iz katsayısı

8/2/2019 iz katsays

1/12

8/2/2019 iz katsays

2/12

M. Aydn, A. alc

4

Investigation of wake characteristics ofa fishing boat suitable for Turkishwaters

Extended abstractThe wake field of a ship is determined with wakemeasurement tests. It is so important to know thedistribution of wake coefficient on the propeller disk

plane in point of cavitation, vibration and noise.Wake field measurements on the propeller disk planeby means of Pitot tubes or electronic pressure trans-ducers are to investigate wake quality and hull effi-ciency. The Pitot tube (named after Henri Pitot in1732) measures a fluid velocity by converting thekinetic energy of the flow into potential energy. Themethod of Pitot tubes or the method of wake comb is

used widely. In this method, by using a wake combconsists of Pitot tubes, the values of total pressure pTand static pressure pS are measured at the certain

points of propeller disk plane. Later, the values ofdynamic pressure are obtained for these points. Byusing the values of dynamic pressure in the Ber-noulli equation, the axial velocities of water flow arecalculated at all the points.

In this study, a computer aided analysis of the wakemeasurement tests for the model 148/1C of the par-ent fishing boat 148/1 was performed. All the tests

had been carried out at Ata Nutku Ship Model Test-ing Laboratory operating within the Faculty of Na-val Architecture and Ocean Engineering at Techni-cal University of Istanbul (Soygur and Taseli, 1981).

In the tests, a model 148/1C of the parent fishingboat 148/1 had been used. The model 148/1C ismade of wood and its scale value is 3/25. This modelhad been towed in the loaded condition for the situa-tions of no appendages, no inclined and no trim. Thewake measurement tests had been carried out at themodel speeds corresponding three different ship ve-locities in 8, 10 and 12 knots. Thus, the distribution

of wake coefficient according to ship velocity wasstudied. In the system of manometer range and wakecomb, Pitot tubes connected to a shaft with a hydro-

foil. This part is called Wake Comb. The pres-sures on Pitot tubes are evaluated with a manometerrange. The wake comb is connected to the manome-ter range with the elastic and transparent pipes. Thelevels of the manometer range are immobilized withthe electromagnetic valves in the testing region.Thus, it is possible to have enough time for meas-urement. Air in the system is emptied with a vacuumcontainer and a small pump and also the manometerrange is calibrated at zero situations. In the tests,

two different types of the wake comb had been used. Each wake comb consists of eight tips. Total pressure is measured with four tips. Static pressure ismeasured with other tips too. Thus, by carrying outthe measurements at the 456 points, the values oftotal pressure and static pressure had been ob-tained. Then, the values of dynamic pressure werecalculated as follows:

( ) ( ) ( ) ,,, rprprp STD = r: Radial coordinate, : Angular coordinate

By using the values of dynamic pressure in Ber-noullis equation, the axial velocities of water flowwere also calculated as follows:

( ) ( ) ,2, rpgrv DA = g: Acceleration of gravity

Later, the wake coefficients were obtained as fol-lows:

( )( )

m

Am

v

rvvrw

,,

=

vm: Model speed, vA: Axial velocities of water flowon the propeller disk plane.

The manometer range had been fixed with an angleof 50 in order to read the values of pressures inenough sensitivity. Then, the values for vertical

situation had been calculated by multiplying by sin(50) (0.76604). The obtained results are as follows:

1. The values of wake coefficient in a big region ofthe propeller disk plane are less than 0.1 foreach velocity.

2. The values of wake coefficient increase sud-denly, in other words the water velocities de-crease suddenly, in a region of the propellerdisk plane near the aft body for each velocity.

3. The region in which the values of wake coeffi-cient increase suddenly becomes narrow if ve-locity increases.

4. The nominal value of wake coefficient de-creases if velocity increases.

5. Some solutions must be obtained to acceleratewater flow in the region defined with = [150

210]. The optimum one from these solutionsmust be selected.

6. The wake measurement tests according to blockcoefficient, the ratio of length to beam and theratio of beam to drought must be carried out

systematically to determine the wake character-istics of the Fishing Boats Series of ITU.

Keywords: Wake measurement test, nominal wake

coefficient, fishing boat.

