jakie decyzje finansowe podejmuja bogaci

Ten ebook zawiera darmowy fragment publikacji "Jakie decyzje finansowe

podejmuj bogaci i dlaczego biedni robi bdy, dziaajc inaczej"

Darmowa publikacja dostarczona przez

ZloteMysli.pl

Copyright by Zote Myli & Andrzej Fesnak, rok 2011

Autor: Andrzej Fesnak

Tytu: Jakie decyzje finansowe podejmuj bogaci i dlaczego biedni robi

bdy, dziaajc inaczej

Data: 09.12.2011

Zote Myli Sp. z o.o.

ul. Toszecka 102

44-117 Gliwice

www.zlotemysli.pl

email: [email protected]

Niniejsza publikacja moe by kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wycznie

w formie dostarczonej przez Wydawc. Zabronione s jakiekolwiek zmiany w zawartoci

publikacji bez pisemnej zgody Wydawcy. Zabrania si jej odsprzeday, zgodnie

z regulaminem Wydawnictwa Zote Myli.

Autor oraz Wydawnictwo Zote Myli dooyli wszelkich stara, by zawarte w tej ksice

informacje byy kompletne i rzetelne. Nie bior jednak adnej odpowiedzialnoci ani za

ich wykorzystanie, ani za zwizane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub

autorskich. Autor oraz Wydawnictwo Zote Myli nie ponosz rwnie adnej

odpowiedzialnoci za ewentualne szkody wynike z wykorzystania informacji zawartych

w ksice.

Wszelkie prawa zastrzeone.

All rights reserved.

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

Spis treci

Przedmowa ..................................................................................................15

Wstp .............................................................................................................21

Cz 1 Jaka jest nasza postawa?

Jakiej postawy ucz nas w szkole? ......................................................29

Jakie s gwne grzechy finansowe? ..................................................37

Co wiemy o inteligencji? .........................................................................53

Co to jest inteligencja finansowa? .......................................................65

Cz 2 Podstawy i rola planowania finansowego

Jakie s etapy ycia finansowego? ......................................................91

Czy jeste wany? ................................................................................... 105

Jak analizujemy sytuacj? ................................................................... 111

Jak rozumie planowanie finansowe? ............................................ 119

Cz 3 Na czym stoimy?

Na co wydajemy, czyli budet rodzinny .................................... 131

Czym jest warto netto? .................................................................... 141

Jak powinny wyglda finanse rodziny? ........................................ 155

Cz 4 Co trzeba zaplanowa?

Co daje plan edukacyjny? ................................................................... 189

Jak mdrze korzysta z kredytw? ................................................... 199

Jak finansowa nieruchomoci?........................................................ 217

Jak powiniene chroni ycie? ........................................................... 233

Jakiej ochrony ubezpieczeniowej potrzebujesz? ....................... 253

Po co Ci plan emerytalny? ................................................................... 277

Co to jest niezaleno finansowa? ................................................. 311

Cz 5 Jak kontrolujemy sytuacj?

eglujemy czy dryfujemy, czyli jak kontrolowa plany

finansowe? ......................................................................... 325

W czym pomoe Ci komputer finansowy? .................................... 333

31 Zotych Regu, ktre pomagaj osign niezaleno

finansow............................................................................ 343

Zakoczenie ............................................................................................. 345

Mao kto moe wyobrazi sobie, e wie-dza finansowa jest interesujca, prak-tyczna i nosi cechy intelektualnej przy-gody. Take mao kto jest w stanie pisa o finansach w inny, oryginalny sposb. A taki wanie przypadek mamy tutaj.

Jak gosi powszechna opinia wie-dza finansowa wydaje si by albo trudna albo nudna. Po wielu latach funkcjonowania na rynku finansowym przewertowaem setki, jeli nie tysice raportw, spra-wozda, podrcznikw, opracowa i ksiek. I w du-ej mierze powszechna opinia wydaje si by niestety prawdziwa.

Dlatego z radoci przeczytaem kilkakrotnie ksik li-cencjonowanego Doradcy Finansowego dr. Andrzeja Fesnaka, EFC. Ta ksika jest po prostu inna.

Napisana jest bowiem w sposb absolutnie niekonwen-cjonalny. Podobnie jak zajcia finansowe, ktre autor prowadzi zawsze w niekonwencjonalny i nietuzinkowy sposb. Wydawa by si mogo, e finanse to same cyfry i fakty. Ale zarwno w trakcie wykadw, jak i w ksi-ce wychodzi caa natura humanisty i kulturoznawcy. Omawiajc dowolne zagadnienie, znajduje bowiem za-

Przedmowa

wsze wsparcie; a to przykad literacki, a to scen filmo-w, a to jakie przysowie, a to znowu refren piosenki, cytaty, odwoania do myli filozoficznych itd To spra-wia, e ksik czyta si wedug marketingowej zasady 3 in 1 jest atwa do zrozumienia, zaciekawia treci i przykadami, a ponadto podaje zawsze praktyczne po-rady, jak rozwiza dany problem.

Planowanie finansw osobistych to nowa dziedzina. Wielu uwaa nawet, e niepotrzebna, poniewa kady ma swj wasny portfel i rzdzi si nim sam. Niezalenie od tej prawdy mamy jednak efekt zagubienia w wiecie wytwarzajcym coraz nowsze produkty i usugi. Staty-styczny Polak, zajty swoimi sprawami nie ma ani cza-su, ani wiedzy pozwalajcej mu ocenia oferty rynkowe i wybiera w miar dobre sensowne dla siebie propo-zycje. Czsto zatem dokonuje wyborw niekorzystnych i ponosi ich konsekwencje. S one proste do opisania traci swoje ciko zarobione pienidze.

Ogromn wartoci tej pozycji jest to, e w odrnieniu od wielu prac naukowych i teoretycznych ksika ta za-wiera bardzo praktyczne wskazwki dotyczce zacho-wania w finansowym yciu codziennym. Jest tu opisana bazowa inteligencja finansowa podstawy wiedzy za-pewniajcej samodzielne funkcjonowanie w wiecie fi-nansw. Autor czy bowiem kilka swoich umiejtnoci:

Jako pracownik naukowy, adjunkt i promotor prac magisterskich nie zapomina o tym, aby byy przy-pisy dotyczce rde z penymi adresami bibliogra-ficznymi, podaje fakty i statystyki oraz rda praw-ne suce za podstaw rozwaa.

