Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Jagiełły w Płocku

„Opowiem Ci naszą historię…” 1050 dzieł piśmiennictwa polskiego na 1050-lecie Chrztu Polski

14 kwietnia 2016 roku

LEGENDA:

1. Układ publikacji w porządku chronologicznym z podziałem na „kroniki historyczne”,

„opracowania przekrojowe”, „czasy przedhistoryczne” i „historyczne”, a dalej „na stulecia”

i „okresy panowania poszczególnych władców”.

2. Celem zebranie dzieł literackich na temat historii Polski, głównie powieści historycznych

i opowiadań, rzadziej dzieł sztuki dramatycznej, aby pokazać, że można poprzez dzieła

„literatury pięknej” opowiedzieć „naszą historię”.

3. Wybrane opracowania inne niż literackie, z przewagą „klasyków historiografii polskiej”

urodzonych do roku 1918 („Urodzeni w niewoli – dzieciom Niepodległej”) - ujęte w nawias

„kwadratowy”.

Wstęp

Z inicjatywy nauczycieli i uczniów Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława

Jagiełły w Płocku powstała „Lista 1050 dzieł piśmiennictwa polskiego na 1050-lecie Chrztu Polski”.

Lista powstawała od stycznia do kwietnia br. 13 kwietnia zamieściliśmy na stronie szkoły listę liczącą

oczekiwaną ilość 1050 dzieł literatury historycznej. Osiągnęliśmy nasz cel. Na dzień 14 kwietnia 2016

roku, który otwiera uroczystości jubileuszowe 1050-lecia Chrztu Polski, „Lista” przybrała taki kształt.

Nie traktujemy jednak listy jako definitywnie zamkniętej. Czeka ją jeszcze obróbka korektorska.

Jesteśmy także otwarci na uwagi, komentarze, sugestie zmian.

Ta lista ma charakter bardzo subiektywny. Jest efektem wyborów, jakich dokonało wiele osób -

uczniowie, nauczyciele, a także wspierający nas goście spoza szkoły, w tym studenci Uniwersytetu

Warszawskiego oraz studenci i wykładowcy Kolegium Nauk Ekonomicznych i Społecznych Filii

Politechniki Warszawskiej w Płocku, nauczyciele płockich szkół, antykwariusze i duchowni. Nie jest

to z pewnością „lista idealna”. Chcieliśmy, aby znalazły się na niej przede wszystkim dzieła literatury

pięknej - powieści, opowiadania, dramaty – i takie dzieła przeważają. Jedną czwartą stanu listy

wypełniają opracowania naukowe, głównie prace klasyków historiografii polskiej urodzonych do roku

1918 („urodzeni w niewoli”). Takie proporcje nas zadowalają.

Chcieliśmy pokazać, że można opowiedzieć polską historię dziełami polskiej literatury. Układ

chronologiczny, odpowiadający porządkowi naszych dziejów, umożliwia wybór książek

z interesującej nas epoki polskiej historii. Lista właśnie ma to umożliwić i ułatwić, ma stanowić cenne

źródło podpowiedzi. Nie jest to także lista kompletna, ani nie jest to lista złożona wyłącznie

z arcydzieł. Lista ma pokazać pozycje, które znamy i które czytamy.

Na listę składają się przede wszystkim książki, które z różnych powodów są nam drogie, choć

niekoniecznie przetrwały próbę czasu. Niemniej w różnych okresach naszej historii, szczególnie

w czasach zaborów, odegrały niebagatelną rolę w kształtowaniu polskości oraz rozbudzaniu

umiłowania naszych dziejów, naszego języka i kultury. Wysoko cenimy klasyków naszej

historiografii, bardzo dziś zapomnianych. Mamy nadzieję, że dzięki tej liście czytelnicy na nowo

odkryją wiele znakomitych nazwisk i książek.

Dziękujemy wszystkim uczestnikom akcji, którzy wnieśli cenny wkład w tworzenie tej listy,

gromadzenie informacji o książkach, ich porządkowanie i redagowanie ostatecznej wersji zapisu.

Mamy nadzieję, że dzięki tej współpracy pozostanie coś naprawdę wartościowego po obchodach

1050-lecia Chrztu Polski, tego wiekopomnego wydarzenia, które na zawsze określiło nas po stronie

najcenniejszych wartości europejskiej cywilizacji.

Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Jagiełły w Płocku

1050 dzieł piśmiennictwa polskiego na 1050-lecie Chrztu Polski

Wybrane historyczne kroniki polskie

1. Gall Anonim, Kronika polska (Kronika i czyny książąt czyli władców polskich,

łac. Cronica et gesta ducum sive principum Polonorum), czas powstania: 1113-1116.

2. Wincenty Kadłubek, Kronika polska (Kronika Polski, łac. Historia Polonica), czas

powstania: 1190-1208, I wyd. 1612 /Historia Polonica Vincentii Kadlubkonis episcopi

Cracoviensis, Dobromili, in officina Ioannis Szeligae, A. D. 1612, I wyd. polskie: 1862

(obejmuje dzieje od czasów legendarnych po rok 1202; autor: ok. 1150, 1160-1223).

3. Kronika wielkopolska (łac. Chronica Poloniae maioris), czas powstania:

przed rokiem 1296 (anonimowa kronika dziejów Polski do roku 1271 lub 1273).

4. Janko z Czarnkowa, Kronika, czas powstania: 1376-1384 (pozbawiona początku

i końca, obejmuje lata 1370-1384; cechy pamiętnika i antyandegaweńskiego pamfletu

politycznego, wyd. łac. z XVIII w., przekł. polski: J. Żerbiłło pt. Kronika Janka

z Czarnkowa, Warszawa 1905; autor: ok. 1320-1386 lub 1387).

5. Kronika konfliktu (łac. Cronica conflictus Wladislai Regis Poloniae cum Cruciferis

anne Christi 1410, pol. Kronika konfliktu Władysława króla polskiego z Krzyżakami

w roku pańskim 1410, czas powstania: ok. 1410-1411 (kronika opisująca wielką

wojnę z zakonem krzyżackim 1410 roku; domniemani autorzy: Mikołaj Trąba,

Zbigniew Oleśnicki).

6. Jan Długosz, Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego (Annales seu

cronicae incliti Regni Poloniae), czas powstania: 1455–1480 (12 ksiąg opisujących

dzieje Polski od czasów legendarnych do 1480, poprzedzone pierwszym opisem

geograficznym Polski pt. „Chorographia...”; dzieło wydane pt. Historia polonica

Joannis Długossi w latach 1614-1615 ks. I-VI, przerwane zakazem Zygmunta III

Wazy; pierwsze wydanie w przekładzie na język polski ukazało się w latach 1867-

1870 pt. Jana Długosza kanonika krakowskiego Dziejów polskich ksiąg dwanaście;

drugie wydanie w przekładzie na język polski w latach 1961-2006; autor: 1415-1480).

7. Maciej Miechowita, Kronika polska (Chronica Polonorum), 1519 (pierwsza

drukowana kronika polska; w języku łacińskim, wydanie zmienione w roku 1521

po interwencji Senatu Rzeczypospolitej; dzieje Polski do roku 1506; autor: Maciej

z Miechowa, Miechowita, właściwie Maciej Karpiga, 1457-1523).

8. Stanisław Orzechowski, Kroniki polskie od zgonu Zygmunta Pierwszego (Annales

Polonici ab excessu Divi Sigismundi Primi), czas powstania 1554, I wyd. 1611

(kronika w języku łacińskim, obejmuje lata 1548-1552, od śmierci Zygmunta I

Starego; autor: 1513-1566, duchowny, historyk, pisarz polityczny).

9. Marcin Kromer, O sprawach, dziejach i wszystkich innych potocznościach

koronnych ksiąg XXX (De origine et rebus gestis Polonorum libri XXX), Bazylea

1555 (kronika Marcina Kromera w języku łacińskim; w 1611 ukazało się w Krakowie

tłumaczenie dzieła na język polski autorstwa Marcina Błażewskiego; autor: 1512-

1589, humanista, historyk, pisarz, dyplomata; od 1579 biskup warmiński).

10. Marcin Kromer, Opis Polski albo Polska (Polonia sive de situ, populis, moribus,

magistratibus et re publica regni Polonici libri duo), 1577 (ciąg dalszy dzieła

„O sprawach…”; całokształt wiedzy o Polsce XVI wieku – informacje geograficzne,

etniczne, kulturalne, społeczne, gospodarcze i ustrojowe; przekład polski pt. Polska,

czyli o położeniu, obyczajach, urzędach Rzeczypospolitej Królestwa Polskiego

Władysława Syrokomli, 1853).

11. Marcin Bielski, Kronika polska Marcina Bielskiego nowo... przez syna jego

wydana, 1667, nowe wydanie: 1597 (wersja Kroniki wszytkiego świata Marcina

Bielskiego z 1551 roku, nowa wersja została uzupełniona i wydana w 1597 r.

przez Joachima Bielskiego; autor: 1495-1575, historyk, poeta, tłumacz).

12. Maciej Stryjkowski, Kronika Polska, Litewska, Żmudzka i wszystkiej Rusi, wyd.

w Królewcu 1582 (pierwszy drukowany zarys historii Europy Wschodniej do 1581,

udana kompilacja kronik Jana Długosza, Macieja Miechowity, a także licznych kronik

rękopiśmiennych; autor: 1547-1586, historyk, dyplomata, kanonik).

13. Łukasz Górnicki, Dzieje w Koronie polskiej […] od roku 1538 aż do roku 1572, czas powstania: 1595-1603, I wyd. 1637 (wydanie z roku 1637 opracowali synowie

Łukasza Górnickiego; autor: 1527-1603, humanista renesansowy, poeta, pisarz).

14. By czas nie zaćmił i niepamięć. Wybór kronik średniowiecznych: Gall, Mistrz

Wincenty zw. Kadłubkiem, Kronika Wielkopolska, Kronika Oliwska, Kronika

Krakowska, Janko z Czarnkowa, Kronika Książąt Polskich, Długosz, Kallimach, przeł. i opracował Roman Grodecki, 1957.

Opracowania literackie i naukowe przekrojowe (układ chronologiczny tekstów)

15. Szymon Starowolski, Wojownicy sarmaccy, czyli pochwały mężów słynących

męstwem wojennym w pamięci naszej lub naszych pradziadów, 1631, wydanie XX-

wieczne: 1978 (dzieło łacińskie, tyt. oryginału: Sarmatiae bellatores, zbiór 130

biogramów władców i rycerzy polskich od Mieszka I po Stefana Czarnieckiego; autor:

1588-1656, duchowny, pisarz polityczny epoki baroku).

16. Łukasz Opaliński, Polonia defensa, 1648 (traktat publicystyczny na temat Polski,

dialog polemiczny z utworem szkockiego satyryka Johna Barclaya Icon sive descriptio

animorum; dzieło wydane w języku polskim we Lwowie w 1921 roku pt. „Obrona

Polski”, autor: 1612-1662, polityk i pisarz polski XVII wieku).

17. Ignacy Krasicki, Historia, 1779 (osobliwa historia świata od czasów starożytnych,

księga III poświęcona legendarnym i wczesnohistorycznym dziejom Polski –

do Mieszka II; autor: 1735-1801, biskup, największy poeta epoki oświecenia).

18. Julian Ursyn Niemcewicz, Śpiewy historyczne, 1816 (jedna z najpopularniejszych

książek polskich XIX wieku, zbiór 34 wierszowanych utworów poświęconych

wybranym władcom i wydarzeniom z historii Polski; autor: 1757-1841, dramaturg,

powieściopisarz, poeta, historyk, pamiętnikarz, publicysta, tłumacz, wolnomularz).

19. Izabela Czartoryska, Pielgrzym w Dobromilu czyli nauki wiejskie z dodatkiem

powieści i 40 obrazkami, 1819 (ramowa opowieść o królach polskich); Pielgrzym

w Dobromilu, część druga, czyli dalszy ciąg nauk wiejskich z dziesięcią obrazkami

i muzyką, 1821 (opowieść o wybitnych pisarzach, hetmanach, bohaterach; obie części

uzupełnione naukami moralnymi i gospodarskimi dla ludu oraz opowieściami, których

autorką była pisarka Maria Wirtemberska, córka Izabeli; Izabela Cz.: 1746-1835;

Maria Wirtemberska: 1768-1854).

20. [Joachim Lelewel, Dzieje Polski Joachim Lelewel potocznym sposobem opowiedział,

do nich dwanaście krajobrazów skreślił, 1829 (pierwsze opracowanie syntetyczne

dziejów ojczystych; autor: 1786-1861, najwybitniejszy historyk polski I p. XIX w.).]

21. [Jerzy Samuel Bandtkie, Dzieje narodu polskiego, Wrocław 1835, a: 1768-1835.]

22. [Joachim Lelewel, Polska odradzająca się, czyli dzieje polskie od roku 1795

potocznie opowiedziane, Bruksela 1836.]

23. [Lucjan Siemieński, Wieczory pod lipą czyli historyja narodu polskiego opowiadana

przez Grzegorza z pod Racławic, Poznań 1847 (jedna z najsłynniejszych książek

polskich XIX wieku, czytana „rodzinnie” w czasach zaborów), już w roku 1848

edycja paryska; autor: 1807-1877, poeta, pisarz, uczestnik powstania listopadowego.]

24. Zofia Węgierska/Bronisława Kamińska, Legendy historyczne, 1852 (od czasów

prasłowiańskich do XVIII wieku; autorka: 1822-1869).

25. [Aleksander Przeździecki, Ślady Bolesławów polskich po obcych krajach.

Opowiadanie historyczne, 1853 (wybitny autor i wydawca źródeł historycznych, m.in.

kronik Kadłubka i Długosza, 1814-1871).]

26. [Karol Szajnocha, Szkice historyczne, cztery serie wydane w latach 1854-1869 (cz. 1:

Św. Kinga, Szlak Batu-Chana, Próbka podań historycznych, Wiek Kazimierza W., Do historii

Krakowa, Brody krzyżackie, Barbara Radziwiłłówna, Stanisław i Anna Oświecimowie,

Wacław Potocki, autor wojny chocimskiej, Wnuk króla Jana III, Walgierz Wdały, hrabia

na Tyńcu; cz. 2: Wojna o cześć kobiety, Matka Jagiellonów, Jadwiga Jagiellonka, księżna

bawarska, Zwycięstwo r. 1675 pode Lwowem, OO. Trynitarze, Kopia hussarska, O myszach

króla Popiela, O „łaźni” Bolesława Chrobrego, Nastanie szlachty i herbów w Polsce,

Słowianie w Andaluzji, Zdobycze pługa polskiego, Powieść o niewoli na Wschodzie; cz. 3:

Miecznik koronny Radziejowski, Urazy królowiąt polskich, Krzysztof Opaliński, Śmierć

Czarnieckiego, Jan Sobieski bannitą i pielgrzymem, Domna Rozanda, Hieronim i Elżbieta

Radziejowscy; cz. 4: Śmierć Czarnieckiego, Jan Sobieski banitą i pielgrzymem, Domna

Rozanda, Hieronim i Elżbieta Radziejowscy, Jak Ruś polszczała, Siostra Kazimierza

Wielkiego we Włoszech); autor: 1818-1868, pisarz, historyk, działacz niepodległościowy.]

27. Rajnolda Hejdensztejna sekretarza królewskiego Dzieje Polski od śmierci Zygmunta

Augusta do roku 1594. Ksiąg XII, t. 1-2, 1857 (przekład z łaciny, tekst opatrzony

słowem Włodzimierza Spasowicza).

28. [Aleksander Przeździecki 1814-1871, Edward Rastawiecki 1805-1874, Wzory

sztuki średniowiecznej i z epoki Odrodzenia po koniec wieku XVII w dawnej Polsce, 1860-1869 (bogato ilustrowane opisy zabytków polskiej sztuki sakralnej i świeckiej,

średniowiecznej, renesansowej i barokowej, wydawane w postaci periodycznie

ukazujących się zeszytów; dzieło zawiera 140 kolorowych ilustracji; w polskiej

i francuskiej wersji językowej; „najpiękniejsza książka polska wydana w XIX

wieku”).]

29. [Julian Bartoszewicz, Wizerunki królów polskich. Życiorysy panujących w Polsce

od Mieczysława I do Stanisława Augusta, 1861 (z rysunkami Aleksandra Lessera);

autor: 1821-1870, historyk i historyk literatury.]

30. [Józef Szujski, Dzieje Polski podług ostatnich badań spisane, t. 1-4, 1862-1866;

autor: 1835-1883, historyk, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.]

31. [Joachim Lelewel, Historya Polska do końca panowania Stefana Batorego, 1863

(dzieło wielkiego historyka wydane pośmiertnie).]

32. [Władysław Ludwik Anczyc (pod pseudonimem: Kazimierz Góralczyk), Dzieje

Polski w dwudziestu czterech obrazkach, 1863 (poczytna, czytana „rodzinnie”

książka, spis treści: O Piaście kołodzieju z Kruświcy i świętych aniołach,/ O Mieczysławie I księciu

polskim i żonie jego Dąbrówce, jako poburzyli pogańskie bożki i zaprowadzili w naszej ojczyźnie świętą

wiarę chrześcijańską roku 966,/ O świętym Wojciechu biskupie, pierwszym męczenniku i patronie

korony polskiej,/ O sławnym królu Bolesławie Wielkim i Chrobrym, jako rozprzestrzeniwszy niezmiernie

kraj polski, na jego granicach żelazne słupy w rzekach zabijać kazał,/ O świętym Stanisławie

Szczepanowskim, biskupie krakowskim, jako był zabity od króla Bolesława Śmiałego,/ Jak Bolesław III

Krzywousty już w dziecinnych latach wojować począł i blask korony polskiej rozszerzył,/ O Bolesławie

V, zwanym Wstydliwym, którego żona święta Kinga albo Kunegunda, opatrzyła solą naród polski,/ Jak

król Władysław Łokietek krył się przed nieprzyjacielem pomiędzy włościanami w skałach Ojcowskich,/

O Kazimierzu Wielkim, który tak ukochał wiejski lud, że go królem chłopków nazywano,/ O bogatym

mieszczanie krakowskim, Mikołaju Wierzynku, jako on w domu swoim ugościł króla Kazimierza

Wielkiego, a także cesarza niemieckiego i trzech innych królów, a wielu książąt i polskich

i zagranicznych, co się na wesele królewskiej wnuczki do Krakowa zjechali w roku 1363,/ Jak królowa

polska Jadwiga poszła za Wielkiego księcia litewskiego Władysława Jagiełłę i jak oboje nawrócili cały

naród litewski z pogaństwa do świętej wiary chrześcijańskiej,/ Jako fałszywe mnichy Krzyżaki całą

potęgę na Polskę i Litwę wywarli, chcąc zagarnąć oba kraje; ale ich Władysław Jagiełło przy pomocy

boskiej zbił na kwaśne jabłko,/ O synie Władysława Jagiełły, Władysławie III, który poległ za całość

wiary chrześcijańskiej w bitwie z Turkami pod Warną,/ O bracie Władysława Warneńczyka, jak synów

swoich a przyszłych królów polskich chował, i jak się temu królowi ziemie pomorskie i pruskie,

wyłamując się spod krzyżackiego ucisku, poddały,/ O dobrym królu Zygmuncie Auguście,

który ożeniwszy się ze szlachcianką, nie chciał jej odstąpić, choć panowie tego żądali,/ O wielkim królu

Stefanie Batorym, jako wojował dzielnie, piechotę w wojsku z włościan utworzył i wielu mężnych

chłopów za odwagę na polu bitwy szlachtą porobił,/ O królu Zygmuncie III, i o smutnej bitwie

pod Cecorą, gdzie stary hetman Stanisław Żółkiewski w bitwie z Turkami za ojczyznę zginął,/ Jak

Bohdan Chmielnicki zbuntował Kozaków, a potem pobity przepraszał króla Jana Kazimierza,/ Jako

znów po ukończeniu wojny kozackiej i moskiewskiej, poczęła się wojna ze Szwedem i cała Polska

wpadła w moc Szwedów, a tylko Jasna Góra została przy królu polskim Janie Kazimierzu, a bronił ją

przeor Paulinów, ksiądz Augustyn Kordecki,/ O wielkim hetmanie polskim Stefanie Czarneckim,

który do reszty zgnębił Szwedów i za morze ich ścigał,/ O Janie III Sobieskim, czyli jak Turcy zwalili się

całą potęgą na Niemców i chcieli im zabrać najgłówniejsze miasto cesarstwa, Wiedeń, i jak papież

i cesarz prosili króla Jana III, ażeby ratował chrześcijaństwo i Niemców,/ Jak za króla Augusta II Sasa,

Krupiki bronili Szwedowi przejścia przez swoje lasy,/ O ułanach polskich, służących przy cesarzu

Napoleonie, którzy więcej dokazali w bitwie pod Samosierrą, aniżeli Francuzi,/ Jak waleczny książę

Józef Poniatowski w bitwie pod Lipskiem, utonął w rzece Elsterze), autor: 1823-1883.]

33. [Karol Boromeusz Hoffman, Historya reform politycznych w dawnej Polsce, 1867

(autor: mąż pisarki Klementyny z Tańskich Hoffmanowej; lata życia: 1798-1875).]

34. [Józef Chociszewski, Dzieje Narodu Polskiego dla ludu polskiego i młodzieży, 1873

(lata życia autora: 1837-1914).]

35. [Teodor Morawski, Dzieje narodu polskiego w krótkości zebrane dla matek

i niższych nauczycieli, t. 1-6, 1875-1878 (dzieje Polski od początków państwowości

do powstania listopadowego; lata życia autora: 1797-1879).]

36. [Michał Bobrzyński, Dzieje Polski w zarysie, 1877; autor: 1849-1935.]

37. [Ludwik Kubala, Szkice historyczne, sześć serii wydanych w latach: 1880-1922 (Część 1./1880: Królewicz Jan Kazimierz, Oblężenie Lwowa, Oblężenie Zbaraża, Poselstwo

Puszkina, Bitwa pod Beresteczkiem, Kostka-Napierski; Część 2./1880: Proces

Radziejowskiego, Pierwsze „Liberum Veto”, Krwawe swaty, Czarna śmierć, Wyprawa

żwaniecka; Część 3./1910: Wojna moskiewska r. 1654-1655; Część 4./1880: Wojna szwedzka

w roku 1655 i 1656; Część 5./1910: Wojna Brandenburska i najazd Rakoczego w roku 1656-

1657; Część 6./1922: Wojny duńskie i pokój oliwski 1657-1660; Całość/reprint:

Poznań/Kurpisz 2005); autor: 1838-1918.]

38. [Aleksander Przeździecki, Jagiellonki polskie w XVI wieku, t. 1-5, 1880 (wybitny

autor i wydawca źródeł historycznych, m.in. kronik Kadłubka i Długosza, 1814-

1871).]

39. [Józef Ignacy Kraszewski, Wizerunki książąt i królów polskich z 39 rycinami

Ksawerego Pillatiego oraz inicjałami Cz. Jankowskiego, 1883; autor: 1812-1887,

autor powieści historycznych, publicysta, historyk, działacz społeczny i polityczny.]

40. [Adolf Pawiński, Rządy sejmikowe w Polsce, 1572-1795: na tle stosunków

województw kujawskich, 1888; autor: 1840-1896, historyk, archiwista.]

41. [Emilia Cyfrowiczówna, imię zak. Maria Emilia od Aniołów, pseud. Maryan z nad

Dniepru, Dzieje Polski aż po najnowsze czasy treściwie opowiedziane, 1888

(ilustrowany podręcznik dziejów Polski od czasów najdawniejszych do upadku

powstania styczniowego, ułożony w formie pocztu władców i wodzów narodu; w roku

1898 wydane jako Dzieje ojczyste).]

42. [Jan Matejko (1838-1893), Poczet królów polskich, czas powstania 44 rysunków:

1890-1892; publikacja w serii 23 zeszytów od roku 1890 w wydawnictwie Maurycego

Perlesa w Wiedniu z komentarzem historyków Stanisława Smolki (1854-1924)

i Augusta Sokołowskiego (1846-1921); edycja karty tytułowej: Poczet królów

polskich – Zbiór portretów historycznych – rysunki Jana Matejki, Wiedeń 1893.]

43. [Józef Chociszewski, Malowniczy opis Polski, czyli geografia ojczystego kraju

z mapką i licznemi rycinami, 1890.]

44. [Józef Chociszewski, Zarys dziejów Polski porozbiorowej, 1890.]

45. Jadwiga Teodozja Papi, Opowiadania ciotki Ludmiły o dawnych czasach

i ludziach, 1891; Nowe opowiadania ciotki Ludmiły 1897 (zbeletryzowane dzieje

Polski).

46. Seweryna Duchińska, Królowie polscy w obrazach i pieśniach, 1893 (ilustrowany

rysunkami Walerego Eljasza Radzikowskiego wierszowany poczet władców polskich;

autorka: 1816-1905, poetka, publicystka, emigrantka po powstaniu styczniowym).

47. [Władysław Smoleński, Dzieje narodu polskiego, cz. 1 i 2, 1897-1898, pełne

wydanie: 1919 (bardzo poczytna kiedyś książka, wielokrotnie wydawana, po raz

pierwszy pod pseudonimem Władysława Grabieńskiego; autor: 1851-1926, wybitny

historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, małachowiak).]

48. [Feliks Koneczny, Dzieje Śląska, 1897; autor: 1862-1949, wybitny historyk, badacz

dziejów cywilizacji.]

49. [Władysław Smoleński, Szkoły historyczne w Polsce: główne kierunki poglądów

na przeszłość, 1898.]

50. [August Sokołowski, Dzieje Polski ilustrowane, 1898 ((ze współudz. Adolfa

Inlendera; z il. Jana Matejki, Walerego Eljasza, Juliusza Kossaka, Henryka

Rauchingera i innych artystów; 6 tomów; 3 wydania w latach 1898-1911/ reprint

„Kurpisz” 2001).]

51. [August Sokołowski, Dzieje porozbiorowe narodu polskiego ilustrowane, 1904

(z ilustracjami oraz reprodukcjami obrazów Matejki, 4 tomy).]

52. [Zygmunt Gloger, Encyklopedia staropolska ilustrowana, t. 1-4, 1900-1903, reprint

1974 (dzieło życia Zygmunta Glogera 1845-1910; setki haseł, rycin i fotografii

dotyczących historii i życia w dawnej Polsce).]

53. [Feliks Koneczny, Dzieje Polski, 1902 (synteza dziejów Polski od czasów

najdawniejszych po rok 1815, wydanie ocenzurowane w zaborze rosyjskim; wydanie

nieocenzurowane w Krakowie w roku 1908 także jako Dzieje Polski).]

54. [Feliks Koneczny: Dzieje Polski opowiedziane dla młodzieży, 1902.]

55. [Szymon Askenazy, Dwa stulecia, 1903, 1910 (spis treści: Tom I. Przedostatnie

bezkrólewie, Fryderyk II i August III, Sprawa Wschodnia przed Wielkim Sejmem,

Odgłosy Targowicy, Przyczyny wyprawy do Moskwy, Z działalności ministra

Lubeckiego, Cesarz Mikołaj I w Warszawie; Tom II. Do charakterystyki Augusta II,

Komedya berlińska, Sprawa Tarły, Pamiętnik prymasa, Ministeryum Wielhorskiego,

Pożegnanie stulecia, Trybun gminu, Pierwszy „syjonista” polski, Dozór konsulacki;

autor: 1865-1935, wybitny historyk polski żydowskiego pochodzenia, profesor

Uniwersytetu Lwowskiego i Warszawskiego).]

56. Walerya Szalayówna, Nasze warownie i grody. Opowiadania z dalekiej przeszłości,

1907 (cz. 1: Odrzykoń, Nowy Sącz, Sandomierz, Tarnów, Tenczynek, Tyniec,

Wiśnicz, Wawel, Czorsztyn, Herbut, Czerwony Klasztor, Lubowla, Rytro; cz. 2:

Pomorzany, Kościół Świętokrzyski, Pieskowa Skała, Sandomierz /II/, Kraków

/Zwierzyniec/, Toki, Kraków /Klasztor PP. Norbertanek na Zwierzyńcu/, Łęczyca,

Głogów, Rzemień, Krosno).

