1

HAZIRLAYAN

Güner ALPASLAN

T.C İNKILAP TARİHİ ve ATÜRKÇÜLÜK

(8.sINI TAARRUZ DENEME SERİSİ-1

f

ADI SOYADI : ..............................................................

SINIFI : ..............................................................

NUMARASI : ..............................................................

2

1)

20.yüzyılın başlarında Osmanlı devleti’nin dağılma tehlikesi geçirmesi üzerine Osmanlı aydınları

çeşitli çözüm arayışları içine girmişler ve yukarıdaki Fikir akımları ortaya çıkmıştır.

Osmanlı Aydınlarının fikir akımlarını geliştirmelerinde;

I. Osmanlı Devletindeki yönetim anlayışını değiştirmek.

II. Devleti içinde bulunduğu durumdan kurtarmak.

III. Kötü gidişatı durdurmak.

gibi öncüllerden hangisi veya hangileri vardır ?

a) I ve II b) Yalnız II c) I,II ve III d)II ve III

2)

Yukarıda verilen şehierler hakkında yapılabilecek en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir?

a) Mustafa Kemalin eğitim gördüğü şehirlerdir.

b) Mustafa Kemal’in askeri gelişimine katkı sağlayan şehirlerdir.

c) Mustafa Kemal’in fikir hayatının şekillendiği şehirlerdir.

d) Osmanlı Devletinde ekonomisi en gelişmiş şehirleridir

5. Sınıf

OSMANLICILIK

Bazı aydınlar dil, din, ırk ayrımı

yapılmaksızın bütün milletleri kapsayacak

bir üst kimlik oluşturmaya çalıştılar.

Osmanlıcılık adı verilen bu düşüncenin

temelinde gayrimüslimleri devlete bağlı

tutma fikri yatıyordu.

İSLAMCILIK

Bazı aydınları ise Müslüman milletler

arasındaki iş birliğini geliştirmeye çalıştılar.

İslamcılık adı verilen bu düşünce ile

Müslüman milletleri Osmanlı Halifesi

etrafında birleştirmek amaçlanıyordu

BATICILIK

Avrupa’da bilim ve teknolojide yaşanan

hızlı gelişmeler bazı Osmanlı aydınlarının

yönünü Batı'ya dönmesine neden oldu. Bu

aydınlar devletin kurtuluşunu Batılılaşma

fikrinde aradılar. Batıcılık adı verilen bu

fikrin savunucuları, Avrupa’daki

gelişmelerin örnek alınarak devletin

modernleştirilmesi gerektiğini

düşünüyorlardı.

TÜRKÇÜLÜK

Fransız İhtilali’nin yaydığı milliyetçilik fikri,

bir yandan azınlık isyanlarına diğer yandan

da bir kısım Osmanlı aydınlarında

Türkçülük fikrinin doğmasına zemin

hazırladı. Bu fikri savunan aydınlar, Türk

toplulukları arasındaki iş birliğinin

geliştirilmesine önem veriyorlardı

3

3)

Düyûn-u Umûmiye(Dış Borçlar Genel İdaresi)’nin varlığı Osmanlı Devleti’nde;

I. Ekonomik Bağımsızlık

II. Siyasi Bağımsızlık

III. Milli Egemenlik

gibi alanlardan hangisi veya hangilerine zarar verdiği söylenebilir?

a) Yalnız I b) Yalnız II c) I ve II d) I,II ve III

4)

Metindeki bilgilerden hareketle;

I. Osmanlı Devleti’nde Meşrutiyet Rejimini istemeyen bir kesim vardır.

II. İttihat ve Terakki Cemiyeti devlet yönetiminde etkilidir.

III. Mustafa Kemal Demokrasi yanlısı bir tavır sergilemiştir.

a) I ve II b) Yalnız II c) I ve III d) I,II ve III

XIX. yüzyılda Avrupalı devletlerden yüksek faizle borç alınarak giderler

karşılanmaya çalışıldı. İlkkez Kırım Savaşı sırasında alınan borçlar büyük oranda

israf edildi. Devlet, otuz yıl içinde borçlarını faizini dahi ödeyemez hâle gelerek iflas

etti. Bunun üzerine alacaklı devletler Osmanlı yönetiminin çağrısıyla bir araya

gelerek Düyûn-u Umûmiye (Dış Borçlar Genel İdaresi) adında uluslararası bir

teşkilat kurdular (1881)

İttihat ve Terakki cemiyetinin II.Abdülhamit’e Meşrutiyet’in tekrar ilan edilmesi yönünde yaptıkları

baskılar sonucu II. Abdülhamit, otuz yıl aradan sonra Mebusan Meclisini yeniden açtı (1908) Böylece II.

