T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı

(EARGED)

İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ DENETİM

UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Ankara, 2010

 

ii 

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ................................................................................. 000 KAYNAK KİTAPLAR DİZİSİ ............................................................................... 000 Tüm hakları saklıdır. İçerikle ilgili alıntılar, kaynak gösterilerek kullanılabilir. Kitap, çoğaltma araçları, optik araçlar vb. yöntemlerle çoğaltılamaz. Araştırmacı : Ayşim SEÇEN Grafik Düzenleme : Hüseyin MUTLUCAN Kapak : Hüseyin MUTLUCAN Redakte : İhsan UÇ

ISBN: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı GMK Bulvarı No: 109 (06570) Maltepe-ANKARA Tel: 0 312 230 36 44-230 39 26-231 69 60 Faks: 0 312 231 62 05 e-posta: earged@meb.gov.tr İnternet adresi: www.meb.gov.tr

 

iii 

“En mühim ve feyizli vazifelerimiz millî eğitim işleridir. Millî

eğitim işlerinde mutlaka muzaffer olmak lazımdır. Bir milletin

hakikî kurtuluşu ancak bu suretle olur. Eğitimdir ki bir milleti ya

özgür, bağımsız, şanlı ve yüce bir toplum halinde yaşatır ya da onu

köleliğe ve yoksulluğa iter.”

Mustafa Kemal ATATÜRK

 

iv 

SUNUŞ

“İlköğretim Okullarındaki Denetim Uygulamalarının Değerlendirilmesi” adlı

araştırma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde araştırmanın problem durumu,

amacı, önemi ortaya konulmuş, ikinci bölümde araştırmaya ilişkin alan yazın taraması

yapılmıştır.

Araştırmanın üçüncü bölümünde araştırmanın modeli, evren, örneklem, veri

toplama araçları ve geliştirilmesi, verilerin toplanması, verilerin analizi ve

sınırlılıklardan bahsedilmiştir. Araştırma, tarama modeline göre yapılandırılmıştır.

Araştırma kapsamına Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun istatistiki bölge

birimi sınıflandırması esas alınarak 12 il alınmıştır. Bu il ve ilçelere bağlı ilköğretim

okullarında görev yapan 626 yönetici, 1321 öğretmen ve 436 denetçinin konuya ilişkin

görüş ve önerileri anketlerle toplanmıştır.

Dördüncü bölüm bulgular ve bulguların yorumlarına ayrılmıştır. Beşinci

bölümde ise araştırma bulgularının yorumlanması ile elde edilen sonuçlara ve bu

sonuçlara dayalı olarak geliştirilen önerilere yer verilmiştir.

Araştırmada, verilerin toplanmasında emeği geçen il millî eğitim müdürlüğü

yetkililerine, anketleri cevaplandırarak araştırmamıza büyük katkılar sağlayan eğitim

denetçilerine, okul yöneticilerine, öğretmenlere, araştırmayı yapan dairemiz araştırma

uzmanı Ayşim SEÇEN’e, araştırmaya görüşleriyle katkı sağlayan Doç. Dr. Ayhan

URAL’a, araştırmayı koordine eden Araştırma Şubesi Müdür Vekili Dr. Semra Tican

BAŞARAN’a, redakte için İhsan UÇ’a, grafik-tasarım ve kapak çalışmaları için

Hüseyin MUTLUCAN’a, teşekkür ederim.

Araştırmanın Türk millî eğitim sistemine yararlı olmasını temenni ederim.

Murat YALÇIN

Daire Başkanı

 

v 

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okullarında eğitim denetçileri tarafından gerçekleştirilen denetimin yönetici, öğretmen ve denetçi görüşlerine göre değerlendirmesini yaparak mevcut durumu ortaya koymak ve uygulamada karşılaşılan sorunlara çözüm önerileri geliştirmektir.

Araştırmanın amacına yönelik hazırlanan veri toplama araçlarını denetçi, yönetici ve öğretmen anketleri oluşturmaktadır. Hazırlanan anketler dağıtılması ve geri dönüşümün sağlanması için Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı tarafından il millî eğitim müdürlüklerine gönderilmiştir. Araştırma kapsamına, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından belirlenen istatistiki bölge birimi sınıflandırması esas alınarak belirlenen 12 il ve bu il ve ilçeler bağlı resmi ilköğretim okullarında görev yapan 626 yönetici, 1321 öğretmen ve 436 denetçinin görüşleri alınmıştır.

Elde edilen veriler, SPSS/WİNDOWS paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler aritmetik ortalama, yüzde, frekans, standart sapma ve t- testi gibi betimsel istatistiklerle çözümlenmiştir.

Denetçi, yönetici ve öğretmenlerin görüşleri neticesinde ortaya çıkan araştırmanın sonuçları şöyle özetlenebilir:

1- Denetçilerin ders ve kurum denetimine ilişkin yapmış oldukları rehberlik ve denetim uygulamalarının süresinin yöneticiler ve öğretmenler tarafından yeterli bulunmadığı, bu sürenin uzatılması, rehberlik çalışmalarının artırılması gerektiği,

2- Rehberlik ve denetimlerin alanlara göre ve yine alan denetçileri tarafından yapılması,

3- Denetçi sayısının az olduğu ve bu sayının yeterli seviyeye çıkarılması gerektiği,

4- Okullara bütçe ayrılması ve okul yönetimlerinin parasal sorumluluktan kurtarılarak eğitimsel liderlik görevlerinin ön plana çıkarılması,

5- Okulların fiziki koşullarının iyileştirilmesi ve standardın sağlanması, 6- Öğretmen denetim formlarının tek tip olmasının yarattığı sıkıntılar, 7- Öğretmenle ders öncesi görüşmenin yapılmaması ve denetime haberli

gelinmemesi, 8- Kurumlarda yeterli sayıda personel ve yardımcı personelin olmaması.

İlköğretim okullarında gerçekleştirilen kurum ve ders denetiminin daha etkili ve

verimli olmasına yönelik yapılan öneriler özetle aşağıda sunulmuştur: 1- Denetçi sayısının, özellikle branş denetçisi sayısının artırılması, branş dersi

denetimlerinin branş denetçilerince yapılması, 2- Öğretmen ve kurum denetim formlarının branşlara ve kurumların

özelliklerine göre ayrı ayrı düzenlenmesi ve içeriklerinin yeni koşullara uygun olarak değiştirilmesi,

3- Rehberlik sayısının artırılarak yıl içinde periyodik olarak yapılması, 4- Öğretmenle denetim öncesinde ön görüşme yapılması, denetimlere haberli

gelinmesi, 5- Kurumlarda eğitim öğretimin aksamaması için personel ve yardımcı

personel ihtiyacının giderilmesi.

Anahtar Sözcükler: Denetim, Denetçi, Kurum denetimi, Ders denetimi, İlköğretim okulları

 

vi 

İÇİNDEKİLER Sayfa

SUNUŞ............................................................................................................................ iv ÖZ.................................................................................................................................... v İÇİNDEKİLER ............................................................................................................... vi TABLO VE ŞEKİLLER LİSTESİ ..................................................................................xii

BİRİNCİ BÖLÜM GİRİŞ

1.1. Problem Durumu..................................................................................................... 1 1.2. Araştırmanın Amacı................................................................................................ 3 1.3. Araştırmanın Önemi ............................................................................................... 4 1.4. Tanımlamalar.......................................................................................................... 4

İKİNCİ BÖLÜM ALAN YAZIN TARAMASI

2.1. Denetimin Tanımı ................................................................................................... 5 2.2. Denetimin Amacı ve İlkeleri................................................................................... 5 2.3. Denetçi Rolleri........................................................................................................ 10 2.4. Denetim Türleri....................................................................................................... 11

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YÖNTEM

3.1. Araştırma Modeli.................................................................................................... 21 3.2. Evren ve Örneklem................................................................................................. 21 3.3. Veri Toplama Araçları ve Geliştirilmesi ........................................................................... 24 3.4. Verilerin Toplanması ......................................................................................................... 24 3.5. Verilerin Analizi ..................................................................................................... 24 3.6. Sınırlılıklar .............................................................................................................. 25

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BULGULAR VE YORUMLAR

4.1. Araştırmaya Katılan Denetçi, Yönetici ve Öğretmenlerle İlgili Kişisel Bilgiler ............... 27 4.2. Denetçi ve Öğretmenlerin Ders Denetim Süreci İle İlgili Görüşlerine İlişkin Bulgular

ve Yorumlar .......................................................................................................................

30 4.2.1. Dersle İlgili Kaynak Kitap, Araç-Gereç Seçiminde Denetçinin Öğretmene

Rehberlik Yapma Durumu.................................................................................

30 4.2.2. Dersle İlgili Kaynak Kitap, Araç-Gereçten Öğretmenin Yararlanmasında

Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu ...........................................

31 4.2.3. Ders Planlarının Hazırlanması Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik

Yapma Durumu .................................................................................................

32 4.2.4. Ders Planlarının Uygulanması Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik

Yapma Durumu .................................................................................................

32 4.2.5. Öğretim Yöntem ve Tekniklerinin Kullanımı Konusunda Denetçinin

Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu..............................................................

33 4.2.6. Derse Hazırlık Çalışmaları Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik

Yapması Durumu...............................................................................................

34 4.2.7. Yazılı Sınavların Hazırlanışı Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik

Yapma Durumu .................................................................................................

35 4.2.8. Yazılı Sınavların Değerlendirilmesi Konusunda Denetçinin Öğretmene

Rehberlik Yapma Durumu.................................................................................

36 4.2.9. Öğrencilere Proje Hazırlattırılması ve Projelerin Değerlendirilmesi

Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu ........................

37 4.2.10. Öğrencilerin Hazırladığı Projelerin Değerlendirilmesi Konusunda Denetçinin

Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu..............................................................

38

 

vii 

4.2.11. Zümre Kararlarının Alınmasına Yönelik Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu .................................................................................................

39

4.2.12. Zümre Kararlarının Uygulamasına Yönelik Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu .................................................................................................

39

4.2.13. Sosyal Kulüp Çalışmaları İle İlgili Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu .............................................................................................................

40

4.2.14. Öğretmenler Kurulu Kararlarının Uygulanışı İle İlgili Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu ................................................................................

41

4.2.15. Öğretmenin Öğrencilerle İletişimi Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu ................................................................................

42

4.2.16. Öğretmenin Veli, Öğretmen ve Diğer Personelle İletişimi ve İşbirliği Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu........................

43

4.2.17. Öğretim Programının Uygulanması Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu ................................................................................

44

4.2.18. Sınıfta Özel Eğitimi Gerektiren Çocukların Eğitimleri Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu ...........................................

45

4.2.19. Mevzuattaki Değişiklikler ve Öğretmenlik Mesleği ile İlgili Yeni Gelişmeler Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu........................

45

4.2.20. Denetçinin Rehberlik ve Denetim Yapacağı Zamanı Denetime Gelmeden Önce Bildirmesi.................................................................................................

46

4.2.21. Denetimden Önce Denetçinin Öğretmenle Ön Görüşme Yapması ................... 474.2.22. Denetçinin Derse Öğretmenle Birlikte Girmesine ............................................ 484.2.23. Denetçinin Ders Gözleminde Dersin İşlenişine Müdahale Etmeme Durumu... 494.2.24. Denetçinin Ders Gözlemi Sonrasında Değerlendirmeyi Öğretmenle Birlikte

Yapması ..................................................................................................................

494.2.25. Denetçinin Ders Gözlemi Sonrasında Değerlendirmeyi Zümre Olarak Yapması .. 504.2.26. Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıklarını Ders

Gözleminden Önce Denetçinin İncelemesi Durumu.........................................

514.2.27. Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıkları Ders Gözlemi

Sırasında Denetçinin İncelemesi Durumu.........................................................

524.2.28. Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıkları Ders

Gözleminden Sonra Denetçinin İncelemesi Durumu ........................................

534.2.29. Denetçinin Denetim Esnasında İstenen Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlık

Çalışmalarını Öğretmenle Birlikte Değerlendirmesi.........................................

544.2.30. Denetçinin Denetime Geldiği Okulun ve Çevrenin Şartlarını Dikkate Alarak

Denetim Yapması ..............................................................................................

544.2.31. Denetçinin Denetime Geldiğinde Ders Gözlemi İçin İki Ders Saati Boyunca

Sınıfta Gözlem Yapması Durumu .....................................................................

554.2.32. “Denetçilerin Periyodik Aralıklarla Gerçekleştirdikleri Denetim

Uygulamaları Arasında Tutarlık Vardır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri...........................................................................................

564.2.33. Denetçinin Öğretmenle Rahat İletişim Kurmasına İlişkin Denetçi ve

Öğretmen Görüşleri...........................................................................................

574.2.34. “Denetçi, Denetim Uygulamaları Sırasında Anlayışlıdır.” İfadesine İlişkin

Denetçi ve Öğretmen Görüşleri.........................................................................

584.2.35. “Denetçi Öğretmenin Görüşlerine, İnançlarına Karşı Saygılı ve Yansızdır.”

İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ..............................................

594.2.36. “Denetçi, Denetlediği Alanda Uzmandır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve

Öğretmen Görüşleri...........................................................................................

604.2.37. “Denetçi, Eleştirilerinde ve Değerlendirmelerinde Kırıcı Değildir.” İfadesine

İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri .............................................................

614.3. Ders Denetim Süreci Beklentisine İlişkin Görüşler ....................................................... 62

4.3.1. “Denetim Uygulamalarında Denetim Zamanını ve Gününü Öğretmen ve Denetçi Birlikte Kararlaştırmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri...............................................................................................................

62

 

viii 

4.3.2. “Ön Görüşmede, Denetçi Öğretmenin Derse İlişkin Hazırlıklarına Bakmalı Gerekli Düzeltme, Geliştirmeyi Yapmalı ve Önerilerde Bulunmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ................................................

63 4.3.3. “Öğretmenin Hangi Ölçütlere Göre Değerlendirileceği Ön Görüşme Sırasında

Denetçi Tarafından Açıklanmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri.

64 4.3.4. “Dersin İşlenişinde Denetçinin Nelere Dikkat Edeceği Ön Görüşme Sırasında

Öğretmene Açıklanmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri..

65 4.3.5. “Ön Görüşmede Denetçi İle Öğretmen Arasında Karşılıklı Beklentiler ve

İstekler Konuşulmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ......

66 4.3.6. “Ders Denetimi İle İlgili Yapılan Gözlem ve İnceleme Sonunda

Değerlendirmeyi Denetçi ve Öğretmen Birlikte Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ...........................................................................

67

4.3.7. “Her Öğretmen Kendi Alanından Bir Denetçi Tarafından Denetlenmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ................................................

68

4.3.8. “Denetçi Alanla İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Öğretmenle Paylaşmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ................................................

69

4.3.9. “Denetçi Eğitim ve Öğretim Metotlarıyla İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Öğretmenle paylaşmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ...

70

4.3.10. “Dersin İşlenişi İle İlgili Her Türlü Değerlendirme, Denetçi Tarafından Ders Sonrasında Yapılmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri .....

71

4.3.11. “Denetçi Öğretmenlere Alanlarına Göre Hizmet İçi Eğitim, Seminer vb. Vererek Öğretmenlerin Mesleki Gelişimlerine Yardım Etmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri................................................................

72 4.3.12 “Denetim Uygulamaları Denetim Süresince Sınırlı Kalmayıp Öğretmen

Denetçi İş Birliği Bütün Yıl Devam Etmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri .............................................................................................

73 4.3.13. “Denetçi Öğretmeni Değerlendirirken Okul Müdürünün de Görüşlerini

Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri .............................

74 4.3.14. “Denetçi Öğretmeni Değerlendirirken Velinin de Görüşlerini Almalıdır.”

İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ................................................

75 4.3.15. “Denetçi Öğretmeni Değerlendirirken Öğrencinin de Görüşlerini Almalıdır.”

İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ................................................

76 4.3.16. “Denetçi Yıl Sonunda Yapılan Öğrenci Sınav Sonuçlarının Analizini

Öğretmen ve Yönetici İle Birlikte Değerlendirerek Öğrenci Başarılarının Artırılmasına Yönelik Rehberlik Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri .............................................................................................

77 4.3.17. “ ‘Öğretmen Denetim Formu’ Öğretmenlerin de Görüşleri Alınarak Alanlara

Göre Ayrı Ayrı Yeniden Düzenlenmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri .............................................................................................

78 4.3.18. “Ders Denetimleri Eğitim Denetçileri Tarafından Yapılmalıdır” İfadesine

İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri................................................................

78 4.3.19. “Denetimler Aynı Denetçiler Tarafından Yapılmalıdır” İfadesine İlişkin

Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ...........................................................................

79 4.3.20. “Ders Denetimleri Okul Müdürleri Tarafından Yapılmalıdır” İfadesine ilişkin

Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ...........................................................................

80 4.3.21. “Ders denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?”

Sorusuna İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ................................................

81 4.3.22. “Mevcut Ders Denetimi Uygulamalarının Sizin Ders Veriminizi Artırdığınızı

Düşünüyor musunuz?” Sorusuna İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri ..........

81 4.4. Kurum Denetim Sürecinin Mevcut Durumuna İlişkin İfadeler ....................................... 82

4.4.1. Denetçinin Mevzuat ve Okul Yönetimiyle İlgili Kaynaklar KonusundaYöneticiye Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ............

82

4.4.2. Denetçinin Büro İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi veMevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi veYönetici Görüşleri ................................................................................................

83

 

ix 

4.4.3. Denetçinin Öğrenci İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi veMevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi veYönetici Görüşleri.................................................................................................

84 4.4.4. Denetçinin Personel İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve

Mevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi veYönetici Görüşleri.................................................................................................

84 4.4.5. Okulu İlgilendiren Her Türlü Hesap, Taşınır Mal ve Döner Sermaye İşleri İle

İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve Mevzuata UygunluğuKonusunda Denetçinin Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve YöneticiGörüşleri ...............................................................................................................

85

4.4.6. Okulun Demirbaşı (Taşınır Mal) İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli YürütülmesiKonusunda Denetçinin Yöneticiye Rehberlik Yapmasına İlişkin Görüşler..........

86

4.4.7. Okulun Demirbaş Eşyasının Korunmasına Konusunda Denetçinin RehberlikYapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ................................................

87

4.4.8. Denetçinin Eğitim Öğretimde Verimin Artırılmasına Yönelik Yönetimle İlgiliRehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri................................

88

4.4.9. Denetçinin Okulun Fiziki Durumu, Eksikliklerinin Giderilmesi ve İhtiyaçlarıKonusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri.............

89

4.4.10. Okul-Çevre İlişkisinin Geliştirilmesi Yönünde Denetçinin RehberlikYapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ................................................

90

4.4.11. Denetçinin Kurumla İlgili Kanun, Tüzük, Yönetmelik ve GenelgelerinUygulanması ve Bununla İlgili Değişiklere İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ...

91

4.4.12. Denetçinin Toplantılarda (Öğretmenler Kurulu, Zümre Öğretmenler Kurulu)Alınan Kararların Uygulanması, Varsa Aksayan Yönlerin Nasıl GiderileceğiKonusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri.............

91 4.4.13. Denetçinin Okulda Toplam Kalite Yönetimi Esaslarının Uygulanması

Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri.............

92 4.4.14. Denetçinin Okul Yönetiminin Misyonu ve Vizyonunun Belirlenmesi ve Bunlara

Ulaşılması Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

93 4.4.15. Denetçinin Rehberlik ve Denetim Zamanını Okula Gelmeden Önce Yöneticiye

Bildirme Durumuna İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ..................................

94 4.4.16. Denetçinin Okula Geldiği Zaman Hangi Alanlarda Denetim Yapacağı

Konusunda Yöneticiyi Bilgilendirmesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri.

95 4.4.17. Denetçinin Okulun Bulunduğu Bölgenin ve Okulun Şartlarını Göz Önüne

Alarak Denetim Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ..........

96 4.4.18. Denetçinin Denetim Sonunda Yapılan Toplantıda Eğitim, Öğretim ve Yönetim

Çalışmaları Hakkında Değerlendirmelerde Bulunmasına İlişkin Denetçi veYönetici Görüşleri.................................................................................................

97 4.4.19. Denetçinin Denetim İçin İstenen Evrakın Değerlendirmesini Yönetici İle

Birlikte Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ...................................

98 4.4.20. Denetçinin Toplantı ve Kurullarda Alınan Kararların Uygulama Sonuçlarını

Yönetici İle Birlikte Değerlendirmesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ...

99 4.4.21. Okulumuza Gelen Denetim Grubunun Bir Önceki Denetim Raporunda

Belirtilen Eksikliklerin Giderilip Giderilmediği Konusunda İncelemelerdeBulunmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ............................................

1004.4.22. Denetçinin Eleştirilerinde ve Değerlendirmelerinde Yöneticiye Karşı Kırıcı

Olmaması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ................................

1014.4.23. Denetçinin Yönetici İle Rahat İletişim Kurması Görüşüne İlişkin Denetçi ve

Yönetici Görüşleri.................................................................................................

1024.4.24. Denetçi Yöneticiye Karşı Anlayışlı Olması Görüşüne İlişkin Denetçi ve

Yönetici Görüşleri.................................................................................................

1034.4.25. Denetçinin Yöneticinin Görüşlerine İnançlarına Karşı Saygılı ve Yansız

Davranması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri...............................

1044.4.26. Denetçinin Denetim Yaptığı Alanda Uzman Olması Görüşüne İlişkin Denetçi

ve Yönetici Görüşleri ............................................................................................

105

 

x 

4.5. Kurum Denetim Süreci Beklentisine İlişkin İfadeler ....................................................... 1054.5.1. Denetim Uygulamalarında Kurum Denetimi Zamanını ve Gününü Yönetici ve

Denetçinin Birlikte Kararlaştırması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri .................................................................................................................

1064.5.2. Denetçinin Yönetimle İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Yöneticiyle

Paylaşmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ....................................

1074.5.3. Denetçinin Okulun İhtiyaçlarını Belirlemede ve Gerektiğinde Bu İhtiyaçların

Temini Konusunda Yönetici İle Birlikte Hareket Etmesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ..................................................................................................

1084.5.4. Genel Denetim Sonunda Hazırlanan Raporda Okulun Değerlendirilmesine

Yönelik Kısımlar Okula Gönderilerek, Öğrenci Velilerinin İncelemelerine Açık Tutulmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ................................................

1094.5.5. “Denetçi Okullardaki Başarı Durumunu Önceden Belirlenmiş Ölçütlerle

Değerlendirmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ...................

1104.5.6. “Denetçi Okul Başarısında Aksayan Yönleri ve Nedenlerini Okul Yöneticisi İle

Birlikte Belirleyerek Gereken Önerileri Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri..............................................................................................

1114.5.7. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Veli Görüşlerini de Almalıdır.” İfadesine

İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri .....................................................................

1124.5.8. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Öğrenci Görüşlerini de Almalıdır.”

İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri......................................................

1134.5.9. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Öğretmen Görüşlerini de Almalıdır.”

İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri......................................................

1144.5.10. “Denetçilerin Periyodik Aralıklarla Gerçekleştirdikleri Denetim Uygulamaları

Arasında Tutarlık Olmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri .....

1154.5.11. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Okulun Standartlarını Göz Önünde

Bulundurmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri .......................

1164.5.12. “Kurum denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?”

Sorusuna İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşler ......................................................

1074.6. Açık Uçlu Sorulara İlişkin Bulgular ....................................................................... 119

4.6.1. Denetçilerin Açık Uçlu Sorulara İlişkin Görüşleri ................................................. 1194.6.2. Yöneticilerin Açık Uçlu Sorulara İlişkin Görüşleri ................................................ 1244.6.3. Öğretmenlerin Açık Uçlu Sorulara İlişkin Görüşleri.............................................. 127

BEŞİNCİ BÖLÜM

5.1. Sonuçlar .................................................................................................................. 1335.2. Öneriler ................................................................................................................... 139

KAYNAKÇA ......................................................................................................... 141 EKLER ................................................................................................................... 142

 

xi 

TABLO VE ŞEKİLLER LİSTESİ

Tablo No Tablo Adı Sayfa Tablo 3.2.1 Türkiye Genelindeki İlköğretim Okulları, İlköğretim Okulu Yöneticileri,

Öğretmen Sayıları ile Denetçi Sayıları Evren ve Örneklem Dağılımı ........... 22

Tablo 3.2.2. İllere Göre Yönetici, Öğretmen, Denetçi ve Okul Sayılarının Evren veÖrneklem Dağılımı ........................................................................................

23

Tablo 4.1.1. Denetçi, Yönetici ve Öğretmenlerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımları........... 27 Tablo 4.1.2. Denetçi, Yönetici ve Öğretmenlerin Görev Yaptıkları İllere Göre Dağılımı. 27 Tablo 4.1.3. Denetçi, Yönetici ve Öğretmenlerin Öğrenim Durumlarına Göre Dağılımı.. 28 Tablo 4.1.4. Denetçi, Yönetici ve Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları ............. 28 Tablo 4.1.5. Yönetici ve Öğretmenlerin Denetim Geçirme Durumlarına Göre Dağılımı ....... 29 Tablo 4.1.6. Denetçi ve Öğretmenlerin Görev Yaptığı Alanlara Göre Dağılımı ............... 29 Tablo 4.1.7. Yöneticilerin Görevlerine İlişkin Durumları.................................................. 29 Tablo. 4.2.1. Dersle İlgili Kaynak Kitap, Araç-Gereç Seçimi Konusunda Denetçinin

Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmen GörüşlerineAit İstatistikler ...............................................................................................

30

Tablo 4.2.2. Dersle İlgili Kaynak Kitap, Araç-Gereçten Yararlanılması KonusundaDenetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve ÖğretmeneAit İstatistikler ...............................................................................................

31

Tablo 4.2.3. Ders Planlarının Hazırlanması Konusunda Denetçinin ÖğretmeneRehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler............

32

Tablo 4.2.4. Ders Planlarının Uygulanması Konusunda Denetçinin ÖğretmeneRehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler............

33

Tablo 4.2.5. Öğretim Yöntem ve Tekniklerinin Kullanımı Konusunda DenetçininÖğretmene Rehberlik Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmene Aitİstatistikler .....................................................................................................

34

Tablo 4.2.6. Derse Hazırlık Çalışmaları Konusunda Denetçinin Öğretmene RehberlikYapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler.................

35

Tablo 4.2.7. Yazılı Sınavların Hazırlanışında Denetçinin Öğretmene RehberlikYapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ............................

36

Tablo 4.2.8. Yazılı Sınavların Değerlendirilmesinde Denetçinin Öğretmene RehberlikYapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ...........................

36

Tablo 4.2.9. Denetçinin Öğrencilere Proje Hazırlattırılması Konusunda ÖğretmeneRehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler............

37

Tablo 4.2.10. Öğrencilerin Hazırladığı Projelerin Değerlendirilmesi İle İlgili DenetçininÖğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Aitİstatistikler .....................................................................................................

38

Tablo 4.2.11. Denetçinin Zümre Kararlarının Alınmasına Yönelik Olarak ÖğretmeneRehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler............

39

Tablo 4.2.12. Denetçinin Zümre Kararlarının Uygulanmasına Yönelik Olarak ÖğretmeneRehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler............

40

Tablo 4.2.13. Sosyal Kulüp Çalışmaları İle İlgili Denetçinin Öğretmene RehberlikYapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ............................

41

Tablo 4.2.14. Denetçinin Öğretmenler Kurulu Kararlarının Uygulanışı İle İlgiliÖğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Aitİstatistikler .....................................................................................................

42

Tablo 4.2.15. Öğretmenin, Öğrencilerle İletişimi Konusunda Denetçinin ÖğretmeneRehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler............

42

Tablo 4.2.16. Öğretmenin, Veli, Öğretmen ve Diğer Personelle İletişimi ve İş Birliği.Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçive Öğretmene Ait İstatistikler ........................................................................

43

Tablo 4.2.17. Öğretim Programının Uygulanması Konusunda Denetçinin ÖğretmeneRehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler............

44

 

xii 

Tablo 4.2.18. Sınıfta Özel Eğitimi Gerektiren Çocukların Eğitimleri KonusundaDenetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve ÖğretmeneAit İstatistikler................................................................................................

45

Tablo 4.2.19. Mevzuattaki Değişiklikler ve Öğretmenlik Mesleği ile İlgili YeniGelişmeler Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasınaİlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler................................................

46

Tablo 4.2.20. Denetçinin Rehberlik ve Denetim Yapacağı Zamanı Denetime Gelmeden Önce Bildirmesine Denetçi ve Öğretmen Görüşlerine İlişkin İstatistikler.....

47

Tablo 4.2.21 Denetimden Önce Denetçinin Öğretmenle Ön Görüşme Yapmasına İlişkinDenetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler...........................................................

47

Tablo 4.2.22. Denetçinin Derse Öğretmenle Birlikte Girmesine İlişkin Denetçi veÖğretmene Ait İstatistikler .............................................................................

48

Tablo 4.2.23. Denetçinin Ders Gözleminde Dersin İşlenişine Müdahale EtmemesiDurumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler..............................

49

Tablo 4.2.24. Denetçinin Ders Gözlemi Sonrasında Değerlendirmeyi Öğretmenle Birlikte Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ....

50

Tablo 4.2.25. Denetçinin Ders Gözlemi Sonrasında Değerlendirmeyi Zümre OlarakYapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler .................

51

Tablo 4.2.26. Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıkları DersGözleminden Önce Denetçinin İncelemesine İlişkin Denetçi ve ÖğretmeneAit İstatistikler................................................................................................

52

Tablo 4.2.27. Denetçinin Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili HazırlıklarıDers Gözlemi Sırasında İncelemesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Aitİstatistikler......................................................................................................

52

Tablo 4.2.28. Denetçinin Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıkları Ders Gözleminden Sonra İncelemesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler......................................................................................................

53

Tablo 4.2.29. Denetçinin Denetim Esnasında İstenen Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlık Çalışmalarını Öğretmenle Birlikte Değerlendirmesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler .............................................................................

54

Tablo 4.2.30. Denetçinin Denetime Geldiği Okulun ve Çevrenin Şartlarını Dikkate Alarak Denetim Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ..

55

Tablo 4.2.31. Denetçinin Denetime Geldiğinde Ders Gözlemi İçin İki Ders Saati Boyunca Sınıfta Gözlem Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler......................................................................................................

56

Tablo 4.2.32. “Denetçilerin Periyodik Aralıklarla Gerçekleştirdikleri Denetim Uygulamaları Arasında Tutarlık Vardır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler .............................................................................

57

Tablo 4.2.33. Denetçinin Öğretmenle Rahat İletişim Kurmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler .............................................................................

58

Tablo 4.2.34. “Denetçinin Denetim Uygulamaları Sırasında Anlayışlıdır” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler................................................

59

Tablo 4.2.35. “Denetçi, Öğretmenin Görüşlerine, İnançlarına Karşı Saygılı ve Yansızdır” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ................................

60

Tablo 4.2.36. “Denetçi, Denetlediği Alanda Uzmandır” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler .............................................................................

61

Tablo 4.2.37. “Denetçi, Eleştirilerinde ve Değerlendirmelerinde Kırıcı Değildir” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ................................

62

Tablo 4.3.1. “Denetim Uygulamalarında Denetim Zamanını ve Gününü Öğretmen ve Denetçi Birlikte Kararlaştırmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler .............................................................................

63

Tablo 4.3.2. “Ön Görüşmede, Denetçi Öğretmenin Derse İlişkin Hazırlıklarına Bakmalı Gerekli Düzeltme, Geliştirmeyi Yapmalı ve Önerilerde Bulunmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler .......

64

 

xiii 

Tablo 4.3.3. “Öğretmenin Hangi Ölçütlere Göre Değerlendirileceği Ön Görüşme Sırasında Denetçi Tarafından Açıklanmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler.............................................................................

65

Tablo 4.3.4.. “Dersin İşlenişinde Denetçinin Nelere Dikkat Edeceği Ön Görüşme Sırasında Öğretmene Açıklanmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler.............................................................................

66

Tablo 4.3.5. “Ön Görüşmede Denetçi İle Öğretmen Arasında Karşılıklı Beklentiler ve İstekler Konuşulmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler .....................................................................................................

67

Tablo 4.3.6. “Ders Denetimi İle İlgili Yapılan Gözlem ve İnceleme Sonunda Değerlendirmeyi Denetçi ve Öğretmen Birlikte Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ...............................................

68

Tablo 4.3.7 “Her Öğretmen Kendi Alanından Bir Denetçi Tarafından Denetlenmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ..

69

Tablo 4.3.8. “Denetçi Alanla İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Öğretmenle Paylaşmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ......

70

Tablo 4.3.9. “Denetçi Eğitim ve Öğretim Metotlarıyla İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Öğretmenle paylaşmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler .....................................................................................................

71

Tablo 4.3.10. “Dersin İşlenişi İle İlgili Her Türlü Değerlendirme Denetçi Tarafından Ders Sonrasında Yapılmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler .....................................................................................................

72

Tablo 4.3.11. “Denetçi Öğretmenlere Alanlarına Göre Hizmet İçi Eğitim, Seminer vs. Vererek Öğretmenlerin Mesleki Gelişimlerine Yardım Etmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler................................

73

Tablo .4.3.12. “Denetim Uygulamaları Denetim Süresince Sınırlı Kalmayıp Öğretmen-Denetçi İşbirliği Bütün Yıl Devam Etmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler.............................................................................

74

Tablo .4.3.13. “Denetçi Öğretmeni Değerlendirirken Okul Müdürünün de Görüşlerini Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler.............

75

Tablo 4.3.14. “Denetçi Öğretmeni Değerlendirirken Velinin de Görüşlerini Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler................................

75

Tablo 4.3.15. “Denetçi Öğretmeni Değerlendirirken Öğrencinin de Görüşlerini Almalıdır” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler..............

76

Tablo 4.3.16. “Denetçi Yıl Sonunda Yapılan Öğrenci Sınav Sonuçlarının Analizini Öğretmen ve Yönetici İle Birlikte Değerlendirerek Öğrenci Başarılarının Artırılmasına Yönelik Rehberlik Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ............................................................................

77

Tablo 4.3.17. “‘Öğretmen Denetim Formu’ öğretmenlerin de görüşleri alınarak alanlara göre ayrı ayrı yeniden düzenlenmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler.............................................................................

78

Tablo 4.3.18. “Ders Denetimleri eğitim denetçileri Tarafından Yapılmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ...............................................

79

Tablo 4.3.19. “Denetimler Aynı Denetçiler Tarafından Yapılmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler...........................................................

79

Tablo 4.3.20. “Ders Denetimleri Okul Müdürleri Tarafından Yapılmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler ...............................................

80

Tablo 4.3.21. “Ders denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?”Sorusuna İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler................................

81

Tablo 4.3.22. “Mevcut Ders Denetimlerinin Sizin Ders Veriminizi Artırdığınızı Düşünüyor musunuz?” Sorusuna İlişkin Öğretmene Ait İstatistikler ............

81

Tablo 4.4.1. Denetçinin Mevzuat ve Okul Yönetimiyle İlgili Kaynaklar Konusunda Yöneticiye Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler .....................................................................................................

82

 

xiv 

Tablo 4.4.2. Denetçinin Büro İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler .............................................................................

83

Tablo 4.4.3. Denetçinin Öğrenci İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler .............................................................................

84

Tablo 4.4.4. Denetçinin Personel İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler ........................................................................

85

Tablo 4.4.5. Okulu İlgilendiren Her Türlü Hesap, Ayniyat ve Döner Sermaye İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Denetçinin Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler................................................................................................

86

Tablo 4.4.6. Okulun Demirbaşı İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi Konusunda Denetçinin Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler................................................................................................

87

Tablo 4.4.7. Okulun Demirbaş Eşyasının Korunmasına Konusunda Denetçinin Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler ............

88

Tablo 4.4.8. Denetçinin Eğitim-Öğretimde Verimin Artırılmasına Yönelik Yönetimle İlgili Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler ...

88

Tablo 4.4.9. Denetçinin Okulun Fiziki Durumu, Eksikliklerinin Giderilmesi ve İhtiyaçları Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler................................................................................................

89

Tablo 4.4.10. Okul-Çevre İlişkisinin Geliştirilmesi Yönünde Denetçinin Yöneticiye Rehberlik Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler

90

Tablo 3.4.11. Denetçinin Kurumla İlgili Kanun, Tüzük, Yönetmelik ve Genelgelerin Uygulanması ve Bununla İlgili Değişiklere İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler................................................................................................

91

Tablo 4.4.12. Denetçinin Toplantılarda Alınan Kararların Uygulanması, Varsa Aksayan Yönlerin Nasıl Giderileceği Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler ...........................................................

92Tablo 4.4.13. Denetçinin Okulda Toplam Kalite Yönetimi Esaslarının Uygulanması

Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler......................................................................................................

93Tablo 4.4.14. Denetçinin Okul Yönetiminin Misyonu ve Vizyonunun Belirlenmesi ve

Bunlara Ulaşılması Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler .............................................................................

94Tablo 4.4.15. Denetçinin Rehberlik ve Denetim Zamanını Okula Gelmeden Önce

Yöneticiye Bildirme Durumuna İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler......................................................................................................

95Tablo 4.4.16. Denetçinin Okula Geldiği Zaman Hangi Alanlarda Denetim Yapacağı

Konusunda Yöneticiyi Bilgilendirmesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler......................................................................................................

96Tablo 4.4.17. Denetçinin Okulun Bulunduğu Bölgenin ve Okulun Şartlarını Göz Önüne

Alarak Denetim Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler......................................................................................................

97Tablo 4.4.18. Denetçinin Denetim Sonunda Yapılan Toplantıda Eğitim, Öğretim ve

Yönetim Çalışmaları Hakkında Değerlendirmelerde Bulunmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler ...........................................................

98Tablo 4.4.19. Denetçinin Denetim İçin İstenen Evrakın Değerlendirmesini Yönetici İle

Birlikte Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler................

99Tablo 4.4.20. Denetçinin Toplantı ve Kurullarda Alınan Kararların Uygulama

Sonuçlarını Yönetici İle Birlikte Değerlendirmesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler .............................................................................

100

 

xv 

Tablo 4.4.21. Okulumuza Gelen Denetim Grubunun Bir Önceki Denetim Raporunda Belirtilen Eksikliklerin Giderilip Giderilmediği Konusunda İncelemelerde Bulunmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler..........................

101Tablo 4.4.22. Denetçinin Eleştirilerinde ve Değerlendirmelerinde Yöneticiye Karşı Kırıcı

Olmaması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler..............

102Tablo 4.4.23. Denetçinin Yönetici İle Rahat İletişim Kurması Görüşüne İlişkin Denetçi

ve Yöneticiye Ait İstatistikler ........................................................................

103Tablo 4.4.24. Denetçi Yöneticiye Karşı Anlayışlı Olması Görüşüne İlişkin Denetçi ve

Yöneticiye Ait İstatistikler .............................................................................

103Tablo 4.4.25. Denetçinin Yöneticinin Görüşlerine İnançlarına Karşı Saygılı ve Yansız

Davranması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler...........

104Tablo 4.4.26. Denetçinin Denetim Yaptığı Alanda Uzman Olması Görüşüne İlişkin

Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler...........................................................

105Tablo 4.4.27. “Periyodik Aralıklarla Yapılan Denetim Uygulamaları Arasında

Tutarlık Vardır.” Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri ......

106Tablo 4.5.1. Denetim Uygulamalarında Kurum Denetimi Zamanını ve Gününü Yönetici

ve Denetçinin Birlikte Kararlaştırması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler .............................................................................

107Tablo 4.5.2 Denetçinin Yönetimle İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Yöneticiyle

Paylaşmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler .........................

108Tablo 4.5.3. Denetçinin Okulun İhtiyaçlarını Belirlemede ve Gerektiğinde Bu

İhtiyaçların Temini Konusunda Yönetici İle Birlikte Hareket Etmesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler................................................

109Tablo 4.5.4. Genel Denetim Sonunda Hazırlanan Raporda Okulun Değerlendirilmesine

Yönelik Kısımlar Okula Gönderilerek, Öğrenci Velilerinin İncelemelerine Açık Tutulmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler ..................

110Tablo 4.5.5. Denetçi Okullardaki Başarı Durumunu Önceden Belirlenmiş Ölçütlerle

Değerlendirmelidir İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler

111Tablo 4.5.6. “Denetçi Okul Başarısında Aksayan Yönleri ve Nedenlerini Okul

Yöneticisi İle Birlikte Belirleyerek Gereken Önerileri Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler ................................

112Tablo 4.5.7. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Veli Görüşlerini de Almalıdır

İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler ................................

113Tablo 4.5.8. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Öğrenci Görüşlerini de Almalıdır

İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler ................................

114Tablo 4.5.9. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Öğretmen Görüşlerini de

Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler.............

115Tablo 4.5.10. “Denetçilerin Periyodik Aralıklarla Gerçekleştirdikleri Denetim

Uygulamaları Arasında Tutarlık Vardır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler .............................................................................

116Tablo 4.5.11. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Okulun Standartlarını Göz Önünde

Bulundurmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler..

117Tablo 4.5.12. “Kurum denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor

musunuz?” Sorusuna İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler.............

117Tablo 4.6.1.1 “Kurum Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır” Sorusuna İlişkin Denetçi

Görüşleri ........................................................................................................119

Tablo 4.6.1.2. “Ders Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır” Sorusuna İlişkin Denetçi Görüşleri ........................................................................................................

119

Tablo 4.6.1.3. Ders Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Denetçi Görüşleri 120Tablo 4.6.1.4. Ders Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileri Konusunda

Denetçi Görüşleri ...........................................................................................121

Tablo 4.6.1.5. Kurum Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Denetçi Görüşleri ......... 122Tablo 4.6.1.6. Kurum Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileri Konusunda

Denetçi Görüşleri ...........................................................................................123

 

xvi 

Tablo 4.6.1.7. Başka Görüş ve Önerileriniz Nelerdir? Sorusuna İlişkin Denetçi Görüşleri.. 124Tablo 4.6.2.1. “Kurum Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır” Sorusuna İlişkin Yönetici

Görüşleri.........................................................................................................124

Tablo 4.6.2.2. Kurum Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Yönetici Görüşleri 125Tablo 4.6.2.3. Kurum Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileri Konusunda

Yönetici Görüşleri ..........................................................................................126

Tablo 4.6.2.4. Başka Görüş ve Önerileriniz Nelerdir? Sorusuna İlişkin Yönetici Görüşleri 127Tablo 4.6.3.1. “Ders Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır” Sorusuna İlişkin Öğretmen

Görüşleri.........................................................................................................127

Tablo 4.6.3.2. “Mevcut Ders Denetimi Sizin ders Veriminizi Hangi Açılardan Artırıyor?” Sorusuna İlişkin Öğretmen Görüşleri.............................................................

128

Tablo 4.6.3.3. “Ders Veriminizi Artıracak Denetim Uygulamaları Nasıl Olmalıdır? Sorusuna İlişkin Öğretmen Görüşleri.............................................................

128

Tablo 4.6.3.4. Ders Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Öğretmen Görüşleri .......... 129Tablo 4.6.3.5. Ders Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileri Konusunda

Öğretmen Görüşleri........................................................................................130

Tablo 4.6.3.6. Başka Görüş ve Önerileriniz Nelerdir? Sorusuna İlişkin Öğretmen Görüşleri.........................................................................................................

131

 

 

 

1

BİRİNCİ BÖLÜM

GİRİŞ

Bu bölümde problem durumuna, araştırmanın amacı ve önemine yer verilmiştir.

1.1. Problem Durumu

Denetim, yapılan çalışmaları denetlemek ve değerlendirmek, daha verimli hâle

getirilmelerini sağlamak için ilgililere önerilerde bulunmak, kurumlardaki personele

çalışmalarında ve yetişmelerinde rehberlik yolu ile yardımda bulunmak gibi geniş bir

hizmet alanıdır (Taymaz, 2002:4).

