gjetja dhe parandalimi i mashtrimeve

62
Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimit

Upload: rotnem

Post on 12-Aug-2015

58 views

Category:

Documents


7 download

DESCRIPTION

Trajnim ne PPT

TRANSCRIPT

Page 1: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimit

Page 2: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Natyra e decentralizuar e IMF-ve Intervali kohor kontrollues i

mbikëqyrësve Sistemi i dobët i informacioneve-sistemet

e informacionit duhet të jenë në gjendje që të tregojnë rastet e vonesave në nivelin e nëpunësit kreditor

Fakti që stimulimet e nëpunësit kreditor janë të lidhura me produktivitetin

Procedurat jo-ekzistuese apo procedurat e dobëta të kontrollit të brendshëm

Page 3: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Qarkullim i lartë i punonjësve Mos-standardizimi i produkteve të

shumta kreditore Përdorimi i parave nga nëpunësit kreditor

dhe nga personeli tjetër në teren Kontrollet e brendshmë që nuk përcjellin

rritjen e shpejtë të IMF-ve Marrëdhënia e ngushtë ndërmjet klientit

dhe nëpunësit kreditor që rezulton në një mashtrim të mundur

Page 4: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Kreditë Fiktive-Kreditë Fantazmë Nëpunësit Kreditor që marrin paratë nga

klienti dhe nuk bëjnë asnjë pagesë Nëpunësit kreditor që manipulojnë me

klientët

Page 5: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Referencat e detajuara të karakterit dhe raportimet kreditore të personelit në teren gjatë rekrutimeve

Pricedurat për krijimin e dokumenteve Llogaridhënia dhe transparenca Orientimi i të gjithë punonjësve të rinj Sistemi për menaxhimin e kredive në

mënyrë efektive dhe me kohë që reflekton në degën përkatëse poashtu dhe te performanca e nëpunësit kreditor

Përcaktimi i miratimit të kufinjëve për çdo nivel të menaxhimit

Page 6: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Nëpunësit kreditor nuk duhet të përfshihen në procesin e disbursimit

Klientët gjatë disbursimit duhet të kenë dokumentin e identifikimit me vete

Duhet të kenë të gjitha dokumentet e duhura sipas rregullave për kreditë që janë në vonesë

Politikat specifike në lidhje me rifinancimin, riorarin dhe dhënjen e kredive

Page 7: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Periudha e Audtimit të Brendshëm në degë dhe portfoliove të nëpunësave kreditor

Page 8: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Procedurat e Auditimit Kualiteti i Portfolios Vëzhgimi i Klientëve Rishikimi i Sistemit për Menaxhimin e

Informacioneve Rishikimi i Kontrolleve të Brendshme

Page 9: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Metodologjija audituese në të gjitha degët Aplikimet kreditore dhe analizat kreditore

duhet të bëhen në mënyrë të duhur Vlerat dhe kohëzgjatja e kredive duhet të

jenë në përputhje me politikat e IMF-ve Aprovimi i kredive duhet të bëhet nga

personat e autorizuar Dokumentet juridike duhet të jenë të

nënshkruara dhe të shënuara dhe duhet mbajtur në vendin e duhur.

Page 10: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Procedurat për Menaxhimin e Vonesave duhet të zbatohen në mënyrë të duhur

Duhet të vëzhgohen të gjitha procedurat që janë në veprim

Duhet komunikuar me personelin sa i përket procedurave

Page 11: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Konfirmimi i bilancit të kredive dhe gjendja e llogarisë së klientëve

Niveli i kontrollit duhet të jetë në përputhje me madhësinë dhe fazën zhvilluese të IMF-ve

Duhet verifikuar një shembull të kredive që janë shlyer (written off) se a janë në përputhje me politikat dhe procedurat e shlyerjes (write off)

Page 12: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Duhet të kontrollohet shembulli i vëzhgimit Portfolio duhet të jetë e ndarë ne rajone

dhe pastaj sipas nëpunësave kreditor Të paktën 25% e termit të vëzhgimit duhet

të kontrollohet sipas standardeve audituese

Kreditë që janë në vonesë poashtu duhet të veçohen dhe kontrollohen të paktën 25%

