(lubricating oil) = (base oil) +...

13
เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material .อนุวัฒน, .ประกาศิต ภาควิชาวิศวกรรมอุตสาหการ คณะวิศวกรรมศาสตร 1 วัสดุหลอลื่น หลักการหลอลื่น การหลอลื่นก็คือการนําเอาสารที่มีความตานทานตอการเฉือนต่ําแทรกเขาไปอยูระหวางผิวสัมผัส เพื่อ ปองกันมิใหยอดความ ขรุขระของผิวสัมผัสกันโดยตรง ซึ่งสารที่ใสเขาไประหวางผิวสัมผัสที่เรียกวา สารหลอ ลื่น หรือวัสดุหลอลื่นนีจะคงอยูระหวางผิว สัมผัสไดตลอดเวลาการทํางาน หรือเกือบตลอดเวลา หรือบาง ชวงเวลา ของการทํางานภายใตสภาวะที่กําหนดนั้นจะขึ้นอยูกับการ ออกแบบและลักษณะการทํางานเปนหลัก สารหลอลื่นที่เขาไปอยูระหวางผิวสัมผัสโดยทั่วไปจะอยูในลักษณะของชั้นบางๆ ที่เรียกวาฟลมของสาร หลอลื่น ซึ่งมี ความหนาเพียงพอที่จะแยกไมใหยอดความขรุขระ ของผิวทั้งสองสัมผัสกันโดยตรงในชวงการ ทํางานปกติ แตในบางกรณีความหนาของฟลมอาจจะไมเพียงพอที่จะแยก ไมใหยอดความขรุขระของผิวทั้งสอง สัมผัสกันโดยตรงไดตลอดเวลา ฟลมของสารหลอลื่น ดังกลาวมีหลายลักษณะซึ่งอาจแบงตามชนิดของสารหลอ ลื่นที่ใช หรือแบงตามวิธีที่ทําใหเกิดฟลมของสารหลอลื่น เมื่อมีการหลอลื่นระหวางผิวสัมผัสยอดความขรุขระก็ จะ ไมสัมผัสกันโดยตรง (ในกรณีที่ความหนาของฟลมเพียงพอที่จะ แยกไมใหยอดความขรุขระสัมผัสกัน ในชวงการทํางานปกติ ) หรือยอดความขรุขระก็จะสัมผัสกันโดยตรงนอยลง (ในกรณีที่ความหนาของฟลมไม เพียงพอที่จะแยกไมใหยอด ความขรุขระของผิวทั้งสองสัมผัสกันโดยตรงไดตลอดเวลา) ซึ่งเปนผลใหความเสียด ทาน ลดลงโดยแทนที่จะเปนการเสียดทานแหงก็จะเปลี่ยนไปเปน ความเสียดทานของของไหลซึ่งนอยกวาความ เสียดทานแหงมาก และการสึกหรอเนื่องจากการยึดติดและการขัดถูก็จะหมดไปหรือนอยลง สวนประกอบของน้ํามันหลอลื่น น้ํามันหลอลื่น (Lubricating oil) = น้ํามันฐาน (Base oil) + สารเคมีเพิ่มคุณภาพ (Additive) สารเพิ่มคุณภาพในน้ํามันชนิดตาง ประเภทน้ํามัน สารตอตานการทํา ปฏิกิริยากับ ออกซิเจน สารยับยั งการเกิด สนิม สารยับยั งการกัด กรอน สารยับยั งการสึก หรอ สารเคมีรับแรงกด สูง สารตานทาน การเกิดฟองอากาศ สารเคมีลดอุณหภูมิ ไหลเท สารชวยในการยึด เกาะ สารชวยชะลางและ ทําความสะอาด น้ํามันเกียร / / / / / / น้ํามันไฮดรอลิคอุตสาหกรรม / / / / / น้ํามันเทอรไบน / / / / / น้ํามันเครื่องอัดลม / / / / / น้ํามันเกียรเปด เฟองหนอน / / / / น้ํามันเครื่องทําความเย็น / / / / /