Denetim, kurumda çalışan personelin görevlerini yapma biçimlerini gözlemek,

hatalarını ve eksiklerini ortaya koymak, bunları düzeltmeleri için gerekli önlemleri

almak, sorunları çözümlemek, yenilikleri tanıtmak, yöntemleri geliştirmelerini

sağlamaktır. Denetim, denetçinin yönetici, lider, rehber, öğretici ve araştırıcı olarak

görev yapmasını zorunlu kılar (Taymaz, 2002:31).

MEB İlköğretim Denetçileri Başkanlıkları Yönetmeliği’ne göre denetçinin görev

ve yetkileri;

a) Rehberlik ve iş başında yetiştirme,

b) Denetim ve değerlendirme

c) İnceleme

d) Soruşturma

olarak belirtilmektedir.

Türkiye’de eğitim sisteminde denetim hizmetleri, ilköğretim okullarında eğitim

denetçileri, ortaöğretim okullarında ise Bakanlık denetçileri tarafından gerçekleştirilir.

İlköğretim okullarında eğitim denetçileri tarafından grupça yapılan genel denetimlerde

yöneticilerin, öğretmenlerin ve diğer görevlilerin çalışmaları, başarıları ve verimleri,

kurum ve kuruluşun çevre ile ilişkileri ve çevredeki etkileri incelenip değerlendirilir.

MEB İlköğretim Denetçileri Başkanlıkları Rehberlik ve Denetim Yönergesi’ne

göre denetim çeşitleri kurum ile seminer ve kurs olmak üzere ikiye ayrılır. Kurum

 

 

 

2 

denetimi de yönetici, öğretmen ve diğer personel olmak üzere üç bölümde ele

alınmıştır.

Kurum denetimi, bir eğitim kurumunun amaçlarını gerçekleştirmede insan ve

madde kaynaklarının sağlanma, yararlanılma durumunun gözlenmesi, kontrol edilmesi

ve ölçütlere göre değerlendirilmesidir. Okullarda yapılan kurum denetimi ise, okulun

eğitim ve yönetim süreçleri ile bunlarla ilgili kayıt ve işlemlerin incelenerek kurumun

genel işleyişi hakkında bir hükme varmak üzere yapılan denetimdir.

Kurum denetimi yapılırken, kurumun tüm etkinlikleri incelenir, karşılaşılan

sorunlar ve bunların çözüm yolları birlikte saptanır, alınabilecek önlemler hakkında

ilgililere gerekli rehberlik yapılır. Böylece kurumun amaçlarına ulaşmasını sağlayacak

şekilde çalışması, sürekli olarak yenilenmesi ve gelişmesine yardımcı olunur (Taymaz

2002:140).

Taymaz (2002:140)’ın Alıntaş’tan aktardığına göre, kurum denetiminde

karşılaşılan sorunlar şu şekilde özetlenebilir:

1- Denetçi sayısının azlığı ve denetim süresinin yetersizliği,

2- Kurum denetiminde görevlendirilen denetçilerin aynı zamanda branş

öğretmenlerini de denetlemeleri,

3- Denetçilerin denetim tekniklerini uygulamaları, davranış ve

değerlendirmelerinin farklı olması,

4- Turne süresi içinde denetim raporu yazmak için yeterli zaman ve ortam

bulunamayışı,

5- İki turne arasındaki sürenin az oluşu ve denetçilerin yeterince

hazırlanamamaları,

6- Kurum denetimi için geliştirilmiş yeterli bir değerlendirme formu ve ölçeği

bulunmaması,

7- Kurumlarda görevli personelin denetimin amacı ve işleyişi hakkında gerekli

bilgiye sahip olamaması,

8- Başkanlığa sunulan kurum denetim raporlarının kısa zamanda

değerlendirilerek gereğinin yapılması.

 

 

 

3

İlköğretim kurumlarında sınıf ve ders denetimi, genel denetimler sırasında veya

bunlardan ayrı olarak öğretmenlerin başarı durumlarını değerlendirmek ve geliştirmek

üzere saptanan ilkelere uygun olarak yapılır.

Ders denetiminin amacı, öğrencilere öğretmen ve denetçinin işbirliği ile yüksek

nitelikli öğrenme ortamları sağlamak için, eğitim ve öğretim sürecinde öğretmene

yardım sağlanmasıdır (Pehlivan İ:36).

Taymaz’a göre (2002:161), ders denetiminde karşılaşılan sorunlar arasında

özetle şunlar yer almaktadır:

1- Öğretmenler ders denetimlerinin hangi ölçütlere göre yapıldığını, değerlendirme

formlarında hangi soruların bulunduğunu bilmemektedir.

2- Öğretmenler, değerlendirmede açıklık ilkesine uyulmadığından, ders denetimi

sonuçlarını öğrenememektedir.

3- Ders denetimi yolu ile yapılan değerlendirmeler, öğretmenlerin geliştirilip

yetiştirilmesinden ve öğretmen başarısını objektif olarak ölçmekten uzaktır.

4- Denetçiler, öğretmenlere gerekli rehberlik ve güdülemekte

bulunamamaktadırlar.

5- Öğretmenler, denetçilerin tutum ve davranışlarından genellikle hoşnut

değillerdir.

Yukarıdaki sorunlar da göz önüne alınarak, bu araştırmanın problemini “

Öğretmen, okul yöneticisi ve eğitim denetçilerinin ilköğretim okullarındaki denetçi

uygulamalarına ilişkin görüşleri nelerdir ve bu grupların görüşleri arasında fark var

mıdır?” sorusu oluşturmaktadır.

İlköğretim okullarında eğitim denetçileri tarafından gerçekleştirilen denetimin;

yönetici, öğretmen ve denetçi görüşlerine göre değerlendirmesini yapmak ve

uygulamada karşılaşılan sorunlara çözüm önerileri geliştirmek, bu araştırmanın amacını

oluşturmaktadır.

1.2. Araştırmanın Amacı

İlköğretim okullarında gerçekleştirilen kurum ve ders denetimi uygulamalarında

var olan durumu ortaya koymak, varsa eksiklik ve yanlışlıkları saptamak ve denetim

hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunmak, bu araştırmanın amacını

oluşturmaktadır. Bu amaç çerçevesinde aşağıdaki alt sorulara cevap aranmıştır:

 

 

 

4 

1) İlköğretim okulu yöneticilerinin, öğretmenlerin ve eğitim denetçilerinin

ilköğretim kurumlarının denetimi ile ilgili görüşleri nelerdir?

2) İlköğretim okulu yöneticilerinin, öğretmenlerin ve eğitim denetçilerinin

ilköğretim kurumlarının denetimi ile ilgili önerileri nelerdir?

3) İlköğretim okulu yöneticilerinin, öğretmenlerin ve eğitim denetçilerinin

denetçi yaklaşımlarına ilişkin görüşleri nelerdir?

4) Bu grupların görüşleri arasında fark var mıdır?

1.3. Araştırmanın Önemi

Bu araştırma, ilköğretim okullarında gerçekleştirilen denetim uygulamaları

sırasında karşılaşılan sorunları ortaya çıkarması ve bu sorunların yaşanmaması için

yapılması gereken çalışmaların tespit edilmesi açısından önemlidir.

Ayrıca öğretmen, yönetici ve denetçi görüşlerinden yararlanılarak geliştirilen

önerilerin denetim ve rehberlik hizmetlerinin geliştirilmesine ve bu hizmetlerin daha

etkili ve verimli yapılmasına katkı sağlayacağı düşünülmüştür.

1.4. Tanımlamalar

“Teftiş” sözcüğü Arapça bir kavram olup inceleme, araştırma, soruşturma,

doğruyu bulmak için arama, tarama, muayene ve kontrol etme anlamına gelir. Eğitim

sisteminde teftiş için; denetim, denetleme, kontrol, inceleme, soruşturma, irşat, tetkik,

tahkik, tahkikat, muayene ve muhakabe, müfettiş için; denetçi, denetmen, denetim

elemanı, kontrolör, muin, muhakkik ve murakıp kavramları kullanılmıştır (Taymaz, H.

2002). Bu araştırmada “teftiş” kelimesi yerine denetim, “”müfettiş” kelimesi yerine de

“denetçi” kullanılmıştır.

 

 

 

5

İKİNCİ BÖLÜM

ALAN YAZIN TARAMASI

2.1. Denetimin Tanımı

Denetim, eğitimin amaçlarına hizmet eden amaçlı bir etkinliktir. Eğitim

sisteminde denetimin tanımını Başar (2000:8), “Düzeltme, geliştirme amaçlı etkinlikler

bütünüdür.” şeklinde tanımlamaktadır.

Denetim, örgütsel eylemlerin kabul edilen amaçlar doğrultusunda saptanan ilke

ve kurallara uygun olup olmadığının anlaşılması süreci olarak düşünülebilir. (Aydın,

2000:11). Başka bir tanımda da Bursalıoğlu (1982); denetimi, kamu ve kurum yararına

insan davranışlarını kontrol etme süreci olarak ifade edilmektedir.

Denetim kavramı, soruşturma işlemlerini de kapsamakla birlikte kurumun

amaçlarına ulaşması için personele yapılan mesleki rehberlik ve yardım olarak

nitelendirilebilir (Taymaz , 2002:8).

Eğitim alanında yapılacak çalışmalarda, en küçük dikkatsizlik, plansızlık veya

noksanlık, yüzyıllara yansıyan yaraların açılması ya da telafisi imkânsız sonuçların

doğmasına neden olabilir. Bu nedenle eğitim alanında yapılan bütün faaliyetlerin

bilimsel esaslara dayandırılması şarttır. Böylesine önemli bir çalışma alanının sürekli

olarak denetimi ve gözetimi de modern yönetim anlayışına göre “olmazsa olmaz” bir

görev olarak ortaya çıkmaktadır (Cengiz, 1992)).

2.2. Denetimin Amacı ve İlkeleri

Denetimin temel amacı, örgütün amaçlarının gerçekleştirilme derecesini

saptamak, daha iyi sonuçlar alabilmek için gerekli önlemleri almak ve süreci

geliştirmektir. Bu amaçla örgütsel işleyiş bir bütün olarak planlı ve programlı bir

biçimde sürekli olarak izlenir, eksik yönler saptanır, düzeltilir; hataların yinelenmesi

engellenmeye ve daha sağlıklı bir işleyiş gerçekleştirilmeye çalışılır (Aydın, 2000:11).

Önceden kararlaştırılmış amaçların gerçekleşme derecesini bulmak üzere her

kurumda denetim yapılır (Bursalıoğlu., 1982:172).

Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Denetçileri Başkanlıkları Rehberlik ve

Denetim Yönergesi’ne göre rehberlik ve denetimin amaçları; genel amaçlar, özel

 

 

 

6 

amaçlar olmak üzere iki bakımdan ele alınmıştır. Bunlar yönergede şu şekilde yer

almıştır:

Genel Amaçlar:

1) Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkelerine uygun olarak kurum

amaçlarının gerçekleştirilmesinde yönetici, öğretmen ve diğer personelin çalışmalarını

yönlendirmek,

2) Kurumların program ve düzenleyici kurallara uygun çalışıp çalışmadıklarını

denetlemek, değerlendirmek, düzeltici ve geliştirici önlemler almak,

3) Kurum personelinin görevi başında yetişmelerini sağlamak, çalışmalarını objektif

olarak ölçmek ve değerlendirmek,

4) Kurum personeli arasında birlik ve dayanışmaya, hizmetin yürütülmesinde planlama,

eş güdüm ve uygulamaya katkıda bulunmak,

5) Eğitim-öğretimle ilgili sorunları belirlemek ve çözümüne yardımcı olmak,

6) İnsan gücü, tesis, araç-gereç ve zamanın ekonomik ve verimli kullanılmasını

sağlamak,

7) Kurumun çevreyle bütünleşmesine, yönetici, öğretmen ve veliler arasında uyumlu

ilişkiler kurulmasına katkıda bulunmak,

8) Güdülemeyi ve morali artırmak, iş doyumu sağlamak, üretim ve verimliliği en üst

düzeye çıkarmak.

Yönergeye göre, özel amaçlar, kurum ve yöneticiler ile öğretmenler yönünden

olmak üzere iki şekilde incelenmektedir:

1) Yöneticiler yönünden;

Yasa, yönetmelik, yönerge, genelge, program, emir ve eğitim bilimlerinin

verilerine dayanarak; kurumların amaçlarını gerçekleştirmek üzere yöneticilerin;

a) Kurum binası ve bölümlerinin, okul bahçesi, oyun alanları ve araçları ile diğer

tesislerin temizlik, bakım ve onarımı, hizmete uygun eşya ve araçla donatılması ve

kullanılmasını,

b) Yangından korunma ve sivil savunma önlemlerini alma ve uygulaması,

c) Türk Bayrağı mevzuatını uygulama, Atatürk ve şeref köşelerini hazırlama,

koridorları mevzuata ve hizmetin niteliğine uygun olarak düzenlenmesi,

d) Ders araç gereçlerini sağlama, kullanma ve koruma, okul ve sınıf

kitaplıklarını oluşturma, öğrencilerin etkin olarak yararlanmasını sağlama,

 

 

 

7

e) İş takvimi, yıllık çalışma program ve okutmakta olduğu dersin planlarını

hazırlama ve uygulama, öğrencilerine programların öngördüğü bilgi, beceri ve duyuşsal

davranışları kazanma,

f) Kurumun gereksinim duyduğu sayı ve nitelikte düzenleyici kuralları ve ders

programları ile bunların kullanılmasını sağlama, kendini yetiştirme, yeni öğretim

yaklaşımlarını öğrenme, eğitim teknolojisi alanındaki gelişmelerden yararlanma,

g) Eğitim ve öğretim sorunlarını belirleme, öğretmenler kurulunda görüşme ve

alınan kararları uygulama; şube ve zümre öğretmenlerinin eğitim-öğretimle ilgili

plânlama, uygulama ve öğrenci başarısını ölçme ve değerlendirmelerinde birlikteliğin

sağlanması,

h) Personel arasında iş birliğini sağlama, sevgi ve saygıya dayalı bir çalışma

ortamı oluşturma, müdür yardımcısı, öğretmen ve diğer personeli yetiştirme,

çalışmalarını izleme ve objektif olarak değerlendirmesi,

ı) Törenler, belirli gün ve haftalar, eğitici kol çalışmaları, sosyal, kültürel ve

sportif etkinlikler ile ders dışı etkinlikleri planlama ve yürütmesi,

i) Okul öncesi eğitimi özendirme, okullaşma oranını artırma, dersliklerin

mevzuatı ile öğretim programlarına uygun donatımını sağlama; defter ve dosyaların

tutulması ve personel işlemlerini kuralına uygun yürütmesini sağlama,

j) Rehberlik hizmetlerinin anlam ve önemini bilme, etkinliklerinin planlı bir

biçimde yapılmasını sağlama ve sonuçlarından yararlanma; öğrenci başarısızlığının

nedenlerini araştırma, çözüm yolları önerme, özel eğitimi gerektiren öğrenciler için

gerekli önlemlerin alınmasını sağlama,

k) Kurumlarda tutulması gerekli defter ve dosyaları düzenleme, kurallara ve

mevzuata uygun işleme, arşivleri düzenli tutma; hesap, ayniyat ve döner sermaye iş ve

işlemlerini düzenli yürütmesini sağlama,

l) Öğrencilerin kayıt işleri ile devam ve devamsızlıklarını izleme, başarıyı ölçme

ve değerlendirme, öğrenci kişilik, sağlık ve beslenme hizmetlerini plânlama ve

yürütmesini sağlama,

m) Personelin göreve başlama ve ayrılmaları ile devam ve devamsızlık, nöbet,

izin ve raporlar ile sağlık ve özlük haklarına ilişkin işlemleri mevzuatına uygun

yürütme, gerekli kayıt ve belgeleri düzenli tutmasını sağlama,

n) Millî Eğitim Vakfı ve Okul Aile Birliği ile uyumlu ve etkili çalışması; okul

kooperatifi ve kantinlerinin mevzuatına uygun işlemesini sağlama,

 

 

 

8 

o) Okul ile çevre arasında olumlu ilişkiler kurma, kurumu çevreye açma ve

eğitim öğretim için çevre olanaklarından yararlanma,

ö) Verimliliği artırmak üzere araştırmalar yapma, okul gelişim programı ve

projeler hazırlama, uygulama, vizyon ve misyonun geliştirme, yönlerinden

incelenmektedir.

2- Öğretmenler yönünden;

Yasa, yönetmelik, yönerge, genelge, program, emir ve eğitim bilimlerinin

verilerine dayanarak; kurumların amaçlarını geliştirmek üzere öğretmenlerin;

a) Dershaneyi düzenleme, derse hazırlama ders araç ve gereçlerini bulundurma,

kütüphane, kitaplık, laboratuvar, atölye bilgisayar dersliği ve salon gibi bölümleri

kullanması ve öğrencilerine kullandırmasını,

b) Yıllık Çalışma Programı, Yıllık, ünite, günlük ve ders plânlarını hazırlama,

derse hazırlıklı gelme ve plânlı çalışmasını,

c) Derslerin işlenişine uygun çeşitli yöntem ve teknikleri yerinde ve zamanında

etkili kullanarak öğrencilere araştırma ve bilgiye ulaşma yollarını öğretmesini,

d) Öğrencilere düzeylerine uygun olarak, Atatürk İlke ve İnkılâplarını, İstiklâl

Marşı’nı, Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi’ni, öğrenci andını öğretmesini,

e) Öğrencilere okuma zevk ve alışkanlığı kazandırma, Türkçeyi etkili ve doğru

biçimde kullanma ve kullandırmasını,

f) Öğrencilere, programların öngördüğü bilgi, beceri, değer yargıları ve olumlu

alışkanlıklar kazandırmasını, öğrenci başarısını ölçme ve değerlendirmesini,

g) Öğrencilere rehberlik yapma, bireysel farklılıkları dikkate alma, grup ve

bireysel etkinliklere yöneltme, sorumluluk ve grup duygusu kazandırmasını,

h) Öğrencileri, okulu ve eğitimi sevme, mesleğe saygı duyma, öğrencilerine

örnek olma, belirlenen kılık ve kıyafete uymasını,

ı) Kendini yetiştirme, mesleki eserleri ve mevzuatı izleme ve uygulamasını,

i) Yönetici ve öğretmenlerle iş birliği yapma, verilen görevleri yapmaya istekli

olma, tören, mesleki toplantı, eğitici kol ve sınıf rehber öğretmenliği gibi etkinliklerde

örnek davranışlar göstermesini,

j) Öğretmenler Kurulu, şube ve zümre öğretmenler kurulu ile ilgili toplantılara

katılma, görüşlerini açıklama, kararlar alma ve uygulamasını,

k) Çevreyi tanıma, çevre olanaklarından yararlanma, veliler ile uyumlu ilişkiler

kurabilme ve aile eğitimine katkıda bulunmasını,

 

 

 

9

l) Sınıf ve dersi ile ilgili defter, kayıt ve dosyaları düzenleme ve işleme,

yönlerinden incelenmektedir.

MEB İlköğretim Kurumları Rehberlik ve Teftiş yönergesinin 6. maddesine göre

kurumların, rehberlik ve denetiminde aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur:

a) Rehberlik ve denetim; kontrol, düzeltme ve geliştirme amaçlı yapılır.

b) Rehberlik ve denetim demokratik bir süreçtir.

c) Yetkiden çok etkiyi, özendirmeyi, ödülü, iş birliğini ve katılımı içerir.

d) Eğitim, öğretim ve yönetim etkinliklerinin bütünü ile ilgilidir.

e) Sorunları paylaşma, belirleme ve çözümlemede birlikte karar verme, plânlama,

uygulama, değerlendirmeyi ve gerekirse bir gelişim plânı yapmayı gerektirir.

f) Sorumlulukların paylaşılmasına ve insani ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunur.

g) Yönetici, öğretmen ve diğer personelin meslekteki yeterliliğini geliştirmesine yardım eder.

h) Bütünlük ve devamlılığı gerektirir.

ı) Bireysel farklılıkları ve çevre koşullarını dikkate alır.

i) Millî eğitim hizmetlerinin değerlendirilmesi ve geliştirilmesine hizmet eder.

j) Eğitim öğretim yöntem ve tekniklerinin geliştirilmesini sağlayacak inceleme ve araştırmalara önem verir.

k) Öğretme ve öğrenme sürecinin geliştirilmesini esas alır.

l) Bilimsel ve objektif esaslara dayanır.

m) Denetim etkinliklerini değerlendirir ve denetim sistemlerinin gelişmesini sağlar.

n) Açıklık ve güvenilirliği gerektirir, denetçi öğretmenin gereksinim duyduğu

konuları birlikte belirler, denetim sonrası görüşlerini öğretmenle paylaşır.

o) Ekonomiklik ve verimliliği gerektirir.

 

 

 

10 

ö) Sistemi amaçlarına uygun olarak yaşatmayı, madde ve insan kaynaklarının en

verimli bir biçimde kullanılmasını esas alır.

2.3. Denetçi Rolleri

Eğitimde denetim, sistemden dönütler alma ve bunları sistemin

iyileştirilmesinde, geliştirilmesinde kullanma çabaları olarak görülür. Bu çabaların

verimliliği, etkililiği, denetçilerin yeterliğine denetçilerin yeterlikleri de onların seçilme

ve yetiştirilmesine bağlıdır.

Denetim; kurumda çalışan personelin görevlerini yapma şekillerini gözlemek

hataları ve eksikleri ortaya koymak, bunları düzeltmeleri için gerekli önlemleri almak,

sorunları çözümlemek, yenilikleri tanıtmak, yöntemleri geliştirmelerini sağlamaktır.

Denetim, bir denetçinin yönetici, lider, rehber, öğretici ve araştırıcı olarak görev

yapmasını zorunlu kılar (Taymaz, 2002:31).

Feyzi Öz’ün Ziya B. den aktardığına göre; eğitimdeki son gelişmeler, denetçinin

rol ve görevlerini değiştirmiş bulunmaktadır. Klasik denetçi, yerini idealist denetçiye;

tavsiyeci denetçi, yerini yapıcı denetçi bırakmıştır. Özellikle yapıcı denetçinin görevi,

karar, koordinasyon, araştırma eylemlerini kapsayacak kadar geniş tutulmaktadır.

Denetçinin öğretmene rehberlik etme, onun çalışmasını değerlendirmesini

sağlayacak bir statüsü vardır. Denetçi tasvirinde hareket noktası rol teorisi olmalıdır.

Denetçinin rolü, kendisinden beklenilen hareket ile onun etrafındakilerden beklediği

hareketlerin birleşmesiyle tanımlanabilir. Denetçi, kendisinden beklenilen hareketleri

yapmayı başaramazsa denetim fonksiyonlarını da başaramaz. Kendisinden beklenen

rolü yapamayan ve statüsünün gereğini yerine getiremeyen bir denetçinin ise örgüt için

yararı söz konusu olamaz (Öz, 2003:41).

Denetimin ilk adımını denetçi ile öğretmen arasındaki sosyal ilişki teşkil eder.

Bu ilişkinin iyi bir şekilde kurulması, denetimden beklenen sonuçlar bakımından hayati

önem taşır. (Öz, 2003:42)

Feyzi Öz’ün İ. Ethem Başaran’ın yaptığı “Hizmet İçi Eğitim Araştırması”ndan

aktardığına göre; ülkemizde denetim kurumu ile ilgili yapılan bir araştırma sonucuna

göre öğretmenlerin büyük bir çoğunluğu denetçinin bir “eğitim danışmanı” olmasını

istemektedirler. Denetimin görünüşüne göre değil, eğitim-öğretim amaçlarına göre

yapılması, denetçinin bir sorgu yargıcı veya yeminli muhasip rolünden çıkıp, bir rehber

ve yetiştirici rolüne girmesi, yönetimin, denetimi bir ceza mekanizması, denetçiyi

 

 

 

11

istenmeyen adam durumuna düşüren eğilimlerin frenlenebilmesi, denetçinin hizmet

öncesi ve hizmet içi eğitiminden geçmesini gerektirmektedir. Ayrıca denetçinin seçilme

ölçüsü çok dikkatli konulmalıdır. Bu itibarla memleketimizde denetçilerin seçim

ölçütleri fonksiyonları, rolleri ve statüleri tekrar ele alınarak yeniden tarif ve tespit

edilmeli, mevzuatta da buna göre değişiklik yapılmalıdır.

2.4. Denetim Türleri:

Eğitim sisteminde yapılan denetim ve değerlendirme, alanına göre kurum ve

ders denetimi olmak üzere ikiye ayrılır.

Kurum denetimi, bir eğitim kurumunun amaçlarını gerçekleştirmede insan ve

madde kaynaklarının sağlanma, yararlanılma durumunun gözlenmesi, kontrol edilmesi

ve ölçütlere göre değerlendirilmesidir. Okullarda yapılan kurum denetimi ise, okulun

eğitim ve yönetim süreçleri ile bunlarla ilgili kayıt ve işlemlerin incelenerek kurumun

genel işleyişi hakkında bir hükme varmak üzere yapılan denetimdir.

Kurum denetimi yapılırken kurumun tüm etkinlikleri incelenir, karşılaşılan

sorunlar ve bunların çözüm yolları birlikte saptanır, alınabilecek önlemler hakkında

ilgililere gerekli rehberlik yapılır. Böylece kurumun amaçlarına ulaşmasını sağlayacak

şekilde çalışması, sürekli olarak yenilenmesi ve gelişmesine yardımcı olunur (Taymaz,

2002:140).

MEB İlköğretim Kurumları Rehberlik ve Teftiş Yönergesine göre;

Kurum denetimi, kurumların sistemindeki yeniliklerin ilgili kurumlara iletilmesi,

kurumun çalışmalarını güçleştiren veya zayıflatan nedenlerin belirlenmesi, gerekli

önlemlerin yerinde ve zamanında alınması, kurumun amaçlarını gerçekleştirmede insan

ve madde kaynakları ile bunlardan yararlanılma durumunun gözlenerek yerinde ve etkili

bir biçimde kullanılmasının sağlanması, eğitim-öğretim ve yönetim etkinliklerinin

geliştirilmesi, öğretme-öğrenme ve yönetim sürecinin etkili duruma getirilmesi için

objektif verilere, yasa, tüzük, yönetmelik, genelge emir ve kararlara dayalı olarak

gözlenmesi, kontrol edilmesi ve ölçütlere göre değerlendirilerek geliştirilmesidir.”

şeklinde tanımlanmaktadır.

Aynı yönergeye göre kurumun denetiminde göz önünde bulundurulacak usul ve

esaslar şunlardır:

a) Kurumun denetimi bir denetim grubu ya da bir alt grup tarafından yapılır.

 

 

 

12 

b) Yıllık ve aylık çalışma programlarına ve yapılan araştırmalara dayalı olarak

yürütülür.

c) Eğitim-öğretim ve yönetim etkinliklerinin tümünü kapsar.

d) Eğitim-öğretim ve yönetimle ilgili sorunların çözümünde mesleki yardım, iş başında

yetiştirme hizmetleri verilir.

e) Çalışma programlarına uygun olarak kurumlara gidildiğinde; grup başkanı veya grup

sorumlusunun başkanlığında rehberlik ve denetim çalışmaları öncesi grup üyeleri ile

toplantı yapılır. Bu toplantıda tutum, davranış, değerlendirme ve olası gelişmeler

hakkında durum belirlenir.

f) Grubun rehberlik ve denetim çalışmalarını rahat yürütebilmeleri için kurumun uygun

bir odası, kurum yöneticisi tarafından bu çalışmalar için ayrılır ve düzenlenir.

g) Grup başkanı veya sorumlusu, grup üyelerinin yetişme alanları veya katıldıkları

hizmet içi etkinlikleri de dikkate alarak, kurum çalışmalarının rehberlik ve denetimde

dengeli bir görev dağılımı yapar.

h) Kurumların denetim defteri ve geçmiş yıllara ilişkin kurum denetim raporu

incelenerek önceki rehberlik ve denetim çalışmalarında görülen başarı durumlarının

devam edip-etmediği ve belirlenen eksikliklerin tamamlanması için ne gibi çalışmaların

yapıldığı kontrol edilir.

ı) Kurum denetimi ile birlikte yönetici, öğretmen ve diğer personelin denetiminin

yapılması esastır.

Ancak zorunlu hâllerde yönetici ve öğretmenlerin denetimi, kurum denetimi dışında da

yapılabilir.

i) Yönetici denetimi, en az iki denetçi veya bir denetçi ile yetkili kılınan bir denetçi

yardımcısı tarafından yapılır.

j) Kurum rehberlik ve denetimi sonunda kuruma ilişkin iki adet denetim veya rehberlik

tebliği hazırlanarak biri denetim defterine yapıştırılır, diğeri ise başkanlığa sunulur.

k) Kurum denetimi sonunda, eğitim ve öğretim aksatılmadan denetimle ilgili

değerlendirme toplantısı yapılır.

l) Öğretmen sayısı üç ve üçten az olan kurumların denetimi en az iki denetçi tarafından

veya bir denetçi ve yetkili kılınan denetçi yardımcısı tarafından yapılır.

m) Aday öğretmenlerinin denetimi en az bir denetçi veya yetkili kılınan iki denetçi

yardımcısı tarafından yapılır.

 

 

 

13

n) Denetim sırasında üstün başarı veya yetersizliği görülen yönetici ve öğretmenlerin

denetimi, en az iki denetçi tarafından veya bir denetçi ve yetkili kılınan bir denetçi

yardımcısı tarafından yapılır.

o) Grup başkanınca, aylık çalışma programında planlanan rehberlik yapılacak

kurumların rehberlik tarihleri, en az bir hafta önceden ilgili kurumlara bildirilir.

ö) Kurum, yönetici, öğretmen ve diğer personelin her yıl rehberlik veya denetim

amacıyla en az bir defa görülmesi esastır. Hiçbir kurum, yönetici, öğretmen ve diğer

personel iki takvim yılı üst üste denetimsiz bırakılamaz. Ancak açık ilköğretim

okulunda görevli olanlar ile Bakanlık merkez, taşra ve yurtdışı örgütü ve diğer kamu

kurum ve kuruluşlarında geçici olarak görevlendirilenlere bu fıkra hükmü uygulanmaz.

p) Rehberlik çalışmalarının; aday öğretmenler ile bir önceki yılda yapılan denetime

göre, yetersiz veya orta düzeyde değerlendirilen öğretmenlerden başlanarak yapılması

esastır.

r) Rehberlik çalışmalarına başlamadan önce kurum yöneticisinden kurum ve

çalışanlarının hangi konularda rehberliğe gereksinim duyduğu konusunda bilgi alınır ve

çalışmalarda göz önünde bulundurulur.

Kurum denetiminde MEB İlköğretim Müfettişleri Rehberlik ve Teftiş Yönergesi’ne

göre:

a. Genel ve özel amaçları,

b. Yönetim süreçleri ve yöneticilerin etkinlikleri,

c. Kurumların yapılarındaki sosyal, yönetsel, kültürel, ekonomik, teknolojik ve

eğitim politikalarının geliştirilmeleri,

d. Gelişmeyi engelleyen unsurları,

e. Sorunlara yaklaşımda yararlı yöntemleri,

f. Özel yönetmelik ve yönergelerindeki hükümleri,

g. Eğitim-öğretim ve yönetimdeki değişme ve gelişme sonucu uygulanacak

yöntem ve teknikleri,

h. Personelin mesleki performansını geliştirmeleri,

i. Öğrencilerin sayı ve nitelik düzeyleri,

j. Fiziki durumları,

k. İnsan ve madde kaynaklarının etkili ve verimli kullanmaları,

l. Kurum çalışanlarının kararlara katılma, görev, yetki ve sorumlulukları,

m. Çevre ve toplum gereksinimlerini karşılamaları,

 

 

 

14 

göz önünde bulundurulur.

Yönetici denetimi, kurumlarda görevli yöneticilerin gözlenen çalışmalarının

değerlendirilmesidir. Yöneticilerin denetiminde kurumların özelliğine göre "Yönetici

Denetim Formu" kullanılır. “Yönetici Denetim Formu” olmayan kurum yöneticilerinin

durumu, kurum denetim raporu ile birlikte değerlendirilir. Yönetici denetim formu

incelendiğinde yönetici denetiminde, denetçilerin denetim alanları;

a) Kurumun fiziki durumu,

b) Eğitim-öğretim ve değerlendirme,

c) Büro işleri

d) Yönetim ve çevre ilişkileri

e) Kendini yetiştirme

olarak beş grupta toplandığı görülmektedir.

Kurum denetimi yapılırken incelenecek hususlar MEB İlköğretim Rehberlik ve

Teftiş Yönergesi’nin 17. maddesinde şu şekilde belirtilmiştir:

a) Fiziki Durum

1) Yönetim odaları, derslikler, laboratuvarlar, atölye, okul kooperatifi, kantin,

kitaplık, konferans salonu, beden eğitimi salonu veya çok amaçlı salon, eğitici kol

çalışma odaları, oyun sahaları ve spor tesisatı, okul bahçesi ve ayrılan oyun alanı,

lavabo-tuvalet, aydınlatma, ısıtma ve su tesisleri ile yatılı ve pansiyonlu okullarda

bunlarla birlikte yatakhane, revir, yemekhane, mutfak, bulaşık yıkama yeri, banyo-duş

ve lavabolar, çamaşırhane, depo, ambarlar, etüt salonları ve garaj gibi yerlerin

gereksinimi karşılar nitelik ve nicelikte olması,

2) Yangından korunma ve sivil savunma önlemlerinin alınması,

3) Kurumun fiziki yapısında yapılacak değişiklikler için gerekli iznin alınması,

4) Genel temizliğe, mevcut eşya, ders araç ve gereçlerinin bakımına ve düzenine

gereken ilginin gösterilmesi,

5) Okul, sınıf ve bölümlerinin adlarının levhalara yazılıp uygun yerlere asılması,

6) Okul çevre duvarı, bahçesinin ağaçlandırılması, uygulama bahçesi ve sportif

etkinlikler için düzenlenmesi,

 

 

 

15

7) Türk Bayrağı ile ilgili yasal gerekleri uygulama, Atatürk ve şeref köşelerini

hazırlama, derslik ve koridorların mevzuatına ve hizmetin niteliğine göre düzenlenmesi,

8) Varsa motorlu araçların bakım, kullanma ve onarım durumları, gibi fiziki

koşulların eğitim ve öğretimi geliştirecek düzeyde olması.

b) Eğitim ve Öğretim Durumu

1) Sosyal, kültürel ve sportif etkinlikler,

2) Törenler, anma ve kutlama etkinlikleri,

3) Rehberlik ve eğitici kol çalışmaları,

4) Yıllık, ünite, günlük ve ders plânları ile ders dağıtım çizelgelerinin hazırlanması ve uygulanması,

5) Seçmeli derslerin belirlenmesinde okul ve çevre koşulların dikkate alınması,

6) Ders araç ve gereçlerinin sağlanması, bakımı ve korunması, yatılı ve

pansiyonlu okullarda etüt saatlerinin program ve mevzuat doğrultusunda planlanması,

7) Okul ve sınıf kitaplıklarının oluşturulması,

8) Özel eğitim gerektiren çocukların eğitiminde alınması gereken önlemler ve özel eğitim uygulamalarına yer verilmesi,

9) Öğretmenler, zümre öğretmenler ve şube öğretmenler kurulu çalışmaları,

10) Okul çevre ilişkileri, okul aile birliği, okul, sınıf ve veli toplantılarının yapılması.

c) Büro İşleri

1) Kurumlarda tutulması gerekli defter, dosya ve kayıtların kuralına uygun tutulması,

2) Yazışmalarda desimal dosya sisteminin kullanılması, resmî yazışma kurallarının uygulanması,

3) Duyurular dosyası tutulması.

 

 

 

16 

d) Öğrenci İşleri

1) Öğrenci kayıtları, künye defterleri, okullar arası öğrenci yer değiştirmeleri ve

yabancı öğrencilerin kayıtlarının mevzuatına uygunluğu,

2) Öğrenci devam devamsızlık işleri, öğrenci gelişim dosyalarının işlenmesi,

3) Sınıf geçme defteri, yıl sonu ve ağırlıklı yıl sonu notları ile yıl sonu başarı

ortalaması ve ağırlıklı yıl sonu başarı ortalamalarının işlenmesi,

4) Diploma, karne, kurs belgesi, takdirname, teşekkür, yoklama fişleri, sicil,

rapor, kayıt silme, dosya isteme-gönderme ile ilgili işlerin gereğince yürütülmesi,

5) Dönem ve sınav çizelgelerinin temiz ve doğru bir biçimde düzenlenmesi,

6) Sınıfını geçen ve sınıf tekrarına karar verilen öğrencilerle ilgili iş ve işlemlerin

yürütülmesi,

7) Zümre ve şube öğretmenler kurulu tutanaklarının kuralına uygunluğu, sınıf

geçme durumlarının öğrencilere duyurulması,

8) Müzik ve beden eğitimi derslerinden sorumlu olmayan öğrencilere ilişkin

işlemler ve öğrenci istatistiklerinin izlenmesi,

9) Rehberlik hizmetlerinin yürütülme durumu ve rehberlik hizmeti verilen

öğrenci sayısı,

e) Personel işleri

1) Öğretmen, memur ve diğer personel için kuralına uygun devam- devamsızlık

ve sicil defterlerinin, kişisel dosyalarının tutulması,

2) Öğretmen, yönetici ve diğer personelin işe başlayış ve ayrılışlarının ilgili

makamlara bildirilmesi,

3) Ders dağıtım çizelgelerinin kasım ayı başında, öğretim yılı içersinde yönetici

ve öğretmenlerin ders saatlerinde yapılan değişikliklerin ilçe millî eğitim müdürlüğüne

zamanında bildirilmesi,

4) Aday memurların yetiştirilmelerinin ilgili mevzuata uygunluğu,

5) Yönetici, öğretmen ve diğer personel arasında iş bölümü ve görevlerin

değişmesi durumunda devir teslim işlerinin yapılması,

6) Mutfak, yemekhane, çamaşırhane, kantin ve benzeri yerlerde çalışan

personelin kurum özelliğine göre belirlenen aralıklarla kontrollerinin yaptırılması,

7) Yönetici tarafından personelin çalışmalarını izleme defterinin tutulması,

 

 

 

17

8) Öğretmen, yönetici, memur ve hizmetlilerinin özlük ve atama işlerinin

zamanında kuralına uygun olarak yürütülmesi,

9) Görevlilerin haftalık ders saatlerine ve branşlarına uygun biçimde

çalıştırılması,

10) Yabancı uyruklu öğretmen (varsa) görevlendirilmeleriyle ilgili çalışma

izinlerinin olup olmadığının izlenmesi,

11) Rehber öğretmenlerin mevzuatına uygun çalıştırılması,

12) Ders saati karşılığı çalıştırılan öğretmenlerin ders saatlerinin Bakanlar Kurulu

Kararına uygunluğu,

13) Personel nöbet çizelgesinin ve nöbet defterinin hazırlanması,

14) Kuruma gelen Tebliğler Dergisi genelge ve yazıların zamanında duyurulması.

f) Hesap, Ayniyat ve Döner Sermaye İşleri

1) Kurumlarda bütçe önerilerinin yapılmış olması, ödenek defterlerinin tutulması,

2) İhale yolu ile yapılan satın almaların mevzuata uygunluğu,

3)Teslim alma, sayım komisyonlarının çalışmalarının kuralınca yürütülmesi,

4) Ücretli okutulan dersleri gösteren aylık çizelgelerin kuralına uygun

hazırlanması,

5) Aylık ve ücret bordroları ile özel gider indirimlerinin mevzuatı doğrultusunda

düzenlenmesi,

6) Ana sınıfı ücretlerinin kuralına uygun toplanması ve harcanması,

7) Yatılı ve pansiyonlu okullarda ödenek defteri, ambar kontrol defteri, temrinlik

malzeme sarf ve takım dağıtım defterleri, pansiyon taksit defteri, yatılı öğrenci yoklama

defteri, parasız yatılı öğrenci eşya, kitap ve parasız yatılı öğrencilere verilen aylık

harçlık defterlerinin usulüne uygun düzenli bir biçimde tutulması,

8) Kooperatif veya kantin hizmetlerinin yürütülmesi,

9) Revir, hasta kayıt ve ilaç defterlerinin zamanında işlenmesi,

10) Özel eğitim okul ve kurumları, özel yönetmeliğinde belirtilen belge, defter ve

dosyaların kuralına uygun olarak tutulması,

11) Öğrenci taşıma ve beslenme hizmetlerinin mevzuatına uygun yapılması

g) Taşınır İşlemleri

1) A, B, C, demirbaş eşya defterlerinin tutulması,

2) Demirbaş eşya üzerine demirbaş numaralarının yazılması ve bulunduğu

bölüme listenin asılması,

 

 

 

18 

3) Demirbaş eşyanın kayıttan düşülmesi ve Millî Emlâk Dairesi'ne gönderilmesi,

4) Kullanılmaya ve yoğaltılmaya özgü araç ve gereçlerin, ilgili defterlere

kaydedilmesi ve depo giriş-çıkış işlemlerinin mevzuat doğrultusunda yapılması,

5) Demirbaş eşya sayım ve dökümünün zamanında yapılarak, görevliler arasında

devir teslim işleminin yapılması,

6) Döner sermaye işlerinin mevzuatına göre yürütülmesi,

değerlendirilir.

Bu değerlendirmelerin sonucunda kurum denetim raporu düzenlenir.

Ders denetimi, bir eğitim kurumunda öğretici olarak görev alan öğretmenlerin

öğretim ve eğitim etkinliklerindeki çalışmalarının gözlenmesi, incelenmesi ve

değerlendirilmesidir (Taymaz, 2002:28).

Daha geniş bir tanımla; okullarda genel denetimler sırasında ya da bunlardan ayrı

olarak yapılan, öğretmenlerin kendi aralarındaki yetişkinliğini, çalışmasını, uyguladığı

yöntemleri, bunların uygulamadaki yeterliliğini, öğrencilerin yetişme düzeylerini

inceleyip değerlendirmeye yönelik bir denetim türüdür (Taymaz, H. 2002:159).

Aydın’a (2000:11) göre; denetimin temel amacı, eğitim-öğretim amaçlarının

gerçekleşme derecesini saptamak, daha iyi sonuçlar alabilmek için gerekli önlemleri

almak ve bu yolla öğretme ve öğrenme sürecini geliştirmektir. Ders denetiminin

amaçları, eğitimin, okulların ve denetimin amaçlarından bağımsız saptanamaz

(Bursalıoğlu, 1993:32). Ders denetiminin amaçlarının gerçekleşmesine yönelik çabalar,

sonuçta eğitimin amaçlarının gerçekleşmesine hizmet etmektir.

Ders veya sınıf denetimi, denetimin genel amaçlarına uygun olarak, “Öğretmenin

öğretimdeki başarı derecesi hakkında bilgi edinmek, öğretmenin özellikle olumlu ve

ümit verici karakteristik davranışlarını tespit etmek, öğretmenin görevini en iyi biçimde

yapmaya özendirmek, kurumlarda eğitim-öğretim birliğini sağlamak üzere rehberlik ve

yardımda bulunmak, kurumda öğretmenlerin uyguladıkları öğretim metot ve

tekniklerini geliştirmek, öğretim araç ve gereçlerinin sağlanmasında ve kullanılmasında

yardımcı olmak, öğrenci başarısının bilimsel metotlar ile ölçülmesi ve

değerlendirilmesine yardım etmek, öğretmenin karşılaştığı problemlerin çözümünde yol

göstermek amacıyla yapılmaktadır (Taymaz, 2002:160).

Kurumlarda görevli öğretmenlerin başarı durumları, denetim yapılarak belirlenir.

