/DG

VARfIS CRITICORUM

SUPER

VATICINIIS ZACHARIAS SENTENTIIS

OBSEKVA TIO Ν Ε S*

QUÄS

VENiÅ AMPL. FACULT. PHILOS. UPS A Ε

PUBLICO SUBJIC1UNT EXA MINI

MAG. JOH. CHRISTIANUS WALLENSTEENAD LEGION. UP LAND. CONCIONATÜR E. O»

ET

JOHANNES CHRISTOPHORUS LINDBLADOstroGothi,

IN AUDIT· GUST. DIE XXVI MAJI MDCCCXXI.

Η. A. M. S.

UPSALIJE

Excuclebant reg. academ. typograpd*;

KONUNGENS

HöGTEETRODDE MAN

PRESIDENTEN I KONGL. STATS CONT ORET

OCH

COMMJENDOREN AF KONGL. NORDSTJERNE ORDEN

HåGYÅDBORNE FRIHERRE

HERR

2r φΰ<U

med djupaste vördnad tillegnadt

af

JOHAN CHRISTIAN WALLENSTEEN.

&

MONSIEUR LE BARON

SEVED de RIBBING\

CHAMDELLAN DE SA MAJEST0

ET

CHEVALIER DE L'oRDRE DE L'épeEET

ä MADAME LA BARONNE

ULR. G JAQUETTE de RIBBINGNCE BARONNE DE S PARRE

MONSIEUR Ε T MADAME,

En décorant ce petit ouvrage de Vos noms , je jouis au-

jourd' liui du beau privliége de remplir le plus eher des de-'voirs, eelui de vous l-émoigner publiquement 1'élendue de ma

récounaissaiice tt de vous assurer du profond respect, avec lequelje suis,

Monsieur et Madame,

Votre trés numble et tres obéissant serviteur,

ISAN CHRISTOPHE LINDBLAD.

DE

VARIIS CRITiCORUMSUPER

VATiCINIIS ZACHARIAS SENTENTIISOBSERVATIONES»

Inter cos, <5111, reduci e Babylonia et exfolutae capti-vit.ite genti, oracula divina in judaea edisieruerunt, lo-cum tenet Zacharias fecundum, inter Vares minores un-decimum. Eodem quo Haggai tempore, eum vixisfe, ipfe-met nos condocet 1). Ptrentem quoqiie atque genus fuumipfe indicat. filium fe fuisfe, fcribens, Berachise, fiiii ld·donis 2). Proeul dubio idem iile eft Iddo, qui de primo-ribus Sacerdotum, cum eminenrisiimis ducibus Zerubabe-

A

1) Zach. I: i. coli. Hagg. I: f. cfr, Efr. V: 1. VI; 14. übtcomuiuiii elogio cum Haggaco laudatur Zacharias.

2) Flucrus equidem in fimpulo excirant, qui heic disfentiuntde vocum conflrudione, utrum fcilicet Berachias pater Zacharias,an ipfe Zacharias filius appelletur Iddonis. Ratio dubitandi i-pfis fubnata fuisfe videtur ex locis Efr;c allafis, ubi poft men-tionem Berachias fadam, Zacharias filius dicitur Iddonis. Un-de et Grasci Codd. variant. Diveifas quoque hac de re habeutfententias Hieronymus et Clemens Alexandrinus. Sed notum eft,in Genealogiis Hebrasorum, generationes mediafas, omisfo inter·niedio gradu, faspe recenferi} et rede ad h. 1. monet GrobuS*otnnesj qui in gradibus defcendentibus fünf, Hebrasis vocari filios:vox enim p, de r.epote, abnepote omnibusque qui ab aliquogenus fuum quodammodo ducunt, uiurpari iolet. Sic Matth. I. 1 dici¬tur Über geuerationis Jefu Chriili, fiiii Davidis, fiiii Abrahami,

2

le et Jofua, e Babylonica captivitate rediit 3), cujusqueinter reduces nomen prseclarum fuit.At brevitati ftudentes, fuadentibus tam juveni-libus viribus, quam limitibus opellse arctioribus, fum-

ma tantummodo rerum faftigia fequentes, nos excu-fatos velis B. L Timidi ad tentamen nos accingimus, eo-rum haud immemores qu$ elixir Celeberr. Dathius: 'Omnesomnium remporum Interpretes fasii funr, proplietas mi¬nores diffidliimam esfe fartem librorum veteris Teila-menri. Sperari ig'tur non potcft, ut, qui iilorum inter¬pretationen! aggrediarur, omnibus difficulratibus fatisfa-ciar, ut, in Iis removendis, omnibus Lectoribusprobetur.Me quidem non remere fperare, libere profiteor. Lu-benter igitur feram, atque adeo gratus agnofcam ii inquo peccatum a me fic, admonear."

