erna Ásta guðmundsdóttir - skemman · 2018-10-15 · erna Ásta guðmundsdóttir . 6 inngangur...

Fréttabréf ADHD samtakanna Efnisskrá 1988 - 2010

Erna Ásta Guðmundsdóttir

Lokaverkefni til BA–gráðu í bókasafns- og upplýsingafræði

Félagsvísindasvið

Fréttabréf ADHD samtakanna Efnisskrá 1988 - 2010


Lokaverkefni til BA–gráðu í bókasafns- og upplýsingafræði

Leiðbeinandi: Stefanía Júlíusdóttir

Félags- og mannvísindadeild

Félagsvísindasvið Háskóla Íslands Febrúar 2012

Ritgerð þessi er lokaverkefni til BA–gráðu í bókasafns- og upplýsingafræði og er óheimilt að afrita ritgerðina á nokkurn hátt nema með leyfi rétthafa.

© Erna Ásta Guðmundsdóttir 2011

Garður, Ísland 2011

3

Útdráttur

Verkefni þetta er lokaverkefni til B.A. prófs í bókasafns- og upplýsingafræði. Verkefnið

inniheldur lyklaðar bókfræðifærslur úr fréttabréfi ADHD samtakanna. Árgangar frá

árinu 1988 til ársins 2010 voru teknir fyrir og efnisgreindir. Tilgangurinn með skránni er

að gera upplýsingar í blaðinu aðgengilegri. Með því að gera aðgengi að efni blaðsins

skipulagðara er hægt að tryggja betri upplýsingaheimtur. Allar greinar í árgöngunum

voru bókfræðilega skráðar og lyklaðar.

Í inngangi er farið yfir uppbyggingu verkefnisins og er greint frá tilgangi og

markmiði verkefnisins. Útskýrt er hvað ADHD er. Fjallað er um sögu ADHD

samtakanna og fréttabréf þess. Lyklun er útskýrð, hvað lyklun er og hvað felst í lyklun.

Í uppbyggingu og gerð skrárinnar er henni gerð ítarleg skil. Þar er að finna

leiðbeiningar um notkun hennar og dæmi eru tekin til útskýringar. Í heimildaskránni er

að finna allt efni og hjálpargögn sem notuð voru við gerð verkefnisins.

Skrárnar eru fjórar og skiptast í: aðalskrá, efnisorðaskrá, titlaskrá og

höfundaskrá. Í aðalskránni er að finna 288 bókfræðilegar færslur. Þar kemur fram nafn

höfundar, titill greinar, undirtitill (ef við á), nafn fréttabréfs, ártal, tölublað og

blaðsíðutal, myndgreining, auk efnisorða sem lýsa innihaldi greinar. Færslum er raðað í

stafrófsröð og hverri færslu gefið færslunúmer frá 1 til 288. Færslunúmerin auðvelda

aðgengi frá efnisorða-, titla- og höfundaskrá.

Efnisorðaskrá inniheldur efnisorð sem voru gefin. Titlaskrá inniheldur titla

greina og höfundaskrá inniheldur nöfn ábyrgðaraðila. Hver skrá er útskýrð með

dæmum.

4

Efnisyfirlit

Formáli ....................................................................................................................................... 5

Inngangur .................................................................................................................................... 6

Hvað er ADHD? ......................................................................................................................... 8

ADHD samtökin ......................................................................................................................... 9

Fréttabréf ADHD samtakanna .................................................................................................. 12

Hvað er lyklun? ........................................................................................................................ 13

Uppbygging og gerð skrárinnar ................................................................................................ 14

Útskýring á aðalskrá ................................................................................................................. 15

Höfuð .................................................................................................................................... 17

Titill / undirtitill og ábyrgðaraðild ........................................................................................ 18

Staðsetning greinar, athugasemdir og efnisorð ..................................................................... 19

Skipting greinar á tölublöð ................................................................................................... 20

Útskýring á efnisorðaskrá ......................................................................................................... 22

Útskýring á titlaskrá ................................................................................................................. 24

Útskýring á höfundaskrá ........................................................................................................... 25

Lokaorð ..................................................................................................................................... 26

Heimildaskrá ............................................................................................................................. 27

Aðalskrá .................................................................................................................................... 30

Efnisorðaskrá ............................................................................................................................ 94

Titlaskrá .................................................................................................................................. 113

Höfundaskrá ........................................................................................................................... 127

5

Formáli

Verkefni þetta er 12 eininga B.A. verkefni í bókasafns- og upplýsingafræði við Háskóla

Íslands. Vinnan að baki verkefnisins hefur verið margslungin og krefjandi á tímum, en á

sama tíma hefur vinnan verið mér lærdómsrík og skemmtileg. Mikilli vinnu lýkur nú

með verkefninu en á sama tíma opna ég fyrir fjölmörg tækifæri. Námið í Háskóla

Íslands hefur gefið mér menntun sem hefur opnað fyrir mér nýjan heim og finnst mér

nám mitt vera rétt að byrja.

Ég stend í mikilli þakkarskuld við unnusta minn Jósef Dan Karlsson sem stóð

eins og klettur við hlið mér í gegnum allt háskólanámið. Án stuðnings hans og hjálpar

hefði ég aldrei komist í gegnum námið.

Ég færi leiðbeinanda mínum Stefaníu Júlíusdóttur mínar bestu þakkir fyrir alla

aðstoðina, ábendingar, góð ráð og skýra leiðsögn.

Garði, 23. ágúst 2011


6

Inngangur

Verkefni þetta er lokaverkefni í bókasafns- og upplýsingafræði við félagsvísindasvið

Háskóla Íslands. Verkefnið snerist um að lykla fréttabréf ADHD samtakanna.

Hugmyndin að lyklun fréttabréfsins kom í október 2010, þegar unnusti minn var

greindur með ADHD 29 ára að aldri. Við höfðum mikinn áhuga á að kynna okkur

ADHD nánar, fengum nokkur fréttabréf ADHD samtakanna gefins en ég fann fljótlega

eftir byrjun lesturs að það væri skortur á efnisskrá. Sumar greinarnar áttu t.d. aðeins við

um börn meðan aðrar greinar fjölluðu um ADHD hjá konum. Þá fékk ég hugmynd að

taka fréttabréf ADHD samtakanna sem lokaverkefni mitt og gera efnisskrá yfir

tölublöðin.

ADHD samtökin eru til stuðnings börnum og fullorðnum með athyglisbrest,

ofvirkni og skyldar raskanir, sem og fjölskyldum þeirra. Samtökin eru m.a. með

upplýsinga- og fræðsluþjónustu, útgáfu fréttabréfs, námskeið, hópvinnu, greiningar

fullorðinna, ráðstefnur, fyrirlestra og fræðslu.

Tilgangurinn með verkefninu er að gera upplýsingar úr fréttabréfi ADHD

samtakanna aðgengilegri og styrkja upplýsingaheimtur fyrir lesendur. Haft var að

leiðarljósi að efnisskráin myndi nýtast öllum. Gætt var að því að þrengja ekki um of

efnisorðin þar sem lesendahópur fréttabréfsins er víður og á efnisskráin að nýtast öllum

sem áhuga hafa á ADHD.

Skráin nær frá árinu 1988 til ársins 2010. Nafn fréttabréfsins hefur tekið miklum

breytingum frá árinu 1988 og hefur það borið fimm nöfn. Frá árinu 1988 til 1. tbl. 2003

bar það heitið Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. Frá 2. tbl. 2003 til 1. tbl. 2004

bar það heitið Fréttabréf Foreldrafélags barna með AD/HD. Frá 2. tbl. 2004 fékk það

heitið Fréttabréf ADHD samtakanna, nafn sem bréfið ber enn í dag. Tvisvar hefur verið

gefin út sérstakt fréttabréf í stað þess hefðbundna. Fréttabréf sem bar titilinn Fullorðnir

með ADHD var gefið út í stað Fréttabréfs ADHD samtakanna 20. árg., 2. tbl. (2007).

Sérstakt afmælisrit að nafni ADHD samtökin 20 ára: 1988-2008 var gefið út í stað

Fréttabréfs ADHD samtakanna 21. árg., 3. tbl. (2008).

Númer árganga er samfelld sem gerir það að verkum að þegar nafn breytist er

númeringu ekki lokað og ný tekin upp, ólíkt því sem gert er t.d. í Árbók Landsbókasafns

Íslands (1976). Í stað þess að taka upp nýtt númer þegar Fréttabréf Foreldrafélags barna

7

með AD/HD kom út, er númer samfelld, því er það 16. árg. í stað 1. árg. Þegar nafni

fréttabréfs er aftur breytt í Fréttabréf ADHD samtakanna heldur það áfram með númerið

17. árg.

Ákveðið var að raða færlsum fréttabréfsins saman í eina stafrófsskrá, án tillits til

hvaða heiti það bar á hverjum tíma, í stað þess að gera sérstaka skrá yfir efni blaðsins

fyrir hvern titil þess, þannig að um fimm stafrófsskrár væri að ræða. Ástæða þess er að

það myndi flækja leit verulega og jafnvel fæla notendur frá, því þá þyrfti að framkvæma

fimm leitir í stað einnar. Ákveðið var því að raða færslum úr öllum ritum í eina

stafsrófsröð eftir aðalhöfði til að einfalda leit.

Skráin inniheldur aðalskrá og þrjár hjálparskrár: efnisorðaskrá, titlaskrá og

höfundaskrá. Sagt er frá hvað ADHD er og hver megineinkenni ADHD eru. Rakin er

saga ADHD samtakanna og nánar farið í fréttabréf þess. Lyklun er útskýrð. Greint er frá

uppbyggingu og gerð skrárinnar ásamt leiðbeiningum um notkun hennar. Hver skrá er

útskýrð og sýnd dæmi um færslur. Verkefnið var unnið um sumarið 2011, frá maí til

ágúst.

8

Hvað er ADHD?

ADHD stendur fyrir Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Íslensk þýðing ADHD er

athyglisbrestur með ofvirkni, skammstafað AMO. Í dag er hugtakið ADHD mun

þekktara og er notað í daglegu tali. Tvenn önnur hugtök á ADHD hafa verið notuð.

Hugtökin eru: DAMP (Disorder of Attention, Motor function and Perception) og MBD

(Minimal Brain Dysfunction).

Í mörgum greinum er fjallað um misþroska en: „misþroski var á sínum tíma

tilraun til þýðingar á hugtakinu MBD.“ („FFMB“, 2000).

Samkvæmt bæklingi gerðum af Gísla Baldurssyni, barna- og unglingageðlækni á

barna- og unglingageðdeild Landspítala-Háskólasjúkrahúss og Páli Magnússyni,

sálfræðingi á barna- og unglingageðdeild Landspítala-Háskólasjúkrahúss eru: „ADHD

hegðunarheilkenni sem stafa af frávikum í taugaþroska, þ.e. að tilteknar heilastöðvar

eða heilastarfsemi þroskast ekki með venjulegum hætti og að erfðir vegi þyngst

orsakaþátta“. Þeir tala einnig um: „þrjú megineinkenni hegðunar sem lögð eru til

grundvallar við greiningu: einkenni athyglisbrests, hreyfiofvirkni og hvatvísi.“ (Gísli

Baldursson, 2008?).

