llyfryn d - canolradd

8
Mynediad Sylfaen Canolradd Uwch Pontio Uwch Hyfedredd Llyfryn D Llawlyfr i Ddysgwyr Cymraeg i Oedolion Gwent Welsh for Adults

Upload: welsh-for-adults-cymraeg-i-oedolion

Post on 03-Apr-2016

245 views

Category:

Documents


9 download

DESCRIPTION

Canolradd - Learner's Handbook

TRANSCRIPT

Page 1: Llyfryn D - Canolradd

Mynediad

Sylfaen

CanolraddUwch PontioUwch

Hyfedredd

Llyfryn D Llawlyfr i Ddysgwyr

Cymraeg i Oedolion Gwent Welsh for Adults

Page 2: Llyfryn D - Canolradd

Llyfryn D - Llawlyfr i Ddysgwyr

CroesoShwmae, a chroeso i’ch Llyfryn D!! Nod y llyfryn yma yw eich helpu ymgyfarwyddo (familiarise yourself ) â’ch cwrs, a bydd yn rhoi gwybodaeth werthfawr i chi ynghylch beth i’w ddisgwyl (what to expect) yn ystod y misoedd nesaf. Bydd e’n rhoi gwybod i chi am gynnwys (content) eich cwrs hefyd. Felly, ar ôl darllen y llyfryn yma, byddwch chi’n gwybod a ydych chi wedi gwneud y gwaith yma o’r blaen!

Dych chi’n gwybod eich bod chi’n gallu dewis beth fyddwch chi’n ei ddysgu (what you will be learning)? Trwy’r Daith Iaith, bydd cyfle gyda chi i feddwl am 2 darged y tymor, a bydd eich tiwtor yn eich helpu chi i gyrraedd y targedau yma yn y gwersi. Felly, os dych chi eisiau help darllen llyfr i blant, bydd eich tiwtor yn gallu eich helpu gyda’r ynganu (pronounciation)! Efallai bydd yn rhaid i chi ddysgu rhai patrymau neu eirfa ar gyfer y gwaith, neu siarad â siaradwyr Cymraeg eraill – eto dyma rywbeth bydd eich tiwtor yn gallu eich helpu chi gydag e.

Os oes problem gyda chi’n setlo i mewn i’ch cwrs, siaradwch â’ch tiwtor yn gyntaf. Os ydych chi’n poeni o hyd, edrychwch ar y Siart Llif Data ( Data Flow Chart) yn y llyfryn yma fydd yn dweud wrthoch chi ble i fynd i gael help. Ar y tudalennau Y 5 uchaf, byddwch chi’n gweld ychydig o gyngor ynghylch dysgu Cymraeg.

Hefyd mae tudalen gyda ni ar Ddysgu Anffurfiol. Mae dysgu anffurfiol yn rhoi’r cyfle i chi i siarad Cymraeg y tu allan i’ch dosbarth. Dyma le byddwch chi’n dysgu sut i siarad Cymraeg! Os dych chi’n mynychu’r sesiynau hyn yn rheolaidd, byddan nhw’n dod yn rhan annatod (an integral part) o’ch proses ddysgu. Mae dywediad (saying) gyda ni yn y Gymraeg - “Dyfal donc a dyr y garreg (Perseverance will succeed).” Mae hyn yn bwysig iawn wrth ddysgu iaith. Cofiwch – Ymarfer Ymarfer Ymarfer!!!!! Gofynnwn ni i’ch dosbarth benodi (appoint) Cynrychiolydd Dosbarth (class representative) i helpu i’ch grŵp roi adborth (feedback) i ni yn y Ganolfan. Dyn ni’n gwerthfawrogi eich sylwadau (views) a’ch awgrymiadau (suggestions), a byddwn ni’n gwneud ein gorau glas i newid pethau os oes angen i wella’ch profiad dysgu.