Kontrollo një shembull të kredive të ristrukturuara dhe kredive të rifinancuara

Page 13: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Kontrollo sistemin menaxhues të kredive se a është në përputhje me procedurat e paraqitura mëposhtë:

Identifikimi i klientit Vlera e disbursuar Termi kreditor si psh interesi, provizioni,

kohëzgjatja e kredisë Orari i ripagesës – vlera dhe koha Vlera dhe koha e pagesave të pranuara

Page 14: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Vlera e kredisë dhe koha e vonesës së saj Vlera e mbetur e papaguar Verifiko se nëse informacioni më lartë është

poashtu në dispozicion për kreditë e kaluara Duhet të kryhen informacionet e barazimeve

mujore të informacioneve sa i përket portfoliove dhe informacioneve llogaritëse

Siguria e sistemit përcjellës të kompjuterizuar dhe sistemet për pëcjelljen manuale të kredisë poashtu duhet të rishikohen

Page 15: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Duhet të sigurojë informacione përmbledhëse mbi historinë kreditore të klientit

Duhet të identifikojë praktikat e pasigurta të kreditimit duke përfshirë situatat e rrezikshme të mundura

Duhet të lejojë ndarjen e portfolios

Page 16: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Ndarja e detyrave Respektimi i politikave dhe procedurave Siguria fizike e dosjeve dhe dokumenteve

juridike Kujdestaria dhe lëvizja e dosjeve Mbikëqyrja e personelit në nivelin e

degës Procedurat për grumbullimin e parave

Page 17: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Mjedisi i MashtrimeveParandalimi i Mashtrimeve të

BrendshmeMashtrimet e Jashtme

Page 18: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Rigjenerimi i Mashtrimit të Brendshëm

$0 Recovered

Recovery<=25%

Substantial Recovery

Organizatat humbin 5-6% të të ardhurave vjetore për shkak të mashtrimeve të brendshme = $652 Miliard në vitin (2006)

Skema mesatare zgjatë 18 muaj, shpenzimet $159,000

25% e shpenzimeve arrijne $1M

Kompanitë e vogla pësojne një mesatare të madhe të $ dhe humbin më shumë se kompanitë e mëdha

Page 19: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Përshkrimi Bënë shkelje në mirëbesimin e

punëdhënësit në lidhje me punonjësin Është kryer në fshehtësi dhe ende fshihet Është kryer për përfitime direkte apo

indirekte Shpenzon në asetet e organizatës, të

ardhurat, apo mundësitë

Page 20: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Kategoritë % e Rasteve, $ Mesatarja

Shembujt

Shpërdorimi i Aseteve

91%

$150,000

Vjedhja e çeçeve, parave, gjatë transferit të parave, inventarit, pajisjeve, furnizimeve, informacioneve

Ryshfeti & Korrupsioni

31%

$538,000

Ryshfet që të pranojë ofertën e kontraktorit, Pagesë haraçi, bashkëpunim, ofertë për manipulim.

Zhvatje: kërcënim i keq nëse kërkesa nuk plotësohet;

Faturimi falso: Duke paraqitur kualitet të ulët, mbi-akuzë

Konflikt i interesit në fuqinë e vendimit

Spiunazh në korporatë: Duke shitur sekretet

Mashtrimi i Pasqyrave Financiare

10%

$2,000,000

Mbi-vlerësimi i të ardhurave: Shitjet e pasakta

Zvogëlimi i shpenzimeve: Shpenzimet e vogla

Zvogëlimi i aseteve: Mos-paraqitja e llogarive të arkëtueshme, inventarit të vjetëruar

Zvogëlimi i Detyrimeve: Nuk është paraqitur borxhi

Keqpërdorimi i Rregullave të Kontabilitetit, etj.

