przez membranę. Narosty na membranie będą zakłócały przejście monochloraminy`, powodując wolną odpowiedź. Wyczyścić membranę przez opłukanie jej strumieniem wody z tryskawki. NIE UŻYWAĆ ściereczki do wycierania membrany.

C. Czy przepływ próbki znajduje się w zalecanym zakresie? Nagły spadek przepływu powoduje spadek wartości odczytu.

D. Czy czujnik jest nowy lub po naprawie? Nowe lub naprawione czujniki potrzebują kilku godzin na stabilizację.

E. Stopniowe zmniejszenie dryfu jest spowodowane przez osłabianie roztworu wypełniającego. Zmniejszenie dryfu jest normalnie kompensowane przez cotygodniowe kalibrowanie czujnika. Kiedy czujnik pracuje przez kilka miesięcy, konieczna jest wymiana roztworu elektrolitu i membrany. Sprawdź w instrukcji obsługi czujnika.

81

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.7.6 Czujnik nie reaguje na zmianę poziomu monochloraminy A. Czy test pobranej próbki jest dokładny? Czy pobrana próbka jest reprezentatywna dla próbki płynącej przez

czujnik? B. Kiedy był ostatnio wymieniany roztwór wypełniający? Czujnik monochloraminy traci czułość, tzn, generuje

mniejszy prąd na ppm monochloraminy, kiedy działa. Stopniowa utrata czułości może być zwykle kompensowana przez cotygodniowe kalibrowanie czujnika. Po około dwóch miesiącach czułość spadnie do około 70% jego pierwotnej wartości. Wtedy roztwór elektrolitu i membrana powinny być wymienione. Sprawdź w instrukcji obsługi czujnika.

C. Czy membrana jest czysta? Wyczyścić membranę strumieniem wody i wymienić jeśli potrzeba. D. Wymienić czujnik.

15.7.7 Odczyty są za małe. A. Czy próbka był atestowana zaraz po pobraniu? Roztwory monochloraminy są niestabilne. Próbkę należy

testować natychmiast po pobraniu. Unikać wystawiania próbki na światło słoneczne. B. Kiedy był ostatnio wymieniany roztwór wypełniający? Czujnik monochloraminy traci czułość, tzn, generuje

mniejszy prąd na ppm monochloraminy, kiedy działa. Stopniowa utrata czułości może być zwykle kompensowana przez cotygodniowe kalibrowanie czujnika. Po około dwóch miesiącach czułość spadnie do około 70% jego pierwotnej wartości. Wtedy roztwór elektrolitu i membrana powinny być wymienione. Sprawdź w instrukcji obsługi czujnika.

C. Niskie odczyty mogą być spowodowane przez zerowanie czujnika przed osiągnięciem stabilnej minimalnej wartości prądu resztkowego. Prąd resztkowy jest prądem, który czujnik generuje nawet przy braku chloru w próbce. Ponieważ prąd resztkowy jest odejmowany od następnych mierzonych prądów, zerowanie przed osiągnięciem przez prąd minimum prowadzi do zbyt niskich wyników. Przykład: Prawdziwa wartość prądu resztkowego (zerowego) dla wolnego chloru wynosi 20 nA, a czułość wynosi 400 nA/ppm. Przyjmijmy, że prąd mierzony wynosi 600 nA. Prawdziwe stężenie wynosi więc (600 - 20)/400 czyli 1.45 ppm. Jeśli czujnik był zerowany za wcześnie, kiedy prąd był 40 nA, mierzone stężenie wyniesie (600 - 40)/400 czyli 1.40 ppm. Błąd wynosi 3.5%. Przypuśćmy, że mierzony prąd wynosi 800 nA. Prawdziwe stężenie wynosi 1.95 ppm, a mierzona wartość to 1.90 ppm. Teraz błąd wyniesie 2.6%. Bezwzględna różnica między odczytami pozostaje niezmienna, 0.05 ppm.

D. Odpowiedź czujnika zależy od przepływu. Jeśli przepływ jest zbyt mały, odczyty mogą być niskie i czułe na przepływ. Sprawdzić, czy przepływ przez czujnik jest większy lub równy minimalnej wartości. Patrz do instrukcji czujnika na zalecane przepływy.

82

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.8 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK PRZY BRAKU KOMUNIKATÓW - OZON Problem Patrz rozdział Prąd zerowy jest zaakceptowany, ale prąd jest znacznie poza zakresem od -10 do 50 nA

15.8.1

15.8.1

Odczyt zera jest niestabilny 15.8.2 Czujnik może być kalibrowany, ale prąd jest mniejszy niż 350 nA/ppm przy 25°C 15.8.3 Odczyty procesowe są błędne 15.8.4 Dryf odczytu 15.8.5 Czujnik nie reaguje na zmiany poziomu ozonu 15.8.6 Odczyty ozonu są za małe 15.8.7


