hayat yenİlenmektİrir.tofas.com.tr/2015/files/tr-tofas2015.pdf · güncellenmesi için yeni bir...

2015 FAALİYET RAPORU

HAYAT YENİLENMEKTİR

Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa V. Koç’un aramızdan zamansız ayrılışının tarifsiz üzüntüsünü yaşıyoruz.

Mustafa V. Koç, 32 yıllık çalışma hayatı, 13 yıllık Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı ile bizlere çok büyük, çok başarılı, gurur duyulacak bir miras

bıraktı.

Yönetim Kurulu Başkanlığı döneminde, tarihimizin rekor yatırımları kararlılıkla gerçekleştirildi. Başarılı satın almalarla Topluluğumuzun yurt içindeki lider konumu güçlendirildi. Bayrağımız yeni ülkelere taşınarak, uluslararası faaliyetlerimiz yaygınlaştırıldı. Gerçekleştirilen büyük ölçekli

ihracat projeleri ile hem Topluluğumuzun hem de Ülkemizin yurt dışı gelirleri önemli artış gösterdi. Küresel vizyonu ile liderlik ettiği

Topluluğumuzu dünyanın önde gelen şirketleri arasına taşıyan Mustafa V. Koç, Koç Holding’in Fortune 500 listesindeki yegâne

Türk şirketi olması gururunu yaşattı.

Mustafa V. Koç hayatı boyunca Topluluğumuzun kurucusu merhum Vehbi Koç’un “Ülkem varsa ben de varım” ilkesine bağlı kalarak yaşadı.

İş dünyasında önemli projeleri hayata geçiren bir lider olmanın ötesinde, Ülkemizin toplumsal kalkınmasına hizmet etmek için inançla sahiplendiği

büyük sosyal sorumluluk projelerine öncülük etti.

Vizyonu, hayırseverliği, liderliği ve en önemlisi insani değerleri ile silinmeyecek izler bırakan Mustafa V. Koç, Ülkemizin geleceğine her

zaman yürekten inandı. Hakiki bir halk adamıydı. Çalışanlarına güç veren ve destekleyen bir lider olmasının yanı sıra, küresel bakış açısı, kararlılığı,

değerleri ve iş etiği ile de ilham kaynağı oldu.

Bundan sonra, onun görüşleri, geniş bakış açısı ve getirdiği dinamizm ile, biz de Koç Holding’i milletlerarası bir yapıdan, global bir dünya şirketine

taşıyacağız…

Tekrar saygı, rahmet ve şükranla anıyoruz.

Koç Topluluğu

Mustafa V. Koç(1960-2016)

BİR BAKIŞTA TOFAŞ

3 TOFAŞ HAKKINDA 4 BAŞLICA FİNANSAL VE OPERASYONEL

GÖSTERGELER6 KURUMSAL YATIRIMCI İLİŞKİLERİ9 VİZYON, MİSYON VE DEĞERLER10 2015’TE TOFAŞ14 ÖDÜLLER

YÖNETİMDEN

16 YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN DEĞERLENDİRMESİ

18 YÖNETİM KURULU 22 CEO’NUN DEĞERLENDİRMESİ 24 ÜST YÖNETİM

FAALİYETLER

29 OTOMOTİV SEKTÖRÜ VE TOFAŞ’IN SEKTÖR İÇİNDEKİ YERİ

37 MARKALAR VE ÜRÜNLER41 TOFAŞ BAYİ AĞI42 BAĞLI ORTAKLIKLAR45 AR-GE FAALİYETLERİ47 KALİTE YÖNETİMİ48 İNSAN KAYNAKLARI

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

53 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE SOSYAL SORUMLULUK POLİTİKASI

54 KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK57 ÇEVRE59 İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ60 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ61 TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ63 MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ POLİTİKALARI 64 ETİK DEĞERLER VE YOLSUZLUKLA

MÜCADELE

SERMAYE YAPISI, KURUMSAL YÖNETİM VE DİĞER HUSUSLAR

65 ORTAKLAR GENEL KURUL TOPLANTI GÜNDEMİ

66 ŞİRKET’İN SERMAYE YAPISI VE ORTAKLIK HAKKINDA BİLGİLER

69 KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ BEYANI VE UYUM RAPORU

87 RİSKİN ERKEN SAPTANMASI VE RİSK YÖNETİM KOMİTESİ ÇALIŞMALARI

89 BAĞLI ŞİRKET RAPORU 90 RİSKİN ERKEN SAPTANMASI SİSTEMİ VE

KOMİTESİ HAKKINDA DENETÇİ RAPORU91 ÜCRET POLİTİKASI 92 KÂR DAĞITIM POLİTİKASI 93 2015 YILI KÂR DAĞITIM ÖNERİSİ 94 2015 YILI KÂR DAĞITIM TABLOSU 95 YÖNETİM KURULU’NUN YILLIK FAALİYET

RAPORUNA İLİŞKİN BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

FİNANSAL BİLGİLER

96 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU

97 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR HAKKINDA BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

İÇİNDEKİLER

2

TÜRKİYE’NİN HEM BİNEK OTOMOBİL HEM DE HAFİF TİCARİ ARAÇ ÜRETEN TEK OTOMOTİV ŞİRKETİ1968 yılında kurulan Tofaş, Türkiye’nin hem binek otomobil hem de hafif ticari araç üreten tek otomotiv şirketidir.

Tofaş’ın sermayesinde, Koç Holding ve Fiat Chrysler Automobiles (FCA) eşit hissedardır. %24,3’ü halka açık olan Tofaş’ın hisseleri, Borsa İstanbul BİST 30 ve BİST 100 Endekslerinde işlem görmekte; Şirket, Kurumsal Yönetim Endeksi ve Sürdürülebilirlik Endeksi’nde de yer almaktadır. Tofaş ayrıca Lüksemburg Borsası’na da kotedir.

TÜRKİYE’NİN DOKUZUNCU BÜYÜK SANAYİ KURULUŞUTofaş, yılda 400 bin araçlık üretim kapasitesi ve 8.000 çalışanı ile Türkiye’nin dokuzuncu büyük sanayi kuruluşudur. Genel merkezi İstanbul’da olan, 350 bin m2’si kapalı, yaklaşık 1 milyon m2 alan üzerinde kurulu Bursa fabrikasında üretim yapan Tofaş, rekabet gücünü artıran yatırımlarını sürdürmektedir.

FCA’nın dünyadaki üç stratejik üretim merkezinden biri olan Tofaş, aynı zamanda Grubun Avrupa’daki ikinci büyük Ar‑Ge merkezi konumunda bulunmaktadır.

Tofaş, Bursa Fabrikası’nda, Fiat Linea ve Egea otomobil modellerinin yanı sıra, Minicargo projesi kapsamında Fiat, Citroën ve Peugeot markalarına, Yeni Doblò projesi kapsamında ise Fiat, Opel, Vauxhall ve RAM markalarına üretim yapmaktadır. Şirket iç pazarda 6 markanın (Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Jeep, Maserati, Ferrari) distribütörlüğünü üstlenmektedir.

TOFAŞ, 400 BİN ARAÇLIK YILLIK ÜRETİM KAPASİTESİ VE8.000 ÇALIŞANIİLE TÜRKİYE’NİNDOKUZUNCU BÜYÜK SANAYİKURULUŞUDUR.

TOFAŞ HAKKINDA

3

TOFAŞ 2015 FAALİYET RAPORU - BİR BAKIŞTA TOFAŞ

BAŞLICA FİNANSAL VE OPERASYONEL GÖSTERGELER

TOFAŞ, 2015 YILINDA GERÇEKLEŞTİRDİĞİ TOPLAM 278.252 ADET ÜRETİMLE, BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE %24,9 ARTIŞ SAĞLAMIŞTIR.

%24,910 MİLYAR TL SATIŞ GELİRİ VE 831 MİLYON TL NET KÂR ELDE EDEN TOFAŞ’IN 2015 YILI TOPLAM PAZAR PAYI %11,8 OLMUŞTUR.

%11,82015 YILINDA 2 VARDİYAYA GÖRE KAPASİTE KULLANIM ORANI %104 OLARAK GERÇEKLEŞMİŞTİR.

%104

OPERASYONEL GÖSTERGELER 2014 2015

Yurt Dışı Satışlar (bin TL) 4.297.030 5.729.275

Yurt İçi Satışlar (bin TL) 3.023.705 4.121.142

Esas Faaliyetlerden Diğer Satışlar (bin TL) 119.274 70.306

Kümülatif Üretim Hacmi (adet) 222.807 278.252

Kapasite Kullanım Oranı (2 vardiyaya göre %) %84 %104

Satışlar (adet) 237.384 296.812

FİNANSAL GÖSTERGELER (BİN TL) 2014 2015

Toplam Özkaynaklar 2.241.171 2.582.291

Toplam Varlıklar 7.124.284 9.866.566

Satış Gelirleri 7.440.009 9.920.723

Vergi Öncesi Kâr 472.253 617.987

Net Kâr 574.238 830.801

FAVÖK (EBITDA) 815.607 1.062.668

Yatırımlar (milyon Euro) 330 377


4

+%30,3FAVÖK (MİLYON TL)

816

1.063

+%30,9VERGİ ÖNCESİ KÂR (MİLYON TL)

472

618

+%38,5TOPLAM AKTİFLER (MİLYON TL)

7.124

9.867

2014

2014

2015

2015

+%15,2ÖZSERMAYE(MİLYON TL)

2.241

2.582

2014

2014

2015

2015

+%33,3SATIŞ GELİRLERİ(MİLYON TL)

7.440

9.921

2014

2014

2015

2015

+%44,7NET KÂR (MİLYON TL)

574

831

İHRACAT ÜLKE DAĞILIMI (%)

SATIŞLARIN SEGMENT KIRILIMLARI (%)

1- Hafif Ticari Araç, %722- Otomobil, %28

1

2

1- Avrupa %762- ABD ve Kanada %123- Orta Doğu ve Kuzey Afrika %104- Diğer %2

1- İtalya %262- İngiltere %113- İspanya %94- Fransa %85- Almanya %66- Belçika %47- Diğer Avrupa %12

1

23

4

56

7

1

2

3

4

5


KURUMSAL YATIRIMCI GÖRÜŞMELERİTofaş Kurumsal Yatırımcı İlişkileri departmanı, yıl içinde açıklanan tüm çeyrek dönemlere ait finansal sonuçları, 2015 yılında İstanbul’da düzenlediği 4 Analist Toplantısı ile finansal analistlerle paylaşmıştır.

Analist Toplantıları’nın dışında şirket ziyaretleri, yurt içi ve yurt dışı yatırımcı konferansları, yurt dışı roadshow’lar/reverse roadshow’lar ve tele‑konferans yoluyla toplam 266 kurumsal yatırımcı ve 80 finansal analist toplantısı gerçekleştirilmiştir.

Tofaş yıl içinde 5 yurt dışı yatırımcı konferansına, 5 yurt içi yatırımcı konferansına ve 2 roadshow’a katılmış, 4 reverse roadshow’a ev sahipliği yapmış, 36 tele‑konferans ile yabancı yatırımcılarla toplantılar düzenlemiştir.

HİSSE PERFORMANSITofaş hissesinin 2015 yılı ortalama değeri, 2014 yılına göre %44 oranında artış göstererek, aynı dönemde ortalama %7 değer kazanan BİST 100’ün üzerinde bir performans sergilemiştir.

TOFAŞ’IN HALKA AÇIK OLAN KISMINDAKİ YABANCI PAYI GELİŞİMİ 2009 yılı sonunda %72 olan Tofaş’ın halka açık hisselerindeki yabancı payı, her geçen yıl yükselerek 2015 yılında %89 düzeyine ulaşmıştır. Bu oran, halka açık Koç Grubu şirketleri içerisinde en yüksek seviyeyi temsil etmektedir. Aynı dönemde BİST yabancı yatırımcı payı ise %67’den %62’ye gerilemiştir.

KURUMSAL YATIRIMCI İLİŞKİLERİ

TOFAŞ YÖNETİMİNİN 2015 YILINA İLİŞKİN KÂR PAYI DAĞITIMI TEKLİFİ, DÖNEM NET KÂRI ÜZERİNDEN %44’LÜK BİR ORANI İŞARET ETMEKTEDİR.

TOFAŞ HİSSESİNİN 2015 YILI DEĞER ARTIŞI

+%442015 YILI DEĞER ARTIŞI (%)

7,2

44,4

BİST 100 TOFAŞ

HİSSE BAŞINA KAZANÇ (TL)HALKA AÇIK OLAN KISMINDAKİ YABANCI YATIRIMCI PAYI (%)

TOFAŞ’IN HALKA AÇIK HİSSELERİNDEKİ YABANCI PAYI

%89

%67%72

2009

TOFAŞ BİST

%62

%79

2011

%62

%89

0,770,95 0,88 0,87

1,15

1,66

2013

%66

%82

2010

%66

%87

2012

%64

%89

2014

%62

%89

2015 2010 2011 2012 2013 2014 2015


6

Tofaş’ın kurumsal yatırımcı ilişkilerinin internet sayfası aşağıdaki linktedir. Yılın her çeyreği açıklanan finansal sonuçların yorumlanmasına ilişkin Analist Sunumları, aylık olarak güncellenen Yatırımcı Sunumları, Finansal Raporlar, Tofaş hissesini takip etmekte olan analistlerin listesi, yatırımcı ilişkileri faaliyetlerine ilişkin takvim ve yatırımcılar için önem arz eden diğer önemli bilgiler bu kısımdan takip edilebilir.

Türkçe: www.tofas.com.tr/tr/yatirimci/Pages/HisseSenedi.aspxİngilizce: www.tofas.com.tr/en/investor/Pages/Stock‑and‑Stock‑Exchange‑Market‑Info.aspx

KURUMSAL YATIRIMCI İLİŞKİLERİMünir Emre ERTÜRKFinansal Risk ve Yatırımcı İlişkileri, Bütçe ve Ticari Kontrol MüdürüTelefon: 0212 275 3390 Dahili: 2751E‑posta: [email protected]

Pırıl USFinansal Risk ve Yatırımcı İlişkileri Uzmanı Telefon: 0212 275 3390 Dahili: 2727E‑posta: [email protected]

Yatırımcı İlişkileri departmanı personeli, yatırımcı ilişkileri faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Lisansı’na ve Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı’na sahiptir.

ŞİRKET YÖNETİMİNİN 2015 YILINA İLİŞKİN KÂR PAYI DAĞITIMI TEKLİFİ TOPLAM 365 MİLYON TL’DİR.

2015 YILINDA KURUMSAL YATIRIMCI VE FİNANSAL ANALİSTLERLE TOPLAM 346 TOPLANTI GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR.

346(milyon TL) 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Net Kâr 384 474 448 434 574 831

Temettü 250 250 480 325 485 365

Temettü/Net Kâr (%) %65 %53 %107 %75 %85 %44

TEMETTÜ ÖDEME PERFORMANSI

384

250

2010

474

250

2011

448 480

2012

434325

2013

574

831

2014 2015

%65%53

%107

%75

%85

%44

Şirket yönetiminin 2015 yılına ilişkin kâr payı dağıtımı teklifi ise toplam 365 milyon TL tutarında olup, 2015 yılı net kârı üzerinden %44 temettü ödeme rasyosunu işaret etmektedir.

Net Kâr (milyon TL) Temettü (milyon TL) Temettü/Net Kâr (%)

485365

7


MİLYON ARACA DOĞRU

8

VİZYON, MİSYON VE DEĞERLER

VİZYONUMUZ

MİLYON ARACA DOĞRU... MÜŞTERİ BEKLENTİLERİNİ ŞEKİLLENDİREN VE GURUR DUYULAN LİDER OTOMOTİV ŞİRKETİ OLMAK.

MİSYONUMUZ

TOPLUMUN MOBİLİTE İHTİYAÇLARINA EN UYGUN ÜRÜN VE HİZMETLERİ SUNARAK YAŞAM KALİTESİNİ YÜKSELTMEK.

DEĞERLERİMİZ

ÇEVİK BİR TAKIMIZ TUTKUYLA ÇALIŞIRIZ

HIZLI HAREKET EDİP SONUCA ÇABUK ULAŞAN BÜYÜK BİR TAKIMIZ. İŞİMİZE DÖRT ELLE SARILIR, TUTKUYLA ÇALIŞIRIZ.

REKABETÇİYİZ FARK YARATIRIZ

KENDİMİZİ SÜREKLİ GELİŞTİRİR, HER ZAMAN “EN İYİ”Yİ HEDEFLERİZ. YENİLİKÇİYİZ VE YALIN DÜŞÜNÜRÜZ.

İDDİALIYIZ SÖZ VERİR BAŞARIRIZ

HEDEFLERİMİZE SAHİP ÇIKIP, ENGEL DİNLEMEDEN BAŞARIYA ULAŞIRIZ. ŞEFFAF ÇALIŞIR, HATAMIZI GELİŞİM FIRSATI OLARAK KULLANIRIZ.

İNSANA VE ÇEVREYE DUYARLIYIZ

TOFAŞ’TA FARK YARATAN İNSANDIR VE MÜŞTERİLERİMİZ HER ŞEYDEN ÖNCE GELİR. BU NEDENLE “ÖNCE İNSAN” ANLAYIŞIYLA ÇALIŞIRIZ. TOPLUMA VE ÇEVREYE KARŞI SORUMLULUKLARIMIZI YERİNE GETİRİRİZ.

9


OCAK

Lancia-Alfa Romeo-Jeep bayi toplantısı düzenlendi. Lancia, Alfa Romeo ve Jeep bayileri, İstanbul’da yapılan bayi toplantısında buluştu.

Fiat bayileri Antalya’da bir araya geldi. Fiat bayi toplantısı, Türkiye çapındaki bayileri, yetkili servisleri ve yedek parça bayilerini Antalya’da bir araya getirdi.

ŞUBAT

Tofaş Bursa fabrikasının 44. üretim yılını kutlandı.44. üretim yıldönümü Bursa ve İstanbul’da düzenlenen Hizmet Ödül Törenleri ile kutlandı.

Fiorino güncelleniyor.Tofaş Yönetim Kurulu, Fiat Fiorino modelinin 2016’nın ilk çeyreğinde güncellenmesi için yeni bir yatırım kararı aldı.

Fiat Doblò’nun yenilenen 4’üncü nesli satıştaFiat Doblò, yenilenen 4’üncü nesliyle Türkiye ile birlikte tüm Avrupa’da satışa sunuldu.

Bursa’ya ve basketbola yeni bir yatırımTofaş Spor Kulübü, Bursa’daki fabrika arazisinde inşasına başlanan yeni spor kompleksiyle önemli bir spor yatırımına imza attı.

MART

Tofaş Olağan Genel Kurul Toplantısı gerçekleşti.Tofaş Olağan Genel Kurul Toplantısı, İstanbul’daki genel merkezde yapıldı.

Fiat Grubu Cenevre Fuarı’nda Otomobil dünyasının en son teknolojilerine ev sahipliği yapan 85’inci Cenevre Otomobil Fuarı’nda Bursalı Yeni Doblò da dünya sahnesine çıktı.

#HeForShe kampanyasında Tofaş da var.Koç Holding ile birlikte Tofaşlılar da cinsiyet ayrımcılığıyla mücadele eden inisiyatife destek vermeye başladı.

Fiat 500X Türkiye’de Fiat’ın yeni crossover modeli 500X’in Türkiye’de satışına başlandı.

2015’TE TOFAŞ

TOFAŞ YÖNETİM KURULU, FIAT FIORINO MODELİNİN 2016’NIN İLK ÇEYREĞİNDE GÜNCELLENMESİ İÇİN YENİ BİR YATIRIM KARARI ALDI.


10

NİSAN

15 yılda 1,5 milyon Fiat Doblò üretildi.Bursa fabrikasında üretilerek 80’den fazla ülkeye ihraç edilen Fiat Doblò’nun 1,5 milyonuncu aracı, üretim hattından indirildi.

Magneti Marelli-Opar Automechanika Fuarı’ndaMagneti Marelli, Automechanika Fuarı İstanbul’da sektörün profesyonelleriyle bir araya geldi.

MAYISFiat Egea’nın dünya ön gösterimi İstanbul Autoshow’a damgasını vurdu. Yeni kompakt Sedan modeli Fiat Egea’nın dünya ile buluşmasının gerçekleştirildiği Autoshow’da Fiat’ın yanı sıra Alfa Romeo, Jeep, Ferrari ve Maserati markaları da ziyaretçileriyle buluştu.

Venedik Bienali’nde Fiat desteğiVenedik Bienali 56. Uluslararası Sanat Sergisi kapsamında, Fiat’ın da destekçileri arasında olduğu Türkiye Pavyonu büyük ilgi gördü.

Ülkemiz için engel tanımadık.30 engelli Tofaş çalışanı bir günlük temsili askerlik yaparak terhis belgesi aldı.

İstanbul’da Biz Bize toplantısı düzenlendi. İstanbul Genel Müdürlük çalışanları geleneksel Biz Bize toplantısında bir araya geldi.

HAZİRAN

Her Galibiyete Bir Pota, Her Sayı Bir Top Tofaş Spor Kulübü’nün 40. yılına özel olarak gerçekleştirilen “Her Galibiyete Bir Pota, Her Sayı Bir Top” projesi kapsamında 2.500 top ve 8 pota, törenle Bursa Belediyesine teslim edildi.

En özel Fiat 500 Türkiye’de1957 yılında yollara çıkan ve dünyada 4,5 milyon adetlik satış gerçekleştirerek otomotiv tarihinin kült modelleri arasına giren ilk nesil Fiat 500’ün doğumunu kutlamak için tasarlanan Fiat 500 Vintage’57 Türkiye’de satışa sunuldu.

TEMMUZ

Bursa’nın en başarılı okulu Tofaş Fen Lisesi 2014‑2015 öğretim yılında, Bursa’nın Nilüfer ilçesinde eğitime başlayan Tofaş Fen Lisesi’nin ilk mezunları, Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS)’de %84’lük oranda başarıya ulaşırken, Tofaş Fen Lisesi de Bursa’daki en başarılı ortaöğretim kurumu oldu.

YENİ KOMPAKT SEDAN MODELİ FIAT EGEA’NIN DÜNYA İLE BULUŞMASI İSTANBUL AUTOSHOW’DA GERÇEKLEŞTİRİLDİ.

11


AĞUSTOS

Fiat Doblò Kuzey Amerika’dan sonra Güney Amerika’da Hafif ticari araç kategorisinde dört yıl art arda Türkiye pazar liderliğini elden bırakmayan Fiat Doblò, RAM markası altında ABD ve Kanada’dan sonra, Karayipler, Peru, Kosta Rika gibi diğer Amerika kıtası ülkelerine de ihraç edilmeye başlandı..

Tofaş Spor Kulübü’ne yeni başkanTofaş Spor Kulübü’nün yeni başkanı, aynı zamanda Tofaş 356 Proje ve İş Geliştirme Direktörlüğü görevini sürdüren Okan Baş oldu.

EYLÜL

Egea’ya yerinde onay Fiat Egea’nın nihai üretim onayı, Bursa’da gerçekleşen Tofaş Yönetim Kurulu toplantısı sonrası alındı.

İlk Fiat Egea banttan indi.Tofaş’ın tarihi yatırım hamlelerinden biri olan Fiat Egea’nın üretimine başlandı.

Fiat 500’ün yeni modelleri Türkiye’deEfsanevi Fiat 500’ün yenilenen versiyonu, Frankfurt Otomobil Fuarı’nda ziyaretçilerin karşısına çıkmasının ardından Türkiye’de de tüketicilerin beğenisine sunuldu. Fiat 500X’in önden çekişli ve benzinli otomatik şanzımanlı versiyonunun da Türkiye’de satışına başlandı.

EKİM

Fiat Egea İstanbul’da bayilerle buluştu.Fiat Egea İstanbul’da düzenlenen bayi toplantısında Fiat bayilerine tanıtıldı. Fiat bayileri ve eşleri, Koç Holding Yönetim Kurulu Onursal Başkanı Rahmi M. Koç’un ev sahipliğinde Rahmi M. Koç Müzesi’nde düzenlenen gala gecesinde de bir araya geldi.

Bölgesel bayi toplantıları beş ilde gerçekleşti.Fiat Egea; Gaziantep, Kayseri, İzmir, Sapanca ve Samsun’da gerçekleştirilen bölgesel bayi toplantılarıyla Türkiye’nin farklı noktalarındaki bayilerle buluştu.

2015’TE TOFAŞ

TOFAŞ’IN TARİHİ YATIRIM HAMLELERİNDEN BİRİ OLAN FIAT EGEA’NIN ÜRETİMİNE EYLÜL AYINDA BAŞLANDI.


12

Yeni yatırımlara 200 milyon Euro’luk krediTofaş, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (European Bank of Reconstruction and Development ‑ EBRD) ile 200 milyon Euro’luk yeni bir kredi anlaşmasına imza attı.

Tofaş Spor Salonu sezona “merhaba“ dedi.Tofaş Spor Kulübü, ilk kez bir resmi maça ev sahipliği yapan Nilüfer’deki yeni salonu Tofaş Spor Salonu’nun kapılarını galibiyetle açtı.

KASIM

WCM (Dünya Klasında Üretim) notu yükseldi.18. WCM denetimi sonucunda Tofaş’ın 72 olan şirket notu 74’e yükseldi.

Bursa Biz Bize toplantısında Egea coşkusuFabrikada gerçekleştirilen geleneksel Biz Bize toplantısında Fiat Egea çekilişi gerçekleştirildi.

Tofaş Akademi Gelişim Günü düzenlendi.5. Gelişim Günü “Dün, Bugün, Yarın” temasıyla pek çok konuk konuşmacının katılımıyla gerçekleşti.

“İşte Benim Zeki Müren” sergisi Zeki Müren’in yaşamına dair birçok belge, kostüm ve gündelik objelerin yer aldığı “İşte Benim Zeki Müren” sergisi, Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi’nde sevenleriyle buluştu.

18. WCM DENETİMİ SONUCUNDA TOFAŞ’IN 72 OLAN ŞİRKET NOTU 74’E YÜKSELDİ.

13


GLADYATÖRLERDE 5 ÖDÜL BİRDENTofaş markaları ve iletişim çalışmaları, “ODD Satış ve İletişim Ödülleri, 2014 Gladyatörleri” töreninde iki ayrı kategoride beş ödüle layık görüldü.

AVRUPA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ AJANSI’NDAN ÖDÜL“Sağlıklı İşyerleri Stresi Yönetir” temalı yarışmada Tofaş ikinci kez Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU‑OSHA) tarafından ödüle layık görüldü.

TOFAŞ’IN İKİ PROJESİNE TEGEP’TEN ÖDÜLTofaş, Türkiye Eğitim ve Gelişim Platformu Derneği (TEGEP) tarafından düzenlenen 2015 Öğrenme ve Gelişim Ödülleri kapsamında Fiat Laboratuvarları ile En İyi Sosyal Sorumluluk Projesi, Tofaş Akademi Portalı ile Eğitim Teknolojileri Jüri Özel Ödülü’nü aldı.

JEEP’E KIPKIRMIZI ÖDÜLÜ Hürriyet Gazetesi’nin düzenlediği ve yaratıcı reklamları ödüllendiren Kırmızı Basında En İyiler Reklam Ödülleri’nde, Jeep’in “Beep” ilanı ödül aldı.

FİKRİ HAKLAR EKİBİ ÖDÜLLENDİRİLDİ.67 patent başvurusuyla Türkiye Patent Şampiyonlar Ligi’nde 6’ncı sırasını koruyan Tofaş, Türk Patent Enstitüsü tarafından ödüle layık görüldü.

FERRARİ, CONCOURS D’ELEGANCE’IN “ÖZEL MARKASI” SEÇİLDİ.Ferrari, İstanbul Concours d’Elegance Klasik Otomobil Güzellik ve Zarafet Yarışması’nda başrolü üstlenerek Featured Brand olarak yer aldı.

TOFAŞ BİLGİ TEKNOLOJİLERİ, “ISO 20000-1 HİZMET YÖNETİM SİSTEMİ SERTİFİKASI” ALDI.Tofaş, uluslararası akreditasyon kuruluşu SGS tarafından yapılan denetim ile bilgi teknolojileri alanında verilen ISO 20000‑1 Hizmet Yönetim Sistemi Sertifikası’nı almaya hak kazandı.

TOFAŞ’A ABD’DEN ÜÇ “MÜKEMMELİYET ÖDÜLÜ”Tofaş İnsan Kaynakları uygulamalarından “POTA”, “Prova/Prova (+) Staj Programı” ve “Stajyer Gelişim Programı”; dünyanın en prestijli danışmanlık şirketlerindenBrandon Hall tarafından düzenlenen Mükemmeliyet Ödülleri’nde üç dalda ödüle layık görüldü.

OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE EN İYİ AR-GE MERKEZİ ÖDÜLÜTofaş Ar‑Ge Merkezi; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenen 4. Özel Sektör Ar‑Ge Merkezleri Zirvesi’nde otomotiv sektöründe En İyi Ar‑Ge Merkezi ödülünün yanı sıra, Türkiye’deki tüm Ar‑Ge Merkezleri arasında en iyi 3. Ar‑Ge Merkezi ödülünü kazandı. Tofaş ayrıca “Ar‑Ge Harcama Yoğunluğu” ve “Proje Kapasitesi” kriterlerinde de birinci seçildi.

ÖDÜLLER

TOFAŞ AR-GE MERKEZİ; BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI TARAFINDAN DÜZENLENEN 4. ÖZEL SEKTÖR AR-GE MERKEZLERİ ZİRVESİ’NDE OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE EN İYİ AR-GE MERKEZİ ÖDÜLÜNÜ ALDI.


14

FIAT’A KRİSTAL ELMA YAĞMURUFiat, Kristal Elma Yaratıcılık Festivali’nde 5 ödül birden aldı. En yaratıcı reklam ve medya kullanımı uygulamalarının ödüllendirildiği festivalde 5 farklı dalda ödül alan marka, 2 Kristal ve 3 Bronz Elma’nın sahibi oldu.

TOFAŞ’A “SÜRDÜRÜLEBİLİR İŞ” ÖDÜLÜTofaş, Yeşil İş Zirvesi kapsamında düzenlenen ve Sürdürülebilirlik Akademisi tarafından verilen “2015 Sürdürülebilir İş Ödülleri” kapsamında “Karbon ve Enerji Yönetimi” kategorisinde “7 Adımda Proaktif Enerji ve Karbon Yönetim Sistemi Projesi” ile Yeşil İş Ödülü’ne layık görüldü.

“RENEGADE ONLİNE SATIŞ PROJESİ” GOOGLE TARAFINDAN REFERANS SEÇİLDİ.Jeep için yaklaşık bir yıl önce başlatılan “Renegade Online Satış Projesi”, Google tarafından dijital pazarlama alanında referans proje olarak seçildi.

ALTIN ELDİVEN’DEN TOFAŞ’A İKİ ÖDÜLDünya Klasında Üretim‑WCM kapsamında altın seviyede yer alan Tofaş, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) tarafından düzenlenen Altın Eldiven İş Sağlığı ve Güvenliği İyi Uygulama Ödülleri’nde iki ayrı kategoride ödüle layık görüldü.

RAM PROMASTER CITY EN YEŞİL ARAÇ SEÇİLDİ.Tofaş fabrikasında üretilerek Kuzey Amerika’ya RAM Promaster City ismiyle ihraç edilen Fiat Doblò, Green Car Journal tarafından “Yılın En Yeşil Ticari Aracı” seçildi.

FIAT DOBLÒ CARGO VE FIORINO CARGO’YA İNGİLTERE’DEN İKİ ÖDÜLİngiltere’de her yıl düzenlenen “Ticari Araç Filo Ödülleri” kapsamında Fiat Doblò Cargo “Yılın Küçük Vanı”, Fiorino Cargo ise “Yılın Şehir İçi Vanı” seçildi.

AVRUPA’DA YILIN EN İYİ OTOMOBİLİ FIAT EGEA Bursa fabrikasından dünyaya ihraç edilen Fiat Egea, Avrupa’nın en iyilerinin ödüllendirildiği, yılın en iyi otomobilini belirleyen Autobest 2016’nın sahibi oldu. Koç Holding Otomotiv Grubu ise “Companybest 2015” (En İyi Şirket) Ödülü’ne layık görüldü.

EN BAŞARILI KOÇLULAR’DA TOFAŞ’A İKİ ÖDÜL “En Başarılı Koçlular”da Tofaş’ı başarıyla temsil eden “Hayaller Engel Tanımaz” projesi, “Çevreye ve Topluma Değer Katanlar ‑ MY kategorisinde” “2015 Yılı En Başarılı Koçlu” olarak seçildi.

TOFAŞ AKADEMİ PORTALI’NA ÖDÜL Tofaş, Brandon‑Hall Mükemmellik Ödüllerinde “Tofaş Akademi Bayi Portali” ile Bronz ödülün sahibi oldu.

ATIK ISI GERİ KAZANIM UYGULAMALARI PROJESİNE ÖDÜLTofaş, FCA Grubu içerisinde düzenlenen EHS Leadership Awards kapsamında, EMEA Bölgesinde, Boya Üretim Müdürlüğü Atık Isı Geri Kazanım Uygulamaları Projesi ile üçüncülük ödülü kazandı.

BTSO’DAN 3 ÖDÜL Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’ndan ‘Ekonomiye Değer Katanlar’da Tofaş’a inovasyon, ihracat ve kurumlar vergisi kategorilerinde 3 ayrı ödül verildi.

FIAT EGEA, AVRUPA’NIN EN İYİLERİNİN ÖDÜLLENDİRİLDİĞİ, YILIN EN İYİ OTOMOBİLİNİ BELİRLEYEN AUTOBEST 2016’NIN SAHİBİ OLDU.

15


Değerli hissedarlarımız, Kıymetli iş ortaklarımız, Tofaş Ailesi’nin sevgili üyeleri,

2015 yılı Tofaş için başarılar ve rekorlarla dolu bir dönem oldu. Hem ülkemizde hem de yurt dışında gelişen zorlu koşullara karşın, Tofaş tarihinde daima gururla hatırlanacak büyük yatırımlar devreye alındı.

2015, ekonomik ve politik açıdan hem dünyada hem Türkiye’de oldukça hareketli geçti. Çin başta olmak üzere, gelişmekte olan ülkelerde büyümenin yavaşlaması, emtia fiyatlarında, özellikle petrol fiyatlarındaki düşüş, uzun süredir beklenen ABD Merkez Bankası’nın faiz artırması ve Avrupa’da yavaş da olsa büyümenin devam etmesi, ekonomik alanda önemli satır başları oldu. Diğer yandan artan jeopolitik riskler, mülteci akınları ve büyük terör olayları gündeme damgasını vurdu.

Bu çalkantılı dönemde ülkemizde gerçekleşen iki genel seçim, Suriye’de tansiyonun yükselmesi, mülteci sorunu, yılsonuna doğru Rusya ile yaşanan gerilim ve yüreklerimizi yakan terör olayları, ekonomiye duyulan güveni

olumsuz etkiledi. Tüm bu gelişmelere rağmen, Türkiye ekonomisi büyümeye devam ederek, direncini ve gücünü bir kez daha ispat etti.

Ekonomimizin gücünü gösteren önemli gelişmelerden biri de, Türkiye otomotiv pazarının %26 büyüme ile yıllardır beklenen 1 milyon araç hacmine böylesine zorlu bir senede yaklaşması oldu. Yılın ilk 9 aylık dönemindeki siyasal belirsizlik ve dolardaki artış karşısında tüketicinin tedirgin tutumu; yılın son bölümünde belirsizliğin ortadan kalkması ve tüketici güven endeksinin yeniden yükselmesiyle birlikte, otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarına olumlu yönde ivme kazandırdı.

Dünyada ve Avrupa’da otomotiv endüstrisinin büyümeyi sürdürdüğü 2015 yılında, ülke ekonomimizin lokomotifi kabul edilen sektörümüz, üretim ve ihracat tarafında da tarihinin

en yüksek rakamlarına ulaştı. Sektörde üretimin %16 artış gösterdiği bu dönemde, Tofaş %25 artış ile üretimde sektörün üzerinde bir performans sergiledi. Böylece, sektörün ürettiği her 5 araçtan biri Tofaş fabrikasında imal edildi. Rekor yatırımlar neticesinde hayata geçirilen ve yılın son çeyreğinde pazara sunulan Fiat Egea, bu artışa büyük katkı sağladı. Tofaş’ta geliştirilip üretilen Fiat Egea’nın, tüketiciyle buluştuğu andan itibaren yalnızca Türkiye’de değil, uluslararası alanda da çok beğenilmesinden büyük memnuniyet duyduk. Avrupa’nın en prestijli ödüllerinden Autobest, Fiat Egea’yı Avrupa’da “Yılın En İyi Otomobili” seçerek bizi gururlandırdı.

İhracatımız, Avrupa genelinde hem otomobil hem de hafif ticari araç pazarında görülen büyümeden olumlu etkilendi. Avrupa’da görülen bu olumlu gelişmenin yanı sıra, ABD ve Kanada’ya yapılan ihracattaki artışla, toplam

YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN DEĞERLENDİRMESİ

TOFAŞ’IN MEVCUT BAŞARILARA YENİLERİNİ EKLEYECEĞİNE VE ÜLKEMİZE DAHA BÜYÜK KATKILAR SAĞLAYACAĞINA OLAN İNANCIM TAMDIR.

Mustafa V. KOÇ Yönetim Kurulu Başkanı

TOFAŞ 2015 FAALİYET RAPORU - YÖNETİMDEN

16

ihracat hacmi sektör ortalamasının üzerine çıkarak %22 arttı. İhraç edilen toplam 174 bin adet araç ile Tofaş’ın ülke ekonomisi için ürettiği katma değer artarak devam etti.

Tofaş, yurt içinde temsil ettiği Alfa Romeo, Jeep, Maserati ve Ferrari markalarıyla da 2015’te başarılı bir grafik çizdi. Yurt içi toplam pazar payı %11,8 olarak gerçekleşti.

Tofaş’ın Ar‑Ge faaliyetleri de önemli bir gurur kaynağı oldu. Uzun süredir önemli yatırımlar yapılan ve yıllık cironun yaklaşık %4’ünün tahsis edildiği Ar‑Ge merkezi, Avrupa Komisyonu’nun Ar‑Ge harcamaları sırlamasında Türkiye’de ilk sırayı aldı. Ayrıca Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ‘Otomotiv Sektöründe En Başarılı Ar‑Ge Merkezi’ ve ‘Tüm Sektörlerde En Başarılı üçüncü Ar‑Ge Merkezi’ seçilmesi hepimizi gururlandırdı. Tofaş’ın bu ödülü almasıyla ilk defa bir otomotiv Ar‑Ge merkezi Türkiye’de ilk 3’te yer almış

oldu. Ar‑Ge alanında yetkinliklerimizin artması, Tofaş’ın yarınına yön verecek yeni projelerin zeminini oluşturmada, ekonomiye ve istihdama sağladığımız katkıyı büyütmede önem arz ediyor.

Değerli paydaşlarımız,

Tofaş 2015 yılında da, odağında sürdürülebilirlik yaklaşımının yer aldığı, çevreye ve insana saygılı, ülkeye ve topluma yararlı bir iş modeli ve nitelikli insan kaynağıyla Türkiye’nin en katma değerli şirketlerinden biri olmayı sürdürmüştür. Ar‑Ge, üretim ve ihracat alanlarında imza attığı başarılar ve gerçekleştirdiği yatırımlar ile sürdürülebilir bir gelecek için güçlü bir güvence sağlamıştır.

Tofaş’ın kendini sürekli yenileyerek ve geliştirerek mevcut başarılara yenilerini ekleyeceğine ve ülkemize daha büyük katkılar sağlayacağına olan inancım tamdır.

Bu vesileyle bugüne kadar elde edilen başarılarda emeği ve imzası bulunan tüm çalışanlarımıza, bayilerimize, iş ve çözüm ortaklarımıza, sendikalara, hissedarlarımıza ve tüm paydaşlarımıza saygı ve şükranlarımı sunuyorum.

Saygılarımla,

21 OCAK 2016’DA KAYBETTİĞİMİZ YÖNETİM KURULU BAŞKANIMIZI, SON DEĞERLENDİRMESİYLE SAYGI, RAHMET VE ŞÜKRANLA ANIYORUZ.

17


YÖNETİM KURULU

1

5

9 10 11 12

6 7 8

2 3 4


18

1- MUSTAFA VEHBİ KOÇYönetim Kurulu Başkanı

Mustafa V. Koç İsviçre’de Lyceum Alpinum Zuoz’u bitirdikten sonra ABD’de George Washington Üniversitesi İşletme Bölümü’nden 1984 yılında mezun olmuştur. Çalışma yaşamına 1984’te Tofaş’ta Müşavir olarak başlayan Koç, Ram Dış Ticaret’te Satış Müdürlüğü ve Satış Genel Müdür Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur. 1992 yılında Koç Holding’e geçerek sırasıyla Başkan Yardımcılığı, Başkan, Yönetim Kurulu Üyeliği ve Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevlerini yürütmüştür. 2003 yılından beri Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı’dır. Ayrıca, Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Kurulu Onursal Başkanlığı görevini yürütmektedir. Rolls‑Royce Uluslararası Danışma Kurulu üyesi olan Koç, JP Morgan Uluslararası Konseyi’nde ve Council on Foreign Affairs Uluslararası Konseyi’nde yer almaktadır. Bilderberg Toplantılarının Yürütme Kurulu Üyesi’dir. 2005 yılında İtalya Hükümeti’nin Cavaliere D’Industria nişanına, 2012 yılında Uluslararası Leonardo Ödülü’ne layık görülmüştür. Koç, ekonomik ve sosyal kalkınmaya büyük önem veren ve bu alanda World Monuments Fund ve Carnegie Vakfı ile BNP Paribas gibi saygın kuruluşlarca ödüllendirilen Koç Ailesi’nin sosyal ve kültürel yaşama katkılarını hayata geçiren Vehbi Koç Vakfı’nın Yönetim Kurulu ve Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nın Mütevelli Heyeti Üyesi’dir.

2- SERGIO MARCHIONNE Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı

Sergio Marchionne yükseköğrenimini Kanada’da Toronto Üniversitesi’nde felsefe ve hukuk dallarında lisans eğitimi ile Windsor Üniversitesi’nde ticaret dalında lisansüstü eğitimi ile tamamlamıştır. Dava avukatı, hukuk müşaviri ve yeminli muhasebecidir. 2003 yılında Fiat S.p.A Yönetim Kurulu Üyeliği’ne seçilen Marchionne, 2004’te CEO olarak atanmıştır. 2009 yılında Chrysler Group LLC’de CEO ve 2011 yılında Yönetim Kurulu Başkanı olmuştur. Mayıs 2010’da Exor S.p.A şirketinin Yönetim Kurulu’na katılmıştır. Aynı zamanda 2011’de Fiat S.p.A’den ayrılarak kurulan ve CNH, Iveco ile FiatcPowertrain Industrial’ı bünyesinde bulunduran Fiat Industrial S.p.A’in Yönetim Kurulu Başkanı olmuştur. Marchionne 2013 yılında yeniden Avrupa Otomobil Üreticileri Derneği (ACEA)’nin Yönetim Kurulu Başkanı seçilmiştir. Philip Morris International Inc’nin Yönetim Kurulu Üyesi, Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü’nün Yönetim Kurulu Üyesi, ABD ve İtalya Konseyi’nin İtalya kolunun başkanıdır. 2014 yılında FCA’ya CEO olarak atanan Marchionne, aynı yıl Ferrari S.p.A.’in de Başkanlığı’na getirilmiştir. Marchionne aynı zamanda Giovanni Agnelli Vakfı’nın daimi üyesidir ve Cavaliere del Lavoro nişanıyla onurlandırılmıştır.

3- CENGİZ EROLDUYönetim Kurulu Üyesi - CEO

İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden 1988 yılında mezun olan Cengiz Eroldu, 1993‑1995 yılları arasında İtalya’da LUISS Üniversitesi’nde MBA programını tamamlamıştır. Eroldu iş yaşamına 1989 yılında Koç Holding’de Denetim Uzmanı olarak başlamıştır. 1995 yılında Tofaş’a Muhasebe ve Endüstriyel Kontrol Müdür Yardımcısı olarak atanan Eroldu, 2001‑2008 yılları arasında Muhasebe ve Endüstriyel Kontrol Müdürlüğü, Bütçe ve Kontrol Müdürlüğü ve 2008‑2015 arasında da Mali Direktörlük görevlerini yerine getirmiştir. Eroldu, Ocak 2015’te Tofaş Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO olarak atanmıştır.

4- TEMEL KAMİL ATAY Yönetim Kurulu Üyesi

Temel Kamil Atay, yükseköğrenimini İstanbul Teknik Üniversitesi, makina mühendisliği ve ABD’de Detroit Wayne State Üniversitesi işletme lisansları ile tamamlamıştır. Çalışma hayatına 1965 yılında Chrysler Sanayi’de Ürün Geliştirme Mühendisi olarak başlamış, Koç Topluluğu’na 1966 yılında Otosan’da Mamul Geliştirme Müdürü olarak katılmıştır. 1969 yılında Ford Motor Co. USA’de Mamul Geliştirme Mühendisi olarak görev alan Atay, 1972 yılında Koç Holding’de Otomotiv Koordinatör Yardımcısı, 1974‑1981 yılları arasında Otoyol Sanayi Genel Müdürü ve 1981‑1992 yılları arasında Tofaş Genel Müdürü görevlerini yürütmüştür. Koç Holding’de sırasıyla 1992 yılında Teknik Projeler Başkan Yardımcısı, 1994 yılında Tofaş Grubu Başkanı, 1996 yılında Topluluk Yürütme Kurulu Başkan Vekili görevlerinde bulunmuştur. 2000‑2001 yıllarında Koç Holding’in CEO’luğunu yapmıştır. 1998 yılından beri Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevini yürütmektedir.

5- LEVENT ÇAKIROĞLU (*)

Yönetim Kurulu Üyesi

Levent Çakıroğlu, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü’nde lisans eğitimini tamamlamış, University of Illinois’den yüksek lisans derecesini almıştır. İş yaşamına 1988 yılında Maliye Bakanlığı’nda Hesap Uzmanı olarak başlayan Levent Çakıroğlu, 1997‑1998 yılları arasında Bilkent Üniversitesi’nde yarı zamanlı Öğretim Görevlisi ve Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Koç Holding’e 1998 yılında Mali Grup Koordinatörü olarak katılan Çakıroğlu, 2002‑ 2007 yılları arasında Koçtaş Genel Müdürlüğü, 2007‑2008 yıllarında Migros Genel Müdürlüğü yapmış, 2008 yılında Arçelik Genel Müdürü olarak atanmıştır. Bu görevine ek olarak, 2010‑2015 yılları arasında Koç Holding Dayanıklı Tüketim Grubu Başkanı olarak görev yapmıştır. Çakıroğlu, Nisan 2015’te Koç Holding CEO’su olarak atanmıştır. (*) Yönetim Kurulu’nun 01.04.2015 tarihli kararı doğrultusunda, Yönetim Kurulu Üyesi Osman Turgay Durak’ın emeklilik nedeniyle kendisinden boşalan Yönetim Kurulu Üyeliğine, Türk Ticaret Kanunu’nun 363. Maddesi ve Şirket Esas Sözleşmesi çerçevesinde, karar tarihi itibariyle Levent Çakıroğlu’nun Yönetim Kurulu Üyesi olarak seçilmesine ve bu atamanın yapılacak ilk Genel Kurul’un onayına sunulmasına karar verilmiştir.

6- ALFREDO ALTAVILLA Yönetim Kurulu Üyesi

Milano Katolik Üniversitesi Ekonomi bölümü mezunu olan Alfredo Altavilla, kariyerine aynı üniversitede asistan olarak başlamıştır. 1990 yılında, Fiat Auto’ya katılmış, burada ilk olarak stratejik planlama ve ürün geliştirme alanlarında uluslararası girişimlere odaklanmıştır. 1995 yılında, Fiat Auto Pekin Ofisi Başkanı ve 1999 yılında Asya Operasyonları Başkanı olarak atanmıştır. 2004 yılında FGP (Fiat/GM Powertrain JV) Başkanlığına ve Fiat Auto’nun İş Geliştirme Kıdemli Başkan Yardımcılığına getirilmiştir. 2005 yılında ise Tofaş’a CEO olarak atanmıştır. Bu sırada İş Geliştirme Bölümü’ndeki rolünü sürdürmüştür. 2006’da, FPT‑Fiat Powertrain Technologies’e CEO olarak atanmıştır. 2009 yılında da Chrysler Group LLC’de Yönetim Kurulu Üyesi olmuş ve Ekim 2009’da Fiat Grup için İş Geliştirme Başkan Yardımcısı olarak atanmıştır. 2010‑ 2012 yılları arasında Iveco’nun CEO’su olmuştur. Ayrıca Ocak 2011’den Kasım 2012’ye kadar, Fiat Endüstriyel İcra Kurulu Üyesi olarak görev yapmıştır. Kasım 2012’de Fiat Grubu’nın Avrupa, Afrika ve Orta Doğu bölgelerinden (EMEA) sorumlu CEO görevine atanmıştır. Ayrıca 2011 yılından beri Fiat Grup İşletme Konseyi Üyesi ve İş Geliştirme Başkanı’dır.

7- İSMAİL CENK ÇİMEN Yönetim Kurulu Üyesi

İsmail Cenk Çimen, İstanbul Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmasının ardından yükseköğrenimini ABD’de Stanford ve Los Angeles California üniversitelerinde Yönetici Geliştirme programıyla sürdürmüştür. Koç Topluluğu’na 1991’de Nasoto’da Yetiştirme Elemanı olarak başlamış, 1993‑1996 yıllarında Otosan Pazarlama’da Satış Koordinatörlüğü, Bölge Müdürlüğü ve İthalat Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 1996‑1998 yıllarında Ford Otosan’da Filo Satış Müdürlüğü yapmış, 1998 yılında Otokoç Ankara’ya Genel Müdür olarak atanmıştır. 2001 yılında Otokoç çatısı altında birleştirilen şirketlerin Genel Müdürlüğü’ne, 2005 yılında Otokoç’la birlikte Birmot’un Genel Müdürlüğü’ne atanmış, yine aynı yıl Avis Araç Kiralama da kendisine bağlanmıştır. Haziran 2009’dan bu yana Koç Holding Otomotiv Grubu Başkanı olarak görev yapmaktadır.

19


8- KUDRET ÖNEN Yönetim Kurulu Üyesi

Kudret Önen yükseköğrenimini Gazi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde tamamlamıştır. Koç Topluluğu’na 1975 yılında Ford Otosan’da katılmıştır. 1980 yılında Koç Holding’de Ar‑Ge Bölüm Müdürü ve 1984 yılında Otokar’da Genel Müdür Yardımcısı olmasının ardından, 1994‑2005 yılları arasında Otokar’da Genel Müdürlük görevini sürdürmüştür. 2005 yılında Koç Holding Diğer Otomotiv Şirketleri Grubu Eş Başkanı görevini üstlendikten sonra, 2006‑2010 yılları arasında Koç Holding Savunma Sanayi ve Diğer Otomotiv Grubu Başkanlığı yapmıştır. 2010 yılından bu yana Koç Holding Savunma Sanayi, Diğer Otomotiv Şirketleri ve Bilgi Grubu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Önen aynı zamanda, 2010 yılından bu yana Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Başkanlığı görevinin yanında, 2013‑2014 dönemi Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği (SaSaD) Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini de yapmıştır. 2014 yılından bu yana MESS ve TİSK Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev almaktadır.

9- SCOTT R. GARBERDING Yönetim Kurulu Üyesi

Scott R. Garberding, lisansını ABD’de Teksas Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü’nde tamamladıktan sonra, yüksek lisansını Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde İşletme Yönetimi Bölümü’nde yapmıştır. 1993 yılında Chrysler Corporation’ın Üretim Departmanı’nda göreve başlayan Garberding, 2007 yılında Tedarik ve Tedarikçi Kalitesi Bölümü’nde Başkan Yardımcılığı görevini üstlenmiştir. 2008’de Global İş Ortaklıkları Operasyonları Bölümü’ne Başkan Yardımcısı olarak atanan Garberding, 2009 yılı boyunca Chrysler Group LLC’nin Kıdemli Başkan Yardımcısı ve Satınalma Başkanı olarak görev yapmıştır. 2009 sonunda Chrysler Group LLC’ye Dünya Standardında Üretimden sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı olarak atanmıştır. Bu pozisyonda, dünya çapında gerçekleştirilen tüm üretim operasyonlarından ve tüm Chrysler Grubu üretim tesislerinde Dünya Standartlarında Üretim sisteminin uygulanmasından sorumlu olmuştur. 2013 yılında Fiat Chrysler’e Grup Satınalma Başkanı olarak atanan Garberding, aynı zamanda Grup İcra Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır.

10- GIORGIO FOSSATI (*)


Giorgio Fossati, yükseköğrenimini İtalya’da Torino Üniversitesi Hukuk Bölümü’nde tamamlamıştır. Profesyonel iş hayatına 1988 yılında Iveco S.p.A.’nın Hukuk Bölümü’nde başlamıştır. 1999 yılında Fiat S.p.A.’nın Hukuk Bölümü’ne katılmıştır. 2002 yılında FCA Italy S.p.A.’nın Genel Danışmanı olmuştur. 2011 yılından bu yana FCA’nın EMEA Bölgesi Genel Danışmanı ve Fiat Chrysler Automobiles N.V.’nin Kurumsal Genel Danışmanı olarak görev yapmaktadır. Fossati aynı zamanda FCA US LLC, FCA Italy S.p.A., Teksid S.p.A., Fiat Chrysler Finance S.p.A., Fidis S.p.A., FCA Partecipazioni S.p.A., Fiat Chrysler Risk Management S.p.A., Abarth & C. S.p.A.’da Yönetim Kurulu Üyesi ve FCA Poland S.A.’da İcra Kurulu Üyesidir.

(*) Yönetim Kurulu’nun 18.02.2016 tarihli kararı doğrultusunda, Yönetim Kurulu Üyesi Ali Aydın Pandır’ın istifası nedeniyle kendisinden boşalan Yönetim Kurulu Üyeliğine, Türk Ticaret Kanunu’nun 363. Maddesi ve Şirket Esas Sözleşmesi çerçevesinde, karar tarihi itibariyle Giorgio Fossati’nin Yönetim Kurulu Üyesi olarak seçilmesine ve bu atamanın yapılacak ilk Genel Kurul’un onayına sunulmasına karar verilmiştir.

11- GÖKÇE BAYINDIR Bağımsız Üye

Gökçe Bayındır 1965 yılında Boğaziçi Üniversitesi İşletme İdaresi Bölümü’nü bitirdikten sonra aynı bölümde yüksek lisansını tamamlamıştır. İş hayatına 1967 yılında başlayan Bayındır, 1971 yılında Tofaş Oto Ticaret’te Pazarlama Müdürü olarak göreve başlamıştır. Daha sonra Tofaş Oto Ticaret bünyesinde Genel Müdür Muavinliği ve 1979 yılından itibaren de Genel Müdürlük görevlerinde bulunmuştur. 1987 tarihinde Koç Holding bünyesinde Tofaş Grubu Başkan Yardımcılığı ve ardından Tofaş Grubu Başkanlığı yapan Bayındır, 2000 yılında Koç Grubu’ndan emekli olmuştur. Koç Topluluğu’nda çalıştığı yıllarda, başta Tofaş Oto Ticaret ve Tofaş olmak üzere değişik şirketlerde Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinde bulunmuştur. 2012 yılından bu yana Tofaş’ın Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesidir. Aynı zamanda Denetim Komitesi ve Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetimi Komitesi Başkanı ve Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesidir.

12- LIBERO MILONE Bağımsız Üye

Libero Milone yükseköğrenimini Hollanda ve İngiltere’de tamamlamıştır. Nisan 2008’den 2011’in başına kadar kurumsal yönetim ve risk yönetimi konularında uzmanlaşmış uluslararası bir danışmanlık firması olan Protiviti’nin Kıdemli Danışmanı ve Onursal Başkanı olarak görev yapmıştır. 2008‑2011 arası dönemde, BM Dünya Yiyecek Programı’nın Denetim Komitesi Üyeliği yapmıştır. Nisan 2010 ‑ Aralık 2011 arasında, personel yönetimi ve iş alım yazılımı geliştiren Jobnet S.p.A. Başkanı olarak görev yapmış, Ocak 2011 ‑ Eylül 2013 döneminde Fiat Industrial S.p.A’da bağımsız yönetici olarak çalışmış, ayrıca İç Denetim ve Risk Komisyonu Başkanı olarak görev yapmıştır. Nisan 2011’den beri, Poltrona Frau Grubu’nda Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi; Ücret Komitesi Üyesi ve İç Denetim, Risk ve Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı olarak görev yapmaktadır. Mayıs 2011’de Yönetim Kurulu Üyesi olduğu Falck Renewables S.p.A.’de ayrıca İç Denetim ve Risk Kurulu Başkanı ve Ücret Komitesi Üyesi olarak görev yapmaktadır. Mart 2012’den beri Tofaş’ta Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi, Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı, Denetim Komitesi Üyesi ve Risk Komitesi Üyesidir. 2012’den beri, yönetici ortağı olduğu danışmanlık firması Milone Associates’te Başkanlık yapmaktadır. Mayıs 2013’ten beri, Indesit Şirketi’nde Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi olan Milone aynı zamanda, İç Denetim ve Risk Komitesi Başkanı ve İnsan Kaynakları Komitesi Üyesi’dir.

YÖNETİM KURULU


20

DÖNEM İÇİNDE YÖNETİM KURULU’NDA GÖREV ALAN ÜYELER

GÖREV SÜRESİ

ADI SOYADI GÖREVİ BAŞLANGIÇ BİTİŞ

Mustafa Vehbi KOÇ Başkan 28.03.2014 21.01.2016

Sergio MARCHIONNE Başkan Yardımcısı 28.03.2014 28.03.2017

Kamil BAŞARAN Üye ve CEO 28.03.2014 13.01.2015

Cengiz EROLDU Üye ve CEO 14.01.2015 28.03.2017

Temel Kamil ATAY Üye 28.03.2014 28.03.2017

Osman Turgay DURAK Üye 28.03.2014 01.04.2015

Levent ÇAKIROĞLU Üye 01.04.2015 28.03.2017

Alfredo ALTAVILLA Üye 28.03.2014 28.03.2017

İsmail Cenk ÇİMEN Üye 28.03.2014 28.03.2017

Kudret ÖNEN Üye 28.03.2014 28.03.2017

Scott Richard GARBERDING Üye 28.03.2014 28.03.2017

Ali Aydın PANDIR Üye 28.03.2014 18.02.2016

Giorgio FOSSATI Üye 18.02.2016 28.03.2017

Gökçe BAYINDIR Bağımsız Üye 28.03.2014 28.03.2017

Libero MILONE Bağımsız Üye 28.03.2014 28.03.2017

YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN GÖREV, YETKİ VE SINIRI İLE DENETİM

Gerek Yönetim Kurulu Başkanı gerekse Yönetim Kurulu Üyeleri, Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddeleri ve Şirket Esas Sözleşmesi’nin 11’inci maddesinde belirtilen görev ve yetkileri haizdir.

Ayrıca, Şirket Esas Sözleşmesi’nin 10’uncu maddesinde Yönetim Kurulu Kararları hakkında düzenleme mevcuttur.

Şirket Esas Sözleşmesi’nin 13’üncü maddesinde ise Denetime ilişkin düzenlemeye yer verilmiştir.

21


Değerli paydaşlarımız,

Tofaş için 2015, yeni model yatırımlarını hayata geçirmeye başladığı, Ar‑Ge ve kurumsal sürdürülebilirlik alanındaki başarılarıyla, kilometre taşı niteliğinde bir yıl oldu. Şirketimiz, piyasaya sunduğu yeni modelleriyle kazandığı ivme ve iç pazarda yaşanan büyüme ile birlikte faaliyet performansını artırmayı sürdürürken, tüm paydaşları için kalıcı değer üretmeye devam etti.

Şirketimiz, bugüne kadar kaydettiği en yüksek satış gelirine 2015 yılında ulaşmış, net satışları bir önceki yıla göre %33 artışla 10 milyar TL olmuştur. Şirketin net kârı aynı dönemde %44,7 artarak 831 milyon TL seviyesinde gerçekleşmiş; operasyonel kâr %28,8 artışla 618 milyon TL, FAVÖK ise %30 artışla 1.063 milyar TL’ye ulaşmıştır.

Tofaş, 2015 yılında üretim, satış ve ihracat adetlerinde de başarılı bir tablo çizmiştir. Şirketin toplam üretimi, bir önceki yıla göre %24,9 gibi yüksek bir oranda artarak 278.252 adede ulaşmıştır. İki vardiyalı üretim programı kapsamında %104’lük kapasite kullanımına ulaşan Tofaş, ülkemiz toplam otomotiv üretiminin %20,5’ini tek başına gerçekleştirmiştir. 2015 yılında Tofaş tarafından üretilen

araçların %26’sı binek otomobil, %74’ü hafif ticari araç olmuştur.

80 ülkeye ihracat gerçekleştiren Tofaş’ın ihracatı %22,2 oranında artarak 173.873 araca ulaşmış; ihracat geliri ise 1,9 milyon Euro olarak gerçekleşmiştir.

Tofaş, FCA’nın dünya çapında faaliyet gösteren fabrikalarında uygulanan WCM‑ Dünya Klasında Üretim Programı’nda Altın Seviye’ye yükselebilen ilk üç fabrikadan biridir. Tofaş’ın dünya klasındaki bu üretim gücü Ar‑Ge yetkinlikleriyle birleşerek yeni ürün projelerinin şirketimize kazandırılmasında önemli rol oynamıştır. ABD ve Kanada pazarlarına Doblò ile 2014 sonunda giriş yapan Tofaş’ın bu ülkelere gerçekleştirdiği satışlar, bir yıl gibi kısa bir süre içinde Şirketin toplam ihracatının %12’si mertebesine ulaşmıştır. Avrupa’daki ekonomik iyileşmeye bağlı olarak İtalya, İspanya ve Belçika pazarlarında da büyüme sağlanmıştır.

2015 yılında 270 bin seviyesine ulaşan üretim hacminin, 2016 yılında Egea ailesinin Hatchback ve Station Wagon modellerinin devreye girmesiyle tam kapasiteye yaklaşması öngörülmektedir. Bu artışa paralel olarak, 2015 yılı sonunda insan kaynağımız 8.018 kişi olmuştur. Yeni yatırımlarımızla oluşturduğumuz toplam ekonomik ve sosyal etki, doğrudan istihdamımızın çok ötesine geçmektedir. Tedarik zincirimizi oluşturan 150’ye yakın firma, Tofaş’taki büyümeye paralel olarak büyüme ve yeni istihdam yaratma arifesindedir.

Fiat Egea modelimiz, 2015 yılının Ekim ayında törenle banttan indirilmiştir. Teknoloji ve inovasyona yatırım yaparak Türkiye için yarattığı katma değeri daha da artıran Tofaş’ın küresel rekabet gücünü pekiştiren Fiat Egea, hepimizin olduğu kadar Türkiye’nin de gururudur. Hayata geçirdiği projelerle Türk otomotiv sektöründe öncü rol oynayan Tofaş’ın, FCA kapsamındaki küresel üretim sorumlulukları da

CEO’NUN DEĞERLENDİRMESİ

TOFAŞ, 2015 YILINDA FAALİYET PERFORMANSINI ARTIRMAYISÜRDÜRÜRKEN, TÜM PAYDAŞLARI İÇİN KALICI DEĞER ÜRETMEYE DEVAM ETTİ.

Cengiz ErolduYönetim Kurulu Üyesi ve CEO


22

artmaktadır. Tofaş mühendisliğinin ve işçiliğinin eseri olan Fiat Egea ile birlikte, küresel pazarlara hitap edebilecek bir model piyasaya sunulmuş ve 40’tan fazla ülkeye ihracatı başlamıştır.

2015‑2023 döneminde toplam 580 bin adet üretilmesi planlanan Fiat Egea Sedan modelimiz, küresel piyasalara Fiat Tipo adıyla sunulmaktadır ve toplam üretiminin 1/3’ü dış piyasalara gerçekleştirilecektir. Egea, piyasaya girdiği andan itibaren büyük beğeni ve ilgi toplamış, Autobest tarafından Avrupa’da “Yılın En İyi Otomobili” seçilmiştir.

2015 yılını tarihinin en yüksek seviyesine ulaşarak, 968.017 adet satışla kapatan Türkiye otomotiv pazarında Fiat, toplam 109.929 adet satışla %11,3’lük pazar payı elde etmiştir. Hafif ticari araçta %25,6, otomobil segmentinde ise %6,5 pay alan Fiat, 35.041’lik satış adedine ulaşan Linea modeliyle Türkiye’de en çok satan araç unvanını korumuştur.