Ad exitum jam pera£lis feptuaginta annis exilii, Cyrus fa-culratem Judseis concesiit in patriam redeundi et templumreaedificandi 4). Ubi igitur turba iilorum e Mefopotamiaredux, fuos falutavit Penates, in urbem facram omnes,fcenopegiam celebraturi, mox confluxére. Neque nontunc cura fuit, ut fuum quovis obolurn conferente, antb

3) Nehem. Xlf: 1: 4. 7. cfr. 16. De «lio propheta Iddo-ne quasflio eil II. Chron. XII, 15. XIII. 22.

4) Fidei haud abfonum eft, Danielem Cyro iilud denuntias·fe vaticinium, eoque pertincre edidi v.erba in IT. duon.XXXVI: 23 et Efr. I: 2. Sic dixit Cyrus, Rex Periiae: omniaregna terr# tradidit mihi Jehovah Deus cceli, et ipfe commifitmihi ur «edificem fibi domum Hierofolymis, qua: fu.nt in Juda.Quisquis inter vos ex omni popu'o ejus: Jehovah Deus ipfius(fit) cum ipfo, et afcendat. Jfofephus Antiqu. XI. 1. edidum ii¬lud paraphraii ita explicat: 'Επει με o θεοί o μεγιζοί της ακαμενν^απείει^ε βασιλεα, πει&ομαι, τατον είναι ον το παν 'Ισραηλιτών£&νος ττξοσκυνει' και γας τουμον ττςοειπε ονομα $ιοο των τϊξο~φϊΐτων, και οτι τον ναον αυτΰ οικο$ομψω> εν Ίεξοσολνμοις εν lg-$06100 χοοξοο.

3

quum, clade jaro abfumtum, templum reftituerent; cu¬jus cum fundamenca pofuerunt, muiti, quibus recordatioaedis Salomonis priftintrque glorias fiibiit, in lacrymasfuii rriflemque plancrum 5). Samaritani autem, qui, uthonoris et fumtuum, qui novo ternplo redintcgrando fug-gererenrur, participes fierent, peterues, repulfam tulerunr,frarres apud Regem accufarunr, quippequi, non templumfed arcem cnolirentur; quod quidem ex ingentibus, quasjecerint, fuhkruckomhus. cuiqne facile esse judicandum.Arque bis fidem invidi Per fas adhibuerunr, qui, ut ab in-cepco opsre Hierofolymitani difcederent, regio edirto jus-feiunt. Multos itaque per an,nos, quos Cambyfes atqueSmerdes regnando explerunt, defertum ftetit & deturba-tum recens aedificium, donec Darius Hyftaspis 6), rerumpotitus, quod inchoaverant, confummandi faculcarem pe-tentibus impertiverit. Lsetis jam aufpiciis opus inftau-ranr 7). Sed non idem, qui anrea animos incenderar,adfuit ardor: tempus, ut omnia, ira religionem abfumfisfevifum eft. Neque autem, inertes incitantes, ut in fan-

5^ Efr. III: 12.6) An D. HyiUfpis, an D. Nothus? multum hic disceptant Chro^

nographi; prasfereuda tamen haud dubie fententia ilJorum, quiDar i um HyiUfpis intelligunt. Efra, Cap. IV. veri. 5, 6: 7.diferte duos tantum Reges inter Cyrum et Darium, qui temploikuendo fefe objecerint, Ahasverum feu Cambyfem, et Artaxer-xem, hoc ed Sinerdem, commemorat. Quod ii Darium No-tliurn innuisfer, quem inter et Cyrum plures intercesfere, quiitidem templi reilaurationem iuiflaminasfent, haud dubie velverbo eos indieaturus fuisfet.

7) Novum hoc templum magnificentia et gloria pri-ftinuin esfe fuperaturum, et paganas gentes ad id decorandumcollaturas esfe dona, Deus illis promiiit. Hagg. II : 9. 10.Vid. Jahn, Einl, in die Gotti. B. d. Λ. T. II Th. II. Abfchn.pag. 662.