15.8.1 Prąd zerowy jest za duży A. Czy czujnik jest prawidłowo podłączony do przetwornika? Patrz rozdział 3.0. B. Czy roztwór zerowy nie zawiera ozonu? Sprawdzić poziom ozonu w roztworze zerowym. Stężenie powinno

bć mniejsze niż 0.02 ppm. C. Czy czujnik miał wystarczająco dużo czasu, aby osiągnąć minimalny stabilny prąd resztkowy? Może to

trwać kilka godzin, czasami nawet całą noc, aby nowy czujnik ustabilizował się. D. Sprawdzić, czy membrana nie jest uszkodzona i w razie potrzeby wymienić ją. 15.8.2 Odczyt zera jest niestabilny A. Czy czujnik jest prawidłowo podłączony do przetwornika? Patrz rozdział 3.0. Sprawdzić, czy wszystkie

połączenia są dokręcone. B. Odczyty są często błędne, kiedy założony jest nowy czujnik lub po naprawie. Odczyty zwykle się stabilizują

po kilku godzinach. C. Czy przestrzeń miedzy membraną i katodą jest wypełniona roztworem elektrolitu oraz czy droga przepływu

miedzy zbiornikiem elektrolitu i membraną jest czysta? Często przepływ elektrolitu można odblokować przytrzymując czujnik z membraną w dół i potrząsając czujnikiem kilka razy jak termometrem lekarskim.

Jeśli wstrząsanie nie pomogło trzeba spróbować oczyścić otwór wokół trzonu katody. Przytrzymać czujnik membraną w dół. Odkręcić uchwyt membrany i wyjąć zespół membrany. Sprawdzić czy pierścień drewniany pozostał w zespole membrany. Ostrym końcem spinacza biurowego wyczyścić otwory przy trzonie elektrody. Wymienić membranę. Sprawdzić, czy czujnik jest wypełniony roztworem elektrolitu. Szczegóły można znaleźć w instrukcji czujnika. 15.8.3 Czujnik może być kalibrowany, ale prąd jest za mały A. Prąd czujnika jest silnie zależny od temperatury. Prąd czujnika zmniejsza się około 3% na każdy 1°C

spadku temperatury. B. Prąd czujnika zależy od wielkości przepływu próbki przez szczyt czujnika. Jeśli przepływ jest za mały,

odczyty ozonu będą niskie. W instrukcji czujnika należy sprawdzić zalecaną wielkość przepływu próbki. C. Niska wartość prądu może być spowodowana przez brak przepływu elektrolitu do katody i membrany. Patrz

krok 3 w rozdziale 15.7.2. D. Czy membrana jest zabrudzona? Zabrudzona membrana blokuje dyfuzję ozonu przez membranę,

redukując prąd czujnika i zwiększając czas odpowiedzi. Wyczyścić membranę spłukując ją strumieniem wody z tryskawki. NIE UŻYWAĆ ściereczki do wycierania membrany. Jeśli czyszczenie membrany nie poprawiło odpowiedzi czujnika, wymienić membranę i roztwór elektrolitu. Jeśli to konieczne to należy wypolerować katodę. Szczegóły można znaleźć w instrukcji czujnika.

83

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.8.4 Błędne odczyty procesowe A. Odczyty są często błędne, kiedy nowy lub naprawiony czujnik jest po raz pierwszy włożony do medium.

Prąd zwykle stabilizuje się po kilku godzinach. B. Czy przepływ próbki jest w zalecanym zakresie? Duży przepływ próbki może być przyczyną błędnego

odczytu. Sprawdzić w instrukcji czujnika zalecane wielkości przepływu. C. Czy są otwory między membraną i zbiornikiem elektrolitu? Patrz do rozdziału 15.8.2. D. Sprawdzić prawidłowość okablowania. Zwrócić szczególną uwagę na połączenia ekranu i uziemienia. E. Czy membrana jest w dobrym stanie i czy czujnik jest wypełniony roztworem elektrolitu? Wymienić roztwór

wypełniający i elektrolit. Szczegóły opisano w instrukcji czujnika. 15.8.5 Dryf odczytu A. Czy temperatura czujnika zmienia się? Przepuszczalność membrany jest funkcją temperatury. Stała

czasowa dla czujnik 499AOZ wynosi około pięć (5) minut. Dlatego odczyt może dryfować przez chwilę po nagłej zmianie temperatury.

B. Czy membrana jest czysta? Dla czujnika do prawidłowej pracy ozon musi swobodnie dyfundować przez membranę. Osad na membranie zakłóca przejście ozonu, powodując wolniejszą odpowiedź. Wyczyścić membranę spłukując ją strumieniem wody z tryskawki lub delikatnie wytrzeć membranę miękką szmatką.

C. Czy przepływ próbki jest w zalecanym zakresie? Znaczne zmniejszenie przepływu próbki spowoduje dryf w dół.

D. Czy czujnik jest nowy lub był ostatnio naprawiany? Nowe lub naprawiane czujniki mogą wymagać kilkugodzinnej stabilizacji.

