jakość - ludwik_wicki.users.sggw.plludwik_wicki.users.sggw.pl/zp_jakosc.pdf · zjakośćmoże...
TRANSCRIPT
08-11-29 L. Wicki 2008
Jakość
dr inż. Ludwik Wicki
08-11-29 L. Wicki 2008
Po co jakość
Jakość w procesach produkcjiStarając się wykonywać poprawnie wyrób lub usługę już za pierwszym razem musimy stworzyć system pozwalający bardzo wczesne rozpoznawanie powstających błędów. Błąd wykryty bardzo wcześnie jest możliwy do skorygowania łatwiej, szybciej i mniejszym kosztem. mniejsze są koszty związane z odpadami i wyrobami wadliwymi. Uniknięcie błędu kosztuje mniej niż jego stwierdzenie
08-11-29 L. Wicki 2008
Co to jest jakość
Jakość: „Ogół cech wyrobu lub usługi decydujący o
zdolności wyrobu lub usługi do zaspokojenia stwierdzonych lub przewidywanych potrzeb."
08-11-29 L. Wicki 2008
Kontrola jakości
Czynności, takie jak mierzenie, stosowanie sprawdzianów w odniesieniu do jednej lub kilku cech wyrobu lub usługi oraz porównywanie wyników z ustalonymi wymaganiami w celu określenia zgodności.
08-11-29 L. Wicki 2008
Zapewnienie jakości:
Wszystkie planowane i systematyczne działania, niezbędne do stworzenia odpowiedniego stopnia zaufania co do tego, że wyrób lub usługa spełni ustalone wymagania jakościowe.
08-11-29 L. Wicki 2008
Kompleksowe zarządzanie jakością.
Oznacza ono taki system zarządzania, który gwarantuje nie tylko wysoką jakość wyrobów, ale także pozwala na doskonalenie jakości produktów w sposób ciągły. Innymi słowy zarządzanie jakością musi obejmować także sterowanie jakością. Jest to termin szerszy niżzapewnienie jakości, gdyż:
nacisk położony jest na ciągłą poprawę jakości, a nie tylko na jej zapewnienie, w przypadku sterowania jakością jasno mówi się o aspekcie finansowym.
08-11-29 L. Wicki 2008
Definicje jakości
Jakość może być określana tylko w odniesieniu do wzajemnych powiązańjakie występują pomiędzy produktem lub usługą, dostawcą i odbiorcą (klientem) (W.E.Deming,1960)
08-11-29 L. Wicki 2008
2
Jakość to zgodność z wymaganiami użytkowników (K.Ishikawa,1980)
08-11-29 L. Wicki 2008
3
Jakość jest tym, czego brak oznacza straty dla wszystkich (G.Taguchi,1980)
08-11-29 L. Wicki 2008
4
Jakość to zero braków (P.B.Crosby,1985)
08-11-29 L. Wicki 2008
5
Jakość to ogół cech produktu lub usługi, które stanowią o jego lub jej zdolności do zaspokojenia wyraźnie określonych lub przewidywanych potrzeb (PN-ISO8402,1986)
08-11-29 L. Wicki 2008
Jakość to:
osiągnięty przez przedsiębiorstwo lub organizację poziom zaspokojenia wymagań klienta, w stopniu co najmniej zadowalającym
08-11-29 L. Wicki 2008
Ewolucja zarządzania jakością
Kontrola jakościsterowanie jakościązapewnienie jakościzarządzanie przez jakość
08-11-29 L. Wicki 2008
Sekwencja działań w zakresie zarządzania jakością (wg Jurana)
08-11-29 L. Wicki 2008
Cykl poprawy PDCA wg Deminga(ang. Plan-Do-Check-Action)
08-11-29 L. Wicki 2008
Przyczyny powstawania strat (kosztów) z powodu niedostatecznej jakości
WidoczneUkryte
Podział ten nazywa się czasami „górąlodową strat”, gdyż wielkość widocznych kosztów jakości jest dużo niższa niżkosztów niewidocznych
08-11-29 L. Wicki 2008
Widoczne koszty jakości
Widoczne:wady nienaprawialne – koszt wytworzenia produktów lub zakończonych procesów, które nie spełniają wymagań ,poprawki – koszt lokalizacji i usuwania wad w celu uzyskania odpowiednich cech produktu,zwroty od klientów – koszt wytworzenia produktów zwróconych lub usług zakwestionowanych przez klientów z powodu niedostatecznej jakości.
08-11-29 L. Wicki 2008
Ukryte koszty jakości
Ukryte:reklamacje klientów,roszczenia klientów,nadgodziny,zaległości płatnicze,zmarnowany wysiłek i nakłady,opóźnienia,zwiększone zapasy,nadmierny potencjał,utrata lojalności klientów,utrata potencjalnych klientów.