Öğretmenlerin denetiminde kurumun özelliğine göre "Öğretmen Denetim Formu"

 

 

 

19

kullanılır. Öğretmen denetimi, Millî eğitimin amaçlarını gerçekleştirmek için

düzenledikleri etkinliklerin süresini ve niteliğini gözlemlemek üzere; dershane, salon,

laboratuvar, atölye ve işliklerde;

a) Eğitim öğretimindeki başarı derecesi hakkında bilgi edinmek,

b ) Olumlu davranışlarını belirlemek,

c) Görevini en iyi biçimde yapmaya özendirmek,

d) Eğitim ve öğretimde birliği sağlamak üzere rehberlik ve yardımda bulunmak,

e) Kurumda uyguladıkları öğretim yöntem ve tekniklerini geliştirmek,

f) Öğretim araç ve gereçlerinin sağlanmasında ve kullanmasında yardımcı olmak,

g) Öğrenci başarısının bilimsel yöntemler ile ölçülmesi ve değerlendirilmesinde

yardım etmek,

h) Karşılaştığı sorunların çözümünde yol göstermek.

ı) Özel eğitim gerektiren öğrenciler için aldığı önlemleri geliştirmek ve

yönlendirmek,

i) Sınıf içi ve çevredeki eğitimsel liderliğini belirlemek,

için yapılır (MEB:1999).

Aynı yönergenin 21. maddesine göre, rehberlik ve denetim yapılırken;

Öğrencilerin Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkelerine uygun olarak

yetiştirilmeleri,

Ana sınıfı öğretmenleri, sınıf öğretmenleri ve özel eğitim sınıfı öğretmenlerinin

çalışmaları sınıfın genel durumuna bakılarak bütün derslerde öğrencilere

kazandırdığı bilgi, beceri ve davranışlara göre değerlendirilmesi,

Branş öğretmenlerinin rehberlik ve denetiminde, okuttukları derslerde

öğrencilerine kazandırdığı bilgi, beceri ve davranışları değerlendirilmesi,

Birden fazla ders okutan branş öğretmenlerinin ana branşları esas alınmak üzere

okuttukları en az iki dersin rehberlik ve denetimleri yapılarak değerlendirilmesi,

Rehberlik ve denetimden önce ve sonra öğretmenle görüşülmesi,

Öğretmenin rehberlik ve denetiminde gerekli görülürse yöneticiden bilgi

alınması, denetçi veya yetkili kılınmış denetçi yardımcısının sınıfa öğretmenle

birlikte girmesi ve birlikte çıkması,

Rehberlik ve denetimde çevre koşulları ve olanaklarının dikkate alınması,

Denetçi veya yetkili kılınmış denetçi yardımcısının denetim sırasında sınıfın bir

üyesi gibi davranılması,

 

 

 

20 

Rehberlik ve denetim sonunda zümre ve şube öğretmenleri ile ayrı ayrı

görüşülerek gerekirse birlikte toplantılar düzenlenmesi, gözlenen davranışlarla

ilgili olarak gerektiğinde öğretmen ve öğrencilere soru sorulması, açıklama

yapılabilmesi, bilgi ve belge istenebilmesi,

Öğretmenler ile aday öğretmenlerin denetiminin en az iki ders saati içinde

yapılması, denetim sonunda yapılan değerlendirmelerin kesin olarak belirlenmesi,

usul ve esasları göz önünde bulundurulur.

 

 

 

21

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

YÖNTEM

Bu bölümde araştırmanın modeli, evren ve örneklem, veri toplama araçları

ve geliştirilmesi, verilerin toplanması ve verilerin analizine yer verilmektedir.

3.1. Araştırma Modeli

Araştırma tarama modelindedir. “Tarama modelleri geçmişte ya da halen var

olan bir durumu var olduğu şekliyle betimlemeyi amaçlayan araştırma yaklaşımlarıdır

(Karasar, N. 2006:77). Bu araştırma ile Millî Eğitim Bakanlığı ilköğretim okullarında

gerçekleştirilen denetim uygulamalarının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.

3.2. Evren ve Örneklem

Bu araştırmanın evrenini 2009–2010 öğretim yılında, resmî ilköğretim

okullarında görev yapan yönetici (Müdür, müdür başyardımcısı, müdür yardımcısı,

müdür vekili, müdür yetkili öğretmen), öğretmen ve eğitim denetçileri oluşturmaktadır.

Araştırmanın örnekleminin belirlenmesinde Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)

tarafından belirlenen istatistiki bölge çalışmaları kapsamında geliştirilen NUTS Düzey 1

kullanılmıştır. Düzey 1 kapsamında belirlenen 12 il örneklem olarak seçilmiştir.

Farklı büyüklükteki evrenler için kuramsal örneklem büyüklükleri ve % 95

güven düzeyine göre tolerans gösterilebilir % 5’lik hata için örneklem tablosundan

yararlanılarak araştırma için gerekli olan örneklem belirlenmiştir

(http://www.surveysytem.com/sscals.htm). Buna göre ilköğretim okulları, okul

müdürleri, öğretmen sayıları, eğitim denetçileri sayıları ile ulaşılması gereken rakamlar

Tablo 3.2.1.de gösterildiği gibi belirlenmiştir:

 

 

 

22 

Tablo 3.2.1. Türkiye Genelindeki İlköğretim Okulları ile İlköğretim Okulu Yönetici, Öğretmen ve Denetçilerin Evren ve Örneklem Dağılımı

SIRA ÇALIŞMA GRUBU Türkiye Geneli Örnekleme Alınan

İllerin Evreni

Örnekleme Alınan

İllerin Örneklemi

1 İlköğretim Okulları 32.233 8.381 380

2 İlköğretim Okulu Yönetici Sayısı

54.485 12.155 760

3 Öğretmen Sayısı 366.506 151.224 1.520

4 Denetçi sayısı 3230 1160 580

Türkiye genelindeki ilköğretim okullarının örneklemi ve örnekleme alınan illerin

evreninin örneklemi (http://www.surveysytem.com/sscals.htm’ne göre) 380’dir. Her

okuldan 1 müdür, 1 müdür yardımcısı olmak üzere 2 yönetici ile 4 öğretmen (2 sınıf

öğretmeni-2 branş öğretmeni) alınarak yönetici sayısı 760, öğretmen sayısı da 1.520

olarak belirlenmiştir. Denetçi sayısı ise, illerin evreni olan 1.160’ın % 50’si alınarak 580

örneklem olarak oluşturulmuştur. Ancak okullara ve il millî eğitim müdürlüklerine

gönderilmiş olan, 760 yönetici anketinden 626’sı, 1.520 öğretmen anketinden 1.321’i,

580 denetçi anketinden de 436’sı geri dönmüştür.

TÜİK’in istatistiki bölge sınıflandırması esas alınarak belirlenen 12 il ve bu

illere göre belirlenen okul sayıları ile öğretmen, yönetici ve denetçi sayıları Tablo

3.2.2.de yer almaktadır.

 

 

 

23

Tablo 3.2.2. İllere Göre Yönetici, Öğretmen, Denetçi ve Okul Sayılarının Evren ve Örneklem Dağılımı

OK

UL

SA

YIS

I

YÖ

NE

TİCİ

SA

YIS

I

ÖĞ

RE

TM

EN

SA

YIS

I

DE

NE

TÇİ

SA

YIS

I

SIR

A

İL

OK

UL

TÜ

RÜ

Evr

en

Örn

ekle

m

Evr

en

Örn

ekle

m

Evr

en

Örn

ekle

m

Evr

en

Örn

ekle

m

1 İSTANBUL İlköğretim

Okulu 1357 62 4058 124 46179 248 338 169

2 TEKİRDAĞ İlköğretim

Okulu 196 9 268 18 3014 36 23 12

3 İZMİR İlköğretim

Okulu 904 41 1331 82 18290 164 133 66

4 BURSA İlköğretim

Okulu 559 25 868 50 11332 100 83 41

5 ANKARA İlköğretim

Okulu 867 39 1604 78 23538 156 177 88

6 ADANA İlköğretim

Okulu 691 31

802 64 11058 128 73 36

7 KAYSERİ İlköğretim

Okulu 526 24 618 48 6740 96 60

30

8 SAMSUN İlköğretim

Okulu 867 39 584 78 7569 156 64 32

9 TRABZON İlköğretim

Okulu 346 16 470 32 4963 64 43 22

10 ERZURUM İlköğretim

Okulu 950 43 305 86 4681 172 59 30

11 MALATYA İlköğretim

Okulu 541 25 434 48 5283 96 49 25

12 G.ANTEP İlköğretim

Okulu 577 26 813 52 8577 104 58 29

TOPLAM 8381 380 12155 760 151224 1520 1160 580

 

 

 

24 

3.3. Veri Toplama Araçları ve Geliştirilmesi

Araştırmanın veri toplama araçlarını, araştırmanın amaçlarına uygun olarak

hazırlanan denetçi, yönetici ve öğretmen anketleri oluşturmaktadır. Araştırmada

kullanılmış olan anketler, literatür taranarak hazırlanmıştır. Anket taslakları pilot

uygulama yapılmadan önce alan uzmanlarından (Prof. Dr. İnayet PEHLİVAN AYDIN

ve Doç. Dr. Ayhan URAL) görüşler alınmış ve geçerlik teyidi yapılmıştır. Geliştirilen

anketler belirlenen örneklem gurubuna uygulanarak pilot uygulaması yapılmıştır.

Uygulama sonucunda anket soruları üzerinde gerekli düzenlemeler yapılmıştır.

Araştırmada uygulanan anketler Denetçi Anketi Ek 1. Yönetici Anketi Ek 2. ve

Öğretmen Anketi Ek 3. olarak Ekler kısmında verilmektedir.

3.4. Verilerin Toplanması

Bu araştırmada veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır.

Araştırmanın amaçları doğrultusunda hazırlanan veri toplama araçları, araştırma

kapsamına alınan illerde hangi okullarda ve kimlere kaçar tane uygulanacaksa ayrı ayrı

paketlenip kolilere yerleştirilerek araştırma kapsamına alınan illerin millî eğitim

müdürlüklerine, araştırma uygulaması için hazırlanan ilgili makam onayı ile birlikte

gönderilmiştir. İlgili okullarca uygulanan anketler il millî eğitim müdürlüklerince bir

araya toplanarak Başkanlığımıza ulaştırılmıştır.

3.5. Verilerin Analizi

Araştırmadan elde edilen veriler kodlanarak bilgisayara yüklenilmiş ve SPSS

(The Statistical Package Programme For Social Science) istatistik programı kullanılarak

çözümlenmiştir. Anketlerde yer alan sorular likert tipi ölçeğe tabi tutulmuştur. Ölçeğe

verilen cevaplar 1 ile 5 arasında puanlara dönüştürülmüş ve Tablo 3.5.1.de sunulan

aralıklar dikkate alınarak değerlendirme yapılmıştır.

 

 

 

25

Tablo 3.5.1. Aritmetik Ortalama ve Değerlendirme Aralığı

Aralık Seçenek

1,00-1,79 Hiçbir zaman (Hiç)

1,80-2,59 Nadiren (Az)

2,60-3,39 Bazen (Orta)

3,40-4,19 Genellikle (Oldukça)

4,20-5,00 Her zaman (Tamamen)

Araştırma sonucu elde edilen veriler, frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve

standart sapma analizleri yapılarak tablolaştırılmıştır. Ayrıca verilerin

değerlendirilmesinde gruplara ait ortalamaların hesaplamasında t-testi kullanılmıştır. t-

testinde levene testi ile iki grup arasında anlamlı fark olup olmadığı belirlenmiş ve t-

testi yorumlanmıştır.

Anketlerin son kısmında yer alan açık uçlu sorulara katılımcıların belirtmiş

oldukları görüş ve öneriler, tekrarlama frekansına göre listelenerek gruplanmıştır.

3.6. Sınırlılıklar

Araştırmanın amaçlarına ulaşabilmek için bazı sınırlamaları yapılmıştır. Bu

araştırma;

1- 2009-2010 öğretim yılı,

2- 12 il/ilçe ye bağlı ilköğretim okullarında görev yapan eğitim denetçi, yönetici

ve öğretmenleri,

3- MEB eğitim denetçilerinin rehberlik ve iş başında yetiştirme ile denetim ve

değerlendirme görevleri

ile sınırlandırılmıştır. MEB eğitim denetçilerinin inceleme ve soruşturma görevleri bu

araştırma konusunun dışında tutulmuştur.

 

 

 

26 

 

 

 

27

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

BULGULAR VE YORUMLAR

Bu bölümde denetçi, yönetici ve öğretmen görüşleriyle toplanan verilerin

istatistiksel çözümlemeleri sonucunda elde edilen bulgulara yer verilmiştir.

4.1. Araştırmaya Katılan Denetçi, Yönetici ve Öğretmenlerle İlgili Kişisel Bilgiler

Araştırmada görüşlerine başvurulan denetçi, yönetici ve öğretmenlerin

cinsiyetlerine göre frekans ve yüzde dağılımları aşağıdaki Tablo 4.1.1.de verilmiştir.

Tablo 4.1.1. Denetçi, Yönetici ve Öğretmenlerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımları

Denetçi Yönetici Öğretmen Cinsiyet

f % f % f % Kadın 18 4,3 76 12,4 676 51,4 Erkek 405 95,7 536 87,6 639 48,6 Toplam 436 100 626 100 1321 100

Bu araştırmada, görüşüne başvurulan denetçi ve yöneticilerin büyük

çoğunluğunun erkek katılımcılardan oluştuğu görülmektedir. Öğretmenlerin ise,

cinsiyetlerine göre dağılımlarının homojen olduğu görülmektedir.

Denetçi, yönetici ve öğretmenlerin görev yaptıkları illere göre dağılımları Tablo

4.1.2.de verilmiştir.

Tablo 4.1.2. Denetçi, Yönetici ve Öğretmenlerin Görev Yaptıkları İllere Göre Dağılımları

Denetçi Yönetici Öğretmen İller

f % f % f %

İstanbul 89 20,4 76 12,1 138 10,4

Tekirdağ 12 2,8 16 2,6 38 2,9

İzmir 63 14,4 59 9,4 132 10

Bursa 41 9,4 48 7,7 98 7,4

Ankara 72 16,5 71 11,3 148 11,2

Adana 5 1,1 54 8,6 104 7,9

Kayseri 26 6 40 6,4 88 6,7

Samsun 30 6,9 57 9,1 156 11,8

Trabzon 19 4,4 30 4,8 61 4,6

Erzurum 28 6,4 83 13,3 171 12,9

Malatya 24 5,5 45 7,2 97 7,3

Gaziantep 27 6,2 47 7,5 90 6,8

Toplam 436 100 626 100 1321 100

 

 

 

28 

Denetçi, yönetici ve öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre dağılımları Tablo

4.21.3.te verilmiştir.

Tablo 4.1.3. Denetçi, Yönetici ve Öğretmenlerin Öğrenim Durumlarına Göre Dağılımları

Denetçi Yönetici Öğretmen Öğrenim Durumları

f % f % f %

Ön Lisans 0 0 91 14,5 124 9,5

Lisans 338 77,5 486 77,6 1108 84,6

Yüksek Lisans 46 10,6 32 5,1 56 4,3

Doktora 3 0,7 2 0,3 5 0,4

Diğer 40 9,2 8 1,3 17 1,3

Toplam 436 100 626 100 1310 100

Bu araştırmada görüşüne başvurulan denetçilerin % 77.5’inin, yöneticilerin %

77.6’sının ve öğretmenlerin % 84.6’sının lisans mezunu olduğu görülmektedir.

Tabloya göre denetçi, yönetici ve öğretmenlerin büyük çoğunluğunun lisans

mezunu oldukları görülmektedir. Yüksek lisans ve doktora yapan yönetici ve

öğretmenlerin oranının denetçilere göre daha düşük olduğu görülmektedir.

Denetçi, yönetici ve öğretmenlerin kıdem durumlarına göre frekans ve yüzde

dağılımları Tablo 4.1.4.te verilmiştir.

Tablo 4.1.4. Denetçi, Yönetici ve Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları

Denetçi Yönetici Öğretmen Kıdemleri

f % f % f % 1-5 Yıl 22 5,2 212 33,9 304 23

6-10 Yıl 9 2,1 127 20,3 293 22,2

11-15 Yıl 67 15,7 96 15,3 305 23,1

16-20 Yıl 110 25,8 78 12,5 192 14,5

21 Yıl ve üstü 219 51,3 93 14,9 221 16,7

Toplam 427 100 626 100 1321 100

 

 

 

29

Tabloya göre denetçilerin % 51,3’ü 21 yıl ve üstü, % 25,8’inin kıdemleri 16-20

yıl iken yöneticilerin % 69,5’i ile öğretmenlerin % 68,3’ünün kıdemlerinin 15 yıl ve

altında olduğu görülmektedir.

Tablo 4.1.5.te yönetici ve öğretmenlerin denetim geçirme durumlarına göre

frekans ve yüzde dağılımları verilmiştir.

Tablo 4.1.5. Yönetici ve Öğretmenlerin Denetim Geçirme Durumlarına Göre Dağılımları

Yönetici Öğretmen Kıdemleri

f % f %

1-3 kez 114 18,2 241 18,4

4-6 kez 91 14,5 281 21,4

7-9 kez 81 12,9 223 17

10 kez ve fazlası 332 53 568 43,3

Toplam 626 100 1313 100

Denetçi ve öğretmenlerin görev yaptığı alanlara göre frekans ve yüzde

dağılımları Tablo 4.1.6.da verilmiştir.

Tablo 4.1.6. Denetçi ve Öğretmenlerin Görev Yaptığı Alanlara Göre Dağılımları

Denetçi Öğretmen Alan

f % f %

Sınıf 235 60,4 694 53

Alan 154 39,6 615 47

Toplam 389 100 1309 100

Bu araştırmada görüşüne başvurulan denetçilerin % 60,4’ünün sınıf

öğretmenliği, % 39,6’sının alan öğretmenliği mezunu olduğu, öğretmenlerin ise %

53’ünün sınıf öğretmeni, % 47’sinin da alan öğretmeni olduğu görülmektedir.

Yöneticilerin görev yaptığı alanlara göre frekans ve yüzde dağılımları Tablo

4.1.7.de verilmiştir.

Tablo 4.1.7. Yöneticilerin Görevlerine İlişkin Durumları Yönetici Görev

f %

Müdür 250 41,6

Müdür Yardımcısı 351 58,4

Toplam 601 100

 

 

 

30 

Araştırmada görüşleri alınan yöneticilerin % 41,6’sı müdür, % 58,4’ü müdür

yardımcısı olarak görev yapmaktadır.

4.2. Denetçi ve Öğretmenlerin Ders Denetim Süreci İle İlgili Görüşlerine İlişkin

Bulgular ve Yorumlar

Bu bölümde denetçi ve öğretmenlerin ders denetim süreci ile ilgili görüşlerine

ilişkin bulgu ve yorumlara yer verilmiştir.

4.2.1. Dersle İlgili Kaynak Kitap, Araç-Gereç Seçiminde Denetçinin

Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Tablo 4.2.1.de dersle ilgili kaynak, kitap, araç-gereç seçimi konusunda

denetçinin öğretmene rehberlik yapmasına ilişkin katılımcı görüşleri ile bu görüşlere ait

istatistikler ve grupların karşılaştırılmasına yönelik yapılan t-testi sonuçlarına yer

verilmiştir.

Tablo. 4.2.1. Dersle İlgili Kaynak Kitap, Araç-Gereç Seçimi Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşlerine Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

Zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

Zam

an

n X SS t p

f 16 19 64 153 182 Denetçi

% 3,7 4,4 14,7 35,3 41,9434 4,07 1,035

f 266 295 352 296 106 Öğretmen

% 20,2 22,4 26,8 22,5 8,1 1315 2,76 1,234

21,861 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.1.de grupların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında, denetçi

görüşlerinin % 41,9’u “her zaman”, % 35,3’ü “genellikle” düzeyinde, öğretmenlerin

görüşlerinin ise % 8,1’i “her zaman”, % 22,5 i “genellikle”, % 26.8’inin de “bazen”

düzeyinde olduğu görülmektedir.

Dersle ilgili kaynak kitap, araç-gereç seçiminde denetçinin öğretmene rehberlik

yapma durumuna ilişkin katılımcı görüşlerinin aritmetik ortalaması, denetçilerin

( X =4,07) “genellikle” düzeyinde, öğretmenlerin ise ( X =2,76) “bazen” düzeyindedir.

t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark bulunmaktadır.

 

 

 

31

Bu bulgular ışığında, denetçilerin dersle ilgili kaynak kitap, araç-gereç

seçiminde öğretmenlere yaptığı rehberliğin öğretmenler tarafından yeterli bulunmadığı

söylenebilir.

4.2.2. Dersle İlgili Kaynak Kitap, Araç-Gereçten Öğretmenin

Yararlanmasında Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Dersle ilgili kaynak kitap, araç-gereçten öğretmenin yararlanması konusunda

denetçinin öğretmene rehberlik yapmasına ilişkin katılımcı görüşleri ile bu görüşlere ait

istatistikler ve grupların karşılaştırılmasına yönelik yapılan t-testi sonuçları Tablo

4.2.2.de verilmiştir.

Tablo 4.2.2. Dersle İlgili Kaynak Kitap, Araç-Gereçten Yararlanılması Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 3 11 41 176 202 Denetçi

% 0,7 2,5 9,5 40,6 46,7433 4,30 0,798

f 222 296 338 350 110 Öğretmen

% 16,9 22,5 25,7 26,6 8,4 1316 2,87 1,218

28,044 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.2.de grupların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında

denetçilerin % 46,7’si “her zaman”, % 40,6’sı “genellikle” düzeyinde görüş belirtirken,

öğretmenlerin % 8,4’ü “her zaman” ve % 26,6’ sı “genellikle” düzeyinde görüş

belirtmişlerdir.

Dersle ilgili kaynak kitap, araç-gereçten yararlanılmasında denetçinin öğretmene

rehberlik yapma durumuna ilişkin görüşlerin aritmetik ortalamaları incelendiğinde

denetçi görüşlerinin ( X =4,30) “her zaman” düzeyinde, öğretmen görüşlerinin ise

( X =2,87) “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre(p<0,05)

anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır.

Bu veriler doğrultusunda; denetçilerin dersle ilgili kaynak kitap, araç-gereçten

yararlanılmasında öğretmenlere yaptığı rehberliğin bu hizmetten esas yararlanıcı olan

öğretmenler tarafından yeterli bulunmadığı söylenebilir.

 

 

 

32 

4.2.3. Ders Planlarının Hazırlanması Konusunda Denetçinin Öğretmene

Rehberlik Yapma Durumu

Ders planlarının hazırlanması konusunda denetçinin öğretmene rehberlik

yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.2.3.te yer verilmiştir.

Tablo 4.2.3. Ders Planlarının Hazırlanması Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 9 23 73 148 173 Denetçi

% 2,1 5,4 17,1 34,7 40,6426 4,06 0,991

f 166 266 339 394 145 Öğretmen

% 12,7 20,3 25,9 30,1 11,11310 3,07 1,204

17,081 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.3.te ankete cevap veren katılımcıların görüşleri arasındaki frekansları

incelendiğinde, denetçilerin % 40,6’sı “her zaman” ve % 34,7’si “genellikle”

düzeyinde, öğretmenlerin ise % 11,1’inin “her zaman”, % 30,1’ inin “genellikle” ve %

25,9’unun da “bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Ders planlarının hazırlanmasında denetçinin öğretmene rehberlik yapma

durumuna ilişkin grupların aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =4,06) “genellikle”,

öğretmenlerin ise ( X =3,07) “bazen” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre (P<0,05)

denetçi ile öğretmen görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır.

Bu bulgular doğrultusunda; ders planlarının hazırlanması konusunda denetçilerin

öğretmenlere yaptığı rehberliğin öğretmenler tarafından yeterli bulunmadığı

söylenebilir.

4.2.4. Ders Planlarının Uygulanması Konusunda Denetçinin Öğretmene

Rehberlik Yapma Durumu

Ders planlarının uygulanması konusunda denetçinin öğretmene rehberlik

yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.2.4.de yer verilmiştir.

 

 

 

33

Tablo 4.2.4 Ders Planlarının Uygulanması Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 4 11 47 147 225 Denetçi

% 0,9 2,5 10,8 33,9 51,8434 4,33 0,838

f 96 223 320 503 168 Öğretmen

% 7,3 17,0 24,4 38,4 12,81310 3,32 1,121

19,855 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.4.de yer alan grupların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında

denetçilerin % 51,8’si “her zaman” ve % 33,9’u “genellikle” düzeyinde görüş

bildirirken, öğretmenlerin % 12,8’si “her zaman” ve % 38,4’ü “genellikle” düzeyinde

görüş bildirmiştir.

Ders planlarının uygulanmasında denetçinin öğretmene rehberlik yapma

durumuna ilişkin görüşlerin aritmetik ortalamaları incelendiğinde, denetçi görüşlerinin

( X =4,33) “her zaman”, öğretmen görüşlerinin ise ( X =3,32) “bazen” düzeyinde olduğu

görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (P<0,05) denetçi ile öğretmen görüşleri arasında

anlamlı fark bulunmaktadır.

Tablo 4.2.3. ve Tablo 4.2.4.de elde edilen bulgular ışığında; bu hizmetten esas

yararlanıcı olan öğretmenlerin rehberlik hizmetinden bazen yararlandığı yönünde görüş

belirtmesiyle öğretmenlerin yapılan rehberlik hizmetini yeterli bulmadıkları

söylenebilir.

4.2.5. Öğretim Yöntem ve Tekniklerinin Kullanımı Konusunda Denetçinin

Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanımı konusunda denetçinin öğretmene

rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.2.5.te yer verilmiştir.

 

 

 

34 

Tablo 4.2.5. Öğretim Yöntem ve Tekniklerinin Kullanımı Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 4 23 168 236 Denetçi

% 0,2 0,9 5,3 38,9 54,6432 4,47 0,663

f 86 224 386 459 160 Öğretmen

% 6,5 17,0 29,4 34,9 12,21315 3,29 1,088

26,859 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.5.te grupların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında

denetçilerin % 54,6’sı “her zaman”, % 38,9’u “genellikle” düzeyinde görüş bildirirken,

öğretmenlerin % 12,2’si “her zaman” ve % 34,9’u “genellikle” ve % 29,4’ü de “bazen”

düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Tabloda yer alan görüşlerin aritmetik ortalaması denetçilerin ( X =4,47) “her

zaman”, öğretmenlerin ise ( X =3,29) “bazen” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre

(P<0,05) denetçi ile öğretmen görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgulara göre; öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanımı konusunda

denetçiler öğretmenlere “her zaman” rehberlik yaptıklarını ifade ederken, öğretmenler

yapılan rehberlik hizmetinin “bazen” yapıldığını belirtmişlerdir. Buna göre

öğretmenlerin yapılan rehberlik hizmetini yeterli bulmadıkları söylenebilir.

4.2.6. Derse Hazırlık Çalışmaları Konusunda Denetçinin Öğretmene

Rehberlik Yapması Durumu

Derse hazırlık çalışmaları konusunda denetçinin öğretmene rehberlik yapmasına

ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına

aşağıdaki Tablo 4.2.6.da yer verilmiştir.

 

 

 

35

Tablo 4.2.6. Derse Hazırlık Çalışmaları Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 3 18 64 157 193 Denetçi

% 0,7 4,1 14,7 36,1 44,4435 4,19 0,885

f 152 262 420 350 127 Öğretmen

% 11,6 20 32,0 26,7 9,7 1311 3,03 1,148

21,979 0,000

(p<0,05)

Derse hazırlık çalışmalarına ilişkin denetçinin öğretmene rehberlik yapması

sorusuna denetçilerin % 44,4’ü “her zaman”, % 36,1’sı “genellikle” düzeyinde görüş

bildirirken, öğretmenlerin % 9,7’si “her zaman”, % 26,7’si “genellikle” ve % 32’si de

“bazen” düzeyinde görüş bildirmiştir.

Bu görüşlere ilişkin aritmetik ortalama; denetçilerin ( X =4,19) “genellikle”

düzeyinde, öğretmenlerin ise ( X =3,03) “bazen” düzeyindedir.

Tabloda yer alan t-testi sonuçlarına bakıldığında (P<0,05) denetçi ile öğretmen

görüşleri arasında anlamlı fark olduğu görülmektedir.

Bu bulgulara göre; derse hazırlık çalışmaları konusunda denetçiler öğretmenlere

yeterli düzeyde rehberlik yaptıklarını ifade ederken, öğretmenler yapılan bu rehberlik

hizmetini yeterli bulmadıklarını belirtmişlerdir.

4.2.7. Denetçinin Yazılı Sınavların Hazırlanışı Konusunda Öğretmene

Rehberlik Yapma Durumu

Denetçinin yazılı sınavların hazırlanışı konusunda denetçinin öğretmene

rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.2.7.de yer verilmiştir.

 

 

 

36 

4.2.7. Yazılı Sınavların Hazırlanışında Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kl

e H

er

zam

an

n X SS t p

f 17 31 107 170 107 Denetçi

% 3,9 7,2 24,8 39,4 24,8432 3,74 1,035

f 297 306 329 277 87 Öğretmen

% 22,9 23,6 25,4 21,4 6,7 1296 2,65 1,231

17,961 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.7.deki katılımcıların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında

denetçilerin % 24,8’i “her zaman”, % 39,4’ü “genellikle” düzeyinde görüş bildirirken,

öğretmenlerin % 6,78’si “her zaman” ve % 21,4’ü “genellikle” düzeyinde görüş

bildirmişlerdir.

Görüşlerin aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =3,74) “genellikle” düzeyinde,

öğretmenlerin ise ( X =2,65) “bazen” düzeyinde olduğunu göstermektedir.

Yazılı sınavların hazırlanışıyla ilgili olarak denetçinin öğretmene rehberlik

yapmasına ilişkin t-testi sonuçlarına bakıldığında (P<0,05) görüşler arasında anlamlı

fark olduğu görülmektedir.

4.2.8. Denetçinin Yazılı Sınavların Değerlendirilmesi Konusunda

Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Denetçinin yazılı sınavların hazırlanışı konusunda denetçinin öğretmene

rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 3.2.8.de yer verilmiştir.

Tablo 4.2.8. Yazılı Sınavların Değerlendirilmesinde Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kl

e H

er

zam

an

n X SS t p

f 14 32 101 158 127 Denetçi

% 3,2 7,4 23,4 36,6 29,4432 3,81 1,041

f 314 276 328 286 104 Öğretmen

% 24,0 21,1 25,1 21,9 8 1308 2,69 1,269

18,447 0,000

(p<0,05)

 

 

 

37

Yukarıdaki tabloda yer alan grupların görüşleri arasındaki frekanslarına

bakıldığında, denetçilerin % 29,4’ü “her zaman”, % 36,6’sı “genellikle” düzeyinde

görüş bildirirken, öğretmenlerin % 8’i “her zaman”, % 21,9’u “genellikle” % 25,1’i

“bazen” düzeyinde görüş bildirmiştir.

Tablo 4.2.8’deki görüşlerin aritmetik ortalamasının denetçilerin ( X =3,81)

“genellikle”, öğretmenlerin ise ( X =2,69) “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir.

Yazılı sınavların değerlendirilmesiyle ilgili olarak denetçinin öğretmene

rehberlik yapmasına ilişkin t testi sonuçlarına bakıldığında (P<0,05); görüşler arasında

anlamlı fark olduğu görülmektedir.

Tablo 4.2.7. ve Tablo 4.2.8. ortak değerlendirildiğinde, yazılı sınavların hem

hazırlanışı hem de değerlendirilmesi konusunda denetçinin yaptığı rehberlik hizmetinin

öğretmenler tarafından yeterli bulunmadığı söylenebilir.

4.2.9. Öğretmenin Öğrencilere Proje Hazırlattırılması ve Projelerin

Değerlendirilmesi Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Öğrencilere proje hazırlattırılmasında denetçinin öğretmene rehberlik yapmasına

ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına

aşağıdaki Tablo 4.2.9.da yer verilmiştir.

Tablo 4.2.9 Öğretmenin Öğrencilere Proje Hazırlattırılması Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 7 21 70 180 157 Denetçi

% 1,6 4,8 16,1 41,4 36,1435 4,06 0,927

f 239 261 335 355 127 Öğretmen

% 18,1 19,8 25,4 27,0 9,6 1317 2,90 1,253

20,505 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.9.da yer alan katılımcıların görüşleri arasındaki frekanslarına

bakıldığında, denetçilerin % 36,1’i “her zaman”, % 41,4’ü “genellikle” düzeyinde görüş

bildirirken, öğretmenlerin % 9,6’sı “her zaman” ve % 27’si “genellikle” % 25,4’ü

“bazen” düzeyinde görüş bildirmiştir.

Öğrencilere proje hazırlattırılması konusunda denetçinin öğretmene rehberlik

yapma durumuna ilişkin görüşlerin aritmetik ortalaması incelendiğinde denetçilerin

 

 

 

38 

( X =4,06) “genellikle”, öğretmenlerin ise ( X =2,90) “bazen” düzeyinde görüş

bildirdikleri görülmektedir. Tablo 4.2.9.daki t testi sonuçlarına bakıldığında (P<0,05)

görüşler arasında anlamlı fark olduğu görülmektedir.

4.2.10 Öğrencilerin Hazırladığı Projelerin Değerlendirilmesi Konusunda

Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Öğrencilerin hazırladığı projelerin değerlendirilmesinde denetçinin öğretmene

rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına aşağıdaki Tablo 4.2.10.da yer verilmiştir.

Tablo 4.2.10. Öğrencilerin Hazırladığı Projelerin Değerlendirilmesi İle İlgili Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 9 23 90 169 142 Denetçi

% 2,1 5,3 20,8 39,0 32,8433 3,95 0,967

f 283 277 307 328 120 Öğretmen

% 21,5 21,1 23,3 24,9 9,1 1315 2,79 1,282

19,877 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.10.da yer alan grupların görüşleri arasındaki frekansları incelediğinde,

denetçilerin % 32,8’i “her zaman”, % 39’u “genellikle” düzeyinde, öğretmenlerin ise %

9,6’sı “her zaman” ve % 24,9’u “genellikle”, % 23,3’ü “bazen” düzeyinde görüş

bildirmişlerdir.

Öğrencilerin hazırladığı projelerin değerlendirilmesi konusunda denetçinin

öğretmene rehberlik yapma durumuna ilişkin görüşlerin aritmetik ortalaması

incelendiğinde denetçilerin ( X =3,95) “genellikle”, öğretmenlerin ise ( X =2,79)

“bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir.

Yukarıdaki tabloda yer alan t testi sonuçlarına göre (P<0,05) denetçi ve öğrenci

görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Eldeki veriler doğrultusunda Tablo 4.2.9. ve Tablo 4.2.10. birlikte

değerlendirildiğinde; proje hazırlattırılması ve değerlendirilmesi konusunda denetçilerin

öğretmenlere yeterli düzeyde rehberlik yaptıkları; buna karşılık, öğretmenlerin yapılan

bu rehberlik hizmetini yeterli bulmadıkları söylenebilir.

 

 

 

39

4.2.11 Zümre Kararlarının Alınmasına Yönelik Denetçinin Öğretmene

Rehberlik Yapma Durumu

Zümre kararlarının alınması konusunda denetçinin öğretmene rehberlik

yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.2.11.de yer verilmiştir.

Tablo 4.2.11. Denetçinin Zümre Kararlarının Alınmasına Yönelik Olarak Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 4 12 50 149 215 Denetçi

% 0,9 2,8 11,6 34,7 50,0430 4,30 0,850

f 168 227 332 413 180 Öğretmen

% 12,7 17,2 25,2 31,3 13,61320 3,16 1,231

21,446 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.11.deki katılımcıların görüşleri arasındaki frekanslar incelendiğinde,

denetçilerin % 50’si “her zaman”, % 34,7’si “genellikle” düzeyinde görüş belirtirken,

öğretmenlerin % 13,6’sı “her zaman”, % 31,3’ü “genellikle”, % 25,2’si “bazen”

düzeyinde görüş bildirdikleri görülmektedir.

Zümre kararlarının alınmasına yönelik denetçilerin öğretmene rehberlik yapma

durumuna ilişkin görüşlerin aritmetik ortalamasına bakıldığında denetçilerin görüşleri

( X =4,30) “her zaman”, öğretmenlerin görüşleri ise ( X =3,16) “bazen” düzeyindedir.

Yukarıdaki tabloda yer alan t testi sonuçlarına göre (P<0,05) denetçi ve öğrenci

görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

4.2.12. Zümre Kararlarının Uygulamasına Yönelik Denetçinin Öğretmene

Rehberlik Yapma Durumu

Zümre kararlarının uygulanması konusunda denetçinin öğretmene rehberlik

yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına aşağıdaki Tablo 4.2.12.de yer verilmiştir.

 

 

 

40 

Tablo 4.2.12. Denetçinin Zümre Kararlarının Uygulanmasına Yönelik Olarak Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 2 18 51 145 219 Denetçi

% 0,5 4,1 11,7 33,3 50,3435 4,29 0,863

f 152 241 347 385 193 Öğretmen

% 11,5 18,3 26,3 29,2 14,61318 3,17 1,222

20,957 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.12.deki grupların görüşleri arasındaki frekansa bakıldığında;

denetçilerin % 50,3’ü “her zaman”, % 33,3’ü “genellikle” düzeyinde görüş bildirirken,

öğretmenlerin % 14,6’sı “her zaman” ve % 29,2’si “genellikle”, % 26,3’ü de “bazen”

düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Katılımcı görüşlerin aritmetik ortalaması incelendiğinde; denetçi görüşlerinin

( X =4,29) “her zaman”, öğretmen görüşlerinin ise ( X =3,17) “bazen” düzeyinde olduğu

görülmektedir. t testi sonuçlarına göre (P<0,05); grupların görüşleri arasında anlamlı

fark vardır.

Bu bulgular ışığında Tablo 4.2.11. ve Tablo 4.2.12. birlikte değerlendirildiğinde;

denetçiler, öğretmenlere yeterli düzeyde rehberlik yaptıklarını ifade ederken,

öğretmenlerin yapılan bu rehberlik hizmetini yeterli bulmadıkları anlaşılmaktadır.

4.2.13. Sosyal Kulüp Çalışmaları İle İlgili Denetçinin Öğretmene Rehberlik

Yapma Durumu

Sosyal kulüp çalışmaları ile ilgili denetçinin öğretmene rehberlik yapması

konusunda denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına

Tablo 4.2.13.de yer verilmiştir.

 

 

 

41

Tablo 4.2.13. Sosyal Kulüp Çalışmaları İle İlgili Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 4 14 51 191 174 Denetçi

% 0,9 3,2 11,8 44,0 40,1434 4,19 0,834

f 223 239 339 380 136 Öğretmen

% 16,9 18,1 25,7 28,9 10,31317 2,97 1,249

23,037 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.13.deki grupların frekansları incelendiğinde, denetçilerin % 40,1’i

“her zaman”, % 44,0’ü “genellikle”, öğretmenlerin ise % 10,3’ü “her zaman” ve

% 28,9’i “genellikle” % 25,7’si “bazen” düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Yukarıdaki tabloda yer alan grupların görüşleri arasındaki aritmetik ortalamaya

bakıldığında denetçi görüşlerinin ( X =4,19) “genellikle”, öğretmen görüşlerinin ise

( X =2,97) “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir. t testi sonuçlarına göre (P<0,05);

grupların görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgulara göre, denetçiler, sosyal kulüp çalışmalarına yönelik öğretmenlere

yeterli düzeyde rehberlik yaptıklarını belirtirken, öğretmenlerin yapılan bu rehberlik

hizmetini yeterli bulmadıkları söylenebilir.

4.2.14. Öğretmenler Kurulu Kararlarının Uygulanışı İle İlgili Denetçinin

Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Denetçinin öğretmenler kurulu kararlarının uygulanışı ile ilgili denetçinin

öğretmene rehberlik yapması konusunda denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans,

yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.14.de yer verilmiştir.

 

 

 

42 

Tablo 4.2.14. Denetçinin Öğretmenler Kurulu Kararlarının Uygulanışı İle İlgili Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kl

e H

er

zam

an

n X SS t p

f 1 13 69 180 168 Denetçi

% 0,2 3 16 41,8 39,0431 4,16 0,816

f 207 252 353 372 128 Öğretmen

% 15,8 19,2 26,9 28,4 9,8 1312 2,97 1,224

22,980 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.14. incelendiğinde, denetçilerin % 39’u “her zaman”, % 41,8’sı

“genellikle” düzeyinde, öğretmenlerin % 9,8’i “her zaman”, % 28,4’ü “genellikle,” %

26,9’u “bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Grupların aritmetik ortalaması incelendiğinde, denetçiler ( X =4,16) “genellikle”

düzeyinde, öğretmenler ise ( X =2,97) “bazen” düzeyindedir. t testi sonuçlarına göre

(P<0,05); her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgulara göre, denetçiler, öğretmenler kurulu kararlarının uygulanışına

yönelik öğretmenlere yeterli düzeyde rehberlik yaptıklarını ifade ederken, öğretmenlerin

yapılan bu rehberlik hizmetini yeterli bulmadıkları anlaşılmaktadır.

4.2.15 Öğretmenin Öğrencilerle İletişimi Konusunda Denetçinin Öğretmene

Rehberlik Yapma Durumu

Öğretmenin öğrencilerle iletişimi ile ilgili denetçinin öğretmene rehberlik

yapması konusunda denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.2.15.de yer verilmiştir.

Tablo 4.2.15. Öğrencilerle İletişimi Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kl

e H

er

zam

an

n X SS t p

f 0 6 41 147 239 Denetçi

% 0 1,4 9,5 33,9 55,2433 4,43 0,720

f 169 240 328 416 163 Öğretmen

% 12,8 18,2 24,9 31,6 12,41316 3,12 1,222

27,019 0,000

(p<0,05)

 

 

 

43

Tablo 4.2.15. de yer alan gruplara ait frekanslar incelendiğinde, denetçilerin

% 55,2’si “her zaman”, % 33,9’u “genellikle” düzeyinde görüş bildirirken,

öğretmenlerin % 12,4’ünün “her zaman”, % 31,6’sının “genellikle” ve % 24,9’unun

“bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

İki grubun aritmetik ortalamalarına bakıldığında, denetçi görüşlerinin ( X =4,43)

“her zaman”, öğretmen görüşlerinin ise ( X =3,12) “bazen” düzeyinde olduğu

görülmektedir. Yapılan t testi sonuçlarına göre (P<0,05); her iki grubun görüşleri

arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgulara göre, öğretmenlerin öğrencileriyle iletişimi konusunda denetçiler,

öğretmenlere her zaman rehberlik yaptıklarını ifade ederken, öğretmenlerin yapılan bu

rehberlik hizmetini yeterli bulmadıkları anlaşılmaktadır.

4.2.16 Öğretmenin Veli, Öğretmen ve Diğer Personelle İletişimi ve İşbirliği

Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Öğretmenin, veli, öğretmen ve diğer personelle iletişimi ve iş birliği konusunda

denetçinin öğretmene rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait

frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.16.da yer verilmiştir.

Tablo 4.2.16. Öğretmenin Veli, Öğretmen ve Diğer Personelle İletişimi ve İşbirliği Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 3 11 38 169 215 Denetçi

% 0,7 2,5 8,7 38,8 49,3436 4,33 0,795

f 250 266 341 352 108 Öğretmen

% 19 20,2 25,9 26,7 8,2 1317 2,88 1,698

24,102 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.16.da görüldüğü üzere, grupların görüşlerine ilişkin frekanslar

incelendiğinde, denetçilerin % 49,3’ünün “her zaman”, % 38,8’inin “genellikle

düzeyinde, öğretmenlerin ise % 8,2’inin “her zaman”, % 26,7’sinin “genellikle” ve

% 25,9’unun “bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Katılımcı grupların aritmetik ortalaması, denetçi görüşlerinin ( X =4,33) “her

zaman”, öğretmen görüşlerinin ise ( X =2,88) “bazen” düzeyinde olduğunu

 

 

 

44 

göstermektedir. t testi sonuçlarına bakıldığında (P<0,05) grupların görüşleri arasında

anlamlı fark vardır.

Bu bulgular ışığında, öğretmenin veli, öğretmen ve diğer personelle iletişimi ve

işbirliği konusunda denetçiler, öğretmenlere her zaman rehberlik yaptıklarını ifade

ederken, öğretmenler yapılan bu rehberlik hizmetinin bazen yapıldığını ifade

etmektedirler. Buna göre; öğretmenlerin yapılan bu rehberlik hizmetini yeterli

bulmadıkları söylenebilir.