15.8.6 Czujnik nie reaguje na zmiany poziomu ozonu A. Czy test pobranej próbki jest dokładny? Czy pobrana próbka jest reprezentatywna dla próbki płynącej przez

czujnik? B. Czy membrana jest czysta? Wyczyścić membranę i wymienić jeśli konieczne. Sprawdzić, czy otwory przy

podstawie trzonu katody są otwarte. Przy pomocy spinacza biurowego odblokować je. Wymienić roztwór elektrolitu.

C. Wymienić czujnik. 15.8.7 Odczyty ozonu są za małe A. Czy próbka był atestowana zaraz po pobraniu? Roztwory ozonu są niestabilne. Próbkę należy testować

natychmiast po pobraniu. B. Niskie odczyty mogą być spowodowane przez zerowanie czujnika przed osiągnięciem stabilnej minimalnej

wartości prądu resztkowego. Prąd resztkowy jest prądem, który czujnik generuje nawet przy braku ozonu w próbce. Ponieważ prąd resztkowy jest odejmowany od następnych mierzonych prądów, zerowanie przed osiągnięciem przez prąd minimum prowadzi do zbyt niskich wyników. Przykład: Prawdziwa wartość prądu resztkowego (zerowego) dla ozonu wynosi 4 nA, a czułość wynosi 350 nA/ppm. Przyjmijmy, że prąd mierzony wynosi 200 nA. Prawdziwe stężenie wynosi więc (200 - 4)/350 czyli 0.560 ppm. Jeśli czujnik był zerowany za wcześnie, kiedy prąd był 10 nA, mierzone stężenie wyniesie (200 - 10)/350 czyli 0.543 ppm. Błąd wynosi 3.6%. Przypuśćmy, że mierzony prąd wynosi 100 nA. Prawdziwe stężenie wynosi 0.274 ppm, a mierzona wartość to 0.257 ppm. Teraz błąd wyniesie 1.8%. Bezwzględna różnica między odczytami pozostaje niezmienna, 0.017 ppm.

C. Odpowiedź czujnika zależy od przepływu. Jeśli przepływ jest zbyt mały, odczyty mogą być niskie i czułe na przepływ. Sprawdzić, czy przepływ przez czujnik jest większy lub równy minimalnej wartości. Patrz do instrukcji czujnika na zalecane przepływy.

84

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.9 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK PRZY BRAKU KOMUNIKATÓW - pH Problem Patrz rozdział Ostrzeżenie lub komunikat o błędzie pokazuje się podczas kalibracji dwupunktowej 15.9.1 Ostrzeżenie lub komunikat o błędzie pokazuje się podczas standaryzacji 15.9.2 Przetwornik nie akceptuje ręcznego nachylenia 15.9.3 Czujnik nie reaguje na znaną zmianę pH 15.9.4 Kalibracja zakończona pomyślnie, ale pH procesu jest nieco inne od spodziewanej wartości

15.9.5

Kalibracja zakończona pomyślnie, ale pH procesu jest w grubym błędzie lub zakłócone 15.9.6 Odczyty procesu są zakłócone 15.9.7 15.9.1 Ostrzeżenie lub komunikat o błędzie pokazuje się podczas kalibracji dwupunktowej Po zakończeniu dwupunktowej kalibracji pH (ręcznej lub automatycznej), przetwornik oblicza nachylenie czujnika (przy temperaturze 25°C). Jeśli nachylenie jest mniejsze niż 45 mV/pH, przetwornik wyświetla komunikat „Slope error low”(błąd zbyt małego nachylenia). Jeśli nachylenie jest większe niż 60 mV/pH przetwornik wyświetla błąd „Slope error high”(błąd zbyt dużego nachylenia). Przetwornik nie aktualizuje wtedy kalibracji. Należy sprawdzić wtedy następujące sprawy: A. Czy bufory są dokładne? Sprawdzić, czy roztwory buforowe nie mają widocznych śladów zanieczyszczenia,

takich jak zmętnienie lub pleśń. Neutralne i lekko kwasowe bufory są wysoce podatne na pleśń. Bufory alkaliczne (pH 9 i większe), jeśli znajdują się w powietrzu przez dłuższy czas także mogą być niedokładne. Bufory alkaliczne absorbują dwutlenek węgla z atmosfery, który obniża pH. Jeśli bufor o wysokim pH był użyty w błędnej kalibracji, należy powtórzyć kalibrację wykorzystując świeży bufor. Jeśli świeży bufor nie jest dostępny, należy zastosować bufor o niższym pH. Na przykład, zastosować bufory o pH 4 i pH 7 zamiast buforów o pH 7 i pH 10.

B. Czy dano odpowiedni czas na zrównoważenie temperatury? Jeśli czujnik był w medium procesowym znacznie cieplejszym lub chłodniejszym niż bufor, należy go umieścić w zbiorniku o temperaturze otoczenia na co najmniej 20 minut przed rozpoczęciem kalibracji.

C. Czy wprowadzono prawidłowe wartości pH podczas ręcznej kalibracji? Stosowanie kalibracji automatycznej eliminuje błędy nieprawidłowego wprowadzenia wartości.

D. Czy czujnik jest prawidłowo dołączony do analizatora? Sprawdź okablowanie czujnika, w tym również połączenia w skrzynce połączeniowej.

