gÜney kentsel gel İŞ me alt yÖres İ341 5.4. gÜney kentsel gel İŞ me alt yÖres İ (gkgay)...

340

GÜNEY KENTSEL GELİŞME ALT YÖRESİ

341

5.4. GÜNEY KENTSEL GELİŞME ALT YÖRESİ (GKGAY)

5.4.1. PLANLAMA ALANI

Güney Kentsel Gelişme Alt Yöresi kuzeyde Kemalpaşa ilçe sınırı, doğuda ve

güneyde İBŞB sınırı, güneybatı da Selçuk-Pamucak Kesimi Çevre Düzeni Planına,

batıda ise Tahtalı Su Koruma Havzası Çevre Düzeni Planına dayanmaktadır.

Toplam 110 453 ha. olan Güney Kentsel Gelişme Alt Yöresi İzmir Kentsel Bölgenin

yaklaşık %20.1 oranında bir alanını kapsamaktadır.

Tablo 1 : G.K.G.A.Y. İlçe ve Belediye Alanları

İLÇE İLÇE ALAN TOPLAMI

(HA) % BELEDİYE ALANI

BLD. TOP.

(HA) %

Torbalı 34574,8 31,3

Pancar 4882,7 4,4

Ayrancılar 1825,3 31,0

Torbalı 55031,7 Yazıbaşı 3558,3 3,2

Çaybaşı 3595,6 3,3

Subaşı 4486,1 4,1

49,8

Karakuyu 2068,4 1,9

Bayındır 27116,2 24,5

Bayındır 31610,5 Çırpı 3091,3 2,8

28,6

Canlı 1403,0 1,3

Menderes (GKGAY içerisinde kalan) Menderes 16000 14,5

17915,8 16,2

Tekeli 1915,8 2,3

Selçuk

(GKGAY içerisinde kalan) Selçuk 5895,0

5,3

5895,0

5,3

TOPLAM 110 453 HA 100

GKGAY İçerisinde 42 adet orman köyü bulunmaktadır.

Torbalı ilçesinde 22 adet ; Tulum, Sağlık, Ahmetli, Kaplancık, Arslanlar, Taşkesik,

Dağtekke, Helvacı, Ormanköy, Korucuk, Çamlıca, Düverlik, Karakızlar, Demirci,

Yoğurtçular, Yeşilköy, Yeniköy, Dağkızılca, Saipler, Bozköy, Çakırbeyli, Karaot,

342

Bayındır ilçesinde 17 adet ; Alankıyı, Balcılar, Çamlıbel, Çıplakköy, Elifli, Fırınlı,

Hisarlık, Karahalilli, Kızılcaağaç, Söğütöğen, Arıkbaşı, Çiftçigediği, Dernekli,

Havuzbaşı, Kızılcaova, Osmanlar, Yakapınar,

Menderes ilçesinin G.K.G.A.Y.’ne giren kısmında ise; Sancaklı, Karakuyu ve

Çakaltepe köyleri olmak üzere 4 adet köy yer almaktadır.

5216 sayılı kanun öncesinde köy statüsünde bulunan Naime, Atalan, Göllüce,

Bülbüldere, Kırbaş köyleri Subaşı ilk kademe belediyesine, Özbey ve Çapak Torbalı

ilk kademe belediyesine, Pamukyazı, Eyerci, Şehitler Çaybaşı ilk kademe

belediyesine, Kuşçuburun Yazıbaşı ilk kademe belediyesine, Yeni Bulgurca ise

Pancar ilk kademe belediyesine mahalleye dönüşerek bağlanmışlardır.

Bayındır ilçesinde sınırlarında Hasköy ve Karaveliler Çırpı ilk kademe belediyesine,

Menderes ilçesinde ise Çileme Değirmendere ilk kademe belediyesine mahalle

olarak bağlanmışlardır.

5.4.2. MEKANSAL OLUŞUM

5.4.2.1. Doğal Yapı

Torbalı, Ege Bölgesi’nin kıyı bölümünde yer almakta olup yüzölçümü 600 km²’dir.

Denizden yüksekliği 40 metre civarında olan ilçe kendi adıyla anılan alüvyonlarla

örtülü ovada kurulmuştur. Tipik Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Yaz mevsimi sıcak

ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı geçer. Yıllık ortalama sıcaklık 17C˚’dir. En sıcak aylar

Temmuz ve Ağustos, en soğuk aylar ise Ocak ve Şubat’tır. Yıllık sıcaklık farkı 20C˚

olup, bu fark maksimum değerlere göre 45C˚’yi geçmektedir.

Torbalı tarımının gelişmesinde ılıman ve yağışlı iklimin önemli rolü olmuştur. İlçe tipik

Akdeniz iklimi etkisi altındadır. İlçede doğal bitki örtüsü genellikle makiliktir. Dağların

500-600 metre yüksekliğine kadar makilik hakim olup, daha yükseklerde ormanlar

yer almaktadır. Yörenin tek akarsuyu Küçük Menderes nehri ve bu akarsuyun kolları

olan Fetrek ve Çevlik çaylarıdır. Uzunluğu 175km, havza alanı yaklaşık 6900km²’dir.

Kiraz, Beydağ, Bayındır, Tire, Torbalı ve Selçuk ilçelerinin topraklarından geçerek

denize ulaşmaktadır.

343

Fetrek ve Çevik çaylarının tarımsal üretime yeterli gelmemesi nedeniyle sulama derin

kuyu ve artezyen gibi diğer kaynaklarla sağlanmaktadır.

Bayındır’ın ise toplam yüzölçümü 588 km², ilçe merkezinin hükümet konağının

bulunduğu yer itibariyle denizden yüksekliği 86 metredir. Doğusunda Ödemiş,

güneyinde Tire, batısında Torbalı ve kuzeyinde Kemalpaşa ile Turgutlu ilçeleri

bulunmaktadır.

İlçe merkezi Ege denizine dik olarak uzanan sıradağların üzerindeki Bayındır ve

Basra tepelerinin güney yamaçlarına kurulmuştur. Doğudan gelen Küçük Menderes

nehri ilçenin Tire ilçesi ile sınırını oluşturmaktadır. Yörede yazları çok sıcak ve kurak,

kışları soğuk ve yağışlı geçmektedir.

Bitki örtüsü kuzeye bakan yerlerde ormanlık, diğer yerlerde zeytinlik ve tarım alanı

olarak mevcuttur. İlçedeki yerleşimlerin bir bölümü dağların güneye bakan

yamaçlarında iken büyük kısmı son yıllarda güneyde bulunan ovaya taşınmıştır.

5.4.2.2. Kültür ve Tabiat Varlıkları

Torbalı tarihi kalıntılar açısından zengin bir ilçemizdir. İlçedeki Metropolis antik kenti

önemli bir turistik merkezdir. Torbalı’nın merkezinde bulunan Sultan Abdülhamit`in

Seyir Köşkü, Osmanlı döneminin önemli eserlerindendir.

Bayındır doğal, tarihi ve kültürel açıdan oldukça zengindir. Bayındır ilçesinin kuzeyi

doğal zenginlere sahiptir. Osmanlı ve Selçuklular zamanında eğitim ve kültür merkezi

olarak kullanılan tarihi yapılar mevcuttur. Bunların en önemlileri Hacı Sinan Camii ve

Külliyesi, Telcioğlu Camii, Recep Hanı, Eskici Dede Türbesi ile Bayındır Ilıcaları'dır.

Menderes`te Klaros, Notion ve Kolophon antik kent yerleşimleri bulunmaktadır.

İlçenin her ne kadar G.K.G.A.Y.’ne girmese de 40 km`lik sahil şeridinde birbirinden

güzel kıyı, koy ve turistik tesisleri, turizmin gelişmesini sağlamaktadır.

344

5.4.3. MEKANSAL ANALİZ

5.4.3.1. Kentsel Alan Kullanım Analizi

Tablo 2 : 2005 Yılı Hava Fotoğraflarından Hesaplanan G.K.G.A.Y. Kentsel Alan

Kullanım Analizi Tablosu

Arazi Kullanışı Ha %

Tarım 55470,1 50,22

Orman 37439,7 33,90

Mevcut Sanayi

Depolama

2450,8 2,22

Mevcut İskan Alanları 4889,5 4,43

Turizm Alanları 0 0,00

Askeri Alanlar 1,4 0,00

Baraj ve Göller 0 0,00

Mezarlıklar 21,13 0,02

Diğer(makilik,

fundalık, taşlık,

kayalık, v.b.)

