İçerik yönetim sistemleri - wordpress.com · açık kaynak kodlu içerik yönetim sistemi...

İÇERiK YÖNETİM

SİSTEMLERİNE GİRİŞ

İÇERİK YÖNETİM

SİSTEMİ

Okt. Mustafa AKBUĞA

İÇİN

DEK

İLER • İçerik Yönetim Sistemleri

(İYS)

• Statik ve Dinamik Web Sayfaları

• İYS'nin Yapısı• İYS'nin Seçimi• En Yaygın Kullanılan İYS'ler• Web Projelerinin Maliyeti

HED

EFLE

R •Bu üniteyi çalıştıktan sonra;

•İçerik yönetim sistemlerini tanıyabilecek,

• İçerik yönetim sistemin yapısını öğrenebilecek,

•En iyi içerik yönetim sistemini seçebilecek,

•Web Tasarımı için gereken süreçleri ve maliyetlerini hesaplayabileceksiniz.

ÜNİTE

1

İçerik Yönetim Sistemlerine Giriş

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 2

GİRİŞ

Tarihin ilk çağlarından başlayarak 20. Yüzyılın sonlarına kadar insanlar

genelde bedensel olarak çalışmışlar ve yaptıkları işlerin daha kolay ve kısa sürede

nasıl yapılması gerektiğini araştırarak geçirmişlerdir. 20. Yüzyılın sonlarına

gelindiğinde ise bu araştırmalar sonuç vermeye başlamış ve bilgisayar sistemleri

geliştirilmiştir. Bilgisayarların kullanılmasıyla artık bedensel faaliyetlerin yerini

zihinsel faaliyetler almaya başlamıştır.

Zihinsel faaliyetlerin bir ürünü olan bilgisayar yazılımları ile hesaplamalar

bilgisayar ortamında daha hızlı ve güvenilir bir şekilde yapılmaya başlanmıştır.

21. yüzyıla girildiğinde birçok bilgisayar birbirine bağlanarak internet ağ

yapıları geliştirilmiştir. Internetin yaygınlaşmasıyla bilginin derlenerek toplanıp

daha anlamlı hale getirilmesi ve bu bilgilere erişim her geçen gün daha fazla önem

arzetmeye başlamıştır. Bilginin istenilen zaman ve yerde doğru olarak elde

edilebilmesi için ilk günlerde basit web siteleri geliştirilmiştir. Daha sonra bilginin

büyük boyutlara ulaşmasıyla birlikte zengin içerikleri (ses, video, resim vb.) kontrol

edebilmek amacıyla dinamik web siteleri (İçerik yönetim Sistemleri) kullanılmaya

başlanmıştır.

Bu bölümde İçerik Yönetim sistemlerinin yapısı, çeşitleri, bu sistemlerin nasıl

seçildiği ve maliyet hesabı anlatılacaktır.

İÇERİK YÖNETİMİ SİSTEMLERİ

Günümüzde internete bağlı uygulamalar, her geçen gün biraz daha

yaygınlaşmakta ve birçok hizmetin (e-ticaret, e-devlet, müzik, film, gazete, dergi,

vb.) internet ortamında sunulmasını zorunlu hale getirmektedir.

Zengin içeriklere (oyun, müzik, film, haber vb.) sahip sitelerde yer alan

bilgilerin birçok kişi tarafından hazırlanması, yayınlaması, güncellenmesi “İçerik

Yönetimi” kavramını internet teknolojilerinde ihtiyaç duyulan bir kavram haline

getirmiştir.

İçerik yönetim sistemi (İYS, İng.: Content Management System ya da CMS),

web sitelerine ait içerikleri yönetmek ve kontrol etmek amacıyla hazırlanmış

yazılımlardır.Günümüzde teknolojiye yapılan yatırımların her geçen gün artmasıyla

Web siteleri üzerinden hizmet üretenler, İçerik Yönetim Sistemlerini (İYS)

kullanmaktadırlar.

Basit bir web sayfasını hazırlamak bile tasarımcı için çok zaman alıcıdır. Kırık

linkleri takip etmek, menü sistemini çalışır kılmak gibi rutin görevleri; forum

eklemek gibi daha gelişmiş işleri yerine getirmek tasarımcının teknik bilgi

birikimine bağlıdır.

