kod - Комора доктора медицине...

final finala.indd

kongresi 1

KODKOD 32

ASO

PIS

KO

MO

RE

DO

KT

OR

A M

EDIC

INE

REP

UB

LIK

E SR

PSK

E

GODINA XII GODINA XII NOVEMBARNOVEMBAR 2013. 2013.

2 rubrika

kongresi 3RIJE GLAVNOG I ODGOVORNOG UREDNIKA

BROJ 32 ASOPIS KOMORE DOKTORA MEDICINE RS

IzdavaKomora doktora medicine RSwww.komoradoktorars.org

Glavni i odgovorni urednikProf. dr Jelica Predojevi Samardi

Urednikeljka Grabe Biukovi

Gra ka pripremaVanesa Kova

LektorMladen Kele

SekretarJelena Plavljanin

Adresa redakcijeKOD, Prvog krajikog korpusa 4/178000 Banja Luka, RS, BiHTel/fax: +387 51 32 93 63+387 51 329 360e-mail: [email protected]@blic.net

tampaGrafomark d.o.o.

asopis je osloboen poreza na promet na os novu lana 33. stav 1. taka 9, Zakona o akcizama i porezu na promet, rjeenjem br: 06/6-61-882/02, Ministarstvo nauke i kulture RS.

KODelika mi je ast i zadovoljstvo to sam izabrana za novog glavnog i odgovornog uredni-ka asopisa KOD. Ovom prilikom elim se zahvaliti Izvrnom odboru Komore doktora medicine Republike Srpske koji mi je povjerio

ovu odgovornu dunost.asopis KOD neprekidno izlazi od 2001. godine. Za to

bi se trebalo zahvaliti dosadanjem Glavnom i odgovornom uredniku prof. dr Gostimiru Mikau i lanovima redakcije koji su zajedno i savjesno radili na pripremi i izdavanju asopisa. Naravno, zahvalnost pripada i autorima koji su objavljivali svoje priloge, kao i vama itaocima koji ste, svojim sugesti-jama, pomagali da KOD iz dana u dan bude bolji.

Biti glavni i odgovorni urednik KOD-a vrlo je zahtjevna i odgovorna dunost. Odgovornost se ne odnosi samo na poslove ureivanja sadraja asopisa, ona znai i veliku odgovornost prema itaocima asopisa. Moraju se pratiti potrebe i zanimanja nae profesije. Naravno, od urednika se trai poveanje kvalitete i planiranje budunosti asopisa. Sve to obavezuje na spremnost za naporan i dugotrajan rad jer se jedino tako moe ostvariti kontinuirano izlaenje asopisa i podizanje nivoa njegove kvalitete.

Pozivam vas na saradnju, da nam dostavljate vlastite rado-ve, informacije i sve ono to smatrate relevantnim za kreaciju mogueg, kvalitetnijeg ivljenja, ali i stvaranja.

Kretaemo se putevima meu javom i me snom, stvarnost emo pokuati uiniti jasnijom ali niko nam ne moe zabraniti da sanjamo, jer mnogi snovi su se ostvarili pa zato ne bi i oni o boljim uslovima rada, boljim platama i besprijekorno istim ljekarskim mantilima u svakom pogledu.

Prof. dr Jelica Predojevi Samardi

BROJ 32

...ME JAVOM I ME SNOM...

3

V

4 rubrika

ASOPIS KOMORE DOKTORA MEDICINE RS BROJ 32

KODKODSADRAJ

Rije urednikaMe javom i me snom

SvijetTop plate nakon 12 godina prakse

Siromani kao pokusni kunii

DogaajiTrei kongres doktora medicine Republike Srpske

Neophodna aktivnija populaciona politikaNaunici otkrili precizan sistem kontrole

transporta i isporuke elijskog materijala

Korak daljeBolnica po mjeri pacijenata

IntervjuProf. dr Dragan Katani, pedijatar edokrinolog

Institut za zdravstvenu zatitu dece i omladine VojvodineNovi Sad

Aktivnosti komore12 godina postojanja Komore doktora medicine

Simpozijum ljekarskih komora zemalja centralne i istone Evrope

Prve licenceIzvrni odbor Komore

AktuelnoNedostatak novca smanjio broj preventivnih pregleda

3

68

101213

14

16

1821

2223

27

kongresi 5sadraj


5

PredstavljamoEdukacija strunjaka u skladu sa novim naunim dostignuima

Naune titulePromocija doktora medicinskih i stomatolokih nauka 2013. Promocija magistara medicinskih nauka 2013.

NaukaEfekti hroninog stresa mogu se odraziti na vae gene

In memoriam

Struni skupovi bodovani od strane centra za KME Struni skupoviZajedniki sastanak udruenja pedijatara i udruenja ginekologa RS Simpozijum o bolestima titne ljezde u djeijem uzrastuSavremena medicina u zemlji izlazeeg suncaNova saznanja iz farmakologije i djeije psihijatrijeKreativna psihofarmakoterapija

VremeplovDr Branko ubriloviLjekar, politiar i jedan o osnivaa Ljekarske komore Vrbaske banovine

Knjige koje itamoDragan R. KovaZAGRLJENI I MRTVI Alis ManroMODERAN PISAC U RUHU KLASIKA

Kongresi: januar 2014 mart 2014.

28

3031

34

36

38

40

41424343

44

46

47

48

6 svijet


Njemaka

TOP PLATE POSLIJE DVANAEST GODINA PRAKSE

Ljekari u Njemakoj nisu zadovoljni svojim primanjima.

Neprestano istiu injenicu da im treba dvanaest

godina specijalistikog rada, da bi slubeno uli

u red kvali kovanih, kao i to da ef javne bolnice ima maksimalnu platu od 8200

evra, kolika je plata jednog srednjepozicioniranog

menadera u Njemakom Telekomu ili bilo kojoj

njemakoj banci, koji nema odgovornost za ljudske ivote

Dok sve vei broj ljekara iz naeg regiona eli da ra-di u zemljama EU, ljekari iz Njemake odlaze u Ameriku i nordijske zemlje, tvrdei da su im plate male u odnosu na permanentno uenje i odgovornosti koje imaju na poslu. Ovom prilikom emo napra-viti mali uvid, na osnovu dostupnih informacija o platama njemakih ljekara, u ivot i navike ljekara u ovoj ekonomski stabilnoj evropskoj zemlji.

Prije svega, podmiivanje, izgleda, tamo ne postoji. To je precizno regulisano i u tarifnim ugovorima Marburger Bunda, njemakog sin-dikata ljekara zaposlenih u javnim bolnicama i klinikama (gradskim i univerzitetskim), gdje pie da je lje-kar obavezan da prijavi nadreenima svaki pokuaj podmiivanja. U istom dokumentu, regulisana su i sva prava i obaveze zaposlenih, te plate i uslovi rada. Tako, ljekar koji pone da radi odmah po zavretku

kongresi 7svijet


estogodinjeg studija medicine, u prvoj godini zarauje 3944 evra mje-seno (bruto) radei 42 sata nedjelj-no, bez deurstava i prekovremenih sati. U periodu specijalizacije plata mu se godinje poveava za 200 evra da bi u posljednjoj, estoj godini specijalizacije, iznosila 5069 evra. Kao specijalista, ljekar, u prvoj godini rada, ima redovni lini dohodak od 5205 evra koji mu, svake dvije do tri godine, raste za oko 400 evra. Najvioj platnoj grupi pripadaju ljekari koji imaju vie od dvanaest godina specija-listike prakse. Njihova redovna bruto primanja su 6685 evra, dok oni na efovskim pozicijama imaju dodatnih 1000 do 2000 evra. Deurstvima se ovaj iznos znatno poveava, zavisno od platne grupe ljekara, ali i od toga, da li se radi o deurstvu poslije kojeg ljekar mora uzeti slobodan dan ili npr. o subotnjem deurstvu, koje je nan-sijski vrlo atraktivno, jer je nedjelja ionako slobodan dan. Specijalista ko-ji odrauje dvadesetetvoroasovno subotnje deurstvo dobija naknadu od 644 evra. Noni rad, od devet sati uvee do devet sati ujutru, vrijedi 52 evra. Broj ovakvih, nonih zalaganja, je ogranien i u praksi i kako je to predvieno Ugovorom, dozvoljeno je

najvie etiri do pet puta u mjesecu, to je ve na gornjoj granici dozvoljenog optereenja.Ljekari u Njemakoj ipak, nisu zado-voljni svojim primanjima. Neprestano istiu injenicu da im treba dvanaest godina prakse da bi slubeno uli u red kvali kovanih, kao i to da ef javne bolnice ima maksimalnu platu od 8200 eura, kolika je plata jednog srednjepo-zicioniranog menadera u Njemakom Telekomu ili bilo kojoj njemakoj ban-ci, koji nema odgovornost za ljudske ivote. Zato mnogi od njih rado odlaze u druge razvijene zemlje, dok njihova mjesta popunjavaju preteno kolege iz istonoevropskih zemalja, za koje je Njemaka, sa ovakvim platama, zemlja iz snova. eljka Grabe Biukovi

Dodatak za efovske pozicije

Najvioj platnoj grupi pripadaju ljekari koji imaju vie od dvanaest godina specijalistike prakse. Njihova redovna bruto primanja su 6685 evra, dok oni na efov-skim pozicijama imaju dodatnih 1000 do 2000 evra.

7

8 svijet


Druga najmnogoljudnija zemlja svijeta, poligon je za ispitivanje lijekova i novih hemijskih sredstava

SIROMANI KAO POKUSNI KUNII

Farmaceutske kompanije koriste masovno siromatvo Indijaca i podvrgavaju ih eksperimentisanju sa sve eim smrtnim ishodom

Broj onih ije je zdravlje ote-eno eksperimentalnim lije-kovima poveava se iz dana u dan, dok je broj umrlih tokom ispi-tivanja izmeu 2010. i 2012. godine 1542, podaci su Ministarstva zdravlja Indije.Testiranja su provedena na siro-manim ljudima u ruralnim krajevima koji se nemaju kome poaliti ako neto krene po zlu. Nekoliko orga-nizacija za ljudska prava uoilo je nemoralnost ovih postupaka i pod-nijelo peticiju pred Vrhovnim sudom objanjavajui cijeli problem.

Indija

kongresi 9svijet


Ova praksa e se sigurno nastaviti ukoliko vlada ne sprijei farmaceut-ske kompanije da vrebaju siromane i veinom neobrazovane stanovnike, kako bi ih uz minimalne ili nikakve naknade, koristile u procesu ispitiva-nja novih lijekova. To im omoguava korumpirani i zastarjeli pravosudni i administrativni sistem koji nema odovarajuu zakonsku regulativu za provoenje klinikih ispitivanja. Urednik indijskog izdanja Monthly Index of Medical Specialties, Cgulhati navodi da testiranje novih hemikalija ne pomae dravi ve samo proizvo-aima lijekova da sreu trokove i izbjegnu plaanje naknada.

Zato je Indijski Vrhovni sud naredio Ministarstvu zdravstva da obrazloi svoja odobrenja za nova 162 klinika ispitivanja koja bi se trebala provesti u toj zemlji.

Skupa i jeftina radna snaga

Ispitivanja se provode i u drugim zemljama, ali sa mnogo vie kontrole. Vie od 20 miliona ljudi u Americi uestvuje u klinikim isitivanjima na univerzitetima, bolnicama, farmaceutskim i biotehno-lokim kompanijama. Svi oni dobro su plaeni i upoznati sa rizicima. Mnogi se javljaju sami na ispitivanja, a ankete pokazuju da 44% njih uestvuje izmeu dva do pet puta u razliitim eksperimentima. Dok su dobrovoljci u Americi skupi, u Indiji su jeftini, kao uostalom i radna snaga.

9


10 dogaaji

Banja Vruica, 7 - 10. novembra 2013. godine

TREI KONGRES DOKTORA MEDICINE REPUBLIKE SRPSKE

U radu skupa uestvovalo je oko 200 ljekara svih specijalnosti iz Republike

Srpske i gosti iz Srbije, Slovenije, Federacije BiH, Bugarske

Gosti na otvaranju Kongresa. S lijeva na desno:

dr Andrej Kahajev, predsjednik Foruma ljekarskih asocijacija Jugoistone Evrope;

dr Dragan Bogdani, ministar zdravlja i socijalne zatite RS;

Darko Toma, direktor Fonda ZOSZ RS; dr Duko Rai, v.d. direktora KC Banjaluka i dr Zlatko Maksimovi, predsjednik Odbora za

zdravstvo u Skuptini RS.

