i

HİPNOZ EĞİTİMİ

8. DÖNEM

KASIM DERS NOTLARI

Editör

Dr. Tahir ÖZAKKAŞ

Dr. Osman ÖZCAN

Dr. Ahmet ÇORAK

ii

Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları: 170

Hipnoz Eğitimi 8. Dönem Kasım 2013 Ders Notları

ISBN 978-605-4817-45-0

Copyright Psikoterapi Enstitüsü

Tüm hakları saklıdır. Yayıncının izni olmaksızın tümüyle veya kısmen yayımlanamaz, kısmen de olsa çoğaltılamaz ve elektronik ortamlarda

yayımlanamaz.

Birinci baskı: Ağustos 2014

Editör: Tahir Özakkaş

Yayıma hazırlayan: Sevgi Akkoyun Katkıda Bulunanlar: Gülcem Yıldırım

Baskı: Acar Matbaacılık Prom. ve Yayın. San. ve Tic. Ltd. Şti. Litros Yolu Fatih Sanayi Sitesi No:12/243 Zeytinburnu - İstanbul

Tel: 0212 613 40 41

PSİKOTERAPİ ENSTİTÜSÜ EĞİTİM ARAŞTIRMA SAĞLIK

ORGANİZASYON VE DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ.

Eğitim ve Kongre Merkezi: Fatih Sultan Mehmet Cad. No:285 Darıca-KOCAELİ

Tel : 0262 653 6699 Fax : 0262 653 5345

Merkez: Bağdat Caddesi No: 540/8 Bostancı-İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0216 464 3119 Fax : 0216 464 3102

www.psikoterapi.com - www.psikoterapi.org - www.hipnoz.com

iii

SUNUŞ

sikoterapi Enstitüsü olarak, öncelikle ruh sağlığı profesyo-

nellerinin ya da ruh sağlığı ile ilgilenen kişilerin ihtiyaç du-

yacağı teorik bilgileri ve pratik/uygulamaya yönelik dene-

yimleri paylaşan özgün ve çeviri yayınlar ile literatüre katkıda bu-

lunmayı hedefliyoruz. Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları, Psi-

koterapi Enstitüsü’nün çalışmaları kapsamında gerçekleştirilen

atölye çalışmaları, uluslararası konferanslar ve dünya literatürün-

den seçkileri içermektedir.

8. Hipnoz Eğitim Grubunun Kasım ayı ders notlarının sunuldu-

ğu bu kitap, eğitim deşifresinin derlemesi olma özelliğiyle dünyada

eşi benzeri görülmemiş bir yayın niteliği de taşımaktadır. Bu ders

notlarında travma, yas ve fobilerde hipnodrama, çoklu kişilikte

hipnoterapi ve modifiye hipnotik indüksiyon profili konuları ele

alınmaktadır.

Konuya ilgi duyan okuyucuların yanı sıra klinisyenler, psikote-

rapistler ve araştırmacılar için başvuru kitabı niteliği taşıyan bu

yayını sizlerle buluşturmaktan kıvanç duyarız.

Tahir ÖZAKKAŞ Psikoterapi Enstitüsü Başkanı

P

iv

v

İ Ç İ N D E K İ L E R

KASIM 2013 1. GÜN

1 HOŞ GELDİNİZ VE BİR ÖNCEKİ AYIN DEĞERLENDİRİLMESİ ...................... 3

2 ÇOKLU FOBİ VAKASININ HİPNOTERAPİSİ ............................................. 24

3 TRAVMA, YAS VE FOBİLERİN HİPNODRAMALARLA ÇÖZÜMLENMESİ ... 57

4 CİNSEL İŞLEV BOZUKLUĞU, YÜKSEKLİK KORKUSU, DAR ALAN KORKUSUNUN HİPNOTERAPİSİ ........................................ 95

5 ÇUBUKLA HİPNOTİK İNDÜKSİYON VE CİNSEL İSTEKSİZLİĞİN HİPNOTERAPİSİ ............................................. 120

KASIM 2013 2. GÜN

6 ÇOKLU KİŞİLİK BOZUKLUĞU ............................................................... 141

7 ÇOĞUL KİŞİLİK HİPNOTERAPİSİ DEVAMI VE OBSESİF-KOMPÜLSİF BOZUKLUĞUN HİPNOTERAPİSİ ...................... 157

8 TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU .............................................. 187

9 SUDA YÜZMEK VE DALMAK KORKUSUNUN HİPNOTERAPİSİ .............. 210

KASIM 2013 3. GÜN

10 HİPNOZ TANIMI, KULLANIM ALANLARI, GİRİŞ VE MODİFİYE HİPNOTİK İNDÜKSİYON PROFİLİ (HİP) UYGULAMASI ...... 221

11 MODİFİYE HİPNOTİK İNDÜKSİYON PROFİLİ (HİP) UYGULAMALARI VE BİR İNDÜKSİYON YÖNTEMİ .............................. 239

12 KLİNİK VAKA ÖRNEKLERİ .................................................................. 254

13 HİPNOZUN TANIMI .......................................................................... 261

D İ Z İ N ................................................................................................ 295

Kasım 2013

1. GÜN

1

HOŞ GELDİNİZ VE

BİR ÖNCEKİ AYIN DEĞERLENDİRİLMESİ

ahir Özakkaş: Evet eski dostlar gelmiş.

Kursiyer: İki ay oldu hocam eskidik mi?

Tahir Özakkaş: Evet hemen eskidiniz. Arkadaşlar gelene

kadar ne yaptınız diye sorayım. Evet, iki ay içerisinde (mik-

rofonu) şöyle dolandıralım bakalım görevleri yerine getirdiniz mi?

Kursiyer: Kötü bir başlangıç olacak o zaman çok yoğunum bu ara, çok

fazla deneme yapamadım bir yeğenimin üzerinde deneme yaptım. Özel

bir yer açmaya çalışıyoruz bir yandan da çalışıyorum hepsi yoğun oldu o

yüzden daha tam bir seans yapamadım.

Tahir Özakkaş: Peki kendin oto hipnozu öğrendin mi?

Kursiyer: Oto hipnozu ben denemiştim daha önce de daha bu dersten

sonra uygulamadım.

Tahir Özakkaş: Nasıl olsa biliyorum dedin. Peki ver bakalım arkaya.

Kursiyer: Ben ilk dün denedim. Bir stajer vardı gönüllü dene dene dedi

tamam dedim. Biraz gezdirdim dolaştırdım. Yarısını hatırlıyor yarısını

hatırlamıyor. Sonra birisi geldi içeriye bir şey sordu onu da hatırlamı-

yordu. Ben ona bir şifre vermiştim bakalım onu söyleyince hatırlayacak

mı?

