horizon magazine vol 5

52

Upload: kratic-chaivongvilan

Post on 12-Mar-2016

243 views

Category:

Documents


8 download

DESCRIPTION

By National Science Technology and Innovation Policy Office - Thailand

TRANSCRIPT

Page 1: HORIZON magazine vol 5
Page 2: HORIZON magazine vol 5

Editor’s vision

วทยาศาสตร เปนเรองในหองแลบ (และนกวทยาศาสตรมกคยกบชาวบานไมรเรอง)เทคโนโลย เปนเรองซบซอน ไกลตว (มนคอจรวด เครองบน รถยนตหรๆ โนตบคสวยๆ มอถอรนลาสด ใชมย?)นวตกรรม ไมรคออะไร...

เปนความเขาใจของคนทวไป และเปนเรองทสรางความเจบปวดใหนกวทยาศาสตร ขณะเดยวกนกเปนโจทยใหญของสวทน.มาโดยตลอดวาทำอยางไรใหวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรม(วทน.)เปนเรองราวทคนทวไปสมผสไดใชประโยชนไดจรงและเปนสงทวนเวยนอยกบเราทกลมหายใจเขาออก

เมอวสยทศนของสวทน.คอการนำวทน.ไปยกระดบคณภาพชวตของประชาชนและเสรมสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศอยางยงยนภาระหนาทของสวทน.จงเกยวของกบจดทำนโยบายและแผนวทน.การสงเสรมและสนบสนนหนวยงานตางๆใหดำเนนกจกรรมตามนโยบายและแผนฯ

รวมทงทำหนาทประสานความรวมมอระหวางหนวยงานตางๆ ในการทำงานเพอใหเปนไปตามวสยทศนทไดตงไว

ตลอดเวลาทผานมาพนกงานของสวทน.ไดพบปะหารอกบผคนหลากหลายกลมเพอเสาะแสวงหาขอมลความคดเหนคำแนะนำมใชเพยงเพอจดทำนโยบายและแผนวทน. เทานนแตนคอจดเรมตนของภารกจททอดยาวไปอกนานนบ10ปการสรางเครอขายการสรางความไวเนอเชอใจความรวมมอรวมใจการมสวนรวมเปนปจจยสำคญทจะทำใหสงทกลาวไวขางตนสำเรจลลวงไปได

เมอเปาหมายคอการยกระดบคณภาพชวตของประชาชนและการเสรมสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศอยางยงยนวทน.จงตองมสวนสนบสนนทกกลไกในการขบเคลอนของบานเมองไมวาจะเปนภาคการเกษตรอตสาหกรรมเศรษฐกจสขภาพการศกษาการปกครอง

ในขณะทกระแสความเปลยนแปลงของโลกไมเคยหยดนงและสงผลกระทบกบประเทศไทยทงทางตรงและทางออมความทาทายเหลานคอแรงผลกดนของทกชวตในสวทน.ใหทำหนาทอยางดทสดดวยความตระหนกวานคอภาระทยงใหญทจะตองสงมอบอนาคตทดกวาทเปนอยใหแกสงคมไทย

ดร.ส ชาต อดม โสภ กจ

#05

Page 3: HORIZON magazine vol 5

Contents

เจาของ

สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร

เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต

บรรณาธการผพมพผโฆษณา

ดร.สชาตอดมโสภกจ

ทปรกษา

ดร.พเชฐดรงคเวโรจน

ดร.ญาดามกดาพทกษ

รศ.ดร.ศกรนทรภมรตน

รศ.ดร.ชาตรศรไพพรรณ

ดร.นเรศดำรงชย

ดร.กตพงคพรอมวงค

46 Myth & Science

36 Interview

บรรณาธการบรหาร

ดร.สชาตอดมโสภกจ

กองบรรณาธการ

พสชนนนรมตรไชยนนท

วสสลสาไตรสจจ

ดร.สรชยสถตคณารตน

สรพรพทยโสภณ

บรรณาธการตนฉบบ

วรพงษสนทรฉตราวฒน

ศลปกรรม

ณขวญศรอรโณทย

นำฝนอดมเลศลกษณ

สำนกงาน

ศนยคาดการณเทคโนโลยเอเปค

สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร

เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต

(สำนกงานชวคราว)

73/1อาคารสวทช.ถนนพระรามท6

แขวงทงพญาไทเขตราชเทวกรงเทพฯ10400

โทรศพท 026448150-9

ตอ768,713,743

อเมล [email protected]

เวบไซต http://www.sti.or.th/horizon

ดำเนนการผลตโดย

บรษทเปนไทพบลชชงจำกด

โทรศพท 027369918

โทรสาร 027368891

อเมล [email protected]

04 News review 06 News & event 08 Foresight society 12 In & Out 14 Question area 16 Gen next 18 Features 28 Statistic features 30 Vision 36 Interview 42 Global warming 43 Thai point 44 Social & technology 46 Myth & science 48 Smart life 50 Science media 51 Techno-Toon

ในวาระททาง สวทน. กำลงจดทำรางนโยบายและแผนระดบชาต ว า ดวยวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมหรอแผนวทน.เราจงพดคยกบ‘หวเรอใหญ’ของงานนทงดร.พเชฐ ด รงค เวโรจน และดร.ญา ดา มกดา พทกษ ตางกบอกวาแผนวทน.นเปนเหมอนการทวทยาศาสตรจะเดนทางออกจากหองแลบไปสสงคมไปสโลก

กลบมาเปนกระแสฮอตฮตอกครงสำหรบ‘ไขหวดใหญ2009’บนพนทMyth&Science ฉบบนจะพาไปตรวจสอบความเชอทเรามตอไขหวดและไขหวดใหญไขหวดใหญเปนอนตรายถงชวตเฉพาะผสงอายจรงหรอไมอบตวใหเหงอออกหายหวดจรงหรอและอนๆอกใน‘ความเชอผดๆ10ประการเกยวกบไขหวดและไขหวดใหญ’

#05July-September

2010

Vol. 1

28 Statistic features‘ตวเลข’มกบอกสภาพความเปนไปของสงคมลองมาดวา5เทรนดใหญๆ ทกำลงจะเกดขนในอนาคตมอะไรบางสงคมเราจะดำเนนไปในทศทางใดผานตวเลขและสถตทง การเปลยนแปลงโครงสรางประชากร การเปลยนขวอำนาจทางเศรษฐกจ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศความไมมนคงทางอาหาร

Page 4: HORIZON magazine vol 5

: 4 new

s re

view

: 4

กมลพร สงสกล

ทมนกวจยจากสถาบนวจยชนนำของอนเดยจากIndian Institute of Technology และ IndianInstituteofScienceประสบความสำเรจในการผลตคอมพวเตอรพกพา หรอแลปทอปราคาถกทสดในโลก และเปนคอมพวเตอรระบบจอภาพแบบสมผสชนดเดยวทมราคาเพยง 35 เหรยญสหรฐ(ประมาณ1,120บาท)

เปนการลดชองวางในการเขาถงเทคโนโลยของประชาชนในประเทศอนเดยนายคาพลสบาลรฐมนตรวาการกระทรวงพฒนาทรพยากรมนษยของอนเดยเปดเผยถงคอมพวเตอรราคาประหยดซงไดรบการออกแบบมาเพอนกเรยนนกศกษาวากระทรวงฯ ไดเรมการเจรจากบผผลตระดบโลกเพอเรมกระบวนการผลตเปนจำนวนมากๆ ออกสตลาดเรยบรอยแลวแลปทอปราคา35เหรยญสหรฐน มาพรอมกบลกเลนมากมายเชน Touch

อนเดยพฒนา ‘แลปทอป’ ราคาถกทสดในโลก เพยง 35 เหรยญสหรฐ

วอชงตน,สหรฐอเมรกาและอกกวาสบประเทศพรอมใจลงขนรวมกนกวา 100 ลานเหรยญสหรฐเพอพฒนาและสรางสรรคการรเรมแนวทางพฒนาพลงงานสะอาด รองรบการตอสกบภาวะโลกรอนในการประชมทไดจดขนณกรงวอชงตนด.ซ.ซงนานาชาตไดรวมทำความตกลงกนเพอจะเพมประสทธภาพในการใชพลงงาน โดยมงเนนไปทการพฒนาและปรบปรงเทคโนโลยเครองใชไฟฟาในครวเรอน การออกแบบอาคาร การประยกตใชเทคโนโลยโครงขายอจฉรยะ (SmartGridTechnology)กบเครองใชตางๆการผลตยานพาหนะทใชไฟฟาและการสนบสนนประเทศกำลงพฒนาใหกาวเขาสความเปนสงคมคารบอนตำมากยงขน แนวคดรเรมนจะสามารถชวยประหยดพลงงานในอก20ปขางหนาซงจะเทยบเทากบการทดแทนพลงงานทผลตไดจากโรงไฟฟาขนาดกลางจำนวนถง500โรงงานทมา http://news.cnet.com/8301-11128_3-20011139-

54.html?tag=mncol;title

นานาชาต พรอมใจ พฒนา พลงงาน สะอาด

Screen Gadget,I n t e r n e tBrowsers, PDFR e a d e r แ ล ะอปกรณทำ VideoConferenceดวย

ท ง น ใ นสวนของฮารดแวรยงไดรบการคดคนออกแบบขนเพอใหมความยดหยนมาก พอ ใน กา รทำงานรวมกบสวนประกอบใหมๆตามความตองการของผใชรฐมนตรทานนยงกลาวตอไปวา อนเดยมโครงการตดตงระบบปฏบตการลนกซในแลปทอปรนตอไป ซงหากพฒนาไดตามทคาดไวในป2011คนอนเดยจะไดใชแลปทอปในราคาเพยง20เหรยญสหรฐ และอนเดยจะทำการพฒนาตอจนกระทงราคาลงไปอยท10เหรยญสหรฐในระยะตอไปทมา http://www.reuters.com/article/idUSTRE66M0R720100723

Page 5: HORIZON magazine vol 5

5 : new

s re

view

5 :

นเปนเรองราวของการทำธรกจในยามขาวยากหมากแพง เดกหนมมความทมเทและความมงมนทจะพฒนาความเปนอยของตนเองใหดยงขน และเสนทางสความสำเรจของเดกหนมผนทเรมจากโทรศพทมอถอเครองเกาและจบลงดวยรถสปอรตหรจากคายพอรสช โดยไมมกระแสเงนสดเขามาเกยวของในวงจรธรกจของเขาแมแตบาทเดยว

เดกหนมผนมนามวาสตเวนออรทซประมาณ2 ปทสตเวนไดใชเวลาประมาณ 6 ชวโมงตอวนอยกบโทรศพทมอถอไอโฟนของเขาเพอสบคนขอตกลงดๆ บนเวบไซด Craigslist.com เพอแลกเปลยนสงทเขามอยในมอกบสงทเขาเหนวาคมคาทจะแลกเปลยนดวย

อยางไรกดถาหากคณมองหารถทสตเวนกำลงใชอยนบางทคณอาจจะไดแลกเปลยนอะไรบางอยางเพอใหไดมาเพอรถรนนในไมชา เนองจากสตเวนมองวารถหรคนนทำใหชวตเขายากขนเนองจากจะตองหาเงน (ทงๆ ทเพงจะเสยงานทรานซชไป) มาเปนคาบำรงรกษาดงนนเตรยมตวไดเลยถาหากใครตองการรถคนนแตจะเอาอะไรไปแลกรถสปอรตของสตเวนดละ จะเปนเลกซส? บานสกหลง? หรอจะ

EU นำ เจรจา การสราง โรงงาน นวเคลยร

จากพลงงาน สะอาด

เดก หนม ชาง คด พลก วกฤต เปน โอกาส ใช ชอง ทาง เทคโนโลย สราง ราย ได

การหารอรวมกนของกลม InternationalThermonuclearExperimentalReactor(ITER)จดขนทเมองCadaracheทางตอนใตของฝรงเศสประเทศทเขารวมประชม ไดแก ประเทศในกลมสหภาพยโรป จน อนเดย เกาหลญปน รสเซยและสหรฐอเมรกา ทงนนานาชาตจะไดรวมกนวจยเกยวกบพลงงานสะอาดและการใชพลงงานจากทรพยากรทมอยอยางไมจำกดบนโลกใบนเพอลดการใชนำมนเชอเพลงลง

ทงนประเทศเหลานไดใหการสนบสนนโครงการสรางโรงงานนวเคลยรมลคาหลายพนลานเหรยญสหรฐซงทางกลมไดขอตกลงทางการเงนและตารางการดำเนนการสำหรบเครองปฏกรณทดลองเรยบรอยแลวโดยมวตถประสงคเพอใหมการประยกตใชกระบวนการทำปฏกรยานวเคลยรหรอนวเคลยรฟวชนจากพลงงานแสงอาทตย ซงเปนแหลงพลงงานธรรมชาตแหลงใหญบนโลกใบนhttp://www.physorg.com/news199549825.html

เสนอตำแหนงพนกงานฝกหดในบรษทของWarrenBuffett?ทมา http://news.cnet.com/8301-17852_3-20011064-71.

html?tag=rtcol;pop

Page 6: HORIZON magazine vol 5

spEcial rEportธานนทร ผะเอม รองเลขาธการสำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

: 6

เหลยวหลงทบทวนอดตประเทศไทยไดใหความสำคญกบการพฒนา

วทยาศาสตรและเทคโนโลยมาตงแตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 1 (พ.ศ. 2504- 2509) เปนตนมา โดยจดใหมการคนควา ทดลองและสงเสรมการเกษตรแผนใหมเพอพฒนาระบบการผลตและคณภาพของผลผลตสงเสรมงานวเคราะหและวจยทางวทยาศาสตรเปนกจการทจำเปนเพอทดสอบมาตรฐานและคณภาพของสนคาอตสาหกรรม และไดมนโยบายการสงเสรมอยางแพรหลายขนในชวงแผนพฒนาฯฉบบท2-3โดยจดใหมการศกษาและคนควาในทางวทยาศาสตรเพอประโยชนแกภาคเกษตรและอตสาหกรรมใหกวางขวางยงขน

ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท 4 ไดมแผนความรวมมอทางอตสาหกรรมในกลมประเทศอาเซยน ซงทำใหสามารถถายทอดและปรบปรงเทคโนโลยมาใชภายในประเทศไดมากขน

อยางไรกตาม ในชวงดงกลาวนน การนำวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใชในการพฒนายงอยในวงจำกดและขาดพลงเกอหนนอยางเพยงพอ ทงภาคประชาชนในชนบทยงไมไดรบประโยชนจากการถายทอดเทคโนโลยทเหมาะสมไดอยางทวถง และภาคอตสาหกรรมและภาคเศรษฐกจอนๆผประกอบการยงไมตระหนกถงการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยในการเพมประสทธภาพการผลตเทาทควร

ในแผนพฒนาฯ ฉบบท 5 จงไดมงเนนใหมการกระจายเทคโนโลยทมอยแลวใหทวถง และเรมใหมการกลนกรอง ดดแปลงเทคโนโลยทนำเขาจากตางประเทศมาปรบใหเหมาะสมกบสภาวการณของประเทศ และใหมการคนคดการพฒนาเทคโนโลยของประเทศไทยเองขนมา มการเสรมสรางพนฐานและสมรรถภาพดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศใหเขมแขง โดยเนนการพฒนากำลงคน สถาบนวจยและพฒนา ศนยถายทอดเทคโนโลย ศนยขอมลและขอสนเทศทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย กำหนดงบวจยและพฒนาของประเทศซงรวมถงเอกชนดวยใหไดรอยละ0.5

ตอมาในแผนพฒนาฯ ฉบบท 6-8 จงใหความสำคญในอนดบสงเพอใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนเครองมอของการพฒนาเศรษฐกจใหเจรญเตบโตอยางมคณภาพและยงยน ภายใตกระแสโลกาภวตนทมงสระบบเศรษฐกจฐานความร ททำใหแนวโนมการแขงขนในเวทโลกทวความรนแรงยงขน

มการกำหนด ‘แผนพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย’ ไวอยางชดเจน โดยมงสรางระบบเชอมโยงการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยเขากบแผนพฒนาสาขาอนๆ เชน แผนงานการผลต การตลาดและการสรางงานพฒนาโครงสรางพนฐานดานนโยบายองคกรและกฎหมาย รวมทงสรางมาตรการจงใจดานการเงนภาษการตลาดและการลงทนสงเสรมการวจยและพฒนาทงในภาครฐและภาคเอกชน มการเพมการผลตบคลากรระดบสงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยใหมปรมาณเพยงพอและมคณภาพเปนทยอมรบรวมทงเพมงบวจยและพฒนาของประเทศใหมากยงขน

และในแผนพฒนาฯ ฉบบท 9 ไดกำหนดเปน‘ยทธศาสตรการพฒนาความเขมแขงทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย’ ทมงเนนการประยกตใชเทคโนโลยทมอย การพฒนาตอยอดภมปญญาทองถน การพฒนานวตกรรมทสอดคลองกบความตองการของภาคการผลต การเสรมสรางพนฐานความคดแบบวทยาศาสตรใหกบสงคมไทย รวมทงยกระดบการพฒนาและใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทนำไปสเศรษฐกจและสงคมแหงการเรยนร ตลอดจนปรบเปลยนการบรหารการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยใหเปนไปในเชงรก โดยมงประสทธภาพและประสทธผลเปนหลก

ในปจจบนในแผนพฒนาฯ ฉบบท 10 การพฒนา

วทยาศาสตรและเทคโนโลยไดเปนสวนหนงของแนวทางการพฒนาปจจยสนบสนนการปรบโครงสรางการผลตเพอเพมผลตภาพและคณคาของสนคาและบรการบนฐานความรและความเปนไทย ‘ภายใตยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจใหสมดลและยงยน’โดยมงเนนการพฒนากำลงคนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงในเชงปรมาณและคณภาพพฒนาและผลตองคความรและเทคโนโลยสนบสนนการทำวจยพฒนานวตกรรมและผลกดนไปสการใชประโยชนในเชงพาณชย พฒนาโครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตรเทคโนโลยวจยและนวตกรรมโดยไดกำหนดแนวทางหลกทสำคญเชน

พฒนากำลงคนดาน วท. ทงในเชงปรมาณและคณภาพ, พฒนาและผลตองคความรและเทคโนโลย,

การ พฒนา วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ของ ประเทศไทย : อดต ปจจบน และ อนาคต

Page 7: HORIZON magazine vol 5

7 :

สนบสนนการทำวจยพฒนานวตกรรมและผลกดนสการใชประโยชนเชงพาณชย,พฒนาโครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตรเทคโนโลยวจยและนวตกรรมเพอสนบสนนการปรบโครงสรางการผลตและสงคม

แมวากระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยและหนวยงานทเกยวของจะมการดำเนนงานทสอดคลองกบทศทางการพฒนาในแผนพฒนาฯฉบบท10หากแตการพฒนาดานวท.ของไทยยงมจดออนทสำคญในดานการวจยขนพนฐานเนองจากผใชและภาคการผลตนยมพงพาเทคโนโลยจากตางประเทศมากกวาจะคดคนและพฒนาขนเอง มปญหาในการคมครองทรพยสนทางปญญาทงจำนวนและคณภาพสถาบนวจยยงขาดคณภาพและมปรมาณไมเพยงพอ และความรวมมอดานการวจยและพฒนาระหวางภาคเอกชนและสถาบนการศกษายงมนอยรวมทงขาดแผนพฒนาบคลากรดานวท.ทชดเจนอยางไรกตามภาคเอกชนและสถาบนการศกษาไดใหความสำคญกบการลงทนดานการวจยและพฒนามากขน ควบคไปกบการผลตนกวทยาศาสตรและวศวกรทมคณภาพเพมขนซงจะเปนพนฐานสำคญสำหรบการพฒนาดาน วท. และเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยในอนาคต

มองไปขางหนา(ราง)กรอบทศทางการพฒนาในแผนพฒนาฯ

ฉบบท11(พ.ศ.2555-2559)จะมงใหความสำคญกบการพฒนาวทยาศาสตรเทคโนโลยวจยและนวตกรรมเพอเปนพลงขบเคลอนภาคเศรษฐกจใหเตบโตอยางยงยนบนฐานความร ภมปญญา ความคดสรางสรรคดวยการสงเสรมการลงทนวจยและพฒนาหรอผลกดนใหมการนำงานวจยไปตอยอดถายทอดและประยกตใชประโยชนทงเชงพาณชยและชมชน ซงจะกอใหเกดการแพรกระจายขององคความรและนวตกรรม อนนำไปสการสรางรายไดและพฒนาคณภาพชวตทดขนโดยมจดเนนสำคญ2ประการไดแก(1)การสรางสภาพแวดลอมทเอออำนวยตอการพฒนาและประยกตใชวทยาศาสตรเทคโนโลยวจยและนวตกรรม(2)การพฒนาโครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตร เทคโนโลยวจย และนวตกรรมใหทวถงและเพยงพอ ทงในเชงปรมาณและคณภาพในลกษณะของความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน

การขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมในระยะตอไปดวยนวตกรรมและความคดสรางสรรคในฐานะเปนปจจยหลกทสำคญจะไดเนนถงระบบบรณาการทงในระดบนโยบายและระดบปฏบต โดยการกำหนดทศทางในระดบนโยบายและยทธศาสตรจะเนนบทบาทในการทำงานรวมกนของกลไกทมอย

ไดแก สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลย และนวตกรรม (สวทน.) และสำนกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) สวนในระดบปฏบตจะใหความสำคญในการผนกพลงของกลไกทมอยในวงกวาง ครอบคลมถงสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) หนวยงานวจยทฝงตวอยในหนวยงานภาครฐและมหาวทยาลย รวมทงหนวยงานเอกชน เพอทจะระดมทรพยากรทงดานนกวจยงบประมาณการวจยและโครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอสามารถตอบสนองตอยทธศาสตรชาตทกำหนดไวทงทางดานเศรษฐกจและสงคม ในการแกไขปญหาและพฒนาศกยภาพของภาคการผลตและบรการรวมทงยกระดบคณภาพ

48เปนลำดบของโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยของไทยจาก58ประเทศ

40เปนลำดบของโครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตรของไทยจาก58ประเทศ

0.24สดสวนคาใชจายการลงทนเพอการวจยและพฒนาตอGDPคอนขางคงทในระดบเพยงรอยละ0.24ในระยะ4-5ปทผานมาซงยงหางจากเปาหมายในแผนพฒนาฯฉบบท10ทกำหนดไวทรอยละ0.5ภายในป2554

สดสวนคาใชจายการลงทนเพอการวจยและพฒนาตอGDPมาเลเซยรอยละ0.64สงคโปรรอยละ2.31ญปนรอยละ3.326.76 : 10,000สดสวนบคลากรดานวจยพฒนาและนวตกรรมเมอเทยบกบจำนวนประชากร10,000คนในป2550หางจากเปาหมายในแผนพฒนาฯฉบบท10ทกำหนดไวท10:10,000คนภายในป2554

82.2 : 10,000สดสวนบคลากรของประเทศสงคโปรดานวจยพฒนาและนวตกรรมเมอเทยบกบจำนวนประชากร10,000คนในป255172.1 : 10,000สดสวนบคลากรของประเทศญปนดานวจยพฒนาและนวตกรรมเมอเทยบกบจำนวนประชากร10,000คนในป2551

Page 8: HORIZON magazine vol 5

เมอพดถงศาสตรการมองอนาคต แนวคดสวนใหญมกกลาวถงการมองอนาคตในบรบทองคกรหรอระบบใหญๆ ในฉบบนจงอยากเสนอแนวคดเกยวกบมองอนาคตในระดบบคคลบางนกมองอนาคตมออาชพอยาง VerneWheelwrightไดทำการวจยและเสนอแนวคดการรบมอและวางแผนอนาคตสวนบคคล กระบวนการหลกๆ จะคลายกบเทคนคการวางแผนดวยภาพอนาคต (ScenarioPlanning)ซงคงเปนประโยชนตอหลายๆทานในการจดการกบชวตและอนาคตของตนเองโดยไมตองพง(โหรา)ศาสตร

ในการสรางกรอบอนาคตของตนเองนน Bertrand deJouvenel แนะนำวา ควรเรมดวยการพจารณาถงสงทเราทราบลวงหนา (Foreknown) และมโอกาสจะเกดขนกบตนเอง3ดานซงเปนสงสะทอนถงความร แรงบนดาลใจ เปาหมาย และความฝนทจะสรางอนาคตไดแก

A) ขนพฒนาการชวต(StagesofLife) เปนแนวคดทางจตวทยาทพจารณาเสนทางชวตตงแตเกดจนตายโดยแบงเปน10ชวงซง4ชวงสดทายของชวตจะผนแปรตามปจจยทางกายภาพและเงอนไขทางจตวทยาดงนวย ทารก:(แรกเกด-2ป)เปนวยพงพงมพฒนาการทางสมอง การเคลอนไหวของกลามเนอและประสาทสมผสวย เดก:(3-9ป)เคลอนไหวและใชภาษาไดคลองแคลวไดรบการถายทอดทางสงคมและเขาสระบบการศกษาวย รน:(10-19ป)เตบโตอยางรวดเรวเขาสวยหนมสาวฮอรโมนเปลยนชอบตดสนใจดวยตนเองวยผใหญตอนตน:(20-29ป)จบการศกษาเขาสอาชพและมครอบครวเรมสรางเนอสรางตววย ผใหญ : (30-39 ป) บรหารจดการครอบครวและ

