Horfur í efnahagsmálum

Ólafur Darri AndrasonHagfræðingur ASÍ

Ársfundur ASÍ - 23.10.2003

Umfjöllunarefnið

• Horfur í efnahagsmálum

• Sviðsmyndir – horft á árin 2004 og 2005– Spálíkan - unnið í samvinnu ASÍ og

Hagfræðistofnunar HÍ

• Helstu niðurstöður

Viðsnúningur í efnahagsmálum• Botni skammvinnrar niðursveiflu náð í fyrra• Vísbendingar um að uppsveifla sé hafin

– VLF eykst á fyrri hluta ársins

– Fjárfestingar aukast

– Einkaneysla eykst

– Innflutningur eykst

– Kortavelta eykst

• Áhrif stóriðju og virkjana koma sterkar fram á næstu tveimur til þremur árum

• Atvinnuástandið ekki nægilega gott

Virkjana- og stóriðjuframkvæmdum fylgja

• Góður hagvöxtur til 2007• Minna atvinnuleysi• Svigrúm fyrir kaupmáttaraukningu• Styrking krónunnar• Vaxandi viðskiptahalli• Vaxandi verðbólguþrýstingur• Hækkandi vextir• Ruðningsáhrif

Fyrirvarar• Byggjum á líkani sem enn er í þróun

– Líkanið metur gögn á grundvelli sögulegra sambanda hagstærða

– Forsendur geta breyst s.s. varðandi:• Ríkisútgjöld• Óvissa um gengisþróun• Höfum aldrei fyrr farið í gegnum uppsveiflu

í efnahagslífinu með gengið fljótandi

Sviðsmynd 1

• Helstu forsendur – Tekið tillit til byggingu Kárahnjúka og Fjarðaráls

– Svipaðar forsendur og hjá SÍ varðandi fjárfestingar, samneyslu, einkaneyslu og inn- og útfl.

– Framkvæmdakostnaður skiptist 40/60 milli innlends og erlends kostnaðar

– Gengisvísitalan verði: • 124 stig árið 2003

• 120 stig árin 2004 og 2005

Sviðsmynd 1 - grunndæmi

0%

2%

4%

6%

8%

10%

Hagvöxtur Verðbólga Nafnvextir Atvinnuleysi

20042005

Sviðsmynd 2

• Helstu forsendur – Sömu forsendur og grunndæmi utan:

• Hlutfall innlends og erlends kostnaðar verði 25/75 (í stað 40/60)

– Gert ráð fyrir að krónan styrkist minna en í grunndæmi og gengisvísitalan verði:

• 124 stig árið 2003

• 122 stig árin 2004 og 2005

Sviðsmynd 2 - minna hlutfall innlends kostnaðar

0%

2%

4%

6%

8%

10%

Hagvöxtur Verðbólga Nafnvextir Atvinnuleysi

2004

2005

Sviðsmynd 3

• Helstu forsendur – Ráðist verði í byggingu Norðuráls og tengdar

virkjanir– Framkvæmdatími 2004 – 2006– Gert ráð fyrir að krónan styrkist og

gengisvísitalan verði:• 124 stig árið 2003

• 118 stig árin 2004 og 2005

Sviðsmynd 3 - Norðurál

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

Hagvöxtur Verðbólga Nafnvextir Atvinnuleysi

20042005

Sviðsmynd 4

• Helstu forsendur – Sömu og í grunndæmi utan:

• Gert ráð fyrir að samneyslan vaxi að magni til um:

– 4% á ári árin 2004 og 2005

– í stað 1% árið 2004 og 2% árið 2005

Sviðsmynd 4 – aukin samneysla

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

Hagvöxtur Verðbólga Nafnvextir Atvinnuleysi

20042005

Sviðsmynd 5

• Helstu forsendur– Sömu og í grunndæmi utan:

• Ráðist verði í stækkun Norðuráls (eins og í sviðsmynd 3)

• Samneyslan aukist um 4% árin 200 og 2005 (eins og í sviðsmynd 4)

• Króna styrkist og gengisvísitalan verði 117 2004 og 2005

Sviðsmynd 5 – aukin samneysla og Norðurál

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

Hagvöxtur Verðbólga Nafnvextir Atvinnuleysi

2004

2005

Samantekt

• Sviðsmyndunum er ætlað að draga fram hvernig efnahagsþróunin getur orðið miðað við mismunandi aðstæður.

• Nokkuð bjart framundan í efnahagslífinu

• Miklu skiptir hvernig haldið verður á hagstjórninni