Teknolojik yeniliklere ve yazılımlara sürekli yatırım yaparak mükemmel bir

(İYS - CMS)’ye sahip olunmaz. İYS, bir muhasebe yazılımı gibi sadece yatırım

Web sitesini

yöneten

kullanıcılara

webmaster adı

verilir.



gereksinimi olan ve satın alınıp bir sonraki gün kullanıma geçilen bir sistem

değildir. Çünkü bu sistem, dijital nitelik yönetiminden döküman yönetimine, site

içerik yönetiminden imaj yönetimine kadar birçok kavramı içinde barındırır. Bu

nedenle çok iyi araştırılıp, sadece ihtiyaca uygun bir planlama yapılarak

uygulamaya geçilmelidir.

Bir İYS, bilgiyi oluşturmayı, bilginin yönetimini ve dağıtımını desteklediği gibi

internet sayfasındaki bütün sayfaların yaşam döngülerini, içeriklerini ve

arşivlenebilmelerini sağlar.

İYS uygulamaları sitenin içerik yönetimini otomatikleştirmekle kalmaz, teknik

bilgi birikimi olmayan kullanıcıların da sistemdeki özel bir kullanıcı arabirimi

yardımıyla siteye zahmetsizce içerik ekleyebilmelerine imkân sağlar. Bu tür

arabirimler, HTML kodlama gibi teknik bilgiler gerektirmediği için içeriği hazırlama

ve yayın aşamalarını da son derece kolaylaştırır. Sitenize bir İYS kurarsanız site

yönetimiyle ilgili hemen hemen tüm sorunlardan kurtulmuş olursunuz. Site haritası

ve site içi arama gibi özellikler, özel bir programlamaya gerek kalmadan otomatik

olarak güncellenir. Forum, alışveriş sepeti, resim galerisi gibi birçok bileşende

kullandığınız İYS ile bütünleşik olarak gelir ya da sonradan eklenti olarak kurulabilir.

Tüm bu özellikler, geleneksel web sitesi geliştirme yöntemine kıyasla harcamanız

gereken zamanı da azaltır. Üstelik karşılaşacağınız hatalar ve güvenlik riskleri de bu

yöntemle azalacaktır. İYS tabanlı bir sitenin görünümü şablonlarla sağlanır, hatta

bazı İYS’lerde sitenin her sayfasına ya da bölümüne ayrı şablonlar atanabilir.

Örneğin teknik bilgi birikimi olmayan bir yazar, İYS’e bir makale girdikten

sonra bu makaleyi İYS’de önceden tanımlanmış şablon içinde yayınlayabilir.

Böylece sitenin genel tasarımı korunmuş olur. Bu da web tasarımcılar için kolaylık

sağlar.

Büyük işletmelerde İYS’lerin kullanımı 1990’larda yaygınlaşmıştır. Fakat

İYS’lerin kurulum ve işletme maliyetinin çok yüksek olması, küçük işletmelerin ve

bireysel kullanıcıların İYS’leri kullanmasını geciktirmiştir.

Maliyet bir sorun olmasa bile bu yıllarda İYS’ler çok karışık arabirimlere

sahiptir. Bu nedenle bakım ve yönetim işleri için İYS uygulamalarını yakından

tanıyan bir uzmanın istihdam edilmesi gereklidir.

İşte bu noktada Joomla ve Wordpress gibi İYS yazılımları son kullanıcıların

kaderini değiştirerek sadece maliyeti ortadan kaldırmakla kalmayıp, aynı zamanda

kullanımı en kolay arabirimi de ortaya koymuştur. Bu yazılımları kullananlar, teknik

bilgi birikimine sahip olmasa bile yarım saat içinde indirip yükleyebilir ve çalışan bir

web sitesine kolayca sahip olabilirler.

Bu yüzden Joomla ve wordpress yazılımları, dersimizde anlatılan İYS yazılımı

olarak seçilmiştir.



Statik ve Dinamik WEB Sayfaları

HTML dilinde kodlanmış ve herhangi bir içerik yönetim sistemiyle

yönetilemeyen web sayfalarına “statik” web sayfaları denir. Statik web

sayfalarında sayfaların içeriği ve tasarımı (sunumu) bir aradadır. İYS’ler ise

“dinamik” web sayfalardan oluşur. Dinamik web sayfalarında içerik ve tasarım

birbirinden ayrıdır. İçerik kısımları genellikle bir veritabanında saklanır. İYS,

veritabanından bu bilgileri çekerek tasarım şablonuyla birleştirir ve en sonunda

nihai sayfayı oluşturur. Böylece bir web sayfasını oluşturma işlemi, kişiler arasında

dağıtılabilir. Bu sistemde bir kişi sitenin tasarımını (şablonunu) hazırlarken başka

bir kişi siteye içerik girme görevi alabilir oysa statik sitelerde genellikle siteyi

tasarlayan kişi, içeriği de sayfalara yerleştirmek zorundadır.