4.2.17. Öğretim Programının Uygulanması Konusunda Denetçinin

Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Tablo 4.2.17.de denetçinin öğretim programının uygulanması konusunda

öğretmene rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans,

yüzde ve t-testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 4.2.17. Öğretim Programının Uygulanması Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 0 4 20 153 259 Denetçi

% 0 0,9 4,6 35,1 59,4436 4,53 0,630

f 91 192 334 488 211 Öğretmen

% 6,9 14,6 25,4 37,1 16,01316 3,41 1,127

25,924 0,000

(p<0,05)

Yukarıdaki Tabloda yer alan grupların görüşlerine ilişkin frekanslarına

bakıldığında, denetçilerin % 59,4’ünün “her zaman”, % 35,1’inin “genellikle”

düzeyinde, öğretmenlerin ise % 16’sının “her zaman”, % 37,1’inin “genellikle” ve

% 24,5’inin de “bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Grupların görüşlerine ilişkin aritmetik ortalama, denetçi görüşlerinde ( X =4,53)

“her zaman”, öğretmen görüşlerinde ise ( X =3,41) “genellikle” düzeyindedir. Yapılan t

testi sonuçlarına göre (P<0,05) grupların görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgulara göre; öğretmenlerin yapılan bu rehberlik hizmetini yeterli

bulmadıkları söylenebilir.

 

 

 

45

4.2.18. Sınıfta Özel Eğitimi Gerektiren Çocukların Eğitimleri Konusunda

Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Tablo 4.2.18.de; sınıfta özel eğitimi gerektiren çocukların eğitimleri konusunda

denetçinin öğretmene rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait

frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 4.2.18. Sınıfta Özel Eğitimi Gerektiren Çocukların Eğitimleri Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 0 11 47 151 227 Denetçi

% 0 2,5 10,8 34,6 52,1436 4,36 0,774

f 249 266 351 321 132 Öğretmen

% 18,9 20,2 26,6 24,3 10 1319 2,86 1,258

29,552 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.18.de grupların görüşleri arasındaki frekanslar incelendiğinde,

denetçilerin % 52,1’inin “her zaman”, % 34,6’sının “genellikle” düzeyinde,

öğretmenlerin ise % 10’unun “her zaman”, %24,3’ünün “genellikle”, % 26,6’sının da

“bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Denetçi ve öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalamasına bakıldığında, denetçi

görüşleri ( X =4,36) “her zaman” düzeyinde, öğretmen görüşleri ise ( X =2,86) “bazen”

düzeyindedir. Tablo 4.2.19’daki t testi sonuçlarına göre (P<0,05); grupların görüşleri

arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgular ışığında; denetçilerin sınıfta özel eğitimi gerektiren çocukların

eğitimlerine yönelik rehberliklerini yeterli düzeyde yaptıkları, buna karşılık

öğretmenlerin yapılan bu rehberliği yeterli görmedikleri söylenebilir.

4.2.19. Mevzuattaki Değişiklikler ve Öğretmenlik Mesleği ile İlgili Yeni

Gelişmeler Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapma Durumu

Mevzuattaki değişiklikler ve öğretmenlik mesleği ilgili yeni gelişmeler

konusunda denetçinin öğretmene rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen

görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.19.da yer verilmiştir.

 

 

 

46 

Tablo 4.2.19. Mevzuattaki Değişiklikler ve Öğretmenlik Mesleği ile İlgili Yeni Gelişmeler Konusunda Denetçinin Öğretmene Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 4 10 39 170 213 Denetçi

% 0,9 2,3 8,9 39 48,9436 4,33 0,805

f 170 269 338 364 178 Öğretmen

% 12,9 20,4 25,6 27,6 13,51319 3,08 1,237

24,140 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.19.da denetçi ve öğretmen görüşlerinin frekanslarına bakıldığında

denetçilerin % 48,9’sinin “her zaman”, % 39’unun “genellikle” düzeyinde

öğretmenlerin % 13,5 inin “her zaman”, % 27,6 sının “genellikle”, % 25,6’sının ise

“bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmüştür.

Mevzuattaki değişiklikler ve öğretmenlik mesleği ilgili yeni gelişmeler

konusunda denetçinin öğretmene rehberlik yapma durumuna ilişkin görüşlerin aritmetik

ortalaması incelendiğinde, denetçilerin ( X =4,33) “her zaman”, öğretmenlerin ise

( X =3,08) “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05);

anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgular ışığında, denetçiler mevzuattaki değişiklikler ve öğretmenlik

mesleği ilgili yeni gelişmelere yönelik rehberliklerini yeterli düzeyde yaptıklarını

belirtirken, öğretmenlerin yapılan bu rehberliği yeterli görmedikleri söylenebilir.

4.2.20. Denetçinin Rehberlik ve Denetim Yapacağı Zamanı Denetime

Gelmeden Önce Bildirmesi

Denetçinin rehberlik ve denetim yapacağı zamanı denetime gelmeden önce

bildirip bildirmemesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve

t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.20.de yer verilmiştir.

 

 

 

47

Tablo 4.2.20. Denetçinin Rehberlik ve Denetim Yapacağı Zamanı Denetime Gelmeden Önce Bildirmesine Denetçi ve Öğretmen Görüşlerine İlişkin İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kl

e H

er

zam

an

n X SS t p

f 43 38 78 167 90 Denetçi

% 10,3 9,1 18,8 40,1 21,6416 3,54 1,220

f 282 217 264 357 196 Öğretmen

% 21,4 16,5 20,1 27,1 14,91316 2,98 1,375

7,915 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.20.de katılımcı görüşlerinin frekanslarına bakıldığında, denetçilerin

% 21,6’sı “her zaman”, % 40,1’i “genellikle” düzeyinde görüş bildirirken,

öğretmenlerin % 14,9’u “her zaman”, % 27,1’i “genellikle” ve % 20,1’i de “bazen”

düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Grupların görüşlerine ilişkin aritmetik ortalamasının, denetçilerde ( X =4,33)

“her zaman”, öğretmenler ( X =3,08) “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir. t- testi

sonuçlarına göre (p<0,05); denetçi ve öğretmen görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgular ışığında; denetçiler rehberlik ve denetim yapacakları zamanı

öğretmene her zaman haber verdiklerini belirtirken, öğretmenler denetçilerin bazen

haber vererek geldiklerini söylemişlerdir.

4.2.21. Denetimden Önce Denetçinin Öğretmenle Ön Görüşme Yapması

Denetimden önce denetçinin öğretmenle ön görüşme yapmasına ilişkin denetçi

ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.21.de yer

verilmiştir.

Tablo 4.2.21. Denetimden Önce Denetçinin Öğretmenle Ön Görüşme Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kl

e H

er

zam

an

n X SS t p

f 4 17 64 192 154 Denetçi

% 0,9 3,9 14,8 44,5 35,7431 4,10 0,859

f 486 255 240 227 110 Öğretmen

% 36,9 19,3 18,2 17,2 8,3 1318 2,41 1,351

30,431 0,000

(p<0,05)

 

 

 

48 

Tablo 4.2.21.deki grupların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında,

denetçilerin % 35,7’si “her zaman”, % 44,5’i “genellikle” düzeyinde, öğretmenlerin ise

% 8,3 ü “her zaman”, % 36,9’u “hiçbir zaman”, % 19,3’ü “nadiren” düzeyinde görüş

bildirmişlerdir.

Denetçinin denetimden önce öğretmenle ön görüşme yapma durumuna ilişkin

görüşlerin aritmetik ortalamasının, denetçilerde ( X =4,10) “genellikle”, öğretmenlerde

ise ( X =2,41) “az” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05);

anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgular ışığında, denetçiler denetimden önce öğretmenlerle ön görüşme

yaptıklarını belirtirken, öğretmenlerin çoğunluğu denetçi öğretmen arasında “az”

düzeyinde ön görüşme yapıldığını belirtmişlerdir. Yapılan bu görüşmelerin öğretmenler

tarafından yeterli bulunmadığı söylenebilir.

4.2.22. Denetçinin Derse Öğretmenle Birlikte Girmesi Durumu

Denetçinin derse öğretmenle birlikte girmesine ilişkin denetçi ve öğretmen

görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına aşağıdaki Tablo 4.2.22.de yer

verilmiştir.

Tablo 4.2.22. Denetçinin Derse Öğretmenle Birlikte Girmesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 3 7 39 179 206 Denetçi

% 0,7 1,6 9 41,2 47,5434 4,33 0,763

f 230 191 229 354 295 Öğretmen

% 17,7 14,7 17,6 27,3 22,71299 3,23 1,410

20,643 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.22.de grupların frekansları incelendiğinde denetçilerin % 47,5’i “her

zaman”, % 41,2’si “genellikle” düzeyinde görüş bildirirken, öğretmenlerin % 22,7’si

“her zaman”, % 27,3’ü “genellikle” düzeyinde görüş bildirmiştir.

Katılımcı görüşlerin aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =4,33) “her zaman”,

öğretmenlerde ise ( X =3,23) “bazen” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05);

anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

 

 

 

49

Elde edilen verilere göre; denetçiler derse “her zaman” öğretmenle birlikte

girdiklerini belirtirken, öğretmenler ise her zaman değil “bazen” derse birlikte

girdiklerini ifade etmişlerdir.

4.2.23. Denetçinin Ders Gözleminde Dersin İşlenişine Müdahale Etmeme

Durumu

Denetçinin ders gözleminde dersin işlenişine müdahale etme durumuna ilişkin

denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.23.te

yer verilmiştir.

Tablo 4.2.23. Denetçinin Ders Gözleminde Dersin İşlenişine Müdahale Etmeme Durumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 54 27 15 122 214 Denetçi

% 12,5 6,3 3,5 28,5 49,5432 3,96 1,381

f 130 144 226 511 298 Öğretmen

% 9,9 11 17,3 39 22,81309 3,54 1,233

6,004 0,552

(P>0,05)

Tablo 4.2.23.te ankete cevap veren grupların görüşleri arasındaki frekanslar

incelendiğinde, denetçilerin % 49,5’inin “her zaman”, % 28,5’inin “genellikle”

düzeyinde; öğretmenlerin ise % 8,3’ünün “her zaman”, % 36,9’unun “hiçbir zaman”,

% 19,3’ünün “bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Katılımcı görüşlerin aritmetik ortaklamasının, denetçilerde ( X =3,96)

“genellikle”, öğretmenlerde ise ( X =3,54) “genellikle” düzeyinde olduğu

görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p>0,05); anketi cevaplandıran her iki grubun

görüşleri arasında anlamlı fark yoktur.

Buna verilere göre; her iki grubun ortak görüşü, denetçilerin ders gözlemi

sırasında öğretmenlere dersin işlenişine yönelik olarak müdahale etmediği yönündedir.

4.2.24. Denetçinin Ders Gözlemi Sonrasında Değerlendirmeyi Öğretmenle

Birlikte Yapması

Denetçinin ders gözlemi sonrasında değerlendirmeyi öğretmenle birlikte yapma

durumuna ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.2.24.te yer verilmiştir.

 

 

 

50 

Tablo 4.2.24. Denetçinin Ders Gözlemi Sonrasında Değerlendirmeyi Öğretmenle Birlikte Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 7 11 32 123 259 Denetçi

% 1,6 2,5 7,4 28,5 60 432 4,43 0,861

f 199 196 260 423 235 Öğretmen

% 15,2 14,9 19,8 32,2 17,91313 3,23 1,320

21,717 0,000

(p<0,05)

Grupların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında denetçilerin % 60’ı

“her zaman”, % 28,5’i “genellikle” cevabını verirken, öğretmenlerin % 17,9’u “her

zaman”, % 32,2’si “hiçbir zaman”, % 19,8’i “bazen” düzeyinde görüş bildirmiştir.

Grupların görüşlerine ilişkin aritmetik ortalama incelendiğinde, denetçilerin

( X =4,43) “her zaman”, öğretmenlerin de ( X =3,23) “bazen” düzeyinde olduğu

görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05); anketi cevaplandıran her iki grubun

görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgular ışığında; denetçiler ders gözlemi sonrasında değerlendirmeyi her

zaman öğretmenle birlikte yaptıklarını ifade ederlerken, öğretmenlere göre denetçi ile

birlikte ders sonrasında değerlendirme yapma sıklığının daha düşük olduğu söylenebilir.

4.2.25. Denetçinin Ders Gözlemi Sonrasında Değerlendirmeyi Zümre

Olarak Yapması

Denetçinin ders gözlemi sonrasında değerlendirmeyi zümre olarak yapma

durumuna ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.2.25.de yer verilmiştir.

 

 

 

51

Tablo 4.2.25. Denetçinin Ders Gözlemi Sonrasında Değerlendirmeyi Zümre Olarak Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 8 36 153 156 81 Denetçi

% 1,8 8,3 35,3 35,9 18,7434 3,61 0,943

f 322 273 359 252 104 Öğretmen

% 24,6 20,8 27,4 19,2 7,9 1310 2,65 1,257

16,856 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.25.deki grupların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında

denetçilerin % 18,7’sinin “her zaman”, % 35,9’unun “genellikle”, % 35,3’ünün “bazen”

düzeyinde, öğretmenlerin ise % 7,9’unun “her zaman”, % 27,4’ünün “bazen” ve

%24,6’sının da “hiçbir zaman” düzeyinde görüş bildirdiği görülmüştür..

Denetçinin ders gözlemi sonrasında değerlendirmeyi zümre olarak yapma

durumuna ilişkin görüşlerin aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =3,61) “genellikle”,

öğretmenlerin ( X =2,65) “bazen” düzeyindedir. t testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi

cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgular ışığında; denetçiler, ders gözlemi sonrasında değerlendirmeyi zümre

olarak yeterli düzeyde yaptıklarını belirtirken, öğretmenlerin bunu yeterli bulmadığı

anlaşılmaktadır.

4.2.26. Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıklarını Ders

Gözleminden Önce Denetçinin İncelemesi Durumu

Öğretmenin hazırladığı evrakı ve dersle ilgili hazırlıkları ders gözleminden önce,

denetçinin incelemesi durumuna ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans,

yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.26.da yer verilmiştir.

 

 

 

52 

Tablo 4.2.26. Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıkları Ders Gözleminden Önce Denetçinin İncelemesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 37 52 120 153 69 Denetçi

% 8,6 12,1 27,8 35,5 16,0431 3,38 1,147

f 231 230 332 368 149 Öğretmen

% 17,6 17,6 25,3 28,1 11,41310 2,98 1,272

6,149 0,027

(p<0,05)

Tablo 4.2.26.da katılımcıların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında,

denetçilerin % 16’sının “her zaman”, % 35,5’inin “genellikle”, % 27,8’inin “bazen”

düzeyinde, öğretmenlerin ise % 11,4’ünün “her zaman”, % 28,1’inin “genellikle” ve

% 25,3’ünün “bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Grupların görüşlerine ilişkin aritmetik ortalamaya bakıldığında her iki grubun da

“bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir. t testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi

cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

4.2.27. Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıkları Ders

Gözlemi Sırasında Denetçinin İncelemesi Durumu

Öğretmenin hazırladığı evrakı ve dersle ilgili hazırlıkları ders gözlemi sırasında

denetçinin incelemesi durumuna ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans,

yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.27.da yer verilmiştir.

Tablo 4.2.27. Denetçinin Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıkları Ders Gözlemi Sırasında İncelemesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 80 57 114 113 66 Denetçi

% 18,6 13,3 26,5 26,3 15,3430 3,07 1,324

f 81 194 312 493 229 Öğretmen

% 6,2 14,8 23,8 37,7 17,51309 3,45 1,125

-

5,483 0,000

(p<0,05)

 

 

 

53

Grupların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında denetçilerin % 26,5’i

“bazen”, % 26,3’ü “genellikle”, % 18,6’sı “hiçbir zaman” düzeyinde görüş bildirirken,

öğretmenlerin % 37,7’si “genellikle”, % 23,8’i “bazen”, % 17,5’i de “her zaman”

düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Katılımcı görüşlerinin aritmetik ortalamasının denetçiler ( X =3,07) “bazen”,

öğretmenler ( X =3,45) “genellikle” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına

göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

4.2.28. Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıkları Ders

Gözleminden Sonra Denetçinin İncelemesi Durumu

Öğretmenin hazırladığı evrakı ve dersle ilgili hazırlıkları ders gözleminden sonra

denetçinin incelemesi durumuna ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans,

yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.28.da yer verilmiştir.

Tablo 4.2.28. Denetçinin Öğretmenin Hazırladığı Evrakı ve Dersle İlgili Hazırlıkları Ders Gözleminden Sonra İncelemesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 29 66 96 158 84 Denetçi

% 6,7 15,2 22,2 36,5 19,4433 3,47 1,160

f 292 337 315 264 94 Öğretmen

% 22,4 25,9 24,2 20,3 7,2 1302 2,64 1,232

12,642 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.28.deki grupların görüşleri arasındaki frekanslarına bakıldığında

denetçilerin % 19,4’ü “her zaman”, % 36,5’i “genellikle”, % 22,2’si “bazen” düzeyinde,

öğretmenlerin ise % 22,4’ü “hiçbir zaman”, % 25,9’u “nadiren”, % 24,2’si “bazen”

düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Katılımcı görüşlerin aritmetik ortalamalarına bakıldığında; denetçilerin

( X =3,47) “genellikle”, öğretmenlerin ( X =2,64) “bazen” düzeyinde olduğu

görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun

görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Tablo 4.2.26. Tablo 4.2.27. ve Tablo 4.2.28. birlikte değerlendirildiğinde; elde

edilen bulgulara göre, denetçiler öğretmenin hazırladığı evrakı ve dersle ilgili

 

 

 

54 

hazırlıkları genellikle ders gözleminden sonra incelediklerini belirtirken, öğretmenler

denetçilerin genellikle ders gözlemi esnasında incelediklerini belirtmişlerdir.

4.2.29. Denetçinin Denetim Esnasında İstenen Evrakı ve Dersle İlgili

Hazırlık Çalışmalarını Öğretmenle Birlikte Değerlendirmesi

Aşağıdaki tabloda denetçinin denetim esnasında istenen evrakı ve dersle ilgili

hazırlık çalışmalarını öğretmenle birlikte değerlendirmesine ilişkin denetçi ve öğretmen

görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 4.2.29. Denetçinin Denetim Esnasında İstenen Evrakları ve Dersle İlgili Hazırlık Çalışmalarını Öğretmenle Birlikte Değerlendirmesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 9 25 58 200 141 Denetçi

% 2,1 5,8 13,4 46,2 32,6433 4,01 0,938

f 209 256 346 363 137 Öğretmen

% 15,9 19,5 26,4 27,7 10,51311 2,97 1,236

18,431 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.29.daki grupların görüşleri arasındaki frekanslar incelendiğinde

denetçilerin % 32,6’sı “her zaman”, % 46,2’si “genellikle” düzeyinde görüş bildirirken

öğretmenlerin % 10,5’i “her zaman”, % 27,7’si “genellikle”, %26,4’ü de “bazen”

düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Katılımcı görüşlerinin aritmetik ortalaması denetçiler de ( X =4,01) “genellikle”,

öğretmenlerde ( X =2,97) “bazen” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi

cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgular ışığında, denetim esnasında istenen evrakı ve dersle ilgili hazırlık

çalışmalarını denetçinin öğretmenle birlikte değerlendirme sıklığı, öğretmenlerin

görüşüne göre daha azdır.

4.2.30. Denetçinin Denetime Geldiği Okulun ve Çevrenin Şartlarını Dikkate

Alarak Denetim Yapması

Denetçinin denetime geldiği okulun ve çevrenin şartlarını dikkate alarak denetim

yapmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.2.30.da yer verilmiştir.

 

 

 

55

Tablo 4.2.30. Denetçinin Denetime Geldiği Okulun ve Çevrenin Şartlarını Dikkate Alarak Denetim Yapmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 0 2 16 114 302 Denetçi

% 0 0,5 3,7 26,3 69,6434 4,65 0,574

f 182 274 309 416 127 Öğretmen

% 13,9 20,9 23,6 31,8 9,7 1308 3,02 1,214

37,427 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.30.de görüldüğü üzere, denetçi ve öğretmen görüşleri arasındaki

değerlere bakıldığında, denetçilerin % 69,6’sı “her zaman”, % 26,3’ü “genellikle”, %

3,7’si “bazen” düzeyinde görüş belirtirken, öğretmenlerin % 9,7’si “her zaman”, %

31,8’i “genellikle” ve %23,6’sı “bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Denetçilerin denetime geldiği okulun ve çevrenin şartlarını dikkate alarak

denetim yapmasına ilişkin görüşlerin aritmetik ortalaması, denetçilerde ( X =4,65) “her

zaman”, öğretmenlerde X =3,02) “bazen” düzeyindedir. t testi sonuçlarına göre

(p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgular doğrultusunda; denetçilerin denetime geldiği okulun ve çevrenin

şartlarını “her zaman” dikkate aldıklarını ifade ettiği ancak öğretmenlere göre

denetçilerin okulun ve çevrenin şartlarını daha az dikkate aldığı söylenebilir.

4.2.31. Denetçinin Denetime Geldiğinde Ders Gözlemi İçin İki Ders Saati

Boyunca Sınıfta Kalması Durumu

Aşağıdaki tabloda denetçinin denetime geldiğinde ders gözlemi için iki ders

saati boyunca sınıfta kalmasına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans,

yüzde ve t-testi sonuçlarına yer verilmiştir.

 

 

 

56 

Tablo 4.2.31. Denetçinin Denetime Geldiğinde Ders Gözlemi İçin İki Ders Saati Boyunca Sınıfta Kalması Durumuna İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 0 5 17 178 234 Denetçi

% 0 1,2 3,9 41 53,9434 4,48 0,631

f 164 208 345 415 187 Öğretmen

% 12,4 15,8 26,2 31,5 14,21319 3,19 1,225

28,351 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.31.de yer alan grupların frekans dağılımlarına bakıldığında,

denetçilerin % 53,9’u “her zaman”, % 41’i “genellikle” düzeyinde görüş belirtmesine

karşılık, öğretmenlerin % 26,2’si “bazen”, % 31,5’ “genellikle”, % 15,8’i de “nadiren”

düzeyinde görüş belirtmiştir.

Grupların görüşlerine ilişkin aritmetik ortalama, denetçilerde ( X =4,48) “her

zaman”, öğretmenlerde ise ( X =3,19) “bazen” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre

(p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Buna göre; denetçilerin çoğunluğu denetime geldiğinde ders gözlemi için iki

ders saati boyunca sınıfta kaldıklarını belirtirken, öğretmenlerin çoğunluğunun ise

denetçilerin iki ders saatinden daha az sınıfta kaldıkları görüşünde oldukları

söylenebilir.

4.2.32. Denetçilerin Periyodik Aralıklarla Gerçekleştirdikleri Denetim

Uygulamaları Arasında Tutarlık Vardır İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen

Görüşleri

“Denetçinin periyodik aralıklarla gerçekleştirdikleri denetim uygulamaları

arasında tutarlık vardır” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans,

yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.32.de yer verilmiştir.

 

 

 

57

Tablo 4.2.32. “Denetçilerin Periyodik Aralıklarla Gerçekleştirdikleri Denetim Uygulamaları Arasında Tutarlık Vardır” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 5 11 47 275 96 Denetçi

% 1,2 2,5 10,8 63,4 22,1434 4,03 0,731

f 233 266 317 40,0 98 Öğretmen

% 17,7 20,2 24,1 30,4 7,5 1314 2,90 1,227

23,196 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.32.deki denetçi ve öğretmen görüşleri arasındaki frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 63,4’ünün “genellikle, % 22,1’inin “her zaman”

görüşünde olduğu görülürken, öğretmenlerin % 7,5’i “her zaman”, % 30,4’ü

“genellikle” ve % 24,1’i “bazen” düzeyinde görüş bildirmiştir.

“Denetçilerin periyodik aralıklarla gerçekleştirdikleri denetim uygulamaları

arasında tutarlık vardır” ifadesine ilişkin grupların verdiği cevapların aritmetik

ortalamasının, denetçilerde ( X =4,03) “genellikle”, öğretmenlerde ise ( X =2,90)

“bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir. t testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi

cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu bulgulara göre; denetçiler, periyodik aralıklarla gerçekleştirdikleri denetim

uygulamaları arasında tutarlık olduğu görüşünde iken, öğretmenler denetçilerin

periyodik aralıklarla gerçekleştirdikleri denetim uygulamaları arasında tutarlık olmadığı

yönünde görüş bildirmiştir.

4.2.33. Denetçinin Öğretmenle Rahat İletişim Kurmasına İlişkin Denetçi ve

Öğretmen Görüşleri

Tablo 4.2.33.de denetçinin öğretmenle rahat iletişim kurmasına ilişkin denetçi ve

öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçları yer almaktadır.

 

 

 

58 

Tablo 4.2.33. Denetçinin Öğretmenle Rahat İletişim Kurmasına İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 1 10 108 313 Denetçi

% 0,2 0,2 2,3 24,9 72,3433 4,69 0,550

f 58 168 262 554 264 Öğretmen

% 4,4 12,9 20,1 42,4 20,21306 3,61 1,080

26,988 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.33.de görülen katılımcı görüşlerine ilişkin değerler incelendiğinde,

denetçilerin % 72,3’ü “her zaman, % 24,9’u “genellikle” düzeyinde görüş belirtirken,

öğretmenlerin % 20,2’si “her zaman”, % 42,4’ü “genellikle”, %20,1’i “bazen”

düzeyinde görüş belirtmişlerdir.

Tablo 4.2.33.deki görüşlerin aritmetik ortalaması incelendiğinde; denetçilerin

( X =4,69) “her zaman”, öğretmenlerin ise ( X =3,61) “genellikle” düzeyinde görüş

bildirdiği görülmektedir. t testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki

grubun görüşleri arasında anlamlı fark olduğu görülmektedir.

Bu verilere göre; denetçiler öğretmenlerle her zaman rahat iletişim kurduklarını

düşünürken, öğretmenlerin denetçilerle yeterince rahat iletişim kuramadıkları

söylenebilir.

4.2.34 “Denetçi, Denetim Uygulamaları Sırasında Anlayışlıdır.” İfadesine

İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

“Denetçi denetim uygulamaları sırasında anlayışlıdır” ifadesine ilişkin denetçi

ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.2.34.de yer

verilmiştir.

 

 

 

59

Tablo 4.2.34. “Denetçi Denetim Uygulamaları Sırasında Anlayışlıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 0 1 5 109 317 Denetçi

% 0 0,2 1,2 25,2 73,4432 4,72 0,490

f 66 207 383 484 173 Öğretmen

% 5,0 15,8 29,2 36,9 13,21313 3,37 10,56

35,838 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.34.deki denetçi ve öğretmen görüşleri arasındaki frekansa

bakıldığında, denetçilerin % 73,4’ü “her zaman”, % 25,2’si “genellikle” düzeyinde

görüş bildirirken, öğretmenlerin %13,2’si “her zaman”, %36,9’u “genellikle” ve

%29,2’si “bazen” düzeyinde görüş belirtmişlerdir.

Grupların görüşleri arasındaki aritmetik ortalamanın; denetçilerde ( X =4,72)

“her zaman”, öğretmenlerde ise ( X =3,37) “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir.

Yapılan t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran denetçi ve öğretmen

görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır.

Bu bulgular ışığında; ders denetimi sırasında denetçilerin öğretmenlere yeterince

anlayışlı davranmadıkları söylenebilir.

4.2.35 “Denetçi, Öğretmenin Görüşlerine, İnançlarına Karşı Saygılı ve Yansızdır.”

İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

“Denetçi, öğretmenin görüşlerine, inançlarına karşı saygılı ve yansızdır.”

yargısına ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.2.35.de yer verilmiştir.

 

 

 

60 

Tablo 4.2.35. “Denetçi Öğretmenin Görüşlerine, İnançlarına Karşı Saygılı ve Yansızdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 0 8 43 383 Denetçi

% 0,2 0 1,8 9,9 88 435 4,86 0,434

f 92 178 314 514 220 Öğretmen

% 7 13,5 23,8 39 16,71318 3,45 1,127

37,602 0,000

(p<0,05)

Yukarıdaki tabloda yer alan görüşlerin frekans dağılımları incelendiğinde

denetçilerin % 88’si “her zaman”, % 9,9’u “genellikle” düzeyinde görüş bildirirken,

öğretmenlerin % 16,7’si “her zaman”, % 39’u “genellikle” ve % 23,8’i “bazen”

düzeyinde görüş belirtmişlerdir.

Tablo 4.2.35.deki görüşlerin aritmetik ortalaması; denetçilerde ( X =4,86) “her

zaman”, öğretmenlerde ise ( X =3,45) “genellikle” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre

(p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu verilere göre; denetçiler, öğretmenin görüşlerine, inançlarına karşı her zaman

saygılı ve yansız davrandıklarını ifade ederlerken, öğretmenler denetçilerin bu konuda

her zaman nesnel olmadıklarını belirtmişlerdir. Bu nedenle öğretmenlerin bu konuda

zaman zaman sıkıntı yaşadıkları söylenebilir.

4.2.36 “Denetçi, Denetlediği Alanda Uzmandır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve

Öğretmen Görüşleri

“Denetçi, denetlediği alanda uzmandır.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen

görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına aşağıdaki Tablo 4.2.36.de yer

verilmiştir

 

 

 

61

Tablo 4.2.36. “Denetçi, Denetlediği Alanda Uzmandır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 5 4 21 148 245 Denetçi

% 1,2 0,9 5,0 35,0 57,9423 4,48 0,741

f 139 256 321 424 173 Öğretmen

% 10,6 19,5 24,4 32,3 13,21313 3,18 1,199

26,491 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.36.daki denetçi ve öğretmen görüşlerine ilişkin değerlere bakıldığında,

denetçilerin % 57,9’u “her zaman”, % 35’i “genellikle” düzeyinde görüş belirtirken,

öğretmenlerin % 32,3’ü “genellikle”, % 24,4’ü “bazen” ve % 19,5’i “nadiren”

düzeyinde görüş belirtmiştir.

Katılımcı görüşlerin aritmetik ortalamasına bakıldığında; denetçilerin ( X =4,48)

“her zaman”, öğretmenlerin ise ( X =3,18) “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir.

t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark vardır.

Bu bulgular ışığında, denetçilerin alanları dışında ders denetimi yaptıkları

söylenebilir.

4.2.37 “Denetçi, Eleştirilerinde ve Değerlendirmelerinde Kırıcı Değildir.”

İfadesine İlişkin Denetçilerin ve Öğretmenlerin Görüşleri

Aşağıdaki tabloda “Denetçi eleştirilerinde ve değerlendirmelerinde kırıcı

değildir.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına yer verilmiştir.

 

 

 

62 

Tablo 4.2.37. “Denetçi, Eleştirilerinde ve Değerlendirmelerinde Kırıcı Değildir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 12 0 9 75 338 Denetçi

% 2,8 0 2,1 17,3 77,9434 4,68 0,771

f 51 174 353 541 201 Öğretmen

% 3,9 13,2 26,7 41,0 15,21320 3,51 1,025

25,143 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.2.37.deki grupların görüşlerine ilişkin frekanslara bakıldığında,

denetçilerin % 77,9’u “her zaman”, % 17,3’ü “genellikle” düzeyinde görüş belirtirken,

öğretmenlerin % 41’i “genellikle”, % 26,7’si “bazen” ve % 13,2’si “nadiren” düzeyinde

görüş belirtmiştir.

Denetçi ve öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması; denetçilerin ( X =4,68)

“her zaman”, öğretmenlerin ise ( X =3,51) “genellikle” düzeyinde olduğunu

göstermektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun

görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Elde edilen verilere göre; denetçilerin öğretmenleri eleştirirken ve değerlendirirken

kırıcı davranmadıkları söylenebilir.

4.3. Ders Denetim Süreci Beklentisine İlişkin Görüşler

Denetçi ve öğretmenlerin; ders denetim sürecindeki beklentilerine ilişkin

istatistikler ve grupların karşılaştırılmasına yönelik yapılan t-testi sonuçları aşağıdaki

tablolarda gösterilmiştir.

4.3.1. “Denetim Uygulamalarında Denetim Zamanını ve Gününü Öğretmen

ve Denetçi Birlikte Kararlaştırmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen

Görüşleri

“Ders denetimini gerçekleştirmek için denetim zamanını ve gününü öğretmen ve

denetçi birlikte kararlaştırmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait

frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.3.1.de yer verilmiştir.

 

 

 

63

Tablo 4.3.1. “Denetim Uygulamalarında Denetim Zamanını ve Gününü Öğretmen ve Denetçi Birlikte Kararlaştırmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 28 31 44 195 134 Denetçi

% 6,5 7,2 10,2 45,1 31,0432 3,87 1,126

f 125 45 134 285 726 Öğretmen

% 9,5 3,4 10,2 21,7 55,21315 4,10 1,280

-

3,498 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.3.1’deki grupların görüşlerine ilişkin frekanslar incelendiğinde,

denetçilerin % 31’i “tamamen”, % 45,1’i “oldukça” düzeyinde öğretmenlerin ise

% 55,2’i “tamamen”, % 26,7’si “oldukça” düzeyinde görüş belirtmiştir.

Görüşlerin aritmetik ortalamasına bakıldığında; denetçilerin ( X =3,87)

“oldukça”, öğretmenlerin ( X =4,10) “oldukça” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi

sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark vardır.

Bu bulgular ışığında, denetim zamanını ve gününü öğretmen ve denetçinin

birlikte kararlaştırılmasının olumlu olacağı görüşüne katılımın öğretmenlerde daha

yüksek olmasına karşın her iki grubunda bu görüşe olumlu yaklaştığı söylenebilir.

4.3.2. “Ön Görüşmede, Denetçi, Öğretmenin Derse İlişkin Hazırlıklarına

Bakmalı, Gerekli Düzeltme, Geliştirmeyi Yapmalı ve Önerilerde Bulunmalıdır.”

İfadesine İlişkin Denetçilerin ve Öğretmenlerin Görüşleri

Tablo 4.3.2.de “Ön görüşmede, denetçi, öğretmenin derse ilişkin hazırlıklarına

bakmalı, gerekli düzeltme, geliştirmeyi yapmalı ve önerilerde bulunmalıdır.” ifadesine

ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına yer

verilmiştir.

 

 

 

64 

Tablo 4.3.2. “Ön Görüşmede, Denetçi, Öğretmenin Derse İlişkin Hazırlıklarına Bakmalı Gerekli Düzeltme, Geliştirmeyi Yapmalı ve Önerilerde Bulunmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 23 20 49 179 161 Denetçi

% 5,3 4,6 11,3 41,4 37,3432 4,01 1,074

f 25 27 101 346 815 Öğretmen

% 1,9 2,1 7,7 26,3 62,01314 4,45 0,868

-

8,562 0,118

(p>0,05)

Tablo 4.3.2.deki grupların görüşlerine ilişkin frekanslar incelendiğinde,

denetçilerin % 37,3’ü “tamamen”, % 41,4’ü “oldukça” düzeyinde, öğretmenler de

% 62’si “tamamen”, % 26,3’ü “oldukça” düzeyinde görüş belirtmiştir.

Katılımcı görüşlerinin aritmetik ortalamasının, denetçi görüşlerinde ( X =4,01)

“oldukça” öğretmen görüşlerinin ise ( X =4,45) “tamamen” düzeyinde olduğu

görülmektedir. t-testi sonuçlarına bakıldığında (P>0,05) görüşler arasında anlamlı fark

olmadığı görülmektedir.

Bu verilere göre; her iki grubunda ön görüşmede, “Denetçi öğretmenin derse

ilişkin hazırlıklarına bakmalı gerekli düzeltme, geliştirmeyi yapmalı ve önerilerde

bulunmalıdır.” ifadesine ilişkin olumlu yönde ortak görüş içinde oldukları

görülmektedir.

4.3.3. “Öğretmenin Hangi Ölçütlere Göre Değerlendirileceği Ön Görüşme

Sırasında Denetçi Tarafından Açıklanmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve

Öğretmen Görüşleri

“Öğretmenin hangi ölçütlere göre değerlendirileceği, ön görüşme sırasında

denetçi tarafından açıklanmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait

frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına i Tablo 4.3.3.de yer verilmiştir.

 

 

 

65

Tablo 4.3.3. “Öğretmenin Hangi Ölçütlere Göre Değerlendirileceği, Ön Görüşme Sırasında Denetçi Tarafından Açıklanmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmene Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 16 19 37 159 204 Denetçi

% 3,7 4,4 8,5 36,6 46,9435 4,19 1,014

f 27 27 70 269 922 Öğretmen

% 2,1 2,1 5,3 20,5 70,11315 4,55 0,851

-

6,652 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.3.3.deki grupların görüşleri arasındaki frekanslar incelendiğinde,

denetçilerin % 46,9’u “tamamen”, % 36,6’sı “oldukça” düzeyinde, öğretmenlerin ise

% 70,1’i “tamamen” ve % 20,5’i “oldukça” düzeyinde görüş belirtmişlerdir.

“Öğretmenin hangi ölçütlere göre değerlendirileceği, ön görüşme sırasında

denetçi tarafından açıklanmalıdır.” ifadesine ilişkin görüşlerin aritmetik ortalamasının

denetçilerde ( X =4,19) “oldukça”, öğretmenlerde ( X =4,55) “tamamen” düzeyinde

olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki

grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Buna göre; “Öğretmenin hangi ölçütlere göre değerlendirileceği ön görüşme

sırasında denetçi tarafından açıklanmalıdır.” ifadesine katılımı, her iki grubun da olumlu

olmasının yanı sıra, katılım seviyesinin öğretmenlerde denetçilere göre daha yüksek

olduğu söylenebilir.

4.3.4. “Dersin İşlenişinde Denetçinin Nelere Dikkat Edeceği Ön Görüşme

Sırasında Öğretmene Açıklanmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen

Görüşleri

“Dersin işlenişinde denetçinin nelere dikkat edeceği, ön görüşme sırasında

öğretmene açıklanmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans,

yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.3.4.de yer verilmiştir.

 

 

 

66 

Tablo 4.3.4. “Dersin İşlenişinde Denetçinin Nelere Dikkat Edeceği Ön Görüşme Sırasında Öğretmene Açıklanmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 30 23 42 151 189 Denetçi

% 6,9 5,3 9,7 34,7 43,4435 4,03 1,169

f 51 32 105 268 858 Öğretmen

% 3,9 2,4 8,0 20,4 65,31314 4,41 1,007

-

6,591 0,053

(p>0,05)

Tablo 4.3.4.deki denetçi ve öğretmen görüşleri arasındaki frekanslar

incelendiğinde, denetçilerin % 43,4’ü “tamamen”, % 34,7’si “oldukça” düzeyinde görüş

belirtirken, öğretmenlerin % 65,3’ü “tamamen”, % 20,4’ü “oldukça” düzeyinde görüş

belirtmiştir.

Gruplara ilişkin görüşlerin aritmetik ortalaması, denetçilerde ( X =4,03)

“oldukça” öğretmenlerde ( X =4,41) “tamamen” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına

bakıldığında (P>0,05) görüşler arasında anlamlı fark olmadığı görülmektedir.

Bu verilere göre; her iki grubun da “Dersin işlenişinde denetçinin nelere dikkat

edeceği, ön görüşme sırasında öğretmene açıklanmalıdır.” ifadesi için olumlu yönde

ortak görüş içinde oldukları, bununla beraber öğretmenlerin ilgili ifadeye katılım

düzeyinin denetçilere göre daha yüksek olduğu görülmektedir.

4.3.5. “Ön Görüşmede Denetçi ile Öğretmen Arasında Karşılıklı Beklentiler ve

İstekler Konuşulmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

“Ön görüşmede denetçi ile öğretmen arasında karşılıklı beklentiler ve istekler

konuşulmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve

t-testi sonuçlarına Tablo 4.3.5.de yer verilmiştir.

 

 

 

67

Tablo 4.3.5. “Ön Görüşmede Denetçi ile Öğretmen Arasında Karşılıklı Beklentiler ve İstekler Konuşulmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 20 20 44 161 189 Denetçi

% 4,6 4,6 10,1 37,1 43,5434 4,10 1,062

f 20 30 67 274 923 Öğretmen

% 1,5 2,3 5,1 20,9 70,21314 4,56 0,818

-

8,188 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.3.5.deki katılımcı görüşlerine ilişkin değerler incelendiğinde,

denetçilerin % 43,5’inin “tamamen”, % 37,1’inin “oldukça” düzeyinde, öğretmenlerin

% 70,2’sinin “tamamen”, % 20,9’ünün “oldukça” düzeyinde görüş bildirdiği

görülmüştür.

“Ön görüşmede denetçi ile öğretmen arasında karşılıklı beklentiler ve istekler

konuşulmalıdır.” ifadesine ilişkin görüşlerin aritmetik ortalamasına bakıldığında,

denetçilerin ( X =4,10) “oldukça”, öğretmen ( X =4,56) “tamamen” düzeyinde olduğu

görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun

görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu verilere göre; “Ön görüşmede denetçi ile öğretmen arasında karşılıklı

beklentiler ve istekler konuşulmalıdır.” ifadesine katılımı her iki grubun da olumlu

olmasının yanı sıra, öğretmen görüşlerinin denetçilere göre daha yüksek olduğu

söylenebilir.

4.3.6. “Ders Denetimi İle İlgili Yapılan Gözlem ve İnceleme Sonunda

Değerlendirmeyi Denetçi ve Öğretmen Birlikte Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin

Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

Tablo 4.3.6.da “Ders denetimi ile ilgili yapılan gözlem ve inceleme sonunda

değerlendirmeyi denetçi ve öğretmen birlikte yapmalıdır” ifadesine ilişkin denetçi ve

öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına yer verilmiştir.

 

 

 

68 

Tablo 4.3.6. “Ders Denetimi İle İlgili Yapılan Gözlem ve İnceleme Sonunda Değerlendirmeyi Denetçi ve Öğretmen Birlikte Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 5 7 31 120 272 Denetçi

% 1,1 1,6 7,1 27,6 62,5435 4,49 0,793

f 24 21 94 248 927 Öğretmen

% 1,8 1,6 7,2 18,9 70,51314 4,55 0,841

-

1,305 0,940

(p>0,05)

Tablo 4.3.6.daki grupların frekans dağılımlarına bakıldığında, denetçilerin %

62,5’i “tamamen”, % 27,6’sı “oldukça” düzeyinde, öğretmenlerin de % 70,5’i

“tamamen”, % 18,9’u “oldukça” düzeyinde görüş bildirmiştir.

Aritmetik ortalamaya bakıldığında, denetçilerin ( X =4,49) ve öğretmenlerin

( X =4,55) “tamamen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir. t-testi sonuçlarına

bakıldığında (P>0,05) görüşler arasında anlamlı fark olmadığı görülmektedir.

Bu bulgulara göre; her iki grubun da “Ders denetimi ile ilgili yapılan gözlem ve

inceleme sonunda değerlendirmeyi denetçi ve öğretmen birlikte yapmalıdır.” ifadesi

için ortak görüş içinde oldukları görülmektedir.

4.3.7. “Her Öğretmen Kendi Alanından Bir Denetçi Tarafından

Denetlenmelidir” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

“Her öğretmen kendi alanından bir denetçi tarafından denetlenmelidir.” ifadesine

ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo

4.3.7.da yer verilmiştir.

 

 

 

69

Tablo 4.3.7. “Her Öğretmen Kendi Alanından Bir Denetçi Tarafından Denetlenmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 10 8 19 109 287 Denetçi

% 2,3 1,8 4,4 25,2 66,3 433 4,51 0,853

f 15 11 40 131 1116Öğretmen

% 1,1 0,8 3 10 85 1313 4,77 0,653

-

5,713 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.3.7.deki katılımcı görüşlerinin frekans dağılımları incelendiğinde,

denetçilerin % 66,3’ü “tamamen”, % 25,2’i “oldukça” düzeyinde görüş bildirirken,

öğretmenlerin % 85’i “tamamen”, % 10’u “oldukça” düzeyinde görüş bildirmiştir.

