1

EMANETEHIYANETVEGULÜLhttps://www.youtube.com/watch?v=sq-xfH6TIw4HazirlikSorulari:

1. Emanetnedemektir?

2. “Siz bana altı mes’elede söz verin; ben de size cenneti tekeffül edeyim.” Soz verilmesigereken6meselenedir?

3. Efendimize(SAV)peygamberligindenoncenicinMuhammed-ulEmindeniliyordu?4. Gululnedemektir?

Enfal/27- Ey iman edenler! Allah'a ve Resul'e hainlik etmeyiniz ki, bile bile kendiemanetlerinizehıyanetetmişolmayasınız.

Muminun/8-Yineonlar(omüminler)ki,emanetlerineveahidlerineriayetederler;

HADİS

*EbuHüreyre(radıyallahuanh)anlatıyor:"Resûlullah(aleyhissalâtuvesselâm)buyurduki:"Emanetkaybedilincekıyametibekleyin.""Emanetnasılkaybolur?"diyesordular."İşlerehilolmayanlarateslimedilince"diyecevapladı."

* Yine Ebu Hüreyre (radıyallahu anh) Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)'in şu sözünürivayetetmiştir:"Sanaemanetbırakanınemânetinigeriver.Sanaihânetedeneihânetetme"

* Ebu Sa'id (radıyallahu anh) anlatıyor: "Resulullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:"Şüphesiz ki Kıyamet günü, Allah'ın en çok ehemmiyet vereceği emanet, kadın-koca arasındakiemanettir.Kadınlakocabir-biriyle içlidışlıolduktansonra,kadınınesrarınıerkeğinneşretmesi,ogünenbüyükihanettir."

* Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, yanındakicemaatekonuşurken,biradamgelerek:"(EyAllah'ınResûlü!)Kıyametnezamankopacak?"dedi.Aleyhissalâtuvesselâmkonuşmasınadevametti,sözlerinibitirdiğivakit: "Sualsâhibinerede?"buyurdular.Adam:"İşteburadayımeyAllah'ınResûlü!"dedi.Aleyhissalâtuvesselâm:"EmanetzâyiedildiğivakitKıyametibekleyin!"buyurdular.Adam:"Emanetnasılzâyiedilir?"diyesordu.Efendimiz:"İş,ehilolmmayanatevdiedildimiKıyamet'ibekleyin!"buyurdular."

*Hz.Aliradıyallahuanhanlatıyor:"Resûlullahaleyhissalâtuvesselâm(birgün):"Ümmetimonbeş şeyi yapmaya başlayınca ona büyük belanın gelmesi vâcip olur!" buyurmuşlardı.(Yanındakiler:) "EyAllah'ınResûlü!Bunlarnelerdir?"diye sordular.Aleyhissalâtuvesselâmsaydı:-Ganimet (yani milli servet, fakir fukaraya uğramadan sadece zengin ve mevki sahibi kimselerarasında)tedavüledenbirmetâhalinegelirse,

-Emanet(edilenşeyleriemânetalankimseler,sorumluveyetkililer,memurlar)ganimet(malıyerinitutup,yağmalayıpnefislerinehelal)kıldıklarızaman,

-Zekât(ödemeyiibadetbilmeyipbirangaryave)cezatelâkkiettiklerizaman.

-Kişiannesininhukukunariayetetmeyip,kadınınaitaatettiği;

-Babasındanuzaklaşıpahbabınayaklaştığı;

-Mescidlerde(rıza-yıilâhigözetmeyenhusûmet,alış-veriş,eğlencevesiyâsiyâtavs.müteallik)sesleryükseldiğizaman.

2

-Kavme,onlarınenalçağı(erzel)reisolduğu;

-(Devlet otoritesinin yetersizliği sebebiyle tedhiş ve zulümle insanları sindiren zorba) kişiyezararıdokunmasındiyehürmetettiği;

-(Çeşitliadlarlaimaledilen)içkiler(serbestçe)içildiği;

-İpek(harambilinmeyiperkeklertarafından)giyildiği;

-(San'at, bale, konser gibi çeşitli adlar altında; bar, gazino, dansing ve salonlarda ve hattatelevizyonvefilimgibiçeşitlivasıtalarlayaygınşekilde)şarkıcıkadınlarveçalgıaletleriedinildiği;

-Bu ümmetin sonradan gelen nesilleri, önceden gelip geçenlere (çeşitli ithamlar vebahanelerle) hakâret ettiği zaman artık kızıl rüzgârı, (zelzeleyi), yere batışı (hasfı) veya suretdeğiştirmeyi(meshi)(veyagöktentaşyağmasını,(kazfi)bekleyin."

*EbûHüreyre radiya'llâhuanh'den: Şöyledemiştir:Nebiyy-iMuhteremsalla'llâhualeyhi vesellem buyurdu ki: Münâfık'ın alâmetleri üçtür. Söz söylerken yalan söyler. Va'd ettiği vakitsözündedurmaz.Kendisinebirşeyemniyetedildiğizamanhıyâneteder.

*Abdu'llâhb.Amr(i'bni'l-Âs)radiya'llâhuanhümâ'dan:Şöyledemiştir:Nebiyy-iMükerremsalla'llâhualeyhivesellembuyurduki:Dörtşey,herkimdebulunursahâlismünâfıkolur.Herkimdebunlarınbirparçasıbulunursaonubırakıncayakadarkendisindemünâfıklıkdanbirhasletkalmışolur.(Bunlarda)kendisinebirşeyemniyetedildiğizamanhıyânetetmek,sözsöylerkenyalansöylemek,ahdettiğindeahdinitutmamak,husûmet(iddiâvemürâfaa)zamânındadahakdanayrılmaktır.

EMANET

Peygamberlereait ikinci sıfat,emanet sıfatıdır.BukelimeArapçaolup, îman ileaynıköktengelir.“Mü’min”inananveemniyettelkinedeninsandemektir.Peygamberler,mü’minolarakzirveinsanolduklarıgibi,eminolma,emniyettelkinetmededeenbaştadırlar.Kur’ân-ıKerîm,onlarınbusıfatlarınabirçokâyetteişareteder.Şimdibunlardanbirkaçınıarzedelim:

“Nuh kavmi de peygamberlerini yalancılıkla itham etti. Hani kardeşleri Nuh, onlara şöyledemişti: (Allah’a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız? Bilin ki ben, size gönderilmiş güvenilir birelçiyim.ArtıkAllah’akarşıgelmektensakınınvebanaitaatedin”(Şuarâ,26/105-108).

Nuh, kavmine şöyle diyor: Hâlâ ittikâ edip sakınmayacakmısınız? Ben emniyet telkin eden,emanetsıfatıolan,hiyanetetenezzületmeyenbirelçiyim.İştebuâyettebirpeygamberindilinden,peygamberliğeaitbu“emanet”sıfatıdilegetirilmektedir.Keza:

“Âd kavmi de peygamberlerini yalancılıkla itham etti. Hani kardeşleri Hûd onlara şöyledemişti: (Allah’a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız? Bilin ki, ben size gönderilmiş güvenilir birelçiyim”(Şuarâ,26/123-125).Ve:

“Semûd(kavmi)depeygamberleriniyalancılıklaithametti.HanikardeşleriSalih,onlaraşöyledemişti: (Allah’a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız? Bilin ki, ben size gönderilmiş güvenilir birelçiyim”(Şuarâ,26/141-143).Keza:

“Lût kavmi de, peygamberlerini yalancılıkla itham etti. Hani kardeşleri Lût, onlara şöyledemişti: (Allah’a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız? Bilin ki ben size gönderilmiş güvenilir birelçiyim”(Şuarâ,26/160-162).

PeygamberlerinvePeygamberimiz’inenönemlisıfatı,emanetolduğugibi,Cibrîl-iEmîn’indeen önemli vasfı yine emanettir. Kur’ân O’nu bize şöyle anlatır: “O, kendisine uyulan, emîn birelçidir” (Tekvir, 81/21). Evet, Cibrîl, Allah (cc)’a itaatkâr ve O’nun nezdinde ihraz ettiği vazife

3

itibariyledegüvenilirbirelçidir. İşte,Kur’ândabizebugüvenilirlerkaynağındangelmiştir.Allah,“Mü’min”dir. O’nun beyanı emniyet telkin eden bir beyandır. Kur’ân, Allah’ın emin dediği Cibrîlvasıtasıyla gelmiştir. Ve yine bu Kur’ân, O Emin Peygamber’e ve O’nun emniyeti ihraz etmeyenamzetkudsilertopluluğuümmetineindirilmiştir.

Kur’ân-ı Kerîm’den herkes derecesine göre mutlaka istifade etmiştir. Cibrîl de bu istifadeedenler arasındadır. Birgün kendisiAllahResûlü’ne şöyledemiştir: “Allah (cc) Kur’ân’ındabenimiçin “Emîn” ifadesini kullanıncaya kadar akibetimden endişe içindeydim. Bu ifadeyi duyduktansonrailiklerimekadaremniyetledoldum...”

CahiliyeO’nu“Emin”Tanımıştı

MekkeliO’namücerredadıyladeğil, ismine“el-Emin”sıfatınıekliyorveöylehitapediyordu..evet,Obusıfatıylameşhurdu.

Kâ’be tamir edilmiş ve Hacerü’l-Esved’in (Biz Es’ad: Mutlu Taş diyelim) tekrar eski yerinekonulmasıbüyükbirmes’elehalinegelmişti.Kabilelerkılıçlarınıyarıyakadarsıyırmışveherkesbuşerefin kendine ait olmasını istiyordu. Sonunda şöyle bir karara vardılar. Kâ’be’ye ilk gireninhakemliğini kabul edeceklerdir. Herkes merakla bekliyordu.. ve tabii, Allah Resulü’nün hiçbirşeyden haberi yoktu. O’nun dosta-düşmana güven telkin eden gül yüzü görününce, oradakilersevinçlerinden havaya zıplayıp “Emin” geliyor, dediler ve O’nun hükmüne kayıtsız şartsız razıolacaklarınısöylediler...

ZiraO’nagüvenleri tamdı.AllahResûlüogünhenüzpeygamberolarakvazifelendirilmemiştiama,herkesinitimatedeceğibirinsandıvebirpeygambereaitbütünvasıflarıüzerindetaşıyordu.

Evet, fazîlet odur ki, düşmanlar dahi kabul ve tasdik etsin. İşte, -o güne göre- Efendimiz(sav)’inenazılıdüşmanıEbuSüfyan’ın,O’nundoğruluğunutasdiki:

AllahResulüetraftakihükümdarlaranâmelergönderiyordu.Bumektuplardanbirinide,Romaimparatoru Hirakl’e (Hireklius) göndermişti. Hirakl, mektubu baştan sona okudu. O sırada ŞambölgesindebulunanEbuSüfyan’ıçağırttıvearalarındaşuşekildebirmuhâverecereyanetti:

-O’nadahaziyadeittibaedenlerkimlerdir,zenginlermifakirlermi?

-Fakirler.

-HiçO’nainananlardandönenleroldumu?