T

4 8. HİPNOZ KASIM

Tahir Özakkaş: Güzel, peki.

Kursiyer: Ben kızımda denedim. Birkaç akşam. Sonra yanlış kişide

denediğimi anladı. O tür sürelerde ne yapacağımı size sormak isterdim.

Tahir Özakkaş: Daha o sürece geçmedik şu anda başarılar ve başarı-

sızlıklar kısmındayız.

Kursiyer: Sonra bir hemşire arkadaşta denedim ama çok kısa bir süre

vardı. Onda göz hareketleri falan oldu yani bence biraz başarılı gibiydi

ama ilerletemedim o sırada hasta geldi kısa bir sürede hemen kaldırmak

zorunda kaldım. Ama o da farkında bir acaip oldum falan filan dedi.

Ama kızımda çalışmakla yanlış yapmışım. Gece mecburen çalışılıyordu.

Evde o vardı yoksa benim yüzümden değildi diye düşünüyorum.

Tahir Özakkaş: Kesinlikle. Peki arkadaşa verelim

Kursiyer: Hocam başarı sıfır kimsenin üzerinde deneyemedim. Gönüllü

peşinde koşmama rağmen insanların ne kadar korktuklarını gördüm.

Herkes ya söylememem gereken bir şeyi söylersem herkes ağız birliği

yapmış gibi bunları söylüyor. İkna etmeye çalışsan olmuyor.

Tahir Özakkaş: Millet zaten hipnoza girmiş aslında.

Kursiyer: Dolayısıyla ben ikna edemedim. İnşallah bir dahaki sefere..

Tahir Özakkaş: Peki.

Kursiyer: Hocam bir kişide denedim ama başarısız oldum. Oto hipnozu

biliyorum diye geldim. Kitapların hepsini okudum. Öyle yani.

Tahir Özakkaş: Teorik açıdan mükemmelsin.

Kursiyer: Bilmiyorum yani

Tahir Özakkaş: Diğerlerine göre iyi gözüküyor kimse okumamış.

Kursiyer: Ben de okudum.

Tahir Özakkaş: Hangisini okudun?

Kursiyer: Cilt 1 ‘i.

Tahir Özakkaş: Sürükleyici olanını

Önceki Ayın Değerlendirilmesi 5

Kursiyer: 1 ‘i ben de okudum.

Tahir Özakkaş: Nasıl buldun?

Kursiyer: Doyurucu bir kitap.

Tahir Özakkaş: Ben ne yazdığımı unuttum şimdi otuz yıldan fazla

oldu.

Kursiyer: Hipnoz yapan bir Almanya’dan bir şeyiniz vardı o okuyup

yapılabilir. Çok cesur olmak lazım.

Tahir Özakkaş: Evet çok cesurdu uçtu zaten.

Kursiyer: Doyurucu bir kitap olduğunu düşünüyorum. Yetkin bilgi

açısından.

Tahir Özakkaş: Uygulama ve fenomenler açısından doyurucu geldi.

Kursiyer: Ben oto hipnoz üzerine biraz yoğunlaştım. Oto hipnozda çok

başarılı olduğumu düşünmüyorum. Hatta cep telefonuma aktardım

onu. Dinleyeyim diye ama kendimi oto hipnoz konusunda bir noktaya

gidemediğim için bir başkası üzerinde de deneme cesaretinde buluna-

madım.

Kursiyer: Ben de kitap falan okumadım sadece oto hipnoz denedim bir

iki kere çok konsantre olabildiğimi söyleyemeyeceğim.

Kursiyer: Ben kitapların çoğunu okudum fakat hipnoz yapmamıştım

hipnoz yaptım. Bir kaç defa kendime. Yani başarılı olduğum söylene-

mez. Başaramadığım için de başkalarına yapmaya cesaret edemedim

işin açıkçası.

Kursiyer: Benim ilk denemem eşim çok istekli bu konuda. İlk denemede

çok başarılı olamadım ama ondan sonraki denemelerde gayet güzel gitti

hatta eşimin bana ne kadar ters olduğunu öğrendim. Ne söylesem tersi-

ni hayal ediyordu. İşte yönlendirmem lazım bazı şeyler için işte diyor-

dum ilerde çok güzel beyaz bir ev var ahşap. Gidiyoruz işte bembeyaz

ışıklar var diyorum aslında sarı diyor, ondan sonra aklıma geldi bazı

kişiler yönlendirmeye uygun değil onunla birlikte yürümeniz gerekir.

Ondan sonra toparladım durumu. Bazı hipnotik fenomenleri işte elini,

6 8. HİPNOZ KASIM

vücudunun hakimiyetini tamamen kaybetti. Daha sonra kendi iş yerim-

de uygulamaya başladım belli bir düzeyde. Canlandırmak istediğim

anıyı canlandırmada kullandım. O noktada gayet başarılı olduğumu

düşünüyorum. Ama tabi daha derin transa sokmayı öğrenmem lazım.

Kursiyer: Ben de birkaç küçük deneme yapmaya çalıştım ama ya ciddi-

yeti sağlayamadım. Ya gerçekten bilmiyorlar o yüzden bu endişeyle

yapmak istemediler. En son bir şey buldum. Dedim gerçekten bu sefer

olacak herhalde onda da ortam müsait değildi. Biraz ilerledik ama tam

bir hipnoz olmadı. O yüzden başarılı değildi o süreç ama oto hipnozu

yapabiliyorum onu denedim.

Kursiyer: Ben de bütün kitaplarınızı hepsini okudum çalıştım. Ailem de

sağolsunlar hemen bana bir çubuk almışlar. Ailem akrabalarım falan

beni bir şeye soktular,

Tahir Özakkaş: Motive ettiler.

Kursiyer: Ama büyük akrabaları denediğimde bana inanmadıklarını

hissettim ama öğrencilerin üzerinde çok etkili olduğunu düşündüm.

Öğrencilerde 15-20 uygulama yaptım. 8 tane video çektim.

Tahir Özakkaş: Aferin.

Kursiyer: Ödevimi bitirdim hocam ben diplomamı alabilirim. bu şekilde

iyiydi. Başarılı olanlar da vardı, başarısız olanlar da vardı.

Tahir Özakkaş: Tebrikler.

Kursiyer: Hocam çocuklar 10 dakikada hemen gidiyor.

