ekoloska studija maja 25.12

7/24/2019 Ekoloska Studija Maja 25.12.

1/7

6.1 Uvod

U okviru ekolokog dela Studije opravdanosti izvrie se procena uticaja i prihvatljivostizgradnje sistema za navodnjavanje na okolinu u fazi izgradnje i fazi eksploatacije, takoe ipredlog mera za zatitu ivotne sredine kako bi se tetni uticaji spreili, umanjili ili sveli naprihvatljivu granicu

6.2 Postojee stanje okoline

!ptina "leksinac je locirana u jugoistonom delu #epublike Srbije i zauzima povrinu od $%$km& 'entar optine je grad "leksinac, koji spada u red veih gradskih centara u zemlji"leksinac lei u "leksinakoj kotlini okruen planinama (astrebac, )ukovik, *evice i delomSvrljikih planina +eritorija optine se sastoji od brdsko planinskog i ravniarskog dela koji lei

u dolini reke (une orave

-odruje optine "leksinac je bogato vodenim tokovima i sa svojom hidrografskom mreompredstavlja deo sliva (une orave U (unu oravu se ulivaju vode oravice, .ipovake reke,)elobreke reke, ozgovake reke, )ujmirskog potoka, *renovakog potoka, +urije,#adevake reke, /oprivnike reke, !raakog potoka, alodrenovakog potoka i Srezovakereke0rad "leksinac zauzima prostor na obe strane reke oravice, a vei deo naselja se nalazi nadesnoj strani reke

1a reci oravici izgraena je nasuta brana 2)ovan3 u blizini mesta )ovan, na oko 45 km odua u (unu oravu "kumulacija 2)ovan3 zapremine 67,$6 miliona m 8 prostire se na duini odoko 7 km od pregradnog profila do naselja +rubarevac

1a podruju optine "leksinac vlada umereno9kontinentalna klima koja se odlikuje veimgodinjim temperaturnim kolebanjima 1ajnie prosene temperature izmerene su u mesecujanuaru 94,$ stepeni, a najvie u avgustu 8%,& stepena :etrovi su uestali, severozapadni,istoni, jugoistoni i juni /inih dana je najvie u maju, a najmanje u septembru -rosenagodinja visina padavina je 6;


2/7

livadom i panjacima, ;8,$= je pod njivama, batama i oranicama U ribolovne vode spadaju(una orava i pritoke kao i vode akumulacije 2)ovan3

0ledano sa demografskog aspekta, ukupan broj stanovnika na celokupnom podruju beleikonstantan pad -rema popisu #epublikog zavoda za statistiku iz &%44 godine broj

stanovnika na podruju je 647;8 stanovnika ili $8,8; stanovnika po km&

4$5$7 stanovnika iviu gradskoj sredini, a 88776 u seoskoj

0lavna delatnost stanovnika u posleratnim godinama bila je poljoprivreda 1ajvei deostanovnitva optine "leksinac bavi se poljoprivrednom proizvodnjom ime su zadovoljenesopstvene potrebe -oljoprivredno zemljite zauzima ;oravikogpodsistema? u naseljima "leksinac, Citkovac, ali #udnik,

prihvatanje poplavnog talasa verovatnoe pojave &= i zatitu od poplava, proizvodnju elektrine energije u postojeoj maloj hidroelektrani, oplemenjivanje malih voda isputanjem garantovanog proticaja u iznosu od %,86 m8Ds u

vodotok nizvodno od brane, deponovanje nanosa u mrtvom prostoru akumulacije

Eahvatanje sirove vode iz akumulacije za potrebe vodosnabdevanja se vri vodozahvatnomkulom sa zahvatima na vie nivoa u funkciji kvaliteta vode Sirova voda se transportuje dopostrojenja za preiavanje vode 2)resje3

