Policjanci cz´sto sà nazywa-ni „anio∏ami stró˝ami”, którzy powinni broniç uczciwych obywateli przed przest´pcami. Niestety sami „anio∏owie” nie zawsze stajà na wysokoÊci zadania. Redakcja „Kuriera” otrzyma∏a skarg´ z proÊbà o in-terwencj´ w sprawie zatrzyma-nia posiadajàcego prawo sta∏ego pobytu na Litwie obywatela Polski Antoniego Pluty.

„W dniu 28 czerwca, o godzinie 10.00 pod blokiem, w którym miesz-kam, siedzia∏em odpoczywajàc

na ∏awce w towarzystwie trzech sàsiadów-emerytów. Nagle zjawi∏o si´ dwóch funkcjonariuszy policji, którzy nas aresztowali i zawieêli na posterunek przy ulicy Jankausko 5 w Karolinkach” – pisze w za˝aleniu Antoni Pluta. „Tam zn´cano si´ na-de mnà, poni˝ano mnie i obra˝ano nie tylko mojà osob´, ale tak˝e mojà Ojczyzn´ — Polsk´ – ponie-wa˝ jestem Polakiem, a po litewsku nie rozumiem. Mieszkam w Wilnie ponad 24 lata i nic podobnego ni-gdy mnie nie spotka∏o” – oburza si´.

Do Polski – do „bardaku”

„Na dy˝urce posterunku by∏o dwóch m´˝czyzn i kobieta i to oni ubli˝ali mi. Wyzywajàc mnie wulgarnie, kazali „wracaç do swo-jej Polski, do „bardaku”, który tam jest”. Poprosi∏em o kontakt z Kon-sulatem RP lub o zawiadomienie polskiej placówki dyplomatycznej o moim zatrzymaniu, ale Êmiejàc si´ i szydzàc ze mnie, funkcjonariusze policji powiedzieli, ˝e tu jest Litwa, a nie Polska i oÊwiadczyli, ˝e jestem

zatrzymany i nie mam prawa ˝àdaç od nich kontaktu z konsulatem” – pi-sze pan Antoni do redakcji. „Jestem starym cz∏owiekiem, debetykiem, po trombozie serca. Chcia∏em wyjÊç na zewnàtrz, aby zaczerpnàç Êwie˝ego powietrza, ale odmówiono mi i powiedziano, ˝e je˝eli si´ rusz´, skujà mnie kajdankami i wsadzà do klatki.

Dwóch moich sàsiedzi wsadzo-no do klatki, po czym jeden z nich dozna∏ ataku serca, wi´c wezwano mu pogotowie.

(Dokoƒczenie na str. 2)

Sentencja˚ycie polega na ˝yciu,

w ka˝dej godzinie i w ka˝dym dniu.

Stephen Butler Leacock

W NUMERZE

ÂRODA

12

LIPCA

2006 r.

DZIENNIK POLSKI NA LITWIE. UKAZUJE SI¢ OD 1 LIPCA 1953 ROKU Nr 129 (15432) Cena 1 Lt (w tym 5% PVM)

Obywatel Polski zosta∏ pokrzywdzony przez litewskà policj´

„Anio∏owie” nie na wysokoÊci

www.kurierwilenski.lt

7Stolica

Pla˝a, na której jest pusto

Równo rok temu o tej samej porze — nie mo˝na tutaj by∏o znaleêç wolnego le˝aka. Dzie-ciaki si´ nie mieÊci∏y w du˝ym basenie. Zupe∏nie inaczej jest te-raz. A przecie˝ upa∏y tegoroczne zmuszajà szukaç och∏ody — w wodzie, na pla˝y, parku.

W∏aÊnie na tym posterunku w sto∏ecznej dzielnicy Karolinki w chamski sposób potraktowano obywatela Polski — Antoniego Plut´ oraz jego Ojczyzn´. Funkcjonariusze zniewa˝yli nie tego cz∏owieka i godnoÊç jego kraju, ale honor i czeÊç swojego munduru Fot. Witalis Masenas

5PraworzàdnoÊç

¸aty i lityW poniedzia∏ek policja

zatrzyma∏a czterech kierowców i jednego naruszyciela porzàdku publicznego, którzy próbowali wymigaç si´ od kary przy pomo-cy ∏apówek.

Kirkilas ma sk∏ad nowego rzàdu

Teki podzieloneDesygnowany na premiera

socjaldemokrata Gediminas Kirkilas przedstawi∏ wczo-raj prezydentowi Valdasowi Adamkusowi sk∏ad nowego rzàdu. Po ostrych debatach socjaldemokraci zrezygnowali z jednej teki ministerialnej na rzecz Partii Obywatelskiej. G∏owa paƒstwa w zasadzie za-akceptowa∏ przedstawionà mu list´ ministrów.

Stanowiska w pierwszym w dziejach Litwy mniejszoÊciowym rzàdzie zosta∏y podzielone. Najwi´cej w czternastym rzàdzie od odzyskania niepodleg∏oÊci otrzymali socjaldemokraci, oprócz teki premiera — szeÊç stanowisk ministerialnych. Ludowy Zwiàzek Ch∏opski b´dzie mia∏ trzech mi-nistrów, Obywatelska Partia oraz

Zwiàzek Liberalnych Centry-stów — po dwóch. Poczàtkowo zak∏adano, ˝e socjaldemokraci b´dà mieli w rzàdzie Kirkilasa sie-dem tek, „ch∏opi” — trzy, liberalni centryÊci — dwie i Obywatelska Partia - jednà. Jednak Obywatelska Partia obecnego przewodniczàcego Sejmu Viktorasa Muntianasa, majàca w parlamencie 11 osobowà frakcj´, wymusi∏a na socjaldemo-kratach podzielenie si´ jednym mi-nisterstwem.

Po spotkaniu prezydenta Adam-kusa z nominowamym premierem, rzeczniczka g∏owy paƒstwa Rita Grumadaitò powiedzia∏a — „prezy-dent w zasadzie zaakceptowa∏ kan-dydatury, ale swe ostateczne zdanie wypowie dopiero po spotkaniach ze wszystkimi kandydatami”.

R. M.

3Kraj

W koÊcieleza˝àdano paszportu

Konflikty mi´dzy hierarchià KoÊcio∏a a wiernymi nie sà codziennoÊcià. Jednak w miar´ wzrostu demokracji zdarzajà si´ coraz cz´Êciej. Przypadek, jaki ostatnio zdarzy∏ si´ na ˚mu-dzi nabra∏ rozg∏osu na Litwie i ca∏kiem nie jest wykluczone, ˝e dotrze do Watykanu.

6Podró˝e

O czym nie wiedzia∏ Kolumb

Dwudziestoosobowa grupa uczniów z Butrymaƒskiej Szko∏y Âredniej z rej. solecznickiego na czele z dyrektor Teresà Sawiel odby∏a podró˝ do s∏onecznej Hiszpanii.

2 KRAJ Âroda, 12 lipca 2006 r.

Odbudowane zaufanieValdas Adamkus, który przed kilkoma laty po raz drugi zosta∏

przywódcà paƒstwa, potrafi∏ odbudowaç podwa˝one zaufanie obywateli do instytucji prezydenta.

Wed∏ug danych Centrum Badania Opinii Publicznej i rynku „Vilmorus”, w okresie impeachmentu by∏ego przywódcy kraju Rolandasa Paksasa w kwietniu 2004 r. a˝ 54 proc. mieszkaƒców Litwy wyrazi∏o wotum nieufnoÊci wobec tej instytucji. W lipcu 2004 r., tu˝ po przed-terminowych wyborach, które wygra∏ Adamkus, zaufanie wobec pre-zydenta wyrazi∏o a˝ 45 proc., a wotum nieufnoÊci zaledwie 25 proc. mieszkaƒców. Po up∏ywie roku — w czerwcu 2005 r. — darzàcy zaufanie stanowili 57 proc., a nie ufajàcy — 18 proc. Te wskaêniki zaufania w ostat-nim okresie nie uleg∏y wi´kszym zmianom: w czerwcu 2006 r. wotum zaufania wobec prezydenta wyrazi∏o 58 proc., a wotum nieufnoÊci — 19 proc. mieszkaƒców.

Brazauskas — najlepszy premierWi´kszoÊç mieszkaƒców Litwy uwa˝a, ˝e Algirdas Brazauskas

by∏ najlepszym premierem od roku 1990 i uwa˝a, ˝e ten lider socjaldemokratów, który w przesz∏oÊci zajmowa∏ wszystkie najwy˝sze stanowiska paƒstwowe, tym razem ju˝ na zawsze roz-sta∏ si´ z wielkà politykà.

Dowodem tego jest sonda˝ przeprowadzony przez spó∏k´ badaƒ opinii publicznej i rynku „Spinter tyrimai”. Za najlepszego premiera na przestrzeni 16 lat niepodleg∏oÊci kraju Brazauskasa uwa˝a 51,3 proc. respondentów. Kolejne miejsca zajmujà: obecny lider konserwatystów Andrius Kubilius — 15 proc., minister rolnictwa Kazimira Prunskienò — 10 proc. i Gediminas Vagnorius — 10 proc.

Za∏o˝enia narodowej strategii energetycznejW latach 2015-2017 rozpocznie si´ u˝ytkowanie nowej elek-

trowni atomowej na Litwie, a do roku 2012 krajowe sieci wysokie-go napi´cia zostanà po∏àczone z sieciami krajów skandynawskich i Polski.

To wszystko przewiduje narodowa strategia energetyczna, której pro-jekt w tym roku oddany zosta∏ pod debaty rzàdu. Litwa b´dzie dà˝y∏a do tego, aby do roku 2012 rynek energetyczny krajów ba∏tyckich zosta∏ zin-tegrowany z rynkami krajów Unii Europejskiej, aby zbudowaç wspólnà regionalnà przechowalni´ gazu ziemnego oraz wspólny terminal impor-tu gazu skroplonego.

Grzyby na eksportSpó∏ka kapita∏u litewskiego „Rie‰òs plantacija” w rejonie

wileƒskim obok szosy malackiej zbudowa∏a nowà pieczarkarni´.Zatrudniajàca 40 osób spó∏ka obecnie zbiera pierwszy próbny plon

pieczarek. W najbli˝szym czasie, po osiàgni´ciu pe∏nej mocy, liczba pra-cowników ma si´ zwi´kszyç do 150. „Tu˝ po rozpocz´ciu dzia∏alnoÊci, z miejsca staliÊmy si´ jednymi z liderów tego rynku na Litwie — wi´cej podobnych hodowców w kraju raczej nie ma” — powiedzia∏ Antanas Bakaitis, dyrektor plantacji. Poinformowa∏ on, ˝e oko∏o 95 proc. swojej produkcji przedsi´biorstwo wyeksportuje do krajów skandynawskich, Niemiec, Holandii, na Ukrain´, Bia∏oruÊ i do Rosji.

Obserwacyjny lot rosyjskiego samolotuW tym tygodniu rosyjski samolot wojskowy „An-30B” doko-

na lotu obserwacyjnego nad Litwà. Lot odb´dzie si´ w ramach mi´dzynarodowej umowy o otwartej przestrzeni powietrznej.

Litwa ratyfikowa∏a t´ umow´ w grudniu 2004 r.; umowa wesz∏a w ˝ycie od lipca 2005 r. Ma ona na celu zwi´kszenie zaufania i zrozumienia wzajemnego mi´dzy sygnatariuszami umowy. Na lotnisku bazy lotniczej Lotnictwa Wojskowego w Zokniai w poniedzia∏ek wylàdowa∏ samolot „An-30B”. Latem 2003 r. w ramach tej umowy na Litw´ w celu dokonania szkoleniowego lotu lustracyjnego nad trzema krajami ba∏tyckimi przyby∏ amerykaƒski samolot wojskowy „OC-135”. W paêdzierniku i listopadzie 2005 r. loty obserwacyjne nad terytorium Litwy przeprowadzi∏y Rosja i Wielka Brytania. BNS

Kalejdoskop aktualnoÊci

Redaktor naczelny — Robert Mickiewicz (tel. 260 84 44, e-mail: redaktor@kurierwilenski.lt).Dziennikarze: Kry sty na Adamo wicz (news@kurierwilenski.lt) , Aleksander Borowik (info@kurierwilenski.lt) — za st. re d. na cz. (tel. 260 84 46), Anna Cebula (spol@kurierwi-lenski.lt), He le na G∏ad kow ska, Sabina Juchniewicz, Witalis Masenas (kultura@kurierwilen-ski.lt), Irena Mikulewicz (biznes@kurierwilenski.lt), Ma rian Pa lusz kie wicz — fo to re por terWspó∏pracownicy: Da nu ta Ka mi le wicz, Ma∏ go rza ta Ko zicz, Ja dwi ga Pod most ko, Jan Sienkiewicz, Ali na So bo lew ska, Ju lit ta TrykSekretariat: Wan da Za jàcz kow ska (internet@kurierwilenski.lt, tel. 212 30 40), Zygmunt ˚danowicz (se kret@ku rier wi len ski.lt, tel. 260 84 47) — se kre tarze odpowiedzial-ni, Daniel Mackiewicz — zast. sekr., Ro man Ostro uch, Alina Baniukiewicz, Edgar Jarmo∏owski — ∏a ma nie kom pu te ro we, Lu cja Stan ke vičiūtė — projektant graficzny, Walentyna Ma˝ul, Halina Taukin — sk∏ad komputerowy, Barbara Mintautienė — t∏umacz, Bronis∏awa Michaj∏owska, Iwona Aleksandrowicz — styl-korektaZbi gniew Mar ko wicz — pro mo cja (tel. 260 84 44), Da riusz Gusz cza, Weronika Wojsznis — re kla ma (tel. 212 30 40, e-ma il: re kla ma@ku rier wi len ski.lt), Jolanta Osoba — kier. dzia∏u projektów, Andrzej Podwor-ski — kol por ta -̋pre nu me ra ta (tel. 260 84 44, e-ma il: kol port@ku rier wi len ski.lt). Nak∏ad — 3 800 egz.Ma te ria ∏ów nieza mó wio nych re dak cja nie zwra ca. Za strze ga so bie pra wo do skra ca nia i ad iu sta cji tek-stów. Za treÊç og∏o szeƒ re dak cja nie od po wiada. Opi nie Czy tel ni ków za war te w ich li stach nie za wsze sà zbie ̋ne z opi nià re dak cji. Sekretarz odpowiedzialny wydania Zygmunt ˚danowicz

Wydawca Vš Į “Kurier Wilenski”. Dy rek tor spółki Ro man Ba ra now ski (tel. 260 84 44). Druk UAB “KLION”Dział promocji, reklamy, kolporta˝u i prenumeraty — Vš Į „Vilnijos žodis”Wsparcie finansowe — Senat RP i Fundacja “Pomoc Polakom na Wschodzie”

Adres redakcji Birbynių g. 4a, 02121-30 Vilnius,

Lietuvos Respublika, tel./fax 260 84 44 ISSN 1392-0405

Wczoraj na Placu Europejskim wicemer stolicy Vitas Karãiauskas powita∏ uczestników mi´dzynarodowej ekspedycji kolarskiej, podró˝ujàcej historycznym szlakiem z Krakowa do Wilna. Kolarze z polskiego Klubu Mi∏oÊników Litwy, Uniwersytetu Brzeskiego oraz biura mera Lublina tà podró˝à chcà uczciç 620. rocznic´ pierwszej podró˝y Jagie∏∏y z Wilna do Krakowa oraz 455. rocznic´ ostatniej podró˝y Barbary Radziwi∏∏ówny z Krakowa do Wilna

Fot. Edgar Jarmo∏owski

Obywatel Polski zosta∏ pokrzywdzony przez litewskà policj´

„Anio∏owie” nie na wysokoÊci(Dokoƒczenie ze str. 1)

Równie˝ ja czu∏em si´ bardzo êle, poniewa˝ musia∏em za˝yç le-ki, których przy sobie nie mia∏em, chcia∏em ˝eby mnie wypuszczono, ale us∏ysza∏em: „pom´cz si´ troch´ – chyba nie zdechniesz”.

Przetrzymywano nie podajàc przyczyny

„Po przywiezieniu o godzinie 10.00 do komisariatu, przetrzymy-wano nas nie podajàc przyczyny za-trzymania. Dopiero o godzinie 13.30 do komisariatu przysz∏a pani t∏umacz i powiedzia∏a mi, ˝e jestem oskar˝ony o za˝ywanie alkoholu w miejscu pu-blicznym, choç zanim przysz∏a pani t∏umacz nie sprawdzono ani mnie, ani moich sàsiadów na zawartoÊç alkoholu.

Tu˝ po przyjÊciu t∏umacza zja-wi∏ si´ te˝ pan, który przeprowadzi∏ badania na zawartoÊç alkoholu we krwi. Jako pierwszy otrzyma∏em al-komat do dmuchania, który wyka-za∏ 0.00 promili, co zosta∏o zapisane w ksià˝kach, a odcinek wklejono do protoko∏u, który podpisa∏a pani t∏umacz jako Êwiadek. W obecnoÊci t∏umacza skar˝y∏em si´ na zacho-wanie si´ policjantów i na to, ˝e nie pozwolono mi skontaktowaç si´ z Konsulatem RP. Po namowach i nale-ganiu t∏umacza, ostatecznie zezwolo-no mi na wykonanie telefonu. Sekre-tarz konsulatu kaza∏a mi przedzwoniç za 10 minut, lecz tu˝ po wyjÊciu t∏umacza si∏à wypchni´to mnie oraz moich sàsiadów z komisariatu, oÊwiadczajàc, ˝e mogà przypisaç mi jeszcze chuligaƒstwo, a „rozmawiaç z konsulem mog´ sobie w domu”.

Z komisariatu wyrzucono nas o godzinie 14.00. Poczu∏em si´ êle, dosta∏em ataku nerwicy, a stan moje-go zdrowia móg∏ si´ skoƒczyç atakiem serca”.

