fİzİksel ve kİmyasal deĞİŞİm kİmyasal tepkİme tÜrlerİ · ekzotermİk tepkİmeler...
TRANSCRIPT
www.kimyafull.com YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca
www.kimyafull.com instagram:kimyaci_glcn_hoca
FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM
KİMYASAL TEPKİME TÜRLERİ
www.kimyafull.com YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca
www.kimyafull.com instagram:kimyaci_glcn_hoca
FİZİKSEL DEĞİŞİM Beş duyu organımızla algıladığımız fiziksel özelliklerdeki
(yoğunluk, renk, çözünürlük, iletkenlik, sertlik, erime ve kaynama nok.) değişmelerdir.
KİMYASAL DEĞİŞİM kimyasal özelliklerdeki (yanıcılık, aktiflik, asallık, asitlik)
değişimlerdir. Maddenin iç yapısında gerçekleşir. Geri dönüşüm yoktur
Hal değişimi olayları (camın buğulanması)
Kırılma, yırtılma
Çözünme olayları (şekerin suda çözünmesi)
Mumun Erimesi
Gökkuşağı oluşumu,
O2 gazının suda çözünmesi
Ampulün yanması (ampulü elektriği iletmesi)
Yazın elektrik tellerinin sarkması
Yağlı boyanın tinerle inceltilmesi
Betonun donması
Demirin paslanması (yanma olayları), mumun yanması
Gümüşün kararması (yaprağın sararması)
Fotosentez- solunum mayalama (sütten yoğurt- peynir
eldesi)
CO2
SO2 gazlarının suda çözünmesi
NO2
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİM
www.kimyafull.com YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca
www.kimyafull.com instagram:kimyaci_glcn_hoca
Metallerin asitte çözünmesi
Tuzlu suyun elektriği iletmesi
Çürüme, bayatlama küflenme
Çaya limon katılması
Polimerleşme
Mumun Yanması
Kumdan cam yapılması
TEPKİME DENKLEMLERİ
Kimyasal tepkimelerde;
Toplam Kütle
Atom cinsi ve sayısı
Çekirdek yapısı HER ZAMAN KORUNUR.
Ps, ns, es
Toplam yük
x+y z+t
Reaktif Reaktan
TEPKİME DENKLEMLERİ
www.kimyafull.com YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca
www.kimyafull.com instagram:kimyaci_glcn_hoca
Kimyasal tepkimelerde maddenin halleri (fiziksel durumları) k (katı), s (sıvı), g (gaz)
gibi simgelerle gösterilir.
KİMYASAL TEPKİMELERİ DENKLEŞTİRME
C3H8 + O2 → CO2 + H2O
H3PO4 + CaO → Ca3(PO4)2 + H2O
Al + H2SO4 → Al2(SO4)3 + H2
EKZOTERMİK TEPKİMELER
Dışarıya ısı veren tepkimelerdir. Ürün kısmına ısı yazılır.
CH4(g) + 2O2(g) → CO4(g) + 2H2O(g) + ısı
Na + H2O → NaOH + ½ H2(g) + ısı
ENDOTERMİK TEPKİMELER
Dışarıdan ısı alınarak gerçekleşen tepkimelerdir. Girenler kısmına yazılır.
2NO + O2 + ısı → 2NO2(g)ASALLIK
Kimyasal tepkimeler vermemesidir.
Altın HCI ,suya asaldır.
CO2; O2 li ortamda yanmaması asaldır.
Yangın söndürücü olarak kullanılır
.
TEPKİME TÜRLERİ
ASİT-BAZ TEPKİMELERİ
ÇÖZÜNME-ÇÖKELME TEPKİLEMELERİ
YANMA TEPKİMELERİ
www.kimyafull.com YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca
www.kimyafull.com instagram:kimyaci_glcn_hoca
1- YANMA TEPKİMELERİ
a) Metallerin Yanması
4Fe(k) + 3O2 → 2Fe2O3(k) (yavaş paslanma)
2Na(k) + 1/2 O2 → Na2O+ısı metal oksit (Bazik oksit)
Bazik oksit: Asit – su tepkime verir. Bazla tepkime vermez.
b) Ametallerin Yanması
C(k) + O2 → CO2+ısı asidik oksit
Asidik oksit (SO2, NO2, SO3)= Baz – su tepkime verir. Asitle tepkime vermez.
N2(g) + O2(g) tepkime yok
N2(g) + O2(g) 2NO
CO2: C atomu; SO3: S atomu; N2O5: N atomu en yükseltgenme basamağına sahip
olduğundan tepkimeye girmezler (asaldır).
CO2 + O2(g) → Tepkime yok
N2O5 + O2(g) → Tepkime yok
c) Organik maddelerin yanması sonucunda CO2 ve H2O oluşturur (Ekzotermik).
CH4 + 2O2(g) → CO2(g) + 2H2O
Yanma tepkimeleri= yükseltgenme – indirgenme
NO
CO
Nötr Oksit
Asit
Baz
Su
Tepkime vermez. Yanma
tepkimesi verir.
www.kimyafull.com YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca
www.kimyafull.com instagram:kimyaci_glcn_hoca
Yanma olayının gerçekleşmesi için;
Yanıcı madde
Yakıcı madde
Tutuşma sıcaklığı
Bir maddenin yangın söndürücü olması için;
Yanıcı-yakıcı olmamalıdır.
Yoğunluğu havanın yoğunluğundan büyük olmalıdır.
2- ÇÖZÜME-ÇÖKELTME TEPKİMELERİ
Suda çok iyi çözünebilen tuzlar;
1A grubu (Li, Na, K) tuzları; LiCl, Na2CO3, K2SO4……..
(nitrat) iyonu içeren tuzlar; Pb(NO3)2, AgNO3………..
(Amonyum) iyonu içeren tuzlar; NH4CI, NH4Br………..
AgNO3 (suda) + KCI (suda) →……………(k) +………….(suda)
Net iyon denklemi
Seyirci iyonlar:
Ba(NO3)2(suda) + Na2SO4(suda) → …………(k)+…….?........ (suda)
Net iyon denklemi
Seyirci iyonlar:
CO2
www.kimyafull.com YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca
www.kimyafull.com instagram:kimyaci_glcn_hoca
Çökelme tepkimelerine örnek;
Pamukkale travertenleri
Mağaralardaki sarkıt-dikitler
Böbrek taşı (insan kanı (Ca+2
iyonu)+ıspanak okzalik asit → CaC2O4(Kalsiyum
Okzalat))
Salyongoz kabuğu
3) ASİT-BAZ TEPKİMELERİ (NÖTRALLEŞME)
ASİTLER
Tatları ekşidir.
Sulu çözeltilerinde ortama H+
iyonu verir.
İNDİKATÖR
Mavi turnusal kırmızı
Fenolftalein renksiz
Metil oranj kırmızı
Cildi tahrişe sebep olurlar.
Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
BAZLAR
Tatları acıdır.
Ele kayganlık hissi verirler.
Sulu çözeltileri ortama OH- iyonu verirler.
Kırmızı turnusal mavi
Fenolftalein pembe
Metil Oranj sarı
Susuz baz NH3
Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
pH <7 çözelti asidiktir.
pH>7 çözeltileri baziktir.
pH=7 ise çözelti nötrdür.
H+
iyon sayısı > OH
- iyon sayısı
HCI (s) → iletmez
HCI (suda) → iletir
www.kimyafull.com YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca
www.kimyafull.com instagram:kimyaci_glcn_hoca
NÖTRALLEŞME TEPKİMELERİ
ASİT + BAZ TUZ + SU + ISI
HCI(suda) + NaOH(suda) NaCI(suda) + H2O(s) + ISI
H2SO4(suda) + Mg(OH)2(suda) MgSO4 + H2O(s) + ISI
Nötrleşme tepkimelerinde mutlaka su açığa çıkmalıdır.
NH3 + HCI NH4CI (asit-baz tepkimesidir)
Nötrleşme tepkimeleri;
Yer değiştirme-ekzotermik tepkimelerdir.
Nötrleşme tepkimelerinde NET İYON DENKLEMİ H2O’ya göre yazılır.
HNO3(suda) + KOH(suda) KNO3(suda)+ H2O (s)
Net iyon denklemi; H+ (suda) + OH
-(suda) H2O(s)
Seyirci iyonlar ; K+,
BAL ARISI EŞEK ARISI
AMONYAK acıyı dindirir. SİRKE acıyı dindirir.
Salgısı asidik Salgısı bazik
www.kimyafull.com YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca
www.kimyafull.com instagram:kimyaci_glcn_hoca
EK BİLGİ:
ANALİZ TEPKİMELERİ:Bir bileşiğin kendisini oluşturan daha basit maddelere ayrışmasıdır.(AYRIŞMA)
Örnek: KClO3(k)
SENTEZ TEPKİMELERİ:İki ya da daha basit yapıdaki maddelerin daha karmaşık yapıda maddeleri
oluşturmasıdır.(BİRLEŞME)
REDOKS TEPKİMELERİ:Yükseltgenme ve indirgenme
Yükseltgenme Nedir?
İndirgenme Nedir?