Samkvæmt bandaríska landlæknisembættinu er AMO skilgreindur sem taugasjúkdómur

þar sem truflun verður á seyti og samvægi taugaboðefna. Þau heilasvæði sem líklegust

eru til að verða fyrir áhrifum eru hnykill (litli heili; e. cerebellum) og ennisblöð (e.

frontal lobes) og tengsl þeirra við grunnkjarnana (e. basal ganglia). Einnig er vanvirkni í

svokölluðu randkerfi (e. limbic system) heilans. Kvillinn kemur fyrst fram í bernsku,

oftast fyrir sjö ára aldur. Í sumum tilfellum hverfur hann þegar börnin vaxa úr grasi en í

um 60% tilfella varir hann fram á fullorðinsár, þótt ofvirkni virðist minnka hjá

fullorðnum. (Þuríður Þorbjarnardóttir, 2006).

9

ADHD samtökin

Vorið 1987 var haldin í Borgarleikhúsinu hjálpartækjasýning fyrir fatlaða og ráðstefna

um aðstæður þeirra. Hjónin Heidi Strand og Matthías Kristiansen voru meðal gesta. Þau

ræddu við Sveinn Má Gunnarsson barnalækni um stofnun félags foreldra misþroska

barna. Sveinn hafði mikinn áhuga en hvatti Heidi og Matthías til að fá fleiri foreldra

með. Um haustið hittust foreldrar reglulega og ákveðið var að halda undirbúningsfund.

Fundurinn var haldinn 23. febrúar 1988 á Hótel Sögu og 40 manna salur fenginn, en

salurinn reyndist allt of lítill þegar rúmlega 130 manns mættu. Stofnfundur var haldinn

þann 7. apríl 1988 í sal Kennaraháskóla Íslands og félagið fékk nafnið Foreldrafélag

misþroska barna (FFMB). Á árinu 1988 voru stofnfélagar 90 talsins. (Matthías

Kristiansen, 2008).

Matthías Kristiansen varð formaður félagsins.

Tilgangur félagsins var strax ákveðinn sá að fræða foreldra, kennara og annað fagfólk

um misþroska. Markmið FFMB er að vera stuðningssamtök foreldra og aðstandenda

barna með athyglisbrest, ofvirkni, misþroskavandamál og annan þroska- og

hegðunarvanda sem rekja má til vanda í miðtaugakerfinu („FFMB“, 2000).

Árið 1988 hóf félagið þátttöku í norrænu samstarfi. Samstarfið fól m.a. í útgáfu

kynningarbæklings. Bæklingurinn var þýddur úr norsku og dreift við stofnun félagsins í

18-20 þús. eintökum um landið frá 1988-2002. (Matthías Kristiansen, 2008). Blaða- og

bókaútgáfa varð stór þáttur í starfsemi félagsins.

Í nóvember 1988 var stofnuð Norðurlandsdeild Foreldrafélags misþroska barna.

Fundur var haldinn á Akureyri með fyrirlestrum og var mikill áhugi manna að hafa

sérdeild innan Foreldrafélags misþroska barna á Akureyri.

Fyrstu þrjú árin voru allir stofnfundir haldnir í heimahúsum þar sem félagið

hafði ekki húsnæði til umráða. Árið 1991 fékk félagið leiguhúsnæði að Bolholti þegar

félagið gekk til liðs við Foreldrasamtökin. (Matthías Kristiansen, 2008).

Foreldrasamtökin eru landssamtök foreldrafélaga og áhugafólks um málefni barna.

(„Foreldrasamtökin“, 1992). Sama ár fékk félagið fastan styrk frá Félagsmálaráði

Reykjavíkurborgar, en áður þurfti félagið að stóla á árgjöld félaga. Öryrkjabandalag

Íslands styrkti félagið í fyrstu vegna norræna samstarfsins en árið 1995 gekk FFMB í

10

Öryrkjabandalag Íslands og hafa fengið árlegan styrk frá bandalaginu síðan.

Foreldrafélag misþroska barna hefur þegið styrki frá hinu opinbera síðan 2000.

(Matthías Kristiansen, 2008).

Þann 8. desember 1997 opnaði FFMB fræðsluþjónstu um misþroska og skyldar

truflanir. “Fræðsluþjónustan var einkum ætluð kennurum, leikskólakennurum,

foreldrum, hjúkrunarfólki og öðrum þeim faghópum sem sinna börnum og unglingum.”

(„Fræðsluþjónusta um misþroska“, 1997).

Í október 1999 var haldin hér á landi, fimmta norræna ráðstefnan um

athyglisbrest með ofvirkni / misþroska. „Ráðstefna þessi var í raun hápunktur 15 ára

starfs norrænu nefndarinnar um ADHD... og endahnútur ráðstefnuraðar sem farið hefur

um Norðurlöndin öll.“ (Matthías Kristiansen, 2000). Ráðstefnan markaði mikil tímamót

fyrir Foreldrafélag misþroska barna. Mikið var um erlenda fyrirlesara og ráðstefnugestir

voru fleiri en búist var við.

Matthías Kristiansen lét af störfum sem formaður árið 2001 og Ingibjörg

Karlsdóttir tók stöðu formanns.

„Í maí 2001 opnaði FFMB heimasíðu á vefsetri Öryrkjabandalags Íslands,

www.obi.is. Á síðunni er að finna ýmsar upplýsingar um félagið og starfsemi þess,

tilkynningar um starfsemi og slóðir á aðrar áhugaverðar vefsíður, þ.m.t..“

(„Foreldrafélag misþroska barna opnar heimasíðu“, 2001). Þann 9. mars 2004 var opnuð

nýja heimasíða FFMB á slóðinni www.adhd.is.

Foreldrafélag misþroska barna var stöðugt að taka breytingum. Uppbygging,

markmið og skipulag þess varð meira og stærra eftir því sem það styrktist og óx.

Ingibjörg Karlsdóttir (2002) sagði að: „Foreldrafélag misþroska barna er hagsmunafélag

fjölskyldna barna með ýmis þroskavandamál s.s. athyglisbrest og

einbeitingarörðugleika, ofvirkni, hvatvísi, eirðarleysi, vanvirkni, skyntruflanir,

hreyfiörðugleika, málþroskatruflanir, námsörðugleika, þráhyggju og hegðunartruflanir.“

Í nokkra mánuði frá 2003-2004 varð breytingu á nafni Foreldrafélagsins. Það

fékk nafnið Foreldrafélag barna með AD/HD. Ástæða nafnbreytingarinnar var vegna

hugtaksins misþroski.

http://www.obi.is/�http://www.adhd.is/�

11

Þegar foreldrafélagið var stofnað fyrir 15 árum var greiningarhugtakið misþroski mjög

algengt, en stærsti hluti þessara barna fær nú orðið greininguna athyglisbrestur með eða

án ofvirkni. Við hjá foreldrafélaginu höfum því nýlega orðið að breyta nafninu á

félaginu til samræmis við þessa þróun. Nýtt nafn félagsins er því Foreldrafélag barna

með AD/HD. (Ingibjörg Karlsdóttir, 2003, 8 apríl).

Árið 2003: „gerðist Foreldrafélag barna með AD/HD með formlegum hætti aðili

að samstarfi fjögurra hagsmunafélaga barna með sérþarfir um stofnun

þjónustumiðstöðvar sem hefur fengið nafnið Sjónarhóll. Þessi félög eru Styrktarfélag

lamaðra og fatlaðara, Umhyggja – félag til stuðnings langveikum börnum og

Landssamtökin Þroskahjálp.“ (Ingibjörg Karlsdóttir, 2003). Í júní sama ár var

þjónustumiðstöðin Sjónarhóll stofnuð. Henni var sérstaklega ætlað að veita fræðslu og

ráðgjöf fyrir fjölskyldur barna með sérþarfir.

Markmið Sjónarhóls er að veita foreldrum stuðning til að fóta sig í hinu nýja og erfiða

hlutverki sínu þegar eðlilegar væntingar foreldra um framtíð barnsins breytast í

áhyggjur. Skyndilega fá þeir ný og ófyrirséð verkefni. Við tekur greining, rannsóknir,

meðferð, upplýsingaleit, útvegun hjálpartækja, fundir, viðtöl og vinnutap vegna

umönnunar með tilheyrandi fjárhagsvanda. („Stofnhátíð Sjónarhóls“, 2003).

„Á aðalfundi foreldrafélagsins 2003 var samþykkt að félagið starfaði jafnframt

að málefnum fullorðinna með athyglisbrest og ofvirkni, því var tillaga um nafnbreytingu

lögð fram á sama fundi og samþykkt nýtt nafn, ADHD samtökin.“ (Ingibjörg

Karlsdóttir, 2006).

Í dag eru ADHD samtökin til húsa að Háaleitisbraut 13 í Reykjavík og er Björk

Þórarinsdóttir, formaður ADHD samtakanna.

Helstu starfsþættir ADHD samtakanna eru: upplýsinga- og fræðsluþjónusta,

útgáfa fréttabréfs, önnur útgáfa s.s barnabækur, fræðsla, námskeið, hópvinna, greiningar

fullorðinna, ráðstefnur, norrænt samstarf og Ráðgjafarmiðstöðin Sjónarhóll.

„Markmið ADHD samtakanna er að börn og fullorðnir með athyglisbrest,

ofvirkni og skyldar raskanir mæti skilningi alls staðar í samfélaginu og fái þjónustu sem

stuðlar að félagslegri aðlögun þeirra, möguleikum í námi og starfi og almennt bættum

lífsgæðum“. (Ingibjörg Karlsdóttir, 2006).

12

Fréttabréf ADHD samtakanna

Fyrsta tölublaðið kom út í október 1988 undir nafninu Fréttabréf Foreldrafélags

misþroska barna. Það var mjög einfalt, svart/hvítt, í stærð A5, einungis 4 blaðsíður og

höfundar höfðu aðeins fornafn sitt undir greinum. Eftir því sem félagið styrktist og óx,

breyttist fréttabréfið. Það varð ítarlegra, lengra og meira bar á þýddum greinum eftir

erlenda höfunda. Þegar 2. tbl. 2003 kom út hafði nafni fréttabréfsins verið breytt í

samræmi við breytingu á nafni félagsins. Nýja heitið var Fréttabréf Foreldrafélags barna

með AD/HD.

Aftur varð breyting á nafni félagsins sem hafði í för með sér breytingar á titli

fréttabréfsins. Frá 2. tbl. 2004 fékk það heitið Fréttabréf ADHD samtakanna, nafn sem

bréfið ber enn í dag. Ákveðið var að breyta nafninu í takt við breytingu á félaginu.

Félagið sá ekki eingöngu um börn með ADHD, heldur voru fullorðnir stór partur af

starfsemi þess. Tvisvar hefur verið gefið út sérstakt fréttabréf í stað þess hefðbundna.

Fréttabréf sem bar titilinn Fullorðnir með ADHD var gefið út í stað Fréttabréfs ADHD

samtakanna 20. árg., 2. tbl. (2007). Fullorðnir með ADHD var eingöngu um fullorðna

með ADHD, hópur sem fram að þessu hafði legið í skugga. Sérstakt afmælisrit að nafni

ADHD samtökin 20 ára: 1988-2008 var gefið út í stað Fréttabréfs ADHD samtakanna

21. árg., 3. tbl. (2008). Afmælisritið var gefin út í tilefni 20 ára afmælis ADHD

samtakanna.