İçerik Yönetim Sistemlerinin Yapısı

İçerik yönetim sistemleri genelde aşağıda verilen 4 ayrı bölümden oluşur.

Bunlar;

İçerik Oluşturulması

İçerik Yönetimi

İçerik Yayımlanması

Sunum

İçerik Oluşturulması: İçerik yönetim yazılımlarında yer alan yazım bölümü,

Microsoft Word gibi tasarlandığından içeriği oluşturmak için hiçbir HTML bilgisine

gerek duyulmadan makale yazılabilir. Ayrıca istenirse Microsfot Word içerisinden

kes-yapıştır yöntemiyle de bilgiler bu bölüm içerisine alınabilir.

İçerik Yönetimi: İçerikler oluşturulduktan sonra, İYS veri tabanında saklanır.

İçeriğin yönetilmesi ise bir onaylama ve yetki denetiminden sonra sağlanır.

Çalışanlar, sadece girmeye ve değiştirmeye izni olan alanlar içerisinde değişlik

yapabilir. Ancak yapılan değişikliğin geçerli olabilmesi için değişikliği yapan

kullanıcıdan daha yetkili bir kullanıcının onay vermesi gerekmektedir. iYS, her

aşamada içeriğin hangi durumda ve kimler tarafından yürütüldüğünün bilgilerini

tutar.

İçerik Yayımlamak: İçerik, en son haline karar verildikten sonra ağ içerisinde

ya da sitede yayımlanabilir. İçeriğin, bütün onay ve denetim işlemlerinden

geçtikten sonra yayımlanması için tek tuşa basılması yeterlidir.

Sunum: İYS, site haritası sayesinde ziyaretçiye sitenin neresinde veya

buluduğu yerin sitenin hangi bölümüne ait olduğu konusunda bilgi verir.

İçerik Yönetim Sistemlerinin Seçimi

Hangi İYS’nin yararlı ya da uygun olacağının kararını vermek aşağıdaki

sorulara olumlu yanıt vermekle sağlanabilir. Bunlar:

İçerik yönetim

sistemleriyle yönetilen

sitelerde; Siteye yeni bir

tema yükleyerek bütün

sayfalardaki tasarım

kolayca değiştirilebilir.



Ne çeşit bir siteye sahip olmak gereklidir?

İhtiyaç duyulan site, bir portal mı, kişisel bir blog mu yoksa bir oyuna ait

form mu, siteyi kurmadan önce karar vermek gerekir.

Ne tür araçlara ihtiyaç var?

Tasarlanan web sitesinde Takvime, Upload/Download (Yükleme/İndirme)

alanına, Resim galerisine, Dil özelliklerine, Forum, Anket özelliklerine ihtiyaç

duyulacak mı? Bütün bu özelliklere ihtiyaç duyulup duyulmayacağı, firmanın

belirleyeceği ihtiyaçlarla beraber düzenlenmelidir. Bu tür özellikler daha sonra

eklentilerle de sağlanabilir.

Sitenin tasarımı nasıl olmalıdır?

Sitenin tasarımı, en az içerik kısmı kadar önemli bir konudur. Tasarım

tamamiyle firmanın kurumsal kimliğini yansıtır. İYS, her ne kadar çaşitli tasarımların

uygulanmasına izin verse de bunların devamlı olarak değiştirilmesi, sitenin

kullanımını zorlaştırdığından tavsiye edilmez.

Sitede ne tip içerikler yer almalıdır?

Sitenin içerdiği bilgiler, ziyaretçilerin sitede kalma süresiyle doğru orantılıdır.

Ziyaretçilerin siteye bağlı kalma süresini artırmak için sitedeki bilgilerin kısa

aralıklarla güncellenmesi gereklidir.

Bakım ve yenileme nasıl yapılır?

Sitelerin yayında kalma süresi ilerledikçe ve yeni içerikler eklendikçe, siteye

bakım da gereklidir. Eski içerikler, yenileri eklendikçe sürekli yedeklenmelidir.