Zaskoczony naczelnik

„Nast´pnego dnia, o godzinie 16.00 zg∏osiliÊmy si´ do naczelnika komisariatu, bo tak nam polecono. Gdy opowiedzia∏em naczelnikowi ko-misariatu co ze mnà wyprawiali jego podw∏adni, by∏ zaskoczony, pyta∏ ich

dlaczego tak d∏ugo nas trzymali i or-dynarnie wobec nas zachowywali si´. Nie wiem jakie by∏y wyt∏umaczenia funkcjonariuszy, bo wyproszono nas z gabinetu. Poprosi∏em o wyle-gitymowanie si´ lub podanie swoich s∏u˝bowych numerów, ale katego-rycznie mi odmówiono. 29 czerwca z∏o˝y∏em w konsulacie RP skarg´. Konsulat wystàpi∏ w mojej obronie i zapewni∏, ˝e zwróci si´ do w∏adz litewskich o wyjaÊnienie bezpodstaw-nego zatrzymania i ubli˝ania mnie i mojej Ojczyênie. OÊwiadczam, ˝e b´d´ ˝àda∏ przeproszeƒ oraz wnios´ ˝àdanie o rehabilitacj´ od pracowni-ków policji tego komisariatu” – dodaje na zakoƒczenie Antoni Pluta.

Naczelnik zaprzecza

O wyjaÊnienie sprawy Antoniego Pluty, „Kurier” zwróci∏ si´ na poste-runek dzielnicowy policji przy ulicy Jankausko 5, gdzie mia∏ miejsce in-cydent, opisany w skardze Antoniego Pluty. Naczelnik posterunku Viktoras Firsovas kategorycznie odmówi∏ ko-mentowania wydarzeƒ i udzielania jakiejkolwiek informacji na temat incydentu, motywujàc to brakiem zezwolenia wy˝szych w∏adz. Z kolei, w 7 Komisariacie Policji Wilna, któ-remu podlega posterunek przy ulicy Jankausko 5 na pytania „Kuriera” odpowiedzia∏ naczelnik komisariatu Gintaras Barzdukas. OÊwiadczy∏, ˝e Antoni Pluta ma prawo do zaskar˝enia decyzji w ciàgu 10 dni po otrzymaniu oÊwiadczenia o naruszeniu prawa

administracyjnego, a dochodzenie s∏u˝bowe ma sprawdziç fakt imper-tynenckiego zachowania si´ funkcjo-nariuszy policji, jak równie˝ wszystkie fakty i okolicznoÊci, w jakich dosz∏o do zatrzymania i nast´pnie przetrzy-mywania trzech m´˝czyzn.

Na pytania „Kuriera”, dlaczego Antoniemu Plucie — obywatelowi Polski, posiadajàcemu kart´ sta∏ego pobytu na Litwie odmówiono kontak-tu z polskà placówkà dyplomatycznà, dlaczego zatrzymanego przetrzy-mywano bez poinformowania przy-czyny a˝ cztery godziny (zamiast wskazanych w protokole dwóch) oraz dlaczego dosz∏o do takiego trakto-wania zatrzymanych, naczelnik 7. Komisariatu Policji oÊwiadczy∏, ˝e — „wszystko wyjaÊni dochodzenie s∏u˝bowe, które w sprawie Anto-niego Pluty rozpocz´to 4 lipca br.”. Oficjalnà przyczynà zatrzymania przez funkcjonariuszy policji Polaka jest spo˝ywanie alkoholu w miejscu publicznym” – doda∏ naczelnik 7. Ko-misariatu Policji m. Wilna.

„Otrzyma∏em pismo, w którym stwierdzono naruszenie przeze mnie prawa administracyjnego. Ale jak mog∏em rozpijaç alkohol, skoro po badaniu nie znaleziono obecnoÊci alkoholu we krwi?” – powiedzia∏ „Ku-rierowi” Pluto. Miejmy nadziej´, ˝e wewn´trzne dochodzenie s∏u˝bowe co dzia∏o si´ na posterunku dzielni-cowym policji przy ulicy Jankausko 5 — wyjaÊni wszystkie okolicznoÊci tego przykrego incydentu.

Witalis Masenas

Mieszkajàcy od 24 lat na Litwie Pluta lubi sobie posiedzieç z sàsiadami na ∏aweczce przed blokiem Fot. autor

Âroda, 12 lipca 2006 r. 3KRAJKonflikt pomi´dzy biskupem a wiernymi

W koÊciele za˝àdano paszportuKonflikty mi´dzy hierarchià

KoÊcio∏a a wiernymi nie sà codziennoÊcià. Jednak w miar´ wzrostu demokracji zdarzajà si´ coraz cz´Êciej. Przypadek, jaki ostatnio zdarzy∏ si´ na ˚mu-dzi nabra∏ rozg∏osu na Litwie i ca∏kiem nie jest wykluczone, ˝e dotrze do Watykanu.

Sedno sprawy polega na tym, ˝e telszewski biskup Jonas Boruta zdecydowa∏ przenieÊç z Kaltanònai do innej parafii dotychczasowe-go ksi´dza 48-letniego Petrasa Linkeviãiusa. Ksiàdz Petras objà∏ swojà aktualnà parafi´ w 1988 ro-ku, wówczas gdy spali∏ si´ koÊció∏.

Powoli, z Bo˝à pomocà

Wówczas nie mia∏ wi´kszej nadziei, ˝e uda mu si´ Dom Bo˝y odbudowaç. A jednak powoli, z Bo˝à pomocà i ludzi uda∏o si´. Nowy kap∏an bardzo szybko zapo-zna∏ si´ z biedà i potrzebami swo-ich wiernych. Najpierw przygarnà∏ do siebie biedne dzieci, ale przecie˝

Domu Dziecka na plebanii nie da si´ urzàdziç. Wówczas ksiàdz zaczà∏ tu i ówdzie poszukiwaç

osób wp∏ywowych, sponsorów. Co prawda nie wszystko si´ uda∏o, ale ju˝ pierwszego lata zorgani-zowano dwa turnusy wakacyjne dla 60 dzieci. Zbudowano te˝ sal´ katechetycznà, w której m∏odzie˝ zbiera si´ na ró˝ne religijne im-prezy. Z biegiem czasu powsta∏ te˝ dom opieki spo∏ecznej dla starusz-ków, w którym dziÊ znalaz∏o opiek´ ponad 40 osób.

Nie jest to zwyk∏y dom opieki, bo nieodp∏atnie Êwiadczà tam tym biednym ludziom pewne us∏ugi re-habilitacyjne. SpecjaliÊci twierdzà, ˝e jest to nie tylko jedyny tak do-brze wyposa˝ony dom opieki na Litwie, ale chyba i w Europie nie ∏atwo taki drugi znaleêç. Ksiàdz Pe-tras ma niezliczonà iloÊç pomys∏ów i potrafi je realizowaç. W∏aÊnie dzi´ki staraniom ksi´dza, wi´ksza po∏owa miasteczka nieodp∏atnie korzysta z wody. To ksiàdz Petras wpad∏ na pomys∏, ˝e mo˝na by w tym celu wykorzystaç miejscowe êróde∏ka. W trosce nie tylko o cia∏o, ale i ducha, co niedziel´ cztery au-

tobusiki z okolic dowo˝à starsze osoby na Msz´ Êw.

Gro˝ono policjà

O pomys∏ach ksi´dza mo˝na by wiele mówiç i pisaç, bo jest ich mnóstwo. Nic wi´c dziwnego, ˝e wierni protestujà przeciwko decyzji biskupa Jonasa Boruty. Owszem, wszyscy o tym wiedzà, ˝e ksiàdz niczym ˝o∏nierz od czasu do czasu bywa przenoszony z jednego miej-sca na inne. Ale mo˝e czasem warto te˝ wys∏uchaç wiernych. W∏aÊnie tego wys∏uchania tu wyraênie zabrak∏o, po prostu nikt z nimi nie chcia∏ rozmawiaç. Gdy wierni w Kurii chcieli zamówiç Msz´ Êw., by Bóg oÊwieci∏ biskupa i pomóg∏ mu podjàç najbardziej s∏usznà de-cyzj´, zostali z Kurii wyp´dzeni i zagro˝ono im nawet policjà. Nato-miast, gdy zwrócili si´ z takà samà proÊbà do parafii w Varniai, tam za˝àdali od nich paszportu, bo byle jakim chuliganom ksiàdz nie mo˝e Mszy Êw. odprawiaç.

Z Wilna do WatykanuW parafii nadal wre, wierni nie

chcà si´ zgodziç z decyzjà biskupa. Napisali ju˝ skargi do kardyna∏a, nuncjusza papieskiego. Zgodnie z dawnymi kanonami, ksi´dza, który zbudowa∏ koÊció∏, z tej parafii nie przenosi si´ ju˝ do innej i ludzie na tej zasadzie opierajà swój bunt. W∏aÊnie jutro przed Kurià Biskupià odb´dzie si´ du˝a pikieta wiernych. Praktycz-nie ludzie sà gotowi na wszystko: pikiet´, strajk, g∏odówk´. Gotowi sà nawet pojechaç do papie˝a Benedykta XVI. Czym si´ ta historia zakoƒczy, nie wiadomo. Nie nam te˝ sàdziç, kto ma racj´. Jedno jest jednak pewne, ˝e skoro dosz∏o do tego rodzaju konflik-tu i nabra∏ tak szerokiego rozg∏osu, to chyba nie najlepiej Êwiadczy o bisku-pie jako duszpasterzu. Opr. J. T.

Na zdj´ciu: Biskup swojej decyzji nie komentuje Fot. archiwum

Program Instytutu Polskiego w Wilnie

Zaproszenia kulturalneLato w pe∏ni niekoniecz-

nie musi oznaczaç rozbratu z kulturà. Wiele imprez kultu-ralnych przygotowa∏ na lipiec Instytut Polski w Wilnie.

DziÊ, o godz. 17.00, w sie-dzibie Instytutu, odb´dzie si´ spotkanie z polskim malarzem i poetà Ireneuszem Betlewiczem po∏àczone z wernisa˝em jego wy-stawy „W´drówki z przestrzeni dnia”. Artysta nale˝y do Stowa-rzyszenia Autorów Polskich oraz Mi´dzynarodowego Stowarzyszenia Artystów Malujàcych Ustami i Sto-pami.

Z kolei jutro, o godzinie 18.00, na dziedziƒcu Muzeum im. A. Mickie-wicza w Wilnie, wystàpi Warszawski Kwintet Akordeonowy w sk∏adzie — Maciej Kandefer, Jaros∏aw Kutera, Magdalena Igras, Miros∏aw Mozol i

Tomasz Holizna. Wyst´p kwintetu jest kontynuacjà spotkaƒ w ramach „7. Koncertów Letnich”. Kolejny kon-cert z tego cyklu odb´dzie si´ 27 lip-ca, równie˝ na dziedziƒcu muzeum, z udzia∏em zespo∏u z Polski — Janusz Strobel Trio (Janusz Strobel — gitara klasyczna, Mariusz Bogdanowicz — kontrabas, Piotr Biskupski — perku-sja). WczeÊniej, 26 lipca o godz. 19.00 w podwórku na Starówce kowieƒskiej (pl. Rotu‰òs 29) zespó∏ wystàpi w cy-klu imprez „Kaunas Jazz”.

W Êrod´, 19 lipca o godz. 18.00, w Instytucie Polskim odb´dzie si´ spotkanie z architektem i poetà Zbigniewem Szymaƒskim z pocho-dzenia wilnianinem mieszkajàcym obecnie w Gdaƒsku.

Szczególnie ciekawie zapowiada si´ X Mi´dzynarodowy Festiwal Tomasza Manna, w dniach 15-22

lipca w Nidzie, którego organizato-rem jest Centrum Tomasza Manna przy wspó∏pracy Instytutu Polskie-go. Temat tegorocznego festiwalu to „Krajobrazy kulturowe. Miasta po prze∏omach historycznych: K∏ajpeda, Kaliningrad, Gdaƒsk”. 19 lipca o godz. 22.30 odb´dzie si´ Noc Filmowa Pod Latarnià Morskà, w czasie której zostanie pokazana ekranizacja powieÊci Guntera Gras-sa „Wró˝by kumaka” w re˝yserii Roberta Gliƒskiego.

W Nidzie odb´dzie si´ równie˝, 21 lipca o godzinie 16.00 w Muzeum Tomasza Manna, ponowne spotka-nie ze Zbigniewem Szymaƒskim.

W programie Instytutu Polskie-go znalaz∏ si´ tak˝e trzydniowy (25-28 lipca) konkurs wiedzy o Polsce, polskiej kulturze i stosunkach pol-sko-litewskich podczas obozów i

kolonii m∏odzie˝owych na Litwie.Wydarzeniem koƒczàcym kul-

turalne spotkania w lipcu b´dzie impreza pt. „Mi´dzynarodowy pro-jekt sztuki wizualnej „Nowe maski”,

przygotowana przez Narodowe Mu-zeum Sztuki im. M. K. âiurlionisa w Kownie z udzia∏em IP, która odb´dzie si´ w Kowieƒskiej Galerii Obrazów. A. C.

Warszawski Kwintet Akordeonowy istniejàcy od 1999 r. tworzà absolwenci Akademii Muzycznej w Warszawie Fot. Instytut Polski

Czytelnicy pytajà, eksperci ubezpieczeniowi odpowiadajà

PZU Lietuva konsultuje...

Czy istnieje takie ubezpiecze-nie od nast´pstw, obra˝eƒ, spowo-dowanych przez ukàszenie osób trzecich przez psa, którego si´ jest w∏aÊcicielem?

Gospodarz, posiadajàcy psa i chcàcy ubezpieczyç odpowiedzialnoÊç cywilnà za szkod´ wyrzàdzonà przez psa innej osobie, mo˝e si´ zwracaç do spó∏ki PZU Lietuva. W standardo-wej us∏udze z tytu∏u ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywilnej to ryzy-ko nie zosta∏o przewidziane, ale na ˝yczenie klienta tego ryzyka podejmie si´ PZU Lietuva. Mimo wszystko go-spodarz powinien przestrzegaç prze-pisów utrzymywania psa.

Suma wyp∏aty jest obliczana w

ka˝dym przypadku indywidualnie. Jaka jest oferta ubezpiecze-

niowa dla osób zatrudnionych na sta∏e za granicà w kwestii ubezpieczeƒ zdrowotnych, jakie sà koszty?

Osobom, zatrudnionym za granicà oferujemy ubezpieczenie wy-datków medycznych. Suma ubezpie-czenia tych wydatków si´ga 60 tys. euro. Gdy osoba ubezpieczona nagle zachoruje lub dozna obra˝enia, po-kryte zostanà nast´pujàce wydatki:

— przewiezienie do najbli˝szego szpitala;

— leczenie ambulatoryjne bàdê szpitalne, badanie lekarskie, niezb´dne dla ustalenia diagno-

zy bàdê jej potwierdzenia, w tym równie˝ badania rentgenowskie;

— przewiezienie do szpitala, najbli˝ej po∏o˝onego od lotniska mi´dzynarodowego w kraju, którego obywatelstwo posiada lub w którym stale zamieszkuje osoba ubezpieczo-na (lekarze decydujà, czy stan osoby ubezpieczonej pozwala na jej powrót jak w przypadku zwyk∏ego pasa˝era, czy te˝ niezb´dny jest specjalny sprz´t i Êrodki);

— koszty podró˝y osoby towarzyszàcej (przy przewo˝eniu oso-by ubezpieczonej do kraju, miejsca zamieszkania, gdy zdaniem lekarzy niezb´dna jest opieka personelu me-dycznego), nie przekraczajàc ceny biletu w obie strony klasy ekonomicz-nej, wydatki na nocleg i utrzymanie do 100 euro za dob´, ale nie d∏u˝ej ni˝ w ciàgu 5 dób;

— pilna pomoc odontologiczna

do 75 euro, w∏àczajàc przywrócenie funkcji protezy z´bów w ciàgu ca∏ego okresu ubezpieczenia;

— niezw∏oczna pomoc lekarska w przypadku komplikacji zwiàzanych z cià˝à do 200 euro, tj. porada jednego lekarza i zwiàzane z tym dowiezienie do szpitala.

W razie Êmierci osoby ubezpie-czonej z powodu nag∏ej choroby bàdê nieszcz´Êliwego wypadku, przewidzianego w umowie ubezpie-czeniowej w okresie jej wa˝noÊci, pokrywa si´:

— wydatki na udzielenie niezb´dnej pomocy lekarskiej, o ile taka pomoc zosta∏a udzielona;

— wydatki na nabycie trumny zgodnie z wymogami przewozów mi´dzynarodowych;

— wydatki na repatriacj´ zw∏ok do najbli˝szego od lotniska mi´dzynarodowego miejsca pochów-

ku w kraju, którego obywatelstwo posiada∏a ubezpieczona osoba, lub w którym zamieszkiwa∏a. Suma wydat-ków na repatriacj´ zw∏ok nie mo˝e przekraczaç 6 tys.euro na terytorium Europy i 12 tys.euro gdzie indziej;

— wydatki pogrzebowe w kraju ubezpieczenia (suma wydatków nie mo˝e przekraczaç kosztów repatriacji).

JeÊli majà paƒstwo jakiekolwiek pytania lub chcà zasi´gnàç rady eksperta ubezpieczeniowego, prosimy kierowaç korespondencj´ na adres redakcji „K.W.” lub bezpoÊrednio do UAB DK PZU Lietuva: LT-09308 Vil-nius, Konstitucijos pr. 7 na nazwisko p. Agnieszki Skinder lub na poczt´ elektronicznà a.skinder@pzu.lt lub internet@kurierwilenski.lt. Odpo-wiedzi b´dà sukcesywnie zamieszcza-ne na ∏amach „Kuriera Wileƒskiego”. WÊród autorów pytaƒ zostanà rozlo-sowane nagrody.

Szanowni Czytelnicy, w trosce o jak najlepszy kontakt mi´dzy klien-tami a spó∏kà ubezpieczeniowà PZU Lietuva, proponujemy Paƒstwu sta∏à rubryk´, w której b´dà zamieszczane odpowiedzi na Wasze pyta-nia, zwiàzane z zagadnieniami ubezpieczeniowymi.