Jako trener z wieloletnim dowiadczeniem, ktry przeszkoli dziesitki tysicy osb dba o zrozu-miae przykady. Trenera od pracownika akade-mickiego rni bowiem zasada weryfikacji. Student musi zaliczy, ale niezadowolony klient nie wraca. Przykady musz zatem by zrozumiae i skutecznie tumaczy zagadnienie.Jako Doradca Finansowy EFC wie, e wszystko, co robi, musi mie praktyczny dla klienta wymiar. Kto szuka porady u specjalisty ten oczekuje prak-tycznego rozwizania, a nie samej teorii, jak powinien funkcjonowa zdrowy wiat finansw osobistych.

Ksika zasadniczo mwi o trzech wanych elementach wiadomoci finansowej:

Jacy jestemy i jak rozumujemy, jaka jest nasza po-1. stawa, wiedza spoeczna i inteligencja finansowa?Jak powinien wyglda plan finansw osobistych, 2. z czego si skada i jak si go buduje?Jak powinno si sprawdza i kontrolowa, czy plan 3. finansowy funkcjonuje?

Niewtpliwie jest to praktyczna instrukcja zachowania na rynku finansowym. Wystarczy krok po kroku przej przez zagadnienia: mechanizmy, produkty i usugi fi-nansowe. By moe efektem takiej pracy bdzie samo-dzielna prba zrobienia wasnego planu finansowego. By moe bdzie to kontakt z Licencjonowanym Dorad-c Finansowym. Jedno jest pewne Czytelnik bdzie wiedzia, o co ma pyta. A z pewnoci bdzie wiadom tego, e produkty i usugi finansowe maj suy jego celom, a nie wynika z planw sprzedaowych. Insty-

tucje finansowe, doradcy bankowi, agenci ubezpiecze-niowi, porednicy finansowi powinni zna t ksik. Inaczej bd mie kopoty z odpowiedziami na pytania, ktre postawi wyedukowany Czytelnik. A po przeczyta-niu tej ksiki bdzie tych pyta zadawa wiele. Zadba o to bowiem sam autor.

Bardzo ciekawym zabiegiem Andrzeja Fesnaka jest wprowadzenie na koniec kadego rozdziau dwch kategorii wanych terminw oraz ad futuram rei memoriam. Ta aciska formua, jak wiemy, oznacza na przysz rzeczy pamitk Wida tu rk wytraw-nego trenera, ktry wie, e w podsumowaniu drzemie ogromny potencja edukacyjny. Po przejciu przez ka-dy rozdzia Czytelnik bowiem moe przypomnie sobie hasowo wszystkie najwaniejszy zagadnienia, czytajc po prostu wane terminy.

Kategoria ad futuram rei memoriam z kolei zamienia ksik w aktywny podrcznik znany pod nazw ze-szyt wicze. Wystarczy zada sobie pytania dotyczce rozdziau seri pyta w stosunku do siebie, do swo-jej rodziny, do osb ze swojego otoczenia. A nastpnie wasnymi sowami na nie odpowiedzie. Indywidualne albo wsplne poszukiwanie odpowiedzi niewtpliwie zaprzyjani ze wiatem finansw osobistych.

Taka konstrukcja pozwala nie tylko lepiej opanowa dany materia, ale daje te dodatkowe korzyci. Wy-miemy te najbardziej oczywiste:

Po pierwsze kady odpowiadajc na takie pytanie, dokonuje finansowej samoedukacji. Zgbianie zagadnie czy chociaby werbalizowane pozwala

lepiej uwewntrzni niejako oswoi tematyk finansow.Po drugie dziki takim pytaniom kady ma szan- s dotrze do praktycznych rozwiza zwizanych z danym zagadnieniem finansowym. A zatem ksi-ka wkracza w ycie codzienne, dajc coaching finan-sowy kademu Czytelnikowi. Po trzecie rozmawiajc w swoim otoczeniu na su- gerowane tematy kady ma szans sta si nietuzin-kowym i interesujcym rozmwc, przyczyniajc si do wzrostu wiadomoci finansowej.

Gratuluj kademu Czytelnikowi, ktry sign po to pierwsze w Polsce dzieo o finansach osobistych pisane jzykiem przyjemnym i merytorycznym zarazem. Fi-nanse mog by opisane w szerokim kontekcie spoecz-no kulturowym tak jak rzeczywicie istniej i funk-cjonuj. Ja w kadym razie bd j poleca wszystkim uczestnikom kursw doradztwa finansowego w Euro-pejskiej Akademii Planowania Finansowego. Z jednej strony jest to efektywny schemat rozmw z klientami. Z drugiej natomiast patrzc doradcy finansowi bd wiedzie, jakich odpowiedzi moe da od nich wy-edukowany przy pomocy tej ksiki klient.

Franciszek Robert ZibaDyrektor Europejskiej Akademii Planowania Finan-sowego, Prezes Stowarzyszenia Doradcw Finan-sowych, czonek Rad Nadzorczych w kilku spkach, byy prezes Banku, Towarzystwa Ubezpieczeniowego, Otwartego Funduszu Emerytalnego, byy dyrektor fi-nansowy najwikszej polskiej spki developerskiej

21

Droga Czytelniczko, drogi Czytelni-ku, kilkaset tysicy zotych z pew-noci zaoszczdzaj ci, ktrzy maj plany finansowe.

Niektrzy nawet o wiele wicej. Dlatego ciesz si i dzikuj Ci bar-dzo za to, e signe po t ksik. Zrobie najwaniejszy krok roz-pocze prac nad swoj postaw.

Chcesz pracowa nad przyszoci i j planowa.

Nieatwe to zadanie w kraju, ktry zamiast planowa przyszo uwielbia sprzta przeszo na rne sposoby. Kiedy w Programie III Polskiego Radia wy-powiadaem si na temat edukacji finansowej w Pol-sce. Byo to w okresie rekonstrukcji Wielkiej Bitwy pod Grunwaldem z okazji 600-lecia. Postawiem tez, e brak jest rozsdnej edukacji finansowej, natomiast nadmiar historycznej. Za mao si mwi o przyszoci, a za duo o przeszoci. Poniewa redaktor prowadzcy nie dowierza na potwierdzenie swoich tez zadaem pytanie: co ma wikszy wpyw na Twoje codzienne ycie Wielki Mistrz von Jungingen czy procent skadany?

A jak Ty sdzisz?

Wstp

Andrzej Fesnak22

Ta ksika przybliy Ci wszystkie najwaniejsze aspek-ty budowania zamonoci i niezalenoci finansowej. Bo jest to rzecz moliwa do osignicia. Jak mawia Abraham Lincoln: kada praca jest do wykonania, jeeli rozoy si j na mae odcinki. Tu przejdziemy przez wszystkie te odcinki, ktre maj znaczenie w y-ciu codziennym i wywieraj wpyw na niezaleno fi-nansow.