4

ctisfimo opere reftaurando gravius impenderenr fludium ,

difuérunt Suafores, quorum praecipui Baggai atque Za¬charias erneuere 8). Vaticinium ejus in duas abit partes,quae quidem rabu-Us difpari colore, dtipari fere materiafiltunt. Tetnpori, quo vixit Zacharias, ςonvenit fuadere,ut refipifeerent Judsei, nec ob miferias, quas hueusquenon folum in rerris exteris, verum etiam in patria poilreditum e Babyionia pasfi fuisfent, animum defponderent.Argumentum igitur prioris partis attentiu« conlideranu di-lucide patef, id varem noftrum in eo ponere, ut nutan-tes conßrmet cives, cunctantesque feftmet, ut conviais,quae adverfarit vel ap.rro odio vel clandefiina ducri invi*dia firuxerinr, irnpedimentis, fuoque ipforum» ubi renuiatempli prineipia refpicerent, metu depofito, cerro confi-derenr, Deum fibi ad futurum, cujus ex nuru fore, ur ho-ililia molimina, quaecunque fibi obniterenrur, divino con-filio irrira caderent omnino Vitia eriam negligentiamquecaftigat eorum, er ad tnregri rarem morum & pietacemcolendam adhortarur. (Cap. 1 —VIII.) A Capite IXro no-va ineipit feries vaticiniorum. Jim misfis, quaé in prio¬ri hüjus libri parre occurrunt vifionibus, quibus futurapraedicit 9), misfa limata illa eloquentie, quae fueo emi*

'

" 11 ' 1 ' ■, · , 1, 1 ■ ■ ■ mmi , , ■■ . ι ... -

8) Non male Cocccjus generalem expofuit fcopum Zacharias:>*nimirunv quod fit reducere popuhim ad peenitentiam, roborarecum adverfus tentatrones et aiflxdiones impendentfes, confirmarekl fxde et exfpe<£lation* tnediatotis, et populum ad eum reeipi-endum ρrasparare, nos aut em maximis argumentis inftruere qui¬bus eum agnofeamus, ut veritatem fidei de jufiitia, quae in i-pfo e(l> confervemus, patrenres fimus in cerfaminibus ecckfiac,^ mundum furenrem contra Chrifium fide vircamui/'

David Kimehi ad Zach, f- VIII diciri "Vifiones Zachariasftiat valde obfcurac, fimdes vifionibus Danieli». Non adeö ab-•ftrufac céteroruin propherarum funt vifiones, quia virtus prophe-litfl decrefcebat indies pofi captivitatem, adeo ut nec perfpicue

5

ner non fanguine Sc viribus niret, fiecuta promittir feli-ciora, qure judieis, regnante Mesfia, concingenr, woreantiquorum codeftia prodendo areana, quibus tarnen du-ras tnifcer Sc rigiöas objurgationes, flagiriofos fpectantes,qtii animurn ad recipiendurn Mesiiani parare nolint atqueornare. Deinde gentibus vicims excrdium minatur vätes;terrarn Judaicam ab hoftibus e Septentrione erupruris va-ftandam praedicit; rempublicam maiis regibus Sc internisdislidiis lacerandam, omnes finitimos populos ob malitiamincolaTum urbem Hierofolyma premenres oppugnaturosesfe, fimulacris deniqtie exfcisfis vatibusque perditis men-dacibus ad meliorem mentem redituros Judaeos, praefagit.Ν que tamen diffiremur, auctorem horurn oraculorum(JX—XIV) nulio modo ro fublimitatem adlurgere Nahu·rn» vel Habbaccuci, ur magnum praetereamus Esaiam,qui "elegans Sc fublimis, ornarus & gravis, in fenfibuselatus,in imaginibus fervidus, in dictione grandis; ma·gruis non ntmius, presfus non abruprus, forris non reme-rarius, laetus non luxuriofus, jueundus non disfolurus, pla¬nus non tumidus, animum Lecroris in plurimas impellirfpeci.es" i o). Arramen five aureae aetatis felicirarem, fiveinimjcorum iapfus regnorum, depingit, five populariiimcarpit improbirarem, neque (uo carer ornatu, neque do-cendi acumine, neque hortandi au&orime, neque objur-gandi gravitate, quibus Jecrorem in Divi ni Auctoris re-V rentiäm non flectit folum fed rapir inrerdum 11).

