küresel konjonktürdeki değişimin türkiye ekonomisine etkileri ekim 2007

1 Türkiye Ekonomisi Mayıs 2007

Küresel konjonktürdeki değişimin Türkiye ekonomisine etkileri

Ekim 2007


Yönetici Özeti

ABD ekonomisinin hastalanmasına rağmen dünya ekonomisi canlılığını koruyor

Asya’da altyapı yatırımları, Avrupa’da iç talebin güçlü olması küresel ekonomiyi canlı tutuyor

Gelişmekte olan ülkeler küresel büyümenin itici gücünü oluşturuyor

Küresel konjonktür gelişmekte olan ülkelerin hızlı büyümesini sürdürmesi için uygun

ABD ekonomisinde ağır bir durgunluğun korumacı tedbirleri hortlatması gelişmiş ülkeler için en büyük risk

Uygulanan sıkı para ve maliye politikaları sayesinde Türkiye küresel piyasalardaki dalgalanmalara karşı eskisine göre çok daha dirençli

AKP Hükümeti’nin seçim sırasında bozulan mali disiplini düzeltecek ve yapısal reformları hızlandıracak bir paket açıklaması durumunda olası dalgalanmalardan daha az etkileniriz

Faiz dışı fazlaya ilave olarak kamunun ağırlığını küçültücü, özel sektörün rekabet gücünü artırıcı yapısal reformlara odaklanması gerekiyor


Dünya Ekonomisi

Büyüme %

0

1

2

3

4

5

6

2004 2005 2006 2007 2008ABD AB (Euro) Japonya Dünya

Ekonomik Büyüme

Dünya ABDABD

Dünya ekonomisinde intizamlı bir düzeltme başladı

Amerikan merkezli büyüme modelinden çok merkezli büyüme modeline geçiş endişe ettiğimiz kadar zor olmuyor

Konut piyasasında yaşanan sorunlar ABD ekonomisini durgunluğun eşiğine getirdi

Buna karşı Asya ve Avrupa’da iç talebin güçlenmesi küresel büyümeyi ayakta tutuyor

Gelişmekte olan ülkeler küresel büyümenin motoru görevini üstlenmeye başladı

Kaynak: Dünya Bankası, IMF, Merrill Lynch

Kaynak: Dünya Bankası, IMF, Merrill Lynch


Dünya Ekonomisi

Konut fiyatlarındaki artışa dayanarak bankalardan çekilen tüketici kredilerinin ABD ekonomisindeki büyümeye katkısı çok yüksekti

Yüksek faiz oranları konut fiyatlarındaki yükselişi tersine çevirerek bu fazilet çemberini bozdu

Konut sektöründen başlayarak ekonominin geneline yayılan bir yavaşlama başladı

Kaynak: National Association of Realtors

Konut Kredilerinin ABD Büyümesine Katkısı

Kaynak: Morgan Stanley

Tasarruf oranı

Konut kredisi kullanım oranı

Kaynak: Capital Economics

ABD Ekonomisinde Yavaşlama Sinyalleri

Kaynak: Merrill Lynch

Konut Kredilerinin Büyümeye Katkısı


Dünya Ekonomisi

Konut piyasasındaki spekülatif balon sönmeye başladı

Faizlerdeki yükseliş konut sektöründeki satışları durma noktasına getirdi

Satılık konut stoku 9 ay ile son on yılın en yüksek seviyesine yükseldi

Konut fiyatları yıllar sonra ilk defa düşmeye başladı

Satılık Konut Stoku (Ay)


* İpotek bonosu faizleri - konut fiyatlarındaki değişim

ABD Reel Konut Faizleri*


Konut Piyasasındaki Satışlar

Kaynak: National Association of Home Builders


Dünya Ekonomisi

Emlak fiyatlarındaki spekülatif balonun süreceğine güvenerek gelirinin üzerinde borçlanan hanehalkı yükümlülüklerini yerine getirmekte zorlanıyor

Düşük riskli müşteri grubuna verilen kredilerdeki bozulma kabul edilebilir boyutta

Ancak, yüksek riskli konut kredilerinin geri ödemesindeki gecikme endişe verici seviyelere ulaştı