Siteye yapılan saldırılar, internet arızaları veya benzeri durumlarda sitenin yayını

durdurularak, siteye bakım yapmak gerekir. Her İYS, bu tip durumlarda kendi

geliştirdiği özel çözümleri kullanılır.

Başka bir İYS’ye data kaybına yol açmadan nasıl geçilir?

Bu işlem için İYS’nin içinde bulunan bütün verlerin tekrar kullanılabilir

olduğundan emin olunması gerekir. Maalesef, çoğu sistem bu koşulu yerine

getiremeyecek şekilde tasarlanmıştır. Bu durumda en kötü durum göz önünde

bulundurularak değerlendirme yapılmalıdır.

Yeni sürüm çıktığında ne yapılmalıdır?

Alınacak sistemin yeni bir versiyonu çıktığında neler değişeceğine ve bununla

ilgili nasıl bir strateji takip edileceğine karar verilmelidir. İYS’ler yenilendikçe bu

yenilikler her zaman firmaya yarar sağlamayabilir. Güncellemeler sonrası önceki

sürümde yer alan özellikler devre dışı kalabileceği gibi bazı veri kayıplarının

yaşanması da olasıdır. Bu nedenle güncelleme öncesi tüm yazılımın ve veri

tabanının güvenli bir şekilde yedeklendiğinden emin olunmalıdır. Yazılımlar

yenilendikçe, nadiren de olsa donanım altyapısınında yenilenmesini gerektirir.

İçerik yönetim

sistemleriyle yönetilen

sitelerde; kullanıcılar

tarafından hazırlanan

içerikler editörler

tarafından kontrol

edildikten sonra

yayınlanır.



Kullanım Kolaylığı nasıl anlaşılır?

Web ortamında çalışmak, bilgisayar becerisiyle birlikte teknik bilgi de

gerektirir. Kullanım kolaylığı, teknik anlamda yetenekli olmayan insanların bile

İYS’nin yönetimine katılabilir hâle getirmesini sağlar.

En yaygın kullanılan içerik yönetim sistemleri

Özgür yazılım veya Açık kaynak kodlu yazılım, hiçbir kısıtlama olmadan

kullanılabilen, incelenebilen ve değiştirilebilen yazılımlardır. Kaynak kodları

değiştirilerek kullanılabilir veya dağıtılabilir. Açık kaynak kodlu yazılımlar genelde

ücretsiz dağıtılır nadiren de olsa açık kaynak kodlu yazılımlar özgür olmayabilir.

Açık kaynak kodlu içerik yönetim sistemi pazarında üç büyükler olarak ifade

edebileceğimiz içerik yönetim sistemleri Joomla, WordPress ve Drupal’dır. Her üç

yazılımın da web ortamında farklı site örnekleri mevcuttur.

Açık kaynak kodlu İYS’lerin dışında parayla veya projelerle hazırlatılmış

kuruluşa özel İçerik Yönetim Sistemleri de vardır. Özellikle Üniversiteler ve devlet

kurumları, kurumsal kimlikleri dolayısıyla (joomla, wordpress, Plone, Pivotx,Typo3

vb. gibi ) açık kaynak İYS lerini kullanmayı tercih etmezler. Kullanılan hazır

yazılımlar, bu tip kurumlardaki birimlerin ihtiyaçlarını karşılayacak yapı ve

esneklikte değildir. Ayrıca bu sistemlerin zaman içerisinde ortaya çıkartmış olduğu

güvenlik açıklarından dolayı, kendileri için özel olarak geliştirdikleri içerik yönetim

sistemini kullanırlar. Bunlardan bazıları; TÜBİTAK Ulusal Araştırma Altyapısı Bilgi

Sistemi (TARABİS), ODTÜ Merkezi İçerik Yönetim Sistemi (MİYS) ‘dir.

Joomla: Dünya genelindeki birçok yarışmada ödül almış, güçlü ve aktif web

siteleri hazırlayabilen bir İYS dir. Türkiyede ve dünyada web tasarım şirketlerinin en

çok kullandığı CMS’lerin başında gelir. Son dönemde Türkiyede üretilen web

sistemlerinin çoğunda wordpress İYS sistemi, daha fazla tercih edilir olmuştur. Bu

İYS’yi indirip kurmak için Şekil 1.1’de gösterilen http://www.joomlatr.org web

adresinden faydalanılabilir.