Tahir Özakkaş: o sizin özgüveninizden kaynaklanıyor, yaşıtlarınıza

ya da daha büyük olanlar namverbal olarak kaygınızı gönderiyorsunuz

onlar da bunu otomatik bir şekilde alıyor.

Kursiyer: Hocam ben kitapları okuyamadım ama burada sizden aldık-

larımızla bazı danışanlarıma yapmaya çalıştım. Tam hipnoz olmadı yarı

trans şeklinde oldu. Yarı tarnstalar yarı değiller. Sadece evin tek salonu-

na girebiliyor odalarına giremiyor, odaya girmeye çalış diyorum oda yok

mu evde diyorum sadece mutfak var diyor bazıları, bodrum katına in-

dirmeye çalışıyorum oraya bazı danışanlarım iniyor bazıları inemiyor.

Önceki Ayın Değerlendirilmesi 7

Tabi orada nasıl bir yoldan gideceğimi bilmediğim için çok fazla da şey

yapmaya çalışmadım yani. İlerlemeye çalışmadım.

Tahir Özakkaş: Okey. Bir şeyler oldu ama yorumlayacak şeyim ol-

madı diyorsun.

Kursiyer: Ben bir tek buradan aldığım notlara biraz baktım. Bir de

eşimin kitaplar üzerinden aldığı notların altını okuyabildim. Bir dene-

mem oldu tamamen başarısız. Eşimin dediği gibi kızımıza elimizdeki tek

varlık başka bir şey yok çünkü. Herkes kaçıyor kimse bulaşmıyor bu işe.

Tahir Özakkaş: Kimse inanmıyor ve kimse de katılmıyor çok ilginç.

Kursiyer: Kızıma yaparken her şey çok güzelmiş gibi geldi. bir yerler-

den indirdik ettik sonra aniden gözünü açtı. Olmadı ya dedi.

Tahir Özakkaş: Çocuklarda olur o.

Kursiyer: tamamen kendimle ilgili bir şey yok dedi. Ondan sonra kaseti

attı kalktı ayağa. Tek başarısızlık ondan sonra zaten denemedim bir

daha.

Kursiyer: Ben de beş kişide denedim hipnoz 1’i de okumaya başladım

ama şu an kendi özel hayatım da karışık olduğu için hiçbir şeye kon-

santre olamıyorum. Gönlüm okumak istiyor. Ben de bir kişide bana

karşı eğilimleri olan bir kişi çıktı onda ne yapacağımı bilemedim.

Tahir Özakkaş: Hipnoza girince sana aşığım mı dedi?

Kursiyer: Aşığım değil de hani, birkaç böyle rahatsız edici davranışları

oldu. Elleri kolları çok oynuyordu ben de işte sizin gibi bir tekerlekli

sandalyede oturuyordum. Onun elleri kolları oynadıkça ben başucuna

doğru kaçış yaşadım. Beni dinledi, dağa çıkma metaforunda illa elimi

tut, elimi tut ben orada imajine ettirmeye çalıştım. Ben şuan elini tutu-

yorum hani sizin oduncu örneği vardı ya onun gibi yaptırmaya çalıştım.

Bir saat sürdü, bir saatin sonunda titreyerek uyandı. Niye uyandırdın

gayet iyiydim falan dedi. Kurtsak, arkadaşlarıma denedim. En çok mu-

rat bey beni zorladı. Ortam da çok uygun değildi ama bayağı bir kastım,

ben yapacağım diye kasıyorum öyle diyeyim. Onda da şöyle bir şey oldu.

O en zoruydu benim için ben dedi geçen hafta böyle triking gibi bir şey

8 8. HİPNOZ KASIM

yapmış hep gittiğim yerler aklıma geliyor dedi. Orada ne diyeceğimi

bilemedim tamam dedim öyle düşünün. Ama çok efor sarfediyorum

böyle bir yerlerde ilerde gidiyorum sanırım

Tahir Özakkaş: Paralel gidemiyorsun yani

Kursiyer: Yok paralel gidiyorum onlarla beraber ben de hipnozdayım.

Oto hipnozu kendim yapabiliyorum onda başarılıyım bir de arkadaşlara

katılıyorum insanların hipnoz dediğin zaman böyle bir korkusu var. Ne

olacak falan gibi. Kursta da vardı birkaç arkadaşın geçen hafta istediler

yapmamı ama ben o modda değildim. Demek ki bir şey başlamış yani ya

da inanmaya başladılar belki bana. Belki hipnoza. Ama insanlarda böyle

genel bir korku var.

Tahir Özakkaş: Evet arkaya doğru verelim bakalım.

Kursiyer: Hocam ben şanslıydım bana gelenler hipnoz konusunda çok

yatkındı, hali hazırda bekleyenler de var. Bir tane okb hastam var yıllar-

dır tedavi oluyor o olmak istiyor mesela. Benim tecrübelerimde ilginç

olan şuydu. Bir tane psikoloji öğrencisi gelmişti. O merak ediyordu ben

dedim ilkinde bilinçaltına inemeyebiliriz bu gayet doğal dedim. Beklen-

tini yüksek tutma dedim. Hipnoza girdi bilinçaltının kapağını açtırdık-

tan sonra şey dedi mesela çok karanlık dedi. İşte meşaleyi al, feneri al,

bak orada merdiven var. Zorladım zorladım biraz tık diye uyandı.

Tahir Özakkaş: Sistem sigortayı attırdı. Devre dışı. İlginç bir tecrübe

yani, insanların kabul edebilecekleri bir sınır var, yüzleşebilecekleri

kadarını alıyorlar.

Kursiyer: Başka birine de iğneyi yaptım, kendisine batırttım, bir başka

arkadaşa da denedim biraz neşeli bir tiptir arkadaş biraz kıkırdadı o

yüzden de giremedi. Ama öbür denemelerim güzeldi hocam yani.

Tahir Özakkaş: Tebrikler.

Kursiyer: Herkese merhaba tekrar. Ben biraz geç kaldım özür dilerim

onun için.

Tahir Özakkaş: Sen geleceksin diye dersi başlatmadım ben.

Önceki Ayın Değerlendirilmesi 9

Kursiyer: Sağolun hocam. Dolmuş durağını değiştirmişler bekledim

orada uzun süre. O yüzden binemedim. Taksi de geçmiyor. Ben çok

fazla hipnoz denemesi yapamadım. En fazla dört veya beş defa yaptım.

Bunu da aile bireyleri arasında yaptık.

Tahir Özakkaş: İyi ki aileleriniz var. Aileleriniz olmasa battık yani.