Kaynak: Mortgage Bankers Association

Düşük Riskli Konut Kredilerindeki Gecikme %

Kaynak: Mortgage Bankers Association

Yüksek Riskli Konut Kredilerindeki Gecikme %

Hanehalkının Finansal Yükümlülükleri / Harcanabilir Gelir %

Kaynak: ABD Merkez Bankası


Dünya Ekonomisi

ABD kredi piyasasındaki bozulmanın küresel piyasalar üzerindeki etkisinin sınırlı olmasını bekliyoruz

Dalgalanmanın Avrupa piyasaları üzerindeki etkisi Asya’dan daha fazla olacak

Asya ekonomisinin büyümesini sürdürmeye devam etmesini bekliyoruz

Miktar Yabancı payı(Milyar $) (%) Asya Avrupa Diğer

Devlet tahvilleri 2219 17 43 41 16Devlet kurumları 1223 9 46 31 20Şirket tahvilleri 2854 22 14 65 21Hisse senedi 2925 23 10 72 18Doğrudan yabancı yatırım 2103 16 - - -Diğer 1608 12 - - -Toplam 12931 27 50 23Kaynak: Merrill Lynch

Bölgesel DağılımAmerikan Ekonomisindeki Yabancı Sermaye Payı


Enflasyon %

-1

0

1

2

3

4

5

2004 2005 2006 2007 2008ABD AB Japonya Dünya

Dünya Ekonomisi

Emtia Fiyatları

100110120130140150160170180

2004 2005 2006 2007 2008

Enerji Hammadde

Enerji ve sınai hammadde ürünlerindeki artışa rağmen enflasyon beklentileri - Çin haricinde – kontrol altında

Ekonomik büyümedeki yavaşlamaya paralel enflasyonda tedricen bir gerileme başladı

ABD ekonomisinin durgunluğa girme ihtimali FED’i faiz oranlarını 50 baz puan indirmeye zorladı

FED’in faiz oranlarını 12 aylık dönemde 50-100 baz puan daha indirmesi bekleniyor

Avrupa ve Asya Merkez Bankaları’nın çekirdek enflasyon göstergesi %2’nin altına inene kadar sıkı para politikasını sürdüreceği tahmin ediliyor

Kaynak: IMF, İş ;Yatırım


Gelişmekte Olan Ülkeler

Dünya Ekonomisinden Alınan Pay %

68707274767880

2004 2005 2006 2007 20088

10

12

14

16

BRIC GOÜ - BRIC Gelişmiş Ülkeler

Gelişmekte olan ülkeler dışsal şoklara karşı eskisinden daha güçlüler

Kamu borçlarını azaltan ve rekabet güçlerini artıran gelişmekte olan ülkelerin dış kaynak ihtiyacı önemli oranda azaldı

Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin dünya ekonomisinin yeni motoru olmaya aday

ABD kredi piyasasında risklerin devam etmesine rağmen gelişmekte olan ülke aktiflerine olan iştah sürüyor

*Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin ekonomilerinin toplamı

Kaynak: PIMCO

Gelişmekte Olan Ülkelerin Rezervlerindeki Artış (Milyar$)

Gelişmekte Olan Ülke Bonoları ABD Şirketlerinden çok daha fazla kazandırıyor

Kaynak: Lehman Brothers

Kaynak: Dünya Bankası tahminleri

GOÜ ABD Şirket


Gelişmekte Olan Ülkeler

Dünya ekonomisine entegrasyonun artmasına paralel gelişmekte olan ülke piyasalarına fon akışının güçlenmeye devam etmesini bekliyoruz

Ekonomik dengelerindeki iyileşmeye paralel gelişmekte olan ülke varlık fiyatlarının gelişmiş ülkelere yakınsaması bekleniyor

Doların küresel ölçekte değer kaybetmesi veya kazanması temel eğilimi etkilemiyor

Gelişmekte olan ülkeler için iki temel risk öngörüyoruz

- Sistematik risk: ABD ekonomisinde olası bir durgunluğun korumacı tedbirleri hortlatması