Upload: others

Post on 26-Jan-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

1

วสดหลอลน หลกการหลอลน

การหลอลนกคอการนาเอาสารทมความตานทานตอการเฉอนตาแทรกเขาไปอยระหวางผวสมผส เพอปองกนมใหยอดความ ขรขระของผวสมผสกนโดยตรง ซงสารทใสเขาไประหวางผวสมผสทเรยกวา สารหลอลน หรอวสดหลอลนน จะคงอยระหวางผว สมผสไดตลอดเวลาการทางาน หรอเกอบตลอดเวลา หรอบางชวงเวลา ของการทางานภายใตสภาวะทกาหนดนนจะขนอยกบการ ออกแบบและลกษณะการทางานเปนหลก สารหลอลนทเขาไปอยระหวางผวสมผสโดยทวไปจะอยในลกษณะของชนบางๆ ทเรยกวาฟลมของสารหลอลน ซงม ความหนาเพยงพอทจะแยกไมใหยอดความขรขระ ของผวทงสองสมผสกนโดยตรงในชวงการทางานปกต แตในบางกรณความหนาของฟลมอาจจะไมเพยงพอทจะแยก ไมใหยอดความขรขระของผวทงสองสมผสกนโดยตรงไดตลอดเวลา ฟลมของสารหลอลน ดงกลาวมหลายลกษณะซงอาจแบงตามชนดของสารหลอลนทใช หรอแบงตามวธททาใหเกดฟลมของสารหลอลน เมอมการหลอลนระหวางผวสมผสยอดความขรขระกจะ ไมสมผสกนโดยตรง (ในกรณทความหนาของฟลมเพยงพอทจะ แยกไมใหยอดความขรขระสมผสกนในชวงการทางานปกต) หรอยอดความขรขระกจะสมผสกนโดยตรงนอยลง (ในกรณทความหนาของฟลมไมเพยงพอทจะแยกไมใหยอด ความขรขระของผวทงสองสมผสกนโดยตรงไดตลอดเวลา) ซงเปนผลใหความเสยดทาน ลดลงโดยแทนทจะเปนการเสยดทานแหงกจะเปลยนไปเปน ความเสยดทานของของไหลซงนอยกวาความเสยดทานแหงมาก และการสกหรอเนองจากการยดตดและการขดถกจะหมดไปหรอนอยลง

สวนประกอบของนามนหลอลน นามนหลอลน (Lubricating oil) = นามนฐาน (Base oil) + สารเคมเพมคณภาพ (Additive) สารเพมคณภาพในนามนชนดตาง ๆ

ประเภทนามน

สารตอต

านการท

า ปฏ

กรยาก

บออ

กซเจน

สารยบย

งการเ

กดสน

ม สารยบย

งการก

ดกรอน

สารยบย

งการส

กหร

อ สารเค

มรบแ

รงกด

สง

สารตานทาน

การเก

ดฟองอากาศ

สารเค

มลดอ

ณหภม

ไห

ลเท

สารช

วยใน

การยด

เกาะ

สารช

วยชะ

ลางและ

ทาคว

ามสะ

อาด

นามนเกยร / / / / / / นามนไฮดรอลคอตสาหกรรม / / / / /

นามนเทอรไบน / / / / / นามนเครองอดลม / / / / /

นามนเกยรเปด เฟองหนอน / / / / นามนเครองทาความเยน / / / / /

Page 2: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

2

หนาทของนามนหลอลน 1. หลอลนชนสวนเครองจกรกล 7. ลดแรงเสยดทาน 2. ลดการสกหรอ 8. ปองกนสนม 3. สงทอดกาลง 9. ปองกนการกดกรอน 4. ลดความรอน 10.ปองกนสงสกปรก 5. ทาความสะอาด 11. เปนฉนวนไฟฟา 6. ลดแรงกระแทก 12. ฯลฯ

หลกการของการหลอลนทด

1. ใชสารหลอลนถกชนด 2. ใชสารหลอลนในปรมาณทเหมาะสม 3. ทาการหลอลนในระหวางชวงเวลาทเหมาะสม 4. ทาการหลอลนในจด(ชนสวน)ทถกตอง 5. ใชวธการหลอลนทเหมาะสม 6. มทศนคตทดตอการหลอลน

การแยกประเภทของนามนหลอลน เนองจากการนาเอานามนหลอลนไปใชสาหรบการหลอลนของชนสวนเครองจกรกลหลายชนด และภายใต สภาวะการทางานหลายสภาวะการทางาน ดงนนจงไดมการแยกประเภทของนามนหลอลนออกเปนนามนหลอลน ประเภทตาง ๆ มากมายโดยผผลตนามนหลอลนและสถาบนทเกยวของตาง ๆ เชน สถาบนปโตรเลยมอเมรกา (American Pertoleum Institute, API), สมาคมวศวกรยานยนตของอเมรกา (Society of Automotive Engineers, SAE), สถาบนมาตรฐานการทดสอบวสดของสหรฐอเมรกา (American Standard for Testing of Materials, ASTM), สถาบน ทหารของสหรฐอเมรกา (U.S. Military Institute, MIL), สมาคมผผลตเกยรของสหรฐอเมรกา (American Gear Manufacturers Association, AGMA), สมาคมวศวกรหลอลนของสหรฐอเมรกา (American Society of Lubrication Engineers, ASIE), และองคกรมาตรฐานสากล (International Standard Organization, ISO) เปนตน ซงการแยกประเภทของนามน หลอลนโดยทวไปมสลกษณะ คอ 1. การแยกประเภทตามชนดของนามนพนฐาน เปนนามนแร นามนสงเคราะห นามนพชและนามนสตว