9633,5 8,72

Toplam 110453 100

G.K.G.A.Y. ‘nde mevcut bugünkü arazi kullanım miktarı en fazla tarım alanlarında

görülmekte olup bu oran % 50 dir. Bu oran aynı zamanda tarım havzasının ve

potansiyelinin önemini de vurgulamaktadır. Ardından % 33 oran ile orman alanları ile

birlikte G.K.G.A.Y. alanı % 83 oranında korunması gerekli yeşil kuşak alanlarından

oluşmaktadır.

• G.K.G.A.Y.’nde toplam 110.403 hektar alanın 7341,7 hektar alanı yapılaşmış

olup, tüm alanın doluluk oranı % 6.6 dir.

• 5216 Sayılı yasa öncesi planlı alanların %22.8 ’i yapılaşmış durumdadır.

• Mevcut sosyal donatı alanları incelendiğinde; 5216 sayılı kanun öncesi

yürürlükte bulunan planlı alanlarda %0.03 sağlık alanı, %0.2 eğitim, %0.004

sosyo-kültürel donatı alanlarının yapılaşmış olduğu görülmekte olup , bu

oranlar sosyal donatı alanlarının mevcuda ilişkin yetersizliklerini

göstermektedir.

345

5.4.3.2. Nüfus Yapısı

2000 Genel Nüfus Sayımı Sonuçlarına Göre

Torbalı İlçesi Dahilinde; Toplam Nüfus: 94568

Tablo 3 : G.K.G.A.Y. Torbalı İlçesi 2000 DİE Nüfus Sayım Sonuçları

İlçe Belediyesi

İlk Kademe Belediyesi

Köy Mahalle/ bağlı

olduğu belediye

NÜFUS 2000

NÜFUS 2000

Torbalı X 38099 Ayrancılar X 7719 Pancar X 4414 Karakuyu X 2013 Yazıbaşı X 4182 26513 Çaybaşı X 5168 Subaşı X 3017 1 Ahmetli X 1207 2 Arslanlar X 1392 3 Bozköy X 398 4 Çakırbeyli X 772 5 Çamlıca X 245 6 Dağkızılca X 1147 7 Dağtekke X 208 8 Demirci X 725 9 Düverlik X 132 10 Helvacı X 404 11 Kaplancık X 307 12 Karakızlar X 583 14484 13 Karaot X 425 14 Korucuk X 1095 15 Ormanköy X 296 16 Sağlık X 263 17 Saipler X 442 18 Taşkesik X 513 19 Tulum X 984 20 Yeşilköy X 661 21 Yeniköy X 1892 22 Yoğurtçular X 393 Atalan X Subaşı 1131 Bülbüldere X Subaşı 317 Çapak X Torbalı 2115 Eyerci X Çaybaşı 745 Göllüce X Subaşı 877 Kırbaş X Subaşı 547 15472 Kuşçuburun X Yazıbaşı 1997 Naime X Subaşı 469 Özbey X Torbalı 2335 Pamukyazı X Çaybaşı 2108 Bulgurca X Pancar 1629

Şehitler X Çaybaşı 1202

346

Bayındır İlçesi Dahilinde; Toplam Nüfus: 34545 Tablo 4 : G.K.G.A.Y. Bayındır İlçesi 2000 DİE Nüfus Sayım Sonuçları

İlçe

Belediyesi

İlk Kademe

Belediyesi Köy

Mahalle/ bağlı

olduğu

belediye

NÜFUS

2000

NÜFUS

2000

toplam

Bayındır X 15870

Canlı X 1865

Çırpı X 3758 5623

1 Alankıyı X 401

2 Balcılar X 332

3 Çamlıbel X 224

4 Çıplakköy X 1185

5 Elifli X 477

6 Fırınlı X 1638

7 Hisarlık X 425

8 Karahalilli X 468

9 Kızılcaağaç X 191

10 Söğütöğen X 623

11 Arıkbaşı X 1038

12 Çifçigediği X 280

13 Dernekli X 184

14 Havuzbaşı X 427

15 Kızılcaova X 1245

16 Osmanlar X 293

17 Yakapınar X 1213

10644

Hasköy X Çırpı 1708

Karaveliler X Çırpı 700 2408

G.K.G.A.Y İçinde Kalan Menderes İlçesi Dahilinde; Toplam Nüfus: 8772 Tablo 5 : G.K.G.A.Y.(içerinde kalan)Menderes İlçesi 2000 DİE Nüfus Sayım Sonuçları

İlçe

Belediyesi

İlk Kademe

Belediyesi Köy

Mahalle/ bağlı

olduğu

belediye

NÜFUS

2000

NÜFUS

2000

Tekeli X 2971

1 Sancaklı X 934

2 Karakuyu X 1747

3 Çakaltepe X 638

3319

Çileme X

Değirmendere

2482 2482

347

2000 yılı G.K.G.A.Y Genel Nüfus Toplamı: 134 914 kişidir.

Torbalı ilçesinde 172 kişi/ km2 yoğunluk, Bayındır ilçesinde 109 kişi/ km2 yoğunluk,

Menderes ilçesinin Alt Yöreye giren kısmında ise 49 kişi/ km2 yoğunluk değerleri

mevcut alan ve 2000 İzmir Valiliği verilerine göre belirlenmiştir. Buna göre GKGAY

İlçe yoğunluklarının İzmir Kentinden ( 281 kişi/ km2 yoğunluk ) düşük olduğu

görülmektedir.

Tablo 6 : 2000 Nüfus Sayımı Sonuçlarına Göre Büyüme Hızları Baz Alınarak

Hesaplanan GKGAY 2005 Yılı Nüfus Kestirim Tablosu

GKGAY Kentsel Nüfus

2005

Kırsal Nüfus

2005

Toplam

Torbalı 50684 29603 80287

Bayındır 16970 12669 29639

Tekeli 3371 3371

Pancar 4612 4612

Ayrancılar 8066 8066

Yazıbaşı 4370 4370

Karakuyu 2103 2103

Çaybaşı 5400 5400

Subaşı 3152 3152

Canlı 1808 1808

Çırpı 3823 3823

Toplam 104359 42272 146631

2005 yılı Genel Nüfus Toplam: 146 631 kişidir.

2005 yılı nüfusu 3.101.977 olan İ.K.B.N.İ.P. içerisinde GKGAY’si % 4,7 ’lik bir paya

sahiptir.

GKGAY.nde toplam 146 631 kişinin %71,2 si olan 104 359 kişi Kentsel nüfusu,

%28,8.i olan 42 272 kişi kırsal nüfusu oluşturmaktadır.

5.4.3.3. Ekonomik Yapı

Torbalı ve Bayındır ilçelerinden oluşan Alt Yörede Küçük Menderes Havzasından

kaynaklanan Tarım sektörü ve ağırlıklı olarak bu tarım potansiyelinin üzerinden

yapılaşmış bir tarımsal sanayi sektörel olarak bölgede yer almaktadır.

348

2000 ve 2030 yılı istihdam projeksiyonlarına bakıldığında İzmir İli ve Büyükşehir

bütününde özellikle tarım dışı sektörlerde hızlı bir atılım olacağı planlanırken Torbalı ve

Bayındır ilçelerinden oluşan GKGAY bu gelişime aynı oranda ayak uyduramamaktadır.

Bölge istihdam yönünden durağan bir seyir izleyen tarım sektörü tahminlerinin etkisi ile

mevcut tarım potansiyelleri ve gelişen sanayileşme eğilimleri arasında durmaktadır.

Tablo 7 : İzmir İlçeleri İstihdam Projeksiyonu: 2030 1990 2000 2030 Projeksiyon

İZMİR İLİ 1.080.346 1.281.008 2.221.885 Büyük Şehir 826.396 1.030.081 1.978.800 BAYINDIR 27.267 26.977 22.786 TORBALI 40.340 48.008 95.218

GKGAY TOPLAMI 67.607 75.985 118.004

Tablo 8 : İzmir İlinde İstihdam Edilen Nüfusun Yerleşim Yerleri ve Ana Faaliyet Kollarına Göre Dağılımı: 2000 TARIM SANAYİ İNŞAAT HİZMET TOPLAM İZMİR İLİ 365.627 263.656 67.829 583.896 1.281.008 BÜYÜK ŞEHİR 191.853 246.943 59.855 531.430 1.030.081 BAYINDIR 21.470 1.336 433 3.738 26.977 TORBALI 29.217 7.710 2.161 8.920 48.008

Tablo 9 : İzmir İlinde İstihdam Edilen Nüfusun Yerleşim Yerleri ve Ana Faaliyet Kollarına Göre Dağılımı: 2030 (Projeksiyon) TARIM SANAYİ İNŞAAT HİZMET TOPLAM İZMİR İLİ 341.261 512.598 71.198 1.296.828 2.221.885 BÜYÜKŞEHİR 192.094 494.972 65.622 1.226.112 1.978.800 BAYINDIR 16.801 1.234 624 4.128 22.786 TORBALI 28.167 41.700 5.414 19.937 95.218

Toplam İKBNİP 2030 yılı istihdam edilen nüfus projeksiyonunun % 5,9 ‘ü GKGAY

‘nden sağlanacaktır.