“Her öğretmen kendi alanından bir denetçi tarafından denetlenmelidir.” ifadesine

ilişkin görüşlerin aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =4,51) “tamamen” öğretmenlerin

de ( X =4,77) “tamamen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir. t testi sonuçlarına

göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu verilere göre; her iki grup da “Her öğretmen kendi alanından bir denetçi

tarafından denetlenmelidir.” ifadesi için ortak görüş içinde olmakla birlikte,

öğretmenlerin ilgili yargıya katılımının, denetçilere göre daha yüksek olduğu

söylenebilir.

4.3.8. “Denetçi Alanla İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Öğretmenle

Paylaşmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçilerin ve Öğretmenlerin Görüşleri

“Denetçi, alanla ilgili yeni bilgi ve gelişmeleri öğretmenle paylaşmalıdır.”

ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına

Tablo 4.3.8.de yer verilmiştir.

 

 

 

70 

Tablo 4.3.8. “Denetçi Alanla İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Öğretmenle Paylaşmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 1 3 10 63 356 Denetçi

% 0,2 0,7 2,3 14,5 82,2 433 4,78 0,537

f 4 10 33 138 1131Öğretmen

% 0,3 0,8 2,5 10,5 85,9 1316 4,81 0,535

-

1,070 0,100

(p>0,05)

Tablo 4.3.8.deki katılımcı görüşlerinin frekans dağılımları incelendiğinde,

denetçilerin % 82,2’si “tamamen”, % 14,5’i “oldukça” düzeyinde, öğretmenlerin de

% 85,9’u “tamamen”, % 10,5’i “oldukça” düzeyinde görüş bildirmiştir.

Grupların aritmetik ortalamasına göre, denetçilerin ( X =4,78) “tamamen”,

öğretmenlerin de ( X =4,81) “tamamen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir. t testi

sonuçlarına bakıldığında (P>0,05) görüşler arasında anlamlı fark olmadığı

görülmektedir.

Bu bulgulara göre; her iki grubun da “Denetçi alanla ilgili yeni bilgi ve

gelişmeleri öğretmenle paylaşmalıdır.” ifadesi için aynı düşüncede oldukları

görülmektedir.

4.3.9. “Denetçi Eğitim-Öğretim Metotlarıyla İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri

Öğretmenle Paylaşmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

Tablo 4.3.9.da “Denetçi, eğitim-öğretim metotlarıyla ilgili yeni bilgi ve

gelişmeleri öğretmenle paylaşmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine

ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına yer verilmiştir.

 

 

 

71

Tablo 4.3.9. “Denetçi Eğitim ve Öğretim Metotlarıyla İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Öğretmenle Paylaşmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 1 2 7 71 353 Denetçi

% 0,2 0,5 1,6 16,4 81,3 434 4,78 0,509

f 7 9 30 134 1137Öğretmen

% 0,5 0,7 2,3 10,2 86,3 1317 4,81 0,551

-

0,996 0,209

(p>0,05)

Tablo 4.3.9.daki denetçi ve öğretmen görüşlerinin frekans dağılımlarına

bakıldığında, denetçilerin % 81,3’ü “tamamen”, % 16,4’ü “oldukça” düzeyinde görüş

bildirirken, öğretmenlerin % 86,3’ü “tamamen”, % 10,2’si “oldukça” düzeyinde görüş

bildirmiştir.

Grupların görüşleri arasındaki aritmetik ortalamasının, denetçi görüşlerinde

( X =4,78) “tamamen”, öğretmen görüşlerinde de ( X =4,81) “tamamen” düzeyinde

olduğu görülmüştür. t-testi sonuçlarına bakıldığında (P>0,05) görüşler arasında anlamlı

fark olmadığı görülmektedir.

Bu bulgulara göre; her iki grubun da “Denetçi eğitim ve öğretim metotlarıyla

ilgili yeni bilgi ve gelişmeleri öğretmenle paylaşmalıdır.”. ifadesi için ortak görüş içinde

oldukları görülmektedir.

4.3.10. “Dersin İşlenişi İle İlgili Her Türlü Değerlendirme, Denetçi

Tarafından Ders Sonrasında Yapılmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen

Görüşleri

“Dersin işlenişi ile ilgili her türlü değerlendirme denetçi tarafından ders

sonrasında yapılmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans,

yüzde ve t-testi sonuçlarına aşağıdaki Tablo 4.3.10.da yer verilmiştir.

 

 

 

72 

Tablo 4.3.10. “Dersin İşlenişi İle İlgili Her Türlü Değerlendirme Denetçi Tarafından Ders Sonrasında Yapılmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 3 4 13 99 312 Denetçi

% 0,7 0,9 3 23 72,4431 4,65 0,653

f 16 20 81 232 965 Öğretmen

% 1,2 1,5 6,2 17,7 73,41314 4,61 0,775

1,275 0,004

(p<0,05)

Tablo 4.3.10.daki denetçi ve öğretmen görüşlerinin frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 72,4’ü “tamamen”, % 23’ü “oldukça” düzeyinde görüş

bildirirken, öğretmenlerin % 73,4’ü “tamamen”, % 17,7’si “oldukça” düzeyinde görüş

bildirmiştir.

“Dersin işlenişi ile ilgili her türlü değerlendirme, denetçi tarafından ders

sonrasında yapılmalıdır.” ifadesine ilişkin görüşlerin aritmetik ortalamasına

bakıldığında denetçilerin ( X =4,61) “tamamen”, öğretmenlerin de ( X =4,65) ile

“tamamen” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi

cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu verilere göre; her iki grubun da “Dersin işlenişi ile ilgili her türlü

değerlendirme, denetçi tarafından ders sonrasında yapılmalıdır.” ifadesi için ortak görüş

içinde olduğu söylenebilir.

4.3.11 “Denetçi, Öğretmenlere Alanlarına Göre Hizmet İçi Eğitim, Seminer

vb. Vererek Öğretmenlerin Mesleki Gelişimlerine Yardım Etmelidir.” İfadesine

İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

“Denetçi, öğretmenlere alanlarına göre hizmet içi eğitim, seminer vb vererek

öğretmenlerin mesleki gelişimlerine yardım etmelidir” ifadesine ilişkin denetçi ve

öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.3.11.de yer

verilmiştir.

 

 

 

73

Tablo 4.3.11. “Denetçi, Öğretmenlere Alanlarına Göre Hizmet İçi Eğitim, Seminer vb Vererek Öğretmenlerin Mesleki Gelişimlerine Yardım Etmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 5 9 22 149 250 Denetçi

% 1,1 2,1 5,1 34,3 57,50435 4,45 0,782

f 22 30 83 308 873 Öğretmen

% 1,7 2,3 6,3 23,4 66,31316 4,50 0,845

-

1,226 0,415

(p>0,05)

Tablo 4.3.11.deki grupların frekans dağılımları, denetçilerin % 57,5’i

“tamamen”, % 34,3’ü “oldukça” düzeyinde, öğretmenlerin de % 66,3’ü “tamamen”,

% 23,4’ü “oldukça” düzeyindedir.

Aritmetik ortalamaya bakıldığında denetçilerin ( X =4,45) “tamamen”

öğretmenlerin de ( X =4,50) “tamamen” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi

sonuçlarına bakıldığında (P>0,05) görüşler arasında anlamlı fark olmadığı

görülmektedir.

Bu bulgulara göre; öğretmenlerin alanlarında hizmet içi eğitimine ihtiyaç

duyduğu ve bu hizmet içi eğitimlerin denetçiler tarafından verilmesinin her iki grup

tarafından da istendiği söylenebilir.

4.3.12. “Denetim Uygulamaları Denetim Süresince Sınırlı Kalmayıp

Öğretmen Denetçi İşbirliği Bütün Yıl Devam Etmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi

ve Öğretmen Görüşleri

“Denetim uygulamaları denetim süresince sınırlı kalmayıp öğretmen denetçi

işbirliği yıl boyunca devam etmelidir.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine

ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.3.12.de yer verilmiştir.

 

 

 

74 

Tablo 4.3.12. “Denetim Uygulamaları Denetim Süresince Sınırlı Kalmayıp Öğretmen-Denetçi İşbirliği Bütün Yıl Devam Etmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 5 11 26 142 249 Denetçi

% 1,2 2,5 6 32,8 57,5433 4,43 0,811

f 86 55 141 317 713 Öğretmen

% 6,6 4,2 10,7 24,2 54,31312 4,16 1,177

5,401 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.3.12.deki katılımcı görüşlerin frekans dağılımları, denetçilerin % 57,5’i

“tamamen”, % 32,8’i “oldukça” düzeyinde, öğretmenlerin de % 54,,3’ü “tamamen”,

% 24,2’i si de “oldukça” düzeyindedir.

“Denetim uygulamaları, denetim süresince sınırlı kalmayıp öğretmen denetçi

işbirliği bütün yıl devam etmelidir.” ifadesine ilişkin görüşlerin aritmetik ortalamasına

bakıldığında, denetçilerin ( X =4,43) “tamamen”, öğretmenlerin ise ( X =4,16)

“oldukça” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi

cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Buna göre; her iki grubun da görüşleri olumlu olmakla birlikte denetçilerin

“Denetim uygulamaları, denetim süresince sınırlı kalmayıp öğretmen-denetçi iş birliği

yıl boyunca devam etmelidir.” ifadesine katılımının öğretmenlere göre daha yüksek

olduğu söylenebilir.

4.3.13. “Denetçi Öğretmeni Değerlendirirken Okul Müdürünün de

Görüşlerini Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

“Denetçi öğretmeni değerlendirirken okul müdürünün de görüşlerini almalıdır.”

ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına

aşağıdaki Tablo 4.3.13.de yer verilmiştir.

 

 

 

75

Tablo 4.3.13. “Denetçi Öğretmeni Değerlendirirken Okul Müdürünün de Görüşlerini Almalıdır” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

ame

n n X SS t p

f 6 22 71 163 171 Denetçi

% 1,4 5,1 16,4 37,6 39,5433 4,09 0,939

f 46 27 136 297 805 Öğretmen

% 3,5 2,1 10,4 22,7 61,41311 4,36 0,992

-

5,087 0,072

(p>0,05)

Tablo 4.3.1.deki denetçi ve öğretmenlerin görüşlerine ilişkin frekans dağılımları,

denetçilerin % 39,5’i “tamamen”, % 37,6’sı “oldukça” düzeyinde, öğretmenlerin ise

% 61,4’ü “tamamen”, % 22,7’si de “oldukça” düzeyindedir.

Grupların aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =4,09) “oldukça”, öğretmenlerin

ise ( X =4,36) “tamamen” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına bakıldığında (P>0,05)

görüşler arasında anlamlı fark olmadığı görülmektedir.

Bu bulgulara göre; denetçinin öğretmeni değerlendirirken okul müdürünün

görüşünü almasına her iki grup da olumlu yaklaşmakla birlikte öğretmenlerin

katılımının daha yüksek olduğu söylenebilir.

4.3.14. “Denetçi, Öğretmeni Değerlendirirken Velinin de Görüşlerini

Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

“Denetçi öğretmeni değerlendirirken velinin de görüşlerini almalıdır.” ifadesine

ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo

4.3.14.de yer verilmiştir.

Tablo 4.3.14. “Denetçi, Öğretmeni Değerlendirirken Velinin de Görüşlerini Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 52 83 110 117 72 Denetçi

% 12 19,1 25,3 27 16,6434 3,17 1,256

f 223 113 293 275 403 Öğretmen

% 17,1 8,6 22,4 21 30,81307 3,40 1,433

-

3,171 0,000

(p<0,05)

 

 

 

76 

Tablo 4.3.14.deki grupların frekans dağılımları incelendiğinde, denetçilerin

% 16,6’sı “tamamen”, % 27,0’ı “oldukça”, % 25,3’ü “orta” düzeyde, öğretmenlerin ise

% 30,8’i “tamamen”, % 21,0’ı “oldukça” % 22,4’ü “orta” düzeyde görüş bildirmiştir.

“Denetçi, öğretmeni değerlendirirken velinin de görüşlerini almalıdır.” ifadesine

ilişkin görüşlerin aritmetik ortalamasının, denetçilerde ( X =3,17) “orta”, öğretmenlerde

X =3,40) “oldukça” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05)

anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Buna göre; öğretmenlerin kendilerinin değerlendirilmesinde velilerin

görüşlerinin alınması istedikleri, ancak denetçilerin bu ifadeye olumlu bakmadıkları

söylenebilir.

4.3.15. “Denetçi Öğretmeni Değerlendirirken Öğrencinin de Görüşlerini

Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

“Denetçi öğretmeni değerlendirirken öğrencinin de görüşlerini almalıdır.”

ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına

Tablo 4.3.15.de yer verilmiştir.

Tablo 4.3.15. “Denetçi Öğretmeni Değerlendirirken Öğrencinin de Görüşlerini Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 50 81 102 121 80 Denetçi

% 11,5 18,7 23,5 27,9 18,4434 3,23 1,271

f 153 116 282 314 449 Öğretmen

% 11,6 8,8 21,5 23,9 34,21314 3,60 1,342

-

5,057 0,088

(p>0,05)

Tablo 4.3.15.deki katılımcı görüşlerin frekans dağılımları, denetçilerin % 18,4’ü

“tamamen”, % 27,9’u “oldukça” % 23,5’i “orta” düzeyde görüş bildirirken,

öğretmenlerin % 34,2’si “tamamen”, % 23,9’u “oldukça” % 21,5’i “orta” düzeyde görüş

bildirmiştir.

Görüşlerin aritmetik ortalamasına bakıldığında, denetçilerin ( X =3,23) “orta”

öğretmenlerin ise ( X =3,60) “oldukça” düzeyinde oldukları görülmektedir. t-testi

sonuçlarına bakıldığında (P>0,05); görüşler arasında anlamlı fark olmadığı

görülmektedir.

 

 

 

77

Bu verilere göre; öğretmenlerin kendilerinin değerlendirilmesinde öğrencilerin

görüşlerinin de alınmasını istediği, buna karşılık denetçilerin öğretmen denetiminde

öğrencilerin görüşlerinin alınmasına olumlu yaklaşmadıkları söylenebilir.

4.3.16. “Denetçi Yıl Sonunda Yapılan Öğrenci Sınav Sonuçlarının Analizini

Öğretmen ve Yönetici İle Birlikte Değerlendirerek Öğrenci Başarılarının

Artırılmasına Yönelik Rehberlik Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve

Öğretmen Görüşleri

“Denetçi, yıl sonunda yapılan öğrenci sınav sonuçlarının analizini öğretmen ve

yönetici ile birlikte değerlendirerek öğrenci başarılarının artırılmasına yönelik rehberlik

yapmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve

t-testi sonuçlarına Tablo 4.3.16.da yer verilmiştir.

Tablo 4.3.16. “Denetçi, Yıl Sonunda Yapılan Öğrenci Sınav Sonuçlarının Analizini Öğretmen ve Yönetici İle Birlikte Değerlendirerek Öğrenci Başarılarının Artırılmasına Yönelik Rehberlik Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

ame

n n X SS t p

f 17 15 39 183 181 Denetçi

% 3,9 3,4 9 42,1 41,6435 4,14 0,989

f 37 44 131 371 730 Öğretmen

% 2,8 3,4 10 28,3 55,61313 4,30 0,975

-

3,037 0,091

(p>0,05)

Tablo 4.3.16.daki grupların görüşlerine ilişkin frekans dağılımları, denetçilerin

% 41,6’sı “tamamen”, % 42,2’si “oldukça” düzeyinde görüş bildirirken, öğretmenlerin

% 55,6’sı “tamamen”, % 28,3’ü “oldukça” düzeyinde görüş bildirmiştir.

Tablo 4.3.16.daki görüşlere ilişkin aritmetik ortalamaya bakıldığında, denetçi

görüşlerinin ( X =4,14) “oldukça”, öğretmen görüşlerinin ise ( X =4,30) “tamamen”

olduğu görülmektedir. t testi sonuçlarına bakıldığında (P>0,05) görüşler arasında

anlamlı fark olmadığı görülmektedir.

Bu bulgulara göre; “Yıl sonunda yapılan öğrenci sınav sonuçlarının analizini

denetçi, öğretmen ve yönetici ile birlikte değerlendirerek öğrenci başarılarının

artırılmasına yönelik rehberlik yapmalıdır.” ifadesine, her iki grubun katılımın olumlu

olduğu, bununla birlikte öğretmenlerin katılımının denetçilere göre daha yüksek olduğu

söylenebilir.

 

 

 

78 

4.3.17. “Öğretmen Denetim Formu” Öğretmenlerin de Görüşleri Alınarak

Alanlara Göre Ayrı Ayrı Yeniden Düzenlenmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve

Öğretmen Görüşleri

“Öğretmen Denetim Formu” öğretmenlerinde görüşleri alınarak alanlara göre

ayrı ayrı yeniden düzenlenmelidir.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait

frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.3.17.de yer verilmiştir.

Tablo 4.3.17. “Öğretmen Denetim Formu” Öğretmenlerin de Görüşleri Alınarak Alanlara Göre Ayrı Ayrı Yeniden Düzenlenmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

ame

n n X SS t p

f 10 11 33 150 231 Denetçi

% 2,3 2,5 7,6 34,5 53,1435 4,34 0,897

f 25 23 117 360 787 Öğretmen

% 1,9 1,8 8,9 27,4 60 1312 4,42 0,870

-

1,708 0,786

(p>0,05)

Tablo 4.3.17.deki grupların görüşlerine ilişkin frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 53,1’i “tamamen”, % 34,5’i “oldukça” düzeyinde görüş

bildirirken, öğretmenlerin % 60’ı “tamamen”, % 27,4’ü “oldukça” düzeyinde görüş

bildirmiştir.

“ ‘Öğretmen Denetim Formu’ öğretmenlerin de görüşleri alınarak alanlara göre

ayrı ayrı yeniden düzenlenmelidir.” ifadesine ilişkin aritmetik ortalamaya bakıldığında,

denetçi görüşlerinin de ( X =4,34) öğretmen görüşlerinin de ( X =4,42) “tamamen”

düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına bakıldığında (P>0,05) görüşler

arasında anlamlı fark olmadığı görülmektedir.

Bu bulgulara göre; öğretmenler ile denetçilerin ortak görüş içinde oldukları, her

iki grubun da öğretmen denetim formunun alanlara göre yeniden düzenlenmesi

gerektiğini düşündükleri söylenebilir.

4.3.18. “Ders Denetimleri Eğitim Denetçileri Tarafından Yapılmalıdır.”

İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

“Ders Denetimleri Eğitim Denetçileri Tarafından Yapılmalıdır.” ifadesine ilişkin

denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.3.18.de

yer verilmiştir.

 

 

 

79

Tablo 4.3.18. Ders Denetimleri Eğitim Denetçileri Tarafından Yapılmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 5 5 25 92 301 Denetçi

% 1,2 1,2 5,8 21,5 70,3428 4,59 0,756

f 165 66 166 266 643 Öğretmen

% 12,6 5,1 12,7 20,4 49,21306 3,89 1,395

13,195 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.3.18.deki katılımcı görüşlerine ilişkin frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 70,3’ü “tamamen”, % 21,5’i “oldukça” düzeyinde görüş

bildirirken, öğretmenlerin % 49,2’si “tamamen”, % 20,4’ü “oldukça” düzeyinde görüş

bildirmiştir.

Grupların aritmetik ortalamasına bakıldığında, denetçilerin ( X =4,59)

“tamamen”, öğretmenlerin ( X =3,89) “oldukça” düzeyinde olduğu görülmektedir.

t-testi sonuçlarına göre(p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark vardır.

Buna göre; denetçiler ders denetimlerinin eğitim denetçileri tarafından

yapılmasını isterken, öğretmenlerin bu ifadeye katılımı daha düşüktür.

4.3.19. “Denetimler Aynı Denetçiler Tarafından Yapılmalıdır.” İfadesine

İlişkin Denetçilerin ve Öğretmenlerin Görüşleri

“Denetimler aynı denetçiler tarafından yapılmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve

öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.3.19.da yer verilmiştir.

Tablo 4.3.19. “Denetimler Aynı Denetçiler Tarafından Yapılmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 20 13 41 137 211 Denetçi

% 4,7 3,1 9,7 32,5 50 422 4,20 1,054

f 191 90 211 256 558 Öğretmen

% 14,6 6,9 16,2 19,6 42,71306 3,69 1,444

7,843 0,000

(p<0,05)

 

 

 

80 

Tablo 4.3.19.deki katılımcı görüşlerine ilişkin frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 70,3’ü “tamamen”, % 21,5’i “oldukça” düzeyinde görüş

bildirirken, öğretmenlerin % 49,2’si “tamamen”, % 20,4’ü “oldukça” düzeyinde görüş

bildirmiştir.

Katılımcı görüşlerin aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =4,20) “tamamen”,

öğretmenlerin ( X =3,69) “oldukça” düzeyinde olduğunu göstermektedir. t-testi

sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark vardır.

Buna göre; denetçilerin “Denetimlerin aynı denetçiler tarafından yapılmalıdır.”

ifadesine katılımının öğretmenlere göre daha yüksek olduğu söylenebilir.

4.3.20. “Ders Denetimleri Okul Müdürleri Tarafından Yapılmalıdır.”

İfadesine ilişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

Tablo 4.3.20.de “Ders denetimleri okul müdürleri tarafından yapılmalıdır.”

ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına

yer verilmiştir.

Tablo 4.3.20. “Ders Denetimleri Okul Müdürleri Tarafından Yapılmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 126 110 97 57 43 Denetçi

% 29,1 25,4 22,4 13,2 9,9 433 2,49 1,302

f 132 108 255 286 525 Öğretmen

% 10,1 8,3 19,5 21,9 40,21306 3,74 1,331

-

16,948 0,825

(p>0,05)

Tablo 4.3.20.deki katılımcı görüşlerine ilişkin frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 29,1’i “hiç”, % 25,4’ü “az”, % 22,4’ü “orta” düzeyde

görüş bildirirken, öğretmenlerin % 40,2’si “tamamen”, % 21,9’u “oldukça” ve % 19,5’i

“orta” düzeyde görüş bildirmiştir.

Aritmetik ortalamaya bakıldığında, denetçi görüşlerinin ( X =2,49) “az”,

öğretmen görüşlerinin ise ( X =3,74) “oldukça” olduğu görülmektedir.

Buna göre, öğretmenler ders denetimlerinin okul müdürleri tarafından yapılması

görüşüne olumlu yaklaşırken denetçilerin buna olumlu yönde katılımı oldukça düşüktür.

 

 

 

81

4.3.21. Ders denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor

musunuz? Sorusuna İlişkin Denetçi ve Öğretmen Görüşleri

Ders denetimi için ayrılan sürenin yeterli olup olmadığı ilişkin denetçi ve

öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.3.21.de yer

verilmiştir.

Tablo 4.3.21. “Ders denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?” Sorusuna İlişkin Denetçi ve Öğretmenlere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Evet Hayır n X SS t p

f 349 80 Denetçi

% 81,4 18,6 429 1,19 0,390

f 626 677 Öğretmen

% 48 52 1303 1,52 0,500

-

14,253 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.3.21.deki Ders denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor

musunuz? sorusuna ilişkin görüşlerin frekanslarına bakıldığında denetçilerin % 81,4’ü

“evet”, % 18,6’sı “hayır” cevabını verirken, öğretmenlerin % 52’si “hayır” % 48’i

“evet” cevabını vermiştir.

Bu bulgulara göre; denetçiler bu süreyi yeterli görürken öğretmenlerin bu süreyi

yeterli bulmadıkları söylenebilir.

4.3.22. “Mevcut Ders Denetimi Uygulamalarının Sizin Ders Veriminizi

Artırdığınızı Düşünüyor musunuz?” Sorusuna İlişkin Denetçi ve Öğretmen

Görüşleri

Mevcut ders denetim uygulamalarının öğretmenin ders verimini artırıp

artırmadığına ilişkin öğretmen görüşlerine ait frekans ve yüzde sonuçlarına Tablo

4.3.22.de yer verilmiştir.

Tablo 4.3.22. “Mevcut Ders Denetimlerinin Sizin Ders Veriminizi Artırdığınızı Düşünüyor musunuz?” Sorusuna İlişkin Öğretmenlere Ait İstatistikler Gruplar Evet Hayır

f 328 954 Öğretmen

% 25,6 74,4

(p<0,05)

 

 

 

82 

Tablo 4.3.22.deki Mevcut ders denetimi uygulamalarının sizin ders veriminizi

artırdığınızı düşünüyor musunuz? sorusuna öğretmenlerin % 74,4’ü “hayır”, % 25,6’sı

“evet” cevabını vermiştir.

Bu bulgular ışığında, öğretmenlerin çoğunluğuna göre, mevcut ders

denetimlerinin öğretmenlerin ders verimlerini artırmadığını söylenebilir.

4.4. Kurum Denetim Sürecinin Mevcut Durumuna İlişkin Görüşler

Kurum denetim sürecine yönelik denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans ve

yüzde sonuçları aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir.

4.4.1. Denetçinin Mevzuat ve Okul Yönetimiyle İlgili Kaynaklar Konusunda

Yöneticiye Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin mevzuat ve okul yönetimiyle ilgili kaynaklar konusunda yöneticiye

rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.4.1.de yer verilmiştir.

Tablo 4.4.1. Denetçinin Mevzuat ve Okul Yönetimiyle İlgili Kaynaklar Konusunda Yöneticiye Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 3 20 176 235 Denetçi

% 0,2 0,7 4,6 40,5 54 435 4,47 0,641

f 18 81 175 222 129 Yönetici

% 2,9 13 28 35,5 20,6 625 3,58 1,044

17,216 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.1.de ankete cevap veren grupların frekans dağılımları incelendiğinde

denetçilerin % 54’ü “her zaman”, % 40,5’i “genellikle” düzeyinde görüş bildirirken,

yöneticilerin % 35,5’i “genellikle, % 28’i bazen ve % 20,6’sı “her zaman” düzeyinde

görüş bildirmiştir.

Görüşlerin aritmetik ortalaması incelendiğinde, denetçilerin ( X =4,47) “her

zaman”, yöneticilerin ( X =3,58) “genellikle” düzeyinde görüş bildirdikleri

görülmektedir. Yapılan t testi sonuçlarına göre (P<0,05); yönetici ile denetçi görüşleri

arasında anlamlı bir fark bulunmaktadır.

 

 

 

83

Bu bulgulara göre, denetçilerin mevzuat ve okul yönetimiyle ilgili kaynaklar

konusunda yapmış oldukları rehberlik hizmetinin yöneticiler tarafından yeterli

bulunmadığı söylenebilir.

4.4.2. Denetçinin Büro İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi

ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve

Yönetici Görüşleri

Denetçinin büro işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata

uygunluğu konusunda rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait

frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.4.2.de yer verilmiştir

Tablo 4.4.2. Denetçinin Büro İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 2 23 169 240 Denetçi

% 0,2 0,5 5,3 38,9 55,2 435 4,48 0,642

f 16 79 140 246 145 Yönetici

% 2,6 12,6 22,4 39,3 23,2 626 3,68 1,043

15,512 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.2.deki katılımcı görüşlerinin frekans dağılımlarına bakıldığında,

denetçilerin % 55,2’si “her zaman”, % 38,9’u “genellikle” düzeyinde görüş bildirirken,

yöneticilerin % 23,2’si “her zaman”, % 39,3’ü “genellikle”, % 22,4’ü “bazen”

düzeyinde görüş bildirmiştir.

Aritmetik ortalamalara bakıldığında, denetçilerin ( X =4,48) “her zaman”,

yöneticilerin ( X =3,68) “genellikle” düzeyinde görüş bildirdikleri görülmektedir. t-testi

sonuçlarına bakıldığında (P<0,05) yönetici ile denetçi görüşleri arasında anlamlı bir fark

olduğu görülmektedir.

Bu bulgular ışığında denetçilerin büro işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli

yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusundaki rehberlik hizmetinin yöneticiler

tarafından yeterli bulunmadığı söylenebilir.

 

 

 

84 

4.4.3. Denetçinin Öğrenci İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli

Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin

Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin öğrenci işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve

mevzuata uygunluğu konusunda rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici

görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.4.3.de yer verilmiştir.

Tablo 4.4.3. Denetçinin Öğrenci İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 2 1 23 159 249 Denetçi

% 0,5 0,2 5,3 36,6 57,4 434 4,50 0,653

f 17 71 146 238 153 Yönetici

% 2,7 11,4 23,4 38,1 24,5 625 3,70 1,044

15,318 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.3.deki denetçi ve yönetici görüşlerinin frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 57,4’ü “her zaman”, % 36,6’sı “genellikle” düzeyinde

görüş bildirirken, yöneticilerin % 24,5’i “her zaman”, % 38,1’i “genellikle”, % 23,4’ü

“bazen” düzeyinde görüş bildirmiştir.

Grupların aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =4,50) “her zaman” yöneticilerin

( X =3,70) “genellikle” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre (P<0,05) ankete cevap

veren iki grubun görüşleri arasında anlamlı bir fark vardır.

Eldeki verilere göre, denetçilerin yapmış olduğu öğrenci işleri ile ilgili iş ve

işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusundaki rehberlik

hizmetinin yöneticiler tarafından yeterli bulunmadığı söylenebilir.

4.4.4. Denetçinin Personel İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli

Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin

Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Tablo 4.4.4.de denetçinin personel işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli

yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusunda rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve

yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına yer verilmiştir

 

 

 

85

Tablo 4.4.4. Denetçinin Personel İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 5 22 171 235 Denetçi

% 0,2 1,2 5,1 39,4 54,1 434 4,46 0,669

f 20 84 149 236 137 Yönetici

% 3,2 13,4 23,8 37,7 21,9 626 3,62 1,066

15,824 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.4.deki ankete cevap veren katılımcı görüşleri arasındaki frekans

dağılımlarına bakıldığında, denetçilerin % 54,1’i “her zaman”, % 39,4’ü “genellikle”

düzeyinde görüş bildirirken, yöneticilerin % 21,9’u “her zaman”, % 37,7’si “genellikle”

ve % 23,8’i “bazen” düzeyinde görüş bildirmiştir.

Görüşlerin aritmetik ortalamalarına bakıldığında, personel işleri ile ilgili iş ve

işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu ile ilgili denetçinin yöneticiye

rehberlik yapması konusunda denetçi görüşlerinin ( X =4,46) “her zaman”, yönetici

görüşlerinin ( X =3,62) “genellikle” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonucuna

bakıldığında, her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark olduğu görülmektedir

(p<0,05).

Bu bulgulara göre; personel işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi

ve mevzuata uygunluğu konusunda denetçilerin yapmış olduğu rehberlik hizmetinin

yöneticiler tarafından yeterli düzeyde bulunmadığı görülmektedir.

4.4.5. Okulu İlgilendiren Her Türlü Hesap, Taşınır Mal ve Döner Sermaye

İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu

Konusunda Denetçinin Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin okulu ilgilendiren her türlü hesap, taşınır mal ve döner sermaye işleri

ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusunda

denetçinin rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde

ve t-testi sonuçlarına aşağıdaki Tablo 4.4.5.de yer verilmiştir

 

 

 

86 

Tablo 4.4.5. Okulu İlgilendiren Her Türlü Hesap, Taşınır Mal ve Döner Sermaye İşleri İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi ve Mevzuata Uygunluğu Konusunda Denetçinin Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 4 25 190 214 Denetçi

% 0,2 0,9 5,8 43,8 49,3 434 4,41 0,664

f 36 89 127 229 144 Yönetici

% 5,8 14,2 20,3 36,6 23 625 3,57 1,157

14,957 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.5.deki katılımcı görüşleri arasındaki frekans dağılımları, denetçilerin

% 49,3’ü “her zaman”, % 43,8’i “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de % 23’ü “her

zaman”, % 36,6’sı “genellikle”, % 20,3’ü “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir.

Gruplar arasındaki aritmetik ortalamaya bakıldığında; denetçilerin ( X =4,41)

“her zaman” yöneticilerin ( X =3,57) “genellikle” düzeyindedir. Tablo 3.4.5’deki t-testi

sonuçlarına göre (P<0,05) yönetici ile denetçi görüşleri arasında anlamlı bir fark

bulunmaktadır.

Bu bulgular doğrultusunda; okulu ilgilendiren her türlü hesap, taşınır mal ve

döner sermaye işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata

uygunluğu konusundaki denetçilerin yapmış olduğu rehberlik hizmetinin yöneticiler

tarafından yeterli bulunmadığı söylenebilir.

4.4.6. Okulun Demirbaşı (Taşınır Mal) ile İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli

Yürütülmesi Konusunda Denetçinin Yöneticiye Rehberlik Yapmasına İlişkin

Görüşler

Tablo 4.4.6.da Okulun demirbaşı ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi

konusunda denetçinin rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait

frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına yer verilmiştir.

 

 

 

87

Tablo 4.4.6. Okulun Demirbaşı İle İlgili İş ve İşlemlerin Düzenli Yürütülmesi Konusunda Denetçinin Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 6 40 190 196 Denetçi

% 0,2 1,4 9,2 43,9 45,3433 4,33 0,719

f 30 91 153 220 129 Yönetici

% 4,8 14,6 24,6 35,3 20,7623 3,52 1,116

14,170 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.6.daki katılımcı görüşleri arasındaki frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 45,3’ü “her zaman”, % 43,9’u “genellikle” düzeyinde,

yöneticilerin % 20,7’si “her zaman”, % 35,3’ü “genellikle”, % 24,6’sı ise “bazen”

düzeyinde görüş bildirmiştir.

Katılımcı görüşlerin aritmetik ortalamasına bakıldığında, denetçi görüşlerinin

( X =4,33) “her zaman”, yönetici görüşlerinin ise ( X =3,52) “genellikle” düzeyinde

olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre, anketi cevaplandıran her iki grubun

görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır (p<0,05).

Bu bulgular ışığında okulun demirbaşı ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli

yürütülmesi konusunda denetçilerin yapmış oldukları rehberlik hizmetinin yöneticiler

tarafından yeterli bulunmadığı söylenebilir.

4.4.7. Okulun Demirbaş Eşyasının (Taşınır Mallarının) Korunması

Konusunda Denetçinin Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Okulun demirbaş eşyasının korunması konusunda denetçinin yöneticiye

rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.4.7.de yer verilmiştir

 

 

 

88 

Tablo 4.4.7. Okulun Demirbaş Eşyasının Korunması Konusunda Denetçinin Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 5 35 165 228 Denetçi

% 0,2 1,2 8,1 38 52,5434 4,41 0,708

f 33 116 204 123 123 Yönetici

% 5,3 18,7 23,2 32,9 19,8620 3,43 1,157

17,066 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.7.deki katılımcı görüşleri arasındaki frekans dağılımları, denetçilerin

% 52,5’i “her zaman”, % 38’i “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de % 19,8’i “her

zaman”, % 32,9’u “genellikle”, % 23,2’si “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir.

Grupların aritmetik ortalaması, denetçi görüşlerinin ( X =4,41) “her zaman”,

yönetici görüşlerinin ise ( X =3,43) “genellikle” düzeyinde olduğunu göstermektedir.

t-testi sonuçlarına göre, anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı

fark bulunmaktadır (p<0,05).

Bu bulgular ışığında okulun demirbaş eşyasının korunması konusunda denetçilerin

yapmış oldukları rehberlik hizmetinin yöneticiler tarafından yeterli bulunmadığı söylenebilir.

4.4.8 Denetçinin Eğitim Öğretimde Verimin Artırılmasına Yönelik

Yönetimle İlgili Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin eğitim öğretimde verimin artırılmasına yönelik denetçinin yöneticiye

rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.4.8.de yer verilmiştir.

Tablo 4.4.8. Denetçinin Eğitim Öğretimde Verimin Artırılmasına Yönelik Yönetimle İlgili Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

ellik

le

Her

zam

an

n X SS t p

f 2 3 10 140 280 Denetçi

% 0,5 0,7 2,3 32,2 64,4 434 4,59 0,620

f 26 93 151 201 153 Yönetici

% 4,2 14,9 24,2 32,2 24,5 624 3,58 1,133

18,675 0,000

(p<0,05)

 

 

 

89

Tablo 4.4.8.deki denetçi ve yöneticilerin görüşleri arasındaki frekans

dağılımlarına bakıldığında, denetçilerin % 64,4’ü “her zaman”, % 32,2’si “genellikle”

düzeyinde, yöneticilerin % 24,5’i “her zaman”, % 32,2’si “genellikle”, % 24,2’si

“bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Tabloya bakıldığında, eğitim öğretimde verimin artırılmasına yönelik yönetimle

ilgili denetçinin yöneticiye rehberlik yapma durumuna ilişkin görüşlerin aritmetik

ortalaması, denetçilerde ( X =4,59) “her zaman”, yöneticilerde ( X =3,58) “genellikle”

düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun

görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır.

Buna verilere göre; eğitim öğretimde verimin artırılmasına yönelik denetçiler

yeterli düzeyde rehberlik yaptıklarını ifade ederken, yöneticilerin bunu yeterli

bulmadığı söylenebilir.

4.4.9. Denetçinin Okulun Fiziki Durumu, Eksikliklerinin Giderilmesi ve

İhtiyaçları Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Tablo 4.4.9.da denetçinin okulun fiziki durumu, eksikliklerinin giderilmesi ve

ihtiyaçları konusunda rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait

frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 4.4.9. Denetçinin Okulun Fiziki Durumu, Eksikliklerinin Giderilmesi ve İhtiyaçları Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 2 6 33 185 209 Denetçi

% 0,5 1,4 7,6 42,5 48,0 435 4,36 0,723

f 56 117 157 188 104 Yönetici

% 9 18,8 25,2 30,2 16,7 622 3,27 1,204

18,423 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.10.daki okulun fiziki durumu, eksikliklerinin giderilmesi ve ihtiyaçları

konusunda denetçinin yöneticiye rehberlik yapma durumuna ilişkin grupların görüşleri

arasındaki frekans dağılımlarına bakıldığında, denetçilerin % 48’i “her zaman”, %

42,5’i “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de % 16,7’si “her zaman”, % 30,2’i

“genellikle”, % 25,2’si “bazen” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

 

 

 

90 

Grupların aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =4,36) “her zaman”

yöneticilerde ( X =3,27) “bazen” düzeyindedir. t testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi

cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark olduğu görülmektedir.

Bu bulgular ışığında; okulun fiziki durumu, eksikliklerinin giderilmesi ve

ihtiyaçları konusunda denetçilerin yapmış olduğu rehberlik hizmetinin yöneticiler

tarafından yeterli bulunmadığı söylenebilir.

4.4.10. Okul-Çevre İlişkisinin Geliştirilmesi Yönünde Denetçinin Rehberlik

Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin okul-çevre ilişkisinin geliştirilmesi yönünde rehberlik yapmasına

ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo

.4.10.de yer verilmiştir.

Tablo 4.4.10. Okul-Çevre İlişkisinin Geliştirilmesi Yönünde Denetçinin Yöneticiye Rehberlik Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 5 25 167 235 Denetçi

% 0,2 1,2 5,8 38,6 54,3 433 4,45 0,679

f 54 134 170 170 92 Yönetici

% 8,7 21,6 27,4 27,4 14,8 620 3,18 1,184

22,093 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.10.daki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımlarına

bakıldığında, denetçilerin % 54,3’ü “her zaman”, % 38,6’sı “genellikle” düzeyinde,

yöneticilerin de % 14,8’inin “her zaman”, % 27,4’ünün “genellikle”, % 27,4’ünün

“bazen”, % 21,6’sının “nadiren” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Grupların görüşlerinin aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =4,45) “her zaman”

yöneticilerin ( X =3,18) “bazen” düzeyindedir. t testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi

cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Buna göre; okul-çevre ilişkisinin geliştirilmesi yönünde denetçilerin yöneticilere

yaptığı rehberliği, yöneticilerin yeterli bulmadığı söylenebilir.

 

 

 

91

4.4.11. Denetçinin Kurumla İlgili Kanun, Tüzük, Yönetmelik ve

Genelgelerin Uygulanması ve Bununla İlgili Değişiklere İlişkin Denetçi ve Yönetici

Görüşleri

Denetçinin kurumla ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgelerin uygulanması

ve bununla ilgili değişiklerle ilgili rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici

görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.4.11.de yer verilmiştir.

Tablo 4.4.11. Denetçinin Kurumla İlgili Kanun, Tüzük, Yönetmelik ve Genelgelerin Uygulanması ve Bununla İlgili Değişiklere İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 3 20 166 245 Denetçi

% 0,2 0,7 4,6 38,2 56,3 435 4,50 0,642

f 24 80 164 213 143 Yönetici

% 3,8 12,8 26,3 34,1 22,9 624 3,59 1,090

16,892 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.11.deki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımları, denetçilerin

% 56,3’ü “her zaman”, % 38,2’si “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de % 22,9’u “her

zaman”, % 34,1’i “genellikle”, % 26,3’ü “bazen” düzeyindedir.

Görüşlerin aritmetik ortalamasına bakıldığında denetçilerin ( X =4,50) “her

zaman” yöneticilerin ( X =3,59) “genellikle” düzeyinde olduğu görülmektedir. t testi

sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark vardır.

Elde edilen verilere göre; denetçilerin kurumla ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve

genelgelerin uygulanması ve bununla ilgili değişiklere yönelik rehberlik yaptıkları,

ancak yöneticilerin bunu yeterli bulmadığı söylenebilir.

4.4.12. Denetçinin Toplantılarda (Öğretmenler Kurulu, Zümre

Öğretmenler Kurulu) Alınan Kararların Uygulanması, Varsa Aksayan Yönlerin

Nasıl Giderileceği Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici

Görüşleri

Denetçinin toplantılarda (Öğretmenler Kurulu, Zümre Öğretmenler Kurulu)

alınan kararların uygulanması, varsa aksayan yönlerin nasıl giderileceği konusunda

 

 

 

92 

rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.4.12.de yer verilmiştir.

Tablo 4.4.12. Denetçinin Toplantılarda Alınan Kararların Uygulanması, Varsa Aksayan Yönlerin Nasıl Giderileceği Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 2 3 22 159 249 Denetçi

% 0,5 0,7 5,1 36,6 57,2 435 4,49 0,670

f 20 84 136 226 160 Yönetici

% 3,2 13,4 21,7 36,1 25,6 626 3,67 1,092

15,133 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.12.deki denetçi ve yönetici görüşleri arasındaki frekans dağılımları,

denetçilerin % 57,2’si “her zaman”, % 36,6’sı “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de

% 25,6’sı “her zaman”, % 36,1’i “genellikle”, %21,7’si “bazen” düzeyindedir.

Grupların aritmetik ortalamalarına bakıldığında; denetçilerin ( X =4,49) “her

zaman” yöneticilerin ( X =3,67) “genellikle” düzeyinde olduğu görülmektedir. t testi

sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark bulunmaktadır.

Buna göre; denetçiler, toplantılarda alınan kararların uygulanması, varsa aksayan

yönlerin nasıl giderileceği konusunda yöneticiye rehberlik yaptıklarını düşündükleri

ancak yöneticilerin yapılan bu rehberlik hizmetini yeterli bulmadıkları söylenebilir.

4.4.13. Denetçinin Okulda Toplam Kalite Yönetimi Esaslarının

Uygulanması Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici

Görüşleri

Denetçinin okulda toplam kalite yönetimi esaslarının uygulanması konusunda

rehberlik yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.4.13.’de yer verilmiştir.

 

 

 

93

Tablo 4.4.13. Denetçinin Okulda Toplam Kalite Yönetimi Esaslarının Uygulanması Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 6 12 64 192 161 Denetçi

% 1,4 2,8 14,7 44,1 37,0 432 3,98 0,840

f 58 122 182 188 76 Yönetici

% 9,3 19,5 29,1 30 12,1 625 3,06 1,158

15,599 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.13.deki denetçi ve yönetici görüşleri arasındaki frekans dağılımları,

denetçilerin % 37,0’ı “her zaman”, % 44,1’i “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de

% 12,1’i “her zaman”, % 30’u “genellikle”, % 9,1’i “bazen” % 19,5’i “nadiren”

düzeyindedir.

