kronİk hepatİt b tedavİsİnde - klimik.org.tr°k-hepat... · primer sonlanım noktası − 48....
TRANSCRIPT
KRONİK HEPATİT B TEDAVİSİNDE TAF KULLANIMI:
ETKİNLİK & GÜVENİLİRLİK
Dr. Neşe DEMİRTÜRK Afyon Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi
İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Afyonkarahisar,2019.
İNTERFERON
LAMİVUDİN
ADEFOVİR
ENTEKAVİR / PEG-IFN
TELBİVUDİN
TDF
1992
2006
2008
2016
2005
2002
1998
Tenofovir alafenamid fumarat
KHB hastalarında TAF
• 2015; faz I çalışmalar
• TAF 8 -25 - 40 ve 120 mg/gün & 300mg/gün TDF
• 28 günlük değerlendirme
• Farmakokinetik ve güvenilirlik
• SONUÇ; Etkin ve güvenli
Agarwal K et al. J Hepatol, 2015..
Global Faz 3 Program: 191 merkez, 19 ülke 875 HBeAg+, 426 HBeAg- KHB hastası*
GT B/C GT A/D GT A/B/C/D/E
Kanada 11 merkez
ABD 15 merkez
Rusya 17 merkez
Çin 30 merkez
Hindistan 22 merkezs
Avustralya 12 merkez
Yeni Zelanda 2 merkez
Singapur 3 merkez
Hong Kong 5 merkez
Tayvan 8 merkez
Japonya 20 merkez
G. Kore 21 merkez
İtalya 9 merkez
İspanya 7 merkez
Fransa 7 merkez
BK 4
merkez
Polonya 5 merkez
Romanya 7 merkez
Bulgaristan 4 merkez
Türkiye 5 merkez
6
Çalışmaya dahil ve hariç tutma kriterleri
Dahil etme • HBV DNA seviyeleri >20,000 IU/ml, • Erkeklerde ALT >60 U/L ya da kadınlarda >38 U/L • eGFR Cockcroft-Gault method: >50 ml/dak. Hariç tutma • Trombosit ≤50,000 hücre/μl, • Hemoglobin <10 g/dl, • Albumin <3 g/dl, • Direk bilirubin >2.5 ULN, • ALT >10 ULN • Dekompansasyon bulgusu; assit, ensefalopati ya da
varis kanaması • Hepatosellüler kanser
7 Agarwal K, Brunetto M, Seto WK, et al. J Hepatol. 2018;68(4):672-681
Primer sonlanım noktası − 48. haftada HBV DNA <29 IU/mL
Önemli sekonder sonlanım noktaları
– 96. haftada HBV DNA <29 IU/mL
– ALT normalizasyonu (merkezi lab ve AASLD kriterleri)
– Seroloji (HBeAg ve HBsAg kaybı/serokonversiyon)
‡
Agarwal K, Brunetto M, Seto WK, et al. J Hepatol. 2018;68(4):672-681
Primer Sonlanım
Başlangıç 384 hf 144 hf
TAF 25mg
TDF 300mg
Açık etiketli Rand
omized 2
:1
48 hf
Çift -kör
TAF 25 mg
108 çalışması HBeAg- (N=425)
110 çalışması HBeAg+ (N=873)
96 hf
Tenofovir Alafenamide HBV Faz 3 Program Study 108 and 110:
Sekonder sonlanım
n=866
n=432
• Takip protokolu
• İlk 48 hafta boyunca 4 haftada bir • Takiben 96 haftaya kadar 8 haftada bir
• Hematolojik inceleme • Biyokimyasal inceleme; lipid parametreleri ve renal
testler (kreatinin, GFR ve proteinüri)
• Başlangıçtan itibaren 24 hafta bir KMD ölçümü
• En az 24 hafta tedavi almış hastalarda 96 haftada HBV DNA ≥ 69 IU/ml ise direnç analizi
110 Çalışması (HBeAg+) (N=873)
TAF n=581
TDF n=292
38 (18‒69) 38 (18‒68)
371 (64) 189 (65)
482 (83) 232 (79)
7, 17, 52, 23 9, 16, 52, 22
24 (4) 24 (4)
151 (26) 77 (26)
7.6 (1.3) 7.6 (1.4)
272 (47)
142 (49)
85 (61, 139) 86 (57, 137)
45/566 (8) 22/282 (8)
41/581 (7) 24/292 (8)
108 Çalışması (HBeAg-) (N=425)
TAF n=285
TDF n=140
Ortalama yaş (aralık) 45 (19‒80) 48 (25‒72)*
Erkek, n (%) 173 (61) 86 (61)