4

8/2/2019 iz katsays

3/12

Bir balk gemisinin iz karakteristiklerinin incelenmesi

59

GiriSabit bir hzla ilerleyen bir geminin k blge-sindeki suyun ortalama hz genellikle gemi h-zndan daha kk olmaktadr. vs, gemi hz vevA ise pervane dzlemindeki suyun ortalama

hz olmak zere, pervane dzlemindeki ortala-ma iz katsays (Taylor) aadaki gibi tanmla-nr (Lewis, 1988; Breslin ve Andersen, 1994):

s

AsT

v

vvww

== (1)

Pervanesiz olarak llen iz katsays, nominaliz katsays olarak adlandrlr. Nominal iz kat-says tamamen gemi k formuna bal olarak

deiim gsterir. Pervaneli model sevk deneyle-rinde de model pervane kullanlarak iz katsay-snn elde edilmesi olanakldr. Bu ekilde bulu-nan iz katsays, etkin iz katsays olarak adlan-drlr.

Bir geminin pervane dzlemi zerindeki iz kat-says dalm, aada verilen faktrlere gredeiim gstermektedir (Gner vd., 1999):

Blok katsays Boy-Genilik oran Genilik-Su ekimi oran Su alt k formu Pervane says, ap, ekli, konumu, ta-

kntlar, v.s. Dmen Gemi hz Geminin alma ortam (deniz, gl, ne-

hir veya kanal) Gemi slak yzeyinin kirlilik durumu,

korozyon ve erozyon nedeni ile olumu przllk durumu, boyann bozulmas,v.s.

Gemi hz deitike, pervane dzlemindeki izkatsays dalm da deiir. (1) ile verilen izkatsaysn; potansiyel iz katsays, srtnme izkatsays ve dalga iz katsays olmak zere

bileene ayrmak olanakldr (Kafal, 1982; Sa- buncu, 1983). zellikle gemi hznn deiimi,iz katsays bileenlerinden srtnme ve dalga izkatsays bileenlerini etkiler. Gemi hzna bal

olarak, gemi etrafndaki snr tabakann karakte-ristikleri de deiir. Bunun sonucunda srtnmeiz katsays bileeni deiim gsterir. Ayrcagemi hz deitike, gemi etrafndaki akmnkarakteristikleri de etkilenir. Bunun sonucunda,

gemi dalga sistemi deiim gsterir. zelliklek dalga formunun deiimi dalga iz katsaysbileenini etkiler. Genellikle gemi hznn art-masyla, nominal iz katsays azalma eilimigsterir.

Bir geminin iz katsays dalm model iz de-neyleri ile belirlenmektedir. Pervane dzlemin-deki iz katsays dalmnn bilinmesi;kavitasyon olay, grlt ve titreim asndanolduka nemlidir. Gemi model deney

laboratuvarlarnda uygulanan teknolojiye balolarak Kempf halkalar, Pitot tara, "Hot Wire(scak tel)-Hot Film (scak film)" ve lazer ane-mometrelerinden yararlanlmaktadr. Bu yn-temlerden en ok Pitot tara (iz tara) yntemikullanlmaktadr. Bu yntemde, Pitot tplerin-den oluan bir iz tara kullanlarak, pervanedzleminin belirli noktalar iin pT toplam ba-sn ve pS statik basn deerleri llmektedir.Daha sonra, lm yaplan her bir nokta iin pDdinamik basn deerleri elde edilmektedir. Di-

namik basn deerlerinden ise Bernoulli denk-lemi kullanlarak, her bir nokta iin eksenel suhzlar hesaplanmaktadr.

Bu almada, 148/1 kodlu ana balk gemisineait 148/1C kodlu modelin iz deneylerinin analiz-leri bilgisayar destekli olarak yaplmtr (Aydn2002). 148/1 kodlu ana balk gemisinin bo-yutlu erileri ekil 1de verilmitir. Sz konusumodel iz deneyleri, T Gemi Enstitsnn(imdiki Ata Nutku Gemi Model DeneyLaboratuvarnn) byk deney havuzunda, mo-del ekme arabasndan yararlanlarak yaplmtr(Soygr ve Taeli, 1981). Deneylerde, 148/1kodlu ana balk gemisinin 3/25 lek deerinesahip 148/1C kodlu ahap modeli kullanlmtr.Bu model; takntsz, meyilsiz ve trimsiz olarakykl durumda (1.00xT) ekilmitir. Model ilegemi arasndaki Reynolds benzerliinin sala-nabilmesi iin, modelin 9.5'inci postasna 2 mmapnda bir tel trblans yapc olarak yerleti-rilmitir. Bu modelin ykl durumdaki geomet-rik zellikleri Tablo 1'de verilmitir.

