gazeta e tetorit 2012
TRANSCRIPT
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
1/12
1TETOR 2012 NGJALLJA
NGJALLJANr. 10 (237) Viti XX i botimit TETOR 2012 mimi 20 lek
Pas nj periudhe t gjat persekutimi t egr, gjats cils shteti ateist kryqzoi fen n Shqipri dheluftoi me mani ta zhduk at prgjithnj, besimi prsripo ngjallet me plot shklqim.
Me himnin tradicional Krishti u Ngjall nisi Kisha
Orthodhokse Autoqefale e Shqipris ringritjen dheorganizimin e saj n kt epok t re. Me himnin eNgjalljes lufton t mbshtes dashurin, guximin dhedurimin e popullit t shumvuajtur.
Predikimi pr Jisu Krishtin, Kryqin me Ngjalljene Tij prbn boshtin qendror t Mesazhit Kristian.
do t diel n Shrbesn e Orthrit ne orthodho-kst panegjerizojm n veanti Ngjalljen e Krishtit,duke u frymzuar prej saj pr prpjekjen e javs qfillojm. Ngjallja mbetet zemra e spiritualitetit ortho-dhoks dhe ndryshimi llojsor i tij.
Prandaj gazeta e par q boton Kisha Orthodho-
kse Autoqefale e Shqipris n kt faz t re t histo-ris s saj mban titullin shum t rndsishm Ngjallja.
Mesazhin, paqen dhe frymn e Ngjalljes do tprpiqet t transmetoj n do numr t saj. Triumfii dashuris mbi urrejtjen, i s vrtets mbi gnjeshtrn,i shpress mbi zhgnjimin dhe frikn, sht aspiratae saj. Dritn e Ngjalljes dshiron t rrezatoj dhe t
prhap me artikujt dhe lajmet e saj.Tema, vizioni dhe frymzimi i saj - Ngjallja. Ngja-llja q bashkekziston mistikisht n jetn e kryqzuarm Krishtin; Ngjallja q u falet t gjithve sa besojntek Ai q siguron: Un jam Ngjallja dhe jeta (Jn.11:25). Ecja e Ngjalljes s individve dhe popujveme fuqin dhe hirin e Krishtit t Kryqzuar dhe tNgjallur. Kontributi i muar i dshmitarve tNgjalljes s Tij (Vep. 1:22) n prparimin dhe ngri-tjen e njerzimit. Ngjallja si aspirat e historis indi-viduale dhe botrore.
Anastasi
Kryeartikulli i Ngjallja nr.1, 1992
20 vjet nga numri i par i NGJALLJA
do numr i ri i gazets Ngjalljashnon nj etap n plotsimin e mi-sionit q ka marr prsipr q nganumri i par. Por, prvjetort ngja-llin emocione t veanta dhe t paha-rrueshme. Numri i tetorit 2012, nu-mri i 237-t i gazets Ngjallja, pr-kon me 20-vjetorin e daljes s saj.
Kryepiskopi Anastas nismtari,projektuesi dhe realizuesi i saj, equante parsore daljen e Ngjalljadhe n fjalimin e Fronzimit e kishtequajtur daljen e nj gazete t Ki-shs si nevoj urgjente. Kryere-daktori i par ishte dr. Thoma Qe-ndro dhe kshilltari, korrespondenti,bashkpuntori m i vyer dhe gjith-mon i gatshm pr t shkruar ishtez. Dhimitr Beduli. Gjithashtu tgjith ata q punonin e kontribuonin
pr Kishn e shihnin si detyr dheknaqsi t shkruanin artikuj.Mjedise nuk kishte. Me nj ko-
mpjuter t dhuruar, u fillua puna nnj dhom t vogl private t marrme qira, pr t kaluar m von nnj mjedis m t madh, por prapprivat. Ishte koha kur edhe Kryepi-skopi e kishte zyrn n apartamen-tin ku banonte. M pas u kalua nmjediset e reja q iu shtuan kishss Ungjillzimit, derisa, m 1995, ufutm bashk me zyrat e tjera n go-
dinn e Kryepiskopats, t blerdhe t rikonstruktuar thellsisht mefondet e siguruara nga Fortlumturiae Tij. Dhe n kt 20-vjetor, si zyrate tjera, gazeta do kaloj n mjedisete mrekullueshme dhe bashkko-hore t godins s Sinodit t Shenj-t, mbrapa Katedrales madhshtoreNgjallja e Krishtit, nj dhurat prkryeqytetin e Kryepiskopit Anastasn 20-vjetorin e zgjedhjes s tij.
N vitin 1994 Kryepiskopi
Anastas siguroi nj shtypshkronj
Ngjallja - gazet e mesazhit kristian orthodhoks
(vijon n faqen 2)
Gjithmon duke prcjell mesazhin orthodhoks
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
2/12
2 NGJALLJA TETOR 2012
Me bekimin e Fortlumturis s Tij, Kryepi-skopit ton Imzot Anastasit, sot del numri i pari gazets kishtare Ngjallja. botim i KishsOrthodhokse Autoqefale t Shqipris.
sht menduar q kjo gazet t mos jetnj mjet thjesht informativ i puns q sht kryerdhe po kryhet pr ringritjen dhe riorganizimin eKishs son Orthodhokse Autoqefale, t mos
jet mjet i thjesht informativ i zgjidhjes s pro-blemeve urgjente q e preokupojn Kishn: si
jan p.sh. vazhdimi i prgatitjes dhe i hirotonisjess klerikve t rinj pr t plotsuar dalngadalnevojat dhe shrbimet shpirtrore t besimtar-ve orthodhoks n t gjitha famullit e qytetevee t fshatrave, ai i riparimit, i ndrtimit dhe i pa-
jisjeve t shumics s kishave t shkatrruara
q qndrojn akoma t mbyllura, ai i rishikimitdhe i ribotimit t teksteve kishtare liturgjike ngjuhn shqipe pa t cilat smund t kryhen shr-bimet prkatse fetare, ai i krijimit dhe i organi-
zimit t bazs ekonomike t saj me rikthiminnga ana e shtetit t pasurive, t pronave dhe tfondeve t konfiskuara e t shtetzuara. Ajonuk do jet s fundi nj mjet thjesht informativi veprimtaris s Kishs n sfern panortho-dhokse e pankristiane.
Gazeta Ngjallja do t jet dhe nj organshpirtror. N do numr t saj, ajo do t botojedhe artikuj e studime t shkurtra teologjikenprmjet t cilve i krishteri orthodhoks do tmarr njohurit m t domosdoshme mbi pari-met e larta ungjillore lidhur me jetn, me famil-
jen, me shoqrin, me kombin, do t marr njo-huri t tilla q ai t formoj n vetvete bindje tshndosha se historia na mson q, n luftnmidis fuqive shpirtrore e materiale n prpjekjet
midis arsyes dhe forcs brutale, fitues gjithnjkan dal forcat shpirtrore dhe parimet e pa-vdekshme t drejtsis, t dashuris, t vllaz-rimit. Ajo, nprmjet artikujve q do t botohen,nuk do t pushoj t vr n dukje dashurin,tolerancn, harmonin q duhet t karakterizojn
jo vetm besimtart orthodhoks, por t gjithpopullin shqiptar dhe nuk do t pushoj s ndi-kuari pr zbutjen e mrive t krijuara n gjirin eshoqris son gjat kohs s kaluar. Ajo herpas here do t botoj pjes t shkputura ngalibrat e Shkrimit t Shenjt dhe nga veprat ma-dhore t Etrve t Shenjt, t himnologjis litur-gjike dhe t agjiografis son kishtare, n mny-r t veant pr shenjtort vendas.
Gazeta Ngjallja do t pranoj me gzimbashkpunimin e besimtarve tan orthodhoksdhe t intelektualve tan t shumt, t cilt memendimet, vrejtjet dhe propozimet e tyre, gjith-nj brenda normave dhe tradits son kishtareorthodhokse dhe pr probleme q kan lidhjeme Kishn, do t japin kontributin e tyre, pr njriorganizim sa m t plot t saj.
Kisha jon Orthodhokse Autoqefale, besniken traditat e saj fetaro-kombtare, do t vazhdo-
j edhe nprmjet gazets Ngjallja t kontri-buoj n bashkpunim vllazror dhe me komu-nitetet e tjera fetare t vendit, n ringjalljenshpirtrore t popullit ton. Zoti na ndihmoft!
B.
Botuar n numrin e par t Ngjallja
ku nisi t botohej gazeta, kalendari dhe libra tndryshm. Ajo sot sht kthyer n tipografimoderne, vendosur n kompleksin e punishteveNazaret. N faqet e Ngjallja kan zn vendt veant vit pas viti betejat pr t mbrojturKishn ton nga sulmet q synonin m kot tndalnin ecjen e saj. Kan zn vend data historiket ktyre dy dekadave ringritjeje t mrekullue-shme nga grmadhat, ku do t veonim zgjedhjene Kryepiskopit Anastas, q shnoi RingritjenKanonike t Kishs son, krijimin e Sinodit tShenjt dhe hirotonit e episkopve t rinj e derite Statuti i ri apo marrveshja dhe njohja zyrtare
nga Shteti sipas Kushtetuts.N Ngjallja ka zn vend mendimi i kle-
Gjithmon duke prcjell mesazhin orthodhoks
rikve, teologve, por edhe i besimtarve.Ka zn vend vepra e shquar sociale pr
shtresat m n nevoj dhe kontributi i veantn raste krizash dhe astet e vshtira q ka ka-luar vendi. Ka zn vend roli gjithmon n rritjei Kishs dhe Fortlumturis s Tij mes KishaveOrthodhokse dhe atyre t Krishtera n prgji-thsi, por edhe n dialogun ndrfetar, si dhevizitat dhe veprimtarit e rndsishme ndr-kombtare.