Cyn diwedd y cwrs, bydd eich tiwtor yn dweud wrthoch chi beth fyddwch chi’n ddysgu ar y cwrs y flwyddyn nesaf. Bydd eich tiwtor yn ateb unrhyw gwestiynau sydd gyda chi am y cwrs nesaf hefyd!

Ein nod yw sicrhau eich bod chi’n mwynhau’r profiad o ddysgu Cymraeg cymaint â phosibl. Os oes unrhyw gwestiynau neu bryderon (concerns) gyda chi ar ddechrau’r cwrs, neu os oes unrhywbeth sydd yn eich poeni ynghylch eich iechyd a diogelwch, siaradwch â staff y Ganolfan lle mae’ch cwrs yn cael ei gynnal. Os ydych chi’n dysgu mewn neuadd bentref, neu rywle lle nad oes (where there isn’t) aelodau o staff o gwmpas, dych chi’n gallu cysylltu â fi , Sean Driscoll, Rheolwr Ansawdd Canolfan Cymraeg i Oedolion Gwent gan ddefnyddio’r manylion isod.

Mwynhewch eich cwrs!!!!

Sean

[email protected] 01495 333701

Page 3: Llyfryn D - Canolradd

Llyfryn D - Llawlyfr i Ddysgwyr

Manylion y Cwrs

• Siarad am bobl a swyddi, Defnyddio sy, oedd, fydd• Pwysleisio pethau, Ie/nage• Adrodd yn ôl• Siarad am y dosbarth a’r tŷ ; defnyddio ohonon ni• Ysgrifennu llythyr• Trafod y dosbarth; defnyddio arddodiaid• Defnyddio Cael• Defnyddio’r amhersonol• Llongyfarch rhywun a chydymdeimlo

Ar ddiwedd Canolradd 1 dych chi’n gallu ...

• Disgrifio lleoedd a phobl• Gorchmynion• Trafod rhaglenni teledu• Trafod arferion pob dydd• Trafod amserau a chyfnodau• Trafod hwn a hon• Arddodiaid cymhleth• Adolygu treigladau• Trafod diddordebau• Trafod gwaith• Trafod gwyliau• Trafod y cwrs

Ar ddiwedd Canolradd 2 dych chi’n gallu ...

• Bues i / Fuest ti? / Fues i ddim• Trafod gwyliau yn fanwl• Trafod eitemau ‘Retro’• Ro’n i / O’n i? / Do’n i ddim• Af i / Awn ni?/ Ân nhw ddim• Trafod eich Gweithle ac Ymddeol• Brawddegau Pwysleisiol• Trafod y Byd• Baswn i / Faset ti?/ Faswn i ddim• Trafod bwyd• Defnyddio Ansoddeiriau Cymharol• Defnyddio Ansoddeiriau Afreolaidd• Trafod Iechyd• Trafod Rhai Enwogion o Hanes Cymru• Enwau Unigol a Lluosog• Sillafau• Cyflwyniad i Lenyddiaeth a Diwylliant Cymru

Ar ddiwedd Uwch Pontio dych chi’n gallu defnyddio’r / trafod y canlynol yn hyderus:

Page 4: Llyfryn D - Canolradd

Llyfryn D - Llawlyfr i Ddysgwyr

Cym

orth

i dd

ysgu

Colli

dos

bart

h?

Prob

lem

au

ynga

nu

Prob

lem

au

gyda

’r cw

rs

Siar

adw

ch â

’ch ti

wto

r / c

ynry

chio

lydd

do

sbar

th. O

s by

dd y

pr

oble

m h

eb e

i dat

rys

ffon

iwch

Sea

n D

risc

oll

0149

5 33

3701

Siar

adw

ch â

’ch ti

wto

r. Ew

ch i

Y Bo

nt a

de

fnyd

dio’

r adn

odda

u ar

-lein

. Myn

ychu

Cy

rsia

u Ys

gol U

ndyd

d a

Phen

wyt

hnos

sy’

n ca

el e

u ha

nelu

tuag

at

ado

lygu

. Ast

udio

pr

eifa

t.G

ofyn

nwch

i’ch

ti

wto

r am

hel

p yc

hwan

egol

. G

wyl

iwch

S4C

a

gwra

ndew

ch a

r Ra

dio

Cym

ru a

Cds

y

Cwrs

Pa fa

th o

gym

orth

syd

d ar

gae

l?

