katalog i mjeteve juridike

Upload: ronhill-light

Post on 14-Apr-2018

304 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    1/65

    Organizata pr Siguri dhe Bashkpunim n Evrop

    MISIONI N KOSOV

    Departamenti pr t Drejtat e Njeriut dhe Sundimin e Ligjit

    KATALOG I MJETEVE JURIDIKE

    I. Hy rje .......................................................................................................... 51. E drejta pr mjet juridik efikas ..........................................................................................................52. Mohimi i paligjshm i mjetit juridik...............................................................................................53. Mjetet juridike t cilat jan n prgjithsi t zbatueshme........................................................64. Organizimi i katalogut....................................................................................................................7

    II. Dr ejtsia penale ....................................................................................... 8

    A. Arresti policor...................................................................................................................................81. Arrestimi i paligjshm nga policia................................................................................................82. Kompenzimi pr paraburgimin apo arrestimet e paligjshme t cilat nuk rezultojn me

    ndjekje penale ................................................................................................................................83. Shkelja e t drejts pr informim t menjhershm pr arsyet e arrestimit n gjuhn

    q ai/ajo e kupton ..........................................................................................................................94. Shkelja e t drejts pr tu drguar menjher para gjyqtarit.................................................95. Shkelja e t drejts pr heshtje ...................................................................................................9

    6. Shkelja e t drejts pr ndihm gratis t prkthyesit nse ai/ajo nuk e kupton/fletgjuhn e organeve pr zbatimin e ligj it.......................................................................................9

    7. Shkelja e t drejts pr ndihmn e avokatit mbrojts ............................................................108. Shkelja e t drejts pr t njoftuar familjen apo personin tjetr t prshtatshm

    prkitazi me arrestin....................................................................................................................109. Shkelja e t drejts s personit t paraburgosur q t trajtohet n mnyr njerzore

    dhe respekti pr dinjitetin e tij/saj. .............................................................................................1110. Shkelja e t drejts pr ekzaminim dhe trajtim mjeksor......................................................11

    B. Paraburgimi jasht gjyqsor ......................................................................................................111. Paraburgimi jasht gjyqsor nga KFOR-i ................................................................................112. Urdhrat ekzekutiv pr paraburgim t PSSP-s.....................................................................12

    C. Hetimet para dhe pas ngritjes s aktakuzs .........................................................................121. Paraburgimi i paligjshm ............................................................................................................12

    2. Shkelja e t drejts pr kushte njerzore dhe liria nga tortura gjat paraburgimit............133. Shkelja e t drejts pr avokat gjat fazs paraprake t procedurs penale ....................134. Shkelja e t drejts s mbrojtjes pr ti ekzaminuar dshmit gjat fazs paraprake /E

    drejta pr t prezentuar mbrojtjen.............................................................................................145. E drejta pr gjykim brenda nj afati t arsyeshm kohor apo lirim nga paraburgimi........146. Paraburgimi pa t drejt komunikimi........................................................................................14

    D. Gjykimi & Rigjykimi.......................................................................................................................15

    1. Shkelja e t drejts pr gjykim nga nj tribunal kompetent, i pavarur dhe i paanshm ithemeluar me ligj..........................................................................................................................15

    2. Shkelja e t drejts pr gjykim publik .......................................................................................163. Shkelja e prezumimit t pafajsis ...........................................................................................164. Shtyerja pr t dshmuar apo pranuar fajin/shkelja e t drejts pr heshtje.....................165. Zbatimi retroaktiv I ligjeve penale dhe rreziku i dyfisht ........................................................176. Shkelja e t drejts pr gjykim pa vones t padrejt apo lirim ...........................................17

    7. Shkelja e t drejts pr t mbrojtur vetn personalisht apo nprmjet t avokatitmbrojts/Barazia e palve n procedur/E drejta pr t zgjedhur avokatin mbrojts/E

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    2/65

    Faqe 2 nga 65

    drejta pr ndihm juridike pa pages/E drejta pr komunikim konfidencial meavokatin/Qasja n prfaqsim ligjor efektiv.............................................................................17

    8. Shkelja e t drejts pr tu gjykuar n prani t t tjerve ......................................................189. Shkelja e t drejs pr prkthyes dhe prkthim pa pages..................................................1810. Shkelja e parimit oft sistemit t ndar t drejtsis pr t mitur ........................................1911. Shkelja e t drejts pr ankes kundr aktgjykimit................................................................19

    III. Policia e UNMIK-ut, SHPK-ja, TMK-ja dhe KFOR-i. Shkelja e kodittmirsjell jes apo l ig ji t penal .............................................................. 20

    A. Policia e UNMIK-ut ........................................................................................................................20

    1. Policia e UNMIK-ut Shkelja e kodit t mirsjelljes mjeti administrativ...........................202. Policia e UNMIK-ut Shkelja e kodit t mirsjelljes apo ligjit penal mjeti juridik .............20

    B. Shrbimi Policor i Kosovs ........................................................................................................21

    1. KPS - Shkelja e kodit t mirsjelljes dhe/apo ligjit penal mjeti juridik..............................22

    C. Trupat e Mbrojtjes s Kosovs..................................................................................................221. Trupat e Mbrojtjes s Kosovs (TMK) Shkelja e kodit t mirsjelljes mjeti

    administrativ..................................................................................................................................222. Kosovo Protection Corp Shkelja e t code of conduct and/or crim inal la legal

    remedy...........................................................................................................................................23

    D. KFOR-i ..............................................................................................................................................251. KFOR-i Shkelja e Kodit Ushtarak t shtetit prkats mjeti administrativ dhe ai

    juridik..............................................................................................................................................252. KFOR-i krkesat pr kompenzim...........................................................................................25

    IV. Mosdi sk rim in im i.................................................................................... 27

    A. Mjetet e prgjithshme...................................................................................................................27

    B. Krkesat pr praktikat diskriminuese n punsimin publik..............................................28

    C. Krkesat kundr praktikave diskriminuese n punsim....................................................29

    D. Krkesat nga npunsit civil kundr vendimit diskriminues t Kshillit Disiplinor...29

    E. Krkesat pr diskriminim t prdorimit t gjuhs amtare gjat qasjes nshrbimet publike....................................................................................................................................30

    F. Krkesat kundr diskriminimit t shkaktuar nga zyrtart e arsimit gjat qasjes n

    arsimim.......................................................................................................................................................30

    G. Krkesat pr sanksionet arbitrare t bra nga msimdhnsit dhe personeliarsimor .......................................................................................................................................................31

    H. Krkesat pr diskriminim gjat qasjes n kujdesin shndetsor....................................32

    I. Ankesat kundr diskriminimit lidhur me qasjen n ndihmn (mirqenien) sociale..........32

    V. Vik timat e krim it ............................................................................................. 33

    A. Mjetet juridike n ...........................................................................................................................33

    disponim pr paln e dmtuar .............................................................................................................331. Viktima e krimit/pala e dmtuar ndjekja private ...................................................................33

    2. Viktima/Pala e dmtuar, dmtimi apo humbja e pasuris.....................................................343. Siguria e pals s dmtuar ........................................................................................................354. Pala e dmtuar n kundrvajtje.................................................................................................35

    I. Mjetet juridike sepciale pr viktimat e trafikimit...................................................................361. Ndihma pr vikt imat e trafikimit .................................................................................................362. Riatdhesimi i viktimave t trafikimit...........................................................................................373. Viktimat e trafikimit krkesa pr shprblimin e dmit/kthimit t sendit ............................37

    VI. shtjet pro nsore ju rid ik e....................................................................... 38

    A. shtjet e.........................................................................................................................................38

    prgjithshme .............................................................................................................................................38

    pronsore...................................................................................................................................................38

    1. Heqja e pabaz e t ........................................................................................................................38drejtave pronsore................................................................................................................................38

    a) Ndrprerja e pabazuar e hipoteks............................................................................................. 38

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    3/65

    Faqe 3 nga 65

    2. Pengimi i pabaz i t drejtave pronsore ................................................................................39b) Prmes ndrtimit t paautorizuar (parimet e prgjithshme)...................................... ................... 40c) Prmes aplikimit t pabaz t procedurs s vlersimit .............................................................. 40

    B. Regjistrimi i patundshmrive / Kadastri..................................................................................41

    2. Mohimi i pabaz i qasjes n shnimet kadastrale..................................................................424. Matja dhe klasifikimi (kategorizimi) i gabuar i toks ...............................................................425. Dmi i shkaktuar pr ...................................................................................................................43shkak t matjes ......................................................................................................................................43gjeodezike ..............................................................................................................................................436. Caktimi i pabaz i gjobs (lartsis s saj) .............................................................................437. Dshtimi i organeve komunale pr t njoftuar titullart e prons pr ndryshimet n

    shnimet kadastrale ....................................................................................................................44

    J. Bartja e prons dhe eksproprijimi (shpronsimi).................................................................44

    1. Heqja e pabaz e t drejtave pronsore prmes bartjes joligjore t prons spaluajtshme..................................................................................................................................44a) Pr shkak t mosrespektimit t t drejts s privilegjuar (prparsis s blerjes)..................... 45

    2. Heqja e pabaz e t drejtave pronsore prmes vendimit t pabaz mbi trashgimin.463. Ekspropriimi heqja e pabaz e t drejtave pronsore ........................................................46

    a) Bazuar n prcaktimin e pabaz t interesit t prgjithshm .................................................... 46b) N baz t vendimit t pabaz pr lejimin e punve prgatitore...............................................46c) Bazuar n vendimin e pabaz mbi ekspropriimin nga organi komunal kompetent. ................. 47

    d) Bazuar n mosprmbushjen e kushteve pr marrjen e vendimit pr ekspropriim apo vendimido t shkelet t drejtat pronsore.... ................................................................................................ 47e) Bazuar n aplikimin e gabuar t procedurs s veant pr gjendjet emergjente dhefatkeqsive tjera elementare........... ................................................................................................ 48

    4. Ekspropriimi Pengimi i pabaz i t drejtave pronsore juridike .......................................485. Ekspropriimi shtjet e kompensimit.....................................................................................49

    a) Vendim i gabuar apo mospajtim mbi prcaktimin e kompenzimit pr pengim apo heqje t tdrejtave pasurore-juridike................................................................................................................ 49b) Mos realizimi i shprblimit sipas kompenzimit t vlersuar/prcaktuar.................. ................... 49

    D. Ndrt im i mbi to k................................................................................501. Ndrtimi i paautorizuar nga personi fizik apo juridik e cili nuk sht barts i t drejts

    pronsore juridike (parimet e prgjithshme)............................................................................502. Refuzimi i pabaz i lejes pr ndrtim apo legalizim t (objektit) t ndrtimit (parimet e

    prgjithshme)................................................................................................................................50

    3. Zbatimi i gabuar i sanksioneve (prshir edhe rrnimin) pr shkeljet e kushteve tlejuara n lejen e ndrtimit.........................................................................................................504. Prcaktimi i gabueshm i rrezikut pr shndetin publik, mbrojtjen apo sigurin, dhe

    veprimeve q rrezikojn t drejtat pronsore..........................................................................51

    E. shtjet pronsorea banesore..................................................................................................511. Privimi nga e drejta banesore (prfshir edhe t drejtn e shfrytzimit) ............................52

    a) Prej 23 mars 1989 deri n 24 mars 1999, si rezultat i legjislacionit diskriminues......................... 52b) Prej 23 marsit 1989 deri me 13 tetor 1999, pr ata t cilt kan lidhur kontrata joformale tshitblerjes s patundshmris dhe sipas vullnetit t lir t tyre, por q si t tilla ishin tpaligjshme sipas ligjeve ekzistuese t asaj kohe............................................................................. 52c) Prmes refuzimit nga Drejtoria apo Komisioni t krkess pr rishqyrtim............................... 52d) N veanti t drejtn e shfrytzimit t banesave n pronsi shoqrore t nj subjekti tjetr ngaai i komisionit................................................................................................................................. 53e) N veanti t t drejts banesore pas shkurorzimit......... .......................................................... 53f) N veanti e drejta e banimit, pas vdekjes s bartsit t ksaj t drejte....................................... 54

    g) N veanti t drejts banesore t bazuar n dhnjen me qira t baness n pronsishoqrore........................................................................................................................................ 54h) Pr shkak t mos regjistrimit t shitblerjes n Zonat e caktuara gjeografike (ZCGj) .................... 55Si sht vendosur me Rreg. UNMIK-ut 2001/17 dhe aprovuar nga administratori komunal........... 55i) Pas 24 marsit 1999 (ose 13 tetorit 1999 pr kontratat joformale), pr ankesat kundr privimit tt drejtave t cilat nuk gjinden n kuadr t kategorive t siprprmendura................................... 55