Page 3: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

3

2. การแยกประเภทตามการนาไปใชงาน ซงโดยทวไปผผลตนามนหลอลนจะกาหนดวา นามนหลอลนสาเรจรป ทผลตขนมานนจะนาไปใชสาหรบเครองจกรหรอชนสวนของเครองจกรใด โดยจะนยมเรยกชอนามนหลอลนตามชอของ เครองจกรและชนสวนของเครองจกรทจะนานามนหลอลนนน ๆ ไปใช ซงสามารถแบงไดเปน 1. นามนหลอลนยานยนต (automotive Lubricating oils) ซงแบงแยกตอไปเปน - นามนเครอง (engine oils) - นามนเกยร (gear oils) - นามนหองเกยรอตโนมต (automatic transmission fluid) 2. นามนหลอลนอตสาหกรรม (industrial Lubricating oils) ซงแบงแยกตอไปเปน - นามนไฮดรอลก (hydraulic oils) - นามนเกยรอตสาหกรรม (industrial gear oils) - นามนเครองมอลม (air tool oils) - นามนเครองอดลม (compressor oils) - นามนเครองทาความเยน (refrigerating oils) - นามนเทอรไบน (turbine oils) - นามนถายเทความรอน (heat transfer oils) - นามนอตสาหกรรมอน ๆ การแยกประเภทตามการนาไปใชงานน นามนหลอลนแตละประเภทจะมคณสมบตทแตกตางกนตาม ความตองการของเครองจกรและชนสวนของเครองจกร ซงโดยทวไปแลวกจะตางกนทปรมาณและชนดของสาร เพมคณภาพทใช โดยรปท 7 แสดงถงชนดของสารเพมคณภาพทสาคญทใชกบนามนหลอลนประเภทตาง ๆ

รปท 7 ชนดของสารเพมคณภาพทใชกบนามนหลอลนประเภทตาง ๆ

Page 4: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

4

3. การแยกประเภทตามความหนด (viscosity classification) ซงมการแยกประเภทนามนหลอลนสาหรบ ยานยนตและสาหรบอตสาหกรรม ตามความหนดไว เทาทนยมใชกนมดงตอไปนคอ 1. การแยกประเภทของนามนเครองตามความหนด (engine oil viscosity classification) โดยสมาคมวศวกร ยานยนตของสหรฐอเมรกา (SAE) ตามมาตรฐาน SAE J 300 (มถนายน 1989) ซงแยกเปนเกรดหรอเบอรของ นามนเครองตามความหนดออกเปนสองกลม คอ กลมแรกเปนเกรดทมอกษร W ดานหลง เปนนามนเครองทใช สาหรบสภาวะอณหภมตา แยกเปนเกรดโดยใชคาความหนดสงทอณหภมตา, อณหภมสงสดทปมไดพอด และความ หนดตาสดท 100 C กลมทสองเปนเกรดทไมมอกษร W ดานหลง เปนนามนเครองทใชสาหรบภาวะอณหภมทสง ขน แยกเปนเกรดโดยใชคาความหนดทอณหภม 100 C เพยงอยางเดยวตามทแสดงในตารางท 1

ตารางท 1 เกรดของนามนเครองตามมาตรฐาน SAE (SAE J300, March 1989) ความหนด (cP) ทอณหภม ( C ), สงสด ความหนด (cSt) ท 100 C เกรดหรอเบอร SAE