Asyalı, n (%) 205 (72) 101 (72)
HBV Genotip (A, B, C, D), % 5, 21, 40, 32 4, 29, 34, 30
Ortalama VKİ, kg/m2 (SD) 25 (4) 25 (4)
Tedavi deneyimi, n (%) 60 (21) 31 (22)
Ortalama HBV DNA, log10 IU/mL (SD)
5.7 (1.34) 5.8 (1.32)
Yüksek HBV DNA, n (%) HBeAg- (≥7 log10 IU/mL) HBeAg+ (≥8 log10 IU/mL)
55 (19)
24 (17)
Medyan ALT, U/L (Q1, Q3) 67 (44, 102) 67 (47, 102)
FibroTest skoru ≥0.75, n/n (%) 31/280 (11) 20/139 (14)
Siroz hikayesi 24/285 (8) 14/140 (10)
Demografik bulgular
*P=0.011 comorbid %13 †East Asia region denotes Hong Kong, Japan, Singapore (Study 110 only), South Korea, and Taiwan Q, quartile; SD, standard deviation; Buti M et al. Lancet G&H 2016; doi: 10.1016/S2468-1253(16)30107-8; Chan HLY et al. Lancet G&H 2016; doi: /10.1016/S2468-1253(16)30024-3; Agarwal, EASL 2017, FRI-153; Brunetto, EASL 2017, PS-042
‡
0
20
40
60
80
100
0 12 24 36 48 60 72 84 96
Hast
alar,
% (95 G
A)
Hafta
96. haftada TAF ve TDF’in antiviral etkinliği
14 *Adjusted for baseline HBV DNA level and oral antiviral treatment status strata ITT, M=F, intention-to-treat analysis where missing equals failure 10% marrgin used to determine noninferiority Agarwal K, Brunetto M, Seto WK, et al. J Hepatol. 2018;68(4):672-681
HBeAg+
Viral Supresyon oranları HBV DNA <29 IU/mL
96 haftaya kadar hiç direnç saptanmadı TAF ve TDF karşılaştırıldığında 96. haftaya kadar benzer
HBV DNA baskılanması elde edildi
HBeAg-
73%
75%
P=0.47*
90%
91%
P=0.84*
0
20
40
60
80
100
0 12 24 36 48 60 72 84 96Hast
alar,
% (95% G
A)
Hafta
TAF TDF
94%
93%
64%
67%
-2.2
-0.6
Sekonder sonlanım noktasında hedefe ulaşan hastaların (96. haftada HBV DNA <29 IU/mL) analizi
‡
Gilead Science, Data on File.
108 (HBeAg negatif) 110 (HBeAg pozitif)
-60 -40 -20 0 20 40 60
Yaş (Yıl)
<50
≥50
Cinsiyet Erkek
Kadın
Irk Asyalı
Asyalı olmayan
başlangıçHBV DNA <7 log10 IU/mL
≥7 log10 IU/mL
Tedavi deneyimi
Tedavi deneyimli Tedavi naive
-60 -40 -20 0 20 40 60
Yaş (Yıl)
<50
≥50
Cinsiyet Erkek
Kadın
Irk asyalı
Asyalı olmayan
Başlangıç HBV DNA <8 log10 IU/mL
≥8 log10 IU/mL
Tedavi deneyimi
Tedavi deneyimli Tedavi naive
Yüzde olarak değişiklikler (% 95 GA) Yüzde olarak değişiklikler (% 95 GA)
TDF lehine TAF lehine TDF lehine TAF lehine
96. haftada ALT normalizasyonu
17
Central lab upper limit of normal (ULN): males ≤43 U/L and females ≤34 U/L (≥69 y: males ≤35 U/L and females ≤32
U/L); AASLD criteria ULN: males ≤30 U/L and females ≤19 U/L. Agarwal K, Brunetto M, Seto WK, et al. J Hepatol. 2018;68(4):672-681; Buti M et al. Lancet G&H 2016; Chan HLY et
al. Lancet G&H 2016
‡ HBeAg+
HBeAg-
Anlamlı olarak TAF ile yüksek ALT normalizasyonu
0
20
40
60
80
100
0 12 24 36 48 60 72 84 96
Patient
s, %
0
20
40
60
80
100
0 12 24 36 48 60 72 84 96
Hast
alar,
%
Merkez Laboratuvar AASLD Laboratuvar Kriterleri
81%
71%
P=0.038
P=0.035
50%
40%
TAF
TDF
0
20
40
60
80
100
0 12 24 36 48 60 72 84 96
Hast
alar,
%
0
20
40
60
80
100
0 12 24 36 48 60 72 84 96
P=0.003
52%
42% P=0.017
75%
68%
Week
Week Week
Week