Page 21: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Skimming (Mos-paraqitja): Marrja e fondeve para se ato të futen në të dhënat e kompanisë

Cash Larceny (Vjedhja e Parave): Marrja e fondeve(p.sh., çeçeve) që kompania kishte regjistruar gjatë vizitës së palës së tretë

Lapping (Zëvendësimi): Vjedhja është mbuluar nga çeçet e personit tjetër (dhe kështu me radhë)

Check Tampering (Ngatërrimi): Kontrollimi i harruar apo i rremë në mënyrë që të arrihen përfitime

Shell Company (Keqpërdorimi i kompanisë): Pagesat e bëra për kompani të rreme

Payroll Manipulation (Manipulimi i Listë pagesave): Punonjësit e rremë, orët e fallsifikuara, pushimet e pa deklaruara

Fraudulent Write-off (Mashtrimet e Shlyerjeve): Asetet e dobishme të paraqitura si vjetërrina

Collusion (Marrëveshja e Fshehtë): Dy ose më shumë punonjës apo punonjësi gënjejnë së bashku

False Shipping Orders or Missing/Defective Receiving Record (Pranimi i të dhënave fallso): Vjedhja e inventarit

Page 22: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Përfaqësimi i qëllimshëm i fallsifikimeve Jo një gabim Veprimet e të gënjyerit apo fshehjes Modeli i sjelljes jo-etike

Përfitimet personale Humbjet e organizatës

Page 23: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Motivimi: Nevojat ose nevojet e perceptimit

Mundësia: Qasja në asete, informacione, kompjuterë, njerëz

Racionalizimi: Justifikimi për veprim

Page 24: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Disa mashtrime janë raportuar përmes metodave të raportimeve të shumta,Eshe pse rezultatet nuk tregojnë 100%

Tips (Këshillat) vijnë nga punonjësit 64%, Anonim 18%, Klienti 11%, Tregtari 7%

Page 25: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Disiplina -Mund të përfshijë ripagesën

Ndërprerja e punësimit

Veprimet Juridike Civile apo Kriminale

Page 26: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Shumica e mashtrimeve të kryera nga qëndrimet e gjata të personelit, më të vjetra, apo më të edukuar

Mashtrimi më i shtrenjti që ka ndodhur: $1M 4.5 herë më i shtrenjtë se menaxherët: $218K 13 herë më i shtrenjtë se punonjësit

Meshkujt & femrat kryejnë mashtrimin në përmasa thuaja të barabarta, por meshkujt janë më të shtrenjtë: Mesatarja e meshkujve: $250k (apo 4x) Mesatarja e femrave: $120k

92% nuk kane dënime penale në lidhje me mashtrimin Për të vjedhur shumë para, duhet të kesh pozitën e

fuqisë dhe qasjes: i vlerësuar në mënyrë të lartë > Gradë HS (Personeli Kryesor), njerëz të vjetër > njerëz të rinj

Bashkëpunimi rrit kohëzgjatjen në mënyrë dramatike dhe parave të humbura në mashtrim

Page 27: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Çfarë lloje të mashtrimeve mund të kryejnë programuesit e kompjuterëve apo administratorët e sistemeve?

Për çdo lloj të mashtrimeve, çfarë metoda mund të ofrojmë për parandalimin e mashtrimeve të tilla?

Page 28: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Firma DUNLAP ka pasur pritje të mëdha ku punonjësit duhet të përmbushin

standardin e tyre po të pushohen nga puna. Për të takuar standardet e mëdha të saj, ishte e nevojshme të fillosh lojën, dhe kështu është pranuar mashtrimi i

pasqyrave financiare.Metodat e mashtrimeve të tilla mund të

përfshijnë: rregullimet manuale të llogarive apo procedurat e pahijshme të

kontabilitetit.

Page 29: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Kryeshefi Financiar posedon kontrollues të divizioneve të cilët mbikëqyrin rajonet e ndryshme. Kur njëri prej kontrolluesve

largohet, pergjegjësitë e kontrollit i mer Kryeshefi i Financave për një kohë të shkurtër. Kontrolli dhe bilanci ndërmjet dy pozicioneve është shkelur, dhe Kryeshefi i Financave ishte

në gjendje të përvetësojë nga kompania. Supozimi i përkohshëm i disa përgjegjësive mund

të ketë qenë i pranueshëm

Page 30: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Një menaxher kishte marrë para nga një llogari, dhe kur kishte ardhur koha e

pagesës, ai kishte paguar nga një llogari tjetër. Kur ishte bërë ajo pagesë, pagesa e radhës ishte bërë nga llogaria e tretë,

etj. Ky zëvendësim është kryer me vite dhe

përfundimisht është gjetur kur një sëmundje ka rezultuar tek menaxheri dhe kur ai kishte munguar për një periudhë të

gjatë kohore.

