języka polskiego w gimnazjum
TRANSCRIPT
Poezja: materiały pomocnicze dla nauczycieli gimnazjum na łamach „Języka Polskiego w Gimnazjum” za lata 1999/2000-2015/2016 Wybór i opracowanie: Marta Boszczyk Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach, 2016 r.
Materiały merytoryczne i metodyczne
1. Bukowska, Edyta : Po co poezja? ...aby zrozumieć, co w życiu jest ważne.... W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 12, nr 3 (2010/2011), s. 58-71 Analiza ankiety przeprowadzonej wśród gimnazjalistów, dotyczącej opinii na temat potrzeby czytania poezji, tego co mogłoby im pomóc w jej zrozumieniu oraz jak wyobrażają sobie lekcję poezji. Eksplikacja literacka jako jeden ze sposobów pracy z wierszem. Niebanalne sposoby pracy z wierszem.
2. Gierszal, Krzysztof : Lekcje pełne poezji. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 14, nr 1 (2012/2013), s. 47-61 Propozycje zajęć poświęconych poezji.
3. Wykurz, Urszula : Magia metafory : o poezji na lekcjach języka polskiego. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 16, nr 4 (2014/2015), s. 52-70 Poezja i liryka na III etapie edukacyjnym. Dotyczy twórczości K. Wierzyńskiego, J. Tuwima, Z. Herberta, M. Jasnorzewskiej-Pawlikowskiej, Cz. Miłosza.
4. Zastawny, Mirosława : Jak budzić zainteresowanie poezją?. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 3 (1999/2000), s. 83-84
Baczyński Krzysztof Kamil „Elegia o chłopcu polskim” 5. Jędrych, Karolina : ...zmieniła się skóra świata : Krzysztofa Kamila Baczyńskiego Piosenka
i Elegia o... [chłopcu polskim]. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 12, nr 3 (2010/2011), s. 38-44 Ukazanie, jak można w gimnazjum przygotować ucznia do czytania dzieła literackiego, bez obszernego wstępu do epoki. Praca z dwoma utworami K.K. Baczyńskiego "Piosenką" i "Elegią o... [chłopcu polskim]" na lekcji języka polskiego.
Baczyński Krzysztof Kamil „Piosenka” 6. Jędrych, Karolina : ...zmieniła się skóra świata : Krzysztofa Kamila Baczyńskiego Piosenka i
Elegia o... [chłopcu polskim]. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 12, nr 3 (2010/2011), s. 38-44 Ukazanie, jak można w gimnazjum przygotować ucznia do czytania dzieła literackiego, bez obszernego wstępu do epoki. Praca z dwoma utworami K.K. Baczyńskiego "Piosenką" i "Elegią o... [chłopcu polskim]" na lekcji języka polskiego.
Baczyński Krzysztof Kamil „Z głową na karabinie”
7. Niklewicz, Beata : Gdy krąg interpretacji się zaciska... : gimnazjalista wobec poezji K. K. Baczyńskiego. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 11, nr 3 (2009/2010), s. 73-80 Strategie interpretacyjne wiersza Baczyńskiego "Z głową na karabinie". Propozycja lekcji: W kręgu metafor i symboli… Wojna według Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.
Białoszewski Miron „Ja stróż, latarnik” 8. Chomiuk, Aleksandra : Białoszewski - Munch, Czechowicz - Wojtkiewicz : dwie rozmowy
o strachu i samotności. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 2 (2000/2001), s. 45-51 Interpretacja treści literackich z kontekstem kulturowym malarstwa: M. Białoszewski ,,Ja stróż, latarnik’’ i ,,Krzyk’’ E. Munch, J. Czechowicz ,,Dawniej’’ i W. Wojtkiewicz ,,Porwanie królewny’’.
Brandys Kazimierz „Żegnam swój wiek…” 9. Chmielewska, Katarzyna : Zakładamy myślowe kapelusze Edwarda de Bono. W: Język
Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 1 (2000/2001), s. 39-50 Metoda 6 Kapeluszy Myślowych. Przykład zastosowania metody na lekcji j. polskiego w klasie II gimnazjalnej.
Celan Paul „Atemwende” 10. Kula, Edward : Interpretacja, czyli o sposobach odnajdywania sensów w dziele. W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 6, nr 3 (2004/2005), s. 21-36 Czechowicz Józef „dawniej” 11. Chomiuk, Aleksandra : Białoszewski - Munch, Czechowicz - Wojtkiewicz : dwie rozmowy
o strachu i samotności. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 2 (2000/2001), s. 45-51 Interpretacja treści literackich z kontekstem kulturowym malarstwa: M. Białoszewski ,,Ja stróż, latarnik’’ i ,,Krzyk’’ E. Munch, J. Czechowicz ,,Dawniej’’ i W. Wojtkiewicz ,,Porwanie królewny’’.
Harasymowicz Jerzy Wiersze różne 12. Jankiewicz, Bożenna : Harasymowicz - jedyny w swoim rodzaju..., ważny..., popularny....
W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 10, nr 2 (2008/2009), s. 15-26 Propozycja pracy z tekstami Jerzego Harasymowicza na lekcjach języka polskiego: aspekty życia i twórczości poety gór, geograficzność poezji, motywy literackie.
Hartwig Julia „Odloty” 13. Grodecka, Ewa : O pięknie, prostocie i dostojeństwie liryków Julii Hartwig. W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 13, nr 4 (2011/2012), s. 100-104 Analiza duchowego wymiaru tomiku "Gorzkie żale" Julii Hartwig.
Hartwig Julia „Żałobnicy” 14. Grodecka, Ewa : O pięknie, prostocie i dostojeństwie liryków Julii Hartwig. W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 13, nr 4 (2011/2012), s. 100-104 Analiza duchowego wymiaru tomiku "Gorzkie żale" Julii Hartwig.
Herbert Zbigniew „Domysły na temat Barabasza” 15. Lysko, Bożena : Jak teksty "rozmawiają z tekstami"?. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 8,
nr 4 (2006/2007), s. 57-63 Propozycja cyklu lekcji mających na celu uświadomienie uczniom procesu literackiego, który byłby postrzegany tak, że związek tekstów np. poetyckich ze wcześniejszymi tekstami nie odbywa się w kategorii wpływu, lecz dialogu kulturowego. Podczas lekcji wykorzystywana jest "Męka" Leopolda Stafa i "Domysły na temat Barabasza" Zbigniewa Herberta. Lekcję można przeprowadzić na zajęciach koła polonistycznego lub w formie warsztatu literackiego np. przed Wielkanocą.
Herbert Zbigniew „Pan Cogito obserwuje w lustrze swoją twarz” 16. Gierszal, Krzysztof : Jak motywować uczniów na lekcjach języka polskiego? : od teorii
do praktyki. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 8, nr 3 (2006/2007), s. 7-19 Propozycja kilku niezbędnych działań, które powinien podjąć nauczyciel, aby wyzwolić w uczniach potrzebę uczenia się, stanowiącą podstawę właściwej motywacji.