Zakadam, e pewnie masz prawo jazdy. Niezalenie od tego, czy lubisz fizyk czy nie musisz respektowa jej prawa, jeli chcesz jedzi. Wiesz, jak przyspiesza i hamowa w deszczu, mgle, po niegu i przy piknej pogodzie.

Jestem z przekona humanist i bd udziela Ci porad tak, aby jecha bezpiecznie do finansowej niezaleno-ci. Dlaczego o tym pisz? Bo nasza edukacja finansowa jest przeintelektualizowana. Uczy mdrych i nieprak-tycznych rzeczy, na dodatek metodami przestarzaymi. Signijmy do analogii. Wyglda to tak: jako kierowca chciaby si dowiedzie, jak szybko i bezpiecznie przy-spiesza, hamowa i manewrowa w rnych warun-kach pogodowych. Gdyby Ci uczono tak, jak naucza si finansw, to zamiast zaj jak bezpiecznie i skutecznie to robi, otrzymaby wykad: Pomiar wartoci ciepl-nych jako konsekwencja zjawiska adhezji w II prawie tarcia lizgowego w przeliczeniu na dule z uwzgld-nieniem zasady T = N.

Uwaam, e o finansach naley mwi w sposb przy-stpny tak pisaem t ksik. Ale mam drug wia-domo, mniej mieszn. Ta ksika to nawet mniej ni

Wstp 23

poowa Twojego sukcesu. To zaledwie kilka procent, kil-ka idei. Najwaniejszy bowiem jeste Ty i to, co zrobisz pniej! Wedug danych urzdw skarbowych, liczba milionerw w Polsce systematycznie si zwiksza. Bar-dzo Ci ycz tego, aby znalaz si w tej grupie.

* * *

Kiedy pisaem t ksik, gdzie tam w gowie koataa si myl, e mao kto bdzie mia czas, aby od razu prze-czyta od deski do deski cao. Dlatego zaoyem, e kady rozdzia stanowi ma samodzieln cao i doty-czy okrelonego aspektu finansw osobistych.

Rozdziay zostay wprawdzie przyporzdkowane piciu gwnym czciom:

Jaka jest nasza postawa?1. Jaka jest rola planowania finansowego?2. Na czym stoimy?3. Co mamy zaplanowa?4. Jak kontrolujemy sytuacj?5.

ale kady stanowi ma odrbn cao tak aby po przeczytaniu mie ju wasne zdanie o wybranym aspekcie zagadnienia. Staraem si te zawsze pokaza argumenty oparte na cyfrach. Std rne tabelki i prze-liczenia.

Kady rozdzia koczy si dwoma punktami:

Wane terminy. Ad futuram rei memoriam

Andrzej Fesnak24

Wane terminy zestawienie kluczowych poj, ktre wystpiy w tekcie. Ich zestawienie powinno by po-moc w uoeniu i zapamitaniu tekstu.

Ad futuram rei memoriam (na przysz rzeczy pamit-k) w tym punkcie s pytania dotyczce kluczowych terminw i zagadnie poruszanych w tekcie. Jak od-powiesz atwiej zapamitasz i nauczysz si.

Wykorzystaj swoje przemylenia i odpowiedzi na zada-wane tam pytania:

Myl o tych zagadnieniach a bdziesz wiczy nie- wiadom cz umysu i zapenia j waciwymi treciami.Rozmawiaj ze swoim partnerem yciowym. Tuma- czc, bdziesz budowa wi (tumaczy i rozmawia to co innego, ni chepi si i wywysza).Rozmawiaj z dziemi. Bdziesz mg poruszy z nimi finansowe tematy przybliajce do wychowywania we waciwej kulturze finansowej.Rozmawiaj ze znajomymi. Poznasz ich opinie i moe dowiesz si czego nowego i ciekawego. Przekazujc swoje przemylenia, zainspirujesz znajomych.

Sam znajdziesz niewtpliwie doskonae zastosowanie tych punktw.

Oczywicie zawsze mona napisa mdrzej, lepiej i zgrab-niej. Przekonaem si jednak kiedy do wspaniaej my-li Jana Kurowickiego:

Sprzedawanie pfabrykatw intelektualnych nie tylko nie przynosi ujmy, ale jest rwnie wysoce poyteczne.

Wstp 25

Moe nawet bardziej od napuszonych i przesiknitych erudycyjn wad zawiych rozpraw.

Pamitajc o tym, e ksik t maj zrozumie nie-finansici, postanowiem zamkn na tym etapie roz-waania. Jeli co nie jest do koca jasne nikomu nie zabraknie przecie wyobrani, aby zrozumie. W ko-cu, jak mawia Einstein: Wyobrania jest waniejsza od wiedzy.

A zatem na podstawie tego, co tu znajdziesz wyobra sobie swoj niezaleno finansow.

ycz Ci tego.

dr Andrzej Fesnakhumanista z tytuem doradcy finansowegoEuropean Financial ConsultantLicencja PL08EFC00039

Cz 1 Jaka jest nasza

postawa?

29

Wiedz finansow mona wynie z domu lub ze szko-y. Ale czego maj nauczy rodzice, skoro sami uczyli si rwnie w takiej samej szkole? Uwaam, e eduka-cja szkolna nie przygotowuje nas do ycia finansowe-go. Naleaoby duo poprawi w tej kwestii, poniewa szkoy nie przygotowuj do tego, jak posugiwa si pienidzmi. Nikt nie uczy, jak rozwizywa problemy finansowe za to uczy finansowej algebry zgodnie z modelem z XIX wieku. Mimo postpu w tej materii komputerw finansowych, o ktrych jeszcze bdzie mowa, ani nasze szkoy, ani uczelnie nie uwzgldniaj stanu dzisiejszej techniki w nauce finansw.

Z tego te powodu brak jest szerokiej edukacji na te-mat roli procentu skadanego w yciu czowieka. Bra-kuje wiedzy, jak funkcjonuje procent skadany zarwno w inwestycjach, jak i w dugach. Innymi sowy, niewielu wie, jak procent dziaa. I Ty, Czytelniku, pewnie te nie wiesz, jak sobie obliczy, jakie efekty daje regularne in-westowanie, ani jakie spustoszenie powoduje okrelone oprocentowanie kredytu.

Nie wiesz, poniewa zapewne nikt Ci tego nie uczy. A jeeli uczy, to pokazywa wzory finansowe, zamiast uywa komputera finansowego. Nie ma wzorw ksztacenia dzieci ani modziey w zakresie pienidzy.

Jakiej postawy ucz nas w szkole?