    2. Ndrhyrja n t drejtat pronsore banesore (prfshir t drejtn e banimit).....................55a) Fituar para 24 marsit 1999 dhe kur bartsi i t drejts pronsore nuk posedon me pronn dhenuk e ka tjetrsuar pronn me shprehjen e lir t vullnetit. [okupimi/uzurpimi i kundrligjshm]...... 56Fituar pas 24 marsit 1999 dhe kur bartsit e t drejts pronsore nuk e kan pronn n posedimdhe nuk ka tjetrsuar pronn me shprehjen e lir t vullnetit...........................................................56Gjithashtu e njohur si okupim i prons banesore............................................................................. 56b) Prmes vendimit administrativ t Drejtoris pr dbim, apo dhnjen e lejs s prkohshmepr strehim....................................................................................................................................... 56c) Prmes vendimit t komisionit sipas t cilit bartsi i t drejts sht pal e tret...................... 56d) Prmes dmit t shkaktuar gjat qndrimit nn administrim t drejtoris. ................................ 57

    e) Prmes dmit n pronn e palujtshme banesore, konfliktit mbi megjat, pengim posedimit dheshtjeve tjera jasht kompetencs s Drejtoris/Komisionit........................................................ 57

    3. Zbatimi i gjobs dhe kontestet lidhur me pagesn e qiras t banesave shoqrore.......57

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    4/65

    Faqe 4 nga 65

    F. Prona jo-banesore/afariste.........................................................................................................59

    1. Procedura e ankandit publik, tenderit. ......................................................................................592. Mosdhnja e lejs pr ndrtim t objektit investiv..................................................................593. Mosdhnja e lejs pr shfrytzim t objektit investiv.............................................................604. Urdhri pr ndrprerjen e ndrtimit/shfrytzimit dhe rrnimit t objektit investiv...............605. Zbatimi i gabueshm i gjobs(pagesave???) .........................................................................61

    G. Prona jo-banesore. Pron e cila kontrollohet nga ndrmarrjet publike aposhoqrore...................................................................................................................................................621. Vendimi i Agjencionit Kosovar t Mirbesimit i cili ndikon n t drejtat pronsore apo

    t drejtat tjera................................................................................................................................622. Privimi I padrejt apo ndrhyrja n realizimin e t drejtave pronsore dhe t drejtave

    tjera nga ndonj ndrmarrje e cila gjendet nn autoritetin e AKM-s, mirpo jonprmjet t vendimit apo veprimit t AKM-s. ......................................................................63

    3. Zbatimi i padrejt i gjobave nga AKM-ja mbi ndrmarrjet, puntort e saj dhe personattjer me funksione menaxhese dhe mbikqyrse..................................................................63

    H. Pyjet ..................................................................................................................................................641. Privimi i padrejt apo pengimi padrejt n realizimin e t drejtave pronsore

    nprmjet t caktimit t kufijve ndrmjet pyjeve. ....................................................................642. Vendimi i padrejt i inspektorit t pyjeve e cila pengon realizimin e t drejtave

    pronsore......................................................................................................................................64

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    5/65

    Faqe 5 nga 65

    KATALOG I MJETEVE JURIDIKE

    I. HyrjeMbrojtja dhe promovimi i qndrueshm i t

    drejtave t njeriut ka pr qllim t inkurajoj,prkrah dhe lehtsoj shfrytzimin e mjeteve

    juridike efektive t nevojshme pr adresimin eshkeljeve t t drejtave t njeriut. Kjo krkonnj prqndrim m t madh n vet mjetin

    juridik t nevojshm pr adresimin e shkeljesdhe sigurimin e kompenzimit pr at shkelje, nkrahasim me mbrojtjen tradicionale t tdrejtave t njeriut e cila m shumprqndrohet n vet shkeljen. Mjetet e tilla jovetm q krkohen nga instrumentet endryshme pr t drejtat e njeriut mirpo ato

    jan gjithashtu n gjendje t parandalojnpadrejtsin dhe shprdorimin e pushtetit duke

    ofruar nj korrigjim apo shqyrtim t br prgabimet e shkaktuara nga ana e autoriteteve.

    Autoriteti i cili shqyrton nj shkelje duhet t jetn gjendje t aplikoj n mnyr t sakt ligjetprkatse dhe standardet pr t drejtat enjeriut. Pr m tepr, duke u bazuar nshqyrtimet e tilla autoritetet duhet t jen ngjendje t marrin nj vendim i cili shtobligativ dhe i ekzekutueshm n kuadr tautoriteteve t cilat jan objekt i shqyrtimit. Nbaz t ktij formulimi ankesat e parashtruarapran Ombudspersonit nuk paraqesin mjet

    juridik pr shkak se vendimet eOmbudspersonit nuk kan karakter obligativpr autoritetet.

    Puna e mtutjeshme prkitazi me mjetet e tillajuridike pasqyron nj fokus t shtuar tDepartamentit pr t Drejtat e Njeriut dheSundimin e Ligjit n realizimin e qndrueshmt t drejtave t njeriut. Ky katalog prbnhapin e par n procesin e mjeteve juridike ecila ka pr qllim identifikimin e mjeteve juridiket zbatueshme apo mungesn e tyre prseciln t drejt t njeriut e cila mund t jet nrrezik.

    Ky katalog prqndrohet n shkeljet

    kontestuese t t drejtave t njeriut t cilat jant garantuara me ligjin vends apo meinstrumentet ndrkombtare t cilat jan tzbatueshme n Kosov.

    1. E drejta pr mjet juridik efikasE Drejta pr mjet juridik efikas pran njautoriteti kombtar pr shkeljet e t drejtave tnjeriut t parapara me nenin 13 t KonventsEvropiane pr t Drejtat e Njeriut (KEDNj).

    Gjykata Evropiane pr t Drejtat e Njeriut katheksuar se kur nj individ pohon se sht

    viktim e shkeljes s t drejtave t njeriut tparapar me Konvent, duhet t ekzistoj njmjet juridik pran ndonj organi vends me

    qllim q krkesa e br t adresohet dhe sikompenzim t sigurohet dmshprblimi pr

    shkeljen prkatse.1

    Efekti i nenit 13 sht q ti mundsoj organitkompetent pr tu marrur me substancn eankess s br dhe si rezultat ofron njlehtsim t dukshm n kt proces. Skndejmi, efikasiteti i mjetit t till nuk varet ngamundsia e rezultatit t favorshm prparashtruesin e krkess. Pr m tepr, kjonuk krkon ndonj form t veant t mjetit

    juridik; Shteteve u lejohet t veprojn n bazt pushtetit t tyre diskrecional pr tjuprmbajtur detyrimeve q dalin nga kjodispozit.2 Sa i prket mjeteve prkatse

    juridike, Gjykata, veanrisht n rastin Soeringkonsideroi se procedurat pr shqyrtim gjyqsormund t jen nj mjet juridik efikas prankesn e parashtruar.3

    Autoriteti t cilit i referohet neni 13 nuk kanevoj t jet autoritet gjyqsor, dhe pushtetindhe garancat t cilat ajo i ofron jan trndsishme pr t prcaktuar se a sht njmjet juridik efikas apo jo. N rastet kur nukeksiton kurrfar mjeti juridik i cili plotsonkrkesn pr efikasitet, mjetet juridike shtes tcilat parashihen me ligjin vends dhe i shtohenmjetit juridik t siprprmendur mund t bjn

    nj gj t till.4

    Sidoqoft, ky katalog nuk mton t jet njmas pr matjen e shkalls s efikasitetit tmjeteve juridike t cilat jan n dispozicion nKosov. Katalogu nuk mton t analizoj se a ikan plotsuar mjetet juridike n fjal krkesate parapara me nenin 13 t KEDNj-s. Pr mtepr nuk mton t adresoj se kur dhe kukrkohet nj mjet juridik me qllim t adresimitt nj shkeljeje.

    Ky katalog nuk sht i kufizuar vetm n tdrejtat e parapara me KEDNj-n. Ajo ka prqllim t prfshij mjetet juridike t cilat jan tdomosdoshme pr adresimin e shkeljeve,mjete kto t cilat jan n dispozicion n bazt ligjeve t zbatueshme dhe standardevendrkombtare pr t drejtat e njeriut.

    2. Mohimi i paligjshm i mjetit juridikE drejta pr t parashtruar nj mjet juridik shte mbrojtur edhe me nenin 51 t Ligjit Penal tKosovs, e cila parasheh ndshkim pr do1 Silver kundr Mbretris s Bashkuar, Vendimi iGjykats m 25 mars 1983, paragrafi 113.2Vilvajarah dhe t tjert,Vendimi i Gjykats i 30

    tetorit 1991, pp. 37-38.3vendimi i 7 korrikut 1989, pp. 27-28.

    4Rasti Leander, Vendimi i 26marsit 1987, pp. 29-30

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    6/65

    Faqe 6 nga 65

    person i cili i parandalon t tjert n ushtrimin eksaj t drejte. Neni 51 thekson:

    (1) do person i cili gjat prmbushjes sdetyrimeve s tij t puns, parandalon t tjertnga shfrytzimi i t drejts pr parashtrim tankess apo ndonj mjet juridik tjetr si sht

    kundrshtimi, krkesa apo prfaqsimi, do tdnohen me deri n nj vjet burg.(2) Nse nj shkelje e till e cila sht ereferuar n paragrafin 1 t ktij neni kryhet nganj person zyrtar nprmjet t keqprdorimit tpozits s tij zyrtare, ather ai person zyrtardo t jet objekt i dnimit deri n tre vjetburgim.

    Nuk posedojm me shnime adekuate se ajan br ankesa pr shkeljet t cilatparashihen me nenin 51 kundr ndonj personin Kosov.

    3. Mjetet juridike t cilat jan n prgjithsit zbatueshme

    Katalogu paraqet nj list t mjeteve juridikepr shkejlet e veanta t t drejtave t njeriut.Prpos mjeteve juridike t posame t cilat

    jan t prfshira n kt katalog ekzistojn njsr mjetesh tjera t cilat jan n dispozicionpr ata persona t drejtat e t cilve jan tcenuara. Mjetet juridike t prgjithshmezbatohen nse nuk ekziston ndonj mjet tjetr iposam i cili parashihet me ligjin ezbatueshm.

    Ankesa kundr vendimit gjyqsor (rastet

    penale)E drejta pr shqyrtimin e vendimit pr shpalljene fajsis dhe dnimit t shqiptuar nga njgjykat e instancs m t lart parashihet edheme konventat ndrkombtare pr t drejtat enjeriut t cilat jan t zbatueshme n Kosov -nenet 14(5) t Marrveshjes Ndrkombtarepr t Drejtat Politike dhe Civile (MNDPC) dheneni 2 i Protokollit Nr. 7 t KEDNj-s dhe ngaligji vends.

    Neni 359(1) i Ligjit t Procedurs Penale tRFJ-s thekson se ankesa kundr vendimit tgjykats s shkalls s par do t parashtrohet

    n afatin brenda 15 ditve q nga dita epruarjes s ktij vendimi. Neni 360 i LPP-s sRFJ-s prcakton palt t cilat mund tparashtrojn ankes.

    Si rregull gjykata e apelit mund t shqyrtojvetm shtjet kontestuese n lidhje meaktgjykimin e pruar nga gjykata e shkalls spar. Sidoqoft, neni 376(1)(1, 2) i LPP t RFJ-s parasheh se gjykata e apelit duhetgjithmon t shqyrtoj ex officio nse garancate caktuara procedurale t LPP-s jan shkelurapo kur dispozitat e ligjit penal jan cenuar dheat n dm t personit t akuzuar (Neni 365 i

    LPP t RFJ-s).

    I pandehuri ka t drejt t parashtroj ankesn fardo baze kundr vendimit t gjykats,duke prfshir edhe krkesat prdmshprblim (pr dallim nga prokurori publik).I pandehuri dhe avokati i tij/saj kan t drejtpr ankes. Parashtrimi i nj ankese nukprjashton mundsin pr prjashtimin e

    ankess tjetr. Avokati mbrojts duhet t marrplqimin e t pandehurit pr t parashtruarankes n emr t tij.

    Sidoqoft, n rastet q prfshijn t pandehurite mitur, ligji i zbatueshm vends (neni 487(2) iLPP t RFJ-s) parasheh q avokati mbrojtsmund t parashtroj ankes edhe kundrdshirs s klientit t tij. Duhet t ceket sebashkshorti/ja e t akuzuarit, i afrmi n vij tdrejt t gjakut, prindi adoptues, vllau, motra,prindi strehues munden gjithashtu tparashtrojn ankes n t mir t t akuzuarit.Sikur avokati mbrojts, personat e

    siprprmendur mund t parashtroj ankes nemr t t pandehurit t mitur edhe prkundrmungess s dshirs s tij pr nj gj t till.Si nj mbrojts i ligjshmris dhe prfaqsues iinteresit publik, prokurori publik mund tparashtroj ankes kundr vendimit gjyqsorn dobi t t pandehurit.

    Sa i prket pals s dmtuar duhet t bhet njdallim ndrmjet t asaj se a e ka marr apo jopala e dmtuar prsipr brjen e padis. Nrast t ndjekjes penale, pala e dmtuar mundt kundrshtoj vendimin e gjykats sshkalls s par n shpenzime t procedursgjyqsore kur ai/ajo ka interes t drejtprdrejtpr t br nj gj t till. Kur prokurori nukparashtron ankes apo thiqet nga ankesa,pala e dmtuar mund t merr prsipr rolin eprokurorit. Kur pala e dmtuar vepron n cilsit prokurorit (neni 63(2) t LPP t RFJ-s),ai/ajo mund t parashtroj ankes n t gjithabazat n t cilat aktgjykimi mund tkontestohet.