Herbert Zbigniew „Ścieżka” 17. Łukasik-Bębska, Sylwia : Heureza metodą mądrych pytań. W: Język Polski w Gimnazjum
. - R. 11, nr 4 (2009/2010), s. 95-102 O metodzie heurestycznej na języku polskim - opis, zalety, aspekt intelektualny i wychowawczy metody. Propozycja pracy z wierszem Zbigniewa Herberta "Ścieżka” metodą pogadanki heurystycznej i mapy mentalnej.
Hillary Małgorzata „My z drugiej połowy XX wieku” 18. Chmielewska, Katarzyna : Zakładamy myślowe kapelusze Edwarda de Bono. W: Język
Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 1 (2000/2001), s. 39-50 Metoda 6 Kapeluszy Myślowych. Przykład zastosowania metody na lekcji j. polskiego w klasie II gimnazjalnej.
Holan Vladimir „Znak” 19. Kula, Edward : Interpretacja, czyli o sposobach odnajdywania sensów w dziele literackim.
W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 6, nr 3 (2004/2005), s. 21-36 Jan Paweł II 20. Połowniak-Wawrzonek, Dorota : Odwołania do Hymnu o miłości św. Pawła w tekstach
Jana Pawła II. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 7, nr 4 (2005/2006), s. 7-11 Jasnorzewska-Pawlikowska Maria „Laura i Filon” 21. Kula, Edward : Interpretacja, czyli o sposobach odnajdywania sensów w dziele. W: Język
Polski w Gimnazjum . - R. 6, nr 3 (2004/2005), s. 21-36 Karpowicz Tymoteusz „Dąb pomylony” 22. Tomaszewski, Feliks : W język jak w las ; Tymoteusz Karpowicz - ,,Dąb pomylony”. W:
Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 4 (1999/2000), s. 27-39 Analiza wiersza.
Kochanowski Jan „Pieśni” 23. Czyżewska-Kasińska, Izabela : O dialogu tekstów z różnych epok. W: Język Polski w
Gimnazjum. - R. 8, nr 2 (2006/2007), s. 35-47 Interpretacja wierszy "Czego chcesz od nas Panie..." Jana Kochanowskiego i "Urodziny" Wisławy Szymborskiej. Konspekt lekcji języka polskiego dotyczącej analizy porównawczej obu wierszy.
24. Pocica, Beata : Hymn Jana Kochanowskiego jako przykład modlitwy poetyckiej. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 16, nr 3 (2014/2015), s. 25-31 Analiza "Pieśni XXV" J. Kochanowskiego. Modlitwa poetycka jako typ wypowiedzi lirycznej.
Kochanowski Jan Treny 25. Glencowa, Krystyna, Skowronek Piotr : Ojciec, dziecko i Treny Jana Kochanowskiego. W:
Język Polski w Gimnazjum. - R. 3, nr 2 (2001/2002), s. 20-34 Postać Orszuli Kochanowskiej.
26. Iwasiewicz, Mirosława : Tablica interaktywna w realizacji wybranych wymagań podstawy programowej. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 13, nr 4 (2011/2012), s. 43-66 Wykorzystanie tablicy interaktywnej na przykładzie lekcji poświęconej opisowi odczuć w związku z odbiorem dzieła sztuki - obrazu Jana Matejki "Jan Kochanowki nad zwłokami Urszulki".
27. Klara, Edyta : Obraz Boga w Trenach Jana Kochanowskiego. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 12, nr 1 (2010/2011), s. 20-32
28. Nowel, Ewa : Kupić by cię, Mądrości, za drogie pieniądze, czyli o sztuce uczenia niewiernych Tomaszów. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 9, nr 4 (2007/2008), s. 72-79 Propozycja przeprowadzenia zajęć na temat poezji Jana Kochanowskiego jako cyklu przygotowującego ucznia do uczestnictwa w kulturze: doskonalenie sprawności językowej, realizacja potrzeb wyrażania emocji za pomocą właściwych, odpowiadających emocjom znaków językowych.
29. Przybyła, Wiesław : Kochanowski jako twórca i mistrz polszczyzny. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 9, nr 4 (2007/2008), s. 17-25 Przykłady i ćwiczenia ukazujące Kochanowskiego jako twórcę polskiej poezji.
30. Rzepecka-Roszak, Elżbieta : Sprawy ostateczne na miarę gimnazjalisty. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 9, nr 4 (2007/2008), s. 80-88 W jaki sposób omawiać zagadnienie dotyczące przemijania i śmierci w oparciu o poezję funeralną - Treny Jana Kochanowskiego? Przykłady, ćwiczenia.
Kolędy polskie 31. Gorzelna, Joanna : Kolęda Bóg się rodzi - odczytywana przez wartości zapisane w języku.
W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 5, nr 2 (2003/2004), s. 72-76 Analiza i interpretacja kolędy "Pieśń o narodzeniu Pańskim", znanej powszechnie jako "Bóg się rodzi", autorstwa Franciszka Karpińskiego.
Krasicki Ignacy „Lew i zwierzęta” 32. Pawłowska, Regina : Mechanizmy czytania a nauka literatury w szkole. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 9, nr 4 (2007/2008), s. 7-16 Propozycje ćwiczeń w czytaniu ze zrozumieniem tekstów literackich. Czytanie jako element operacji aktu komunikacji językowej.
Lechoń Jan „Jabłka i astry” 33. Rzechtalski, Grzegorz : Przepis na jesienny wiersz w klasycznej formie : Jabłka i astry Jana
Lechonia. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 14, nr 2 (2012/2013), s. 55-61 Propozycja przeprowadzenia lekcji z wykorzystaniem kwiatów, owoców i poezji Jana Lechonia.
Leśmian Bolesław 34. Skubis-Rafalska, Agnieszka : Bolesław Leśmian - tragiczna historia "oddaleńca". W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 11, nr 2 (2009/2010), s. 20-32 Biografia i twórczość Bolesława Leśmiana.
Leśmian Bolesław „Szewczyk” 35. Stróżyński, Klemens : Konstruktywizm w dydaktyce. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 9,
nr 4 (2007/2008), s. 89-98 Propozycje stosowania podejścia konstruktywistycznego w pracy nauczyciela polonisty na przykładach Modlitwy Pańskiej oraz utworów Leśmiana - scenariusze działań dydaktycznych.
Leśmian Bolesław „Urszula Kochanowska” 36. Granat, Anna : Językowe odzwierciedlenie miejsca domu w hierarchii wartości młodego
człowieka. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 5, nr 3 (2003/2004), s. 17-24 Przedstawienie znaczenia wyrazu "dom" w kulturze, literaturze i społeczeństwie oraz symboliki domu.
Mickiewicz Adam „Niepewność” 37. Niklewicz, Beata : Niepewność Adama Mickiewicza - od muzyczności wiersza do
śpiewania "pod muzykę”. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 13, nr 1 (2011/2012), s. 30-36 Opis związków poezji i muzyki. Analiza trzech przykładów muzyczno-słownych aranżacji wiersza "Niepewność", w wykonaniu Marka Grechuty, duetu Katarzyny Stankiewicz i Michała Żebrowskiego oraz zespołu Enej.