Hast
alar
%
50%
32%
83%
75%
72%
67% 45%
36%
KHB hastalarında ALT ve karaciğer-ilişkili mortalite
Shim J-J, AASLD 2017, Poster 1905
Kore’den 2002–2003 arasında 12 486 KHB hastası analiz edilmiştir
Serum ALT seviyesi (> 40 U/L) karaciğer ilişkili mortalite ile olumlu yönde ilişkilidir
1,4 1,7 2,4
5,7 6,3
8,5
0
2
4
6
8
10
<20 20-29 30-39 40-49 50-79 ≥80
Kar
aciğ
er
iliş
kili m
orta
lite
(10
00
kiş
i yı
lı b
aşın
a
Serum ALT (U/L)
Erkek
0,3 0,9 1,2
6,3 6,5
3,2
0
2
4
6
8
10
<20 20-29 30-39 40-49 50-79 ≥80
Serum ALT (U/L)
Kadın
22%
18% 18%
12%
0
5
10
15
20
25
HBeAg kaybı HBeAg Serokonversiyon
%
TAF
TDF
19
96. haftada serolojik yanıt
HBeAg negatiflerde 96 tedavi haftasında bir hastada HBsAg kaybı HBeAg pozitiflerde • HBsAg kaybı: TAF 7/576 hasta vs TDF 4/288, P=0.88 • HBsAg serokonversiyon: TAF 6/576 hasta vs TDF 0/288 hasta, P=0.08
Hast
a, n/
n % P=0.05
P=0.20
123/565 51/285 99/565 35/285
DC = early discontinuation; VB = virologic breakthrough (HBV DNA increase 1 log10IU/mL above nadir or ≥69 IU/mL after being <69 IU/mL for 2 consecutive visits); Viremic = patients with viremia in absence of VB Chan, AASLD 2017, Oral 26
TAF 2. Yıla giren hasta
n=828
HBV DNA <69 IU/mL
86% (710/828)
HBV DNA ≥69 IU/mL 11% (87/828)
96. haftada
Viremik 7% (n=58)
DC HBV DNA ≥69 IU/mL 1% (n=6)
96. Haftada
VB 3% (n=23)
TDF 2. Yıla giren hasta
n=414
HBV DNA <69 IU/mL
85% (351/414)
HBV DNA ≥69 IU/mL 11% (45/414)
96. haftada Viremi
6% (n=26)
DC HBV DNA ≥69 IU/mL 1% (n=6)
96. Haftada
VB 3% (n=13)
DC <69 IU/mL 4% (18/414)
DC <69 IU/mL 4% (31/828)
HBV pol/RT Sekanslama
96. hafta direnç analizi
0 0 0
20
40
60
80
100
Phenotyping
% D
irenç
TAF 0/19
0/8
†Limit of sequencing assay = 69 IU/mL, consensus level results are reported (15% cutoff) * Each patient pool or clone was tested at least twice; on-treatment patient samples were compared to the corresponding baseline sample. ‡ Established assay cutoff of 2-fold change EC50. Includes results from patient pools and isolated clones Agarwal K, Brunetto M, Seto WK, et al. J Hepatol. 2018;68(4):672-681; Chan, AASLD 2017, Oral 26
Sekanslama†
(HBV pol/RT’in doğrudan sekanslaması)
Fenotipleme*‡
in vitro analiz
TAF ve TDF’e 96. haftaya kadar direnç saptanmadı
Fenotipik analizde direnç oranı
TAF 87/828
%11
TDF 45/414
%11
TAF 19/87 %22
TDF 8/45 %18
23
96 hafta boyunca BMD’de değişiklikler
* All p-values from Week 24-96 are < 0.001; p-values from analysis of variance model including treatment as a fixed effect; † p-values from mixed model repeated measures Agarwal K, Brunetto M, Seto WK, et al. J Hepatol. 2018;68(4):672-681; Fung, EASL 2017, SAT-162
Omur Kalça
Mea
n (
SD)
% C
han
ge F
rom
B
asel
ine
Hafta 0 24 48 72 96
TAF, n 851 822 807 792 740
TDF, n 426 405 404 391 369
0 24 48 72 96
856 830 814 799 746
426 410 407 393 371
TAF TDF
‒0.75
‒2.57
−2.51
−0.33
p <0.001†
TAF tedavisi ile kemik mineral dansitesindeki azalmanın anlamlı olarak daha düşük düzeyde olduğu görülmüştür.