-Şimdiyekadarhayır.

-Artıyorlarmı,eksiliyorlarmı?

-Hergeçengünbirazdahaartıpçoğalıyorlar.

-Hayatındahiçyalansöylediğiniduydunuzmu?

-Hayır,O’nuhiçbirimizyalansöylerkenduymadık.

Ve işte mektubun tesirinden sonra, henüz müslümanların en amansız düşmanı olan EbuSüfyan’danaldığıbucevaplarlaçarpılanHirakl,kendinitutamayarakşöylededi:

-Birinsanınbuncazaman,insanlarayalansöylemektenkaçınıpdaAllah’akarşıyalansöylemesidüşünülemez.

SözününEriydi

4

KırkyaşınakadarO’nunhilâf-ıvâkibirsözsöylediğiniveyasözündedurmadığınıbirkimse,negörmüşnededuymuştu.Dahasonrasahâbeolmaşerefineerenbirzatdiyorki:“CahiliyedevrindeAllah Resûlü’yle bir yerde buluşmak üzere anlaşmıştık.” -Yukarıda da arzettim. Cahiliye yaşadığıdevrin adıdır. Yoksa O gönlü apaydın insan hiçbir zaman cahiliye devri yaşamamıştır. O hepresûllerehasbirhayatçizgisitakipetmiştir.Fakat,diyorbusahâbe:“Benverdiğimsözüunuttum.Üçgünsonrahatırladığımdakoşarakanlaştığımyeregittim..baktımkiAllahResûlüoradabekliyor.Bana ne kızdı ne de darıldı. Sadece: “Ey genç! Bana meşakkat verdin. Üç gündür seni buradabekliyorum”dedi.

PeygamberEfendimizdeEmniyet

Efendimiz,evvelaAllah’tanaldığımesajlarakarşıemîndir..O’nunzerrekadaremaneteihanetidüşünülemez. Sonra bütünmahlûkata karşı emîndir. HerkesO’na itimat eder. Çünkü, evvela, Oherkesekarşıemniyetinigöstermiş,emniyetvegüventelkinetmiştir.

Risaletvazifesinekarşıemniyeti

Allah(cc),Resulü’nüemaneteriayetedenbirinsanolarakseçmişveOdabunun,heyecanvehelecanınıbütünhayatıboyuncayaşamıştır.Öyleki,vahiygeldiğinde,olurdabirkelimekaçırırımdiye heyecanlanıyor ve daha Cibrîl bitirmeden O, söylenenleri hıfzetmek için durmadan tekrarediyordu. Hatta bu mevzuda o kadar çok tehâlük gösteriyordu ki, birgün Kur’ân O’na şöylediyecekti:

“(Resulüm!)onu (vahyi) çarçabukalmak içindilinikımıldatma!Şüpheetmekionu toplamak(seninkalbineyerleştirmek)veonuokutmakBizeaittir.Ohalde,Bizonuokuduğumuzzaman,senonunokunuşunutakipet.Sonraşüphenolmasınki,onuaçıklamakdaBizeaittir”(Kıyame,75/16-19).

Kur’ân,O’nabiremanetolaraktevdi’edilmişti..Odabukudsîemanetteemînolamamaktankorkuyor ve tir tir titriyordu.Onun için deAllah (cc),O’nu teselli ediyor veResulü’nü emanetteemînkılacağıteminâtınıveriyordu.

O’nunemanetdüşüncesiylealâkalıdiğerbirvak’a:Bedir’dekâfirleresiralınmıştı.AllahResulü,Hz.EbuBekirveHz.Ömer’leistişareetti.Hz.EbuBekir(ra),esirlerifidyekarşılığındasalıverilmesire’yini ileri sürdü.Hz.Ömer (ra) ise hepsinin kılıçtan geçirilmesinden yanaydı. Hatta o, herkesinkendiyakınınıöldürmesiniistemişti.AllahResulü(sav),Hz.EbuBekr’inre’yinemeylederekesirlerifidyekarşılığındasalıvermişti.ŞimdigerisinihepberaberHz.Ömer’dendinleyelim:

“Biryeregidipdönmüştüm.AllahResulüveHz.EbuBekr’iağlarbuldum.Evet,ikisidebaşlarınıyereeğmiş,hıçkırahıçkıraağlıyorlardı.Sebebinisordum;fakatherikisindedebanacevapverecekderman yoktu. Israr ettim: Ne olur söyleyin, ağlanacak bir şey var ise ben de sizinle beraberağlayayım, dedim. Nihayet Allah Resulü ağlayarak biraz evvel şu âyetin nazil olduğunu söyledi.Allah(cc)buâyetteşöylebuyuruyordu:

“Yeryüzündeağırbasıp (küfrünbelinikırıncaya)kadar,hiçbirpeygambereesirbulundurmasıyaraşmaz.Sizgeçicidünyamalını istiyorsunuz,halbukiAllah (sizin içinebedîolan)ahireti istiyor.AllahAzîz’dir,Hâkim’dir”(Enfâl,8/67).

Eğer, Allah Resûlü’nün, herhangi bir âyeti ketmetmesi düşünülseydi, herhalde ikinci olarakgizlenmesigerekenâyetbuolurdu.FakatAllahResûlü,vahyekarşıtambiremniyetinsanıydı.Biz,her iki âyeti, ileride Efendimiz’in ismetini anlatırken tekrar ele alacak ve tafsilatıyla, omevzu ilealâkalıyönünüdearzetmeyeçalışacağız.

Batılı meşhurmütefekkir Bernard Shaw diyor ki: “Hz.Muhammed çeşitli yönleriyle insanınbaşınıdöndüreceküstünlükleriolanbir insandır.Bu sır insanı, tamma’nâsıylaanlamakmümkün

5

değildir.BilhassaO’nunanlaşılamayacaküstünlüktebiryanıvardırki,odaAllah’aolangüvenveitimadıdır.”Shawdoğrusöylüyordu..

Basralıbirgenç,yaşlıbabasıylaHacc’aniyetlenir.Mekke’yegiderkenyoldababasıvefateder..eder ama adam, meshe uğramış ve şeklen sevimsiz bir mahlûka benzemiştir. Bu durum zavallıgence o kadar dokunur ki, şaşkına döner ve ne yapacağını bilemez: Şimdi, kimi çağırıp da bucenazeyi ona gösterecek ve yardım isteyecektir! Budertle kıvranırken, anidenüzerinebir ağırlıkçöker.. veuyku ileuyanıklıkarasıbirhalde ikençadır kapısınınaçıldığını vegüneşyüzlübirisininiçeriye girdiğini görür. Bu gökçek yüzlü zat, babasının cenazesi başındadurur, eliyleonunbütünvücudunusıvazlar,derken,elinindeğdiğiheryereskihalinedönervebabasınıncenazesipırılpırılnûrânîbirinsanhalinegelir.Genç,hayretiçindevekendindengeçmiştir.Gelenzat,tamçadırdançıkacağı sıradagenç ileriyeatılır: “Allahaşkına söyle, senkimsin?”der. “Senbeni tanımadınmı?Ben Muhammed’im.” Bunu duyan genç, sevinçten uçacak hale gelir. “Ya Resûlallah bu olanlarnedir? Niçin babamın şekli değişmişti?” Allah Resûlü: “O, devamlı içki içiyordu.Mesh olmasınınsebebi buydu” der. Genç: “Teşrifinizin sebebi?” diye sorunca da, Allah Resûlü şu cevabı verir:“Çünküseninbaban,nezamanbenimadımanılsa,banasalavatgetirirdi...”

İşte,buadamınbukadarcıkirtibatı,karşılıksızkalmıyorveAllahResûlü,enmuhtaçolduğubirandaonuşefaatlekucaklıyor.Öldüğünühaberalıncaruhâniyeti,Allah’ınizniylehemenoradahazıroluyor.

AllahResûlü,insanlararasındaençokgüvenilecekvekendisineitimatedilecekbirşahsiyettir.Ümmetideaynıitimadalayıkolmalıdır.Onuniçindirki,birâyetteşöylebuyrulur:

“GerçektenAllah size, emanetleri ehil olanlara vermenizi ve insanlar arasındahükmettiğinizzamanadaletlehükmetmeniziemreder.Allahsizenekadargüzelöğütlerveriyor!ŞüphesizAllah,herşeyiişiticiveherşeyigörücüdür”(Nisâ,4/58).

BuâyetinnüzulsebebiniHz.Ali(ra)şöyleanlatıyor:“MekkefethedilinceEfendimiz,Ka’be’ninanahtarlarını,ogünmüslümanolmamışolanOsmanb.Talhâ’danalıp,Ka’be’yibizzatkendisiaçtı.Derken,Hz.Abbasgelipanahtarları talebetti. İhtimal, istikbâlinbüyükmü’minioemanetedahalayıktı. Ve aynı zamanda anahtarların ona verilmesi onun gönlünüde açacaktı. Ve öyle de oldu.Evet,buâyetnâziloluncaKa’be’ninanahtarları tekrarOsmanb.Talhâ’yaverildi.Veaz sonrabubüyük zat müslüman oldu.190 Ancak âyetteki hüküm umumîdir. Zira, Allah Resulü, emanetinortadan kalkmasını, kıyamet alâmeti olarak saymakta ve şöyle buyurmaktadır: “Emanet zayiolduğundakıyametibekleyin!”Sahâbesorar:“YaResulallah!Emanetnasılzayiolur?”Cevabverir:“İş,ehliolmayanaverildiğizaman!”

Evet, emanet çokönemlidir. İşi ehline vermek, bir emanettir, buda, dünyanizamını ayaktatutacakenmühimâmillerdenbiridir.Emanetinzayiolması,umûmîdengeninvenizamınortadankalkmasıyla aynı ma’nâya gelir. Böyle bir dünyanın ise, varlığı ile yokluğu müsâvidir. Başka birhadîslerindebuhususlaalâkalıAllahResûlüşöylebuyurur:

“Herbirerlerinizrâî(çoban)vehepinizelinizinaltındakilerdensorumlusunuz:Devletreisibirrâî elinin altındakilerden sorumludur. Her fert, ehl-ü ıyâlinin râîsidir ve raiyyetindenmes’ûldür.Kadın, beyinin hanesinin râîsi ve gözetiminde olan şeylerden sorumludur. Hizmetçi efendisininmalınınrâîsiveelininaltındakilerdenmes’ûldür.Herbirerlerinizrâîveherbirerlerinizraiyyetindensorumludur.”

Emanetin bu her şey sayılan ehemmiyetindendir ki, Allah Resulü şöyle buyurur: “Emanetiolmayanınîmanıdayoktur”Elininaltındabulunanemaneteriayetetmeyenveemanetinhakkınıgörüpgözetmeyenkimseninîmanıda,tamvekâmildeğildir.

Yani,bircihettenîmanlaemanet,birbirinesebepveneticegibidirler:Emaneteriayetetmeyenbir insan, kâmil mü’min sayılamayacağı gibi, kâmil mü’minlerin dışında da sağlam bir emanet

6

düşüncesi bulmak zordur. Evet, eğer insan kâmil birmü’min ise o, emanette de emin olacaktır;eğeremanetteeminolamıyorsa,îmanıdakâmildeğildemektir.