- Ülke riski: Olumlu dış dinamiklere güvenen siyasi iradenin reform sürecini yavaşlatmasıKaynak: Bloomberg, İş Yatırım

100

150

200

250

300

350

400

450

01/04 07/04 01/05 07/05 01/06 07/06 01/07 07/07400

550

700

850

1,000

1,150

Gelişmekte Olan Ülkelerin Faiz Spreadi MSCI GOÜ EndeksiKaynak: Bloomberg, İş Yatırım

(Spread - Baz puan) (MSCI Endeksi)

70

75

80

85

90

95

01/04 07/04 01/05 07/05 01/06 07/06 01/07 07/07400

550

700

850

1,000

1,150

Dış Ticaret Tartılı Dolar Endeksi MSCI GOÜ EndeksiKaynak: Bloomberg, İş Yatırım

(Dolar Endeks Değeri) (MSCI Endeksi)


Türkiye ekonomisindeki gelişmeler

Başarının Temel Taşları

Mali DisiplinBağımsız Merkez BankasıDalgalı Kur

Tek Parti İktidarınınGetirdiği İstikrar

Reform sürecinebağlılık

IMF PROGRAMI

AB SÜRECİ

POLİTİKİSTİKRAR

# 1

Türkiye ekonomisi son yıllardaki en güçlü dönemini geçiriyorKamu sektörünün yeniden yapılanması büyük ölçüde tamamlandıSıra özel sektörün rekabet gücünü artırıcı yapısal reformlara geldi

# 2# 3

Yapısal Reformlar içinOrta Vadeli AB Çıpası


Türkiye ekonomisindeki gelişmeler Uygulanmakta olan sıkı maliye politikası ve yapısal reformlar sayesinde Türkiye ekonomisinin dışsal şoklara karşı direnci arttı Seçimler nedeniyle 2007 yılında mali disiplinde bir miktar gevşeme yaşandı Mali disiplindeki bozulmanın geçici olduğunu, borç dinamiklerindeki olumlu gidişatı tersine döndürmeyeceğini tahmin ediyoruz

0

1

2

3

4

5

6

7

8

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007E

Faiz Dışı Fazla / GSMH %

10 yıllık ortalama

Kaynak: Maliye Bakanlığı, İş Yatırım


Türkiye ekonomisindeki gelişmeler Sıkı maliye politikası ve gerileyen risk primi sayesinde, bütçe açığının milli gelire oranı 2001’deki %16

seviyesinden 2006 sonunda yaklaşık %1’lere geriledi

Seçim öncesi kamu harcamalarındaki artış ve büyümenin yavaşlaması nedeniyle zayıflayan vergi gelirleri dolayısıyla bütçe açığının 2007’de %3,5’a yükselmesini bekliyoruz

02468

1012141618

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

E

Bütçe Açığı / GSMH %

10 yıllık ortalama %8,9

Euro Bölgesi hedefi %3

%

Kaynak: Maliye Bakanlığı, İş Yatırım



Uygulanmakta olan sıkı maliye ve para politikaları sayesinde 2002-2006 döneminde brüt kamu borcunun milli gelire oranı yaklaşık 30 puan azaldı

Kamu Brüt Borç Stoku94%

63%

72%77%

83%

40%

60%

80%

100%

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Maastricht kriteri:%60

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, İş Yatırım


-

AB tanımlı borç stoku / GSYİH93.0%85.1%

76.9%69.6%

60.6%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2002 2003 2004 2005 2006

Milyar Dolar GSYİH'ye oran (%)Euro-Bölgesi (EU12) 6.69 70.8EU 25 8.125 63.2Yunanistan 230 107.5İtalya 1.784 106.6Belçika 329 93.2Malta 4 74.2Almanya 1.799 67.9Fransa 1.347 66.6Portekiz 111 64Avusturya 184 63.4Macaristan 59 57.7

Kamu Borç Stoku (2005 sonu)

AB tanımlı borç stokuna baktığımızda %60’lık Maastricht kriterini neredeyse yakaladığımızı görüyoruz

2005 yıl sonu itibariyle Türkiye’nin borç stoku / GSYİH oranı, pek çok Avrupa Birliği ülkesinden daha iyi


Kaynak: Hazine Kaynak: Hazine



TL’nin değerlenmesi

İyi Denge

Faizlerde düşüş

Enflasyonda düşüş

TL TL’nin değer kaybı

Kötü Denge

Faizlerde artış

Enflasyonda yükseliş

Döviz

Beklentiler

?