N Ngjallja ka zn vend t veant Besi-mi Orthodhoks, shenjtort dhe shpjegimi i besi-mit ton. Ka zn vend historia e Kishs son,e klerikve dhe e figurave t shquara q kontri-buuan n vite. Kan zn vend lajmet e ndry-
shme nga bota e krishter...E gjith kjo ka ardhur nprmjet firmave t
(vijon nga faqja 1)
Jo vetm mjet i thjesht informativ
personaliteteve t Kishs dhe shoqris son,ku dallohet kontributi i Kryepiskopit Anastas,
por edhe atyre q kan qen tepr t rndsi-shm pr ecjen e gazets.
Nj falnderim i veant u shkon t gjithbashkpuntorve tan n vite, t vjetr e trinj, t cilt kan qen t pazvendsueshmpr suksesin dhe daljen e gazets.
Gazeta Ngjallja iu drejtohet pjestarvet Kishs son, por edhe jeton n saje t shkri-meve dhe ndihms s tyre t pakursyer, ndajmirpresim kontributin n t t sa m shumprej tyre, me shkrime, por edhe me sugjerime evrejtje, n mnyr q Ngjallja jo vetm tvazhdoj misionin e saj, por edhe t rris nivelin
dhe kontributin pr ecjen prpara t Orthodho-ksis n vendin ton.
Kompleksti Nazaret i punishteve t Kishs son,
n t cilin ndodhet edhe shtypshkronja q bn gazetn Ngjallja.
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
3/12
3TETOR 2012 NGJALLJA
M 1 tetor 2012, me bekimin dhefinancimin e Kryepiskopit Anastas,
pas shum prpjekjesh dhe lutjeshu hap pr her t par Shkolla eMuziks Bizantine n kompleksinThavor n Tiran. Pjes e stafit tshkolls jan Arkimandrit Justin An-
thimiadhi, z. Theodhor Peci, njko-hsisht edhe drejtor i shkolls, z.Stefan Zhupa dhe disa pedagogt tjer t Muziks Bizantine. N
kt hap t ri t arsimit kishtar,Fortlumturia e Tij me nj dashuri eprkujdesje t veant, inaguroi
kt shkoll duke iu dhn mund-sin t gjith atyre q kan dshirne vullnetin pr nj kualifikim m tgjer n Muzikn Bizantine. N
kt dit t veant KryepiskopiAnastas kreu nj takim me t gjith
studentt, t cilt do t jen dhebrezi i par i ksaj shkolle. Nj ngafjalt m t bukura q KryepiskopiAnastas tha n kt takim ishte:
Kisha jep m t mirn pr ju, dheju duhet t jepni m t mirn. Pastakimit me studentt, Fortlumturia
e Tij, Imzot Anastasi kreu dhe
Shrbesn e Ajazms pr t bekuar
kt fillim t ri. N prfundim t
shrbess uroi t gjith studenttduke theksuar : Le t LavdrojmPerndin pr kt hap t ri q na
denjsoi pr fillimin e ksaj shkollepr psaltt e hirshm. Vlen t thek-sohet se hieropsaltt kan nj rol
qendror brenda adhurimit ton. Tgjith sa keni mundsi t bni pr-pjekje, pr t pasur rezultate sa mt mira, e prve studimit t kulti-
voni nj marrdhnie harmonike.Zoti t bekoj do pun e prpjekje
q bhet. Me kto fjal t Krye-piskopit ton e me bekimet e Per-
ndis, i urojm mbarsi shkolls sre!
Prgatiti: Kristi Xhaferi
Hapi dyert Shkolla e Muziks Bizantine
Msimi nisi me Ajazmn e kryer nga Kryepiskopi Anastas
Shumica e studentve q kan mbaruar janpunsuar.
Para 12 vjetsh me iniciativn dhe kuj-desin e Kryepiskopit Anastas u krijua Insti-
tuti i Formimit Profesional Frym Dashu-
rie (n Tiran, si dhe Gjirokastr), ku jan
prgatitur mbi 1 mij student. Para dy vje-
tsh po me nismn dhe kujdesin e Prof. Dr.
Anastasit filloi funksionimi i shkolls s lart
me emrin LOGOS.
N datn 15 tetor, n salln e Logos, u belja e vitit t ri shkollor me nxnsit e vitit tpar. Regjistrimet kan shkuar mbar, dhe vtmn vitin e par jan regjistruar deri tani rreth100 student t rinj dhe do dit ka krkesa treja. N ceremonin e rastit atyre u foli rektori,
prof. dr. Ilia Telo, i cili i falnderoi q kishinzgjedhur kt shkoll. Ndr t tjera ai tha:
Kjo sht nj przgjedhje shum e mir prkto arsye:
1. Ne kemi nj staf akademik t kualifikuardhe t prkushtuar: Kt vlersim e bri dheekspertja gjermane, kur u akreditua shkolla jon.
2. Shkolla jon sht e licencuar dhe akre-dituar nga organet prkatse. N korrik t ktijviti jan diplomuar rreth 150 student t par dhepjesa m e madhe jan punsuar sipas krke-save t tregut t puns
3. Shkolla jon ka ambiente shum t mira,si auditor, laborator, pajisje informatike, nj
bibliotek me literatur n gjuh shqipe dhe ngjuh t huaja etj.
4. Ajo ka krijuar marrdhnie bashkpunimisi me universitete brenda vendit, po ashtu dhejasht. Vlen t prmendet marrveshja meUniversitetin e Pireut dhe t Selanikut, ku prvet tjerave parashikohet q masteri pr studentttan t organizohet bashkrisht me ktouniversitete
5. Shkolla jon i prgatit studentet jo vetmteorikisht, por dhe praktikisht. Studentt e La-boratorit mjeksor i kryejn praktikat n labo-rator t specializuar, ndrsa ata t ekonomikutn nj kompani serioze etj
6. Shkolla jon ka tarifa shkollimi t arsye-shme dhe m t ulta.
Fjala logos rrjedh nga greqishtja e vjetrdhe ka kuptim studim, analiz, krkim: ndaj ne
duam t prgatisim specialist, studiues, analistdhe jo vetm teknokrat t thjesht.
Ju duhet t studioni sistematikisht. Nga pr-voja ime shumvjeare n pedagogji ju kshi-lloj q gjrat q msohen shpejt e shpejt harro-hen shpejt, ndrsa ato q studiohen sistemati-kisht jan pron e prhershme e njeriut.
N prfundim dua t theksoj se ne marrimprsipr tju prgatisim pr jetn. Gjithashtu jut msoni mir anglishten, se masteri nbashkpunim me universitet e tjera do jet nkt gjuh...
M pas e mori fjaln zv. rektorja dhe dekanjae fakultetit Ekonomik, prof. Beatrie Pollo, ecila i uroi, por edhe vuri n dukjen se Logossht nj shkoll me krkesa dhe disiplin t
fort.
Filloi viti i ri akademik n shkolln e lart Logos
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
4/12
4 NGJALLJA TETOR 2012
Shkolla Protagonistt sh-
t themeluar nga FondacioniFryma e Dashuris, nj orga-nizat jofitimprurse pr zhvillim
dhe edukim, e themeluar me ini-ciativn e Fortlumturis s Tij,Kryepiskopit Anastas. Shkollasht hapur n shtator 2002 e
licensuar nga Ministria e Arsimitdhe e Shkencs, n baz t Ur-dhrit Nr. 95., dt. 16.04.2003.
Nxnsit ndjekin programin
shtetror t shoqruar me njo-huri shtes n gjuhn angleze,shkenc dhe kompjuter. Gjuha
angleze nis q n klasn e parfillore do dit me asistenc tmsuesve amerikan. N kla-sn e tret, sht futur gjuha
greke si gjuh e dyt ndrsa nshkolln e mesme edhe gjerma-nishtja. Metodat e prparuarabashkkohore t msimdhnies,
i japin nxnsve nj prvoj tre dhe unike.
Shkolla ndodhet n dy
godina:
N parkun e Liqenit Arti-ficial t Tirans, pran kishs sShn Prokopit. N kto ambi-ente ndjekin msimin nxnsitnga klasa e I-r deri n klas tIII-t.
Ambientet ndodhen n rru-gn e Kavajs, pran KishsOrthodhokse t Ungjillzimit, nnj godin krejt t re dhe ba-shkkohore. N to ndjekin m-simin nxnsit nga klasa e IV-t
deri n klas t IX-t. Godina undrtua dhe u pajis me fondet e
fmijt t bhen nxns t sukses-shm dhe nuk ka limit t paracak-tuar t asaj far nxnsit mund tprmbushin n do mosh. Nj ba-
shkpunim i fort ekziston ndr-mjet shkolls dhe familjes, ku ko-munikimi i vazhdueshm ka rezul-tuar n nj prvoj shkollore tsuksesshme pr nxnsit.
Shkolla Protagonistt shikonindividualitetin e fmijs me aftsitdhe talentet unike t tij/saj dhe inku-rajon zhvillimin n fushat e m-poshtme:
Rritja akademike:
Shkolla ndjek kurrikuln shte-trore, duke shtuar gjuht e huajadhe shkencat kompjuterike q nklasn e par.
Kurioziteti natyral dhe dashu-ria pr t msuar jan ushqyer tesecili fmij.
Msuesit prdorin metodatbashkkohore dhe promovojn tmsuarit aktiv n do aspekt t je-ts s fmijs.
Nj standard i lart i t nxnit
sht prdorur pr t prgatitur
Shkolla shqiptaro-amerikane Protagonistt
siguruara nga Kryepiskopi Anastas.
Sivjet n muajin maj sht ma-rr licenca pr Arsimin e Mesm
t Prgjithshm, Gjimnazi Prota-gonistt. Kjo shkoll sht e ve-ndosur n t njjtn godin dhesht e pajisur me kabinetet e ne-vojshme.
Misioni i shkolls Protagonisttsht t edukoj nxnsit n nj at-mosfer pozitive dhe plot respekt,ku ata mund t zbulojn dhe vler-sojn t qenit unik, n t cilin mundt tregojn potencialin e tyre t plo-t. Shkolla e realizon kt misionduke e msuar fmijn n trsin
e tij, pr nevojat e tij intelektuale,emocionale, fizike, sociale dheshpirtrore. T gjitha kto arrihenduke mbajtur nj nivel t lart dherigoroz akademik, dhe duke inkura-
juar zhvillimin e karakterit. Nxn-sit duhet t kuptojn se t qenitudhheqs dhe t pasurit nj tardhmeje t suksesshme varet nganj standard i lart moral.
N qendr t filozofis s edu-kimit t shkolls Protagonistt,
sht vula e besimit q t gjith
nxnsit pr studimet e s ardh-mes.
Rritja individuale
do fmij sht i veantdhe trajtohet me dinjitet dherespekt.
Aftsit dhe interesat indi-viduale jan ushqyer n njmjedis pozitiv.
Nj program i posam ngaSHBA sht prdorur pr tinkurajuar zhvillimin personal tkarakterit.
Nxnsit msohen t ven-dosin piksynime dhe t punoj-n pr prparimin personal.
Rritja sociale(Aftsit ndrpersonale)
Pranimi dhe respekti indrsjell ndaj t tjerve sht nrritje dhe pr tu marr she-mbull.
Zhvillimi m i madh i njohu-rive t nxnsve pr botn dhekulturat e tjera.
Nprmjet tejkalimit tmundsive nxnsit ndiejn mu-ndsin t ndihmojn t tjert dhet bjn ndryshime pozitive nkomunitet.
Aftsit komunikuese dhezgjidhja e problemeve jan temaq jan prdorur brenda progra-mit t karakterit ku sht anga-zhuar shkolla.
(Marr nga siti i shkolls,
www.protagonistschool.org )
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
5/12
5TETOR 2012 NGJALLJA
N numrin e par t gazets Ngjallja
u botuan edhe pjes nga peticionet e nn-
shkruara nga dhjetra mij besimtar ortho-
dhoks. Ata mbshtesnin njzri Kryepisko-
pin e tyre t sapozgjedhur nga sulmet e egra
t atyre q dshironin q Kisha Orthodhokse
Autoqefale e Shqipris t mos ringjallej nga
grmadhat e ateizmit. E njjta mbshtetje
sht shprehur sa her kto sulme jan pr-
sritur. Kujtojm p.sh. se m 1994 u mblo-
dhn mbi 80 000 firma etj.
Peticioni i besimtarve t KorsTelegram n emr t 15000 besimtarve q
kan firmosur dhe vazhdojn t firmosin petici-onin n prkrahje t fronzimit t Imzot Anastasitsi Kryepiskop i Shqipris, gj q u shpreh edhen takimin e intelektualve t Kors me
delegacionin e Kishs s Bostonit:1. Kemi votuar pr ju dhe sht detyra juaj
20 vjet m par n Ngjallja
Komuniteti Orthodhoks n mbshtetje t Kryepiskopit Anastast mbroni n parlament t drejtn ton prqndrimin e Hirsis s Tij, Imzot Anastasit siKryepiskop i Kishs Orthodhokse Autoqefalet Shqipris, sepse kjo sht n dobi t Kishsson dhe t interesave kombtare.
2. Ti jepet fund sulmeve kundr KishsOrthodhokse dhe t mos shtrembrohen faktetnga mjetet e informacionit masiv.
3. T kemi barazi t plot me komunitetet etjera fetare dhe t zbatohen marrveshjet eVjens dhe Helsinkit mbi minoritetet fetare.
4. N qoft se nuk do t merren parasysh tdrejtat tona, rezervojm t drejtn tu drejtohemiorganizatave ndrkombtare.
Nga besimtart orthodhoks, klerikt e qy-tetit t Kors dhe kshillat kishtare t dioqezs.
Nga peticionet
N peticionin e besimtarve orthodhoks tBeratit, thuhet se Ne besimtart kristian ortho-
dhoks t Beratit protestojm ndaj provokacionitt disa elementve jobesimtar m 2 gusht 1992me rastin e fronzimit... Jemi plotsisht dakordme fronzimin e Hirsis s Tij Anastasit, si Krye-piskop i Kishs Orthodhokse Autoqefale...
N Peticionin e nj grupi besimtarsh tTirans thuhet: Kisha sht Kish dhe jo admi-nistrat politike q varet nga shteti. N proble-met e Kishs vendosin vetm besimtart... Mosti ngatrrojn kompetencat q kan, sepse ngapadituria fyejn dhe veprojn n kundrshtimme vullnetin e Zotit dhe t Kishs.
N nj deklarat t t gjith epitropve tMitropolis s Gjirokastrs midis t tjerashtheksohet: Njohim si Kryepiskop t ligjruart Kishs son Kryepiskopin Anastas... dhedeklarojm se i bindemi vetm atij. Deklarojmse kundrshtojm do orvatje t shkatrrimit t
Kishs son dhe ngelemi t bashkuar meKrishtin, me Kishn dhe Kryepiskopin ton.
Shkolla Protagonistt n m shum se 10vjet veprimtari ka ardhur duke e rritur gjithmon
m shum nivelin e msimdhnies e t pajisjevemsimore, por edhe ka ofruar mjaft risi. I tillsht edhe viti msimor q sapo filloi. Prveprmirsimit t bazs materiale, n ndihm tmbi 300 nxnsve t saj, ai shnoi edhe hapjene vitit t par t shkolls s mesme dhe prfshir-jen e prkujdesjes ditore t fmijve pran tij,brenda strukturs s shkolls.
N maj t ktij viti u mor licenca nga Mini-stria e Arsimit pr shkolln e mesme. Hapja esaj u vonua nj vit, pikrisht pr t qen n rregullme gjith dokumentacionin dhe kushtet e krku-ara. U hap pr her t par klasa e 10-t dhe, sina thot nndrejtoresha, znj. Tatjana Dodbiba,
numri i regjistrimeve sht i knaqshm. Ajo na
Protagonistt zgjerojn aktivitetin dhe cilsin- Hapet pr her t par klasa e 10-t, shkolla e mesme dhe grupi parashkollor -
cikl t plot pr t gjitha moshat. Kjo u b mbibaz t programeve t reja t Ministris s Arsi-
mit. Grupi i m t rriturve, parashkollori, shtvendosur n katin e par t godins s shkolls,n nj klas t bukur t kompletuar me t gjithamjetet e nevojshme didaktike, pr t ciln kuj-deset nj msuese me prvoj.
N kt grup po zbatohet nj program plo-tsisht i ri, i cili synon q nxnsit, para se t ni-sin filloren, t din t mbledhin numrat deri n10, t njohin germat, ti shkruajn e ti lexojn.Gjithashtu, nprmjet lodrave msohet edhealfabeti i gjuhs angleze, lnd q do msojnq n klasn e par etj.
Sipas udhzimeve t MASH, kan ndryshu-ar gjithashtu edhe programet e grupmoshave m
t vogla.
thekson przgjedhjen e kujdesshme t stafit, icili sht i prbr nga msues t njohur me
prvoj t gjat n shkollat e mesme publike, sidhe disa t rinj q kan mbaruar me rezultate tshklqyera e me specializime pasuniversitare.
Shkolla, ka si gjuh t par t huaj anglishten,dhe si gjuh e dyt sht greqishtja dhe gjerma-nishtja me przgjedhje. Ajo sht e pajisur me la-boratort e nevojshm, ai i kimis, fiziks dhe bio-logjis. Po prgatitet dhoma e veant e kompju-terve. Gjithashtu, do nxns ka nj dollap perso-nal me els. sht ngritur salla e msuesve etj.
Nj risi e bukur dhe q pritet rritje e nivelitt msimdhnies n vitet e ardhshme sht edheprfshirja e prkujdesjes ditore t fmijve bre-
nda shkolls Protagonistt, duke e br at me
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
6/12
6 NGJALLJA TETOR 2012
...Mbas Kristoforidhit, n shek. XIX, pati
edhe prpjekje t tjera n prkthime, sidomos
n shrbesat fetare. Por ishte shekulli XX ai q
solli kontributin m t madh n lmin e pr-
kthimeve dhe n konsolidimin e terminologjis
fetare. Imzot Theofan Noli, nj klerik i shquar
orthodhoks dhe protagonisti kryesor i komb-
tarizimit dhe i pavarsis s Kishs son Ortho-
dhokse, ishte edhe nj prkthyes i talentuar
dhe nj njohs i shklqyer i gjuhs shqipe e ishum gjuhve t tjera. Ai ka prkthyer n shqip
librat m t domosdoshm liturgjik, duke sjell
nj ndihmes t pallogaritshme pr besimtart
orthodhoks. Imzot Th. Noli boton m 1908 n
Boston Shrbesn e Javs s Madhe dhe m
1909 Librin e Shrbesave t Shenjta. N
parathnien e ktij libri ai jep edhe arsyet q e
kan shtyr t fillonte kt pun: Po u fal
shqiptarve orthodhoks kt libr, e cila sht
e dyta dhe pandeh q prdorja e saj do ti sjell
nj shrbim vendit ton. I kam dhn zotim
kombit tim tu jap vllezrve t mi bashk-
fetar librat m t nevojshm pr t praktiku-
ar faljen e tyre n gjuhn kombtare, dhe
zotimin tim do ta mbaroj ndoshta brenda n
pak koh, n qoft se shqiptart jan gati t
m ndihin, sikundr m ndihn me t shtypu-
rit e ktyre dy librave. Me t kthyer t ksaj
libre u prpoqa t mos largohem nga teksti
greqisht dhe besoj q u dhash shqiptarve
nj kthim ekzakt t lutjeve t Kishs Ortho-
dhokse....
Si del edhe nga citimi i msiprm Imzot Noli
ishte i ndrgjegjshm pr nevojat e Kishs n
lmin e prkthimeve dhe sidomos pr nevojn
e prdorimit t gjuhs bashkkohore t kuptue-
shme nga populli. Prkthimet e teksteve liturgji-
ke jan shum t vshtira. Pr t prkthyer ato
nuk mjafton vetm njohja e mir dhe e thell e
gjuhs, por edhe nj njohje e mir e doktrins
dhe e Tipikos s shrbesave fetare. Gjithashtu,
krkohet nj njohje e muziks kishtare q teksti
ti prshtatet melodis. N kt duhet ruajtur
raporti ndrmjet tekstit origjinal, q t ruhet
besnikria e tekstit dhe prshtatjes pr muzikn.Tek Imzot Noli, vrehet q shpesh balanca anon
nga prshtatja n muzik n dm t besnikris
s tekstit. Por, prkthimet e tij dallohen nga stili
poetik, aq i nevojshm pr t transmetuar
spiritualitetin e shrbesave liturgjike t Kishs
Orthodhokse dhe nga fuqia e fjals. N kt
drejtim, shkrimi i tij ka m poezi, forc dhe
muzikalitet n krahasim me prkthime t
mvonshme, q, ndonse jan m besnike ndaj
tekstit origjinal, e kan humbur pak forcn
poetike biblike. Imzot Theofan Noli prktheu
libra t shumt liturgjik. Ndrmjet tyre mund
t prmendim Uratoren, Triodin dhe sido-
mos Kremtoren, t ciln ai e quante krye-veprn e tij n fushn letrare...
Mbas shpalljes s Autoqefalis, Kisha orga-nizoi nj komision q t merrej me prkthime t
reja dhe me korrektimin e prkthimeve t m-
parshme. U shquan n kt drejtim prof. Sotir
Papakristo dhe teologu i dgjuar Dhimitr
Beduli. Komisioni bri nj pun t lavdrue-
shme, sidomos n korrektimin dhe plotsimin e
Librit t Shrbesave t Shenjta. Libri u ko-
rrektua si nga ana gjuhsore, ashtu edhe nga
ajo doktrinare dhe u botua nga Kisha Ortho-
dhokse n Tiran, n vitin 1961.
Gjat periudhs s persekutimit as mund t
bhet fjal pr prkthime. Rihapja e institucio-neve fetare e gjeti Kishn Orthodhokse krejt-
sisht t shkatrruar. Prandaj, duke par edhe
mangsit e mdha n literaturn fetare, nj
nga objektivat kryesore t Kishs, krahas obje-
ktivave t tjera urgjente, ishte edhe pajisja e
klerikve dhe besimtarve me literaturn e
nevojshme fetare. N kt periudh t vshtir,
prsri ndihmesa e Dhimitr Bedulit ishte
providenciale. Perndia e kishte ruajtur pr t
br lidhjen me brezin e vjetr e me traditn.
Ndonse i moshuar, Dhimitr Beduli u dha me
mish e me shpirt n rilindjen e literaturs fetare.T gjith t rinjt prfituan nga prvoja dhe
kshillat e tij n fushn e prkthimeve.
Gjat ksaj periudhe t shkurtr dhe t
mbushur me vshtirsi, prkthimet jan nj pjes
e rndsishme n aktivitetin e Kishs Ortho-
dhokse. Jan korrigjuar, ribotuar dhe prkthyer
shum libra t ndryshm t shrbesave fetare
dhe libra doktrinar dhe sht n proces botimi
i korrigjuar i Dhiats s Re. Por, ndoshta tani
ne ndodhemi n nj faz t re, e cila krkon nj
bashkpunim t t gjithve, pr unifikimin, prsa sht e mundur t terminologjis dhe pr nj
prkthim t sakt dhe dinjitoz t Shkrimit t
Shenjt, ku duhet t prfshihen teolog dhe gju-
htar, si edhe pr nj botim kritik t tij. Gjitha-
shtu, duhet prmendur, se ky libr sht pr-
kthyer shum sakt nga ana teologjike dhe ka
nj gjuh t pastr shqipe, t rrjedhshme dhe
poetike, karakteristik e liturgjis bizantine.
(Botuar n revistn Tempulli
nr. 2, Kor, 2000.
Shkrimin e plot mund ta lexoni n
www.orthodoxalbania.org)
Kontributi i Kishs Orthodhokse pr gjuhn shqipe
N kuadrin e 100-vjetorit t Pavarsis
Hirsia e Tij Joani,Mitropolit i Kors
Kisha Orthodhokse e vazhdoi traditn e pr-
kthimeve edhe gjat periudhs s prpjekjeve
pr shpalljen e Autoqefalis. N kt koh filloi
ti kushtohej nj vmendje jo vetm thjesht ans
gjuhsore t prkthimeve, por edhe saktsis
teologjike t tyre. Peshkopi erudit Evlogji Kurila
ka botuar n Selanik, n vitin 1933 nj studim
shum t rndsishm dhe interesant rreth
prkthimeve n shqip t Dhiats s Re. Stu-
dimi prqendrohet kryesisht si n ann gjuh-
sore t prkthimeve, ashtu edhe n at teolo-gjike. Ai u botua me titullin Albanikai Meletai.
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
7/12
7TETOR 2012 NGJALLJA
Kombit Imzot Theofan Noli ikushtoi pjesn m t rndsishmet jets s tij si burr shteti, si demo-krat i shquar, si mendimtar i madhdhe krijues i pasur artistik, si njohsi thell i kulturs s bots lindore dheasaj perndimore, q me prkthimine veprave botrore m me vler dheme poezit e tij origjinale e gjithnjaktuale, i dha nj ndihmes theme-lore letrsis son.
N kt drejtim, krkon nj v-shtrim t veant kontributi dhe roli
i tij n Kishn Orthodhokse, prprkthimin n shqip t teksteveliturgjike m t domosdoshme prkryerjen e shrbesave fetare, nmnyr q prdorimi i gjuhs shqipen Kishn ton t deprtonte mme baza.
...Punn m t madhe, m siste-matike e m t organizuar pr futjendhe prdorimin n stil sa m t gjere n mnyr efikase t gjuhs shqipen Kishn Orthodhokse, e bri Im-zot Theofan Noli, i cili qysh m
1906 ndodhej n SHBA ......Pasi u b vet prift, m 8 mars
t vitit 1908, prej mitropolitit rus tNew Yorkut, Platonit, m 22 marsbri Liturgjin e par n shqip dhethemeloi si qendr Kryekishn eShn Gjergjit, me t ciln lidhi gjithkomunitetet orthodhokse shqiptaret Ameriks. Menjher pas ksaj,Noli u mor me prkthimin dhe boti-min e teksteve liturgjike m t do-mosdoshme, q do t prdoreshinn Kish dhe do kontribuonin n
vendosjen njher e mir t gjuhsshqipe n t.
Dhe kt detyr ai e kreu nnj koh rekord, kshtu:
- M 1908 prkthen dhe botonShrbesn e Javs s Madhe.
- M 1909 prkthen e botonLibrin e Shrbesave t Shenjta tKishs Orthodhokse, q prmbanshrbesat e mbrmjes e t mngje-sit, Liturgjin e Shn Joan Gojartitme prgatitjet pr t, Shrbesat ePagzimit, t Martess, t Varrimit,
Bekimin e ujit, disa himne ngaOktoiku dhe zbritsoret e vitit.
- M 1911 prkthen dhe botonLibrin e t Kremteve t Mdhat Kishs Orthodhokse, q
prmban shrbesat e t Kremtevet Mdha, q prkujtohen gjatvitit.
- M 1913 prkthen dhe botonTriodin e Vogl, q prmbanshrbesat e mbrmjes e t mngje-sit t t dielave t periudhs sTriodit e t Kreshmve t Mdha.Prve ktyre, Triodi i Vogl pr-mban shrbesat e Pasdarks sMadhe e t Vogl dhe Himnin Aka-thist, q psalen gjat Kreshmve.
- M 1914 prkthen dhe boton
Lutjesoren, q prmban himnetn t tet tinguj t Kishs, q psa-len gjat shrbesave t mbrmjese t mngjesit t t dielave.
- Po n vitin 1914 prkthen dheboton Pesdhjetoren e Vogl, qprmban shrbesn e plot t Pa-shks, si dhe shrbesat e mbrmjese t mngjesit t t gjitha t dielavet periudhs s Pesdhjetores.
Si del nga vet prmbajtja elibrave liturgjik t prkthyer e tbekuar, synimi kryesor dhe imediati Imzot Nolit n konditat e ather-shme ishte q, n nj koh sa mt shkurtr, tu jepte Orthodho-ksve, t prkthyera n shqip, shr-besat m t domosdoshme t Ki-shs, n mnyr t veant, ato ts shtuns mbrma, t s diels nmngjes, t t kremteve m me r-ndsi t vitit, t kryerjes s mistere-ve e t shrbimeve t ndryshme,sipas krkesave dhe nevojave t
mospasjes s nj kulture m tlart teologjike prej tij gjer n atkoh. Nuk do t hyjm n ndonjanaliz rreth ktyre gabimeve qkonsistonin m tepr n nj ngat-rres t termave teologjik. T me-ta t tilla, si emrtime emrash dheveprash gabim, prkthime termashhimnologjik, her t goditura, her
jo, e t tjera, npr tekste ka mjaft.Pjesn m t madhe t tyre ai i kandrequr n botimin e dyt t ktyreveprave, q u krye n periudhn
1914-1952. Gjat ksaj kohe, Noli,pasi u bri nj rishqyrtim gjuhsor,nj prshtatje shum t mir tteksteve me melodit tradicionalebizantine dhe i plotsoi me prkthi-me t reja shrbesash e uratash tnevojshme pr klerin, i sistemoi e ibotoi m tri vllime: t parin e quajtiUratorja e Kishs Orthodhokse,sipas tekstit liturgjik kishtar Euko-logjion, t dytin e quajti: Krem-torja e Kishs Orthodhokse, meshrbesat e mbrmjes e t mngje-
sit t t gjitha t dielave t zakon-shme dhe t t kremteve m t r-ndsishme t Kishs son, kursevllimin e tret e quajti Triodi -Pesdhjetorja, q ishte bashkimin nj vllim i t dy teksteve litur-gjike: Triodhi dhe Pendikostar iVogl.
Kto ribotime, ndonse m tplota nga prmbajtja, ln pr t d-shiruar pr sa i prket besnikrisndaj teksteve origjinale, q jan nprdorim n t gjith Kishn Ortho-
dhokse. Si e thekson edhe vet Noli
Kontributi i Imzot Nolitn prkthimin e teksteve liturgjike
Nga Dhimitr Bedulibesimtarve. Me punn q bri nkt drejtim, ia arriti plotsisht q-llimit.
Prkthimi i nj teksti liturgjikkishtar sht shum m i vshtirsesa prkthimi i do lloj teksti tjetrletrar. Ai lyp q prkthyesi t jetnjohs i thell i gjuhs shqipe dhe igjuhve kishtare t huaja nga tcilat prkthen, pr ti dhn ver-sionit shqip bukurin e shprehjes sgjuhs shqipe, por ai njkohsishtduhet t jet njohs i thell i disi-plinave t ndryshme teologjike - tdogmatiks, t historis s Kishs, thimnologjis, t liturgjis e t Tipi-
kos, t Ermineutiks e t Shkri-meve t Etrve t Shenjt - pr tudhn dhe kuptimin e drejt ortho-dhoks; ai duhet t jet m n funddhe nj njohs i mir i melodive ki-shtare bizantine, n mnyr qhimni i prkthyer ti prshtatetmelodis origjinale t saj, pa u lar-guar natyrisht nga teksti origjina1.
E kqyrur, pra nn kt prizm,del se Imzot Noli ka br nj punt madhe, t pastr e me kujdes,nj pun t lavdruar n nj koh
rekord. Ai, s pari, u ka qndruarbesnik n prkthim teksteve origji-nale t Kishs, ashtu si krkontradita jon Orthodhokse. Gjitha-shtu, tregoi m tepr kujdes pr njprkthim t qart e t kuptueshmt himnit a t troparit, se sa pr-shtatjen e tij sipas melodis bizan-tine. Po, natyrisht, jo edhe pa gabi-me, q ishin pasoj e gjendjes sathershme t gjuhs shqipe dhe t
(vijon n faqen 8)Imzot Theofani me shqiptart e Ameriks.
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
8/12
8 NGJALLJA TETOR 2012
Ajo transmeton pr ju 24 or program.Do t dgjoni gjithka q ju duhet: programe
shpirtrore, sociale e kulturore. Muzik e zgjedhurkishtare, popullore e klasike, nga vendi dhe bota.
Ndiqni shrbesat kishtare n Radio Ngjallja!
Lindi n Kor n vitin 1907.Shkoi n Malin e Shenjt s bashkume t atin q punonte si druvar.
Shum vet nga Kora punoninatje, vend i pasur me pyje edhe sote ksaj dite. Drut i prisnin me s-pat, e natyrisht shum m vshtirse motosharrat e tanishme. I ati ivdiq shpejt dhe t birin 11-vjearua la amanet etrve. M von Iliau b murg - vazhdon bashkmurgui tij Damaskinoi Kariot (d.m.th. iKaries kryeqyteti i Malit): Ishtenjeri i mir, i thjesht, me sedr,puntor e vlladashs. N t gjithaishte i pari, n kish, n shrbesa,
n kopsht, n kuzhin. Nuk doli as-njher n bot, (d.m.th. jashtMalit), vetm n nj rast q shkoin Selanik pr arsye shndetsore.E shoqrova un n spital. Kishtepneumoni t rnd. Temperatura elart nuk i binte. Nj dit madje uprkeqsua. Mjekt m than senuk kishte shptim. Ai i dgjoi. Kurata u larguan m pyeti far than.I thash se do t shrohej. Nukdo vdes ktu, m tha. - Do kthehemn Kopshtin e s Trshenjts(kshtu quhet Mali i Shenjt). Gje-
ndja e tij ishte mjaft serioze. Nuktha asgj. Por ditn tjetr udit-risht ethet u zhdukn. Mjekt u ha-bitn, than se jeronti sht i shenj-t. Pas 2-3 ditsh u kthyem n qelin
ton (qeli quhet nj manastir shumi vogl). Jeronti m tha: Nuk janshkenctart ata q e vendosin se kur
do ikim nga kjo jet, por vetm Pe-rndia. Jetoi edhe dy vjet t tjer.
Nuk ia kishte njeriu me t keq.Ishte i qet. Jerontt i msuan shkrime kndim dhe kshtu ecte. Njeri qnuk i plqente t dukej, asketik, i var-fr, mikprits dhe i dashur. Paranjo-hu ditn e vdekjes s tij. E pristevdekjen, nuk kishte frik. Nj ditm tha: Do t vdes. U prpoqa tangushlloj, edhe pse shikoja se ki-shte rn. Thirra mjekun. Erdhi, evizitoi dhe tha se duhej uar n spi-
tal. Smundja do t prkeqsohej dhedo t kishte shum dhimbje. Duhe-shin gjilpra t forta. Kur iku mjekuia tham t gjitha. Ai mu prgjigj:Nj her shkova jasht. Tani nukshkoj, do vdes ktu shpejt. Snevoji-ten as gjilpra, as ilae. Nuk do t kemdhimbje. Nse do kem, o jeront Da-mian, ather b gjilprn. Brenda
javs un kam ikur nga kjo jet. Ithash se do jetonte. Desha ta ngu-shlloja, por ai nuk kish nevoj prt. E pyeta pse m thirri jeront(jeront quhet i pari i vllazris. De-
ri ather eprori ishte at Ilia). Uprgjigj: Un po iki, q nga ky astti do t jesh jeronti. M dha uratn,madje m puthi dorn. Ia puthaedhe un. Jetonim n t njjtn qeli.
Mendjekthjellt ngriti lart duart.Ia mbajtm tok me nj gjiton (murg).Na dha uratn nga brendsia e ze-
mrs s tij. Thirri t Trshenjtn, edonte n mnyr t veant. Jetoin qelin e Hyrjes s Perndilind-ses n Tempull mbi 76 vjet. N di-tn e fundit krkoi rrobat e varrimitdhe skimn e tij monakale. Donteti shikonte. M pyeti nse kishaqirinj. I thash se kisha. I solla njpako me 50 qirinj. M tha t silljaedhe nj tjetr, edhe nj. U udita.Prisja t vinin rreth 50 gjiton. Qirinjishin 150. Lartsoi duart. Me njrntregonte lart, shikonte drejt atje dhe
n nj moment tha: E Trshenjta,e Trshenjta. Pas pak anoi ko-kn duke thn: O Perndia im.Dhe kshtu me qetsi e n paqe ulargua shpirti i tij nga trupi i tij. Ishtee shtuna e Himnit Akathist t s T-rshenjts. T nesrmen u psal Shr-besa e Varrimit. Ishin 20 priftrinj(hieromonak), shum murgj dhelaik. Pikrisht 150 vet, sa kishtethn. Bhet fjal pr nj fund (vde-kje) oshnari. E parapa, e priste dhee paratha. Perndia e ndjeft. I pr-
jetshm kujtimi. Paim uratn e tij.
Kishim etr t zgjedhur komshinj,jeront Konstantin n qelin e Krye-engjjve, papa Pandeleimonin nIpapandi, papa Qirilin, at shpirt-ror t zgjedhur n Trinin e Shenjt.Uratat e tyre le t na shoqrojn.
Murgu Damian Kariot
Jeronti Ilia
Njerz q lan gjurm me shenjtrin e tyre
n parathniet e tyre, ai ka br njprkthim t lir, duke i prpunuarhimnet q ti prshtaten melodise ritmit muzikor, duke br ndryshi-me t tilla q, nj pjes e mir e ty-re, t mund t konsiderohen si pr-punime t vet Nolit, gj q sshte lejueshme n Kishn ton. AsnjKish Orthodhokse ska lejuar tcenohet sadopak prmbajtja pr hirt melodis e t ritmit muzikor. Uni-teti i ritit liturgjik sht nj tradit evjetr dhe nj nga parimet kryesore
t unitetit t besimit t Kishs Or-thodhokse, pjes prbrse dhe epandar e s cils sht dhe Kisha
jon Orthodhokse Autoqefale.
N munges t teksteve t boti-mit t par t Imzot Nolit, Kisha
jon, e cila sot sht n riorganizime sipr, po prdor n kryerjen eshrbesave fetare tekstet liturgjiket botimit t dyt. Ndrkaq, ajo, qn fillim, ngarkoi nj komision nnkryesin e Fortlumturis s Tij,Kryepiskopit Anastas, q me baz
prkthimet e botimit t par tImzot Nolit, t prgatit pr botim(duke ia prshtatur gjuhs s sotmeshqipe dhe duke i plotsuar meshrbesat e tjera e shnimet tipiko-nale t teksteve origjinale t Ortho-dhoksis mbar), tekstet e nevoj-shme liturgjike. Deri tani sht pr-gatitur e botuar n format specialkishtar teksti Libri i Shrbesavet Shenjta ... (1994), sht gati prbotim teksti Uratorja dhe po pu-nohet pr Lutjesoren, Pesdhje-toren dhe Triodhin.
Imzot Noli mbetet gjithnj nis-mtari dhe arsi m i madh e msistematik n fushn e prkthimitt teksteve liturgjike t Kishs so-n, q, me shum prpjekje e kura-
j, n rrethana jashtzakonisht tvshtira, krijoi kushtet e kryerjes ngjuhn shqipe, t shrbesave krye-sore t Kishs son. Ndaj, KishaOrthodhokse Autoqefale e Shqip-ris e prkujton me shum respektdhe nderim n prvjetorin e 30-tt ndrrimit t jets s tij.
Marr nga gazeta Ngjallja
viti 1993.
Kontributii Imzot Nolit nprkthimin e
teksteve liturgjike(vijon nga faqja 7)
NGJALLJA
Kryeredaktor: Thoma Dhima
Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,
Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran
Tel: (04) 2234 117, 2235 095.Fax: 2232 109
Shtypurn shtypshkronjn Ngjallja
Organ i Kishs Orthodhokse
Autoqefale t Shqipris
Del nn kujdesin
e Kshillit Botues
Themelues:Kryepiskopi Anastas
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
9/12
9TETOR 2012 NGJALLJA
N Vatikan u kremtuame shklqim 50-vjetori ithirrjes s Sinodit t Dytt Vatikanit. N ceremo-nin speciale, q u organizuame kt rast, n sheshinprpara baziliks s ShnPetrit n Rom, u kujtua kyeveniment, q prbn edhepiknisjen pr riafrimin mi-dis romano-katolikve dheorthodhoksve. N ktaktivitet mori pjes dhe iudrejtua pjesmarrsve tshumt, kardinalve, pe-shkopve dhe klerikve siedhe numrit t madh t be-simtarve, Patriarku Eku-menik, Vartholomeu I, i ftu-ar nga Shenjtria e Tij Be-nedikti XVI, Papa i Roms.
Dashuri dhe dshirpr harmoni, dialog, re-spekt i ndrsjell kto ishinvlerat q u ritheksuan dhe uforcuan m tej me pranine Patriarkut Ekumenik, Var-
tholomeu I, n kt eveni-ment.N fjalimin e tij, ai iu re-
ferua hapave q uan n fi-llimin e dialogut theologjikmidis romano-katolikvedhe orthodhoksve. Midis ttjerave ai tha:
...50 vjet m par n kt
shesh, nj celebrim i madh
dhe domethns pushtoi
mendjen dhe zemrn e
Kishs Romano-Katolike,
duke e prur nga shekujtn realitetin e bots mo-
derne. Ky gur tregues
transformues, elja e Si-
nodit t Dyt t Vatikanit,
u frymzua nga realiteti
esencial se Biri dhe Fjala
e mishruar e Perndis
sht ...aty ku dy ose tre
mblidhen n emrin e Tij
(Matth. 18:20) dhe se
Shpirti i Shenjt q buron
nga Ati ...do tju udh-
heq n t gjith t vrte-tn (Joan 16:13).
...Sa pr Kishn Or-
thodhokse, ne po kalojm
nj koh shkmbimesh t
ndrsjella edhe shpresash.
P.sh. thirrja e Konferen-
cave Pan-Orthodhokse
n Rodos oi n Konfe-rencat pre-sinodike panor-
thodhokse, t cilat po pa-
raprgatitin Sinodin e
Madh t Kishave Ortho-
dhokse. Kto shkmbime
do t shfaqin dshmin e
prbashkt t Kishs Or-
thodhokse n botn mo-
derne. Pr m tepr, kto
zhvillime koinciduan me
dialogun e dashuris
dhe me fillimin e Komisi-
onit t Prbashkt Ndr-kombtar pr Dialogun
Theologjik midis Kishs
Romano-katolike dhe Ki-
shs Orthodhokse, q u
ngrit nga paraardhsit e
nderuar Papa Joan Pali
II dhe Patriarku Ekume-
nik Dhimitri.
Gjat pes dekadave
t fundit, arritjet e ksaj
mbledhjeje jan konkre-
tizuar nprmjet nj seri
statutesh t rndsishme
dhe me influenc t ma-
e Perndis. Le ta nisim
kt duke u lutur pr pa-
qen dhe shrimin e vlle-
zrve tan t krishter n
Lindjen e Mesme. N tra-
zirat q po ndodhin sot
pr shkak t dhuns, t
ndarjes dhe t izolimit,
dhe q po prshkallzo-
hen dita-dits midis po-
pujve dhe kombeve, le t
lutemi q harmonia dhe
dashuria q ne shfaqim
ktu dhe mirkuptimi q
krkojm nprmjet dia-
logut dhe respektit t ndr-
sjell, t shrbej si mo-
del pr popujt e vuajtur
n do an t globit, t ci-
lt vuajn nga zija e bu-
ks, fatkeqsit natyrore,
smundjet dhe lufta, e ci-
la koht e fundit ka pre-
kur mbar jett tona.
N dritn e t gjitha aty-
re gjrave q jan pr-
mbushur nga Kisha prmbi
tok dhe duke vlersuarshum progresin q kemi
ndar bashk, ndihemi t
nderuar q jemi ftuar sot
pr t mbajtur me prulsi
fjaln ton , n kt pr-
kujtim solemn dhe festiv
t Sinodit t Dyt t Vatika-
nit. I shkon pr shtat ktij
evenimenti q Kisha juaj
sot shnon edhe inaguri-
min e Vitit t Besimit, si-
kundr sht edhe e vr-
tet se besimi na tregonkonkretisht udhtimin q
kemi br s bashku n
rrugn e pajtimit t dhe t
unitetit real.
Duke e mbyl lur k t
fjal, Shenjtria Juaj, v-
lla i dashur, Ju prgzoj
ju dhe kt mbledhje t
nderuar edhe ju prqafoj
n mnyr vllazrore me
rastin e gzuar t kremti-
mit t ktij prvjetori. Pe-
rndia ju bekoft ju tgjithve!
Prkushtim pr t dshmuar s bashku
mesazhin e Ungjillit...
dhe, apo n deklarata e
dekrete. Ne kemi par ri-
prtritjen e fryms dhe
kthimin te burimet, n-
prmjet studimit liturgjik,
krkimit biblik dhe stu-
dimit patristik. Kemi vle-rsuar prpjekjen e br
pr tu liruar gradualisht
nga kufizimet e skolasti-
cizmit rigid e pr t shku-
ar drejt nj hapjeje, drejt
sfers ekumenike, q ka
sjell shfuqizimin e afo-
rizmave t vitit 1054, shk-
mbimin e prshndetje-
ve, kthimin e lipsaneve t
shenjta, si dhe hyrjen n
dialog t rndsishm
bashk me vizitat e bran Selit tona.
Udhtimi yn nuk ka
qen gjithmon i leht
apo pa dhimbje dhe sfida,
sepse si e dim e ngu-
sht sht dera dhe e vsh-
tir rruga (Matth 7:14).
Theologjia esenciale dhe
temat kryesore t Sinodit
t Dyt t Vatikanit- mi-
steri i Kishs, shenjtria
e Liturgjis dhe autoriteti
i episkopit- jan ende t
vshtira pr tu aplikuar
n praktik, prbjn nj
pun t madhe dhe q im-
penjon mbar Kishn sa
i takon prvetsimit t ty-
re. Dera duhet t mbetet e
hapur pr nj pranim, an-
gazhim baritor dhe inter-
pretim kishtar m t thell
t Sinodit t Dyt t Vati-
kanit.
Ndrsa ecim prpara
s bashku, ne i ofrojm
falnderime dhe lavdi Pe-
rndis At, Birit dhe
Shpirtit t Shenjt q kjo
mbledhje e nderuar e epi-
skopve pranoi rndsi-
n e reflektimit dhe t dia-
logut t sinqert midis
Kishave tona.
... Me Krishti si gurin
ton t qoshes dhe tradi-
tn q ndajm s bashku,
ne do t denjsohemi me
an t dhurats dhe Hirit
t Perndis, pr t ecur
drejt nj vlersimi m t
mir dhe drejt nj shpreh-jeje m t plot t Trupit
t Krishtit. Duke br pr-
pjek je n prputhje me
frymn e Tradits s Ki-
shs s hershme dhe n
dritn e Kishs s Sinode-
ve t mijvjearit t par,
ne do t arrijm n nj uni-
tet t vrtet i cili qndron
prpara nesh sot. Kisha
sht e para prher n
dimensionin e saj unik
profetik dhe baritor, pr-qafon me butsi dhe i
shrben me prulsi edhe
m t paktt t ktyre
vllezrve t mi (Matth.
25:40).
Shenjtri, prania jon
ktu ka kuptimin dhe vu-
los prkushtimin pr t
dshmuar s bashku me-
sazhin e Ungjillit t shp-
timit dhe t shrimit edhe
tek m i pakti i vllezrve
tan: te t varfrit, tek ataq jan harruar n botn
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
10/12
10 NGJALLJA TETOR 2012
T gjith t krishtert pa prjashtim duhett pendohen nse duan t shptohen. Por si du-het t jet nj rrfim vrtet i sinqert? Shum nuke din kt. Ja prse sht e nevojshme t fla-
sim m thell pr kt shtje. Do t ekzami-nojm tri pjes t rrfimit:
far duhet t bjm para rrfimit?
far duhet t bjm kur jemi merrfyesin?
far duhet t bjm pasi largohemi ngarrfimi?
far t bjm para rrfimit?I pari dhe i fundit nga apostujt e Krishtit m-
katuan rnd. Petroja mohoi Krishtin, Juda etradhtoi. Por Petroja u fal dhe Juda humbi. Pe-troja iu rikthye dinjitetit apostolik, ndrsa dnimii kohs peshon mbi Judn. far e shptoi Pe-
tron dhe far e shkatrroi Judn? far duhett kishte br ai? T rrfente mkatin e tij pasie bri? Ai u rrfye n astin kur shkoi te skribte te Pleqt duke iu thn: Mkatova duke dh-n n vdekje nj t pafajshm. Dhe Juda i ho-dhi 30 monedhat e argjendta n tempull. Por aishte e mjaftueshme? Pr fat t keq jo! Nj rr-fim i mkateve (ose nj pohim) nuk shpton.Nj zemr e thyer dhe e prulur duhet t shkojparalelisht me nj besim t gjall n hirin e Per-ndis. Juda u dshprua pr shptimin e tij, pra-ndaj humbi pas ktij pohimi q bri. U varr n njpem dhe shpirti shkoi n torturat e prjetshme.
Petroja nuk veproi kshtu. N oborrin e Ka-jafs, e mohoi tri her Krishtin, Msuesin dheMirbrsin: Nuk e njoh kt njeri (Matth.26.74). Megjithat, gjat mohimit t tret, kurdgjoi gjelin t kndonte, iu kujtuan fjalt eKrishtit, u ndrgjegjsua pr mkatin e tij dhe uprul n zemr. Doli nga kopshti, braktisi shoq-rin e shrbtorve t Kryepriftit dhe ajo q ishtem e rndsishme, ai derdhi lot hidhrimi, lot tsinqert, t vrtet duke shprehur kshtu njpendim t thell. Sipas Tradits, gjat gjith jetss tij, sa her q dgjonte gjelin t kndonte,Petros i kujtohej mkati q kishte br dhe prejsyve i buronin rrke lotsh. Petroja nuk u dsh-prua, por besoi n mshirn hyjnore dhe ushptua.
Petroja na jep nj msim pr jetn: t kthehe-mi srish te Perndia pasi ram n nj mkat.Besimi n mshirn hyjnore e nxjerr jasht dsh-primin. Perndia sht dashuri. Sado i rndt jet mkati yn, Ai e fal, vetm ne duhet tpendohemi me gjith zemr. Dshprimi shtvepr dhe triumf i demonit n zemrn e njeriut.Le t imitojm shn Petron n nj tjetr aspekt.Kur u ndrgjegjsua pr mkatin e tij, e braktisimenjher oborrin e mallkuar t Kryepriftit, atjeku kishte mohuar Krishtin. Edhe ti, vlla e motr,
nse do t rrfesh e t kthehesh te Perndia,braktisi vendet e mallkuara t mkatit ku ke
banuar deri m tani dhe ku ke mohuar Krishtin,jo tri her, por tridhjet e tri her. Dil prej andejme trup, zemr dhe shpirt. Petroja i braktisi edheshrbtort e Kryepriftit. Ti gjithashtu, braktise
miqsin me ata q t msojn mkatin ose qt shtyjn n tundim. Morali m i rndsishmn sjelljen e apostullit t penduar sht ky: kurPetroja ishte vetm, iu rikthye vetes. Prjetoiterrorin e mkatit t tij dhe qau hidhur duke vu-ajtur. Kur shkon t rrfehesh, mos shko n mis-ter pa nj paraprgatitje paraprake.
Fillimisht largohu nga zhurmat e jets s pr-ditshme. Lr pas do lloj meraku, mblidh veten,mendjen, zemrn, thuaj nj lutje t shkurtr, ngathellsia e zemrs. Kujto mkatet e tua dheshkruaji n nj flet, n mnyr q t mos i ha-rrosh. Ruaj vetdijen e papastrtis s jets satepara rrfimit. Kujto dhjet urdhrimet, shqyrto
ato q ke shkelur, ekzamino ndrgjegjen tnde,qaj pr rnien dhe n kt gjendje shko tek ati.Ather do t mund t kesh ndrgjegjen se dot marrsh nj falje t vrtet. Zemrn e thyere t prulur Perndia nuk do ta prbuz.
T vajtosh pr mkatet e tua, t ndjesh njpendim t sinqert, sht e nevojshme nse d-shiron t falesh nga Perndia. Shn Isaak Sirianithot se Perndia e pranon dhimbjen e pendimitton si nj blat pendimi. Ja pra far duhet tbjm para se t shkojm tek ati pr tu rrfyer.Rrfimi paraprihet nga nj lutje personale nheshtje dhe n vetmi, lutje pendimi e shoqruar
me nj ekzaminim serioz i fyerjeve q ke brndaj Perndis; me nj keqardhje pr fajet dheme nj vendim t fort se m hirin e Perndisdo shrohesh.
far t bjm kur jemi me rrfyesin?
Gjat rrfimit, deprto n infermierin eKrishtit.
Vet Perndia sht mjeku. Vetm Ai mundt jap ose t marr jet, t gjykoj, t dnojapo t fal. Prifti sht vese nj dshmitar dhenj prfaqsues i Perndis. Ja tek je m kmb,para priftit dhe padukurisht para Krishtit. Tiafrohesh me druajtje dhe duke u dridhur para
misterit t madh t pastrimit. Prifti dgjon rrfi-
min tnd, por Perndia e pranon. Prifti caktonmjekimet, por Perndia kryen mrekullin e ripr-tritjes shpirtrore. Si i krishter, ji i ndrgjegj-shm se si do t shkoj prpjekja jote. N vazh-
dim, pr shkak t pakujdesis, t neglizhencs,t padijes ose t friks, mund t mos shrohesh.Nse i ke frik Perndis me t vrtet, mos kifrik t rrfesh mkatet e tua. Gjykatsi prparat Cilit je sht pafundsisht i mshirshm.
Rrfimi t bhet pa turp.
N bot, jetojm n nj hipokrizi farisiane.Jemi si ata jasht nuk tregohemi ata q jemi met vrtet. Duam q njerzit t ken prshtypjet mir pr personin ton. I fshehim pra t metat.Edhe nse nuk kemi asnj cilsi t spikatur, nelvdohemi me virtyte imagjinare. Dhe a nuk e g-njejm njri-tjetrin kshtu? Nuk e sht e leht
t paraqitesh si mkatar para priftit. Kemi turpt tregojm t metat tona. Por si do t shrohemikur e fshehim smundjen ton? E heqim turpinkur shkojm te mjeku, e kshtu kujdesemi prshrimin e trupit. Ather, prse kemi turp trrfejm fajet te prifti? A nuk e kuptojm se kyturp bhet penges pr shptimin ton? Le tkemi turp n astin kur mkatojm dhe jo kurrrfehemi. Perndia e lidh turpin me mkatin.T mos e dgjojm demonin q prish urdhrinhyjnor dhe frymzon turpin gjat rrfimit. Njdit, kur Sokrati shtiste n nj rrug t Athins,pa nj nga studentt e tij t dilte nga shtpia e
nj gruaje t prdal. Djaloshi u mbulua me turpkur pa msuesin ta shikonte, por u largua shpejtpr tu fshehur. Djalosh, i tha Sokrati, nuksht turp t dalsh nga kjo shtpi, turp shtt qndrosh atje. Kshtu Krishti na fton t moskemi turp t zbulojm mkatet n rrfim, por tkemi turp kur i mbajm ato brenda, t fshehura.Shn Vasili i Madh thot se mkati i fshehurme vetdije e helmon fatalisht shpirtin e mka-tarit. Si mund t shrohet nj smundje nse iafshehim mjekut?
Le t msojm pra t rrfehemi me guxim.Rrfimi i mkateve krkon thjeshtsi. Pendim-tari nuk ka pse t ket turp. Prifti q dgjon rr-
fimin sht nj mkatar si ai dhe q e di mir k-t. Funksioni i atit nuk sht t gjykoj, por tket dhembshuri, t ndrmjetoj, t fal n emrt Zotit, t caktoj mjekimet q do ndihmojn prkthimin e birit. Na kujton Trebnik. Ai q rrfe-het nuk duhet t ket frik nga pesha e mkate-ve. Kusari u fal. Petroja q mohoi Krishtin u fal.Ai nuk duhet ti druhet rrfyesit edhe nse ky ifundit sht i ashpr dhe i sert. Ndodh q pru-lsia, sinqeriteti, thjeshtsia n rrfim prek edhevet at q i sht ngarkuar t fal n emr tZotit. Shpesh vullneti i birit pr tu bindur e nxitrrfyesin n urtsi dhe n kujdes.
Nga Arkimandrit Serafim AleksievPrktheu Eleni Pani
Pr nj rrfim t gjall e shptues
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
11/12
11TETOR 2012 NGJALLJA
Kalendarii Liturgjive Hyjnore,
NNTOR 20121 E Enjte Anargjendt Kozma eDamian nga Azia. Oshd. i ri Jako-vi etj.3 E Shtun Transf. i lipsanit t
Sh. Gjergj Trof. Dsh. Akepsi-mai, Aithalai.
4 E Diel 5 LLUKAIT. Oshm.Joaniqi. Hierod. Nikandri. ShnSilvia.8 E Enjte Kryeengjjt Mihail eGavriil dhe Fuqit e Patrup.10 E Shtun Ap. Olimbai, Hero-dioni, Erasti, Kuarti. Osh. Arseni.Dsh. Orioni.
11 E Diel 8 LLUKAIT. Dshm.Minai, Viktori, Vicenti, Stefanidha.13 E Mart Joan Gojarti i Konsta-ndinopojs. Oshd. i ri Damaskini.14 E Mrkur Ap. Filipi. GrigorPallamai i Selanikut. Dsh. i riKonstandini. (Vaj, ver e peshk)15 E Enjte Dsh. Guria, Samo-nai, Avivi. Pais Velickofski. (Fillon
Kreshma)
16 E Premte Ap. e Ungjillor Mateu.Dshg. Ifigjenia. Fulviani n Etiopi.(Vaj e ver)
17 E Shtun Grigori i Neoqe-saris. Genadi i Kon/pojs. Oshg.Hilda. (Vaj, ver e peshk)
18 E Diel 9 LLUKAIT. Dshm.Platoni, Romani. Dsh. i ri Ana-stasi. (Vaj, ver e peshk)19 E hn Pr. Abdiu. Dsh. Varla-ami, Iliodhori. Filareti i Mosks.(Vaj, ver e peshk)
20 E Mart Osh. Grigor dekapo-liti. Prokli i Kon/pojs. Dsh. Dhasi.(Vaj, ver e peshk)
21 E Mrkur Hyrja n Tem-pull e Hyjlindses Mari. Osh.Sozomeni. (Vaj, ver e peshk)22 E EnjteAp. Arkipi, Filimoni,Onisimi nga t 70-t. Klimi i Ohrit.(Vaj, ver e peshk)
24 E Shtun Hierod. Klementii Roms. Hierod. Petro i Aleksa-ndris. (Vaj, ver e peshk)
25 E Diel 13 LLUKAIT.Mby-llja e Hyrjes. Dshmg. Ekaterina.(Vaj, ver e peshk)
26 E Hn Osh. Alip stiliti, Stilianpaflagoni, Nikoni pendohuni.(Vaj, ver e peshk)
27 E Mart Dshm. Jakovpersiani. Theodhosi i Trnovs.Osh. Pinufri. (Vaj, ver e peshk)29 E Enjte Dsh. Paramoni etj.Dsh. Filumeni, Fedri. Osh. Piti-runi. (Vaj, ver e peshk)
30 E Premte Ap. Andrea, i parthi-rruri. Frumenti i Etiopis. (Vaj e ver)
Kisha jon Orthodhokse me faqen e sajzyrtare prpiqet t prcjell mesazhin dheinformacionin e saj edhe n internet.
Ajo i njeh vizitort e saj me:- besimin e krishter orthodhoks,
- organizimin dhe veprimtarin e strukturaveinstitucionale,
- lajmet m t fundit,
- arsimin, edukimin dhe shrbimin sociale kulturor q ofron n shoqri,
- ndrtimin dhe restaurimin e kishave dhemanastireve,
- botimet kishtare etj.
Me www.orthodoxalbania.org
do t gjeni n internet Kishn Orthodhokse Autoqefale t Shqipris
Shihemi, lexohemi e dgjohemi n moment dhe kudo n t gjith globin mewww.orthodoxalbania.org
Teksti ktu ndrthuret me fotografi, mesazh zanor,muzikor e filmik.
Kt informacion do ta gjeni n tri gjuh: shqip,anglisht e greqisht.
Askush t mos krkoj interesin e tij personal,
por secili le t krkoj at t vllait t tij
(1 Kor. 10, 24)Ja parimi i shenjtorve t Perndis, ai i kohve t
shkuara dhe i kohs s sotme, i do kohe e deri n
fund t bots. Ja parimi i do strukture t vrtetsociale.
Mbi kt parim mund t themelojm nj shoqrinjerzore, e cila do t jet m e prkryera, m e lumturadhe ajo q do ti plqej Perndis.
Me t gjitha llojet e vshtirsive q njerzit ndeshenn ditt tona, kundr t cilave luftojn pa fitore e pashpres, ky parim sht shptimtar. Shpirti i bekuarshqetsohet pr t afrmin e tij, pr at q ka n krah
dhe pr at q sht larg tij. Ai shqetsohet se ku dot kaloj natn i pastrehu, me far do t ushqehet,far do t vesh ai q sht zhveshur. Shqetsohet
pr shptimin e fqinjve t tij dhe lutet pr kt; qzemrat e tyre t mbushen me dashuri pr Perndin,q fryma e tyre t drejtohet drejt Tij, q t abandonuaritti kthejn kurrizin s keqes, q t lnduarit t forcohen
n bes, q t fortt t kmbngulin edhe m shum,q t fjeturit t mund t shikojn Fytyrn e Perndis,
q t gjallt t shkruhen n Librin e Jets, n Mbre-trin e Drits.
Por kujdes, shikoni parimin e djallit, i cili shkatrron
dhe copton. Ta dini se djalli nuk do q askush tvigjiloj mbi trupin e tij, ta ruaj t pastr at ngamkati, por t shikoj trupin e tjetrit, ta shkatrroj eta prlyej; ai do q askush t mos ekzaminoj shpirtin
e tij q t shptoj, por m shum t tjetrit, pr tanjollosur at, t shpif kundr tij, ta varfroj dhe tarrnoj; askush t mos kujdeset pr shtpin e tij,pr ta ndrtuar e rinovuar, por krkon t tjetrit q ta
djeg, ta shemb; askush t mos kujdeset prhambart e tij se si ti mbush, por shikon t tjetrit qti vjedh e ti boshatis.
Ja pra, se si ky parim mund t jet n t njjtn
koh i mir dhe i keq, nj shpat e mpreht me dypresa, engjllore dhe djallzore. Ja se si ky parim, nfrymn dhe n formn e tij satanike ka gjetur shpreh-
jen e tij sot kudo, n do an t bots.
Mbi kujdesin pr shptimin e vllezrve tan
Dita e par filloi me Shrbesn e Ajazms, Bekimit
t Ujit, e cila u krye nga Hirsi Nikolla Episkopi i
Apollonis, drejtor Akademis.
Merrnin pjes n kt shrbes edhe Hirsi Asti,
Episkop i Bylisit, i cili jep edhe msim aty, pedagog,studentt edhe gjith stafi ndihms, duke marr beki-
min pr vitin e ri msimor.
Cilat jan sfidat apo t rejat q Kryepiskopi Anastas
sjell pr t gjith studentt dhe stafin?
Cili sht qllimi i ksaj Akademie n vitet q vijn?
Cilat jan detyrat e studentve, pedagogve n
vitet e ardhshme?
N kto pika u ndal Hirsi Nikolla, n fjaln e tijprshndetse n fund t Shrbess s Ajazms.
Gjithashtu ai solli dhe prshndetjen e Fortlumturis
s Tij pr vitin e ri shkollor.
Filloi viti msimor n Akademin Teologjike Ngjallja e Krishtit
-
7/29/2019 Gazeta e Tetorit 2012
12/12
12 NGJALLJA TETOR 2012
N Qipro po zhvillohen shumveprimtari kulturore me rastin emarrjes nga ky vend t Presiden-cs s Bashkimit Evropian. Nkt kuadr, Kryepiskopi Anastas,pas ftess s br nga Kryepiskopii Qipros, Krisostomi, ditn e diel,7 tetor 2012, n Lefkosia, zhvilloitemn Evropa multifetare dheOrthodhoksia. Ky event ngjallishum interes dhe salla ishte embushur nga hierark t lart,autoritete, akademik, klerik,besimtar etj.
Kryepiskopi Anastas, pasi
shprehu falnderimet ndaj pri-matit t Kishs s Qipros pr fte-sn e tij t nderuar, n fjalimin e tijtheksoi se Antitezat n Evropnbashkkohore jan t grshetuarame bindjet metafizike t qyteta-rve t saj, parimet dhe traditat qkan komunitetet e ndryshme fe-tare, ndrsa interesat fetare dhekomunitetet q i prfaqsojnvazhdojn t luajn nj rol serioz.Fortlumturia e Tij shtjelloi temn
n dy pjes: a) Polimorfia fetareevropiane dhe b) Orthodhoksian kushtet e reja, pr t cilntheksoi se Orthodhoksia duhet tjet nj burim i pashtershm da-shurie. N lidhje me marrdhnietme komunitetet e tjera fetare dheminoritetet, ai theksoi se Ortho-dhoksia gjithmon mbshtet ba-shkekzistencn harmonike t tyre,si edhe lirin e ndrgjegjes s donjeriu.
N mngjesin e s diels, Krye-piskopi Anastas u lut s bashkume meshuesit n Liturgjin Hyjno-re n Kishn e Shn Sofis t Stro-volit. M pas, ai mbajti fjaln krye-sore me rastin e prurimit t Javss Qytetrimit dhe Librit, q or-ganizohet nga Kryepiskopata eQipros po n kt kuadr. Ndrt tjera Kryepiskopi tha:
Me emocion t veant dhe
lavdrim pr Perndin ndodhemsot mes jush, n kt dit t madhe
ku kremtojm T Gjith Shenjto-rt, t cilt rrezatuan dhe shklqy-en me jetn e tyre jo vetm nQipro, por n mbar botnEpoka jon sot sht mjaft eturbullt dhe e trazuar, dhe nj ngashtjet q na shqetson t gjith
sht kriza ekonomike. Do t dojaq sot mendimet ti kufizoja nkt shtje.
N ditt tona respekti ndajpersonit njerzor u zvendsuanga zotrimi i institucioneve aper-sonale dhe i fuqive t panjohura.Theksimi i liris s njeriut u zbeh,duke i dhn theks liris s plott tregut.
Padrejtsia n nivelin global,- vuri n dukje m tej Kryepiskopi
Anastas,- kulmon n faktin se
n ato t jets private. Ne t kri-shtert duhet t jemi t part q treagojm ndaj racizmit dhe dhu-ns.
Detyrimi yn imediat sht tfuqizojm shpresn dhe durimin eantarve dhe t popujve tan, dhe
me respekt t sinqert pr vlerne do personi njerzor dhe t dokombi, t prpiqemi pr kaprci-min e krizs ekonomike, pr reci-procitet t vrtet brenda shoq-ris son dhe midis popujve tbots.
Kjo sht fjala kritike sot.Ndihm reciproke me vetsakri-fikim, kuraj dhe gzim. T mose humbasin buzqeshjen tonkto dit, q jan disi t errta
dhe me re t zeza. Kur Krishtisht pran nesh, nuk kemipse t kemi frik asgj. Kjosht nj prvoj q ne tkrishtert e kemi jetuar ndrshekuj dhe q duhet ta pr-jetojm prsri akoma edhem shum, me m teprkuraj dhe drit n sy, nzemr, si ather kur flasimashtu dhe kur heshtim - thaKryepiskopi Anastas, duke
mbyllur fjaln e tij.
Evropa multifetare dhe Orthodhoksia
20% e popullsis s planetit, qjeton n vende t pasura, konsu-mon 80% t pasurive t toks. Nt njjtn koh, autoritarizmi finan-ciar, korrupsioni, padrejtsia dhepandjeshmria, q lulzuan medo model ekonomik q u impo-
nua - at kapitalist ose socialist -i ka uar miliona njerz n mar-gjinalizim social dhe shum t tjerdrejt mjerimit.
Fortlumturia e Tij shtoi se kri-za e sotme ekonomike, me gjithdhimbjen dhe dshprimin q kashkaktuar ndr miliona njerz si nvendet n zhvillim, ashtu edhe nato t zhvilluara, jep nj mundsit jashtzakonshme pr ndryshimekorrigjuese n sektor t rndsi-
shm si t jets globale ashtu dhe
Selia e Kryepiskopats s Shenjt t Kishs Orthodhokse t Qipros.
Kisha e Shn Sofis t Strovolit.