    Ankesa kundr vendimit gjyqsor (rastet civile)Nj pal mund t parashtroj ankes kundrvendimit gjyqsor t gjykats s shkalls parbrenda 15 ditve nga dita e pranimit t kopjess vendimit t gjykats (neni 348 t Kodit t

    Procedurs Civile).

    Gjykata civile kompetente e shkalls s parmund t jet qoft gjykata komunale apo ajo eqarkut varsisht nga lloji i ankess (shih nenet26-2 dhe 29- 2 t ligjit mbi gjykatat e rregullta tKrahins Socialiste Autonome t Kosovs,1978).

    Gjykata e shkalls s dyt vendos mbi ankesate parashtruara kundr vendimeve t gjykatss shkalls s par (ibid.) Gjykata e shkalls sdyt mund t jet gjykata e qarkut (shih nenin29-1 t Ligjit mbi Gjykatat e Rregullta t

    Krahins Socialiste Autonome t Kosovs,1978), apo Gjykata Supreme (shih nenin 31 t

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    7/65

    Faqe 7 nga 65

    Ligjit mbi Gjykatat e Rregullta t KrahinsSocialiste Autonome t Kosovs, 1978).

    Pala mund t parashtroj krkes prshqyrtimin e vendimit gjyqsor t pruar ngagjykata e shkalls s dyt brenda 30 ditve ngadita e pranimit t kopjes s vendimit gjyqsor

    (neni 382 i Kodit t Procedurs Civile). GjykataSupreme do t vendos prkitazi me shqyrtimin(Neni 383 i Kodit t Procedurs Civile).Krkesa pr rigjykim gjithmon i dorzohetgjykats s shkalls s par e cila e ka pruarvendimin prkats (neni 424 i LPC t RSFJ-s).

    Ankesa e prgjithshme administrative:

    Pala mund t parashtroj ankes apo krkojmjetin prmirsues kundr vendimit apoveprimit administrativ. N prgjithsi, palamund t shtjerr mjetet ankimore proceduraleadministrative t cilat jan t zbatueshme.

    Nse nuk arrihet plotsimi i krkesavenprmjet t mjeteve t tilla, ather mund tparashtrohet padia administrative prangjykats kompetente nse pala konsideron set drejtat apo interesat e tij/saj jan shkelur ngandonj akt administrativ (neni 2, Ligji mbiKontestet Administrative, Gazeta Zyrtare eRSFJ-s, Nr. 4/77). Nj padi e till mund tparashtrohet brenda 30 ditve nga dita kur aktiadministrativ n fjal sht ekzekutuar.

    Prgjithsimi i mtejm i mjeteve ankimoreprocedurale dhe administrative sht tejet ivshtir. Mjeti juridik administrativ dheprocedural n dispozicion varet nga niveliqeveritar n t ciln sht nxjerr aktiadministrativ, sikurse edhe nga dispozitatprkatse t ligjeve prkatse t cilt erregullojn procedurn n fjal.

    Sidoqoft, mund t bhen disa observime tprgjithshme. Ligji i Procedurs Administrative(Gazeta Zyrtare e RSFJ-s 1986, Nr. 47)mbetet i zbatueshm prderisa nuk bie nkundrshtim me nenin 5, t Rregullores sUNMIK-ut 2000/45, mbi vetqeverisjen ekomunave prkitazi me vendimet administrativet t pruara nga ndonj organ komunal.

    N baz t ksaj Rregullore, nj person mundt parashtroj ankes kundr nj vendimi

    administrativ komunal nse ai/ajo pohon se tdrejtat e tij/saj jan shkelur nga ai vendim.

    Ankesat mund t dorzohen me shkrimKryeshefit Ekzekutiv apo t dorzohenpersonalisht Ekzekutiv brenda 1 muajve ngadita kur parashtruesi i krkess sht njoftuarpr vendimin n fjal. Nse parashtruesi i

    krkess nuk sht i knaqur me prgjigjen eKryeshefit Ekzekutiv, ankesa mund tiadresohet organit qndror, i cili do t vendosmbi ligjshmrin e vendimit. Kjo ankes eshkalls s dyt duhet t dorzohet nprmjett Drejtoratit pr shtje Administrative, i cilisht i caktuar pr t koordinuar me procesin eshprndarjes s ankesave t tilla. Vendimi iOrganit Qndror prkats duhet t nxjerretbrenda dy muajve (neni 247, Ligji i Procedurs

    Administrative). Rregullorja dhe ristrukturimi iorganeve qeverisse ka shkaktuar huti nprcaktimin e organit qndror nprmjet t tcilit do t ushtrohet e drejta pr mjet

    administrativ efikas. Pasi q t shterren mjetete tilla, ankesa (padia administrative) mund tparashtrohet pran Ods Administrative tGjykats Supreme.

    Kur nj vendim apo akt administrativ buron ngaorgani i instancs m t lart, procedurat eparapara me Ligjin e Procedurs Administrativezbatohen n mnyr t plot prpos nse ligjete posame nuk jan t zbatueshme n ktdrejtim.

    4. Organizimi i katalogutKatalogu prbhet nga pes pjes kryesore:drejtsia penale, shtjet e siguris,mosdiskriminimi, viktimat e krimit dhe shtjetpronsore. Secila pjes prmban edhennseksionet e saj t cilat prfshijn shtje tndryshme specifike. shtja e cila gjendet nkolonn e majt prshkruan natyrn e shkeljespr shembull arrestimi i paligjshm ngapolicia. Kolona e djatht thekson se ligji izbatueshm prkitazi me shkeljet prkatse, sidhe dshmit t cilat ju mund ti paraqitni nsedshironi t parashtroni krkesn tuaj dhe sfundi flet edhe pr mjetin juridik q mund tashfrytzoni pr shkeljen e prshkruar.

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    8/65

    Faqe 8 nga 65

    II. Drejtsia penale

    A. Arresti policor

    1. Arrestimi i paligjshmnga policia

    E drejta pr tkundrshtuarligjshmrin e arrestimit(nenet 5 KEDNj & 9(4)MNDPC)

    2. Kompenzimi pr

    paraburgimin apo

    arrestimet e paligjshmet cilat nuk rezultojnme ndjekje penale

    Neni 545 i LPP RFJ-s

    Ligji n fuqi- Neni 192 (4) i LPP RFJ-s (paraburgimi i urdhruar nga gjykatsi hetues): Kundr aktvendimit mbi paraburgun, personi i paraburgosur mund ti paraqes ankimkolegjit (neni 23, paragrafi 6) brenda afatit prej 24 orsh nga momenti i dorzimit taktvendimit.- Neni 196 (3) i LPP RFJ-s (paraburgimi i urdhruar nga organi pr zbatimin e ligjit):Kundr aktvendimit mbi paraburgun, personi i paraburgosur mund ti paraqes ankimkolegjit t gjykats kompetente m s voni brenda afatit prej 24 orsh nga momenti imarrjes s aktvendimit.

    DshmitT dhnat mbi arrestimin dhe paraburgimin, lista e t paraburgosurve n qendrat dhe

    objektet e paraburgimit.

    Prshkrimi i mjetit juridik

    Kundr aktvendimit mbi paraburgun, personi i paraburgosur mund ti paraqes ankimkolegjit t gjykats kompetente m s voni brenda afatit prej 24 orsh nga momenti imarrjes s aktvendimit. Kolegji ka pr detyr q t marr vendim brenda afatit prej 48orsh nga momenti i marrjes s ankimit. Ankimi nuk pezullon ekzekutimin e aktvendimit.Ktu mund t prfshihet gjithashtu edhe ankesa kundr vendimit t par mbi caktimin eparaburgimit.

    Ligji n fuqi

    Ligji n fuqi- Neni 545(1(1, 3), 2) i LPP t RFJ-s:(1) E drejta pr kompensimin e dmit i takon edhe personit:1) q ka qen n paraburg e nuk ka filluar procedura penale ()3) q pr shkak t gabimit apo veprimit t paligjshm t organit pa baza sht privuar lirie()(2) Personit q sipas nenit 195 t ktij ligji sht privuar lirie pa baz ligjore, i takon edrejta pr kompensimin e dmit nse sht arrestuar pa fletarrest ()

    DshmitT dhnat mbi arrestimin dhe paraburgimin, lista e t paraburgosurve n qendrat dheobjektet e paraburgimit.

    Prshkrimi i mjetit juridik

    Krkesa pr kompenzim duhet t parashtrohet nga personi q e gzon kt t drejt apoavokati i tij/saj pran komisionit pr kompenzim i cili prbhet nga tre gjyqtar t gjykatssupreme. Nj person nuk do t kompenzohet pr dmin nse arrestimi i tij sht br sirezultat i veprimeve t palejuara t tij. Krkesa duhet t adresohet nga Bashkkryesuesite Departamentit Administrativ t Drejtsis (Ndrtesa e Gjykats Komunale,Prishtin/Pritina). E drejta pr kompenzim do t skadoj pas tre vjetsh nga dita kuraktgjykimi i gjykats s shkalls s par mbi lirimin e t pandehurit nga akuzat ka hyr nfuqi dhe nga dita kur sht pranuar aktvendimi i gjykats s shkalls m t lart mbiankesn e parashtruar. Krkesa nuk duhet t dorzohet derisa nuk bihet vendimi i formss prer mbi lirimin e parashtruesit t krkess. Pas shqyrtimit t krkess dhe dosjeveprkatse, komisioni mund t ftoj parashtruesin e krkess t marr pjes n seancndgjuese, apo thjesht i ofron parashtruesit t krkess nj shum t caktuar tkompenzimit. Nse parashtruesi i krkess nuk sht i knaqur me ofertn (pjesrishtapo plotsisht) apo nse komisioni nuk bie vendim mbi krkesn e parashtruar brendaafatit prej 3 muajve nga dita e parashtrimit t saj, ai/ajo mund t incicoj procedur ligjore

    pran gjykats kompetente (neni 543(1, 3) LPP i RFJ-s).Qendra Burimore pr Prkrahje t Mbrojtjes Penale ka prpiluar nj mostr t krkesspr kompenzim pr paraburgimin e padrejt dhe/apo t paligjshm.

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    9/65

    Faqe 9 nga 65

    3. Shkelja e t drejts pr

    informim tmenjhershm pr

    arsyet e arrestimit ngjuhn q ai/ajo e

    kupton(Rregullorja e UNMIK-utRegullorja Nr. 2001/28mbi t drejtat epersonave t arrestuarnga organet pr zbatimine ligjit (neni 2.1.a), nenet9(2) MNDPC, 5(2)KEDNj, 40(2)(b)(ii) tKonvents pr t Drejtate Fmiut)

    4. Shkelja e t drejts prtu drguar menjher

    para gjyqtarit(9(3) MNDPC, 5(1c),(3)KEDNj)

    5. Shkelja e t drejts prheshtje

    Rregullorja e UNMIK-utRegullorja Nr. 2001/28mbi t drejtat epersonave t arrestuarnga organet pr zbatimine ligjit(neni 2.1.b, 2.2, 2.3,6.1.e), neni 218(2, 3)LPP i RFJ-s

    6. Shkelja e t drejts prndihm gratis t

    prkthyesit nse ai/ajonuk e kupton/flet

    gjuhn e organeve przbatimin e ligjit(Neni 224 (1) LPP RFJ-s, Rregullorja e UNMIK-ut Regullorja Nr. 2001/28mbi t drejtat epersonave t arrestuarnga organet pr zbatimine ligjit (neni 2.1c), Parimi

    14 i Trupit t Parimeve)

    Ligji n fuqi- Neni 159(3) LPP RFJ-s:() me kt rast palt mund t bjn propozimet e tyre verbale ()- Nenet 192(4) & 196(3) LPP RFJ-s: Shih paragrafin 1 si mlart.

    Dshmit:

    T dhnat e policis mbi arrestimin dhe paraburgimin, deklaratat e dshmitarve dhepersonave t arrestuar

    Prshkrimi i mjetit juridik:

    - Propozimi i mbrojtjes para gjyqtarit hetues.E prfshir n ankesn e parashtruar kundr arrestimit t policis dhe/apo kundrvendimit pr paraburgim. Shih paragrfain 1 si mlart.

    Ligji n fuqi:

    - Neni 159(3) LPP RFJ-s:()me kt rast palt mund t bjn propozimet e tyre verbale ()

    Dshmit:

    T dhnat e policis mbi arrestimin dhe paraburgimin, deklaratat e dshmitarve dhepersonave t arrestuar

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Propozimi i mbrojtjes para gjyqtarit hetues.E prfshir n ankesn e parashtruar kundr arrestimit t policis dhe/apo kundrvendimit pr paraburgim.

