kreu drejtimi financiar 12 saimir sallaku, mba

Kreu

12

Kosto e Kapitalit

Saimir Sallaku, MBA Lektor

DREJTIMI FINANCIAR

Kuptimi i konceptit të kostos së kapitalit si dhe burimet

specifike të kapitalit që përfshin.

Përcaktimi I kostos së borxhit afatgjatë dhe kosto e

aksioneve preferenciale.

Llogaritja e kostos së aksioneve të zakonshme si dhe

emetimit të aksioneve të reja.

Objektivat e Kapitullit

Gjetja e kostos mesatare të kapitalit (WACC).

Shpjegimi I procedurave të përdorura për të

përcaktuar shumat kufi të financimit dhe koston

mesatare, marzhinale të kapitalit (WMCC).

Shpjegimi se si mund të përdoret kosto

marxhinale mesatare e kapitalit dhe kurba e

mundesive te investimit per te marre vendimet

financiare/investimit te firmes.

Objektivat e Kapitullit

Paraqitje e Kostos së Kapitalit

Kosto e kapitalit është një koncept I

rëndësishëm që lidh vendimet për investimet

afatgjata të firmës me pasurinë e pronarëve.

Është një ―numër magjik‖ që përdoret për të

përcaktuar nqs një investim I propozuar do të

rrisë apo ulë cmimin e aksioneve të firmës.

Kosto e kapitalit është norma e kthimit që firma

duhet të ketë nga projektet e investimit për të

mbajtur vlerën e aksioneve të saj.

Struktura e Kapitalit të Firmës

Koncepti Bazë

Pse duhet të llogarisim ―koston mesatare të

kapitalit të një kompanie‖?

Supozoni që kompania ABC ka mundësinë e

mëposhtme të investimit :

• Investimit fillestar = $100,000

• Jetëgjatësia = 20 vjet

• IRR = 7%

• Kosto e burimit më të lirë të financimit, Borxhi = 6%

Duke pasur informacionin e mësipërm, manaxheri

financiar I një kompanie do të ishte I predispozuar për

të pranuar dhe ndërrmarë investimin.

Koncepti Bazë

Pse duhet të llogarisim ―koston mesatare të

kapitalit të një kompanie‖?

Një javë më pas kompania ka një mundësi tjetër

investimi

Investimi fillestar = $100,000

• Jetëgjatësia = 20 vjet

• IRR = 12%

• Kosto e burimit më të lirë të financimit, KV = 14%

Duke pasur këtë informacion, firma do ta refuzonte

këtë mundësi, mgjs mund të jetë më I dëshirueshëm.

Koncepti Bazë

Ashtu sic tregon dhe shembulli I thjeshtë, përdorimi I kësaj metode për vlerësimin e mundësive të investimit nuk është në interesin më të mirë të aksionerëve.

Në periudhën afatgjatë, firma duhet të ndërrmarë invetime që maksimizojnë vlerën e firmës.

Kjo mund të realizohet vetëm nqs ndërrmer projekte që kanë kthime më të mëdha se kosto mesatare e kapitalit të firmës (ose WACC).

Disa supozime bazë

Risku I biznesit—risku që mund të ketë firma për mos mbulimin e kostove operative—supozohet si I pandryshuar. Kjo do të thotë që pranimi I një projekti të caktuar nuk ndikon mbi aftësinë e firmës për të mbuluar kostot operative.

Risku financiar—risku I firmës për mos mbulimin e detyrimeve financiare supozohet si I pandryshuar. Kjo do të thotë që projektet financohen në mënyrë të tillë që aftësia e firmës për të mbuluar koston financiare mbetet e pandryshuar.

Kostot mbas taksave konsiderohen të rëndësishme—kosto e kapitalit llogaritet mbas taksave.

Kosto e burimeve specifike të

kapitalit

Kosto mbas taksave e borxhit (ki)

Kosto para taksave e borxhit është e barabartë me rezultatin deri

në maturim të borxhit të kompanisë, të rregulluar për kostot e

emetimit.

Kini parasysh që rezultati deri në maturim i borxhit varet nga një

sërë faktorësh që përfshijnë normën nominale të interesit, datën

e maturimit, vlerën nominale të borxhit, kushtet aktuale të tregut

dhe cmimin e shitjeve.

Pas llogaritjes së rezultatit deri në maturim, duhet bërë një

modifikim për të marrë në konsideratë faktin që interesat për

borxhin janë shpenzime të zbritshme për firmën emetuese.


kapitalit


Do të kujtoheni nga më parë që YTM e një obligacioni mund të

llogaritet në tre mënyra :

• Prova – E vertetë dhe e gabuar

• Përdorimi I makinës llogaritëse financiare

• Përdorimi I Microsoft® Excel


kapitalit


Supozoni një kompani që mund të emetojë kupone me 9%,

borxh 20 vjecar me vlerë nominale $1,000 për $980. Supozoni

që kosto të tjera do të jetë deri në 2% të vlerës nominale. Gjeni

koston para taksave të borxhit.