4 ÂWIAT Âroda, 12 lipca 2006 r.

Zderzenie pociàgów pod Krakowem

Przez kilkanaÊcie godzin zablokowana by∏a w obu kierunkach trasa kolejowa Kraków-Tarnów, na której wczoraj rano dosz∏o do zde-rzenia pociàgu poÊpiesznego z pustym sk∏adem pasa˝erskim.

Ranny zosta∏ maszynista pociàgu poÊpiesznego. Do wypadku dosz∏o mi´dzy Sza-rowem a K∏ajem. Jak poinfor-mowa∏ dyrektor Zak∏adu Linii Kolejowych w Krakowie Andrzej Reichel, pociàg z Ko∏obrzegu do Rzeszowa najecha∏ na ty∏ puste-go pociàgu pasa˝erskiego, który czeka∏ na wjazd na stacj´ K∏aj. Ostatni wagon tego sk∏adu zosta∏ odrzucony w bok i uszkodzi∏ s∏up trakcyjny.

Pos∏anka sk∏ada wyjaÊnienia

Zarzut prowadzenia samo-chodu w stanie nietrzeêwym postawi∏a policja szefowej gabinetu politycznego b. premiera Leszka Millera i b. pos∏ance SLD Aleksandrze J. Grozi jej za to do dwóch lat wi´zienia.

Poinformowa∏ o tym rzecz-nik komendanta sto∏ecznego policji Mariusz Soko∏owski. By∏a pos∏anka obecnie sk∏ada wyjaÊnienia. By∏a pos∏anka potràci∏a w poniedzia∏ek w pod-warszawskiej Podkowie LeÊnej 64-letniego rowerzyst´. Mia∏a ok. promila alkoholu w wydy-chanym powietrzu.

Nie b´dzie wy˝szego odszkodowania

5 tys. z∏ dostanie Roman Kluska jako odszkodowa-nie i zadoÊçuczynienie za nies∏uszne zatrzymanie na 48 godzin w lipcu 2002 roku — zdecydowa∏ Sàd Apelacyjny w Krakowie, utrzymujàc wyrok sàdu pierwszej instancji.

Kluska zosta∏ zatrzymany w lipcu 2002 roku jako podej-rzany w Êledztwie dotyczàcym rzekomych oszustw podatko-wych. W listopadzie 2003 r. Êledztwo umorzono z powodu niestwierdzenia przest´pstwa. Biznesmen domaga∏ si´ blisko 1,5 mln odszkodowania za zatrzymanie go i stosowanie przez 16 miesi´cy por´czenia majàtkowego w wysokoÊci 8 mln z∏.

Polska

Stron ́na podstawie PAP przygotowa∏ Edgar Jarmo∏owski

Âmierç Basajewa b´dzie mia∏a dalekosi´˝ne skutki

Znalezienie nast´pcy wymaga czasuÂmierç przywódcy

czeczeƒskich partyzantów Szamila Basajewa b´dzie mia∏a dalekosi´˝ne skutki dla ich dzia∏alnoÊci na pó∏nocnym Kaukazie — ocenili analitycy oÊrodka badawczego Stratfor.

Ich zdaniem jest to powa˝ny cios dla separatystów, oznacza bowiem przej´cie kierownictwa ruchu przez „drugi garnitur” przy-wódców.

Lider o sprawdzonych zdolnoÊciach

Basajew, lider o sprawdzo-nych zdolnoÊciach taktycznych i operacyjnych, kierowa∏ frakcjà d˝ihadystów wÊród czeczeƒskich partyzantów, która silniej akcentowa∏a wspólnot´ idei isla-mu ni˝ frakcja nacjonalistyczna z zabitym w marcu 2005 roku As∏anem Maschadowem na czele — wskazujà analitycy Stratforu. W ostatnich miesiàcach frakcja Basaje-wa odgrywa∏a wÊród czeczeƒskich partyzantów coraz wi´kszà rol´.

„Drugi garnitur”

„Zabicie przywódców obu najwa˝niejszych frakcji — d˝ihadystów i nacjonalistów — oznacza, i˝ kierownictwo czeczeƒskiego ruchu partyzanc-kiego przechodzi w r´ce mniej znanych i mniej doÊwiadczonych

dowódców, reprezentujàcych drugi garnitur” — podkreÊlajà eksperci Stratforu. OkolicznoÊç ta nasuwa im skojarzenie z zabiciem kilku przywódców Al-Kaidy przez si∏y bezpieczeƒstwa Arabii Saudyj-skiej. Pierwsi liderzy Al-Kaidy na Pó∏wyspie Arabskim mieli dobre wyszkolenie i motywacj´. Ich dzie∏em by∏a seria zamachów, m. in. w Rijadzie i D˝iddzie. Po ich wyeliminowaniu kolej przysz∏a na dowódców drugiego rzutu, co spowodowa∏o wyraêne zmniej-szenie cz´stotliwoÊci ataków i ich skutecznoÊci.

Rosyjskie sukcesy

„Rosyjskie sukcesy w dzia∏aniach wymierzonych prze-ciwko czeczeƒskim partyzantom, w tym skuteczne wyeliminowanie ich przywódców, zmusi∏y rebelian-tów do przeniesienia walki w inne regiony, zw∏aszcza do Inguszetii i Dagestanu. Niektórzy partyzanci nawet ca∏kowicie wycofali si´ z Czeczenii, udajàc si´ do Afgani-stanu, Pakistanu lub krajów Euro-py Zachodniej” — przypominajà analitycy. Ich zdaniem „wpraw-dzie czeczeƒscy partyzanci nie zaniechajà walki, którà toczà od pokoleƒ, ale znalezienie nast´pcy dla Basajewa wymaga czasu. W sytuacji, gdy sà systematycznie Êcigani przez Rosjan, czas mo˝e dzia∏aç na ich niekorzyÊç”.

Rosja nie b´dzie sk∏adowiskiem cudzych odpadów

Rzekome zamiaryRosja nie planuje sprowadza-

nia zu˝ytego paliwa jàdrowego zagranicznej produkcji — oÊwiadczy∏ wczoraj dziennika-rzom w Moskwie sekretarz rady spo∏ecznej rosyjskiej agencji energii jàdrowej Rosatom, Igor Konyszow.

Skomentowa∏ w ten sposób do-niesienia prasowe, ˝e na szczycie G-8 w Petersburgu na prze∏omie tygodnia ma zostaç omówione ro-syjsko-amerykaƒskie porozumienie o pokojowym wykorzystaniu ener-gii nuklearnej, zawierajàce takie ustalenia.

Jak pisa∏ w sobot´ „Wa-shington Post” i w poniedzia∏ek londyƒski „Independent”, w razie dojÊcia do skutku, porozumienie przynios∏oby Rosji miliardy dola-rów, gdy˝ kraj ten mia∏by staç si´ g∏ównym miejscem sk∏adowania zu˝ytego paliwa jàdrowego z

budowanych przez USA si∏owni jàdrowych.

W zamian Rosja, któ-ra sprzeciwia si´ na∏o˝eniu mi´dzynarodowych sankcji na Iran, mia∏aby zmieniç stanowisko w sprawie programu nuklearnego Teheranu. Zdaniem Zachodu Iran dà˝y do zdobycia broni jàdrowej, natomiast w∏adze w Teheranie twierdzà, ˝e ich program nuklear-ny ma charakter pokojowy i s∏u˝y wy∏àcznie produkcji energii elek-trycznej. „Rosja nie sprowadza∏a i nie planuje sprowadzania z zagra-nicy zu˝ytego paliwa jakiejkolwiek obcej produkcji” — oÊwiadczy∏ Ko-nyszow. „Ci, którzy mówià o takiej mo˝liwoÊci i rzekomych zamiarach albo nie znajà stanu rzeczy w dzie-dzinie wspó∏pracy obu krajów, al-bo Êwiadomie wprowadzajà w b∏àd opini´ publicznà” — doda∏ przed-stawiciel Rosatomu.

Proces Saddama odroczony o dwa tygodnie

Adwokaci domagajà si´ ochronyDwaj kolejni mniej wa˝ni

oskar˝eni w procesie Saddama Husajna i jego siedmiu pomoc-ników wyg∏osili wczoraj mowy koƒcowe, ale s´dzia odroczy∏ potem rozpraw´ o dwa tygodnie, aby daç czas na rozwiàzanie sprawy bojkotu trybuna∏u przez Saddama i jego adwokatów.

S´dzia Rauf Rahman oÊwiadczy∏, ˝e sàd wznowi pro-ces 24 lipca i ostrzeg∏, ˝e jeÊli do tego czasu obroƒcy nie zgodzà si´ powróciç, wystàpienia koƒcowe w imieniu Saddama i trzech innych g∏ównych oskar˝onych wyg∏oszà prawnicy wyznaczeni przez try-buna∏.

Obroƒcy Saddama Husajna, jego przyrodniego brata Barza-na Ibrahima (b. szefa s∏u˝by bezpieczeƒstwa), Tahy Ramadana (b. wiceprezydenta) i Awada al-

Bandara (szefa saddamowskiego Sàdu Rewolucyjnego) og∏osili w poniedzia∏ek, ˝e b´dà bojkotowaç koƒcowà faz´ procesu, dopóki trybuna∏ nie spe∏ni ich ˝àdaƒ, a w szczególnoÊci nie zapewni im lep-szej ochrony.

Adwokaci domagajà si´ te˝ do-chodzenia w sprawie Êmierci jed-nego z g∏ównych obroƒców by∏ego prezydenta, Chamisa Obejdiego, uprowadzonego i zamordowane-go 21 czerwca w Bagdadzie przez nieznanych sprawców. Obejdi to ju˝ trzeci obroƒca by∏ego dyktatora lub któregoÊ z jego siedmiu pomoc-ników, zabity w trakcie ich proce-su, trwajàcego od 19 paêdziernika zesz∏ego roku. Bojkot trybuna∏u og∏osi∏ tak˝e Saddam, twierdzàc, ˝e proces jest nieuczciwy, a sàd sta-nowi narz´dzie Amerykanów i „ich wstr´tnych kolaborantów”.

Eksplozja wywo∏a∏a po˝ar i spowodowa∏a zawalenie si´ w poniedzia∏ek trójkondygnacyjnego budynku na nowojorskim Manhattanie — poinformowa∏a stra˝ po˝arna. Wczoraj nie wiadomo by∏o jeszcze, czy w ruinach sà uwi´zieni ludzie Fot. EPA-ELTA

Ksiàdz Lombardi nowym rzecznikiem Watykanu

Nie b´dzie próbowa∏ naÊladowaçPapie˝ Benedykt XVI mia-

nowa∏ wczoraj ksi´dza Federico Lombardiego, jezuit´, dyrek-torem biura prasowego Stolicy Apostolskiej.

Zastàpi on najbardziej znanego na Êwiecie rzecznika — Joaquina Navar-ro-Vallsa, który opuszcza stanowisko po 22 latach pracy. 64-letni ksiàdz Lombardi pozostanie jednoczeÊnie dyrektorem generalnym Radia Watykaƒskiego i Watykaƒskiego OÊrodka Telewizyjnego CTV, a to oznacza zapowiadane od dawna fak-

tyczne po∏àczenie wszystkich s∏u˝b prasowych i watykaƒskich mediów w jednà instytucj´, na czele której b´dzie sta∏ nowy rzecznik. Wczo-raj w po∏udnie Radio Watykaƒskie poinformowa∏o, ˝e ksiàdz Lombar-di wystosowa∏ list do wszystkich dziennikarzy akredytowanych w Watykanie. Wyrazi∏ w nim na-dziej´ na owocnà wspó∏prac´ z ni-mi oraz podziw i wdzi´cznoÊç dla Joaquina Navarro-Vallsa. Zapewni∏ jednoczeÊnie, ˝e nie b´dzie próbowa∏ go naÊladowaç.

Tajfun Ewiniar zabija w Korei

Z∏owieszcze ˝niwoTajfun Ewiniar, który pod-

czas weekendu zabi∏ w Chinach co najmniej 30 osób, znalaz∏ si´ w poniedzia∏ek i wtorek nad Pó∏wyspem Koreaƒskim, gdzie kontynuuje swe z∏owieszcze ˝ni-wo. Na szcz´Êcie oko cyklonu po przejÊciu nad po∏udniowo — zachodnià cz´Êcià pó∏wyspu zmierza na pó∏nocny wschód, w kierunku morza.

Do tej pory w Korei Po∏udniowej w wyniku huraganowych wiatrów, powodzi i osuni´ç ziemi spowo-

dowanych przez tropikalne ulewy ponios∏o Êmierç co najmniej 6 osób. Trzy dalsze osoby uznano za zaginione bez wieÊci.

W prowincji Kyongsang, na po∏udniu kraju, spad∏o w ciàgu ostatniej doby 26 cm deszczu, czyli 260 litrów na ka˝dy metr kwadra-towy.

Powódê zala∏a 15 tys. hekta-rów upraw rolnych, zatopi∏a 625 budynków — poda∏a oficjalna po∏udniowokoreaƒska agencja Lim Tae-wan.

PRAWORZÑDNOÂåÂroda, 12 lipca 2006 r. 5

• We wtorek, przed po∏udniem, w Wilnie budowlaƒcy przez nie-uwag´ uszkodzili znajdujàcy si´ przy jednym z domów rurociàg gazowy. Jak poda∏o Wspólne Centrum Pomocy, awaria mia∏a miejsce przy 363 budynku znajdujàcym si´ przy ulicy Ukmergòs. Informacja zosta∏a natychmiast przekazana dla gazowej s∏u˝by awaryjnej, policji, stra˝y po˝arnej, centrum pogoto-wia medycznego. W czasie zajÊcia nikt nie ucierpia∏, wyciek gazu zosta∏ szybko zatrzymany, awaria zosta∏a zlikwidowana.

• Stra˝ po˝arna we wtorek z rana nadal gasi∏a p∏onàce torfowiska. Wed∏ug danych Departamentu ds. Pomocy Przeciwpo˝arowej i Ratownic-twa, teraz p∏onà torfowe ∏àki w rejonie trockim, Pogiegiach, rejonie radwiliskim. Natomiast w rejonie szawelskim, w leÊnictwie rekiwskim, w samorzàdze kazo-kiskim rejonu elektreƒskiego, na obrze˝ach poniewie˝a p∏onie poszycie leÊne bogate w torf. Z powodu po˝arów w tych miejscowoÊciach panuje smog.

• W poniedzia∏ek stra˝acy zwalczali ogieƒ w rejonach: ∏oêdziejskim, szawelskim, pakru-ojskim. Stra˝ po˝arna ostrzega mieszkaƒców, by byli niezwykle ostro˝ni — nie odwiedzali lasów, torfowisk, nie palili ognisk, trawy, Êmieci, nie rzucali niezagaszo-nych petów i zapa∏ek. W czasie upa∏u po˝ar mo˝e wybuchnàç nawet z powodu od∏amka szk∏a.

• Policjanci rejonu szy∏uckiego zatrzymali funk-cjonariusza stra˝y granicznej z Pogiegiów, którego podejrzewa si´ o zranienie ˝ony w trakcie konfliktu rodzinnego, który wybuch∏ w niedziel´ we wsi Ver-smininkai. Wed∏ug danych poli-cji, 36-letni R. V. pok∏óci∏ si´ z ˝onà, m∏odszà od niego o rok i w trakcie k∏ótni uderzy∏ jà w g∏ow´ butelkà. Jak donosi szy∏ucka policja, kobieta w wyniku ciosu straci∏a przytomnoÊç. Poszkodo-wana z ranà ci´tà czo∏a, pobità skronià i wstrzàsem mózgu zosta∏a dostarczona do szpitala. Podejrzany zosta∏ zatrzymany nast´pnego dnia po incydencie. Po przes∏uchaniu wypuszczono go.

• Kowieƒska policja bada spraw´ kradzie˝y z samochodów, dokonanych w poniedzia∏ek, kiedy to z aut kierowców, któ-rzy wysiedli w celu zmienienia przebitej opony, kradziono ró˝ne rzeczy. Policja podejrzewa, ˝e trzy przest´pstwa, które mia∏y miej-sce w odst´pie godziny niedaleko siebie, zosta∏y przez z∏oczyƒców dobrze zaplanowane. Trzej poszkodowani z∏o˝yli niemal jednakowe zeznania — zatrzy-mali si´ na krótko, a gdy wrócili do samochodu, poczuli, ˝e jedna z opon jest spuszczona. Zanim je zmieniali, z∏odzieje przez otwarte okna wyciàgali z aut torebki z pieni´dzmi, dokumenty, klucze i telefony komórkowe. Ostatnio fala takich przest´pstw mia∏a miejsce w Kownie kilka lat temu.

Kronikakry mi nalna

Stron ́na podstawie doniesieƒ BNS i PAP przygotowa∏ Rajmund Klonowski

Z Anglii sprowadzono podejrzanego o przekr´ty podatkowe

Nie p∏aci∏ VATZ Wielkiej Brytanii spro-

wadzony zosta∏ Konstantinas Tallat-Kelp‰a, oskar˝ony o nie wp∏acenie do bud˝etu paƒstwa ponad 1 mln litów podatków.