Drutvo doktora medi-cine Republike Srpske uspjeno je organizova-lo najvei struni skup u naoj zemlji, koji se svake druge godine odrava u Banji Vruici u Te-sliu. Teme kongresa: Bolesti savre-menog doba, Dobra klinika praksa u primarnoj zdravstvenoj zatiti i Novine u hirurkim granama oku-pile su veliki broj uesnika, koji su

kroz prezentacije radova omoguili razmjenu iskustava i sticanje novih naunih saznanja. Vie od 250 pri-javljenih radova, od kojih je nauni odbor prihvatio 171 rad, govori o velikom zalaganju kolega da pred-stave svoja iskustva i istraivanja, rekao je prof. dr Sinia Miljkovi predsjednik Drutva i Organizacio-nog odbora i dodao: stalno uenje i provjera u praksi metoda i terapij-

kongresi 11


dogaaji

skih postupaka, koje svakodnevno provodimo, obaveza je svih nas. Ovakvi susreti su prava prilika za sticanje znanja, za diskusije i do-govore, kako bi se zajedno angaovali na stalnom poboljavanju e kasnosti zdravstve-ne zatite stanovnika. Svoja bogata profesionalna iskustva pre-zentovali su i akademici prof. dr Vladimir Kosti, prof. dr Dragan Mici i prof. dr ore Radak iz Beograda.Prisutnima su se obratili i zaeljeli im uspje-an rad: ministar zdravlja i socijalne zatite Dragan Bogdani, Darko Toma, direktor

Fonda socijalnog i zdravstvenog osiguranja, v.d. direktora Klinikog centra Banjaluka Duko Rai, predsjednik Asocijacije lje-kara Jugoistone Evrope Andrej Kahajev iz Bugarske, predstavnici Odbora za zdravstvo Skuptine RS i farmaceutske kue Hemo-farm, generalnog sponzora Kongresa.Uesnici Kongresa su u pauzama predavanja mogli da pogledaju Izlobu Nakit ranovizan-tijskog grada Balkis, autora Bojana Vujino-via i pozorinu predstavu Kako ubiti mua Gradskog pozorita Jazavac iz Banjaluke.

Akademik prof. dr Vladimir Kosti odrao je predavanje pod nazivom: Kada, kako i gde poinje Parkinsonova bolest.

Predsjednik Drutva doktora medicine RS prof. dr Sinia

Miljkovi

11

12 dogaaji


Okrugli sto

NEOPHODNA AKTIVNIJA POPULACIONA POLITIKA

Konstantan pad nataliteta je opasna nezarazna bolest koja ugroava nau zemlju - stav je

strunjaka okupljenih na okruglom stolu

Reproduktivno zdravlje - uslov opstanka, koji

je organizovao Odbor za reproduktivno zdravlje Odjeljenja medicinskih

nauka Akademije nauka i umjetnosti Republike

Srpske u Banjaluci

Posljednjih godina broj umr-lih daleko je vei od broja roenih, a osim pada nata-liteta problem su i maligne i polno prenosive bolesti. U tako sloenoj demografskoj situaciji moe li ita biti vanije od brige za opstanak jednog naroda - pitanje je, na koje su, svako iz svog ugla, pokuali da odgovore ljekari, demogra i po-litiari, na raspravi organizovanoj u okviru manifestacija povodom obiljeavanja dvadeset godina po-stojanja Akademije nauka i umjet-nosti RS. elimo da na naunoj i strunoj osnovi naemo odgovore i donesemo zakljuke uvjereni da emo tako uticati na populacionu politiku -rekao je predsjednik ANU-RS-a akademik Rajko Kuzmanovi, pozdravljajui uesnike. Ministar porodice, omladine i sporta u vladi RS Nada Teanovi ukazala je na probleme sa kojima se danas suo-

avaju mladi i potrebi unapreenja edukacije adolescenata o reproduk-tivnom zdravlju.

Nakon uvodnog izlaganja akademi-ka Drenke eerov Zeevi, sekre-tara Odjeljenja medicinskih nauka, uslijedila su izlaganja banjalukih strunjaka iz oblasti ginekologije: prof. dr Nenada Babia, prof. dr Sanje Sibini, prof. dr Neboje Jovania i strunjaka iz Beograda: prof. dr Branke Nikoli i prof. dr Aleksandra Ljubia. Znaajan dopri-nos sagledavanju ukupnog problema dali su i demogra : prof. dr Drako Marinkovi i prof. dr Stevo Paali. Ova rasprava ukazala je na neop-hodnost provoenja svih pronatal-nih mjera kako bi se postigla stopa ukupnog fertiliteta od 2,1 djeteta po majci, koja bi omoguila, ipak, samo prostu zamjenu generacija. GB

kongresi 13dogaaji


Nobelova nagrada za

medicinu ili fiziologiju 2013.

NAUNICI OTKRILI PRECIZAN SISTEM KONTROLE TRANSPORTA I ISPORUKE ELIJSKOG MATERIJALASidhof, ekman i Rotman zasluili visoko priznanje i novanu nagradu od 1,2 miliona dolara objasnivi princip funkcionisanja elija u ljudskom organizmu

Funkcionisanje elija u ljud-skom organizmu zavisi od toga da li su pravi molekuli poslati na pravo mjesto. Ovi mo-lekuli se u okviru elije kreu u vidu malih paketa, vezikula, ije pakovanje i dalji prenos su objasnili ovogodinji nobelovci Tomas Sidhof (58), Nijemac i predava na Sten-fordu i Amerikanci Rendi ekman (65) predava na Berkliju i Dejms Rotman (63), profesor na Jejlu, pie u saoptenju objavljenom na sajtu

Nobelovog komiteta. Zahvaljujui istraivanjima trojice profesora, da-nas znamo da se vezikule ponaaju kao da voze teret na pravu lokaci-ju. Kroz svoja istraivanja oni su otkrili izvanredno precizan sistem kontrole transporta i isporuke elij-skog materijala. Bez ove precizne organizacije, elija bi upala u haos, dodaje se u saoptenju. Kad ovaj saobraaj ne funkcionie, javljaju se neuroloke bolesti, dijabetes i poremeaji imunolokog sistema.

Pronalaza insulina

najmlai laureat

Nobel za ziologiju ili medi-cinu do sada su dobila 204 naunika, meu kojima je deset ena. Prosjena starost nagraenih je 57 godina.Najmlai Laureat Frederik Banting imao je 32 godine kada je 1923. godine ovjen-an priznanjem za otkrie insulina. Jedan naunik je odbio priznanje: Gerhard Domag je 1939. godine od-bio da primi nagradu jer ga je na to prinudio Adolf Hitler.

Rendi ekman Tomas Sidhof Dejms Rotman

13

14 korak dalje


Bijeljina

BOLNICA PO MJERI PACIJENATA

Nakon tri godine izgradnje u Bijeljini je u julu ove godine

otvorena nova zgrada JZU Bolnica Sveti Vraevi koja

sada raspolae sa 256 kreveta

Otvaranje novog objekta bolnice ima veliki znaaj za stanovni-tvo Bijeljine i okolnih mjesta. Bolnica e pruati zdravstve-nu zatitu za oko 180-200.000 stanovnika optina Pelagievo, Donji abar, Lopare i Ugljevik. Bolnica se sastoji od tri cjeline: funkcio-nalnog, stacionarnog i tehnikog dijela. U funkcionalnom dijelu, u prizemlju, nalaze se poliklinika sa 17 ambulanti i urgentni blok, na prvom spratu centralna laborato-rija, rendgenska dijagnostika sa CT-om, an-gio-sala i laboratorija za patohistologiju. Na

drugom spratu funkcionalnog dijela nalazi se jedinica intenzivne njege, odjeljenje za novoroenad i prevremeno roenu djecu, te etiri operacione sale. Tri operacione sale su u hirurkom bloku, a jedna za carske rezove je u porodilitu. Na treem spratu funkcionalnog dijela nalazi se sala za sa-stanke i restoran za zaposlene.

Savremena medicinska oprema

U novom objektu instalirana je i pri-mjerena medicinska oprema na ta smo posebno ponosni, kae prof. dr Sinia Mak-simovi, direktor ove ustanove.

Otvaranje novog objekta bolnice ima veliki znaaj za stanovnitvo iz

Bijeljine i okolnih mjesta.

kongresi 15korak dalje


Kompjuterizovani tomograf je novi 64-oro slajsni aparat, u staroj bolnici smo imali 8-mo slajsni, star deset godina. Hirurki instrumentarij je kompletno nov, njemake rme Aesculap.

U drugom, stacionarnom, dijelu Bol-nice nalazi se osam odjeljenja sa po 28 kreveta. Pacijenti u stacionarnom dijelu imaju jedinstveno grijanje, klimatiza-ciju, bolju komunikaciju sa osobljem i higijenske uslove na najviem nivou. Sobe su dvokrevetne sa kupatilom a na svakom odjeljenju postoje i po dva apar-tmana. Postoje posebne sobe za preglede pacijenata, dok medicinske sestre imaju zasebne punktove za rad.

Angio-sala je novi projekat Ministar-stva zdravlja Republike Srpske i do kraja ove ili poetkom naredne godine bie kompletno opremljena.

Izvoa radova je bila austrijska rma Vamed, a podizvoai su domae rme. Sve dozvole, takse, prikljuke za struju,

vodu, Bolnica je platila iz tekuih sred-stava, to je kotalo oko 450.000 KM. Vlada Republike Srpske je uloila 36 miliona evra i lokalna zajednica, do sada 5,5 miliona KM.

Stalno usavravanje kadrova

U bolnici je zaposleno 514 radnika razliitih pro la. Trenutno raspolae sa dovoljnim brojem zdravstvenih radnika tako da nije bilo otvaranja novih radnih mjesta nego samo preseljenje postojee kadrovske strukture u novi objekat. Na specijalizaciji se nalaze 32 mlada ljekara, a uskoro e biti raspisan konkurs za jo njih desetak, koji e otii na usavravanje.

Imamo uspjenu saradnju sa Klinikim centrom u Banjoj Luci i sa ostalim regi-onalnim bolnicama u Republici Srpskoj i Federaciji Bosne i Hercegovine. Sarau-jemo sa udruenjima lica oboljelih od po-jedinih bolesti kojima, kada nam se obrate za pomo, pomaemo koliko nam nae

mogunosti dozvoljavaju. Takoe imamo uspjenu saradnju sa Vojnomedicinskom akademijom u Beogradu, Klinikim cen-trom Srbije, Institutom za onkologiju Srbije u Beogradu, Centrom za srce u Tuzli i drugima, kae Maksimovi.

Poto se oekuje dolazak opreme za angio-salu, planirana je edukacija kadra za dijagnostiku kardiovaskularnih oboljenja i edukacija ljekara iz oblasti vaskularne i torakalne hirurgije. Namjera je da se u bu-dunosti poboljaju dijagnostike procedu-re, patologija i mikrobioloka laboratorijua. Trudiemo se da to prije akreditujemo nau ustanovu po svim savremenim stan-dardima i serti katima.

Direktor Bolnice planira da osavreme-ni i staro zdanje. Podraemo otvaranje zavoda za transfuzijsku medicinu, u sta-rim objektima bolnice, te zavoda za javno zdravlje, regionalnog zavoda za sportsku i medicinu rada i regionalnog zavoda za sudsku medicinu.

Na povrini od 12.434 metara kvadratnih sa 256 kreveta na najbolji nain e se odgovoriti svim potrebama stanovnitva ove regije.

15

16 intervju


Prof. dr DRAGAN KATANIpedijatar endokrinolog

Institut za zdravstvenu zatitu dece i omladine Vojvodine

Novi Sad

Poznati strunjak govori o najee zastupljenim

bolestima u oblasti pedijatrijske endokrinologije, ali i o

meteoropatijama, koje kao hobi izuava dvadesetak godina

ENDOKRINOLOGBIOMETEOROLOG

Kakva je uloga pedijatra na po-etku novog milenijuma, da li je u skladu sa sveoptim drutvenim pro-mjenama stvorena potreba za novim pristupima zdravlju i bolestima po-tomaka?

Savremeni pedijatar mora imati pu-no strpljenja za dete i roditelje i posvetiti im vie vremena za objanje-nje patolokog stanja. Deije bolnice bi trebalo prilagoditi potrebama i vrsti bolesti malih pacijenata. Bilo bi dobro adaptirati ili poseban deo izgraditi kao apartmanski smetaj, za malu ili teko bolesnu decu. Neophodno je, takoer, organizovati odeljenja pali-jativne nege.

Smatram da je potrebno usmera-vati pedijatre u de citarne supspeci-jalizacije, kao to su gastroenterolog, endokrinolog, nefrolog, genetiar, he-matolog, imunolog-alergolog i reuma-tolog. Sve ove supspecijalizacije traju godinu dana (dva semestra). Kasnije, pri deijim bolnicama, treba podrati razvoj metabolike laboratorije i pro l pedijatra-endokrinologa-metabologa.

Koje bolesti djece su predmet Va-eg ueg profesionalnog intereso-vanja?

U pedijatrijskim endokrinolokim ambulantama Evrope i Amerike danas dominiraju insulin-zavisni di-

kongresi 17

jabetes, tireoidna patologija, gojaznost i laksitas (labavost). Broj pedijatara-endo-krinologa je bio mali u svetskim razmera-ma, te se svaki supspecijalista bavio op-tom pedijatrijskom endokrinologijom i pokrivao celu patologiju, to je i najbolje. Poslednjih godina bavimo se iroko pri-sutnom, a zapostavljenom patologijom - labavou (laksitashipermobilnost - slab kolagen i elastin), kada u endokrinoloku ambulantu deca dolaze zbog ortoped-skih problema, hiperelastinih zglobova, strija, cisti titaste lezde, menoragije, brocistine displazije, a stanje kasnije dovodi do drugih, polimorfnih smetnji (patologija zglobova, hernije, epistaksa, vezikoureteralni re uks, kamen u ui, proirene vene, prolaps mitralnog zaliska, aneurizme).

Genetski izmijenjena hrana i brojni dodaci ishrani utiu na zdravlje ljudi. Postoje li dokazi o njihovom nepovolj-nom uticaju na djecu?

Nai digestivni enzimi nisu evoluci-jom stvoreni za genetski modi ko-vanu hranu, te dolazi do razgradnje na neuobiajenom delu molekula, stvarajui tako mogue alergene i znaajno povea-vajui nutritivne alergije.