2000 yılında İKBNİP İçerisinde Yer Alan GKGAY’ne ait tarım istihdamı % 26.4 iken

bölgedeki sanayileşme nedeni ile 2030 yılında azalarak %23.4 olması

beklenmektedir. Bunun yanında sanayi ve inşaat istihdamında %5’lik bir artış

beklenmektedir. Bu artışla beraber sanayi Büyükşehir bütünü içerisindeki payı %8.7

olurken, inşaat istihdamının payı %9.2 olarak öngörülmüştür.*

2000 yılında İKBNİP İçerisinde Yer Alan GKGAY’ne ait hizmet istihdamı %2.4 iken

2030 yılnda azalarak %1.9 olması beklenmektedir.*

349

*Bkz : 2005’den 2030’a İzmir İli: Sosyoekonomik Profil Ve Temel Gelişme Eğilimleri

5.4.3.3.1. Sosyoekonomik Göstergeler

Torbalı İzmir’in güneyinde Aydın yolu üzerinde yer alan bir ilçemizdir. Torbalı ilçesi

550,3 km² olup, 22 köyü mevcuttur. Nüfusu 94.568 ve nüfus artış hızı binde 26,35’dir.

Nüfus artış hızında Türkiye’de buluna 872 ilçe arasında 111’nci sıradadır. Ortalama

hane büyüklüğü 4’tür. %4,51’lik işsizlik oranıyla Türkiye’deki diğer ilçeler arasında

502’nci sıradadır. %85,41’i okur yazar olan ilçede, binde 38,55 bebek ölüm oranı

vardır. Fert başına bütçe geliri ise 6.074.916.000 TL’dir. Bu oran ile Türkiye’de bu

kategoride 2’nci sıradadır. Vergi gelirlerinin ülke içindeki payı % 0,17136 yüzdesiyle

Türkiye’de 120’ nci sıradadır.

Güney Kentsel Gelişim Alt Yöresinde bulunan diğer bir ilçemiz Bayındır; Ödemiş,

Tire, Torbalı ve Kemalpaşa’ya komşu olup yüzölçümü 588 km2 dir. Bayındır ilçemizin

İzmir Kentsel Bölge Nazım İmar Planına giren kısmı ise 316,1 km²’dir. Nüfusu

toplamda 47214, Plan içerisine giren kısmında ise 34545 ve nüfus artış hızı binde

0,19’dur. 812 ilçe arasında 505’inci sırada yer almaktadır. % 82,30’luk okur yazar

oranı ile 592’inci sırada, binde 35,29’luk bebek ölüm oranı ile 546’ncı sırada

bulunmaktadır. Fert başına genel bütçe geliri 66.386.000 TL’dir. Vergi gelirlerinin ülke

içindeki payında 240’ncı sırada yer almaktadır. % 2,86 işsizlik oranıyla ülkedeki

diğer ilçeler arasında hatırı sayılır bir sırada bulunmaktadır.

G.K.G.A.Y. içerisine bir kısmı giren Menderes ilçemiz Torbalı, Seferihisar, Gaziemir

ve Konak ilçeleri ile sınırdır. 737 km2 yüzölçümü ve 73.002 kişi nüfusu ve binde 32,14

nüfus artış hızı vardır. İlçenin G.K.G.A.Y. ne giren kısmı 184,5 km2, nüfusu ise 8772

kişidir. Nüfus artış hızında Türkiye’de 83’ncü sıradadır. Ortalama hane büyüklüğü

3,81’dir. 872 ilçe arasında %3,03’lük işsizlik oranıyla 711’nci sıradadır. Nüfusun

%89,87’si okur yazardır. Binde 44,47 bebek ölüm oranı ile 306’ncı sırada yer

almaktadır. Fert başına bütçe geliri 254.986.000 TL’dir. Vergi gelirlerinin ülke içindeki

payı % 0.06’ dır. Bu kategoride ise 108’nci sıradadır.

350

5.4.3.3.2. Tarım

Torbalı ilçesinde toplam arazinin yarısından fazlası tarım alanıdır. 31.279 hektar

toplam tarım arazisinin 15.000 hektarı tarla alanı, 8.560 hektarı sebze alanı, 5.475

hektarı zeytin alanı, 1.200 hektarı bağ alanıdır. Silajlık mısır, pamuk, buğday, arpa,

yonca en çok üretilen tarla ürünleridir. Zeytin, üzüm, şeftali, incir en çok üretilen

meyvelerdir. Domates, karpuz, hıyar, salçalık biber ve dolmalık biber en çok üretilen

sebzelerdir. Küçükbaş hayvancılık ağırlıklı olmak üzere, büyükbaş ve kümes

hayvancılığı yapılmaktadır. Tarım sektöründe çalışanların oranı %60,86’dır.

Bayındır ilçedeki araziler ise sırasıyla tarım alanı, orman fundalık, diğer arazi ve çayır

mera olarak sıralanmaktadır. Bayındır’da genel arazinin % 44’ü orman ve fundalık,

% 52’si tarım alanıdır. 28.058 hektar toplam tarım alanının 14.887 hektarı zeytin

alanı, 8.195 hektarı tarla alanı ve 2.604 hektarı sebze alanıdır. Tarım, ilçe

ekonomisinin bel kemiğini oluşturmaktadır. Elverişli iklim, verimli topraklar tarımın

gelişmesini sağlamıştır. Pazar dikkate alınarak üretilen ürünler çeşitlendirilmiştir.

Tarla ürünleri kapsamında ekilen alan göre en çok pamuk ekilmekte, buğday ve

mısır, pamuğu takip etmektedir. Bunun yanında en çok mısır (slaj) ve mısır (slaj 2.

ürün) üretilmekte, pamuk üretimi ise bu ürünleri takip etmektedir. Domates, karpuz,

patlıcan, biber ve karnabahar en çok üretilen sebzeler; kiraz, şeftali, mandalina, incir

ve kestane en çok üretilen meyvelerdir. İlçede hayvancılık ileri düzeydedir. Kültür ırkı

sığır besiciliği, küçükbaş hayvancılık yapılmakta ve uzun yıllardır Tarım Bakanlığı

destekli süt besiciliği ve kontrollü hayvancılık yapılmaktadır. Süt besiciliği ise son

senelerde bölgede ekonomik ve sosyal bir sektör haline gelmiştir.

Menderes ilçesinde toplam alanın %30,1’i tarım alanı, %58,7’si orman ve fundalık

alandır. 23.331 hektar tarım alanının 12.010 hektarı tarla alanı, 4.330 hektarı zeytin

alanı, 3.062 hektarı bağ alanıdır. Arpa, buğday, pamuk, tütün, narenciye, zeytin ve

sera ürünleri en çok yetiştirilen ürünlerdir. Tarım ve hayvancılık yapmak için sınırlı

alan mevcuttur. Tarım sektöründe çalışanların oranı %62,81’dir. Tarımın ve özellikle

seracılığın yapılmakta olduğu Tahtalı Su Barajı Havzası G.K.G.A.Y. içine

girmemesine karşın Barajın doğusunda ve Alt Yöre sınırları içerisinde seracılığın

yayılma eğilimleri görülmektedir.

351

5.4.3.3.3. Sanayi

Torbalı ilçesi içerisinde sanayi sektöründe çalışanların oranı %16,06’dır. İlçede

sanayi tarımda olduğundan daha hızlı bir gelişme göstermektedir. İlçe sahip olduğu

endüstri hammaddeleriyle sanayileşmeyi hızlandırmaktadır. İlçede 2 adet Organize

Sanayi bölgesini kurma çalışmaları devam etmektedir. İlçe merkezinde ve

beldelerinde kurulan küçük ve orta ölçekli fabrikaların sayısı 400’e yakındır. Otomotiv,

tütün, mermercilik, tekstil, süt ürünleri, boya, makine, ağaç ürünleri ve gıda

alanlarında fabrikalar ve işletmeler faaliyette bulunmaktadırlar.

Bayındır ilçesinde ise sanayi ilçe ekonomisinde tarım kadar yer tutmamaktadır. İlçe

çırçır, kereste, tekstil, zeytinyağı fabrikaları ve mandıralar bulunmaktadır. Fabrikaların

niteliği, sanayisinin tarıma dayalı olduğunu ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra,

devletin kurduğu tuğla fabrikası da bulunmaktadır. Sanayi sektöründe çalışanların

oranı % 4,95’tir.