Jeep markamız özellikle Renegade modelimizin yüksek performansı ile satış adetlerini bir önceki yıla göre %78,9 gibi önemli bir oranda artırmıştır. Tofaş’ın Alfa Romeo, Ferrari,

Jeep, Lancia ve Maserati’den oluşan marka yelpazesinin toplam pazar payı 2015 yılında %11,8, toplam satış adedi ise 113.929’e ulaşmıştır.

Ülke ekonomisine katma değer yaratma hedefiyle faaliyetlerini yürüten Tofaş, kurumsal yönetime ve sürdürülebilirliğe verdiği önemle, hissedar değeri üretmenin yanı sıra toplum için de değer üretme sorumluluğu taşıdığının bilincindedir. Sosyal sorumluluk çalışmalarımız kapsamında kültür‑sanat, eğitim ve spor alanlarında projelerde yer alarak, toplumsal gelişmeyi çok yönlü bir yaklaşımla desteklemeye devam ediyoruz.

Büyük bir sanayi kuruluşu olarak doğal dengenin korunması ekseninde, üretim süreçlerimizde ortaya çıkan atıklardan, kullandığımız hammaddelere ve tükettiğimiz elektrik enerjisine kadar pek çok konuda çevre üzerinde doğrudan etkimiz olduğunu biliyoruz ve bu etkileri mümkün olan en doğru şekilde yönetmeye ve en aza indirgemeye gayret gösteriyoruz. CDP (Carbon Disclosure Project‑Karbon Saydamlık Projesi) ve BİST Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer alan Tofaş, 2015 yılında Sürdürülebilir İş Zirvesi’nde Karbon ve Enerji

Yönetimi Kategorisinde ödül almış; kurumsal yönetim ilkelerine yönelik gerçekleştirdiği atılımlar sonucunda kurumsal yönetim notunu 9,06’ya yükseltmiştir.

Güçlü ortakları, köklü markası, üretim gücü, mali yapısı, yetkin insan kaynağı, yüksek kalite standartları, etik iş ilkelerine bağlılığı ve sürdürülebilirlik anlayışı, Tofaş’ın temel güç kaynaklarıdır. Tofaş’ın 2015 yılı performansının inşasında yer alan değerli tüm paydaşlarımıza, bizlere duydukları güven ve verdikleri destek için teşekkürlerimi sunarım.

Saygılarımla,

23


ÜST YÖNETİM

1

4

7

2

5

8

3

6

9


24

1- CENGİZ EROLDU* YÖNETİM KURULU ÜYESİ - CEO

İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden 1988 yılında mezun olan Cengiz Eroldu, 1993‑1995 yılları arasında İtalya’da LUISS Üniversitesi’nde MBA programını tamamlamıştır. Eroldu iş yaşamına 1989 yılında Koç Holding’de Denetim Uzmanı olarak başlamıştır. 1995 yılında Tofaş’a Muhasebe ve Endüstriyel Kontrol Müdür Yardımcısı olarak atanan Eroldu, 2001‑2008 yılları arasında Muhasebe ve Endüstriyel Kontrol Müdürlüğü, Bütçe ve Kontrol Müdürlüğü ve 2008‑2015 arasında da Mali Direktörlük görevlerini yerine getirmiştir. Eroldu, Ocak 2015’te Tofaş Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO olarak atanmıştır.

2- STEFANO REGANZANI MALİ DİREKTÖR

İtalya’da Università Commerciale ‘Luigi Bocconi’ İşletme Bölümü’nden 1990 yılında mezun olan Stefano Reganzani; meslek hayatına 1991 yılında Unilever İtalya’da başlamıştır. Reganzani, 1995 yılından bu yana Fiat Chrysler çatısı altında çeşitli görevlerde yer almıştır. 2013 yılına dek Finans Bölümü’nde farklı kademelerde görev yapan Reganzani, 2013 ‑ Nisan 2015 döneminde İş Geliştirme ve Yatırımlar Kontrol Yöneticisi olarak görev almış, Nisan 2015 itibarıyla Tofaş’ın Mali Direktörü olarak atanmıştır.

3- AKIN AYDEMİR ENDÜSTRİYEL OPERASYONLAR DİREKTÖRÜ

1987 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Akın Aydemir, Thunderbird School of Global Management’ta MBA programını tamamlamıştır. İş yaşamına 1988 yılında Olmuksa’da mühendis olarak başlayan Aydemir, 1990 yılında Toyotasa’ya transfer olarak 1996 yılına kadar Gövde Üretim Müdür Yardımcılığı yapmıştır. 1997 yılında Honda’da Üretim Müdürü olarak göreve başlayan Aydemir, 1999 yılında Honda Kanada’da Mühendislik Müdürlüğü görevine atanmıştır. 2001 yılında ABD’de faaliyet gösteren RWD firmasında işe başlamış ve 2003 yılına kadar Yalın Üretim konusunda Ford, Chrysler ve GM’e danışmanlık yapmıştır. Aydemir, 2003 yılında Gates’te Yalın Üretim Müdürlüğü görevini üstlenmiştir. 2005 yılından itibaren Alcoa’nın Avrupa’daki fabrikalarında yalın üretim uygulamalarını yürütmüş ve 2009 yılında Fiat Grubu’nda CNH Kanada’ya katılmıştır. 2010 yılından itibaren Tofaş’ta Endüstriyel Operasyonlar Direktörlüğü görevini yürütmektedir.

4- ALTAN AYTAÇ FIAT İŞ BİRİMİ DİREKTÖRÜ

Altan Altaç, 1992 yılında Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra, çalışma hayatına Tofaş Oto Ticaret’te başlamış ve ticari alandaki ilk lojistik departmanının kuruluşunda görev almıştır. 1997 yılında Koç Üniversitesi’nde EMBA yüksek lisans programını tamamlamıştır. Aynı yıl CBU Lojistik Departman Müdürü olmuştur. Dış lojistik alanında üretim ile entegrasyon ve yalınlaşma projelerini tamamladıktan sonra, 2003 yılında Ticari Projeler Koordinatörlüğü’ne, 2004 yılında Fiat Marka Müdürlüğü’ne, 2006 yılında da Alfa Romeo ve Lancia markalarının Türkiye İş Birimi Direktörlüğü’ne getirilmiştir. 2008 yılında Tofaş’ın Tedarik Zinciri Direktörlüğü’ne atanan Aytaç, 2015 yılı Ocak ayında Satış Sonrası ve Yedek Parça Direktörü olarak atanmıştır. Ağustos 2015 tarihi itibarıyla Fiat İş Birimi Direktörü olarak görev yapmaktadır.

5- FILIPPO SESSIA AR-GE DİREKTÖRÜ

Filippo Sessia 1996 yılında İtalya’da Politecnico di Torino Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. Aynı yıl kariyerine başladığı Fiat Araştırma Merkezi Araç Mimarisi Departmanı’nda aynı zamanda yapısal davranışlarla ilgili bir araştırma projesi yürütmüştür. 1999 yılında gövde komponentleriyle ilgili olarak Fiat Auto’ya geçerek, 2009 yılına kadar çeşitli sorumluluklar üstlenmiş ve Fiat/Alfa/Lancia araçlarının bütün dış aksamlarından sorumlu olmuştur. 2009 yılında araç mimarisinden sorumlu olarak Fiat Araştırma Merkezi’ne dönmüş, aracın teknik fonksiyonlarına yönelik sorumlulukları üstlenmiştir. Sessia, 2012 yılından beri Tofaş’ta Ar‑Ge Direktörü olarak görev yapmaktadır.

6- OKAN BAŞ 356 PROJE VE İŞ GELİŞTİRME DİREKTÖRÜ

Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden 1984 yılında mezun olan Okan Baş, 1984‑1985 yılları arasında ABD’de Clemson Üniversitesi’nde MSci programını tamamlamıştır. İş yaşamına 1987 yılında Tofaş’ta makine mühendisi olarak başlamış, sırasıyla Mekanik Atölye Şefliği, Gövde Üretim Müdürlüğü, Powertrain Müdürlüğü, Satış Sonrası ve Yedek Parça Direktörlüğü görevleri yerine getirmiştir. Doblò, Minicargo gibi projeleri yönetmiştir. 2006‑2015 arasında Fiat İş Birimi Direktörü olarak çalışan Baş, Ağustos 2015’te 356 Proje ve İş Geliştirme Direktörü olarak atanmıştır.

7- BURHAN ÇAKIR İNSAN KAYNAKLARI DİREKTÖRÜ

Burhan Çakır Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden 1986 yılında mezun olmuştur. Profesyonel iş hayatına 1989 yılında Tofaş’ta Pres Üretim Bölümü’nde mühendis olarak başlamıştır. 1993‑2004 yılları arasında Pres Atölyesi Yöneticiliği, Gövde Üretim Birim Müdürlüğü, Parça İhracat Birim Müdürlüğü, Endüstriyel Kontrol Müdürlüğü görevlerini yerine getirmiştir. Çakır, 2004 yılından beri İnsan Kaynakları Direktörü olarak çalışmaktadır.

8- ARZU ÇOLAKOĞLU KURUMSAL İLETİŞİM DİREKTÖRÜ

Arzu Çolakoğlu, İstanbul Üniversitesi İngilizce İktisat Bölümü mezunudur. İş yaşamına 1995 yılında Doğuş Otomotiv’de planlama uzmanı olarak başlamıştır. 1998‑2003 yıllarında Planlama ve Lojistik Müdürlüğü, VW Ticari Araç Pazarlama Müdürlüğü görevlerini üstlenmiştir. 2003‑2004 yıllarında Doğuş Oto Pazarlama’da Bölge Direktörü olarak görev almıştır. 2005 yılında Tofaş’ta Alfa Romeo Marka Müdürlüğü görevine getirilen Çolakoğlu, 2008 yılında Alfa Romeo ve Lancia İş Birimi Direktörü olarak göreve devam etmiştir. 2012 yılından bu yana Tofaş’ta Kurumsal İletişim Direktörü olarak görev yapmaktadır.

9- ENRICO GOBETTO ÜRÜN MÜHENDİSLİĞİ DİREKTÖRÜ

İtalya’da Politecnico di Torino Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde 1993 yılında lisansüstü eğitimini tamamlayan Enrico Gobetto, 1994 yılından bu yana Fiat Grubu bünyesinde farklı görevler üstlenmiştir. Kariyerinin ilk bölümünde, Fiat Araştırma Merkezi’nde İnovasyon‑Yenilik Proje Yöneticiliği ve B segmenti ve Alfa Romeo Mito modelinin İleri Düzeyde Tasarım Sorumlusu olarak görev almıştır. Fiat Araştırma Merkezi’nde Araç İnovasyon Başkanı olarak görev yapmıştır. Gobetto, 2013 yılından beri Tofaş’ta Ürün Mühendisliği Direktörü olarak görev yapmaktadır.

25


ÜST YÖNETİM

12

15

18

10

13

16

11

14

17


26

10- TÜRKER GÜRTEKİN LANCIA, ALFA ROMEO, JEEP DİREKTÖRÜ

1997 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Türker Gürtekin, Boğaziçi Üniversitesi’nde işletme yüksek lisansı (MBA) yapmıştır. Tofaş’taki kariyerine 2001 yılında Satış Sonrası Süreçler ve Garanti Uzmanı olarak başlamıştır. Sırasıyla Dış Pazarlar Yönetimi Sorumlusu, Koç Fiat Kredi’de Satış Müdürü ve ardında da Pazarlama ve Satış Müdürü olarak devam eden Gürtekin, 2012‑2013 yılları arasında Lancia, Alfa Romeo, Jeep Satış Müdürü olarak görev yapmıştır. 2013 yılından Ağustos 2015’e kadar Koç Fiat Kredi Genel Müdürlüğü görevini üstlenen Gürtekin, bu tarih itibarıyla Lancia, Alfa Romeo, Jeep Direktörü olarak atanmıştır.

11- MAHMUT KARACAN SATIŞ DİREKTÖRÜ

Çukurova Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun olan Mahmut Karacan, çalışma hayatına 1995’te Çitasad’da Lojistik Uzmanı olarak başlamış, 1996‑2000 yılları arasında satış ve pazarlama faaliyetlerinden sorumlu olarak çalışmıştır. 2000‑2012 yılları arasında Daimler Chrysler’de Satış Pazarlama operasyonlarından sorumlu olarak görev yapmıştır. 2003 yılında Chrysler, Jeep Dodge Academy’yi kurmuştur. 2013‑2015 yılları arasında Lancia, Alfa Romeo ve Jeep markalarında Satış ve Satış Sonrası Hizmetleri İş Birimi Direktörlüğü görevini yürüten Karacan, Ağustos 2015 tarihinde Satış Direktörü olarak atanmıştır.

12- MEHMET HAKAN KORKMAZ BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ DİREKTÖRÜ

1985 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Mehmet Hakan Korkmaz, yüksek lisansını ABD’de Michigan State Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü’nde tamamlamıştır. İş yaşamına 1992 yılında Erdemir’de Proses Kontrol Mühendisi olarak başlayan Korkmaz, Karma International’daki Proje Liderliği ve Connectus Software’deki Genel Müdürlük görevlerinin ardından, Aksa Akrilik’te Bilgi Teknolojileri Müdürlüğü görevini üstlenmiştir. 2005 yılında Akkök Sanayi Yatırım ve Geliştirme şirketine, Bilgi ve İletişim Teknolojileri Direktörü olarak atanan Korkmaz, 2007 yılında aynı gruba ait Aktek Bilgi İletişim Teknolojisi’nin Genel Müdürlüğü’ne atanmıştır. Korkmaz, 2012 yılından bu yana Tofaş’ta Bilgi ve İletişim Teknolojileri Direktörlüğü görevini sürdürmektedir.

13- YÜKSEL ÖZTÜRKSATINALMA DİREKTÖRÜ

Yüksel Öztürk, 1991 yılında Uludağ Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. Çalışma hayatına 1993‑2001 yılları arasında Ürün Geliştirme Mühendisi olarak Tofaş’ta başlayan Öztürk, 2001‑2003 yılları arasında Direkt Malzeme Elektrik Yöneticiliği, 2003‑2005 yılları arasında Direkt Malzeme Elektrik Müdürlüğü görevlerini yürütmüştür. Öztürk, 2005 yılından beri Satınalma Direktörü olarak görev yapmaktadır.

14- HÜSEYİN ŞAHİN SATIŞ SONRASI VE YEDEK PARÇA DİREKTÖRÜ

Hüseyin Şahin 1990 yılında Uludağ Üniversitesi, Kamu Yönetimi Bölümü’nden mezun olmuştur. İş yaşamına 1996 yılında Efthor’da Proje Müdürü olarak başlamıştır. 1997 yılında İstanbul Fruehauf Taşıt Araçları San. ve Tic. A.Ş.’ye İnsan Kaynakları Uzmanı olarak geçiş yapmış, 1999 yılında İnsan Kaynakları Sorumlusu olmuştur. 2001 yılında Otokoç’a İnsan Kaynakları Müdürü olarak katılan Şahin, 2003‑2005 yılları arasında sırası ile Otokoç Antalya Şube Müdürü ve Birmot Zincirlikuyu Şube Müdürü olarak görev yapmıştır. 2006‑2010 yılları arasında Birmot Operasyonel Genel Müdür Yardımcılığı görevinde bulunan Şahin, 2011‑2015 yılları arasında Tofaş’ta Satış Direktörlüğü görevinin ardından, Temmuz 2015 itibarıyla Satış Sonrası ve Yedek Parça Direktörü olarak atanmıştır.

15- İBRAHİM ÇAĞLAR ŞAHİN BİNEK ARAÇ PROJELERİ DİREKTÖRÜ

İbrahim Çağlar Şahin, 1983 yılında Uludağ Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuş, 1986 yılında makine mühendisliği alanında yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. 1983‑1985 yılları arasında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde Araştırma Görevlisi olarak tez çalışmalarını sürdürmüştür. 1989‑1993 yıllarında Tofaş’ta metot mühendisi olarak görev yapmıştır. 1993‑2013 yılları arasında ise sırasıyla Transmisyon ve Süspansiyon Üretim Yöneticiliği, Transmisyon ve Süspansiyon Birim Müdürlüğü, Powertrain Üretim Müdürlüğü, Powertrain Fabrika Müdürlüğü, Minicargo Projesi Direktörlüğü, Kalite Direktörlüğü, Ar‑Ge Ürün Mühendisliği Direktörlüğü ve Projeler Direktörlüğü görevlerini yürütmüştür. Şahin, 2015 yılından bu yana Binek Araç Projeleri Direktörü olarak görev yapmaktadır.

16- ZEKİ ERDAL ŞİMŞEK KALİTE DİREKTÖRÜ

Zeki Erdal Şimşek, İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi’nden 1987 yılında uçak mühendisi olarak mezun olmuş, yüksek lisansını da İstanbul Üniversitesi İşletme ve İş İdaresi programında 1989 yılında tamamlamıştır. 1990 yılında Tofaş’ta proje mühendisi olarak çalışma hayatına başlayan Şimşek, Tofaş’taki 11 yılın ardından Kahire’deki Fiat otomobil fabrikasına Fabrika Müdürü olarak atanmıştır. 2003 yılında Tofaş’a dönerek farklı departmanlarda yöneticilik görevleri üstlenen Şimşek, Tofaş’ta Kalite Direktörlüğü görevini sürdürmektedir.

17- RECEP TEMİZESENÜRETİM DİREKTÖRÜ

Recep Temizesen 1988 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. İş yaşamına 1988 yılında Çimhol A.Ş.’de başlamış ve 1988‑1991 yılları arasında proje mühendisi olarak çalışmıştır. 1992 yılında Tofaş’ta Pres Metot Mühendisi olarak çalışmaya başlamış, 1999‑2015 yılları arasında ise sırasıyla, Pres Ürün Proses Kısım Yöneticiliği, Pres Mühendislik ve Teknoloji Yöneticiliği, Pres Üretim Müdürlüğü ve Montaj Üretim Müdürlüğü görevlerini yürütmüştür. Temizesen, Ocak 2015’ten itibaren Üretim Direktörü olarak görev yapmaktadır.

18- ONUR YALÇIN TEDARİK ZİNCİRİ DİREKTÖRÜ

Onur Yalçın 1991 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden Endüstri Mühendisliği lisansını, 1993 yılında ABD Iowa State Üniversitesi’nden Yön Eylem ve Endüstri Mühendisliği yüksek lisans derecesini almıştır. 1993 yılında Sanayi Mühendisliği Uzmanı olarak katıldığı Tofaş’ta sırasıyla, Üretim Planlama Yöneticisi, Parça İhracat Yöneticisi, Sipariş Yöneticisi, CBU Lojistik Müdürü ve Dış Lojistik Müdürü olarak görev yapmıştır. Onur Yalçın, Ocak 2015’te Tedarik Zinciri Direktörü olarak atanmıştır.

27


YÜKSEK PERFORMANS

Tofaş’ın toplam satış adetleri 2015 yılında %25 oranında artmıştır.

TOFAŞ 2015 FAALİYET RAPORU - FAALİYETLER

28

TÜRKİYE OTOMOBİL VE HAFİF TİCARİ ARAÇ TOPLAM PAZARI %26,1 BÜYÜMÜŞTÜR.Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı 2015 yılında bir önceki yıla göre %26,1 artarak tarihinin en yüksek seviyesine ulaşmış, toplam 968.017 adetlik satış hacmi ile rekor kırmıştır.

2015 yılında yurt içi otomobil pazarı 2014 yılına kıyasla %23,5 büyümüş ve toplam 725.596 adet araç satışı gerçekleşmiştir. Hafif ticari araç satışları ise %34,4 artarak toplamda 242.421 adede ulaşmıştır.

Türkiye otomotiv pazarında görülen bu önemli artışta; araç yenileme döngüsünün yanı sıra, ABD dolarının yıl içinde Türk lirasına karşı değer kazanması sonucunda hane halkının ABD doları cinsinden tasarrufunun otomobil ve hafif ticari araç fiyatlarına göre hızlı değerlenmesi ve yılın son çeyreğinde belirsizlik ortamının ortadan kalkmasıyla Tüketici Güven Endeksinin tekrar yükselme trendine girmesi gibi nedenler etkili olmuştur.

Yurt dışı pazarlarda ise Avrupa geneline bakıldığında, 2015 yılı otomobil satışlarının %9,2 arttığı, hafif ticari araç pazarının %11,6 büyüdüğü görülmektedir.

Bu pazarlardan en iyi performansı, otomobilde %20,9, hafif ticari araçta %36,1 artış ile İspanya sergilemiştir. İspanya’yı takiben İtalya, Avrupa’da ikinci en yüksek büyümeyi gösteren pazar olmuş, otomobilde %15,8, hafif ticari araç pazarında %12,4 büyüme sağlamıştır.

OTOMOTİV SEKTÖRÜ VE TOFAŞ’IN SEKTÖR İÇİNDEKİ YERİ

TÜRKİYE OTOMOBİL VE HAFİF TİCARİ ARAÇ TOPLAM PAZARI 2015 YILINDA TARİHİNİN EN YÜKSEK SEVİYESİNE ULAŞMIŞTIR.

TOPLAM YURT İÇİ PAZAR (ADET)

777.761864.430 853.378

767.681

968.017

2011 2012 2013 2014 2015

Hafif Ticari Araç (LCV) Otomobil Toplam

270,920 221.481 188.723 180.350242.421

593,510 556.280664.655

587.331

725.596

TOFAŞ YURT İÇİ PERAKENDE SATIŞLAR (ADET)

104.598

129.945

100.44192.355

113.929

Otomobil Hafif Ticari Araç (LCV) Toplam

58.83846.461

53.10442.769

51.802

71.107 58.137

47.337 49.586

2011 2012 2013 2014 2015

62.127

TOFAŞ YURT İÇİ PAZAR PAYLARI

2011 2012

%26,2

%9,9

%26,2

%8,3

%25,1

%8,0

%27,5

%7,3

%25,6

%7,1

2013 2014 2015

Otomobil Hafif Ticari Araç (LCV)

29


İHRACAT

Yurt dışı satışlarda, Avrupa otomotiv sektörü ortalamasından daha yüksek büyüme sağlanmıştır.2015 yılında Avrupa otomobil pazarında %9,2, hafif ticari araç pazarında %11,6 büyüme görülmüştür. Tofaş’ın Avrupa’ya olan toplam ihracatında ise %14,8 artış sağlanarak, Avrupa otomotiv pazarının ortalama büyümesinden daha yüksek bir performans sergilenmiştir.

Avrupa dışındaki diğer ihraç pazarlarında, özellikle Kuzey Amerika’da Ram ProMaster City satışları başarıyla devam etmiş, söz konusu aracın satış adedi henüz ilk senesinde 20.344’e ulaşarak Tofaş ihracatına önemli katkıda bulunmuştur.

Sonuç olarak Tofaş’ın 2015 yılı ihracatı bir önceki yıla kıyasla toplamda %22,2 artarak 173.873 adede yükselmiştir.

Fiat Egea, Autobest’te Avrupa’nın en iyi otomobili ödülünü kazanmıştır.Tofaş’ın ihracat faaliyetleri açısından bir diğer çok önemli gelişme ise Fiat Egea modelinin üretim ve ihracatına 2015 yılı Ekim ayında başlanmasıdır. İhraç pazarlarında Fiat Tipo model ismi ile satılmakta olan Fiat Egea, Aralık 2015’te 26 farklı ülkenin jüri üyeleri tarafından Autobest’te Avrupa’nın en iyi otomobili ödülünü kazanmıştır.

2023 yılının sonuna kadar devam edecek proje çerçevesinde, yaklaşık üçte biri ihracat pazarlarına olmak üzere 580 bin adet Sedan üretimi planlanmaktadır. Egea projesinin Hatchback ve Station Wagon modellerinin ise sırasıyla 2016 yılında üretimine başlanması, 2016‑2023 yılları arasında ağırlıklı olarak ihracata yönelik 700 bin adet araç üretilmesi hedeflenmektedir.


FIAT EGEA MODELİNİN ÜRETİM VE İHRACATINA 2015 YILI EKİM AYI SONUNDA BAŞLANMASI TOFAŞ’IN İHRACAT FAALİYETLERİ AÇISINDAN BİR DİĞER ÖNEMLİ GELİŞMEDİR.

TOFAŞ’IN 2015 YILI İHRACATI BİR ÖNCEKİ YILA KIYASLA TOPLAMDA %22,2 ARTMIŞTIR.

+%22,2TOFAŞ İHRACAT GELİRLERİ (MİLYON EURO)

2011

1.737

1.4931.6321.551

1,896

201420132012 2015

İHRACAT (ADET) 2014 2015 DEĞİŞİM %

Otomobil 25.067 32.055 27,9

Hafif Ticari Araç (LCV) 117.214 141.818 21,0

Toplam 142.281 173.873 22,2


30

ÜRETİM

Tofaş, kısa ve orta vadede kârlılığı koruma ve artırma yolunda üretim verimliliğini yükseltmekte, yeni ürün ve teknoloji geliştirme çalışmalarına devam etmektedir. Bu kapsamda Şirket, 2015 yılında da üretim faaliyetlerini etkin bir şekilde yönetmiş ve piyasa talebine optimal bir şekilde cevap verebilmiştir.

Tofaş hem üretim hem de ihracat adetlerinde, sektör ortalamalarının üzerinde artış sağlamıştır. Tofaş’ın 2015 yılı üretim hacmi, gerek yurt içi pazarda gerekse ihraç pazarlarında görülen hareketliliğe paralel olarak bir önceki yıla göre %24,9 oranında artmış ve 278.252 adet seviyesine ulaşmıştır. Yılın son çeyreğinde üretimine başlanan Fiat Egea, toplamda 11.237 adet üretilerek bu artışa katkı sağlamıştır. Bu sonuçlara göre çift vardiya çalışma sistemine göre hesaplanan Kapasite Kullanım Oranı, son 5 yılın en yüksek seviyesi olan %104’e erişmiştir.

TOFAŞ HEM ÜRETİM HEM DE İHRACAT ADETLERİNDE, SEKTÖR ORTALAMALARININ ÜZERİNDE ARTIŞ SAĞLAMIŞTIR.

TOFAŞ’IN 2015 YILI ÜRETİM HACMİ, %24,9 ORANINDA ARTIŞ GÖSTERMİŞTİR.

+%24,9

ÜRETİM (ADET) 2014 2015

Linea 33.249 35.202

Egea ‑ 11.237

Doblò ‑ Binek 980 240

Yeni Doblò ‑ Binek 9.568 12.155

Minicargo ‑ Binek 15.312 14.475

Devam Eden Projeler 328

Otomobil Toplamı 59.109 73.637

Doblò 7.179 7.831

Yeni Doblò 90.242 121.172

Minicargo 66.277 75.612

Hafif Ticari Araç (LCV) Toplamı 163.698 204.615

Toplam 222.807 278.252

2 VARDİYAYA GÖRE KAPASİTE KULLANIM ORANI (%)

2011 2012

%77%64

%104

%84%92

2013 2014 2015

31


SATIŞLAR VE CİRO

Tofaş, 2015 yılında da üretim kapasitesini en yüksek verimle kullanmaya odaklanmış, iç pazar‑dış pazar dengesini ideal bir şekilde korumuş, satış organizasyonunun katkısıyla gerek iç, gerekse dış piyasaların taleplerini eksiksiz karşılamıştır.

2015 yılında Tofaş’ın toplam satış adetleri, yurt içi satışlardaki artış ve ihracat performansında görülen olumlu gelişmeler ile desteklenerek %25 artmış ve 296.812 seviyesine ulaşmıştır. Şirket’in satış adetlerinin içinde yurt içi satışların payı %41, ihracatın oranı ise %59 olarak gerçekleşmiştir.

Tofaş’ın toplam satışlarının %28,4’ünü otomobil, %71,6’sını hafif ticari araç satışları oluşturmuştur.

2015 yılında Fiat’ın yurt içi perakende otomobil satışları %19,8 artarak 47.363 adede erişmiş, pazar payı ise %6,5 olarak gerçekleşmiştir. Yurt içi pazarda büyük rağbet gören Linea, 35.041 adet ile Türkiye’de en çok satılan araç olmuştur. 28 Eylül 2015 tarihinde üretime geçen ve perakende satışlarına Kasım ayında başlanan yeni otomobil modeli Fiat Egea, 2015 yılında toplam 5.674 adet perakende satışa ulaşmıştır.

Jeep markası özellikle Renegade modelinin yüksek performansı ile satış adetlerini bir önceki yıla göre %78,9 gibi önemli bir oranda artırmıştır. Fiat, Jeep, Alfa Romeo, Maserati ve Ferrari markalarının 2015 yılı toplam pazar payı 51.802 adet ile %7,1 olarak gerçekleşmiştir.

Fiat markasıyla hafif ticari araç pazarında %25,6’lık pazar payı ile 62.127 adetlik satış hacmine ulaşan Tofaş, 2015 yılını ikinci sırada tamamlamıştır.

Fiat markasının yurt içi perakende otomobil ve hafif ticari araç pazarındaki 2015 toplam pazar payı, 109.490 adetlik satışla %11,3 olmuştur. Tofaş’ın Alfa Romeo, Ferrari, Jeep, Lancia ve Maserati markalarını da içeren toplam pazar payı %11,8, toplam satış adetleri ise 113.929 adet olarak gerçekleşmiştir.

Net satış gelirlerinde önemli artış görülmüştür.Tofaş’ın net satış gelirleri 2015 yılında, değişen ürün gamı, satış adetlerindeki artış ve bir önceki yıla göre artan Euro/TL kuru etkisiyle, %33 oranında artış göstermiş ve 9.920.723 bin TL seviyesine ulaşmıştır.


2015 YILINDA TOFAŞ’IN TOPLAM SATIŞ ADETLERİ %25 ARTMIŞTIR.

SATIŞLAR (DAĞITIM ADET) İÇ PİYASA DIŞ PİYASA TOPLAM

2014 2015 2014 2015 2014 2015

Otomobil 42.289 52.358 25.067 32.055 67.356 84.413

Hafif Ticari Araç (LCV) 52.814 70.581 117.214 141.818 170.028 212.399

Toplam 95.103 122.939 142.281 173.873 237.384 296.812

TOFAŞ’IN TOPLAM SATIŞLARININ %71,6’SINI HAFİF TİCARİ ARAÇ SATIŞLARI OLUŞTURMUŞTUR.

%71,6


32

SATIŞ ADETLERİ İÇİNDE YURT İÇİ SATIŞLARIN PAYI %41, İHRACATIN ORANI İSE %59 OLARAK GERÇEKLEŞMİŞTİR.

TOFAŞ’IN NET SATIŞ GELİRLERİ%33 ORANINDA ARTIŞ GÖSTERMİŞTİR.

+%33

SATIŞLAR (BİN TL) 2014 2015 DEĞİŞİM %

Yurt Dışı Satışlar 4.297.030 5.729.275 %33Yurt İçi Satışlar 3.023.705 4.121.142 %36Esas Faaliyetlerden Diğer Satışlar 119.274 70.306 %‑41Toplam 7.440.009 9.920.723 %33

31.12.2015 31.12.2014

Yurt İçi Dağıtım Adetleri 122.939 95.107Üretimden Satış 104.259 78.504Doblò 3Yeni Doblò 28.908 22.856Yeni Doblò Binek 761 696Egea 6.570 Linea 34.725 32.249MCV 32.648 22.162MCV Binek 647 538İthal Araçlar 18.680 16.603Ducato 9.025 7.793Fiat 500, 500L, 500X 3.580 2.449Jeep 3.566 2.084Grande Punto 1.311 2.388Alfa Romeo 868 926Panda Futura 152 220Freemont 4x4 91 380Maserati 73 83Ferrari 11 11Lancia 2 167Bravo 1 98Panda 3Scudo 1

31.12.2015 31.12.2014

İhracat Adetleri 173.873 142.281Egea 3.587 Doblò 7.855 7.145Doblò Binek 242 978Yeni Doblò 48.344 42.650Yeni Doblò Binek 11.546 6.962RAM ProMaster City 20.344 4.836GM Combo 24.059 20.169Linea 650 695MCV 43.209 44.037MCV Binek 13.907 14.762Diğer Satış 130 47

33


YATIRIMLAR

Tofaş, stratejik iş planlarına uygun yatırım çalışmalarını 2015 yılında da aralıksız sürdürmüştür.2015 yılı toplam yatırımı da dahil

olmak üzere, Tofaş’ın son beş yıllık toplam yatırım tutarı 1.005 milyon Euro seviyesine ulaşmıştır. Yatırım tutarlarındaki gelişmeye en önemli katkı, yeni otomobil ailesi olan Fiat Egea serisi tarafından sağlanmıştır.

KÂRLILIK

Tofaş’ın 2015 yılında Vergi Öncesi Kârı ve FAVÖK tutarı, satış adetlerinde görülen %25 seviyesinde artışa paralel olarak, bir önceki yıla göre

%30 yükselmiştir. Net Kâr ise vergi gelirlerindeki büyümenin de etkisiyle daha yüksek bir artışla bir önceki yıla göre %45 oranında yükselerek ve 830,8 milyon TL seviyesine ulaşmıştır.


YATIRIM TUTARLARINDAKİ GELİŞMEYE EN ÖNEMLİ KATKI, YENİ OTOMOBİL AİLESİ OLAN FIAT EGEA SERİSİ TARAFINDAN SAĞLANMIŞTIR.

TOFAŞ’IN SON BEŞ YILLIK TOPLAM YATIRIM TUTARI 1.005 MİLYON EURO SEVİYESİNE ULAŞMIŞTIR.

1.005

2015 YATIRIMLARI/MODELLERE GÖRE

(MİLYON EURO)

263 Model (Yeni Doblò) 56

356 Model (Egea) 275

Linea 15

Yapısal 32

Toplam 377

YILLARA GÖRE YATIRIMLAR (MİLYON EURO)

2011 116,4

2012 86,8

2013 94,9

2014 330,0

2015 377,4

Toplam 1.005

YILLAR FAVÖK (EBITDA) VERGİ ÖNCESİ KÂR NET KÂR

Bin TL Artış (%) Bin TL Artış (%) Bin TL Artış (%)

2011 806.196 23,2 508.088 29,7 474.165 23,4

2012 834.155 3,5 497.440 ‑2,1 442.039 ‑6,8

2013 816.735 ‑2,1 477.075 ‑4,1 434.223 ‑1,8

2014 815.607 ‑0,1 472.253 ‑1,0 574.238 32,2

2015 1.062.668 30,3 617.987 30,9 830.801 44,7


34

2015 YILINDA ELDE EDİLEN FAVÖK ARTIŞI

+%30,3

2015 YILINDA ELDE EDİLEN NET KÂR ARTIŞI

+%44,7

2015 YILINDA ELDE EDİLEN VERGİ ÖNCESİ KÂR ARTIŞI

+%30,9

NET KÂR

VERGİ ÖNCESİ KÂR

FAVÖK

2010

2010

2010

384.220

391.739

654.565

2011

2011

2011

474.165

508.088

806.196

2012

2012

2012

442.039

497.440

834.155

2013

2013

2013

434.223

477.075

816.735

2014

2014

2014

574.238

472.253

815.607

830.801

617.987

1.062.668

2015

2015

2015

Net Kâr (bin TL)

Vergi Öncesi Kâr (bin TL)

FAVÖK (bin TL)

Değişim (%)

Değişim (%)

Değişim (%)

%6,6

%45,1

%43,6

%23,4

%29,7

%23,2

-%6,8

-%2,1

-%1,8

-%4,1

%32,2

-%1,0

%44,7

%30,9

%30,3

%3,5-%2,1 -%0,1

35


TOFAŞ İÇ PAZARDA FIAT, ALFA ROMEO, LANCIA, JEEP, MASERATI, FERRARI MARKALARININ TEMSİLCİLİĞİNİ YAPMAKTADIR.

GÜÇLÜPORTFÖY


36

FIAT

Egea

Fiat Egea, Fiat markasının kompakt segmentte gerçekleştirdiği global atılımı pekiştiren yeni otomobil ailesinin ilk modelidir. Üretimine 28 Eylül 2015’te başlanan Fiat Egea, aynı yıl Kasım ayında ilk kez Türkiye yollarına çıkmıştır. Stil tasarımı, İtalya’da bulunan Fiat CentroStile tarafından gerçekleştirilen otomobilin mühendislik çalışması ise FCA işbirliği ile Tofaş Ar‑Ge Merkezi’nde gerçekleştirilmiştir. Fiat Egea, global binek otomobiller içerisinde hem üretiminin hem de Ar‑Ge çalışmalarının Türkiye’de yapıldığı ilk model unvanını elde etmiştir. Bursa fabrikasından dünyaya ihraç edilen Fiat Egea, Avrupa’nın en iyilerinin ödüllendirildiği, yılın en iyi otomobilini belirleyen Autobest 2016’nın da sahibi olmuştur. Fiat Egea’nın etkileyici tasarımı, konforu, ekonomik satın alma ve işletme maliyetleri sayesinde kısa süre içerisinde Türkiye’nin en çok tercih edilen otomobili olacağı öngörülmektedir.

Linea Fiat Linea’nın üretimi, 2007 yılında Tofaş fabrikasında başlamıştır. 2012 yılında yenilenen Fiat Linea, konforlu donanım seçenekleri ve ekonomiyi performans ile birleştiren motor gamı ile tüketicilerin beğenisini kazanmaktadır. Fiat Linea, 2015 yılında Türkiye’de en çok tercih edilen otomobil olmuştur.

500 Geçmişten aldığı genetik kodlarını, yeni tasarım akımlarıyla birleştiren Fiat 500, oldukça geniş bir genç müşteri kitlesinin beğenisini kazanmıştır. Birçok farklı tasarım detayıyla kişiselleştirilebilmeye imkân tanıyan Fiat 500’ün üstü açılabilir versiyonu olan Fiat 500C, elektrikli açılan şık tavanıyla kendi sınıfında Türkiye’de satılan tek “convertible” otomobil olma özelliğini taşımaktadır. 2008 yılında dünyada “Yılın Otomobili” seçilen Fiat 500, 2015 yılında tarzı ve genel tasarım anlayışı korunarak gerçekleştirilen makyaj ile teknoloji, kişiselleştirme ve konfor özellikleri geliştirilen otomobil, istikrarlı satış performansı ile otomotiv sektöründeki özel konumunu sürdürmektedir.

500L Tarzıyla fark yaratmak isteyen aileleri hedefleyerek 2013 yılının Mayıs ayı itibarıyla satışa sunulan 500L, kısa süre içerisinde %70’e yakın pay elde etmiş ve segmentinin lideri olmayı başarmıştır. Farklılığı ve özgürlüğü hissetmek isteyenlerin tercihi olan Fiat 500L; geniş yaşam alanı, fonksiyonelliği, çekici tasarımı ve sürüş özellikleriyle “çok amaçlı aile otomobili” ve “crossover” karakterlerini tek bir modelde birleştirmektedir.

500X500 ailesinin son üyesi olan Fiat 500X, 2015 yılının Mart ayında satışa sunulmuştur. 500X, Fiat’ın sahip olduğu ürün geliştirme yetkinliğini ve üretim kalitesi standartlarını en iyi şekilde yansıtan modellerden biri olarak dikkat çekmektedir. Fiat 500X, standartların ötesindeki kalite düzeyi, teknik altyapısı, teknolojisi, aktif/pasif güvenlik özellikleri ve konfor donanımları ile crossover segmentinin en iddialı modelleri arasındadır.

MARKALAR VE ÜRÜNLER

FIAT EGEA, TÜRK OTOMOTİV SANAYİNİN VE TOFAŞ TARİHİNİN EN ÖNEMLİ YATIRIMLARINDAN BİRİ OLMUŞTUR.

37


Punto Fiat Punto, Türkiye’de rekabetin en yoğun olduğu küçük Hatchback segmentinin öncülerindendir. Çekici tasarımını ideal donanım özellikleri ve ekonomik motorları ile birleştiren Punto, özellikle gençlerin ve genç ailelerin tercihi olmayı sürdürmektedir

Panda Panda, Fiat’ın A segmentinde yer alan ve 2004 yılından bu yana Türkiye’de satışta olan modelidir. Araç, sınıfına kıyasla büyük boyutları, 5 kapılı gövde yapısı ve fonksiyonelliği ile oldukça yüksek oranda beğeni kazanmıştır. 4x4 çekiş sistemi ile sınıfında tek olan Panda, şehir içinde olduğu kadar arazide de yeteneklerini ortaya koymaktadır.

Freemont Fiat‑Chrysler ortaklığının en başarılı ürünlerinden bir olan SUV modeli Fiat Freemont, ülkemizde 2012 yılı itibarıyla satışa sunulmuştur. Freemont, gücünü dışarı vuran tasarımı, sürüş dinamikleri ve güvenlik özelliklerinin yanı sıra AWD 4x4 çekiş sistemiyle de öne çıkmaktadır. Araç, 7 deri koltuklu oturma düzeni, orta konsola entegre dokunmatik ekranı ve kullanışlılığıyla Türkiye otomobil pazarındaki yüksek müşteri beklentilerini fazlasıyla karşılamaktadır.

Doblò 2000 yılından bu yana üretimi devam eden Doblò, 2015 yılının Ocak ayında, yeni nesil tasarımı ve donanımıyla Türkiye pazarında yerini almıştır. Doblò, sürekli gelişen dayanıklılığı, performansı ve kullanışlılığının yanında, farklı gövde seçeneklerinde 1 ton taşıma kapasitesi ve 5,4 metreküpe varan yükleme hacmi de sunmaktadır. Doblò; geniş iç mekânı ve ekonomik motor seçenekleriyle geniş ailelerin ve ticaretle uğraşanların tercihi olmayı sürdürmektedir. Türkiye ve Avrupa pazarında ticari hayatın önemli bir oyuncusu olan Doblò, 2015 Mart ayında, RAM markası altında ve ProMaster City adıyla Amerika pazarında da satılmaya başlamıştır.

Fiorino Fiorino, Tofaş’ın Minicargo projesinin bir ürünüdür. Kendi adına yarattığı sınıfla yeni bir anlayışın da öncüsü ve lideri olan Fiorino, Türkiye’deki hafif ticari araç pazarının en çok satan araçları arasında yer almaktadır. Araç, tasarımıyla ve kullanışlılığıyla ailelerin, sunduğu ekonomik kullanım avantajı ve pratik çözümleriyle de işletme sahiplerinin tercihi olmayı başarmıştır.

2015 yılında donanım ailesine katılan Premio versiyonu ile daha teknolojik ve şık bir kimliğe bürünen Fiorino, müşteri beklentilerine de hitap ederek başarılı yolculuğuna devam etmektedir.

Pratico Fiat ticari araç ailesinin “açık kasa kamyonet” modeli olan Pratico, kompakt tasarımı ve manevra yeteneğiyle şehir içinde kullanım kolaylığı sağlamaktadır. Pratico, yakıt tasarrufu, yüksek taşıma kapasitesi, güvenliği ve konforuyla da sınıfının standartlarını belirlemektedir. Doblò ile aynı altyapıyı paylaşan Pratico’nun yeni nesli, 2015 yılının Ocak ayı itibarıyla tüketicilerin kullanımına sunulmuştur.


DOBLÒ, 2015 YILININ OCAK AYINDA, YENİ NESİL TASARIMI VE DONANIMIYLA TÜRKİYE PAZARINDA YERİNİ ALMIŞTIR.


38

DucatoDucato; van, kamyonet, minibüs ve otobüs versiyonlarıyla farklı müşteri kitlelerinin farklı ihtiyaçlarına cevap vermektedir. Van versiyonu, geniş yan ve arka kapılar sayesinde kolay yükleme sağlarken, Ducato Kamyonet kişiye özel nakliye taleplerini karşılamaktadır. Dört farklı boy kasaya ve üç kişiden yedi kişiye kadar personel taşıma kapasitesine sahip olan Ducato Kamyonet, geniş ürün yelpazesiyle birçok farklı üst yapıma ve dönüşüme de imkân vermektedir. Ducato minibüs ve otobüs versiyonları ise öğrenci servisi, personel servisi ve diğer yolcu taşımacılığında çok yönlü çözümler sunmaktadır.

Ducato, farklı gövde tipleri ile sınıfının en düşük yakıt tüketimi ve en yüksek taşıma kapasitesini sunarak ticaret dünyasında sağlam bir yer edinmiştir. 2014 yılında yenilenen Ducato, artan satış performansıyla sınıfının en çok tercih edilen ithal modeli olmayı başarmıştır.

LANCIA

FCA stratejileri doğrultusunda Lancia markası sadece İtalya pazarında Ypsilon modeli ile hayatına devam edecektir. Bu kararla birlikte, 2015 yılında Türkiye pazarında da Lancia markasının satışına son verilmiş olup, satış sonrası servis desteği sürdürülmektedir.

ALFA ROMEO

Giulietta Alfa Romeo’nun 1954 yılında tanıttığı efsane modeli Giulietta’nın üretimi 11 yıl boyunca sürdürüldükten sonra, 2010 yılında yenilenerek tekrar piyasaya sunulmuştur. Alfa Romeo’nun kompakt Hatchback sınıfındaki temsilcisi olan araç, çekici tasarımı, güçlü benzinli ve dizel motorları, sürüş kalitesi ve konforlu iç mekânı ile stil sahibi kullanıcıların tercihi olmaktadır.

Mito Alfa Romeo’nun küçük sınıftaki temsilcisi Mito, sportif iç ve dış tasarımı, güçlü motorları ve kalitesiyle genç sürücülerin ilgisini çeken bir otomobil olmaya devam etmektedir. 2013’ün ikinci yarısında makyajlanan Mito’da sunulan Q2 elektronik diferansiyel kilidi ve otomobilin üç farklı (Dynamic, Normal, All Weather) sürüş modunda kullanılmasına olanak sağlayan sistem, aracın fark yaratan özellikleridir.

JEEP

Compass Jeep markasının kompakt SUV segmentindeki başarılı temsilcisi Jeep Compass, 2013 yılının ikinci yarısında makyajlanmış ve Türk kullanıcıların beğenisine sunulmuştur. Yeni Jeep Compass, 2.0 litre 156 HP’lik benzinli motor ve otomatik şanzıman kombinasyonu ve önden çekişli modeliyle satışa sunulmaktadır.

DUCATO, ARTAN SATIŞ PERFORMANSIYLA SINIFININ EN ÇOK TERCİH EDİLEN İTHAL MODELİ OLMAYI BAŞARMIŞTIR.

39


Yeni Cherokee 2014 yılında Türkiye pazarına sunulan Yeni Jeep® Cherokee, tamamen yenilenen sıra dışı tasarımı, yakıt ekonomisi sağlayan üstün performanslı ve çevreci 2.0 litre 170 HP’lik dizel motoru, sınıfındaki ilk dokuz ileri otomatik şanzımanı ile rakiplerinden ayrışmaktadır. Aracın üstün yol tutuşu, 4x4 sınıfının en iyisi olma özelliği, 70’ten fazla güvenlik donanımı öğesi ve birinci sınıf özel teknolojisi, fark yaratan başlıca nitelikleridir. Verimli bir performans göstermesi için mükemmel bir şekilde boyutlandırılan Yeni Jeep Cherokee, efsanevi Jeep markasının DNA’sıyla SUV pazarında başarıyla yerini almıştır.

Wrangler Jeep markasının ikonik off road modeli olan Wrangler, 70 yıllık bir geçmişe sahiptir. Araç; yerden yükseklik, engele yaklaşma ve çıkış açıları, dönüş çapı ve dingil mesafesi gibi kriterlerde sınıfının en iyisi olarak kabul edilmektedir. Wrangler ayrıca 76 cm derinliğe kadar sınıfındaki en güvenli, en derin sudan geçme kapasitesine sahip araç olmuştur.

Grand Cherokee Jeep markasının büyük SUV’u, efsane dört çeker modeli Grand Cherokee, 2013 yılında yenilenmiştir. 3.0 litre dizel motoru ve iki donanım seçeneğiyle tüketicilerin beğenisine sunulan Grand Cherokee, Quadra‑Lift™ ve Selec‑Terrain™ teknolojileri ile yüksek bir arazi performansı sağlamaktadır. Araç, sürüş konforu, üstün teknolojik özellikleri ve lüks iç mekân tasarımı ile de dikkat çekmektedir. Grand Cherokee’nin 782 litrelik bagaj hacmi (arka koltuklar katlandığında 1.554 litre), hem yük hem de yolcular için daha fazla alan sunmaktadır.

RenegadeHızla büyüyen bir dünya markası olan Jeep için Amerika’da tasarlanan ve İtalya’da üretilen Renegade, Jeep ailesinin en yeni ve en küçük üyesidir. Jeep Renegade 2014 yılında Türkiye pazarına sunulmuştur. 2015 yılında ürün gamına katılan 1.4 litre, 140 HP benzinli ve otomatik vites versiyonu ile birlikte 1.6 litre 120 HP dizel motor düz vites seçeneklerine ve 70’in üzerinde gelişmiş güvenlik özelliğine sahip olan Renegade, geleneksel Jeep markası ile yenilikçi tasarım anlayışını bir araya getirmektedir. Renegade’in güçlü ve agresif dış görünümü, yüksek kaliteli malzeme kullanımı, ilham verici renk seçenekleri, tamamen yenilenen iç mekânı, geçmişin efsanevi 1941 Willys MB’ye dayandırılmıştır.Yeni Renegade, enerjik ve sağlam tasarımı, yenilikçi teknolojik özellikleri ve eğlence sistemiyle fark yaratmaktadır.


JEEP MARKASI ÖZELLİKLE RENEGADE MODELİNİN YÜKSEK PERFORMANSI İLE SATIŞ ADETLERİNİ %78,9 ORANINDA ARTIRMIŞTIR.


40

TOFAŞ, SAHİP OLDUĞU GÜÇLÜ MARKA İMAJINI, YAYGIN BAYİ AĞI VE ALTYAPISI TEKNOLOJİK İMKÂNLARLA DESTEKLENMİŞ SATIŞ SONRASI HİZMET YAPILANMASI İLE GÜÇLENDİRMİŞTİR. TOFAŞ BAYİ AĞI, MÜŞTERİLERE SIFIR ARAÇ SATIŞ, İKİNCİ EL ARAÇ SATIŞ, BAKIM-ONARIM VE YEDEK PARÇA SATIŞ HİZMETLERİ VERMEKTEDİR.

GÜÇLÜ MARKA KONUMLANMASI VE YAYGIN BAYİ AĞITürkiye genelinde 81 bayisi bulunan Tofaş’ın üstün lojistik ve dağıtım yetkinliği, gelişmiş satış sonrası hizmet olanakları, bayileri ile kurduğu uzun soluklu ve güvene dayalı iş ilişkileri; önemle üzerinde durduğu müşteri memnuniyetini sürekli yükselten etkenlerdir.

Satış, servis, yedek parça olarak yapılandırılmış olan Tofaş Bayi Ağı’nın tamamına yakını entegre tesis olarak müşterilere hizmet vermektedir. 3S olarak tanımlanan bu bayi ağı yapısı, aynı alanda sıfır araç satışı ve satış sonrası hizmetleri birlikte sunmaktadır. Bunun yanı sıra sigorta hizmetleri ile (kasko, trafik sigortası) çeşitli finansal hizmetler (araç kredisi) de birçok Tofaş bayisinde müşterilere sunulan hizmetler arasındadır.

Fiat, Alfa Romeo ve Jeep markalarına hizmet veren Tofaş Bayi Ağı’nda 75 adet Fiat, 14 adet Alfa Romeo‑Jeep ana bayisi bulunmaktadır.

FIAT Tofaş, Türkiye geneline dağılmış 75 Fiat bayisine sahiptir. Fiat bayileri müşterilerine daha yakın ve daha kaliteli hizmet verebilmek amacıyla ana tesislerinden farklı lokasyonlarda ilave satış ve servis noktaları da açmaktadırlar. Bu şekilde yapılandırılmış 40 adet “uydu” satış ve servis noktası bulunmaktadır. Bunlara ek olarak bayilere bağlı çalışan ve sadece satış sonrası hizmeti veren 39 adet yetkili teknik servis faaliyet göstermektedir. Sonuç olarak Fiat, toplam 113 satış ve 135 servis noktasıyla müşterilerine hizmet sunmaktadır.

Tofaş’ın Türkiye’de 64 ilde en az bir showroomu, 57 ilde en az bir servisi bulunmaktadır. Bu rakamlarla Fiat markası, satış ve servis ağı yaygınlığı bakımından Türkiye’de ilk üç marka içerisinde yer almaktadır. Fiat bayi teşkilatında, 2015 yıl sonu itibarıyla 5.531 kişi istihdam edilmektedir.

Türkiye çapındaki yaygınlığıyla rekabet avantajı sağlayan Tofaş Bayi Ağı, aynı zamanda yetkinliği ve deneyimiyle de dikkat çekmektedir. Tofaş bayilerinin ortalama faaliyet süresi 20 yılı aşmaktadır.

ALFA ROMEO-JEEP Tofaş’ın Türkiye genelinde müşterilerine 3S (satış, servis, yedek parça) hizmet sunan 14 adet Alfa Romeo‑Jeep ve bir adet Jeep bayisi bulunmaktadır. Ayrıca 2S (servis, yedek parça) hizmet veren 5 adet yetkili servisten üçü tüm markalara, diğer ikisi ise Lancia ve Jeep markalarına hizmet etmektedir.

Alfa Romeo‑Jeep bayileri, işlerinde sektör ortalamasının üzerinde tecrübeye sahip, uzun yıllardır bu markalara yatırım yapmış bayilerden oluşmaktadır. Bayiler ve servisler; İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin, Gaziantep ve Tekirdağ illerinde hizmet vermektedir. 2015 yılı sonu itibarıyla Alfa Romeo‑Jeep bayi teşkilatında toplam 425 kişi çalışmaktadır.

SATIŞ, SERVİS, YEDEK PARÇA OLARAK YAPILANDIRILMIŞ OLAN TOFAŞ BAYİ AĞI’NIN TAMAMINA YAKINI ENTEGRE TESİS OLARAK HİZMET VERMEKTEDİR.

TOFAŞ BAYİ AĞI

TOFAŞ’IN TÜRKİYE GENELİNDE 81 BAYİSİ BULUNMAKTADIR.

81

41


KOÇ FIAT KREDİ FİNANSMAN A.Ş.

Koç Fiat Kredi, Tofaş’ın temsil ettiği markalara Türkiye çapında 81 bayi aracılığıyla entegre finansal hizmetler sunmaktadır. 2015 yılı Koç Fiat Kredi için rekor penetrasyonla noktaladığı, Tofaş’ın satışlardaki payını artırdığı, müşterilerinin ve bayilerinin ihtiyaçları doğrultusunda ilerlediği başarılı bir yıl olmuştur.

Koç Fiat Kredi Finansman A.Ş., 6 Mart 2000 tarihinde Koç ve Fiat Topluluklarının (%50‑%50) ortaklığıyla tüketici finansmanı hizmetleri sağlamak amacıyla, Türkiye’de Fiat Chrysler Automobiles lisansı altında Tofaş tarafından üretilen ve/veya Türkiye’ye ithal edilen tüm FCA Grubu araçlarının ve bu araçlarla ilgili her türlü mal ve hizmetlerin kredilendirilmesi amacıyla kurulmuştur.

Koç Fiat Kredi, müşteri odaklı yaklaşımı, hizmet kalitesi, esnekliği, yenilikçiliği, dinamik iş süreçleri ve verimli uygulamaları ile başta Fiat markası olmak üzere, Türkiye’de satışı yapılan Alfa Romeo, Jeep, Ferrari, Maserati ve Iveco markalarının müşterilerinin araç alımlarını ve 2. el araçları kredilendirmektedir. Kredi ürünlerini, hizmet verdiği markaların satış noktalarında müşterilerin kullanımına sunmakta, böylece tüketicilerin satın alma sürecini baştan sona mağaza içinde tamamlamalarını sağlayarak, yapıcı finansal çözümler üretmektedir.

Rekor penetrasyon2015 yılında Koç Fiat Kredi, hizmet verdiği markaların satışları içindeki payını artırmış ve hizmet seviyesini yükseltmeye devam etmiştir. Şirket, operasyonel yenilikler ile müşterilerine hızlı ve tek noktadan kredi olanağı sunarak, Fiat grubu markalarının iç pazardaki satışlarını artırmak misyonunu sürdürmektedir.

Koç Fiat Kredi’nin 2014 yılında 126 bin seviyelerinde olan başvuru adedi 2015 yılında 186 bin adede çıkmış, toplam 62.818 adet araç kredisi kullandırılmıştır. Diğer finansman şirketleri içindeki payı %9 olarak gerçekleşen Koç Fiat Kredi, Tofaş’ın büyük filolar hariç satışlarının %70’ini, toplam satışlarının ise %46’sını kredilendirmiştir.

Müşteri deneyimi odaklı mobil uygulamalar Koç Fiat Kredi, bayi ve müşteri deneyimini artırmak için mobil uygulama ve online başvuru projelerini hayata geçirmiştir. Web tabanlı bir uygulama olan online başvuru ile Koç Fiat Kredi web sitesi ve marka web siteleri aracılığıyla nihai müşterilere hızlı ve online kredi hizmeti sunulması hedeflenmektedir. Ayrıca marka sitelerindeki modellerin konfigürasyon web sayfalarından da bu uygulamaya erişim sağlanmıştır. Tofaş talep yönetimi ile entegre olan uygulamada süreç, müşteri açısından web sitesinde araç seçimi ile başlamakta, kredilendirme sonucu alınarak tamamlanmaktadır.

KOÇ FIAT KREDİ, OPERASYONEL YENİLİKLER İLE MÜŞTERİLERİNE HIZLI VE TEK NOKTADAN KREDİ OLANAĞI SUNARAK, TOFAŞ’IN TEMSİL ETTİĞİ MARKALARIN İÇ PAZARDAKİ SATIŞLARINI ARTIRMAK MİSYONUNU SÜRDÜRMEKTEDİR.

BAĞLI ORTAKLIKLAR

KOÇ FIAT KREDİ BÜYÜK FİLO HARİCİ SATIŞLARDAKİ PAYINI %70’E ÇIKARARAK REKOR PENETRASYON GERÇEKLEŞTİRMİŞTİR.

%70


42

Koç Fiat Kredi; zengin kredi çeşitliliğiyle, sistem yatırımlarıyla, verdiği kaliteli ve hızlı hizmetiyle, bayileriyle kurduğu güçlü işbirliği ile gelecek yıllarda da bayilerinin, iş ortaklarının ve müşterilerinin bağlılık ve memnuniyetlerini yükselterek hizmet vermeye odaklanmıştır. Profesyonel yaklaşımıyla, kaliteden ödün vermeksizin çok yönlü finansal hizmetler sunan Şirket’in hedefi; marka bilinirliğini, pazar payını, müşteri ve bayi sadakatini artırarak araç finansmanı alanında lider oyunculardan biri olmaktır.

Özet Bilgiler 2015Yaşayan Portföy (milyon TL) 1.922Yaşayan Kredi (adet) 101.591Penetrasyon ‑ Büyük Filo Harici Satışlar %70Penetrasyon ‑ Tofaş Satışlar %46Kredi Başvuru (adet) 186.426Finansman Kredileri ‑ Toplam (adet) 62.818Finansman Kredileri ‑ Tofaş (adet) 56.493Finansman Kredileri ‑ 2. el, Iveco (adet) 6.325Finansman Kredileri ‑ Toplam (milyon TL) 1.895Vergi Öncesi Kâr (milyon TL) 42,4

Şirket, kredi portföyünü ağırlıklı olarak kullandığı krediler ve menkul kıymet ihraçlarıyla fonlamaktadır.

14.12.2015 tarihinde gerçekleşen Olağanüstü Genel Kurul toplantısında, 28.12.2015 tarihinde temettü ödemesi yapılmasına karar verilmiştir. Yapılan müzakereler sonucunda, Şirket’in Türk Ticaret Kanunu’na göre ayrılmış olağanüstü yedek akçelerinden her bir hisse başına net 0,6667 TL olmak üzere 28.000.000 TL (yirmi sekiz milyon Türk

Lirası)’nin 28.12.2015 tarihinde nakit temettü olarak ortaklara dağıtılmasına ve olağanüstü yedek akçelerden Türk Ticaret Kanunu’nun 519. maddesi uyarınca 2.800.000 TL’nin (iki milyon sekiz yüz bin Türk Lirası) de ikinci tertip yasal yedek akçeye ayrılmasına oy birliği ile karar verilmiştir. Temettü ödemeleri 28.12.2015 tarihinde gerçekleştirilmiştir.

Şirket’in 2015 yıl kapanış Genel Kurul toplantısı 29.02.2016 tarihinde gerçekleşecek olup, Yönetim Kurulu’nun 2015 yılı kâr dağıtımı teklifi, kanuni yedek akçenin ayrılması sonucu kalan tutarın olağanüstü yedek akçe olarak ayrılması yönündedir. 2015 yılında temettü ödemesi etkisiyle özkaynaklar 111,8 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

FER MAS OTO TİCARET A.Ş.

Fer Mas Oto Ticaret A.Ş. faaliyetlerine 18 Ağustos 2005 tarihinde, Kuruçeşme’de bulunan showroom ve Genel Müdürlük binasında başlamıştır. Aynı dönemde Ferrari‑Maserati servis noktasını da müşterilerinin hizmetine sunan Şirket, 2009 yılında Etiler Armutlu’da faaliyete geçen yeni servis alanıyla satış sonrası hizmetlerini ve müşteri memnuniyetini daha ileri bir noktaya taşımıştır.

Fer Mas, hem Ferrari hem de Maserati markalarını Türkiye pazarında en doğru şekilde konumlandırmak amacıyla yoğun iletişim çalışmaları yürütmektedir. Yürütülen bu faaliyetlerle marka bilinirliği, marka bilinci ve marka görünürlüğü artırılmış ve lüks marka konumu güçlendirilmiştir.

Fer Mas, Ferrari’yi markanın felsefesini benimseyen tüketicilerin tercih ettiği bir tutku otomobili, Maserati’yi de sürüş keyfi sunan salon otomobili, bir prestij markası olarak konumlandırmaktadır.

Ferrari1998’den Fer Mas’ın kuruluşuna kadar geçen sürede yıllık ortalaması 8 adet olan Ferrari satışları, 2005’ten bu yana artan bir trend izlemiştir. Fer Mas’ın 2015 yılı sonu Ferrari satışları ise 11 adet olmuştur.

Maserati1998’den 2005’e kadar geçen sürede Maserati satışlarının yıllık ortalaması 5 adet olarak kaydedilmiştir. Kurulduğu 2005 yılında Maserati satış rakamını 10’a çıkaran Fer Mas, bu rakamı yıllar içerisinde istikrarlı şekilde artırmıştır. 2014 yılında satışlarını %107,5 artırarak 83 adede yükselten Fer Mas’ın 2015 satışları 73 adet olarak gerçekleşmiştir.

43


TOFAŞ AR-GE MERKEZİ,TÜRKİYE OTOMOTİV SEKTÖRÜNÜN EN İYİ AR-GE MERKEZİÖDÜLÜNÜ KAZANMIŞTIR.

EN İYİ AR-GEMERKEZİ

44

TOFAŞ, AR-GE VİZYONU 2020 YAKLAŞIMIYLA; DÜNYANIN HER BÖLGESİNDE MÜŞTERİ İHTİYAÇLARINI TAM ANLAMIYLA KARŞILAYAN, HEYECAN VERİCİ ARAÇLAR VE TEKNOLOJİLER ÜRETMEYİ HEDEFLEMEKTEDİR.

ÜLKE EKONOMİSİNE SUNULAN KESİNTİSİZ KATKI1994 yılında kurulan Tofaş Ar‑Ge Merkezi; teknolojik üstünlüklerinin yanı sıra, yenilikçi tasarım detaylarıyla da öne çıkan binek ve ticari araçlar geliştirerek ülke ekonomisine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Araç geliştirme sahasında Avrupa’yla rekabet edebilir seviyede bir altyapı oluşturan Tofaş Ar‑Ge Merkezi, 2008 yılı itibarıyla Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından Ar‑Ge Merkezi olarak tescil edilmiştir.

Toplam 18.090 m2’lik laboratuvar ve ofis alanına sahip olan Tofaş Ar‑Ge Merkezi; 700’e yakın çalışanı, bünyesindeki laboratuvarların yüksek teknolojisi ve çeşitliliğiyle Fiat’ın Avrupa pazarlarına hizmet veren İtalya dışındaki tek Ar‑Ge merkezidir.

OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE EN İYİ AR-GE MERKEZİ ÖDÜLÜTofaş Ar‑Ge Merkezi; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 2015 yılında düzenlenen 4. Özel Sektör Ar‑Ge Merkezleri Zirvesi’nde otomotiv sektöründe En İyi Ar‑Ge Merkezi ödülünün yanı sıra, Türkiye’deki tüm

Ar‑Ge Merkezleri arasında en iyi 3. Ar‑Ge Merkezi ödülünü kazanmıştır. Tofaş ayrıca “Ar‑Ge Harcama Yoğunluğu” ve “Proje Kapasitesi” kriterlerinde de birinci seçilmiştir.

Avrupa Birliği tarafından hazırlanan ve kuruluşların Ar‑Ge’ye ayrılan yatırım tutarlarına göre belirlenen sıralamada dünyada 1.290’ıncı sırayı elde eden Tofaş, Türkiye’den ilk 1.500 içine giren üç firma arasında yer almıştır.

2015 yılına kadar araç konsepti, stil, gövde, iç tasarım, süspansiyon, motor, emisyon, titreşim ve akustik alanlarında tamamlanan tasarım ve test yatırımları, 45 milyon Euro’nun üzerine çıkmıştır.

AR-GE VE ÜRÜN GELİŞTİRME YETKİNLİĞİTasarım süreçlerini Ar‑Ge çalışmalarına entegre eden Tofaş Ar‑Ge Merkezi, hem teknolojik gelişmeleri yakından takip etmekte, hem de bu teknolojilerin gelişimine doğrudan katkıda bulunmaktadır.

Tofaş Ar‑Ge Merkezi, 2005‑2007 yılları arasında Fiat ve PSA markaları için geliştirilen MCV projesinin sorumluluğunu üstlenerek Ar‑Ge yetkinliğini artırma konusunda önemli bir ivme yakalamıştır. Daha sonra Yeni Doblò’nun Opel, Vauxhall ve Dodge Ram markaları için de geliştirilmesi, Tofaş’ın altı farklı markaya üretim yapmasını sağlayarak ihracatının artmasında önemli rol oynamıştır.

Tofaş Ar‑Ge Merkezi 2014‑2015 yıllarında ise Egea markasıyla Sedan, Hatchback ve Station Wagon ürün

geliştirme projelerini yürütmüştür. Fikri mülkiyet hakları Tofaş’a ait olan ve Tofaş Ar‑Ge sorumluluğunda geliştirilen bu yeni modeller için yapılan yatırım, Türkiye otomotiv sektörü tarihindeki en büyük yatırımlardan biri olarak dikkat çekmektedir. İlk model Egea Sedan, 2015 yılının son çeyreğinde pazara sunulmuştur. Hatchback ve Station Wagon modellerinin üretim başlangıç tarihi de 2016 yılı olarak planlanmıştır.

ÜRÜN GELİŞTİRMEDE KATMA DEĞER YARATAN İŞBİRLİKLERİTürkiye’nin ürün geliştirme merkezi olarak uluslararası tanınırlığının artması ve gelişebilmesi için ön koşullardan biri, Ar‑Ge değer zincirinin tüm unsurlarının birlikte ele alınmasıdır. Tofaş, ortak tasarım geliştirme, yerel mühendislik firmalarının örgütlenmesi ve üniversitelerle işbirlikleri konularına özel önem atfetmektedir.

Üniversite‑sanayi işbirliği projelerinin, teknoloji geliştirme çalışmalarına paralel olarak yürütülmesi gerektiğine inanan Tofaş Ar‑Ge, 15 farklı üniversiteyle 1994‑2006 yılları arasında 16, 2006‑2015 yılları arasında ise yaklaşık 100 projede ortak çalışmıştır.

Tofaş Ar‑Ge’de TÜBİTAK ve Avrupa Birliği destekli olarak yürütülen pek çok araştırma projesinde, FCA

TOFAŞ AR-GE MERKEZİ FIAT’IN AVRUPA PAZARLARINA HİZMET VEREN İTALYA DIŞINDAKİ TEK AR-GE MERKEZİDİR.

AR-GE FAALİYETLERİ

45


Araştırma Merkezi ve yabancı tasarım merkezlerinin yanı sıra, çeşitli üniversitelerin öğretim üyeleriyle işbirliği yapılmaktadır.

İçinde yer aldığı AB Araştırma Projeleri (FP7 ve Eureka) sayısını 2015 yılında 12’ye çıkaran Tofaş Ar‑Ge, bu projeler kapsamında 100’ü aşkın uluslararası proje ortağıyla çalışma fırsatı bulmuştur. Tofaş, Robopartner (Geleceğin Montaj Fabrikalarında Akıllı, Esnek ve Güvenli Operasyonlar İçin İnsan‑Robot İşbirliği Teknolojileri) projesiyle, Üretim Teknolojileri alanında proje liderliğini üstlenen ilk ve tek Türk firması olmuştur.

PATENT BAŞVURUSU SAYISINDA ARTIŞTofaş Ar‑Ge, katma değer sağlayan yeni projeler ve yenilikçi fikirlerle patent başvuru sayısını her yıl artırmayı hedeflemektedir. 2015 yılında Ar‑Ge çalışanlarının yaratıcılık ve buluş yapma yetkinliklerini geliştirmek amacıyla, yaratıcı problem çözme yöntemi olan TRİZ metodu çalışmalarına devam edilmiştir. Bu çalışmalarda 232 öneriden patentlenebilir ve uygulanabilir 71 adet önerinin 55 adedi için patent başvurusu gerçekleştirilmiştir. 16 öneri üzerinde çalışmalar sürdürülmektedir.

Tofaş Ar‑Ge Merkezi tarafından yürütülen yenilikçi çalışmalar sonucunda, 2015 yılında bir önceki yıla oranla buluş bildirimi sayısında %110, patent başvurusu sayısında %32 artış sağlanmış ve 106 adet yeni patent başvurusu gerçekleştirilmiştir. 2015 yılında fikri mülkiyet haklarının yönetimi kapsamında, sahip olunan patent portföyünün tümü incelenmiş, stratejik ve lisanslanabilir patentler belirlenmiştir.

AR-GE VİZYONU 2020 Tofaş, Ar‑Ge Vizyonu 2020 yaklaşımıyla; dünyanın her bölgesinde müşteri ihtiyaçlarını tam anlamıyla karşılayan, heyecan verici araçlar ve teknolojiler üretmeyi hedeflemektedir.

Tofaş Ar‑Ge’nin bu vizyon kapsamında oluşturduğu stratejik hedefleri arasında;• FCA Ar‑Ge’nin Avrupa ve Orta Doğu

bölgesinde geliştirmeyi planladığı ürünlerin tasarım sürecinde yer almak,

• Müşteri değeri yaratmak için üretim ve ileri ürün teknolojileri geliştirmek,

• Türkiye’de ortak tasarımcılar ile mühendislik firmalarının gelişimini sağlamak

bulunmaktadır.

Yenilikçi ürünler ve katma değerli projeler geliştirmek amacıyla bilgi ve teknolojiye sürekli yatırım yapan Tofaş, “dünya kalitesinde” ve “müşteriye en uygun” ürünleri sunma konusundaki çalışmalarını aralıksız sürdürmektedir.

TOFAŞ AR-GE VE ÇEVRE Tofaş Ar‑Ge Merkezi’nin çevre koruma odaklı araştırmalarının temelinde, taşıt elektrifikasyonu, hafifletme ve sessizleştirme konuları yer almaktadır. Türkiye’deki ilk elektrikli hafif ticari aracı geliştiren Tofaş, dünyadaki elektrikli taşıt teknolojilerini yakından takip etmektedir. Bu çerçevede, geliştirilen yenilikçi çözüm ve uygulamalarla bu teknolojilerin bütünleştirilmesi, elektrikli taşıt sistem ve bileşenlerinin yerli üretiminin sağlanması hedefiyle çalışmalar yürütülmektedir.

Tofaş, taşıtların toplam ağırlığında sağlanacak bir azalmanın, yakıt tüketimi, egzoz emisyonu ve çevre açısından pozitif bir etki yaratacağının bilincindedir. Buradan hareketle yapılan çalışmalar; yüksek dayanımlı hafif malzeme teknolojileri ve hibrid çözümlerle birlikte, kesit ve topoloji optimizasyonuna dayalı hafif tasarım çözümleri üzerine yoğunlaşmıştır.

Tofaş’ın müşteri odaklı teknolojik araştırma faaliyetleri, konfor ve güvenlik yönünden sürücüye hizmet ve destek sunan akıllı taşıt kavramlarıyla beraber; insan merkezli tasarım felsefesi ekseninde, antropometri, ergonomi, demografi gibi insanı konu alan bilimlerin ışığında devam etmektedir.

AR-GE FAALİYETLERİ

2015 YILINDA BİR ÖNCEKİ YILA ORANLA BULUŞ BİLDİRİMİ SAYISINDA %110, PATENT BAŞVURUSU SAYISINDA %32 ARTIŞ SAĞLANMIŞTIR.


46

WCM (WORLD CLASS MANUFACTURING - DÜNYA KLASINDA ÜRETİM) METODOLOJİSİNİ UYGULAYAN TOFAŞ, KASIM 2013’TE GERÇEKLEŞEN DENETİM SONUCUNDA FCA DÜNYASINDA “ALTIN SEVİYE”YE ERİŞEN İLK ÜÇ FABRİKADAN BİRİ OLMA BAŞARISINI GÖSTERMİŞ, 2015 YILINDA 74 PUANA ULAŞARAK GELİŞİMİNİ DEVAM ETTİRMİŞTİR.

Bilgi birikimi ve mükemmeliyetçi iş yaklaşımının şekillendirdiği yüksek kalite anlayışı, Tofaş’ın öncü kimliğinin ardındaki temel itici gücü oluşturmaktadır. Tofaş kalite politikası ve uygulamaları, Şirket tarafından benimsenen diğer ilke ve değerlere paralel yürütülmektedir.

Tofaş, müşteri memnuniyetini merkeze alan bir kalite kültürüne sahiptir. Çalışanların kalite yönetimine katılımını ve gelişimini de ilke edinen Şirket, bu alandaki çalışmalarıyla dünya klasında üretimde rekabet avantajı sağlamaktadır.

Tofaş, tüm ürün ve hizmetlerinin kalite seviyesini geliştirmek ve en rekabetçi düzeye yükseltmek için yoğun bir biçimde çalışmaktadır. Değişen ve gelişen müşteri beklentilerine göre Şirket’in kalite yönetim sistemi düzenli olarak güncellenmekte ve geliştirilmektedir.

DÜNYA KLASINDA ÜRETİM WCM (World Class Manufacturing ‑ Dünya Klasında Üretim) metodolojisi, üretimde rekabet gücünü sistematik biçimde iyileştirmek ve geliştirmek için kullanılmaktadır. Metodoloji temel olarak iş güvenliği, kalite, maliyet, teslimat ve çevre konularına odaklanarak her birinde “sıfır”a ulaşmayı hedeflemektedir: sıfır iş ve çevre kazası, sıfır kalite hatası ve sıfır kayıp.

FCA bünyesinde endüstriyel alandaki standartları dünya klasına yükseltmek amacıyla 2006 yılında başlatılan WCM programı, bugün dünya çapında 196 FCA fabrikasında ve 370 tedarikçisinin fabrikalarında uygulanmaktadır.

2006 yılında WCM çalışmalarına başlayan Tofaş, “En Hızlı İlerleyen Fabrika” ödülünün ardından, 2009’da Gümüş Seviye’ye ulaşan ilk Fiat fabrikası olmuştur. Kasım 2013’te gerçekleşen denetim sonucunda Fiat dünyasında “Altın Seviye”ye erişen ilk üç fabrikadan biri olarak başarısını taçlandıran Tofaş, 2015 yılında 74 puana ulaşarak gelişimini devam ettirmiştir.

WCM yolculuğu boyunca üretim standartlarını sürekli yükseltmeye odaklanan Tofaş, Altın Seviye’ye gelirken iş kazalarını, dış kalite göstergelerini, üretkenliğini ve makine arızalarını önemli miktarlarda iyileştirmiştir. Bütün bu iyileştirmeler, sistematik yaklaşım ve çalışanların katılımıyla gerçekleşmiştir. 2015 yılı içerisinde Tofaş’ta çalışan her operatör, ortalama 21 adet öneri vermiştir.

Tofaş, Dünya Klasında Tedarikçi (WCS) programı kapsamında 2009 yılından bu yana WCM metodolojisinin tedarikçilerinde de uygulanmasına önderlik etmektedir. Çalışmalar 2015 sonu itibariyle 31 tedarikçi ile sürdürülmektedir.

KALİTE YÖNETİMİ

TOFAŞ, MÜŞTERİ MEMNUNİYETİNİ MERKEZE ALAN BİR KALİTE KÜLTÜRÜNE SAHİPTİR.

47


ÇALIŞANLARIN BİLGİ VE BECERİLERİNİ ARTIRMAK AMACIYLA BİRÇOK ALANDA EĞİTİMLER DÜZENLEYEN TOFAŞ, 2015 YILI İÇERİSİNDE BEYAZ YAKALI ÇALIŞANLARA 5.812 KİŞİLİK SINIF EĞİTİMİ ORGANİZE ETMİŞ, 4.197 ADET BİREYSEL GELİŞİMİ DESTEKLEYECEK UZAKTAN EĞİTİM, KİTAP VEYA GÖRSEL MATERYAL DESTEĞİ SAĞLAMIŞTIR.

Tofaş, çalışanlarını, rekabet avantajının sağlanmasında ayrıcalıklı ve stratejik bir unsur olarak değerlendirmektedir. Ayrıca Tofaş, insan kaynağını, tecrübe ve yaratıcılıkları ile, gelişen rekabet koşullarına hızlı uyumun sağlanması ve liderlik için itici güç olarak kabul etmektedir.

Tofaş insan kaynakları politikasının odağında, faaliyetlerine en uygun nitelikli insan gücünü istihdam ederek, çalışanlarına yüksek motivasyon sağlayacak altyapıyı oluşturmak yer almaktadır.

2015 yıl sonu itibarıyla Tofaş’ta 6.399’umavi yaka ve 1.619’u beyaz yaka olmak üzere 8.018 kişi çalışmaktadır.

ÇALIŞAN SAYISI

Beyaz Yaka 1.619

Mavi Yaka 6.399

Toplam 8.018

CİNSİYETE GÖRE ÇALIŞAN DAĞILIMI

Erkek (Beyaz Yaka) 1.276

Kadın (Beyaz Yaka) 343

Erkek (Mavi Yaka) 6.320

Kadın (Mavi Yaka) 79

ÇALIŞANLARIN YAŞ ORTALAMASI

Beyaz Yaka 35,9

Mavi Yaka 32,8

Toplam 33,4

İŞE ALMA PROSEDÜRLERİTofaş, işe alımlarda kişilik envanteri, yetkinlik bazlı mülakat, yabancı dil sınavı, teknik mülakat, rol gereği analiz, sunum, referans kontrolü gibi en doğru ve işe en uygun adayı seçmeye yardımcı olacak teknikleri kullanmaktadır. Bu yöntem kişilerin teknik becerilerinin yanı sıra davranış eğilimleri, iş yapış biçimleri ve kurum kültürüne uyumlarıyla ilgili daha fazla bilgi edinilmesini sağlamaktadır.

Tofaş, işe alım sürecinde boş pozisyona yönelik ilanın, aynı zamanda iç ilan sistemiyle tüm Koç Topluluğu şirketlerinde görünür olmasını sağlamaktadır. Bunun yanı sıra, nitelikli adaylara ulaşmak için üniversitelerin kariyer günlerine katılım, projeli stajyer programı ve Hack‑Auto gibi fonksiyon ihtiyaçlarına özel işe alım etkinlikleri de bu sürecin bir parçasıdır.

TOFAŞ, İNSAN KAYNAĞINI, TECRÜBE VE YARATICILIKLARI İLE, GELİŞEN REKABET KOŞULLARINA HIZLI UYUMUN SAĞLANMASI VE LİDERLİK İÇİN İTİCİ GÜÇ OLARAK KABUL ETMEKTEDİR.

İNSAN KAYNAKLARI


48

Tofaş içerisinde uygun pozisyonlara yetkin ve başarılı mavi yaka personelin değerlendirilmesi için Mavi Yaka İç İlan Sistemi kullanılarak seçimler yapılmakta, seçilen çalışanlar, çalışma hayatlarına yatayda ve dikeyde yükselerek devam edebilmektedirler.

TOFAŞ AKADEMİ Çalışanların bilgi ve becerilerini artırmak amacıyla birçok alanda eğitimler düzenleyen Tofaş Akademi, tüm değer zincirinin eğitim ve gelişim yönetimini bir çatı altında toplamaktadır. Teknik ve davranışsal sınıf eğitimlerinin %61’i iç kaynaklar tarafından verilmektedir.

2015 yılı içerisinde beyaz yakalı çalışanlara 5.812 kişilik sınıf eğitimi organizasyonu, 4.197 adet bireysel gelişimi destekleyecek uzaktan eğitim, kitap veya görsel materyal desteği verilmiştir. Bu kapsamda beyaz yakalı çalışanlara sağlanan toplam eğitim 41 adam/saat olmuştur. Mavi yakalı çalışanlara 16.299 kişilik sınıf eğitimi organizasyonu, 431 adet bireysel gelişimi artırma amaçlı uzaktan eğitim, kitap veya görsel materyal desteği sağlanmıştır. Sonuç olarak mavi yakalı çalışanlar toplam 28,8 adam/saat eğitim almışlardır.

Tofaş’ın iş ortaklarından 68 farklı tedarikçi firmanın 768 çalışanına toplam 885 saat teknik sınıf eğitimi, 5.172 bayi sahibi ve çalışanına ise teknik ve davranışsal sınıf eğitimi verilmiştir.

PERFORMANS YÖNETİM SİSTEMİTüm Tofaş çalışanlarını kapsayan Performans Yönetim Sistemi, performans ve gelişim odaklı kültürü destekleyecek bir biçimde uygulanmaktadır. Performans Yönetim Sistemi’nin en önemli iki temel yapı taşı, hedefler ve davranışsal yetkinliklerdir. Hedefler sene başında belirlenmekte, gelişim planlarıyla birlikte yılda en az bir kere gözden geçirilmektedir.

Performans Yönetim Sistemi’nde yer alan davranışsal yetkinlikler, yeni belirlenen “Liderlik İlkeleri”ne göre 2016 yılında güncellenerek sisteme aktarılacaktır.

TÜM TOFAŞ ÇALIŞANLARINI KAPSAYAN PERFORMANS YÖNETİM SİSTEMİ, PERFORMANS VE GELİŞİM ODAKLI KÜLTÜRÜ DESTEKLEYECEK BİR BİÇİMDE UYGULANMAKTADIR.

BEYAZ YAKALI ÇALIŞANLAR TOPLAM ADAM/SAAT EĞİTİM

41

MAVİ YAKALI ÇALIŞANLAR TOPLAM ADAM/SAAT EĞİTİM

28,8

49


AR-GE MERKEZİ’NDE ÇALIŞAN YÜKSEK LİSANS VE DOKTORALI PERSONEL SAYISI

132

İNSAN KAYNAKLARI

MADDİ VE SOSYAL HAKLARKoç Topluluğu şirketlerinde çalışmaya başlayan her beyaz yakalı çalışan işe girişte Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı’na üye olmaktadır.

Tahsil edilen kesenekler menkul ve gayrimenkul yatırımlarında değerlendirilmektedir. Değerlendirilen kesenekler emeklilik veya üyeliğin sona ermesi halinde toptan ödeme ya da emekli ikramiyesi şeklinde geri ödenmektedir. Ayrıca Vakıf üyeleri ve emekliler, eşleri ve çocukları da dahil olmak üzere, sağlık sigortası, mesken edinme ve belirli ihtiyaçların karşılanması için finansman desteği ve vefat, hastalık sebebiyle çalışamama ve kısmi maluliyet hallerinde risk teminatı gibi sosyal haklardan da faydalanmaktadırlar.

Tofaş 2011‑2012 öğretim döneminde çalışan çocukları için burs uygulaması başlatmıştır. “Tofaş’tan Öğrenime Bir Destek Daha” isimli burs projesinden bu güne kadar 623 kişi yararlanmıştır.

Tofaş fabrikasında bulunan sosyal tesisler, tüm çalışanlara, eşleri ve çocuklarıyla birlikte kullanım olanağı sunmaktadır. Tesisler ayrıca çalışanlara özel günlerde ve organizasyonlarda bir araya gelme fırsatı yaratmaktadır.

Hem Tofaş fabrikasında hem de Genel Merkez’de verilen genel sağlık hizmetlerine ek olarak, randevulu diyetisyen hizmeti sunulmakta, İstanbul Genel Merkez’de bütün çalışanların kullanımına açık bir spor salonu bulunmaktadır.

Engelli çalışanlara yönelik 1 günlük askerlik uygulaması da 2015 yılında hayata geçirilmiştir.

Tofaş, Türk Metal Sendikası ile MESS arasında 01.09.2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 15.12.2014 tarihinde imza edilen grup toplu iş sözleşmesine tabidir. Üç yıl süreli olan yürürlükteki sözleşme, 31.08.2017 tarihinde sona erecektir.

Tofaş’ın 31.12.2015 tarihi itibarıyla kıdem tazminatı yükümlülüğü 164,561 bin TL’dir ve tamamı için karşılık ayrılmıştır. Çalışanlara yasal mevzuat kapsamında sosyal haklar düzenli ve periyodik olarak sağlanmaktadır.

DOKTORA VE YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARITofaş Ar‑Ge Merkezi istihdamında, yüksek lisans ve doktora eğitimi almış personele öncelik verilmektedir. 2008 yılında Ar‑Ge Merkezi’nde çalışan yüksek lisans ve doktoralı personel sayısı 64 iken, 2015 yılında bu sayı 132’ye yükselmiştir.

Tofaş bu kapsamda Uludağ Üniversitesi ile ortak yürütülen Otomotiv Yüksek Lisans Programı’nı desteklemektedir. Söz konusu programda konularında deneyimli 10 Tofaş personeli; otomotiv tasarım, imalat ve proje yönetimi (doktora), taşıt test ve simülasyonları (yüksek lisans) ve otomotiv mühendisliğine giriş (lisans) alanında ders vermektedir. 2015 yılı itibarıyla 14 Tofaş çalışanı yüksek lisans programına, 3 Tofaş çalışanı da doktora programına devam etmektedir.

2015 yılında Tofaş Ar‑Ge’de 17 çalışan doktora öğrencisi sayısı 17, yüksek lisans öğrencisi sayısı ise 50’dir.

TOFAŞ’TAN ÖĞRENİME BİR DESTEK DAHA” İSİMLİ BURS PROJESİNDEN BU GÜNE KADAR 623 KİŞİ YARARLANMIŞTIR.


50

TOFAŞ ÇALIŞANLARININ GÖNÜLLÜLÜK ESASIYLA OLUŞTURDUKLARI 11 KULÜP VE 9 SPOR DALINDAKİ TAKIMLAR FAALİYETLERİNİ AKTİF OLARAK SÜRDÜRMEKTEDİR.

SOSYAL FAALİYETLER Tofaş çalışanlarının gönüllülük esasıyla oluşturdukları 11 kulüp ve 9 spor dalındaki takımlar faaliyetlerini aktif olarak sürdürmektedir. Sosyal faaliyet toplulukları, konser, sergi, gösteri ve konferans gibi yılda ortalama 200 kültürel, sanatsal ve sportif etkinlik düzenlenmektedir. Bu etkinliklere her yıl 50 binin üzerinde çalışan ve onların yakınları katılmaktadır.

İki yılda bir İtalya’da FCA şirketleri arasında “Fiat Games” adı ile 5 ayrı branşta düzenlenen yarışmalarda Tofaş takımları başarılı performanslar sergilemektedir. Tofaş atletizm takımı, FCA şirketleri arasında gerçekleştirilen CorriFiat Atletizm Müsabakaları’nda her yıl başarılı sonuçlar elde etmektedir.

Tofaş çalışanlarının futbol, voleybol, basketbol, tenis, bowling, satranç, yüzme, atletizm ve yelken takımları Koç Spor Şenliği’nde ve şirketler arası organizasyonlarda yer almayı sürdürmüştür. Şirket içi turnuvalar da, çalışanlarca büyük ilgi görmektedir.

Tofaş Spor Kulübü, çalışan çocukları için yüzme, basketbol, futbol yaz okulları açarak çocuklar için de spor olanakları sağlamaktadır.

51


BÜTÜNSEL YAKLAŞIM

TOFAŞ, KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUKKAPSAMINDA, KURUMSAL VE TOPLUMSAL GELİŞİMİ HIZLANDIRACAK FAALİYETLERİ UYGULAMAYA GEÇİRMEKTEDİR.

52

Ana ortakları FCA ve Koç Holding’in kurumsal sosyal sorumluluk anlayışı ve Koç Holding’in dahil olduğu Küresel İlkeler Sözleşmesi (Global Compact), Tofaş’ın Sürdürülebilirlik ve Sosyal Sorumluluk Politikası’nın da temel eksenlerini oluşturmaktadır.

Tofaş sürdürülebilirlik konusundaki çalışmalarını, toplum üzerindeki etki kriterlerini de dikkate alarak, hem kurum bünyesinde, hem de kamuya yönelik sosyal etkinlikler aracılığıyla yürütmektedir. “Sürdürülebilirlik ve Sosyal Sorumluluk Politikası” kapsamında, fabrikasının bulunduğu bölgenin yanı sıra yurt genelinde yürüttüğü çalışmalarla Tofaş, paydaşlarına karşı sorumluluğunu yerine getirmek için çalışmaktadır.

Tofaş’ın Kurumsal Sosyal Sorumluluk anlayışı; Şirket kültürünü, iş süreçlerini ve tüm Şirket politikalarını kapsayan, entegre bir yapıdadır. Bu anlayışa göre kurumların hesap verebilir bir konumda ve paydaşlarına karşı görev ve sorumluluklarının bilincinde olması gerektiğine inanan Tofaş; “sürdürülebilir ve geliştirilebilir” sosyal sorumluluk uygulamalarını hayata geçirmeyi, kurumsal bir politika olarak kabul etmektedir.

Tofaş bu çerçevede yürüttüğü periyodik ve dönemsel çalışmalara ilişkin olarak, gerek faaliyet raporlarında, gerekse Şirket’in basılı, süreli ve enformatik yayınlarında kapsamlı ve ayrıntılı bilgilere yer vermektedir. Tofaş’ın sosyal ve çevresel etkinlikleri ve faaliyetleri, bu süreçlerin yönetimi, iyileştirilmesi ve denetlenmesi ile yönetsel, sosyal ve çevresel performansın raporlanması suretiyle elde edilen sonuçlar, başta Şirket çalışanları, hissedarlar ve menfaat sahipleri olmak üzere tüm paydaşlarla paylaşılmakta, ayrıca kamuoyunun da bilgisine sunulmaktadır.

Tofaş’ın 2014 yılı sürdürülebilirlik faaliyetleri, GRI G4 standardına uygun olarak ikinci kez raporlanmış ve 2015 yılında yayınlanmıştır.

KURUMSAL YÖNETİM DERECELENDİRME NOTUTofaş’ın Sürdürülebilirlik Raporları ve Kurumsal Yönetim Uyum Raporlarında da yer verildiği üzere, “menfaat sahipleri” olarak tüm “paydaşlar”, kurumsal sosyal sorumluluk kapsamında ele alınmaktadır. Şirket’in bu yöndeki çalışmalarını da içerecek şekilde, başta “pay sahipleri”, “kamuyu aydınlatma ve şeffaflık”, “menfaat sahipleri” ve “Yönetim Kurulu” başlıklı kurumsal yönetim uygulamalarını değerlendirmek suretiyle, “Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi” yaptırılmaktadır.

2015 yılında yapılan değerlendirmede, Tofaş’ın kurumsal yönetim ilkelerine verdiği önem, bunu sürekli ve dinamik bir süreç olarak yürütmekteki istekliliği ve bu doğrultuda Kasım 2014 tarihinden bu yana geçen süre içinde gerçekleştirmiş olduğu çalışmalar göz önüne alınarak, kurumsal yönetim derecelendirme notu 9,06 olarak güncellenmiştir.

Söz konusu Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu’nu da içeren rapor, KAP aracılığıyla BİST (Borsa İstanbul) bünyesinde yıllık periyotlarla kamuoyuna açıklanmakta, ayrıca Şirket web sitesinde de yayımlanmaktadır. Şirket bu çerçevede, BİST Kurumsal Yönetim Endeksi’nde yer almaktadır.

KURUMSAL VE TOPLUMSAL GELİŞİMİ SAĞLAYACAK DİNAMİKLERTofaş, kurumsal sosyal sorumluluk kapsamında, hem kurumsal, hem de toplumsal gelişimi hızlandıracak faaliyetleri uygulamaya geçirmektedir. Şirket, insana yatırım projeleri, paydaş kültürü ve şirket vizyonu, eğitim destek faaliyetleri, kültür ve sanatı geliştirici uygulamalar, çevre duyarlılığı gibi kurumsal sosyal sorumluluk alanlarına giren tüm konularda belirlenen kriter ve prensiplere uygun olarak hareket etmektedir.

Tofaş ayrıca çevre politikası ve bu yöndeki faaliyetleri ile sürdürülebilir gelişme ilkesi çerçevesinde proaktif bir çevre yönetim sistemi uygulamayı ve geliştirmeyi hedeflemektedir.

Tofaş; sosyal, etik ve çevresel yönetimle ilgili, paydaşların katılımına dayanan ve paydaşların memnuniyeti ve beklentilerini dikkate alan bir bütünlük sağlamıştır. Bununla beraber, Şirket’in yeni vizyonu ve paydaşları tarafından tercih edilen faaliyetleri çerçevesinde, kurumsal sosyal sorumluluk anlayışının ve uygulamalarının sürekli geliştirilerek devamlılık arz etmeleri, öncelikli bir unsur olarak belirlenmiştir.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE SOSYAL SORUMLULUK POLİTİKASI

TOFAŞ’IN KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK ANLAYIŞI; ŞİRKET KÜLTÜRÜNÜ, İŞ SÜREÇLERİNİ VE TÜM ŞİRKET POLİTİKALARINI KAPSAYAN, ENTEGRE BİR YAPIDADIR.

53

TOFAŞ 2015 FAALİYET RAPORU - SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

FIAT LABORATUVARLARI, TEGEP’İN DÜZENLEDİĞİ 2015 ÖĞRENME VE GELİŞİM ÖDÜLLERİ’NDE SOSYAL SORUMLULUK KATEGORİSİNDE ÖDÜL ALMIŞTIR.

FIAT LABORATUVARLARINDA EĞİTİM GÖREN ÖĞRENCİ VE EĞİTİM VEREN ÖĞRETMENLERİN SAYISI

1.300

ÜLKE EKONOMİSİNE YAPTIĞI KATKIYI FARKLI EKSENLERDE ORTAYA KOYAN TOFAŞ, TOPLUM İÇİN DEĞER YARATACAK; EĞİTİM, KÜLTÜR-SANAT VE SPOR ALANLARINDA TOPLUMSAL GELİŞMEYİ ÇOK YÖNLÜ BİR YAKLAŞIMLA DESTEKLEYECEK, UZUN SOLUKLU SOSYAL SORUMLULUK PROJELERİNE ODAKLANMIŞTIR.

EĞİTİM

Fiat Laboratuvarları TEGEP (Türkiye Eğitim Ve Gelişim Platformu Derneği) ödülü ile taçlandırıldı.Fiat Laboratuvarları, Türk otomotiv sanayisindeki yeni teknolojilere hakim teknik insan gücünün yetiştirilmesini ve bu gücün sanayide değerlendirilmesini amaçlamakta ve “Meslek Lisesi Memleket Meselesi” projesiyle entegre olarak yürütülmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’yle iş birliği içinde çalışan Tofaş, Fiat Laboratuvarları vasıtasıyla, endüstriyel teknik eğitim okul ve kurumlarının motorlu araçlar teknolojisi alanlarının geliştirilmesine katkı sağlamaktadır. İlki 2006’da Şişli Endüstri Meslek Lisesi’nde açılan Fiat Laboratuvarı, ilk mezunlarını 2009 yılında vermiştir.

İstanbul, Bursa, Kocaeli, Ankara, Antalya, İzmir, Adana, Samsun ve Diyarbakır’daki toplam 11 meslek lisesinde kurulan Fiat Laboratuvarlarında, Tofaş Satış Sonrası Yöneticileri, Servis Konseyi Bölge Temsilcileri ve okulların bulunduğu illerde bağlı olunan Servis Müdürleri birlikte çalışmaktadır.

2015 yılı itibarıyla Fiat Laboratuvarlarında eğitim gören öğrenci ve eğitim veren öğretmen sayısı 1.300 kişiye ulaşmıştır. 2015 yılında Fiat Laboratuvarları’ndan 268 öğrenci mezun olmuş, 5’i kız öğrenci olmak üzere 40 mezun Fiat yetkili servislerinde ve 10 öğrenci de Tofaş fabrikasında çalışmaya başlamıştır.

Fiat Laboratuvarlarında çalışan öğretmenlere her yıl Tofaş Akademi tarafından hizmet içi eğitim kapsamında güncel teknolojileri içeren teknik, davranışsal ve sosyal sorumluk projeleri hakkında eğitimler verilmektedir. 2015’te 9’uncusu düzenlenen Hizmet İçi Eğitim Programı’ndan bugüne kadar 800 meslek lisesi öğretmeni faydalanmıştır.

“Meslek Lisesi Memleket Meselesi” projesi kapsamında, Fiat Laboratuvarlarında öğrenim gören öğrenciler arasından, istenilen koşullara sahip 330 öğrenciye her yıl Vehbi Koç Vakfı tarafından burs sağlanmaktadır.

Türkiye Eğitim ve Gelişim Platformu Derneği (TEGEP) tarafından düzenlenen 2015 Öğrenme ve Gelişim Ödülleri kapsamında “Sosyal Sorumluluk” kategorisinde Fiat Laboratuvarları‑Fiat Teknik Eğitim Programı ödülünü almıştır.

Tofaş Fen LisesiDemirtaş Organize Sanayi BölgesiDOSAB ve Tofaş’ın 2012 yılı sonunda hayata geçirdiği Fen Lisesi inşaatı, 2014 yılında tamamlanmıştır. 2014‑2015 öğretim yılında eğitime başlayan Tofaş Fen Lisesi, Bursa‑Nilüfer ilçesinin Özlüce mevkiinde yer

KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK


54

almaktadır. Toplam 12.257 m2’lik bir alanda kurulu, 16 dersliği, 280 kişi kapasiteli 70 yurt odası ve bir spor salonu bulunan lisede, 384 öğrenci eğitim almaktadır.

2015 yılında ilk mezunlarını veren Tofaş Fen Lisesi’nin öğrencileri, LYS’de (Lisans Yerleştirme Sınavı) önemli bir başarıya imza atarak sınavda %84 oranında bir başarıya ulaşmış, Tofaş Fen Lisesi, Bursa’daki en başarılı orta öğretim kurumu olmuştur.

KÜLTÜR-SANAT

Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi ve Tofaş Sanat Galerisi Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi, Anadolu’daki otomotiv mirasına sahip çıkmak amacıyla kurulmuş, Türkiye’nin ilk ve tek Anadolu arabaları müzesidir. Umurbey Mahallesi’nde bulunan eski ipek fabrikası, tarihi Umurbey Hamamı ile yanındaki eski Türk evinin de içinde bulunduğu 17 bin m2’lik arazi, Tofaş tarafından restore edilerek müzeye dönüştürülmüştür. Kapılarını 2002’de açan Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi, kuruluşundan bugüne kadar yaklaşık 550 bin kişi tarafından ziyaret edilmiştir.

Fabrikanın ana binası olan müze, ziyaretçilerini 2.600 yıl öncesine ait bir tekerlekten başlayarak, Tofaş tarafından üretilen motorlu araçlara kadar devam eden tarihi bir yolculuğa çıkarmaktadır.

Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi sınırları içinde yer alan ve Sanat Galerisi olarak hizmet veren Umurbey Hamamı, 2013‑2015 yılları arasında “Zaman Makineleri” sergisine ev sahipliği yapmış, sergiyi 100 bin kişi ziyaret etmiştir. Yapı Kredi Kültür Sanat işbirliği ile Kasım 2015‑Şubat 2016 arasında düzenlenen “İşte Benim Zeki Müren” sergisinin ziyaretçi sayısı ise yaklaşık 20.000 olmuştur.

Pamukkale Hierapolis kazıları sponsorluğu Tofaş, Türkiye’nin en büyük beş antik şehir kalıntısından biri olan ve 1988’de UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren Pamukkale’deki Hierapolis Antik Kenti’ndeki kazı çalışmalarına 2005 yılından beri sponsor olmaktadır. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Denizli Valiliği’nin himayesinde ve Tofaş’ın ana sponsorluğunda yürütülen çalışmalar, 2015 yılında da devam etmiştir. Hierapolis kazılarında, başta İtalya ve Türkiye’den olmak üzere, Norveç, Almanya, Fransa, İngiltere ve İran’dan, aralarında arkeolog, mimar, restoratör ve uzmanların bulunduğu yaklaşık 70 kişilik bir ekip görev almaktadır. Çalışmalar kapsamında, Roma tiyatroları arasında en güzel örneklerden biri olan ve yaklaşık 1.800 yıl önce inşa edilen Antik Tiyatro’nun sahne binası restorasyonu tamamlanmıştır.

Türkiye’de sahne binası restore edilen tek tiyatro unvanına sahip Hierapolis Antik Tiyatrosu, yapılan restorasyon çalışmaları sonrası 12 bin kişilik kapasitesiyle kültür‑sanat etkinlikleri için faal duruma gelmiştir. Hierapolis’te, bugüne kadar gün ışığına çıkarılan en önemli eserler arasında; Antik Tiyatro, Nekropol, Kaplıcalar, Büyük Kilise, San Filippo Matrium, Frontinus Kapısı, Gymnasium, Apollo Tapınağı ile Pluto’nun Kapısı (Plutonium) bulunmaktadır.

Küçükyalı Arkeopark kazıları sponsorluğu T.C. Kültür Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Müdürlüğü’nün gözetimi ve himayesinde İtalyan ve Türk araştırmacılar tarafından 2001 yılında başlatılan Küçükyalı Arkeoloji Parkı kazısına, Tofaş da 12 yıldır destek sağlamaktadır. Maltepe Belediyesi’nin de desteklediği proje kapsamında, her yıl olduğu gibi 2015 yılı kazı sezonu boyunca, tanıtım ve rehberlik aktiviteleri yapılmıştır. Koruma çalışmaları ve bilimsel aktivitelerin yanı sıra ilköğretim öğrencilerine yönelik eğitim çalışmaları da düzenlenmiştir.

Kazı sezonu boyunca bilimsel laboratuvar bünyesinde; konservasyon, restorasyon, fotoğraflama ve veri tabanı işleme bölümlerinde araştırmalar sürdürülmüş, Koç Üniversitesi tarafından kurulan arkeoloji laboratuvarının kullanımına da devam edilmiştir.

TOFAŞ, PAMUKKALE’DEKİ HİERAPOLİS ANTİK KENTİ’NDEKİ KAZI ÇALIŞMALARINA 2005 YILINDAN BERİ SPONSOR OLMAKTADIR.

55


TOFAŞ SPOR KULÜBÜ, ÇOCUKLARA VE GENÇLERE DESTEK VEREREK, TÜRK BASKETBOLUNA YENİ YILDIZLAR YETİŞTİRME VİZYONUNU SÜRDÜRMEKTEDİR.

SPOR

Tofaş Spor Kulübü 1974’te Bursa’daki Tofaş Fabrikası’nda, Tofaş SAS (su sporları, atletizm, sportif oyunlar) adıyla kurulan Tofaş Spor Kulübü, 1995 yılında bugünkü ismini almıştır. Basketbol, futbol, voleybol, masa tenisi, su topu ve briç dallarında faaliyet gösteren kulüp Bursa’ya, basketbol branşında ilk Avrupa Kupası Finali ve ilk Türkiye Şampiyonlukları, Cumhurbaşkanlığı Kupası Şampiyonluğu, Türkiye Kupası Şampiyonlukları ve Okullar Basketbol Dünya Şampiyonluğu kazandırmıştır. En son 2008‑2009 sezonunda ikinci ligde şampiyon olarak Beko Basketbol Ligi’ne yükselen Tofaş Basketbol Takımı, 2015‑2016 sezonuna güçlü bir kadroyla yenilenerek giriş yaparak, halen 1. Lig’de mücadeleyi sürdürmektedir.

Tofaş Spor Kulübü, uzun yıllardır devam eden altyapı yatırımları ve oluşturduğu altyapı odaklı takım modeliyle Türk sporuna yeni yetenekler kazandırmaktadır.

Yeni spor kompleksi yatırımıTofaş Spor Kulübü, Tofaş fabrikasının arazisinde Şubat 2015’te inşasına başladığı yeni spor salonu yatırımına da imza atmıştır. 5.800 m2’lik tesiste, üç basketbol sahasını içeren spor salonu, kondisyon merkezi ve her türlü fizik tedavi ihtiyacını karşılayacak tam teşekküllü sporcu rehabilitasyon merkezi yer almaktadır. Tofaş personelinin yanı sıra Bursa’daki amatör spor kulüplerine ve sporculara da hizmet verecek olan spor kompleksinin, 2016 yılının ilk yarısında hizmete açılması planlanmaktadır.

Ayrıca Bursa’nın uluslararası ölçekteki en kapsamlı spor salonu olma özelliğini de taşıyan Nilüfer’deki 6.800 kişi kapasiteli Tofaş Spor Salonu, 10 yıl boyunca Tofaş Spor Kulübü’nün maçlarına ev sahipliği yapacaktır.

Tofaş Basketbol Okulları ve Basketbol Gönüllüleri Projesi - FiatBall Basketbol Şenliği 1999 yılında Tofaş Spor Kulübü çatısı altında faaliyetlerine başlayan Tofaş Basketbol Okulları, dokuz ildeki 23 ayrı noktada sporcu yetiştirmektedir. Türk basketboluna önemli isimlerin kazandırıldığı ve yılda 3.500 çocuğun faydalandığı Tofaş Basketbol Okulları, Türkiye Basketbol Federasyonu Basketbol Okulları Akreditasyon Programı çerçevesinde onaylı spor okullarıdır. 2011 yılından beri sürdürülen “Tofaş Okullarda” projesi ile bugüne kadar 80 okulda 15 bin çocuğa ulaşılmıştır.

Tofaş Spor Kulübü ve Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nın (TEGV), yapısal sorunlar ve kaynak yetersizliği nedeniyle spor yapma şansına sahip olamayan 7‑14 yaş arası gençler için 2000’de hayata geçirdiği “Basketbol Gönüllüleri” projesi 15 yılı geride bırakmıştır. “Basketbol Gönüllüleri” projesi 2014‑2015 sezonu, 19 Haziran 2015 tarihinde Koç Üniversitesi’nde düzenlenen FiatBall Basketbol Şenliği ile son bulmuştur.

Basketbol Gönüllüleri projesi kapsamında bugüne kadar yaklaşık 13 bin çocuk basketbolla tanışırken, 317 TEGV gönüllüsü basketbol antrenörlüğü eğitimi almıştır. İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Eskişehir, Samsun, Mardin, Gaziantep, Şanlıurfa ve Van’da bulunan 13 TEGV eğitim parkında sürdürülen proje, 2015 yılı itibarıyla sona ermiştir.

KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK


56

TOFAŞ, YALIN VE PROAKTİF ÇEVRE VE ENERJİ YÖNETİM SİSTEMLERİ UYGULAMAYI VE GELİŞTİRMEYİ AMAÇLAMAKTADIR.

TOFAŞ, WCM ENERJİ YÖNETİM METODOLOJİSİ KAPSAMINDA, 2015 YILINDA 90 ADET ENERJİ VERİMLİLİK PROJESİNİ HAYATA GEÇİRMİŞ, 2014 YILININ SON ÇEYREĞİNDE DEVREYE ALINAN DİĞER PROJELERLE BİRLİKTE, 2015 YILINA ETKİ EDEN TOPLAM ENERJİ PROJE SAYISI 168 ADEDE ULAŞMIŞTIR.

Çevre korumayı sosyal sorumluluğunun önemli bir bileşeni olarak kabul eden Tofaş, çevre üzerindeki doğrudan etkilerinin yanı sıra değer zincirinin bütününde oluşan dolaylı çevre etkilerinin de kontrol altına alınmasına ve mümkün olan en düşük düzeye çekilmesine odaklanmıştır.

ÇEVRE VE ENERJİ POLİTİKASI Tofaş, ürün, üretim ve hizmet faaliyetlerinde, sürdürülebilir gelişme ilkesi çerçevesinde yalın ve proaktif çevre ve enerji yönetim sistemleri uygulamayı ve geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Bu doğrultuda Tofaş; • Her türlü atık bertaraf işlemini bir

doğal kaynak kaybı olarak algılar ve kirliliği kaynağında önleyecek yöntemleri geliştirir.

• Enerji verimli süreçlerin tasarımı, ürün ve hizmetlerin temini ile enerji performansını sürekli iyileştirir.

• Amaç ve hedefleri periyodik olarak gözden geçirmek ve bunlara ulaşmak için yeterli bilgi, uzman ve ekonomik kaynakların teminini sağlar.

• İklim değişikliği ile mücadele için ürün ve süreçlerinde yenilikçi çözümler geliştirir.

• Süreçlerinde, bağlı olduğu tüm yasal ve diğer gereklilikler ile uluslararası işletme standartlarına uyumu temel gereklilik olarak kabul eder.

• Çalışanlarını, taşeronlarını, bayi ve tedarikçilerini eğiterek ve sürekli iyileştirme araçları kullanarak, enerji ve su tüketimlerini, atık oluşumunu, su ve hava emisyonlarını en aza indirmeyi hedefler.

• Daha az çevresel etkiye sahip ve daha fazla geri dönüşümlü malzeme kullanılan otomobil, ticari araç ve yedek parçalar üretir.

Tofaş’ın çevre vizyonu; proaktif ve yalın yönetim araçları kullanarak, “Dünya Klasında Çevre Yönetim Sistemi” kurmaktır. Şirket’in temel ilkesi, sıfır atık/sıfır kayıp hedefine ulaşmak için, “arıtmak değil, hiç kirletmemektir.”

Tofaş Çevre ve Enerji Politikası’nın gereği olarak atıkları kaynağında azaltmayı ve mümkün olduğunca fazla geri kazanımı hedeflemektedir. Bu kapsamda üretim süreçlerinde oluşan endüstriyel atıkların %100’ü malzeme geri kazanımı için ve çimento sektöründe hammadde ve enerji kaynağı olarak kullanılmakta, böylece “Sıfır Atık Bertarafı” hedefine ulaşılmaktadır.

2013 yılında enerji yönetim uygulamalarını “ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Standardı”na uygun şekilde yapılandıran ve sektöründe ilk belgelendirilen firmalardan biri olan Tofaş, aynı standardın 2015 yılında yapılan denetiminde sıfır uygunsuzluk alarak belgelendirmesini devam ettirmiştir.

Enerji verimliliği çalışmalarıyla düşük karbon ekonomisine geçişi destekleyen Tofaş, aynı zamanda İklim Platformu’nun da kurumsal üyesidir. Gerçekleştirilen yüzlerce enerji verimliliği projesi sayesinde, enerji yoğunluğunu azaltma trendi sürdürülmektedir.

Yeni yatırımlarda veya makine ekipman değişikliklerinde Kanban (üretim yönetim sistemi) süreci oluşturularak, BAT (en uygun tekniklerin kullanılması) uygulaması sistematik hale getirilmiş, çevre ve enerji verimliliği çalışmaları standardize edilmiştir.

ÇEVRE

ENDÜSTRİYEL ATIKLARIN GERİ KAZANIM ORANI

%100

57


2011 yılında otomotiv sektöründe bir ilk olarak gerçekleşen Sera Gazı Emisyonu Raporları, 2015 yılında da ISO 14064 Standardına göre bağımsız kurumlarca doğrulanmıştır. Bu yıl doğrulamaya Kapsam 3 tüketimleri de dahil edilmiş, Türk otomotiv firmaları arasında bir ilke imza atılmıştır. Yapılan doğrulama sonuçlarına göre Tofaş Sera Gazı Emisyon değerleri, fabrika genelindeki enerji verimliliği çalışmalarının sonucunda 6.225 ton CO2 azalmıştır. Tofaş, 2015 yılında gerek yasal merciler gerekse paydaşlarınca yapılan çevresel denetimlerde “Sıfır Uygunsuzluk”la başarılı olarak değerlendirilmiştir.

SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM Sürdürülebilir üretim ilkelerini benimseyen Tofaş’ın Bursa fabrikasında, tüm üretim süreçlerinde 5R (Refuse, Reduce, Reuse, Recycle, Recover ‑ Reddet, Azalt, Tekrar Kullan, Geri Dönüştür, Geri Kazan) iyileştirmeleriyle doğal kaynak kullanımında verimlilik sağlanmaktadır.

Tofaş, WCM enerji yönetim metodolojisi kapsamında, 2015 yılında 90 adet enerji verimlilik projesini hayata geçirmiştir. Şirket’in 2014 yılının son çeyreğinde devreye aldığı diğer projelerle birlikte, 2015 yılına etki eden toplam enerji proje sayısı 168 adede ulaşmıştır. Bu projeler sayesinde toplam 71.010 GJ enerji tasarrufu ve buna bağlı olarak 6.225 ton CO2 azaltımı sağlanmıştır.

Tofaş, çevre yönetim sistemi geliştirme faaliyetleri kapsamında kimyasal maddelerin kontrolüne yönelik MGBF yönetim sistemini ve ADR uygulama prosedürlerini devreye almıştır. Arıtma çamurlarının miktarının, yeni bir arıtma kimyasalı uygulanarak azaltıldığı projenin ikinci fazında %20 oranında azaltım sağlanmıştır.

Tofaş, sürdürülebilir üretim anlayışı ile uluslararası değerlendirme kuruluşu EIRIS’in Borsa İstanbul bünyesinde yaptığı kapsamlı değerlendirmede, BİST Sürdürülebilirlik Endeksinde yer almaya hak kazanan 29 Türk firması arasına girmiştir.

2014 yılında CDP Climate Change programının A bandında yer alan ilk Türk şirketi olan Tofaş, 2015 yılında da değerlendirme sonucunda şeffaflık puanını 86’dan 93’e yükseltmiştir. Bu yıl ilk kez CDP Water programına da yanıt verilmiş, değerlendirme sonucu, AB ortalaması olan “Management” olarak gerçekleşmiştir.

Dünya Klasında Üretim (WCM) metodolojisinin de bir parçası olan 7 Adımda Proaktif Enerji ve Karbon Yönetimi, Tofaş tarafından

2011 yılından bu yana aktif olarak kullanılmaktadır. Bu kullanımla birlikte Şirket’te, enerji verimliliği ve karbon emisyonu azaltım faaliyetlerinde öncelikli alanların tespiti, enerji kayıplarının sınıflandırılması ve önceliklendirme esasları dikkate alınmaya başlanmış ve bu sistematik yaklaşım, yeni yatırımlardan mevcut tesislere kadar tüm süreçlere entegre edilerek, standart ve etkili bir iyileştirme sistematiği oluşturulmuştur.

YEŞİL ÜRÜN Tofaş’ın 2015 yılında yürüttüğü teknolojik araştırma projeleri içinde çevre odaklı projeler ön plana çıkmıştır. Bunlardan bazıları; taşıt elektrifikasyonu çalışmaları, alternatif yakıtlar, çevreci malzeme kullanımı, araç ağırlığının azaltımı ve geri dönüşümü çalışmalarıdır. Bu projelerin bir kısmı önümüzdeki yıllarda mevcut ürün ya da yeni modellerde devreye girmesi beklenen çalışmalar iken, bir kısmı da bilgi birikimi oluşturarak uzun vadede pazara hazır olma adına yürütülen çalışmalardır.

ÇEVRE

TOFAŞ SERA GAZI TOPLAM EMİSYON DEĞERİ FABRİKA GENELİNDEKİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÇALIŞMALARININ SONUCUNDA 6.225 TON CO2 AZALMIŞTIR.


58

İklim değişikliği, günümüzde dünyanın yüzleştiği en önemli sorunların başında gelmektedir. Çevresel niteliğinin yanında sosyal ve ekonomik riskler üretme potansiyeline sahip bu durumun dünyanın gündeminden çıkması için, ilgili tüm aktörlerin kapsamlı ve bütüncül bir karşılık vermesi gerekmektedir.

Bilim adamlarının genel kanaati, iklim değişikliği sorununa büyük ölçüde insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının yol açtığı yönündedir. Bu durum karşısında dünya genelinde tedbirler alınmaya, iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasına yönelik kontrol mekanizmaları ve yasal düzenlemeler oluşturulmaya başlanmıştır. Söz konusu sorunun giderilmesi yönünde otomotiv sektörünün de üzerine düşen görevleri tespit ettiği, sektörel örgütler nezdinde konunun ele alındığı ve üreticilerin sorumluluk anlayışıyla çalışmalarını yürüttüğü gözlemlenmektedir.

Tofaş, paydaşlarının bu kapsamdaki en önemli beklentisinin, üretim ve diğer faaliyetlerin yanında daha düşük emisyon değerlerine sahip ya da alternatif yakıtların kullanıldığı araçlar geliştirmek ve bir insan hakkı olan seyahat özgürlüğü ve taşımacılık operasyonlarının daha sürdürülebilir yöntemlerle gerçekleştirilmesine yönelik araçlar üretmek olduğunun bilincindedir.

Diğer taraftan Tofaş iklim değişikliğini, emisyon limitleri gibi yasal düzenleme boyutu, hava şartlarındaki radikal değişiklikler gibi fiziki ve operasyonel boyutu ve emisyon ticareti gibi finansal boyutu bulunan bir alan olarak değerlendirmektedir. Şirket ayrıca tüm bu boyutların ortaya çıkarabileceği risklere, kurumsal risk yönetimi kapsamında erken yanıtlar oluşturarak fırsatlar doğurmayı amaçlamaktadır.

Tofaş, paydaşlarının iklim değişikliği ile mücadele konusundaki beklentilerini karşılamak ve sorumluluğunu yerine getirmek üzere detaylı çalışmalar yürütmektedir.

Bu kapsamda;• En önemli Ar‑Ge ve üretim

merkezlerinden biri olarak, FCA’nın ürün stratejileri doğrultusunda hayata geçirdiği konvansiyonel motorlu araçlarda verimliliğin artırılmasına; doğalgaz ve biyoyakıt gibi alternatif yakıt sistemlerinin kullanımının yaygınlaştırılmasına; elektrikli ve hibrid araçların geliştirilmesi çalışmalarına destek verilmektedir.

• Üretim tesislerinde enerji verimliliği artırılarak üretim kaynaklı sera gazı emisyonları azaltılmaktadır.

• Lojistik operasyonlarında verimliliği yükseltmeye odaklı çalışmaları yürütülmektedir.

• Tedarikçi ve bayi gelişim çalışmaları ve müşteri bilgilendirme hizmetleri aracılığıyla, çevre ve iklim sorumluluğu bilincinin değer zincirinin bütününe yaygınlaştırılması için çalışılmaktadır.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

TOFAŞ, PAYDAŞLARININ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELE KONUSUNDAKİ BEKLENTİLERİNİ KARŞILAMAK VE SORUMLULUĞUNU YERİNE GETİRMEK ÜZERE ÇALIŞMALAR YÜRÜTMEKTEDİR.

59


DÜNYA KLASINDA ÜRETİM (WCM) YÖNETİM MODELİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ, EN ÖNEMLİ UNSUR OLARAK İLK SIRADA YER ALMAKTADIR. TOFAŞ FABRİKASI, BU KAPSAMA GİREN BİRÇOK KONUDA FCA BÜNYESİNDE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMEKTE VE FARK YARATAN UYGULAMALARININ İNCELENMESİ AMACIYLA TÜRKİYE’DEN PEK ÇOK FİRMA TARAFINDAN SIKÇA ZİYARET EDİLMEKTEDİR.

Dünya Klasında Proaktif ve Yalın İş Güvenliği yaklaşımını benimseyen Tofaş, güvenli çalışma alanlarıyla sürdürülebilir iş güvenliği kültürü yaratarak, işletme sınırları dahilindeki tüm insan kaynağını yaralanmalardan ve sağlık bozulmalarından korumayı amaçlamaktadır.

Sadece çalışanlarının değil, aynı zamanda tedarikçi, stajyer, ziyaretçi ve müteahhit firma personelinin de İSG kültürünü üst düzeye çekmeyi amaçlayan Tofaş, bu amaçla; • İş sağlığı ve güvenliği konusundaki

tüm yasal ve diğer yükümlülükleri karşılamayı,

• İş sağlığı ve güvenliği iyileştirme etkinliklerinin bütün çalışanların ortak sorumluluğu olduğu ilkesini benimsemeyi,

• Risk değerlendirmesi ve risk düzeyi azaltma etkinliklerine her düzeyde katılım için hedefler koymayı,

• İş sağlığı ve güvenliği kültürünü sürekli iyileştirerek, sürdürülebilir ‘‘sıfır iş kazası’’ hedefine ulaşmayı

taahhüt etmektedir.

Tofaş, İş sağlığı ve Güvenliği (İSG) yönetim sistemi ile sıfır iş kazası ve sıfır meslek hastalığı hedeflemektedir. Son 3 yılda devreye alınan İş Güvenliğinde Kültür Değişimi projeleriyle, Kayıp Günlü Kazalanma (LTA) frekansı %60 oranında azaltılmıştır.

2015 yılında İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 4.563 Tofaş çalışanına, 34.784 saat eğitim verilmiştir. Ayrıca yıl içinde Tofaş’ta görev yapan 177 stajyer 708 saat, Tofaş’a gelen 20.600 ziyaretçi, alt yüklenici ve müteahhit personeli 8.759 saat iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almışlardır.

Yıl içerisinde yürütülen iş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerinden bazıları aşağıdadır:

İş Güvenliği Simülasyon Eğitim Alanı (DOJO): Çalışma alanındaki risklerin, kurulan ekipmanlar ve simüle edilmiş istasyonlar yardımıyla çalışanlara gösterilerek eğitilmeleri amaçlanmıştır. Bu yöntem Gövde, Montaj, Boya, Pres ve Süspansiyon üretim alanlarında etkin biçimde kullanılmaktadır. 2015 yılı DOJO eğitimleri 9.180 saat olarak gerçekleşmiştir.

Müteahhit Firma Yönetim Prosedürü: Oluşturulan 29 adet talimat ve buna bağlı formlarla, müteahhit çalışmalarının proaktif olarak ele alınması, çalışma başlamadan önce tüm kuralların belirlenerek daha sağlıklı yapılması ve denetimi amaçlanmaktadır.

İş Güvenliği Drama Eğitimi: Rutin olmayan işlerde güvensiz davranışların sıfırlanabilmesi ve iş güvenliği kültürünün güçlendirilmesi amacıyla kullanılan interaktif bir drama eğitim yöntemidir.

Dikkat ve Algı Testi (Viyana Test): Bu test yardımıyla, özellikle iş makinesi operatörlerinin, bakım personelinin, kalite kontrol personelinin ve test şoförlerinin; dikkat, algı, konsantrasyon ve motor becerilerinin ölçümü hedeflenmektedir.

İş Güvenliği Kaptanı: 10‑15 kişiden oluşan yalın takımlarda bir hafta boyunca iş güvenliği sorumluluğunun mavi yakalı çalışanlar tarafından üstlenildiği bir uygulamadır. Görevlendirilen kaptanlar, görev süreleri boyunca kendilerine özel hazırlanan şapka ve kol bantlarını taşıyarak, bir yandan işlerini yapmakta, diğer yandan da muhtemel çalışma alanı uygunsuzluklarını ve güvensiz davranışları gözlemlemektedirler.

Takım Flamaları: Üretim takımlarının çalışma alanlarına, iş güvenliğiyle ilgili flamalar asılmaktadır. Herhangi bir iş kazası gerçekleşmemiş olan takımın flaması mavi, gerçeklemişse turuncu renklidir.

Tofaş’ın bu alandaki çalışmaları, Avrupa İş Güvenliği Ajansı (EU‑OSHA)’nın iki yılda bir düzenlediği ödüllü iyi uygulamalar yarışmasında, 2012‑2013 ve 2014‑2015 olmak üzere, iki dönem üst üste Avrupa’nın en iyi uygulamaları arasında yer almıştır. Ulusal çapta ise İş Güvenliği konusunda MESS tarafından düzenlenen yarışmada şirketler kategorisinde “Altın Eldiven”, bireysel kategoride “Altın Öneri” olmak üzere iki ödülün sahibi olmuştur.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

TOFAŞ, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (İSG) YÖNETİM SİSTEMİ İLE SIFIR İŞ KAZASI VE SIFIR MESLEK HASTALIĞI HEDEFLEMEKTEDİR.


60

TOFAŞ’IN TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ UYGULAMALARININ ODAĞINDA, REKABET GÜCÜNÜ KORUMAK, ÜRÜN VE SATIN ALMA MALİYETLERİNİ AZALTMAK, SATIN ALINAN ÜRÜN VE HİZMETLERDE EN İYİ KALİTE VE TESLİMAT PERFORMANSINI ELDE ETMEK VE BUNLARIN SÜREKLİLİĞİNİ SAĞLAMAK BULUNMAKTADIR.

Tofaş’ta tedarik ve satın alma faaliyetleri, Satın Alma Direktörlüğü tarafından yürütülmektedir. Birim söz konusu faaliyetlerinde; çalışanlarıyla birlikte tedarikçilerini de geliştirmeyi, organizasyonel mükemmeliyeti sağlamayı ve iş süreçlerini sürekli iyileştirmeyi ilke edinmiştir.

Satın Alma Direktörlüğü’nün başlıca alım alanları, direkt malzeme, yedek parça ve yatırım‑hizmet, endirekt malzemedir. 2015 yılında tüm bu süreçlerde gerçekleştirilen alımların toplam bütçe değeri 2,6 milyar Euro’dur. Tofaş yurt içinde 15 şehirde yerleşik, 152 direkt malzeme tedarikçisinden alım yapmaktadır.

YERLİ YAN SANAYİNİN GELİŞİMİNE KATKIKurulduğu günden bu yana Türk otomotiv sektörü içinde yerlileştirmeye büyük önem vererek yerli yan sanayinin gelişimine büyük

katkılar sağlayan Tofaş, motor ve şanzıman hariç satın aldığı parçaların %73’ünü yerli tedarikçilerden temin etmektedir.

Tofaş’ın orta ve uzun vadeli stratejileri arasında bulunan dışa bağımlılığın azaltılması ve yerlileştirme amacı doğrultusunda; başta motor ve şanzıman, elektrik‑elektronik ve mekatronik komponentler olmak üzere tedarikçilerle ortak çalışmalar yürütülmektedir. Alınan yeni projeler bir yönden Tofaş’ın gelişimine katkı sağlarken, diğer yönden de Tofaş’ın iş ortağı olarak benimsediği tedarikçilerinin global ölçeğe erişmesine ve rekabetçiliğine destek olmaktadır.

Yerli direkt malzeme olarak alımı yapılan başlıca ürünler; şekillendirilmiş sac parçalar, dövme‑döküm işlenmiş parçalar, mekanik‑elektromekanik parçalar, elektrik tesisatları, plastik ve kauçuktan mamul enjeksiyon, ekstrüzyon parçalar, koltuk, kapı paneli, cam, torpido, tampon, egzoz, kimyasallar, iç‑dış giydirme parçaları ve bağlantı elemanlarıdır.

SATIN ALMA SÜREÇLERİNDE İYİLEŞTİRMELERTofaş, yeni projelere dönük yürüttüğü satın alma faaliyetlerinin, yeni teknolojilerin Türk otomotiv sektörüne kazandırılmasını ve Şirket’in rekabet gücüne katkıda bulunmasını sağlayacak nitelikte olmasına özellikle dikkat etmektedir. Bu bağlamda otomotivde global

üretici konumundaki bazı uluslararası firmalar, Türkiye’de yatırım veya yerli tedarikçilerle ortaklık yapmaya teşvik edilmektedir. 2015 yılında Tofaş Direkt Malzeme Yan Sanayi parkına uluslararası 3 yeni tedarikçi katılmıştır.

Satın alma alanında uzman çalışanlarının desteğiyle maliyet düşürücü tedbirleri uygulamaya koyan Tofaş, iş süreçlerinin yalınlaştırılması faaliyetlerini sürdürmektedir.