Andrzej Fesnak30

Istnieje raczej niska kultura pienidza. Nie ma te po-zytywnych wzorw tworzenia zamonoci. Szczeglnie brakuje zwyczaju planowania zamonoci i tworzenia planw finansowych.

Niniejszy przykad szkolnej sytuacji sprzed kilku lat jest niestety prawdziwy. Jest on symbolicznym przykadem podejcia, jakie ma nasze spoeczestwo do pienidzy i edukacji finansowej. Jaminka 12-letnia crka pew-niej doradczyni finansowej nauczya si posugiwa komputerem finansowym HP10BII. Nauczya si prze-licza warto pienidza w czasie procent skadany, a take dyskontowa. Na lekcji wychowawczej wycho-wawczyni klasy powiedziaa dzieciom, e musz si do-brze uczy, bo nie bd miay pracy. Wywiza si dia-log midzy uczennic i wychowawczyni:

U: A czy gwarantuje mi pani, e dobre oceny po-zwol mi dobrze zarabia?

W: A co ty sobie wyobraasz, ile chciaaby zara-bia?

U: W pani wieku to ja chciaabym mie ju milion.W: Czy w ogle wiesz, co ty mwisz, zdajesz sobie

spraw, ile to jest pienidzy?U: Tak, to bardzo proste, pani ma teraz 40 lat, ja

12, czyli mam 28 lat czasu. eby mie milion po 28 latach, wystarczy policzy (wyciga kompu-ter). 1 000 000 Za 336 miesicy, to przy 10-pro-centowej stopie zwrotu trzeba odkada mie-sicznie 541 z i 76 gr. To wszystko.

W: Co ty tam masz, daj to tutaj, co to za zabawka, skd takie gupoty wyliczasz?

Jakiej postawy ucz nas w szkole? 31

U: To nie jest zabawka, tylko komputer finansowy, tym mona liczy, ile inwestowa i jakie to daje efekty. Kady moe si tego nauczy. To proste. Wystarczy inwestowa niecae 600 z.

W: Czy ty wiesz, o czym mwisz? Nauczyciel zarabia 1300 z! Jak ma odkada prawie poow pensji. Z czego ma y?

U: Przecie pani si dobrze uczya i skoczya stu-dia, to dlaczego tak mao pani zarabia?

W: Prosz natychmiast mi to przynie tutaj i za ze zachowanie masz przyj jutro z mam do szko-y, a ja wpisuj ci uwag do dzienniczka.

U: I to ma mnie nauczy zarabiania? Ja nie chc mie tak jak pani, tylko lepiej.

W: Koniec dyskusji, jeste bezczelna, dostajesz pa za ze zachowanie i twoja mama ma przyj na rozmow ze mn. Wtedy oddam jej twoj za-bawk i masz zakaz przynoszenia jej do szkoy. Masz mnie przeprosi i koniec dyskusji.

U: Za co?W: Siadaj i milcz! Jutro z mam do szkoy! Wypra-

szam sobie bezczelne zachowanie!

Ten przykad pokazuje kilka aspektw zwizanych z edukacj finansow realizowan w szkoach:

Nauczyciel wie lepiej i nie moe si niczego nauczy od ucznia.Brak wiedzy finansowej jest utosamiany z atakiem na godno osobist.Nie ma wzorw zwizanych z zarabianiem pienidzy, s tylko wzory zwizane z dobrym uczeniem si.

Andrzej Fesnak32

Zamono jest z gry odrzucana jako niemoliwa do osignicia.

Drugi dialog udao mi si przeprowadzi samemu na czacie ze studentk. Jest on moim zdaniem konse-kwencj tego, czego uczy szkoa. Porusza ponadto inne interesujce aspekty kultury pienidza oraz inteligencji finansowej.

Andrzej Co studiujesz?Studentka Pedagogik.Andrzej A specjalizacja?Studentka Wczesnoszkolna.Andrzej Wiesz co?Studentka Tak?Andrzej Pienidzy to na tym nie zrobisz.Studentka Wiem.Andrzej Czy to pasja, czy tylko formalno?Studentka Nie, to nie formalno.Andrzej Pomyl o czym, co ci da szans na zara-

bianie.Studentka Wol przyjemno.Andrzej Mylisz o seksie?Studentka Nie, o tym, e ta praca to przyjemno.Andrzej Jeszcze wiksza jak dobrze patna. Po-

trzebujesz ok. 8000 z miesicznie.Studentka Po co mi a tyle?Andrzej Bo prac si miewa, a nie ma.Andrzej Z czego chcesz inwestowa, eby by nie-

zalen? Czy cae ycie chcesz tylko pra-cowa za marne pienidze?


Studentka Nie, od pienidzy mam chopaka. Mam luksus, e mnie sta na prac dla przy-jemnoci.

Andrzej Nie syszaa nigdy o rozwodach? Masz gwarancj, e zawsze bdzie chcia by z tob? A jak znajdzie tak sam jak ty, co zarabia 8000 z?

Studentka Wtedy go mog do sdu poda o alimenty.Andrzej I za 300 z zaszalejesz?Studentka Nie, alimenty na on s durzo wyrzsze (pis.

oryginalna), zwaszcza z jego zarobkami.Andrzej Nie bd naiwna, alimenty na bab? A co

to, nie masz rk do pracy?Studentka Czekaj, czekaj, pracowa to ja bd.Andrzej To jakie alimenty na on?Studentka Widzisz, poza tym studiuj jeszcze jeden

kierunek praca socjalna i prawo ro-dzinne znam wietnie.

Andrzej I swoj przyszo finansow chcesz oprze na ewentualnych alimentach zamiast na wasnych inwestycjach?

Studentka Wiesz co, nie chce mi si ju gada z tob. Nie lubi, jak kto mi si wtrca w moje ycie.

Andrzej Dziki za rozmow, pozosta tak m-dra, jak jeste. Buduj swoj przyszo na przyszych alimentach.

Andrzej Jeste nad wyraz inteligentna socjalnie i pedagogicznie, ale twoja inteligencja fi-nansowa?

Studentka Spadaj.

Andrzej Fesnak34

Z postawy wynika jasny wzr kulturowy dotyczcy pie-nidzy:

Studiuj dla przyjemnoci i nie cz studiw z zarabianiem w przyszoci.Na pienidzach si nie znam i nie zamierzam. Od pienidzy jest mczyzna. Znam si na prawie rodzinnym i jak mczyzna mnie porzuci, to go bd nka.Lepiej opiera swoj przyszo finansow na alimentach ni wasnych pienidzach.