Vakcinacije su doprinijele gotovo potpunom eliminisanju brojnih smr-tonosnih bolesti. I pored toga, postoje strunjaci koji problematizuju znaaj nekih vakcina?

Nuspojave vakcina i njihovi odloeni efekti su veoma retki u odnosu na bene t koji donose oveanstvu, deci posebno.

Ponekad vas citiraju kao strunja-ka koji se bavi meteoropatijama. Kako promjene vremena i klime utiu na na neuroendokrini sistem?

Meteoropatija je moj hobi koji pratim od 1985. godine, kada sam proveo godinu dana u Londonu na usavravanju iz pedijatrijske endokrinologije i imao pristup velikim bibliotekama. To je mlada nauna disciplina, koja prouava uticaj promene vremena, zemljotresa, punog meseca i solarnih oluja na zdravlje, ponaanje i raspoloenje ljudi. Ona ne pripada alternativnoj medicini, postoje brojni udbenici i akademski lanci, naroito poslednjih 30 godina, koji se seriozno bave izuavanjem ovih nebeskih promena i njihovim posledi-cama na ljude. Prvi radovi iz domena biometeorologije opisivali su meteo-ropatski obojene vetrove, koji dovo-de do naglog porasta broja prijema u bolnicu ili poziva hitnoj pomoi. Svi oni duvaju preko jonizujueg terena i menjaju atmosferski elektricitet. Tako u Izraelu vetar arav (sharav), duvajui preko pustinjskog peska, donosi teke migrene i skokove krvnog pritiska. Fen (phoehn), topao vetar sa Alpa, koji

duva preko snega, doprinosi izmenama u psihikoj sferi i epidemiji samoubi-stava u severnoj Italiji. U Americi vetar Sveta Ana (St. Anne) preko pustinje stie do velikih gradova Kalifornije i daje oseaj mizerije i migrene. Medite-ranski vetar iroko (sirroco), duvajui preko vrhova morskih talasa, izaziva iritabilnost i agresiju; u staroj Dubro-vakoj republici, kriminalac je blae kanjavan ukoliko je krivino delo poinio za vreme duvanja ovog vetra.

Kakav je uticaj Mjeseca?

Pun mesec znaajno deluje na ivi svet. Morske ribe se iskljuivo tada mreste, da bi ih plimski talas kasnije odneo na nove ivotne prostore. Mor-ske kornjae se vraaju na mesto gde su roene i polau jaja, a korali se raz-mnoavaju u dane punog meseca. Kod ljudi dominira zadravanje tenosti u telu, to se manifestuje skokom priti-ska, nesanicom, iritabilnou, migre-nom, izbijanjem epileptinih napada, veom uestalou infarkta, loga i suicida.

Pred velike tektonske zemljotrese (udaljene ili u okolini), zbog trenja kontinentalnih ploa, dolazi do piezoe-lektriciteta i remeenja elektromagnet-nog polja Zemlje, to se u meteoropata manifestuje porastom krvnog pritiska, nesanicom, drhtavicom, svrabom koe i konfuzijom. Meteoropate su osobe sa slabim vezivom, a smetnje se manife-stuju bolom u prethodno oteenim tki-vima, migrenom, astmatinom krizom, hipertenzivnom krizom, tahikardijom i drugim tegobama pred promenu ambi-jentalnih faktora. Centralni metabolit meteoropatije je serotonin.

eljka Grabe Biukovi

intervju


Prof. dr Dragan Katani je naelnik Odelenja za endokrinologiju, dijabetes i bolesti

metabolizma Instituta za zdravstvenu zatitu dece i omladine Vojvodine u Novom Sadu

17


18 aktivnosti komore


SVEANO OBILJEENO DVANAEST GODINA POSTOJANJA KOMORE DOKTORA MEDICINE

Sveanom skuptinom, odr-anom 22. novembra u Banskom dvoru u Banja-luci, obiljeeno je dvanaest godina postojanja Komore doktora medicine Republike Srpske. Pored lanova skuptine, proslavi su prisu-stvovale brojne zvanice i gosti iz Sr-bije i Federacije Bosne i Hercegovine. Uspjean rad i dobru meukomorsku saradnju, Komori su zaeljeli predstav-nici Lekarske Komore Srbije, Komore federacije BiH i Komore kantona Sara-jevo. estitkama se pridruio i Direk-tor Klinike za kardiologiju Klinikog centra Srbije doc. dr Arsen Risti, koji

je nakon prigodnog govora odrao predavanje pod nazivom Nove evrop-ske smernice za leenje miokarditisa i tamponade srca.

Predsjednik Komore prof. dr Ne-boja Jovani prezentovao je Analizu stanja doktora medicine u Republici Srpskoj i rezultate tog projekta, koji je po zahtjevu Komore, realizovan ove godine.

Kao i ranijih godina i ove godine su, povodom obiljeavanja godinjice Komore, uruena priznanja i nagra-de doktorima medicine i najboljim studentima medicinskih fakulteta u Republici Srpskoj.

Najznaajnija nagrada Komore Veliki peat dodijeljena je prof. dr Duanu ueviu, redovnom profesoru na Me-dicinskom fakultetu u Banjaluci. To je nagrada za dugogodinji struni i nauni rad, kojom se nastavljaju tradicija i vri-jednosti struke.

Pored ove nagrade dodijeljene su i osta-le: Hipokratovo priznanje, nagrade za nauno istraivaki rad, razvoj primarne zdravstvene zatite i organizaciju zdrav-stvene slube. Najbolji studenti medicine dobili su novane nagrade. To su dr Milija-na Tepi koja je na Medicinskom fakultetu u Banjaluci imala prosjek ocjena 9,14 i dr Slaana Popara sa Medicinskog fakulteta u Foi sa prosjenom ocjenom 8,56.

kongresi 19


aktivnosti komore


Veliki peat

Profesor dr Duan uevi roen je 1948. godine u mje-stu Poveli, optina Srbac.

Medicinski fakultet je zavr-io u Beogradu 1973. godine, kao odlian student.

Oktobra 1979. godine bio je zaposlen kao prvi asistent na predmetu Anatomija, tek osnovanog Medicinskog fa-kulteta Univerziteta u Banjoj Luci.

Postdiplomske studije zavrio je na Medicinskom fa-kultetu Sveuilita u Zagrebu 1984. godine, odbranom magistarskog rada pod nazivom Osteometrijske i biome-hanike znaajke dugih kostiju skeleta u ovjeka.

Doktorsku disertaciju odbranio je na Medicinskom fakultetu u Beogradu 1993. godine iz oblasti Biomehanika i radioloka anatomija pod nazivom Osteometrijska, mor-foloka, strukturalna, i biomehanika analiza preloma i frakturne pukotine dija za u presjeka dugih kostiju ovjeijeg skeleta.

Specijalizaciju iz radiologije zavrio je 1997. godine na Institutu za radiologiju Medicinskog fakulteta Novi Sad.

U zvanje redovnog profesora Medicinskog fakulteta u Banjaluci izabran je 2005. godine.

Obavljao je i funkciju dekana Medicinskog fakulteta i dao veliki doprinos formiranju fakulteta Stomatologije i Farmacije.

lan je u mnogim naunim i strunim udruenjima: Srp-sko lekarsko drutvo, Anatomsko drutvo Srbije, Drutvo doktora medicine Republike Srpske, Antropoloko drutvo Srbije, Antropoloko drutvo Republike Srpske, Udruenje inovatora Republike Srpske.

Do sada je publikovao 128 naunih i strunih radova. Napisao je i objavio pet knjiga. Nosilac je pet projekata i jednog patent-ureaja za biomehaniko istraivanje kostiju.

Aktivno je uestvovao u osnivanju i radu Morfoloke sekcije studenata Medicinskog fakulteta, to ima veliki znaaj u razvoju mladih kadrova u izvoenju nastave.

Profesora uevia obogauje i njegova humanost, predanost nauci i nadasve osobine dobrog ovjeka, kolege i saradnika.

Sveanoj skuptini Komore prisustvovali su: Vladimir Nikoli, generalni konzul Srbije,

dr Dragan Bogdani, ministar zdravlja i socijalne zatite RSi prim. dr Boro Guvi, predstavnik Fonda ZO

Prof. dr Neboja Jovani, predsjednik Komore doktora medicine RS

Doc. dr Arsen Risti, direktor Klinike za Kardiologiju KC Srbije

Prof. dr Jasmina Kneevi, pomonik direktora LK Srbije

19



HIPOKRATOVO PRIZNANJEDr Nenad Stevandi,

KC Banja Luka

NAUNO ISTRAIVAKI RADProf. dr Slobodan Spremo,

KC Banja LukaProf. dr Janja Bojani,

Institut za javno zdravstvo RS Banja Luka

Mr. sc med. Maksim Kovaevi, KC Istono Sarajevo, KBS u Foi

Prim. dr Gordana Jovii, KC Banja Luka

PRIMARNA ZDRAVSTVENA ZATITA

Dr Mara Mitri, DZ Bijeljina

Dr Lilien Kova, DZ Trebinje

Dr Ljiljana Kozomara, DZ Banja Luka

Dr Srebrenka Kusmuk, DZ Sokolac

Dr Ilija Golijanin, DZ Foa

Dr Vera Rajak, DZ Rudo

Dr ivana Jovii Predojevi, DZ Tesli

Dr ana Peanac, DZ Laktai

Dr Duko Raca, DZ Gradika

Dr Dragan Lepir, DZ Srbac

ORGANIZACIJA ZDRAVSTVENE SLUBE

Prof. dr Ljiljana Laki, KC Banja Luka

Mr sc. med. Nevena Todorovi, DZ Banja Luka

Prim. dr Jasmina Jovani, Zavod za transfuziju RS, Banja Luka

Prim. dr Rada Mrgud, KCIS KBS u Foi

Prim. dr Stojan urevi, KC Banja Luka

Dr Ranko Kokotovi, OB Nevesinje

Dr Duanka Jerini, OB Doboj

Dr Zorica Mirvi, KC Istono SarajevoDr ani Banjanin,

DZ LaktaiDr Zoran Popovi,

OB GradikaDr Goran Raetovi,

DZ PrijedorMr sc. med. Milica Lovri,

OB Bijeljina

nagraeni

Nagraeni lanovi Komore

kongresi 21


aktivnosti komore

Jedan od zajednikih problema u veini zemalja

uesnica simpozijuma je ekonomska recesija

i pad BND-a, porast nezaposlenosti, naroito meu mladima, to ima

za posljedicu manji priliv sredstava u fondove

zdravstvenog osiguranja.

Be

meunarodna saradnja

SIMPOZIJUM LJEKARSKIH

KOMORA ZEMALJA

CENTRALNE I ISTONE

EVROPE

Sredinom septembra ove godine u Beu je odran jubilarni dvadeseti Simpozijum ljekarskih komora zemalja centralne i istone Evro-pe (ZEVA). Domain simpozijuma je bila ljekarska komora Austrije. Simpozijum je poeo predavanjem dr Felixa Wallnera o Sistemima zdravstvenog osiguranja u Evropi. Nakon njega Dr Johannes Zahrl je govorio o Korupciji u sektoru zdravstva. Predstavnici njemake ljekarske komore, najvee u centralnoj Evropi, su takoer govorili o tome. Gospodin Domen Podnar predoio je nove regulative u Njemakoj, a o Profesionalnom priznavanju ljekara iz zemalja izvan Evropske unije govorio je dr Ramin Parsa-Parsi, predsjednik Komisije za meunarodnu saradnju. Zavrno preda-vanje prvog dana Simpozijuma odrao je dr George Borcean, predstavnik rumunske ljekarske komore: Bioetika i medicinske odluke u terminalnim ivotnim situacijama.

Simpozijum je nastavljen predstavlja-njem nacionalnih izvjetaja Njemake, Au-strije, Federacije BiH, Hrvatske, Maarske, Makedonije, Estonije, eke, Poljske, Ru-munije, Slovake, Slovenije i Srbije. Kao

predstavnik Komore doktora medicine RS i predsjednik Komisije za meunarodnu saradnju Komore upoznao sam uesnike ZEVA sa radom Komore doktora medicine RS, sistemom zdravstvenog osiguranja u Republici Srpskoj (postojanje samo bazi-nog osiguranja, Bizmarkov model nepo-stojanje privatnog osiguranja), izdvajanjem 7,11% bruto nacionalnog dohotka (BND) za zdravstvo, to je, istina, vie nego u Rumuniji (4,3%), ali i daleko manje nego u razvijenim zemljama zapadne Evrope.

Jedan od zajednikih problema u veini zemalja uesnica simpozijuma je ekonom-ska recesija i pad BND-a, porast nezaposle-nosti, naroito meu mladima, to ima za posljedicu manji priliv sredstava u fondove zdravstvenog osiguranja. Javna debata je bila fokusirana na reformu zdravstvenog sistema, primjenu interventnih mjera - za-tvaranje nerentabilnih bolnica, te jaanje primarne zdravstvene zatite i odliv ljekara u druge zemlje Evropske unije ili u prekoo-keanske zemlje (SAD, Australija, Kanada, Novi Zeland).