Elde edilen kazanımlar dışsal şoklar karşısında Türkiye ekonomisinin kendi kendini besleyen olumsuz bir döngüye girmesi ihtimalini azalttı


Kaynak: Hazine


TL -Değişken FaizliTL -Değişken Faizli TL- Sabit GetiriliTL- Sabit Getirili Döviz cinsi / Dövize endeksliDöviz cinsi / Dövize endeksli

32.6

32.634.8

20022002 200 2007 Ağustos7 Ağustos

26,4

15.5

58.1

Konsolide Bütçe Borç Stokunun Dağılımı (% pay)

Döviz yükümlülüklerindeki azalış, TL sabit faizli borçlanmalardaki artış ve vadelerdeki uzama borç dinamiklerinin dışsal şoklara karşı duyarlılığını azalttı


Senaryo Çalışması Net borç stoku / GSMHoranındaki değişim

YTL'nin %10 değer kaybı/kazancı (+)/(-) 1,1 ppYTL cinsi borcun reel faizinin 5 puan artması / azalması (+)/(-) 1,8 ppGSMH büyümesinin 2 puan azalması / artması (+)/(-) 1,0 ppFaiz dışı fazla / GSMH oranının 1 puan artması / azalması (+)/(-) 1,0 pp

Şoklara Karşı Dayanıklılık


Hazine tarafından yapılan çalışma kamu borç dinamiklerinin eskisine göre çok daha dirençli olduğunu gösteriyor

Ekonomik büyümedeki düşüş, Türk lirasının değer kaybetmesi, reel faizlerin artması gibi dışsal şokların kamu borç stoku üzerindeki etkisi geçmiş yıllara göre daha sınırlı düzeyde

Kaynak: Hazine



Türkiye küresel piyasalardaki dalgalanmalar karşısında eskisine göre çok daha yüksek rezerve sahip

Merkez Bankası döviz talebindeki ani bir artış karşısında rezerv kullanmaktan imtina etmemeli

2006 yılındaki dalgalanmada döviz rezervinin kullanılmaması yüzünden enflasyon beklentilerinin bozulması ve şok faiz artışı yoluyla çok yüksek bedel ödendi

Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB

0

10

20

30

40

50

60

2002 2003 2004 2005 2006 2007100

150

200

250

300

Dovizalımları Para Tabanı (Reel)

Milyar dolar 2001 = 100

020406080

100120140160

Milyar Dolar

0

2

4

6

8

10

12ayNUR (sol) Rezerv İthalat Oranı (sağ)



Ekonomik programa güvenin artması sayesinde DTH’in toplam mevduata bölümüyle ölçülen para ikamesi %60’tan %35’e geriledi

Gelişmekte olan ülke karşılaştırmaları Türkiye’de para ikamesinin uzun vadede %20 civarına gerileyebileceğini gösteriyor

Türk lirasına yatırımların artması yerleşik yatırımcının ekonomik programa olan güveninin arttığını gösteriyor

YP Mevduatlar / M2Y

0

10

20

30

40

50

60

2001 2002 2003 2004/12 2005/12 2006/12 2007/08

YP Mevduatlar / M2Y

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

Türk

iye

(1H

2007

)

Bulg

aris

tan

Mac

aris

tan

Çek

Cum

huriy

eti

Rus

ya

Rom

anya

Brez

ilya Şili

Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB



Rezervlerdeki hızlı artışa rağmen Türkiye net döviz borçlu olmaya devam ediyor

Kamu kesimi döviz borcunu önemli ölçüde azaltmış durumda

Bankacılık kesimi kurdaki değişime karşı duyarlı değil

Yatırımlarını döviz borçlanarak yapan şirketlerin açık pozisyonu büyümeye devam ediyor