    Ligji n fuqi:- Neni 159(3) LPP RFJ-s:()me kt rast palt mund t bjn propozimet e tyre verbale ()

    Dshmit:T dhnat e policis mbi arrestimin dhe paraburgimin, deklaratat e dshmitarve dhepersonave t arrestuar

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Propozimi i mbrojtjes para gjyqtarit hetues.E prfshir n ankesn e parashtruar kundr arrestimit t policis dhe/apo kundrvendimit pr paraburgim.

    Ligji n fuqi:

    - Neni 159(3) LPP RFJ-s:()me kt rast palt mund t bjn propozimet e tyre verbale ()

    Dshmit:T dhnat e policis mbi arrestimin dhe paraburgimin, deklaratat e dshmitarve dhepersonave t arrestuar

    Prshkrimi i mjetit juridik:

    - Propozimi i mbrojtjes para gjyqtarit hetues.E prfshir n ankesn e parashtruar kundr arrestimit t policis dhe/apo kundrvendimit pr paraburgim.

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    10/65

    Faqe 10 nga 65

    7. Shkelja e t drejts prndihmn e avokatitmbrojts

    Shkelja e t drejts prndihmn e avokatitmbrojts sipas zgjedhjess tij/saj, apo e drejta pr

    tju ofruar avokati n rastse nuk mundet tpaguaj pr ndihmn eofruar juridike, t drejtspr komunikimkonfidencial, t drejtspr prani t avokatitmbtojts gjatintervistave t cilat ikryejn me t organetpr zbatimin e ligjit(neni 3), Urdhresa

    Administrative Nr.2001/15 pr zbatimin e

    Rregullores Nr. 2001/28,Qarkorja e UNMIK-ut prdrejtsi 2000/17,Parimet 1, 8 dhe 22 tParimeve Themelore mbiRolin e Avokatve,Rregulli 93 i RregullaveEvropiane pr Burgjet,Neni 6 (3b, c) KEDNj-s)

    8. Shkelja e t drejts prt njoftuar familjen apo

    personin tjetr tprshtatshm prkitazi

    me arrestinPrfshir ktu antarin efamiljes; ndonj persontjetr t prshtatshmsipas zgjedhjes s tij/saj;Qendra pr PunSociale nse personi iarrestuar shfaq shenja tsmundjes mentale;Zyra e Ndrmjetsimit,posti konzular, misionidiplomatik i shtetit,organizata kompetente;prindrit apo kujdestari

    nse personi i arrestuarnuk ka arritur moshn 18vjeare (Neni 200 LPPRFJ-s, Rregullorja eUNMIK-ut 2001/28 mbit drejtat e personave tarrestuar nga organetpr zbatimin e ligjit(neni 2.1e, f dhe 2.2.4),Rregulli 92 t RregullaveStandarde Minimale,Parimi 16 (2) t Trupit tParimeve, Rregulli 10(1)t Rregullave t

    Pekingut, Rregulli 22 iRregullave t KB-ve prmbrojtjen e t miturve tt privuar nga liria)

    Ligji n fuqi:

    - Neni 159(3) LPP RFJ-s:()me kt rast palt mund t bjn propozimet e tyre verbale ()

    Dshmit:T dhnat e policis mbi arrestimin dhe paraburgimin, deklaratat e dshmitarve dhepersonave t arrestuar

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Propozimi i mbrojtjes para gjyqtarit hetues.E prfshir n ankesn e parashtruar kundr arrestimit t policis dhe/apo kundrvendimit pr paraburgim.

    Ligji n fuqi:Nuk ka kurrfar ligji n fuqi

    Dshmit:T dhnat e policis mbi arrestimin dhe paraburgimin, deklaratat e dshmitarve dhepersonave t arrestuar

    Prshkrimi i mjetit juridik:Nuk ekziston ndonj mjet juridik, prpos ankesave kundr policve t SHPK-s dhe tUNMIK-ut. Rregullorja e UNMIK-ut 2001/28 nuk prmban kurrfar mjetesh juridike prpersonat e arrestuar.

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    11/65

    Faqe 11 nga 65

    9. Shkelja e t drejts s

    personit tparaburgosur q t

    trajtohet n mnyrnjerzore dhe respekti

    pr dinjitetin e tij/saj.(Neni 10(1) MNDPC, 3KEDNj)

    10. Shkelja e t drejts pr

    ekzaminim dhe trajtimmjeksor(Rregullorja e UNMIK-ut2001/28 mbi t drejtat epersonave t arrestuarnga organet pr zbatimine ligjit

    (nenet 2.1.g; 5; 6.1.h),Parimi 24 i Trupit tParimeve)

    B. Paraburgimi jashtgjyqsor

    1. Paraburgimi jashtgjyqsor nga KFOR-iE drejta pr tkundrshtuarligjshmrin eparaburgimit (nenet 5KEDNj & 9(4) MNDPC)

    Ligji n fuqi::- Neni 159(3) LPP RFJ-s:()me kt rast palt mund t bjn propozimet e tyre verbale ()

    Dshmit:T dhnat e policis mbi arrestimin dhe paraburgimin, deklaratat e dshmitarve dhe

    personave t arrestuar, raportet mjeksore n rastet e abuzimit fizik.

    Prshkrimi i mjetit juridik:Propozimi i mbrojtjes para gjyqtarit hetues. Nuk ekziston ndonj mjet i vrtet juridik.Propozimi i mbrojtjes sht nj mjet juridik i paqart mirpo si minimum mund t ofrojprova se shtja ngritur n kt faz, nse avokati mbrojts gjat seancs kryesore do tprpiqet t ndaloj prezentimin e dshmive t fituara me shtrngim. Shih mjetin juridikC.2 si mposht, faqe 13.I paraburgosuri apo avokati i tij mbrojts mund t parashtrojn ankes kundr ndonjpolici t SHPK-s dhe UNMIK-ut. Shihni ankesat kundr organeve pr zbatimin e ligjit nfaqen 20.

    Ligji n fuqi:- Nuk ka ligj n fuqi.

    Dshmit:T dhnat e policis mbi arrestimin dhe paraburgimin, deklaratat e dshmitarve dhepersonave t arrestuar.

    Prshkrimi i mjetit juridik:

    Ankesat kundr policve t SHPK-s dhe UNMIK-ut. Shih ankesat kundr organeve przbatimin e ligjit n faqen 20.

    Ligji n fuqi:

    Direktiva 42 e KOMKFOR-it pr Paraburgimin- Neni 7(k) i Direktivs 42 t KOMKFOR-it pr Paraburgimin:T paraburgosurit mund t parashtrojn ankesa kundr vendimit pr paraburgimin e tyre

    Dshmit:Formulari i Urdhress 42 t KFOR-it, vendimet e mpastajshme n lidhje meparaburgimin

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Nuk ekziston ndonj mekanizm Habeas Corpus n Kosov (urdhrat ekzekutiv tKFOR-it dhe PSSP-s)

    Ankesat e personave t paraburgosur kundr KFOR-it. Direktiva 42 e KOMKFOR-it prParaburgimin nuk specifikon asgj pr at se si dhe kujt duhet ti adresohet ankesa eparashtruar. Asgj nuk prmendet n mnyr specifike pr at se kush vendos mbi

    ankesn. Sidoqoft mund t supozohet se vendimi pr ankes duhet t prfshihet nprocesin e vlersimit t krkesave pr paraburgim t bra nga BSHK-t (si sht eprshkruar mlart). Komandanti i BSHK-s do t parashtroj nj krkes me shkrimnprmjet t ZYRS JURIDIKE KOMKFOR-it pr vazhdimin e paraburgimit t njpersoni. ZYRA JURIDIKE E KFOR-it do t shqyrtoj do krkes pr paraburgimin dhedo t prcaktoj se a nevojiten informata shtes. KFOR LEGAD udhheq me punn eKolegjit pr Shqyrtimin e Paraburgimit antart e t cilit caktohen KOMKFOR. Kolegji dot shqyrtoj krkesat pr paraburgim dhe do ti bj rekomandime KOMKFOR-it. KFORLEGAD do t kshilloj KOMKFOR-in se a mundet n aspektin ligjor t parashtrohetankes kundr vendimit t till pr paraburgim. Ky rekomandimsht i pavarur ngarekomandimi i Kolegjit. KOMKFOR do t shqyrtoj krkesat pr paraburgim,dokumentacionin prkrahs dhe rekomandimet e stafit para se t bie nj vendim tpavarur. Nuk ekziston ndonj organ i pavarur si parashihet me nenin 6 t KEDNj-s.

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    12/65

    Faqe 12 nga 65

    2. Urdhrat ekzekutiv prparaburgim t PSSP-s

    E drejta pr tkundrshtuar

    ligjshmrin eparaburgimit (Neni 5KEDNj & 9(4) MNDPC)

    NOTE: Mjeti juridik iparapar me Rregulloren2001/18 nuk sht m ezbatueshme pr shkakse fushveprimi i sajishte i kufizuar pr njperiudh kohore prej tremuajve dhe pr rasteindividuale (rasti NishEkspres). Sidoqoft,

    pushteti i PSSP-s pr tdhn urdhr ekzekutivpr paraburgim nuksht anuluar n mnyrprjashtimore dhe skndejmi nevoja pr tpasur nj mjet juridikefikas n kt drejtimmbetet edhe mtej.

    C. Hetimet para dhepas ngritjes s

    aktakuzs

    1. Paraburgimi ipaligjshm

    E drejta pr tkundrshtuarparaburgimin/njoftimi prbazat e paraburgimit(Neni 9(4) MNDPC; Neni5(4) KEDNj; Parimet11(2), 32 & 39 t Trupitt Parimeve, nenet190(3), 191 LPP RFJ-s)

    Ligji n fuqi- Neni 4.1 i Rregullores s UNMIK-ut 2001/18, pr themelimin e nj komisioni pr

    shqyrtimin e paraburgimeve jashtgjyqsore t bazuara n urdhra ekzekutiv.

    Komisioni i shqyrton rastet e paraburgimeve jashtgjyqsore t bazuara n urdhraekzekutiv. Shqyrtimi mund t inicohet me propozimin e vet Komisiont ose me krkesn e

    personit t paraburgosur n baz t nj urdhri t till ekzekutiv ose me krkesn embrojtsit t tij apo saj.

    Dshmit:

    Urdhri ekzekutiv t PSSP-s

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Nuk ekziston ndonj mekanizm Habeas Corpus pr t kundrshtuar urdhrat ekzekutivt PSSP-s.- Ankesa e personit t paraburgosur apo avokatit t tij/saj mbrojts parashtruar Komisionitpr Shqyrtim t Paraburgimit i cili sht prgjegjs pr shqyrtimin e urdhrave ekzekutiv.KSHP-ja do t merr vendim sa m shpejt q sht e mundur mirpo jo m von se 7dit nga dita e pranimit t ankess. Nuk ekziston ndonj organ i pavarur n baz t nenit6 t KEDNj-s.

    Ligji n fuqi:- Neni 159(3) LPP RFJ-s:()me kt rast palt mund t bjn propozimet e tyre verbale ()- Neni 192 (4) LPP RFJ-s: Kundr aktvendimit mbi paraburgun, personi i paraburgosur mund ti paraqes ankimkolegjit (neni 23, paragrafi 6) brenda afatit prej 24 orsh nga momenti i dorzimit taktvendimit.- Neni 197(2) LPP RFJ-s (dy muaj t zgjatjes s paraburgut para ngritjes s aktakuzs):Kundr aktvendimit t kolegjit sht i lejuar ankimi ()-- Neni 545 (1(1, 3)) LPP RFJ-s:(1) E drejta pr kompensimin e dmit i takon edhe personit:1) q ka qen n paraburg e nuk ka filluar procedura penale, ose procedura shtpezulluar me aktvendim t forms s prer, ose me aktvendim t forms s prer shtliruar nga akuza ose akuza sht refuzuar. ()

    3) q pr shkak t gabimit ose veprimit t paligjshm t organit pa baza sht privuarlirie, ose sht mbajtur m tepr n paraburg ose n entin pr vuajtjen e dnimit osemass.

    Dshmit:

    T dhnat e policis dhe t hetimeve, aktvendimi mbi paraburgimin dhe zgjatjetmpastajshme, krkesa dhe aktvendimi pr t zhvilluar hetimet, aktakuza apo trheqja eakuzave, deklaratat e dshmitarve dhe personave t akuzuar, lista e personave tparaburgosur t qendrs dhe objeketeve t paraburgimit.

    Prshkrimi i mjetit juridik:

    - Propozimi i mbrojtjes para gjyqtarit hetues.Ankesa kundr aktvendimit pr paraburgim dhe zgjatjet e mpastajshme t tijparashtrohet nga personi i arrestuar/paraburgosur apo/dhe avokati i tij/saj mbrojts.