Miłosz Czesław 38. Nowel, Ewa : Czesław Miłosz - poeta "dykcji nowej". W: Język Polski w Gimnazjum. -
R. 12, nr 4 (2010/2011), s. 11-19 Sylwetka twórcza Miłosza widziana oczyma krytyków i wielkich pisarzy. Planowanie lekcji dotyczących poezji Miłosza („Piosenka o końcu świata”, „Przypowieść o maku”, „Godzina”, „Wyznanie”, „Ale książki”).
Miłosz Czesław „Dar” 39. Bortnowski, Stanisław : Stanąć w blasku jakiejś jednej chwili („Dar” Czesława Miłosza). W:
Język Polski w Gimnazjum. - R. 13, nr 1 (2011/2012), s. 21-29 Projekty ćwiczeń do wiersza Cz. Miłosza „Dar”
Miłosz Czesław „Jak powinno być w niebie” 40. Bortnowski, Stanisław : Niebo Czesława Miłosza. W: Język Polski w Gimnazjum . - R. 13,
nr 2 (2011/2012), s. 23-35 Praca na języku polskim z wierszami Czesława Miłosza "Jak powinno być w niebie" i "Sens".
Miłosz Czesław „Piosenka o końcu świata” 41. Kiryła, Ewa : Lekcje otwarte zamiast teoretycznych rad pedagogicznych (propozycja dla
zespołów WDN). W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 12, nr 4 (2010/2011), s. 84-88 Propozycja realizacji na WDN lekcji otwartych z języka polskiego. Przykład lekcji otwartej realizowanej w ramach WDN na temat "Piosenki o końcu świata" C. Miłosza.
Miłosz Czesław „Piosenka o porcelanie” 42. Pawłowska, Regina : Mechanizmy czytania a nauka literatury w szkole. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 6, nr 1 (2004/2005), s. 20-29 Wyjaśnienie na czy polega postrzeganie, rozpoznawanie i rozumienie tekstu, na czym polega proces czytania. Jak należy ćwiczyć, by usprawnić umiejętności związane z czytaniem.
43. Pawłowska, Regina : Mechanizmy czytania a nauka literatury w szkole. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 9, nr 4 (2007/2008), s. 7-16 Propozycje ćwiczeń w czytaniu ze zrozumieniem tekstów literackich. Czytanie jako element operacji aktu komunikacji językowej.
Miłosz Czesław „Zaklęcie” 45. Chmiuk, Aleksandra : Słowo i obraz : dzieła plastyczne na lekcjach języka polskiego
(propozycja metodyczna dla III klasy gimnazjum). W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 4, nr 4 (2002/2003), s. 26-31 Propozycja lekcji języka polskiego - omówienie „Zaklęcia" Czesław Miłosza i „Wielkiej rodziny" Rene Magritte’a oraz wiersza K. Przerwy-Tetmajera „W lesie" i obrazów impresjonistów.
Naborowski Daniel „Krótkość żywota” 46. Czyżewska-Kasińska, Izabela, Zapała Barbara : Czytamy poezję : testy z języka polskiego
dla uczniów gimnazjum. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 3, nr 4 (2001/2002), s. 80-93 Test 1. Krótkość żywota (Daniela Naborowskiego), test 2. Przedśpiew (Leopolda Staffa).
Oszajca Wacław „Żeby nie spłoszyć” (tomik) 47. Grodecka, Ewa : Wacław Oszajca - współczesna liryka polska w koloratce. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 9, nr 1 (2007/2008), s. 96-104 Omówienie poezji religijnej Wacława Oszajca z tomu "Żeby nie spłoszyć" z myślą o wykorzystaniu jej na lekcjach języka polskiego w gimnazjum.
Pieszczachowicz Jan „Koniec wieku” 48. Chmielewska, Katarzyna : Zakładamy myślowe kapelusze Edwarda de Bono. W: Język
Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 1 (2000/2001), s. 39-50
Metoda 6 Kapeluszy Myślowych. Przykład zastosowania metody na lekcji j. polskiego w klasie II gimnazjalnej.
Przerwa-Tetmajer Kazimierz „Mów do mnie jeszcze” 49. Kula, Edward : Interpretacja, czyli o sposobach odnajdywania sensów w dziele. W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 6, nr 3 (2004/2005), s. 21-36 Przyboś Julian „Znak” 50. Kula, Edward : Interpretacja, czyli o sposobach odnajdywania sensów w dziele literackim.
W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 6, nr 3 (2004/2005), s. 21-36 Rej Mikołaj „Do Pana” 51. Przybyła, Wiesław : Kochanowski jako twórca i mistrz polszczyzny. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 9, nr 4 (2007/2008), s. 17-25 Przykłady i ćwiczenia ukazujące Kochanowskiego jako twórcę polskiej poezji.
Różewicz Tadeusz „Białe groszki” 52. Grodecka, Ewa : Wbrew sobie i modom : o twórczości Tadeusza Różewicza. W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 14, nr 3 (2012/2013), s. 99-103 Analiza wiersza "Białe groszki" - propozycja zajęć.
Różewicz Tadeusz „***oblicze ojczyzny” 53. Tomaszewski, Feliks : Zrywanie masek. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 2
(1999/2000), s. 45-55 Interpretacja wiersza Tadeusza Różewicza ,,***oblicze ojczyzny’’.
Słowacki Juliusz „"Hymn" (Smutno mi Boże...) 54. Bukowska, Edyta : Liryki Juliusza Słowackiego w szkole. W: Język Polski w Gimnazjum. -
R. 11, nr 2 (2009/2010), s. 7-19 Propozycja omawiania w gimnazjum liryk Słowackiego "W pamiętniku Zofii Bobrówny", "Sowiński w okopach Woli", "Hymn" (Smutno mi Boże...), "Testament mój".
Słowacki Juliusz „W pamiętniku Zofii Bobrówny” 55. Bukowska, Edyta : Liryki Juliusza Słowackiego w szkole. W: Język Polski w Gimnazjum. -
R. 11, nr 2 (2009/2010), s. 7-19 Propozycja omawiania w gimnazjum liryk Słowackiego "W pamiętniku Zofii Bobrówny", "Sowiński w okopach Woli", "Hymn" (Smutno mi Boże...), "Testament mój".
Słowacki Juliusz "Sowiński w okopach Woli" 56. Bukowska, Edyta : Liryki Juliusza Słowackiego w szkole. W: Język Polski w Gimnazjum. -
R. 11, nr 2 (2009/2010), s. 7-19 Propozycja omawiania w gimnazjum liryk Słowackiego "W pamiętniku Zofii Bobrówny", "Sowiński w okopach Woli", "Hymn" (Smutno mi Boże...), "Testament mój".