57. [Władysław Łoziński, Życie polskie w dawnych wiekach, 1907 (opis życia

codziennego Polaków w wiekach XVI-XVIII); autor: 1843-1913.]

58. [Józef Dąbrowski (J. Grabiec), Dzieje narodu polskiego, 1909; autor: 1876-1926,

prawnik, historyk, brat męża Marii Dąbrowskiej.]

59. [Julian Baczyński, Dzieje Polski ilustrowane, t. 1-2, wyd. II 1909, wyd. V

poprawione i powiększone 1920.]

60. [Album królów polskich według pędzla Jana Matejki, 1910 (Wydawnictwo Karola

Miarki z tekstem profesorów Stanisława Smolki i Augusta Sokołowskiego. Reprint tej

publikacji ukazał się w roku 1999 pt. Album królów polskich z przedmową

Waldemara Łysiaka.]

61. [Tadeusz Korzon, Dzieje wojen i wojskowości w Polsce, t. 1-3, 1912 (t. I i II - Epoka

przedrozbiorowa, t. III - Dokończenie epoki przedrozbiorowej, epoka porozbiorowa;

Rozdział o broni i uzbrojeniu oraz epokę porozbiorową opracował Bronisław

Gembarzewski; „ilustracje wykonane podług pomników przez Bronisława

Gembarzewskiego”); autor: 1839-1918, historyk, uczestnik powstania styczniowego.]

62. Dni chwały, dni klęski. Obrazy z dziejów ojczystych, zebrała i ułożyła Helena

Witkowska, 1913 (legendarna książka, czytana kiedyś „rodzinnie”, jedyne wydanie

z roku 1913).

63. Jadwiga Teodozja Papi, Obrazki z życia znakomitych Polaków i Polek, trzy części

1916 (część 1, Wiek XIV i XV: Kazimierz Wielki, Jadwiga, Grzegorz z Sanoka, Jan

Długosz, Mikołaj Kopernik; część 2, Wiek XVI: Klemens Janicki, Jan Kochanowski,

Jan Zamojski, Piotr Skarga; część 3, Wiek XVII: Szymon Szymonowicz, Karol

Chodkiewicz, Regina Herburtówna Żółkiewska, Stefan Czarniecki).

64. [Antoni Julian Nowowiejski, Płock. Monografia historyczna, 1917 (dzieje Płocka

i Mazowsza od XII wieku do roku 1930 w II wydaniu rozszerzonym z roku 1930;

autor: 1858-1941, biskup płocki w latach 1908-1941, historyk, profesor i rektor

Wyższego Seminarium Duchownego w Płocku, błogosławiony, zamordowany

przez Niemców w Działdowie w roku 1941).

65. [Stanisław Karwowski, Historia Wielkiego Księstwa Poznańskiego, t. 1-3, 1918

(monumentalne dzieło, kronika życia Wielkopolski pod zaborami, autor: 1848-1917).]

66. [Lucjan Rydel, Dzieje Polski dla wszystkich, 1919 (dzieło historyczne „Pana

Młodego” z „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego; lata życia: 1870-1918).]

67. [Szymon Askenazy, Gdańsk a Polska, 1919 (autor: 1865-1935, wybitny historyk

polski żydowskiego pochodzenia, profesor Uniwersytetu Lwowskiego

i Warszawskiego).]

68. [Oskar Halecki, Dzieje Unii Jagiellońskiej, t. 1-2, 1919-1920, wyd. nowe 2013;

autor: 1891-1973, wybitny historyk, mediewista, działacz emigracyjny.]

69. [Michał Bobrzyński, Wskrzeszenie państwa polskiego, 1920-1925.]

70. [Feliks Koneczny, Polskie logos a ethos, 1921 (omówienie różnych aspektów

znaczenia państwowości i kultury polskiej wśród narodów europejskich).]

71. [Feliks Koneczny, Skrót dziejów włościaństwa w Polsce, 1921.]

72. Stefan Żeromski, Wiatr od morza, 1922 (dzieje Pomorza od czasów słowiańskich

po XX wiek); 1864-1925.

73. [Józef Bałaban, Dzieje Polski. Książka poglądowa dla dojrzalszej młodzieży

i dorosłych, b.r. I wyd., wyd. 4. zmienione 1922 (dzieje Polski od założenia państwa

po pierwsze lata II Rzeczpospolitej; wydanie 4. zawiera opis obrony Lwowa 1918-

1919; autor był nauczycielem szkolnym w zaborze austriackim; nie udało się ustalić

daty pierwszego wydania, nie notuje go nawet Biblioteka Narodowa).]

74. [Wacław Sobieski, Dzieje Polski, t. 1–3, 1923–1925 (dzieło historyka związanego

z przedwojennym obozem narodowym; lata życia: 1872-1935).]

75. [Feliks Koneczny, Dzieje administracji w Polsce, 1924.]

76. [Jan Ptaśnik, Kultura wieków średnich. T.1 Życie religijne i społeczne, 1925, wyd.

powojenne 1959 pt. Kultura wieków średnich („genialna książka”, opis obyczajów,

poglądów i wierzeń, zwłaszcza w późnym średniowieczu. Spis treści zawiera m.in.:

I. Kościelny system średniowieczny, II. Choroby religijne i społeczne, III. Kult

świętych i ich cuda, IV. Legendy o ascezie, V. Rozwój reguł zakonnych, VI.

Apostołowie ubóstwa i równości społecznej, VII. Siewcy niemoralności

i bezbożności).]

77. [Roman Grodecki, Stanisław Zachorowski, Jan Dąbrowski, Dzieje Polski

średniowiecznej, 1926.]

78. [Polska, jej dzieje i kultura od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, t. 1-3

1927, reprint 1992 (najlepsze międzywojenne kompendium o historii i kulturze

polskiej, opracowane przez najlepszych historyków, m.in. Aleksandra Brücknera,

S. Dobrzyckiego, B. Gembarzewskiego, R. Grodeckiego, O. Haleckiego).]

79. [Bronisław Gebert, Gizela Gebertowa, Opowiadania z dziejów ojczystych

dla niższych klas szkół średnich, cz. 1 i 2, 1928-1929 (przedwojenny podręcznik

szkolny, po wojnie zakazany w PRL-u; w 1943 r. wydany w Nowym Jorku w trzech

częściach).]

80. [Marian Kukiel, Zarys historii wojskowości w Polsce, 1929 (autor: 1885-1973,

generał dywizji WP, historyk wojskowości).]

81. [Aleksander Brückner, Dzieje kultury polskiej, t. 1-3, 1931.]

82. Zofia Kossak-Szczucka, Nieznany kraj, 1932 (zbiór opowiadań, synteza dziejów

Śląska od czasów Bolesława Chrobrego do roku 1921).

83. [Jan Stanisław Bystroń, Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI-XVIII, t. I-II,

1932-1934; wydanie powojenne: 1960 (tom I poświęcony opisowi grup ludności

i dawnej kulturze umysłowej; rozdziały: Kraj i ludzie, Współmieszkańcy obcego

pochodzenia, Stosunki z zagranicą (Europa łacińska, wschód i kraje zamorskie),

Szlachta, Miasta i mieszczanie, Chłopi, Wiedza i wiara, Życie religijne, Szkoła

i książka, Życie literackie, Medycyna; tom II poświęcony kulturze społecznej

i technicznej; rozdziały: Mierzenie i liczenie, Rok obrzędowy, Obrzędy rodzinne,

Rodzina, Życie towarzyskie, Zabawy i zajęcia, Wystawność życia, Życie polityczne,

Bezpieczeństwo, sądy i kary, Życie wojskowe, Mieszkania, Strój i toaleta, Jedzenie,

picie, palenie, Gospodarstwo, Komunikacja).]

84. [Oskar Halecki, Historia Polski, pierwsza wersja w języku francuskim 1933

(La Pologne de 963 a 1914. Essai de synthese historique), wyd. ang. w 1942, wyd.

polskie Londyn 1958, Lublin 1992 (synteza dziejów Polski od początków

państwowości do lat 50. XX wieku).]

85. [Włodzimierz Jarosz i Adolf Kargol, Opowiadania z dziejów ojczystych, Lwów

1934 (podręcznik do V i VI klasy przedwojennej szkoły powszechnej).]

86. [Antoni Górski, Cnoty i wady narodu szlacheckiego, 1935, a: 1862-1928, prof. UJ.]

87. [Władysław Konopczyński, Dzieje Polski nowożytnej 1572-1795, t. 1-2, 1936.]

88. Zofia Kossak-Szczucka, Bursztyny, 1936 (zbiór opowiadań, od czasów

prasłowiańskich do XX wieku).

89. [Aleksander Brückner, Encyklopedia staropolska, t. 1-2, 1937-1939; reprint: 1990).]

90. [Feliks Koneczny, Święci w dziejach narodu polskiego, 1937.]

91. [Feliks Koneczny, Rzut oka na polskie dzieje gospodarcze, b.r. I wyd. (tekst wydany

na pewno w opracowaniu zbiorowym „Polska w kulturze powszechnej” 1918;

wznowienie w r. 2003).]

92. [Zygmunt Wojciechowski, Państwo polskie w wiekach średnich. Dzieje ustroju,

1945.]

93. [Zygmunt Wojciechowski, Polska – Niemcy. Dziesięć wieków zmagania, 1945.]

94. [Zygmunt Wojciechowski, Hołd pruski i inne studia historyczne, 1946 (spis treści:

O podstawy cywilizacyjne Polski piastowskiej, „Przeszedł przez morze”, Pomorze a

pojęcie Polski piastowskiej, Dwa ośrodki państwotwórcze w Polsce na przestrzeni

dziejów i ich zasięg geograficzny, Udział Śląska w dawnym zjednoczeniu ziem

polskich, Dzieło o związkach Polski z Francją w wieku XII, Grunwald, Hołd pruski).]

95. [Maria Wojciechowska, Zygmunt Wojciechowski, Polska Piastów, Polska

Jagiellonów, 1946 (historia Polski od czasów przed przyjęciem chrześcijaństwa,

po ostatnich Jagiellonów).]

96. [Aleksander Bocheński, Dzieje głupoty w Polsce, 1947 (pamflet historyczny,

rozliczenie z polską tradycją romantyczną, niepodległościową).]

97. [Władysław Pobóg-Malinowski, Najnowsza historia polityczna Polski 1864-

1945, t. 1–3, wyd. 1., t. 1 Paryż 1953, t. 2-3 Londyn 1956–1960).]

98. [Zygmunt Wojciechowski, Studia historyczne, 1955 (zawiera działy: Ziemie

macierzyste Polski, Studia wczesnośredniowieczne, Ze studiów nad wiekiem XV

i XVI, Z historii współczesnej).]

99. Przez stulecia. Opowiadania z historii Polski, zebrali i opracowali: Stanisław

Aleksandrzak, Marian Wadecki, 1956 (wybór opowiadań i wyciągów z powieści,

od czasów przedhistorycznych do XX wieku, bardzo cenna publikacja).

100. [Paweł Jasienica, Myśli o dawnej Polsce, 1960 (rozważania na temat politycznych

konsekwencji najważniejszych wydarzeń epoki piastowskiej, okresu kształtowania

się organizmu narodowego i państwowego, a także z czasów unijnych układów

z Litwą).]

101. [Paweł Jasienica, Polska anarchia, I wydanie tytułowego eseju: „Przegląd

Kulturalny” 10/1962, wyd. całości: 1988 (zbiór esejów: Kollizja litewska, Naród?...

Rasa?, Teoria faktów dokonanych, Wielcy i mali, W stronę Ciemnogrodu, Cena

totalizmu, Polska anarchia, Koreckie wojny).]

102. [Poczet królów i książąt polskich według Jana Matejki, oprac. Jan Skarbkowski,

tekst Stanisław Grodzicki, wstęp Jan Parandowski, Kraków 1969 (Matejkowskie

wizerunki władców pokolorowane).]

103. [Roman Grodecki, Polska piastowska, 1969 (wydanie pośmiertne).]

104. Teodor Parnicki, cykl Nowa baśń, 1962-1970, cz. 1 Robotnicy wezwani

o jedenastej, 1962; cz. 2 Czas siania i czas zbierania, 1963; cz. 3 Labirynt, 1964; cz.

4 Gliniane dzbany, 1966; cz. 5 Wylęgarnia dziwów, 1968; cz. 6 Palec boży, 1970

(kontynuacja pisanych 40 lat wcześniej „Srebrnych orłów”; cykl obejmuje okres

1000 lat historii Starego i Nowego Świata oraz Polski od czasów Chrobrego po naszą

współczesność).

105. [Mateusz Siuchniński, Szymon Kobyliński, Ilustrowana kronika Polaków, 1967

(dzieło ukazywało się w odcinkach w roku 1966 na łamach „Expressu

Wieczornego”, wzbudzając ogromne zainteresowanie).]

106. [Andrzej Garlicki, Poczet królów i książąt polskich, 1984 (zbiór esejów

publikowanych pierwotnie na łamach tygodnika „Kultura” w latach 1978-1981,

wybór postaci zgodny z „Pocztem królów i książąt polskich” Jana Matejki,

rozszerzony o tych książąt, których dokonania w jakiś sposób charakterystyczne były

dla epoki).]

107. [Henryk Łowmiański, Prusy – Litwa – Krzyżacy, 1989.]

108. Jerzy Piechowski, Ukryte światła herbów, 1991 (opowieść o symbolice herbów

polskich; eseistyka historyczna).

109. [Marian Kukiel, Dzieje Polski porozbiorowe, Londyn 1993 (wydanie pośmiertne).]

110. [Ludwik Stomma, Królów polskich przypadki, 1993 (zbiór opowiadań i anegdot

o polskich władcach; autor: ur. 1950, publicysta, antropolog, etnolog).]

111. [Andrzej Nowak, Dzieje Polski, t. 1 2014, t. 2. 2015 (dwa tomy otwierające

monumentalne wydawnictwo zapowiadane na najbliższe lata.]

Czasy przedhistoryczne

112. Zofia Kossak-Szczucka (1889-1968), Gród nad jeziorem, 1938 (czasy słowiańskie,

VI w. p.n.e.).

113. Kornelia Dobkiewiczowa, Złote jarzmo, 1966 (ok. V w. p.n.e. na ziemiach

słowiańskich w Wielkopolsce, okolice Biskupina).

114. Michał Synoradzki (1860-1922), Wizymirz Żeglarz. Powieść z czasów Polski

przedchrześcijańskiej, 1959 (seria: Powieści o Dziejach Ojczystych, 1959 - tom 1;

czasy panowania syna legendarnego Lecha – Wizymirza).

115. Jadwiga Łuszczewska (Deotyma), Lech, 1859 (wierszowany poemat o czasach

legendarnego Lecha).

116. Walery Przyborowski, Król Krak i królewna Wanda, 1887 (seria: Powieści

o Dziejach Ojczystych - tom 2; czasy prehistoryczne).

117. Stanisław Helsztyński, Zmierzch Popielidów. Saga z drugiej połowy IX wieku,

1964.

118. Wincenty Budzyński, Lechia w IX w., 1843 (dwutomowa powieść, której akcja

rozgrywa się na tle najdawniejszej historii ziem polskich).

119. Walery Przyborowski, Myszy króla Popiela, 1888 (seria: Powieści o Dziejach

Ojczystych, 1959 - tom 3; seria „Z Dawnych lat”; czasy legendarnego Popiela

oraz Piasta).

120. Władysław Bodnicki, Syn Popiela, 1974 (powieść oparta na legendzie o pierwszym

księciu Polan oraz na sagach skandynawskich; dramatyczne losy chłopskiego syna

Jana, ściganego przez syna Popiela; autor: 1910-1983).

121. Kornelia Dobkiewiczowa, W grodach Słowian śląskich, 1954 (czasy słowiańskie).

122. Józef Ignacy Kraszewski, Stara baśń. Powieść z IX wieku, 1876 (cykl „Dzieje

Polski” (1): IX wiek, czasy prehistoryczne).

123. Józef Ignacy Kraszewski, Lublana, 1878 (powieść, czasy prehistoryczne).

124. Stefan Maria Kuczyński (pseud. Włodzimierz Bart), Przygody Kołatka, 1970

(historyczna powieść dla starszych dzieci i młodzieży o chłopcu z plemienia

Lędzian, który porwany przez Waregów trafia do Bizancjum jako niewolnik).

125. Stanisław Świrko, Orle gniazdo. Podania, legendy i baśnie wielkopolskie (Legenda

o Czechu, Lechu i Rusie, O Popielu, którego myszy zjadły), 1969.

126. Franciszek Salezy Jezierski, Rzepicha, matka królów, żona Piasta, między

narodami sarmackimi słowiańskiego monarchy tej części ziemi, która się nazywa

Polska, cz. 1-2, 1790 (czasy przedhistoryczne).

127. [Ludwik Kubala, Lechicki początek Polski, 1858.]

128. [Zygmunt Wojciechowski, Ustrój polityczny ziem polskich w czasach

przedpiastowskich, Lwów 1927.]

129. [Kazimierz Tymieniecki, Społeczeństwo Słowian lechickich, 1928.]

130. [Paweł Jasienica, Świt słowiańskiego jutra, 1952 (od roku 1961 książka ukazuje się

w zmienionej postaci jako „Słowiański rodowód”; reportaże archeologiczne

o słowiańskich początkach Polski).]

131. [Paweł Jasienica, Archeologia na wyrywki, 1956 (kontynuacja „Świtu

słowiańskiego jutra”).]

132. [Henryk Łowmiański, Początki Polski: z dziejów Słowian w I tysiącleciu n.e.,

t. 1-6, 1963-1985.]

133. [Henryk Łowmiański, Religia Słowian i jej upadek (w. VI-XII), 1979.]

134. [Waldemar Łysiak, Poczet królów bałwochwalców, 1998 (czasy przed przyjęciem

chrztu).]

135. [Waldemar Łysiak, Polaków dzieje bajeczne, 2014 (czasy przed przyjęciem

chrztu).]

136. Paweł Janikowski, Prasłowiańska bajka, 2011 (czasy prasłowiańskie, panowanie

Siemomysła, władcy wspomnianego w kronice Galla Anonima).

137. Janina Weneda, Słowiana. Powieść legenda, 1987 (opowieść o czasach

Siemomysła i Mieszka I).

Czasy historyczne

wiek X, przełom X-XI wieku, pierwsi historyczni Piastowie: Mieszko I i Bolesław

Chrobry

138. [Zygmunt Wojciechowski, Polska nad Wisłą i Odrą w X wieku, 1939.]

139. [Przemysław Urbańczyk, Mieszko Pierwszy Tajemniczy, 2012 (autor: ur. 1951,

mediewista, archeolog).]

140. [Jerzy Dowiat, Chrzest Polski, 1958 (autor to absolwent płockiej Małachowianki;

1920-1982).]

141. [Krzysztof Ożóg, 966. Chrzest Polski, 2016 (autor: ur. 1956, historyk Uniwersytetu

Jagiellońskiego).]

142. Władysław Strumski, Narodziny Polski, 1988 (powieść, czasy Ziemomysła, ojca

Mieszka I).

143. Zbigniew Nienacki, Dagome iudex, t. 1-3: Ja, Dago; Ja, Dago Piastun; Ja, Dago

Władca, 1989-1990 (od IX wieku do panowania Mieszka I).

144. Walery Przyborowski, Lelum Polelum. Powieść historyczna z X wieku, 1888

(seria: Powieści o Dziejach Ojczystych, 1959 - tom 4; II połowa X wieku, czasy

Mieszka I).

145. Józef Ignacy Kraszewski, Lubonie. Powieść z X wieku, 1876 (cykl „Dzieje Polski”

(2); X wiek, 964-973).

146. Karol Bunsch (1898-1987), Dzikowy skarb, 1945 (cykl „Powieści piastowskie”;

X wiek, powieść historyczna z początków panowania Mieszka I, od 963 r.).

147. Kornelia Dobkiewiczowa (1912-1990), Największy skarb. Powieść z czasów

Mieszka I, 1966 (od r. 972).

148. Jerzy Bohdan Rychliński, Szczęście z Morskimi Oczami, 1962 (czasy Mieszka I

i sprawa walk o Pomorze).

149. Jerzy Bohdan Rychliński, Saga o jarlu i Piastównach, 1974 (czasy Mieszka I,

kontynuacja „Szczęścia z Morskimi Oczami”).

150. Karol Bunsch, Ojciec i syn, 1946 (cykl „Powieści piastowskie”; X wiek, powieść

z czasów Mieszka I i Bolesława Chrobrego).

151. Teodor Parnicki, Srebrne orły, Jerozolima 1943 (początki państwowości, przełom

X i XI wieku, kształtowanie się państwa polskiego w otoczeniu chrześcijaństwa).

152. Władysław Jan Grabski, Saga o Jarlu Broniszu (Zrękowiny w Uppsali, Śladem

Wikingów, Rok tysiączny), 1941-43 (X-XI wiek, czasy Bolesława Chrobrego).

153. Józef Ignacy Kraszewski, Bracia Zmartwychwstańcy. Powieść z czasów

Chrobrego, 1876 (cykl „Dzieje Polski” (3); przełom X-XI wieku).

154. Karol Miarka, Górka Klemensowa. Powieść z czasów zaprowadzania

chrześcijaństwa na Śląsku oparta na podaniach ludu, 1862 (autor: Karol Miarka

zwany Starszym, 1825-1882, nauczyciel, pisarz, działacz społeczny na Śląsku).

Wiek XI

czasy Bolesława Chrobrego; do1025

155. Karol Bunsch, Rok tysięczny, 1961 (cykl „Powieści piastowskie”; powieść z X-XI

wieku, 992-1002; książka uzupełniona opowiadaniem Obrona Niemczy, którego

akcja rozgrywa się w 1017 roku).

156. Walery Przyborowski, Chrobry. Opowiadanie historyczne z XI wieku, 1890 (seria:

Powieści o Dziejach Ojczystych, 1959 - tom 5).

157. Antoni Gołubiew (1907-1979), Bolesław Chrobry (Puszcza, Szło Nowe, Złe dni,

Rozdroża), t. 1-4, 1947-1974, (w roku 1956 po raz pierwszy całość; do wydania z lat

1980-81 dołączono tomik pt. Wnuk; wielki cykl powieści o Polsce Bolesława

Chrobrego; bardzo osobliwy język, próba rekonstrukcji języka wczesnopiastowskiej

Polski).

158. Janina Macierzewska, Grodzisko nad Bobrem, 1960 (przełom X i XI wieku).

159. Elżbieta Cherezińska, Gra w kości, 2010 (czasy Bolesława Chrobrego).

160. Kornelia Dobkiewiczowa, Rycerze kamiennego niedźwiedzia, 1962

(czasy Bolesława Chrobrego).

161. Wincenty Budzyński, Biała Kniehini, 1844 (powieść o wojnie z Niemcami

za Bolesława Chrobrego).

162. [Papi Jadwiga (pseud. Jadwiga Teresa lub Gałęzowska T. J.), Bolesław Chrobry,

1908.]

163. Janina Macierzewska, Drogi wycięte mieczem, 1970 (czasy pierwszych

historycznych Piastów).

164. [Stanisław Zakrzewski, Bolesław Chrobry Wielki, 1925 (Spis treści: Źródła

i literatura o czasach Chrobrego, Postać Chrobrego na tle czasu wobec obcych i swoich,

Związek Bolesława z Odą z wypadkami w Niemczech i w Słowiańszczyźnie zachodniej

w latach 992-997, Zjazd Gnieźnieński w marcu r. 1000, Pomorze i Prusy koło r. 1000 na tle

związków Polski z Szwecją i Danją, Pierwsza wojna z Niemcami, Śladami świętego Brunona

w Polsce, na Węgrzech i na Rusi, Druga i trzecia, ostatnia, wojny z Niemcami 1007-1013,

1015-1018, Wyprawa kijowska. Utrata Moraw. 1018-1021, Społeczne czynniki jedności

państwa. Koronacja. Zgon Chrobrego. Próba portretu).]

165. [Bolesław Chrobry. Sokoli rok chrobrowski, opracowanie zbiorowe na 900-lecie

koronacji Bolesława Chrobrego, 1925.]

Czasy po śmierci Bolesława Chrobrego (Mieszko II, Kazimierz Sprawiedliwy, Bolesław

Śmiały, Władysław Herman – od roku 1025 do 1102.)

166. Janina Macierzewska, Lednicki hufiec, 1978 (czasy po śmierci Bolesława

Chrobrego).

167. Karol Bunsch, Bracia, 1976 (cykl „Powieści piastowskie”; XI wiek, powieść

z czasów Mieszka II Lamberta).

168. Jadwiga Żylińska, Złota włócznia, 1961 (opowieść o Rychezie, żonie Mieszka II).

169. Seweryn Przybylski (1887-1953), Goniec królewski, 1931 (seria: Powieści

o Dziejach Ojczystych, 1959 - tom 6; najlepsza powieść historyczna dla młodzieży

w 1929 r.; czasy Mieszka II).

170. Karol Bunsch, Bezkrólewie, 1979 (cykl „Powieści piastowskie”; XI wiek, powieść

z czasów po śmierci Mieszka II, kiedy rządy obejmuje Bolesław, określany w historii

Zapomnianym, wspiera go palatyn Michał Awdaniec).

171. Bogusław Sujkowski, Bolko Zapomniany, 1956 (losy domniemanego syna Mieszka

II).

172. Walery Przyborowski, Madejowe łoże, 1897 (seria Powieści o Dziejach Ojczystych

- tom 7; seria „Z Dawnych lat”; czasy Mieszka II i Kazimierza Odnowiciela).

173. Karol Bunsch, Odnowiciel, 1984 (cykl „Powieści piastowskie”; powieść z czasów

Kazimierza I Odnowiciela i jego walk z Masławem).

174. Kornelia Dobkiewiczowa, Ślężańska legenda. Powieść historyczna dla młodzieży

z czasów Kazimierza Odnowiciela, 1967.

175. Zygmunt Krasiński, Mściwy karzeł i Masław, książę mazowiecki. Powieść

narodowa, 1830 (I połowa XI wieku, czasy Kazimierza Odnowiciela).

176. Krzysztof Bąk, Miecz i pastorał, 1999 (lata 1025-1039, opowieść o Kazimierzu

Odnowicielu).

177. Józef Ignacy Kraszewski, Masław. Powieść z XI wieku, 1877 (cykl „Dzieje Polski”

(4); XI wiek).

178. Józef Ignacy Kraszewski, Boleszczyce. Powieść z czasów Bolesława Szczodrego, 1877 (cykl „Dzieje Polski” (5); XI wiek, od r. 1079).

179. Waleria Szalay-Groele, W orlim gnieździe, 1921 (seria: Powieści o Dziejach

Ojczystych, 1960 - tom 8; czasy Kazimierza Odnowiciela, młodość Bolesława

Śmiałego).

180. Karol Bunsch, Imiennik, cz. 1 Śladem pradziada, cz. 2 Miecz i pastorał, 1949 (cykl

„Powieści piastowskie”; czasy po śmierci Kazimierza, czasy Bolesława Śmiałego,

łącznie z koronacją króla).

181. Karol Bunsch, Przekleństwo, 1973 (cykl „Powieści piastowskie”; Mieszko

Bolesławowic powraca z wygnania; możni zmęczeni rządami Sieciecha pragną

ustanowić Mieszka księciem).

182. Zofia Kossak-Szczucka, Krzyżowcy, 1935 (powieść, historia rycerzy śląskich

podczas wyprawy krzyżowej, początek akcji w roku 1095).

183. Zygmunt Krasiński, Władysław Herman i dwór jego. Powieść historyczna

z dziejów narodowych XI wieku, t. 1-3, 1830 (II połowa XI wieku, Wł. Herman

1079-1102; akcja dzieje się w płockim zamku i okolicach; bohaterami są Zbigniew, syn

Władysława Hermana i Hanna z Ciechanowa, którą Zbigniew porywa z domu ojca,

by potajemnie poślubić w Płocku).