YTM = 9.45%


kapitalit


Gjeni koston e borxhit mbas taksave duke supozuar

një normë tatimi prej 40% :

ki = 9.45% (1-.40) = 5.67%

Kjo tregon se kosto e borxhit mbas taksave është

5.67%.

ki = kd (1 - t)


kapitalit

Kosto e aksioneve të preferuara (kp)

Në ekuacionin e mësipërm, F paraqet kostot e shitjes

(në $). Ashtu si në rastin e borxhit, kosto për aksionet e

reja preferenciale do të jetë më shumë se kthimi mbi

aksionet aktuale preferenciale duke qënë se firma duhet

të paguajë për të shitur aksionin.

kp = Dp / (Pp - F)


kapitalit

Kosto e aksioneve të preferuara (kp)

Për shembull nqs një kompani do të emetonte aksione

preferenciale që kanë një divident vjetor $5, ta shesin

për $55 për aksion, dhe të paguajnë $3 për aksion për ta

shitur, kosto e aksionit preferencial do të ishte :

kp = $5/($55 - $3) = $5/$52 = 9.62%

kp = Dp/(Pp - F)

kp = Dp/Np


kapitalit

Kosto e Aksionit të Zakonshëm

Ka dy forma të financimit të aksioneve të zakonshme :

fitimet e pashpërndara dhe emetimi i aksioneve të

reja.

Për më tepër, ka dy mënyra të ndryshme për të

llogaritur koston e aksionit të zakonshëm: modeli i

vlerësimit të dividentit dhe modeli CAPM.

Modelet e vlerësimit të dividentëve bazohen në

supozimin që vlera e një aksioni bazohet në vlerën

aktuale të dividentëve të ardhshëm.


Përdorimi i modelit të rrijtes konstante :

ks = (D1/P0) + g

ks = rf + b(km - rf)


kapitalit

Mund të llogaritet dhe kosto e aksionit të zakonshëm

duke përdorur modelin CAPM:

Modeli CAPM ndryshon nga modelet e vlerësimit të

dividentëve duke qënë se e konsideron riskun e

firmës të reflektuar në beta.


kapitalit


Nga ana tjetër modelet e vlerësimit të dividentëve,

nuk e marrin parasysh riskun në mënyrë eksplicite.

Këto modele përdorin cmimin e tregut (P0) si një

reflektim I preferencave për risk të investitorëve në

treg.

Megjithëse të dy janë ekuivalentë nga ana teorike,

modelet për vlerësimin e dividentëve janë të

preferuara sepse të dhënat që kërkohen janë më të

disponueshme.


kapitalit


Të dy modelet ndryshojnë sepse modeli I vlerësimit të

dividentëve (ndryshe nga CAPM) mund rregullohet

për kostot e shitjes në llogaritjen e kostos së kapitalit

të ri.

Kjo do të tregohet në shembujt në vijim.


kapitalit


Kosto e fitimeve të pashpërndara (ks)

• Metoda e tregut

ks = rf + b(km - rf)

• Për shembull, nqs bono e thesarit 3-mujore është aktualisht

5.0%, premiumi I riskut është 9%, dhe beta e firmës është

1.20, kosto e fitimeve të pashpërndara do të jetë :

ks = 5.0 + 1.2(9) = 15.8%


kapitalit


Kosto fitimeve të pashpërndara (ks)

• Modeli i rritjes konstante të dividentit

ks = (D1/P0) + g

• Për shembull, supozoni se një firmë ka paguar një divident prej $2.50 për aksion, dhe pret që të rriten me 10% pafundësisht, dhe është duke i shitur aktualisht për $50 për aksion.

Së pari, D1 = 2.50(1 + .10) = 2.75, dhe

ks = (2.75/50) + .10 = 15.5%


kapitalit


Kosto fitimeve të pashpërndara(ks)

• Shembulli I mëparshëm tregon se kosto e fitimeve të

pashpërndara është rreth 15.5% dhe 15.8%. Në këtë pikë,

mund të përdorim njërën ose tjetrën ose një mesatare të të

dyjave.

• Duke përdorur gjykimin manaxherial si dhe preferencën për

më të lartën, përdorim vlerën 15.8% për koston e fitimeve të

pashpërndara.


kapitalit


Kosto e kapitalit të ri (kn)

• Modeli I rritjes konstante të dividentëve

kn = [D1/(P0 - F)] + g

• Duke vazhduar me shembullin e mëparshëm, sa do ti

kushtojë firmës për të krijuar kapital të ri nqs kostot e shitjes

janë $4.00 për aksion?

kn = [2.75/(50 - 4)] + .10 = 15.97% or 16%

Kosto Mesatare e Kapitalit

Kosto mesatare e kapitalit (WACC), ka, reflekton koston

mesatare të pritshme në periudhën afatgjatë.

Gjendet duke ponderuar koston për secilin tip kapitali me

peshën në strukturën e kapitalit të firmës.

Llogaritja e WACC është shumë e thjeshtë sic tregohet

dhe më poshtë.