Prof. dr Aleksandar Lazarevi

21



PRVE LICENCE OD JUNA DO NOVEMBRA 2013. GODINE

1. Harun Bilalovi, Prijedor2. Ljubia Petrovi, Donje Crnjelovo3. Cvija Laketa, Brko4. Aleksandar Drakovi, Osmaci5. Duan Stojni, Gradika6. Branislav Jovi, Zvornik7. Stana Jovi, Zvornik8. Marko Pekija, Prijedor9. Anica Stankovi Stojni, Gradika10. Minja Mrkaji, Prijedor11. Tanja Cvjetkovi, Banja Luka12. Tamara Kneevi, Novi Grad13. Slavia Rai, Gradika14. Igor Maglov, elinac15. Dragana Vranje Gai, Banja Luka16. Milan Arsenovi, Bijeljina17. Marija Ini Kujundi, Viegrad18. ore Ubovi, Tesli19. Dijana Glii, Banja Luka20. Zdenka Krivokua, Banja Luka21. Milo Potkonjak, Banja Luka22. Ranka Milivojevi, Tesli23. Nevena Mianovi, Banja Luka24. Vesna Dragosavac, Laktai25. Dragan Risti, Doboj26. Bojana ogatovi, Bijeljina

27. Jelena Klanja, Prijedor28. Ivana Jana. Banja Luka29. Dragana Babi, Foa30. Draenka Ikoni, Foa31. Zorana Suevi, Banja Luka32. Boris Zec, Banja Luka33. Sneana Gai, Banja Luka34. Nevena Teovi, Banja Luka35. Stojka Radovanovi, Koprivna36. Olgica Pratalo, Prijedor37. Danilo Mitrovi, Sarajevo38. Vladimir Sekuli, Viegrad39. Damjan Vidojevi, Foa40. Ivana Bubulj, Bijeljina41. Ksenija Gruba, Trebinje42. Branka oki, Janja43. Aleksandra Renovica, Sokolac44. Bojana Pandi, Istono Sarajevo45. Jelena Papi, Banja Luka46. Ljiljana Krupljanin, Banja Luka47. Milo Kovaevi, Zvornik48. Nada Kovaevi, Banja Luka49. Mladenka Tadi, Bijeljina50. Jelena Mari, Bijeljina51. Zorana Jankovi, Pale

kongresi 23


aktivnosti komore

IZVRNI ODBOR KOMORE

KOMISIJA ZA ETIKU I DEONTOLOGIJU1. Dr Sanja Radovi,

Dom zdravlja Gacko2. Dr Krsta Stanii,

Dom zdravlja Rudo3. Dr Stoja Stijepi,

Dom zdravlja Srebrenica4. Dr Dejan Nedi,

Dom zdravlja Doboj5. Dr Bosiljka Stanojlovi,

Dom zdravlja Bijeljina6. Dr Svetlana Kovaevi,

KC I. Sarajevo, Klinike i bolnike slube u Kasindolu

7. Dr Duko Ivi, Opta bolnica Prijedor

8. Prim. dr Boro Guvi, Fond zdravstvenog osiguranja RS

9. Prof. dr Tatjana Buma, Zavod za zikalnu medicinu i rehabilitaciju Dr Miroslav Zotovi

10. Prof. dr Marija Burgi Radmanovi, KC Banja Luka

11. Doc. dr Kosana Staneti, Dom zdravlja Banja Luka

KOMISIJA ZA PRIMJENU PROPISA1. Dr Zoran Vujadin,

Opta bolnica Trebinje2. Dr Goran Lonarevi,

Dom zdravlja Viegrad3. Dr Gordana Gui,

Dom zdravlja Zvornik4. Dr Aleksandar Pani,

Opta bolnica Doboj5. Dr Igor Novakovi,

Dom zdravlja Bijeljina6. Dr Mladen Miodragovi,

Opta bolnica Prijedor7. Dr Biljana Ili,

Dom zdravlja Gradika8. Dr Biljana Krum,

Zavod za zikalnu medicinu i rehabilitaciju Dr Miroslav Zotovi

9. Prof. dr Janja Bojani, Institut za zatitu zdravlja RS

10. Mr sc. med. Sanja Grgi, KC Banja Luka

11. Dr Milica Ignjati, Dom zdravlja Banja Luka

KOMISIJA ZA UNAPREENJE KVALITETA ZDRAVSTVENE ZATITE1. Mr sc. med. Slaana osovi,

KC Istono Sarajevo, Klinike i bolnike slube u Foi

2. Prim. dr Pero Pajkanovi, Opta bolnica Zvornik

3. Dr Biljana Janji, Institut za zatitu zdravlja RS Doboj

4. Dr Sneana Gegi, Zavod za trans zujsku medic-inu RS

5. Dr Biljana Savi Koovi, Dom zdravlja Prijedor

6. Dr Gordana Bojani, Dom zdravlja Gradika

7. Dr Radojka Peri, Dom zdravlja Laktai

8. Prof. dr Gordana Stefanovski, Zavod za zikalnu medicinu i rehabilitaciju Dr Miroslav Zotovi

23

Izvrni odbor Komore doktora medicine Republike Srpske odrao je prvu sjednicu u novom sazivu 16.9.2013. na kojoj je

veri kovao izbor novih lanova komisija i odbora Komore.

Izvrni odbor Komore doktora medicine na sjednici odra-noj 22.11.2013. je pored ve-rifikacije predloenih kandidata za nagrade i priznanja Komore usvojio izmjene i dopune Pra-vilnika o kontinuiranoj medi-cinskoj edukaciji i kontinuira-nom profesionalnom razvoju. Na prethodno odraoj sjednici izabran je predsjednik Centra za KME - prof. dr Gostimir Mika.



9. Dr Vinja Vuli, Dom zdravlja Banja Luka

10. Dr Biljana uki, KC Banja Luka

11. Dr Vesna Kovaevi, Mediccare, Banja Luka

KOMISIJA ZA UTVRIVANJE CIJENA ZDRAVSTVENIH USLUGA I UGOVARANJE ISTIH SA FONDOM ZDRAVST-VENOG OSIGURANJA1. Dr Lilien Kova,

Dom zdravlja Trebinje2. Mr sc. med. Maksim

Kovaevi, KC Istono Sarajevo, Klinike i bolnike slube u Foi

3. Dr Mladen Ostoji, Dom zdravlja Vlasenica

4. Dr Radoslav Nikoli, Dom zdravlja Doboj

5. Doc. dr Zlatko Maksimovi, Dom zdravlja Bijeljina

6. Dr Spomenka Janji, KC I. Sarajevo, Klinike i bolnike slube u Kasindolu

7. Dr Slavica Popovi, Dom zdravlja Prijedor

8. Doc. dr Ljubomir ormaz, Dom zdravlja Laktai

9. Dr Zoran Radulovi, Dom zdravlja Banja Luka

10. Dr Biljana Majstorovi, Zavod za zikalnu medicinu i rehabilitaciju Dr Miroslav Zotovi

11. Prof. dr Milan Simatovi, KC Banja Luka

12. Mr sc. med. Nevena Todorovi, Dom zdravlja Banja Luka

13. Prof. dr Sinia Miljkovi,

KC Banja Luka14. Prof. dr Duko Vuli,

Centar za medicinska istraivanja

KOMISIJA ZA STRUNI NADZOR1. Prim. dr Zoran Paovica,

Opta bolnica Trebinje2. Doc. dr Radmil Mari,

KC Istono Sarajevo, Klinike i bolnike slubeu Foi

3. Prm. dr Milorad Drljevi, Opta bolnica Zvornik

4. Prof. dr Nikola Gavri, Opta bolnica Doboj

5. Prof. dr Sinia Maksimovi, Opta bolnica Bijeljina

6. Mr sc. med. Mirko Sovilj, Opta bolnica Prijedor

7. Prof. dr Slavko drale, KC I. Sarajevo, Klinike i bolnike slube u Kasindolu

8. Prof. dr Gordana Teanovi, Dom zdravlja Banja Luka

9. Prof. dr Nenad Babi, Fond zdravstvenog osiguranja RS

10. Prof. dr Duko Rai, KC Banja Luka

11. Prof. dr Dragan Kosti, KC Banja Luka

12. Dr Gordana Mali Kecman, KC Banja Luka

13. Mr sc. med. Nera Zivlak Radulovi, KC Banja Luka

14. Dr Vladimir Perendija, KC Banja Luka

15. Dr Zoran Popovi, Opta bolnica Gradika

16. Dr Tihomir Mihajlovi, Dom zdravlja Gradika

KOMISIJA ZA FINANSIJSKA PITANJA1. Prim. dr Radoslavka Lei,

KC Istono Sarajevo, Klinike i bolnike slubeu Foi

2. Dr Sanja Kalajdi, Opta bolnica Zvornik

3. Dr Zlatan Markovi, Opta bolnica Doboj

4. Dr Nada akoti, Dom zdravlja Lopare

AKTIVNOSTI KOMISIJA

Devetog oktobra ove godine sa-stali su se lanovi Komisije za utvrivanje Cijena i ugovaranje zdravstvenih usluga sa Fondom zdravstvenog osiguranja. Za pred-sjednika Komisije izabran je dr Ra-doslav Nikoli iz Doma zdravlja u Doboju.

Komisija doktora medicine koji obavljaju privatnu ljekarsku prak-su odrala je konstitutivnu sjednicu 17.10.2013. za predsjednika Komisije izabrana je prim. dr Gordana Grubor.

Komisija za nagrade i odlikova-nja odrala je konstitutivnu sjed-nicu 1. oktobra i tada je predloe-no da dosadanji predsjednik ove Komisije prim. dr Branislav Kozi iz Trebinja, bude predsjednik i u narednom periodu od pet godina.Komisija se sastala i 11. novembra i razmatrala prijedloge za nagrade i odlikovanja.

kongresi 25


aktivnosti komore

5. Dr Zoran Raenovi, Opta bolnica Prijedor

6. Prim. dr Slavko Manojlovi, Zavod za zikalnu medicinu i rehabilitaciju Dr Miroslav Zotovi

7. Dr Vesna Staniljevi, Dom zdravlja Gradika

KOMISIJA ZA PRIZNANJA I NAGRADE1. Prim. dr Branislav Kozi,

Opta bolnica Trebinje2. Dr So ja Peji,

Dom zdravlja Bijeljina3. Dr Senka Mili,

Zavod za transfuziju RS, Foa4. Dr Jasminka Vasiljevi,

Dom zdravlja Milii5. Dr Milojko Stojanovi,

Opta bolnica Doboj6. Dr Zorica Koprivica,

KC Istono Sarajevo, Klinike i bolnike slube u Kasindolu

7. Dr Slobodanka Timarac, Opta bolnica Prijedor

8. Prof. dr Predrag Grubor, KC Banja Luka

9. Dr Milutin ilas, Opta bolnica Gradika

10. Prof. dr Milan igi, KC Banja Luka

11. Dr ivorad Gajanin, Dom zdravlja Kotor Varo

12. Prim. dr Rajna Tepi, Dom zdravlja Banja Luka

KOMISIJA ZA IZDAVAKU DJELATNOST1. Prof. dr Jelica Predojevi

Samardi, KC Banja Luka

2. Doc. dr Sanja Mari, KC Istono Sarajevo, Klinike i bolnike slube u Foi

3. Dr Milijan Vuji, Dom zdravlja Bratunac

4. Dr Nedad Havi, Dom zdravlja Bijeljina

5. Dr Milan Gluhovi, Dom zdravlja Pale

6. Dr Sinia Muti, Opta bolnica Prijedor

7. Dr Danko Ili, Dom zdravlja Banja Luka

8. Dr Svjetlana Dunji, KC Banja Luka

9. Prof. dr Snjeana Milievi, KC Banja Luka

10 Dr Ljubia Simi, KC Banja Luka

11. Doc. dr Darko Goli, KC Banja Luka

KOMISIJA DOKTORA MEDICINE KOJI OBAVLJAJU PRIVATNU PRAKSU1. Prim. dr Slavko Dunji,

Gradika2. Dr Radomir Bijeli,

Banja Luka3. Dr Darko Arar,

Banja Luka4. Dr Gordana Grubor,

Banja Luka5. Dr Tanja Manojlovi,

Banja Luka6. Dr Milovan Mili,

Banja Luka7. Dr Elvida Vuji,

Bratunac8. Prim. dr Milenko Krneta,

Banja Luka9. Dr Ljiljana obi,

Bijeljina10. Dr Slavko Boljanovi,

Trebinje11. Mr sc. med. Branka Gluac,

Novi Grad12. Dr Biljana Maksimovi,

Doboj13. Dr Marinka Vuenovi,

Banja Luka14. Dr Danijela Bara Todorovi,

Gradika15. Prim. dr Mila Radovi,

Foa16. Dr Zdenka kori,

Banja Luka17. Dr Jordanka Topi,

Banja Luka18. Dr Smilja Obradovi,

Banja Luka19. Doc. dr Darko Jovi,

Banja Luka

KOMISIJA ZA MEUNARODNU SARADNJU1. Prof. dr Aleksandar Lazarevi,

Banja Luka2. Doc. dr Dejan Bokonji,

Foa3. Dr Nataa Tomi,

Banja Luka4. Dr Dijana eri,

Prijedor5. Dr Ozren Kordi,

Banja Luka6. Dr Jelena Bokovi,

Laktai

KOMISIJA ZA KULTURU, SPORT I REKREACIJU1. Doc. dr Nenad Ponorac,

Medicinski fakultet u Banjoj Luci

25



2. Dr Ivana Vasiljevi, Dom zdravlja Nevesinje

3. Dr sc. med. Dragan Jovanovi, KC Istono Sarajevo, Klinike i bolnike slube u Foi

4. Dr Veselin Sandi, Opta bolnica Zvornik

5. Dr Slobodan Tomani, Dom zdravlja Doboj

6. Dr Novak uri, Priv. Amb. uri, Bijeljina

7. Dr Dalibor Bokovi, KC I. Sarajevo, Klinike i bolnike slube u Kasindolu

8. Dr Davor Hrni, Opta bolnica Prijedor

9. Dr Saa Savi, KC Banja Luka

KOMISIJA ZA SARADNJU SA DRAVNIM ORGANIMA1. Prim. dr Slobodan Prtilo,

Opta bolnica Trebinje2. Dr Mira Zrili,

Fond zdravstvenog osiguranja RS

3. Dr Nenad Stevandi, KC Banja Luka

4. Dr Vesna Blagojevi, DZ Banja Luka

5. Dr Biljana Suzi, KC Banja Luka

6. Dr Stamenka Trivi, DZ Banja Luka

7. Dr Mirjana Mikovi, KC Banja Luka

KOMISIJA ZA SPECI-JALIZACIJE I ODNOSE SA SPECIJALISTIKIM UDRUENJIMA1. Mr sc. med. Tatjana Noica