Artacak olan üretim adetlerinin iş sürekliliğini sağlamak amacıyla tedarikçilerin kapasite artışlarına yönelik planlama çalışmaları da devam etmektedir.

TEDARİKÇİ SEÇİMİ Tofaş’ın tüm satın alma süreçlerinde tedarikçileriyle ilişkileri, iş ortaklığı anlayışı çerçevesinde sürdürülebilir rekabet esas alınarak, açıklık ve güvene dayalı bir biçimde yürütülmektedir.

Tofaş, seri üretime teslimat yapacak tedarikçilerini yan sanayi parkının ihtiyaçları doğrultusunda seçmekle birlikte, aday tedarikçilerin bazı temel kriterleri karşılamasını beklemektedir. Bu kriterlere göre tedarikçilerin;• Otomotiv sektörünün beklentilerini

karşılamaya dönük teknik (kalite/maliyet rekabetçiliği, teslimat performansı, proje yönetimi, kapasite, codesign) ve organizasyonel yetkinliklere sahip olmaları,

• Finansal açıdan güçlü olmaları, • ISO TS 16949 ve ISO 14001 kalite

belgelerine sahip olmaları, • Tasarım, üretim ve test

yeteneklerinin gelişmiş olması, • Tofaş’ın SEA (Supplier Eligibility

Assessment) ve PA (Process Audit) denetimlerinden geçmiş olmaları,

• Kalite ve maliyet iyileştirme konularında Tofaş’ın rekabetçiliğine katkıda bulunabilecek kapasitede olmaları,

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ

TOFAŞ, KURULDUĞU GÜNDEN BU YANA TÜRK OTOMOTİV SEKTÖRÜ İÇİNDE YERLİLEŞTİRMEYE ÖNEM VEREREK YERLİ YAN SANAYİNİN GELİŞİMİNE KATKI SAĞLAMIŞTIR.

61


• Yurt içi ve yurt dışındaki rakiplerini yakından takip ederek sürekli kendini geliştiren ve rekabet gücünü artıran bir yapıda olmaları,

• Tofaş’la ilişkilerde açıklık ve güven esaslı iş ortaklığı yaklaşımı sergilemeleri

gerekmektedir.

Tofaş, üretimde kalite ve sürekliliği güvence altına alarak rekabetçiliğini artırmak adına, tedarikçilerinin ticari verimlilik, kalite ve teslimat gibi alanlardaki performansını, belirlenmiş standartlar üzerinden takip etmekte ve değerlendirmektedir.

TEDARİKÇİ FİRMALARIN GELİŞİMİSürekli gelişim ve sürdürülebilirlik kavramlarına tedarikçi boyutunda da önem veren Tofaş, tedarikçilerinin birçok alanda gelişimine katkı sağlayacak faaliyetler yürütmektedir. Bu çerçevede sürdürülen çalışmaların başlıcaları şunlardır:

• WCM (World Class Manufacturing)’nin tedarikçilerde yaygınlaştırılması: 2009 yılında başlayan WCM yaygınlaştırma çalışmaları, 2015 yıl sonu itibarıyla 31 tedarikçi ile sürdürülmüştür.

• Fiziksel ve finansal risklerin takibi: 2015 sonu itibarıyla yan sanayi parkında fiziksel risk değerlendirmesi yapılan tedarikçi sayısı 46’dır. Yıl boyunca 37 firmanın da finansal risk değerlendirmesi ve gerekli aksiyonlar için planlama yapılmıştır.

• Tedarikçilere dönük Tofaş Akademi eğitimleri: Tofaş’ın sahip olduğu teknik bilgi birikiminin tedarikçiler ile paylaşıldığı bu eğitim platformu ile 2015 yılında tedarikçilere açık 41 eğitim modülünden, 43 tedarikçinin 574 çalışanı yararlanmıştır.

• Tedarikçiler için yönetim projeleri: Tedarikçilerin yönetim becerilerini geliştirmek, insan kaynakları ve iş süreçlerinin verimliliğini yükseltmek amacıyla 2014 yılında başlayan problem çözme, planlama, diagnoz yetkinliklerinin gelişimi ve tedarikçi organizasyonel yetkinliklerinin artırılması projeleri, 2015 yılında da devam etmiştir.

• Tedarikçi oryantasyonu: Tedarikçilerin Tofaş iş süreçleri hakkında sağlıklı bilgi edinmelerini sağlamak üzere, yıl içinde 50 tedarikçinin 150 çalışanı, sinerji adı altında düzenlenen organizasyonla bilgilendirilmiştir.

• Tedarikçi İK zirvesi: Tedarikçilerin İK süreçlerinin gelişimine dönük başarılı uygulama örneklerinin paylaşıldığı Tedarikçi İK Zirvesi, ilk olarak 2014 yılında gerçekleştirilmiştir. 2015 yılında GO (Gelişime Odaklan) Zirvesi adıyla düzenlenen organizasyona 44 tedarikçi katılmıştır.

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ

TOFAŞ SÜREKLİ GELİŞİM VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK KAVRAMLARINA TEDARİKÇİ BOYUTUNDA DA ÖNEM VERMEKTEDİR.


62

ŞEFFAFLIKTofaş’ın tüm paydaşları; sorularını, taleplerini ve şikâyetlerini, 7 gün 24 saat, Tofaş Çağrı Merkezi ve internet sitesinden Şirket’e ulaştırma olanağına sahiptir.

ERİŞİLEBİLİRLİKTüm başvurular için; • Fiat Çağrı Merkezi: 444 22 55

www.fiat.com.tr. • Alfa Romeo ve Lancia Çağrı

Merkezi: 444 19 10 www.alfaromeo.com.trwww.lancia.com.tr

• Jeep Çağrı Merkezi: 444 53 37 www.jeep.com.tr

kullanıma açıktır.

CEVAP VEREBİLİRLİKBaşvurularının alınmış olduğu bilgisi, Şirket internet sitesinden ve/veya Çağrı Merkezi’nden, belirlenmiş süre içerisinde başvuru sahibine iletilmektedir.

OBJEKTİFLİKBütün sorular, talepler ve şikâyetler, ön yargısız ve adil bir şekilde değerlendirilmektedir.

ÜCRETLERBaşvuruların değerlendirilmesi süreci, başvuru sahipleri için ücretsizdir.

GİZLİLİK:Kişisel bilgilerin korunmasının son derece önemli olduğu gerçeğinden hareketle, kişisel bilgiler kesinlikle üçüncü şahıslarla paylaşılmamaktadır.

MÜŞTERİ ODAKLILIKTofaş, Şirket politikaları ile yasal uygulamalar çerçevesinde; müşterilerine çözümler sunmaya, müşteri ihtiyaçlarını karşılamaya ve müşteri haklarını her koşulda korumaya özen göstermektedir.

HESAP VEREBİLİRLİKİletilen bütün sorular, talepler ve şikâyetler kayıt altına alınarak, konu ile ilgili kararlar başvuru sahiplerine gerekçeleriyle birlikte açıklanmaktadır.

SÜREKLİ İYİLEŞTİRMETofaş, paydaşlarından gelen bildirimleri, iş süreçlerinde, ürün ve hizmetlerinde proaktif iyileştirmeler sağlayacak şekilde değerlendirmektedir.

MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ POLİTİKASI

63


Tofaş, tüm faaliyetlerinde üstün iş etiği sergilemeyi hedeflemektedir. Üstün etik değerler sergilemek tüm Tofaş çalışanlarının ana öncelikleri ve sorumlulukları arasında yer almaktadır. Tofaş çalışanları yanında Tofaş bayileri, tedarikçileri, ortakları yani tüm paydaşların Tofaş Etik Kurallarına uygun hareket etmesi beklenmektedir.

Tofaş rüşvet ve yolsuzluğa karşı “sıfır tolerans” yaklaşımı ile hareket etmekte ve faaliyetlerini adil, dürüst, yasal ve etik kurallarına uygun bir şekilde sürdürmeyi taahhüt etmektedir. Tofaş, geliştirdiği tüm politika ve prosedürlerde yasal düzenlemelere, etik ve mesleki ilkelere ve evrensel kurallara tam uyum göstermeyi hedeflemektedir. Bu kapsamda rüşvet ve yolsuzluk risklerini belirlenmekte, bunları azaltmaya yönelik faaliyetler gerçekleştirilmektedir.

Tofaş Etik Kuralları, çalışan ve diğer ilgili paydaşlarımızın faaliyetleri çerçevesinde karşılaşabileceği potansiyel konuları içeren geniş kapsamlı bir içeriğe sahiptir. Çalışan davranış kuralları, Tofaş iç ve dış paydaşlarıyla ilişkilerde geçerli kurallar, çıkar çatışmalarının önlenmesine yönelik kurallar, iş sağlığı ve güvenliği ilkeleri, siyasi faaliyet yasağı, yolsuzluk, suistimal ve rüşvetin önlenmesi, BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde de belirtilen ayrımcılığın önlenmesi gibi insan hakları konuları Tofaş Etik Kuralları belgesinde yer alır. Bunun yanında ihlal durumlarında izlenecek prosedürler ve disiplin uygulamaları da doküman kapsamında düzenlenir.

Şirket’in ana ortaklarından Koç Holding’in imzacısı olduğu Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi’nin (UNGC) insan hakları, çalışma standartları, çevre ve yolsuzlukla mücadele konularında belirlediği ilkeleri Tofaş’ın iş etiği anlayışı ve yolsuzlukla mücadele yaklaşımımızın ayrılmaz bir parçasıdır.

Bu kapsamda, insan haklarının korunmasına ve bu alandaki performansın politika ve uygulamalarla iş süreçlerinde desteklenmesine özel önem gösterilmektedir. Evrensel insan haklarına ve uygulamalarına verdiğimiz önem Tofaş Etik Davranış Kuralları’nın 1. maddesinde yer alan “İnsan haklarına, Anayasal örgütlenme ve Toplu Sözleşme haklarına saygılıdır“ ilkesi ile desteklenmektedir.

Tofaş’ta iş ilişkisinde dil, ırk, cinsiyet, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ile benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılmaz. İşin riski, çalışanın güvenliği, yasal zorunluluklar gibi işin niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılmadıkça iş sözleşmesinin yapılmasında, şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona ermesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapılmaz. Aynı veya eşit değerde bir iş için cinsiyet nedeniyle daha düşük ücret kararlaştırılmaz. İşe alım, görevlendirme ve yükselme dil, din, cinsiyet, ırk, vb. konularda ayrımcılık yapılmaksızın objektif performans kriterleri aracılığıyla yapılır. Tofaş’ta kesinlikle çocuk işçi çalıştırılmamakta; zorla/zorunlu tutarak çalıştırma uygulaması bulunmamaktadır.

ETİK DEĞERLER VE YOLSUZLUKLA MÜCADELE


64

1. Açılış ve Toplantı Başkanlığı’nın seçimi,

2. Şirket Yönetim Kurulu’nca hazırlanan 2015 Yılı Faaliyet Raporunun okunması, müzakeresi ve onaylanması,

3. 2015 Yılı hesap dönemine ilişkin Bağımsız Denetim Rapor Özeti’nin okunması,

4. 2015 Yılı hesap dönemine ilişkin Finansal Tabloların okunması, müzakeresi ve onaylanması,

5. Türk Ticaret Kanunu’nun 363. Maddesine göre yıl içerisinde Yönetim Kurulu üyeliklerinde yapılan değişikliklerin onaylanması,

6. Yönetim Kurulu üyelerinin Şirketin 2015 yılı faaliyetlerinden dolayı ayrı ayrı ibra edilmesi,

7. Şirket’in kâr dağıtım politikası çerçevesinde hazırlanan, 2015 yılı kârının dağıtılması ve kâr dağıtım tarihi konusundaki Yönetim Kurulu’nun önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi,

8. Kurumsal Yönetim İlkeleri gereğince Yönetim Kurulu Üyeleri ve Üst Düzey Yöneticiler için “Ücret Politikası” ve politika kapsamında yapılan ödemeler hakkında Pay Sahiplerine bilgi verilmesi ve onaylanması,

9. Yönetim Kurulu Üyelerinin yıllık brüt ücretlerinin belirlenmesi,

10. Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Yönetim Kurulu tarafından yapılan Bağımsız Denetleme Kuruluşu seçiminin onaylanması,

11. Şirketin 2015 yılı içerisinde yaptığı bağışları hakkında Pay Sahiplerine bilgi verilmesi ve 2016 yılında yapılacak bağışlar için üst sınır belirlenmesi,

12. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Şirketin ve bağlı ortaklıklarının 2015 yılında 3. kişiler lehine verdiği teminat, rehin, ipotek ve kefaletler ile elde edilen gelir veya menfaatler hakkında Pay Sahiplerine bilgi verilmesi,

13. Yönetim kontrolünü elinde bulunduran pay sahiplerine, Yönetim Kurulu Üyelerine, üst düzey yöneticilere ve bunların eş ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhrî yakınlarına; Türk Ticaret Kanunu’nun 395. ve 396. maddeleri çerçevesinde izin verilmesi ve Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim Tebliği doğrultusunda 2015 yılı içerisinde bu kapsamda gerçekleştirilen işlemler hakkında pay sahiplerine bilgi verilmesi,

14. Dilek ve görüşler.

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ’NİN 31 MART 2016 TARİHLİ 48. OLAĞAN GENEL KURULU TOPLANTI GÜNDEMİ

65


Şirketin Sermayesi, Sermayenin %10’undan Fazlasına Sahip Ortaklar ve Diğer, İmtiyazlı Paylar ve Diğer Ortaklar;

31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Şirket’in kayıtlı sermaye tavanı 1 milyar TL, çıkarılmış (ödenmiş) sermayesi ise 500 milyon TL’dir.

01.01.2015‑31.12.2015 dönemini kapsayan sürede sermaye ve ortaklık yapısında herhangi bir değişiklik olmamıştır. Şirket, ana ortakları Fiat Auto SPA (FCA‑Fiat Chrysler Automobiles N.V.), Koç Holding A.Ş., Koç Ailesi ve bunlar tarafından sahip olunan şirketler tarafından kontrol edilmektedir. Şirketimizce, en son 2005 yılı içinde, toplam 50.000.000 TL olacak şekilde iç kaynaklardan %11,111111 oranında bedelsiz sermaye artışı yapılmış olup, müteakip yıllar ve 2015 yılında da herhangi bir sermaye artışı olmamıştır. Şirketimizin kuruluşundan itibaren sermaye artışlarına ilişkin bilgilere www.tofas.com.tr internet sitesinden ulaşılabilir.

Şirketimizin, Borsa’ya kote edilmiş ve sermaye artışlarına binaen ihraç etmiş olduğu 11‑19. tertip hisse senetleri ile münfesih Tofaş Oto Ticaret A.Ş. ile birleşilmesi nedeniyle ihraç edilmiş olan 20. tertip hisse senetleri, Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde 2001 yılı içinde sermaye artışı ile

beraber 21. tertip hisse senetleri ile değişime tabi tutulmuştur. Ayrıca 2003 yılı içinde yapılan sermaye artışı ile 22. tertip hisse senetlerimiz ile gene 2005 yılında yapılan sermaye artışı karşılığında 24. tertip hisse senetlerimiz ihraç edilerek, İMKB (BİST) kotuna alınmıştır. Aradaki 23. tertipler ise, sermaye artışı ile ilgili olmayıp, kaydileştirme işlemleri nedeniyle ihracı yapılmamış bir tertiptir. Bu doğrultuda, öncelikle sermaye piyasası araçlarının kaydileştirilmesi ve kaydi sisteme geçilmesi kapsamında, hisse senetlerinin kayden takibine ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kurulu’nun 28.10.2005 tarih ve 43/1318 sayılı kararıyla, Borsa’da dolaşımda bulunan ve Takasbank nezdindeki tüm hisse senetleri kaydileştirilmiştir.

Ayrıca, 31.12.2006 itibarıyla, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK)’nun düzenlemeleri doğrultusunda, nevi değişikliği gerçekleştirilen kaydileştirilmemiş hisse senetlerinin kaydi olarak takip edilebilmesi

amacıyla başlatılan süreçler kapsamında, 2007 yılında yayınlanan SPK’nın ilgili düzenlemeleri ve MKK’nın konuya ilişkin uygulamaları doğrultusunda, yürürlükteki ilgili mevzuata uygun olarak, 31.12.2007 tarihi itibarıyla sermaye piyasası araçlarının kayden takibine ilişkin düzenlemeler uygulamaya geçirilmiştir.

MKK, Aracı Kurum (Yapı Kredi Yatırım) ve Şirketimiz arasındaki söz konusu çalışmalar ilgili yasal düzenleme ve mevzuata uygun olarak, Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimimizce gereği gibi sürdürülmüştür.

Bu doğrultuda, 25.02.2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun’un 157. maddesi ile değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu’nun geçici 6. maddesine göre ve MKK’nın 28.04.2011 tarih ve 551 sayılı Genel Mektubu çerçevesinde, fiziken hisse senedi sahiplerinin hisse senetlerini, 31.12.2012 tarihine kadar

ŞİRKET’İN SERMAYE YAPISI VE ORTAKLIK HAKKINDA BİLGİLER

Ortakların Unvanı Hisse Grubu Pay Tutarı (TL) Oy Hakkı Pay %’si

Fiat Auto S.p.A. D 189.279.856,87 18.927.985.687 37,8560

Koç Holding A.Ş. A 187.938.121,26 18.793.812.126 37,5876

Temel Tic. ve Yat. A.Ş. A 175.693,44 17.569.344 0,0351

Suna Kıraç A 291.510,55 29.151.055 0,0583

S. Semahat Arsel A 291.510,55 29.151.055 0,0583

Mustafa V. Koç A 194.340,36 19.434.036 0,0389

M. Ömer Koç A 194.340,36 19.434.036 0,0389

Y. Ali Koç A 194.340,35 19.434.035 0,0389

Diğer Ortaklar E 121.440.286,26 12.144.028.626 24,2880

500.000.000,00 50.000.000.000 100

TOFAŞ 2015 FAALİYET RAPORU - SERMAYE YAPISI, KURUMSAL YÖNETİM VE DİĞER HUSUSLAR

66

kaydileştirilmek üzere Şirketimize müracaat ederek, söz konusu hisse senedi işlemlerini yaptırmaları ve fiziki hisse senetlerini MKK nezdinde kaydileştirmeleri kanunen öngörülmüştür. Bu yönde, gerek şirket internet sitesinde ve gerekse e‑Yönet portalı üzerinde gerekli duyurulara yer verilmiştir. Ayrıca, Türkiye çapında yayını yapılan üç günlük gazetede de ikişer kez söz konusu duyuru ilan edilmek suretiyle, pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur.

31.12.2012 tarihine kadar, Şirketimize ait ellerinde hisse senetlerimizi fiziken bulunduran hissedarlarımızın müracaatları doğrultusunda, öncelikle Şirket Merkezi’mizde, varsa önceki yıllara ait işlemlerini tamamlamaları ve müteakip, Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. veya mümessili durumundaki tüm Yapı Kredi Bankası A.Ş. şubelerine başvuru yapılmaları sağlanmıştır. Bu kapsamda, fiziki hisse senetlerine sahip olan hissedarlarımızın haklarının kaybolmaması için söz konusu tarihe kadar Şirketimize müracaat eden hissedarlarımızın gerekli işlemleri tamamlanarak, yasal süreç sona ermiştir.

Fiziki hisse senetleri kaydileştirilmeyen hisse sahipleri tüm haklarını kanunun amir hükümleri çerçevesinde, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla kaybetmişlerdir. Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’nin www.mkk.com.tr adresinden de gerekli bilgilere ulaşılarak, incelenebilir. Ayrıca konu hakkında yayınlanan duyurularımıza da Şirketimiz kurumsal internet sitesinden erişilebilir.

Pay sahiplerimiz, bu konu veya benzer pay sahipliği hakları konusunda Şirket Merkezi’mizdeki Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi’nden gerekli bilgileri edinebilirler. Ayrıca, kurumsal yatırımcılarımız da Finansal Risk ve Yatırımcı İlişkileri Birimi’nden ilgili

hususlarda bilgi edinebilirler.Sermaye Piyasası Mevzuatı ve düzenlemelerine göre Şirketimiz pay sahiplerinin tüm hak ve menfaatlerinin sorumluluğu, SPK, BİST ve MKK nezdinde takip edilerek, gerekli çalışmalar yürütülmektedir. Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. kayıtlarına dayanılarak alınan verilere göre, ortaklar pay defteri güncellenmektedir. Tofaş, BİST 30 ve BİST 100 Endeksi’nin yanı sıra, Kurumsal Yönetim Endeksi ve Sürdürülebilirlik Endeksi’nde de yer almaktadır. Ayrıca, Şirketimiz hisse senetleri Lüksemburg Borsası’na da kote olup, uluslararası pazarlarda işlem görmektedir.

Genel Kurullarda her hisse için bir oy hakkı söz konusu olup, oy hakkında imtiyaz yoktur. Ancak, Yönetim Kurulu üyelerinin seçimine ilişkin olarak, İmtiyazlı Pay Sahipleri olarak A ve D Grubu hissedarlarınca gösterilecek adaylar arasından seçim yapılması mecburidir (Şirket Esas Sözleşmesi’nin 10. maddesi). Şirketimizin ortaklık yapısı çerçevesinde, imtiyazlı pay sahiplerinin Şirket Esas Sözleşmesi’nde belirtildiği üzere, Yönetim Kurulu üyelerinin belirlenmesi için A ve D grubu hissedarların imtiyazı söz konusu olup, A ve D Grubu pay sahipleri tarafından gösterilen adaylardan birer tanesinin Sermaye Piyasası Kurulu’nun II‑17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği ile düzenlenen bağımsızlık kriterleri ve niteliklerini haiz olmaları zorunludur. Kâr payı dağıtımında ise (Esas Sözleşme’nin 18. maddesi) imtiyaz söz konusu değildir. Bu hususlara ilişkin kapsamlı bilgi ve açıklamalar, Faaliyet Raporu’nun içinde de yer alan Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu’nda ayrıntılı olarak yer almaktadır.

Ayrıca ilgili dönem içinde, Şirket’in mali durumunu ve faaliyetlerini etkileyebilecek nitelikte bir dava açılmamış olup, mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar nedeni ile Şirket ve yönetim organı üyeleri hakkında uygulanan herhangi bir idari veya mali yaptırım yoktur.

Şirket’in sermayesinin karşılıksız kalması gibi bir durum da söz konusu olmayıp, ilgili Komite raporunda da yer aldığı üzere, faaliyetlerin devamına elverişli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Hissedarlarımız www.tofas.com.tr sitesi içinde yer alan “Yatırımcı İlişkileri” bölümünün altında, Şirketimizle ilgili kurumsal, finansal ve borsa verilerine ilişkin bilgilere, ilgili alt başlıklardan ulaşarak, inceleyebilecekleri gibi, Şirket Merkezimize gelerek veya telefonla ya da kurumsal e‑posta adresimiz [email protected]‘ye de e‑mail yollayarak, Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi ile Finansal Risk ve Yatırımcı İlişkileri Birimi’nden Şirketimizle ilgili diğer bilgileri almaları ve iletişim sağlamaları mümkündür.

Dönem İçinde Yapılan Esas Sözleşme Değişiklikleri

2015 yılını kapsayan dönem içinde, Şirket Esas Sözleşmesi’nde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.

Daha önce 2013 yılında, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili düzenlemelere uyum sağlamak amacıyla, Şirket Esas Sözleşmesi’nin “Kuruluş” başlıklı 1. maddesi haricinde tüm maddelerinin tadil edilmesi ve bazı maddelerinin de bu kapsamda iptaline ilişkin, Sermaye Piyasası Kurulu ile T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın gerekli izinlerinin alınması suretiyle, Esas Sözleşme değişiklikleri yapılmıştır.

67


Esas Sözleşme’nin yeni hali, 01.07.2013 tarihli Olağanüstü Genel Kurul kararı doğrultusunda, 03.07.2013 tarihi itibarıyla tescil edilerek, 09.07.2013 tarih ve 8359 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilmiştir.

Şirket Esas Sözleşmesi’ne, Şirketimizin www.tofas.com.tr internet sitesinden de erişilerek, incelenebilir.

Son Üç Yılda Dağıtılan Temettüler ve Oranları

Şirketimizce Ortaklarımıza, Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Esas Sözleşme hükümleri ile Kâr Dağıtım Politikası’na uygun olarak;

2015 yılı içinde ve 03.04.2015 tarihi itibarıyla, 2014 kârından %97 oranında (brüt %97, net %82,45), toplam 485.000.000 TL nakit temettü ödemesi yapılmıştır.

2014 yılı içinde ve 04.04.2014 tarihi itibarıyla, 2013 kârından %65 oranında (brüt %65, net %55,25), toplam 325.000.000 TL nakit temettü ödemesi yapılmıştır.

Ayrıca 2013 yılı içinde ve 05.04.2013 tarihi itibarıyla, 2012 kârından %96 oranında (brüt %96, net %81,6), toplam 450.000.000 TL nakit temettü ödemesi yapılmıştır.

Söz konusu yıllar ve önceki seneler itibarıyla ayrıntılı kâr dağıtım tablolarına Şirketimizin www.tofas.com.tr adresinden ulaşılarak, incelenebilir.

Çıkarılmış Menkul DeğerlerŞirketimiz, kuruluşundan bu yana 520 TL’lik tahvil ihraç etmiştir. İhraç edilen bu tahvillerin tamamı vadesinde ödenerek itfa edilmiştir. Kuruluştan itibaren ihraç edilmiş olan 10‑1. tertip hisse senetlerimiz 11. tertip, 20‑11. tertip hisse senetlerimiz ise 21. tertip hisse senetleri ile değişime tabi tutulmuş olup, daha sonra 22. tertip ve müteakip 24. tertip hisse senetlerimiz ihraç edilmiştir. Hisse senetlerinin kaydileştirilmesi ile ilgili çalışmalar yukarıda da belirtildiği gibi, ihraççı şirket, aracı kurum/banka ve MKK aracılığıyla sürdürülmüştür. SPK’nın ilgili kararı uyarınca tüm hisse senetlerinin 31.12.2007 tarihi itibarıyla kayden takibine başlanmış olup, 25.02.2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren, 6111 sayılı Kanun’un 157. maddesi ile değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu’nun geçici 6. maddesine göre ve ayrıca MKK’nın 28.04.2011 tarih ve 551 sayılı Genel Mektubu çerçevesinde, fiziki hisse senetlerinin kaydileştirilme süreci, 31.12.2012 tarihi itibarıyla, yasal düzenleme ve mevzuata uygun olarak tamamlanmıştır.

Şirket İştiraklerimiz ve Bağlı Ortaklıklarımız

İstanbul’da faaliyet gösteren ve 45.000.000 TL nominal sermayeli bağlı ortaklığımız KOÇ FIAT KREDİ Finansman A.Ş.’de, 31.12.2015 tarihi itibarıyla Şirketimizin iştirak tutarı 44.999.996 TL olup, iştirak oranımız %99,99’dur.

KOÇ FIAT KREDİ Finansman A.Ş.‘nin 2015 yılı faaliyetlerine ilişkin Olağan Genel Kurulu 29.02.2016 tarihi itibariyle tamamlanmıştır.

İstanbul’da faaliyet gösteren ve nominal sermayesi 5.500.000 TL olan FER MAS Oto Ticaret A.Ş.’de de ortaklığı bulunan Şirketimizin, 31.12.2015 tarihi itibarıyla söz konusu şirketteki iştirak tutarı 5.500.000 TL ve iştirak oranımız %100’dür.

FER MAS Oto Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu’nun, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine uygun olarak “tek ortaklı şirket” statüsünde faaliyetlerine devam edeceğine dair Kararı doğrultusunda, Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin şirketin tek pay sahibi olmasına ilişkin husus 24.06.2013 tarihinde tescil edilmek suretiyle, 28.06.2013 tarih ve 8352 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilmiştir.

FER MAS Oto Ticaret A.Ş.’nin 2015 yılı faaliyetlerine ilişkin Olağan Genel Kurulu 16.03.2016 tarihi itibariyle tamamlanmış olacaktır.

İştirak ve bağlı ortaklıklarımızın Genel Kurul Toplantı Tutanaklarına ve Hazır Bulunanlar Cetvellerine ilişkin bilgilere, Şirketimizin www.tofas.com.tr internet adresinden ulaşılarak, incelenebilir.

ŞİRKET’İN SERMAYE YAPISI VE ORTAKLIK HAKKINDA BİLGİLER


68

KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ BEYANI VE UYUM RAPORU

BÖLÜM I - KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM BEYANI

2015 yılında yürürlükte bulunan II‑17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği kapsamında zorunlu olan ilkelere tam olarak uyulurken, zorunlu olmayan ilkelerin de büyük çoğunluğuna uyum sağlanmıştır.

Zorunlu olmayan Kurumsal Yönetim İlkelerine de tam uyum amaçlanmakla birlikte, ilkelerin bir kısmında uygulamada yaşanan zorluklar, bazı ilkelere uyum konusunda gerek ülkemizde gerekse uluslararası platformda devam eden değerlendirmeler, bazı ilkelerin ise piyasanın ve şirketin mevcut yapısı ile tam örtüşmemesi gibi nedenlerle tam uyum henüz sağlanamamıştır. Henüz uygulamaya konulmamış olan ilkeler üzerinde çalışılmalara devam edilmekte olup; şirketimizin etkin yönetimine katkı sağlayacak şekilde idari, hukuki, operasyonel ve teknik alt yapı çalışmalarının tamamlanması sonrasında uygulamaya geçilmesi planlanmaktadır. Aşağıda şirketimiz bünyesinde Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde yürütülen kapsamlı çalışmalar ve ilgili bölümlerde henüz uyum sağlanamayan ilkeler ve varsa bundan kaynaklanan çıkar çatışmaları açıklanmıştır.

2015 yılı içinde, 2014 yılında da olduğu gibi, Kurumsal Yönetim alanındaki çalışmaların başında SPK’nın Kurumsal Yönetim İlkeleri ile ilgili yeni düzenlemelerini içeren Sermaye Piyasası Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak hazırlanan Tebliğlere uyum çalışmaları gelmektedir. Yeni Türk Ticaret Kanunu’na ve Sermaye Piyasası Kanunu’na uyum amacıyla gerekli Esas Sözleşme değişiklik çalışmaları 2013 yılında tamamlanmış, Yönetim Kurulumuz ve Yönetim Kurulu Komitelerimiz 2014 yılında yürürlüğe giren Kurumsal Yönetim Tebliği’ndeki düzenlemelere uygun olarak tekrar ele alınmıştır.

Bu kapsamda, Yönetim Kurulumuz ve Komitelerimiz Kurumsal Yönetim Tebliği’ndeki düzenlemelere uygun olarak oluşturulmuş olup, kurulan Yönetim Kurulu Komiteleri etkin olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Yönetim Kurulu ve üst düzey yönetici ücret politikası belirlenerek Genel Kurul’da ortakların bilgisine sunulmuştur. Hazırlanan Genel Kurul bilgilendirme dokümanı ile ilkelerde açıklanması zorunlu olan imtiyazlı paylar, oy hakları, organizasyonel değişiklikler gibi Genel Kurul bilgileri, Yönetim Kurulu üye adayları özgeçmişleri, yönetim kurulu ve üst düzey yönetici ücret politikası, ilişkili taraf işlemleri ile ilgili olarak hazırlanması gereken raporlar ve açıklanması gereken bilgiler Genel Kurul’dan 3 hafta önce yatırımcılarımızın ve hissedarlarımızın bilgisine sunulmuştur. Ayrıca Şirketimiz kurumsal internet sitesi ve faaliyet raporu gözden geçirilerek, ilkelere tam uyum açısından gerekli revizyonlar gerçekleştirilmiştir.

Önümüzdeki dönemde de İlkelere uyum için mevzuattaki gelişmeler ve uygulamalar dikkate alınarak gerekli çalışmalar yapılacaktır.

Zorunlu Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında, Kurumsal Yönetim Tebliği’nin 6. maddesinin birinci bendinde yer verildiği üzere, Kurumsal Yönetim İlkelerinin uygulanmasındaki istisnalar bağlamında, Şirketimiz “yönetim kontrolünü sözleşme ile eşit olarak paylaşan” ve “iki tüzel kişiden oluşan” bir “iş ortaklığı” (JV) statüsünde olup, bağımsız yönetim kurulu üye sayısı bu düzenleme doğrultusunda 2 (iki) kişiden oluşmaktadır. Yönetim Kurulu’nda bağımsız üye sayısının 2 (iki) olarak belirlenmesinin yeterli olduğuna dair Sermaye Piyasası Kurulu’nun 16.02.2012 tarih ve 5/129 sayılı Kurul Kararı ile gerekli onay alınmıştır.

Ayrıca, söz konusu Tebliğ’in 5. maddesinin altıncı bendinde yer aldığı üzere, 4.3.6 numaralı zorunlu ilkenin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen “Gelir Vergisi Kanunu’na göre Türkiye’de yerleşik sayılması” kriteri için, “bağımsız üyelerden en az yarısının sağlaması yeterlidir”, düzenlemesine uygun olarak Yönetim Kurulu bağımsız üye adayları belirlenmiş olup, SPK’dan gerekli izin alınmıştır. Bu doğrultuda, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 17.02.2014 tarih ve 5/136 sayılı Kurul Kararı ile Yönetim Kurulu bağımsız üye adayları için gerekli uygunluk görüşü alınmış ve 28.03.2014 tarihi itibariyle Genel Kurulca 3 yıl süreyle görev yapmak üzere seçilmişlerdir.

Sermaye Piyasalarındaki gelişmelerin bir gereği ve dinamik bir süreç olarak Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması, her zamanki gibi Şirketimiz açısından belirleyici ve artan bir önem taşımaktadır. Şirketimiz, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan Kurumsal Yönetim İlkelerine uymayı ve gelişen koşullara bağlı olarak uyum sağlanacak konularda, iyileştirmeler yapmak suretiyle, gerekli düzenlemeleri tamamlayarak, kurumsal yönetimi bir şirket kültürü olarak benimsemek suretiyle ilgili faaliyetlerini sürdürmektedir.

Ayrıca, önceki yıllarda olduğu gibi, 2015 yılında da gerek mevzuatta veya sermaye piyasası düzenlemelerinde yapılan değişiklikler takip edilmek suretiyle, gerekse Şirketimizin kurumsal yönetim faaliyetleri doğrultusunda, çalışmalarımız hassasiyetle sürdürülmüştür.

Söz konusu Kurumsal Yönetim uygulamalarımız çerçevesinde, kurumsal yönetim derecelendirme firması Saha Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. tarafından kurumsal yönetim derecelendirme notumuz 2015 yılında periyodik olarak bir kez revize

69


edilmiştir. 2015 yılı içindeki faaliyetler gözden geçirilmek suretiyle, 05.11.2015 tarihi itibariyle hazırlanan Kurumsal Yönetim Derecelendirme Raporu’na istinaden, derecelendirme notumuz bir kez daha yükseltilmek suretiyle, 9,06 (90,61) olarak açıklanmıştır.

Kurumsal Yönetim İlkelerinden, uygulaması zorunlu olmayan ve aşağıda belirtilen İlkelere, yukarıda da yer alan gerekçelerle henüz tam uyum sağlanamamıştır. Konuya ilişkin detaylı bilgiler aşağıdaki ilgili bölümlerde yer almaktadır. Zorunlu olmayan ilkelere tam olarak uyum sağlanamaması nedeniyle Şirketimizin maruz kaldığı çıkar çatışması bulunmamaktadır.

• 1.4.2 numaralı ilkeye ilişkin olarak, aşağıda 2.4 numaralı bölümde yer alan imtiyazlar Esas Sözleşmemizde düzenlenmiştir.

• 1.5.2 numaralı ilkeye ilişkin olarak; azlık hakları, esas sözleşme ile sermayenin yirmide birinden daha düşük bir orana sahip olanlara tanınmamış olup, mevzuattaki genel düzenlemeler çerçevesinde haklar sağlanmıştır.

• 4.3.9. numaralı ilkeye ilişkin olarak; Yönetim Kurulunda kadın üye oranı için henüz bir hedef oran ve hedef zaman belirlenmemiş olup, bu konuya ilişkin değerlendirme çalışmaları devam etmektedir. Konuya ilişkin detaylı bilgi aşağıda 5.1 numaralı bölümde yer almaktadır.

• 4.4.7 numaralı ilkeye ilişkin olarak, aşağıda 5.1 numaralı bölümde açıklandığı üzere, Yönetim Kurulu üyelerinin Şirket dışında başka görevler alması sınırlandırılmamıştır.

Şirketimiz her zaman olduğu gibi, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması doğrultusunda,

Kurumsal Yönetim anlayışını dinamik bir süreç ve kurum kültürü olarak yaygınlaştırmak suretiyle sürdürülebilir bir yönetim yaklaşımını benimsemiştir. Bu doğrultuda ayrıca, yapılan açıklamalarda dönem içerisinde önemli bir değişiklik olması durumunda, ilgili değişikliğe ara dönem faaliyet raporlarında yer verilir.

BÖLÜM II - PAY SAHİPLERİ

2.1. Yatırımcı İlişkileri BölümüSPK’nın II‑17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği’nin 11. maddesi kapsamında öngörülen görevlerin yerine getirilmesine dair, Şirketimiz Mali Direktörü ve Mali Direktörlük bünyesinde, Finansal Risk Yönetimi ve Yatırımcı İlişkileri Birimi ile Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi’nin ilgili görevleri yerine getirmesine ilişkin olarak, 27.06.2014 tarih ve 2014/15 sayılı Yönetim Kurulu Kararıyla gerekli düzenleme yapılmış ve müteakip 30.06.2014 tarihi itibariyle KAP aracılığıyla kamuoyunun bilgisine sunulmuştur. 2015 yılı içinde ise, meydana gelen değişiklik doğrultusunda, 15.04.2015 ve 2015/13 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile gerekli düzenlemeler yapılmıştır.

Bu çerçevede, Şirket Yönetim Kurulu’nun 2015/13 sayılı Kararı doğrultusunda, eski Mali Direktör Sn. Cengiz Eroldu’nun Şirket CEO’su olarak atanmış olması nedeniyle, Mali Direktörlüğe Sn. Stefano Reganzani atanmıştır. Bu bağlamda Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nün görevleri Mali Direktör Sn. Stefano Reganzani’nin yönetiminde, Finansal Risk ve Yatırımcı İlişkileri Yöneticisi, Bütçe ve Ticari Kontrol Müdürü Sn. M. Emre Ertürk ve Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Yöneticisi Sn. M. Adil Salepçioğlu tarafından yerine getirilmektedir. Ayrıca, Yönetim Kurulumuzca belirlenen çalışma esasları çerçevesinde faaliyetlerine devam eden Kurumsal Yönetim Komitemize,

mevcut üyelerin yanı sıra, Sn. Stefano Reganzani’nin atanmasına karar verilmiş olup, bu değişikliğe ilişkin Yönetim Kurulu Kararı 15.04.2015 tarihi itibariyle KAP aracılığıyla kamuoyuna duyurulmuştur. Buna ilaveten, Finansal Risk ve Yatırımcı İlişkileri Yöneticisi Sn. M. Emre Ertürk, ilgili Tebliğ kapsamında zorunlu olarak belirlenmiş olan lisans belgelerine sahip olup, bu konuda 30.06.2015 tarihi itibariyle de KAP’ta açıklama yapılmıştır.

Bu doğrultuda Kurumsal Yönetim Tebliği’nin 11’nci maddesinde öngörülen görevler, 2015 itibariyle Şirketimiz Mali Direktörü olarak Sn. Stefano Reganzani yönetiminde, Sn. M. Emre Ertürk ve Sn. M. Adil Salepçioğlu tarafından yerine getirilmektedir.

Yönetim Kurulumuzca belirlenen çalışma esasları çerçevesinde faaliyetlerine devam eden Kurumsal Yönetim Komitesinde de, mevcut üyeler yanı sıra, Sn. Stefano Reganzani görevini sürdürmektedir. Bölüm bünyesinde faaliyetleri yürüten Finansal Risk Yönetimi ve Yatırımcı İlişkileri Yöneticisi Sn. M. Emre Ertürk’ün Sermaye Piyasası İleri Düzey Sertifikası ile Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı bulunmaktadır. Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi Yöneticisi Sn. M. Adil Salepçioğlu’nun Kurumsal Yönetim Derecelendirme Uzmanlığı Lisansı ile Müşteri Temsilciliği Lisansı bulunmaktadır.

Sermaye Piyasası Kurulu’nun Kurumsal Yönetim Tebliği’nin 11’nci maddesinde belirtilen hususlar kapsamında 2015 yılı içinde yapılan çalışmalar hakkında Yatırımcı İlişkileri Bölümü Raporu hazırlanarak, 02.02.2016 tarihi itibariyle Kurumsal Yönetim Komitesi‘nde görüşülmek suretiyle, Yönetim Kurulu’na sunulmuştur.



70

Bu çerçevede, 2015 yılı içerisinde Şirketimiz ile ilgili olarak pay sahipleri ile ilişkiler kapsamında Risk Yönetimi ve Yatırımcı İlişkileri Birimi tarafından 346 adet yatırımcı ve analist ile toplantı yapılmış, 4 adet Analist Toplantısı, 36 adet telekonferans gerçekleştirilmiş; 12 adet yatırımcı konferansı ve roadshow’a katılınmış, 4 adet “reverse roadshow” yatırımcı grup toplantısına ev sahipliği yapılarak, mevcut ve potansiyel yatırımcılarla görüşülmüş, yatırımcı ve pay sahiplerinin güncel gelişmeler konusunda daha iyi bir şekilde bilgilendirilmeleri sağlanmıştır. 2015 yıl sonu itibariyle şirketin halka açık hisselerinin %89’u yabancı yatırımcılar tarafından tutulmaktadır.

Yıl içinde pay sahipleri ile ilişkiler kapsamında ve Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi tarafından yürütülen çalışmalar doğrultusunda gerçekleştirilen Genel Kurul toplantısı, yürürlükteki mevzuata uygun olarak yapılmış; gerek toplantının, gerekse toplantıya ilişkin duyuru ve kayıtların mevzuata, Sermaye Piyasası düzenlemelerine, şirket Esas Sözleşmesine ve diğer şirket içi düzenlemelere uygun olarak yapılması sağlanmıştır.

Söz konusu Birim, Yönetim Kurulu bünyesindeki Komitelerin çalışmalarına ilişkin gerekli prosedürlerin takibi ve kayıtların tutulması ile, Sermaye Piyasası mevzuatı kapsamında, kamunun aydınlatılması, hissedar ve yatırımcıların bilgi talepleriyle ilgili olarak, şirketin kurumsal internet sitesi, e‑Şirket ve e‑Yönet gibi elektronik portallar ile KAP üzerinden özel durum açıklamaları dahil, ilgili konuların tatbik ve takibini yapmaktadır.

Bunlara ilaveten, yukarıdaki Uyum Beyanı kısmında belirtildiği üzere, periyodik kapsamda bir kez kurumsal yönetim derecelendirmesi yaptırılmak suretiyle, kurumsal yönetim

derecelendirme notu 9,06’ya (90,61) yükseltilerek, revize edilmiştir.

Ayrıca, yıl içinde 31 adet Özel Durum Açıklaması yayınlanmış; yatırımcılar için önem ihtiva eden açıklamalar Kamuyu Aydınlatma Platformu’nun (KAP) yanı sıra, İngilizce çevirileri ile birlikte Şirketimiz kurumsal internet sitesinde de yayınlanmıştır. 2015 yılında pay sahiplerinden yazılı olarak ya da telefonla 230 adet talep gelmiş; bu çerçevede gerekli bilgilendirme çalışmaları sürdürülmüştür. Gelen talep ve soruları çoğunlukla finansal tablolar, satış performansı, öngörüler ve faaliyet raporu ile sürdürülebilirlik raporu talebi konuları üzerinde yoğunlaştığı gözlenmiştir. Ayrıca sermaye piyasası düzenlemeleri ve e‑Şirket ile ilgili gelen bilgi taleplerine gerekli açıklamalar yapılmıştır.

2.2. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Pay sahipleri arasında bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında ayrım yapılmamakta olup, ticari sır niteliğindekiler dışındaki tüm bilgiler pay sahipleri ile paylaşılmaktadır. Finansal Risk Yönetimi ve Yatırımcı İlişkileri Birimi ile Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi’ne intikal eden sorular, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere, ilgili olduğu konunun en yetkili kişisi ile görüşülerek gerek telefon, gerekse yazılı olarak cevaplandırılmaktadır. Bu raporun 3.1 nolu bölümünde açıklandığı üzere, kurumsal internet sitesinde pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek her türlü bilgi ve açıklamaya yer verilmektedir.

Dönem içinde pay sahiplerinin bilgi edinme taleplerinin karşılanması yanı sıra Şirketimizin Bilgilendirme Politikası kapsamında gerekli çalışmalar ve ilgili uygulamalar çerçevesinde bilgi akışı azami gayretle sürdürülmüştür. Esas Sözleşme’mizde bireysel bir hak olarak özel denetçi talep hakkı düzenlenmemiş olmakla

birlikte, Türk Ticaret Kanunu’nun 438’nci maddesi uyarınca her pay sahibi, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir. Bugüne kadar pay sahiplerinin bu yönde bir talebi olmamıştır.

Gerek mevcut düzenlemeler, gerekse genel teamül dahilinde bu konuda henüz bir bilgi ve uygulamaya dönük durum söz konusu değildir. Şirketimiz, mevzuatta öngörülen diğer hususların denetimi hakkında belirtildiği gibi, Türk Ticaret Kanunu’nun ve Sermaye Piyasası Mevzuatı’nın ilgili hükümleri uygulanmaktadır. Buna ilaveten, Şirketimiz, iç denetim ve iç kontrol uygulamaları yanı sıra, iki ana Ortağının (Koç Holding ve Fiat Auto) denetimine tabidir.

Ayrıca Şirket faaliyetleri, Genel Kurul’da seçilen Bağımsız Denetçi tarafından periyodik olarak denetlenmektedir.

Yukarıda yer alan 2.1. kısmında belirtildiği gibi, dönem sonu itibariyle Yatırımcı İlişkileri Bölümü faaliyetleri kapsamında, Finansal Risk ve Yatırımcı İlişkileri Birimi’nden Sn. M. Emre Ertürk‘e [email protected] adresinden e‑mail ile veya (0212) 275 33 90 (pbx)’lu telefondan, 2751 dahili numara ile, yada Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi’nden Dr. M. Adil Salepçioğlu’na [email protected] adresinden e‑mail ile, veya (0212) 275 33 90 (pbx)’lu telefondan 2749 dahili numara ile ulaşılarak, iletişim sağlanabilir ve bilgi talebinde bulunulabilir.

71


Şirketimiz pay sahipleri, Genel Merkez telefonları aracılığıyla ilgili Birim yetkilileri ile görüşerek, bilgi talebinde bulunabilecekleri gibi, [email protected] kurumsal e‑posta adresinden de merak ettikleri konularda bilgi talebinde bulunabilirler.

2.3. Genel Kurul Toplantıları a. Dönem içinde, 27 Mart 2015 tarihi itibariyle, Şirket Genel Merkezi ‑ Büyükdere Caddesi Tofaş Han No: 145 Zincirlikuyu 34394 Şişli ‑ İstanbul adresinde, Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı yapılmıştır. Genel Kurula Çağrı ilanları, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi yanı sıra, şirketin www.tofas.com.tr internet adresinde, MKK’nın e‑GKS (Elektronik Genel Kurul Sistemi) ve e‑Şirket portalları ile KAP’ta (Kamuyu Aydınlatma Platformu) gerekli bilgileri tümüyle içerecek şekilde ve yasal süreler dahilinde ilan edilmiştir. Buna ilaveten, Ortaklar Pay Defterine kayıtlı imtiyazlı pay sahiplerine yazılı olarak bildirim yapılmıştır.

Ayrıca, izleyici olarak Genel Kurula katılmak isteyen herkesin katılımı sağlanmış, menfaat sahipleri, basın‑yayın temsilcileri ve genel anlamda tüm paydaşların Toplantıya iştiraklerinin sağlanması hedeflenmiştir. Bu çerçevede, yazılı ve görsel basın‑medya temsilcileri ile, çeşitli aracı kurum ve banka uzmanları yanı sıra, ilgili dernek ve sivil toplum kuruluşları ile derecelendirme şirketi yetkilileri de söz konusu Genel Kurul Toplantısına iştirak etmişlerdir.

Ayrıca, MKK ve e‑GKS üzerinden Genel Kurul Toplantısı canlı olarak yayınlanmış, fiziki hazır bulunanlar cetveli ile beraber elektronik ortamda katılanlar listesi de hazırlanmıştır.

27.03.2015 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’na ait fiziki ve elektronik hazır bulunanlar cetveli incelendiğinde, kaydolan ve listede yer alan toplam 439 pay sahibinin kaydı görülmektedir.

Bu çerçevede, Genel Kurul toplanma usulü, pay sahiplerinin katılımını en üst düzeyde sağlayacak şekilde yapılır ve ayrıca toplantı tutanaklarına yazılı veya elektronik ortamda her zaman erişilebilir olması sağlanır. Toplantı etkinliğini artıracak uygulamalara yer verilmek suretiyle, mevzuatın getirdiği düzenlemelere uygun olarak hareket edilir. Genel Kurulların gerekli fonksiyonunu sağlamak için azami gayret gösterilmektedir.

Genel Kurullarımızda pay sahiplerinin soru sormaları ve konu hakkında söz alarak fikir beyan etmeleri en doğal hak olmak durumunda olup, bu hususa hassasiyetle uyulmaktadır. Bu doğrultuda, Şirketimiz Ortaklarının Genel Kurul’da soru sorma hakları veya Gündem maddeleriyle ilgili öneri sunmaları yada verdikleri öneriler veya mevcut konular üzerinde konuşma yapmaları Divan Heyeti tarafından usulüne uygun olarak sağlanmakta ve gerekli kayıtlar tutulmaktadır.

Bu çerçevede Genel Kurul’umuzda pay sahiplerinin değişik konularda sunduğu bilgilere ilişkin olarak Divan Heyetine verdikleri yazılı ve sözlü öneriler Şirketimizin internet (web) adresinde de yer alan Genel Kurul Toplantı Tutanaklarına eklenmektedir. 2015 yılında bu yönde yazılı olarak cevaplandırılması istenen herhangi bir soru sorulmamıştır. Ancak, toplantı esnasında bir hissedarın yönelttiği soru, Toplantı Başkanı tarafından yanıtlanmış ve hissedarın verdiği muhalefet şerhi Toplantı Tutanağına işlenmiştir.

Ayrıca pay sahipleri tarafından gündem önerisi verilmemiştir. Buna ilaveten, pay sahiplerinin, bazı maddeler aleyhine varsa verdikleri oyların da Toplantı Tutanağı’na işlenmiş olduğuna dair kayıtlar, Genel Kurul dokümanlarının incelemesinden de (www.tofas.com.tr) görülebilir.

Yıllar itibariyle, Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul Toplantı Tutanakları ve Hazır Bulunanlar Cetvellerinin tümüne Şirket Genel Merkezi’mizden ulaşarak, incelemek mümkün olduğu gibi, İstanbul Ticaret Sicili Memurluğu’nda bulunan Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi arşivinden de ulaşılabilir. Ayrıca, son 5 yıla ait Genel Kurul Toplantı Tutanakları ile ilgili diğer dokümanlara ait “pdf” dosyaları gene Şirketimizin kurumsal web sitesi www.tofas.com.tr internet adresinden ulaşılarak, incelenebilir.

b. Ayrıca, Yönetim Kurulunda karar alınabilmesi için bağımsız yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun olumlu oyunun arandığı ve olumsuz oy vermeleri nedeniyle kararın Genel Kurula bırakıldığı herhangi bir durum söz konusu olmamıştır.

c. 2015 yılında yapılan Olağan Genel Kurul toplantısında, 2014 yılı içinde yapılan bağış ve yardımlar hakkında Genel Kurulda ayrı bir gündem maddesi ile bilgi verilmiş ve 2015 yılı içinde yapılabilecek bağışların üst sınırı 10.000.000‑ TL olarak belirlenmiş olup, bağış politikasında herhangi bir değişiklik söz konusu olmamıştır.

d. Yönetim kontrolünü elinde bulunduran pay sahiplerinin, yönetim kurulu üyelerinin, idari sorumluluğu bulunan yöneticilerin ve bunların eş ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhrî hısımlarının, ortaklık veya bağlı ortaklıkları ile çıkar çatışmasına neden olabilecek önemli bir işlem yapması ve/veya ortaklığın veya bağlı ortaklıklarının işletme konusuna giren ticari iş türünden bir işlemi kendi veya başkası hesabına yapması ya da aynı tür ticari işlerle uğraşan bir başka ortaklığa sorumluluğu sınırsız ortak sıfatıyla girmesi durumunda; söz konusu işlemler ile bu kişiler dışında şirket bilgilerine ulaşma imkânı olan kimselerin kendileri adına şirketin faaliyet konusu kapsamında yaptıkları



72

işlemler hakkında Genel Kurulca Türk Ticaret Kanunu’nun 395. ve 396. maddeleri çerçevesinde izin verilmiştir. Ayrıca, Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim Tebliği doğrultusunda 2014 yılı içerisinde bu kapsamda gerçekleştirilen işlemler olmadığına dair Genel Kurul’a bilgi sunulmuştur.

2.4. Oy Hakları ve Azlık Hakları Genel Kurullarda her hisse için bir oy hakkı söz konusu olup, oy hakkında imtiyaz yoktur. Genel Kurul toplantılarında hazır bulunan pay sahipleri oy haklarını toplam paylarının nominal değeri ile orantılı olarak kullanırlar. Ancak, Yönetim Kurulu üyeliklerine, İmtiyazlı Pay Sahipleri olarak A ve D Grubu hissedarlarınca gösterilecek adaylar arasından seçim yapılması zorunludur (Esas Sözleşme’nin 10. maddesi). Bu husus, Şirketimizin “yönetim kontrolünü sözleşme ile eşit olarak paylaşan” ve “iki tüzel kişiden oluşan” bir “ iş ortaklığı” (JV) statüsünde olmasından dolayı, hukuken mesnet teşkil etmektedir.

Genel Kurulda temsil ve oy kullanma şekline ilişkin düzenlemeler doğrultusunda oy hakları kullanılır. Sermaye Piyasası Kurulu’nun vekaleten oy kullanmaya ilişkin düzenlemelerine uygun olarak hareket edilir. Azlık hakları, esas sözleşme ile sermayenin yirmide birinden daha düşük bir orana sahip olanlara tanınmamış olup, mevzuattaki genel düzenlemeler çerçevesinde haklar sağlanmıştır.

Karşılıklı iştirak halinde hakim ortak söz konusu değildir. Şirket Esas Sözleşmesi’nde azınlık paylarının yönetimde temsiline ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Ayrıca, birikimli oy kullanma yöntemine ilişkin bir düzenlemeye de yer verilmemiştir. Bu yönde Sermaye Piyasası Mevzuatının ihtiyari uygulama hususu ve hakim ortakların bu düzenlemeyi ön görmemesi dolayısıyla mevcut

Genel Kurul nisabına ilişkin hüküm uygulanmaktadır (Esas Sözleşme’nin 14. maddesi).

Pay sahipleri ile ilgili işlerde, eşit işlem ve muamele prensipleri ve mevzuata uygun olarak hareket edilmekte olup, Şirketimiz nezdinde gerekli düzenlemeler sağlanarak, azami derecede önem verilmektedir.

2.5. Kâr Payı HakkıKâr payı dağıtımında imtiyaz söz konusu değildir. Kâr payları, mevcut payların tamamına, bunların ihraç ve iktisap tarihlerine bakılmaksızın eşit olarak dağıtılır.

Şirketimizin Kâr Dağıtım Politikası; Şirketin yıllık Faaliyet Raporu ile kurumsal internet sitesinde ve ayrıca, temettü tevziine dair hususları içeren Kâr Dağıtım Politikası Genel Kurul onayına sunulmuş olup, kabul edildiği Genel Kurul toplantı tutanağında da yer almaktadır. Bu doğrultuda; Türk Ticaret Kanunu hükümleri, Sermaye Piyasası Düzenlemeleri, Vergi Düzenlemeleri ve diğer ilgili düzenlemeler ile Esas Sözleşmenin kâr dağıtımı ile ilgili maddesi çerçevesinde kâr dağıtımı yapılmaktadır. Bu kapsamda kâr dağıtımında, Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak pay sahipleri ve Şirket menfaatleri arasında dengeli ve tutarlı bir politika izlendiği ve ayrıca, ilke olarak, ilgili düzenlemeler ve finansal imkânlar elverdiği sürece, piyasa beklentileri, uzun vadeli şirket stratejileri, yatırım ve finansman politikaları, kârlılık ve nakit durumu dikkate alınarak, Sermaye Piyasası Düzenlemeleri çerçevesinde hesaplanan net dağıtılabilir dönem kârı yasal kayıtlarımızdan karşılanabildiği sürece hissedarlarımıza azami oranda nakit ve/veya bedelsiz hisse şeklinde dağıtılır. Ayrıca, söz konusu Kâr Dağıtım Politikası kapsamında, kâr dağıtımının Genel Kurul toplantısını takiben en geç bir ay içinde yapılması amaçlanmakta

olup, kâr dağıtım tarihine Genel Kurul karar vermektedir. Genel Kurul veya yetki verilmesi halinde Yönetim Kurulu, Sermaye Piyasası Düzenlemelerine uygun olarak kâr payının taksitli olarak dağıtımına karar verebilir.

Şirket Esas Sözleşmesi’ne göre; Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından yetkilendirilmiş olmak ve Sermaye Piyasası Düzenlemelerine uymak kaydı ile kâr payı avansı dağıtabilir.

2.6. Payların Devri Şirket Esas Sözleşmesi’nde “Payların Devri ve Paylar Üzerinde İntifa Hakkı Tesisi”ne ilişkin 8. maddesinde, Borsa’da işlem görmeyen halka kapalı A ve D Grubu nama yazılı hisselerin satışı ve devri hususlarında uygulanacak esaslar belirlenmiş olup, bu kural ve düzenlemelere tabi olarak payların devrinde kısıtlamalar söz konusudur. Bu husus, hakim ortakların mevcut haklarının korunması ve esas olarak başka bir otomobil üreticisi veya dolaylı olarak kontrol edilen şirketlere hisse devrinin sınırlandırılmasını içermektedir.

Şirketin Borsa’da işlem gören halka açık E Grubu nama yazılı paylarının devirleri bakımından Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uyulur.

BÖLÜM III - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK

3.1. Kurumsal İnternet Sitesi ve İçeriği Şirketimizin aktif ve güncel bir kurumsal internet sitesi mevcuttur. Şirketimiz internet adresi; www.tofas.com.tr olup, kurumsal web sitesinde yer alan bilgilerin ve ilgili bölümlerin ayrıca İngilizce sayfaları da mevcuttur. 2014 yılında revize edildiği gibi, 2015 yılında da tekrar güncellenmek suretiyle, görsel etkinliği yanı sıra bilgi akışı etkinleştirilmiştir. Söz konusu internet sitemizde, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde belirtilen hususlara kapsamlı olarak, yer verilmekte

73


olup, ayrıca Kurumsal Yönetim ve Kurumsal Yönetim Politikaları başlıklı birer alt kısım, “Yatırımcı İlişkileri” bölümünün altında da bulunmaktadır. Buna ilaveten, 2014 yılında, kurumsal yönetim yanı sıra uygulamaya alınan “Sürdürülebilirlik” çalışmaları kapsamında, kurumsal internet sitesinde, çevresel, toplumsal ve yönetsel hususları kapsayan ayrı bir bölüm de işlerlik kazanmıştır. Bu bölümün altında sürdürülebilirlik kapsamına giren konuların derlendiği ayrı bir Kurumsal Yönetim kısmı da mevcuttur.

Söz konusu internet adresinde, Şirketimiz hakkında talep edilebilecek muhtelif bilgilere kapsamlı olarak yer verilmiştir. İnternet sitemizde, Tanıtım ve Haberler bölümünden, İnsan Kaynakları ve Ar‑Ge çalışmalarına, Tofaş’ta Kariyer ve Eğitim uygulamalarından, Sosyal Sorumluluk çalışmalarına kadar bilgilere yer verilmektedir. Gelişmelere göre güncelleştirilen söz konusu web sitemizde, SPK tarafından öngörülen asgari hususları da içerecek şekilde ve yukarıda belirtildiği üzere www.tofas.com.tr adresi içinde bir “Yatırımcı İlişkileri” bölümü bulunmaktadır. Burada yer alan alt kısımlarda gerekli ayrıntılara, kayıt ve bilgilere yer verilmiştir.

Bu alt bölümler sırasıyla, “Hisse Senedi ve Borsa Bilgileri”, “Ortaklık Yapısı ve Yönetim Kurulu”, “Kurumsal Yönetim”, “Kurumsal Yönetim Politikaları”, “Faaliyet Raporları”, “Finansal Sonuçlar”, “Özel Durum Açıklamaları”, “Genel Kurul Toplantıları”, “Bağlı Ortaklıklarımız”, “Yatırımcılar İçin Bağlantı ve Bilgiler”, “Ana Ortaklar ve Hissedar Yapıları Hakkında Bilgiler”, “Duyurular”, “Organizasyon”, “Takvim” ve “Arşiv” gibi kısımlar yanı sıra, “Analistler”, “Sunumlar”, “Anket ve Bilgilendirme Formu”, “Web Yayın”, “Yatırımcı Geri Bildirimi” ve “Bize Ulaşın/SSS” gibi alt kısımlardan

oluşmaktadır. Hissedarlarımız, yatırımcılar ve analistler için ayrıca, “Anket ve Bilgilendirme Formu” bölümü aracılığı ile bilgilendirme anketleri ve elektronik posta sistemleri devreye alınmış olup, ayrıca “Yatırımcı Geri Bildirim” sisteminin yer aldığı bir kısım da mevcuttur.

Daha önce devreye alınmış bulunan, “Borsa Bilgileri” alt bölümü de etkinleştirilerek, hissedar ve yatırımcılarımız ile analistlerin BIST verilerine ulaşabilecekleri bir bilgi hattı, önceki yıllarda olduğu gibi, 2015 yılında da güncellenmek suretiyle aktif olarak devam ettirilmiştir.

Bunlara ilaveten, Şirket Faaliyet Raporları, basılı olarak temin edilebileceği gibi, ayrıca internet sitesinden de güncel ve arşiv bilgisi olarak incelenebilir durumdadır. Belirtildiği gibi, web sitemizde dönemsel finansal tablo ve raporlara her zaman ulaşılabilir olup, Genel Kurul toplantı tutanaklarından, yatırımcı ve analist sunumlarına kadar bilgilere güncel olarak yer verilmektedir.

İnternet sitemizin söz konusu “Yatırımcı İlişkileri” bölümündeki ilgili linkten gelen anket yanıtları takip edilerek, gereken kayıtlar tutulmak suretiyle, elektronik ortamda gelen bilgi taleplerine gerekli yanıtlar verilmektedir.

Şirketimiz ortaklık yapısında büyük Ortaklarımız Koç Holding A.Ş. ve Fiat Auto S.p.A. yanı sıra, mevzuat çerçevesinde, %5 oranını geçen pay sahibi/sahiplerine ilişkin bilgilere web sitemizde yer verilir ve bu doğrultuda Ana Ortaklarımızın sermaye ve ortaklık yapılarına ilişkin bilgilere ulaşmak için, Koç Holding ve Fiat Auto’nun ilgili web sitelerine link sağlanarak, kendi borsalarına kote her iki şirketin halka açık bilgilerine ve ortaklık yapılarına ulaşılarak, incelenebilir.

Ayrıca, Yönetim Kurulu üyeleri, üst düzey yönetim ve sermayenin doğrudan yada dolaylı olarak %5’ine sahip Pay Sahipleri, Şirketin sermaye piyasası araçları ile hisse senetleri üzerinde yapmış oldukları işlemleri ve sonuçlarını kamuya açıklarlar. Bu doğrultuda, hisse senetlerine ilişkin alım‑satım işlemleri hakkında gerekli bildirimler Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayınlanır.

Ayrıca, T.T.K kapsamında T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından 31.05.2013 tarihli ve 28663 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak, yürürlüğe giren, “Sermaye Şirketlerinin Açacakları İnternet Sitelerine Dair Yönetmelik” gereğince, “Bilgi Toplumu Hizmetleri” (e‑Şirket) portalına ilişkin bağlantı sağlanarak, yasal süresi içinde ilgili web sitelerimizde (www.tofas.com tr ve ayrıca, www.fiat.com.tr) devreye alınmış olup, güncel olarak takip edilmektedir.