Page 5: Llyfryn D - Canolradd

Os

oes

genn

ych

unrh

yw b

ryde

ron

o ra

n Ie

chyd

a

Dio

gelw

ch, c

ysyl

ltw

ch â

Ste

ffan

Web

b st

effan

.web

b@co

legg

wen

t.ac.

uk n

eu 0

1495

333

735

Llyfryn D - Llawlyfr i Ddysgwyr

Para

toi t

uag

at

Arh

olia

d

Ana

bled

dau

Ana

wst

erau

e.

e. D

ysle

xia

/ D

ysle

csia

Cym

orth

i dd

ysgu

Mae

cym

orth

ar g

ael i

dd

ysgw

yr y

nod

wyd

bod

ga

nddy

nt a

naw

ster

au

dysg

u ac

syd

d an

gen

cym

orth

ych

wan

egol

wrt

h dd

ysgu

Cym

raeg

. Efa

llai y

by

ddw

ch h

efyd

yn

gallu

cae

l am

ser y

chw

aneg

ol m

ewn

arho

liada

u. B

ydd

ange

n i c

hi

gael

eic

h as

esu

neu

ddar

paru

ty

stio

laet

h fe

ddyg

ol. M

ae

ange

n i d

dysg

wyr

gw

blha

u Ff

urfle

n B.

Traf

odw

ch g

yda’

ch

tiw

tor.

Myn

ychu

cy

rsia

u ad

olyg

u i’c

h pa

rato

i ar g

yfer

yr

arho

liad.

Ast

udio

pr

eifa

t. Cy

syllt

wch

â’

r Cyd

-lyny

dd

arho

liada

u Ca

trin

Ca

mer

on 0

1495

33

3782

Traf

odw

ch g

yda’

ch

tiw

tor n

eu g

yda

staff

yn

g N

ghan

olfa

n y

cwrs

. Os

bydd

pro

blem

yn

par

hau,

cys

yllt

wch

â

Sean

Dri

scol

l 014

95

3337

01

Page 6: Llyfryn D - Canolradd

5Llyfryn D - Llawlyfr i Ddysgwyr

Sut i gael y gorau o’ch cwrs: y 5 uchaf!

Cofiwch fwynhau!

1. Dewch i bob gwers bosib yn brydlon Os ydych yn absennol oherwydd salwch neu wyliau, gadewch i’ch tiwtor wybod cyn gynted ag y bo modd. Yn achos absenoldeb annisgwyl, bydd eich tiwtor yn cysylltu â chi. Mae colli 4 gwers heb ymddiheuriad yn golygu colli’ch lle ar y cwrs.

2. Ansicr o rywbeth? Wedi colli gwers neu wersi? Ansicr o rywbeth? Peidiwch â phoeni mae help wedi cyrraedd! Gofynnwch i’ch tiwtor helpu gydag unrhyw waith dal i fyny. Cofiwch ymweld â Y Bont a defnyddio’r adnoddau ar-lein. Mynychwch Ysgolion Undydd a Chyrsiau Penwythnos a pheidiwch ag anghofio edrych ar yr holl wefannau Cymraeg sydd ar gael erbyn hyn.

3. Cadwch eich gwaith a’ch Taith Iaith mewn ffeil

4. Cofiwch eich gwaith cartref!

5. Manteisiwch ar gyrsiau atodol a dysgu anffurfiol Mae’r Ganolfan yn trefnu cyrsiau undydd a phenwythnosau rheolaidd. Dyma ffordd wych i helpu’ch dysgu. Bydd eich tiwtor yn rhoi taflen i chi ar ddechrau’r cwrs ac yn eich atgoffa am y cyrsiau hyn; maent yn boblogaidd iawn! Mae hefyd gyrsiau wythnos - sef yr Ysgolion Haf. Cyfle gwych i wella’ch Cymraeg a chwrdd â dysgwyr eraill ar bob lefel!