Grupların aritmetik ortalamaları; denetçilerin ( X =3,98) “genellikle”

yöneticilerin ( X =3,06) “bazen” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi

cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır.

Bu verilere göre; okulda toplam kalite yönetimi esaslarının uygulanması

konusunda yöneticilerin denetçilerden yeterli düzeyde rehberlik hizmeti alamadıkları

söylenebilir.

4.4.14. Denetçinin Okul Yönetiminin Misyonu ve Vizyonunun Belirlenmesi

ve Bunlara Ulaşılması Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve

Yönetici Görüşleri

Denetçinin okul yönetiminin misyonu ve vizyonunun belirtilmesi ve bunlara

ulaşılması konusunda rehberlik yapmasına ilişkin grupların görüşlerine ait frekans,

yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.4.14.de yer verilmiştir.

 

 

 

94 

Tablo 4.4.14 Denetçinin Okul Yönetiminin Misyonu ve Vizyonunun Belirlenmesi ve Bunlara Ulaşılması Konusunda Rehberlik Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 6 18 66 230 112 Denetçi

% 1,4 4,2 15,3 53,2 25,9 432 3,98 0,840

f 71 120 200 167 67 Yönetici

% 11,4 19,2 32 26,7 10,7 625 3,06 1,158

14,955 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.14’deki denetçi ve yönetici görüşleri arasındaki frekans dağılımları,

denetçilerin % 25,9’u “her zaman”, % 53,2’si “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de

% 10,7’si “her zaman”, % 26,7’si “genellikle”, % 32’si “bazen”, % 19,2’si “nadiren”

düzeyindedir.

Denetçi ve yönetici görüşlerinin aritmetik ortalamasına bakıldığında; denetçi

görüşlerinin ( X =3,98) “genellikle”, yönetici görüşlerinin ( X =3,06) “bazen” düzeyinde

olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki

grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Buna bulgulara göre; okul yönetiminin misyonu ve vizyonunun belirlenmesi ve

bunlara ulaşılması konusunda denetçinin rehberlik yapması görüşüne katılımının

denetçilerde yöneticilere göre daha yüksek olduğu, yöneticilerin yeterli düzeyde

rehberlik alamadıkları söylenebilir.

4.4.15. Denetçinin Rehberlik ve Denetim Zamanını Okula Gelmeden Önce

Yöneticiye Bildirme Durumuna İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin rehberlik ve denetim zamanını okula gelmeden önce yöneticiye

bildirmesine ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.4.15.de yer verilmiştir.

 

 

 

95

Tablo 4.4.15. Denetçinin Rehberlik ve Denetim Zamanını Okula Gelmeden Önce Yöneticiye Bildirme Durumuna İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 54 37 71 151 107 Denetçi

% 12,9 8,8 16,9 36 25,5420 3,52 1,308840

f 120 128 118 146 111 Yönetici

% 19,3 20,5 18,9 23,4 17,8623 3,00 1,388

6,117 0,057

(p>0,05)

Tablo 4.4.15.deki denetçi ve yönetici görüşleri arasındaki frekans dağılımları,

denetçilerin % 25,5’i “her zaman”, % 36’sı “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de

% 17,8’i “her zaman”, % 23,4’ü “genellikle”, % 20,5’i “nadiren”, % 19,3’ü “hiçbir

zaman” düzeyindedir.

Görüşlerin aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =3,52) “genellikle”

yöneticilerin ( X =3,00) “bazen” düzeyindedir. t testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi

cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark yoktur.

Buna göre; denetçilerin okula gelmeden önce rehberlik ve denetim zamanını

yöneticiye her zaman bildirmediği söylenebilir.

4.4.16. Denetçinin Okula Geldiği Zaman Hangi Alanlarda Denetim

Yapacağı Konusunda Yöneticiyi Bilgilendirmesine İlişkin Denetçi ve Yönetici

Görüşleri

Denetçinin okula geldiği zaman hangi alanlarda denetim yapacağı konusunda

yöneticiyi bilgilendirmesi ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-

testi sonuçlarına Tablo 4.4.16.de yer verilmiştir.

 

 

 

96 

Tablo 4.4.16. Denetçinin Okula Geldiği Zaman Hangi Alanlarda Denetim Yapacağı Konusunda Yöneticiyi Bilgilendirmesine İlişkin Denetçi ve Yöneticiye Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 17 22 43 200 150 Denetçi

% 3,9 5,1 10,0 46,3 34,7432 4,03 1,003

f 105 121 104 193 101 Yönetici

% 16,8 19,4 16,7 30,9 16,2624 3,10 1,348

12,782 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.16.daki denetçi ve yönetici görüşleri arasındaki frekans dağılımları,

denetçilerin % 34,7’si “her zaman”, % 46,3’ü “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de

% 16,2’si “her zaman”, % 30,9’u “genellikle”, % 19,4’ü “nadiren” % 16,8’i “hiçbir

zaman” düzeyindedir.

Denetçinin okula geldiği zaman hangi alanlarda denetim yapacağı konusunda

yöneticiyi bilgilendirmesine ilişkin görüşlerin aritmetik ortalaması; denetçilerin

( X =4,03) “genellikle”, yöneticilerin ( X =3,10) “bazen” düzeyindedir. t-testi

sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark bulunmaktadır.

Bu bulgulara göre; denetçiler okula geldiği zaman hangi alanlarda denetim

yapacakları konusunda yöneticileri bilgilendirdiklerini ancak yöneticilerin

görüşlerinden çıkan sonuçlardan bu konuda yeterli düzeyde bilgilendirilmedikleri

söylenebilir.

4.4.17. Denetçinin Okulun Bulunduğu Bölge ve Okulun Şartlarını Göz

Önüne Alarak Denetim Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin okulun bulunduğu bölgenin ve okulun şartlarını göz önüne alarak

denetim yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.4.17.de yer verilmiştir.

 

 

 

97

Tablo 4.4.17. Denetçinin Okulun Bulunduğu Bölge ve Okulun Şartlarını Göz Önüne Alarak Denetim Yapma Durumuna İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 3 1 9 134 289 Denetçi

% 0,7 0,2 2,1 30,7 66,3436 4,62 0,612

f 68 106 149 202 97 Yönetici

% 10,9 17 24,0 32,5 15,6622 3,25 1,224

23,958 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.17.deki denetçi ve yönetici görüşleri arasındaki frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 66,3’ü “her zaman”, % 30,7’si “genellikle” düzeyinde,

yöneticilerin de % 15,6’sı “her zaman”, % 32,5’i “genellikle”, % 24’ü “bazen” % 17’si

“nadiren” düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Tabloya bakıldığında denetçinin okulun bulunduğu bölgenin ve okulun şartlarını

göz önüne alarak denetim yapmasına ilişkin; denetçi görüşlerinin aritmetik

ortalamasının ( X =4,62) “her zaman”, yönetici görüşlerinin aritmetik ortalamasının ise

( X =3,25) “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05)

anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır.

Buna göre; denetçiler okulun bulunduğu bölge ve okulun şartlarını göz önüne

alarak denetim yaptıklarını ifade ederken, yöneticilerin denetimlerinde okul ve okulun

bulunduğu bölgenin şartlarının dikkate alınmadığı düşüncesinde oldukları söylenebilir.

4.4.18. Denetçinin Denetim Sonunda Yapılan Toplantıda Eğitim, Öğretim

ve Yönetim Çalışmaları Hakkında Değerlendirmelerde Bulunmasına İlişkin

Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin denetim sonunda yapılan toplantıda eğitim, öğretim ve yönetim

çalışmaları hakkında değerlendirmelerde bulunması ilişkin denetçi ve yönetici

görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.4.18.de yer verilmiştir.

 

 

 

98 

Tablo 4.4.18. Denetçinin Denetim Sonunda Yapılan Toplantıda Eğitim, Öğretim ve Yönetim Çalışmaları Hakkında Değerlendirmelerde Bulunmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 3 18 139 275 Denetçi

% 0,2 0,7 4,1 31,9 63,1436 4,57 0,631

f 18 59 114 244 189 Yönetici

% 2,9 9,5 18,3 39,1 30,3624 3,84 1,049

14,000 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.18.deki denetçi ve yönetici görüşleri arasındaki frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 63,1’i “her zaman”, % 31,9’u “genellikle” düzeyinde,

yöneticilerin de % 30,3’ü “her zaman”, % 39,1’i “genellikle”, % 18,3’ü “bazen”

düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Görüşlerin aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =4,57) “her zaman”

yöneticilerin ( X =3,84) “genellikle” düzeyinde olduğu görülmektedir. t testi sonuçlarına

göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Bu verilere göre; denetçilerin denetim sonunda yapılan toplantıda eğitim,

öğretim ve yönetim çalışmaları hakkında değerlendirmelerde bulunduğu, ancak bunun

yöneticiler için yeterli düzeyde olmadığı söylenebilir.

4.4.19. Denetçinin Denetim İçin İstenen Evrakın Değerlendirmesini Yönetici

İle Birlikte Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin denetim için istenen evrakın değerlendirmesini yönetici ile birlikte

yapmasına ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.4.19.de yer verilmiştir.

 

 

 

99

Tablo 4.4.19. Denetçinin Denetim İçin İstenen Evrakın Değerlendirmesini Yönetici İle Birlikte Yapmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 2 7 34 185 207 Denetçi

% 0,5 1,6 7,8 42,5 47,6435 4,35 0,733

f 51 77 119 222 152 Yönetici

% 8,2 12,4 19,2 35,7 24,5621 3,56 1,216

13,184 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.19.daki denetçi ve yönetici görüşleri arasındaki frekans dağılımlarına

bakıldığında, denetçilerin % 47,6’sı “her zaman”, % 42,5’i “genellikle” düzeyinde,

yöneticilerin % 24,5’i “her zaman”, % 35,7’si “genellikle”, % 19,2’si “bazen”

düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Katılımcı görüşlerin aritmetik ortalaması; denetçilerin ( X =4,35) “her zaman”,

yöneticilerin ( X =3,56) “genellikle” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına bakıldığında

(p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark olduğu

görülmektedir.

Buna göre; denetim için istenen evrakın değerlendirmesini denetçilerin yönetici

ile birlikte yaptıkları, ancak denetçilerin bu görüşe katılımının yöneticilere göre daha

yüksek olduğu söylenebilir.

4.4.20. Denetçinin Toplantı ve Kurullarda Alınan Kararların Uygulama

Sonuçlarını Yönetici İle Birlikte Değerlendirmesine İlişkin Denetçi ve Yönetici

Görüşleri

Denetçinin toplantı ve kurullarda alınan kararların uygulama sonuçlarını yönetici

ile birlikte değerlendirmesine ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde

ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.4.20’de yer verilmiştir

 

 

 

100 

Tablo 4.4.20. Denetçinin Toplantı ve Kurullarda Alınan Kararların Uygulama Sonuçlarını Yönetici İle Birlikte Değerlendirmesine İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 8 45 194 186 Denetçi

% 0,2 1,8 10,4 44,7 42,9434 4,28 0,741

f 53 102, 157 203 107 Yönetici

% 8,5 16,4 25,2 32,6 17,2622 3,34 1,187

15,908 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.20.deki denetçi ve yönetici görüşleri arasındaki frekans dağılımlarına

bakıldığında, denetçilerin % 42,9’u “her zaman”, % 44,7’si “genellikle” düzeyinde,

yöneticilerin de % 17,2’si “her zaman”, % 32,6’sı “genellikle”, % 25,2’si “bazen”, %

16,4’ü “nadiren” düzeyinde görüş bildirdiği görülmektedir.

Grupların aritmetik ortalamaları; denetçi görüşlerinin ( X =4,28) “her zaman”,

yönetici görüşlerinin ise ( X =3,34) “bazen” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre

(p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark

bulunmaktadır.

Buna göre; denetçilerin toplantı ve kurullarda alınan kararların uygulama

sonuçlarını yönetici ile birlikte değerlendirmesi görüşüne katılımının denetçilerde daha

yüksek olduğu söylenebilir.

“4.4.21 Okulumuza gelen denetim grubunun bir önceki denetim raporunda

belirtilen eksikliklerin giderilip giderilmediği konusunda incelemelerde

bulunmasına denetçi ve yönetici görüşleri

Denetçinin okulumuza gelen denetim grubunun bir önceki denetim raporunda

belirtilen eksikliklerin giderilip giderilmediği konusunda incelemelerde bulunmasına

ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo

4.4.21.de yer verilmiştir

 

 

 

101

Tablo 4.4.21. Okulumuza Gelen Denetim Grubunun Bir Önceki Denetim Raporunda Belirtilen Eksikliklerin Giderilip Giderilmediği Konusunda İncelemelerde Bulunmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 4 7 104 319 Denetçi

% 0,2 0,9 1,6 23,9 73,3435 4,69 0,741

f 23 39 79 253 229 Yönetici

% 3,7 6,3 12,7 40,6 36,8623 4,00 1,187

13,777 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.21.deki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımları, denetçilerin

% 73,3’ü “her zaman”, % 23,9’u “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin % 36,8’i “her

zaman”, % 40,6’sı “genellikle”, % 12,7’si “bazen” düzeyindedir.

Aritmetik ortalamaya bakıldığında, denetçilerin ( X =4,69) “her zaman”,

yöneticilerin ( X =4,00) “genellikle” düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi

sonuçlarına göre(p<0,05), her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Buna bulgulara göre; denetçilerin önceki denetim raporunda belirtilen

eksikliklerin giderilip giderilmediği konusunda yaptığı inceleme ve rehberliği

gerçekleştirme düzeyine, denetçilerin katılımının yöneticilere göre daha yüksek olduğu

söylenebilir.

4.4.22. Denetçinin Eleştiri ve Değerlendirmelerinde Yöneticiye Karşı Kırıcı

Olmaması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin eleştiri ve değerlendirmelerinde yöneticiye karşı kırıcı olmamasına

ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo

4.4.22.de yer verilmiştir

 

 

 

102 

Tablo 4.4.22. Denetçinin Eleştiri ve Değerlendirmelerinde Yöneticiye Karşı Kırıcı Olmaması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 12 2 3 82 335 Denetçi

% 2,8 0,5 0,7 18,9 77,2434 4,67 0,741

f 33 57 88 273 173 Yönetici

% 5,3 9,1 14,1 43,8 27,7624 3,79 1,187

15,226 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.22.deki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımları, denetçilerin

% 77,2’si “her zaman”, % 18,9’u “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin % 27,7’si “her

zaman”, % 43,8’i “genellikle” düzeyinde olduğu görülmektedir.

Grupların görüşlerinin aritmetik ortalamalarına bakıldığında; denetçilerin

( X =4,67) “her zaman”, yöneticilerin ( X =3,79) “genellikle” düzeyindedir. t testi

sonuçlarına göre(p<0,05), her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır.

Elde edilen verilere göre; denetçilerin eleştiri ve değerlendirmelerinde

yöneticiye karşı kırıcı olmadıklarını ifade ettikleri, yöneticilerin ise bu görüşe

katılımının daha düşük olması nedeniyle zaman zaman sıkıntı yaşadıkları görüşünde

oldukları ortaya çıkmıştır. Bu da iletişimde zaman zaman sorun yaşandığı şeklinde

algılanabilir.

4.4.23. Denetçinin Yönetici İle Rahat İletişim Kurması Görüşüne İlişkin

Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin yönetici ile rahat iletişim kurması görüşüne ilişkin denetçi ve

yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.4.23.de yer

verilmiştir.

 

 

 

103

Tablo 4.4.23. Denetçinin Yönetici İle Rahat İletişim Kurması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

ellik

le

Her

zam

an

n X SS t p

f 2 0 7 87 338 Denetçi

% 0 0 1,6 20 77,9434 4,75 0,496

f 16 40 84 266 215 Yönetici

% 2,6 6,4 13,5 42,8 34,6621 4,00 0,986

16,208 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.23.deki ankete cevap veren grupların görüşleri arasındaki frekans

dağılımları incelendiğinde, denetçilerin % 77,9’u “her zaman”, % 20’si “genellikle”

düzeyinde, yöneticilerin de % 34,6’sı “her zaman”, % 42,8’i “genellikle” düzeyinde

olduğu görülmektedir.

Grupların aritmetik ortalaması, denetçilerin ( X =4,75) “her zaman”,

yöneticilerin ( X =4,00) “genellikle” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) her

iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır.

Buna göre; denetçiler, yöneticilerle rahat iletişim kurduklarını ifade ederken,

yöneticilerin bu görüşe katılımının daha düşük olması, zaman zaman sorun yaşandığı

şeklinde algılanabilir.

4.4.24. Denetçi Yöneticiye Karşı Anlayışlı Olması Görüşüne İlişkin Denetçi

ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin yöneticiye karşı anlayışlı olması görüşüne ilişkin denetçi ve yönetici

görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.4.24.de yer verilmiştir

Tablo 4.4.24. Denetçi Yöneticiye Karşı Anlayışlı Olması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

ellik

le

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 4 3 117 310 Denetçi

% 0,2 0,9 0,7 26,9 71,3435 4,68 0,561

f 17 50 106 271 173 Yönetici

% 2,8 8,1 17,2 43,9 28,0617 3,86 1,004

16,823 0,000

(p<0,05)

 

 

 

104 

Tablo 4.4.24.deki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımları, denetçilerin

% 71,3’ü “her zaman”, % 26,9’u “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de % 28’inin

“her zaman”, % 43,9’unun “genellikle” %17,2’sinin “bazen” düzeyinde olduğu

görülmektedir.

Grupların görüşlerinin aritmetik ortalamaları; denetçi görüşlerinin ( X =4,68)

“her zaman”, yönetici görüşlerinin ise ( X =3,86) “genellikle” düzeyinde olduğu

görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun

görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır.

Bu bulgulara göre; denetçilerin kurum denetimleri sırasında yöneticilere

yeterince anlayışlı davranmadıkları söylenebilir.

4.4.25. Denetçinin Yöneticinin Görüşlerine, İnançlarına Karşı Saygılı ve

Yansız Davranması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin yöneticinin görüşlerine inançlarına karşı saygılı ve yansız

davranması görüşüne ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.4.25.de yer verilmiştir.

Tablo 4.4.25. Denetçinin Yöneticinin Görüşlerine, İnançlarına Karşı Saygılı ve Yansız Davranması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 3 1 5 57 369 Denetçi

% 0,7 0,2 1,1 13,1 84,8435 4,81 0,523

f 22 58 97 264 184 Yönetici

% 3,5 9,3 15,5 42,2 29,4625 3,85 1,057

19,610 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.25.daki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımları, denetçilerin

% 84,4’ü “her zaman”, % 13,1’i “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin % 29,4’ü “her

zaman”, % 42,2’si “genellikle”, % 15,5’i “bazen” düzeyinde olduğu görülmektedir.

Grupların görüşlerinin aritmetik ortalamalarına bakıldığında; denetçi

görüşlerinin ( X =4,81) “her zaman”, yönetici görüşlerinin ise ( X =3,85) “genellikle”

düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran

her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

 

 

 

105

Bu verilere göre; denetçiler yöneticinin görüşlerine, inançlarına karşı her zaman

saygılı ve yansız davrandıklarını düşünürken, yöneticilerin zaman zaman bu konuda

sıkıntı yaşadıkları ve denetçilerin her zaman objektif olmadıkları söylenebilir.

4.4.26. Denetçinin Denetim Yaptığı Alanda Uzman Olması Görüşüne İlişkin

Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin denetim yaptığı alanda uzman olması görüşüne ilişkin denetçi ve

yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına aşağıdaki Tablo 4.4.27’de

yer verilmiştir.

Tablo 4.4.26. Denetçinin Denetim Yaptığı Alanda Uzman Olması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 4 6 8 147 266 Denetçi

% 0,9 1,4 1,9 34,1 61,7431 4,54 0,694

f 21 89 125 258 131 Yönetici

% 3,4 14,3 20 41,3 21 624 3,62 1,057

16,931 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.26.daki ankete cevap veren grupların görüşleri arasındaki frekans

dağılımları incelendiğinde, denetçilerin % 61,7’si “her zaman”, % 34,1’i “genellikle”

düzeyinde, yöneticilerin de % 21’i “her zaman”, % 41,3’ü “genellikle” % 20’si “bazen”

düzeyinde olduğu görülmektedir.

Katılımcı görüşlerinin aritmetik ortalaması; denetçilerin ( X =4,54) “her zaman”

yöneticilerin ( X =3,62) “genellikle” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına bakıldığında

(p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark olduğu

görülmüştür.

Buna göre; denetçilerin denetim yaptığı alanda uzman olması görüşüne

katılımının yöneticilere göre daha yüksek olduğu söylenebilir.

4.4.27. “Periyodik Aralıklarla Yapılan Denetim Uygulamaları Arasında

Tutarlık Vardır.” Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin periyodik aralıklarla yapılan denetim uygulamaları arasında tutarlık

vardır görüşüne ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi

sonuçlarına Tablo 4.4.27.de yer verilmiştir.

 

 

 

106 

Tablo 4.4.27. “Periyodik Aralıklarla Yapılan Denetimler Arasında Tutarlık Vardır.” Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 5 11 47 275 96 Denetçi

% 1,2 2,5 10,8 63,4 22,1434 4,03 0,731

f 44 79 145 256 102 Yönetici

% 7 12,6 23,2 40,9 16,3626 3,47 1,118

-

9,845 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.4.27.deki ankete cevap veren grupların görüşleri arasındaki frekans

dağılımları incelendiğinde, denetçilerin % 63,4’ü “genellikle”, % 22,1’i “her zaman”

düzeyinde, yöneticilerin de % 40’ı “genellikle”, % 23,2’si “bazen” düzeyinde görüş

bildirdikleri görülmektedir.

Katılımcı görüşlerinin aritmetik ortalaması; denetçilerin ( X =4,03) “genellikle”,

yöneticilerin ( X =3,47) “genellikle” düzeyindedir. t testi sonuçlarına bakıldığında

(p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark olduğu

görülmüştür.

Buna göre, denetçilerin periyodik aralıklarla yaptıkları denetimler arasında fark

olduğu söylenebilir.

4.5. Kurum Denetim Süreci Beklentisine İlişkin İfadeler

Denetçi ve yöneticilerin, kurum denetimi sırasındaki beklentilerine ilişkin

istatistikler ve grupların karşılaştırılmasına yönelik yapılan t-testi sonuçları aşağıdaki

tablolarda gösterilmiştir.

4.5.1. Denetim Uygulamalarında Kurum Denetimi Zamanını ve Gününü

Yönetici ve Denetçinin Birlikte Kararlaştırması Görüşüne İlişkin Denetçi ve

Yönetici Görüşleri

Tablo 4.5.1.de “Kurum denetimini gerçekleştirmek için denetim zamanını ve

gününü denetçi ve yönetici birlikte kararlaştırmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve

öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına yer verilmiştir

 

 

 

107

Tablo 4.5.1. Denetim Uygulamalarında Kurum Denetimi Zamanını ve Gününü Yönetici ve Denetçinin Birlikte Kararlaştırması Görüşüne İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 43 59 86 146 98 Denetçi

% 10 13,7 19,9 33,8 22,7432 3,46 1,255

f 53 17 45 144 360 Yönetici

% 8,6 2,7 7,3 23,3 58,2619 4,20 1,224

-

9,513 0,004

(p<0,05)

Tablo 4.5.1.deki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımları, denetçilerin

% 22,7’si “her zaman”, % 33,8’i “genellikle” % 19,9’u “orta” düzeyde, yöneticilerin

% 58,2’sinin “her zaman”, % 23,3’ünün “genellikle” düzeyinde olduğu görülmektedir.

Görüşlerin aritmetik ortalamaları incelendiğinde; denetçi görüşlerinin ( X =3,46)

“oldukça”, yönetici görüşlerinin ( X =4,20) “oldukça” düzeyinde olduğu görülmektedir.

t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark bulunmaktadır.

Buna göre; her iki grupta olumlu görüş bildirmekle birlikte “Denetçilerin kurum

denetimini gerçekleştirmek için denetim zamanını ve gününü denetçi ve yönetici

birlikte kararlaştırmalıdır.” görüşüne katılımı yöneticilerde denetçilere göre daha yüksek

olduğu söylenebilir.

4.5.2. Denetçinin Yönetimle İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Yöneticiyle

Paylaşmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin yönetimle ilgili yeni bilgi ve gelişmeleri yöneticiyle paylaşması

ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına

Tablo 4.5.2.de yer verilmiştir.

 

 

 

108 

Tablo 4.5.2. Denetçinin Yönetimle İlgili Yeni Bilgi ve Gelişmeleri Yöneticiyle Paylaşmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 3 11 19 114 281 Denetçi

% 0,7 2,6 4,4 26,6 65,7428 4,54 0,760

f 2 10 12 87 511 Yönetici

% 0,3 1,6 1,9 14,0 82,2622 4,76 0,597

-

5,036 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.5.2.deki ankete cevap veren grupların görüşleri arasındaki frekans

dağılımları, denetçilerin % 65,7’si “her zaman”, % 26,6’sı “genellikle” düzeyinde,

yöneticilerin % 82,2’si “her zaman”, % 14’ü “genellikle” düzeyinde olduğu

görülmektedir.

Katılımcı görüşlerinin aritmetik ortalamaları; denetçilerin ( X =4,54)

“tamamen”, yöneticilerin ( X =4,76) “tamamen” düzeyinde olduğu görülmektedir. t testi

sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark bulunmaktadır.

Bu verilere göre; her iki grup da olumlu yönde görüş bildirmektedir.

4.5.3. Denetçinin Okulun İhtiyaçlarını Belirlemede ve Gerektiğinde Bu

İhtiyaçların Temini Konusunda Yönetici İle Birlikte Hareket Etmesine İlişkin

Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçinin okulun ihtiyaçlarını belirlemede ve gerektiğinde bu ihtiyaçların

temini konusunda yönetici ile birlikte hareket etmesi ifadesine ilişkin denetçi ve

öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına aşağıdaki Tablo 4.5.3.de

yer verilmiştir

 

 

 

109

Tablo 4.5.3. Denetçinin Okulun İhtiyaçlarını Belirlemede ve Gerektiğinde Bu İhtiyaçların Temini Konusunda Yönetici İle Birlikte Hareket Etmesine İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 22 31 47 181 154 Denetçi

% 5,1 7,1 10,8 41,6 35,4435 3,95 1,097

f 10 15 36 121 438 Yönetici

% 1,6 2,4 5,8 19,5 70,6620 4,55 0,839

-

9,607 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.5.3.deki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 35,4’ü “her zaman”, % 41,6’sı “genellikle” % 10,8’i

“orta” düzeyde, yöneticilerin % 70,6’sının “her zaman”, % 19,5’inin “genellikle”

düzeyinde olduğu görülmektedir.

Aritmetik ortalamaya bakıldığında; denetçi görüşlerinin ( X =3,95) “oldukça”,

yönetici görüşlerinin ise ( X =4,55) “tamamen” düzeyin olduğu görülmektedir. t-testi

sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark bulunmaktadır.

Bu bulgulara göre; her iki grup da olumlu görüş bildirmekle birlikte, denetçilerin

okulun ihtiyaçlarını belirlemede ve gerektiğinde bu ihtiyaçların temini konusunda

yönetici ile birlikte hareket etmesi görüşüne katılımının yöneticilerde denetçilere göre

daha yüksek olduğu söylenebilir.

4.5.4. Genel Denetim Sonunda Hazırlanan Raporda Okulun

Değerlendirilmesine Yönelik Kısımlar Okula Gönderilerek, Öğrenci Velilerinin

İncelemelerine Açık Tutulmasına İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Genel denetim sonunda hazırlanan raporda okulun değerlendirilmesine yönelik

kısımlar okula gönderilerek, öğrenci velilerinin incelemelerine açık tutulması ifadesine

ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo

4.5.4.de yer verilmiştir.

 

 

 

110 

Tablo 4.5.4. Genel Denetim Sonunda Hazırlanan Raporda Okulun Değerlendirilmesine Yönelik Kısımlar Okula Gönderilerek, Öğrenci Velilerinin İncelemelerine Açık Tutulmasına İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 30 39 78 154 128 Denetçi

% 7,0 9,1 18,2 35,9 29,8 429 3,72 1,184

f 57 31 101 182 249 Yönetici

% 9,2 5,0 16,3 29,4 40,2 620 3,86 1,255

-

1,791 0,443

(p>0,05)

Tablo 4.5.4.deki denetçi ve yönetici görüşleri arasındaki frekans dağılımları,

denetçilerin % 29,8’i “her zaman”, % 35,9’u “genellikle”, % 18,2’si “orta” düzeyde,

yöneticilerin % 40,2’si “her zaman”, % 29,4’ü “genellikle”, %16,3’ü “orta” düzeyde

olduğu görülmektedir.

Katılımcı görüşlerinin aritmetik ortalaması; denetçilerin ( X =3,72) “oldukça”,

yöneticilerin ( X =3,86) “oldukça” düzeyindedir. t-testi sonuçlarına bakıldığında

(p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark

bulunmamaktadır.

Bu veriler doğrultusunda; genel denetim sonunda hazırlanan raporda okulun

değerlendirilmesine yönelik kısımlar okula gönderilerek, öğrenci velilerinin

incelemelerine açık tutulması görüşüne her iki grup da ortak görüş bildirmiştir.

4.5.5. “Denetçi, Okullardaki Başarı Durumunu Önceden Belirlenmiş

Ölçütlerle Değerlendirmelidir.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçi okullardaki başarı durumunu önceden belirlenmiş ölçütlerle

değerlendirmelidir ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde

ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.5.5.de yer verilmiştir.

 

 

 

111

Tablo 4.5.5. Denetçi, Okullardaki Başarı Durumunu Önceden Belirlenmiş Ölçütlerle Değerlendirmelidir İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 5 11 33 174 210 Denetçi

% 1,2 2,5 7,6 40,2 48,5 433 4,32 0,815

f 32 29 88 165 307 Yönetici

% 5,2 4,7 14,2 26,6 49,4 621 4,10 1,130

3,649 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.5.5.deki katılımcıların görüşleri arasındaki frekans dağılımları,

denetçilerin % 48,5’i “her zaman”, % 40,2’si “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin %

49,4’ünün “her zaman”, % 26,6’sının “genellikle”, % 14,2’sinin de “orta” düzeyde

olduğu görülmektedir.

Grupların görüşlerinin aritmetik ortalamalarına bakıldığında; denetçi görüşleri

( X =4,32) “tamamen”, yönetici görüşleri ise ( X =4,10) “oldukça” düzeyindedir. t testi

sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark bulunmaktadır.

Buna göre “Denetçi, okullardaki başarı durumunu önceden belirlenmiş ölçütlerle

değerlendirmelidir.” ifadesine her iki grup da olumlu görüş bildirmiştir.

4.5.6. “Denetçi Okul Başarısında Aksayan Yönleri ve Nedenlerini Okul

Yöneticisi İle Birlikte Belirleyerek Gereken Önerileri Yapmalıdır.” İfadesine

İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

“Denetçi okul başarısında aksayan yönleri ve nedenlerini okul yöneticisi ile

birlikte belirleyerek gereken önerileri yapmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen

görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.5.6.de yer verilmiştir.

 

 

 

112 

Tablo 4.5.6. “Denetçi Okul Başarısında Aksayan Yönleri ve Nedenlerini Okul Yöneticisi İle Birlikte Belirleyerek Gereken Önerileri Yapmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

bir

zam

an

Nad

iren

Baz

en

Gen

elli

kle

Her

zam

an

n X SS t p

f 1 8 16 144 265 Denetçi

% 0,2 1,8 3,7 33,2 61,1434 4,53 0,680

f 5 11 29 138 439 Yönetici

% 0,8 1,8 4,7 22,2 70,6622 4,60 0,733

-

1,567 0,738

(p>0,05)

Tablo 4.5.6.deki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımları, denetçilerin

% 61,1’i “tamamen”, % 33,2’si “genellikle” düzeyinde, yöneticilerin de % 70,6’sı “her

zaman”, % 22,2’si “genellikle” düzeyinde olduğu görülmektedir.

Aritmetik ortalamalara bakıldığında; denetçi görüşlerinin ( X =4,53), yönetici

görüşlerinin de ( X =4,60) ortalaması itibariyle her iki grubun görüşlerinin “tamamen”

düzeyinde olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran

her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark yoktur

Buna göre; “Denetçi, okul başarısında aksayan yönleri ve nedenlerini okul

yöneticisi ile birlikte belirleyerek gereken önerileri yapmalıdır.” ifadesine her iki grup

da olumlu yönde katılmıştır.

4.5.7. “Denetçi, Yöneticiyi Değerlendirirken Veli Görüşlerini de Almalıdır.”

İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

“Denetçi yöneticiyi değerlendirirken veli görüşlerini de almalıdır.” ifadesine

ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo

4.5.7.de yer verilmiştir.

 

 

 

113

Tablo 4.5.7. Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Veli Görüşlerini de Almalıdır İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 54 74 118 111 75 Denetçi

% 12,5 17,1 27,3 25,7 17,4 432 3,18 1,262

f 73 62 115 166 206 Yönetici

% 11,7 10 18,5 26,7 33,1 622 3,59 1,345

-

5,014 0,028

(p>0,05)

Tablo 4.5.7.deki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımları, denetçilerin

% 17,4’ü “tamamen”, % 25,7’si “oldukça”, % 27,3’ü “orta” düzeyinde, yöneticilerin

% 33,1’inin “tamamen”, % 26,7’sinin “oldukça”, % 18,5’inin “orta” düzeyde olduğu

görülmektedir.

Grupların aritmetik ortalamalarına bakıldığında; denetçi görüşlerinin ( X =3,18)

“orta”, yönetici görüşlerinin ise ( X =3,59) “oldukça” düzeyde olduğu görülmektedir.

t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında

anlamlı fark bulunmamaktadır.

Buna göre; yöneticiler, kendilerinin değerlendirilmesinde veli görüşlerinin de

alınması isterken denetçilerin bu görüşe katılımının düşük olduğu söylenebilir.

4.5.8. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Öğrenci Görüşlerini de Almalıdır.”

İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçi yöneticiyi değerlendirirken öğrenci görüşlerini de almalıdır ifadesine

ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo

4.5.8’de yer verilmiştir.

 

 

 

114 

Tablo 4.5.8. Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Öğrenci Görüşlerini de Almalıdır İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 57 83 108 114 72 Denetçi

% 13,1 19,1 24,9 26,3 16,6434 3,14 1,275

f 50 69 117 191 193 Yönetici

% 8,1 11,1 18,9 30,8 31,1620 3,66 1,248

-

6,567 0,603

(p>0,05)

Tablo 4.5.8.deki grupların görüşleri arasındaki frekans dağılımları

incelendiğinde, denetçilerin % 16,6’sı “tamamen”, % 26,3’ü “oldukça”, % 24,9’u “orta”

düzeyde, yöneticilerin % 31,1’inin “tamamen”, % 30,8’inin “oldukça”, % 18,9’unun

“orta” düzeyde olduğu görülmektedir.

Grupların görüşlerinin aritmetik ortalamalarına bakıldığında; denetçi

görüşlerinin ( X =3,14) “orta”, yönetici görüşlerinin ise ( X =3,66) “oldukça” düzeyinde

olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki

grubun görüşleri arasında anlamlı fark vardır.

Buna göre; yöneticiler, kendilerinin değerlendirilmesinde öğrenci görüşlerinin de

alınması isterken, denetçilerin bu görüşe katılımının düşük olduğu söylenebilir.

4.5.9. “Denetçi, Yöneticiyi Değerlendirirken Öğretmen Görüşlerini de

Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

“Denetçi, yöneticiyi değerlendirirken öğretmen görüşlerini de almalıdır.”

ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına

Tablo 4.5.9.da yer verilmiştir.

 

 

 

115

Tablo 4.5.9. “Denetçi, Yöneticiyi Değerlendirirken Öğretmen Görüşlerini de Almalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 16 36 100 176 104 Denetçi

% 3,7 8,3 23,1 40,7 24,1 432 3,73 1,034

f 21 33 84 187 296 Yönetici

% 3,4 5,3 13,5 30,1 47,7 621 4,13 1,055

-

6,135 0,927

(p>0,05)

Tablo 4.5.9.daki katılımcıların frekans dağılımları incelendiğinde, denetçilerin %

24,1’i “tamamen”, % 40,7’si “oldukça” % 23,1’i “orta” düzeyde, yöneticilerin

% 47,7’sinin “tamamen”, % 30,1’inin “oldukça”, % 13,5’inin “orta” düzeyde olduğu

görülmektedir.

Aritmetik ortalamalara bakıldığında; denetçilerin ( X =3,73) “oldukça”,

yöneticilerin ( X =4,13) “oldukça” düzeyinde olduğu görülmektedir. t testi sonuçlarına

göre(p<0,05), anketi cevaplandıran her iki grubun görüşleri arasında anlamlı fark

bulunmamaktadır.

Buna göre; her iki grup da öğretmen görüşlerinin alınması yönünde görüş

bildirmiştir.

4.5.10. “Denetçilerin Periyodik Aralıklarla Gerçekleştirdikleri Denetim

Uygulamaları Arasında Tutarlık Olmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici

Görüşleri

“Denetçilerin periyodik aralıklarla gerçekleştirdikleri denetim uygulamaları

arasında tutarlık olmalıdır.” ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait

frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına Tablo 4.5.10.de yer verilmiştir.

 

 

 

116 

Tablo 4.5.10. “Denetçilerin Periyodik Aralıklarla Gerçekleştirdikleri Denetim Uygulamaları Arasında Tutarlık Olmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 1 10 53 229 141 Denetçi

% 0,2 2,3 12,2 52,8 32,5 434 4,15 0,734

f 37 58 155 220 151 Yönetici

% 6 9,3 25,0 35,4 24,3 621 3,63 1,125

9,110 0,000

(p<0,05)

Tablo 4.5.10.daki katılımcıların frekans dağılımları incelendiğinde, denetçilerin

% 32,5’i “tamamen”, % 52,8’i “oldukça”, % 12,2’si “orta” düzeyde, yöneticilerin

% 24,3’ü “tamamen”, % 35,4’ü “oldukça” % 25’inini “orta” düzeyde olduğu

görülmektedir.

Grupların görüşlerinin aritmetik ortalamalarına bakıldığında; denetçi

görüşlerinin ( X =4.15) “oldukça”, yönetici görüşlerinin ( X =3,63) “oldukça” düzeyinde

olduğu görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki

grubun görüşleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır.

Buna göre; her iki grup da periyodik aralıklarla gerçekleştirilen denetim

uygulamaları arasında tutarlık olması yönünde olumlu görüş bildirmekle birlikte, bu

görüşe katılımın her iki grupta da yüksek olmaması, zaman zaman sıkıntı yaşandığı

şeklinde algılanabilir.

4.5.11. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Okulun Standartlarını Göz

Önünde Bulundurmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

Denetçi yöneticiyi değerlendirirken okulun standartlarını göz önünde

bulundurmalıdır ifadesine ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve

t-testi sonuçlarına Tablo 4.5.11.de yer verilmiştir.

 

 

 

117

Tablo 4.5.11. “Denetçi Yöneticiyi Değerlendirirken Okulun Standartlarını Göz Önünde Bulundurmalıdır.” İfadesine İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi

GRUPLAR

Hiç

Az

Ort

a

Old

uk

ça

Tam

amen

n X SS t p

f 3 5 16 146 263 Denetçi

% 0,7 1,2 3,7 33,7 60,7433 4,53 0,690

f 8 9 22 107 474 Yönetici

% 1,3 1,5 3,5 17,3 76,5620 4,66 0,733

-

3,037 0,051

(p>0,05)

Tablo 4.5.11.deki katılımcıların frekans dağılımları incelendiğinde, denetçilerin

% 60,7’si “tamamen”, % 33,7’si “oldukça” düzeyinde, yöneticilerin de % 76,5’i

“tamamen”, % 17,3’ü “oldukça” düzeyinde olduğu görülmektedir.

Grupların görüşlerinin aritmetik ortalamalarına bakıldığında; denetçi

görüşlerinin ( X =4,53) “tamamen”, yönetici görüşlerinin ( X =4,66) “tamamen” olduğu

görülmektedir. t-testi sonuçlarına göre (p<0,05) anketi cevaplandıran her iki grubun

görüşleri arasında anlamlı fark bulunmamaktadır.

Buna göre; her iki grup da olumlu yönde görüş bildirmiştir.

 

 

 

118 

4.5.12. “Kurum denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor

musunuz?” Sorusuna İlişkin Denetçi ve Yönetici Görüşleri

“Kurum denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?”

sorusuna ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine ait frekans, yüzde ve t-testi sonuçlarına

Tablo 4.5.12.de yer verilmiştir.

Tablo 4.5.12. “Kurum denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?” Sorusuna İlişkin Denetçi ve Yöneticilere Ait İstatistikler

Katılım Düzeyi t testi GRUPLAR

Evet Hayır n X SS t p

f 222 211 Denetçi

% 51,3 48,7 433 1,49 0,500

f 368 239 Yönetici

% 60,6 39,4 607 1,39 0,489

3,001 0,000

(p<0,05)

Grupların görüşlerinin frekanslarına bakıldığında denetçilerin % 51,3’ü “hayır”,

% 48,7’si “evet” derken, yöneticilerin % 60,6’sı “evet”, % 39,4’ü “hayır” cevabını

verdiği görülmektedir.

Bu bulgulara göre; denetçi ve yöneticilerin yarısından fazlasının kurum denetimi

için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşündüğü, ancak yarıya yakınının bu süreyi

yeterli bulmadığı anlaşılmaktadır.

 

 

 

119

4.6. Açık Uçlu Sorulara İlişkin Bulgular

Denetçi, yönetici ve öğretmenlerin açık uçlu sorulara ilişkin görüşleri ve

frekansları aşağıda tablolaştırılarak verilmiştir.

4.6.1. Denetçilerin Açık Uçlu Sorulara İlişkin Görüşleri

4.6.1.1. “Kurum Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır?” Sorusuna İlişkin Denetçi Görüşleri

Tablo 4.6.1.1. “Kurum Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır?” Sorusuna İlişkin Denetçi Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Kurumun şartları, büyüklüğü dikkate alınmalı, bu süre ona göre

belirlenmeli 30 2 En az 1 hafta olmalı 21 3 Ders denetimi tamamlandıktan sonra en az 2 gün olmalı 16 4 2 veya 3 gün sürmeli ( Çünkü bazen 1 veya yarım günde yapılma

zorunluluğu doğuyor). 12 5 3 yılda bir yapılmalı 3 6 Şu an ayrılan sürenin 2 katı sürede yapılmalı 2 7 Kurum denetiminin süresi belli değildir. Ders denetimi gibi kurum

denetiminin de süresi belirlenmelidir. Bu süre okullar sınıflandırılarak tespit edilmelidir. 2

8 Süre kısıtlaması olmamalıdır. 2

Kurum denetimi için ayrılması gereken süre konusunda denetçi görüşleri

incelendiğinde; denetçilerin çoğunluğunun görüşü kurum denetimi için ayrılması

gereken süreyi belirlerken kurumun şartları, büyüklüğü dikkate alınması yönündedir.

4.6.1.2. “Ders Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır?”Sorusuna İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.1.2. “Ders Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır?”Sorusuna İlişkin Denetçi Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 En az 3 saat olmalı 13 2 Farklı zamanlarda en az 4 saat olmalı 7 3 Öğretmen ve öğrencilerin performanslarına göre belirlenmeli 6 4 Her öğretmen için 1 gün olmalı 5 5 2 saat yeterlidir. 4 6 Okul müdürü tarafından yapılması yeterlidir. Soruşturma veya

öğretmenin isteği hâlinde yapılmalıdır 2 Ders denetimi için ayrılması gereken süre konusunda denetçi görüşleri incelendiğinde; denetçilerin çoğunluğunun görüşü en az 3 saat olması yönündedir.