ความกาวหนาในอาชพตองเผชญปญหามากมายวย กลาง คน : (40-60 ป) หนาทการงานมาถงจดสงสด ลกแยกไปมครอบครว พอแมชราตองการการดแลมากขนวย ชรา ท พง ตนเอง ได:(60ปขนไป)เกษยณอายมความมนคงทางสงคมและเวลาพกผอนเรมมปญหาสขภาพวย ชรา ท เรม ออนแอ:เรมออนแอทงทางความคดความจำและสขภาพตองการการชวยเหลอและดแลมากขนวย ชรา ท ตองการ การ ดแล เปน พเศษ : ไมสามารถทำกจกรรมสวนตวไดอาจตองอยในสถานดแลผสงอายวาระ สดทาย ของ ชวต:ชวงบนปลายชวตหรอขนสดทายของอาการปวย ตองการการดแลจากโรงพยาบาลหรอพยาบาลสวนตว

B) แนวโนมและแรงผลกดนของชวต(Life’sTrendsandForces)ผลการวจยพบวามแนวโนมและแรงผลกดนจำนวน 6ปจจยทสามารถสงผลตอการดำเนนชวตของคนเราไดแกกจกรรม : ทบคคลมสวนรวมทงทโรงเรยน ททำงานงานอดเรกการ เงน:สวนบคคลทงหมดเชนรายรบ-จายหนสนสนทรพยการลงทนประกนชวตสขภาพ:ทงสขภาพกายและจตท อย อาศย : บาน ซงหมายรวมถงชมชน เพอนบานและประเทศสงคม : ความสมพนธกบครอบครว เพอน และคนรอบขางการ คมนาคม ขนสง และ การ เคลอน ยาย : วธการคมนาคมขนสงทหลากหลายหรอการยายถนฐาน

C) เหตการณชวต(LifeEvents)เปนเหตการณทงทางบวกและลบทเกดขนภายใตแนวโนมและแรงผลกดนตางๆ ของชวต ผนวกกบชวงอายความตงใจ ความสนใจ การตดสนใจ หรอจดเปลยนตางๆททำใหทศทางชวตเปลยนไป

หลก การ มอง อนาคต ตนเอง

ดร.พสชนน นรมตไชยนนท

การมองอนาคตตนเอง (Personal Futuring)

: 8

Theo

ry

Page 9: HORIZON magazine vol 5

ขนตอนท 1 ระบชวงเวลาและกำหนดชวงอายทตองการมองอนาคต โดยใชอาย ณ ปจจบนเปนจดตงตน หากกำลงจะพนชวงพฒนาการนนๆ ใหเลอกชวงพฒนาการตอไปและบวกปทเหลออยขนตอนท2ระบแรงผลกดนทมอทธพลตอชวตของคณใหครบทง6ประเดนไดแกกจกรรมการเงนสขภาพทอยอาศยสงคมการคมนาคมขนสงและการเคลอนยายและเรยงลำดบความสำคญวาแรงผลกใดมความสำคญมากพอทจะเปลยนแปลงคณในชวงอายตอไปและผลของการเปลยนแปลงคออะไรเชนในชวงวยรนแรงผลกดนทสำคญไดแกการศกษาในอนาคตการเขาสอาชพจงเปนผลมาจากการศกษาเปนตนขนตอนท 3 ระบเหตการณทมโอกาสเกดขนจากแรงผลกดน ในขนตอนนจงเปนการทบทวนถงสงทจะเกดกบตนเองในอนาคต ซงแรงผลกดนตางๆ จะกลายเปนความไมแนนอนเมอพจารณารวมกบระยะเวลาทไกลออกไป ถาไมแนใจถงอนาคตทจะเกดขนอาจใช

ขอมลทางสถตเขามาชวยเชนเรองการเงนคนสวนใหญใชเงนรอยละ 32 ของรายรบทงหมดไปกบทอยอาศยรอยละ18สำหรบรถยนตสวนตวรอยละ13สำหรบอาหาร สำหรบ 10 สำหรบการตกแตงบานและความบนเทงเปนตน

ขนตอนท 4 การสรางกลยทธในการจดการกบอนาคตเพอใหภาพอนาคตทพงประสงคเกดขนในชวงอายทกำหนด เหตการณทมโอกาสเกดขนไดสงและมผลกระทบตอชวตมากตองใหความสำคญอยางยงสวนเหตการณทมโอกาสเกดขนไดนอยแตเกดแลวมผลกระทบตอชวตมากควรมแผนสำรองเผอไวเชนกน หากรวบรวมขอมลดานแนวโนมและแรงผลกดนของชวตไดครบถวนจะเปนขอมลทดในการวางกลยทธและสามารถปรบเปลยนไดลงตวในแตละชวงชวต

จาก4ขนตอนดานบนมาซอมมองอนาคตตนเองโดยเตมขอมลสวนตวลงในตาราง (โดยศกษาขอมลจากตารางABC)

ระบชวงเวลาทตองการมองอนาคตตนเองขณะนคณอาย ปชวงอายทตองการมองอนาคตคออาย ป

กจกรรม

การเงน

สขภาพ

ทอยอาศย

สงคม

การคมนาคมขนสงและการเคลอนยาย

ระบเหตการณทมโอกาสเกดขนจากแนวโนมและแรงผลกดนจากนนเรยง

ความสำคญของภาพอนาคต

ระบแนวโนมและแรงผลกดนของชวต

กำหนดกลยทธในการจดการกบอนาคต

ทมา:VerneWheelwright.PersonalFuturing:AStep-by-StepGuide.THEFUTURIST.May-June2006.

วธ การ มอง อนาคต ตนเอง

9 :

Page 10: HORIZON magazine vol 5

*เรยน ร เทคนค open space เพ ม เตม ไดท

http://gotoknow.org/blog/foresight/328828

*ทาน ท สนใจ สามารถ ตดตาม โครงการ ดง กลาว ไดท

http://www.cisasia.net/1_home/

ดร.พสชนน นรมตไชยนนท อ น า ค ตมห านค รก ร ง เ ท พ

ไมคดไมฝนวาชวงหนารอนปนผเขยนจะมโอกาสไดอยในเหตการณสงครามกลางเมองกบเคาเหมอนกน ซงเมองทวากคอมหานครกรงเทพ(Bangkokmetropolis= กรงเทพฯและปรมณฑล) นเอง ดงท AbrahamLincoln อดตประธานาธบดของสหรฐอเมรกากลาววา“สงทดทสดของอนาคตคอมนตองมาถงซกวน”

ธรรมชาตของอนาคตคอสงทไมแนนอน แตกลบเปนสงทสามารถคาดการณและวางแผนรบมอไดในระยะนการพฒนาเมองกรงเทพเปนประเดนทหนวยงานตางๆ ใหความสนใจและผดแคมเปญมากมายในการฟนฟกรงเทพ และการรบมอเหตการณความไมสงบตางๆ ผนวกกบนโยบายของรฐทตองการผลกดนใหกรงเทพเปนเมองนวตกรรมอนเปนปจจยสำคญทจะชวยขบเคลอนใหเกดระบบเศรษฐกจนวตกรรมและสรางสรรคในระดบประเทศ

ศนยคาดการณเทคโนโลยเอเปคของเราชางเกาะตดกระแส (ความจรงลำกระแสดวยซำไป) งานวจยชนลาสดของศนยฯ ไดมโอกาสไปรวมศกษาและมองอนาคตเมองภายใตโครงการCityInnovationSysteminAsiaInitiativeกบภาควชาการวางแผนภาคและเมองคณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยและบรษทNoviscapeConsultingGroupทมงใหขอเสนอแนะเชงนโยบายเพอการพฒนาระบบนวตกรรมและเมองควบคกนไปสำหรบ 6 เมองใหญในภมภาคอาเซยนทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ไดแกกรงเทพฯประเทศไทยนครโฮจมนหประเทศเวยดนามกรงจาการตา ประเทศอนโดนเซย กรงกวลาลมเปอรประเทศมาเลเซยกรงมะนลาประเทศฟลปปนสและประเทศสงคโปร

กรงเทพมหานครของประเทศไทยเปนเมองแรกททำการมองอนาคต กระบวนการทงหมดเปนตนแบบในการมองอนาคตเมองอนๆ อก 5 เมอง ซงการจะ

พฒนาเมองใหญ(Megacities)ทคอนขางซบซอนใหมความเจรญและมชวตชวานนตองคำนงถงปจจยหลก9ดานดวยกน ไดแก การจางงานและสรางรายได ทอยอาศยและการใชทดน ระบบประปาและการสขาภบาลพลงงานอาหาร การขนสงและการสอสาร การศกษาและการฝกอบรม ระบบสาธารณสข ความมนคงและความปลอดภย

ทมวจยจงเรมจากการศกษาขอมล ทบทวนวรรณกรรมและจดประชมระดมสมองโดยใชเทคนคopenspaceทเปดพนทใหผเขารวมไดคดถงกรงเทพฯในอก20ปขางหนางานนมเยาวชนอายตำกวา20ปมารวมงานทำใหพอเหนหลายๆ ประเดนทนกไมถงวาตองคำนงถงในอนาคต

จากนนทมวจยถกสงไปอย “คายกกกน” เพอนำผลจากการระดมสมองดงกลาวไปวเคราะหสำหรบเตรยมจดScenarioworkshopโดยในการจดทำภาพอนาคตครงนแบงกลมการสรางภาพอนาคตเปน3กลมตามกระแสหลก (Megatrends) หรอทเรยกวา 3G’sไดแกกลมGrey(สงคมวยวฒ)กลมGreen(สงคมคารบอนตำ)และกลมGoogle(สงคมดจตอล)

ซงมภาพ(โม)เดรนๆของมหานครกรงเทพในปพ.ศ.2573ทงในดานนวตกรรมในเชงระบบเชนการรวมกลมของคนในชมชนเพอบรหารจดการกจกรรมตางๆภายในชมชน(Communitycenter)นวตกรรมการบรการ เชน การใชเฮลคอปเตอรเปนแทกซ การใชแทกซรวมกนตามเสนทางทกำหนด และนวตกรรมของสถาปตยกรรม เชน ทอยอาศยทการปลดปลอยคารบอนเปนศนย

: 10

Activi

ties

Society

Page 11: HORIZON magazine vol 5

ผเขยนมโอกาสไดเปนตวแทนผอำนวยการอาวโสของศนยคาดการณอนาคตเอเปค ไปรวมในการหารอเกยวกบการนำสาระดานการคาดการณอนาคตไปไวบนwikiทกรงบคาเรสตประเทศโรมาเนยเมอวนท14-16เมษายน2553

ความเปนมาคอประเทศโรมาเนยมชดโครงการขนาดใหญทเรยกวา Strategic Projects for HigherEducationซงประกอบดวย5โครงการหลกคอ

QualityandLeadershipfortheRomanianHigherEducationมงพฒนายทธศาสตรสำหรบระบบการศกษาขนสงของโรมาเนย

PhDinExcellenceSchoolเปนการวางกรอบการประเมนคณภาพของงานวจยระดบชาต

DoctoralStudiesinRomaniaOrganizationsoftheDoctoralSchoolสรางเครอขายใหมๆสำหรบการเรยนการสอนและการวจยระดบปรญญาเอก โดยครอบคลมสถาบนการวจย สถาบนวชาการขนสง และหนวยงานภาครฐและเอกชน

ImprovingUniversityManagementเปนความพยายามในการออกแบบหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการของสงคมและเศรษฐกจ

NationalStudentEnrollmentRegistryสรางฐานขอมลนกศกษาในระดบชาต โดยมงหวงจะใชประโยชนในการวางแผนทนมนษยจากระบบการศกษา

กลาวเฉพาะโครงการQualityandLeadershipfortheRomanianHigherEducationซงใหความสำคญกบอนาคตของระบบการศกษาโดยใชกระบวนการคาดการณอนาคตเปนเครองมอในการวางยทธศาสตร และไดจดทำเอกสารออกมาอยางนอย 2 ฉบบคอ TheUniversityin2025และHigherEducationStrategy2009-2013 ผลพวงจากการดำเนนการในขนตนทำใหเกดการคาดการณอนาคตในระดบชาต(NationalForesightExercise2005-2007)จนไดผลลพธออกมาเปนแผนกลยทธการวจยพฒนาและนวตกรรมระดบชาตสำหรบชวงปค.ศ.2007-2013

*ชมรายละเอยดของ FORwiki ไดท

http://www.forwiki.ro/wiki/Main_Page

โครงการดงกลาวหาไดหยดอยเพยงแคนนหากแตยงคงดำเนนกจกรรมตางๆ อยางตอเนอง ทงการประชมและการปรกษาหารอ(Dialogue)สวนหนงกเพอสรางขดความสามารถดานการคาดการณอนาคต การจดประชมเชงปฏบตการครงนมชอวาJointlyShapingandLaunchingtheForesightWikiซงเปนสวนหนงของBucharestDialoguesมวตถประสงคเพอประสานความรวมมอผทคลกคลกบวงการคาดการณอนาคตใหมาแลกเปลยนประสบการณและองคความร แลวนำสงทไดทงเนอหาสาระและกระบวนการไปเผยแพรไวบนพนทWikiภายใตชอFORwiki

ผทจะเขาสกระบวนการขางตนตองทำการบานกอนออกเดนทางภายในระยะเวลา 1 เดอน โดยตองเขยนบทความบรรยายเรองราวเกยวกบการคาดการณอนาคตทตนเองหรอหนวยงานของตนเองดำเนนการอย เพอใหแนใจวามขดความสามารถอยางนอย 2อยางคอ ความสามารถในการคาดการณอนาคต และความสามารถในการนำเนอหาสาระไปไวบนWikiงานนผเขยนจงนำผลงานเกยวกบการคาดการณอนาคตของสงคมคารบอนตำ(LowCarbonSociety)ไปเผยแพรบนพนททเขาจดให

เมอเขาสการหารอสมาชกแตละทานไดเสนอสงทตนเองไดเขยนไว และใหสมาชกทานอนๆ สอบถามเพมเตม เพอใหเจาของเรองนำคำถามและขอสงเกตเหลานนไปปรบปรงใหเนอหาทตนไดเขยนไวมความสมบรณยงขน (โดยรบความชวยเหลอดานเทคนคจากสมาชกทานอนนดหนอย)

ในชวงทายของการหารอ สมาชกไดแบงออกเปน5กลมเพอชวยกนกำหนดหวขอในสวนPracticePortal ซงเปนแนวทางปฏบตเกยวกบการคาดการณอนาคตเชนBackcasting,CasualLayerAnalysis,Cross-impactAnalysis, FutureWheels,RemoteViewing,ScenarioBuilding,Visioningเปนตน

การหารอในครงนนจบลงดวยความหวงวาFORwiki จะเปนอกชมชนหนงททรงคณคาในการแลกเปลยนความรและประสบการณของบรรดาผทครำหวอดอยในวงการคาดการณอนาคตรวมถงจะเปนแหลงเรยนรสำหรบมอใหมคาดการณตอไป

ดร.สชาต อดมโสภกจ

เมอ Foresight มาบรรจบกบ Wiki จนกลายเปน FORwiki

11 :

Recom

-

men

ded

Resea

rch

Society

Page 12: HORIZON magazine vol 5

in & outทกษะ

เมอประมาณ 120 กวาปกอน ไดมการผลตกลองถายรปตวแรกของโลกโดยKodak

ตวกลองมลกษณะเปนกลองไมทรงสเหลยมและมเลนสเปนระบบManualFocusซงหมายถงผใชกลองตองทำการหมนวงแหวนโฟกสทเลนสเพอหาระยะชดเองจงจะทำการถายภาพ ฟงดหลกการแลวเหมอนกบวาเปนเรองงายๆแตการเลงระยะชดผานชองมองภาพขนาดเลกเพยง15-22mmเทานนไมใชเรองงายเลย

เพราะบางทเราเลงไวแลววาชดแตพอถายออกมาจรงกลบไมชดในจดทเราตองการ แตกลบไปชดในจดถดไป เชน เมอเราไปทองเทยว และตองการถายภาพคนยนอยหนาวด เรากทำการหมนหาโฟกสทคนแลวกดชตเตอรเพอบนทกภาพ แตกวาจะไปเทยวกลบมาและเอาฟลมทถายไปลางไปอดภาพออกมา เราถงจะไดรวาภาพทถายมาไมชดทคนแตกลบไปชดทคนเดนอยดานหลงแทน

ถงกระนนการพฒนากไมมคำวาสนสดเพราะตอมากมผคดคนตวชวยเปนฟงกชนเสรมเขามาในชองมองภาพในกลองถายภาพระบบManualFocusสำหรบตวชวยนมลกษณะเปนวงกลมขนาดเลกอยกลางภาพและภายในวงกลมนนกจะถกแบงครงเปนครงวงกลมบน-ลางประกบกนเมอเรามองในชองมองภาพโดยรวมกจะเหนองคประกอบทงหมดแตเมอเราตองการหาระยะโฟกส

Manual Focus

ของภาพกใหเลงวงกลมตรงกลางนไปยงจดทตองการโฟกสจากนนกหมนวงแหวนโฟกสทตวเลนสใหเสนตรงในครงวงกลมบนและลางตรงเปนเสนดวยกนเพอแสดงวาจดนนเปนจดทโฟกสชดเจนแลว

แมจะมตวชวยในการถายภาพแลว การหาจดโฟกสในกรณเรงดวนหรอในทแสงนอยๆ ทสายตาของคนไมสามารถแยกแยะออกไดวาเสนตรงในครงวงกลมนนตรงกนแลวหรอไมบางครงกตองอาศยประสบการณหรอความเชยวชาญในการหาระยะโฟกส บางคนกใชเทคนคโดยกะระยะจากกลองไปยงวตถ และทำการหมนวงแหวนโฟกสทมบอกสเกลระยะหางไปยงจดทคำนวณวาใช และทำการกดถายไปเลย ดงนนในสมยกอน ชางภาพทมความเชยวชาญจงมความสำคญมากในการบนทกภาพ ซงในการประกวดถายภาพในอดตจะวดผลแพชนะตรงทใครสามารถหาจดโฟกสไดแมนยำกวากนเหนไหมครบวาการหาจดโฟกสไดอยางแมนยำจำเปนขนาดไหน

ประวตศาสตรการตามหาความชดเมอไมกปทผานมาของขวญทมจำนวนความตองการสงสดตดตอกนมาหลายปนนกคอ กลองถายรปเปนเรองทไมนาเชอเลยวากลองถายรปจะไดรบความนยมมากมายขนาดนคงจะหนไมพนตรงทวาพอกาวเขาสโลกยคดจตอลแลวความสะดวกสบายในการถายภาพกมมากขนถายภาพแลวเหนผลไดทนทไมชอบกลบถายใหมถายภาพเสรจแลวกอพเดทภาพลงเวบสวนตวเพอแบงปนใหเพอนๆญาตพนองไดชมในทนท

มนษยลวนแสวงหาสงสะดวกสบายมากขน บางสงบางอยางทเทคโนโลยไมทำให ไมจดการใหเราเสรจสรรพ คนจงไมนยมนำมาใช จงเปนของทถกเมนเฉย และเปนสงทถกลมไปในทสด จงเปนทมาของหวขอในวนน นนกคอกลองและเลนสในระบบManual Focus กบAutofocus

: 12

Barcode

Page 13: HORIZON magazine vol 5

IN

ถดจากการสรางกลองตวแรกของโลกกยงมการพฒนาอยางตอเนอง และเรมเขาสตลาดและเปนทนยมมาก ในระยะเรมแรกกลองมราคาทสงมาก แตดวยความทเปนทนยมจงมปรมาณซอเพมขนมาเรอยๆ ราคาขายกลดลงไปเรอยๆ และจดทสรางความปวดหวใหคนถายภาพมากทสดกคอการหาระยะโฟกสใหตรงใจในภาพ

จงไดมการคดคนและพฒนาเพอใหกลองชวยหาจดโฟกสใหเองอตโนมตหรอทเรยกกนวาAutoFocusประมาณปค.ศ.1982ทประเทศเยอรมนในงานPhotokinaบรษทContaxไดออกแสดงกลองตนแบบในชอรนContax137AFซงนบเปนกลองDSLRตวแรกของโลกทมระบบAutoFocusในตวโดยมการพฒนาตอยอดมาจากกลองรนContax137seriesประกอบกบเลนสCarlZeiss50mmf/1.4โดยออกแบบใหตวเลนสมมอเตอรเปนลกษณะคลายไขควงเขาไปหมนชดเฟองโฟกสทตวเลนสแตดวยการออกแบบเลนสทใชเฟองภายในเปนพลาสตกและไมไดเผอชองวางระหวางเฟองเลยแมวาพลาสตกจะมราคาถกกวาเหลกแตจะมปญหาการสกหรอทสงกวาเมอพลาสตกไดรบความรอนแลวจะมการขยายตวแตปญหาคอเมอเยนตวลงพลาสตกจะไมหดตวลง

ดวยเหตผลเหลานจงทำใหCarlZeissตดสนใจระงบไมใหContaxผลตกลองAF ออกมาจำหนายในเวลาดงกลาว ถดมา 3 ป Minolta กไดเปดตววาง

จำหนายกลองDSLRในรนMinoltaMaxxum7000ซงนบวาเปนกลองDSLRระบบAFตวแรกของโลกทมการวางจำหนาย(จนหลายตอหลายทบนทกไววาMinoltaMaxxum7000เปนกลองAFตวแรกของโลกซงจรงๆแลวไมใช)

และในชวงเวลาดงกลาวนนเองจากเดมทศกยภาพในการโฟกสอยทชางภาพแตพอกลองเปนผชวยในการโฟกสสงผลใหชางภาพบางกลมกลววาบทบาทของตนเองจะถกลดลงจงออกมาวากลาวถงกลองระบบAFวาเปนกลองไมดบางเปนกลองสำหรบคนโงใชบางหรอออกมากลาวหาวาแมลงกสามารถใชกลองAFถายภาพได

จนกระทงเปนกระแสไปทวทกมมโลก ชวงเวลานนจงมทมทแบงพรรคแบงพวกออกเปน2ฝายและสำหรบคายกลองเองบางคายกไดยกเลก

ความตงใจทจะผลตกลองและเลนสในระบบMF และหนไปผลตเลนสและกลองระบบAFเพยงอยางเดยวและไมสามารถนำเลนสMFมาใสเขากบกลอง

ในระบบAFไดเลยนนกคอคายใหญอยางCanonทลางระบบเลนสFDหนไปผลตเลนสEFแทนนบแตนนมาแตบางคายเชนNikonทยงคงรกษาเลนสMountFแบบเดม

ไวและเพมฟงกชนระบบขบโฟกสจากกลองไปยงเลนสและระบบตรวจวดโฟกสบนตวกลองทงสองอยางนทำใหชางภาพเพยงยกกลองขนมาเลงกดชตเตอรครงหนงเพอใหกลองตรวจหาระยะโฟกสใหและกดบนทกภาพทงหมดนสามารถทำไดภายในระยะเวลาไมเกน2วนาทตางจากแตกอนทใชระยะเวลาในการถายรวม2นาท

จวบจนปจจบนกาวเขาสยคของกลองดจตอลผคนมากมายลวนมกลองถายภาพไวใชงานบางบานกมกลองถายรปมากกวา1ตวและโดยสวนมากหรอมากกวา90เปอรเซนตตางใชกลองและเลนสทเปนระบบAutoFocusทงสน

ซงเปนขอพสจนวาสงทคนเราตองการแทจรงแลวกคอ การใชงานทเรยบงายสะดวกรวดเรวระบบAutoFocusจงเปนทนยมมากและยงมอนาคตทสดใสมแนวโนมทจะผลตออกมาอยเรอยๆสวนทางกบManualFocusนบวนทจะลดลงทกวนจนกลายเปนOutไปซะแลว

Auto Focus

13 :

Page 14: HORIZON magazine vol 5

QuEstion arEa

Q: อยากทราบถงขอแตกตางระหวาง BTS MRT และ Airport linkดาน กายภาพ

ความกวางของรางเปนแบบStandardGauge(1.435เมตร)เหมอนกนระบบของบรษทBTSและAirportLinkเปนโครงสรางแบบยกระดบ(Elevated)แตรถไฟฟาของMRTเปนระบบทมโครงสรางใตดน(Underground)

ดาน ระบบ จาย ไฟฟา ระบบของบรษทBTSและรถไฟฟาMRTเปนระบบจายไฟจากรางท3(ThirdRail)ซง

vs

vs

BTS

MRT

Question Area จาก การ ท เรา ม การ เปด ดำเนน การ

รถไฟฟา สาย Airport Link อยาง เปน ทางการ เมอ วน ท 23 สงหาคม 2553 ทำให ตอน น เรา ม เสน ทาง

ระบบ ขนสง มวลชน ทาง ราง ใน เขต กทม. และ ปรมณฑล เปน ระยะ ทาง รวม ประมาณ 74 กโลเมตร รวม ถง BTS และ MRT

3 ประสาน ท เปน ความ หวง ใน การ ลด ความ แออด คบคง บน ทอง ถนน กรงเทพมหานคร และ นา จะ ทำให คณภาพ ชวต ของ

ประชากร ใน เมอง หลวง แหง น ด ขน หลาย คำถาม เกยว กบ ระบบ ขนสง มวลชน ทาง ราง น

เรา ได เชญ ดร.รงโรจน กมล เดช เดชา หวหนา ‘โครงการ ศกษา แนวทาง การ พฒนา ความ สามารถ ทาง เทคโนโลย

ระบบ ขนสง ทาง ราง บน ฐาน ความ สามารถ ดาน การ วจย พฒนา และ นวตกรรม ของ ประเทศ’

มา เปน ผ ไขขอ สงสย

สภค วรฬหการญ

: 14

Page 15: HORIZON magazine vol 5

เปนรางทอยดานขางของรางรถไฟทรถไฟวง ในขณะทระบบรถไฟฟา Airport Link เปนระบบจายไฟเหนอราง(OverheadRail)

ผ ให บรการ ระบบไฟฟาทง 3 มผใหบรการ (Operators)

คนละรายกลาวคอรถไฟฟาBTSผใหบรการคอบรษทระบบขนสงมวลชนกรงเทพจำกด(มหาชน)หรอเรยกสนๆวาBTSสวนรถไฟฟาMRTผใหบรการคอบรษทรถไฟฟากรงเทพจำกด(มหาชน)หรอเรยกสนๆวาBMCLและรถไฟฟาAirportLinkผใหบรการคอการรถไฟแหงประเทศไทยหรอรฟท.