p <0.001†
25
96. haftaya kadar renal güvenlilik
-1.2
-4.8
TAF TDF
20
10
0
-10
-20 8 24 48 72 96
Med
yan
eG
FRC
G ‘d
a d
eğiş
iklik
m
L/d
ak (
Q1
, Q3
)
Hafta TAF tedavisi eGFRCG üzerinde anlamlı olarak daha az etki göstermiştir
P≤0.001 P≤0.001
Medyan eGFRCG ’da değişiklik
-1.2
-5.4
• 96 haftada GFR < 50ml/dk olan hasta oranı • TAF %0.1 (bir hasta) & TDF %1.2 (beş hasta)
p=0.017
• Başlangıca göre 96 haftada GFR %25 azalan hasta oranı • TAF %10 & TDF %18 p<0.001
• Belirleyici kriterler; • DM • TDF alıyor olmak • vit D < bazal düzey • başlangıç ALT > x5ULN
Agarwal K, Brunetto M, Seto WK, et al. J Hepatol. 2018;68(4):672-681
Faz III çalışma sonuçları
• TAF güvenli bulunmuştur ve iyi tolere edilmiştir. • Tedaviye bağlı yan etkiler benzerdir.
• Kemik mineral yoğunluğunda TDF ile daha
fazla düşüş gözlenmiştir.
• eGFR’deTAF ile daha az düşüş gözlenirken
tubuler disfonksiyon belirleyicilerin
klerensinde de iyileşme saptanmıştır.
Agarwal K, Brunetto M, Seto WK, et al. J Hepatol. 2018;68(4):672-681
Çalışma tasarımı
Çalışmanın amacı :
144 hafta boyunca TAF ve TDF alan hastalarının etkililiği ve güvenliliği (96. hafta TAF’a geçen hastaları dışarıda tutan bir analiz)
Primer
sonlanım noktası
0. hafta 384. hafta 144. hafta
TDF DB 300mg
Açık-etiketli
48. hafta
TAF 25 mg
96. hafta
TAF DB 25mg n=866
n=432
Sekonder
Analiz
TAF OL 25 mg (N=180)
TDF DB 300 mg
(N=252)
Mavi ile işaretlenenler şimdiki
analizi belirtmektedir
30
TAF OL 25 mg (N=360)
TAF DB 25 mg
(N=506)
144. hafta HBV DNA <29 IU/mL
TAF TDF
HBeAg kaybı, n/N (%) 135/565 (24) 39/175 (22)
HBeAg serokonversiyon, n/N (%) 105/565 (19) 23/175 (13)
HBsAg kaybı, n/N (%) 9/857 (1) 3/251 (1)
HBsAg serokonversiyon, n/N (%) 2/857 (<1) 0/251 (0)
TAF ve TDF’e 144. haftaya kadar direnç saptanmadı 32
p =0.71 87 85
20
40
60
80
100
TAF TDF
74 71
0
20
40
60
80
100
TAF TDF
p=0.59
HBeAg-Negatif HBeAg-Pozitif
HB
V D
NA
<2
9 I
U/m
L, %
248/285 63/74 428/581 127/178
71 59
0
20
40
60
80
100
144. haftada ALT normalizasyonu (AASLD 2018 kriterlerine göre
Chan, AASLD 2018, 0381
188/ 264
Hasta
ora
nla
rı,
%
43/ 73
TDF TAF
P=0.052
64 53
0
20
40
60
80
100
362/ 567
Hasta
ora
nla
rı,
%
91/ 172
TDF TAF
P=0.01
TAF ile AASLD 2018 ALT normalizasyon kriterlerine göre daha yüksek oran elde edilmiştir
33
HBeAg-Negatif HBeAg-Pozitif
AASLD 2018 kriterleri ULN: erkek ≤ 35 U/L, kadın ≤ 25 U/L
144. hafta renal parametrelerde değişiklik
*From 2-sided Wilcoxon rank-sum test Chan, AASLD 2018, 0381
TAF ile 144. haftada anlamlı olarak daha küçük eGFRCG azalışları ve proksimal tubul belirteçlerinde değişiklik gözlendi.