E. Czy czujnik nie jest zabrudzony? Sprawdzić w instrukcji czujnika procedurę czyszczenia. F. Czy czujnik nie jest uszkodzony? Sprawdzić impedancję elektrody szklanej. Będąc na głównym ekranie

naciskaj , aż pojawi się ekran „Glass imped”(impedancja elektrody szklanej). W tabeli przedstawiono interpretację wartości impedancji elektrody szklanej.

mniejsza niż 10 MΩ Złamany lub pęknięty. Czujnik jest uszkodzony.

między 10 MΩ a 1000 MΩ normalny odczyt

większa niż 1000 MΩ czujnik pH może być blisko zakończenia okresu pracy

G. Czy przetwornik nie jest uszkodzony? Najlepszym sposobem, aby sprawdzić, uszkodzenie przetwornika

jest symulacja wejść pH. Patrz rozdział 15.13.

85

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.9.2 Ostrzeżenie lub komunikat o błędzie pokazuje się podczas standaryzacji Podczas standaryzacji miliwoltowy sygnał z komory pH jest zwiększany lub zmniejszany aż do uzgodnienia z odczytem pH z przyrządu odniesienia. Zmiana o jednostkę pH wymaga przesunięcia o 59mV. Sterownik ogranicza przesunięcie do ±1400mV. Jeśli standaryzacja wymaga przesunięcia większego niż ±1400mV, analizator wyświetli ekran o błędzie kalibracji. Standaryzacja nie będzie zaktualizowana. Należy sprawdzić następujące sprawy: A. Czy miernik odniesienia pH pracuje prawidłowo i jest prawidłowo skalibrowany? Sprawdzić jego odpowiedź

w buforach. B. Czy czujnik pH w procesie działa prawidłowo?. Sprawdzić jego odpowiedź w buforach. C. Czy czujnik jest całkowicie zanurzony w medium? Jeśli czujnik nie jest całkowicie zatopiony, może być

mierzone pH warstwy cieczy pokrywającej czujnik. pH tej warstwy może być różne od pH całego płynu. D. Czy czujnik pH nie jest zabrudzony? Jeśli czujnik wygląda na brudny, wyczyścić go. Sprawdzić w instrukcji

czujnika procedurę czyszczenia. Duży offset standaryzacji może być spowodowany zabrudzoną elektrodą odniesienia. Cząstki brudu mogą powodować zwiększenie offsetu pH nawet do dwóch jednostek pH. Aby sprawdzić napięcie odniesienia, patrz rozdział 15.15 15.9.3 Przetwornik nie akceptuje ręcznego nachylenia Jeśli nachylenie czujnika jest znane z innych źródeł, można je wprowadzić bezpośrednio do przetwornika. Przetwornik nie akceptuje nachylenia (przy 25°) poza zakresem od 45 do 60 mV/pH. Jeśli użytkownik przystępuje do wprowadzania nachylenia poniżej 45 mV/pH, przetwornik automatycznie zmieni wartość na 45. Jeśli użytkownik przystępuje do wprowadzania nachylenia powyżej 60 mV/pH, przetwornik automatycznie zmieni wartość na 60. Patrz w rozdziale 14.9.1 na wykrywanie i usuwanie usterek związanych z nachyleniem czujnika. 15.9.4 Czujnik nie reaguje na znaną zmianę pH A. Czy rzeczywiście nastąpiła oczekiwana zmiana pH? Jeśli odczyt pH procesu nie był tym, którego

oczekiwano, należy sprawdzić wyniki czujnika w buforach. Można także użyć drugiego pH-metra, aby sprawdzić zmiany.

B. Czy czujnik został właściwie przyłączony do przetwornika? C. Czy szkło nie zostało uszkodzone? Sprawdzić impedancję szklanej elektrody. Patrz rozdział 15.2.2. D. Czy przetwornik pracuje prawidłowo? Sprawdzić przetwornik symulując mu wejście pH. 15.9.5 Kalibracja zakończona pomyślnie, ale pH procesu jest nieco inne od spodziewanej wartości Różnice między odczytami pH wykonanymi przyrządem on-line a laboratoryjnym lub przenośnym są normalne. Przyrząd on-line jest zależny od zmiennych procesowych, na przykład potencjału uziemienia, napięć błądzących i efektu ustawienia, które nie wpływają na przyrząd laboratoryjny lub przenośny. Aby uzgodnić odczyt przyrządu z przyrządem odniesienia, patrz rozdział 14.4.

86

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.8.7 Kalibracja zakończona pomyślnie, ale pH procesu jest w grubym błędzie lub zakłócone Gruby błąd lub zakłócenie odczytu sugeruje pętlę uziemienia (system pomiarowy połączony do zacisku uziemienia w więcej niż jednym punkcie), pływający system (brak uziemienia) lub zakłócenie wprowadzone do przetwornika przez kabel sygnałowy. Problem wynika z procesu lub instalacji. Nie jest to błąd przetwornika. Problem powinien zniknąć po wyjęciu czujnika z systemu. Sprawdzić następujące elementy: A. Czy występuje pętla na uziemieniu?