Stachura Edward „Prefacja” fragm.. Missa pagana” 57. Tomaszewski, Feliks : Kropka nad s. O ,,Prefacji’’ Edwarda Stachury. W: Język Polski
w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 1 (1999/2000), s. 36-49 Interpretacja fragmentu poematu ,,Missa pagana’’.
Staff Leopold „Odys” 58. Niklewicz, Beata : Refleksje o czytaniu Odysa Leopolda Staffa w szkole podstawowej
i gimnazjum. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 13, nr 4 (2011/2012), s. 36-42 Staff Leopold „Przedśpiew” 59. Czyżewska-Kasińska, Izabela, Zapała Barbara : Czytamy poezję : testy z języka polskiego
dla uczniów gimnazjum. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 3, nr 4 (2001/2002), s. 80-93 Test 1. Krótkość żywota (Daniela Naborowskiego), test 2. Przedśpiew (Leopolda Staffa).
60. Kraska, Małgorzata : A jednak śpiewać będę wam pochwałę życia... Leopold Staff
Przedśpiew - szkic interpretacyjny. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 3, nr 3 (2001/2002), s. 18-21
Staff Leopold „Męka” 61. Lysko, Bożena : Jak teksty "rozmawiają z tekstami"?. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 8,
nr 4 (2006/2007), s. 57-63 Propozycja cyklu lekcji mających na celu uświadomienie uczniom procesu literackiego, który byłby postrzegany tak, że związek tekstów np. poetyckich ze wcześniejszymi tekstami nie odbywa się w kategorii wpływu, lecz dialogu kulturowego. Podczas lekcji wykorzystywana jest "Męka" Leopolda Stafa i "Domysły na temat Barabasza" Zbigniewa Herberta. Lekcję można przeprowadzić na zajęciach koła polonistycznego lub w formie warsztatu literackiego np. przed Wielkanocą.
Szymborska Wisława „Dworzec” 61. Bortnowski, Stanisław : Scenariusze zaczęte, ale nieskończone. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 13, nr 4 (2011/2012), s. 27-35 Praca z wierszami w gimnazjum - prezentacja dwóch wariantów.
Szymborska Wisława „Muzeum” 62. Faliszek, Barbara : Dziesięć tysięcy starych rzeczy w rękach Szymborskiej. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 12, nr 2 (2010/2011), s. 73-76 Propozycja omówienia na lekcji języka polskiego wiersza Wisławy Szymborskiej "Muzeum".
Szymborska Wisława „Nienawiść” 63. Detka, Janusz : Poetycki esej o nienawiści („Nienawiść” Wisławy Szymborskiej). W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 3, nr 4 (2001/2002), s. 16-20
Szymborska Wisława „Rozmowa z kamieniem” 64. Banak, Matra : Nic prócz słów : interpretacja wiersza „Rozmowa z kamieniem” Wisławy
Szymborskiej. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 5, nr 4 (2003/2004), s. 28-37
Szymborska Wisława „Sto pociech” 65. Nowel, Ewa : Posiedzieć nad wierszem, czyli jak wykorzystać potencjał lektury. W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 13, nr 2 (2011/2012), s. 45-59 Propozycja zadań twórczych dotyczących interpretacji na języku polskim z wiersza "Sto pociech" Szymborskiej (rodzaje zadań: ilustracja, czytanie w roli, redagowanie bajki, wyliczanie motywów, formułowanie tekstu, badanie i redagowanie tekstów o różnorodnej strukturze).
Szymborska Wisława „Terrorysta, on patrzy” 66. Mazurek, Dorota : Dziwny jest ten świat : o poezji Wisławy Szymborskiej w gimnazjum.
W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 1 (2000/2001), s. 79-86 Interpretacja wiersza ,,Terrorysta, on patrzy’’.
Szymborska Wisław „Urodziny” 67. Czyżewska-Kasińska, Izabela : O dialogu tekstów z różnych epok. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 8, nr 2 (2006/2007), s. 35-47 Interpretacja wierszy "Czego chcesz od nas Panie..." Jana Kochanowskiego i "Urodziny" Wisławy Szymborskiej.
Szymborska Wisława „Wszelki wypadek” 68. Bortnowski, Stanisław : Scenariusze zaczęte, ale nieskończone. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 13, nr 4 (2011/2012), s. 27-35 Praca z wierszami w gimnazjum - prezentacja dwóch wariantów.
Święty Paweł „Hymn o miłości” 69. Połowniak-Wawrzonek, Dorota : Odwołania do Hymnu o miłości św. Pawła w tekstach
Jana Pawła II. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 7, nr 4 (2005/2006), s. 7-11
Twardowski Jan „Schowane dobro” 70. Krzyżanowska, Anna : Tam, gdzie mieszka dobro : test sprawdzający dla klasy I
gimnazjum. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 4, nr 2 (2002/2003), s. 69-73 Test sprawdzający w oparciu o program nauczania dla gimnazjum "Świat w słowach i obrazach", obejmujący wiadomości i umiejętności w zakresie rozumienia czytanego tekstu, jego analizy i interpretacji.
Konspekty i scenariusze lekcji
Baran Józef „dom rodzinny” 71. Choroszczyńska, Marta : Moja praca z domem rodzinnym Józefa Barana. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 7, nr 3 (2005/2006), s. 59-69 Motyw domu w wierszu "dom rodzinny" Józefa Barana. Konspekt lekcji w pierwszej klasie gimnazjum mającej na celu uświadomienie uczniom roli domu rodzinnego i jego wpływu na życie człowieka, na podstawie wiersza "dom rodzinny". Temat: dom rodzinny Józefa Barana.
Baudelaire Charles „Albatros” 72. Nir-Nowak, Bożena : To się rozumie, co czuje : kilka słów o cyklu przyśpieszonego uczenia
się. W: Język Polski w Gimnazjum. - R 4, nr 1 (2002/2003), s. 27-36 Wykorzystanie cyklu przyspieszonego uczenia się w analizie i interpretacji tekstu literackiego - ,,Albatrosa’’ Charlesa Baudelaire. Konspekt lekcji dla III klasy gimnazjum.
Białoszewski Miron „Ja stróż latarnik nadaję z mrówkowca” 73. Kastelik-Herbuś, Agnieszka : Jak oswoić dla uczniów poezję współczesną?. W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 8, nr 2 (2006/2007), s. [28]-34 Dwa konspekty lekcji języka polskiego przedstawiające działania ułatwiające interpretację przez uczniów wierszy. Tematy: "O co apeluje poeta współczesny? Miron Białoszewski „Ja stróż latarnik nadaję z mrówkowca". Głos poety o współczesnej (pop) kulturze. Zbigniew Herbert „Pan Cogito a pop".
Brodski Josif „Piosenka o Bośni” 74. Nocoń, Halina : J. Brodski ,,Piosenka o Bośni”. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2,
nr 3 (2000/2001), s. 14-17
Scenariusz lekcja z języka polskiego w gimnazjum z wykorzystaniem wydawnictw multimedialnych i Internetu. Realizacja ścieżek: edukacja czytelnicza i medialna, edukacja europejska.