Meşrutiyet Dönemi başladı.

İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra meşrutiyet yanlıları ile padişah yanlıları arasında basında

başlayan tartışmalar ve karşılıklı atışmalar gittikçe şiddetlendi. Ülkede yaşanan bu gerginlik, en sonunda

İstanbul’da bir ayaklanmaya dönüştü. Tarihimizde bu ayaklanma 31 Mart Olayı olarak bilinmektedir (13

Nisan 1909). 31 Mart Olayı’nda ayaklananların amacı, meşrutiyet yönetimine son vermekti. Gelişmeler üzerine

meşrutiyet yanlıları Selanik’teki askerî kuvvetlerden yardım istedi. Selanik’te Hareket Ordusu adıyla bir ordu

hazırlandı. Ayaklanma, Mustafa Kemal’in kurmay başkanlığını yaptığı Hareket Ordusu tarafından bastırıldı.

4

5)

Mustafa Kemal’in çocukluğuna ait metinden hareketle yapılabilecek en kapsamlı yargı

aşağıdakilerden hangisidir?

a) Mustafa Kemal eğitim hayatına Şemsi Efendi ilkokulunda devam etmiştir.

b) Osmanlı Devletinde eğitim-öğretim birliği bulunmamaktadır.

c) Zübeyde Hanım Mustafa Kemal’in dini eğitim alamasını istemektedir.

d) Ali Rıza Bey Mustafa Kemal’in Mahalle Mektebinde eğitimine devam etmesini

istemektedir.

6)

Mustafa Kemal’in Ateşemiliter olarak görev yaptığı Sofya şehri,onun daha çok hangi alanda

gelişmesinde etkili olmuştur?

a) Askeri b) Diplomasi c) Çok Yönlülülük d) Ekonomik

“Çocukluğuma ilişkin hatırladığım ilk şey, okula gitmek

meselesiyle ilgilidir. Bu meseleden dolayı annemle

babam arasında bir mücadele vardı. Annem mahalle

mektebine gitmemi istiyordu.Gümrük Dairesinde

memur olan babamsa o zaman yeni açılan Şemsi Efendi

Okuluna devam etmemden ve yeni yöntem üzerine

okumamdan yanaydı. Sonunda babam işi ustaca çözdü.

Öncemahalle mektebine başladım. Böylece annemin

gönlü yapılmış oldu. Birkaç gün sonra da mahalle

mektebinden ayrılıp Şemsi Efendi Okuluna yazıldım.”

Mustafa Kemal, Balkan Savaşlarının sona ermesinden kısa bir süre sonra Bulgaristan’ın

başkenti olan Sofya’ya Ataşemiliter olarak atandı (Ekim 1913). Sofya, birçok yabancı

konsolosluk merkezininin bulunduğu önemli bir kentti. Şehirde tamamen Batılı bir yaşam

biçimi hüküm sürüyordu. Burada sık sık üstdüzey toplantı, balo ve davetler

düzenleniyordu. Mustafa Kemal bu davetlere katılıyor, Bulgar ve yabancı üst düzey

kişilerle tanışma, konuşma fırsatı buluyordu. Konuştuklarından ve gözlemlediklerinden

öğrendiklerini İstanbul’a raporla iletiyordu

5

7)

Yukarıdaki tabloda verilen Mustafa Kemal’in söz/durumları ve kişilik özellikleri verilmiştir.