08-11-29 L. Wicki 2008
Koszty jakości (koszty zapewnienia jakości)
koszty jakości to suma wszystkich kosztów operacyjnych związanych z osiągnięciem jakości. Ich ewidencja umożliwia ilościową ocenęefektywności działania systemów mających zapewnić w przedsiębiorstwie odpowiedni poziom jakości.
08-11-29 L. Wicki 2008
Koszty jakości
08-11-29 L. Wicki 2008
Wielkość kosztów jakości
Wysokość zarejestrowanych kosztów w przemyśle zachodnioeuropejskim rzadko kształtuje się poniżej 4% od obrotu, a najczęściej to około 3-6%. W wyjątkowych przypadkach ich wysokość sięga nawet 15% obrotówKoszty, których nie da się bezpośrednio zarejestrować są jeszcze wyższe. Ponieważ ich wartości nie są znane, często zapomina się o istniejącym w przedsiębiorstwie potencjale, mogącym doprowadzić do ich obniżki.
08-11-29 L. Wicki 2008
Klasyfikacja kosztów jakości (operacyjnych) (wg P. Crosby)
ZAPOBIEGANIE,czyli zapewnianie, że pójdzie dobrze
KONTROLOWANIE,czyli stwierdzanie, czy poszło dobrze
POKRYWANIE STRATz powodu niedostatecznej jakości – jeżeli poszło źle:
strat wewnętrznych strat zewnętrznych
08-11-29 L. Wicki 2008
Podział kosztów jakości w systemie TQM
W systemie TQM możemy wyróżnić trzy grupy operacyjnych kosztów jakości:
koszty zgodności – czyli koszty zapobiegania błędom i wytwarzaniu produktów o zaniżonej jakości, powstających przed wystąpieniem błędów oraz oceny zgodności,koszty braku zgodności – koszty korekty błędów i likwidacji skutków niskiej jakości produktów, powstających po wystąpieniu błędów,koszty utraconych możliwości – koszty zabezpieczenia się na przyszłość powstające z zaabsorbowania kierownictwa problemami przeszłości oraz nie zwrócenia uwagi na związek bieżącej jakości z przyszłymi zyskami.
08-11-29 L. Wicki 2008
Korzyści i koszty wdrożenia systemu ciągłej poprawy jakości
Wraz z wprowadzeniem działań mających na celu polepszenie jakości:znacznie wzrastają wydatki ponoszone na:
szkolenia, planowanie i doskonalenie produkcji.
po pewnym czasie działania te przynoszą efekt w postaci:
redukcji kosztów oceny, kosztów braków wewnętrznych i zewnętrznych oraz kosztów utraconych możliwości
08-11-29 L. Wicki 2008
Więc, jeśli
koszty poprawy jakości są niższe niżwydatki poniesione na ten cel, to
jakość nic nie kosztuje
08-11-29 L. Wicki 2008
Koszty jakości sa mniejsze niż:
KorzyściNieliczne defekty i zatrzymania procesówRedukcja ilości brakówMniejsze ubytki produktówWyższa wydajność produkcyjnaLepszy dostęp do klientówZadowoleni klienciPodniesienie morale pracowników
Szkolenie wszystkich pracownikówCzas zarządzania, wysiłekKomunikowanie sięwszystkich pracowników
Koszty
Koszt – korzyść = rezultat netto
Koszty jakości są mniejsze niż
zero
08-11-29 L. Wicki 2008
Ewolucja kosztów jakości dzięki wdrożeniu zarządzania przez jakość
08-11-29 L. Wicki 2008
Model śledzenia
08-11-29 L. Wicki 2008
Model śledzenia (traceability)
Najbardziej znaną korzyścią "traceability" jest możliwość identyfikowania i lokalizowania wadliwych towarów i ich usuwanie z łańcucha dostaw. "traceability" to jednak coś więcej. Umożliwia sprawdzenie obecności lub braku atrybutów produktów istotnych z punktu widzenia konsumentów (np. w przypadku żywności organicznej, kosmetyków niepowodujących alergii, produktów bez cukru), a także pozwala udaremniać próby fałszowania marek. "Traceability"; stało się także kluczowym mechanizmem ochrony przed bioterroryzmem.
08-11-29 L. Wicki 2008
Istota traceability
Istotą „traceability” jest możliwośćmonitorowania ruchu i pochodzeniadanego produktu (partii produkcyjnej) na każdym etapie łańcucha dostaw, czyli możlowość uzyskania danych z poprzedniego etapu łańcucha (od kogo i co otrzymano?) i jednocześnie dostarczenia informacji do następnego etapu (do kogo i co wysłano?).
08-11-29 L. Wicki 2008
ymóg śledzenia ruchu i pochodzenia żywności jest realizowany w przedsięiorstwie poprzez stosowanie norm i standardów takich jak: ISO 9001:2000,HACCP, IFC,BRC.
