รายงานวจยฉบบสมบรณ

การใชระบบกรดทวนกรดนอยลงโดยใชสารกระตนเพอลดการสนเปลองเปลอก ของยางพารา

Low-frequency Tapping Systems with Stimulant Application to Reduce Bark Consumption of Rubber Trees

คณะนกวจย

สายณห สดด รวยรชต รกขนธ Regis Lacote

โครงการวจยนไดรบทนสนบสนนจากงบประมาณแผนดน มหาวทยาลยสงขลานครนทร

ประจ าปงบประมาณ 2558-2559 รหสโครงการ NAT570167S

การใชระบบกรดทวนกรดนอยลงโดยใชสารกระตนเพอลดการสนเปลองเปลอกของยางพารา

Low-frequency Tapping Systems with Stimulant Application to Reduce Bark Consumption of Rubber Trees

จดท าโดย สงกด 1. รองศาสตราจารย ดร. สายณห สดด มหาวทยาลยสงขลานครนทร 2. นางสาวรวยรชต รกขนธ มหาวทยาลยสงขลานครนทร 3. Dr. Regis LacoteCIRAD (Centre de coopération internationale en recherche agronomiquepour le développement)

โครงการวจยนไดรบทนสนบสนนจากงบประมาณแผนดน มหาวทยาลยสงขลานครนทร ประจ าปงบประมาณ 2558-2559 รหสโครงการ NAT570167S

ก

กตตกรรมประกาศ โครงการ การใชระบบกรดทวนกรดนอยลงโดยใชสารกระตนเพอลดการสนเปลองเปลอกของยางพารา โดยไดรบทนสนบสนนการวจยจากงบประมาณแผนดน มหาวทยาลยสงขลานครนทร ประจ าป 2558-2559 ไดรบความรวมมอการสนบสนนสถานทการท าวจยและวเคราะหขอมลจาก ภาควชาพชศาสตร คณะทรพยากรธรรมชาต มหาวทยาลยสงขลานครนทร และสถานวจยและฝกภาคสนามเทพา อ าเภอเทพา จงหวดสงขลา โครงการดงกลาวไดส าเรจลงดวยดทกประการ จงขอขอบคณเปนอยางยงมา ณ โอกาสน

รองศาสตราจารย ดร.สายณห สดด หวหนาโครงการวจย

ข

บทคดยอ จากการทราคายางพาราตกต า ท าใหเกดการขาดแคลนแรงงานคนกรดยางในสวนยางพาราทางภาคใตของประเทศไทย จงมการใชระบบกรดทมความถต ารวมกบการกระตนดวยสารเรงน ายาง มาใช เพอสามารถแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานกรดได ดงนนไดมการศกษาทสถานวจยเทพา จงหวดสงขลา ทดลองกบยางพาราพนธ RRIM 600 อาย 10 ป วางแผนการทดลองแบบบลอกสมสมบรณ (RCBD) จ านวน 3 ซ า ซงประกอบดวย 5 สงทดลอง คอ T1: S/3 d1 2d/3, T2: S/2 d2, T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1 (1) 8/y (m), T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1 (1) 4/y (m) และ T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1 (1) 12/y (m) ผลการทดลองพบวา การใชระบบกรดความถต าโดยการใหสารกระตนเอทธฟอน 2.5% จ านวน 8 ครงตอป ใน T3 สามารถเพมประสทธภาพแรงงานการกรดไดอยางมนยส าคญ โดยไมสงผลกระทบรนแรงทางสรรวทยาของตนยางพารา และจากการทดลองในชวง 1 ป ไมกระทบตอการเจรญทางล าตน ปรมาณเนอยางแหง และสรรวทยาของน ายาง ซงไมแตกตางจาก T1 และ T2 ส าหรบความสนเปลองเปลอกของ T3 และ T5 นอยกวาระบบกรดอนอยางมนยส าคญทางสถต และไมพบความแตกตางระหวางทรตเมนต นอกจากนมจ านวนตนทแสดงอาการหนายางแหง ความรนแรงขนกบวธการใชสารกระตน ดงนนระบบกรด T3 เปนวธเทนาจะน าไปใชในสภาวะทยางพาราตกต า เพราะชวยใหเกษตรกรมเวลาในการท ากจกรรมเพอเสรมรายได และแกปญหาการขาดแคลนแรงงานคนกรดไดดวย

ค

Abstract According to low rubber price and labor shortage, rubber smallholders in southern Thailand have suffered from these pressures. Low frequency tapping (LFT) system may be an optimum choice to solve the problems. An experiment was established to test LFT at the Thepa Research Station, Songkhla province. Ten-year old trees of clone RRIM 600 was used for investigation. The experiment was designed as Randomized Complete Block Design (RCBD) with 5 treatments: T1 [S/3 d1 2d/3], T2 [S/2 d2], T3 [S/2 d3 ET 2.5% Pa1 (1) 8/y (m)], T4 [S/3 d2 ET 2.5% Pa1 (1) 4/y (m)] and T5 [S/3 d3 ET 2.5% Pa1 (1) 12/y (m)] with 3 replications (10 trees in each replicate). After 1 year of tapping, T3 exhibited the significantly highest of latex/tree/tapping. Cumulative latex yield of T3 was not significantly difference from T1 and T2. There was no prominent impact of latex physiology among the treatments. It was remarkable that LFT reduced markedly bark consumption, particularly in T3 and T5. There was no significant difference of girth increment among the treatments. Tapping panel dryness was found in related to ethylene application. Hence, it is suggested that LFT with ethylene stimulation will be a choice to overcome natural rubber crisis of smallholders in southern Thailand.

ง

สารบญเรอง หนา กตตกรรมประกาศ ก

บทคดยอ ข

Abstract ค

สารบญเรอง ง

สารบญตาราง ฉ

สารบญภาพ ช

สารบญภาพผนวก ซ

บทน า 1

วตถประสงค 1

ตรวจเอกสาร 1

1. ลกษณะทวไปของยางพารา 1

2. ยางพาราพนธ RRIM600 2

2. น ายาง 2

3. การกรดยาง 3

4. ความสมพนธของเปลอกยางและการกรดยางตอผลผลตน ายาง 4

5. การใชสารเคมเรงน ายาง 5

6. ปจจยทมอทธพลตอบสนองตอการใชสารเคมเอทธฟอน 7

7. ผลกระทบทมตอตนยางจากการใชสารเคมเรงน ายาง 7

8. พารามเตอรทเกยวของกบการประเมนผลผลต 8

9. อาการเปลอกแหงของยางพารา 9

วธการทดลอง 10

การเกบรวบรวมขอมล 13

1. ขอมลอากาศ 13

2. ขอมลวเคราะหดน 13

จ

สารบญเรอง หนา

3. ขอมลผลผลต 13

4. ขอมลปรมาณเนอยางแหง 13

5. ความสนเปลองเปลอก 13

6. การเจรญเตบโต 13

7. สรรวทยาในน ายาง 14

8. การวเคราะหน ายาง 14

9. การวเคราะหหาปรมาณเนอยางแหง 14

10. การวเคราะหหาปรมาณซโครส 15

11. การวเคราะหหาปรมาณอนนทรยฟอสฟอรส 15

12. การวเคราะหหาปรมาณไธออล 16

13. การประเมนอาการเปลอกแหง 16

ผลและวจารณผลการทดลอง 18

1. สภาพอากาศ 18

2. ขอมลการวเคราะหดน คณสมบตทางกายภาพและทางเคมบางประการของดน 18

3. ขอมลผลผลตยางพารา 19

4. ปรมาณเนอยางแหงเฉลย (%) 21

5. ความสนเปลองเปลอก 22

6. การเจรญเตบโตทางล าตน 22

7. องคประกอบทางชวเคมของน ายาง 23

8. อาการเปลอกแหง 24

สรปผล 26

เอกสารอางอง 27

ภาคผนวก 32

ฉ

สารบญตาราง

หนา ตารางท 1 ล าดบการกรดยางของแตละสงทดลอง 12 ตารางท 2 การกระตนสารเคมเรงน ายางเอทธฟอนความเขมขน 2.5 เปอรเซนต 12 ตารางท 3 ขอมลการวเคราะหดนแปลงยางพาราพนธ RRIM 600 19 ตารางท 4 องคประกอบทางชวเคมของน ายางเฉลย ประกอบดวยปรมาณของแขงทงหมด (%) ปรมาณอนนทรยฟอสฟอรส (มลม) ปรมาณไธออล (มลม) และปรมาณซโครส (มลม) ของระบบกรด 5 สงทดลอง ชวงระหวางเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559 24

ช

สารบญภาพ

หนา ภาพท 1 โครงสรางของเอทธฟอน 5 ภาพท 2 ปรมาณน าฝน คาการคายระเหยน า และอณหภมสงสด - ต าสด 18 ภาพท 3 ผลผลตยางกอนแหงสะสม (กก/ตน) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 ถงเดอนกนยายน 2559 20 ภาพท 4 ผลผลตยางกอนแหงเฉลย (ก/ตน/ครงกรด) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 ถงเดอนกนยายน 2559 21 ภาพท 5 ปรมาณเนอยางแหงเฉลย (%) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559 21 ภาพท 6 ความสนเปลองเปลอก (ซม) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559 22 ภาพท 7 การเจรญเตบโตทางล าตน (ซม/ป) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559 23 ภาพท 8 อาการเปลอกแหง (%) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559 25

ซ

สารบญภาพผนวก หนา ภาพภาคผนวกท 1 ระบบกรดแบบ S/3 d1 2d/3 32 ภาพภาคผนวกท 2 ระบบกรดแบบ S/2 d2 32 ภาพภาคผนวกท 3 ระบบกรดแบบ S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m) 33 ภาพภาคผนวกท 4 ระบบกรดแบบ S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m) 33 ภาพภาคผนวกท 5 ระบบกรดแบบ S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 10/y (m) 34 ภาพภาคผนวกท 6 ลกษณะพนทสวนยางพาราส าหรบใชในงานทดลอง 34

1

บทน า การเพมประสทธภาพของระบบกรดยางพารานบเปนปจจยทส าคญตอปรมาณผลผลตยางพาราตลอดชวงอายของการกรดยาง การใชระบบกรดทเหมาะสมกบตนยางพาราจงเปนประเดนทส าคญในการแกไขปญหาดานผลผลต การเจรญเตบโต และการเกดอาการเปลอกแหงของตนยางพารา ปจจบนเกษตรกรเจาของสวนยางมการใชระบบกรดทหลากหลายแตกตางกนไปประกอบดวยระบบกรดทไดรบค าแนะน าจากสถาบนวจยยาง ระบบกรดทเกดขนจากสภาพสถานการณทเกดขนอยางรวดเรว เชนการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ ปรมาณน าฝน โดยเฉพาะอยางยงในภาคใต ซงเปนปจจยทส าคญท าใหเกษตรกรไมสามารถกรดยางได สงผลใหเกดการกรดยางแบบชดเชยวนกรด นอกจากน ในชวงการเพมขนและลดลงของราคายางพาราไดเปนปจจยทส าคญเชนกนท าใหเกษตรกรเจาของสวนยางพยายามเพมจ านวนวนกรดมากขน เพอเพมมลคาของรายไดภายในครวเรอน ดงนนจากสภาพสถานการณทเกดขนอยางรวดเรวท าใหเกดปญหาการใชระบบกรดทมความถสง (high tapping frequency) เชน การกรดทกวน (d1) การกรดหกวนเวนวน (d1 6d/7) เปนตน ระบบกรดเหลานสงผลใหเกดปญหาตอตนยางเปนอยางมากทงทางดานสรรวทยาของล าตน รวมถงสรรวทยาของน ายาง และสงผลใหชวงชพจกรของอายการกรดยางลดลง จากประเดนดงกลาวจงตองน าระบบกรดทมความถต า (low tapping frequency) มาใชเพอลดความถของระบบกรดลง โดยใชรวมกบการกระตนดวยสารเรงน ายาง รวมถงสามารถแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานกรดได อยางไรกตามการใชระบบกรดดงกลาวจ าเปนตองมการศกษาถงประสทธภาพทเกดขนตอปรมาณผลผลตน ายาง การเจรญเตบโตของตนยาง สรรวทยาในน ายาง และรวมถงเปอรเซนตการเกดอาการเปลอกแหงของยางพาราดวย

วตถประสงค เพอศกษาการใชระบบกรดทมความถในการกรดลดลงในยางพาราพนธ RRIM 600 ตอปรมาณผลผลต การเจรญเตบโตของเสนรอบวง และสรรวทยาของน ายางพารา

ตรวจเอกสาร 1. ลกษณะทวไปของยางพารา ยางพารา (Hevea brasiliensis) อยในวงศ Euphorbiaceae เปนพชยนตนทมถนก าเนดบรเวณลมน าอเมซอน ประเทศบราซล และเปร ทวปอเมรกาใต มแหลงผลตมากสดในทวปเอเชยตะวนออกเฉยงใต และประเทศไทยเปนผผลตรายใหญทสดในโลก ส าหรบสภาพพนทปลกไมควรอยสงจากระดบน าทะเลเกน 600 เมตร ลกษณะดนควรเปนดนรวนเหนยวปนทราย (สถาบนวจยยาง, 2553) มความอดมสมบรณปานกลาง ดนควรมความเปนกรดซงมคา pH อยระหวาง 4-5.5 มหนาดนลกไมนอยกวา 1 เมตร ระบายน าและอากาศด ตองการฝนพอสมควร ตามปกตพนทปลกยางทจะใหผลด จะตองมน าฝนรายปมากกวา 2,000 มลลเมตรตอป มคาเฉลยความแตกตางของอณหภมในรอบวนประมาณ 7oC และมจ านวนวนฝนตก 100-150 วน และมชวงแลงไมเกน 4 เดอน (Watson, 1989 อางโดย กมท และ ธเนศ, 2545) ส าหรบประเทศไทย