Tu fas i’r dosbarthOeddech chi’n gwybod bod Dysgu Anffurfiol yn gyfrifol am 80% o’n dysgu - dim ond 20% sy’n dod o’r ystafell ddosbarth?Dyma pam mae Canolfan Cymraeg i Oedolion Gwent yn cynnig llawer o gyfleoedd i chi i ymarfer eich Cymraeg mewn awyrgylch cyfeillgar ac anffurfiol. O foreau coffi i glybiau darllen, teithiau i lefydd fel Llyfrgell Genedlaethol Cymru i bartÏon Haf a Nadolig - mae’r cyfleoedd yma i chi. Felly cadwch lygad allan am ddigwyddiadau yn eich ardal chi!

Rydym yn cynnal Cyrsiau Penwythnos drwy gydol y flwyddyn ar Gampws Pont-y-pŵl Coleg Gwent. Mae’r rhain yn cynnwys 14 awr o wersi gyda thiwtoriaid profiadol iawn. Mae’r dosbarthiadau yn anffurfiol, gan roi amser i chi adolygu patrymau blaenorol a ddysgwyd yn y dosbarth.

Mae Ysgolion Haf yn cael eu cynnal bob blwyddyn. Mae’n nhw’n ffordd berffaith i orffen y flwyddyn, a bydd yn eich paratoi ar gyfer mynd ymlaen i’r cam nesaf. Os ydych yn dilyn cwrs newydd, yna mae’n ffordd dda o ddechrau eich taith ddysgu Cymraeg. Dewch i gwrdd â dysgwyr eraill sydd wedi dilyn yr un llwybr â chi. Gofynnwch iddynt am awgrymiadau o ran dysgu Cymraeg a sut y mae’r profiad wedi bod ar eu cyfer. Mae’r Ysgolion Haf yn cynnwys 30 awr o ddysgu dros gyfnod o bum diwrnod

Mae Ysgolion Undydd yn cael eu trefnu gan ein Partneriaid ac yn cael eu cynnal ar hyd a lled Gwent. Maent yn cynnwys 5 awr o ddysgu ar ddydd Sadwrn.

Page 7: Llyfryn D - Canolradd

Llyfryn D - Llawlyfr i Ddysgwyr

Mae Canolfan Cymraeg i Oedolion Gwent yn credu mewn gwrando ar farn dysgwyr ac yn cynnig amrywiaeth o gyfleoedd i ddysgwyr i gael ymwneud yn uniongyrchol wrth asesu a llunio eu profiadau dysgu eu hunain wrth ddysgu Cymraeg. Rydym am i chi wybod y byddwn yn gwrando ar eich barn ac y bydd hon yn gwneud gwahaniaeth.

Sut y gallwch chi gymryd rhan? • Cwblhau’r “Taith Iaith” • Cael eich ethol fel Cynrychiolydd Dosbarth a chymryd rhan mewn cyfarfodydd y Fforwm

Taith Iaith:

Trwy broses y “Taith Iaith”, byddwch yn cael y cyfle i osod 2 darged y tymor, a bydd y tiwtor yn eich helpu i gyrraedd y targedau hynny yn ystod y gwersi.

Cynrychiolwyr Dosbarth:

Ar ddechrau’r flwyddyn academaidd, bydd pob dosbarth yn ethol o leiaf un Cynrychiolydd Dosbarth. Yna, bydd y cynrychiolwyr yn cael eu gwahodd i fynychu gwahanol sesiynau sydd wedi eu cynllunio i’w cefnogi yn eu rôl, ee gan sicrhau bod cynrychiolwyr yn cynrychioli barn y dosbarthiadau. Bydd cynrychiolwyr dosbarth yn cael eu gwahodd i gyfarfod panel y dysgwyr / grŵp ffocws neu ateb holiadur byr syml gyda chymorth eu cyd-aelodau dosbarth.