Hanehalkı servetinin önemli kısmını dövizde tutmaya devam ediyor

Yerleşik yatırımcıların genelde yabancı yatırımcılarla ters yönde hareket etmesi kurlardaki dalgalanmanın boyutunu azaltıyor

Kaynak: TCMB, Hazine, İş Yatırım

YP Mevduat (parite etkisinden arınmış) Sepet karşılaştırması

75.000

80.000

85.000

90.000

95.000

100.000

20.Tem 30.Tem 07.Ağu 15.Ağu 23.Ağu 03.Eyl 11.Eyl 19.Eyl 27.Eyl2,5

2,55

2,6

2,652,7

2,75

2,8

2,85

YP Mevduat (parite etkisinden arınmış) (mr $)Sepet (1 dolar ve 0,77 eurodan oluşan döviz sepeti)

Net Doviz Pozisyonu (Milyar Dolar)

-80

66

-0,6

-16

-100 -80 -60 -40 -20 0 20 40 60 80

Şirketler

Hanehalkı

Bankalar

Kamu



Şirketlerin ağırlıklı olarak döviz cinsi borçlanması üç temel nedene dayanıyor

Tasarruf açığı olan ülkede yurtdışından borçlanma yapılması kaçınılmaz

Türk lirası borçlanmalarda reel faizler dövize göre çok daha yüksek

Sanayici bu faizlerle Türk lirası cinsi borçlanıp yatırım yaparak dünya piyasalarında rekabet edemez

Reel kur seviyesi ile faaliyet karlılıkları arasında ters yönlü bir ilişki var

İhracatçılar döviz borçlanarak kendisini kurlardaki dalgalanmaya karşı korumaya çalışıyor

Kaynak: İş Yatırım

0,00%1,00%2,00%3,00%4,00%5,00%6,00%7,00%8,00%

2003

/12

2004

/03

2004

/06

2004

/09

2004

/12

2005

/03

2005

/06

2005

/09

2005

/12

2006

/03

2006

/06

2006

/09

2006

/12

2007

/03

2007

/06

130135140145150155160165170175180Faliyet Kar Marjı Reel Kur

0,00%

1,00%

2,00%

3,00%

4,00%

5,00%

6,00%

2003

/12

2004

/03

2004

/06

2004

/09

2004

/12

2005

/03

2005

/06

2005

/09

2005

/12

2006

/03

2006

/06

2006

/09

2006

/12

2007

/03

2007

/06

130135140145150155160165170175180Net Kar Marjı Reel Kur


TÜFE ve Çekirdek TÜFE(H-tanımlı)

56789

1011121314

01/0

4

04/0

4

07/0

4

10/0

4

01/0

5

04/0

5

07/0

5

10/0

5

01/0

6

04/0

6

07/0

6

10/0

6

01/0

7

04/0

7

Çekirdek enflasyon (H) (sol eks.)" TÜFE

%

Türkiye ekonomisindeki gelişmelerUygulanan sıkı maliye ve para politikalarına rağmen enflasyonla mücadelede tam anlamıyla bir başarı sağlanamadı

Enflasyon hedeflemesi programı 2002-2005 döneminde enflasyonu %50’lerden tek haneli seviyelere indirerek önemli aşama kaydetti

Fakat 2006 yılındaki dışsal şok karşısında -rezervleri korumak adına- verilen yanlış tepki beklentilerin bozulmasına ve enflasyonun program hedefinin çok üzerine çıkmasına yol açtı

Kaynak: TCMB



Merkez Bankası’nın enflasyondaki yükselişe şok faiz artışıyla cevap vermesine karşı beklentiler program hedefine tedricen yakınsıyor

Güven açığının yüksek olması enflasyonla mücadelenin maliyetini artırıyor

Sıkı para politikasının enflasyon üzerindeki etkisini 2008 yılında daha net anlayacağız

Kaynak: TCMB

2006 hedefi:%5

2007 ve 2008 hedefi:%4

2007 güven açığı: 3,15 puan

2008 güven açığı: 2,30 puan

0123456789

01-0

5

03-0

5

05-0

5

07-0

5

09-0

5

11-0

5

01-0

6

03-0

6

05-0

6

07-0

6

09-0

6

11-0

6

01-0

7

03-0

7

05-0

7

07-0

7

12-month 24-month



Gelişmiş ülkelerdeki en yüksek reel faizi verdiğimiz için Türk lirası aşırı değer kazandı