Başka bir hadîslerinde, Allah Resulü, mü’minin tarifini yaparken şöyle buyururlar: “Hakikimü’minodurki,insanlarmallarıvecanlarıhususundaonakarşıemniyetiçindedirler.”

Efendimiz’in sıdkını anlatırken arz ettiğim bir hadîsi -meâl olarak- mevzumuzla alâkalıgördüğüm için tekrar etmek istiyorum. Allah Resûlü meâlen şöyle buyururlar: “Siz bana altımes’eledesözverin;bendesizecennetitekeffüledeyim.”

1.“Konuşurkendosdoğrukonuşun!”Evet,davranışvebeyânlarınızdosdoğruolsun..vesizlerbumevzudaâdetabirerokabenzeyin!

2.“Va’dettiğiniziyerinegetirin!”Zatenbununaksimünafıklıkalametidirki,yukarıdabirnebzebahsedilmişti.

3.“Emanetteeminolun!”Biryerdeeminbilindiğinizdendolayısizebirşeyemanetedilmişse,sakın sizi böyle zannedeni, zannında yalancı çıkarmayın! Hatta, onların hüsn-ü zanlarını ahirettedahiyalançıkarmamayabakın!

4. “İffetli olun!” Irz ve namusunuzu koruyun; başkalarının ırz ve namusunu aynen kendinamusunuzgibimuhafazaedin!(Bubahsiilerideiffetbahsiniişlerkentafsilatıylaelealacağız).

5.“Gözleriniziharamakarşıkapayın!”Sizeaitolmayanşeylerebakmayınveistifadesinemezunolmadığınızşeyleregözdikmeyin!

Haramabakmak,kalbiifsadeder.Birkudsîhadîsteşöylebuyrulur:

“Haramabakmakşeytanınzehirlioklarındanbiroktur.(Siziniradeyayınızdançıkarvekalbinizesaplanır. Veya şeytana ait bu yay, sizin irade elinizdedir). Kim bana saygısından dolayı o bakışıterkederse,onunkalbineöylebirîmansalarımki,onunzevkinibütünkalbindehisseder.”

6. “Elinizi başkalarına zarar vermekten uzak tutun! ” Hiç kimseye ve hiçbir şekilde kötülükyapmayın!

İşte,birbakımaemniyet insanıolmanın şartları sayılanbumaddelere riayetedenbir insan,eminolarakyaşar,ahiretinidebuşekildeemniyetvegarantialtınaalmışolur.Zatenbumevzûda,AllahResûlü’nesözverene,OdaCennetsözüvermektedir.

Eyümittomurcukları!

Dinhakikatınıyenidenyeryüzünegetiripikameedeceksizlersiniz.Sizöylebirkökünsürgünlerive öyle bir ışık kaynağının hüzmelerisiniz ki, onlar, tarihin karanlık bir döneminde cihanları ışığaboğduvebir“şecere-itûba”gibidal,yaprakveçiçekleriyleheryanayayıldılar.Veişteodönemdesoylumilletimiz,devletlerarasıgörüşmelerde,hersözüemirkabuledilenhâkimbirdevlethalinegelmişti. -İnşaallah- içinde bulunduğumuz karanlık günleri -ki çok çabuk geçeceğine inanıyorum-atlatarakoaydınlıkçağlarıyinesizlerihyâedeceksiniz.Yerinaltındakilerde,üstündekilerdesizdenbunu beklemekte.. ve bilhassa, ruhaniyatıyla her zaman aranızda dolaşan.. bazen sizhissetmeseniz,görmesenizdebaşınızıokşayıp,sırtınızısıvazlayanHz.MuhammedAleyhisselâmda,oümitdolubakışlarıyla,herçizgisişefkatbûsesitebessümleriylesizdenbunubeklemektedir.

Siz,emininsanlarolarakistikamettenayrılmazveçevrenizehepemniyetveitmi’nânmesajlarısunabilirseniz.. evet, bunubaşarabildiğiniz zaman topyekün insanlığın kalp kapıları, ardına kadarsizeaçılacakveilklergibisizde,okalblerdetahtlarkuracaksınız.Unutmayınki,buneticeye,dahadoğrusubuzirveyeulaşabilmeninenönemlişartıdaemanetteeminolmaktır.

7

Eğer, dünya muvazenesinde yeniden denge unsuru olmak; ve dünyanın kaderiyle alâkalıkararlar alınırken gözünün içine bakılır birmillet haline gelmek istiyorsak -ki, bunamecburuz- ozaman,hakkın,adaletin,istikametvegüvenintemsilcileriolmalıyız...

Hırsızlık,RüşvetveDevletMalınıYemek(Gulûl)

Hırsızlık, rüşvet ve yolsuzluk, dinimizin çirkin gördüğü en büyük günahlardandır. İslam’da, helalalışverişedairbazışekilveşartlarkonmuş,bunlarındışındakiyollarınharamolduğubelirtilmişveinananlarabuyöndeyeryerhemikazlaryapılmışhemdemüjdelerverilmiştir.Âdil idareci,eminemanetçi, dürüst tüccar ayet ve hadislerde sena edilmiş, zalim, hain, aldatan kimseler isekötülenmiş,ağırcezalarlatehditedilmişlerdir.

İnananlarınkarşılıklıparavemalmübadeleleriylealakalıolarakumumibirhitapşeklindeKur’an’daşöylebuyrulmuştur:

منكم راض ت عن تجارة تكون أن إال بالباطل بینكم أموالكم تأكلواال آمنواالذین أیھایا

“Eyimanedenler!Mallarınızıaranızdameşrûolmayanyollarlayemeyin.Karşılıklırızaileyapılanbirticaretyapmanızise,elbettemeşrûdur.”[1]

Efendiler Efendisi, emin ve dürüst tüccarla alakalı olarak şu beşaret dolu beyandabulunmuştur:“Emin ve doğruluktan ayrılmayan ticaret ehli, (âyette sırat-ı müstakim ashabı olarak zikredilen)peygamberler, sıddîkler, şehitler ve salihlerle beraberdir.”[2] Adil devlet başkanı hakkında ise şumüjde verilmiştir: “Adil devlet başkanı ve idareciler mahşer yerinde Allah’ın yüce lûtfuna vehimâyesinemazharolacaklarınöncüleridir.”[3]

ÇalıpgaspetmeninçeşitlerindenbiriolanaraziihlaliylealakalıolarakAllahResulü(sallallâhualeyhivesellem)birhadislerindeşöylebuyurmuşlardır:

قھ األرض من شبر قید ظلم من أرضین سبع من طو

“Kimbirkarışlıkyerihaksızolarakeldeederse,oyerinyedikatıboynunageçirilir.”[4]

HırsızlıkyapanbirkadınıaffetmesiiçinaracılıkyapmaküzerekendisinemüracaatedenbirsahabiyeiseEfendimiz(sallallâhualeyhivesellem)şuibretlikikazdabulunmuştur:

وایم د بنت فاطمة أن لو هللا یدھالقطعت سرقت محم

“Allah’ayeminederimki,kızımFatımadaçalsa,elinikeserim.”[5]

HırsızlığıncezasıylaalakalıolarakdaKur’an’daşöylebuyrulur:

8

ارقة والسارق من نكاال كسبابماجزاء أیدیھمافاقطعواوالس هللا حكیم عزیز وهللا

“Hırsız erkek ile hırsız kadının irtikâbettikleri suçabir karşılık veAllah tarafından insanlara ibretvericibircezaolmaküzereellerinikesiniz!Allahazîzvehâkimdir (mutlakgaliptir, tamhükümvehikmetsahibidir.)”[6]Hanefileregöreelkesmecezası,ancakkorunmuşbiryerdebulunanvedeğerienazondirhemolanbirşeyinçalınmasındandolayıgerekir.Miktarı,bahsedilenölçüdenazolanveyakorumasızbiryerdebulunanmalınyadaparanınalınmasıylaelkesilmez.ŞafiîveMalikîleregöre ise bumiktar, dinarın dörtte biri, yani 3 dirhemdir. 10 dirhemle, Efendimiz zamanında ikikurbanlıkkoyununalınabildiğidüşünülürse,Hanefilerinbelirlediğibumiktarbugünyaklaşıkolarak1000,Şafiî veMalikilerin tercihettiğimiktar ise300 liradır.[7]Ayrıcahırsızlıktandolayıel kesmecezasınınverilebilmesiiçin,çalınanmalınkorunmuşbiryerdeolmasıgerekmektedir.

Rüşvet

Rüşvet, kelime olarak yağcılık ve hedefe ulaşma manalarına gelir. Istılahta ise, bir idareciye,yetkiliye ya da hâkime,menfaat sağlayacak şekilde karar vermesi için verilen gayr-ımeşru parademektir. Diğer bir tarife göre rüşvet, bir hakkın iptali veya bir bâtılın hak kılınması için verilenşeydir.[8]

Rüşvet, hem ayetlerde hem de hadis-i şeriflerde büyük bir günah olarak zikredilmiş velanetlenmiştir. Yahudilerin sıfatlarındanbahsedilirkenonların rüşvetyedikleri ayette şöylebeyanedilmiştir:

اعون للسحت أكالون للكذب سم

“Yalan dinlemeye çok meraklı, haram yemeye pek düşkündürler.” Haram, yani rüşvet yiyenler,rüşvete göre hüküm veren Yahudi hâkim ve fakîhleridir.[9] Ayetteki “suht” kelimesinin bereketigidericimanasıdavardır.

Rüşvet verenler, alanlar ve buna aracılık yapanlar Efendimizin beyanlarında lanetlenmiştir. AllahResulübirhadislerindeşutehditkârbeyandabulunmuştur:

اشي هللا لعن ائش والمرتشي الر والر

“Allah,rüşvetverenedealanada,ikisiarasındaaracılıkyapanadalanetetsin.”[10]

Diğerbirrivayetşöyledir.Rüşvetyabirisinezulmetmek,onunhakkınıyemekiçinverilirveyahakkıolan fakat verilmeyen şeyi eldeetmek için yahutdaortadaolanbir zulmüdefetmek için verilir.Birinciçeşit rüşvetharamkılınmış, lanetlenmiş,diğerleri isebukategoridedeğerlendirilmemiştir.Kişinin, gasbedilen hakkını almak için başka yol kalmadığı takdirde veya maruz kaldığı zulmüdefetmek için verdiği rüşvetin haram kısma dâhil olmadığı, böyle durumlarda günahın rüşvetisteyeneyazılacağısöylenmiştir.[13]

Devletmalınıyemek(Gulûl)

9

Umumîmanâsıyla gulûl, hakkı olmayanbir şeyeel uzatma,ondanyararlanma, emanetehıyanetetmedemektir.Dahahususîçerçevedeise,taksimatyapılmadanönceganimetmalındanbirşeyleraşırma, kamumalından gizlice bir şeyler alma, devletmalında suistimalde bulunmamanâlarınagelir.