Q: คา ใช จาย ใน การ กอสราง ม ความ เหลอม ลำ แตก ตาง กน มาก นอย เพยง ใด

คาใชจายในการกอสรางมความแตกตางกนคอนขางมากโดยคาใชจายสวนทเพมขนของรถไฟฟาใตดนจะเปนสวนของงานโยธา ในการขดเจาะอโมงคและโครงสรางใตดนตางๆคาใชจายทแพงขนทำใหคากอสรางเพมขนเกอบ2เทาสำหรบรถไฟฟาใตดนเมอเทยบกบรถไฟฟาแบบบนดน

Q:เหตผล หลกๆ ท ตอง กอสราง ใต ดน

เนองจากพนทกอสรางมขอจำกดทจะกอสรางบนผวดนหรอทำทางยกระดบ รวมทงประโยชนในดานภมทศนอกดวยแตดวยราคาทแพงกวามากทำใหตองพจารณาความเหมาะสมดานอนๆดวย

Q: การ ม รถไฟฟา แต กทม. ก ไม ได รถ ตด นอย ลง เปน เพราะ อะไร? เพราะ เรา วาง ผงเมอง ไม ด? หรอ ประชากร เยอะ ขน?

ในชวงทผานมาประมาณ30ปการเตบโตของกทม.ไมไดมการวางผงเมองและการใชประโยชนทดนใหเหมาะสมเหมอนเมองใหญ หลายเมองในตางประเทศ เชนลอนดอนโตเกยวฮองกงทการเตบโตของการอยอาศยจะกระจกตวอยเปนขนาดใหญ

ในขณะทการเตบโตของ กทม. จะเกดขนตามแนวถนนหรอทเรยกวาRibbonDevelopmentการ

เตบโตของเมองในลกษณะน จะทำใหเกดปญหาดานการจราจรเนองมาจากการทรฐจะไมสามารถสรางระบบขนสงทเหมาะสมเพอรองรบการเตบโตของเมองในรปแบบนได กลาวคอ การขนสงระบบรางเปนการขนสงคราวละมากๆทขนคนจากจดหนงไปยงอกจดหนง

เมอมการเตบโตของเมองแบบกระจายไปทวในแนวราบ การขนสงระบบรางจะไมไดรบความนยมเนองจากการเขาถง (Access)จะมขอจำกดมากกวาระบบถนนทคนสามารถเขามาใชจากจดทตนอาศยอยได

Q: เรา ยง วาง ระบบ ขนสง มวลชน ไม ด หรอ เปลา เพราะ รถไฟฟา จะ อย แต ใน ถนน ใหญๆ ตอง ตอ รถ หลาย ตอ รถ ก ยง ตด เหมอน เดม สวน น ใน อนาคต จะ พฒนา ได อก ไหม?การวางแผนระบบขนสงทางรางจะอยบนเสนทางสายหลกทมประชากรอาศยกระจกตวอยหนาแนนทงสองขางทางเพอขนคนจากจดหนงไปอกจดหนงตามแนวเสนทางระบบรางนนซงระบบรถไฟฟาของBTSเปนตวอยางอนหนงซงมแนวเสนทางอยบน Trunk Route ซงตอนนเรมประสบความสำเรจแลวกบจำนวนผโดยสารทเพมมากขน

Q:อนาคต ตอ ไป ของ รถไฟฟาเดอนมนาคม 2553 ทผานมา รฐบาลชดปจจบนไดใหความเหนชอบ ‘แผนแมบทเพอพฒนาระบบขนสงมวลชนทางรางในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล(Mass Rapid Transit Master Plan in BangkokMetropolitan Region, M-MAP)’ สำหรบรถไฟฟาจำนวน 12 สาย ระยะทางประมาณ 509 กโลเมตรในระยะ10-20ป(พ.ศ.2553-2572)ของกระทรวงคมนาคมซงตองใชเงนลงทนมากกวา800,000ลานบาทครบ

อดใจรอกนนดครบ ตอนนนเราคงเดนทางกนไดสะดวกเพมขน แตทงน ตามทไดกลาวแลวขางตนจะตองมการควบคมการใชทดนใหเหมาะสมไมใหเมองขยายไปโดยไมมการควบคมซงหากเปนเชนนนรถไฟฟากคงไมสามารถเขาไปแกปญหาการเดนทางการจราจรของเราได

15 :

Page 16: HORIZON magazine vol 5

GEn nExt [ t e x t ] วรพงษ สนทรฉตราวฒน[ p h o t o ] อนช ยนตมต

รอนแลว...ทรก

: 16

(มาน เปด - ภาณ ตรย เวช เดน ออก มา จาก ฉาก หลง แสง ไฟ สอง ตว เขา เดน บน เวท เขา เพง กลบ มา จาก เยอรมน เปน นก วจย สาขา อตนยมวทยา ท Max-Planck Institute of Technology แหง เมอง ฮม บร ก หลง จบ การ ศกษา ปรญญา เอก สาขา อตนยมวทยา และ สมทรศาสตร จาก University of California at Los Angeles

เขา สวม แวน สายตา และ ถอ หนงสอ ใน มอ หลาย เลม ม นยาย เรอง ‘เดก กำพรา แหง สรวง สวรรค’ รวม เรอง สน เรอง ‘วรรณกรรม ตก สระ’ และ ‘ผ ร ผ ตน ผ ตรอมตรม’ บท ละคร เรอง ‘สวย แลว ทรก’ ทงหมด

เปน หนงสอ ท เขา เขยน หนงสอ 2 เลม ใน จำนวน น เขา รอบ สดทาย การ ประกวด วรรณกรรม สรางสรรค ซ ไรต ถง 2 ครง

เรา-Horizon นง รอ อย บน กลอง ไม บรเวณ กงกลาง ของ เวท อย แลว เหลอก ลอง ไม อก กลอง รอ กน เขา เรา คด ชอ บท สมภาษณ ชน น เปน ชอ อน ไม ได นอกจาก ชอ น เพราะ เขา เปน ทง นก วจย และ นก เขยน อก ทง การ จะ พดจา กบ เขา แบบ ธรรมดา ก คง ไม เท เพราะ เขา เปน ทง นก วชาการ และ นก เขยน การ พด คย กบ เขา จง จำ ตอง ออก มา ใน รป บท ละคร เรอง รอน แลว...ทรก)

Page 17: HORIZON magazine vol 5

17 :

ทศวรรษท1970วาเพราะกาซคารบอนไดออกไซด-ทไดจากนำมนฟอสซลทมนษยขดขนมาใช-นเองทเปนตนเหตของอณหภมโลกใหสงขนทำใหโลกรอนขนมาคณคดวาสาเหตไหนเปนสาเหตตวใหญของภาวะโลกรอนแลวถาใหวเคราะหกระแสความคด-ความเชอทขดแยงกนน มผลประโยชนของบรษทนำมนหรออะไรอนของเกยวดวยหรอไมภาณ จรงๆ เรองนตองแยกเปนสองประเดน เซกนเขาพด ‘ตดตลก’ วา ภาวะโลกรอนชวยใหเราไมตองเผชญหนากบยคนำแขง แตตอใหยคนำแขงจะมาจรงๆมนกจะไมใชอกรอยสองรอยปขางหนา คอถามนเปนปรากฏการณธรรมชาตทเกดชาขนาดนน ผมวามนษยเราหาทางรบมอไดอยแลวขณะทปรากฏการณโลกรอนนชวงเวลาของหายนะมนอาจจะไมเกนรอยปดวยซำคอถาอณหภมยงเพมขนแบบนตอไปเรอยๆอกรอยปมนจะเกนแกไขแลว และแนนอนวาบรษทนำมน รฐบาลอเมรกนรวมถงรฐบาลประเทศในตะวนออกกลางกมสวนอยางมาก ในการถายทอดความเชอทผดน ในฐานะนกวทยาศาสตร ใครทบอกวาปรากฏการณโลกรอนไมไดเกดขนจรง หรอไมไดเกดจากฝมอมนษย คงตองมาคยกนยาวหนอยแลว ผมเชอวา ปรากฏการณโลกรอน(แบบอล กอร) เปนจรง ขนอยกบวาเราจะเชอหรอปฏเสธความจรงตอไปHorizon คณคดวาภาวะโลกรอนจะทำใหมนษยเศรษฐกจสงคมตองปรบเปลยนตวเองไปเปนแบบไหนภาณ เยอะนะ แตผมมองในแงดมากกวา ตอนนคนตนตวกนมาก อกไมนานพวกวทยาการสะอาดปลอดคารบอนกจะออกมาเรอยๆและมราคาถกลง(เขาเบอนหนาแอบกระซบ‘อานสงสของทนนยม!’)ถาเมอ200ปทแลวใครอยากรวยตองสรางรางรถไฟเมอ100ปทแลวตองทำโทรทศนโทรศพทและเมอ20ปทแลวตองสรางวางเคเบลผมเชอวาวทยาการปลอดคารบอนจะกลายเปนถงเงนถงทองสำหรบนกลงทนและวศวกรในอนาคตHorizon อก 10 ปขางหนา คณมองวาประเทศไทยควรทำอะไร ในสภาวะภมอากาศเปลยนแปลงของโลกเปนเชนนภาณ ปลกปาเทาทดจากแนวทางมาตรการทงหลายแหลในระดบสากล ทเราทำได และทำแลวคมคา เปนประโยชนสดกคอการปลกปานแหละนาจะเหมาะกบ‘จรต’ของคนไทยดดวย

Horizon ไดยนมาวาคณกำลงทำวจยเกยวกบเรองโลกรอนอยางนนใชมยภาณ ใชครบ หวขอคอ ‘โอกาสและความเสยงของแนวทางนโยบายการแกไขปญหาภาวะโลกรอนทมตอประเทศไทย’กลาวคอ (ขยบแวนและเขยบตวเขามา)ขณะนนานาชาตเขากออกมาตรการมาเพอรบมอกบปญหาภาวะโลกรอนใชไหม อยางทยโรปเขากกำหนดไวเลยวาถาเครองบนจะบนผานนานฟาประเทศเขากตองจายภาษคารบอนเทานๆ สำหรบปรมาณเชอเพลงทเผาผลาญ และคารบอนไดออกไซดทปลอยออกมา ซงกฎหมายตวนบงคบใชกบทกประเทศรวมถงประเทศไทยดวยHorizon คณกำลงหมายถง...ภาณนนกหมายความวา สายการบนในประเทศเรากจะตองจายคาตนทนทสงขน กรณแบบนเกดขนกบแทบทกสาขาเศรษฐกจเลย ไมวาจะเปนการสงออกขาว ยางพารา การทองเทยว หรอพวกอตสาหกรรมหนกอยางปนซเมนต สงทผมศกษาคอผลกระทบทางเศรษฐกจจากกฎหมายระหวางประเทศทออกมาเพอแกไขปญหาภาวะโลกรอนHorizon ในการทำวจยหวขอน คณเหนอะไรจากกจกรรมทมนษยทำผานนโยบายบางภาณผมวานาสนใจคอฝรงเขาไมไดสนใจแตจะปลก‘จตสำนก’ อยางบานเรา ไมวาจะแกปญหาอะไรกตามสำหรบเขาแลว ‘แรงจงใจ’ ตองมาควบคกบจตสำนกแตคนไทยตระหนกถงความสำคญของ‘แรงจงใจ’นอยมากๆ เมอเราจะแกปญหาอะไรสกปญหาหนง เรากทมเทไปกบการสรางคนใหเปนคนดสดทายเรากไมเคยแกไขปญหาอะไรไดเลยทงทเศรษฐศาสตรมนเปนวชาทถกออกแบบมาเพอจดการกบแรงจงใจโดยเฉพาะ มคนบอกวาเมองนอกสะอาดไมคอยมขยะตามทองถนนเพราะฝรงเขารกบานเมองของเขาแตผมวาไมจรงหรอกคำตอบงายๆคอเมองไทยถงขยะนอยเกนไปทเมองนอกนเมอไหรกตามทคดจะทงมองซายมองขวากจะเจอถงขยะทนท แตเมองไทยน (ทำทาถอขยะแลวมองซาย-ขวา) บางทตองเดนถอขยะนาน 15 นาทกวาจะเจอถงขยะใหทงไดไมเชอไปดบนถนนองรดนงตสคอเรองงายๆแคเพมปรมาณถงขยะสรางแรงจงใจแตเราไมคดกนHorizon มทงความเชอทบอกวา โลกกำลงเขาสยคนำแขงสมบรณของโลกซงเกดขน ‘สมำเสมอ’ในทกๆ100,000-110,000 ป ขณะทอกกระแสความคด-ความเชอหนงกคอคารลเซกนนกดาราศาสตรทบอกใน

(ไฟ ดบ มาน คอยๆ ปด ลง)

Page 18: HORIZON magazine vol 5

FEaturEsกองบรรณาธการ

ไดอาร ประเทศไทย

Page 19: HORIZON magazine vol 5

สำนกงานคณะกรรมการวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) กำลงยกรางนโยบายและแผนระดบชาตวาดวยวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม หรอ ‘แผน วทน.’ในกรอบระยะเวลา10ป

แผน วทน. จะครอบคลมมตตางๆ ในสงคม ซงแบงเปนทงหมด8มต

ขนตอนหนงในการทำแผนทมงานในการจดทำแผนจะลงพนทเกบขอมลเพอทำความรจกกบสภาพขอเทจจรงและปญหาของแตละภาคสวนกลบมาหาขอสรปวาวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมจะมบทบาทอยางไรบางกบภาคสวนตางๆในสงคมไทย

กอนทเนองานจะไดขอสรปออกมาเปนแผนเสนอคณะรฐมนตรเพอนำไปสการปฏบต

กอนทเนองานจะนำไปสจดนน Horizon ขอเวลานอก ใหพวกเขาและเธอ-ทมงานในการจดทำแผนวทน.ฉบบนเขยนไดอารบอกเลาประสบการณการทำงานมาใหเหนเรองราวในสงซงพวกเขากำลงทำ

ไดอารของกลมตางๆทกำลงจะรวมรางกนในแผนวทน.ฉบบนอานไป-มากไมตางจาก‘ไดอาร’เลมหนง

เพยงแตวาไดอารททมทำแผนวทน.สงมาเปนไดอารบนทก‘ภาพใหญ’ของประเทศไทย

ใช-นคอ‘ไดอารประเทศไทย’

Page 20: HORIZON magazine vol 5

เราพบวา โครงสรางประชากรของประเทศตางๆ ในโลกมแนวโนมเปลยนแปลงเขาสสงคมผสงอาย

ในประเดนการยายถนฐานเราพบวาการยายถนฐานของประชากรโลกสอดคลองกบระดบการศกษากลาวคอ ผยายถนฐานสวนใหญมการศกษาระดบตำกวามธยมศกษา

พดถงเรองการศกษาเรากพบวาประเทศไทย---การดำเนนงานของภาครฐทกำหนดใหมการศกษาภาคบงคบเรมจาก6ปและขยายออกไปเปน9ปทำใหเดกและเยาวชนมโอกาสไดรบการศกษามากขน

แต...อยางไรกตาม คณภาพการศกษาของประเทศไทยยงมปญหา การทดสอบทางการศกษาระดบประเทศของนกเรยนไทยซงพบวา นกเรยนไทยทมอาย 15 ป ไดคะแนนเฉลยวชาคณตศาสตรและวทยาศาสตรในการสอบของ Programme forthe InternationalStudentAssessment(PISA)ป 2549 ตำกวาคาเฉลยของ Organisation forEconomic Co-operation and Development(OECD)(500คะแนน)

ในการจดทำแผน วทน. พวกเราไดมโอกาสไปเยยมชมชมชนทองถนหลายแหง ทำใหเราไดรวาประเทศไทยยงมอะไรมหลายอยางมากมายทเรายงไมร!และจำเปนตองเรยนร

สงคม

ในการทำงานของกลมสงคม พวกเราคอนขางโชคดเนองจากเรามโอกาสไดสมภาษณผทรงคณวฒทเปนผเชยวชาญและมชอเสยงจำนวนหลายทาน ซงบคคลดงกลาวตอบรบใหพวกเราเขาสมภาษณอยางรวดเรวบางทานโทรศพทมานดวนเวลาสมภาษณกบเราดวยตนเอง

และเมอไปสมภาษณพบวาไดทงประเดนเชงนโยบายความรและแงคดทดของแตละทานอกทงยงเหนการดำเนนชวตทมคณคาของแตละทานซงจะเปนแรงบนดาลใจในการทำงานตอไปในอนาคตของพวกเราดวยลองฟงความคดของบคคลทเรายกมาอวดดสกคนสองคนดส

“คนทำงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย(วท.)เปนคนททำงานเบองหลงถาเปรยบการพฒนาประเทศกบการเดนเรอ เรากเปนเหมอนคนเดนเรอทอยในหองเครอง เรอเดนไดเพราะเรา แตไมคอยมผโดยสารคนไหนทไดเหนคนเดนเรอ”-ดร.สายสรจตกล

สำหรบแนวโนมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารInternationalTelecommunicationUnion (ITU) ไดจดทำรายงานการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (ICT) ของประชากรโลกซงสรปไดวาประชากรโลกใช ICT มากขน โดยโทรศพทเคลอนทเปนเทคโนโลยทมการใชเพมมากขนสงสด (จากประมาณ5คนตอประชากร100คนในป2541เปน68.2คนตอประชากร100คนในป2552)

สำหรบประเทศไทยพบวาจำนวนผใชบรการโทรศพทเคลอนท(ณไตรมาส2/2552)มจำนวนทงสน64.05ลานราย

ในส วนของการ ใช คอมพ ว เตอร และอนเทอรเนต ในประเทศไทยยงไมสงมากนก ผใชสวนใหญอยในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลสวนครวเรอนทมเครองคอมพวเตอรใชนน พบวามครวเรอนจำนวน 279,947 ครวเรอนเทานนทมการตออนเทอรเนต (รอยละ 30.3) จากขอมลดงกลาวสะทอนถงชองวางของการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศระหวางผใชในเขตกรงเทพฯและปรมณฑลและผใชในเขตภมภาคคอนขางกวาง

นอกจากน ย งม ขอคดเหนกลบมาวากระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยนาจะทำใหเรองวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนบทบาทหนงของทองถนเพอใหทองถนชวยกนผลกดนและขบเคลอนในการนำวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาพฒนาชมชนของตนเอง

: 20

Page 21: HORIZON magazine vol 5

2,000,000,000 เปนจำนวนประชากรผสงอายในอก42ปขางหนาจากประชากรทงหมด9,200คน

73.2เปนอายขยเฉลยของคนไทยในปค.ศ.2549

พลงงาน

สบเนองจากขอเทจจรงเกยวกบพลงงาน 3 ประการคอ 1.ปรมาณประชากรโลกทเพมขนและการเตบโตทางเศรษฐกจทำใหมความตองการใชพลงงานเพมขน2.ทวโลกตองดนรนตอสเพอหาแหลงพลงงานทจะรกษาการเตบโตของตวเองและ3.ผลกระทบตอสงแวดลอมตงเครยดมากขน

ทำใหเมอมองไปในอนาคตขางหนา แนวโนมเศรษฐกจจะยงคงเตบโตขณะเดยวกนความตองการใชพลงงานกเตบโตเพมขนอยางรวดเรวไมตำกวา 2 เทาใน20ปขางหนาโดยเฉพาะในแถบเอเชย!

ทำใหนำมนและกาซจากแหลงทหาไดงายจากนำมนและกาซธรรมชาตในแบบเดม แมจะไมหมดไปในทนทแตกไมเพยงพอกบการเตบโต

สงผลใหตองหนไปหาพลงงานทางเลอกอนๆเชน พลงงานชวภาพ นวเคลยร พลงงานทดแทนพลงงานผสมหรอในป2643พนฐานระบบพลงงานโลกจะตางไปจากวนนอกทงหลายประเทศจะเรมมการทำสญญาเพอจบจองแหลงพลงงานเพมมากขน

สำหรบประเดนดานความมนคงพลงงานของประเทศไทย เพอเปนการรองรบความตองการดานพลงงานทสงขนเรอยๆ นน พลงงานทดแทนทคาดวาจะมศกยภาพและความเปนไปไดสง มแนวโนมจะมงไปทพลงงานจากชวมวลเปนหลก ซงไดแก เชอเพลงไบโอดเซล

เมอพจารณาผลการพยากรณความตองการนำมนไบโอดเซลในอก 20 ปขางหนา ซงคาดวาจะมความตองการ4-8ลานลตรตอวน(กรณตำสดถงกรณสงสด)จำเปนตองเพมการผลตปาลมนำมน ใหมากขนอยางนอย 2-4 เทาจากปจจบน โดยเบองตนจะตองขยายพนทปลกปาลมนำมน

อยางไรกด โครงการพฒนาพลงงานของประเทศไทยโดยสวนใหญ มกจะไดรบการตอตานจากชมชนอยเนองๆ ไมวาจะเปนการใชพลงนำเพอผลตไฟฟา การสรางโรงไฟฟาถานหน หรอการวางทอกาซธรรมชาต

ในบางกรณ แมกระทงโรงไฟฟาทใชพลงงานหมนเวยนเชนชวมวลกไมไดรบการยอมรบทงนอาจมสาเหตหลายประการเชนประสบการณทเคยไดรบผลกระทบโดยตรงจากโครงการเหลานน การขาดความเขาใจในสวนของชมชน การขาดการสอสารทดจากเจาของโครงการและการชดเชยความเสยหายทไมเหมาะสม

การจดแผนวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมจงนาจะเปนกลไกสำคญทจะไปชวยผลกดนใหมกระบวนการคดทเปนระบบมการดำเนนการตรวจสอบขอเทจจรงผลดผลเสยของเทคโนโลยตางๆเพอนำมาวเคราะหบนพนฐานของวทยาศาสตรและเทคโนโลยผานนโยบายพลงงานทเชอมโยงความเกยวของกบผมสวนไดเสยทกสวน

21 :

Page 22: HORIZON magazine vol 5

โอกาสจากความตนตวในความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอมจากการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ

โลก จะมผลทำใหการสรางงาน สรางรายได และการ

เจรญเตบโตของเศรษฐกจทมความยงยน(Green Jobs, Green Growth, GreenEconomy)สงเพมมากขนอยางเหนไดชด

ภายในปพ.ศ.2578คาดการณวาจนจะปลอยกาซคารบอนไดออกไซด คดเปนในสดสวนถง

เปอรเซนตของทวโลก

ถาอตราการผลตเชอเพลงฟอสซลของโลกคงทในระดบปจจบนโลกจะมนำมนและกาซธรรมชาตเหลอใชไดอกเพยง ป

1.5 ลาน ลตรเปนความตองการใชนำมนไบโอดเซลโดยเฉลยตอวน ณ ปจจบนของประเทศไทย หรอคดเปนปรมาณทเพมขนถง2.6-5.3เทา

การเกษตร

เราพจารณาประเดนสำคญตางๆ ทมอทธพลและสงผลกระทบตอสภาพเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมและความสามารถในการแขงขนของประเทศ ซงประเดนตางๆ เหลานสามารถจดกลมออกไดเปน 2สวนหลกๆคอ

ปจจยภายนอก เชน การคาการลงทนในระดบโลก/ภมภาค, ประชากรโลกทเพมสงขน, การเขาสสงคมผสงอาย(AgingSociety),ความเสอมสภาพของสงแวดลอม,สภาพการเปลยนแปลงทางภมอากาศโลก,โรคอบตใหมและการขาดแคลนนำในอนาคต

ปจจยภายใน เชน ทางเลอกระหวางการทำเกษตรบนทดนขนาดใหญหรอการทำเกษตรบนทดนขนาดเลก, ปญหาความมนคงทางพลงงานและความมนคงทางอาหาร, ชองวางระหวางคนรวยคนจน, การเคลอนยายแรงงานภาคการเกษตรไปสภาคอตสาหกรรมการขาดแคลนบคลากร/แรงงาน, การบรหารความสมดลดานอาหารและพลงงาน เชน ขาว ขาวโพดปาลมนำมนออยยางปศสตวประมงและสตวนำผก

และอาหาร

ผลไมเปนตนในการทำแผนนอกจากจะตองพจารณา

ในประเดนขางตนแลวกจะตองมการคดแนวทางกลไกในการผลกดนแผนไปสการปฏบต ซงจะตองมองไปถงการบรหารจดการในดานตางๆ

ขอยกตวอยางหนงเพอใหเหนภาพเชนการชวาทศทางของการเกษตรไทยจะไปทางใด? จากแนวโนมของปรมาณนำทลดลงและความตองการนำทมากขนทำใหการทำเกษตรในหลายพนทของไทยในปจจบนและอนาคตมขอจำกดเพมมากขน

เราควรยอนกลบมาหนงกาวหรอไมเพอพจารณาแนวทางในการพฒนาภาคการเกษตรอยางรอบคอบวาเราจะมงหนาไปในทศทางเดมในการเพมผลผลตทเปนสนคาการเกษตรพนฐาน โดยพยายามเพมพนทในการทำเกษตรใหมากขนโดยมขอจำกดททาทายรออยเบองหนา(เชนเรองนำเรองตนทนการผลตทสงขน)

หรอวาเราจะเปลยนทศทางการพฒนามาเปนการลดพนทเพาะปลกใหนอยลงแตหนไปรบซอสนคาหรอวาลงทนทำการเกษตรในประเทศอนทคมคากวา (เชน การลงทนปลกขาวในเวยดนาม เนองจากมพนทอดมสมบรณและคาแรงถก)หรอวาหนมาเนนการแปรรปและสงเสรมอตสาหกรรมตอเนองภาคการเกษตรทมมลคาเพมสงขน?