2

สภาพแวดลอมเหลานจะอยทางภาคใตและภาคตะวนออก อยางไรกตามเกษตรกรไดปลกยางกนอยางทวไป ในสภาพแวดลอมทแตกตางไป ซงปรมาณน าฝนรายปในแตละจงหวดอาจนอยกวา 1,500 มลลเมตรตอป ซงอาจเปนตวจ ากดการใหผลผลตน ายาง มรายงานวาผลผลตของน ายางนอกเหนอจากสภาพแวดลอมแลวยงขนกบขนาดของเสนรอบวงยางทเปดกรดยาง อายยาง ระบบและความถของการกรดยาง รวมทงการใชสารเคมกระตนการไหลของน ายาง (Paardekooper, 1989 อางโดย กมท และ ธเนศ, 2545) ดงนนการใหผลผลตของยางทปลกจงถกควบคมดวยปจจยหลายอยางไดแก สภาพแวดลอม สรรวทยาของยาง รวมทงการจดการภายในสวนยางดวย 2. ยางพาราพนธ RRIM600 ยางพาราพนธ RRIM600 เปนพนธยางชนหนง (สถาบนวจยยาง, 2553) ทสามารถแนะน าใหปลกโดยไมตองจ ากดเนอทปลกและใหผลผลตน ายางสงเปนหลก ยางพาราพนธ RRIM 600 เปนพนธทใหผลผลตน ายางสง มกระบวนการเมทาบอลซมคอนขางสง ความสามารถในการเคลอนยายน าตาลปานกลาง (พศมย และคณะ, 2546ข) ใบมรปรางปอมปลายใบ สเขยวอมเหลอง ลกษณะฉตรใบเปนรปกรวย มขนาดเลก ในระยะ 2 ปแรก ตนยางจะมลกษณะล าตนตรง แตเรยวเลก การแตกกงชา ลกษณะการแตกกงเปนมมแหลม กงทแตกคอนขางยาว ทรงพมมขนาดปานกลางใบรปพด เรมผลดใบเรว ในระยะกอนเปดกรดและระหวางกรดการเจรญเตบโตปานกลาง เปลอกเดมบาง เปลอกงอกใหมหนาปานกลาง ผลผลตในระยะแรกอยในระดบปานกลาง แตจะเพมขนเรอย ๆ ในปตอมา ใหผลผลตเนอยาง 10 ปกรดเฉลย 289 กโลกรมตอไรตอป ออนแอมากตอโรคใบรวงทเกดจากเชอไฟทอปโทราและโรคเสนด า ตานทานโรคราแปงและโรคใบจดนนระดบปานกลาง ออนแอตอโรคราสชมพ ตานทานลมระดบปานกลาง สามารถปรบตวและใหผลผลตไดดในเกอบทกพนท ทนทานตอการกรดถไดมากกวาพนธอน ๆ และมจ านวนตนแสดงอาการเปลอกแหงนอย (กรรณการ, 2550) 2. น ายาง น ายางเปนของเหลวทอยภายในเซลล cytoplasm โดยการไหลของน ายางจะเกดขนในเซลลพเศษเรยกวาทอน ายาง (laticiferous vessels) ทมการเรยงตวเปนทอยาว (Chrestin et al., 1997) เปนเนอเยอทสรางขนจากเยอเจรญ อยในสวนของทออาหาร (phloem) ของตนยางพารา (Han et al., 2000) ซงจะเรยงตวเปนวงรอบตน โดยทอน ายางในแตละวงจะมรอยเชอมตอกนเปนรางแห จดเปน secondary phloem ซงอยในสวนของเปลอกออน ของล าตน บรเวณใกลเยอเจรญ ท าใหน ายางในแตละวงสามารถไหลตดตอถงกนได แตไมตดตอระหวางวง โดยทอน ายางจะวางตวเอยงไปทางขวาจากแนวดงประมาณ 2-7 องศา ตนยางทมจ านวนวงทอน ายางมากจะใหผลผลตสง ปกตน ายางสดเมอเทยบโดยน าหนก จะมสวนของเนอยางแหงประมาณรอยละ 35 สวนของน ายางประมาณรอยละ 55 และสารอนๆประมาณรอยละ 10 (พชต และคณะ, 2550) การเคลอนยายธาตอาหาร น าตาล และน า จากเซลล parenchyma และ sive tube ขางเคยงเขาสเซลลทอน ายางผาน plasma lemma เพอเขาสกระบวนการสรางน ายาง โดยประสทธภาพในการสรางน ายางขนอยกบปรมาณน าตาลทไดจากการสงเคราะหแสง พลงงาน น า และ ธาตอาหารภายใตสภาพแวดลอมทเหมาะสม (พศมย, 2543) การสรางน ายางจะใชน าตาลซโครสทไดจากการสงเคราะหแสง เปนวตถดบต งตน น ายางท ไดถอเปนผลผลตส ดทายของ

3

กระบวนการทางเคม โดยทตนยางไมสามารถน าน ายางกลบไปเปลยนเปนสารอยางอนเพอใชประโยชนไดอก ตนยางทถกกรดจะมการสงเคราะหน ายางขนมาเพอชดเชยปรมาณน ายางทออกมา ซงระยะเวลาในการสรางทดแทนตองใชเวลาประมาณ 48-72 ชวโมง (พชต และคณะ, 2550) ขนอยกบพนธยางและความสมบรณของตนยาง Dusotoit-Coucaud และคณะ (2009) กลาววา น าตาลซโครสมความส าคญเปนพเศษตอการสงเคราะหน ายาง ซงตองล าเลยงน าตาลซโครสผาน plasma membrane กอนทจะเกดกระบวนการเมทาบอลซมในน ายางได การล าเลยงน าตาลซโครสจงมความสมพนธกบการก าหนดปรมาณผลผลตน ายางภายในตนยางพารา ส าหรบกระบวนการทางเมทาบอลซมทเกยวของกบการสงเคราะหน ายาง ถกควบคมโดยขนตอนทางเมทาบอลซมทส าคญซงเกยวของกบการเกบสะสมซโครสในเซลลทอน ายางและควบคมการท างานของเอนไซมส าหรบการสงเคราะหน ายาง (Mesquita et al., 2006) 3. การกรดยาง การกรดยางถอเปนหวใจส าคญของการประกอบอาชพการท าสวนยางพารา เพราะเปนทงศาสตร และศลปทมสวนส าคญตอการเจรญเตบโต และความสมบรณของตนยางพารา รวมทงความมนคงในการประกอบอาชพการท าสวนยางพารา และความคมคาในเศรษฐกจของเกษตรกรชาวสวนยางดวย ฉะนนการกรดยางจงเปนปจจยส าคญทสงผลตอความส าเรจในการประกอบอาชพการท าสวนยางพารา หากกรดยางถกวธจะสามารถเพมผลผลตใหมากขนอยางย งยน สถาบนวจยยาง (2550) ไดแนะน าวธการเปดกรดยางทถกตอง โดยตองพจารณาถงขนาดของตนยางพารา ซงตองค านงถงขนาดของล าตนมากกวาอาย โดยตนยางพาราทพรอมจะเปดกรดควรมขนาดล าตน 50 เซนตเมตรทระดบ 150 เซนตเมตรจากพนดน หากเปดกรดเมอตนยางพาราทไมไดขนาดจะท าใหไดรบผลผลตนอย และยงสงผลตอการเจรญเตบโตของตนยางพาราดวย พศมย (2551) รายงานวา การเปดกรดยางพาราขนาดล าตน 40 -45 เซนตเมตร ท าใหไดรบผลผลตน ายางนอยกวาตนขนาด 50 เซนตเมตรประมาณ 25-60 เปอรเซนต และยงสงผลตอการเจรญเตบโตของตนยางพารา โดยมอตราการเจรญเตบโตต า และปรมาตรไมยางพารานอยก วา 28-60 เปอรเซนต เมอเปรยบเทยบกบตนขนาด 50 เซนตเมตร นอกจากนยงพบวา การเปดกรดยางทมขนาดล าตน 45 เซนตเมตรดวยระบบกรดหนงในสามของล าตน (1/3S) มพนทในการสงเคราะหน ายาง (2,430 ตร.ซม.) นอยกวาล าตนทมขนาด 50 เซนตเมตร (2,700 ตร.ซม.)( พศมย, 2552) ทงนการเปดกรดทงแปลงสามารถพจารณาได 2 แบบ คอ มจ านวนตนยางพาราทมขนาดล าตนไมต ากวา 50 เซนตเมตร ไมนอยกวาครงหนงของจ านวนตนยางพาราทงหมดหรอมตนยางพาราทมขนาดของล าตนไมต ากวา 45 เซนตเมตร มากกวา 80 เปอรเซนตของจ านวนตนยางพาราทงหมด ส าหรบระดบความสงของการเปดกรด ควรเปดกรดทระดบความสง 150 เซนตเมตรจากผวดน และมมเปดกรดควรท ามม 30 องศากบแนวระดบ (Paardekooper, 1989; สถาบนวจยยาง, 2550 อางโดย พศมย, 2552) เพอใหน ายางไหลสะดวก และไมไหลออกนอกรอยกรดท าให ไดผลผลตเตมท ส าหรบปจจยทเกยวของกบการกรดทมผลตอผลผลต มดงน คอ ความลกของการกรด มผลตอการเพมขนของผลผลต แตจะมผลท าใหการเจรญเตบโตทางล าตน และปรมาณเนอยางแหงลดลง โดยการกรดลกจนถงเนอไมจะมเปอรเซนตเนอยางแหงต ากวาปกตประมาณ 3.1- 5.3 เปอรเซนต (de Jonge and Warrior, 1965 อางโดย ฉกรรจ, 2532; de Jonge, 1969) โดยการกรดยางใหเหลอสวนของเปลอกออนชนในสด 0.5 มลลเมตร จะสามารถตดทอน ายางไดถง 80

4

เปอรเซนต แตโดยทวไปจะเหลอสวนของเปลอกออนชนในสด 1.3 มลล เมตร ซงยงคงเหลอทอน ายางไวในตนยางพาราโดยไมไดกรดถง 50 เปอรเซนต แตหากกรดลกเกนไปจะท าใหเปลอกงอกใหมมแผลขรขระซงไมสามารถกรดซ าหนาเดมได ดงนนการกรดลกหรอไมนน จะขนอยกบความช านาญของแรงงานกรดดวย ส าหรบขนาดของงานกรดนนเปนจ านวนของตนยางพาราทคนกรดสามารถกรดไดแตละวน ขนอยกบขนาดของตนยางพารา ความยาวของรอยกรด ลกษณะของพนท ความช านาญของคนกรด และชวงเวลาการไหลของน ายาง ปกตการกรดครงล าตน (1/2S) คนกรดสามารถกรดได 450-500 ตนตอวน หากเปนการกรดหน งในสามของล าตน (1/3S) คนกรดสามารถกรดไดถง 650-700 ตนตอวน ส าหรบชวงเวลาการไหลของน ายางขนอยกบความเตงของเซลล ซงมผลตอแรงดนภายในทอน ายาง ในชวงกลางวนความเตงของเซลลจะลดต าลง เนองจากการคายน าของใบยางพารา โดยความเตงของเซลลจะเร มลดลงหลงดวงอาทตยขน จนถงเวลา 13:00-14:00 น. หลงจากนนกเพมขนจนกลบสสภาพเดมในเวลากลางคน จากการทดลองกรดยางในเวลาตางกน พบวา การกรดในชวง 06 :00-08:00 น. ใหปรมาณน ายางนอยกวาการกรดชวง 03:00-06:00 น. เฉลยประมาณ 4-5 เปอรเซนต การกรดในชวงเวลา 08 :00-11:00 น. ไดรบปรมาณน ายางนอยกวาการกรดกลางคนเฉลยประมาณ 16 เปอรเซนต และการกรดชวงเวลา 11:00-13:00 น. ไดรบปรมาณน ายางนอยกวาการกรดกลางคนเฉลยประมาณ 25 เปอรเซนต พศมย และคณะ (2546ก) รายงานวา การกรดยางในชวงเวลา 22 :00-06:00 น.ใหผลผลต (กรมตอตนตอคร งกรด, กโลกรมตอตนตอป) ของแตละชวงเวลากรดไมมความแตกตางทางสถต เชนเดยวกบการรายงานของ Paardekooper (1989) ซงพบวา การกรดยางในชวงเวลา 20:00-06:00 น.ใหผลผลตไมแตกตางกน ขณะทความสนเปลองเปลอกนนจะไมมผลกระทบตอผลผลต โดยการใชระบบกรดถจะสนเปลองเปลอกตอครงกรดสง ถาความสนเปลองเปลอกในรอบปของการกรดวนเวนวน (d/2) คอ 100 เปอรเซนต การกรดวนเวนสองวน (d/3) สนเปลองเปลอก 75 เปอรเซนต การกรดวนเวนสามวน (d/4) สนเปลองเปลอก 60 เปอรเซนต การกรดสองวนเวนวน (2d/3) ส นเปลองเปลอก 140 เปอรเซนต การกรดสามเวนวน (3d/4) ส นเปลองเปลอก 150 เปอรเซนต และการกรดทกวน (d/1) สนเปลองเปลอกถง 190 เปอรเซนต (พชต, 2547) พศมย (2551) พศมย (2552) ไดศกษาผลกระทบของความสนเปลองเปลอก ในแตละครงกรดตอการสญเสยผลผลตโดยเปรยบเทยบกบความสนเปลองเปลอก 2.0 มลลเมตร/ครงกรด พบวา ความสนเปลองเปลอก 4.0 และ 3.0 มลลเมตร/ครงกรด ท าใหสญเสยผลผลตน ายาง 50 และ 40 เปอรเซนต ตามล าดบ โดยความสนเปลองเปลอกแตละครงกรดควรอย ระหวาง1.5-2.0 มลลเมตรตอครงกรดหรอ 25- 30 เซนตเมตรตอป (Paardekooper, 1989) นอกจากนความคมของมด ยงสงผลตอการกรดยางพาราดวย โดยมดกรดยางควรลบใหคมอยเสมอเพราะจะท าใหตดทอน ายางดขนและสนเปลองเปลอกนอยกวาการใชมดกรดทไมคม (สถาบนวจยยาง, 2548) 4. ความสมพนธของเปลอกยางและการกรดยางตอผลผลตน ายาง โครงสรางของเปลอกยางและทอน ายางมความสมพนธกบการกรดและผลผลตน ายาง จงตองมกลไกในการจดสรรทดเพอใหเกดความสมดลในตนยาง จากการศกษาของ Riches และ Gooding (1952) รายงานวา น ายางเปนสวนทไดรบจากเปลอกของตนยางโดยการกรด ซงน ายางทไหลออกมามปรมาณเนอยางสง (50-60 เปอรเซนต) น ายางจะมความหนดสงเปนสาเหตท าใหน ายางไหลชาลงและแขงตวท รอยกรด ในขณะทปรมาณเน อยางนอย น ายางไหลตอเน องเปน