Vakit anlamında sıkıntı vardı benim için. Ortalamalarla gidiyor baka-

lım hiç bulaşmayanlarla çok bulaşanlar arasında gidiyor.

Kursiyer: Hocam ben bir şey daha ekleyebilir miyim sormak istiyorum.

Mesela bende şey başladı sanki kendim birileriyle konuşurken çok meta-

for kullanıyorum. Konuşmalarıma yansımaya başladı bütün hayatıma

değil. Bu konuları konuşurken ya da birine bir şey anlatırken ve insanla-

rın bana daha dikkatli baktığını sezinlemeye başladım. Acaba konuşur-

ken mi, hani konuşurken de hipnoz olabiliyor ya insanlar ona mı ufak

ufak başladım onu bilmiyorum. Bir takım ciddi konularda kendim de

giriyorum yani. Öyle tehlikeli boyutta değil hani mantık çerçevesinde.

Bunu bir de belirtmek istedim.

Tahir Özakkaş: Milton Ericson’un bir yöntemi bu konuşa konuşa

metaforları çağıra çağıra hipnoza sokması gibi bir şeyden bahsediyor-

sun.

Tahir Özakkaş: Yoklama alındı. Aradan iki ay geçince ben ne anlattı-

ğımı unuttum R.senin de çok güzel notların var. Bize biraz özetlesen.

Kursiyer: Hipnozun çeşitlerinden bahsettik. Heterohipnoz oto hipnoz.

Ayna nöronlardan bahsettik. Temel savunma mekanizmalarından bah-

settik. Sempatik sinir sisteminden bahsettik. Savaş kaç donup kalma.

Çapa atmadan bahsettik hastalara geldiğinde çapa atıp iyileştirmekten

bahsettik. Parasempatik sinir sisteminden bahsettik.

Tahir Özakkaş: Hep nöroloji konuşmuşuz.

Kursiyer: Ya da ben onların notunu almışım. Gözle tespit sözle telkin.

Orada nasıl rahatlattığımızı sözleri falan onların notunu almışım. Uy-

kunun rem döneminde görülen gözlerin hareketleri, rem dönemiyle

hipnozun ilişkisinden bahsetmişiz. Birincil düşünce süreci ikincil dü-

şünce sürecinden bahsetmişiz. Metaforlardan bahsetmişiz. Anksiyete

10 8. HİPNOZ KASIM

bozukluklarında hipnoterapi. Burada anksiyete, bilişsel öğrenme, duy-

gusal çarpıtma dinamik yapının anksiyete çeşitlerinden bahsetmişiz.

Varoluşsal nedenlerden bahsetmişiz. Hipnotik fenomenlerden bahset-

mişiz en son hocam bir de sonra video seyretmiştik.

Tahir Özakkaş: Hangisiydi en son seyrettiğimiz.

Kursiyer: Cinli vakaydı.

Tahir Özakkaş: Hipnotik fenomenleri geçtik. Şimdi size bir önerim

olacak sizin yardımınızla ben bunu netleştireceğim. Benim iki gün için

kafamdan geçen program bununla ilgili. Bunu değiştirebilirim yalnız.

Bu 20 seans gördüğüm bir vaka. Çoklu fobi bozukluğu olan bir arkada-

şımızın 20 seanstaki bitmiş olan tedavisini içeriyor. Bu 20 seans da 15

gün içerisinde tamamlandı. Yoğunlaştırılmış bir programla 20 seansta

yıllardır çekilen problemlerin step by step nasıl yönetildiği nasıl kont-

rol altına aldığı arkasındaki dinamiklerin ve çatışmaların nasıl çıkarıl-

dığıyla ilgili çok güzel bir çalışma. Deşifre ettik bunun metnini bunun

videosunu koyarak belirli aşamaları da atlayarak oradan ben onun

videosunu göstereceğim bir vaka üzerinden iki gün boyunca bir çok

fobinin hem desensitizasyon çalışmalarıyla hipnoz altında nasıl yapıl-

dığını gösteriyor. Hasta nasıl ona tepki veriyor, arkasında hangi çatış-

malar veya yaşanmış olan travmalar var.

Bu travmalar bir insanın hayatını nasıl ömür boyu etkileyerek yıllar

sonra aktifleşerek korkuya kaçınma davranışına neden oluyor onu

görmek açısından böyle bir çalışma düşünüyorum. Bunun alternatifi

ise rahatsızlıkları ele alıp bunlarla uygulama işte nedir fobi; fobinin

çeşitlerini sizlerle paylaşmak ardından konuyla ilgili neler yapılacağını

biraz daha teorik ağırlıklı yine bu vakadan veya başka vakalardan ufak

bölümler göstermek istiyorum ikinci kısımda bu. İlave olarak iki gün-

de yapabilirsem birkaç da sizler üzerinden deneme yaptırıp sizin eg-

zersizlerinizi artırma çalışması yapmak istiyorum. Pazar günü ağırlıklı

olarak indüksiyon çalışması yapılacak Osman Hoca gelecek sizin her

birinize farklı indüksiyon tekniklerini gösterecek. Altı saat o eğitim

verecek iki saat de Ahmet bey hipnozun nörofizyolojisini anlatacak

öğleden sonra pazar günü. Önümüzdeki üç günlük program bu. Kafa-

Önceki Ayın Değerlendirilmesi 11

nızdan geçen alternatif getirebileceğiniz herhangi bir öneriniz var mı?

Benim bu önerilerim hakkında ne düşünüyorsunuz.

Kursiyer: Hocam benim için çok olumlu olur çünkü şu anda bahsetti-

ğiniz alanla ilgili çalıştığım üç kişi var. Benim için çok faydalı olur yani.

Tahir Özakkaş: Sen köşeyi döndün o zaman. (gülüşmeler)

Kursiyer: Hocam ikinci şık daha iyiymiş gibi geldi.

Tahir Özakkaş: İkinci şık hangisi?

Kursiyer: Yani konuyu konuşup arkasından küçük örnekler vermek.

Kursiyer: Hocam ilk iki gün siz bu vaka üzerinden gideceksiniz son gün

hipntik indüksiyon ve nörofizyoloji. Özellikle hipnozda hipnotik indük-

siyonları teknikleri almak konusunda ihtiyacımız var kendim yani.

Tahir Özakkaş: Farklı hipnotik indüksiyonları Pazar günü akşama

kadar alacaksınız. Osman hoca bu konuda size yardımcı olacak. Öne-

ri?

Kursiyer: Canlı örnek.