Sermaye Piyasası düzenlemeleri ve ilgili mevzuata uygun olarak Şirketimiz gereken hususlara ve bilgi akışına azami hassasiyeti göstermektedir.

3.2. Faaliyet Raporu Yönetim Kurulu, yıllık ve ara dönem Faaliyet Raporlarını, kamuoyunun Şirket faaliyetleri hakkında tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak ayrıntılarda hazırlar. Kurumsal Yönetim İlkelerinde belirtilen bilgilere yer verilmesine azami önem ve özen gösterilir.

SPK’nın 03.01.2014 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren II‑17.1 sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği” ile belirlenen Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak hazırlanan geçmiş dönem Faaliyet Raporumuz, önceki yıllarda olduğu gibi, doğru ve güvenilir bir kaynak olarak, gerek basılı ve gerekse web sitemizden de erişilebilir olup, incelenebilir.



74

Ayrıca, 28.08.2012 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın “Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik” hükümleri de dikkate alınarak hazırlanan Faaliyet Raporumuza gerekli ilaveler yapılmış olup, mevzuat ve düzenlemeler kapsamında güncellenmektedir.

Mevcut 2014 Şirket Faaliyet Raporu’nda yer alan başlıklar, 6 ana bölümde ele alınmıştır.

Birinci bölümde, “Bir Bakışta Tofaş” başlığı altında; Faaliyet Raporuna ilişkin Bağımsız Denetim Raporu, Tofaş Hakkında, Başlıca Finansal ve Operasyonel Göstergeler, Kurumsal Yatırımcı İlişkileri, Vizyon, Misyon ve Değerler, 2014’te Tofaş ve Ödüller alt başlıklarına yer verilmiştir. İkinci bölümde, “Yönetimden” başlığı altında; Yönetim Kurulu Başkanı’nın Değerlendirmesi, Yönetim Kurulu, Dönem içinde Yönetim Kurulu’nda Görev Alan Üyeler, CEO’nun Değerlendirmesi ve Üst Yönetim alt başlıkları yer almaktadır. Üçüncü bölümde, “Faaliyetler” başlığı altında; Otomotiv Sektörü ve Tofaş’ın Sektör İçindeki Yeri, Markalar ve Ürünler, Tofaş Bayi Ağı, Bağlı Ortaklıklar, Ar‑Ge Faaliyetleri, İnsan Kaynakları ve Kalite Yönetimi alt başlıklarından oluşmaktadır. Dördüncü bölümde, “Sürdürülebilirlik” başlığı altında; Sürdürülebilirlik ve Sosyal Sorumluluk Politikası, Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Çevre, İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Yönetim Politikaları, Etik Değerler, İklim Değişikliği ve Tedarik Zinciri Yönetimi alt bölümlerini kapsamaktadır. Beşinci bölümde, “Kurumsal Yönetim ve Diğer Hususlar” başlığı altında; Ortaklar Genel Kurul Toplantı Gündemi, Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler, Kurumsal Yönetim İlkeleri Beyanı ve Uyum Raporu, Riskin Erken

Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi Çalışmaları, Bağlı Şirket Raporu, Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetim Raporu, Ücret Politikası, Kâr Dağıtım Politikası, 2014 Yılı Kâr Dağıtım Önerisi, 2014 Yılı Kâr Dağıtım Tablosu yer almaktadır. Altıncı ve son bölümde, “Finansal Bilgiler” başlığı altında; Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu ile Konsolide Finansal Tablolar Hakkında Bağımsız Denetçi Raporu’na yer verilmiştir.

Sermaye Piyasası Kurulu’nun II‑17.1 sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği”nde yer alan Kurumsal Yönetim İlkelerinin 2.2. maddesinde yer verilen Faaliyet Raporu başlığı altındaki hususlara azami derecede uygun olacak şekilde, kamuoyunun tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak ayrıntılara gereken hassasiyet ve dikkat gösterilmiştir.

BÖLÜM IV- MENFAAT SAHİPLERİ

4.1. Menfaat Sahiplerinin BilgilendirilmesiMenfaat sahibi olarak, çalışanlar, tedarikçiler, müşteriler ve esas itibariyle Şirket ile doğrudan ilişki içindeki üçüncü şahısları ifade eden ve “paydaşlar” olarak tanımlanan kavramdan hareketle, değişik menfaat sahipleri ve/veya menfaat gruplarına yönelik politikalar Şirketimizce geliştirilmektedir.

Paydaş kavramıyla ele alınan tüm hak ve menfaat sahiplerimiz, eşit işlem ve uygulamalar ile etkin iletişime tabidirler. Şirketin Kurumsal Yönetim uygulamaları, paydaş tanımlaması kapsamında, menfaat sahiplerinin mevzuat ile düzenlenen veya henüz düzenlenmemiş haklarının garanti altına alınmasını sağlamak yönünde azami gayret sarf eder.

Şirket ile ilgili tüm menfaat sahiplerinin kendilerini ilgilendiren hususlarda bilgilendirilmeleri için gerekli ve sistematik iletişim kanalları oluşturulmuştur. Ayrıca, mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun olmayan işlemlerin İç Denetim aracılığı ile Denetimden Sorumlu Komite’ye iletilebilmesi için gerekli mekanizmalar Şirketimiz tarafından sağlanmıştır. Gerek Denetim Komitesi, gerekse Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi toplantılarda bu hususlara azami hassasiyet gösterilmektedir. Tofaş Etik Kuralları ve Etik Kurul işleyişine ilişkin düzenlemelerin yanı sıra, 2015 yılında Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Politikası yayınlanarak, şirketimiz kurumsal internet sitesine eklenmiştir. Rüşvet ve yolsuzlukla mücadele programı kapsamında, gerekli düzenleme, prosedür ve politikalar oluşturulmuş ve uygulamaya geçirilmiştir.

Özellikle İnsan Kaynakları, İş Yönetim Politikaları, Etik Değerler gibi başlıklarla beraber, Tofaş Bayi Ağı ve Tedarik Zinciri Yönetimi uygulamalarına ilişkin hususlara Şirket Faaliyet Raporu’nda yer verilmiştir.Ortağımız Koç Holding tarafından imzalanmış ve Koç Topluluğu şirketleri bazında takibi açısından, ilgili süreçlerin denetiminde ve raporlanmasında, “Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi ile belirlenmiş ilkelere uy gun olarak hareket etmek, çalışanlarımız, bayilerimiz, tedarikçilerimiz ve yetkili ser vislerimiz ile kurumsal vatandaşlık örneği göstermek” ilkesi benimsenerek, hareket edilmektedir.

75


Tofaş Etik Kuralları ve Etik Kurul çalışmalarına ilişkin prosedürler, Şirketimiz internet ve intranet sitelerinde yer aldığı üzere, etik davranış kurallarına uymayanlar için ve gerek yasal mevzuatın uygulanması, gerekse etik olmayan davranışlar karşısında, suiistimal edilen hususlarla ilgili başvuruların yapılabileceği bir iletişim kanalı mevcuttur. Başvurular [email protected] üzerinden elektronik posta ile veya yazılı müracaatla yapılabilir. Kurula yapılacak müracaatların gizliliği esastır.

Söz konusu iletişim ve ihbar hattı aracılığı ile menfaat sahiplerinin mevzuata aykırı uygulamalar ve etik açıdan uygun olmayan davranış ve işlemleri, ilgili Komite’de değerlendirilmek üzere, Tofaş Etik Kurulu’na sunmaları mümkündür. Etik Kurul ön değerlendirmeyi prosedürlere uygun olarak yapar.

Tofaş Etik Kurulu; Şirket CEO’su, konu ile ilgili Direktörler, İnsan Kaynakları Direktörü ve Şirket Baş Hukuk Müşaviri ile İç Denetim Müdürü’nden oluşur. Kurul periyodik olarak toplanır. Ayrıca, kurul üyelerden birinin çağrısı üzerine kurulun en fazla iki iş günü içinde toplanması gereklidir.

Kurul, ilkelere aykırı davranış ve uygulamalar hakkında, resen veya yapılacak başvurular üzerine, gerekli inceleme ve araştırmayı yapmaya yetkilidir. Başvurularda açık kimlik ve iletişim bilgilerinin bulunması esastır. Kurul, ilkelere aykırı davranış ve uygulamalar hakkında yapacağı inceleme ve araştırmalara esas olmak üzere, gerektiğinde yetkili makamlar kanalıyla kurum ve kuruluşlardan bilgi ve belge toplayabilir.

Kurumsal Yönetim İlkeleri açısından, Şirketin iç kontrol ve iç denetiminin işleyişi kapsamında uygulanan sistem ve Kurulda alınan kararlar

Denetimden Sorumlu Komite’nin bilgisine sunulması gözetilir. Ortaklığın muhasebe ve iç kontrol sistemi ile bağımsız denetimiyle ilgili olarak ortaklığa ulaşan şikayetlerin incelenmesi, sonuca bağlanması, ortaklık çalışanlarının, ortaklığın muhasebe ve bağımsız denetim konularındaki bildirimlerinin gizlilik ilkesi çerçevesinde değerlendirilmesi konularında uygulanacak yöntem ve kriterler denetimden sorumlu komite tarafından belirlenir. Ayrıca, gerekli görülürse ilgili konuların Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi’nde de ayrıca ele alınması mümkündür.

Konu hakkında Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Politikası’nda temel hususlar belirlenmiştir. Tofaş Etik Kurul’unun görev ve sorumlulukları ile çalışma şeklinin belirlendiği Tofaş Etik Kurul ve İşleyişine ilişkin bilgiler Tofaş web sitesinde kamuya açık olarak yayınlanmıştır.

4.2. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Menfaat sahiplerinin yönetsel konulardaki iyileştirme çalışmalarına katılımı ve bu yönde aktif olarak görüşlerini beyan edebilecekleri ve değerlendirmelerde bulunabilecekleri uygulamalar işletme bünyesinde hazırlanmış prosedürlere bağlı olarak yürütülmektedir. Menfaat sahiplerinin, “şirket paydaşları” olarak kendilerini ilgilendiren konularda Şirket yönetimine katılımlarını sağlayacak sistem ve mekanizmalar Şirketimizce desteklenir ve hayata geçirilir.

WCM (Dünya Klasında Üretim) ve WCC “Dünya Klasında Şirket” olma hedefi ile benzeri uygulamalar geliştirilerek, sürdürülmektedir. Bu alanda Şirketimiz 2013 yılında üstün üretim kapasitesiyle WCM’de altın seviye başarısını göstermiş ve bu başarısını 2014 ve 2015’te de devam ettirmiştir. Ayrıca,

kalite sistemlerinden, kalite geliştirme yöntemlerine, kaizen çalışmalarından, açık kapı toplantılarına kadar toplam kalite felsefesine dayanan ve verimliliği artırmayı hedefleyen, bu konuda gerek çalışanların, gerekse tedarikçi ve müşterilerin taleplerini yansıtabildikleri sistematik toplantılar ve eğitim programları ile “çalışma hayatı değerlendirme anketi” gibi araştırmalar söz konusu olup, İnsan Kaynakları Politikaları doğrultusunda yürütülmektedir. Şirket internet sitesi yanı sıra, şirket içi iletişim için intranet uygulaması ve basılı yayın organı da (Tofaş Gazete) yayınlanmak suretiyle, yönetsel anlamda iletişimi güçlendirmektedir.

Bayi konseyi ve bayii teşkilatı toplantıları yanı sıra, müşteri taleplerinin ve memnuniyetinin takip edilerek yönetime yansıtıldığı ve bu doğrultuda gerekli düzenlemelerin yapılarak, geri bildirimlerin sağlandığı bir sistem mevcuttur. Buna ilaveten, “Müşteri İlişkileri Prensipleri” ve benzeri uygulamalar doğrultusunda yapılan çalışmalar ile müşterilerle ilişkilerinin etkinleştirilmesi ve en yüksek seviyeye çıkarılarak, hizmet kalitesinin yükseltilmesi doğrultusunda politikalar uygulanmaktadır. Bu uygulamalara bağlı olarak, dönem içinde güncel gelişmeleri içeren çalışmalar planlanmış ve hayata geçirilmiştir.

Ayrıca müşteri ve tedarikçilerle ilişkiler doğrultusunda, Şirketimiz mal ve hizmetlerinin pazarlanmasında, satışında ve satış sonrasında müşteri memnuniyetini sağlayıcı her türlü tedbir alınmakta ve uygulamalara yer verilmektedir. Müşteri memnuniyeti ve müşterinin satın aldığı ürünümüze ilişkin talepleri süratle karşılanarak, müşteriler bilgilendirilir. Müşteri şikayetlerine proaktif çözüm yolları için azami gayret ve imkanlar sistematik olarak kullanılır. İyileştirme çalışmaları



76

sistematik olarak düzenlenmektedir ve kalite belgelendirme ve kalite standartları ile yüksek kaliteye ilişkin garantiler sağlanmaktadır.

Gerek tedarikçilere yönelik ilke ve politikalar, gerekse müşteri odaklı ürün ve hizmetlerdeki memnuniyet kriterleri düzenli olarak ölçülür ve Şirket içindeki ilgili Birimlerce takip edilerek, bilgilendirme çalışmaları yapılır. Ayrıca, piyasalardaki gelişmeler dikkate alınarak müşterilere ve tedarikçilere yönelik düzenlemelere önem verilmektedir. Bu doğrultuda kapsamlı uygulama prosedürleri mevcuttur.

Bunlara ilaveten, Şirketin ürün ve hizmetlerinin pazarlanmasında ve satışında müşteri memnuniyetini artırmaya yönelik olarak Müşteri Yönetimi Müdürlüğü, 2014 yılında olduğu gibi, 2015 yılında da etkin olarak faaliyetlerini sürdürmüş ve koordineli olarak çalışmalarına devam etmiştir.

Kalite, verimlilik ve kurumsallaşma temeline dayanan uygulamalara şirketimizce azami önem verilmektedir. Ayrıca, paydaşların geri‑bildirimlerine uygun olarak, ilgili menfaat sahiplerinin yönetime katılımlarını artıracak “yönetişim” metotları geliştirilerek, uygulamaya alınmasına gerekli özen gösterilmektedir. Dolayısıyla menfaat sahipleri bakımından sonuç doğuran ve doğrudan ilgili menfaat sahiplerini ilgilendiren önemli kararlarda, menfaat sahiplerinin görüş ve önerileri önemli bir girdi olarak değerlendirilir.

Ayrıca, web sitemizden de ulaşılarak, incelenebileceği gibi, Şirketin Sürdürülebilirlik Politikası kapsamında ve hazırlanan 2013 ve 2014 yılı Sürdürülebilirlik Raporu’nda da yer aldığı üzere, “Yönetişim ve Sürdürülebilirlik” açısından

Sürdürülebilirlik Yönetimi” ve “Paydaş İlişkileri” önem taşımakta ve etkin bir şekilde uygulamaya geçirilmesi için gerekli çalışmalar yapılmaktadır. Çalışma ortamı, değer zincirinde gelişme ve kurumsal vatandaşlık temel parametrelerimiz olarak belirginleşmektedir. Buna ilaveten, 2014 Sürdürülebilirlik Raporu’nda da ifade edildiği üzere, ilgili “paydaş gruplarıyla şeffaflık” başta olmak üzere, “bir iletişim ortamı oluşturmayı temel sorumluluklardan biri olarak görüyoruz”.

4.3. İnsan Kaynakları PolitikasıŞirketimizin “İnsan Kaynakları Politikası”, şirket stratejileri ve politikaları ile uyumlu bir şekilde oluşturulmuş olup, yeni uygulamalar kapsamında geliştirilmek suretiyle ve hassasiyetle uygulanmaktadır.

Bu çerçevede işe alım, kariyer planlama ve rotasyon, bireysel gelişim, ücretlendirme, performans yönetimi konuları ele alınmakta, çalışma hayatına ilişkin düzenlemeler, çalışanların temel görev ve sorumlulukları gibi hususlar kaynağını yasa ve toplu iş sözleşmesinden alan Personel Yönetmeliği kapsamında sağlanmaktadır. Çalışanların katılımıyla yürütülmekte olan değişik komiteler söz konusu olmakla beraber, sendikal ilişkiler hariç olmak üzere doğrudan çalışanlar ile ilişkileri yürütmek üzere herhangi bir temsilci seçimi yapılmamış ve/veya atanmamıştır.

Gerek beyaz yakalı, gerekse mavi yakalı personelin hakları ve çalışma koşulları, Fabrika ve Genel Merkez itibariyle her hangi bir ayrımcılık veya kötü muameleye maruz kalmayacak şekilde güvence altına alınmıştır. Bu konuda dönem içinde hiç bir şikayet söz konusu olmamıştır. Her kademede Şirket çalışanlarının yönetime katılması ve geri‑bildirimler hususunda gerekli

özen gösterilir ve sistematik toplantılar ve çalışmalar gerçekleştirilir.

Tofaş, insan haklarının korunması na ve bu alandaki performansın politika ve uygulamalarla iş süreçlerinde desteklen mesine özel önem göstermektedir. Bunlara ilaveten, Şirket kültürü çalışmaları kapsamında tüm çalışanların katılımına açık ve çalışanların gelişimine yönelik değişik etkinlikler çerçevesinde, kültürel değişim kulüplerinin çalışmaları hayata geçirilmiş olup, bu alanda değişen önceliklere göre faaliyetler planlanmakta ve önceki yıllarda olduğu gibi, devam ettirilmektedir.

Performans değerlendirmesi, davranışsal yetkinlikler, kariyer planlaması ve kariyer yönetimi konularına ayrıca önem verilmektedir. Şirketimiz 2014 yılında “Performans Yönetimi Sistemi” ile Personel Yöneticileri Derneği (PERYÖN) tarafından ödüle layık görülmüştür. 2015’te ise, Türkiye Eğitim ve Gelişim Platformu Derneği (TEGEP) tarafından 2 ayrı kategoride ödüle layık bulunan Şirketimiz, 2015 yılında ayrıca 4 ayrı kategoride Brandon‑Hall Mükemmellik ödülü almaya hak kazanmıştır.

Çalışanlara yönelik tazminat politikası oluşturulmuş ve şirketin web sitesinde yayınlanmıştır. İnsan Kaynakları ve İş Yönetim Politikaları geliştirilerek, her kademedeki çalışanın erişimine uygun olarak paylaşılmıştır. Şirketimiz intranet bağlantısında yer aldığı gibi, ayrıca kurumsal internet sitesinden de incelenebilir.

Daha önce, Tofaş Akademi adı altında gelişim süreçlerinin ele alındığı bir yapılandırma faaliyeti de başlatılmış olup, 2014 yılında Koç Akademi ile beraber etkin olarak devreye alınmış ve 2015 yılında da planlı eğitim programları ve etkinliklerle beraber

77


sürdürülmüştür. Gerek Tofaş Akademi, gerekse Koç Akademi portallarının özellikle eğitim alanında, çalışanlar açısından etkin ve verimli olarak kullanılmasına yönelik çalışmalara destek sağlanmaktadır. Bu çerçevede, çalışanların sosyal haklarına ve mesleki eğitimlerine azami önem gösterilmekte olup, İK uygulamalarıyla ilgili gelişmeler yakından takip edilerek, devreye alınmaktadır.

Etkin ve verimli somut ölçütlere dayandırılmış bir işe alım, çalışma süreci ve işten ayrılma prosedürlerinin ayrıntılı olarak belirlendiği Tofaş Personel Yönetmeliği, gerek internet sitemizde, gerekse intranette ulaşılarak incelenebilir durumdadır. Şirket çalışanlarının görev tanımları, görev dağılımı, üst yönetim için halefiyet uygulaması ile tüm çalışanlara yönelik oryantasyon koşulları belirlenmiş, hedeflerle ilişkili olarak performans yönetimi, sistematik bir SAP İK programından gerek davranışsal yetkinlikler, gerekse teknik yetkinlikler açısından kriterler tanımlanmıştır. Bu çerçevede İnsan Kaynakları Politikamıza kurumsal web sitemizden erişerek incelenebilir. Ayrıca, gene kurumsal internet adresimizden Tofaş Personel Yönetmeliği (İşe Alım, Çalışma Şartları ve İş Sözleşmesinin Sona Ermesi vb.) hakkındaki bilgilere ulaşılarak, incelenebilir. Şirket çalışanlarının görev tanımları, iş ailelerine göre dağılımları, performans kriterleri ve ödüllendirme sistemi belirlenmiş ve yayınlanmıştır.

Şirketimiz toplu iş sözleşmesine tabi bir işyeri (Bursa Fabrika) statüsünde olup, işyeri sendika temsilcileri (Çalışan Temsilcileri), Sn. Şakir Çan, Sn. Aydın Pakça, Sn. Ferdi Pak, Sn. Mesut Kaya, Sn. Serdar Belli, Sn. Ersel Alper, Sn. Murat Hürsever, Sn. Yılmaz Dalkıran, Sn. Hakan Ekin, Sn. İlhan Köse, Sn. Bayram Ömürlü ve Sn. Hasan Özel olmak üzere 12 kişiden

oluşmaktadır. Görevleri yürürlükteki toplu iş sözleşmesinde belirtilmiştir.

Ayrıca, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetiminden, İş Yönetim Politikalarına kadar kapsamlı bir İnsan Kaynakları Sistemi mevcut ve uygulanmaktadır. Tofaş, güvenli çalışma alanları yaratarak ve yalın, proaktif ve Dünya Klasında Üretim anlayışı kapsamındaki Yedi Adım İş Güvenliği yaklaşımı ile iş güvenliği kültürünü oluşturarak iş kazaları ve meslek hastalıkları nedenleriyle yaralanmalara karşı şirket içindeki tüm İnsan Kaynaklarını korumayı hedeflemektedir. Bunlara ilaveten, Tofaş, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Politikası yönetim sistemi kullanarak sıfır iş kazası ve sıfır meslek hastalığı hedeflemektedir. Bu konularda da Faaliyet Rapor yanı sıra, Sürdürülebilirlik Raporu da incelenerek bilgi alınabilir. Şirketimiz Sürdürülebilirlik Raporlarına www.tofas.com.tr adresinden ulaşılabilir.

4.4. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk Gerek Fabrikamızın bulunduğu bölge ve gerekse, genel olarak kamuya yönelik sosyal çalışmalar çerçevesinde kurumsal sosyal sorumluluk ve toplum üzerinde etki kriterlerine göre faaliyetler düzenlenir, tatbik ve takip edilir. Bu bağlamda, dönem içinde yapılan çalışmalara ilişkin Faaliyet Raporu içinde gerekli husus ve ayrıntılı bilgiler mevcuttur. Ayrıca, intranet ortamında (tofasweb) ve basılı olarak periyodik yayımlanan Tofaş Gazetesi’nde değişik haberler ve bilgiler yanı sıra, kurumsal faaliyetlerden, bireysel aktivitelere kadar, sosyal çalışmalarımız hakkında yayınlara da yer verilmektedir. Ayrıca, değişik basılı eserlerin de sponsorlukları yanı sıra, sosyal sorumluluk kapsamındaki Koç Topluluğu çalışmalarına ve/veya sosyal amaçlı dernek, vakıf ve kuruluşların etkinliklerine de sponsor olarak destek sağlanır.

Bu kapsamda, eğitimden, spora, kültür faaliyetlerinden, sanata kadar projelere katkı sağlanmaktadır. Bu çerçevede, Fiat Laboratuvarı, Yüksek Lisans Programı, Tofaş Fen Lisesi, Tofaş Spor Kulübü, Tofaş Basketbol Okulları, Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi, Pamukkale Hierapolis Kazıları ve Küçükyalı Arkeopark Kazıları Sponsorluğu bu çalışmalar arasında yer almaktadır.

Söz konusu, sosyal sorumluluk çalışmalarında ve sponsorluk faaliyetlerinde farkındalık ve bilinilirlik sağlayacak etkinlikler ile “sürdürülebilirlik perspektifi” önem arz etmektedir. Özellikle Sürdürülebilirlik Politikası bu yönde büyük bir öneme sahiptir. Bu eksende, Şirket Faaliyet Raporu yanı sıra, Sürdürülebilirlik Raporu’nun da incelenmesi veya kurumsal web sitemizden bilgi alınması mümkündür.

Dönem içinde çevreye zarardan dolayı hiç bir aleyhte bildirim söz konusu olmayıp, başta çevresel etki değerlendirme raporları olmak üzere faaliyetlerimizle ilgili kayıtlar mevcuttur. Kalite ve verimlilik standartlarının sağlanması yönünde mevcut ve ilave alınan ISO belgeleri yanı sıra, çevreye duyarlılık politikaları kapsamında etkin uygulamalar hayata geçirilmekte ve paydaşlarımızın bilgilendirilmesi sağlanmaktadır. Ayrıca, kapsamlı olarak Kurumsal Sosyal Sorumluluk projeleri ile çevrenin korunması, enerji yönetimi ve iklim değişikliğine yönelik hassasiyet ve çalışmalara azami önem verilmektedir. Bu faaliyetlere ilişkin hususlar Şirketimizce sürdürülmekte ve kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır. 2015 yılında TEGEP düzenlenen “Öğrenme ve Gelişim Ödülleri” kapsamında “Sosyal Sorumluluk” kategorisinde “Fiat Laboratuvarları ‑ Fiat Teknik Eğitim Programı” ile Şirketimiz ödüle layık görülmüştür.



78

Gene 2015 yılında Tofaş, “7 Adımda Proaktif Karbon ve Enerji Yönetimi” projesi ile Sürdürülebilirlik Akademisi tarafından, ‘Karbon ve Enerji Yönetimi’ kategorisinde “Sürdürülebilir Yeşil İş Ödülü”ne de layık görülmüştür.

Bu bağlamda, CDP (Karbon Saydamlık Projesi) bünyesinde 2014 İklim Değişikliği Raporlaması neticesinde, CDP’nin Global Listesinde A bandında yer alan 187 kuruluş arasına giren ilk Türk şirketi olma başarısı elde edilmiş olup, ayrıca 2014 yılında Borsa İstanbul (BİST) bünyesinde oluşturulan Sürdürülebilirlik Endeksi’ne de giren ilk otomotiv şirketi olma başarısı gösterilmiştir. 2015 yılında da hem CDP bünyesinde raporlama faaliyetine devam etmiş, hem de Sürdürülebilirlik Endeksi kriterlerine uyumunu devam ettirmek suretiyle, endekste yer almayı sürdürmüştür. Çevre ve enerji politikasından, sürdürülebilir üretim ve yeşil ürün kavramlarına bu duyarlılıkla yer verilmiştir.

Şirket genel anlamda etik kurallara uyulması ve uygulanması yönünde gerekli çalışmaları yapmaktadır. Bu hususta yukarıdaki ilgili alt kısımlarda ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir. Mevzuat ve düzenlemeler ile uygulamalar bütünü içinde genel kabul görmüş etik kurallara uyulur. Ayrıca, Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında etik kurallar yazılı hale getirilmiş olup, Şirketimiz “Personel Yönetmeliği” içinde “Tofaş İş Ahlakı İlkeleri” olarak yer verilmek suretiyle kamuya açık hale getirilmiştir. Şirket pay sahipleriyle ilişkiler, kamunun aydınlatılması, Şirket çalışanları ve menfaat sahipleri ile Yönetim Kurulu’nun çalışmaları etik kurallara uygun olarak takip edilmektedir. Bu bağlamda, Bilgilendirme Politikası çerçevesinde yapılacak yeni düzenlemeler oldukça, başta tüm paydaşlar olmak üzere, kamuoyuna bilgilendirme ve açıklamalar yapılarak, duyurulur.

Söz konusu “Tofaş İş Ahlakı İlkeleri”ne “Tofaş Etik Kuralları” olarak kurumsal internet sitemizde de yer verilmiştir. Şirket Kurumsal Politikaları kapsamında yukarıdaki ilgili alt başlıkta da yer verildiği gibi, bir Etik Kurul oluşturulmuştur. Ayrıca, daha önce yenilenen “Etik Davranış Kuralları ve Uygulama Prensipleri” yayınlanmış olup, tüm kademelerde görev yapan Tofaş çalışanlarına dağıtılmak suretiyle, gerekli bilgilendirmeler periyodik olarak da yapılmaktadır.

Tofaş Etik Kuralları tüm Tofaş çalışanlarını, Yönetim Kurulu Üyelerini, Hissedarlarını, İştiraklerini, Bayilerini ve Tedarikçilerini kısaca tüm Tofaşlıları kapsar.

Tüm Tofaşlılar’dan Tofaş Etik Kuralları’na uymaları beklenir. Tofaşlılar, Tofaş Etik Kuralları’na uymakla yükümlüdürler.

Tofaş’ta iş ilişkilerinde, dil, ırk, cin‑siyet, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ile benzeri sebeplere dayalı hiç bir ayrım yapılmaz. İşin ris ki, çalışanın güvenliği, yasal zorunluluklar gibi işin niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılmadıkça, iş sözleşmesinin yapılmasın da, şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona erdirilmesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlemler yapılmaz. Aynı veya eşit değerde bir iş için cinsiyet nedeniyle daha düşük ücret kararlaştırılmaz. İşe alım, görevlendirme ve yükselme dil, din, cinsiyet, ırk, vb. konularda ayrımcılık yapılmaksızın, objektif performans kriterleri aracılığıyla yapılır.

Tofaş, başta çalışanlarımız olmak üzere yarattığımız değer zincirinde‑ki diğer tüm paydaşlarımız nezdinde insan haklarına saygılı ve duyarlı uygulamaları yaygın ve etkin bir hale getirmeye çalışır. Konu hakkındaki bu anlayışımızın bir so nucu olarak Tofaş’ta

kesinlikle çocuk işçi çalıştırılmamakta; zorla/zorunlu tutarak çalıştırma uygulaması bulunma maktadır.

Evrensel insan haklarına ve uygulamaları na verdiğimiz önem, Tofaş Etik Davranış Kuralları’nın 1. maddesinde yer alan “İnsan haklarına, Anayasal örgütlenme ve Toplu Sözleşme haklarına saygılıdır.“ ilkesi ile desteklenmektedir.

Ortağımız Koç Holding tarafından imzalanmış ve şirketleri bazında tatbik ve takibinde, denetiminde ve raporlamalarında geçerli bulunan, “Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi” ile belirlenmiş ilkelere uy gun olarak hareket etmek, “çalışanlarımız, bayilerimiz, tedarikçilerimiz ve yetkili ser‑vislerimiz ile kurumsal vatandaşlık örneği göstermek” ilkesi kapsamında benimsenmiştir.

Konu ile ilgili çalışmalar önceki yıllarda da olduğu gibi 2015 yılı içinde de gereken hassasiyetle sürdürülmüştür.

BÖLÜM V - YÖNETİM KURULU

5.1. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’luk görevleri ayrı kişiler tarafından yerine getirilmektedir. Şirket CEO’su aynı zamanda Yönetim Kurulu üyesi olup, icracı üye statüsündedir. Diğer Yönetim Kurulu üyelerimiz, Şirketimizde icrai görevleri bulunmadığından, SPK Kurumsal Yönetim İlkelerinde yapılan tanımlamaya göre icracı üye statüsünde değillerdir. Yönetim Kurulu üyelerinin şirket işleri için gereken zamanı ayırmalarına özen gösterilmekte olup, şirket dışında başka görev veya görevler almasına ilişkin bir sınırlandırma bulunmamaktadır. Özellikle bağımsız üyelerin iş deneyimleri ve sektörel tecrübelerinin Yönetim Kurulu’na önemli katkısı dolayısıyla böyle bir sınırlandırmaya

79


ihtiyaç duyulmamaktadır. Genel kurul öncesinde üyelerin özgeçmişleri ile birlikte, şirket dışında yürüttüğü görevler de pay sahiplerinin bilgisine sunulur.

Şirketimizde Aday Gösterme Komitesi’nin görevleri, Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından yerine getirilmektedir.

Kurumsal Yönetim Komitesi’ne 2014 yılı için sunulan bağımsız üye adayı sayısı 2 olup, bu kişilerin kimlik bilgileri, adaylık beyanları ve özgeçmişleri, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin 27.01.2014 tarihli toplantısı ile, Yönetim Kurulu’nun 27.01.2014 tarihli ve 2014/1 sayılı toplantısında değerlendirilerek, tamamının bağımsız üye adayı olarak belirlenmelerine karar verilmiştir. Bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinin tamamı bağımsızlık beyanlarını Kurumsal Yönetim Komitesi’ne sunmuş olup, Tebliğ’in 5. maddesinin altıncı bendinde yer aldığı üzere, 4.3.6 numaralı zorunlu ilkenin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen “Gelir Vergisi Kanunu’na göre Türkiye’de yerleşik sayılması” kriteri için, “bağımsız üyelerden en az yarısının sağlaması yeterlidir”, düzenlemesine uygun olarak Yönetim Kurulu bağımsız üye adayları olarak Sn. Gökçe Bayındır ve Sn. Libero Milone belirlenmiş ve Tebliğ’in 4.3.7. no’lu maddesi kapsamında 27.01.2014 tarihi itibariyle Sermaye Piyasası Kurulu’na müracaat edilmiştir. Sermaye Piyasası Kurulu’nun 17.02.2014 tarih ve 5/136 sayılı Kurul Kararı ile Yönetim Kurulu bağımsız üye adayları için gerekli uygunluk görüşü alınmış ve müteakip 28.03.2014 tarihli Genel Kurul Toplantısında 3 yıl müddetle seçilmeleri onaylanmıştır.

2015 yılı faaliyet dönemi itibariyle bağımsızlığı ortadan kaldıran herhangi bir durum ortaya çıkmamıştır.

Bağımsız Yönetim Kurulu üyesi Sn. Gökçe Bayındır’ın Bağımsızlık Beyanı aşağıda yer almaktadır;

TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (Şirket) Yönetim Kurulunda, Şirket Esas Sözleşmesi ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından ilan edilen II‑17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği’nde belirlenen kriterler çerçevesinde, “Bağımsız Üye” olarak görev yapmaya aday olduğumu, bu kapsamda;

a) Şirket, şirketin yönetim kontrolü ya da önemli derecede etki sahibi olduğu ortaklıklar ile şirketin yönetim kontrolünü elinde bulunduran veya şirkette önemli derecede etki sahibi olan ortaklar ve bu ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu tüzel kişiler ile kendim, eşim ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarım arasında; son beş yıl içinde önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda istihdam ilişkisinin bulunmadığını, sermaye veya oy haklarının veya imtiyazlı payların %5 inden fazlasına birlikte veya tek başına sahip olunmadığını ya da önemli nitelikte ticari ilişkinin kurulmadığını,

b) Son beş yıl içerisinde, başta şirketin denetimi (vergi denetimi, kanuni denetim, iç denetim de dahil), derecelendirilmesi ve danışmanlığı olmak üzere, yapılan anlaşmalar çerçevesinde şirketin önemli ölçüde hizmet veya ürün satın aldığı veya sattığı şirketlerde, hizmet veya ürün satın alındığı veya satıldığı dönemlerde, ortak (%5 ve üzeri), önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda çalışan veya yönetim kurulu üyesi olmadığımı,

c) Bağımsız yönetim kurulu üyesi olmam sebebiyle üstleneceğim görevleri gereği gibi yerine getirecek mesleki eğitim, bilgi ve tecrübeye sahip olduğumu,

ç) Bağlı olduğum mevzuata uygun olması şartıyla, üniversite öğretim üyeliği hariç, üye olarak seçildikten sonra kamu kurum ve kuruluşlarında tam zamanlı çalışmayacağımı,

d) 31/12/1960 tarihli ve v19/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu (GVK)’na göre Türkiye’de yerleşmiş sayıldığımı,

e) Şirket faaliyetlerine olumlu katkılarda bulunabileceğimi, şirket ile pay sahipleri arasındaki çıkar çatışmalarında tarafsızlığımı koruyabileceğimi, menfaat sahiplerinin haklarını dikkate alarak özgürce karar verebilecek güçlü etik standartlara, mesleki itibara ve tecrübeye sahip olduğumu,

f) Şirket faaliyetlerinin işleyişini takip edebilecek ve üstlendiğim görevlerin gereklerini tam olarak yerine getirebilecek ölçüde şirket işlerine zaman ayırabiliyor olduğumu,

g) Şirketin yönetim kurulunda son on yıl içerisinde altı yıldan fazla yönetim kurulu üyeliği yapmamış olduğumu,

ğ) Şirketin veya şirketin yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu şirketlerin üçten fazlasında ve toplamda borsada işlem gören şirketlerin beşten fazlasında bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak görev almadığımı,

h) Yönetim Kurulu üyesi olarak seçilen tüzel kişi adına tescil ve ilan edilmediğimi,

beyan ederim.



80

Bağımsız Yönetim Kurulu üyesi Sn. Libero Milone’nin Bağımsız Beyanı aşağıda yer almaktadır;

TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (Şirket) Yönetim Kurulunda, Şirket Esas Sözleşmesi ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından ilan edilen II‑17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği’nde belirlenen kriterler çerçevesinde, “Bağımsız Üye” olarak görev yapmaya aday olduğumu, bu kapsamda;

a) Şirket, şirketin yönetim kontrolü ya da önemli derecede etki sahibi olduğu ortaklıklar ile şirketin yönetim kontrolünü elinde bulunduran veya şirkette önemli derecede etki sahibi olan ortaklar ve bu ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu tüzel kişiler ile kendim, eşim ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarım arasında; son beş yıl içinde önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda istihdam ilişkisinin bulunmadığını, sermaye veya oy haklarının veya imtiyazlı payların %5 inden fazlasına birlikte veya tek başına sahip olunmadığını ya da önemli nitelikte ticari ilişkinin kurulmadığını,

b) Son beş yıl içerisinde, başta şirketin denetimi (vergi denetimi, kanuni denetim, iç denetim de dahil), derecelendirilmesi ve danışmanlığı olmak üzere, yapılan anlaşmalar çerçevesinde şirketin önemli ölçüde hizmet veya ürün satın aldığı veya sattığı şirketlerde, hizmet veya ürün satın alındığı veya satıldığı dönemlerde, ortak (%5 ve üzeri), önemli görev ve sorumluluklar üstlenecek yönetici pozisyonunda çalışan veya yönetim kurulu üyesi olmadığımı,

c) Bağımsız yönetim kurulu üyesi olmam sebebiyle üstleneceğim görevleri gereği gibi yerine getirecek mesleki eğitim, bilgi ve tecrübeye sahip olduğumu,

ç) Bağlı olduğum mevzuata uygun olması şartıyla, üniversite öğretim üyeliği hariç, üye olarak seçildikten sonra kamu kurum ve kuruluşlarında tam zamanlı çalışmayacağımı,

d) Şirket faaliyetlerine olumlu katkılarda bulunabileceğimi, şirket ile pay sahipleri arasındaki çıkar çatışmalarında tarafsızlığımı koruyabileceğimi, menfaat sahiplerinin haklarını dikkate alarak özgürce karar verebilecek güçlü etik standartlara, mesleki itibara ve tecrübeye sahip olduğumu,

e) Şirket faaliyetlerinin işleyişini takip edebilecek ve üstlendiğim görevlerin gereklerini tam olarak yerine getirebilecek ölçüde şirket işlerine zaman ayırabiliyor olduğumu,

f) Şirketin yönetim kurulunda son on yıl içerisinde altı yıldan fazla yönetim kurulu üyeliği yapmamış olduğumu,

g) Şirketin veya şirketin yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu şirketlerin üçten fazlasında ve toplamda borsada işlem gören şirketlerin beşten fazlasında bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak görev almadığımı,

ğ) Yönetim Kurulu üyesi olarak seçilen tüzel kişi adına tescil ve ilan edilmediğimi,

beyan ederim.

Dönem sonu itibariyle, Şirketimiz Yönetim Kurulu Üyelerimiz hakkında özet bilgiler ve görevleri aşağıdaki gibidir. Daha önce Şirketimiz CEO’su ve Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yapan Sn. Kamil Başaran’ın yerine, Şirketimiz CEO’luğuna ve Yönetim Kurulu Üyeliği’ne 13.01.2015 tarih ve 2015/1 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile Sn. Cengiz Eroldu atanmıştır. Daha sonra dönem içinde, 01.03.2015 tarih ve 2015/11 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile, Sn. Osman Turgay Durak’ın yerine Sn. Levent Çakıroğlu ile, en son, 18.02.2016 tarih ve 2016/4 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile Sn. Ali Aydın Pandır’ın yerine Sn. Giorgio Fossati Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır. Yönetim Kurulu Başkanımız Sn. Mustafa Vehbi Koç, üzücü bir şekilde aramızdan ayrılarak, 21.01.2016 tarihinde vefat etmiştir.

Mevcut Yönetim Kurulu Üyeleri ve Şirket CEO’sunun özgeçmişlerine Faaliyet Raporumuzun ilgili bölümünde yer verilmiştir.

81



Adı Soyadı Cinsiyeti Görevi Mesleği

Son 5 Yılda Ortaklıkta Üstlendiği Görevler

Son Durum İtibariyle

Ortaklık Dışında Aldığı Görevler

Ortaklıktaki Sermaye Payı

(%)

Temsil Ettiği Pay

Grubu

Bağımsız Yönetim Kurulu

Üyesi Olup Olmadığı

Yer Aldığı Komiteler ve

Görevi

Mustafa Vehbi KOÇ Erkek Yönetim Kurulu Başkanı Yöneticilik Yönetim Kurulu

Başkanlığı

Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu

Başkanı0.0389 A Grubu Bağımsız Üye

Değil ‑

Sergio MARCHIONNE Erkek

Yönetim Kurulu Başkan

YardımcısıYöneticilik

Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı

Fiat Industrial S.p.A. Yönetim

Kurulu Başkanı; Chrysler Group

CEO’su ve Yönetim Kurulu

Başkanı

‑ D Grubu Bağımsız Üye Değil ‑

Cengiz EROLDU ErkekYönetim

Kurulu Üyesi ve CEO

Yöneticilik Mali Direktörlük ‑ ‑ D Grubu Bağımsız Üye Değil ‑

Temel Kamil ATAY Erkek Yönetim Kurulu Üyesi Yöneticilik Yönetim Kurulu

Üyeliği

Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Vekili

‑ A Grubu Bağımsız Üye Değil ‑

Levent ÇAKIROĞLU Erkek Yönetim Kurulu Üyesi Yöneticilik ‑ Koç Holding A.Ş.

CEO’su ‑ A Grubu Bağımsız Üye Değil ‑

Alfredo ALTAVILLA Erkek Yönetim Kurulu Üyesi Yöneticilik Yönetim Kurulu

Üyeliği

Fiat Group S.p.A. EMEA CEO’su; Fiat İş Geliştirme

Başkanı

‑ D Grubu Bağımsız Üye Değil

Kurumsal Yönetim

Komitesi ‑ Üye

İsmail Cenk ÇİMEN Erkek Yönetim Kurulu Üyesi Yöneticilik Yönetim Kurulu

Üyeliği

Koç Holding A.Ş. Otomotiv Grubu

Başkanı‑ A Grubu Bağımsız Üye

Değil

Kurumsal Yönetim

Komitesi ‑ Üye; Riskin Erken

Saptanması ve Risk Yönetim

Komitesi ‑ Üye

Kudret ÖNEN Erkek Yönetim Kurulu Üyesi Yöneticilik Yönetim Kurulu

Üyeliği

Koç Holding A.Ş. Savunma Sanayi. Diğer Otomotiv ve Bilgi Grubu

Başkanı

‑ A Grubu Bağımsız Üye Değil ‑

Giorgio FOSSATI Erkek Yönetim Kurulu Üyesi Yöneticilik ‑

Fiat Chrysler Automobiles N.V. Kurumsal Genel Danışmanı; FCA

EMEA Genel Danışmanı

‑ D Grubu Bağımsız Üye Değil

Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim

Komitesi ‑ Üye

Scott Richard GARBERDING Erkek Yönetim

Kurulu Üyesi Yöneticilik ‑

Fiat Chrysler Group Satınalma Başkanı ve Grup

İcra Kurulu Üyesi

‑ D Grubu Bağımsız Üye Değil ‑

Gökçe BAYINDIR ErkekBağımsız Yönetim

Kurulu ÜyesiYöneticilik


Üyeliği

Tüpraş A.Ş. Bağımsız


‑ A Grubu Bağımsız Üye

Denetim Komitesi ‑ Başkan; Kurumsal Yönetim

Komitesi ‑ Üye; Riskin Erken

Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi ‑

Başkan

Libero MILONE ErkekBağımsız Yönetim

Kurulu ÜyesiYöneticilik


Üyeliği

Falck Renewables

S.p.A ve Paltrona Frau

Grubu Bağımsız Yönetim Kurulu

Üyesi

‑ D Grubu Bağımsız Üye

Denetim Komitesi ‑ Üye,

Kurumsal Yönetim Komitesi ‑ Başkan;

Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim

Komitesi ‑ Üye


82

Yönetim Kurulumuz nezdinde bilgi birikimi, tecrübe ve görüş açısı bakımından çeşitliliğin sağlanmasının Şirket’in faaliyetlerine ve Yönetim Kurulu’nun etkin çalışmasına olumlu katkı sağlayacağı öngörülmektedir. Ayrıca, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nden 4.3.9. no’lu ilke bu kapsamda ele alınmaktadır. Yönetim Kurulu’nda farklı görüşlerin temsil edilmesinin sağlanmasının da bir aracı olan kadın Yönetim Kurulu üyeleri için bir hedef oran ve politika belirlenmesi yönünde ise değerlendirme çalışmalarımız devam etmektedir.

5.2. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları

Yönetim Kurulu Kararlarına ilişkin konu başlığı veya gündemler, periyodik olarak veya ortaya çıkan gerekler çerçevesinde düzenlenerek hazırlanmaktadır. Ortaya çıkan ihtiyaçlara bağlı olarak Yönetim Kurulu Toplantı sayısı değişiklik gösterebilmektedir.

2015 yılında Yönetim Kurulu toplantı ve karar sayısı 23 olarak gerçekleşmiş olup, kararlara ilişkin toplantı tutanakları gerekli şekilde kayıt altına alınmıştır.

Toplantıya katılım ve çağrılar, esas itibariyle bir program dahilinde ve Şirket işleri gerek gösterdikçe yapılır ve Yönetim Kurulu toplantıları düzenlenir. Toplantı Kararlarında eğer farklı oy söz konusu ise kararda söz konusu şerh düşülür. Karar alınmasında varsa, sorulan soru ve açıklamalara yer verilmektedir. Yönetim Kurulu kararları, tüm üyelerin salt çoğunluğunun katılımı ve olumlu oyu ile sağlanır (Esas Sözleşme’nin 10. maddesi çerçevesinde uygulanır). Sermaye Piyasası Kurulu’nun Kurumsal Yönetim İlkeleri ile getirilen zorunluluklar saklıdır.

TTK’ya uygun olarak, ağırlıklı oy veya veto hakkı söz konusu değildir. Ayrıca, Esas Sözleşme’nin 10. ve 11. maddelerinde Yönetim Kurulu’nun seçimi, yapısı, karar nisabı ve görev süresi gibi hususlar ile, Yönetim Kurulu’nun görev bölüşümü, temsil ve yönetimin devri konuları düzenlenmiştir. Bütün Yönetim Kurulu Kararları, yukarıda da belirtildiği gibi, tüm üyelerin salt çoğunluğunun katılımı ve olumlu oyu ile sağlanır. Şu kadar ki; Esas Sözleşme’nin 10. maddesi kapsamında, bu nisabın sağlanmasında A Grubu hisseleri temsilen bağımsız nitelikte olmayan en az 2 üyenin ve D Grubu hisseleri temsilen bağımsız nitelikte olmayan en az 2 üyenin katılımı ve olumlu oyu şarttır. Bağımsız üyelerin katılımı ve olumlu oyunu gerektiren kararlar açısından Esas Sözleşme’nin 15. maddesi hükmü saklıdır.

Şirket Esas Sözleşmesi’nin 11. maddesinde “Yönetim Kurulu Görev Bölümü, Temsil ve Yönetimin Devri”ne ilişkin hususlara yer verilmiştir. Ayrıca, Esas Sözleşme’nin ilgili maddelerinde gerekli düzenlemeler öngörülmüştür. Şirketin temsil ve ilzamına ilişkin esas olarak Türk Ticaret Kanunu hükümlerine ve mevzuata göre Şirket Yönetimi belirlenir ve yetkilerini yasal düzenlemeler kapsamında icra eder. Şirket Yönetim Kurulu üyeleri ve yöneticilerin yetki ve sorumlulukları bu doğrultuda yasal mevzuat, Sermaye Piyasası düzenlemeleri ve Esas Sözleşme hükümlerinde yer almaktadır.

Yönetim Kurulu’na aday gösterme ve gösterilecek adayların, seçim ve atanmalarına ilişkin prosedürel süreç, Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından yürütülür. Şirketimiz Yönetim Kurulu üyeleri ve üst düzey yöneticilerimiz için, Koç Holding ve Fiat Auto tarafından A Grubu ve D Grubunu temsilen ayrı ayrı “Yönetici Sorumluluk Sigortası” bulunmaktadır.

Yönetim Kurulu Şirketin faaliyetlerini gözetirken çıkar çatışması doğma olasılığının olup olmadığını ve varsa söz konusu çıkar çatışmasının şirket açısından sonuçlarını değerlendirmekte ve Şirket’in çıkarlarına en uygun şekilde hareket edilmesi için gereken kararları almaktadır. Ayrıca, ilişkili taraf işlemlerinde de düzenlemelere uyumun sağlanması yanı sıra, Yönetim Kurulu tarafından olası suiistimal riskleri değerlendirilmekte ve ilişkili taraf işlemleri titizlikle ele alınmaktadır.

5.3. Yönetim Kurulu Bünyesinde Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı

Şirket Esas Sözleşmesi’nin 11. maddesi gereğince, Yönetim Kurulu’nun A Grubunun ve D grubunun 2’şer üyesinden olmak üzere 4 kişiden müteşekkil bir İcra Komitesi icap ettiği takdirde oluşturulabilir. Yönetim Kurulu toplantılarının ara devresinde gerekli işlemlerin yürütülmesi için teşkil edilebilir ve gerektiğinde Yönetim Kurulu içinden görevlendirilecek üyelerden oluşturulabilir.

SPK’nın ilgili Tebliği doğrultusunda 2003 yılından bu yana, finansal konuların takibi, periyodik mali tablo ve dipnotlarının incelenmesi, Kurumsal Yönetim İlkelerinde belirtildiği çerçevede gerekli çalışmaların yapılması ve Bağımsız Denetim Raporu’nun incelenmesi suretiyle, mevcut bilgilere dayanarak mali sonuçlara ilişkin görüş ve teklifini Yönetim Kurulu’na sunmak ve iç denetim sürecini kontrol etmek üzere, Denetimden Sorumlu Komite oluşturulmuş olup, SPK’nın II‑17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği doğrultusunda, bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinden teşekkül edecek şekilde faaliyetlerini sürdürmektedir. 2012 yılında Denetim Komitesi çalışma esasları tekrar belirlenmek suretiyle,

83


kamuoyunun bilgisine sunulmuştur.Söz konusu Denetim Komitesi Yönetim Kurulu’nun 11.04.2014 tarih ve 2014/12 sayılı Kararı ile yeniden belirlenmiş olup, dönem sonu itibariyle Komite’de, Sn. Gökçe Bayındır (Başkan ‑ Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi) ve Sn. Libero Milone (Üye ‑ Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi) yer almaktadır.

Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında, Kurumsal Yönetim Komitesi de 2008 yılı itibariyle oluşturulmuştur. Bu konuda, Kurumsal Yönetim İlkeleri ve ilgili mevzuat dahilinde SPK’ce yayımlanan düzenlemeler ile Şirketin Kurumsal Yönetim uygulamalarına yönelik faaliyetler doğrultusunda öngörülen bir düzenleme yapılmak suretiyle, Kurumsal Yönetimden Sorumlu Komite çalışmaya başlamıştır. Şirketin Kurumsal Yönetim İlkelerine uyumu bizzat Yönetim Kurulu’nca da takip edilmekte olup, 2012 yılında Kurumsal Yönetim Komitesi çalışma esasları yeniden belirlenerek, kamuoyunun bilgisine sunulmuştur.

Söz konusu Kurumsal Yönetim Komitesi, Yönetim Kurulu’nun 11.04.2014 tarih ve 2014/12 sayılı Kararı ile yeniden belirlenmiş, müteakip SPK’nın II‑17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği doğrultusunda, 27.06.2014 tarih ve 2014/15 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile mevcut üyelerin yanı sıra, ilgili Tebliğ’in 11. Maddesi kapsamında, Şirket Mali Direktörü (CFO) Sn. Cengiz Eroldu’nun atanmasına karar verilmiştir. Ancak, Sn. Cengiz Eroldu’nun CEO olarak atanmasını müteakip, 15.04.2015 tarih ve 2015/13 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile Sn. Eroldu’dan boşalan Mali Direktörlük (CFO) görevine Sn. Stefano Reganzani atanmış olup, aynı Karar çerçevesinde Kurumsal Yönetim Komitesi üyeliğine de Sn. Reganzani atanmıştır. Dönem

sonu itibariyle, Komitesi bünyesinde, Sn. Libero Milone (Başkan ‑ Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi), Sn. Gökçe Bayındır (Üye ‑ Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi), Sn. İsmail Cenk Çimen (Üye ‑ Yönetim Kurulu Üyesi), Sn. Alfredo Altavilla (Üye ‑ Yönetim Kurulu Üyesi) ve Sn. Stefano Reganzani (CFO) yer almaktadır.

Bu Komitelere ilaveten, 01.07.2012 itibariyle yürürlüğe giren yeni Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili amir hükmü doğrultusunda, Yönetim Kurulu bünyesindeki Komitelerin etkin çalışmasını sağlamak amacıyla, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi ve ayrıca, Şirketin iç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi konularında çalışmalarını tatbik ve takip etmek amacıyla, Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi kurularak, 2012 itibariyle çalışma esasları belirlenmiş ve kamuoyunun bilgisine sunulmuştur.

Söz konusu Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi, Yönetim Kurulu’nun 11.04.2014 tarih ve 2014/12 sayılı Kararı ile yeniden belirlenmiş, müteakip, 18.02.2016 tarih ve 2016/4 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile Yönetim Kurulu üyesi Sn. Ali Aydın Pandır’ın yerine Sn. Giorgio Fossati atanmış olup, aynı Karar kapsamında, Sn. Pandır’dan boşalan Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi üyeliğine de Sn. Fossati atanmıştır. Dönem sonu itibariyle, Sn. Gökçe Bayındır (Başkan ‑ Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi), Sn. Libero Milone (Üye ‑ Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi), Sn. İsmail Cenk Çimen (Üye ‑ Yönetim Kurulu Üyesi) ve Sn. Giorgio Fossati (Üye ‑ Yönetim Kurulu Üyesi) yer almaktadır.

Söz konusu Komitelerin Başkanları, Kurumsal Yönetim İlkeleri Tebliği hükümleri doğrultusunda Bağımsız Yönetim Kurulu üyeleri arasından seçilir. Her Komitede, her iki Bağımsız Üye de yer almaktadır. Kurumsal Yönetim Komitesi üyesi Sn. İsmail Cenk Çimen, aynı zamanda Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi üyesidir. Söz konusu Komitelerin koordinasyonu için bahsi geçen Yönetim Kurulu üyemiz her iki Komitenin de üyesi durumundadır.

Gerek Denetim Komitesi, gerek Kurumsal Yönetim Komitesi ve gerekse Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi, mevzuatın belirlediği ilkeler dairesinde periyodik olarak veya gerek görülen hallerde toplanır. Bu amaçla belirlenen çalışma esaslarına uygun olarak, periyodik toplantıların haricinde gündemli toplantılar yapılabilir. Bu doğrultuda, 2015 yılı içerisinde, Denetim Komitesi 5 kez, Kurumsal Yönetim Komitesi de 5 kez toplanmıştır. Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi ise 6 kez toplanmıştır.

Söz konusu Komitelerde yapılan çalışmalar ve hazırlanan raporlar görev dağılımına göre, Yönetim Kurulu’na sunulur. Gerek duyulduğunda, Yönetim Kurulu üyesi olmayan, konusunda uzman kişiler veya ilgili yöneticiler Komite çalışmalarına davet edilebilirler. Ayrıca, ihtiyaca göre yeterli tecrübe ve bilgi sahibi kişilerden oluşacak alt çalışma grupları oluşturulabilir. Komiteler sorumlulukları dahilinde hareket eder ve Yönetim Kurulu’na görüş ve önerilerde bulunur. Nihai karar Yönetim Kurulu tarafından verilir. Yönetim Kurulu, Komitelerin etkinliğine ilişkin bilgi edinmiş ve olumlu kanaat beyan etmiştir.



84

5.4. Risk Yönetim ve İç Kontrol Mekanizması

Şirketin finansal, yönetsel ve üretim faaliyetlerine bağlı olarak bir risk yönetimi öngörülmüş ve iç kontrol organizasyonu yapılmış olup, ilgili Sermaye Piyasası mevzuatı ve düzenlemeleri doğrultusunda iç denetimin işleyişi ve etkinliği takip edilmektedir.

İç kontrol sistemi ve iç denetimin sağlıklı olarak işleyişinden Yönetim Kurulu sorumlu olup, Yönetim Kurulu Üyesi ve Şirket CEO’su Yönetim Kurulu adına gerekli koordinasyonu temin eder. İç kontrol sistemi, iç denetim ve risk yönetiminin sağlıklı olarak işleyip, işlemediğine dair hususlar Denetim Komitesi yanı sıra Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi tarafından takip edilerek, beyan edilir ve Yönetim Kurulu’na sunulur.

Bu doğrultuda, Yönetim Kurulu’nca kurumsal risk yönetimi ve iç kontrol sistemleri oluşturulmuş ve etkinliği ilgili Komiteler bünyesinde eşgüdümle yönlendirilmektedir. İç kontrol Sistemi ve İç Denetim süreci öncelikle Denetim Komitesi uhdesinde takip edilerek, gözetilir ve ayrıca etkinliği açısından Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetimi Komitesi tarafından da ilgili sistemin kurumsal risk yönetimi ile bir arada ele alınmasına özen gösterilir.

Risk Yönetim Politikası doğrultusunda, Şirketin risk yönetimi yasal düzenlemelere ve mevzuata uygun olarak Yönetim Kurulu’na raporlama yapılmak üzere organize edilmiş olup, bu çerçevede temeli; “şirket varlıklarının ve değerlerinin korunması”, “ticari, finansal ve operasyonel güvenin sağlanması”

ve bunların yanı sıra, “kurumsal risk yönetiminde sürdürülebilirlik” esaslarına dayanmaktadır. Bunlara ilaveten Şirket Yönetimi, kurumsal risk yönetimi ve iç denetim faaliyetlerinin gerektirdiği tüm tedbirlerin alınmasından ve uygulanmasından, finansal, ticari, operasyonel ve organizasyonel olarak görevli ve sorumludur.

2015 yıl sonu itibariyle, Şirketin iç kontrol sistemi ve iç denetim faaliyetleri ile kurumsal risk yönetimi ve finansal ve operasyonal riskler ve öngörülebilir potansiyel risklere karşı gerekli proaktif tedbirlerin alındığına dair, Şirketin iç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi konularda, yasal mevzuatın gerektirdiği sorumlulukları yerine getirdiğine dair değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca, Şirket faaliyet ve hizmetlerinin etkin, güvenilir ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesi, muhasebe ve mali raporlama sisteminden sağlanan bilgilerin bütünlüğü, tutarlılığı, zamanında elde edilebilirliği ve güvenliğini sağlamak amacıyla yapılan iç kontrollerin etkinliği, yeterliliği ve uygunluğu ile, konsolide finansal tabloların hazırlanması süreci ile ilgili olarak, iç kontrol, iç denetim ve risk yönetim konularında yasal mevzuatın gerektirdiği sorumlulukları yerine getirdiğine dair değerlendirmeler yapılmış, söz konusu çalışmalara ve süreçlere ilişkin bugüne kadar herhangi bir önemli sorun olmadığı ve ayrıca, kurumsal risk ve iç kontrol sistemlerinin çalışmaları ve iyi işlediğine dair olumlu kanaate ilişkin konuyla ilgili kayıtların tutulduğu ve önemli bir olaya rastlanmadığı beyan edilmiştir.

İç Denetimden sorumlu Birim, aynı zamanda Yönetim Kurulu Üyesi de olan Şirket CEO’suna doğrudan raporlama yapmaktadır. İlgili Birim tarafından süreçler incelenerek, mevcut ve muhtemel riskler ve bunlara ilişkin çözüm önerileri hazırlanarak rapor edilir. Faaliyetlerle ilgili öngörülebilir riskler değerlendirilmek suretiyle, gerekli bilgi akışı Yönetim Kurulu Üyesi ve Şirket CEO’su tarafından takip edilerek, Denetim Komitesi bünyesinde ve ayrıca ilgili konular Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi’nce de Yönetim Kurulu’na sunulur.

Yönetim Kurulu bu çerçevede, yukarıdaki ilgili bölümlerde de belirtildiği üzere, Denetim Komitesi yanı sıra, risk yönetimi konusunda Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi vasıtasıyla çalışmalar yürütür. Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi, risk yönetim sistemlerinin etkinliğini gözden geçirerek, çalışmalarını ve değerlendirmelerini Yönetim Kurulu’na raporlar. Söz konusu Komite çalışmalarına ilişkin olarak, Faaliyet Raporu’nun “Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi Çalışmaları” kısmında gerekli açıklamalara yer verilmiş olup, ayrıca Bağımsız Denetim tarafından konuyla ilgili değerlendirme ve olumlu görüşün yer aldığı Denetçi Raporu’na da Faaliyet Raporu’nda yer verilmiştir.

5.5. Şirketin Stratejik Hedefleri

Yönetim Kurulu tarafından şirketin stratejik hedefleri oluşturulur, onaylanır ve uygulanır. Yönetim Kurulu şirketin hedeflerine ulaşma derecesini, faaliyetlerini ve geçmiş performansını periyodik olarak gözden geçirmek

85


suretiyle değerlendirmelerde bulunur. Bu bağlamda Yönetim Kurulu stratejik kararlar açısından Şirketin risk, büyüme ve getiri dengesine en uygun şekilde gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayarak, Şirketin çıkarlarını gözeterek, Şirketi sevk ve idare eder.

Şirketimizin stratejik öncelikleri ve hedefleri doğrultusunda misyon, vizyon ve değerleri oluşturulmak suretiyle yayımlanmış olup, öncelikler ve gelişmeler doğrultusunda revize edilerek, yenilenmektedir. Yönetim Kurulu, Şirketin stratejik hedeflerinin tanımlanarak, gerekli kaynakların sağlanması ve risk yönetimi kapsamında yönetimin performansını denetler.

Şirket üst yönetimince hazırlanmış ve Yönetim Kurulu’nun bilgisi dahilinde, misyon, vizyon ve değerlerimizin yanı sıra, Şirketin stratejik hedeflerinin oluşturulması ve uygulanmasına ilişkin öncelikler, üst yönetimce Yönetim Kurulu’na sunulur ve takip edilir. Önceki yıllarda olduğu gibi, 2015 yılı içinde de önceliklere uygun olarak Şirketimizin stratejik kararları uygulamaya geçirilmiştir. Yönetim Kurulu, stratejik hedeflere bağlı olarak, yıllık faaliyetlerin gözden geçirilmesi doğrultusunda geçmiş yıl performansını değerlendirmek suretiyle Üst Yönetimin yeni yıl hedeflerini karşılaştırır ve ilgili konularda kararlar verir.

Yönetim Kurulu, Şirket stratejik hedeflerinin oluşturulması sürecinde Şirket Üst Yönetimince yapılan çalışmaları koordine ederek, onaylanması ve müteakip uygulanması sürecinde aktif olarak sorumluluğunu yerine getirmek suretiyle, Şirketin hedeflerine ulaşma derecesini, faaliyetlerini ve bunları yerine getirirken gösterdiği performansını periyodik olarak gözden geçirir. Bu

doğrultuda oluşturulan sistemin işleyişini, etkinliğini ve sonuçlarının değerlendirilmesini takip ve tatbik eder.

Yönetim Kurulu’nun öngördüğü vizyon, yöntem ve mevzuattan kaynaklanan düzenlemeler doğrultusunda, tüm paydaşlar nezdinde şirketin etkin yönetimini temin etmek üzere Şirket Üst Yönetimi, şirket çalışmalarını azami gayretle yürüterek, Direktörlükler bazında ve Şirket CEO’su nezdinde, gerektiğinde ilgili Yönetim Kurulu Komitelerini bilgilendirmek suretiyle, yasal düzenlemeler ve mevzuata uygun olacak şekilde yönetim organı olarak Yönetim Kurulu’nu stratejik öncelikler ve hedefler kapsamında ve şirket prosedürlerine uygun olarak, periyodik sıklıklarla bilgilendirir.