Wiek XII

Czasy Bolesława Krzywoustego 1102-1138

184. Józef Ignacy Kraszewski, Królewscy synowie. Powieść z czasów Władysława

Hermana i Krzywoustego, 1877 (cykl „Dzieje Polski” (6); przełom XI i XII wieku).

185. Jerzy Piechowski, Być przy ogniu, 1986 (Templariusze na dworze Władysława

Hermana w Płocku).

186. Waleria Szalay-Groele, Bohaterski Staszek, 1921 (seria: Powieści o Dziejach

Ojczystych, 1986 - tom 10; początek XII wieku, 1109).

187. Karol Bunsch, Zdobycie Kołobrzegu, 1952 (cykl „Powieści piastowskie”; pierwsze

lata panowania Bolesława Krzywoustego i jego dwie wyprawy na Pomorze, dalszy

ciąg to Psie Pole).

188. Karol Bunsch, Psie Pole, 1953 (cykl „Powieści piastowskie”; ciąg dalszy Zdobycia

Kołobrzegu, wojna z cesarzem Henrykiem V, obrona Głogowa i tytułowa bitwa).

189. Włodzimierz Trąmpczyński, Psie Pole, 1921, 1935 (seria: Powieści o Dziejach

Ojczystych - tom 9; XII wiek, 1109).

190. Kornelia Dobkiewiczowa, Szata z Purpury. Opowieść rycerska o wojewodzie

Skarbimirze, Piotrze Szczebrzycu i Witysławie z Ogrodzieńca, 1988 (czasy

Bolesława Krzywoustego).

191. Aniela Gruszecka, Powieści o kronice Galla, cykl książek, na który składają się

utwory: Owe lata. Powieści o Kronice Galla część pierwsza, 1962; Gall pisze

Kronikę. Powieści o Kronice Galla część druga, 1960-1970; W ręku potomnych.

Powieści o Kronice Galla część trzecia, t. 1 Gall w cieniu, 1964, t. 2 Gall w słońcu,

1966-1970 (przełom XI i XII wieku, czasy Władysława Hermana i Bolesława

Krzywoustego na tle dziejów Europy; proces powstawania „Kroniki polskiej” Galla

Anonima oraz epicka panorama dziejów „Kroniki”; autorka: 1884-1976).

192. Stanisław Helsztyński, Piotr i Skarbimir. Opowieść z czasów Galla Anonima, 1972.

193. [Karol Boromeusz Hoffman, Przyczyny podziału monarchii polskiej po Bolesławie

Krzywoustym, 1872 (autor: mąż pisarki Klementyny z Tańskich Hoffmanowej; lata

życia: 1798-1875).]

Czasy rozbicia dzielnicowego po śmierci Bolesława Krzywoustego (od 1138): Władysław

II Wygnaniec 1138-1146, Bolesław IV Kędzierzawy 1146-1173, Mieszko III Stary 1173-

1177 i w 1191, 1199-1202, Kazimierz II Sprawiedliwy 1177-1191, 1191-1194, Leszek I

Biały 1194-1198

194. Stanisław Helsztyński, Kronika Maura. Wielkość i upadek Piotra Włostowica, 1973 (Piotr Włostowic, Włast lub Włost, zwany Duninem, tj. Duńczykiem, herbu

Łabędź, ok. 1080-1153, możnowładca śląski z rodu Łabędziów, od 1117 palatyn

Bolesława Krzywoustego).

195. Józef Ignacy Kraszewski, Historia prawdziwa o Petrku Właście palatynie, którego

zwano Duninem. Opowiadanie historyczne z XII wieku, 1878 (cykl „Dzieje Polski”

(7); II połowa XII wieku, czasy Władysława II Wygnańca).

196. Józef Ignacy Kraszewski, Stach z Konar. Powieść historyczna z czasów

Kazimierza Sprawiedliwego, 1878 (cykl „Dzieje Polski” (8); II połowa XII wieku,

1177-1194).

197. Jarosław Iwaszkiewicz, Czerwone tarcze, 1934 (czasy Kazimierza

Sprawiedliwego).

198. [Stanisław Smolka, Mieszko Stary i jego wiek, 1881.]

Wiek XIII

Czasy rozbicia dzielnicowego, Władysław III Laskonogi 1202, Leszek Biały 1202-1210,

1211-1225, 1225-1227, Mieszko I Plątonogi 1210-1211, Henryk I Brodaty 1225, 1232-

1239, Władysław III Laskonogi 1228-1229, Konrad I Mazowiecki 1229-1232, 1241-1243,

Henryk II Pobożny 1238-1241, Bolesław Rogatka 1241, Bolesław V Wstydliwy 1243-

1279, Leszek Czarny 1279-1288, Bolesław Mazowiecki, 1288, Henryk Prawy (Probus)

1288-1289, 1289-1290, Przemysł II 1290-1291, w latach 1295-1296 koronowany władca

Polski, Wacław II 1291-1303, koronowany od r. 1300

199. Jerzy Piechowski, Teodozja odchodzi, 1989 (początek XIII wieku, Polska czasów

rozbicia dzielnicowego, w tle dzieje czwartej krucjaty 1202-1204).

200. Michał Dymitr Krajewski, Leszek Biały, książę Polski, syn Kazimierza

Sprawiedliwego. W 12 księgach, 1789 (autor: 1746-1817, pisarz, historyk, działacz

oświatowy).

201. Kornelia Dobkiewiczowa, Pierścień księżniczki Gertrudy, 1975 (I połowa XIII

wieku, czasy Henryka Brodatego).

202. Franciszek Salezy Jezierski, Gowórek herbu Rawicz, wojewoda sandomirski.

Powieść z widoku we śnie, 1789 (początek XIII wieku, czas rozbicia dzielnicowego,

aluzja do intryg magnackich czasów St. Augusta Poniatowskiego).

203. Józef Ignacy Kraszewski, Waligóra. Powieść historyczna z czasów Leszka Białego, 1880 (cykl „Dzieje Polski” (9); I połowa XIII wieku, 1226-1227).

204. Lech Bądkowski, Młody książę, 1980 (I połowa XIII wieku, 1231-1242, okres

panowania książąt pomorskich – Świętopełka i Mściwoja).

205. Lech Bądkowski, Chmury, 1984 (I połowa XIII wieku, 1231-1242, okres

panowania książąt pomorskich – Świętopełka i Mściwoja).

206. Jadwiga Łuszczewska (Deotyma), Branki w jasyrze (z ilustracjami Michała

Elwiro Andriollego), t. 1-3, 1889 (czasy Henryka II Pobożnego i następców, od roku

1240).

207. Zofia Kossak-Szczucka, Legnickie pole, 1930 (czasy Henryka Pobożnego, bitwa

pod Legnicą: 9 IV 1241).

208. Józef Ignacy Kraszewski, Syn Jazdona. Powieść historyczna z czasów Bolesława

Wstydliwego i Leszka Czarnego, 1880 (cykl „Dzieje Polski” (10); XIII wiek,

od 1241).

209. Karol Bunsch, Powrotna droga, 1971 (cykl „Powieści piastowskie”; panowanie

Bolesława V Wstydliwego, ponad 100 lat po akcji poprzedniej powieści, najazd

Tatarów i wyprawa na Jaćwingów).

210. Zuzanna Morawska, Giermek książęcy. Powieść historyczna z 13 wieku

dla młodzieży dorastającej, 1890 (seria: Powieści o Dziejach Ojczystych - tom 11).

211. Władysław Strumski, Kasztelanka z Będlewa. Powieść historyczna z lat 1284-

1288, 1987.

212. Władysław Strumski, Miraż korony. Powieść historyczna z lat 1288-1290, 1990.

213. Józef Ignacy Kraszewski, Pogrobek. Powieść z czasów przemysławowskich, 1880

(cykl „Dzieje Polski” (11); II połowa XIII wieku, czasy Przemysława II, lata 90.).

214. Elżbieta Cherezińska, Korona śniegu i krwi, 2010 (działalność i panowanie

Przemysława II, króla Polski w latach 1295-1296; kontynuacją powieści jest

Niewidzialna korona wydana w 2010 roku).

215. Bolesław Biernacki, Szlak tatarski. Powieść historyczna z XIII wieku, 1905 (czasy

panowania Leszka Czarnego, księcia krakowskiego w latach 1279-1288).

216. Aniela Gruszecka (Jan Powalski), Nad jeziorem. Sielanka wielkopolska z XIII

wieku, 1921 (obraz społeczeństwa polskiego XIII wieku).

217. Aniela Gruszecka, Król. Powieść dla młodzieży z czasów Przemysława

Pogrobowca, 1913 (lata 90. XIII wieku).

218. Stanisław Wasylewski, Ducissa Cunegundis. Powieść z wieku trzynastego, 1923

(historia św. Kingi, Kunegundy, żony Bolesława V Wstydliwego, zm. 1292).

219. Tomasz Łysiak, Kroniki szalbierskie (Szalbierz, Bliznobrody, Psy Tartaru), 2007-

2010 (XIII wiek w konwencji powieści łotrzykowskiej).

Wiek XIV

Czasy Wacława II 1291-1305 i Wacława III 1305-1306, czasy Władysława Łokietka,

1306-1333; zjednoczenie Polski po rozbiciu dzielnicowym

220. Wacław Berent, Żywe kamienie, 1918 (przełom XIII i XIV wieku, historia

w konwencji powieści młodopolskiej).

221. Stefan Gębarski, Król i wójt. Opowieść z lat dawnych, 1901 (seria: Powieści

o Dziejach Ojczystych - tom 12; początek XIV wieku).

222. Józef Ignacy Kraszewski, Kraków za Łoktka. Powieść historyczna (alternatywny

tytuł: Kraków za Łokietka) 1880 (cykl „Dzieje Polski” (12); początek XIV

wieku/1306-1333).

223. Karol Bunsch, Wawelskie wzgórze, 1953 (cykl „Powieści piastowskie”; czasy

Władysława Łokietka, 1306-1333, i jego walki o koronę królewską oraz zwalczanie

buntu krakowskiego).

224. Józef Ignacy Kraszewski, Jelita. Powieść herbowa z r. 1331, 1881 (cykl „Dzieje

Polski” (13); I połowa XIV wieku do bitwy pod Płowcami, 1331).

225. Karol Bunsch, Wywołańcy, 1958 (cykl „Powieści piastowskie”; kontynuacja

Wawelskiego wzgórza, czasy Władysława Łokietka).

226. Karol Bunsch, Przełom, 1964 (cykl „Powieści piastowskie”; kontynuacja dwóch

poprzednich powieści, ostatnie lata panowania Władysława Łokietka aż do bitwy

pod Płowcami 1331).

227. Walery Przyborowski, Płowce, 1884 (seria „Z Dawnych lat”; I połowa XIV wieku,

1331).

228. Alina Korta, Gniewko syn rybaka, 1969 (I połowa XIV wieku, czasy Władysława

Łokietka).

229. Teodor Parnicki, Tylko Beatrycze, 1962 (I połowa XIV wieku).

230. [Karol Szajnocha, Bolesław Chrobry i Odrodzenie się Polski za Łokietka, 1859

(dwa szkice historyczne na temat dwu piastowskich władców Polski – z XI i XIV

wieku).]

231. Franciszek Wężyk, Władysław Łokietek, czyli Polska w XIII w., t. 1-3, 1828.

(jedna z pierwszych polskich powieści).

232. Franciszek Wężyk, Zygmunt z Szamotuł, 1829 (powieść o czasach Władysława

Łokietka).

Czasy Kazimierza Wielkiego, 1333-1370

233. Adam Krechowiecki, Szary wilk. Powieść historyczna, 1892 (czasy Kazimierza

Wielkiego, opowieść o Maćku Borkowicu, staroście wielkopolskim, warchole,

przywódcy opozycji rycerstwa wielkopolskiego przeciw królowi, akcja od 1332;

autor: 1850-1919; pisarz, badacz literatury, wydawca czasopism, red. nacz. „Gazety

Lwowskiej”, współpracował z Michałem Bobrzyńskim, Ludwikiem Kubalą,

Karolem Estreicherem, Piotrem Chmielowskim, Józefem Kallenbachem).

234. Władysław Strumski, Synowie rycerza ze Zwodowa, 1984 (II połowa XIV wieku,

1352-1358).

235. Władysław Jan Grabski, Rapsodia świdnicka, 1953-1955 (II p. XIV wieku).

236. Józef Ignacy Kraszewski, Król chłopów. Powieść historyczna z czasów Kazimierza

Wielkiego, 1881 (cykl „Dzieje Polski” (14); XIV wiek, panowanie Kazimierza III

Wielkiego, 1333-1370).

237. Władysław Strumski, Maciej z Głodomanka, 1989 (czasy Kazimierza Wielkiego,

1333-1370).

238. Kazimierz Gliński, Ostrzeżenica. Opowiadanie, 1920, (czasy Kazimierza

Wielkiego, 1333-1370; autor: 1850-1920).

239. Antonina Domańska, Hanusia Wierzynkówna, 1909 (seria: Powieści o Dziejach

Ojczystych - tom 13; czasy Kazimierza Wielkiego).

240. Aniela Gruszecka (Jan Powalski), W grodzie żaków. Powieść historyczna

z rysunkami Antoniego Gawińskiego, 1913 (Kraków w początkach istnienia

Akademii, po 1364).

241. Jerzy Piechowski, Gra królów, 1968 (czasy Kazimierza Wielkiego, 1333-1370).

242. Ludwik Stasiak, Skarbiec króla Kazimierza w przepaściach bocheńskiej żupy, 1904.

243. Ludwik Stasiak, Zapadły szyb. Powieść z życia górników, 1908.

244. Ludwik Stasiak, Srebrny dzwon. Powieść z dziejów dawnego mieszczaństwa

polskiego, 1913.

245. [Paweł Jasienica, Polska Piastów, 1960 (esej historyczny o Polsce piastowskiej,

do śmierci Kazimierza Wielkiego w 1370).]

246. [Feliks Koneczny, Dzieje Polski za Piastów, 1902.]

247. [Oswald Balzer, Genealogia Piastów, 1895 („legendarne” dzieło, opisujące postacie

z dynastii piastowskiej od Siemomysła, ojca Mieszka I, po wymarcie ostatnich

członków rodu; bez Piastów śląskich).]

248. [Oswald Balzer, Królestwo Polskie 1295–1370, t. I-III, 1919–1920.]

249. [Kazimierz Tymieniecki, Procesy twórcze formowania się społeczeństwa polskiego

w wiekach średnich, 1921 (dzieło o wielkim znaczeniu dla formowania się

nowoczesnej polskiej historiografii).]

Czasy po śmierci Kazimierza Wielkiego (po 1370), Ludwik Węgierski 1370-1382,

Jadwiga Andegaweńska 1384-1399

250. Stanisław Helsztyński, Janko z Czarnkowa, 1977 (czasy Andegawenów w Polsce

po śmierci Kazimierza Wielkiego).

251. Józef Ignacy Kraszewski, Biały książę. Czasy Ludwika Węgierskiego, 1882 (cykl

„Dzieje Polski” (15); II połowa XIV wieku, czasy Ludwika Węgierskiego, 1370-

1382, bohater: książę Władysław Biały Gniewkowski, ostatni z Piastów kujawskich).

252. Józef Ignacy Kraszewski, Semko. Czasy bezkrólewia po Ludwiku: Jagiełło

i Jadwiga, 1882 (cykl „Dzieje Polski” (16); II połowa XIV wieku, po śmierci

Ludwika Węgierskiego, bohater: Semko/Siemowit IV).

253. [Oskar Halecki, Jadwiga Andegaweńska i kształtowanie się Europy

Środkowowschodniej, wyd. w USA 1991, wyd. polskie 2000.]

254. Władysław Bandurski, Jadwiga. Święta królowa na polskim tronie. Opowieść

dziejowa w trzech tomach, 1910 (autor: biskup lwowski, honorowy kapelan

Legionów Piłsudskiego, naczelny kapelan Wojska Litwy Środkowej, 1865-1932).

Czasy Jagiellonów; Władysław Jagiełło: 4 marca 1386 - 1 czerwca 1434

255. Antonina Domańska, Trzaska i zbroja. Powieść historyczna z końca XIV wieku,

1913 (seria: Powieści o Dziejach Ojczystych - tom 13; koniec XIV wieku).

256. Papi Jadwiga (pseud. Jadwiga Teresa lub Gałęzowska T. J.), Z czasów Jadwigi

i Jagiełły. Powieść na tle historycznym, 1907 (seria: Grunwald w powieści

dla młodzieży – tom 2; przełom XIV i XV wieku).

257. [Lucjan Rydel, Królowa Jadwiga, 1910 (II połowa XIV wieku, 1373-1399, lata

panowania: 1384-1399).]

258. Czesława Niemyska Rączaszkowa, Jadwiga i Jagienka, 1964 (powieść dla dzieci

i młodzieży o przybyciu Jadwigi z Węgier do Krakowa i jej życiu na Wawelu).

259. Czesława Niemyska Rączaszkowa, Te same gwiazdy, 1965 (kontynuacja losów

bohaterów powieści „Jadwiga i Jagienka”; wydarzenia doprowadzone do bitwy

pod Grunwaldem i po niej).

260. Stanisław Helsztyński, Apokryf śląski przez Bernarda Pruzię spisany A. D. 1400, 1979.

261. Feliks Bernatowicz, Pojata, córka Lezdejki, czyli Litwini w XIV wieku. Romans

historyczny, 1826 (najpoczytniejsza, obok „Zaklętego dworu” Walerego

Łozińskiego, polska powieść XIX wieku; autor: 1786-1836).

262. Bolesław Biernacki, Nawrócony. Powieść historyczna z XIV wieku, 1908.

263. Stefan Maria Kuczyński, Litwin i Andegawenka. Powieść historyczna, 1974.

264. [Karol Szajnocha, Jadwiga i Jagiełło, t. 1-3, 1855-1856 (przełom XIV i XV wieku,

lata 1374-1413).]

265. Adam Krechowiecki, Fiat Lux! Obraz historyczny z czasów Jadwigi i Jagiełły,

1901 (autor: 1850-1919).

266. Bolesław Mrówczyński, Miecz Kagenowy. Opowieść o Kryście, niekoronowanej

królowej Zachodniego Pomorza, 1968 (dylogia powieściowa z przełomu XIV i XV

wieku, cz. 1 Armia milcząca, cz. 2 Dni chwały; autor: 1910-1982).

Wiek XV

Czasy Władysława Jagiełły: do 1434

267. [Feliks Koneczny, Jagiełło i Witold, 1893.]

268. [Tadeusz Korzon, Grunwald: ustęp z dziejów wojennych Polski, 1910.]

269. [Wiktor Czermak, Grunwald, 1910 (geneza, przebieg i następstwa bitwy

grunwaldzkiej).]

270. Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, 1900 (przełom XIV-XV wieku, 1399-1410).

271. Henryk Sienkiewicz, Bitwa pod Koronowem, 1922 (mało znany tekst

Sienkiewicza, w którym bardzo wcześniej objawił swój talent batalisty; publikacja

w wyd. zbiorowym „Pisma zapomniane i niewydane”, przygotowanym do druku

przez prof. Ignacego Chrzanowskiego w r. 1922; bitwa z Zakonem 10 października

1410 roku).

272. Józef Ignacy Kraszewski, Krzyżacy 1410. Obrazy z przeszłości, 1882 (początek

XV wieku, 1409-1411).

273. Stefan Maria Kuczyński, Zawisza Czarny. Powieść historyczna, 1980.

274. Stefan Maria Kuczyński (pod pseud.: Włodzimierz Bart), Grunwaldzkie

miecze. Powieść historyczna dla młodzieży, 1966 (czas konfliktów polsko-

krzyżackich i bitwy pod Grunwaldem).

275. [Stefan Maria Kuczyński, Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409-

1411, 1966 (jedno z głównych dzieł wybitnego historyka i pisarza)]

276. Włodzimierz Trąmpczyński, Gdy Jagiełło szedł na Niemce. Powieść historyczna

z XV wieku, 1931 (seria: Powieści o Dziejach Ojczystych, 1961 - tom 14; początek

XV wieku).

277. Józef Grajnert, Pochód wojsk polskich i bitwa pod Grunwaldem. Opowiadanie

historyczne z początków XV wieku dla młodzieży i ludu naszego, 1930.

278. Waleria Szalay-Groele, Straszne dziedzictwo. Powieść historyczna z XV wieku

(z czasów Władysława Jagiełły), 1910.

279. Morawska Zuzanna (Morawska Z. lub pseud. Dąbrowa A. Z. lub Z. M.),

Na zgliszczach Zakonu, 1911 (seria: Powieści o Dziejach Ojczystych - tom 15;

seria: Grunwald w powieści dla młodzieży – tom 1; początek XV wieku).

280. Walery Przyborowski, Grunwald. Powieść historyczna dla młodzieży, 1910

(seria: „Z Dawnych lat”; początek XV wieku).

281. Kazimierz Korkozowicz (1907-1996), Przyłbice i kaptury, 1970 (czasy

Władysława Jagiełły, przełom XIV i XV wieku, I połowa XV wieku).

282. Kazimierz Korkozowicz, Nagie ostrza, 1970 (czasy Władysława Jagiełły, przełom

XIV i XV wieku, I połowa XV wieku).

283. Kazimierz Korkozowicz, Powrót Czarnego, 1990 (czasy Władysława Jagiełły,

przełom XIV i XV wieku, I połowa XV wieku; kontynuacja: Synowie Czarnego,

1990).

284. Józef Hen, Królewskie sny, 1989 (historia miłości Jagiełły i jego czwartej żony –

Zofii Holszańskiej, zwanej Sonką; od ok. 1422 roku; ekranizacja: 8-odcinkowy

serial z roku 1988).

285. Józef Ignacy Kraszewski, Matka królów: czasy Jagiełłowe, 1883 (cykl „Dzieje

Polski” (17); I połowa XV wieku, bohaterka: Zofia (Sonka) Holszańska, czwarta

żona Jagiełły).

286. Andrzej Sapkowski, Trylogia husycka (Narrenturm, Boży wojownicy, Lux

perpetua, 2002-2006 (I połowa XV wieku, wojny husyckie 1419-1436, od roku

1425).

287. Karol Miarka, Husyci na Górnym Śląsku, czyli Powieść o zamordowaniu

kapłana Walentego, założeniu Kościoła Jankowskiego i oblężeniu Żorów w roku

1433, 1865 (autor: Karol Miarka zwany Starszym, 1825-1882, nauczyciel, pisarz,

działacz społeczny na Śląsku).

288. Karol Bunsch, O Zawiszy Czarnym opowieść, 1958 (I połowa XV wieku, lata

życia rycerza: ok. 1370-1428).

Czasy Władysława Warneńczyka: 1434-1444

289. Józef Ignacy Kraszewski, Strzemieńczyk. Czasy Władysława Warneńczyka, 1883

(cykl „Dzieje Polski” (18); I połowa XV wieku, bohater: młody Grzegorz

z Sanoka).

290. Karol Bunsch, Warna 1444, 1971 (I połowa XV wieku).

291. Zofia Kossak-Szczucka, Warna, 1939 (I połowa XV wieku).

292. Mieczysław Smolarski (1888-1967), Warneńczyk, 1920-1921 (I połowa XV

wieku).

293. Stefan Maria Kuczyński (pseud. Włodzimierz Bart), Warneńczyk, 1968

(I połowa XV wieku, powieść o losach Władysława Warneńczyka).

294. Filip Buonaccorsi Kallimach, O królu Władysławie, czyli O klęsce warneńskiej, I wyd. polskie 1854.

295. Adam Krechowiecki, Krew królewska: Powieść historyczna z czasów

Władysława Warneńczyka, 1901 (autor: 1850-1919).

Czasy Kazimierza Jagiellończyka 1447-1492 i Jana Olbrachta 1492-1501

296. Jacek Komuda, Krzyżacka zawierucha, 2010 (początek wojny trzynastoletniej,

akcja od roku 1454, od klęski wojsk polskich w bitwie z Krzyżakami

pod Chojnicami, 18 września 1454).

297. Władysław Strumski, Śladami Grunwaldu, 1985 (w czasie wojny trzynastoletniej

1454-1466, akcja powieści od roku 1461).

298. Stanisław Helsztyński, Sekretarz królowej Zofii. Kronika Grzegorza Patronika

Bieczanina, 1977 (połowa XV wieku).

299. Zygmunt Miłkowski (pseud. Teodor Tomasz Jeż), Dersław z Rytwian, 1872

(czasy Kazimierza Jagiellończyka, opowieść o doradcy króla).

300. Antonina Domańska, Historia żółtej ciżemki, 1913 (czasy Kazimierza

Jagiellończyka, Jana Długosza i Wita Stwosza, II połowa XV wieku).

301. Wanda Wasilewska, Legenda o Janie z Kolna, 1936 (opowiadanie dla młodzieży

znanej działaczki komunistycznej o legendarnym polskim podróżniku, odkrywcy

Ameryki „przed Kolumbem”, zm. w roku 1482).

302. Jerzy Piechowski, Znak Salamandry, 1970 (czasy Kazimierza Jagiellończyka,

1447-1492).

303. Filip Buonaccorsi Kallimach, Życie i obyczaje Grzegorza z Sanoka, arcybiskupa

lwowskiego, I wyd. polskie 1909 (Grzegorz z Sanoka, lata życia: 1407-1477,

biskup od 1451).

304. Zygmunt Kaczkowski, Olbrachtowi rycerze, t. 1-3, 1889 (koniec wieku XV).

305. Bronisława Kowalska, Pod Suczawą. Opowiadanie historyczne według powieści

Zygmunta Kaczkowskiego „Olbrachtowi rycerze”, 1911 (oblężenie Suczawy

1497).

306. Zygmunt Miłkowski (pseud. Teodor Tomasz Jeż), Za króla Olbrachta, 1876,

(1497, wyprawa zbrojna do Mołdawii).

307. Józef Ignacy Kraszewski, Jaszka Orfanem zwanego żywota i spraw pamiętnik:

Jagiełłowie do Zygmunta, 1884 (cykl „Dzieje Polski” (19); XV wiek i początek

XVI, czasy Kazimierza IV Jagiellończyka, Jana Olbrachta, Aleksandra

Jagiellończyka i Zygmunta Starego, bohater: Jaszko, dworzanin kolejnych

Jagiellonów).

308. Maria Czeska-Mączyńska, Dziwaczne przygody imci pana Jura Bendońskiego.

Powieść na tle XV stulecia, 1928 (powieść historyczna dla młodzieży).

309. Teresa Bojarska, Czerwone gryfy, 1965; Bogusław i Anna, 1966; Czas

samotności, 1967 (koniec XV w., cykl powieści o walkach o panowanie

na Pomorzu Zachodnim między niemiecką Brandenburgią a ciążącą ku Polsce

miejscową dynastią Gryfitów z jej wybitnym przedstawicielem Bogusławem X

na czele; lata życia Bogusława X: 1454-1523; autorka: 1923-2013).

310. Anna Żyłko, Miłość i nienawiść, 2008 (Gdańsk przełomu XV i XVI w.).

Wiek XVI

Czasy ostatnich Jagiellonów: Aleksandra Jagiellończyka 1501-1506, Zygmunta Starego

1507-1548 i Zygmunta Augusta 1548-1572

311. [Jan Ptaśnik, Obrazki z życia żaków krakowskich w XV i XVI wieku, 1900 (wyd.

z 1957 pt. Życie żaków krakowskich).]

312. Józef Ignacy Kraszewski, Stańczykowa kronika. Od roku 1503 do 1508, 1841

(początek XVI wieku).

313. Stefan Majchrowski, Kopia i warkocze, 1961 (początki XVI wieku, panowanie

Aleksandra Jagiellończyka i Zygmunta Starego).

314. Ireneusz Gwidon Kamiński (1925-1996), Czerwony sokół, 1957 (dzieje

Bogusława X, 1454-1523, na Pomorzu Zachodnim).

315. Ireneusz Gwidon Kamiński, Mściciel przypływa z Rugii, 1958; Krystyna i rapier,

1971 (dwie powieści ukazujące historię nieślubnego syna Bogusława X).