    Ankesa kundr vendimit t gjyqtarit hetues (zgjatja e paraburgimit pr nj muaj pasarrestimit) parashtrohet para kolegjit t gjykats s shkalls s par. Ankesat kundrvendimeve t mvonshme pr paraburgim (e parashtruar para kolegjit t gjyqtarve)parashtrohen para kolegjit t gjykatsve. T dyja ankesat do t parashtrohen brenda

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    13/65

    Faqe 13 nga 65

    2. Shkelja e t drejts prkushte njerzore dhe

    liria nga tortura gjatparaburgimit(nenet 201(1) LPP RFJ-S; 7 & 10 MNDPC; 3KEDNJ; 2(2) Konventambi Torturn)

    3. Shkelja e t drejts pravokat gjat fazsparaprake tprocedurs penale

    (Parimi 1 i Parimevethemelore mbi rolin eavokatve; Parimi 17(1) iTrupit t Parimeve)E drejta pr koh dhemjete adekuate pr tprgatitur mbrojtjen(Nenet 11(3), 67(1, 2, 3),70(1), 168(1), 193(1, 3)LPP RFJ-s, Nenet6(3b) KEDNJ, 14(3b)MNDPC)Qasja n avokat gjatparaburgimit (Neni 74LPP RFJ-s, Parimi 7 iTrupit t Parimeve mbi

    rolin e avokatve)Komunikimetkonfidenciale (Parimi18(1) i Trupit tParimeve; Parimi 22 iParimeve themelore mbirolin e avokatve)E drejta pr avokat falas(Neni 11(1, 2), 71(1) LPPRFJ-s; Parimi 17(2) iTrupit t; Qarkorja eUNMIK-ut 2000/17; Neni6(3c) KEDNJ, Parimi 6Parimeve mbi rolin e

    avokatve)T drejtat speciale t tmiturit

    afatit prej 24 orve nga momenti i pranimit t tij. T dyka kto kolegje t gjykatsve duhett marrin vendim brenda afatit prej 48 orve. Ankesa nuk ndalon ekzekutimin e urdhrit.

    Ankesa kundr aktvendimit pr paraburgim para kolegjit t gjykatsve n baz t nenit199(1) apo (2) LPP RFJ-s (zgjatja e paraburgimit pas ngritjes s aktakuzs) nuk ndalonekzekutimin e vendimit does.

    Personi i paraburgosur mund t parashtroj ankes pr kompenzim shih faqenprkitazi me kompenzimin e paraburgimit t pajustifikueshm.

    Ligji n fuqi:

    Nuk ka ligj n fuqi.

    Dshmit:T dhnat e policis mbi arrestimin dhe paraburgimin, deklaratat e dshmitarve dhepersonave t arrestuar, raportet mjeksore n rastet e abuzimit fizik.

    Prshkrimi i mjetit juridik:Ankesa kundr policve t SHPK-s dhe UNMIK-ut. Nuk ekziston ndonj mjet juridik i

    qart. Propozimi pr mbrojtje sht nj mjet juridik i paqart mirpo prapseprap paraqetnj mas minimale e cila dshmon se shtja sht ngritur gjat ksaj faze, nse avokatimbrojts do t prpiqet t parandaloj prezentimin e dshmive t fituara me shtrngim.Shih mjetin juridik D. 4 mbi propozimin pr t parandaluar prezentimin e dshmive tfituara me shtrngim, faqe 16.

    Ligji n fuqi:- Neni 267(1, 2) LPP RFJ-s(1) i pandehuri ka t drejt t paraqes prapsimin kundr aktakuzs ()(2) Prapsimin kundr aktakuzs mund ta paraqes edhe mbrojtsi pa autorizim tposam t t pandehurit, por jo edhe kundr vullnetit t tij.- Neni 276 LPP RFJ-s (vendimi pr prapsimin e aktakuzs):Kundr vendimit t kolegjit nga neni 269, paragrafi 3 i ktij ligji, ankimi sht i lejuar ()

    Dshmit:T dhnat e policis mbi arrestimin dhe paraburgimin, deklaratat e dshmitarve dhepersonave t arrestuar.

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Krkesa e parashtruar gjyqtarit hetues/kryetarit t gjykats/Departamentit t Drejtsis- Propozimi pr ti prsritur procedurat- E prfshir n propozimin pr prapsimin e aktakuzs. Personi i akuzuar apo avokati itij/saj mbrojts duhet t prapsojn aktakuzn brenda afatit prej 8 ditve nga dita e ngritjess aktakuzs para kolegjit t gjykats s shkalls s par. Ankesa kundr vendimit tmarr si prgjigje ndaj prapsimit t aktakuzs sht i lejuar vetm pr paln mbrojtsepr shkak se vendimi i referohet kompetencave t jurisdikcionit prkats. (Ky nuk sht

    mjet juridik i drejtprdrejt. Sidoqoft, pr shembull, mungesa e avokatit mund tkontestohet me qllim t plotsimit dhe zhvillimit t hetimeve. Mundsisht, mungesa eavokatit mund t shfrytzohet pr t kundrshtuar pranueshmrin e deklaratave dhevlefshmris s tyre, dhe pr kt arsye mund t shfrytzohen si argument pr tkrkuar pezullimin e akuzave).- Mbrojtja mund t kundrshtoj pranueshmrin e deklaratave t dhna gjat fazsparaprake n seancn kryesore, citat i nenit 6 t KEDNJ-s.I prfshir n ankesn kundr aktgjykimit. Ankesa kundr aktgjykimit duhet t bhet ngavet personi i akuzuar dhe avokati mbrojts i tij/saj brenda afatit prej 15 ditve (8 dit kur ipandehuri sht i mitur) nga dita e pranimit t procesverbalit t aktgjykimit. Shih mjetin

    juridik D. 11, shkelja e t drejts pr ankes, faqe 18.

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    14/65

    Faqe 14 nga 65

    4. Shkelja e t drejts smbrojtjes pr ti

    ekzaminuar dshmitgjat fazs paraprake

    /E drejta pr tprezentuar mbrojtjen

    E drejta e mbrojtjes prti ekzaminuardshmitart t ciltdshmojn kundr takuzuarit dhe prezentimii dshmitarve tmbrojtjes t fituar gjathetimeve t procedursparaprake. Dshmitartanonim dhebashkpuntorE drejta pr ekzaminimin

    e shkresave t lnds /Edrejta pr t poseduarme nj kopje t tyre(Nenet 4(2), 11, 73(1, 2),131 (1, 2) & 173(1) LPPRFJ-s, Parimi 21 iParimeve themelore mbirolin avokatve; Neni14(3)(d) MNDPC; Neni6(3)(d) KEDNJ;Regulloret e UNMIK-ut2001/20, 2001/21,2002/1, 2002/2)

    5. E drejta pr gjykim

    brenda nj afati tarsyeshm kohor apo

    lirim nga paraburgimi(Neni 2 i Reg. sUNMIK-ut 1999/26 mbizgjatjen e paraburgimit;

    Nenet 14, 190(2) LPPRFJ-s, Neni 5(3)KEDNJ; Neni 9(3)MNDPC)

    6. Paraburgimi pa tdrejt komunikimi

    Ligji n fuqi:- Neni 73(3) LPP RFJ-S (suspendimi i qasjes s mbrojtjes n ekzaminimin e dshmive):Kundr aktvendimit nga paragrafi 2 i ktij neni sht i lejuar ankimi kolegjit ()- Neni 131(3) LPP RFJ-S (vendimi mbi moslejimin pr shqyrtimin dhe kopjimin

    shkresave penale):Kundr aktvendimit mbi mohimin sht i lejuar ankimi i cili nuk pezullon ekzekutimin eaktvendimit.Nenet 267(1, 2), 276, 359(1), 360 (1), 487(1) LPP RFJ-s: Prfshir n ankes.

    Dshmit:

    Vendimet e gjykats, raportet e hetimeve, deklaratat e dshmitarve dhe personave takuzuar

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Krkesa e parashtruar gjyqtarit hetues/kryetarit t gjykats/Departamentit t

    Drejtsis- Krkesa pr shtyerjen e procedurs- Ankes e posame kundr vendimit t gjyqtarit hetues pr t suspenduar prkohsisht

    ekzaminimin e dokumenteve dhe provave materiale, para ngritjes s aktakuzs mund tparasjtrohet nga pala mbrojtse pr shkaqe t siguris kombtare. Ankesa nuk do tndaloj ekzekutimin e vendimit.- Ankes e posame kundr vendimit mbi moslejimin pr shqyrtimin dhe kopjimin eshkresave penale mund t parashtrohet nse arsyet e posame t siguris kombtare elejojn nj gj t ktill.- E prfshir n propozimin pr prapsimin e aktakuzs Shih mjetin juridik C. 3, shkelja et drejts pr avokat gjat fazs paraprake t procedurs penale, faqe 13.- Kundrshtimi i pranueshmris s deklaratave t dshmitarve t dhna gjat fazsparaprake n seancn kryesore. Kjo nnkuptohet duke iu referuar standardeve pr tdrejtat e njeriutE prfshir n ankesn kundr aktgjykimit Shih mjetin juridik C. 3, faqe 13.Nuk ekziston ndonj mjet juridik i posam pr kundrshtimin e vendimit pr refuzimin eekzaminimit dhe paraqitjes s dshmitarve. (Neni 167 LPP RFJ-s i referohet vetmmjetit juridik t cilin e ka n dispozicion prokurori) Mjeti juridik n fjal prfshin edheprapsimin e aktakuzs apo aktgjykimit

    Ligji n fuqi:

    - Neni 181(1) LPP RFJ-s:Palt dhe i dmtuari mund ti drejtohen gjithmon me padi ankimi kryetarit t gjykatspara s cils zhvillohet procedura pr shkak t zvarritjes s procedurs dhe tparregullsive tjera gjat hetimit.- Neni 197(2) LPP RFJ-S (dy muaj zgjatje t paraburgimit para ngritjes s aktakuzs):Kundr aktvendimit t kolegjit sht i lejuar ankimi ()

    Dshmit:Vendimet mbi paraburgimin dhe zgjatjen e tij, raportet e hetimeve, lista e personave tparaburgosur n qendrat dhe objektet e paraburgimit.

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Ankes me shkrim kryetarit t gjykats.- Propozimi pr lirim (me kaucionl)/Propozimi pr lirim nse aktakuza nuk ngritet brendaprej 12 muajsh nga caktimi i paraburgimit mund ti parashtrohet kolegjit t gjykats sshkalls s par- Ankesa kundr vendimit pr paraburgim dhe zgjatjen e tij mund t parashtrohet ngapersoni i arrestuar/paraburgosur apo/dhe avokati i tij/saj mbrojts. Shih mjetin juridik C. 1,paraburgimi i paligjshm, faqe 12.

    Ligji n fuqi:Neni 205(4) LPP RFJ-s:Kryetari i gjykats dhe gjykatsi hetues mund t vizitoj n do koh t gjith t

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    15/65

    Faqe 15 nga 65

    E drejta pr t gzuarqasje n botn jashtburgut: familjen, zyrn endrmjetsimit, misionindiplomatik dhe konzullart nj shteti, organizatskompetente

    ndrkombtare; doktort(Parimet 15, 16 & 19 tTrupit t Parimeve;Rregulla 92 e RregullaveStandarde Minimale;Neni 7 MNDPC; Neni 3KEDNJ, Nenet 201(1),203(1) & 205 LPP RFJ-s)

    D. Gjykimi &

    Rigjykimi

    1. Shkelja e t drejts pr

    gjykim nga nj tribunalkompetent, i pavarurdhe i paanshm i

    themeluar me ligj(Neni 2 LPP RFJ-s,Ligji mbi Gjykatat eRregullta (1978), Ligjimbi Prokurorin Publik(1976), Rregullorja eUNMIK-ut 2000/64,1999/7, 2000/57, 2001/8,

    Nenet 44-47 i Librit tRregullave mbiAktivitetet e Brendshmet Gjykatave, 6/1KEDNJ, 14/1 MNDPC,10 i DeklaratsUniverzale, 40/2b(iii) iKonvents pr t Drejtate Fmiut, 10 ngaUdhzimet mbi Rolin eProkurorit, Parimetthemelore mbipavarsin e gjyqsis)

    paraburgosurit, t bisedojn me ta dhe t marrin prej tyre padi ankimet.

    Dshmit:Deklarata e t paraburgosurit; shnimet e qendrs s paraburgimit; deklaratat edshmitarvePrshkrimi i mjetit juridik:

    - Krkesa gjyqtarit hetues dhe/apo kryetarit t gjykats.- Ankesa Departamentit t Drejtsis. Nuk ekziston ndonj baz e posame ligjore prankesat q parashtrohen pran Departamentit t Drejtsis mirpo praktika e sugjeronnj gj t till.- Neni 1.1 Regullorja e UNMIK-ut 2000/64: (mbi ndryshimin e Rregullores s UNMIK-ut2001/34):N do faz t procedurs penale, prokurori kompetent, i akuzuari apo avokati mbrojtsmund t parashtrojn ankes Departamentit t Drejtsis pr caktimin e egjyqtarve/prokurorve ndrkombtar dhe ndrrimin e vendit t gjykimit kur nj gj e tillkonsiderohet e domosdoshme pr t siguruar pavarsin dhe paanshmrin e gjyqsisdhe administrimin e drejt t drejtsis.