BubüyükgünahlaalakalıolarakKur’an’daAllahTeâlâşöylebuyurmaktadır:

ىثم القیامة یوم غل بمایأت یغلل ومن یغل أن لنبي كان وما ظلمون ی ال وھم كسبت مانفس كل توف

“Emanete hıyanet etmek, bir peygamberin yapacağı iş değildir. Her kim hıyanet edip deganimettenveyakamuyaaithâsılattanbirşeyaşırır,bunudagizlerse,kıyametgününeovebalinialdığı şeyler, boynuna asılı olarak gelir. Sonra her kişiye kazandığı şeylerinmükâfatı veya cezasıeksiksizverilir.Veonlaraslahaksızlığauğratılmazlar.”[14]

Âyet-icelilenindevamında

القیامة یوم غل بماأت ی یغلل ومن

buyruluyor.Gulûl,ganimetmallarındangizlicebirşeyleralmamanâsınageldiğigibi,insanınhakkıolmadığıhâldeeluzattığıherşeygulûlkategorisinegirer.Meselainsanın,işbaşınageçtiğizamanbirkısımspekülasyonlarlamaledinmesi,tahsisât-ımestureden(örtülüödenek)kendihesabınabirşeylerkaydırmasıvebutürhaksızlıklarıirtikâpederken,birdekılıfbularak,“Bendeburadaçalışıpçabalıyorum.Benolmasaydımbuncabirikimyapılamazdı.”gibiifadelerlegayr-imeşrufiillerimeşrugibigöstererekkendihesabınabazışeylerdenistifadeetmesigibihususlarınhepsigulûlkategorisiiçinegirer.Hattahakkıveliyakatiolmadığıhâldemilletinidaresinetalipolanbirinsandamilletinhukukunugallediyor,onlarınhukukunatecavüzediyordemektir.[15]

Efendimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem) sık sık ümmetini gulûlden sakındırmıştır. Ebû Hureyre(radıyallâhuanh)anlatıyor: “BirgünResûlullah (aleyhissalâtuvesselâm)aramızdaayağakalkarakgulûlü andı. Onun din nazarındaki ne kadar çirkin ve büyük bir günah olduğunu, ne kadar feciakıbetlere sebep olacağını anlattı. Sonra da şöyle buyurdu: “Sakın sizden birinizi Kıyâmet günü,boynundaböğürenbirdeveylegelip“YâResûlallâhbenikurtar!”demesin.Benorada“Seniniçinbirşeyemâlikdeğilim;bensanateblîğettim”derim…”AllahResulübuifadeleriniaynentekrarlayarakbeş şeyi daha saymıştır. Bunlar sırasıyla, at, koyun, çığlık atan bir kimse, elbise ve altın-gümüştür.[16]

Başka rivâyetlerde ayakkabı bağı, iğne, iplik ve hattâ bunlardan da değersiz devlete ait şeyleriçalmanın da aynı şekilde gulûl olduğu, ganimettenböyle değersiz bir şey çalmış olarak cephedeölenbiraskerinşehitlikmertebesinikaybedeceğibelirtilmiştir.

BaştaMüslim’inSahîh‘iolmaküzere,hemenhemenbütünhadiskitaplarındarivâyetedilenşöylebir hadise vardır: Adiyy b. Amîre el-Kindî anlatıyor: “Hz. Peygamber’in şöyle söylediğini işittim:“Sizden kimi bir iş için tâyin ettiğimizde, o bizden bir iğneyi veya iğneden daha değersiz bir şeyigizleyecekolsabubirgulûldür(hıyânettir).Kıyâmetgünüonunlagelecekveonunlarezilolacak).”Busözü işitenEnsâr’dansiyahbiradam,memuriyetinhelâkedicimesuliyetindenkorkarakayağakalkıp: “Ey Allah’ın Resûlü bana verdiğin memuriyeti geri al” dedi. Hz. Peygamber: “Bu da ne

10

demek?” diye sordu. Adam: “Senin şöyle şöyle söylediğini işittim” deyince Hz. Peygamber(aleyhissalâtuvesselâm)meseleninehemmiyetinite’kîdenşucevabıverdi:“Benaynışeylerişimdibir kere daha tekrar ediyorum: “Sizden kimi bir vazîfeye tâyin edersek, az çok ne elde etti isegetirsin. Ondan kendisine tarafımızdan verileni alsın, men edilenden kaçınsın.”[17] Bir başkahadistebumanâ şöyle te’kîd edilir:“Bir iğne, bir parça iplik deolsaganîmetmalını getirin. Kimganîmetten bir iğne veya iplik çalacak olsa, Kıyamet günü, o kimse getirecek durumda olmadığıhaldeonugetirmesiistenerekdevamlıazâbedilir.”[18]

BumevzûdaEfendimiz’in(aleyhissalâtuvesselâm)birbaşkatembihveemrideşuşekildedir:“Biriğnebiriplikdeolsaganîmetmalınıgetirin.Zîragulûl,Kıyâmetgünübunatevessüledenkimseiçinrüsvaylıktır,ateştir,yüzkarasıdır.”[19]Devletmalınıyemeklealakalıdiğerbirrivayetdeşöyledir:Muâz b. Cebel (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) beni Yemen’egöndermişti. Yeni hareket etmiştim ki, arkamdan birini göndererek geri çağırdı. Yanına varınca,“Sananiye adamgönderip (geri çağırdığımı) biliyormusun?” buyurdular ve ilave ettiler: “Benimiznimolmadanhiçbirşeyalmayacaksın.Zîrabugulûldür(hırsızlıktır).Kimgulûlyaparsa,aldığışeylekıyametgünü(Allah’ınhuzurunagelir).İştebu(hususutembihetmekiçin)seniçağırdım,artıkişinegidebilirsin.”[20]

Devletreisivedevletkademelerindeidareciolarakçalışankimselerinkendilerinegelenhediyelerialmaları,haramayakınmekruholarakgörülmüştür.Hâkiminhediyealması ise icmaileharamdır.Müftülerinhediyealmalarınındaharamolduğusöylenmiştir.[21]

[1]NisaSuresi,4/29.[2]Tirmizî,Büyû4[3]Buhârî,Edep36.[4]Buhârî,Mezâlim13.[5]Buhârî,Enbiyâ54,Megâzî53.[6]MaideSuresi,5/38.[7]Cassas,Ahkâmü’l-Kur’an,4/64-65;HamdiDöndüren,DelilleriyleTicaretİlmihali,s.367.[8]Mevsûatü’l-Fıkhiyyeti’l-Kuveytiyye,XXII,219.[9]MaideSuresi,5/42,SuatYıldırım,Kur’an-ıHakîmveAçıklamalıMeali.[10]İbnEbîŞeybe,Musannef,IV,144.[11]EbuDavud,Ekdıyâ4.[12]İbnMâce,Ahkâm2.[13]Mevsûatü’l-Fıkhiyyeti’l-Kuveytiyye,XXII,222.[14]Âl-iİmranSuresi,3/161.[15]FethullahGülen,YenilenmeCehdi,s.[16]Müslim,İmâre24.[17]Müslim,İmâre30.[18]İbrahimCanan,Kütüb-iSitteTercümeveŞerhi,AkçağYayınları,7/406-408[19]İbrahimCanan,Kütüb-iSitteTercümeveŞerhi,AkçağYayınları,7/406-408[20]Tirmizî,Ahkâm8.

[21]Mevsûatü’l-Fıkhiyyeti’l-Kuveytiyye,XXII,223.

11

Emaneteihanetedenbirinsan,emanetsahibiilehelalleşirseyükümlülüğükalkarmı,kalkarsaburadaAllah'ınhukukuçiğnenmişolmuyormu?

Emanetihanetedenkimse,ihanetettiğikimseylehelalleşmeli;ayrıcagünahişlediğiiçinAllah'atövbeetmelidir.

Kulhakkınıancakkulaffeder.Bunagöre,dahadünyadaikenbuhakkıtelafietmeninyolunubulmakgerekir.Şayetbulamazisek,ahiretekalmışolurki,budurumdahatehlikelidir.Şayetüzerimizdekulhakkıolanadamölmüşise,varislerinebuhakkıvermekgerekir.

Ancakgünahlarınatövbeediphakkınıyediğikimselerlehelalleşmekistediğihaldeonlaraulaşamıyoryadabulamıyorsa,budurumdaonlarınadınahayıryapmak,sadakavermekveonlariçinduaetmekgerekir.

Şayethakkınıedaetmekzorgörünenbiradamınhakkınıaçıktanyemişisek,ozamanbuadamadoğrudanödemeninyolunubulmakyadabirvekilvasıtasıylaonahakkınıvermeyeçalışmakgerekir.Şayethakkınıyediğimizkişi,hakkınıyediğimizibilmiyorveonaaçıktansöylemekmümkündeğilse,ozamanmasasına,evineveyabaşkabirvasıtasıylabuparayıonaulaştırıp,durumudabirpusulaylabildirmekgerekir.Onaaçıktanisimvermeyedegerekyoktur.

İnsanşereflibirmahluktur.Onunhürriyet,haysiyet,namusveşerefgibimanevîhukukunayönelikbirhaksızlıkkadar,canınavemalınayapılanbirtecavüzdeonisbetteağırbirmesuliyetigerektirir.

İnsanbilerekveyabilmeyerek,farkındaolarakveyaolmayarakbirisinehaksızbirdavranıştabulunmuşolabilir.Hattâonumağdurbirdurumadüşürüpbazıhaklarınınelindençıkmasınasebepolacakbirmuamelededebulunabilir.Birfertolarakkendimizihernekadarçekipçevirsek,hakperesetolarakkalmayaazmetsekde,birtakımhatavekusurlarakapılmaktantamamiylekurtulamıyoruz.

İnsanlıkhaliolanböylebirdurumkarşısındaneyapmalıyız?"Birdefaoldu,birdahayapmayız,keşkeyapmasaydım."diyerek,içdünyamızdahesaplaşmamızkâfigelirm?Yoksameselenintelâfisinegidipdehatamızıdüzelterekhelallikdileyerekpişmanlığımızımıbildiririz?

İslâmdaesasitibariylebirAllahhakkı,birdekulhakkıvardır.Allahhakkı,herinsanınRabbinekarşıyapmasıgerekenkullukvazifeleridir.Buhusustayaptığıbirkusur,günahveeksikliktendolayıAllah'ayalvarır,tövbeistiğfarederekaffınıdiler.

Fakatkulhakkıöyledeğildir.Onunbirtektelâfisivardır,odahaksızlığauğrayan,hukukuzayiolankişiylebizzatgörüşüpözürbeyanetmek,helâllikdilemeklebirlikte,maddibirkaybıvarsatelâfisinegitmektir.