piopnntrcnt verba fiia nec ipfi vifiones intelligerent, ficuti prio·rum tempo un) pröpbeia;/'

ioj Noiberg de Characr, S ili Jefaiani. Op. Acad. P. IIILond G p. 5.

ti) "Sunt üliqua loca fub ejus (Zacharias) finena et poeticafit Vwlcle orniita , er ur in Väte omnium fortasfe obicurisllmo fa-tis perfpicua." Lowth de Saera Poéfi Hebiaeorum, p. aga.

β

Jam a longo retro tempore inrer Philologos ortaefl disfenrio de his ultimis Sex capitibus eorutrtque au-ctoribus, Sc adbuc fub judlce Iis eil. Fuerunr, qui Zacha-riise ferrnones, inrer judaeos fervirute Bsbylonrca libera-tos, habitos, cum capire ocravo finkos voluerinr, quiqusjudicaverint, reliqua a capire nono ad finem usque frag-menta vatichiiorinn esfe aliorum prophaarum antiquio-rum. Primamhuic liti mareriam fuggesiisfe videntur ver-ba, qua?, apud Matth. C. XXVII: 9, Jeremiae prophera?tributa leguntur etfi apud Zacheriam C. XI: 12. tanium oc-currunt is), Hac fakem du£lus rarione Anglus Mede 13)hoc capuc Zacharias abjudicavir. Majori cum iludio remdeinde examinavit IFhxflon 14) qui proprer disfimilkudi-nem argumentorum & ftili prima? Sc alterius partis, ne¬garum i vir, Zacharam. ab exilio redncem, au£lorem esfeultimorum Sex „capitum. Quem G. Cavpzovius 15)llrenuus inregritaris libri Zacbariae defenfor pro viriliparte refellere conabatur. Ac voluisfe non fat eil. Ar-gumentis enim evidentioribus Epifcop. Waterf. Newcome t6)

12) "Varia? de hoc loco eruditorum fuerunf fententia?. Mu!tiputabant, fumtum esfe hoc teilimoniur» non ex Jeremia ied exZacharia. Alii Jeremias nomen corruprum , alii fuppofitum; a-lii ne apud Zachariam quidein locurn qui cifatur exfUre; alii,de pretio quod dicitur e Zacharia, de agro quod dicitur, e Je-remia, (XXXII: 7. 14.) defumtum. Alii denique Jeremkm involumine prophetarum olim primum obtinuisfe locum, porroalii,hoc oraculuin nOn fcripto ied memoria? confervatum, esfe volue-runt.*' Vid. Rofenm. Scholia ad Math. XXVH: 9. 10.

13) Disfertationutn Eccleliaf. Triga: de Sandlifate, Venera-tione, facra Sortitione et Alea. Qrnbus accedunt fragmenta Sa¬cra. Lond. 1655.

14) Tentamen inilaurandi Text. Hebr«um Vet. Teflam. Prop.III.15) Vindicia? Critica? Sacri Codicis hebrsei. Lipf. 17*4. 4.16J An attempt towards an improved Verilon, a metrical

proba'dr, haccce vaticinia referenda esfe partim ad tem-pora Regis Achaii (IX—X), partim ad imperium regisJolise &everfionem Hierofoiymorum (XII—XIV). Subii-iTii praedirus ingenio & fanioris critices facrse parer Eich¬horn 17) etiam hujus rei fufpicionem movebat, ita tamen4ut vulgarem fenrentiam defenderet. Sed B. Gilb. Flüg¬ge. ig) Concionator Hamburg, fundamenra, quibus rui'useil Eichhorn, eo fuccesfu evertit, ur hic in fecunda fuioperis editione fasfus fit, rem haud facilem esfe explica-tu-, nec (e fcire quomodo nodus valde irnplicitus f'olva-tur 19). Pro victoria autem clarjori obtinenda pugnam i-teravit, novis iriftructus armis, ingenio & rei peritia ex¬cellens, de Archseologia et lingua Hebraica longe meri-tisfi m us Joh. jfafm 20), qui etiam, prim o faltem adipecrupalmam tulisie videtur, Scilicet re penitus penßtara, o-mnia eorum molimina, qui diverfos libri Zachariae aucto-res poßulaverint, examrnando textum & comparando, efundamentis disjicere elaboravit. Comparatione inter loca

arrangement and an cxplanation of the twelwe minor prophets.Lond. 17^5· cfr. Duderl. ausf. Theo!. B. 4. p. 70.