Page 31: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Si të Njohim MashtriminSi të Parandalojmë Mashtrimin

Aplikacionet e Sistemit të Informacioneve

Page 32: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Auditimi nuk është i përcaktuar për gjetjen e mashtrimit

Qëllimi: Të përcaktojë se nëse pasqyrat financiare janë larg deklaratave të gabueshme.

Auditorët kontrollojnë vetëm një pjesë të vogël të transaksioneve

Auditorët duhet të: Jenë të vetëdijshëm për një mashtrim potencial Diskutojnë rreth asaj se si mund të paraqitet një

mashtrim Gërrmojnë në vëzhgime të dyshimta dhe të i

raportojnë ato

Page 33: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Ndryshim i konsiderueshëm në stilin e jetës: Pasuri të reja

Vështirësitë financiare mund të krijojnë nevojën Varësinë nga kumari dhe droga Pabesia është një zakon i shtrenjtë

Prapavija kriminale Problemet kronike juridike: personi kërkon

probleme Sjellje jo e sinqertë në pjesën tjetër të jetës Goditja e sistemit: Zakonisht thyerja e rregullave Pakënaqësia kronike me punën

Page 34: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Një ose më shumë: Justifikojnë shprehitë e dobëta të punës Përpjekja e deshpërueshme në përmbushjen e

qëllimeve të performancës Mbrojtje e lartë e dokumenteve të caktuara

(përdorimi i dobët i dokumenteve me dikë tjetër dhe shmangia e tyre)

Refuzimi për shkëmbimin e detyrave të punës Vazhdimisht gjendet në punë edhe gjatë kohës së

lirë (herët apo vonë) ose nuk mungon asnjëherë

Page 35: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Transaksionet e pazakonshme: Koha e pazakonshme, shumë të shpeshta

apo të rralla Vlera e pazakonshme: shumë e lartë apo

shumë e vogël Pjesëmarrës të pazakonshëm: përfshinë

palët e paidentifikuara Anulon çeçet apo faturat pa ndonjë shpjegim Mbikëqyrje të pamjaftueshme Kryen rregullime të llogarive Adresa të ndryshme për të njëjtin tregtar,

apo tregtarëve me emra të ngjashëm

Page 36: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Koha e Mashtrimit

Kontrollet Gjurmuese:Gjetja e mashtrimit gjatë shfaqjes së sajPërfshinë:Linjat telefonike anonime*->Auditime befasuese*->Veprimet monitoruese->Ankesat apo hetimi për mashtrim

Pas Mashtrimit Para Mashtrimit:***MË E MIRA***

Kontrollet parandaluese**:Parandalimi i mashtrimeve

Përfshinë:Vlerësimin e rrezikutZhvillimi i kontrollit të brendshëmSigurim fizik & sigurimi i të dhënaveAutorizimet (Fjalëkalimet, etj)Ndarja e Detyrave Gjetja e mashtrimeve

KontrolletKorrigjuese:Të rregullojëproblemetDhe të parandalojëproblemet në tëardhmenPërfshinë:Dënimet->Ndryshimin e Kontrollit

Page 37: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Ndarja e DetyraveÇeçet dhe bilanciRotacioni i PunësSigurimi fizik i asetevePrapavija e verifikimevePushimet e detyrueshmeShqyrtimi i Dokumentacionit të Kërkuar

I trajnuar në politikat dhe proceduratZbatuesit e politikaveModelet e Menaxhmentit të Lartë me sjellje etike te klientët, tregtarët, punonjësit, aksionarët

Pritjet reale të punësPagesa adekuateTrajnimet e detyrave të punës

Page 38: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Prejardhja Verifikimi

Autorizimi Shpërndarja

Verifikimi i dyfishtë

Aprovimi

Vepron te

Page 39: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

ZhvillimiMjedisi:

Programues i aplikacioneveProgramues i sistemeve

Mjedisi ProdhuesOperator i KompjuteritAdministrator i SistemitAdministrator i RrjetitTavolina Ndihmëse

Mjedisi KontrolluesSiguria e Kualitetit

SigurimiGrupi KontrolluesAdministratori i Sigurisë

Kërkesat/ Analist i Sistemit DizajnuesAdministrator i Bazave tëtë dhënave

PërdoruesiPërfundimiRegjistrimi i të dhënave

Page 40: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Autorizimi i TransaksioneveKujdestaria e Aseteve Përgjegjësitë e zotëruesit të të dhënave

janë të veçanta dhe të dokumentuara Bënë ndarjen e autorizimit ndërmjet detyrave

me më pak privilegj Administratori i Sigurisë zbaton në mënyrë

fizike, sistemin & aplikacionet e sigurisë Format e autorizimit Tabela e autorizimit të përdoruesve: t[ cilët

mund të shikojnë/modifikojnë/shlyejnë të dhënat gjatë transaksionit

Page 41: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Nëse ndarja e detyrave nuk është e mundur, atëherë përdor:

Shtigjet e Auditimit Shkrimet e Transaksioneve: Regjistrin e të gjitha

transaksioneve në një vend Barazimin: Sigurohu që transaksionet nuk janë

modifikuar gjatë procesit Raportimi përjashtues: Ndërprerja e gjurmëve të

transaksionit dhe transaksionet e veçanta Rishikimet Mbikëqyrëse apo të PavaruraNdarja e Detyrave: autorizimi, shpërndarja, verifikimi

Page 42: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Ofrimi i raporteve për kreditë e klientëve, rregullimet e llogarive, prishja e inventarit apo humbja e saj, shlyerjet e aseteve fikse.

Zbulimi i anomalive të pazakonta siç janë vlerat e pazakonta

Krahasimi i adresave të shitësit dhe numrave të telefonit me të dhënat e paraqitura nga punonjësi

Aktiviteti i qasjes së kompjuterëve, përpjekjet e qasjes apo qasjes përmes fjalëkalimeve, përpjekja për qasje në të dhëna, dhe qasja e të dhënave për lokacione gjeografike.

Page 43: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Çeçet jashtë rënditjes Numrin e madh të faturave apo rimbursimet

që bëhen nga punonjësi apo nga klienti Përgatitja manuale e çeçeve të bëra nga

kompanitë e mëdha Pagesat e dërguara në adresa jo standarde (jo

zyrtare) Ndryshimet e pashpjegueshme në aktivitetin

tregtar Tregtarët me emër apo adresë të ngjashme Shitësit e pamiratuar apo shitësit me

aktivitete të larta

Page 44: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Siguria Fizike Ndarja e Detyrave Monitorimi i

Punonjësve Auditimi Befasues Rotacioni i punës

Ekzaminimi i

dokumenteve

Siguria e Qualitetit

Analiza e Programerit

Analiza Biznesore

Page 45: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Verifikimi i mbyllur-qasje e kufizuar Kontrolli fizik i inventarit të paktën çdo

tre-muaj Llogaritë e reja të tregtarëve dhe adresa

e tyre e kontrolluar në mënyrë të dyfishtë nga menaxhmenti

Verifikimet e kthyera dhe të vlerësuara nga dikush i pavarur

Page 46: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Cila është MËNYRA më efektive për parandalimin e mashtrimit?

1. Kontrolli i Brendshëm Efektiv2. Programi trajnues për mashtrim3. Lajmërimi i mashtrimit përmes linjës

telefonike4. Dënimi pas gjetjes së mashtrimit

Page 47: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Cilat nga detyrat vijuese mund të performohen nga një person në një mjedis të kontrolluar mirë nga Sistemi i Informacioneve.