    Ligji n fuqi:- Neni 41(1) LPP RFJ-s:Prjashtimin mund ta krkojn edhe palt (gjyqtart)- Neni 42(4) LPP RFJ-s:Kundr aktvendimit me t cilin aprovohet krkesa pr prjashtim nuk sht i lejuarankimi. Aktvendimi me t cilin krkesa pr prjashtim refuzohet mund t kundrshtohetme ankim t posam, e kur nj aktvendim i till sht nxjerrur pas ngritjes s akuzs,ather vetm me ankimin mbi aktgjykimin.- Neni 44(1) LPP RFJ-s:Dispozitat pr prjashtimin e gjykatsit dhe t ndihms gjyqtarit do t zbatohenprshtatshmrisht edhe kundr prokurorve publik ()- Nenet 359(1), 360 (1), 487(1) LPP RFJ-s: Shih mjetin juridik C 4, faqe 13.- Neni 404(1.2) LPP RFJ-s:Procedura penale e prfunduar me aktgjykim t forms s prer mund t prsritet: ()2) kur provohet se aktgjykimi sht dhn pr shkak t veprs penale t gjykatsit,ndihmsgjyqtarit ose t personit q ka ushtruar veprimet hetimore- Pr sanksionet disiplinore t gjyqtarve, prokurorve dhe gjyqtarve porot: Regullorja eUNMIK-ut 2001/8 mbi themelimin e Kshillit Gjyqsor dhe Prokurorial t Kosovs; dheUrdhresa Administrative e UNMIK-ut 2001/4 mbi implementimin e Rregullores sUNMIK-ut 2000/15 mbi themelimin e Departamentit Administrativ t Drejtsis.

    Dshmit:Shnimet e policis dhe hetimeve, aktakuza, deklaratat e dshmitarve dhe personave takuzuar, procesverbali i gjykimit, aktgjykimi i shkruar.

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Krkesa pr caktimin e gjyqtarve dhe prokurorve ndrkombtar dhe/apo ndrrimi ivendit t gjykimit parashtrohet nga ana e personit t akuzuar apo avokati i tij/saj mbrojtsDD-s n fardo faze t procedurs penale. Vendi i ri i gjykimit s bashku me kolegjin

    nuk do t caktohen derisa t mos ket filluar seanca gjyqsore apo seanca e kolegjit tapelit. Sidoqoft, nj kolegj i till mund t themelohet pr nj shqyrtim t mpastajshmapo mjet juridik t jashtzakonshm.- Ankesa pr largimin e gjyqtarve dhe prokurorve nga lnda prkatse bhet nga ngapalt para se t filloj gjykimi apo me t kuptuar arsyet e largimit t gjyqtarve dheprokurorve n fjal nga lnda prkatse. Nse ankesa pr largim t gjyqtarve ngalnda bazohet n nenin 39(6) LPP RFJ-s, ankesa duhet parashtrohet para fillimit tgjykimit (rrethanat t cilat shkaktojn dyshim sa i prket paanshmris s tyre) Neni41(2) LPP RFJ-s))Ankesa pr largimin e gjyqtarve n nj gjykat t shkalls s lart mund t prfshihet

    n ankes apo prgjigje ndaj ankess. Ankesat e tilla i adresohen Kryetarit t Gjykatsapo prokurorit publik m t lart. Mund t bhet edhe ankes e posame pr tkundrshtuar vendimin mbi refuzimin e ankess, mirpo n rastet kur vendimi merret pasit jet ngritur aktakuza ai mund t kundrshtohet vetm me ankes kundr aktgjykimit.

    - Ankesa kundr aktgjykimit Shih mjetin juridik C. 3, faqe 13.- Ankesa pr t rifilluar procedurn penale parashtrohet nga personi i akuzuar apo

    avokati i tij/saj mbrojts. Vendimi merret nga kolegji i gjykats s shkalls s par.Ankesa mund t parashtrohet edhe pasi q personi i shpallur fajtor t ket vuajtur

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    16/65

    Faqe 16 nga 65

    2. Shkelja e t drejts prgjykim publik

    Prjashtimet epranueshme t publikutnga gjykimi jan (tmiturit, mbrojtja eviktimave).(Nenet 287(1), 324(3),352(3, 4), 461, 482 LPPRFJ-s, 6(1) KEDNJ,

    dhe neni 10 I DeklaratsUniverzale, dhe 14(1) eMNDPC-s)

    3. Shkelja e prezumimit tpafajsis

    (p.sh. attribuimi I fajsispersonit t akuzuarnprmjet t dhnies suniforms s tburgosurit apo vnies sprangave)(Nenet 3, 323 LPP RFJ-s, 6/2 KEDNJ, 11 IDeklarats Universale,14/2 MNDPC, 40/2b(I) I

    Konvents mbi t Drejtate Fmiut)

    4. Shtyerja pr tdshmuar apo pranuarfajin/shkelja e tdrejts pr heshtje

    (Nenet 10, 218/2-3,316/4-5, 317 LPP RFJ-s, 6 KEDNJ, 14/3gMNDPC, 40/2b(iv) mbiKonventn pr t Drejtat

    e Fmiut, Udhzimi 16 iUdhzimeve mbi Rolin eProkurorve, Nenet 12,15 & 16 t Deklarats

    dnimin e tij.- Nse nj individ beson se nj gjyqtar, prokuror apo gjyqtar porot ka qen duke

    vepruar n mnyr t paligjshme ai apo ajo mund t paraqes ankes pran Njsispr Inspektim Gjyqsor (NjIGj). NjIGj do t hetoj aktivitetet e individve t ciltpunojn n sistemin gjyqsor, dhe do ti bj rekomandime Drejtorit t Departamentitt Drejtsis (Urdhresa Administrative e UNMIK-ut 2001/4 mbi zbatimin eRregullores s UNMIK-ut 2000/15 mbi themelimin e Departamentit Administrativ t

    Drejtsis). Pas krkess s br Departamentit t Drejtsis, Kshilli Gjyqsor dheProkurorial i Kosovs do t jet prgjegjs pr dgjimin e t gjitha rasteve pr ndonjkeqsjellje t dyshuar (Regullorja e UNMIK-ut 2001/8, neni 7).

    Ligji n fuqi:

    - Neni 288 LPP RFJ-s:Nga hapja e seancs dhe gjer n prfundimin e seancs kryesore, kolegji n do koh,kryesisht ose me propozimin e palve, por gjithmon pas dgjimit t tyre, mund tprjashtoj publikun gjat seancs kryesore ()- Neni 290(2) LPP RFJ-s:Vendimin mbi prjashtimin e publikut, mund t kundrshtohet vetm me ankim kundrejtaktgjykimit. - Nenet 359(1), 360 (1), 487(1) LPP RFJ-s. Ankesa e prgjithshme.

    - Neni 294(3) LPP RFJ-s:N gjykatore nuk mund t bhen inizime filmi ose inizime televizive. Prjashtimisht,kryetari i gjykats supreme krahinore () mund t lejoj inizimin e till t ndonj pjese tsencs kryesore.

    Dshmit:Deklaratat e dshmitarve dhe personave t akuzuar, procesverbali i gjykimit, aktgjykimime shkrim.

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Palt mund t paraqesin propozim pr dgjim me prjashtimin e publikut nse besojnse ndrmarrja e masave t tilla sht e arsyeshme- Asnj mjet juridik i veant nuk ekziston pr shkeljen e dispozits pr mbajtjen e gjykimitpublik Shih mjetin juridik C.3, faqe 13.- Krkesa i drejtohet Kryetarit t Gjykats Supreme pr t lejuar inizimin filmik apoteleviziv

    Ligji n fuqi:Ankesa e prgjithshme. Nenet 359(1), 360 (1), 487(1) LPP RFJ-s.

    Dshmit:Shkresat e policis dhe hetimeve, aktakuza, deklaratat e dshmitarve dhe personave takuzuar, shnimet e gjykimit, aktgjykimi me shkrim.

    Prshkrimi i mjetit juridik:

    - Propozimi I mbrojtjes n pritje t gjykimit apo rigjykimit

    Nuk ekziston ndonj mjet juridik i posam. Aktgjykimi si I till duhet t ankimohet

    Ligji n fuqi:

    Ankes e prgjithshme, Nenet 359(1), 360 (1), 487(1) LPP RFJ-s.

    Dshmit:Shkresat e policis dhe hetimeve, aktakuza, deklaratat e dshmitarve dhe personave takuzuar, shnimet e gjykimit, aktgjykimi me shkrim.

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Propozimi i mbrojtjes pr prjashtimin e dshmive t fituara si rezultat i torturs, trajtimitt vrazhd, johuman dhe degradues & shtrngimet tjera. Nuk ekziston ndonj autoritet i

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    17/65

    Faqe 17 nga 65

    kundr Torturs, Trupi iParimeve)

    5. Zbatimi retroaktiv Iligjeve penale dhe

    rreziku i dyfisht(14/7 & 15/1 MNDPC, 7KEDNJ, 4 i Protokollit 7t KEDNj-s, 11/2 iDeklarats Univerzale)

    6. Shkelja e t drejts prgjykim pa vones t

    padrejt apo lirim(Nenet 14, 190(2, 3),279(2), 462, 484 (1, 2)LPP RFJ-s, 14/3cMNDPC, 5/1c, 5/3, 6/1KEDNJ-s, 40/2b(iii) IKonvents pr t Drejtate Fmiut, Rregulli 17 IRregullave t KB-ve prmbrojtjen e t miturve tprivuar nga liria)

    7. Shkelja e t drejts prt mbrojtur vetnpersonalisht aponprmjet t avokatit

    mbrojts/Barazia epalve n procedur/E

    drejta pr t zgjedhuravokatin mbrojts/Edrejta pr ndihm

    juridike pa pages/E

    drejta pr komunikimkonfidencial meavokatin/Qasja n

    prfaqsim ligjorefektiv

    (Nenet 4/2, 11, 67(1, 3) ,70(1, 2, 3, 4), 71, 74,75(1), 281(2, 3), 284(3),314, 315, 316(1, 3), 321,330(3), 337(2), 338(2),339, 355(2), 455 LPPRFJ-s, 6/3b,c,d KEDNJ,14/3d MNDPC, 40/2b(ii) iKonvents pr t Drejtat

    e Fmiut, Parimetthemelore mbi rolin eavokatve)

    pavarur ligjor i cili do t vendoste mbi propozimin prkats mirpo nj opcion tjetr nkt drejtim sht zbatimi I standardeve ndrkombtare.- Nuk ekziston ndonj mjet juridik n rast t shkeljes s t drejts pr heshtje, mirpomund t jet baz pr ankes kundr aktgjykimit

    Ligji n fuqi:- Ankesa e prgjithshme. Nenet 359(1), 360 (1), 487(1) LPP RFJ-s: Shih t drejtn prankes.- Neni 404(1.5) LPP RFJ-s:Procedura penale e prfunduar me aktgjykim t forms s prer mund t prsritet: (...)5) kur nj person pr t njjtn vepr penale sht dnuar shum her.

    Dshmit:Shkresat e policis dhe hetimeve, aktakuza, deklaratat e dshmitarve dhe personave takuzuar, shnimet e gjykimit, aktgjykimi me shkrim.

    Prshkrimi i mjetit juridik:

    - Propozimi i mbrojtjes n pritje apo gjat gjykimit.- Nuk ekziston asnj mjet juridik prkitazi me zbatimin retroaktiv t ligjit penal. Sidoqoft,zbatimi retroaktiv mund t jet baz pr ankes t aktgjykimit- Ankesa pr t prsritur procedurn penale

    Ligji n fuqi:

    Nuk ekziston ndonj dispozit e veant e cila autorizon shfrytzimin e ndonj mjetijuridik n kt drejtim.

    Dshmit:Deklaratat e dshmitarve dhe personave t akuzuar, dosjeve t hetimit, vendimet mbiparaburgimin dhe zgjatjet e tij t mvonshme, borxhi detyrues apo dhnia n peng eprons s paluajtshme si dorzani e dors s dyt pr kaucion.

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Pala mbrojtse mund t paraqes propozim para kolegjit t gjykatsve apo lirim n pritjet gjykimit apo propozimit pr lirim me kaucion apo peng. Thelbi i propozimit duhet tbazohet n standardet ndrkombare, n veanti n nenin 6 KEDNJ.

    Ankesa kundr vendimeve pr paraburgim t urdhruara nga trupi gjykues.

    Ligji n fuqi:- Neni 72(4) LPP RFJ-s:Kryetari i Gjykats mund t shkarkoj avokatin e emruar nse ai nuk I kryen detyrat e tijsi duhet me krkes t t akuzuarit apo me plqimin e tij.