นเปนโจทยหนงทเรายกขนมาเพอสาธตวา เราตองเลอก ‘หนทาง’ ในการเดนไปขางหนา เพอตอบสนองตอแนวโนมความตองการและการเปลยนแปลงของโลกได

Page 23: HORIZON magazine vol 5

พวกเราประทบใจขอเทจจรงทคนพบวา ‘เกษตรกรหวแหลมกวานกวทยาศาสตร’ พวกเขาใชเทคโนโลยระดบพนฐานแตทำใหเพมYieldไดเชนกนเพยงแคผลตนำมลสกรหมกฉดพนในนาขาวในเวลาและปรมาณทเหมาะสมกเปนลดผลกระทบจากของเสยและเปนการเพมทงธาตอาหาร ลดการเกดโรคแมลง และกระตนฮอรโมนเรงการเจรญเตบโตของพชไดในตว หรอวาการตดแตงกงตนมนสำปะหลง กสามารถเพม Yieldหวมนทอยใตดนไดแลว

หรออยางการทเราเอาเชอกไปผกทกงตนลำไยซกระยะใหตนลำไยรสกวาอดอดตองเอาชวตรอด พอเราคลายเชอกตนลำไยกผลตดอกออกผลมากกวาเดม ฟงดแลวเหมอนไสยศาสตรนะครบ แตความจรงเปนวทยาศาสตรเพราะสามารถทำซำไดและพสจนไดจรง แตถาอยากใหคนเราคดอะไรออกมาดๆ มากขนนกวทยทงหลายหามเอาวธการเรงลำไยไปลองกบตวเองนะครบเดยวจะหายใจไมออกเอา

10,023.4 ลาน ดอลลาร เปนมลคาการสงออกทงสนคาเกษตรและอตสาหกรรมเกษตรในชวงครงปแรก

รอย ละ21ของพนทประเทศไทยคอนาขาว

กลม การ เปลยนแปลง วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม

ดวยสภาพสงคมและเศรษฐกจมการเปลยนแปลงตลอดเวลานอกจากนวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมกมความกาวหนาอยางไมหยดยงทง2สวนตางเปนแรงผลกดนซงกนและกน

การทำแผน วทน. ในกรอบระยะเวลา 10 ปจงจำเปนตองศกษาแนวโนมของเทคโนโลยหลกๆของโลกไดแกเทคโนโลยชวภาพเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเทคโนโลยวสดและนาโนเทคโนโลย

โดยพจารณาความกาวหนาของเทคโนโลยตางๆทผานมา เทคโนโลยใหมๆทเกดจากการควบรวมหรอการแตกแขนงของเทคโนโลยเหลาน

รวมถงแนวโนมและการประยกตใชเทคโนโลยผลกระทบจากการประยกตใชเทคโนโลย สถานภาพและศกยภาพเทคโนโลยของไทยในสาขาตางๆ ทงในมตการวจยพฒนาและการประยกตใชรวมถงการคาดการณอนาคตของเทคโนโลยเหลานน ซงขอมลเหลานจะนำไปสขอเสนอแนะทศทางการพฒนาวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมทสอดคลองกบทศทางการพฒนาของประเทศ

ความทาทายของเราอยทการมองหาความตองการทแทจร ง ของไทย ท ง ในภาคอตสาหกรรมและชวตความเปนอยทดของคนไทย แลว

แปลโจทยเหลานนใหเปนความตองการทาง วทน. และพจารณา

วาสถานภาพของวทน.ในประเทศไทยณปจจบนอยทใด

นคอตนทนเดมทมอยในมอเราตองทำอะไรบางในอก10ปขางหนาจงจะไปตอบโจทยเหลานนและทตองทำนน อาศยปจจยอะไรบาง Input ของภาครฐคออะไรบาง Input ของภาคเอกชนคออะไรหนวยงานหรอองคกรไหนทมสวนรบผดชอบ ตองลงทนในแตละเรองเทาใดเปนตน

90.8 เปอรเซนตคอสดสวนของครวเรอนทอยนอกเขตเทศบาลซงไมมเครองคอมพวเตอรใช

23 :

Page 24: HORIZON magazine vol 5

ผลสบเนองจากแนวโนมการเปลยนแปลงและแนวทางการปรบตวตอผลกระทบจากภาวะโลกรอนของโลกในปทผานมาไดสงผลกระทบกบประเทศไทยโดยตรงประเดนการเปลยนแปลงหลกๆ ไดแก การกดกนทางการคาทไมใชภาษการกาวสสงคมคารบอนตำและการปรบตวตอภาวะโลกรอน ปญหาความมนคงและการขาดแคลนพลงงาน การเปลยนกระบวนทศนไปสการใชพลงงานเพอสงแวดลอม อตราการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทยสงขนมากกาซเรอนกระจกและมลพษสงผลตอการลงทนของประเทศ

เราจงวเคราะหประเดนและความทาทายหลกทงในบรบทของโลกและของประเทศจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ทสงผลกระทบตอทรพยากรและสงแวดลอม แนวโนมของการเปลยนแปลง โอกาสในการปรบตว การใชทรพยากร การปองกนสงแวดลอมและศกยภาพในการปรบตวและลดผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

รวมถงการลดการปลอยกาซเรอนกระจกนอกเหนอจากภาคพลงงานโดยวเคราะหความสมพนธและเชอมโยงระหวางประเดนตางๆในการใชทรพยากรแบบยงยน ไดแก การใชพนทการเกษตรและปาไม การใชทรพยากรนำ

รวมทงวเคราะหความสมพนธและเชอมโยงของประเดนตอสงแวดลอม เชน การปองกนชายฝง

ผลทคาดวาจะไดรบคอขอมลความรเกยวกบสภาพแวดลอมทเปนจรงของประเทศไทยในดานทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ซงจะชวยสนบสนนการกำหนดกลยทธและมาตรการทนำไปสการแกปญหาอยางตรงจด การพฒนาสาขาทประเทศไทยมความไดเปรยบและสามารถนำไปสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ

477,885.38 ตาราง กโลเมตร เปนพนทเสยงตอการเกดมลพษทางนำซงประเทศไทยมพนททงหมด513,120ตารางกโลเมตร

35วนเปนระยะเวลาการละลายของภเขานำแขงหลายกอนทลอยอยในทะเลอนเกดจากการแตกของหนาผานำแขง‘ลารเซน-บ’ขนาด3,250ตารางกโลเมตรในป2545 การใชเวลาละลายภเขานำแขงอนรวดเรวนสบเนองจากอณหภมโลกทสงขน

แผน ทรพยากรธรรมชาต สง แวดลอม และ การ เปลยนแปลง สภาพ ภม อากาศ

การสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ การลดมลพษ รวมทง วเคราะหความสมพนธ/ความเชอมโยง

ระหวางประเดนและความทาทายดงกลาวกบสงคม เศรษฐกจ อาหาร

และการเกษตร การสาธารณสข พลงงาน และภมรฐศาสตร

ทงหมดนเพอเสนอแนะสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยทจำเปนสำหรบรองรบการพฒนาและมาตรการการใชทรพยากรแบบยงยนและการปองกนสงแวดลอม ภายใตการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศใน10-20ปขางหนา โดยครอบคลม เทคโนโลยการปรบตวดานการเกษตร เทคโนโลยการปองกนรกษาปาไมเทคโนโลยดานการจดการแหลงนำและเทคโนโลยดานการปองกนและรกษาชายฝงรวมทงเทคโนโลยการลดกาซเรอนกระจกทไมเกยวกบภาคพลงงาน

รวมท งเสนอแนะยทธศาสตร การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมดานการใชทรพยากรแบบยงยนและการปองกนสงแวดลอมทมลำดบความสำคญสงสำหรบประเทศไทยโดยครอบคลมยทธศาสตรดานการวจยพฒนาและสาธต (RD&D)ดานการถายทอดเทคโนโลย ดานการพฒนาขดความสามารถเชงสถาบนและโครงสรางพนฐาน ดานความรวมมอระหวางประเทศและภายในประเทศ

โดยรวมความเชอมโยงกบ THAIST (สถาบนวทยาศาสตรและเทคโนโลยชนสง)และดานการพฒนาทรพยากรมนษยทเกยวของ พรอมทงการสรางความตระหนกของสาธารณชน และจดทำขอเสนอแนะเชงนโยบายทจะสงเสรมใหมการนำ ยทธศาสตรการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมดงกลาวไปสการปฏบต

: 24

Page 25: HORIZON magazine vol 5

กลม สขภาพ และ คณภาพ ชวต

แนวโนมและประเดนทาทายของกลมสขภาพและคณภาพชวตมความสมพนธกบกลมสงคมคอนขางมากเนองจากแนวโนมและแรงผลกดนทเกดขนกบวถชวตผคนลวนแตสงผลตอทงสขภาพกายและสขภาพจตทงทางตรงและทางออม

ทงนการทผคนจะมสขภาพและคณภาพชวตทดหรอไม มไดขนอยกบการจดการหรอนโยบายภาครฐแตเพยงอยางเดยว แตขนอยกบความสามารถของประชาชนในการปรบตวเขากบการเปลยนแปลงสามารถรเทาทนกบสงใหมๆ ทเกดขนและปรบใชใหเกดประโยชนมากกวากอใหเกดโทษ ปจจยผลกดนทสำคญตอสขภาพอาจแบงไดเปน4กลมคอ

กระแสโลกาภวตน/สงคมผสงอาย/การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ/สงคมดจตอล

นอกจากน แนวโนมการเปนศนยกลางทางการแพทย(MedicalHub)ของประเทศไทยมสงขนเนองจากการแพทยของประเทศไทยเปนทเชอมนและยอมรบของประเทศอนๆ ประกอบกบประเทศไทยมจดเดนดานการใหบรการและการมสถานททองเทยว ทำใหมคนไขจากทงใหแถบประเทศยโรปและตะวนออกกลางนยมเขามาพกรกษาตวในประเทศไทย

อยางไรกตามการทประเทศไทยพฒนาไปสการเปนศนยกลางการแพทยมประเดนทตองพจารณาในดานการใชทรพยากรภายในประเทศโดยเฉพาะบคลากรทางการแพทยทไมเพยงพอตอประชากรไทยเอง

จากการสมภาษณผทรงคณวฒในระบบสขภาพ มความเหนทสอดคลองคลองกนคอตองการใหประชาชนชาวไทยสามารถเขาถงบรการดานสขภาพไดอยางทวถงและมความเทาเทยมกนในประชากร

ทกฐานะกลมอาชพเชอชาตจากการศกษาขอมลดานการพฒนาเทคโนโลย

ดานสขภาพในภาคเอกชน แมวาในปจจบนยงมจำนวนผประกอบการทใหความสนใจในธรกจดานเทคโนโลยสขภาพและมผประกอบการทประสบความสำเรจในดานนนอยมากแตอยางไรกตามเรมมจำนวนผประกอบการทใหความสนใจมากขน และเกดความรวมมอในภาคสวนตางๆในการพฒนาธรกจเทคโนโลยมากขน

1 : 5,000คนเปนสดสวนแพทยตอประชากรทองคกรอนามยโลกกำหนด

1 : 1,800คนเปนสดสวนทเหมาะสมตอคณภาพการรกษาคนไขใหมคณภาพ

1 : 5,300 คนเปนสดสวนแพทยตอประชากรในภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทย

25 :

Page 26: HORIZON magazine vol 5

กลม เศรษฐกจ การ คา

แนวโนมการรวมกลมทางเศรษฐกจ จะกอใหเกดความเสยเปรยบทางการคาของประเทศนอกกลม แตขณะเดยวกนกเปนโอกาสในการขยายตลาดไดเชนกน หากสามารถเจาะตลาดประเทศใดประเทศหนงในกลมเศรษฐกจหนงๆไดเนองจากการเคลอนยายสนคาและบรการภายในกลมจะมความเสรมากขน

ทงน การรวมกลมเศรษฐกจทมความสำคญและมผลกระทบสงตอไทยคอการรวมตวเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายในป 2015 ซงมประเดนสำคญทตองเตรยมความพรอมรองรบ อาท การเคลอนยายแรงงานเสรรวมถงการไหลออกของแรงงานความรและการปรบกฎระเบยบและมาตรฐานการผลตสนคาใหมความสอดคลองกนเปนตน

ถงแมการเปดเสรทางการคาจะทำใหมาตรการกดกนทางการคาทใชภาษคอยๆ หมดไป แตจะมการสรางมาตรการกดกนรปแบบใหมๆทจะตองอาศยการพสจนทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

กำหนดเหลานจะกอใหเกดขอกลาวหาวาสนคาทสงไปขายไมปฏบตตามขอกำหนดซงผสงออกจะตองทำการตรวจสอบพสจนเพอลบลางขอกลาวหา ซงตองอาศยกระบวนการทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ทงนในประเทศทพฒนาแลวภาคเอกชนจะเขา

มามบทบาทในการจดทำขอกำหนดทางการคาเองดวยในขณะทประเทศไทยและประเทศในอาเซยน ซงถอวาเปนผสงออกสนคาเกษตรรายใหญ ยงตองปฏบตตามขอกำหนดทจดทำโดยประเทศผนำเขาโดยยงไมสามารถกาวขนมาเปนผกำหนดมาตรฐานเองได

ปญหาสงแวดลอมและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เปนแรงผลกดนใหภาคการผลตตองปรบเปลยนรปแบบการผลตเพอลดการกอมลภาวะ รกษาสงแวดลอมและลดการใชพลงงานโดยเฉพาะการเจรจาเรองการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศซงมแนวโนมจะผลกดนใหทกประเทศตองมสวนรบผดชอบในการลดการปลดปลอยคารบอน จะสงผลใหภาคการผลตไทยอาจจะตองเขามารวมรบภาระในการลดการปลดปลอยคารบอนดวย

จงตองมการเตรยมความพรอมรบภาระดงกลาวตงแตในปจจบน นอกจากน พฤตกรรมผบรโภคในโลกยงมแนวโนมจะใหความใสใจในเรองสขอนามยสงแวดลอม การใชแรงงานเดก ฯลฯ ซงควรมการสนบสนนการผลตทมความรบผดชอบตอสงคม ควบคไปกบการรณรงคใหผบรโภคมความใสใจตอสขภาพอนามยในการบรโภคการรกษาสงแวดลอมฯลฯ

ในบางครงการเปนหนวยงานทำแผน คนทวไปจะเขาใจวาพวกเรานงอยบนหอคอยงาชางและจะเขาใจปญหาทแทจรงไดอยางไรแตกระบวนการทำแผนของสวทน.รวมถงกลมเศรษฐกจการคาจะเนนการหาขอมลแบบภาคสนามและเปนขอมลเชงลกโดยเปนการออกไปสมภาษณภาค

อตสาหกรรม ภาครฐ ในสาขาททถอวามความสำคญตอเศรษฐกจการคาของประเทศ

พวกเราจะแบงทมกนรบผดชอบการออกไปสมภาษณตงแตผทรงคณวฒในสาขาตางๆ ตวแทนของภาคอตสาหกรรมจนถงผประกอบการ เพอพยายามสะทอนภาพปญหาทแทจรงและความตองการของภาคอตสาหกรรม

ดงนน การเขามารวมเปนหนงในทมเศรษฐกจการคาหนงในกระบวนการทำแผนวทน.ทำใหพวกเรามโอกาสไดเขาพบเพอสมภาษณพดคยกบผเชยวชาญและผทรงคณวฒในหลากหลายสาขา ทแสดงใหเหนวา ทจรงแลวเรองเศรษฐกจกบการใชวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมไมใชเรองทไกลตว

ยกตวอยางเชน ในอตสาหกรรมทองเทยว มการนำไบโอเทคโนโลยเขาไปชวยรกษาสภาพของแหลงทองเทยวใหมความยงยน

มาตรการ รป แบบ ใหมๆ ท เกด ขน บน โลก

REACH (Registration, Evaluation+& Authorization of Chemicals) -ขอกำหนดเกยวกบการใชสารเคมของสหภาพยโรปEUP (Energy Using Products)+– การควบคมผลตภณฑดานการใชพลงงานGHS(GlobalHarmonizedSystem+for Classification & Labelingof Chemicals) - เปนการจดกลมผลตภณฑเคมและการตดฉลากSPS (Sanitary and Phytosanitary+Measures) - ขอ กำหนดด านสขอนามยและสขอนามยพชเปนตน

: 26

Page 27: HORIZON magazine vol 5

หลงการประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.2540คอจดเปลยนทสำคญในการกระจายอำนาจลงมายงทองถน และเมอทศทางการพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท11มงสรางภมคมกนตอการเปลยนแปลงโดยเสรมรากฐานของประเทศดานตางๆ ใหเขมแขงและสรางโอกาสใหประเทศสามารถเจรญกาวหนาตอไป

วทน. จงมบทบาทสำคญในเชงยทธศาสตรตอการพฒนาประเทศ ทงในระดบชาตและระดบชมชนทองถนอนเปนฐานรากของสงคม การวจยพฒนาและประยกตใช วทน. ในระดบภมภาค ทองถนและชมชนจงเปนสงทละเลยเสยมได

การทำงานในรปแบบเครอขายเปนรปแบบทเหมาะสมกบสถานการณปจจบนของโลก ทความสมพนธของคนกลมตางๆ ในสงคมมลกษณะเชอมโยงกบในแนวราบมากขนและมปฏสมพนธกนมากขนดวยเทคโนโลยการสอสารเขาถงไดเกอบทกททกเวลา

ความสมพนธในแนวดงมความสำคญลดนอยลงในประเทศไทยกเชนเดยวกน จะเหนไดประชาชนทรวมตวกนเปนชมชนเชอมโยงกนเปนเครอขายทงในโลกจรงและโลกไซเบอร

ชมชนทองถนกมการรวมกลมและขยายเครอขายการพฒนาเพอพงตนเองมากขนการสงเสรมวทน.ระดบทองถนจงปฏเสธการมสวนรวมของ อปท. และ

ทมวจยประเดนกระจายอำนาจไดทำงานรวมกบทมวจยประเดนอนๆ อยางใกลชดโดยเฉพาะประเดนสงคมและวถชวต โดยไดรวมกนออกไปสมภาษณผทรงคณวฒหลายทานทไดใหความกรณาแบงปนความรและประสบการณอนมคา และเปนขอมลพนฐานทสำคญในการจดทำนโยบายและแผนวทน.ทเกยวของกบประเดนการกระจายอำนาจ

นอกจากนเรายงไดทปรกษามาชวยศกษาเพมเตมในประเดนเฉพาะทเกยวกบกฎหมายและกฎระเบยบตางๆ ดวย ผทรงคณวฒทานหนงทกรณาเปดบานใหเราเขาสมภาษณคอ อ.ไพบลย วฒนศรธรรม อดตรองนายกรฐมนตร โดยทานไดสนทนากบเราเปนเวลารวม 2 ชวโมง แถมยงกรณานำพวกเราเดนชมสวนหลงบานอนรมรนดวยแมกไมนานาพรรณจงเปนความประทบใจททมงานจะจดจำมรลม

องคกรชมชนในทองถนไมได นโยบายและแผนระดบชาตดาน วทน. จงตองสงเสรมใหเกดการทำงานเปนเครอขายระหวางภาครฐ(สวนกลางสวนภมภาคสวนทองถน)ภาคเอกชนภาคประชาสงคมและภาควชาการ(สถาบนการศกษา/วจยในแตละภมภาค)ดวยระบบและกลไกสนบสนนทเหมาะสม

ปจจบน กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยมบนทกความเขาใจรวมกบกระทรวงมหาดไทยในการบรณาการงานดาน วทน. กบจงหวดและกลมจงหวดโดยใชโครงสรางพนฐานทมอย เชน คลนกเทคโนโลย,อทยานวทยาศาสตร และเครอขายความรวมมอกบมหาวทยาลยตางๆใหเปนประโยชนการพฒนาพนท

ปจจบน มแผนงบประมาณดาน วทน. ทเชอมโยงกบการกระจายอำนาจและแผนชมชนเพอเปนแรงจงใจใหชมชนและอปท.ผนวกวทน.เขาสกระบวนการพฒนาทองถนและชมชนในการสนบสนนภาคการผลตและบรการเพอเศรษฐกจชมชนทเขมแขงและการพฒนาคณภาพชวต ยกระดบรายได กระจายความเจรญและลดความเหลอมลำระหวางเมองกบชนบทอนเปนโจทยสำคญของการปฏรปประเทศไทยเพอบรรลวสยทศนตามแผนพฒนาฯฉบบท11ทวา

“สงคมอยรวมกนอยางมความสขดวยความเสมอภาคเปนธรรมและมภมคมกนตอการเปลยนแปลง”

การกระจายอำนาจ

27 :

Page 28: HORIZON magazine vol 5

statistic FEaturEs

01การ เปลยนแปลง โครงสราง ประชากร • มการคาดการณวาในอก40ปขาง

หนา โลกจะมสดสวนประชากรสงอายเพมขน(2,000ลานคนจากประชากรทงหมด9,200คน)

• คนไทยจะมอายยนยาวขนจากทเคยมอายคาดหมายเฉลย60ปในป2510เพมขนเปน73.2ปในป2549และจะมจำนวนเพมขนเปนรอยละ 20 ของประชากรทงหมดในอก 20 ปขางหนา (สดสวนคนวยแรงงานตอผสงอายจะเปลยนไปจาก6คน:1คนในป2550เปน3คน:1คนในป2570(ทมา : วสย ทศน ประเทศไทย ส ป 2570, เอกสาร ประกอบ การ ประชม ประจำ ป 2551

ของ สำนกงาน คณะ กรรมการ พฒนาการ เศรษฐกจ และ สงคม แหง ชาต.)

02การ เปลยน ขว อำนาจ ทาง เศรษฐกจ• ในอนาคตจะมการเปลยนขวอำนาจทางเศรษฐกจจากอเมรกายโรปและญปน(สวนแบงGDPจาก

รอยละ51ในป2000เปนรอยละ21ในป2040)เปนประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออก(สวนแบงGDPจากรอยละ22ในป2000เปนรอยละ63ในป2040)ทมา : New School Economic Review. [Online]. Available: http://newschooljournal.com/tag/robert-w-fogel/ (July 2010).

ทมา ภาพ : Senior Journal.Com.[Online].Available: http://seniorjournal.com/NEWS/

SeniorStats/2007/7-03-16-NineTrends.htm. (April 2010)

AGE65+

AGE<5

1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2030 2040 20505%

10%

15%

20%

YOUNG CHILDREN AND OLDER PEOPLE AS A PERCENTAGE OF GLOBAL POPULATION

Sorce: United Nation Department of Economic and Social Affaies,Population Division.World Population Prospects.The 2004 Revision.New York: United Nations,2005

World GDP Distribution 2000 & 2040

Year

200

0Year 2040Sorce:Fogel2009

AsianTigers

AsianTigers

China

China

India

India

USA

USA

EU15

EU15

Japan

JapanRest of World

Rest of World

51%

51%

21%

12%

16%

6%

บรรยาย ใต ภาพ : Global GDP Forecasts for 2040 Indicates a Serious Change in the World Economy

สรพร ทพยโสภณ

: 28

5Megatrends:ChallengesforSTIPolicy

Page 29: HORIZON magazine vol 5

03 การ เปล ย น แปลง สภาพ ภม อากาศ

• ‘นาซา’ เปดเผยแผนทแสดงความเปล ยนแปลงของอณหภมพนผวโลกซงเปนผลจากการวเคราะหขอมลทบนทกตอเนองจากแหลงขอมล 3 แหลง ไดแกสถานอตนยมวทยามากกวา1,000สถานทวโลก ขอมลดาวเทยมสำหรบอณหภมผวนำทะเล และสถานวจยแอนตารกตกา สรปไดดงน 1) ในชวง 10 ปทผานมาป 2005 เปนปทรอนทสด และป2008เปนปทเยนทสด2)ในชวง30ปทผานมาอณหภมพนผวโลกมแนวโนมสงขนประมาณ0.2องศาเซลเซยสตอทศวรรษและ3)เมอเทยบกบเมอ130ปทแลวอณหภมเฉลยทวโลกสงขนประมาณ 0.8องศาเซลเซยสทมา : http://www.nasa.gov/topics/earth/features/

temp-analysis-2009.html อาง ใน นตยสาร สารคด ฉบบ ท

300 เดอน กมภาพนธ 2553.