1. Krijuesi i Softuerit dhe Administratori i Sistemit

2. Administrimi i të dhënave dhe Regjistrimi i të dhënave

3. Administratori i Sistemit dhe Siguria e Kualitetit

4. Siguria e Kualitetit dhe Krijuesi i Softuerit

Page 48: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Femra në departamentin e kontabilitetit ka caktuar një dosje të klientit me inicialet e saj, she ka qenë e aftë të vjedhë më shumë se $4 M pas 3 vjetëve. Auditorët duhet të kishin gjetur atë:

1. Klienti ishte një kompani e rremë2. Blerjet nga klienti nuk kanë rezultuar në

inventarin e marrë3. Inicialet e klientit janë përputhur me

inicialet e punonjësit në departamentin financiar

4. Menaxhmenti nuk kishte autorizuar klientët e rinj sipas telefonatave të ndara

Page 49: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Inxhineri SocialeVerifikimi i Mashtrimit

Falsifikime tjera

Page 50: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Email: 500 njerëzit e parë që regjistrohen në faqen

tonë do të fitojnë bileta falas… Ju lutem siguroni email adresa brenda

kompanisë dhe zgjedhni një fjalëkalim

Keni marrë një mesazh nga Facebook. Përcjelle këtë link …

Inxhineri sociale: Detyroji njerëzit të bëjnë diqka që nuk kishin bërë për ndonjë njeri të huaj

Inxhineria sociale është gati 100% efikase

Page 51: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Telefonata nga ‘IT’: Disa kompjutera brenda kompanisë janë

të infektuar me një virus ku anti-virusi nuk mund ta rregullojë. Më lejo të ju shoqërojë te rregullimi…

Ne kemi nevojë që të provojmë një gjë të dobishme për të ndryshuar fjalëkalimin tuaj…

Page 52: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Telefonata 1: “Kam kaluar shumë mirë tek dyqani yt. A mund të më

tregosh emrin e menaxherit, apo adresën?”Telefonata 2: “Unë quhem John, jam nga X. Kam marrë një

telefonatë nga Alive sa i përket web faqes suaj. Ajo më la një numër të faksit por nuk mund të lexoj atë a mund të më tregosh ti numrin? Cili është kodi?

“Ju duhet të më tregoni kodin…” “Në rregull është, mund të presë. Une po iki por Alice

nuk do të jetë në gjendje të grumbullojë informacionin e kërkuar…”

“Kodi është… “Telefonata apo Faksi 3: “Unë kam nevojë … Kodi është…”

Page 53: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Mëson fjalorin e brendshëm/ emrat e personelit

Bëhet sikur është: “Unë jam<Nën kryetari, IT, dega tjetër, dep.tjetër>. A mund…?”

Bëhet sikur ekziston transaksioni i vërtetë: Duke ndihmuar: Jam në telashe <apo> juve ju

duhet ndihmë për shkak … <Mua,Ty> kompjuteri është<me virusa, prishur, i

zënë, nuk kam>. A mund<bësh, tregosh> …? Dinakëria: Fsheh pyetjen reale pas të tjerave.

Themelon marrëdhënien: Përdorë mirëdashësinë për të fituar besimin

Page 54: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Procedura verifikuese Verifiko kërkuesit se

kush pretendojnë të jenë ata

Verifikoni kërkuesin se a është aktualisht i punësuar në pozicionin e dhënë.

Verifikoni rolin se a është i autorizuar sipas kërkesës

Bëjë regjistrimin e transaksionit

Sigurimi i Organizatës Klasifikimi i të

dhënave që përcakton trajtimin

Politikat që përcaktojnë udhëzimet për sjelljen e punonjësve

Punonjësit e trajnuar sipas roleve, nevojës për të ditur, dhe politikave

Page 55: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Bizneset humbin $400 Miliard në vit nga mashtrimet = 2 x sa buxheti i Sh.B.A

1/3 e $400M është përvetësuar = punëdhënësit duke vjedhur nga punonjësit

Burimi tjetër i lartë (KPMG 2000) Kontrollimi për fallsifikim Kartelat kreditore Faturat fallse Vjedhja

$350 Miliard për mallrat e fallsifikuara

Page 56: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Verifikimi i ndryshimeve: Kemikalet përdoren për të fshirë pagesat apo vlerat.