Gałczyński Konstanty Ildefons „Prośba o wyspy szczęśliwe” 75. Kitka, Barbara : Wyspa : cykl edukacyjny dla klasy I. W: Język Polski w Gimnazjum. - R 4,
nr 1 (2002/2003), s. 37-46 Pięć konspektów lekcji dla klasy I gimnazjum sporządzonych w oparciu o program ,,Czytam świat’’ i hasło ,,Poszukiwanie życia szczęśliwego’’. Lektury do cyklu : ,,Księga Rodzaju ’’- ,,Pierwotny stan szczęścia’’, Adam Mickiewicz ,,Inwokacja’’, Konstanty Ildefons Gałczyński ,,Prośba o wyspy szczęścia’’, Wiesława Szymborska ,,Utopia’’, Kazimierz Wierzyński ,,Zielono nam w głowie’’, ,,Słownik motywów literackich’’, Ignacy Krasicki ,,Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki’’, Czesław Miłosz ,,W Szetejniach’’.
Herbert Zbigniew „Lascaux” 76. Bugajska, Teresa : „Był sobie piękny koń z Lascaux’’ - jak Z. Herbert odczytał malowidła
praczłowieka?. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 2 (1999/2000), s. 24-26 Scenariusz lekcji.
Herbert Zbigniew „Pan Cogito a pop” 77. Kastelik-Herbuś, Agnieszka : Jak oswoić dla uczniów poezję współczesną?. W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 8, nr 2 (2006/2007), s. [28]-34 Dwa konspekty lekcji języka polskiego przedstawiające działania ułatwiające interpretację przez uczniów wierszy. Tematy: "O co apeluje poeta współczesny? Miron Białoszewski „Ja stróż latarnik nadaję z mrówkowca". Głos poety o współczesnej (pop) kulturze. Zbigniew Herbert „Pan Cogito a pop".
Herbert Zbigniew „Przesłuchanie Anioła” 78. Potalska, Elżbieta : Anioły nasze, Hasiora i Herberta : (scenariusz lekcji integrującej język
polski i plastykę 2-3 godz.). W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 4 (1999/2000), s. 21-26 Porównanie znaków plastycznych i literackich: kompozycji Władysława Hasiora i wiersza Zbigniewa Herberta pod jednakowym tytułem ,,Przesłuchanie Anioła’’.
Horacy „Exegi monomentum aere perennius” 79. Kosyra-Cieślak, Teresa : Pomnik zbudowany ze słów... : motyw nieśmiertelności poety
w wierszach Horacego i Jana Kochanowskiego. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 2 (2000/2001), s. 39-44 Scenariusz lekcji przygotowującej uczniów do eksplikacji literackiej - ,,Exegi monomentum aere perennius’’ Horacego i Pieśń XXIV J. Kochanowskiego.
Jan Paweł II 80. Gołaszewski, Grzegorz : W stronę niezbędnych wartości. W: Język Polski w Gimnazjum. -
R. 8, nr 4 (2006/2007), s. 46-56 Konspekt cyklu lekcji języka polskiego dotyczących miłości i jej obecności w nauczaniu Jana Pawła II i w poezji Czesława Miłosza. Tematy: 1. Co to jest miłość?, 2. Miłość w „zeznaniach podejrzanych o wiedzę”, 3. „Miłość” Czesława Miłosza, czyli co i jak mówi o miłości poeta?, 4. „Miłość mi wszystko wyjaśniła, miłość wszystko rozwiązała” – Jan Paweł II – największy Polak na temat miłości. 5. „A gdybym kiedyś zbłądził… odzyskam miłość”?.
Karpiński Franciszek „O narodzeniu Pańskim” 81. Jabłoński, Romuald : Franciszek Karpiński, O narodzeniu Pańskim. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 4, nr 3 (2002/2003), s. 35-41 Konspekt lekcji języka polskiego w gimnazjum dotyczącej znaczenia Bożego Narodzenia. Omówienie pieśni.
Kochanowski Jan Fraszki 82. Łopata, Andrzej : Z Kochanowskim we współczesność : walory i warunki lektury
aktualizującej. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 9, nr 4 (2007/2008), s. 26-45 Przykłady pracy z tekstami Kochanowskiego łączącymi problematykę utworów z ważnymi dla młodego człowieka zagadnieniami współczesnej rzeczywistości. Scenariusze zajęć.
Kochanowski Jan Pieśni 83. Czernik, Ewa : Czytanie ze zrozumieniem Pieśni świętojańskiej o Sobótce Jana
Kochanowskiego. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 7, nr 4 (2005/2006), s. 44-49 Konspekt lekcji języka polskiego mającej na celu zrozumienie tekstu "Pieśni świętojańskiej o Sobótce". Temat: Wsi spokojna, wsi wesoła… - czyli sielankowy obraz wsi widziany oczami Jana Kochanowskiego.
84. Czyżewska-Kasińska, Izabela : O dialogu tekstów z różnych epok. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 8, nr 2 (2006/2007), s. 35-47 Interpretacja wierszy "Czego chcesz od nas Panie..." Jana Kochanowskiego i "Urodziny" Wisławy Szymborskiej. Konspekt lekcji języka polskiego dotyczącej analizy porównawczej obu wierszy.
85. Kosyra-Cieślak, Teresa : Pomnik zbudowany ze słów... : motyw nieśmiertelności poety w wierszach Horacego i Jana Kochanowskiego. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 2 (2000/2001), s. 39-44 Scenariusz lekcji przygotowującej uczniów do eksplikacji literackiej - ,,Exegi monomentum aere perennius’’ Horacego i Pieśń XXIV J. Kochanowskiego.
86. Łaganowska Maria, Staszowska-Sołtys Wanda : O zbieraniu doświadczeń i noszeniu ludzkich przygód : (propozycja metodyczna). W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 9, nr 4
(2007/2008), s. 60-71 Konspekty lekcji poświęconych Janowi Kochanowskiemu, opartych na jego biografii. Cykl tak ukazujący życie i działalność poety, by uczeń zobaczył człowieka ciekawego życia, świata i ludzi.
87. Łopata, Andrzej : Z Kochanowskim we współczesność : walory i warunki lektury aktualizującej. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 9, nr 4 (2007/2008), s. 26-45 Przykłady pracy z tekstami Kochanowskiego łączącymi problematykę utworów z ważnymi dla młodego człowieka zagadnieniami współczesnej rzeczywistości. Scenariusze zajęć.
Kochanowski Jan Treny 88. Bukowiecka Maria, Baranowska Zofia : Człowiek wobec cierpienia : (propozycja
metodyczna do klasy II). W: Język Polski w Gimnazjum. - R 3, nr 4 (2001/2002), s. 49-52 Scenariusz.