@ako je regionalno vodosnabdevanje prioritetna namena akumulacije, nije sprovedeno sanitarnoureenje slivnog podruja oravice uzvodno od profila brane, koje je zakonska obavezakorisnika objekata vodoprivrednog sistema >(:- 3SrbijavodeF? "kumulacija 2)ovanF je recipijent

&


3/7

nepreienih otpadnih voda komunalnih i industrijskih potroaa iz naselja Soko )anja,preostalih naselja slivnog podruja, kao i okolnih vikendica na obali jezera, prisutno jenekontrolisano odlaganje razliitog otpada, snani erozioni procesi, nekontrolisano korienjeakumulacije za sekundarne namene >turizam, rekreacija, ribolov?, to sveukupno u znatnoj meriugroava kvalitet vode akumulacije kao izvorita vodosnabdevanja

6.4 Izgradnja sisitema za navodnjavanje Aleksinakog polja

"leksinako polje nalazi se u dolini (une orave ukupne povrine 6;;%ha bruto u optini"leksinac +eritorija koja je predviena za navodnjavanje, prema -rostornom planu optine"leksinac, oznaena je kao deo poljoprivredne ratarsko9voarske i vinogradarske proizvodnje ipripada katastarskim optinama "leksinac, )obovite, Giuna, :ukainovac, *eligrad, (asenje,)rodarevac, ozgovo, )ovan, Subotinac, /raljevo

Eemljite je komasirano, a prosena povrina parcele iznosi ;%,54ar -arcele se nalaze uprivatnom sektoru i do svake parcele vodi pristupni put 1a osnovu uraenih analiza zakljuenoje da je zemljite visokog kvaliteta >@ i @@ klasa boniteta? 6&


4/7

6. Uti!aj izgradnje sistema za navodnjavanje na ivotn" sredin"

Svaki zahvat u prostoru na odreeni nain menja prostor i utie na njegov izgled i kvalitet@zgradnjom sistema za navodnjavanje nastaju pozitivni ali i negativni uticaji na ivotnu sredinu

#eenje izgradnje dva odvojena podsistema omoguava fazno graenje u razliitimvremenskim uslovima Sistem je nezavisan od elektrine energije, tedi se potronja energije ina taj nain se obezbeuje sigurnije snabdevanje vodom za navodnjavanje u sunim mesecimato utie pozitivno u pogledu planiranja i ostvarivanja poljoprivredne proizvodnje

Uticaji izgradnje sistema za navodnjavanje na ivotnusredinu mogu se javiti tokom izvoenjaradova i u toku eksploatacije

6..1 Uti!aj tokom izvo#enja radova

Uticaji koji se javljaju tokom izvoenja radova na izgradnji sistema za navodnjavanje sukratkoroni, ogranieni po trajanju i intenzitetu, mogu da narue u manjoj meri okolinu, ali seadekvatnom organizacijom gradilita negativni uticaji svode na najmanju moguu meru 1astajukao posledica prisustva ljudi, mehanizacije, primene razliitih tehnologija i organizacijeizvoenja radova -rostorno su ogranieni na lokacije izgradnje cevovoda, crpne stanice injihovu neposrednu okolinu i obuhvatajuB poveanje nivoa buke i vibracija, naruavanjekvaliteta vazduha, povrinskih voda i zemljita, vizuelne efekte, zauzee prostora, otean

saobraaj)uka je uticaj privremenog karaktera (avlja se pri radu mehanizacije i vozila koja suangaovana na izvoenju radova 1ivo buke opada sa rastojenjem od izvora buke, s timnajvee efekte ima na samim lokacijama izvoenja radova Stanovnitvo koje naseljava okolinunee biti ugroeno