17) Einlcit. in das alte Teßsment.18) Die Weisfagungen, Welche bei den Schriften des Zacha¬

rias beigebogen find, Hamb. 1784. 8. — Caput IX a X fepa.rat Flügge, et poßulat illud coutiriere vaticinium, quod RegisUli a? tempore et a propheta Zacharia tunc vivente esfe con-

fcriptum, eo fere momento, quo beiJuni Rex cnm Philißaeisgerebat (II Chron. XXVI, 61) L c. ρag. 82. Cap. X in duaspartes dividit, ut nempe v. 1—2 brevis eslet defcriptio idolola-triie, et v. 3— ist qucrela ruinas regni Judaici. 1. c. pag. 83.

19) 1. c. B. 3. p. 367. not. 1. cfr. Corrodi Verfu-ch einer Beleuchf.der Gefell, des BibelCanons. Β. 1 pag. 107. Ille putat Cap,XIV. pertinere ad retatem Antiochi Epiphanis,

20) Einleit. in die Gottlichen Bücher des Alten Bundes. Wien1803. B. 2,

B

prioris partis & antiquiorum prophetarurn inftituta, oflcn-dere ftuduit, hane, qure in poiteriori parte aeftimatur, di-cendi rationem & ftili fublimitatem, etiam in priori parteinveniri & unam eandemque esfe, nec cam diverfos par¬tium auetores arguere. Ulterius obfervar hane diverhta-ZD

tern ftili, Γι quöedam etiam fit, ne minitmem quidem adrem frangendam cificere2i). Ac de fuo quaeque artas glo·riatur ingenio. L. BerthoJdt 22) unus eorum, qui, faga-cislimi nunc temporis omnigenae doctrinae adparatu fuften-tati, ulrimam quaii manum Hifloriae et criticae facrae im-pofuerint, rite illuftravit quid quantumque partes interduis libri Zachariae diilet. Ab explicatione enim loco-rum (ingulorum argumenta qmedam haud fpernenda deri-vavit, quibus Tententiae fuae nov-unv addere robur conatuseft.. Primum tener locum Cap. IX: 7, ex quo probat re-gnurn Judaicum tempore, quo hocce vaticinium populoenuntiabatur, adhu: integrum esfe, etii debili iub imperio.(X: 3.) Dil comrnentitii er fiib, mendaces et perfidi pro-phetae exterrninandi dicuntur, quorum ne ut r i inter popu-lum e Babylonia reverfum extiterunt. Civitas decem tri-

«1) "Hofens in Cap. I et III profaica et Cnp. II atque IV—XIV. poéfica orarione umur, ubi ende«n verfatur difciiininis ra¬tio; nam prout Hofeas Cap. I et III, ira quoque Zacharias C.I—VI fymbola narrat, quac ililum poericum non ferunt. Zacha¬rias primis octo ca pi t i bus monet & confolatur, & ubique deproxiinis inflantibus loquitur; in uLtimis fex capiribus autem re-motiora prasdtcit, quibus fiilus poericus magis congraif. Nihilo-minus ambabus partibus piura funt communia, ubi tropi & al¬legorins minus exadlat , & interdum rerum natur» non usquequrque rtfpondentes; fymbola & vifiones, quae in prima partefrequenres funt, recurrunt quoque C. XI." H»c Jahnus.

22) Hiftorifch kritifche Emleit. in die fämmtl. kanonifcheund aprokrypli Schiiften des alt. und neuen Teilaments, Er¬lang. 1814· ß· 4 Ρ ι697·