316. Stefan Maria Kuczyński (pod pseud.: Włodzimierz Bart), Pierścień z szafirem.

Opowieść o Macieju z Miechowa, 1962 (biograficzna powieść historyczna

przedstawiająca postać Macieja z Miechowa, 1457-1523, renesansowego lekarza,

przyrodnika i historyka polskiego, autora pierwszej drukowanej Kroniki polskiej

z 1519).

317. Janusz Teodor Dybowski, Hołd pruski, 1964 (I połowa XVI wieku, czasy

Zygmunta Starego, lata 1517-1525).

318. Józef Ignacy Kraszewski, Dwie królowe. Bona i Elżbieta, 1884 (cykl „Dzieje

Polski” (20); I połowa XVI wieku, lata 40., czasy Zygmunta I Starego, młodość

Zygmunta Augusta, bohaterki: królowa Bona Sforza, Elżbieta Habsburżanka,

I żona Zygmunta Augusta).

319. [Kazimierz Chłędowski, Królowa Bona, 1876 (Bona Sforza 1494-1557).]

320. Halina Auderska, Smok w herbie. Królowa Bona, 1983 (powieść o ostatnich

Jagiellonach, w roli głównej Bona Sforza; autorka: 1904-2000).

321. Stanisław Helsztyński, Reformator Sarmacji. Opowieść Cypriana Bazylika

o Janie Łaskim, 1981 (biografia Prymasa Polski, kanclerza i kodyfikatora prawa,

zmarł w roku 1531).

322. Stanisław Helsztyński, Ulubieniec muz. Opowieść o Klemensie Janickim, 1981

(literacka biografia poety, 1516-1543).

323. Jerzy Piechowski, Gwiazdy z Kraju Północy, 1971 (powieść o Mikołaju

Koperniku, zm. 1543).

324. Anna Kowalska, Wójt wolborski, 1954 (powieść o czasach Zygmunta Starego,

głównym bohaterem jest Andrzej Frycz Modrzewski).

325. Jerzy Piechowski, Świadkowie i truciciele, 1972 (I połowa XVI wieku; tragiczne

losy ostatnich książąt mazowieckich).

326. Halina Auderska, Smok w herbie, 1983 (czasy Zygmunta I Starego).

327. Antonina Domańska, Paziowie króla Zygmunta, 1910 (czasy Zygmunta I

Starego, I połowa XVI wieku).

328. [Zygmunt Wojciechowski, Zygmunt Stary 1506–1548, 1946.]

329. Józef Ignacy Kraszewski, Żacy krakowscy w r. 1549: prosta kronika, 1845

(połowa XVI wieku).

330. Józef Ignacy Kraszewski, Powrót do gniazda, 1874 (połowa XVI wieku).

331. Józef Ignacy Kraszewski, Mistrz Twardowski. Powieść z podań gminnych, 1840

(legendarno-historyczne zdarzenia z wieku XVI).

332. Zuzanna Morawska (Morawska Z. lub pseud. Dąbrowa A. Z. lub Z. M.) Przygody

Imć Pana Mikołaja Reja, 1905 (seria: Powieści o Dziejach Ojczystych, 1962 - tom

16).

333. Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Jan Kochanowski w Czarnolesie. Obraz

z końca XVI wieku, przez Autorkę „Karoliny” i „Krystyny”, 1842.

334. Mieczysław Smolarski, Muzykanci Króla Jegomości, 1963 (XVI wiek; autor:

1888-1967).

335. Alojzy Feliński, Barbara Radziwiłłówna, 1820 (historia miłości Zygmunta

Augusta i Barbary Radziwiłłówny, dramat).

336. Renata Czarnecka, Królowa w kolorze karminu, 2008 (romans i małżeństwo

Barbary Radziwiłłówny i Zygmunta Augusta).

337. Renata Czarnecka, Barbara i król. Historia ostatniej miłości Zygmunta Augusta, 2013 (opowieść o Barbarze Giżance, faworycie Zygmunta Augusta).

338. Waleria Szalay-Groele, Sokół królewski. Powieść historyczna z czasów

Zygmunta Augusta, 1931.

339. Apolinary Nosalski, Przyjazd króla jegomości, 1980 (czasy Zygmunta Augusta,

sejm parczewski).

340. Apolinary Nosalski, Słońce nad basztą, 1984 (czasy Zygmunta Augusta, unia

polsko-litewska 1569 r.).

341. Zenon Kamiński, W królewskiej puszczy, 1998 (czasy Zygmunta Augusta).

342. Henryk Rzewuski, Zamek krakowski. Romans historyczny z wieku XVI, 1847-

1848.

343. Julian Ursyn Niemcewicz, Jan z Tęczyna. Powieść historyczna, 1825 (czasy

Zygmunta II Augusta, bohater: Jan Chrzciciel Tęczyński, arianin, starosta lubelski,

dyplomata, zm. w 1563 w duńskim więzieniu).

344. Teodor Jeske-Choiński, O mitrę hospodarską. Powieść historyczna z XVI

stulecia, 1904 (czasy Zygmunta Augusta, lata 60. XVI wieku).

345. Józef Ignacy Kraszewski, Zygmuntowskie czasy. Powieść z roku 1572, 1846.

346. [Ludwik Kubala, Stanisław Orzechowski i wpływ jego na rozwój i upadek

Reformacyi w Polsce, 1906 (Stanisław Orzechowski, duchowny i pisarz polityczny

renesansu, 1513-1566).]

347. [Paweł Jasienica, Polska Jagiellonów, 1963 (esej historyczny o Polsce w czasach

panowania dynastii jagiellońskiej, do śmierci Zygmunta Augusta w 1572).]

348. [Feliks Koneczny, Dzieje Polski za Jagiellonów, 1903.]

349. [Oskar Halecki, Zgoda Sandomierska 1570, jej geneza i znaczenie w dziejach

reformacyi polskiej za Zygmunta Augusta, 1915.]

350. [Ludwik Kolankowski, Sylweta Jagiellonów: w pięćsetną rocznicę śmierci

króla Władysława Jagiełły,1934.]

351. [Ludwik Kolankowski, Polska Jagiellonów: dzieje polityczne, Lwów 1936.]

352. [Ludwik Kolankowski, Jagiellonowie i Unia, Lwów 1936.]

353. [Henryk Łowmiański, Polityka Jagiellonów, 1999 (wydanie pośmiertne).]

354. Antonina Domańska, Krysia Bezimienna. Opowiadanie z czasów Zygmunta

Augusta i Stefana Batorego (seria Powieści o Dziejach Ojczystych - tom 17; II

połowa XVI wieku).

355. Janina Porazińska, Kto mi dał skrzydła, 1957 (opowieść dla dzieci i młodzieży

o życiu Jana Kochanowskiego, 1530-1580; autorka: 1888-1971).

356. Lucyna Sieciechowiczowa, Miasto na Złotym Szlaku, 1954 (powieść z akcją

osadzoną w renesansowym Poznaniu, autorka: 1909-1986, pisarka książek

dla dzieci i młodzieży).

357. Lucyna Sieciechowiczowa, Hultajskie ścieżki, 1957 (powieść z akcją osadzoną

w renesansowym Poznaniu).

358. Lucyna Sieciechowiczowa, Moralista i waganci, 1958 (powieść historyczna

dla młodzieży, bohaterem poeta i wykładowca Akademii Zamojskiej Sebastian

Klonowic, 1545-1602, miejscem akcji: XVI-wieczny Lublin).

359. Lucyna Sieciechowiczowa, Za Krakowską Bramą, 1960 (powieść historyczna

o XVI-wiecznym Lublinie i Sebastianie Klonowicu).

360. Lucyna Sieciechowiczowa, Życie codzienne w renesansowym Poznaniu 1518-

1619, 1974.

Czasy królów elekcyjnych (po 1572); Henryk Walezy 1573-74, Stefan Batory 1575-87,

Zygmunt III Waza 1587-1632

361. Józef Ignacy Kraszewski, Infantka: Anna Jagiellonka, 1884 (cykl „Dzieje

Polski” (21); II połowa XVI wieku, bohaterka: Anna Jagiellonka, córka Zygmunta

Starego i królowej Bony, żona Stefana Batorego).

362. Bogusław Sujkowski, Trzy czarne włócznie. Powieść z czasów Stefana Batorego, 1957.

363. Józef Ignacy Kraszewski, Banita. Czasy Stefana Batorego, 1885 (cykl „Dzieje

Polski” (22); II połowa XVI wieku, czasy Stefana Batorego, bohaterowie:

Zborowscy, Zamoyscy).

364. Artur Gruszecki, Za króla Stefana. Powieść historyczna z XVI w., 1939 (powieść

wydana po śmierci autora, bunt Gdańska przeciw Stefanowi Batoremu).

365. Juliusz Słowacki, Samuel Zborowski, czas powstania 1844-45, pierwodruk 1902

(czasy Stefana Batorego, do roku 1584, bohaterowie: Jan Zamoyski, Samuel

Zborowski).

366. Jarosław Marek Rymkiewicz, Samuel Zborowski, 2010 (czasy Stefana Batorego,

egzekucja S. Z.: 26 maja 1584).

367. Jacek Komuda, Zborowski, 2012 (zbiór opowiadań, przełom XVI i XVII wieku).

368. [Adolf Pawiński, Stefan Batory pod Gdańskiem w 1576-77, listy, uniwersały,

instrukcye, 1877.]

369. [Artur Śliwiński, Stefan Batory, 1922.]

370. Zbigniew Safjan, Kanclerz, 1987 (biografia Wielkiego Kanclerza Koronnego Jana

Zamoyskiego 1542-1605; 5-odcinkowy serial tv z roku 1989 i film kinowy Żelazną

ręką w reż. Ryszarda Bera).

371. [Wacław Sobieski, Trybun ludu szlacheckiego, 1905 (praca o Janie Zamoyskim,

1542-1605, dzieło historyka związanego z przedwojennym obozem narodowym;

lata życia: 1872-1935).]

372. [Stanisław Łempicki, Mecenat Wielkiego Kanclerza. Studia o Janie Zamoyskim,

1980 (praca o życiu i działalności Jana Zamoyskiego, 1542-1605).]

373. Mariusz Wollny, cykl powieści o Kacperze Ryxie: Kacper Ryx, 2007 (ostatnie

lata panowania Zygmunta Augusta); Kacper Ryx i król przeklęty, 2008 (czasy

Henryka Walezego); Kacper Ryx i tyran nienawistny, 2010 (czasy Stefana

Batorego); Kacper Ryx i król alchemików, 2012 (wczesne krakowskie lata

Zygmunta III Wazy).

374. Janusz Meissner, cykl Opowieść o korsarzu Janie Martenie: Czarna bandera,

1957; Czerwone krzyże; 1958; Zielona brama 1959 (polski korsarz na morzach

świata, II połowa XVI wieku).

375. [Paweł Jasienica, Ostania z rodu, 1965 (książka o Annie Jagiellonce, 1523-1596).]

376. Adam Krechowiecki, Starosta zygwulski. Powieść historyczna, 1887

(zbeletryzowane losy Stanisława Stadnickiego, przydomek „Diabeł Łańcucki”,

1551-1610, jednego z najbardziej znanych awanturników, warchołów i banitów

Rzeczpospolitej szlacheckiej, czasy od Zygmunta Augusta po Zygmunta III Wazę;

autor: 1850-1919).

377. Kazimierz Korkozowicz, Pod czarcim kopytem, 1983 (przełom XV i XVI wieku,

czasy Zygmunta III Wazy, bohater: Stanisław Stadnicki, „Diabeł Łańcucki”).

Wiek XVII

Czasy Zygmunta III Wazy (1587-1632)

378. Jacek Komuda, Diabeł Łańcucki, 2007 (początek XVII wieku, bohaterowie:

Jacek Dydyński, Stanisław Stadnicki, postacie historyczne).

379. Józef Ignacy Kraszewski, Bajbuza. Czasy Zygmunta III, 1885 (cykl „Dzieje

Polski” (23); koniec XVI wieku i początek XVII, 1587-1607, czasy Zygmunta III

Wazy).

380. Franciszek Fenikowski, Baszta Trzech Koron, 1960 (ukazanie Gdańska w XVII

wieku).

381. Dominik Magnuszewski, Zemsta panny Urszuli, 1839 (opowiadanie o Zygmuncie

III Wazie i jego faworycie, Urszuli Mejerin).

382. Jadwiga Żylińska, Tajemnica Sędziwoja, 1992 (powieść dla najmłodszych

o czasach Zygmunta III Wazy).

383. Andrzej Stojowski, Carskie wrota, 1975 (początek XVII wieku, czas „wielkiej

smuty” w Rosji i polskiej interwencji, dzieje Dymitra I Samozwańca, syna Iwana

IV Groźnego, cara Rosji w latach 1605-1606, zm. 27 maja 1606).

384. Adolf Nowaczyński, Car Samozwaniec, czyli Polskie na Moskwie gody. Kronika

prawdziwa o Dymitrze Joannowiczu, jedynorocznym autokreatorze, jako się

wzniósł i padł on z przyczyny furyjej Pani Fortuny caricy wiecznej w sześciu

obrazach i epilogu działająca się, 1908 (dramat historyczny z początku XVII

wieku).

385. Zygmunt Krasiński, Agaj-Han, 1833 (fabuła osnuta na losach Maryny

Mniszchówny, polskiej carycy na tronie w Moskwie w r. 1606, na podstawie

Dziejów panowania Zygmunta III Juliana Ursyna Niemcewicza).

386. Józef Szujski, Maryna Mniszchówna Dramat w dwóch częściach, 1876 (Maryna

Mniszchówna 1588-1615, córka wojewody sandomierskiego, caryca Rosji przez 10

dni, 18-27 maja 1606).

387. Mariusz Wollny, cykl powieściowy Krwawa jutrznia: Krwawa jutrznia, 2013;

Krwawa jutrznia. Straceńcy 2014; Krwawa jutrznia. Mściciel, 2015 (początek

XVII wieku, wyprawa na Moskwę w czasie „wielkiej smuty”).

388. Jacek Komuda, Samozwaniec, t. 1-4 (cykl „Orły na Kremlu”), 2009-2013

(początek XVII wieku, wyprawa Dymitra Samozwańca na Moskwę, 1604-1606,

bohater: Jacek Dydyński, szlachcic-awanturnik z Ziemi Sanockiej, postać

historyczna).

389. Stanisław Żółkiewski, Początek i progres wojny moskiewskiej, powst. 1612, wyd.

K. Słotwiński pt. Historia wojny moskiewskiej aż do opanowania Smoleńska,

Lwów 1833 (dzieło wielkiego hetmana I Rzeczypospolitej opisujące przebieg

wyprawy na Moskwę w latach 1609-1611 ze zwycięską bitwą pod Kłuszynem 4

lipca 1610 i oblężeniem Smoleńska, lata życia: 1547-1620, zm. 7 października

1620 roku pod Mohylowem w Mołdawii podczas odwrotu po bitwie pod Cecorą).

390. [Wacław Sobieski, Żółkiewski na Kremlu, 1920 (początek XVII wieku, rok 1610,

dzieło historyka związanego z przedwojennym obozem narodowym; lata życia:

1872-1935).]

391. [Wacław Sobieski, Nienawiść wyznaniowa tłumów za rządów Zygmunta III-go,

1902 (dzieło historyka związanego z przedwojennym obozem narodowym; lata

życia: 1872-1935).]

392. Czesława Niemyska Rączaszkowa, Z rybałtami po Mazowszu, 1966 (powieść

historyczna dla młodzieży; wiek XVII).

393. Jan Ziółkowski, Kawaler złotej ostrogi, 1967 (czasy Zygmunta III Wazy).

394. Wiktor Gomulicki, Miecz i łokieć, 1903 (Warszawa w początkach XVII wieku).

395. Kazimierz Gliński, Cecora. Powieść historyczna z pierwszej połowy XVII wieku, 1902 (czasy Zygmunta III Wazy, od 1604 do 1620).

396. Zofia Kossak-Szczucka, Złota wolność, 1928 (czasy Zygmunta III Wazy).

397. Kornelia Dobkiewiczowa, Srebrny pas. Opowieść o staropolskim srebrze, 1987

(początek XVII wieku).

398. Bogusław Sujkowski, Lisowczycy. Powieść historyczna z XVII wieku, 1969

(czasy Zygmunta III Wazy, dzieje kawalerii Aleksandra Józefa Lisowskiego,

istniejącej w latach 1614-1635).

399. Ferdynand Antoni Ossendowski, Lisowczycy. Powieść historyczna, 1929 (czasy

Zygmunta III Wazy, dzieje kawalerii Aleksandra Józefa Lisowskiego, istniejącej

w latach 1614-1635).

400. Bohdan Królikowski, Szable nie rdzewiały, czyli Przewagi lisowczyków

nad Turkiem srogim pod Cecorą i Chocimiem czynione, 1983 (początek XVII

wieku, bitwy pod Cecorą i Chocimiem, 1620-1621, walki lisowczyków -

najemnego bractwa żołnierskiego, dowodzonego przez Aleksandra Lisowskiego).

401. Ryszard Jegorow, trylogia powieściowa Prawem kaduka: część I Prawem

kaduka, 1979; część II Zemsta księcia 1981, część III Dekret królewski 1984

(czasy Zygmunta III Wazy, bitwa pod Chocimiem: 2-9 października 1621).

402. Jakub Sobieski, Pamiętnik wojny chocimskiej (Commentariorum chotinensis

belli libri tres), wyd. w Gdańsku 1646 (dzieło ojca Jana III Sobieskiego, lata życia

autora: 1591-1646).

403. Wacław Potocki, Wojna chocimska (Transakcja wojny chocimskiej... z różnych...

relacyj... z łacińskiego na polskie... wierszem przetłumaczona. R. P. 1670, dnia

decembra ostatniego), 1670 (poetycka przeróbka diariusza Jakuba Sobieskiego

o przebiegu bitwy pod Chocimiem z 1621 roku).

404. [Józef Tretiak, Historia wojny chocimskiej (1621), 1889, wyd. 2: 1921 (geneza,

przebieg, skutki wojny 1621 roku; bitwa: 2-9 września 1621).]

405. Władysław Strumski, Kosy przeciw kiścieniom, 1980 (I połowa XVII wieku, rok

1624, walki z Tatarami, bitwa pod Martynowem: 20 VI 1624).

406. Ryszard Jegorow, Wojna z Lwem Północy, 1984 (czasy Zygmunta III Wazy,

kampania polsko-szwedzka lat 1626-1629).

407. Władysław Łoziński, Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej

połowie XVII wieku, 1899.

408. Władysław Łoziński, Oko proroka, czyli Hanusz Bystry i jego przygody: powieść

historyczna z XVII wieku, 1899 (I połowa XVII w., po klęsce pod Cecorą 1620).

409. Józef Hen, Crimen, opowieść sensacyjna z XVII wieku (pierwotnie jako: Crimen,

opowieść jarmarczna), 1975 (czasy Zygmunta III Wazy, polska interwencja

w Rosji; główny bohater, Tomasz Błudnicki powraca do rodzinnego majątku

po ośmiu latach walk na wschodzie z Moskwą (dymitriady) i po pobycie

w rosyjskiej niewoli; akcja na Rusi Czerwonej; ekranizacja w 1988: serial

6 odcinkowy w reż. Laco Adamika).

410. Józef Hen, Przypadki starościca Wolskiego, 1976 (czasy Zygmunta III Wazy,

zbiór opowieści o tytułowym Piotrze Wolskim na podstawie „Prawem i lewem”

Wł. Łozińskiego; ekranizacja w 1984 roku, serial „Rycerze i rabusie” Tadeusza

Junaka; także podstawa scenariusza do filmu „Ostrze na ostrze” Tadeusza Junaka

z 1983 roku).

411. Jerzy Bohdan Rychliński, Był bój pod Oliwą (A.D. 1627), 1935.

412. Jerzy Bohdan Rychliński, cykl utworów: Galeon kapitana Mory, 1956; Fama

kapitana Mory, 1960; Madonna ze złota, 1964; Latający Szkot, 1967 (bohater:

kapitan James Murray, Szkot, który w służbie Zygmunta III Wazy buduje polską

flotę).

413. Jerzy Bohdan Rychliński, Skarbiec Bałtyku. Opowieść historyczna, 1937 (m.in.

o bitwie pod Oliwą 1627).

414. Ferdynand Antoni Ossendowski, Pod polską banderą. Powieść historyczna

z czasów króla Zygmunta III, 1929.

415. Zofia Kossak-Szczucka, Błogosławiona wina, 1953 (czasy Zygmunta III Wazy,

rok 1631, bohater: wojewoda miński, senator Rzeczpospolitej, książę Mikołaj

Sapieha).

416. Józef Ignacy Kraszewski, Ostatnia z książąt słuckich. Kronika z czasów

Zygmunta Trzeciego, 1841 (I połowa XVII wieku, czasy Zygmunta III Wazy).

417. Józef Ignacy Kraszewski, Rok ostatni panowania Zygmunta III, 1833 (jeden

z pierwszych opublikowanych utworów Kraszewskiego o tematyce historycznej; I

połowa XVII wieku, rok 1632).

418. Karol Miarka, Szwedzi w Lędzinach. Powieść górnośląska z 30-letniej wojny,

1868 (autor: Karol Miarka zwany Starszym, 1825-1882, nauczyciel, pisarz,

działacz społeczny na Śląsku).

Czasy Władysława IV Wazy (1632-1648)

419. Józef Ignacy Kraszewski, Kościół Święto-Michalski w Wilnie. Opowieść

historyczna z pierwszej połowy XVII-go wieku, 1833 (jeden z pierwszych

opublikowanych utworów Kraszewskiego o tematyce historycznej; I połowa XVII

wieku, czasy Władysława IV Wazy, od r. 1639).

420. Józef Ignacy Kraszewski, Na królewskim dworze. Czasy Władysława IV, 1886

(cykl „Dzieje Polski” (24); I połowa XVII wieku, czasy Władysława IV Wazy).

421. Wiktor Gomulicki, Car widmo. Powieść z czasów zasiadania a przecie nie

siedzenia Władysława, syna Zygmuntowego, na tronie Rurykowym, 1911.

422. Jadwiga Łuszczewska (Deotyma), Panienka z okienka. Starodawny romansik, w 1893: Panienka, wyd. nowe: 1898 (czasy Władysława IV, w Gdańsku).

423. Zofia Kossak-Szczucka, Suknia Dejaniry, 1948 (czasy Władysława IV).

424. Hanna Malewska, Listy staropolskie z epoki Wazów, 1959 (I połowa XII wieku).

425. Michał Rusinek, Trylogia historyczna o Krzysztofie Arciszewskim: Wiosna

admirała, 1953; Muszkieter z Itamariki, 1955; Królestwo pychy, 1958 (I połowa

XVII wieku, bohater: Michał Arciszewski, postać historyczna, żołnierz, żeglarz

i pisarz; autor: 1904-2001).

426. Michał Rusinek, Wódz i wygnaniec. O Krzysztofie Arciszewskim i jego czasach, 1957.

427. Jerzy Bohdan Rychliński, cykl o kapitanie Arciszewskim: Przygody Krzysztofa

Arciszewskiego, 1935; Słowo o kapitanie Arciszewskim, 1947; Admirał, czart

i Cyganka, 1973 (I połowa XVII wieku, bohater: Michał Arciszewski, postać

historyczna, żołnierz, żeglarz i pisarz; autor: 1892-1974).

428. Maria Wicherkiewiczowa, Żeglarz i chimera, 1937 (I połowa XVII wieku,

bohater: Michał Arciszewski, postać historyczna, żołnierz, żeglarz i pisarz).

429. Henryk Sienkiewicz, Niewola tatarska, 1880 (I połowa XVII wieku).

430. [Wiktor Czermak, Plany wojny tureckiej Władysława IV, 1895.]

431. Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, 1884 (połowa XVII wieku, 1648-1651).

432. Zygmunt Miłkowski (pseud. Teodor Tomasz Jeż), Z burzliwej chwili, 1882

(czasy powstania Chmielnickiego).

433. Michał Czajkowski, Hetman Ukrainy. Powieść Historyczna, 1841 (XVII w.,

opowieść o szlachcicu Janie Wyhowskim, hetmanie kozackim, wojewodzie

kijowskim, zm. 1664).

434. [Karol Szajnocha, Dwa lata dziejów naszych 1646 i 1648, t. 1-2, 1865-1869.]

435. [Władysław Czapliński, Na dworze króla Władysława IV, 1959.]

436. [Władysław Czapliński, Władysław IV i jego czasy, 1972.]

Czasy Jana II Kazimierza Wazy (20 listopada 1648 - 16 września 1668)

437. [Wiktor Czermak, Szczęśliwy rok. Dzieje wojny moskiewsko-polskiej w roku

1660, 1886-1889.]

438. [Wiktor Czermak, Próba naprawy Rzeczypospolitej za Jana Kazimierza, 1891.]

439. [Wiktor Czermak, Ostatnie lata Jana Kazimierza, 1892.]

440. [Wiktor Czermak, Z czasów Jana Kazimierza, 1893.]

441. [Franciszek Bohomolec, Życie Jerzego Ossolińskiego, kanclerza wielkiego

koronnego…, t. 1 i 2, 1860 (Jerzy Ossoliński, dyplomata, kanclerz wielki koronny,

lata życia: 1595-1650).]

442. [Józef Szujski, Jerzy Ossoliński. Trylogia 1616-1650, 1876.]

443. [Ludwik Kubala, Jerzy Ossoliński, t. 1-2, 1883.]

444. [Władysław Tomkiewicz, Jerzy Ossoliński, Lwów 1939.]

445. Jacek Komuda, Opowieści z Dzikich Pól, 1999 (połowa XVII wieku, zbiór

opowiadań).

446. Jacek Komuda, Wilcze gniazdo, 2002 (połowa XVII wieku, czasy buntów

kozackich).

447. Jacek Komuda, Bohun, 2006 (połowa XVII wieku, bitwa pod Batohem: 1-2

czerwca 1752, jedna z największych klęsk militarnych I Rzeczypospolitej, zwana

„sarmackim Katyniem” ze względu na mord kilku tysięcy oficerów i żołnierzy

dokonany po bitwie na rozkaz Chmielnickiego).

448. Jacek Komuda, Czarna szabla, 2009 (XVII wiek, zbiór opowiadań).

449. Józef Grajnert, Antek Socha młody wojak. Powieść historyczna z XVII stulecia, 1906, reedycja 2012 (czasy Jana Kazimierza; autor zmarł w roku 1910).

450. Józef Ignacy Kraszewski, Boży gniew. Czasy Jana Kazimierza, 1886 (cykl

„Dzieje Polski” (25); połowa XVII wieku, czasy Jana II Kazimierza Wazy).

451. Jan Ziółkowski, Kapitan królewski, 1961 (połowa XVII wieku, bohater:

Aleksander Kostka-Napierski, przywódca buntów chłopskich na Podhalu w 1651

roku, stracony 18 lipca 1651 roku w Krakowie przez nabicie na pal).

452. Władysław Orkan, Kostka Napierski, 1925 (poł. XVII w.).

453. Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Legenda Tatr, cz. 1 Maryna z Hrubego, 1910

(połowa XVII wieku, bohater: Aleksander Kostka-Napierski); cz. 2 Janosik Nędza

Litmanowski, 1911 (ciąg dalszy powieści Maryna z Hrubego, bohater:

półlegendarny zbójnik tatrzański Juraj Janosik 1688-1713).

454. [Władysław Tomkiewicz, Jeremi Wiśniowiecki (1612-1651), 1933.]

455. [Jan Widacki, Kniaź Jarema, 1984 (biografia księcia Jeremiego Wiśniowieckiego,

1612-1651).]

456. Adam Krechowiecki, Veto!, 1889 (poł. XVII w., opowieść o Władysławie

Sicińskim – pośle, który jako pierwszy zerwał sejm w 1652 roku, wykorzystując

do tego liberum veto).

457. Walery Przyborowski, Rycerz Mora, 1897 (seria „Z Dawnych lat”; czasy „potopu

szwedzkiego”).