Jak podaje S∏u˝ba Badania Przest´pstw Finansowych (SBPF), ukrywajàcy si´ w Anglii przed s∏u˝bami praworzàdnoÊci obywatel Litwy zosta∏ zatrzymany na posta-wie europejskiego nakazu aresztu. W sobot´ tauroski sàd okr´gowy zastosowa∏ wobec niego Êrodek pre-wencyjny — dwa miesiàce aresztu. Wed∏ug danych SBPF, firma „Bogis”, której przewodzi∏ Tallat-Kelp‰a, za-rejestrowana w Pogiegiach, swojà bezprawnà dzia∏alnoÊç rozpocz´∏a przed siedmiu laty. Od 13 stycznia 1999 roku do 1 marca 2002 roku „Bogis” zawar∏a umowy komer-cyjne z 43 spó∏kami z powiatów — Wilna, Kowna, K∏ajpedy, Telsz i

Taurogów. Z dzia∏alnoÊci gospodar-czo-komercyjnej otrzyma∏a 3,426 mln litów zysków, w tym i podat-ków od wartoÊci dodanej (VAT). Ale dokonanej operacji gospodarczej w zapisach buchalteryjnych firmy nie by∏o, a dla Paƒstwowej Inspekcji Podatkowej spó∏ka deklarowa∏a, ˝e nie prowadzi∏a ˝adnej dzia∏alnoÊci i zysków nie otrzymywa∏a. W ten sposób do bud˝etu nie trafi∏o 523 tysiàce litów podatku od wartoÊci dodanej (VAT), 622 tysiàce litów podatku od dochodów osób fi-zycznych, 9 tys. litów rozliczeƒ na fundusz drogowy. W sumie do bud˝etu nie wp∏yn´∏o 1,153 mln litów podatków.

K. Tallat-Kelp‰´ postawiono w stan oskar˝enia o oszukaƒcze pro-wadzenie ksi´gowoÊci i podawanie niepoprawnych danych o docho-dach, zyskach i majàtku.

Policj´ próbuje si´ przekupiç ró˝nie

¸aty i lityW poniedzia∏ek policja

zatrzyma∏a czterech kierowców i jednego naruszyciela porzàdku publicznego, którzy próbowali wymigaç si´ od kary przy po-mocy ∏apówek.

Wed∏ug policji, w rejonie tauro-skim zosta∏ zatrzymany samochód, za którego kierownicà siedzia∏ moc-no pijany 46-letni m´˝czyzna. Za-proponowa∏ funkcjonariuszom 200 litów ∏apówki.

W rejonie rakiskim, w mia-steczku Juodupò, funkcjonariu-sze zatrzymali obywatela ¸otwy, przekraczajàcego dopuszczalnà pr´dkoÊç. 33-letni m´˝czyzna, chcàc uniknàç odpowiedzialnoÊci administracyjnej, zaproponowa∏ policjantom ∏apówk´ w wysokoÊci 10 ∏atów (oko∏o 50 litów). Oby-watel ¸otwy zosta∏ zamkni´ty w areszcie.

W Kownie, przy ulicy K. Bar‰ausko, kierowca jadàcy zbyt szyb-ko wciska∏ funkcjonariuszom ∏apówk´ w wysokoÊci 20 litów, natomiast w rejonie wi∏kawiskim, w Kybartai, zatrzymany pijany kierowca od ka-ry chcia∏ si´ „wykupiç”, proponujàc funkcjonariuszom 200 litów.

Natomiast w rejonie szackim funkcjonariusze zostali wezwani w celu opanowania ha∏asujàcego u siebie w domu w Waiguwisz-kach nietrzeêwego 40-letniego m´˝czyzny. On, dà˝àc do „polu-bownego za∏atwienia sprawy” i unikni´cia badania konfliktu ro-dzinnego, zaproponowa∏ funkcjo-nariuszom ∏apówk´ w wysokoÊci 400 litów. Zosta∏ na dwie doby zamkni´ty do aresztu.

Ca∏ej piàtce za prób´ przeku-pienia paƒstwowych urz´dników grozi odpowiedzialnoÊç karna.

Za zaràbanie konkubenta córki....

... do „psychiatryka”Wileƒski Sàd Dzielnicowy

we wtorek og∏osi∏ decyzj´ w sprawie morderstwa, dokonane-go w grudniu ubieg∏ego roku.

Chora na parkinsonizm eme-rytka Wanda Gawlasewicz zosta∏a uznana winnà zabicia konkubenta jej córki, 35-letniego Artura Rebi-kowa. M´˝czyzna zosta∏ zaràbany siekierà, gdy spa∏. Kobieta uderza∏a m´˝czyzn´ siekierà w g∏ow´ tak d∏ugo, zanim siekiera nie odpad∏a od trzonka. Przyzna∏a si´ do zabi-cia towarzysza córki, poniewa˝ nie mog∏a znieÊç ich pijaƒstwa. Sama zadzwoni∏a do Wspólnego Cen-trum Pomocy i zawiadomi∏a, ˝e dokona∏a morderstwa.

Funkcjonariusze policji nie zamkn´li jej do aresztu ze wzgl´du na ci´˝ki stan zdrowia. Do czasu sàdu, kobieta mieszka∏a w domu pod opiekà bliskich. W trakcie Êledztwa biegli sàdowi uznali, ˝e w czasie pope∏niania przest´pstwa kobieta nie zdawa∏a sobie sprawy ze swoich czynów, a w konsekwencji tego — jest niepoczytalna. Wed∏ug decyzji sàdu, W. Gawlasewicz zo-stanie poddana przymusowemu le-czeniu w szpitalu psychiatrycznym — prosi∏ o to i prokurator, i bliscy kobiety. Przy og∏oszeniu wyroku skazana obecna nie by∏a, a wyroku wys∏ucha∏a jej córka, matka ofiary i garstka Êwiadków.

Na Litwie do 10 lipca br. wybuch∏o 17166 po˝arów. W porównaniu do tego samego okresu roku ubieg∏ego, liczba ta wzros∏a o 117,87% Fot. ELTA

Pijà nie tylko pla˝owicze

Pijana ratowniczkaZarzut nara˝enia na

niebezpieczeƒstwo utraty ˝ycia lub ci´˝kiego uszczerbku na zdro-wiu osób kàpiàcych si´ postawi∏a we wtorek Prokuratura Rejonowa w Wyszkowie na Mazowszu 24-letniej ratowniczce, która pe∏ni∏a dy˝ur na pla˝y nad Bugiem majàc we krwi ponad pó∏ promila alko-holu.

Jak poinformowa∏a Mazowiec-ka Komenda Wojewódzka Policji z siedzibà w Radomiu, ratowniczka zosta∏a zatrzymana w poniedzia∏ek;

grozi jej kara od trzech miesi´cy do pi´ciu lat wi´zienia.

„Jeden z pla˝owiczów zauwa˝y∏, ˝e kobieta siedzia∏a z dwoma ratow-nikami pod mostem i dziwnie za-chowywali si´. Zadzwoni∏ do oficera dy˝urnego z podejrzeniem, ˝e sà pija-ni. Patrol stwierdzi∏, ̋ e m´˝czyêni by-li trzeêwi. Tylko ratownicza by∏a pod wp∏ywem alkoholu” — powiedzia∏a El˝bieta CieÊlak z zespo∏u prasowe-go mazowieckiej policji. Pla˝a nad Bugiem to jedno z najwi´kszych kàpielisk w Wyszkowie.

Litewski samolot zostanie skonfiskowany

Nieskomplikowana sprawaLitewski samolot, który na-

ruszy∏ przestrzeƒ powietrznà Bia∏orusi, zostanie skonfiskowany. Takà decyzj´ podjà∏ wczoraj sàd rejonowy Oszmiany w okr´gu grodzieƒskim. Jak mówili dla dziennikarzy przedstawiciele sàdu, sprawa samolotu-naruszy-ciela „by∏a nieskomplikowana, bez ˝adnych nieÊcis∏oÊci”.

Cywilna awionetka, którà lecia∏a dwójka obywateli Litwy — 30-letni Tadas BlaÏeviãius i jego 23-letnia siostra Indrò BlaÏeviãiutò, bezpraw-nie przekroczy∏ granic´ paƒstwowà Bia∏orusi 6 czerwca br. Naruszenie przestrzeni powietrznej zarejestrowali dy˝urni wojsk obrony przeciwlotni-

czej Bia∏orusi. Na spotkanie intruza wyruszy∏ myÊliwiec si∏ powietrznych Bia∏orusi Su-25, który zmusi∏ ich do làdowania na lotnisku wojskowym w rejonie lidzkim. Prokuratura okr´gu grodzieƒskiego wyda∏a zezwolenie na aresztowanie obywateli Litwy.

Po kilku dniach sàd rejonu Woro-nowa okr´gu grodzieƒskiego, po zba-daniu sprawy administracyjnej, uzna∏ Litwinów winnymi bezprawnego przekroczenia granicy i wymierzy∏ grzywny w wysokoÊci dwóch tysi´cy dolarów. Gdy obywatele litewscy zap∏acili kary, zostali z Bia∏orusi de-portowani. Samolot, który zamierza si´ skonfiskowaç, wart jest oko∏o 70 tysi´cy dolarów.

Wyrok 25 lat wi´zienia za podwójne zabójstwo

Zabija∏ w kurnikuNa kar´ ∏àcznà 25 lat pozba-

wienia wolnoÊci i dziesi´ciu lat pozbawienia praw publicznych skaza∏ we wtorek Sàd Okr´gowy w Kielcach Grzegorza Jamroza, oskar˝onego o dokonanie za-bójstwa dwóch m´˝czyzn i usi∏owanie zabójstwa trzeciego.

Wyrok dotyczy wydarzeƒ z 5 wrzeÊnia 1997 roku. Sàd orzek∏, ˝e

Jamróz, wspólnie i w porozumie-niu z innà nieustalonà osobà lub oso-bami, w kurniku na w∏asnej posesji w podkieleckich Dyminach zastrzeli∏ Ryszarda T. i Macieja D. oraz strzela∏ z zamiarem zabójstwa do Wies∏awa

K. Rannemu m´˝czyênie uda∏o si´ uciec. Cia∏a ofiar znaleziono w rzece kilka kilometrów od miejsca zbrodni.

„W naszym przekonaniu kara 25 lat pozbawienia wolnoÊci b´dzie dla oskar˝onego najw∏aÊciwsza, al-bowiem poddajàc go d∏ugotrwa∏ej resocjalizacji nie odbierze mu szansy na powrót do spo∏eczeƒstwa” — po-wiedzia∏ w uzasadnieniu wyroku przewodniczàcy sk∏adu orzekajàcego Adam Kabziƒski. Sàd nie da∏ wiary wyjaÊnieniom oskar˝onego, ˝e obcy ludzie na jego posesji zabili inne oso-by, a jego tylko uderzyli i kazali mu milczeç o tym, co widzia∏.

Zarzuty dla babci

M∏oda rodzinkaZarzut nara˝enia na

bezpoÊrednie niebezpieczeƒstwo utraty ˝ycia w zwiàzku ze spowodowaniem ci´˝kiego uszczerbku na zdrowiu posta-wiono we wtorek po po∏udniu 38-letniej kobiecie, której 1,5 roczna wnuczka wypad∏a z

okna na drugim pi´trze kamie-nicy w ¸odzi.

Dziewczynka w ci´˝kim stanie przebywa w ∏ódzkim szpitalu.

Kobieta jest babcià dziewczynki i prawnà jej opiekunkà. 17-letniej matki w czasie zdarzenia nie by∏o w mieszkaniu.

6 PODRÓ˚E Âroda, 12 lipca 2006 r.

Wspólny projekt m∏odzie˝y z Litwy, Polski i Hiszpanii

O czym nie wiedzia∏ KolumbDwudziestoosobowa grupa

uczniów z Butrymaƒskiej Szko∏y Âredniej z rej. solecznickiego na czele z dyrektor Teresà Sawiel odby∏a podró˝ do s∏onecznej Hiszpanii. Zwiedziç ten pi´kny kraj uda∏o si´ dzi´ki projektowi, zrealizowanemu wg programu Unii Europejskiej „M∏odzie˝”, którego g∏ównym rzeczni-kiem na Litwie jest Agencja Mi´dzynarodowej Wspó∏pracy M∏odzie˝y.

Wygrana projektu nie by∏a rzeczà ∏atwà, gdy˝ liczy∏y si´ i po-mys∏, i plan finansowy podró˝y, i ch´ç pracy nad projektem. W projekcie udzia∏ bra∏a równie˝ m∏odzie˝ z Gimnazjum z ChroÊnicy w województwie poznaƒskim. Tematem projektu uczyniono po-spolite warzywo, bez którego dziÊ nie obchodzi si´ ˝adna kuchnia europejska, a które przyby∏o do nas za poÊrednictwem Krzyszto-fa Kolumba, k∏adàc kres g∏odom w ca∏ej Europie. Ziemniak sta∏ si´ tym obiektem, wokó∏ którego kr´ci∏y si´ myÊli i dzia∏ania, który mia∏ zjednoczyç w ramach projek-tu Polsk´, Litw´ i Hiszpani´. Temat projektu brzmia∏ „Jak ziemniak z patatà, albo o czym nie wiedzia∏ Kolumb”. Podstawowym celem pracy by∏o u∏o˝enie ksià˝ki kuchar-skiej z przepisami daƒ ziemniacza-nych oraz wystawienie wspólnie przygotowanego widowiska teatral-nego dla spo∏ecznoÊci w Barcelonie. Projekt równie˝ zak∏ada∏ poszerze-nie znajomoÊci j´zyka polskiego,

angielskiego i hiszpaƒskiego, za-poznanie si´ z kulturà i tradycjami oraz zebranie ogólnych wiadomoÊci na temat paƒstw uczestników pro-jektu, uczestnictwo w warszta-tach plastycznych i, oczywiÊcie, wypoczynek. Podczas realizacji projektu uczniowie pracowali w 2-3-osobowych grupach. Ka˝da grupa opracowa∏a swój temat, np. z historii, sportu, geografii, sztuki kulinarnej. Jednym z warunków projektu by∏ atrakcyjny plan finan-sowy, który zak∏ada∏ jak najmniej-sze wydatki zwiàzane z podró˝à i jak najwi´kszy mo˝liwie komfort. Pod tym wzgl´dem du˝ej pomo-cy udzieli∏a strona hiszpaƒska, a mianowicie kierowniczka Centrum Polonijnego w Barcelonie, która na kilka dni udzieli∏a goÊciny uczest-nikom projektu. Co si´ tyczy pro-wiantu i zaopatrzenia, wszystko zosta∏o nabyte na Litwie, by jak najmniej odczuç ró˝nic´ cen litew-skich i europejskich.

ChroÊnica – Pary˝ — Carcassone

Pierwszym przystankiem na drodze do Barcelony by∏a ChroÊnica, gdzie spotkaliÊmy si´ z grupà polskà, która zapozna∏a nas nie tylko z dalszym pla-nem podró˝y, ale te˝ ca∏ym ser-cem udzieli∏a goÊciny i noclegu. Nast´pnym przystankiem by∏ Pa-ry˝ — miasto Êwiata. Z braku czasu zwiedzaliÊmy go w poÊpiechu. Na co turyÊci zazwyczaj majà przy-najmniej tydzieƒ, my obejrzeliÊmy w ciàgu jednego dnia. Rzeczà niemo˝liwà jest poznanie Pary˝a w tak krótkim czasie, ale urok tego miasta ka˝dego z nas wprawi∏ w za-chwyt … Wspania∏a katedra Notre-Dame, gdzie uczestniczyliÊmy we mszy Êw. po francusku, fontanna Âw. Micha∏a Archanio∏a — miejsce spotkaƒ pary˝an, modernistyczne centrum biznesowe z nowoczesnà architekturà, Luwr — siedziba kró-lów francuskich, z tajemniczym uÊmiechem Mony Lizy, przepi´kna bazylika Sacre-Coeur z widokiem na Pary˝, i na koƒcu wie˝a Eiffla, która po˝egna∏a nas wspania∏à iluminacjà. Wra˝eƒ by∏o wiele i cieszy∏ si´ ka˝dy, kto przy kate-drze Notre-Dame nie leni∏ si´ (i nie wstydzi∏!) stanàç na po∏udniku w kszta∏cie gwiazdy i obróciç si´ wo-

kó∏ siebie. Podobno wró˝y to rych∏y powrót… i oby! Nast´pnego dnia w po∏udniowej Francji zwiedziliÊmy zamek Carcassone, jeden z naj-lepiej zachowanych typowych Êredniowiecznych zamków warow-nych w Europie, nale˝àcy niegdyÊ do katarów, sekty chrzeÊcijaƒskiej odrzucajàcej kult sakramentów i koÊció∏ jako instytucj´.

Katalonia wita!

Barcelona przywita∏a nas bar-dzo s∏onecznie (wbrew wszelkim pozorom tu te˝ padajà rz´siste deszcze!). Na poczàtku, jak to zwy-kle bywa, musieliÊmy si´ uporaç z mnóstwem k∏opotów: rozlokowa-nie, przygotowanie kolacji, uzgod-nienie wielu spraw z grupà polskà. ZnajomoÊç z Barcelonà teoretycz-nie nastàpi∏a ju˝ na Litwie, wi´c ka˝dy wiedzia∏, ˝e Katalonia jest jednym z najbardziej rozwini´tych gospodarczo regionów autono-micznych Hiszpanii, ˝e czeka nas pla˝a Costa del Maresme, morze, palmy i du˝o s∏oƒca. Tym w∏aÊnie Êródziemnomorskim akcentem, a mianowicie kàpielà w morzu, rozpocz´liÊmy kontakt z miastem. W Barcelonie zwiedziliÊmy bar-dzo wiele, jednak du˝o zosta∏o do obejrzenia, gdy˝ nie w sposób jest poznaç to pi´kne miasto w ciàgu czterech dni. ByliÊmy przy Êwiàtyni Sagrada Familia, zaprojektowanej przez jednego z najbardziej genial-nych architektów hiszpaƒskich Antonia Gaudiego, przy fontan-nach Montjuic, które wieczorem sà wielokolorowo oÊwietlane, w Parku Guell pe∏nym ceramicznych akcentów, na s∏ynnym stadionie FC Barcelona, na górze Montserrat, gdzie znajduje si´ cudowny obraz Matki Bo˝ej Montserrat. Wieczora-mi spacerowaliÊmy po deptaku La Rambla, robiliÊmy zakupy w cen-trum handlowym Maremagnum, po∏o˝onym nad jednà z zatoczek Morza Âródziemnego. W Barcelonie zachwyci∏y nas nie tylko wspania∏a

architektura, krajobrazy, klimat gwarantujàcy dobre samopoczu-cie, ale te˝ serdeczni i otwarci na ka˝dego obcokrajowca ludzie.