Í dag er fréttabréfið gefið út í lit, í stærð A4, efni hefur aukist og með því

blaðsíðufjöldinn. Erlendir höfundar eru tíðir og mikil vinna að baki þýðingu efnis.

Fréttabréfið er með skýrt skipulag og uppbygging þess er skipulagðari en áður. Myndir

eru að finna á hverri opnu og blaðið er skemmtileg og fræðandi lestning fyrir notanda

sem áhuga hefur á að kynna sér ADHD.

Þótt fréttabréfið sé jákvætt í heild sinni, eru nokkur atriði sem draga það niður.

Nafn höfundar skortir við greinar og oft reynist erfitt að sjá hver er aðaltitill og hver er

undirtitill vegna uppsetningu þeirra. Efnisyfirlitið ber oft aðra titla en greinarnar sjálfar í

tölublaðinu, sem ruglar notanda. Frá 2. tbl. 2003 hafa margar greinar verið skreyttar

með lituðum borða eða lituðum kassa á fyrstu blaðsíðu. Á þeim er skrifaður titill.

Stundum er mjög erfitt að greina hvort aðaltitill eða undirtitill sé ritaður. Í sumum

tilvikum er borðinn eða kassinn notaður til að endurtaka aðaltitil greinar en í öðrum

13

virðist um undirtitil að ræða, jafnvel annan eða þriðja undirtitil. Uppsetning aðaltitla og

undirtitla greina hafði í för með sér vandræði við bókfræðilega skráningu og gerði það

mun erfiðara og ruglingslega. En þrátt fyrir þennan galla á uppsetningu titla greina og

skort á nafni höfundar, er fréttabréf vandlega unnið af fólki sem hefur mikinn áhuga og

metnað í að fræða og styðja við aðra sem áhuga hafa á ADHD.

„Fréttabréf ADHD samtakanna er gefið út [þrisvar] á ári og sent öllum um 1150

félagsmönnum og til um 1000 stofnana, fagaðila og sérfræðinga sem tengjast

málefninu.“ (ADHD samtökin, e.d.).

Hvað er lyklun?

Samkvæmt staðlinum Heimildaskráning – aðferðir við athugun heimilda, greiningu á

efni þeirra og vali (1994) er lyklun: „sú athöfn að lýsa heimild eða greina hana

samkvæmt efnisinntaki hennar“. Í staðlinum stendur um framkvæmd lyklunar: „Við

lyklun eru hugtök fengin úr heimildum með vitsmunalegri greiningu og þau síðan

umorðuð sem efnisorð. Bæði við greiningu og umorðun ætti að styðjast við hjálpartæki

lyklunar svo sem kerfisbundnar efnisorðaskrár og flokkunarkerfi.“

„Meginmarkmið með efnisgreiningu hvort sem um er að ræða flokkun eða

lyklun (efnisorðagjöf), er að skipuleggja safnkostinn og gera efni hans aðgengilegt

notendum“. (Þórdís T. Þórarinsdóttir, 1996).

14

Uppbygging og gerð skrárinnar

Skráin inniheldur aðalskrá með færslum frá 1 til 288. Hver færsla sýnir bókfræðilegar

upplýsingar greinar og efnisorð sem henni eru gefin. Skráin nær yfir 22 ára tímabil, frá

árinu 1988 til ársins 2010. Gefin voru út 83 tölublöð á tímabilinu, en aðeins 72 voru

lykluð og skráð. Tíu tölublöð voru ekki lykluð þar sem þau innihéldu aðeins auglýsingar

en ákveðið var að lykla ekki auglýsingar. Lyklaðar voru allar greinar nema auglýsingar,

bókakynningar, ávarp formanns og kveðjubréf. Ákveðið var að lykla tvennar

bókakynningar þar sem hluti greinar fjallaði almennt um ADHD. Ávarp formanns er

nánast í hverju riti og heitir: Formannspistill eða Til félaga. Í tveimur tölublöðum er

ávarpið kallað Kæru félagsmenn og Frá stjórninni. Skráin inniheldur þrjár hjálparskrár:

efnisorða-, titla- og höfundaskrá.

Vinnan við gerð verkefnis var skipulögð á þann hátt að byrjað var að lesa hvert

tölublað ítarlega og greinum gefin efnisorð. Hafist var handa við að skrá bókfræðilegar

upplýsingar greina í Word og efnisorðin sem gefin höfðu verið, voru skráð undir hverja

bókfræðilega færslu. Notast var við Skráningarreglur bókasafna (1988), Guidelines for

the application of the ISBDs to the description of Component Parts (2003) og staðalinn

ISBD(M): Alþjóðlegur staðall um bókfræðilega lýsingu prentaðra bóka (1992) við

skráningu.

Borin voru saman gefin efnisorð við efnisorðin í Kerfisbundna

efnisorðalyklinum fyrir bókasöfn og upplýsingamiðstöðvar eftir Þórdísi T.

Þórarinsdóttur og Margrét Loftsdóttur (2001) ásamt heildarviðbótum við lykilinn 2004-

2010 (2010). Efnisorð sem ekki fundust þar, voru endurskoðuð til að athuga hvort annað

efnisorð lýsti efninu betur. Notast var við Íslenska orðbók (2007), Íslenska

samheitaorðabók (2006) og staðallinn Heimildaskráning – aðferðir við athugun

heimilda, greiningu á efni þeirra og val efnisorða við skoðun efnisorða (1994). Eftir að

hverri grein hafði verið gefið efnisorð, voru greinar lesnar aftur til að gæta þess að

efnisorðið sem gefið var, gæfi sem besta mynd af efni greinar og breytingar gerðar ef

þess þurfti.

Þegar vinnu við gerð bókfræðilegu færsla var lokið, voru öll efnisorð tekin og

sett í efnisorðaskránna. Titlar voru færðir í titlaskrá og nöfn ábyrgðaraðila í

höfundaskrá.

15

Útskýring á aðalskrá

Skráin nær yfir 22 ára tímabil, frá árinu 1988 til ársins 2010. Alls voru 72 tölublöð

lykluð af 83 tölublöðum. Tölublöðin sem sleppt var, innihéldu einungis auglýsingar,

eins og fram kemur hér fyrir ofan. Færslum er raðað í stafrófsröð eftir nafni höfunda og

gefin færslunúmer frá 1 upp í 288. Hver færsla hefur að geyma bókfræðilegar

upplýsingar um greinina ásamt efnisorðum sem gefin hafa verið greininni.

Hver færsla er sett upp samkvæmt viðmiðunarreglum Guidelines for the

application of the ISBDs to the description of Component Parts (2003). Samkvæmt

þeim eru tvær mismunandi uppsetningar fyrir færslur greina: styttri og lengri. Lengri

uppsetningin varð fyrir valinu, þar sem hún þótti betur upp sett og auðveldari fyrir

almenning að skilja. Samkvæmt henni á að setja „Í“ fyrir framan nafn hýsils, t.d. Í

Fréttabréfi ADHD samtakanna. Ákvað var að sleppa notkun „Í“ fyrir framan og hafa

jafnframt nafn hýsils í nefnifalli.

Greinarmerki sem notuð er á milli bókfræðilegra atriða í hverri færslu eru:

: undirtitill*

/ ábyrgðaraðild

; önnur tegund ábyrgðaraðildar*

Athugasemdir

Hýsill, fyrir framan . –

. – á undan árgangi, tölublaði og blaðsíðutali

( ) Ártal er sett í sviga

: myndefni

Skáletrun Efnisorð*

[ ] Leiðréttingar og athugasemdir*

Atriði merkt með stjörnu má endurtaka.

16

Hornklofar eru notaðir í aðalskránni og í misjöfnum tilgangi. Hornklofarnir eru

notaðir ef um viðtal er að ræða þar sem nafn viðmælandans kemur ekki fram í titli og ef

um fyrirlestur einstaklings er að ræða. Leiðréttingar og athugasemdir sem gerðar hafa

verið eru einnig settar í hornklofa. Hornklofar geta verið notaðir nokkrum sinnum í

færslu.

Færslurnar eru uppsettar á eftirfarandi hátt:

1 Höfuð (feitletruð)

Titill : undirtitill / ábyrgðaraðild.

Athugasemdir

Nafn fréttabréfs. – árgangur, tölublað (mánuður og/eða ártal), blaðsíðutal :

myndgreining.

efnisorð (skáletruð)

Dæmi I, uppsetning færslu:

154 Matlen, Terry

Að hafa stjórn á fjármálunum / eftir Terry Matlen ; þýðing Íris Hrund

Halldórsdóttir.

Úr bókinni Survival tips for women with AD/HD : beyond piles, palms &

post-it.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 21. árg., 1. tbl. (2008), s. 18-19.

Fjármál

Höfuð

Titill

Efnisorð

Athugasemdir

Hýsill

Blaðsíðutal

Ábyrgðaraðild

Færslunúmer

Árgangur og tölublað

17

Höfuð

Ef höfundurinn er tekinn fram, er hann skráður sem aðalhöfuð greinarinnar. Nafn hans

ásamt færslunúmeri er efst og eru bæði feitletruð, sjá dæmi II. Ef enginn höfundur er, er

greinin skráð á titil sem er þá höfuð færslunnar, sjá dæmi III. Verk skráð á stofnun, sjá

dæmi IV.

„Verk, sem gefið er út eða samið á vegum stofnunar, skal skrá á stofnunina ef það fellur

undir einn eða fleiri af eftirtöldum liðum: ... verk á sviði stjórnunar sem fjallar um

stofnunina sjálfa (t.d. ársskýrsla) ... lög, lagasafn, reglugerð, samningur ... nefndarálit,

skýrslur frá hópum sem geta talist stofnanir.“ (Gorman, 1988).

Dæmi II, skráð á höfund:

9 Arthur Morthens

Staða mála í grunnskólum Reykjavíkur / eftir Arthur Morthens.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 17. árg., 3. tbl. (2004), s. 4-5. [rétt s. 3 og

8].

Fjármál – Grunnskólar – Menntamál – Sérkennsla – Teymi

Dæmi III, skráð á titil:

10 Aukin þjónusta

Aukin þjónusta : við börn með ADHD og langveik börn.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 23. árg., 1. tbl. (2010), s. 14-15 :

myndir.

Félags- og tryggingamálaráðuneytið – Heilbrigðisráðuneytið –

Mennta- og menningarmálaráðuneytið – Samband íslenskra

sveitarfélaga – Samningar – Styrkir

18

Dæmi IV, skráð á stofnun:

45 Foreldrafélag misþroska barna

Ársreikningar árið 1996 yfirlit / Foreldrafélag misþroska barna.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 10. árg., 2. tbl. (maí 1997), s.

15.

Ársreikningar

Titill / undirtitill og ábyrgðaraðild

Titli er nánast haldið óbreyttum. Aðalbreytingar felast í notkun stórra og lítilla stafa

ásamt breytingu á greinarmerkjum. Sem dæmi má nefna að ... er breytt í bandstrik.