การหมนเครอง (cranking) การปม (pumpability) ตาสด สงสด

0W 3,250 ท -30 30,000 ท -35 3.8

5W 3,500 ท -25 30,000 ท -30 3.8

10W 3,500 ท -20 30,000 ท -25 4.1

15W 3,500 ท -15 30,000 ท -20 5.6

20W 4,500 ท -10 30,000 ท -15 5.6

25W 6,000 ท -5 30,000 ท -10 9.3

20 5.6 < 9.3

30 9.3 < 12.5

40 12.5 < 16.3

50 16.3 < 12.9

60 21.9 < 26.1

นามนเครองบางชนดอาจจะมความหนดทอณหภมตา และอณหภมสงสดทปมไดพอดตามเกรดทม

อกษร W ดานหลงเกรดใดเกรดหนง และมความหนดท 100 C ตามเกรดหรอเบอรทไมม W ดานหลงเกรดใดเกรดหนงดวย ตวอยางเชน มความหนดทอณหภมสงสดทปมไดพอดตามเกรด 10W และมความหนดท 100 C ตามเกรด 40 นามนเครองชนดนกจะมเกรดเปน SAE 10W-40 ซงเรยกวา นามนเครองหลายเกรด (multigrade) หรอหลายความ หนด (multiviscosity) โดยทวไปแลวนามนเครองหลายเกรดนจะ มการเตมสารเพมคณภาพประเภทสารเพมคาดชน ความหนด (viscosity index improvers) เขาไป 2. การแยกประเภทของนามนเกยรธรรมดา และเฟองทายสาหรบรถยนตตามความหนด (Axle and Manual Transmission Lubricant Viscosity Classification) โดยสมาคมวศวกรยานยนตของ

Page 5: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

5

สหรฐอเมรกา (SAE) ซงไดแยก ประเภทของนามนหลอลนทใชกบหองเกยรธรรมดา และเฟองทายของรถยนตตามมาตรฐาน J306 โดยใชคาความ หนดทวดไดทอณหภม 100 C และคาอณหภมสงสดทความหนดมคาถง 150,000 cP เมอทาใหเยน และวดตามวธ ทดสอบคาความหนดตามทปรากฎทอณหภมตาตามมาตรฐาน ASTM D2983 โดยใชเครองวดความหนด Brook field เพอแยกเปนเกรดหรอเบอรตาง ๆ กนตามทแสดงในตารางท 2

ตารางท 2 เกรดของนามนเกยรของเพลาทายตามมาตรฐาน SAE (SAE J360, March 1985) ความหนดท 100 C เกรดหรอเบอร SAE อณหภมสงสด C

เมอความหนดเปน 150,000 cP ตาสด cSt สงสด cSt

70W -55 4.1 -

75W -40 4.1 -

80W -26 7.0 -

85W -12 11.0 -

90 - 13.5 < 24.0

140 - 24.0 < 41.0

250 - 41.0 -

นามนเกยรและเฟองทายจะมชนดหลายเกรด เชนเดยวกบนามนหลอลน และมเกรดหรอเบอรทมอกษร W ดานหลงสาหรบในสภาวะการใชงานทอณหภมตาเชนกน 3. การแยกประเภทของนามนหลอลนสาหรบอตสาหกรรมตามความหนด (Viscosity System for Industrial Fluid Lubricants) ซงเปนระบบทพฒนาขนรวมกนระหวาง ASTM และ ASLE โดยไดแบงเปนระดบความหนดตาง ๆ ทแนนอน เพอใชเปนพนฐานสาหรบการเลอกหรอกาหนดคาความหนดของนามนหลอลนสาหรบอตสาหกรรม การ แยกประเภทตามระบบนเดมใชคาความหนดทวดไดท 100 F แตไดเปลยนมาเปนคาความหนดทวดได 40 C เพอให สอดคลองกบมาตรฐานสากล ชวงความหนดและเกรดหรอเบอรทกาหนดไดแสดงไวในตารางท 3

ตารางท 3 เกรดของนามนหลอลนสาหรบอตสาหกรรม ชวงความหนด,

cSt ท 40 C เกรดหรอเบอรความหนด คาความหนดทจดกลาง cSt ท 40 C

ตาสด สงสด

ISO VG2 2.2 1.98 2.42

ISO VG3 3.2 2.88 3.52

ISO VG5 4.6 4.14 5.06

ISO VG7 6.8 6.12 7.48

Page 6: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

6

ISO VG10 10 9.00 11.0

ISO VG15 15 13.5 16.5

ISO VG22 22 19.8 24.2

ISO VG32 32 28.8 35.2

ISO VG46 46 41.4 50.6

ISO VG68 68 61.2 74.8

ISO VG100 100 90.0 110

ISO VG150 150 135 165

ISO VG220 220 198 242

ISO VG320 320 288 352

ISO VG460 460 414 506

ISO VG680 680 612 748

ISO VG1000 1000 900 1000

ISO VG1500 1500 1350 1650

4. การแยกประเภทของนามนหลอลนสาหรบระบบเกยรแบบปดตามความ

หนด (Viscosity Grades for Enclosed Gearing) ซงเปนระบบทกาหนดขนโดยสมาคมผผลตเกยรของสหรฐอเมรกา (AGMA) โดยใชคาความหนด ทวดไดทอณหภม 100 F เพอแยกเปนเกรดหรอเบอรตาง ๆ กนตามทแสดงในตารางท 4 ซงไดเปรยบเทยบกบเกรด หรอเบอรความหนดตามมาตรฐาน ISO ไวดวย