04ความ ไม มนคง ทาง อาหาร• Food and Agricultural Organization (FAO) รายงานวา

ตงแตป1969-2009โลกมแนวโนมผหวโหย(Hunger)เพมขนโดยในป2009มจำนวน1.02พนลานคน(อยในภมภาคเอเชยแปซฟกมากทสด642ลานคนรองลงมาไดแกภมภาคแอฟรกาซบซาฮารา265ลานคน)โดยเปนผลมาจากการทมรายไดลดลงทำใหตองลดคาใชจายสวนอาหารโดยตดการบรโภคอาหารหลกออกไปลดความหลากหลายของอาหารและสารอาหารทบรโภคเปลยนมาบรโภคอาหารดอยคณภาพและไมปลอดภยทมา : Economic and Social Development Department Food and Agriculture Organization of the United

Nations Rome (October 2009). The State of Food Insecurity in the World Economic Crisis: Impacts and

Lessons Learned.

• FAO รายงานเพมเตมวา มแนวโนมวาราคาอาหารจะเพมขนทงน สาเหตสำคญททำใหราคาอาหารสงขน ไดแก ความไมมนคงทางอาหาร รวมถงการคาระหวางประเทศ, ขดจำกดดานความสามารถในการผลต,ทดนทสามารถทำการเพาะปลกได,สภาพอากาศทแปรปรวน

05การ เปน โรค จาก พฤตกรรม เสยง เพม ขน•World Health Organization

(WHO) รายงานวา สาเหตททำใหประชากรทกกลมประเทศตงแตประเทศทมรายไดตำไปจนถงประเทศทมรายไดสง เสยชวตสงสด 5อนดบแรก ไดแก ความดนโลหตสง การสบบหรนำตาลในเลอดสงการขาดการเคลอนไหว(Physical Inactivity) โรคอวนและนำหนกเกนทมา : World Health Organization (2009). GLOBAL HEALTH RISKS:

Mortality and Burden of Disease Attributable to Selected Major

Risks.

Trends in world hungerMillions

1050

950

900

850

800

750

0

1969-71

1979-81

1990-92

1995-97

2000-02

2004-06

2008

2009

1000

ทมา : Asian Food Information Center. [Online]. Available: http://www.afic.org/

undernutrition.php?switchto=2&news_id=1125. (July 2010).

HighBloodPressure

TobacouseHighBloodglucose

PhysicalinactivityOverweightandobesity

HighcholesterolUnsafesexAlcoholuse

ChildhoodunderweightIndoorsmokefromsolidfuels

Unsafewater,sanitation,hygieneLowfruitandvegetableintake

SuboptimalbreastfeedingUrbanoutdoorairpollution

Unsafehealth-careinjectionsIrondeficiency

OccupationalrisksVitaminAdeficiency

Zincdeficiency

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000

Mortality in thousands [total:58.8 million]

High income

Middle income

Low income

Death attributed to19 leading risk factors,by country income level, 2004

29 :

Page 30: HORIZON magazine vol 5

vision [ t e x t ] กองบรรณาธการ[ p h o t o ] อนช ยนตมต

: 30

น คอ ‘เสยง’ ของ คน ทำ แผน วทน. และ ‘เสยง’ ของ คน ท อยาก เหน ผลลพธ ท จะ ตาม มา จาก การ ม ‘แผน วทน.’ แผน วทน. ฉบบ น จะ ม สวน ใน การ กำหนด ทศทาง และ ‘ภาพ’ ของ ประเทศไทย ใน ระยะ เวลา 10 ป เพอ ให รอบคอบ รดกม กอน ‘ภาพ’ จะ ปรากฏ ลอง ฟง ‘เสยง’ ของ บคคล ทง 8 กน กอน ด กวา

เสยงของคนทำแผน

ฟงเสยงกอนเหนภาพ

01

ในชวงระยะเวลา10ปของแผนวทน.ฉบบนจะเปนแผนทดำเนนการควบคไปกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมฉบบท 11-12ฉะนน แผน วทน. จะเรมตนป2555จบทป2564มการจดทำเปน2ชวงชวงละ5ป เหมอนแผนของสภาพฒน ในขณะเดยวกนกคลอยตามกบแผนพฒนางานวจยแหงชาตของประเทศไทยฉบบท8และฉบบท9

จากการศกษาทง 9 เรอง ตอนนกเรมไดเปนมาตรการ เรมไดเหนภาพทเปน Key Issue สำคญๆทเกดเปนประเดนทประเทศไทยจะละเลยไมได จาก

KeyIssueทง9เรองนการศกษาจะนำไปสงานคนหาวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมทงปจจบนและอนาคต โดยแบงออกเปน 2 สวน สวนหนงคอสวนท‘มการดำเนนงานอยแลวและจำเปนตองมการดำเนนงานตอไป’ กบสวนทสอง คอ ‘เปนงานวทยาศาสตรเทคโนโลย และนวตกรรมทยงไมไดดำเนนการและจะชวยใหประเทศไทยผานพนชวงพฒนาแหงยคสมยนได’

งานทงสองสวนยงมแนวทางจากการจดทำแผนวานอกเหนอจากการแบงเปนเรองเกาทตองดำเนนงานตอยงมการจดทำมาตรการกลไกในเรองของการจดทำแผนในสวนกลางระดบกระทรวงและการจดทำแผนในระดบทองถนดวย

จากทเราทำแผน แนวทางการพฒนาจากการศกษาทง 9 เรอง เรากเกอบจะไดรปรางของแผนทเปนรปธรรมมากขนกอปรกบในอนาคตเราตองมการตดตามประเมนผลเราจงจดทำฐานขอมลวทน.แหงชาตขนมาซงฐานขอมลนเปนการบรณาการฐานขอมลภาครฐเพอเปนขอมลสถตในการตอบโจทยเศรษฐกจสงคมรวมถงวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรม

เพราะเมอกอนเรามองตวเลขเปนแคตวเลขแตตอนนเราพยายามปอนขาวปอนนำใหตวเลขใหเกดอาการอม เมออมมนกจะแสดงผลโดยการมลกมหลาน

ในตวเลขทกตวเลขทออกมา เราไมเพยงแครายงานตวเลขแลว แตเราจะวเคราะหตวเลขออกมาเปนนโยบายเราจะใชตวเลขนมาวเคราะหเสนอแนะเปนนโยบายเปนระยะๆทบอกวา‘ตวเลขไมอม’เพราะเรามองตวเลขแค60เปอรเซนตแตอก40เปอรเซนตเราไมใชเราจะใชตวเลขในการวเคราะหมากขนแลวสงเคราะหเปนนโยบายประกอบการตดตามในระยะสน

ตวเลขเปนตวบงชอยางหนงใหเหนสภาพของเมองไทยไดวาจรงๆแลวจากแผนพฒนาตางๆทำใหเมองไทยไปถงจดไหนแลว

เราจะทำอยางไรใหประชาชนกวา 60 ลานคน

ผศ.ดร.ณฐพล นมมานพชรนทร ผอำนวยการฝายวจยและการจดการนโยบาย แหง สวทน.

Page 31: HORIZON magazine vol 5

กตพงค พรอมวงค ผอำนวยการฝายวจยและการจดนโยบาย สวทน.

02

การทำแผน วทน. เราตองเรมทำความเขาใจวา ‘โจทยของประเทศ’คออะไรแลววทน.มนเกยวของอยางไรหลงจากนนกจะมการวเคราะหวจยนโยบายจนกระทงเขาใจมน แลวจงเอามาทำ Policy Formulation คอกลนสกดสงเคราะหใหเปนเชงนโยบายพยายามดงเอาประเดนทจำเปนตองมการตดสนใจเชงนโยบาย พอไดแบบน กจะมองวาในทางปฏบตจะทำอยางไร กตองมการทำงานรวมกบคนอน พอผานกระบวนการน เรากมานงคดวาจะตดตามประเมนผลอยางไร แผนทำเสรจไมใชเรายดแบบนตลอดไป เรากตองประเมนวาสงคมมนเปลยนไปทางไหนกตองปรบเปลยน

แผนวทน.ตองชวยแกปญหาของประเทศในทกมตเชนในปจจบนระบบการคาของโลกมความเสรมากขนมการรวมมอทางการคามากขนสมยกอนถาเราจะกดกนคนอนกใชวธเกบภาษใหสง แตวนนทำเชนนนไมไดแลวดวยขอตกลงตางๆ ทคคาทำกนในหลายเวทเชนWTO ทกวงกบอกวาตองทำใหการคาเสรมากขนภาษตองนอยลงเราจะไปทวนกระแสโลกเกบภาษแพงๆ

ไมไดเพราะเราตองทำการคากบโลกเรากตองทำใหภาษมนนอยลงซงหลายประเทศ

กไปคดวธอนในการทจะกดกนคนอนวธหนงทคดไดคอกดกนทางเทคนค เราเรยกวาNon-tariffBarrierบางคนกเรยกวาTechnicalBarrier toTradeกไปคดในเชงเทคนคเชนเอาเรองของสงแวดลอมเปนตวกำหนดสมมต ไทยจะสงออกขาวไปขายในญปน ญปนอาจจะกำหนดวา ขาวทผลตจากไทยตองไมปลอยกาซเรอนกระจกเกนเทานนเทานอนทสองทจะเอามากดกนไดคอเรองมาตรฐานเชนสงกงออกไปขายทอยซงเขากำหนดสารตกคางในกงไวตำมากตำจนกระทงเราแทบจะไมมเครองมอทจะไปdetectดวยซำ

เราพยายามตอบโจทยเพอออกไปสในขอจำกดนนใหได ซงเราตองมาคดตอนะ เพราะนคอโจทยในเชงเศรษฐกจ แตเราตองแปลงโจทยทางเศรษฐกจนกลบวาแลวในเชงเทคโนโลยจะไปทำอะไรเชนเรารวาในอนาคตเขาจะเอาเรองการปลอยกาซเรอนกระจกมาควบคมทเราเรยกคารบอนฟตพรนทในเรองของการคาใครเกนมาตรฐานจะไมซอ เราตองแปลงโจทยพวกนมาวาเราตองทำอะไรในเชงวทน.

เชน เราจะรไดอยางไรวามนตองปลอยกาซเรอนกระจกแคไหน เรากทำวจยเพอใหเกดองคความรวานคอมาตรฐานทเราทำได เพอเอาไปยนหยดกบคนอน ไมอยางนนคนอนกกำหนดเราฝายเดยว แลวเรากทำตามนนไมได

ในทางกฎหมายทกอตง สวทน. กไดกำหนดหนาทหลกใหทำนโยบายและแผนวทน.และไดเนนในเรองของการพฒนากำลงคนทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยเอาไวดวยซงคนกลมนตองออกไปทำหนาทหลายๆอยางเชนทำวจยพฒนาเทคโนโลย

ในกฎหมายกกำหนดดวยวาใหมสถาบนอนหนงชอวาTHAISTสถาบนนทำหนาทในการประสานงานกบหนวยงานตางๆ ทเกยวของในการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาคนระดบสงของประเทศทงภายในและตางประเทศประสานงานใหเกดพารทเนอรเหลานมาทำงานเปนเครอขาย และเกดผลตอการพฒนากำลงคนระดบสงและการพฒนาเทคโนโลยของประเทศไทย

ผมคดวาในทสดแลวTHAISTตองไปในทศเดยว31 :

ไดรบประโยชนจากแผนวทน.ฉบบนดวยเราคงไมคดเขยนแผนเฉพาะบรษทขนาดใหญหรอบรษทขามชาตเพอการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมขนสงเพยงอยางเดยว แตเราพยายามเขยนแผนฉบบน

เพอใหมสวนในการผลกดนในระดบทองถน ชมชนสงคมเกษตรกรหรอฐานรากเพอใหเขาเกดการนำเอาวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมไปใชเพมจากทเขามอยแลวในลกษณะภมปญญาทองถน

Page 32: HORIZON magazine vol 5

03

หลกของการทำแผนตองมองในเรองไกลๆใหญๆตองมองใหทะลวาประเทศไทยตองการอะไรกนแน มนจงตองรประวตศาสตรดวยสำหรบคนทำแผน

ความเหนสวนตวผมแผนวทน.ควรจะองไปกบแผนสภาพฒนแลวตอยอดไปขางหนาเพราะสภาพฒนมอง5ปถาวทน.จะมอง10ปอยางนอย5ปแรกกควรคขนานไปกบสภาพฒนได แตไมใชเราปลอยแผนสภาพฒนเดนไป แผนพฒนากำลงผลตไฟฟาของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (PDP) กมแผนของเขา มนไมมประโยชนทจะมแผนเยอะๆ อาจจะมโทษดวยซำ เพอลดความสบสน เพอใหการทำงานมนสอดคลองกนไป วธการทดคอทำควบคกนไปกบการทำแผนสภาพฒน

สำหรบคนทวไป คณกไมจำเปนตองรจกแผนวทน.รจกแผนสภาพฒนกเทากบรจกแผนวทน.ในแงของทศทางแลวมากกวานนคนทวไปไมจำเปนตองรกได

กบแผนวทน.เวลาเราพดเรองแผนวทน.ทำไปทำมาถาไมมคนมาทำในดานวทยาศาสตรเทคโนโลยมนกไปไหนไมได ในสวนทจะเชอมไดหลกๆ ผมคดวาเราตองระบออกมาใหไดวาถาเราจะ Implementแผนวทน.แลวมนมประเดนทเกยวของกบเรองของคนทจะเขาไปทำใน

ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยตรงนTHAISTจะเขามาโดยเฉพาะเทคโนโลยในดานท ม ความตองการกำลงคนอยางเรงดวนตองการระดบสงตองการความรจากตางประเทศแบบนTHAISTจะเขามาเปนตวหนงทจะชวยขบเคลอนกระบวนการ

ลกลงไปอกระดบหนง ถาสภาพฒนตงเปามแนวทางแบบนแลววทน.จะเขาไปสอดแทรกยงไง

นอกจากน เราตองมองไปขางหนาดวย เรองทวนนมนยงไมเกดแตมนมความไมแนนอนวาอาจจะเกดกไดมนยงมอกหลายเรองแลวมนจะมาพนกบวทน.ยงมอกประเภททมนไมไดเรมจากเทคโนโลยแตมนมผลตอเทคโนโลยเชนFTA

สมมตมคำถามวาFTAระหวางไทยกบไตหวนควรทำไหมแลวผลดผลเสยเปนอยางไรพอมนเกดขนมามนกระทบการสงออกพดถงการสงออกกถามวาเราเขมแขงแคไหน พอถามวาเขมแขงแคไหนกมาถงเรองเทคโนโลย เรองแบบนเปนเรองทเราตองกำหนดจดยนหรอนโยบายใหชดวาตกลงแลวในมมมองของวทน.เราควรมFTAหรอไมกบใครในการจะตอบคำถามประเภทนไดเราตองการองคความรมหาศาล

วธคดแบบวทยาศาสตรอาจจะไมพอแลวพอมนประมวลเขามาเยอะขนาดนมนประมวลดวยเครองมอทางคณตศาสตรไมพอ ‘Foresight’ (กระบวนการมองอนาคต) จงเปนเครองมอทเราหยบมาใชในการมองไปขางหนาโดยการทำเรองทใหญและซบซอนประมวลออกมาใหเขาใจงายๆ กระบวนการ Foresight คอกระบวนการยอยสงทซบซอนแลวออกมาเปนภาพทโยงกนตดบางครงอาจมประโยชนกวาขอมลเปนตงๆกได

กระบวนการมองอนาคตพดถงความรทยงไมไดออกมาเปนตวหนงสอเชนถาเกดนกเจรจาการคาหรอนกสงแวดลอมไปเจรจาเวทระดบโลกเขาไมไดเอาขอมลในเอกสารไปเจรจา แตมนมาจากการทเขาเขาใจแลวสามารถเหนภาพ สามารถทจะตดสนใจทดได การทำForesightคอการทำใหคนเขาใจบรบทใหญๆ

Foresight จะมองวาจดไหนกระแสทกำลงวงแรง เวลามนวงแรงมนกระทบนนนไปหมดมนกระทบแลวเราจะรบมออยางไร เรากเอามาใชในการดำเนนนโยบายไดพอมองเหนวาจะเกดอะไรขน

อกอยางทForesightมองกคอสงทเคยอยเฉยๆวนหนงมนปะทขนมาเชนนำมนดบหลงสงครามโลกครงท 2 ราคามนไมเปลยนเลย ประโยชนเกดขนกบบรษทนำมนเพราะเขาขายของไดสบายเลย ไมกลวเรองราคาผนผวน ตลาดกตองการ พอราคามนนง

ดร.นเรศ ดำรงชยผอำนวยการศนยคาดการณเทคโนโลยเอเปค แหง สวทน.

: 32

Page 33: HORIZON magazine vol 5

วงการปโตรเคมกรวาวตถดบมนอยตว เขากวางแผนขยายกจการ

แตเวลาททนแกวงมนเรมยากแลวแตวาจดแรกทราคามนเรมพงมนพงมาหลงจากทมนนงอยเปนสบๆป ถาเรามชวตอยในยคหลงสงครามโลกสก 10-20 ปเราจะรสกวาโลกมนไหลไปตามการพฒนาเรามรถยนตมตเยนทงหมดเกดขนไดเพราะราคานำมนมนคงทแตถาวนหนงกระแสแรงๆ มนเกดเปลยนขนมาละ เกดอะไรขนนเปนประเดนทForesightพยายามจะมอง

ซงถามวาเรองแบบนเอาเอกสารเปนตงๆมาหาคำตอบไดไหมไมคอยไดหรอกมนตองอาศยการสงเกตสญญาณ เชน ตอนทราคานำมนจะขน สญญาณมนมสญญาณคอมนเรมเกดการรวมตวเขามาเปนกลมโอเปคใครทไมไหวตวกจะมองไปเรอยๆแตคนทเขาไหวตวเขากมองวาเดยวมนกรวมหวกนขนราคา แลวกระทบเรายงไงบาง กคดออกมาเลย กเกด Scenario ฉะนนหลกการกอยางทบอก อะไรทมนวงแรงวงเรวมนเกดผลกระทบ กบอะไรทมนเคยอยเฉยๆ แลวเกดเปลยนมนกเกดผลกระทบ หลกการเหลานเราเอาใชในการวางแผน

แลวเรองเลกๆละกมวธคาดการณในเชงเทคนค(Delphi)กคอวาตงคำถามใหชดๆเลยวาโทรศพทมอถอใน10ปมนจะทำอะไรไดอกบางถาเรานกออกมนกเปนประโยชนตอการวางแผน เมอเราคาดวามนจะเกดตอนไหน เชน รถไฮโดรเจน ผมเคยอานตอนมธยมวารถไฮโดรเจนเปนพลงงานรนตอไปของมนษย ตอนนนผมไมเชอนะนเกอบ30ปมาแลวแตมนเกดขนมนไมใชเรองหลอกมนไมเหมอนพลงงานนวเคลยรฟวชนอยางทเคยเปนขาว สดทายออกมาเปนของเก แตไฮโดรเจนเปนของจรง เพยงแตใชเวลานาน ถามวาเมอไหรเรามจะมรถพลงงานไฮโดรเจนวงตามทองถนนกคงใชเวลาอกสก20ปพอเรารวาอยางนอย20ปเรากรแลววาเรานาจะลงทนทำปมไฮโดรเจน มนกมประโยชน การคาดการณไปขางหนาโดยมงเปาเจาะเปนเรองๆไปมนกมประโยชน

ฉะนนม2แนวคอScenarioจะมองเรองใหญๆ ถาDelphiจะเจาะเปนเรองๆไปพอเอา2สวนนมารวมกนมนกมพลงเยอะนะในการใชประโยชนประเทศทเปนตวอยางของการใชประโยชนจากตวนคอญปนเขาทำทงสองแบบแลวมาใชในแผนวทน.ของเขา

อยากเหนอะไรจากแผนวทน.

สวนทสำคญทสดสำหรบพระราชบญญตวาดวยวทยาศาสตรเทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต พ.ศ. 2551 ฉบบน คอการกำหนดใหม การจดทำนโยบายและแผนระดบชาตวาดวยวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมเสนอตอคณะ

รฐมนตรการดำเนนการจดทำแผนนโยบายฯเปนเรองทดมาก เพราะจะเปนการทำใหผมสวนไดสวนเสยสามารถคดและเสนอแนะความเหน

จากขอมลตางๆ ทไดกลนกรองแลว จากการประสานงานทดยงของสำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) นอกจากการมสวนรวมของทกภาคสวนทเกยวของแลวตวนโยบายเองยงเปนสวนสำคญในการกำหนดทศทางและเปาหมายของการดำเนนงานดาน

วทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศไทยประเทศไทยเองยงมงบประมาณจำกดจงตองม

การเนน(Focus)เพอดำเนนการเปนบางเรองโดยหากประเทศไทยจะดำเนนการใน‘ทกเรอง’ของวทยาศาสตรและเทคโนโลยแลว ผลทไดจะไมมผลกระทบเทาทควรเปนการ‘เกลย’แหลงทรพยากรซงการเนนการดำเนนการในแตละเรองโดยมนโยบายเปนตวกำกบนนจะทำใหการดำเนนงานของทงประเทศไปในทศทางเดยวกนซงจะเกดผลกระทบไดสงมากในอนาคต

บทบาทของสวทน.ในการกำกบแผนนโยบายฯนบเปนมตใหมของวงการวทยาศาสตรไทยผมเองเชอวาแผนนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมของประเทศไทยจะเปนเครองมอขบเคลอนทสำคญในการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศไทยในอนาคต และจะสงผลใหเกดการพฒนาเศรษฐกจและสงคมตามมาโดยผลสดทายอยทการมคณภาพชวตทดขนของประชาชนชาวไทยทกคน

33 :

“ความ หวง และ มต ใหม ของ สงคม!”ศ.ดร.อมเรศ ภม รตน

Page 34: HORIZON magazine vol 5

“นำ ไป ส การ ลงมอ ทำ จรง!”

นาย แพทย สม ศกด ชณห รศ ม / กรรมการ และ เลขาธการ มลนธ สาธารณสข แหง ชาต

แผนยทธศาสตรทดจะเปนแนวทางใหหนวยงานตางๆทเกยวของกำหนดแผนของตนเองไดสอดคลองและเสรมพลงกนไดสเปาหมายรวมกนในการพฒนาประเทศโดยใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย แตการทำใหเกดแผนยทธศาสตรทมลกษณะดงกลาวตองมการจดการโดยการสรางการมสวนรวม รวมไปกบการใชเทคนค หรอกรอบวธการทำแผนทมประสทธภาพ เชน มการวเคราะหบทบาทองคกรตางๆรวมกนไมใชแคมากำหนดเปาหมายและยทธศาสตรรวมกนแลวกแจกเอกสารไปใหหนวยงานตางๆทำตามแนวทางทตกลงรวมกน เพราะอาจขาดการวเคราะหCriticalComponentsorActionsProgrammesทสอดคลองกบเปาหมายใหญและเปนหนาทของหนวยงานบางหนวย

โดยทวไปในภาคราชการ การมความเชอมโยงกบระบบ: 34

“ผม อยาก เหน การ เกด ใหม ของ คร วทยาศาสตร!”

วจารณ พา นช

ผมอยากเหนนโยบาย เปาหมาย และยทธศาสตร นำวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน. )เขาไปทำประโยชนแกคนไทยทกคน ทกกลมอาชพทกพนท ไมใชแค วทน.เพอคนในกลมทนสมยคอคนเมองเทานน นคอประเดนEquityของวทน.

ผมอยากเหนนโยบายเปาหมายและยทธศาสตรวทน. มเรองทางดานการศกษาในระบบ เขาไปผลกดนนโยบายการสรางครวทยาศาสตรทเหมาะสมตอการเปนครในศตวรรษท21ทความรงอกใหมรวดเรวและความรเกาลาสมยอยางรวดเรวจงตองการครวทยาศาสตรในชนมธยมทเรยนมาในสายวทยาศาสตรโดยตรง ไมใชเรยนดานวทยาศาสตรศกษา

บณฑตเหลานตองเรยนในคณะวทยาศาสตรไมใชในคณะศกษาศาสตร โดย สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา(กกอ.)ไดมมตกำหนดนโยบายนแลวเมอวนท5ส.ค.2553สวทน.นาจะนำเรองนเสนอคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต(กวทน.) ใหกำหนดจดยนใหสอดคลองและสนบสนนซงกนและกน เพอเปนกลไกปองกนการตอตานจากวงการครศาสตร/ศกษาศาสตร

อกประเดนหนงทกวทน.นาจะระบคอการเรยนการสอนวทยาศาสตรตองเปลยนจาก Cintent-Basedไปส Inquiry-Based นคอประเดนการเรยนการสอนวทยาศาสตรระดบการศกษาพนฐาน

“อยา ให กวาง จน เกน ไป!”สวสด ตนตระ รตน / ผ อำนวย การ สกว.

สงทผมคาดหวงจากแผนวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมในกรอบเวลา10ปคอจะตองมเปาหมายหรอวสยทศนทแผนฯ จะนำพาประเทศไปใน10ปขางหนา

มการกำหนดยทธศาสตรหลกๆทชดเจนสก 2-3 เรอง ทงน ตองเปนยทธศาสตรทไมกวางจนเกนไป จนครอบคลมเกอบทกอยาง ซงจะสงผลใหการดำเนนการมหลายทศทาง จนไมสามารถพฒนาอะไรทเดนเลย

ประเทศเกาหลเปนตวอยางทดทประสบความสำเรจอยางสงในการวางแผนยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรม โดยไดมยทธศาสตรในการพฒนาเรองตางๆ (ในชวงเวลาตางๆกน) เชนอตสาหกรรมการตอเรอ อตสาหกรรมการผลตหนวยความจำไมโครอเลกทรอนกสระบบโทรศพทเคลอนทCDMAและจอแสดงภาพแบบแบน(FlatPanelDisplay)เปนตน

ขณะเดยวกนกตองมแผนปฏบตทชดเจนวาหนวยงานไหนทำอะไร โดยสำนกงบประมาณจดสรรงบประมาณเพยงพอทจะดำเนนการตามแผนได

มหลกไมล (Milestones) ระหวางทางกอนจะถงทหมายเชนการเพมงบสนบสนนการวจยของประเทศใหถง1เปอรเซนตของจดพโดยทระหวางทางจะมการกำหนดวาจะถงจดไหนและเมอใด

Page 35: HORIZON magazine vol 5

แผนวทน.พงกำหนดกลยทธใหรฐบาลตระหนกถงความจำเปนของการวจยและพฒนานำไปสการตดสนใจใหรฐเปนฝายนำในการลงทนการสรางความรซงหมายความวาสดสวนการลงทนงานวจยและพฒนาตองบประมาณรวมของรฐจะเพมขนอยางตอเนองและรวดเรวเพยงพอ

การลงทนนสวนหนงเพอสรางแรงจงใจใหภาคเอกชนลงทนมากขนอยางตอเนองเชนกน รวมถงการลงทนรวมในรปแบบCooperativeResearchCenter/Networkทภาคเอกชนลงทนดวยอยางจรงจงและการรวมลงทนโดยภาคเอกชนในการสรางนกวจยโดยใชสถานประกอบการและผเชยวชาญภาคเอกชน ซงจะสรางหนวยวจยในภาคเอกชนสรางนกวจยทเขาใจความตองการของภาคเอกชน และสรางความสมพนธใกลชดระหวางสถาบนการศกษาและภาคเอกชนเปนตนทงนเพอเรงสรางผลงานวจยทสามารถนำมาใชประโยชนในธรกจอยางเหนผล อนจะทำใหเกดแรงจงใจและเปนตวเรงใหเกดการพฒนาและเสรมตอการวจยทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยตอไปอยางกวางขวาง

แผน วทน.จะตองประเมนความจำเปนดานโครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย และผลกดนใหมองคกรวเคราะหทดสอบสงเสรมสนบสนนบรหารจดการ ถายทอด ออกแบบ วศวกรรม วจยและพฒนา อยางพอเพยง ซงจะตองมความเหมาะสม

“ระบบ วจย ตอง สามารถ ทำให ชมชน และ SME เขา ถง ได!”รอง ศาสตราจารย ดร.ศกร นทร ภม รตน /

อธการบด มหาวทยาลย เทคโนโลย พระจอมเกลา ธนบร

งบประมาณ จะทำใหกระบวนการเขารวม และกระบวนการวเคราะหเปาหมาย และแผนงานยอยของหนวยงาน มความสอดคลองกนมากขน ซงนาจะเปนความประสงคของสำนกงบประมาณและสวทน.นาจะไดเจรจาเพอเปนผจดทำกระบวนการนแตใชกรอบแผนยทธศาสตร เปนตวเรมตน แลวนำไปสการทำแผนงบประมาณประจำป(รวมกนอยางใกลชด)เปนระยะๆ

อกสวนทยากทสด คอการกำหนดยทธศาสตรโดยมเปาหมายของการสรางศกยภาพ และการลงทนในภาคเอกชนซงอาจตองมการวเคราะหหาจดแขงและโอกาสในภาคเอกชนมากกวาเพยงการเชญตวแทนของหนวยงานภาคเอกชนเขารวมเพราะในดานหนงโอกาส

ในการสงเสรมใหเกดวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมผลตอการพฒนาภาคเอกชนอาจอยในกลมผประกอบการขนาดกลางมากกวาเพยงแคบรษทขามชาต

อยาทำแผนยทธศาสตรเพยงเพอใหไดแผนไวอางอง ตองทำใหแผนยทธศาสตรเปนเครองมอ ในการระดมความรวมมอ และพลงจากทกภาคสวน โดยเฉพาะในภาคเอกชนและสวนของผใชอนๆนอกเหนอจากการเปนแผนของสถาบนวจยหรอมหาวทยาลย แตเพยงฝายเดยว รปธรรม คอแผนยทธศาสตรตองมเปาหมายทประเมนได และใชในการชนำการลงทนในทกภาคสวนได

ร ะห ว า ง อ ง ค ก ร ใ น สถ าบ นการศกษา สถาบนเฉพาะทางกระทรวง-ทบวง-กรม และเอกชน(ตวอยางเชน กลาวเฉพาะความสามารถดานการวจยและพฒนา เปนทสงเกตวา เราไมมสถาบนวจยเพออตสาหกรรมอาหาร, สถาบนวจยเทคโนโลยดานการหมก,สถาบนวจยหลงการเกบเกยว,สถาบนวจยไมผล, สถาบนวจยพลงงาน, สถาบนวจยสงแวดลอมเปนตน)

นอกจากนระบบวจยพงดแลใหชมชนและSMEสามารถเขาถงและมความสามารถทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยสงขนอยางตอเนอง รวมทงทำใหระบบวทยาศาสตรและเทคโนโลยรถงความตองการของชมชนและSMEไดดพอ

แผน วทน.จะตองกระตนใหมการเอาใจใสตอการพฒนาผมความรความสามารถทางวและทเพอเปนการพฒนา‘ตนกำลง’ใหเกดแรงขบเคลอนทางการวจย โดยเฉพาะการสรางนกวจยรนใหม ในเทคโนโลยแนวทางใหมๆ และ จดระบบใหมการสนบสนนการผลตบณฑตระดบ ป.โท และ เอก ในระดบโปรแกรมเชนโปรแกรมSyntheticBiology,Sensors,SystemsBiologyเปนตนเพอเสรมการสนบสนนระดบทนบคคลและทมวจยขนาดเลก

35 :

Page 36: HORIZON magazine vol 5

[ t e x t ] กองบรรณาธการ[ p h o t o ] อนช ยนตมต

ใน วน ท วทยาศาสตร ยน มอ ออก มา จาก หอง แลบ

intErviEw

: 36

Page 37: HORIZON magazine vol 5

สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาตหรอสวทน.กำลงยกรางนโยบายและแผนระดบชาตวาดวยวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมหรอเรยกสนๆวา‘แผนวทน.’

เปนกรอบแนวทางใหหนวยงานภาครฐทเกยวของรวมมอกบภาคเอกชนในการพฒนาอยางเปนระบบมความสอดคลองกนทงในดานการผลตและพฒนากำลงคนการวจยและพฒนาการถายทอดเทคโนโลยการพฒนาโครงสรางพนฐานและการสรางความตระหนกดานวทน.

นำพาประเทศใหพฒนาอยางยงยนอกทงสามารถแขงขนกบประเทศอนในระดบสากลแผน วทน. น จะเขามามสวนในการกำหนดทศทางประเทศในระยะเวลา 10 ป กรอบและ

ขอบเขตของแผนฉบบนครอบคลมมตตางๆทางสงคมซงพวกเขา-คนทำแผนแบงออกเปน8กลมในวนท Horizon มโอกาสพดคยกบหวเรอใหญของ สวทน. เพอถามไถเกยวกบ ‘งานใหญ’

ของหนวยงานนคนหนงเปนเลขาธการแหงสวทน.ผเปนนายทายของแผนฉบบน-ดร.พเชฐดรงคเวโรจนคนหนงเปนรองเลขาธการผมสวนททำใหพระราชบญญตวาดวยวทยาศาสตรเทคโนโลยและ

นวตกรรมแหงชาตพ.ศ.2551ถอกำเนด–ดร.ญาดามกดาพทกษในวนนน เราเหนมอไมของวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม พยายามจะยนออกมาส

สงคมไมใชเรองบงเอญแตเปนมอไมแหงความตงอกตงใจ

ใน วน ท วทยาศาสตร ยน มอ ออก มา จาก หอง แลบ

37 :

Page 38: HORIZON magazine vol 5

อะไรคอเนองานตอจากนของสวทน.หลงจากมพระราชบญญตวาดวยวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาตพ.ศ.2551

ดร.พเชฐ : ดวย พ.ร.บ. ฉบบน ผมคาดหวงวาความเปนวทยาศาสตรและเทคโนโลยจะยนมอออกไป มากกวาทจะรอใหคนอนมาแสวงหาความเปนวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางทแลวๆ มา ซงถาเปนอยางนนกหมายความวาขอบเขตของวธคดไปจนถงเรองเนองานจะเปนคนละแบบจากทผานๆ มาวนนเราจะทำใหมความหลากหลายจะเปนเรองของการบรณาการและการสรางเครอขาย

แตปรชญาตรงนตองชดวาเรากำลงยนมอออกไปนะเราไมไดรอใหเขาเขามาหา...ใชไหมครบยนมอออกไปเพอเปดมตอยางกวางขวาง ออกไปหาชมชนออกไปหาอตสาหกรรม ออกไปหาคนทดอยโอกาสออกไปหาภาคสงคม ออกไปหาสงแวดลอม ออกไปหากระทรวงมหาดไทย ออกไปหากระทรวงการตางประเทศ และกระทรวงอนๆ ดวยวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรม

เปนการเปดมตอยางกวางขวางจนไมมขอบเขตของประเทศ...ออกไปหาโลก แมตอนนเรายงไมมเวลาไปหาโลก แตอกหนอยเราจะเดนออกไปหาโลกเราเอาสงทดของโลกมาใชประโยชนเองหรอจบมอกบเขาเพอสรางจดยนขนพวกนอยในใจแตยงไมมเวลาทำใหเตมท

ตวขบเคลอนทจะทำใหวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมสามารถยนมอออกไปหาสงคมออกไปหาโลกไดนนกคอแผนวทน.ดร.ญา ดา : ใชคะ กอนหนาน ประเทศไทยเคยมแผนระยะยาว คอ ‘แผนกลยทธดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (พ.ศ. 2547-2556) ซงผานครม. เรยบรอยแตยงไมทนไดมโอกาสใช กมการเปลยนแปลงบางอยางสกระบวนการในการทำแผนระยะยาวฉบบท2ทเรยกวา‘แผนกลยทธดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต พ.ศ. 2547-2556’อนนกผานครม. เรยบรอยมเวลาผลกดนแผนไดประมาณ2ปกวากหยดอก!

หยด เพราะม พ.ร.บ. ตวใหม (พ.ร.บ. วาดวยวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาตพ.ศ.2551)เกดขน

พ.ร.บ. ตวใหมเกดขน กบอกใหเราตองทำ‘แผนวทน.’ขนมาซงในขณะทแผนวทน.แหงชาตยงไมเสรจเขากบอกใหแผนฉบบท2ยงคงมอายอย

แผนกลยทธดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตฉบบท2คอนขางจะเนนภาคสวนเศรษฐกจ

แมวาในเปาหมายจะเขยนวามเรองของสงคมดวยแตโดยสาระของมนจะเนนไปในทางภาคเศรษฐกจมากหนอย เปาหมายในการยดตดทางดานสงคมหรอชมชนคอนขางนอยซงแตกตางจากแผนวทน.ทเรากำลงทำอยในตอนน

แผนฉบบทเราทำอยน เราเปรยบตวแผนเปนเหมอนคน เราเรมเจาะเปนสวนๆ สมมตสวนหวคอภาคสวนของสงคมสวนแขนคอภาคสวนของสขภาพแขนทางขวาเปนภาคสวนของเกษตร อะไรอยางนเปนตน เจาะลงไปลกๆ วนจฉยลงไปลกๆ ในแตละชนสวนของมนษยเพอจะดวาจรงๆแลวตรงนนนะมขอเทจจรงอยางไร มสงทเปนปญหาอยางไร ควรจะตองเอาวทยาศาสตรตรงนไปใชอยางไร

มองแตละสวนของมนอยางวเคราะหเจาะลก แลวในขณะทวเคราะหเจาะลกกยงคงตระหนกอยเสมอวา นคอสวนประกอบของคนทงหมดกระบวนการจะไมใชการวงไปวงกลบแบบยาวคลายวาดองคประกอบพรอมๆกนดวยวธแบบนจะทำใหเราเขาใจบรบทของแผนทมวทน.เขาไปอยดวยอยางชดเจนไมไดมการใหความสำคญกบเรองใดเรองหนง

เรากตองการ ‘รจรง’ วาเรองแตละเรองนนมนมเนอหาวาอยางไร ตอเมอเราดครบทกสวนแลวถงเวลาเรากตองมาเลอกจบวาเรองอะไรทควรไดรบความสำคญมากนอยกวากน และทสำคญตวแผนจะตองคำนงเรองของงบประมาณ เรองของทรพยากรเรองของการลงทนใหชดเจนดวยดร.พเชฐ : สงคมไทยคนเคยกบการมแผน แตยงไมคนเคยกบการปฏบตตามแผน เพราะฉะนน เราตองออกแบบแผนเพอนำไปสการปฏบต นคอแกนทเราตองพยายามพดคย

ตรงนคอสวนทยากทสดหรอเปลาครบดร.พเชฐ : เปนสวนทยากของสงคมไทยนะ เพราะวาอยางทหนง---มนไมมกฎหมายแบบทบงคบใหคณตองทำบางสงเปนเรองของการเชอมโยงเสยเปนสวนใหญ อนทสอง---ผมคดวาการทำแผนครงนมลกษณะของการบรหารจดการความรมากขนความรในเชงขอมลหลกฐานเพอยนยนความเชอมโยงอดตมาสปจจบน และโดยเฉพาะอยางยง---เรากอยในกระบวนการทเรามองไปในอนาคตดวย

สามขอน ถาตอเรองกนใหเรยงรอย ดประวตศาสตรเพอรอดต เรยนรปจจบนเพอดวาจดยนของเราอยตรงไหนรอนาคตเพอออกแบบแนวโนมทศทางไปไดอยางรอบคอบมากยงขนถารสามตวนวธคดจะเปนระบบมากขนมหลกฐานมารองรบมความมนใจพอสมควรวาเดนอยางนนาจะใช

: 38

Page 39: HORIZON magazine vol 5

การบรหารจดการความรชวยไดเยอะไมใชการวางแผนโดยใชเพยงแคContentBuildingซงในอดตทผานมาเราใชตรงนเยอะมากเลยแลวในทประชมกบอก“ตกลงนะเรองนนะนำหนกตรงน70เปอรเซนตตรงน50เปอรเซนตตรงโนนเอา”ซงสำหรบผมมนพสจนครงแลวครงเลาวาไมคอยมประสทธภาพ

เราคดแบบเสนตรงไมได ตองเปนนกศลปศาสตรนอกเหนอจากนจะตองออกแบบมาเพอปรบใหเขาสสภาพทเปนจรงทสดเรยลลสตกทสด---ทำอยางไรอนนไมมใครตอบไดวาจะทำอยางไรตองวากนเปนเรองๆเชนเรองโลกรอนคณจะเอาอยางไรกตองคดแบบหนง เรองเกษตรจะเอาอยางไร กตองคดอกแบบ

แตทกอยางจะคดไดกตอเมอคณมพนฐานคอขอเทจจรง แตในขณะเดยวกน บทสดทายทมนจะเปนบทททาทายเชนบทท1234เขยนมาแบบน...ซงตรงนเปนขอสงเกตอกอยางนะครบวาสมมตม5บทโดยทวไปแลว1234นผานหมดแตบทท5 ไมไดเกยวกบบทท1234 เลยซงเราตองหลกเลยงแลวทำทงเลมใหมความเชอมโยง เปนเหตเปนผลจนกระทงไดขอยต หวงไมเพยงแตเปนนโยบายแตตองเปนสวนทสรางกลไกใหขบเคลอนไดแลวมองเหนอนาคตดร.ญา ดา : แผนททำอยขณะนเปนกระบวนการมสวนรวมแบบทสรางแรงบนดาลใจไปในขณะเดยวกน

สรางบนดาลใจใหทงคนของสวทน.เองททำแผนซงพวกเขาออกไปสมผสกบภาคสวนตางๆเพอทำความเขาใจวาในแตละภาคสวนนนพวกเขาเปนอยางไรแลวเรา(สวทน.)เปนอยางไรรวมทงสรางแรงบนดาลใจใหกบคนขางนอกดวยทเรามการออกมาพดคยกบคนของเขาในแตละภาคสวน(Sector)อยางภาคสวนสงคม ภาคสวนสาธารณสข เราพยายามทจะเขาใจเขาแลวเรากพยายามทจะใหเขาเขาใจเราและกหวงวาทงเขาทงเราทายทสดกคอคนคนเดยวกนคอประเทศไทยดวยกน

คนคนเดยวกนนหรอประเทศไทยนจะมแรงบนดาลใจในการขบเคลอนสงนไปดวยกน ไมใชเรองทตองมานงแยกวานเปนวทยาศาสตรนเปนสขภาพแตวาเมอพดคยกนแลว แรงบนดาลใจทเกดขนคอทงสองสวน หรอทง 8 สวนทเรามอง มองวานคอประเทศไทยดวยกนแลวมนไมมการแบงแยกวานคอบทบาทของใครมนคอสงทเราตองทำดวยกนคอสงทคดวาเปนแรงบนดาลใจทจะทำใหเกดขนแลวปพรมไปทวทกแหงอนนถอวาเปนพลง

ถาเราทำสงนใหเกดขนได ในระหวางทเราทำแผนแลวกเหมอนกบเราขบเคลอนแผนแลวไมตอง

รอใหแผนเสรจนะ นคอการขบเคลอนไปแลว และเมอแผนไดรบการเหนชอบแลวกไมตองหวงเลยกไดวาเขาจะเอาแผนของเราไปใชไหม เพราะวาเขาเรมใชตงแตแผนยงไมเสรจ กเพราะเหนความสำคญเหนความจำเปนเหนและมความเขาใจตรงกนวานคอสงทประเทศไทยจะตองทำ

หากวาแผนวทน.คอการพยายามนำเอาวทน.ไปเชอมโยงกบมตตางๆในทกภาคสวนของสงคมวธคดในการทำแผนเปนอยางไรดร.พเชฐ : อยาคดแทนคน เพราะสงคมมนซบซอนแลวกอยาเอาวทยาศาสตรในทนเปนตวตงอยางเดยวเพราะไมอยางนนจะเชอมกบใครไมไดตรงนคอความยากทพวกเรากำลงประสบ บางคนอาจจะเรมมองออกบางคนอาจจะยงตดกบบรบทบางบรบทอย

เรองทสอง-ผมคดวาเราเองตองรขอจำกดของตวเราเชนเราจะไปวางแผนใหเขาไดอยางไรหากเราไมรจกเขาเลยเราอาจจะรจกอตสาหกรรมดกวาชมชน10เทานเปนความทาทายมากวาทำอยางไรจะทำใหพวกเราสามารถทำความเขาใจวาประเทศไทยคออะไรประเทศไทยคอใครและประเทศไทยตองการอะไร

จะตองสรางสมดลพนฐาน สมดลในทนกหมายความวาตกลงแผนของคณ คณจะพฒนาใครพฒนาอตสาหกรรมกไมมใครวาอะไรหรอกแตวาผทไดประโยชนคอ5เปอรเซนต10เปอรเซนตแตอก 90 เปอรเซนต เราไดคดถงเขาหรอเปลา ถาเปนนกเศรษฐศาสตรกบอกไมไดทง คอทำใหตวใหญเจรญกจะทำใหตวเลกเจรญขนดวย แตหลายครงกรวามนไมใช!

แตในมตทเราเดนมาคอนขางมนคงพอสมควรตงแตตนทาง กคอการมองบทบาทของวทยาศาสตรเชอมโยงกบภาพของประเทศทง9สาขา(9สาขาประกอบดวย...)เพราะฉะนนผมเชอวาเราทำไดดพอ

สงคม ไทย คน เคย กบการ ม แผน แต ยง ไม คน เคย กบ การ ปฏบต ตาม แผน เพราะ ฉะนน เรา ตอง

ออกแบบ แผน เพอ นำ ไป ส การ ปฏบต น คอ แกน ท เรา

ตอง พยายาม พด คย

39 :

Page 40: HORIZON magazine vol 5

สมควรโจทยทเราวงไปในแตละสาขาไมคอยมปญหาเราไปทไหนคนเขากยอมรบเพยงแตวาบทสดทายของแตละสาขา เราจะลงตวดวยบทสดทายคออะไร บทสดทายคอบทบาทของสวทน.ตอสาธารณะ

ในชวงเวลาทเหลอของปน เรากตงเปา เราควรจะไดแผนทมองเหนภาพชดมโฟกสมนำหนกมผลกระทบทสามารถจะทำไดแลวปหนาเปนตนไปเราจะเคลอนขบวนของตรงนออกไปสภาพใหญ

ในแผนวทน.ฉบบนโฟกสไปทเรองอะไรดร.ญา ดา :สงทเปนโฟกสทจะตองระบไวในแผนวทน.กเหมอนกบเราออกแบบประเทศไทยไวแลววาอก10ปขางหนาประเทศไทยควรจะเปนอยางไร เราอยากใหประเทศเปนอยางไร เหมอนกบทกวนนทเรามองสงคโปรเขาเปนอยางไรหรอมองวาไตหวนเปนอยางไรญปนเปนอยางไรเขามเอกลกษณนำสมยมเศรษฐกจทรงเรองคนของเขามการศกษาดวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนเครองมอ

แตวาสำหรบประเทศไทย เรากตองมามองหาประเทศไทยในอก 10 ปขางหนา เราอยากใหประเทศไทยเปนอยางไรในตวตนทเราเปนอย วทน.มสวนทจะผลกดนใหประเทศไทยเปนอยางนนไดเราคงไมไดคาดหวงวาอก10ปขางหนาประเทศไทยจะตองเหมอนอยางนนเหมอนอยางนแตวาตองดขนคอเคยเปนอยางไรสงทเคยเปนอยางนนมนจะตองดขนและอาจจะมการเปลยนแปลงบางอยางทเราตองละทงไปเพราะวาเรารแลววามนไมใชเรา

เราจงตองตดสนใจทงบางอยาง---เปนสงทสำคญ เรองไหนเกงอยแลวเราควรตองเสรม หรอบางอยางเราไมเกง แตจำเปนจะตองเกง มนมการ

ทดสอบประเทศไทยไวเรยบรอยกมองมมเหลานนไวเลยวานหนาตาประเทศไทยควรจะตองมหนาตาอยางน แลวหนวยทจะทำใหหนาตาประเทศไทยเปนอยางน ยกตวอยางเชน กระทรวงการตางประเทศมสวนผลกดนตรงน กระทรวงเกษตรมสวนตรงนน นนคอการมองทงภาพดร.พเชฐ :ผมมองวาในทสดแลวทง8ขอกจะหลอมรวมกนเนองานจะบอกวาในทสดเราจะเหนกโฟกสกแลวแต5โฟกสหรอ1โฟกสเรากตองไปดดวยวาแตละโฟกสนมนมแผนตอในเรองใดบาง แตละโฟกสนนๆ ผเลนคอใครบาง เพอออกแบบความคด เพอจะรวมกนแลวแบงอกทวาใครจะเขามาเลนในสนามคณรวมไปถงเปาหมาย

หากวาแผนวทน.คลอดออกมาแลวขนตอนตอไปคออะไรดร.พเชฐ : ผานคณะกรรมการ แลวนำเสนอคณะรฐมนตร คณะรฐมนตรเหนชอบไหม ถาเหนชอบกประกาศใหใชเปนการทวไปเพราะฉะนนในตวมตทเราจะใหคณะรฐมนตรพจารณาใหความเหนชอบจะตองมรายละเอยดมาตรการเชนใหนำแผนนไปปฏบตในทกกระทรวงใหเราไปชวยกระทรวงตางๆจดทำแผนปฏบตการ ใหสำนกงบประมาณจดสรรงบประมาณเพอใหเกดการขยายผล---อะไรแบบน

นอกจากนนแลว อนนกเปนกระบวนการทางนตกรรมกฎหมาย แลวกการทำใหเกดการปฏบตขนแตวาในสวนหนง เรากตองมงบประชาสมพนธนะเพราะไมอยางนนกจะอยในกรมกตองประชาสมพนธในวงกวาง นบตงแตประชาสมพนธใหกบกระทรวงตางๆใหไดรบรเพราะถาอยดๆมมตครม.มาเขา

: 40

Page 41: HORIZON magazine vol 5

กไมไดมความเขาใจอะไรหรอก เรากตองไปทำใหเขาเขาใจตองประชาสมพนธใหสงคมโดยรวมเขาใจวา...เฮยประเทศไทยมแผนขบเคลอนตรงนมาชวยกนทำเราตองตดตอประสานงานกบหนวยงานตางประเทศองคกรตางประเทศใหเขาเขาใจวาเรามแผนอยเผอวาวนหลงจะตองตดตอทำงานรวมกน