Oczywicie powiesz, Drogi Czytelniku przypadek. Uczepi si dwch nieistotnych faktw i dorabia do tego filozofi! Zastanw si zatem i powiedz sam jakich sytuacji mamy w spoeczestwie wicej:

Nauczyciele w Polsce chtnie si ucz o finansach

Zachowanie jak w poda-nym przykadzie

Jeeli ucze ma pytania finan-sowe, nauczyciele chtnie od-powiadaj


Jeeli pojawia si moliwo opa-nowania komputera finansowe-go, nauczyciele chtnie to robi


Nauczyciele s wiadomi rni-cy pomidzy dobr nauk a do-brym zarabianiem


Nauczyciele przekazuj wiedz dzieciom, jak zarabia


Kobiety garn si do finansw, aby by partnerem



Kobiety buduj niezaleno fi-nansow samodzielnie


Kobiety wol by niezalene fi-nansowo ni zdane na alimenty


Wykorzystywanie finansowe nie zdarza si


itd

A zatem, jak sam widzisz przed nami orka na ugorze. Duo jeszcze musi si wydarzy, aby planowanie finan-sowe zawitao pod strzechy. Zanim pojawi si waciwa kultura pienidza z pozytywnymi dla wszystkich wzo-rami, popynie jeszcze rzeka alimentw, a nauczyciele dugo jeszcze bd realizowa stare sposoby dziaania.

Wiedz finansow musisz zdobywa samodzielnie, aby korzysta z niej, dzieli si ni w rodzinie i przekazywa wasnym dzieciom.

Andrzej Fesnak36

Wane terminy

Wiedza finansowa

Wzory dobrego uczenia si

Wzory zarabiania pienidzy

Kultura pienidza

Ad futuram rei memoriam

Jak odpowiesz atwiej zapamitasz i nauczysz si lepiej!

Jak rozumiesz wiedz finansow?

Co mwi wzory dobrego uczenia si?

Jakie znasz pozytywne wzory zarabiania pienidzy ze szkoy?

Jak rozumiesz kultur pienidza?

37

Katechizm katolicki wymienia siedem grzechw gw-nych, ktre powoduj piekowstpienie. Jednake jeden z najznamienitszych Ojcw Pustyni, wity Ko-ciow Wschodnich, pontyjski teolog mistyk i mnich Ewagriusz z Pontu (345399) nazwa te smy grzech to umiowanie ycia demonw, czyli acedia.

Stanisaw ucarz, wykadowca historii filozofii staroyt-nej i patrystycznej1 w Wyszej Szkole Filozoficzno-Pe-dagogicznej Ignatianum w Krakowie pisze o acedii nastpujco:

Zastanawiajc si nad natur grzechw gwnych, tra-dycja wschodnia wylicza ich nie siedem, jak na Zacho dzie, ale osiem. Zachd zagubi jeden z nich, ktry, owszem, pojawi si w jego literaturze ascetycznej w V wieku za spraw w. Jana Kasjana, ale niedugo zag rza miejsce w tutejszych katalogach grzechw gwnych. Tradycja zachodnia od samego pocztku miaa z nim spory pro-1 Patrystyka (ac. patristica, od gr. ) to myli i nauki staroytnych i wczesnoredniowiecznych Ojcw Kocioa (ac. ojcowie patres). W teologii jest to dzia zajmujcy si nauczaniem Ojcw Kocioa jako pewn caoci. Patrystyka rozpatruje i bada historie dogmatw, zwaszcza w odniesieniu do okresu staroytnego. Podstawowym zaoeniem jest jednomylno Ojcw Kocioa w sferze moralnoci, czyli consensus patrum traktowana jako norma nauki wiary.

Jakie s gwne grzechy finansowe?

Andrzej Fesnak38

blem i to ju na samym etapie nadania mu nazwy w j-zyku aciskim. Jan Kasjan, prbujc przetumaczy grecki termin , nie jest w stanie odda go jednym sowem. Podaje wic dwa: taedium i anxietas cordis, lecz ani jedno, ani drugie nie przyjo si na trwae. Jako nazwa tego stanu duchowego funkcjonuje wic do tej pory i w acinie, i w innych jzykach zachodnioeuropej-skich zlatynizowany termin grecki: acedia2.

A oto grzechy gwne i ich aciskie nazwy:

1. Pycha Superbia 2. Chciwo Avaritia 3. Nieczysto Luxuria 4. Zazdro Invidia 5. Nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu Gula 6. Gniew Ira 7. Lenistwo AcediaJeeli od pierwszych liter aciskich nazw utworzymy akronim, to brzmi on saligia . Tak w redniowieczu w XII wieku Henryk z Ostii niejako hurtowo okreli wszystkie grzechy cznie. Poniewa acedia bya zapo-mniana i nieuywana jako grzech, to moe dlatego le-nistwo nie zostao nazwane ignavia czy te pigritia, jak wynika z aciskiego rdosowu i czsto jest jako sid-my grzech tumaczone wanie jako acedia.

Jak zatem waciwie przetumaczy termin acedia? Idc tropem Jana Kasjana; taedium to znuenie,

2 S. ucarz, ycie Duchowne, Jesie 48/2006. Numer powicony kierow nictwu duchowemu.

Jakie s gwne grzechy finansowe? 39

a anxietas cordis to niepokj serca. Samo tumaczenie niewiele tu wyjania. Przyjrzyjmy si zatem, jak Ewa-griusz z Pontu tumaczy dalej, czym jest acedia: Kto ulega acedii, nienawidzi tego, co jest, poda za tego, czego nie ma3.

Stanisaw ucarz opisuje acedi jako stan wewntrzne-go rozdarcia, utraty nadziei, wstrtu do posuszestwa, buntu wobec rzeczywistoci oraz smutku:

Inn bardzo wan cech czowieka w stanie acedii jest wstrt do posuszestwa. Podobnie jak brak nadziei, tak i nieposuszestwo stanowi istot sposobu ycia de-monw. Pogrony w acedii nie cierpi posuszestwa. Ju sam widok osb, ktrym winien jest posusze-stwo, jest dla niego przykry. Nie musi to oznacza, e taki czowiek jest otwarcie nieposuszny, bo mogoby go to zbyt wiele kosztowa, a przecie zaley mu na ludz-kich wzgldach take swoich przeoonych. Wic zag-bia si w sie kombinacji, manipulacji i samowoli. Przy zewntrznym posuszestwie i lojalnoci tkwi w krtac-twach i mniejszych czy wikszych kamstwach. Dlatego ludzi, ktrzy mog to odkry, odbiera jako zagroenie. yje wic w zalknieniu i rozdranieniu, w wielu do-strzega swoich wrogw i prbuje na rne sposoby si przed nimi zabezpieczy, nierzadko stosujc intryg. I te postawy znamy bardzo dobrze.