5

เวลานาน 2-3 ชวโมง จากนนจะคอย ๆ ลดนอยลง Chanasongkram และ Samosorn (1989) รายงานวา ปรมาณและขนาดเสนผาศนยกลางของทอน ายางมมาก ท าใหการไหลของน ายางมากขนดวย อตราการไหลจงถกก าหนดโดยจ านวนเซลลและขนาดเสนผาศนยกลางของทอน ายาง ผลผลตน ายางจะมากขนตามจ านวนทอน ายางทมมากในเปลอกชนใน ซงจ านวนของวงทอน ายางนนจะเพมขนเฉลย 1.74-3.41 วงตอป 5. การใชสารเคมเรงน ายาง สารเคมเรงน ายาง หมายถง สารเคมทเมอใชกบตนยางท าใหไดผลผลตมากขน โดยจะยดเวลาการไหลของน ายางใหนานขน สารเคมเรงน ายางท มประสทธภาพในปจจบนไดแก 2-chloroethylphosphonic acid ซงมชอสามญวา เอทธฟอน (รปท 1) ซงสามารถปลอยแกส เอทธลน (ethylene) ออกมาชาๆ หรอการใหแกสเอทธลนโดยตรงกบตนยางบรเวณเปลอกทใกลรอยกรดหรอเจาะ แกสเอทธลนจะกระจายและซมเขาสเปลอกชนใน เขาสทอน ายางท าใหน ายางสามารถไหลผานผนงเซลลไดดข น เพมปฏกรยาการเปลยนแปลงน าตาลซโครส เพมความดนภายในทอน ายาง เพมบรเวณพนทใหน ายาง ชะลอการจบตวของเมดยางในทอน ายาง การอดตนจงชาลงท าใหน ายางไหลไดนานขน (พชต, 2544; สถาบนวจยยาง, 2543; สถาบนวจยยาง, 2553; d’ Auzac, 1989) รปของเอทธลนทใชเปนสารเคมเรงน ายาง มสตรโครงสรางแสดงในรปท 1 น าหนกโมเลกล 144.49 จดหลอมเหลว 74-75 องศาเซลเซยส pH ต ากวา 3.5 อยในสภาพเสถยร pH สงกวา 3.5 จะสลายตวใหแกสเอทธลน ละลายไดดในน า , methanol, acetone, ethylene, glycol, propylene glycol ผลกเปนรปเขม ตกผลกไดโดยเบนซน

ภาพท 1 โครงสรางของเอทธฟอน ทมา: ดดแปลงจาก Lee และคณะ (2006) เอทธลนเปนฮอรโมนพชชนดเดยวท มสถานะเปนกาซ ไมมส มกล นเลกนอย เปนสารประเภทไฮโดรคารบอน สตรทางเคมคอ CH2=CH2 สามารถแพรกระจายไปยงสวนตางๆของพชไดงาย ท าใหมอทธพลคอนขางกวางขวางตอการพฒนาของพช โดยทวไปเอทธลนจะไปเรงอตราเสอมสภาพของพชเพราะ เอทธลนสามารถกระตนเนอเยอทกชนดใหมอตราการหายใจสงขนได ในใบพชกระตนการหลดรวงของใบ ในดอก ท าใหเหยวเรวขน สวนในผลไมเอทธลนกระตนใหเกดการสกไดเรวขน (จรงแท, 2549) เอทธลนมผลตอการซมผานของเยอหมเซลล ควบคมการไหลของน ายาง และท าใหเกดกระบวนการเมทาบอลซมทวๆไป (Jiahong and Zhili, 2009) นอกจากนจะชวยเรงใหเกดน ายางในตนยางพารา สงผลใหน ายางไหลเรวและนานขน จงมความส าคญตอตนยางพาราเปนอยางมาก เมอทาเอทฟอนตรงเปลอกบรเวณล าตนของยางพาราการดดซมและการเปลยนแปลงจะเกดขนโดยทนท ซงจะท าใหไดแกสเอทธลน เอทฟอนสามารถเคลอนยายเขาสเนอเยอตางๆของพชได ซงพบสะสมอยทเปลอกของตนยาง จะปลดปลอยแกสเอทธลนออกมาเรอยๆในอตราเทาๆ กนหรอบางครงอาจปลดปลอยออกมาในอตราทเรว ท าใหน ายางสามารถไหล

6

ผานผนงเซลลไดดขน แกสเอทธลนไปมผลเพมความดนในทอน ายาง ท าใหลทอยด ซงเปนสาเหตใหน ายางจบตวไมแตกออก ท าใหทอน ายางอดตนชาลง นอกจากนท าใหบรเวณใหน ายางเพมขนดวย การปลดปลอยแกสเอทธลนจากสารเอทฟอนชวยเพมชวงเวลาการไหลของน ายางหลงเปดกรดโดยไปกระตนกระบวนการเมทาบอลซมของเซลลน ายาง (Lacote et al., 2010) และลดการอดตนของทอน ายาง (Wenxian et al., 1986 อางโดย Jetro and Simon, 2007) เมอเรมกรดยาง ท าใหเกดแผลกบตนยางพารา กรด 2-chloroethylphosphonic ซงเปนสารออกฤทธมผลในการเรงการไหลของน ายาง ท าใหไดรบผลผลตน ายางเพมขน เพราะเอทธลนไปเรงการท างานของเอนไซม ATPase ท าใหโปรตอนเกดการเหนยวน า และเขาสเซลลการสงเคราะหยาง จะชวยเรงการเคลอนยายน าตาลซโครส ซงเปนสารตงตนในการสงเคราะหน ายาง (ดลมนส, 2552) การเจาะยางโดยใชเขมเจาะสามารถท าใหน ายางไหลไดนาน 48 ชวโมง เมอใชสารเคมเรงน ายางเอทธฟอน บรเวณเปลอกกอนทจะท าการเจาะ ซงสารเคมเรงน ายางเอทธฟอนสามารถปลดปลอยแกสเอทธลน ทมคณสมบต ท าใหน ายางแขงตวชา และเพมแรงดนออสโมตก ของน ายาง มผลท าใหการไหลของน ายางยาวนานกวาปกต (Gomez, 1997 อางโดย พนส และ สมยศ, 2552) จากการทดลองของ พนส และ สมยศ (2552) ในยางพาราพนธ RRIM600 อาย 7 ป ทศนยวจยยางสราษฎรธาน โดยการกรดครงล าตนวนเวนวน, กรดครงล าตนวนเวนวนรวมกบการใชสารเคมเรงน ายาง 2.5%, กรดครงล าตนวนเวนวนรวมกบการใชสารเคมเรงน ายาง 2.5% พรอมพลาสตกคลมกนฝน, ใชระบบเจาะวนเวนสองวน และ ระบบเจาะวนเวนสวนรวมกบการใชแกสเรงน ายาง (เอทธลน 68%) พบวาการใชระบบเจาะวนเวนสองวนใหผลผลตสงทสดคอ 8.6 กโลกรม/ตน/ป รองลงมาเปนผลผลตจากการใชระบบเจาะวนเวนสวน 7.7 กโลกรม/ตน/ป เพมขน 220 และ 200% ตามล าดบ เมอเปรยบเทยบกบการไมใชสาร นอกจากน พศมย และคณะ (2546ก) ไดศกษาการใชเอทธลน ในรปของสารเคมเรงน ายางและแกสกบยางอาย 23 ป ทงหมด 10 พนธ คอ พนธ PR 261, AVROS 2037, PR 255, RRIM 600, KRS 21, GT 1, KRS 113, BRS 1, RRIC 6 และ KRS 156 พบวา เอทธลนมผลท าใหสมบตทางชวเคมของน ายางเปลยนแปลง โดยพนธยางสวนใหญมปรมาณน าตาลซโครสและปรมาณเนอยางแหงลดลง ปรมาณอนนทรยฟอสฟอรสและปรมาณไธออลสงขน โดยเอทธลนในรปของสารเคมเรงน ายางมผลท าใหปรมาณเนอยางแหงต ากวาเอทธลนในรปของแกส ผลผลตเฉลยเพมขนโดยเอทธลนในรปของแกสใหผลผลตเฉลยมากกวาเอทธลนในรปของสารเคมเรงน ายาง พนธยางทกพนธมการตอบสนองตอเอทธลนในรปของแกสดทสด โดยพนธยางทตอบสนองตอแกสไดดทสดคอ พนธ GT 1 พนธยางทตอบสนองตอสารเคมเรงน ายางไดดทสดคอ พนธ KRS 21 การลดความยาวรอยกรด และหรอลดความถของการกรดลง ท าใหจ านวนวนกรดตอปนอยลง การกรดในระยะเปลอกเดมของตนยางจะมอายการกรดนานขน สามารถเพมผลผลตตอหนวยของตนยางโดยใชสารเคมเรงน ายาง สวนการกรดรอยกรดสนลงสามารถเพมจ านวนตนกรดตอวนไดมากขน จะท าใหไดระบบกรดทเหมาะสมทงผลผลตตอหนวย และผลผลตตอแรงงานกรดทเพมขนดวยเชนกน (พชต และคณะ, 2544) ซงในประเทศศรลงกา มการใชระบบกรด 1/2S d3 ร วมกบการกระต นด วยสารเร งน ายาง สามารถเพ มอาย การกร ด ยางได นานข นถ ง 36 ป (Nugawela et al., 2000). ในขณะท Soumahin และคณะ (2009) ไดศกษาการใชระบบกรดทมความถต าในยาพาราพนธ PB 217 พบวาการใชระบบกรดดงกลาวสามารถแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานกรดยางและคาใชจายไดและสามารถชดเชยผลผลตดวยการกระตนด วยสารเรงน า

7

ยางไดเชนกน แตการใชสารเคมเรงน ายางตดตอกนหลายป ตนยางใหผลผลตลดลง เพอปองกนไมใหตนยางทรดโทรมและกระทบกระเทอนตอการใหผลผลตในระยะหลง ระยะเวลาทใชตองเหมาะสม ในฤดฝนการใชสารเคมเรงน ายางไดผลไมคอยดเน องจากกรดไมได แม วาตนยางจะตอบสนองดกวาฤดปกตเพราะตนยางสมบรณกวา แตกรดแลวมกเกบน ายางครงท 2 ไมได (พชต และคณะ, 2546) จากการศกษาของ Jetro and Simon (2007) พบวา ผลของการใชสารเคมเรงน ายางทงดานผลผลตและตวแปรทางสรรวทยาของน ายางมความแตกตางในแตละฤด กาล และการใชแกสเอทธลนไมมผลตออตราการเจรญเตบโตของตนยางพาราทเปดกรด ความแตกตางของรศมการเจรญเตบโตเปนผลมาจากความแตกตางของพนทรอบรอยกรด ซงอตราการเจรญของตนทเปดกรดจะนอยกวาตนทไมไดเปดกรดและตนทเปดกรดหนาสงจะเจรญกวาต นทเปดกรดหนาลาง (Silpi et al., 2006) 6. ปจจยทมอทธพลตอบสนองตอการใชสารเคมเอทธฟอน การใชสารเคมเรงน ายางเอทธฟอนเพอเพมผลผลตน ายาง ตองค านงถงอทธพลของปจจยทเปนตวก าหนดเพอใหการใชสารเคมเรงน ายางเกดความเหมาะสม โดยปจจยทมอทธพลตอการใชสารเคมเรงน ายางประกอบดวย ชวงเวลาทแตกตางกนเมอใชสารเคมเรงน ายาง หลงจากการใชสารเคมเรงน ายางทาจนถงการกรดครงแรก ควรทาสารเคมทงไวไมต ากวา 12 ชวโมง ใหผลผลตดและเหมาะสมทสด นอกจากน สภาพของหนากรดทช นหรอเปยก เมอทาสารเคมจะใหผลผลตดกวาการทาบนหนากรดทแหง จากการทดลองใชสารเคมใตรอยกรดโดยวธขดเปลอก ทาสารเคมในสภาพหนากรดเปยก หนากรดชนและหนากรดธรรมดา พบวาผลผลตเพมขนเมอเทยบกบการไมใชสารเคม 218 203 และ 192 เปอรเซนตตามล าดบ (Sivakumaran and Hashim, 1983 อางโดย พชต สพโชค 2536) เมอมการชะลางหลงทาสารเคม คอเกดการชะลางของน าหลงทาสารเคมภายใน 2 ชวโมง ควรทาสารเคมใหม ส าหรบความถในการทาสารเคม พบวาเมอทาแลวกรดเปนระยะเวลาหนง ผลการตอบสนองจะลดลง ส าหรบความเขมขนของสารเคมเรงน ายาง พบวาการใชสารเคมเรงน ายางความเขมขนสง เปนระยะเวลานานตดตอกนท าใหตนยางทรดโทรมและผลผลตลดลงในระยะหลงของการกรด และควรค านงถงพนธยาง เพราะพนธยางแตละพนธมการตอบสนองตอการใชสารเคมเรงน ายางตางกน (พชต, 2544 ; พศมย และคณะ, 2546ข) 7. ผลกระทบทมตอตนยางจากการใชสารเคมเรงน ายาง ผลกระทบจากการใชสารเคมเรงน ายางพบวา ปรมาณเนอยางแหงลดลง การใชสารเคมเอทธฟอน ท าใหปรมาณเนอยางแหงลดลงรอยละ 3-6 การลดลงมากหรอนอยขนอยกบชนดของพนธยางและการใชสารเคมบอยครงมผลใหปรมาณเน อยางแหงลดลงมากขน จากการทดลองของ Leconte และคณะ (2006) ในยางพาราพนธ RRIM 600 อาย 7.5 ป โดยกรดหนงในสามของล าตนวนเวนวน (1/3S d/2) เปนวธการเปรยบเทยบและกรดหนงในสามของล าตนวนเวนวนรวมกบการใชสารเคมเรงน ายาง 2.5% (1/3S d/2 + ET2.5%) พบวา การกรดหนงในสามของล าตนวนเวนวน จะใหปรมาณเนอยางแหงและปรมาณของแขงทงหมดสงกวาการกรดหนงในสามของล าตนวนเวนวนรวมกบการใชสารเคมเรงน ายาง 2.5% การใชสารเคมเรงน ายางบอยครงรวมกบการใชระบบกรดถ เชน กรดทกวน กรดสองวนเวนวน หรอกรดสามวนเวนวน หนายางสญเสยน ามากและคณสมบตในการท าน ายางของเซลลตางๆ ในทอน ายางเปลยนไป ท าใหอตราการเกดอาการ