Vegna uppsetningar greina í fréttabréfinu var í sumum tilfellum erfitt að meta hvað er

titill og hvað er undirtitill. Var þá skoðað letrið sjálft, stærð og form. Það sem var meira

áberandi, var tekið sem titill. Kom það fyrir í nokkrum tilfellum að það sem virkaði sem

undirtitll var tekið sem titill þar sem leturstærð þess var stærri og gerð meira áberandi.

Titill og undirtitill eru aðgreindir með : á milli.

Ábyrgðaraðild kemur á eftir undirtitli og er aðgreind með skástriki. Ef um fleiri

en einn ábyrgðaraðila er að ræða, er sá fyrst nefndi af þrem eða færri alltaf tekinn sem

aðalhöfuð. Ábyrgðaraðili er skráður sem aðalhöfuð, sjá dæmi V. Aðrir ábyrðaraðilar

koma fyrir aftan og er semíkomma á milli, sjá VI.

Dæmi V:

73 Guðrún Egilsdóttir

Skólar í Hafnarfirði heimsóttir / Guðrún Egilsdóttir, Sigríður Einarsdóttir.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 2. árg., 1. tbl. (febrúar 1989),

s. [3].

Grunnskólar – Hafnarfjörður

19

Dæmi VI:

110 Ingibjörg Karlsdóttir

Landsbyggðin og sjálfshjálparfundir foreldra / samantekt Ingibjörg

Karlsdóttir ; ljósmyndir Mats [Wibe Lund].


Dreifbýli – Foreldrar – Stuðningshópar

Staðsetning greinar, athugasemdir og efnisorð

Í hverri færslu koma fram ítarlegar upplýsingar um staðsetningu greinarinnar til að

auðvelda upplýsingaheimtur. Fram kemur nafn fréttabréfsins sem greinin birtist í, ásamt

árgangi, tölublaði, hvaða ár það kom út, og þegar við á kemur einnig mánuðurinn. Loks

kemur blaðsíðutal. Bandstrik er sett á eftir nafni fréttabréfsins til að aðgreina nafnið frá,

sjá dæmi VII.

Í sumum færslum koma fram upplýsingar milli staðsetningu greinar og

efnisorða. Upplýsingarnar eru athugasemdir sem skrásetjara fannst mikilvægt að fylgdi

færslunni, sjá dæmi VII.

Dæmi VII, staðsetning greinar og athugasemd:

154 Matlen, Terry

Að hafa stjórn á fjármálunum / eftir Terry Matlen ; þýðing Íris Hrund

Halldórsdóttir.

Úr bókinni Survival tips for women with AD/HD : beyond piles, palms &

post-it.


Fjármál

Efnisorðin eru skráð neðst í hverri færslu. Þau eru skáletruð og aðgreind með

bandstriki á milli. Fjöldi gefinna efnisorða í hverri færslu er misjafn og fór að mestu

20

leyti eftir lengd og efnisinnihaldi greinarinnar. Ákveðið var þó að reyna að miða við að

efnisorð á grein væru ekki fleiri en 12. Örfáar greinar fóru þó yfir 12 efnisorð.

Skipting greinar á tölublöð

Í aðalskrá eru þrjár færslur sem eru uppbyggðar á annan hátt. Það eru færslur 144, 260

og 283. Í færslunum eru greinar sem hefur verið skipt í nokkra hluta og hver hluti birtist

í tölublaði innan sama árgangs. Fylgt var viðmiðunarreglunum Guidelines for the

application of the ISBDs to the description of Component Parts (2003) í uppsetningu

færslanna.

Aðalhöfuð færslanna er aðaltitill greinar. Í annarri línu þar sem vanalega kæmi

fram titill, undirtitill og ábyrgðaraðild, er nafn hýsils og staðsetning innan hýsils. Talin

eru upp öll tölublöð sem innihalda hluta greinar ásamt blaðsíðutali. Eins og fram kom

hér að ofan, er hver færsla sett upp samkvæmt viðmiðunarreglum Guidelines for the

application of the ISBDs to the description of Component Parts (2003). Hverjum hluta

af greininni er skipt niður og gefin heitin „Hluti 1:“, „Hluti 2:“ o.s.frv.. Heitin eru

staðsett fyrir framan nafn greinarinnar. Ábyrgðaraðilar, athugasemdir, hýsill og

staðsetning innan hýsils koma á eftir. Efnisorðin koma að lokum. Sjá dæmi VIII.

Dæmi VIII, grein skipt á fleiri en 1 tölublað:

144 Könnun á þjónustuþörf Könnun á þjónustuþörf.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 15. árg., 3-4. tbl. (maí og október

2002), s. 16-22, 4-15.

Hluti 1: Könnun á þjónustuþörf : fjölskyldna barna með athyglisbrest

með, án ofvirkni og þroska- og hegðunarvanda / gerð af Fagráði um

stofnun þjónustumiðstöðvar veturinn 2001-2002 ; Arthur Morthens [et

al.].

21

Eftirtaldir fulltrúar fagráðs eru höfundar: Arthur Morthens, Ingibjörg

Karlsdóttir, Kristín Kristmundsdóttir, Matthías Kristiansen, Steinunn

Þorsteinsdóttir.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 15. árg., 3. tbl. (maí 2002),

s. 16-22.

Hluti 2: Könnun á þjónustuþörf : fjölskyldna barna með athyglisbrest

með, án ofvirkni og þroska- og hegðunarvanda : síðari hluti: skrifleg svör

við spurningum 2f og 8 / gerð af fagráði um stofnun þjónustumiðstöðvar

veturinn 2001-2002 ; Arthur Morthens [et al.].

Eftirtaldir fulltrúar fagráðs eru höfundar: Arthur Morthens, Ingibjörg

Karlsdóttir, Kristín Kristmundsdóttir, Matthías Kristiansen, Steinunn

Þorsteinsdóttir.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 15. árg., 4. tbl. (október

2002), s. 4-15.

Fjölskyldumeðferð – Kannanir – Meðferðarfræði – Námskeið –

Rannsóknir

22

Útskýring á efnisorðaskrá

Efnisorðaskrá hefur öll efnisorð sem gefin voru greinum í aðalskrá og eru efnisorðin í

stafrófsröð. Fyrir aftan hvert efnisorð er færslunúmer sem vitnar í greinar sem hefur

verið gefið tiltekið efnisorð. Notandi getur notað efnisorðaskrána til að finna greinar

sem fjalla um ákveðið efnisorð. Ef notandi leitar t.d. að greinum sem fjalla um

atferlismeðferðir, getur hann farið í efnisorðaskrá og séð hvaða greinar hafa fengið

atferlismeðferð sem efnisorð, sjá dæmi IX.

Dæmi IX, úr efnisorðaskránni: efnisorð með færslunúmerum:

Atferlismeðferð 67, 84, 140, 178, 230

Í efnisorðaskránni eru skammstafanir fyrir stofnanir og er vísað frá

skammstöfunum í fullt heiti. Ákveðið var að skrá skammstafanir þegar þær eru þekktari

og algengari í notkun heldur en fullt heiti. Í staðlinum Heimildaskráning: leiðbeiningar

um gerð og þróun kerfisbundinna efnisorðaskráa á einu tungumáli (1991), grein 6.2.5

kemur fram: „styttingar og skammnefni má þó nota sem valorð ef notkun þeirra er orðin

svo útbreidd og viðtekin að fullt heiti er almennt ekki notað. Gagnkvæmar tilvísanir ætti

samt að gera milli fulls heitis og styttingar þess.“ Sjá dæmi X.

Dæmi X, skammstöfun sem vísar á fullt heiti:

Barna- og unglingageðdeild Landspítalans 35, 40, 80, 153, 160, 237

BUGL sjá Barna- og

unglingageðdeild

Landspítalans

Fréttabréf ADHD samtakanna fjallar um ADHD frá mörgum hliðum. Þar sem

ADHD kemur fram í hverri grein, var ákveðið að skrá ADHD ekki sem efnisorð. Fram

kom hér að ofan í kafla um hvað ADHD er að þrjú megineinkenni ADHD eru

23

athyglisbrestur, ofvirkni og hvatvísi. Ákveðið var að skrá ekki eftirfarandi orð sem

efnisorð þar sem þau væru hluti af ADHD. Hugtökin DAMP, MBD og misþroski voru

ekki notuð sem efnisorð þar sem þýðing þeirra er sú sama og orðsins ADHD.

Efnisorðin voru valin eftir Kerfisbundna efnisorðalyklinum fyrir bókasöfn og

upplýsingamiðstöðvar eftir Þórdísi T. Þórarinsdóttur og Margrét Loftsdóttur (2001)

ásamt heildarviðbótum við lykilinn 2004-2010 (2010). Ef ekki fannst viðeigandi

efnisorð var notast við Íslenska orðbók (2007), Íslenska samheitaorðabók (2006) og

staðallinn Heimildaskráning – aðferðir við athugun heimilda, greiningu á efni þeirra og

val efnisorða (1994).

24

Útskýring á titlaskrá

Titlaskrá inniheldur titla greina. Titlum er raðað eftir stafrófsröð og fyrir aftan hvern titil

er færslunúmer sem vitnar í greinina, sjá dæmi XI.

Dæmi XI, titill og færslunúmer:

Helstu niðurstöður úr rannsókn á foreldrum ofvirkra barna á Íslandi 126

Ákveðið var að taka út alla hornklofa í titlaskrá. Ástæðan að baki var að gera

titlaskrána þægilegri lesturs og til að forðast rugling notanda. Þegar aðalskrá er skoðuð,

kemur fram hvar hornklofar eru, sjá dæmi XII.

Dæmi XII, titlaskrá og aðalskrá:

Úr titlaskrá:

Um betri kennslu og samræmda þjónustu fyrir fjölskyldur misþroska barna : 272

úr fyrirlestri Guðríðar Öddu Ragnarsdóttur

Úr aðalskrá:

272 Um betri kennslu og samræmda þjónustu fyrir fjölskyldur misþroska barna

„Um betri kennslu og samræmda þjónustu fyrir fjölskyldur misþroska barna“ :

[úr fyrirlestri Guðríðar Öddu Ragnarsdóttur].

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 13. árg., 1. tbl. (febrúar 2000), s.

14-15.

Foreldrar – Fyrirlestrar – Guðríður Adda Ragnarsdóttir – Kennsluaðferðir –

Samvinna – Skólar

25

Útskýring á höfundaskrá

Höfundaskrá hefur öll nöfn ábyrgðaraðila sem komu fram í færslunum. Ábyrgðaraðilar,

höfundar, ljósmyndarar, skrásetjarar, teiknarar og þýðendur koma allir fram í

höfundaskrá. Fyrir aftan hvert mannanafn er færslunúmer sem vitnar í greinina sem

nafnið tengist, sjá dæmi XIII.

Dæmi XIII, ábyrgðaraðili og færslunúmer:

Kristleifur Kristjánsson 202, 203

Íslenskum mannanöfnum er raðað eftir fornafni en erlendum nöfnum er raðað

eftir eftirnafni, sjá dæmi XIV.

Dæmi XIV, íslenskt nafn og erlent nafn:

Málfríður Lorange 162

Moen, Anne Rød 85

26

Lokaorð

Fyrstu tvær kennslustundir mínar í bókasafns- og upplýsingafræði við Háskóla Íslands

voru lyklun og skráning. Ég vissi í raun ekkert út í hvað ég var að fara en eftir því sem á

námskeiðin leið, var ég harðákveðin í að lokaverkefni myndi snúast um lyklun og

skráningu.