Kaynak: Merkez Bankaları

0

50

100

150

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Brezilya Güney Afrika Turkiye

Reel Kur EndeksiSeçilmiş Ülkelerin 2007 Yılı Enflasyon Oranları ve Bileşik Politika Faizleri

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

Brezilya Türkiye Rusya Güney Afrika MacaristanBileşik Faiz Enflasyon

Kaynak: IIF



Uygulanan sıkı para ve maliye politikalarına rağmen Türkiye ekonomisi büyümeye devam ediyor

Bunda kamu borçlanma gereğinin azalmasının özel sektör yatırımlarının önünü açması ve yurtdışından sağlanan ucuz döviz borçlanması önemli rol oynuyor

Fakat aşırı değerli Türk lirası ve yapısal sorunlar Türkiye’nin ihracata dayalı bir büyüme modeline geçmesini zorlaştırmaktadır

Özel sektör yatırımlarının büyümeye katkısı

2.6

6.64.6 3.9 4.4

2.9

3.2

2.3

2.82.2

2.6

0.20123456789

10

1993-2002 2003 2004 2005 2006 2003-2006

Özel sektör yatırımları Diğer


İç talepteki yavaşlamanın orta vadede cari açıktaki yükselişi sınırlamasını bekliyoruz Fakat ithal girdi talebinin yüksek olması ekonomideki yavaşlamaya rağmen cari açıktaki iyileşmeyi sınırlıyor 2006’da %8 olan cari açığın milli gelire oranının sınırlı bir iyileşme sergileyerek 2007’de %7,1’ye gerilemesini bekliyoruz


-10

-8

-6

-4

-2

0

2

4

01/93 01/96 01/99 01/02 01/05-10.0

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

Cari İşlemler Dengesi (sol.e) GSMH Büyümesi (sağ.e.)

Cari İşlemler Dengesi ve GSMH BüyümesiGSMH'ye % oran yıllık % değ.

Kaynak: TCMB



Hızlı büyüme ve değerli kurun yanısıra enerji fiyatlarındaki artış da cari açığın yükselmesinde önemli rol oynamıştır

Enerji fiyatlarının 2002 fiyatlarında sabit kalması durumunda cari açık bu günkü seviyesine göre 4.3 puan puan daha düşük olacaktı