458. Bronisław Heyduk, Ogród nieplewiony, 1957 (czasy Jana Kazimierza 1648-1668).

459. Henryk Sienkiewicz, Potop, 1886 (XVII wiek,1655-1657).

460. Władysław Rymkiewicz, Rycerze i ciury, 1953 (czasy „potopu” szwedzkiego).

461. Władysław Rymkiewicz, Dworzanin pana Morsztyna, 1957 (czasy „potopu”

szwedzkiego).

462. Władysław Rymkiewicz, Romans króla, 1961 (romans Jana Kazimierza z Elżbietą

Słuszczanką).

463. Eugeniusz Paukszta, Straceńcy, 1957 (czasy „potopu” szwedzkiego).

464. Karol Koźmiński, Rotmistrz Michałko. Powieść historyczna z XVII w., 1957

(czasy „potopu” szwedzkiego).

465. Bohdan Królikowski, cykl książek o Błażeju Siennickim: Błażeja Siennickiego

diariusz z wojny szwedzkiej, 1977; Błażeja Siennickiego przypadki wojenne

osobliwsze, 1978; Błażeja Siennickiego z wojen przeszłych notacje, 1978 (czasy

„potopu” szwedzkiego, lata 1655-1656 w I cz.; do r. 1657 w II cz. i do roku 1705

w III cz.; powieść stylizowana na staropolski diariusz).

466. Stanisław Maria Jankowski, Znak Jastrzębca, 1979 (czasy „potopu”

szwedzkiego, kontynuacją jest powieść Szable i rapiery wydana w 1980 r.).

467. Stanisław Maria Jankowski, Królewski kurier, 1986 (czasy „potopu”

szwedzkiego).

468. Eugeniusz Paukszta, Buntownicy, 1963 (poł. XVII w., historia Krystiana

Kalksteina-Stolińskiego, rzecznika zespolenia Prus Książęcych z Rzeczpospolitą).

469. Mieczysław Romanowski, Dziewczę z Sącza. Rzecz mieszczańska z czasu wojny

szwedzkiej roku 1655, 1861 (poemat epicki o wystąpieniu mieszczan z Nowego

Sącza przeciw Szwedom w roku 1655).

470. Michał Czajkowski, Stefan Czarniecki, 1840 (czasy „potopu” szwedzkiego).

471. Adam Krechowiecki, Ostatni dynasta, cz. 1 tetralogii „O tron. Powieść

historyczna z XVII wieku”, 1898 (losy rodu Łyszczyńskich, należącego do średnio

zamożnej szlachty z Grodzieńszczyzny w czasach „potopu” szwedzkiego, autor:

1850-1919).

472. Władysław Strumski, Wilczaki, 1977 (II połowa XVII wieku, udział chłopów

w wojnie ze Szwecją).

473. Maria Czeska-Mączyńska, W obronie Gdańska. Powieść z czasów wojen polsko-

szwedzkich, 1925.

474. Maria Czeska-Mączyńska, Dwaj Rymszowie. Powieść historyczna z XVII wieku, 1917.

475. Józef Ignacy Kraszewski, Kordecki. Powieść historyczna, 1850 (połowa XVII

wieku).

476. Józef Ignacy Kraszewski, Żywot i sprawy imć pana Medarda z Gołczwi Pełki.

Z notat familijnych spisane, 1876 (II połowa XVII wieku, 1655-1685).

477. Józef Maciejowski, Zdrajcy. Powieść historyczna z XVII wieku, 1927 (Powieści

o Dziejach Ojczystych - tom 18; II p. XVII wieku, czasy „potopu” szwedzkiego).

478. Henryk Rzewuski, Rycerz Lizdejko. Powieść z czasów panowania Jana

Kazimierza, 1851.

479. Hanna Malewska, Panowie Leszczyńscy, 1961 (połowa XVII wieku, 1632-1677).

480. Walery Przyborowski, Arianie. Powieść historyczna z XVII wieku, 1875.

481. Walery Przyborowski, Szwedzi w Warszawie, 1901 (czasy „potopu”

szwedzkiego).

482. Augustyn Necel, Krwawy sztorm, 1960 (czasy „potopu” szwedzkiego

na Kaszubach).

483. Kazimierz Korkozowicz, Jeźdźcy Apokalipsy, t. 1-3, 1990 (czasy wojen

ze Szwecją i Rosją).

484. [Władysław Tomkiewicz, Więzień kardynała: niewola francuska Jana

Kazimierza, 1939.]

485. Zygmunt Miłkowski (pseud. Teodor Tomasz Jeż), Z ciężkich dni, 1877 (II poł.

XVII w.).

Czasy Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1669-1673)

486. Józef Ignacy Kraszewski, Król Piast. Michał książę Wiśniowiecki, 1888 (cykl

„Dzieje Polski” (26); II połowa XVII wieku, od 1669, czasy Michała Korybuta

Wiśniowieckiego).

487. Henryk Rzewuski (1791-1866), Adam Śmigielski, starosta gnieźnieński, 1875

(II połowa XVII wieku).

488. Adam Krechowiecki, Piast, cz. 2 tetralogii „O tron. Powieść historyczna z XVII

wieku”, 1898 (losy rodu Łyszczyńskich, należącego do średnio zamożnej szlachty

z Grodzieńszczyzny w latach 1668-1670, autor: 1850-1919).

489. Adam Krechowiecki, Sława, cz. 3 tetralogii „O tron. Powieść historyczna z XVII

wieku”, 1901 (dalsze losy rodu Łyszczyńskich w latach 1670-1673, początek

wzrostu chwały Jana Sobieskiego).

490. Roman Korab-Laskowski, Ostatnie chwile Michała Korybuta i elekcya Jana III.

Powieść historyczna, 1847.

Czasy Jana III Sobieskiego (1674-1696); początek panowania Augusta II

491. Adam Krechowiecki, Mrok, cz. 4 tetralogii „O tron. Powieść historyczna z XVII

wieku”, 1905 (dalsze losy rodu Łyszczyńskich w czasach Jana Sobieskiego).

492. Józef Ignacy Kraszewski, Adama Polanowskiego, dworzanina króla Jegomości

Jana III, notatki, 1888 (cykl „Dzieje Polski” (27); II połowa XVII wieku, czasy

Jana III Sobieskiego).

493. Janina Mierzejewska, Czerwona wieża. Powieść historyczna z XVII wieku, 1963.

494. Władysław Rymkiewicz, Lech Lechistanu, 1983 (opowieść o Janie Sobieskim).

495. Władysław Strumski, Pogromca półksiężyca, 1989 (II połowa XVII wieku, 1672-

1674).

496. Józef Grajnert, Skrzydlaty wojak. Powiastka z czasów Jana Sobieskiego, 1890.

497. Zofia Kossak-Szczucka, Trembowla, 1939 (czasy Jana III Sobieskiego, oblężenie

Trembowli w roku 1675 w czasie wojny polsko-tureckiej 1672-76).

498. Kazimierz Korkozowicz, Ostatni zwycięzca, t. 1-3, wyd. II łączne 1984/wyd. I

w 5 częściach 1979-1982 (fabularyzowana biografia Jana III Sobieskiego, 1629-

1696; powieści o Janie III Sobieskim wydawane w formie cyklu w latach 1979-

1982, na cykl składały się powieści: „Pierścień wezyra”, „Wilcze tropy”, „Koło

fortuny”, „Oślepłe źrenice”, „Laur i kadzidło”).

499. Fryderyk Hrabia Skarbek, Damian Ruszczyc. Powieść z czasów Jana III, 1827-

1828.

500. Bronisław Heyduk, Negacja i Wiktoria, 1959 (czasy Jana III Sobieskiego, 1674-

1696).

501. Bronisław Heyduk, Janina znak Sobieskich, 1964 (czasy Jana III Sobieskiego,

1674-1696).

502. Józef Ignacy Kraszewski, Pamiętnik Mroczka, 1866, 1878 (II połowa XVII

wieku, czasy Jana III Sobieskiego, 1674-1696).

503. Józef Ignacy Kraszewski, Historia o Janaszu Korczaku i o pięknej

miecznikównie, 1875 (II połowa XVII wieku, czasy Jana III Sobieskiego).

504. Józef Ignacy Kraszewski, Cet czy licho? Powieść historyczna z końca XVII

wieku, 1884 (II połowa XVII wieku, czasy Jana III Sobieskiego).

505. Henryk Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski, 1888 (II połowa XVII wieku).

506. Mikołaj Dyakowski, Dyaryusz wiedeńskiej okazyi roku 1683, czas powstania:

po r. 1717, wyd. 1829, wyd. krytyczne: 1983 (dzieło pamiętnikarza epoki baroku,

dworzanina Jana III Sobieskiego, porucznika chorągwi lekkiej wojsk koronnych,

uczestnika wyprawy wiedeńskiej).

507. Walery Przyborowski, Namioty Wezyra, 1899 (czasy Jana III Sobieskiego,

rok 1683).

508. Jadwiga Łuszczewska (Deotyma), Sobieski pod Wiedniem, 1904 (wierszowany

poemat w trzech tomach, II połowa XVII wieku, rok 1883).

509. [Maciej z pod Racławic, Król Polski Jan III Sobieski i wyprawa wiedeńska.

Powieść historyczna. Opowiedział swoim wnukom Maciej z pod Racławic, 1909

(wyd. pod pseud.; spod tego pióra wyszły książki: Cudowne legendy dla ludu

polskiego, Czarodziejskie baśnie i legendy dla ludu polskiego; II poł. XVII wieku).]

510. Andrzej Stojowski, W ręku Boga, Londyn 1997 (II połowa XVII wieku,

w zamierzeniu autora: kontynuacja „Trylogii” Sienkiewicza).

511. Henryk Sienkiewicz, Na polu chwały, 1906 (II połowa XVII wieku).

512. Wiktor Gomulicki, Cudna mieszczka. Obrazek warszawski z wieku XVII, 1897.

513. [Tadeusz Korzon, Dola i niedola Jana Sobieskiego 1629-1674, t. 1-3, 1898.]

514. Jacek Piekara, Charakternik, 2009 (koniec XVII wieku, czasy po śmierci Jana III

Sobieskiego, po roku 1696).

515. [Władysław Czapliński, Józef Długosz, Życie codzienne magnaterii polskiej

w XVII wieku, 1976 (książka obejmuje następujące zagadnienia: Magnateria,

warstwa i przynależność do niej, Siedziby, Wykształcenie magnatów, Rodzina, Stan

zdrowotny, Światopogląd, Dwór magnacki, Finansowe podstawy życia

magnackiego, Praca magnatów, Podróże magnata, Splendory i ubiory, Uciechy

stołu, Zabawy i przyjemności, Muzyka i teatr na dworach magnackich, Magnat

a książka, Mecenat magnacki, Wobec króla i Rzeczypospolitej, Na sejmiku,

Na sejmie, Exitus).]

516. Lucyna Sieciechowiczowa, Wacław z Potoka Potocki, 1965 (książka o wybitnym

poecie barokowym Wacławie Potockim, 1625-1696; autorka: 1909-1986, pisarka

książek dla dzieci i młodzieży).

517. Lucyna Sieciechowiczowa, Rozbójnik pana Potockiego, 1966 (druga z książek

autorki o Wacławie Potockim).

Wiek XVIII

Czasy saskie 1697-1764

518. Wiktor Gomulicki, Grandmuszkieter. Powieść historyczna z czasów Augusta II

Mocnego, 1911 (I połowa XVIII wieku).

519. Bohdan Królikowski, Generała artylerii konnej żywot własny, 1979 (czasy saskie,

bohater: Marcin Kątski, postać historyczna, zm. 1710).

520. [Karol Boromeusz Hoffman, Król wygnaniec. Obrazek historyczny z lat 1714-

1725, t.1-2, 1856 (praca o Stanisławie Leszczyńskim; autor: mąż pisarki Klementyny

z Tańskich Hoffmanowej; lata życia: 1798-1875.]

521. [Józef Feldman, Stanisław Leszczyński, 1934 (Stanisław Leszczyński 1677-1766,

król Polski w latach 1705–1709 i 1733–1736 jako Stanisław I Leszczyński).]

522. Józef Ignacy Kraszewski, Herod-Baba. Opowiadanie dziadka, 1872, 1880

(I połowa XVIII wieku, czasy Augusta II).

523. Józef Ignacy Kraszewski, Za Sasów. Czasy Augusta II i Augusta III, 1889 (cykl

„Dzieje Polski” (28); koniec XVII wieku i początek XVIII, czasy saskie).

524. Józef Ignacy Kraszewski, Bratanki. Powieść z podania początku XVIII wieku, 1880 (I połowa XVIII wieku, czasy saskie).

525. Józef Ignacy Kraszewski, Hrabina Cosel, 1873 (cykl: „trylogia saska” (1);

początek XVIII wieku).

526. Józef Ignacy Kraszewski, Brühl. Powieść historyczna z XVIII wieku, 1874 (cykl:

„trylogia saska” (2); początek XVIII wieku, historia inspirowana biografią Henryka

von Brühla, doradcy i faworyta króla Augusta III).

527. Józef Ignacy Kraszewski, Z siedmioletniej wojny. Opowiadanie historyczne, 1875

(cykl: „trylogia saska” (3); I połowa XVIII wieku).

528. Józef Ignacy Kraszewski, Starosta warszawski. Obrazy historyczne z XVIII wieku, 1877 (I połowa XVIII wieku, czasy saskie, bohater: Alojzy Brühl, syn Henryka).

529. Józef Ignacy Kraszewski, Skrypt Fleminga. Powieść historyczna z czasów

Augusta II-go, 1879 (I połowa XVIII wieku, czasy saskie).

530. Józef Ignacy Kraszewski, Pan na czterech chłopach. Historia szlachecka z XVIII

wieku, 1879 (I połowa XVIII wieku, czasy saskie).

531. Bronisław Heyduk, Od Warszawy do Połtawy, 1974 (czasy saskie, wojna północna,

1700-1721).

532. Bronisław Heyduk, W północnej burzy, 1976 (czasy saskie, wojna północna, 1700-

1721).

533. Bronisław Heyduk, W saskim menuecie, 1978 (czasy saskie).

534. [Bohdan Królikowski, Labirynt wojny północnej 1700-1706, 1972 (eseje

historyczne).]

535. Tadeusz Łopalewski, Kaduk czyli Wielka niemoc, 1962 (XVIII wiek, czasy

Augusta III Sasa, rywalizacja stronnictw magnackich).

536. Tadeusz Łopalewski, Strachy na lachy, 1957 (połowa XVIII wieku, czasy Augusta

III Sasa).

537. Józef Ignacy Kraszewski, Saskie ostatki. August III, 1889 (cykl „Dzieje Polski”

(29, ostatni tom cyklu); połowa XVIII wieku, 1763, czasy saskie).

538. Józef Ignacy Kraszewski, Sąsiedzi. Powieść z podań szlacheckich z końca XVIII

wieku, 1878 (XVIII wiek).

539. Józef Ignacy Kraszewski, Pułkownikówna. Historia prawdziwa z czasów saskich,

1882 (I połowa XVIII wieku, czasy Augusta III).

540. Józef Ignacy Kraszewski, Na bialskim zamku. Powieść historyczna z czasów

Augusta III, 1883 (I połowa XVIII wieku, czasy Augusta III).

541. Walery Przyborowski (Zygmunt Lucjan Sulima), Historia Franka i Frankistów,

1893.

542. Halina Popławska, Szpada na wachlarzu, 1974 (połowa XVIII wieku, bohaterka:

Maria Leszczyńska, królowa Francji, żona Ludwika XV).

543. Halina Popławska, Jak na starym gobelinie, 1976 (połowa XVIII wieku, związki

polsko-francuskie).

544. Halina Popławska, Na wersalskim trakcie, 1979 (połowa XVIII wieku, związki

polsko-francuskie).

545. Halina Popławska, Złamany wachlarz, 2010 (połowa XVIII wieku, związki polsko-

francuskie).

546. Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki Krasińskiej

w ostatnich latach Augusta III pisany, 1825.

547. Kornelia Dobkiewiczowa, Zuzanka, 1972 (połowa XVIII wieku).

548. Henryk Rzewuski, Zaporożec, 1854 (połowa XVIII wieku).

549. Olga Tokarczuk, Księgi Jakubowe, 2014 (połowa XVIII wieku, wśród bohaterów:

Jakub Lejbowicz Frank, ks. Benedykt Chmielowski, Elżbieta Drużbacka).

550. Julian Bartoszewicz, Szkice z czasów saskich, 1880 (autor: 1821-1870, historyk

i badacz literatury).

551. Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III, I wyd.

całości 1951, BN I.88 (I wyd. całości opracował Roman Pollak; wyd. fragm. 1823;

wyd. okrojone 1840-1841 pt. Obraz Polaków i Polski w XVIII w.; twórca: 1727-

1804, historyk, pamiętnikarz, duchowny).

Czasy stanisławowskie 1764-1795. Rozbiory Polski

552. Walery Przyborowski, Młody konfederat barski. Powieść historyczna

dla młodzieży, 1923 (II połowa XVIII wieku).

553. Henryk Rzewuski, Pamiątki JPana Seweryna Soplicy, cześnika parnawskiego,

1839-1845 (czasy konfederacji barskiej i panowania Stanisława Augusta

Poniatowskiego).

554. Franciszek Rawita-Gawroński, Charcyzy. Powieść historyczna z XVIII wieku

na tle rzezi humańskiej, 1893 (rzeź humańska: 21 czerwca 1768, czas tzw.

koliszczyzny).

555. Michał Czajkowski, Wernyhora, 1838 (1768, rzeź humańska: 21 czerwca 1768).

556. Józef Dzierzkowski, Uniwersał hetmański. Powieść historyczna z drugiej połowy

XVIII wieku, t. 1-3, 1857 (konfederacja barska 1768-1772).

557. Zygmunt Kaczkowski, Anuncjata, 1858 (czasy konfederacji barskiej 1768-72).

558. Jan Zachariasiewicz, Marek Poraj, 1867 (konfederacja barska, czasy pierwszego

rozbioru).

559. Jerzy Piechowski, Śmierć tańczy poloneza, 1992 (powieść z czasów konfederacji

barskiej, 1768-1772).

560. Stefan Majchrowski, Awantury pana na Jarczewie, 1980 (czasy konfederacji

barskiej).

561. [Władysław Konopczyński, Konfederacja Barska, t. 1-2, 1936-1939.]

562. [Szymon Askenazy, Pierwszy rozbiór Polski, wydanie pośmiertne: Kraków 2010.]

563. [Jarosław Marek Rymkiewicz, Reytan. Upadek Polski, 2013 (I rozbiór, analiza

upadku Polski).]

564. Czesława Niemyska Rączaszkowa, Pierwsza w Europie. Powieść z okresu Komisji

Edukacji Narodowej, 1973.

565. Czesława Niemyska-Rączaszkowa, Ich tajemnice, 1978 (powieść historyczna

dla młodzieży z czasów stanisławowskich).

566. Zygmunt Kaczkowski, Bracia ślubni, 1854 (czas panowania Stanisława Augusta

Poniatowskiego, II połowa XVIII wieku).

567. Zygmunt Kaczkowski, Ostatni z Nieczujów, 1851-1858 (cykl powieści i opowiadań

ukazujących obyczajowość szlachty polskiej II połowy XVIII wieku; na cykl

składają się utwory: Bitwa o chorążankę, opowiadanie, 1851; Kasztelanice

Lubaczewscy, opowiadanie, 1851; Pierwsza wyprawa pana Marcina, opowiadanie,

1852, (tytuł alternatywny: Pan Franciszek Pułaski); Gniazdo Nieczujów,

opowiadanie, 1852 (tytuł alternatywny: Dom Nieczujów); Swaty na Rusi,

opowiadanie, 1852; Murdelio, powieść, 1853; Mąż szalony, powieść, 1855; Grób

Nieczui, powieść, 1857).

568. Józef Ignacy Kraszewski, Diabeł. Powieść z czasów Stanisława Augusta, 1853

(II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie, czasy insurekcji kościuszkowskiej).

569. Józef Ignacy Kraszewski, Boża opieka. Powieść osnuta na podaniach XVIII

wieku, 1873 (II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie).

570. Józef Ignacy Kraszewski, Macocha. Powieść z podań XVIII wieku, 1873

(II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie).

571. Józef Ignacy Kraszewski, Król i Bondarywna. Powieść historyczna, 1875

(II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie, od 1787).

572. Józef Ignacy Kraszewski, Kawał literata. Wizerunki społeczne z końca XVIII

wieku, 1875 (II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie).

573. Józef Ignacy Kraszewski, Maleparta. Powieść historyczna z XVIII wieku, 1844

(czasy stanisławowskie, Lublin).

574. Józef Ignacy Kraszewski, Staropolska miłość. Urywek pamiętnika, 1859

(czasy stanisławowskie).

575. Józef Ignacy Kraszewski, Sto diabłów. Mozaika z czasów Czteroletniego Sejmu,

1870 (II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie).

576. Stefan Majchrowski, Upiór spod Płocka, 1974 (akcja powieści obejmuje lata 1785-

1787, zderzenie ideałów Oświecenia z przesądami chłopów z okolic Płocka).

577. Stefan Majchrowski, Karczma na moczydle, 1975 (czasy Sejmu Czteroletniego

i insurekcji kościuszkowskiej).

578. Wacław Berent, Diogenes w kontuszu, 1937 (czasy Sejmu Czteroletniego; tom

składa się z dwóch części: cz. I: Diogenes w kontuszu. Opowieść o narodzinach

literatów polskich oraz cz. II: Zabawy przyjemne i pożyteczne. Opowieść z zarania

inteligencji krajowej; eseje, klasyfikowane również jako gawędy; tytułowa postać,

określona imieniem starożytnego filozofa Diogenesa, to Franciszek Salezy Jezierski,

związany z Kuźnicą Kołłątajowską).

579. [Marceli Handelsman, Konstytucja Trzeciego Maja r. 1791, 1907.]

580. [Oswald Balzer, Konstytucya Trzeciego Maja. Reformy społeczne i polityczne

ustawy rządowej z r. 1791, 1907.]

581. Józef Ignacy Kraszewski, Papiery po Glince, 1872 (II połowa XVIII wieku, czasy

stanisławowskie, bohater: Karol Radziwiłł „Panie Kochanku”).

582. Józef Ignacy Kraszewski, Król w Nieświeżu: 1784. Obrazek z przeszłości, 1887

(II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie).

583. Józef Ignacy Kraszewski, Ostatnie chwile Księcia Wojewody (Panie Kochanku)

z papierów po Glince, 1875 (II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie,

bohater: Karol Radziwiłł „Panie Kochanku”).

584. Józef Ignacy Kraszewski, Syn marnotrawny. Opowiadanie z końca XVIII wieku,

1879 (II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie).

585. Józef Ignacy Kraszewski, Zadora. Historia z końca XVIII wieku, 1880 (II połowa

XVIII wieku, czasy stanisławowskie).

586. Józef Ignacy Kraszewski, Bracia rywale. Obrazy społeczeństwa wiejskiego

z XVIII-go wieku, 1880 (II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie).

587. Józef Ignacy Kraszewski, Barani Kożuszek. Opowiadanie historyczne z końca

XVIII w., 1881 (II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie).

588. Bolesław Biernacki, Trzeci Maj. Powieść historyczna, 1913.

589. [Władysław Smoleński, Ostatni rok Sejmu Wielkiego, 1897.]

590. Józef Grajnert, Anegdoty księcia Radziwiłła Panie Kochanku i ważniejsze

wspomnienia z jego życia, 1898 (opowieść o wojewodzie wileńskim Karolu

Stanisławie Radziwille „Panie Kochanku” 1734-1790).

591. Renata Czarnecka, Pożegnanie z ojczyzną. Rok 1793, 2011 (czasy II rozbioru

Polski).

592. [Emanuel Rostworowski, Ostatni król Rzeczypospolitej. Geneza i upadek

Konstytucji 3 maja, 1966.]

593. [Walerian Kalinka, Sejm Czteroletni, t. 1-3, 1880-1888 (monumentalne dzieło

duchownego i historyka, 1826-1886).]

594. [Jarosław Marek Rymkiewicz, Wieszanie, 2007 (czasy Sejmu Wielkiego

i powstania kościuszkowskiego).]

595. [Józef Tretiak, Finis Poloniae! Historia legendy maciejowickiej i jej rozwiązanie,

1921 (powstanie kościuszkowskie, bitwa pod Maciejowicami: 10 X 1794).]

596. Józef Ignacy Kraszewski, Bezimienna. Powieść z końca XVIII wiek, 1869

(II połowa XVIII wieku, 1793-1796).

597. Józef Ignacy Kraszewski, Sceny sejmowe: Grodno 1793. Opowiadanie

historyczne, 1873 (II połowa XVIII wieku).

598. Józef Ignacy Kraszewski, Warszawa w 1794 roku. Powieść historyczna z czasów

kościuszkowskich, 1873 (II połowa XVIII wieku).

599. Józef Ignacy Kraszewski, Pod Blachą. Powieść z końca XVIII wieku, 1881

(II połowa XVIII wieku, po III rozbiorze, Warszawa pod panowaniem pruskim).

600. Józef Ignacy Kraszewski, Dola i niedola. Powieść z ostatnich lat XVIII wieku,

1864 (II połowa XVIII wieku).

601. Józef Ignacy Kraszewski, Raptularz pana Mateusza Jasienieckiego. Z oryginału

przepisany mutatis mutandis, 1881 (II połowa XVIII wieku, czasy stanisławowskie).

602. Józef Ignacy Kraszewski, Grzechy hetmańskie. Obrazy z końca XVIII wieku, 1879

(II połowa XVIII wieku).

603. Józef Ignacy Kraszewski, Ongi: Krwawe znamię. Powieść, 1879 (II połowa XVIII

wieku).

604. Wacław Sieroszewski, Beniowski. Powieść historyczna, cz. 1 i 2, 1916 (opowieść

o słynnym podróżniku polskim węgierskiego pochodzenia Maurycym Auguście

Beniowskim, uczestniku konfederacji barskiej; 1746-1786).

605. Jan Borejko Chodźko, Pan Wojski. Powieść z końca XVIII wieku, Petersburg

1830.

606. Władysław Łoziński, Opowiadania imć pana Wita Narwoja rotmistrza Konnej

Gwardji Koronnej: A. D. 1760-1767, 1873; Nowe opowiadania imć pana Wita

Narwoja rotmistrza Konnej Gwardji Koronnej: A. D. 1764-1773, 1884.

607. Władysław Łoziński, Pierwsi Galicjanie, 1867 (obraz życia na terenach zachodniej

Galicji w II połowie XIX wieku.

608. Waldemar Łysiak, Milczące psy, 1997 (czasy stanisławowskie, niedokończona

w zamiarze trylogia o zdrajcach narodowych).

609. Karol Zbyszewski, Niemcewicz od przodu i tyłu, 1939 (Rzeczpospolita II połowy

XVIII wieku, w przededniu upadku).

610. Władysław Łoziński, Skarb Watażki. Powieść z końca XVIII wieku, 1891.

611. Władysław Łoziński, Dwunasty gość. Opowiadanie z drugiej połowy XVIII-go

wieku, 1913.

612. Władysław Łoziński, Legionista. Powieść z przeszłości, 1870 (czasy po powstaniu

kościuszkowskim).

613. Bolesław Biernacki, Wódz legionów. Powieść historyczna, 1912.

614. Henryk Rzewuski, Pamiętniki Bartłomieja Michałowskiego, 1855-57 (czasy

Targowicy).

615. [Władysław Smoleński, Konfederacja Targowicka, 1903.]

616. [Adam Szelągowski, Rok 1792. Upadek tronu, 1927.]

617. Tadeusz Łopalewski, Berło i desperacja, 1969 (lata 1787-1798; ostatnie lata

panowania i życia króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, a zarazem ostatnie lata

Rzeczypospolitej Obojga Narodów).

618. Władysław Reymont, Rok 1794 (Ostatni Sejm Rzeczypospolitej, Nil desperandum,

Insurekcja), 1913–1918 (II połowa XVIII wieku, Insurekcja Kościuszkowska; autor:

1867-1925).