Þegar vinnan við gerð lokaverkefnisins hófst og ég hóf að sökkva mér í lestur

fréttabréfs ADHD samtakanna, opnaðist fyrir mér nýr heimur. Ég hafði litla þekkingu á

ADHD og vissi í raun lítið um einkenni hans og fylgiraskanir. Ég hafði fengið smá

upplýsingar frá maka mínum eftir að hann var greindur, en ekkert sem mér fannst

hjálpa. Eftir því sem ég las meira og fræddist meira, sá ég hverju ég gæti breytt í atferli

mínu og hegðun til að hjálpa maka mínum að vinna með ADHD. ADHD er ekki

eingöngu erfiðleikar sem einstaklingurinn sjálfur berst við, heldur einnig hans nánustu.

Mikil vinna er lögð í að fræða almenning um ADHD og opna augu margra.

ADHD samtökin og fréttabréf þess hafa tekið miklum breytingum frá upphafsári þess.

Samtökin hafa breyst, ekki eingöngu í innra skipulagi og stjórn, heldur hverjum þau

hjálpa og hvers konar aðstoð þau veita. Áður fyrr voru samtökin sérstaklega ætluð

börnum en eftir því sem þekking og fræðsla jókst, áttuðu fræðimenn sig á að ADHD á

við um alla aldurshópa, frá börnum til fullorðinna. Fréttabréfið er ekki eingöngu ætlað

þeim sem hafa ADHD. Allir sem eiga í samskiptum við einstaklinga með ADHD munu

hagnast á lestrinum, hvort sem um maka, foreldri, systkini, kennara, þjálfara, eða vini er

að ræða, svo lítið sé nefnt.

ADHD samtökin eiga skilið mikið hrós fyrir vel unnin störf og hjálp við að auka

þekkingu og fræðslu á ADHD, sem er gríðarlega mikilvægt í íslensku samfélagi.

Vonandi halda samtökin áfram sínu góða starfi og halda áfram að opna augu

einstaklinga fyrir ADHD og leiðum til að kljást við ADHD.

27

Heimildaskrá

ADHD samtökin. (e.d.). Um ADHD samtökin: Starfsemi félagsins. Sótt 5. júlí 2011 af

http://adhd.is/default.asp?sid_id=10961&tId=1&Tre_Rod=003|004|&qsr.

Árbók Landsbókasafns Íslands 1975. (1976). Reykjavík: Gutenberg.

Efnisorðaráð. (2010). Kerfisbundinn efnisorðalykill: Heildarviðbætur og breytingar

2004-2010 – 4. mars 2010. Sótt 12. maí 2011 af vef Landskerfi bókasafna:

http://www.landskerfi.is/skjol/efnisord/KE3_vidbaetur_2004_2010_abc_110.pdf.

FFMB: Foreldrafélag misþroska barna. (2000, júlí). Uppeldi: Tímarit um börn og fleira

fólk, 13:(3), 60-61.

Foreldrafélag misþroska barna opnar heimasíðu. (2001, 12. maí). Morgunblaðið, bls.

53.

Foreldrasamtökin veita upplýsingar um ýmis félög sem tengjast börnum. (1992, 17.

júlí). Morgunblaðið, bls. 2.

Friðrik H. Jónsson og Sigurður J. Grétarsson. (2007). Gagnfræðakver handa

háskólanemum. 4. útg. Reykjavík: Háskólaútgáfan.

Fræðsluþjónusta um misþroska. (1997, 9. desember). Morgunblaðið, bls. 62.

Gísli Baldursson og Páll Magnússon. (2008?). Saga ADHD. Garðabær: Vistor hf.

http://adhd.is/default.asp?sid_id=10961&tId=1&Tre_Rod=003|004|&qsr�http://www.landskerfi.is/skjol/efnisord/KE3_vidbaetur_2004_2010_abc_110.pdf�

28

Gorman, Michael. (1988). Skráningarreglur bókasafna: Stytt gerð eftir eftir AACR2.

(Íslensk þýðing Sigbergur Friðriksson). Reykjavík: Samstarfsnefnd um

upplýsingamál.

Heimildaskráning - aðferðir við athugun heimilda, greiningu á efni þeirra og val

efnisorða = Documentation - Methods for examining documents, determining

their subjects, and selecting indexing terms. (1994). Reykjavík: Staðlaráð

Íslands. (ÍST ISO 5963: 1985).

Heimildaskráning: Leiðbeiningar um gerð og þróun kerfisbundinna efnisorðaskráa á

einu tungumáli = Documentation: Guidelines for the establishment and

development of monolingual thesauri. (1991). Reykjavík: Staðlaráð Íslands. (ÍST

90).

Ingibjörg Karlsdóttir. (2002, 6. júní). Lestrarmiðstöð KHÍ lögð niður. Morgunblaðið,

bls. 45.

Ingibjörg Karlsdóttir. (2003). Formannspistill. Fréttabréf Foreldrafélags barna með

AD/HD, 16:(2), 2.

Ingibjörg Karlsdóttir. (2003, 8. apríl). Foreldrafélag barna með AD/HD 15 ára: Eitt til

tvö börn í hverjum bekk. Morgunblaðið, bls. 8.

Ingibjörg Karlsdóttir. (2006). ADHD samtökin. Tímaritið Þroskahjálp, 4, 25-27.

International Federation of Library Associations and Institutions. (2003). Guidelines for

the application of the ISBDs to the description of Component Parts. British

Library Bibliographic Services. Sótt 24. maí 2011 af vef IFLA af

https://docs.google.com/viewer?url=http://www.ifla.org/files/cataloguing/isbd/c

omponent-parts.pdf.

https://docs.google.com/viewer?url=http://www.ifla.org/files/cataloguing/isbd/component-parts.pdf�https://docs.google.com/viewer?url=http://www.ifla.org/files/cataloguing/isbd/component-parts.pdf�

29

International Federation of Library Associations and Institutions. (1992). ISBD(M):

Alþjóðlegur staðall um bókfræðilega lýsingu prentaðra bóka. Reykjavík:

Þjónustumiðstöð bókasafna.

Matthías Kristiansen. (2000, febrúar). Til félaga. Fréttabréf Foreldrafélags misþroska

barna, 13:(1), 2.

Matthías Kristiansen. (2008). ADHD samtökin 20 ára: 1988-2008, bls. 6.

Mörður Árnason. (ritstjóri). (2007). Íslensk orðabók. Reykjavík: Edda útgáfa hf.

Stofnhátíð Sjónarhóls verður í Fjölskyldu- og húsdýragarðinum. (2003, 6. júní).

Morgunblaðið, bls. 43.

Svavar Sigmundsson. (2006). Íslensk samheitaorðabók. Reykjavík: Mál og menning.

Þórdís T. Þórarinsdóttir. (1996). Kerfisbundnar efnisorðaskrár. Uppbygging og notagildi

við lyklun heimilda. Bókasafnið, 20, 5-12.

Þórdís T. Þórarinsdóttir og Margrét Loftsdóttir. (2001). Kerfisbundinn efnisorðalykill

fyrir bókasöfn og upplýsingamiðstöðvar. Reykjavík: Höfundar. Sótt af vef

Landskerfis bókasafna, 13. maí 2011 af http://www.landskerfi.is/php/efnisord.php.

Þuríður Þorbjarnardóttir. (2006). Hvað er ADHD? Vísindavefurinn. Sótt 5. júní 2011 af

http://visindavefur.hi.is/svar.php?id=6002.

http://www.landskerfi.is/php/efnisord.php�http://visindavefur.hi.is/svar.php?id=6002�

30

Aðalskrá

Í aðalskrá eru 288 færslur. Þeim er raðað í númeraða stafrófsröð eftir aðalhöfði sem er

heiti höfundar, stofnunar eða titli. Skráð er á titil þegar hvorki einstaklingur né stofnun

er aðalábyrgðaraðili. Hver grein hefur færslunúmer sem er einstakt auðkenni, það

inniheldur bókfræðilegar upplýsingar auk efnisorða sem lýsa efni greinarinnar.

1 ADD attention deficit hyperactivity disorder ADD attention deficit hyperactivity disorder : athyglisbrestur og ofvirkni

(einbeitingarerfiðleikar og hreyfiórói) / [Anna Lárusdóttir þýddi].

Nafn þýðanda kemur fram í 3. árg., 5. tbl. (mars 1990), s. 3 undir greininni

Leiðrétting.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 3. árg., 4. tbl. (mars 1990), s. 3-4.

Sjúkdómseinkenni

2 ADHD samtökin Ný lög ADHD samtakanna samþykkt á aðalfundi félagsins 9. mars 2004.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 17. árg., 2. tbl. (2004), s. 9.

ADHD samtökin – Lög

3 Alexander Kristinsson Nokkrar sögur : Alexander var iðinn við að skrifa sögur þegar hann var 6 og 7

ára : hér eru nokkrar skemmtilegar / eftir Alexander [Kristinsson].

ADHD samtökin 20 ára : 1988-2008. – (2008), s. 18.

Smásögur

4 Algengir styrkleikar einstaklings með ADHD Algengir styrkleikar einstaklings með ADHD.


Persónuleiki – Skapgerð – Tilfinningar

31

5 Anna Lárusdóttir Nokkur atriði úr fyrirlestri Helgu Sigurjónsdóttur 2. okt. 1991 / Anna

Lárusdóttir, Elfa Björk Benediktsdóttir og Olga Björg Jónsdóttir.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 4. árg., 5. tbl. (nóvember 1991),

s. 6-7.

Fornám – Framhaldsskólar – Fyrirlestrar – Menntaskólinn í Kópavogi –

Námsörðugleikar – Sérkennsla

6 Anna Lárusdóttir Svefn og svefntruflanir : punktar úr fyrirlestri Helga Kristbjarnarsonar í

Æfingadeild Kennaraháskóla Íslands / Anna Lárusdóttir tók saman.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 3. árg., 7. tbl. (október 1990), s. 5.

Fyrirlestrar – Svefnleysi – Svefntruflanir

7 Arnar Pálsson Sjónarhóll er orðinn að veruleika / Arnar Pálsson.

Fréttabréf Foreldrafélags barna með AD/HD. – 17. árg., 1. tbl. (2004), s. 3.

Gjafir – Húsakynni – Sjónarhóll – Styrkir

8 Arnar Pálsson Sjónarhóll ráðgjafamiðstöð foreldra barna með sérþarfir / Arnar Pálsson.


Ráðgjafarþjónusta – Sjónarhóll

9 Arthur Morthens Staða mála í grunnskólum Reykjavíkur / eftir Arthur Morthens.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 17. árg., 3. tbl. (2004), s. 4-5. [rétt s. 3 og 8].

Fjármál – Grunnskólar – Menntamál – Sérkennsla – Teymi

32

10 Aukin þjónusta Aukin þjónusta : við börn með ADHD og langveik börn.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 23. árg., 1. tbl. (2010), s. 14-15 : myndir.