Menderes ilçesinde sanayi, tarım ve turizm kadar ilçe ekonomisini etkilemese de iki

sanayi bölgesi bulunmaktadır. Ağaç işleri ve metal işleri sanayilerinden oluşan ESTİM

(Ege Sanayicileri Ticaret İhracat Merkezi) ilçe sanayisinin önemli bir tesisidir. Ayrıca,

mobilya ve ağaç işleri atölyeleri, narenciye ürünleri, ambalajlama ve kasa yapım

fabrikası, zeytinyağına dayalı işletmeler, tavuk ürünlerinin işlendiği tesisler, Tekel

tütün bakım atölyeleri, Pınar Şaşal içme suyu tesisleri bulunan ve G.K.G.A.Y. sınırlar

içerisinde İTOB organize sanayi bölgesi bulunmaktadır. Sanayi sektöründe

çalışanların oranı %11,46’dır.

5.4.3.3.4. Hizmetler

Torbalı ilçemizde, önemli turizm merkezlerine yakınlığı sebebiyle turizm alanında

gelişmeye ve G.K.G.A.Y.’nin hizmetler sektöründe merkezi olma konusunda adaydır.

Hizmetler sektöründe çalışanların oranı %23,08’dir. Yörede halen kazı işlemleri

devam etmekte olan Metropolis kazıları ileride turizmden kazanılan gelirleri

arttırabilecektir. Kültür turizminin yanında av turizmi de bölge turizmi için önemli

seçeneklerden biridir. İlçedeki yatak sayısı ve konaklama imkanları yetersizdir.

352

Bayındır, ılıcaları, yaylaları ve tarihi eserleriyle yüksek turizm potansiyeline sahiptir.

Bunun yanında ilçenin kuzeyinde bulunan orman alanları yayla turizmi açısından

zengin olup içerisinde yer yer günübirlik alanlar ve mesire alanları içermektedir.

Menderes ilçesi ise ekonomisinde turizmin önemli bir yeri vardır. Denize kıyısı olan

bölgeler, özellikle Gümüldür, Özdere, Ahmetbeyli, ilçe turizminde merkezi

konumdadırlar. Ancak bu yöreler D.K.G.A.Y.’ne girmemektedir. Hizmetler sektöründe

çalışanların oranı %25,73’tür.

5.4.3.3.5. Değerlendirme

Fert başına milli gelirde Türkiye’de ilçeler arasında ikinci sırada yer alan Torbalı çok

çeşitli yatırım imkanları sunmaktadır. İlçede yoğun olarak yapılan sebzecilerin

pazarlanmasını kolaylaştırmak ve daha sağlıklı hale getirmek amacıyla soğuk hava

depoları kurulabilir. Artan ilçe nüfusu, ilçede yeni inşaat yatırımları gerekliliğini

ortaya koymaktadır. Tarıma dayalı sanayi geliştirilmelidir.

Hayvancılık, kümes hayvancılığı ve arıcılık yaygın biçimde yapılmaktadır. Bunların

yanında çiçekçilik -özellikle gül fidanı yetiştiriciliği yapılmaktadır. Tarım sektöründe

çalışanların oranı %79,59’dur.

Bayındır ilçesinde seracılık ve meyve üretiminin çok olması sebebiyle bölge

ürünlerine göre yatırımları yapılmalıdır. Üretimi durma noktasında olan pamuk bölge

için hala önemli açılımlardan bir diğeri olabilir. Zeytincilik ilçede geliştirilmeli

ekonomik olarak işler olmayan yüksek orandaki zeytin alanlarının dönüşümü

sağlanmalı ve zeytine dayalı sanayi yatımları yapılmalıdır. Yayla turizmi ve av

turizminin potansiyeli yüksektir. Bu potansiyellerinin yanında ilçeyi bekleyen kuraklık

sorununa ve dip suyunun çekilmesi gibi çevre sorunlarına çareler düşünülmelidir.

Menderes ilçesinin G.K.G.A.Y.’ne giren kısımlarında seracılık desteklenmelidir.

İlçedeki kaplıcaları ve kazısı yapılan tarihi eserleri turizmi elverişli hale getirilmelidir.

Tahtalı Barajı Havzası’na zarar vermeyecek yatırımlara girişilmelidir. Tekeli

beldesinde bulunan arkeolojik sit alanlarına ilişkin incelemeler yapılmalı ve gerekirse

İTOB organize sanayi alanından soyutlanarak kültür turizmine açılmalıdır.

353

5.4.4. SORUNLAR VE POTANSİYELLER

5.4.4.1. SORUNLAR

Çevre ve Sağlık

• İzmir Kent Merkezi’nin güneye bağlantısını sağlayan ana ulaşım arterlerinin

verimli tarım topraklarına sahip Küçük Menderes havzası içerisinden geçmesi

bütünlüğü ve verimliliği bölmektedir.

• Sanayi sektöründeki hızlı gelişme, konut sektöründeki hızlı yapılaşma

beraberinde altyapı, çevre ve insan sağlığına ilişkin sorunları getirmektedir.

• Bölgede merkez ve beldelerin kanalizasyon sistemi, bunların bağlandığı

arıtma tesisi ve çöp depolama alanlarının olmaması, pek çok yerleşmenin

kanalizasyon deşarjlarının en yakın dere yataklarına, Küçük Menderes’e

verilmesine ve yer altı sularının kirlenerek Küçük Menderes havzasında kirlilik

oluşturmasına neden olmaktadır.

• Sanayie yönelik altyapı yetersizliği, endüstriyel katı ve sıvı atıklar için arıtma

tesislerinin firmalar bazında kalması nedeniyle organize olamadığından;

arıtılmış suyun tam olarak geri kullanımı sağlanamamaktadır.

• Bölgedeki fabrikaların çoğunluğu arıtma tesislerinden deşarjı Fetrek Çayı’na

verdiğinden çayın geçirgenliğinin bazı bölgelerde aşırı artması nedeni ile buna

bağlı olarak deşarj sularının derhal yeraltı suyuna karışması toprak kalitesini

düşürmektedir.

• Küçük Menderes projesi kapsamında sulama, baraj ve taşkından koruma

projelerinin tamamlanamaması ve Bayındır-Ergenli ve Falaka çaylarının kent

ve gölet projelerinin yatırım programına alınamaması nedeniyle tarım

alanlarında ve kentte su kullanımına yönelindiğinden taban suyunun düşmesi,

tarımsal ürün çeşitlilik ve verim azalmaktadır.

• Çevre kirliliğinin tarım ve hayvancılık üzerindeki olumsuz etkileri giderek

artmaktadır.

• DSİ Sulama Projesi alan ve üretim potansiyeli için yetersiz kalmaktadır.

Yapılaşma Süreci

• Miras hukuku ve diğer nedenlerle tarım arazilerinin küçük parsellere bölünerek

parçalanması sonucu küçülen tarım alanlarının farklı amaçlarla satılması

beraberinde spekülatif yapılaşmaları getirmektedir.

354

• Bölgede özellikle son 10 yılda yapılan ve yapımı devam eden konutların ve

sanayi alanlarının önemli bir bölümünün 1. sınıf tarım arazileri üzerinde yer

seçmektedirler.

• G.K.G.A.Y.’nde özellikle kırsal yerleşim alanlarında imar planlarına ilişkin

sorunlar bulunmaktadır. Daha çok alt ölçekli planlama çalışmalarında yol,

meydan , altyapı , sosyal donatı alanları yetersizliklerinin çözümüne yönelik

revizyon plan ihtiyacı oluşmuştur.

• Genel olarak ülke bütününde olan sanayi alanları çevre düzenlemeleri

G.K.G.A.Y.’nde de yetersizdir.

• Bayındır ilçesi ve çevresinde gerçekleşmiş olan köy bütününe ilişkin göçler,

göçün gerçekleştiği Bayındır Ovasını tehdit eder boyuta ulaşmıştır.

Korumaya İlişkin

• Tahtalı ilçesi sınırlarında bulunan Metropolis’in tanıtım eksikliği ve

çevresindeki sanayi alanlarının Metropolis’i etkilemeyecek şekilde

altyapılarının düzenlenmesi gerekmektedir.

• Tekeli yöresindeki bulunan arkeolojik sit alanlarının İTOB içerisinde kalması

alanın koruma ve kültürel hayata katılmasını zorlaştırmaktadır.

Ulaşım

• Merkez şehirler ile art alanlar arasında ulaşım bağlantılarının yeterli standartta

olmaması bölgesel gelişimi olumsuz etkilemektedir.