Tablonun doru olması için hangi seçeneklerin yer değiştirmesi gerekmektedir?

a) 1 ve 2 b) 2 ve 4 c) 3 ve 4 d) 1 ve 3

8)

Osmanlı Devletinde yapılan bu Islahatlar en fazla hangi fikir akımı çerçevesinde ilan edilmiştir?

a) Türkçülük b) Osmanlıcılık

c) İslamcılık d) Batıcılık

Söz veya durum

Kişisel özellik

1

Yurt toprağı! Sana herşey feda olsun. Kutlu olan sensin.

Vatan Sevgisi

2 Çanakkale Cephesi’nde düşmanın nereden karaya çıkarma

yapacağını önceden bilmesi

İleri Görüşlülüğü

3

Ben düşündüklerimi, sevdiklerime olduğu gibi söylerim

Akılcılığı

4

Bizim akıl, mantık ve zekâ ile hareket etmemiz en belirgin

özelliğimizdir

Açık Sözlülüğü

Fransız ihtilali’nin yaymış olduğu Milliyetçilik akımının etkisiyle Osmanlı Devleti’nin

bünyesinde bulunan azınlıklar isyan etmeye başlamıştır.Ayrıca Osmanlı Devleti üzerinde çeşitli

emelleri bulunan Rusya,İngiltere gibi devletler azınlıkları kışkırtmıştır.

Osmanlı Devleti azınlık isyanlarını sona erdirmek ve Avrupalı büyük devletlerin iç işlerine

karışmasını encellemek amacıyla sırasıylaaşağıdaki Islahatları;

Tanzimat Fermanı (1839)

Islahat Fermanı (1856)

I.Meşrutiyet (1876)

II.Meşrutiyet (1908 )

ilan etmiştir.

6

9)

Mustafa Kemal’in çocukluğunun geçtiği Selanik şehri ile ilgili yukarıdaki bilgilere bakılarak

aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

a) Çok uluslu bir yapı hakimdir.

b) Ekonomisi gelişmiştir.

c) Osmanlı Devleti’nin en gelişmiş şehridir.

d) Sosyo-kültürel yaşam gelişmiştir.

10)

Mustafa Kemal’in anlattığı durama bakarak,askerlik mesleğini şeçmesinde aşağıdakilerden hangisi

etkili olmuştur?

a) Vatan sevgisi b) Yaşadığı çevre

c) Ülkenin içinde bulunduğu durum d) Ailesi

Daha fazla içerik için

www.okulevde.net

( f )

okulevde.net (tüm dersler paylaşım grubu)

Mustafa’nın doğduğu ve çocukluğunun geçtiği Selânik, Osmanlı Devleti’nin Rumeli’deki

gelişmiş şehirlerinden biriydi. İşlek bir limana sahip olmasının yanı sıra Avrupa’yla olan

demir yolu bağlantısı, şehirde ticari ve ekonomik hayatı canlandırmıştı. Selânik,

Osmanlı’nın Batı’ya açılan kapısı konumundaydı. Türklerle birlikte Rum, Sırp, Yunan,

Bulgar ve Yahudigibi farklı etnik ve dini kökenden gelen toplulukların birlikte yaşadığı bir

şehirdi. Ayrıca Selânik’te Türkçe, Rumca, Bulgarca ve İbranice yayımlanan resmi vilayet

gazetesinin yanı sıra Avrupa’da çeşitli dillerde basılan gazete, dergi ve kitapları takip etme

imkanı da vardı.

“Komşumuz Binbaşı Kadri Bey’di. Onun oğlu Ahmet askeri okula gidiyordu. Askeri

mektep elbiseleri giyiyordu. Onu görünce ben de böyle elbiseler giymeye hevesleniyordum.

Sokaklarda zabitler (subay) görüyordum. Onların derecesine varmak için takip edilmesi

lazım gelen yolun askeri rüştiyeye girmek olduğunu anlıyordum. O sırada annem Selânik’e

geldi.Askeri rüştiyeye girmek istediğimi söyledim. Annem askerlikten pek korkuyordu.

Asker olmama şiddetle engel oluyordu. Kabul imtihanı zamanı gelince onasezdirmeden

kendi kendime askeri rüştiyeye imtihan verdim. Böylece annemekarşı bir emrivaki yaptım.”

http://www.okulevde.net/https://www.facebook.com/groups/351414499617976