5

8/2/2019 iz katsays

4/12

M. Aydn, A. alc

6

ekil 1. Ana balk gemisine ait boyutlueriler

Tablo 1. z deneyleri yaplan 148/1C kodlumodelin geometrik zellikleri

8.333

L (m) 2.400

B (m) 0.686

T (m) 0.274

CB 0.378

CM 0.661

CWP 0.730

CP 0.572

CVP 0.518

L/B 3.5

L/T 8.76

B/T 2.5

LCB (m), (+ k) 0.100

SW (m2) (Takntl) 1.871

d (m3) 0.171

148/1C, Ykl (1.00xT)

z deneylerinin deerlendirilmesiz deneyleri, ana geminin 8, 10 ve 12 knot hzla-rna karlk gelen model hzlarnda gerekleti-rilmitir. Bylece modelin pervane dzleminde-ki iz katsays dalmnn hza gre deiimielde edilmitir.

Modelin pervane dzlemi zerindeki suyun hzdalmn elde etmek iin, Kempf-Remmersfirmasnn bu ama iin gelitirmi olduu iz

tara ve manometre dizisi sistemi kullanlmtr.z deneylerinin yapld model hzlar ve bu de-neylere ait baz zellikler Tablo 2'de verilmitir:

Tablo 2. z deneylerinin yapld model hzlar

ve deneylere ilikin baz zellikler

Ykleme Durumu

Gemi Hz (Vs) (knot) 8 10 12

Model Hz (vm) (m/s) 1.426 1.782 2.138

Froude Says (Fn) 0.2939 0.3673 0.4406

Havuz Suyu Scakl (tm) (C)

Ktlesel Younluk (m) (kg/m3)

z Tara Sprme Yarap (R) (mm)

z Tara Sprme As () ()

Manometre Dizisi As (Yatayla) ()

Manometre Svs Renklendirilmi tatl su

90

[0-360]

50

z Deneyi zellikleri

[15-16]

[999.00-998.91]

Ykl (1.00xT)

z tara ve manometre dizisi sisteminde, l-mlerin yapld Pitot tpleri bir hidrofoilyardm ile birafta baldr. Bu ksm iz taraolarak adlandrlmaktadr. aftn model iindekiu ksmnda, bir a ayar bal bulunmaktadr.Bu a ayar bal sayesinde, iz taran deiikasal konumlara ayarlamak olanakl olmakta-dr. Sz konusu Pitot tplerinde oluan basn-lar, bir manometre dizisi ile deerlendirilmek-tedir. z tara, manometre dizisine elastik veeffaf borular ile baldr. z tara ile mano-metre dizisi arasnda yer alan elektromagnetikvalfler sayesinde, deneyin rejim blgesindeoluan manometre dzeyleri sabitlenmekte ve

bylece zaman etkisi ortadan kaldrlarak, l-mler iin yeterli zaman yaratlmaktadr. K-k bir vakum pompas ile alan vakumkonteyneri ile de deney sisteminin havas aln-makta ve manometre dizisi sfr konumunaayarlanmaktadr. Deney balangcnda mano-metre akkan (tatl su), grnt kolayl sa-lamak iin renklendirilmektedir.

Deneylerde kullanlan iz taraklarndan 34 nolu iztara, -5 konumunda ve 36 nolu iz tara ise -5 ve 0konumlarnda kullanlmtr. Sz konusu bu taraklar8 adet uca (Pitot tplerine) sahiptir. Bu ulardan 4tanesi ile toplam basn deerleri, dier 4 tanesi ile

de statik bas

n deerleri llmtr. Toplam 2adet iz tara (34 ve 36 nolu iz taraklar) 3 farkl ko-

8/2/2019 iz katsays

5/12


59

numda kullanldklarndan dolay, her bir asal do-rultuda 12 adet toplam basn ve 12 adet de statik

basn deerleri elde edilmitir. Bylece r/R: [0.2-1.1] aralnda ve : [0-180] aralnda olmak ze-re, toplam 456 adet noktada lm yaplmtr. Eri

uydurma yntemi ile de r/R: [0.2-1.1] aralnda ve0.1 aralk ile, : [0-180] aralnda ve 10 aralk ile

belirlenen kutupsal koordinatlardaki toplam ve statikbasn deerleri elde edilmi ve bu deerlerden di-namik basnlar aada verildii gibi belirlenmitir:

( ) ( ) ( ) ,,, rprprp STD = (2)

Elde edilen bu dinamik basnlardan daBernoulli bants ile eksenel su hzlar aadaverildii gibi hesaplanmtr:

( ) ( ) ,2, rpgrv DA = (3)

Daha sonra, iz katsaylar aadaki gibi eldeedilmitir:

( )( )

m

Am

v

rvvrw

,,

= (4)

Deneyler srasnda, 1.426 m/s (8 knot) ve 1.782m/s (10 knot) hzlarnda model yatayln koru-mu, ancak 2.138 m/s (12 knot) hznda ka bir

miktar trim yapmtr. Ayrca [0-30

] ve [160

-

180] arasndaki lmlerde, manometrelerdeki sudzeylerinde salnm hareketleri gzlenmitir. Buolay, bu blgelerdeki eksenel su hzlarnn zamana

bal olmasndan kaynaklanmaktadr. Bu durumdamanometrelerden ortalama deerler okunmutur.llen basnlarn yeterli duyarllkta okunabil-mesi iin, manometre dizisi yatay ile 50 a yapa-cak ekilde sabitlenmitir. Bu ekilde okunmudeerler daha sonra sin(50) (0.76604) ile arpla-rak, dey konumdaki deerler elde edilmitir.

deiik hzda yaplan iz deneylerinin analiz-lerinden elde edilen iz katsaylarnn radyal veasal deiimleri ve e iz katsays erileri ekil(2-10) ile verilmitir.

z katsaysnn hza gre deiimiBu ksmda, farkl hzda yaplan iz deneylerin-den yararlanlarak, bu hzlardaki nominal iz katsa-ylar hesaplanmtr. lk olarak, her bir r/R oran

iin sadece 'ya gre deimekte olan iz katsay

la-

rnn Trapez yntemi ile integral ortalama deerle-ri bulunmutur. Daha sonra, r/R oranna gre de-iim gsteren asal ortalama deerlerin Trapezyntemi ile integral ortalamas hesaplanarak, no-minal iz katsays elde edilmitir. Bylece ana ba-

l

k

gemisine ilikin iz katsay

s

n

n h

za gre de-iimi ekil 2'de gsterilmitir:

L = 20 m, CB = 0.378, Ykl (1.00xT)

0.00

0.05

0.10

0.15

0.20

0.25

7.5 8.0 8.5 9.0 9.5 10.0 10.5 11.0 11.5 12.0 12.5

Vs (knot)

w

ekil 2.z katsaysnn hza gre deiimi

Deney sonular1. Her hzda da pervane dzlemi zerindeki

byk bir blgede, iz katsaylar 0.1 deerin-den daha kk olmaktadr.

2. Her hzda da pervane dzleminin gemikna yakn blgesinde, iz katsaylar aniolarak bymekte baka bir deyile su hzlarani olarak azalmaktadr.

3. z katsaylarnn ani olarak byd blge,hz arttka daralmaktadr.

4. Nominal iz katsays deeri, hz arttkaklmektedir.

5. Her hzda da pervane dzlemi zerindekibyk bir blgede, iz katsaylar 0.1 deerin-den daha kk olmaktadr.

6. Her hzda da pervane dzleminin gemikna yakn blgesinde, iz katsaylar aniolarak bymekte baka bir deyile su hzlarani olarak azalmaktadr.

7. z katsaylarnn ani olarak byd blge,hz arttka daralmaktadr.


9. Her hzda da pervane dzlemi zerindekibyk bir blgede, iz katsaylar 0.1 deerin-

den daha kk olmaktad

r.

7

8/2/2019 iz katsays

6/12

M. Aydn, A. alc

6

10.Her hzda da pervane dzleminin gemikna yakn blgesinde, iz katsaylar aniolarak bymekte baka bir deyile su hzlarani olarak azalmaktadr.

vm = 1.426 m/s (Vs = 8 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

0 derece

10 derece

20 derece

30 derece

40 derece

50 derece

60 derece

ekil 3a. vm = 1.426 m/s olan deneye ilikin, :

[0-60] deerleri iin, iz katsaysnnr/Rye gre deiimleri

vm = 1.426 m/s (Vs = 8 knot)

0.00

0.04

0.08

0.12

0.16

0.20

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1r/R

w

70 derece

80 derece

90 derece

100 derece

110 derece

ekil 3b. vm = 1.426 m/s olan deneye ilikin, :