Zachwyt nad tym, co pi´kne i nowe, nie zwolni∏ nas jednak od obowiàzków. W przeddzieƒ wyjaz-du musieliÊmy przedstawiç Hiszpa-nom rysunki na temat ziemniaka i sztuk´ teatralnà o mi∏oÊci Ziem-niaka do Pyry, którà przygotowa∏a m∏odzie˝ z ChroÊnicy oraz piosen-ki, które pi´knie zaÊpiewa∏y nasze dziewczyny. Nast´pnego dnia wieczorem czeka∏o nas po˝egnanie z Barcelonà. Nie powiedzieliÊmy jednak „adios!” — do widzenia — tylko „hasta luego”, czyli do nast´pnego spotkania!

Strasburg — ChroÊnica — Butrymaƒce

Powrót do domu nie oznacza∏ jednak koƒca wyprawy. W dro-dze powrotnej zatrzymaliÊmy si´ w pi´knych okolicach Strasburga, miasta na pograniczu francusko-niemieckim, gdzie serdecznie nas przyj´li i udzielili noclegu (z pomocà ksi´dza Polaka) mieszkaƒcy okolicz-nych wsi. Co prawda, by∏o troch´ k∏opotów z j´zykiem, ale mieszanka francuskiego, angielskiego, niemiec-

kiego i szeroki uÊmiech skutecznie pomog∏y w porozumiewaniu si´. W niedziel´ wzi´liÊmy udzia∏ we mszy i uroczystoÊciach Bo˝ego Cia∏a, nast´pnie zwiedzaliÊmy sie-dzib´ Parlamentu Europejskiego oraz Rady Europy. Strasburg za-uroczy∏ nas francuskim poczuciem estetyki i widocznym na ka˝dym kroku niemieckim poczuciem porzàdku. WyruszyliÊmy dalej do Polski, odwiedzajàc jeszcze s∏ynne miejsce kultu maryjnego — Licheƒ. Stamtàd ju˝ by∏o prawie widaç da-chy butrymaƒskich domów…..

Wra˝enia na wag´ z∏ota

Z podró˝y wróciliÊmy pe∏ni wra˝eƒ, bogatsi o nowe doÊwiadczenia i umiej´tnoÊci. Za najwi´kszà wartoÊç m∏odzie˝ z Butrymaƒc uzna∏a pozna-nie siebie wÊród innych ludzi, wyko-rzystanie umiej´tnoÊci nabytych pod-czas nauki, poznanie wspólnej euro-pejskiej kultury i tradycji, zapoznanie si´ z rówieÊnikami z innych krajów. Jakie mamy plany na przysz∏oÊç? Mnóstwo pomys∏ów na nowe projek-ty, zapa∏ do pracy i nieustannà ˝àdz´ przygód.

Beata PietkiewiczFot. autor

Jednym z przystanków by∏ Pary˝ — miasto Êwiata

Przy ka˝dym ciekawszym obiekcie ca∏a grupa stawa∏a do pamiàtkowego zdj´cia Kàpielà w morzu, rozpocz´liÊmy kontakt z Barcelonà

Âwiàtynia Sagrada Familia

Wandale w Tuskulanach

Tym razem wandale dobrali si´ do kolumbarium w Tuskulanach, gdzie znajdujà si´ prochy ponad 700 osób bestialsko zam´czonych w latach 1944–1947 przez sowieckà bezpiek´.

Szczególnie ucierpia∏ szklany dach, który chuligani próbowali zniszczyç kamieniami. Uzupe∏niç ubytki nie jest tanio, jeden pakiet ze szk∏a kosztuje pó∏tora tysiàca litów.

Szansa dla kobiet

Ju˝ czwarty rok z rz´du na Litwie jest realizowany pro-jekt „Nie zwlekaj”, czyli tak zwane ró˝owe autobusy, gdzie kobiety mogà nieodp∏atnie zbadaç si´, czy nie majà raka piersi.

Jeden z tych autobusów zaczà∏ kursowaç znów w stolicy. Odwie-dzi∏ ju˝ Górne Ponary oraz Wak´ Trockà. W najbli˝szych planach – przyjazd do starostw Lazdynai, Karolinek, ˚irmun i Werek.

„Klawisze Êw. Krzysztofa”

Pod takà dewizà w stolicy rozpoczà∏ si´ cykl koncer-tów muzyki fortepianowej przebiegajàcy w ramach Festi-walu Êw. Krzysztofa.

Wszystkie koncerty odb´dà si´ w koÊciele Êw. Katarzyny. Uczestnikami festiwalu sà zarów-no znani rodzimi wykonawcy, jak te˝ pianiÊci z Rosji i Ameryki.

WÊcieklizna w Ponarach

Prawie w ka˝dym sta-rostwie wileƒskim w ciàgu ostatniego roku odnotowana zosta∏a ta niebezpieczna cho-roba.

Tym razem jej ognisko zanotowano w Ponarach, gdzie przy ulicy Agrast˜ znaleziono nie˝ywego lisa, który jak si´ okaza∏o, mia∏ wÊcieklizn´. Jak zwykle w takich wypadkach zosta∏a og∏oszona kwarantanna, która obowiàzywaç b´dzie w ciàgu dwóch miesi´cy.

Uwaga, zmiany ruchu drogowego

Samorzàd miasta Wilna informuje, ˝e do dnia 22 lipca b´dzie zabroniony ruch trans-portowy na ulicy Islandijos.

Objazd ulicami: Jogailos, Vil-niaus, Tilto, T. Vrublevskio, ·ven-taragio, L. Stuokos-Guceviãiaus, Liejyklos. Autobus relacji 11 „Zwierzyniec–Zarzecze–Starów-ka“ od Pamònkalnio pojedzie ulicami Jogailos, Vilniaus, Îygimant˜, T. Vrublevskio, ·ven-taragio, Barboros Radvilaitòs, dalej – starà trasà. Marszruta autobusu z Zarzecza na Zwierzy-niec pozostaje niezmieniona.

Tydzieƒ w Wilnie

Stron´ przygotowa∏a Helena G∏adkowska

STOLICAÂroda, 12 lipca 2006 r. 7Innowacja, która si´ nie sprawdzi∏a

Pla˝a, na której jest pustoRówno rok temu o tej sa-

mej porze — nie mo˝na tutaj by∏o znaleêç wolnego le˝aka. Dzieciaki si´ nie mieÊci∏y w du˝ym basenie. Zupe∏nie inaczej jest teraz. A przecie˝ upa∏y tego-roczne zmuszajà szukaç och∏ody — w wodzie, na pla˝y, parku.

Mówimy o pla˝y nad Wilià, inicjatorem za∏o˝enia której by∏ gospodarz stolicy Artras Zu-okas. Podczas wyjazdu do Pary˝a takà pla˝´ nad Sekwanà obejrza∏, oczywiÊcie bardzo ludnà, a po po-wrocie ten pomys∏ zaczà∏ w ˝ycie wcielaç.

Opalenizna na miejscu

Co prawda, zanim dosz∏o do jej otwarcia, ju˝ lato mia∏o si´ ku koƒcowi, ale tym nie mniej pla˝a rozpocz´∏a ˝ywot. Ustawiono pal-my, nawieziono piasek, urzàdzono placyki do gry w kosza i siatkówk´, no i jak tylko dopisywa∏a pogoda — zbierali si´ tu wilnianie — star-sze panie, którym by∏o wygod-

nie z wnukiem na kilka godzin przyjÊç, jak te˝ m∏ode panie, które zamiast obiadu wyskakiwa∏y tu na godzink´, by cieszyç si´ potem opaleniznà.

Zupe∏nie inny obraz widzimy obecnie — mimo ˝e ponad 30-stopniowe upa∏y dajà si´ we znaki — odpoczywajàcych tu prawie nie ma. Kilka dzieci kàpie si´ w base-nie, puste mini-boisko, tak samo pusta pla˝a.

Tak naprawd´ wilnianie nie doczekali si´ nawet otwarcia pla˝y, Êwi´ta, jakie by∏o w roku ubieg∏ym, kiedy odby∏y si´ tu koncerty, zawo-dy sportowe.

Bez pieni´dzy ani rusz

Jak twierdzi dyrektor spó∏ki u˝ytecznoÊci publicznej „Teleklu-bas” Erikas Antoneviãius, która doglàda ten obiekt — ten dosyç smutny widok jest z racji tego, ˝e nie ma pieni´dzy. Nie by∏o pieni´dzy ani na Êwi´to, jak te˝ nie ma na le˝aki. Te z ubieg∏ego roku

po∏amano, a nowych nie ma za co kupiç. To samo dotyczy robot-ników, bo gdyby nawet uda∏o si´ le˝aki nabyç, nale˝y zadbaç o to, kto by je ustawia∏, sk∏ada∏.

Zresztà wilnianie te˝ o pla˝´ nie dbali, nale˝y przypomnieç jak zniszczone by∏y palmy, które nie wytrzyma∏y jednego sezonu — trzeba by∏o kupowaç nowe. O ubi-kacjach lepiej nie wspominaç, przy-chodzili tu tzw. bom˝e z pobliskich okolic. OczywiÊcie, dyrektor nie wini wszystkich odpoczywajàcych, ale fakt, ˝e chuligani dajà si´ w znaki. Wiadomo, ˝e policjanta przy ka˝dej palmie nie postawisz.

Zamiast zarobku — ubytek

Wy˝ej wymieniona spó∏ka na doglàdanie tej pla˝y ma zawartà umow´ z samorzàdem miasta Wilna, która wygasa w koƒcu przysz∏ego roku. Dyrektor z tego powodu nie martwi si´, mówi, ˝e pla˝a nie przynosi dochodu,

wr´cz ubytek. Zresztà jak˝e ina-czej, je˝eli zarobek idzie tylko z basenu, czyli pi´ç litów za dzieƒ. Utworzenie pla˝y w samym sercu stolicy kosztowa∏o pó∏ miliona. Eksperyment si´ nie sprawdzi∏. Trudno powiedzieç, czy powodem tego jest unikalne po∏o˝enie stolicy, która ma w obr´bie r´ki naturalne zbiorniki wodne — Wili´ wraz dwoma pla˝ami w Wo∏okumpiach, na ˚yrmunach, Zielone Jeziora, Sa∏at´ — jest wybór. A przecie˝ nie da si´ porównaç odpoczynku, na przyk∏ad, nad Zielonymi Jezio-rami, otoczonymi lasem, czy te˝ tutaj, gdzie z pobliskiej magistrali dolatuje kurz. Poniewa˝ ulice, jak ju˝ nadmienialiÊmy wczeÊniej, nie sà polewane, tak jak to by∏o kiedyÊ i jak jest po dziÊ dzieƒ np. w Kow-nie. SpecjaliÊci ochrony otoczenia mówià, ˝e jednym z powodów zanieczyszczenia stolicy jest to, ˝e ulice nie sà polewane. Miasto na ten cel pieni´dzy nie ma.

Helena G∏adkowskaFot. Edgar Jarmo∏owski

Ludzi ma∏o, ale Êmiecie stale trzeba zbieraç

Nawet istniejàcy na pla˝y bar nie przynosi zysku

Pochopna i jednostronna decyzja

W centrum — Pa∏ac SportuOstatnio podj´ta decyzja Rady

Oceny NieruchomoÊci Dziedzictwa Kulturalnego Departamentu SpuÊcizny Kulturalnej o w∏àczeniu gmachu Pa∏acu Sportu do reje-stru dóbr kulturalnych zosta∏a przyj´ta przez samorzàd miasta Wilna bardzo krytycznie. Uwa˝a si´ bowiem, ˝e jest jednostronna, pochopna i nieuzasadniona.

Decyzja ta przede wszystkim zobowiàzuje do ochrony budynku, tylko nie wiadomo, jak to zrobiç, czy ten gmach jest tego wart i kto si´ podejmie odpowiedzialnoÊci za jego ochron´ uwa˝ajà odpowiedziali pra-cownicy tej placówki.

Nieuzasadniony poÊpiech

„Decyzja o obj´ciu ochronà Pa∏acu Sportu nie zosta∏a przedyskutowana, przyj´ta by∏a poÊpiesznie, zmuszajàc samorzàd do zrewidowania zamiaru wykupienia gmachu od prywatnych w∏aÊcicieli i przystosowania do po-trzeb spo∏ecznoÊci miejskiej” — sàdzi wicemer Wilna Vitas Karãiauskas. Jego zdaniem, taki poÊpiech jest nie-

uzasadniony. Nie wiadomo, dlaczego o ten budynek w op∏akanym stanie, nieu˝ytkowany ju˝ ponad 10 lat, Departament SpuÊcizny Kulturalnej zatroszczy∏ si´ dopiero teraz, gdy po-dano do wiadomoÊci publicznej za-miar uporzàdkowania zaniedbanego gmachu.

„Czy dotychczas ten gmach nie stanowi∏ wartoÊci? Kto zapewni, ˝e teraz zostanie on zachowany? Kto zapewni, ˝e ta decyzja nie zosta∏a podj´ta Êwiadomie, aby udaremniç zamiary samorzàdu zachowania gmachu dla potrzeb publicznych? Te oraz inne pytania pozwalajà nazwaç t´ decyzj´ nie na czasie i nawet awanturystycznà” — powiedzia∏ Karãiauskas.

Bardzo droga renowacja

„Aczkolwiek mnie, zarówno jak i innym specjalistom, podoba si´ ta hala koncertowo-sportowa, zasta-nówmy si´ szerzej nad swoistoÊcià i mi´dzynarodowym wizerunkiem Wilna jako stolicy litewskiej. Jestem gotów poÊredniczyç w podró˝y do

Miƒska, gdzie jest taka˝ hala” — po-wiedzia∏ Karãiauskas.

Niedawna ekspertyza wykaza∏a bardzo marny stan techniczny bu-dynku, a przede wszystkim konstruk-cji dachu. Renowacja poch∏on´∏aby olbrzymie Êrodki, których i bez tego brak na uporzàdkowanie zaniedba-nych obiektów, obj´tych ochronà paƒstwa. Po zamro˝eniu odnowy tego obiektu na czas nieograniczo-ny w∏aÊcicielom majàtku umo˝liwia si´ zrealizowanie wczeÊniej za-twierdzonego detalicznego planu,

zak∏adajàcego budow´ handlowych oraz innych obiektów komercyjnych o powierzchni tysi´cy metrów kwa-dratowych. Takiej decyzji samorzàd nie zaaprobuje i b´dzie dà˝y∏ do wy-kupienia tego budynku dla potrzeb spo∏ecznych.

W przekonaniu samorzàdu wileƒskiego, w podejmowaniu po-dobnych decyzji nale˝y otwarcie rozmawiaç ze spo∏ecznoÊcià miasta, nie tylko z prywatnymi inwestorami, jak to by∏o z gmachem zwiàzków za-wodowych na górze Tauras.

Ekspertyza wykaza∏a bardzo marny stan techniczny budynku Fot. Marian Paluszkiewicz

8 NASZA HISTORIA Âroda, 12 lipca 2006 r.

Dr Adam Bobryk: Polacy na Litwie 1987-1997 (86)

Terror j´zykowy – czynnikiem paƒstwowotwórczym 25 sierpnia 1992 r. odby∏a

si´ narada Inspekcji J´zyka Paƒstwowego. Uczestniczyli w niej tak˝e przedstawiciele Paƒstwowej Komisji J´zyka Litewskiego, Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej, rzàdu Litwy, poloniÊci, dzien-nikarze i prawnicy. W efekcie okreÊlono dwie sfery u˝ywania nazw miejscowoÊci – oficjalnà i nieoficjalnà.

Do pierwszej zaliczono kar-tografi´, dokumenty osobiste, akty prawne, tablice z nazwami osiedli, miast, wszelkiego rodzaju oznakowanie, napisy drogowe, podr´czniki, adresy. Do drugiej wesz∏y artyku∏y w prasie polskiej oraz audycje radiowe i telewizyjne przeznaczone dla Polaków.

Cepelinas smaczniejszy od cepelina

By∏a to jednak decyzja podj´ta przede wszystkim na u˝ytek wewn´trzny Inspekcji J´zykowej, a nie akt prawny. Zaobserwo-wano po tym te˝ wiele dzia∏aƒ formalnych oraz nieformalnych majàcych na celu wyeliminowanie z u˝ycia zarówno nazw polskich, jak i pos∏ugiwania si´ innym j´zykiem ni˝ litewski w miejscach publicznych. Dochodzi∏o czasa-mi do odmowy odpowiedzi na pismo skierowane do urz´du w j´zyku polskim, a nawet oskar˝eƒ o z∏amanie ustawy j´zykowej, chocia˝by poprzez wystawienie na ulicy w Wilnie przy kawiarni „Alina” jad∏ospisów po polsku i litewsku. Wyjàtkiem by∏y polskie samorzàdy, gdzie np. w rejonie wileƒskim rozpatrywano wszyst-kie podania, skargi i wnioski, niezale˝nie, czy by∏y one napisane po litewsku, rosyjsku czy polsku. Niemniej, odpowiedê pisemna zawsze udzielana by∏a w j´zyku paƒstwowym. Prawa, tak surowo egzekwowanego od spo∏ecznoÊci polskiej, przestrzega∏y jednak nie wszystkie urz´dy litewskie. Mer rejonu wileƒskiego Leoka-dia Janu‰auskienò w 1996 r. otrzymywa∏a np. z prokuratury wezwania na drukach w j´zyku rosyjskim.

Nowelizacja ustawy j´zykowej

W 1994 r. w∏adze podj´∏y dzia∏ania w celu przyj´cia no-wej, bardziej restrykcyjnej usta-wy j´zykowej. Jak twierdzi∏a kilka lat póêniej na spotkaniu z przedstawicielami mniejszoÊci Danutò Mikulienienò, sekretarz Inspekcji J´zyka Paƒstwowego, by∏a ona potrzebna, gdy˝ rzekomo powracajàcy z zachodu Litwini za-czynali „z angielska zaciàgaç”.