Tahir Özakkaş: Buradan izleyelim diyorsunuz. Peki. İkisinin arasını

bulmaya çalışayım ben. O zaman kısaca vaka ile ilgili başlayalım. Bir

hasta nasıl veyahutta danışan nasıl hipnoza her vakayı kabul eder

misiniz hayır böyle bir şey söz konusu değil. Geçen hafta mesela bura-

da birkaç danışanım geldi zaman zaman geliyorlar hipnoz talep ettiler.

Birisi kişilik bozukluğu nedeniyle başvurmuş ama o kişilik bozukluğu-

nun hipnozla tedavisini talep ediyor. Bu mümkün değil kişilik bozuk-

luğu çok uzun süre belki yıllarca çalışılması gereken bir temel problem

insan ilişkilerinde içselleştirilmiş nesne ilişkilerini değiştirmeye yöne-

lik olarak yapılacak olan çok ciddi bir çalışmayı gerektiriyor. Basit bir

sorun değil hayatın her alanına yayılmış olan bir sorunla ilgili bir ko-

nu. Bana geliş nedeni orgazm bozukluğu veya orgazm olamama ile

ilgili bir talebi vardı konuyu biraz deşeleyince orgazmın sadece üzeri-

ne örtülmüş bir kılıf olan bir talep olduğunu aslında temel problemin

ciddi kişilik örüntülerinde karşılıklı çatışmalar olarak bir takım sıkıntı-

lar olduğu ve bunu orgazm eksikliği olarak dile getirdiğini görüyoruz.

12 8. HİPNOZ KASIM

Çeşitli partnerleri vardı ve partnerleri değişiyor idi. Çünkü ilişkileri

tutarlı ilişkiler değildi. Onlarca partnerleri oluyordu ve bütün bunları

görmezden geliyor ve cinsel hayatımda yeterince derin zevk alamıyo-

rum orgazm olamıyorum sorununa getiriyordu. Hayatı bir taraftan

gerçekten çok ciddi sıkıntılar içerisinde gidiyordu. Belirli bir yaşa gel-

mişti. İlişkileri çok b.ktanlaşmıştı. ama bunu düzenleyince her şey

bitecekmiş gibi kafasında farklı bir konsept ortaya çıkarıyordu ona

başka bir terapi önerdik.

Yine bir başka danışanımız ereksiyon problemiyle ilgili sıkıntıları

vardı. Cinsel işlev bozukluğu ile ereksiyon konusunda da olayı dinle-

diğinizde daha çok yine arkasında bir kişilik örüntüsü vardı. Perfor-

mans kaygısı meydana geliyordu. Eşiyle olan cinsel hayatında bir şey

yok. Uzun süredir birlikte olduğu bazı partner diyebileceğim diyeme-

yeceğim insanlarla sorun oluyordu. Ama böyle çapkınlık yapıp yeni

birisiyle kendisini ispat gayretine girdiğinde orada ereksiyon problemi

yaşıyordu ki bu da yine narsistik kişilik örüntüsüne doğru bizi götüren

her yerde ispat edeceğim, güçlü olduğumu göstereceğim şeklinde bir

performans kaygısına neden oluyordu. Belki performans kaygısı çalışı-

labilirdi ama arkada yine böyle bir örüntü vardı. Bu tür konularla lokal

bir alanda hipnozla çalışmanızın fazla bir yararı olmaz. dolayısıyla bir

hastaya terapi alacakken olayın gerçekten bir semptom bazına odak-

lanmanız lazım semptomun da ağırlıklı olarak bilişsel davranışçı fak-

törlerle ortaya çıktığına dair elinizde yeteri kadar bir delili olması la-

zım. Ya kişilik örüntüsünden farklı bir takım yaşantılar yaşanmış bu

yaşantılara bağlı olarak da kişi bir takım davranışsal kalıplar geliştir-

miş korkular endişeler ve bunu semptom olarak da ortaya koymuş.

Tabi semptomu izah ederken semptom nedir sorusuna karşılık ola-

rak baktığımızda davranışsal öğrenme bir semptom bilişsel çarpıtma-

lar bir semptom dinamik kuram ise içerdeki içsel çatışmanın uzlaştığı,

oydaştığı evet bir bedel ödeyeceğiz bunun içerdeki çatışmanın kendi-

sini ortaya koymak yerine bu bedel üzerinden ifade etme şekline

semptom diyoruz. Eğer olayın bilişsel davranışçı bir boyutta semptom

olduğuna kanaatiniz hasıl olmuşsa kanaat getirmişseniz onun üzerin-

den direkt olarak hipnotik trans çalışmaları yapabilirsiniz. Bilişsel

Önceki Ayın Değerlendirilmesi 13

davranışçı öğrendiğiniz teknik ve stratejiler hipnotik trans altında çok

daha etkin, efektif, yerine getirebilirsiniz. Ama dinamik bir çatışmayla

ilgili bir semptomla karşı karşıyaysanız o zaman bu semptomu sadece

bastırmak veya yer değiştirmek dediğimiz yöntemlerle uygulayabilir-

siniz sistemin içerisinde. Ama bilirsiniz ki arkada problem var. Prob-

lem üç ay sonra, altı ay sonra, bir yıl sonra, iki yıl sonra farklı bir

semptomla kendini ortaya koyacaktır. Bunun bilinci ve şuuruyla hare-

ket edersiniz. Dolayısıyla hastayı veya danışanı dinlerken iyi bir

anamnez almamız gerekiyor. Hastayı tanımamız gerekiyor. Gel buraya

seni hipnoza alayım şu problemi de gidereyim tarzındaki bir yaklaşım

tarzı ruh sağlığı profesyonellerine veya hekimlerine uygun bir tarz

değil arkasındaki nedenselliği anlamamız gerekiyor. O nedenselliğe

bağlı olarak da hem hipnoz programını hem de terapi programını

belirlememiz gerekiyor.