Radulovi, Zavod za zikalnu medicinu

i rehabilitaciju Dr Miroslav Zotovi

2. Prof. dr Snjeana Popovi Pejii, KC Banja Luka

3. Dr Renata Hadi, Dom zdravlja Banja Luka

4. Prof. dr Gordana Teanovi, Dom zdravlja Banja Luka

5. Prof. dr Mirko Staneti, KC Banja Luka

6. Doc. dr Vladimir aji, KC Banja Luka

7. Dr Zoran Pudar, Opta bolnica Trebinje

8. Prof. dr Zdravko Mari, KC Banja Luka

9. Prof. dr Snjeana Petrovi Tepi, KC Banja Luka

10. Prof. dr Milka Mavija, KC Banja Luka

KOMISIJA PENZIONERA1. Prim. dr Danilo Milii,

Trebinje2. Prim. dr Tanja Stankovi,

Foa3. Dr Veselin akovi,

Banja Luka4. Dr Borislav okevi,

Gradika5. Prim. dr Pero Aimovac,

Banja Luka6. Prof. dr Rade Vilendei,

Banja Luka7. Prof. dr Milorad Stanii,

Banja Luka

KOMISIJA ZA UNAPREENJE RADA MLADIH LJEKARA1. Dr Tanja Bonjak,

Banja Luka2. Dr Bojan Kozomara,

Banja Luka3. Dr Ninoslava Radonja,

Istono Sarajevo4. Dr Brankica Gaji Mijatovi,

Banja Luka5. Dr Bojan Pani,

Dom zdravlja Laktai6. Dr ore Peji,

Istono Sarajevo7. Dr Gordana Vuini,

Trebinje8. Dr Slavica Obrenovi,

Zvornik9. Dr Jovica Mii,

Doboj10. Dr Nenad Lalovi,

Foa11. Dr Dijana Bogunovi,

Prijedor

Predsjednik Izvrnog odbora prim.dr Mladen ukalo i prisutni lanovi IO: prim. dr Duko Panzalovi; dr sc. med. Milivoje Dosti; prim. dr Sneana Glii; dr Slavica Popovi; mr sc. med. Saa Vujnovi i dr Zori-ca Mirvi imenovali su, na prvoj sjednici, prof. dr Jelicu Predojevi Samardi za glavnog i odgovor-nog urednika asopisa KOD. Jelica Predojevi Samardi je pedijatar, supspecijalista djeije hematologije i onkologije. Radi na Klinici za djeije bolesti KC Banjaluka. Re-dovni je profesor na Medicinskom fakultetu u Banjoj Luci. U Komori doktora medicine bila je lan Suda asti i Komisije za Kontinuiranu medicinsku edukaciju kao i Pred-sjednik Komisije za struni nadzor.

kongresi 27


Koritenjem elektronske obrade recepata znaajno je opao i broj propisanih

lijekova

Prim. dr Ljubomir ormaz, direktor Doma zdravlja

u Laktaima

aktuelno

NEDOSTATAK NOVCA SMANJIO

BROJ PREVENTIVNIH PREGLEDA

Ljekari primarne zdravstvene zatite rjeavaju 77,37% zahtjeva za zdravstvenim uslugama kae prim. dr Ljubomir ormaz, direktor Doma zdravlja u Laktaima u okviru kojeg funkcio-nie 16 timova porodine medicine. On je na treem Kongresu doktora medicine RS u Tesliu, prezentovao rad pod nazivom Gdje je danas porodina medicina u JZU Dom zdravlja Dr Mladen Stojanovi Laktai u odnosu na poetak re-forme primarne zdravstvene za-tite 2006-2012. godine. Radom je pokazao rezultate istraivanja o mjerama primarne i sekundarne prevencije, koje se provode u cilju sprjeavanja masovnih nezaraznih bolesti. Poetkom reforme, sa ra-stom prvih pregleda, rastao je i broj preventivnih pregleda koji su u posljednje vrijeme naglo opali zbog nepokrivanja trokova od strane Fonda zdravstvenog osiguranja, lokalne zajednice i drugih, navodi ormaz.

Smanjen je broj pregleda iz oblasti rane detekcije malignih oboljenja: PAPA testova, mamografskih snima-nja, Hemocult testova prilikom kojih se zahtijeva participacija pacijenta u trokovima pretraga, kao i uee samog tima u trokovima. Tako je udio preventivnih pregleda u uku-pnom broju pregleda za 2007. godinu 6,35%, dok je u 2012. godini iznosio 0,97%. Istovremeno, nije dolo do promjene broja preventivnih pregleda kojima se odreuje ITM, mjeri krvni pritisak i identi kuje puaki status, te promoviu zdravi stilovi ivota.

Prole godine znaajno je opao broj propisanih lijekova (23,46% u odnosu na 2011. godinu). Tome je doprinijelo vee pridravanje pre-poruka klinikih vodia i promovi-sanje mjera primarne prevencije kao i pojaana kontrola propisivakih navika ljekara. U padu su paralelne dijagnostike pretrage i specijalisti-ko-konzilijarni pregledi, dok broj kunih posjeta i pacijenata na ku-nom lijeenju raste.

Dom zdravlja u Laktaima

27

28 predstavljamo


EDUKACIJA STRUNJAKA U SKLADU SA NOVIM NAUNIM DOSTIGNUIMA

Udruenje reumatologa Republike Srpske (URRS) je udrue-nje graana, doktora medicine i strunjaka iz drugih srodnih naunih oblasti, i koji se bave reumatologijom na teritoriji Republike Srpske. Formirano je odlukom Osnivake skupti-ne kojom je predsjedavao dr Miroslav urica, 26. maja 2008. god. Zbog estih promjena u formalno pravnim procedurama, registrovano je tek tri godine kasnije. Sjedite Udruenja je u Klinikom centru Banja Luka, a predsjednik je prof. dr Nenad Prodanovi.

Udruenje ima 22 lana, koji se zalau za ostvarivanje ciljeva utvre-nih Statutom. Sa Udruenjem reumatologa u Federaciji BiH formiralo je prole godine Asocijaciju reumatologa BiH koja je ove godine postala lan Evropske lige za borbu protiv reumatizma (EULAR).

TEMATSKI STRUNI SKUPOVI

Ubrzo nakon formiranja lanovi Udruenja su organizovali prvi struni sastanak posveen obiljeavanju 20. oktobra, Svjetskog dana osteoporo-ze pod nazivom Zato je osteoporoza tako veliki problem. Prilikom otvaranja Centra za osteoporozu u KC Banjaluka, drugog juna 2009. realizovan je multidisciplinarni simpozijum pod nazivom Istine i izazovi u terapiji osteoporoze, na kojem su svoja iskustva predoili ortopedi, ginekolozi, endokrinolozi. I naredne godine uprilien je simpozijum povodom oboljeavanja Svjetskog dana osteoporoze i Svjetskog dana reumatoidnog artritisa. Strunjaci iz Srpske (dr Prodanovi i dr urica) i

Udruenje Reumatologa Republike Srpske

lanovi Udruenja reumatologa oekuju

da Ministarstvo, Fond i bolnike ustanove pokau

vie razumijevanja za njihove prijedloge i

strune stavove kako bi se unaprijedilo lijeenje sve

veeg broja oboljelih od reumatskih bolesti

Predsjednik Udruenja reumatologa RS prof. dr Nenad Prodanovi

kongresi 29predstavljamo


Srbije (dr Damjanov i dr Dimi) ukazali su na porast ove dvije najee reumatske bolesti i izloili nova saznanja o njihovoj povezanosti.

U sklopu kontinuirane medicinske edukacije u reuma-tologiji URRS, Kliniki centar Banjaluka i farmaceutska kua Roche su u maju 2011. organizovali jednodnevni kurs Ultrazvuk u reumatologiji. Pod rukovodstvom prof. dr Nemanje Damjanova provedena je kratka prak-tina obuka za pregled i davanje injekcija uz kontrolu UZV u svakodnevnoj klinikoj praksi.

Povodom Svjetskog dana reumatoidnog artritisa i Svjetskog dana osteoporoze URRS je oktobra 2012.organizovalo, pod pokroviteljstvom Ministarstva zdravlja i socijalne zatite RS-a, Klinikog centra Banja Luka i Drutva doktora medicine RS, simpozijum pod nazivom Reumatoidni artritis i Osteoporoza - povezanost, znanja i izazovi. O ovoj znaajnoj temi govorili su: prof. dr Ne-nad Prodanovi i reumatolozi i pedijatrijski reumatolozi iz Srbije: prof. dr Aleksandar Dimi, prof. dr Nemanja Damjanov, prof. dr Jelena Vojinovi.

KONSENZUS O PRIMJENI BIOLOKIH LIJEKOVA

Vaan skup za URRS odran je od 5. do 7. oktobra prole godine u Banji Vruici, gdje je realizovan simpozijum pod nazivom Nacionalni Konsenzus o primjeni, monitoringu i procjeni e kasnosti LKMTB i biolokih lijekova u reumato-idnom artritisu. Tom prilikom dolo se do dogovora o prin-cipima za primjenu i procjenu e kasnosti biolokih lijekova u skladu sa naim nansijskim mogunostima.

Povodom Svjetskog dana artritisa 12. oktobra ove godi-ne, URRS je organizovalo besplatno testiranje stanovnitva na reumatoidni artritis. Akcija se odvijala u nekoliko faza: u prvoj su graani popunjavali prethodno pripremljene upitnike vezane za reumatoidni artritis, potom su oni sa skorom bodova preko 60% pozivani na testiranje prisustva anti CCP At. Pacijenti sa pozitivnim nalazom pozivani su na pregled u reumatoloku ambulantu.

U narednom periodu Udruenje planira brojne aktivno-sti na polju edukacije i akcija sa stanovnitvom. Oekuju pri tom da i pored dobre saradnje u proteklom periodu, Ministarstvo, Fond i bolnike ustanove pokau jo vie razumijevanja za njihove prijedloge i strune stavove. Sve u cilju unapreenja lijeenja velikog broja oboljelih od reumatskih bolesti.

29

30 naune titule


PROMOCIJA DOKTORA MEDICINSKIH I STOMATOLOKIH NAUKA

2013.

UNIVERZITET U BANJOJ LUCI MEDICINSKI FAKULTET BANJA LUKA

UNIVERZITET U ISTONOM SARAJEVUMEDICINSKI FAKULTET FOA

1. OLIVERA DOLIDatum: 15.11.2012.Tema: ,,Analiza povezanosti karijes rizika trudnica sa karijes rizikom njihove djece,,Mentor: prof. dr Jovan Vojinovi

2. MIRJANA GNJATIDatum: 15.1.2013.Tema: ,,Klinika studija kvaliteta ivota pacijenata sa neu-rogenim paralizama larinksa,,Mentor: prof. dr Predrag Stankovi

3. LANA NEIDatum: 23.1.2013.Tema: ,,Uloga simvastatina u apoptozi in amatornih elija u eksperimentalnom endotoksinom oku,,Mentor: prof. dr Ranko krbi

4. MILORAD GRUJIIDatum: 8.2.2013.Tema: ,,Uticaj dobre regulacije krvnog pritiska na progresi-ju hronine bubrene bolesti,,Mentor: prof. dr Vidosava Nei

5. MILORAD IVKOVIDatum: 18.3.2013.Tema: ,,Fertilni kapacitet adolescenata Republike Srpske,,Mentor: prof. dr Mirjana Raevi

6. NENAD TANASKOVIDatum: 17.5.2013.Tema: ,,Procena rezultata rekonstrukcije preloma zidova orbite autogenim i neresorptivnim materijalima,,Mentor: prof. dr Vitomir Konstantinovi

7. NEDIM SOLAKOVIDatum: 27.6.2013.Tema: ,,Primjena izotone, hipertone i hipertono-hiper-onkotske intravenske prehidracije u prevenciji hipotenzije u spinalnoj anesteziji,,Mentor: Doc. dr Darko Goli

8. JASMIN SOFTIDatum: 18.10.2013.Tema: ,,Razlike u kvalitetu apstinencije i osobinama heroin-skih ovisnika na metadonskom tretmanu i poslije detoksi -kacije,,Mentor: prof. dr Marija Burgi Radmanovi

1. VESNA IVANIEVIDatum:12.6.2013.Tema: Komparativna analiza prognostikih faktora sa posebnim osvrtom na ulogu proteina S 100 V kao mar-kera u predvianju toka i ishoda teke kraniocerebralne traumeMentor: prof. dr Zoran Vulievi

2. ERI DRAANDatum: 30.8.2013.Tema:Vanost poznavanja mikroanatomije neurofscio-kutanih renjeva u funkcionalnoj rekonstrukciji mekot-kivnih defekata potkoljeniceMentor: prof. dr Veljko Mari

kongresi 31naune titule


31

PROMOCIJA MAGISTARA MEDICINSKIH NAUKA 2013.