Şekil 1.1. Joomla İYS sistemini indirmekte kullanılan web sitesi

Açık kaynak kodlu İçerik

yönetim sistemleri her

nekadarücretsiz olsada

önemli tema ve

eklentiler belirli

ücretler ödenerek

temin edilebilir.



WordPress: WordPress, dünyanın en yaygın içerik yönetim sistemlerinden

(CMS) biridir. Yaygın olarak kullanılmasının temelinde açık kaynak kodlu yapısı,

kolay kurulumu, kullanıcılar tarafından üretilen tema ve eklenti desteği

bulunmaktadır. WordPress'i kurmak, genişletmek ya da kullanmak için yazılım

uzmanı olmanız gerekmez. Sadece bir kaç tıklama ile kolay kurulup hemen

kullanılmaya başlanabilir.

Bu İYS’yi indirip kurmak için Şekil 1.2’de gösterilen https://tr.wordpress.org

web adresinden faydalanılabilir.

Şekil 1.2. Wordpress İYS sistemini indirmekte kullanılan web sitesi

Drupal: Drupal, gelişmiş ve ücretsiz yapısıyla kullanıcılara çeşitli web

alanlarında değişiklik yapma imkânı sağlar. Kullanıcılar istedikleri şeyleri kolayca

yayınlayıp yönetebilir ve düzenleyebilirler. Bu İYS’yi indirip kurmak için Şekil 1.3’de

gösterilen http://drupalturkiye.org web adresinden faydalanılabilir.

Şekil 1.3. Drupal İYS sistemini indirmekte kullanılan web sitesi

Wordpress.com sitesi

üzerinden bir blog

hesabı alarak hiçbir

ücret ödemeden

içeriklerinizi kolayca

yayınlayabilirsiniz.

Drupal, joomla veya

wordpress içerik

yönetim sistemleri

kadar yaygın olmasada

güvenlik açıkları

bakımından bu

sistemlerden daha

sağlamdır.



Web Projelerinin Maliyeti

Bir web sitesi tamamen ücretsiz oluşturulabileceği gibi bir miktar ücret

ödenerek daha akılda kalıcı ve daha çok kişiye hizmet verecek şekilde modüllerden

oluşturulabilir. Bir Blog tarzı web sitesi, ücretsiz olarak oluşturulup yayınlanabilir

fakat birçok eklenti ve tema bu tip sitelerde kullanılamaz. Bu nedenle istenilen

adreste, hızda ve tasarımda web sayfasına sahip olmak için üç tür ödeme yapılması

gerekir:

Web sitesinin ismi (domain name) için yapılan ödeme

Web sitesinin barındırılması ve yayınlanması (hosting) için yapılan ödeme

Web sitesinin tasarım maliyeti için yapılan ödeme

Domain isim kaydı (web sitesi alan ismi)

Öncelikle kendinize ait bir web sitenizin olması için web adresi (domain ismi)

almanız gerekir. Sonu ".tr" ile biten Alan adları Şekil 1.4’de gösterilen www.nic.tr

adresine, sonu ".tr" dışında olan Alan adları ise Şekil 1.5’de örneği gösterildiği gibi

birçok Alan Adı kayıt kuruluşu aracılığı ile kaydettirilebilir. Uzantısı “.tr” olan

domainlerin tescil işlemleri en geç bir hafta içerisinde tamamlanmakta ve şekil

1.6’da gösterilen Alan uzantılarına bağlı olarak birtakım belgeleri gerektirmektedir.

Uzantısında “.tr” olmayan domainlerin tescil işlemleri aynı gün bitmekte ve

herhangi bir belge istenmemektedir. Şekil 1.6’de yer adres uzantıları tıklanarak:

Örneğin Şekil 1.7’de gösterilen “.com.tr” için hazır olması gereken belgelerin site

içerisindeki iletişim adreslerinden birine gönderilmesi gerekmektedir. Kiralanan

web adreslerinin kiralanma süresi ve maliyetleri, Tablo 1.1’ de gösterilmektedir.

Süresi dolan adreslerin ücretleri ödemediği takdirde bu adresler yeniden satışa

çıkarılacaktır.