619. Bolesław Biernacki, Na szańcach Warszawy. Opowieść z roku 1794, 1910.

620. Walery Przyborowski, Młodzi gwardziści. Powieść z oblężenia Warszawy

przez Prusaków w roku 1794, 1901.

621. Władysław Ludwik Anczyc, Kościuszko pod Racławicami. Obraz historyczno-

ludowy w 5 oddziałach, 1881 (dramat w V aktach).

622. Walery Przyborowski, Racławice. Powieść historyczna dla młodzieży, 1908

(bitwa pod Racławicami 4 kwietnia 1794).

623. Walery Przyborowski, Grom maciejowicki. Powieść historyczna z roku 1794,

1908 (bitwa pod Maciejowicami 10 października 1794).

624. [Marian Kukiel, Maciejowice, 1928 (zbiór szkiców historycznych).]

625. Stanisław Czernik, Wierne kosy, 1954 (powstanie kościuszkowskie).

626. Karol Koźmiński, Grenadier Stach. Opowieść z czasów powstania

kościuszkowskiego, 1969 (klęska maciejowicka i rzeź Pragi).

627. Renata Czarnecka, Pod sztandarem miłości. Rok 1794, 2011 (czasy insurekcji

kościuszkowskiej).

628. Kornelia Dobkiewiczowa, O Marku Prawym z Jemielnicy, 1963 (II p. XVIII

wieku, rok 1794).

629. [Artur Śliwiński, Powstanie kościuszkowskie, 1920 (II połowa XVIII wieku,

1794).]

630. [Tadeusz Korzon, Kim i czem był Kościuszko?, 1907.]

631. Karol Koźmiński, Tadeusz Kościuszko 1746-1817, 1969 (fabularyzowana biografia

przywódcy Insurekcji z 1794 roku).

632. Weronika Tropaczyńska-Ogarkowa, Żołnierze Kościuszki, t. 1-4, 1952 (historie

żołnierzy walczących u boku Kościuszki w Insurekcji roku 1794).

633. Jadwiga Hoesick-Hendrichowa, Mały Tadeusz. Cześć I. Powieść historyczna

dla młodzieży osnuta na tle dzieciństwa Tadeusza Kościuszki, 1946 (w serii:

Czytajcie, nr 7).

634. Henryk Rzewuski, Listopad. Romans historyczny w II płowy XVIII wieku, 1845-

1846.

635. Walery Przyborowski, Rycerz bez skazy i trwogi, 1913 (seria „Z Dawnych lat”;

książę Józef Poniatowski, przełom XVIII i XIX wieku).

636. Julian Ursyn Niemcewicz, Żywoty znacznych w XVIII w. ludzi, 1838-1840, I wyd.

1904.

637. [Paweł Jasienica, Rzeczpospolita Obojga Narodów: Srebrny wiek, 1967;

Calamitatis Regnum, 1967; Dzieje agonii, 1972 (esej historyczny o Polsce

w czasach panowania królów elekcyjnych, 1572-1795).]

638. [Tadeusz Korzon, Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta 1764–1794,

badania historyczne ze stanowiska ekonomicznego i administracyjnego, wyd. I w 4

tomach „z zamknięciem”: 1882-1886, wyd. II w 7 tomach „z zamknięciem”: 1897-

1899.]

639. Jan Zachariasiewicz, Noc królewska, 1872 (ostatnie lata panowania Stanisława

Augusta).

640. Jerzy Zawieyski, Pomiędzy plewą a manną, 1971 (eseje o Rejtanie, Szczęsnym

Potockim i Kościuszce).

641. [Stanisław Cat-Mackiewicz, Stanisław August, Londyn 1953.]

Po trzecim rozbiorze; po roku 1795

642. Henryk Sienkiewicz, Legiony, 1913-1914, I wyd. książkowe 1918 (czasy

napoleońskie).

643. Wacław Gąsiorowski, Czarny generał, 1904 (pierwsze lata działalności

konspiracyjnej po III rozbiorze Polski).

644. Wacław Berent, Nurt, 1934 (porozbiorowa faza oświecenia, biografie takich

postaci, jak Tadeusz Kościuszko, Onufry Kopczyński, Franciszek Karpiński i Julian

Ursyn Niemcewicz; bohaterem drugiej części jest Jan Henryk Dąbrowski; ważną

książką Berenta o gen. Dąbrowski jest też dzieło Zmierzch wodzów. Opowieść

biograficzna z 1939 r.).

645. [Marian Brandys, Oficer największych nadziei, 1964 (esej historyczny o Józefie

Sułkowskim, 1773-1798).]

646. Mariusz Wollny, Krew Inków, rzecz o awanturnikach końca XVIII wieku, 2006

(przełom XVIII i XIX wieku, Małopolska oczekuje na Legiony Dąbrowskiego).

647. Aleksander Kociszewski, Pieśnią i szablą. Rzecz o twórcy hymnu narodowego, 1982 (książka o Józefie Wybickim).

648. Józef Hen, Mój przyjaciel król, 2003 (fabularyzowana biografia ostatniego władcy

Polski przedrozbiorowej; lata życia króla: 1732-1798; lata panowania: 1764-1795;

na tle historii Polski II połowy XVIII wieku, nominacja do Nagrody Nike w 2004).

649. [Józef Ignacy Kraszewski, Polska w czasie trzech rozbiorów. Studia do historii

ducha i obyczaju 1772-1799, t. 1-3, 1873-1875.]

650. Ignacy Chodźko, Podania litewskie, IV serie, 1852-1860 (zbiór gawęd z życia

polskiej szlachty na Litwie w XVI, XVII i XVIII wieku).

651. [Władysław Smoleński, Przewrót umysłowy w Polsce wieku XVIII. Studia

historyczne, 1891.]

652. [Władysław Smoleński, Stan i sprawa Żydów polskich w XVIII wieku, 1876.]

653. [Władysław Smoleński, Mieszczaństwo warszawskie w końcu wieku XVIII, 1917,

wyd. powojenne 1974 w serii „Klasycy historiografii polskiej”.]

654. Stanisław Rembek, Przemoc i szabla, 2001 (przełom XVIII i XIX wieku, główny

bohater: Józef Wybicki).

655. Cyprian Godebski, Grenadier – filozof. Powieść prawdziwa wyjęta z dziennika

podróży roku 1799, 1805 (wyd. Wrocław 1952 w serii: Powieści Polskie XIX w.).

656. Karol Miarka, Petronela, pustelnica na Górze św. Anny, 1877 (najlepsza powieść

autora, zdarzenia od konfederacji barskie do roku 1809; autor: Karol Miarka zwany

Starszym, 1825-1882, nauczyciel, pisarz, działacz społeczny na Śląsku).

657. Michał Grabowski, Stanica Hulajpolska, 1840 (koniec osiemnastego wieku).

658. Jędrzej Kitowicz, Pamiętniki, czyli Historia Polska, I wyd. 1971 (dzieło obejmuje

czasy od Augusta III do 1798 r.; autor bardzo negatywnie ocenia Poniatowskiego,

jego uważa za głównego sprawcę upadku Polski).

659. Piotr Choynowski, O pięciu panach Sulerzyckich, 1928 (opowiadania

o obyczajowości szlacheckiej XVII i XVIII wieku; autor: 1885-1935).

Wiek XIX

Epoka wojen napoleońskich i Księstwa Warszawskiego

660. Ignacy Chodźko, Obrazy litewskie, V serii, 1840-1850 (zbiór gawęd z życia

polskiej szlachty na Litwie w XVIII wieku i początkach wieku XIX; szczególnie

cenna seria III: Pamiętniki kwestarza).

661. Stefan Żeromski, Popioły, 1902 (czasy napoleońskie, do roku 1812).

662. Stefan Żeromski, O żołnierzu tułaczu, 1896 (czasy napoleońskie, I połowa XIX

wieku).

663. Walery Przyborowski, Na San Domingo. Opowiadanie legionisty z początków

XIX wieku, 1902.

664. Walery Przyborowski, Było to pod Jeną. Opowiadanie legionisty, 1904

(czasy napoleońskie z bitwa pod Jeną – 14 X 1806).

665. Walery Przyborowski, Bitwa pod Raszynem, 1881 (początek XIX wieku,

19 kwietnia 1809).

666. Walery Przyborowski, Zdobycie Sandomierza, 1912 (seria „Z Dawnych lat”;

początek XIX wieku, rok 1809).

667. Walery Przyborowski, Szwoleżer Stach, 1900 (początek XIX wieku).

668. Walery Przyborowski, Berek pod Kockiem. Powieść historyczna dla młodzieży,

1911 (tytułowy bohater to Berek Joselewicz, polski kupiec pochodzenia

żydowskiego, żołnierz kościuszkowski, oficer Legionów Polskich we Włoszech

zginął w roku 1908 w bitwie z Austriakami pod Kockiem).

669. Walery Przyborowski, Austryjacy w Warszawie. Powieść z czasów Księstwa

Warszawskiego, 1903.

670. Wacław Gąsiorowski, Huragan, 1902 (czasy napoleońskie, 1806-1809).

671. Wacław Gąsiorowski, Rok 1809, 1903 (czasy napoleońskie, bitwa pod Raszynem

19 kwietnia 1809, kontynuacja powieści „Huragan”).

672. Wacław Gąsiorowski, Szwoleżerowie gwardii, 1910 (czasy napoleońskie,

kontynuacja powieści „Huragan” i „Rok 1809”).

673. Wacław Gąsiorowski, Pani Walewska, 1904.

674. [Waldemar Łysiak, Kolebka, 1974 (czasy napoleońskie).]

675. Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia

szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem, Paryż 1834.

676. Jadwiga Chamiec, Cięższą podajcie mi zbroję. Powieść o młodości Adama, 1958

(opowieść o młodości Adama Mickiewicza).

677. Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Koniec epopei, t. 1-4, 1913-1917 (czasy

napoleońskie, do roku 1812; autor: 1865-1940).

678. Stanisław Korabicz, Kiry i wawrzyny. Powieść z czasów Księstwa

Warszawskiego, t. 1-2, 1914.

679. Eustachy Rylski, Warunek, 2005 (początek XIX wieku, rok 1812).

680. Michał Czajkowski, Owruczanin. Powieść historyczna z 1812 r., 1841.

681. Julian Ursyn Niemcewicz, Dwaj panowie Sieciechowie (tytuł alternatywny: Dwaj

Sieciechowie), 1815 (początek XVIII wieku i początek XIX wieku).

682. Walery Przyborowski, Bóg mi powierzył honor Polaków. Opowiadanie młodego

Krakusa, wyd. II 1914 (czasy napoleońskie, 1812-1813 z bitwą pod Lipskiem).

683. Walery Przyborowski, Jak Prusacy uciekali z Warszawy. Powieść historyczna

dla młodzieży z początków przeszłego wieku, 1911 (początek XIX wieku).

684. Jan Dobraczyński, Bramy Lipska, 1976 (początek XIX wieku, powieść o księciu

Józefie Poniatowskim).

685. Maria Kann, O godność ludzką. Rzecz o księciu Józefie Poniatowskim, 1981

(fabularyzowana biografia księcia Józefa Poniatowskiego).

686. [Marian Brandys, Nieznany książę Poniatowski, 1960 (esej historyczny o księciu

Józefie Poniatowskim).]

687. [Szymon Askenazy, Książę Józef Poniatowski 1763-1813, 1905.]

688. Stanisław Szenic, Większy niż król ten książę, 1976; Książę wódz. Część druga

opowieści o księciu Józefie Poniatowskim, 1979 (powieści biograficzne o księciu

Józefie Poniatowskim; autor: 1904-1987).

689. [Szymon Askenazy, Napoleon a Polska, 1918-1919.]

690. [Fryderyk Skarbek, Dzieje Polski, cz. 1 Dzieje Księstwa Warszawskiego, t. 1-2,

wyd. 2 pośmiertne przerobione 1876.]

691. [Marian Kukiel, Dzieje oręża polskiego w epoce napoleońskiej 1795-1815,

Poznań 1912.]

Po upadku Napoleona. Do powstania listopadowego 1815-1830

692. [Feliks Koneczny, Tadeusz Kościuszko. Na setną rocznicę zgonu Naczelnika.

Życie, czyny, duch, 1917-1918 (biografia Kościuszki, 1746-1817, zm. 15

października 1817 roku w Solurze w Szwajcarii).]

693. [Marian Brandys, Kłopoty z panią Walewską, 1969 (esej historyczny o Marii

Walewskiej, hrabinie d’Ornano, 1786-1817).]

694. [Marian Brandys, Kozietulski i inni, 1967 (historie szwoleżerów 1 Pułku

Lekkokonnego (Polskiego) Gwardii Cesarskiej, pierwszy dowódca: Wincenty

Krasiński, 1807-1815; główny bohater: Jan Leon Kozietulski, szwoleżer

i gwardzista Napoleona).]

695. [Marian Brandys, Koniec świata szwoleżerów: Czcigodni weterani 1972;

Niespokojne lata 1972; Rewolucya w Warszawie 1974; Zmęczeni bohaterowie

1976; Nieboska komedia: Odejścia i powroty 1978; Nieboska komedia: Ogień

i popiół 1979 (kontynuacja książki Kozietulski i inni, losy szwoleżerów po upadku

Napoleona).]

696. [Marian Brandys, Generał Arbuz, 1988 (znakomity esej historyczny o generale

Józefie Zajączku, 1752-1826).]

697. Stanisław Kostka Potocki, Podróż do Ciemnogrodu, 1820, wznowienie 2003

(satyryczna „powieść-traktat”, krytyczne spojrzenie na współczesną autorowi

Polskę i Polaków z perspektywy wyznawanego przez autora wolterianizmu).

698. Elżbieta Cherezińska, Turniej cieni, 2015 (zakulisowe gry dyplomatyczne

o Polskę lat 20. i 30. XIX wieku).

699. Wacław Gąsiorowski, Księżna Łowicka. Powieść historyczna z XIX wieku, 1908

(społeczno-polityczna panorama Królestwa Kongresowego w latach 1818-1931,

bohaterowie: Walerian Łukasiński, Joanna Grudzińska, żona Wielkiego Księcia

Konstantego).

700. Adam Mickiewicz, Dziady, cz. III, Paryż 1832 (proces Filomatów, 1823-1824).

701. [Karol Boromeusz Hoffman, Rzut oka na stan polityczny Królestwa Polskiego

pod panowaniem rossyiskiem przez ciąg lat piętnastu od 1815-1830, 1831 (autor:

mąż pisarki Klementyny z Tańskich Hoffmanowej; lata życia: 1798-1875).]

702. [Stanisław Kutrzeba, Sprawa polska w Królestwie Polskiem 1815-1915, 1916.]

Powstanie listopadowe 1830-1831

703. [Maurycy Mochnacki, Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831, t. 1-2,

Paryż 1834.]

704. [Ludwik Mierosławski, Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831:

od epoki na której opowiadanie swoje zakończył Maurycy Mochnacki, t. 1-8,

1845-1887.]

705. [Karol Boromeusz Hoffman, Wielki tydzień Polaków, czyli Opis pamiętnych

wypadków w Warszawie od dnia 29 listopada do 5 grudnia 1830 r., 1830 (autor:

mąż pisarki Klementyny z Tańskich Hoffmanowej; lata życia: 1798-1875).]

706. [Karol Boromeusz Hoffman, Cztery powstania, czyli Krótki wykład sposobów

jakiemi dobijały się o niepodległość Grecja, Hollandja, Portugalja i Polska, 1837

(autor: mąż pisarki Klementyny z Tańskich Hoffmanowej; lata życia: 1798-1875).]

707. [Stanisław Barzykowski, Historia Powstania Listopadowego, t. 1-3, 1883 (autor:

uczestnik powstania, członek Rządu Narodowego, emigrant, 1792-1872).]

708. [Wacław Tokarz, Sprzysiężenie Wysockiego i noc listopadowa, 1925 (historia

wojskowych ze Szkoły Podchorążych i ich działalności spiskowej; autor: 1873-

1937).]

709. [Wacław Tokarz, Wojna polsko-rosyjska 1830-1831, 1993 (zbiór szkiców

na temat powstania listopadowego).]

710. Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa, 1904, wystawienie 1908 (obraz

pierwszych godzin powstania w słynną noc 29 listopada 1830 roku; dwa pozostałe

dramaty „listopadowe” Wyspiańskiego to oczywiście „Warszawianka”

i „Lelewel”; autor ożywił w epoce modernizmu romantyczne mity powstańcze

i przekazał je świadomości narodowej).

711. [Jarosław Marek Rymkiewicz, Wielki Książę z dodaniem rozważań o istocie

i przymiotach ducha polskiego, 1983 (I połowa XIX wieku, powstanie

listopadowe).]

712. Zygmunt Kaczkowski, Wasi ojcowie. Powieść historyczna z własnych

wspomnień, 1883 (czasy powstania listopadowego; razem z utworami

publikowanymi w prasie galicyjskiej, takimi jak „Wspominka. Opowiadanie

z roku 1831” D. Magnuszewskiego 1843, „Małonka. Obrazek z czasów wojny

1831” S. Morawskiego 1861, „Epizod z roku 1831” J. Dzierzkowskiego 1861,

powieść ta przypominała o udziale Polaków z Galicji w powstaniu, kształtowała

ideały honoru, ofiary, obowiązku, poświęcenia).

713. Ludwik Orpiszewski, Wędrówka po Wielko-Polsce i Mazowszu, 1838 (czasy

powstania listopadowego, dzieje partyzantki Artura Zawiszy).

714. Ludwik Ramocki, Żołnierz W. Ks. Konstantego. Historye z dawnych lat, 1911

(zbiór opowiadań).

715. Waleria Szalay-Groele, Spłacony dług – opowieść z roku 1831, 1907.

716. Zygmunt Miłkowski (pseud. Teodor Tomasz Jeż), Wasyl Hołub, 1858

(powstanie listopadowe na Podolu na tle konfliktów szlachecko-chłopskich;

powstaniu poświęcił autor jeszcze dwie powieści: Drugie Boże przykazanie 1866

i Pan Józef Kalasanty”1875, w których winą za klęskę obarcza szlachtę).

717. Walery Przyborowski, Adiutant naczelnego wodza. Powieść z 1831 roku, 1922.

718. Walery Przyborowski, Pod Stoczkiem. Powieść historyczna z r. 1831, b.r. I wyd.;

„wydanie nowe” 1930 (powstanie listopadowe, bitwa 14 lutego 1831).

719. Walery Przyborowski, Olszynka Grochowska. Powieść osnuta na tle 1831 roku,

1906 (powstanie listopadowe, bitwa 25 lutego 1831).

720. Walery Przyborowski, Reduta Woli. Powieść historyczna z 1831 roku

dla młodzieży, 1908 (powstanie listopadowe, obrona Warszawy 6-7 września

1831).

721. Janusz Teodor Dybowski, Listopadowa zawierucha. Powieść historyczna

z czasów powstania listopadowego, 1972.

722. Józef Ignacy Kraszewski, Tułacze. Opowiadania historyczne, 1868 (II połowa

XVIII wieku, I połowa XIX wieku, od 1791 do powstania listopadowego).

723. Jan Czyński, Cesarzewicz Konstanty i Joanna Grudzińska, czyli Jakubini polscy, t. 1-4, Paryż 1833-1834; wyd. z r. 1907: Jakobini polscy. Powieść z czasów

rewolucji 1830 r., (lata życia autora: 1801-1867).

724. Karol Koźmiński, Obrońca Woli. Opowieść o generale Sowińskim, 1957.

725. [Artur Śliwiński, Powstanie Listopadowe, 1911 (I połowa XIX wieku, 1830-31).]

726. [Artur Śliwiński, Maurycy Mochnacki: żywot i dzieła, 1921 (I połowa XIX

wieku, 1808-1834).]

727. [August Sokołowski, Dzieje powstania listopadowego 1830-1831, 1936.]

728. Tadeusz Łopalewski, Fryderyk, 1962 (pierwszych 20 lat życia Chopina; barwny

korowód postaci historycznych: carowie Rosji Aleksander i Mikołaj, wielki książę

Konstanty, podporucznik Piotr Wysocki, poeci: Julian Ursyn Niemcewicz, Edward

Odyniec i Seweryn Goszczyński, wspominany jest również Adam Mickiewicz,

uczeni, np. Samuel Bogumił Linde, muzycy, m.in. Niccolo Paganini).

729. Tadeusz Łopalewski, Krótkie życie Mochnackiego, 1964 (powieść

dla młodzieży).

730. Tadeusz Łopalewski, Ostatni z pierwszych, 1976 (I połowa XIX wieku, losy

trzech pokoleń magnackiego rodu Sanguszków na tle wojen napoleońskich

i powstania listopadowego).

731. Edward Ligocki, Sen o Dwernickim, 1918 („pierwsza z szeregu powieści z epoki

1830-1833”).

732. [Józef Bem, O powstaniu narodowym w Polsce, t. 1-3, 1846-1848, wyd.

powojenne 1956 (autor to oczywiście znany wszystkim generał, dowódca artylerii

czynnej Wojska Polskiego w czasie powstania listopadowego, uczestnik Wiosny

Ludów, faktyczny, choć nieformalny dowódca trzeciej rewolucji wiedeńskiej 1848

r., naczelny wódz powstania węgierskiego 1848-1849, feldmarszałek armii

Imperium Osmańskiego, zm. 1850).]

733. Wacław Gąsiorowski, Bem, 1911 (powieść poświęcona Józefowi Bemowi

i wydarzeniom powstańczym od bitwy pod Ostrołęką po kapitulację Warszawy).

734. Wacław Gąsiorowski, Emilia Plater, 1910 (opowieść o bohaterce powstania

na Litwie, znanej ze słynnego wiersza Mickiewicza „Śmierć Pułkownika”).

735. Bolesław Mrówczyński, Człowiek bez nazwiska. Powieść historyczna z XIX

wieku, 1958 (powieść historyczna dla młodzieży m.in. o generale Józefie Bemie;

cz. 1 Żołnierz nieznany, cz. 2 Odwet).

736. Tadeusz Hołuj, Próba ognia, 1946 (dzieje Czwartego Pułku, od 1831 r.

do przekroczenia kordonu pruskiego).

737. [Jerzy Łojek, Opinia publiczna a geneza Powstania Listopadowego, 1982 (autor:

1932-1986).]

738. Stefan Garczyński, Wspomnienia z czasów wojny narodowej polskiej, 1831

(o powstaniu listopadowym; autor: 1805-1833, powstaniec i poeta).

Między powstaniami (1831-1863)

739. Leon Kruczkowski, Kordian i cham, 1932 (powieść powstała na kanwie

pamiętnika Kazimierza Deczyńskiego 1800-1838, chłopskiego nauczyciela,

uczestnika powstania listopadowego, Opis życia wieśniaka polskiego, wydanego w

roku 1907 jako Żywot chłopa polskiego na początku XIX stulecia; autor: 1900-

1962).

740. Jadwiga Dackiewicz, Paryż zdradzony, czyli Izabela Czartoryska, 1971 (lata

Wielkiej Emigracji, Izabela Czartoryska: 1746-1835).

741. Jadwiga Dackiewicz, Synowie Napoleona, cz. 1: Książę Reichstadtu – Napoleon

II, cz. 2: Aleksander Walewski – syn Napoleona, 1976-1978 (polonicum, jeden

z synów był półkrwi Polakiem).

742. Józef Ignacy Kraszewski, Wspomnienia Wołynia, Polesia i Litwy, 1840 (I połowa

XIX wieku, relacja z podróży po Kresach).

743. Leon Przemski, Opowieść o starym Ursynie, 1966 (opowieść biograficzna

o Julianie Ursynie Niemcewiczu, 1757-1841, pisarzu, polityku, jednym

z najważniejszych Polaków przełomu XVIII i XIX wieku).

744. Jan Dobraczyński, Kościół w Chochołowie, 1954 (powstanie chochołowskie

pod Tatrami w roku 1846).

745. Walery Łoziński, Szlachcic chodaczkowy, 1857; Szaraczek i karmazyn, 1858

(powieść z I połowy XIX wieku, obraz życia szlacheckiego w ziemi samborskiej;

zaścianek szlachecki Czeremużyniec, dwa zwalczające się rody herbowej szlachty -

Bajbuzowie i Ślepowrony).

746. Walery Łoziński, Zaklęty dwór: powieść w dwóch tomach, 1859 (akcja na przeł.

1845 i 1846 roku, działalność emisariusza na terenie Galicji w przededniu Wiosny

Ludów, najpoczytniejszy polski utwór II połowy XIX wieku; autor: 1837-1861,

pisarz i publicysta; ekranizacja z roku 1976, 7-odcinkowy serial w reż. Antoniego

Krauze; kontynuacją Zaklętego dworu jest powieść Dwie noce, wydana po śmierci

autora – w 1892 roku).

747. Walery Łoziński, Czarny Matwij. Powieść góralska, 1860 (powieść, akcja

na terenie Galicji, echa wydarzeń z lat 1846-1848).

748. Maciej Wierzbiński, Stach Wichura. Powieść historyczna z r. 1848, 1920 (lata

1846-48, powstanie poznańskie 1848).

749. Ludwik Stasiak, Krwawe ręce. Powieść z dziejów rzezi galicyjskiej, 1907 (powieść

o rabacji 1846 roku).

750. Józef Korzeniowski, Spekulant, 1846 (powieść obyczajowa, obraz społeczeństwa

polskiego połowy XIX wieku; autor: 1797-1863).

751. Józef Korzeniowski, Kollokacja, 1847 (powieść prepozytywistyczna, obraz

przemian w społeczeństwie polskim połowy XIX wieku; autor: 1797-1863).

752. Józef Korzeniowski, Krewni, t. 1-4, 1856 (najdoskonalsza polska powieść

obyczajowa doby romantyzmu, z zarazem powieść prepozytywistyczna, panorama

społeczeństwa polskiego połowy XIX wieku; autor: 1797-1863).

753. [Artur Śliwiński, Mickiewicz jako polityk, 1908 (I połowa XIX wieku).]

754. Jerzy Zawieyski, Wawrzyny i cyprysy, 1966 (opowieść o epilogu legionu

utworzonego przez Adama Mickiewicza).

755. Barbara Petrozolin-Skowrońska, Przed nocą styczniową, 2013 (lata 1852-1863).

756. Franciszka Ramotowska, Narodziny tajemnego państwa polskiego 1859-1862, 1990.

757. [Tomasz Łysiak, Nieśmiertelni, 2013 (t.1 z zapowiadanego cyklu „Cytadela lata

1860-1862”).]

758. Leon Przemski¸ Niespokojne życie, 1965 (opowieść biograficzna o Joachimie

Lelewelu, 1786-1861, najwybitniejszym polskim historyku I połowy XIX wieku).

759. Artur Gruszecki, Przed burzą, 1913 (czasy tuż przed powstaniem styczniowym).

760. Piotr Choynowski, Kuźnia, 1919 (lata 1861-1863, ukazanie manifestacji

i przygotowań do powstania styczniowego; autor: 1885-1935).

761. [Szymon Askenazy, Łukasiński, t. 1 i 2, 1908 (wielka książka o Walerianie

Łukasińskim, 1786-1868, działaczu niepodległościowym, współtwórcy

Towarzystwa Patriotycznego, więzionym przez Rosjan od roku 1822 do śmierci

w roku 1868, m.in. w Szlisselburgu; w roku 1960 ukazał się Pamiętnik Waleriana

Łukasińskiego w opracowaniu Rafała Gerbera.]

762. Walery Przyborowski, Historya dwóch lat 1861-1862, 1892-1896 (5 tomów).

Powstanie styczniowe (1863-1864)

763. Maria Rodziewiczówna, Pożary i zgliszcza. Powieść na tle powstania

styczniowego, 1893.

764. Józef Ignacy Kraszewski, Dziecię Starego Miasta. Obrazek narysowany z natury,

1863 (II połowa XIX wieku, Warszawa przed powstaniem styczniowym;

„powieściowe obrazki z natury”, także takie jak Szpieg 1864, Moskal 1864, Pora

czerwona 1865, My i oni 1865, Żyd 1866, wydane w czasie powstania i tuż po nim,

odegrały niebagatelną rolę w kształtowaniu literackiej wizji i legendy powstania

styczniowego).