• İzmir-Torbalı karayolunun Torbalı-Bayındır bağlantısının aşırı virajlı olması

Bayındır ve çevresine ilişkin ekonomik ve kültürel yapılanmayı olumsuz

etkilemektedir.

• Mevcut birçok tarihi esere, doğal güzellikteki alanlar ile yaylalara ve Bayındır-

Ergenli ılıcasına rağmen ulaşım imkanlarının yetersizliği ve gerekli tanıtımın

yapılmaması nedeniyle turizm sektörünün gelişememektedir.

İdari • Tarım sektöründeki karlılığın giderek azalması sonucunda tarım arazilerinin

konut ve sanayi tesisleri ile çarpık yapılaşmaya açılması, bu konuda yer

seçiminin belediyelerce İmar Kanunu uyarınca gerekli incelemeye tabii

olmadan yapılması alanın düzenlenmesini zorlaştırmaktadır.

355

• Alana avantajlı coğrafi konumu, geniş ve verimli tarım alanları, gelişen sanayi

sektörü nedeniyle 1970’li yıllardan itibaren doğu-güneydoğu kökenli göç

olmaktadır.

• Organize sanayi bölgelerinin içindeki parsellerin sanayi yapılarıyla dolması

yerine spekülatif yatırım amacıyla parsel alımlarının yapılması orta vadede

sanayinin gelişimini etkilemekte ve yatırım politikalarını yanlış

yönlendirmektedir.

• Mevcut enerji kaynakları gittikçe artan sanayi tesisleri ile organize sanayi

bölgelerinin ihtiyacına yetmemekte, yeraltı sıcak su kaynakları atıl durumda

kalmakta, jeotermal enerjiden düşük kapasitede yararlanılmaktadır.

• Torbalı’nın İzmir’e yakınlığı nedeniyle bankacılık ve sağlık kuruluşları

gelişememekte, bölgede tarım ve sanayi sektöründe çalışanlar söz konusu

hizmetlerden yararlanamamaktadır.

• Bayındır’da tarım alanlarının Kemalpaşa ve Torbalı bölgesine oranla kısıtlı

olmasının bölgede sera tarımı ve süs bitkiciliğini yönlendirmekte, ancak ilçenin

önemli gelir kaynağı olan çiçekçiliğin kurumsallaşamaması geliri

düşürdüğünden sektör gelişememektedir.

5.4.4.2.POTANSİYELLER

Çevre ve Sağlık

• Torbalı bölgesinin Küçük Menderes havzası içerisinde yer alması nedeniyle

önemli bir tarım potansiyeline ve ürün çeşitliliğine sahiptir.

• İzmir’in diğer bölgelerine oranla yüksek yeraltı su potansiyeline sahiptir.

• Bayındır-Ergenli kaplıcalarının işletilmesi, sera çiçekçiliği ve seraların

ısıtılmasında Ergenli kaynaklarından elde edilecek jeotermal enerji

potansiyelinden yararlanılabilir.

• Bölgeden doğalgaz boru hattının geçmesi nedeniyle konut, sanayi ve organize

sanayi bölgelerinde enerji ihtiyacının karşılanmasında doğalgazın kullanılabilir.

Yapılaşma Süreci • Bölgenin zengin tarımsal ve endüstriyel hammadde kaynaklarına sahip olması

nedeniyle sosyo-ekonomik yönden İzmir’in en hızlı gelişen yerleşim

alanlarındandır.

356

Korumaya İlişkin

• Selçuk-Kuşadası-Pamucak gibi önemli turizm merkezlerine yakınlığı, sahip

olduğu tarihi ve doğal değerleri ile kaplıcaları ileriye dönük turizm potansiyeli

taşımaktadır.

Ulaşım

• Torbalı’nın İzmir-Aydın karayolu üzerinde bulunması, bölgeden çift hatlı

demiryolunun geçmesi, Ege Serbest Bölgesi ile kolaylıkla işbirliği imkanının

olması nedeniyle avantajlı coğrafi konumunun getirdiği ulaşım imkanlarıyla

sanayi ve tarım ürünlerinin gerekli hammadde sağlamasını ve pazarlanmasını

kolaylaştıran bir noktadadır.

İdari

• Mevcut planlar doğrultusunda belde ve ilçelerin yakınlaşması, bu yönde ortak

proje ve hedeflere yönelik birlikte hareket edebilmeleri mümkündür.

İstihdam

• İzmir Metropol Alanı’nda sanayi alanlarının doygunluğa ulaşması nedeniyle

sanayi bölgede hızla gelişmekte ve yan sanayileri de kendine çekmekte,

organize sanayi bölgeleri (Torbalı I, Torbalı II (Pancar), İ.T.O.B. (Tekeli) ) ile

birlikte büyük bir istihdam potansiyeline sahiptir.

• Bayındır’da sera tarımı ve süs bitkiciliğinin yoğunlaşması, çiçekçilikte

ihtisaslaşmış sanayi bölgesine dönüşme potansiyeli göstermektedir.

5.4.5. AMAÇ VE HEDEFLER

• G.K.G.A.Y. nde İ.K.B.N.İ.P şemasına uygun olarak bölgesel ve yerel ölçekte

altyapı, ulaşım, sosyal ve kültürel donatıların, yaşam kalitesi ve yerleşim

düzeninin sağlanması,

• Konut ve sanayi alanlarında planlı gelişimin sağlanması,

• Tarım havzasının korunması ve bölge niteliğinde devamlılığı,

• Ekolojik ve tarihi değerlerin korunması, turizm ve araştırmalarla

değerlendirilmesi,

357

• Merkez ve art ulaşım bağlantılarının bölgesel hizmet ve ekonomik döngü

bağlamında iyileştirilmesi hedeflenmiştir.

5.4.6. KENTSEL GELİŞME STRATEJİLERİ

• Yüksek potansiyelli tarım alanlarının tarım faaliyetlerine ayrılması, bölgede

tarımsal açıdan çok sayıda küçük yerleşme de bulunduğundan gelişme

potansiyeli “tarım” olmalıdır. Tarımsal havzanın korunması için şehirsel

gelişme yerleşim merkezlerinde toplanmalıdır. Kırsal alanlarda sanayi ve

depolama yatırımlarından kaçınılarak tarımsal potansiyeli güçlendirmek ve

örgütlemek hedeflenmelidir.

• Konut, sanayi, OSB’lerde enerji ihtiyacının karşılanmasında doğal gaz ve

jeotermal kaynakların kullanılmasına yönelik planlama ve yatırımların

gerçekleştirilmesi, seraların ısıtılmasında jeotermal kaynakların devreye

sokulması.

• Orman alanlarının kullanımı ve denetimi için Orman Kadastrosu’nun

tamamlanması.

• Plansız ve dağınık gelişim göstermiş sanayilerin mevcut organize sanayi

bölgelerine yönlendirilmesi, planlı sanayi satışının yapıldığı ancak içine sanayi

tesisi yapılmadığı göz önüne alınarak, tesis edilmiş ve onaylanmış OSB’lerde

tam kapasite elde edilinceye kadar kısa vadede ek ve yeni alanlara izin

verilmemesi, yatırımların zamana daha planlı yayılması gerekmektedir.

• Küçük Menderes Sulama ve İçme Suyu Projesi kapsamındaki baraj, gölet,

bent ve taşkından koruma projelerinin yatırım programına bağlanarak

gerçekleştirilmesi.

• Yerleşim merkezlerinde toplanan katı atıkların toplama ve depolanması ile geri

dönüşümünün sağlanması için gerekli yatırım ile bakım ve işletmeye ilişkin

organizasyonların yapılması, kanalizasyon sistemlerinin dere yatakları yerine

sanayi ve yerleşme alanlarında yapılacak arıtma tesislerine bağlanması,

mevcutların işletilmesi ile ilgili sorunların çözülmesi.

358

5.4.7. ALT YÖRE PLAN ŞEMASI

Güney Alt Yöresi taşıdıkları potansiyeller doğrultusunda 3 isim altında 4 bölgeye

ayrılmıştır. Bunlardan ilki kentsel yapılanması ve sanayi potansiyelleri ile sanayi,

ikincisi kuzey ve güneyde yer alan orman alanları ve doğal kuşaklar, sonuncusu da

Küçük Menderes havzası potansiyeli ile Tarım Havzası Program Alanıdır.

5.4.7.1. GÜNEY SANAYİ PROGRAM ALANI ( G.S.P.A. )

Bu program alanı ilk etapta batıda Tekeli beldesi ve Tahtalı Su Koruma Havzasından

başlayan ve yerleşim kuşağını takip ederek kuzey doğu yönünde Pancar, Ayrancılar

ve Yazıbaşı yerleşimlerini içine alman ve Kuşçular köyünde son bulan bir bölgedir.