ตารางท 4 เกรดของนามนหลอลนสาหรบระบบเกยรแบบเปดของ AGMA เบอร AGMA ชวงความหนดท 100 F , SUS เทยบเทากบ ISO VG

1 139-235 46

2, 2 EP 284-347 68

3, 3 EP 417-510 100

4, 4 EP 626-765 150

5, 5 EP 918-1122 220

6, 6 EP 1335-1632 320

7 comp, 7 EP 1919-2346 460

8 comp, 8 EP 2837-3467 680

8 A comp 4171-5098 1000

Page 7: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

7

เบอรของนามนหลอลนทตามดวยตวอกษร EP (Extreme Pressure) หมายถง นามนหลอลนทมคณสมบตใน การลดความเสยดทาน และการสกหรอภายใตสภาวะความดนสงมาก สวนคายอ comp. หมายถง นามนหลอลนทมสวน ผสมของนามนไขมน หรอนามนไขมนสงเคราะห (Fatty of Synthetic Fatty Oils) 3 ถง 10 เปอรเซนต 5. การแยกประเภทของนามนหลอลนสาหรบระบบเกยรแบบเปดตามความหนด (Viscosity Grades for Open Gear Lubricants) ซงเปนระบบทกาหนดขนโดยสมาคมผผลตเกยรของสหรฐอเมรกา (AGMA) โดยใชคาความหนดท วดไดทอณหภม 100 F เพอแยกเปนเกรดหรอเบอรตาง ๆ กนตามทแสดงในตารางท 5 ซงไดเปรยบเทยบกบเกรดหรอ เบอรความหนดตามมาตรฐาน ISO ไวดวยเชนกน

ตารางท 5 เกรดของนามนหลอลนสาหรบระบบเกยรแบบเปดของ AGMA เบอร AGMA ชวงความหนดท 100 F , SUS เทยบเทากบ ISO VG

4, 4 EP 626-765 150

5, 5 EP 918-1,122 220

6, 6 EP 1,335-1,632 320

7, 7 EP 1,919-2,346 460

8, 8 EP 2,837-3,467 680

9, 9 EP 6,260-7,650 1,500

10, 10 EP 13,350-16,320 -

11, 11 EP 19,190-23,460 -

12, 12 EP 28,370-34,670 -

Page 8: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

8

รปท 8 เปรยบเทยบเกรดความหนดตามมาตรฐานตาง ๆ

โดยทวไปแลวการแยกเกรดของนามนหลอลนตามความหนดนน ถาตวเลขของเกรดหรอเบอรมาก ความหนด กจะมาก แตในกรณของการแยกเกรดหรอเบอรของนามนเครองและนามนเกยรของ SAE นน นามนเกยรจะมเกรด หรอ เบอรสงกวานามนเครอง ซงไมไดหมายความวานามนเกยรจะมความหนดมากกวานามนเครอง ตวเลขทสงกวา ในกรณนเพอใหงายตอการแยกระหวางนามนเครอง และนามนเกยรเทานน รปท 8 แสดงการเปรยบเทยบเกรดความ หนด ตามมาตรฐานตาง ๆ ขางตน 4. การแยกประเภทตามสภาพการใชงาน (service classification) การแยกประเภทตามความหนดนนจะเกยวของเฉพาะความหนดเทานน นามนหลอลนทมความหนดเทากนอาจถกนาไปใชงานหลายลกษณะ ดงนนนอกจากการ แยกประเภทตามความหนดแลว จงจาเปนตองมการแยกตามสภาพการใชงาน ซงมาตรฐานทใชกนอยคอ 1. การแยกประเภทนามนเครองตามสภาพการใชงานของเครองยนต โดยสถาบนปโตรเลยมอเมรกน (API) ดวยความรวมมอกบสมาคมวศวกรยานยนตของสหรฐอเมรกา (SAE) และสถาบนมาตรฐาน