Söz konusu stratejik çalışmaların etkinliğinin artırılması kadar, sürdürülebilirliği konusunda da Yönetim Kurulu gerekli sorumluluğu gösterir.

5.6. Mali Haklar

Yönetim Kurulu, Şirketin belirlenen ve kamuya açıklanan operasyonel ve finansal performans hedeflerinden sorumludur. Ayrıca, Yönetim Kurulu üyelerinin ve idari sorumluluğu bulunan yöneticilerin ücretlendirme esasları yazılı hale getirilmek suretiyle, Genel Kurul toplantısı gündeminde ayrı bir madde olarak pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur.

Yönetim Kurulu üyelerine ve üst düzey yöneticilere sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücret ile bunların belirlenmesinde kullanılan kriterler ve ücretlendirme esaslarını içeren Şirketimizin “Yönetim Kurulu Üyeleri ve Üst Düzey Yöneticiler için Ücret Politikası” 27.03.2015 tarihli Olağan Genel Kurulumuzdan üç hafta önce

yayınlanan “Bilgilendirme Dokümanı” aracılığı ile ve ayrıca kurumsal internet sitemizde ve yıllık Faaliyet Raporu’nda ortaklarımızın incelemesine sunulmuş ve Genel Kurulu takiben uygulamaya alınmıştır. 2015 yılı içinde söz konusu politikada herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.

Şirketimiz internet sitesi ve Faaliyet Raporu vasıtasıyla kamuya açıklanan söz konusu politika, 2015 yılı faaliyetlerinin görüşüleceği ve Yönetim Kurulumuzca tarihi kesinleştiğinde yayınlanacağı üzere, Olağan Genel Kurul toplantısı gündemine de alınmış olup, pay sahiplerinin görüşüne sunulacaktır.

“Yönetim Kurulu Üyeleri ve Üst Düzey Yöneticiler için Ücret Politikası” çerçevesinde yapılan ödemelerin ve sağlanan faydaların toplamı, her yıl Kurumsal Yönetim Komitesi ve Yönetim Kurulu tarafından değerlendirilmektedir. Finansal tablo dipnotlarımızda Yönetim Kurulu üyeleri ve üst düzey yöneticilere yapılan ödemeler ve sağlanan faydalar, genel uygulamalara paralel olarak toplu olarak kamuya açıklanmaktadır.

Ayrıca, Yönetim Kurulu üyelerimize veya yöneticilerimize Şirket tarafından borç verilmesi, kredi kullandırılması, lehlerine teminat verilmesi gibi çıkar çatışmasına yol açacak işlemler söz konusu değildir.

Bu kapsamda, 2015 yılı itibariyle dönem içinde herhangi bir Yönetim Kurulu Üyesine ve Şirket Üst Yöneticisine borç verilmemiş, kredi kullandırılmamış, üçüncü bir kişi aracılığı ile kredi adı altında menfaat sağlanmamış ve lehlerine kefalet gibi teminatlar verilmemiş veya benzeri hususlar temin edilmemiştir.



86

a) Risk YönetimiTicari boyuttaki Şirket riskleri, yıllık fabrika kapasitesinin yurt dışı satışlara ayrılan kısmı için FCA ve PSA grupları ve Opel ve Vauxhall markalarıyla yapılan ve büyük oranda al‑ya da‑öde yapısındaki ihracat anlaşmaları kanalıyla garanti altına alınmış ve asgari seviyeye indirilmiştir. Bu ihracat anlaşmaları Şirket’i, maliyet, kârlılık, döviz kuru ve yurt dışı pazar risklerinden önemli ölçüde korumaktadır.

İhracatın tüm küresel pazarlara ulaşıyor olması ve özellikle 2014 yılı sonunda mevcut ihracata Şirket tarihinde ilk kez Kuzey Amerika pazarının da eklenmesi, ihraç pazarlarını azami şekilde çeşitlendirmiş, pazar riskini de en iyi şekilde yönetilebilir hale getirmiştir.

Tofaş’ın pazar ve ürün çeşitliliği yaratma planlarına uygun olarak 2015 yılının dördüncü çeyreğinde üretimine başladığı Fiat Egea, Avrupa pazarlarında yoğun ilgi ve beğeni toplamış, Autobest jürisi tarafından 2016 yılının en iyi otomobili seçilmiştir. 2015 yılının sonunda Avrupa pazarlarında Fiat Tipo model adı ile satılmakta olan Fiat Egea, Şirket’in ürün gamını daha da çeşitlendirmiş, coğrafi risklerin dağıtılması dışında ürün gamı riskini de azaltmıştır.

Diğer yandan Tofaş, 2016 yılı içinde yine Fiat Egea platformu üzerinde biri Hatchback diğeri ise Station Wagon olmak üzere iki yeni otomobil modelini pazara sunmayı hedeflemektedir. Hali hazırda yurt içi pazarda binek otomobil ve hafif ticari araç üreten tek şirket olan Tofaş, bu projelerin tamamlanması ile ürün gamını dört farklı segmentte binek otomobil ve iki farklı segmentte hafif ticari araç üretimi ile daha da fazla çeşitlendirecek, ticari riskinin yönetilmesine önemli katkı sağlayacaktır.

Tofaş’ın finansal borçları, gelir ve nakit akışları ihracat anlaşmaları ile garanti altına alınmış bulunan 263 (Yeni Doblò) ve 356 (Egea ailesi) projelerine ilişkin olup, uzun vadeli ve kur riski taşımayan banka kredilerine aittir. Proje kredilerinin dışında kalan finansal borçlar ise Koç Fiat Kredi Tüketici Finansmanı A.Ş.’ye ait finansal borçlardır. Takas ve türev işlemleri ile kur ve faiz riskleri minimize edilmiştir.

Tofaş’ın 31.12.2015 itibarıyla Bağımsız Denetim Kuruluşunca denetlenmiş finansal raporuna göre oluşan finansal göstergeleri aşağıdaki tabloda olduğu gibidir.

Finansal göstergeler(aksi belirtilmedikçe milyon TL)

2015 2014

Toplam Net Satışlar 9.921 7.440

Net Kâr 831 574

Oranlar

Cari Oran 1,15 1,14

Vergi Öncesi Kâr/Net Satışlar

%6,2 %6,3

Vergi Öncesi Kâr/Öz Kaynaklar

%23,9 %21,1

Toplam Borç/Özkaynaklar

%176,1 %132,8

b) Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi Çalışmaları01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 378’nci maddesine uyum göstermek ve Yönetim Kurulu bünyesindeki komitelerin etkin çalışmasını sağlamak amacıyla, Tofaş Yönetim Kurulu’nun 01.10.2012 tarihli kararı doğrultusunda “Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi” kurulmuştur.

Komite, Şirket’in varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisine, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin alınmasına ve riskin yönetilmesine odaklı çalışmalar yapmaktadır.

Komitenin Başkanlığına Bağımsız Yönetim Kurulu üyesi Sn. Gökçe Bayındır, üyeliklerine, Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi Sn. Libero Milone ile Yönetim Kurulu Üyesi Sn. İsmail Cenk Çimen ve Sn. Ali Aydın Pandır getirilmişlerdir.

Söz konusu Komite, kuruluşundan sonra 2 (iki), 2013 yılı içinde 6 (altı), 2014 yılında 6 (altı), 2015 yılı içinde de 6 (altı) olmak üzere, 20 periyodik toplantı gerçekleştirmiş bulunmaktadır. 2014 yılında Genel Kurul tarafından Yönetim Kurulu’nun yeniden belirlenmesini müteakip, Yönetim Kurulu’nun 11.04.2014 tarih ve 2014/12 sayılı Kararı çerçevesinde, söz konusu Komite’nin daha önceden belirlenen çalışma esasları doğrultusunda, aynı üyelerle ve mevcut yapısıyla devamına karar verilmiştir Ayrıca 18.02.2016 tarih ve 2016/4 sayılıYönetim Kurulu Kararı çerçevesinde,Sn. Ali Aydın Pandır’dan boşalanKomite üyeliğine Sn. Giorgio Fossatiatanmıştır.

Kuruluşunun ardından Komite, öncelikle Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin Risk Yönetim Sistemini değerlendirerek, risk raporlaması esaslarını belirlemiştir.

RİSKİN ERKEN SAPTANMASI VE RİSK YÖNETİM KOMİTESİ ÇALIŞMALARI

87


Belirlenen esaslara uygun olarak raporlama çalışmaları ve Komite değerlendirmeleri periyodik olarak Yönetim Kurulu’nun bilgisine sunulmaktadır.

Şirket yönetimince Şirket’in faaliyetleri, risklerin ve risk kaynaklı finansal, ticari ve operasyonel sonuçların Şirket’i ne derecede etkileyeceği hassas bir şekilde dikkate alınarak, proaktif bir süreç içerisinde yönetilmektedir. Şirket yönetimi, risklerin sistematik bir biçimde idare edilmesi için risklerin tanımlanması, ölçülmesi, değerlendirilmesi, gerektiğinde azaltılması‑devredilmesi ve nihai olarak da izlenmesi‑raporlanması için gerekli önlemleri almaktadır.

Tofaş’ın risk yönetimi, Risk Yönetim Politikası doğrultusunda ve yasal mevzuat çerçevesinde, Yönetim Kurulu’na raporlanmak üzere organize edilmiş, temeli; “şirket varlıklarının ve değerlerinin korunması”, “ticari, finansal ve operasyonel güvenin sağlanması” ve “kurumsal risk yönetiminde sürdürülebilirlik” esaslarına dayandırılmıştır. Şirket yönetimi; risk yönetimi, iç denetim ve iç kontrol faaliyetlerinin gerektirdiği tüm tedbirlerin alınmasından ve uygulanmasından, finansal, ticari, operasyonel ve organizasyonel olarak görevli ve sorumludur.

c) İç Kontrol Sistemi ve İç Denetim Şirket faaliyet ve hizmetlerinin mevcut kanun ve düzenlemelere uygun olarak etkin, güvenilir ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesini, Şirket varlıklarının korunmasını, muhasebe ve finansal raporlama sisteminin bütünlüğünü, tutarlılığını, güvenilirliğini ve zamanında elde edilebilirliğini sağlamaya yönelik kontrol faaliyetlerinin tümünü kapsayacak şekilde, Şirket bünyesinde iç kontrol sistemi kurulmuştur.

Tofaş iç kontrol sisteminin, sürekli izleme ve değerlendirmeye tabi tutulmasını sağlayacak şekilde, bir iç denetim faaliyeti koordine edilerek yürütülmektedir.

İç kontrol sistemi ve iç denetim süreci, öncelikle Denetim Komitesi uhdesinde takip edilmekte, ayrıca etkinliği açısından Riskin Erken Saptanması ve Risk Yö netimi Komitesi tarafından da ilgili sistemin kurumsal risk yönetimi ile bir arada ele alınmasına özen gösterilmektedir. Denetim Komitesi tarafından Şirket’in iç kontrol sistemi ve iç denetim faaliyetleri, kurumsal risk yönetimi, finansal, ticari ve operasyonel riskler ve öngörülebilir potansiyel risklere karşı gerekli proaktif tedbirlerin alındığına ve Şirket’in iç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi konularında, yasal mevzuatın gerektirdiği sorumlulukları yerine getirdiğine dair değerlendirmeler yapılmaktadır.

Şirket faaliyetleri, Yönetim tarafından risklerin ve risk kaynaklı finansal, ticari ve operasyonel sonuçların Şirketi ne derece etkileyeceği hassas şekilde dikkate alınarak, stratejik ve proaktif bir şekilde yönetilmektedir. Şirket yönetimi, risklerin sistematik şekilde idare edilmesi için risklerin tanımlanması, ölçülmesi, değerlendirilmesi, gerektiğinde azaltılması/devredilmesi ve nihai olarak da izlenmesi/raporlanması için gerekli önlemleri almaktadır.

İlgili Komitelerin beyan ve raporlamaları doğrudan Yönetim Kurulu’na sunulmaktadır. Şirketin iç kontrol sisteminin sürekli izleme ve değerlendirmeye tabi tutulmasını sağlayacak şekilde, bir iç denetim faaliyeti yürütülmektedir.

Bu doğrultuda, Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve Sermaye Piyasası Mevzuatına uygun olarak, 2015 yılsonu itibarıyla, iç denetim faaliyetlerinin ve iç kontrol sisteminin sağlıklı olarak işlediği ve süreçlere ilişkin bugüne kadar herhangi bir önemli sorun olmadığı saptanmıştır. Ayrıca, kurumsal risk ve iç kontrol sisteminin iyi işlediğine dair ilgili kayıtlar tutularak, önemli bir olaya rastlanmadığı beyan edilmiştir.

Yönetim organının Şirket’in iç kontrol sistemi ve iç denetim faaliyetleri konusundaki görüşü olumludur. Komite tarafından Yönetim Kurulu’na sunulan raporda, Şirket faaliyet ve hizmetlerinin etkin, güvenilir ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesi, muhasebe ve mali raporlama sisteminden sağlanan bilgilerin bütünlüğü, tutarlılığı, zamanında elde edilebilirliği ile güvenilirliği ve güvenliğini sağlamak amacıyla yapılan iç kontrollerin etkinliği, yeterliliği ve uygunluğu yanında, konsolide finansal tabloların hazırlanması süreci ile ilgili olarak, iç denetim ve risk yönetim sistemlerinin çalışmalarına dair olumlu kanaat bildirilmiştir.

Ayrıca bu bağlamda, Bağımsız Denetim firması Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (A Member of PricewaterhouseCoopers)’nin Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetimi Komitesi Hakkında hazırladığı Denetçi Raporu’nda, yürütülen çalışma sonucunda Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin riskin erken saptanması ve komitesinin, tüm önemli yönleriyle TTK’nın 378. maddesi çerçevesinde yeterli olduğu sunucuna ulaşıldığına yer verilmiştir.

RİSKİN ERKEN SAPTANMASI VE RİSK YÖNETİM KOMİTESİ ÇALIŞMALARI


88

TTK’nın 199’uncu Maddesi Kapsamında Hazırlanan Bağlı Şirket Raporu

1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 199’uncu maddesi uyarınca, Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Yönetim Kurulu, faaliyet yılının ilk üç ayı içinde, geçmiş faaliyet yılında şirketin hâkim ortağı ve hakim ortağına bağlı şirketlerle ilişkileri hakkında bir rapor düzenlemek ve bu raporun sonuç kısmına faaliyet raporunda yer vermekle yükümlüdür. Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin ilişkili taraflarla yapmış olduğu işlemler hakkında gerekli açıklamalar 25. no’lu finansal rapor dipnotunda yer almaktadır.

Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan 29.02.2016 tarihli Rapor’da “Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin hakim ortağı ve hakim ortağın bağlı ortaklıkları ile 2015 yılı içinde yapmış olduğu tüm işlemlerde, işlemin yapıldığı veya önlemin alındığı veya alınmasından kaçınıldığı anda tarafımızca bilinen hal ve şartlara göre, her bir işlemde uygun bir karşı edim sağlandığı ve şirketi zarara uğratabilecek alınan veya alınmasından kaçınılan herhangi bir önlem bulunmadığı ve bu çerçevede denkleştirmeyi gerektirecek herhangi bir işlem veya önlemin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.” denilmektedir.

BAĞLI ŞİRKET RAPORU

89


Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Yönetim Kurulu’na

1. Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (“Şirket”) tarafından kurulan riskin erken saptanması sistemi ve komitesini denetlemiş bulunuyoruz.

Yönetim Kurulunun Sorumluluğu

2. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun (“TTK”) 378. Maddesi’nin birinci fıkrası uyarınca yönetim kurulu, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlem ve çarelerin uygulanması ile riskin yönetilmesi amacıyla uzman bir komite kurmak, sistemi çalıştırmak ve geliştirmekle yükümlüdür.

Denetçinin Sorumluluğu

3. Sorumluluğumuz, yaptığımız denetime dayanarak, riskin erken saptanması sistemi ve komitesine ilişkin bir sonuca varmaktır. Yaptığımız denetim, TTK’ya, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan “Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporuna İlişkin Esaslara” ve etik kurallara uygun olarak yürütülmüştür. Bu Esaslar tarafımızca; şirketin riskin erken saptanması sistemi ve komitesini kurup kurmadığının belirlenmesini, kurulmuşsa sistem ve komitenin TTK’nın 378. Maddesi çerçevesinde işleyip işlemediğinin değerlendirilmesini gerektirmektedir. Riskin erken saptanması komitesi tarafından risklere karşı gösterilen çarelerin yerindeliği ve riskler karşısında yönetim tarafından yapılan uygulamalar, denetimimizin kapsamında değildir.

Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Bilgi

4. Şirket, riskin erken saptanması sistemi ve komitesini kurmuş olup, komite 4 üyeden oluşmaktadır. Komite 1 Ocak‑31 Aralık 2015 hesap döneminde Şirket’in varlığını, gelişmesini tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacına yönelik olarak hazırladığı raporları Yönetim Kurulu’na sunmuştur.

Sonuç

5. Yürüttüğümüz denetim sonucunda, Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin riskin erken saptanması sistemi ve komitesinin, tüm önemli yönleriyle, TTK’nın 378. Maddesi çerçevesinde yeterli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

RİSKİN ERKEN SAPTANMASI SİSTEMİ VE KOMİTESİ HAKKINDA DENETÇİ RAPORU

İstanbul, 2 Şubat 2016


90

Bu politika dokümanı, SPK düzenlemeleri kapsamında idari sorumluluğu bulunanlar kapsamındaki Yönetim Kurulu üyelerimiz ve üst düzey yöneticilerimizin ücretlendirme sistem ve uygulamalarını tanımlamaktadır.

Yönetim Kurulu üyelerinin tamamı için geçerli olmak üzere her yıl Olağan Genel Kurul toplantısında sabit ücret belirlenir. İcrada bulunan Yönetim Kurulu üyelerine, aşağıda detayları açıklanan üst düzey yöneticiler için belirlenen politika kapsamında ödeme yapılır.Bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinin ücretlendirmesinde Şirket’in performansına dayalı ödeme planları kullanılamaz.

Yönetim Kurulu üyelerine, atanma ve ayrılma tarihleri itibarıyla görevde bulundukları süre dikkate alınarak kıst esasına göre ödeme yapılır. Yönetim Kurulu üyelerinin Şirket’e sağladığı katkılar dolayısıyla katlandığı giderler (ulaşım, telefon, sigorta vb. giderleri) Şirket tarafından karşılanabilir.

Üst düzey yönetici ücretleri ise sabit ve performansa dayalı olmak üzere iki bileşenden oluşmaktadır.

Üst düzey yönetici sabit ücretleri; piyasadaki makroekonomik veriler, piyasada geçerli olan ücret politikaları, Şirket’in büyüklüğü ve uzun vadeli hedefleri ve kişilerin pozisyonları da dikkate alınarak uluslararası

standartlar ve yasal yükümlülüklere uygun olarak belirlenir.

Üst düzey yönetici primleri ise; prim bazı, Şirket performansı ve bireysel performansa göre hesaplanmaktadır. Kriterler ile ilgili bilgiler aşağıda özetlenmiştir:

• Prim Bazı: Prim bazları, her yılbaşında güncellenmekte olup, yöneticilerin pozisyonlarının iş büyüklüğüne göre değişkenlik göstermektedir. Prim bazları güncellenirken piyasadaki üst yönetim prim politikaları göz önünde bulundurulur.

• Şirket Performansı: Şirket performansı, her yılbaşında Şirket’e verilen finansal ve operasyonel (pazar payı, ihracat, yurt dışı faaliyetler, verimlilik vb.) hedeflerin, dönem sonunda ölçülmesi ile elde edilmektedir. Şirket hedefleri belirlenirken, başarının sürdürülebilir olması, önceki yıllara göre iyileştirmeler içermesi önemle dikkate alınan prensiplerdir.

• Bireysel Performans: Bireysel performansın belirlenmesinde, Şirket hedefleri ile birlikte, çalışan, müşteri, süreç, teknoloji ve uzun vadeli strateji ile ilgili hedefler dikkate alınmaktadır. Bireysel performansın ölçülmesinde, Şirket performansı ile paralel şekilde, finansal alanların dışında da uzun vadeli sürdürülebilir iyileştirme prensibi gözetilmektedir.

Şirketimiz üst düzey yöneticilerinin işten ayrılmaları halinde, çalıştıkları süre, üst düzey yönetici olarak görev yaptıkları süre, sağladığı katkı, ayrılma tarihinden önceki son hedef primi, son yılda ödenen maaş ve prim bilgileri dikkate alınarak işten ayrılma ikramiyesi ödenebilir.

Yukarıdaki esaslara göre belirlenen ve yıl içinde üst düzey yönetici ve Yönetim Kurulu üyelerine ödenen toplam miktarlar, izleyen Genel Kurul toplantısında mevzuata uygun olarak ortakların bilgisine ve/veya onayına sunulur.

Sayın pay sahiplerinin bilgilerine sunarız.

YÖNETİM KURULU ÜYELERİ VE ÜST DÜZEY YÖNETİCİLER İÇİN ÜCRET POLİTİKASI

91


Şirketimiz Türk Ticaret Kanunu hükümleri, Sermaye Piyasası Düzenlemeleri, Vergi Düzenlemeleri ve diğer ilgili düzenlemeler ile Esas Sözleşmemizin kâr dağıtımı ile ilgili maddesi çerçevesinde kâr dağıtımı yapmaktadır. Kâr dağıtımında, Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak pay sahipleri ve Şirket menfaatleri arasında dengeli ve tutarlı bir politika izlenmektedir.

İlke olarak, ilgili düzenlemeler ve finansal imkanlar elverdiği sürece, piyasa beklentileri, uzun vadeli Şirket stratejisi, yatırım ve finansman politikaları, kârlılık ve nakit durumu dikkate alınarak, Sermaye Piyasası Düzenlemeleri çerçevesinde hesaplanan net dağıtılabilir dönem kârı yasal kayıtlarımızdan karşılanabildiği sürece hissedarlarımıza azami oranda nakit ve/veya bedelsiz hisse şeklinde dağıtılır.

Kâr dağıtımının Genel Kurul toplantısını takiben en geç bir ay içinde yapılması amaçlanmakta olup, kâr dağıtım tarihine Genel Kurul karar vermektedir. Genel Kurul veya yetki verilmesi halinde Yönetim Kurulu, Sermaye Piyasası Düzenlemelerine uygun olarak kâr payının taksitli dağıtımına karar verebilir.

Şirket Esas Sözleşmesi’ne göre; Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından yetkilendirilmiş olmak ve Sermaye Piyasası Düzenlemelerine uymak kaydı ile kâr payı avansı dağıtabilir.

Kâr payı dağıtımında imtiyaz söz konusu değildir. Kâr payları, mevcut payların tamamına, bunların ihraç ve iktisap tarihlerine bakılmaksızın eşit olarak dağıtılır.

Sayın pay sahiplerinin bilgilerine sunarız.

KÂR DAĞITIM POLİTİKASI


92

Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri II ‑ 15.1 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” ve II ‑ 19.1 sayılı “Kâr Payı Tebliği” uyarınca, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS) sistemine uygun olarak hazırlanan 2015 yılı konsolide Bilanço ve Gelir Tablosu’nun incelenmesinden de görüleceği gibi,

Şirketimiz 2015 yılını vergi karşılığı indirildikten sonra 830.801.000 TL net dönem kârı ile kapatmıştır. Dönem içinde sosyal yardım amacıyla vakıf ve derneklere yapılan bağış ve yardımların tutarı ise 6.238.451 TL’dir.

• Net dönem kârından, Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Şirketimiz Ana Sözleşmesi hükümleri ile Kâr Dağıtım Politikasına uygun olarak, yasal yükümlülükler düşüldükten sonra, Ortaklarımıza %73,00 oranında toplam 365.000.000.‑TL nakit temettü ödenmesi,

• Tam mükellef kurumlar ile Türkiye’de bir işyeri ve daimi temsilci aracılığı ile kâr payı elde eden dar mükellef kurum ortaklarımıza %73,00 nispetinde ve 1 Kr’luk nominal değerde bir adet hisse senedine 0,730 Kr Brüt= Net nakit temettü ödenmesi,

• Diğer hissedarlarımıza %73,00 nispetinde ve 1 Kr’luk nominal değerde bir adet hisse senedine Brüt 0,730 Kr, net 0,6205 Kr nakit temettü ödenmesi, ve;

• Kâr dağıtım başlangıç tarihinin 7 Nisan 2016 olarak belirlenmesi öngörülmüştür.

Bu vesileyle, söz konusu kâr payının dağıtılması ile dağıtım tarihinin öngörüldüğü şekilde tespitinin Ortaklar Genel Kurulu’na sunulmasını ve 2015 faaliyet dönemine ait konsolide Bilanço ve Gelir Tablosu’nun onaylanmasını tasviplerinize arz ve teklif eder, Sayın Ortaklarımızı ve Heyetinizi saygılarımızla selamlarız.

Cengiz Eroldu Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO

2015 YILI KÂR DAĞITIM ÖNERİSİ

93


TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI A.Ş. 2015 Yılı Kâr Payı Dağıtım Tablosu (TL)

1. Ödenmiş/Çıkarılmış Sermaye 500.000.000,00

2. Genel Kanuni Yedek Akçe (Yasal Kayıtlara Göre) 243.265.506,03

Esas sözleşme uyarınca kâr dağıtımında imtiyaz var ise söz konusu imtiyaza ilişkin bilgi

SPK’ya Göre Yasal Kayıtlara (YK) Göre

3. Dönem Kârı 617.987.000,00 402.351.157,00

4. Vergiler (-) ‑212.814.000,00 4.673.026,00

5. Net Dönem Kârı (=) 830.801.000,00 397.678.132,00

6. Geçmiş Yıllar Zararları (-)

7. Genel Kanuni Yedek Akçe (-)

8. NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRI (=) 830.801.000,00 397.678.132,00

9. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar (+) 6.238.451,00

10. Bağışlar Eklenmiş Net Dağıtılabilir Dönem Kârı 837.039.451,00

11. Ortaklara Birinci Kâr Payı

- Nakit 365.000.000,00 25.000.000,00

- Bedelsiz

- Toplam 365.000.000,00 25.000.000,00

12. İmtiyazlı Pay Sahiplerine Dağıtılan Kâr Payı 0,00

13.Dağıtılan Diğer Kâr Payı Yönetim Kurulu Üyelerine, Çalışanlara Pay Sahibi Dışındaki Kişilere

0,00

14. İntifa Senedi Sahiplerine Dağıtılan Kâr Payı

15. Ortaklara İkinci Kâr Payı 0,00 338.798.302,00

16. Genel Kanuni Yedek Akçe 34.000.000,00 33.879.830,00

17. Statü Yedekleri

18. Özel Yedekler

19. OLAĞANÜSTÜ YEDEK 431.801.000,00 0,00

20. Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklar 0,00 1.201.698,00

21. Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklardan Ayrılacak Yedek Akçe 0,00 120.170,00

GRUBU

TOPLAM DAĞITILAN KÂR PAYITOPLAM DAĞITILAN KÂR PAYI /

NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRI1 TL NOMİNAL DEĞERLİ PAYA İSABET

EDEN KÂR PAYI

NAKİT (TL) BEDELSİZ (TL) ORANI (%) TUTARI (TL) ORANI (%)

NET

A (Gerçek kişi) 723.529,00 0,09 0,6205 62,05

A (Tüzel kişi) 137.323.085,00 16,53 0,7300 73,00

D 117.448.151,00 14,14 0,6205 62,05

E 75.353.698,00 9,07 0,6205 62,05

TOPLAM 330.848.463,00 00,00 39,82

2015 YILI KÂR DAĞITIM TABLOSU


94


Yönetim Kurulunun Yıllık Faaliyet Raporunun Bağımsız Denetim Standartları Çerçevesinde Denetimine İlişkin Rapor

1. Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren hesap dönemine ilişkin yıllık faaliyet raporunu, denetlemiş bulunuyoruz.

Yönetim Kurulunun Yıllık Faaliyet Raporuna İlişkin Sorumluluğu

2. Grup yönetimi, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 514’üncü Maddesi ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) II‑14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümleri uyarınca yıllık faaliyet raporunun konsolide finansal tablolarla tutarlı olacak ve gerçeği yansıtacak şekilde hazırlanmasından ve bu nitelikteki bir faaliyet raporunun hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.

Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu

3. Sorumluluğumuz, Grup’un faaliyet raporuna yönelik olarak TTK’nın 397’nci Maddesi ve Tebliğ çerçevesinde yaptığımız bağımsız denetime dayanarak, bu faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin Grup’un 2 Şubat 2016 tarihli bağımsız denetçi raporuna konu olan konsolide finansal tablolarıyla tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hakkında görüş vermektir.

Yaptığımız bağımsız denetim, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları’nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları’na uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin konsolide finansal tablolarla tutarlı olup olmadığına ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığına dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir.

Bağımsız denetim, tarihi finansal bilgiler hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır.

Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.

Görüş

4. Görüşümüze göre yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgiler, tüm önemli yönleriyle, denetlenen konsolide finansal tablolarla tutarlıdır ve gerçeği yansıtmaktadır.

Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler

5. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 402’nci Maddesi’nin üçüncü fıkrası uyarınca; BDS 570 “İşletmenin Sürekliliği” çerçevesinde, Grup’un öngörülebilir gelecekte faaliyetlerini sürdüremeyeceğine ilişkin raporlanması gereken önemli bir hususa rastlanılmamıştır.

YÖNETİM KURULUNUN YILLIK FAALİYET RAPORUNA İLİŞKİN BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

İstanbul, 9 Mart 2016

95


TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİTOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ1 OCAK - 31 ARALIK 2015 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

96

TOFAŞ 2015 FAALİYET RAPORU - FİNANSAL BİLGİLER

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ


Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Rapor

1. TofaşTürkOtomobilFabrikasıA.Ş.’nin(“Şirket”)vebağlıortaklıklarının(hepbirlikte“Grup”olarakanılacaktır)31Aralık2015tarihlikonsolidebilançosuileaynıtarihtesonaerenhesapdönemineait;konsolidekarveyazarartablosu,konsolidediğerkapsamlıgelirtablosu,konsolideözkaynaklardeğişimtablosuvekonsolidenakitakıştablosuileönemlimuhasebepolitikalarınıözetleyendipnotlarvediğeraçıklayıcınotlardanoluşanilişiktekikonsolidefinansaltablolarınıdenetlemişbulunuyoruz.

Yönetiminin Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumluluğu

2. Grupyönetimi;konsolidefinansaltablolarınTürkiyeMuhasebeStandartları’nauygunolarakhazırlanmasından,gerçeğeuygunbirbiçimdesunumundanvehataveyahilekaynaklıönemliyanlışlıkiçermeyenkonsolidefinansaltablolarınhazırlanmasınısağlamakiçingerekligördüğüiçkontroldensorumludur.

Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu

3. Sorumluluğumuz,yaptığımızbağımsızdenetimedayanarak,bukonsolidefinansaltablolarhakkındagörüşvermektir.Yaptığımızbağımsızdenetim,SermayePiyasasıKurulu’ncayayımlananbağımsızdenetimstandartlarınaveKamuGözetimi,MuhasebeveDenetimStandartlarıKurumutarafındanyayımlananTürkiyeDenetimStandartları’nınbirparçasıolanBağımsızDenetimStandartları’nauygunolarakyürütülmüştür.Bustandartlar,etikhükümlereuygunluksağlanmasınıvebağımsızdenetimin,konsolidefinansaltablolarınönemliyanlışlıkiçeripiçermediğinedairmakulgüvenceeldeetmeküzereplanlanarakyürütülmesinigerektirmektedir.

Bağımsızdenetim,konsolidefinansaltablolardakitutarveaçıklamalarhakkındadenetimkanıtıeldeetmekamacıyladenetimprosedürlerininuygulanmasınıiçerir.Buprosedürlerinseçimi,konsolidefinansaltablolardakihataveyahilekaynaklı“önemliyanlışlık”risklerinindeğerlendirilmesidedahil,bağımsızdenetçininmeslekimuhakemesinedayanır.Bağımsızdenetçiriskdeğerlendirmeleriniyaparken,şartlarauygundenetimprosedürlerinitasarlamakamacıyla,işletmeninkonsolidefinansaltablolarınınhazırlanmasıvegerçeğeuygunsunumuylailgiliiçkontrolüdeğerlendirir,ancakbudeğerlendirme,işletmeniniçkontrolününetkinliğineilişkinbirgörüşvermeamacıtaşımaz.Bağımsızdenetim,birbütünolarakkonsolidefinansaltablolarınsunumunundeğerlendirilmesininyanısıra,Grupyönetimitarafındankullanılanmuhasebepolitikalarınınuygunluğununveyapılanmuhasebetahminlerininmakulolupolmadığınındeğerlendirilmesinideiçerir.

Bağımsızdenetimsırasındaeldeettiğimizbağımsızdenetimkanıtlarının,görüşümüzünoluşturulmasıiçinyeterliveuygunbirdayanakoluşturduğunainanıyoruz.

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR HAKKINDABAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

97



Görüş

4. Görüşümüzegöre,konsolidefinansaltablolar,TofaşTürkOtomobilFabrikasıA.Ş.’ninvebağlıortaklıklarının31Aralık2015tarihiitibariylefinansaldurumunuveaynıtarihtesonaerenhesapdönemineaitfinansalperformansınıvenakitakışlarını,TürkiyeMuhasebeStandartları’nauygunolaraktümönemliyönleriylegerçeğeuygunbirbiçimdesunmaktadır.

Sonucu Etkilemeyen, Diğer Husus

5. 25No’lukonsolidefinansaltablonotundabelirtildiğiüzere,Grup’unsatışlarınınvealımlarınınönemlibirbölümüilişkilikuruluşlarlagerçekleştirilmiştir.

Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler

6. 6102sayılıTürkTicaretKanunu’nun(“TTK”)398.Maddesi’nindördüncüfıkrasıuyarıncadüzenlenenRiskinErkenSaptanmasıSistemiveKomitesiHakkındaDenetçiRaporu2Şubat2016tarihindeŞirket’inYönetimKurulu’nasunulmuştur.

7. TTK’nın402.Maddesi’nindördüncüfıkrasıuyarınca,Şirket’in1Ocak-31Aralık2015hesapdönemindedeftertutmadüzeninin,kanunileşirketesassözleşmesininfinansalraporlamayailişkinhükümlerineuygunolmadığınadairönemlibirhususarastlanmamıştır.

8. TTK’nın402.Maddesi’nindördüncüfıkrasıuyarınca,YönetimKurulutarafımızadenetimkapsamındaistenenaçıklamalarıyapmışveistenenbelgelerivermiştir.

BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

İstanbul,2Şubat2016


98


SAYFA

KONSOLİDE BİLANÇOLAR 100KONSOLİDE KÂR VEYA ZARAR TABLOLARI 102KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOLARI 103KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI 104KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI 106KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR 107-155NOT1 ŞİRKET’İNORGANİZASYONUVEFAALİYETKONUSU 107NOT2 KONSOLİDEFİNANSALTABLOLARINSUNUMUNAİLİŞKİNESASLAR 107NOT3 NAKİTVENAKİTBENZERLERİ 121NOT4 FİNANSALYATIRIMLAR 121NOT5 FİNANSALBORÇLANMALAR 122NOT6 TİCARİALACAKLARVEBORÇLAR 124NOT7 DİĞERALACAKLAR 125NOT8 FİNANSSEKTÖRÜFAALİYETLERİNDENALACAKLAR 125NOT9 STOKLAR 127NOT10 YATIRIMAMAÇLIGAYRİMENKULLER 127NOT11 MADDİDURANVARLIKLAR 128NOT12 MADDİOLMAYANDURANVARLIKLAR 130NOT13 DEVLETTEŞVİKVEYARDIMLARI 131NOT14 KARŞILIKLAR,KOŞULLUVARLIKVEYÜKÜMLÜLÜKLER 132NOT15 ÇALIŞANLARASAĞLANANFAYDALAR 134NOT16 PEŞİNÖDENMİŞGİDERLERVEGELİRLER,DİĞERVARLIKVEYÜKÜMLÜLÜKLER 135NOT17 ÖZKAYNAKLAR 136NOT18 HASILAT 137NOT19 ARAŞTIRMAVEGELİŞTİRMEGİDERLERİ,PAZARLAMA,SATIŞVEDAĞITIMGİDERLERİ, GENELYÖNETİMGİDERLERİ 139NOT20 NİTELİKLERİNEGÖREGİDERLER 140NOT21 ESASFAALİYETLERDENDİĞERGELİRLERVEGİDERLER 140NOT22 FİNANSMANGELİRLERİVEGİDERLERİ 141NOT23 VERGİVARLIKVEYÜKÜMLÜLÜKLERİ 141NOT24 HİSSEBAŞINAKAZANÇ 144NOT25 İLİŞKİLİTARAFAÇIKLAMALARI 144NOT26 FİNANSALARAÇLARDANKAYNAKLANANRİSKLERİNNİTELİĞİVEDÜZEYİ 146NOT27 FİNANSALARAÇLAR(GERÇEĞEUYGUNDEĞERAÇIKLAMALARIVE FİNANSALRİSKTENKORUNMAMUHASEBESİÇERÇEVESİNDEKİAÇIKLAMALAR) 155

İÇİNDEKİLER

99


(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)


Notlar

Bağımsızdenetimden geçmiş


2015 2014

VARLIKLAR

Dönen varlıklar:Nakitvenakitbenzerleri 3 2.386.516 1.686.053Finansalyatırımlar 4 79.742 28.567Ticarialacaklar-İlişkilitaraflardanticarialacaklar 25 338.761 288.926-İlişkiliolmayantaraflardanticarialacaklar 6 698.294 555.686

Finanssektörüfaaliyetlerindenalacaklar 8 1.091.366 727.349Diğeralacaklar 7 200 101Stoklar 9 548.251 453.239Peşinödenmişgiderler 16 22.947 21.443Caridönemvergisiyleilgilivarlıklar 23 8.198 8.839Diğerdönenvarlıklar 16 32.997 45.954

Toplam dönen varlıklar 5.207.272 3.816.157

Duran varlıklar:Finanssektörüfaaliyetlerindenalacaklar 8 852.775 603.946Yatırımamaçlıgayrimenkuller 10 29.515 28.860Maddiduranvarlıklar 11 2.111.520 1.621.362Maddiolmayanduranvarlıklar 12 1.283.973 894.705Ertelenmişvergivarlığı 23 354.592 125.394Peşinödenmişgiderler 16 21.643 28.745Diğerduranvarlıklar 5.276 5.115

Toplam duran varlıklar 4.659.294 3.308.127

Toplam varlıklar 9.866.566 7.124.284

1Ocak-31Aralık2015hesapdönemineaitkonsolidefinansaltablolar,2Şubat2016tarihliYönetimKurulutoplantısındaonaylanmıştır.SözkonusukonsolidefinansaltablolarGenelKurul’daonaylanmasısonucundakesinleşecektir.

Takipedennotlarkonsolidefinansaltablolarınayrılmazparçasınıoluştururlar.

31 ARALIK 2015 VE 2014 TARİHLERİ İTİBARİYLEKONSOLİDE BİLANÇOLAR


100




Notlar



2015 2014

KAYNAKLAR

Kısa vadeli yükümlülükler:Kısavadeliborçlanmalar 5 311.281 327.622Uzunvadeliborçlanmalarınkısavadelikısımları 5 1.521.200 958.061Ticariborçlar-İlişkilitaraflaraticariborçlar 25 1.491.421 1.110.575-İlişkiliolmayantaraflaraticariborçlar 6 956.123 719.560

Çalışanlarasağlananfaydalarkapsamındaborçlar 15 57.663 55.457Ertelenmişgelirler 16 15.592 15.872Devletteşvikveyardımları 13 8.374 8.374Kısavadelikarşılıklar 14 99.313 94.440Diğerkısavadeliyükümlülükler 16 66.493 71.813

Toplam kısa vadeli yükümlülükler 4.527.460 3.361.774

Uzun vadeli yükümlülükler:Uzunvadeliborçlanmalar 5 2.553.582 1.311.787Devletteşvikveyardımları 13 38.672 47.046Uzunvadelikarşılıklar- Çalışanlarasağlananfaydalarailişkinuzunvadelikarşılıklar

15 164.561 162.506

Toplam uzun vadeli yükümlülükler 2.756.815 1.521.339

Toplam yükümlülükler 7.284.275 4.883.113

Özkaynaklar: 17Ödenmişsermaye 500.000 500.000Sermayedüzeltmefarkları 348.382 348.382Kârveyazarardayenidensınıflandırılmayacakbirikmişdiğerkapsamlıgiderler-Tanımlanmışfaydaplanlarıyenidenölçümkayıpları - (18.545) (21.879)

Kârveyazarardayenidensınıflandırılacakbirikmişdiğerkapsamlıgiderler-Nakitakışriskindenkorunmakayıpları (152.938) (144.469)

Kârdanayrılankısıtlanmışyedekler 243.363 213.111Geçmişyıllarkârları 831.228 771.788Netdönemkârı 830.801 574.238

Toplam özkaynaklar 2.582.291 2.241.171

Toplam kaynaklar 9.866.566 7.124.284

31 ARALIK 2015 VE 2014 TARİHLERİ İTİBARİYLEKONSOLİDE BİLANÇOLAR

101




Notlar



2015 2014

Hasılat 18 9.920.723 7.440.009Satışlarınmaliyeti(-) 18 (8.780.540) (6.516.211)

Ticari faaliyetlerden brüt kâr 1.140.183 923.798

Finanssektörüfaaliyetlerihasılatı 247.819 181.265Finanssektörüfaaliyetlerimaliyeti(-) (171.479) (121.761)

Finans sektörü faaliyetlerinden brüt kâr 76.340 59.504

Brüt kâr 1.216.523 983.302

Pazarlama,satışvedağıtımgiderleri(-) 19 (279.543) (240.405)Genelyönetimgiderleri(-) 19 (218.086) (194.046)Araştırmavegeliştirmegiderleri(-) 19 (9.885) (15.182)Esasfaaliyetlerdendiğergelirler 21 798.300 358.272Esasfaaliyetlerdendiğergiderler(-) 21 (820.755) (358.902)

Esas faaliyet kârı 686.554 533.039

Finansmangiderleri,net 22 (68.567) (60.786)

Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi kârı 617.987 472.253

Dönem vergi geliri 212.814 101.985

-Dönemvergigideri 23 (15.101) (17.554)-Ertelenmişvergigeliri 23 227.915 119.539

Net dönem kârı 830.801 574.238

Net dönem kârının dağılımı:

Kontrolgücüolmayanpaylar - -Anaortaklıkpayları 830.801 574.238

Hisse başına kazanç (Kr) 24 1,66 1,15


31 ARALIK 2015 VE 2014 TARİHLERİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE KÂR VEYA ZARAR TABLOLARI


102




Notlar



2015 2014

Dönem kârı 830.801 574.238

Diğer kapsamlı gelir:

Kârveyazarardayenidensınıflandırılmayacaklar-Tanımlanmışfaydaplanlarıyenidenölçümkazançları/(kayıpları) 15 4.168 (12.529)

-Kârveyazarardayenidensınıflandırılmayacakkapsamlıgelirkalemlerineilişkinvergi(gideri)/geliri 23 (834) 2.506

Kârveyazarardayenidensınıflandırılacaklar-Nakitakışriskindenkorunmakayıpları/(kazançları) 2 (10.586) 128.927-Kârveyazarardayenidensınıflandırılacakkapsamlıgelirkalemlerineilişkinvergigeliri/(gideri) 23 2.117 (25.785)

Diğer kapsamlı (gider)/ gelir (vergi sonrası) (5.135) 93.119

Toplam kapsamlı gelir 825.666 667.357

Toplam kapsamlı gelirin dağılımı:

Kontrolgücüolmayanpaylar - -Anaortaklıkpayları 825.666 667.357

31 ARALIK 2015 VE 2014 TARİHLERİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOLARI

103




Kâr veya zararda yeniden

sınıflandırılmayacak birikmiş değer

kapsamlı gelirler ve giderler

Kâr veya zararda yeniden sınıflandırılacak

birikmiş değer kapsamlı gelirler ve

giderler Birikmiş kârlar

Ödenmiş sermaye

Sermaye düzeltmesi

farkları paylar

Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm

kayıplarıNakit akım koruması ile

ilgili birikmiş zarar

Kârdan ayrılan kısıtlanmış

yedeklerGeçmiş yıllar

kârlarıNet dönem

kârı

Ana ortaklığa ait özkaynaklar

toplamıKontrol gücü

olmayan paylarÖzkaynaklar

toplamı

1 Ocak 2014 itibariyle bakiyeler 500.000 348.382 (11.856) (247.611) 187.983 687.693 434.223 1.898.814 - 1.898.814

Transferler - - - - 25.128 409.095 (434.223) - - -Toplamkapsamlıgelir - - (10.023) 103.142 - - 574.238 667.357 - 667.357Temettüler - - - - - (325.000) - (325.000) - (325.000)

31 Aralık 2014 itibariyle bakiyeler 500.000 348.382 (21.879) (144.469) 213.111 771.788 574.238 2.241.171 - 2.241.171


Transferler - - - - 30.252 543.986 (574.238) - - -Toplamkapsamlıgelir - - 3.334 (8.469) - - 830.801 825.666 - 825.666Temettüler - - - - - (484.546) - (484.546) - (484.546)



31 ARALIK 2015 VE 2014 TARİHLERİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMLERİNE AİTKONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI


104

Kâr veya zararda yeniden

sınıflandırılmayacak birikmiş değer

kapsamlı gelirler ve giderler

Kâr veya zararda yeniden sınıflandırılacak

birikmiş değer kapsamlı gelirler ve

giderler Birikmiş kârlar

Ödenmiş sermaye

Sermaye düzeltmesi

farkları paylar

Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm

kayıplarıNakit akım koruması ile

ilgili birikmiş zarar

Kârdan ayrılan kısıtlanmış

yedeklerGeçmiş yıllar

kârlarıNet dönem

kârı

Ana ortaklığa ait özkaynaklar

toplamıKontrol gücü

olmayan paylarÖzkaynaklar

toplamı


Transferler - - - - 25.128 409.095 (434.223) - - -Toplamkapsamlıgelir - - (10.023) 103.142 - - 574.238 667.357 - 667.357Temettüler - - - - - (325.000) - (325.000) - (325.000)



Transferler - - - - 30.252 543.986 (574.238) - - -Toplamkapsamlıgelir - - 3.334 (8.469) - - 830.801 825.666 - 825.666Temettüler - - - - - (484.546) - (484.546) - (484.546)


105




Notlar



2015 2014

A. İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları 734.506 893.311

Netdönemkârı 830.801 574.238

Net dönem net kârı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler 322.079 371.585-Amortismanveitfagiderleriileilgilidüzeltmeler 20 359.521 298.609-Yatırımamaçlıgayrimenkuldeğerartışıileilgilidüzeltmeler 21 (655) (1.055)-Faizgelirleriileilgilidüzeltmeler 22 (75.833) (65.338)-Stokdeğerdüşüklüğüileilgilidüzeltmeler 9 1.268 2.535-Maddiduranvarlıklarıneldençıkarılmasındankaynaklanankayıplarileilgilidüzeltmeler (2.209) (799)-Çalışanlarasağlananfaydalarailişkinkarşılıklarileilgilidüzeltmeler 28.903 43.861-Garantikarşılıklarıileilgilidüzeltmeler 14 56.947 54.479-Davakarşılıklarıileilgilidüzeltmeler 14 6.805 170-Finanssektörüfaaliyetlerindenşüphelialacakkarşılıklarıileilgilidüzeltmeler 8 13.600 7.848-Faizgiderleriileilgilidüzeltmeler 22 44.315 28.967-Vergigideriileilgilidüzeltmeler 23 (212.814) (101.985)-Vadelialımlardanvesatışlardankaynaklananertelenmişfinansmangeliri,net 21 2.146 7.136-Gerçekleşmemişyabancıparaçevrimfarkıileilgilidüzeltmeler 100.085 97.157

İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler (332.042) 12.282-Stoklardakideğişim (76.227) (76.341)-Ticarialacaklardakideğişim (142.608) 49.658-İlişkilitaraflardanticarivediğeralacaklardakideğişim (49.835) (383.186)-Faaliyetlerleilgilidiğeralacaklardakideğişim (99) 114-Ticariborçlardakideğişim 236.563 55.280-İlişkilitaraflaraticarivediğerborçlardakideğişim 380.846 404.743-Finanssektörüfaaliyetlerindenalacaklardakideğişim (626.446) (137.260)-Peşinödenmişgiderlerdekideğişim 5.598 24.945-Ertelenmişgelirlerdekideğişim (280) (6.948)-Devletteşvikveyardımlarındakideğişim (8.374) (10.518)-Faaliyetlerleilgilidiğervarlıklardakideğişim 12.796 6.077-Faaliyetlerleilgilidiğeryükümlülüklerdekideğişim (12.801) 40.740-Finansalyatırımlardakideğişim (51.175) 44.978

Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları 820.838 958.105-Vergiödemeleri 23 (14.460) (10.854)-Çalışanlarasağlananfaydalarailişkinkarşılıklarkapsamındayapılanödemeler 15 (20.474) (15.733)-Ödenengarantiler 14 (51.175) (38.207)-Ödenendavatazminatları 14 (223) -

B. Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları (1.180.112) (865.841)-Maddiduranvarlıkalımındankaynaklanannakitçıkışları 11 (684.169) (521.896)-Maddiolmayanduranvarlıkalımındankaynaklanannakitçıkışları 12 (577.350) (412.428)-Maddiduranvarlıklarınsatışındankaynaklanannakitgirişleri 4.728 4.482-Alınanfaiz 76.679 64.001

C. Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışları 1.115.162 83.460-Borçlanmadankaynaklanannakitgirişleri 2.467.025 820.669-Borçödemelerineilişkinnakitçıkışları (822.461) (378.744)-Ödenentemettüler (484.546) (325.000)-Ödenenfaiz (44.856) (33.465)

Yabancı para çevrim farklarının etkisinden önce nakit ve nakit benzerlerindeki net artış 669.556 110.930

D. Yabancı para çevrim farklarının nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etkisi 31.753 (99.464)

Nakit ve nakit benzerlerindeki net artış 701.309 11.466

E. Dönem Başı Nakit ve Nakit Benzerleri 1.681.933 1.670.467

Dönem Sonu Nakit ve Nakit Benzerleri 3 2.383.242 1.681.933


31 ARALIK 2015 VE 2014 TARİHLERİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI


106


31 ARALIK 2015 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI NOTLAR


NOT 1 - ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU

1968YılındaTürk-İtalyanortaklığıylakurulanTofaşTürkOtomobilFabrikasıA.Ş.’nin(“Şirket”veya“Tofaş”)faaliyetkonusuFiatChryslerAutomobilesItalyS.p.A.(“Fiat”)lisansıaltındabinekotovehafifticariaraçüretimi,ithalatıvesatışıdır.KoçHoldingA.Ş.(“KoçHolding”)veFiat’ınortakyönetimindevekontrolündeolanTofaşayrıcakendiotomobillerindekullanılançeşitliotomobilyedekparçalarıdaüretmektedir.Şirket’inGenelMüdürlükadresiBüyükdereCad.No:145ZincirlikuyuŞişli-İstanbul’dur.ÜretiminyapıldığıfabrikasıiseBursa’dabulunmaktadır.ŞirkettarafındanüretilenaraçlarMinicargoveYeniDoblòdışındaFiatileyapılanlisanssözleşmeleriuyarıncaüretilmektedir.Tofaş,SermayePiyasasıKurulu’na(“SPK”)kayıtlıolup,İstanbulMenkulKıymetlerBorsası’na(“İMKB”)1991yılındakoteedilmiştirvehissesenetlerihalenBorsaİstanbulA.Ş.’de(“BİST”)işlemgörmektedir.

Şirket,ticarifaaliyetlerininönemlibirkısmınıKoçHoldingveFiatGrubuŞirketleriilegerçekleştirmektedir(Not25).

31Aralık2015ve2014tarihleriitibariyleŞirket’inkonsolidasyonatabitutulmuşbağlıortaklıklarıaşağıdayeralmaktadır.

Şirket’in ortaklık payıŞirket ismi Faaliyet alanı 2015 2014

KoçFiatKrediFinansmanA.Ş.(“KFK”) Tüketicifinansmanı %99,9 %99,9FerMasOtoTicaretA.Ş. Otomobilveyedekparçaticareti %100 %100

BundanböylekonsolidefinansaltablolardaTofaşvekonsolideedilmişbağlıortaklıkları(“Grup”)olarakadlandırılacaktır.

Grup’unkategorileriitibariyledönemiçindeçalışanpersonelinortalamasayısıaşağıdakigibidir:

2015 2014

Maviyakalı 5.490 5.015Beyazyakalı 1.582 1.528

7.072 6.543

NOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar

2.1.1 Uygulanan finansal raporlama standartları

İlişiktekikonsolidefinansaltablolarSermayePiyasasıKurulu’nun(“SPK”)13Haziran2013tarihve28676sayılıResmiGazete’deyayımlananSeriII-14.1No’lu“SermayePiyasasındaFinansalRaporlamayaİlişkinEsaslarTebliği”hükümlerineuygunolarakhazırlanmışolupsözkonusutebliğin5.MaddesineistinadenKamuGözetimiMuhasebeveDenetimStandartlarıKurumu(“KGK”)tarafındanyürürlüğekonulmuşolanTürkiyeMuhasebeStandartları(“TMS”)esasalınmıştır.TMS’ler;TürkiyeMuhasebeStandartları,TürkiyeFinansalRaporlamaStandartları(“TFRS”)ilebunlarailişkinekveyorumlarıiçermektedir.

Grup’unkonsolidefinansaltablolarıvenotları,SPKtarafından7Haziran2013tarihliduyuruileaçıklananformatlarauygunolarakvezorunlukılınanbilgilerdahiledilereksunulmuştur.

SPK,17Mart2005tarihindealmışolduğubirkararla,Türkiye’defaaliyettebulunanvefinansaltablolarınıSPKtarafındankabuledilenfinansalraporlamastandartlarına(“SPKFinansalRaporlamaStandartları”)uygunolarakhazırlayanşirketleriçin,1Ocak2005tarihindenitibarengeçerliolmaküzereenflasyonmuhasebesiuygulamasınıngerekliolmadığınıilanetmiştir.Dolayısıylafinansaltablolarda,1Ocak2005tarihindenbaşlamakkaydıyla,KGKtarafındanyayımlanmışTMS29“YüksekEnflasyonluEkonomilerdeFinansalRaporlama”standardıuygulanmamıştır.

107





ŞirketveTürkiye’dekayıtlıolanBağlıOrtaklıklarımuhasebekayıtlarınıntutulmasındavekanunifinansaltablolarınınhazırlanmasında,SPKtarafındançıkarılanprensiplereveşartlara,TürkTicaretKanunu(“TTK”),vergimevzuatıveMaliyeBakanlığıtarafındançıkarılanTekdüzenHesapPlanışartlarınauymaktadır.Konsolidefinansaltablolar,gerçeğeuygundeğerleriilegösterilenfinansalvarlıkveyükümlülüklerileyatırımamaçlıgayrimenkullerdışındatarihimaliyetesasınagörehazırlanmışkanunikayıtlaraTMSuyarıncadoğrusunumunyapılmasıamacıylagereklidüzeltmevesınıflandırmalaryansıtılarakdüzenlenmiştir.

2.1.2 Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli konsolide finansal tabloların düzeltilmesi

Finansaldurumveperformanstrendlerinintespitineimkanvermeküzere,Grup’uncaridönemkonsolidefinansaltablolarıöncekidönemlekarşılaştırmalıolarakhazırlanmaktadır.Caridönemkonsolidefinansaltablolarınsunumuileuygunluksağlanmasıaçısındankarşılaştırmalıbilgilergerekligörüldüğündeyenidensınıflandırılır.

Grup,2014yılınailişkinkurumlarvergisihesaplamasıvenihaiKurumlarVergisiBeyannamesi’ndekullanılmamışolanyatırımindirimlerihesaplamasında,31Aralık2014tarihlikonsolidefinansaltablolardayaptığıhesaplamayıdeğiştirmiştir.Sözkonusuhesaplamadeğişikliğineticesinde,Grup’uncaridönemkonsolidefinansaltablolarıileuygunluksağlamasıaçısından31Aralık2014tarihiitibariyleraporlanankonsolidebilançosundakiertelenmişvergivarlığı3.106TLtutarındaazaltılmış,caridönemvergisiyleilgilivarlıklariseaynıtutardaarttırılmıştır.Bununlaberaber,31Aralık2014tarihindesonaerenhesapdönemineaitkonsolidekârveyazarartablosundakiertelenmişvergigelirivedönemvergigideri3.106TLtutarındaazaltılmıştır.

31Aralık2014tarihiitibariyle,faktoringşirketlerinetemlikedilenalacaklarsebebiyle,konsolidebilançodayeralanilişkilitaraflardanticarialacaklar333.847TLtutarındaazaltılmış,ilişkiliolmayantaraflardanticarialacaklariseaynıtutardaarttırılmıştır.

31Aralık2014tarihiitibariylekonsolidebilançodadiğerkısavadeliyükümlülükleriçerisindeyeralan13.989TLtutarındakiödeneceksosyalgüvenlikprimleriçalışanlarasağlananfaydalarkapsamındaborçlarhesabınasınıflandırılmıştır.

31Aralık2014tarihiitibariyletoplamkısavadeliyükümlülükleriçerisindeyeralan13.901TLtutarındakidevletteşvikveyardımlarıtoplamuzunvadeliyükümlülükleriçerisindeyeralandevletteşvikveyardımlarıhesabınasınıflandırılmıştır.

2.1.3 Fonksiyonel ve sunum para birimi

Grup’unfonksiyonelveraporlamaparabirimiTürkLirası’dır(“TL”).Yabancıparaişlemler,işlemtarihlerindegeçerliolandövizkurlarıüzerindençevrilmiştir.Yabancıparayadayalıparasalvarlıkveyükümlülükler,bilançotarihindegeçerliolandövizkurlarıkullanılarakçevrilmiştir.Yabancıparayadayalıparasalvarlıkveyükümlülüklerinçevrimlerindendoğanbukurfarkıgeliriveyagiderikonsolidekârveyazarartablosunayansıtılmaktadır.

2.1.4 Uygulanan konsolidasyon esasları

Bağlıortaklıklar,Grup’unkontrolününolduğuşirketlerdir.Grup,birişletmeileolanilişkisindendolayıdeğişkengetirileremaruzkaldığındaveyabugetirilerehakkıolduğundavebugetirileriişletmeninfaaliyetleriniyönetmeküzerekullandığıgücüiledeğiştirmeyeteneğiolduğundan,buişletmeyikontroleder.Bağlıortaklıklar,kontrolünGrup’ageçtiğitarihtenitibarentamkonsolidasyonyöntemikullanılarakkonsolideedilirlervekontrolünortadankalktığıtarihitibariylekonsolidasyonkapsamındançıkarılırlar.Grupiçiişlemlerdebakiyelervegrupşirketleriileyapılanişlemlerdendoğangerçekleşmemişkazançvekayıplardadahilolmaküzeretümkârvezararlarelimineedilir.Gerekliolduğunda,bağlıortaklıklartarafındanbildirilentutarlar,Grup’unmuhasebepolitikalarınauyumluolmasıiçindüzenlenmiştir.Tofaş’ınbağlıortaklıklarındabulunanazınlıkhisseleri,konsolidefinansaltablolaraçısındanparasalolarakönemarzetmemesindendolayı,anaortaklıkdışıpayların(“Azınlıkpayları”veya“Kontrolgücüolmayanpaylar”)içerisindemuhasebeleştirilmemiştir.Şirket’invekonsolidasyonatabiolanbağlıortaklıklarınınfinansaltablolarıaynıtarihitibariylehazırlanmıştır.


108




2.1.5 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları

KonsolidefinansaltablolarınhazırlanmasındaGrupyönetiminin,raporlananvarlıkveyükümlülüktutarlarınıetkileyecek,bilançotarihiitibariylevukuumuhtemelyükümlülükvetaahhütleriveraporlamadönemiitibariylegelirvegidertutarlarınıbelirleyenvarsayımlarvetahminleryapmasıgerekmektedir.Gerçekleşmişsonuçlartahminlerdenfarklıolabilmektedir.Tahminlerdüzenliolarakgözdengeçirilmekte,gereklidüzeltmeleryapılmaktavegerçekleştikleridönemdekârveyazarartablosunayansıtılmaktadırlar.

Konsolidefinansaltablolarayansıtılantutarlarüzerindeönemliderecedeetkisiolabilecekyorumlarvebilançotarihindevarolanveyaileridegerçekleşebilecektahminlerinesaskaynaklarıgözönündebulundurularakyapılanvarsayımlaraşağıdakigibidir:

a) Grup,garantikarşılığınıherbiraraçmodeliiçingeçmişyıllardagerçekleşenaraçbaşınadüşengarantigiderlerinivearaçbaşınakalangarantisürelerinigözönündebulunduraraktespitetmektedir.Karşılıkhesaplanırkengarantiyekonuaraçadedi,garantisüresivegeçmişteoluşangarantitaleplerine(kleymler)dayanarakgeleceğeilişkinvarsayımlaryapılmaktadır.31Aralık2015tarihindesonaerenyıliçerisinde,56.947TLtutarında(2014:54.479TL)garantigiderigerçekleşmiştir(Not14).Grupyönetiminingarantikarşılığıhesaplamasındakullandığıenönemlivebelirleyicideğişkenlerdenolanbeklenenkleymlerde%5artış/azalışolmasıdurumunda,garantikarşılığıtutarı3.750TL(2014:3.810TL)dahayüksek/düşükolacaktır.

b) Grup’unbağlıortaklığıKFK,verilenkredilerüzerindeyapılandeğerlendirmelersonucundatahsilişüpheligörülenalacaklardandoğabilecekzararlariçinbellibirkarşılıkayırmaktadır.Değerdüşüklüğüvetahsiledilememeriski,bireyselolarakönemliolanherbirkrediiçinayrı,bireyselbazdadeğerdüşüklüğütespitedilmemişkredilerdahiltümkredileriçintoplamportföybazındahesaplanmaktadır.Konsolidefinansaltablolarda31Aralık2015tarihiitibariylefinanssektörüfaaliyetlerindenalacaklariçin20.626TLtutarındagenelkredikarşılığıayırmıştır.(2014:14.039TL)(Not8).

2.2 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki Değişiklikler

Grup,KGKtarafındanyayınlananve1Ocak2015tarihindenitibarengeçerliolanyeniverevizeedilmişstandartlarveyorumlardankendifaaliyetkonusuileilgiliolanlarıuygulamıştır.

(a) 31 Aralık 2015 tarihi itibariyle yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar:

• TMS19’dakideğişiklik,“Tanımlanmışfaydaplanları”,1Temmuz2014tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.Busınırlıdeğişikliküçüncükişilerveyaçalışanlartarafındantanımlanmışfaydaplanınayapılankatkılarauygulanır.Planayapılankatkılarınhizmetsüresindenbağımsızhesaplandığı,örneğinmaaşınınsabitbirkısmınınkatkıolarakalınmasıgibi,durumlardanasılmuhasebeleştirmeyapılacağınaaçıklıkgetirmektedir.

• Yıllıkİyileştirmeler2012:1Temmuz2014tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.2010-12dönemiiyileştirmeprojesiaşağıdayeralan7standardadeğişiklikgetirmiştir:

• TFRS2,HisseBazlıÖdemeler

• TFRS3,İşletmeBirleşmeleri

• TFRS8,FaaliyetBölümleri

• TFRS13,GerçeğeUygunDeğerÖlçümü

• TMS16,MaddiDuranVarlıklarveTMS38,MaddiOlmayanDuranVarlıklar

• TFRS9,FinansalAraçlar;TMS37,Karşılıklar,ŞartaBağlıVarlıkveYükümlülükler

• TMS39,FinansalAraçlar-MuhasebeleştirmeveÖlçüm

109





• Yıllıkİyileştirmeler2013;1Temmuz2014tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.2011-12-13dönemleriiyileştirmeprojesiaşağıdayeralan4standardadeğişiklikgetirmiştir:

• TFRS1,TFRS’ninİlkUygulaması

• TFRS3,İşletmeBirleşmeleri

• TFRS13,GerçeğeUygunDeğerÖlçümü

• TMS40,YatırımAmaçlıGayrimenkuller

(b) 31 Aralık 2015 tarihi itibariyle yayımlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar ve değişiklikler

• TFRS11,“MüşterekAnlaşmalar”dakideğişiklik:Müşterekfaaliyetlerdepayalımı.1Ocak2016tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.Standarttakideğişiklikileişletmetanımınagirenbirmüşterekfaaliyettepaysatınalındığındabupayınnasılmuhasebeleşeceğikonusundaaçıklıkgetirilmiştir.