Peshat e strukturës së kapitalit

Peshat në ekuacionin e mësipërm përfaqësojnë një

miks specifik financimi (ku wi = % e borxhit, wp = % e

preferuar, and ws = % e zakonshme).

Në mënyrë specifike, këto pesha janë ato që

minimizojnë koston e firmës për krijimin e fondeve.

WACC (ka) = wiki + wpkp + wsks



Për shembull, supozoni që vlera e tregut e borxhit të

firmës është $40 milion, vlera e tregut e aksioneve të

preferuara është $10 milion, dhe vlera e tregut e të

kapitalit të vet është $50 milion.

Duke pjesëtuar secilin komponent me totalin prej

$100 milion na jep peshat e tregut prej 40% për

borxhin, 10% për aksionet preferenciale, dhe 50% për

të zakonshmet.




Duke përdorur kostot e llogaritura më parë së bashku

me peshat e tregut, ne do të llogarisim koston e

kapitalit si më poshtë :

• WACC = .4(5.67%) + .1(9.62%) + .5 (15.8%) = 11.13%

Kjo supozon se firma ka fitime të pashpërndara për të

financuar projekte investimi.


Kosto Marxhinale e Kapitalit dhe

Vendimet e Investimit

Kosto mesatare marxhinale e kapitalit (WMCC)

WACC rritet me rritjen e kapitalit të ri në firmë.

Kjo është e vërtetë sepse kompanitë kanë nevojë për

të që të rrisin kthimet për investitorët me qëllim që t’i

kompensojnë ata për riskun e rritur që vjen si pasojë

e angazhimit të shumave më të mëdha të kapitalit.

Si rrjedhim, kosto do të rritet kur firma nuk do të ketë

më fitim të pashpërndarë të lirë dhe do të detyrohet të

kërkojë kapital të ri më të shtrenjtë.




Gjetja e pikave të prerjes

• Gjetja e pikave të prerjes tek WMCC do të na lejojë të përcaktojmë

se në cilin nivel të financimit të ri do të rritet WACC

si rezultat I faktorëve të përmendur më sipër.

BPj = AFj/wj

Ku:

BPj = Pika e prerjes për burimin e financimit j

AFj = sasia e fondeve të disponueshme për një kosto të caktuar

wj = pesha e strukturës së synuar të kapitalit për burimin j




Gjetja e pikave kufi të financimit

• Supozojmë se në shembullim që kemi përdorur, firma ka në

dispozicion 2 milion $ fitimi të pashpërndara. Kur ky fitim

shfrytëzohet I gjithi, atëherë firma duhet të emetojë kapital të

ri (më të shtrenjtë). Për më tepër, kompania beson se mund

të rrisë borxh të lirë deri në 1 milion $, shumë pas të cilws

borxhi shtesë do të kushtojë 7% (pas taksave).

• Bazuar në këkë informacion, firma mund të përcaktojë

shumat kufi të financimit si më poshtë:

BPequity = $2,000,000/.5 = $4,000,000

BPdebt = $1,000,000/.4 = $2,500,000

WMCC dhe Vendimet e Investimeve

Kosto Marxhinale e Ponderuar e Kapitalit (WMCC)

Gjetja e shumave kufi të financimit

• Kjo do të thotë se firma mund të financojë investime deri në shumën 4 milion $ përpara se të detyrohet të emetojë kapital të ri dhe deri në 2.5 milion $ investime përpara se të jetë e detyruar të emetojë borxh nga kategoria e shtrenjtë.

• Bazuar në këtë informacion, ne mund të llogarisim WMCC si më poshtë:


WACC per Shuma te Ndryshme te Financimit te Ri

Shumat e Financimit te Ri

Burimi i Kapitalit Pesha Kosto

Kosto e Ponderuar

0$ - 2.5 mil $ Borxh 40% 5.67% 2.268%

AP 10% 9.62% 0.962%

AZ 50% 15.80% 7.900%

WACC 11.130%

2.5 mil $ - 4.0 mil $ Borxh 40% 7.00% 2.800%

AP 10% 9.62% 0.962%

AZ 50% 15.80% 7.900%

WACC 11.662%

mbi 4.0 mil $ Borxh 40% 7.00% 2.800%

AP 10% 9.62% 0.962%

AZ 50% 16.00% 8.000%

WACC 11.762%



Kurba e Mundësive të Investimeve (IOS)

Tani supozojmë se firma ka në dispozicion mundësitë

e mëposhtme të investimeve :

Duke kombinuar WMCC me IOS marrim:

Projektet IRR Investimi Fillestar

Investimi Kumulativ

A 13.00% $ 1,000,000 $ 1,000,000

B 12.00% $ 1,000,000 $ 2,000,000

C 11.50% $ 1,000,000 $ 3,000,000

D 11.00% $ 1,000,000 $ 4,000,000

E 10.00% $ 1,000,000 $ 5,000,000


Kjo tregon se fima mund të

pranojë vetëm Projektet A & B

Kreu

12

Faleminderit.

Saimir Sallaku, MBA Lektor

DREJTIMI FINANCIAR

kreu drejtimi financiar 12 saimir sallaku, mba

Documents