765. [Stanisław Strumph-Wojtkiewicz, Sierakowski. Opowieść z lat 1848-1863, 1954

(zbeletryzowana opowieść o generale, dowódcy powstania styczniowego

na Żmudzi, straconym w Wilnie 27 czerwca 1863 roku; autor: dziennikarz,

powieściopisarz, 1898-1986).]

766. Walery Przyborowski, Noc styczniowa z 22 na 23 stycznia 1863 roku. Powieść

z moskiewskiej niewoli, 1922 (Przyborowski jest autorem następujących książek

o powstaniu styczniowym: Upiory. Powieść z roku 1863, 1902; Dzieje 1863 roku,

1897-1905 (t. 1-4), 1919 (t. 5); Ostatnie chwile powstania styczniowego. Powieść

z autentycznych źródeł, 1887-1888, 4 tomy).

767. Edmund Jezierski, Za wiarę i ojczyznę. Obrazek prawdziwy z roku 1863, 1925.

768. Andrzej Strug, Ojcowie nasi, 1911 (opowiadania o powstaniu styczniowym).

769. Julian Wołoszynowski, Rok 1863, 1931 (powieść o powstaniu styczniowym).

770. Edward Lubowski, Wierzące dusze, 1864 (czasy powstania styczniowego).

771. Stanisław Rembek, Ballada o wzgardliwym wisielcu, 1956 (powstanie

styczniowe).

772. Władysław Rymkiewicz, Trzystu nad Dobrą, 1963 (powstanie styczniowe).

773. [Paweł Jasienica, Dwie drogi, 1960 (powstanie styczniowe i wydarzenia je

poprzedzające).]

774. Elżbieta Szczęsnowicz, Powstali 1863, 2013 (powieść o powstaniu styczniowym

inspirowana pamiętnikami Stefana Brykczyńskiego).

775. Maria Jehanne Wielopolska, Kryjaki¸ 1913 (powstanie styczniowe, losy oddziału

powstańczego ks. Stanisława Brzóski).

776. Teresa Bojarska, Kontredans kujawski, 1971 (powstanie styczniowe

na Kujawach, na faktach).

777. Władysław Lech Terlecki, Spisek, 1966 (powstanie styczniowe, bohater: Stefan

Bobrowski, działacz niepodległościowy).

778. Władysław Lech Terlecki, Dwie głowy ptaka, 1970 (powstanie styczniowe,

bohater: Aleksander Waszkowski, powstańczy naczelnik Warszawy, pojawia się

Aleksander Wielopolski).

779. Władysław Lech Terlecki, Powrót z Carskiego Sioła, 1973 (zbiór opowiadań

na temat powstania styczniowego).

780. Władysław Lech Terlecki, Rośnie las, 1977 (powstanie styczniowe).

781. Władysław Lech Terlecki, Lament, 1984 (powstanie styczniowe).

782. Aleksandra Katarzyna Maludy, Rok 1863. Opowieść o miłości, wojnie

i gotowaniu, 2015 (losy kobiet z czasu powstania styczniowego).

783. [Zofia Kossak-Szczucka, Dziedzictwo, cz. 1-3, 1956-1964-1967 (ostatni tom

wspólnie z mężem Zygmuntem Szatkowskim; dzieje rodziny Zofii i Juliusza

Kossaków z lat 1850-1864).]

784. Stefan Żeromski, Wierna rzeka. Klechda domowa, 1912 (powstanie styczniowe).

785. Stefan Żeromski, Rozdzióbią nas kruki, wrony…, 1895 (powstanie styczniowe).

786. Stefan Żeromski, Echa leśne, 1905 (powstanie styczniowe i czasy

popowstaniowe).

787. Stefan Żeromski, Uroda życia, 1912 (przełom XIX i XX wieku, nawiązania

do powstania styczniowego, bohater: Piotr Rozłucki, syn powstańca Jana

Rozłuckiego, bohatera noweli „Echa leśne”).

788. Jan Dobraczyński, Piąty akt, 1962 (II połowa XIX wieku, powieść o Romualdzie

Traugutcie).

789. [Artur Śliwiński, Powstanie Styczniowe, Londyn 1945 (II połowa XIX wieku,

1863-64).]

790. [August Sokołowski, Dzieje powstania styczniowego 1863-1864, 1910.]

791. [Józef Dąbrowski (J. Grabiec), Rok 1863, 1912.]

792. Wacław Szelążek, Artur Grottger na tle powstania styczniowego, 1917 (biografia

wielkiego malarza, 1837-1867, z omówieniem jego dzieł).

793. [Wacław Szelążek, Powstanie styczniowe, 1918.]

794. [Józef Feldman, Mocarstwa wobec powstania styczniowego, 1929.]

795. Witold Zalewski, Ostatni postój, 1979 (koniec powstania styczniowego).

796. [Maryan Dubiecki, Romuald Traugutt i jego dyktatura podczas powstania

styczniowego 1863-1864, 1894, wyd. 2 powiększone 1907.]

797. [Stanisław Strumph-Wojtkiewicz, Traugutt, t. 1-2, 1962 (zbeletryzowana

biografia Romualda Traugutta, doskonała panorama epoki; autor: dziennikarz,

powieściopisarz, 1898-1986).]

798. Stanisław Strumph-Wojtkiewicz, Romans dowódcy. Powieść historyczna z roku

1863, 1969 (autor: dziennikarz, powieściopisarz, 1898-1986).

799. Stanisław Strumph-Wojtkiewicz, Czachowski i inni, 1973 (Opowieść

o Dionizym Czachowskim, jednym z bohaterów powstania styczniowego 1863

roku; autor: dziennikarz, powieściopisarz, 1898-1986).

800. [Bolesław Limanowski, Historia powstania narodu polskiego 1863 i 1864 r.,

Lwów 1880, wyd. 2 „przerobione” 1908.]

801. Władysław Sabowski [pod pseud. Wołody Skiba], Nad poziomy. Powieść

dla młodzieży z okresu powstania styczniowego, 1888 (autor: 1837-1888, pisarz

i publicysta).

802. Ksawery Pruszyński, Margrabia Wielopolski, Londyn 1944, wyd. krajowe 1946.

803. [Józef Piłsudski, Zarys historii militarnej powstania styczniowego, 1912 (cykl

odczytów na temat powstania).]

804. [Józef Piłsudski, 22 stycznia 1863, 1914 (publikacja ukazała się jako t.1

wydawnictwa „Boje polskie” w Poznaniu).]

Po powstaniu styczniowym

805. Józef Dąbrowski (J. Grabiec), Ostatni szlachcic: Aleksander hrabia Wielopolski,

margrabia Gonzaga Myszkowski na tle dziejów, 1923 (opowieść o Aleksandrze

Wielopolskim, 1803-1877).

806. Tadeusz Hołuj, Róża i płonący las, 1971 (II poł. XIX w., powstanie

rewolucyjnego ruchu robotniczego ukazane w formie monologu wewnętrznego

Ludwika Waryńskiego).

807. Karol Miarka, Sądy boże. Opowieść z życia górników górnośląskich, 1870 (akcja

po powstaniu styczniowym).

808. Bolesław Mrówczyński, Bitwa o Pilarzinho, 1965 (dzieje osadnictwa polskiego

w Brazylii w latach 60. – 70. XIX wieku w wartościowej powieści dla młodzieży).

809. Hanna Malewska, Żniwo na sierpie, 1947 (opowieść biograficzna o Cyprianie

Norwidzie).

810. Stanisław Szenic, Maria Kalergis, 1963 (opowieść o hrabiance, pianistce,

nieodwzajemnionej miłości Norwida, 1822-1872).

811. Bolesław Prus, Lalka, 1890 (powieść współczesna w momencie powstania

z odniesieniami do wydarzeń historycznych z całego wieku XIX).

812. Walery Przyborowski, Mgławica. Powieść z dnia wczorajszego, 1912.

813. Henryk Sienkiewicz, Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela, 1880 (II połowa

XIX wieku, Polacy wobec germanizacji w zaborze pruskim).

814. Henryk Sienkiewicz, Latarnik, 1881 (XIX wiek, od roku 1830, emigracyjne losy

polskich bojowników o niepodległość).

815. Henryk Sienkiewicz, Bartek Zwycięzca, 1882 (II połowa XIX wieku, Polacy

w wojnie francusko-pruskiej 1870 roku).

816. Henryk Sienkiewicz, Za chlebem, 1899 (II połowa XIX wieku, emigracja

zarobkowa Polaków do Stanów Zjednoczonych).

817. Stanisław Strumph-Wojtkiewicz, Bitwa o Paryż, 1955 (powieść historyczna,

polscy emigranci w czasie Komuny Paryskiej 1870 roku, Walery Wróblewski

i Jarosław Dąbrowski; autor: dziennikarz, powieściopisarz, 1898-1986).

818. Wiktor Gomulicki, Ciury, 1907 (środowisko literatów warszawskich lat 70. i 80.

XIX wieku).

819. Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem, t. 1-3, 1888 (kilkanaście lat po powstaniu

styczniowym; reminiscencje powstańcze).

820. Eliza Orzeszkowa, Gloria victis, 1910 (zbiór opowiadań obejmujący teksty: Oni,

Oficer, Hekuba, Bóg wie kto, Gloria victis, powstanie styczniowe i nawiązania

do powstania w kilkadziesiąt lat po nim).

821. Stefan Żeromski, Syzyfowe prace, 1898 (obraz szkoły polskiej w zaborze

rosyjskim po powstaniu styczniowym).

822. Wiktor Gomulicki, Wspomnienia niebieskiego mundurka, 1906 (obraz szkoły

polskiej II połowy XIX wieku).

823. Teresa Bojarska, Ucho igielne: Ks. August Czartoryski, salezjanin (1858-1893),

1983.

824. Jadwiga Łuszczewska (Deotyma), Pamiętnik 1834-1897, I wyd. 1968 (panorama

życia kulturalnego Warszawy II połowy XIX wieku we wspomnieniach pisarki)

825. Władysław Reymont, Ziemia obiecana, 1899 (rozwój kapitalistycznej Łodzi

u kresu XIX wieku).

826. [Stanisław Tarnowski, Nasze dzieje w XIX wieku, 1901.]

827. Stanisław Wasylewski, Życie polskie w XIX wieku, przygotowanie do druku:

1936, I wyd. 1962 („25 rozdziałów przedstawiających różne aspekty życia w XIX

wieku. Najlepiej dają się czytać te poświęcone obyczajowości - o ubiorach

i amuletach, o życiu i fanaberiach magnatów, o zamkach, pałacach, salonach

i dworkach, o kuchni i spiżarni”, cyt. za: polityka.pl).

828. [Szymon Askenazy, Sto lat Zarządu w Królestwie Polskiem 1800-1900, Lwów

1901.]

829. Stanisław Brzozowski, Płomienie. Z papierów po Michale Kaniowskim, 1908

(ideowa panorama ruchów rewolucyjnych przełomu XIX i XX wieku).

830. [Zygmunt Gloger, Rok polski w życiu, tradycyi i pieśni, 1900.]

831. [Zygmunt Gloger, Dolinami rzek, 1903 (zapis podróży Glogera po Niemnie,

Wiśle, Bugu i Biebrzy).]

832. Danuta Mostwin, cykl Saga polska: cz. 1 Cień księdza Piotra, cz. 1 cyklu Saga

polska, 1985; cz. 2 Szmaragdowa zjawa, 1986; cz. 3 Tajemnica zwyciężonych,

1993; cz. 4 Nie ma domu, 1996; cz. 5 Dom Starej Lady, 1958; cz. 6 Ameryko,

Ameryko, 1981; cz. 7 Ja za wodą, ty za wodą, 1967 (cykl powieści obejmujący

okres od powstania styczniowego do lat 50. XX wieku).

Wiek XX

Do odzyskania niepodległości

833. Józef Dąbrowski (J. Grabiec), Czerwona Warszawa przed ćwierć wiekiem. Moje

wspomnienia, 1925.

834. Władysław Rymkiewicz, Czas pojedna, trawa porośnie, 1969 (rewolucyjna Łódź

1905 roku).

835. [Bolesław Limanowski, Historia demokracji polskiej w epoce porozbiorowej,

Zurych 1901.]

836. Józef Mackiewicz, Sprawa pułkownika Miasojedowa, Londyn 1962 (lata 1910-

1914 na Kresach).

837. Jacek Matecki, Prawda to marny interes, 2014 (przed I wojną światową

w zaborze rosyjskim, starcie bojowców PPS FR z carską ochraną).

838. Karol Krzewski (Karol Lilienfeld-Krzewski), Kapral Szczapa, 1916 wyd.

anonimowe; Kaprala I Brygady Piłsudskiego Szczapy poglądy na rzeczy rozmaite,

wyd. z nazwiskiem autora 1917 (pełna humoru opowieść o legionach Piłsudskiego,

bohaterem jest Kazik Mondralski, kapral I Brygady, zwany Szczapą).

839. Stefan Żeromski, Walka z szatanem (Nawracania Judasza, Zamieć, Charitas),

1916-1919 (przed I wojną światową i w czasie jej trwania).

840. Eustachy Rylski, Stankiewicz. Powrót, 1984 (dwie powieści, polskie Kresy

w czasie I wojny światowej i rewolucji bolszewickiej, reminiscencje do powstania

styczniowego).

841. Stefan Łoś, Szajka, 1935 (akcja powieści rozgrywa się w czasie I wojny światowej

w realiach Gimnazjum Polskiego, naszej szkoły, dzisiejszej płockiej Jagiellonki;

autor 1901-1955 jest absolwentem Jagiellonki z roku 1920).

842. [Bolesław Limanowski, Studwudziestoletnia walka narodu polskiego

o niepodległość, Kraków 1916 (spis zawartości: Usiłowania, mające na celu

odzyskanie niepodległości, aż do utworzenia Księstwa Warszawskiego, Księstwo

Warszawskie, Od czasu ustanowienia Królestwa Polskiego aż do powstania 1830

roku, Powstanie 1830 i 1831 r., Propaganda demokratyczna i wyprawa

Zaliwskiego, Propaganda ludowa (1835-1840), Towarzystwo Demokratyczne

Polskie i zorganizowane przezeń powstanie, Wypadki rewolucyjne 1848 i 1849 r.,

Sprawa włościańska w zaborze rosyjskim i powstanie narodowe w 1863 i 1864

roku, Na przełomie (1865-1904), Świt (1904-1915); w roku 1894 Limanowski

wydał w Zurychu pracę Stuletnia walka narodu polskiego o niepodległość).]

843. Florian Czarnyszewicz, Nadberezeńcy. Powieść w trzech tomach osnuta na tle

prawdziwych wydarzeń, 1942 („Pan Tadeusz XX wieku”, „Wojna i pokój polskich

Kresów”, dzieje Polaków na Kresach w latach 1905-1920; kontynuacją losów

bohaterów Nadberezeńców jest powieść Wicik Żywica z roku 1953).

XX-lecie międzywojenne

844. Zofia Kossak-Szczucka, Pożoga. Wspomnienie z Wołynia 1917-1919, 1922.

845. Zofia Kossak-Szczucka, Ku swoim. Powieść dla młodzieży, 1931 (z ilustracjami

Karola Kossaka; opowieść o próbie powrotu polskiej rodziny z Kresów do Polski).

846. [Melchior Wańkowicz, Szpital w Cichiniczach, 1926 (wydarzenia na Kresach

w roku 1918).]

847. Józef Mackiewicz, Lewa wolna, 1965 (lata 1915-1920, wojna polsko-

bolszewicka).

848. Stefan Łoś, Strażnica, 1935 (powieść o wojnie 1920 roku, opowieść o harcerzach

przebywających na obozie na Kresach, tropiących z żołnierzami Korpusu Ochrony

Pogranicza bolszewickich agentów; autor 1901-1955 jest absolwentem Jagiellonki

z roku 1920).

849. Jadwiga Hłaskowa, Szlakiem niedoli. Powieść z przeżyć moskiewskich 1915-

1918, 1920.

850. Wacław Lipiński, Wśród lwowskich Orląt, 1927 (autor był uczestnikiem obrony

Lwowa w latach 1918-1919).

851. Florian Czarnyszewicz, Chłopcy z Nowoszyszek, 1963 (lata 20. na pograniczu

polsko-sowieckim).

852. Marek Ruszczyc, Strzały w Zachęcie, 1987 (pierwsze lata II Rzeczpospolitej,

zamach na prezydenta Gabriela Narutowicza w grudniu 1922 roku).

853. Jan Dobraczyński, Spadające liście, czas powstania: lata 80. XX wieku, I wyd.

2010 (powieść o Romanie Dmowskim, wcześniej edycja niemożliwa ze względów

cenzuralnych).

854. Bronisława Ostrowska, Bohaterski miś, czyli Przygody pluszowego niedźwiadka

na wojnie. Dla dzieci od lat 10 do 100, 1919 (wojna polsko-bolszewicka 1919

roku; w 1951 roku książka umieszczona w „Wykazie książek [dla dzieci]

podlegających niezwłocznemu wycofaniu” z dopiskiem „usunąć wszystkie

wydania”).

855. Stanisław Rembek, Nagan, 1928 (wojna polsko-bolszewicka 1920 roku, powieść

nagrodzona i dyskutowana w międzywojniu; 1901-1985, powieściopisarz,

z wykształcenia historyk, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1919 - 1920).

856. Stanisław Rembek, W polu, 1937 (wojna polsko-bolszewicka 1920 roku).

857. Stanisław Rembek, Dziennik. Rok 1920 i okolice, 1997 (dziennik uczestnika

wojny polsko-bolszewickiej).

858. Sławomir N. Goworzycki, Tamtego lata. Zatajona historia Polaków, 2006 (wojna

polsko-bolszewicka).

859. Janusz Meissner, Eskadra. Opowieść o wojnie polsko-sowieckiej 1920 roku,

I wyd. 1991.

860. Helena Zakrzewska, Dzieci Lwowa, 1919 (autorka to pisarka książek dla dzieci

i młodzieży, żona wybitnego fizyka Konstantego Zakrzewskiego, 1880-1952).

861. Helena Zakrzewska, Białe róże. Powieść dla młodzieży z czasów inwazji

bolszewickiej, 1922.

862. Helena Zakrzewska, Płomień na śniegu, 1929 (opowieść z czasów I wojny

światowej, wojny polsko-bolszewickiej i z czasów późniejszych, w XX-leciu

międzywojennym lektura szkolna; książka zakazana w czasach PRL-u).

863. Zenon Kamiński, Ułańska ballada, 2014 (czasy wojny polsko-bolszewickiej).

864. Witold J. Ławrynowicz, Kiedy krwawią kwiaty, 2013 (realia wojny polsko-

bolszewickiej).

865. [Marian Kukiel, Bitwa Warszawska, 1991 (szkic historyczny, wydanie

pośmiertne, autor: 1885-1973, generał, polityk, historyk wojskowości).]

866. Karol Olgierd Borchardt, Znaczny Kapitan, 1961 (początki polskiej floty

pasażerskiej po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku; wspomnienia z pracy na

przedwojennych polskich żaglowcach szkolnych „Lwowie” i „Darze Pomorza”

oraz statkach pasażerskich „Polonii” i „Piłsudskim”).

867. Juliusz Kaden-Bandrowski, Generał Barcz, 1923 (początki II Rzeczpospolitej lat

1918-1920).

868. Juliusz Kaden-Bandrowski, Mateusz Bigda, 1933 (obraz polskiego

parlamentaryzmu lat 20. XX wieku; spektakl z roku 1999 w reż. Andrzeja Wajdy).

869. Eugeniusz Małaczewski, Koń na wzgórzu, 1922 (lata 1918-1920).

870. Stefan Żeromski, Przedwiośnie, 1924 (I wojna światowa, wojna polsko-

bolszewicka, pierwsze lata II Rzeczpospolitej).

871. Juliusz Kaden-Bandrowski, Czarne skrzydła (cz. 1 „Lenona”, cz. 2 „Tadeusz”),

1928-1929 (utwór powstał jako powieść współczesna, dziś należy go potraktować

jako historyczny obraz odrodzonej Polski lat 20. XX wieku).

872. Czesław Miłosz, Dolina Issy, Paryż 1955 (dwór polski w latach 20. na Kresach).

873. Sergiusz Piasecki, Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy, 1937 (lata 20.,

rzeczywistość pogranicza, okolice Mińska i Stołpców).

874. Grzegorz Kalinowski, Śmierć frajerom, 2015 (od początku XX wieku do końca

lat 20.).

875. Anna Markowska, W potrzasku. Powieść z życia szkoły na Mazurach Pruskich,

1934 (dodatek powieściowy do „Kuriera Porannego”).

876. [Melchior Wańkowicz, Na tropach Smętka, 1936 (powieść reportażowa o Prusach

Wschodnich lat 30.).]

877. Wacław Sieroszewski, Marszałek Józef Piłsudski, życiorys, 1934.

878. [Władysław Pobóg-Malinowski, Józef Piłsudski 1867-1914, Londyn 1964.]

879. [Bohdan Urbankowski, Józef Piłsudski marzyciel i strateg, 1997 (zbiór esejów

poświęconych Marszałkowi; znakomita książka; autor: ur. 1945, poeta, eseista,

dramaturg, filozof, działacz podziemia niepodległościowego).]

880. [Melchior Wańkowicz, C.O.P.: ognisko siły – Centralny Okręg Przemysłowy,

1938.]

881. Józef Kisielewski, Ziemia gromadzi prochy, 1939 (germanizacja na polskim

Pomorzu przed II wojną światową).

882. [Melchior Wańkowicz, Sztafeta. Książka o polskim pochodzie gospodarczym,

1939 (reportażowa historia gospodarcza II Rzeczpospolitej).]

883. [Stanisław Cat-Mackiewicz, Historia Polski od 11 listopada 1918 do 17 września

1939, 1941.]

884. Bohdan Królikowski, Ułańska jesień: Szkice do dziejów kawalerii II

Rzeczypospolitej, 2002.

II wojna światowa; 1939-1945

885. Józef Hen, Teatr Heroda (cykl złożony z dwu powieści: Przed wielką pauzą,

Opór), 1966-1967 (opowieść o dojrzewaniu przed wojną i w początkach wojny

światowej).

886. [Stanisław Strumph-Wojtkiewicz, Alarm dla Gdyni, 1977 (opowieść o obronie

Wybrzeża we wrześniu 1939 roku; autor: dziennikarz, powieściopisarz, 1898-

1986).]

887. Kazimierz Radowicz, Kawalerowie Virtuti, 1969 (opowieść o obronie

Westerplatte we wrześniu 1939 roku).

888. Antologia pamięci 1939-1945, 1965 (7-tomowe wydawnictwo zbierające teksty

literackie o II wojnie światowej; „Polski wrzesień” (oprac. Wojciech Żukrowski),

„Zwyczajny dzień” (oprac. Lesław M. Bartelski), „Więzienna krata” (oprac. Seweryna

Szmaglewska), „Za drutami” (oprac. Ludwik Rajewski), „Bagnet na broń” (oprac.

Lesław M. Bartelski), „U schyłku wojny” (oprac. Witold Władysław Witkowski)

i „Wiersze” (oprac. Jan Zygmunt Jakubowski); wśród autorów: Jan Parandowski, Melchior

Wańkowicz, Stanisław Skalski, Jarosław Iwaszkiewicz, Wojciech Żukrowski, Lech

Bądkowski, Marian Brandys, Leon Kruczkowski, Jan Dobraczyński, Jan Józef

Szczepański, Adolf Rudnicki, Stanisław Strumph Wojtkiewicz, Jerzy Putrament, Stanisław

Zieliński, Franciszek Skibiński, Stanisław Wygodzki, Tadeusz Kutrzeba).

889. Stanisław Grzesiuk, Boso, ale w ostrogach, 1961 (lata 30. międzywojnia

na warszawskim Czerniakowie, początek okupacji).

890. Jan Józef Szczepański, Polska jesień, 1955 (kampania wrześniowa 1939 roku).

891. Bohdan Królikowski, Pamięć wrzosu. Opowieść ułańska, 1981 (wrześniowy

szlak pułku ułanów krechowieckich).

892. Bohdan Królikowski, Bez amarantów. Ułańska jesień, 1989 (wrześniowy szlak

pułku ułanów jazłowieckch).

893. [Melchior Wańkowicz, Wrzesień żagwiący, 1947 (tom zawiera opowieści

dokumentalne: Dywersja niemiecka w Polsce; Pierwsze trzy dni wojny w Gdańsku;

Westerplatte (złożyły się one później na książkę Westerplatte); Te pierwsze walki;

Dzieje kompanii saperskiej; Jędrek, Witek i ich tysiące; Walka o polskie niebo;

Z generałem Sosnkowskim; Z generałem Andersem oraz Hubalczycy (tekst wydany

później jako odrębna książka pod takim samym tytułem - Hubalczycy).]

894. [Melchior Wańkowicz, Westerplatte, 1959 (reportaż historyczny, obrona

Westerplatte we wrześniu 1939).]

895. Sergiusz Piasecki, Zapiski oficera Armii Czerwonej, Londyn 1957 (po 17

września 1939; Wilno i okolice oczami „zdobywcy”).

896. [Melchior Wańkowicz, Hubalczycy, 1959 (reportaż historyczny, opowieść

o legendarnym Oddziale Wydzielonym Wojska Polskiego, stworzonym

i dowodzonym przez mjr. Henryka Dobrzańskiego, Hubala – zginął 30 kwietnia

1940 roku pod Anielinem).]

897. Jacek Komuda, Hubal, 2016 (II wojna światowa, opowieść o Henryku „Hubalu”

Dobrzańskim, 1897-1940).

898. [Melchior Wańkowicz, Walczący Gryf, 1963 (Gdańsk w okresie XX-lecia

i okupacji na tle 1000-letnich dziejów Ziemi Gdańskiej).]

899. [Melchior Wańkowicz, Dzieje rodziny Korzeniewskich, Nowy Jork 1944 (historia

polskiej rodziny ze Lwowa zesłanej w 1940 roku za Ural).]

900. Józef Mackiewicz, Droga donikąd, 1955 (okupacja sowiecka na Kresach po 17

września 1939 roku, do 22 czerwca 1941).

901. Józef Mackiewicz, Nie trzeba głośno mówić, 1969 (kontynuacja akcji powieści

Droga donikąd).

902. Arkady Fiedler, Dywizjon 303, 1940 (Polacy w bitwie o Anglię w roku 1940).

903. Arkady Fiedler, Dziękuję ci kapitanie, 1944 (zbiór opowieści o polskich

marynarzach z czasów II wojny światowej).

904. Janusz Meissner, Żądło Genowefy, 1943 (polscy lotnicy w bitwie o Anglię).

905. Janusz Meissner, L jak Lucy, 1945 (polscy lotnicy w bitwie o Anglię).

906. [Józef Mackiewicz, Zbrodnia katyńska w świetle dokumentów z przedmową

generała Andersa, Londyn 1948.]

907. [Józef Mackiewicz, Katyń. Zbrodnia bez sądu i kary (również: Sprawa mordu

katyńskiego), I wyd. w jęz. niem. w Szwajcarii 1949, I wyd. w jęz. polskim: 1997.]

908. [Stanisław Swianiewicz, W cieniu Katynia, Paryż 1976 (wspomnienia z kampanii

wrześniowej, pobytu w sowieckich więzieniach; sprawa mordu katyńskiego).]

909. [Janusz K. Zawodny, Death in the Forest. The Story of the Katyn Forest

Massacre (Śmierć w lesie. Historia mordu katyńskiego), 1962, wydanie polskie:

Katyń, 1989.]

910. [Janusz K. Zawodny, Pamiętniki znalezione w Katyniu, 1990.]

911. Andrzej Mularczyk, Post Mortem. Opowieść katyńska, 2007 (powieść filmowa

na podstawie której Andrzej Wajda zrealizował film „Katyń” w 2007 roku).