• TMS16“Maddiduranvarlıklar”,veTMS41“Tarımsalfaaliyetler”,standartlarındakimeyveverenbitkilereilişkindeğişiklik,1Ocak2016tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindenitibarengeçerlidir.Budeğişikliküzümasması,kauçukağacı,palmiyeağacıgibibitkilerinfinansalraporlamasınıdeğiştirmektedir.Meyveverenbitkilerin,maddiduranvarlıklarınüretimsürecindekullanılmasınabenzemesisebebiyle,maddiduranvarlıklarlaaynışekildemuhasebeleştirilmesinekararverilmiştir.BunabağlıolarakdeğişiklikbubitkileriTMS41’inkapsamındançıkararakTMS16’nınkapsamınaaldı.BubitkileryetişmesürecindeyineTMS41kapsamındakalmayadevamedecekler.

• TMS16veTMS38’dekideğişiklik:“Maddiduranvarlıklar”ve“Maddiolmayanduranvarlıklar”,amortismanveitfapayları,1Ocak2016tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.Budeğişikliklebirvarlığaaitamortismanıhesaplarkenhasılatbazlımetotlarınuygunolmadığıaçıklanmaktadır.Çünkübirvarlıkkullanılarakyapılanbiroperasyonsonucueldeedilenhasılat,genelliklebirvarlığaaitekonomikfaydanıntüketilmesindendahafarklıetmenleriyansıtmaktadır.Aynızamanda,hasılatınbirvarlığaaitekonomikfaydanıntüketimininölçülmesindeuygunbirtemelolmadığıaçıklanmıştır.

• TFRS14,“Regülasyonatabiertelenenhesaplar”1Ocak2016tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.Budeğişiklik,ilkdefaTFRSuygulayacakşirketlerde,eskiregülasyonatabihesaplardabirdeğişiklikyapılmamasınaizinvermektedir.AncakdahaönceTFRSuygulamışveilgilitutarımuhasebeleştirmeyecekdiğerşirketlerlekarşılaştırılabilirliğisağlamakadına,regülasyonoranıetkisinindiğerkalemlerdenayrıolaraksunulmasıistenmektedir.

• TMS27“Bireyselfinansaltablolar”,1Ocak2016tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.Budeğişiklik,işletmelere,bağlıortaklık,iştiraklerveişortaklıklarındakiyatırımlarınımuhasebeleştirirkenözkaynakyönetiminikullanmalarınaizinvermektedir.

• TFRS10“Konsolidefinansaltablolar”veTMS28“İştiraklerdekiveişortaklıklarındakiyatırımlar”,1Ocak2016tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.BudeğişiklikTFRS10’ungereklilikleriveTMS28arasındaki,yatırımcıveiştirakiyadaişortaklığıarasındabirvarlığınsatışıyadaiştirakikonusundakiuyumsuzluğadeğinmektedir.Budeğişikliğinanasonucu,işletmetanımınagirenbirişlemgerçekleştiğinde(bağlıortaklığınelindetutulanveyatutulmayan)işlemsonucuoluşankayıpveyakazancıntamamımuhasebeleştirilirken;buişlemeğerbirvarlıkalışveyasatışıisesözkonusuişlemdendoğankayıpveyakazancınbirkısmımuhasebeleştirilir.

• Yıllıkİyileştirmeler2014:1Ocak2016tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.İyileştirmeler4standardadeğişiklikgetirmiştir:

• TFRS5,‘Satışamaçlıeldetutulanduranvarlıklarvedurdurulanfaaliyetler’,satışmetotlarınailişkindeğişiklik

• TFRS7,‘Financialaraçlar:Açıklamalar’,TFRS1’ebağlıolarakyapılan,hizmetsözleşmelerineilişkindeğişiklik

• TMS19,‘Çalışanlarasağlananfaydalar’iskontooranlarınailişkindeğişiklik

• TMS34,‘Aradönemfinansalraporlama’bilgilerinaçıklanmasınailişkindeğişiklik.


110




• TMS1“FinansalTablolarınSunuluşu”;1Ocak2016tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.Budeğişikliklerilefinansalraporlarınsunumveaçıklamalarınıiyileştirmekamaçlanmıştır.

• TFRS10“Konsolidefinansaltablolar”veTMS28“İştiraklerdekiveişortaklıklarındakiyatırımlar”;1Ocak2016tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.Budeğişiklikleryatırımişletmeleriveonlarınbağlıortaklıklarıiçinkonsolidasyonmuafiyetiuygulamasınaaçıklıkgetirir.

• TFRS15“Müşterisözleşmelerindenhasılat”,1Ocak2018tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.Amerika’daKabulGörmüşMuhasebeStandartlarıileyapılanuyumçalışmasısonucuortayaçıkanyenistandarthasılatınfinansalraporlamasınıvefinansaltablolarıntoplamgelirlerinindünyaçapındakarşılaştırılabilirliğinisağlamayıamaçlamıştır.

• TFRS9,“Finansalaraçlar”,1Ocak2018tarihindeveyabutarihtensonrabaşlayanyıllıkraporlamadönemlerindegeçerlidir.BustandartTMS39’unyerinialmaktadır.Finansalvarlıklarveyükümlülüklerinsınıflandırmasıveölçülmesiileilgilizorunluluklarıveaynızamandaşuandakullanılmaktaolan,gerçekleşendeğerdüşüklüğüzararımodelininyerinialacakolanbeklenenkrediriskimodelinideiçermektedir.

Grup,yukarıdayeralandeğişikliklerinoperasyonlarınaolanetkilerinideğerlendirip,geçerliliktarihindenitibarenuygulayacaktır.

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti

Nakit ve nakit benzerleri

Nakitvenakitbenzerleri,işletmedekinakit,finansalkuruluşlardatutulanvadesizmevduat,orijinalvadeleriüçayveyaüçaydankısatutarıbelirlibirnakdekolaycaçevrilebilendiğerkısavadeliyükseklikiditeyesahipvedeğerindekideğişimriskiönemsizolanyatırımlarıvebankalarnezdindekicarihesaplarıkapsar(Not3).

Finansal varlıklar

i)Sınıflandırma

Grup,finansalvarlıklarınışuşekildesınıflandırmıştır:kredilervealacaklar,vadesinekadareldetutulacakyatırımlarvesatılmayahazırfinansalvarlıklar.Sınıflandırma,finansalvarlıklarınalınmaamaçlarınagöreyapılır.Grup,finansalvarlıklarınınsınıflandırmasınısatınalındıklarıtarihteyapar.

Kredilervealacaklar

Kredilervealacaklar,sabitveyabelirliödemeleriolan,aktifbirpiyasayakoteolmayanvetürevaraçolmayanfinansalvarlıklardır.Vadeleriraporlamatarihindenitibaren12aydankısaisedönenvarlıklarda,12aydanuzuniseduranvarlıklardagösterilirler.Grup’unkredilerivealacaklarıkonsolidebilançodaticarialacaklarvefinanssektörüfaaliyetlerindenalacaklardanoluşmaktadır.

Vadesinekadareldetutulacakyatırımlar

Sabitvadelivesabitveyabelirlenebilirödemelitürevdışıfinansalaraçlar,Grup’unvadeyekadareldetutmaniyetivetutabilmedurumusözkonusuysa,vadeyekadareldetutulacakyatırımlarolaraksınıflanır.İlkkaydaalınışlarındansonra,vadesinekadareldetutulacakyatırımlaretkinfaizmetodukullanılarakindirgenmişdeğerleriüzerindentaşınır.Yatırımlareldençıkarıldığıyadadeğerdüşüklüğüneuğradığızamanhesaplanankâryadazarar,itfasürecindeolduğugibikonsolidekârveyazarartablosunayansıtılır.

111





Satılmayahazırfinansalvarlıklar

Satılmayahazırfinansalvarlıklar,bukategoridesınıflandırılanvediğerkategorileriniçindesınıflandırılmayantürevaraçolmayanvarlıklardır.Grup,ilgilivarlıklarıraporlamadönemindenitibaren12ayiçindeeldençıkarmayaniyetlideğilseduranvarlıklarınaltındasınıflandırılırlar(Not4).

ii)Muhasebeleştirmeveölçme

Normalyoldanalınanvesatılanfinansalvarlıklar,alımsatımınyapıldığıtarihtekayıtlaraalınır.Alımsatımyapılantarih,Grup’unvarlığıalımsatımyapmayıtaahhütettiğitarihtir.Gerçeğeuygundeğerfarkıkârveyazararayansıtılanfinansalvarlıklarhariçdiğerfinansalyatırımlarilkolarakgerçeğeuygundeğerineişlemmaliyetieklenmeksuretiylekaydedilir.FinansalvarlıklardandoğannakitakışalımhaklarısonaerdiğindeveyatransferedildiğindeveGruptümriskvegetirilerinitransferettiğinde,finansalvarlıklarbilançodışınaçıkartılır.Satılmayahazırfinansalvarlıklarmüteakipdönemlerdegerçeğeuygundeğerleriylemuhasebeleştirilmektedirler.Kredilervealacaklaretkinfaizoranıyöntemikullanılarakitfaedilmişmaliyetleriilemuhasebeleştirilmektedir.

Satılmayahazırfinansalvarlıklarolaraksınıflandırılanfinansalvarlıklar,satıldığındaveyadeğerdüşüklüğüoluştuğundaözkaynaklardagösterilenbirikmişgerçeğeuygundeğerfarklarıkonsolidekârveyazarartablosunafinansalvarlıklardandoğankârvezararlarolarakaktarılır.

Finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar

Grup’unfinanssektörüfaaliyetlerindenalacaklarıetkinfaizyöntemikullanılarakitfaedilmişmaliyetleriüzerindenmuhasebeleştirilmektedir(Not8).

Kredideğerdüşüklüğükarşılığı

Grup,verilenkredilerüzerindeyapılandeğerlendirmelersonucundatahsilişüpheligörülenalacaklardandoğabilecekzararlariçinbellibirkarşılıkayırmaktadır.Karşılıktutarı,Grup’unkrediriskpolitikası,mevcutkrediportföyününyapısı,müşterilerininmaliyapılarıveekonomikkonjonktürebağlıolarakbelirlenmekteve“TakiptekiKrediler”olaraksınıflandırılarak,varsailgiliteminatlarıngerçeğeuygundeğerleridegözönünealınarakhesaplanmaktadır.Karşılıkhesabındakideğişikliklergerçekleştikleridönemiçerisindekonsolidekârveyatablosunayansıtılmaktadır.Yasalprosedürlertamamlandığıvekredinintahsiledilemeyeceğikesinleştiğitakdirde,ilgilitutarlarhesaplardansilinmekte,silinenkredilerileilgilitahsilâtlargelirolarakkaydedilmektedir.

FinansmankredilerinindeğerlendirilmesisonucundabelirlenentoplamfinansmankredilerikarşılığıGrup’unfinansmankredileriportföyündekitahsilişüphelialacaklarıkapsayacakşekildebelirlenmektedir.

Grup,alacaklarıntahsilindeherhangibirgecikmebulunmasadahi,alacaktutarlarıiçinborçlununkredibilitedeğerlendirmelerineilişkinbütünverileridikkatealarak,teminattutarınıhesaplamayadahiletmeksizin,belirlediğioranlardaözelkarşılıkayırabilmektedir.

Grupayrıca,faizveyaanaparanıntahsilindegecikmeolmayanveya90gündendahaazgecikmeolanalacaklardandoğmasıbeklenenancakmiktarıkesinolarakbelliolmayanzararlarınkarşılanmasıamacıyla,herhangibirişlemledoğrudanilgiliolmaksızın,karşılıkayırmayönteminibenimsemişancakzorunlulukolarakdeğerlendirmemiştir.Grup,şüphelihalegelmeyenfinansmankredileriiçinbukapsamdagenelkarşılıkayırmaktadır.


112




Ticari alacaklar

Vadelerigenelolarak30-90günarasındadeğişmekteolanticarialacaklar,müşterileresatılanticarimalyadasağlananhizmetlersonucuortayaçıkan,müşterilerdenalacaklardır.Eğerticarialacaklarıntahsilatıiçinbeklenensüre1yılyadadahakısaise(yadauzunsaancakişletmeninnormalfaaliyetdöngüsüiçindeise),bualacaklarkısavadelialacaklarolaraksınıflandırılırlar.Aksihalde,uzunvadelialacaklarolaraksınıflandırılırlar.Ticarialacaklarilkolarakgerçeğeuygundeğerleriilekaydedilirveizleyendönemlerdeetkinfaizoranıkullanılarakiskontoedilmişdeğerindendeğerdüşüklüğükarşılığıdüşülerektakipedilir.

Vadesigelmişalacaklarıntahsiledilemeyeceğinedairsomutbirgöstergevarsaşüphelialacakkarşılığıayrılır.Grup’un,ödenmesigerekenmeblağlarıtahsiledemeyecekolduğunugösterenbirdurumunsözkonusuolmasıhalindeticarialacaklariçinbiralacakriskkarşılığıoluşturulur.Sözkonusubukarşılığıntutarı,alacağınkayıtlıdeğeriiletahsilimümküntutararasındakifarktır.Tahsilimümküntutar,teminatlardanvegüvencelerdentahsiledilebilecekmeblağlardadahilolmaküzeretümnakitgirişlerinden,oluşanticarialacağınorijinaletkinfaizoranıesasalınarakiskontoedilendeğeridir.Tahsilitamamenmümkünolmayanalacaklartespitedildikleridurumlardatamamensilinirler(Not6).

Ticari borçlar

Ticariborçlar,Grup’unolağanfaaliyetleriiçintedarikçilerdensağlananmalvehizmetlereilişkinyapılmasızorunluödemeleriifadeetmektedir.Eğerticariborçlarınödenmesiiçinbeklenensüre1yılyadadahakısaise(yadadahauzunsaancakişletmeninnormalfaaliyetdöngüsüiçindeise),buborçlarkısavadeliborçlarolaraksınıflandırılırlar.Aksihalde,uzunvadeliborçlarolaraksınıflandırılırlar(Not6).

Ticariborçlar,gerçeğeuygundeğerleriylekaydedilirvemüteakipdönemlerdeetkinfaizoranıyöntemikullanılarakiskontoedilmişdeğerindendeğerdüşüklüğükarşılığıayrılarakmuhasebeleştirilir.

Stoklar

Stoklar,netgerçekleşebilirdeğerveyamaliyetdeğerindendüşükolanıiledeğerlenmektedir.Maliyetbelirlemeyöntemitümstoklariçinaylıkağırlıklıortalamaolup,yarımamullervemamullerüretimmaliyetlerindenpayalmaktadır.Netgerçekleşebilirdeğer,tahminisatışfiyatındanstoklarısatışahazırhalegetirebilmekiçinyapılangiderlerle,pazarlamavesatışgiderleridüşüldüktensonrakideğerdir.Kullanılamazdurumdakistoklarisekayıtlardançıkarılmaktadır(Not9).

Yatırım amaçlı gayrimenkuller

Yatırımamaçlıgayrimenkuller,kirave/veyadeğerartışkazancıolmaküzeresermayeiradıeldeetmekamacıylaeldetutulangayrimenkullerolupilkolarakmaliyetdeğerlerivebunadahilolanişlemmaliyetleriileölçülürler.Başlangıçmuhasebeleştirmesisonrasındayatırımamaçlıgayrimenkuller,bilançotarihiitibariylepiyasakoşullarınıyansıtangerçeğeuygundeğerleriiledeğerlenirler(Not10).Yatırımamaçlıgayrimenkulleringerçeğeuygundeğerindekideğişikliklerdenkaynaklanankazançveyazararlaroluştuklarıdönemdekonsolidekârveyazarartablosunadahiledilirler.

Yatırımamaçlıgayrimenkuller,satılmalarıveyakullanılamazhalegelmelerivesatışındangelecekteherhangibirekonomikyararsağlanamayacağınınbelirlenmesidurumundabilançodışıbırakılırlar.Yatırımamaçlıgayrimenkullerinkullanımsüresinidoldurmasındanveyasatışındankaynaklanankâr/zarar,oluştuklarıdönemdekonsolidekârveyazarartablosunadahiledilir.

113





Maddi duran varlıklar

Maddiduranvarlıklarmaliyetdeğerleriüzerindenbirikmişamortismanvevarsabirikmişdeğerdüşüklüğükarşılığıdüşülerekmuhasebeleştirilmektedir.Maddiduranvarlıklarsatıldığızamanbuvarlığaaitmaliyetvebirikmişamortismanlarvevarsadeğerdüşüklüğükarşılıklarıilgilihesaplardandüşüldüktensonraoluşangeliryadagider,konsolidekârveyazarartablosunadahiledilmektedir.

Maddiduranvarlığınmaliyetdeğeri;alışfiyatı,ithalatvergileriveiadesimümkünolmayanvergilervemaddiduranvarlığıkullanımahazırhalegetirmekiçinyapılanmasraflardanoluşmaktadır.Maddiduranvarlığınkullanımınabaşlandıktansonraoluşantamirvebakımgibimasraflar,oluştuklarıdönemdegiderkaydedilmektedir.Yapılanharcamalarilgilimaddiduranvarlığagelecektekikullanımındaekonomikbirdeğerartışısağlıyorsabuharcamalarvarlığınmaliyetineeklenmektedir.

Amortismanatabivarlıklar,tahminiekonomikömürlerinedayananoranlarladoğrusalamortismanyönteminegöreamortismanatabitutulmaktadır(Not11).Ekonomikömürveamortismanmetodudüzenliolarakgözdengeçirilmekte,bunabağlıolarakmetodunveamortismansüresininilgilivarlıktanedinilecekekonomikfaydalarıileparalelolupolmadığınabakılmaktadır.Amortismansüreleriaşağıdakigibidir:

(Yıl)

Yeraltıveyerüstüdüzenleri 33Binalar 33Makineveekipmanlar 12-32Taşıtlar 4-10Demirbaşlar 8-14Özelmaliyetler 5-30

Varlığındeğerinindüştüğünedairbirbelirtioluşursailgilivarlığınnetgerçekleşebilirdeğeriyenidentahminedilir,değerdüşüklüğükarşılığıkonsolidefinansaltablolarayansıtılır.

Birvarlığınkayıtlıdeğeri,varlığıngerikazanılabilirdeğerindendahayüksekse,kayıtlıdeğerderhalgerikazanılabilirdeğerineindirilir.Gerikazanılabilirdeğerilgilivarlığınnetsatışfiyatıyadakullanımdakideğerininyüksekolanıdır.Netsatışfiyatı,varlığınmakuldeğerindensatışıgerçekleştirmekiçinkatlanılacakmaliyetlerindüşülmesisuretiyletespitedilir.Kullanımdakideğeriseilgilivarlığınkullanılmasınadevamedilmesisuretiylegelecekteeldeedilecektahmininakitakımlarınınbilançotarihiitibariyleindirgenmiştutarlarınaartıkdeğerlerinineklenmesiiletespitedilir.

Maddiduranvarlıklarınsatışıdolayısıylaoluşankârvezararlaryatırımfaaliyetlerdengelirlervegiderlerhesaplarınadahiledilirler.

Maddi olmayan duran varlıklar

Maddiolmayanduranvarlıklareldeetmemaliyetleriüzerindenkaydaalınırlar.Grupbünyesindeyaratılan,üretimiplanlananyeniaraçlarıngeliştirilmesineyönelikkatlanılanharcamalarhariç,maddiolmayanduranvarlıklaraktifleştirilemezveyapılanharcamalaroluştuklarıdönemiçerisindegiderleştirilirler.Maddiolmayanduranvarlıklartahminikullanımömürleridoğrultusundadoğrusalamortismanmetoduileitfaedilirler.Aktifleştirilengeliştirmegiderleri,ürününticariüretimininbaşlamasınımüteakiptahminikullanımömürleridoğrultusundadoğrusalamortismanmetoduileitfaedilirler.Maddiolmayanduranvarlıklar;taşıdıklarıdeğerler,koşullardakideğişikliklerinveolaylarıntaşınandeğerindüşebileceğinedairbelirtioluşturmalarıdurumundagözdengeçirilirvegereklikarşılıkayrılır(Not12).


114




Varlıklarda değer düşüklüğü

Grup,tümmaddivemaddiolmayanduranvarlıklarıiçin,herraportarihindesözkonusuvarlığailişkindeğerdüşüklüğüolduğunadairherhangibirgöstergeolupolmadığınıdeğerlendirir.Eğerböylebirgöstergemevcutsa,ovarlığıntaşınmaktaolandeğeri,kullanımveyasatışyoluylaeldeedilecekolantutarlardanyüksekolanıifadeedennetgerçekleşebilirdeğerilekarşılaştırılır.Eğersözkonusuvarlığınveyaovarlığınaitolduğunakitüretenherhangibirbiriminkayıtlıdeğeri,kullanımveyasatışyoluylagerikazanılacaktutardanyüksekse,değerdüşüklüğümeydanagelmiştir.Budurumdaoluşandeğerdüşüklüğüzararlarıkonsolidekârveyazarartablosundamuhasebeleştirilir.

Değerdüşüklüğününiptalinedeniylevarlığın(veyanakitüretenbirimin)kayıtlıdeğerindemeydanagelenartış,öncekiyıllardadeğerdüşüklüğününkonsolidefinansaltablolaraalınmamışolmasıhalindeoluşacakolandefterdeğerini(amortismanatabitutulduktansonrakalannettutar)aşmamalıdır.Değerdüşüklüğününiptalikonsolidekârveyazarartablosundamuhasebeleştirilir.

Araştırma ve geliştirme harcamaları

Araştırmaharcamalarıoluştuklarıtarihtegideryazılır.Aşağıdabelirtilenkriterleresahipprojeharcamalarıdışındageliştirmeiçinyapılanharcamalarda,oluştuklarıdönemiçerisindegiderolarakkayıtedilmektedir:

• Ürünileilgilimaliyetlerinetolaraktanımlanabiliyorvedegüvenilirbirşekildeölçülebiliyorsa,

• Ürününteknikyeterliliği/fizibilitesiölçülebiliyorsa,

• Ürünsatışasunulacakyadaşirketiçerisindekullanılacaksa,

• Ürüniçinpotansiyelbirpazarmevcutsa,yadaşirketiçikullanılırlığıispatlanabiliyorsa,

• Projenintamamlanabilmesiiçinyeterliteknik,malivediğergereklikaynaklarteminedilebiliniyorsa.

Yukarıdabahsedilenkriterlerikarşılayangeliştirmeprojelerininmaliyetleriaktifleştirilmektedirveilgiliprojeömürleri(8yıl)doğrultusundadoğrusalamortismanmetoduileitfaedilirler.

Gelirlerin kaydedilmesi

Otomotivfaaliyetleri:

Gelirler,faaliyetlerileilgiliolarakGrup’aekonomikgetirisağlanmasınınmuhtemelvegetiriningüvenilirolarakölçülebilmesininmümkünolduğuzamanmuhasebeleştirilir.Gelirlerverileniskontolarilekatmadeğervesatışvergileridüşülerekmuhasebeleştirilir.Gelirlermalileilgiliönemliriskvemülkiyetingetirdiğihaklaralıcıyageçtiğizamankonsolidefinansaltablolardamuhasebeleştirilir.Bununiçinayrıcagelirinmiktarınıngüvenilirbirbiçimdeölçülmesigerekmektedir.Netsatışlar,teslimedilmişmallarınfaturaedilmişbedelinin,satışiadelerindenarındırılmışhalidir.

Verilenhizmetlereilişkingelirler,hizmetinsunulduğuvegelirtutarınıngüvenilirbirbiçimdeölçülebildiğidurumlardamuhasebeleştirilir(Not18).

115





Finanssektörüfaaliyetleri:

Faizgelirvegiderlerietkinfaizmetodukullanılaraktahakkukesasınagörekayıtedilmektedir.Gruptarafındantahsisedilmiştüketicifinansmanıkredilerinintahsilatışüphelidurumadüştüğüzamanilgilifaizgelirtahakkukukayıtlarayansıtılmaz.

KrediistihbaratgelirleriiseGrup’unmüşterilereverilenkredilerininaçılışındatahsilettiğikrediaçılışücretlerindenoluşmaktavekredileringeriödemedönemleriüzerindensistematikbiryöntemiledüşülerekkonsolidefinansaltablolardafinanssektörüfaaliyetlerindenalacaklarkalemindennetlenerekgösterilmektedir.

Ayrıca,Grupkullandırdığıkredilereistinadenyapmışolduğuhayatsigortalarınaistinadenkredilendirdiğisigortaprimlerinisigortayapankuruluşilebellibirplandahilindepaylaşmaktadır.Gruppayınadüşenbusigortaprimgelirleriisekredileringeriödemedönemleriüzerindensistematikbiryöntemilepeşintahsiledilengelirolarakkonsolidefinansaltablolardadiğeryükümlülükleraltındagösterilmektedir.

Satışlarıniçerisindeönemlibirfinansmanmaliyetibulunmasıdurumunda,makulbedel,gelecekteoluşacaktahsilatların,finansmanmaliyetiiçerisindeyeralangizlifaizoranıileindirgenmesiiletespitedilir.Gerçekdeğerleriilenominaldeğerleriarasındakifark,tahakkukesasınagörefaizgeliriolarakdeğerlendirilir.

Finansal borçlar

Finansalborçlarilkmuhasebeleştirmeesnasındagerçeğeuygundeğerdenkatlanılanişlemmaliyetleridüşülerekmuhasebeleştirilirler.Finansalborçlarilkmuhasebeleştirmeninardındanitfaedilmişmaliyetlerindenölçülürler.Tahsiledilentutar(işlemmaliyetleridüşülmüş)ilegerialınantutararasındakifark,etkinfaizyöntemikullanılmaksuretiiledönemsüresincekârveyazardamuhasebeleştirilir.Krediolanaklarınınteminindeödenenücretler,krediolanağınınbirkısmıyadatamamınınkullanılmasınınmuhtemelolmasıdurumundakredininişlemmaliyetiolarakmuhasebeleştirilirler.Budurumda,buücretlerkredikullanılıncayakadarertelenirler.Krediolanağınınbirkısmıyadatamamınınkullanılacağınınmuhtemelolduğunadairbirkanıtbulunmadığında,buücretlerlikiditehizmetininpeşinödemesiolarakaktifleştirilirvekrediolanağınınilgiliolduğudönemboyuncaitfaedilir(Not5).

Borçlanma maliyetleri

Birözelliklivarlığıneldeedilmesi,inşasıveyaüretimiiledoğrudanilişkilendirilebilengenelveözelamaçlıalınmışborçlarınmaliyetleri,ilgilivarlığınmaliyetininbirparçasıolarak,buvarlıklarıamaçlanankullanımaveyasatışahazırdurumagetirilmesiiçingereklisüreboyuncaaktifleştirilir.Butürmaliyetlergüvenilebilirbirbiçimdeölçülebilmelerivegelecekteekonomikyararlardanişletmeninfaydalanabilmesininmuhtemelolmasıdurumunda,varlığınmaliyetinedahiledilir.Özelliklivarlıklarlailgilialınmışharcanmasıbeklenenözelamaçlıborçlarıngeçiciolaraknemalandırılmasıilekazanılanyatırımgeliri,aktifleştirmekoşullarınısağlayanborçlanmamaliyetlerindendüşülür.Bukapsamdaolmayanborçlanmamaliyetleriiseoluştuklarıtarihtegiderleştirilir.31Aralık2015tarihiitibariylesonaerenhesapdönemindekullanılankredilereilişkin4.129TLtutarındaborçlanmamaliyetiaktifleştirilmiştir(2014:Yoktur).Sözkonusuaktifleştirmetutarınınhesaplanmasındakullanılanaktifleştirmeoranı%3,19’dur.

Dönem vergi gideri ve ertelenen vergi

Dönemvergigidericaridönemvergigideriniveertelenmişvergigiderinikapsar.Dönemvergisiveertelenmişvergigelirveyagiderolarak,verginindoğrudanözkaynakveyadiğerkapsamlıgeliraltındamuhasebeleştirilenbirişlemleilgiliolmamasıkoşuluyla,kârveyazarartablosunakaydedilir.Budurumdaise,vergisırasıyladiğerkapsamlıgelirlerveyaözkaynaklardamuhasebeleştirilir(Not23).

Caridönemvergigideri,Grup’unvebağlıortaklıklarınınfaaliyetgösterdiğiülkelerdeyürürlükteolanveyayürürlüğegirmesikesineyakınolanvergikanunlarıdikkatealınarakhesaplanır.Grup,yürürlükteolanvergikanunununyorumaaçıkolmasıdurumundaperiyodikolarakvergibeyanınıdeğerlendirirvegerekligörülendurumlardavergiotoritelerineödenecekborçlariçinprovizyonayrılır.


116




Ertelenmişvergi,yükümlülükyöntemikullanılarak,varlıkveyükümlülüklerinkonsolidefinansaltablolardayeralandeğerleriilevergideğerleriarasındakigeçicifarklarüzerindenhesaplanır.Ertelenmişvergivarlıkveyükümlülükleri,yürürlükteolanveyabilançotarihiitibariyleyürürlüğegirenvergioranlarıvevergimevzuatıdikkatealınarak,vergivarlığınıngerçekleşeceğiveyayükümlülüğününifaedileceğidönemdeuygulanmasıbeklenenvergioranlarıüzerindenhesaplanır.Ertelenmişvergivarlıkları,gelecektevergiyetabikâreldeetmeksuretiylegeçicifarklardanyararlanmanınkuvvetlemuhtemelolmasışartıylahesaplanmaktadır.

Grup,vergilendirilebilirgeçicifarklarınkapatılmazamanınıkontroledebilmesivegeçicifarklılığınöngörülebilirbirsüredekapatılmasınınmuhtemelolmamasıdurumuharicindebağlıortaklıklarıileilgilitümvergilendirilebilirgeçicifarklariçinertelenmişvergiyükümlülüğühesaplar.

Grup,ertelenmişvergivarlığıileertelenmişvergiborcunuancakveancakyasalolarakdönemvergivarlıklarınıdönemvergiborçlarınamahsupetmehakkınınolmasıveaynıvergimükellefiveyaertelenmişvergivarlığıveyayükümlülüğününetgöstermeniyetiolanfarklımükelleflerinertelenmişvergivarlığıveertelenmişvergiborcununyukarıdabelirtilenyasaldüzenlemeyiyapanvergiidaresiileaynıolmasıdurumundamahsupeder.

Kıdem tazminatı karşılığı

Grup,mevcutişkanunugereğince,emekliliknedeniileiştenayrılanveyaistifavekötüdavranışdışındakinedenlerleişinesonverilenveenazbiryılhizmetvermişpersonelebelirlimiktardakıdemtazminatıödemekleyükümlüdür.

Grup,ilişiktekifinansaltablolardakıdemtazminatıkarşılığını“ProjeksiyonMetodu”nukullanarakveGrup’unpersonelhizmetsüresinitamamlamavekıdemtazminatınahakkazanmakonularındageçmişyıllardakazandığıdeneyimlerinibazalarakhesaplamışvebilançotarihindedevlettahvillerikazançoranıileiskontoetmiştir.

Gelirtablosunaçalışangiderleriolarakyansıtılmışolan,tanımlanmışfaydaplanlarınailişkincarihizmetmaliyeti,birvarlığınmaliyetineeklenenlerhariç,cariyıldaçalışanhizmetlerindenkaynaklanantanımlanmışfaydayükümlülüğündeki,faydadeğişikliğikısıntılarıveödemelerdekiartışıifadeeder.Geçmişhizmetmaliyetlerioluştuklarıdönemdegelirtablosunakaydedilir.

Netfaizgideri,tanımlanmışfaydayükümlülüğününnetdeğerineveplanlanmışvarlığıngerçeğeuygundeğerine,iskontooranıuygulanarakhesaplanmasıylabulunur.Bumaliyetkonsolidekârveyazarartablosundaçalışangiderlerialtındamuhasebeleştirilir.

Aktüeryalvarsayımlagerçekleşenarasındakifarkdüzeltmeleriileaktüeryalvarsayımdeğişikliklerindendoğantanımlanmışfaydaplanlarıyenidenölçümkazançvekayıpları,oluştuklarıdönemiçindediğerkapsamlıgelirlerolaraközkaynaklarayansıtılır(Not15).

Hisse başına kazanç

Konsolidekârveyazarartablosundabelirtilenhissebaşınakazanç,netkârın,raporlamaboyuncapiyasadabulunanhissesenetlerininağırlıklıortalamaadedinebölünmesiylebulunmaktadır.

Türkiye’deşirketlersermayelerinihalihazırdabulunanhissedarlarına,geçmişyılkazançlarındanveenflasyondüzeltmesifarklarıhesabındandağıttıkları“bedelsizhisse”yoluileartırabilmektedirler.Butip“bedelsizhisse”dağıtımları,hissebaşınakazançhesaplamalarında,ihraçedilmişhissegibideğerlendirilir.Bunagöre,buhesaplamalardakullanılanağırlıklıortalamahissesayısı,sözkonusuhissesenedidağıtımlarınıngeçmişedönüketkileridedikkatealınarakbulunur(Not24).

117





Karşılıklar

Karşılıklar,geçmişolaylardankaynaklananmevcutbirhukukiveyazımniyükümlülüğünbulunması,yükümlülüğünyerinegetirilmesiiçinekonomikfaydaiçerenkaynaklarınişletmedençıkmasınınmuhtemelolmasıveyükümlülüktutarınıngüvenilirbirbiçimdetahminedilebiliyorolmasıdurumlarındaayrılmaktadır(Not14).Gelecekdönemlerdeoluşmasıbeklenenfaaliyetzararlarıiçinkarşılıkayrılmaz.

Karşılıktutarı,paranınzamandeğerineilişkinmevcutpiyasadeğerlendirmeleriniveborcaözgüriskleriyansıtanvergiöncesioranlarkullanılarakyükümlülüğüyerinegetirilmesiiçintahminedilengiderlerinbugünküdeğeriolarakölçülür.Karşılıktutarındazamanıngeçmesindenkaynaklananartışfaizgideriolarakkaydedilir.

Karşılıklarherbilançotarihindegözdengeçirilmekteveyönetimineniyitahminleriniyansıtacakşekildegereklidüzenlemeleryapılmaktadır.

Garanti giderleri karşılığı

Grupyurtiçindesatılanaraçlariçinsatıştarihinitakipedenbelirlibirsüreboyuncaücretsizbakımvetamirhizmetisağlamaktadır.Grup’unihraçsatışlarıgarantikapsamındadeğildir.Garantikapsamındabulunanaraçlariçintahminedilengarantikarşılıktutarı,geçmişdönemlerdegerçekleşengiderleregörerevizeedilmektedir.Grup’unilavegarantisüresisağlayansigortapoliçesisatışlarındankaynaklananönemlibiryükümlülüğübulunmamaktadır(Not14).

Şarta bağlı varlık ve yükümlülükler

Şartabağlıyükümlülükler,kaynakaktarımınıgerektirendurumyüksekbirolasılıktaşımıyorisekonsolidefinansaltablolardayansıtılmayıpdipnotlardaaçıklanmaktadır.Şartabağlıvarlıklarisekonsolidefinansaltablolarayansıtılmayıpekonomikgetiriyaratmaihtimaliyüksekolduğutakdirdedipnotlardaaçıklanır.

Netleştirme

Birfinansalvarlıkveborcunbirbirinemahsupedilereknettutarınbilançodagösterilmesiancakişletmenin;muhasebeleştirilentutarlarınetleştirmekonusundayasalbirhakkınınbulunmasıvenetesasagöreödemedebulunmayadavarlığıeldeetmeveborcuödemeişlemlerinieşzamanlıolarakgerçekleştirmeniyetindeolmasıdurumundamümkünolabilir.Yasalhak,gelecektekibirolayabağlıolmamalı,normaloperasyonelakıştaveşirketinyadakarşıtarafıntemerrüt,aczhaliyadaiflasıdurumundadahikullanılabilirolmalıdır.

Yabancı para cinsinden işlemler

Yabancıparacinsindenoluşangelirvegiderlerişlemtarihindegeçerliolankurlarileçevrilmektedir.YabancıparalarlaifadeedilenparasalaktiflerinvepasiflerinçevrimindebilançotarihindeT.C.MerkezBankasıtarafındanilanedilenkurlarkullanılmaktadır.Yabancıparacinsindenolanişlemlerinçevrilmesindenveyayabancıparalarlaifadeedilentutarlarındeğerlemesindendoğankurfarkıgeliryadagideriilgilidönemdekonsolidekârveyazarartablosunayansıtılmaktadır.


118




Bölümlere göre raporlama

Birfaaliyetbölümünün,raporlanabilirbölümolarakbelirlenebilmesiiçin,işletmedışımüşterilereyapılansatışlarvebölümlerarasısatışlarveyatransferlerdedahilolmaküzere,hasılatının,işletmeiçivedışıtümfaaliyetbölümlerinintoplamhasılatının%10’unuveyadahafazlasınıoluşturması,raporlanankârveyazararının%10’uveyadahafazlasıolmasıveyavarlıklarının,tümfaaliyetbölümlerinintoplamvarlıklarının%10’uveyadahafazlasıolmasıgerekmektedir.

Yönetiminbölümeilişkinbilgilerinfinansaltablokullanıcılarıiçinfaydalıolacağınainanmasıdurumunda,yukarıdakisayısalaltsınırlardanherhangibirinikarşılamayanfaaliyetbölümlerideraporlanabilirbölümlerolarakdeğerlendirilebilirvebunlarailişkinbilgilerayrıolarakaçıklanabilir.

Birişletmeninherkısmının,birfaaliyetbölümüveyabirfaaliyetbölümününparçasıolmasızorunludeğildir.Tofaş’ınbağlıortaklığıolanKFKgelirleriniesasolarakTofaştarafındanüretilenveyaithaledilenaraçlarısatınalantüketicilerinfinansmanındaneldeetmektedir.KFKTofaş’ınfaaliyetlerinidesteklemekamacıylahizmetverdiğindenayrıbirfaaliyetbölümüdeğildir.

Bunedenle,TFRS8“FaaliyetBölümleri”ndekiilgilihükümlerdoğrultusunda,Grup’un,tekbirraporlanabilecekfaaliyetbölümübulunmaktaolup,finansalbilgilerfaaliyetbölümlerinegöreraporlanmamıştır.

Nakit akışa yönelik riskten korunma işlemleri

Etkinbirnakitakımkorunmaişleminde,korunmaamaçlıaracınrayiçdeğerindeolandeğişikliklerdoğrudanözkaynaklarhesabındatanımlanır.Etkinolmayankısımdönemkârındakârveyazararolaraktanımlanır.Eğernakitakımkorunmaişlemibirvarlıkveyayükümlülüğündoğmasıylasonuçlanırsa,geçmişteoluşmuşveözkaynaklariçerisindemuhasebeleştirilmiştümkazançvekayıplarilgilivarlıkveyayükümlülüğünmaliyetinedahiledilir.Aksitakdirde,diğertümnakitakımkorunmaişlemleriiçinbaşlangıçtaözkaynaklariçerisindemuhasebeleştirilmişkazançvekayıplar,korunanyükümlülüğünifaedildiğiveyabeklenenişleminkârveyazarartablosunuetkilediğidönemlerdeilgilikâr/zararhesaplarıileilişkilendirilir.31Aralık2015tarihiitibariylesonaerenyıliçerisindekonsolidediğerkapsamlıgelirtablosundamuhasebeleştirilennakitakışriskindenkorunmakayıpları10.586TLtutarındadır(2014:128.927TLtutarındanakitakışriskindenkorunmakayıpları).

Korunmanın,korunmamuhasebesiuygulanmasıiçingereklikoşullarısağlayamazhalegelmesidurumundakorunmaamaçlıaracailişkinolaraketkinbirkorunmavarkenözkaynaklariçerisindefinansaltablolaraalınanbirikmişkazançvekayıplar,tahminiişlemgerçekleşenekadarözkaynaklariçerisindetutulur.Tahminiişlemingerçekleşmesininbeklenmemesidurumunda,özkaynaklariçerisindemuhasebeleştirilenbirikmişkazançveyakayıplardönemininkârveyazararıolarakfinansaltablolaraalınır.

Yatırımmaliyetleriileilgiliyabancıparacinsindenuzunvadelikrediler(türevolmayankorunmaaracı)ilehafifticariaraçların(YeniDoblò,DoblòFLveDoblòUS)vebinekaraçların(Egea,StationWagon,Hatchback)gerçekleşenvegelecektebeklenensatışları(korunmayakonukalem)arasındaetkilibirnakitakımkorunmasıilişkisibulunmaktadır.YineaynışekildeŞirketileFiatarasındayapılanüretimanlaşmalarıçerçevesindeYeniDoblò,DoblòFLveDoblòUSiçin2009yılındanitibaren2021yılıAralıkayınakadarFiat’ayapılacaksatışlarınhasılatlarınınbirbölümüileuzunvadeliilgilikrediborçlarıkarşılanacaktır.AyrıcaŞirketileFiatarasındayapılanüretimanlaşmalarıçerçevesindeEgeaveStationWagon/Hatchbackiçin2015yılındanitibaren2023AralıkayınakadarFiat’ayapılacaksatışlarınhasılatınınbirbölümüileuzunvadelikrediborçlarıkarşılanacaktır.

Finansalrisktenkorunmaişlemininetkinliğiherfinansalraporlamadönemindesürekliolarakdeğerlendirilmektedirvefinansalrisktenkorunmaişleminin,korunulanriskileilişkilendirilebilennakitakışlarındakideğişiklikleridengelemedeetkinolması,ilgilifinansalrisktenkorunmailişkisineilişkinbelgelendirilmişriskyönetimstratejisiiletutarlıolduğunugöstermektedir.

119





İlişkili taraflar

Aşağıdakikriterlerdenbirininvarlığında,tarafGrupileilişkilisayılır(Not25):

(a)Sözkonusutarafın,doğrudanyadadolaylıolarakbirveyabirdenfazlaaracıyoluyla:

(i) İşletmeyikontroletmesi,işletmetarafındankontroledilmesiyadaişletmeileortakkontrolaltındabulunması(anaortaklıklar,bağlıortaklıklarveaynıişdalındakibağlıortaklıklardahilolmaküzere);

(ii) Grupüzerindeönemlietkisininolmasınısağlayacakpayınınolması;veya

(iii)Grupüzerindeortakkontrolesahipolması;

(b)Tarafın,Grup’unbiriştirakiolması;

(c) Tarafın,Grup’unortakgirişimciolduğubirişortaklığıolması;

(d)Tarafın,Grup’unveyaanaortaklığınınkilityöneticipersonelininbirüyesiolması;

(e)Tarafın,(a)yada(d)’debahsedilenherhangibirbireyinyakınbiraileüyesiolması;

(f) Tarafın;kontroledilen,ortakkontroledilenyadaönemlietkialtındaveya(d)yada(e)’debahsedilenherhangibirbireyindoğrudanyadadolaylıolarakönemlioyhakkınasahipolduğubirişletmeolması;veya,

(g)Tarafın,işletmeninyadaişletmeileilişkilitarafolanbirişletmeninçalışanlarınaiştenayrılmasonrasındasağlananfaydaplanlarıolması,gerekir.

Yatırım, araştırma ve geliştirme teşvikleri

Tümdevletteşvikleri,eldeedilmesiiçingereklişartlarınGruptarafındanyerinegetirileceğineveteşviğinGruptarafındaneldeedilebileceğinedairmakulbirgüvenceoluştuğundagerçeğeuygundeğerleriilemuhasebeleştirilir.Devletyardımınınbirgiderileilişkiliolmasıdurumunda,buyardımınkarşılayacağıgiderlerileeşleşecekşekildegelirleştirilir.Devletyardımınınbirvarlıkileilişkiliolmasıdurumdaisebugelirertelenmişgelirolarakkaydedilir.

Giderlereilişkinalınandevletteşvikleri,giderlerinoluştuğudönemileeşleşmesiamacıylagiderlerinoluştuğudönemekadarertelenirvekarşılığıolduğugiderlerinoluştuğudönemdegelirtablosundamuhasebeleştirilir.

Maddiduranvarlıklarlailgilidevletteşvikleriertelenmişdevletteşvikleriolarakuzunvadeliyükümlülükleraltındamuhasebeleştirilirveilgilivarlıklarınekonomikömürleriboyuncadoğrusalamortismanyöntemiilegelirtablosunakaydedilir.

Yatırım,araştırmavegeliştirmeteşvikleri,Grup’unteşviktalepleriyetkilimakamlartarafındanonaylandığızamantanımlanır(Not13).


120




NOT 3 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ

2015 2014

Kasa 8 7Banka-vadesizmevduat 117.760 133.612-vadelimevduat 2.268.748 1.552.434

2.386.516 1.686.053

31Aralık2015ve2014tarihleriitibariylevadelimevduatlarındetaylarıaşağıdakigibidir:

2015 2014Tutar Yıllık faiz oranı (%) Tutar Yıllık faiz oranı (%)

TL 1.178.635 11,30-14,20 662.755 6,00-12,25Avro 1.090.113 1,25-2,80 889.679 1,80-2,90

2.268.748 1.552.434

31Aralık2015tarihiitibariylevadelimevduatlarınvadeleri4-49günarasındadeğişmektedir(2014:2-64günarasında).

31Aralık2015tarihiitibariyle,vadelivevadesizmevduatlarıntoplam1.395.025TL’likkısmı(2014:981.732TL)ilişkilikuruluşolanbankadabulunmaktadır(Not25).

31Aralık2015ve2014tarihlerindesonaerenyıllarailişkinkonsolidenakitakıştablolarındayeralannakitvenakitbenzerideğerleraşağıdakigibidir:

2015 2014

Nakitvenakitbenzerleri 2.386.516 1.686.053Eksi:faiztahakkukları (3.274) (4.120)

2.383.242 1.681.933

NOT 4 - FİNANSAL YATIRIMLAR

a) Kısa vadeli finansal yatırımlar:

31Aralık2015tarihiitibariyleGrup’unkısavadeliyatırımlaramacıiletutulan79.440TLtutarında96günvadeli,%1,60faizoranlıvadelimevduathesabıbulunmaktadır(2014:119günvadelive%1,9faizoranlı28.207TLtutarındavadelimevduat).

b) Satılmaya hazır finansal yatırımlar

31Aralık2015tarihiitibariyleGrup’un302TLtutarındasatılmayahazırfinansalvarlığıbulunmaktadır(2014:360TL).

121





NOT 5 - FİNANSAL BORÇLANMALAR

a) Kısa vadeli borçlanmalar

2015 2014Döviz tutarı

(bin)TL

karşılığıYıllık faiz oranı (%)

Döviz tutarı (bin)

TL karşılığı

Yıllık faiz oranı (%)

TLkrediler(*) - 70.800 9,70-12,65 - 40.212 7,44-14,74Avrokrediler 75.680 240.481 Euribor+0,50 101.893 287.410 Euribor+0,52

Euribor+0,75

311.281 327.622

b) Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları


(bin)TL


Döviz tutarı (bin) TL karşılığı


TLkrediler(*) - 804.406 9,70-12,65 - 372.260 7,44-14,74

Avrokrediler 157.663 500.989Euribor+

0,15 139.858 394.498Euribor+

0,15Euribor+

2,90Euribor+

2,60İhraçedilentahviller(1,2,3,….6) - 215.805 9,37-10,27 - 191.303 6,86-10,53

1.521.200 958.061

c) Uzun vadeli borçlanmalar


(bin)TL


Döviz tutarı (bin)

TL karşılığı


TLkrediler(*) - 677.243 10,21-15,81 - 490.950 7,44-14,74

Avrokrediler 554.793 1.762.911Euribor+

0,15 214.131 603.999Euribor+

0,15Euribor+

2,90Euribor+

2,60İhraçedilentahviller(1,2,3,…6) - 113.428 9,37-10,27 - 216.838 6,86-10,53

2.553.582 1.311.787(*)31Aralık2015ve2014tarihleriitibariylekısaveuzunvadeliTLkredilerintamamıkonsolideedilenbağlıortaklıkKFKtarafından,vermişolduğutüketicikredilerinifinanseetmekamacıylaalınankredilerdenoluşmaktadır.(1)Grup,14Nisan2015tarihliYönetimKurulutoplantısındaalınankararaistinadenSermayePiyasasıKanunuhükümleriuyarıncagerekliizinlersonrasında12Kasım2015tarihinde20ayvadeli%11,68faizoranlı50.000TLnominalödemelitahvilihraçetmiştir.Tahvillerkapalıihraçusulüile,aracıkuruluşYapıKrediYatırımMenkulDeğerlerA.Ş.tarafındannitelikliyatırımcıyasatılmıştır.(2)Grup,14Nisan2015tarihliYönetimKurulutoplantısındaalınankararaistinadenSermayePiyasasıKanunuhükümleriuyarıncagerekliizinlersonrasında18Aralık2015tarihinde16ayvadeli%12,51faizoranlı62.380TLnominalödemelitahvilihraçetmiştir.Tahvillerkapalıihraçusulüile,aracıkuruluşYapıKrediYatırımMenkulDeğerlerA.Ş.tarafındannitelikliyatırımcıyasatılmıştır.(3)Grup’un,18Nisan2014tarihliYönetimKurulutoplantısındaalınankararaistinadenSermayePiyasasıKanunuhükümleriuyarıncagerekliizinlersonrasında6Haziran2014tarihinde24ayvadeli%10,23faizoranlı75.000TLnominalödemelitahvilihraçetmiştir.Tahvillerkapalıihraçusulüile,aracıkuruluşYapıKrediYatırımMenkulDeğerlerA.Ş.tarafındannitelikliyatırımcıyasatılmıştır.(4)Grup,18Nisan2014tarihliYönetimKurulutoplantısındaalınankararaistinadenSermayePiyasasıKanunuhükümleriuyarıncagerekliizinlersonrasında7Kasım2014tarihinde24ayvadeli%10,07faizoranlı50.000TLnominalödemelitahvilihraçetmiştir.Tahvillerkapalıihraçusulüile,aracıkuruluşYapıKrediYatırımMenkulDeğerlerA.Ş.tarafındannitelikliyatırımcıyasatılmıştır.(5)Grup,18Nisan2014tarihliYönetimKurulutoplantısındaalınankararaistinadenSermayePiyasasıKanunuhükümleriuyarıncagerekliizinlersonrasında26Kasım2014tarihinde24ayvadeli%9,54faizoranlı30.000TLnominalödemelitahvilihraçetmiştir.Tahvillerkapalıihraçusulüile,aracıkuruluşTSKBA.Ş.tarafındannitelikliyatırımcıyasatılmıştır.(6)Grup,18Nisan2014tarihliYönetimKurulutoplantısındaalınankararaistinadenSermayePiyasasıKanunuhükümleriuyarıncagerekliizinlersonrasında11Aralık2014tarihinde24ayvadeli%9,37faizoranlı60.000TLnominalödemelitahvilihraçetmiştir.Tahvillerkapalıihraçusulüile,aracıkuruluşYapıKrediYatırımMenkulDeğerlerA.Ş.tarafındannitelikliyatırımcıyasatılmıştır.


122




Kredileringerçeğeuygundeğerleri4.329.342TL’dir(2014:2.596.877TL’dir).

TürkLirasıkredilerinfaizoranısabitolup,Avrokredilerinfaizoranıdeğişkendir.

31Aralık2015tarihiitibariyle,kısaveuzunvadelifinansalborçların234.607TL’likkısmı(2014:232.413TL)ilişkilikuruluşolanbankalardaneldeedilmiştir(Not25).

31Aralık2015ve2014tarihleriitibariyle,Grup’unuzunvadeliborçlanmalarınıngeriödemeplanıaşağıdakigibidir:

2015 2014

1-2yılarası 1.299.647 885.0062-3yılarası 351.398 226.5803-4yılarası 301.035 63.8684-5yılarası 275.123 49.3625yıldanuzun 326.379 86.971

2.553.582 1.311.787

GrupileSocieteGeneraleCreditAgricole,FortisBankS.A.,INGBankNVveIntesaSanpaolobankalarınındüzenleyici,krediverenvegarantör,AvrupaYatırımBankası’nın(“EIB”)garantörvekrediverenveServiziAssicurativiperilCommercioEsteroS.p.A.’nın(“SACE”)garantörsıfatlarıileyeraldığıkonsorsiyumarasında450milyonAvrotutarındabirkredianlaşması4Mart2008tarihindeimzalanmışolup,31Aralık2015tarihiitibariylekonsolidebilançodataşınandeğeri366.597TL’dir(115.369binAvrokarşılığı)(2014:488.133TL’likkısmı(173.054binAvrokarşılığı)).SözkonusukrediYeniDoblògeliştirilmesiveüretilmesiileilgiliyatırımharcamalarınınfinansmanındakullanılacakolup,ikiyılıödemesizolmaküzereonyılvadelidir.Grup’unilerideYeniDoblòmodelaraçlarınüretimiiçinkullanılankrediileilgilimaruzkalabileceğidövizkurundakivefaizoranındakidalgalanmalardanoluşabilecekrisk,Fiattarafındanüstlenilmiştir.

Grup2011yılındaYeniDoblòkapasiteartışıyatırımındakullanılmaküzere36milyonAvrokrediteminetmiştir.Krediningeriödemesi2012yılıitibariylebaşlamışolup2018yılınakadareşittaksitlerleödenecektir.31Aralık2015tarihiitibariylekonsolidebilançodataşınandeğeri49.026TL’dir(15.429binAvrokarşılığı)(2014:58.025TL’dir(20.571binAvrokarşılığı)).

Grup’un19Ekim2015,22Ekim2015ve10Aralık2015tarihlerindeEximbank’tanalınankredilerininkonsolidebilançodataşınandeğeritoplam238.320TL’dir(75.000binAvrokarşılığı)(2014:18Eylül2014,22Eylül2014,25Eylül2014,30Eylül2014,24Ekim2014ve30Aralık2014’tetoplam287.410TL(101.838binAvrokarşılığı)).

31Aralık2015tarihiitibariyleGrup’unkonsolidebilançodataşınandeğeri145.640TL(45.833binAvrokarşılığı)(2014:155.139TL(55.000binAvrokarşılığı))olan“YeniSedanR&D”projesikapsamındakullanılmaküzere9Aralık2014tarihindeAvrupaYatırımBankası’ndan(“EIB”)alınan2020yılıvadelifinansmankredileribulunmaktadır.

Grup’un31Mart2014tarihindeHSBCPLC’denalınankonsolidebilançodataşınandeğeri119.160TLolan(37.500binAvrokarşılığı)(2014:129.281TL(45.833binAvrokarşılığı))2020yılıvadeliişletmekredisibulunmaktadır.

GrupileHSBCBankplc,J.P.MorganLimited,SocieteGeneralveBNPParibasbankalarınınyetkilendirilmişdüzenleyicilerveHSBCBankplc,J.P.MorganLimited/JPMorganChaseBankN.A.LondonBranch,SocieteGeneralveBNPParibasFortisSA/NVbankalarınınkrediveren,HSBCBankPlcbankasınınkoordinatörkuruluşveBNPParibasFortisSA/NVbankasınınkreditemsilcisisıfatlarıileyeraldığı250milyonAvrotutarındauzunvadelidışfinansmananlaşması17Şubat2015tarihindeimzalanmışolup,31Aralık2015tarihiitibariylesözkonusukredininkonsolidebilançodataşınandeğeri674.259TL’dir(212.191binAvrokarşılığı).

123





GrupileHSBCBankPlcveINGBank,abranchofING-DibaAGbankalarınınyetkilendirilmişdüzenleyicilervekrediverenler,HSBCBankPlcbankasınınkoordinatörkuruluşvekreditemsilcisisıfatlarıileyeraldığı200milyonAvrotutarındaSACEGarantörlüğüKapsamındaKrediSözleşmesi11Ağustos2015tarihindeimzalanmışolup,vadesiAralık2022tarihindedolacakolanaltıaydabirfaizödemelikredinintahminikullanımtakvimiveortalamavadesidikkatealındığında,sigortaprimidahilyıllıktoplammaliyetiyaklaşık6aylıkEuribor+%2,4olacaktır.31Aralık2015itibariylekonsolidebilançodataşınandeğeri593.060TL’dir(186.638binAvrokarşılığı).

GrupileEuropeanBankforReconstructionandDevelopment,HSBCBankPlcveBankofAmerica,N.A.,LondonBranchbankalarınınyetkilendirilmişdüzenleyicilervekrediverenlersıfatlarıileyeraldığı200milyonAvrotutarındakikredisözleşmesi22Ekim2015tarihindeimzalanmışolup,vadesiAralık2022tarihindedolacakolanaltıaydabirfaizödemelikredinintahminikullanımtakvimiveortalamavadesidikkatealındığında,yıllıktoplammaliyeti6aylıkEuribor+%2,3olacaktır.Kredinin100milyonAvrotutarı5Kasım2015tarihindekullanılmışolup,kalan100milyonAvro’nunMart2016’daçekilmesiplanlanmaktadır.31Aralık2015itibariylekonsolidebilançodataşınandeğeri314.080TL’dir(98.842binAvrokarşılığı).

NOT 6 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR

a) İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar

2015 2014

Alıcılar 701.425 559.543Şüphelialacaklar 7.311 7.311

Eksi:şüphelialacakkarşılığı (7.093) (7.093)Eksi:vadelisatışlardankaynaklananhakedilmemişfinansmangeliri (3.349) (4.075)

698.294 555.686

Şüpheliticarialacakkarşılığınınharekettablosuaşağıdakigibidir:

2015 2014

1Ocak 7.093 7.210Tahsilatlar - (117)

31 Aralık 7.093 7.093

Ticarialacaklarileilgilialınanteminatlar

31Aralık2015tarihiitibariyleGrup’unalacaklarınakarşılıkolarakalınmışolan131.792TLtutarındateminatmektubu,3.648TLtutarındateminatçekivesenedi,38.800TLtutarındaipotek,518.995TLtutarındadoğrudanborçlanmasistemilimiti(bankanınmüşterisineişlemhacminegöretanıdığıödemegarantilimiti)bulunmaktadır(2014:71.700TLtutarındateminatmektubu,3.511TLtutarındateminatçekivesenedi,39.635TLtutarındaipotek,417.109TLtutarındadoğrudanborçlanmasistemilimiti).


124




b) İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar

2015 2014

Ticariborçlar 960.632 724.585Eksi:vadelialımlardankaynaklanantahakkuketmemişfinansmangideri (4.509) (5.025)

956.123 719.560

NOT 7 - DİĞER ALACAKLAR

31Aralık2015tarihiitibariyle200TLtutarındaki(2014:101TL)diğeralacaklar,verilendepozitoveteminatlardanoluşmaktadır.

NOT 8 - FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAKLAR

2015 2014

Kısavadelitüketicifinansmankredileri 1.064.911 711.402Tahsilişüphelikrediler 59.711 41.458

1.124.622 752.860

Kredi değer düşüklüğü karşılıkları

Özelkarşılıklar (21.540) (17.824)Genelkarşılıklar (11.716) (7.687)

1.091.366 727.349

Uzunvadelitüketicifinansmankredileri 861.685 610.298

Kredi değer düşüklüğü karşılıkları

Genelkarşılıklar (8.910) (6.352)

852.775 603.946

125





31Aralık2015tarihiitibariyletüketicilerekullandırılankredilerinfaizoranlarısabitolup,TLkredileriçinaylık%0,01-%1,49(2014:aylık%0,01-%1,44)arasındadır.

Uzunvadelitüketicifinansmankredilerininvadeleriaşağıdakigibidir:

Yıllar 2015 2014

1-2yılarası 612.838 389.9122-3yılarası 187.268 179.8483-4yılarası 52.629 34.1464yılüzeri 8.950 6.392

861.685 610.298

Kredikarşılıklarıhesabınındönemiçihareketleriaşağıdakigibidir:

2015 2014

1Ocak 31.863 25.250Caridönemprovizyonu 13.600 7.848Tahsilatlar (3.297) (1.235)

31 Aralık 42.166 31.863

Gruptarafındankullandırılanfinansmankredilerinekarşılıkmüşterilerleyapılansözleşmelerdetoplamalacaktutarıkadararaçlarüzerinderehinhakkıbulunmaktadır.Grup’un31Aralık2015tarihiitibariyle2.261.081TLtutarındaalınangünceldeğerleriylekayıtlaraalınanaraçlarkadarteminatıbulunmaktadır(2014:1.533.100TL).Ayrıca,Grupgerekligördüğüdurumlardaekolarakipotekteminatıdaalmaktadır.Grup’un31Aralık2015tarihiitibariyle21.540TL(2014:17.824TL)tutarındaözelkarşılıkayırdığıtüketicifinansmankredilerinintamamıiçinaraçrehiniteminatolarakbulunmaktadır.


126




NOT 9 - STOKLAR

2015 2014

Hammaddestokları 124.960 96.097Yarımamulstokları 94.542 111.794Mamulstokları 63.450 73.400İthalaraçlar 89.532 71.887Yedekparçalar 46.184 37.190Yoldakimallar 136.311 68.331Stokdeğerdüşüklüğükarşılığı(-) (6.728) (5.460)

548.251 453.239

Stokdeğerdüşüklüğükarşılığındagerçekleşenhareketleraşağıdakigibidir:

2015 2014

1Ocak (5.460) (2.925)Dönemiçindeayrılankarşılık (1.268) (2.535)

31 Aralık (6.728) (5.460)

NOT 10 - YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER

31Aralık2015ve2014tarihlerindesonaerenyıllariçindekiyatırımamaçlıgayrimenkullerinharekettablosuaşağıdakigibidir:

2015 2014

1Ocak,netkayıtlıdeğer 28.860 27.805Gerçeğeuygundeğerartışı(*) 655 1.055

31 Aralık, net makul değer 29.515 28.860(*)Sözkonusugayrimenkulüngerçeğeuygundeğeriemsalkarşılaştırmayöntemiile31Aralık2015tarihiitibariyle29.515TL(2014:28.860TL)olarakbelirlenmiştir.Değerlemesonucuoluşan655TLtutarındaki(2014:1.055TL)değerartışı,esasfaaliyetlerdendiğergelirleriçerisindemuhasebeleştirilmiştir(Not21).Değerlemeraporu,konuylailgiliSPKlisansınavegereklimeslekibirikimesahipbağımsızdeğerlemefirmasıtarafındanhazırlanmaktadır.

127





NOT 11 - MADDİ DURAN VARLIKLAR

31Aralık2015tarihindesonaerenyıliçindekimaddiduranvarlıklarveilgilibirikmişamortismanlarailişkinharekettablosuaşağıdakigibidir:

Arsa, yeraltı/yerüstü

düzenleri ve binalar

Makine ve ekipmanlar Demirbaşlar Taşıtlar

Özel maliyetler

Yapılmakta olan

yatırımlar Toplam

1 Ocak tarihleri itibariyleMaliyet 373.480 3.500.320 390.654 42.736 11.093 404.403 4.722.686Birikmişamortisman (210.953) (2.570.671) (279.849) (34.083) (5.768) - (3.101.324)

Net kayıtlı değer 162.527 929.649 110.805 8.653 5.325 404.403 1.621.362

1Ocak2015,netkayıtlıdeğer 162.527 929.649 110.805 8.653 5.325 404.403 1.621.362Girişler - 3.137 108 1.809 7 679.108 684.169Çıkışlar,net (30) (703) (409) (1.374) (3) - (2.519)Transferler 10.382 490.861 64.309 14.867 136 (580.555) -Amortismangideri (7.589) (150.822) (27.990) (4.662) (429) - (191.492)

31 Aralık 2015, net kayıtlı değer 165.290 1.272.122 146.823 19.293 5.036 502.956 2.111.520

31 Aralık 2015 itibariyleMaliyet 383.832 3.993.615 454.662 58.038 11.233 502.956 5.404.336Birikmişamortisman (218.542) (2.721.493) (307.839) (38.745) (6.197) - (3.292.816)

31 Aralık 2015, net kayıtlı değer 165.290 1.272.122 146.823 19.293 5.036 502.956 2.111.520

31Aralık2015tarihiitibariylemaddiduranvarlıklarüzerinderehinveyaipotekbulunmamaktadır.