 

 

 

120 

4.6.1.3. İlköğretim Okullarında Gerçekleştirilen Ders Denetimi Uygulamalarında Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Görüşler Tablo 4.6.1.3. Ders Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Denetçi Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Öğretmenlerin ders öncesi hazırlık yapmaması 35 2 Denetim için ayrılan sürenin yetersizliği 28 3 Sınıflardaki öğrenci mevcudunun çokluğu 22 4 Fiziki koşulların yetersizliği 22 5 Öğretmenin programı incelememesi, programa bağlı planlama yapmaması 18 6 Öğretmenin okuldaki mevcut araç-gereçten yararlanmaması 18 7 Branş ders denetimlerinin sınıf denetçilerince yapılması 17 8 Değişik öğretim yöntemlerinin yeterince kullanılmaması 14 9 Öğretmenlerin hazır planları kullanmaları. Bunun çevre şartlarına uygun olup

olmadığının araştırılmaması 14 10 Ders ücretli öğretmen olması 13 11 Öğretmenin aşırı heyecanlanması bu tutumun öğrencileri olumsuz etkilemesi 12 12 Sorun yok. 11 13 Sınıfta öğretmenin bireysel ayrılıklara ve motivasyona özen göstermemesi 10 14 Denetçi sayısının az olması 10 15 Öğretmen sayısının fazlalığı 9 16 Öğretmenlerin pedogojik formasyonlarının yetersizliği 9 17 Zamanın yetersiz olmasından öğretmenle iletişim kurulaması, öğretmeni tanıyamaması 9 18 İnceleme-soruşturma çalışmalarına öncelik verilmesi 7 19 Öğretmenlerin sürekli derste olmaları nedeniyle değerlendirme sonrasında öğretmen

derse girememekte, derse girmesi durumunda da değerlendirme yapacak zaman sorunu yaşanmaktadır. 7

20 Öğretmen denetim formlarının programlara, kurum denetim formlarının kurumların özelliğine uygun olmaması 7

21 Öğretmenlerin yeniliklere karşı direnç göstermesi 7 22 Denetçilerin yetki azlığı, sicil amiri olmayışları 7 23 Kılavuz kitaplarının, öğrenci çalışma kitaplarının etkili kullanılmaması 6 24 Öğretmenlerin ölçme, değerlendirmedeki yetersizlikleri 6 25 Öğretmen öğrenci iletişim yetersizliği 5 26 Dersi işlerken öğrenciyi merkeze almaması 5 27 Denetçilerin ulaşım problemi 5 28 Öğretmenlerin süreyi iyi kullanmamaları 4 29 Branş denetçi sayısının az olması 4 30 Ders kitaplarında yanlış ve eksiklerin olması, basım yanlışlarının bulunması, 4 31 Denetim ile ilgili yasal mevzuatın çizelge defter ve dosyaların günümüz şartlarına ve

teknolojik değişikliklere ayak uyduramaması 4 32 Ders planlarının yapılmaması 4 33 İkili eğitim sorunu 4 34 Denetim sürecinde izin-rapor alınması 4 35 Özel eğitime tabi öğrencilerle ilgilenilmemesi 4 36 Öğretmenlerin denetimin gerekliliğine inanmamaları 4 37 Program ve mevzuatta yapılan değişikliklerin zamanında denetçilere ulaştırılamaması 4 38 Denetçinin öğretmenin kişiliğini tanımaması 4 39 Programlarda sürekli değişiklik yapılması 4 40 Öğrenci seviyelerinin yakın olmayışı 4 41 Denetimin dönem sonlarına denk gelmesi, sınıflarda öğrencilerin olmaması 4 42 Okul müdürünün ders denetimi yapmaması 4 43 Öğretmen kılavuz kitaplarının öğretmenleri hem sınırlandırmaları hem de etkinlik

geliştirmelerine engel olması 4

 

 

 

121

4.6.1.4. “Ders Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileriniz Nelerdir?” Sorusuna İlişkin Görüşler Tablo 4.6.1.4. “Ders Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileri Konusunda Denetçi Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Sınıf ve branş denetçi sayıları artırılmalı 30 2 Eğitim denetçilerinin görev alanları daraltılmalı, inceleme, soruşturma

ve denetim denetçilerinin ayrılarak denetçiler branşlaştırılmalı 21 3 Denetim kriterleri ve formlarının branşlara, yeni programlara ve

kurumların özelliklerine göre yeniden düzenlenmesi 18 4 Branş derslerin denetimleri branş denetçilerince yapılmalı, denetçiler

uzman oldukları alanlarda denetim yapmalı 17 5 Öğretmen dersine hazırlıklı girmeli 15 6 Ders planları öğretmen tarafından hazırlanmalı, öğretmen ders

programını iyi incelemeli 12 7 Okulların fiziki donanımı sağlanmalı 11 8 Öğretmen konuya uygun araç gereç kullanmalı 8 9 Denetimden ziyade rehberlik yapılmalı 8 10 Öğretmen değişik yöntem ve teknikleri kullanmalı 9 11 Sınıf mevcutları en fazla 30 öğrenci olmalı 8 12 Denetçinin yurt içi ve yurt dışı deneyim kazanmasına ve hizmet içi

eğitimine önem verilmeli 8 13 Her denetçinin bir ana bir yan branşı olması için kurslar açılmalı 6 14 Ders denetimleri öğretmenlere önceden haber verilmeli 6 15 Sicil amirliği yeniden eğitim denetçilerine verilmeli 5 16 Her dönem en az bir kez okul müdürü ders denetimi yapmalı, yapılan

tavsiye ve sonuçlar yazılmalı 5 17 Başka yere görevlendirilen kadrosu ile alınmalı ve yerine öğretmen

verilmeli, okullardaki sınıf ve branş öğretmen sayıları yeterli olmalı 5 18 Denetim sonunda verilen puanın ve değerlendirmenin öğretmen

atamalarında, görevlendirme ve yükselmelerinde bir etkisi olmalı 5 19 Öğretmen sınıf içindeki bireysel farklılıklara yer vermeli 5 20 İşlenmesi gereken konunun öğrencilere önceden verilerek öğrencilerin

konuya hakim olması 5

21 Öğretmen yetiştirilmesinin gözden geçirilmesi 5 22 Öğretmen ve öğrencinin rahat olmasını sağlayacak yaklaşımın tüm

denetçiler tarafından sergilenmesi 5

23 Denetim sonrasında değerlendirmeye zaman ayırabilmek amacıyla ya çocukların okulda bulunmadığı zaman ya da değerlendirme için başka bir gün ayrılmalıdır. Bunun için yönetsel düzenleme yapılmalıdır.

3

24 Veli toplantıları sık sık yapılmalı 3 Öğretmenlerin ders öncesi hazırlık yapmaması, sınıf mevcutlarının çokluğu,

denetim için ayrılan sürenin yetersiz oluşu, okulların fiziki koşullarının yetersizliği,

denetçilerin ders denetimlerinde karşılaştıkları sorunların başında gelmektedir. Ders

denetimlerinde karşılaşılan sorunlara çözüm önerileri konusunda denetçiler, eğitim

 

 

 

122 

denetçilerinin görev alanlarının daraltılarak denetçilerin branşlaştırılmasını, denetim

kriterlerinin ve formlarının alanlara göre yeniden düzenlenmesini, sınıf ve branş denetçi

sayılarının artırılmasını, öğretmenlerin derslerine hazırlıklı ve planlı girmelerini

belirtmişlerdir.

4.6.1.5. Kurum Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.1.5. “Kurum Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Denetçi Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Kurumun maddi imkânsızlığı, okulların mali konularla ilgili sıkıntıları 37 2 Kurum denetimine ayrılan zamanın yetersiz oluşu 19 3 Yeterli hizmet elemanının olmaması 18 4 Fiziki kapasitenin yetersizliği 13 5 Sözleşmeli-vekil-ders ücretli-ve geçici görevlendirme öğretmenlerin

ve vekil görevlendirme yöneticilerin bulunması 12

6 Öğretmen ve yöneticilerin denetçiye karşı ön yargılı olmaları 11 7 Kısa aralıklarla idareci değişiklikleriyle yönetsel devamlılığın

bozulması 11

8 Sorun yok 10 9 Sosyal etkinliklere yönelik çalışmaların yeterli olmaması 9 10 Öğretmenler, zümre öğretmenler ve şube öğretmenler kurulunun ilgili

yönetmeliğe uygun yapılmaması 9

11 Denetim yönerge ve formatlarının yeni koşullara uygun olmaması 8 12 Denetim süresinde kurum yöneticilerinin başka yerlerde görevli olması

(İl/ilçeye toplantılara çağrılmaları) 8

13 Öğretmenle birebir görüşmede uygun bir oda bulamama sıkıntısı 7 14 Okul müdürlerinin öğretmen denetimine yeterince zaman

ayırmamaları 7

15 Öğretmen yönetici arasında iletişim sıkıntısı 6 16 Mevzuat-uygulama çelişkisi 5 17 Yöneticiler arasında görev paylaşımının açık olmaması 4 18 Kurumların sorunları ve çözüm önerileri teklifi Bakanlıkça yeterince

ele alınmaması 4

19 Yönetmeliklerde sürekli değişiklik yapılması (yöneticilerin mevzuatı yeterince bilmemeleri)

4

20 Denetçilerin ulaşım sorunu 4 21 Yönetici ile öğretmen arasındaki işbirliğinin yeterli olmaması 3 22 Tespit edilen olumsuzlukların giderilmesi hususunda takip yetkinsinin

eğitim denetçilerinde olmaması 3

23 Okul idarecilerinin eğitsel liderlik özelliklerini kaybetmeleri( evrak yükü maddi kaygılar nedeniyle)

2

24 Trabzon ilinde görevli denetçilerin her yıl 100 ün üzerinde denetim yapmak zorunda oldukları

1

 

 

 

123

4.6.1.6. “Kurum Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileriniz Nelerdir?” Sorusuna İlişkin Görüşler Tablo 4.6.1.6. “Kurum Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileri Konusunda Denetçi Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Okul müdürleri parasal işlere karışmamalı, maddi konularda okullara

destek verilmeli, genel bütçeden okullara pay ayrılmalı, 28 2 Yönetmelik ve genelgeler, alanında yetişmiş uzman kişilerce

hazırlanmalı, uygulamada çalışanların görüşlerine yer verilmeli, sık sık değişiklik yapılmamalı 23

3 Yeterli hizmetli kadrosu verilmeli 15 4 Kurumların personel, donanım ve fiziki şartlarını iyileştirmesine

yönelik önerileri Bakanlıkça yerine getirilmeli 12 5 Yönetici ve öğretmenler uzun süre aynı yerde çalıştırılmamalı 7 6 Sözleşmeli-vekil-ders ücretli-ve geçici görevlendirme öğretmenler

kalkmalı, öğretmenler kadrolu olmalı 6 7 Denetçilerin ulaşım sıkıntısının çözümü 4 8 Kurumla ilgili iş ve işlemlerin müdür dışında “yönetim memuru”

tarafından yürütülmesi ve okul müdürü “ eğitim lideri” olmalı 4 9 Her denetçinin sorumluğuna okullar verilmeli 3 10 Okul yöneticilerinin hesap ayniyat ve döner sermaye uygulamaları

ile ilgili seminere alınmaları 3 Denetçilerin kurum denetiminde belirttikleri en önemli sorun okulların yaşadığı

mali sıkıntılarıdır. Buna ilişkin olarak da okul müdürlerinin parasal işlerden

uzaklaştırılması, genel bütçeden okullara pay ayrılarak okullara maddi destek verilmesi

önerilmektedir.

Okullarda yeterli sayıda hizmetli elemanının olmaması, kısa aralıklarla idareci

değişikliğinden kaynaklanan sorunlar, sözleşmeli, vekil, ücretli ve geçici görevli

öğretmenlerin bulunması, öğretmen ve yöneticinin deneticiye karşı ön yargılı olmaları

denetim esnasında denetçilerin yaşadıkları sorunlar arasında yer aldığı görülmektedir.

 

 

 

124 

4.6.1.7. “Başka Görüş ve Önerileriniz Nelerdir?” Sorusuna İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.1.7. “Başka Görüş ve Önerileriniz Nelerdir?” Sorusuna İlişkin Denetçi Görüşleri Sıra Görüşler Frekans1 Denetim ve değerlendirme sonuçlarının yaptırım ve bağlayıcılığı

olmalı 12 Öğretmen atamalarının öğretim yılı başlamadan yapılması ders yılı

içinde yer değişikliğine son verilmesi 3 2 Eğitim denetçilerinin hizmet içi eğitimden geçirilmeli 9 3 Yöneticilerin asaleten atanması ve bunun zamanında yapılması 3 4 Okullardaki hizmetli öğretim kadrolarının öğretim başlamadan

tamamlanmalı 2 5 Denetçilerin klinik denetimi, yönetim denetimi özel eğitim denetimi

özel kurum denetimi incele soruşturma alanlarında isteğe bağlı olarak sürekli çalışmalarının sağlayacak düzenlemenin yapılması 2

Denetçiler denetim sonuçlarının kurum ve öğretmen üzerinde bir yaptırımı ve

bağlayıcılığının olmasını istediklerini ayrıca eğitim öğretimin aksamaması için

öğretmen ve yönetici atamalarının öğretim yılı başında yapılması gerektiğini

belirtmişlerdir.

4.6.2. Yöneticilerin Açık Uçlu Sorulara İlişkin Görüşleri

4.6.2.1.“Kurum Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır?” Sorusuna

İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.2.1. “Kurum Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır?” Sorusuna İlişkin Yönetici Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 En az bir hafta olmalıdır. 32 2 4-5 gün olmalıdır. 15 3 Bir yıllık çalışma 1 güne sığdırılmamalı. Bu süre öğretmen

kadrosuna ve bütün alanlara rehberlik yapacak kadar yeterli olmalıdır.

12

4 15 gün olmalıdır. 12 5 Yılda en az 4 -5 kez periyodik olarak gelinmelidir 13 6 Yıl içinde en az iki kez rehberlik yapılmalı 8 7 En az 30 gün olmalıdır. 6 8 İdari denetim için 2 gün ayrılmalıdır 5 9 En az 3 hafta olmalı 4 10 Daha uzun süreli olmalı 3 Tablo 4.6.2.1. de soruya cevap veren yöneticilerin çoğu kurum denetimi için ayrılması gereken süreyi en az bir hafta olarak belirtmişlerdir.

 

 

 

125

4.6.2.2. “İlköğretim Okullarında Gerçekleştirilen Kurum Denetimi

Uygulamalarında Karşılaşılan En Önemli Sorunlar Nelerdir? Sorusuna İlişkin Görüşler Tablo 4.6.2.2. “Kurum Denetimi Uygulamalarında Karşılaşılan En Önemli Sorunlara İlişkin Yönetici Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Denetçilerin objektif olmamaları, ön yargılı olmaları 45 2 Okulun bulunduğu çevre, ekonomik etkenler, öğrenci profili göz

önüne alınmadan, başka okullarla karşılaştırılması 44

3 Denetici-yönetici arasındaki iletişim sorunu 36 4 Denetim süresinin kısa olması, detaylı inceleme yapılamaması 32 5 Denetçilerin yöneticilere ve öğretmenlere karşı olumsuz tavır ve

tutumları 32

6 Bir denetçinin doğru olarak kabul ettiğini diğerinin yanlışlaması, denetçiler arasında görüş birliğinin olmaması

28

7 Sorun yoktur. 27 8 Öğretmenlere uygulanan rehberlik süresinin kısa oluşu ve yeterli

düzeyde rehberlik yapamamaları 24

9 Denetçilerin eğitimdeki yenilik ve gelişmeleri yakından takip edememeleri, teknoloji konusundaki yetersizlikleri

23

Denetimin formaliteye dayalı biçimsel olarak yapılması 20 10 Malzeme ve temizlik sorunu, okulun maddi ve fiziki

yetersizliklerinin olması 19

11 Denetimlerin haber verilmeden yapılması 18 12 Denetçilerin okul müdürleri ve diğer idarecilerin görüşlerine

başvurmamaları 18

13 Okulun personel sorununun olması 13 14 Denetçilerin rehber değil, denetimci mantığıyla hareket etmesi 10 15 Değerlendirme notlarında denetçiler arasında tutarlık

bulunmaması, 9

16 Öğretmenleri aynı branştan olan denetçilerin denetlememesi 8 17 Okulun yardımcı hizmetler personel sorunu vardır. 6 18 Denetimin eğitim öğretim sırasında yapılması denetimin

verimliliğini olumsuz etkilemektedir 5

19 Denetim zamanlarının kurumlarca belirlenmemesi 4 20 Denetçilerin sayıları az olması 4 21 Denetimin zamanlaması (Eğitim-öğretim yılı sonuna gelmesi) 3 22 Öğrenci başarısı gibi sorunlarla değil mali denetimle ilgilenilmesi,

doküman istenmesi 3

 

 

 

126 

4.6.2.3. “Kurum Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileriniz Nelerdir?” Sorusuna İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.2.3. “Kurum Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileri Konusunda Yönetici Görüşleri Sıra Görüşler Frekans Okulun başarısı değerlendirilirken okulun bulunduğu çevre ve

koşullar ile öğrenci ve veli profili dikkate alınmalı 46

1 Denetimin asıl amacı rehberlik olmalı 45 Denetçiler güler yüzlü, anlayışlı ve yeniliğe açık olmalı, 45 2 Denetçi, öğretmen ve yönetici iletişimi iyileştirilmeli, karşılıklı

görüş alış verişinde bulunulmalı ve işbirliği yapılmalı 37

Denetimler eksiklik ve aksaklıkların tespiti ve tedbirlerin alınmasına yönelik yapılmalı, kırıcı ve yargılayıcı olmamalı

36

Denetçiler öğretmen ve idarecilerden beklentilerini açıkça belirtmeli, görülen yetersizliklerle ilgili yapıcı yol gösterici eleştiri yapmalı ve somut öneriler sunmalı

34

3 Denetimin süresi kısa rehberliğinki uzun, kapsamlı ve yapıcı olmalıdır.

30

4 Denetçiler denetimleri sırasında objektif olmalı 23 5 Denetime gelmeden önce haber verilmeli, müdür–denetçi birlikte

zamana karar vermeli, yapılacak kontrolün içeriği, önceden duyu-rulmalı 15

6 Denetimler periyodik olarak yapılmalı 15 7 Maddi yetersizlikten kaynaklanan eksikliklerin giderilmesi,

okulları fiziki açıdan donanımlı hale getirilmeli 12 8 Denetimi okul müdürü yapmalı 11 9 Denetçiler öğretmenleri değerlendirirken okul idaresinden bilgi almalı 10 10 Her denetçi kendi branşında olanları değerlendirmeli 9 11 Denetçiler anlayışlı saygılı yeniliğe açık olmalıdır 9 12 Denetimleri aynı denetçi yapmalı 8 13 Denetim kriterleri olmalı 8 14 Denetim grupları yeterli donanıma sahip olmalı 8 Eğitim öğretim yılı başında eksik ve aksaklıklar birlikte tespit

edilip giderilmeli 6 15 Programa uygun denetim yapmaları, yenilenen program ve

mevzuatla ilgili bilgi vermeleri denetimler yöneticilerin kendilerini geliştirmeleri için bir fırsat olmalı 6

16 Acil ihtiyaçlar denetçilerce bakanlığa bildirilmelidir ve denetim sırasında tutulan raporla ihtiyaçlar karşılanmalı 7

17 Denetimler belli dönemlerde yapılmalı 6 18 Denetçilerin görüşleri arasında tutarlılık olmalı 5 19 Her okula bir rehber denetçi verilmeli, sık sık okula gelip

değerlendirme yapmalıdır 4 20 Öğretmen, öğrenci veli görüşlerinin dikkate alınması 2 Okulların ekonomik çevresel şartlarının ve öğrenci profilinin eğitim öğretim

üzerindeki etkisinin denetim esnasında denetçiler tarafından dikkate alınmaması,

 

 

 

127

denetçilerin nesnel denetim yapmamaları, denetçi yönetici arasındaki iletişim sıkıntısı

yöneticilerin belirttikleri sorunlar arasında yer almaktadır.

Okulun başarısı değerlendirilirken okulun imkanları ile çevresel koşulların ve

öğrenci ve veli profilinin dikkate alınması, denetim yapılırken rehberlik ağırlıklı olması,

denetçi-yönetici ve öğretmen iletişiminin iyileştirilmesi ve işbirliğinin artırılması,

denetçilerin objektif olması ve denetimlerin periyodik bir şekilde yapılması

yöneticilerin denetim sürecinde yaşadıkları sorunlara ilişkin belirttikleri çözüm önerileri

arasındadır.

4.6.2.4. “Başka Görüş ve Önerileriniz Nelerdir?” Sorusuna İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.2.4. “Başka Görüş ve Önerileriniz Nelerdir?” Sorusuna İlişkin Yönetici Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Rehberlik ve denetim, donanımlı ve teknolojiyi takip eden denetçilerce

yapılmalı 9

2 Denetçiler hizmet içi eğitim görmeli 5 3 Okul bütçesinin bakanlık tarafından belirlenmesi ve ödenek

çıkarılması 3

4 Yetiştirici kurs ve seminerlerle tüm öğretmenlerin yenilenen eğitim sistemine adapte olmaları sağlanmalı

3

4.6.3.Öğretmenlerin Açık Uçlu Sorularına İlişkin Görüşleri

4.6.3.1. “Ders Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır?” Sorusuna

İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.3.1. “Ders Denetimine Ayrılan Süre Ne Olmalıdır?” Sorusuna İlişkin Öğretmen Görüşleri Sıra Görüşler Frekans1 Belirli zaman aralıklarıyla yıl boyunca olmalı 95 2 En az 3 dersin ya da her dersin ayrı ayrı denetimi yapılmalı 47 3 En az 1 ders günü, 6 saat olmalı 44 4 En az 3 saat olmalı 34 5 Bir denetim sürecinde öğretmenin performansını belirlemek

mümkün değildir. 26

6 En az bir ders saati, 40 dakika olmalı 21 7 1 hafta olmalı 21 8 En az 2 saat olmalı 17 9 Ayda 2 saat olmalı 9 10 Yılda 4 kez olmalı 6 11 2 gün olmalı 4 12 Rehberlik edebilecek ve denetim sonuçlarını paylaşacak kadar olmalı 2 13 Denetimler iki yılda bir olmalıdır. 2

4.6.3.1.deki soruya cevap veren öğretmenlerin çoğunluğunun ders denetim ve rehberlik çalışmalarının yıl boyunca ve sürekli yapılmasını istedikleri anlaşılmaktadır.

 

 

 

128 

4.6.3.2. “Mevcut Ders Denetimi Sizin Ders Veriminizi Hangi Açılardan Artırıyor?” Sorusuna İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.3.2. “Mevcut Ders Denetimi Sizin Ders Veriminizi Hangi Açılardan Artırıyor?” Sorusuna İlişkin Öğretmen Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Denetim esnasında eksikliklerimi öğreniyorum. 69 2 Denetçinin yaptığı rehberlik faaliyetleri faydalı olmaktadır. 36 3 Denetçiler bilgi ve gelişmeleri bizimle paylaşarak mesleki

gelişmemize yardımcı oluyorlar. Yeni metotlar edindim. 21 4 Çalışmalarımıza süreklilik ve verimlilik kazandırıyor. Denetimler

hedef ve amaçlarımızı bize hatırlatan itici bir güçtür. 19 5 Denetçi yapıcı biriyse motive ediyor 17 6 Derse hazırlık konusunda daha hassas davranmaktayım. 15 7 Yeni yönetmelik ve uygulamalardan haberdar olurum. 9 8 Olumlu ya da olumsuz görüşlere her zaman ihtiyaç vardır, fikir

alışverişi olmalıdır. 8 9 Denetçilerin denetiminin müdürlere kıyasla daha objektif olduğunu

düşünüyorum. 3 10 Denetimler, öğretmenlerin performanslarını olumlu ya da olumsuz

etkilemez. 3 Denetimlerin öğretmenlerin eksiklerini görmesi, denetçilerin bilgilerini birimlerini aktararak, rehberlik yaparak öğretmenlerin mesleki gelişimlerine yardımcı olması açısından öğretmenlerin verimlerini artırdığı söylenebilir.

4.6.3.3. “Ders Veriminizi Artıracak Denetim Uygulamaları Nasıl Olmalıdır?” Sorusuna İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.3.3. Öğretmenin Ders Verimini Artıracak Denetim Uygulamalarına İlişkin Öğretmen Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Rehberliğin içeriği ve süresi artırılmalı, rehberliğe ağırlık verilmeli. 96 2 Eleştiriler yapıcı denetçi yaklaşımları olumlu olmalı 45 3 Denetçi tarafından örnek ders anlatılmalı 35 4 Kendi alanımdan bir denetçi tarafından denetim geçirmeliyim. 25 5 Denetim kaldırılsın. 17 6 Denetimin asıl amacı rehberlik olmalıdır, not ya da diğer değişkenler

daha sonra gelmelidir 14 7 Denetimi okul idaresi belli aralıklarla yapmalı 13 8 Denetim benim bilgimi artırmaya yönelik olmalı, gösterdiğim

performans denetime yönelik değildir 11 9 Denetçi programı iyi bilmeli, alanına hakim olmalı 9 Okul müdürünün ve velinin görüşleri alınmalı 9 10 Denetçi öğretmene başarılı olduğu yönleri de söylemeli 9 11 Çevre, okul, veli problemlerini göz ardı etmeden onları eğitime

katabilecek çözümlerle denetim yapılmalı 4

 

 

 

129

Yukarıdaki tabloya göre, rehberlik ağırlıklı uygulamaların ve denetçiler

tarafından yapılacak çalışmaların öğretmenlerle paylaşılmasının, öğretmen denetçi

arasındaki olumlu iletişimin ve yaklaşımların öğretmenlerin ders verimlerini artırması

açısından yararlı olacağı söylenebilir.

4.6.3.4. “Ders Denetiminde Karşılaşılan En Önemli Sorunlar

Nelerdir? Sorusuna İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.3.4. Ders Denetiminde Karşılaşılan En Önemli Sorunlara İlişkin Öğretmen Görüşleri Sıra Görüşler Frekans1 Denetim ve rehberliğe ayrılan sürenin yetersiz olması 1292 Denetçilerin alanları dışında farklı alanlarda denetim yapmaları 96 3 Denetim edilen çevrenin göz önüne alınmaması 96 4 Her sene gelen farklı denetçiler arasında görüş birliğinin olmaması

(Denetimle rehberliğin farklı denetçiler tarafından yapılması) 77 5 Öğrencinin heyecanlanması, öğretmenin heyecanlanması, denetim

stresi 69 6 Denetçilerin tek ders izleyerek bir eğitim öğretim yılına ilişkin

değerlendirme yapması 53 7 Denetçilerin bilgilerini yenilememesi 53 8 Evrak denetiminin ön plana çıkması 51 9 Öğretmen denetçi arasındaki iletişim sorunu 51 10 Rehberlikte yeterli olmamaları 7 11 Denetçilerin ön yargılı olmaları 46 12 Denetçilerin habersiz gelmesi 41 13 Denetçilerin objektif olamamaları 31 14 Denetçilerin öğretmenlere karşı olumsuz yaklaşımları 33 15 Eleştirilerin yıkıcı, olumsuz olması 32 16 Sorun yaşamıyorum 31 17 Denetçilerin denetimi eksik bulmak olarak düşünmeleri 24 18 Ön görüşme yapılmaması ya da yetersiz olması 21 19 Denetçilerin öğrencileri tanımaması ve öğrenci seviyesine uygun

soruların sorulmaması 21 20 Denetçilerin öğretmenler hakkında yeterli bilgiye sahip olamamaları 21 21 Öğrenci ve sınıf seviyeleri arasındaki fark 19 22 Öğretmenin takdir edilmemesi, motive edilmemesi 14 23 Denetim zamanı (23 Nisan, yıl sonu vs) öğrenci motivasyonunun

düşük olduğu zamana denk gelmesi, hazır bulunuşluğa dikkat etmemeleri 13 24 Denetçilerin denetime ilişkin görüşlerini öğretmenle paylaşmaması 12 25 Değerlendirmenin notla sınırlı kalması 9 26 Okulun fiziki şartları araç gereç durumu 6 27 Öğrencilerin karşısında küçük düşürülmek 6 28 Denetçi sayısının azlığı 4 29 Denetçilerin idarecilerden öğretmen hakkında bilgi almaları 4

 

 

 

130 

Denetim ve rehberlik için ayrılan sürenin azlığı öğretmenlerin ders

denetimlerinde karşılaştıkları en önemli sorun olarak görülmektedir. Denetim sürecinde

alanları dışındaki denetçiler tarafından denetim geçirmek, okulun imkanları, bulunduğu

çevrenin göz önüne alınmaması, denetçiler arasında görüş birliğinin olmamasından

kaynaklanan sıkıntılar, sınıfın doğal ortamının bozulması, öğrenci ve öğretmenin

heyecanlanması öğretmenlerin bu süreçte yaşadıkları diğer sıkıntılar olarak

görülmektedir.

4.6.3.5. “Ders Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm

Önerileriniz Nelerdir?” Sorusuna İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.3.5.. “Ders Denetiminde Karşılaşılan Sorunlara Çözüm Önerileri Konusunda Öğretmen Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Denetçilerin çevre ve okul şartlarını iyi bilmesi öğrenci seviyelerini

dikkate alması 63 2 Denetçi öğretmene olumlu yaklaşmalı, öğretmeni motive etmeli 58 3 Her denetçi kendi alanı ile ilgili dersin öğretmenini denetlemeli 57 4 Denetim yerine rehberlik yapılmalı, rehberlik faaliyetlerine ağırlık verilmeli, 55 5 Öğretmenin denetimi okul müdürüne bırakılmalı 53 6 Denetçi öğretmen arasındaki iletişim iyi olmalı 41 7 Ön görüşme yapılmalı 30 8 Evrak denetimi ilk ve öncelikli olmamalı, dersin işlenişine önem

verilmeli 26 9 Denetçi denetimden önce hangi kriterlere göre değerlendirme

yapacağını öğretmene söylemeli 25 10 Denetim ve rehberlik süresi artırılmalı 25 11 Denetçi bilgilerini geliştirmeli 23 12 Denetçi ve öğretmen denetim sonunda birlikte değerlendirme yapmalı 23 13 Denetimler geniş zamana yayılmalı, sürekli olmalı 21 14 Denetçi öğretmenden sınıfı hakkında bilgi almalı 17 15 Okul idaresinin görüşleri dikkate alınmalı 16 16 Denetçiler arasında görüş birliği olmalı 14 17 Her denetçi belirli bir eğitim bölgesi içinde yer alan belirli sayıda

okuldaki öğretmenlerin denetiminden sorumlu olmalı. Sene içinde de sık sık ziyaret etmeli 14

18 Denetçi eleştirdiği konuyla ilgili ya da olması gereken uygulamalarla ilgili örnek çalışma yapmalı 14

19 Ön hazırlık ve değerlendirmeler öğrencinin yanında yapılmamalı 12 20 Her okula denetim zamanı önceden bildirilmeli 11 21 Sene başında yapılan seminer çalışmalarını denetçilerle öğretmenler

birlikte yapmalı 9 22 Hizmet içi kurslar artırılmalı 8 23 Denetim kriterleri yeniden düzenlenmeli 7 24 Evrak yükü azaltılmalı 7 25 Öğretmenin sorunları dinlenmeli 6

 

 

 

131

26 Denetçiler önyargılı olmamalı 6 27 Denetimler sadece öğretim yönünden değil, eğitim yönünde de

yapılmalı 5 28 Denetim eğitim öğretim sürecinin son aylarına bırakılmamalıdır. 5 29 Denetimler objektif yapılmalı 5 30 Denetimler bir süreç olarak görülüp değerlendirilmeli 5 31 Denetçi empati kurmayı bilmeli, öğrenciler, öğretmenler

rahatlatılmalı, onlara söz hakkı tanınmalı 8 32 Veli, öğretmen ve öğrencilerin fikirleri alınmalı 4 33 Öğretmenin, öğrencinin heyecanı göz önüne alınmalı 4 34 Denetçi kadrolarının artırılmalı 4 35 Öğretmenlerin bilgileri hizmet içi eğitimlerle güncellenmeli 3 36 Denetçiler sorunlarımızı bakanlığa bildirmeliler ve raporları dikkate

alınmalı 3

Öğretmenler yukarıdaki tabloda; okulun imkanlarının ve okulun bulunduğu

çevresel faktörlerin, öğrenci veli profilinin dikkate alınması, denetçi öğretmen ilişkisi ve

iletişimi, rehberlik faaliyetlerinin artırılmasını, denetçinin öğretmeni, sınıfı tanıması ve

empati kurması öğretmenlerin başarılı bir denetim süreci için sundukları çözüm

önerileri arasında yer almaktadır.

4.6.3.6. “Başka Görüş ve Önerileriniz Nelerdir?” Sorusuna İlişkin Görüşler

Tablo 4.6.3.6. “Başka Görüş ve Önerileriniz Nelerdir?” Sorusuna İlişkin Öğretmen Görüşleri Sıra Görüşler Frekans 1 Bakanlık denetçileri de ilköğretim okullarında denetime katılmalıdır. 9 2 Denetim günü okullara önceden bildirilmelidir. 3 3 Velilerin eğitimi konusunda programlar yapılsın 3

 

 

 

132 

 

 

 

133

BEŞİNCİ BÖLÜM

SONUÇ VE ÖNERİLER

5.1. Sonuç

Bu bölümde katılımcılardan elde edilen bulgulara ilişkin sonuçlara ve sonuçlara

dayalı olarak geliştirilen önerilere yer verilmektedir.

5.1.1. Denetçi ve Öğretmenlerin Ders Denetim Sürecine İlişkin Sonuçlar

Araştırmada denetçilerin öğretmenlere rehberlik yaptığı alanlara ilişkin sorulan

sorular yardımıyla denetçi ve öğretmenlerden elde edilen verilerin analiz sonuçlarına

göre, denetçilerin;

* Dersle ilgili kaynak kitap, araç-gerecin seçimi ve öğretmenin bu araç-gereçten

yararlanması,

* Ders planlarının hazırlanması ve uygulanması,

* Öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanımı,

* Derse hazırlık çalışmaları,

* Yazılı sınavların hazırlanması ve değerlendirilmesi,

* Öğrencilere yaptırılacak proje çalışmaları ve bu çalışmaların değerlendirilmesi,

* Zümre kararlarının alınması ve uygulanması,

* Sosyal kulüp çalışmaları,

* Öğretmenler kurulu kararlarının uygulanması,

* Öğretmenin öğrencilerle iletişimi,

* Öğretmenin veli, öğretmen ve diğer personelle iletişimi,

* Öğretim programının uygulanması,

* Özel eğitimi gerektiren çocukların eğitimleri,

*Mevzuattaki değişiklikler ve öğretmenlik mesleği ile ilgili yeni gelişmeler

konularında yapmış oldukları rehberliğin öğretmenler tarafından yeterli bulunmadığı

görülmüştür. Anketlerde yer alan açık uçlu sorulardan öğretmen görüşleri

incelendiğinde, öğretmenlerin yapılan rehberlik ve denetimi içerik ve süre olarak az

buldukları anlaşılmaktadır.

Buna paralel olarak anketlerde yer alan açık uçlu sorulardan denetçi görüşleri

incelendiğinde, denetçinin istenilen düzeyde rehberliği yapamama nedenleri arasında,

rehberlik ve denetim için ayrılan sürenin yetersiz olması, ders denetimi sonrasında

 

 

 

134 

öğretmenin dersinin olması dolayısıyla bu durumun ya öğretmenin dersine

girememesine ya da değerlendirmenin yapılamamasına neden olması, öğretmen

sayısının fazlalığı, denetçi sayısının azlığı denetçi görüşlerinde ortaya çıkan nedenler

arasındadır.

Ders denetimi sürecinde denetçilerin gerçekleştirdikleri denetim uygulamaları ve

denetim sürecindeki kişisel tutumlarına ilişkin görüşlerini “her zaman” ve “genellikle”

düzeylerinde belirtirken öğretmenlerin bu konudaki görüşleri aşağıdaki şekildedir.

“Genellikle” düzeyinde olanlar;

*Denetçinin derste öğretmene müdahale etmemesi

* Öğretmenlerin hazırladığı evrakı ve dersle ilgili hazırlıklarını denetçinin ders

gözlemi esnasında incelemesi ,(Bu konuda öğretmenler “genellikle” düzeyinde görüş

bildirirken denetçiler “bazen” düzeyinde görüş bildirmişlerdir),

* Denetçinin öğretmenle rahat iletişim kurması,

* Denetçi öğretmenin görüşlerine, inançlarına karşı saygılı ve yansız olması

* Denetçinin eleştirilerinde ve değerlendirmelerinde kırıcı olmaması

“Bazen” düzeyinde olanlar;

Denetçinin rehberlik ve denetim yapacağı zamanı öğretmene denetime

gelmeden önce bildirmesi,

Denetçinin derse öğretmenle birlikte girmesi,

Denetçinin ders sonrası değerlendirmeyi öğretmenle birlikte yapması,

Denetçinin ders sonrası değerlendirmeyi zümre olarak yapması,

Denetçinin denetim esnasında istenen evrakı ve dersle ilgili hazırlık

çalışmalarını öğretmenle birlikte değerlendirmesi,

Denetçinin denetime geldiği okulun ve çevrenin şartlarını dikkate alarak

denetim yapması,

Denetçinin denetime geldiğinde ders gözlemi için iki ders saati boyunca

sınıfta kalması,

Periyodik aralıklarla gerçekleştirilen denetimler arasında tutarlık olması

Denetçilerin ders denetimleri sırasında anlayışlıdır

Denetçilerin denetim yaptığı alanda uzman olması

 

 

 

135

“Az” düzeyinde olanlar;

Denetçilerin ders denetiminden önce öğretmenle ön görüşme yapma durumu

Açık uçlu sorulara ilişkin denetçi ve öğretmen görüşlerine bakıldığında,

öğretmenlerin ders denetiminde karşılaştıkları en önemli sorunlar arasında, “rehberlik

ve denetime ayrılan sürenin yetersiz olması, bu nedenle yeterli ölçüde rehberlik

yapılamaması, denetim yapılan çevrenin göz önüne alınmaması, denetçilerin alanları

dışında farklı alanlarda denetim yapmaları, denetçiler arasında görüş birliğinin

olmaması, ders denetimi sırasında öğretmenin heyecanlanması ve sınıfın doğal

ortamının bozulması, öğretmen-denetçi arasındaki iletişim sorunu ve denetçilerin haber

vermeden denetime gelmeleri” yer almaktadır.

Denetçiler açısından bakıldığında ders denetiminde karşılaşılan en önemli

sorunlar ise “öğretmenlerin ders öncesi hazırlık yapmamaları, sınıflardaki öğrenci

mevcudunun çokluğu, fiziki koşulların yetersizliği, öğretmenin programa bağlı

planlama yapmaması, denetçilerin alanı dışında ders denetimi yapmaları” sayılabilir.

5.1.2. Denetçi ve Öğretmenlerin Ders Denetimi Uygulamalarıyla İlgili

Beklentisine İlişkin Sonuçlar

Araştırmada denetçi ve öğretmenlerin ders denetimine yönelik beklentilerine

ilişkin ifadelerin birçoğu olumlu yönde “oldukça” ve “tamamen” düzeyinde ortak görüş

sergilemişlerdir. Denetçi ve öğretmenlerin farklı ve olumsuz yönde görüş bildirdikleri

ifadeler şunlardır;

“Denetçi, öğretmeni değerlendirirken velinin de görüşlerini almalıdır.” ifadesine

denetçiler “orta”, öğretmenler “oldukça”,

“Denetçi, öğretmeni değerlendirirken öğrencinin de görüşlerini almalıdır.”

ifadesine denetçiler “orta”, öğretmenler “oldukça”,

“Ders denetimleri okul müdürleri tarafından yapılmalıdır.” ifadesine denetçiler

“az”, öğretmenler “oldukça” düzeyinde katılırken “Ders denetimleri eğitim denetçileri

tarafından yapılmalıdır.” ifadesine denetçiler “tamamen” öğretmenler “oldukça”

düzeyinde görüş bildirmişlerdir. Öğretmenlerin her iki soruya da aynı düzeyde cevap

vermeleri bir çelişki gibi görünmektedir.

Ders denetimi için ayrılan sürenin yeterli olup olmadığı konusunda denetçilerin

çoğunluğu “Evet, yeterlidir.” cevabını verirken öğretmenlerin yarısından fazlası “Hayır,

yeterli değildir.” cevabını vermişlerdir.

 

 

 

136 

Mevcut ders denetimlerinin öğretmenlerin ders verimliliğini artırıp artırmadığı

sorusuna öğretmenler tarafında verilen cevap ise artırmadığı yönündedir.

Denetçi ve Yöneticilerin Kurum Denetim Sürecine İlişkin Sonuçlar

Araştırmada denetçilerin yöneticilere rehberlik yaptığı alanlara ilişkin, kapalı

uçlu sorular yardımıyla denetçi ve yöneticilerden elde edilen verilerin analiz sonuçlarına

göre, denetçiler aşağıdaki maddelerle ilgili olarak “her zaman” ve “genellikle”

düzeyinde rehberlik yaptıklarını ifade ederlerken, öğretmenler “genellikle” ve “bazen”

düzeyinde rehberlik yaptıkları yönünde görüş bildirmişlerdir. Buna göre denetçilerin;

Mevzuat ve okul yönetimi ile ilgili kaynaklar,

Büro işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata

uygunluğu,

Öğrenci işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata

uygunluğu

Personel işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata

uygunluğu,

Okulu ilgilendiren her türlü hesap, taşınır mal ve döner sermaye işleri ile

ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu,

Eğitim öğretimde verimin artırılmasına yönelik,

Okulun fiziki durumu, eksikliklerinin giderilmesi ve ihtiyaçları,

Okul-çevre ilişkisinin geliştirilmesi,

Kurumla ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgelerin uygulanması ve

bununla ilgili değişikler,

Denetçinin toplantılarda (öğretmenler kurulu, zümre öğretmenler kurulu)

alınan kararların uygulanması, varsa aksayan yönlerin nasıl giderileceği,

Okulda toplam kalite yönetimi esaslarının uygulanması,

Okul yönetiminin misyonu ve vizyonunun belirlenmesi ve bunlara ulaşılması

konularında yapmış oldukları rehberlik hizmetleri, yöneticiler tarafından yeterli

görülmemektedir. Buna göre yöneticilerin denetime gelen denetçilerden daha fazla

rehberlik hizmeti almak istedikleri söylenebilir.

Kurum denetimi sürecinde denetçiler, gerçekleştirdikleri uygulamalarını “her

zaman” ve “genellikle” düzeylerinde belirtirken, yöneticilerin bu konudaki görüşleri

aşağıdaki şekildedir:

 

 

 

137

“Genellikle” düzeyinde olanlar;

Denetim sonunda yapılan toplantıda eğitim, öğretim ve yönetim çalışmaları hakkında değerlendirmelerde bulunması,

Denetim için istenen evrakların değerlendirmesini yönetici ile birlikte yapması,

Okulumuza gelen denetim grubunun bir önceki denetim raporunda belirtilen eksikliklerin giderilip giderilmediği konusunda incelemelerde bulunması,

Denetçinin eleştirilerinde ve değerlendirmelerinde yöneticiye karşı kırıcı olmaması

Denetçinin yönetici ile rahat iletişim kurması,

Denetçinin yöneticiye karşı anlayışlı olması,

Denetçinin yöneticinin görüşlerine inançlarına karşı saygılı ve yansız davranması,

Denetçinin denetim yaptığı alanda uzman olması

“Bazen” düzeyinde olanlar;

Okula geldiği zaman hangi alanlarda denetim yapacağı konusunda yöneticiyi bilgilendirmesi

Okulun bulunduğu bölgenin ve okulun şartlarını göz önüne alarak denetim yapması,

Rehberlik ve denetim zamanını okula gelmeden önce yöneticiye bildirmesi,

Toplantı ve kurullarda alınan kararların uygulama sonuçlarını yönetici ile birlikte değerlendirmesi,

5.1.3. Denetçi ve Yöneticilerin Kurum Denetimi Uygulamaları İle İlgili

Beklentisine İlişkin Sonuçlar

Araştırmada denetçi ve yöneticilerin kurum denetimine yönelik beklentilerine

ilişkin ifadelerin birçoğu olumlu yönde “oldukça” ve “tamamen” düzeyinde ortak görüş

sergilemişlerdir. Denetçi ve öğretmenlerin farklı ve olumsuz yönde görüş bildirdikleri

ifadeler şunlardır:

“Denetçi yöneticiyi değerlendirirken velinin de görüşlerini almalıdır.” ifadesine

denetçiler “orta”, öğretmenler “oldukça”, “Denetçi öğretmeni değerlendirirken

öğrencinin de görüşlerini almalıdır.” ifadesine denetçiler “orta” öğretmenler “oldukça”,

düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Kurum denetimi için ayrılan sürenin yeterli olup olmadığı konusunda denetçi ve

yöneticilerin yarısından fazlası “evet, yeterlidir.” cevabını vermelerine rağmen yarıya

yakını bu süreyi yeterli bulmamaktadır.