Félags- og tryggingamálaráðuneytið – Heilbrigðisráðuneytið – Mennta- og

menningarmálaráðuneytið – Samband íslenskra sveitarfélaga – Samningar

– Styrkir

11 Ágústa Elín Ingþórsdóttir Unglingar og fullorðið fólk með AD(H)D : athyglisbrest með (eða án) ofvirkni

/ höfundur Ágústa Elín Ingþórsdóttir.

Fullorðnir með ADHD. – 1. árg., 1. tbl. (2007), s. 28-31.

Fullorðnir – Lífskjör – Rannsóknir – Skólaþroski – Stuðningsmeðferð –

Unglingar

12 Ágústa Gunnarsdóttir Sálfræðingur : greiningar fullorðinna / [Ágústa Gunnarsdóttir].

Fullorðnir með ADHD. – 1. árg., 1. tbl. (2007), s. 31.

Fullorðnir – Greindarpróf – Greiningarpróf – Persónuleikapróf

13 Ályktun um iðjuþjálfun Ályktun um iðjuþjálfun.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 4. árg., 6. tbl. (nóvember [rétt

desember] 1991), s. 3.

Fjárhagsaðstoð – Iðjuþjálfun – Sjúkdómseinkenni

14 Ása Ásgeirsdóttir Viðtal við Svövu Hólmarsdóttur : stjórnarmann í ADHD samtökunum / viðtalið

tók Ása Ásgeirsdóttir.


Fordómar – Menntamál – Sjálfsmynd – Svava Hólmarsdóttir – Viðtöl

33

15 Ása Ásgeirsdóttir Viðtal við Önnu Rós Jensdóttur : upplýsinga- og þjónustufulltrúa ADHD

samtakanna / viðtalið tók Ása Ásgeirsdóttir.


ADHD samtökin – Anna Rós Jensdóttir – Fjölskyldan – Skólaganga – Viðtöl

16 Áslaug Birna Ólafsdóttir Raddir barna með ADHD : rannsókn á þörfum unglinga með ADHD frá þeirra

eigin sjónarhorni / Áslaug Birna Ólafsdóttir og Sigríður Halldórsdóttir.


Rannsóknir – Samskipti foreldra og barna – Unglingar

17 Áslaug Guðmundsdóttir Efni sjálfsmynd barna : brot úr fyrirlestri Sæmundar Hafsteinssonar

sálfræðings 26. september sl. / samantekt unnin af Áslaugu Guðmundsdóttur.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 15. árg., 1. tbl. (janúar 2002), s. 8-10.

Börn – Fyrirlestrar – Sjálfsmat – Sjálfsmynd – Sjálfstraust – Tilfinningar

18 Áslaug Guðmundsdóttir Um sjúkraþjálfun misþroska barna : misþroska- og hegðunarvandamál / Áslaug

Guðmundsdóttir.


s. 20-21.

Börn – Hreyfiþroski – Jafnvægisskyn – Sjúkraþjálfun – Snertiskyn

19 Bergþóra Gísladóttur [Ungur piltur segir frá einelti] / Bergþóra Gísladóttir.

Greinin birtist áður í tímaritinu Ný menntamál. – 8. árg., 2. tbl. 1990.

Ritstjóri þess gaf leyfi til að birta hluta greinarinnar.


s. 5.

Einelti

34

20 Biørn-Lian, Susanna Sjúkraþjálfun fyrir misþroska börn / Susanna Biørn-Lian ; Matthías Kristiansen

þýddi.


s. 10-15.

Börn – Hópmeðferð – Hreyfiþroski – Sjúkraþjálfun – Snertiskyn – Sundíþróttir

– Útreiðar

21 Björn Vilhjálmsson Hittumst hópurinn / samantekt Björn Vilhjálmsson.


Félagsstörf – Hópvinna – Unglingastig grunnskóla

22 Bóas Valdórsson Gauraflokkurinn / grein Bóas Valdórsson & Sigurður G.[rétar] Sigurðss[on].


Drengir – Gauraflokkur – Hópmeðferð – Kannanir – Stuðningsmeðferð –

Sumarbúðir – Vatnaskógur (æskulýðsmiðstöð KFUM)

23 Brown, Thomas E. Að nálgast ADHD á nýjan hátt / grein Thomas E. Brown ; þýðandi Matthís

Kristiansen ; myndataka hag [Haraldur Guðjónsson].


Atferli – Greiningarpróf – Heilinn – Hugfræði – Lyfjameðferð – Nemendur –

Rannsóknir

24 Brown, Thomas E. Framkvæmda- og hegðunarstjórn heilans : sex hliðar afar flókins heilkennis /

höfundur Thomas E. Brown ; þýðing Matthías Kristiansen.


Heilinn – Hugfræði

35

25 Brown, Thomas E. Goðsagnir og staðreyndir um ADHD / eftir Thomas E. Brown ; íslensk þýðing

Matthías Kristiansen.


Goðsagnir – Lyfjanotkun – Sjúkdómseinkenni

26 Bryndís Ingimundardóttir Líf og fjör : í kennslu / Bryndís Ingimundardóttir.


Atferli – Félagsfærni – Fjölgreindarstofan – Námsörðugleikar – Nemendur

27 Brynjólfur G. Brynjólfsson Einelti og viðbrögð foreldra / Brynjólfur G. Brynjólfsson.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 15. árg., 4. tbl. (október 2002), s.

20-27.

Börn – Einelti – Foreldrar – Hópsálfræði – Tilfinningar

28 Cashin, Jamie Að reyna að finna sér stað : sjónarmið fyrrverandi nemanda / Jamie Cashin ;

Matthías Kristiansen þýddi.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 14. árg., 1. tbl. (janúar 2001),

s. 10-11.

Sjálfsbirting – Sjálfsvirðing

29 Dóra Heiða Halldórsdóttir Heildstæð og samþætt þjónusta í heimabyggð / Dóra Heiða Halldórsdóttir,

Gréta Sjöfn Guðmundsdóttir.


Félagsleg þjónusta – Hópvinna – Norðurland vestra – Ráðgjafarþjónusta –

Sveitarfélög

36

30 Elfa Björk Benediktsdóttir Fundur í Æfingadeild Kennaraháskóla Íslands 6. nóv. 1991 : fyrirlesari

Bergþóra Gísladóttir, sérkennslufulltrúi á Vesturlandi : [um fyrirlestur

Bergþóru] / Elfa Björk Benediktsdóttir, Anna Lárusdóttir.


s. 2-5.

Ágreiningur – Boðskipti – Einelti – Fangar – Fyrirlestrar

31 Elfa Björk Benediktsdóttir Fundur með Garðari Víborg / Elfa [Björk Benediktsdóttir] og Olga [Björg

Jónsdóttir] samkvæmt okkar skilningi og punktum sem við tókum á fundinum.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 2. árg., 3. tbl. [rétt 4. tbl.]

(september 1989), s. 7-10.

Atferli – Félagsþroski – Fundir – Gildismat – Sjálfsmynd – Uppeldisfræði

32 Elfa Björk Benediktsdóttir Fyrirlestur Stefáns [J.] Hreiðarssonar haldinn í Æfingaskóla K.H.Í. 11. nóv.

1992 / Elfa Björk Benediktsdóttir og Laufey Aðalsteinsdóttir tóku saman.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 6. árg., 2. tbl. (apríl 1993), s. 3-6.

Börn – Fyrirlestrar – Heilinn – Miðtaugakerfi – Sjúkdómseinkenni –

Sjúkdómsgreiningar

33 Elfa Björk Benediktsdóttir Nokkur athyglisverð atriði úr fyrirlestri Arthurs Morthens sérkennslufulltrúa á

Fræðsluskrifstofu Reykjavíkur 16/5 1990 / Elfa [Björk Benediktsdóttir] og

Olga [Björg Jónsdóttir].

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 3. árg., 6. tbl. (september 1990),

s. 6.

Fyrirlestrar – Grunnskólalög – Reglugerðir – Sérkennsla

37

34 Elfa Björk Benediktsdóttir Úr fyrirlestri Sólveigar Ásgrímsdóttur og Rósu Steinsdóttur á fundi 25. maí

1992 / Elfa Björk Benediktsdóttir og Laufey Aðalsteinsdóttir.


s. 3-6.

Frávik – Fyrirlestrar – Námsörðugleikar – Samskipti foreldra og barna –

Sjálfsmynd – Tilfinningar

35 Elín Hoe Hinriksdóttir Barna- og unglingageðdeild Landspítalans : þjónustan miðuð að þörfum

barnanna / höfundur Elín Hoe Hinriksdóttir.

ADHD samtökin 20 ára : 1988-2008. – (2008), s. 26-27.

BUGL – Geðraskanir – Heilbrigðisþjónusta – Meðferðarfræði – Rannsóknir –

Söguleg umfjöllun

36 Elín Hoe Hinriksdóttir Ég er sendiherra barnsins míns : [viðtal við Björk Þórarinsdóttur] / viðtal Elín

[Hoe] Hinriksdóttir.


Alexander Kristinsson – Björk Þórarinsdóttir – Hegðunarvandamál –

Leikskólar – Lyfjanotkun – Skólaganga – Unglingsár – Viðtöl

37 Elín Hoe Hinriksdóttir Skólakerfið þarf að viðurkenna þennan hóp barna : [viðtal við Ragnhildi

Hauksdóttur] / viðtal Elín [Hoe] Hinriksdóttir.


Grunnskólar – Leikskólar – Ragnhildur Hauksdóttir – SMT skólafærni –

Sjúkdómsgreiningar – Tilfinningar – Viðtöl – Viktor

38

38 Elín Þ. Þorsteinsdóttir Yfirsýn og aukin afköst / Elín Þ. Þorsteinsdóttir.

Fullorðnir með ADHD. – 1. árg., 1. tbl. (2007), s. 21.

Hugbúnaður – MindManager

39 Elísabet Ragnarsdóttir Dyslexía torlæsi : fyrirbyggjandi aðgerðir : útdráttur úr fyrirlestri Ingibjargar

Símonardóttur sérkennara sem haldinn var 13. nóvember 1996 / Elísabet

Ragnarsdóttir tók saman.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. 10. árg., 1. tbl. (febrúar 1997),

s. 4-11.

Byrjendakennsla – Fyrirlestrar – Leikskólar – Lesblinda – Lestrarörðugleikar

– Málþroski – Málörvun – Rannsóknir – Sérkennarar – Sérkennsla

40 Elísabet Ragnarsdóttir Hvaða bjargir bjóðast? : Hafdís Hannesdóttir félagsráðgjafi : [um fyrirlestur

Hafdísar] / Elísabet Ragnarsdóttir tók saman.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 9. árg., 2. tbl. (apríl 1996),

s. 19-23.

BUGL – Félagsráðgjöf – Fyrirlestrar – Iðjuþjálfun – Leikskólar – Skólar –

Tryggingastofnun ríkisins – Umönnunargreiðslur – Unglingar

41 Elva Ólafsdóttir Upplifanir af heimanámi : samstarf umsjónarkennara og foreldra með ADHD,

ADD / [Elva Ólafsdóttir.]


Boðskipti – Heimanám – Kennarar – Mæður – Skólaganga

39

42 Félag foreldra langveikra barna og barna með ADHD, ADD Félag foreldra langveikra barna og barna með ADHD, ADD : stofnfundur í

Skagafirði.