İkinci olarak Torbalı İlçe merkezi ve kentsel dokusunu içine alırken kuzeyde Vişneli

Deresi boyunca devam ederek Bahçekırı Mahallesinde, güneyde ise Çaybaşı

beldesini içine alarak son bulmaktadır.

359

Bu Program Alanı İzmir İlinin güney-doğu ve güney İlleri ile olan bağlantılarını

sağlayan önemli ulaşım arterleri üzerinde yer aldığından Küçük Menderes tarım

havzasına dayalı ürün işleme ve İzmir’in güney bağlantılı sanayi kuşaklanmasının

merkezi konumundadır. Bu bölgede sanayi toparlanarak G.T.H.P.A.’nın korunması ve

düzenli, organize olmuş bir sanayi bölgesi hedeflenmiştir.

5.4.7.2. GÜNEY TARIM HAVZASI PROGRAM ALANI ( G.T.H.P.A. )

Bu program alanı batıda Tahtalı Havzasına, doğuda Bayındır ilçe merkezini içine

alarak Turan Köyü ve demiryoluna dayanmaktadır. Güneyde orman sınırı ve İBŞB

sınırına, Kuzeyde ise orman sınırlarına otururken, Torbalı-Kemalpaşa yolunda

Karabel Geçidinde son bulmaktadır.

G.T.H.P.A. bir taraftan İzmir yeşil kuşak söyleminin bir parçası olurken diğer yandan

İzmir’in ve Batı Ege’nin önemli tarımsal üretim havzalarından biridir. Sanayi kuşağının

toparlanması ile batıda ve plan notları ile de doğuda bölgenin bu misyonunun

devamlılığı için kararlar geliştirilmiştir.

5.4.7.3. GÜNEY YEŞİL KUŞAK PROGRAM ALANI ( G.Y.K.P.A. )

G.K.G.A.Y.’nde bulunan orman alanlarını ve doğal karakter taşıyan bölgeleri içine

alan G.Y.K.P.A.’ı Küçük Menderes havzasının böldüğü iki parçadır. Kuzeyde

Kemalpaşa İlçe sınırına, güney batıda Menderes İlçe sınırına, güneyde tarım

alanlarına ve doğuda İBŞB sınırına oturmaktadır.

İzmir Yeşil Kuşak Projesinin Doğu bandının büyük bir bölümünü oluşturmaktadır.

Özellikle iç kesimlerinde doğal ve nitelikli özel mahsuller elde edilirken, peyzajı ve

doğası ile bölgesel ölçekte rekreatif bir alandır. Kuzey-batı parçası İzmir merkezle

olan kopukluğunu ve alt yörenin kendi içinde bir alt merkez olması yönünde bir role

sahiptir.

360

5.4.8. ROL /İŞLEV /KİMLİK

5.4.8.1. GÜNEY SANAYİ PROGRAM ALANI (GSPA)

KİMLİK: TARIM-SANAYİ KENTİ

ROL: İKB’NİN TARIMSAL ÜRETİM VE ENDÜSTRİYEL İŞLEME MERKEZİ

GELİŞMİŞ SEKTÖRLER: TARIM-ENDÜSTRİYEL ÜRETİMMERMER İŞLEME

YATIRIM SEKTÖR/KONU/TEMA ALANLARI: MERMER SANAYİİ-DEMİRYOLU-

ULAŞIM-ENERJİ-OSB-TEKNİK ALTYAPI-UZMANLAŞMIŞ EĞİTİM-HİZMET

SEKTÖRÜ

5.4.8.2. GÜNEY TARIM HAVZASI SANAYİ PROGRAM ALANI (GTHPA)

KİMLİK: TARIMSAL ÜRETİM HAYVANCILIK ZONU

ROL: İKB’NİN GÜNEY TARIMSAL ÜRETİM VE YAYGIN HAYVANCILIK MERKEZİ

GELİŞMİŞ SEKTÖRLER: TARIM-ENDÜSTRİYEL ÜRETİM-HAYVANCILIK-

SERACILIK

YATIRIM SEKTÖR/KONU/TEMA ALANLARI: TARIMSAL İYİLEŞTİRME-SULAMA-

ORGANİZE ÖZEL MAHSÜL ÜRETİMİ-HAYVANCILIK-SERACILIK

5.4.8.3. GÜNEY YEŞİL KUŞAK PROGRAM ALANI (GYKPA)

KİMLİK: TARIM-ORMAN-REKREASYON ZONU

ROL: MERKEZ KENTİN GÜNEY ORYANTASYONLU SAÇAKLANMASINI

ENGELLEMEK-GÜNEY SANAYİ KUŞAĞINI TOPARLAMAK-KENT BÜTÜNÜNE

İLİŞKİN UZAK MESAFELİ REKREASYON MERKEZİ

GELİŞMİŞ SEKTÖRLER: TARIM –ORMAN-REKREASYON

YATIRIM SEKTÖR/KONU/TEMA ALANLARI: TARIMSAL İYİLEŞTİRME-

GÜNÜBİRLİK REKREASYON-AĞAÇLANDIRMA-YABAN HAYATI KORUMA-BİTKİ

YETİŞTİRİCİLİĞİ

361

5.4.9. PLANLAMA KARARLARI

5.4.9.1. Konut Alanları

Güney Kentsel Gelişme Alt Yöresinde toplam 2717,4 ha kentsel konut alanı

planlanmıştır. Bunun 1007,8 ha’ı meskun konut alanıdır. Bölge için planlanan gelişme

konut alanı ise 1709,6 ha’ dır. Bunlardan meskun konut alanının toplam kentsel konut

içerisindeki payı %37,1 iken, gelişme konut alanı %62,9 dur. Kentsel kullanımın

toplam arazi kullanış içerisindeki payı ise %2,5 dir.

Tablo 10 : G.K.G.A.Y. Kentsel Konut Alan Kullanımı

KENTSEL KONUT ALANLARI

ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ALAN (ha) ARAZİ KULLANIM

TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ %

TOPLAM ALAN İÇERİSİNDEKİ %

MESKUN KONUT SIK YOĞ. 39,0 1,4 0,0 MESKUN KONUT ORTA YOĞ. 448,5 16,5 0,4 MESKUN KONUT SEYREK YOĞ. 520,3 19,1 0,5 MESKUN KONUT ÇOK SEYREK YOĞ.

TOPLAM MESKUN KONUT 1007,8 37,1 0,9 GELİŞME KONUT SIK YOĞ. 60,7 2,2 0,1 GELİŞME KONUT ORTA YOĞ. 735,2 27,1 0,7 GELİŞME KONUT SEYREK YOĞ. 913,7 33,6 0,8 GELİŞME KONUT ÇOK SEYREK YOĞ.

TOPLAM GELİŞME KONUT 1709,6 62,9 1,5 TURİZM KONUT

TOPLAM KENTSEL KONUT 2717,4 100,0 2,5

Torbalı ilçe merkezinde 295 ha meskun konut alanı planlanmıştır. Gelişme konut

alanı ise 349,5 ha dır. Bu alanlar toplamında; meskun alanda 79340, gelişme konut

alanında ise 101660 olmak üzere, nüfusun DİE de 2005 yılı değeri olan 50684’ten

180999’a çıkması planlanmıştır.

Bayındır ilçe merkezinde 186,3 ha planlı konut alanı planlanmıştır. Meskun konut

alanı 97,2, gelişme ise 89,1 ha olarak planlanmıştır. Meskun konut nüfusu 16470 kişi,

gelişme konut nüfusu 12029 kişi olmak üzere toplam kentsel projeksiyon nüfus 28499

kişi olarak planlanmıştır.2005 nüfusu 16970 dir.

362

Pancar beldesi nüfusu toplamda 358,2 ha kentsel konut alanı ile 64476 kişi olarak

planlanmıştır. 2005 yılı için bu değer 4612 kişidir. Meskun konut alanı 79 ha, gelişme

konut alanı ise 279,2 ha olarak planlanmıştır.

Ayrancılar beldesinde 2005 nüfusu 8066 dır. Bu değer planda kentsel nüfus olarak

38097 kişi olarak projekte edilmiştir. Ayrancılarda meskun kentsel alan 157,4 ha,

gelişme konut alanı ise 423,3 ha olarak planlanmıştır. Gelişme konut alanı nüfusu

38097 kişi olarak belirlenmiştir.

Yazıbaşı beldesinde meskun konut alanı 90 ha, gelişme konut alanı 143 ha

planlanmıştır. Toplam kentsel konut alanı 237,3 ha, bu alana ilişkin nüfus ise 35415

kişidir. Gelişme konut alanı nüfusu 18828 dir.Beldenin 2005 nüfusu ise 4370 dir.