UNIVERZITET U BANJOJ LUCI MEDICINSKI FAKULTET BANJA LUKA

1. TODOROVI NEVENATema: ,,Kvalitet ivota pacijenata sa alergijskim rinitisom lijeenih kod porodinog doktora,, Mentor: prof. dr Sanja piri

2. MIRJANI ORETema: ,,Atomska mikroskopija nanostrukture glei,, Mentor: prof. dr Jovan Vojinovi

3. KATICA VAHIDINTema: ,,Uticaj hipohromne anemije na ishod trudnoe,, Mentor: prof. dr Neboja Jovani

4. SAMIR HODITema: ,,Faktori rizika za nastanak kolonizacije i kom-plikacija vezanih za inserciju i primjenu centralnih venskih katetera,, Mentor: doc. dr Darko Goli

5. TATJANA ERCEG RUKAVINATema: ,,Efekti balneoterapije u rehabilitaciji ramena nakon cerebrovaskularnog inzulta,, Mentor: prof. dr Gordana Stefanovski

6. SABAHUDIN KOMITema: ,,Zastupljenost arterijske hipertenzije kod trudnica Unsko-sanskog Kantona i utjecaj na perinatalni ishod,, Mentor: prof. dr Rade Vilendeia

7. TATJANA MARKOVITema: ,,Faktori virulencije i osjetljivosti na antimikrobne lijekove urinarnih izolata Escherichia coli,, Mentor: prof. dr Miroslav Petkovi

8. DRAGAN MILOEVITema: ,,Prednosti super cijalnog bloka cervikalnog plek-susa nad optom endotrahealnom anestezijom kod karot-idnih endarterektomija,, Mentor: doc. dr Darko Goli

9. MARIJANA ARAPOVI SAVITema: ,,Uticaj vrste ortodontskog aparata na tvrda i meka tkiva usne duplje,, Mentor: prof. dr Slobodan upi

10. IGOR UKITema: ,,Ispitivanje stepena vazokonstrikcije i vazodilatacije krvih sudova pod uticajem lokalnih anestetikih rastvora primjenom termovizije,, Mentor: prof. dr Sreko Selakovi

11. MIRJANA UMIEVI DAVIDOVITema: ,,Analiza potrebe za ortodontskom terapijom kod djece uzrasta od 11 do 13 godina u Republici Srpskoj,, Mentor: prof. dr Slobodan upi

12. RADENKO RELJITema: ,,Korelacija upadnih dermalnih doza kod standard-nih vertebrogra ja,, Mentor: akad. prof. dr Dragoljub Mirjani

13. IVONA RISOVITema: ,,Procjena bubrene funkcije kod oboljelih od diabetes mellitusa tipa 2 odreivanjem nivoa cistatina c u serumu,, Mentor: prof. dr Snjeana Popovi Pejii

14. IVORAD GAJANINTema: ,,Ekspresija p16 INK4a u in amacijskim, preneoplastinim i neoplastinim promjenama cerviksa uterusa-kliniki znaaj,, Mentor: prof. dr Rade Vilendeia

15. GORDANA MACANOVITema: ,,Morfometrijska analiza substantiae nigrae ovjeka,, Mentor: prof. dr Zdenka Krivokua

16. SLOBODAN STANITema: ,,Javnozdravstveni rizici u Republici Srpskoj,, Mentor: prof. dr Budimka Novakovi


32 naune titule

17. BILJANA UKITema: ,,Sidropenijska anemija odraslih pacijenata koji se lijee kod porodinog ljekara Doma zdravlja Banjaluka,, Mentor: prof. dr Sandra Hoti Lazarevi 18. KEMAL GRBITema: ,,Uestalost N1 i N2 metastaza u odnosu na vrstu, veliinu, lokalizaciju i stepen diferenciranosti nemikrocelu-larnog plunog karcinoma,, Mentor: doc. dr Duan Janii

19. MILKICA GRABETema: ,,Procjena unosa natrijuma u studentskoj populaciji Univerziteta u Banjoj Luci,, Mentor: prof. dr Budimka Novakovi

20. IRENA KASAGI VUJANOVITema: ,,Eksperimentalni dizajn u farmaceutskoj analizi itrakonazola i njegovih neistoa,, Mentor: prof. dr Darko Ivanovia

21. VLADIMIR PERENDIJATema: ,,Osobenosti arte cijalnih abortusa u Republici Srpskoj,, Mentor: prof. dr Rade Vilendei

22. VESNA PALEKSITema: ,,Profesionalne tetnosti povrinskog kopa u rudniku uglja i termoelektrani na ugalj,, Mentor: prof. dr Milan Pavlovi

23. BILJANA JAKOVLJEVITema: ,,Povezanost homocisteina i drugih faktora rizika za razvoj kardiovaskularnih komplikacija kod oboljelih od hronine bubrene bolesti,, Mentor: prof. dr Halima Resi

24. OGNJENKA JANKOVITema: ,,Ispitivanje kvaliteta rubnog zaptivanja samonagrizajuih tenih kompozitnih materijala,, Mentor: prof. dr Slavoljub ivkovi

25. SAA JUNGITema: ,,Kapecitabin/irinotekan/bevacizumab u prvoj liniji uznapredovalog/metastatskog kolorektalnog karcinoma rani rezultati, neeljeni efekti,, Mentor: prof. dr Duan Jovanovi

26. ZORAN ROLJITema: ,,Faktori koji utiu na prohodnost natkoljenih femoro-poplitealnih rekonstrukcija,, Mentor: prof.dr Lazar Davidovi

27. DALIBOR NEDITema: ,,Uticaj tehnikih unapreenja savremenih automo-bila na primarne i sekundarne povrede pjeaka,, Mentor: doc. dr eljko Karan

28. DALIBOR VRANJETema: ,,Uestalost i povezanost pojedinih faktora rizika za nastanak akutne upale srednjeg uha u djeijem uzrastu,, Mentor: prof. dr Slobodan Spremo

29. DRAGANA ROGANOVITema: ,,Magnetno rezonantna mamogra ja, digitalna mamogra ja i tomosinteza: intraindividualna komparativna studija,, Mentor: doc. dr Dragana ilas Ivanovi

30. ANI BANJANINTema: ,,Prevalencija kotano-zglobnih oboljenja i kore-lacija sa indeksom tjelesne mase kod stanovnika optine Laktai,, Mentor: prof. dr Janja Bojani

31. SANJA ILITema: ,,Oralno zdravlje osoba ometenih u mentalnom razvoju na podruju optine Banjaluka,, Mentor: doc. dr Ivana Stojin

32. ORAN BJELOGRLITema: ,,Procjena e kasnosti standardnog antituberku-loznog hemoterapijskog protokola u lijeenju spinalne tuberkuloze,, Mentor: akad. prof. dr Slobodan Slavkovi


naune titule 33

33. SANjA TEANOVITema: ,,Propisivake navike u lijeenju djece sa akutnim respiratornim infekcijama,, Mentor: prof. dr Svjetlana Stoisavljevi atara

34. RADOJKA BIJELITema: ,,Uestalost urolitijaze kod pacijenata sa osteoporo-zom,, Mentor: prof. dr Snjeana Milievi

35. ALEKSANDRA ALEKSITema: ,,Spirometrijski poremeaji i bronhijalna hiperreak-tivnost kod pacijenata sa alergijskim rinitisom,, Mentor: doc. dr Vesna Topi Spiri

36. ZORICA NOVAKOVITema: ,,Prilog prouavanju morfologije humane podjezine kosti,, Mentor: prof. dr Duan uevi

1. ANAR VLADIMIRTema: Mogunost i nain izvravanja poroaja kod pred-hodnog carskog rezaMentor: prof. dr Vladimir Bokovi

2. LEI RADOSLAVKATema: Tuboovarijalni apscesi uzrokovani intrauternim ulocima u korelaciji sa pelvinom in amatornom boleuMentor: prof. dr Vladimir Bokovi

3. MILINKOVI BILJANATema: Zastupljenost i klinike manifestacije urinarnih infekcija kod djece uzrasta od o do 6 godinaMentor: prof. dr Radovan Bogdanovi

4. VLADII MAI JELENATema: Hematopoeza u jetri humanog fetusa-morfometrijs-ko istraivanjeMentor: prof. dr Ivan Nikoli

UNIVERZITET U ISTONOM SARAJEVUMEDICINSKI FAKULTET FOA

34 NAUKA


Dr Nina Maripedijatar-genetiar

Efekti hroninog stresa mogu se odraziti na vae gene

Istraivanja

Naunici sa Dravnog Univerziteta Ohajo, na elu sa N. Powell, E. Sloan, J.Sheridon i S. Cole, su u oktobarskom broju asopisa Proceedings of the National Academy of Sciences objavili istraivanje, kojim su dokazali da hronini stres mijenja aktivaciju gena u elijama imunolokog sistema

U savremenom svijetu stres je esto neizbjean. Odrasli, ali i djeca, suoeni su sa raznim pritiscima na poslu, u koli i kod kue. Dobro je poznato da je dugotrajan stres povezan s mno-gim zdravstvenim problemima, ukljuujui i povean rizik od modanog udara, dijabetesa i drugih hroninih bolesti. Meutim, nain na koji stres negativno utie na na organizam, jo uvijek se istrauje. Naunici sa Dravnog Uni-verziteta Ohajo, na elu sa N. Powell, E. Sloan, J.Sheridon i S. Cole, su u oktobarskom broju asopisa Proceedings of the National Academy of Sciences, objavili istraivanje, kojim su dokazali da hronini stres mijenja aktivaciju gena u elijama imunolokog sistema. Zbog ovih promjena te elije se bore protiv infek-cija ili oteenja koja zapravo ne postoje, to moe dovesti do prekomjernih upala, koje su povezane s mnogim zdravstvenim problemima.

BORI SE ILI BJEI

Stres o kojem se ovdje govori nije obian stres, ve dugotrajni, ponavljajui, koji aktivira simpatiki nervni sistem, izaziva reakciju bijega ili borbe (eng. ght or ight) i dovodi do pojaane proizvodnje krvnih zrnaca. Iako je ta jednostav-na reakcija kljuna za preivljavanje, pojaan rad simpatikog nervnog sistema, tokom dueg vremenskog perioda, moe imati velike nega-tivne posljedice po zdravlje. Istraivanje je prvo sprovedeno na mievima, koji su ponavljano bili izlagani nivoima stresa, koji odgovaraju ljudskim odgovorima na hronine ivotne stresne situacije. U grupu mujaka mieva koji su meusobno ra-zvili hijerarhiju, ubacivan je na dva sata agresivni mujak, to je kod ostalih mieva izazivalo reak-ciju bijega ili borbe. Istraivai su zatim poredili krvna zrnca mieva, koji su doivljavali ponavljani socijalni poraz, sa krvnim zrncima mieva koji nisu bili pod takvim stresom i utvrdili da je fre-

kongresi 35nauka


kvencija elija imunolokog sistema, prvenstveno subpopulacija nezrelih monocita LY - 6c high kod mieva pod stresom, bila etiri puta vea. Osim toga, analiza tih elija pokazala je da je gotovo tri hiljade gena imalo vii nivo aktivacije kod mieva pod stresom, a mnogi od tih gena dali su elijama imunolokog sistema mogunost breg i uspjenijeg stvaranja upale.

POVEZANOST PSIHOLOGIJE I BIOLOGIJE

Testirajui potom uzorke krvi ljudi koji ive u loim socioekonomskim uslovima, otkriveno je da su elije imunolokog sistema i kod njih bile izmijenjene na slian nain. Subpopulacija nezrelih monocita CD16 -, koja je homologa monocitima LY - 6c high kod mieva, biljeila je znaajan porast. Analizom tih elija, kod osoba niskog socioekonomskog statusa, identi kovano je 387 gena, meu kojima IL1B, IL6, IL8 i TNF, sa drugaijim nivoom ekspresije. Ono to je zani-

mljivo je da su geni ija je ekspresija promijenjena kod osoba nieg socioekonomskog statusa, dakle onih pod veim stresom, bili jednaki onima kod mieva pod velikim stresom iz prvog istraivanja. Ova slinost je prevelika da bi bila sluajna. Isti pro l tih gena i elija imunolokog sistema vien je i kod osoba ija su djeca oboljela od raka.

Ovo istraivanje prua jasan mehanizam to-ga, kako psihologija utie na biologiju. Druga istraivanja ukazivala su na to da su elije imu-nolokog sistema sklonije stvaranju upale u stanjima stresa, a nae istraivanje je pokazalo da se promjene deavaju na nivou gena i da su pod direktnim uticajem simpatikog nervnog sistema, objasnila je Nicole Powell.

Istraivanjem je i kod ljudi i kod ivotinja dobijen slian genomski odgovor na stres i to ne samo na eksperimentalni stres, ve i na auten-tine stresne situacije koje ljudi doivljavaju svakodnevno.