34
Med
ian
Ch
ange
Fro
m B
asel
ine,
mL/
min
(Q
1, Q
3)
TAF TDF
−1.2
−6.0
p<0.001
Hafta 144 120 96 72 48 24 0
-20
-10
0
10
-5
0
50
100
150
200
250
Retinol-Bağlayıcı Protein:Kr
β2-Mikroglobulin:Kr
54.2
102.7
23.1
120.7
Med
ian
% C
han
ge F
rom
Bas
elin
e (Q
1, Q
3)
p<0.001* p<0.001*
eGFRCG’de değişiklik
388.5
35
*From analysis of variance model including treatment as fixed effect † From Cochran-Mantel-Haenszel test for ordinal data (row mean scores differ statistic was used). Chan, AASLD 2018, 0381
TAF ile daha az kalça kemik mineral younluğundan anlamlı azalma
144. haftaya kadar KMD’deki değişiklikler Kalça
TAF TDF
Hafta
-0.41
-2.49
144 120 96 72 48 24 0 -8
-6
-4
-2
0
2
4
Baş
lan
gıca
gö
re o
rtan
ca d
eği
şikl
ik, %
(SD
)
p<0.001*
> 3%
≤ 3%
≤ 3%
≤ 3%
≤ 3%
> 3%
P<0.001†
0
20
40
60
80
100
TAF TDF H
asta
lar,
%
İyileşme Kötüleşme
> 3%
> 3%
Çalışma tasarımı
108 ve 110 Çalışmaları TDF’ten TAF’a Geçiş (geçiş sonrası 48 hafta analizi)
Pan, AASLD 2017, Poster 904
2 faz 3, randomize, çift-kör, aktif kontrollü çalışma
– 108 çalışması (N=425): HBeAg-negatif hastalar
– 110 çalışması (N=873): HBeAg-pozitif hastalar
Önemli dahil etme kriterleri (her iki çalışma için de)
– HBV DNA ≥20,000 IU/mL; ALT >60 U/L (erkekler) >38 U/L (kadın); eGFR ≥50 mL/dak
2:1 randomizasyon
– HBV DNA seviyelerine ve tedavi deneyimlerine göre sınıflandırma
37
Primer
sonlanım*
0. hafta 384. hafta 144. hafta
TAF 25mg
TDF 300mg
Açık-etiketli
48. hafta
TAF 25 mg
96. hafta
TAF 25mg
TDF 300mg
n=435
n=211
n=361
n=180
Açık-etiketli
TAF 25 mg
80 88 89
0
20
40
60
80
100
41 47
65
0
20
40
60
80
100
Virolojik ve biyokimyasal etkinlik
39
144 hafta
96 hafta
TDF → TAF TDF
83/ 176
109/ 167
ALT Normalizasyonu AASLD Laboratuvar kriterleri
p<0.001
156/ 177 H
BV
DN
A <
29 IU
/mL,
%
149/ 167
HBV DNA <29 IU/mL
144 hafta
96 hafta
ALT
Norm
aliz
asyonu
, %
TDF’ten TAF’a geçince viral baskılama korundu, ALT normalizasyonu arttı
Pan, AASLD 2017, Poster 904; Chan, AASLD 2017, Oral 26 Data on file, Gilead Sciences, Inc.
48 hafta
45/ 180
73/ 180
48 hafta
eGFRCG, estimated glomerular filtration rate as measured by the Cockcroft-Gault equation Pan, AASLD 2017, Poster 904
eGFRCG ’de değişiklik
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
0 24 48 72 96 120 144
TAF TDF
Med
ian
Ch
ange
Fro
m B
asel
ine,
m
L/m
in (
Q1
, Q3
)
Week
-0.6
-1.2
p=0.34
TDF→TAF
p<0.001
0.0
-4.8
96. Haftadan sonra 144. haftaya kadar TDF’ten TAF’a geçen hastalarda anlamlı eGFRCG artışı
TAF ya da TDF ile tedavi edilen hastalarda renal laboratuvar parametreleri
-8
-6
-4
-2
0
2
4
0 24 48 72 96 120 144
Pan, AASLD 2017, Poster 904
TDF’ten TAF’a geçen hastalarda KMD’deki değişiklikler
‡
42
TAF TDF
Mea
n %
Ch
ange
Fro
m B
asel
ine,
g/
cm2 (
SD)
TDF→TAF
p<0.001
-0.03
-2.70
Kalça Omurga
Hafta Hafta
-8
-6
-4
-2
0
2
4
0 24 48 72 96 120 144
p<0.001
-0.5
-1.6
p<0.001 -0.5
-1.2 p=0.042
-0.9
-3.1
TDF’ten TAF’a geçen hastalarda 48. haftada kalça ve omurga KMD’de anlamlı iyileşme saptandı
SONUÇ
• Kronik hepatit B hastalarında en az TDF kadar etkin.
• Yan etki profili açısından TDF’a göre daha güvenli.
• TDF ile bozulan KMD ve renal fonksiyonlarda TAF’a geçiş ile iyileşme elde edilebiliyor.