Birhadis-işeriftePeygamberEfendimiz(asm)şöylebuyururlar:

"Birkimsekardeşininhaysiyetine,yahutmalınahaksızolaraktaarruzetmişse,iltimasolarakverilebilecekaltınvegümüşünbulunmadığıgünden(kıyamet)öncehelâlleşsin.Aksihalde,yaptığıhaksızlıknisbetindeonuniyiamellerindenalınıphaksahibineverilir.İyiliğiyoksa,haksahibiningünahındanalınıphaksızlıkedenadamaverilir."1

Evet,Peygamberimizin(asm)detavsiyesinegöre,budurumdahelâlleşmektenbaşkaçıkaryolyoktur.Okadarki,insanşehitbileolsa,üzerindekulhaklarıvarsa,Allahdiğergünahlarını

12

bağışladığıhaldekulhakkınıbağışlamamaktadır.Bununiçinmesele,haksahibiningönlünüalmada,rızasınıkazanmadakalıyor.Siz,zararauğramasınasebepolduğunuzkimseyegider,öncebirhatayaptığınızıitirafedereközürbeyaneder,siziaffetmesini,hakkınıhelâletmesiniricaedersiniz.Maddibirkaybıvarsa,imkânınıznisbetindeonunrazıolabileceğinisbettehakkınıverirsiniz.

Böyleceelinizdengeleniyapmışolursunuz.Muhatabınızdasizihoşkarşılar,müsamahaveanlayışgösterirse,mes'uliyetinizkalkmış,hadis-işerifteaçıklandığıgibi,dünyadaikenhelâlleşerekâhirettekihesaplaşmaveazaptankurtulmuşolursunuz.

Bununlabirliktevicdanazabıçekiyorsanız,ayrıcatövbeisitğfaredersiniz.

"Pişmanlıktövbeninkendisidir.",

"Günahındantövbeedenhiçgünahişlememişgibiolur."2

mealindekihadis-işeriflerinsırrıylaAllahkatındadarahatakavuşmuşolursunuz.

Birinsantövbesininkabulolduğunu,günahtankurtulduğununasılanlar,nasılfarkeder,buhalnasılbilinir?

CevabınıPeygamberEfendimizden(a.s.m.)öğrenelim:

"Birgünahişlediktensonratövbeedipiyilikişleyenkimse,üzerineçokdarbirzırhgiyinenbiradamabenzer.Günahtansonrabiriyilikyaparsa,zırhınhalkalarındanbiriçözülür.Biriyilikdahaişlerseöbürhalkadaçözülür.Yapılaniyiliklerinsonundazırhyeredüşer."3

GerekRabbinekarşıbirgünahişleyen,gereksebirinsanahaksızbirdavranıştabulunanbirkimse,ogünahvehatanınakabindepişmanlıkduyaraksevaplıamellerişler,Kur'ânveimanayönelikhizmetleriniveçalışmalarınıarttırırsagünahzırhınındüğmeleritekertekerçözülür,kısazamandaogünahlardankurtulur.Artıkbundansonrabirvicdanazabıçekmesine,huzursuzolupüzüntüyekapılmasınagerekkalmaz.Çünküobirkulolarakhâlisbirniyetveihlâslaelindengeleniyapmışsayılır.

Buaradaşumealdekiâyet-ikerimeyideunutmayalım:

"Eykendinefislerinekarşıhaddiaşan,günahlarlakendinefsinekötülükedenkullarım!Allah'ınrahmetindenümidinizikesmeyiniz.MuhakkakAllahgünahlarıaffeder.OGafurveRahimdir."4

Kaynaklar:1.Buhari,Mezalim,102.et-Tergîbve't-Terhîb,IV/97.3.a.g.e.,IV/106.4.Zümer,39/53.

(bk.MehmedPAKSU,ÇağınGetirdiğiSorular,s.200-203)

13

"HiçbirPeygamberinemanetehıyanetetmesidüşünülemez.Kimhıyanetederse,kıyametgünü,hıyanetettiğişeylebirliktegelir."Al-iİmran,161ayetinininişsebebinedir?

"Hiçbirpeygambereganimetevemilletmalınahiyanetyaraşmaz;haksızlıkkimyaparsa,kıyametgünüyaptığıilegelir,sonra,haksızlıkyapılmaksızınherkesekazanmışolduğuödenir."(Al-iİmran,3/161)

UhudSavaşı'ndaHz.Peygamber(asv)'instratejikbirnoktayayerleştirdiğiokçularınbirkısmı,başlangıçtaİslâmordusununmüşriksaldırılarınıpüskürttüğünügörüncezaferinkazanıldığınıveherkesinaldığıganimetinkendisininolacağınızannedereknöbetyeriniterkettiler.OnlarınbuşekildegörevyerlerinibırakmalarısavaşınMüslümanlannaleyhinedönmesinesebepoldu.Hz.Peygamber(asv)

"Bizimganimetleritaksimetmeyipgizleyeceğimizimisandınız?"

buyurarak,bukonudaonlarınzihnindeuyananbuşüphelereîmadabulunarak,böylebirdavranışınkendisineaslayakışmayacağınaişaretbuyurmuştu.Buâyetindebutürkuşkularacevapolmaküzereindiğirivayetedilmiştir.

BaşkabirrivayetegöreiseâyetBedirSavaşı'ndaeldeedilenganimetlerintaksimisırasında,kayıpbireşyaiçin,münafıkların"HerhaldeMuhammedalmıştır."demeleriüzerineinmiştir.(1)

"Ganimetmallarındanbirşeyigizlicealıpzimmetinegeçirmek"anlamınagelen"gulûl"kelimesi,genelolarakkamumalındayolsuzlukvesuistimaliifadeetmektedir.Âyet,peygamberlikgöreviylekamumalınahıyanetinbağdaşmasınınmümkünolmadığını,böylebiryolsuzluğunhiçbirpeygambereyakışmayacağını,dolayısıylaHz.Peygamber(asv)'indebundanmünezzeholduğunuvurgulamaktadır.O,insanlarınendoğrusu,ahlakenenüstünolanıveAllah'tanençokkorkanıdır.Böylebirkimseninganimetmalınızimmetinegeçirmekgibibirharamıişlemesiveyakamumalındayolsuzlukyapmasıdüşünülemez.Zatentarihvesiyerkaynaklandaonundünyamalınadeğervermediğineşahitliketmektedir.

Hz.Peygamber(asv)başkayönlerdeninsanlaraörnekolduğugibi(2)yöneticiolarakdaenmükemmelörnektir.O,baştadürüstlükolmaküzereyöneticilerdebulunmasıgerekenözellikleritaşımaktaydı.Devletvemilletinemanetlerininkorunmasıhususundasonderecetitizlikgöstermiş,yöneticilerinzaruriihtiyaçlarıdışındadevletmalındanbirşeyalmamalarınıveonutitizliklekorumalarınıistemiştir.(3)

Nitekimbazıhadislerdedevletişlerininaksamamasıvebaşarılıbirşekildeyürütülmesiiçin,görevlininzaruriihtiyaçlarınındevletbütçesindenkarşılanmasıgerektiğiifadeedildiktensonra,zaruriihtiyaçolmadığıhaldedevletbütçesindenhaksızbirşekildefaydalanmakhıyanetsayılmış,hattayöneticilerinhediyekabuletmeleridahiyolsuzlukolaraknitelendirilmiştir.(4)

Hz.Peygamber(asv)birçokhadisinde,kamumalındanbirşeyizimmetinegeçirenkimseninkıyametgünündeomalısırtlanmışolarakAllah'ınhuzurunageleceğini,bütünmahşerhalkınınbumanzarayıgöreceğini,dahahesabaçekilmedenvecezasıverilmedenöncehalkınhuzurundarezilolacağınıhabervermiş,bukonudadevletgörevlilerinisürekliolarakuyarmıştır.(5)

"Sonra,herkesekazanmışolduğununkarşılığıkendilerihaksızlığauğratılmaksızıntastamamödenir."

14

mealindekicümlede,kamumalınızimmetinegeçirmenincezasızkalmayacağınıifadeetmektedir.

Dipnotlar:

1-İbnAtıyye,1,534;ReşîdRızâ,IV,2152-bk.Ahzâb33/213-Müsned,IV,2294-Müsned,V,4245-bilgiiçinbk.İbnMâce,"Cİhâd",34;Taberî,IV,158-161

(DiyanetTefsiri,Kur’anYolu:I/526-527.)

RİSALE…

Ey insan! Senin elinde bulunan nefis vemalın seninmülkün değil, belki sana emanettir. Oemanetin mâliki herşeye kadîr, herşeyi bilir bir Rahîm-i Kerîmdir. O senin yanındaki mülkünüsendensatınalmakistiyor-tâseniniçinmuhafazaetsin,zayiolmasın.İleridemühimbirfiyatsanaverecek.Senmuvazzafvememurbiraskersin.Onunnamıylaçalışvehesabıylaamelet.Odurki,muhtaç olduğun şeyleri sana rızık olarak gönderiyor ve senin takatin yetmediği şeylerden senimuhafaza eder. Senin şu hayatının gayesi, neticesi, o Mâlikin esmâsına ve şuûnâtına birmazhariyettir.Sanabirmusibetgeldiğivakit,de:

Yani,"BenMâlikiminhizmetindeyim.Eymusibet!EğerOnunizinve rızasıyla geldinse, merhaba, safâ geldin. Çünkü, elbette bir vakit Ona döneceğiz ve Onunhuzuruna gideceğiz veOnamüştâkız.Mademherhalde bir zaman bizi hayatın tekâlifinden âzâdedecektir. Haydi, eymusibet, o terhis ve o âzâd etmek senin elinle olsun, razıyım. Eğer benimemanet muhafazasında ve vazifeperverliğimi tecrübe suretinde sana emir ve irade etmiş, fakatsanateslimolmaklığımaizinverızasıolmazsa,benimtakatimyettikçe,eminolmayana,Mâlikiminemanetiniteslimetmem"der.

NÜKTELER

BüyükvelilerdenZünün-uBasriyebiri:

“Bana ismi azamı emanet edip de öğretsen,” der dururmuş. Zünnun bunun ısrarınadayanamayarakbuadama,mendiliçindesarılıbirşeyverirve:

“Üçgünekadarsendekalsınemanetolarak,sonrasendenalırımder.

Adammendilialıpevegötürürveevdemerakedipdayanamayarakmendiliaçıncamendildenbirfareçıkarvefarekaçar.Hemenhazretegidervesitemdebulunur.Zünnundaadama,benseniimtahanetmiştimkikaybettin.Senbirfareemanetinielindetutamıyorsun,nasılolurdaismiazamısanaemanetederim,demiş.

EMANET

Tüccarınbiri ticaret için sefere çıkarkenambardakibuğdaylarıbir arkadaşınaemanetetmiş.Emanet ettiği arkadaşı ise buğdayları satıp parasını da bir güzel yemiş. Tüccar uzun seferindendönüncebuğdaylarıarkadaşındanistemiş.Arkadaşı:

Vallahidostumbuğdayıfareleryeyipbitirdi.İkiyüzbatmanbuğdaydanhiçbirşeybırakmadılardemiş.