Şekil 1.4. “.tr” uzantılı alan almakta kullanılan yurt içi web sistesi

Türkiyede faliyet

gösteren birçok web

sitesi başvurusu

sırasında belge ibraz

etmemek için “.com”

uzantılı alan adlarını

tercih etmektedirler.

http://www.internic.net/



Şekil 1.5. Domain isim kaydı almakta kullanılan yurt dışı web sistesi

Şekil 1.6. Domain almak için kullanılabilen adres uzantıları



Şekil 1.7. “.com.tr” uzantılı domain almak için gerekli olan belgeler



Tablo 1.1. Domain almak için gerekli olan maliyetler

Web sitesi hosting

Hazırladığınız site için belirli bir server'de alan kiralamanız gerekir. Buna

“web sitesi hosting” (bulundurma) denilmektedir. Hosting ödemeleri 3 ayda bir

veya 1 yıllık peşin olarak yapılmaktadır. Bu hizmeti sağlayan birçok firma vardır.

Bunlardan en iyisini seçerken Disk Alanı, Aylık (Trafik) Veri transferi, Veri tabanı,

FTP hesabı, Dreamweaver Uyumlu, SSL / E-ticaret İçin Güvenli Giriş Katmanı

Koruması vb. özellikler göz önününde bulundurulmalıdır. Türkiye’de bu hizmeti

sağlayan http://www.turkticaret.net/ , http://www.natro.com/,

http://www.isimtescil.net/ , https://www.turkishost.com vb. birçok firma

bulunmaktadır. Bu firmaların sağladığı hosting hizmetlerinin özellikleri ve

maliyetleri Tablo 1.2’ de gösterilmektedir.

Hosting hizmeti

alırken; bu hizmeti

veren firmanın

serverlerinin modern,

süratli ve güvenilir

(jeneratör destekli)

olmasına dikkat

edilmelidir.

http://www.turkticaret.net/

http://www.natro.com/

http://www.isimtescil.net/

https://www.turkishost.com/



Tablo 1.2. Hosting kiralamakta kullanılan paketler özellikleri ve maliyetleri

Web sitesinin tasarım maliyeti için yapılan ödeme

Web Tasarım fiyatlarını İnternette araştırdığınızda 20 tl ile 500 tl arasındaki

fiyat tekliflerini birçok sitede bulabilirsiniz. Bu tekliflerden birisi Tablo 1.3’ te

gösterilmektedir. Ancak profesyonel Web Tasarım fiyatları Farklılık göstermektedir.

Çünkü bu tip sitelerde hazır tasarımlar olmadığından Kobi ve küçük işletmelere özel

profesyonel web tasarım Paket fiyatlarını sunan web tasarım firmaları da

bulunmaktadır. Ancak bu paketlerin ajans kalitesinde olması tabiki beklenemez. Bu

tür web tasarım hizmetleri, düşük bütçeli firmalar için tercih sebebi olabilir.

Burada bilinmesi gereken; ucuz web paketleriyle özel hazırlanan profesyonel

web tasarımının aynı olamayacağıdır. Web Tasarım fiyatları, creative ve interactive

ajanslarda, proje özelliklerine göre belirlenir. Web sitenin maliyeti, projenin ne

kadar zaman alacağına bağlı olarak hesaplanır. Standart olarak web site fiyatı

hesaplamasında, Projede en az bir Creative director, 1 Adet Art Director, Grafik

tasarımcı, Yazılım Mühendisi, Web Master ve Seo uzmanı çalışır.

Çalışanların gerçek maliyetleri, kişilerin uzmanlık derecesine göre aşağıda

verilen Tablo 1.4’te gösterilen fiyat aralığı kullanılarak hesaplanır. Her çalışanın,

ortalama çalışma zamanı hesaplanarak projenin toplam maliyeti çıkartılabilir.

Firmanın yapacağı iş analiz edilir, tasarımı, yazılımı, güncellemesi, arama

motoru optimizasyonu vb. yol haritası çıkarılır. Firmanın ihtiyacı olan en uygun

tasarım ve yazılıma karar verilir. Proje için gerekli olan çalışan sayısı ve zaman

hesaplanır. Toplam Adam/gün maliyeti çıkarıldıktan sonra oluşan maliyete, çok

düşük bir kâr eklenerek fiyat belirlenmiş olur. Bu sistem ile oluşabilecek ekstra

maliyetlerin önüne geçilerek en güzel tasarıma sahip güvenli içerik yönetim

sisemine sahip olunur.