Şimdi bu hastayla ilgili başlayacak olursak hasta yurtdışında n gel-

miş yurtdışında çalışan bir işçi arkadaşımız. 20 yıl kadar önce terapisi-

ni verdiğim bir vatandaş yıllık izin aldı. Bir aylık bir izni varsa o bir

aylık iznini terapi için Türkiye’ye gelip harcayacağını söyledi. Süreniz

sınırlı ve bu sınırlı sürede ona bir takım şeyler yapmanız lazım. Ve

gerçekten sorun varsa bu sorun eğer semptomatik bir nedenselliğe

bağlı ise bilişsel ve davranışçı öğrenme yöntemleriyle ortaya çıkan bir

sorunsa bu soruna hipnotik transla müdahale etmeniz kolay efektif ve

hastayı çözücüdür. Yıllardır içinde kaldığı bunaltıdan sıkıntıdan kurta-

racak bir çözüm yolu olabilir. Ama biraz önce bahsetmiş olduğum gibi

arkasında bir kişilik örüntüsü varsa ilişkiler ağında her an o matrixte

bozulmalar çatışmalar varsa ve size bir semptom getiriyorsa o semp-

tom gerçekçi bir semptom değildir. Eğer o semptomla uğraşırda onu

düzeltmeye kalkarsanız o hasta zaten ilişkiler nedeniyle problemli

geldiği için sizinle dalaşacak, sizinle kavga edecek, sizin üzerinizden

varoluşsal şeklini aktive edecek olduydu olmadıydı, şunu yaptıydın

bunu yaptıydın şeklinde çatışmaya girecek. Sizinle yapmaya başlar.

Bunu hekim arkadaşlarımız belirler.

Diğer arkadaşlarımız da yani sosyal hayatın içerisinde görebilirler.

Hasta gelir her şeye bulaşır, reçetesine bulaşır, vay erken aldın der, geç

14 8. HİPNOZ KASIM

aldın der, beklettin der, ne biçim muayene ediyorsun der, aslında bu

insanların tüm dünyadaki kurmuş olduğu ilişkiler çatışmalı ilişkilerdir.

Eşiyle öyledir, arkadaşlarıyla öyledir dolayısıyla bu insanların hayatları

çok zordur. Rahat huzur dinginlik ilişkiler içinde bir sosyal ağı yoktur.

Ve aynısını getirir size taşır. Bu taşıdığı konunun arkasındaki yapıyı

anlamadan, kavramadan bu arkadaşa yardımcı olamazsınız semptom

getirse dahi. Bunlara ne yapabilirsiniz sadece sınırlarınızı belirleyen

bir ön görüşme çerçeve, konuştuktan sonra destekleme, ego destekle-

yici, relaksasyon çalışması, rahatlatıcı çalışmalar gibi sınırlı amaçları

olan bir perspektifte bunu da baştan netleştirerek konuşabilirsiniz.

Hiçbir şey vaat etmeden. Böyle bir çalışma yapılabilir, belki sizde ya-

rarlı olabilir. Bazı arkadaşlarda yararları oldu, bazı arkadaşların sıkıntı-

ları daha da artıyor diyerek size gelecek olan çatışmanın önüne geçer-

siniz. Burayı anlatabildim mi bilmiyorum hastanın derdi çatışmaktır

bir üzüm yemek falan değildir.

Bu çatışmanın olabileceğini gördüğünüz vakalarda sınırlı bir hedef

ortaya koymak, yaptığınız uygulamalarda başarısız olunabileceğini

hatta bazı hastalarda anksiyetenin arttığına dair ön kabulle bu işe

başladığını söylediğinde belki yarar amaçlı bundan fayda görmek üze-

re motive olabilirler. Relaksasyon veyahutta ego güçlendirme açısın-

dan. Eğer siz şöyle tedavi ederiz, böyle yaparız derseniz zaten kuyru-

ğunuzu eline alır, on seans bekler size vurmak için çok iyi gidiyor çok

rahatladım bu gece çok rahat uyudum terlemem de geçti falan diye

sizi kuşatır siz de dersiniz her şey yolunda gidiyor on seans biter, tera-

pi biter ondan sonra bütün öfkesi hortlar Allahın belası pislik, her şey

çok kötü, senin yüzünden oldu sana tazminat davası açacağım böyle

insanlarla çok sık karşılaşabilirsiniz. Çok sık karşılaştığım faktörlerden

birisi bu. Hayatın bana öğrettiği. O zaman kişilik örüntüsünde bir

takım bozukluklar olan borderline yapılar, narsisistik yapılarla ilgili bir

şeyler sezinliyorsanız bu hastalara yardımcı olmak istiyorsanız sadece

ego destekleyici ve relaksasyon bazında yardımcı olun ve onun ötesine

geçmeyin. Baştan bir çerçeveyle her şeyi belirleyin.

Hasta size ilerle sataşmasını sağlayacak her deliği kapatmanız la-

zım. Gelelim ikinci grup bizim esas hipnozda çalışacağımız grup. Bu-

Önceki Ayın Değerlendirilmesi 15

rada da semptomlar nettir, semptomların nedenselliği açıktır. Ağır bir

kişilik örüntüsü bozukluğu yoktur hasta nevrotik düzlemdedir. Ya bir

travmaya bağlı, ya depresyona bağlı, ya kayıba bağlı yaşanmışlığa bağ-

lı, öğrenme ilkelerine bağlı olarak semptom gelişmiştir. Bu semptom

onun hayatını mahvetmektedir. Bu insanlara mucizevi yardımlar ya-

pabilirsiniz. Bu grubu seçmelisiniz. Demek ki hastayı seçerken bu çok

önemli arkadaşlar kişilik örüntüsünde bir takım sıkıntılar ve problem-

ler var, bu problemleri bir takım sorunlarla ortaya koyan bireyleri

bırakın ilerdeki yıllarda tecrübeleriniz arttığında onlara yavaş yavaş

görmeye başlarsınız. Kişilik bozukluklarında kullanıyoruz hipnozu,

ama dediğim gibi ağırlıklı olarak psikoterapi zaman zaman hipnozu

içine kattığımız bir sürecin içerisinde kullanıyoruz. Evet B.

Kursiyer: Kişilik bozukluğu hipnozla tedavi edilmez dediniz ya aralara

serpiştirerek kullandığınız zaman oluyor değil mi?

Tahir Özakkaş: Yani esas ana psikoterapi içselleştirilmiş nesne ilişki-

lerindeki düzensizlik hastanın ne kadar öfkeli olduğunu ve öfkeyi

kontrol edemediğini, ne kadar diğerleri tarafından saldırıldığına inan-

dığını, bir bölme mekanizması içerisinde dünyayı iki kutuplu gördü-

ğünü dürtülerini kontrol edemediğini, arzularını kontrol edemediğini

bunları netleştirdiniz terapinin bir noktasına geldiniz bunları çalışa-

caksınız. Bunları yavaş yavaş dürtüsünü kontrol edemiyor hasta, bir

takım arzu ve istekleri var, işte bağlanmada problemi olan birisi yapı-

şacak bir nesne arar. Fakat ilk gördüğü nesneye yapıştığı içinde ne

yapar hayal kırıklığına uğrar.