8

เปลอกแหงสงขน ดงนนจงไมควรใชสารเคมเรงน ายางกบระบบกรดถการใชสารเคมเรงน ายางความเขมขนสงทาบอยครงท าใหเกดอาการเปลอกแหงเพมขน 8. พารามเตอรทเกยวของกบการประเมนผลผลต พารามเตอรทใชเปนตวชวด Latex diagnosis (LD) ทส าคญ ซงใชอธบายผลผลตของน ายางในกระบวนการสรางและไหลของน ายางอยางสมบรณม 4 คา (Gohet et al., 2008) ไดแก ปรมาณเนอยางแหง (Dry rubber content : DRC) เปนคาแสดงถงปรมาณการสงเคราะหยาง (cis-polyisoprene) ทเกดขนภายในทอน ายาง ถาปรมาณเนอยางแหงสง หมายถงน ายางมความหนดสง การไหลของน ายางจะไหลไปไดชา เกดการอดตนทปลายทอน ายางไดเรว และจะท าใหผลผลตต า ในทางตรงกนขามถาปรมาณเนอยางแหงต ามาก ถงแมอตราการไหลจะเรวแตเนอยางแหงทมอยในน ายางนอยจะท าใหผลผลตต าดวย ปรมาณซโครส (Sucrose content) น าตาลซโครสเปนผลทไดจากการสงเคราะหแสงและเปนสารตงตนส าหรบการสงเคราะหน ายาง ปรมาณซโครสในน ายางเปนคาทแสดงถงกจกรรมการสงเคราะหซโครสและการน าซโครสไปใชในขบวนการสรางน ายาง ดงนน ปรมาณซโครสจงมความสมพนธทงทางบวกและทางลบกบผลผลต คอถามปรมาณซโครสในน ายางสงหมายถงตนยางมศกยภาพในการสรางน ายางไดสง มความสมพนธในทางบวกกบผลผลต หรออกดานหนงปรมาณซโครสสงหมายถงวามการน าเอาซโครสไปใชในการสรางน ายางต ากจะเกดการสะสมของซโครสในน ายาง ซงจะมความสมพนธในทางลบกบผลผลต ปรมาณอนนทรยฟอสฟอรส (Inorganic phosphorus : Pi) มความสมพนธโดยตรงกบขบวนการเมตตาบอลซม (Jacob et al., 1989 อางโดย พศมย, 2544) ในเซลลทอน ายาง และเกยวของในรปของพลงงานทน าไปใชในการสงเคราะหน ายาง มผลตอการใหผลผลตของน ายาง โดยพนธยางแตละพนธมการใชพลงงานในการสงเคราะหน ายางตางกน ปรมาณไธออล (Thiol) มบทบาทส าคญตอเซลลทอน ายาง ในแงทเปนตวกระตนทส าคญของเอนไซมหลกๆ ในขบวนการเมตตาบอลซม เชน invertase หรอ pyruvate kinase และยงท าหนาท เปนตวชวยใหอนภาคลทอยด (Lutoil) มเสถยรภาพ ปองกนการเกด toxic oxygen มผลท าใหนายางจบตวชาลง โดยปกตปรมาณ toxic oxygen จะต ามาก เมอเซลลไดรบความเครยด เชน การกรดยาง ปรมาณ toxic oxygen ในเซลลจะสงขน ไธออลในน ายางสวนใหญเปน glutathiol จะชวยลดความเปนพษของ toxic oxygen ท าใหลทอยดเกดการแตกตวชา ชวยไมใหน ายางหยดไหลเรว (กฤษดา และ รศม, 2541) การน าตวแปรทง 4 ตวมาใชอธบายรวมกนท าใหทราบถงสถานะของกระบวนการเมตตาบอลซมในเซลลทอน ายางและการปองกนเซลล ชวยอธบายบทบาททางสรรวทยาของน ายาง โดยในยางแตละพนธมคาวกฤตของตวแปรแตละตวแตกตางกน น าไปใชประโยชนในการก าหนดระบบกรดทเหมาะสมกบพนธยาง คา LD (latex diagnosis) ใชในการอธบายผลดงน Under-exploitation แสดงวาผลผลตท ไดต ากวาเม อเปรยบเทยบกบปรมาณน าตาลซโครส (สารตงตนทใชในการสรางน ายาง) ท าใหศกยภาพในการใหผลผลตแสดงออกไมเตมท เน องจากใชความถในการกรดยางต า เซลลมน าตาลซโครสสะสมอยในน ายางสง กระบวนการเมตตาบอลซมต า ปรมาณเนอยางแหงและไธออลอยในระดบต า ปานกลาง หรอสง แตโดยทวไปจะสง

9

Over-exploitation อธบายในทางตรงกนขาม คอความพยายามทจะใหไดผลผลตสงเมอเปรยบเทยบกบสารตงตนในการสรางน ายาง มการใชน าตาลซโครสมาก จงท าใหมน าตาลซโครสในน ายางต า ขบวนการเมตตาบอลซมสง คา Pi สง แตบางครงคา Pi อาจลดต าลง ในกรณทมการกรดยางอยางหกโหมมากๆ ไธออลและปรมาณเนอยางแหงมคาต า การทไธออลต าท าใหเกดการออกซเดชน ทเปนอนตรายตอเซลลทอน ายาง ไดแก active oxygen species ถกปลดปลอยออกมามากเนองจากกระบวนการเมตตาบอลซมสง ปรมาณเนอยางแหงต ามผลตอการสรางน ายางลดลง 9. อาการเปลอกแหงของยางพารา อาการเปลอกแหงของตนยางพารา เปนความผดปกตทางสรรวทยาของตนยางพารา โดยเกดขนไดทงตนยางทเปดกรดแลว และยงไมมการเปดกรด หากเกดอาการเปลอกแหงในสวนยางพาราท เปดกรดแลว จะมปรมาณผลผลตน ายางลดลงจนกระท งไมสามารถกรดได Dian (1997) และ Rubber Board (2002) อางโดย Dian และคณะ (2007) รายงานวา อาการเปลอกแหงไดสร างความเสยหายแกสวนยางพาราของเอกชน และเกษตรกรรายยอยในประเทศ ไอเวอร โคสท 9 และ 12 เปอรเซนต ซ งท าใหสญเสยผลผลตน ายาง 15 ถง 22 เปอรเซนต ตามล าดบ และจากการส ารวจอาการเปลอกแหงของยางพาราในพนท ปลกยางพาราภาคใตตอนบนของประเทศไทย พบวา สวนยางพารา 96.6 เปอรเซนต มตนยางแสดงอาการเปลอกแหง (อารมณ และคณะ, 2551) ส าหรบสาเหตของการเกดอาการผดปกตดงกลาว อาจเกดจากปจจ ยหลายปจจย สวนใหญเปนปจจยรวมมากกวาปจจยเดยว ซงประกอบดวย สภาพแวดลอม พนธยาง ระบบกรด การใชสารเคมเรงน ายาง อายยาง และหนากรด โดยในสภาพแวดลอมทแหงแลงตนยางพารามโอกาสแสดงอาการเปลอกแหงคอนขางสงกวาพนททมฝนตกชก และจากการรายง านของ Das และคณะ (2002) พบวา อณหภมทต าสงผลตอการเกดอาการเปลอกแหงของยางพารา โดยมอตราสงในพนททมอณหภมต ากวา 18 องศาเซลเซยส และเมอใชระบบกรดทมความถสงในเขตพนท อณหภมต า ท าใหตนยางพาราแสดงอาการเปลอกแหงสงกวาการใชระบบกร ดปกต (ธรชาต, 2541) ส าหรบพนธยางทมปรมาณน าตาลซโครสในน ายางต าจะออนแอตอการเกดอาการเปลอกแหงมากกวาพนธยางทมปรมาณน าตาลซโครสในน ายาง สวนใชระบบกรดทมความถสงจะมโอกาสท าใหตนยางพาราแสดงอาการเปลอกแหงสงกวาระบบกรดทสถาบนยางแนะน า เนองจากการใชระบบกรดถท าใหปรมาณน ายางสงกวาน ายางทสงเคราะหข นมาใหม พเยาว และคณะ (2542) รายงานวา การใชระบบกรดครงล าตน กรดทกวน ในยางพาราพนธ RRIM 600 ท าใหตนยางพารามอาการเปลอกแหงเฉลยสงสด (9.25 เปอรเซนต) ส าหรบการใชสารเคม เรงน ายาง 5 เปอรเซนต ทก 3 เดอน ท าใหเกดอาการเปลอกแหงเฉลย 16.22 – 21.37 เปอรเซนต โดยตนยางพาราทมอายมากขนแสดงอาการเปลอกแหงมากขน และการกรดซ าบนเปลอกงอกใหมมโอกาสแสดงอาการเปลอกแหงมากกวาหนากรดทเปนเปลอกแรก ส าหรบอาการเปลอกแหงทเกดขนบรเวณรอยกรด เรยกวา “Tapping panel dryness: TPD” เปนลกษณะการลดลงหรอการหยดไหลของน ายาง เนองจากความผดปกตของเนอเยอบรเวณเปลอกยางพารา โดยอาการดงกลาวไมปรากฏลกษณะทผดปกตบรเวณภายนอกล าตน de Faÿ และ Jacob (1989) แบงเกดอาการ TPD ของยางพารา ออกเปน 3 ระยะ คอ ระยะแรกหยดน ายางเกดขนไมสม าเสมอ และมปรมาณน ายางเพมขนอยางชาๆ บรเวณรอยกรด โดยในระยะน

10

การไหลของน ายางจะไมสม าเสมอทวรอยกรด ซ งจะเปนสญญาณทบงบอกวาเปลอกยางจะมอาการแหง ระยะทสองเปนระยะทการไหลของน ายางนอยกวาระยะแรก โดยสวนทแสดงพนทแหงของรอยกรดมปรมาณเพมขนกวาเดม เนองจากมการกระจายตวของพนททแหงไปทางดานขาง และดานลางของรอยกรดโดยพนททแหงนนจะมรปราง และต าแหนงทไมแนนอน และระยะทสามเปนระยะทเปลอกยางมอาการแหงสนทเขาไปจนถงชนเยอเจรญ โดยระยะดงกลาวไมปรากฏหยดน ายางบรเวณรอยกรด Dian และคณะ (1995) อางโดย Venkatachalam และคณะ (2007) รายงานวา ตนยางพาราทแสดงอาการ TPD มรปแบบของโปรตนทแตกตางจากตนยางพาราปกต โดยมการเพมขนของสายโพลเปปไทด 2 สาย คอ P15 และ P22 ทมขนาด 15 และ 22 kDa (Sookmark et al., 2002) ส าหรบอาการเปลอกแหงอกอาการหนงมชอคลายกบอาการ TPD คอ อาการ TPN (trunk phloem necrosis) หรออาจเรยกวา “Bark Necrosis” โดยอาการดงกลาวเปนอาการผดปกตทางสรรวทยาของทออาหารทเกดขนเองตามธรรมชาต โดยอาจเกดขนบรเวณโคนตนยางพารา ภายในเปลอกยาง และบรเวณรอยตอระหว างตนตอ และก งตาพนธ ด (Charoenwut et.al., 2007) เมอขดเปลอกชนนอกออกสามารถเหนเปนแผนสน าตาลเขมไปจนถงสเทา ซงลกษณะดงกลาวเกดจากการเพมขนของสารแทนนน และลกนนในทออาหาร และเซลลพาเรงไคมา (de Faÿ and Jacob, 1989) โดยขนาด และจ านวนขนอยกบระดบความรนแรงของอาการ ส าหรบสาเหตของอาการดงกลาวยงไมสามารถสรปไดอยางชดเ จนวามาจากอะไร จากการรายงานของ Peyrard และคณะ (2006) และ Pellegrin และคณะ (2007) อางโดย Pierret และคณะ (2007) พบวา อาการ TPN ไมไดเกดจากเชอสาเหตโรคพช โดย Nandris และคณะ (2005)ไดตงสมมตฐานไววา ตนยางพาราทมอาการดงกลาวนาจะมสาเหตมาจากความเขากนไมสมบรณระหวางตนตอ และกงพนธด นอกจากนตนยางพาราทแสดงอาการ TPN อาจเกดจากสภาวะขาดน าในชวงทดนแหงมากกวาตนยางทมสภาพปกต ( Isaranhkool Na Ayutthaya et al., 2007)