Karakuyu beldesinin 2005 nüfusu 2103 plan nüfusu ise 8631 dir. Bu nüfusun 6381

kişisi gelişme konut alanında planlanmış geriye kalanı meskun konut alanında

düzenlenmiştir. Meskun konut alanı 25 ha, gelişme konut alanı 70,9 ha olmak üzere

toplam kentsel konut alanı 95,9 ha planlanmıştır.

Çaybaşı beldesinde kentsel konut alanı 95,7 ha olarak planlanmıştır. Bu alandan

33,3 ü meskun konut alanı, 62,4 ha ı gelişme konut alanıdır. Gelişme konut alanı için

nüfus 10971 kişi, kentsel konut alanı toplam nüfusu 13968 kişi planlanmıştır. 2005

yılı nüfusu ise 5400 dür.

Subaşı beldesinde meskun konut alanı 34,4 ha, gelişme konut alanı 86,1 ha

planlanmıştır. Toplam kentsel konut 120,5 ha dır. 2005 yılı için 3152 olan kentsel

nüfus ise planda 14436 kişi olarak planlanmıştır. Bunun 6831 kişisi gelişme konut

alanında kalan kısım meskun konut alanında düzenlenmiştir.

Tekeli beldesinde 3371 kişi olan 2005 yılı nüfusu 84,5 ha meskun konut alanı, 75,9

ha gelişme konut alanında toplamda 160,4 ha kentsel konut alanı ile 14436 kişi

olarak planlanmıştır. Gelişme konut alanı nüfusu 6831 kişi meskun konut alan nüfusu

7605 kişi olarak projekte edilmiştir.

363

Çırpı beldesinde 51 ha meskun konut alanı, 85,9 ha gelişme konut alanı

düzenlenirken; bu alanlar toplamı olan 136,9 ha da plan nüfusu 12321 kişi olarak

planlanmıştır. Beldenin 2005 yılı için nüfusu ise 3823 kişidir.

Canlı beldesinde 1808 kişi 2005 yılı nüfusudur. Bu beldede meskun konut alanı

olarak 56,3 ha, gelişme konut alanı olarak 43,9 ha düzenlenmiştir. Toplam kentsel

konut alanı 100,2 ha, bu alanda yaşayacak toplam kentsel nüfus ise 9018 kişi olarak

projekte edilmiştir. Canlı beldesi planı mahalle olarak bağlanmış olan Karaveliler

yerleşimi ile birlikte düzenlenmiştir.

Kırsal Konut Alanları

G.K.G.A.Y. nde toplam 1927,4 ha kırsal konut alanı planlanmıştır. Bu değerin 988,6

ha’ı köy yerleşik alanı, 967,0 ha’ı köy gelişme alanıdır. Köy yerleşik alanının toplam

kırsal konut alanları içerisindeki oranı %50,6, köy gelişmelerin oranı ise %49,4 dir.

Toplam kırsal konut alanı ise G.K.G.A.Y. içerisinde %1,8 lik bir orana sahiptir.

Özellikle Bayındır Bölgesinde bulunan kırsal yerleşimlere ilişkin plan notları

geliştirilmiştir.

Tablo 11 : G.K.G.A.Y. Kırsal Konut Alan Kullanımı

KIRSAL KONUT ALANLARI




KÖY YERLEŞİK ALANI 988,6 50,6 0,9 KÖY GELİŞME ALANI 967,0 49,4 0,9

TOPLAM KIRSAL KONUT 1927,4 100,0 1,8

5.4.9.2. Ticaret Ve Yönetim Merkezleri

Ticaret ve Yönetim Merkezleri G.K.G.A.Y. içinde %0,2 lik bir oranla toplamda 168,7

ha dır. 2. ve 3. Derece Merkezler 114,3 ha, Büyük Alan Kullanımı Gerektiren Kamu

Kuruluşları ise 54,4 ha dır.

364

Tablo 12 : G.K.G.A.Y. Ticaret ve Yönetim Merkezleri Alan Kullanımı

TİCARET VE YÖNETİM MERKEZLERİ




MİA 2-3° MERKEZLER 114,3 67,8 0,1 BÜYÜK ALAN KUL . (BHZ+KAMU KURLUŞLARI)

54,4 32,2 0,0

TOPLAM 168,7 100,0 0,2

5.4.9.3. Sanayi Bölgeleri

G.K.G.A.Y.’sinde toplam 2207,9 ha lık alan sanayi bölgesi olarak planlanmıştır. Bu

başlık altında 413,9 ha organize sanayi bölgeleri, 1596,1 ha sanayi alanları, 93,5 ha

küçük sanayi alanları, 48,8 ha depolama alanı, 55,6 ha konut dışı kentsel çalışma

alanı planlanmıştır. Bu arazi kullanış türlerinin sanayi bölgeleri içindeki payları

sırasıyla OSB’ler %18,7, Sanayi alanları %72,3, Küçük Sanayi %4,2, Depolama

%2,2, Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı %2,5’ lik paya sahiptir. GKGAY içinde

toplam sanayi bölgelerinin oranı % 2’ dir.

Tablo 13: G.K.G.A.Y. Sanayi Bölgeleri Alan Kullanımı

SANAYİ BÖLGELERİ




OSB 413,9 18,7 0,4 SANAYİ BÖLGESİ 1596,1 72,3 1,4 KÜÇÜK SANAYİ 93,5 4,2 0,1 MADEN ÇIKARIM ALANLARI (TUZLA)

DEPOLAMA 48,8 2,2 0,0 KDKÇA 55,6 2,5 0,1 SERBEST BÖLGE TERSANE YAT - TEKNE İMALAT ALANI

TOPLAM 2207,9 100,0 2,0

Bu Alt Yöre toplam değerlerinden Torbalı ilçesinin payı sanayi alanı için 561,9 ha dır.

İlçedeki OSB alanı 51,7 ha iken, küçüksanayi 73,7 ha dır. Depolama 5,4, KDKÇA

32,4 ha dır.

365

Sanayi kuşağında bulunan diğer G.K.G.A.Y. beldelerine bakıldığında ise Tekeli,

Pancar, Ayrancılar ve Yazıbaşı koridorunda sırası ile Tekeli 231,8 ha, Pancar 498,7

ha, Ayrancılar 96,1 ha, Yazıbaşı’ nda 441,7 ha Sanayi nitelikli bölge planlanmıştır.

Subaşı beldesinde 38,3 ha, Torbalı ilçesinde 5,4 ha depolama alanı planlanmıştır.

Torbalı-Kemalpaşa yolu üzerinde ise mevcut mermer firmalarını içine alacak şekilde

101,1 ha Mermerciliğe ilişkin ihtisaslaşmış sanayi alanı önerilmiştir.

5.4.9.4. Turizm Alanları

G.K.G.A.Y.’nde Turizm Alanlar toplamda 14,5 ha dır. Bu değerin 2,3 ha’ı Turizm

Tesisi olarak Ayrancılar beldesinde, 12,2 ha’ı ise Günübirlik Tesis olarak Bayındır

İlçesindedir.

Tablo 14: G.K.G.A.Y. Turizm Alanları Alan Kullanımı

TURİZM ALANLARI




TURİZM TESİSLERİ 2,3 15,9 0,0 KAMPİNG GÜNÜBİRLİK TESİSLER 12,2 84,1 0,0

TOPLAM 14,5 100,0 0,0

5.4.9.5. Büyük Ve Açık Alan Kullanışları

G.K.G.A.Y.’nde 448,2 ha Büyük ve Açık Alan kullanımı planlanmıştır. Bu başlık

altında 97,4 ha Bölge Parkı, 119 ha Botanik Bahçe (Arboretum), 36,2 ha

Rekreasyon, 107,1 ha Park, 21,5 ha Kentsel ve Bölgesel Spor Alanı, 18,4 ha Sağlık,

18,5 ha Sosyo-Kültürel, 30,1 ha da Eğitim Tesisi planlanmıştır. Eğitim Tesisleri büyük

oranda Sanayi kuşağı ve çevresinde planlanırken, Botanik Bahçe (Arboretum)

Bayındır İlçesi (Kızılağaç Köyü)’nde planlanmıştır. Kentsel ve Bölgesel ölçekteki

merkez konumu nedeni ile de Torbalı İlçesinde Bölge Parkı önerilmiştir.