/valitet vazduha je nepovoljan pratilac izvoenja radova koncentrisan na usko podrujelokaliteta i neposredne okoline /oliina zagaujuih materija u vazduhu opada sa udaljenouod mesta emisije zagaenja tako da nee doi do pogoranja kvaliteta ivotne sredine u irimrazmerama "ngaovanjem graevinske mehanizacije i vozila dolazi do emisije izduvnih

gasova >'!&, 1!H, S!&, a? u zavisnosti od kvaliteta goriva, reima rada i optereenjamotora Amisija izduvnih gasova takoe zavisi od vrste primenjene mehanizacije i odigravaese u skladu sa dinamikom izvoenja radova

-ri radu graevinskih maina i vozila, koja kao pogonsko gorivo koriste ugljovodonine naftnederivate pored obaveznih produkata sagorevanjaB ugljen dioksida i vodene pare, u realnimuslovima javljaju se i toksine komponente, uglavnom praene neprijatnim mirisomB

produkti nepotpunog sagorevanja >ugljen monoksid, nesagoreli ugljovodonici, vodonik,aldehid, a, itd?,

produkti termike reakcije kiseonika i azota >oksidi azota?,

jedinjenja neorganskih materija prisutnih u gorivu >olovo i sumpor?


5/7

)enzinski motori su glavni nosioci emisije ugljenmonoksida i azotnih oksida, dok su dizel motorinosioci emisije ugljovodonika i ai -ri izvoenju graevinskih radova dizel motori su dalekozastupljenji, stoga je koncentracija toksinih komponentiB ugljenmonoksida i azotnih oksidadaleko manja, nego da su u primeni motori na benzin, dok je znaajna emisija vrstih materija uvazduhu

/valitet voda i zemljitaI Eemljite, povrinske i podzemne vode mogu biti zagaene opasnim iotpadnim materijama >mainsko ulje, gorivo, itd? iz graevinske mehanizacije usledneispravnosti mehanizacije i nemarnosti rukovalaca mainskog parka, te promene suprivremenog i trajnog karaktera @zgradnja i ukopavanje distributivne mree e samoprivremeno naruiti prirodni pedoloki profil tla

:izuelno estetski efekti i zauzee prostoraI

-ostavljanje instalacija za gradilite, korienjemehanizacije, formiranje privremenih i stalnih deponija iskoriene i nove neugraene opreme,neznatno utiu na promenu okoline !vi uticaji su privremenog karaktera i nakon zavretkaradova povrine se vraaju u prvobitno stanje uz eventualna poboljanja

!tean i pojaan saobraajI *u regionalnih pristupnih saobraajnica u okolini izgradnje ilokalnih puteva koji prate dovode vode mogu se oekivati negativni uticaji

+akoe, realizacijom projekta uticaji na klimatske, geoloke i seizmoloke karakteristikepodruja se ne oekuju @zgradnja sistema nee naruiti ravnoteu ovih inilaca ivotne sredine

Jlora i faunaI :ei deo povrine koji e biti zahvaen izgradnjom mree za navodnjavanjeprolazi po poljoprivrednim povrinama ili uz postojee puteve +okom izgradnje u uempodruju e se ukloniti vegetacija za koju se predpostavlja da e se nakon postavljanja ceviubrzo obnoviti -ovean nivo buke i vibracija u zoni lokaliteta e uticati na faunu +aj uticaj je

privremenog karaktera

-oljoprivredaI Uticaj je privremenog karaktera i ogleda se u oteanom odvijanju prometapoljoprivrednih maina na putnoj mrei uz koju se polau cevi u zemlju

.ovI 1ema trajnog negativnog uticaja na divlja zbog privremenog karaktera izvoenja radova

Uticaji na kulturno9istorijsko naslee se ne oekuju

6..2 Uti!aj tokom eksploata!ije

Uticaji u toku eksploatacije se ne razlikuju od uticaja tokom izvoenja radova

/valitet vazduhaI /orienje 'K


6/7

pozitivno utie na organizaciju poljoprivredne proizvodnje tako da se korienje ubriva uishrani i zatiti bilja svodi na prihvatljiviju granicu

/limatske karakteristike su ustaljene i shodno tome eksploatacija sistema nee imati uticaja napromenu klimatskih parametara