หากวากระทรวงตางๆตางกมเปาหมายมธงของกระทรวงอยแลวแลวสมมตวาแผนวทน.ทออกมามองเหนวากระทรวงใดกระทรวงหนงจำเปนยงทจะนำเอากระแสเปนมตรกบสงแวดลอมไปบรรจอยในนโยบายของกระทรวงนนๆตรงนจะทำใหเกดความสมดลอยางไร

ดร.พเชฐ:ระหวางททำเรากจะไปศกษาเขากอนวาเขาคดอะไรอยเขามแผนแมบทอะไรบางแลวเรากจะดงเอาสาระสำคญของเขามาพจารณา แลวคอยมาออกแบบแผน

ไมใชอยดๆ เราออกแบบแผนของเราเสรจแลวกหวงวาจะไปบรรจบกบของเขา เราเอาของเขามาดกอน ดวาเขาคดอะไรอย แลวเขามองเหนอะไรในพนทของเขาซงไมใชในพนทของเรา เสรจแลวเรากคอยมาบรณาการ วาแลวตกลงเขามความตองการเหมอนสวทน.หรอเปลาอนนคอรายละเอยดทเราจะชวยเขาได

เวลาเขาครม.ปกตแลวถาเขาเขาใจทกอยางกจะราบรนราบรนหลงครม.เสรจแลวหลงจากนนจะทำงานรวมกนอยางไรกแลวแต จรงๆ เรากอยากจะเดนสายพบกบปลดทกกระทรวงทเกยวของ แตวาในเชงวชาการแลว เราเอาแผนแมบทมาทำความเขาใจตลอดดร.ญา ดา : เราตองเขาใจเขากอนนะคะแลวกคดวาสงทเขาเขยนเกบเอาไวเปนสงทเกยวของกบเราเรองอะไรบางแลวเรากทำตวเราใหเขาเขาใจความตองการและพฤตกรรม

แตกอนจะเขาครม.นนเรากตองผานกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต ทเรยกวา กวทน. กมรฐมนตรจากกระทรวงสำคญๆเชนอตสาหกรรมพาณชย เกษตรศกษากจะเปนกรรมการรวมกนกบเราเพอกลนกรองกนกอนแลวมอะไรทควรจะเพมกตองเพมจะปรบกนอยางไรกสามารถทำไดในระดบกรรมการอยแลว

รฐมนตรทเกยวของกจะตองมความรสกวานคอแผนประเทศไทยนะ ไมใชแผนของกระทรวงนนกระทรวงนแตเปนแผนของประเทศไทย

หากมองวาการทำแผนคลายการสรางหนงสกเรอง

ตอนนเราไดพลอตเรองไดอะไรแลวมคนจะชวยสรางเรองมากขนพอไดหนงออกมาสมบรณแลวอะไรคอบทบาทของสวทน.ตอจากหนงยงทเซอรออกมาแลว

ดร.พเชฐ : หลงจากสครปตเสรจแลว เราแสดง(หวเราะ) เราตองรบผดชอบตอแผน แผนเขยนไวอยางไร เรากตองไปกำกบใหตวแสดงเขาเลนตามแผน ไมอยางนนแลวกเหมอนกบวาเขยนแผนไปอยางนนเอง

เราตองมนใจเวลาเราเสนอแผนมนใจวาอยางนจรงนะแลวเรากจะไปทำเพราะฉะนนสงทเราทำอยทกวนเปนเรองสำคญทงนนไมวาเราจะรสกไมรสกเพราะอะไร เพราะวาตอไปเมอขบเคลอนแลวมนจะมผลไมมผล มนกขนอยทพวกเราไดออกแบบไดดแคไหน...ถกไหมครบดร.ญา ดา : และไมตองรอจนหนงจบดวยนะบางทในระหวางทเดนเรองไป กมบางฉากทมนโดดเดน ฉากนนอาจจะออกมาเปนซรสยอย ยกตวอยางเชน ในระหวางทเราทำแผนตอไป เรากคนพบประเดนวาประเทศไทยควรจะมการผลกดน ใหมตางชาตหรอวาคนไทยเองตงศนยวจยและพฒนาประเทศไทยใหมากขน ซงถาโดดออกมาแลวสามารถทจะผลกดนเปนนโยบายแลวสามารถทำใหเกดขนจรงไดเลยดานหนงระหวางททำถาหากวามบทของใครทเปนโดดเดนกถอวาเปนซรสดร.พเชฐ :ถาหนงมนดมนกดหลายอยาง(หวเราะ)ถาหนงมนดมนมภาคสองถาหนงมนดมนจะฉายตางจงหวดดวยดร.ญา ดา : เราอยากใหแผนของเราออกมาดใหแผนของเราถกนำไปปฏบตไดจรงจนแมกระทงตางชาตกตองอางองถงแผนของไทยทผานมาเรามกหากนกบตางชาตอยเรอยใชไหมสกวนหนงตางชาตจะตองอางถงประเทศไทยบางวาประเทศไทยมแผนวทน.ทมเนอหาอยางนแลวทำใหเกดการเปลยนแปลงอยางนเกดการขบเคลอนอยางน เศรษฐกจยกระดบขนไดอยางนใหเขายกยองของเรา

เหมอนกบเราดตำราของการบรหารจดการเทคโนโลย ทกวนนเรากดตำราของตางชาตทงนนสกวนหนงมนกจะตองมตำราทเปนกรณของไทยบางและตางชาตของตองเอาไปศกษาเพราะคนไทยกเกงเราเกงโดดๆ เดยวๆ ไดตงเยอะแลวทำไมเราจะเกงในนามประเทศไทยไมไดบาง

41 :

Page 42: HORIZON magazine vol 5

Global warminGดร.สรชย สถตคณารตนAPEC Center for Technology Foresight สวทน[email protected]

แผนโลกรอนประเทศไทย

แมวาการรบมอกบภาวะโลกรอนและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจำเปนตองอาศยความรวมมอจากทกภาคสวน...แตจะไมสำเรจเลยหากภาครฐไมไดเปนผรเรมในการวางกรอบแนวทางทเหมาะสมสำหรบประเทศไวกอน

สำหรบประเทศไทย กรอบแนวทางดงกลาวไดเกดขนอยางเปนรปธรรมเมอตนป 2551 จากการทมยทธศาสตรแหงชาตวาดวยการจดการการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ. 2551-2555 โดยคณะกรรมการนโยบายการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศแหงชาตทมนายกรฐมนตรเปนประธาน และไดกำหนดวสยทศนวา“ประเทศไทยมความพรอมในการรบมอและปรบตวตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและมสวนรวมกบประชาคมโลกในการลดหรอบรรเทาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศบนพนฐานของการพฒนาทยงยน”

จากยทธศาสตรแหงชาตฯดงกลาว ไดมการจดทำแผนแมบทรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศแหงชาตพ.ศ.2553-2562และแผนปฏบตการ3ปพ.ศ.2553-2555เพอใชเปนกรอบและแนวทางในการพฒนาศกยภาพของทกภาคสวนใหสามารถรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดอยางมประสทธภาพในระยะยาว

ในการจดทำแผนแมบทฯไดใหความสำคญกบ4กลมหลกไดแก1)ดานการเกษตรและความมนคงทางอาหาร2)ดานสขภาพ3)ดานกายภาพสาธารณปโภคการตงถนฐานและการทองเทยวและ4)ดานอตสาหกรรมและการใชพลงงานและไดมการกำหนดวสยทศนไววา

“สรางความตระหนกร ความพรอมและความสามารถในการรบมอและปรบตวตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการมสวนรวมกบประชาคมโลก ในการลดหรอบรรเทาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศบนพนฐานการพฒนาทยงยน”

และไดมการกำหนดยทธศาสตรเพอการบรรลวสยทศนไวดงน1)การสรางความสามารถในการปรบตวเพอรบมอและลดผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ2)การสนบสนนการลดการปลอยกาซเรอนกระจกและเพมแหลงดดซบกาซเรอนกระจกบนพนฐานการพฒนาทยงยนและ3)การบรณาการการบรหารจดการดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

วากนวา การจดทำแผนโลกรอนของประเทศใหมความสมบรณเปนสงทมความยากอยแลว แตการนำแผนไปปฏบตมความยากมากกวา เพราะเรองโลกรอนเปนเรองทมความเกยวของกบทกๆภาคสวน ไมวาจะเปนภาครฐทมหลายๆกระทรวงทเกยวของและยงตองเกยวของกบภาคเอกชนหลายๆกลมอกดวย

การขบเคลอนแผนดงกลาวในภาครฐทมหลายหนวยงานและมกจะขาดการบรณาการกน จงตองการการบรหารจดการทมความชดเจนและเดดขาดจากรฐบาลเพอใหมแนวทางการขบเคลอนนโยบายไปในทศทางเดยวกนสำหรบภาคเอกชนกควรจะใชเครองมอเชงนโยบายหลายๆประเภทเพอชวยกระตนใหเกดแรงจงใจในการเขามามสวนรวมเชนมาตรการทางดานการเงนภาษเปนตน

นอกจากนนยงจะตองมการรณรงคโฆษณาประชาสมพนธอยางตอเนองเพอสรางจตสำนกในการชวยกนรบมอกบภาวะโลกรอนกบภาคประชาชนหรอสงคมทถอวาเปนกลมใหญทสด และขบเคลอนยากกวากลมภาครฐและภาคเอกชน

ทงหมดนจำเปนอยางยงทจะทำใหบรรลวสยทศนทหวงไว

: 42

Page 43: HORIZON magazine vol 5

thai point

ปดทองหลงพระอดตปลดกระทรวงอตสาหกรรม ทชอ ดร.ดำร สโขธนง

ไดเขามาเปนทปรกษาการจดทำนโยบายและแผนระดบชาต

วาดวยวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม หรอ ‘แผน

วทน.’ ในการเชอมตองานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เขาไปประสานกบงานในภาคอตสาหกรรม

ในมมมองของผคลกคลในแวดวงอตสาหกรรม

ดร.ดำร มองวา วทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนเหมอน

‘ทองคำเปลว’ทแปะอยหลงองคพระ

01ในอดตประเทศไทยมภาคการเกษตรเปนฐาน

เศรษฐกจ ภาคอตสาหกรรมเตบโตในภายหลง เปนการเตบโตขนมาจากการนำเขาเทคโนโลยรวมถงเครองจกรจากตางประเทศรวมถงทน โดยผานชองทางการสงเสรมการลงทน

โดยขอเทจจรง เรามฐานเทคโนโลยไมมาก กตองมาดวาอนาคตขางหนาเราจะไปอยางไร ทำอยางไรประเทศไทยจงจะมศกยภาพในการพฒนาเทคโนโลยขนมาไดเอง หรอมการผลตนวตกรรมใหมๆ เพอเพมมลคาของสนคา

ทงหมดทกลาวมายอมเชอมโยงกบงานของสวทน.เพราะ สวทน. มหนาทสำคญในการวางแผนทางดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม เราจะวางแผนอยางไรเพอไปสนบสนนภาคอตสาหกรรม กคงหนไมพนคำถามทวา เราจะพฒนาอตสาหกรรมไปทศทางใด เราจะเลอกอตสาหกรรมใดเปนตวหลก

02

หวใจสำคญของการพฒนาตรงน ‘คน’ ตองมากอน ตอนนอตสาหกรรมเราขยายตวไปมากแตเรายงคงขาดคนทมฝมอและทกษะ ในแผน วทน. ฉบบน คงหนไมพนเรองการพฒนากำลงคนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนหวใจสำคญอาจจะรวมไปถงเรองการวจยและพฒนาดวย

นอกจากน เ ร า ต อง ด เ ร อ งโครงสรางพนฐานอนๆหรอสงอำนวยความสะดวกอนๆดวยในแผนวทน.นถาดเฉพาะในเรองอตสาหกรรมกมเรองใหทำมากมาย เรมตงแตสำนกงานคณะกรรมการวทยา-ศาสตรเทคโนโลยและ

นวตกรรมแหงชาต (สวทน.) คงตองไปคยกบกระทรวงอตสาหกรรมเพอดวากลมเปาหมายของกระทรวงอตสาหกรรมทจะพฒนาคออะไร หรอจะตองไปคยกบกระทรวงศกษาธการหรอกระทรวงแรงงานฯเพอดเรองการพฒนากำลงคนคยกบกระทรวงวทยาศาสตรฯเองในเรองของโครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

03ผมคดวาประเทศเราหนไมพนอตสาหกรรมอาหาร

รวมถงกลมทมฐานจากตางชาตมาวางไวแลว เชน ยานยนต ไฟฟา อเลกทรอนกส หลายคนอาจจะมองวาการทตางชาตมาลงทน ประเทศไทยไดประโยชนเพยงนอยนด ซงไมจรงเสมอไป เพราะการทตางชาตมาวางฐานไวให สงซงตามมาคนไทยสามารถผลตชนสวนในระดบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม(SME)ไดเยอะ

เรามอตสาหกรรมฮารดดสไดรฟ ซงตางประเทศเขามาผลตในบานเราฮารดดสไดรฟ1ชนตองมชนสวนทมความละเอยดแมนยำสงมากเลยตรงนถาสามารถผลตในประเทศไดซงจะผลตไดตองมเทคโนโลยถาผลตไดกทำใหมลคาเกดผมจงมองวาการทตางชาตมาตงฐานการผลตในประเทศไมใชเรองเสยหายหรอโดนเอาเปรยบการทรฐบาลหรอหนวยงานรฐใหสทธประโยชนเพอใหเขามาปรากฐานดานเทคโนโลยนนเปนเรองด แตเราจะทำอยางไรใหเกดผลพวงกบเศรษฐกจกบประเทศใหมากทสด กตองเขาไปเรงพฒนาทกษะคนและการพฒนาเทคโนโลย

04

ในสวนของการเชอมตอระหวางงานวจยและพฒนากบการนำไปใชในอตสาหกรรม ผมวาเราตองมความไวเนอเชอใจใหมากขนระหวางภาครฐและเอกชนเพราะงานวจยและพฒนาในปจจบนอยในภาครฐเปนสวนใหญ ในสวนของเอกชนกม แตอาจจะทำเฉพาะของตวเอง ถามความรวมมอกนตรงนมากขนประเทศไทยนาจะพฒนาตอไปไดด

05มคนกลาววา ภาคอตสาหกรรมคอนขางหมาง

เมนตอวทยาศาสตรและเทคโนโลย กคงมแนวโนมเปนเชนนนหากดจากภายนอก แตโดยธรรมชาตของการผลตวทยาศาสตรและเทคโนโลยแทรกเขาไปในทกจดถงเขาไมสนใจแตกหนวทยาศาสตรและเทคโนโลยไมพนถาเขาจะยงอยเพราะไมอยางนนกไมสามารถผลตสนคาออกมา

ขายไดวทยาศาสตรและเทคโนโลยไมใชสงทจะเรยกไดวา‘แนวหนา’แตเปนเรองสำคญ

Page 44: HORIZON magazine vol 5

Social & Technologyวรพงษ สนทรฉตราวฒน

พเบมในแบลคเบอรรจอรจออรเวลลเขยนนยายเรอง1984ในป1949โดยมพนฐานจากความกลวตอระบอบสตาลนผลทออกมาจงเปนเรองเลาในยคสมยทประเทศทงหลายรวมกนเปนรฐใหญ3รฐคอยทำสงครามตอตานกนไปมาในเนอเรองจำเพาะเจาะจงไปในรฐหนง

ในรฐนมตวแทนคอยจบตาดผคนในรฐอยตลอดเวลาผานทางโทรภาพโดยจอภาพนนอกจากจะมไวฉายภาพขาว โฆษณาชวนเชอ ประกาศตางๆ ทเออประโยชนแกรฐแลว ยงคอยจบตาดประชาชนอยตลอดเวลาโดยมตวแทนของรฐหนาตาขงขงไวหนวดมนามวา‘พเบม’(BigBrother)

ชวตของประชาชนใน1984จะถกจดจองโดยสายตาพเบมตลอดเวลา

: 44

Page 45: HORIZON magazine vol 5

แตในโลกความเปนจรงถดจากป 1984 ไป5 ป กำแพงเบอรลนกโดนรออนหมายถงการพงพายของระบอบสงคมนยม โลกหมนดวยจงหวะการคาเสรแนนอนBigBrotherในจนตนาการของจอรจออรเวลลไดถงแกอสญกรรมจะมกแตกลนบางๆของการควบคมผานกลไกตางๆทแนบเนยนอยางอดมการณของรฐหากเรามองผานแวนของอนโตนโอกรมช(นกเศรษฐศาสตรการเมองเจาของทฤษฎHegemony)

ในจงหวะการหมนโลกของการคาเสรเทคโนโลยไดพฒนาจนอาจทำใหพเบมในโลก1984ตองงนงงเมอพบกบBlackberryในโลก2010

เดอนสงหาคมทผานมาแบลคเบอรรถกรฐบาลยเออระแวงแคลงใจเพราะระบบการสงขอมลผานแบลคเบอรรนนไมผานผใหบรการภายในประเทศแตจะสงตรงไปยงตางประเทศทนท ซงหมายความวารฐบาลจะไมสามารถตรวจสอบผานการสกรนขอมลตางๆ ได หากนำขอมลลบของชาตสงผานแบลคเบอรรแนนอนวาพนการรบรของรฐบาล

Research in Motion (RIM) บรษทสญชาตแคนาดาผผลตแบลคเบอรร ซงเมอหลายปกอนเปนทนยมแบบจำกดวงในหมนกธรกจองคกรบรษทนกการ-เมองเอฟบไอซไอเอรวมถงมาเฟย

แบลคเบอรรมระบบความปลอดภยทเหนอไปจากระบบรกษาความปลอดภยอนๆทใชกนทวไปเปนแบบTripleDES–DataEncryptionStandardและAES–AdvancedEncryptionStandard

ชวงประมาณ2-3ปมานตลาดของแบลคเบอรรเรมเปลยนไปแตเดมลกคาประมาณ80เปอรเซนตคอกลมลกคาธรกจแตวนนผใชแบลคเบอรรประมาณ30ลานกวาซงครงหนงเปนผใชบรการทวๆไป

กรณยเออ แบลคเบอรรสรางความไมมนคงใหแกความมนคงของชาต

นอกจากกรณยเออกบแบลคเบอรรแลวรฐบาลประเทศตางๆกมความกงวลเจาเทคโนโลยการสอสารและเครอขายสงคมออนไลนทมผลตอความมนคงของประเทศ

รฐบาลอนเดยมความกงวลอยางมากตอการสงผานขอมลทางโทรศพทมอถอ ซงเสยงทจะกระทบความมนคงของชาตในอกมมหนง เมอ 2 ปทแลว มการรายงานและเปดเผยขอมลเกยวกบเหตวนาศกรรมนครมมไบอยางตอเนองผานทางทวตเตอรและเฟซบคยงผลใหปฏบตการปราบปรามผกอการรายเปนไปอยางยากลำบากเหมอนทอมไลจบเจอรร เนองจากเสยงทผกอการรายจะไดรบขอมลทไดรบการเปดเผยผานเครอ

ขายสงคมแบบเรยลไทมแตอกดานหนง นนคอดานของขบวนการภาค

ประชาชนขบวนการGreenใชทวตเตอรเลดลอดการปดกนของรฐบาลอหรานเพอเปดโปงการปราบปรามของเจาหนาทรฐดวยการนำเสนอการเคลอนไหวนาทตอนาท

ปรากฏการณลกษณะนสอดคลองกบสงทสวทยเมษนทรย นยามวาโลกกำลงเขาส ‘โลกทเลอนไหล’การปะทะกนของวฒนธรรมหลากกระแสทำใหผคนในประชาคมโลกมการเชอมโยงกนเกดเปน ‘วฒนธรรมสากล’ พรอมๆ กนนนทำใหผคนแตละกลมแตละชมชนมการเกาะกลมกระชบแนนกนมากขน เกดเปน‘วฒนธรรมทองถน’

อยางททราบกน บรรยากาศในสงคมไทยในขณะนอบอวลไปดวยหมอกควนของการควบคมและการทาทายการควบคมในสงคมออนไลน รฐบาลจดตงโครงการ ‘ไซเบอรสเกาต’ อาสาสมครเดกนกเรยนเฝาระวงขอมลขาวสารทเปนภยตอความมนคงของชาต

ความขดแยงทางสงคมมจดเรมตนในเฟซบคทวตเตอรในจำนวนทนบนวไมได

ในโลกทเลอนไหล อธบายวา วฒนธรรมสากลและวฒนธรรมทองถนไดทำใหนยของความเปนรฐ-ชาตลดทอนความสำคญลงนนยอมหมายความวารฐมความสามารถในการควบคม(ความเปนชาต)ลดลง

วาทกรรมกระแสหลกของรฐกำลงถกบนทอนลงผานการแลกเปลยนขอมลขาวสารกนแบบเรยลไทมในเครอขายสงคมออนไลนโดยมเทคโนโลยเปนตวอำนวยความสะดวก

มไมนอยเลยทผอานนยายและผชมภาพยนตร1984พดเปนเสยงเดยววา‘บรรยากาศใน1984ชางคลายกบสงคมไทย2010เหลอเกน’

ถาจะหาขอแตกตางระหวางโลกในนยาย1984กบโลกของความเปนจรงในป 2010 ในโลกป 2010พเบมคงไมใช ‘รฐ’ แตฝายเดยวอกตอไป พเบมอาจหมายรวมถงกระแสทลองลอย ไหลเวยน แลกเปลยนอยในนนดวย

45 :

Page 46: HORIZON magazine vol 5

myth & sciEncEดร.สชาต อดมโสภกจ

“ยาม กาว เขา ส เขต ฤด ฝน พรำ ตก กระหนำ เสย จน พราง พราว ฝน ก พรม ซำ ลม ก หนาว ยง คด สาว เปลยว ใจ...”เพลง ลม หนาว สาว ครวญ เขา วา ไว อยาง น น ใน ชวต จรง ของ คน เรา เม อ เจอ ท ง สาย ฝน และ ลม หนาว เขา ทำให อด

หวน ใจ ไม ได วา ไข หวด ใหญ จะ มา เยอน Horizon ฉบบ น จง ขอ เลา แจง แถลงไข ความ เชอ ผดๆ 10 ประการ เกยว กบ หวด และ ไข หวด ใหญ พรอม ทง เหตผล

ทาง วทยาศาสตร ทมา อธบาย ให เขาใจ ใหม เสย ให ถก ตอง ดงน ครบ

ความ เชอ ผดๆ 10 ประการ เกยว กบ ไข หวด และ ไข หวด ใหญ

: 46

01 หากเปนไขหวดใหญครงหนงแลวจะไมเปนอกในฤดกาลเดยวกนไวรสทเปนสาเหตของไขหวดใหญตามฤดกาล(InfluenzaVirus)ม 2 ชนดคอ ชนดAและชนดBดงนนแมทานตดเชอไวรสไขหวดใหญAแลวอาจตดเชอไวรสไขหวดใหญBไดในเวลาใกลเคยงกน

02อบตวใหเหงอออกหวดจะไดหาย เชอวาทานผอานหลายๆคนทเคยเปนหวดหรอไขหวดใหญคงเคยพยายามใสเสอผาหนาๆ หรอนอนคลมโปง เพอใหเหงอออกทงตวหรอเอาศรษะไปองไอนำเหนออางนำรอนทกำลงเดอดพลานโดยเชอวาเหงอจะชวยใหหายจากหวดแตการกระทำเชนนนไมมผลใดๆ ทงสน หากจะมขอดจากการทำใหเหงอออกกเพยงแคทำใหเรารสกดขนจากอาการบางอยางเทานนเชนอาจทำใหหายใจโลงขนเพราะนำมนยคาลปตสทผสมลงในนำรอนเปนตน

03วคซนปองกนไขหวดใหญตามฤดกาลชวยปองกนไขหวดใหญ2009ไวรสททำใหเกดไขหวดใหญ2009คอH1N1SwineFluVirusซงมโครงสรางทางพนธกรรมแตกตางจากไวรสไขหวดใหญตามฤดกาล ดงนน แมทานผอานจะไดรบวคซนปองกนไขหวดใหญตามฤดกาลแลว ทานกยงไมไดรบการปกปองจากฤทธเดชของH1N1SwineFluVirus อยางไรกตาม การปองกนทดและมประสทธภาพทสดคอกนรอนชอนกลางลางมอ(และตวใครตวมน!!!)