Do pewnego stopnia nawet moe wydaj si nam nor-m4. [] Czowiek ogarnity acedi jest peen buntu wobec rzeczywistoci, ktra go otacza, z sob samym

3 W. Zatorski OSB, Acedia dzi, Tyniec 2010.4 S. ucarz, op. cit.

Andrzej Fesnak40

wcznie, i tskni za rzeczami nieosigalnymi. Niena-widzi tego, co Bg mu da i daje, ma zamknite oczy na dary Boga, a zapatrzony jest w to, co jego zdaniem przyniosoby mu szczcie, lecz tego nie ma, kocha wic pustk, zwykle przybran w pikne ramy marzy-cielstwa. Ewagriusz powie, e acedia jest snem obraca-jcym si wok siebie. To marzycielstwo jednak miast czowieka uszczliwia, jeszcze bardziej oddala go od rzeczywistoci i rodzi w nim nieustanne pretensje.

[] Oczywicie taki stan powoduje w czowieku ogar-nitym acedi smutek. To kolejna cecha acedii. Wedug Ewagriusza acedia jest wsplniczk smutku i smutek jest jej nieodcznym towarzyszem. Z czasem pog-bia si, niszczc osobowo czowieka i prowadzc do rnorakich jej zaburze: od rnych form depresji do schorze jeszcze powaniejszych. Ewagriusz nazywa te acedi brzemieniem szalestwa, zapewne to majc wanie na myli. To ju ewidentnie najbardziej gorzkie owoce acedii. W takich stanach nieobce staj si myli samobjcze ujawniajce w sposb jasny dziaanie zego ducha, ktry ostatecznie jest zabjc. Krtko mwic, w miar postpu acedii ycie czowieka zamienia si stopniowo w rodzaj pieka na ziemi a po ostateczne tego konsekwencje5.

Pentor w swoich badaniach z 2003 roku ustali sze portretw psychograficznych wspczesnych Polakw. W zaoeniach przyjto rne stwierdzenia dotyczce konsumpcji, wartoci i przekona.

5 Ibidem.


Kategoria % spoeczestwaDojrzali 15%Zdobywcy 17%Sceptycy 10 %Swojacy 29%Sfrustrowani 8%Tradycjonalici 20%

Interesujce s opisy przy dwch grupach:

Zdobywcy najsilniej ze wszystkich sterowani s przez trendy mody, ceni sobie markowe produkty wysokiej jakoci. Prowadzi to u nich do najsilniejszych stanw neurotycznych, zapoyczaj si, by co kupi, a potem bywaj ze swej niezbyt rozwanej decyzji niezadowoleni.

Sfrustrowani s wyznawcami konsumpcyjnego stylu ycia znajdujcymi si w skrajnym rozziewie midzy ogromnymi aspiracjami konsumpcyjnymi, a bardzo ograniczonymi moliwociami ich zaspokojenia. Std rebelianckie postawy, deklarowany nonkonformizm, odrzucanie mieszczaskich wartoci oraz kontestacja adu, w ktrym zajmuj nie najwysz pozycj. Sw skromn pozycj chcieliby rekompensowa ostentacyj-n konsumpcj. S skonni zapoycza si dla posiada-nia przedmiotw, ktre w ich mniemaniu s symbolami statusu. W tej histerii popeniaj bdy, cigle s nieza-dowoleni ze swych wyborw. W produkcie liczy si dla nich efekt, sia wraenia, nie za kraj pochodzenia, fak-tyczna jako, oryginalna marka. Podatni na reklamy, zwaajcy na trendy mody6.

6 Psychograficzne portrety konsumentw [dok. elektr.] www.pentor.pl/pp_o_psychografii.xml [dostp: 25.03.2011].

Andrzej Fesnak42

Dziennik Zachodni 27 listopada 2007 roku poda in-formacj o tytule miertelna witeczna poyczka. Fi-nansowa ptla dugw prowadzi po prostu do tragedii. Wedug informacji z policji w 2007 roku 7 osb w Pa-bianicach popenio samobjstwo na tle problemw fi-nansowych.

Czy opis powyszy co Ci przypomina? Czy moe Pen-tor, zamiast bada preferencje, bada pisma mnichw z Kocioa Wschodniego? I to samo robi dziennikarze z Dziennika Zachodniego? A moe to dziwny zbieg okolicznoci? Czy te efekty grzechu smego?

To, co si w yciu osiga, to suma wasnych wyborw yciowych. Watykan wprowadza nowe grzechy na mia-r czasw, w ktrych yjemy:

Stare grzechy miertelne

Nowe grzechy

Pycha Niesprawiedliwo spoecznaChciwo Handel narkotykamiNieczysto Zanieczyszczanie rodowiskaZazdro Manipulowanie genetyczneakomstwo Nieprzyzwoite bogactwoGniew AborcjaLenistwo PedofiliaCharakterystyczne jest tu odwoanie si do nieprzyzwo-itego bogactwa i niesprawiedliwoci spoecznej. Po-brzmiewa tu nadal stary cytat z Nowego Testamentu:

atwiej jest wielbdowi przej przez ucho igielne, ni bogatemu wej do krlestwa Boego (Mk 10,25).


Zapewne wszyscy si jednak zgodz ze stwierdzeniem, e nie tyle samo posiadanie pienidzy jest haniebne i ze, ale dwa inne fakty:

droga, w jaki sposb si te pienidze zdobyo,a) sposb, w jaki si te pienidze uytkuje.b)

To wykorzystywanie innych dla wasnego bogacenia si jest potpiane jako rwnie niewaciwe posugiwanie si si, jak daj pienidze. Ta ogromna energia moe by przecie spoytkowana w sposb moralny i etyczny.

Zakadajc, e rednia zarobkw w Polsce to 3000 z (2008), a 75% ludzi nie posiada nawet takich przy-chodw moemy miao zaoy, e wikszoci nie dotyczy problem nieprzyzwoitego bogactwa, a raczej problem nieprzyzwoitego ubstwa. Grzech acedii na-tomiast powoduje, e czy kto jest wierzcy, czy nie preferencje konsumpcyjne bior gr nad zasadami zdrowia finansowego.

Co wicej, koledzy po fachu, czyli dziennikarze, a jesz-cze bardziej specjalici od reklamy, zdyli ju swoj nowomow opanowa nasze umysy. Rak konsump-cji toczy nasze mzgi do tego stopnia, e kady, nawet najbardziej konsumpcyjny wydatek, traktowany jest jak inwestycja. A przecie kada definicja zwraca uwag na to, e inwestycja ma da korzyci w przyszoci.

