PENGENALANDalamtradisilisan,permainan ini yang dikenalijugasebagaipemainanmasa lapang atau sukan rakyat termasuk dalam kategori "folk games".Permainan ini bukan sahaja berfungsi sebagai alat hiburan tetapi jugaberperanan dalamaktiviti sosial untuk menyerikan majlis-majlis keramaian,perkahwinan dan sebagainya. Permainan masa lapang dan sukan rakyat yanglahir di dalam kebudayaan Melayu, malah dalam kebudayaan semua dikatakansebagai satu cara untuk pelepasan emosi manusia itu sendiri. Masyarakat Malaysia sekarang memang kaya dengan pelbagai jenispermainan tradisionalyang diwarisidaripada nenek moyang kita dahulu. ayainginberkongsidengan awak sejarahpermainantradisional ini.Dahulu,ketikapenduduk Malaysia kebanyakannya masih petani dan nelayan, mereka bekerjakeras dan secara berkumpulan. Mereka mula berkerja dariawalpagi sehinggalewat tengah hari. Pada waktu petang pula, mereka akan menghilangkan pe natdengan bermain beramai -ramai. ekali sekala, mereka akan mengadakanpertandingan untuk menonjolkan bakat masing -masing.Masyarakat Melayu mempunyai pelbagai jenis kebudayaan yang digarapdaripada pelbagai keturunan. !ebudayaan ini disatukan menjadi satuEDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARkebudayaan yang unik kerana hampir setiap keturunan mempunyai adatsehingga membentuk kebudayaan Melayu. "ni termasuklah suka bergotong-royong menjalankan kegiatan ekonomi, di mana ikatan itu terus diperkukuh dandipererat dengan acara-acara keramaian dan juga hiburan. #antaran resam yangdemikian maka banyak permainan tradisional yang dipertandingkan.PERMAINAN RAKYATPermainan rakyat berupaya membentuk sebahagian daripada kehidupanyang dilalui oleh nenek moyang kita. Perkara utama yang menjaminkesinambungan permainan tradisionalpada masa lalu ialah keseragaman carahidup nenek moyang kita. Permainan tradisional juga dikenali sebagai permainanrakyat. $dadi antara permainan iniyang sekarangtidak dimainkan lagi tetapihanya diketahui oleh ibu bapa dan datuk nenek kita sahaja. %etapi ada juga yangmasih dimainkan lagi oleh kanak-kanak sehingga hari ini. Di antara permainan itutermasuklah , congkak, wau, batu seremban, sepak raga, gasing dan lain-lain.$pabila sesuatu permainan diadakan di sesebuah kampung, penduduk kampungberdekatan turut berkunjung untuk mengambil bahagian atau sekadar memberisemangat. uasanapestadi padangpermainanbolehmewujudkaninteraksisosial di antara kampung-kampung yang mengambil bahagian. &leh yangdemikian permainan tradisional juga dikenali sebagai permainan rakyat. Permainan-permainan ini tidak memerlukan peralatan yang canggih ataumahal dan dimain kan golongan dewasa dan kanak-kanak. 'ola diperbuat2EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARdaripada rotan sementara mainan -mainan lain diperbuat daripada bahan-bahansemula jadi seperti biji getah, tempurung kelapa dan buluh. !etika itu, radio dantelevisyentidakdimiliki ramai jadi permainantradisional berperanansebagaisumber hiburan masyarakat. Permainan-permainan ini juga merapatkanhubungan antara jiran tetangga.Mengimbau kembali kenangan (aman kanak-kanak pasti tiada yang lebihmenggembirakan, selainwaktubermainyangseolah-olahtiadapenghujung.!eseronokancumaterhenti seketikaapabilalembayungsenjamulakelihatanataudikejar ibudenganrantingkayusebagai pengganti rotankeranaa(anMaghrib sudah bergema. 'erbe(a sekarang, ibu bapa tidak ragu-ragumelepaskan anak-anak bermain dengan rakan sebaya hingga ke hujungkampung. ekadarberpesankepadajiranyangsudahseperti saudarasendiriuntuk sama-sama memerhatikan keselamatan anak sudah mencukupi.eperkara menarik mengenai permainan (aman dulu ialahkebanyakannya memerlukan pembabitan ramai pemain, sekali gus membentukikatan persahabatan erat dan pergaulan sihat berbanding aktiviti masa kini yang3EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARcukup dengan seorang jadi penggerak.Permainan rakyat secara umumnya memiliki kaedah dan corak permainanmudah, ringkasdanmempunyai unsur semulajadi. Palingpenting, iabolehdimainkan oleh semua kanak-kanak tanpa mengira status dan kedudukankerana tiada kos perlu dikeluarkan berbanding permainan (aman sekarang yangmemerlukan belanja tinggi untuk membeli sesuatu mainan. "a juga membabitkanbanyak pergerakan fi(ikalyang membantu membentuk kecerdasanmindadantubuh yang cergas. ebahagian permainan tradisional ini memerlukan ketelitianstrategi danpemikirankreatif sertaketepatan bertindak untuk muncul sebagaipemenang walaupun pada akhirnya ia sekadar satu keseronokan mengisi masalapang.Di sekolah, pertandingan antara kumpulan, kelas, atau sekolah. Denganitu, pelajar yang kreatif berpeluang mengembangkan bakat dan daya kreativiti.ementaraitupertunjukandanpertandingandanpermainantradisional jugaperlu diadakan dari masa ke semasa. Menerusi usaha bersepadu ini sudah tentumasyarakat akan mengenali dan menjadikan permainan tradisional sebagaiamalan mereka pada masa lapang. $ntaranya permainan rakyat ternyata dapat menyatupadukan masyarakat.)al ini bererti bahawajalinanmuhibahdanrasapersaudaraanwujuddalamkalanganmasyarakat. elalunyapermainantradisional bukansahajamemberi4EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARhiburan, malahmanfaat terhadapkecerdasanrohani danjasmani sewaktubermain, terutama di luar rumah. !eadaan ini berlaku kerana pemainnyamenggunakan gerakan otot, seperti lengan, kaki, dan mata. )al ini akanmelahirkan badan yang sihat serta melatih kanak-kanak tentang sifat positif ataumulia seperti tolong menolong, bersatu padu, bertolak ansur, danbertanggungjawab. Mereka akan bersatu tenaga untuk memenangi sesuatupermainan. emangat ingin mencapai kejayaan tertanam di dalam jiwa mereka.ewaktu bermain, mereka dapat berhubung dengan rakan sebaya dan secaratidak langsung melatih mereka bergaul. Perbualan spontan antara mereka akanmenambahkan perbendaharaan kata.elain itu, permainan kanak-kanak dapat melatih mereka untuk menjadipemimpin dan orang yang dipimpin. Mereka akan akur pada ketua dan syaratpertandingan. ifat bertolak ansur dan bertanggungjawab dapat dipupuk. #aguyang ada dalampermainan kanak -kanak akan melatih mereka menyebutperkataan dengan betul dan lancar. #atihan mengira turut ada dalam permainan,contohnya, dalam selambut dan congkak. Permainan ini memerlukan kepintaranbertindakdankecekapanakal. etiapgerak, walaupunnampakmudah, iaitusekadar mengambil dan mengatur kembali biji guli dari lubang ke lubang,mempunyai maknanya yang tersendiri. Permainan rakyat mampu melahirkan masyarakat yang kreatif yangpenuh dengan nilai kesenian kerana untuk menghasilkan sesuatu alatpermainan, seperti gasing dan wau, kemahiran dan ketelitian diperlukan. *asingatau wau yang baik bergantung pada pembuat dan pemain. ecara tidak5EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARlangsung, hal ini "memaksa" masyarakat berfikir untuk menghasilkan kelainan.Peranan dan kepentingan PermainanPeranan dan kepentingan main dalam proses pembelajaran kanak-kanakdapat dirumuskan bahawa ianya membantu kepada perkembangan kanak-kanak. !enyataan ini dapat dikukuhkan melalui beberapa pendapat oleh ahli-ahliyang berkaitan. $hli psikonalisis percaya bahawa main adalah keperluan untukkawal emosi dan gangguan. $hli neurologi percaya main adalah keperluan untukkesihatanfi(ikal, doronganuntuk belajar menyayangi. $hli sosiolis psikologipercayamainadalahkeperluan untuk menguasai hargadiri danbelajaruntukhidup berdasarkan pengalaman setiap hari. $hli konstruktivis iaitu ahli perkembangan percaya main adalah keperluanuntukperkembangankognitif. elainitu, perananmainjugadapat membinaperhubungan, keyakinan diridan menolong kanak-kanak dalam perkembanganbahasacontohnyamelalui aktiviti permainangalahpanjangyangdijalankankanak-kanak dapat bergauldengan ramaiorang dan akan berkomunikasibagimewujudkan suasana persekitaran yang menyeronokkan. !epentingan bermain dalamproses pembelajaran dapat dibahagikankepada tiga aspek iaitu fi(ikal, intelek dan sosioemosi. $spek fi(ikal iaituperkembangan motor halus dan kasar kanak-kanak dapat dikembangkan melaluiaktiviti maincontohnyasemasaambil danangkat barang-barangpermainan.$spek intelek iaitu dapat meningkatkan kreativiti, imaginasiserta menanamkan6EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARminat terhadap sesuatu perkara. eterusnya dapat menggalakkan kanak-kanakitu meneroka sendiri. $spek sosioemosi pula dapat meningkatkan keyakinan diridan dan pengawalan perasaan.%erdapat pelbagai ciri bermain yang mendorong kepada prosespembelajaran. +iri yang pertama ialah motivasi intrisik, dengan adanyakesedaran individu terhadap sesuatu perkara yang ingin dilakukan makatimbulnya minat untuk mengetahuiperkara tersebut walaupun ianya dijalankansecara permainan ataupun lebih tepat lagi disebut penerokaan. +iri yang kedua ialah bebas dan terancang serta menyeronokkan, aktivitipermainan yang ingin dijalankan wajar diberikebebasan kepada kanak-kanakuntuk mencipta kretivitimereka sendiri tanpa adanya campur tangan oleh gurubagi menetapkanpermainanitu. Dengankatalain, guruhanya berperananmerancangpermainanitutetapi prosespermainanituditetapkanolehkanak-kanakitusendiri mengikut kretiviti, percubaanideasendiri dancaramerekasendiri. &leh itu kanak-kanak itu akan berasa seronok dengan aktiviti yangdijalankan seterusnya secara tidak langsung pembelajaran dapat diperolehi. +iriyangketigaialahaktif, di manaaktiviti permainanyangdijalankanperlulahmelibatkankedua-duapihakiaitugurudanmurid.$ktiviti ini perlulahmeliputiaspekyangdapat merangsangkearahperkembangankanak-kanakdari segikognitif dan sosial.elain itu, ciri-ciri yang lain ialah seperti mengikut kehendak7EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARkanak-kanak, simulasi dan kelonggaran masa.,enis-jenispermainanialahpermainan-solitary, iaitubersendiriandantidak berkaitan dengan orang lain,permainanparallel iaitusecara bersendiriantetapi berhampiran dengan rakan, permainan -cooperativeiaitu bermainbersamadan adanya kerjasama dan permainanassosiativeiaitubermainbersama tetapi tiada kerjasama. ,enis permainan ini mampu menggalakanperkembangan terhadap individu terutama perkembangan sosial dan kognitif, dimana melalui kerjasama yang diwujudkan di dalam jenis permainan - cooperative.ianya mampu memperkembangan sosial kanak-kanak itu melalui interaksidankomunikasi seperti dalampermainangalahpanjang. Di dalampermainanini,aspek kerjasama dan komunikasi perlu dititikberatkan agar permainan iniberjalan lancar dan menimbulkan keseronokkan. Manakala permainan -solitaryseperti permainan catur mampu meningkatkan perkembangan kognitif iaituindividu itu perlu berfikir dan perlu menggunakan kepandaian bagimemenangipermainan itu. ,adi kanak-kanak itu perlu menggunakan akal mereka sendiri danperlu yakin terhadap dirinya.Permainan Galah Panjang Pengenalan Permainan rakyat berupaya membentuk sebahagian daripada kehidupanyang dilalui oleh nenek moyang kita. Perkara utama yang menjaminkesinambungan permainan tradisionalpada masa lalu ialah keseragaman carahidup nenek moyang kita. Permainan tradisional juga dikenali sebagai permainan8EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARrakyat. $dadi antara permainan iniyang sekarangtidak dimainkan lagi tetapihanya diketahui oleh ibu bapa dan datuk nenek kita sahaja. %etapi ada juga yangmasih dimainkan lagi oleh kanak-kanak sehingga hari ini. Di antara permainan itutermasuklah permainan *alah Panjang.*alah panjang adalah sejenispermainantradisionalyang dimainkan diatas gelanggang yang dilakar diatastanah kosong. Permainanrakyat yangdimainkandi luar rumah. Permainanini bukansahaja dimainkan oleh kanak-kanak sahaja tetapi sebagai pertunjukan di pesta-pestakebudayaankadangkaladipertontonkanuntukpelancongolehgolongandewasa. Permainanini tidakdimainkansecaraindividu, tetapi denganduakumpulan. %erdiri dari kumpulanpenyerangdan kumpulan bertahan. etiapkumpulan mempunyai pemain tidak kurang dari seramai empat orang dankebiasaannya terdiri dari sepuluh pemain sahaja. *elanggang yang dibuat mengandungi / lajur dan beberapa barisbergantung kepada bilangan pemain. *elanggang galah panjang dibuatmengikut bilangan pemain yang bermain galah panjang. +ontohnya jika pemainada01orang, gelanggangyangdibuat mengandungi 2baris. ,ikabilanganpemain sebanyak lapan orang, gelanggang galah pnjang mengandungi 3 baris.Permainanini melibatkankepakaranseorangketuaatauibuuntukmengawalgerakan anak buah bagi pihak yang mengawal gelanggang.Manakala kecekapan dan kepantasan teruji kepada pihak yang9EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARmenempuh gelanggang. ,ika pihak menempuh gelanggang mempunyaikebijaksanaanmenempuhgelanggang, makamerekabolehmenangdenganmudah.Sejarah Permainan $sal usul permainan ini sukar untuk diketahui dan siapakah yangmenciptanya. "ni disebabkan pemainan *alah Panjang telah dimainkan seawalltahun 0451-an dan terus berkembang ke serata %anah Melayu. Permainanini bukansahajadimainkandi %anahMelayu, tetapi jugadinegara-negaralain seperti'runei, "ndonesia, ingapura dan %hailand.6amunbegitu nama dan corak permainan telah berubah mengikut masyarakatsetempat. Cara Permainan +arapermainangalahpanjangtidaklahsesukar manatapi iadapat mengujikepintaran, kecekapan dan kepantansan setiap pemain. 0. *elanggang galah panjang di lakar diatas tanah yang lapang. Panjang danlebar bergantung kepada pelukis garisan dan bilangan pemain. elalunyasatu petak galah panjang berukuran lebih kurang / meter 7 0.8 meter. /. elepas pemilihan dilakukan, setiap kumpulan akan melakukan pemilihanketua. !etua dari kedua-dua kumpulan akan mengundi siapa yangmenjaga gelanggan dan siapa yang menempuh gelanggang. 3. elepas penentuan, kumpulan yang menjaga gelanggang akan menjaga10EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARgelanggang dengan berpijak diatas garisan yang dilukis tadi. !etua akanmenjagagarisan tengah dan bebas pergi kemana-mana garisan depanatau belakang. 2. !umpulan menempuh gelanggang akan berkumpul di depan, seterusnyaketua akan menyapakan tanganya dengan ketua pihak lawan.eterusnya merka belari masuk ke dalam gelanggang. 8. Penjaga akan menjaga kawasannya agar pihak penempuh tidak melepasigarisan yang dijaganya. 5. Penempuh akan menempuh sampai melepasi garisan paling akhir tanpadisentuh oleh penjaga gelanggang dan kemudiannya berpatah balik. 9. !emenangan tercapaiapabila orang yang telah melepasigarisan palingakhirmelepasi garisanpermulaan. Dan permainanditeruskansehinggaada pemain yang ingin berhenti. : ejurus sebelumpermainan dimulakan, ketua pasukan penyerang akanmenepuk tangan ketua pasukan bertahan di petak kepala gelanggang. "nimenandakan permainan sudah dimulakan dan awak-awak boleh mulamenyerang, samada secara individu atau beramai-ramai. : etiap pemain hendaklah melepasi semua garisan hingga ke garisan belakangsekalidan kembalisemula hingga ke garisan hadapan tanpa dapat dicuit olehpasukan bertahan. ,ika salah seorang dapat dicuit oleh pasukan bertahan makapasukanitudikiramati. Pertukarankedudukanakandilakukaniaitupasukan11EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARyang bertahan akan jadi pasukan penyerang dan sebaliknya. Gelanggang dan ukuran Permainan-!awasanpermainanyangsederhanaluasdiperlukan, samadadi atastanah,kawasan bertar atau bersimin dan di atas padang. %iada ukuran khas penetapanyang perlu dipatuhi, tetapidianggarkan antara enam hingga lapan meter lebardan jarak bagi setiap garisan lintang gelanggang antara tiga hingga empat meter.,umlah garisan lintang bagi awak-awak tidak terhad, ia mengikut jumlah pemainbagi setiap pasukan. ebagai penanda garisan, akan digunakan tepung atau tali jika dimainkan di ataspadang. +at juga boleh digunakan sekiranya gelanggang simin. %etapikebanyakan kanak-kanak akan melorekkan garisan tersebut di atas tanahsahaja. 12EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARSyarat Permainan 0. Membuat gelanggang dengan cara menggoreskan di atas permukaan tanah. /. etiap kumpulan terdiridari3 pemain awak-awak dan 0 pemain sebagaiketuakumpulan. 3. $pabila salah seorang pemain penyerang berjaya disentuh, maka kumpulan inidikira ;mati;. 2. Pertukaran giliran dilakukan dan pasukan pertahanan mengambil peranansebagai pasukan penyerang pula. 8. Pemainpenyerangyangberjayamelepasi garisandanberjayatibadi garisanpenamat dianggap memenangi pusingan ini. atu mata diberikan kepadakumpulan ini. 5. !umpulan yang berjaya memungut mata paling banyak dianggap sebagaipemenang. Kepentingan Galah Panjang Intelek !epentingan permainan galah panjang kepada perkembangan kanak-kanak dari13EDU 3103: MURID DAN ALAM BELAJARsegi perkembanganintelekialahmenguji kebijaksanaankanak-kanak. )al inikerana jika pihak yang menempuh gelanggang mempunyai kebijaksanaanmenempuh gelanggang, maka mereka boleh menang dengan mudah. elain itu,permainan ini juga menguji kepakaran kanak-kanak sebagai seorang ketua untukmengawal gerakananakbuahbagi pihakyangmengawal gelanggang. Mindakanak-kanak menjadi sihat dan cerdas. i!ikal Dari perkembanganfi(ikal pulakepentinganpermainangalahpanjangadalahdapat menyihatkan tubuh badan kanak-kanak. )al ini kerana melalui permainaninikanak-kanak akan berpeluh seterusnya menjadikan badan mereka sentiasasihat. elain itu, permainan inijuga juga dapat menjadikan fi(ikalkanak-kanakberkembangdengancergasiaitukanak-kanakdapat bergerakdenganpantasdan teratur. S"#i"em"#i Manakaladari segi perkembangansosioemosi, kepentinganpermainangalahpanjang ialah menjadikan fikiran kanak-kanak berkembang dengan bebas tanpamasalah. ahil Mahyuddin dan $bd Majid Mohd"sa. 0448.!sas Pendidikan "#$K$#21