    - Neni 282 (1, 2) LPP RFJ-s:Palt () dhe i dmtuari edhe pas caktimit t sencas kryesore, mund t krkojn q nseanc kryesore t thirren dshmitar ose ekspert t ri, ose t mblidhen prova t tjera treja () Kur kryetari i kolegjit refuzon propozimin pr mbledhjen e provave t reja, kpropozim mund t prsritet gjat seancs kryesore.- Neni 285 LPP RFJ-s:Kryetari i kolegjit, me urdhres, pr shkaqe t rndsishme, me propozimin e palveose kryesisht, mund ta shtyej ditn e seancs kryesore.- Neni 309(4) LPP RFJ-s:Vrejtjet dhe propozimet e palve n pikpamje t procesverbalit, si dhe korrigjimet dheplotsimet n procesverbal, duhet t shnohen n vazhdim t procesverbalit tprfunduar.- Nenet 318(2), 327(2) LPP RFJ-s:Kur kryetari I kolegjit ndalon brjen e pyetjes s caktuar ose dhnien e prgjegjes, palt

    mund t krkojn q pr kt gj t vendos kolegji.- Neni 333(3) LPP RFJ-s:() Kundr aktvendimit mbi veimin e procesverbaleve dhe njoftimeve sht I lejuarankimi i posam. (I referohet procesverbalit dhe njoftimeve nga dshmitart t cilt nuk

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    18/65

    Faqe 18 nga 65

    8. Shkelja e t drejts prtu gjykuar n prani tt tjerve

    (prfshir gjykimin nmunges)(Nenet 70/3, 295(2), 300,316(2), 319, 320, 454(1),482(4) LPP RFJ-s,Regullorja e UNMIK-ut2001/1, Nenet 14/3dMNDPC, 6 KEDNJ)

    9. Shkelja e t drejs pr

    prkthyes dheprkthim pa pages(Nenet 5, 6, 7, 8, 224(1)LPP RFJ-s, Reg.UNMIK 2000/46, Neni6/3a,e KEDNJ, 14/3fMNDPC, 40/2b(vi)Konvents pr t Drejtate Fmiut)

    jan t obliguar t dshmojn n gjyq n baz t nenit 227 LPP).- Ankimi i posam: Nenet 359(1), 360 (1), 487(1) LPP RFJ-s:- Neni 131(3) LPP RFJ-s (vendimi mbi mohimin e lejes pr t ekzaminuar apo kopjuarshkresat e ndryshme penale):Kundr aktvendimit pr mohimin sht i lejuar ankimi, i cili nuk pezullon ekzekutimin eaktvendimit.

    Dshmit:Shkresat e policis dhe hetimeve, aktakuza, deklaratat e dshmitarve dhe personave takuzuar, shnimet e gjykimit, aktgjykimi me shkrimPrshkrimi i mjetit juridik:

    - Ankesa e veant kundr vendimit pr mohimin e lejes pr ekzaminimin dhe kopjimin eshkresave t ndryshme penale mund t parashtrohet nse ekzistojn arsye pr mbrojtjene siguris kombtare. Shih mjetin juridik. 4, Shkelja e t drejts s pals mbrojtse pr tiekzaminuar dshmit gjat fazs paraprake/ E drejta pr prezentimin e mbrojtjes, faqe13-14.- Krkesa e personit t akuzuar parashtruar kryetarit t gjykats pr t shkarkuar avokatine emruar mbrojts pr mos kryerjen e detyrave t tij si duhet dhe pr t emruar njtjetr- Propozimi i mbrojtjes me t ciln krkohet t shtyhet gjykimi me qllim t prgatitjes smbrojtjes, krkimi i analizave mjeko-ligjore dhe prezentimi i dshmive t reja prkrahse;

    marrja n pyetje n mnyr adekuate e dshmitarve & t pandehurit; pr t dhnvrejtje pr dshmit e papranueshme; pr t br vrejtje mbi shkresat e lnds; pr tkundrshtuar vendimin e kryetarit t kolegjit pr refuzimin e brjes s pyetjeve prkatse;- Ankimi I posam kundr vendimit t kolegjit mbi ndarjen e shkresave.- Ankimi kundr aktgjykimit shih mjetin juridik C. 3, Shkelja e t drejts pr avokat gjatprocedurs paraprake, faqe 13.

    Ligji n fuqi:- Neni 300(4) LPP RFJ-s:Aktvendimin mbi gjykimin n munges t t akuzuarit e nxjerr kolegji me propozimin epaditsit. Ankimi nuk pezullon ekzekutimin e aktvendimit.- Ankesa e prgjithshme. Nenet 359(1), 360 (1), 487(1) LPP RFJ-s.- Neni 410(1) LPP RFJ-s:Procedura penale n t ciln ndonj person sht dnuar n munges (Neni 300) dhesht krijuar mundsia q t gjykohet prsri n prezencn e tij, do t prsritet ()

    Dshmit:Shkresat e policis dhe hetimeve, aktakuza, deklaratat e dshmitarve dhe personave takuzuar, shnimet e gjykimit, aktgjykimi me shkrim.

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Propozimi i mbrojtjes para kolegjit.- Avokati mbrojts (q sht obligative pr rastet e gjykimit n munges n baz t nenit70(3) LPP RFJ-s) mund t bj ankes t posame kundr vendimit pr gjykim nmunges. Ankimi nuk do t ndaloj ekzekutimin e aktvendimit.- Mbrojtja mund t parashtroj ankes kundr aktgjykimit. Shih mjetin juridik C.3, faqe 13.

    - Personi i shpallur fajtor (apo avokati i tij/saj mbrojts) mund t parashtroj ankes prprsritjen e rastit brenda nj viti nga dita kur personi I shpallur fajtor ka msuar praktgjykimin me t cilin ai shpallet fajtor n munges. Nn rrethana t caktuara periudhakohore prej nj viti nuk zbatohet. (Neni 410(3)).

    Ligji n fuqi:

    Ankimi i posam: Nenet 359(1), 360 (1), 487(1) LPP RFJ-s.

    Dshmit:Shkresat e policis dhe hetimeve, aktakuza, deklaratat e dshmitarve dhe personave takuzuar, shnimet e gjykimit, aktgjykimi me shkrim.

    Prshkrimi i mjetit juridik:- Propozimi i mbrojtjes n pritje t gjykimit apo rigjykimitNuk ekziston ndonj autoritet ligjor I cili e parasheh kt t drejt pr paraqitjen e nj

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    19/65

    Faqe 19 nga 65

    10. Shkelja e parimit oftsistemit t ndar t

    drejtsis pr t mitur(Nenet 454/2, 457, 458,

    463, 487 LPP RFJ-s,40/2b i Konvents pr tDrejtat e Fmiut, 14/4MNDPC)

    11. Shkelja e t drejts prankes kundraktgjykimitDuke prfshir ktudshtimin e gjyqit pr tnjoftuar palt pr t

    drejtn pr ankes dhedshtimin pr tdorzuar nj kopje meshkrim t aktgjykimit.(Nenet 354/1, 356, 359,360, 487 LPP RFJ-S, 2i Protokollit 7 KEDNJ,14/5 MNDPC)

    propozimi t till. Sidoqoft, n praktik e drejta pr t paraqitur propozim shfrytzohet nmas t madhe nga avokatt dhe pranohet nga gjykatat.Nuk ekziston ndonj mjet juridik i posam prpos ankess kundr aktgjykimit. Shihmjetin juridik C. 3, faqe 13.

    Ligji n fuqi:- Ankimi i posam: Nenet 359(1), 360 (1), 487(1) LPP RFJ-s.

    Dshmit:Shkresat e policis dhe hetimeve, aktakuza, deklaratat e dshmitarve dhe personave takuzuar, shnimet e gjykimit, aktgjykimi me shkrim- Propozimi I mbrojtjes para trupit gjykues.- Nuk ekziston asnj mjet juridik prve ankess kundr aktgjykimit

    Ligji n fuqi:Nuk ekziston ndonj ligj i zbatueshm.

    Dshmit:

    N/A

    Prshkrimi i mjetit juridik:

    Asnj.

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    20/65

    Faqe 20 nga 65

    III. Policia e UNMIK-ut, SHPK-ja, TMK-ja dhe KFOR-i. Shkelja e kodit t mirsjelljes

    apo ligjit penalA. Policia e UNMIK-ut

    1. Policia e UNMIK-ut

    Shkelja e kodit tmirsjelljes mjetiadministrativPrfshin sjelljen epahijshme, thyerjet epolitikave, rregulloreveapo procedurave.

    2. Policia e UNMIK-utShkelja e kodit tmirsjelljes apo ligjitpenal mjeti juridik

    Ligji n fuqi:

    Doracaku i politikave dhe procedurave (DPP) pjesa 3, neni 2.2.1.T gjitha shkeljet e pohuara t rregullave dhe rregulloreve duhet t dokumentohen nRaportin Preliminar (RP) nga eprori i drejtprdrejt i policit prkats.

    VrejtjeNuk ekzistojn procedura eksplicite t cilat parashihen pr qytetart t ciltparashtrojn ankesa duke u bazuar n shkeljet e kodit t mirsjelljes. Sidoqoft,mundsia e hetimit t nj ankese t till, sht implicite n pjest e caktuara t DPP-ssi sht paraqitur n vazhdim, dhe n procedurat hetimore dhe disiplinore t cilatpasojn pas dorzimit t raportit preliminar.

    Dshmit:DPP pjesa 3, neni 2.2.2: RP-ja do t prfshij analiza n lidhje me ka, kur, ku dhe si kandodhur nj incident, identitetin e antarit t stafit t prfshir n at rast dhe raportin prankuesin, dshmitarin apo viktimn.

    Prshkrimi i mjetit juridik:Raporti preliminar duhet t prcjelljet npr zinxhirin komandues brenda 24 orve Eproritprkats t policit t caktuar dhe Zyrtarit Rajonal pr Hetime t Brendshme. Eproriprgjegjs duhet t njoftoj Zvendsin e Komisionerit t Policis pr Administrat(ZKP/A) brenda 24 orve pas shkeljes s pohuar.

    Zyrtari Rajonal pr Hetime t Brendshme do t kontaktoj mpastaj Shefin e Njsis prHetime t Brendshme n Selin e Misionit t Kombeve t Bashkuara dhe nn direktivatdhe kontrollin e tij/saj do t filloj hetimet.

    Pas prfundimit t hetimeve, shkresat e lnds, prfshir ktu edhe nj prmbledhje meshkrim t rezultateve t hetimeve, do tI dorzohen ZPK/A. ZPK/A mpastaj do t merrvendim prkitazi me masat e disiplinore t cilat duhet t ndrmirren.

    Nse konsiderohet si e domosdoshme, ZPK/A emron Komitetin e Hetimeve i ciliprbhet nga kryesuesi, katr antar t tjer dhe nj sekretar pa t drejt vote. Komitetin fjal do t vie deri tek konkludimi prkats duke u bazuar n vendimin e marr meshumic votash dhe do t ofroj nj raport me shktim mbi kto gjetje brenda 10 ditsh.

    N rast t shkeljes s bazuar, ZPK/A do t kshilloj Eprorin prgjegjs pr masatdisiplinore t cilat duhet t shqiptohen. Eprori prgjegjs do t implementoj mpastaj atvendim disiplinor.

    Polici i akuzuar i UNMIK-ut mund t ankohet kundr vendimit pr shqiptimin e masavedisiplinore nga ZPK/A duke paraqitur ankes me shkrim Komisionerit t Policis brenda 5ditve nga dita e pranimit t mass disiplinore. Pas shqyrtimit t rastit disiplinor,Komisioneri do t merr vendim i cili do t jet I plotfuqishm.

    Ligji n fuqi:Ligjet e zbatueshme penale n Kosov s bashku me Doracakun pr Politika dheProcedura pjesa 3 neni 2.10.

    Kjo politik pranon q polici I UNMIK-ut mund t paraburgoset pr qllime t hetimevense dyshohet se polici n fjal ka kryer vepr penale (jo keqsjellje).

    Duhet t kuptohet n mnyr t qart se imuniteti t cilin e gzojn polict e UNMIK-utsht I kufizuar n nivel organizativ dhe polici I Civpolit nuk sht I mbrojtur nga arrestimiapo paraburgimi nse ai/ajo ka kryer vepr penale.

    Dshmit:Dosjet mjeksore n rast t abuzimit fizik, dshmitartPrshkrimi i mjetit juridik:

    T gjitha hetimet penale mbi polict e UNMIK-ut do t kryhen nga Njsia Qndrore prHetime Penale (NjQHP) dhe i prcjellen prokurorit prkats ndrkombtar.Nse prokurori ndrkombtar vendos q t mos inicoj ndjekjen penale, Komisioneri I

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    21/65

    Faqe 21 nga 65

    B. Shrbimi Policor iKosovs

    KPS - Shkelja e kodit t

    mirsjelljes mjetiadministrativ Prfshin sjelljen epahijshme, thyerjet epolitikave, rregulloreveapo procedurave.

    policis apo personi i prcaktuar do t inicojn hetimet e brendshme.

    Nse prokurori ndrkombtar vendos q t vazhdoj me ndjekjen penale, Komisioneri IPolicis apo personi I prcaktuar do tI drejtohen NjQHP-s pr t krijuar nj Njsi tHetimeve me qllim t ofrimit t ndihms pr gjyqtarin hetues.

    Megjithat, gjat marrjes s vendimit pr t vazhduar me ndjekjen penale, prokurori

    ndrkombtar paraqet menjher krkesn pr heqjen e imunitetit Kshilltarit Juridik tPSSP-s. Njsia e Hetimeve nuk do tI qaset n mnyr t drejtprdrejt t dyshimtit prmarrje t deklarats prderisa t mos kthehet vendimi pr heqjen e imunitetit nga selia eKB-ve n Nju Jork.