Nowa ustawa zosta∏a uchwalona 31 stycznia 1995 r. Polscy pos∏owie zwracali si´ o zawarcie w niej za-pisów dotyczàcych mo˝liwoÊci u˝ywania j´zyków lokalnych tak, by by∏o to zgodne z ustawà „O mniejszoÊciach narodowych”. Ich wnioski zosta∏y jednak odrzuco-ne ju˝ we wst´pnej fazie prac. W

ustawie „O j´zyku paƒstwowym” zapisano m.in., ˝e wszystkie in-stytucje, urz´dy, przedsi´biorstwa i organizacje prowadzà biurowoÊç w j´zyku paƒstwowym (art. 4); kierownicy instytucji, urz´dów i organizacji paƒstwowych, samorzàdowych, s∏u˝b ∏àcznoÊci, transportu, ochrony zdrowia i opieki spo∏ecznej, policji i wy-miaru sprawiedliwoÊci, handlu i innych instytucji obs∏ugujàcych mieszkaƒców powinni zapewniç, by mieszkaƒcy byli obs∏ugiwani w j´zyku paƒstwowym (art. 7); organizowane przez instytucje paƒstwowe i samorzàdowe, urz´dy paƒstwowe, przedsi´biorstwa, se-sje zjazdy, zebrania, posiedzenia, narady odbywajà si´ po litewsku (art. 10); oficjalne, znormalizowa-ne formy nazw miejscowoÊci pisze si´ w j´zyku paƒstwowym (art. 14); j´zyki innych narodowoÊci mo˝na by∏o u˝ywaç w przypadku napisów informacyjnych organiza-cji wspólnot narodowych, z tym, ˝e nie mog∏y byç one wi´ksze ni˝ litewskie (art. 18).

Prezydent nie wetuje

Polacy wyra˝ali niezadowo-lenie z powodu przyj´cia nowej ustawy. Twierdzili, i˝ zakazuje ona u˝ywania j´zyka polskiego we wszystkich sferach dzia∏alnoÊci paƒstwowej i spo∏ecznej z wyjàtkiem ˝ycia prywatnego, re-ligijnego oraz imprez mniejszoÊci narodowych.

Stwierdzono tak˝e, ˝e rozstrzygni´to na niekorzyÊç Po-laków zapisy zawarte w Traktacie polsko-litewskim (art. 14 i 15). Zwrócono si´ wi´c podczas spo-tkania przedstawicieli spo∏ecznoÊci polskiej z prezydentem Algirdasem Brazauskasem o zawetowanie usta-wy.

Nie uzyskano w tej kwestii akceptacji, gdy˝ uzasadniono, ˝e by∏oby to dzia∏anie niedopuszczal-ne w sytuacji, gdy przeciwko temu dokumentowi nie by∏o w Sejmie g∏osów przeciwnych (3 pos∏ów z Frakcji Polskiej wstrzyma∏o si´ od g∏osu, 1 nie g∏osowa∏).

Napisy zdjàç!

Przedstawiciele spo∏ecznoÊci litewskiej (m.in. Bronius Gen-zelis, przewodniczàcy Komitetu OÊwiaty, Nauki i Kultury Sejmu RL) twierdzili, i˝ obawy sà prze-sadne i bezpodstawne. PodkreÊla, ˝e ustawa ta dotyczy tylko j´zyka litewskiego, u˝ywanie zaÊ polskie-go czy rosyjskiego regulujà inne ustawy. Wkrótce jednak okaza∏o si´, i˝ w praktyce wyeliminowa-no mo˝liwoÊç pos∏ugiwania si´ j´zykami mniejszoÊci nawet w samorzàdach, przeciwko czemu pewne dzia∏ania podjà∏ Gediminas PavirÏis, przewodniczàcy Komi-tetu Zdrowia, Spraw Socjalnych i Pracy Sejmu RL. By∏y one jednak bezskuteczne. W wyniku nacisków urz´dników powiatu wileƒskiego, ministerstwa oÊwiaty oraz inspek-torów j´zyka paƒstwowego, którzy zmuszali dyrektorów instytucji znajdujàcych si´ na terenie rejonu wileƒskiego, by zdejmowali napisy informacyjne w j´zyku polskim, samorzàd tej jednostki admini-stracyjnej postanowi∏ stworzyç dodatkowà ochron´ prawnà dla mniejszoÊci narodowych.

Niepatriotyczna polska ˝ona

22 grudnia 1997 r. Zarzàd Re-jonu podjà∏ uchwa∏´ „W sprawie napisów publicznych i innej in-formacji pisemnej”. W dokumencie tym, oprócz zwrócenia uwagi na koniecznoÊç pos∏ugiwania si´ po-prawnym j´zykiem litewskim, w punkcie 2 zapisano, by we wszyst-kich instytucjach i organizacjach rejonu, obok urz´dowego, u˝ywano tak˝e j´zyka polskiej mniejszoÊci narodowej. Uchwa∏a ta wywo∏a∏a nieprzychylne reakcje na Litwie. Naczelnik powiatu Alis Vidnas pismem z 30 grudnia za˝àda∏ w ciàgu 10 dni odwo∏ania wspomnia-nego dokumentu, jednoczeÊnie innym rozporzàdzeniem go zawieszajàc. Jego zdaniem, uchwa∏a by∏a sprzeczna z ustawà „O j´zyku paƒstwowym”. Podobne stanowi-sko zajà∏ sejmowy Komitet OÊwiaty,

Nauki i Kultury, który jednoczeÊnie za zaistnia∏à sytuacj´ obwini∏ Artrasa Paulauskasa, jednego z dwóch kandydatów, którzy prze-szli do II tury odbywajàcych si´ wówczas wyborów prezydenckich. Ten˝e podczas kampanii wielo-krotnie wypowiada∏ si´ za potrzebà zagwarantowania mniejszoÊciom mo˝liwoÊci szerszego u˝ywania swoich j´zyków. SpecjaliÊci ze sztabu V. Landsbergisa wytykali A. Paulauskasowi nawet to, ˝e jego ˝ona jest Polkà. Ich zdaniem, pre-zydent nie powinien mieç ˝ony o nielitewskim pochodzeniu.

Bitwa na literki

Podejmujàc decyzj´ samorzàd opar∏ si´ na art. 4 i 5 ustawy „O mniejszoÊciach narodowych”. Na-tomiast w∏adze powiatu, sejmowy wydzia∏ prawny, przedstawiciele De-partamentu Problemów Regional-nych i MniejszoÊci Narodowych, jak równie˝ Paƒstwowej Komisji J´zyka Litewskiego byli zdania, i˝ ustawa o j´zyku, która nie wspomina∏a o ta-kich mo˝liwoÊciach, by∏a póêniej przyj´ta, wi´c by∏a wa˝niejsza. Samorzàdowcy zwracali jednak uwag´, ˝e po ustawie j´zykowej, 23 grudnia 1997 r., Sejm ustawà VIII-588 przed∏u˝y∏ do 2000 r. wa˝noÊç ustawy dotyczàcej mniejszoÊci. Czyli, przyjmujàc argument przeciwników dwuj´zycznoÊci zwracajàcych uwag´ na czas uchwalenia dokumentu, ten, na który powo∏ywano si´ w rejonie wileƒskim, by∏ Êwie˝szy. Ju˝ w styczniu 1998 r. niektórzy politycy litewscy (m.in. pos∏owie Stanislo-vas Bu‰keviãius i Rimantas Sme-tona) zg∏osili postulat rozwiàzania w∏adz rejonowych reagujàc na dopuszczenie dwuj´zycznoÊci. Po-mimo ró˝nych nacisków, samorzàd nie wycofa∏ si´ ze swojej uchwa∏y, a sprawa mia∏a dalszy bieg w sàdzie.

Ustawa na pokaz

JednoczeÊnie w Sejmie rozpocz´to prace nad nowelizacjà ustawy o mniejszoÊciach ograniczajàcà j´zykowe prawa in-nych ni˝ dominujàca narodowoÊci. Pose∏ Artur P∏okszto oceniajàc ten spór i sprzecznoÊç mi´dzy ustawà „O mniejszoÊciach narodowych” i ustawà „O j´zyku” stwierdzi∏: „Ta pierwsza s∏u˝y do pokazywania Eu-ropie, jak Litwa dba o mniejszoÊci, druga zaÊ naprawd´ obowiàzuje”. Jak wynika z przedstawionych danych, w niepodleg∏ej Litwie ujawni∏y si´ wyraêne tendencje do usuni´cia innych j´zyków, poza paƒstwowym, z ˝ycia publicznego. Dzia∏ania te z czasem ulega∏y te˝ pewnemu nasileniu poprzez nie tylko tworzenie faktów dokona-nych, ale tak˝e zaostrzanie przepi-sów prawa i ich interpretacji.

Co ni ustrój, to nowe nazwisko

Z problemem j´zyka wiàza∏a si´ równie˝ zasada pisowni imion i na-zwisk, co by∏o szczególnie dra˝liwà kwestià podczas wprowadzania no-

wych dowodów osobistych. Polacy od 1988 r. (wczeÊniej ze wzgl´du na mo˝liwe represje by∏y to przypadki sporadyczne) zacz´li domagaç si´, by ich nazwiska, które uprzednio rusyfikowano i lituanizowano, otrzyma∏y pierwotne brzmienie. Po I wojnie Êwiatowej, gdy powsta∏a Republika Litewska, przeprowadzo-no akcj´ poprawiania nazwisk. W ten sposób Kalinowski stawa∏ si´ Kalinauskasem, Gryniewicz – Gri-niusem, Sosnowski – Sasnauska-sem, Brzozowski – Brazauskasem. Po zaj´ciu Wilna przez Litwinów w 1939 r. na tym terenie dokonano podobnej operacji. Tak wi´c, np. w∏aÊciciel apteki na ul. Witoldowej – Zajàczkowski zosta∏ Ki‰kisem. Po wojnie bez zgody, a nawet czasami przy zdecydowanym sprzeciwie, imiona i nazwiska by∏y zmieniane najcz´Êciej w brzmieniu j´zyka ro-syjskiego, a w mniejszym stopniu li-tewskiego. Zapisywano np. zamiast Józef – Iosif, El˝bieta – Jelizawieta, Stefan – Stiepan lub te˝ Jan – Jonas, Stefan – Stepas. Nazwiska zaÊ, np. Zaborowski – Zaborowskij, Kiliƒski – Kilinskij. Czyniono tak nie tylko w dokumentach osobistych, ale tak˝e wydawnictwach popular-nych, naukowych, galeriach sztu-ki, z tym, ˝e w tych przypadkach by∏a tendencja do lituanizowania nazwisk.

Dowody radzieckie mia∏y wpis w j´zyku rosyjskim i litewskim, wi´c zdarza∏o si´, i˝ w jednym do-kumencie wyst´powa∏y faktycznie dwa inne nazwiska. Po rozpocz´ciu procesu przemian demokratycz-nych spo∏ecznoÊç polska zacz´∏a wi´c dà˝yç do przywrócenia tra-dycyjnych zapisów. W 1989 r. pewnà przychylnoÊç w tej kwestii wykazywa∏ nawet Wileƒski Miejski Komitet KPZR.

Obywatelstwo

Problem ten przybra∏ na zna-czeniu po przyj´ciu 3 listopada 1989 r. przez RN LSRR ustawy „O obywatelstwie”. Na jej podstawie w ciàgu dwóch lat nale˝a∏o wybraç opcj´ paƒstwowà. W kwietniu i maju 1990 r. parlament litewski podjà∏ decyzj´ o wydawaniu tym-czasowych zaÊwiadczeƒ obywatela RL, które mia∏y byç wa˝ne do 1 grudnia 1991 r. Rada Najwy˝sza przyj´∏a wówczas uchwa∏´ doÊç kontrowersyjnà dotyczàcà formy pisowni nazwisk.

Postanowiono, ˝e b´dà one umieszczane zgodnie z pisownià i gramatykà litewskà. Dopuszczono jednak mo˝liwoÊç podania rów-nie˝ prawdziwego brzmienia imie-nia i nazwiska osób narodowoÊci nielitewskiej. Miano dokonywaç tego zapisu w nawiasie obok ofi-cjalnej wersji. Jednak˝e niewielu mieszkaƒców republiki wystàpi∏o o wydanie tego dokumentu.

Do 1 paêdziernika 1990 r. by∏o to 10 615 osób. Wynika∏o to zapewne z tego, ˝e tymcza-sowe zaÊwiadczenie niczego nie zmienia∏o w statusie obywatela Litwy, a radziecki dowód nadal za-chowywa∏ wa˝noÊç.

Adaptacja Jan Sienkiewicz

Przerabianie nazwisk wraz ze zmianà przynale˝noÊci paƒstwowej nie by∏y na Wileƒszczyênie niczym nowym: coÊ podobnego na masowà skal´ dzia∏o si´ tu w 1940 r. Pawe∏ Romanowski z gminy turgielskiej zosta∏ wtedy Povilasem Ramanaitisem

SPORTÂroda, 12 lipca 2006 r. 9• Na mi´dzynarodowych

zawodach w taƒcach sporto-wych, które odbywa∏y si´ w Hiszpanii, w konkursie taƒca standardowego zwyci´˝yli przedstawiciele kowieƒskiego klubu „Skurys” Edita Danitò i Arnas BiÏokas. Wyprzedzili oni reprezentantów Niemiec Sasz´ i Natasz´ Karabiejów oraz W∏ochów Valerio Colan-toni i Sar´ di Vair´. Do grona szeÊciu finalistów trafi∏a i piàte miejsce zaj´∏a inna nasza para — Lina Chatkeviãitò i Donatas VòÏelis.

• 30-letni napastnik Tomas Masiulis (205 cm) jeszcze na dwa lata przed∏u˝y∏ umow´ z polskim klubem „Prokom Trefl” Sopot. Warunki finan-sowe kontraktu, jaki podpisa∏ Masiulis z kierownictwem dru˝yny mistrza Polski nie sà podawane do wiadomoÊci publicznej. Masiulis w sopoc-kim klubie gra ju˝ od 2002 roku.

• Na mi´dzynarodowych zawodach lekkoatletycznych w Mariampolu, gdzie oprócz gospodarzy rywalizowali te˝ goÊcie z Suwa∏k oraz Kali-ningradu, dwa zwyci´stwa w biegach na 100 i 200 metrów odnios∏a reprezentantka Litwy Audra Dagelytò. 100 m Audra pokona∏a w czasie 11,92 sek, a na dwukrotnie d∏u˝szym dystansie stopery zanotowa∏y czas — 24,41 sek. Na tych samych zawodach Îydrnas Vasiliauskas w rzucie m∏otem osiàgnà∏ wynik 63,60 m, osiàgajàc najlepszy rezultat na Litwie w tym sezonie.

• Napastnik pi∏karskiej reprezentacji Polski Marek Saganowski przenosi si´ z por-tugalskiej Vitorii Guimaraes do francuskiego ES Troyes. W nowym klubie podpisze trzy-letni kontrakt.

• By∏y kapitan pi∏karskiej reprezentacji Francji Didier Deschamps zosta∏ trenerem Juventusu Turyn. Podpisa∏ dwuletni kontrakt.

• Brytyjczyk Paul Goodi-son utrzyma∏ si´ na pozycji lider po siedmiu wyÊcigach mistrzostw Europy w ˝eglar-skiej klasie laser, które rozry-wane sà w Gdyni. Najlepszy z Polaków Maciej Grabowski jest piàty.

• Hiszpan Daniel Plaza, z∏oty medalista igrzysk olim-pijskich w Barcelonie (1992) w chodzie na 20 km, dziewi´ç lat walczy∏ o oczyszczenie go z zarzutów stosowania dopingu. W poniedzia∏ek za niewinne-go uzna∏ go Sàd Najwy˝szy w Madrycie.

• 30-letni Piotr Morawski, doktor nauk chemicznych na Politechnice Warszawskiej, zdoby∏ w samotnej wspinacz-ce znajdujàcy si´ w Karako-rum dwunasty na Êwiecie pod wzgl´dem wysokoÊci szczyt — Broad Peak (8047 m).

• 17-letnia polska teni-sistka Agnieszka Radwaƒska, po osiàgni´ciu 1/8 fina∏u w Wimbledonie, awansowa∏a na 93. miejsce w rankingu WTA Tour Race. W rankingu WTA Tour 17-letnia Polka jest 127.

Sprintem

Stron´ na podstawie inf. w∏. BNS i PAP

przygotowa∏ Zygmunt ˚danowicz

Ca∏y Rzym powita∏ pi∏karskich mistrzów Êwiata

Triumfalny wjazdPonad milion mieszkaƒców

Rzymu powita∏o w poniedzia∏ek wieczorem w∏oskich pi∏karzy, którzy powrócili z Berlina po zwyci´stwie w mistrzostwach Êwiata.

Po iÊcie triumfalnym, trwa-jàcym dwie godziny wjeêdzie do Rzymu wÊród wiwatów ki-biców stojàcych na ca∏ej trasie „pi∏karskiego orszaku”, dru˝yna Azzurri zosta∏a przyj´ta przez pre-miera Romano Prodiego. Nast´pnie otwartym autokarem pi∏karze przejechali wÊród t∏umów na te-ren antycznego stadionu Circus Maximus, gdzie czeka∏o na nich od wielu godzin pó∏ miliona osób. Wieczne Miasto zosta∏o wieczorem ca∏kowicie zablokowane przez ki-biców. Przez rzek´ ludzi nie móg∏ nawet chwilami przebiç si´ autokar wiozàcy pi∏karzy.

Pod kancelarià premiera, Pa-lazzo Chigi przy via del Corso, na pi∏karzy czeka∏ szef rzàdu Roma-no Prodi oraz wicepremier Mas-simo D’Alema, minister do spraw m∏odzie˝y i sportu Giovanna Me-landri i pozostali ministrowie. Do prawdziwej eksplozji radoÊci dosz∏o w chwili, gdy premier Prodi wraz z kapitanem reprezentacji Fabio Can-navaro podnieÊli razem do góry z∏oty puchar.