วธการทดลอง ใชยางพาราพนธ RRIM 600 อาย 10 ป ซงเปดกรดมาแลว 2 ป ใชระยะปลก 7×3 เมตร ท าการทดลองเกยวกบการใชระบบกรดทมความถต าทสงผลตอปรมาณผลผลตน ายาง การเจรญเตบโต ความสนเปลองเปลอก สรรวทยาในน ายาง และการเกดอาการเปลอกแหงของหนายาง ท าการทดลองทสถานวจยและฝกภาคสนามเทพา คณะทรพยากรธรรมชาต มหาวทยาลยสงขลานครนทร อ าเภอเทพา จงหวดสงขลา เรมด าเนนการทดลองตงแตเดอน ตลาคม 2558 – กนยายน 2559 วางแผนการทดลองแบบ Randomize complete block design จ านวน 5 สงทดลอง จ านวน 3 ซ า (1 ซ า เทากบ 1 บลอกๆ ละ 10 ตนตอ 1 สงทดลอง) จ านวนสงทดลอง (พชต, 2553) สงทดลองท 1 S/3 d1 2d/3 [การกรดหนงในสามของล าตน กรดทกวน หยดกรด 1 วน ในทก 3 วน] สงทดลองท 2 S/2 d2 [การกรดครงล าตน กรดวนเวนวน]

11

สงทดลองท 3 S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m) [การกรดครงล าตน กรดวนเวนสองวน ใชสารเคมเรงน ายางเอทธฟอนความเขมขน 2.5 เปอรเซนต ปรมาตร 1 กรม ทาบรเวณหนากรดเปนแถบกวาง 1 เซนตเมตร จ านวน 8 ครงตอป] สงทดลองท 4 S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m) [การกรดหนงในสามของล าตน กรดวนเวนวน ใชสารเคมเรงน ายางเอทธฟอนความเขมขน 2.5 เปอรเซนต ปรมาตร 1 กรม ทาบรเวณหนากรดเปนแถบกวาง 1 เซนตเมตร จ านวน 4 ครงตอป] สงทดลองท 5 S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 10/y (m) [การกรดหนงในสามของล าตน กรดวนเวนสองวน ใชสารเคมเรงน ายางเอทธฟอนความเขมขน 2.5 เปอรเซนต ปรมาตร 1 กรม ทาบรเวณหนากรดเปนแถบกวาง 1 เซนตเมตร จ านวน 10 ครงตอป]

12

ตารางท 1 ล าดบการกรดยางของแตละสงทดลอง

TREATMENTS TAPPING SEQUENCE

Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun T1: S/3 d1 2d/3 T2: S/2 d2 T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m)

ET

T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m)

ET

T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 10/y (m)

ET

ตารางท 2 การกระตนสารเคมเรงน ายางเอทธฟอนความเขมขน 2.5 เปอรเซนต

Treatments Months Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec Jan Feb

T3 : 8/y ET ET ET ET ET ET ET ET T4 : 4/y ET ET ET ET T5 : 10/y ET ET ET ET ET ET ET ET ET ET

หมายเหต: T3: 8/y ทาสารทก 46 วน T4: 4/y ทาสารทก 90 วน T5: 10/y ทาสารทก 30 วน (หยดทา 2 เดอนชวงผลดใบ)

13

การเกบรวบรวมขอมล 1. ขอมลอากาศ ท าการบนทกขอมลอากาศ ประกอบดวยขอมล ปรมาณน าฝน คาการคายระเหยน า คาอณหภมสงสด-ต าสด ทสถานตรวจวดอากาศหนองจก อ าเภอหนองจก จงหวดปตตาน

2. ขอมลวเคราะหดน วเคราะหขอมลดนในแปลงปลก โดยการสมเกบตวอยางดนทระดบความลก 0-30 เซนตเมตร จ านวน 3 ซ า น ามาวเคราะห เนอดน ความเปนกรด-ดาง (pH) และธาตอาหารหลก คอ ไนโตรเจน ฟอสฟอรส และโพแทสเซยม 3. ขอมลผลผลต ท าการเกบน ายางเปนยางกอนถวยทกเดอน โดยการบนทกน าหนกยางแหงตอตน น าไปผงแหงในทรมประมาณ 20 วน และน าไปอบทอณหภม 65 องศาเซลเซยส เปนเวลา 48 ชวโมง แลวชงน าหนกยางแหงกอน ซงค านวณเปนผลผลต กรมตอตนตอครงกรด และกโลกรมตอตนตอป 4. ขอมลปรมาณเนอยางแหง สมเกบตวอยางน ายางเดอนละ 2 ครง ในแตละสงทดลองแยกแตละตน น าไปชงน าหนกสด หลงจากนนหยดกรดอะซตกเขมขน 6 เปอรเซนต ประมาณ 3 - 5 หยด ลงไปในน ายางผสมใหเขากน ตงทงไวประมาณ 10 - 20 นาท หรอจนกวายางจะจบตวเปนกอน รดแผนยางใหบาง น าไปอบทอณหภม 65 องศาเซลเซยส นาน 24 ชวโมง น าแผนยางมาชงน าหนกยางแหง และค านวณ โดยใชสตร

เปอรเซนตเนอยางแหง (DRC)=น าหนกยางแหง (กรม) x 100

น าหนกยางสด (กรม)

5. ความสนเปลองเปลอก วดความสนเปลองเปลอก โดยใชเวอรเนยหรอสายวด วดความกวางของรอยกรด โดยใหตงฉากกบรอยกรด จะไดคาความสนเปลองเปลอกในแตละเดอน หลงจากนนท าการวดความสนเปลองเปลอกทก 3 เดอน 6. การเจรญเตบโต กอนการทดลองวดเสนรอบวงของล าตนทความสง 1.70 เมตร หลงจากนนท าการวดเสนรอบ วงของล าตนอกครงในเดอนกนยายน

14

7. สรรวทยาในน ายาง วเคราะหองคประกอบทางชวเคมในน ายางเดอนละครงโดยวเคราะหน ายางตามวธการของ Gohet and Chantuma (1999) คอ ปรมาณเนอยางแหง ปรมาณน าตาลซโครส ปรมาณอนนทรยฟอสฟอรส และปรมาณไธออล 8. การวเคราะหน ายาง กอนการวเคราะหน ายางจะท า Standard curve ของตวแปรแตละตว เพอหาคาสมประสทธการดดกลนแสง (K) ของสารละลาย โดยก าหนดยอมรบคาสมประสทธการดดกลนแสงจากการท า Standard curve ดงน KSucปกต = 1.90 – 2.00 KSucต า = ใกลเคยง 0.9 KSucสง = ใกลเคยง 4.0 KPi = 4.00 – 4.20 KR-SH = 0.12 – 0.14 การเกบตวอยางน ายาง เรมจากเตรยมสารละลาย EDTA เขมขน 0.01 เปอรเซนต ในการเกบน ายางเพอปองกนการจบตวของน ายาง ใสหลอดทดลองฝาเกลยวททราบน าหนก หลอดละ 5 มลลลตร จากนนน ามาชงน าหนกหลอด ท าการเกบตวอยางน ายางแบบ 1 ตนตอหนงตวอยางในชวงเชา โดยใชแทงเหลกเจาะเปลอกยางเขาไปจนถงชนเนอไมบรเวณใตรอยกรด 5 เซนตเมตร แทงหลอดชวยล าเลยงน ายาง โดยทงน ายาง 2 หยดแรกและเกบน ายาง 10 หยดตอมาใสหลอดทดลองทมสารละลาย EDTA เขมขน 0.01เปอรเซนต หลงจากนนน าหลอดทดลองมาชงน าหนกเพอหาคาน าหนกสดของน ายาง กอนเตมสารละลาย TCA เขมขน 20 เปอรเซนต หลอดละ 0.715 มลลลตร เพอใหยางจบตวเปนกอน หลงจากนนน าหลอดทดลองทงหมดแชไวในอณหภม 4 องศาเซลเซยสจนกระทงท าการวเคราะหน ายาง (เกบไวได 48 ชวโมง) เมอมาถงหองปฏบตการ น าหลอดตวอยางมาเขยากบ Vortex สวนของกอนยางน าไปหาปรมาณเนอยางแหง โดยน าไปอบทอณหภม 70 องศาเซลเซยส เปนเวลา 24 ชวโมง สวนสารละลายใสน าไปหาปรมาณน าตาลซโครส อนนทรยฟอสฟอรส และไธออล ดงน 9. การวเคราะหหาปรมาณเนอยางแหง เกบน ายาง 10 หยด/ตน (ใชน ายางจากการวเคราะหองคประกอบทางชวเคมขางตน) เรมจากชงน าหนกหลอดเปลาทกหลอด เตมสารละลาย EDTA เขมขน 0.01เปอรเซนต ปรมาตร 5 มลลลตร ในหลอด (T+E) เมอเกบตวอยางน ายางสด 10 หยดแลวน ามาชงน าหนกอกครง (T+E+L) โดยน าหนกของน ายางสด (Fw) เทากบ (T+E+L)-(T+E) หลงจากนนท าใหน ายางตกตะกอนดวยสารละลาย TCA เขมขน 20 เปอรเซนต น าสวนทเปนเนอยางมาอบทอณหภม 70 องศาเซลเซยส เปนเวลา 24 ชวโมง น ายางแหงทผานการอบมาชงน าหนกแตละกอน (Dw) ค านวณปรมาณเนอยางแหง ตามสตร

เปอรเซนตเนอยางแหง =Dw x 100

Fw

15

10. การวเคราะหหาปรมาณซโครส ปรมาณซโครส ตามหลกการปฏกรยา Colormetric reaction ของซโครสโดยใหกรดทมความเขมขนสงๆ ท าใหน าตาลเฮกโซสแตกตวใหอนพนธทเรยกวา Furfural derivative ซงจะท าปฏกรยาไดดกบ Anthrone โดยน าตาลฟรกโตสจะท าปฏกรยาอยางรวดเรวแมขณะทยงคงเปนสวนหนงของโมเลกลซโครส สวนน าตาลกลโคสตองน าไปอนทอณหภม 90 องศาเซลเซยส กอนจงจะเขาท าปฏกรยา ในหลอดแกวทมฝาปดแตละหลอด เตมสารละลาย TCA เขมขน 2.5 เปอรเซนต ปรมาตร 400 ไมโครลตร หลงจากนนเตมสารตวอยาง (น ายางใส) 100 ไมโครลตร และสารละลาย Anthrone reactive 3 มลลลตร ปดฝาหลอด น าไปเขยาดวย Vortex อนทอณหภม 90 องศาเซลเซยส เปนเวลา 10 นาท น าไปแชในอางน าเพอใหสารละลายเยนทอณหภมหอง วดคาการดดกลนแสงดวย Spectrophotometer ทความยาวคลน 627 นาโนเมตร หากวดคาการดดกลนแสงไดต ากวา 0.2 ใหปรบปรมาณสารตางๆ เปน สารละลาย TCA เขมขน 2.5 เปอรเซนต ปรมาตร 250 ไมโครลตร สารตวอยางปรมาตร 250 ไมโครลคร และ Anthrone reactive ปรมาตร 3 มลลลตร หากวดคาการดดกลนแสงไดสงกวา 0.8 ใหปรบปรมาณสารตางๆ เปน สารละลาย TCA เขมขน 2.5 เปอรเซนต ปรมาตร 450 ไมโครลตร สารตวอยางปรมาตร 50 ไมโครลตร และ Anthrone reactive ปรมาตร 3 มลลลตร ค านวณความเขมขนของซโครสในหนวย มลลโมล/น ายาง 1 ลตร (mM/l) ตามสตร [Suc] mM = OD x K x [(Fw + W1 + W2) / Fw] เมอ K = คาสมประสทธการดดกลนแสงของน าตาลซโครสจาก Standard curve Fw = น าหนกน ายางสดในหนวยกรม W1 = น าหนกน ากลนตอหลอดในหนวยกรม (Standard CRRC = 5 กรม) W2 = น าหนกของ TCA เขมขน 20 เปอรเซนต ซงใชในการชกน าใหน า ยางเกดการตกตะกอน (Standard CRRC = 0.715 กรม) 11. การวเคราะหหาปรมาณอนนทรยฟอสฟอรส ปรมาณอนนทรยฟอสฟอรส ตามหลกการปฏกรยา Colormetric reaction ของอนนทรยฟอสฟอรส คอ จะสรางพนธะกบ Molybdate และ Vanadate เกดเปนสารประกอบซงดดกลนแสงทความยาวคลน 410 นาโนเมตร ในหลอดแกวทมฝาปด เรมจากเตมสารละลาย TCA เขมขน 2.5 เปอรเซนต ปรมาตร 1มลลลตร หลงจากนนเตมสารตวอยางปรมาตร 500 ไมโครลตร และเตมสารละลาย Pi (IN) Reactive ปรมาตร 3 มลลลตร ปดฝาหลอด น าไปเขยากบ Vortex ทงไว 5 นาท หลงจากนนน าไปอานคาการดดกลนแสงทความยาวคลน 410 นาโนเมตร ค านวณความเขมขนของอนนทรยฟอสฟอรสในหนวย มลลโมล/น ายาง 1 ลตร (mM/l) ตามสตร