366

Tablo 15 : G.K.G.A.Y. Büyük ve Açık Alan Kullanışları

BÜYÜK VE AÇIK ALAN KULLANIŞLARI




BÖLGE PARKI 97,4 21,7 0,1 EKOLOJİ PARKI FUAR ARBORETUM (BOTANİK BAHÇESİ)

119,0 26,6 0,1

REKREASYON 36,2 8,1 0,0 KENTSEL YEŞİL ALANLAR (PARK) 107,1 23,9 0,1 KENTSEL VE BÖLGESEL SPOR 21,5 4,8 0,0 ÜNİVERSİTE KAMPÜS ALANI SAĞLIK 18,4 4,1 0,0 SOSYO-KÜLTÜREL 18,5 4,1 0,0 EĞİTİM 30,1 6,7 0,0

TOPLAM 448,2 100,0 0,4

5.4.9.6. Tarım Alanları

G.K.G.A.Y.’sinde toplam 55467,6 ha alan tarım alanı olarak planlanmıştır. Bu başlık

altında 48695,8 ha tarımsal niteliği korunacak alanlar, 6625,1 ha tarımsal niteliği

korunacak özel mahsul alanları ve 146,7 ha Organize Çiçekçilik Bölgesi

planlanmıştır. Bu arazi kullanış türlerinin tarım alanları içindeki payları sırasıyla

Tarımsal Niteliği Korunacak Alanlar % 87,8, Tarımsal Niteliği Korunacak Özel Mahsul

Alanları % 11,9 ve Organize Çiçekçilik Bölgesi %0,3 ‘lik paya sahiptir. G.K.G.A.Y.

içinde toplam tarım alanları kullanışları oranı % 50,2’dir.

Tablo 16: G.K.G.A.Y. Tarımsal Arazi Kullanımları

TARIM ALANLARI


TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ % TOPLAM ALAN İÇERİSİNDEKİ %

TARIMSAL NİTELİĞİ KORUNACAK ALANLAR

48695,8 87,8 44,1

TARIMSAL N. K. ÖZEL MAHSUL ALANLARI

6625,1 11,9 6,0

MERA ORGANİZE ÇİÇEKÇİLİK BÖLGESİ 146,7 0,3 0,1 HAYVANCILIK İHTİSAS ORGANİZE BÖLGESİ

TOPLAM 55467,6 100,0 50,2

367

Tarım havzası içinde kalan belediyelerin tarım sektöründe yoğunlaşması

öngörülmüştür. Ayrıca ana ulaşım aksları üzerinde bulunan Subaşı, Çırpı, Canlı ve

Bayındır belediyelerinin tarımsal ürünlerinin depolanması ve ticari dağıtımında

yoğunlaşması öngörülmüştür.

Genel kararlar doğrultusunda orman alanları çeperinde bulunan Özel mahsul alanları

Korunmuştur. Potansiyelleri doğrultusunda Bayındır İlçesinde Organize Çiçekçilik

Bölgesi planlanmıştır.

Beldelerin tarım havzası üzerinde yer alan planlarında, Tarım İl Müdürlüğü’nden

tarım alanlarına ilişkin alınan görüşleri doğrultusunda yeniden düzenleme yapılmıştır.

Buna göre Torbalı, Yazıbaşı, Subaşı beldelerinde sanayi, depolama ve gelişme konut

alanlarından 598,5 ha. lık kısım tarım alanı olarak düzenlenmiştir.

5.4.9.7. Orman Alanları

G.K.G.A.Y.’sinde toplam 37439,7 ha orman alanı olarak planlanmıştır. İzmir Torbalı

arasında bulunan 11,8 ha’lık Orman İçi Dinlenme ve Mesire Alanı planda

korunmuştur. G.K.G.A.Y. içinde toplam orman alanları kullanışları oranı 37427,9 ha

değeri ile % 34’dür.

Tablo 17: G.K.G.A.Y. Orman Alan Kullanımı

ORMAN ALANLARI




ORMAN 37427,9 100,0 33,9 ORMAN İÇİ DİNLENME VE MESİRE ALANLARI 11,8 0,0 0,0

TOPLAM 37439,7 100,0 33,9

5.4.9.8. Ağaçlandırılacak Ve Doğal Karakteri Korunacak Alanlar

G.K.G.A.Y.’sinde toplam 8216,3 ha ağaçlandırılacak ve doğal karakteri korunacak

alan olarak planlanmıştır. Bu başlık altında 144,4 ha ağaçlandırılacak alan, 8071,9 ha

doğal karakteri korunacak alan planlanmıştır. Bu arazi kullanış türlerinin

ağaçlandırılacak ve doğal karakteri korunacak alanları içindeki payları sırasıyla

368

Ağaçlandırılacak alan % 1,8, Doğal Karakteri Korunacak alan % 98,2‘lik paya

sahiptir. G.K.G.A.Y. içinde toplam ağaçlandırılacak ve doğal karakteri korunacak alan

kullanışları oranı %7,4 ’dür.

Tablo 18: G.K.G.A.Y. Ağaçlandırılacak Ve Doğal Karakteri Korunacak Alanlar

Kullanımı

AĞAÇLANDIRILACAK VE DOĞAL KARATERİ KORUNACAK ALANLAR




AĞAÇLANDIRILACAK ALAN 144,4 1,8 0,1 MAKİLİK - FUNDALIK DKKA 8071,9 98,2 7,3

TOPLAM 8216,3 100,0 7,4

5.4.9.9. Diğer Arazi Kullanımları

G.K.G.A.Y.’sinde toplam 236,2 ha diğer arazi kullanım kararları getirilmiştir. Bu başlık

altında 3,7 ha askeri alanlar, 50,5 ha mezarlıklar, 182,0 ha arkeolojik sit alanları

planlanmıştır. Bu arazi kullanış türlerinin diğer arazi kullanım kararları içindeki payları

sırasıyla Askeri Alanlar % 1,6, Mezarlıklar % 21,4, Arkeolojik Sitler % 77‘lik paya

sahiptir. G.K.G.A.Y. içinde toplam diğer arazi kullanım alan kullanışları oranı

%0,2’dir.

Tablo 19 : G.K.G.A.Y. Ağaçlandırılacak Ve Doğal Karakteri Korunacak Alanlar

DİĞER ARAZİ KULLANIM KARARLARI




ASKERİ ALANLAR 3,7 1,6 0,0 MEZARLIKLAR 50,5 21,4 0,0 ARKEOLOJİK SİT ALANLARI 182,0 77,0 0,2 ÖZEL PROJE ALANLARI (ÖPA)

TOPLAM 236,2 100,0 0,2

Metropolis, Tekeli OSB alanı içinde ve kenarında kalan Arkeolojik sit alanları için

korunmasına yönelik plan tutumları belirtilmiştir. Ayrancılar beldesinde mezarlık alanı

önerilmiş, Torbalı ilçesinde ise mezarlık alanı büyültülerek 15,2 ha olarak

planlanmıştır.

369

5.4.9.10. Altyapı

G.K.G.A.Y.’sinde toplam 1581,0 ha altyapı alanları planlanmıştır. Bu başlık altında 17

ha arıtma tesisi, 43 ha çöp toplama ve tasfiye alanı, 382,2 ha baraj gölet ve dere

alanları, 1138,8 ha otoyol ve ekspres yollar olarak planlanmıştır. Bu arazi kullanış

türlerinin altyapı arazi kullanım kararları içindeki payları sırasıyla Arıtma tesisi % 1,1,

Çöp Toplama ve Tasfiye Alanı %2,7, Barajlar Göletler ve Dereler % 24, Otoyollar

ekspres yollar % 72,0’lik paya sahiptir. G.K.G.A.Y. içinde toplam altyapı alan

kullanışları oranı % 1,4’dür.

Tablo 20: G.K.G.A.Y. Altyapı Alan Kullanımları

ALTYAPI




ARITMA TESİSİ 17,0 1,1 0,0 ÇÖP TOPLAMA VE TASVİYE ALANI 43,0 2,7 0,0 LİMAN İSKELE + BALIKÇI BARINAĞI HAVA LİMANI TERMİNAL TIR PARKI, KAMYON GARAJI, GARAJLAR

BARAJLAR + GÖLETLER + DERE 382,2 24,2 0,3 TRAFO MERKEZLERİ OTOYOLLAR,EKSPRES YOLLAR vb.

1138,8 72,0 1,0

TOPLAM 1581,0 100,0 1,4

Torbalı-Bayındır yolunun ve Torbalı-Kemalpaşa yolunun iyileştirilmesi, Torbalı İlçe

sınırları içerisinde 43 ha Çöp Toplama ve Tasfiye Alanı, Torbalı, Yazıbaşı, Bayındır

ve Tekeli de Arıtma tesisleri, Bayındır Ovasına hizmet verecek olan 349,1 ha Uladı

Sulama Barajı planlanmıştır.

gÜney kentsel gel İŞ me alt yÖres İ341 5.4. gÜney kentsel gel İŞ me alt yÖres İ (gkgay)...

Documents