Page 9: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

9

การทดสอบวสดของสหรฐอเมรกา (ASTM) ไดแยกประเภทนามนเครองตามสภาพการใชงานของเครองยนตเปนสองกลม คอ กลมเครองยนต เบนซน และ ดเซล * เครองยนตเบนซน (S - Service Station) ซงในปจจบนมอยเจดประเภท คอ SA สาหรบเครองยนตเบนซนทางานเบา ไมมสารเพมคณภาพ จงไมควรใชกบเครองยนตสมยใหม SB สาหรบเครองยนตเบนซนทางานเบา มสารเพมคณภาพสาหรบปองกนการรวมตวกบออกซเจน และสาร ปองกนการกดกรอนของแบรงเทานน จงไมควรนามาใช ยกเวนบรษทผผลตเครองยนตจะแนะนาใหใช SC สาหรบเครองยนตเบนซนของรถยนตนง และรถบรรทกอเมรกน รนป 1964 ถง 1966 นามนเครอง ประเภทนมสารเพมคณภาพทใชในการควบคมการเกดตะกอนการสกหรอ สนม และการกดกรอน SD สาหรบเครองยนตเบนซนของรถยนตนงและรถบรรทกบางแบบของอเมรกน รนป 1968 ถง 1970 โดย มสารเพมคณภาพเหมอนกบประเภท SC แตจะเพมปรมาณทเตมเพอใหสามารถปองกนไดมากขน SE สาหรบเครองยนตเบนซนของรถยนตนงและรถบรรทกบางแบบของอเมรกน รนป 1971 บางรน และ รนป 1972 เปนตน นามนเครองประเภทนจะใหการปองกนการเกดตะกอน การสกหรอ สนม และการกดกรอนมากกวา นามนเครองประเภท SC และ SD SF เปนนามนเครองทปรบปรงคณภาพจากนามนประเภท SE เมอป 1980 โดยมการเพมสารตานทานการรวม ตวกบออกซเจนและการปองกนการสกหรอ SG สาหรบเครองยนตเบนซนของรถยนตนง รถต และรถบรรทกเบาของอเมรกน ตงแตรนป 1989 นามน เครองนใหการควบคมการเกดตะกอน การรวมตวกบออกซเจน และการสกหรอของเครองยนตทดขนกวาประเภทเดม * เครองยนตดเซล (C - Commercial) ซงในปจจบนมอยหาประเภท คอ CA สาหรบเครองยนตดเซลททางานเบา ทใชนามนเชอเพลงทมคณภาพสง และบางครงใชสาหรบเครองยนต เบนซนททางานเบาดวยนามนเครองประเภทนจะใหการปองกนการกดกรอนของแบรง และการรวมตวของเขมาทแหวน ลกสบของเครองยนตดเซลแบบธรรมดา (ไมตดเทอรโบชารจ) CB สาหรบเครองยนตดเซลททางานปานกลาง และบางครงใชสาหรบเครองยนตททางานปานกลางดวย นามน เครองประเภทนใหการปองกนเชนเดยวกบนามนเครองประเภท CA แตมากกวา จงสามารถใชกบเครองยนตดเซลทใช นามนเชอเพลงทมคณภาพตาลงมาได CC สาหรบเครองยนตดเซลธรรมดาหรอทมเทอรโบชารจหรอซเปอรชารจ ทางานปานกลางถงทางานหนก รวมทงสาหรบเครองยนตเบนซนทางานหนกบางชนด นามนประเภทนจะใหการปองกนการเกดตะกอนทอณหภมสง และการกดกรอนของแบรงในเครองยนตดเซล และใหการปองกนสนม การกดกรอน และการเกดตะกอนทอณหภม ตาในเครองยนตเบนซนดวย