15

Zeki tüccar arkadaşının çocuğu evinin önünden geçerken içeri almış ve eve saklamış. Ertesigünarkadaşınıpekkederligörüncesebebinisormuş.Arkadaşı:

Hiçsormadostumoğlumukaybettim...demiş.Tüccar:

Benoğlunugördüm.Dünbirkartalhavalandırıpgötürdü,demiş.Arkadaşıinanmamış:

“Nasılolurdemiş,koskocaçocuğubirkartalgötürür.”Hementücacarbusözüfırsatbilip:.

“İkiyüz batman buğdayı yumruk kadar fare nasıl yeyip bitirdi ise senin çocuğunu da kartalöylecegötürdü,demiş.

Arkadaşıçaresizkalıncatüccarabuğdayınıvermekmecburiyetindekalmış.

ALLAH’INEMANETİ

Hz.Ümm-iSüleym,gayettemizahlaksahibibirhatunidi.Çocuğuvefatettiğizaman,sabırvemetanetlebizzatkendisiyıkadıvekendisikefenledivebirtarafabırakıp,komşularınadönerek:

-Babasınahabervermeyin.Hz.EbuTalhaoradabulunmamaktaydı.Aksamevedöndüğünde,çocuğusordu,hanımı:-Gördüğündenşimdiçokiyidir,der.Sonrayemekyediler,oturdular,birlikteoldular.BirmüddetsonraHz.Ümm-iSüleym,beyine

gayetmetanetlesöyleder:-EbuTalha,ödünçalınmışbirşeyigerivermekicapedermietmezmi?-Söylediğinbusöznasılbirsöz,elbettekiödünçalınanşeygeriverilmeli.-Ohalde,HakTealadasanaemanettenvermişbulunduğuçocuğualdı.

EbuTalhabusözüduyunca:-BizAllahiçinhalkedilmişbulunuyoruzveheponuntarafınadöneceğiz,derveşükreder.

BIRBOSTANBEKÇISI

EvliyanınbüyüklerindenİbrahimbinEdhemk.s.Hazretleri(ö.162/779)anlatıyor:

BabamHorasan–Belhhükümdarlarındandı.Birgünatınabinipavaçıkmıştım.Önümeçıkan-tilkiveyatavsan-birhayvanikovalıyordum.Arkadanbirsesduydum:

-Eyİbrahim,senbununiçinyaratılmadın,bununlaemrolunmadın!

Sağa-solabakındım,fakatkimseyigöremedim.Aynisesidahaaçıktan,sonradapekyakındanyine iki kere duydum. Bu sefer durdum ve dedim ki: Bu bana Allah’tan bir uyarıdır. VallahibugündensonraRabbimeisyankârlıkyapmam.

Atımı sürüp babamın bir çobanına geldim. Onun çoban elbisesini aldım, kendi kıymetlielbiselerimionabıraktım.Dağları,ovalarıasarakyürüdüm;Irakülkesineulaştım.Oralardagünlerceisçiolarakçalıştım.Fakathelalkaygısındanhiçbirşeybanahuzurvermiyordu.

Bazı olgun kişiler, safi helal kazanç için Sam ve Tarsus tarafına gitmemi tavsiye etmişlerdi.Oralara gittim. Tarsus’ta iken nice günler bostanlarda bekçilik yaptım. Bir gün bostan sahibininarkadaşlarıgelmişti.Adamdediki:

-Eybağbekçisi!Gitdenarlarıneniyisindenbirazgetir.

Birmiktarnargetirdim.Adamnarıkesince,ekşiolduğunugördü.Ozamandediki:

16

- Sen bunca zamandır bahçemizde bekçisin; meyve ve narlarımızdan da yiyorsun. Tatlıyıeksidenayıramıyormusun?

-Vallahibenmeyvelerinizdenbirşeyyemedim,tatlısınıdaeksisindenayıramam!

Adamşaşkınbiredaylabanasunusöyledi:

-Hayretbirşeysinyahu!SenİbrahimEdhemolsan,bundanfazlaolmazdın.

Ertesigünbuhaberhalkarasındayayılıverdi.Meraklı insanlar,gruplarhalindebahçeyeakınetti. Gelenlerin çoğaldığını görünce, ben bir yanda saklandım. İnsanlar bahçeye dolarken,aralarındansıyrılıpkaçıverdim...1

EMANET

Zehr-ur Riyaz adlı kitapta anlatıldığına göre bir kul kıyamet günü getiririlerek ulu Allah’ınhuzurunadikilir.UluAllahona“falanınemanetinigeriverdinmi?”diyesorar.Kul“hayıryaRabbi“diyecevapverir.

Bunun üzerine Allah bir meleğine emir verir, elinden tutar, onu cehenneme götürür vecehennemindibinedüşmüşolanoemanetiadamagösterirveonuateşeatar.Adamcehennemindibine ininceye kadar yetmiş yıl ateşte batmaya devam eder. Dibe inince oradaki emaneti alıpyükselmeye başlar. Cehennemin ağzına çıkınca ayağı kayar, yine batmaya başlar. Sonra yineyükselir, yine batar. Peygamberimizin (s.a.s.) şefaati sayesinde Allah’ın lütfu imdadına yetişerekemanetsahibionahakkınıhelaledinceyekadarbuinişçıkışlaraynışekildedevameder.2

EMANETMERMİLER

Birasker,kendisinesayıileteslimedilemermilerikumandanınizinvermediğiyerlereboşunaharcadığında ceza gördüğü gibi, onları düşman askerleri yerine kendi silah arkadaşlarına karşıkullandığıtaktirdeisecezasıkatkatziyadeolur.

İşte, bizim ömrümüzden her bir saati veya dakikası da Allah tarafından sarf edilecek sahabelirtilerek verilmiş birer mermi hükmündedir. Binaenaleyh, bu emanet mermileri malayanişeylereveİslam’ınnehyettiğisahalardakullanmaktankat’iyyetleiçtinabetmemizicabetmektedir.

Yukarıda verilenmermimisalini genişleterek, göz dürbününe, ceset elbisesine ve insandakisaircihazlaratatbikedebilirsiniz.3

İNSANMİSAFİRVEEMANETÇİDİR

AbdullahBinMesud’dan:

-Sizler,ancakmisafirsiniz.Malınızdaemanettir.

Misafirdurmazgider,emanetlerdesahibinegeriverilir.4

EMANET

…Emanet irade sahiplerine verilir. Kasaya koyduğunuz para için, “paramı kasaya emanetettim”diyemezsiniz.Demekki,cansızeşyaemanetemuhatapolamıyor.Meleklerdeonlardanpekfarklıdeğil.Onlarınvazifelendirilmeleriteklifiledeğilemiriledir.

Emanetle ilgili ayet-i kerimede emanetin göklere, yere ve dağlara “teklif” değil, “arz”edildiğindenbahsedilir. Teklif edilseydi reddetmeleridüşünülmezdi.Arzetmektebirbaşkamanavardır. Hani bir padişah, huzuruna çağırdığı bir askerine bir vazife arz eder. Mesela, ona “sen 1 Hilyetü’l-Evliyâ 2 Kalplerin keşfi, s:76 3 Mehmet Kırkıncı “Nükteler” s:14 4 Mehmet Dikmen “Latifeler” s:43

17

katiplik yapabilir misin” diyebilir. O nefer, padişahtan özür dileyerek “maalesef benim okumayazmamyok;olsaydıemrinizibincanileyerinegetirirdim”der.

Bu emir, “bana bir su getir” demeye benzemez. Suyu her nefer getirir ama katipliği herkesyapamaz.

EmanetleilgiliayettedeCenab-ıHak,göklerden,yerdenvedağdanvazifeistemiş.Onlarabiremanetarzetmiştir.Buarzedişinkeyfiyetinibilemeyizveonlarınbuvazifedeniçtinabetmelerinide bir isyan olarak değerlendiremeyiz. Onlara arz edilen vazife , onların kabiliyetleriylesermayeleriyle, kuvvetleriyle yapabilecek cinsten değildir. Ama insanın yaradılış keyfiyeti, onatakılancihazlar,verilenkabiliyetlerbuvazifeyiyapmasınamüsaittir.Nitekim,göklerinçekindiğibuemanetioyüklenmiştir…5

MEYYİDZADE

Türk tarihinin Osmanlı asırları üzerine mühürlü olduğu vakitlerin birinde Kasımpaşa'dakiZindanarkasıKabristanındakavuklubirmezarşahidesivarimiş.Halkbuna,Meyyitzâdekabridiyeisim vermiş. Fakat kimse niçin böyle denildiğini bilmezmiş. Yalnız ağızdan ağıza bir tek rivayetdolaşırmış:"Buradafalancaileoğluberaberyatmaktadır.

Bu "Meyyidzâde" kabrinin macerasını araştıran meşhur seyyahımız Evliya Çelebi, bu yerhakkındaşubilgilerivermektedir.

Osmanlı cihangirleri i'la-yı kelimetullah adına Eğri önlerinde savaşırken aralarında kırkmayaklaşmış,şakaklarındakırçıllaroluşmayabaşlamışbiryeniçeridevardı.Buyeniçerinin,savaşırkenaklı sık sık istanbul'a kayıyor ve altı aylık taze bir gelin olan hanımı ile karnındaki çocuğunudüşünmeden edemiyordu. Çünkü cihad çağrısı yapılıp sefere çıkarken yeniçerinin onları emanetedecekhiçkimsesiyoktu.Bugüngörmüşasker,fermanpadişahındeyipyolakoyulmadanönceikirekatsefernamazıkılmışveduaduaAllah'a(cc)şöyleyalvarmıştı:

-ilâhi! Hâlim sana malûmdur Kalbime öyle gelir ki ben seferden dönmeden şu hatuncukdoğuracaktır.Artıkçocuğumsanaemanet!

Kocası sefere çıkar çıkmaz genç kadın ağır bir şekilde hastalanmış ve bir müddet sonra dayavrusunudünyayagetiremedenvefatetmişti.

Mahalle sakinleri bu kimsesiz kadına karşı son vazifelerini yerine getirip onu Zindan ArkasıMezarliğı'nın bir köşesine defnettiler Fakat kadın öldüğünde karnındaki çocuk henüz sağ idi.Olmazları olduran Allah (cc), o minik yavrunun yaşamasını murad etmişti. Bebek mezarakonulduktan birkaç gün sonra dünyaya geldi ve hikmet-i Hûda, annesinin vücuduna tırmanıpgöğsüneyetişerekemmeyebaşladı.

Minik yavrunun, annesinin bu ölü memesinde süt bulması, oradan karnını doyurması venerede olduğunu bilmeden karanlık bir dünyada kâh uyuyarak, kâh ağlayarak hayatını devamettirmesi akıl ölçüleriyle elbette izah edilemez. Ama Çelebi'nin araştırmalarına göre gerçek tamböyleydi.YeniçerininkarısınınölümündenbirhaftakadarsonraOrduyuhümayunEğriSeferi'ndendöndü. Bizim Yeniçeri neferi de hasret ateşiyle soluğu hemen evinde aldıysa da nafile, kapıduvardı.Acıhakikatiöğrendiğizamaninanamadı.Durmadan;

-Olamaz!diyordu.Olamaz!BenkarımıveçocuğumugitmedenevvelAllah'aemanetetmiştim.Obenimemanetimikorurdu.Bununolmasımümkündeğil!