    Ligji n fuqi:

    Doracaku i Politikave t SHPK-s P-1.30 (II):Veprimet disiplinore do t ndrmerren pr t korrigjuar sjelljen e pahijshme.Doracaku i Politikave t SHPK-s P-4.16(III)(D)(3):Komandanti i policis apo eprori i SHPK-s do t intervistojn qytetart pr t prcaktuarnivelin e ankess s tij/saj. Nse ankesa paraqet keqkuptim ndrmjet t qytetarit dhe

    policit, komandanti I policis dhe eprori I SHPK-s do tI shpjegojn qytetarit procedurat epolicis. Nse qytetari sht I knaqur me shpjegim, prpilimi I raportit preliminar nuksht I nevojshm.

    Doracaku i Politikave t SHPK-s P-4.16(III)(D)(3a):Nse qytetari ankohet pr keqsjellje t policit, prdorim t panevojshm apo pajustifikuart forcs fizike, shfrytzimin e forcs vdekjepruese, shkeljet e t drejtave t njeriut,aktivitetin kriminal apo korrupcionin e policis, komandantin e stacionit apo eprorin eSHPK-s I cili do t intervistoj qytetarin prkats pr t konstatuar faktet bazike n lidhjeme rastin. Komandanti i stacionit apo eprori i SHPK-s do t plotsojn Formularin pr

    Ankim t Qytetarve dhe do tja prcjell Njsis Rajonale pr Standarde Profesionale ecila gjendet n selit rajonale.

    Dshmit:

    Dosjet mjeksore n rast t abuzimit fizik, dshmitart.

    Prshkrimi i mjetit juridik:Ekzistojn dy mekanizma pr raportimin e pohimeve pr keqsjelljet q kryhen nga policte SHPK-s: raportet e brendshme t policis dhe ankesat e qytetarve. Qllimi I dyllojeve t formave raportuese sht sigurimi I integritetit dhe sjelljes profesionale tShrbimit Policor t Kosovs dhe t ofroj nj mekanizm standard dhe uniform meqllim t raportimit adekuat dhe hetimit t ktyre rasteve. Termi "pohim" nnkupton seekzistojn baza apo besim se nj oficer mund t ket shkelur ndonj politik, procedurapo rregull apo rregullore t SHPK-s. Pohimet nuk jan dshmi pozitive mbi keqsjelljendhe zakonisht prdoren si baz pr veprim disiplinor derisa t kryhen hetimet n mnyrt plot nga nj autoritet prkats. Polict e SHPK-s supozohet se kan vepruar npajtim me detyrat e tyre prpos nse faktet dhe dshmit prkrahse nuk indikojnndryshe. sht detyr dhe prgjegjsi e eprorve t prcjellin sjelljet dhe aktivitetet epolicve t SHPK-s dhe t marrin veprime disiplinore sipas nevojs dhe nse pr kt

    jipet urdhri prkats.

    Komandanti i stacionit dhe Eprori i SHPK-s do t intervistoj qytetarin q t prcaktojkontekstin e ankess s tij/saj. Nse ankesa paraqet nj keqkutim ndrmjet t qytetaritdhe policit, komandanti i policis apo eprori i SHPK-s do tja shpjegojn qytetaritprocedurat n baz t t cilave vepron policia. Nse qytetari sht i knaqur meshpjegim, prpilimi i raportit preliminar nuk sht i domosdoshm.

    Nse qytetari ankohet pr nj keqsjellje t policis, prdorim t forcs fizike tpanevojshme dhe t paarsyetuar, prdorimin e forcs vdekjepruese, shkeljen e tdrejtave t njeriut, aktivitetin kriminal, apo korrupcionin policor, komandanti i stacionit apoeprori i SHPK-s do t intervistoj qytetarin pr t konstatuar faktet bazike t ankess.Komandanti I stacionit apo eprori I SHPK-s do t kompletoj "Formularin pr Ankim tQytetarve" dhe ia prcjell Njsis rajonale pr Standarde Profesionale e cila gjendet n

    selin e policis rajonale. Formulari pr Ankim i Qytetarve do t jet nj metodkryesore e cila do t zbatohet pr parashtrimin e ankesave kundr policve t SHPK-s.Memorandumet, letrat me shkrim, e-mail, apo thirrjet telefonike jan t diskurajuara dhe

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    22/65

    Faqe 22 nga 65

    1. KPS - Shkelja e kodit tmirsjelljes dhe/apo

    ligjit penal mjetijuridik

    C. Trupat e Mbrojtjess Kosovs

    1. Trupat e Mbrojtjes sKosovs (TMK)

    Shkelja e kodit tmirsjelljes mjetiadministrativ

    zakonisht nuk duhet t prdoren pr inicimin e ankesave kundr policve t SHPK-s.

    Pas vendimit pr t kryer hetimet pr dyshimet pr keqsjellje t mundshme, qoft n nivelt komandimit lokal, apo nga Njsia pr Standarde Profesionale, Autoriteti Prgjegjs(shih P-130 III, Zvendsi i Komisionerit t Policis pr Operacione dhe/apo Komandanti iSHPK-s, komandanti prkats rajonal apo i caktuari i tij mund t kshillojn policin eakuzuar, me shkrim, pr faktin se ai/ajo sht objekt i hetimeve dhe prfshijn deklaratn

    e pohimeve t bra kundr atij polici, prderisa n rastet t cilat krkojn hetimeatypraty, ather njoftimi i policit nuk do t bhet fare. Pas prfundimit t hetimevepenale, Autoriteti Prgjegjs do t ket 72 or koh pr t ofruar kshillat e nevojshme.

    Ligji n fuqi:

    Ligjet penale t zbatueshme n Kosov n lidhje me: Doracakun e Politikave t SHPK-s, nenet P-1.35

    Doracaku i Politikave t SHPK-s nenet P-4.16(III)(B)(3)

    a. Hetimet nga NJSP-ja do t inicohen kur t ken prfunduar hetimet penale kundrpolicit t SHPK-s dhe kur nuk sht caktuar kurrfar ndjekje penale kundr tij. Nsituatat kur autoriteti publik mund t krkoj ndjekje penale, Shefi i Njsis pr Standarde

    Profesionale, mund t urdhroj apo jap udhzime pr ndaljen e hetimeve t NJSP-sderisa t mos zgjedhet rasti penal.

    Nenet e Doracakut t Politikave t SHPK-s.dhe (III)(D)(3).

    Shih mlart dhe (3) b : T gjitha ankesat pr keqsjellje t rnda t policis, prdorimi Iforcs s panevojshme dhe t paarsyetuar fizike, prdorimi I forcs vdekjepruese,shkeljet e t drejtave t njeriut, aktiviteti kriminal apo korrupcioni I policis duhet tIreferohet menjher njsis rajonale t NJSP-s. Hetuesi I NJSP-s do t kontaktojzyrn qndrore t NJSP-s pr pranimin e ankesave t qytetarve dhe inicimin eprocesit t hetimeve.

    Dshmit:Dosjet mjeksore n rast t abuzimit fizik, dshmitart

    Prshkrimi i mjetit juridik:

    Shih mlart mbi mjetin administrativ t SHPK-s. T gjitha ankesat pr keqsjellje trnda t policis, prdorimi i forcs s panevojshme dhe t paarsyetuar fizike, prdorimi iforcs vdekjepruese, shkeljet e t drejtave t njeriut, aktiviteti kriminal apo korrupcioni ipolicis duhet ti referohet menjher njsis rajonale t NJSP-s. Hetuesi i NJSP-s dot kontaktoj mpastaj zyrn qndrore t NJSP-s nprmjet t faksit, e-mailit, telefonitpr pranimin e ankess s qytetarit dhe inicimin e procesit t hetimeve.

    Ligji n fuqi:

    Kodi Disiplinor i Trupave t Mbrojtjes s Kosovs neni 5.3

    do pjestar i publikut apo i ndonj agjencie tjetr, prfshir ktu edhe TMK-n, mund tparashtroj ankesa pr cilindo pjestar t TMK-s. Ankesat do t ofrojn informata tprshkruara n Shtojcn B, dhe raporti i tyre mund ti dorzohet qoft shtabit tprgjithshm t TMK-s, policis s UNMIK-ut, oficerve t policis rajonale t UNMIK-ut,Komitetit t Prbashkt Implementues t Brigads Shumkombshe apo edhe Komitetitt Prbashkt Implementues t Komands s KFOR-it.

    Vrejtje: Nuk ekziston ndonj dispozit me t ciln parashihet q parashtruesi i ankesst njoftohet pr rezultatet e hetimeve t brendshme.

    Dshmit:Parashtruesi i ankess duhet t plotsoj formularin standard pr ankesa duke dhnemrat e pjestarve t TMK-s t prfshir n at rast, informtatat identifikuese pr ata

  • 7/30/2019 Katalog i Mjeteve Juridike

    23/65

    Faqe 23 nga 65

    2. Kosovo Protection

    Corp Shkelja e tcode of conduct and/or

    criminal la legalremedy

    pjestar dhe prshkrimin e incidentit, prfshir ktu edhe datn, kohn dhe vendin. shtopcionale pr parashtruesin e ankess q t jap edhe emrin e tij/saj dhe informatatkontaktuesue t tij/saj.

    Prshkrimi i mjetit juridik:

    Ankesat mund tI dorzohen shtabit t prgjithshm t TMK-s, policis s UNMIK-ut, KPIt BSHK-ve apo KPI i Komands s KFOR-it.

    Pr shkelje t lehta t kodit t mirsjelljes t TMK-s, komandanti i Grupit t PunsRajonal apo komandanti i TMK-s do t urdhrojn fillimin e hetimeve kundr ndonjpjestari t TMK-s. Komandantt e TMK-s deri n GPR/Njsit Qndrore mund tmerren me vepra t cilat konsiderohen si t lehta pr nga natyra. KPI i BSHK-ve dhe ai ikomands s KFOR-it do t njoftohen gjithashtu pr kto shkelje.

    Pr vepra t rnda t mosprmbushjes s obligimeve, komandanti I TMK-s do tjaprcjell ankesn KPI t KFOR-it. Nga komandanti I TMK-s mund t krkohet, nndirektivat e Komitetit t Prbashkt Ekzekutiv t Siguris pr t suspenduar pjestarinprkats t TMK-s.

    KPI-t e BSHK-ve do t prcjellin menjher raportet mbi incidentet e shkaktuara KPI-ss komands s KFOR-it. do BSHK sht prgjegjse pr koordinimin e hetimeve n

    lidhje me veprat e rnda t mosprmbushjes s detyrimeve t puns n kuadr t fushss tyre t prgjegjsis. KPI i komands s KFOR-it do tI ofroj JSEC-ut rekomandimembi veprimet q duhet ndrmarr kundr pjestarit prkkats t TMK-s dhe ketimet tcilat duhet zhvilluar. Ky rekomandim do t prpilohet s bashku me zyrtart e UNMIK-utt cilt jan prgjegjs pr shtjet q kan t bjn me TMK-n.

    Vetm JSEC mund t merr vendime prkitazi me veprimet disiplinore pr veprat e rndat mosprmbushjes s detyrimeve nga ndonj pjestar i TMK-s.

    BSHK-t do ti prcjellin detajet pr fardo akti i cili prbn vepr t rnd qoft penaleashtu edhe civile, policis s UNMIK-ut.

    Masat disiplinore duhet t ndrmirren kur gjykata e jurisdikcionit kompetent e shpall fajtornj pjestar t TMK-s pr nj vepr t caktuar penale. Krahas sanksioneve t shqiptuaranga gjykata, JSEC do t ndrmerr masa disiplinore pr kto vepra penale. As komandantiI TMK-s e as komandantt e zonave nuk jan t autorizuar t ndmarrin masadisiplinore sa I prket veprave penale t kryera nga pjestar t TMK-s.

    Ligji n fuqi:

    Ligjet penale t zbatueshme n Kosov s bashku me kodin Disiplinor t TMK-s neni5.4:

    Nj ankes e cila pohon se nj pjestar i TMK-s ka kryer vepr penale do tI prcilletnga komandanti i TMK-s policis s UNMIK-ut pr hetimeKur nj pjestar I TMK-s dyshohet t ket kryer vepr penale apo nj vepr t rnd tmosprmbushjes s detyrimeve, nga komandanti i TMK-s do t krkohet q, nnudhzimet e JSEC t suspendoj at pjestar t TMK-s menjher. Inspektorati I TMK-s nuk do t ndrmerr hetime vetanake, mirpo do tja prcjell ankesn n fjal policiss UNMIK-ut.

    Dshmit:Dosjet mjeksore n rast t abuzimit fizik, dshmitart

    Prshkrimi i mjetit juridik:do pjestar i publikut apo i ndonj agjencie tjetr, prfshir ktu edhe TMK-n, mund tparashtroj ankesa pr cilindo pjestar t TMK-s. Ankesat mund ti dorzohen shtabit tprgjithshm t TMK-s, policis s UNMIK-ut, oficerve t policis rajonale t UNMIK-ut