Foreldrafélög – Fundir – Skagafjörður

43 Fikt getur aukið einbeitinguna Fikt getur aukið einbeitinguna : bókin Fidget to focus : outwit your boredom :

sensory strategies for living with ADD fjallar um leiðir til þess að vinna sig út

úr tilgangslausu fikti og eirðarleysi og efla einbeitingu sína og fasthygli :

bókakynning Fidget to focus.


Áhugahvöt – Bækur – Fræðsluefni – Heilinn

44 Fjölskyldumiðstöð Fjölskyldumiðstöð.


Fjölskyldan – Ráðgjafarþjónusta – Teymisvinna

45 Foreldrafélag misþroska barna Ársreikningar árið 1996 yfirlit / Foreldrafélag misþroska barna.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 10. árg., 2. tbl. (maí 1997), s. 15.

Ársreikningar

46 Foreldrafélag misþroska barna Ársskýrsla fyrir árið 1997 / Foreldrafélag misþroska barna.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 11. árg., 2. tbl. (maí 1998), s. 5-10.

Ársskýrslur – Fundir – Fyrirlestrar – Gjafir – Námskeið – Styrkir

40

47 Foreldrafélag misþroska barna Ársskýrsla stjórnar á aðalfundi 1991 / Matthías Kristiansen [formaður

Foreldrafélags misþroska barna].


Ársskýrslur – Blaðaútgáfa – Bókaútgáfa – Ferðalög – Fundir – Fyrirlestrar –

Leikfimi – Námskeið

48 Foreldrafélag misþroska barna Ársskýrsla stjórnar Foreldrafélags misþroska barna 1994 / Foreldrafélag

misþroska barna.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. 8. árg., 2. tbl. (apríl 1995), s. 4-8.

Ársreikningar – Ársskýrslur – Blaðaútgáfa – Bókaútgáfa – Fundir –

Fyrirlestrar – Norræn samvinna

49 Foreldrafélag misþroska barna Ársskýrsla stjórnar Foreldrafélags misþroska barna 1995 / Foreldrafélag

misþroska barna.


Ársreikningar – Ársskýrslur – Blaðaútgáfa – Caritas International – Fundir –

Fyrirlestrar – Norræn samvinna – Sveinn Már Gunnarsson

50 Foreldrafélag misþroska barna Deildir um land allt / Foreldrafélag misþroska barna.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 2. árg., 3. tbl. [rétt 4. tbl.]

(september 1989), s. 4-5.

Félagsstörf – FMB – Norðurland – Vesturland

51 Foreldrafélag misþroska barna Lög fyrir Foreldrafélag misþroska (MBD) barna / Foreldrafélag misþroska

barna.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 2. árg., 2. tbl. (apríl 1989), s. 7.

FMB – Lög

41

52 Foreldrafélag misþroska barna Lög fyrir Foreldrafélag misþroska (MBD) barna / Foreldrafélag misþroska

barna. Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 16. árg., 1. tbl. (febrúar

2003), s. 10-11.

FMB – Lög

53 Foreldrafélag misþroska barna Ný stjórn er tekin til starfa / Foreldrafélag misþroska barna.


Félagsstörf – Fundir – Stjórnendur

54 Foreldrafélag misþroska barna Skýrsla stjórnar á aðalfundi 26. feb. 1992 / Foreldrafélag misþroska barna.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 5. árg., 2. tbl. [rétt 3. tbl.] (febrúar

[rétt mars] 1992), s. 2-4.

Blaðaútgáfa – Bókaútgáfa – Félagsstörf – Foreldrafélög – Fundir –

Fyrirlestrar – Leikfimi – Stjórnendur – Styrkir

55 Foreldrafélag misþroska barna Skýrsla stjórnar FFMB fyrir árið 1996 / Foreldrafélag misþroska barna.


Ársskýrslur – Fundir – Fyrirlestrar – Námskeið – Norræn samvinna

56 Foreldafélag misþroska barna Skýrsla stjórnar fyrir aðalfund 23. febrúar 1994 / Foreldrafélag misþroska

barna.


Ársreikningar – Ársskýrslur – Blaðaútgáfa – Bókaútgáfa – Fundir –

Fyrirlestrar

42

57 Foreldrafélag misþroska barna Skýrsla stjórnar fyrir starfsárið 1992 / Foreldrafélag misþroska barna.


Ársreikningar – Ársskýrslur – Foreldrafélög – Fundir – Fyrirlestrar – Norræn

samvinna – Stjórnendur

58 Foreldrafélag misþroska barna Starfsemi félagsins / Foreldrafélag misþroska barna.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 1. árg., 1. tbl. (október 1988),

s. [1].

Félagsstörf – FMB – Kannanir

59 Foreldrafélag misþroska barna Svar FFMB við bréfi menntamálaráðherra haustið 1988 / Foreldrafélag

misþroska barna.


s. 6-7.

Félagsstörf – Skólar – Þróunarverkefni

60 Framhaldsskólagangan mín Bréf frá unglingi með misþroska einkenni / höfundur er nemandi í

Fjölbrautaskólanum við Ármúla.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. 8. árg., 2. tbl. (apríl 1995), s. 16-17.

Fornám – Framhaldsskólar – Menntaskólinn í Kópavogi – Skólaganga

61 Frá Noregi Frá Noregi : nemendur með lestrar- og skriftarörðugleika / [Matthías

Kristiansen þýddi].

Nafn þýðanda kemur fram í 3. árg., 5. tbl. (mars 1990), s. 3 undir greininni

Leiðrétting.


Lestrarörðugleikar – Námstækni – Noregur – Sérkennsla – Skriftarörðugleikar

43

62 Friðrik Fjöruferð með meiru / Friðrik.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 1. árg., 1. tbl. (október 1988), s. [2]

: myndir.

Álftanes – Ferðalög – Fjörur – Heiðmörk

63 Fundur um svefntruflanir Fundur um svefntruflanir : [með Helga Kristbjarnarsyni].

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 1. árg., 1. tbl. (október 1988), s. [4].

Fundir – Svefnleysi – Svefntruflanir

64 G. Geirsson Sumarnámskeið í Kársnesskóla / G. Geirsson.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 15. árg., 3. tbl. (maí 2002), s. 15

[ótölusett].

Börn – Námskeið

65 Grétar Sigurbergsson Fullorðnir með ADHD / grein Grétar Sigurbergsson.


Arfgengi – Fullorðnir – Greiningarpróf – Heilinn – Lyfjameðferð –

Meðferðarfræði – Sjúkdómseinkenni – Sjúkdómsgreiningar –

Stuðningsmeðferð

66 Grétar Sigurbergsson Fullorðnir með ADHD / höfundur: Grétar Sigurbergsson.


Arfgengi – Fullorðnir – Greiningarpróf – Heilinn – Lyfjameðferð –

Meðferðarfræði – Sjúkdómseinkenni – Sjúkdómsgreiningar –

Stuðningsmeðferð

44

67 Guðný Ólafsdóttir Að bæta félagsleg samskipti barna : [um fyrirlestur Kristínar Hallgrímsdóttur] /

Guðný Ólafsdóttir tók saman.


s. 14-18.

Atferlismeðferð – Börn – Félagsfærni – Fyrirlestrar – Hópvinna – Námskeið –

Sjálfsmynd

68 Guðný Ólafsdóttir Fyrirlestur og rabbfundur með Pétri Lúðvíkssyni barnalækni haldinn í

Æfingaskóla K.H.Í. 18. 10 1995 : 1. almenn atriði um misþroska : 2. 7

spurningar frá stjórn : 3. almennar umræður / Guðný Ólafsdóttir tók saman.


Fyrirlestrar – Heyrnarfræði – Hreyfiþroski – Málþroski – Miðtaugakerfi –

Sjúkdómseinkenni

69 Guðríður Hlíf Aðalsteinsdóttir Hver ræður för? : málþing Sjónarhóls um skólagöngu barna með sérþarfir /

Guðríður Hlíf Aðalsteinsdóttir ; ljósmynd hag [Haraldur Guðjónsson].


Dæmisögur – Fötlun – Málþing Sjónarhóls – Sjónarhóll – Skólaganga

70 Guðrún Ágústsdóttir Sumarbúðir í Danmörk sumarið 2002 / Guðrún Ágústsdóttir.


Danmörk – Ferðalög – Fjölskyldan – Guðrún Ágústsdóttir – Sumarbúðir

71 Guðrún Egilsdóttir Misþroski frá mörgum hliðum : [útdráttur úr fyrirlestri Sveins Márs

Gunnarssonar] / Guðrún [Egilsdóttir].


Fyrirlestrar – Heilinn – Kenningar

45

72 Guðrún Egilsdóttir Réttarferð / Guðrún [Egilsdóttir].


s. [3].

Ferðalög – Hópferðabílar – Nesjavellir – Réttir

73 Guðrún Egilsdóttir Skólar í Hafnarfirði heimsóttir / Guðrún Egilsdóttir, Sigríður Einarsdóttir.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 2. árg., 1. tbl. (febrúar 1989), s. [3].

Grunnskólar – Hafnarfjörður

74 Gyða Haraldsdóttir Bakhjarl í heilsuvernd barna : MHB leiðir þróun og samhæfingu í heilsugæslu

fyrir börn á landinu öllu / samantekt: Gyða Haraldsd[óttir].


Greiningarpróf – MHB – Námskeið – Ráðgjafaþjónusta – Teymi

75 Gyða Haraldsdóttir Bakhjarl í heilsuvernd barna : MHB leiðir þróun og samhæfingu í heilsugæslu

fyrir börn á landinu öllu / samantekt Gyða Haraldsdóttir.


Greiningarpróf – MHB – Námskeið – Ráðgjafaþjónusta – Teymi

76 Gylfi Jón Gylfason Félagar / [Gylfi Jón Gylfason].


Forvarnir – Geðsjúkdómar – Námsefni – Unglingar

77 Gylfi Jón Gylfason Úlfatíminn / Gylfi Jón Gylfason.

Fréttabréf Foreldrafélags barna með AD/HD. – 16. árg., 2. tbl. (2003), s. 4-5.

Foreldrar – Heimanám – Tímastjórnun

46

78 Gylfi Jón Gylfason Viltu bæta námsárangur hjá barninu þínu? / Gylfi Jón Gylfason.


Heimanám – Námsgengi – Samskipti foreldra og barna – Umbun

79 Gylfi Jón Gylfason Viltu verða betri í að skipuleggja þig? / Gylfi Jón Gylfason.


Hjálpartæki – Lófatölvur

80 Halla Helgadóttir Mentis Cura : notkun heilarita til greiningar á athyglisbresti með ofvirkni hjá

börnum / [grein Halla Helgadóttir].


Aðferðafræði – BUGL – Greiningarpróf – Heilarit – Mentis Cura –

Rannsóknir

81 Hallowell, Edward M. Að ná tökum á athyglisbresti hjá fullorðnum / höfundar Edward M. Hallowell

og John J. Ratey ; Björk Þórarinsdóttir þýddi. 50 ráð við athyglisbresti :

skilningur og fræðsla / höfundar Edward M. Hallowell og John J. Ratey ; Björk

Þórarinsdóttir þýddi.