35

36 in memoriam

in memoriam


MILOMIR MILOEVI

ef Odjeljenja za pedijatriju Opte bolnice u Istonom Sarajevu dr Milomir Miloevi, iznenada je preminuo je 29. jula ove godine. Roen je 21. oktobra 1951. godine u antoviru, optina Subotica. U Sarajevu je zavrio Medicinski fakultet 1975. i specijalizaciju iz pedijatrije 1984. godine. Dr Miloevi je bio entuzijasta u poslu, zalagao se za dobru saradnju sa ljekarima drugih specijalnosti i pronalazio naine da unaprijedi rad na Odjeljenju. Kolege e ga pamtiti kao tihog, vrijednog i odgovornog, ovjeka posveenog poslu i porodici.

RISTO KOZOMARA

Uvaeni ljekar oftalmolog, prof. dr Risto Kozomara iznenada je preminuo 18. 11. 2013. godine u Banjaluci. Roen je 17. avgusta 1948. godine u Glamou. Medicinski fakultet zavrio je u Sarajevu, a specijalizaciju iz oftalmologije u Beogradu. Radio je u Kneevu, a najvei dio radnog vijeka proveo je u KC Banjaluka. Bio je naelnik Klinike za one bolesti i generalni direktor KC-a od 2003-2007. godine. Predavao je na Medicinskom fakultetu u Banjaluci i bio rektor Panevropskog univerziteta Apeiron. Pamtiemo ga po neiscrpnoj energiji i zalaganju za promjene i napredak u profesiji.

SRO KECMAN

Dvadestog oktobra 2013.godine preminuo je prim. dr Sro Kecman. Roen je 1931. godine u Prije-doru gdje je i umro. Medicinski fakultet i specijalizaciju iz interne medicine zavrio je u Zagrebu. U Beogradu je 1977. zavrio specijalizaciju ginekologije i akuerstva. Kolege i pacijenti pamtie ga po velikom angaovanju na unapreenju zdravstvene zatite stanovnitva.

kongresi 37in memoriam


MARKO OBOT

Sredinom jula ove godine iznenada je preminuo prof. dr Marko obot, internista kardiolog iz Banjaluke. Roen je 2. januara 1956. godine u Glamou, gdje je zavrio gimnaziju. Nakon zavrenog Medicin-skog fakulteta u Sarajevu 1979. godine, vraa se u rodni grad i radi u Domu zdravlja. Specijalizaciju iz interne medicine, postdiplomske studije iz kardiologije i doktorat zavrio je u Beogradu. Najvei dio radnog vijeka proveo je na Klinici za kardiovaskularne bolesti KC Banjaluka, gdje je obavljao poslove efa Koronarne jedinice, naelnika Klinike za KVB, te efa Kardiologije, te efa Katedre za internu medicinu na Medicinskom fakultetu u Banjaluci. Ostae zapamen ne samo kao vrhunski ljekar i profesor, nego i kao vrlo duhovit ovjek koji je i u najteim trenucima pacijentima i kolegama ulivao optimizam i povjerenje.

NACIONALNI KARDIOLOG

Dr Marko obot bio je jedan od osnivaa i utemeljivaa Kardioloke sekcije Drutva doktora me-dicine Republike Srpske 2000. godine, koja je 2002. prerasla u Udruenje kardiologa Republike Srpske. Uestvovao je u svim aktivnostima koje su imale za cilj poboljanje kardiovaskularne zatite stanovnitva u zemlji. Posebno se isticao u edukativnim aktivnostima koje je Udruenje kardiologa organizovalo sa Udruenjem porodine medicine s ciljem da se pobolja kvalitet dijagnostikei lijeenja kardiovaskularnih bolesnika u svim domovima zdravlja u Republici Srpskoj. Cijenei njegov predan rad 2008.je izabran za sekretara, a od 2012. za potpredsjednika i budueg predsjednika Udruenja kardiologa Republike Srpske. Na osnovu svih edukacija, osposobljenosti za bavljenje dijagnostikim i terapijskim procedurama te velikog iskustva, Uduenje kardiologa mu je dodijelilo diplomu Nacio-nalnog kardiologa. Tome je doprinijelo i njegovo aktivno uee u naunoistraivakim projektima. Angaovao se u realizaciji projekata Poboljanje dijagnostike i tretmana akutnog infarkta miokarda u RS 2008-2010. koji je pokrenuolo UKRS u saradnji sa Ministarstvom zdravlja i socijalne zatite i Fondom zdravstvenog osiguranja. Tokom 2012. saraivao je kao istraiva u projektu ANURS-a Analiza lijeenja akutnog infarkta miokarda u RS-trenutno stanje i perspektive. Nesebinim zalaganjem i timskim radom doprinio je da Udruenje kardiologa postane jedno od najaktivnijih strukovnih udruenja Republike Srpske.

Dr sc. med. Duko Vuli, predsjednik Udruenja Kardiologa RS

37

38 kme


Tema Vrijeme odravanjaMjesto

odravanjaBroj

bodova

Udruenje anesteziologa i reanimatologa RS Novine u lijeenju sepse 30.07.2013. Banja Luka 3

Internacionalni dijaliza centar Banja Luka Odabrane teme iz nefrologije 17.09.2013. Banja Luka 2

Udruenje dermatovenerologa RS II simpozijum dermatovenerologa RS sa

meunarodnim ueem

20.-21.09.2013. Bijeljina 6

Udruenje kardiologa RS Savremeni pristup dijagnostici i tretmanu

kardiovaskularnih bolesti21.09. Bijeljina 6

Bawariamed d.o.o. Banja Luka Laparoskopske intervencije u ginekologiji 27.09.2013. Banja Luka 5

Jadran Galenski laboratorij d.d. Rijeka, Predstavnitvo za BiH Glaukom tihi kradljivac vida 04.10.2013. Banja Luka 2

Udruenje tireologa RS Bolesti titne lijezde u djeijem uzrastu 04-05.10.2013. Banja Luka 6

Udruenje doktora porodine medicine RS VIII Dani porodine medicine 04-05.10.2013. Tesli 6

Udruenje ginekologa i opstretiara RS Prijevremeni porod i karcinom endometrijuma

11.-13.10.2013. Jahorina 4

Udruenje pedijatara RS Odabrane teme iz pedijatrije

11.-13.10.2013. Jahorina 4

Zavod za zikalnu medicinu i rehabilitaciju Dr Miroslav Zotovi Banja Luka

Hiperbarina medicina: Od ronjenja do klinike prakse11.10.2013. Banja Luka 3

JZU Bolnica Sveti Vraevi Bijeljina Hirurgija titne lijezde 15.10.2013. Bijeljina 2

STRUNI SKUPOVI BODOVANI OD STRANE CENTRA ZA KONTINUIRANU

MEDICINSKU EDUKACIJU

kongresi 39kme


Udruenje medicinskih biohemiara RS Predanalitika u medicinskoj biohemiji 19.10.2013. Jahorina 4

Provision d.o.o. Praktina primjena mekih kontaktnih soiva

21.-22.10.2013. Banja Luka 5

Udruenje transfuziologa RS Organizacija transfuzioloke slube 24.10.2013. Bijeljina 3

Udruenje za osteoporozu RS Smjernice za prevenciju, dijagnozu i tretman

osteoporoze24.10.2013. Banja Luka 3

JZU Bolnica Sveti Vraevi Bijeljina Aktuelne teme iz kolorektalne hirurgije 01.11.2013. Bijeljina 2

Zavod za kliniku radiologiju, KC Banja Luka Odabrane teme iz radiologije 01.11.2013. Banja Luka 4

Udruenje neurologa RS Prevencija i tretman modanog udara 04.11.2013. Doboj 3

Drutvo doktora medicine RS III Kongres doktora medicine RS sa meunarodnim

ueem

07.-10.11.2013. Tesli 8

Bayer d.o.o. Gadovist whole body indikacija 07.11.2013. Bijeljina 2

Sano Aventis Groupe Kardio dijabetes workshop 11.11.2013. Trebinje 2

Udruenje neurologa RS Prevencija i tretman modanog udara 12.11.2013. Bijeljina 3

Roche d.o.o.-Roche Ltd. Savremena terapija nemikrocelularnog karcinoma

plua13.11.2013. Istono Sarajevo 2

Sano Aventis Groupe Dijabetes mellitus T2 od smjernica do klinike

prakse26.11.2013. Bijeljina 2

Sano Aventis Groupe Dijabetes mellitus T2 od smjernica do klinike

prakse 27.11.2013. Bijeljina 2

39

40 struni skupovi


U uvodnom dijelu sastanka izne-seni su podaci o prijevreme-nom poroaju na Klinici za ginekologiju i akuerstvo Banja Luka i o mortalitetu prijevremeno roene djece na Klinici za djeije bolesti Banja Luka. To je omoguilo uvid u aktuelno stanje u Republici Srpskoj u vezi sa ovom proble-matikom, kako sa ginekoloke, tako i sa pedijatrijske strane. Na osnovu izloenih podataka i diskusije formiran je Odbor za donoenje preporuka za tretman prijevremenog poroaja i prijevremeno roene djece u RS. Zadatak Odbora je da napravi protokol o tretmanu prijevremenog poroaja u RS imajui u vidu savremene stavove o tom pitanju i stvarne mogunost primjene u rodilitima RS.

Pored zajednikih tema oba Udruenja su odrala i predava-nja iz posebnih tematskih oblasti iz ginekologije i pedijatrije, Udruenje ginekologa na temu Karcinom endometrija a Udruenje pedijatara na temu Prijevremeno roeno dijete.

Predavanja su odrali: Prof. dr N. Radunovi, KC Srbije: Prijevremeni poroaj Prof. dr G. Konstantinidis, IZZD Vojvodine: Novine u

terapiji RDS-a novoroenadi Prof. dr D. Katani, IZZD Vojvodine: Perinatalna auksi-

logija

Prim. dr V. Marinkovi, In-stitut za neonatologiju Srbije: Savremene tendencije ishrane prevremeno roene dece Dr Lj. Stanii Peuli: Prijevre-meni poroaj na KGA BL Prim. mr sc. dr Lj. Solomun: Mortalitet prijevremeno roene

djece na KZDB BL Prim. dr V. Novakovi: Rezultati lijeenja RDS-a novoroen-

adi na KZDB BL Mr sc. dr D. Draganovi, KGA Banjaluka: Analiza uzetih

uzoraka matinih elija u KGA BL u petogodinjem periodu Prim. dr Lj. Buha: Deset godina rada Neonatolokog

odjeljenja u Trebinju Mr sc. D. Joji: Termoregulacija kod prijevremeno roenog

djeteta Dr S. Konjevi: Urgentna stanja u neonatologiji

Na sesiji posveenoj karcinomu endometrija, uvodno preda-vanje odrao je dr B. Cvjetianin iz UKC Ljubljana, a zatim su podneseni izvjetaji o broju sluajeva i ishodu lijeenja na podruju Banje Luke, Doboja, Bijeljine i Foe.

Uesnici su istakli znaaj intradisciplinarnih sastanaka u sagledavanju problema i njihovom zajednikom rjeavanju.

Sastanak je bodovan od strane komisije za KME.Predsjednik Udruenja ginekologa

prof. dr Vesna EimPredsjednik Udruenja pedijatara

prof. dr Jelica Predojevi Samardi

PRVI ZAJEDNIKI SASTANAK UDRUENJA PEDIJATARA

I UDRUENJA GINEKOLOGA RSSastanak je odran pod nazivom Prijevremeni porod u Republici Srpskoj

i prisustvovalo mu je oko 200 ginekologa i pedijatara iz cijele RS

JAHORINA, 11-13. OKTOBRA 2013. GODINE

kongresi 41struni skupovi


S impozi jum o bolestima titne lijez-de, koji se svake druge godine, u prvoj sedmici oktobra, odrava u Banjaluci, bio je posveen bole-stima titne lijezde u djeijem uzrastu. Ovaj, sedmi po re-du multidisciplinarni skup, ve je tradicionalno prilika da se strunjaci sa prostora bive Jugoslavije upoznaju sa najnovi-jim dostignuima iz oblasti tireologije, te da, kroz predavanja i diskusije, analiziraju brojne strune nedoumice. Organizatori Simpozijuma, Centar za titnu lijezdu Banjaluka i Udruenje tireologa Republike Srpske, pozvali su pedijatre, interniste-endokrinologe, hirurge, patologe, ljekare porodine medicine, biologe i psihijatre da doprinesu, svako iz svog ugla, rasvijetljavanju problema koje u djeijem uzrastu izazivaju poremeaji rada titne lijezde.

Simpozijum je otvorio predsjednik Organizacio-nog odbora doc. dr Momilo Biukovi ukazivanjem na znaaj ranog otkrivanja poremeaja titne lijez-de koji, ukoliko se ne lijee, ostavljaju katastrofalne posljedice na ivot pacijenta.

Uvodna predava-nja odrali su: prof. dr Dragan Katani iz Novog Sada sa Insti-tuta za zdravstvenu zatitu dece i omla-dine Vojvodine, pod nazivom Pedijatrijska tireoidologija i prof. dr Aleksandar Di-kli iz beogradskog Centra za endokrinu

hirurgiju KCS, pod nazivom Operativno leenje hipertireoza kod dece i adolescenata. Potom su uslijedila izlaganja o poremeajima u razvoju titne lijezde, detekciji bolesti kod novoroenadi, fak-torima ishrane i ivotne sredine koji mogu dovesti do oboljevanja, udruenosti ovih bolesti sa drugim bolestima, karcinomu i posljedicama zraenja, medikamentoznoj i hirurkoj terapiji.

Uesnici simpozijuma bili su prijatno iznenaeni i prezentacijom prof. dr Mile Ignjatovia sa VMA iz Beograda, koji je znalaki i studiozno analizirao guavost na srednjovjekovnim mozaicima, freska-ma i ikonama, pokazavi na koliko je poznatih umjetnikih djela ovjekovjeen ovaj poremeaj.