Inwestycja to wyrzeczenie si obecnych, pewnych korzyci na rzecz niepewnych korzyci w przyszoci. Inwestowanie wymaga wczeniejszego poniesienia

Andrzej Fesnak44

wydatkw, aby w pniejszym okresie uzyska wpywy pienine7.

Jeli wic inwestujesz w nowe majtki o bardzo dizaj-nerskim wygldzie to na czym polega Twoja korzy w przyszoci? Jakie wartoci da Ci dzisiejsza konsump-cja w przyszoci i co to ma wsplnego z inwestycj?

Od 1 stycznia 2002 roku mamy nowe przepisy udo-skonalajce dotychczas istniejce prawo bilansowe. W zmodyfikowanej ustawie o rachunkowoci jest prak-tyczna wykadnia tego, jak rozumie inwestycje:

[] rozumie si przez to aktywa nabyte w celu osi-gnicia korzyci ekonomicznych wynikajcych z przy-rostu wartoci tych aktyww, uzyskania z nich przycho-dw w formie odsetek, dywidend (udziaw w zyskach) lub innych poytkw, w tym rwnie z transakcji han-dlowej, a w szczeglnoci aktywa finansowe oraz te nie-ruchomoci i wartoci niematerialne i prawne, ktre nie s uytkowane przez jednostk, lecz zostay nabyte w celu osignicia tych korzyci8.

A zatem:

konsumpcja nigdy nie bya inwestycj, konsumpcja to nie jest inwestycja, konsumpcja nigdy nie bdzie inwestycj.

Jak zgrabnie to uja Teresa Rutha:

7 A. Rutkowski, Zarzdzanie finansami, Warszawa 2003.8 Ustawa z dnia 29 wrzenia 1994 r. o rachunkowoci, Dziennik Ustaw Nr 152 11760, poz. 1223.


To mass media wskazuj nowe praktyki, okrelaj repertuar wyborw. Ludzie natychmiast nauczyli si zauwaa rnice dotyczce ubierania, odywiania, sprztu domowego, spdzania czasu wolnego. Czerpi rado z nabywania i obcowania z rnymi przedmio-tami. Konsumpcja staa si czynnikiem uatwiajcym rozpoznawanie grup spoecznych dysponujcych duy-mi zasobami rodkw finansowych9.

Jakie s Gwne Grzechy Finansowe i jak dziaaj?

Istota Gwnych Grzechw Finansowych sprowadza si do przyjcia konsumpcji zamiast inwestycji za cel swego dziaania. Nadmierna konsumpcja, brak kontro-li wydatkw, brak inwestycji, brak finansowych planw na przyszo to wszystko powoduje, e zaczynamy si czu niepewnie.

Czsto ludzie wykonuj prac, ktrej nienawidz, cier-pi z powodu chodzenia do niej i le si czuj. Boj si jednak j utraci bo to bdzie jeszcze wiksza kata-strofa finansowa ni stresotwrcze zajcie.

Brak kapitau umoliwiajcego chociaby przekwalifi-kowanie si lub te poszukiwanie pracy oznacza przy-mus wykonywania dziaa, ktre nie ciesz a nawet s przyczyn chorb somatycznych ze wzgldu na pod-wyszony stres.

9 T. Rutha, Koncepcje psychologiczne czowieka a system wartoci [dok. elektr.], http://www.szkolnictwo.pl/index.php/files/www.republika.pl/index.php?id=PU5880 [dostp: 25.03.2011].

Andrzej Fesnak46

Twoim gwnym grzechem finansowym jest to, e brak Ci kapitau.

Bodo Schfer, mwic o drodze do wolnoci finanso-wej, okrela trzy cele, ktre powiniene zrealizowa:

Finansowa osona. To nic innego, jak poziom 1. Twoich miesicznych wydatkw pomnoony przez No wanie, przez ile? To zaley od tego, jak oceniasz moliwo szybkiego wyjcia z kryzysu. Tracisz pra-c, jeste chory, ulegasz wypadkowi. Potrzebujesz czasu. Trzy miesice? Pi miesicy? Jeeli zarabiasz 3000 z i potrzebujesz piciu miesicy, to 3000 5 = 15 000 z. Amerykanie nazywaj to emergency ca-pital, Polacy pienidze na czarn godzin. Jako trener finansowy, ktremu jest bliskie pozytywne mylenie i programowanie si, to powiedziabym, e jest to kapita przejciowy, zanim polepszysz swj byt.Finansowe zabezpieczenie2. . To pienidze, kt-re powinny na stae generowa kapita potrzebny Ci do ycia. Jeeli zarabiasz 3000 z, to potrzebujesz w roku 36 000 z. Gdyby przyj 10-procentow sto-p zwrotu, to potrzebny Ci jest kapita w wysokoci 360 000 z. Jeli stopy zwrotu wynosiyby tylko 8%, to potrzebujesz 450 000 z, a gdyby z kolei moliwe byo rozmnaanie kapitau z prdkoci 12% rocz-nie, to wystarczyoby 300 000 z.Finansowa wolno. To nic innego, jak kapita 3. potrzebny do sfinansowania wszystkich Twoich ma-rze. Jeeli chciaby dom, samochd, podr do-okoa wiata, to wszystko moesz sfinansowa kre-


dytem. Zamy, e cznie koszty wszystkich takich kredytw to 8000 z miesicznie. Jeeli dodasz do tego koszty utrzymania, to razem jest to 11 000 z. A zatem rocznie jest to 132 000 z. Czyli potrzebujesz przy 8-procentowej zwrotu 1 650 000 z, przy 10-pro-centowej 1 320 000 z, a przy 12% 1 100 000 z10.

Twoim problemem jest, e nawet nie zamierzasz tego posiada, i pewnie zaczniesz powtarza, e pienidze to nie wszystko. I to prawda. Pienidze to nie wszystko. Potrzebne s jeszcze plany finansowe.

Twoim grzechem jest, e nie masz dugo-terminowych planw finansowych.

A jakie grzechy finansowe prowadz do tej grzesznej fi-nansowej beztroski?

Dekalog kardynalnych grzechw finansowych:

Nie kontrolujesz swoich finansw.1. Nie wiesz, na co wydajesz.2. Nie posiadasz pynnoci finansowej.3. Masz bardzo nisk zdolno kredytow lub nie masz 4. jej wcale.Nie budujesz swojej wartoci netto.5. Wydajesz wicej, ni zarabiasz.6. Uzaleniasz swoje przepywy finansowe od jednego 7. rda.Nie inwestujesz regularnie.8. Nie ubezpieczasz swoich aktyww.9.