Një Argjentinas ka modifikuar një pagesë që është rimbursuar në MIAMI, duke ndryshuar çekun $2 në $1.45 Million

Çeçet e falsifikuara Dikush afër jush po ju kontrollon çekun, ose bënë punën

tuaj në teren Çeçet mund të blihen online ose me porosi përmes emailitMashtrimi i telemarketingut: “Keni fituar një shpërblim” apo “A dëshironi të keni një

VISA?” “Ju lutem më jepni një numër të llogarisë suaj.”Çeçet përmes linjave telefonike: “Kredia e pamjaftueshme” 90% e çeçeve të ‘kredive të pamjaftueshme’ numërohen

ndërmjet 101 dhe 200 Viti i hapjes së llogarisë është e shkruar në çek

Page 57: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Çeçet e pagesave & Llogaritë e Pagueshme nuk duhet të jetë i shtypur në një letër bosh

Printerët laserik janë jo prekës, nuk e lëshojnë bojën por vetëm e vendosin mbi Lehtë për të hequr printimin (shtypjen)

Printeri Matrix vendos bojën në letër Pastrimi kemikal largon shtypjen

Praktikat e mira Përdor shtypje të mëdha: 12 font (shkronjat) Ndrysho tonerin në softuer: nga e bardha në të zezë Verifiko llogaritë e tuaja bankare – ju keni 30 ditë

Page 58: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Ujëra në letër: Një dizajn që shikohet në një kënd 45 shkallë kundrejt dritës nuk mund të kopjohet foto.

Shmangia e Pantografit: Modeli historik i çeçeve, gjatë foto kopjimit sfondi zhduket dhe kopja është e pavlefshme.

Zbrazëtira Kemikale: Kur çeku bëhet me eradikator kimik, dhe paraqitet fjala VOID (I pavlefshëm, zbrazët)

Mikroprintimi: Gjatë zmadhimit, nënshkrimi që bëhet në çek duhet të jetë e shkruar me fjalë, rezolucioni është shumë i mirë për një fotokopjim.

Holostripe Reflektuese 3 Dimensionale: Shiriti metalik përmbanë të paktën një holografik të ngjashme me një kartele kreditore

Boja siguruese: Reagon ndaj kimikateveBojë termokromike: Boja reagon ndaj nxehtësisë dhe

ndaj lagështirës.

Page 59: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Procesimi i Pagesave ofron informata mbi një llogari rrjedhëse

Llogaritë e panegociueshme ndalon çeçet e jashtme

Dëshiroj të të dërgojë një fletë pagesë. Cili është numri i juaj i llogarisë bankare?JU FALEMNDERIT SHUMË!!!

Page 60: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Merrni një faturë nga mbeturinat Kopjoni çertifikatën e dhënë dhe të hollat

në vende të ndryshme Shënoni poshtë çmimet e shitjes me faturë

të kopjuar dhe të grumbulluar në vende të ndryshme

Fallsifiko numrat e UPC-së në mënyrë që të paguash çmimet e ulëta pastaj kthehuni në çmimet e larta, Nëse totali i faturës është i mjaftueshëm atëherë fallsifikimi do të funksionojë.

Page 61: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Faturat duhet të kenë shenja të sigurisë mbi to (p.sh., bojë me dy ngjyra në letër të veçantë ose më mirë bojë termokromatike)

Nën-vizoni pikat pranuese dhe shitjet në të dhënat e kompanisë

Kazanët e mbeturinave ku mund të marrim faturat duhet të mbrohen nga qasja (psh kazanët e plehrave nga bankat)

Regjistrimi i Çertifikatave të Lindjes-numrat unik Kjo duhet të përdoret për çdo informacion të

ndjeshëm Mbrojtja kundër leximit të kartelës

Page 62: Gjetja dhe Parandalimi i Mashtrimeve

Cilat janë elementet kryesore të mashtrimit, dhe cilat teknika mund të përdoren për të parandaluar atë?

Cilat janë tre kategoritë e mashtrimit? Cilat janë konsideratat juridike sa i përket

mashtrimit? Kush mund të kryejë mashtrim, dhe cili mund të

kryejë mashtrimin më të shtrenjtë? Cilat janë flamujt e kuq të mashtrimit potencial? Si shfaqet inxhineria sociale dhe si mund të

parandalohet ajo? Apliko konceptin e ndarjes së detyrave.