SIMPOZIJUM O BOLESTIMA TITNE LIJEZDE

U DJEIJEM UZRASTU Uesnici skupa ukazali na znaaj ranog otkrivanja poremeaja titne lijezde koji,

ukoliko se ne lijee, ostavljaju katastrofalne posljedice na ivot pacijenta

BANJALUKA 4-6. OKTOBRA

41

Radno predsjednitvo :prof dr Svetlana uni sa Medicinskog fakulteta iz Beograda;

prof. dr Aleksandar Diklic KC Srbije; prof. dr Mile Ignjatovi VMA


42 struni skupovi

Na poziv predsjednika Japanske asocijacije za kardiovasku-larne intervencije i terapiju prof. dr Shunicija Miyazakija, profesora na Univerzitetu Kinki u Osaki i efa Odjeljenja za kardiovaskularne inter-vencije i terapiju Univerzitetske bolnice, prof. dr Aleksandar Lazarevi odrao je uvodno predavanje, na strunom skupu kardiologa pod nazivom Standardizacija evaluacije ishemije miokarda. U okviru teme razmatrane su metode za utvrivanje ishemije miokarda, na osnovu kojih se procijenjuje da li je potrebna invazivna kardioloka procedura. Te metode uklju-uju obinu ergometriju na pokretnoj traci ili na bicikl-ergometru, stres-eho test na pokretnoj traci i na bicikl-ergometru, far-makoloke stres-eho testove, nuklearno-medicinske metode kao to je SPECT i magnetnu rezonancu.

Posjetio sam i Univerzitet Kinki na ko-jem sam, izmeu ostalog, u sali za katete-rizaciju srca, upoznao neke od najnovijih procedura koje Japanci imaju u redovnoj klinikoj praksi. Bio sam zadivljen na-pretkom njihovog zdravstva, koje me je fasciniralo jo krajem devedesetih godina prilikom mog jednoipogodinjeg boravka

na supspecijalizaciji u Kardiovaskular-nom centru u Osaki. Imao sam priliku da vidim trodimenzionalni prikaz stratova stenta, OCT-a (3D Optical Coherence Tomography), kae Lazarevi.

Japan je vodei proizvoa medicinske opreme i prednjai u istraivanju novih tehnologija. Uz to, valja napomenuti, Ja-panci su vrlo srdani ljudi koji nesebino omoguavaju usavravanja i uenje kole-gama iz cijelog svijeta.

SAVREMENA MEDICINA U ZEMLJI IZLAZEEG SUNCASvaka posjeta Japanu, zemlji koja mnogo ulae u razvoj i primjenu novih tehnologija, znaajno je profesionalno iskustvo, kae prof. dr Aleksandar Lazarevi, kardiolog iz

Banjaluke, koji je nekada uio od japanskih kolega, a nedavno je i predavao na skupu eminentnih strunjaka iz oblasti kardiologije

KOBE, 22. SASTANAK JAPANSKE ASOCIJACIJE ZA KARDIOVASKULARNE INTERVENCIJE I TERAPIJU

Prof.dr Aleksandar Lazarevi iz Banjaluke, jedan od etrnaest

predavaa izvan Japana, odrao je predavanje Standardizacija evaluacije ishemije miokarda

Najnovija istraivanja

Na sastanku su prezentovani rezultati dugogodinjeg praenja bolesnika s bi-oresorptivnim stentovima, te najnovija istraivanja u lijeenju reperfuzione lezije. Prof. dr Alain Cribier iz Fran-cuske, otac TAVI procedure (Ugradnja aortne valvule transkateterskim putem), odrao je nekoliko revijalnih preda-vanja o proceduri koja e ove godine postati rutinska u Japanu, nakon to su je odobrile sve regulacione komisije.

kongresi 43


NOVA SAZNANJA IZ FARMAKOLOGIJE

I DJEIJE PSIHIJATRIJE

KREATIVNA PSIHOFARMAKOTERAPIJA

U Antaliji je od 30. oktobra do 3. novembra 2013. godine odran Peti

meunarodni kongres psihofarmakologije i Prvi meunarodni simpozijum djeije i

adolescentne psihofarmakologije

Na Kongresu je potencirani znaaj transdisciplinarnog, holistikog i

integrativnog pristupa u razumijevanju i lijeenju mentalnih poremeaja

MEUNARODNI SKUPOVI PSIHIJATARA

Ovom velikom meunarodnom skupu prisustvovalo je oko hiljadu ue-snika iz cijelog svijeta. Program je ukljuivao plenarna predavanja, debate sa ekspertima, koje su bile posebno posjeene, te sesije na temu najnovijih sazna-nja iz psihofarmakologije i djeije psihijatri-je. Kongres je odran pod motom Poboljan izbor psihotropnih lijekova: bolji rezultati po mentalno zdravlje. Plenarna predavanja su se odnosila na psihofarmakologiju bipolarnog po-remeaja, psihijatrijske poremeaje u djeijoj dobi, poremeaje ishrane, poremeaje spavanja, depresivne poremeaje i suicidalnost mladih, te psihotraumatologiju. Na kongresu, kao pozvani predava, uestvovala je prof. dr Marija Burgi Radmanovi iz Klinikog centra Banja Luka sa temom Vrsta traumatskog iskustva i depresija kod adolescenata.

Ovom prilikom proirene su mnoge teme o kojima su raspravljali psihijatri iz Turske i BIH na psihijatrijskom simpozijumu odranom u Sarajevu 14. septembra. Tada je oko dvije sto-tine uesnika iz obje zemlje, imalo priliku da slua predavanja iz oblasti psihotraumatologije. U drugom dijelu simpozijuma govorilo se o najnovijim saznanjima u lijeenju shizofrenije, depresije i bipolarnog poremeaja.

Dubrovnik je od 25-28. septembra ove godine bio domain 6. Hrvatskog kongresa o psihofarmakoterapiji u organizaciji Hrvatskog drutva za psihofarmakoterapiju i biologijsku psihijatriju HLZ-a i Akademije medicinskih znanosti Hrvat-ske. Kongres je posveen konceptu kreativne psi-hofarmakoterapije. Istovremeno je organizovana i Prva internacionalna konferencija o kreativnoj psihofarmakoterapiji kao i 14. Centralnoevropski neuropsihofarmakoloki simpozijum. Kongres je naglasio znaaj transdisciplinarnog, holistikog i integrativnog pristupa u razumijevanju i lijeenju mentalnih poremeaja. Uspjena psihofarmako-terapija i dobra klinika praksa temelje se i na potivanju i unapreenju prava psihijatrijskih bolesnika, ime se doprinosi borbi protiv stigme koja jo uvijek ima jako negativno dejstvo na rezultete lijeenja. Kongresu je prisustvovalo oko 300 uesnika.

Iz KC Banja Luka kongresu su prisustvovali:dr Ljiljana Ivi, dr Vesna Pandi

i prof. dr Marija Burgi Radmanovi

struni skupovi 43

Branko ubrilovi je roen 3. novembra 1894. godine u rodo-ljubivoj graanskoj porodici u ondanjoj Bosanskoj Gradici. Bio je

ugledni ljekar, publicista i novinar. Roeni je brat Veljka i Vase ubrilo-via, istaknutih lanova Mlade Bosne. Srpsku konfesionalnu osnov-nu kolu zavrio je u rodnom gradu. Poslije prerane smrti roditelja, nastavio je kolovanje uz pomo brata Veljka, koji je tada radio u Tuzli kao uitelj. Gimnaziju je zavrio 1913. godine u Tuzli. Kao gimnazija-lac bio je aktivan u radu mnogih akih kulturnih i sportskih udruenja. Uestvovao je u akim trajkovima u Tuzli. Poinje sa knjievnim radom i ukljuuje se u novoosnovani aki literarni klub. U zavrnim razredima gimnazije, kao strastven sportista poeo se interesovati za sokolstvo i so-kolski pokret. Osim brojnih takmienja po okolini, Branko je 1912. godine uestvovao na uvenom Prakom sokolskom sletu.

Nakon proglasa aneksije Bosne i Hercegovine 1908. godine, u tuzlanskoj gimnaziji je dolo do velikog trvenja, koje je vodila novoobrazovana or-ganizacija Prva jugoslovenska nacionalna omla-

dina. U Tuzli je osnovana prva organizacija srpskih aka pod nazivom Knjiica. Jedan od la-nova bio je i Branko ubrilovi. U organizaciju Narodna odbrana ukljuuje se 1911. godine a po-tom u Banji Koviljai zavrava komitski kurs. Poloivi maturu 1913. godine prebacuje se u Sr-biju da bi obiao krajeve oslobo-ene od Turaka u Prvom balkan-skom ratu, a kasnije uestvuje je u srpsko-bugarskom ratu kao do-brovoljac u VI rezervnoj bolnici u Kragujevcu. Nakon boravka u Srbiji, u oktobru 1913. godine odlazi u Be gdje upisuje studij medicine. U tu svrhu je dobio

600 kruna novane pomoi od Prosvjete i 300 kruna od Optine Bosanka Gradika. Za vrijeme studija u Beu bio je sekretar akademskog kluba Rad i lan uvene Zore. Drugi semestar studija nastavio je u Gracu, gdje se kretao u krugu stu-denata iz Bosne na elu sa Jovanom Zuboviem. U Gracu je pokrenuo jugoslovensku omladinsku organizaciju umadija. Listu Srpska rije uputio

44 vremeplov


Dr Branko ubrilovi

LJEKAR, POLITIAR I JEDAN O OSNIVAA LJEKARSKE KOMORE VRBASKE BANOVINE

Dr Branko ubrilovi

kongresi 45


je svoj tekst Neto o sokolstvu, u kojem govori o buntovnoj omladini. Sa svojim bratom Vasom bio je kolovoa prelaska omladine sa srpske na jugoslovensku orijentaciju, u skladu sa progra-mom Narodno ujedinjenje Dimitrija Mitrinovia.

Pripadao je i organizaciji Mlada Bosna, omla-dinskom pokretu koji se zalagao za ruenje Au-strougarske i stvaranje jugoslovenske drave. Po-slije sarajevskog atentata, uhapen je u Bosanskoj Dubici i u poznatom Banjalukom veleizdajni-kom procesu 1916. godine osuen je na etrnaest godina teke tamnice. U istom procesu stariji brat Veljko je osuen na smrt i kasnije objeen, dok je maloljetni Vasa ubrilovi osuen na teku tamnicu. Branko ubrilovi je robijao od jula 1914. do novembra 1918. godine u kazamatima u Sarajevu, Tuzli, Banjaluci, Zenici i Travniku. Izdravanje kazne prekinuo je slom Austrougar-ske poslije kojeg su svi preivjeli lanovi Mlade Bosne puteni na slobodu. Nakon Prvog svjetskog rata Branko ubrilovi je zavrio studij na Medi-cinskom fakultetu u Pragu (1918-1921). Stairao je od 1921. do 1923. godine u Dravnoj bolnici u Sarajevu. Nakon toga, radio je, od 1923. godine do decembra 1939. godine, kao ljekar Okrunog ureda za osiguranje radnika u Banjaluci. Obavljao je i privatnu ljekarsku praksu u svojoj ordinaciji u Gospodskoj ulici u Banjaluci. Izvjesno vrijeme pro-veo je na specijalizaciji u inostranstvu (Pariz, Prag, Bad Nauhajm). Bio je oenjen Paulom Kabiljo iz poznate banjaluke jevrejske porodice, sa kojom je stekao sina Velimira-Cicu, koji je poslije Drugog svjet-skog rata studirao u Engleskoj, a zavrio studije u Beogradu i kasnije se odselio u SAD.

Dr Branko ubrilovi je bio jedan od osnivaa Ljekarske komore Vrbaske banovine. Vie puta je biran na odgovorne funkcije u Ljekarskoj komori Vrbaske banovine. Bio je lan Upravnog odbora, komorski tuilac, potpredsjednik i predsjednik Ljekarske komore. U novostvorenoj Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, braa Branko i Vaso ubrilovi imali su veliki lini i porodini patri-otski kapital i ugled. Prisustvo Dr Branka ubrilo-via u Banjaluci, ostavilo je dubok trag, ne samo u okvirima medicinske profesije, ve i kroz njegovu iroku drutvenu i politiku djelatnost. Bio je jedan od organizatora Zemljoradnike stranke (Savez zemljoradnika) u Bosni i njen neformalni lider u Bosanskoj Krajini. Vie puta (1927, 1935, 1938) biran je za narodnog poslanika. Bio je ministar poljoprivrede u vladi Cvetkovi-Maek od 26.8.1939. do 20.3.1941. godine kada je pod-nio ostavku u znak protesta protiv pristupanja Kraljevine Jugoslavije Trojnom paktu. Ponovo je postao ministar poljoprivrede u vladi Duana Si-movia. Drugi svjetski rat proveo je u emigraciji kao ministar u izbjeglikim vladama Slobodana Jovanovia i Miloa Trifunovia. Pred kraj rata priklonio se pobjednikom partizanskom pokretu.

Aktivno je uestvovao u radu raznih drutava u klubova. Za vrijeme Kraljevine Jugoslavije ureivao je brojne listove i asopise: Teaki pokret, Teako pravo, Selo, Razvitak, Glasnik Lekarske komore Vrbaske Banovine i dr. Bio

je lan r

kod - Комора доктора медицине...

Documents