Akciğer kanseri metastazlarında Ki-67, p53, Transforming Growth Factor-β ve Lizil oksidaz’ın rolü

Dr. ÖMER ARAZ2014

Çalışmanın amacı Genel bilgi Çalışma yöntemi Bulgularımız Sonuç ve öneriler

Sunum Planı

Akciğer kanserinde prognozu belirleyen en

önemli etken metastazlardır Çoğu hastada tanı esnasında metastaz vardır Tedavinin seçiminde önemli yol göstericidir

Amaç

Bu çalışmada akciğer kanserinde metastaz

oluşumunda rol oynayabilecek mikroskobik prediktif moleküler markırların(Ki-67, p53, Transforming Growth Factor-β ve Lizil oksidaz) histopatolojik olarak değerlendirmeyi amaçladık.

İkincil amacımız bu parametreler ile PET-CT ile tespit edilen ana kitle SUVmax’ı arasındaki ilişkiye bakmaktı

Amaç

Genel bilgi (Ki-67)

Ki-67 gelişen ve bölünen hücrelerde bulunan fakat hücre gelişiminin dinlenme fazında bulunmayan bir kanser antijenidir

Bir hücresel protein olan Ki-67 hücreler çoğalmak için bölünmeye başladığında yükselmektedir

Bu özelliği sayesinde Ki-67 iyi bir tümör markeri olarak görülür ve tümör dokusunda gerçekleştirilen bu test ile tedavi safhası tahminleri yürütülebilir

Araştırmacılar yüksek Ki-67 seviyelerinin daha agresif bir tümör tipini işaret ettiği konusunda hemfikirdirler

Genel bilgi (p53)

p53 ya da diğer adıyla tümör protein 53 (TP53), hücre döngüsünü düzenleyen bir transkripsiyon faktörüdür

Birçok organizmada kanseri baskılamak için çok önemli bir proteindir

p53, genomda mutasyon olmasını önleyerek genom stabilitesini korur.

p53, hücre içerisinde dörtlü (tetramer) bağ yapmış halde işlevseldir.

Kanser önleyici birçok işlevi vardır; DNA zarar gördüğünde DNA tamir

proteinlerini harekete geçirir DNA tamir edilemeyecek kadar zarar

gördüğünde "apoptoz" u (programlanmış hücre ölümü) başlatır

Genel bilgi (Transforming Growth

Factor-β )

Birçok hücre tarafından sentezlenen TGF-β;

Hücre bölünmesi(proliferasyon)

Farklılaşması(diferansiasyon) Adezyon Morfogenez Ekstraselüler matriks �

oluşumu Programlı hücre ölümü gibi

çeşitli hücresel süreçlerin kontrolünü sağlamaktadır

İki yüzlü bir molekül olan TGF-β hem tümör

supresör, hem de onkogen gibi davranabilmektedir TGF-β epitelyal hücrelerin bölünmesini baskılayarak

tümör supresif etkisini göstermektedir Bununla birlikte; tümör hücreleri bu büyüme

faktörünün antitümoral etkisini bertaraf etmektedir Tümöral dokularda TGF-β onkogenik özellikler

sergileyerek, kontrolsüz proliferasyon, metaplazi, displazi ve aplazi gelişmesi (epitelyal - mezenkimal geçiş = EMT), invazyon ve metastaz gibi olayların gerçekleşmesine aracılık etmektedir

Genel bilgi (TGF-β)

Genel bilgi (Lizil oksidaz)

Lizil oksidaz hem in vivo hem de in vitro olarak tümör anjiyogenezinde rol oynadığı gösterilmiştir

LOX yüksek ekspresyon olan hastalarda 5 yıllık sağ kalım oranı düşüktür

LOX inhibitörleri solid tümör extrelerinde (kolorektal tümörler) tümör hücre gelişimini etkileyerek kanser ilerlemesini yavaşlatmada yardımcı olabilir

Çalışmamıza biyopsi veya cerrahi rezeksiyon

ile yeni tanı konulan 85 akciğer kanseri olgusu alındı

Tüm hastalara 18FDG-PET-CT ve beyin MRI çekildi.

Tüm vakalarda hücre çoğalma indeksi (Ki-67 label index), p53, transforming growth factor-β (TGF-β) and lizil oksidaz (LOX) histopatolojik olarak değerlendirildi

Yöntem

Çalışmadaki hastalar Küçük hücreli dışı

akciğer kanseri (KHDAK) ve küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK) iki ana gruba ayrıldı

KHDAK hastalar Adenokarsinom (AK), Yassı epitel hücreli karsinom (YHK) olarak ayrı ayrı değerlendirildi.