buum vel Ifraelitica adhuc quoque manéfc&r (IX: io. 13,X: 6. 7.), etfi magna pars popuii a vi£loribus jam in re-giones exteras praefertim in Asfyriarn, cspriva· erat abdu-£la (IX: ii. 12. X: 8-11). Quibus Omnibus inter fe colla·tis concludere fas esie, crediderit, omnia, quae Capp. IX.XI leguntur, fub imperio Achafi, regis impii Judae 23).,a propheta Zacharis, qui apud Jefaiam Cap. VID: 3 me-moratur, conficripta fuisfe. Scilicet ejus vaticinia facilierrore cum monumenris Zacharias, qui ad ultima ex i I iitempora vixit, jungi potuerinr, prsefertini cum et illeGap. I: 1. filius Berachiac nominarur, adeoque unica folumliterula eaque quas nuilam mutandi vim habet, di-fcrimenconilituit inter nomina ilforum 24). Ueliqua inde a Cap.XII: i. Xllb 6. haud diu ante quam Nebucadnezar Hie-rofolyma, quibus (XII: α) obüdionem minatur, expugna-ret et everteret, edira funtj vel iub Jojakimo (II Reg.XXIV: 2) vel fub Jechonia (1. c. 10. 11.) vel etiam im-perante Zephania (i. c. XXV: 1) 25). Qux poft proeliura

23) Diefe Data weifen auf die Zeit hin, als Ahas überdas Reich Judah herrichte, welcher Regent unter die abgßtti-fchen und fchlechteren Bcherrfcher des Reiches Judah gehörte.(II. Reg. XVI ) und vor desién Regierungsantritte fchon dritt¬halb Stamme von dem Reiche Ifrael durch den Konig TiglathPileiar nach Asfyrien abgeführt worden Waren (II. Reg. · XV.29.) Berth. 1. c, p. 1714.

.. 24) - - - Einen andern .Zachariah finden wir aber un¬ter Aluis's Regierung vJef· VIII. 2) und es fleht nichts im We¬ge, zu glauben, dafs auch dieftr ein Prophete war. Dieier Al¬tere Prophet Zachariah muls nun fiir den Verla fler diefer zweiOrakel gehalten werden. Berth. 1. c. pag. 1714. cfr. p. 1727.not. Η. ζ

25) " " ; Diefes Orakel ifl gefchrieben worden entwe-

iq

Megi&donenfe (U. Chr. XXXV: 23—25) fcripra- esfe re-ftatur rrteruio poblici Iu£lus ob interitum Joßae 'regis (X! Γ:ii) in hac pugn* occili 26). Varicinia, quae α Cap. XI11:7. ad fin<etn usque libri XIV; 21. feqirontur, ad Zachariamquendam antiq.uiorem quoque idem Auclor refert. Kam(Χ ϊ II: 7) non folum in Jodå, Rex, ut die un t, Theocrafkusimperium ädhuc tenoit, fed (XIV:2) nuili dves in raprivi-tatem abdueti fueranr. Ddnde (XIV: 109 rjb-on •»■apvcukl®regiae, nominantur, quae Hierofolymis reftauratis po il exi-lium nan inveniebantur, & Jebufaicorum progenies,(XiV:21) quae poft reditum Judaeorum omnino dernorrua: erat,viguira7). Poft eum adenndus eft Rofennndler 28)r qui fuamcuique meritarn rribuit laudem. In hae vero re magis aparte eorum ftat, qui onum eundemqus totius libri aueto-rem defenfum voluerint. Agmen Philologorum msjorisnominis fairem apud nos cognitorum cogit, gloria & ho-nore ßorens, de Wettt 29), qui etft non ab omni parte

der unter dem Konige Jojakim, oder unter Jechoniah, oder un¬ter Zephania. Berth. 1. c. p. 1717.

26) Ich glauhe nicht unrecht zu fhun, wenn ich annehme,dafs die fes Orakel kurz nach der Schlacht im Thale Megiddogefchrieben wurde, in welcher der gute König Joiiah fein Le¬ben verlor und natürlicher Weife auch viele Judater fielen. (ILReg. XXIII: 39. 30) Berth. 1. c. p. 1719.

27) Das Volk Juda hatte noch einen theokratifchen Kö¬nig; noch waren keine Bürger in das £xil abgeführt; es wer·den die königlichen Keltern, noch Abkömmüge der Jebufiter an¬zutreffen. Berth. I. c ρ. 1718.