Yeniçerineferikarısınınbaşınagelenlereinanmamaktaısraredincemahalleninerkeklerionakarısınınmezarınıgösterdiler.Okaytanbıyıklıdağgibiyiğit,karısınınmezarınıgörüncehenüzbirhaftalık taze toprağa sarılıp hüngür hüngür ağlamaya başladı, Fakat o da ne! Toprağın altından 5 Nurdan Kelimeler, s:99-100

18

kulağınabir sesgeliyordu.Buses,birbebeğinmasumçığlıklarındanbaşkabir şeydeğildi.Adam,hemenyerindendoğrulupyanındakilerebağırdı:

-Breadamlar,tezkazmakürekgetirin;evladımaşağıdasağdır.

Şüpheilebirbirlerinebakanmahallesakinlerindenbirkaçıüzerlerindenşaşkınlığıatıpbirkoşumezarcılardanbirininkazmaveküreğinigetirdilervehemenmezarkazıldı.

Görülenmanzaraakıllaraziyan idi.Erkekbirbebek,annesininçürümeyebaşlayanvücudunayapışmış, sağmemesinden süt emiyordu. Hayrete şayan olan şey, annenin vücudunun rengi veşeklideğişipçürümeyebaşladığıhaldesağmemesininolduğugibikorunmuşolmasıidi.

Evet!Cenab-ıHakmasumyavrununyaşamasınımuradetmiş,tevekkülehliyeniçerininihlaslıdualarınıgeriçevirmeyerekbirmucizesinidahagöstermişti.

Evliya Çelebi'nın zikrettiğine göre annesinin koynundan alınan bu çocuk, büyüyüp delikanlıolduğundaulemasınıfınadahilolmuşveSultanAhmedzamanınakadaritibargören,sözüdinlenenâlimbirzâtolarakyaşamıştır.

Halk onu daimaMeyyitzâde (ölü kadının oğlu) diye çağırmış ve vefat ettiği zaman da yinedoğduğuyere,annesininmezarınadefnedilmiştir.6

ALLAH’AEMANETEDİLENİMAN

Tarih,hayattanalınmış ibret levhalarıyladolubirmekteptir.Bumektepten istifadeetmesinibilenlergeleceğedebaşarıylahükmetmeninmetodunueldeetmişlerdemektir.

Ali Ulvi Kurucu Bey'in, yakın geçmişin canlı şahitlerinden Endonezya eski Başbakanı Dr.MuhammedNâsır'dandinlediğişuhâtırada,yakıntarihimizeışıktutanbinlerceibretlevhasındansadecebiri.Bulevhalardanbellibirşuurveterkipçıkarabildiğimiztakdirde,bugünüveyarınıdahasağlıklıanalizedebilmeninyoluaçılmışdemektir.

1970'liyıllardanbirinde,Endonezya'nıneskiBaşbakanlarındanDr.MuhammedNasırMedine-iMünevvere'ye gelmişti. Kaldıkları Medine Oteli'nde kendilerini ziyaret etmiştim.Selamlaşmamızdan sonra ilk sordukları suâl şu olmuştu: "Bu sene de Türkiye'den hacı varmı?""Var,elhamdülillah",dememüzerine:"Acabaadedinekadar?"diyesordular,"yüzellibin",dedim."Yüz elli bin mi?" diyerek ağlamaya başladılar ve derhal odasındaki serili seccadesinin üzerinesecdeyekapandılar.Bumanzarakarşısındahayretleriçindekaldım.Neyapacağımışaşırdım.ÇünkübüyükdevletadamıÜstâd,secdedeağlıyordu...

Hıçkırıklar sesini boğmuş, ne dediği anlaşılmıyordu. Secdeden kalkıp da yerlerineoturduklarındakendilerineşöyledemiştim:

"Efendim,verdiğimhaberzât-ıdevletleriniçokheyecanlandırdı.Bugünsiziherzamankindendahahislibuldum.Acababuhassasiyetinizinsebebiniöğrenebilirmiyim?"

Büyükinsan,derinmânâlarladolubir"âh!"çekerek,şuşekildecevapverdi:

"Aziz dostum! Ben LozanMuâhedesi'ni çok iyi bilen bir diplomatım.Omuahedenin hedef-iaslîsinegöreMüslüman-Türkbugünlerigörmeyecekti.ÇünküTürkiye'ninbaşınıyemek için İngilizMurahhas Hey'eti Reisi Lord Curzon'un başkanlığındaki kuzgunlar, Türkiye'nin Hıristiyan olmasıgerektiğini teklif ediyorlar ve Türk hey'etini, bu ağır teklifi kabule zorluyorlardı. Şayet bu teklifMüslüman-Türkmilletindeşiddetlitepkileremaruzkalırsa,Türkiye'nin"lâik"birdevletolmasınıvebunun da Rusya'dakinden daha sert bir şekilde tatbik edilmesini ısrarla teklif ediyorlardı, işte otarihden itibarenTürkiye'dekibazı kanun,nizâmnâmeve ta'mîmlerde,hepbumenhus teklifdekiîmânsûikasdıninicraveifâsınıhedefalante'sîrlermüşâhadeediliyordu. 6 Hadiselerin İbretli Dili, s:18

19

Bütün bunlardan maksad, Müslüman-Türk'ü temsil eden Türk devletini İslâm âlemindenherşeyiylekoparmak idi. Zâtenhilâfetin ilgasıyla,Türkiyebumanevîgüçdenkendini, kendieliylemahrumbırakmıştı.Batılısözdedostlarınıngözünegirmekiçinaldığıbukararlamaddî-manevîöylezararlaragirmiştiki,bunlarıncezasınısâdeceTürkiyeMüslümanlarıçekmiyor,bütünMüslümanlarda iştirakettiriliyordu.Evet,hilâfetin ilgasıylaTürkiye,gerçekdostlarınabaşolmayıreddederken,dost görünen düşmanlarına kuyruk olmaya zorlanıyordu. Lâkin düşman bu; gün olur belkikendilerine kuyruk olmasını da kabul etmezler... Lâiklik ise Batı dünyasında olduğu gibi din vevicdanhürriyetimânâsınadeğildeadetâdinaleyhtarlığışeklindekabuledildi.

Evet!Hilâfetinilgasındansonra;Tevhid-iTedrisatKanunuveHarf inkılâbı ileaçılançığır,Batıdünyasına fikren, ruhen esîr olmanın kapısını araladı. Aslında Tevhîd-i Tedrisat Kanunu ile Harfİnkılâbı,doğurduğusonuçlaritibarıylatarihdebenzerinenadirenrastlanankültürkıyımıolmuştur.

BilhassaHarfİnkılâbıilemilletimazisinden,kültüründen,medeniyetinden,dilinden,dinindenve târihinden kopuk olarak yetişecek nesiller, bunca manevî değer ve servetten mahrumkalmışlardır. Elinde, tarihine âid hiçbir değer bulunmayan nesiller, mutlaka uydurmamasallarlaavunupduracaklardır.BilhassamazisibuşekildeinkârveihmâledilenşanlıMüslüman-Türkmilletiveonunşereflimazisiolursa...

DemekkibununlayetişennesillerAlpaslan'ları,Kılıçaslan'ları,AlâeddinKeykûbad'ları,OsmanGazi'leri, Orhan'ları, Murad'ları, Yıldırım'lan, Fatih'leri, Yavuz'ları, Kanunîleri, IV. Murad'lan,Abdülhamid'leri ve son yıllardaki Trablusgarb, Balkan, Çanakkale ve İstiklâl savaşlarında "Allah!"diyerek şehid olan kahraman Mehmetçikleri unutarak, tarihinden uzaklaşacak, öyle mi? ÇünkübütünbuzaferlerKur'ânharfleriyle tezyinolanOsmanlıca'ylayazılmışeserlerlenesillerdennesil-lere mübarek birer mîrâs olarak intikal edilegelmiştir. Bu eserlerden mahrum kalan nesiller,mutlakailmîvetarihîhakikatlerdenuzak(husûsendikteettirilerekyazdırılan)resmîtarihlerinesîriolarak yetişeceklerdir. Evet,Müslüman-Türk;Harf İnkılâbıyla iki darbeyibirdenyemişoldu.Birisibin yıllık tarihinin yazısı değişti. Hem de değişmekle kalmayıp, öğrenilmesi ve öğretilmesiyasaklandı.

Diğeri de din ve can düşmanlarının yazısı olan Latin harfleri, yeni Türk harfleri olarak kabuledilirken, yüce Kur'ân-ı Kerim'in yazısı, cebren tedavülden kaldırıldı. Bu arada Kur'ân-ı Kerîm'iokutanlar işkence görürken, öğrenenler de çeşitli cezalara çarptırıldı. Tarihe baktığımızda birmilletintopyekünkültürhayatınaböylesineindirilmişağırdarbeye,nadirenrastlanılabilir.Belkidebenzeri görülemez... Bu darbe maalesef kendini bin yıl İslâm'a feda etmiş olan mücâhid Türkmilletinerevagörülmüştür.

Azizdostum!Buyaraderindir.Dokundukçakanar.Müslüman-Türk'ünmanenkatlinefermanolanLozanMuahedesi'nintahlîlvetenkidiniburadakeserek,asılmevzûmuzagelelim.

Siz bu sene Türkiye'den yüz elli bin hacı gelmiş deyince, Allahu Zü'lCelâl'in bu insanlarüzerindeki kahır sultasının ihtişamlı tecellîsi karşısında sevinç gözyaşlarımı tutamadım. Demek;yıllar yılı bir tek Müslümanı dahi hac farizasını îfâya gön-dermeyen Türkiye Cumhuriyetihükümetleri, yüz elli bin hacıya pasaport verecek, dövizlerini temin edecek ve onları kendisininteminettiği vasıtalarlahaccagönderecekha!?..Buneazametli tecellî sahnesidir yâRabbü.Ben,Seninzâlimlerisaraylarınınenkazıaltındaboğankahırkudretininkarşısındanasılyerlereserilmemvesecdelerekapanmam?...Sennebüyüksün!..Neulusun!?..Nehalimsin!..Nelatifsin,Allahım!..Cemâlin güzel olduğu gibi Celâlin de güzeldir. Celâlin olmasa, Cemalini müşahede imkânıbulamayız.Zâlimlerinceberûtubizenefesaldırmaz.HerşeyinkemâliSendeolduğugibi,Cemâlide,CelâlideSenindir.

Türkiye'deki İslâmî gelişmeleri, kendimemleketim kadar, hatta daha fazla diyebileceğimbirdikkatletakipediyorum.Aklımıhayrettebırakantecellîlerdenbirisideşudur:LozanMuâhedesi'nin

20

üzerinden bunca yıl geçmesine rağmen devlet eliyle -Allah'a şükür- bir tek kilise yapılmamıştır.Fakatbinlerle,onbinlerlecamiyapılmışvehâlâdayapılmayadevametmektedir.Lâkingelingörünki,benimmemleketimolanEndonezya'daSukarnososyalizmsevdasıyla,memleketiniktisadiyatınımahvedipkaçtıktansonraiktidaraSuhartogeldi.