Os oes gennych ddiddordeb mewn bod yn Gynrychiolydd Dosbarth, cysylltwch â’ch tiwtor neu Antoni Morgan, Swyddog Llais y Dysgwr ar 01495 333710.

Llais y Dysgwr

Ar ôl Canolradd 2 cofrestrwch ar gyfer arholiad Defnyddio’r Gymraeg: Canolradd. Gofynnwch i’ch tiwtor neu ffoniwch y Ganolfan am ffurflen gofrestru.

Arholiadau

Peidiwch â phoeni mae cymorth ar gael!! Bydd eich tiwtoriaid yn eich paratoi chi yn dda ar gyfer yr arholiadau yn y dosbarthiadau wythnosol. Ond cofiwch hefyd am ein cyrsiau adolygu. Bydd y cyrsiau yma yn canolbwyntio ar basio arholiadau – sut i godi marciau, yn hytrach na’u colli. Bydd cyfleoedd i ymarfer y cyfweliadau llafar – sef y rhan bwysicaf o’r arholiad. Cewch chi adborth unigol oddi wrth y cyfwelwyr hefyd!Gofynnwch i’ch tiwtor am wybodaeth am yr arholiadau yma. Maen nhw’n werthfawr iawn, yn enwedig i’r rhai ohonoch chi sy eisiau ennill cymhwyster. Rhowch darged i’ch hunain i sefyll a phasio un o’r arholiadau yma. Os dych chi’n dysgu yn y gweithle, cofiwch, dwy iaith, dau ddewis.

Mae CBAC yn darparu cyfres o gymwysterau i oedolion sy’n dysgu Cymraeg o’r enw Defnyddio’r Gymraeg. Mae’r arholiadau yn rhoi cyfle i ymgeiswyr i ddangos eu gallu yn y Gymraeg wrth siarad, gwrando, darllen ac ysgrifennu - ar y lefelau gwahanol.

Page 8: Llyfryn D - Canolradd

Beth sy nesaf? Ar ddiwedd y cwrs Canolradd 1, byddwch yn symud ymlaen yn awtomatig i Canolradd 2. Mae’r manylion am y cwrs hwn ar dudalen 2 yn y llyfryn hwn.

Yn dilyn Canolradd 2 / Uwch Pontio y cwrs nesaf fydd Uwch 1 - bydd y canlynol yn cael eu cynnwys:

• Atebion: Yes / No• Ateb drwy ofyn Cwestiynau • Cymal Enwol (Defnyddio Bod)• Cymal Enwol Negyddol (na / nad) • Cymal Enwol (Gorffennol Cryno)• Pwyslais• Pwyslais a chymal enwol (taw) • Yr Amodol (Byddwn i) • Yr Amodol Cryno (Darllenwn i) • Yn neu Mewn• Cyflwyno Yr Amodol (Byddwn i – I would)• Ffurfio Cryno’r Amodol • Dyfodol Cryno• Yr Amser Amhersonol (Gorffennol /Presennol)• Yr Amser Amhersonol (wyd + ir)• Ansoddeiriau Cyfartal

Cysylltwch â’r Ganolfan ar 01495 333710 os oes angen

cyngor neu os oes gennych unrhyw gwestiynau. Rydym bob amser yma i’ch helpu chi ar eich taith ddysgu.

Ar ôl Canolradd 2 / Uwch Pontio cofrestrwch ar gyfer arholiad Defnyddio’r Gymraeg: Canolradd. Gofynnwch i’ch tiwtor neu ffoniwch y Ganolfan am ffurflen gofrestru.

Ydych chi ar y lefel iawn? Os ydych chi’n ansicr o’ch lefel, cysylltwch â’r Ganolfan ar 01495 333710 a byddwn yn eich helpu i ddod o hyd i’r cwrs cywir. Fel arall, gallwch gwblhau darganfyddwr lefel ar-lein y BBC - www.bbc.co.uk/wales/learnwelsh/level_test/