[70-110 ] deerleri iin, izkatsaysnn r/Rye gre deiimleri

vm = 1.426 m/s (Vs = 8 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

120 derece

130 derece

140 derece

150 derece

160 derece

170 derece180 derece

ekil 3c. vm = 1.426 m/s olan deneye ilikin, :

[120-180] deerleri iin, iz

katsay

s

n

n r/Rye gre deiimleri

vm = 1.426 m/s (Vs = 8 knot)

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 1 10 120 130 1 40 1 50 1 60 1 70 1 80

()

w

(r/R) = 0.2

(r/R) = 0.3

(r/R) = 0.4

(r/R) = 0.5

(r/R) = 0.6

(r/R) = 0.7

(r/R) = 0.8(r/R) = 0.9

(r/R) = 1.0

(r/R) = 1.1

ekil 4. vm = 1.426 m/s olan deneye ilikin,

deiik r/R deerleri iin, izkatsaysnn ya gre deiimleri

8

8/2/2019 iz katsays

7/12

M. Aydn, A. alc

4

ekil 5. vm = 1.426 m/s olan deneye ilikin e iz katsays erileri

90

100

110

120

130

140

150

1601

70

80

70

60

50

40

30

201

0

0.0

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

0.2

0.3

0.5

0.4

0.7

0.8

1.1

0.6

0.9

1.0

(Sancak)

0.1

0.2

0.3

0.40.50.60.7

0.80.850.9

148/1C ( = 8.333)vm = 1.426 m/s(Vs = 8 knot)

9

8/2/2019 iz katsays

8/12

M. Aydn, A. alc

4

vm = 1.782 m/s (Vs = 10 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1r/R

w

0 derece

10 derece

20 derece

30 derece

40 derece

50 derece

60 derece



vm = 1.782 m/s (Vs = 10 knot)

0.00

0.04

0.08

0.12

0.16

0.20

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1r/R

w

70 derece

80 derece

90 derece

100 derece

110 derece



vm = 1.782 m/s (Vs = 10 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

120 derece

130 derece

140 derece

150 derece

160 derece

170 derece

180 derece



vm = 1.782 m/s (Vs = 10 knot)

0.00.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 1 20 1 30 140 150 1 60 1 70 180

()

w

(r/R) = 0.2

(r/R) = 0.3

(r/R) = 0.4

(r/R) = 0.5

(r/R) = 0.6

(r/R) = 0.7

(r/R) = 0.8

(r/R) = 0.9

(r/R) = 1.0

(r/R) = 1.1

ekil 7. vm = 1.782 m/s olan deneye ilikin,deiik r/R deerleri iin, izkatsaysnn ya gre deiimleri

10

8/2/2019 iz katsays

9/12


59


90

100

110

120

130

140

150

1601

70

80

70

60

50

40

30

201

0

0.0

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

0.2

0.3

0.5

0.4

0.7

0.8

1.1

0.6

0.9

1.0

(Sancak)

0.1

0.2

0.3

0.40.50.60.7

0.80.85

148/1C ( = 8.333)vm = 1.782 m/s(Vs = 10 knot)

11

8/2/2019 iz katsays

10/12

M. Aydn, A. alc

4

vm = 2.138 m/s (Vs = 12 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1r/R

w

0 derece

10 derece

20 derece

30 derece

40 derece

50 derece

60 derece



vm = 2.138 m/s (Vs = 12 knot)

0.00

0.03

0.06

0.09

0.12

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1r/R

w

70 derece

80 derece

90 derece

100 derece

110 derece



vm = 2.138 m/s (Vs = 12 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

120 derece

130 derece

140 derece

150 derece

160 derece

170 derece

180 derece



vm = 2.138 m/s (Vs = 12 knot)

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 1 10 1 20 1 30 1 40 1 50 1 60 1 70 1 80

()

w

(r/R) = 0.2

(r/R) = 0.3

(r/R) = 0.4

(r/R) = 0.5

(r/R) = 0.6

(r/R) = 0.7

(r/R) = 0.8

(r/R) = 0.9

(r/R) = 1.0

(r/R) = 1.1

ekil 10. vm = 2.138 m/s olan deneye ilikin,

deiik r/R deerleri iin, izkatsaysnn ya gre deiimleri

12

8/2/2019 iz katsays

11/12


15


90

100

110

120

130

140

150

1601

70

80

70

60

50

40

30

201

0

0.0

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

0.2

0.3

0.5

0.4

0.7

0.8

1.1

0.6

0.9

1.0

(Sancak)

0.1

0.20.3

0.4

0.5

0.60.7

0.80.9

0.85

148/1C ( = 8.333)vm = 2.138 m/s(Vs = 12 knot)

13

8/2/2019 iz katsays

12/12

M. Aydn, A. alc

4

11.z katsaylarnn ani olarak byd blge,hz arttka daralmaktadr.