Page 10: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

10

CD สาหรบเครองยนตดเซลธรรมดาหรอทมเทอรโบชารจหรอซเปอรชารจ ททางานหนกเมอใชนามนเชอเพลงทมคณภาพหลากหลาย รวมทงเชอเพลงทมปรมาณกามะถนสงดวย นามนเครองประเภทนจะใหการปองกนการ กดกรอน การเกดตะกอนทอณหภมสงไดด CE สาหรบเครองยนตดเซลธรรมดาหรอทมเทอรโบชารจหรอซเปอรชารจ ททางานหนก ซงมคณสมบตลด การสะสมของเขมาทหวลกสบ และปองกนการสกหรอไดดเยยม 2. การแยกประเภทนามนเกยรตามสภาพการใชงาน โดยสถาบนปโตรเลยมอเมรกา (API) ซงไดแยกประเภท นามนเกยรออกเปนเกรดหรอเบอรตาง ๆ (Gear Lubricant Number, GL) คอ GL-1 สาหรบการใชงานของเกยรเดอยหม (spiral bevel) และเฟองหนอน (worm gear) และกระปกเกยร ในสภาพการใชงานเบา นามนประเภทนไมตองเตมสารเพมคณภาพ GL-2 สาหรบการใชงานของเกยรแบบเฟองหนอน ซงสภาพหนกกวา GL-1 นามนประเภทนมสารเพม คณภาพปองกนการสกหรอ GL-3 สาหรบการใชงานเฟองทายแบบเดอยหม และกระปกเกยร ซงมสภาพความเรวและการรบแรงขนาด ปานกลาง นามนประเภทนมสารรบความดนสงปานกลาง GL-4 สาหรบการใชงานของเกยรแบบเหศนย (hypoid gear) และเกยรอน ๆ ททางานหนก GL-5 สาหรบการใชงานของเกยรแบบเหศนยและเกยรอน ๆ ททางานหนกและตองรบแรงกระแทก GL-6 สาหรบการใชงานของเกยรแบบเหศนยทมการเหศนยสง นามนประเภทนมการปองกนการขดขด มากกวา GL-5 นอกจากการแยกประเภทของนามนเครอง และนามนเกยรตามสภาพการใชงาน โดยสถาบนปโตรเลยม อเมรกนแลว ยงมการแยกประเภทนามนเครองและนามนเกยรตามสภาพการใชงานโดยสถาบนทเกยวของอนอก เชน องคกรทหารของสหรฐอเมรกา (U.S. Military Organisation), องคกรมาตรฐานยานยนตของญปน (Japanese Automobile Standards Organisation), และสภาผผลตยานยนตของตลาดรวมยโรป (Committee of Common Maket Automobile Constructors) เปนตน ซงสวนใหญแลวกจะอางองหรอเทยบกบการแยกประเภทของ API หนาทของนามนหลอลน นามนหลอลนนอกจากชวยลดความเสยดทานและการสกหรอแลว ยงทาหนาทอยางอนอกหลายประการ ซงพอสรปหนาทหลกของนามนหลอลนไดคอ 1. ลดความเสยดทาน โดยนามนหลอลนเขาไปอยระหวางผวสมผสทขรขระ กจะปองกนไมใหผววตถ ทงสองสมผสกนโดยตรง ซงทาใหไมเกดการสกหรอในลกษณะของการยดตดและการขดถเกดขน 2. ลดการสกหรอ โดยเมอนามนหลอลนเขาไปอยระหวางผวสมผสทขรขร กจะปองกนไมใหผววตถ ทงสองสมผสกนโดยตรง ซงทาใหไมเกดการสกหรอในลกษณะของการยดตดและการขดถเกดขน 3. ระบายความรอน โดยความรอนทเกดขนจากความเสยดทานของนามนหลอลนเอง และเกดจาก

Page 11: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

เอกสารประกอบการเรยนวชา InE191 Engineering Material

อ.อนวฒน, อ.ประกาศต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร

11

แหลงอน นามนหลอลนจะทาหนาทเปนตวกลางสงผานและ / หรอนาความรอนออกจากระบบ 4. ปองกนสนม นามนหลอลนโดยทวไปมความตงผวด จงสามารถรกษาฟลมไวไดนาน ซงจะปองกน ไมใหออกซเจนเขาไปทาปฎกรยากบโลหะ จนเกดเปนออกไซดหรอสนมไดงาย 5. สงกาลง นามนหลอลนมคณสมบตหดตวนอยมากเมอถกอด และสามารถปองกนสนมได จงใชเปน ตวกลางในการสงผานกาลง ในกรณนจะเรยกนามนหลอลนวานามนไฮดรอลก หลกเกณฑในการพจารณาเลอกนามนหลอลน สงทสาคญทสดในการพจารณาเลอกนามนหลอลนกคอ นามนหลอลนจะตองมคณสมบตเหมาะสมกบ สภาพการใชงาน ซงผทจะมขอมลและรายละเอยดของการใชงานของเครองจกรหรอชนสวนมากทสดกคอผผลต ดงนนโดยทวไปแลวผผลตเครองจกรหรอชนสวนจะเปนผกาหนดคณสมบตของนามนหลอลนทจะใชกบเครอง- จกรหรอชนสวนนน ๆ ซงมกจะอางองตามมาตรฐานหรอประเภทของนามนหลอลนทสถาบนและองคกรตาง ๆ ไดกาหนดไว โดยมหลกเกณฑในการกาหนดคณสมบตของนามนหลอลนดงตอไปน คอ 1. ความหนดทเหมาะสม พจารณาจากปจจยสามประการคอ 1. แรงกด ถาแรงกดมาก ใชนามนทมความหนดมาก ถาแรงกดนอย ใชนามนทมความหนดนอย 2. ความเรว ถาความเรวสง ใชนามนทมความหนดนอย ถาความเรวตา ใชนามนทมความหนดมาก 3. อณหภม ถาอณหภมสง ใชนามนทมความหนดมาก ถาอณหภมตา ใชนามนทมความหนดนอย 2. ดชนความหนด พจารณาจากชวงอณหภมของการใชงาน ถาชวงอณหภมกวางกตองใชนามนทม ดชนความหนดสงเพอไมใหความหนดเปลยนแปลงกบอณหภมมากนก 3. คณสมบตอน พจารณาจากความจาเปนและความตองการของการใชงาน โดยทวไปจะพจารณาจาก สารเพมคณภาพตาง ๆ ทเตมเขาไป เชน นามนไฮดรอลก ถาไมตองการใหมฟองอากาศในนามนกจะตองมสาร ปองกนการเกดฟอง เปนตน