1. Sprawdzić, czy system działa prawidłowo w buforze. Sprawdzić, czy nie ma bezpośrednich połączeń elektrycznych między zbiornikami buforów i medium procesowym lub rurociągiem.

2. Odłączyć końce przewodu sygnałowego. Dołączyć jeden koniec przewodu do rurociągu procesowego lub umieścić go w medium procesowym. Drugi koniec przewodu umieścić w zbiorniku bufora z czujnikiem. Przewód będzie stanowił elektryczne połączenie między procesem i czujnikiem.

3. Jeśli offsety i zakłócenia pojawiają się po wykonaniu połączenia to znaczy że występuje pętla na uziemieniu.

B. Czy proces jest uziemiony? 1. System pomiarowy wymaga jednej ścieżki do uziemienia: przez medium procesowe i rurociąg.

Plastikowy rurociąg, zbiorniki z włókna szklanego i nieuziemione lub słabo uziemione zbiorniki nie tworzą ścieżki. Pływający system może przejmować błądzące napięcia od innych przyrządów elektrycznych.

2. Uziemić rurociąg lub zbiornik do lokalnego uziemienia. 3. Jeśli zakłócenia dalej występują, proste uziemienie nie stanowi problemu. Zakłócenie jest

prawdopodobnie wnoszone do przyrządu przez kable czujnika. C. Uprościć połączenia kablowe czujnika.

1. Najpierw sprawdzić, czy czujnik pH jest połączony prawidłowo. 2. Odłączyć wszystkie przewody czujników przy przetworniku za wyjątkiem pH/mV IN, REFERENCE IN,

RTD IN i RTD RETURN. Schemat okablowania pokazano w rozdziale 3.0. Jeśli czujnik jest połączony z przetwornikiem przez skrzynkę połączeniową zawierającą przedwzmacniacz, odłączyć przewody po stronie czujnika w skrzynce połączeniowej.

3. Zawinąć taśmą odłączone końcówki przewodów, aby uniknąć przypadkowego stykania się w innymi przewodami lub zaciskami.

4. Połączyć zaciski RTD RETURN i RTD SENSE (patrz schemat okablowania w rozdziale 3.0). 5. Jeśli zakłócenia i/lub offset znikną, to znaczy że zakłócenia wchodzą do przetwornika przez jeden z

przewodów czujnika. System może pracować na stałe z uproszczonym połączeniem kablowym. D. Sprawdzić dodatkowe połączenia uziemienia lub indukowane zakłócenia.

1. Jeśli kabel czujnika jest prowadzony wewnątrz rury, może wystąpić zwarcie miedzy kablem i rurą. Poprowadzić przewód poza rurą. Jeśli objawy znikną, to znaczy że zwarcie jest między przewodem i rurą. Prawdopodobnie ekran jest uszkodzony i dotyka rury. Naprawić kabel i zainstalować ponownie w rurze.

2. Aby uniknąć indukowanych zakłóceń w kablu czujnika, należy go poprowadzić jak najdalej przewodów zasilających, przekaźników i silników elektrycznych. Okablowanie czujników należy prowadzić z dala od tras kablowych i pełnych paneli.

3. Jeśli pętla występuje należy skontaktować się z producentem. Może być potrzebna wizyta serwisowa, aby rozwiązać problem.

15.9.7 Odczyty procesu są zakłócone. 1. Jaka jest przewodność próbki? Pomiar pH w próbach mających przewodność mniejszą niż 50uS/cm może być bardzo trudne. Potrzebne są często specjalne czujniki (na przykład, the Model 320HP) i należy zwrócić specjalną uwagę na uziemienie i wielkość przepływu próbki. 2. Czy czujnik jest zabrudzony? Zawiesina w próbce może osadzać się na złączu odniesienia i zakłócać połączenie elektryczne między czujnikiem a medium procesowym. Wynikiem jest często zakłócony odczyt. 3. Czy czujnik jest prawidłowo połączony z przetwornikiem? Patrz rozdział 3.0. 4. Czy występuje pętla na uziemieniu? Patrz rozdział 15.9.6.

87

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.10 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK NIE ZWIĄZANYCH Z PROBLEMAMI POMIAROWYMI Problem Działanie Nieprawidłowe wyjście prądowe 1. Sprawdź, czy obciążenie wyjścia mieści się w zakresie pokazanym

na rys. 2.5. 2. Przy mniejszych błędach, dostrój wejście (rozdział 7.3.6)

Wyświetlacz zbyt jasny lub zbyt ciemny

Zmień kontrast (patrz rozdział 7.10)

Na wyświetlaczu komunikat „Enter Security Code” (wprowadź kod zabezpieczający)

Przetwornik jest zabezpieczony hasłem )patrz rozdział 5.4 i 7.6)

Na wyświetlaczu pokazuje się „Hold” (zatrzymanie)

Przetwornik jest w stanie zatrzymania (patrz rozdział 5.5)

Na wyświetlaczu pokazuje się „Current Output for Test” (test wyjścia prądowego)

Przetwornik symuluje wyjścia (patrz rozdział 7.3.5)

15.11 SYMULACJA WEJŚCIA PRĄDOWEGO – ROZPUSZCZONY TLEN Aby sprawdzić działanie przetwornika, można zastosować opornicę dekadową, aby symulować prąd z czujnika tlenowego. A. Odłącz przewody anody i katody od zacisków 11 i 12 na TB1 i podłącz opornicę dekadową, jak pokazano na rys. 15-1. Nie jest konieczne odłączanie przewodów RTD. B. Ustaw opornicę dekadową na rezystancję pokazaną w tabeli.