Kolędy polskie 89. Iwasiewicz, Mirosława : Anonimowi poeci o cudzie Narodzenia Pańskiego. W: Język
Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 2 (1999/2000), s. 27-30 Analiza polskich kolęd: „Narodzenie Pana Jezusa”, „Cieszmy się”, „Dzisiaj w Betlejem”, „Gdy śliczna Panna” wg wskazówek na kartach pracy ucznia. Konspekt lekcji.
Konopnicka Maria „Pieśń o domu” 90. Piechowiak, Barbara : Edukacja Regionalna na lekcjach języka polskiego : (propozycja
scenariusza lekcji z wykorzystaniem materiału literackiego). W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 3, nr 3 (2001/2002), s. 50-57 Temat: W jaki sposób "Pieśń o domu Marii Konopnickiej i wiersz "Stół rodzinny" Ewy Lipskiej pomogły w zrozumieniu, czym jest "mała ojczyzna". Wykorzystanie metody projektu.
Krasicki Ignacy „Ptaszki w klatce” 91. Glencowa Krystyna, Skowronek Piotr : Uwaga... ,,Ptaszki w klatce!’’ : (program ,,Czytam
świat’’). W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 1 (2000/2001), s. 17-22 Interpretacja bajki I. Krasickiego pod kątem analizy pojęcia wolności. Konspekt lekcji.
Leśmian Bolesław „Dusiołek” 92. Niżnikowska, Jolanta : Co się śniło Bajdale? - czyli jak człowiek walczy ze złem : scenariusz
lekcji dla klasy drugiej. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 7, nr 2 (2005/2006), s. 44-52 Konspekt lekcji języka polskiego mającej na celu omówienie problematyki i symboliki wiersza "Dusiołek" Bolesława Leśmiana oraz uświadomienie uczniom sensu walki człowieka ze złem i przeciwnościami losu.
Lipska Ewa „Dom rodzinny” 93. Piechowiak, Barbara : Edukacja Regionalna na lekcjach języka polskiego : (propozycja
scenariusza lekcji z wykorzystaniem materiału literackiego). W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 3, nr 3 (2001/2002), s. 50-57 Temat: W jaki sposób "Pieśń o domu Marii Konopnickiej i wiersz "Stół rodzinny" Ewy Lipskiej pomogły w zrozumieniu, czym jest "mała ojczyzna". Wykorzystanie metody projektu.
Mickiewicz Adam „Lilie” 94. Kraska, Małgorzata : Nie masz zbrodni bez kary - Adama Mickiewicza "Lilie" : (propozycja
metodyczna do klasy I). W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 3, nr 3 (2001/2002), s. 58-62 Scenariusz.
Mickiewicz Adam „Pan Tadeusz” 95. Kitka, Barbara : Wyspa : cykl edukacyjny dla klasy I. W: Język Polski w Gimnazjum. - R 4,
nr 1 (2002/2003), s. 37-46 Pięć konspektów lekcji dla klasy I gimnazjum sporządzonych w oparciu o program ,,Czytam świat’’ i hasło ,,Poszukiwanie życia szczęśliwego’’. Lektury do cyklu : ,,Księga Rodzaju ’’- ,,Pierwotny stan szczęścia’’, Adam Mickiewicz ,,Inwokacja’’, Konstanty Ildefons Gałczyński ,,Prośba o wyspy szczęścia’’, Wiesława Szymborska ,,Utopia’’, Kazimierz Wierzyński ,,Zielono nam w głowie’’, ,,Słownik motywów literackich’’, Ignacy Krasicki ,,Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki’’, Czesław Miłosz ,,W Szetejniach’’.
96. Konieczna, Anna : Adam Mickiewicz - poeta... malarz... muzyk? : (propozycja metodyczna do klasy II). W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 3, nr 2 (2001/2002), s. 60-65 Porównanie dzieła literackiego z dziełem malarskim, muzycznym. Scenariusz lekcji w gimnazjum z wykorzystaniem reprodukcji obrazów J. Chełmońskiego. Obecność elementów muzycznych w ,,Panu Tadeuszu’’.
97. Zdanowska, Halina : Opowieść rzetelna czy nierzetelna? : o manipulacjach językowych na podstawie fragmentów ,,Pana Tadeusza’’ A. Mickiewicza. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 1 (2000/2001), s. 26-29 Koncepcja człowieka jako istoty rozumnej. Proces komunikacji. Krytyczna analiza intencji wypowiedzi i ocena postaci literackich. Konspekt lekcji z elementami ścieżki edukacji filozoficznej i czytelniczej.
Mickiewicz Adam „Reduta Ordona” 98. Kosyra-Cieślak, Teresa : „Patron szańców’’? - o literackiej kreacji postaci Juliana
Konstantego Ordona w wierszu Adama Mickiewicza. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 3 (2000/2001), s. 22-25 Konspekt lekcji.
Miłosz Czesław „Jak powinno być” 99. Bortnowski, Stanisław : Niebo Czesława Miłosza. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 13,
nr 2 (2011/2012), s. 23-35 Praca na języku polskim z wierszami Czesława Miłosza "Jak powinno być w niebie" i "Sens".
Miłosz Czesław „Miłość” 100. Gołaszewski, Grzegorz : W stronę niezbędnych wartości. W: Język Polski w Gimnazjum. -
R. 8, nr 4 (2006/2007), s. 46-56 Konspekt cyklu lekcji języka polskiego dotyczących miłości i jej obecności w nauczaniu Jana Pawła II i w poezji Czesława Miłosza. Tematy: 1. Co to jest miłość?, 2. Miłość w zeznaniach podejrzanych o wiedzę, 3. „Miłość” Czesława Miłosza , czyli co i jak mówi poeta?, 4. „Miłość mi wszystko wyjaśniła, miłość wszystko rozwiązała” – Jan Paweł II – największy Polak na temat miłości, 5. A gdybym kiedyś zbłądził … Odzyskam miłość?.
101. Wiśniewska, Grażyna : W świecie moich i twoich wartości (scenariusz lekcji). W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 3 (1999/2000), s. 12-17 Wiara, nadzieja, miłość jako wartości uniwersalne. Praca metodą działań praktycznych, odczytanie wierszy: Cz. Miłosza ,,Wiara’’, ,,Nadzieja’’ i ,,Miłość’’ oraz ,,Hymnu o miłości’’ Św. Pawła.
Miłosz Czesław „Nadzieja” 102. Wiśniewska, Grażyna : W świecie moich i twoich wartości (scenariusz lekcji). W: Język
Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 3 (1999/2000), s. 12-17 Wiara, nadzieja, miłość jako wartości uniwersalne. Praca metodą działań praktycznych, odczytanie wierszy: Cz. Miłosza ,,Wiara’’, ,,Nadzieja’’ i ,,Miłość’’ oraz ,,Hymnu o miłości’’ Św. Pawła.
Miłosz Czesław „Piosenka o końcu świata” 103. Pelczar Beata, Pelczar Roman : Obraz w pracy nad liryką. W: „Język Polski w
Gimnazjum”. R. 2, nr 4 (2000/2001), s. 18-21 Scenariusz lekcji: Jakie egzystencjalne przesłanie zawarł Miłosz w wierszu „Piosenka o końcu świata”?