08-11-29 L. Wicki 2008
Definicja HACCP:HACCP jest systemowym postępowaniem mającym na celu:
identyfikację zagrożeń jakości zdrowotnej żywności
oraz ryzyka ich wystąpienia, podczas wszystkich etapów procesu produkcji i dystrybucji żywności.
Jest to również system, który kontroluje i opanowuje wszystkie zagrożenia istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa konsumenta i ochrony jego zdrowia
08-11-29 L. Wicki 2008Obszar działania
RASFF
PrzechowywanieProces
produkcjiDystrybucja/
TransportSprzedaż
Produkcja pierwotna
ISO 9000: 2000 ISO 9001:2000 ISO 9004 ISO 22000:2005
Narodowe regulacje fitosanitarne
Identyfikowalność żywności pochodzenia roślinnego
08-11-29 L. Wicki 2008
Identyfikowalność żywności pochodzenia zwierzęcego
08-11-29 L. Wicki 2008
Bezpieczeństow konsumenta
Bezpieczeństwo konsumenta stało się jedną z najważniejszych i priorytetowych kwestii w zarządzaniu łańcuchem dostaw żywności. Mimo starań nie można całkowicie wykluczyć ryzyka związanego z zagrożeniem bezpieczeństwa żywności. Istnieje możliwość identyfikacji źródeł takiego ryzyka w
wybranym regionie, przedsiębiorstwie pakującym, grupie hodowców, a nawet gospodarstwie,
poprzez wykorzystanie sprawnego systemu śledzenia ruchu i pochodzenia żywności.
08-11-29 L. Wicki 2008
Wymagania co do indentyfikacji
Śledzenie ruchu i pochodzenia („traceability”) wymaga weryfikowalnych metod do identyfikacji hodowców, gospodarstw i produktów rolnych we wszystkich jego konfiguracjach opakowania w transporcie lub przechowywaniu na wszystkich etapach łańcucha dostaw. Odróżnia się:
przepływ fizyczny – trackingod śledzenia rychu czy pochodzenia tracing
08-11-29 L. Wicki 2008
Śledzenie ruchu (tracking)
Śledzenie ruchu produktu to umiejętnośćśledzenia drogi, jaką przemierza konkretna jednostka poprzez wszystkie etapy łańcucha dostaw, w miarę jak przemieszcza się pomiędzy jego uczestnikami. Ruch produktów śledzony jest w sposób rutynowy w celu badania procesu starzenia sięproduktów, zarządzania zapasami i w celach logistycznych.
08-11-29 L. Wicki 2008
Śledzenie pochodzenia (tracing)
Śledzenie pochodzenia produktu to umiejętnośćustalenia pochodzenia konkretnej jednostki/serii (partii) produktów zlokalizowanych w obrębie łańcucha dostaw poprzez odwoływanie się do zapisów „pod prąd” w łańcuchu dostaw. Pochodzenie produktu jest śledzone w celu jego późniejszego ewentualnego wycofania z rynku oraz rozpatrywania skarg.
08-11-29 L. Wicki 2008
Model śledzenia
08-11-29 L. Wicki 2008
Regulacje prawne dotyczące mięsa (Rozporządzenie EC 1760/2000)
Śledzenie ruchu i pochodzenia wołowiny w łańcuchu dostaw wymaga możliwych do zweryfikowania metod identyfikacji bydła, tusz oraz płatów mięsa we wszystkich możliwych opakowaniach jednostkowych i transportowych na każdym etapie łańcucha dostaw.Niepowtarzalne numery identyfikacyjne muszą być właściwie stosowane i zapisywane, aby zagwarantować połączenie pomiędzy poszczególnymi etapami przetwarzania w łańcuchu dostaw.
08-11-29 L. Wicki 2008
System identyfikacji bydła
System identyfikacji i rejestracji bydła w Unii Europejskiej składa się z następujących elementów:
kolczyków identyfikujących poszczególne zwierzęta; komputerowych baz danych; paszportów zwierząt; indywidualnych rejestrów przechowywanych w każdym gospodarstwie.
08-11-29 L. Wicki 2008
Etapy śledzenia pochodzenia
08-11-29 L. Wicki 2008
Rózne rodzaje jednostek w przepływie
08-11-29 L. Wicki 2008
Śledzenie w łańcuchu dostaw
08-11-29 L. Wicki 2008
Wycofanie produktu
08-11-29 L. Wicki 2008
Proces zarządzania informacją
Z punktu widzenia procesu zarządzania informacją, wdrażanie systemu "traceability" w łańcuchach dostaw wymaga od wszystkich stron biorących w nim udział systematycznego łączenia fizycznego przepływu materiałów i gotowych produktów z przepływem informacji o nich.