04การรบประทานเนอหมอาจตดเชอไขหวดใหญ2009 ไขหวดใหญ 2009 อาจเรยกอกอยางวาไขหวดหม เพราะแหลงโรคเกดจากหมในประเทศเมกซโกทำใหหลายประเทศหามนำเขาเนอหมหรอซากหม แตผเชยวชาญบอกวาไมตองกงวลวาผลตภณฑททำจากเนอหมจะแพรกระจายโรคเพราะแมในตอนตนจะพบเชอไวรสนในหมแตดวยสวนผสมทลงตวกบพนธกรรมของไวรสอนๆอก2-3ชนดทำใหตอนนมนกระโดดมาสคนแลวและสงทนากงวลมากกวาคอการแพรกระจายจากคนสคน ดงนนไมตองกลวตด

ไขหวดใหญ 2009 จากการรบประทานเนอหม

05รบประทานวตามนซและธาตสงกะสมากๆชวยขจดไขหวดได อาจจะเปนการดทเรารบประทานวตามนซและแรธาตเสรม แตมนไมไดมผลอะไรกบไวรส ดงนน เมอทานเปนหวดควรรบประทานยาลดไขแกปวดเพอใหอาการไขและปวดทเลาลงจะดกวา

Page 47: HORIZON magazine vol 5

ทมาTop10MythsAboutTheCommonCold+http://listverse.com/2008/11/05/top-10-myths-+about-the-common-cold/Top14FluMyths:What’sthetruthabouttheflu,+andwhat’smyth?http://www.webmd.com/cold-and-flu/features/+top-14-flu-myths

47 :

06ไขหวดใหญนารำคาญแตไมเปนอนตรายใดๆ

หลายคนอาจเขาใจผดคดวาไขหวดใหญคอไข หวดทอาการหนกมากๆ แตความจรงไข หวด กบไขหวดใหญมสาเหตจากไวรสคนละชนดเมอเรา เปนไขหวดใหญจะมอาการหนกกวาไขหวดเพราะไมใชเพยงแคอาการไอและพะอดพะอมเทานนแตเรายงมไขขนสงและปวดเมอยตามตวเปนอยางมาก (เหมอนโดนใครมาทบจนนวม) บางคนอาจนอนพกผอนอยทบานแลวกหายจากไขหวดใหญ แตอกหลายคนตองเขารบการรกษาในโรงพยาบาล และมผทเสยชวตจากไขหวดใหญ (มกเสยชวตจากอาการปวดบวมหรอโรคหวใจหรอโรคทผปวยเปนอยแตเดม)ดงนน เมอเปนไขหวดใหญควรไดรบการดแลรกษาอยางใกลชดโดยแพทย

07ยาปฏชวนะชวยรกษาไขหวดใหญ ยาปฏชวนะชวยรกษาโรคตดเชอแบคทเรยเทานน ในขณะททงหวดและไขหวดใหญเกดจากไวรส ดงนนการใหยาปฏชวนะจงไมไดชวยใหหายจากทงโรค2ชนดแตอยางใดมคำถามตอไปวา“แลวเหตใดหมอจงใหยาปฏชวนะแกผปวยไขหวดใหญบางราย”คำอธบายคอผปวยบางรายมภาวะแทรกซอนของไขหวดใหญจากการตดเชอแบคทเรยทพบมากไดแกหลอดลมอกเสบหอกเสบไซนสอกเสบและปอดบวมดงนนหมอจงใหยาปฏชวนะแกผปวยทมภาวะแทรกซอนเทานน

ขอควรจำประการหนงคอหากทานเปนไขหวดใหญและอาการทรดลง ใหรบพบแพทย เพราะนนคอสญญาณของภาวะ

แทรกซอนจากการตดเชอแบคทเรย

08‘หวดลงกระเพาะ’เปนรปแบบหนงของไขหวดใหญ หวดลงกระเพาะ (Stomach Flu) เกดจากการตดเชอไวรสของระบบทางเดนอาหาร (Gastrointestinal Viruses) ซงไมมความเกยวของใดๆกบไวรสไขหวดใหญโรคนมกเกดในเดกเลกทเรมยนหรอเดนและผใหญมกมองในแงบวกวาเปนเพราะ‘เดกยดตว’ เดกมกมอาการถายเหลว อาจมไขหรออาเจยนรวมดวยแตเดกยงคงราเรงดไมซมอาการถายเหลวจะคอยๆดขนแตไมหายในทนททนใดจะใชเวลา5-7วนจงจะหายคณพอคณแมควรสงเกตอาการของเจาตวเลกวาเลนไดและรสกตวด หาไมแลวควรรบพบแพทย

09ไมมการรกษาใดๆสำหรบไขหวดใหญปจจบนมยาสำหรบการตานไวรสทใชรกษาไขหวดใหญแลวอยางนอย 2 ชนดไดแก Tamiflu (ชอสามญคอOseltamivir) เปนยาเมดใชรบประทานและ Relenza (ชอสามญคอ Zanamivir)ใชสำหรบพนจมกซงจะใชไดผลดเมอใหแกผปวยภายใน 48 ชวโมงหลงจากเรมมอาการ ยาทง 2 ชนดใชไดกบผปวยทเปนไขหวดใหญตามฤดกาลหรอไขหวดใหญ2009

10ไขหวดใหญเปนอนตรายเฉพาะสำหรบผสงอายเทานน เปนความจรงทผมอายมากกวา 65 ปเมอเปนไขหวดใหญมกมอาการหนกและอาจถงเสยชวตไดแตใครกตามทเปนไขหวดใหญกจะตกอยในความเสยงดงกลาวเชนเดยวกนแมแตผใหญทสขภาพดกตาม โดยเฉพาะในเดกเลกมความไวตอเชอไขหวดใหญมากทสดโดยเฉพาะเดกทอายตำกวา6ขวบตองระวงไขหวดใหญตามฤดกาลเพราะพวกเขายงเดกเกนกวาจะรบวคซน การปองกนท ดทสดคอตองกนเดกๆออกจากผทเปนไขหวดใหญ รวมทงผปกครองและคนแวดลอมควรไดรบวคซนปองกนไขหวดใหญตามฤดกาล(SeasonalFlu) และไขหวดใหญแบบระบาดใหญ(PandemicFlu)

Page 48: HORIZON magazine vol 5

smart liFEดร.สชาต อดมโสภกจ

ไอซแลนดอพยพคนหนภเขาไฟปะทใตธารนำแขง...ASTV ผ จดการ ออนไลน-21 ม.ค. 2553

หลงจากเจานายสงผเขยนไป(ฝก)อบรมทอเมรกาเปนเวลา1เดอนและมชวตรอดปลอดภยกลบมาเรยบรอยแลว คราวนเนองจากเหนวายงไมเขดหลาบ จงสงไปสมหวกบฝรงทกรงบคาเรสตประเทศโรมาเนยดนแดนแดรกคลาและแวมไพร

ภเขาไฟไอซแลนดปะทกอใหเกดปากปลองแหงใหม...ASTV ผ จดการ ออนไลน-1 เม.ย. 2553

เหตการณเรมตนขนกลางดกของวนท 14 เมษายน2553หลงจากCheck-inและไดBoardingPassเปนทเรยบรอยแลว จงไปนงบรเวณพนทรอขนเครองหากทานผอานยงจำได ตอนนนเราเพงผานเหตการณ 10เม.ย.มาหมาดๆจงยงมAfterShockประปราย

ผเขยนจงเดนไปใชบรการอนเทอรเนตฟรทมใหบรการเพอหาขาว(ลอ)ไปพลางๆ จะไดไมงวงเสยกอนขนเครองเมอไดเวลาอนสมควรแลวAirbusA340-300ของสายการบน SwissAir จงทะยานขนจากสนามบนแผนดนทองของเรา

คราวนอปกรณอำนวยความสะดวกไมไดหรหราเทากบแอรบส A340-500 ของการบนไทยทบนไปลอสแองเจลส แตกพอกลอมแกลมไปได คอมจอเลกๆสวนตวมเกมใหเลนมหนงใหดเมอเหนวาไมม

อะไรใหเราปลอยความซนไดอกตอไปก ‘ดบตะเกยง’จนกระทงถงสนามบนซรคของสวสเซอรแลนดในตอนเชาตรของวนรงขน และตองนงรถไฟฟาแบบไรคนขบไปยงอกเทอรมนอลเพอตอเครอง Avro RJ100 ของAustrianAirไปยงบคาเรสตโดยใชเวลา2ชวโมง

ภเขาไฟใตธารนำแขงในไอซแลนดปะทอกปชช.รวม800คนตองอพยพหนภย...

ASTV ผ จดการ ออนไลน- 14 เม.ย. 2553

มขอทนาสงเกตของสนามบนในยโรปคอ ในหองรอขนเครองจะมหนงสอพมพและนตยสารตางๆฉบบปจจบนไวใหบรการมากมาย และเราสามารถหยบไปไดเลย...ไมตองคน และสนามบนแหงนยงซอนความนารกและขเลนไวในหองนำชาย กลาวคอโถฉของผชายซงเปนสขาวลวนนน ปรากฏวาดานในโถซงเปนบรเวณทรบการกระทบของฉมรปแมลงวนสดำขนาดราวๆ 0.5ซ.ม.ลอเปาอย

ลองคดดกแลวกนวาบรรดาหนมๆ แกๆ ทงหลายจะทำอะไรเพอหาความสขระหวางบรรเทาทกข...เอแลวในหองนำหญงละมอะไรสนกๆมย?!

เถาภเขาไฟในไอซแลนดกระทบเทยวบนทวยโรป-สนามบนในสกอตตองปดใหบรการ…

ASTV ผ จดการ ออนไลน-14 เม.ย. 2553

ผจญภยในแดนผดบ

: 48

Page 49: HORIZON magazine vol 5

15เม.ย.ถงบคาเรสตเสยทการประชมครงนเปนเรองForesightWiki (FORwiki) ซงเกยวกบการใชระบบวกพเดยในการรวบรวมองคความรเกยวกบการคาดการณอนาคต เหตทเจานายเลอกใหผเขยนไป เพราะในสำนกงานไมมใครอกแลวท ‘บาไดถวย’ เชนน จงปลอยใหไป ‘บาไดอก’ กบคนบาๆ ทมาจากทวโลกราว30คน

เราประชมอยางสนกสนาน เปนกนเอง แตละคนพกประสบการณและความเชยวชาญทงดานการคาดการณอนาคตและการใชวกพเดยมาเตมพกด มการแลกเปลยนเพอกำหนดกรอบและโครงสรางของFORwikiในวนแรก

สวนวนตอมาจงแบงกลมยอยเปน 5 กลมเพอชวยกนพจารณาประเดนทไดคยกนไว แลวลงรายละเอยดเพมเตมวาควรจะกลาวถงแงมมใดบางสำหรบแตละประเดน

ภเขาไฟไอซแลนดระเบดขเถาฟงปดนานฟา...ASTV ผจดการ ออนไลน–15 เม.ย. 2553

แลวความวนวายกเรมขนเมอราว4ชวโมงกอนจบการประชมเมอผเขารวมประชมบางคนแจงขาววาพวกเราอาจเดนทางโดยเครองบนไมไดเพราะสนามบนบางแหงในยโรปเรมปดสาเหตเพราะเถาถานจากภเขาไฟระเบดในไอซแลนดเรมแผเขามาเหนอนานฟาทางตะวนตกของในยโรปม1-2คนไหวตวทนและอยในยโรปตดสนใจเดนทางไปสนามบนเพอเดนทางกลบบานทนทโชคดทการเดนทางไมมอปสรรค สวนผเขยนทำอะไรไมไดมากนกเพราะเสนทางบนยาวไกลมากตองตอเครองดวยทางเลอกมไมมาก

ภเขาไฟในไอซแลนดปะทใหญระเบดเถาฟงทวฟา...ASTV ผ จดการ ออนไลน–16 เม.ย. 2553

เชาวนท 17 เมษายน กอนมอเชา ผเขยนไดใชอนเทอรเนตเพอตรวจสอบตารางบนของสนามบนHenri Coanda-Bucuresti และกำหนดการบนของสายการบนออสเตรย...ทกอยางเรยบรอยด ออกไปหาซอของกนระหวางรอขนเครองนาจะด...

จนกระทงเมอกลบเขามาในทพกนนแหละ ผเขารวมประชมแตละคนยนหนาเหยวพรอมกบแจงวาสนามบนปดแลว ไมมใครเดนทางได บางคนตดสนใจหาทางกลบโดยทางรถไฟจากบคาเรสตไปเมองคารลสรเยอรมนใชเวลารวม33ชวโมงคดสะระตะแลว...ยอม

อยากระนนเลย เราลองไปหาทางออกใหกบชวตของเราเองบางดกวา SwissAir ก StarAlliance,AustrianAirก StarAlliance,TurkishAirก Star

Alliance,ทสำคญThaiAirกStarAllianceแตสนามบนปดจะกAirกชวยไมไดไปสนามบนดกวา

หลงจากยนเขาควรอเพอขอเปลยนตวนานนบชวโมง ในทสดกไดตวของ TurkishAir มา ดวยความหวงวาเถาถานบนฟาจะไมลามไปตอนใตของยโรปกำหนดเดนทาง20เม.ย. ไปตอเครองทอสตนบลแตบคาเรสตนส...

จำปเจงวนละ100ล.พษภเขาไฟพนถานสวรรณภมเปดพนทรบผโดยสารตกคาง...

ASTV ผ จดการ ออนไลน –19 เม.ย. 2553

20 เม.ย. ทสนามบน Henri Coanda - Bucurestiทกคนรอคอยดวยความหวง ตอนบายตนๆ สนามบนเปด มหลายเทยวบนททะยานขนสฟาอยางราเรง แตเพยง 1 ชวโมงหลงจากนนสนามบนกเรมปดอก แลวชวตกกลบสวงจรเดมคอขอตวใหม ในทสดกกลบมาใชบรการAustrianAir กำหนดเดนทาง24 เม.ย. ไมมเรวกวานน!

หลายชาตยโรปเรมเปดนานฟาแมภเขาไฟไอซแลนดยงพนเถา...

ASTV ผ จดการ ออนไลน–21 เม.ย. 2553

หวน‘เอยาฟยาลาเยอคล’กระตนภเขาไฟขางๆระเบดรนแรงกวา...

ASTV ผ จดการ ออนไลน–23 เม.ย. 2553

24 เม.ย. หวงวานจะเปนวนสดทายในโรมาเนย ฟาครม มฝนตกตงแตบาย แตตารางการบนยงสวางไสวดวยความหวง เพราะมเทยวบนเกนกวารอยละ 50เปอรเซนตททำการบนไดตามปกต

บาย3…เราไดBoardingPassแลวอนใจไปครงหนง5โมงเยนขนเครองAirbusA319...ไปตายเอาดาบหนาสวสดโรมาเนยคงไดกลบมาใหมในวนทฟาไมมเถาถานไมนาจะมอปสรรคใดๆอกทกรงเวยนนาออสเตรยบนเครองมแซนดวชพอประทงความหวไมมอะไรใหเลนเลยแตแสงไฟของเมองใหญนอยขางลางดสวยงาม

2ทมขนเครองBoeing777-200แลวเรากบน!ไชโย...มาคราวนไดนงเครองบนไมซำแบบเลย!!!

ภเขาไฟไอซแลนดหยดพนเถาถานผเชยวชาญชการปะทอาจยตแลว...

ASTV ผ จดการ ออนไลน-24 พ.ค. 2553 25เม.ย.กลบสเมองไทยรอนตบแลบ...!!

ขอบคณภาพขาวจาก msnbc 49 :

Page 50: HORIZON magazine vol 5

: 50

“พชวยเขยนบทความลงหนงสอหนอยนะคะนะนะ”เสยงออนวอนบวกกบแววตาออดออนนำพาผมไปสโลกแหงจนตนาการอนกวางไกล กอนทความเปนจรงจะสะกดผมใหกลบมารบรวา ผมไดตกเปนเหยอคนท7246304 ของเธอซะแลว ไมเปนไร ตราบใดทยงมจนตนาการผมเอาตวรอดได(มง)

‘Imagination is More Important ThanKnowledge’

วลลกซงทนกวทยาศาสตรอจฉรยะ อลเบรตไอนสไตน ไดกลาวไว และใชเปนแรงบนดาลใจในการคดคนทฤษฎตางๆทพลกโฉมโลกแหงวทยาศาสตรหากไรซงจนตนาการกไรซงวทยาการ

เชอวาเวลาดภาพยนตรแนววทยาศาสตรหรอไซไฟ หลายคนตงขอสงสยถงความเปนไปไดของวทยาการลำยคทถกนำเสนอ การเดนทางขามกาลเวลาทำไดจรงหรอ? มนษยพนธผสมสรางไดหรอไม?คนเขยนบทผลตจนตนาการจากตบออนหรออยางไร?

คณอาจไดรบคำตอบของคำถามทอยในใจคณจากหนงสอ‘ผามตจนตนาการ’แตงโดยนกวทยาศาสตรและนกเขยนชอดงดร.ชยวฒนคประตกล

ภายในหนงสอจะแบงออกเปนสองภาค ในภาคแรกเปนการใหความรดานทฤษฎวทยาศาสตรทอาจนำไปประยกตใชในการพฒนาเทคโนโลยทเหนในภาพยนตร ภาคทสองเปนการเชอมโยงทฤษฎทกลาวถงในภาคแรกกบจนตนาการทนำเสนอในภาพยนตรผแตงไดใชภาษาทเรยบงายในการอธบายทำใหหนงสอเลมนเหมาะกบผอานทวไป เราลองมาดบางวทยาการลำหนาทถกกลาวถงในหนงสอกน

เครองทองเวลา(TimeMachine)เปนเครองจกรแหงความฝนของทงเดกและผใหญหลายคนดวยทฤษฎสมพนธภาพของไอนสไตนนกวทยาศาสตรบางคนเชอวาการทองเวลาเปนไปไดทฤษฎสมพนธภาพภาคทวไปไดอธบายถงผลของแรงโนมถวงททำใหเกดความโคงงอของอากาศ-เวลา(Space-Time)ตำแหนงทมความโนมถวงสงเวลาจะชากวาตำแหนงทมความโนมถวงตำกวา

เชอหรอไมวาเวลาของคนทอยบนตกชนท100ชากวาเวลาของคนทอยชนท1แตความแตกตางทนอยมากของเวลาไมสามารถวดไดดวยนาฬกาธรรมดาตองวดดวยนาฬกาอะตอมดงนนนกวทยาศาสตรจงใหความ

sciEncE mEdiaดร.คมเมธ จตวานชไพบลย

สรางสรรคจนตนาการสวทยาการกาวไกลสนใจกบการทองเวลาในอวกาศมากกวา ซงอาจจะทำไดผาน3ทางคอหลมดำ (Black Hole)รหนอน (WormHole)และคอสมกสตรง(CosmicString)

การเดนทางไปสอดตหรออนาคตอาจทำไดโดยการเขาไปสใจกลางหลมดำหรอมดผานรหนอนซงเปนอโมงคอวกาศทมปลายทางทงสองเปนหลมดำ หรอใชเสนคอสมกสตรงเสมอนเปนถนน ทงนไมวาการทองเวลาจะสามารถทำไดสำเรจหรอไม การยอมรบอดตและทำปจจบนใหดทสดเพออนาคตทฝนใฝ นาจะเปนเสนทางทมนษยเราควรเลอกเดน(หห…คม)

หากเราสามารถสรางสตวในเทพนยายใหมตวตนไดคงจะทำใหโลกนเขาใกลกบโลกแหงจนตนาการมากขน ลองนกถงฝงยนคอรนวงตามทงหญากวางนกถงนางเงอกแสนสวยทคอยขบรองเพลงอนไพเราะใหฟงยามเหงาเปนอาหารใหกนยามหวดวยเทคโนโลยพนธวศวกรรม(GeneticEngineering)สงมชวตในโลกจนตนาการเหลานอาจมตวตนจรงสกวน

การตดตอหรอดดแปลงยนของสงมชวตโดยตรงทำใหเกดสงมชวตใหมทยนเดมไดเปลยนไปหรอไดสงมชวตทมยนของสงอนอยในตวทฤษฎโครงสรางดเอนเอแบบเกลยวชวตค(DoubleHelixofLife)ทำใหศาสตรแหงการตดตอยนเกดขนได เกดโครงการถอดรหสยนมนษยและสงมชวตอนขนเกดการผสมพนธพชกบสตวเชนตนใบยาสบเรองแสงซงไดจากการตดตอยนททำใหหงหอยเรองแสงเขากบยนของตนใบยาสบ

เทคโนโลยพนธวศวกรรมยงสงผลกระทบตอการดำรงชวตของมนษยทงในดานอาหารและการแพทยอาท พชจเอมโอและการโคลนนง ซงกอใหเกดการโตแยงกนอยางกวางขวาง แตถงจะมความขดแยงอยางไรกไมอาจปฏเสธไดวา เทคโนโลยพนธวศวกรรมคอหนงในเทคโนโลยทสำคญยงสำหรบอนาคต

ในหนงสอยงไดกลาวถงเทคโนโลยลำสมยอนๆอกซงไมขอกลาวถงในทนใครจะทำไมทายสดนขอกลาวอำลาผทหลงกลอานจนถงบรรทดนดวยวลทวา

‘MayTheImaginationbeWithYou’

Page 51: HORIZON magazine vol 5

tEchno-toonTawan

51 :

Page 52: HORIZON magazine vol 5

´Ã.ÊØêÑ ʶԵ¤Ø³ÒÃѵ¹�

In & Out»ÃÐÇѵÔÈÒʵÃ�¡ÒõÒÁËÒ¤ÇÒÁ¤ÁªÑ´

¤ÇÒÁàª×èͼԴæ 10 »ÃСÒà à¡ÕèÂǡѺ䢌ËÇÑ´áÅÐ䢌ËÇÑ´ãËÞ‹

Myth & Science

´Ã.¾Ôર ´Øç¤àÇâè¹� / ´Ã.ÞÒ´Ò ÁØ¡´Ò¾Ô·Ñ¡É�Ç‹Ò´ŒÇ¹âºÒÂáÅÐá¼¹ÃдѺªÒµÔÇ‹Ò´ŒÇÂÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�

à·¤â¹âÅÂÕáÅйÇѵ¡ÃÃÁ

Interview

#05July-September

2010

Vol. 1

STI

STI

Social Energy

Food

Innovation

Environment

Health

Dece

ntra

lizat

ionEc

onom

ics

Backcasting´Ã.¾Êª¹Ñ¹ ¹ÔÃÁÔµäªÂ¹¹·�

Backcasting เปนหนงในเทคนคการสรางภาพอนาคต มลกษณะคลายกบการทำนายโดยเรมจากการ

พจารณากำหนดภาพอนาคตทพงประสงคทเปนไปได จากนนคอยยอนกลบมากำหนดภาพอนาคตยอยๆ

ทจะเกดขนไดในแตละชวงเวลา เชน 5 ป 10 ป 15 ป จนถงเวลาสดทายทภาพอนาคตทพงประสงคจะ

สมบรณ เทคนคนเปดโอกาสใหผทสรางภาพอนาคตสามารถกำหนดอนาคตทพงประสงคทมอยในใจ

หากแตตองอยบนพนฐานของความเปนไปไดและกำหนดเสนทางทจะเดนไปสภาพอนาคตทพง

ประสงคนนๆ สามารถใชจนตนาการ และความคดสรางสรรค สงผลใหเกดการเรยนรและคดนอกกรอบ

Backcasting ยงเปนหนงในเปนเครองมอทเปนประโยชนตอผคนในการนำมาประยกตใชในชวต

สวนบคคล เมอบคคลพบสถานการณในชวตทรสกถงความไมแนนอนหรอความคลมเครอ

แนวคดนจะชวยใหบคคลไดพจารณาถงความเปนไปไดภายใตเหตการณทเปลยนแปลงและภาพ

อนาคตทแตกตางกน ไดคดและสะทอนในเชงสรางสรรค สามารถใชในการกำหนดและวางกลยทธเพอท

จะบรรลเปาหมายสวนบคคล รวมถงแกไขปญหาและความยงยากในชวต

Backcasting จงเปนเครองมอสำหรบการวางแผน แตกตางจาก Scenario-Building ทเปนเครองมอ

สำหรบการตดสนใจและแกปญหา โดยเปนการคนหาและตรวจสอบปจจยทมผลกระทบตอสถานการณ

หนงๆ และใชปจจยทมนยสำคญนนในการสรางภาพอนาคตทเปนไปไดหลายๆ ภาพ

อยางไรกตาม เพอใหเขาใจ Backcasting มากขนอธบายไดดงภาพดานลาง

#05 July-S

eptember 2010

Scenario Building¤Œ¹ËÒ·Ò§àÅ×Í¡µ‹Ò§æ

ã¹Í¹Ò¤µ

อนาคต

ปจจบน

Scenario Backcasting»ÃÐàÁÔ¹¤ÇÒÁ໚¹ä»ä´Œã¹Í¹Ò¤µ·Õè¾Ö§»ÃÐʧ¤�

อนาคต

ปจจบน

ใบสมครสมาชกอตราคาสมาชก

สถาน

ทจดส

งวาร

สาร

ชอ-นามสกล

ทอย

จดสงใบเสรจรบเงนท

วธการชำระเงน: โอนเงนเขาบญชธนาคาร ชอบญช สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาตธนาคารกรงไทย สาขาถนนกรงศรอยธยา บญชออมทรพย เลขทบญช 013-0-16014-8และสงใบสมครพรอมสำเนาหลกฐานการโอนเงนไปท คณอภชชยา บญเจรญ ทางโทรสาร 0 2160 5438

สมาชกใหม เรมฉบบท1 ป (4 ฉบบ 200 บาท) 2 ป (8 ฉบบ 400 บาท)

ชอ-นามสกล ตำแหนง ฝาย/แผนกชอหนวยงาน ทอย

รหสไปรษณย โทรศพท ตอโทรสาร อเมล

ตออาย ฉบบท

ทเดยวกบทสงวารสาร ตามทอยดานลาง

สงใบสมครมาท:

วารสาร Horizon

สำนกงานคณะกรรมการ

นโยบายวทยาศาสตร

เทคโนโลยและ

นวตกรรมแหงชาต

เลขท 319

อาคารจตรสจามจร ชน 14

ถนนพญาไท เขตปทมวน

กรงเทพฯ 10330

โทรศพท 0 2160 5432

โทรสาร 0 2160 5438

อเมล [email protected]