Fræðsluefni – Fullorðinsfræðsla – Sjúkdómseinkenni – Sjúkdómsgreiningar

82 Hallowell, Edward M. Að ná tökum á athyglisbresti hjá fullorðnum / höfundar Edward M. Hallowell

og John J. Ratey ; Björk Þórarinsdóttir þýddi. 50 ráð við athyglisbresti :

skilningur og fræðsla / höfundar Edward M. Hallowell og John J. Ratey ; Björk

Þórarinsdóttir þýddi.


Fræðsluefni – Fullorðinsfræðsla – Sjúkdómseinkenni – Sjúkdómsgreiningar

47

83 Hákon Sigursteinsson Þjónustumiðstöð Breiðholts : þjónusta við börn, fjölskyldur og skóla í

Breiðholti / Hákon Sigursteinsson.


Breiðholt – Félagsráðgjöf – Grunnskólar – Leikskólar – Námskeið –

Sálfræðipróf – Þroskamat

84 Heidi Kristiansen Brot úr fyrirlestri Russells A. Barkleys / Heidi Kristiansen.


s. 4-6.

Akstur – Atferlismeðferð – Frávik – Fullorðinsár – Fyrirlestrar – Lyfjameðferð

– Námsörðugleikar – Netið – Rannsóknir – Russell A. Barkley –

Sjúkdómseinkenni – Unglingsár

85 Heidi Kristiansen Er hægt að vinna með félagslegar aðstæður? / Heidi Kristiansen ; [Anne Rød

Moen].

Greinin byggist að nokkru á grein eftir norska sérkennarann Anne Rød Moen í

Stå På, fréttabréfi norsku AD/HD samtakanna 2. tbl. 2002.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 16. árg., 1. tbl. (febrúar 2003),

s. 22-25.

Einelti – Félagsfærni – Heimanám – Skólaganga – Tómstundir

86 Heidi Kristiansen Hvernig vegnar þeim á fullorðinsaldri? : misþroska- og hegðunarvandamál /

Heidi Kristiansen.


Fangar – Félagsleg viðfangsefni – Fullorðnir – Rannsóknir

48

87 Heidi Kristiansen Norrænt samstarf / Heidi Kristiansen.


s. 12-13.

Fundir – Norræn samvinna – Sumarbúðir

88 Heidi Kristiansen Um upplýsinga- og fræðsluþjónustuna / Heidi Kristiansen.


FMB – Ráðgjafarþjónusta

89 Heimanám barna með ADHD Góð ráð frá foreldri / Björk Þórarinsdóttir, Ingibjörg Karlsdóttir og Matthías

Kristiansen. Góð ráð frá sérfræðingi / Gylfi Jón Gylfason.


Heimanám – Samskipti foreldra og barna

90 Helgi Hjartarson Þjónusta Leikskóla Reykjavíkur við börn með ADHD / eftir Helga Hjartarson.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 17. árg., 3. tbl. (2004), s. 3 [s. 10].

Leikskóla Reykjavíkur – Leikskólar – RÁS deild – Ráðgjafarþjónusta –

Sálfræðipróf

91 Helgi Þór Gunnarsson Lífshlaup og barnæska afbrotamanna með ADHD / rannsókn Helgi Þór

Gunnarsson.


Afbrotamenn – Bernska – Félagsleg viðfangsefni – Félagsráðgjöf –

Fíkniefni – Menntun – Rannsóknir

49

92 Herdís Anna Friðfinnsdóttir Ég vissi ekki að ég gæti flogið fyrr en ég stökk fram af : [viðtal við Aðalheiði

Ámundadóttur] / viðtal Herdís Anna Friðfinnsdóttir.


Aðalheiður Ámundadóttir – Bernska – Háskólar – Lögfræði –

Sjúkdómsgreiningar – Unglingsár – Viðtöl

93 Herdís Anna Friðfinnsdóttir Hvernær kemur að því að ég geti sleppt tökunum? : ADHD markþjálfi / Herdís

Anna Friðfinnsd[óttir].


Markþjálfun – Sjálfsstyrking

94 Herdís Hólmsteinsdóttir Hópvinna fyrir foreldra barna með hegðunarvanda / samantekt Herdís

Hólmsteinsdóttir og Unnur Heba Steingrímsdóttir.


Foreldrar – Hópvinna – Líðan – Uppeldi

95 Hjálmar Sveinbjörnsson Við erum ekki brotin við virkum bara öll mismunandi : viðtal við Sigríði

Jónsdóttur ADHD coach á Íslandi / [Hjálmar Sveinbjörnsson].


Markþjálfun – Sigríður Jónsdóttir – Sjálfsmynd – Viðtöl

50

96 Hvað geta foreldrar misþroska barna gert til að vinna gegn hugsanlegum lestrarörðugleikum?

Hvað geta foreldrar misþroska barna gert til að vinna gegn hugsanlegum

lestrarörðugleikum? : [um fyrirlestur Rannveigar Lundar].


s. 7-9.

Byrjendakennsla – Börn – Fyrirlestrar – Leikir – Leikskólar –

Lestrarörðugleikar – Námsörðugleikar

97 Hvernig næst góður svefn? Hvernig næst góður svefn? : 10 bestu aðferðirnar til að tryggja góðan

nætursvefn / heimild National Sleep Foundation ; þýðing Matthías Kristiansen.


Svefnleysi – Svefntruflanir

98 Iðjuþjálfun misþroska barna að hætta? Iðjuþjálfun misþroska barna að hætta?.

Fréttabréf Foreldrafélags misþroska barna. – 6. árg., 3. tbl. (október 1993), s. 10.

Heilbrigðisþjónusta – Iðjuþjálfun

99 Ingibjörg Gísladóttir Gyða Stefánsdóttir sérkennari : úrdráttur úr fyrirlestri 17. nóvember 1993 /

Ingibjörg Gísladóttir tók saman.


s. 8-12.

Börn – Fyrirlestrar – Fæðubótarefni – Glærur – Gyða Stefánsdóttir –

Lesblinda – Lestrarörðugleikar – Sérkennsla – Sink

51

100 Ingibjörg Gísladóttir Ofvirkni og misþroski : [um] fyrirlestur Sveins Más Gunnarssonar barnalæknis

7. apríl 1992 / Ingibjörg [Gísladóttir], Laufey [Aðalsteinsdóttir] og Steinunn

[Hauksdóttir] tóku saman.


Arfgengi – Félagsþroski – Fyrirlestrar – Heilinn – Hreyfiþroski – Lyfjameðferð

– Málþroski – Meðferðarfræði – Námsörðugleikar – Sjúkdómseinkenni –


101 Ingibjörg Karlsdóttir ADDISS hópurinn : lykilaðilum úr skólakerfinu boðið á ráðstefnu / Ingibjörg

Karlsdóttir og Þorgerður Laufey Diðriksdóttir.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 20. árg., 2. tbl. [rétt 3. tbl.] (2007), s. 25.

Ferðalög – Fundir – Iceland Express – Styrkir

102 Ingibjörg Karlsdóttir ADHD vitundarvika : 20. [til] 24. september 2010 / Ingibjörg Karlsdóttir tók

saman.


FMB – Heidi Strand – Jóhanna Sigurðardóttir – Matthías Kristiansen – Ragna

Freyja Karlsdóttir – Verðlaun – Vitundarvika

103 Ingibjörg Karlsdóttir ADHD vitundarvika : leitað er til eftirfarandi aðila um samstarf vegna

ADHD vitundarviku 20. [til] 24. september 2010 / Ingibjörg Karlsdóttir.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 22. árg. [rétt 23. árg.], 2. tbl. (2010), s. 7.

ADHD samtökin – Opinberar stofnanir – Skólar – Vitundarvika

104 Ingibjörg Karlsdóttir Afmælisráðstefna ADHD samtakanna 2008 / Ingibjörg Karlsdóttir tók saman.


Afmælisrit – Fyrirlestrar – Ríkisstyrkir – Undirbúningsnefnd

52

105 Ingibjörg Karlsdóttir Á ég að gæta bróður míns? : málþing Sjónarhóls febrúar 2008 / samantekt

Ingibjörg Karlsdóttir.


Fyrirlestrar – Systkini – Málþing Sjónarhóls

106 Ingibjörg Karlsdóttir Endurskoðun grunnskólalaganna : umsögn ADHD samtakanna / samantekt

unnu Ingibjörg Karlsdóttir, Björk Þórarinsdóttir, Kristjana Ólafsdóttir.


Boðskipti – Gildismat – Grunnskólalög – Heimanám – Kennsluaðferðir –

Menntun – Samvinna – Sérkennsla – Unglingastig grunnskóla

107 Ingibjörg Karlsdóttir Fréttir af Ráðgjafamiðstöðinni Sjónarhóli / Ingibjörg Karlsdóttir tók saman.


Fundir – Sjónarhóll – Stjórnendur

108 Ingibjörg Karlsdóttir Hugmynd að þjónustumiðstöð fyrir misþroska börn og fjölskyldur þeirra og

þættir úr starfi foreldrahóps á vegum Reykjavíkurborgar / Ingibjörg Karlsdóttir.


Fjölskyldan – Námskeið – Ráðgjafarþjónusta – Sálfræðiþjónusta –

Þjónustumiðstöðvar

109 Ingibjörg Karlsdóttir Iceland Express beinir athyglinni að athyglisbresti og ofvirkni / Ingibjörg

Karlsdóttir tók saman.


Iceland Express – Styrkir

53

110 Ingibjörg Karlsdóttir Landsbyggðin og sjálfshjálparfundir foreldra / samantekt Ingibjörg Karlsdóttir ;

ljósmyndir Mats [Wibe Lund].


Dreifbýli – Foreldrar – Stuðningshópar

111 Ingibjörg Karlsdóttir Málþing Sjónarhóls 2009 : félagsleg staða barna með sérþarfir / samantekt

vann Ingibjörg Karlsdóttir.


Fatlaðir – Félagsleg viðfangsefni – Fyrirlestrar – Málþing Sjónarhóls

112 Ingibjörg Karlsdóttir Málþing Sjónarhóls 2010 : greiningar og þjónusta / samantekt unnu

Ingibjörg Karlsdóttir og Guðríður Hlíf Aðalsteinsdóttir.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 22. árg. [rétt 23. árg.], 2. tbl. (2010), s. 8-9

: myndir.

Félagsleg þjónusta – Fyrirlestrar – Málþing Sjónarhóls – Skólaganga –


113 Ingibjörg Karlsdótttir Ráðning sálfræðings / Ingibjörg Karlsdóttir tók saman.


Ágústa Gunnarsdóttir – Fullorðnir – Greindarpróf – Greiningarpróf –

Persónuleikapróf – Sálfræðiþjónusta

114 Ingibjörg Karlsdóttir Skólaganga barna með ADHD : námskeið fyrir kennara og annað starfsfólk

grunnskóla / samantekt Ingibjörg Karlsdóttir.

Fréttabréf ADHD samtakanna. – 20. árg., 2. tbl. [rétt 3. tbl.] (2007), s. 15-16.

Grunnskólakennarar – Matstækni – Námskeið – Starfsfólk

54

115 Ingibjörg Þ. Ólafsdóttir Halló, halló Danmark / Ingibjörg Þ. Ólafsdóttir.

Fréttabréf Foreldrafé

erna Ásta guðmundsdóttir - skemman · 2018-10-15 · erna Ásta guðmundsdóttir . 6 inngangur...

Documents