16

[Pi] mM = OD x K x [(Fw + W1 + W2) / Fw] เมอ K = คาสมประสทธการดดกลนแสงของอนนทรย ฟอสฟอรสจาก Standard curve Fw = น าหนกน ายางสดในหนวยกรม W1 = น าหนกน ากลนตอหลอดในหนวยกรม (Standard CRRC = 5 กรม) W2 = น าหนกของ TCA เขมขน 20 เปอรเซนต ซงใชในการชกน าใหน า ยางเกดการตกตะกอน (Standard CRRC = 0.715 กรม) 12. การวเคราะหหาปรมาณไธออล ปรมาณไธออล ตามหลกการปฏกรยา Colormetric reaction ของไธออลจะท าปฏกรยากบ DTNB เกดเปนสารประกอบ TNB ซงดดกลนแสงทความยาวคลน 412 นาโนเมตร ในหลอดแกวทมฝาปด เรมจากเตมสารละลาน Tris เขมขน 0.5 โมล ปรมาตร 1 มลลลตร หลงจากนนเตมสารตวอยาง 1.5 มลลลตร และเตมสารละลาย DTNB ปรมาตร 50 ไมโครลตร ปดฝาหลอด น าไปเขยากบ Vortex ทงไว 5 นาท หลงจากนนน าไปอานคาการดดกลนแสงทความยาวคลน 412 นาโนเมตร ค านวณความเขมขนของไธออลในหนวย มลลโมล/น ายาง 1 ลตร ตามสตร [R-SH] mM = OD x K x [(Fw + W1 + W2) / Fw] เมอ K = คาสมประสทธการดดกลนแสงของไธออลจาก Standard curve Fw = น าหนกน ายางสดในหนวยกรม W1 = น าหนกน ากลนตอหลอดในหนวยกรม (Standard CRRC = 5 กรม) W2 = น าหนกของ TCA เขมขน 20 เปอรเซนต ซงใชในการชกน าใหน า ยางเกดการตกตะกอน (Standard CRRC = 0.71กรม) 13. การประเมนอาการเปลอกแหง ท าการประเมนระดบการเกดอาการเปลอกแหงของตนยางพาราในชวงเดอนพฤศจกายน ซงสามารถแบงระดบการเกดอาการเปลอกแหงของตนยางพาราตามความยาวรอยกรด โดยแบงการประเมนออกเปน 7 ระดบ ซงดดแปลงจากวธการของ พเยาว และคณะ (2542) ดงน ระดบ 0 = ตนปกต (N0) ระดบ 1 = ตนมอาการเปลอกแหง 1-20 เปอรเซนตของความยาวรอยกรด (N1) ระดบ 2 = ตนมอาการเปลอกแหง 21-40 เปอรเซนตของความยาวรอกรด (N2) ระดบ 3 = ตนมอาการเปลอกแหง 41-60 เปอรเซนตของความยาวรอยกรด (N3) ระดบ 4 = ตนมอาการเปลอกแหง 61-80 เปอรเซนตของความยาวรอยกรด (N4) ระดบ 5 = ตนมอาการเปลอกแหง 81-99 เปอรเซนตของความยาวรอยกรด (N5) ระดบ 6 = ตนมอาการเปลอกแหง 100 เปอรเซนตของความยาวรอยกรด (N6)

17

จากนนค านวณเปอรเซนตอาการเปลอกแหงของตนยางพาราตามความยาวรอยกรด (% Dry Cut Length: % DCL) โดยค านวณจากสตร

% DCL = 100

N0+N1+N2+N3+N4+N5+N6

(N1×0.1) + (N2×0.3) + (N3×0.5) + (N4×0.7) + (N5×0.9) + (N6)

18

ผลและวจารณผลการทดลอง 1. สภาพอากาศ ขอมลสภาพอากาศตลอดชวงการทดลอง พบวา ในชวงเรมตนการทดลองตงแตเดอนตลาคม 2558 เรมมปรมาณฝนตกและตกหนกมากในเดอนพฤศจกายน 2558 มคาปรมาณฝนสงสด 341.6 มม หลงจากนนปรมาณฝนเรมลดลงในเดอนธนวาคม 2558 ส าหรบป 2559 พบวา มฝนตกในเดอนมกราคมถงเดอนกมภาพนธแตมปรมาณฝนนอยกวาชวงสามเดอนแรกของการทดลอง ในขณะทเดอนมนาคมไมมปรมาณน าฝนเนองจากเขาสชวงฤดแลง หลงจากนน มปรมาณฝนตกในชวงเดอนพฤษภาคมถงเดอนกนยายน โดยมปรมาณฝนสงสดในเดอนพฤษภาคม 206.9 มม การเพมขนของปรมาณน าฝนสงผลตอการลดลงของปรมาณผลผลตยางพารา เนองจากจ านวนวนกรดยางพาราลดลง สอดคลองกบ Raj และคณะ (2011) รายงานวา ปรมาณน าฝน อณหภม และชวงแสงในแตละวน มผลกระทบตอการพฒนาการทางดานสรรวทยาและศกยภาพการใหผลผลตของยางพารานอกจากน คาการคายระเหยน าในชวงการทดลองพบวา มคาเพมขนเมอมปรมาณน าฝนลดลง ส าหรบคาอณหภมสงสด-ต าสด พบวา มคาใกลเคยงกนตลอดระยะเวลาการทดลอง แตอณหภมสงสดมคาเพมขนในชวงเดอนมนาคมถงเดอนเมษายน 2559 เนองจากเปนชวงฤดแลงทไมมวนฝนตก (ภาพท 2)

ภาพท 2 ปรมาณน าฝน คาการคายระเหยน า และอณหภมสงสด - ต าสด

ของเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559 2. ขอมลการวเคราะหดน คณสมบตทางกายภาพและทางเคมบางประการของดน คณสมบตทางกายภาพและทางเคมบางประการของดนในพนทท าการทดลอง พบวา เนอดนในแปลงยางพาราทระดบ 0-30 ซม (ตารางท 3) มเนอดนแบบ ดนรวนเหนยวปนทราย (Sandy clay loam) มปรมาณไนโตรเจนทงหมดในดนเฉลย 0.04 % ปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชนเฉลย 5.97 มก/กก ปรมาณโพแทสเซยมเฉลย 29.13 มก/กก และมคาความเปนกรด-ดางของดน 4.7 โดยปกตในเขตพนทปลกยางเดมจะมคาความเปนกรด-ดางอยในชวง 4.3-5.0 ปรมาณไนโตรเจนทงหมด 0.06-0.14 % ปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชน 2-46 มก/กก และปรมาณโพแทสเซยม 20-77 มก/กก

0

10

20

30

40

0

100

200

300

400

ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.

2558 2559

อณหภมสงสด-ต าสด (องศาเซลเซยส)

ปรมา

ณน า

ฝนแล

ะคาก

ารคา

ยระเห

ยน า

(มม.

)

เดอน

คาการคายระเหยน า ปรมาณน าฝน อณหภมสงสด อณหภมต าสด

19

(นชนารถ, 2551) อยางไรกตาม เวทและสมยศ (2523) กลาววา ดนปลกยางพาราแตละชดดนมผลตอการเจรญเตบโตและใหผลผลตยางไมเทากน ขนอยกบสมบตของดนมความส าคญมากนอยเพยงใด ตารางท 3 ขอมลการวเคราะหดนแปลงยางพาราพนธ RRIM 600

สถานท เนอดน ปรมาณไนโตรเจน

ทงหมด (%) ปรมาณฟอสฟอรสทเปน

ประโยชน (มก/กก) โพแทสเซยม

(มก/กก) pH

แปลงยางพาราพนธ RRIM 600 (6°48’0.7” N 100°56’37.2” E)

Sandy clay Loam (ดนรวนเหนยวปนทราย)

0.04 5.97 29.13 4.7

3. ขอมลผลผลตยางพารา ปรมาณผลผลตยางกอนแหงสะสม (กก/ตน) พบวา ทกระบบกรดแสดงปรมาณผลผลตยางกอนแหงสะสมแตกตางทางสถตอยางมนยส าคญ ระบบกรดแบบ T2 ใหปรมาณผลผลตสะสมสงสด คอ 4.68 กก./ตน แตระบบกรดแบบ T5 มปรมาณผลผลตสะสมนอยสดคอ 3.76 กก./ตน ระบบกรดทไมไดรบการกระตนใหผลผลตสะสมสงกวาระบบกรดทไดรบการกระตน การใชระบบกรดแบบ T3 ใหผลผลตลดลง 6% การใชระบบกรดแบบ T4 ใหผลผลตลดลง 11% และการใชระบบกรดแบบ T5 ใหผลผลตลดลง 18% เมอเปรยบเทยบกบระบบกรดแบบ T1 อยางไรกตาม เมอเปรยบเทยบระหวางระบบกรดทไดรบการกระตนดวยสารเรงน ายางเอทธฟอน (T3, T4 และ T5) พบวา ไมมความแตกตางทางสถต (ภาพท 3) การเปรยบเทยบระหวางระบบกรดทมความถในการกรดแบบวนเวนวน (d2) พบวา ระบบกรดแบบ T2 ซงเปนระบบกรดแบบรอยกรดยาวครงล าตน (S/2) ไมไดรบการกระตน ใหปรมาณผลผลตยางพาราสะสมสงกวาระบบกรดแบบ T4 ซงเปนระบบกรดแบบรอยกรดสน หนงในสามของล าตน (S/3) ทไดรบการกระตนมากถง 13% นอกจากน การใชระบบกรดทมความถในการกรดแบบวนเวนสองวน (d3) พบวา ระบบกรดแบบ T3 ซงเปนระบบกรดแบบหนายาว (S/2) รวมกบการกระตนใหปรมาณผลผลตสะสมสงกวาการใชระบบกรดแบบ T5 ซงเปนระบบกรดแบบรอยกรดสน (S/3) รวมกบการกระตนมากถง 12%

20

ภาพท 3 ผลผลตยางกอนแหงสะสม (กก/ตน) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559 ตวอกษรทแตกตางกนในแตละแทงขอมลมความแตกตางกนทางสถตทระดบนยส าคญ (P≤ 0.05) ตรวจสอบโดยวธ DMRT ส าหรบผลผลตยางกอนแหง (กรม/ตน/ครงกรด) พบวา ทกระบบกรดมความแตกตางกนทางสถตอยางมนยส าคญ การใชระบบกรดแบบ T3 ใหปรมาณผลผลตยางกอนแหงเฉลยสงสด 126.17 กรม/ตน/ครงกรด ในขณะทการใชระบบกรดแบบ T1 ใหปรมาณผลผลตยางกอนแหงเฉลยต าสด 73.62 กรม/ตน/ครงกรด การใชระบบกรดแบบ T2 ใหปรมาณผลผลตไมแตกตางกนทางสถตกบระบบกรดทไดรบการกระตนแบบ T5 (ภาพท 4) การใชระบบกรดแบบ T3 ใหผลผลตยางกอนแหงเฉลยมากกวา 71% การใชระบบกรดแบบ T4 ใหผลผลตยางกอนแหงเฉลยมากกวา 23% และการใชระบบกรดแบบ T5 ใหผลผลตยางกอนแหงเฉลยมากกวา 50% เมอเปรยบเทยบกบการใชระบบกรดแบบ T1 นอกจากน การเปรยบเทยบระหวางระบบกรดทมความถในการกรดแบบวนเวนวน (d2) พบวา ระบบกรดแบบ T2 ซงเปนระบบกรดแบบ S/2 ไมไดรบการกระตน ใหปรมาณผลผลตยางพาราสะสมสงกวาระบบกรดแบบ T4 ซงเปนระบบกรดแบบ S/3 ทไดรบการกระตนมากถง 13% นอกจากน การใชระบบกรดทมความถในการกรดแบบวนเวนสองวน (d3) พบวา ระบบกรดแบบ T3 ซงเปนระบบกรดแบบ S/2 รวมกบการกระตนใหปรมาณผลผลตสะสมสงกวาการใชระบบกรดแบบ T5 ซงเปนระบบกรดแบบ S/3 รวมกบการกระตนมากถง 12%

a a ab bc

b

0.00

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

T1 T2 T3 T4 T5

ผลผล

ตยาง

กอนแ

หงสะ

สม

(กก/

ตน)

สงทดลอง

21

ภาพท 4 ผลผลตยางกอนแหงเฉลย (ก/ตน/ครงกรด) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 ถง เดอน กนยายน 2559 ตวอกษรทแตกตางกนในแตละแทงขอมลมความแตกตางกนทางสถตทระดบนยส าคญ (P≤ 0.05) ตรวจสอบโดยวธ DMRT 4. ปรมาณเนอยางแหงเฉลย (%) ปรมาณเนอยางแหงเฉลย (%) พบวา มความแตกตางกนทางสถตอยางมนยส าคญ การใชระบบกรดแบบ T4 มปรมาณเนอยางแหงเฉลยสงสด ในขณะทการใชระบบกรดแบบ T1 มปรมาณเนอยางแหงเฉลยต าสด อยางไรกตาม การใชระบบกรดรวมกบการกระตนดวยเอทธลนมแนวโนมของปรมาณเนอยางแหงสงกวาระบบกรดทไมไดรบการกระตน (ภาพท 5)

ภาพท 5 ปรมาณเนอยางแหงเฉลย (%) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559 ตวอกษรทแตกตางกนในแตละแทงขอมลมความแตกตางกนทางสถตทระดบนยส าคญ (P≤ 0.05) ตรวจสอบโดยวธ DMRT

d

b

a

c b

0.0020.0040.0060.0080.00

100.00120.00140.00

T1 T2 T3 T4 T5

ผลผล

ตยาง

กอนแ

หงเฉ

ลย (ก

รม/ต

น/คร

งกร

ด)

สงทดลอง

b b ab a ab

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

T1 T2 T3 T4 T5

ปรมา

ณเน

อยาง

แหง (

%)

สงทดลอง

22

5. ความสนเปลองเปลอก ความสนเปลองเปลอก (ซม) พบวา มความแตกตางกนทางสถตอยางมนยส าคญของระบบกรด 5 สงทดลอง การใชระบบกรดแบบ T1 มความสนเปลองเปลอกสงสด รองลงมาคอการใชระบบกรดแบบ วนเวนวน (d2) ซงเปนระบบกรดแบบ T2 และ T4 ในขณะทการใชระบบกรดแบบวนเวนสองวน (d3) ซงเปนระบบกรดแบบ T3 และ T5 มความสนเปลองเปลอกนอยสด (ภาพท 6)