 

 

 

138 

Ankette yer alan açık uçlu sorulara ilişkin denetçi ve yönetici görüşlerine

bakıldığında, yöneticilerin kurum denetiminde karşılaştıkları en önemli sorunlar

arasında “denetime ayrılan sürenin kısa olması ve bu nedenle denetçilerin yeterli

düzeyde rehberlik yapamaması, okulun bulunduğu çevreye, ekonomik etkenlere ve

öğrenci profiline bakılmaksızın başka okullarla karşılaştırılması, denetçilerin objektif

olamamaları ve yöneticilerle iletişim sorunu, denetçiler arasında görüş birliğinin

olmaması, okulların personel ve yardımcı hizmetli sorunları, sözleşmeli, ücretli ve

kadrosu okulda olmayan öğretmenlere ilişkin sorunlar” yer almaktadır.

Denetçiler açısından bakıldığında, kurum denetiminde karşılaştıkları en önemli

sorunlar şu şekilde sıralanabilir: “kurumun maddi imkânsızlıkları, kurum denetimine

ayrılan sürenin az olması, yardımcı hizmet elemanının yeterli olmaması, okullardaki

fiziki kapasitenin yetersizliği, kurumlarda vekil, görevlendirme yöneticilerin olması ve

yöneticilerin sık sık değişmesi, sözleşmeli, vekil, ders ücretli ve geçici görevlendirme

öğretmenlerin bulunması, mevzuat-uygulama çelişkisi” yer almaktadır.

Kurum denetiminde yaşadıkları sorunlara ilişkin çözüm önerileri konusunda

yöneticiler “denetimin asıl amacının rehberlik olması gerektiği ve rehberliğin yeterli

düzeyde yapılması, bu amaçla rehberlik sürelerinin uzatılması, rehberlik sayılarının

artırılması, denetçi, yönetici ve öğretmenler arasındaki iletişimin iyileştirilmesi ve

karşılıklı görüş alışverişinde bulunulması ve iş birliğinin yapılması, denetçilerin güler

yüzlü, anlayışlı ve yeniliğe açık olması, denetimlerin eksik bulma ve yargılama şeklinde

yapılmaması, okulların bulundukları çevre ve bölge imkânlarına göre değerlendirmesi,

denetçilerin ve denetimlerin nesnel olması” şeklinde görüş bildirmişlerdir.

Denetçilerin kurum denetiminde karşılaştıkları sorunlara ilişkin çözüm önerileri

arasında şunlar bulunmaktadır: “Genel bütçeden okullara pay ayrılması, yönetmelik ve

genelgelerin alanın içinden yetişmiş uzman kişilerce hazırlanması ve sık sık değişiklik

yapılmaması, okullara yeterli yardımcı hizmetli kadrosunun verilmesi, kurumların

personel, donanım ve fiziki şartlarını iyileştirmesi yönünde yapılan önerilerin

Bakanlıkça dikkate alınması, müdür ve öğretmenlerin aynı yerde uzun süre

çalıştırılmaması, sözleşmeli, vekil, ders ücretli ve geçici görevlendirme öğretmenliklerin

kalkması ve öğretmenlerin kadrolu olması” .yer almaktadır.

 

 

 

139

5.2. Öneriler

Aşağıda, elde edilen sonuçlarla ilgili;

1- Eğitim denetçilerinin cinsiyet dağılımlarına bakıldığında, kadın eğitim denetçi

sayısının az olduğu görülmektedir. Dolayısıyla kadın eğitim denetçisi sayısı artırılarak

kadın erkek oranlarının dengelenmesi,

2- Sınıf denetçi ve branş denetçi sayısının yeterli seviyede artırılması, branş

derslerinin denetimlerinin branş denetçilerince yapılması,

3- Eğitim denetçilerinin görev alanlarının inceleme, soruşturma ders ve kurum

denetçileri olarak ayrılması ve bu alanlarda branşlaşmaya geçilmesi,

4- “Öğretmen Denetim Formu”nun branşlara göre ayrı ayrı düzenlenmesi ve

içeriğinin programlara ve eğitim öğretimdeki değişmelere uygun olarak değiştirilmesi,

5- “Kurum Denetim Form”larının kurumların özelliklerine göre ayrı ayrı

düzenlenmesi ve içeriğinin yeni koşullara uygun olarak değiştirilmesi,

6- Eğitim-öğretimde sürekliliğin sağlanması ve kalitenin artırılması için yönetici

ve öğretmenlerin kadrolu olması, ders ücretli, sözleşmeli ve vekil öğretmen ve yönetici

sayılarının azaltılması,

7- Okul yöneticilerinin eğitim-öğretime daha çok zaman ayırması ve “eğitim

liderliği” görevini istenilen düzeyde yerine getirebilmeleri için okulların maddi

sorunlarının ve fiziki şartlarının iyileştirilmesi ve yöneticilerin parasal sorumluluktan

kurtarılması,

8- Denetçinin, öğretmeni ve kurumu değerlendirirken okulun bulunduğu

çevrenin şartlarını, okulun fiziki koşullarını, veli ve öğrenci profilini dikkate alması,

9- Denetçilerin program ve mevzuatta yapılan değişikliklerden zamanında

haberdar olması ve eğitim öğretim alanında yapılan değişmeleri yakından takip

edebilmesi için, denetçilere hizmet içi eğitimlerin zorunlu kılınması ve bu eğitimlerin

artırılması,

10- Rehberlik ve denetim tarihlerinin okul yönetici ve öğretmenlerine önceden

bildirilmesi,

11- Denetçinin öğretmeni ve sınıfını tanıması, denetim ölçütlerini öğretmene

açıklaması ve daha nesnel bir denetim geçirmek için ön görüşmenin yapılması,

 

 

 

140 

12- Rehberlik sayısının artırılarak yıl içinde belli periyotlarda yapılması,

denetçilerin okullarda sene başı ve sonundaki seminerlere katılarak rehberlik

faaliyetinde bulunması,

13- Değerlendirme, denetim sonrasında hem denetçi açısından hem de öğretmen

ve yönetici açısından karşılıklı görüş alışverişinin olacağı ve rehberlik yapma ortamının

sağlanacağı süreçtir. Değerlendirmenin verimli olarak yapılabilmesi için her iki tarafın

da belirli bir zamana ihtiyacı vardır. Öğretmenlerin denetim sonrasında da derslerinin

olduğu düşünülürse eğitim öğretimin aksamaması için denetim sonrası değerlendirme

için uygun bir zaman ayarlanması,

14- Eğitim öğretimin aksamaması için kurumlardaki personel ve yardımcı

personel ihtiyacının yeterli seviyeye ulaştırılması

önerilir.

 

 

 

141

KAYNAKÇA

Aydın, M. (2000). Çağdaş Eğitim Denetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınları

Başar, H. (2000). Eğitim Denetçisi, Ankara : Pegem Yayıncılık,

Taymaz, H. (2002). Eğitim Sisteminde Denetim Kavramlar, İlkeler, Yöntemler, Ankara:

Pegem Yayıncılık,

Taymaz, H. (1982). Eğitim Sisteminde Denetim Kavramlar, İlkeler, Yöntemler, Ankara:

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Yayınları No:113

Cengiz, C. (1992). Millî Eğitim Bakanlığı Bakanlık Müfettişlerinin Yetiştirilmesi ve

Teftişin Geliştirilmesi. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları

Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara:Nobel Yayın Dağıtım

M.E.B. İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği. Resmî Gazete. Sayı: 23785,

Tarih: 13.08.1999

M.E.B. İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Rehberlik ve Teftiş Yönergesi. Tebliğler

Dergisi. Şubat 2001. Sayı: 2521

M.E.B, (2003). İlköğretim Kurumları Yönetmeliği. Ankara: Millî Eğitim Basımevi.

Öz, F. (2003). Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Sisteminde Denetim. Eskişehir:

Osmangazi üniversitesi yayınları, yayın: 88

PEHLİVAN, İnayet. (2005). Öğretimde Denetim. Ankara: Pegem Yayıncılık.

Türk Dil Kurumu, (1998). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.

http://www.surveysystem.com/sscals.htm

http://www.tuik.gov.tr/

 

 

 

142 

EKLER

 

 

 

143

EK -1

T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı

(EARGED)

İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ DENETİM

UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

(DENETÇİ ANKETİ)

Ankara, 2010

 

 

 

144 

İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ DENETİM UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

DENETÇİ ANKETİ

Sayın Denetçi,

EARGED tarafından yapılan “İlköğretim Okullarındaki Denetim Uygulamalarının

Değerlendirilmesi” ile ilgili araştırmaya veri toplamak amacıyla denetçi görüşlerinin

alınmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu amaçla hazırlanan anket dört bölümden

oluşmaktadır. I.Bölüm’de kişisel bilgilere ait ifadeler, II ve III. Bölüm’de denetim

uygulamalarının mevcut durumuyla ilgili ifadeler, IV. Bölüm’de ise denetim süreci ile

ilgili beklentileri içeren ifadeler yer almaktadır.

Ankete vereceğiniz cevaplar yalnızca bu araştırmada kullanılacaktır. Lütfen

anketteki bütün soruları dikkatle okuyarak hiçbir soruyu boş bırakmadan ve size en

uygun gelen seçeneği (X) işaretleyerek cevaplandırınız.

İlginize şimdiden teşekkür eder, çalışmalarınızda başarılar dileriz.

Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı

I. BÖLÜM

KİŞİSEL BİLGİLER 1.1. Cinsiyetiniz

( ) Kadın ( ) Erkek

1.2. Alanınız

( ) Sınıf ( ) Branş

1.3. Bulunduğunuz il:

…………………..…………………………………………………………………………………

1.4. Öğrenim durumunuz:

( ) Lisans

( ) Doktora

( ) Yüksek Lisans

( )

Diğer………………………………………….

1.5. Denetçilikteki kıdeminiz

( ) 1-5 yıl ( ) 6-10 yıl

( ) 11-15 yıl ( ) 16-20 yıl

( ) 21 ve üstü

 

 

 

145

II. BÖLÜM

DERS DENETİMİ SÜRECİNİN MEVCUT DURUMUNA İLİŞKİN İFADELER

2. Aşağıda ilköğretim okullarında gerçekleştirilen ders denetimi ile ilgili ifadeler yer almaktadır. Ders denetimi sürecinde her bir ifadenin gerçekleşme sıklığını size en uygun olan seçeneğe “ X ”işaretini koyarak belirtiniz.

Mad

de

No

DERS DENETİMİ SÜRECİNİN MEVCUT DURUMU İLE İLGİLİ İFADELER

HE

R Z

AM

AN

GE

NE

LLİK

LE

BA

ZE

N

NA

DİR

EN

HİÇ

BİR

ZA

MA

N

1 Dersle ilgili kaynak, kitap, araç gereç seçiminde öğretmene rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2 Dersle ilgili kaynak, kitap, araç gereçlerden yararlanmasında öğretmene rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

3 Ders planlarının hazırlanması konusunda öğretmene rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4 Ders planlarının uygulanması konusunda öğretmene rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

5 Öğretim programlarında belirlenen amaç, kazanım ve becerilerin gerçekleşmesine yönelik öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanımı konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

6 Derse hazırlık çalışmaları konusunda rehberlik yaparım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

7 Yazılı sınavların hazırlanışıyla ilgili olarak rehberlik yaparım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

8 Yazılı sınavların değerlendirilmesiyle ilgili olarak rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

9 Öğretmene, öğrencilere proje ödevi hazırlattırılması konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10 Öğrencilerin hazırladığı projelerin değerlendirilmesinde rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11 Zümre kararlarının alınmasına yönelik olarak rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

12 Zümre kararlarının uygulanmasına yönelik olarak rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

146 

Mad

de

No

DERS DENETİMİ SÜRECİNİN MEVCUT DURUMUNA İLGİLİ İFADELER

HE

R Z

AM

AN

GE

NE

LLİK

LE

BA

ZE

N

NA

DİR

EN

HİÇ

BİR

ZA

MA

N

13 Sosyal kulüp çalışmaları ile ilgili rehberlik yaparım ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

14 Öğretmenler kurulu kararlarının uygulanışı ile ilgili öğretmenlere rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

15 Öğrencilerle iletişim konusunda öğretmene rehberlik yaparım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

16 Veli, öğretmen ve diğer personelle iletişimi ve iş birliği konusunda öğretmene rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

17 Öğretim programının uygulanması konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

18 Sınıfta özel eğitime gereksinimi olan çocukların eğitimleri konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

19 Mevzuattaki değişiklikler ve mesleki gelişmeler konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

20 Rehberlik ve denetim zamanını denetime gelmeden önce bildiririm. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

21 Denetimden önce öğretmenle ön görüşme yaparım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

22 Derse öğretmenle birlikte girerim. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

23 Ders gözleminde dersin işlenişine müdahale etmem. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

24 Ders gözlemi sonrasında değerlendirmeyi öğretmenle birlikte yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

25 Ders gözlemi sonrasında değerlendirmeyi zümre olarak yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

26 Öğretmenin hazırladığı evrakı ve dersle ilgili hazırlıkları ders gözleminden önce incelerim.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

27 Öğretmenin hazırladığı evrakı ve dersle ilgili hazırlıkları ders gözlemi sırasında incelerim.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

28 Öğretmenin hazırladığı evrakı ve dersle ilgili hazırlıkları ders gözleminden sonra incelerim.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

29 Öğretmenin denetim esnasında istenen evrakı ve dersle ilgili hazırlık çalışmalarını öğretmenle birlikte değerlendiririm.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

30 Denetime gittiğim okulun ve çevrenin şartlarını dikkate alarak denetim yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

31 Ders gözlemi için iki ders saati boyunca sınıfta kalırım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

32 Denetçilerin periyodik aralıklarla gerçekleştirdikleri denetim uygulamaları arasında tutarlık vardır (yönetici-öğretmen)

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

33 Öğretmenlerle rahat iletişim kurarım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

34 Denetim uygulamalarım sırasında anlayışlı davranırım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

35 Denetlediğim kişinin görüşlerine, inançlarına karşı saygılı ve yansız davranırım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

36 Denetim yaptığım alanda uzmanım. (Alan denetçisiyim) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

37 Eleştirilerimde ve değerlendirmelerimde kırıcı değilimdir. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

147

III. BÖLÜM

KURUM DENETİM SÜRECİNİN MEVCUT DURUMUNA İLİŞKİN İFADELER 3. Aşağıda ilköğretim okullarında gerçekleştirilen kurum denetimi ile ilgili ifadeler yer almaktadır. Kurum denetimi sürecinde her bir ifadenin gerçekleşme sıklığını size en uygun olan seçeneğe “ X ”işaretini koyarak belirtiniz. .

Mad

de

No

KURUM DENETİM SÜRECİNİN MEVCUT DURUMUNA İLİŞKİN İFADELER

HE

R Z

AM

AN

GE

NE

LLİK

LE

BA

ZE

N

NA

DİR

EN

HİÇ

BİR

ZA

MA

N

1 Mevzuat ve okul yönetimiyle ilgili kaynaklar konusunda okul yöneticisine rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2 Büro işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

3 Öğrenci işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4 Personel işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

5 Okulu ilgilendiren her türlü hesap, ayniyat ve döner sermaye işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

6 Okulun demirbaşı ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

7 Okulun demirbaş eşyasının bakım ve korunması konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

8 Eğitim öğretimde verimin artırılmasına yönelik olarak yönetimle ilgili yardım ve gelişim konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

9 Okulun fiziki durumu, eksikliklerinin giderilmesi ve ihtiyaçları konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10 Okul-çevre ilişkisinin geliştirilmesi yönünde yöneticilere rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11 Kurumla ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgelerin uygulanması ve bununla ilgili değişiklerle ilgili rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

12 Toplantılarda (öğretmenler kurulu, zümre öğretmenler kurulu) alınan kararların uygulanması, varsa aksayan yönlerin nasıl giderileceği konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13 Okulda toplam kalite yönetimi esaslarının uygulanması konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

14 Okul yönetiminin misyonu ve vizyonunun belirtilmesi ve bunlara ulaşılması konusunda rehberlik yaparım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

148 

Mad

de

No

KURUM DENETİM SÜRECİNİN MEVCUT DURUMUNA İLİŞKİN İFADELER

HE

R Z

AM

AN

GE

NE

LLİK

LE

BA

ZE

N

NA

DİR

EN

HİÇ

BİR

ZA

MA

N

15 Rehberlik ve denetim zamanını denetime gitmeden önce yöneticiye bildiririm. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

16 Okula gittiğim zaman hangi alanlarda denetim yapacağım konusunda yöneticiyi bilgilendiririm.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

17 Okulun bulunduğu bölgenin ve okulun şartlarını göz önüne alarak denetim yaparım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

18 Denetim sonunda yapılan toplantıda eğitim, öğretim ve yönetim çalışmaları hakkında değerlendirmelerde bulunurum.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

19 Okul yöneticisinden istediğim evrakların değerlendirmesini yönetici ile birlikte yaparım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

20 Toplantı ve kurullarda alınan kararların uygulama sonuçlarını yönetici ile birlikte değerlendiririm.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

21 Bir önceki denetim raporunda belirtilen eksikliklerin giderilip giderilmediği konusunda incelemelerde bulunurum.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

22 Eleştirilerimde ve değerlendirmelerimde yöneticiye karşı kırıcı değilimdir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

23 Yöneticilerle rahat iletişim kurarım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

24 Denetim uygulamaları sırasında yöneticiye karşı anlayışlı davranırım

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

25 Yöneticinin görüşlerine, inançlarına karşı saygılı ve yansız davranırım.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

26 Denetlediğim alanda uzmanım. (Yönetimle ilgili)

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

149

IV. BÖLÜM

DENETİM SÜRECİ BEKLENTİSİNE İLİŞKİN İFADELER 4. Aşağıda, ders ve kurum denetimi ile ilgili beklentileri içeren ifadeler yer almaktadır.

Bu ifadelere ne derece katıldığınızı sizin için en uygun olan seçeneğe “ X ”işaretini

koyarak belirtiniz.

Mad

de

No

DENETİM SÜRECİNDEKİ BEKLENTİYE İLİŞKİN İFADELER

TA

MA

ME

N

OL

DU

KÇ

A

OR

TA

AZ

HİÇ

1 Denetim uygulamalarında ders denetimi zamanını ve gününü öğretmen ve denetçi birlikte kararlaştırmalıdır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2 Ön görüşmede, denetçi öğretmenin derse ilişkin hazırlıklarına bakmalı, gerekli düzeltme, geliştirmeyi yapmalı ve önerilerde bulunmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

3 Öğretmenin hangi ölçütlere göre değerlendirileceği ön görüşme sırasında denetçi tarafından açıklanmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4 Dersin işlenişinde denetçinin nelere dikkat edeceği ön görüşme sırasında öğretmene açıklanmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

5 Ön görüşmede denetçi ile öğretmen arasında karşılıklı beklentiler ve istekler konuşulmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

6 Ders denetimi ile ilgili yapılan gözlem ve inceleme sonunda değerlendirmeyi denetçi ve öğretmen birlikte yapmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

7 Her öğretmen kendi alanından bir denetçi tarafından denetlenmelidir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

8 Denetçi alanla ilgili yeni bilgi ve gelişmeleri öğretmenle paylaşmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

9 Denetçi eğitim ve öğretim metotlarıyla ilgili yeni bilgi ve gelişmeleri öğretmenle paylaşmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10 Dersin işlenişi ile ilgili her türlü değerlendirme denetçi tarafından ders sonrasında yapılmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11 Denetçi öğretmenlere alanlarına göre hizmet içi eğitim, seminer vs. vererek öğretmenlerin mesleki gelişimlerine yardım etmelidir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

12 Denetim uygulamaları denetim süresince sınırlı kalmayıp öğretmen denetçi iş birliği bütün yıl devam etmelidir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13 Denetçi öğretmenin değerlendirilmesinde okul müdürünün görüşlerini de almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

14 Denetçi öğretmenin değerlendirilmesinde veli görüşlerini de almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

15 Denetçi öğretmenin değerlendirilmesinde öğrenci görüşlerini de almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

150 

16 Denetçi yıl sonunda yapılan öğrenci sınav sonuçlarının analizini öğretmen ve yönetici ile birlikte değerlendirerek öğrenci başarılarının artırılmasına yönelik rehberlik yapmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

17 “Öğretmen Denetim Formu” öğretmenlerin de görüşleri alınarak alanlara göre ayrı ayrı yeniden düzenlenmelidir. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

18 Ders denetimleri eğitim denetçileri tarafından yapılmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

19 Denetimler aynı denetçiler tarafından yapılmalıdır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

20 Ders denetimleri okul müdürleri tarafından yapılmalıdır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

21 Denetim uygulamalarında kurum denetimi zamanını ve gününü yönetici ve denetçi birlikte kararlaştırmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

22 Denetçi yönetimle ilgili yeni bilgi ve gelişmeleri yönetici ile paylaşmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

23 Denetçi okulun ihtiyaçlarını belirlemede ve gerektiğinde bu ihtiyaçların temini konusunda yönetici ile birlikte hareket etmelidir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

24 Genel denetim sonunda hazırlanan raporda okulun değerlendirilmesine yönelik kısımlar okula gönderilerek, öğrenci velilerinin incelemelerine açık tutulmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

25 Denetçi okullardaki başarı durumunu önceden belirlenmiş ölçütlerle değerlendirmelidir. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

26 Denetçi okul başarısında aksayan yönleri ve nedenlerini okul yöneticisi ile birlikte belirleyerek gereken önerileri yapmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

27 Denetçi yöneticinin değerlendirilmesinde velinin görüşlerini de almalıdır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

28 Denetçi yöneticinin değerlendirilmesinde öğrencinin görüşlerini de almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

29 Denetçi yöneticinin değerlendirilmesinde öğretmenin görüşlerini de almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

30 Denetçilerin periyodik aralıklarla gerçekleştirdikleri denetim uygulamaları arasında tutarlık olmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

31 Denetçi yöneticinin değerlendirilmesinde okulun standartlarını göz önünde bulundurmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Mad

de

No

DENETİM SÜRECİ BEKLENTİSİNE İLİŞKİN İFADELER

TA

MA

ME

N

OL

DU

KÇ

A

OR

TA

AZ

HİÇ

 

 

 

151

5) Kurum denetimi için ayırdığınız sürenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz? ( ) Evet ( ) Hayır Cevabınız “Hayır” ise denetime ayrılan süre ne olmalıdır. Lütfen yazınız. 6) Ders denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz? ( ) Evet ( ) Hayır Cevabınız “Hayır” ise denetime ayrılan süre ne olmalıdır. Lütfen yazınız. 7)-İlköğretim okullarında gerçekleştirilen ders denetimi uygulamalarında karşılaştığınız en önemli sorunlar nelerdir? Lütfen maddeler halinde yazınız. 8) İlköğretim okullarında gerçekleştirilen ders denetimi uygulamalarında karşılaştığınız sorunlara çözüm önerileriniz nelerdir? Lütfen yazınız. 9) İlköğretim okullarında gerçekleştirilen kurum denetimi uygulamalarında karşılaştığınız en önemli sorunlar nelerdir? Lütfen maddeler halinde yazınız. 10) İlköğretim okullarında gerçekleştirilen kurum denetimi uygulamalarında karşılaştığınız sorunlara çözüm önerileriniz nelerdir? Lütfen yazınız. 11) Yukarıda belirtilenlerin dışında belirtmek istediğiniz başka görüş ve önerileriniz varsa lütfen belirtiniz.

Anket bitmiştir. Teşekkür ederiz.

 

 

 

152 

Ek -2

T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı

(EARGED)

İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ DENETİM

UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

(YÖNETİCİ ANKETİ)

Ankara, 2010

 

 

 

153

İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ DENETİM UYGULAMALARININ

DEĞERLENDİRİLMESİ

Sayın Yönetici,

EARGED tarafından yapılan “İlköğretim Okullarındaki Denetim Uygulamalarının

Değerlendirilmesi” ile ilgili araştırmaya veri toplamak amacıyla yönetici görüşlerinin

alınmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu amaçla hazırlanan anket üç bölümden oluşmaktadır.

I.Bölüm’de kişisel bilgilere ait ifadeler, II. Bölüm’de denetim uygulamalarının mevcut

durumuyla ilgili ifadeler, III. Bölüm’de ise denetim süreci ile ilgili beklentileri içeren ifadeler

yer almaktadır.

Ankete vereceğiniz cevaplar yalnızca bu araştırmada kullanılacaktır. Lütfen anketteki

bütün soruları dikkatle okuyarak hiçbir soruyu boş bırakmadan ve size en uygun gelen seçeneği

(X) işaretleyerek cevaplandırınız.

İlginize şimdiden teşekkür eder, çalışmalarınızda başarılar dileriz.

Millî Eğitim Bakanlığı

Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı

II. BÖLÜM

KİŞİSEL BİLGİLER 1.1. Cinsiyetiniz

( ) Kadın ( ) Erkek

1.2. Göreviniz

( ) Müdür ( ) Müdür Yardımcısı

1.3. Okulunuzun bulunduğu:

İl ……………..… İlçe …………………. Belde/Köy …………………………….

1.4. Öğrenim durumunuz:

( ) Ön Lisans

( ) Lisans

( ) Yüksek Lisans

( ) Doktora

( ) Diğer……………………………………………………………………….,

1.5. Yöneticilikteki kıdeminiz

( ) 1-5 yıl ( ) 6-10 yıl

( ) 11-15 yıl ( ) 16-20 yıl

( ) 21 ve üstü

1.6. Kaç kez denetim geçirdiniz

( ) 1 - 3 ( ) 4 - 6 ( ) 7 - 9 ( ) 10 ve fazlası

 

 

 

154 

II. BÖLÜM

KURUM DENETİMİ SÜRECİNİN MEVCUT DURUMUNA İLİŞKİN İFADELER

2. Aşağıda ilköğretim okullarında gerçekleştirilen kurum denetimi ile ilgili

ifadeler yer almaktadır. Kurum denetimi sürecinde her bir ifadenin gerçekleşme sıklığını size en uygun olan seçeneğe “ X ”işaretini koyarak belirtiniz.

Mad

de

No

KURUM DENETİMİ SÜRECİNİN MEVCUT

DURUMUNA İLİŞKİN İFADELER

HE

R Z

AM

AN

GE

NE

LLİK

LE

BA

ZE

N

NA

DİR

EN

HİÇ

BİR

ZA

MA

N

1 Denetçi bana mevzuat ve okul yönetimiyle ilgili kaynaklar konusunda rehberlik yapar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2 Denetçi büro işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusunda bana rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

3 Denetçi öğrenci işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusunda bana rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4 Denetçi personel işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusunda bana rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

5 Denetçi okulu ilgilendiren her türlü hesap, taşınır mal ve döner sermaye işleri ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi ve mevzuata uygunluğu konusunda bana rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

6 Denetçi okulun demirbaşı (taşınır mal) ile ilgili iş ve işlemlerin düzenli yürütülmesi konusunda bana rehberlik yapar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

7 Denetçi okulun demirbaş eşyasının bakım ve korunması konusunda bana rehberlik yapar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

8 Denetçi eğitim öğretimde verimin artırılmasına yönelik yönetimle ilgili yardım ve gelişim konusunda bana rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

9 Denetçi okulun fiziki durumu, eksikliklerinin giderilmesi ve ihtiyaçları konusunda bana rehberlik yapar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10 Denetçi okul-çevre ilişkisinin geliştirilmesi yönünde bana rehberlik yapar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11 Denetçi, kurumla ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgelerin uygulanması ve bununla ilgili değişiklerle ilgili bana rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

12 Denetçi, toplantılarda (öğretmenler kurulu, zümre öğretmenler kurulu) alınan kararların uygulanması, varsa aksayan yönlerin nasıl giderileceği konusunda bana rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13 Denetçi, okulda toplam kalite yönetimi esaslarının uygulanması konusunda bana rehberlik yapar ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

155

Mad

de

No

KURUM DENETİMİ SÜRECİNİN MEVCUT

DURUMUNA İLİŞKİN İFADELER

HE

R Z

AM

AN

GE

NE

LLİK

LE

BA

ZE

N

NA

DİR

EN

HİÇ

BİR

ZA

MA

N

14 Denetçi, okul yönetiminin misyonu ve vizyonunun belirtilmesi ve bunlara ulaşılması konusunda bana rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

15 Denetçi rehberlik ve denetim yapacağı zamanı denetime gelmeden önce bana bildirir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

16 Denetçi, okula geldiği zaman hangi alanlarda denetim yapacağı konusunda beni bilgilendirir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

17 Denetçi, okulun bulunduğu bölgenin ve okulun şartlarını göz önüne alarak denetim yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

18 Denetçi, denetim sonunda yapılan toplantıda eğitim, öğretim ve yönetim çalışmaları hakkında değerlendirmelerde bulunur.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

19 Denetçi, denetim için istenen evrakların değerlendirmesini benimle birlikte yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

20 Denetçi, toplantı ve kurullarda alınan kararların uygulama sonuçlarını benimle birlikte değerlendirir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

21 Okulumuza gelen denetim grubu bir önceki denetim raporunda belirtilen eksikliklerin giderilip giderilmediği konusunda incelemelerde bulunur.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

22 Denetçi, eleştirilerinde ve değerlendirmelerinde bana karşı kırıcı değildir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

23 Denetçi benimle rahat iletişim kurar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

24 Denetçi, denetim sırasında bana karşı anlayışlı davranır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

25 Denetçi, benim görüşlerime, inançlarıma karşı saygılı ve yansız davranır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

26 Denetçi, denetlediği alanda uzmandır.(Yönetimle ilgili) . ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

27 Denetçilerin periyodik aralıklarla gerçekleştirdikleri denetim uygulamaları arasında tutarlık vardır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

156 

III. BÖLÜM

KURUM DENETİM SÜRECİ BEKLENTİSİNE İLİŞKİN İFADELER

3. Aşağıda, kurum denetimi beklentilerinizle ilgili ifadeler yer almaktadır. Bu ifadelere

ne derece katıldığınızı sizin için en uygun olan seçeneğe “ X ”işaretini koyarak belirtiniz.

Mad

de

No

KURUM DENETİM SÜRECİ BEKLENTİSİNE İLİŞKİN İFADELER

TA

MA

ME

N

OL

DU

KÇ

A

OR

TA

AZ

HİÇ

1 Denetim uygulamalarında kurum denetimi zamanını ve gününü yönetici ve denetçi birlikte kararlaştırmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2 Denetçi yönetimle ilgili yeni bilgi ve gelişmeleri yöneticiyle paylaşmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

3 Denetçinin okulun ihtiyaçlarını belirlemede ve gerektiğinde bu ihtiyaçların temini konusunda yönetici ile birlikte hareket etmelidir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4

Genel denetim sonunda hazırlanan raporda okulun değerlendirilmesine yönelik kısımlar okula gönderilerek, öğrenci velilerinin incelemelerine açık tutulmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

5 Denetçi okullardaki başarı durumunu önceden belirlenmiş ölçütlerle değerlendirmelidir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

6 Denetçi okul başarısında aksayan yönleri ve nedenlerini okul yöneticisi ile birlikte belirleyerek gereken önerileri yapmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

7 Denetçi yöneticiyi değerlendirirken veli görüşlerini de almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

8 Denetçi yöneticiyi değerlendirirken öğrenci görüşlerini de almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

9 Denetçi yöneticiyi değerlendirirken öğretmen görüşlerini de almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10 Denetçilerin periyodik aralıklarla gerçekleştirdikleri denetimleri arasında tutarlık vardır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11 Denetçi yöneticiyi değerlendirirken okulun standartlarını göz önünde bulundurmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

157

4. Kurum denetimi için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?

( ) Evet ( ) Hayır Cevabınız “Hayır” ise denetime ayrılan süre ne olmalıdır. Lütfen yazınız. 5. Okulunuzda gerçekleştirilen kurum denetimi uygulamalarında karşılaşılan en önemli sorunlar nelerdir? Lütfen maddeler halinde yazınız. 6. Okulunuzda gerçekleştirilen kurum denetimi uygulamalarında karşılaşılan sorunlara çözüm önerileriniz nelerdir? Lütfen yazınız. 7. Yukarıda belirtilenlerin dışında belirtmek istediğiniz başka görüş ve önerileriniz varsa lütfen belirtiniz.

 

 

 

158 

EK -3

T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı

(EARGED)

İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ DENETİM

UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

(ÖĞRETMEN ANKETİ)

Ankara, 2010

 

 

 

159

İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ DENETİM UYGULAMALARININ

DEĞERLENDİRİLMESİ

Sayın Öğretmen,

EARGED tarafından yapılan “İlköğretim Okullarındaki Denetim Uygulamalarının

Değerlendirilmesi” ile ilgili araştırmaya veri toplamak amacıyla öğretmen görüşlerinin

alınmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu amaçla hazırlanan anket üç bölümden oluşmaktadır.

I.Bölüm’de kişisel bilgilere ait ifadeler, II. Bölüm’de denetim uygulamalarının mevcut

durumuyla ilgili ifadeler, III. Bölüm’de ise denetim süreci ile ilgili beklentileri içeren ifadeler

yer almaktadır.

Ankete vereceğiniz cevaplar yalnızca bu araştırmada kullanılacaktır. Lütfen anketteki

bütün soruları dikkatle okuyarak hiçbir soruyu boş bırakmadan ve size en uygun gelen seçeneği

(X) işaretleyerek cevaplandırınız.

İlginize şimdiden teşekkür eder, çalışmalarınızda başarılar dileriz.

Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı

III. BÖLÜM

KİŞİSEL BİLGİLER 1.1. Cinsiyetiniz

( ) Kadın ( ) Erkek

1.2. Branşınız

( ) Sınıf öğretmeni ( ) Branş öğretmeni

1.3. Okulunuzun bulunduğu

İl …………………..… İlçe ……………………. Belde/Köy …………………………….

1.4. Öğrenim durumunuz:

( ) Ön Lisans

( ) Lisans

( ) Yüksek Lisans

( ) Doktora

( ) Diğer……………………………………………………………………….,

1.5. Kıdeminiz

( ) 1-5 yıl ( ) 6-10 yıl

( ) 11-15 yıl ( ) 16-20 yıl

( ) 21 ve üstü

1.6. Kaç kez denetim geçirdiniz

( ) 1 - 3 ( ) 4 - 6 ( ) 7 - 9 ( ) 10 ve fazlası

 

 

 

160 

II. BÖLÜM DERS DENETİMİ SÜRECİNİN MEVCUT DURUMUNA İLİŞKİN İFADELER

2. Aşağıda ilköğretim okullarında gerçekleştirilen ders denetimi ile ilgili ifadeler yer almaktadır. Ders denetimi sürecinde her bir ifadenin gerçekleşme sıklığını size en uygun olan seçeneğe “ X ”işaretini koyarak belirtiniz.

Mad

de

No

DERS DENETİMİ SÜRECİNİN MEVCUT DURUMUYLA İLGİLİ İFADELER

HE

R Z

AM

AN

GE

NE

LLİK

LE

BA

ZE

N

NA

DİR

EN

HİÇ

BİR

ZA

MA

N

1 Denetçi, dersle ilgili kaynak, kitap, araç gereç seçimimde rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2 Denetçi, dersle ilgili kaynak, kitap, araç gereçlerden yararlanmamda rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

3 Denetçi, ders planlarının hazırlanması konusunda bana rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4 Denetçi, ders planlarının uygulanması konusunda rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

5 Denetçi, öğretim programlarında belirlenen amaç, kazanım ve becerilerin gerçekleşmesine yönelik öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanımı konusunda rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

6 Denetçi, derse hazırlık çalışmaları konusunda rehberlik yapar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

7 Denetçi, yazılı sınavların hazırlanışıyla ilgili olarak rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

8 Denetçi, yazılı sınavların değerlendirilmesiyle ilgili olarak rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

9 Denetçi, öğrencilere proje ödevi hazırlattırılması konusunda rehberlik bana yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10 Denetçi öğrencilerin hazırladığı projelerin değerlendirilmesinde rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11 Denetçi, zümre kararlarının alınmasına yönelik olarak rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

12 Denetçi, zümre kararlarının uygulanmasına yönelik olarak rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13 Denetçi, eğitsel kulüp çalışmaları ile ilgili rehberlik yapar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

14 Denetçi, öğretmenler kurulu kararlarının uygulanışı ile ilgili olarak rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

15 Denetçi öğrencilerle iletişimim konusunda rehberlik yapar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

16 Denetçi veli, öğretmen ve diğer personelle iletişimim ve iş birliğim konusunda rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

17 Denetçi öğretim programının uygulanması konusunda rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

18 Denetçi sınıfta özel eğitime gereksinimli çocukların eğitimleri konusunda rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

19 Denetçi mevzuattaki değişiklikler ve mesleğimle ilgili yeni gelişmeler konusunda rehberlik yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

161

Mad

de

No

DERS DENETİMİ SÜRECİNİN MEVCUT DURUMUYLA İLGİLİ İFADELER

HE

R Z

AM

AN

GE

NE

LLİK

LE

BA

ZE

N

NA

DİR

EN

HİÇ

BİR

ZA

MA

N

20 Denetçi rehberlik ve denetim yapacağı zamanı denetime gelmeden önce bildirir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

21 Denetçi denetimden önce benimle ön görüşme yapar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 22 Denetçi derse benimle birlikte girer. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 23 Denetçi, ders gözleminde dersin işlenişine müdahale

etmez. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

24 Denetçi, ders gözlemi sonrasında değerlendirmeyi benimle birlikte yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

25 Denetçi, ders gözlemi sonrasında değerlendirmeyi zümre olarak yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

26 Denetçi, hazırladığım evrakları ve dersle ilgili hazırlıklarımı ders gözleminden önce inceler.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

27 Denetçi, hazırladığım evrakları ve dersle ilgili hazırlıklarımı ders gözlemi sırasında inceler.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

28 Denetçi, hazırladığım evrakları ve dersle ilgili hazırlıklarımı ders gözleminden sonra inceler.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

29 Denetçi denetim esnasında istenen evraklarımı ve dersle ilgili hazırlık çalışmalarımı benimle birlikte değerlendirir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

30 Denetçi, denetime geldiği okulun ve çevrenin şartlarını dikkate alarak denetim yapar.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

31 Denetçi, denetime geldiğinde ders gözlemi için iki ders saati boyunca sınıfta kalır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

32 Denetçilerin periyodik aralıklarla gerçekleştirdikleri denetim uygulamaları arasında tutarlık vardır

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

33 Denetçi benimle rahat iletişim kurar. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 34 Denetçi, denetim uygulamaları sırasında anlayışlıdır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

35 Denetçi, benim görüşlerime, inançlarıma karşı saygılı ve yansızdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

36 Denetçi, denetlediği alanda uzmandır. (Alanıyla ilgili denetimler yapar)

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

37 Denetçi, eleştirilerinde ve değerlendirmelerinde kırıcı değildir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

162 

III. BÖLÜM

DERS DENETİM SÜRECİ BEKLENTİSİNE İLİŞKİN İFADELER 3. Aşağıda, ders denetimi ile ilgili beklentilerinizi içeren ifadeler yer almaktadır. Bu

ifadelere ne derece katıldığınızı sizin için en uygun olan seçeneğe “ X ”işaretini

koyarak belirtiniz.

Mad

de

No

DERS DENETİM SÜRECİ BEKLENTİSİNE İLİŞKİN İFADELER

TA

MA

ME

N

OL

DU

KÇ

A

OR

TA

AZ

HİÇ

1 Denetim uygulamalarında denetim zamanını ve gününü öğretmen ve denetçi birlikte kararlaştırmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2 Ön görüşmede, denetçi öğretmenin derse ilişkin hazırlıklarına bakmalı gerekli düzeltme, geliştirmeyi yapmalı ve önerilerde bulunmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

3 Öğretmenin hangi ölçütlere göre değerlendirileceği ön görüşme sırasında denetçi tarafından açıklanmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4 Dersin işlenişinde denetçinin nelere dikkat edeceği ön görüşme sırasında öğretmene açıklanmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

5 Ön görüşmede denetçi ile öğretmen arasında karşılıklı beklentiler ve istekler konuşulmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

6 Ders denetimi ile ilgili yapılan gözlem ve inceleme sonunda değerlendirmeyi denetçi ve öğretmen birlikte yapmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

7 Her öğretmen kendi alanından bir denetçi tarafından denetlenmelidir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

8 Denetçi alanla ilgili yeni bilgi ve gelişmeleri öğretmenle paylaşmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

9 Denetçi eğitim ve öğretim metotlarıyla ilgili yeni bilgi ve gelişmeleri öğretmenle paylaşmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10 Dersin işlenişi ile ilgili her türlü değerlendirme denetçi tarafından ders sonrasında yapılmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11 Denetçi öğretmenlere alanlarına göre hizmet içi eğitim, seminer vs. vererek öğretmenlerin mesleki gelişimlerine yardım etmelidir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

12 Denetim uygulamaları denetim süresince sınırlı kalmayıp öğretmen denetçi işbirliği bütün yıl devam etmelidir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13 Denetçi öğretmeni değerlendirirken okul müdürünün de görüşlerini almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

14 Denetçi öğretmeni değerlendirirken velinin de görüşlerini almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

15 Denetçi öğretmeni değerlendirirken öğrencinin de görüşlerini almalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

16 Denetçi yıl sonunda yapılan öğrenci sınav sonuçlarının analizini öğretmen ve yönetici ile birlikte değerlendirerek öğrenci başarılarının artırılmasına yönelik rehberlik yapmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

17 Öğretmen Denetim Formu” öğretmenlerin de görüşleri alınarak alanlara göre ayrı ayrı yeniden düzenlenmelidir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

18 Ders denetimleri eğitim denetçileri tarafından yapılmalıdır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

19 Denetimler aynı denetçiler tarafından yapılmalıdır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

 

 

 

163

20 Ders denetimleri okul müdürleri tarafından yapılmalıdır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4. Ders denetiminiz için ayrılan sürenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz? ( ) Evet ( ) Hayır Cevabınız “Hayır” ise denetime ayrılan süre ne olmalıdır. Lütfen yazınız. 5. Mevcut ders denetimi uygulamalarının sizin ders veriminizi artırdığını düşünüyor musunuz? ( ) Evet ( ) Hayır Cevabınız “Evet” ise hangi açılardan artırmaktadır? Belirtiniz. Cevabınız “Hayır” ise ders veriminizi artıracak denetim uygulamaları nasıl olmalıdır? 6. İlköğretim okullarında gerçekleştirilen ders denetimi uygulamalarında karşılaşılan en önemli sorunlar nelerdir? Lütfen maddeler halinde yazınız. 7. İlköğretim okullarında gerçekleştirilen ders denetimi uygulamalarında karşılaşılan sorunlara çözüm önerileriniz nelerdir? Lütfen yazınız. 8. Yukarıda belirtilenlerin dışında belirtmek istediğiniz başka görüş ve önerileriniz varsa lütfen belirtiniz.

 

 

 

164