13.z analiz sonularndan grld gibi, :

[150-210

] ile tanml blgedeki su akmnhzlandrmak iin baz takntlar eklenmi ve iz

katsays dalm iyiletirilmeye allmtr(Soygr ve Taeli, 1981). Bu durum iin, izdeneyi sadece vm = 1.782 m/s (Vs = 10 knot)iin yaplmtr. Sonu olarak, bu takntlar sa-yesinde wmaks deeri 0.7 civarnda olmu ve suakmnn yavalad blge ise genilemitir.Bu durum titreim asndan olumludur. Ancak

bu halde yaplan diren deneyinde, vm = 1.782m/s (Vs = 10 knot) hzndaki model toplam di-

rencinde yaklak olarak % 30'luk bir art g-rlmtr. Bu yzden, : [150-210] ile tanm-l blgedeki su akmn hzlandrmak iin, ko-nunun daha ayrntl olarak incelenmesi ve hemiz katsays dalmn dzeltecek hem de ar

bir diren art meydana getirmeyecek zm-lerin bulunmas ve bu zmlerden de opti-mum olannn seilmesi gerekmektedir.

14.Trkiye sularna uygun olarak gelitirilen ba-lk gemisi serisine ilikin iz karakteristikleri-nin btn olarak elde edilebilmesi iin; CB, L/B

ve B/T deerlerine gre sistematik olarak izdeneylerinin yaplmasna gerek vardr.

Semboller B :Gemi genilii (m)CB :Blok katsaysCM :Orta kesit alan katsaysCP :Prizmatik katsayCVP :Dey prizmatik katsayCWP :Su hatt alan katsays

Fn :Froude says

g :Yerekimi ivmesi (m/s2)L (LBP ) :Gemi boyu (Dikmeler aras boy) (m) LCB :Su alt hacim merkezinin boyuna yeri

(m)pD :Dinamik basn (m su basnc)

pS :Statik basn (m su basnc)pT :Toplam basn (m su basnc)r :Radyal deiken (mm)

R :Model pervane yarap (mm)SW :Islak yzey alan (m

2)tm :Havuz suyu scakl (C)T :Su ekimi (Draft) (m)vA :Pervane dzlemindeki suyun ortalama

hz (m/s)vm :Model hz (m/s)vs :Gemi hz (m/s)Vs :Gemi hz (knot)w (wT) :z katsays (Taylor iz katsays) :Geometrik benzerlik oran :Asal deiken ()m :Havuz suyu ktlesel younluu (kg/m

3) : Gemi su alt hacmi (m3)KaynaklarAydn, M., (2002). Trkiye Sularna Uygun Balk

Gemilerinin Bilgisayar Destekli Dizayn , Dokto-ra Tezi,T Fen Bilimleri Enstits,stanbul.

Breslin, J. P. andAndersen, P. (1994). Hydrodynamics of Ship Propellers, CambridgeUniversity Press.

Gner, M., Kkner, A. ve Baykal, M. A., (1999).Gemi Pervaneleri ve Sevk Sistemleri, T Geminaat ve Deniz Bilimleri Fakltesi Ofset Bask

Atlyesi, stanbul.Kafal, K., (1982). Gemi Formunun Statik ve Dina-

mik Esaslar; Gemi Direnci ve Sevki, Cilt 2, TKtphanesi Say: 1238, stanbul.

Lewis, E. V. (Editor), (1988). Principles of Naval Architecture; Resistance, Propulsion andVibration, Volume 2, SNAME, 601 PavoniaAvenue Jersey City, NJ.

Sabuncu, T., (1983). Gemi Sevki, T Gemi naatve Deniz Bilimleri Fakltesi Ofset Bask Atl-yesi, stanbul.

Soygr, R. H. ve Taeli, H., (1981). Balk GemisiModeli z Dalmnn Deneysel Olarak Bulun-mas, Lisans Bitirme devi, T Gemi naatve Deniz Bilimleri Fakltesi, stanbul.

14

iz katsayısı

Documents