Miłosz Czesław „W Szetejniach” 104. Kitka, Barbara : Wyspa : cykl edukacyjny dla klasy I. W: Język Polski w Gimnazjum. -
R 4, nr 1 (2002/2003), s. 37-46 Pięć konspektów lekcji dla klasy I gimnazjum sporządzonych w oparciu o program ,,Czytam świat’’ i hasło ,,Poszukiwanie życia szczęśliwego’’. Lektury do cyklu : ,,Księga Rodzaju ’’- ,,Pierwotny stan szczęścia’’, Adam Mickiewicz ,,Inwokacja’’, Konstanty Ildefons Gałczyński ,,Prośba o wyspy szczęścia’’, Wiesława Szymborska ,,Utopia’’,
Kazimierz Wierzyński ,,Zielono nam w głowie’’, ,,Słownik motywów literackich’’, Ignacy Krasicki ,,Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki’’, Czesław Miłosz ,,W Szetejniach’’.
Miłosz Czesław „Wiara” 105. Wiśniewska, Grażyna : W świecie moich i twoich wartości (scenariusz lekcji). W: Język
Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 3 (1999/2000), s. 12-17 Wiara, nadzieja, miłość jako wartości uniwersalne. Praca metodą działań praktycznych, odczytanie wierszy: Cz. Miłosza ,,Wiara’’, ,,Nadzieja’’ i ,,Miłość’’ oraz ,,Hymnu o miłości’’ Św. Pawła.
Morsztyn Jan Andrzej „Niestatek” 106. Górecka, Martyna : Cechy stylu barokowego. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 8,
nr 2 (2006/2007), s. 48-55 Konspekt lekcji języka polskiego, której celem jest ukazanie młodzieży zagadnień kryjących się pod pojęciem "epoka baroku" oraz nauka poszukiwania tych samych cech w różnych dziełach powstających w obrębie tej samej epoki historyczno-literackiej.
Norwid Cyprian Kamil „Fatum” 107. Morawska, Iwona : Człowiek według Norwida : (propozycja cyklu lekcji). W: Język Polski
w Gimnazjum. - R 4, nr 1 (2002/2003), s. 61-69 Dwa konspekty lekcji dotyczące wierszy Cypriana Kamila Norwida ,,Fatum’’ i ,,Pielgrzym”.
Norwid Cyprian Kamil „Pielgrzym” 108. Morawska, Iwona : Człowiek według Norwida : (propozycja cyklu lekcji). W: Język Polski
w Gimnazjum. - R 4, nr 1 (2002/2003), s. 61-69 Dwa konspekty lekcji dotyczące wierszy Cypriana Kamila Norwida ,,Fatum’’ i ,,Pielgrzym”.
Pawlikowska-Jasnorzewska Maria „Dziadzio” 109. Bula, Danuta : Wśród rodzinnych historii Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 17, nr 1 (2015/2016), s. 81-88 Scenariusz lekcji języka polskiego w gimnazjum z wykorzystaniem wiersza M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Dziadzio” i „Wiewiórka”.
Pawlikowska-Jasnorzewska Maria „Wiewiórka” 110. Bula, Danuta : Wśród rodzinnych historii Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. W: Język
Polski w Gimnazjum. - R. 17, nr 1 (2015/2016), s. 81-88 Scenariusz lekcji języka polskiego w gimnazjum z wykorzystaniem wiersza M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Dziadzio” i „Wiewiórka”.
Przerwa-Tetmajer Kazimierz „Limba” 111. Kamionka, Grażyna : „Trzy N", czyli co trapi współczesnego polonistę. W: Język Polski w
Gimnazjum. - R. 12, nr 2 (2010/2011), s. 60-72 Scenariusz lekcji języka polskiego w gimnazjum mającej na celu poznanie przez uczniów jednego z uniwersalnych toposów w kulturze - człowiek-natura-Bóg. Temat: Człowiekowi jest potrzebne piękno krajobrazu.
Przerwa-Tetmajer Kazimierz „W lesie” 112. Chmiuk, Aleksandra : Słowo i obraz : dzieła plastyczne na lekcjach języka polskiego
(propozycja metodyczna dla III klasy gimnazjum). W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 4, nr 4 (2002/2003), s. 26-31 Propozycja lekcji języka polskiego - omówienie „Zaklęcia" Czesław Miłosza i „Wielkiej rodziny" Rene Magritte’a oraz wiersza K. Przerwy-Tetmajera "W lesie" i obrazów impresjonistów.
Różewicz Tadeusz „List do ludożerców” 113. Suchorab, Dorota : Czy są wokół nas jacyś ludożercy? : Tadeusz Różewicz ,,List do
ludożerców’’. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 2 (2000/2001), s. 36-38 Interpretacja wiersza. Konspekt lekcji dla gimnazjum.
114. Szymik, Eugeniusz : Jak być człowiekiem wśród ludzi? : (na kanwie wiersza „List do ludożerców” Tadeusza Różewicza) - propozycja lekcji z wykorzystaniem mapy mentalnej i dramy. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 5, nr 3 (2003/2004), s. 35-39 Konspekt lekcji języka polskiego w gimnazjum poświęcony twórczości Różewicza w kontekście aksjologicznym.
Słowacki Juliusz „Pośród niesnasek Pan Bóg uderza” 115. Morawska, Iwona : Okolicznościowe lekcje języka polskiego : projekt metodyczny dla
klas gimnazjalnych. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 7, nr 4 (2005/2006), s. 12-24 Konspekt lekcji języka polskiego poświęcony Janowi Pawłowi II.
Słowacki Juliusz „Testament mój” 116. Zalewska, Barbara : Edukacja czytelnicza : (propozycja metodyczna). W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 3, nr 1 (2001/2002), s. 45-51 Poszukiwanie informacji o Juliuszu Słowackim. Tworzenie zestawień bibliograficznych. Scenariusze lekcji języka polskiego w gimnazjum.
Stachura Edward „Życie to nie teatr” 117. Szybowiska, Maria : Człowiek wobec wyboru drogi życia: grać czy zrzucić maskę :
scenariusz lekcji języka polskiego w kl. I gimnazjum. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum . - R. 2, nr 2 (2000/2001), s. 23-28
Staff Leopold „Curriculum vitae” 118. Zasada, Ewa : Czy istnieje przepis na udane życie?. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum.
- R. 2, nr 3 (2000/2001), s. 18-21 Scenariusz lekcji w oparciu o wiersz Leopolda Staffa ,,Curriculum vitae’’.
Szymborska Wisława „Dziękuje ci serce moje” 119. Rosochacka, Agnieszka : „Dziękuję ci serce moje...’’ (scenariusz lekcji). W: Język Polski w
Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 3 (1999/2000), s. 18-20 Środki językowo-stylistyczne, sens metaforyczny i symboliczny wiersza Wisławy Szymborskiej ,,Do serca w niedzielę’’.