)iljni i ivotinjski svetI Aksploatacijom sistema se ne oekuju negativni uticaji

-oljoprivredaI -ozitivni uticaji na poljoprivredu koji se ogledaju u stabilnijoj proizvodnji i veimprinosima

:izuelno9estetske vrednostiI 1e oekuje se nikakvo vizuelno9estetsko naruavanje prostora uokviru lokaliteta

-rirodne vrednosti i kulturno9istorijski spomenici ne podleu uticajima

StanovnitvoI -ozitivan uticaj na socio9ekonomske prilike podruja

6.6 $ere predvi#ene za spreavanje i smanjenje %tetni& "ti!aja na ivotn"

sredin"

Utvrene promene i uticaji koje izgradnja sistema za navodnjavanje moe imati na ivotnusredinu, a koji su analizirani u okviru poglavlja


7/7

prikupljanje vrstog komunalnog otpada sa lokacija gradilita i odlaganje na gravitirajuekomunalne deponije u skladu sa propisima nadlene komunalne slube,

ukoliko se prilikom izvoenja radova koji se obavlja na povrini ili ispod povrine tla naie naarheoloko nalazite, izvoa radova je duan da prekine radove i da obavesti nadlenuinstituciju,

sprovoenje monitoringa kvaliteta vode i zemljita, u saradnji sa strunom slubom neophodno je na terenu razmotriti lokacije na kojima divlja

boravi kako bi se na vreme preduzele mere za spreavanje teta koje mogu nastati nakon zavretka radova izvriti revitalizaciju zemljita sa biolokom i mehanikom

konsolidacijom i aktivnostima koje doprinose vizuelno estetskom poboljanju vrednostipodruja

6.6.2 $ere za%tite " eksploata!iji

U cilju prihvatljivosti projekta i svoenja negativnih uticaja na ivotnu sredinu na minimumpropisuju se mere prevencije u toku eksploatacije sistema za navodnjavanje

u cilju spreavanja zagaenja voda i tla neophodno je da se korisnici poljoprivrednog

zemljita obavezno i u potpunosti pridravaju propisanih pravila,

potrebno je potovati mere pravilne upotrebe sredstava za zatitu bilja u skladu sa Eakonom

o sredstvima za zatitu bilja, -ravilnik o korienju sredstava za zatitu bilja kojih su seobavezni pridravati korisnici sredstava za zatitu bilja,

obavezno je organizovano prikupljanje i odvoenje otpada proizvedenog u procesupoljoprivredne proizvodnje,

ambalani materijal hemijskih sredstava koji se koristi u poljoprivredi potrebno je zbrinuti uskladu sa Eakonom o opasnom otpadu,

otpad nastao u crpnoj stanici se mora prikupiti na za to predvieno mesto,

kontinualno sprovoenje monitoringa kvaliteta vode >fiziko9hemijskih i biolokih parametara?i zemljita uz formiranje baze podataka i informacionog sistema

6.' (aklj"ak

!snovni cilj izrade ovog dela Studije jeste procena uticaja i prihvatljivost izgradnje sistema zanavodnjavanje na okolinu u fazi izgradnje i fazi eksploatacije, takoe i predlog mera za zatituivotne sredine kako bi se tetni uticaji spreili, umanjili ili sveli na prihvatljivu granicu

@majui u vidu karakteristike hidromelioraciong sistema, izgradnja sistema e pozitivno uticatina privredni i drutveni razvoj podruja@zgradnja sistema e uticati na racionalnije korienje prirodnih i drugih potencijala/ako je region suoen sa negativnom demografskom situacijom i migracijama stanovnitvaizgradnja sistema e poveati kvalitet ivota i mogunost zapoljavanja-oveanje poljoprivredne proizvodnje podii e konkurentnost domae poljoprivrede u odnosu

na zemlje u okruzenju

$

ekoloska studija maja 25.12

Documents