Hastanın bu tip durumlarda nesneye ihtiyacı olduğunda bir sevgiye

ihtiyacı olduğunda daha fazla durma becerisini elde edebilmek için

oluşturulmuş travmalarla bunları daha da güçlendirebilirsiniz. Veya

terk edildiğinde bırakıldığında öfke nöbetleri olur ve kendisine saldı-

rır, öteki tarafa da saldırabilir, zarar verebilir, intihar düşünceleri ola-

bilir. İntihar teşebbüsleri olabilir borderline organizasyonlarda burada

da bu tip dramalar yaratılarak partnerinin sevgilisinin kendisini terk

ettiğine ve buna rağmen öfke nöbetine girmeyeceğine dair duygusal

şemalarını orada yeniden çerçeveliyorsunuz aslına baktığımızda, bu

yapılabilir kişilik bozukluklarında ama sizin şu anda yapacağınız şey

16 8. HİPNOZ KASIM

değil, o normal bir kişilik bozukluğu terapisinin içinde serpiştirilmiş

bir şekilde lokal olarak hastanın işbirliğiyle kullanabileceğiniz bir tek-

nik olarak kullanabilirsiniz. Ama diğer bozukluklarda tedavinin ana

ekseni hipnotik trans olabilir. Ve daha efektif daha sonuç alıcı bir ya-

pıya ulaşabilirsiniz. Elimizdeki vakada da bununla ilgişki oluşturulmuş

aşama aşama gidilmiş bir vaka. Bunun üzerinden yavaş yavaş gidip

arada da teorik bilgilerle ilgili bilgiyi verirsem iki tane konsepti de

anlatmış olurum. Demek ki birincide hasta seçim kriterlerini netleş-

tirdik. Semptomun arkasında bilişsel davranışçı ögeler olduğuna ina-

nıyor isek veya semptomun kişinin hayatını çok sıkıntıya sokuyorsa

sadece bastırmak ve yer değiştirmek dediğimiz bir başka semptomla

ikame etmek gibi bir yaklaşım tarzıyla yapacaksak uygulayabiliriz

demiştik. Semptom değiştirmeyi anlatmıştım değil mi geçen ay.

Semptom bastırma, semptom değiştirme, semptom analizi. Yani eş

değer semptomla değiştirmek.

Kursiyer: Anlatmadınız hocam.

Kursiyer: Ayak parmağında kaşıntı olacak şekilde olan mı?

Tahir Özakkaş: Evet ayrı bir başlık altında anlatmamış olabilirim.

Tam anlatmadım ama arada geçti herhalde. O zaman semptomla iliş-

kilerimiz şöyle arkadaşlar semptom direkt olarak bastırılabilir. Kişile-

rin yaşamış olduğu bir semptom yükseklik korkusu diyelim artık sen

yükseklikten korkmuyorsun, korkmayacaksın şeklinde direk verilen

telkinlerle semptomun bastırılması sağlanabilir. Bu okb de olabilir.

Yeme bozukluğunda olabilir vs vs. bastırabilirsiniz. İkinci olarak

semptom değiştirme eğer arkasında dinamik bir nedensellik düşünü-

yorsanız sistemin içerisinde semptom bir uzlaşı noktasıydı hatırlarsa-

nız bu terleme olabilir, panik atak olabilir, yeme bozukluğu olabilir,

okb olabilir.

Biz hastalıklara ayrı ayrı bu manada etiket vererek bakmıyoruz.

Tüm hastalıkları bir semptom olarak görüyoruz arkadaki dinamik

nedensellik ne? Bu hangi semptoma odaklanmış? Kendinin içindeki

çatışmayı hangi semptomla ortaya koyuyor? Bir OKB ile ortaya koya-

bilir, bir sosyal fobi ile ortaya koyabilir, bir özgün fobi ile ortaya koya-

Önceki Ayın Değerlendirilmesi 17

bilir, yemek bozukluğuyla, cinsel işlev bozukluğuyla ortaya koyabilir.

Diyoruz ki o zaman bu rahatsızlığı hangi semptomla ortaya koymuş?

Biz semptomun arkasında bir dinamik nedensellik görürsek o dinamik

nedenselliği anlıyoruz o zaman diyoruz ki biz bu nedenselliği bastırır-

sak ortadan kaldırıcı bir takım tedbirler alırsak arkadaki çatışmayı

çözmediğimiz için daha alevlenmiş bir şekilde bir iki ay sonra karşımı-

za gelebilir. Hastanın pozisyonu daha panik, dağılmış bir şekilde kar-

şımıza gelebilir. Çünkü kilit taşını çekiyorsunuz.

Mimaride bir kilit taşı var etrafındakilerin birleştiği merkezde bir

taş o taş bütün binayı tutan taştır aslında semptom böyle bir şeydir

dinamik yapıda. O semptomu çekerseniz ne yapıyor bina çöküyor.

Onun için biz semptom değiştirme dediğimiz bir uygulama yapıyoruz.

Dinamik nedenselliği olduğuna inandığımız vakalarda. Ne demek bu?

Kişinin şu andaki getirmiş olduğu semptom hayatını devam etmeye

engel. Diyelim bir şoför arkadaşı düşünelim ellerinde kramplar gelişi-

yor kasılmalar oluyor böyle bir konversiyon reaksiyonu oluyor ve di-

reksiyon kullanamıyor. Vitesi kullanamıyor, ne yapıyor işe gidemiyor

şimdi bu. İşe gidemeyince ailenin geçimini temin edemiyor. Bunun

yerine karnında belki bir kramp oluşturma, göbeğinde bir kramp oluş-

turma göbeğindeki kramp araba kullanırken mani değil ama ellerin-

deki ve ayaklarındaki kramplar araba kullanmasına mani olabilir. Bu

tip bir semptomun yerini veya lokalizasyonunu veya cinsini değiştire-

bilirsiniz. Veya el veya avuçlardaki kramp yerine terleme oluşturabilir-

siniz. Ateş basması oluşturabilirsiniz sistemin içerisinde.

Semptomun denkliği diye bir kavram var aslında pek girmek iste-

miyorum ama her semptomun kişinin iç dünyasında bir ağırlığı vardır.