Endonezya'nın sıkıntısını gören Amerika ve Batılı bazı devletler iktisadî ve içtimaî mânâdabüyükyardımteklifindebulundular,iktidardakilerbuteklifikayıtsız-şartsızkabulettiler.Yardımlarönceleri içtimâî-insânîşekillerdeyapılmayabaşladı.Meselâköylerehastaneyapıldı.Lâkinyapılanherhastaneninyanmamutlakabirdekiliseyapılmasışartkılındı.SakinleriarasındabirHıristiyanbulunmayan köye, bu kilise şartı nedendi?.. Bu uzun mukaddimemden sonra şöyle bir neticeçıkarmakisterim:

İslâm'ın düşmanlarının inkılâblardan bekledikleri şu idi: Bunca yıldır batılılaşma adına icraedilen inkılâpsilindirialtındaezilenTürkiye'denhaccagelecekbirkimseninçıkmasışöyledursun,'Allah'diyenbilekalmayacaktı.Fakat,Allah'ahesab-sızşükürlerolsunkibuplânmuvaffakolmadı.Inşâallah da olmayacaktır. Çünkü, büyük ve kahraman ecdadınız İslâmuğrunda o kadar ihlâs vesamîmiyetlekandökmüşvecanver-mişdirkişehîdolurkenyaralıkalbiniAllah'ınaaçarakşuyanıkifâdelerleniyazetmiştir:

Allah’ım! Evlâd-ü ahfadımın îmânı Sana emânettir. Onlarınmanevî varlığını Senin Cemâlinetevdîediyorum.Zîrabütünruhumlainanmışbulunuyorumki,Seninhıfz-uemânetinetevdîedilenbiremânet,aslazâyîolmaz..."7

EMANETESAYGI

Ömürbirsermayedir...Bizeemanetedilmiştir...Dünyabirmisafirhanebizlerdemisafirleriz.

Sevdiğimiz fakat kaybettiğimiz dostlarımızla beraber, ebedî ve ölümsüz hayatta beraberolabilmekiçin,üzerimizedüşenvazifelerimiziyapmamızgerekmektedir.

Sahipolduğumuzbusermayeyigelişigüzelharcayamayız.Çünkübizeaitdeğil.Gençlikelvedadiyor.Hazanyapraklarıgibisararıpsoluyor.İhtiyarlığadurdiyemiyor,ölümünönünegeçemiyoruz,merhameti sonsuz Rabbim, emir ve yasaklan doğrultusunda, nefis ve malınızı Allah yolundaharcamakarşılığındacennetimi satınalınbuyuruyor.Kâinat sofrasınıbizim için sayısıznimetlerlesüsleyen, bunamukabil üç beş tanesini yasaklayıp haram kılmasına karşılık, rengi, tadı, güzelliğifarklı sayısız konserve edilmiş nimetleriyle dünya soframızı süsleyen Allah'ın sonsuz ikramlarınakarşıyirmidörtsaattenbirsaatindeNamazkılarak;biryılın29veya30gününde,üstelikdeyarı-sındaOruçtutarak;servetin,sıhhatin,hürriyetinvarsa,ömründebirdefaHaccagiderek;borcun,harcın,derdinolmamaşartıylakırktabirZekatvererekcennetisatınalmakzormudur?

Allahtarafındanrehinalınannefsikurtarmak, (ebedîcennetikazanmak,helâldairedebütünihtiyaçlarımızınkarşılandığışudünyada)Allah'aitaat,emirveyasaklarınasaygıduymaklamümkünolacaktır.

Aynıgemininmensupları,yolcularıolanbizler,bilmeyerek,yanlışlıkla,cahillikleveyaküfürveinatla, üzerinde yaşadığımız şu dünya gemisini batırmak isteyenlere mukabil, onları dakurtarabilmek için; şefkatle, tatlı dil, güler yüzle, akıl, mantık ve iradelerine hitap ederek iknayolunuseçmeliyiz;himmetimizibuyoldaharcamakmü'mineenyakışanıdır.

Engellere takılıp kalmadan, dayanıp darılmadan, geleceğin maneviyat güllerini, bülbülleriniyetiştirmek de bize düşmektedir. İnsanlık bir şeyler bekliyor... aradığını bulmak için çırpınıyor.,,za'f-ıimandanmeydanagelenyaralarınareçetearıyor.İnsanlığıniftihartablosuHz.Muhammed'in(sallallâhualeyhivesellem)müjdesiniverdiğiahirzamandagelecek, insanlığıdüştüğühelâketve

7İbrahim Refik “Geçmişten Geleceğe Işıklar“ s:64

21

felâketten, zillet ve sefaletten kurtaracak ümit nesli olan kutsileri 1 bekliyor. Beklenen o şereflineslinarasındaolmaşerefini,canın,cananınpahasınadaolsazannederimkaçırmakistemezsin.

Senin âlem-i İslâm'ın son karakolunun mensubu olarak- üzerine düşeni yaptığın ölçüdesancılardinecek,yaralarsarılacak,ozamanAllah'ıninayetisanayetişecek,ilâhîrahmetbaşınıokşa-yacaktır.

Ozamanyangınlarsönecek,gözyaşlarıdinecek,mazlumiyetvemağduriyetsonaerecektir.

O zaman harabeler ümranlara, zulümler adalete, düşmanlıklar kardeşliğe, kin ve nefretlersevgiye,merhametedönüşecektir.

Birdefadahainsanlık;mal,can,namus,haysiyetveşerefiyle,huzur,güvenveemniyetortamıiçindeyaşamafırsatveimkânıbulacaktır.8

ONLARABUETHARAMDIR

"Kocasınınişisongünlerdeiyicebozulmuştu.Okadarkidiğerihtiyaçlarınte'minişöyledursunikiçocuğunkarnınıdoyuracakbirsofrahazırlamaimkânındanbilemahrumkalmıştı.Şayetbeyiogünakşamadasofrakuracakbirşeygetiremezsehareketsizbekleyençocuklarındurumutehlikeyegirecekti.Binbirendişeveelemiçindeakşamı ipleçekmeyebaşladı.Nihayetgeçsaatlerdekapıyıçalankocasıelindebirpaketlegelmiş,buruşukettenibaretpaketiheyecanlakapankadınsevinçlemutfağa koşarak pişirdiği eti derhal sofraya getirip açlıktan tâkatsız düşmüş çocuklarıyla birlikteyemeye başlamışlardı. İşte o sırada komşusunun küçük çocuğu içeri girdi ve sofranın başınadikilerek yenen etten istemeye başlardı. Kadıncağız aceleyle bir kendine, bir de çocuklarınayetiştirdiğilokmalardanbirinideküçüğeuzatıncakocası:

- Hayır hayır, ona verme, onlara bu et haramdır! diye ikazda bulundu. Komşu çocuğubunaüzülmüş,ağlayarakevlerininyolunututmuştu.Ogünekadarkimsedenböylebirkarşılıkgörmeyenzenginçocuğu,babasınadurumuanlattıvebirlokmaetvermediklerinişikâyetederek"Oettenilledeisterim"diyetutturdu.Budefaçocuğunsesinibirtürlükesemeyenbaba,elindentutarakbitişikkomşununevinegelmeyemecburkaldı.Onlarhalensofradaydılar.

-Çocuktur,haldenanlamıyor, şununsesinikesmemiz içinbir lokmaet ricaedeceğim,dedi.Fakatadamıncevabıkesindi:

- Kusurabakmayın,benbuetten sizeveremem.Çünkübubizehelâl, fakat sizeharamdır! -Nelersöylüyorsunkomşu,sizehelâlolanşeybizenasılharamolur?-Olurkomşucuğum,olur.Fakatgel, benim bu sırrımı fâş etme, şimdiye kadar kimseye açmadığım derdimi şimdiden sonra daaçmakzorundabırakma!

-Hayır,busözlerindenbirşeyanlamıyorum;çocuğabirlokmaetvermeyişininmazeretindenbaşkabirlâfdeğildirbu.Mecburkalmıştıişiniçyüzünüanlatmaya.Elindekimendiliylegözyaşlarınısilenadamtitrekseslemes'eleniniçyüzünüanlatmayabaşladı.

- Günlerdir şu sofraya ne bir katık, ne de bir parça ekmek getirmek saâdetinden mahrumkalmıştım.İşlerimbüsbütüntersinegidiyor,yakamızasarılanfakirlikbizeamanvermiyordu.Bugünartık tahammülümüzün bittiği gündü. Çocuklar bugün de bir lokma olsun bir şey yemezlersehayatları tehlikeye girecek, bu durumun arkasından ölüm gelecekti. İyice muztar kalmıştık. Buyüzdenyolkenarınaatılmışbirkoyunleşindenkestiğimbirparçaetikâğıdasararakgetirdim.İştesoframızda gördüğün et o koyun leşinden koparıp getirdiğim ettir. Bizmuztar kaldığımız için bu

8 M. Ali Şengül “ Özlenen İnsan” s:43

22

haram etten yiyebiliriz, ama sizler (Allah daha çok versin) servetinin hesabını bilmeyecek kadarzengin kimsesiniz, siz muztar kalmadığınız için böyle haram etten yemeniz de câiz olmaz.Çocuğunuzabirlokmaetvermeyişiminasılsebebibudur!..Komşusununbuizahındansonrabaşınıyereeğerekutananzenginadam,birşeysöylemedenoradançıkarvedoğrucaşahsınaâitsürününçobanını bulur, ona şuemri verir: - Benderin vicdanazâbı çekmeyebaşladım,büyükmes'uliyetaltındaolduğuminancındayım.Bizim,ölükoyununetinisofralarındakatıkyapacakkadarzaruretedüşen bitişik komşumuzdan haberdar olmayışımız büyük bir günahtır. Koyunların yarısını derhalişâretle... Onları şu andan itibaren komşuma hibe ediyorum, haber ver! Sonra dükkânına gelenadam oradan da bir miktar yiyecek ve giyecek alır, komşuya gönderir. Onu yokluğun acıpençesindenkurtarır.

SadeceşahsınıdüşünenbirzenginolmaktanAllah'asığınaraktevbeve istiğfardabulunanbuzengin, bir akşam rü'yasındaResûlüllah'ı görür, ondan evvelâ bir îkaz, sonra da birmüjde alır: -Servet Allah'ındır. Bâzı kulları ise tevziatmemurudurlar. Allah'ın sanamuhtaçlara vermek üzereemânetettiğiserveteihanetederdurumadüşmüş,komşununkoyunleşiyiyecekhaledüşmesinealâkasız kalmıştın. Bereket ki en sonunda durumlarını öğrenip tam zamanında yardım yaparakonları kurtardın! Müjdeler olsun sana, Allah yardımını kabûl etti. Cehennem'e ilk girecekzenginlerdeniken,budefaCennet'eevvelgirecekservetsâhiplerindenoldun!..