Szymborska Wisława „Kobiety Rubensa” 120. Górecka, Martyna : Cechy stylu barokowego. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 8, nr 2
(2006/2007), s. 48-55 Konspekt lekcji języka polskiego, której celem jest ukazanie młodzieży całokształt zagadnień kryjących się pod pojęciem "epoka baroku" oraz nauka poszukiwania tych samych cech w różnych dziełach powstających w obrębie tej samej epoki historyczno-literackiej. Temat: Ruchliwość, żywotność i intensywność zmysłowa (…) – to cechy wspólne malarstwa i poezji baroku.
Szymborska Wisława „Nienawiść” 121. Bukowiecka, Maria : Kochać czy nienawidzić? : Nienawiść Wisławy Szymborskiej
(propozycja metodyczna do klasy II. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 3, nr 4 (2001/2002), s. 53-57 Scenariusz lekcji dla klasy II. Dotyczy m.in. uczuć i emocji: nienawiści, złości, gniewu.
Szymborska Wisława „Schyłek wieku” 122. Łyczewska, Anna : Propozycja opracowania metodycznego utworu Wisławy
Szymborskiej ,,Schyłek wieku’’. W: Język Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 2, nr 2 (2000/2001), s. 29-35Scenariusz lekcji: Wiek XX w historii i poezji (wiersz W. Szymborskiej „Schyłek wieku”). Jak żyć, by wiek był lepszy niż XX?
Szymborska Wisław „Urodziny” 123. Czyżewska-Kasińska, Izabela : O dialogu tekstów z różnych epok. W: Język Polski
w Gimnazjum. - R. 8, nr 2 (2006/2007), s. 35-47 Interpretacja wierszy "Czego chcesz od nas Panie..." Jana Kochanowskiego i "Urodziny" Wisławy Szymborskiej. Konspekt lekcji języka polskiego dotyczącej analizy porównawczej obu wierszy.
Szymborska Wisława „Utopia” 124. Kitka, Barbara : Wyspa : cykl edukacyjny dla klasy I. W: Język Polski w Gimnazjum. -
R 4, nr 1 (2002/2003), s. 37-46 Pięć konspektów lekcji dla klasy I gimnazjum sporządzonych w oparciu o program ,,Czytam świat’’ i hasło ,,Poszukiwanie życia szczęśliwego’’. Lektury do cyklu : ,,Księga Rodzaju ’’- ,,Pierwotny stan szczęścia’’, Adam Mickiewicz ,,Inwokacja’’, Konstanty Ildefons Gałczyński ,,Prośba o wyspy szczęścia’’, Wiesława Szymborska ,,Utopia’’, Kazimierz Wierzyński ,,Zielono nam w głowie’’, ,,Słownik motywów literackich’’, Ignacy Krasicki ,,Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki’’, Czesław Miłosz ,,W Szetejniach’’.
Śliniak Tadeusz „Ta nasza młodość” 125. Biernacka-Świerc, Aleksandra, Bula Danuta : Nastolatek w czasach mediów
i konsumpcji . W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 16, nr 1 (2014/2015), s. 75-89 Współczesne problemy dojrzewania nastolatków w kontekście kulturowym. Scenariusz zajęć poruszających temat wartości: Czego możemy dowiedzieć się o nas samych poprzez obcowanie ze sztuką?
Święty Paweł „Hymn o miłości” 126. Wiśniewska, Grażyna : W świecie moich i twoich wartości (scenariusz lekcji). W: Język
Polski w Szkole Gimnazjum. - R. 1, nr 3 (1999/2000), s. 12-17 Wiara, nadzieja, miłość jako wartości uniwersalne. Praca metodą działań praktycznych, odczytanie wierszy: Cz. Miłosza ,,Wiara’’, ,,Nadzieja’’ i ,,Miłość’’ oraz ,,Hymnu o miłości’’ Św. Pawła.
Twardowski Jan „Rachunek dla dorosłego” 127. Kowalczyk Monika, Niżnikowska Jolanta : Można i tak... : (scenariusz lekcji
polonistyczno-matematycznej dla II klasy gimnazjum). W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 8, nr 3 (2006/2007), s. 45-61 Konspekt lekcji łączącej wiedzę matematyczną z polonistyczną, lekcji mającej na celu uświadomienie uczniom, jak ważne jest w życiu dokonywanie właściwych wyborów i tworzenie adekwatnej do nich hierarchii wartości. Omówienie wiersza księdza Twardowskiego "Rachunek dla dorosłego".
Twardowski Jan „Różne samotności” 128. Wójcicka, Edyta : Dylematy młodości w utworach B. Kosmowskiej Pozłacana rybka
i Samotni.pl : o czym rozmawiać na lekcjach ze współczesną młodzieżą?. W: Język Polski w Gimnazjum. - R. 17, nr 1(2015/2016), s. 89-109 Cykl lekcji języka polskiego dla kl. I-II gimnazjum. M. in. scenariusz lekcji z wykorzystaniem utworu „Różne samotności” J. Twardowskiego: Są samotności różne…
Varlaine Paul „Sztuka poetycka” 129. Nir-Nowak, Bożena : To się rozumie, co czuje : kilka słów o cyklu przyśpieszonego
uczenia się. W: Język Polski w Gimnazjum. - R 4, nr 1 (2002/2003), s. 27-36 Wykorzystanie cyklu przyspieszonego uczenia się w analizie i interpretacji tekstu literackiego - ,,Albatrosa’’ Charlesa Baudelaire. Konspekt lekcji dla III klasy gimnazjum. Temat: „My chcemy tylko odcieniowych smug…” (Paul Verlaine „Sztuka poetycka”).
Wierzyński Kazimierz „Zielono mam w głowie” 130. Kitka, Barbara : Wyspa : cykl edukacyjny dla klasy I. W: Język Polski w Gimnazjum. -
R 4, nr 1 (2002/2003), s. 37-46 Pięć konspektów lekcji dla klasy I gimnazjum sporządzonych w oparciu o program ,,Czytam świat’’ i hasło ,,Poszukiwanie życia szczęśliwego’’. Lektury do cyklu : ,,Księga Rodzaju ’’- ,,Pierwotny stan szczęścia’’, Adam Mickiewicz ,,Inwokacja’’, Konstanty Ildefons Gałczyński ,,Prośba o wyspy szczęścia’’, Wiesława Szymborska ,,Utopia’’, Kazimierz Wierzyński ,,Zielono nam w głowie’’, ,,Słownik motywów literackich’’, Ignacy Krasicki ,,Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki’’, Czesław Miłosz ,,W Szetejniach’’.
Witwicki Stefan „Do Sosny Polskiej” 131. Morawska, Iwona : Okolicznościowe lekcje języka polskiego : projekt metodyczny dla
klas gimnazjalnych. W: Język Polski w Gimnazjum . - R. 7, nr 4 (2005/2006), s. 12-24 Konspekt lekcji języka polskiego poświęcony Janowi Pawłowi II.