Czujnik Napięcie polaryzujące Rezystancja Spodziewany prąd 499ADO -675 mV 34 kΩ 20 µA

499ATrDO -800 mV 20 kΩ 40 µA

Hx438 i Gx448 -675 mV 8.4 MΩ 80 µA

C. Zanotuj prąd czujnika. Aby zobaczyć prąd czujnika z głównego ekranu naciskaj , aż pojawi się ekran Input Current (prąd wejściowy). Zauważ jednostki: µA to mikroampery: nA nanoampery. D. Zmień rezystancję opornicy dekadowej i sprawdź, czy pokazywany jest prawidłowy prąd. Prąd można wyliczyć z równania : napięcie (mV) prąd (µA) = --------------------

rezystancja(kΩ)

88

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.12 SYMULACJA WEJŚĆ PRĄDOWYCH – POZOSTAŁE POMIARY AMPEROMETRYCZNE

Aby sprawdzić działanie przetwornika, można zastosować opornicę dekadową, aby symulować prąd z czujnika. Bateria, która ma przeciwne napięcie jest konieczna, aby prąd czujnika miał prawidłowy znak. A. Odłącz przewody anody i katody od zacisków 1 i 2 na TB3 i podłącz opornicę dekadową, jak pokazano na rys. 15-2. Nie jest konieczne odłączanie przewodów RTD. B. Ustaw opornicę dekadową na rezystancję pokazaną w tabeli.

Czujnik Napięcie polaryzujące Rezystancja Spodziewany prąd 499ACL-01 (wolny chlor) 200 mV 28 M 500 nA

499ACL-02 (całkowity chlor) 250 mV 675 k 2000 nA

499ACL-03 (monochloramina) 400 mV 3 M 400 nA

499AOZ 200 mV 2.7 M 500 nA

C. Zanotuj prąd czujnika. Powinien być bliski wartości w tabeli. Rzeczywista wartość zależy od napięcia baterii. Aby zobaczyć prąd czujnika z głównego ekranu naciskaj

, aż pojawi się ekran Input Current (prąd wejściowy). Zauważ jednostki: µA to mikroampery: nA nanoampery. D. Zmień rezystancję opornicy dekadowej i sprawdź, czy pokazywany jest prawidłowy prąd. Prąd można wyliczyć z równania :

Vbattery – Vpolarizing (mV)

prąd (µA) = -------------------------------- rezystancja(kΩ)

Napięcie świeżej baterii 1.5 V wynosi około 1.6 V (1600 mV).

89

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.13 SYMULACJA WEJŚĆ - pH 15.13.1 Ogólnie Ten rozdział opisuje jak symulować wejście pH do przetwornika. Aby symulować pomiar pH, należy dołączyć standardowe źródło millivoltowe do przetwornika. Jeśli przetwornik pracuje prawidłowo, zmierzy dokładnie napięcie wejściowe i zamieni je na pH. Chociaż ogólnie procedura jest taka sama, szczegóły okablowania zależą od tego, czy przedwzmacniacz znajduje się w czujniku, skrzynce połączeniowej, czy w przetworniku. 15.13.2 Symulacja wejścia pH, kiedy przedwzmacniacz znajduje się w przetworniku 1. Wyłącz automatyczną korekcję temperatury (Rozdział 7.5) i ustaw ręcznie temperaturę na 25°C. 2. Odłącz czujnik pH. Odłącz także przewód anody czujnika chloru. Włóż łącznik między zaciskami pH IN i

REF IN. 3. W menu Diagnostics (diagnostyka) przewijaj w dół, aż pojawi się wiersz „pH Input” (wejście pH). Wejście

pH jest sygnałem wejściowym w mV. Mierzone napięcie powinno być 0 mV i pH powinno wynosić 7.00. Ponieważ dane kalibracyjne zapisane w przetworniku mogą powodować przesunięcie napięcia wejściowego, wyświetlane pH może nie być dokładnie 7.00.

4. Jeśli dostępne jest standardowe źródło milivoltowe, wyjmij łącznik między zaciskami pH IN i REF IN i włącz źródło napięcia jak pokazano na rysunku 15.3.

5. Skalibruj sterownik przy użyciu procedury w rozdziale 14.0. Użyj 0.0 mV dla Bufora 1 (pH 7.00) i -177.4 mV dla Bufora 2 (pH 10.00). Jeśli przetwornik pracuje prawidłowo, powinno to potwierdzić kalibracja. Nachylenie powinno być 59.16 mV/pH, a offset powinien być zero.