Zwracajàc si´ do zwyci´skiej reprezentacji Romano Prodi po-wiedzia∏ mi´dzy innymi dzi´kujàc

im za sukces, ˝e za ich sprawà do W∏och powróci∏a radoÊç zwyci´stw. Za˝artowa∏ przy okazji, komentujàc k∏opot z przejazdem ich autobusu przez zablokowanà w∏oskà stolic´: „Na pewno nie wyobra˝aliÊcie sobie, ˝e najwi´kszy problem b´dziecie mieli z dotarciem tutaj na miejsce”.

W wystàpieniu premiera nie brakowa∏o jednak bardzo powa˝nych akcentów. Dzi´kujàc za przywrócenie w∏oskiemu futbolowi godnoÊci, która — jak podkreÊli∏ — mu si´ nale˝y, nawiàza∏ do skandalu w Serie A i przypomnia∏ o potrzebie „wielkiego oczyszczenia”. „Wszyscy W∏osi Was kochajà i to

powinno byç dla Was powodem do radoÊci, dumy, ale i wielkiej odpowiedzialnoÊci”.

Po ceremonii pi∏karze stojàc na górze odkrytego b∏´kitnego autoka-ru nie bez trudu przejechali bardzo powoli na teren Circus Maximus, gdzie na ich widok pó∏milionowy t∏um dos∏ownie oszala∏ z radoÊci.

Przez rzek´ ludzi nie móg∏ nawet chwilami przebiç si´ autokar wiozàcy pi∏karzy Fot. EPA-ELTA

Pi∏karze „Polonii” udali si´ na urlop

Punkty — walkoweremPi∏karze Klubu Sportowego

„Polonia” Wilno od dzisiaj sà ju˝ na urlopie. Wczoraj wieczorem mia∏o si´ odbyç ostatnie spotka-nie z jedenastkà klubu „Kaitra” Landwarów, ale rywale nie sta-wili si´ na mecz i oddali punkty walkowerem. Na pó∏metku mi-strzostw powiatu wileƒskiego w pi∏ce no˝nej zawodnicy „Polonii” plasujà si´ na czwartej pozycji.

Jak poinformowa∏ „Kurier” Stefan Kimso, prezes Zarzàdu KS „Polonia”, wczoraj na stadionie w Niemenczynie

o godz. 19.00 mia∏o si´ odbyç ostat-nie spotkanie przed przerwà zwiàzanà z feriami letnimi i urlopami. Przeciw-nikami naszych pi∏karzy mieli byç zawodnicy landwarowskiej „Kaitry”, którzy jednak zawczasu poinformo-wali federacj´ pi∏ki no˝nej powiatu, ˝e na mecz si´ nie stawià. Polonusi wi´c mieli otrzymaç punkty walko-werem. Jest to ju˝ drugi przypadek w tym sezonie, gdy „Polonia” zarobi∏a trzy punkty walkowerem.

W koƒcu minionego tygodnia polonusi finiszowali zwyci´sko 3:

0 pokonujàc przeciwników z eki-py „Alfa”. Przedtem pokonali te˝ mi∏oÊników kopania pi∏ki z jedenast-ki „Klevas”. — Pi∏karze zawieszà swe buty na ko∏kach na ponad miesiàc — powiedzia∏ Kimso. Doda∏, ˝e run-da jesienna rozgrywek o mistrzostwo powiatu wileƒskiego rozpocznie si´ 28 sierpnia tego roku, a pi∏karze z urlopu majà wróciç nieco wczeÊniej, czyli ju˝ 20 sierpnia. Na razie pi∏karze „Polonii” z dorobkiem 31 punktów po 16 spotkaniach zajmujà czwartà pozycj´ w tabeli. Na prowadzeniu sà

pi∏karze ekipy „Policija”, którzy w 15 meczach zdo∏ali uzbieraç 38 pkt. Tyle˝ punktów, ale po 16 kolejkach, majà aktualni mistrzowie powiatu zawod-nicy dru˝yny „Lietuvos pa‰tas”. Na trzecim miejscu znajdujà si´ futboliÊci klubu „Garinai”, którzy po 15 kolej-kach mieli 37 pkt.

Wczoraj wieczorem wydarzeniem kolejki by∏ mecz pomi´dzy „policjan-tami” a „bazarowcami”, który mia∏ zadecydowaç o ostatecznej kolejnoÊci dru˝yn przed letnià przerwà.

Zygmunt ˚danowicz

Zidane opowie o okolicznoÊciach

Smutny i rozczarowanyAgent Zinedine’a Zidane’a,

kapitana pi∏karskiej reprezentacji Francji powiedzia∏, ˝e w ciàgu tygodnia jego klient opowie o okolicznoÊciach uderzenia W∏ocha Marco Materazziego w finale mistrzostw Êwiata w Niemczech.

„Zinedine powiedzia∏ mi, ˝e Materazzi powiedzia∏ coÊ bardzo powa˝nego, ale nie chcia∏ mówiç o szczegó∏ach. On wyraênie nie chcia∏ o tym teraz rozmawiaç. Wszystko b´dzie jasne za kilka dni” — zdradzi∏ Alain Migliaccio. „To jest cz∏owiek, który normalnie nie daje si´ ponosiç emocjom i w ró˝nych sytuacjach za-chowuje zimnà krew. Tym razem coÊ w nim eksplodowa∏o. Jest smutny i rozczarowany. Nie chcia∏ w ten spo-sób koƒczyç reprezentacyjnej kariery”

— doda∏ agent pi∏karza. Francuskie media spekulujà, ˝e Zidane uderzy∏ g∏owà w klatk´ piersiowà Materaz-ziego po tym, jak W∏och powiedzia∏ coÊ obraêliwego o matce kapitana „Les Bleus”. Tymczasem FIFA wyda∏a komunikat, w którym zaprzecza s∏owom trenera Francji Raymonda Domenecha twierdzàcego, ˝e s´dzia wyrzuci∏ Zidane’a z boiska na podsta-wie zapisu wideo. Takiej mo˝liwoÊci nie przewidujà obecnie przepisy.

Domenech powiedzia∏, ˝e arbi-ter g∏ówny Argentyƒczyk Horacio Elizondo nie widzia∏ incydentu, ale opowiedzia∏ mu o nim s´dzia tech-niczny, który zobaczy∏ zajÊcie na telewizyjnych powtórkach. Na tej podstawie — zdaniem francuskiego trenera — Elizondo podjà∏ decyzj´ o ukaraniu Zidane’a czerwonà kartkà.

„Diablo” doczeka∏ si´ walki mistrzowskiej

Zgoda na negocjacje24-letni Krzysztof „Diablo”

W∏odarczyk (Hammer Knock-Out Promotions) doczeka∏ si´ walki o bokserskie mi-strzostwo Êwiata jednej z najpot´˝niejszych federacji — IBF. B´dzie rywalizowa∏ o pas w wadze junior ci´˝kiej z Amerykaninem Steve’m Cunninghamem.

„Otrzyma∏em oficjalne potwier-dzenie z IBF, dzi´ki któremu mamy zgod´ na rozpocz´cie negocjacji z Cunninghamem w sprawie poje-dynku o mistrzostwo Êwiata tej or-ganizacji. Czasu na porozumienie jest ma∏o, bo tylko do 10 sierpnia. Prawdopodobnie decyzje zapadnà dopiero po przeprowadzeniu kon-kursu ofert. Chcia∏bym, aby walka odby∏a si´ w Polsce” — powiedzia∏

szef Hammer KnockOut Promo-tions Andrzej Wasilewski. Jedno jest pewne, W∏odarczyk b´dzie boksowa∏ o presti˝owy tytu∏ z Cunninghamem. W najbli˝szych tygodniach wyjaÊni si´, gdzie dojdzie do konfrontacji. Kilka dni temu o wakujàcy tytu∏ IBF mieli walczyç Cunningham i Guillermo Jones (Panama), ale pojedynek zo-sta∏ odwo∏any. Oficjalnym powo-dem by∏y k∏opoty zdrowotne tego drugiego.

Na razie polskie pi´Êciarstwo ma jednego zawodowego mi-strza Êwiata w wersji jednej z najwi´kszych federacji. Czempio-nem WBC w wadze pó∏ci´˝kiej jest Tomasz Adamek. Inna sprawa, ˝e od wielu miesi´cy nie pojawi∏ si´ w ringu.

6.00 Dzieƒ dobry9.00 S. „Jack, Grubas i pies”9.55 S. „Doktor Quinn”10.50 S. „Zaginieni”11.45 S. „Walker, stra˝nik Teksasu”12.40 S. „Czarownica Sabrina”13.10 S. „Specjalna s∏u˝ba policji morskiej”14.00 Pokolenie pieniàdza14.55 Poranek z...15.35 Styl16.30 Filmy anim.17.20 WiadomoÊci (ros.)17.35 Film anim.18.00 S. „Czarownica Sabrina”18.30 WiadomoÊci18.45 S. „Jack, Grubas i pies”19.35 S. „Doktor Quinn”20.25, 22.04 Loteria „Perlas”20.30 Panorama21.110 Program sportowy22.05 S. „Zaginieni”23.00 WiadomoÊci wieczorne23.10 S. „Operacyjna grupa Êledcza”

15.20 Niez∏oÊliwie16.15 Ziemia rodzinna16.40 W cieniu wieków17.20 Poranek z...18.00 Miasteczko19.00 Z Kowna19.30 WiadomoÊci19.45 Spo∏eczeƒstwo wiedzy20.30 Filmy z podró˝y. Ekwador21.30 Panorama22.10 Blisko — daleko23.00 Drogi. Samochody. Ludzie23.30 Podró˝e

6.15 Rowerowy show6.40 Filmy anim.7.25, 13.40 S. „Czarodziejka”8.00 Okna 2 (N-7)8.55 S. „Na fali”9.50 S. „Macocha”10.45 Chwila szczeroÊci z...11.35 Komedia „Polowanie na duchy”13.30 Film anim.15.40 S. „Na fali”16.40 S. „Machos”17.45 Okna 218.45 WiadomoÊci19.10 S. „Teraz i zawsze” (3)20.10 Mars contra Wenus21.00 „Inny”. Reality show21.30 Rowerowy show22.00 WiadomoÊci22.35 S. „SzeÊç stóp pod ziemià”23.50 Bushido

7.00 Telewitryna7.20, 18.45 Szczerze. Magazyn TV8.25 Filmy anim.9.15, 17.00 S. „Naprzód Anito! ”10.05, 17.50 S. „Historia Kopciuszka”11.00, 15.20 S. „Naucz´ ci´ mi∏oÊci”11.50 Magia wieku12.15 Dla w´dkarzy12.45 S. „Poszukiwacze przygód”13.40 Melodramat „Ksi´˝yc w jeziorze”16.10 Filmy anim.

20.00 WiadomoÊci20.20 S. „Szczury wodne”21.15, 23.10 Thriller „Z pr´dkoÊcià kuli”, USA 2004, N-1423.00 WiadomoÊci23.25 Amerykaƒskie zapasy0.20-5.00 Show dla doros∏ych

6.50 Telesklep7.05 Filmy anim.8.05 Akademia policyjna8.35 S. „Dzikuska”10.35 Komedia „Grubasy”12.45 S. „Ekipa A”13.45 Filmy anim.15.40 S. „Po˝àdane cia∏o”16.40 S. „Tajemnice mi∏oÊci”17.40 Zmieniam ˝on´18.45 WiadomoÊci19.10 Po obu stronach muru20.00 Akademia policyjna20.30 Trójkàt mi∏osny21.40 WiadomoÊci22.10 Film krym. „CSI: kryminolodzy”, (N-7)23.10 S. „Azjatyckie anio∏ki Charliego”0.10 S. „Sid∏a”

8.15 Telesklep8.30 S. anim.9.00 Kana∏ muz.12.00 NTV dziÊ12.30 WiadomoÊci13.00 S. „Ostro˝nie, Nagijew”13.30, 17.30 S. „Teletubbies”14.00 Film fab. „Kelner ze z∏otà tacà”16.00 Film dok. „Niszczyciele mitów”17.00 Terytorium18.00 NTV dziÊ18.30 WiadomoÊci19.00 S. „Niszczyciele mitów”20.00 Stolica20.30 S. „33 m kw. ”21.00 S. „Gara˝ monstrów”22.00 WiadomoÊci22.30 Program „N-7”23.00 S. „Nierzàdnice”24.00 S. „Tajemnice wywiadu”

7.30 Zwyci´ski g∏os wiary8.00, 9.10, 11.35, 14.35,

17.10 Przewodnik wolnego

czasu

8.20, 14.05, 17.30

Telewitryna

8.55, 11.55, 14.55, 21.55

NieruchomoÊci:

kupno, sprzeda˝,

zamiana, wynajem

9.30 Zdrowie i

uroda kobiety

10.00 Film fab. „Pensjonat

Jerico”, Kanada 2003

12.10 Film fab. „Przygody

gangsterów

w Ameryce”,

W∏ochy 2002

15.10 Film fab. „Cezary

i Rozalia”,

Francja 1972

18.00 Film fab. „Tylko zrób

to szybko”,

W∏ochy 2001

19.30 Twój wychowanek

20.00 Film fab. „WÊród czerwonych”, Hiszpania 199622.10 Film fab. „Mussolini i ja”, Szwajcaria 1985

9.35 Telesklep9.50 Filmy anim.11.05 S. „Monk”12.00 S. „Ekipa A”13.00 Niebo. Reality show14.00 S. „Tarzan”14.30 S. „Z∏ota Ràczka”15.00 Mi∏osny trójkàt 316.00 S. „Monk”17.00 S. „Ekipa A”19.00 Niebo. Reality show20.00 „Mój du˝y, gruby i wstr´tny narzeczony”. Reality show21.00 Film anim.22.00 Dramat „˚ycie ch∏opca”, USA 1993, N-140.05 Telejazz (N-14)

7.00 Kawa czy herbata?9.00 WiadomoÊci9.10 Pogoda9.15 Kwadrans po ósmej — program publ.9.30 10 minut tylko dla siebie9.40 Gimnastyka dla przedszkolaków — program dla dzieci9.45 Widokówki10.05 S. anim. „Anatol”10.30 Wierz´, wàtpi´, szukam11.00 S. obycz. „Droga” (4/6)11.55 Reporta˝ — program dok.12.20 M∏ode wilki — rozrywka12.30 Gwiazdozbiór polskiego sportu — program dok.13.00 WiadomoÊci13.10 „Klan” — telenowela, (1088)13.40 „Plebania” — telenowela, (470)14.05 WieÊci polonijne14.20 Zbigniew Wodecki i jego goÊcie

— koncert

15.10 S. dok. „Kochaj mnie”

15.30 Benefis Jaros∏awa

Âmietany — benefis

16.25 Festiwal im. Anny

German w Zielonej

Górze „Taƒczàce

Eurydyki”

2006 — koncert

17.20 Ksià˝ka tygodnia — literatura17.30 Gimnastyka dla przedszkolaków — program dla dzieci17.35 Widokówki18.00 Teleexpress18.20 S. obycz. „Droga”, (4/6)19.15 Wierz´, wàtpi´, szukam19.40 Historia obyczaju — program edukacyjny20.00 To jest temat: Cuda w domu praczki — reporta˝20.15 Dobranocka20.30 WiadomoÊci20.55 Sport21.00 Pogoda21.10 „Klan” — telenowela, (1088)21.35 „Plebania”

— telenowela, (470)

22.00 Jersey po polsku

— program dok.22.30 S. wojenny „Polskie drogi”, (2/11)23.55 Smak Europy — reporta˝

10 ROZRYWKA–TVÂroda, 12 lipca 2006 r.

2

ÂRODA 12. VII

UAB „VITJUMA” oferuje: wat´ kamiennà, szklanà, p∏yt´ steropianowà, b∏on´ budowlanà, klej, szalówk´ PVC, gipsokarton, tynk, szpachlówk´ ( KNAUF). Wszystkie materia∏y fasadowe. Przywozi-my. Vilnius, Linkmen˜ 13, tel./faks. 275 09 34

(Zam. 096)

0.05 “Moje dobre serce” — film obycz.1.55 “Paryskie domy uciechy” — film dok.2.45 By∏ taki dzieƒ — felieton

7.00 „Pó∏ na pó∏” — komedia7.20 „Ocean Avenue” — telenowela, (21/130)8.05 Telezakupy8.25 S. komed. „Kochanie, zmniejszy∏em dzieciaki”, (66/66)9.05 S. obycz. „Na dobre i na z∏e”, (13)10.05 Dubidu — quiz11.00 „Raj na Ziemi” — film dok.12.00 Telezakupy12.15 S. obycz. „M jak mi∏oÊç”, (377)13.05 S. obycz. „Klinika pod kangurem”, (13/25)13.35 S. przyg. „Nowe przygody Flippera”, (21/44)14.25 S. dok. „Ryzykanci 4”15.10 S. komed. „Lokatorzy”, (139)15.35 S. komed. „Codzienna 2 m 3”, (7/13)16.05 S. komed. „Statek mi∏oÊci”, (11/25)17.00 Dla nies∏yszàcych: Panorama17.20 S. komed. „Czterdziestolatek”, (5/21)18.15 S. przyg. „Zorro”, (53/78)18.40 Kocha, lubi, szanuje... wywiady Doroty Wellman — wywiad18.55 Pogoda19.00 Program lokalny19.30 Panorama19.55 Pogoda20.05 S. krym. „Gliniarz i prokurator 4”, (16/24)21.00 „Osaczyç Laur´” — thriller22.35 S. dok. „Nie do wiary”23.00 Panorama23.20 Biznes — program publ.23.25 Sport-telegram23.30 Pogoda23.40 Konfrontacja0.30 „Kràg 0 Narodziny” — horror2.10 „Jak Arnold zdobywa∏ Zachód” — film dok.T6.40, 7.30, 8.30, 11.50, 18.50 Przedsi´biorczoÊç 0.30 Przeglàd sportowy