Page 12: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

หนงสออเลกทรอนกส

ฟสกส 1(ภาคกลศาสตร( ฟสกส 1 (ความรอน)

ฟสกส 2 กลศาสตรเวกเตอร

โลหะวทยาฟสกส เอกสารคาสอนฟสกส 1ฟสกส 2 (บรรยาย( แกปญหาฟสกสดวยภาษา c ฟสกสพศวง สอนฟสกสผานทางอนเตอรเนต

ทดสอบออนไลน วดโอการเรยนการสอน หนาแรกในอดต แผนใสการเรยนการสอน

เอกสารการสอน PDF กจกรรมการทดลองทางวทยาศาสตร

แบบฝกหดออนไลน สดยอดสงประดษฐ

การทดลองเสมอน

บทความพเศษ ตารางธาต)ไทย1) 2 (Eng)

พจนานกรมฟสกส ลบสมองกบปญหาฟสกส

ธรรมชาตมหศจรรย สตรพนฐานฟสกส

การทดลองมหศจรรย ดาราศาสตรราชมงคล

แบบฝกหดกลาง

แบบฝกหดโลหะวทยา แบบทดสอบ

ความรรอบตวทวไป อะไรเอย ?

ทดสอบ)เกมเศรษฐ( คดปรศนา

ขอสอบเอนทรานซ เฉลยกลศาสตรเวกเตอร

คาศพทประจาสปดาห ความรรอบตว

การประดษฐแของโลก ผไดรบโนเบลสาขาฟสกส

นกวทยาศาสตรเทศ นกวทยาศาสตรไทย

ดาราศาสตรพศวง การทางานของอปกรณทางฟสกส

การทางานของอปกรณตางๆ

Page 13: (Lubricating oil) = (Base oil) + (Additive)เอกสารประกอบการเรียนวิชา InE191 Engineering Material ... ทานแห งก็จะเปลี่ยนไปเป

การเรยนการสอนฟสกส 1 ผานทางอนเตอรเนต

1. การวด 2. เวกเตอร3. การเคลอนทแบบหนงมต 4. การเคลอนทบนระนาบ5. กฎการเคลอนทของนวตน 6. การประยกตกฎการเคลอนทของนวตน7. งานและพลงงาน 8. การดลและโมเมนตม9. การหมน 10. สมดลของวตถแขงเกรง11. การเคลอนทแบบคาบ 12. ความยดหยน13. กลศาสตรของไหล 14. ปรมาณความรอน และ กลไกการถายโอนความรอน15. กฎขอทหนงและสองของเทอรโมไดนามก 16. คณสมบตเชงโมเลกลของสสาร

17. คลน 18.การสน และคลนเสยง การเรยนการสอนฟสกส 2 ผานทางอนเตอรเนต

1. ไฟฟาสถต 2. สนามไฟฟา3. ความกวางของสายฟา 4. ตวเกบประจและการตอตวตานทาน 5. ศกยไฟฟา 6. กระแสไฟฟา 7. สนามแมเหลก 8.การเหนยวนา9. ไฟฟากระแสสลบ 10. ทรานซสเตอร 11. สนามแมเหลกไฟฟาและเสาอากาศ 12. แสงและการมองเหน13. ทฤษฎสมพทธภาพ 14. กลศาสตรควอนตม 15. โครงสรางของอะตอม 16. นวเคลยร

การเรยนการสอนฟสกสทวไป ผานทางอนเตอรเนต

1. จลศาสตร )kinematic) 2. จลพลศาสตร (kinetics) 3. งานและโมเมนตม 4. ซมเปลฮารโมนก คลน และเสยง

5. ของไหลกบความรอน 6.ไฟฟาสถตกบกระแสไฟฟา 7. แมเหลกไฟฟา 8. คลนแมเหลกไฟฟากบแสง9. ทฤษฎสมพทธภาพ อะตอม และนวเคลยร

ฟสกสราชมงคล