38) Scholia in Vet. Teft. Lipf. ißt6. Ρ. VII. Vol. 4.Pag. 233-

• 39) Lehrbuch der hiftor. krir. Einleit. in die Bibel Alt. u.Neuen Teft. Berl. 1817. B. I, pag. 273. — Von angeblicher

I I

cum Berthold! facir, tarften i η eis, qu.e fiimmam re? cön-flnmnt, confentir,

Η actenus de ίis, qui operam curamque in pra-fenrimateria illultranda poiuérUnr. Argumenta inter, quaeprodere nobis videantur d verfiraren-j libri Zacharias au-«orum, id quod tarnen Plrilologi omifeFunt, f-fferamus di·cendi ii lam form ahm Mitose mm -»on in Penrareucho num.quam obviam, qua antiquiores Prophet« quibusdam tan-tum locis emphäfeos causfa ufi, quam vero poft exilinm adtaedium usqus adhibuerunt recentiores. Apud Haggaeum,cujus duo folum fupeifunt vaticiniorum capita, quaruor-deeim locis reperitam i η vi nimtrs, Creber quoque apudMalacbiam adelt hu jus formulie ufus. In oero pr mis-ca-pitibus Zachari«, quinquagres fere uforparnr; in fequénri-bus vero octies tantum apparer. Qu« obfervatio eili nonprobandi vim foia continear, fairem alius auctoris & tem¬poris fufpicionem movet. Ε andern iufpreionem augentintrodudliones vel initia variciniorum, qiue in prion par¬te Zachariam auetorem nominanr; in posteriore nuiiamvero de Zicharia, nequidem de ullo mentionem injici-unt au£tore 30). De eetero, ut fupra men otavinius,non una eit ratio dicendi, neque unurn idemque tractattn?'biitoricum argumentum. Unde colligere fas erit, ul¬tima Sex prophetiae, Zachanae in Saero Canone adligoa-ta, capita, ad varia, ante caprivitatem, teropora, num-quam for fan determinanda, pertinere. Pneterea, iirem propius fpecraveris, cui bono ea recitare futuraquse non folum cognira, fed acta & jam exsntiata e-

Verwatidifchafr beyder Thcile hS't nuh's die Piob-*, als Cap.IX: 8· 21m mx vgl. Cap. VI. 14. p^g. 27·?.

30) ira C\p. I: ι ίτ»-οΗ?Ν mm—op & Cap. II; 1 V: i,VI, 1 Ό·»» ΝΜ7ΝΊ &c. Caput vero ix, i. xque ac XII: 1.inicribiiur piinnai Nüno.

ränt? Prarfcioe Vatis menti ηο.π convenrt, neque ve*10 tempotum rarioni, ilatui civiratum. Imperium enimAsfyriurn <Sc iEgyptium Auctoris tempore inanfit; Dama-fcus & Tyrus floruére & Phiiiilaca libtra adhuc Se indo-mita fuam populo Hebraico fernper menrem oflendit in-feiUm (Cap. IX: 1-6. cfr. 13). Foedus fraternum, quodJudam inter «Sc Ifraelem fuerar, jam ruptum disfoivi, (C.XI: 14) idola exfeindi ÖL· prophetas deleri mendaces, idquod cum domeftica poft exilkim popnli condirione nullomodo congru.it, increpans vaticinatur. {Cap. X: 2 cet. XIII:2. cet.). Porro promisiio Mesfiana Cap. 1X-X compararipotePt cum capite rertio Zephaniae prophetae, Eadem va¬let obfervatio, de Iimiiitudine dictorum in Zacb. IX: 1-6ÖL· Zephaniae Π: 4.5., in Zacharia* X: io & Zephaniae III:10. Urbes nominantur eadem Se gentes, quibus ruinamminatur vätes, Afcalon', Gaza, Ecron & toti Philiftao-rum rurbse. Quae iimilitudo haud leve videtur triomen-tum addere fementiae, quod non folum originem fuamhaec varicinia duxerint ab au£lore, Zacharia Berachia? filio,antiquori, verum etiam Zepbaniic tempore confcripra fue-rint. Saltem iisdem, qute It i c memorantur, Philiilaeoriimurbibus poenas etiam minatur Jeremias in Cap. XXV: 20.Etil vaticinia haec haud ii ne vegero ardore compofita, o-rationis tarnen öc cogitationis tenorem deiiderant. Palmam,five genium five linguae puritatem refpexerimus, merirotribuimus vaticiniis Cap. IX—X. Quare libro Znchariaeprteeipue adjun&a fuerint, desnonfirare conatns eil Bert·holdr; quas vero artulit rationes, etil fpeciem prae fe fe-runt veritatis, non nifi inter hypotheies esfe referendasexiftimamus.