7.00, 8.00, 9.00, 12.00, 14.00, 15.00, 17.00, 18.00, 0.10 WiadomoÊci7.10, 7.35, 8.10, 8.35 Witaj, Bia∏oruÊ8.50 S∏owo metropolity Filareta9.05 Sprawa ziemi9.30 Film fab. „Czterdziesty pierwszy”

11.05 S. „Mi∏oÊç leczy”

12.10, 18.45, 19.00, 22.00

S∏owiaƒski kiermasz

12.25 Film fab. „D˝ek

Wosmiorkin

— Amerykanin”

13.30 Wideofilm14.05 Strefa X14.15 Europejskie rozdro˝a14.45 Posuni´cie15.15 Film dok.16.15 Twój format17.10 Program kulturalny17.25 Gospodarz

18.15 Notabene

20.55 „Totolotek”

21.00 Panorama

0.40 Film fab. „Dobra

dziewczynka”

6.00 Poranny program

7.00, 7.30, 8.00, 8.30, 9.00,

11.00, 14.00 WiadomoÊci

10.05 S. „W rytmie

tanga”

11.20 S. „Talizman”

12.05 Detektywi

12.35 Humor

12.55 „Lolita”

14.20 „S´dzia

federalny”

15.20 Detektywi

16.25 Doktor Kurpatow

16.55 „Ma∏achow

+ Ma∏achow”

17.55 S. „Mi∏oÊç

jak mi∏oÊç”

19.00 Niech mówià

20.00 Czas

20.35 S. „W rytmie

tanga”

20.35 „Litewski Czas”

21.55 Film fab.

23.35 Poza prawem

0.05 Si∏a uderzenia

0.05 Labirynty kultury — magazyn kulturalny0.30 Panorama0.50 Biznes — program publ.0.53 Sport-telegram0.55 Pogoda1.00 Prosto w oczy — program publ.1.15 S. obycz. „Droga”, (4/6)

7.30 Telesklep8.20 S. sensac. „Najemnicy 2”, (14/17)9.20 „Zakl´te serce” — telenowela, (107/135)10.10 S. obycz. „Wbrew regu∏om”, (14/22)11.05 S. obycz. „Przystanek Alaska 1”, (8/110)12.05 Stra˝nik kasy — rozrywka13.05 Telesklep15.25 „Zakl´te serce” — telenowela, (108/135)16.15 S. obycz. „Wbrew regu∏om”, (15/22)17.10 S. obycz. „Kochane k∏opoty 4”, (2/22)18.10 Seans filmowy — rozrywka19.10 S. obycz. „Przystanek Alaska 1”, (8/110)20.10 S. obycz. „Kochane k∏opoty 4”, (3/22)21.10 „Wojna” — dramat obycz.23.45 S. dok. „Akta zbrodni 3”0.15 „Medal dla miss” — komedia

7.00 Kawa czy herbata?9.00 WiadomoÊci9.10 Pogoda9.15 Kwadrans po ósmej — program publ.9.30 S. anim. „Maks i Ruby”9.55 Domisie — program dla dzieci10.25 S. anim. „Fantaghiro”10.50 S. dok. „Co i jak”11.20 S. “Extr@ j´zyk angielski dla m∏odzie˝y„, (10/30)11.45 “Dziennik wielkich kotów” — film dok.12.10 Telezakupy12.45 Agrobiznes13.00 WiadomoÊci13.10 “Plebania” — telenowela,14.00 S. obycz. “PrzedwioÊnie”, (6/6)14.45 Dieta Atkinsa15.15 Kwadrans na kaw´15.25 Raj — program dla m∏odzie˝y15.55 By∏ taki dzieƒ — felieton16.00 WiadomoÊci16.10 “Klan” — telenowela17.00 Zrób to — rozrywka17.05 “Moda na sukces” — telenowela18.00 Teleexpress18.20 Na celowniku18.35 S. obycz. “Tak czy nie?”, (11/12)19.30 S. komed. “Bulionerzy”, (11/62)20.00 Wieczorynka20.30 WiadomoÊci20.55 Sport21.00 Pogoda21.15 “Oddajcie mi moje dzieci” — dramat22.55 “Tygodnik „SolidarnoÊç” — film dok.23.30 WiadomoÊci23.40 Prosto w oczy — program publ.23.55 Sport24.00 By∏ taki dzieƒ — felieton

Wyglàd — niczym, pragnienie — wszystkim

Program na tematy zdrowia „Zdrowy cz∏owiek — zdrowe miasto”.

Zapraszamy do s∏uchania audycji o zdrowym od˝ywianiu si´ w czwartki i ostatni wtorek miesiàca

o godz. 16.10 na pierwszym kanale radia stacjonarnego z Wileƒskiego Studia Radiowego.

Program finansuje Samorzàd m. Wilna

Sponsorzy: Dziennik „Kurier Wileƒski”V‰Ø „Teleradio kompanija Hansa”V‰Ø „Tatulos programa”

OG¸OSZENIAÂroda, 12 lipca 2006 r. 11KUPNO

Kupi´ dzia∏k´ w rejonie wileƒskim — nie mniej ni˝ 1 ha. Rozlicz´ si´ natychmiast. Proponowaç ró˝ne warianty (nie tylko o przeznaczeniu rol-niczym). Tel. 8 606 00655

Kupi´ dawne: pocztówki, fotografie i banknoty.

Tel. 232 80 93

SPRZEDA˚

Sprzedam w bardzo dobrym stanie Mazd´ 323 (silnik 1,4, 1997 r. prod., przebieg 70 000 km, dwa systemy alarmowe, no-we opony. Cena — 8300 Lt.

Vilnius, tel. 8 685 04083, 267 24 45 (po godz. 17.00).

Sprzedam dobrà krow´.Tel. 232 47 75

US¸UGI

Odnawianie starych, pro-dukcja nowych fornirowanych drzwi, futryn, framug, wsta-wianie.

Tel. 8 605 91772, Stanis∏aw

Tani wypoczynek w Drus-kiennikach — 15 Lt od osoby za dob´.

Tel. +370 605 63822

8-dniowy odpoczynek w Po∏àdze — hotel “Zunda”, ·ven-toji — ,,Jonas”, “Vaivoryk‰tò”. Przejazd i zakwaterowanie 200-230 Lt.

Tel. 270 66 53, 8 684 51951

Wo˝´ wesela samochodem BMW 740.

Vilnius, tel. 8 621 22348

Firmom zapewniamy rzetel-ne, fachowe oraz odpowiedzial-ne prowadzenie ksi´gowoÊci.

UAB “Fennecus”, Kauno 36-304, Vilnius, tel./faks 233 04 20, 8 686 51903

PRACA

Serwis obs∏ugi i remontu samochodów zatrudni Êlusarzy i mechaników lub ich uczniów do pracy w Nowej Wilejce.

Tel. 263 90 59, 8 656 81048, fax 263 90 05

Firma zatrudni kierowc´-∏adowacza na samochód GAZ-53.

Tel. 8 618 41164

DO WYNAJ¢CIA

Polka wynajmie wygodny pokój, najlepiej w okolicach dzielnicy Liepkalnio. Vilnius, tel. 260 84 46 (pytaç Ann´)

Wynajm´ pokój turystom z Polski przy ul. Rinktinòs.

Tel. 272 39 54

Serwis obs∏ugi i remon-

tu samochodów zatrudni

Êlusarzy i mechaników lub

ich uczniów do pracy w

Nowej Wilejce.

Tel. 263 90 59, 8 656 81048,

fax 263 90 05

(Zam. 1001)

Kupujemy las. Projektu-jemy, pi∏ujemy, wywozimy w∏asnym transportem.Vilnius, tel. 8 687 56557.

(Zam. 1014)

Firma zatrudni kierow-ców do mi´dzynarodowych przewozów ∏adunków. Obowiàzkowe prawo jazdy kat. C, E. Vilnius,

tel. 216 75 57(Zam. 722)

Zak∏ad cukierniczy

UAB “Tagatis”

zatrudni na sta∏e ksi´gowà.

Vilnius, Ei‰i‰ki˜ pl. 127,

tel. 232 93 50

12 A PROPOS Âroda, 12 lipca 2006 r.

* Âroda (12.07) jest 193 dniem 2006 roku.

Do koƒca roku pozosta∏o 172 dni.

* Znak Zodiaku — Rak.* Imieniny: Weroniki,

Jana. * Wschód S∏oƒca — 4.58,

zachód — 21.50D∏ugoÊç dnia — 16 godz.

52 min.* Ksi´˝yc. Pe∏nia - od 10

lipca.

• 1536 — zmar∏ Erazm z Rotterdamu (w∏aÊç. Gerhard Gerhards, ur. 1467), holen-derski filolog i filozof, jeden z najwybitniejszych humani-stów Odrodzenia.

• 1851 — zmar∏ Louis Jaques Daguerre (ur. 1787), francuski malarz, dekorator, wynalazca (wraz z J. Nie-pcem) pierwszej techniki fo-tograficznej.

• 1926 — zmar∏ Jan ˚ar-nowski (ur. 1852), prezes Najwy˝szej Izby Kontroli RP w latach 1921-26; pochowa-ny na Rossie.

Kalendarium

Bank Litewski

Oficjalny kurs

na 12 lipca2006 r.

Relacja lita do walut obcych

Nazwa waluty Lt/za jedn. walut.Euro 3,4528Dolar amerykaƒski 2,7137Dolar australijski 2,03191000 rubli bia∏oruskich 1,2657Dolar kanadyjski 2,4094Frank szwajcarski 2,203910 koron czeskich 1,214710 koron duƒskich 4,628810 koron estoƒskich 2,2067Funt szterling 4,9954100 forintów w´gierskich 1,2455100 islandzkich koron 3,5991100 japoƒskich jenów 2,375810 juani chiƒskich 3,3955¸at ∏otewski 4,961110 mo∏dawskich lei 2,042710 koron norweskich 4,317710 z∏otych polskich 8,5614100 rubli rosyjskich 10,076610 koron szwedzkich 3,7597Lira turecka 1,760410 griwn ukraiƒskich 5,4166100 koron s∏owackich 8,9939

Kurs walut

W dzieƒ t e mp e r a t u -ra nieco si´ obni˝y, ale nadal b´dzie upalnie. Jutro 28-33 stop-nie, na wybrze˝u oko∏o 26.

Jutro lokalne przelot-ne deszcze z mo˝liwoÊcià burz. Temperatura w nocy 14-19, w dzieƒ 24-29 stopni. LeÊnicy ostrzegajà przed wielkim zagro˝eniem po˝arowym w lasach.

Pogoda

UÊmiechnij si´Podchodzi informatyk do fortepianu i oglàda

wnikliwie: — Hmm, tylko 84 klawisze, z czego 1/3 funk-

cyjnych, wszystkie nieopisane, chocia˝... shift naci-skany nogà. Oryginalnie.

***Na drodze dosz∏o do czo∏owego zderzenia dwóch samo-

chodów kierowanych przez kobiety. — Ty idiotko! Chyba jesteÊ Êlepa! — Ja? Âlepa? Przecie˝ trafi∏am w sam Êrodek!

***Ch∏opak pyta narzeczonà:— Czy na pewno z nikim nie chodzi∏aÊ, zanim mnie

pozna∏aÊ?— OczywiÊcie, kochanie! Tamci mieli samochody...

***Grupa turystów przechodzi przez ruiny starego zamczyska. Jasio

pyta: — Tato, czy to w∏aÊnie tutaj mama uczy∏a si´ jeêdziç samo-

chodem?***

— Jak jest „maluch” po japoƒsku? — Acioto? — A „syrenka” po japoƒsku? — Masa huku.

Konkurs „Mój pupil”Imi´, nazwisko..............................................................................

Dzieƒ, miesiàc, rok urodzenia.....................................................

Adres, telefon.................................................................................

Krótki podpis pod zdj´cie...........................................................

........................................................................................................

........................................................................................................

WyÊcigi konne Palio di Siena – to jedna z najbardziej znanych i widowisko-wych imprez organizowanych we W∏oszech. Pierwsze zawody odby∏y si´ 16 sierpnia 1656 r. by uczciç cudowne objawienie si´ Matki Boskiej w pobli˝u domów nale˝àcych do Provenzano Salvani Fot. EPA-ELTA

Komputerowi pokerzyÊci

Trudne zadanie dla maszynyProgram do gry w pokera,

wykorzystujàcy teori´ gier, wy-grywa z programami, których dzia∏anie opiera si´ na ludzkim doÊwiadczeniu — informuje serwis “EurekAlert”.

Poker to gra jeszcze trudniejsza do ,,skomputeryzowania” ni˝ sza-chy. Trzeba podejmowaç decyzje oparte na niekompletnych danych, a liczba mo˝liwych kombinacji wynosi oko∏o miliarda miliardów. Nie pozwala to nawet najszybsze-mu komputerowi na obliczenie ich wszystkich w rozsàdnym czasie.

Dlatego w∏aÊnie poker jest odpowiednià grà do testowania sztucznej inteligencji. NiepewnoÊç i niedostateczne informacje sà podobne, jak w realnym ˝yciu. Wypracowane w pokerze algoryt-my mogà znaleêç zastosowanie na przyk∏ad w handlu elektronicz-

nym. Profesor Tuomas Sandholm z Carnegie Mellon University jest w∏aÊnie specjalistà w dziedzinie handlu elektronicznego.

Dzi´ki jego algorytmom, wiel-kie firmy zaoszcz´dzi∏y miliardy dolarów. Wraz ze swoim uczniem Andrew Gilpinem, Sandholm opracowa∏ program komputerowy GS2.

Wygrywa on z dost´pnymi na rynku programami pokerowymi, korzystajàcymi z doÊwiadczeƒ czo∏owych graczy. Dzielàc mo˝liwe rozdania na 2465 grup, uda∏o si´ uproÊciç ich analiz´ na tyle, by da∏a si´ przeprowadziç w rozsàdnym czasie

GS2 ma wziàç udzia∏ w Pierw-szym Turnieju Pokera Komputero-wego podczas planowanej konfe-rencji na temat sztucznej inteli-gencji w Bostonie.

Jak zdobyç dom za pomocà spinacza

Zrealizowane marzenieKanadyjczyk, który postano-

wi∏ zostaç w∏aÊcicielem domu dzi´ki internetowym aukcjom i czerwonemu spinaczowi og∏osi∏, ˝e w∏aÊnie zrealizowa∏ swoje marzenie.

26-letni Kyle Mac Donald udo-wodni∏, ˝e jest geniuszem marke-tingu. Rok temu zaplanowa∏, ˝e zdob´dzie dom i, aby zrealizowaç swoje marzenie, postanowi∏ skorzystaç z internetowych au-kcji, w czasie których uczestnicy wymieniajà si´ ró˝nym przedmio-tami.

Pe∏ny wiary we w∏asne si∏y Kanadyjczyk przystàpi∏ do reali-zacji planu z jednym, czerwonym spinaczem do papieru. W czasie kolejnych transakcji krok po kroku, systematycznie podnosi∏ wartoÊç

wymienianych przedmiotów. Pierwsza by∏a zamiana spinacza na d∏ugopis w kszta∏cie ryby. Po drodze Kyle sta∏ si´ tymczasowym w∏aÊcicielem m.in. palnika tury-stycznego, generatora, beczki piwa, szybkoschnàcego kitu, pojazdu Ênie˝nego, wakacyjnego pakietu z mo˝liwoÊcià wyjazdu do Kolumbii, rocznego prawa do zamieszkania domu w Phoenix w Arizonie.

Determinacji Kanadyjczy-ka nie os∏abi∏a nawet mo˝liwoÊç sp´dzenia popo∏udnia z gwiazdà Alice Cooper – z tego tak˝e zrezy-gnowa∏ w jednej z transakcji wy-miany. Teraz w∏aÊnie wprowadza si´ do nowego domu w Kipling, maleƒkiej osadzie, której – jak sam zapewnia – nigdy wczeÊniej nie widzia∏.

Âlub dzi´ki bransoletce

Oryginalny pomys∏Firma w Szanghaju zaj-

mujàca si´ organizacjà Êlubów wpad∏a na oryginalny pomys∏ ∏àczenia w pary ludzi. Samotni szukajàcy partnera na ca∏e ˝ycie wykorzystujà specjalnà branso-letk´.

Bransoletki noszone sà — za-równo przez m´˝czyzn, jak i ko-biety — na przegubie r´ki, co sprawia, ˝e z daleka sà one dobrze widoczne. Czarna bransoletka z

czerwonà literà M lub W oznacza, ˝e noszàca jà osoba poszukuje part-nera. Pomys∏odawca akcji twierdzi, ˝e jest ona adresowana przede wszystkim do pracowników wiel-kich firm, którym na flirtowanie nie starcza czasu. Bransoletki roz-dawane sà za darmo. Sponsorujàca akcj´ firma o nazwie “Pobierzmy si´” twierdzi, ˝e dzi´ki branso-letkom kilka par powiedzia∏o ju˝ sakramentalne ,,tak”. Opr. E. J.

54 hot dogi w ciàgu 12 minut – to nowy rekord w jedzeniu popular-nych bu∏ek z parówkà ustanowiony w Nowym Jorku przez 27-letniego Japoƒczyka Takeru Kobayashi. Wa˝àcy 80-kilogramów zawodnik pobi∏ swój poprzedni rekord sprzed dwóch lat – 53 i pó∏ hot doga w ciàgu dwu-nastu minut. Zachowa∏ tym samym tytu∏ mistrza Êwiata w tej dziedzinie. Japoƒczyk ma doskonale opracowanà technik´ jedzenia bu∏ek z parówkà. Wk∏ada∏ je do ust jednà po drugiej, wczeÊniej zwil˝ajàc je w napoju orzeêwiajàcym. W tym roku najgroêniejszym konkurentem Japoƒczyka by∏ wa˝àcy 110 kilogramów Joey Chestnut z USA. Âwietnà form´ zaprezento-wa∏ ju˝ w czasie eliminacji w Las Vegas w maju tego roku. 22-letni student ustanowi∏ tam rekord wÊród amerykaƒskich zawodników: 50 hot dogów w ciàgu 12 minut Fot. archiwum