Paket olarak sunulan

web tasarım hizmeti

fiyatları, web tasarım

ajanslarına göre daha

ucuz olmaktadır.

Proje ile yaptırılan Web

Tasarım fiyatları

kurumlar için makul

olsada bireysel web

tasarımları için oldukça

pahalı olduğundan Açık

Kaynak İYS’ler en iyi

çözümdür.



Tablo 1.3. Web sistesi yapmakta kullanılan hazır paketler ve özellikleri

Tablo 1.4. Web projesinde çalışan uzmanlar ve maliyetleri

Çalışan web uzmanı En az En fazla

Creative director 6000 tl 15.000 tl

Art director 2000 tl 5000 tl

Web master 1000 tl 2800 tl

Grafiker 1200 tl 2500 tl

Seo uzmanı 1000 tl 5000 tl

Web developer 1300 tl 6000 tl



Öze

t•İçerik yönetim sistemleri, web sitelerine ait içeriklerin yönetilmesini sağlayan

sistemlerdir.

•Web sitesini yöneten kullanıcılara webmaster adı verilir. Basit bir sayfayı güncellemek bile webmaster’lar için zaman alıcıdır. Kırık linkleri takip etmek, menü sistemini çalışır kılmak gibi rutin görevleri ve forum eklemek gibi daha gelişmiş işleri yerine getirmekse webmaster’ın teknik bilgi birikimine bağlıdır. Bu gibi sorunları yönetmek İYS’ler ile çok kolaydır.

• İYS uygulamaları sitenin içerik yönetimini otomatikleştirmekle kalmaz, teknik bilgi birikimi olmayan yazarların da sistemdeki özel bir kullanıcı arabirimi yardımıyla siteye zahmetsizce içerik ekleyebilmelerine olanak tanır.

• HTML diliyle kodlanmış ve herhangi bir içerik yönetim sistemiyle yönetilemeyen web sayfalarına “statik web sayfaları” denir. Statik sayfalarda web sayfasının içeriği ve tasarımı (sunumu) bir aradadır. İYS’lerse dinamik sayfalardan oluşturur. Dinamik web sayfalarında içerik ve tasarım birbirinden ayrıdır. İçerik kısımları genellikle bir veritabanında saklanır ve içerik yönetim sistemi, veritabanından bu bilgileri çekerek tasarım şablonuyla birleştirir ve nihai sayfayı oluşturur.

• Özgür yazılım, hiçbir kısıtlama olmadan kullanılabilen, incelenebilen ve değiştirilebilen yazılımdır. Özgür yazılım, hiç değiştirilmeden veya kaynak kodları değiştirilerek kullanılabilir ve dağıtılabilir. Özgür yazılımlar veya Açık kaynak kodlu yazılımlar çoğu zamanlar ücretsiz dağıtılır.

•İçerik yönetim sistemleri; İçerik oluşturulması,yönetimi,yayımlanması ve sunum olmak üzere 4 ayrı bölümden oluşur.

•Bir İYS seçilirken; ne tür araçlara ihtiyaç var,sitenin tasarımı nasıl olmalıdır, bakım ve yenileme nasıl yapılır, başka bir İYS’ye data kaybına yol açmadan nasıl geçilir, yeni versiyon çıktığında ne yapılmalıdır? gibi sorulara verilecek cevapların neticesinde karar verilir.

• Açık kaynak kodlu içerik yönetim sistemi pazarında Joomla, WordPress,Drupal,Plone,Typo3 ve Pivotx gibi sistem yazılımları vardır.

•Bir web sitesi tamamen ücretsiz oluşturulabileceği gibi birtakım ücretler ödenerek daha akılda kalıcı ve daha çok kişiye hizmet verecek şekilde modüllerden oluşturulacak şekilde tasarlanabilir.

•Bir Blog tarzı web sitesi ücretsiz olarak oluşturularak yayınlanabilir fakat birçok eklenti ve tema bu tip sitelerde kullanılamaz. Bu yüzden istenilen adreste, hızda ve tasarımda web sahip olmak için Web sitesinin ismi (domain name) için yapılan ödeme,web sitesinin barındırılması ve yayınlanması (hosting) için yapılan ödeme, web sitesinin tasarım maliyeti için yapılan ödeme olmak üzere üç tür ödeme yapılması gerekir.