ภาพท 6 ความสนเปลองเปลอก (ซม) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559 ตวอกษรทแตกตางกนในแตละแทงขอมลมความแตกตางกนทางสถตทระดบนยส าคญ (P≤ 0.05) ตรวจสอบโดยวธ DMRT 6. การเจรญเตบโตทางล าตน การเจรญเตบโตทางล าตน (ซม) พบวา มความแตกตางทางสถตอยางมนยส าคญระหวางระบบกรด 5 สงทดลอง การใชระบบกรดแบบ T1 และระบบกรดแบบ T3 มการเจรญเตบโตทางล าตนสงสด คอ 2.6 ซม/ป และการใชระบบกรดแบบ T2 และระบบกรดแบบ T5 มการเจรญเตบโตทางล าตนต าสด คอ 2.2 ซม/ป (ภาพท 7)

a b

c b

c

0

5

10

15

20

T1 T2 T3 T4 T5

ความ

สนเป

ลองเป

ลอก

(ซม)

สงทดลอง

23

ภาพท 7 การเจรญเตบโตทางล าตน (ซม/ป) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559; ตวอกษรทแตกตางกนในแตละแทงขอมลมความแตกตางกนทางสถตทระดบนยส าคญ (P≤ 0.05) ตรวจสอบโดยวธ DMRT

7. องคประกอบทางชวเคมของน ายาง ตารางท 4 พบวา ปรมาณของแขงทงหมด (%) ไมมความแตกตางทางสถตระหวางระบบกรด 5 สงทดลอง อยางไรกตาม พบวา การใชระบบกรดแบบ T1 และ T3 มปรมาณของแขงทงหมดต ากวาระบบกรดแบบอนๆ นอกจากนการใชระบบกรดแบบกรดหนงในสามของล าตน (S/3) ของระบบกรดแบบ T4 และระบบกรดแบบ T5 ใหปรมาณของแขงทงหมดในปรมาณสงกวาระบบกรดแบบอนๆ ส าหรบปรมาณอนนทรยฟอสฟอรส (มลม) พบวา ไมมความแตกตางทางสถตระหวางระบบกรด 5 สงทดลอง การใชระบบกรดแบบ T4 มปรมาณอนนทรยฟอสฟอรสสงกวาระบบกรดแบบอนๆ การเพมขนของคาอนนทรยฟอสฟอรสในระบบกรดทไดรบการกระตนดวยสารเคมเนองจากแกสเอทธลนสามารถกระตนใหกจกรรมภายในเซลลทอน ายางสงขนสงผลใหคาอนนทรยฟอสฟอรสสงขน ( Jacob and Prévot, 1989) และการใชระบบกรดแบบ T5 มคาปรมาณต าสด อยางไรกตาม การใชระบบกรดแบบ S/2 ของระบบกรดแบบ T2 และระบบกรดแบบ T3 มปรมาณอนนทรยฟอสฟอรสในน ายางต ากวาการใชระบบกรดแบบทเกษตรกรใช (T1) ส าหรบปรมาณไธออล พบวา มความแตกตางทางสถตอยางมนยส าคญ การใชระบบกรดแบบ T1 และระบบกรดแบบ T2 มคาสงสด ในขณะท การใชระบบกรดแบบวนเวนสองวน (d3) ของระบบกรดแบบ T3 และระบบกรดแบบ T5 มคาต าสด อยางไรกตาม พบวา การใชระบบกรดรวมกบการกระตนมแนวโนมของปรมาณไธออลต ากวาระบบกรดทไมไดรบการกระตนดวยสารเรงน ายางเอทธฟอน แตอยางไรกตาม ในสภาวะเครยดทสงขนสงผลตอปฏกรยาภายในเซลลท าใหเกดการลดลงของปรมาณไธออล (Jacob et al., 1988) ดงนน จงแสดงใหเหนวา ระบบกรดทไดรบการกระตนดวยสารเรงน ายางเอทธฟอน (T3, T4 และ T5) จากการทดลองมผลตอการลดลงของปรมาณไธออลเมอเปรยบเทยบกบระบบกรดปกตทไม ไดรบการกระตนดวยสารเคม (T1 และ T2) จงน าไปสการเกดอาการเปลอกแหงได เนองจากตนยางไดรบความเครยด

a

b

a ab

b

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

T1 T2 T3 T4 T5

การเจ

รญเต

บโตท

างล า

ตน (ซ

ม/ป)

สงทดลอง

24

ภายในทอน ายางสง ส าหรบปรมาณซโครส พบวา มความแตกตางกนทางสถตอยางมนยส าคญยง ของระบบกรด 5 สงทดลอง การใชระบบกรดแบบ T2 มปรมาณซโครสสงสดและการใชระบบกรดแบบ T3 มปรมาณต าสด อยางไรกตาม การใชระบบกรดแบบ T1 และ T2 ซงไมไดรบการกระตนมคาปรมาณซโครสสงกวาระบบกรดทไดรบการกระตนดวยสารเรงน ายางเอทธฟอน (T3, T4 และ T5) น าตาลซโครสจะมความสมพนธทางลบกบผลผลต เนองจาก ระบบกรดทใหผลผลตน ายางพาราสงตอครงกรด ตนยางพาราจะมการน าซโครสมาใชในการสรางน ายางเพมขน สงผลใหตนยางพารามปรมาณซโครสลดลงเมอเทยบกบระบบกรดแบบปกต (พศมย และคณะ, 2546ข) ตารางท 4 องคประกอบทางชวเคมของน ายางเฉลย ประกอบดวยปรมาณของแขงทงหมด (%) ปรมาณอนนทรยฟอสฟอรส (มลม) ปรมาณไธออล (มลม) และปรมาณซโครส (มลม) ของ ระบบกรด 5 สงทดลอง ชวงระหวางเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559

สงทดลอง ปรมาณของแขง

ทงหมด (%) ปรมาณอนนทรยฟอสฟอรส (มลม)

ปรมาณ ไธออล (มลม)

ปรมาณซโครส (มลม)

T1: S/3 d1 2d/3 53.63 12.62 0.27a 6.16a T2: S/2 d2 53.97 11.59 0.27a 6.28a T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m) 53.63 11.98 0.20b 3.25b T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m) 54.50 12.97 0.23ab 3.77b T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m) 54.01 11.27 0.22b 3.77b F-test ns ns * ** C.V. (%) 1.89 20.02 11.65 14.29

ตวอกษรทแตกตางกนในแตละคอลมภเปนการเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ DMRT ns ไมมความแตกตางทางสถต * มความแตกตางทางสถตอยางมนยสาคญยง ทระดบความเชอมน p≤0.05 ** มความแตกตางทางสถตอยางมนยสาคญยง ทระดบความเชอมน p≤0.01 มลม (มลลโมล) 8. อาการเปลอกแหง จากการศกษาเปอรเซนตการเกดอาการเปลอกแหง พบวา ทกระบบกรดมการแสดงออกของการเกดอาการเปลอกแหงยกเวนการใชระบบกรดแบบ T2 นอกจากน การใชระบบกรดแบบ T5 มเปอรเซนตการเกดอาการเปลอกแหงสงสด คอ 15% รองลงมาคอการใชระบบกรดแบบ T3 คอ 9% ระบบกรดแบบ T4 คอ 6% และการใชระบบกรดแบบทเกษตรกรใช (T1) มการเกดอาการเปลอกแหง คอ 3% (ภาพท 8)

25

ภาพท 8 อาการเปลอกแหง (%) ของระบบกรด 5 สงทดลอง (T1: S/3 d1 2d/3; T2: S/2 d2; T3: S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m); T4: S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m); T5: S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 12/y (m)) ตงแตเดอนตลาคม 2558 – เดอนกนยายน 2559

เมอพจารณาในภาพรวม ผลการทดลองนแสดงใหเหนวา การใชระบบกรดความถต าโดยการใหสารกระตนเอทธฟอน 2.5% จ านวน 8 ครงตอป ใน T3 สามารถเพมประสทธภาพแรงงานการกรดไดอยางมนยส าคญ โดยไมสงผลกระทบรนแรงทางสรรวทยาของตนยางพารา ดงจะเหนไดวาจากการทดลองในชวง 1 ป ไมกระทบตอการเจรญทางล าตน ปรมาณเนอยางแหง และสรรวทยาของน ายาง อยางไรกตาม มจ านวนตนทแสดงอาการหนายางแหงเพยง 9% ตางจากการใหเอทธฟอน 2.5% จ านวน 12 ครงตอป ทมอาการหนายางแหง 15% นอกจากนความสนเปลองเปลอกต ากวา ระบบกรดทเกษตรกรปฏบตคอ กรดแบบ 2d/3 และทกรมวชาการแนะน า d/2 อยางมนยส าคญ แสดงใหเหนวา ระบบกรดแบบความถต าจะชวยยดระยะเวลาการกรดไดนานขน ดงนนระบบกรดครงล าตน กรดแบบวนเวนสองวน และ มการใชสารเคมเรงน ายางเอทธฟอน ความเขมขน 2.5 เปอรเซนต ทาบรเวณหนากรด จ านวน 8 ครงตอป เปนวธเหมาะสมทเกษตรกรรายยอยจะน าไปใช ในสภาวะทยางพาราตกต า เพราะชวยใหเกษตรกรมเวลาในการท ากจกรรมเพอเสรมรายได และแกปญหาการขาดแคลนแรงงานคนกรดไดดวย

0.002.004.006.008.00

10.0012.0014.0016.0018.00

T1 T2 T3 T4 T5

อากา

รเปลอ

กแหง

(%)

สงทดลอง

26

สรปผล ผลจากการเปรยบเทยบระบบกรดทง 5 วธ พบวาผลผลตยางสะสมของระบบกรดแบบ T3 ไมแตกตางจาก T1 และ T2 ขณะทผลผลตยางสะสมของ T4 และ T5 แตกตางจาก T1 และ T2 โดยทการใชระบบกรดแบบ T3 ใหผลผลตตอครงกรดสงทสดแตกตางจากระบบกรดอนอยางมนยส าคญทางสถต ปรมาณเนอยางแหงของ T3, T4 และ T5 ไมมความแตกตางทางสถต ความสนเปลองเปลอกของ T3 และ T5 นอยกวาระบบกรดอนอยางมนยส าคญทางสถต การใชระบบกรดแบบ T2 และ T5 มการเจรญเตบโตทางล าตนต า ขณะท T3, T1 และ T4 มการเจรญเตบโตทางล าตนไมแตกตางทางสถต สวนสรรวทยาของน ายาง พบวาปรมาณของแขงทงหมด และปรมาณอนนทรยฟอสฟอรส ไมมความแตกตางทางสถตระหวางทรตเมนต แตมผลท าใหปรมาณไธออลและปรมาณซโครสในระบบกรดทมการใชสารกระตนมคาลดลงอยางชดเจนเมอเปรยบเทยบกบการไมใชสารกระตน นอกจากนพบวาระบบกรดแบบ T3 มอาการเปลอกแหงอยในระดบปานกลาง (9%) ตางจากระบบกรดแบบ T5 มอาการเปลอกแหงสงสด (15%) ดงนนการใชระบบกรดแบบ T3 เปนวธทเหมาะสมในการลดความถในการกรด

27

เอกสารอางอง กรรณการ ธระวฒนสข. 2550. พนธยาง. เอกสารและบทความทางวชาการยางพารา . สถาบนวจย ยางพารา กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ. หนา 33-51. กฤษดา สงขสงห และ รศม ดานสกลผล. 2541. สมบตทางชวเคมของน ายางทเกยวของกบการใหผล ผลตในยางบางพนธ. รายงานผลการวจย. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร กระทรวง เกษตรและสหกรณ. กมท สงขศลา และ ธเนศ ถาวรพานชยโรจน. 2545. อทธพลของสภาพแวดลอม ลกษณะการ แสดงออกของยาง และการจดการตอสถานภาพของน าในตนยางและการใหผลผลตของยาง พนธ RRIM 600. รายงานโครงการ สรรวทยาการผลตยางพารา. มหาวทยาลย เกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน. จรงแท ศรพานช. 2549. สรรวทยาและเทคโนโลยหลงการเกบเกยวผกและผลไม. พมพครงท 6, กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร: 396 หนา. ฉกรรจ แสงรกษาวงศ. 2532. ยทธวธการเพมผลผลตยางกอนการปลกแทน. รายงานการประชม วชาการยางพารา ศนยวจยยางสงขลา ป 2532 ณ ศนยวจยยางสงขลา อ.หาดใหญ จ.สงขลา วนท 13 กนยายน 2532 หนา 11-20. ดลมนส กาเจ. 2552. ใชเทคโนโลย “รมโฟวล” ในสวนยางทางเลอก-ทางรวยของเกษตรกร. หนงสอพมพ คม ชด ลก, 19 ตลาคม 2552. ธรชาต วชตชลลย. 2541. การศกษาอาการเปลอกแหงของยางพารา. เอกสารประกอบการประชม วชาการยางพารา ณ โรงแรมบพ แกรนดทาวเวอร อ.หาดใหญ จ.สงขลา วนท 18 -20 กมภาพนธ 2541. หนา 91-102. นชนารถ กงพสดาร. 2551. การใชปยยางพาราตามคาวเคราะหดน. สถาบนวจยยาง กรมวชาการ เกษตร: 49 หนา พนส แพชนะ และ สมยศ สนธรหส. 2552. เปรยบเทยบผลผลตยางโดยวธการกรดกบวธการเจาะใน ยางพนธ RRIM600 เปดกรดใหม. รายงานผลการวจยเรองเตม ในการประชมวชาการ ยางพาราแหงชาต 5-6 มถนายน 2552 ณ เมองทองธาน กรงเทพมหานคร. หนา 213-225. พเยาว รมรนสขารมย, ธรชาต วชตชลชย, ณพรตน วชตชลชย, บตร วงคถาวร, กรรณการ ธระวฒนสข และสจนต แมนเหมอน. 2542. ปจจยเสยงตอการเกดอาการเปลอกแหงในยางพารา. รายงานการ วจย. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร. พชต สพโชค. 2536. การเพมผลผลตยางพาราหลงการผลดใบ โดยการหยดพกกรดและใชสารเคมเรง น ายางเมอเปดกรด. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต คณะทรพยากรธรรมชาต มหาวทยาลยสงขลานครนทร. 86 หนา. พชต สพโชค. 2544. การเพมผลผลตสวนยางขนาดเลกโดยใชระบบกรดทเหมาะสม. รายงานสมมนา ยางพาราแหงประเทศไทย ครงท 4 เรอง “พฒนายางพาราไทย กภยเศรษฐกจ” 17-20 กนยายน 2544 ณ โรงแรม เจ บ อ.หาดใหญ จ.สงขลา. หนา 276-287. พชต สพโชค. 2547. การกรดยาง. เอกสารวชาการยางพารา. กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตร และสหกรณ.