Kaynak: TCMB, Hazine İş Yatırım

Cari İşlemler Açığı / GSYİH

7,4%

3,1%

8,2%

6,2%

5,2%

3,3%

3,6%3,0%3,5%2,7%

0,8%0,0%

1,0%

2,0%

3,0%

4,0%

5,0%

6,0%

7,0%

8,0%

9,0%

2002 2003 2004 2005 2006 2007T

Cari İşlemler Açığı / GSYİH Enerji Fiyat Etkisi Hariç Cari Açık / GSYİH



•Cari dengedeki bozulmaya karşı finansmanının kalitesi arttı

•Doğrudan yabancı sermaye girişi cari açığın %65’ini aştı

•Ancak gelen yabancı sermaye ihracatımızı artıracak sektörlere yönelmedi

Hedef Şirket Stake Teklif Verecek Şirket Satan Şirket Beklenen Para GirişiAlternatifbank 50% Alpha Bank Anadolu Group 200Eczacibasi Ilac's pharma busineses 75% Zentiva Eczacibasi Ilac 602Is REIT ( 50 % stake at Kanyon) 50% 0 Is Group 250Garanti Sigorta 80% Eureka Garanti Bank 485Garanti Emeklilik 15% Eureka Garanti Bank 133Şekerbank Bank Turan Alem 455Finansbank (tender call) 2.237Akbank Citi 3.100Turk Telekom Saudi Oger 4.300Genel Sigorta 80% Mapfre (Spanish) 379Ray Sigorta 58% Tbih Vienna Insurance Group Comp 82IETT's land 100% Sama Dubai Istanbul Municipality 832Dogan Yayin 25% Axel Springer 485Cevahir 50% St. Martins 421Mersin Port 60% PSA 453İzmir Port 50% Hutchinson 563Yurtiçi Kargo 25% GeoPost (La Poste) Arikanli Holding 52Cesme Marina 45% Camper& Nicholsons Marina InvestmentsPrivatisation Administration (Turkey)5Bilesik Oksijen Sanayi 100% Linde Koc Holding 124Edip Alisveris Merkezi 35% Corio Edip Uluslararasi Gayrimenkul ve Turizm30Esenyurt Alisveris Merkezi 50% Corio 60Adacenter 100% Corio Miratur 65Teraspark 40% Corio Tan Gayrimenkul Yatirim ve Insaat 72Intergum 100% Cadburry Scheweppes Aram family 450Oyakbank 100% ING OYAK 2763Baticim (tender call) 0% OCI 641Demirdokum 73% Ferroli, Baxi, Vaillant Koc Holding 283ShowTV (25% shares) 25% CanWest Cukurova Group 60Ak Emeklilik 20% Aksigorta 100Ports 400Renault Mais Building Landmark Group Renault 73DİĞER 1.500TOPLAM 21.654

Kaynak: TCMB


Hazır giyim

Taşıt Araçları

Tekstil

Demir-çelik

Sebze-meyve

Telekom ve ses cihazları (TV)

Elektrikli makineler Metal ürünleri

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

0% 1% 2% 3% 4% 5% 6%Dünya İhracatındaki pazar payımız (2005,%)

İhra

cat

büyü

me h

ızı (2

000-

2005

, %)

Sermaye girişi, cari açığın finansmanına yönelik endişeleri dizginlese de sorunun çözümüne katkıda bulunmuyor Dış dengede kalıcı bir bir düzelme için ekonomide yapısal bir değişim gerekiyor Çözüm: Türk şirketlerinin katma değeri yüksek alanlarda dünya ekonomisine entegrasyonunu artırmakda yatıyor


Yükselen Sektörler

Geleneksel Sektörler

Yıldız Sektörler

Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü


İhracatın sektörel dağılımına baktığımızda büyük şirketlerin küresel değer zincirindeki değişime daha iyi uyum sağladıklarını görüyoruz En büyük 500 sanayi şirketinin ihracatı içinde otomotiv, makine techizat gibi sektörlerin payı daha ağırlıklı İkinci en büyük şirkette tekstil ve derinin sektörü açık farkla önde gitmektedir


Kaynak: İSO, İş Yatırım

İlk 500 Büyük Firmanın İhracatının Dağılımı %3,5

7,5

10,9

13,3

17,3

17,7

26,9

0 5 10 15 20 25 30

Otomotiv

Demir Celik

Makine Techizat

Tekstil Deri

Petrol ürünleri - petrokimya

Gıda Tütün

Taş toprağa dayalı ürünler İkinci 500 büyük firmanın ihracatının dağılımı (%)3,5

7,4

7,5

8,4

10,5

11,7

46,5

0 10 20 30 40 50

Tekstil Deri

Makine Techizat

Gıda Tütün

Demir Celik

Petrol ürünleri - petrokimy a

Otomotiv

Taş toprağa day alı ürünler


-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

Rus

ya Çin

Alm

anya İra

n

Gün

eyK

ore

İsvi

çre

Japo

nya

Ukr

anya

Hin

dist

an

AB

D

2006 2002

Ülkeler Bazında Dış Ticaret Açığı (% dağılım)

Türkiye ekonomisindeki gelişmeler Küreselleşmenin yaygınlaşan etkisi, katma değer yaratan sektörlerde maliyet avantajıyla çalışan ülkeleri dünya ticaretinde ön plana çıkardı Dış ticaret açığımızda Asya ülkelerinin ve enerji üreticisi ülkelerin payı arttı Çözüm için enerjide dışa bağımlılığımızı azaltacak politikalar üretmemiz ve Türk şirketlerinin rekabet gücünü artıracak yapısal reformları

hayata geçirmemiz gerekiyor

Kaynak: TÜİK

küresel konjonktürdeki değişimin türkiye ekonomisine etkileri ekim 2007

Documents