10 C.B. Schfer, Droga do wolnoci finansowej, d 2001.

Andrzej Fesnak48

Zawsze postfinansujesz zamiast prefinansowa wa-10. ne wydarzenia.

W Kocioach chrzecijaskich, a zwaszcza katolickim, istnieje oprcz grzechw gwnych jeszcze katalog grze-chw cudzych.

Namawia do grzechu

Informujesz swoich znajomych, dzie-ci i rodzin, e finanse s trudne i nie naley si nimi zajmowa

Grzech nakazywa

Mwisz, eby sobie odpucili zagad-nienia finansowe, jako i Ty je sobie odpuszczasz, winowajco

Na grzech drugich zezwala

Tolerujesz brak zainteresowania fi-nansami u swojego partnera/dzieci

Innych do grzechu pobudza

Chwalisz si nadmiern konsumpcj i tym, e nie wystarcza Ci do pierw-szego

Na grzech drugich milcze

Tolerujesz brak zainteresowania swo-jego partnera yciowego sprawami finansowymi i niezalenoci finan-sow

Grzech drugich pochwala

Mwisz, e to dobrze, e sobie part-ner lub dziecko nie amie gowy fi-nansami bo i tak nie ma sensu przecie nie dadz czowiekowi i tak szczcia

Grzechu nie kara

Nie zmuszasz partnera ani dzieci do aktywnego planowania wasnej przy-szoci finansowej

Do grzechu pomaga

Tolerujesz brak celw i planw finan-sowych i yciowych u swoich najbli-szych


Grzechu innych broni

Uzasadniasz brak instrumentw fi-nansowych bo przecie nie b-dziesz robi na innych i paci nie wiadomo po co, ile i komu

Nie bd wchodzi na drogi skomplikowanego rozwa-ania filozoficznego, ale zastanw si nad tym, czy nie ma w tym jakiej logiki.

Jak wiesz, s osoby (najczciej kobiety), ktre nie mog zanie pensji do domu. W czasach kiedy nie byo przeleww na konta gotwka otrzymana w kasie pa-rzya bardzo. U pa ogie ten moga gasi jedynie nowa garderoba, a u panw jeden (oby jeden!) gbszy z ko-legami.

W przyrodzie prawa fizyki obowizuj zawsze, a jak przeciwdziaa gorcu, kady wie. Nic wic dziwnego, e jedynym rwnowanikiem dla gorcego pienidza byo owijanie si szmatami (nowymi) lub polewanie pynem niestety, bardzo atwopalnym take.

Nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu jest jednym z sied-miu grzechw gwnych, jak pamitasz. Jest to kardy-nalna pomyka w yciu katolika, o powanych konse-kwencjach. Generuje piekowstpienie. A c naley powiedzie o nieumiarkowanym wydawaniu pieni-dzy? I to nie tylko tych, ktre si posiada, ale rwnie tych, ktre mamy nadziej zarobi w przyszoci? Czyli wydajemy to, czego nie mamy, zaduajc karty lub za-cigajc kredyt konsumpcyjny! Czy to nie jest grzech?

Andrzej Fesnak50

Definicja

Karta kredytowa to kupowanie radosne wielu bardzo niepotrzebnych rzeczy, pienidzmi kt-rych nie mamy, i ktre prawie wcale nie daj si w przyszoci spaci, ale za to w 100% za takie oprocentowanie, na ktre nas z ca pewnoci absolutnie nie sta. dr Andrzej Fesnak, EFC

Definicja

Kredyt krtkotrwae uszczliwianie ludzi pro-wadzce do nieszczcia przez dugie lata.Kazimierz Hermanowicz

A zatem, dziki karcie kredytowej, by moe grzeszysz?


Wane terminy

Acedia

Saligia

Inwestycja

Grzechy finansowe

Finansowa osona

Finansowe zabezpieczenie

Finansowa wolno

Dekalog grzechw finansowych

Grzechy finansowe cudze

Ad futuram rei memoriam

Na czym polega problem acedii w przeoeniu na wybory finansowe i yciowe?

Co to jest saligia?

Jak definiujemy inwestycj?

Co to s grzechy finansowe?

Na czym polega finansowa osona?

Co to jest finansowe zabezpieczenie?

Jak funkcjonuje finansowa wolno?

Co jest dekalog grzechw finansowych?

Jakie s cudze grzechy finansowe?

Dlaczego warto mie pen wersj?

800 tys 1.5 mln - tyle warte jest planowanie

finansw osobistych. Przydaaby Ci si taka

kwota? :) Dlaczego planowanie finansw

osobistych jest wane? Przecitny Polak

zarabiajcy 3000 z5000 z traci 800 0001

500 000 z w swoim yciu. Ta kwota to suma: -

przepaconych podatkw, - przepaconych

odsetek, - kar finansowych, - nieodzyskanych

odsetek od kredytw, - niezrealizowanych

zyskw z powodu bdnych decyzji

finansowych Dziki planowi finansowemu

moesz te pienidze po prostu mie! Drogi

Czytelniku, "Ciesz si i dzikuj Ci bardzo za

to, e signe po t ksik. Zrobie

najwaniejszy krok rozpocze prac nad

swoj postaw. Chcesz pracowa nad

przyszoci i j planowa. Za mao si mwi w Polsce o przyszoci, a za duo

o przeszoci. Co ma wikszy wpyw na Twoje codzienne ycie Wielki Mistrz

von Jungingen czy procent skadany? A jak Ty sdzisz? Jestem z przekona

humanist i bd udziela Ci porad tak, aby jecha bezpiecznie do finansowej

niezalenoci. Dlaczego o tym pisz? Bo nasza edukacja finansowa jest

przeintelektualizowana. Uczy mdrych i niepraktycznych rzeczy, na dodatek

metodami przestarzaymi. Ta ksika przybliy Ci wszystkie najwaniejsze

aspekty budowania zamonoci i niezalenoci finansowej. Bo jest to rzecz

moliwa do osignicia. Jak mawia Abraham Lincoln kada praca jest do

wykonania, jeeli rozoy si j na mae odcinki. Tu przejdziemy przez

wszystkie te odcinki, ktre maj znaczenie w yciu codziennym i wywieraj

wpyw na niezaleno finansow." Dr Andrzej Fesnak

Pen wersj ksiki zamwisz na stronie wydawnictwa Zote Myli

http://www.zlotemysli.pl/prod/10063/jakie-decyzje-finans

owe-podejmuja-bogaci-i-dlaczego-biedni-robia-bledy-dzi

alajac-inaczej-andrzej-fesnak.html

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

jakie decyzje finansowe podejmuja bogaci

Documents