KHDAK Evre I non-metastazis, diğer evreler metastazik evreler olarak değerlendirildi.

KHAK ise sınırlı ve yaygın olarak iki gruba ayrıldı.

Yöntem

Classification of patients No. of patients

%

  NSCLC  Sex     Female 7 10 Male 63 90Tumor type     Squamous cell carcinoma Adenocarcinoma Metastasis* Metastasis Non-metastasis 

3436 5911

48.551.5 84.315.7

  SCLC  Sex     Female - - Male 15 100Metastasis**     Limited Extensive

510

33.366.7

     

Table 1. The characteristics of patients NSCLC and SCLC* Cases with and without lymph node involvement and distant metastasis. ** Limited and extensive stage. NSCLC: Non-small cell lung cancer, SCLC: Small cell lung cancer

Olgulara ait arşiv parafin bloklardan, 4 mikron

kalınlığında kesitler poli-lisinli lam üzerine alınarak, 4 adet antikor için ayrı ayrı boyamaya tabii tutuldu.

Yöntem

Dereceleme şu şekilde yapıldı; TGF-β ve LOX için; Boyanma yaygınlığı Grade

1 = % 10’un altı (Hafif), Grade 2 = % 10-50 (Orta), Grade 3 = % 50 ve üzerindeki (Şiddetli) hücrelerin boyanmasını ifade etmektedir.

Boyanma yoğunluğu için dereceleme; Grade 1= hafif, Grade 2 = orta, Grade 3 = şiddetli boyanmayı göstermektedir

Yöntem

Ki-67 ve p53 için yapılan değerlendirmelerde

ise; tek bir dereceleme sistemi kullanıldı Grade 1= 0-%20’ lık alanda boyanma, Grade 2

= %20-%40’ lık alanda boyanma, Grade 3 = %40-%60’ lık alanda boyanma, Grade 4 = %60 üzeri alanda boyanma idi

Yöntem

Bulgular

İmmünohistokimyasal değerlendirmede; küçük hücreli akciğer kanserinde tüm parametreler ile en yoğun boyanma tespit edildi.

Akciğer küçük hücreli karsinoma ait immünohistokimyasal boyama (A) p53X200, (B) Ki-67X200 (C) Lysyl oxidase X200 (D) Transforming growth factor-β X200

Bulgular

Adenokarsinom ile yassı epitel hücreli karsinom kıyas yapıldığında adenokarsinomda boyanma yoğunluk ve

yaygınlık açısından daha belirgin idi

Akciğer adenokarsinoma ait immünohistokimyasal boyama (A) p53X200, (B) Ki-67X200 (C) Lysyl oxidase X200 (D) Transforming growth factor-β X400

Akciğer yassı epitel hücreli karsinoma ait immünohistokimyasal boyama (A) p53X200, (B) Ki-67X200 (C) Lysyl oxidase X200 (D) Transforming growth factor-β X200

Hem küçük hücreli akciğer kanseri hemde

yassı epitel hücreli kanser alt tipinin metastazları ile bu dört parametre anlamlı ilişki bulunmadı

Adenokarsinom ile TGF-β ve LOX (yaygınlık ve yoğunluk) arasında istatiksel olarak anlamlı ilişki vardı (sırasıyla p=0.005, p=0.035, p=0.0001, p=0.003), ancak p53 ve Ki-67 arasında istatiksel olarak anlamlı ilişki yoktu

İstatiksel değerlendirmede

Hem küçük hücreli akciğer kanseri hemde

yassı epitel hücreli karsinomda kitle SUVmax ile bu dört parametre arasında istatiksel olarak anlamlı ilişki yoktu

Adenokarsinomda ise kitle SUVmax ile p53, LOX yaygınlık ve yoğunluğu arasında istatiksel olarak ilişki vardı, fakat diğer parametreler ile istatiksel olarak ilişki yoktu

İstatiksel değerlendirmede

İstatiksel değerlendirmede

Akciğer adenokarsinom metastazlarında

transforming growth factor-β ve lizil oksidaz rol oynayabilir

Daha büyük kohort çalışmalarla bu durumun geçerli olduğu gösterilirse metastaz için biyomarker olarak kullanılabilirler

Ayrıca, p53 ve LOX düzeyleri ile artmış SUVmax değerleri arasındaki ilişki adenokarsinomda PET’ in akılcı kullanımına katkı sağlayabilir

SONUÇ

DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER