fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

65
2 0 1 3 1 Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016 11. september 2012

Upload: kenton

Post on 10-Jan-2016

35 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016. 11. september 2012. 1. 1. Ríkisfjármálastefnan Afkomuþróun og árangur. 2. Ríkisfjármálastefnan. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

1

Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013

Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

11. september 2012

Page 2: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

2

1.Ríkisfjármálastefnan

Afkomuþróun og árangur

Page 3: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

3

• Heildarjöfnuður verður jákvæður sem nemur 17,8 mia.kr. eða 0,9% af VLF árið 2014 samkvæmt nýrri ríkisfjármálaáætlun.

Í gildandi ríkisfjármálaáætlun sem lögð var fram með síðasta fjárlagafrumvarpi er ráðgert að ná um 17 mia.kr. afgangi af heildarjöfnuði árið 2014:

Ríkisfjármálastefnan

• Í þessu frumvarpi fyrir árið 2013 er gert ráð fyrir lítils háttar halla á heildarjöfnuði sem nemur 2,8 mia.kr. eða 0,1% af VLF.

Page 4: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

4

Allar horfur eru á að heildarjöfnuður náist árið 2014* og jafnvel ári fyrr. Þrennt gæti gert þetta kleift:

• Áframhaldandi hagvöxtur.

• Auknar tekjur af auðlindum.

• Aðhald í ríkisrekstri.

Endurmat ríkisfjármálastefnunnar

* Markmið ríkisfjármálaáætlunarinnar eru sett fram á greiðslugrunni en hér er fjallað um ríkisfjármálin á rekstrargrunni nema annað sé tekið fram

Page 5: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

5

• Frumvarpið gerir ráð fyrir að frumjöfnuður verði jákvæður um rúma 60 mia.kr. á árinu 2013.

Útlit er fyrir að markmið um jákvæðan frumjöfnuð muni nást á árinu 2012.

Jákvæður frumjöfnuður

Page 6: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

6

Frumtekjur og frumgjöld ríkissjóðs 2003-2013*

* Án óreglulegra liða. Frumjöfnuður 2013 verður 60 mia.kr. með óregl.liðum.Leiðrétt fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga

67,5 mia.kr

20

22

24

26

28

30

32

34

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Frumtekjur

Frumgjöld

% af VLF

Page 7: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

7

Heildarjöfnuður ríkissjóðs með og án óreglulegra liða 2009-2013*

* Leiðrétt fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga

-139,3-123,3

-89,4

-25,8

-2,8

-109,2

-59,2

-37,0

-10,0

4,3

-180

-140

-100

-60

-20

20

2009 2010 2011 2012 2013

Heildarjöfnuður með óregl. liðum Heildarjöfnuður án óregl. liða

Mia.kr.

Page 8: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

8

Frumjöfnuður ríkissjóðs með og án óreglulegra liða 2009-2013*

* Leiðrétt fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga

-99,0-84,4

-43,2

31,7

60,4

-68,9

-20,4

9,2

47,667,5

-120

-80

-40

0

40

80

2009 2010 2011 2012 2013

Frumjöfnuður með óregl. liðum Frumjöfnuður án óregl. liðaMia.kr.

Page 9: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

9

2.Nýjar áherslur og stefnumið

Page 10: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

10

Stuðningur við fjölskyldur:

•Barnabætur.

•Vaxtabætur/húsnæðisbætur.

•Fæðingarorlofssjóður.

Bætt rekstrarstaða ríkissjóðs gerir mögulegt að auka framlög til stuðnings við barna-fjölskyldur og til atvinnusköpunar.

Nýjar áherslur: Bættur hagur barna og atvinnusköpun

Page 11: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

11

Fjárfestingaáætlun og atvinnusköpun:

•Samgöngur.

•Rannsóknar- og tæknisjóðir.

•Ívilnanir til nýsköpunarfyrirtækja.

Sérstakar ráðstafanir til að styðja við efnahagsbatann.

Nýjar áherslur: Bættur hagur barna og atvinnusköpun

Page 12: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

12

• Fangelsisbygging, nýr Herjólfur, viðhald ríkiseigna, uppbygging ferðamanna-staða, skapandi greinar, græna hagkerfið o.fl.

• Fyrir aðra umræðu frumvarpsins hafa forsendur fyrir tekjuöflun skýrst.

Fjárfestingaáætlun gerir ráð fyrir arðgreiðslum frá fjármálastofnunum og hluta söluandvirðis eignarhluta í þeim.

Fjárfestingaáætlun

Page 13: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

13

Aðrar fjárfestingar

• Unnið er að áætlun um byggingu nýs Landspítala og áformað er að áætlunin og áfangaskipting verksins verði tilbúin fyrir afgreiðslu fjárlagafrumvarpsins.

• Lánsfjárheimild vegna Vaðlaheiðarganga hefur verið samþykkt og ráðgert er að framkvæmdir hefjist á árinu.

Page 14: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

14

• Eftir sem áður byggist fjárfestinga-áætlunin á því að ríkisfjármálaáætlunin verði í forgangi og að markmiði um jöfnuð í ríkisfjármálum verði ekki raskað.

Fjárfestingaáætlun

Page 15: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

15

3.Efnahagshorfur

Page 16: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

Stöðugur vöxtur – aukin atvinna

• Stöðugur vöxtur hefur verið í landsframleiðslu og atvinnuleysi minnkað jafnt og þétt.

Viðsnúningur hefur átt sér stað í efnahagslífinu frá seinni hluta árs 2010.

• Hagvöxtur var 3,1% í fyrra og gert er ráð fyrir að hann verði 2,8% á þessu ári og haldist stöðugur út spátímann, til 2017.

Page 17: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

17

• Atvinnuleysi 5,3%

• Hagvöxtur 2,7%

• Verðlag hækkar um 3,9%

• Viðskiptajöfnuður -2,1% af VLF

Efnahagsforsendur frumvarpsins

Spá Hagstofu Íslands frá 5. júlí 2012

• Kaupmáttur launa eykst um 1,7%

Page 18: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

18Meðalgengi áranna 2003-2012Heimild: Seðlabanki Íslands

Þróun krónunnar: GVT, EUR og USD

40

60

80

100

120

140

160

180

200

220

240

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Gengi ISK

GVT

EUR

USD

Page 19: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

19

Hagvöxtur

Heimild: Hagstofa Íslands

4,76,0

1,3

-6,8

-4,0

3,1 2,8 2,7 2,8 2,8 2,9

-9

-7

-5

-3

-1

1

3

5

7

9

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

%

Page 20: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

20

Kaupmáttur launa

Heimild: Hagstofa Íslands

2,63,8

-3,7

-7,3

-0,6

2,61,9 1,7

2,82,2 1,7

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

4

6

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

%

Page 21: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

21

Afkoma ríkissjóðs 2004-2016*

* Óreglulegir liðir undanskildir

24

26

28

30

32

34

36

38

40

-10-8-6-4-202468

10

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Afkoma (v-ás) Tekjur (h-ás) Gjöld (h-ás)

Afkoma% af VLF

Tekjur, gjöld % af VLF

Page 22: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

22

Verðbólga

Heimild: Hagstofa Íslands

6,8

5,0

12,4 12,0

5,4

4,0

5,4

3,92,8 2,5 2,5

0

2

4

6

8

10

12

14

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

%

Page 23: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

23

Atvinnuleysi

Heimild: Hagstofa Íslands

1,3 1,01,6

8,0 8,17,4

6,05,3 5,0

4,44,0

0

2

4

6

8

10

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

%

Page 24: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

24

4.Afkoman 2013

Page 25: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

Helstu niðurstöður fjárlagafrumvarps 2013

• Áætlað er að heildarjöfnuður árið 2013 verði neikvæður um 2,8 mia.kr. samanborið við neikvæðan jöfnuð upp á 25,8 mia.kr. í áætlun ársins 2012.

• Séu óreglulegir liðir undanskildir er heildarjöfnuðurinn jákvæður sem nemur 4,3 mia.kr.

Page 26: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

Helstu niðurstöður fjárlagafrumvarps 2013

• Handbært fé frá rekstri verður neikvætt um 28,9 mia.kr. samanborið við 41,8 mia.kr. í frjárlögum 2012.

• Gert er ráð fyrir að frumjöfnuður ríkissjóðs verði jákvæður um 60,4 mia.kr., sem er 24,5 mia.kr. aukning frá fjárlögum yfirstandandi árs.

Page 27: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

27

Heildar- og frumjöfnuður ríkissjóðs

Í milljörðum krónaá verðlagi hvers árs

Reikningur2011

Fjárlög2012

Áætlun2012

Frumvarp2013

Tekjur .......................................................... 486,5 522,9 533,6 570,3

Gjöld ............................................................ 576,0 543,7 559,4 573,1

Heildarjöfnuður ........................................... -89,4 -20,7 -25,8 -2,8

Heildarjöfnuður, hlutfall af VLF (%) ..... -5,5 -1,2 -1,5 -0,1

Frumtekjur ................................................... 467,2 501,8 510,2 545,4

Frumgjöld .................................................... 510,4 465,9 478,5 485,0

Frumjöfnuður .............................................. -43,2 35,9 31,7 60,4

Frumjöfnuður, hlutfall af VLF (%) ........ -2,7 2,0 1,8 3,2

Page 28: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

28

5.Gjaldahliðin 2013

Page 29: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

29

• Er það til marks um stefnu stjórnvalda um að verja velferðarsamfélagið.

• Í þessu frumvarpi er sérstök áhersla lögð á bættan hag barnafjölskyldna.

Aðhaldsaðgerðir miðast eins og áður við að hlífa velferðarþjónustu, menntamálum og löggæslu, en ná fram meiri hagræðingu í almennri stjórnsýslu og rekstri ríkisins.

Megin markmið á útgjaldahliðinni

Page 30: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

Helstu útgjaldabreytingar frá áætlun 2012

• Frumgjöld eru áætluð 485,0 mia.kr. í frumvarpinu og hækka um 6,6 mia.kr. frá áætlun 2012 m.v. verðlag hvers árs.

• Heildarútgjöld ríkissjóðs eru áætluð 573,1 mia.kr. og aukast um 13,7 mia.kr. frá áætlun 2012.

• Að frátöldum launa-, gengis- og verðlags-hækkunum 2013 lækka frumútgjöld um 6,7 mia.kr. frá áætlun 2012.

Page 31: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

31

Í fjárlagafrumvarpi 2013 eru sett fram almenn viðmið um aðhald í útgjöldum:

• 1,75% í almennri stjórnsýslu og þjónustu

• Engin hagræðingarkrafa er gerð í rekstri sjúkrahúsa, heilsugæslu, heilbrigðis-stofnana og öldrunarstofnana.

Almenn viðmið um aðhald

• 1,2% af veltu bótakerfa og sjúkra-trygginga, 1% af veltu háskóla og framhaldsskóla og 0,5% af veltu löggæslustofnana.

Page 32: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

32

• Alls er áætlað að veltutengd aðhalds-markmið skili 4 mia.kr. lækkun útgjalda á árinu 2013

Almenn viðmið um aðhald

• Til viðbótar er áætlað að sértækar aðhaldsaðgerðir muni lækka útgjöld um 2,7 mia.kr. og samanlagt muni aðhalds-aðgerðir frumvarpsins skila 6,7 mia.kr. sparnaði á árinu 2013.

Page 33: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

33* Breytingar frá veltu fjárlaga 2012 án vaxtagjalda og óreglulegra liða

Aðhaldsaðgerðir eftir hagrænni skiptingu*

Í milljónum krónaLækkun

m.krHeildar-

veltaLækkun

%

Rekstur ........................................................ -1.648 206.538 -0,8%

Tilfærslur ..................................................... -4.466 220.623 -2,0%

Viðhald og stofnkostnaður .......................... -600 20.565 -2,9%

Samtals ...................................................... -6.714 447.726 -1,5%

Page 34: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

Aðhaldsaðgerðir eftir málaflokkum*

* Breytingar frá veltu fjárlaga 2012 án vaxtagjalda og óreglulegra liða

Í milljónum krónaLækkun

m.krHeildar-

veltaLækkun

%

Samgöngu-, efnhags- og atvinnumál ............... -784 77.659 -1,0%

Heilbrigðismál ................................................ -530 120.286 -0,4%

Almannatryggingar og velferðarmál ............... -1.301 128.348 -1,0%

Menntamál .................................................... -606 50.104 -1,2%

Æðsta stjórnsýsla .......................................... -384 28.155 -1,4%

Löggæsla, réttargæsla og öryggismál .............. -231 22.380 -1,0%

Menningar-, íþrótta- og trúmál ...................... -135 15.578 -0,9%

Húsnæðis-, skipulags- og veitumál ................ -44 5.215 -0,8%

Samtals veltutengdar aðhaldsráðstafanir -4.014 447.726 -0,9%

Sértækar aðhaldsaðgerðir ............................... -2.700 447.726 -0,6%

Samtals ........................................................ -6.714 447.726 -1,5%

Page 35: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

35

Útgjaldabreytingar*

Milljarðar kr.

* Breytingar frá fjárlögum 2012

Aðhaldsaðgerðir -6,7

Fjárfestingaráætlun, málefni barna og uppbyggingarverkefni

9,5

Breyttar útgjaldaskuldbindingar 3,1

Launa-, gengis- og verðlagsbr. 2012 13,3

Vaxtagjöld ríkissjóðs 10,3

Samtals 29,5

Page 36: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

36

Milljarðar kr.

Áherslumál: fjárfestingaáætlun og bættur hagur barna

Barnabætur 2,5

Samgönguframkvæmdir 2,5

Vaxtabætur/húsnæðisbætur 1,0

Þróunaraðstoð 1,0

Fæðingarorlofssjóður 0,8

Rannsóknar- og tækniþróunarsjóður 1,3

Sóknaráætlanir landshluta 0,4

Samtals 9,5

Page 37: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

37

Heildarútgjöld fara lækkandi*

* Óreglulegir liðir undanskildir. Leiðrétt hefur verið fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga.

29,1

27,626,5

27,4

29,1

35,6

32,831,4

30,629,4

20

22

24

26

28

30

32

34

36

38

40

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

% af VLF

Page 38: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

38

* Á verðlagi 2013 m.v. vísitölu neysluverðs án vaxtagjalda og óreglulegra liða. Leiðrétt hefur verið fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga.

Þróun frumútgjalda á föstu verðlagi*

453 456 468

508532 538

495 489475 464

200

250

300

350

400

450

500

550

600

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Mia.kr.

Page 39: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

39

Vaxtagjöld

14,922,2

35,5

84,3

68,1 65,6

80,988,1 91,9 95,5 93,8

0

20

40

60

80

100

120

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Mia.kr.

Page 40: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

Uppsafnaðar aðhaldsaðgerðir

2009-2013 eftir hagrænni skiptingu*

*Dregnar hafa verið frá aðhaldsaðgerðir sem ekki hafa gengið eftir og aðgerðir þar sem fallið var við afgreiðslu fjárlaga frá áformum um ný útgjöld sem höfðu verið lögð til í fjárlagafrumvarpi.

Breytingar frá veltu fjárlaga 2008 án vaxtagjalda og óreglulegra liða, uppfært á verðlag ársins 2013.

Aðhaldsaðgerðir, á verðlagi 2013Fjárlög 2008

Uppsafnaðar aðhaldsaðgerðir

2009-2013Lækkun

%ma.kr. velta %

Rekstur ........................................................ 232,8 50,9 21,9%

Tilfærslur ..................................................... 224,3 38,9 17,4%

Stofnkostnaður ............................................ 61,6 26,9 43,7%

Samtals án frystingu launa og bóta ........ 518,6 116,7 22,5%

Frysting launa og bóta ................................. 518,6 19,1 3,7%

Samtals ...................................................... 518,6 135,8 26,2%

Page 41: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

41

Útgjöld vegna velferðarmála 2004-2013

0

2

4

6

8

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Heilbrigðismál Fræðslumál

Almannatr. og velf.mál Almannatr. og velf. (án atv.leysisb.)

% af VLF

Page 42: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

42

6.Tekjuhliðin 2013

Page 43: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

43

Stöðugur hagvöxtur síðustu ársfjórðunga hefur leitt af sér tekjuauka fyrir ríkissjóð umfram fyrri áætlanir.

Megin markmið á tekjuhliðinni

• Auknir skattar og tekjur af auðlindum skila sér í ríkissjóð á komandi fjárlagaári.

• Auknar tekjur af vörugjöldum vegna breytinga sem tengjast manneldis-sjónarmiðum

Page 44: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

Helstu tekjubreytingar frá áætlun 2012

• Frumtekjur eru áætlaðar 545,4 mia.kr. og aukast um 35,2 mia.kr. frá áætlun 2012.

• Heildartekjur ríkissjóðs eru áætlaðar 570,3 mia.kr. og aukast um 36,8 ma.kr. frá áætlun 2012.

Page 45: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

45

Uppsafnaðar tekjuaðgerðir 2009-2013

Rekstrargrunnur, mia.kr. 2009 2010 2011 2012 2013

Tekjur

Skattkerfisbreytingar ....................... 18,4 64,7 78,9 99,4 117,7

Arður, eignasala o.fl. ........................ 0,0 0,0 0,0 2,0 10,0

Áhrif séreignarsparnaðarheimilda .... 5,3 4,6 6,4 3,2 0,1

Alls .................................................. 23,7 69,3 85,3 104,5 127,8

Alls, % af VLF ................................ 1,6 4,5 5,2 5,9 6,8

Page 46: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

46

Breyting tekna frá endurmati 2012

533,6

570,4

25,9

8,06,4

2,9 2,6 1,8 11,2

500

510

520

530

540

550

560

570

580

590Mia.kr.Mia.kr.

Page 47: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

47

Í milljörðum króna mia.kr.ma.kr.

Kolefnisgjald ......................................................... 3,6 Orkuskattar ............................................................ 2,3 Fyrri forsendur alls ............................................ 5,9 Fjársýsluskattur .................................................... 0,8 Virðisaukaskattur ................................................. 2,6 Vörugjöld á matvæli ............................................. 0,8 Vörugjöld á ökutæki ............................................. 0,5

Tóbaksgjald .......................................................... 1,0

Tryggingagjald ..................................................... 3,3 Skattkerfisbreytingar 2013 alls ...................... 9,0 Eignasala ............................................................... 8,0 Aðrar ráðstafanir alls 8,0 Alls ......................................................................... 22,9

Sértækar tekjuaðgerðir árið 2013*

* Ráðstafanir sem á eftir að lögfesta. Auk þess lækkar atvinnutryggingagjald um 3,3 mia.kr.

Page 48: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

48

Skatttekjur sem hlutfall af VLF lækka lítillega milli ára*

* Án fjármagnstekjuskatts af sölu Landsímans 2005.Leiðrétt fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga

29,0

31,5 31,5

30,6

27,3

25,0

26,427,1 27,3 27,1

22

24

26

28

30

32

34

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

% af VLF

Page 49: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

49

Þróun samsetningar skatttekna

33,2 35,8 36,8 37,9 41,0 39,3 36,0 35,4 34,3 33,9

10,4 9,7 10,0 9,59,9 11,7 14,8 14,7 13,5 13,9

52,0 50,2 50,5 49,0 46,4 46,4 45,4 45,7 45,9 46,4

4,4 4,3 2,7 3,6 2,7 2,6 3,8 4,2 6,2 5,9

0102030

405060708090

100

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Tekjuskattar Tryggingagjöld Óbeinir skattar Aðrar skatttekjur

Page 50: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

50

Tekjudreifing – Gini stuðull*

* Gini stuðullinn mælir tekjudreifingu/ójöfnuð þannig að séu allir með sömu tekjur tekur hann gildið 0 og gildið 100 ef einn einstaklingur er með allar tekjurnar

Heimild: Hagstofa Evrópusambandsins (Eurostat)

20

25

30

35

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Ísland ESB Írland

Gini stuðull

Page 51: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

51

• Verið að greina kynjaáhrif af rúmlega 150 mia.kr. veltu fjárlaganna.

• Unnið samkvæmt þriggja ára áætlun sem samþykkt var í ríkisstjórn í apríl 2011.

• Hvert og eitt ráðuneyti vinnur með megin-málaflokk yfir þriggja ára tímabil.

Kynjuð hagstjórn og fjárlagagerð

• Fyrsta áfanga af þremur er lokið. Niðurstöðurnar eru kynntar í fjárlagafrum-varpinu.

• Lokaskýrslur tilbúnar árið 2014.

Page 52: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

52

7.Staða Íslands í alþjóðlegu

samhengi

Page 53: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

53

• Skuldasöfnun hins opinbera á Íslandi hefur stöðvast og mun lækka á næstu árum og fara undir 90% af VLF á næsta ári.

Alþjóðlegur samanburður

• Hagvöxtur á Íslandi er nú einn sá mesti á meðal vestrænna ríkja og er spáð að svo verði áfram á næsta ári.

• Afkoma ríkissjóðs Íslands í ár er mun betri en í mörgum Evrópuríkjum og í Bandaríkjunum.

Page 54: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

54

Hagvöxtur í nokkrum samanburðarlöndum

Heimild: OECD, Hagstofa Íslands

-6

-4

-2

0

2

4

6

Gri

kkl

and

Evr

usv

æði

ð

Dan

mör

k

Bre

tlan

d

Þýs

kal

and

Fin

nla

nd

Írla

nd

OE

CD

Nor

egu

r

BN

A

Ísla

nd

Sví

þjó

ð

2011 2012 2013

%

Page 55: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

55

Samanburður á skuldaþróun hins opinbera*

* Heildarskuldir hins opinbera að meðtöldum sveitarfélögum

Heimild: Eurostat, ECFIN

020406080

100120140160180200

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Evrulönd Ísland Írland Portúgal Grikkland

% af VLF

Page 56: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

56

Afkoma og skuldir hins opinbera – ESB og Ísland 2011*

SvíþjóðDanmörk

Ísland

Írland

Grikkland

Heimild: Eurostat

* Ríki innan kassans uppfylla Maastricht skilyrði um afkomu og skuldir

-15

-12

-9

-6

-3

0

3

6

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200

Afkoma, % af VFL

Skuldir, % af VFL

Page 57: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

57

8.Markmið í ríkisfjármálum

Page 58: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

58

• Í árslok 2011 skuldar ríkið tæplega 84% af VLF og sveitarfélögin í heild um 11%*.

• Almennt er talið skynsamlegt að skuldir hins opinbera séu undir 60% af VLF.

Skuldastaða hins opinbera

* Árið 2011, að undanskildum lífeyrisskuldbindingum og viðskiptaskuldum

Page 59: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

59

• Með aðhaldssamri ríkisfjármálastefnu samhliða auknum hagvexti á ríkissjóður að geta minnkað skuldir sínar á næstu árum.

• Nú er tímabært að útfæra nánar langtíma-markmið um lækkun skulda hins opinbera og vinna greiningu á því hvernig og hvenær þeim markmiðum verður náð.

Markmið vegna skuldastöðu

• Þótt afkoma ríkissjóðs gæti skilað 50 mia.kr. afgangi á ári til niðurgreiðslu skulda þá tæki það 10 ár að lækka þær um þriðjung.

Page 60: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

60

Heildarskuldir og hrein staða ríkissjóðs

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

-200

0

200

400

600

8001.0001.200

1.400

1.600

1.800

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Heildarsk. Hrein staða Heildarsk.(Y-2)

Y-1 mia.kr.

Y-2 % af VLF

Page 61: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

61

• Samhliða áætlun um niðurgreiðslu skulda þarf að útfæra áætlun um hvernig mæta skuli skuld-bindingum vegna lífeyrissjóða ríkisstarfs-manna.

• B-deildirnar stefna að óbreyttu í þrot árið 2026 og þyrftu þá um 19 mia.kr. árlegt framlag.

Langtímaáætlun

Page 62: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

62

• Óvissa um málaferli vegna Icesave málsins fyrir EFTA dómstóli og um lyktir þess gerir ókleift að áætla kostnað sem kynni að falla á ríkissjóð.

• Eiginfjárstaða Íbúðalánasjóðs er veik og unnið er að mati á fjárhagsstöðu sjóðsins.

Óvissuþættir

Page 63: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

63

9.Samantekt

Page 64: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

64

Nú eru um fjögur ár liðin frá hruni fjármálakerfisins, gengis íslensku krónunnar og um leið trausts á stofnunum samfélagsins.

Niðurlag

• Nú benda hins vegar hag- og samfélagsvísar til þess að mestu erfiðleikarnir séu að baki.

• Hagvöxtur er stöðugur og bjartsýni í samfélaginu eykst.

• Árangur í rekstri ríkissjóðs, stöðugur hagvöxtur og auknar tekjur af auðlindum gefa tilefni til að bæta að hluta upp fyrri niðurskurð í völdum málaflokkum.

Page 65: Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2013 Ríkisfjármálaáætlun 2013-2016

2 0

1 3

65

Fjárlagafrumvarpið og tengd gögn er að finna á fjárlagavefnum fjarlog.is

Vefsetur: fjarlog.is