6. Aby sprawdzić liniowość, ustawić źródło napięcia na wartość podaną w tabeli i sprawdzić, że odczyty pH i millivolty odpowiadają wartościom w tabeli.

Napięcie (mV)

pH (przy 25oC)

295.8 2.00 177.5 4.00 59.5 6.00 -59.2 8.00

-177.5 10.00 -295.8 12.00

15.13.3 Symulacja wejścia pH, kiedy przedwzmacniacz jest w skrzynce połączeniowej Procedura jest taka sama jak opisano w rozdziale 15.13.2. Należy utrzymać połączenie między przetwornikiem i skrzynką połączeniową. Odłączyć czujnik po stronie czujnika od skrzynki połączeniowej i podłączyć źródło napięcia po stronie czujnika skrzynki połączeniowej. Patrz Rys. 15-3.

15.13.4 Symulacja wejścia pH, kiedy przedwzmacniacz jest w czujniku Przedwzmacniacz w czujniku zamienia sygnał o wysokiej impedancji na sygnał o małej impedancji bez wzmacniania go. Aby symulować wartości pH, wykonać procedurę w rozdziale 15.13.2.

90

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.14 SYMULACJA TEMPERATURY 15.14.1 Ogólnie Przetwornik Xmt-A-HT akceptuje albo Pt100 RTD (używane przy pH, czujnikach 499ADO, 499ATrDO, 499ACL-01, 499ACL-02, 499ACL-03 i 499AOZ) lub termistor 22k NTC (używany w czujnikach HX438 i Gx448 DO i większości czujników od innych producentów). Pt100 RTD ma konfigurację trzyprzewodową. Patrz Rys. 15-4. Przetwornik ma konfigurację dwuprzewodową.

15.14.2 Symulacja temperatury Aby symulować wejście temperatury, należy dołączyć opornicę dekadową do przetwornika lub skrzynki połączeniowej jak pokazano na Rys.15.5. Aby sprawdzić dokładność pomiaru temperatury, ustawiać rezystor symulujący RTD na wartość wskazywaną w tabeli i zanotować odczyty temperatury. Mierzona temperatura może nie zgadzać się z wartością w tabeli. Podczas kalibracji czujnika może wystąpić offset, aby pomiar temperatury był zgodny ze standardowym termometrem. Offset jest także stosowany do symulowanej rezystancji. Sterownik mierzy temperaturę prawidłowo, jeśli różnica między mierzoną temperaturą równa jest różnicy między wartościami w tabeli ±0.1°C. Na przykład, rozpocząć z symulowaną rezystancją 103.9 Ω, która odpowiada 10.0°C. Załóżmy, że offset z kalibracji czujnika wynosi -0.3 Ω. Z powodu offsetu, przetwornik oblicza temperaturę jako 103.6 Ω. Wynik jest 9.2°C. Teraz zmienia się rezystancję na 107.8 Ω, która odpowiada 20.0°C. Przetwornik używając 107.5 Ω oblicza temperaturę, tak że wyświetlacz pokazuje 19.2°C. Ponieważ różnica między wyświetlanymi temperaturami jest tak sama (10.0°C) jak różnica miedzy symulowanymi temperaturami, więc przetwornik działa prawidłowo.

Temperatura (oC)

Pt100 (Ω) 22k NTC (Ω)

0 100.0 64.88 10 103.9 41.33 20 107.8 26.99 25 109.7 22.00 30 111.7 18.03 40 115.5 12.31 50 119.4 8.565 60 123.2 6.072 70 127.1 4.378 80 130.9 3.208 85 132.8 2.761 90 134.7 2.385

100 138.5 1.798

91

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 15.0 WYKRYWANIE I USUWANIE USTEREK 15.13 POMIAR NAPIĘCIA ODNIESIENIA Niektóre procesy zawierają substancje, które są toksyczne lub przesuwają potencjał elektrody odniesienia. Dobrym przykładem jest siarczek. Przedłużone przebywanie w siarczku zmienia elektrodę odniesienia z elektrody srebro/ chlorek srebra na elektrodę srebro/ siarczek srebra. Zmiana napięcia odniesienia wynosi kilkaset mV. Dobrym sposobem na sprawdzenie toksyczności jest porównanie napięcia odniesienia elektrody z dobrą elektrodą srebro/ chlorek srebra. Napięcie odniesienia z nowego czujnika jest najlepsze. Patrz rys. 15-6. Jeśli elektroda odniesienia jest dobra, różnica napięcia nie może być większa niż około 20 mV. Toksyczna elektroda odniesienia zwykle wymaga wymiany.

Schemat okablowania czujnika powinien pozwolić na identyfikację przewodów odniesienia. Laboratoryjna elektroda srebro/ chlorek srebra może być użyta zamiast drugiego czujnika.