128




31Aralık2014tarihindesonaerenyıliçindekimaddiduranvarlıklarveilgilibirikmişamortismanlarailişkinharekettablosuaşağıdakigibidir:

Arsa, yeraltı/yerüstü

düzenleri ve binalar

Makine ve ekipmanlar Demirbaşlar Taşıtlar

Özel maliyetler

Yapılmakta olan

yatırımlar Toplam

1 Ocak tarihleri itibariyleMaliyet 362.559 3.234.464 352.266 39.832 10.233 205.119 4.204.473Birikmişamortisman (203.641) (2.448.240) (255.444) (30.569) (5.411) - (2.943.305)

Net kayıtlı değer 158.918 786.224 96.822 9.263 4.822 205.119 1.261.168

1Ocak2014,netkayıtlıdeğer 158.918 786.224 96.822 9.263 4.822 205.119 1.261.168Girişler - 133 6 - 36 521.721 521.896Çıkışlar,net - (1.069) (383) (2.231) - - (3.683)Transferler 10.921 266.792 38.765 5.135 824 (322.437) -Amortismangideri (7.312) (122.431) (24.405) (3.514) (357) - (158.019)

31 Aralık 2014, net kayıtlı değer 162.527 929.649 110.805 8.653 5.325 404.403 1.621.362

31 Aralık 2014 itibariyleMaliyet 373.480 3.500.320 390.654 42.736 11.093 404.403 4.722.686Birikmişamortisman (210.953) (2.570.671) (279.849) (34.083) (5.768) - (3.101.324)

31 Aralık 2014, net kayıtlı değer 162.527 929.649 110.805 8.653 5.325 404.403 1.621.362

31Aralık2014tarihiitibariylemaddiduranvarlıklarüzerinderehinveyaipotekbulunmamaktadır.

129





NOT 12 - MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR

31Aralık2015ve2014tarihlerindesonaerenyıllariçindekimaddiolmayanduranvarlıklarınharekettablosuaşağıdakigibidir:

Lisanslar ve geliştirm maliyetleri Diğer Toplam

1 Ocak tarihleri itibariyleMaliyet 1.865.855 75.673 1.941.528Birikmişitfapayları (994.608) (52.215) (1.046.823)

Net kayıtlı değer 871.247 23.458 894.705

1Ocak2015,netkayıtlıdeğer 871.247 23.458 894.705Girişler 568.340 9.010 577.350İtfagideri (176.514) (11.568) (188.082)

31 Aralık 2015, net kayıtlı değer 1.263.073 20.900 1.283.973

31 Aralık 2015 itibariyleMaliyet 2.434.195 84.683 2.518.878Birikmişitfapayları (1.171.122) (63.783) (1.234.905)

31 Aralık 2015, net kayıtlı değer 1.263.073 20.900 1.283.973

Lisanslar ve geliştirme maliyetleri Diğer Toplam

1 Ocak tarihleri itibariyleMaliyet 1.464.387 64.713 1.529.100Birikmişitfapayları (863.782) (42.451) (906.233)

Net kayıtlı değer 600.605 22.262 622.867

1Ocak2014,netkayıtlıdeğer 600.605 22.262 622.867Girişler 401.468 10.960 412.428İtfagideri (130.826) (9.764) (140.590)

31 Aralık 2014, net kayıtlı değer 871.247 23.458 894.705

31 Aralık 2014 itibariyleMaliyet 1.865.855 75.673 1.941.528Birikmişitfapayları (994.608) (52.215) (1.046.823)

31 Aralık 2014, net kayıtlı değer 871.247 23.458 894.705

Maddiolmayanduranvarlıklar,ilgilivarlıklarınkullanımahazırolmalarıdurumundaitfaedilmeyebaşlanmaktadır.BukapsamdaGrup’unhenüzkullanımahazırolmayanveitfaedilmeyebaşlanmamış313.040TL(2014:286.772TL)tutarındamaddiolmayanduranvarlığıbulunmaktadır.


130




NOT 13 - DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI

Yatırım teşvik belgeleri

Grup’unyatırımharcamalarıileilgiliçeşitliyatırımteşvikbelgeleribulunmaktadır.Buteşvikbelgelerikapsamındasağlananimkanlaraşağıdakigibidir:

i)İthaledilenmakineveteçhizatlarlailgili%100gümrükveKDVmuafiyeti

ii)Yerliyatırımharcamalarında,%100KDVmuafiyeti

iii)İndirimliKurumlarVergisimuafiyeti

31Aralık2015tarihiitibariyledevrolmuşyatırımindirimitutarı2.120.072TL’dir(2014:2.161.209TL).31Aralık2011tarihindesonaerenhesapdönemiiçerisindeGrup,sonrakidönemlerdecarivergihesabındaindirimkonusuyapamayacağınedeniylebuyatırımindirimitutarıüzerindenhesapladığıertelenmişvergivarlığını,karşılıkayırmakvekârveyazarartablosunayansıtmaksuretiylesilmiştir.AnayasaMahkemesi’nin15Ekim2009tarihindegerçekleştirilentoplantısındayatırımindirimiistisnasıuygulamasıileilgilisüresınırlamasıkaldırılmasınıngörüşülmesivebukararın8Ocak2010’daalınmasıilebirlikte,Grup’undevrolmuşyatırımindirimleritekrarkullanılabilirhalegelmiştir;ancakGrup31Aralık2015tarihiitibariyledevrolanyatırımindirimindendoğacakertelenmişvergivarlığınıngerikazanılabilirliğininöngörülebilirgelecektegerçekleşmedurumununmuhtemelolmamasındandolayıkonsolidefinansaltablolarayansıtmamıştır.

Küreselmalikrizinolumsuzetkileriniazaltmakamacıylaçıkarılan5838sayılıkanun28Şubat2009tarihliResmiGazete’deyayınlanarakyürürlüğegirmiştir.Kanununilgilimaddesiileyatırımlarınteşvikedilmesineyönelikolarak,indirimlikurumlarvergisioranıuygulamasıgetirilmektedir.İndirimlikurumlarvergisioranınaHazineMüsteşarlığıtarafındanteşvikbelgesinebağlananyatırımlardaneldeedilenkazançlartabitutulacaklardır.Bunagöreindirimlioran,buyatırımlardaneldeedilenkazançlara,yatırımınkısmenveyatamamenişletilmesinebaşlanılanhesapdönemindenitibaren,“yatırımakatkıtutarına”ulaşıncayakadaruygulanacaktır.“YatırımaKatkıTutarı”kanunda,indirimlikurumlarvergisiuygulanmaksuretiyletahsilindenvazgeçilenvergiyoluyla,yatırımlarınDevletçekarşılanacaktutarınıifadeettiğibelirtilmektedir.BakanlarKurulu16Temmuz2009tarihindealdığı2009/15199sayılıkararla,5838SayılıKanununöngördüğübelirlemeleriyapmışvebellişartlarıtaşıyanyatırımlarındevletyardımlarındanyararlanmasınailişkindüzenlemeyifiilenuygulanabilirhalegetirmiştir.

Grup,yapılandeğerlendirmeneticesinde,5520sayılıKurumlarVergisiKanununun32/Amaddesiçerçevesinde,indirimlikurumlarvergisindenkaynaklanangeçicifarklarüzerindenöngörülebilirvevergikanunlarıçerçevesindeindirimlikurumlarvergisihakkınındevamedebileceğisüreiçerisindeyararlanılabileceğisonucunavarılan1.219.224TL(31Aralık2014:689.984TL)indirimlikurumlarvergisiiçinertelenmişvergivarlığımuhasebeleştirilmiştir(Not23).

5520sayılıKurumlarVergisiKanunu’nun10.maddesindedeğişiklikyapılarak5746sayılıAraştırmaveGeliştirmeFaaliyetlerininDesteklenmesiHakkındaKanunu’nun35.maddesiyleyapılandeğişiklikle,araştırmavegeliştirmeharcamalarıüzerindenhesaplanacakAr-Geindirimoranı%40’tan%100’eçıkarılmıştır.Anılankanun1Nisan2008tarihindeyürürlüğegirmişbulunmaktadır.Bunagörekurumlarvergisimükellefleri,yeniteknolojivebilgiarayışınayönelikaraştırmavegeliştirmefaaliyetleriçerçevesindeişletmebünyesinde2008yılındanitibarenyaptıklarıharcamaların%100’ükurumlarkazancıtespitindeAr-Geindirimiolarakdikkatealınabilecektir.

Grup’un2015yılıiçerisindetoplamAr-Geharcamasıtutarı584.432TLolup,buharcamalardankurumlarvergisiAr-Geindiriminekonuedilemeyen326.959TLveyıliçerisindetahsiledilen3.320TLtutarındakiTEYDEBveAvrupaprojedestekleridüşüldüktensonrakurumlarvergisiAr-Geindiriminekonuedilentutarı263.903TLolmaktadır.Ekolarak2014Ocak-Aralık/2015Ocak-AralıkdönemiAr-Geveyenilikharcamasıartıştutarıolan6.505TLtutarındakiekAr-GeavantajıileberabertoplamAr-Geindiriminekonuedilentutar260.658TLolmaktadır(2014itibariyleGrup’untoplamAr-Geharcamasıtutarı541.057TLolup,buharcamalardankurumlarvergisiAr-Geindiriminekonuedilemeyen288.771TLveyıliçerisindetahsiledilen2.772TLtutarındakiTEYDEBveAvrupaprojedestekleridüşüldüktensonrakurumlarvergisiAr-Geindiriminekonuedilentutarı249.514TLolmaktadır).

131





31Aralık2015tarihiitibariyleGrup’un8.374TL(2014:8.374TL)kısavadeli,38.672TL(2014:47.046TL)uzunvadelitoplam47.046TL(2014:55.420TL)tutarındakidevletteşvikveyardımları,TürkiyeBilimselveTeknolojikAraştırmaKurumu(TÜBİTAK)’nunMinicargoveYeniDoblòprojelerininaraştırmavegeliştirme(Ar-Ge)harcamalarınıdesteklemekamacıylavermişolduğuteşvikgelirininertelenmesinedeniyleoluşmuştur.Sözkonusututar,ilgiliAr-Geyatırımınınitfasıileorantılışekildeamortismanatabitutularakamortismanveitfagiderlerindennetlenmektedir.

NOT 14 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER

Diğer kısa vadeli karşılıklar

2015 2014

Garantigiderkarşılığı 72.695 66.923Davakarşılıkları 11.159 4.577İdarigiderkarşılıkları 3.078 5.112Diğer 12.381 17.828

99.313 94.440

Garantigiderkarşılığınınharekettablosuaşağıdakigibidir:

2015 2014

1Ocak 66.923 50.651Yıliçindeödenen (51.175) (38.207)Yıliçerisindekiartış(Not19) 56.947 54.479

31 Aralık 72.695 66.923

Davakarşılıklarınınharekettablosuaşağıdakigibidir:

2015 2014

1Ocak 4.577 4.407Yıliçerisindeödenen (223) -Yıliçerisindekiartış 6.805 170

31 Aralık 11.159 4.577

Grup aleyhine açılan davalar:

31Aralık2015tarihiitibariyleGrupaleyhineaçılmışancakhenüzsonuçlanmamışdavalarıntoplamtutarı14.767TL’dir(2014:8.882TL).Budavalarailişkinayrılankarşılıktutarıise11.159TL’dir(2014:4.577TL).


132




Vergi cezaları:

2008-2012maliyıllarıarasıdönemileilgili,Şirketbünyesindeyapılanvergiincelemesineticesindehazırlananvergiincelemeraporları,VergiDenetimKuruluİstanbulBüyükÖlçekliMükelleflerGrupBaşkanlığıtarafından2013ve2014yıllarıiçerisindeŞirket’eiletilmiştir.Vergiİncelemeraporlarında,darmükellefkurumlarayapılanbazıödemelerstopajvesorumlusıfatıylaKDVaçısındaneleştirikonusuyapılmıştır.Sözkonusuraporlardahilinde,Şirket’ten2008yılıiçin13,4milyonTLvergiaslı,23,8milyonTLvergiziyaıcezası,2009yılıiçin8,4milyonTLvergiaslı,14,9milyonTLvergiziyaıcezası,2010yılıiçin9,1milyonTLvergiaslı,16,2milyonTLvergiziyaıcezası,2011yılıiçin5,1milyonTLvergiaslı,5,1milyonTLvergiziyaıcezası,2012yılıiçin4,8milyonTLvergiaslı,4,8milyonTLvergiziyaıcezası,talepedilmiştir.Sözkonusuraporlarvedetaylarıileilgilikamuoyuduyurusuise,Şirkettarafından,16Aralık2013,30Aralık2013ve11Nisan2014tarihlerindeKamuyuAydınlatmaPlatformu(“KAP”)üzerindengerçekleştirilmiştir.

Grupyönetimi,Grupbünyesindeyeralanrapordaeleştirikonusuolanuygulamalarınilgilivergimevzuatlarınaveuluslararasıçiftevergiyiönlemeanlaşmalarınauygunveuyumluolduğunudüşünmektedir.Şirket,bahsekonuraporlarlailgiliolarakuzlaşmavehukukisüreçdahiltümyasalhaklarınıtatbiketmeyiplanlamaktadır.Olasıbirhukukisüreçdahilinde,oluşacaknihaikararınmüspetgerçekleşmeihtimalininaksidurumagöredahaolasıveyüksekgörülmesisebebiile,bahsekonuvergiraporlarınayönelikilavebirkarşılıkkonsolidefinansaltablolarayansıtılmamıştır.

Teminat, rehin, ipotekler ve kefaletler:

31Aralık2015ve2014tarihleriitibariyleGrup’unvermişolduğuteminat,rehin,ipotekvekefaletlerin(“TRİK”)dökümüorijinalparabirimleriileaşağıdakigibidir:

2015 2014TL

karşılığı Avro TLTL

karşılığı Avro TLA.KenditüzelkişiliğiadınavermişolduğuTRİK’lerintoplamtutarı 314.562 97.000 6.335 213.269 72.000 10.179B.TamkonsolidasyonkapsamınadahiledilenortaklıklarlehinevermişolduğuTRİK’lerintoplamtutarı - - - - - -C.Olağanticarifaaliyetlerininyürütülmesiamacıyladiğer3.kişilerinborcunuteminamacıylavermişolduğuTRİK’lerintoplamtutarı - - - - - -D.DiğerVerilenTRİK’lerintoplamtutarı - - - - - -

i) AnaortaklehinevermişolduğuTRİ’lerintoplamtutarı - - - - - -

ii) BveCmaddelerikapsamınagirmeyendiğergrupşirketlerilehinevermişolduğuTRİK’lerintoplamtutarı - - - - - -

iii)Cmaddesikapsamınagirmeyen3.kişilerlehinevermişolduğuTRİK’lerintoplamtutarı - - - - - -

314.562 97.000 6.335 213.269 72.000 10.179

Diğer

31Aralık2015tarihiitibariyle;30Mart2015tarihve2015/D1-01743numaralı,29Mart2016tarihinekadargerçekleştirilmeküzere1.648.144ABDDolarıihracattaahhüdügetirenihracatteşvikbelgesikapsamında905.884ABDDolarıihracatgerçekleştirmişbulunmaktadır.866.249ABDDolarıithalattaahhüdügetirenihracatteşvikbelgesikapsamında416.818ABDDolarıithalatgerçekleştirmişbulunmaktadır.

133





Grup’unMCV,YeniDoblò,EgeaveStationWagon/Hatchbackprojelerineilişkinimzalamışolduğuuzunvadelikredianlaşması,Grup’abelirlibazıfinansaloranlarauygunolmazorunluluğugetirmektedir.Grup,31Aralık2015ve2014tarihleriitibariylebufinansaloranlarauymaktadır.

NOT 15 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR

a) Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında kısa vadeli borçlar:

2015 2014

Personeleborçlar 32.013 33.335Ödeneceksosyalgüvenlikprimleri 14.664 13.989İzinkarşılığı 10.986 8.133

57.663 55.457

b) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar:

Grup,mevcutişkanunugereğince,enazbiryıllıkhizmetitamamlayarakemekliyeayrılan,istifavekötüdavranışdışındakinedenlerleişilişkisikesilen,askerlikhizmetiiçinçağrılanveyavefatedenpersonelebelirlimiktardakıdemtazminatıödemekleyükümlüdür.Ödenecektazminatherhizmetyılıiçinbiraylıkmaaştutarıkadardırvebumiktar31Aralık2015tarihiitibariyle4.092,53tamTL(2014:3.541,37tamTL)ilesınırlandırılmıştır.

GrupyönetimigeçmişdeneyimlerindenedindiğibilgileredayanarakkıdemtazminatıalmayahakkazanacakçalışanlarınhakkazandıklarımenfaatleriTMS19uyarınca,bilançotarihindegeçerliolandevlettahvilioranlarıkullanılarakiskontoişleminetabitutmuşveindirgenmişnetdeğerleriüzerindenkonsolidefinansaltablolarınayansıtmıştır.Hesaplamadakullanılanvarsayımlaraşağıdakigibidir:

2015 2014

Netiskontooranı %4,60 %3,50Emeklilikolasılığınıntahminiiçindevirhızıoranı %99,41 %98,74

31Aralık2015ve2014tarihleriitibariylesonaerenyıllariçerisindekikıdemtazminatıkarşılığıhesabınınhareketiaşağıdasunulmuştur:

2015 2014

1Ocak 162.506 139.127Carihizmetmaliyeti 9.984 10.786Faizmaliyeti 16.713 15.797Dönemiçindeödenen (20.474) (15.733)Tanımlanmışfaydaplanlarıyenidenölçümkayıpları (4.168) 12.529

31 Aralık 164.561 162.506


134




NOT 16 - PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE GELİRLER, DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER

a) Diğer dönen varlıklar: 2015 2014

İadealınacakKDV 26.903 42.777Diğer 6.094 3.177

32.997 45.954

b) Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler: 2015 2014

Kredikomisyongiderleri(*) 13.762 10.323Verilensiparişavansları 2.487 5.195Diğer 6.698 5.925

22.947 21.443(*)31Aralık2015ve2014tarihleriitibariylekredikomisyongiderleri,konsolideedilenbağlıortaklıkKFK’nınbayilerinepeşinolaraködediğikredikomisyonlarındanoluşmaktadır.

c) Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler:

31Aralık2015tarihiitibariyle21.643TLtutarındaki(2014:28.745TL)uzunvadelipeşinödenmişgiderler,maddiduranvarlıkalımlarıiçinverilmişolanavanslardanoluşmaktadır.

d) Diğer kısa vadeli yükümlülükler: 2015 2014

Gidertahakkukları 21.055 21.333Ödenecekvergivefonlar 19.625 27.325Alınanavanslar 8.101 9.203Diğer 17.712 13.952

66.493 71.813

e) Ertelenmiş gelirler:

31Aralık2015tarihiitibariyle15.592TLtutarındaki(2014:15.872TL)ertelenmişgelirler,konsolideedilenbağlıortaklıkKFK’nınpeşintahsiledilenistihbaratgelirlerindenoluşmaktadır.

135





NOT 17 - ÖZKAYNAKLAR

a) Ana ortaklık dışı paylar / ana ortaklık dışı kâr zarar

Yoktur.

b) Sermaye / karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi

Şirket’inkayıtlısermayetavanı1.000.000TL’dir.Şirket’in31Aralık2015ve2014tarihleriitibariyletarihimaliyetesasınagöreödenmişsermayetutarı500milyonTL(tamTL)olupherbiri0,01TL(tamTL)tutarında50milyaradethissedenoluşmaktadır.31Aralık2015ve2014tarihleriitibariyleŞirket’inyasalsermayeveortaklıkyapısıaşağıdakigibidir:

Hisse grubu

2015 2014Tutar (tarihi) Tutar (%) Tutar (tarihi) Tutar (%)

FiatAutoS.p.A. D 189.280 37,86 189.280 37,86KoçHoldingA.Ş. A 187.938 37,59 187.938 37,59KoçHoldingşirketleriveKoçailesi A 1.342 0,27 1.342 0,27Diğer,halkaaçıkhisselerdahil E 121.440 24,28 121.440 24,28

Toplam ödenmiş sermaye 500.000 100,00 500.000 100,00

AveDgrubupaylarasahiphissedarlarıYönetimKuruluveDenetimKuruluüyeleriniseçmeveayrıcabirbirlerininhisselerinsatınalmadaöncelikhaklarınasahiptir.Grup’unKuruluşSözleşmesi’ndeGenelKurulkararlarınınonaylanmasında%75oyçoğunlukilkesibenimsenmektedir.

c) Kâr yedekleri - geçmiş yıl kâr/zararları

Kanunidefterlerdekibirikmişkârlar,aşağıdabelirtilenkanuniyedeklerleilgilihükümharicindedağıtılabilirler.

TürkTicaretKanunu’nagöreyasalyedeklerbirinciveikincitertipyasalyedeklerolmaküzereikiyeayrılır.TürkTicaretKanunu’nagörebirincitertipyasalyedekler,şirketinödenmişsermayesinin%20’sineulaşılıncayakadar,kanuninetkârın%5’iolarakayrılır.İkincitertipyasalyedekleriseödenmişsermayenin%5’iniaşandağıtılankârın%10’udur.TürkTicaretKanunu’nagöre,yasalyedeklerödenmişsermayenin%50’sinigeçmediğisürecesadecezararlarınetleştirmekiçinkullanılabilir,bunundışındaherhangibirşekildekullanılmasımümkündeğildir.

Halkaaçıkşirketler,temettüdağıtımlarınıSPK’nınöngördüğüşekildeaşağıdakigibiyaparlar:

9Ocak2009tarih,1/6sayılıSPKkararıuyarınca,finansaltablodüzenlemeyükümlülüğübulunanişletmelercedağıtılabilirkârınhesaplanmasındafinansaltablolardayeralankâriçindegörünen;bağlıortaklık,müşterekyönetimetabiteşebbüsveiştiraklerdenanaortaklığınfinansaltablolarınaintikaledenkârtutarlarının,şirketlerinyasalkayıtlarındabulunankaynaklarındankarşılanabildiğisürece,genelkurullarıncakârdağıtımkararıalınmışolmasınabakılmaksızın,dağıtacaklarıkârtutarınıSPK’nınSeri:XI,No:29sayılıSermayePiyasasındaFinansalRaporlamayaİlişkinEsaslarTebliğiçerçevesindehazırlayıpkamuyailanedeceklerifinansaltablolarındayeralannetdönemkârlarınıdikkatealarakhesaplamalarınaimkantanınmasınakararverilmiştir.

SPK’nın27Ocak2010tarihlikararıilepaylarıborsadaişlemgörenhalkaaçıkanonimortaklıklariçinyapılacaktemettüdağıtımıkonusundaherhangibirasgarikârdağıtımzorunluluğugetirilmemesinekararverilmiştir.

Sermayeenflasyondüzeltmesifarklarıileolağanüstüyedeklerinkayıtlıdeğerleribedelsizsermayeartırımı;nakitkârdağıtımıyadazararmahsubundakullanılabilecektir.Ancaksermayeenflasyondüzeltmesifarkları,nakitkârdağıtımındakullanılmasıdurumundakurumlarvergisinetabiolacaktır.


136




Şirkettarafından,27Mart2015tarihliOlağanGenelKurultoplantısındaalınankararla2014yılınaaitkârlardanyasalyükümlülüklerdüşüldüktensonratoplam484.546TLtutarında(2014yılında2013yılıkârından325.000TL)nakittemettügeçmişyılkârlarıüzerindendağıtılmıştır.31Aralık2015ve2014tarihlerindesonaerenyıllaritibariylehissebaşınadağıtılantemettütutarısırasıyla0,97Kuruşve0,65Kuruş’tur.

Şirket’inVergiUsulKanunu’nagöretuttuğukayıtlarındayasalveolağanüstüyedeklerintarihideğerleriaşağıdakigibidir:

2015 2014

Yasalyedekler 243.266 197.266Olağanüstüyedekler 31.631 28.887

274.897 226.153

NOT 18 - HASILAT

a) Hasılat: 2015 2014

Yurtdışısatışlar 5.729.275 4.297.030Yurtiçisatışlar 4.121.142 3.023.705Diğer 70.306 119.274

9.920.723 7.440.009

Satışlardanindirimlertutarı457.216TL’dir(2014:295.422TL).

2015ve2014yıllarıiçerisindeGrup’unyapmışolduğusatışlarıntutarsalolarakürüngrububazındadağılımıaşağıdakigibidir:

2015 2014

Ticariaraç 6.637.099 4.911.517Binekaraç 2.592.246 1.829.851Yedekparça 621.072 577.392Diğer 70.306 121.249

9.920.723 7.440.009

b) Diğer: 2015 2014

Hurdasatışıgelirleri 44.964 44.173Ambalajsatışıgelirleri 17.156 18.445Kalıpsatışıgelirleri - 46.986Diğer 8.186 9.670

70.306 119.274

137





c) Satışların maliyeti: 2015 2014

Direkthammaddevemalzemegiderleri 6.762.594 5.001.950İtfapaylarıveamortismangiderleri 336.181 268.564Direktişçilikgiderleri 168.541 132.587Diğerüretimgiderleri 326.657 269.947

Toplam üretim maliyeti 7.593.973 5.673.048

Yarımamuldeğişimi 17.252 (29.539)Mamuldeğişimi 9.950 (46.130)Satılanticarimallarınmaliyeti 1.159.330 918.612Diğersatışlarınmaliyeti 35 220

8.780.540 6.516.211

d) Üretim ve satış miktarları

Üretim Satış2015 2014 2015 2014

Üretilen araçlar

YeniDoblò 133.327 99.810 133.962 98.169MCV 90.087 81.589 90.411 81.499Linea 35.202 33.249 35.375 32.944Egea 11.237 - 10.157 -Doblò 8.071 8.159 8.097 8.126Devamedenprojeler 328 - - -

278.252 222.807 278.002 220.738


138




İthalat Satış2015 2014 2015 2014

İthal araçlarDucato 9.121 7.805 9.028 7.793Fiat500 3.752 2.629 3.582 2.453Jeep 3.629 2.423 3.567 2.084GrandePunto 1.184 2.362 1.311 2.388AlfaRomeo 910 995 868 926PandaFutura 184 202 152 220Maserati 70 86 73 83Freemont4x4 20 141 91 380Ferrari 6 11 11 11Lancia - 30 2 167Bravo - 5 1 98Panda - - - 3Scudo - - - 1Transitsatış - - 124 39

18.876 16.689 18.810 16.646

NOT 19 - ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ

2015 2014

Satışvepazarlamagiderleri 279.543 240.405Genelyönetimgiderleri 218.086 194.046Araştırmavegeliştirmegiderleri 9.885 15.182

507.514 449.633

a) Satış ve pazarlama giderleri: 2015 2014

Reklamgiderleri 75.690 51.816Nakliyevesigortagiderleri 61.643 53.848Garantigiderleri 56.947 54.479Personelgiderleri 42.031 42.096Sergivefuargiderleri 7.947 3.074Amortismanveitfapayları 1.998 2.032Diğer 33.287 33.060

279.543 240.405

139





b) Genel yönetim giderleri: 2015 2014

Personelgiderleri 77.245 81.786Amortismanveitfapayları 20.594 17.630Bilişimteknolojilerigiderleri 17.449 15.015Dışarıdansağlanandiğerfaydavehizmetler 14.665 10.628Vergi,resimveharçlar 8.333 7.867Davakarşılıkgiderleri(Not14) 6.805 170Bağışveyardımlar 6.279 4.609Sigortagiderleri 6.173 5.425Seyahatgiderleri 5.362 5.565Dışarıdansağlanandanışmanlıkhizmetleri 3.452 3.901Kiragiderleri 2.154 1.492Diğer 49.575 39.958

218.086 194.046

NOT 20 - NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER

2015 2014

Personelgiderleri 290.187 256.469Amortismanveitfapayları 359.521 298.609

649.708 555.078

NOT 21 - ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER

2015 2014

Esasfaaliyetlerdenkurfarkıgelirleri 744.970 316.918Esasfaaliyetlerdenvadefarkıgelirleri 29.256 32.611Yatırımamaçlıgayrimenkuldeğerartışgelirleri(Not10) 655 1.055Diğer 23.419 7.688

798.300 358.272

2015 2014

Esasfaaliyetlerdenkurfarkıgiderleri (761.563) (300.877)Esasfaaliyetlerdenvadefarkıgiderleri (31.402) (39.747)Diğer (27.790) (18.278)

(820.755) (358.902)


140




NOT 22 - FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ

2015 2014

Kambiyogelirleri 677.506 298.825Faizgelirleri 75.833 65.338

Toplam finansal gelirler 753.339 364.163

Kambiyogiderleri (777.591) (395.982)Faizgiderleri (44.315) (28.967)

Toplam finansal giderler (821.906) (424.949)

Finansal giderler, net (68.567) (60.786)

NOT 23 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ

a) Genel

Grup,Türkiye’deyürürlüktebulunanvergimevzuatıveuygulamalarınatabidir.

1Ocak2006tarihindengeçerliolmaküzerekurumlarvergisioranı%20’dir.Kurumlarvergisi,ilgiliolduğuhesapdönemininsonunutakipedendördüncüayınyirmibeşincigünüakşamınakadarbeyanedilmekteveilgiliayınsonunakadartektaksitteödenmektedir.Vergimevzuatıuyarıncaüçeraylıkdönemleritibariyleoluşankazançlarüzerinden%20oranındageçicivergihesaplanaraködenmektevebuşekildeödenentutarlaryıllıkkazançüzerindenhesaplananvergidenmahsupedilmektedir.

Grup,31Aralık2008itibariyleyatırımindirimiistisnasınınsonaermesinedeniyle,butarihekadarkullanılmamışolan2.141.858TLtutarındakiyatırımindirimleriüzerindenhesaplananertelenmişvergivarlığınıertelenmişvergigideriyazmaksuretiyle31Aralık2011itibariyleiptaletmiştir.AnayasaMahkemesi’nin15Ekim2009tarihindegerçekleştirilentoplantısındayatırımindirimiistisnasıuygulamasıileilgilisüresınırlamasıkaldırılmasınıngörüşülmesivebukararın8Ocak2010’daalınmasıilebirlikte,Grup’undevrolmuşyatırımindirimleritekrarkullanılabilirhalegelmiştirvebuyatırımindirimitutarları31Aralık2015tarihiitibariyleÜFEveyenidendeğerlemeoranındaarttırılarak2.120.072TL(2014:2.161.209TL)olarakbelirlenmiştirancakGrup31Aralık2015tarihiitibariyledevrolanyatırımindirimindendoğacakertelenmişvergivarlığınıngerikazanılabilirliğininöngörülebilirgelecektegerçekleşmedurumununmuhtemelolmamasındandolayıfinansaltablolarayansıtmamıştır.

Grup,31Aralık2015tarihiitibariyle5520sayılıKurumlarVergisiKanununun32/Amaddesiçerçevesinde,indirimlikurumlarvergisindenkaynaklanangeçicifarklarüzerindenöngörülebilirvevergikanunlarıçerçevesindeindirimlikurumlarvergisihakkınındevamedebileceğisüreiçerisindeyararlanılabileceğisonucunavarılan506.143TL(2014:242.731TL)indirimlikurumlarvergisiiçinertelenmişvergivarlığımuhasebeleştirilmiştir.

Türkiye’devergimevzuatı,anavebağlıortaklıklarınınkonsolidevergibeyannamesidoldurmasınaizinvermemektedir.Buyüzdenfinansaltablolarayansıtılanvergikarşılığı,şirketbazındahesaplanmıştır.

KurumlarVergisiKanunu’nagörebeyannameüzerindegösterilenmalizararlar5yılıaşmamakkaydıyladöneminkurumlarvergisimatrahındanindirilebilir.Beyanlarveilgilimuhasebekayıtlarıvergidairesincebeşyıliçerisindeincelenebilmektevevergihesaplarırevizeedilebilmektedir.

141





31Aralık2015ve2014tarihlerindesonadönemlereilişkinkonsolidekârveyazarartablosunayansıtılanvergigiderininkırılımıaşağıdasunulmuştur:

2015 2014

Cariyılvergigideri (15.101) (17.554)Ertelenmişvergigideri 227.915 119.539

212.814 101.985

2015 2014

Cariyılkurumlarvergisi 15.101 17.554Eksi:Peşinödenenkurumlarvergisi(-) (23.299) (26.393)

Peşin ödenen kurumlar vergisi (8.198) (8.839)

31Aralık2015ve2014tarihlerindesonaerenyıllarailişkinkârveyazarartablosundayansıtılanvergigiderininanaliziaşağıdasunulmuştur:

2015 2014

Vergiöncesikâr 617.987 472.253

Etkinvergiüzerindenvergigideri(%20) (123.597) (94.451)Kanunenkabuledilmeyengiderler (450) (265)DönemiçindeyapılanAr-Geharcamalarındansağlananindirim 52.132 49.903Etkinvergioranıharicindekullanılanindirimlivergioranıetkisi 21.317 45.271Kullanılanvekazanılanyatırımindirimleri,net 263.412 101.527

212.814 101.985


142




b) Ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri

31Aralık2015ve31Aralık2014tarihleriitibariyle,ertelenmişvergiyekonuolangeçicifarklarvebilançotarihiitibariyleyürürlüktekietkinvergioranlarıkullanılarakhesaplananertelenmişvergivarlığınındağılımıaşağıdaözetlenmiştir:

Kümülatif geçici farklarErtelenmiş vergi varlığı/

(yükümlülüğü)2015 2014 2015 2014

İndirimlikurumlarvergisi(*) 1.219.224 689.984 506.143 242.731Kıdemtazminatıvekullanılmamışizinkarşılığı 175.547 170.639 35.109 34.128Ertelenmişgelir 44.175 45.873 8.835 9.175Garantigiderkarşılığı 72.695 66.923 14.539 13.385Amortismanatabivarlıklar 1.121.327 953.469 (221.974) (188.319)Stoklar (34.197) (27.767) 6.839 5.553Diğer 25.505 43.705 5.101 8.741

Ertelenmiş vergi varlığı, net 354.592 125.394(*)Grup,yaptığısabitkıymetyatırımlarıneticesindeyatırımtutarlarınınfarklıoranlarınisbetindefarklıindirimlivergioranlarıkullanmaktadır.

Ertelenmişvergivarlığıbakiyesinindönemiçerisindekihareketiaşağıdakigibidir:

2015 2014

1Ocakitibariyleertelenmişvergivarlığı 125.394 29.134Ertelenmişvergigeliri 227.915 119.539Özkaynaklardamuhasebeleştirilentanımlanmışfaydaplanlarıyenidenölçüm(kayıpları)/kazançları (834) 2.506Özkaynaklardamuhasebeleştirilennakitakımkorumasıileilgilinetkâr/(zarar)(*) 2.117 (25.785)

31 Aralık itibariyle ertelenmiş vergi varlığı 354.592 125.394(*)İlgilitutarsermayehesabındamuhasebeleştirilmeklebirlikte,yasalkayıtlardavergimatrahındaindirimkonusuyapılankurfarkıgiderlerininvergietkisiolup,ertelenmişvergihesabınayansıtılmıştır.

Ertelenmişvergialacaklarıanaliziaşağıdakigibidir:

2015 2014Ertelenmişvergialacakları

-12aydanuzunsüredeyararlanılacakertelenmişvergialacakları 325.911 86.913-12aydankısasüredeyararlanılacakertelenmişvergialacakları 28.681 38.481

354.592 125.394

143





NOT 24 - HİSSE BAŞINA KAZANÇ

Hissebaşınakazanç,netkârın,raporlamaboyuncapiyasadabulunanhissesenetlerininağırlıklıortalamaadedinebölünmesiylebulunmaktadır.2015ve2014yıllarındaağırlıklıortalamahisseadedi50.000.000.000adetolup,31Aralık2015ve2014tarihleriitibariylehissebaşınakazançsırasıyla1,66Kuruşve1,15Kuruş’tur.

NOT 25 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI

İlişkili taraflarla bakiyeler:

İlişkili taraflarla ilgili mevduat ve finansal borçlanma bakiyeleri: 2015 2014

YapıveKrediBankasıA.Ş.(mevduat)(1) 1.395.025 981.732YapıveKrediBankasıA.Ş.(finansalborçlanma)(1) (234.607) (232.413)

İlişkili taraflardan ticari alacaklar: 2015 2014

OtokoçOtomotivTic.veSan.A.Ş.(1) 225.030 181.610Fiat(2) 92.346 102.667Diğer(1) 21.385 4.649

338.761 288.926

İlişkili taraflara ticari borçlar: 2015 2014

Fiat(2) 1.369.831 1.068.331MakoElektrikSanayiveTicaretA.Ş.(1) 32.170 6.259Diğer(1) 89.420 35.985

1.491.421 1.110.575

İlişkili taraflarla işlemler:

Satışlar: 2015 2014

Fiat(2) 4.898.856 3.443.317OtokoçOtomotivTic.veSan.A.Ş.(1) 1.282.167 984.127Diğer(1) 63.143 54.997

6.244.166 4.482.441


144




Yurtiçi malzeme ve hizmet alımları: 2015 2014

RamDışTicaretA.Ş.(1) 167.078 121.342ZerMerkeziHiz.veTic.A.Ş.(1) 138.392 101.247MakoElektrikSanayiveTicaretA.Ş.(1) 129.232 81.506OtokoçOtomotivTic.veSan.A.Ş.(1) 121.799 94.998MatayOtomotivYanSanayiveTic.A.Ş.(1) 51.971 37.137PlastiformPlastikSan.Tic.A.Ş.(1) 40.660 30.492KoçHolding(2)(*) 15.037 11.235KoçSistem(1) 14.205 14.336SeturServisTuristikA.Ş.(1) 12.661 9.984AkpaDayanıklıTüketimLPGveAkaryakıtÜrünleriPaz.A.Ş.(1) 8.292 6.641OpetFuchsMadeniYağlarTic.A.Ş.(1) 5.559 7.476Diğer(1) 79.105 37.252

783.991 553.646

Yurtdışı ticari mal, malzeme ve hizmet alımları: 2015 2014

Fiat(2) 4.415.283 3.443.674Diğer(1) 53.366 62.531

4.468.649 3.506.205(1)MüşterekYönetimesahiportaklarınbağlıortaklık,müşterekyönetimetabiortaklıkveyaiştiraklerdenoluşanilişkilitaraflarınıtemsiletmektedir.(2)Müşterekyönetimesahiportaklarıtemsiletmektedir.(*)AnaortağımızKoçHoldingA.Ş.’ninbünyesindekişirketlerefinans,hukuk,planlama,vergi,üstyönetimgibikonulardasunduğuhizmetlerinkarşılığıolarak,personelveüstyönetimgiderleridahilolmaküzereKoçHoldingA.Ş.nezdindehizmetsunulanşirketlerleilgiliolarakoluşangiderlerin,TransferFiyatlamasıYoluylaÖrtülüKazançDağıtımıHakkında1SeriNo.luGenelTebliğin“11-GrupİçiHizmetler”düzenlemesiçerçevesindedağıtımısonucundaŞirketimizefaturaedilenhizmetbedeliniiçermektedir.

İlişkilikuruluşlardaneldeedilenfaizgelirleri,31Aralık2015tarihindesonaerenyıliçerisinde39.318TL’dir(2014:42.773TL).

İlişkilikuruluşlardanalınanfinansalborçlanmalardolayısıylamaruzkalınanfaizgiderleri,31Aralık2015tarihindesonaerenyıliçin51.703TL’dir(2014:25.028TL).

31Aralık2015tarihindesonaerendönemiçerisindeGrup’unüstdüzeyyöneticilere(35kişi)(2014:33kişi)sağlamışolduğuücretvebenzerifaydalarıntoplamı23.025TL’dir(2014:33.194TL).

31Aralık2015tarihiitibariyle,bağlıortaklıkKFK’nınilişkilişirketlerüzerindenkapalıihraçusulüvehalkaarzusulüileihraçetmişolduğutahvillerinin,taşınandeğeri298.957TLilefinansalyükümlülükleriçerisindeyeralmaktadır(31Aralık2014:357.660TL).

145





NOT 26 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ

Risk yönetimi amaçları ve prensipleri

Grup’unenönemlifinansalaraçları,hazırdeğerlervefinansalborçlardır.BufinansalaraçlarınenönemliamacıGrupoperasyonlarıiçinfinansmankaynağısağlamaktır.Grupayrıcadoğrudanfaaliyetlerindenoluşanticariborçlarveticarialacaklargibiçeşitlifinansalaraçlaradasahiptir.Grup’unfinansalaraçlarındankaynaklananenönemlirisklerifaizoranıriski,likiditeriski,kurriskivekrediriskidir.Grupyönetimiaşağıdaözetlenenrisklerinherbiriniincelemekteveaşağıdabelirtilenpolitikalarıgeliştirmektedir.

Kredi riski

Krediriski,karşılıklıilişkiiçindeolantaraflardanbirininbirfinansalaracailişkinolarakyükümlülüğünüyerinegetirememesisonucudiğertarafınfinansalaçıdanzararauğramasıriskidir.Grup,krediriskinibellitaraflarlayapılanişlemlerisınırlandırarakveilişkidebulunduğutaraflarıngüvenilirliğinisüreklideğerlendirerekyönetmeyeçalışmaktadır.Grupprosedürleriuyarıncakrediliçalışmakisteyentümmüşterilerkrediincelemeaşamalarındangeçirilmektevegerekliteminatlaralınmaktadır.AyrıcaalacaklarsürekliincelenerekGrup’unşüphelikredi/alacakriskiminimizeedilmektedir.Ticarialacaklar,Grupyönetimincegeçmiştecrübelervecariekonomikdurumgözönünealınarakdeğerlendirilmekteveuygunmiktardaşüphelialacakkarşılığıayrıldıktansonrabilançodanetolarakgösterilmektedir(Not6).

BilançodataşınandeğerlerGrup’unmaksimumkrediriskiniyansıtmaktadır.

Finansalaraçtürleriitibariylemaruzkalınankreditürleri;

2015

Ticari alacaklarDiğer

alacaklarBankalardaki

mevduatFinansal

yatırımlar

Finans sektörü faaliyetlerinden

alacaklarİlişkili taraf Diğer taraf

Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) (1) 338.761 698.294 200 2.386.508 79.742 1.944.141

- Azamiriskinteminatilegüvencealtınaalınmışkısmı(2) - 693.235 - - - 1.924.547

A.Vadesigeçmemişyadadeğerdüşüklüğüneuğramamışfinansalvarlıklarınnetdefterdeğeri 256.817 621.485 200 2.386.508 79.742 1.905.992

- Teminat,vsilegüvencealtınaalınmışkısmı - 693.235 - - - 1.905.992

B.Koşullarıyenidengörüşülmüşbulunan,aksitakdirdevadesigeçmişveyadeğerdüşüklüğüneuğramışsayılacakfinansalvarlıklarındefterdeğeri - - - - - -C.Vadesigeçmişancakdeğerdüşüklüğüneuğramamışvarlıklarınnetdefterdeğeri 81.944 76.809 - - - 15.733

- Teminat,vsilegüvencealtınaalınmışkısmı - - - - - -

D.Değerdüşüklüğüneuğrayanvarlıklarınnetdefterdeğerleri - - - - - 22.416

- Vadesigeçmiş(brütdefterdeğeri) - 7.093 - - - 43.956- Değerdüşüklüğü(-) - (7.093) - - - (21.540)- Netdeğerinteminatilegüvencealtına

alınmışkısmı - - - - - 18.555- Vadesigeçmemiş(brütdefterdeğeri) - - - - - 1.926.596- Değerdüşüklüğü(-) - - - - - (20.626)- Netdeğerinteminatilegüvencealtına

alınmışkısmı - - - - - 2.261.081E.Bilançodışıkrediriskiiçerenunsurlar - - - - - -


146




2014

Ticari alacaklarDiğer

alacaklarBankalardaki

mevduatFinansal

yatırımlar

Finans sektörü faaliyetlerinden

alacaklarİlişkili taraf

Diğer taraf

Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) (1) 288.926 555.686 101 1.686.046 28.567 1.331.295- Azamiriskinteminatilegüvencealtınaalınmışkısmı(2) - 531.955 - - - 1.324.294

A.Vadesigeçmemişyadadeğerdüşüklüğüneuğramamışfinansalvarlıklarınnetdefterdeğeri 211.037 446.310 101 1.686.046 28.567 1.307.662- Teminat,vsilegüvencealtınaalınmışkısmı - 531.955 - - - 1.307.662

B.Koşullarıyenidengörüşülmüşbulunan,aksitakdirdevadesigeçmişveyadeğerdüşüklüğüneuğramışsayılacakfinansalvarlıklarındefterdeğeri - - - - - -C.Vadesigeçmişancakdeğerdüşüklüğüneuğramamışvarlıklarınnetdefterdeğeri 77.889 109.376 - - - 8.718- Teminat,vsilegüvencealtınaalınmışkısmı - - - - - -

D.Değerdüşüklüğüneuğrayanvarlıklarınnetdefterdeğerleri - - - - - 14.915- Vadesigeçmiş(brütdefterdeğeri) - 7.093 - - - 32.739- Değerdüşüklüğü(-) - (7.093) - - - (17.824)- Netdeğerinteminatilegüvencealtınaalınmışkısmı - - - - - 16.632

- Vadesigeçmemiş(brütdefterdeğeri) - - - - - 1.321.701

- Değerdüşüklüğü(-) - - - - - (14.039)- Netdeğerinteminatilegüvencealtınaalınmışkısmı - - - - - 1.533.100

E.Bilançodışıkrediriskiiçerenunsurlar - - - - - -

(1)Tutarınbelirlenmesinde,alınanteminatlar,kredigüvenirliğindeartışsağlayanunsurlardikkatealınmamıştır.(2)Teminatlar,müşterilerdenalınanteminatsenetleri,teminatçekleri,ipoteklervearaçrehinlerindenoluşmaktadır.

147





Ticarialacaklarvefinanssektörüfaaliyetlerindenalacaklariçinyaşlandırmaanalizi

Vadesigeçenancakkarşılıkayrılmamışolanticarialacaklarınvefinanssektöründenalacaklarınyaşlandırmasıaşağıdakigibidir:

2015

Vadesiüzerinden1-30güngeçmiş 132.716Vadesiüzerinden1-3aygeçmiş 13.435Vadesiüzerinden3-12aygeçmiş 24.017Vadesiüzerinden1-5yılgeçmiş 4.318Vadesiüzerinden5yıldanfazlageçmiş -

174.486

2014

Vadesiüzerinden1-30güngeçmiş 131.650Vadesiüzerinden1-3aygeçmiş 19.360Vadesiüzerinden3-12aygeçmiş 44.973Vadesiüzerinden1-5yılgeçmiş -Vadesiüzerinden5yıldanfazlageçmiş -

195.983

Teminat ile güvence altına alınmış kısmı -

31Aralık2015tarihiitibariyleGrup’unvadesigeçmiştoplamalacaklarının80.266TL’siGrup’unilişkilişirketiolanFiat’aaittir(2014:74.552TL).31Aralık2015tarihiitibariyleGrup’unFiat’aolanticariborcu1.369.831TL’dir(2014:1.068.331TL).

Kur riski

YabancıparacinsindengösterilenvarlıklarveyükümlülükleralımsatımtaahhütleriyleberaberGrup’unkurriskinemaruzkalmasınanedenolmaktadır.Grup’unpolitikasıgelecektegerçekleşmesimuhtemelalışvesatışlarınherdöviztürüiçinkarşılaştırmasınıyapmaktır.


148




Not5’tedetaylıaçıklandığıüzereimzalananüretimanlaşmalarıgereğince,DoblòmodelaraçiçinalınanyatırımkredisiningeriödemeleriFiat,MinicargomodelaraçiçinalınanyatırımkredileriningeriödemeleriiseFiatvePSAtarafındanyapılacakalımlarvasıtasıilegarantialtınaalınmıştır.31Aralık2015tarihiitibariyleMinicargomodelaraçiçinalınanyatırımkredilerinintamamıgeriödenmiştir.Grup’unilerideStationWagon/Hatchbackmodelaraçlarınüretimiiçinkullanılankrediileilgilimaruzkalabileceğidövizkurundakivefaizoranındakidalgalanmalardanoluşabilecekrisk,Fiattarafındanüstlenilmiştir.

Döviz pozisyonu tablosu

2015

TL karşılığı (fonksiyonel para

birimi) ABD Doları Avro Diğer

1. Ticarialacaklar 190.946 14 60.079 -2a. Parasalfinansalvarlıklar

(kasa,bankahesaplarıdahil) 1.244.238 42 391.527 -2b. Parasalolmayanfinansalvarlıklar - - - -3. Diğer 221.317 - 69.649 -4. Dönen varlıklar (1+2+3) 1.656.501 56 521.255 -5. Ticarialacaklar - - - -6a. Parasalfinansalvarlıklar - - - -6b. Parasalolmayanfinansalvarlıklar - - - -7. Diğer 254.723 - 80.162 -8. Duran varlıklar (5+6+7) 254.723 - 80.162 -9. Toplam varlıklar (4+8) 1.911.224 56 601.417 -10. Ticariborçlar (1.674.150) (885) (526.050) -11. Finansalyükümlülükler (739.030) - (232.575) -12a. Parasalolandiğeryükümlülükler (19) - (6) -12b. Parasalolmayandiğeryükümlülükler - - - -13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) (2.413.199) (885) (758.631) -14. Ticariborçlar - - - -15. Finansalyükümlülükler (1.761.112) - (554.227) -16a. Parasalolandiğeryükümlülükler - - - -16b. Parasalolmayandiğeryükümlülükler - - - -17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) (1.761.112) - (554.227) -18. Toplam yükümlülükler (13+17) (4.174.311) (885) (1.312.858) -19. Bilançodışıtürevaraçlarınnetvarlık/

(yükümlülük)pozisyonu(19a-19b) - - - -19a. Hedgeedilentoplamvarlıktutarı - - - -19b. Hedgeedilentoplamyükümlülüktutarı - - - -20. Net yabancı para varlık/(yükümlülük)

pozisyonu (9+18+19) (2.263.087) (829) (711.441) -21. Parasal kalemler net yabancı para varlık/

yükümlülük pozisyonu (=1+2a+3+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (2.517.810) (829) (791.603) -

22. Dövizhedge’iiçinkullanılanfinansalaraçlarıntoplamgerçeğeuygundeğer - - - -

23. İhracat (5.777.792) - (1.895.951) -24. İthalat 4.912.108 196 1.549.496 22

(*)Grup’unAvrocinsindenuzunvadelikredileriüzerindekikurdalgalanmalarınailişkinkurriskiFiatvePSAtarafındanüstlenilmişolup,31Aralık2015tarihiitibariylebukredilerhariçGrup’unnetyabancıparapasifpozisyonu244.970TL’dir.

149





Döviz pozisyonu tablosu

2014

TL karşılığı (fonksiyonel para

birimi) ABD Doları Avro Diğer

1. Ticarialacaklar 144.330 - 51.168 -2a. Parasalfinansalvarlıklar

(kasa,bankahesaplarıdahil) 901.084 16 319.441 -2b. Parasalolmayanfinansalvarlıklar - - - -3. Diğer - - - -4. Dönen varlıklar (1+2+3) 1.045.414 16 370.609 -5. Ticarialacaklar - - - -6a. Parasalfinansalvarlıklar - - - -6b. Parasalolmayanfinansalvarlıklar - - - -7. Diğer 166.733 - 59.111 -8. Duran varlıklar (5+6+7) 166.733 - 59.111 -9. Toplam varlıklar (4+8) 1.212.147 16 429.720 -10. Ticariborçlar (1.287.978) (301) (456.369) -11. Finansalyükümlülükler (632.545) - (224.251) -12a. Parasalolandiğeryükümlülükler (8) - (3) -12b. Parasalolmayandiğeryükümlülükler - - - -13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) (1.920.531) (301) (680.623) -14. Ticariborçlar - - - -15. Finansalyükümlülükler (653.362) - (231.631) -16a. Parasalolandiğeryükümlülükler - - - -16b. Parasalolmayandiğeryükümlülükler - - - -17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) (653.362) - (231.631) -18. Toplam yükümlülükler (13+17) (2.573.893) (301) (912.254) -19. Bilançodışıtürevaraçlarınnetvarlık/

(yükümlülük)pozisyonu(19a-19b) - - - -19a. Hedgeedilentoplamvarlıktutarı - - - -19b. Hedgeedilentoplamyükümlülüktutarı - - - -20. Net yabancı para varlık/(yükümlülük) pozisyonu

(9+18+19) (1.361.746) (285) (482.534) -21. Parasal kalemler net yabancı para varlık/

yükümlülük pozisyonu (=1+2a+3+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (1.528.479) (285) (541.645) -

22. Dövizhedge’iiçinkullanılanfinansalaraçlarıntoplamgerçeğeuygundeğer - - - -

23. İhracat (4.305.065) - (1.495.450) -24. İthalat 3.592.641 374 1.235.897 343

(*)Grup’unAvrocinsindenuzunvadelikredileriüzerindekikurdalgalanmalarınailişkinkurriskiFiatvePSAtarafındanüstlenilmişolup,31Aralık2014tarihiitibariylebukredilerhariçGrup’unnetyabancıparapasifpozisyonu482.353TL’dir.


150




31Aralık2015ve31Aralık2014tarihleriitibariyleŞirket’invergiöncesikârınındiğerdeğişkenlersabittutulduğunda,ABDDoları,Avrovediğeryabancıparayükümlülüklerindeki(verilendövizbazlıenvantervemaddivarlıkavanslarıhariç)%10değişiklikkarşısındakiduyarlılıkanaliziaşağıdakigibidir:

Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu2015

Kâr/zarar ÖzkaynaklarYabancı

paranın değer kazanması

Yabancı paranın değer

kaybetmesi


kazanması


kaybetmesi

ABDDoları’nınTLkarşısında%10değerlenmesihalinde:

1- ABDDolarınetvarlık/yükümlülüğü (241) 241 - -2- ABDDolarıriskindenkorunankısım(-) - - - -3- ABD Doları net etki (1+2) (241) 241 - -

Avro’nunTLkarşısında%10değerlenmesihalinde:

4- Avronetvarlık/yükümlülüğü (251.540) 251.540 - -5- Avroriskindenkorunankısım(-) 201.812 (201.812) 201.812 (201.812)6- Avro net etki (4+5) (49.728) 49.728 201.812 (201.812)

DiğerdövizkurlarınınTLkarşısındaortalama%10değerlenmesihalinde:

7- Diğerdöviznet/yükümlülüğü - - - -8- Diğerdövizkururiskinden

korunankısmı(-) - - - -9- Diğer döviz varlıkları net etki (7+8) - - - -

Toplam (3+6+9) (49.969) 49.969 201.812 (201.812)

151





Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu2014

Kâr/zarar ÖzkaynaklarYabancı

paranın değer kazanması


kaybetmesi


kaybetmesi


kazanması

ABDDoları’nınTLkarşısında%10değerlenmesihalinde:

1- ABDDolarınetvarlık/yükümlülüğü (66) 66 - -2- ABDDolarıriskindenkorunankısım(-) - - - -3- ABD Doları net etki (1+2) (66) 66 - -

Avro’nunTLkarşısında%10değerlenmesihalinde:

4- Avronetvarlık/yükümlülüğü (152.782) 152.782 - -5- Avroriskindenkorunankısım(-) 105.527 (105.527) 105.527 (105.527)6- Avro net etki (4+5) (47.255) 47.255 105.527 (105.527)

DiğerdövizkurlarınınTLkarşısındaortalama%10değerlenmesihalinde:

7- Diğerdöviznet/yükümlülüğü - - - -8- Diğerdövizkururiskinden

korunankısmı(-) - - - -9- Diğer döviz varlıkları net etki (7+8) - - - -

Toplam (3+6+9) (47.321) 47.321 105.527 (105.527)

Faiz riski

Faizriski,faizoranlarındakideğişimlerinfinansaltablolarıetkilemeolasılığındankaynaklanmaktadır.Grup,belirlibirdönemdevadesidolacakveyayenidenfiyatlandırılacakvarlıkveyükümlülüklerinzamanlamauyumsuzluklarıveyafarklılıklarındandolayıfaizriskinemaruzdur.Grup,buriskiniriskyönetimistratejileriuygulayarakvarlıkveyükümlülüklerinfaizdeğişimtarihlerinieşleştirerekyönetmektedir.

31Aralık2015ve31Aralık2014itibariylebilançodavarolanfaizeduyarlıfinansalaraçlarüzerindenfaizoranındaki+/-%0,5değişimolasılığınınetkisişekildehesaplanmıştır.

2015 2014

Faizoranındakideğişim %0,50 %0,50Vergiöncesikâretkisi (17) (9)


152




Likidite riski

Likiditeriskibirşirketinfonlamaihtiyaçlarınıkarşılayamamariskidir.Likiditeriskigüvenilirkredikuruluşlarınınvermişolduğukredilerindedesteğiylenakitgirişleriveçıkışlarınındengelenmesiyledüşürülmektedir.

Finansalvarlıkveyükümlülüklerinvadelerinegörekırılımıbilançotarihindenvadetarihinekadargeçensüredikkatealınarakgösterilmiştir.Belirlibirvadesiolmayanfinansalvarlıkveyükümlülüklerbiryıldanuzunvadeliolaraksınıflandırılmıştır.

2015

Sözleşme uyarınca vadelerDefter değeri

Sözleşme uyarınca nakit

çıkışlar toplam (=I+II+III+IV)

3 aydan kısa (I)

3 - 12 ay arası (II)

1 - 5 yıl arası (III)

5 yıldan uzun (IV)

Türev olmayan finansal yükümlülüklerBankakredileri 4.056.830 4.109.536 227.459 1.332.275 2.256.426 293.376Ticariborçlar 2.447.544 2.452.053 2.293.146 158.907 - -Borçlanmasenediihraçları 329.233 364.549 66.728 165.575 132.246 -Diğerkısavadeliyükümlülükler 66.493 66.493 66.493 - - -

6.900.100 6.992.631 2.653.826 1.656.757 2.388.672 293.376

Beklenen (veya sözleşme uyarınca vadeler)

Defter değeri



3 aydan kısa (I)



5 yıldan uzun (IV)

Türev finansal varlıklar (net) - - - - - -Türevnakitgirişleri - - - - - -Türevnakitçıkışları - - - - - -

153





2014

Sözleşme uyarınca vadelerDefter değeri



3 aydan kısa (I)



5 yıldan uzun (IV)

Türev olmayan finansal yükümlülüklerBankakredileri 2.189.329 2.380.632 447.825 809.425 1.036.411 86.971Ticariborçlar 1.830.135 1.833.111 1.532.585 300.526 - -Borçlanmasenediihraçları 408.141 841.542 149.515 475.189 216.838 -Diğerkısavadeliyükümlülükler 71.813 71.813 71.813 - - -

4.499.418 5.127.098 2.201.738 1.585.140 1.253.249 86.971

Beklenen (veya sözleşme uyarınca vadeler)

Defter değeri



3 aydan kısa (I)



5 yıldan uzun (IV)

Türev finansal varlıklar (net) - - - - - -Türevnakitgirişleri - - - - - -Türevnakitçıkışları - - - - - -

Sermaye yönetimi politikası

Grup’unsermayeyönetimininbirincilamacı,hissedeğerlerinimaksimizeetmekveişletmelerinidesteklemekadına,güçlükrediderecesinivesağlıklısermayeoranlarınındevamlılığınısağlamaktır.Grup,ekonomikkoşullarındeğişimiışığında,sermayeyapısınıyönetmektevedüzeltmeleryapmaktadır.

Grup,sermayeyapısınıdüzenlemekvekorumakiçin,hissedarlarayapılankârpayıödemelerinidüzenleyebiliryadasermayeyihissedarlarageriverebilir.31Aralık2015itibariyleherhangibirhedef,politikayadasüreçdeğişikliğiyapılmamıştır.


154




NOT 27 - FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)

Grup,finansalaraçlarıntahminirayiçdeğerlerinihalihazırdamevcutpiyasabilgileriveuygundeğerlemeyöntemlerinikullanarakbelirlemiştir.Fakatpiyasabilgilerinideğerlendiriprayiçdeğerleritahminedebilmekyorumvemuhakemegerektirir.Sonuçolarakburadasunulantahminler,Grup’uncaribirpiyasaişlemindeeldeedebileceğimiktarlarıngöstergesiolmayabilir.Rayiçdeğerleritahminedilebilirfinansalenstrümanların,değerlerinintahminiiçinaşağıdakiyöntemvevarsayımlarkullanılmıştır:

Finansalvarlıklaryabancıparacinsindenparasalkalemlerbilançodeğerininrayiçdeğerlerineyakınolmasısebebiiledönemsonukurlarıkullanılarakçevrilmektedir.Finansalaktiflerin,(tüketicifinansmankredilerihariç)kısavadeliolmalarıvekredikaybınınönemsenmeyecekölçüdeolmasındandolayı,rayiçdeğerlerintaşınandeğerlerineyakınolduğukabuledilir.Sözkonusurayiçdeğerlertüketicifinansmankredilerininilerdekinakitakımlarınıncarifaizoranıolanaylık%8,34(2014:%7,96)ileiskontoedilmesiilehesaplanmıştır.

2015 2014Taşınan değer Rayiç değer Taşınan değer Rayiç değer

Finanssektörüfaaliyetlerindenalacaklar 1.944.141 1.903.413 1.331.295 1.238.699

FinansalyükümlülüklerYabancıparacinsindenparasalkalemlerbilançodeğerininrayiçdeğerlerineyakınolmasısebebiiledönemsonukurlarıkullanılarakçevrilmektedir.Ticariborçlarınvediğerparasalyükümlülüklerin,kısavadeliolmasındandolayı,rayiçdeğerlerintaşınandeğerlerineyakınolduğukabuledilir.

Bubağlamda,yatırımmaliyetleriileilgiliyabancıparacinsindenuzunvadelikrediler(türevolmayankorunmaaracı)ilehafifticariaraçların(Doblò,YeniDoblòveMinicargo(MCV))gerçekleşenvegelecektebeklenensatışları(korunmayakonukalem)arasındaetkilibirnakitakımkorunmasıilişkisibulunmaktadır.ŞirketileFiatvePeugeotCitroënAutomobilesS.A.(PSA)arasındayapılanüretimanlaşmalarıçerçevesindeMCViçin2008yılındanitibaren2015yılıAralıkayınakadarFiatvePSA’yayapılacaksatışlarınhasılatlarınınbirbölümüileuzunvadeliilgilikrediborçlarıkarşılanacaktır.YineaynışekildeŞirketileFiatarasındayapılanüretimanlaşmalarıçerçevesindeYeniDoblòiçin2009yılındanitibaren2017yılıAralıkayınakadarFiat’ayapılacaksatışlarınhasılatlarınınbirbölümüileuzunvadeliilgilikrediborçlarıkarşılanacaktır.BununyanısıraDoblòiçinise2009yılıbaşınakadarFiat’ayapılansatışlarınhasılatlarınınbirbölümüileuzunvadeliilgiliborçlarıntaşınantutarlarıkarşılanmıştır.

155





Gerçeğe uygun değer ölçümleri

Aşağıdayeralantablogerçeğeuygundeğerileölçülenvedeğerlemeyöntemiylebelirlenenfinansalaraçlarınanaliziniiçermektedir.Gerçeğeuygundeğerhesaplamalarıaşağıdaaçıklananaşamalarbazalınarakyapılmıştır:

• Belirlivarlıklarveyükümlülükleriçin,aktifpiyasalardakikotasyonfiyatı(düzeltmeyapılmamış)(Seviye1).

• Seviye1içindeyeralankotasyonfiyatındanbaşka,varlıkveyayükümlülükleriçin,yadirekt(fiyatolarak)yadadolaylı(fiyatlardantüretilerek)gözlenebilirgirdiler(Seviye2).

• Gözlenebilirbirpiyasaverisibazalınarakbelirlenemeyenvarlıkveyükümlülükleriçingirdiler(gözlenemeyengirdiler)(Seviye3).

2015

Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3

Yatırımamaçlıgayrimenkuller - 29.515 -

Toplam varlıklar - 29.515 -

2014

Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3

Yatırımamaçlıgayrimenkuller - 28.860 -

Toplam varlıklar - 28.860 -

31Aralık2015tarihindesonaerendönemiçerisindeGrup,ikinciseviyeilebirinciseviyearasındaveüçüncüseviyeyeyadaüçüncüseviyedenherhangibirtransferyapmamıştır.


156

Genel MüdürlükBüyükdere Caddesi No:145Tofaş Han 34349 Zincirlikuyu‑İstanbulTel: 0212 275 33 90 ‑ 275 29 60 Faks: 0212 275 39 88 ‑ 275 03 57

FabrikaYeni Yalova Yolu Caddesi, No:574 16369 BursaTel: 0224 261 03 50 Faks: 0224 255 09 47 ‑ 261 13 50

www.tofas.com.trİstanbul Ticaret Sicili Numarası: 100324Mersis Numarası: 0846000042200017

Produced by TayburnTel: (90 212) 227 04 36

www.tayburnkurumsal.com

www.tofas.com.tr

hayat yenİlenmektİrir.tofas.com.tr/2015/files/tr-tofas2015.pdf · güncellenmesi için yeni bir...

Documents