• Web projeleri için öncelikle bir web sitesi ismi (domain ismi) almanız gerekir. Sonu ".tr" ile biten alan adları www.nic.tr adresine, sonu ".tr" dışında olan alan adları Internic'e kaydettirilmektedir. Uzantısı .tr olan domainlerin tescil işlemleri en geç bir hafta içerisinde tamamlanmakta ve ilave belgeler gerektirmektedir. Diğer domainlerin tescil işlemleri aynı gün bitmekte ve herhangi bir belge istenmemektedir.



DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Web sitelerini yapan veya kontrol eden personele ne ad verilir?

a) Gurup

b) Websitesi

c) User

d) Administrator

e) Webmaster

2. HTML diliyle kodlanmış ve herhangi bir içerik yönetim sistemiyle yönetilemeyen

web sayfalarına ne ad verilir?

a) Vektorel

b) Değişken

c) Dinamik

d) Statik

e) Özel

3.Aşağıdakilerden hangisi Açık kaynak kodlu yazılım değildir?

a) Joomla

b) Wordpress

c) Drupal

d) Typo3

e) İOS8

4. Aşağıdakilerden hangisi İçerik yönetim sistemlerinin yapısında yer almaz?

a) İçerik Oluşturma

b) İçerik Taşıma

c) İçerik Yönetimi

d) İçerik Yayımlanması

e) İçerik Sunumu

Değerlendirme sorularını

sistemde ilgili ünite

başlığı altında yer alan

“bölüm sonu testi”

bölümünde etkileşimli

olarak cevaplayabilirsiniz.



5. İçerik yönetim sistemleri ne amaçla kullanılır?

a) Web sitelerini kontrol etmek

b) Bilgisayarı formatlamak

c) Bilgisayara yedekleri yüklemek

d) Bilgisayarı internete bağlamak

e) Bilgisayarda web sistesinin çalışmasını sağlamak

6. Web siteleri için alan ismi seçerken aşağıdaki adres uzantılarından hangisi

seçilirse belge hazırlanmasına gerek yoktur?

a) .com.tr

b) .net.tr

c) .org.tr

d) .dr.tr

e) .info.tr

7. Web siteleri için “.tr” uzantılı alan ismi aşağıdaki web sitelerinden hangisi ile

alınabilir?

a) https://www.nic.tr/

b) https://www.atauni.edu.tr/

c) https://www.turkiye.gov.tr/

d) https://www.ataaof.edu.tr/

e) https://www.google.com.tr/

8. Bir web projesinde aşağıdaki mesleklerden hangisi yer almaz?

a) Art director

b) Administrator

c) Grafiker

d) Seo uzmanı

e) Web developer

https://www.nic.tr/

https://www.atauni.edu.tr/

https://www.turkiye.gov.tr/

https://www.hizlial.com.tr/

https://www.hepsiburda.com.tr/



9.Web sitesi için Hosting (Anamakine) kiralarken aşağıdaki verilenlerden hangisine

en az dikkat edilir?

a) Disk alanı

b) İşletim sistemi

c) Aylık trafik

d) Veri tabanı

e) Uzaklık

10. Bir İçerik yönetim sistemi seçilirken aşağıda sorulardan hangisinin cevabı

aranmaz?

a) Kimler tarafından kullanılıyor?

b) Ne tür araçlara ihtiyaç var?

c) Bakım ve yenileme nasıl yapılır?

d) Başka bir İYS’ye data kaybına yol açmadan geçilebilir mi?

e) Yeni sürüm çıktığında nasıl temin edilir?

Cevap Anahtarı:

1.E,2.D,3.E,4.B,5.A,6.D,7.A,8.B,9.E,10.A



YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER

KAYNAKLAR

AKBUĞA. Mustafa, (2011), Atatürk Üniversitesi, Uzaktan Eğitim Merkezi, İçerik

Yönetim sistemleri, Ders Notları

http://www.joomlatr.org, [Erişim tarihi: 08 Aralık 2014].

https://tr.wordpress.org, [Erişim tarihi: 08 Aralık 2014].

http://drupalturkiye.org, [Erişim tarihi: 08 Aralık 2014].

http://www.nic.tr, [Erişim tarihi: 08 Aralık 2014].

www.internic.net, [Erişim tarihi: 08 Aralık 2014].

https://www.turkishost.com/web-sitesi.html, [Erişim tarihi: 06 Aralık 2014].

İçerik yönetim sistemleri - wordpress.com · açık kaynak kodlu içerik yönetim sistemi...

Documents