Eldeki krampla midedeki beş aşağı beş yukarı eşittir. Ama şu eşit de-

ğildir ellerindeki krampla ilgili bir çatışma aktive olduğunda onun

yerine bir bardak su içeceksin şeklindeki ki zaman zaman bunu yapı-

yoruz. Bir alışkanlığın ortadan kaldırılmasında sigara alışkanlığı, yeme

alışkanlığı, çikolata alışkanlığı, alkol alışkanlığı gibi alışkanlıklarda

kişiye daha yarar verecek bir ikame yaparak onu dengeleyebiliriz ama

dinamik kuramda semptomun eğer değiştirdiğiniz bir semptom varsa,

bu semptomun ortadan kaldırdığınız semptoma eşdeğer olması lazım.

18 8. HİPNOZ KASIM

Kursiyer: Bazı organik rahatsızlıklarda bunu uygulayabilir miyiz?

Tahir Özakkaş: Ağrısı açısından uygulayabilirsiniz, egzersizi açısın-

dan uygulayabilirsiniz, fizik tedaviyle işe yarayacağını düşünüyorsanız,

fizik tedavi uygulamaları yapmaktan kaçınıyorsa hasta bunu rahatlıkla

yapması veyahutta haz alması ile ilgili direkt telkinler yapılabilir.

Semptom değiştirme değil direkt telkinle oradaki kaçınma davranışı-

nın önüne geçebilirsiniz. Eğer tıbbi olarak bu yarar sağlayacaksa.

Kursiyer: Şimdi hipnoterapide atıyorum yeme bozukluğu var hastanın

sanki bunu yaparak hipnoterapi çalışmalarıyla ya da anamnezi alarak

bunu yapabiliriz gibi. Ama şimdi şöyle oldu bunun altında ne olduğunu

iyice anlayalım ondan sonra hipnoterapiye geçelim ben mi karıştırdım

kavramları?

Tahir Özakkaş: Belki biraz bilgi eksikliğinden olabilir. Anamnezle

ilgili bir ön görüşmede kişinin hayat hikayesini kısaca dinlediğinde

önemli ötekiler deriz annesi, babası, eşi, çocuklarıyla olan veya yakın

arkadaşlarıyla olan ilişkilerinde birkaç bukle bize anlatmış olması

onun kişilik örüntüleriyle ilgili kaba hatlarıyla bize bilgi verir. Hatta

hastanın içeriye girerken sizinle konuşması dahi kişilik örüntüsüyle

ilgili bir bilgi verir bu tip vakalarda bulaşmayın. Mesela buna örnek

olarak vereyim geçen gün burada geçen hafta bir vaka geldi ve sabah

9.00 randevusu bu vaka. Ben de o saatte burada olmaya çalıştım fakat

acil bir durum söz konusu oldu sabah 7 gibi uyandım kardeşimin bir

operasyon aciliyeti vardı ve onunla ilgili bir takım müdahalelerle yap-

mam gerekiyordu ve sabah kalkar kalkmaz telefonla bir yerleri araya-

rak bir takım organizasyonlar yapmaya çalıştım bir başka şehirde vesa-

ire. Uçak biletleri falan ayarlayarak kafam karma karışık ve dokuzu

dokuz geçe buraya geldim. İçeri girdim şimdi kişilik örüntüsüyle ilgili

çok tipik bir örnekti.

Bir hanım arkadaş bekliyor bekleme salonunda dedim hoş geldiniz

dedim dedi hoş gelmedik dedi hoş bulmadık. Hayrola dedim bir şey

mi oldu? Dedi tam dokuz dakikadır sizi bekliyorum. Siz dedi görevini

ihmal eden ve asla güven vermeyen bir insansınız yazıklar olsun size

dedi. Ben İstanbul’dan geldim sizi bekliyorum ama siz tam dokuzda

Önceki Ayın Değerlendirilmesi 19

burada değildiniz dedi. Dokuzda görevinin başında olmayan bir he-

kimle ben asla çalışmam dedi. Ben dedim çok özür diliyorum haklısı-

nız bu benim kabahatim keşke dokuzda olabilseydim ama benim de

özel şeylerim olabilir dedim. Beni ilgilendirmez dedi. Belki sorabilirsin

dedim. Hastaya gayet nazik ve kibar bir şekilde üç sefer özür diledim.

Dedi ben muayeneye girmeyeceğim dedi. Yapacak bir şey yok o zaman

dedim inşallah bir başka arkadaş sana yardımcı olur dedim. Ve ben

yukarıya çıktım. Tabi bu vakalarla otuz yıldır karşılaştığım için bunlar

tipik olarak borderline organizasyonun içinde olan vakalar.

Hastanın hayatı ne kadar zor, ne kadar sıkıntılı, ne kadar insan

ilişkileri berbat, bir sistemin içerisinde. Yukardan güvenlik kamerala-

rından aşağıya baktım aşağıda duruyor. Çıktı dışarıya bir on dakika

dolandı geri geldi dedi ben Tahir Bey ile görüşebilir miyim? Yukarıyı

aradılar seninle görüşmek istiyor hasta dediler. Şimdi yukarıya çıkarsa

orada kriz büyüyebilir dedim telefonla konuşalım. Dedi ki bana sizin

güvendiğiniz bir terapistin ismini verir misiniz? Ben de dedim ki psi-

kolog arkadaşlarımızın isimleri bizim web sayfalarımızda yazıyor.

Eğitimlerini tamamlayan onlardan birisini seçebilirsiniz İstanbul’da

çok sayıda eğitimlerini tamamlayan arkadaşlarımız var dedim. Ama

dedi öğrendiğime göre onlar ilk muayeneyi yapamıyormuş siz yapı-

yormuşsunuz dedi. Evet dedim psikolog arkadaşlar teşhis koyma açı-

sından ilk muayeneyi yapamıyorlar ancak teşhisi konmuş bir takım

vakalarda psikoterapi çalışmalarını yürütüyorlar dedim. O zaman ne

yapacağım ben dedi. Psikolog olmaz dedi. Çatışmayı görüyor musu-

nuz?

O zaman bir psikiyatrist arkadaşa gitmeniz gerekiyor dedim. Orada

dedi CV’ler var onlardan birini tercih edersiniz dedim. Ben onunla

nasıl güven duyayım ki dedi. Hep bağlantıda kalmak istiyor gördüğü-

nüz gibi telefonda. Artık ben de olabildiğince nazik davranmaya çalı-

şıyorum şunu başımdan savayım da kafam zaten karma karışık sıkıntı

olmasa. Dedi bana isim ver. Dedim bir doktor arkadaşın ismini vere-

yim kurtulayım, kurtulamadım. Bir doktor arkadaşımın ismini verdim

bu arkadaşımız doktor arkadaş buradaki eğitimleri de tamamladı.

Ondan randevu alabilirsiniz dedim. Dedi ben hiç tanımadığım insana