912. Józef Czapski, Wspomnienia starobielskie, 1944 (o internowaniu polskich

oficerów w ZSRR po kampanii wrześniowej).

913. Józef Czapski, Na nieludzkiej ziemi, 1949 (zbeletryzowane wspomnienia z lat

1941-1943).

914. Beata Obertyńska (pod pseud. M. Rudzka), W domu niewoli, Rzym 1946

(wspomnienia z pobytu na zesłaniu w ZSRR w czasie wojny; autorka: 1898-1980,

po agresji ZSRR na Polskę więziona kolejno we Lwowie, w Kijowie, Odessie,

Charkowie, Starobielsku, zesłana do łagru Loch-Workuta, opuściła ZSRR z Armią

Polską gen. Andersa).

915. Halina Auderska, Ptasi gościniec, 1974 (historia Polaków deportowanych za Ural,

powrót z 1 Armią Wojska Polskiego; ciąg dalszy powieści stanowi książka Babie

lato 1974; autorka: 1904-2000).

916. Barbara Iskra Kozińska, Czerwone niebo nad Wołyniem, 2012 (czasy II wojny

światowej, rzeź Polaków na Wołyniu).

917. Ksawery Pruszyński, Droga wiodła przez Narwik, Londyn 1941, wydanie

krajowe 1945 (losy żołnierzy polskich na Zachodzie w początkowej fazie wojny).

918. Ksawery Pruszyński, Trzynaście opowieści, 1946 (losy żołnierzy polskich

na frontach II wojny światowej w konwencji reportażowej).

919. Ksawery Pruszyński, Karabela z Meschedu, 1948 (losy żołnierzy polskich

na frontach II wojny światowej w konwencji reportażowej).

920. Ida Fink, Skrawek czasu, Londyn 1987, Podróż, Londyn 1990, Ślady1996 (zbiory

opowiadań o wojennych doświadczeniach ludności żydowskiej; autorka: 1921-

2011, uratowana z Holocaustu, świadek Zagłady).

921. Cezary Chlebowski, Nocne szlaki, 1964 (beletryzowane relacje z kurierskiej

służby w Tatrach 9 czołowych polskich narciarzy przedwojennych: Heleny

Marusarzówny, Stanisława Marusarza, Jana Kuli i i innych).

922. Cezary Chlebowski, Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie: reportaż historyczny, 1968

(II wojna światowa, 1943 rok, opowieść o Janie Piwniku – „Ponurym”, dowódcy

AK w Górach Świętokrzyskich).

923. Grzegorz Łysoniewski, Wilczym szlakiem – opowieść o partyzantach z Puszczy

Nalibockiej, 2012 (czasy II wojny światowej).

924. Cezary Chlebowski, Gazda z Diabelnej, 1967 (repolonizacja Karkonoszy w 1945

roku ukazana w młodzieżowej, narciarskiej opowieści).

925. Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec, 1943 (II wojna światowa, 1939-43).

926. Wacław Solski (właśc. Jan Pański), Pociąg odchodzi o północy. Powieść (inna

wersja: Pociąg odchodzi o północy: Powieść z czasów ostatniej wojny i walk

Polski Podziemnej), Edynburg 1944.

927. Jan Dobraczyński, Najeźdźcy, 1946 (II wojna światowa).

928. Tadeusz Borowski, Pożegnanie z Marią, 1947 (zbiór opowiadań okupacyjnych

i lagrowych).

929. Tadeusz Borowski, Kamienny świat, 1948 (zbiór opowiadań okupacyjnych

i lagrowych).

930. Stanisław Grzesiuk, Pięć lat kacetu, 1961 (relacja z pobytu w niemieckich

obozach koncentracyjnych w Dachau, Mauthausen i Gusen).

931. Tadeusz Hołuj, Koniec naszego świata, 1958 (II wojna światowa, opisanie

gehenny w Oświęcimiu).

932. Teresa Bojarska, Cierniowa mitra (opowieść o bp. Michale Kozalu), 1969

(błogosławiony biskup Michał Kozal, 1893-1943, zamordowany w Dachau).

933. Seweryna Szmaglewska, Dymy nad Birkenau, 1945 (opis przeżyć więźniarki

obozu koncentracyjnego 1942-1945).

934. Zofia Nałkowska, Medaliony, 1946 (zbiór opowiadań okupacyjnych).

935. Stanisław Podlewski, Przemarsz przez piekło: dni zagłady staromiejskiej

dzielnicy w Warszawie, 1949 (okupacja, powstanie warszawskie).

936. Teresa Bojarska, Codzienność: Sierpień-wrzesień 1944, 1993 (powstanie

warszawskie widziane oczami nastoletniej łączniczki).

937. Stanisław Podlewski, Rapsodia Żoliborska, 1957 (okupacja, powstanie

warszawskie).

938. Stanisław Podlewski, Wolność krzyżami się znaczy, 1984 (okupacja, powstanie

warszawskie).

939. [Władysław Bartoszewski, 1859 dni Warszawy, 1974, wyd. II uzupeł. 1984

(okupacja w Warszawie 1939-1945).]

940. Aniela Gruszecka, Od Karpat nad Bałtyk. Opowieść, 1946 (II wojna światowa

w doświadczeniu kilkunastoletniego chłopca z Podhala).

941. Beata Obertyńska, W domu niewoli, Rzym 1946 (wspomnienia z pobytu autorki

w więzieniach i łagrach sowieckich, lata 1941-1945).

942. Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat. Zapiski sowieckie, 1951 (więzienie

w łagrach sowieckich, ewakuacja z Armią Andersa ze ZSRR, 1940-1945).

943. Olgierd Wołyński, Głos z Gułagu: rozmowa z Ewą Berberyusz, Londyn 1988.

(czas przedwojennych czystek stalinowskich, pobyt w łagrze do „odwilży” lat 50.

XX wieku).

944. Władysław Strumski, „Dziesiątka” w akcji, 1968 (walki Armii Krajowej

na Rzeszowszczyźnie w lipcu 1944 roku w formie zbeletryzowanej.).

945. Elżbieta Cherezińska, Legion, 2013 (dzieje Brygady Świętokrzyskiej NSZ, 1944-

1945).

946. [Melchior Wańkowicz, Bitwa o Monte Cassino, 1945-1947 (reportaż

o żołnierzach II Korpusu w bitwie o Monte Cassino, I połowa1944 roku).]

947. Aleksander Kamiński, Zośka i Parasol. Opowieść o niektórych ludziach

i niektórych akcjach dwóch batalionów harcerskich, 1957 (II wojna światowa,

powstanie warszawskie).

948. Jerzy Stefan Stawiński, Młodego warszawiaka zapiski z urodzin, 1977

(rzeczywistość wojenna, powstanie warszawskie).

949. Irena Przewłocka, Miasto w ogniu, 1949 (powstanie warszawskie z perspektywy

cywilów).

950. [Bogusław Wołoszański, Operacja Talos, 2005 (lata 1938-1945, powieść o walce

polskiego wywiadu z SS).]

951. Zofia Kossak-Szczucka, Z otchłani: wspomnienia z lagru, 1946.

952. Aleksander Ścibor-Rylski, Pierścionek z końskiego włosia, czas powstania: 1965,

I wyd. 1991 (powstanie warszawskie, czasy powojenne).

953. Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego, 1970 (1 sierpnia –

9 października 1944 roku).

954. Wojciech Albiński, Achtung! Banditen!, 2009 (rok 1944 w okupowanej

Warszawie).

955. Józef Mackiewicz, Fakty, przyroda i ludzie, Londyn 1984 (zbiór opowiadań

i reportaży o polskich Kresach przed wojną i w czasie II wojny światowej).

956. Henryk Grynberg, Żydowska wojna, 1965 (wojenne losy Żydów

w podwarszawskim miasteczku).

957. Jerzy Andrzejewski, Noc, 1945 (opowiadania okupacyjne, m.in. Wielki Tydzień).

958. Leopold Buczkowski, Czarny potok, 1954 (wojna na Kresach w roku 1943).

959. [Jarosław Marek Rymkiewicz, Kinderszenen, 2008 (esej historyczny, okres

okupacji niemieckiej w Warszawie, powstanie warszawskie).]

960. Józef Morton, Całopalenie, t.1-4, 1980-1987 (Świętokrzyskie w latach wojny,

powojenne losy bohaterów).

961. Adam Bahdaj, Droga przez góry, 1956 (powieść dla młodzieży, rok 1944,

wojenne wędrówki kurierów na Węgry, spojrzenie z perspektywy czasów

stalinowskich).

962. Adam Bahdaj, O siódmej w Budapeszcie, 1958 (powieść dla młodzieży, wojenne

wędrówki kurierów na Węgry).

963. Adam Bahdaj, Smak życia, 1965 (powieść dla młodzieży, wojenne wędrówki

kurierów na Węgry).

964. Bohdan Czeszko, Pokolenie, 1951 (II wojna światowa, spojrzenie na pokolenie

Kolumbów z perspektywy czasów stalinowskich).

965. Bohdan Czeszko, Tren, 1961 (ostatnie tygodnie II wojny światowej).

966. Jan Nowak Jeziorański, Kurier z Warszawy, Londyn 1978 (zbeletryzowany

pamiętnik z lat 30, wojny i okupacji).

967. Stanisław Srokowski, Saga kresowa: Ukraiński kochanek, 2008; Zdrada 2009;

Ślepcy idą do nieba 2011 (XX-lecie międzywojenne i czasy wojenne na Kresach).

968. Stanisław Srokowski, Nienawiść, 2006 (czasy wojenne na Kresach wołyńskich,

opowiadania, które stały się kanwą dla filmu „Wołyń” Wojciecha Smarzowskiego,

w trakcie produkcji).

969. Stanisław Srokowski, Strach. Opowiadania kresowe, 2014 (czasy wojenne

na Kresach wołyńskich).

970. Stanisław Strumph Wojtkiewicz, Gwiazda Władysława Sikorskiego, 1946

(opowieść o generale Sikorskim, Naczelnym Wodzu Polskich Sił Zbrojnych

i premierze Rządu na Uchodźstwie podczas II wojny światowej; autor: dziennikarz,

powieściopisarz, 1898-1986).

971. Stanisław Strumph-Wojtkiewicz, Siła złego, 1971 (jeszcze jedna opowieść

o generale Sikorskim).

972. [Stanisław Cat-Mackiewicz, Lata nadziei: 17 września 1939 - 5 lipca 1945,

1945.]

973. Kazimierz Brandys, Miasto niepokonane, 1946 (Warszawa w latach okupacji).

974. Józef Hen, Notes lejtnanta Nikaszyna, 1952 (zbiór opowiadań wojennych

o charakterze autobiograficznym).

975. Józef Hen, Kwiecień, 1960 (powieść o zdarzeniach rozgrywających się pod koniec

II wojny światowej, oddział II Armii Wojska Polskiego prowadzi przygotowania do

forsowania Nysy Łużyckiej, ekranizacja z roku 1961 w reż. Witolda Lesiewicza).

976. Józef Hen, Nikt nie woła, 1990 (wspomnienia wojenne z tułaczki po ZSRR,

książka powstała przed rokiem 1957, ale mogła się ukazać dopiero w roku 1990).

977. Janusz Przymanowski, Czterej pancerni i pies, 1964 (akcja powieści osnuta jest

na historycznych motywach działań bojowych LWP; poprzez pryzmat załogi

czołgu nr 102 „Rudy” (T-34) ukazuje szlak bojowy I Brygady Pancernej im.

Bohaterów Westerplatte; na tym tle autor rozwinął dzieje Polaków walczących w

Armii Berlinga; 21-odcinkowy serial w reż. Konrada Nałęckiego i Andrzeja

Czekalskiego z lat 1966-1970).

978. Mieczysław Moczar, Barwy walki, 1962 (opowieść o walce działaczy PPR-u,

Gwardii i Armii Ludowej z niemieckim okupantem; powieść bardzo popularna

w czasach PRL-u, tendencyjnie ukazywała udział AK w walkach z Niemcami;

przed sądem skończył się spór o autorstwo książki, na korzyść Moczara, które

przypisywano Wojciechowi Żukrowskiemu; ekranizacja z 1964 r. w reż. Jerzego

Passendorfera).

979. Stanisław Załuski, W cieniu tyrana, 2014 (ostatnie dni II wojny światowej, okres

stalinizmu).

980. Stanisław Strumph Wojtkiewicz, Agent nr 1, 1959 (oparta na faktach historia

działalności agenta brytyjskiego wywiadu (polskiego pochodzenia) w Grecji,

Jerzego Iwanowa-Szajnowicza, podczas II wojny światowej; ekranizacja z 1971 r.

w reż. Zbigniewa Kuźmińskiego).

981. Stanisław Strumph Wojtkiewicz, Sekret Enigmy, 1978 (opowieść o polskich

kryptologach, którzy złamali szyfr niemieckiej maszyny szyfrującej „Enigma”;

ekranizacja z 1979 r. w reż. Romana Wionczka i 8-odcinkowy serial pt. „Tajemnica

Enigmy”).

982. Stanisław Strumph Wojtkiewicz, Tiergarten. Powieść z lat 1939-1945, 1986

(wielokrotnie wznawiana w czasach PRL-u powieść o polskiej siatce szpiegowskiej

w krajach pod okupacją niemiecką, w samej III Rzeszy i w krajach osi).

983. Wojciech Żukrowski, Z kraju milczenia, 1946 (wśród opowiadań: „Lotna”, I

wyd. w miesięczniku „Twórczość”, opowieść o kampanii wrześniowej; całość:

opowiadania z różnych lat II wojny światowej, zawartość: Przedsłowie, Lotna,

Przed furtą, Kantata, Przebieg, Pod śniegiem, Czysta robota, Pozdrowienie

anielskie; bardzo dobrze przyjęty przez krytykę zbiór opowiadań wojennych, autor:

1916-2000; ekranizacja „Lotnej” z 1959 r. w reż. Andrzeja Wajdy).

984. Zbigniew Domino, Syberiada polska, 2001 (Polacy z Kresów na zesłaniu w czasie

wojny; ekranizacja z roku 2013 w reż. Janusza Zaorskiego; kontynuację Syberiady

stanowią utwory: Czas kukułczych gniazd 2004 i Młode ciemności 2012; autor: ur.

1929, deportowany z rodziną, powrócił do kraju z LWP, prokurator Naczelnej

Prokuratury Wojskowej w czasach stalinowskich, pisarz, reportażysta).

985. Janusz Krasiński, Haracz szarego dnia, 1959 (powieść wojenna; ekranizacja

z 1983 r. w reż. Romana Wionczka; autor: 1928-2012).

986. Józef Krzyczkowski, Zwiadowcy z Szarych Szeregów, 1972.

987. Władysław Anders, Bez ostatniego rozdziału, Londyn 1949 (wspomnienia z lat

1939-1946; autor: 1892-1970, generał broni Wojska Polskiego, Naczelny Wódz

Polskich Sił Zbrojnych w latach 1944–1945, następca Prezydenta RP w latach

1950–1954).

Czasy powojenne; do roku 1956

988. Wojciech Żukrowski, Skąpani w ogniu, 1961 (trudny proces osiedlania się

po wyzwoleniu na Ziemiach Zachodnich; autor: 1916-2000; ekranizacja z 1963 r.

w reż. Jerzego Passendorfera).

989. Roman Bratny, Kolumbowie. Rocznik 20, 1957 (II wojna światowa, czasy

powojenne, 1942-1948; ekranizacja z roku 1970, 5-odcinkowy serial w reż. Janusza

Morgensterna).

990. Kazimierz Brandys, Drewniany koń, 1946 (czasy przedwojenne, okupacja i lata

powojenne).

991. Kazimierz Brandys, Między wojnami, 1948-1951 (tetralogia złożona z powieści:

Samson, Antygona, Troja, miasto otwarte, Człowiek nie umiera; spojrzenie na lata

przedwojenne, okupację i lata powojenne z perspektywy czasów stalinowskich; Jan

Lechoń nazwał ten cykl „książką haniebną”).

992. Jerzy Andrzejewski, Popiół i diament, 1947 (Zaraz po wojnie), 1948 (lata

powojenne, spojrzenie z perspektywy czasów stalinowskich, do 1954 r.

wielokrotnie zmieniana wersja książki, sztandarowa lektura szkolna PRL-u;

wybitna ekranizacja Andrzeja Wajdy z roku 1958).

993. Czesław Miłosz, Zdobycie władzy, 1953 w j. franc., Paryż 1955 w j. polskim (lata

1944-1948).

994. [Edmund Osmańczyk, Był rok 1945…, 1970 (esej, publicystyka).]

995. Jerzy Stefan Stawiński, Płk. Kwiatkowski albo dziura w suficie, 1996

(rzeczywistość powojenna, realia tworzenia PRL-u; ekranizacja z 1996 roku w reż.

Kazimierza Kutza).

996. Jan Gerhard, Łuny w Bieszczadach, 1959 (lata 1945-1947, walki LWP z bandami

UPA, spojrzenie z perspektywy żołnierza LWP; ekranizacja z 1961 w reż. Ewy

i Czesława Petelskich pt. „Ogniomistrz Kaleń” – książka i film uchodzą

za zakłamany obraz powojennej rzeczywistości, ale stanowią niewątpliwy

dokument pewnej epoki).

997. Marek Lubaś-Harny, Urodzony z wiatru, 2003 (lata powojenne, konspiracja

poakowska).

998. Stanisław Murzański, Zwycięzcy, 2007 (polska rzeczywistość po II wojnie

światowej).

999. Wacław Holewiński, Nie tknął mnie nikt, 2008 (powojenna konspiracja

antysowiecka).

1000. Sebastian Rońca, Z cienia, 2010 (powojenne losy oddziału żołnierzy

niezłomnych).

1001. Przemysław Bystrzycki, Nocny kajak, 2005 (po II wojnie światowej, lata 40 i 50).

1002. Kazimierz Orłoś, Dom pod Lutnią, 2012 (czasy powojenne na mazurskiej wsi).

1003. Zdzisław Broński „Uskok”, Pamiętnik, 2015 (odnaleziony po latach „Pamiętnik”

oficera AK oraz Zrzeszenia WiN na Lubelszczyźnie, który zginął w roku 1949).

1004. Józef Hen, Toast, 1963, od roku 1979 jako Prawo i pięść (po II wojnie światowej

na ziemiach zachodnich; ekranizacja z roku 1964 pt. Prawo i pięść w reż. Edwarda

Skórzewskiego i Jerzego Hoffmana).

1005. Barbara Skarga, Po wyzwoleniu 1944-1956, 1985 (wspomnienia z lat

prześladowań w łagrach sowieckich).

1006. Czesław Miłosz, Zniewolony umysł, 1953 (analiza fenomenu zniewolenia

intelektualistów czasów stalinowskich doktryną komunistyczną).

1007. Zofia Posmysz, Pasażerka, 1962 (lata powojenne, reminiscencje wojenne, Polka

w niemieckim obozie koncentracyjnym; ekranizacja w reżyserii Andrzeja Munka

z roku 1963).

1008. Kazimierz Moczarski, Rozmowy z katem, 1972-1974, wyd. książkowe: 1977

(zapis rozmów autora z Jurgenem Stroopem w mokotowskim więzieniu w latach

1949-1952).

1009. Florian Czarnyszewicz, Losy pasierbów, 1958 (Polacy na Kresach po II wojnie

światowej).

1010. Jarosław Iwaszkiewicz, Sława i chwała, t. 1-3, 1956-1962 (wielka panorama

epicka lat 1914-1948, ekranizacja z 1997 roku, 7-odcinkowy serial w reż.

Kazimierza Kutza).

1011. [Bohdan Urbankowski, Czerwona msza, czyli Uśmiech Stalina, t. 1-2, 1998

wznowienie zmienione 2012 (zbiór esejów historyczno-literackich o kulturze

polskiej lat 1940-1956).]

1012. Stanisław Murzański, Między kompromisem a zdradą. Intelektualiści wobec

przemocy 1945-1956, 2002.

1013. [Jacek Trznadel, Hańba domowa, Paryż 1986 (zbiór rozmów z pisarzami

o sytuacji kultury polskiej w czasach stalinowskich; spis treści: Zbigniew

Kubikowski: Inwazja z obcej planety, Jerzy Andrzejewski: Czerwony system pogardy,

Wiktor Woroszylski: Myśmy żyli w literaturze, Maria Janion: Pokój i Socjalizm, czyli

wygnanie i przemoc, Witold Wirpsza: Wygonienie diabła Belzebubem, czyli artysta

w stalinowskim getcie, Jarosław Marek Rymkiewicz: Nieśmiertelny Stalin i złowieszcze

więzienie nudy, Julian Stryjkowski: Olbrzymia czarna przestrzeń, Jacek Bocheński: Byłem

zahipnotyzowany, Zbigniew Herbert: Wypluć z siebie wszystko, Marian Brandys: Tragedia

lewicujących liberałów, Andrzej Braun: Były we mnie jakby dwie osobowości, Jan Józef

Lipski: Niezrozumiały i porażający amok, Jan Józef Szczepański: Śnił mi się dyrektor

bez butów, Jacek Łukasiewicz: Czarodziejska góra komunizmu).]

1014. Leopold Tyrmand, Zły, 1955 (Warszawa na początku lat 50.).

1015. Leopold Tyrmand, Dziennik 1954, Londyn 1980 (czasy stalinowskie).

1016. Józef Hen, W dziwnym mieście, 1954 (czasy stalinowskie w konwencji

socrealistycznego „produkcyjniaka”).

Po roku 1956

1017. Kazimierz Brandys, Czerwona czapeczka: wspomnienia z teraźniejszości, 1956

(opowiadania, rozliczenie z czasami stalinowskimi).

1018. Kazimierz Brandys, Matka Królów, 1957 (jedna z najważniejszych powieści

polskiego „października’56”; od lat 20. XX wieku po czasy stalinowskie,

ekranizacja z roku 1982 roku w reż. Janusza Zaorskiego).

1019. Tadeusz Płużański, Lista oprawców, 2014 (118 biografii bezwzględnych

oprawców mordujących żołnierzy polskich organizacji niepodległościowych

w czasach stalinowskich).

1020. Kazimierz Brandys, Jak być kochaną i inne opowiadania, 1970 (przełom lat 50.

i 60. XX wieku, reminiscencje wojenne; szczególnie ważne tytułowe opowiadanie

zekranizowane w 1962 roku przez Jerzego Wojciecha Hasa).

1021. Kazimierz Brandys, Wariacje pocztowe, 1972 (losy wielu pokoleń fikcyjnego

rodu szlacheckiego na tle polskich dziejów od XVIII do XX wieku; pastisz

powieści epistolarnej).

1022. Kazimierz Brandys, Nierzeczywistość, I wersja: 1975, II wersja: 1978 (powieść

zeseizowana; „rzeczowa analiza systemu komunistycznego czasów PRL-u”).

1023. Antoni Libera, Madame. Powieść edukacyjna, 1998 (czasy PRL-u, lata 60.).

1024. Igor Newerly, Zostało z uczty bogów, Paryż 1986 (powieść autobiograficzna,

panorama dziejów rodziny autora na tle wydarzeń historycznych z I wojną

światową i rewolucją bolszewicką na czele).

1025. Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem, 1977 (opowieść reportażowa, wywiad

z Markiem Edelmanem, II wojna światowa, powstanie w getcie żydowskim

w Warszawie, czasy powojenne).

1026. Tadeusz Konwicki, Sennik współczesny, 1963 (lata 60. XX wieku, reminiscencje

wojenne).

1027. Wiesław Myśliwski, Kamień na kamieniu, 1984 (historia rodziny żyjącej na

polskiej wsi od 1917 do lat 70.).

1028. Teresa Bojarska, Świtanie, przemijanie, 1996 (powojenne 30-lecie).

1029. Tadeusz Konwicki, Kompleks polski, 1977 (czasy PRL-u, lata 70.; w tekst

włączone dwa opowiadania o tematyce nawiązującej do powstania styczniowego).

1030. Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa, 1979 (czasy PRL-u, lata 70.).

1031. Stanisław Vincenz, Na wysokiej Połoninie, Pasmo I: Prawda Starowieku; Pasmo

II: Nowe czasy - Księga 1. Zwada, Księga 2. Listy z nieba; Pasmo III: Barwinkowy

wianek, 1936-1979 (Obrazy, dumy i gawędy Wierchowiny Huculskiej

na przestrzeni kilkudziesięciu lat XX wieku).

1032. Janusz Krasiński, cykl powieści o historii PRL-u: Na stracenie 1992; Twarzą

do ściany 1993; Niemoc 1994; Przed agonią 1995 (czterotomowa epopeja z

dziejów PRL-u, obejmująca lata 1947-1984; autor: 1928-2012).

1033. Janusz Głowacki, Moc truchleje, Krąg 1981 („polski Sierpień” oczami

reportażysty).

1034. Jarosław Marek Rymkiewicz, Rozmowy polskie latem 1983, Niezależna Oficyna

Wydawnicza 1984 (powieść, początkowa faza stanu wojennego).

1035. Gabriela Górska, Gra o stołki. Rok szulerów, 2005 (próba opisania w formie

powieściowej lat 1980-1981 z perspektywy pracownika PRL-owskiego

wydawnictwa; obraz codziennego życia w czasie przełomu).

1036. Józef Łoziński, Sceny myśliwskie z Dolnego Śląska, 1985 (powieść o „zderzeniu

różnych postaw ideologicznych w 1981 r.”; autor: ur. 1945).

1037. Kazimierz Brandys, Miesiące, cz. 1: Miesiące 1978-1979 1980; cz. 2: Miesiące

1982-1984 1984; cz. 3: Miesiące 1980-1981 1987; cz. 4: Miesiące 1985-1987 1987

(lata wielkiego przełomu: 1978-1987; proza autobiograficzna).

1038. Janusz Krasiński, Przełom, 2016 (pośmiertnie wydana kontynuacja

czterotomowej epopei z dziejów PRL-u, lata 80.).

1039. Jarosław Marek Rymkiewicz, Umschlagplatz, 1988 (powieść, lata 80. XX wieku,

wspomnienia, rozważanie problemu Zagłady z perspektywy tytułowego Umschlagplatzu).

1040. Hanna Krall, Tam już nie ma żadnej rzeki, 1998 (zbiór reportaży, powojenne losy

ofiar Holocaustu).

1041. Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk, Dom. Opowieść filmowa, cz. 1-25, 1985-

2000 (na podstawie scenariusza serialu telewizyjnego pt. Dom, emitowanego

w latach 1980-2000, obejmującego dzieje wojenne i powojenne – do lat 80. kilku

warszawskich rodzin).

1042. Roma Ligocka, Dziewczynka w czerwonym płaszczyku, 2001 (wspomnienia

autorki z czasu wojny i czasów powojennych).

1043. Marian Guzek, W potrzasku historii, 2006 (pięćdziesiąt lat powojennej Polski;

ukazanie konspiracyjnego, antystalinowskiego ruchu młodzieży licealnej i jej

dalsze losy).

1044. Bronisław Wildstein, Dolina nicości, 2008 (Polska lat 90. XX wieku).

1045. Bronisław Wildstein, Czas niedokonany, 2011 (rodzinna epopeja obejmująca lata

1905-2008).

1046. Józef Hen, Pingpongista, 2008 (powieść, spojrzenie na Polskę początku trzeciego

tysiąclecia, wspomnienia wojenne, rozliczenie z Holocaustem).

1047. [Ryszard Legutko, Esej o duszy polskiej, 2008 (przełomowa książka o polskim

społeczeństwie ostatniego półwiecza).]

1048. [Ryszard Legutko, Triumf człowieka pospolitego, 2012 (książka o przemianach

mentalnych w społeczeństwie polskim czasów komunizmu i liberalnej demokracji.]

1049. Bohdan Urbankowski, Ścieżka nad drogami: Fraktale, 2013 (powieść

wspomnieniowa; historia ostatniego półwiecza).

1050. Jacek Bierut, Spojenia, 2009 (znakomity pisarz z Dolnego Śląska w świetnej

formie; 30 ostatnich lat zmagań z życiem na polskiej prowincji; autor: ur. 1964).