28

พชต สพโชค. 2553. สญลกษณสากลของเทคโนโลยการเกบเกยวน ายาง (ปรบปรงป พ.ศ. 2551). ว. ยางพารา 31: 34-45. พชต สพโชค, วรพงศ ตนอภรมย, โชคชย เอนกชย, นอง ยกถาวร, สรยะ คงศลป และเพมพนธ คานคร. 2544. การเพมผลผลตยางพาราในระยะเปลอกเดม โดยการใชสารเคมเรงน ายางรวมระบบกรด ตางๆ. รายงานผลการวจยยางพารา. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร, กระทรวงเกษตร และสหกรณ. หนา 175-190. พชต สพโชค, สรยะ คงศลป, นอง ยกถาวร, สเมธ พฤกษวรณ, เพอม วนซว, ยรรยงศ ประเสรฐ, ประสาน บญมรกต และ พนส แพชนะ. 2546. การเพมผลผลตยางพาราและการใชสารเคมเรงน ายาง. รายงานผลการวจยยางพารา. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร, กระทรวงเกษตรและ สหกรณ. 44 หนา. พชต สพโชค, พศมย จนทมา และพนส แพชนะ. 2550. การกรดยางและการใชสารเคมเรงน ายาง. เอกสารและบทความทางวชาการยางพารา . สถาบนวจยยางพารา กรมวชาการเกษตร, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. หนา 121-138. พศมย จนทมา. 2543. การวเคราะหน ายางโดยวธชวเคม. เอกสารการประชมวชาการยางพารา ประจ าป 2543 วนท 29-30 สงหาคม 2543 ณ โรงแรม เจ. บ. อ.หาดใหญ จ.สงขลา. หนา 94-107. พศมย จนทมา. 2544. สรรวทยาของตนยางกบระบบกรด. เอกสารการประชมวชาการยางพารา ประจ าป 2544 ครงท 1 วนท 20-22 กมภาพนธ 2544 ณ โรงแรมเชยงใหมฮลล อ.เมอง จ. เชยงใหม. หนา 78-89. พศมย จนทมา. 2551. ผลกระทบตอผลผลตเมอเปดกรดตนยางทมขนาดต ากวามาตรฐาน. วารสาร ยางพารา ปท 29 หนา 32-47. พศมย จนทมา. 2552. เทคโนโลยและเงอนไขการจางแรงงานกรดยางในภาคตะวนออก. วารสาร ยางพารา ปท 30 หนา 5-34. พศมย จนทมา, พชต สพโชค, วทยา พรหมม, พนส แพชนะ, พรรษา อดลยธรรม, นอง ยกถาวร, พบลย เพชรยง และ สวางรตน สมนาค. 2546ก. การใชองคประกอบทางชวเคมของน ายางตรวจสอบ ความสมบรณของตนยาง ส าหรบระบบกรดทเหมาะสม. รายงานผลการวจยยางพารา. สถาบนวจยยางพารา กรมวชาการเกษตร, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 43 หนา. พศมย จนทมา, อารกษ จนทมา และ สวางรตน สมนาค. 2546ข. การเปลยนแปลงองคประกอบ ชวเคมในทอน ายางตอระบบกรดและผลผลตยางพารา. รายงานผลการวจย ประจ าป 2546. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. หนา 395-447. เวท ไทยนกล และสมยศ สนธรหส. 2523. ลกษณะของดนทเหมาะสมส าหรบปลกยางพารา. วารสาร ยางพารากองการยาง กรมวชาการเกษตร 1: 30-31. สถาบนวจยยาง. 2543. ค าแนะน าการกรดยางและการใชสารเคมเรงน ายางป 2542. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. สถาบนวจยยาง. 2548. การกรดยางและการใชสารเคมเรงน ายาง. กรงเทพฯ : กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ. สถาบนวจยยาง. 2550. ขอมลวชาการยางพารา ประจ าป 2550. กรงเทพฯ : กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ.

29

สถาบนวจยยาง. 2553. ขอมลวชาการยางพารา 2553. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ. อารมณ โรจนสจตร, สโรชา กรธาทพ, สเมธ พฤกษวรณ, ปราโมทย ค าพทธ และประภา พงษอทธา. 2551. การส ารวจอาการเปลอกแหงของยางพาราในพนทปลกยางภาคใตตอนบน. รายงาน การวจย. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร. Chanasongkram, P. and Samosorn, S. 1989. Anatomical parameters of latex production. In Proceedings of the Franco-Thai Workshop on Natural Rubber: Tapping Practices on Smallholdings in Southern Thailand, Hat Yai/Pattani, Thailand, 21-24 November 1989, pp. 3-11. Charoenwut, C., Kongsawadworakul, P., Pichaut, J.P., Nandria, D., Sookmark, U., Narangajavana, J. and Chrestin, H. 2007. Cloning and characterization of specific molecular markers of rubber tree trunk phloem necrosis. CRRI & IRRDB International Rubber Conference, Siem Reap, Cambodia, 12-13 November 2007, pp. 64-72. Chrestin, H., Gidrol, X. and Kush, A. 1997. Towards a latex molecular diagnostic of yield potential and the genetic engineering of the rubber tree. Euphytica 96 : 77-82. d’ Auzac, J. 1989. Historirical account of the hormonal stimulation of latex yield. In Physiology of Rubber Tree Latex’ (eds. J. d’ Auzac, J.L. jacop and H. Chrestin). Florida : CRC Press. de Faÿ, E. and Jacob, J.L. 1989. The bark dryness disease (Brown-bast) of Hevea. In Physiology of Rubber Tree Latex (eds. J. d’ Auzac and H. Chrestin), pp.406- 441. Boca Raton: CRC Press. de Jonge, P. 1969. Influence of depth of tapping on growth and yield of Hevea brasiliensis. J. Rubber Res. Inst. Malaya. 21: 348-352. Das, G., Alam, B., Raj, S., Dey S.K., Sethuraj, M.R. and Mandi, S.S. 2002. Over- exploitation associated changes in free radicals and its scavengers in Hevea brasiliensis. J. Rubber Res. 5: 28-40. Dian, K., Okaoma, K.M., Sangare, A. and Ake, S. 2007. Rubber particles proteins and sensitivity to the tapping panel dryness at Hevea brasiliensis. CRRI & IRRDB International Rubber Conference, Siem Reap, Cambodia , 12-13 November 2007, pp. 474-481. Dusotoit-Coucaud, A., Brunel, N., Kongsawadworakul, P., Viboonjun, U., Leconte, A., Julien, J.L., Chrestin, H., Sakr, S. 2009. Sucrose importation into laticifers of Hevea brasiliensis, in relation to ethylene stimulation of latex production. Annals of Botany 104 : 635-647. Gohet, E. and Chantuma, P. 1999. Microdiagnostic latex training RRIT – DOA. Chachoengsao Rubber Research Center, 22-26 November 1999. pp. 1 – 10.

30

Gohet, E., Scomparin, C., Cavaloc, E., Balerin, Y., Benites, G., Dumortier, F., Williams, H.O., Permadi, H.P., Ginting, E., De Rostolan. E., Uche, E., Chegbene, P., Hocepied, E., Echimane, P., Soumahoro, M., Sargeant, H.J., Suyatno, Najera, C.A., Soumahoro, B., Lacote, R. and Eschbach, J.M. 2008. Influence of ethephon stimulation on latex physiological parameters and consequences on latex diagnosis implementation in rubber agro-industry. IRRDB Workshop on Latex Harvesting Technologies, Selangor, Malaisia, 5-8 May 2008. Han, K., Shin, D.H., Yang, J., Kim, I.J., Oh, S.K. and Chow, K.S. 2000. Genes expressed in the latex of Hevea brasiliensis. Tree Physiology 20: 503-510. Isaranhkool Na Ayutthaya, S., Junjittakarn, J., Do, F.C., Pannengpetch, K., Maeght, J.L., Rochrteau, A. and Nandria, D. 2007. Drought and trunk phloem necrosis (TPN) effect on water status ans xylem sap flow of Hevea brasiliensis. CRRI & IRRDB International Rubber Conference, Siem Reap, Cambodia , 12-13 November 2007, pp. 75-84. Jacob, J.L., Serres, E., Prevot, J.C., Lacrotte, R., Vidal, A., Eschbach, J.M. and D’ Auzac, J. 1988. Development of the hevea latex diagnosis. Agritrop. 12: 97-115. Jacob J.L. and Prévot J.C. 1989. Bark dryness: histological, cytological and biochemical aspects. In Proceedings of a workshop on tree dryness Penang, Malaysia. Jetro, N.N. and Simon, G.M. 2007. Effects of 2-chloroethylphosphonic acid formulations as yield stimulants on Hevea brasiliensis. African Journal of Biotechnology 6: 523-528. Jiahong, Z. and Zhili, Z. 2009. Ethylene stimulation of latex production in Hevea brasiliensis. Plant Signaling & Behavior 4: 1072-1074. Leconte, A., Vaysse, L., Santisopasri, V., Kruprasert, C., Gohet, E., Bonfils, F. 2006. On farm testing of ethephon stimulation and different tapping frequencies, effect on rubber production and quality of rubber. Fran co-Thai project 2005-2008. Lacote, R., Gabla, O., Obouayeba, S., Eschbach, J.M., Rivano, F., Dian, K. and Gohet, E. 2010. Long-term effect of ethylene stimulation on the yield of rubber trees is linked to latex cell biochemistry. Field Crops Research 115: 94–98. Lee, C.J., Kim, H.J., Karim, M.R. and Lee, M.S. 2006. Surface-enhanced raman spectroscopy of ethephone adsorbed on silver surface. Bull.Korean Chem. Soc. 27: 545-548. Mesquita, A.C., Oliceira, LEM., Mazzafera, P. and Delú-Filho, N. 2006. Anatomical characteristics and enzymes of the sucrose metabolism and their relationship with latex yield in the rubber tree (Hevea brasiliensis Muell. Arg.). Plant physiol. 18: 263-268.

31

Nandris, D., Moreau., R. Pellegrin, F. and Chrestin, H. 2005. Rubber tree bark necrosis: advances in symtomatology, etiology, epidemiology and causal factors of a physiological trunk disease. Trop. Agri. Sci. and Tech. 28: 1-8. Nugawela, A., Peries, M.R.C., Wijesekera, S. and Samarasekera, R.K. 2000. Evaluation of d/3 tapping with stimulation to alleviate problems related to d/2 tapping of Hevea. Journal of the Rubber Research Institute of Sri Lanka 83:49-61. Paardekooper, E.C. 1989. Eyploitation of the rubber tree. In Rubber (eds. C.C. Wester and W.J. Baulkwill), pp. 349-414. New York: Longman Scientific and Technical. Pierret, A., Doussan, C., Pagès, L., Do, F.C., Gonkhamdee, S., Maeght, J.L., Chintachao, W. and Nandris, D. 2007. Is impeded root growth related to the occurrence of rubber tree trunk phloem necrosis (TPN)? Preliminary results from NE Thailand. CRRI & IRRDB International Rubber Conference, Siem Reap, Cambodia , 12-13 November 2007, pp. 489-498. Raj, S., Satheesh, P.R. and Jacob, J. 2011. Evidence for climate warming in some natural rubber growing regions of South India. Natural Rubber Research 24:10- 17. Riches, P.J. and Gooding, B.G.E. 1952. Studies in the physiology of latex I. Latex flow on tapping -theoretical considerations. New Phytol. 51: 1-10. Silpi, U., Thaler, P., Kasemsap, P., Lacointe, A., Chantuma, A., Adam, B., Gohet, E., Thanisawanyangkura, S. and Améglio, T. 2006. Effect of tapping activity on the dynamics of radial growth of Hevea brasiliensis trees. Tree physiology 26: 1579-1587. Sookmark, U., R, V.P., Chrestin, H., Lacote, R., Naiyaneter, C., Seguin, M., Romruensukharom, P. and Narangajavana, J. 2002. Characterization pf polypeptides accumulated in the latex cytosol of rubber trees affected by the tapping panel dryness syndrome. Plant Cell Physiol. 43: 1323-1333. Soumahin, E.F., Obouateba, S. and Anno, P.A. 2009. Low tapping frequency with hormonal stimulation on Hevea brasiliensis clone PB 217 reduces tapping manpower requirement. Journal of Animal & Plant Sciences 2:109-117. Venkatachalam, P. Jayasree, P.K., Sushmakumari, S., Jayashree, R., Rekha, K., Sobha, S., Priya, P., Kala, R.G. and Thulaseedharan, A. 2007. Current perspectives on application of biotechnology to assist the genetic improvement of rubber tree (Hevea brasiliensis Muell. Arg.): An Overview. Functional Plant Science and Biotechnology 1: 1-17.

32

ภาคผนวก

ภาพภาคผนวกท 1 ระบบกรดแบบ S/3 d1 2d/3

ภาพภาคผนวกท 2 ระบบกรดแบบ S/2 d2

33

ภาพภาคผนวกท 3 ระบบกรดแบบ S/2 d3 ET 2.5% Pa1(1) 8/y (m)

ภาพภาคผนวกท 4 ระบบกรดแบบ S/3 d2 ET 2.5% Pa1(1) 4/y (m)

34

ภาพภาคผนวกท 5 ระบบกรดแบบ S/3 d3 ET 2.5% Pa1(1) 10/y (m)

ภาพภาคผนวกท 6 ลกษณะพนทสวนยางพาราส าหรบใชในงานทดลอง