92

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 16.0 KONSERWACJA

ROZDZIAŁ 16.0 KONSERWACJA

16.1 PRZEGLĄD Ten rozdział podaje ogólne procedury rutynowej konserwacji przetwornika XMT-A-HT. Przetwornik prawie nie wymaga rutynowej konserwacji. 16.2 KONSERWACJA PRZETWORNIKA Okresowo oczyścić okno przetwornika środkiem do czyszczenia szkła. Detektor pilota na podczerwień jest umieszczony na górze przetwornika. Okno z przodu detektora musi być czyste. Większość elementów przetwornika jest wymienne. Na rysunku 16-1 i w tabeli 16-1 pokazano części i ich numery.

TABELA 16-1. Części zamienne dla modelu przetwornika SOLU COMP XMT (wersja z montażem panelowym)

Numer części Opis Masa w transporcie 23823-00 Zestaw do montażu panelowego, zawiera cztery uchwyty i

cztery śrubki 1.0 kg /2 lb

33654-00 uszczelka, przód, dla wersji do montażu panelowego 1.0 kg /2 lb

33658-00 uszczelka, tylna pokrywa, dla wersji do montażu panelowego 1.0 kg /2 lb

TABELA 16-2. Części zamienne dla modelu przetwornika SOLU COMP XMT (wersja z montażem na rurze/ ścianie)

Numer części Opis Masa w transporcie 33655-00 uszczelka do montażu na rurze/ścianie 1.0 kg /2 lb

23833-00 Zestaw do montażu na powierzchni, zawiera cztery nakrętki z podkładkami samogwintującymi i cztery o-ringi

0.5 kg /1 lb

93

MODEL XMT-A-HT ROZDZIAŁ 17.0 ZWROT MATERIAŁU

ROZDZIAŁ 17.0 ZWROT MATERIAŁU

17.1 INFORMACJE OGÓLNE. Aby wykonać naprawę i zwrot materiału, ważna jest komunikacja między klientem i producentem. Należy zadzwonić na numer 1-949-757-8500, aby otrzymać numer autoryzacji zwracanego materiału (RMA). 17.2 NAPRAWA GWARANCJNA. Poniżej opisano procedurę zwrotu przyrządów znajdujących się na gwarancji: 1. Zadzwonić do Rosemount Analytical w celu uzyskania autoryzacji. 2. Aby sprawdzić gwarancję, należy dostarczyć numer zamówienia lub oryginalny numer zakupu. W przypadku indywidualnych części lub podzespołów numer seryjny przyrządu musi być dostarczony. 3. Ostrożnie zapakować materiały i załączyć “Letter of Transmittal” (patrz Gwarancja). Jeśli to możliwe, należy zapakować materiały w taki sam sposób jak zostały dostarczone. 4. Wysłać przesyłkę na adres: WAŻNE

Proszę obejrzeć drugą część formularza „Return of Materials Request” (zwrot żądanych materiałów). Zgodność z wymaganiami OSHA jest konieczna dla zapewnienia bezpieczeństwa obsługi. Konieczne są także formularze MSDS i certyfikat, że przyrządy nie miały kontaktu z materiałami niebezpiecznymi i toksycznymi.

Rosemount Analytical Inc., Uniloc Division Uniloc Division 2400 Barranca Parkway Irvine, CA 92606 Attn: Factory Repair RMA No. ____________ Mark the package: Returned for Repair Model No. ____ 17.3 NAPRAWA POGWARANCYJNA. Poniżej opisano procedurę zwrotu do naprawy części po upływie gwarancji: 1. Zadzwonić do Rosemount Analytical w celu uzyskania autoryzacji. 2. Dostarczyć dowód zakupu i nazwisko i telefon osoby, z którą należy się kontaktować, jeśli będą potrzebne dodatkowe informacje. 3. Wykonać kroki 3 i 4 z rozdziału 17.2.

UWAGA! Skonsultować się z producentem na temat dodatkowych informacji dotyczących naprawy.

94

MODEL XMT-A-HT DODATEK A

DODATEK A CIŚNIENIE BAROMETRYCZNE JAKO FUNKCJA WYSOKOŚCI

Tabela pokazuje jak zmienia się ciśnienie barometryczne z wysokością. Wartości ciśnienia nie biorą pod uwagę wilgotności i frontów atmosferycznych.

Wysokość Ciśnienie barometryczne m stopy Bar mm Hg cale Hg kPa 0 0 1.013 760 29.91 101.3

250 820 0.983 737 29.03 98.3 500 1640 0.955 716 28.20 95.5 750 2460 0.927 695 27.37 92.7

1000 3280 0.899 674 26.55 89.9 1250 4100 0.873 655 25.77 87.3 1500 4920 0.846 635 24.98 84.6 1750 5740 0.821 616 24.24 82.1 2000 6560 0.795 596 23.47 79.5 2250 7380 0.771 579 22.78 77.1 2500 8200 0.747 560 22.06 74.7 2750 9020 0.724 543 21.38 72.4 3000 9840 0.701 526 20.70 70.1 3250 10,660 0.679 509 20.05 67.9 3500 11,480 0.658 494 19.43 65.8

95

man_solu comp xmt-a-ht_pn51-xmt-a-ht_a_2003-10_pl

Documents